www.media.link.com.mt
Numru 12,989
€0.45
It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
L-ESTENSJONI TAL-POWER STATION F’DELIMARA
Approvat l-u]u tal-heavy fuel oil
Bidla Bidla lili wasslet wasslet lill-pajji] lill-pajji] g[al g[al dak dak lili hu hu llum llum
■ Bl-u]u tal-gasoil il-kontijiet tad-dawl u l-ilma fuq perjodu ta’ tmien xhur ji]diedu b’10.2% minn David Bonello B’g[axar voti favur u wie[ed biss kontra, dak tadDeputat Laburista Roderick Galdes li hu membru talBord tal-Awtorità ta’ Malta dwar l-Ambjent u l-Ippjanar (MEPA), il- MEPA approvat l-u]u tal-heavy fuel oil b[ala ]-]ejt li se jintu]a biex tit[addem lestensjoni l-;dida tal-power station ta’ Delimara. Din id-de/i]joni tal-bord tal-MEPA ttie[det wara erba’ sig[at ta’ pre]entazzjonijiet minn diversi esperti dwar l-impatt li din l-estensjoni se jkollha fuq is-so/jetà kemm mil-lat
ta’ sa[[a, mil-lat ekonomiku u finanzjarju, u anke rigward l-emissjonijiet. Fost dawk li g[amlu lpre]entazzjoni kien hemm lekonomista Gordon Cordina u l-kumpanija KPMG. Waqt din il-laqg[a fejn ittie[det id-de/i]joni, saret pre]entazzjoni wkoll minn rappre]entanti tal-Kunsilli Lokali ta’ Marsaxlokk, i]}ejtun u Bir]ebbu;a li g[amlu l-o;;ezzjonijiet tag[hom g[all-u]u talheavy fuel oil g[ax qalu li jkun aktar g[aqli li jintu]a l-Gasoil. g[al pa;na 32
Il-maltemp finanzjarju Il-:ermanja tipproponi trattat ;did g[all-UE filwaqt li g[all-Irlanda u l-Italja l-iebes g[adu jibda. Ara Pa;na 18 u 20
25 25 sena sena mill-qtil mill-qtil politiku politiku ta’ ta’ Raymond Raymond Caruana Caruana Ara pa;na 5
Id-Deputat Mexxej Laburista jg[ajjat u jg[ajjar Ma;istrat
minn Ray Abdilla Id-Deputat Mexxej Laburista Toni Abela ;ie mmultat €250 mill-Ma;istrat Francesco Depasquale wara li nfexx f’g[ajjat u tg[ajjir lejh waqt kaw]a ta’ libell g[ad-danni li kienet qed tinstema’ fil-Qorti tal-Ma;istrati. Il-Qorti qalet li jekk sas-seduta li jmiss li t[alliet g[as-6 ta’ Frar li ;ej, l-Avukat Toni
Abela ma j[allasx il-multa, il-Qorti se tie[u lpassi kollha li jidhrilha xierqa. “Il-ballun issa jinsab f’saqajk”, il-Ma;istrat Depasquale qal lid-Deputat Mexxej Laburista qabel ma ddiferixxa l-kaw]a, min[abba dan l-a;ir. g[al pa;na 2
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
2 Lokali
Toni Abela mmultat €250 qed jidher g[al Saviour Balzan, kien qed jag[mel g[add ta’ domandi lil Edgar Galea Curmi, li baqa’ konsistenti fix-xhieda tieg[u fejn /a[ad li hu kien ta xi informazzjoni lil Saviour Balzan dwar Harry Vassallo jew dwar xi [add ie[or. F’mument minnhom ilQorti preseduta mill-Ma;istrat Francesco Depasquale, qalet lil Toni Abela biex jibqa’ mas-su;;ett u jistaqsi domandi dwar il-libell innifsu u ma jo[ro;x mill-kuntest talka]. Dak il-[in, b’le[en g[oli Toni Abela qal li kien qed jag[mel xog[lu u kellu kull
minn pa;na 1
Il-kaw]a kienet tittratta ttalba ta’ Edgar Galea Curmi, assistent personali tal-Prim Ministru, li qed ifittex g[addanni lil Saviour Balzan, leditur tal-;urnal Media Today, wara li dan allega li kien mar g[andu d-dar biex jag[tih informazzjoni kunfidenzjali fuq dak li kien i/-Chairman tal-Alternattiva Demokratika, Harry Vassallo, u dwar [addie[or. Il-ka] imur lura g[all-elezzjoni li g[addiet, u kien re;a’ tqajjem mill-Malta Today fl-24 ta’ Lulju li g[adda. L-Avukat Toni Abela, li
IT-TEMP
UV INDEX
3
IT-TEMP sabi[ li jsir ftit jew wisq imsa[[ab bil-possibbiltà ta’ xi [albiet tax-xita i]olati aktar tard waranofsinhar IR-RI{ Moderat mill-Punent il-Lbi/ li jdur ftit qawwi mill-Majjistral BA{AR moderat g[al qawwi IMBATT baxx mill-Majjistral TEMPERATURA l-og[la 19˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1 dew mm Xita mill-1 ta’ Settembru 277.7 mm IX-XEMX titla’ fis-06.57 u tin]el fil-16.48
dritt jistaqsi dan it-tip ta’ domandi. Il-Qorti hawnhekk ;ibdet lattenzjoni tad-Deputat Mexxej Laburista li ma jkomplix g[addej b’dan l-istil, anke jekk fl-awla kien hemm il;urnalisti. Kien hawn li lAvukat Toni Abela ]broffa fil-Qorti u beda jg[ajjat u jg[id lill-Ma;istrat Depasquale li hu kien qed jag[mel biss xog[lu u jkompli jis[aq li kellu ra;un. Hawn il-Qorti f’digriet li tat, qalet li wara li hi talbet lill-Avukat Toni Abela jillimita ru[u g[all-fatti talka] u ma joqg[odx jag[mel xeni, dan qabad jg[ajjar u jg[ajjat mal-Qorti b’disprezz lejha, xi [a;a li l-Qorti ma tistenniex li dawn l-affarijiet isiru minn Avukat ta’ /erta esperjenza u li qieg[ed filkamp politiku. Fix-xhieda tieg[u, Edgar Galea Curmi /a[ad g[al diversi drabi li ta informazzjoni kunfidenzjali dwar Dr Harry Vassallo u persuna o[ra. L-Assistant Personali tal-Prim Ministru, g[al kull domanda li beda jistaqsih l-Avukat Abela, dejjem /a[ad li ftit qabel lelezzjoni tal-2008, hu mar iddar ta’ Saviour Balzan finNaxxar u tah xi dettalji kunfidenzjali, li kienu f’idejn il-Pulizija, dwar il-ka] ta’ Harry Vassallo u kif ukoll ta’ /ertu Joe Said, li dak i]-]mien kien qed jappo;;ja lill-Partit Laburista. Galea Curmi qal li hu mar biss g[and Saviour Balzan g[ax bag[at g[alih peress li listess Balzan kien g[addej minn ]mien [a]in u lanqas kien qed jo[ro; mid-dar. Qal li tkellmu biss fuq is-sa[[a u fuq ka]ijiet marbuta malonkolo;ija. L-Assistent Personali talPrim Ministru qal li anke kieku kien jaf fuq il-ka] ta’
“Il-ballun issa jinsab f’saqajk”, qal il-Ma;istrat Depasquale lid-Deputat Mexxej Laburista Toni Abela fid-dawl tal-multa li jrid i[allas sas-6 ta’ Frar li ;ej meta tkompli tinstema’ l-kaw]a ta’ libell kontra l-Malta Today
Harry Vassallo, hu qatt ma kien imur jag[ti storja lil xi [add li dak i]-]mien kien qed ju]a l-midja tieg[u kontra lPartit Nazzjonalista. Hu qal li kien sema’ dwar il-ka] ta’ Harry Vassallo, li ma kienx qed i[allas it-taxxa tal-VAT wara li kien ra l-istorja fuq il;urnal IN-NAZZJON. Hu qal ukoll li jiftakar li meta kien mar id-dar ta’ Saviour Balzan, kien hemm xi membri tal-familja tieg[u pre]enti, fosthom il-;enituri ta’ Balzan. Hu qal ukoll li dakinhar kien [a mieg[u ktieb ]g[ir u ma jiftakarx li kellu xi file f’idu. Fil-ka] tal-persuna l-o[ra, Galea Curmi /a[ad ukoll bissa[[a kollha li kien se jag[ti dettalji dwar is-sa[[a mentali tag[ha. Qal li dawn l-affarijiet hu kien kontra li jsiru qabel l1987 u ;;ieled biex ma jibqg[ux isiru. Dwar informazzjoni permezz ta’ email li kien ir/ieva ming[and /ertu Joe Said, fejn dan fiha
qal li kien [a pja/ir li ltaqa’ mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi, u wara fuq stazzjon televi]iv g[amel bil-kontra u beda jikkritika lill-Prim Ministru, din l-email kien verament i//irkolaha lil Lou Bondi, xi [a;a li lKummissjoni dwar id-Data Protection kienet qalet li ma kien hemm l-ebda ksur ta’ li;i. G[al diversi drabi Galea Curmi baqa’ ji/[ad li g[adda lil Saviour Balzan informazzjoni sensittiva biex i[amme; jew iwe;;a’ lin-nies. L-Assistent Personali talPrim Ministru kien feta[ tliet kaw]i ta’ libell fuq dawn ilka]i lil Saviour Balzan, Matthew Vella b[ala editur tal-;urnal elettroniku maltatoday.com.mt, u Kurt Farrugia f’isem it-televi]joni tal-Partit Laburista One News. L-Avukat Joseph Zammit Maempel qed jidher g[al Edgar Galea Curmi.
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
B[al-lum 25 sena
IT-TLIETA L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C
L-ERBG{A L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C
IL-{AMIS L-og[la 18˚C L-inqas 11˚C
IL-:IMG{A L-og[la 19˚C L-inqas 11˚C
IS-SIBT L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C
UV
UV
UV
UV
UV
3
2
3
2
2
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 18˚ xemxi, Al;eri 19˚C xemxi, Amsterdam 07˚C ftit imsa[[ab, Ateni 19˚C xemxi, Li]bona 17˚C ftit imsa[[ab, Berlin 05˚C imsa[[ab, Brussell 06˚C xemxi, il-Kajr 21˚C xemxi, Dublin 04˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 04˚C xemxi, Frankfurt 04˚C ftit imsa[[ab, Milan 14˚C xemxi, Istanbul 15˚C xemxi, Londra 06˚C xemxi, Madrid 08˚C xita, Moska 05˚C imsa[[ab, Pari;i 08˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 16˚C xemxi, Ruma 17˚C imsa[[ab, Tel Aviv 21˚C xemxi, Tripli 18˚ ftit imsa[[ab, Tune] 18˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 09˚C imsa[[ab, Zurich 04˚C xita, Munich 04˚C imsa[[ab, Stockholm 02˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 04˚C imsa[[ab.
}
ag[]ug[ ta’ 25 sena nqatel brutalment tard filg[axija fil-Ka]in Nazzjonalista talGudja, li kien se jinfeta[ jumejn wara. Hu nqatel b’tiri ta’ arma tan-nar li kienu sparati fiddirezzjoni tal-ka]in. Ftit qabel l-isparatura filka]in sar ri/eviment b[ala parti mill-programm tal-attivitajiet fl-okka]joni tal-ftu[ tal-ka]in. Kien meta spi//a r-ri/eviment u beda jsir ittindif, meta g[all-[abta tal-11.10pm nstemg[et karozza u sensiela ta’ tiri. G[alkemm dawk li kienu ;ewwa ;rew g[all-kenn, Raymond Caruana ntlaqat fatalment. Fil-post waslu l-og[la uffi/jali tal-PN fosthom il-Kap Eddie Fenech Adami. Raymond Caruana ntlaqat mill-uniku tir li kien g[adda mill-antiporta tal-ka]in. Il-Ma;istrat Jeffrey Valenzia feta[ inkjesta. A[bar o[ra kienet dwar is-Supretendent K.Bonello li nstab [ati li ]amm ra;el b’di]abbiltà arrestat aktar milli kien me[tie;, li trattah b’mod inuman u degradanti u li heddu bil-mewt.
It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
32 Lokali
Annetto Depasquale> l-Isqof tat-tbissima
L-impjant tal-estensjoni tal-power station f’Delimara li se jkun qieg[ed jit[addem bi 350 kundizzjoni imposti mill-MEPA (Ritratt> Michael Ellul)
Kumitat ta’ monitora;; jassigura li l-kundizzjonijiet jit[arsu skont il-permess minn pa;na 1
Mal-approvazzjoni ta’ din l-estensjoni, ilMEPA qalet li bejn Jannar u Settembru tassena d-die[la, meta l-estensjoni tista’ ta[dem bil-heavy fuel oil, se jkun qed jitwaqqaf kumitat ta’ monitora;; apposta li se jkun qed jara li kollox qed jimxi skont il-permessi. F’Settembru li ;ej se jkun qed jer;a’ jiltaqa’ lbord tal-MEPA biex jidde/iedi jekk il-permess g[andux ji;i esti] jew le g[al aktar ]mien. Waqt il-pre]entazzjoni tieg[u, l-ekonomista Gordon Cordina qal li l-u]u tal-Gasoil f’din ilpower station, jiswa kwa]i 27% aktar millHeavy Fuel Oil u dan fuq kalkolu ta’ 20 sena. L-u]u tal-gass ikun ifisser 6.3% og[la minn dak tal-Heavy Fuel Oil. Meta wie[ed jag[mel kalkolu short term, ji;ifieri fuq inqas tul ta]-]mien, l-u]u talGasoil minflok il-heavy fuel oil ikun ifisser 44% aktar. Pre]entazzjoni o[ra li saret minn rappre]entant tal-KPMG, uriet li l-Gasoil fuq perjodu ta’ tmien xhur kien jg[olli l-ispejje] b’€20 miljun, li hu ekwivalenti g[al 10.2% ]ieda fil-kontijiet tad-dawl u l-ilma.
Dwar is-sa[[a, tabib rappre]entant ta’ kunsilli lokali qal li l-emissjonijiet li se titfa’ l-power station se jaffettwa s-sa[[a tal-poplu tal-madwar. Madanakollu, tabib ie[or espert fuq is-sa[[a pubblika kkontradixxa din listqarrija u qal li biex dawn l-emissjonijiet jikkaw]aw aktar mard hemm b]onn li jintla[aq livell ta’ emissjonijiet, liema livell li se jkun hemm fiz-zona hu ferm u ferm anqas minn dawk li jistg[u jwasslu g[all-mard. Wara din id-dikjarazzjoni, ma kien hemm lebda /a[da min-na[a tat-tabib rappre]entant tal-kunsilli. Fost id-diversi punti li [ar;u minn din ilpre]entazzjoni, kien hemm li l-[sieb hu li din l-estensjoni tibda topera fil-bidu ta’ Mejju tassena d-die[la. Mal-[ru; tal-permess il-MEPA qalet li l-Enemalta g[andha tag[mel garanzija b’letter of comfort ta’ kwa]i €6 miljun u dan flimkien ma’ ’l fuq minn €100,000 f’multi. Mal-[ru; tal-permess il-MEPA spjegat li minbarra t-300 kundizzjoni li di;à kienu pre]entati f’din l-estensjoni tal-power station, issa qed ji]diedu 50 o[ra.
L-ewwel li sirt nafu kien fl-Università. Kien jg[allimna fir-raba’ sena talkors tal-li;i d-dritt kanoniku. G[alkemm fl-1975 kien da[al i]-]wie; /ivili, id-dritt kanoniku xorta kien g[adu su;;ett fl-Università g[alih. Kien ji;i puntwalment, b’dik it-tbissima eterna fuq fommu; ;entli, pa/enzju], dinjitu]. Meta f`nofs is-sena (1978) l-Università kienet idde/idiet li tne[[i s-su;;ett mill-kurriklum tar-raba’ sena, xorta b’solidarjetà mieg[u bqajna nattendu llectures, anki jekk konna nafu li ma kienx se jkollna e]ami. U hu baqa’ ji;i. Kellu mo[[ /ar ta’ ;urista li kien. Kien fl-istess waqt bniedem sempli/i f`azzjonietu. Kien jag[ti e]empju tajjeb lil kul[add. Niftakar meta fis-snin tmenin sar Monsijur talKatidral, ta’ ]ag[]ug[ li kont mort nattendi bi//a mi/-/ermonja. G[ax [assejt li dan kien veru ‘bniedem t’Alla’ bl-e]empju tieg[u , bl-umiltà u s-semplicità tieg[u, u bl-ispiritwalità profonda li kellu. Annetto Depasquale ta [ajtu g[all-Knisja. Kien konvint minn kull [a;a li jag[mel. Smajt stejjer li ma jitwemmnux dwaru. Pere]empju meta ]ar ilBra]il fi ]jara pastorali b[ala Isqof , irrifjuta li jmur sightseeing g[ax hu fuq xog[ol pastorali kien mar! Meta sar Isoqf, kul[add fera[ li din kienet g[a]la tajba. Mhux g[aliex kien bniedem tal-Kurja, i]da g[aliex kien bniedem ta’ Alla, li kien i[obb il-Knisja verament, li ma kellux dubji dwar il-fidi tieg[u li kienet to[ro; tant naturali millim;iba tieg[u. Kien miftu[ g[al kollox. I]da ma kienx i/edi malajr fejn jid[lu d-drittijiet talKnisja li tant kien i[obb. I]da ma kienx rasu iebsa. Niftakar na[dem mieg[u meta sirt Ministru fl-1998 u
minn Tonio BORG
kont responsabbli millUffi//ju Kon;unt (Joint Office) biex /erti problemi li kienu nqalg[u nsolvuhom. Hu kien jikkon/entra fuq erba’ prin/ipji u fuq dawk ma ji//aqlaqx; i]da fuq ilbqija kien flessibbli u milliktar ra;jonevoli. Meta laqtitu l-marda kiefra, u mort narah l-Isptar baqa’ l-istess Monsinjur Annetto li kont naf, b’dik ittbissima li kienet riflessjoni tal-pa/i u trankwillità ;ewwinija, rari fil-bnedmin, anki dawk tal-Knisja. U baqa’ jmur il-Kurja sala[[ar ;urnata ta’ [ajtu. Kien dejjem lest jag[ti parir f`waqtu lil kull min kien jitolbu. Kien bniedem li jqis l-ubbidjenza b[ala virtù. U g[alhekk kellu rispett kbir lejn l-awtorità fil-Knisja u lil hinn minnha; u meta xi student tieg[u kien jil[aq f`xi kariga, kien i[ossu kburi i]da kien juri r-rispett dovut tieg[u; mhux b’sottomissjoni i]da bi mhabba u rispett. Id-dinja tal-lum ma tantx tipprodu/i nies b[allMonsijur Depasquale. Saru rari. I]da proprju g[ax huma rari g[andna niftakru fihom; u l-a[jar mod li nag[mlu dan hu li nimitawhom f`[ajjitna sal-punt li nistg[u, u skont il-limitazzjonijiet tag[na. B’hekk biss nistg[u nfakkru lill-Isqof Depasquale, l-Isqof tattbissima.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
Lokali 3
L-og[la numru ta’ passi;;ieri fl-MIA f’Novembru
G[alkemm b[alissa m’hemmx attività kummer/jali kbira, il-kumpanija Medserv qed tkompli tipprovdi servizzi ta’ [a]na b’sorveljanza kontinwa g[all-klijenti hekk kif jidher li n-negozju qed ji]died
Il-ba]i ta’ Medserv f’Misrata ter;a’ tibda ta[dem Il-ba]i tal-kumpanija Medserv f’Misrata, fil-Libja, re;g[et bdiet ta[dem wara li kienet wieqfa minn Frar li g[adda waqt il-konflitt fil-Libja. Filjiem li g[addew saret l-ewwel [idma u g[alkemm din kienet ta’ natura ]g[ira, dan kien pass importanti g[all[addiema ta’ Medserv li re;g[u lura g[ax-xog[ol wara r-rivoluzzjoni u li
issa mistennija tibda ta[dem b’mod regolari. Godfrey Attard, il-General Manager ta’ Medserv f’Misrata, qal li l-[addiema kienu e/itati jaraw il-ba]i f’Misrata ter;a’ ta[dem, u l-post issa qed jirritorna g[an-normal. Medserv qalet li g[alkemm b[alissa m’hemmx attività kummer/jali kbira, il-
Nirien jeqirdu garaxx Nirien kbar [akmu garaxx li jinsab fi Triq Karmenu Mifsud f’Tal-Pietà. Din mhix l-ewwel darba li ng[ata n-nar lill-proprjetà tas-sid ta’ dan l-istess garaxx. Jirri]ulta li ftit tal-;img[at ilu l-bieb tar-residenza privata tal-istess persuna, li tinsab fl-istess triq, ukoll ing[ata n-nar. Fin-nirien tal-biera[ filg[odu, is-saqaf tal-garaxx spi//a g[al kollox. Ftit minuti biss qabel ing[ata n-nar minn persuna jew persuni mhux mag[rufa, iz-ziju tas-sid ta’ dan il-garaxx kien jinsab fil-garaxx u [are; il-karozza li tin]amm f’dan l-istess garaxx. Fil-post, waslu membri tal-Protezzjoni ?ivili b’fireengine, li tfew in-nirien fi ftit [in. Il-pulizija qed tinvestiga dan il-ka].
kumpanija qed tkompli tipprovdi servizzi ta’ [a]na b’sorveljanza kontinwa g[all-klijenti. Minkejja dan jidher li n-negozju qed ji]died u uffi/jali g[olja ta’ Medserv ]aru Misrata erba’ darbiet minn meta waqg[et Tripli. L-ewwel laqg[a formali tal-Bord ta’ Medserv f’Misrata mistenni jsir illum itTlieta.
