2011_12_14

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 12,996

€0.45

L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Il-President jappella g[al diskussjoni wiesg[a dwar tibdil fil-Kostituzzjoni

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi j[abbru s-somma finali mi;bura fil-maratona ta’ din is-sena ta’ €467,880, li qab]et dik mi;bura sena ilu li kienet ta’ €436,135 (Ritratt> Brian Grech)

IL-MARATONA ‘FLIMKIEN NIRB{U L-ISFIDI’

€467,880 b’risq il-politika tal-PN g[all-;id tal-pajji] Is-somma mi;bura lbiera[ waqt il-maratona ;bir ta’ fondi tal-Partit Nazzjonalista, bit-tema ‘Flimkien Nirb[u lIsfidi’, kienet ta’ €467,880. Din is-somma ntla[qet wara aktar minn tnax-il sieg[a maratona ta’ divertiment fuq Net Television u aktar minn 17-il sieg[a ta’ divertiment fuq Radio 101. Matul il-;urnata l-pubbliku ;ie d-Dar ?entrali biex jag[ti d-donazzjoni tieg[u u jsegwi l-ispettaklu ta’ kant u ]fin fissala ewlenija minn fejn kienet

qed issir ix-xandira. Eluf o[ra /emplu fuq in-numri abbinati biex taw id-donazzjonijiet tag[hom. Ing[ataw mijiet ta’ rigali lil dawk li taw id-donazzjonijiet tag[hom. Fid-diversi drabi li l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista ]ar il-maratona li kienet qed tixxandar diretta, Lawrence Gonzi tkellem dwar l-isfidi li qed jiffa/ja l-pajji] u tenna li l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern dejjem kien kapa/i jiffa/ja dawn l-isfidi. Hu qal li bil-ftit kontribut ta’

kul[add, tista’ ssir differenza kbira. Hu tkellem dwar [idmet il-Partit Nazzjonalista filGvern, b’mod spe/jali fl-a[[ar sena, fejn kienet g[addejja gwerra fil-Libja, u t-taqlib finanzjarju madwar l-Ewropa. Hu tkellem ukoll dwar linvolviment ta]-]g[a]ag[ filPartit Nazzjonalista, waqt li semma ]-]jarat ta’ numru kbir ta’ gradwati li g[amlu fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista. Fl-istess [in, fl-Italja, l-istudenti kienu qed jipprotestaw fit-toroq kontra

]-]ieda fil-mi]ati flUniversitajiet. Hu sellem lillvoluntiera li joffru [afna sig[at biex ja[dmu fi [dan ilPartit Nazzjonalista. Il-Prim Ministru wieg[ed li l-Partit Nazzjonalista se jibqa’ dak il-partit li joffri l-a[jar futur lill-poplu Malti, minkejja dak kollu li qed ji;ri f’pajji]i vi/in tag[na. Is-Segretarju :enerali Paul Borg Olivier spjega li d-Dar ?entrali hu post fejn jitwieldu l-ideat u jitwettqu t-tamiet.

g[al pa;na 3

Fid-diskors tieg[u f’Jum ir-Repubblika, il-President ta’ Malta George Abela, fis-Sala tal-Gran Kunsill fil-Palazz fil-Belt Valletta lbiera[, ippropona biex flewwel nofs tas-sena ddie[la jkun hemm forum pubbliku biex jiddiskuti x’riformi Kostituzzjonali huma me[tie;a u rilevanti g[al ]minijietna. Hu enfasizza li l-Kostituzzjoni trid tkun dejjem g[as-servizz tal-bniedem u tal-poplu u trid tibqa’ dejjem t[ares iddemokrazija i]da qal li g[alkemm il-Kostituzzjoni Maltija serviet lill-pajji] g[al kwa]i 50 sena, illum je[tie; li din twie;eb g[al /irkostanzi ;odda li ]viluppaw matul i]-]mien. Hu enfasizza l-[tie;a li fil-pro/ess ta’ ti;did talKostituzzjoni Maltija ddiskussjoni ma tkunx biss wa[da bejn i]-]ew; partiti rappre]entati fil-Parlament imma wkoll mas-so/jetà /ivili u mal-forzi politi/i kollha. Huwa fa[[ar li]-]ew; partiti politi/i li meddew lewwel passi tag[hom lejn dan il-pro/ess ta’ riformi g[alkemm appella biex g[al pa;na 5

Rikonoxximent mill-Istat lil 19-il persuna li ddistingwew ru[hom matul il-karriera tag[hom Ara pa;na 5


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

2 Lokali

Serb jinstab mejjet f’appartament f’Birkirkara Ra;el ta’ nazzjonalità Serba, ta’ 35 sena, ilbiera[ filg[odu nstab mejjet f’residenza li tinsab fi Triq il-Wied f’Birkirkara. Irra;el, li hu residenti flImsida, ;ie //ertifikat mejjet fil-post. Il-Ma;istrat tal-g[assa

Marsann Farrugia [atret inkjesta dwar il-ka] filwaqt li l-awtopsja fuq il-katavru mistennija ssir illum. Sorsi qalu lil INNAZZJON li l-Pulizija qed tinvestiga jekk kienx hemm rabta ma’ drogi u jekk dan kienx ka] ta’ overdose.

