2011_12_05

www.media.link.com.mt

Numru 12,988

€0.45

It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Sena ta’ kisbiet Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi sejja[ din s-sena li riesqa lejn it-tmiem tag[ha, b[ala wa[da ta’ kisbiet f’diversi setturi minkejja l-isfidi kbar internazzjonali. Kisbiet ri]ultat ta’ politika ta’ g[aqal u serjetà.

Ara pa;na 4

L-elezzjoni fir-Russja Il-Partit fil-Gvern ta’ Vladimir Putin naqqas [afna mill-appo;; fil-kamra t’isfel tal-Parlament skont l-ewwel indikazzjonijiet li segwew il-votazzjoni g[ad-Duma. Intant, il-Partit g[al Russja Mag[quda lanqas ma kien /ert minn ma;;oranza tas-si;;ijiet.

It-tielet edizzjoni tal-:irja mal-President ta’ Malta George Abela kompliet ti;bed aktar appo;;. Fil-;irja tal-biera[, il-parte/ipanti kienu rekord u ]diedu b’4,000 persuna biex il-poplu tag[na re;a’ ng[aqad f’wirja ta’ solidarjetà u ;enero]ità f’inizjattiva li ti;bor il-fondi b’risq il-Malta Community Chest Fund. Il-;irja bdiet mill-Palazz tal-President ta’ San Anton, f’{’Attard u ntemmet quddiem il-Palazz tal-President fil-Belt Valletta. Ara wkoll pa;ni 2 u 3. (Ritratt> Michael Ellul)

Kultura tal-libertà li biddlet pajji] Il-kultura tal-libertà espressa fil-;lieda g[ad-demokrazija fis-sebg[inijiet u ttmeninijiet u l-mod kif din twettqet wara l-elezzjoni ;enerali tal-1987, kienet ilfattur ewlieni wara l-bidliet li g[amel ilpajji] u li wassluh biex illum jinsab fost l-aqwa fl-Ewropa.

Dan kien il-messa;; espress mill-Prim

Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi, mill-President Emeritus Eddie Fenech Adami, kif ukoll misSegretarju :enerali tal-PN Paul Borg Olivier, f’kommemorazzjoni li fiha lPartit Nazzjonalista fakkar il-vjolenza politika ta’ 25 sena ilu fejn b[al-lum, il-5 ta’ Di/embru, tal-1986, kien inqatel

Raymond Caruana fl-aqwa ta’ ]og[]itu.

Il-vjolenza politika li wasslet g[all-qtil ta’ Raymond Caruana fil-5 ta’ Di/embru 1986 fil-Ka]in Nazzjonalista tal-Gudja, tfakkret ilbiera[ mill-PN bl-attività ‘Lejn il-Kultura tal-Libertà, fid-Dar ?entrali tal-PN, f’Tal-Pietà.

g[al pa;na 5

Ara pa;na 10

Mi]uri ta’ kri]i g[all-Italja Il-Kabinett tal-Prim Ministru Mario Monti mill-biera[ stess beda ja[dem lejn l-approvazzjoni tal-programm g[allawsterità li jesi;i qtug[ u ]idiet fit-taxxa minbarra riforma fil-pensjonijiet tat-Taljani. Dan meta l-Italja te[tie; tirba[ lura l-kredibbiltà tas-swieq wara li tellg[et dejn pubbliku ekwivalenti g[al 120 fil-mija tal-GDP. Ara pa;na 11

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Lokali 5

Il-memorja tag[ti identità lil nazzjon minn pa;na 1

F’din il-kommemorazzjoni u tislima lill-vittmi tal-vjolenza politika, intwerew filmati marbuta mas-sitwazzjoni politika li kien fiha l-pajji] fittmeninijiet, fosthom ilvjolenza fil-mass meeting talPN fi]-}ejtun fit-30 ta’ Novembru 1986, l-isparatura fuq il-ka]in Nazzjonalista ta’ {al Tarxien fl-1 ta’ Di/embru 1986, il-qtil ta’ Raymond Caruana fil-5 ta’ Di/embru 1986 u l-frame-up fuq Pietru Pawl Busuttil fil-lejl bejn il-11 u t-12 ta’ Di/embru 1986.

Il-Prim Ministru u l-Kap talPN Lawrence Gonzi sellem lil Raymond Caruana, lil Pietru Pawl Busuttil u lil dawk kollha li fi]-]minijiet diffi/li [ar;u fil-bera[ jiddefendu lvaluri tas-sewwa. Hu qal li g[all-poplu Malti lavvenimenti ta’ 25 sena ilu g[ad g[andhom valur u g[adhom rilevanti g[aliex ifakkru fil-kisbiet li g[amel ilpoplu Malti. Dawn lavvenimenti wettqu l-kultura tal-libertà, sostna Lawrence Gonzi, li fakkar li dawk lavvenimenti kienu frott ta’ snin twal ta’ aggressjoni politika li bdiet bis-serqa talelezzjoni ;enerali tal-1981.

Il-Prim Ministru semma’ ddiversi sfidi li kellu l-poplu Malti quddiemu, fosthom ittnaqqir tal-libertà talespressjoni fosthom ta//elebrazzjoni tal-Indipendenza u ta’ drittijiet ba]i/i. Illum qed infakkru kemm hi prezzju]a llibertà, sostna l-Prim Ministru.

Hu fakkar fit-tema ‘Kien bidu mhux tmiem’ li kienet tintu]a fil-qtil ta’ Raymond Caruana u qal li dak li se[[ 25 sena ilu ma kienx tmiem i]da l-bidu ;did u sabi[ li feta[ triq ;dida g[all-poplu Malti li ;ab bidliet kbar anki fil-partiti politi/i.

Il-Kap tal-PN sostna li din il-mixja wasslet lill-pajji] fejn jinsab illum, u kompla li lpoplu g[andu j[ares lejn ilfutur tal-poplu li hu mimli opportunitajiet u sfidi.

Minkejja li l-perikli ta’ 25 sena ilu llum spi//aw, il-pajji] illum qed jiffa//ja kri]ijiet o[ra.

Il-populi]mu mhux postu fil-pajji], sostna Lawrence Gonzi, li kompla li l-poplu reba[ il-mumenti diffi/li filpassat u g[alhekk se jkompli jirba[ l-isfidi tal-lum bl-istess determinazzjoni li kien wera 25 sena ilu.

Fid-diskors tieg[u lPresident Emeritus u ex-Kap tal-PN fl-1986, Eddie Fenech Adami, qal li l-memorja ta’ dawk i]-]minijiet tkexkex i]da din hi dik li tag[ti l-identità u “g[andna obbligu li ma

Kommemorazzjoni tal-vjolenza politika li se[[et 25 sena ilu mhux biex il-PN i[ares lura lejn dawk i]-]minijiet i]da biex isa[[a[ dak li l-pajji] kiseb u hu kburi bih. Kommemorazzjoni li g[aliha kien hemm pre]enti fost l-o[rajn familjari ta’ Raymond Caruana li b[al-lum 25 sena ilu nqatel fil-Ka]in Nazzjonalista tal-Gudja, kif ukoll Pietru Pawl Busuttil vittma ta’ frame-up bl-iskop li jg[atti lil kriminali tal-politika li qatlu lil Raymond Caruana (Ritratti> Michael Ellul)

ninsewx”. Hu kompla li ming[ajr memorja “nitilfu lidentità tal-poplu Malti”.

Dak li ;ara 25 sena ilu kien il-frott ta’ ambjent ma[luq filpajji] minn ftit nies li kellhom il-libertà u forsi direzzjoni dwar x’g[andu jsir. Eddie Fenech Adami fakkar li lpoplu ma be]ax jaffronta lisfidi, u minkejja ddiffikultajiet dejjem kien po]ittiv.

Hu qal li l-PN kien irrea;ixxa b’mod responsabbli u kien jibba]a l-politika tieg[u fuq ir-rikon/iljazzjoni nazzjonali bla vendikazzjonijiet. Eddie Fenech Adami qal li l-PN tela’ fil-Gvern u wettaq programm ta’ rikon/iljazzjoni nazzjonali li kien mibni fuq ilpilastri tax-xog[ol, ;ustizzja u libertà.

Eddie Fenech Adami kompla li l-PN kien wieg[ed ;ustizzja fejn id-drittijiet ikunu osservati minn kul[add.

Ridna li ssaltan il-;ustizzja flimkien mal-libertà fosthom il-libertà tal-komunikazzjoni.

Eddie Fenech Adami tkellem dwar il-bidliet li saru fil-pajji] biex jin[oloq ix-xog[ol.

Hu tkellem dwar is-sinifikat tal-messa;; ‘Is-sewwa jirba[ ]gur’, u spjega kif il-mixja talPN lejn is-s[ubija fl-UE setg[et tiwettaq b’ri]ultat talbidla li saret fl-1987.

Fid-diskors tieg[u sSegretarju :enerali tal-PN, Paul Borg Olivier, qara silta minn poe]iji ta’ Oliver Friggieri dwar Raymond Caruana u qal li l-1986 kienet is-sena tal-pa/i ddikjarata min-Nazzjonijiet Uniti. Hu tkellem dwar ilvalur tal-pa/i kif ikkwotat mill-Papa ta’ dak i]-]mien flisfond tal-libertà talindividwu. 25 sena ilu Malta nstabtet fl-art wi//ha ‘l isfel bil-vjolenza politika. Il-gass kien simbolu ta’ pajji] li kien qed jaqa’ u ta’ poplu li kien fgat mid-demokrazija u millibertajiet fundamentali tieg[u.

Hu semma’ l-attakki f’{al Tarxien u l-Gudja u qal li lbullet li qatlet lil Raymond Caruana kienet simbolu ta’ demokrazija li qed tintilef. Labbu] tal-poter wassal g[allframe-up fuq Pietru Pawl Busuttil fejn l-inno/enti sar il[ati. Dak kien pajji] f’salib ittorq u memorja ta’ pajji] imtebba’ li ma mmorru g[alih qatt.

L-g[ajta ta’ missier Raymond Caruana u tal-PN kienet wa[da ta’ ma[fra u rikon/iljazzjoni, sostna Borg Olivier li qal li f’Malta ssewwa g[eleb l-aggressjoni.

Hu sellem lill-familja ta’ Raymond Caruana u lil Pietru Pawl Busuttil u qal li dawn ilfamilji taw il-kontribut tag[hom lejn il-libertà.

Niftakru fihom biex nimtlew bil-kurra;; biex il-poplu Malti jibqa’ jag[ti kontribut biex ilpajji] ikompli ji]viluppa, sostna Borg Olivier.

Is-Segretarju :enerali tal-PN

kompla li l-memorja ta’ dawk i]-]minijiet tag[mel differenza fil-[ajja tal-poplu. Il-PN mhux qed i[ares lura lejn dawk i]]minijiet i]da jrid isa[[a[ dak li l-pajji] kiseb u hu kburi bih.

Mill-kultura tal-libertà, il-pajji] bena kultura tax-xog[ol bi ]vilupp ekonomiku u so/jali.

Il-PN illum qed ifakkar ilmag[mudija li biha l-pajji] tant wettaq bidliet, sostna Borg Olivier, li qal li l-kultura tallibertà twieldet u tg[ammdet mill-;did 25 sena ilu.

L-attività inkludiet diskorsi minn tliet ]g[a]ag[ Hubert Zammit, Mark Anthony Sammut u Lara Buttigieg li b[all-;enerazzjonijiet tag[hom kisbu futur propju bil-bidliet li saru wara l-1987.

Fi tmiem l-attività, il-Prim Ministrru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi inawgura esebizzjoni marbuta malvjolenza politika tal-1986 li qed issir fid-Dar ?entrali talPN.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

2 Lokali

Niket

B’niket in[abbru l-mewt ta’ Nikolina Muscat ta’ 89 sena mis-Si;;iewi li ;rat nhar is-Sibt 3 ta’ Di/embru 2011 fir-Residenza San Vin/enz de Paul, ikkonfortata bis-Sagramenti Mqaddsa. {alliet jibku t-telfa tag[ha lin-neputijiet Helen, Carmen u ]ew;ha Michael Vella, Stella u ]ew;ha Julian Debono, Nikol, Rita u ]ew;ha Godwin Spiteri u Mario u martu Rose, uliedhom, il-familjari kollha, bosta qraba u [bieb.

Il-funeral se jsir illum it-Tnejn 5 ta’ Di/embru, fit-8 a.m. mir-Residenza San Vin/enz de Paul, g[all-knisja ar/ipretali ta’ San Nikola s-Si;;iewi, fejn issirilha quddiesa praesente cadavere fit-8.30 a.m. u wara g[a/-/imiterju tal-istess parro//a fejn issir id-difna.

Donazzjonijiet lid-Dar tal-Providenza s-Si;;iewi huma apprezzati.

Il-familja tixtieq tirringrazzja lit-tobba u l-istaff ta’ Madre Teresa Ward fir-Residenza San Vin/enza de Paul.

Ag[tiha O Mulej il-mistrie[ ta’ dejjem, id-dawl ta’ dejjem jiddi fuqha, tistrie[ fis-sliem. Hekk ikun.

IT-TEMP

UV INDEX

2

IT-TEMP> Ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: {afif g[al moderat mill-Punent g[alLbi/, li jdur mil-Lbi/ li jsir moderat BA{AR> {afif li jsir [afif g[al moderat IMBATT> ftit li xejn TEMPERATURA: L-og[la 19˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 1.8 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 277.7 mm IX-XEMX> Titla’ fis-06.56 u tin]el fil-16.48

L-g[aqda tal-poplu kienet evidenti g[as-sej[a tal-President ta’ Malta George Abela li g[at-tielet sena konsekuttiva, mexxa l-;irja mill-Palazz ta’ San Anton f’{’Attard g[all-Palazz tal-President fil-Belt Valletta biex jin;abru fondi b’risq il-Malta Community Chest Fund (Ritratt> Michael Ellul)

12,000 persuna fil-Fun Run mal-President minn Kenneth XUEREB

G[al aktar minn 12,000 persuna l-;urnata tal-biera[ bdiet bl-attività fi]ika hekk kif il-poplu Malti rrisponda g[as-sej[a tal-President ta’ Malta George Abela biex [a sehem fit-tielet edizzjoni talPresident’s Fun Run inti]a li ti;bor fondi b’risq il-Malta Community Chest Fund.

Sa minn kmieni filg[odu eluf ta’ Maltin in;abru fejn ilPalazz ta’ San Anton, biex hemm, immexxija millPresident George Abela, bdew il-;irja ta’ seba’ kilometri lejn il-Belt Valletta. Evidenti lentu]ja]mu anke ta’ dawk li g[alkemm ma [adux sehem fl-attività taw l-inkora;;iment lill-parte/ipanti hekk kif kienu g[addejjin mit-toroq fi//entru ta’ Malta. G[al dawk li

g[a]lu li jimxu, l-attività bdiet minn Santa Venera.

F’kumment lil INNAZZJON, il-President ta’ Malta esprima s-sodisfazzjon tieg[u u ddeskriva din lattività b[ala preparazzjoni qabel l-attività prin/ipali ‘LIstrina’ li din is-sena se ssir fis-26 ta’ Di/embru. IlPresident esprima wkoll ilfer[ tieg[u g[an-numru rekord ta’ parte/ipanti din issena li qabe] b’aktar minn 4,000 persuna l-edizzjoni tassena li g[addiet.

Kull parte/ipant intalab jag[ti donazzjoni ta’ €10 li mbag[ad se tkun irduppjata mill-Bank Banif. Mil-lat lo;istiku, lesperjenza fuq is-snin ta’ qabel wasslet biex ma jin[oloqx traffiku u kon;estjoni fit-toroq

ewlenin ta’ Malta.

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi esprima s-sodisfazzjon g[all-g[aqda tal-poplu Malti fit-twe;iba g[as-sej[a talPresident ta’ Malta. Hu qal li l-appo;; tal-poplu Malti g[al attività tal-Community Chest Fund hu importanti fid-dawl tal-g[ajnuna li l-Community Chest Fund, ippreseduta millPresident ta’ Malta, tag[ti lil eluf ta’ familji. Il-Prim Ministru appella lill-poplu Malti biex fis-26 ta’ Di/embru juri s-solidarjetà u l-;enero]ità tieg[u ma’ dawk li ji;u b]onn l-g[ajnuna talCommunity Chest Fund.

Ma’ IN-NAZZJON, tkellem ukoll Charles Mangion, idDeputat tal-Partit Laburista, li

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena IT-TNEJN L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C

IT-TLIETA L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C

L-ERBG{A L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C

IL-{AMIS L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C

IL-:IMG{A L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

2

2

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 18˚C ftit imsa[[ab, Al;eri 17˚C imsa[[ab, Amsterdam 09˚C imsa[[ab, Ateni 18˚C xemxi, Lisbona 15˚C imsa[[ab, Berlin 09˚C imsa[[ab, Brussell 09˚C imsa[[ab, ilKajr 21˚C imsa[[ab, Dublin 05˚C imsa[[ab, Kopen[agen 05˚C imsa[[ab, Frankfurt 10˚C imsa[[ab, Milan 12˚C im/ajpar, Istanbul 14˚C xemxi, Londra 09˚C xita, Madrid 09˚C xemxi, Moska -02˚C xita, Pari;i 12˚C imsa[[ab, Bar/ellona 16˚C xemxi, Ruma 17˚C imsa[[ab, Tel Aviv 23˚C xemxi, Tripli 17˚C ftit imsa[[ab, Tune] 19˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 05˚C imsa[[ab, Zurich 11˚C imsa[[ab, Munich 11˚C imsa[[ab, Stockholm 05˚C imsa[[ab, St. Petersburg 03˚C imsa[[ab.

I

l-pajji] g[ex nofs ta’ nhar ta’ tensjoni, fit-toroq tal-Belt, il-Floriana u l-Blata lBajda bil-bini tal-Qorti, tal-Kurja u talIstamperija ‘Il-{ajja’ li kellhom jing[alqu.

Kien hemm g[assa stretta wkoll mal-bini tal-Progress Press fil-Belt u mal-Istamperija Indipendenza fil-{amrun. Dan wara li kien hemm xnig[at persistenti li [addiema tatTarzna u partitarji Laburisti }wieten kienu se jorganizzaw dimostrazzjoni mat-toroq ewlenin tal-Belt. Sadattant fil-Parlament Taljan, grupp ta’ seba’ Parlamentari Taljani sostnew li l-in/identi f’Tal Barrani kienu gravissimi. Huma talbu lill-Gvern Taljan jikkundanna l-a;ir tal-Gvern Malti u jqis mill-;did l-g[ajnuna mill-Italja, partikularment meta l-armi u l-munizjoni provduti spi//aw intu]aw fuq il-poplu Malti. Fi ]viluppi o[ra, il-Vi/i Kap talPN Guido de Marco f’meeting fil{amrun wissa li g[all-partitarji Nazzjonalisti kien hemm il-gass taddmug[ i]da g[al min wettaq il-vjolenza kien se jkun hemm il-[abs.

g[al pa;na 3

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Lokali 3

Festa ta’ solidarjetà fil-:irja mal-President

(Ritratti> Michael Ellul)

:enerositá u solidarjetá minn pa;na 2

ddeskriva din l-attività b[ala inizjattiva sabi[a li turi s-sens ta’ solidarjetà u lispirtu veru tal-poplu Malti.

Il-Ministru Joe Cassar qal li din hi okka]joni biex wie[ed jg[in lil dawk li jitolbu l-g[ajnuna tal-Community Chest Fund. Minbarra dan, fil-kapa/ità tieg[u b[ala l-Ministru tas-Sa[[a, g[allMinistru Cassar din l-attività tpo;;i filprattika l-e]empju ta’ stil ta’ [ajja b’sa[[itha.

Mal-wasla tag[hom fi Pjazza San :or;, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi, akkumpanjat mis-Sinjura Kate Gonzi ppre]enta g[otja ta’ €10,000 lillPresident George Abela. Il-Kap talOppo]izzjoni Joseph Muscat min-na[a tieg[u ppre]enta g[otja ta’ €1,000.

G[al din l-attività [adu sehem numru ta’ deputati mi]-]ew; na[at tal-Kamra, log[la uffi/jali tal-Partit Nazzjonalista fosthom is-Segretarju :enerali Paul Borg Olivier, membri tal-Forzi Armati, tal-Korp tal-Pulizija, l-iscouts kif ukoll impjegati minn mijiet ta’ kumpaniji li ng[aqdu g[al din l-attività nazzjonali.

IN-NAZZJON It-Tnejn 5 ta’ Di/embru, 2011

4 Lokali

Sena ta’ kisbiet minkejja l-isfidi – Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi minn Kenneth XUEREB

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi sa[aq li minkejja li ssitwazzjoni ta’ madwarna hi wa[da inkwetanti, irridu nwasslu messa;; ta’ kura;; g[aliex fl-a[[ar tliet snin u nofs, tmexxija b’g[aqal u serjetà wasslet biex Malta kompliet miexja ’l quddiem f’bosta setturi.

F’intervista mxandra lbiera[ fuq Radio 101, il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal li l-Ba;it li kien ipprezentat ix-xahar li g[adda hu mfassal fuq il-prin/ipji talg[aqal u s-serjetà. Gvern li hu konxju tal-inkwiet i]da ottimist li jasal.

“Jekk se nag[lqu din issena f’rekord tat-turi]mu, rekord ta’ nies qed ja[dmu bi qlig[, b’investiment li g[adu ;ej lejn pajji]na b’mod tajjeb, bil-qasam tas-servizzi finanzjarji jikber, b’rekord ta’ studenti fl-Università u lMCAST, meta tara dan kollu, tirrealizza li xorta mexjin ’il quddiem minkejja dan itta[wid u l-mew; kollu ta’ madwarna.” qal Lawrence Gonzi, “u allura ejja nag[mlu kura;;” B’kuntrast, qal il-Prim Ministru, l-Oppo]izzjoni Laburista ma ssemmi xejn fuq l-inkwiet internazzjonali g[ax

mhux fl-interess tag[ha li tag[mel dan g[aliex b’hekk, jo[or;u iktar bi/-/ar irri]ultati tajbin li qed tikseb Malta.

Fisser ukoll kif il-Partit Laburista qed jilg[ab log[ba politika fil-kwistjoni tat-tariffi tal-ener;ija i]da mhux qed jirrealizza li hi log[ba perikolu]a u qed jibqa’ jilg[abha.

“L-iktar mi]ura li [ass ilpoplu Malti hi t-tariffi talener;ija u l-Oppo]izzjoni rikbet fuq dan i]-]iemel. Jien nifhem il-log[ba politika, i]da f’xenarju fejn g[andna pajji]i

Uffi//ju Nazzjonali talIstatistika fejn sa nofs Novembru, kien hemm qrib 150,000 persuna ja[dmu bi qlig[ full-time, 70% ta’ dawn impjegati mas-settur privat.

Din i/-/ifra tal-a[[ar hi wa[da po]ittiva, sostna Lawrence Gonzi, g[aliex wa[da mill-problemi li qed jiffa//jaw pajji]i b[all-Gre/ja hu proprju g[ax g[andhom settur pubbliku kbir.

Aspett ie[or hu t-tra]]in tal-i]bilan/ fil-finanzi pubbli/i fejn anki hawnhekk, problema ewlenija tal-Gre/ja u pajji]i o[rajn hi li g[al snin

pakkett ta’ in/entivi li salvaw eluf ta’ postijiet tax-xog[ol, li i]da fisser li d-defi/it re;a’ tela’.” Issa, l-Gvern irnexxielu jni]]lu mill-;did g[al ta[t it-3% g[al din issena u se jkompli jni]]lu g[al 2.3% is-sena d-die[la.

“Din hi a[bar importanti g[all-investituri g[aliex tag[tihom stampa ta’ stabbilità u fidu/ja f’Malta li mhux se jqumu l-g[ada filg[odu u jsibu Gvern, li g[ax jinsab daru mal-[ajt finanzjarjament, iwa[[allu xi taxxa ;dida g[al g[arrieda,” tenna l-Prim Ministru.