Ftehim bejn Malta u Bermuda Malta u Bermuda ffirmaw qbil dwar informazzjoni tattaxxa li jipprovdi informazzjoni kompluta dwar it-taxxa ta]-]ew; pajji]i msemmija, mag[ruf b[ala Tax Information Exchange Rate (TIEA). Il-Kummissarju G[oli g[al Malta, Joseph Zammit Tabona, u l-Bermuda Premier, Paula Cox, iffirmaw dan ilftehim f’isem il-gvernijiet
rispettivi, fil-bini talKummissjoni G[olja g[al Malta f’Londra. Joseph Zammit Tabona qal li dan il-ftehim hu strumentali sabiex jissa[[u r-relazzjonijiet bilaterali. Paula Cox qalet li dan liffirmar isa[[a[ ir-relazzjoni ta’ Bermuda mal-Unjoni Ewropea u hu t-12-il ftehim simili ma’ pajji] ie[or membru fl-Unjoni Ewropea.
In-numru ta’ passi;;ieri fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta (MIA) f’Novembru la[aq 204,503, li jfisser l-og[la numru qatt irre;istrat f’Novembru. Dan ifisser li kien hemm ]ieda mar;inali ta’ 0.9% finnumru ta’ passi;;ieri meta mqabbel mal-istess xahar tas-sena l-o[ra. F’Novembru, is-seat capacity kien 269,352 ji;ifieri tnaqqis ta’ 8.8% fuq Novembru 2010. F’Novembru, in-numru ta’ titjiriet naqas b’10.4% fuq l-istess xahar is-sena lo[ra, filwaqt li s-seat load factor medju ]died konsiderevolment b’7.2 punti per/entwali, minn 68.7% rre;istrat f’Novembru 2010, g[al 75.9%. Is-suq :ermani], Fran/i] u tar-Renju Unit kibru f’Novembru b’21.7%, 14.5% u 6.8% rispettivament, filwaqt li lBel;ju fe;; g[all-ewwel darba mal-ewwel [ames pajji]i, b’]ieda ta’ 9.8%. LItalja kien l-uniku suq prin/ipali li ;arrab tnaqqis, li meta mqabbel mal-istess xahar is-sena l-o[ra, naqas b’10.6%. Ir-ri]ultati g[all-ewwel 11-il xahar ta’ din is-sena f’dak li hu n-numru ta’ passi;;ieri, juru ]ieda ta’ 6.9% meta mqabblin malistess perjodu s-sena l-o[ra, b’total ta’ 3,332,993 passi;;ier. Din i]-]ieda kienet dovuta primarjament g[a]-]ieda fis-seat load factor medju ta’ 5.2 punti per/entwali li g[amlet tajjeb g[at-tnaqqis ta’ 0.4% fis-seat capacity meta mqabbel mal-istess perjodu fl-2010.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
4 Lokali
Profitt ta’ €3 miljun Monsinjur Gouder f’kaw]a g[all-MaltaPost ta’ libell kontra Media Today ... li allegat li kien attenda g[al laqg[a mal-grupp Parlamentari tal-PN dwar l-IVF minn Ray Abdilla Ftit qabel ma l-Qorti kellha tissospendi kaw]a ta’ libell g[ad-danni min[abba l-mod kif ;ab ru[u dDeputat Mexxej Laburista, fejn anke kien immultat mill-Qorti, f’kaw]a o[ra ta’ libell g[ad-danni li saret quddiem il-Ma;istrat Francesco Depasquale, Monsinjur Anton Gouder qed ifittex lill-editur talMedia Today, Saviour Balzan, wara li fil-;urnal tieg[u dan qal li Monsinjur Gouder kien attenda g[al laqg[a mal-grupp Parlamentari tal-Partit Nazzjonalista biex jitkellmu fuq l-IVF (trattament g[allfertilità). Dan ir-rapport kien deher fuq il-;urnal fl20 ta’ Marzu li g[adda. Saviour Balzan xehed filQorti li kien hemm persuna min-na[a tal-Partit Nazzjonalista li qaltlu b’din il-laqg[a, liema persuna i]da Saviour Balzan ma riedx ji]vela min hi g[ax qal li jekk tkun mag[rufa, allura ti;i m;ieg[la minn xi [add biex ma tixhidx. Qal li din hija xi [a;a normali li ti;ri fil-politika Maltija. Balzan qal li hu kien
g[amel ]ball fil-;urnal meta l-ewwel kien qal li l-laqg[a kienet saret mal-Grupp Parlamentari tal-Partit Nazzjonalista, i]da wara kien infurmat li din kienet saret mal-E]ekuttiv talPartit Nazzjonalista, anke jekk qal li hu infurmat li jkun hemm rappre]entanza tal-Grupp Parlamentari f’laqg[at tal-E]ekuttiv talP.N. Saviour Balzan qal li meta hu /empel lil din ilpersuna u qalilha li Monsinjur Gouder kien g[amillu libell g[ax kien qed ji/[ad li kien mar jitkellem fil-Partit Nazzjonalista, il-persuna li tatu l-informazzjoni qaltlu li ]gur li ma kienx fatat li rah, g[ax Monsinjur Gouder kien quddiemu dakinhar. Balzan qal li l-persuna li tatu l-informazzjoni u li hi mill-Partit Nazzjonalista, weg[ditu li kienet se tikkonferma l-istorja filQorti. L-Avukat Dominic Cassar qed jidher g[al Monsinjur Anton Gouder filwaqt li l-Avukat Toni Abela deher g[al Saviour Balzan.
Matul is-sena finanzjarja li g[alqet fit-30 ta’ Settembru 2011, il-kumpanija MaltaPost irre;istrat profitt qabel ittaxxa ta’ €3.05 miljun li jfisser tnaqqis ta’ 4.8 fil-mija fuq is-sena finanzjarja ta’ qabel. Fi stqarrija MaltaPost qalet li r-ra;uni prin/ipali g[ala naqas il-profitt kienet li lmoviment po]ittiv fuq ilkambju li kien re;istrat fissena finanzjarja ta’ qabel, ma kienx ripetut din is-sena. Ilqlig[ g[al kull sehem (EPS) ni]el minn €0.07 g[al €0.06. MaltaPost qalet li tul issena finanzjarja 2011, id-d[ul ]died b’4.9% min[abba ]ieda fil-volumi tal-posta internazzjonali, filwaqt li lvolumi tal-posta tradizzjonali komplew ne]lin. L-ispejje] tal-kumpanija ]diedu b’6.6% u r-ra;uni prin/ipali kienet i]-]ieda filvolum tal-posta internazzjonali. L-ispejje] meta mqabbla mad-d[ul kienu ta’ 87%, li jitqabblu tajjeb ma’ dawk tal-industrija.
Matul din is-sena MaltaPost xtrat l-uffi//ji tag[ha filMarsa u dan ikkontribwixxa biex l-assi tal-kumpanija ]diedu bi 30.7% g[al €27.47 miljun. Il-fondi tal-azzjonisti ]diedu bi 12.4% g[al €14.53 miljun. Il-Bord tad-Diretturi qed jipproponi dividend nett ta’ €0.04 g[al kull sehem nominali ta’ €0.25 g[allapprovazzjoni tal-Laqg[a :enerali Annwali li se ssir fis-17 ta’ Jannar 2012. Iddividend jit[allas fit-30 ta’ Jannar 2012 lil dawk lazzjonisti li jidhru fuq irre;istru tal-azzjonisti fis-17 ta’ Di/embru 2011. Lazzjonisti se jing[ataw g[a]la biex jir/ievu d-dividend fi flus jew li jing[ataw ishma ;odda ta’ valur ekwivalenti. Il-Bord tad-Diretturi qal li hu fidu/ju] li l-kumpanija hi preparata biex tiffa//ja l-isfidi ta’ swieq li dejjem qed jevolvu u se tkompli ssa[[a[ il-pre]enza tag[ha fis-suq postali kif ukoll f’dak tallo;istika.
L-Università tiddiskuti /-/elebrazzjonijiet tal-istudenti
Fil-jiem li ;ejjin se tkun qed issir diskussjoni bejn lawtoritajiet tal-Università u l-istakeholders, fosthom ilKunsill Studenti Universitarji, biex jintla[aq ftehim dwar ir-rimedji talin/identi li nqalg[u fl-a[[ar jiem waqt i//elebrazzjonijiet tal-istudenti Universitarji. L-Università qalet li lbiera[ filg[odu d-Dekani tal-Fakultajiet kellhom laqg[a mar-Rettur talUniversità Juanito Camilleri fejn ;ew diskussi xi azzjonijiet li jistg[u jittie[du
mill-awtoritajiet talUniversità biex ji;i evitat inkwiet f’/elebrazzjonijiet tal-gradwati, fid-dawl ta’ dak li nqala’ l-;img[a li g[addiet mad-Dekan tal-Fakultà taxXjenza, il-Professur Charles Sammut. F’dan l-in/ident, Glanville Goodlip ta’ 22 sena millIklin, ikka;una feriti gravi fuq dan l-istess Dekan anqas minn 24 sieg[a wara li ggradwa. I]da skont l-istess Goodlip, kien Sammut li tah daqqa ta’ [arta u tajjarlu nnu//ali u beda [iere; iddemm minn imnie[ru.
Jirri]enja minn Chairman tal-MITA Claudio Grech irri]enja minn Chairman tal-A;enzija tat-Teknolo;ija talInformazzjoni ta’ Malta (MITA) b’effett mid-19 ta’ dan ix-xahar u dan min[abba li sab diffikultà biex jiddedika [in bi]]ejjed g[all-A;enzija u l-[in me[tie; g[an-negozju privat tieg[u. F’ittra lil Austin Gatt, ilMinistru g[allInfrastruttura, it-Trasport u l-Komunikazzjoni, Claudio Grech qal ukoll li fl-a[[ar xhur hu kien fil-mira ta’ kampanja ma[suba biex ittebba’ lill-MITA u lintegrità u r-reputazzjoni tieg[u personali. Hu qal li din il-kampanja ]ammitu milli jie[u dde/i]joni li jirri]enja qabel, imma issa li l-Kummissarju g[all-Protezzjoni tad-Data u l-Informazzjoni kkonkluda l-investigazzjoni tieg[u, Claudio Grech qal li j[oss li issa saret mag[rufa l-verità u l-MITA [ar;et aktar b’sa[[itha minn qatt qabel. G[alhekk issa [ass li kien il-mument li jag[mel dan ilpass. Claudio Grech irringrazzja lill-Ministru Austin Gatt g[allopportunità li tah biex iservi lill-pajji] f’diversi po]izzjonijiet ta’ tmexxija fil-MITA u fil-Ministeru. Hu qal li kien privile;; g[alih li kien jifforma parti minn forza politika li ]viluppat u kabbret isso/jetà tal-informazzjoni f’Malta u biddlet l-industriji tradizzjonali f’ekonomija bba]ata fuq l-g[erf. Hu qal li se jibqa’ jg[o]] g[al g[omru l-fatt li kien fit-tmexxija tat-tim li wassal biex Malta tkun fuq quddiem nett tas-sistema ta’ gvern elettroniku fl-Unjoni Ewropea. Il-Ministru Austin Gatt a//etta b’dispja/ir ir-ri]enja ta’ Claudio Grech u apprezza r-ra;unijiet tarri]enja li huma konsegwenza sfortunata talpolicy li jkunu inga;;ati nies f’dik il-po]izzjoni fuq ba]i part-time mis-settur privat. Austin Gatt qal li dik li teoritikament hi po]izzjoni part-time malajr tinbidel f’impenn qawwi li wie[ed mhux fa/li li jsib bilan/ max-xog[ol privat tieg[u. Il-Ministru Gatt qal li lGvern u l-pajji] huma obbligati lejn Claudio Grech g[as-servizz li ta fl-a[[ar 14-il sena, u li kien fuq quddiem nett fil-programm tal-IT tal-Gvern. Fisser li Malta se tkompli tibbenefika fis-snin li ;ejjin mill-kisbiet li ;ab Claudio Grech.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
Lokali 5 IL-QTIL POLITIKU TA’ RAYMOND CARUANA 25 SENA ILU FIL-KA}IN NAZZONALISTA TAL-GUDJA
Bidla radikali fil-pajji] li tatu wi// ;did minn Il-mewt ta]-]ag[]ug[ Raymond Caruana kienet kru/jali biex ftit tal-;img[at wara, fl-elezzjoni ;enerali tal1987, bdiet it-triq g[al bidla li wasslet lill-pajji] fiex jinsab illum, fejn minkejja l-problemi li qed iwaqqg[u gvernijiet ftit biss ’il bog[od minn pajji]na, Malta g[adha f’sa[[itha. Dan qalu l-President Emeritus Eddie Fenech Adami waqt kommemorazzjoni li saret ta[t tinda ftit passi bog[od millUffi//ju tal-Partit Nazzjonalista tal-Gudja, fejn b[all-biera[ 25 sena kien inqatel i]-]ag[]ug[ Raymond Caruana. Eddie Fenech Adami qal li laktar diskors diffi/li u importanti fil-karriera politika tieg[u kien dak tal-mass meeting l-g[ada li kien miet Raymond Caruana. Dakinhar, hu kien tkellem dwar il-valuri, b[ala mument tal-prova li fiha, il-poplu Malti ried jag[ti xhieda fiex jemmen. Hu fakkar li ftit tal-jiem qabel, kien hemm l-in/identi fitTriq tal-Barrani, waqt li filParlament, rari kienet tirrenja ddemokrazija. Hu fakkar f’meta deputati Laburista kienu qasmu l-kamra biex iqattg[u n-noti li kellu hu biex jimxi fuqhom fiddiskors tieg[u dwar il-ba;it tassena ta’ wara. Eddie Fenech Adami tkellem ukoll dwar il-funeral ta’ Raymond Caruana u fakkar fi kliem missier Raymond Caruana, :u]eppi, li dakinhar kien [e;;e; lil dawk pre]enti biex ma jibkux g[ax ibnu kien se jsalva lil Malta. Illum, qal ilPresident Emeritus, kliem :u]eppi Caruana da[al fis-se[[ g[ax illum, il-poplu Malti jista’ fa/ilment igawdi minn libertà assoluta. Eddie Fenech Adami staqsa jekk ma kienx hemm il-mewt ta’ Raymond Caruana, il-Partit Nazzjonalista kienx jirba[ lelezzjoni ;enerali tal-1987, li kienet intreb[et biss b’4,000 vot. B’hekk, qal b’konvinzjoni, wie[ed jista’ jasal g[all-punt li din il-mewt verament wasslet g[al bidla radikali fil-pajji], li tatu wi// ;did. Hu staqsa wkoll jekk kieku ma kienx hemm il-bidla flelezzjoni tal-1987, il-mexxejja tal-Unjoni Sovjetika u tal-Istati Uniti kinux jag[]lu li jiltaqg[u f’Malta minflok xi pajji] ie[or. Il-Vi/i Prim Ministru u Vi/i Kap tal-PN Tonio Borg, li kien qed jirrappre]enta lill-Prim Ministru u l-Kap tal-PN Lawrence Gonzi li kien jinsab indispost, qal li l-fatt li l-Partit Laburista ggverna ming[ajr
– Il-President Emeritus Eddie Fenech Adami
Matthew Bonett
Il-Partit Nazzjonalista lbiera[ fakkar il-25 sena mill-qtil politiku ta’ Raymond Caruana b’kommemorazzjoni quddiem l-uffi//ju tal-PN tal-Gudja, ftit passi bog[od minn fejn inqatel fil-lejl tal-5 ta’ Di/embru 1986. Qabel, tqieg[du fjuri fuq il-qabar ta’ Raymond Caruana fi/-?imiterju tal-Gudja u wara saret ukoll quddiesa. Fl-Uffi//ju tal-PN tal-Gudja nkixfet ukoll tifkira ta’ dan l-anniversarju (Ritratt> Brian Grech)
ma;;oranza bejn l-1981 u l1987, ;ab tensjoni politika awtomatika. Hu qal li dawk il-[ames snin u nofs kienu fost l-ag[ar tmexxijiet ta’ Gvern Laburista, fejn in[olqot tensjoni u firda minflok rikon/iljazzjoni. Hu qal li dak i]-]mien, il-Gvern Laburista g[amel tibdiliet li naqqsu l-libertajiet tal-familji, fosthom id-drittijiet li l-;enituri
qed jg[ix il-pre]ent frott il[idma u l-mewt ta’ partitarju Nazzjonalista. Tonio Borg ukoll sellem lil missier Raymond Caruana u fakkar fid-diskors li kien qal l-g[ada tal-mewt ta’ ibnu: jekk il-mewt ta’ ibni ;;ib id-demokrazija, a[jar milli jmutu [afna aktar inno/enti. Il-Vi/i Kap tal-PN fa[[ar lil Eddie Fenech Adami li fi ]mien ta’ tensjoni politika, kien
f’dak i]-]mien. Tonio Borg qal li dawk i]]minijiet ifakkruna li ddemokrazija u l-libertà mhumiex affarijiet li jaqg[u mis-sema, imma wie[ed irid jiddefendihom kuljum. Hu qal li ma je]isti xejn li ji;i akkwistat ming[ajr ma jit[allas prezz g[oli. Hu qal li dawn l-attivitajiet ji;u //elebrati mhux biex
Il-poplu Malti llum jista’ fa/ilment igawdi minn libertà assoluta jag[]lu fejn uliedhom imorru skola. Hu fakkar fit-tifrik tal-Kurja kif ukoll l-attakki fuq diversi ka]ini madwar Malta u G[awdex, bombi ma’ djar privati u l-ka]ini, kif ukoll flin/identi fit-Triq tal-Barrani. Hu qal li kull min kien f’TalBarrani, kien parti mill-istorja ta’ Malta. Dakinhar kien il-bidu ta’ sensiela ta’ attakki premeditati li wasslu g[al sparar fuq ka]ini tal-Partit Nazzjonalista, fost l-o[rajn f’{al Tarxien u l-Gudja. Tonio Borg qal li dak li se[[ fil-Gudja kien att ta’ terrori]mu politiku g[ax min spara ma [asibx lil min kien se jolqot. Hu qal li l-mod kif sar l-in/ident kien wie[ed gravi g[ax ma saritx distinzjoni bejn min seta’ jintlaqat. Hu qal li dak i]-]mien, Malta kien [aqqha gvern a[jar, waqt li spjega li llum, il-poplu Malti
appella g[all-kalma u g[allma[fra. Hu qal li dak li g[amel Eddie Fenech Adami g[allpajji] – minn libertà g[al xog[ol u g[al pajji] fl-Unjoni Ewropea. Tonio Borg tkellem ukoll dwar il-frame-up ta’ Pietru Pawl Busuttil, u qal li, li kieku dan ilframe-up irnexxa, kienu jse[[u ]ew; tra;edji. Hu qal li dan ilframe-up hu xhieda ta’ kif kien spi//a l-Korp tal-Pulizija, li llum hu wie[ed demokratiku f’pajji] demokratiku. Hu sellem lill-mibki Guido de Marco, li dakinhar tal-qtil ta’ Raymond Caruana, mar jara x’;ara fil-ka]in. Hu qal li Guido kien strumentali biex dak i]-]mien [ar;u l-veritajiet dwar l-inno/enza ta’ Pietru Pawl Busuttil u l-frame-up li kien sar fuqu. Kieku ma kienx g[all-kura;;, l-abbiltà u lpersistenza ta’ Guido de Marco, min jaf x’kien ji;ri
jitfakkar il-passat, i]da biex ji;i mfassal il-futur u biex i]]g[a]ag[ jag[rfu l-eroj li bissa[[a tag[hom, g[andhom dak li g[andhom illum. Il-President tal-Kunsill :enerali tal-PN, Paula Mifsud Bonnici, qalet li l-mewt hi we;g[a ta’ qalb g[al kull min jitlef xi [add g[a]i] g[alih, bilwisq aktar meta l-persuna li tkun tlift ikun ]ag[]ug[ li jkun g[adu kif beda d-dinja. Hi sostniet li l-pajji] g[andu obbligu li jitfakkar il-qtil makabru ta’ Raymond Caruana, minkejja li b’mod sfortunatament, ikunu qed jinfet[u l-feriti tal-familja Caruana. Hi qalet li din il;rajja tat tag[lima kbira lillpoplu Malti u G[awdxi. Hi fa[[ret lil Eddie Fenech Adami g[all-mod kif wieg[ed illibertà lill-poplu Malti qabel lelezzjoni tal-1987, tant li llum il-poplu Malti jgawdi minn
libertà assoluta. Hi fakkret fid-dokument ‘Fehmiet Ba]i/i’, li llum il-PN a;;ornah bid-dokument ‘LG[eruq Tag[na’, fejn wie[ed jista’ jara fiex jemmen il-PN li g[adu jemmen li kull wie[ed u wa[da minna g[andu d-dritt tal-libertà. Hi ddeskriviet lil Raymond Caruana b[ala l-eroj tal-libertà li g[aqqdet lillpoplu Malti flimkien u tatu skop, dik li l-libertà ti;i lewwel u qabel kollox. Qabel l-attività ta[t it-tinda biswit l-uffi//ju tal-PN talGudja, ftit metri biss minn fejn inqatel Raymond Caruana, ;iet i//elebrata quddiesa fil-Knisja Parrokkjali tal-Gudja kkon/elebrata mill-Ar/ipriet Martin Cardona. Ftit qabel, tpo;;ew il-fjuri fuq il-qabar ta]-]ag[]ug[ Raymond Caruana fi/-/imiterju talGudja. Pre]enti kien hemm isSegretarju :enerali tal-PN Paul Borg Olivier, l-Assistent Segretarju :enerali tal-PN Jean Pierre Debono, ilPresident Emeritus Eddie Fenech Adami, kif ukoll rappre]entanti tal-ferg[at kollha tal-PN, qraba ta’ Raymond Caruana, kif ukoll Pietru Pawl Busuttil, il-bniedem inno/enti li kien akku]at bil-qtil ta’ Raymond Caruana, wara li ;ie pjanat frame-up. Fl-a[[ar tal-attività, inkixfet lapida fl-Uffi//ju tal-PN talGudja li tfakkar il-25 anniversarju mill-mewt ta]]ag[]ug[ Raymond Caruana.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
6 Lokali
Ktejjeb informattiv mill-ETC ...g[an-nisa li jixtiequ jid[lu lura fid-dinja tax-xog[ol
Snits fil-parti ta’ Tarzan ...fil-pantomima tal-Milied fl-Istitut Kattoliku Tista’ timma;ina lis-Snits b[ala Tarzan? Jekk le, nissu;;erilek li tassigura li tara l-pantomima tal-Milied ta’ din is-sena fl-Istitut Kattoliku fil-Furjana bittema ‘Tarzan...mal-erbat irjie[’ u ]gur li taqta’ lkur]ità. Snits, li ]gur m’g[andu b]onn ta’ ebda introduzzjoni, se jinterpreta l-parti ta’ Tarzan fi spettaklu ie[or imtella’ millKumpanija Teatru Rjal fil;ranet sbie[ tal-Milied. Flimkien mieg[u u ma’ Ina Robinich fil-parti ta’ Jane, bla dubju nsibu lil Hector Bruno fil-parti tad-Dama, Fabian Scerri de Carlo, Toni Busuttil, Brian Farrugia, Mark Tonna, Laura Bruno, Ronald Briffa, Eileen Micallef, Alan Falzon, Mario Camilleri, Franky Borg, J Anvil u Dominic Cini, fost o[rajn. Id-direzzjoni se tkun f’idejn Augusto Cardinali b’kitba ta’ Joe Julian Farrugia waqt li se jie[du sehem ukoll i]-]effiena talYada Dance Company f’koreografija ta’ Felix Busuttil. Il-band b[as soltu tkun live ta[t id-direzzjoni
ta’ Neville Gatt. Ilproduzzjoni hi ta’ Pawlu Testa. F’Di/embru, irrappre]entazzjonijiet se jkunu l-{add 18 fl-10 a.m. bi prezzijiet spe/jali, u fl-4 p.m. It-Tnejn 26 fis-2.30 p.m. u fis-7 p.m.; it-Tlieta 27, l-Erbg[a 28 u l-{amis 29 fis-7 p.m. u l-:img[a 30 fis-7.30 p.m. F’Jannar irrappre]entazzjonijiet se jsiru l-{add l-Ewwel tas-Sena fis-7 p.m., il-:img[a 6 fis7.30 p.m., is-Sibt 7 fis-7 p.m., il-{add 8 fis-2 p.m. u fis-6.30 p.m., is-Sibt 14 fis7 p.m., il-{add 15 fis-2 p.m. u fis-6.30 p.m. u s-Sibt 21 fis-7.30 p.m. Il-prezzijiet in]ammu l-istess b[al tassena l-o[ra. Il-booking hu miftu[ online fuq www.istitutkattoliku.com jew www.kumpanijateatrurjal.co m kif ukoll mill-bar u booking office tal-Istitut Kattoliku, minn Tereza Bazaar ta’ {a]-}abbar, Carmen Azzopardi tarRabat u Pawlu Testa Travel ta’ Gwardaman;a fuq 21223340.
Jekk qed ta[seb biex ter;a’ lura fid-dinja tax-xog[ol jew tag[mel il-bidla minn omm li tkun id-dar il-;urnata kollha g[al omm li ta[dem, id[ol filwebsajt tal-ETC u fittex ilktejjeb utli li n[oloq apposta biex jg[in lin-nisa jag[mlu lbidla lura g[ax-xog[ol wara perjodu ta’ waqfien. Dan il-ktejjeb li jinstab ukoll fuq il-pa;na talFacebook NISTA’ (nista.etc), hu mimli b’informazzjoni essenzjali u pariri siewja li ji]guraw li r-ritorn g[axxog[ol ikun wie[ed fa/li kemm jista’ jkun. Il-kampanja NISTA’ hi pro;ett iffinanzjat mill-Unjoni Ewropea li jindirizza ddinamika tal-qsim tarresponsabbiltajiet tax-xog[ol u tal-[ajja permezz ta’ spots fuq it-TV u r-radju kif ukoll fuq media o[ra. L-informazzjoni fuq dan ilktejjeb in;abret minn Anna Borg, g[alliema u ri/erkatri/i li [admet ukoll b[ala esperta
fuq l-ugwaljanza bejn is-sessi fi pro;etti varji ffinanzjati mill-UE u tat ta[ri; fuq issu;;ett kemm lokalment kif ukoll barra minn Malta. Ilktejjeb joffri pariri pratti/i g[an-nisa li mhumiex /erti jekk g[andhomx jag[mlu dan il-pass. “Ridna nkunu ]guri li lmaterjal ikopri b’mod esten]iv il-kwistjonijiet importanti kemm pratti/i kif ukoll emozzjonali. Middrittijiet fuq il-post taxxog[ol sa kif tie[u [sieb li ma t[ossokx [atja li tkun ta[dem, jipprovdi wkoll g[ajnuna prattika kif issib childcare ta’ kwalità fillokalità tieg[ek,” qal Tonio Montebello, il-project leader ta’ NISTA’. Jinkludi wkoll id-drittijiet tan-nisa fuq il-post tax-xog[ol flimkien malin/entivi ;odda tat-taxxa u lbenefi//ji li jista’ jkollha omm li ta[dem. Jinkludi wkoll pariri sensibbli u inkora;;iment
g[al dawk in-nisa li g[andhom sens intraprenditorjali u li jaspiraw li jift[u negozju g[al rashom. Huma inklu]i wkoll numru ta’ stejjer li jipprovdu ispirazzjoni u inkora;;iment g[al kwalunkwe omm li qed ta[seb biex tid[ol lura fiddinja tax-xog[ol. Il-ktejjeb jenfasizza wkoll e]empji varji ta’ nisa li marru lura g[ax-xog[ol u li jifhmu l-emozzjonijiet li jg[addu minnhom dawn l-ommijiet. Linformazzjoni u l-appo;; kontinwu tal-ETC b[al pariri fuq l-impjieg, sejbien ta’ impjieg u korsijiet b’xejn fost [afna servizzi o[ra kif ukoll is-servizz pubbliku talimpjiegi, qed jag[mluha aktar fa/li li n-nisa jmorru lura g[ad-dinja tax-xoghol. Biex tni]]el dan il-ktejjeb ]ur is-sit www.etc.gov.mt u ag[fas fuq is-sezzjoni NISTA’ jew ]ur il-pa;na ta’ Facebook fuq www.facebook.com\nista.etc.
Mixlija li po;;ew fis-suq pakketti ta’ sigaretti bla avvi]i tas-sa[[a Diversi sidien ta’ [wienet dehru fil-Qorti mixlija li po;;ew fis-suq pakketti tas-sigaretti li ma kellhomx avvi] fl-g[amla ta’ stampa. Matul is-smig[, Jan-Karl Farrugia b[ala lavukat tal-Kamra Maltija g[al Intrapri]i }g[ar u Medji (GRTU), flimkien mal-avukati Simon Schembri u Paul Cachia g[an-nom tas-sidien tal-[wienet, ressqu ]ew; talbiet preliminari. L-ewwel talba kienet relatata mal-fatt li lAvvi] Legali 302 tal-2009 jirreferi biss g[attqeg[id fis-suq ta’ prodotti tat-tabakk li ma kellhomx l-istampi wara s-27 ta’ April 2011. Allura /-/itazzjoni kif ma[ru;a kontra s-sidien tal-[wienet sempli/ement ma te]istix. Il-GRTU sostniet li s-sidien tal-[wienet g[andhom jin[elsu mill-akku]a mi;juba kontrihom u l-prodotti tat-tabakk tag[hom
jin[ar;u g[all-bejg[. It-tieni talba g[andha x’taqsam maddefinizzjoni attwali ta’ ‘tqeg[id fis-suq’ skont ir-Regolamentazzjoni tal-UE 765#2008, liema le;islazzjoni kienet inqalbet fil-li;i Maltija permezz tas-Suq Komunitarju. Il-GRTU qed tg[id li r-Regolamentazzjoni tal-UE qed tindirizza b’mod /ar lill-importaturi u#jew lill-manifatturi u mhux lill-bejjieg[a fil[wienet. Il-Qorti tal-Ma;istrati talbet li tkun preparata nota tas-sottomissjonijiet biex turi dawn largumenti fid-dettall filwaqt li d-Dipartiment tas-Sa[[a jkollu d-dritt li jwie;eb. Diversi sidien ta’ [wienet u bejjieg[a ssej[u biex jidhru fil-Qorti fl-20 ta’ Jannar 2011 akku]ati bl-istess akku]i.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
Lokali 7
125 mowbajl g[al kull 100 persuna G[al kull 100 persuna f’Malta, je]istu aktar minn 125 mowbajl, b’mod pre/i] 125.4. Dan jirri]ulta minn statistika tal-Uffi//ju Nazzjonali talIstatistika, li turi li sal-a[[ar ta’ Settembru li g[adda, labbonamenti ma’ kull forma tat-teknolo;ija talkomunikazzjoni, bl-e//ezzjoni tat-telefonija fissa, ]diedu meta mqabbel mal-istess perjodu tassena li g[addiet, bl-akbar ]idiet ikunu fl-abbonamenti talmowbajls. B’kollox hawn 525,848 abbonament g[all-mowbajls f’pajji]na,]ieda ta’ 17.8% fuq listess perjodu tas-sena li g[addiet, bi]-]idiet ikunu re;istrati kemm fuq abbonamenti bil-kuntratt, kif ukoll permezz tat-top up cards. L-uniku settur li fih naqqsu labbonamenti hu dak tattelefonija fissa, li f’sena naqas bi 2.2% g[al totali ta’ 240,915 il abbonament. L-istatistika tindika li anke n-numru ta’ minuti ta’ telefonati minn telefonija fissa naqsu, lejn Malta stess b’10.7% u telefonati internazzjonali b’14.2%. It-traffiku tal-posta naqas anke matul is-sena li g[addiet. Bejn Lulju u Settembru ta’ din is-sena tqassmu 10.3 miljun ittra, tnaqqis ta’ 2.4% fuq issena li g[addiet. Minkejja dan, it-tqassim ta’ pakketti ]died b’mod sostanzjali, b’10.1%, g[al total ta’ 21,341. Fil-qasam tal-internet, f’dan listess perjodu ma sar l-ebda abbonament g[al internet dialup, li juri bi/-/ar kemm din issistema issa qed tinqata’ darba g[al dejjem, bil-konsumaturi jmorru aktar g[al internet broadband, li ]diedu b’6.5% g[al total ta’ 127,976. Fit-tielet kwart tas-sena, kien hemm ]ieda sostanzjali wkoll ta’ abbonamenti g[al televi]joni di;itali, li ]diedu b’7.3%, waqt li abbonamenti analogue naqqsu bi 33.7%. Fit-tliet xhur bejn Lulju u Awwissu, labbonamenti tat-televi]joni di;itali ammontaw g[al 93% tal-abbonamenti kollha tattelevi]joni.
Grupp ie[or ta’ refu;jati jibdew [ajja ;dida fl-Istati Uniti Matul il - ;img[a li g[addiet , grupp ta ’ refu;jat mill - Eritrea u s - Somalja telqu minn Malta biex jibdew [ajja ;dida fl - Istati Uniti . Minn Mejju 2006 , meta l - Istati Uniti bdiet tie[u refu;jati li kienu waslu f ’ Malta , sal - lum , in - numru ta ’ refu;jati li gawdew mill - U . S . Refugee Resettlement Program hu ta ’ 773 refu;jat . L - Istati Uniti hi nazzjon ta ’ immigranti u hi mag[rufa g[all - mer[ba u g[all - appo;; li tag[ti lir - refu;jati . Il U . S . Refugee Resettlement Program jirrifletti l - og[la valuri u aspirazzjonijiet ta ’ solidarjetà u genero]ità tal - poplu Amerikan . Ir - refu;jati se jintbag[tu fi bliet differenti madwar l - Istati Uniti . Tracy Brown , Konslu fl - Ambaxxata Amerikana , stiednet lir - refu;jati biex tag[tihom mer[ba g[al [ajja ;dida fl Istati Uniti . Fid - diskors tag[ha fissret kif il - U . S . Refugee Resettlement Program ikompli jsa[[a[ l - Istati Uniti li hi nazzjon ta ’ immigranti u refu;jati . 1 5 - il
Dan il - programm hu su//ess grazzi g[all - kooperazzjoni tal - Gvern Malti u g[all - impenn tal - istaff fl - Uffi//ju tal Kummissarju G[oli tan - Nazzjonijiet Uniti g[ar - Refu;jati , l - Organizzazzjoni Internazzjonali g[all - Migrazzjoni u l poplu tal - Istati Uniti tal - Amerika . Huwa diffi/li li wie[ed jimma;ina programm responsabbli b[al dan g[all immigranti ming[ajr il - kooperazzjoni tal - UNHCR , tal - IOM u organizzazzjonijiet nongovernattivi b[all - Jesuit Refugee Service u l Kummissjoni Emigranti . Meta jaslu fid - destinazzjoni finali tag[hom fi bliet differenti fl- Istati Uniti , ir - refu;jati jsibu g[ajnuna minn a;enziji li jie[du [siebhom u jipprovdu servizzi essenzjali f ’ dan il - perjodu ta ’ transizzjoni li jista ’ jdum sentejn . Dawn l - a;enziji jg[inuhom biex isibu dar , jag[tuhom l - ikel u l - [wejje; me[tie;a , kif ukoll a//ess g[all g[ajnuna medika , g[all - a;enziji tax xog[ol , u g[ajnuna o[ra , biex b ’ hekk ir refu;jati jkunu jistg[u jintegraw ru[hom a[jar fis - so/jetà Amerikana .