Se nag[lqu din is-sena b’rekord ta’ turisti, rekord ta’ nies ja[dmu bi qlig[, b’investiment li g[adu ;ej lejn pajji]na b’mod tajjeb, b’qasam tas-servizzi finanzjarji jikber, b’rekord ta’ studenti fl-Università u fl-MCAST. ;irien tag[na jitkissru, lOppo]izzjoni messa indunat li din hi log[ba perikolu]a [afna g[all-pajji]na però baqg[et tilg[abha.”

Il-Prim Ministru rrifera wkoll b’sodisfazzjon g[allistatistika tal-Eurostat fejn [are; li 90% tal-Maltin huma ottimisti dwar is-sigurtà talpost tax-xog[ol tag[hom.

Lawrence Gonzi rrifera wkoll g[all-a[[ar /ifri tal-

twal nefqet iktar milli da[[let b’mod insostenibbli.

Il-Prim Ministru kompla li l-Gvern ilu bil-mira li jkollu bilan/ fil-ba;it g[al dawn la[[ar seba’ snin u kien irnexxielu jag[mel dan g[al madwar erba’ snin sakemm faqqg[et il-kri]i tal-2009.

“U kien grazzi g[all-g[aqal tas-snin ta’ qabel,” kompla lPrim Ministru, “li l-Gvern kellu fejn jimmanuvra u nieda

Tkellem ukoll dwar ilmi]uri tal-Ba;it fejn il-[sieb warajh kien ispirat fuq ]ew; pilastri – in/entivi g[allekonomija u l-investiment permezz ta’ mi]uri favur lintrapri]i ]g[ar fost o[rajn bit-tkomplija tal-iskemi microinvest, u microcredit u l-iskema ;dida microguarantee li permezz tag[ha l-Gvern jag[mel tajjeb sa 90% tassomma mislufa biex jibda

negozju. Dan b’risposta g[allikbar ostaklu li kienu qed isibu imprendituri ;odda biex jibdew negozju, li kien li ma jkollhomx ma’ xiex jag[mlu l-garanzija mitluba millbanek.

It-tieni pilastru ta’ dan ilba;it, kompla Lawrence Gonzi, huma mi]uri ta’ sostenn g[all-familja, blintroduzzjoni ta’ tax band ;dida g[all-;enituri, ]ieda firrata minima ta/-children’s allowance, kreditu ta’ taxxa g[all-;enituri li jibag[tu lil uliedhom fi skejjel indipendenti, l-estensjoni tal-leave tal-maternità b’erba’ ;img[at fis-sentejn li ;ejjin, u allowance g[all-anzjani li g[adhom jg[ixu fil-komunità.

Din l-allowance, [abbar ilPrim Ministru, se tin[are; filbidu tas-sena d-die[la.

Il-Prim Ministru rrifera wkoll g[all-qasam tal-edukazzjoni fejn il-;img[a li g[addiet inawgura l-iskola sekondarja l-;dida tas-subien fil-Mosta – is-sitt skola ;dida f’sitt snin.

Hu ddeskriva din l-iskola b[ala l-isba[ wa[da li nbniet f’Malta fit-tqassim tag[ha u ttag[mir li g[andha. Hu fa[[ar id-disinjaturi ta’ din l-iskola li [olqu ambjent mill-iktar pja/evoli, kemm g[at-tfal kif ukoll g[all-g[alliema.

IN-NAZZJON It-Tnejn 5 ta’ Di/embru, 2011

6 Lokali Studenti Tune]ini jgawdu minn boro] ta’ studju f’Malta Studenti Tune]ini qed igawdu minn boro] ta’ studju li l-Gvern Malti kien ta lill-gvern Tune]in filbidu ta’ din is-sena.

Jean Paul Grech, isSegretarju Permanenti filMinisteru g[all-Affarijiet Barranin, f’laqg[a ma’ dawn l-istudenti fisser kif f’Jannar li g[adda, Malta kellha relazzjoni strate;ika fid-dawl ta’ ]viluppi li wasslu biex it-Tune]ija bdiet tg[addi minn sensiela ta’ riformi demokrati/i.

Fi Frar, il-Ministru g[allAffarijiet Barranin Tonio Borg kien ]ar it-Tune]ija fejn kien infurmat millawtoritajiet Tune]ini li apprezzaw il-;est diplomatiku Malti biex ting[ata g[ajnuna akkademika lil studenti minn dan il-pajji] fl-Afrika ta’ Fuq. Meta kummissjoni Tune]ina rre/iprokat u ]aret Malta, hi kienet ippre]entata b’]ew; pakketti ta’ boroz ta’ studju: wie[ed ta’ €28,000 biex studenti Tunezini jitg[allmu l-Ingliz f’Malta, u €18,000 biex studenti tad-diplomazija jsa[[u listudji tag[hom flAkkademja Mediterranja g[all-Istudji Diplomati/i.

Offerti mill-GO g[all-Milied Il-kumpanija GO [abbret firxa wiesg[a ta’ offerti g[all-perijodu tal-Milied. GO se tag[ti lill-klijenti e]istenti u prospettivi dak kollu li g[andhom b]onn biex jibqg[u f’kuntatt – minn smartphones u tablets b’offerti millaktar konvenjenti g[al value packs flessibbli ta’ vu/i, SMS u data li jippermettilhom igawdu l-a[jar rati fis-suq.

GO tistieden ukoll lill-klijenti biex i]uru l[wienet tag[[a u [wienet o[ra awtorizzati biex ji;bru poster spe/jali tat-tpin;ija bi stickers g[at-tfal tag[hom. Klijenti ta’ GO huma wkoll mistiedna j]uru l-istand ta’ GO fl-istabbiliment ta’ Homemate fl-Imrie[el matul il-perijodu tal-Milied biex ikollhom esperjenza mill-qrib ta’ GO tv interattiv. Flistess [in huma se jkollhom i/-/ans li jirb[u wie[ed minn tliet televi]jonijiet HD LED. Klijenti ;odda tal-Home Pack se jie[du la[jar fil-valur u divertiment f’darhom b’opportunità li jgawdu l-vanta;;i ta’ offerta spe/jali ta’ GO g[al dan il-Milied. Home Pack €33 qed jing[ata b’appgrejd g[al Gold tv – ming[ajr [las g[all-ewwel tliet xhur filwaqt li Home Pack €42 hu disponibbli g[al ¤33 biss fix-xahar g[all-ewwel tliet xhur. BilHome Pack, il-klijenti jing[ataw installazzjoni u set-top boxes ming[ajr [las u telefonati b’xejn bla limitu minn linja fissa lejn il-linji kollha ta’ GO. Permezz ta’ Home Pack, g[al ]ieda ta’ €5 biss fix-xahar, klijenti jistg[u jabbonaw g[al GO tv interattiv – is-servizz tat-televi]joni e//ezzjonali li jippermetti lit-telespettaturi jaraw dak li jridu u meta jridu.

GO tv interattiv joffri skeda ta’ aktar minn 100 stazzjon b’[afna favoriti f’HD barra karatteristi/i e//itanti.

Bl-ispirtu tal-Milied fl-arja g[and GO, dawk li jabbonaw issa g[all-Home Pack Silver jew Gold interattiv jakkwistaw mowbajl Nokia C1-01 b’xejn. Abbonati ;odda jistg[u jag[]lu li jie[du vaw/er ta’ €79 skont

lejn ix-xiri ta’ mowbajl tal-g[a]la tag[hom.

L-offerta ta’ GO tv interattiv tinkludi stallazzjoni u kaxxa HD b’xejn. L-offerta tal-Milied fuq Home Pack interattiv tibqa’ sejra sal-31 ta’ Di/embru 2011.

L-offerti tal-Milied ta’ GO jag[tu lill-klijenti l-ir[as rati ta’ telefonati u SMS fis-suq u jistg[u j/emplu u jibag[tu SMS lejn kull netwerk. L-offerta hi valida g[al 30 jum g[al klijenti Pay As You GO u tibqa’ sejra sal-15 ta’ Jannar 2012.

G[al €5 biss g[al kull value pack, klijenti jistg[u jag[]lu jew 60 minuta ta’ telefonati bil-vu/i (sempli/iment billi jibag[tu ‘TLK’ lejn 16410), 300 SMS (billi jibag[tu ‘SMS’ len 16410), jew 500 MB ta’ internet mowbajl (billi jibag[tu ‘WEB’ lejn 16410).

Jibbenefikaw ukoll minn rati ferm aktar baxxi u telefonata bil-vu/i tiswa ftit aktar minn 8 /ente]mi ta’ ewro u SMS anqas minn 2 /ente]mi ta’ ewro. Id-data pack ta’ €5 ta’ GO jippermetti lill-abbonati biex ja;;ornaw il-facebook, ji//ekkjaw il-kont gmejl tag[hom u jibbraw]jaw il-websajt favorit tag[hom fuq l-ismartphone tag[hom huma fejn huma g[al /ente]mu ta’ ewro kull MB. Klijenti jistg[u jag[]lu li jie[du t-tliet value packs – vu/i, SMS u data – g[al €15 biss billi jibag[tu ‘ALL’ lejn 16410. Dawk li ju]aw il-BlackBerry jistg[u jattivaw isservizz tal-internet BlackBerry g[al €5 billi jibag[tu ‘BIS’ lejn 16410.

Dawk li waslu biex jing[aqdu mal-familja ta’ GO, g[andhom sorpri]a b’opportunità li jikkonnettjaw u jag[mlu top up ta’ €10 biex ji;u konnessi. L-ammont ta’ €10 jibqa’ b[ala kreditu fuq il-kont tag[hom imma, barra minnhekk, GO se tpo;;i wkoll it-tliet value packs – vu/i, SMS u data – valur ta’ €15 b’xejn! Dan ifisser li, ta[t din l-offerta, il-klijenti l-;odda jing[ataw l-ewwel xahar ta’ u]u tal-mowbajl ming[ajr [las bilkumplimenti ta’ GO.

GO qed toffri benefi//ji bla tmiem lill-klijenti li jiffirmaw g[all-Pay Monthly fuq ba]i ta’ sentejn. Benefi//ji jinkludu smartphone b’xejn, 50 minuta b’xejn lejn kwalunkwe netwerk lokali u tal-UE, 1GB ta’ mowbajl internet b’xejn bi prezz ta’ €24.99 biss fixxahar.

L-offerti ta’ GO fuq smartphones huma ta’ valur spettakulari. Permezz ta’ Nokia C1-01 jew Samsung 2220 dan l-ista;un tal-festi, klijenti ta’ GO jakkwistaw elf SMS b’xejn ma’ Pay As You GO. Mudelli o[ra huma disponibbli ma’ din l-offerta.

G[al dawk li jixtiequ netwerking so/jali fuq il-mowbajl tag[hom, i/-Cha Cha HTC u n-Nokia C5-03 huma l-g[a]la perfetta. I]]ew; smartphones jing[ataw assolutament b’xejn mal-Pay Monthly ta’ €29.99 jew 10GB mowbajl internet b’xejn g[al sitt xhur ma’ Pay As You GO. Mudelli o[ra huma disponibbli wkoll ma’ din l-offerta.

Qed ting[ata wkoll offerta vanta;;ju]a g[al iPhone 4S komplut b’xejn bis-sistema l;dida iOS5, kamera qawwija, pro/essur tala[[ar mudell u SIRI innovattiv mal-pjan ta’ tariffa Pay Monthly €99.99 jew 10GB mowbajl internet b’xejn g[al sitt xhur ma’ Pay As You GO. L-istess offerta tapplika g[asSamsung Galaxy S2 li j[addem Super Amoled touch screen e//ellenti, pro/essur dual-core 1.2 GHz u kamera 8 megapixel.

Il-BlackBerry Bold Touch 9900 bi frejm irqiq [afna u pro/essur 1.2GHz QC 8655 hu e//ellenti g[all-imejls, log[ob, serfing u biex tisso/jalizza. Dan ji;i b’xejn malPay Monthly €100.

L-iPad2 hu mezz ie[or kif klijenti jistg[u jibqg[u konnessi bil-Wi-Fi u 3G m[addma bi pro/essur 1GHz dual-core u selezzjoni vasta ta’ applikazzjonijiet Apple, bi prezz ta’ €650 u jakkwistaw b’xejn konnessjoni talmowbajl Pay As You GO u 6GB mowbajl internet validu g[al tliet xhur ukoll bla [las.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Lokali 7

Vetturi jing[ataw in-nar

Suldati Maltin f’azzjoni ta’ [idma kontra l-piraterija fiz-zona ‘l barra mill-kosta tas-Somalja

Suldati Maltin f’[idma kontra l-piraterija fis-Somalja minn Marion ZAMMIT

Tnax-il suldat mill-Forzi Armati ta’ Malta waslu lura pajji]na wara [idma intensiva kontra l-piraterija ‘l barra millkosta tas-Somalja, fil-Lvant tal-Afrika.

Is-suldati Maltin [allew Malta fl-a[[ar jiem ta’ Ottubru. Huma rritornaw fil-Port il-Kbir fi tmiem vja;; ta’ 11-il jum fuq il-ba[ar. Is-suldati huma mir-Rapid Deployment Team u mis-C Company tal-armata.

Il-missjoni tas-suldati Maltin flimkien ma’ suldati Olandi]i, kienet parti mill’Operazzjoni Atalanta’ li ssir skont ri]oluzzjonijiet tan-Nazzjonijiet Uniti f’inizjattiva tal-UE. Malta [adet sehem g[at-tieni sena konsekuttiva, b’pajji]na jkun wie[ed minn ta’ quddiem li beda jie[u sehem f’din il-missjoni flimkien ma’ pajji] ie[or.

Ix-xog[ol tas-suldati Maltin kien jikkonsisti l-iktar fi skorta, li pprovdew abbord il-bastiment HNLMS Zuiderkruis, biex jipprote;u vapuri o[ra li kienu qed i;orru l-ikel b[ala parti mill-[idma talProgramm Dinji tal-Ikel. Iz-zona ‘l barra mill-kosta tas-Somalja hi wa[da li fiha pirati jattakkaw b’mod regolari bastimenti li jkunu qed jivvja;;aw, b’mod partikulari dawk li jkunu qed jivvja;;aw wa[idhom. Fortunatament il-membri Maltin ma sabux irwie[hom f’diffikultajiet partikulari f’din il-missjoni g[alkemm huma sostnew ma’ IN-NAZZJON li x-xog[ol xorta wa[da ma kienx wie[ed fa/li.

Is-Sur;ent Christopher Brimmer mirRapid Deployment Team tal-armata, iddeskriva din l-esperjenza b[ala wa[da

sabi[a u ;dida g[all-membri Maltin. Hu fisser li x-xog[ol kien wie[ed iebes u kellhom xog[ol sostanzjali x’jag[mlu. Listess [sieb sostnieh il-Gunner Domenic Gatt mis-C Company, li wkoll iddeskriva l-esperjenza b[ala wa[da tajba [afna.

Fis-sitt ;img[at li dawn il-membri talForzi Armati Maltin kienu barra millpajji], huma ftit li xejn kellhom kuntatt mal-qraba tag[hom f’Malta, fattur li kif iddeskrivew membri tal-familja tas-suldati li kienu qed jistennewhom fuq ilmoll tax-Xatt ta’ Pinto nhar is-Sibt li g[adda, g[amel din il-missjoni iktar diffi/li anke g[alihom f’Malta. Huma spjegaw li fl-ewwel ;imag[tejn li s-suldati Maltin [allew Malta, ma kien hemm ebda kuntatt mal-qraba f’Malta u dan anke min[abba kwistjoni ta’ sigurtà.

G[add ta’ vetturi li kienu pparkajti fi Triq il-Pjane/, fil-Mosta, inqerdu jew sofrew danni wara li ng[ataw in-nar.

Il-Pulizija kienet mg[arrfa matul il-lejl li g[adda, li g[add ta’ vetturi kienu [adu n-nar f’din ittriq.

Jirri]ulta li ]ew; vetturi, wa[da tat-tip Peugeot 106 u o[ra tat-tip Fiat Punto, sofrew [sarat konsiderevoli filwaqt li karozzi o[rajn sofrew [sarat o[ra.

Membri tal-Protezzjoni ?ivili ssej[u fil-post talin/ident biex jikkontrollaw in-nirien. {add ma’ we;;a’ f’dan l-in/ident.

Bil-ka] kienet infurmata l-Ma;istrat Miriam Hayman li [atret diversi esperti biex jg[inuha fl-ist[arri;.

Aktar investigazzjonijiet dwar dan l-in/ident komplew matul il-;urnata talbiera[.

Mara u bintha jittajru minn karozza

Tifla ta’ sitt snin sofriet ;rie[i ta’ natura gravi i]da ma tinstabx fil-periklu tal-mewt wara li sfat imtajra minn vettura fi Triq il-Labour, f’{a]}abbar. Fl-istess in/ident ;arrbet ;rie[i ta’ natura [afifa ommha ta’ 34 sena.

L-in/ident se[[ is-Sibt g[all-[abta tas-6 p.m. meta lmara ta’ 34 sena minn {a]}abbar u bintha, sfaw milquta minn vettura tat-tip Mazda Demio, li kienet misjuqa minn tfajla ta’ 19-il sena.

Fuq il-post issej[et ambulanza li [adet li]-]ew; persuni l-Isptar Mater Dei, fejn qed jing[ataw il-kura me[tie;a.

Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjoni dwar dan il-ka].

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta‘ Di/embru, 2011

8 Opinjoni

Imma kif^ Smajna b’attenzjoni l-qari tal-Ba;it mill-Ministru talFinanzi Tonio Fenech, fejn tana stampa tajba [afna tassitwazzjoni finanzjarja ta’ pajji]na. Stampa li tag[mel ;ie[ l-ewwel u qabel kollox lill-Prim Ministru g[attmexxija g[aqlija, serja u responsabbli tal-Gvern immexxi minnu, kif ukoll /ertifikat mill-aqwa li jag[milna kburin li a[na Maltin. Mhux biss i]da jqeg[idna f’po]izzjoni ta’ ;ie[ u ammirazzjoni ma’ s[abna l-pajji]i kollha talUnjoni Ewropea.

Ba;it li g[alaq [alq kul[add u b’mod partikulari g[alaq [alq dawk li kienu b[as-soltu lesti kkargati g[allattakki [orox ta’ kritika xejn kostruttiva, g[ax stennew mi]uri ferm differenti minn dawk im[abbra fil-Ba;it, laktar b[alissa fis-sitwazzjoni xejn sabi[a li d-dinja kollha tinsab fiha. I]da arralhom bilkbir u t-Tlieta filg[odu ma kont tisma’ xejn ming[andhom.

G[all-kuntrarju, b’mod ;enerali kul[add kellu kliem ta’ tif[ir u ta’ apprezzament g[all-Ba;it, li finalment [aseb f’kul[add u b’mod spe/jali [aseb fil-familji tag[na, f’uliedna u dawk l-aktar vulnerabbli fis-so/jetà.

Naturalment din kienet biss qanpiena wa[da. G[alhekk stennejna bil-pa/enzja u bil[erqa kollha sat-Tnejn ta’ wara, fejn kien imiss lill-Kap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat biex jag[mel il-kritika mistennija tieg[u g[an-nom tal-Oppo]izzjoni.

Fil-frattemp, il-Prim Ministru lejlet id-diskors talKap, waqt diskors ie[or flg[eluq tal-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista, g[amel g[axar mistoqsijiet li huma relevanti [afna g[as-sitwazzjoni li mhux pajji]na biss, i]da li d-dinja tinsab fiha. Allura konna nistennew li dan se jipprepara g[axar risposti primi biex bihom

jag[laq [alq il-Prim Ministru.

I]da o[ro; il-g[a;eb, Muscat ma wie;eb g[all-ebda wa[da minn dawn il-mistoqsijiet talPrim Ministru.

Twe;ibiet li ma waslux Domna sag[tejn s[a[ nistennew dawn it-twe;ibiet i]da baqg[u ma waslu qatt.

Sag[tejn s[a[ ta’ kritika, f’[afna mumenti in;usta u distruttiva, f’tentattiv biex jipprova jxejjen il-fama, labbiltà u l-g[aqal tal-Prim Ministru u tal-gvern immexxi minnu.

Imbag[ad semmielna 51

proposta li be[siebu jwettaq meta jkun fil-gvern. Apparti lfatt li bosta minnhom di;à huma attwati, waqt li o[rajn qeg[din ji;u attwati mill-

gvern pre]enti, il-Kap talOppo]izzjoni g[al darb’o[ra naqas milli jg[idilna kif se jattwahom u minn fejn se ji;u l-flus biex jag[mel tajjeb g[alihom ming[ajr ma jintrodu/i taxxi ;odda kif kien sar fl-a[[ar le;i]latura tal-gvern ta’ Alfred Sant.

E]empju ta’ dan kienet il-

weg[da g[al darb’o[ra tarro[s tal-kontijiet tal-ilma u tad-dawl. Din id-darba ]ied jg[id u jwieg[ed ukoll li anki jekk jibqg[u jog[lew, hu xorta se jra[[ashom. Issa llum kul[add jaf, ukoll lakbar [mar, li dan jiddependi mill-prezz ta]-]ejt fis-suq internazzjonali, li ]gur li [add ma jista’ jipprofetizza u jg[id kif se jkun g[ada, (a[seb u ara meta Joseph Muscat ikun fil-gvern). Kif iridna nemmnuh? Kieku sewwa.

Na[seb li Muscat hu intelli;enti bi]]ejjed u jaf li jekk jg[id kif jista’ jsir dan ming[ajr ma jag[mel taxxi ;odda, u ji]vela dan is-sigriet, li ovvjament Gonzi ju]ah immedjatament g[all-;id talpoplu tag[na, il-bravura u l-

grazzi xorta jmorru g[and Muscat u mhux Gonzi.

Tra[[is tad-dawl u l-ilma Mhux hekk biss, i]da b’hekk ikun qed itejjeb [afna l-po]izzjoni tieg[u g[all-elezzjoni li ;ejja. Mela kura;; u g[idilna kif l-ilma u d-dawl jistg[u jor[su ming[ajr lintroduzzjoni ta’ taxxi ;odda

jew ]ieda fuq taxxi ;a e]istenti. U dan mhux dwar il-kontijiet tad-dawl u l-ilma biss i]da wkoll g[ar-rigward ta’ proposti o[ra, b[al pere]empju l-bini tat-tieni università.

Imbag[ad kif ma smajna xejn ming[and Muscat, dwar id-di]astru monetarju mondjali li pajji]na jifforma parti minn din l-istess dinja, minkejja l-fatt li a[na rnexxielna nsalpaw sal-port u ma g[eriqniex kif ;ralu [addie[or. Dawn huma affarijiet li sema’ bihom kul[add, rawhom fuq it-televi]joni u allura jafhom il-poplu kollu minbarra l-Oppo]izzjoni.

Hu fid-dawl ta’ din is-sit-

wazzjoni li n[adem il-Ba;it.

Li kieku s-sitwazzjoni kienet mod ie[or, m’hemmx dubju li l-Ba;it kien ikun ferm u ferm a[jar. Il-Ba;it kien tajjeb u po]ittiv bla ebda mi]ura ta’ awsterità li tolqot lill-poplu tag[na f’din is-sitwazzjoni tra;ika li laqtet lil bosta pajji]i ferm akbar minna, x’kien ikun li kieku kollox hu miexi b’mod normali!

U kif ma semma xejn fuq ix-xog[ol, li hu prijorità numru wie[ed g[al kull pajji]? Minflok ix-xog[ol, Muscat g[amel ruxxmata statements kummenti u paroli ta’ negattivi]mu spjetat. Qtig[ il-qalb f’kollox. Oppo]izzjoni dispre;jattiva, li taqta’ qalb il[addiema, tpin;i kollox iswed, ta[bi r-realtà ta’ dak li

qed ji;ri barra u twieg[ed dak li ma tistax tkun taf kemm jiswa minn qabel. Qisna wasalna fl-a[[ar tad-dinja, meta fir-realtà pajji]na jinsab f’po]izzjoni ta’ aktar minn a//ettabbli meta tqabblu ma’ pajji]i ;irien tag[na u o[rajn.