Estensjoni tal-iskema ta’ tnaqqis fil-penali tat-taxxa
Min[abba d-domanda kbira li ntweriet fl-a[[ar ;ranet, id-data tal-g[eluq tal-Iskema g[atTnaqqis fil-Multi u lImg[axijiet fuq il-[las ta’ arretrati ta’ bolol u taxxa, ;iet esti]a bi ftit ;img[at. Fi stqarrija, il-Ministeru talFinanzi, l-Ekonomija u Investiment, qal li dan sar biex kul[add jing[ata ]-]mien biex ma jitlifx din l-a[[ar opportunità biex jirregola ru[u, qabel ma jsir l-infurzar fuq min jibqa’ bil-bilan/i pendenti. Min irid jipparte/ipa f’din liskema jrid ji]gura li l-formoli neqsin jaslu fid-Dipartiment tatTaxxi Interni sal-10 ta’ Jannar 2012, u l-[las flimkien malftehim iffirmat jaslu fidDipartiment sal-31 ta’ Jannar 2012. Il-Ministeru av]a li l-formoli sottomessi wara l-10 ta’ Jannar 2012 ma jistg[ux ji;u kkunsidrati g[all-Iskema. G[al aktar informazzjoni, wie[ed jista’ /empel lill-Call Centre tad-dipartiment fuq 22962296.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
8 Parlament
Trattat id-drana;; kollu tal-g]ejjer Maltin
L-Assistent Parlamentari appella biex f’ka] li toroq ikollhom jinqalg[u min[abba xog[lijiet fuq is-servizzi tal-ilma, g[andu jintu]a Hot Asphalt
Servizzi essenzjali tal-ilma g[addejjin mit-toroq madwar Malta u G[awdex Trid tinstab soluzzjoni biex meta jkun hemm b]onn xog[lijiet fuq is-servizzi talilma li jkunu g[addejjin mittoroq madwar Malta u G[awdex, it-triq ma ;;arrabx [afna [sarat u ting[ata hot asphalt minflok cold asphalt. Dan qalu l-Assistent Parlamentari Philip Mifsud waqt li kien qed jag[mel lintervent tieg[u dwar l-estimi g[all-Korporazzjoni g[asServizzi tal-Ilma. Hu qal li b’dawn ix-
xog[lijiet wie[ed jinduna kemm l-i]vilupp iwassal g[al tibdil kontinwu. Philip Mifsud qal li jekk wie[ed g[andu jipprova jsib tarf ta’ dawn ixxog[lijiet qal li dawn isservizzi g[andhom jg[addu minn ta[t bankina. Hu qal li llum ma g[adux a//ettabli li f’toroq li sar xog[ol kbir fuqha tinqala’ wara ftit ta]-]mien, u l-patching ta’ fejn ikun inqala’ jsir b’cold asphalt. Hu qal li sfortunatament il-kaw]a prin/ipali ta’ tkissir fit-toroq
hu proprju min[abba xog[lijiet min[abba dawn isservizzi. Hu semma kif fis-sistema tad-drena;; tu]a hot asphalt meta jkun hemm b]onn ta’ xi xog[ol fuq is-servizzi. Philip Mifsud semma lprogress li g[amlet din ilkorporazzjoni u qal li l[addiema kellhom rwol importanti. Hu semma kif ftit aktar minn sena ilu kienet fillenti kritika i]da i]-]minijiet inbidlu.
{tie;a ta’ aktar edukazzjoni dwar l-importanza tal-ilma Hemm b]onn numru ta’ kampanji edukattivi biex innies tifhem dejjem aktar, kemm l-ilma hu prezzju] u kemm jiswa flus biex tipprodu/ih. Dan qalu d-Deputat Nazzjonalista Karl Gouder waqt li tkellem fid-dibattitu dwar l-estimi g[allKorporazzjoni g[as-Servizzi tal-Ilma. Hu qal li pajji]na g[amel qab]a kbira fil-mod kif qed nib]g[u g[al din irri]orsa, u qed nifhmu dejjem aktar li din ir-ri]orsa li tant hi limitata m’g[andhiex tin[ela.
Hu qal li tie[u gost tinnota li hemm aktar kuxjenza dwar il[arsien tal-ilma. Gouder qal li min[abba li hemm serq ta’ xi ilma qed iwassal biex jog[la l-prezz tal-ilma u g[alhekk hu importanti li kull min ju]a din ir-ri]orsa g[andu ju]ah b’mod responsabbli. Karl Gouder sa[aq li l-fatt li l-ilma hu ;;enerat kwa]i kollu mir-Reverse Osmosis hu ta’ pi] fuq il-pajji] u g[alhekk kampanja edukattiva hi importanti. Dan g[aliex qed nitfg[u aktar
pressjoni fuq il-power stations tag[na. Karl Gouder semma lb]onn ta’ [a]na ta’ ilma fosthom dak tax-xita, u minkejja li anke hawn sar progress, Karl Gouder qal li g[andna b]onn aktar postijiet ta’ [a]na biex dan l-ilma jintu]a f’diversi modi. Hu fa[[ar ukoll il-progress li kien re;istrat f’Arms Ltd. Hu ssu;erixxa li l-kontijiet taddawl u l-ilma jintbag[tu b’mod regolari, biex ma jintbag[tux ammonti kbar f’salt.
Illum, id-drana;; kollu filg]ejjer Maltin qed ji;i trattat qabel ma jintefa’ l-ba[ar. Dan qalu d-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea fil-Parlament waqt id-dibattitu dwar l-estimi finanzjarji tal-Water Services Corporation nhar it-Tnejn filg[axija. Minkejja dan, ?ensu Galea tenna wkoll l-importanza li dan l-ilma jer;a’ ji;i u]at g[all-benefi//ju tas-so/jetà, fosthom fil-qasam agrikolu. G[aldaqstant hemm b]onn ta’ investiment fl-infrastruttura biex l-ilma jkun jista’jitwassal b’mod effi/jenti fejn l-aktar li hemm b]onnu wara li jkun trattat. ?ensu Galea sa[aq kif ilbenefi//ji li d-drana;; kollhu qed ji;i trattat qed jag[ti wkoll benefi//ji ekonomi/i, hekk kif g[add ta’ testijiet tal-Unjoni Ewropea kkonfermaw li l-ba[ar talG]ejjer Maltin huwa nadif u tajjeb g[all-g[awm. Fil-fatt,
kwa]i l-bajjiet kollha fejn sar dan it-test g[addew b’ri]ultati tajbin [afna. Huwa fa[[ar il-Gvern talpro/ess ta’ modernizzazzjoni li sar wara li l-Partit Nazzjonalista ;ie elett filgvern fl-1987, hekk kif minn pajji] bi problema tal-ilma, fejn sa[ansitra ma kienx ikun hemm ilma fil-vit, illum qed nitkellmu dwar l-importanza tal-kwalità tal-ilma u kif dan jista’ jer;a’ ji;i u]at bl-a[jar mod biex isir l-a[jar u]u minnu. Fil-fatt, ?ensu Galea fa[[ar ukoll investiment talGvern fit-tisfija tad-drana;;, liema investiment wassal g[al bosta benefi//ji ambjentali. Huwa temm l-indirizz tieg[u billi rringrazzja lill[addiema kollha talkorporazzjoni g[ax-xog[ol siewi tag[hom, xog[ol li wassal g[al sistema tal-ilma ferm a[jar milli kienet fissnin img[oddija.
{idma fuq livell Ewropew dwar ir-ri;enerazzjoni tal-ilma Waqt id-dibattitu filParlament dwar l-estimi finanzjarji tal-Water Serivces Corporation, idDeputat Nazzjonalista Joe Falzon tkellem dwar ixxog[ol li qed isir fuq livell Ewropew fil-Kunsill talEwropa. Huwa tkellem dwar ilkumitat li qed jippresedi filKunsill, fejn fost l-o[rajn qed titqajjem l-importanza li jkun hemm politika nazzjonali g[arri;enerazzjoni tal-ilma f’kull pajji] membru tal-Kunsill. Fil-fatt, irrakkomandazzjonijiet ta’ dan il-Kusill se ji;u diskussi
wkoll waqt laqg[a tal-World Water Forum li se tkun qed titlaqqa’ f’Marzu 2012 f’Marseille fi Franza. Joe Falzon tkellem ukoll dwar il-fatt li Malta hi lunika pajji] fid-Dinja fejn id-drana;; kollu ji;i trattat qabel ma dan jixte[et ilba[ar. Huwa tkellem ukoll dwar l-importanza li jsir investiment xieraq biex lilma tax-xita jkun jista’ ji;i utilizzat f’oqsma o[rajn. F’dan id-dibattitu kien hemm ukoll interventi minna[a tal-Oppo]izzjoni fosthom id-deputat Marlene Pullicino, Joe Mizzi, Charles Buhagiar u Silvio Parnis.
Mozzjoni mill-PL dwar il-;ustizzja u l-intern Il-kelliema tal-Partit Laburista g[all:ustizzja u l-Intern, id-Deputati Josè Herrera u Michael Falzon, ilbiera[ filg[axija quddiem il-parlament ressqu mozzjoni dwar is-setturi li tag[hom huma kelliema. Fil-mozzjoni huma qalu li din ilmozzjoni qed titressaq min[abba lqag[da prekarja u insostenibbli ta’ dawn is-setturi. Semmew ukoll li skont
huma hemm problemi fil-konflitt talprijoritajiet bejn i]-]ew; dekasteri, nuqqas ta’ azzjoni u inkompetenza. Din il-mozzjoni tittratta fost o[rajn lAssistenza Legali, il-kwistjonijiet ta’ Natura Kostituzzjonali u tad-drittijiet tal-bniedem, il-kunflitt bejn l-e]ekuttiv u l-:udikatura u l-kodi/i kriminali. Il-mozzjoni mressqa tiddiskuti wkoll id-dewmien fil-pro/eduri, il-
Whistleblower Act, dokumenti mhux misjuba, il-laboratorju nazzjonali, lg[ajnuna legali, il-qorti tal-Familja, labbozz ta’ Li;i dwar il-;ustizzja riparatri/i, il-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin u /-/entri ta’ Detenzjoni. Il-kelliema tal-Partit Laburista trattaw ukoll is-sigurtà f’postijiet tadDivertiment u d-dritt ta’ s[ubija fi Trade Union.
Josè Herrera u Michael Falzon talbu wkoll biex tintrefa’ r-responsabbiltà politika g[al nuqqasijiet fis-settur. Din hi t-tieni mozzjoni li tressqet dwar dawn i]-]ew; setturi wara li fl-a[[ar ;img[at id-deputat Nazzjonalista Franco Debono f’mozzjoni privati ressaq mozzjoni biex ikun hemm numru ta’ bidliet li jkomplu jg[inu lil dawn i]-]ew; oqsma.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
Parlament 9
Re;istrat progress sostanzjali fil-[idma ta’ ARMS Ltd. Fl-a[[ar xhur sar progress sostanzjali mill-ARMS u tnaqqas b’25 fil-mija l-[in g[al konsumaturi li jmorru fluffi//ji tag[ha. Dan juri li ssistema issa qed ta[dem tajjeb. Dan qalu l-Ministru talFinanzi, l-Ekonomija u lInvestiment Tonio Fenech waqt id-dibattitu dwar lEstimi g[all-Korporazzjoni g[as-Servizzi tal-Ilma. Tonio Fenech qal li pro;ett talKorporazzjoni g[as-servizzi tal-Ilma hu l-Integrated Utility Billing System li bih qed issir riforma fil-mod kif jo[or;u l-kontijiet tal-ilma u tal-elettriku. Hu qal li b’din is-sistema l-KSI tista’ ti;bor il-flus kollha dovuti g[asservizzi tag[ha u jkun hemm sistema ta’ mmani;;jar a[jar. Permezz tal-u]u tas-software qed ikun hemm amministrazzjoni interna aktar kontrollata li twassal g[al aktar effi/jenza finnefqa. Hu qal li dan wassal g[al twaqqif tal-ARMS li hi kumpanija bejn l-Enemalta u l-KSI. G[alkemm madwar sentejn ilu fil-bidu li twaqqfet din il-kumpanija kien hemm diffikultjiet laktar meta saret il-bidla fissistema tal-[ru; tal-kontijiet, issa din il-kumpanija qed tag[ti ri]ultati tajba u dan grazzi g[all-[idma li qed twettaq din il-kumpanija. Hu qal li jistenna li dalwaqt jing[alqu d-diskussjonijiet dwar il-Ftehim Kollettiv ;did g[all-[addiema ta’ ARMS. Il-Ministru Tonio Fenech qal li l-kumpanija ARMS twaqqfet fi Frar 2009 biex tmexxi l-implimentazzjoni ta’ sistemi ;odda fosthom linstallazzjoni ta’ Smart Meters u l-[ru; ta’ kontijiet u ;bir ta’ kontijiet pendenti. Hu qal li hu fakkar li qed jing[ata ro[s g[al min i[allas il-kontijiet f’inqas minn 15-il ;urnata. L-installazzjoni taliSmart Meters miexja tajjeb tant li dalwaqt se jkunu installati b’kollox 45 fil-mija tar-residenzi kollha f’pajji]na u b’hekk il-kont jibda jo[ro; dirett mill-iSmart Meter u di;à 5,600 kont qed jin[ar;u b’din is-sistema. Hu qal li sal-a[[ar ta’
Id-drena;; ta’ pajji]na llum kollu qed jissaffa biex l-ib[ra madwar Malta u G[awdex jibqg[u nodfa
Ottubru li g[adda, madwar 90 fil-mija tal-familji qed jir/ievu aktar minn erba’ kontijiet fis-sena u l-mira hi li kull sena jintbag[at kont kull xahrejn. Tjiebet ukoll issistema ta’ Customer Care. Sar ftehim mal-MaltaPost biex minbarra l-[las ta’ kontijiet s[a[, tibda wkoll ta//etta partijiet ta’ pagamenti ta’ kontijiet u anke diversi Kunsilli Lokali qed joffru servizzi biex isir il-[las g[andhom. Tonio Fenech qal li dda[[al il-prin/ipju li jing[ata img[ax ta’ 6 fil-mija lil klijenti li j[allsu stima li tkun og[la mill-kont attwali. Saret ir-riallokazzjoni ta’ ARMS minn {al Luqa g[al Gattard House biex ilkonsumatur jinqeda a[jar. Illum il-klijenti jistennew biss sa massimu ta’ 40 minuta u xorta jrid isir sforz biex dak il-[in ikompli jitnaqqas. Il-Ministru Tonio Fenech qal li mis-sena l-o[ra b[ala medja kien hemm tnaqqis ta’ 64 ;urnata ta’ meta l-klijenti j[allsu l-kontijiet tag[hom. Hu qal li meta klijent idum biex i[allas il-kont tieg[u, iwassal g[al spi]a akbar ta’ interessi g[all-KSI u g[all-
Enemalta u g[alhekk hu importanti li l-kontijiet jit[allsu fi ]mien stipulat. Filwaqt li s-sena li g[addiet inqatg[et il-provvista taddawl lil 1,182 klijent, din issena nqatg[et lil 1,150 klijent u g[alhekk mhux se je//edu l-ka]i ta’ qtug[ tal-provvista tas-sena l-o[ra. Tonio Fenech qal li aktar minn 700 klijent re;g[u ng[ataw is-servizz lura wara li rregolarizzaw ru[hom. Issa permezz taliSmart Meters, minflok wie[ed jaqta’ s-servizz g[al kollox se jkun jista’ jibda jing[ata biss servizz ba]iku billi klijent ikun jista’ jixg[el biss dawl ba]iku u dan b[ala twissija qabel jinqata’ sservizz s[i[. Il-Ministru Tonio Fenech qal li madwar 4,400 konsumatur qed igawdu minn ro[s ta’ 2 fil-mija filkontijiet meta j[allsu fi ]mien 15-il ;urnata. Fl-2011 il-Korporazzjoni g[as-Servizzi tal-Ilma la[qet l-obbli;i kollha tag[ha dwar rimi ta’ skart fil-ba[ar u Malta saret l-ewwel pajji] fil-Mediterran li b’investiment €85 miljun tittratta d-drena;; kollu qabel jintefa’ fil-ba[ar. Limpjant tat-tisfija tad-
drena;; f’Ta’ Barkat fixXg[ajra li tlesta din is-sena, hu fost l-aktar impjanti moderni li g[andna f’pajji]na. Hu qal li ba[ar nadif iwassal biex jibg[at messa;; importanti tal-Vi]joni 2015 g[al pajji]na li jag[mel differenza fil-kwalità tal[ajja tal-poplu Malti. Hu qal li dan wassal g[al inqas infezzjonijiet u inqas mard mit-tni;;is tal-ba[ar u dan ifisser spi]a inqas fil-kura tas-sa[[a. Hu qal li dan il-pro;ett qed jg[in anke lill-industrija tatturi]mu, l-aktar industrija tad-diving li tiddependi [afna minn ba[ar nadif . Fakkar li l-impjant f’Ta’ Barkat hu t-tielet impjant wara dawk ta’ G[awdex u tal-Mellie[a. Il-Ministru Tonio Fenech wera l-apprezzament tieg[u g[all-[addiema kollha talKSI u g[all-kuntrattur li lestew il-pro;ett Ta’ Barkat fi ]mien stipulat u skont ilba;it. Hu qal li ng[alqu wkoll diversi pumping stations tad-drena;; filwaqt li qed tkun ;enerata lener;ija mill-impjanti taddrena;;. Qal ukoll li jsiru wkoll testijiet fuq kampjuni
u sal-a[[ar ta’ Ottubru n;abru aktar minn 5,000 kampjun mill-impjanti tattisfija tad-drena;; [alli jkun assigurat li dawn qed ja[dmu kif suppost. Hu qal li l-KSI qed tibda tipprovdi ilma li jissaffa middrena;; [alli jintu]a fillandscaping fosthom filprogett tal-Ba/ir Numru 1. Tonio Fenech, il-Ministru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment qal li tul l-a[[ar snin il-Gvern investa biex ilKorporazzjoni g[as-Servizzi tal-Ilma (KSI) tkun aktar effi/jenti billi titnaqqas il[ela tal-ilma kif ukoll bilftuh tal-impjanti tat-tisfija tad-drena;; li issa wasslu biex id-drena;; kollu jkun trattat qabel jintefa’ filba[ar. Hu qal li dan il-fatt wassal biex f’pajji]na g[andna ba[ar aktar nadif u wassal ukoll biex l-ekolo;ija tal-ba[ar qed ter;a’ tie[u l[ajja. Ikompli jonqos it-telf ta’ ilma Dwar il-produzzjoni tal-