Fa/li [afna g[al min mhux fir-responsabbiltà tat-tmexxija biex jipprietka u jwieg[ed limpossibbli u dak kollu li ji;i mitlub u li jista’ bih jirba[ ilvoti. I]da ‘mill-paroli g[allfatti hemm ba[ar jikkumbatti’, jg[id il-proverbju. Ara Lawrence Gonzi, dak mod ie[or. Dak ma jwieg[ed xejn li jaf minn qabel li hu impossibbli li jwettaq. Mill-banda lo[ra hu jipprova jwieg[ed dak li hu ta’ ;id g[all-poplu u g[an-Nazzjon u dak li hu possibbli li jse[[. U g[alhekk dak li jwieg[ed jag[mlu. {arsu ftit lejn il-programm elettorali tal-PN, hemm aktar minn tliet kwarti minnu li hu mwettaq di;à, waqt li o[rajn se jitwettqu fi]-]mien li fadal.

Tassew li jinqalg[u problemi li ma tkunx taf bihom u li ma

minn Euchar MIZZI mizzieuchar@yahoo.com

jippermettulekx li tkompli sejjer bil-pjan kif propost.

I]da dan ma jfissirx li g[ax ma sarx s’issa mhux se jsir.

Tgawdija ta’ fidu/ja G[alhekk il-Prim Ministru u l-gvern tieg[u jgawdu lfidu/ja tal-poplu tag[na.

G[ax kif jg[id Lawrence Gonzi lin-nies; “ti;;udikawniex fuq il-kliem li ng[idu, i]da fuq li nag[mlu” u nhar il-{add li g[adda ]ied o[ra f’din ilfra]i, “I;;udikawna fuq li nag[mlu u fuq ir-ri]ultati miksuba”. U jekk kien hemm b]onn ta’ xi prova tal-fidu/ja li Lawrence Gonzi u l-Gvern tieg[u jgawdu mill-poplu Malti u G[awdxi, din kienet proprju [mistax ilu meta lGvern [are; il-bonds g[all€100,000,000 u minflok intefg[u flus g[at-triplu ji;ifieri g[al €300,000,000. Xi prova hemm b]onn akbar minn din!

U minkejja s-sitwazzjoni internazzjonali mwieg[ra, u minkejja l-gwerra tal-Libja li kellha wkoll effett fuq ilkummer/ u n-neguzjanti Maltin, il-Gvern xorta rnexxielu bil-g[aqal u birresponsabbiltà tieg[u jag[ti lill-poplu tag[na Ba;it hekk po]ittiv u ming[ajr ebda mi]ura ta’ awsterità li taffettwa li/-/ittadini tag[na.

Mhux biss, i]da li skont ilprevi]joni ekonomika tieg[u, se jirnexxilu jispi//a s-sena bid-defi/it ta[t it-3%. Bravura li [afna pajji]i xtaqu ferm li jaslu g[aliha i]da ma rnexxilhomx.

Jekk l-Oppo]izzjoni trid tkun wa[da kredibbli u tibda tittie[ed bis-serjetà g[andha twie;eb g[ad-domandi talPrim Ministru. G[axar domandi li g[andhom importanza kbira g[all-futur ekonomiku ta’ pajji]na.

Sakemm dan ma jsirx, [add ma jista’ jafda lil Joseph Muscat fit-tmexxija tal-pajji].

Dan jista’ jibda jinbidel biss meta ja;ixxi bis-serjetà u jg[idilna kif se jwettaq dawk il-mi]uri ming[ajr ma jag[mel taxxi addizzjonali fuq il-poplu tag[na, li b’xi mod ipattu g[alihom.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Fid-dmir li nibqg[u niftakru Il-5 ta’ Di/embru tal-1986, dejjem jibqa’ jum importanti fl-istorja politika ta’ pajji]na, u mhux biss, fl-istorja tal-poplu tag[na. Jum li fih se[[ qtil politiku ta’ ]ag[]ug[ fl-aqwa tieg[u li inno/entament, [ajtu n[asded minn partitarji Laburisti li dak i]-]mien, lanqas il-Korp tal-Pulizija ma kien jista’ g[alihom.

G[al kuntrarju, membri tal-istess Korp tal-Pulizija kienu jing[aqdu mag[hom f’atti kriminali u jiddefenduhom, b[alma kien se[[ fit-Triq tal-Barrani fti jiem qabel ma se[[ il-qtil politiku ta’ Raymond Caruana fil-Ka]in Nazzjonalista tal-Gudja. Dakinhar, meta fl-istess ka]in f’dik il-lejla kien hemm attività so/jali, grupp ta’ partitarji Laburisti armati b’machine gun, kienu g[addew mit-triq tal-Ka]in Nazzjonalista tal-Gudja u b[alma kienu mdorrijin jag[mlu, u kif kienu di;à g[amlu f’okka]jonijiet qabel fuq ka]ini Nazzjonalisti, dakinhar ukoll kienu sparaw tiri ta’ terrur lejn il-fa//ata u l-bieb ewlieni tal-Ka]in Nazzjonalista tal-Gudja. I]da dakinhar, 25 sena ilu, tir minnhom baqa’ die[el mill-antiporta tal-ka]in u n[asdet il-[ajja ta’ Raymond Caruana.

Nibqg[u ng[o]]u l-libertà u d-demokrazija Il-marmalja ta’ kriminali Laburisti kienet ixxukkjat lill-pajji]na. Il-poplu tag[na kien waqa’ f’luttu u baqa’ g[al diversi jiem u ;img[at ma[sud. L-in/ertezza politika f’dawk i]-]minijiet kompliet to[loq tensjoni kbira. Il-mod kif kienet qed tirrea;ixxi l-Pulizija, kienet ta’ xokk akbar meta aktar tard il-Korp talPulizija wettaq il-frame-up fuq Pietru Pawl Busuttil.

Dan hu anniversarju li l-Partit Nazzjonalista hu fid-

dmir li jibqa’ jfakkar b’rispett kbir lejn dan i]]ag[]ug[ u l-familja tieg[u. Qtil ta’ ]ag[]ug[ li kien [allas il-prezz g[al-libertà tal-poplu. Il-poplu tag[na beda jirrealizza aktar minn qatt qabel, li kien tilef mhux biss il-libertà, i]da wkoll li d-demokrazija talpajji] kienet imkasbra. Il-poplu f’dawk i]-]minijiet, ma seta’ qatt aktar i[ossu protett minn Korp talPulizija li suppost kien qieg[ed hemm biex jipprote;i /-/ittadin. Minflok, il-Korp tal-Pulizija kien arma f’idejn il-gvern biex jg[atti r-reati ta’ kriminali Laburisti li riedu akkost ta’ kollox jo[onqu l-vu/i li kien qed iwassal il-PN li kien reba[ il-ma;;oranza talvoti [ames snin qabel, u l-Partit Laburista ta’ dak i]]mien ma riedx iwarrab mill-poter u jbaxxi rasu g[arrieda tal-ma;;oranza.

Politi/i ta’ 25 sena ilu fdati fit-tmexxija Laburista tal-lum Il-PN qieg[ed ifakkar il-25 sena minn dawn il;rajjiet li g[adda minnhom il-poplu tag[na, biex nibqg[u ng[o]]u l-libertà u d-demokrazija li llum qieg[ed igawdi pajji]na. Kien il-PN li quddiem dawn ir-realtajiet diffi/li, ]amm il-kalma fost il-poplu tag[na, u wassal g[al elezzjonijiet li wasslu lill-poplu jmur jivvota biex jikseb lura l-libertà u l-;ustizzja. Lg[ajta tal-PN 25 sena ilu kienet ukoll favur il-;ustizzja u l-libertà bis-slogan ‘Xog[ol, :ustizzja, Libertà’.

Tliet kelmiet qawwija u importanti, u mhux biss, g[adhom jg[oddu g[a]-]miniijet tal-lum. Iva, illum ilParti Laburista, 25 sena wara l-qtil politiku ta’ Raymond Caruana u tal-;rajjiet tal-mist[ija li se[[ew

fix-xhur ta’ qabel l-elezzjoni tal-1986, g[ad hemm nies fi [danu li kienu parti minn dak il-Gvern Laburista li fi ]mienu se[[ew dawn il-;rajjiet. Sal-lum, fil-Partit Laburista ta’ Joseph Muscat, g[ad hemm nies protagonisti anke llum li kienu parti mill-gvern Laburista li kien kompli/i f’reati kriminali li wettqu partitarji Laburisti. Politi/i li g[adhom illum filbankijiet tal-Parlament jirrappre]entaw lill-Partit Laburista. Ag[ar minnhekk, il-mexxej tal-Partit Laburista tal-lum, Joseph Muscat, g[a]el membru talGvern Laburista ta’ 25 sena ilu, biex ifassallu lprogramm elettorali tal-elezzjonijiet li jmiss u li permezz tieg[u Joseph Muscat se jkun qieg[ed jersaq quddiem l-elettorat bih biex jitlob il-fidu/ja talelettorat.

Illum, 25 sena wara dawn il-;rajjiet politi/i u ta’ swied il-qalb, kburin li l-PN mexxa lill-poplu tag[na biex re;a’ kiseb lura l-fidu/ja fih innifsu. Il-poplu mexa, [lief g[al 22 xahar bejn l-1996 u l-1998, wara lvi]joni tal-PN. Vi]joni li tat lura l-libertà u ddemokrazija lill-poplu tag[na. Ta lura x-xog[ol u llum anke fi ]minijiet ta’ maltemp ekonomiku u finanzjarju internazzjonali, il-poplu tag[na baqa’ jgawdi minn ambjent li jo[loq ix-xog[ol li jing[ata dinjità lillbniedem. Illum a[na poplu msie[eb fl-Unjoni Ewropea u msie[eb fiz-zona ta’ pajji]i li j[addmu lewro.

Il-;rajjiet ta’ 25 sena ilu ma ninsuhom qatt. Iridu jkomplu jiggwidawna u meta n[arsu lura lejn dawn il;rajjiet, iqawwulna aktar qalbna biex inkomplu nimxu b’kura;; ’il quddiem b[ala poplu u b[ala pajji].

INTIETEF

Arroganza Laburista Atte;;jament. Latte;;jament li l-Partit Laburista qed ju]a turi kemm, minkejja li l-Partit Laburista ilu fl-Oppo]izzjoni xorta baqa’ partit arroganti. Kif kien fittmeninijiet. Arroganti fuq livelli differenti. Ibda mill-Kap tal-Partit u deputati s[abu, u tista’ tibqa’ sejjer sas-Sindki u l-Kunsilliera Laburisti, lpresidenti tal-kumitati sezzjonali kif ukoll il-membri tal-istess kumitati. U dan millOppo]izzjoni. Mur ;ibhom ikunu fil-Gvern kemm jaraw aktar lil kul[add dubbien!

Kap Arroganti. Il-Kap talPartit Laburista, forsi biex juri li hu differenti minn ta’ qablu, biex juri li hu moderat u progressiv, qed jipprova jaddatta lingwa;; li jappella.

Lingwa;; li jpin;ih b[ala bniedem kawt u b’saqajh mal-art aktar milli bniedem arroganti. Pere]empju, flok ma jg[id “meta nkunu filGvern”, jg[id “meta l-poplu jog[;bu jag[tina l-poter” e//… e//… Maskra politika.

Lupu liebes ta’ [aruf. Min irid ikun jaf verament lil Joseph Muscat irid jarah il-

Vjal il-{elsien> It-triq li g[aliha l-Gvern g[adda eluf kbar ta’ ewro biex ti;i rran;ata.... u baqg[et kif kienet!

bog[od mill-cameras tattelevi]joni. Irid jarah jikteb xi email baxx baxx lil xi ;urnalista fi stazzjon indipendenti mill-politika u jg[idilha li g[andu b]onnha hemm. Arroganza fil-veru sens tal-kelma. U allura ninkwieta aktar, g[ax min g[andu atte;;jament arroganti taf li hu arroganti.

I]da min hu arroganti u joqg[od jin[eba allura hu aktar perikolu]!

Deputati arroganti.

Ixxukkjajt ru[i l-;img[a li g[addiet fil-Parlament waqt li konna qed niddiskutu listimi tal-Awtorità tad-Djar bid-diskors li g[amel idDeputat Laburista Stefan Buontempo. “Morru g[ixu u a[dmu man-nies” qalilna lilna tan-na[a tal-gvern g[al iktar minn darba. B[al dak li qallu, kieku ma ng[ixux u ma na[dmux man-nies kieku kien se jkollna l-ma;;oranza tal-poplu f’sitta mill-a[[ar seba’ elezzjonijiet.

Buontempo akku]a wkoll lill-gvern li “qatt, qatt u qatt dan il-gvern ma kellu ru[ so/jali”. L-istess, kieku kellu ra;un kieku kif konna se nirb[u l-fidu/ja tal-poplu ripetittivament^ Kieku g[amilna xi taxxa fuq kull

bieb, irrispettivament millabbiltà finanzjarja ta’ min jg[ix fiha, jew kieku g[amilna xi taxxa fuq irri/etti tal-medi/ini forsi. I]da a[na dawn ne[[ejniehom, wara li da[[alhom gvern laburista. B’ru[ purament so/jali, dan il-gvern qed jg[in lil madwar 30 elf familja u jissussidjahom fuq affarijiet essenzjali b[alma huma d-dawl u l-ilma.

:a qed jarah fil-gvern.

I]da l-akbar wa[da li qalilna l-Onor. Buontempo f’dak iddiskors, kienet li d-diskors li kien qed jag[mel dwar lAwtorità tad-Djar kien se jkun l-a[[ar diskors li qed jag[mel mill-bank talOppo]izzjoni. X’arroganza!

Nesa li l-a[[ar li g[amel pronostiku simili kien l-eks kap tieg[u Alfred Sant u spi//a li minflok ma qasam g[an-na[a tal-gvern, spi//a relegat g[al fuq il-periferija tal-bankijiet ta’ wara.

Arroganza lokali. Nista’ nsemmi diversi e]empji ta’ arroganza laburista fuq livell lokali. Se nillimita ru[i g[all- Kunsill Lokali ta’ {a]-}ebbu; u l-ka] ta’ Vjal il-[elsien. Vjal il-[elsien hi l-aktar triq importanti f’{a]}ebbu;. Ilha asfaltata s-snin

minn Philip MIFSUD info@philipmifsud.com

u g[alhekk taqa’ ta[t irresponsabbiltà tal-Kunsill Lokali. Sa minn snin ilu, lKunsill g[amel diversi argumenti biex jiddevja rresponsabbiltà ta’ din it-triq fuq il-gvern. B’rieda tajba lgvern assuma responsabbiltà u l-kunsill beda jag[mel pressjoni biex ix-xog[ol isir kemm jista’ jkun malajr. Min hu mid[la tal-lokal na[seb li g[adu jiftakar kartellun daqsiex fl-entratura tar-ra[al.

I]da, forsi ftit jafu li aktar minn sena ilu l-gvern g[adda kwa]i nofs miljun ewro lillKunsill ta’ {a]-}ebbu; sabiex l-istess Kunsill jag[mel ix-xog[ol hu. U x’g[amel il-Kunsill^ Xejn.

Wara dik l-g[a;la kollha, ilKunsill kellu l-arroganza j[alli dawk il-flus reqdin g[al aktar minn sena!

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt IS-SLOVENJA

Elezzjoni o[ra ta[t id-dell ta’ ri/essjoni Il-pulizija tarresta dimostrant waqt rally ta’ protesta li kien organizzat ming[ajr permess fil-belt ta’ San Pietruburgu (Reuters)

IR-RUSSJA

Sinjali ta’ disfatta g[al Putin L-indikazzjonijiet huma li l-Partit tal-Prim Ministru Vladimir Putin tilef [afna mill-appo;; li kien igawdi fid-Duma, u skont exit poll li [are; wara l-votazzjoni g[all-kamra t’isfel talParlament mag[mulha minn 450 deputat.

Din l-elezzjoni kellha te]amina l-popolarità ta’ Putin li se jer;a’ jikkuntesta g[all-Presidenza tar-Russja u meta l-Partit g[al Russja Mag[quda issa qed jittama li j]omm il-ma;;oranza fid-Duma li m’g[adhiex xi [a;a /erta.

L-exit poll qed juri li lpartit ta’ Putin x’aktarx jirba[ din l-elezzjoni bi 48.5 fil-mija tal-voti u meta r-reb[a tieg[u, fl-2007, kienet bil-wisq aktar de/i]iva, fejn kiseb ‘il fuq minn 64 fil-mija tal-appo;; popolari.

G[alkemm ma kienx /ar kif iridu jitqassmu ssi;;ijiet fid-Duma, [are; ukoll it-tieni exit poll li jindika li l-partit ta’ Putin (li ilu jiddomina l-kamra t’isfel tal-Parlament mill-2003) se jkollu biss 220 si;;u.

Il-Partit Komunista sadattant [are; b[ala t-tieni l-akbar partit u b’appo;; li qed jidher ferm aktar qawwi minn tal-2007.

Fl-istess [in – u minkejja

li Putin jibqa’ l-favorit li jirba[ l-elezzjoni ta’ Marzu g[all-Presidenza tar-Russja – il-vot g[ad-Duma anki jfisser disfatta g[allPresident Russu Dmitry Medvedev.

Fil-fatt, il-po]izzjoni ta’ Medvedev – li se jwarrab [alli Putin ikun jista’ jer;a’ jie[u l-Presidenza li kien /eda fl-2008 — tista’ tisfa’ in/erta u minkejja l-pjan biex Medvedev jassumi lkariga ta’ Prim Ministru mis-sena d-die[la.

Sadattant f’din l-elezzjoni spikkaw allegazzjonijiet dwar abbu]i g[al-li;i elettorali, bil-grupp g[allmonitera;; indipendenti Golos – fil-parti kbira finanzjat mill-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea – jirrapporta eluf ta’ ilmenti u in/ident fejn il-websajt tieg[u spi//a su;;ett g[al cyber attack.

Il-vot tal-biera[ kien ikopri disa’ time zones tarRussja u din id-darba seba’ partiti Russi (‘l isfel mill[dax li kkuntestaw lelezzjoni tal-2007) [adu sehem fl-elezzjoni g[adDuma li fl-a[[ar snin inkludiet deputati komunisti, liberali demokrati/i u so/jaldemokrati/i mal-Partit g[ar-Russja Xierqa.

Il-poplu Sloven ilbiera[ ivvota fl-elezzjoni g[allParlament fost inkwiet dwar il-qg[ad u meta llum kibret ilpossibbiltà ta’ ri/essjoni ;dida wara li l-ekonomija nazzjonali naqset b’0.5 fil-mija bejn Lulju u Settembru li g[adda.

Sadattant, il-Partit Po]ittiv tas-Slovenja mmexxi misSindku ta’ Ljubljana Zoran Jankovic b’sorpri]a kbira kien qed jidher vi/in ir-reb[a bi kwa]i tletin fil-mija tal-vot u wara li [ar;u l-ewwel exit polls tard matul il-lejl.

Sadattant, l-elettorat warrab il-Partit So/jal Demokratiku ta’ Borut Pahor li se jispi//a minn Prim Ministru u meta lpoplu qed iwa[[al fih g[allproblemi ekonomi/i attwali.

Waqt li t-telfa ta’ Pahor kienet mistennija, s-su//ess ta’ Jankovic – dejjem skont lewwel indikazzjonijiet – kien ]vilupp sorprendenti wara st[arri; pre/edenti li kien qed juri reb[a komda g[al Janez Jansa, il-Kap tal-Partit Demokratiku (SDS) u li kien il-Prim Ministru Sloven bejn l-2004 u l-2008.

F’ka] li jikkonfermawlu rreb[a Jankovic se je[tie; lappo;; tal-partiti ]-]g[ar g[al

Mara tivvota g[all-Gvern ;did fi kwartier ta’ Lukovica (Reuters)

ma;;oranza parlamentari u Pahor lest biex jid[ol f’diskussjonijiet mieg[u meta je[tie;u ja[sbu g[all-futur talpajji].

Qabel l-elezzjoni, Janez Jansa kien wieg[ed li ju]a mandat ;did biex jaqta’ li]bilan/, jo[loq ix-xog[ol u j]id l-età tal-pensjoni b[ala riformi me[tie;a biex il-pajji] ma jeg[riqx fi kri]i.

Dan meta s-Slovenja, illum, qed tissogra tnaqqis fil-credit rating wara li sa ftit ilu serviet b[ala mudell g[allbidla mill-komuni]mu. Intant,

l-ekonomija ta’ din l-eksrepubblika Jugoslava (li tibba]a fuq l-esportazzjoni) kienet intlaqtet [a]in [afna mill-kri]i globali tal-2009.

Il-Gvern li mexxa Pahor spi//a jitlef il-ma;;oranza f’Mejju li g[adda, fost battibekki interni, u qabel tqa//at mill-Parlament ftit tax-xhur wara.

B[alissa wkoll je]istu lproblemi fis-setturi kollha talpajji] u li je[tie;u jkunu konfrontati bir-reqqa – bi kwalunkwe gvern ;did irid jag[ti priorità lill-programmi g[at-titjib tal-ekonomija.

IL-KROAZJA

Jivvutaw biex inaqqsu l-qg[ad Il-poplu Kroat ivvota flelezzjoni ;enerali tal-biera[ fost [erqa li t-Tmexxija ;dida f’Zagreb tistimola lekonomija qabel il-pajji] jissie[eb fl-Unjoni Ewropea f’Lulju tal-2013.

L-elettorat hu anki ddisprat dwar il-qg[ad li jla[[aq mattmintax fil-mija u meta eluf ta’ [addiema Kroati qed ikollhom ja[dmu ming[ajr ma jit[allsu.

Sadattant, in-nuqqas tallikwidità pparalizza linnegozji lokali, bid-djun talKroazja ma’ barra jaqb]u lmija fil-mija tal-Prodott Gross Domestiku. Fil-fatt, il-Gvern

;did m’g[andux i]-]mien x’jitlef sakemm ifassal ba;it ‘ta’ konsolidazzjoni fiskali minbarra li jevita tnaqqis potenzjali fil-credit rating.

Skont l-a[[ar indikazzjonijiet qabel morna g[all-istampa, il-Partit HDZ konservattiv, li ilu jiddomina l-politika mill-1991, spi//a j[allas il-prezz politiku g[a]]ieda fil-qg[ad kif ukoll g[al diversi skandli ta’ korruzzjoni.

Il-partit fil-Gvern tal-Prim Ministru Jadranka Kosor kien ilu fil-poter g[al dawn l-a[[ar tmien snin u l-ewwel exit polls tal-biera[ urew swing qawwi favur entità tal-

Oppo]izzjoni mag[rufa b[ala ‘Kukuriku’ u li titmexxa minn Zoran Milanovic tas-So/jal Demokrati/i (SDS).

Mistenni li din l-entità ta//entru-xellug tikseb tal-anqas tmenin si;;u fil-Parlament ta’ 151 deputat; b’Milanovic isostni li l-Kroati jridu ja[dmu aktar fit-tul biex itejbu l-ekonomija u biex kulmin jie[u l-poter imidd idejh mal-ewwel g[al riformi.

Illum il-faqar beda jispikka f’kull settur tal-Kroazja li li]vilupp tag[ha kwa]i sfuma fix-xejn b’konsegwenza talkri]i finanzjarja globali tal2009.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

A[barijiet ta’ Barra 11

X’jinvolvu r-riformi ta’ Monti^

Il-Gvern tal-Prim Ministru Taljan Mario Monti [ejja pakkett ta’ mi]uri g[at-tis[i[ tal-finanzi pubbli/i u fost riformi inti]i li jg[inu lillekonomija u g[all-kontroll tal-kri]i tad-dejn akuta.

L-Italja te[tie; ta[dem lejn ba;it ibbilan/jat sal-2013 minkejja t-taqlib ekonomiku u meta mistennija r-riformi g[all-pensjoni u fil-qasam tas-servizzi professjonali, fost gelgul ta’ taxxi ;odda.

Hawnhekk qed nipprodu/u w[ud mill-mi]uri elenkati u mistennija: It-Taxxa Il-Gvern g[andu jer;a’ jintrodu/i t-taxxa fuq il-

housing lokali li kienet spi//at ta[t it-tmexxija ta’ Silvio Berlusconi. Sadattant, l-Italja adottat taxxa fuq lassi privati u meta mistennija anki ]idiet fir-rati tal-VAT ( g[alkemm f’din il-fa]i m’hux mag[ruf jekk jaffettwawx ir-rati tal-erba’, lg[axra u l-21 fil-mija).

Riforma o[ra fit-taxxa tolqot lit-Taljani li jda[[lu l-aktar flus u li issa jridu j[allsu aktar fuq il-qlig[.

Riformi kontra l-eva]joni tat-taxxa: Il-pakkett ta’ mi]uri mistenni jipprojbixxi t-tran]azzjonijiet ta’ flus kontanti li jaqb]u l-[ames mitt ewro b[ala tentattiv biex jing[eleb l-abbu]; Bejg[ tal-assi Monti se jimplimenta lwieg[da ta’ Berlusconi biex

ji;;enera [ames biljun ewro fis-sena mill-bejg[ tal-proprjetà pubblika. Il-Gvern anki mistenni jo[ro; direttivi g[all-bejg[ ta’ ishma fl-utilitajiet ikkontrollati millgvernijiet lokali; Qtug[ fis-servizzi tas-sa[[a X’aktarx jitressqu ‘l quddiem (b’sena) l-qtug[ filba;it tas-servizz tas-sa[[a nazzjonali pjanati g[all-2013 u l-2014. Dan suppost inaqqas l-infiq bi 2.5 biljun ewro fl-2012 u b’[ames biljun ewro sa mill-2013.

Il-Pensjoni Se jkunu introdotti l-

mi]uri li jirriformaw u event-

walment iwarrbu l-hekk imsej[a pensjoni tas-sinjorità li hi kkalkulati fuq ta[lita ta’ età u l-ammont tas-snin li fihom ikunu t[allsu l-kontribuzzjonijiet.

Intant, mistenni li ti]died letà minima g[all-irtirar fejn jid[ol dan it-tip ta’ pensjoni u fost l-a;;ornament tas-sistema li tikkalkula l-ammont tas-snin tal- kontribuzzjonijiet minbarra l-età xierqa ta’ meta persuna ti;bed il-pensjoni.

Illum, il-[addiema Taljani (ta[t din is-sistema) jistg[u jirtiraw ladarba jkunu [allsu erbg[in sena ta’ kontribuzzjonijiet – u irrispettivament mill-età.

I]da issa, mistenni li l-età minima g[all-irtirar li hi valida g[all-pensjoni tas-sinjorità tkun iffissata mat-63 sena – u meta x’aktarx ting[ata in/entiva finanzjarja biex persuna tibqa’ ta[dem sat-68 jew is-sebg[in sena.

L-ir;iel eli;ibbli g[allpensjoni statutorja ( u li ma ti[ux kont tas-snin tal[idma) jistg[u jkollhom jieqfu mix-xog[ol fl-età ta’ 67; ji;ifieri ]ieda ta’ sentejn fuq l-età stabbilita. L-età tal-irtirar g[an-nisa li ja[dmu malprivat tista’ ti]died malewwel minn sittin g[al 62 jew 63 sena — imbag[ad titla’ gradwalment g[all-istess livell (età) tal-ir;iel sal2016-2018.

Is-Suq tax-Xog[ol Mario Monti di;à tkellem dwar ir-riforma tassuq tax-xog[ol li je]isti b[alissa fl-Italja. Dan meta s-

suq jinkorpora [addiema ‘b’garanziji tal-azzar’ li ma jitilfu posthom qatt u [addiema o[ra – li aktar qed ji]diedu – bi ftit drittijiet u li ng[ataw kuntratti tax-xog[ol ‘prekarji’ g[all-minimu ta]]mien.

Madankollu, il-pakkett ta’ Monti ma jidhirx li jinkludi the]]i]a fil-kuntratti taxxog[ol li g[alissa j]ommu lill-kumpaniji milli jag[tu ssensji lill-[addiema. Minna[a tag[hom, il-unions jopponu bil-qawwi g[al mi]ura b[al din li titqis b[ala essenzjali g[ar-ristrutturar tas-suq tax-xog[ol.

L-ITALJA

Il-Prim Ministru jag[ti spinta lill-awsterità Il-Prim Ministru Taljan Mario Monti, ilbiera[ a//ellera l-pjani biex ikun approvat il-pakkett talawsterità ekwivalenti g[al g[oxrin biljun ewro u li je[tie; isostni l-finanzi talpajji] fi ]minijiet ta’ taqlib storiku.

Dan meta l-Kabinett Taljan mexxa ‘l quddiem illaqg[a dwar il-qtug[ u ]]idiet fit-taxxa li suppost kellha ssir illum u wara li Monti ltaqa’ mal-kapijiet tal-partiti u l-unions biex ikattar l-appo;; g[allmi]uri diffi/li.

Sadattant, il-pakkett hu karatteri]]at minn ]idiet fittaxxa u tnaqqis fl-infiq talGvern – u meta ‘l quddiem iridu jispikkaw, fost o[rajn, riformi g[all-pensjoni u ]idiet fit-taxxa g[at-Taljani bl-og[la introjtu.

L-Italja anki be[siebha tintrodu/i -taxxi ;odda fuq l-assi privati u l-housing, meta din il-;img[a se tkun l-aktar wa[da kru/jali g[azzona ewro mindu twaqqfet

Il-PM Taljan Mario Monti (Reuters)

il-munita komuni ‘l fuq minn g[axar snin ilu.

Il-Mexxejja tal-UE jiltaqg[u fi Brussell nhar il{amis fejn iridu jaqblu dwar pjan ta’ salvata;; ‘aktar intensiv’ g[all-UE u bl-Italja qed tikkonfronta djun pubbli/i ekwivalenti g[al 120 fil-mija tal-Prodott Gross Domestiku (GDP).

L-Italja trid bilfors taddotta l-pakkett tal-awsterità

biex tikseb lura l-kredibbiltà mas-swieq finanzjarji u g[alkemm il-unions Taljani jilmentaw dwar qtug[ ‘li jolqot [a]in lill-foqra u lpensjonanti’ jidher hemm kunsens politiku wiesg[a g[all-pjan ta’ Mario Monti u li x’aktarx ikun approvat mill-Parlament qabel ilMilied.

Fl-istess [in, Monti se jkollu jibbilan/a l-[ti;iet tal-awsterità ma’ politika li tkattar l-i]vilupp u li ming[ajrha tkun impossibbli g[all-Italja li tnaqqas middjun ta’ 1.8 triljun ewro.

Dan meta l-ekonomija sta;nata tal-Italja g[andha tg[addi minn ri/essjoni matul is-sena d-die[la.

Ir-riformi g[all-pensjoni fl-Italja huma element kru/jali fil-pjan ta’ Monti, u bil-programm inkwistjoni jesi;i spinta fil-qtug[ g[allba;it tas-servizzi tas-sa[[a nazzjonali bl-iskop li lpajji] jiffranka l-biljuni talewro u jer;a’ jqum fuq saqajh.

IZ-ZONA EWRO

Tin[tie; bilfors soluzzjoni g[all-kri]i ‘sistematika’ Il-Prim Ministru talPortugall Pedro Passos Coelho qal li nuqqas ta’ soluzzjoni g[all-kri]i fizzona ewro tista’ twassal g[at-tmiem tal-Unjoni Ewropea u meta qed jittama fi ]blokk po]ittiv waqt issummit tal-UE li g[andu jsir din il-;img[a.

‘Ne[tie;u soluzzjoni g[al kri]i li saret sistematika u meta llum hemm b]onn ta’ reazzjoni akbar mill-pajji]i

taz-zona ewro’, tenna Passos Coelho.

Skont il-PM Portugi], kull soluzzjoni trid tindirizza l[tie;a g[al unjoni politika u ekonomika fi [dan il-UE u li timxi id f’id mal-unjoni monetarja.

Il-Portugall sar it-tielet pajji] ta]-]ona ewro (wara l-Gre/ja u l-Irlanda) li talab bailout ming[and l-istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali u llum Passos

Coelho hu determinat li jimpenja ru[u bi priorità g[allmi]uri diffi/li ta’ awsterità li huma kundizzjoni g[allg[ajnuna fiskali.

Il-PM tal-Portugall qal ukoll li jekk is-sitwazzjoni ekonomika taqleb g[allag[ar u jin[tie;u jer;a’ aktar mi]uri ta’ awsterità ‘allura ma jkunx fadal possibbiltà o[ra g[ajr li l-pajji] ja;;orna ru[u g[a/-/irkustanzi.’

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

12 A[barijiet ta’ Barra IL-LVANT NOFSANI

T[assib kbir dwar l-i]viluppi politi/i fl-E;ittu

IL-:ERMANJA> Dan ir-ritratt juri l-qalba ta’ Koblenz vojta min-nies wara a[bar dwar issejba ta’ bomba minn ]mien it-Tieni Gwerra u li ;ieg[let lill-pulizija tag[laq l-a//essi g[all-kwartieri ewlenin. Xi 45,000 ru[, jew kwa]i nofs il-popolazzjoni tal-belt, spi//aw evakwati minn zoni sa ]ew; kilometri ‘l bog[od mill-in[awi tal-bomba li ntlem[et fixXmara Rhine wara li naqsu l-livelli tal-ilma. Esperti tal-isplussivi newtrali]]aw il-bomba ta’ 1.8 tunnellata li kienet twaddbet mill-ajruplani tar-Royal Air Force (RAF) Britannika u ladarba se[[et l-akbar evakwazzjoni relattata g[al dan it-tip ta’ emer;enza fl-istorja moderna tal-:ermanja. (Reuters)

SPANJA

{tie;a g[al politika ekonomika ;dida minbarra awsterità drastika Il-Prim Ministru-elett Mariano Rajoy sejja[ biex l-Ispanjoli kollha ja[dmu flimkien biex jeg[lbu l-kri]i tad-dejn. Dan waqt li wieg[ed politika ekonomika ;dida li tindirizza direttament il-qg[ad fil-pajji] li fil-pre]ent hu aktar mid-doppju tal-medja fl-Unjoni Ewropea.

Rajoy, li kien qed jitkellem f’Pontevedra, enfasi]]a li Spanja te[tie; taqbad triq diffikultu]a u meta kul[add g[andu ji;bed [abel wie[ed ‘fi ]mien ikkumplikat’ fejn ‘il fuq minn [ames miljun Spanjoli spi//aw bla xog[ol.

‘Dan ifisser li ne[tie;u nimplimentaw politika ekonomika ;dida waqt li nispjegawha kif inhu xieraq,’ tenna Rajoy, li l-Partit Popolari (PP) tieg[u reba[ ma;;oranza assoluta flelezzjoni parlamentari tal-20 ta’ Novembru.

Mistenni li Mariano Rajoy jing[ata l-;urament ta’ Prim Ministru fid-19 ta’ Di/embru

u meta l-awtoritajiet li jmexxu s-swieq finanzjarji huma ansju]i biex jisimg[u aktar dettalji tal-pjani ekonomi/i tal-partit filGvern.

Spanja, intant, qed t[ejji g[al mew;a ta’ awsterità ;dida fi ]mien meta d-djun qed itellg[u l-livelli talimg[ax nazzjonali g[al livelli insostenibbli.

Mistenni wkoll li l-PP jag[ti priorità lir-riforma tassuq tax-xog[ol bl-iskop li ji;;enera l-impjiegi, u blamministrazzjoni ;dida trid akkost ta’ kollox tindirizza lkri]i tad-dejn li tefg[et lillpajji] b’dahru mal-[ajt ta[t

il-Gvern So/jalista pre/edenti ta’ Josè Luis Rodriguez Zapatero.

Rajoy g[andu jispjega lpolitika tieg[u lil diversi mexxejja taz-zona ewro waqt summit g[all-Partiti Popolari Ewropej li g[andu jsir f’Marsilja (fi Franza) bejn lErbg[a u l-{amis.

U waqt li l-PM-elett Spanjol ]amm lura milli jiddettalja l-qtug[ imminenti fl-infiq pubbliku, di;à wieg[ed li s-sena d-die[la se jni]]el l-i]bilan/ nazzjonali g[al 4.4 fil-mija tal-prodott ekonomiku – b’kollox qed jindika mi]uri imminenti ta’ awsterità drastika.

L-I]rael u l-Istati Uniti huma m[assbin ferm dwar issu//ess tal-I]lami/i fl-ewwel elezzjoni g[all-Parlament talE;ittu mindu l-Armata ta’ dak il-pajji] warrbet lil Hosni Mubarak mit-tmun waqt leqqel tar-’Rebbieg[a G[arbija’.

Fil-fatt, il-Ministru tadDifi]a I]raeljan Ehud Barak fisser ir-ri]ulati tajbin talI]lami/i b[ala ‘lok kbir g[allinkwiet’ u spe/jalment g[aliex l-E;ittu hu l-ewwel pajji] G[arbi li rrikonoxxa lil I]rael u ffirma trattat ta’ pa/i mieg[u fi ]mien il-President Anwar Sadat li kien spi//a assassinat fl-1981.

‘G[adu kmieni biex inbassru l-konklu]joni talbidliet li qed isiru fl-E;ittu u g[alkemm dawn jistg[u jirri]ultaw fil-po]ittiv minn lat storiku, ma ni/[adx li huma wkoll problemati/i g[al dawn i]-]menijiet’, sostna Barak.

Id-destin tat-trattat tal-1979 bejn l-E;ittu u I]rael qed jinkwieta anki lill-Istati Uniti li sponsorjat dan it-trattat storiku minbarra li pprovdiet g[ajnuna militari ekwivalenti g[al biljuni ta’ dollari li]]ew; pajji]i tal-Lvant Nofsani.

Il-Fratellanza Musulmana, li tidher se jkollha l-akbar numru ta’ si;;ijiet filParlament E;izzjan, mag[rufa li taqsam ‘sens ta’ ostilita ;enerali’ g[al I]rael i]da g[alissa ma sej[itx g[allirtirar tat-trattat inkwistjoni.

Intant, Amr Moussa, li hu favorit g[all-Presidenza talE;ittu, qal li l-appo;; g[allI]lami/i fl-E;ittu g[andu jkun a//ettat b[ala ‘demokrazija fl-azzjoni’ u meta l-vot talewwel round po;;a lill-Partit Salafi al-Nour fit-tieni post u l-Blokk E;izzjan liberali b[ala t-tielet l-akbar entità politika.

Ir-ri]ultati elettorali jissu;;erixxu li l-partiti I]lami/i, minkejja nuqqas ta’ g[aqda, jistg[u ‘l quddiem jiksbu ma;;oranza parlamentari ta’ ]ew; terzi.

Illum l-E;izzjani jer;g[u jivvutaw fi 52 elezzjoni de/i]iva g[al kandidati individwali li jie[du terz tal498 si;;u fil-kamra t’isfel talParlament – u ladarba jintemmu, f’Jannar, ]ew; rounds o[ra tal-votazzjoni kumplikata. }ew; terzi tas-si;;ijiet parlamentari huma allokati lill-partiti tal-E;ittu ta[t sistema proporzjonali.

IS-SIRJA

Aktar pressjoni g[al Assad Ir-re;im ta’ Damasku salbiera[ kien qed jissogra sanzjonijiet ;odda fost negozjati mal-Lega G[arbija dwar il-pre]enza ta’ osservaturi barranin fis-Sirja.

Il-Gvern tal-President Sirjan Bashar al-Assad kellu sal-a[[ar tal-jum b[ala deadline biex jag[ti dde/i]joni tieg[u u meta skont hu l-Lega G[arbija kienet qed timponilu l-kundizzjonijiet impossibbli.

Min-na[a tag[ha, il-Lega kkonfermat is-sanzjonjiet li kienu approvati di;à kontra sSirja wara li r-re;im ta’ Assad baqa’ jinjora deadline pre/edenti.

Is-sanzjonijiet ikkonfermati huma ta’ aspett ekonomiku u jinkludu lqtug[ tat-transazzjonijiet mal-bank /entrali Sirjan kif ukoll l-iffri]ar tal-assi g[al dsatax-il uffi/jal tar-re;im u kollaboraturi ta’ Assad. Ilprotagonisti tar-re;im huma anki projbiti milli jivvja;;aw lejn pajji]i G[arab o[ra.

L-inkwiet fis-Sirja kompla fi tmiem il-;img[a u fost rapporti ta’ aktar maqtula floffensiva li qed imexxi rre;im kontra l-moviment tarre]istenza li jrid futur aktar [ieles ta[t amministrazzjoni ;dida.

It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

13

Hibernians ikomplu bl-isfida 5-0

1-0

Aktar ma jg[addi ]-]mien aktar qed isir evidenti li l;lieda g[ar-reb[ tat-titlu se tkun bejn i/-champions Valletta u Hibernians.

Wara li Valletta ;abu fixxejn lil Qormi b’erba’ goals flewwel taqsima s-Sibt, il-biera[ Hibernians irrispondew u skurjaw [ames goals ming[ajr risposta kontra Birkirkara.

Minkejja li kellhom g[add ta’ plejers regolari nieqsa Hibernians taw wirja millaqwa kontra B’Kara u wara li bnew vanta;; ta’ ]ew; goals sa tmiem l-ewwel taqsima, g[amlu [erba mill-Istripes fittieni taqsima fejn skurjaw tliet darbiet o[ra.

Minbarra l-[ames goals skurjati, il-log[ba kien fiha tliet karti [omor, tnejn g[al B’Kara u wa[da g[al Hibernians li issa fil-log[ba li jmiss se jkollhom lil Dias sospi].

Fil-log[ba l-o[ra tal-biera[, Mqabba komplew ikabbru lproblemi ta’ Marsaxlokk li komplew jin]lu ‘l isfel filklassifika, fejn l-inkwiet amminsitrattiv qed ikun rifless fuq il-wirjiet tat-team Xlukkajr.

Ara pa;ni 16 u 17

Kif Jinsabu

Valletta Hibs Floriana Sliema W Qormi B’Kara Balzan Y Mqabba {amrun S M’Xlokk Mosta Tarxien R

Spanja tirba[ it-Tazza Davis

L

R

D

T

14 12 1 1 14 10 4 0 14 8 3 3 14 4 8 2 14 6 2 6 14 6 2 6 14 5 2 7 14 4 3 7 14 4 2 8 14 3 2 9 14 2 4 8 14 3 1 10

F

36 35 19 23 25 21 17 17 19 20 12 17

K Pt

11 37

9 34

11 27 19 20

25 20 21 20 21 17 24 15 30 14 30 11 26 10 34 10

Ara pa ;na 19

IN-NAZZJON It-Tlnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

14 Sport BASKETBALL- Tazza Louis Borg Finali

Athleta jirb[u t-Tazza Louis Borg Ayhleta A to Z kisbu rraba’ unur tag[hom dan lista;un meta g[elbu lir-rivali tag[hom Si;;iewi fil-finali tat-Tazza Louis Borg fuq ]]ewg legs b’aggregate 10299 Tilfu rashom Si;;iewi ….........................41 Athleta A to Z ..................57 ( 9-22, 12-11, 8-10, 12-14) Si;;iewi - R. Agius, L. Camilleri 5, P. Shoults 7, E. Xuereb, N. Sultana 3, A. Borg 2, C. Maeir 14, C. Kodamaris 5, M. Mijatevic 5, Athleta - M. Naudi 6, D. Bugeja, M. Kawaid 9, D. Schembri 6, M. Guisti, A. Fakete, O. Said 21, A. Bonnici 9, C. Baldacchino 6.

Referees - B. Vassallo, E. Mangani u A. Carbonaro.

Athleta g[amlu pass kbir lejn ir-raba’ unur tag[hom meta kisbu vanta;; tajjeb wara l-ewwel leg. Si;;iewi kien team ming[ajr wisq entu]ja]mu wara /erti de/i]jonijiet diskutibbli tarreferee li marru kontra Si;;iewi u wie[ed irid jistaqsi meta huma fawl antisportiv u meta jing[ata technical fowl g[ax tant hemm inkonsistenza u milli jidher li [afna jiddependi minn hu lplejer jew it-team. Si;;iewi ma setg[ux ikollhom bidu a[jar meta marru 7-2 minn fuq. Wara time-out Athleta bdew jilag[bu a[jar waqt li Si;;iewi wara li kellhom lil A. Borg imke//i g[a]-]ewg fawls anti-sportivi fi ftit spazju tilfu l-kon/entrazzjoni biex Athleta iddominaw u spi//aw l-ewwel sessjoni 229 minn fuq.

Si;;iewi g[addew minn dan il-mument diffi/li biex qasmu l-log[ob fit-tieni sessjoni, imma dan ma kienx bi]]ejjed biex inaqqsu lisvanta;; tajjeb tal-Athleta 33-21. Lejn l-a[[ar minuti qabel il-mistrie[ kien hemm ]ew; de/i]joni kontroversajli li wkoll marru kontra Si;;iewi Wara l-mistrie[. il-log[ob kien wie[ed konfu] g[alkemm Athleta kkontrollaw tajjeb dan il-vanta;; biex bdew l-a[[ar g[axar minuti 43-29 minn fuq.

B’M. Miajtevic ukoll f’log[ba deludenti u N. Sultana qed ibati biex isib ilforma tieg[u fl-attakk wara li tilef nofs l-ista;un l-ie[or imwe;;a’.

Minflok Si;;iewi kkontrollaw il-log[ob tag[hom bil-[sieb tat-tieni leg, huma bdew jg[a;;lu b’Mijatovic jixxutjaw minn kullimkien ming[ajr wisq ri]ultat biex Athleta [adu vanta;; sostanzjali ta’ sittax-il punt g[at-tieni leg.

Bidu tajjeb mhux bi]]ejjed Athleta A to Z .........…......45 Si;;iewi..............................58 ( 6-20, 12-11, 16-12, 11-15) Athleta - M. Naudi 12, D. Bugeja, A. Fakete 2, E. Bezzina , D. Schembri 9, O. Said 7, A. Bonnici 9, I. Baldakov, K. Baldacchiino , M. Kawaid, S.Schembri.

Si;;iewi - R. Agius, L. Camilleri 8, P. Shoults 3, E. Xuereb 2, N. Sultana 4, A. Borg 2, C. maeir 12, C. Kadomaris, M.iajtevic 27, K. Borg.

Referees - G. Barbara, A. Carbonaro u C. Terribile.

Si;;iewi kellhom prestazzjoni a[jar mill-ewwel leg fejn spikka M. Miajtevic u g[al

darbtejn rnexxielhom imorru punt minn fuq fl-aggregate b’xutts mg[a;;la u pussess mitluf banalment bejn lil Athleta li ma kellhomx wirja li tistenna minnhom jo[or;u rebbie[a b’vanta;; ta’ tliet punti.

Si;;iewi meta jiftakru fl-ewwel leg g[andhom g[ax jg[idu mea culpa.

Si;;iewi [asdu lil Athleta biex g[axar punti ming[ajr risposta g[enuhom jispi//aw lewwel sessjoni 20-6 minn fuq.

Athleta b’xutts mill-bog[od bdew jaqsmu l-log[ob fit-tieni sessjoni biex kollox kien g[adu inde/i] sal-mistrie[ 31-18.

Athleta komplew jissieltu biex lejn l-a[[ar minuti naqqsu xi ftit id-distakk u jkollhom vantagg ta’ seba’ punti fl-a[[ar g[axar minuti 43-34.