ilma Tonio Fenech qal li sala[[ar ta’ Ottubru din kienet kwa]i 25 miljun metru kubu filwaqt li t-telf tal-ilma kien madwar 14.5 fil-mija. Kull sena t-telf tal-ilma qed jonqos u l-KSI qed tiffoka aktar fuq l-ilma li kien jitqassam g[and in-nies u li ma kinitx qed tit[allas tieg[u. B[alissa l-KSI qed ta[dem fuq sistema ta’ bdil ta’ meters tal-ilma u anke installazzjoni ta’ Smart Meters. Din is-sena twa[[lu kwa]i 65,000 meter ;did talilma u dan se jkompli. Hu qal li fl-2011 il-KSI biddlet 32 kilomteru ta’ mains tal-ilma u biddlet ukoll 3 kilomteri ta’ mains tad-drena;;. Fis-sena 2010, il-KSI sewwiet 11,735 [sara fuq pajpijiet tal-ilma u din issena sa Novembru saru 10,600 tiswija. Il-KSI tassigura wkoll il-kwalità talilma li jmur g[and ilkonsumatur u jsir monitora;; kontinwu tant li sal-a[[ar ta’ Ottubru saru madwar 160 test kuljum biex tkun assigurata lkwalità tal-ilma.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
:irja li qed tikber fil-qlub L-inizjattiva li issa da[let fit-tielet edizzjoni tag[ha, il-:irja mal-President b’risq il-Malta Community Chest ftit ;img[at biss qabel lavveniment ta’ ‘L-Istrina’, qieg[da dejjem tikber fil-qlub tal-Maltin u l-G[awdxin. G[al din il-;irja din is-sena kien hemm rispons akbar – ]ieda ta’ 4,000 parte/ipant. Parte/ipazzjoni qawwija li g[amlet dan l-avveniment annwali, li da[al sew fil-kalendarju tal-inizjattivi ta’ solidarjetà li jkunu organizzati matul is-sena kollha, b[ala wie[ed li fit-tielet sena tieg[u ra rekord ta’ parte/ipanti. Mhux biss, i]da bla dubju hu l-avveniment li ji;bor eluf ta’ nies f’festa nazzjonali ta’ solidarjetà ma’ min hu fil-b]onn. Eluf ta’ nies [ar;u fit-toroq Ma kinux biss il-kwa]i 12,000 persuna li rre;istraw, [allsu donazzjoni ta’ €10 b’risq LIstrina u ;rew mill-Palazz tal-President f’San Anton g[all-Palazz Presidenzjali tal-Belt Valletta, i]da eluf o[ra [ar;u fit-toroq biex jag[tu appo;; lil min kien qed ji;ri, jew lil min g[a]el li jimxi minn Santa Venera sal-Belt Valletta. Eluf ta’ nies [ar;u fit-toroq isellmu lillPresident ta’ Malta George Abela li warajh kellu s-so/jetà Maltija – rappre]entanti minn kull saff tas-so/jetà li ng[aqdu fl-inizjattiva tal-:irja mal-
President li dejjem qed tikber minn sena g[al o[ra. Dan ifisser li l-messa;; kontinwu talawtoritajiet Maltin, kif ukoll tal-[afna
organizzazzjonijiet volontarji li ja[dmu biex ikunu ta’ servizz g[al min qieg[ed ibati jew filb]onn ta’ g[ajunna finanzjarja min[abba /irkustanzi ta’ mard u ka]i o[ra, qieg[ed jasal filqlub tal-Maltin u l-G[awdxin. Il-;enero]ità tal-poplu tag[na hi kbira. Qieg[da wkoll tag[raf tirrispondi dejjem aktar g[allappelli. Tbissima ta’ solidarjetà Insellmu lill-President ta’ Malta George Abela
u nawgurawlu aktar ener;ija u [idma biex ikompli g[addej bil-[idma tieg[u li qed tag[ti timbru lil din il-presidenza. Lil hinn millkontroversji politi/i li jista’ jkun hawn, u ’l bog[od minn kull parti;jani]mu politiku, ilPresident ta’ Malta ;abar madwaru wkoll lillpartiti politi/i f’attività li l-poplu kollu mexa filveru sens tal-kelma flimkien. Poplu li fejn ikun hemm l-okka]joni li juri solidarjetà u g[aqda, dejjem jo[ro; bl-unuri. Poplu li kapa/i jnissel tbissima mhux biss fuq min jir/ievi xi forma ta’ g[ajnuna bis-sa[[a ta’ L-Istrina, i]da wkoll fuq kull min jipparte/ipa u jag[ti bl-iskop li jag[mel il-[ajja ta’ o[rajn f’diffikultà, a[jar. It-tbissima ta’ solidarjetà fuq wi// kull parte/ipant kienet evidenti. Sa[ansitra rajna persuni f’si;;u tar-roti wkoll jipparte/ipaw b’entu]ja]mu. Kien innutat ukoll f’din l-edizzjoni tal-:irja mal-President, li kien hemm min sa[ansitra anke [allas g[all-annimal domestiku
tieg[u, u [a sehem ukoll flimkein mal-kelb tieg[u fil-mixja b’g[an nobbli. Dawn huma ;esti ta’ min jammirahom. :esti ta’ ;enero]ità u solidarjetà kif jaf juri l-poplu tag[na kull darba li jkun mitlub u mqanqal biex jag[mel ;est b[al dan. L-appuntament li jmiss wara dak tal-{add li g[adda, hu g[all-g[ada tal-Milied, fis-26 ta’ Di/embru, fl-edizzjoni ta’ din is-sena ta’ ‘LIstrina’. F'dan l-avveniment, il-poplu tag[na mhux se jonqos milli jer;a’ jirrispondi g[allappelli ta’ solidarjetà ma’ min ikun qieg[ed ibati. Sena wara o[ra rridu nassiguraw li dan lavveniment jibqa’ [aj u li l-poplu tag[na jag[ti dak jista’ biex ng[inu lil min hu fil-b]onn. Hu tajjeb li filwaqt li g[al [afna dan hu ]mien li fih ikun qieg[ed ja[seb g[ar-rigali lill-g[e]ie] tieg[u fl-okka]joni tal-festa tal-Milied, na[sbu wkoll f’min hu batut. F’min je[tie; g[ajnuna u appo;; finanzjarju biex ikun jista’ jikkumbatti sitwazzjonijiet ta’ mard jew ta’ /irkustanzi li j;eg[luh ibati u biex jeg[libhom, ikun je[tie; lg[ajnuna u l-appo;; ta’ [addie[or. L-appuntament li jmiss hu g[al 'L-Istrina' Is-su//ess tal-:irja mal-President twassal messa;; /ar lill-poplu tag[na. Messa;; biex
b[ala poplu nkomplu ning[aqdu flimkien biex ikunu meg[juna familji o[ra u individwi li je[tie;u l-g[ajnuna ta’ [addie[or. I/-/ans li jmiss u l-opportunità biex nag[mlu dan se jkun flappuntament tal-g[ada tal-Milied, f’'L-Istrina'.
I]-]g[ar fuq quddiem Ir-ri]ultati ekonomi/i li qed ja[sad pajji]na ma ;ewx missema. Pajji]na m’g[andux xi pedina spe/jali li to[or;u mill-inkwiet, jew li te]entah mill-maltemp li qed ifarrak pajji]i tant ikbar minna. Irri]ultati huma kollha mertu ta’ Gvern sod, li g[andu vi]joni ekonomika /ara u li g[andu d-determinazzjoni li jie[u d-de/i]jonijiet it-tajba wkoll jekk mhux dejjem dawk popolari jew fa/li. Huma wkoll il-mertu ta’ eluf ta’ negozji ]g[ar u self employed, li ta’ kull jum jistinkaw u jirsistu biex ikabbru x-xog[ol tag[hom, u b’hekk jikkontribwixxu tant lejn l-ekonomija. In-negozji micro, ji;ifieri dawk li j[addmu sa disa’ persuni, u s-self employed, igawdu minn attenzjoni spe/jali mill-Gvern, u
g[alhekk g[alihom hemm skemi u in/entivi li jg[inuhom jibbenefikaw minn diversi fondi u tnaqqis fittaxxa, biex ikunu jistg[u jinvestu u jo[olqu x-xog[ol. Fl-a[[ar jiem ]ort wie[ed minn dawn il-[wienet li gawdew mill-iskema MicroINVEST. Dan il-[anut tal-[wejje; ilu jopera biss sentejn, u warajh hemm imprenditri/i ]ag[]ug[a ta’ 23 sena, li [adet l-opportunità tinvesti, grazzi g[all-g[ajnuna tal-Gvern. Hi kienet studenta tal-kors tal-Business flMCAST, li pprovdielha ttag[rif ne/essarju biex tkun tista’ tag[mel il-pass u tifta[ [anut tal-[wejje; li dejjem xtaqet. {idma determinanti L-g[ajnuna tal-Gvern
g[alhekk kienet determinanti
M’hemmx g[alfejn tkun kumpanija kbira li timpjega numri kbar ta’ nies, biex tgawdi minn l-g[ajnuniet tal-Gvern. Il-Ba;it g[as-sena d-die[la jikkonferma t-twemmin tal-Gvern fin-negozji ]g[ar u medji
g[al din ix-xbejba biex twettaq il-pro;ett tag[ha, li tid[ol fid-dinja tax-xog[ol, billi tarma [anut tal-[wejje;. Fih investiet madwar €11,000 u li minnhom [adet tnaqqis fit-taxxa ta’ €4,000. L-investiment fil-[anut kien jinvolvi l-bdil totali talg[amara, tik[il, ]ebg[a, display tal-[wejje;, sistema tal-computer u cash register, furnishings u finishings. Waqt i]-]jara li g[amilt, [are; fid-dieher li wkoll li]g[ar fost l-i]g[ar jistg[u jgawdu mill-iskemi tal-Gvern. M’hemmx g[alfejn tkun kumpanija kbira li timpjega numri kbar ta’ nies, biex tgawdi minn dawn lg[ajnuniet. M’hemmx g[alfejn ikollok accountant jew business advisor biex jg[inek tibbenefika. Lg[ajnuna hi disponibbli g[al kul[add, u hu fa/li tibbenefika minnha. Dan jitfa’ dawl fuq il-Ba;it g[as-sena ddie[la, li hu ba;it li jikkonferma t-twemmin talGvern fin-negozji ]g[ar u medji, u g[alhekk jissokta bis-sostenn lejhom. Ewlenija hi l-estensjoni taliskema MicroINVEST
innifisha. Din hi skema li tag[ti tnaqqis fit-taxxa ta’ 40 fil-mija fuq l-investiment li jwettqu dawk in-negozji micro. G[al dawk irre;istrati G[awdex tag[tihom tnaqqis fit-taxxa ta’ 60 fil-mija. Din liskema kkontribwiet g[attkabbir tal-ekonomija, u ;;enerat ix-xog[ol. L-i]jed importanti i]da hu li permezz ta’ din l-iskema jo[or;u fiddieher stejjer ta’ su//ess b[al dik tal-[anut tal-[wejje; f’Birkirkara. Garanziji g[all-kapital L-iskema MicroGUARANTEE, im[abbra fil-Ba;it g[al 2012, se tkun skema ta’ €20 miljun f’garanziji sabiex jing[ataw
garanziji bankarji fuq self g[all-intrapri]i, e]istenti jew ;odda u vijabbli, li g[andhom b]onn il-kapital biex jinvestu u ja[dmu. Din l-iskema se tmur id f’id ma’ skema o[ra li di;à te]isti, il-MicroCREDIT li minnha di;à gawdew 141 negozju ;did u dawn qed jinvestu €20 miljun finnegozji tag[hom. Din liskema hi miftu[a g[allSMEs kollha u tg[inhom jinvestu fin-negozji tag[hom
minn Jason AZZOPARDI jason.azzopardi@gov.mt
b’self sussidjat, u b’rati vanta;;u]i. L-iskema hi m[addma mill-BOV u tifforma parti mill-programm tal-Unjoni Ewropea JEREMIE. Dan kollu jixhed il-fidu/ja li g[andu l-Gvern flimprendituri tag[na, u lfidu/ja li g[andhom limprendituri Maltin flekonomija. Minkejja lmaltemp, xorta wa[da qed jirnexxilna nirb[u l-isfidi – dan jag[tina kura;; biex inkomplu nimxu ’l quddiem.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta‘ Di/embru, 2011
18 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
L-ITALJA
IL-MALTEMP FINANZJARJU
Il-pajji] qed jissogra jispi//a b[all-Gre/ja ming[ajr l-awsterità Mario Monti qal li l-Italja kienet qed tissogra li tispi//a b[all-Gre/ja ming[ajr ilpakkett ta’ awsterità ta’ 30 biljun li lbiera[ ippre]enta filParlament. Monti qal dan waqt laqg[a mal-;urnalisti barranin f’Ruma ;urnata wara li t[abbru l-mi]uri u fil-;urnata li pre]entahom fil-Parlament. Hu qal li dawn il-mi]uri aktarx kienu se j[allu l-effett fuq l-ekonomija Taljana imma g[al dan kien se jpatti titjib fil-fidu/ja tas-swieq li kien se jg[in l-ekonomija. Hu insista wkoll li l-konsegwenzi ta’ nuqqas ta’ azzjoni iebsa kienu ikollu konsegwenzi di]astru]i fuq il-pajji]. Il-Prim Ministru Taljan qal li ming[ajr dawn il-mi]uri ta’ awsterità, l-Italja kienet tikkrolla u l-pajji] kien jispi//a f’sitwazzjoni simili g[al dik li tinsab fiha l-Gre/ja. Kien hemm reazzjoni po]ittiva tas-swieq finanzjarji g[all-mi]uri iebsa li [abbar Monti. Il-Kabinett approva ta[lita ta’ ]ieda fit-taxxi, riforma tal-
– Monti
Monti waqt il-laqg[a li kellu lbiera[ mal-;urnalisti barranin li ja[dmu f’Ruma (ritratt> Reuters)
pensjoni u in/entivi beix ti]viluppa l-ekonomija waqt laqg[a ta’ tliet sig[at il-{add. Skont dawn il-mi]uri, Monti qed jittama li ji;bor g[axar biljun ewro minn taxxa ;dida fuq il-propjetà, impona taxxa ;dida fuq affarijiet lussu]i b[al jottijiet u karozzi, ]ied ilVAT u introdu/a diversi mi]uri biex tkun evitata leva]joni tat-taxxa apparti li tressqet ’il quddiem i]-]ieda fl-età pensjonabbli. L-Italja, it-tielet l-akbar
ekonomija fiz-zona ewro, kienet fi/-/entru ta’ kri]i minn nofs din is-sena meta l-ispi]a tas-self g[all-Italja bdiet toqrob g[al livelli li waslu biex il-Gre/ja, l-Irlanda u lPortugall jirrikorru g[allg[ajnuna finanzjarja. Il-mi]uri tpo;;ew f’digriet ta’ emer;enza biex jid[lu fisse[[ immedjatament qabel lapprovazzjoni formali talParlament. Imma Monti jrid jassigura l-appo;; talParlament fi ]mien xahrejn
Mi]uri ta’ awsterità ;odda
Taxxa fuq il-proprjetà }ieda fit-taxxi fuq affarijiet lussu]i b[al b/ejje/ talba[ar itwal minn g[axar metri, ajruplani privati u karozzi sportivi. Se jkun hemm ]ieda ta’ ]ew; punti per/entwali fuq VAT minn Settembru tassena d-die[la. Taxxa ta’ 1.5 fil-mija fuq flus li jidda[[lu lura l-Italja skont amnestija li kienet ing[atat lil dawk li kienu naqsu li j[allsu t-taxxa fuqhom. Taxxa fuq il-kontijiet bankarji, stocks u strumenti finanzjarji. Se ji;u xolti sensiela ta’ a;enziji Governattivi. Uffi/jali eletti fi Gvernijiet provin/jali mhux se jkomplu jing[ataw salarju u l-
kunsilliera se jitnaqqsu g[al g[axra filwaqt li t-total ta’ impjegati se jitnaqqas binnofs. Mill-bidu tal-2012, il-pensjonijiet se jkunu kalkolati biss skont il-kontribuzzjonijiet li jkunu t[allsu u mhux aktar fuq il-paga li jkollu l[addiem meta jkun spi//a limpjieg. I]-]ieda annwali tal-pensjoni skont l-inflazzjoni se tkun eliminata g[al dawk li jirtiraw il-pensjoni kull xahar u l-ammont li jing[ata jkun ta’ aktar minn 936 ewro. In-numru minimu ta’ snin ta’ kontribuzzjonijiet se ji]died g[al 42 sena g[allir;iel u 41 sena g[an-nisa g[as-sistema ta’ pensjoni li hi kalkolata b’ta[lita tal-età
tal-persuna u n-numru ta’ snin li kien ilu j[allas kontribuzzjonijiet. L-età minima biex in-nisa jo[or;u bil-pensjoni se tkun 62 sena skont /erti kundizzjonijiet u se jkun hemm in/entivi finanzjarji biex dawn ikomplu ja[dmu sa 70 sena. L-età minima g[allir;iel skont l-istess kundizzjonijiet se ti]died g[al 66 sena b’in/entivi biex huma wkoll ja[dmu sa 70 sena. G[an-nisa fis-settur privat, l-età pensjonabbli se ti]died g[al 66 sena minn 60 b[alissa. Mhux se jkunu permess [las fi flus kontanti ta’ aktar minn 1,000 ewro. Il-pagament li jsiru lillGvern se jibdew isiru b’mod elettroniku.
Il-:ermanja se tipproponi trattat ;did g[all-UE Franza u l-:ermanja qablu fuq sensiela ta’ riformi biex jindirizzaw l-kri]i tad-dejn li qed tolqot diversi pajji]i fizzona ewro. Dawn ir-riformi se jkunu pre]entati lil Herman Van Rompuy, il-President talUnjoni Ewropea, nhar lErbg[a. Dan t[abbar minn Nicolas Sarkozy, il-President Fran/i], waqt konferenza tala[barijiet flimkien ma’ Angela Merkel, il-Kan/illier :ermani], ilbiera[. Sarkozy enfasizza li huma riedu jassiguraw li l-i]bilan/i li kien hemm fil-finanzi u li wasslu g[as-sitwazzjoni li hemm illum fiz-zona ewro ma jirrepetux ru[hom. G[alhekk qal Sarkozy huma riedu trattat ;did biex jag[mluha /ara lill-Ewropa, il-membri tal-Ewropa u lillmembri taz-zona ewro li laffarijiet ma jistg[ux ikomplu kif inhuma. Sarkozy qal li l-proposti ;odda kienu se jinkludu trattat modifat tal-UE, idealment g[as-27 membru tal-g[aqda imma huma kienu lesti wkoll ifasslu trattat g[as-17-il membru taz-zona ewro biss g[alkemm dan ikun miftu[ g[al pajji]i membri o[ra. It-trattat se jinkludi sanzjonijiet awtomati/i g[al dawk il-pajji]i li jonqsu li j]omm mar-regola ta’ ]bilan/ ta’ mhux aktar minn tlieta fil-mija kif ukoll regola g[all-bilan/ tal-ba;it tul izzona ewro. Sarkozy qal li dan it-trattat ;did irid ikun da[al fis-se[[ sa Marzu biex ikun assigurat li kri]i b[al din ma ter;ax ti;ri. Dan t[abbar fil-bidu ta’ ;img[a kru/jali g[ad-destin tal-ewro hekk kif fi tmiem il;img[a jibda summit tal-UE li hu meqjus li jista’ j[oll jew jorbot id-destin talmunita Ewropea. T[abbar ukoll li l-mexxejja taz-zona ewro kien se jibda jkollhom summit kull xahar sakemm ting[eleb din il-kri]i.
Ftit qabel, Mario Draghi, il-kap tal-Bank ?entrali Ewropew, qal li g[aqda fiskali akbar tista’ twassal beix il-bank ja;ixxi b’mod aktar de/i]iv rigward il-kri]i. Sarkozy qed ikun kritikat [afna mill-avversarji politi/i tieg[u g[all-mod kif qed jimxi id f’id ma’ Merkel imma nies qrib tieg[u qalu li hemm b]onn kontroll akbar biex jer;a’ jkun hemm ilfidu/ja tas-swieq u titnaqqas il-poter tas-swieq li jag[mlu [erba mill-finanzi pubbli/i ta’ pajji]. Dan apparti li ssena d-die[la hemm l-elezzjoni Presidenzjali Franza u qed jippruvaw jie[du vanta;; politiku kontra Sarkozy. Merkel min-na[a l-o[ra hi mdejqa li l-:ermanja, lakbar ekonomija Ewropea, kull darba qed ikollha tpo;;i jdejha fil-but biex issalva lil dawk il-pajji]i li ma jkunux imxew skont ir-re;oli. Analisti wissew ukoll li oppo]izzjoni minn xi pajji]i g[al regoli aktar stretti jista’ jisfratta pjan ta’ salvata;; li l-mexxejja taz-zona ewro ilhom jippruvaw ifasslu g[al dawn l-a[[ar sentejn. Hemm xi pajji]i fosthom ir-Renju Unit, l-Irlanda u lOlanda li huma kontra bidla fit-trattat tal-UE min[abba ra;unijiet politi/i interni u g[aliex jib]g[u li jekk isir referendum, ma kinux se jirb[uh. L-Erbg[a, f’Pari;i, Sarkozy se jkollu laqg[a ma’ Timothy Geithner, isSegretarju tal-Finanzi Amerikan. Dan hu r-raba’ vja;; minn Settembru ta’ Geithner fl-Ewropa u jirrifletti t-t[assib Amerikan dwar il-kri]i li hawn fiz-zona ewro. Franza u l-:ermanja f’dawn l-a[[ar ;ranet kienu ta[t [afna pressjoni biex jaslu g[al kompromess dwar x’g[andu jsir dwar il-kri]i. Sorsi qalu li ]-]ew; na[at kellhom iwarrbu xi talbiet li kellhom biex jintla[aq kompromess.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
A[barijiet ta’ Barra 19
FRANZA> Nies mi;bura f’suq tal-Milied tradizzjonali li hemm tul ix-Champs Elysees f’Pari;i. Dak li jidher fl-isfond mhux it-Torri Eiffel proprju imma mudell tieg[u (ritratt> Reuters)
Il-LIBJA
Il-persuna wara r-rivoluzzjoni tin[atar Ministru
Ir-ra;el li l-arrest tieg[u fi Frar kien inni//a li qabbdet ir-rivoluzzjoni fil-Libja, in[atar b[ala Ministru fil-Gvern temporanju Libjan. Fethi Tarbel in[atar b[ala l-Minsitru ;did g[all-Isports u ]-}g[a]ag[ u kien kommoss [afna hekk kif [a l-;urament tal-[atra. Quddiem il-Prim Ministru Libjan Abdurrahim El-Keib u /-Chairman talKunsill Transitorju Libjan (NTC) Mustafa Abdel Jalil nhar il-{add filg[axija kien hemm grupp ]g[ir ta’ Ministri li ma kinux ipparte/ipaw fl-ewwel inawgurazzjoni talGvern Libjan ;did ix-xahar li g[adda. Dan se jkun Gvern temporanju li se jmexxi l-Libja g[all-ewwel elezzjoni [ielsa
fil-pajji] seba’ xhur o[ra. Tarbel, attivista g[ad-drittijiet tal-bniedem u avukat li kien jirrappre]enta l-familji ta’ dawk li kienu sfaw massakrati mill-forzi tas-sigurtà ta’ Muammar Gaddafi fil-[abs ta’ Abu Salim fl-1996. Tarbel kien arrestat fi Frar f’Benghazi u larrest tieg[u kien qanqal dimostrazzjoni mill-familji tal-vittmi tal-massakru ta’ Abu Salim matul il-lejl bejn il-15 u s-16 ta’ Frar. Il-Pulizija tar-re;im imbag[ad intervjeniet bil-forza u dan qanqal irvellijiet kbar fis-17 ta’ Frar li mbag[ad infirxu madwar il-Libja kollha. Tarbel, li g[andu 39 sena, qal lil Reuters li g[all-ewwel hu ma riedx ja//etta l-kariga
peress li kien di;à parti mill-NTC u kien stabbilit li minn kien parti mill-Kunsill ma setax ikun membru tal-Gvern ;did. Imma minkejja dan, El-Keib [abbar ismu xorta wa[da fil-lista ta’ Ministri u Tarbel talbu jag[tih tlett ijiem /ans biex jara jekk ja//ettax jew le. Tarbel qal li hu [a l-parir kemm talfamilja tieg[u kif ukoll tal-NTC kif ukoll ta’ nies qrib tieg[u u tawh il-parir biex ma ja//ettax. Dan l-aktar g[aliex il-Ministeru tieg[u kien wie[ed kbir u impenjattiv [afna peress li [afna mill-popolazzjoni Libjana hi ]ag[]ug[a. Hu i]da ]ied li fl-a[[ar mill-a[[ar a//etta.
L-ITALJA
}ieda drammatika fil-ka]i ta’ u]ura Skont ri/erka li g[adha kemm kienet pubblikata, bejn l-2008 u l-2011, madwar 190,000 negozju kellhom jag[lqu min[abba d-dejn jew l-u]ura. Dan jirri]ulta minn rapport ma[ru; mill-Confesercenti, lasso/jazzjoni ewlenija li tirrappre]enta n-negozji flItalja. Intqal li n-numru ta’ negozjanti mda[[la f’ka]i ta’ u]ura huma madwar 200,000.
Bil-kri]i finanzjarja li spi//at fiha l-Italja, in-numru ta’ dawk li qed iwettqu lu]ura ]diedet minn madwar 25,000 persuna g[al aktar minn 40,000 persuna u rrapporti lill-pulizija baqg[u ftit. Intqal li l-aktar li huma fil-mira huma nies maturi ta’ madwar 50 sena u li jkunu spi//aw bil-problemi finnegozju tag[hom. Intqal li laktar fil-mira huma negozjanti fil-qasam
tradizzjonali tal-kummer/ b[al bejjieg[a ta’ prodotti talikel, sidien ta’ [wienet tal[wejje; jew ]raben, dawk talfjuri u tal-g[amara. Intqal li kien hemm bidla fin-nies li jitlobu l-u]ura u qed jonqsu l-karattri klassi/i u minflok qed isiru aktar professjonali u b’kunatti tajbin. Intqal li dawn illum il;urnata jafu sew ilmekkani]mu legali biex wie[ed jissellef kif ukoll
jag[mlu ri/erka fuq ilkundizzjonijiet ekonomi/i talvittmi. Jirri]ulta li l-ir;iel jiddominaw kemm f’dak li huma vittmi – 73 fil-mija - kif ukoll fost dawk li tressqu lqorti min[abba l-u]ura – 87 fil-mija.I]da ntqal li l-ka] g[an-nisa kemm b[ala vittmi kif ukoll b[ala dawk li jwettqu l-u]ura qed ji]died minn mindu saret l-a[[ar ri/erka fl-2008.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta‘ Di/embru, 2011
20 A[barijiet ta’ Barra IR-RUSSJA
L-IRLANDA
Kritika internazzjonali g[all-mod kif saret l-elezzjoni L-elezzjoni Parlamentari li saret fi tmiem il-;img[a firRussja kienet imxaqilba b’mod ]bilan/jat favur il-partit tal-Prim Ministru Vladimir Putin u mtappna minn in/identi ta’ tbag[bis fosthom ka]i fejn tpo;;ew voti b’mod illegali fil-kaxex tal-vot. Dan qalitu lOrganizzazzjoni g[as-Sigurtà u l-Kooperazzjoni fl-Ewropa (OSCE) u l-Kunsill talEwropa li kellhom osservaturi internazzjonali g[all-elezzjoni. Intqal li fl-elezzjoni tal{add, kien hemm kompetizzjoni politika limitata u nuqqas ta’ ugwaljanza. Intqal li waqt il-votazzjoni kien hemm in/identi ta’ manipulazzjoni fosthom li tpo;;ew voti b’mod illegali fil-kaxex tal-voti. Il-partit ta’ Putin, ir-Russja Mag[quda, reba[ 49.5 filmija tal-voti, bi]]ejjed biex jassigura 238 mill-450 si;;u fid-Duma, it-Tieni Kamra talParlament, skont ilKummissjoni Elettorali Russa – dan hu telf ta’ 77 si;;u
Vladimir Putin
minn dawk li kellhom sa qabel il-vot. Il-vot wera li hemm g[eja li qed tikber bir-ra;el li darba ddomina x-xena politika Russa g[al aktar minn g[axar snin u issa qed jippjana li jirritorna fil-kariga ta’ president is-sena d-die[la. Il-Presdient Dimitry Medvedev , li issa qed jimmira li jsir Prim Ministru, qal li din kienet elezzjoni onesta u demokratika. L-elezzjoni tal-{add,
minkejja l-akku]i ta’ tbag[bis, kienet l-akbar disfatta elettorali g[al Putin minn mindu tela’ fil-poter fl1999. Medvedev ta indikazzjoni li uffi/jali f’dawk ir-re;juni fejn il-partit kien mar [a]in jistg[u jitke//ew jekk l-affarijiet ma jirran;awx. Il-Partit Komunista ]ied issi;;ijiet minn 57 g[al 92 i]da minkejja dan qal li din kienet l-aktar elezzjoni ma[mu;a minn mindu spi//at l-Unjoni Sovjetika fl-1991. G[alkemm Putin aktarx xorta se jirba[ l-elezzjoni Presidenzjali f’Marzu, irri]ultat tal-{add aktarx iwaddab dell fuq l-awtorità ta’ Putin li ilu jmexxi rRussja g[al dawn l-a[[ar 12il sena. {afna fir-Russja issa huma mdejqa bil-korruzzjoni li hemm minkejja li Putin jag[ti l-impressjoni li hu persuna soda u ta’ awtorità u d-differenza fil-livell ta’ g[axjien bejn dawk li g[andhom il-flus u dawk li huma fqar qed ti]died b’rata mg[a;;la.
IL-KROAZJA
Bi//a xog[ol iebsa g[all-PM ;did biex isalva l-ekonomija Zoran Milanovic, il-Prim Ministru elett Kroat wieg[ed li kien se jistinka biex isalva l-ekonomija Kroata wara lelezzjoni ta’ nhar il-{add li fih il-partit tieg[u [are; rebbie[. Imma ekonomisti qed isostnu li din se tkun bi//a xog[ol diffi/li [afna. Il-blokk ta/-/entru xellug immexxi minn Milanovic mag[ruf b[ala “Kukuriku” se jda[[al il-Kroazja fl-Unjoni Ewropea fl-2013 wara li reba[ 80 si;;u fil-Parlament
mag[mul minn 151 si;;u. Milanovic, eks diplomatiku, se jkollu jistinka biex jevita li l-credit rating talKroazja jitnaqqas, jo[loq limpjiegi u jipprova jqajjem lekonomija hekk kif f’Lulju tal-2013 il-pajji] se jsir membru tal-UE. L-ekonomija tal-Kroazja, pajji] ta’ 4.5 miljun persuna, kienet splodiet wara l-gwerra tal-1991-95 l-aktar b’g[ajnuna ta’ self barrani u t-turisti li bdew i]uru l-pajji].
I]da kollox sta;na wara lkri]i finanzjarja internazjonali tal-2009 u l-Kroazja spi//a la[[ar fost il-pajji]i tar-re;jun biex to[ro; mir-re/essjoni. Il-qg[ad hu ta’ madwar 17.4 fil-mija u hemm eluf ta’ [addiema li ja[dmu ming[ajr ma jit[allsu g[al xhur. Innuqqas ta’ flus fl-idejn ipparalizza [afna min-negozju filpajji] u d-dejn barrani talpajji] issa qabe] il-mija filmija ta’ dak li jipprodu/i lpajji].
IL-:APPUN> [abta li hi stmata li swiet kwa]i tliet miljun ewro. F’Shimonoseki kien hemm [abta li fiha kienu mda[[la tmien Ferrari, Lamborghini, ]ew; Mercedes u ]ew; karozzi :appuni]i. Dawn kienu ta’ dilettanti :appuni]i ta’ karozzi lussu]i (ritratt> Reuters)
Iwissi li l-pajji] irid ibati aktar min[abba d-dejn Il-Gvern Irlandi] ilbiera[ kixef ba;it iebes mimli mi]uri ta’ awsterità hekk kif ekonomisti qed iwissu li l-maltemp finanzjarju li hawn ifisser li l-ag[ar g[adu ;ej. Il-Prim Ministru Enda Kenny, li kien elett fi Frar, wieg[ed li l-i]bilan/ filfinanzi li g[andu l-Gvern, l-ag[ar fid-dinja industrijalizzata, ipo;;ih ta[t il-limitu tal-UE ta’ tlieta fil-mija ta’ dak li jipprodu/i l-pajji] sal-2015 minn madwar g[axra fil-mija ta’ kif inhi b[alissa. Hu qal li jittama li dan ilba;it se jkun l-aktar wie[ed iebes tal-mandat tieg[u ta’ erba’ snin. I]da bl-ekonomija Ewropea fil-periklu li ter;a’ taqa’ f’re/essjoni, Kenny jista’ jkun sfurzat li jg[addi ba;its aktar ibsin fis-snin li ;ejjin partikolarment jekk lekonomija Irlandi]a ma jirnexxilhiex tipprodu/i d[ul bi]]ejjed g[all-Gvern biex jil[aq il-miri stabbiliti mill-Unjoni Ewropea u lFond Monetarju Internazzjonali meta taw lg[ajnuna finanzjarja lillIrlanda g[all-valur ta’ 85 biljun ewro. It-t[assib g[as-sitwazzjoni li tinsab fiha l-Irlanda wassal biex nhar il-{add filg[axija, Kenny indirizza n-nazzjon, l-ewwel darba mill-1986 li Prim Ministru Irlandi] g[amel pass simili u hawn wissa li l-;ejjieni tal-pajji] kien wie[ed iebes. Il-;img[a l-o[ra, st[arri; tar-Reuters fost ekonomisti ewlenin wera li l-Irlanda mhix mistennija til[aq ilmiri fiskali fil-;ejjieni qarib min[abba t-theddid ta’ re/essjoni fl-Ewropa. Il-koalizzjoni tal-Gvern immexxija minn Kenny g[andha ma;;oranza rekord fil-Parlament u mistenni li jg[addi l-ba;it g[all-2012 ming[ajr problemi.
Enda Kenny, il-PM Irlandi]
G[ad-differenza tal-passat, il-ba;it se jkun im[abbar tul jumejn bejn itTnejn u t-Tlieta minflok f’;urnata wa[da. Filwaqt li Kenny qal li ma kienx se j]id l-income tax, il-Gvern se j]id il-VAT b’]ew; punti per/entwali. Dan apparti li se jintrodu/i taxxa fuq il-proprjetà kif ukoll i]id it-taxxa fuq ilkarozzi. Rigward is-servizzi so/jali, dawn mhux se jitnaqqsu imma se jkun hemm kontrolli akbar dwar min hu ele;ibbli. Se jkun hemm ukoll aktar tnaqqis fuq innies li se jidda[[lu ja[dmu ma/-/ivil biex titnaqqas lispi]a tal-Gvern kif ukoll se jkun hemm tnaqqis finnefqa tal-edukazzjoni u ssa[[a. Kenny qal li l-Gvern kien qed jimmira li jda[[al 1.6 biljun ewro minn taxxi indiretti ;odda u 2.2 biljun ewro minn qtug[ fl-infiq tal-Gvern. Hu sa[aq li l-ba;it kien se jkun wie[ed iebes i]da fi/-/irkustanzi li jinsab fihom il-pajji] hekk kellhom ikunu l-affarijiet.
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
26 Avvi]i PN
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-
AVVI}I POLITI?I {AL BALZAN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li tTesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, filPjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ huma mill-5.30 p.m. ’il quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.
L-ISLA. Is-Segretarju tal-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor it-tessera li hu mitlub imur fl-Uffi//ju PN tallokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s7.30 p.m. u l-{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.
{AL QORMI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).
SAN :ILJAN. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
I}-}URRIEQ. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda.
AVVI}I SO?JALI CLYDE PULI. Il-{bieb ta’
Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, illum it-Tlieta, 6 ta’ Di/embru fid-9 a.m. Prezz €4 u g[all-biljetti /emplu 99476633 jew 99445269.
DAVID CASA. Il-{bieb ta’
David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, illum it-Tlieta, 6 ta’ Di/embru f’Villa Arrigo. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21232166, 99462078 jew 79421071.
CHRIS SAID. Il-{bieb ta’ Chris
Said se jorganizzaw Coffee Morning, g[ada l-Erbg[a, 7 ta’ Di/embru fit-8.30 a.m. filVineyard Restaurant, ir-Rabat, G[awdex. Min g[andu b]onn trasport i/empel 21558860 jew 79562158.
BEPPE FENECH ADAMI. Il-
{bieb ta’ Beppe Fenech Adami se jorganizzaw Ikla tal-Milied, g[ada l-Erbg[a, 7 ta’ Di/embru fit-8 p.m. fil-Westin Dragonara Resort, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal ta’ ta[t l-10 snin. G[all-biljetti /emplu 99493491 jew ibag[tu email fuq beppefa@go.net.mt.
IN-NAXXAR. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Coffee Morning, g[ada l-Erbg[a, 7 ta’ Di/embru fl-10 a.m. flUffi//ju PN tal-lokalità. Prezz €3 u biljetti jistg[u jinxtraw ming[and il-barman jew /emplu 21414953 jew 98891987.
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb
ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Ikla tal-Milied, il-{amis, 8 ta’ Di/embru fis-1 p.m. fil-lukanda Maritime Antonin Hotel and Spa. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal u biljetti jistg[u jinkisbu ming[and il-helpers jew billi //emplu 22985100 jew 99841333.
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw Ikla g[all-Milied, is-Sibt, 10 ta’ Di/embru fit-8 p.m. fil-lukanda Hilton Malta, San :iljan. Prezz €25 g[all-kbar u €12 g[at-tfal. G[all-bookings tistg[u //emplu 27327302 jew 79927302.
JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe
Cassar qed jorganizzaw Ikla talMilied, is-Sibt, 10 ta’ Di/embru fis-7.30 p.m. fil-lukanda Corinthia San :or;, San :iljan. Prezz €22 g[all-kbar u €11 g[at-fal ta’ bejn l-erba’ u t-12-il sena. G[all-biljetti /emplu 79459227 jew 99468624.
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
Philip Mifsud se jorganizzaw Ikla, il-{add, 11 ta’ Di/embru fil-lukanda Dolmen, Bu;ibba. G[al aktar informazzjoni /emplu 79729426 jew 21462304.
MARIO GALEA. Il-{bieb ta’
Mario Galea se jorganizzaw Ri/eviment, it-Tnejn, 12 ta’ Di/embru fil-Garden of Eden, i]}urrieq. It-trasport jitlaq fis-7 p.m. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21634462, 21694654, 79369800, 99487102 jew ming[and il-helpers tas-soltu.
NOEL GALEA. Il-{bieb ta’
L-APAN se torganizza Ikla tal-Milied Fil-Lukanda San Antonio, Bu;ibba G[ada l-Erbg[a 7 ta’ Di/embru fis-6 p.m. Prezz> €20. G[all-booking /emplu 21521684#99463677 jew 21420513#79040544.
Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista se jorganizza Party g[at-Tfal fil-festi tal-Milied Nhar is-Sibt 17 ta’ Di/embru fit-3.30 p.m. Fid-Dar ?entrali, Tal-Pietà. Prezz: €7 G[all-biljetti /emplu 9947 3932 jew 7960 3401.