Si;;iewi komplew jistinkaw bl-Athleta kienu qed jsiebuha diffi/li biex jiksbu baskets.

Free-throws u rebounds wara free-throws ]baljata g[enuhom biex i]ommu dan il-vanta;; ]g[ir, 48-37 g[all-a[[ar [ames minuti. }balji minn ta[t il-boards u pussess mitluf banalment g[enu lill-Athleta biex i]ommu vanta;; ]g[ir u r-raba’ unur.

Azzjonijiet mil-log[ba bejn Athleta u Si;;iew - (Ritratt Michael Ellul)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Sport 15

Tmiem is-seba’ ti;rija mirbu[a minn Angus RC – (Ritratt Michael Ellul)

Tigrijiet ta]-}wiemel

It-tieni reb[a infila u f’Malta g[al Anguz R.C. minn Kenneth Vella

Misjuq minn Tony Demanuele, Anguz R.C. reba[ l-aktar ti;rija mistennija li saret il-biera[ wara nofsinhar fil-Marsa.

Din kienet riservata g[al ]wiemel tal-og[la klassi Premier u kienet tag[mel parti mill-55 laqg[a talista;un fuq tmien ti;rijiet kollha g[al ]wiemel tat-trott fuq distanza qasira ta’ 2140m.

Il-kmand matul l-ewwel elf metru tat-ti;rija Premier alterna bejn Matin de Manche (Brian Hili) u Arifant (Frans Tanti). Kien dawra mit-tmiem li Tony Demanuele po;;a lill-kwotat Anguz R.C. fl-ewwel post u dan baqa’ j]omm din ilpo]izzjoni sal-linja finali.

B’hekk Anguz R.C. irnexxilu fa/ilment jie[u t-tieni reb[a konsekuttiva u minn daqstant dehriet f’Malta minn Matin de Manche (Brian Hili) u Energy Launcher (Redent Magro). Lucas Ness (Mario Farrugia) spi//a fir-raba’ po]izzjoni. Ir-reb[a ta’ Anguz R.C. waslet f’medja ta’ 1.16” fil-kilometru.

Il-programm inkluda wkoll ti;rija wa[da g[al ]wiemel tal-klassi Gold. Hawnhekk Master Lupin (Rodney Gatt) ikkonferma li hu fost l-aktar ]wiemel konsistenti talista;un meta rre;istra s-seba’ reb[a tieghu u t-tieni wa[da konsekuttiva. Kien fid-dritta finali li Master Lupin mar

tlieta fuq in-na[a ta’ barra biex temm rebbieh bi ftit minn Beckham Bob (Charles Camilleri), Vasterbo Hitchiker (Raymond Clifton) u Natif de l’Hommee (Julian Farrugia). Ta’ min wie[ed jinnota li f’din it-ti;rija Master Lupin irre;istra la[jar medja tal-;urnata, dik ta’ 1.15.7” fil-kilometru. :ew organizzati wkoll ]ew; ti;rijiet g[al ]wiemel mill-klassi Silver. L-ewwel wa[da kellha wie[ed millisba[ tmiem tal-;urnata, bi tliet ]wiemel, Gin T Dalimo (Mark Mifsud), Sweep The Floor (Julian Farrugia) u Pajarito Nada (Frans Tanti) ikollhom sprint qawwi flimkien fid-dritta finali.

Wara li gie kkonsultat ilphotofinish kien Gin T Dalimo li [a l-ewwel reb[a sta;jonali, b’Napitano (Mario Fenech) itemm fir-raba’ post.

L-a[[ar ftit metri tat-tieni ti;rija Silver kienu de/i]ivi biex Stonecreek (Etienne Mallia) ukoll jie[u l-ewwel reb[a tas-sena. Dan minn Norfolk de Gouerie (Cliferty Calleja), Cross Country FC (Marco Debono) u Onwards Star (James Carabott).

Fl-ewwel ti;rija tal-klassi Bronze, kien hemm dwell interessanti fl-a[[ar metri bejn Hardy Frontline (Ludvic Ghigo) li g[amel assalt tajjeb wara li sab l-ispazju ne/essarju fuq in-na[a ta’ ;ewwa u Lorenz de Noyelles

(Rodney Gatt). Tal-ewwel ha t-tieni reb[a tieg[u b’Mattahari (George

Schembri) u Hickory Crown (Salvu Cutajar) itemmu warajhom f’dik l-ordni.

David Ellul po;;a lid-debba Pretty Post quddiem madwar 350m mit-tmiem tat-tieni ti;rija Bronze. B’hekk din iddebba Zvediza rnexxilha tirregistra r-raba’ reb[a tassena minn Morgan Kane (Brian Zammit), Ingo Moon (Charles Camilleri) u Ostal (Mario Falzon).

Il-laqg[a fet[et b’]ew; ti;rijiet tal-klassi Copper. Flewwel wa[da, il-kwotat Hulegardens Filur (Mario Falzon) kien il-hin kollu quddiem tul id-distanza u rnexxilu jie[u r-raba’ reb[a tas-sena. Dan minn Mirall Composite (Frans Tanti), Circus Flip (Charles Camilleri) u Kung Fjalar (Mark Desira). Lucky Sauconnier (Donald Farrugia) beda’ jnaqqas millpass madwar 600m mil-linja finali tat-tieni ti;rija Copper.

Dan i]-]iemel inqabe] minn Loulou Noir (Carl Caruana) li rnexxilu jaqsam il-linja finali l-ewwel b’vanta;; ta’ seba’ tulijiet minn Jeo de Touvois (Chris Vassallo) u Friendly Frazer (Jeffrey Said). Nobel King (Brian Hili) spi//a fir-raba’ po]izzjoni. G[al Loulou Noir din kienet ukoll ir-raba’ rebha stagjonali.

Ir-ri]ultati kollha.

I Ti;rija. Klassi Copper.

Dist – 2140m. 1. Hulegardens

VII Ti;rija. Klass Premier. Dist – 2140m. 1.

Filur (M. Falzon) {in – 2.50.3” (1.19.6”) 2. Mirall Composite (F. Tanti) 3.

Circus Flip (C. Camilleri) 4.

Kung Fjalar (M. Desira)

Anguz R.C. (T. Demanuele) {in – 2.42” (1.16”) 2. Matin de Manche (B. Hili) 3. Energy Launcher (R. Magro) 4. Lucas Ness (M. Farrugia)

(C. Caruana) {in – 2.45.7” (1.17.4”) 2. Jeo de Touvois (C. Vassallo) 3. Friendly Frazer (J. Said) 4. Nobel King (B. Hili) III Ti;rija. Klassi Bronze.

Dist – 2140m 1. Hardy Frontline (L. Ghigo) {in – 2.47.1” (1.18.1”) 2. Lorenz de Noyelles (R. Gatt) 3.

Mattahari (G. Schembri) 4.

Hickory Crown (S. Cutajar) IV Ti;rija. Klassi Bronze.

Dist – 2140m 1. Pretty Post (D. Ellul) {in – 2.46.6” (1.17.9”) 2. Morgan Kane (B. Zammit) 3. Ingo Moon (C. Camilleri) 4. Ostal (M.

(E. Mallia) {in – 2.44” (1.16.6”) 2. Norfolk de Gouerie (C. Calleja) 3. Cross Country F.C. (M. Debono) 4.

Onwards Star (J. Carabott)

II Ti;rija. Klassi Copper.

Dist – 2140m. 1. Loulou Noir

Falzon)

V Ti;rija. Klassi Gold.

Dist – 2140m 1. Master Lupin

(R. Gatt) {in – 2.41.9” (1.15.7”) 2. Beckham Bob (C. Camilleri) 3. Vasterbo Hitchiker (R. Clifton) 4. Natif de l’Hommee (J. Farrugia) VI Ti;rija. Klassi Silver.

Dist – 2140m. 1. Gin T Dalimo (M. Mifsud) {in – 2.45.2” (1.17.2”) 2. Sweep The Floor (J. Farrugia) 3.

Pajarito Nada (F. Tanti) 4.

Napitano (M. Fenech)

VIII Ti;rija. Klassi Silver.

Dist – 2140m. 1. Stonecreek

Ti;rija di]appuntanti g[al Baldacchino Nhar is-Sibt li g[adda filkorsa ta’ Vincennes f’Parigi fi Franza saret it-ti;rija

internazzjonali Prix des Reincontres Internationales du Trot fuq distanza qasira ta’ 2140m u bil-bidu bil-karozza tat-tluq. Malta kienet rappre]entata mill-a[jar sewwieq tal-ista;un li g[adda Noel Baldacchino li saq lil Nophenio de Lune. It-ti;rija ntreb[et minn Oleron Senonchois taht il-gwida ta’ M.A. Bovay quddiem Neron de l’Ante (H.P. Tholfsen) u Narval d’Ecajuel (V. Rimsa).

Ir-rebbieh kellu medja ta’ 1.14.7” fil-kilometru.

Sfortunat kien Baldacchino li ]-]iemel tieg[u deher inaqqas mill-velo/ità u jbiddel il-pass sforz l-g[ejja li kellu lejn la[[ar metri tat-ti;rija. B’hekk is-sewwieq Malti tilef i/-/ans li jkun fost il-protagonista f’din it-ti;rija internazzjonali.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

16 Sport

Hibs jirb[u u jkomplu jikkonvin/u minn Cristian Muscat

5

BOV PREMIER

HIBERNIANS (2)

M. Muscat, E. Herrera, A. Briffa, R. Soares, B. Kristensen, C. Failla, A. Cohen, M. Dias, S. Pisani, T. Caruana, L. E. Dos Santos Sostituzzjonijiet - J. Bezzina flok B. Kristensen 80 min., S. Chircop flok S. Pisani 88 min.

0

BIRKIRKARA

J. Mora, T. Cilia, R. Pereira, G. Sciberras, R. Camenzuli, R. Muscat, J. Zerafa, R. Scicluna, S. S. Haruna, A. Decesare, A. Buhagiar Sostituzzjonijiet T. Vella flok R. Camenzuli 46 min., L. Grech flok A. Buhagiar 60 min.

Imke//ija - A. Decesare 65 min., R. Pereira 80 min. (B), M. Dias 65 min. (H) Imwissija - R. Pereira 15 min., 80 min. (B) Skurjaw - M. Dias 23 min., E. Herrera 45 min., E. L. Dos Santos 68 min., C. Failla 70 min., A. Cohen 90 min. (H) Referee - M. Spiteri

In-Nazzjon Plejer tal-log[ba - C. Failla (H)

Hibernians baqg[u l-uniku tim li g[adu ma sofriex telfa f’dan l-ista;un meta b’ wirja mill-aqwa, komplew jikkonvin/u u g[elbu lil Birkirkara bl-iskor kbir ta’ 5-0 u dan meta kellhom lill-plejers importanti Diego Balbinot, Ryan Camilleri, Jonathan Pearson u Adrian Pulis nieqsa min[abba injury waqt li laqwa skorer tal-kampjonat Edison Luis Dos Santos u Marcelo Dias li kellu log[ba kbira u rnexxielu wkoll isib ix-xibka rritornaw g[al Hibernains.

Min-naha l-o[ra Birkirkara kellhom diversi probelemi filformazzjoni tag[hom meta kellhom numru ta’ plejers importanti nieqsa fosthom ilcaptain Paul Fenech, Shaun Bajada u Moises Avila li kienu sospi]i waqt li Dragan Perisic u Rowen Muscat kienu nieqsa min[abba li g[adhom qed jirkupraw minn injury.

Kif mistenni Hibernians

L-azzjoni tal-ewwel goal ta’ Hibernians – (Ritratt Trevor Sollars)

[ar;u fuq l-offensiva u fit-23 minuta huma rnexxielhom jift[u l-iskor meta minn freekick tal-plejer internazzjoanli Clayton Failla, MARCELO DIAS ikkonnettja tajjeb u permezz ta’ daqqa ta’ ras tajba tefa’ fix-xibka. }ew; minuti biss wara Birkirkara marru vi/in li j;ibu l-iskor indaqs meta minn kross ta’ Trevor Cilia, il-ballun spi//a g[and il-plejer ]ag[]ug[ Ryan Camenzuli li i]da spara g[oli.

Man-nofs sieg[a log[ob lIstripes [olqu azzjoni perikolu]a o[ra meta freekick dirett mog[ti mid-difensur Rodrigo Pereira spi//a ftit g[oli. Meta konna qed nistennew lir-referee Malcolm Spieri isaffar tmiem l-ewwel taqsima, Hibernains irduppjaw liskor meta minn kross ta’ Dias fil-kaxxa, il-ballun wasal g[and Cohen li g[alkemm ]elaq irnexxielu jqassam il-

ballun lill-plejer internazzjoanli EDWARD HERRERA li minn ta[t il-lasti tefa’ fixxibka fost protesti min-na[a tal-plejers u l-partitarji ta’ Birkirkara min[abba li skond huma Herrera kien f’po]izzjoni ta’ offside.

It-tieni taqsima bdiet b’Birkirkara jo[olqu l-ewwel azzjoni perikolu]a meta minn freekick tas-sostitut Terence Vella, il-ballun spi//a g[and Shodiya Haruna li i]da ra xxutt tieg[u jg[addi g[oli.

L-Istripes komplew fuq loffensiva u fil-55 minuta minn kross ta’ Pereira, ikkonnettja tajjeb Terence Vella li b’first timer mill-isba[ kien ferm sfortunat meta l-ballun stampa mal-mimduda. Fil-65 minuta l-log[ba [adet xejra differenti meta tke//ew Decesare u Dias g[al Birkirkara u Hibernians rispettivament – it-2 min[abba ritaljazzjoni.

Fit-68 minuta Hibernians g[amulhom 3 meta minn

kross perfett tal-plejer internazzjonali Clayton Failla, ghola tajjeb EDISON LUIS DOS SANTOS u tefa’ fixxibka permezz ta’ daqqa ta’ ras stupenda biex ikkonsolida postu fil-qu//ata tal-aqwa skorers b’ 16 –il gowl. Fis-70 minuta Hibernians skurjaw rraba’ gowl tag[hom meta lawtur tat-3 gowl Edison Luis Dos Santos g[adda tajjeb lejn CLAYTON FAILLA u dan b’xutt bomba mid-distanza g[eleb lill-goalkeeper Spanjol ta’ Birkirkara Jorge Mora.

Fit-78 minuta Birkirkara resqu vicin li jnaqqsu l-mar;ni tal-iskor meta xutt minn barra l-kaxxa ta’ Leighton Grech gie salvat f’korner mill-goalkeeper ta’ Hibernians Mario Muscat.

Minuta biss wara Birkirkara inghataw penalty meta minn korner g[al Birkirkara mog[ti minn Leighton Grech, il-ballun spicca ghand Terence Vella, dan dendel il-ballun fil-

kaxxa u difensur ta’ Hibernians deher imiss il-ballun b’idu. Izda mill-11 –il metru Trevor Cila ra lil Mario Muscat jinxtehet minn tulu flart u jinnewtralizza t-tentattiv tieghu. Fid-90 minuta Birkirkara resqu vicin il-lasti avversarji g[all-a[[ar log[ba f’din il-log[ba meta wara li r/ieva pass ming[and Shodiya Haruna, Leighton Grech ipprova jqabbe] il-ballun minn fuq Muscat izda l-goalkeeper ta’ esperjenza tajjar ilballun f’korner.

Izda kien g[ad fadal x’naraw minn din il-log[ba meta Hibernians skurjaw il[ames gowl taghhom meta minn [arba ta’ Edison Luis Dos Santos, l-istess plejer Braziljan qabe] lill-goalkeeper Mora, g[adda tajjeb lill-plejer internazzjonli ANDREW COHEN u dan ixxamplat quddiem il-lasti avversarji tefa’ fix-xibka ming[ajr ebda diffikultà.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’Di/embru, 2011

Sport 17

Mqabba jiksbu tliet punti prezzjuzi minn Cristian Muscat

0

BOV PREMIER

MARSAXLOKK

C. Cassar, V. Modesto, P. Borg, C. Brincat, S. Borg, C. Mamo, S. Eboh, M. Licari, G. Caruana, J. P. Farrugia, D. Grech Sostituzzjonijiet - K. Polidano flok D. Grech 77 min., S. Cutajar flok G. Caruana 89 min.,

1

MQABBA (0)

K. Calleja, P. Grima, M. Potezika, M. Briffa, T. Dos Santos Mazzitelli, C. Calleja, M. Bonnici, C. Micallef, B. Mamic, S. Magro Sostituzzjonijiet - D. Azzopardi flok S. Magro 46 min., J. P. Muscat flok B. Mamic 87 min., R. Sammut flok T. Dos Santos Mazzitelli 90 min.

Imwissija - C. Mamo 35 min., C. Brincat 79 min. (MX), M. Briffa 38 min., C. Calleja 81 min., C. Micallef 87 min. (MQ) Skurja - B. Mamic 47 min. (MQ) Referee - Fyodor Zammit In-Nazzjon Plejer tal-loghba - B. Mamic (MQ) Wara sitt log[biet ming[ajr reb[a, Mqabba rritornaw g[ar-reb[ meta bl-iktar mod konvin/enti g[elbu lil Marsaxlokk bl-iskor minimu ta’ 1-0 b’hekk komplew kabbru l-problemi minn kull lat g[al Marsaxlokk. Mqabba kellhom l-iskwadra kollha g[ad-dispozzizzjoni tag[hom [lief g[al Andrew Scicluna li mhux se jilg[ab g[allkumplament ta’ dan l-ista;un min[abba injury.

Min-na[a l-o[ra g[al Marsaxlokk irritornaw i]]ew; plejers Sunday Eboh u Clive Brincat li tilfu l-a[[ar log[ba minhabba li kienu sospi]i i]da kienu ming[ajr lArgentin Emiliano Lattes li huwa wie[ed minn serje ta’

plejers li [allew lill-iskwadra ta’ Marsaxlokk bi ftehim re/iproku wara t-tluq ta’ Florent Raimy, Carlos Campagnoli u Obinna Obiefule L-ewwel taqsima kienet iddominata mill-bidu sala[[ar minn Imqabba u wara biss 5 minuti Bojan Mamic ra x-xutt fil-baxx tieg[u jg[addi barra. Fid-19–il minuta minn xutt minn barra l-kaxxa ta’ Claudio Calleja, il-goalkeeper ]ag[]ug[ ta’ Marsaxlokk Christian Cassar salva tajjeb.

Fil-25 minuta kienu Mqabba li re;g[u [olqu azzjoni perikolu]a meta s-solitu Mamic ni]]el lejn Potezica i]da x-xutt ta’ dan spi//a g[oli. Fit-32 minuta xutt ta’

Marlon Briffa ta’ Mqabba jipprova jaqbe] lil Clive Brincat ta’ Marsaxlokk

Claudio Calleja g[al Mqabba spi//a barra. Mqabba komplew fuq l-offensiva u sitt minuti biss wara minn kross ta’ Magro, ikkonnettja tajjeb Timotic i]da x-xutt tieg[u spi//a barra. Fil-41 minuta Marsaxlokk [olqu l-ewwel okka]joni perikolu]a tallog[ba meta Darrell Grech ikkrossja lejn Licari i]da dan kellu t-tentattiv tieg[u minn daqqa ta’ ras b’sa[[itha salvat

mill-goalkeeper Imqabbi f’korner.

Kif mistenni l-Imqabba [ar;u fuq l-offensiva fit-tieni taqsima u fis-47 minuta rnexxielhom jift[u l-iskor meta minn pass [a]in lura lejn il-goalkeeper tad-difensur ta’ Marsaxlokk Sacha Borg, da[al tajjeb Mamic li seraq ilballun, anti/ipa l-[ar;a talgoalkeeper Cassar u tefa’ fixxibka biex pogga lill-Imqabba

fil-vanta;;. Fid-69 minuta Mqabba resqu vi/in li jirduppjaw l-iskor meta xutt ta’ Thiago Dos Santos Mazzitelli g[adda ftit barra mil-lasti difi]i millgoalkeeper Cassar. Fil-85 minuta Jean Paul Farrugia g[al Marsaxlokk qabe] ]ew; difensuri Mqabbin, da[al tajjeb fil-kaxxa avversarja i]da t-tentattiv tieg[u spi//a ferm g[oli.

Renato Attard se jin[atar President ;did ta’ Marsaxlokk FC Wara li din il-;imgha saret il-laqg[a ;enerali straordinarja ta’ Marsaxlokk, jidher li f’nofs din il-;imgha se jsiru kambjamenti fi [dan il-kumitat tax-Xlukkarji.

Renato Attard ser jin[atar President tal-klabb b’mod definittiv, u g[aldaqstant se jkun qieg[ed jie[u post lA;ent President, Anthony Lee Baldacchino.

Baldacchino wassal lillklabb sal-laqg[a ;enerali, li jidher li kienet wa[da movimentata ferm, u li g[aliha attenda u tkellem ukoll l-eks president, Robert Micallef.

Marsaxlokk g[addejjin minn taqlib kbir minn dik li hi amministrazzjoni, fejn issa dan it-taqlib jin[ass fuq liskwadra wkoll li qed ikollha mument diffi/li fil-kampjonat.

IN-NAZZJON It-Tnejn 5 ta’ Di/embru, 2011

18 Sport L-EWWEL DIVI}JONI

Wirja o[ra po]ittiva minn St. Patrick minn Christopher Cassar ST. PATRICK ……………1 VITTORIOSA S. …………1 Wara li kisbu l-ewwel reb[a fl-a[[ar [ar;a tag[hom kontra Bir]ebbu;a, St. Patrick kisbu punt ie[or din id-darba kontra

Vittoriosa wara wirja o[ra tajba. G[al Vittoriosa din kienet wirja o[ra fqira, fejn wara l-bidu tajjeb filkampjonat, huma ma jistg[ux jirkupraw u qed ikomplu jinqatg[u mit-timijiet ta’ fuq.

Il-log[ba kienet monotona g[all-a[[ar u kien biss fla[[ar parti li l-log[ba saret interessanti. Kien biss wara li Vittoriosa skurjaw li lazzjonijiet bdew ikunu konsistenti mi]-]ew; na[at.

St. Patrick kien jimmeritahom il-punt miksub, anki ftit qabel kisbu l-goal tad-draw, Vittoriosa kellhom /ans tajjeb fejn jiskurjaw it-tieni goal u jag[lqu l-log[ba.

St. Patrick ikkontrollaw tajjeb fid-difi]a, filwaqt li Engoudou ]amm lid-difi]a ta’ Vittoriosa ta[t pressjoni bil-moviment tieg[u. G[al St Patrick Alex Ellul kien determinat filmidfield filwaqt li Blendi Gockaj kien pjuttost i]olat u ftit kien determinant b[as-soltu.

Vittoriosa kellhom iktar pussess u kellhom supremazija territorjali i]da kwa]i qatt ma inkwetaw lil Joshua Galea. Il-goalkeeper }abbari kien imsejja[ flazzjoni qrib in-nofs sieg[a log[ob meta Buttigieg qassam lejn Isaac Henry li pprova jqabbe] il-ballun minn fuq ilgoalkeeper }abbari i]da lballun mar ferm g[oli.

Ftit wara kien Marcelo Pereira li pprova jibdel ilballun ma Henry i]da x-xutt finali tieg[u kien kompletament ]baljat. St. Patrick kellhom xi azzjonijiet fil-kaxxa ta’ Vittoriosa i]da qatt ma impenjaw serjament lil Vella. Kien biss fil-bidu li huma resqu qrib b’xutt biddawra ta’ Steven Dimech li g[adda ftit g[oli.