Noel Galea se jorganizzaw Ikla, it-Tnejn, 12 ta’ Di/embru fis-7 p.m. fil-Montekristo Estates, {al Farru;. Prezz €8 g[all-kbar u €4 g[at-tfal ta’ bejn is-7 u t-12-il sena. Tfal ta’ età i]g[ar b’xejn. Biex tibbukkjaw /emplu 99458101, 27602437 jew 21641281, u l-biljetti jitwasslu ddar.
TONIO BORG. Il-{bieb ta’
Tonio Borg se jorganizzaw Dinner Dance tal-Milied, il:img[a, 16 ta’ Di/embru filMontekristo Estates, {al Farru;, limiti tas-Si;;iewi. Prezz €20 g[all-kbar u €9 g[at-tfal ta’ bejn is-7 u t-12-il sena. Il-biljetti jistg[u jinxtraw ming[and ilhelpers jew billi //emplu 79807644.
SAN PAWL IL-BA{AR. Il-
Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Ikla tal-Milied, il-:img[a, 16 ta’ Di/embru fil-lukanda Canifor, il-Qawra. Prezz €16 g[all-kbar u €8 g[a]-]g[ar. G[all-biljetti /emplu 99404292 jew mill-bar tal-Uffi//ju PN. Mistiedna spe/jali l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi u s-Sinjura Kate Gonzi.
SAN PAWL IL-BA{AR. Il-
Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Ri/eviment tal-Milied g[atTesserati u l-G[aqdiet Lokali, lErbg[a, 21 ta’ Di/embru fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. L-APAN se torganizza Ikla tal-Milied fil-Lukanda San Antonio, Bu;ibba, Nhar il-{amis 15 ta’ Di/embru fis-6 p.m. Prezz> €20 G[all-booking /emplu 21521684#99463677 jew 21420513#79040544.
AVVI}I O{RA RA{AL :DID. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Wirja ta’ Presepji u Bambini, bejn it-Tnejn, 12 u s-Sibt, 17 ta’ Di/embru fl-Uffi//ju PN tallokalità. Kull min hu interessat biex jie[u sehem, i/empel jew jibg[at SMS fuq 79224165.
Uffi//ju PN.
IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642.
BIRKIRKARA. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. fl-
Uffi//ju PN.
BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta' :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895466. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7.30 p.m. u t-8.30 p.m. fl-Uffi//ju u ‘Dar il-{addiem’. G[al aktar informazzjoni tistg[u tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225810. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
28 Sport
Anali]i u kummenti
Tmiem il-;img[a ta’ football Malti
dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV
Marcelo Diaz ta’ Hibs u Andrew Decesare ta’ B’Kara li t-tnejn spi//aw imke//ija fil-65 minuta (ritratt> Trevor Sollars)
Innutajna... LI donnu li fi tmiem il;img[a kemm fil-grawnd nazzjonali kif ukoll fil-Hibs Stadium kien hemm problemi rigward id-dawl. Waqt it-tieni log[ba bejn Valletta u Qormi, meta kwa]i kien dalam, ilfloodlights kienu g[adhom mitfija u kien biss meta prattikament kien diffi/li biex tara lill-plejers li dan inxteg[el. Possibbli li [mistax-il minuta ser jag[mlu xi differenza? U fil-Hibs Stadium f’Kordin fi tmiem it-tieni log[ba intefa ddawl mill-ewwel bil-konsegwenza li l-partitarji ta’ Hibernians [ar;u fi dlam /appa fost kummenti li tistenna b[al dak ‘ mela g[ola ddawl?’ LI numru ta’ partitarji ta’ Mqabba qabel il-log[ba kontra M’Xlokk marru wara llasta min-na[a ta’ barra tal-
Hibs Stadium u telg[u fuq g[olja li hemm fejn dawn [arqu numru ta’ gassijiet [omor tad-da[na. Gassijiet li j[allu ri[a xejn pja/evoli i]da li jag[mlu atmosfera sabi[a dment li jkunu ’l bog[od millpitch.
;img[a kien hemm tliet linji [omor kontinwament fuq liscreen, apparti li dan beda jmur u ji;i, ta[wid fl-iskorers u meta Valletta skurjaw lewwel gowl l-arlo;; re;a’ beda mill-bidu u [afna u [afna aktar.
LI ninsab infurmat li f’log[ba tal-Youths bejn Fgura u Marsaskala li talewwel reb[u bl-iskor ta’ 3-1 u li ntlag[bet f’Settembru li g[adda, ir-rapport tal-log[ba da[al il-;img[a li g[addiet. Tliet xhur wara. Jidher li rra;uni min[abba dan iddewmien kien li r-referee tilef ir-rapport. onlyinmalta.com
LI fuq nota umoristika meta l-uffi/jali tal-log[ba [ar;u g[all-partita Valletta kontra Qormi dawn kienu jikkonsistu minn Chris Lautier u l-assistenti tieg[u Alan Camilleri u Thomas Debono. Kumment li laqatni ming[and ru[ tajba kien li luffi/jali ta’ din il-log[ba b[all-Milied ‘Ma fadlilhomx xahar’. ?ajta pulita li nisslet tbissima u kisret ftit millmonotonija li konna fiha wara li assistejna g[al wa[da millaktar log[biet pateti/i s’issa, Sliema v Floriana.
LI minkejja li g[andna scoreboard kif jg[idu state of the art, ta’ kull ;img[a qeg[din nassistu g[al diversi problemi. E]empju din il-
Valletta u Hibernians fi klassi g[alihom minn Simon FARRUGIA Valletta komplew bir-reb[ wara li g[elbu b’/ertu fa/ilità lil Qormi f’log[ba ming[ajr storja fejn sa tmiem l-ewwel taqsima huma kienu fet[u vanta;; ta’ erba’ gowls f’taqsima dominata g[al kollox mill-Beltin ming[ajr ebda risposta minn Qormi. Din kienet il-[ames reb[a konsekuttiva u t-tmien reb[a mill-a[[ar disa’ log[biet tag[hom. Huma komplew jibnu fuq l-a[[ar reb[a 4-0 fuq {amrun u baqg[u g[addejjin bl-istess ritmu. Mifsud kien nuqqas importanti g[al Valletta filwaqt li Barbosa kien sospi] b’Gilbert Agius u Ryan Fenech relegati g[al fuq il-bank. Dan tal-a[[ar da[al lejn it-tmiem. Qormi tilfu t-tielet log[ba tag[hom mill-a[[ar erbg[a u b’hekk ma rkuprawx mit-telfa xejn mistennija fl-a[[ar dehra kontra Balzan. Bello Osagie u Joseph Farrugia kienu nieqsa min[abba li mwe;;g[in bil-captain Qormi jkompli jin[ass mhux ftit filwaqt li Roderick Sammut kien qed jiskonta log[ba sospensjoni. Reb[a sorprendenti L-aktar reb[a sorprendenti ta’ tmiem il-;img[a waslet minn Hibernians li ma sabu ebda diffikultà biex ;abu fix-xejn lil B’Kara 5-0. Indubjament li meta l-magna ta’ Hibernians tiffunzjona, diffi/li [afna biex xi [add i]ommha fejn anki Valletta sabuha diffi/li u ;arrbu l-unika telfa s’issa fil-kampjonat kontra t-tim minn Ra[al :did. Failla kien strumentali f’din ir-reb[a fejn flimkien malaqwa attakkant tal-kampjonat Edison Luis Dos Santos [arbtu lil B’Kara. Mill-banda l-o[ra t-tim immexxi minn Paul Zammit g[addej minn mument [a]in u n-nuqqas ta’ plejers b[al Bajada, Fenech u Avila kompla jag[mel l-kompitu tag[hom aktar diffi/li. Log[ba di]appuntanti
Wara tliet reb[iet konsekuttivi kontra Mosta, Mqabba u Tarxien it-tim ta Michael Woods Floriana kien mi]mum fi draw ta’ ming[ajr gowls minn Sliema. Kienet log[ba di]appuntanti fejn ftit li xejn rajna azzjonijiet denji bl-ebda tim ma jimponi awtorità fil-grawnd. Minkejja li kemm Floriana kif ukoll Sliema huma prattikament /erti minn post fi/-Championship Pool iridu jtejbu lprestazzjonijiet tag[hom mhux ftit jekk jaspiraw li jkunu ta’ sfida fit-tieni fa]i tal-kampjonat. It-tielet ri]ultat utli
Reb[a tajba g[al Mosta wara li g[elbu lil Balzan b’gowl uniku skurjat minn Mvondo. Dan kien it-tielet ri]ultat po]ittiv g[al Mosta fejn kemm ilu li [a tmexxija tat-tim Stephen D’Amato g[adhom bla meg[luba b’]ew; draws u issa waslet ukoll g[al D’Amato l-ewwel reb[a. Bla dubju l-e]ami tal-verità ser ikun fi tmiem il-;img[a meta Mosta jiltaqg[u kontra l-leaders u Champions pre]enti Valletta. G[al Balzan kienet telfa mhux mistennija wara reb[iet kontra {amrun u Qormi. Ir-raba’ reb[a
Mqabba kisbu tliet punti importanti wara li g[elbu lil M’Xlokk fejn g[at-tim ta’ Clive Mizzi din kienet ir-raba’ reb[a tal-ista;un. Kienet log[ba medjokri i]da finalment Mqabba [adu dak li riedu minn dan il-konfront sabiex g[ad g[andhom it-tamiet tag[hom miftu[in li jistg[u jag[mluha fi/-Championship Pool. G[al M’Xlokk li issa donnu bil-mod il-mod qed jibda jibnazza wara l-maltemp amministrattiv li kellhom fl-a[[ar ;img[at jidher li mhux ser tkun fa/li li jsalvaw posthom flog[la divi]joni imma jekk isa[[u l-iskwada f’Jannar li ;ej flimkien mal-plejers li g[andhom u forsi titjieb fl-amministrazzjoni kapa/i li jil[qu l-g[anijiet tag[hom. Ftit tan-nifs
Mvondo l-eroj tarreb[a ta’ Mosta jaqbe] lil Martinelli ta’ Balzan Y. (ritratt> Brian Grech)
};ur li jekk kien hemm konfront dirett bi]-]ew; timijiet filb]onn tal-punti dan kien dak li laqqa’ lil {amrun Spartans kontra Tarxien Rainbows. L-iSpartans [ar;u b’punti massimi minn din il-log[ba u [adu ftit tan-nifs waqt li tefg[u lil Tarxien f’qieg[ il-klassifika wara r-reb[a ta’ Mosta. Wara ]ew; telfiet konsekuttivi waslet reb[a g[al {amrun fejn din kienet wa[da meritata fejn spikkaw g[alihom Mangion, Sammut u Ribeiro. Tarxien ma kinux daqstant negattivi fejn [olqu diversi /ansijiet ta’ skor i]da ma kkonkludewx fil-lasti u kien hemm ukoll xi de/i]jonijiet taluffi/jali li xejn ma g[enuhom. Imma forsi l-injuries li g[andhom ir-Rainbows qed i[allu l-effett negattiv fuq it-tim immexxi minn Patrick Curmi.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
Sport 29 KUMMENTI WARA L-PARTITA {AMRUN S. 3-1 TARXIEN R.
Reb[a biss kienet tissodisfana “Konna nafu li reb[a biss setg[et tg[ollilna l-moral u n]ilna biex in;ibu t-tliet
punti li huma biss kienu jissodisfawna.” Dan kien lewwel kumment tal-captain ta’ {amrun Spartans ilveteran Rupert Mangion meta tkellem ma’ dan il;urnal wara r-reb[a ferm importanti li t-tim tieg[u kiseb fuq Tarxien Rainbows il-:img[a. “Konna ;ejjin minn ]ew; telfiet konsekuttivi u ridna li nirkupraw fejn dan kien i//ans tag[na kontra tim li jinsab g[addej minn mument diffi/li b[alna. Irridu nuru
aktar konsistenza jekk irridu li nkomplu n;ibu l-punti. Nemmen li g[adna bi/-/ans li niksbu post fi/Championship Pool imma rridu nkomplu nistinkaw sabiex nil[qu dan ittragward.” Mistoqsi dwar /ertu plejers ta’ esperjenza u rritorn ta’ Steve Bonnici huwa temm, “Meta jkollna plejers b[al Gaetan Spiteri, Massimo Grima u Roderick Fenech neqsin dawn kollha jin[assu g[ax g[andhom esperjenza kbira. {adt pja/ir li r-ritorn ta’ Steve Bonnici kien wie[ed po]ittiv.”
- Rupert Mangion ({amrun Spartans)
It-tim tal-;img[a M. Bartolo (Floriana)
Wirja o[ra tajba mill-goalkeeper ta’ Floriana li minkejja li ma kellux assedju fuq il-lasta wettaq numru ta’ saves li /a[[du lil Sliema milli jiksbu l-punti massimi minn din il-log[ba.
J. Caruana (Valletta)
Kolonna fid-difi]a ta’ Valletta. Plejer utli li ja[dem [afna f’difi]a organizzata li s’issa ;arrbet biss 11-il gowl f’14-il log[ba. Caruana hu plejer kalm [afna bil-pre;ju tieg[u jkun li apparti li jiddefendi tajjeb jo[ro; b’mod e//ellenti bil-ballun.
R. Galabov (Sliema W.)
Galabov huwa plejer ta’ statura li meta jkun fil-forma solita tieg[u diffi/li biex tinfed lid-difi]a ta’ Sliema. Attent f’kull pass li jag[mel, tajjeb fl-inter/essjoni kif ukoll fid-ditribuzzjoni.
E. Herrera (Hiberians)
Element ie[or indispensabbli g[at-tim immexxi minn Mark Miller. Herrera minbarra li huwa difensur tajjeb g[andu s-sa[[a li jattakka minn fuq il-linja fejn ftit g[adna naraw difensuri ta’ din ix-xorta li jkunu daqstant avventuru]i.
J. Pace (Valletta)
Kien diffi/li biex jispikka xi plejer f ’ wirja e//ellenti u kollettiva minn Valletta li ;abu fix-xejn lil Qormi. Imma ssurmast f’nofs il-grawnd kien bla dubju Jamie Pace li kien hu li beda [afna mill-azzjonijiet offensivi tal-Belti.
R. Mangion ({amrun S.)
Minkejja li huwa wie[ed mill-akbar plejers fit-tim ta’ {amrun l-esperjenza tieg[u tiswa [afna fil-mumenti tal-verità g[alliSpartans. Hekk ;ara fil-log[ba delikata kontra Tarxien.
R. Bajada (Sliema W.)
F’dawn l-a[[ar ;img[at Roderick qed ikun l-aktar plejer li jispikka fit-tim tal-Wanderers. U din il-;img[a ma kenitx e//ezzjoni fejn Bajada kien tajjeb f’kulma g[amel minkejja li Sliema naqsu li jil[qu l-livelli mixtieq f’log[ba medjokri.
C. Failla (Hibernians)
Failla qed ikollu wie[ed mill-a[jar sta;uni tieg[u fejn dan qed ifakkarna meta ftit tas-snin ilu reba[ l-unur tal-Plejer tas-Sena. Dan il-plejer donnu li re;a’ sab il-forma tieg[u ta[t il-gwida ta’ Mark Miller u anki qed i]omm l-appuntament mal-gowl.
B. Mamic (Mqabba)
Mqabba kisbu tliet punti prezzju]i fejn minkejja li kienet log[ba medjokri spikka Bojan Mamic li kien ta’ w;ig[ ta’ ras kontinwu g[ad-difi]a Xlukkajra. Approfitta b’mod intelli;enti minn inde/i]joni fid-difi]a u skorja l-gowl tar-reb[a.
A. Effiong (Valletta)
Fil-log[ba kontra Qormi er;ajna rajna l-aqwa ta’ Effiong fejn dan skorja hat trick fl-ewwel taqsima u kien pre]enti fil-[in u fil-post g[all-appuntament mal-gowl li hija s-sa[[a tal-attakkant Belti.
A. Ribeiro ({amrun S.)
L-eks attakkant tar-Rainbows skorja ]ew; gowls g[al {amrun f’din ir-reb[a importanti u b]onjuza g[all-iSpartans. Log[ba tajba minn Ribeiro li fakkritna fil-mumenti magi/i li kellu meta ;ie Malta l-ewwel darba ma’ Tarxien fl-ista;uni pre/edenti.
Jonathan Caruana ta’ Valletta jipprova jimblokka xutt ta’ Da Silva Pereira ta’ Qormi (ritratt> Martin Agius)
IN-NAZZJON It-Tlieta 6 ta’ Di/embru, 2011
30 Sport CHAMPIONS LEAGUE
Tliet timijiet Ingli]i f’riskju li jinqalg[u Is-soltu l-klabbs Ingli]i u /Champions League huma xi [a;a li jmorru id f’id, madankollu din il-;img[a Chelsea, Man Utd u Man City jistg[u ji;u eliminati f’dan listadju bikri ta’ din il-kompetizzjoni. Mill-erba’ klabbs talPremier Ingli] huma biss Arsenal li bbukkjaw post filfa]i li jmiss, fa]i li fiha, g[al dawn l-a[[ar tmien snin minn dejjem kellha minn tal-anqas tliet klabbs Ingli]i. Bejn illum u g[ada hemm seba’ postijiet vojta mal-a[[ar 16. Dawk li g[addew s’issa huma Real Madrid, Milan, Inter, Bayern Munich, Benfica, Bayer Leverkusen, APOEL Nicosia u Arsenal. Chelsea jilqg[u lil Valencia fi Stamford Bridge f’wie[ed mill-erba’ konfronti diretti li hemm matul dawn il-jumejn. Chelsea u Valencia g[andhom l-istess ammont ta’ punti u lforma li g[addejjin minnha Chelsea hi wa[da ferm negattiva. Wie[ed jistenna li jekk Chelsea jfallu milli jg[addu g[all-fa]i li jmiss l-avventura ta’ Villas Boas b[ala kow/ ta’ Chelsea tintemm wara biss [ames xhur. Chelsea, sa mill-2003, dejjem irnexxielhom jaslu salfa]i li jmiss u s-sid tal-klabb, Roman Abramovich, ilu jsostni li /-Champions League hi l-aktar tazza li jixtieq. Draw ta’ aktar minn 0-0 ifisser li jkunu Valencia li jikkwalifikaw g[al mal-a[[ar 16. Intant, Man Utd jilag[bu barra minn darhom kontra Basel fl-I]vizzera. Draw g[al Man Utd ikun bi]]ejjed i]da telfa tkun tfisser li dan it-tim jkun eliminat minn kompetizzjoni o[ra fi ftit ;img[at. Dan g[aliex i/-champions Ingli]i g[adhom kemm ;ew eliminati mill-Carling Cup b’telfa f’Old Trafford kontra Crystal Palace.
Il-kow/ ta’ Man Utd, Alex Ferguson, se jkollu neqsin lill-attakkant Javier Hernandez li we;;a’ fir-reb[a 1-0 fuq Aston Villa fi tmiem il-;img[a. Minbarra Hernandez se jkunu neqsin ukoll il-midfielders Cleverley u Anderson. Man Utd b’reb[a xorta jistg[u ma jirb[ux il-grupp min[abba li jekk Benfica jirb[u kontra Otelul Galati jkunu huma li jirb[u dan ilgrupp. Jekk Man Utd jispi//aw fittieni post ifisser li jkun hemm /ans li jaffrontaw lil Real Madrid jew lil Barcelona firrawnd li jmiss. Tim ie[or Ingli] li jinsab f’riskju li jkun eliminat hu dak ta’ Man City. Il-leaders tal-kampjonat Ingli] tilfu kontra Napoli fl-a[[ar [ar;a tag[hom u issa jittamaw li mhux biss jeg[lbu lil Bayern Munich i]da jistennew linNaplitani jfallu kontra Villarreal. Man City jilag[bu kontra Bayern Munich, tim li di;à g[adda g[ar-rawnd li jmiss i]da reb[a g[at-tim ta’ Roberto Mancini taf ma tkunx bi]]ejjed jekk Napoli jirb[u kontra Villarreal li g[ad m’g[andhom l-ebda punt wara [ames partiti. Jekk Napoli ji;u draw u Man City jirb[u jkunu City li jikkwalifikaw flimkien ma’ Bayern. Intant is-sitwazzjoni f’diversi gruppi o[rajn hi ferm kumplikata. Dan g[aliex fi Grupp F, fejn Arsenal di;à g[addew, it-tliet timijiet lo[ra kollha jistg[u jg[addu b’reb[a.
David Luiz (xellug) u Didier Drogba ta’ Chelsea ji//ajtaw waqt it-ta[ri; hekk kif qed jippretendu li jinsabu fuq it-telfown waqt sessjoni ta’ ta[ri; f’Cobham, bi preparazzjoni g[all-isfida kontra Valencia minn Grupp E g[ada.
Marseille jilqg[u lil Borussia Dortmund fi Franza u huma mistennija jo[or;u rebbie[a. Marseille, attwalment, qeg[din punt fuq Olympiakos Piraeus li se jilag[bu kontra l-Gunners. Intant, fi Grupp B, grupp li di;à g[addew minnu Inter, Trabzonspor, Lille u CSKA Moscow, huma kollha f’po]izzjoni li jikkwalifikaw. Ir-rebbie[ fil-partita bejn lille u Trabzonspor jg[addi g[all-fa]i li jmiss filwaqt li jekk dawn it-tnejn ji;u draw fi Franza, CSKA jistg[u jg[addu jekk jeg[lbu lil Inter f’San Siro. Dawn tal-a[[ar mhumiex sejrin daqstant tajjeb u wie[ed ma jkunx sorpri] jekk CSKA ji;bru t-tliet punti. Fi Grupp G hemm konfront dirett bejn Porto u Zenit St. Petersburg. Fil-Portugall, Porto, li qeg[din fit-tielet post tal-grupp, g[andhom b]onn xejn inqas minn reb[a kontra Zenit filwaqt li draw g[at-tim Russu jkun bi]]ejjed g[alihom. L-uniku grupp de/i] hu Grupp H. Barcelona huma lleaders tal-grupp filwaqt li Milan spi//aw fit-tieni post.
Ri]ultati u klassifiki Grupp A Man. City v B. Munich Villarreal v Napoli Napoli v Man City B. Munich v Villarreal B. Munich v Napoli Villarreal v Man City Napoli v B. Munich Man City v Villarreal B. Munich v Man City Napoli v Villarreal Man City v Napoli Villarreal v B. Munich *B. Munich
Napoli Man City Villarreal
1-1 2-1 2-0 2-0 1-1 0-2
L R D T F K Pt 5 5 5 5
4 1 0 11 4 13 2 2 1 8 6 8 2 1 2 7 6 7 0 0 5 2 12 0
Grupp B Inter v CSKA Moscow Lille v Trabzonspor
CSKA v Lille Trabzonspor v Inter Inter v Lille CSKA M. v Trabzonspor CSKA M. v Trabzonspor Lille v Inter CSKA M. v Inter Trabzonspor v Lille Inter v Trabzonspor Lille v CSKA M. *Inter
Otelul Galati v Basel Man Utd v Benfica Man Utd v Otelul Galati Benfica v Basel Otelul Galati v Man Utd Basel v Benfica Man Utd v Basel Otelul Galati v Benfica Basle v Otelul Galati Benfica v Man Utd
2-3 2-2 2-0 1-1
0-2 0-2 3-3 0-1 2-1 1-1
L R D T F K Pt 5 5 5 5
2 2 2 0
3 0 7 4 9 3 0 10 6 9 2 1 9 9 8 0 5 3 10 0
Grupp D Ajax A. v Real Madrid Dinamo Zagreb v Lyon
R. Madrid v D. Zagreb Oly. Lyon v Ajax Ajax v D. Zagreb Oly. Lyon v R. Madrid D. Zagreb v Ajax R. Madrid v Oly Lyon Oly. Lyon v D. Zagreb R. Madrid v Ajax A. Ajax v Oly Lyon D. Zagreb v R. Madrid * R. Madrid
Marek Hamsik (lemin) u Walter Gargano li llum iridu bilfors reb[a kontra Villarreal biex ja//ertaw minn post fil-fa]i tan-knock-out
Ajax Oly Lyon Din. Zagreb
5 10 5 6 7 5 6 5
B. Leverkusen v Chelsea Valencia v R. Genk Valencia v B. Leverkusen R. Genk v Chelsea B. Leverkusen v Valencia Chelsea v R. Genk Valencia v Chelsea B. Leverkusen v R. Genk Chelsea v B. Leverkusen Genk v Valencia B. Leverkusen Chelsea Valencia Genk
1-1
1-1 2-0 2-0 0-0
L R D T F K Pt 5 5 5 5
3 2 2 0
0 2 7 6 9 2 1 10 4 8 2 1 12 4 8 2 3 1 15 2
Grupp F B. Dortmund v Marseille Oly. Piraeus v Arsenal
Oly. Marseille v Olympiakos Arsenal v B. Dortmund Arsenal v Oly. Marseille B. Dortmund v Olympiakos Oly. Marseille v Arsenal Olympiakos v B. Dortmund Arsenal v Olympiakos P. O. Marseille v B. Dortmund B. Dortmund v Arsenal Olympiakos v Marseille *Arsenal
Marseilles Olympiakos B. Dortmund
0-1 2-1 0-0 1-0 0-1 3-1 2-1 3-0 1-1 0-1
L R D T F K Pt 5 3 2 0 5 2 1 2 5 2 0 3 5 1 1 3
6 4 5 4
6-2 0-0 4-0 0-2 0-2 4-0 2-0 3-0 0-0 0-1
L R D T F K Pt 5 5 0 0 16 2 15 5 2 2 1 6 3 8 5 1 2 2 2 6 5 5 0 0 5 2 15 0
Zenit SP v APOEL Nicosia Sh. Donetsk v Porto APOEL Nicosia v Porto Zenit SP v Sh. Donetsk Porto v APOEL Nicosia Sh. Donetsk v Zenit SP Zenit SP v Porto Sh. Donetsk v APOEL Nicosia Apoel Nicosia v Zenit SP FC Porto v Sh. Donetsk *Apoel
Zenit Porto Shakhtar
3 11 2 7 5 6 9 4
0-0 0-2 2-1 1-0 1-1
2-2 3-1 1-1
2-1 2-1
L R D T F K Pt 5 5 5 5
2 3 0 6 2 2 1 7 2 1 2 7 0 2 3 4
Grupp H Barcelona v BATE Borisov V. Plzen v AC Milan AC Milan v Barcelona BATE Borisov v V. Plzen V.Plzen v Barcelona BATE Borisov v AC Milan Barcelona v V.Plzen AC Milan v BATE Borisov BATE Borisov v Barcelona AC Milan v V. Plzen Barcelona v AC Milan Viktoria P. v BATE Borisov *Barcelona *AC Milan
2-1 7-0 3-1 2-1 5-0
Grupp G APOEL Nicosia v Shakhtar D. Porto v Zenit St. Petersburg
Grupp C Basel v Man. Utd. Benfica v Otelul Galati
Man Utd Basle Otelul G.
0-2 1-1 2-1 0-0 3-0 0-1 2-3 1-1 0-1 2-2
L R D T F K Pt
5 3 1 1 7 Trabzonspor 5 1 3 1 3 CSKA Moscow 5 1 2 2 7 Lille 5 1 2 2 6
*Benfica
2-1 3-1 3-2 0-3
Grupp E Chelsea v Valencia Racing Genk v B. Leverkusen
4 5 7 8
9 8 7 2
2-3 0-1 0-4
1-1 2-0 2-0 0-5 2-0 2-2 1-1
L R D T F K Pt
5 4 1 0 16 4 13 5 2 2 1 9 6 8 Viktoria Plzen 5 0 1 3 2 9 4 BATE Borisov 5 1 2 3 2 10 2 * Ikkwalifikaw mal-a[[ar 16
IN-NAZZJON It-Tlieta, 6 ta’ Di/embru, 2011
Sport 31 PREMIER
Balzan Y. jil[qu ftehim ma’ Deanov Balzan Youths la[qu ftehim privat mal-midfielder offensiv Martin Deanov ta’ Marsaxlokk sabiex minn Jannar tal-2012 dan isir plejer ta’ Balzan Youths. Dan ikkonfermah ilbiera[ George Borg waqt kumment li g[amel fuq Radio 101 filprogramm ‘Replay Ikompli’ fejn ikkonferma wkoll li ma kienx se jibqa’ President ta’ Balzan Youths. Borg qal li kien la[aq ftehim privat ma’ Deanov li ;ie ffirmat bl-avukat [alli kif jifta[ is-suq tat-trasferimenti, Deanov ikun plejer ma’ Balzan Youths. Fl-istess intervent Borg i]da
kkonferma li hu ma kienx se jibqa’ President ta’ Balzan Youths wara dik li sejja[ ‘wirja di]gustanti u ming[ajr rispett’ tal-plejers tieg[u fit-telfa 1-0 kontra Mosta nhar il-:img[a. Borg qal li wara l-log[ba da[al fid-dressing room u qal lill-plejers li la huma ma kellhomx rispett lejh, lejn ilmembri tal-kumitat u l-kow/is, hu ma jistax jibqa’ President. Borg sostna i]da li mhux se jitlaq mill-klabb imma se jispi//a biss minn President u jittama li min jid[ol floku jimmotiva lill-plejers. “Kont irrabjat u ma[ruq [afna g[aliex l-impenn tal-
plejers fil-partita kien zero. :ieli tlifna u m’g[idt xejn g[ax rajt l-impenn imma din iddarba xejn. Anke l-kow/ Ivan Zammit kien irrabjat tant li l{add fit-8 a.m. sej[ilhom kollha g[at-ta[ri;,” qal Borg li kkonferma li xorta se jibqa’ jonora l-weg[di kollha u lobbligi li g[andu mal-klabb. Intant waqt l-istess programm Anthony Lee Baldacchino li kien qed jag[milha ta’ a;ent President ta’ Marsaxlokk wara t-tne[[ija ta’ Robert Micallef ikkonferma li l-klabb Xlukkajr kien [atar lil Renato Attard b[ala President ;did.
Martin Deanov la[aq ftehim privat ma’ Balzan Youths
SERIE A
PREMIER INGLI}
Reb[a fa/li g[al Lazio
Daqqa ta' [arta g[al Liverpool
Lazio kisbu reb[a fa/li 3-0 fuq Novara fl-a[[ar log[ba mit-13-il ;urnata tas-Serie A. Sa tmiem l-ewwel taqsima Lazio kienu di;a` a//ertaw mir-ri]ultat fejn iddominaw mill-bidu u skorjaw minn BIAVA wara 16-il minuta u
ROCCHI fit-23 minuta. I]]ew; goals kienu skorjati ttnejn bir-ras minn set pieces. Fit-72 minuta ROCCHI ssi;illa r-reb[a bit-tielet goal biex issa g[alkemm Lazio baqg[u ir-raba' jinsabu erba' punti ta[t il-leaders Juventus
Ri]ultati Serie A
Lazio v Novara
3-0
Bari v Cittadella
2-2
Serie B
wara li [a rebound fuq Pepe Reina. B'din it-telfa Liverpool baqg[u bi 23 punt waqt li Fulham inqalg[u min-na[a t'isfel tal-klassifika.
Ri]ultati Premier
Fulham v Liverpool
1-0
BULGARIJA
BALLUN TAD-DEHEB
Messi, Ronaldo uLionelXavi finalisti Messi Cristiano ,
Ronaldo u Xavi huma t-tliet plejers finalisti fl-a[[ar lista g[ar-rebbie[ tal-ballun taddeheb. Lionel Messi reba[ l-ewwel edizzjoni li issa qed issir bejn il-FIFA u l-maga]in France Football. G[al darba o[ra, lattakkant Ar;entin hu favorit li jirba[ dan l-unur g[at-tieni darba konsekuttiva. B’kollox, Messi skurja 53 gowl l-ista;un li g[adda, gowls li g[enu lill-Katalani jirb[u l-kampjonat Spanjol kif ukoll i/-Champions League kontra Man Utd f’Wembley. Xavi kien l-arkitett ta’ Barcelona fis-su//ess li kisbu matul l-ista;un li g[adda. Ronaldo, winger ta’ Real Madrid, ukoll skurja 53 gowl b[al Messi. Real Madrid spi//aw fit-tieni post talkampjonat filwaqt li ;ew eliminati mi/-Champions League fil-fa]i tas-semifinali mir-rivali Barcelona. Intant, il-kow/ ta’ Barcelona, Pep Guardiola, ilkow/ ta’ Real Madrid, Josè Mourinho u l-kow/ ta’ Man Utd, Alex Ferguson ;ew nominati g[all-unur tal-Aqwa Kow/. Guardiola wassal lil Barcelona g[ar-reb[ ta’ dawn it-titli u Real Madrid ta’ Mourinho taw l-uniku telfa lil Barcelona f’finali ta’ tazza
u tnejn ta[t Milan u Udinese waqt li Novara baqg[u ittielet mill-a[[ar.
Liverpool sofrew daqqa ta' [arta kbira meta kienu meg[luba f'Londra 1-0 g[and Fulham. Liverpool dehru li setg[u jiskorjaw fit-tieni taqsima fejn laqtu darbtejn il-lasta imma kellhom lil Spearing imke//i fit72 minuta g[al foul ikrah u fil85 minuta Fulham skorjaw ilgoal tar-reb[a minn DEMPSEY
Borisov ma jridx jag[ti l-unur tal-aqwa plejer Boiko Borisov, li g[adu kemm in[atar President tal-Bulgarija ma jridx li jibqa’ jing[ata l-unur tal-Aqwa Plejer tas-sena filpaji]. Borisov, li g[andu 52 sena, kultant jilg[ab mat-tim tat-Tielet Divi]joni Vitosha Bistritsa u dan ;ie sa[anistra vvutat b[ala lAqwa Plejer tas-Sena b’44% tal-voti. Warajh, b’24% spi//a l-attakkant ta’ Man Utd Dimitar Berbatov. Skont Borisov dan kien vot ta’ protesta millpubbliku u mhux g[ax veru huwa hekk. “Dan
il-vot hu sinjal li l-futbol Bulgaru g[andu b]onn bidla,” qal Borisov. It-tim nazzjonali Bulgaru kif ukoll il-klabb ta’ dan il-pajji] ;ew kritikati mill-midja min[abba l-wirjiet deludenti li kellhom matul l-ista;un li g[adda. Il-Bulgarija spi//at fil-qieg[ tal-grupp ta’ kwalifikazzjoni g[all-Euro 2012 b’[ames punti minn tmien partiti. L-ebda klabb Bulgaru ma wasal sal-fa]i tal-gruppi ta/-Champions League jew tal-Europa League.
Il-KOI jikkonferma r-ri]enja ta’ Havelange Lionel Messi ji//elebra l-gowl kontra Man Utd fil-final ta/-Champions League f’Wembley
meta reb[u t-Tazza tar-Re f’partita li ntlag[bet f’Valencia. Alex Ferguson wassal lil Man Utd g[ad-19-il titlu flistorja tag[hom u b’hekk sar l-aktar tim li reba[ kampjonati fl-Ingilterra, wie[ed aktar mir-rivali Liverpool. Barra minn hekk, Ferguson wassal lir-Red Devils sal-finali ta/Champions League fejn f’Wembley Man Utd tilfu 3-1 kontra Barcelona. Ir-rebbie[a ta’ dawn lunuri, inklu] l-unur tal-Aqwa Gowl tas-Sena, jit[abbru fid9 ta’ Jannar waqt /erimonja li ssir fi Zurich.
Il-Kumitat Olimpiku Internazzjonali (KOI) kkonferma li l-eks President tal-FIFA, Joao Havelange rri]enja ftit jiem qabel ma jrid jinstema’ ka] kontra tieg[u. Havelange, li kien President tal-FIFA bejn l1974 u l-1978, kien investigat mill-KOI min[abba li kellu konnessjoni kbira mala;enzija tal-reklamar li kienet ta[dem mag[ha lFIFA dak i]-]mien (ISL). L-ISL kienet falliet fl-2001 min[abba dejn ta’ madwar 300 miljun dollaru u programm televi]iv Ingli] kien qal li Havelange a//etta flus ming[and l-ISL g[allpja/iri li kien jag[mel lil din il-kumpanija. Havelange, li g[andu 95 sena hu l-aktar membru li ilu
fi [dan l-KOI. Il-programm televi]iv li ]vela dan kollu stqarr li jekk Havelange jirri]enja l-ka] kontrih jaqa’. Havelange, li ilu fl-KOI sa mill-1963 hu ferm rispettat fi [dan dan il-Kumitat u mhuwiex l-uniku membru li qed ji;i akku]at li kien involut fil-ka] tal-ISL. Dan g[aliex Lamine Diack u Issa Hayatou wkoll qed ji;u akku]ati li r/evew somom ta’ flus ming[and l-ISL. L-a[[ar membru li rre]enja biex jevita penalizzazzjoni kien Kim-Un-yong li kien [alla l-kariga fl-2005. Il-KOI ilu jissielet kontra l-korruzzjoni sa minn meta se[[ il-ka] tal-Olimpjadi tasSalt Lake City fl-2002. Dakinhar erba’ membri talKOI kienu ;ew sospi]i filwaqt li o[rajn ;ew immultati.
EURO 2012
Capello se jistenna l-appell
Il-kow/ nazzjonali talIngilterra, Fabio Capello se jistenna d-de/i]joni tal-UEFA dwar is-sospensjoni tal-attakkant Ingli] Wayne Rooney. Wara li jkun jaf id-de/i]joni, Capello jidde/iedi dwar jekk jinkludix lil Rooney fl-iskwadra jew le. Rooney kien tke//a filpartita valida mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[all-Euro 2012 kontra l-Montenegro u kien sospi] tliet partiti. Dan ifisser li se jitlef il-log[ob tal-fa]i talgruppi kontra Franza, l-I]vezja u l-Ukrajna. “Irrid nara x’se tkun idde/i]joni li se tie[u l-UEFA nhar il-{amis wara l-appell li g[amlet l-FA u minn hemm nie[u de/i]joni. Nittama li talanqas Rooney iakun eli;ibbli g[at-tielet partita,” qal Capello. Capello se jkun fl-I]viezzera g[ada biex jara lil Man Utd jilag[bu kontra Basel u jum wara se jibqa’ sejjer ma’ Rooney f’Nyon biex jara x’se jkun il-verdett.