It-tieni taqsima bdiet blistess ritmu b’Vittoriosa iktar fl-attakk u bi]-}abbarin jikkontrollaw tajjeb. Fil-55 minuta azzjoni mill-isba[ ta’

Kif Jinsabu

Pietà H Rabat A Melita }ejtun C Naxxar L St. Andrews Birzebbu;a Vittoriosa S St. Georges Lija A St. Patrick Dingli S

L R D T F KPti 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8 8

7 6 5 5 2 3 3 2 2

1 1 1

0 0 2 1 2 1 2 4 2 1 4 0 5 3 3 2 4 3 4 2 5 2 5 1

14 3 22 11 5 18 18 10 16 12 6 16 9 11 10 7 10 10 11 14 9 11 12 9

8 9 7 4

9 8 6 5 5

14 13 13

kontrattak minn St. Patrick fejn is-sostitut Randall Vella ;ab lil Steven Dimech wa[du li minn qag[da ideali laqat inna[a ta’ barra tax-xibka.

Fit-68 minuta Vittoriosa marru fil-vanta;;.

MARCELO PEREIRA [ataf ballun f’tarf il-kaxxa l-kbira u wara li kkontrolla tajjeb g[eleb lil Joshua Galea b’xutt fil-baxx li spi//a fir-rokna.

G[axar minuti wara /ans g[al St. Patrick meta Jurgen Farrugia qassam lejn Engoudou li minn qag[da tajba xe[et barra bir-ras.

Minuta wara /ans tad-deheb g[al Vittoriosa li jag[lqu llog[ba meta Pereira qassam lejn Isaac Henry li kompletament wa[du llobbja barra. Minuta wara Henry pprova jpatti b’azzjoni tajba i]da minn qag[da angolata ixxuttja fjakk f’idejn il-goalkeeper.

Fit-82 minuta St. Patrick kisbu draw meritat meta Engoudou qassam lejn issostitut RANDALL CASSAR li b’xutt fil-baxx g[eleb lil Vella g[al draw meritat. Fla[[ar minuti l-log[ba saret ferm iktar interessanti u Vittoriosa kellhom xutt ta’ Pereira jg[addi ftit barra.

I]da kienu St. Patrick li temmew il-log[ba fl-attakk fejn anki kellhom goal ta’ Engoudou m[assar g[al foul fuq il-goalkeeper Vella.

St. Patrick – J. Galea, E.

Grech, M. Vella, A. Galea, J. Farrugia, S. Zerafa, B. Gockaj, I. Scicluna (R. Vella), A. Ellul (R. Cassar), S. Dimech, B. Engoudou Vittoriosa S – J.M. Vella, J. Camilleri, B. Bonnici, S. Tellus, J. Spiteri, R. Sell (D. Pace), M. Pereira, E. Azzopardi, M. Buttigieg, S. Piscopo (J. Dalli), I. Henry.

Referee – Alan Mario Sant

Johann Spiteri ta’ Vittoriosa jipprova jaqbe] lil Bertrand Engoudou ta’ St. Patrick – (Ritratt

Pietà b’erba’ punti vanta;; PIETA’ H. ………………. 1 DINGLI S. ………………. 0

Pietà kabbru l-vanta;; filqu//ata tal-klassifika g[al erba’ punti grazzi g[al reb[a mqan][a kontra Dingli Swallows li b’din it-telfa baqg[u ankrati fil-qieg[ flimkien ma’ St. Patrick.

Pietà kien jimmeritahom dan is-su//ess anki jekk ilwirja tal-biera[ ]gur li ma kinitx wa[da mill-a[jar tag[hom. Dingli [assew ferm in-nuqqas ta’ Leontiev Konda li kien sospi].

Pietà [adu biss tliet minuti biex marru fil-vanta;; meta minn freekick ta’ Zach Muscat kien GIACCAGLIA li anti/ipa ’l kul[add u bir-ras g[eleb lil Mark Abela. Dingli ma kellhomx risposta u Pietà komplew juru l-a[jar ideat, anki jekk ftit kienu perikolu]i.

Pietà resqu qrib biss b’daqqa ta’ ras o[ra ta’ Giaccaglia minn azzjoni

simili g[al dik tal-goal. Illog[ba kienet kwieta b’[afna log[ob f’nofs il-ground u kien biss fl-a[[ar minuti tal-ewwel taqsima li l-log[ba saret interessanti.

Pietà kellhom freekick ta’ Pereira Dos Santos jg[addi ftit g[oli, tliet minuti millintervall Dingli ferm vi/in ilgoal tad-draw, meta kellu jkun il-goalkeeper Miguel Montfort li salva lil Pietà meta b’titjira mill-aqwa dawwar g[al korner mata salva xutt mill-isba[ ta’ Rodrick Briffa.

Mill-istess azzjoni ta’ korner kien Owusu li da[al tajjeb i]da d-daqqa ta’ ras tieg[u g[addiet ftit g[oli.

It-tieni taqsima fet[et bi freekick ta’ Pereira Dos Santos li g[adda ftit barra u massieg[a log[ob daqqa ta’ ras fjakka ta’ Pereira Dos Santos salvata fa/ilment minn Abela.

Fit-68 minuta azzjoni

SPARAR

Joseph Muscat jirba[ il-Genovese Skeet Shield Joseph Muscat, il-biera[ reba[ il-Genovese Skeet Shield, kompetizzjoni skeet li kienet tikkonsisti fuq sparatura fuq 50 plattina u wara barrage finali fuq 25 plattina o[ra.

Muscat [are; rebbie[ grazzi g[all-wirja tajba li kellu fil-barrage fejn laqat 24 minn 25 biex dawwar irri]ultat favurih.

Dan g[aliex sa tmiem lewwel round kien Paul Vella fil-vanta;; meta laqat 42 minn 50, segwit minn Joseph Muscat li laqat 41, u minn Paul Sant li laqat 40.

Warajhom Noel Scicluna u Ian Grima laqtu 39 kull

wie[ed u Jason Sciberras laqat 26 biss.

Fil-barrage Joseph Muscat laqat 24 biex temm fl-ewwel post b’total ta’ 65. Paul Vella tilef il-vanta;; li kellu fl-ewwel fa]i meta laqat 22 fil-barrage biex spi//a b’total ta’ 64, plattina inqas mir-rebbie[ Muscat.

Fit-tielet post spi//a Ian Grima li laqat 23 fil-barrage g[al total ta’ 62, u fir-raba’ post post spi//a Paul Sant li laqat 21 fil-barrage g[al total ta’ 61. Fil-[ames u ssitt post spi//aw Noel Scicluna u Jason Sciberras li kisbu total ta’ 60 u 53 rispettivament.

perikolu]a ta’ Dingli bissostitut Chris Azzopardi jid[ol tajjeb fil-kaxxa i]da e]att qabel ixxuttja kien Giaccaglia lie vita l-periklu b’tackle pre/i]. Minuta wara Pietà fallew it-tieni goal meta Pereira Dos Santos xe[et inkredibbilment barra bir-ras minn ]ew; passi bog[od.

L-istess Pereiera Dos Santos re;a’ kien perikolu] b’xutt angolat li g[adda ftit barra fit-78 minuta. Sattmiem ma kien hemm xejn iktar importanti minkejja lisforzi ta]-]ew; na[at.

Pietà H – M. Montfort, C.

Spiteri, E. Giaccaglia, Q. Refalo (A. Farrugia), T. Agius, Z. Muscat, V. Pereira Dos Santos, L. Mallia, C. Cassar, J. Zarate, J. Pisani.

Dingli S – M. Abela, F. Owusu, K. Pace, A. Portelli, R. Ceka, M. Brincat (J. Sapiano), K. Formosa (C. Azzopardi), S. Meilak, E. Farrugia, R. Vella, R. Briffa.

Referee – Esther Azzopardi

Ri]ultatai Lokali Football

BOV Premier

Mqabba v M’Xlokk Hibs v B’Kara

1-0 5-0

St. Patrick v Vittoriosa Pieta H v Dingli S

1-1 1-0

Div I

Div III

Swieqi v M’Skala Mgarr v Pembroke G[axaq v Mdina K St. Lucia v Mtarfa Kalkara v Marsa Fgura v Qrendi Xg[ajra v Sirens

1-1 2-1 1-0 5-0 2-1

Xag[ra v Xewkija Nadur Y v SK Victoria W

0-3 2-5

Zejtun RS v B’Kara P Marsa WS v Valletta S

5-1 3-1

Marsa T v Zejtun L B’Kara SJ v Zabbar CB Rovers U v Luqa J

2-0 3-2 3-3

GFA – Div I MAFA

IASC Div II

0-0 0-3

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Sport 19 TENNIS – TAZZA DAVIS

Spanja tirba[ it-Tazza Davis g[all-[ames darba Rafael Nadal wettaq rimonta fuq Juan Martin Del Potro biex ta l-punt de/i]iv lil Spanja fil-final tat-Tazza Davis kontra l-Ar;entina li saret f’Seville. Nadal reba[ 16, 6-4, 6-1, 7-6, biex ta l[ames Tazza Davis lil Spanja.

In-numru tnejn tad-dinja li reba[ bl-ikbar fa/ilità l-ewwel singles tal-;img[a kontra Juan Monaco, il-biera[ kellu problemi ferm ikbar kontra Juan Martin Del Potro. G[allAr;entina dan kien di]appunt ie[or, ir-raba’ finali mitlufa mill-Ar;entina f’din il-kompetizzjoni presti;ju]a.

Ir-reb[a ta’ Nadal kienet is16-il reb[a minn 16-il log[ba milg[uba fit-Tazza Davis.

G[al Spanja dan il-[ames su//ess kien it-tielet trijonf fla[[ar erba’ snin, u t-tieni reb[a fuq l-Ar;entina f’final wara s-su//ess ta’ Mar Del Plata fis-sena 2008.

Fi tmiem il-log[ba Nadal qal li din kienet reb[a ferm emozzjonali fi tmiem sena ferm impenjattiva. Nadal qal li jinsab grat lejn il-poplu Spanjol g[all-atmosfera li kien hemm f’dan il-final.

Spanja bniet vanta;; doppju bir-reb[ tal-ewwel ]ew; singles tal-:img[a, i]da s-Sibt il-koppja tad-doubles

tal-Ar;entina ]ammew ittamiet tag[hom [ajjin birreb[a miksuba fuq il-koppja Spanjola.

Kollox b’hekk waqa’ fuq spallejn Rafael Nadal li beda [a]in kontra Juan Martin Del Potro fejn l-Ar;entin reba[ lewwel set, fejn dan is-set mitluf, kien l-ewwel wie[ed mitluf minn Rafael Nadal fla[[ar g[axar log[biet fitTazza Davis. I]da l-affarijiet bdew iduru favur Nadal fittieni u t-tielet set fejn Nadal beda jilg[ab a[jar u reba[ dawn is-sets biex mar filvanta;; 2-1.

Fir-raba’ set il-log[ob re;a’ kien ferm bilan/jat u dan isset kellu jkun de/i] bit-tie break. Fit-tie break Nadal kien brillanti fejn Juan Martin Del Potro ma reba[ l-ebda punt biex il-partitarji Spanjoli setg[u jibdew ji//elebraw, flimkien mar-Re Juan Carlos li ppre]enta t-trofew kbir u presti;ju] lill-plajers Spanjoli.

Skont regolamenti tat-Tazza Davis, meta l-konfront ikun de/i] sar-raba’ log[ba, u din ir-raba’ log[ba tkun [adet iktar minn tliet sets, allura l[ames u l-a[[ar log[ba ma tintlag[abx, u b’hekk irri]ultat finali tal-konfront kien 3-1 favur Spanja.

Rafael Nadal u l-kumplament tat-team Spanjol ji//elebraw ir-reb[ tat-Tazza Davis

IN-NAZZJON It-Tnejn 5 ta’ Di/embru, 2011

20 Sport FOOTBALL TALJAN

Juventus jer;g[u jaqb]u fl-ewwel post Juventus, re;g[u g[al darba o[ra [adu l-kmand talklassifika wara li g[elbu lil Cesena 2-0. Wara r-reb[iet ta’ Milan u Udinese fil-jiem li g[addew, dawn kellhom bilfors jirb[u biex jirritornaw lura fl-ewwel post wa[edhom u fil-fatt hekk g[amlu f’Turin.

CATANIA – Wara li ;img[a ilu reb[u barra minn darhom, Catania tilfu f’darhom 1-0 kontra Cagliari.

Dawn tal-a[[ar kienu qed jirritornaw g[ar-reb[ wara li ;ew draw kontra Bologna. Luniku gowl tal-partita wasal fl-64 minuta u dan kien skurjat minn GUERRERO ta’ Cagliari. B’din ir-reb[a Cagliari issa qeg[din fittmien post.

BOLOGNA – Bologna [adu ftit tan-nifs f’dik li hi ;lieda kontra r-relegazzjoni b’reb[a f’darhom kontra Siena. L-eroj g[al Bologna kien [add [lief is-solitu Marco DI VAIO li skorja luniku gowl tal-log[ba wara 28 minuta log[ob.

VERONA – Chievo u Atalanta [adu punt kull wie[ed meta spi//aw fi draw ta’ ming[ajr gowls. B’dan id-

draw, it-tim minn Verona issa jinsab bi 15-il punt filwaqt li t-tim li beda b’sitt punti ta’ penalizzazzjoni qieg[ed b’14il punt.

FIRENZE – Fiorentina kisbu reb[a ferm importanti kontra Roma f’partita nervu]a. Wara 16-il minuta Juan ta’ Roma tke//a u minuta wara JOVETIC, minn penalty feta[ l-iskor g[al Viola. Minuta minn tmiem lewwel taqsima GAMBERINI g[amilhom tnejn g[al Fiorentina.

Fis-77 minuta il-midfiedler ta’ Roma Gago r/ieva t-tieni karta safra u tke//a filwaqt li l-affarijiet komplew sejrin g[all-ag[ar meta tke//ielhom ukoll Krkic. Fis-86 minuta Fiorentina issi;illaw kollox b’penalty ta’ OLIVERA. TURIN – Juventus komplew bil-mixja brillanti tag[hom u baqg[u l-uniku tim bla telfa dan l-ista;un.

Din id-darba l-vittmi talBianconeri kienu Cesena.

Wara li iddefendew tajjeb g[al [in twil, Cesena /edew g[all-pressjoni u kien ilmidfielder MARCHISIO li feta[ l-iskor fit-72 minuta.

Wara dan il-gowl Cesena

Vidal jiskorja t-tieni goal ta’ Juventus mill-11-il metru

kellhom lil Antonioli mke//I u Juventus approfittaw millvanta;; numeriku u skurjaw ie[or permezz ta’ VIDAL. PARMA – Fil-log[ba ta’ filg[axija Parma u Palermo temmew fi draw ta’ ming[ajr goals f’log[ba li ntlag[bet fi /par qawwi u li g[amel ilvi]ibbiltà verament diffi/li.

FOOTBALL

Tit[abbar il-mewt ta’ Socrates L-ex captain tat-team nazzjonali Bra]iljan Socrates miet il-biera[ fi sptar f’Sao Paolo fl-età ta’ 57.

Socrates kien idda[[al flisptar Albert Einstein nhar il{amis li g[adda ibati minn problemi fl-istonku, probabbilment ikkaw]ati minn avvelenament fl-ikel. Ilkundizzjoni ta’ Socrates millewwel dehret gravi u kien qed jin]amm [aj grazzi ghal apparat spe/jalizzat.

Socrates li ismu proprju hu Socrates Brasileiro Sampaio de Souza Vieira de Oliveira

[a sehem fit-Tazza tad-Dinja tal-1982 u ta’ erba’ snin wara fil-Messiku.

Minbarra plejer professjonali Socrates kien tabib. Hu beda l-karriera u [a l-fama ma’ Corinthians fissnin 80 fejn kien meqjus fost l-a[jar talenti Bra]iljani. Hu kien lag[ab ukoll fl-Italja ma’ Fiorentina.

Socrates kien ilu minn Awwissu bi problemi serji ta’ sa[[a, fejn anki g[amel disat ijien rikoverat l-isptar min[abba emora;ija interna min[abba xorb e//essiv.

Socrates

Man City kontra Man Utd fl-FA Cup

Ri]ultati

Premiership

Everton v Stoke Wolves v Sunderland

0-1 2-1

Championship Cardiff v Birmingham FA Cup

Totton v Bristol R Sutton U v Notts C

Skozja Dundee U v Celtic :ermanja

Hamburg v Nuremberg Schalke v Augsberg

Poloz FA Cup

1-0 1-6 0-2

0-1 2-0 3-1

Arsenal v Leeds; Barnsley v Swansea; Birmingham v Wolves; Brighton v Wrexham; Bristol R v Astob Villa; Chelmsford jew Macclesfield v Bolton; Chelsea v Portsmouth; Coventry v Southampton; Crawley v Bristol C; Dagenham & Redbridge jew Walsall v

Serie A

Genoa v Milan Inter v Udinese Napoli v Lecce Catania v Cagliari Bologna v Siena Chievo v Atalanta Fiorentina v Roma Juventus v Cesena Parma v Palermo Lazio v Novara Kif Jinsabu

Juventus Milan Udinese Lazio Napoli Palermo Cagliari Roma Catania Fiorentina Parma Chievo Genoa Atalanta Inter Siena Bologna Novara Cesena Lecce

0-2 0-1 4-2 0-1 1-0 0-0 3-0 2-0 0-0 illum

L R D T F K Pti

13 13 13 12 13 13 13 13 13 13 13 13 12 13 12 13 13 12 13 13

8 8 8 6 5 6 4 5 4 4 5 4 4 5 4 3 4 2 2 2

5 3 3 4 5 2 5 2 5 4

1

4 3 6 2 5 2 4 3 2

0 24 2 29 2 16 2 16 3 21 5 16 4 12 6 15 4 14 5 13 7 15 5 10 5 14 2 16 6 14 5 14 7 11 6 14 8 6 9 11

10 14

29 27 6 27 9 22 13 20 15 20 13 17 17 17 19 17 11 16 20 16 16 16 16 15 15 15 18 14 12 14 18 14 21 10 15 9 23 8

Log[ob li jmiss 10-12-11

FOOTBALL

Il-biera[ ittellg[u l-poloz tat-Tielet Round tal-FA Cup fejn ming[ajr dubju jispikka l-konfront bejn i]-]ew; timijiet ta’ Manchester, isCity kontra United, li b[alissa qed jokkupaw l-ewwel ]ew; postijiet fil-Premiership. Illog[ob tat-tielet round jintlag[ab bejn is-7 u 8 ta’ Jannar tas-sena l-;dida.

Intant il-biera[ kien hemm reb[iet importanti g[al Stoke u Wolves fil-Premiership.

Ri]ultati u Klassifiki

Millwall; Derby v Crystal Palace; Doncaster v Notts County; Everton v Tamworth; Fleetwood jew Yeovil v Blackpool; Fulham v Charlton; Gillingham v Stoke; Hull v Ipswich; Liverpool v Southend jew Oldham; MK Dons v QPR; Man City v Man Utd; Middlesbrough v Shrewsbury; Newcastle v Blackburn; Norwich v Burnley; Notts Forest v Leicester; Peterborough v Sunderland; Reading v Stevenage; Sheffield Utd v Salisbury jew Grimsby; Sheffield Wednesday v West Ham; Swindon v Wigan; Tottenham v Cheltenham; Watford v Bradford; West Brom v Cardiff.

Inter v Fiorentina Palermo v Cesena Lecce v Lazio Siena v Genoa 11-12-11 Atalanta v Catania Bologna v Milan Cagliari v Parma Novara v Napoli Udinese v Chievo 12-12-11 Roma v Juventus L-aqwa skorers 10 gowls: G. Denis (Atalanta), 9 gowls: A. Di Natale (Udinese) 8 gowls: Z. Ibrahimovic (Milan) 7 gowls: E. Cavani (Napoli), S. Giovinco (Parma) 6 gowls: S. Jovetic (Fiorentina), M. Klose (Lazio), C. Marchisio (Juventus), A. Matri (Juventus)

Serie B

Albinoleffe v Nocerina 2-2 Crotone v Sassuolo 1-1 Empoli v Ascoli 3-2 Juve Stabia v Gubbio 1-0 Livorno v Verona 2-0 Modena v Vicenza 0-3 Padova v Torino Sosp.

Pescara v Grosseto 1-2 Varese v Brescia 2-2 Reggina v Sampdoria 0-0 Kif Jinsabu

Torino Verona Pescara Sassuolo Padova Reggina Varese Grosseto Sampdoria Juve Stabia Vicenza Crotone Empoli Cittadella Livorno Bari Albinoleffe Brescia Modena Nocerina Gubbio Ascoli

L R D T F K Pti

17 11 5 1 18 10 4 4 18 10 3 5 18 9 6 3 17 9 4 4 18 8 5 5 18 7 5 6 18 7 5 6 18 5 10 3 18 8 4 6 18 5 6 7 18 5 7 6 18 6 3 9 17 6 3 8 18 5 5 8 17 6 4 7 18 5 5 8 18 4 7 7 18 3 7 8 18 3 6 9 18 3 5 10 18 5 3 10

20 26 38 22 26 31 25 21 25 25 22 17 24 18 18 14 25 16 16 26 15 21

Lega Pro Grupp A

Carpi v Pisa Lumezzane v Foggia Pavia v Avellino Sorrento v Tritium Spal v Benevento Taranto v Foligno Viareggio v Reggiana Ternana v Pro Vercelli

Grupp B

Barletta v Cremonese Bassano v Prato Latina v Piacenza Pergocrema v Lanciano Portogruaro v Frosinone Sudtirol v Spezia Triestina v Trapani Siracusa v Andria BAT

8 38 34 27 33 12 33 19 31 20 29 20 26 23 26 16 25 23 24 24 21 20 21 28 21 22 21 17 20 18 20 33 20 23 19 30 16 32 15 30 14 27 8 19

2-2 2-0 2-3 2-0 0-2 1-0 2-1 1-0 1-0 0-0 2-2 0-2 1-0 1-2 2-1 2-0

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Ittri 21

L-annimali L-AMBJENT MILL-QRIB fit-toroq u X’inhu n-‘Natura 2000 viewer’^ Ewropea, bl g[ajnuna tal A;enzija Ewropea dwar l Ambjent ]viluppat n-negli;enza fa/ilitIl Kummissjoni on-line bl isem ta Natura 2000 viewer Din il fa/ilit tippermetti lil min ikun qed ju]aha -

-

à

Qrajt l-ittra ta ’ Guido Borg bl-istess titlu ta’ hawn fuq.

Tassew laqat il-musmar fuq rasu. Din tal-annimali ji;;errew fit-toroq saret [a;a drastika g[all-a[[ar.

Nitkellem b’/erta responsabbiltà fuq dak li ji;ri f’Birkirkara, mad-dawra taliskola tal-Gvern fi Triq Brared. Hawn jidher li mhux klieb u qtates biss hawn, i]da negli;enza mill-awtoritajiet, inklu] il-Kunsill Lokali.

Kull filg[odu x[in inkun g[addejja bit-tfal g[all-iskola minn Triq l-Isqof Labini, dejjem insib il-[mie; frisk talklieb u l-qtates. G[aliex ma nafx. Naf biss li dawk it-tfal li jirfsu minn dan l-eskrement, ikollhom jibqg[u bih fil-klassi sas-sag[tejn ta’ waranofsinhar.

Biex tg[axxaqha, u din ma rajtha qatt mal-ebda skola o[ra, hi kif fl-istess triq, ilKunsill jippermetti li jitqieg[du skips g[ar-rimi ta’ skart domestiku. Fihom, mill-irwejja[ ;ieli ntefg[u linterjuri tal-[ut, u povri tfal u ommijiet, li kmieni filg[odu jkollhom jitilg[u u jin]lu l-bankina biex la jirfsu [mie; tal-annimali u lanqas ittir xi dubbiena infettata peress li l-iskip ;ieli tit[alla miftu[a.

Dan kollu jsir f’wa[da mill-aktar toroq traffiku]i ta’ Birkirkara. Is-sabi[a hi li mbag[ad, fi Triq Brared, la jg[addu karozzi u jkun hemm ukoll il-warden jew pulizija. I]da allura biex minn Triq il-Kbira mmur g[all-iskola jkolli tabilfors nibdel it-triq li drajt ng[addi minnha^ U jekk isir hekk ma nkunx qed nippermetti aktar li din it-triq issir wa[da g[arrimi tal-iskart domestiku u latrina g[all-klieb u l-qtates.

Nemmen li g[andhom jittie[du passi drasti/i kontra min i[alli lill-annimali tieg[u i[amm;u bla ma ji;bru.

Mhux billi d-dawra kollha bit-tabelli li jaqraw: “Lil Fido t[allihx i[amme;” Ma na[sibx li min i[alli lillannimal tieg[u i[amme;, jista ’ jo[ro; bl-isku]a li lkelb jew l-qattus li jkollu, ma jismux Fido, u g[alhekk it-tabella mhix g[alih!

Darba ssemmew il-Green Wardens. Fejn spi//aw^

Anna Sciberras Birkirkara

{ajku

- 394

minn Oliver Friggieri

Kien g[aqli l-bniedem li [oloq [afna lingwi g[all-istess [a;a^

-

’

-

-

.

-

à

biex isib u jfittex postijiet li jaqg[u ta[t in-Natura 2000 fil-pajji]i tal-Unjoni Ewropea kollha.

Permezz tas-sit eletroniku (http:##natura2000.eea.europa.eu#) wie[ed jista’ jikteb il-post li jixtieq, li jista’ jkun fil-pajji]i kollha tal-Unjoni Ewropea, u ming[ajr ma tag[mel xejn titla’ mappa tal-post spe/ifikat u fiha jkunu jidhru mmarkati s-siti kollha li jaqg[u ta[t in-Natura 2000.

Permezz ta’ iktar buttuni, wie[ed jista’ jikseb iktar informazzjoni fuq sit partikulari. Fuq dan, wie[ed jista’ jikkonsulta mal-iStandard Data Form (SDF) li tipprovdi informazzjoni utli fuq postijiet u spe/i li huma rari u mhedda, li min[abba fihom tkun ;iet skedata l-art. Din l-informazzjoni tipprovdi dettalji b[al: kemm hi stmata l-popolazzjoni tal-ispe/i mhedda jew l-istat ta’ konservazzjoni.

Nipprote;u parti mill-identità ta’ madwarna!

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

22 Attwalità

FL-OKKA}JONI TAL-:IMG{A DEDIKATA

Id-drittijiet tal-persuni b’di]abbiltà> mit-tradizzjoni g[all-konvenzjoni minn Joe CAMILLERI Chairman, Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà

F’dawn l-a[[ar xhur ilna nisimg[u dwar ilKonvenzjoni tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Drittijiet talPersuni b’Di]abbiltà (KNUDPD) li Malta kienet iffirmat f’Marzu tal-2007.

Issa wasalna fil-fa]i finali fejn din il-Konvenzjoni storika ti;i ratifikata, flimkien mal-Protokoll Mhux Obbligatorju, biex b’hekk din issir li;i f’pajji]na wkoll.

Tistg[u tobsru li wara li jsir dan il-pass mhux se nqumu filg[odu u nsibu li xxkiel so/jali kollu li niffa//jaw b[ala persuni b’di]abbiltà se jisfuma marri[. Ovvju li, b[al dejjem, irridu nkunu a[na stess li nkomplu na[dmu u nistinkaw biex il-kwalità ta’ [ajja tag[na tkompli titjieb kif rajnieha tag[mel b’passi kbar f’dawn l-a[[ar tletin sena u aktar.

I]da li l-Konvenzjoni ti;i ratifikata hu minnu nnifsu pass kbir [afna fil-vja;; tag[na lejn opportunitajiet indaqs u [ajja s[i[a fil-qalba tas-so/jetà Maltija. Dan g[aliex, flimkien ma’ strumenti internazzjonali o[ra, il-Konvenzjoni se tag[tina kejl li bih inkunu nistg[u naraw bi/-/ar kif, fejn u kemm qed isir progress fl-oqsma kollha ta’ [ajjitna.

U dan il-progress mhux se jkun e]aminat minna biss, i]da minn nies indipendenti fin-Nazzjonijiet Uniti.

B’hekk nassiguraw ru[na li l-pro/ess ikun aktar indipendenti u o;;ettiv anki billi l-progress f’pajji]na jibda jitqies flimkien ma’ dak ta’ pajji]i o[rajn.

Il-Konvenzjoni tiffoka fuq id-drittijiet umani tag[na.

Nist[ajjel tg[idu: ‘Dawn iddrittijiet mhumiex l-istess b[al dawk ta’ kull persuna

umana o[ra^ Mela g[alfejn dan l-g[a;eb kollu^’. Ilverità hi li, matul i]-]mien u f’pajji]i diversi a[na lpersuni b’di]abbiltà [assejna l-b]onn li d-drittijiet umani tag[na tant kienu mwarrbin u injorati, tant kien hemm ;nus fejn il-persuni b’di]abbiltà bilkemm kienu meqjusin b[ala [lejjaq umani, li bilfors ridna li jkun hemm g[odda b’sa[[itha biex id-drittijiet tag[na ji;u salvagwardjati fis-sod. Il-Konvenzjoni timmira li tag[mel dan fuq livell internazzjonali.

Fuq livell nazzjonali kull pajji] li jqis lilu nnifsu /ivilizzat g[andu, jew qed ja[dem biex ikollu li;i antidiskriminatorja li tipprote;i d-drittijiet ta’ gruppi vulnerabbli, b[all-persuni b’di]abbiltà. A[na f’Malta g[andna nkunu kburin li fissena 2000, il-Kamra tarRappre]entanti Maltija g[addiet unanimament ilLi;i Opportunitajiet Indaqs (Persuni b’Di]abbiltà) (Kap.413) (LOI). Din il-Li;i hija ma[suba biex tipprote;i d-drittijiet /ivili tag[na, /joè, dawk id-drittijiet li ngawdu b[ala /ittadini Maltin u G[awdxin.

G[edt li d-d[ul fis-se[[ tal-LOI fis-sena 2000 u issa, meta ti;i rratifikata lKonvenzjoni, huma passi sostanzjali ’l quddiem. Dan g[aliex huma b[al marki fittriq li juru minn fejn ;ejna g[al fejn irridu naslu. Hu hawnhekk fejn jid[ol isslogan li g[a]ilna din is-sena g[all-:img[a tal-Persuni b’Di]abilità 2011 u biex jispirana fil-[idma tag[na matul is-sena 2012: ‘IdDrittijiet tal-Persuni b’Di]abbiltà: mit-Tradizzjoni g[all-Konvenzjoni’.

Skont it-tradizzjoni Maltija l-persuni b’di]abbiltà kienu

Il-qasam tax-xog[ol g[andu joffri opportunitajiet indaqs g[all-persuni b’di]abbilta’ fuq kull livell

meqjusin b[ala o;;etti ta’ mist[ija u ta’ stmerrija, o;;etti li jridu jin[bew mittwelid sal-mewt. Imbag[ad it-tradizzjoni bdiet tinbidel u ssir aktar umana. Il-persuni b’di]abbiltà bdew jitqiesu

b[ala nies imsejknin, inqas iffurtunati, nies ta’ min jit[assarhom, [lejjaq bla kapa/itajiet, pi] fuq so/jetà [anina, tfal perpetwi ming[ajr il-[ila u t-tama li jg[ixu [ajja ‘normali’.

G[al diversi snin in-nies b’di]abbiltà kienu mrobbijin f’ambjenti segregati u ppreparati g[al [ajja ta’ dipendenza fuq il-familji g[al pa;na 23

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Attwalità 23

G{ALL-PERSUNI B’DI}ABBILTÀ 2011

Impenn biex is-servizzi kollha jkunu a//essibbli g[al kul[add

Is-servizzi kollha g[andhom ikunu a//essibbli g[al kul[add, inklu] is-servizz ta’ trasport pubbliku minn pa;na 22

tag[hom u fuq l-Istat.

Hawnhekk irrid nenfasizza li dan tal-a[[ar kien isir b’mottivi po]ittivi u fl-a[jar interess ta’ dawn in-nies u ]gur mhux b’mottivi malizzju]i.

Fis-snin 80, ftit familjari ta’ persuni b’di]abbiltà bdew jo[olmu b’futur differenti.

Kien g[alhekk li fl-1987, mattwaqqif tag[ha, il-KNPD bdiet bil-mod, imma b’pass meqjus, titbieg[ed mill-elementi negattivi tradizzjonali u dda[[al ideat ;odda, ideat li g[al ]mienhom kienu meqjusin rivoluzzjonarji u perikolu]I: • It-tfal b’di]abbiltà g[andhom ji;u edukati fi skejjel regolari flimkien ma’ tfal bla di]abbiltà; • Is-servizzi kollha g[andhom ikunu a//essibbli g[al kul[add, inklu] il-mezzi ta’ komunikazzjoni, ta’ informazzjoni u informatika, u

s-servizz ta’ trasport pubbliku; • Il-qasam tax-xog[ol g[andu joffri opportunitajiet indaqs g[all-persuni b’di]abbiltà fuq kull livell; • Il-persuni b’di]abbiltà g[andhom ikollhom id-dritt li jag[]lu fejn u ma’ min jg[ixu u mhux ji;u istituzzjonalizzati malli s-sapport tal-familja jispi//a; • Is-so/jetà tag[na g[andha tissaffa mill-lingwa;; patronizzanti, tal-karità, talmiskin u taddotta l-lingwa;; tad-drittijiet u opportunitajiet indaqs; • Ridna nne[[u l-idea ]baljata li l-ikbar xkiel fil-[ajja tal-persuni b’di]abbiltà ;ej minn problemi medi/i u ng[arrfu li l-ikbar xkiel hu dak so/jali, [olqien ta’ so/jetà li tinjora l-b]onnijiet ta’ min g[andu di]abbiltà. G[alhekk [afna minn dan ix-xkiel jista’ jitnaqqas, jew jitne[[a g[al kollox... u forsi l-aktar bidla

rivoluzzjonarja li [ar;et biha lKNPD kienet: • Li l-persuni b’di]abbiltà mhux biss g[andhom id-dritt, imma g[andhom il-kapa/ità (fejn hemm b]onn ji;u meg[juna u jing[ataw lg[odda u s-sapport li g[andhom b]onn) biex jitkellmu g[alihom infushom u jag[mlu d-de/i]jonijiet tag[hom huma stess, salmassimu possibbli.

Illum jekk issemmi filpubbliku li dawn huma riformi li g[ad iridu jsiru, [afna nies jid[ku bik g[ax tant da[lu fis-subkonxju tag[na li, kif jg[idu bl-Ingli]: they’re taken for granted.

Naturalment, a[na nie[du pja/ir ninnutaw dan ilprogress kollu, imma sewwa jg[idu: ‘bejn il-kliem u lfatti, hemm ba[ar jikkumbatti’.

Li a[na na//ettaw dawn lideat u nibdlu l-lingwa;;

tag[na huwa progress kbir.

Imma qeg[din, fil-fatt, ng[ixu dawn il-bidliet fil[ajja tag[na ta’ kuljum^ Bla dubju g[ad baqa’ [afna tfal b’di]abbiltà li je[tie;u a//ess a[jar g[al edukazzjoni xierqa, u ]g[a]ag[ b’di]abbiltà li g[andhom b]onn ta’ aktar a//ess g[all-edukazzjoni post-sekondarja.

Il-qasam tax-xog[ol, spe/jalment mas-settur privat, g[adu bieb imbarrat g[al [afna minna. U l-[olma ta’ [ajja indipendenti, fejn nistg[u nag[]lu fejn u ma’ min ng[ixu, g[adha g[allma;;oranza ta’ nies b’di]abbiltà, e]attament hekk… [olma biss. Fl-istess waqt il-[mar il-lejl ta’ [ajja segregata f’istitut g[adha realtà ta’ kuljum.

Il-bidliet li jridu jsiru mhux se ji;ru wa[edhom. Je[tie; lisforz tag[na lkoll, tal-

politi/i u o[rajn li b’xi mod g[andhom ir-riedni tal-pajji] f’idejhom, ta’ min i[addem, tal-g[alliema u professjonisti o[ra, tal-g[aqdiet volontarji, spe/jalment dawk tal-persuni b’di]abbiltà, tal-familjari, assistenti u alleati tal-persuni b’di]abbiltà u fl-a[[ar u laktar importanti, tag[na lpersuni b’di]abbiltà.

A[na, aktar minn kul[add, irridu nirrealizzaw li l-isforz tag[na hu l-qofol ta’ kull bidla po]ittiva li jista’ jkollna fil-kwalità tal-[ajja tag[na b[ala individwi u b[ala komunità. Dan qatt ma nixba’ ntennieh.

Il-progress tag[na mittradizzjoni g[all-konvenzjoni (jew, mill-karità g[addrittijiet) huwa vja;; twil li [add ma jista’ jag[mlu g[alina. Irridu nag[mluh a[na stess, u nag[mluh b’kura;; g[ax nafu li llum jew g[ada se naslu.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Attwalità 25

It-tfal sa minn meta jkunu /kejnin g[andhom jing[ataw gwida ;enwina mill-;enituri... gwida li jsibuha aktar 'il quddiem meta jikbru

Nersqu lejn trobbija a[jar g[al uliedna ‘Inrawmu ’l Uliedna A[jar’ kien l-isem ta’ konferenza li dan l-a[[ar organizzata mill-A;enzija Sedqa b’kollaborazzjoni malUffi//ju tal-Kummissarju g[at-Tfal.

Sina Bugeja, il-Kap E]ekuttiv tal-Fondazzjoni g[al Servizzi ta’ [arsien So/jali, waqt l-indirizz talftu[ spjegat kif ‘Inrawmu ‘l Uliedna A[jar’ kienet it-tema prin/ipali li g[a]let ilFondazzjoni biex ti//elebra l-Jum Dinji g[at-Tfal.

Barra minn hekk, Sina Bugeja semmiet ukoll ittnedija tal-Politika Nazzjonali g[at-Tfal li se[[et ftit tal-;ranet ilu, u spjegat kif din se t[ares iddrittijiet tat-tfal u se tassigura li l-opinjonijiet tag[hom

ikunu mismug[a qabel jittie[du de/i]jonijiet.

Semmiet ukoll li l-;enituri g[andhom ikunu mi]muma a;;ornati ma’ stili ta’ trobbija varji, kif ukoll ma’ bosta influwenzi li jistg[u j[allu effett fuq l-i]vilupp tat-tfal.

Helen D’Amato, ilKummissarju g[at-Tfal, qalet li l-vulnerabbiltà tat-tfal to[loq il-b]onn ta’ qafas ta’ protezzjoni b’sa[[tu, kemm mil-lat legali kif ukoll minn dak istituzzjonali, biex it-tfal jit[arsu minn sitwazzjonijiet li jistg[u jkunu ta’ periklu g[alihom. Is-Sinjura D’Amato semmiet li hemm b]onn ukoll ta’ abbiltà mifruxa, primarjament minna[a tal-;enituri, biex irabbu lil uliedhom b’mod li dawn

ikollhom dik il-[ila u r-rieda tajba biex jeg[lbu ddiffikultajiet li jiltaqg[u mag[hom fi tfulithom.

Dan hu importanti min[abba li hemm limitu kemm il-qafas legali u dak istituzzjonali jista’ jipprote;i lit-tfal, spe/jalment f’ambjent so/jali u kulturali li qed joffri diversi sfidi, kif ukoll g[ax din il-[ila u r-rieda tajba huma parti importanti milli]vilupp tat-tfal, biex dawn jikbru f’adulti b’sa[[ithom u indipendenti.

G[aldaqstant, qalet Helen D’Amato, dan it-tip ta’ ]vilupp g[andu jkun g[an ewlieni li g[andu jintla[aq fit-trobbija tat-tfal. Hi [e;;et lill-;enituri biex jibqg[u jg[inu ’l uliedhom irabbu din il-[ila u r-rieda

L-im[abba li t-tfal isibu fil-familja hi l-aqwa m[abba li jistg[u jing[ataw... im[abba li tg[inhom jikbru tajjeb u b'mod san

tajba ;ewwa fihom.

Waqt l-indirizz tal-g[eluq Jesmond Schembri, idDirettur tal-Operat talA;enzija Sedqa, qal li sa mill-bidu tag[ha, Sedqa dejjem kienet minn ta’ quddiem biex tg[in lill;enituri ji]viluppaw il-[iliet tag[hom biex ikunu jistg[u jikkomunikaw a[jar mat-tfal tag[hom. Minkejja li lA;enzija hi aktar mag[rufa min[abba l-[idma li twettaq fil-kamp tal-abbu] ta’ drogi, alko[ol, u log[ob tal-a]]ard, xorta wa[da tinvesti [afna ri]orsi fil-prevenzjoni.

Il-pre]entazzjoni ewlenija ta’ din il-konferenza kien jisimha Inrawmu ’l Uliedna biex Jil[qu l-Isfidi, li twasslet minn Clarissa Sammut Scerri, ir-Registered Counselling Psychologist and Family Therapist. Hi wkoll ta[dem fi [dan idDipartiment tal-Psikolo;ija tal-Università ta’ Malta. Ilpre]entazzjoni tag[ha kienet toffri deskrizzjoni dwar kif nistg[u inrawmu ‘l uliedna a[jar, b’a//enn dwar kif stili differenti ta’ trobbija jag[mlu differenza fit-tfal. Clarissa Sammut Scerri sa[qet fuq limportanza li jkun hemm relazzjoni tajba bejn il;enituri u l-ulied, imfassla skont il-b]onnijiet tat-tifel jew it-tifla partikulari biex ji]viluppaw b’mod tajjeb.

Din ir-relazzjoni taffettwa l-aspetti kollha relatati mattag[lim u l-i]vilupp, spe/jalment l-i]vilupp ta’ sens ta’ sigurtà, stima, u l-

kapa/ità li tibni relazzjoni ma’ persuni o[ra.

Clarissa Sammut Scerri tkellmet ukoll dwar l-ambjent fil-familja, l-importanza ta’ gwida spe/jlament ma’ tfal adoloxxenti, kif ukoll limportanza tal-;enituri b[ala mudell. Hi rriferiet ukoll lejn ri/erka dwar familji li g[addejjin minn vjolenza domestika, b’a//enn lejn iddiffikultajiet ta’ membri differenti fil-familja.

G[al din il-konferenza kien hemm pre]enti numru ta’ ;enituri, carers, u professjonisti o[ra li ja[dmu ma’ tfal ta’ etajiet varji. Ilworkshops li twasslu kienu dwar: it-Trobbija u lEdukazzjoni minn Juan Camilleri; Sfidi lejn il;enituri minn Carmen Sammut; Lejn trobbija ’l bog[od mill-vizzji minn Anthony Gatt; Di]abbiltà minn Ann Marie Callus u Marchita Mangiafico, Addozzjoni minn Cher Engerer; Attachment minn Elaine Grech; il-;enitur b[ala Mudell minn Carmen Delicata; Fostering minn John Rolè; {a;a Mo[;a;a Log[ob tat-Tfal u l-;enituri minn Dott Roberta Attard & Daniel Mercieca u L-Effett tal-Midja fuq it-Trobbija minn John Mallia.

Persuni interessati li jiksbu materjal dwar it-trobbija, jistg[u j]uru is-sezzjoni Publications fil-websajt talA;enzija Sedqa www.sedqa.gov.mt.

It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

26 Klassifikati PROPRJETÀ Appartamenti

IL-QAWRA, San Pawl ilBa[ar u Bu;ibba, appartamenti ;odda (kollha bil-permessi) u l-prezzijiet jibdew minn €75,000. G[al aktar dettalji /emplu 77868677.

Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{a]-}ebbug

APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), tliet kmamar tassodda, wa[da minnhom

ensuite u kamra tal-banju.

Washroom, bejt u l-arja.

Prezz €145,000. ?emplu 79050498

{a]-}ebbu;

TERRACED house ;dida f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond.

Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

L-Imqabba

TERRACED house, fully furnished, bil-garaxx. Prezz €280,000. ?emplu 99130380 jew 99772809.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp.

?emplu 99473354 jew 21387082.

San Pawl il-Ba[ar

APPARTAMENT quddiem il-ba[ar vi/in is-Sirens bi tliet kmamar tas-sodda, b’veduti garantiti. Prezz €225,000. ?emplu 77868677.

5 sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

APPARTAMENT lest minn kollox fit-tieni sular fi blokk ta’ tnejn, bl-arja kollha tieg[u u bil-permess g[all-bini. Billift u bla /ens. Tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 99821539.

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tignè Seafront

Tiswijiet

Santa Venera

APPARTAMENT kbir fuq medda ta’ 125sqm, b’veduta impekkabbli, bil-lift, tliet kmamar tas-sodda u spazju ta’ karozza wa[da. ?emplu 99422082.

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{AT-TWELLIJA

Combination machine

Ra[al :did

MINI MARKET kbir attrezzat b’kollox, A#C, kameras, cheesecounter e//.

Komplut b’kollox, permessi kollha Class A u bi klijentela tajba. ?emplu 99459954 jew 99450440.

VETTURI

G{ALL-BEJG{ SINGLE PHASE radial armsaw, chiselmorters. ?emplu 21388856 jew 99195464.

LPs

TA’ operetti Taljani u mu]ika folkloristika ta’ pajji]i differenti. 50/ il-wa[da. ?emplu 21440145.

Mejda tonda

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

TAL-A{MAR mastizz.

Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3 /m u b’erba’ saqajn.

Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Renault Scenic

Mejda tal-pranzu

PETROL 1.6 16V 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 79803496.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bil-

kannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Mobile Kiosk

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.

Nappy changer

B’4 kxaxen kbar, kulur kawba /ar €30, TV table b’2 kxaxen u post g[ad-DVD player u g[all-videos#dvd’s, €20, fanal tal-k/ina, tubu tond 12” ta//eramika u shade tal-[;ie; €25. ?emplu 21242180.

Office furniture

SKRIVANIJA 180 /m u vetrina b’erba’ bibien ta’ Oxford House. :odda fjamanti u mhux u]ati. ?emplu 21494574.

Pasturi

TA’ tafal Malti, sett ta’ 20 pastur, €10 u presepji kull daqs fuq l-antik. ?emplu 21495253.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti, u kalendarji 29 /m x 42 /m. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and BONNICI’S PRINTING PRESS (Pawlu Bonnici) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta.

Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie; e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpre ss.com

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

TV#Radju 27 FULL METAL JACKET

Juri l-kruha tal-gwerra Rete 4 23>15

Film tal-gwerra Ingli] tajjeb [afna li n[adem fl-1987 b’re;ija ta’ Stanley Kubrick u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Matthew Modine (fir-ritratt) u lil Adam Baldwin.

Juri l-kruha tal-gwerra mill-lenti tat-ta[ri; kiefer ta’ grupp ta’ marines Amerikani li eventwalment jintbag[tu wkoll g[all-gwerra fil-Vjetnam.

07>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 14>20 15>00 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19>45 20>30 21>30 21>35 23>00 23>30

NET News Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping Mill-:uf sal-Iskola EGOV4U NET News Teleshopping Bla Kumment XD Kwizz Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Kontra l-{in NET News La famiglia (episodju 9) NET News Newsroom NET News Bejni u Bejnek

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Ladies Choice Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Gabriel Vella

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:10 - 10 minuti 09:20 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - Dot EU 11:30 Faxxikli 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Dreams 21:45 Qalbinnies 22:30 - Meander 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - G[awdex Illum (r).

ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Tomatate 17:00 Teleshopping 17:30 - ONE News 17:40 - B’Xortik ma’ Robert 19:00 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da!

19:30 - ONE News 20:10 - Illostra 20:20 - Inkontri 22:00 - Liquorish Casting 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da! 23:45 - Fresh & Funky (r).

Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 - Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - News 19:30 {abbejtek 20:30 - Stylish Weddings (r) 21:30 - Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - M’Intix Wa[dek (r).

Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi 07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 16:50 - Tg Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 - L’eredità

20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Soliti ignoti 21:10 - Il più grande spettacolo dopo il weekend 23:45 - Porta a porta 01:20 - Tg 1 notte 01:55 - Qui Radio Londra 02:00 - Sottovoce.

Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 09:30 - Protestantesimo 10:00 - Tg2punto.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:10 Ghost Whisperer (TF) 16:50 Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 Numb3rs (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Senza traccia (TF) 23:20 - Tg 2 notizie 23:40 La storia siamo noi - Vasco Rossi 00:55 - Piloti (sitcom) 01:15 - Tg Parlamento 01:25 - Sorgente di vita 02:00 - Italia sul due.

Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 09:50 - Dieci minuti di... programmi dell’accesso 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 - Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - La crisi, in 1#2 h 20:20 Blob 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Hurricane - il grido dell’innocenza. Film ’99 23:40 Correva l’anno 24:00 - Tg 3 linea notte 00:10 - Tg regione 01:05 Fuori orario 01:10 - Germania pallida madre. Film ’80.

Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 10:00 - Tg 5 - ore 10 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine (soap) 14:45 - Uomini e donne 16:15 -

Amici 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Grande Fratello 00:15 - Mai Dire Grande Fratello 01:00 - Tg 5 notte 01:30 - Striscia la notizia 01:50 Uomini e donne.

Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 06:55 - Zorro (TF) 07:25 - Starsky & Hutch (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - R.I.S. 5 - Delitti imperfetti (TF) 10:50 - Ricette di famiglia (attwalità) 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 Hamburg distretto 21 (TF) 16:15 Sentieri (soap) 16:50 - Il Commissario Cordier - legami di famiglia. Film 2007 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Ticker. Film 2001 23:15 Full Metal Jacket. Film ’87 01:25 Tg 4 01:50 - Vivere meglio.

Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 07:00 - Cartoons 08:30 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 - Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - No Ordinary Family (TF) 16:25 - La vita secondo Jim (sitcom) 16:50 Giovani campionesse (TF) 17:45 Cartoons 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - CSI: NY 23:00 - Undercovers (TF) 01:30 Modamania.

La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:40 - Coffee Break (attwalità) 10:35 - L’aria che tira (attwalità) 11:25 - SOS Tata (reality) 12:25 I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - Totòtruffa ’62. Film ’62 16:15 - Atlantide - storie di uomini e mondi 17:30 - The District (TF) 19:20 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 L’infedele 23:55 - Innovation 00:30 - Tg La 7 00:40 (Ah)piroso 01:35 - Prossima fermata 01:55 - ‘G’ Day.

(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 - Wirt, Arti u Kultura 11:30 - Malta u Lil Hinn Minnha 13:05 - Kontrattakk 14:30 - Waltzing Matilda 15:00 - 21st Century 15:30 Wirt, Arti u Kultura 16:00 Malta u Lil Hinn Minnha 17:35 Kontrattakk 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 - Waltzing Matilda 19:30 21st Century 20:00 - Stretch 20:25 - A[barijiet bl-Ingli] 20:30 - Wirt, Arti u Kultura 21:00 Malta u Lil Hinn Minnha 22:35 Kontrattakk 23:55 - Waltzing Matilda.

Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - Favourite News 12:30 - Niskata 15:00 EGOV-4U 15:30 - Teleshopping 16:30 - 7F 17:00 - Newspoint 17:30 - Vis-a-vis (jinkludi 18:15 Favourite News) 19:45 Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 - Favourite News 21:00 - Crossroads 23:00 - Link 23:05 - Kont taf? 23:15 Favourite News.

BBC Entertainment • melita 300 07:00 - 3rd & Bird 07:10 Bobinogs 07:20 - Boogie Beebies 07:35 - Poetry Pie 07:45 - Buzz and Tell 07:50 Tweenies 08:10 - Charlie and Lola 08:20 - Fimbles 08:40 My Family 09:40 - The Weakest Link 10:25 - The Inspector Lynley Mysteries 11:20 Doctors 11:50 - As Time Goes By 12:20 - Coast 13:25 - My Family 14:25 - The Inspector Lynley Mysteries 15:15 - The

Weakest Link 16:05 - Doctors 16:35 - As Time Goes By 17:05 - Coast 18:10 - The Inspector Lynley Mysteries 19:00 - The Weakest Link 19:45 - Doctors 20:15 - EastEnders 20:45 Holby City 21:40 - The Fixer 22:30 - Blackadder Goes Forth 23:00 - My Family.

La 5 • melita 162 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 - Eli Stone (TF) 16:25 Champs 12 (TN) 17:15 - La tata (sitcom) 17:40 - Un bacio, una promessa. Film 2010 19:25 Amici 19:55 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 Grande Fratello 21:10 – Uno sconosciuto nel mio letto. Film 2006 23:15 -Grande Fratello Live.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 08:15 - Bandolero! Film ’68 (15) 10:20 - Star! Film ’68 (U) 13:45 - Bonanza 14:50 - Gunsmoke 16:00 - The Last Challenge. Film ’67 17:50 - Fallen Angel. Film ’45 19:50 - Young Dillinger.

Film ’65 22:00 - Tango & Cash.

Film ’89 (15).

MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 08:25 - Murder Live! Film ’97 09:55 - How to Beat the High Cost of Living. Film ’79 (PG) 11:40 - Mystery Date. Film ’91 (12) 13:15 - Double Deception.

Film ’93 14:50 - Mannequin.

Film ’87 (PG) 16:20 - The Resurrected. Film ’92 (15) 18:05 - Thunderbolt and Lightfoot. Film ’74 (18) 20:00 - The First Power.

Film ’90 (18) 21:35 - MGM’s Big Screen 21:50 - The Curse of Inferno. Film ’96 23:15 - Cop. Film ’88 (18).

It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

28 Klassifikati PROPRJETÀ Appartamenti

IL-QAWRA, San Pawl ilBa[ar u Bu;ibba, appartamenti ;odda (kollha bil-permessi) u l-prezzijiet jibdew minn €75,000. G[al aktar dettalji /emplu 77868677.

Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{a]-}ebbug

APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), tliet kmamar tassodda, wa[da minnhom

ensuite u kamra tal-banju.

Washroom, bejt u l-arja.

Prezz €145,000. ?emplu 79050498

{a]-}ebbu;

TERRACED house ;dida f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond.

Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

L-Imqabba

TERRACED house, fully furnished, bil-garaxx. Prezz €280,000. ?emplu 99130380 jew 99772809.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp.

?emplu 99473354 jew 21387082.

San Pawl il-Ba[ar

APPARTAMENT quddiem il-ba[ar vi/in is-Sirens bi tliet kmamar tas-sodda, b’veduti garantiti. Prezz €225,000. ?emplu 77868677.

5 sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

APPARTAMENT lest minn kollox fit-tieni sular fi blokk ta’ tnejn, bl-arja kollha tieg[u u bil-permess g[all-bini. Billift u bla /ens. Tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 99821539.

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tignè Seafront

Tiswijiet

Santa Venera

APPARTAMENT kbir fuq medda ta’ 125sqm, b’veduta impekkabbli, bil-lift, tliet kmamar tas-sodda u spazju ta’ karozza wa[da. ?emplu 99422082.

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{AT-TWELLIJA

Combination machine

Ra[al :did

MINI MARKET kbir attrezzat b’kollox, A#C, kameras, cheesecounter e//.

Komplut b’kollox, permessi kollha Class A u bi klijentela tajba. ?emplu 99459954 jew 99450440.

VETTURI

G{ALL-BEJG{ SINGLE PHASE radial armsaw, chiselmorters. ?emplu 21388856 jew 99195464.

LPs

TA’ operetti Taljani u mu]ika folkloristika ta’ pajji]i differenti. 50/ il-wa[da. ?emplu 21440145.

Mejda tonda

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

TAL-A{MAR mastizz.

Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3 /m u b’erba’ saqajn.

Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Renault Scenic

Mejda tal-pranzu

PETROL 1.6 16V 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 79803496.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bil-

kannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Mobile Kiosk

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.

Nappy changer

B’4 kxaxen kbar, kulur kawba /ar €30, TV table b’2 kxaxen u post g[ad-DVD player u g[all-videos#dvd’s, €20, fanal tal-k/ina, tubu tond 12” ta//eramika u shade tal-[;ie; €25. ?emplu 21242180.

Office furniture

SKRIVANIJA 180 /m u vetrina b’erba’ bibien ta’ Oxford House. :odda fjamanti u mhux u]ati. ?emplu 21494574.

Pasturi

TA’ tafal Malti, sett ta’ 20 pastur, €10 u presepji kull daqs fuq l-antik. ?emplu 21495253.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti, u kalendarji 29 /m x 42 /m. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and BONNICI’S PRINTING PRESS (Pawlu Bonnici) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta.

Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie; e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpre ss.com

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

Passatemp 29

Tisliba

1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin>5. Biljett li jista’ jinbidel fi flus (5) 6. I]jed qadim (5) 7. O;;etti tal-ikel g[all-bejg[ bl-ingrossa (5) 10. Marret mar-ri[ (5) 11. Kull [a;a li to[ro; [a]ina (5) 12. Liebes ]dingat, ]mattat (5) 14. A//ettaw it-telfa (5) 16. G[ata [oxna g[ax-xitwa (5) 17. L-istess (5) 18. Grass (5)

Weqfin>1. Depo]itu ]g[ir b[ala garanzija ta’ xiri (6) 2. Inde/i] (6) 3. :errej fit-toroq (6) 4. ?okon, sottomissjoni (6) 8. Kliem flimkien li ma jag[milx sentenza (5) 9. Wie[ed imqabbad apposta biex jg[in it-turisti (5) 12. {ARBUX (Anagramma) (6) 13. A//ertat (6) 14. Frott li tag[mlu mo[bi flin/ira, Salv! (6) 15. Ma [alliex lil min ikompli miexi (6)

X’jonqos^

Biex ix-xena fuq il-lemin tkun identika g[al dik fuq ix-xellug jonqosha disa’ partikularitajiet. Ara ssibhomx kollha?

Soluzzjoni tal-:img[a

Mimdudin:- 5. Perla; 6. Adami; 7. A/idu; 10. A[mar; 11.

La[aq; 12. Tonna; 14. Lane/; 16. Mu//u; 17. Bi//a; 18. Drapp.

Weqfin:- 1. Spikka; 2. ?ar/ar; 3. Bandal; 4. Mitluq; 8. Kmand; 9. S[ana; 12. Tranna; 13. Adurat; 14. Lu/idu; 15. ?ap/pu.

Kemm jiswew^

F’kull xkaffa g[andek ittotal tal-prezzijiet tal-erba’ o;;etti. Sib kemm jiswa, ;elat, ice lolly, candy floss u candy cane.

G{AT-TFAL

Sudoku

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Soluzzjonijiet

Sudoku

:elat: 3 ewro; Ice lolly: 2 ewro; Candy floss: ewro u 50/; Candy cane: 50/ Kemm jiswew^

Umori]mu makabru

Ra;el kien qed jitlob fuq il-qabar ta’ martu. Skorra l-[in u lkan/ell ta/-/imiterju ng[alaq. Ir-ra;el induna u telaq ji;ri jg[ajjat. “Ifta[li! Ifta[li, irrid no[ro;!” Il-gwardjan wie;bu: “Tag[milhiex tal-ispiritu] u er;a’ mur lura fil-qabar fejn kont!”

X’jonqos^

Tfal, rigettier hu wie[ed li jbig[ minn kollox, anki imbarazz.

Hawn fuq naraw rigettier fil-[anut tieg[u imdawwar b’[afna affarijiet. Li tridu tag[mlu intom hu li tpin;u din l-istampa bilkuluri li tippreferu.

I/-/umnija; si;ra; il[adid (lemin); il-parti skura tal-vle;;a; il-faxxa tal-kappell tal-mara; iddrieg[ xellugi tar-ra;el; mazza tal-golf; i]-]ipp talbagoll u balloon tat-tennis.

G[and ir-rigettier

Blokki di;itali

Liema figura b’sitt numri tipprodu/i meta inti tiffittja korrettament dawn il-blokki flimkien?

942357

Blokki di;itali

IN-NAZZJON It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

30 Fil-Lenti

Insiru nafu a˙jar lil... sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag˙na ma’ nies li huma konnessi mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu

Isem u kunjom – Joe Pace.

Data tat-twelid – 14 ta’ Mejju 1963.

Lokalità fejn toqg[od – {al G[axaq.

X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu – Jiena attur

(dawn l-a[[ar tletin sena) u g[adni kif ippublikajt l-ewwel ktieb tieg[i. {adt sehem f’[afna produzzjonijiet teatrali u televi]ivi kemm bil-Malti kif ukoll bl-Ingli]. {adt sehem

fi produzzjonijiet televi]ivi barranin u anki kelli parti fil-film Agora. Il-kiteb li ppubblikajt huwa rumanz g[all-adulti u jismu It-Tielet Teorija.

JOE PACE

Jekk l-affarijiet imsemmija fit-twe;iba ta’ qabel mhumiex l-impjieg ewlieni tieg[ek, x’tag[mel aktar^ – Iggradwajt b[ala tabib fl-1988 u b[alissa mmexxi kumpanija privata li tag[mel xog[ol ta’ eHealth.

G[andek xi delizzji^ – Football (g[adni nilg[ab

regolarment mal-[bieb), safar, fotografija (i]da b’mod dilettantesk [afna) u scuba diving.

L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa – Kont involut fl-introduzzjoni ta’ sistemi ta’ informatika fil-Ministeru tas-Sa[[a u na[seb li

tajna g[odod moderni lil dawk li jixtiequ ju]awhom g[all-benefi//ju tal-pazjenti.

Xi [a;a li ddejqek – Nuqqas ta’ dixxiplina –

fix-xog[ol, filmod kif in;ibu ru[na, fil-mod kif na;ixxu ma’ xulxin.

Esperjenza li g[addejt minnha, po]ittiva jew negattiva, u li t[oss li minnha tg[allimt [afna –

IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Jien flimkien mas-sie[ba tieg[i Agnes f’Londra qabel d[alna g[al rappre]entazzjoni ta’ ‘The Phantom of the Opera’

tqabblu ma’ pajji]i o[ra; il-klima tg[in ukoll.

Is-separazzjoni Mill-banda l-o[ra, is-safar huwa aktar diffi/li u fl-ewwel ]wie; ma tista’ tmur imkien ming[ajr ma ssib lil xi tieg[i – [add jafek; allura l-privatezza hija nieqsa. g[allmitni min huma l-[bieb Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir ta’ veru, xi taf l-a[barijiet: il-gazzetta, it-televi]joni, nsarraf jien ir-radju jew l-internet, u g[aliex^ — b[ala bniedem L-internet: il-[in kollu nfittex x’inhu ji;ri. Itu kemm tista’ televi]joni ji;i distant second. ssib kuntentizza jekk tag[raf G[alik xi jfissru dawn^: tag[]el – Ma tistax tiksibha jew tag[tiha verapersuna tajba • l-im[abba ment ming[ajr ma jsir sagrifi//ju. b[ala sie[ba.

• il-[biberija – {bieb ta’ veru ssibhom ma;enbek anki meta m’intix minn fuq, jew meta tkun Il-fatt li tg[ix ]baljajt u ma joqog[dux ikejlu kemm tawk biex fil-g]ejjer jaraw humiex sejrin minn ta[t.

Maltin, xi t[oss li huma • il-libertà – Ni;;ieled [afna g[aliha; l-ikbar l-vanta;;i u diffikultà li nsib hija meta xi [add jimponi fuqi; l-i]vanta;;i^ nag[tik [afna … imma minn jeddi u g[ax – Hawn Malta irridlek il-;id mhux g[ax tisfurzani jew g[ax g[andna lta[seb li inti iktar b’sa[[tek minni. vanta;; li bi • i/-/ensura – Tista’ tkun sarima jekk u]ata [a]in; ftit nistg[u nippreferi li nara awto/ensura mill-individwu li niksbu [afna ji]en sewwa x’inhu jag[mel qabel ma jesponih (pere]empju g[all-pubbliku u, ukoll, forom ta’ klassifikazma kellniex zjoni li jipprote;u lil dawk li mhumiex fi stat li b]onn ta’ jag[rfu g[alihom infushom x’inhu sewwa jew ri]orsi enormi ;ust; l-edukazzjoni suppost tnaqqas [afna biex inwasslu l-b]onn ta’ kontrolli imma f’dinja imperfetta, xi l-broadband [add irid jie[u [sieb tad-“debboli”. g[and kul[add, • ir-reli;jon – Tista’ tkun ta’ [sara; il-fidi, [a;a li pajji]i mill-banda l-o[ra, tista’ tag[mel [afna ;id. o[ra jibku • is-safar – Jifta[li mo[[i g[al [wejje; ;odda u g[aliha); modi ;odda ta’ kif na[sibha u ng[ix; trid g[andna wkoll tag[raf tag[]el g[ax mhux dak kollu li hemm stil ta’ [ajja li barra huwa a[jar minn tag[na. huwa fost l-a[jar li tista’ • il-mewt – Ma nafx. La nesperjenzaha ni;i ssib jekk ng[idlek … nipprova ma nwerwrekx [afna.

Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità li hi involuta fil-media, jew fid-dinja tal-arti u tal-ispettaklu^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.

It-Tnejn, 5 ta’ Di/embru, 2011

32 Lokali

Kull min fil-jumejn li g[addew ]ar l-iskola l-;dida fil-Mosta fl-open days li kienu organizzati, ra b’g[ajnejh il-vi]joni li l-PN g[andu g[as-settur edukattiv f’pajji]na biex uliedna jkomplu jir/ievu l-aqwa servizzi edukattivi li jinkura;;uhom ikomplu bl-istudji tag[hom aktar ’il quddiem. Ir-ritratt juri l-Villa;; tal-Milied li kien organizzat waqt l-open days. (Ritratt> Alex Degabriele)

Gvern immexxi mill-Prim Ministru Gonzi hu l-gvern tal-edukazzjoni Jekk hemm fattur li ]gur jidentifika lill-Gvern Nazzjonalista mmexxi minn Lawrence Gonzi hu l-fatt li nfet[et skola ;dida kull sena.

Skola ;dida kull sena Waqt id-diskors tal-ba;it il-Prim Ministru ta lista taliskejjel li nfet[u f’dawn la[[ar snin: San Benedittu sekondarja subien Kirkop,

San Injazju sekondarja subien Qormi, Santa Margerita sekondarja subien Bormla, Santa Klara primarja Pembroke, sekondarja subien f’G[awdex u din il-;img[a liskola Maria Re;ina sekondarja subien Mosta. Issena d-die[la tinfeta[ San Injazju sekondarja bniet Qormi u nbeda x-xog[ol fuq San Benedittu sekondarja bniet Kirkop kif ukoll skejjel o[rajn.

L-aktar skola ;dida re/enti kienet proprju linawgurazzjoni tal-iskola l;dida tas-subien tal-Mosta.

Nistqarr li mort skejjel differenti, anke dawk ;odda li semmejt hawn fuq, i]da bqajt impressjonat b’din liskola ;dida tal-Mosta. Kif seta’ jara kull min mar g[allopen days li saru fi tmiem din il-;img[a, jaqbel li l-

wesg[at miftu[in u l-kurituri b[al donnhom toroq imsaqqfin, jg[axxquk.

Jag[tuk l-idea li dan hu villa;; edukattiv li fih qeg[din nitg[allmu lkoll flimkien. Titne[[a malajr lidea ta’ kif g[andha tkun klassi meta tid[ol fil-kmamar fejn jitg[allmu t-tfal u tara kemm huma mdawlin u lmod kif il-blokki differenti tal-bini huma mtarr;in. Ilkoll g[andhom veduta mill-isba[ tar-rotunda tal-Mosta.

Ftit li xejn hemm b]onn jinxteg[el id-dawl elettriku, i]da jekk stess ikun hemm b]onn, is-sistema tie[u [sieb li ma jkunx hemm dawl jixg[el g[alxejn. Dan fih innifsu g[andu valur doppju.

Apparti li ma jkunx hemm [ela, dan fih innifsu hu opportunità biex ng[allmu fuq kif na[dmu g[al ambjent a[jar bl-u]u tajjeb talener;ija. L-istess jista’ jing[ad g[all-panelli fotovoltaj/i li wie[ed isib fuq il-bejt.

L-istudenti bniet li jattendu l-iskola sekondarja tal-Mosta wkoll qeg[din jibbenefikaw minn pro;ett ta’ tisbi[ fliskola. Saret estensjoni ta’ sular kif ukoll refurbishment qawwi fuq ;ewwa fejn fost l-

minn David AGIUS david.agius@ parlament.mt

o[rajn l-iskola saret a//essibbli g[al kul[add.

Skola ;dida miftu[a f’;img[a partikulari Il-ftu[ uffi/jali tal-iskola l;dida tas-subien tal-Mosta trid tittie[ed fil-perspettiva ta’ meta saret. F’din il-;img[a sar seminar nazzjonali dwar labbozz tal-Qafas talKurrikulu Nazzjonali l-;did.

F’dan is-seminar iltaqg[u

nies minn oqsma differenti mhux biss g[alliema u studenti. {adu sehem ukoll ;enituri, nies minn korpi kostitwiti u l-pubbliku b’mod ;enerali. Id-diskussjonijiet ittrattaw il-bidliet li g[addej

media•link COMMUNICATIONS

minnhom il-qasam edukattiv f’pajji]na.

Qed ise[[u bidliet f’dak li ji;i mg[allem u fil-mod kif dan ji;i mg[allem.Allura qed isiru bidliet fis-su;;etti li qeg[din jing[aqdu flimkien kif ukoll it-tip ta’ tag[lim li jsir hu skont il-livelli differenti tat-tfal fil-klassi ming[ajr ma jaqsam listudenti bejn dawk li jg[addu u dawk li ma jg[addux minn xi e]ami.

Qeg[din ise[[u bidliet ukoll fil-modi tal-assessjar biex jin[are; il-potenzjal s[i[ talistudent u jwassal biex wie[ed jibqa’ jitg[allem matul [ajtu u jid[ol fid-dinja tax-xog[ol bil-[iliet me[tie;a.

Biex uliedna jirnexxu lkoll Tiftakruha l-g[ajta ta’ Louis Galea ‘Biex Uliedna Jirnexxu Lkoll’? Din il-

vi]joni g[adha qed titwettaq illum ta[t d-direzzjoni talMinistru Dolores Cristina u se tkompli titwettaq ta[t Gvern immexxi mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi. Liskejjel ;odda huma biss manifestazzjoni esterna talimpenn tal-gvern biex jag[ti l-aqwa servizz edukattiv lill-

istudenti tag[na.

I]da s-servizz ma ji;ix mog[ti mill-bini biss i]da fuq kollox minn edukaturi m[arr;in u professjonali. Qed nu]a l-kelma edukaturi apposta biex ninkludi lil kull min b’xi mod jag[ti servizz lit-tfal u l-familji tag[hom.

Minbarra l-g[alliema talklassi, l-ammont ta’ professjonisti li qed jag[tu servizz lill-istudenti ]died permezz ta’ career advisors, trainee counsellors, youth workers biex insemmu biss tliet servizzi minn bosta.

Anke l-g[alliema qeg[din je]er/itaw il-professjoni tag[hom fi ]mien li qieg[ed i;ib mieg[u bidliet kbar.

G[alhekk nie[u l-opportunità biex nirringrazzjahom f’isem is-so/jetà Maltija tal-impenn tag[hom.

Dawn huma ftit mill-[afna provi li j;ib il-Partit Nazzjonalista b’wi//u minn quddiem biex juri li hu lpartit tal-edukazzjoni.

Perswa] li l-iskola sekondarja tas-subien tal-Mosta se tkun [olqa o[ra f’kullana ta’ su//essi g[all-Partit Nazzjonalista fil-qasam taledukazzjoni li fih ninvestu aktar minn miljun ewro kuljum.