IT-TEMP

UV INDEX

2

IT-TEMP> Ftit imsa[[ab VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: Moderat mill-Majjistral li jsir ftit qawwi BA{AR> Moderat g[al qawwi IMBATT> Baxx mill-Punent TEMPERATURA: L-og[la 18˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.4 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 278.8 mm IX-XEMX> Titla’ fis-07.03 u tin]el fil-16.48

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

L-ERBG{A L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C

IL-{AMIS L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C

IL-:IMG{A L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C

IS-SIBT L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C

IL-{ADD L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

2

2

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 17˚C xemxi, Al;eri 19˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 9˚C xemxi, Ateni 19˚C ftit imsa[[ab, Lisbona 17˚C imsa[[ab, Berlin 5˚C imsa[[ab, Brussell 11˚C xita, il-Kajr 19˚C xemxi, Dublin 3˚C xemxi, Kopen[agen 5˚C xita, Frankfurt 7˚C xita, Milan11˚C xemxi, Istanbul 16˚C ftit imsa[[ab, Londra 8˚C ftit imsa[[ab, Madrid 11˚C imsa[[ab, Moska 0˚C borra, Pari;i 11˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 17˚C ftit imsa[[ab, Ruma 15˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 19˚C ftit imsa[[ab, Tripli 21˚C ftit imsa[[ab, Tune] 19˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 7˚C imsa[[ab, Zurich 5˚C imsa[[ab, Munich 3˚C imsa[[ab, Stockholm 4˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 2˚C borra.

L-Irlanda tie[u erba’ familji mill-Eritreja Grupp ta’ g[axar refu;jati mill-Eritrea lbiera[ filg[odu [allew Malta lejn l-Irlanda, fejn mistennija jibdew [ajja ;dida. Pre]enti fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta, ftit minuti qabel it-tluq ta’ dawn limmigranti, kien hemm lAssistent Parlamentari fi [dan il-Ministeru g[al-:ustizzja u lIntern Beppe Fenech Adami. Hu wera s-sodisfazzjon tieg[u g[all-fatt li aktar pajji]i qed jikkontribwixxu biex titnaqqas il-problema talimmigrazzjoni irregolari billi joffru opportunitajiet ta’ rilokazzjoni g[al refu;jati li jkun ing[atalhom id-dritt tala]il jew status ta’ refu;jat f’Malta. Fil-fatt, fl-a[[ar xhur madwar 1,200 rufu;jat ;ew rilokati f’pajji]i o[rajn. Pre]enti wkoll qabel it-tluq kien hemm l-Ambaxxatur Irlandi] g[al Malta Jim Hennessy, li tenna kif l-Irlanda u l-Ewropa huma rokonoxxenti lejn Malta g[ar-rwol importanti li kellha fil-kri]i tal-Libja. Din hi t-tieni darba li lIrlanda qed ta//etta grupp ta’ immigranti mill-g]ejjer Maltin, hekk kif qed jag[mlu bosta pajji]i o[rajn madwar lEwropa. L-ewwel darba li l-Irlanda a//ettat rifu;jati minn Malta kien fl-2007, meta [adet g[axar immigranti. Wara li dawn ir-refu;jati jaslu flIrlanda se jitpo;;aw f’residenza temporanja sakemm isirilhom programm ta’ orjentazzjoni u wara jintbag[tu f’residenza permanenti. Ftit ;img[at ilu, grupp ta’ 150 rifu;jat ing[ataw ukoll lopportunità li jkunu rilokati fil:ermanja.

B[al-lum 25 sena Il-Kap tal-PN Eddie Fenech Adami iddeskriva l-arrest ta’ Pietru Pawl Busuttil b’rabta mal-qtil ta’ Raymond Caruana b[ala attentat ta’ frame-up. Minflok tinvestiga bis-serjetà dan id-delitt, il-Pulizija kienet qed tressaq persuna li ma kellha x’taqsam xejn mal-ka], i]da li kienet ;iet frejmjata billi po;;iet l-arma tad-delitt fir-razzett tieg[u stess. Pietru Pawl Busuttil tressaq il-Qorti fit7.45 p.m. quddiem il-Ma;istrat :ino Camilleri. Madankollu hu ma tressaqx min[abba li [assu [a]in u kkollassa. IlMa;istrat ordna lill-Ispetturi tal-Pulizija Raymond Vella Gregory u Bartolomeo Mula biex jaraw f’liema stat kien jinsab u jekk setax jitressaq il-Qorti. Tard billejl g[all-[abta tal-11.15 p.m. il-Qorti kienet informata li Busuttil ma setax jitressaq u kien se jin]amm rikoverat lIsptar. Hu kien assistit mill-Avukat Guido de Marco.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Lokali 3

Immigrant Somalu jmut wara li [assu [a]in Immigrant Somalu li kien parti minn grupp ta’ 40 li ;ew salvati millForzi Armati fil-jiem li g[addew tilef [ajtu lbiera[ wara li [assu [a]in fi/-?entru ta’ Detenzjoni ta’ {al-Far. Iktar kmieni, ir-ra;el kien [assu marid f’daqqa u ttie[ed fi/-?entru tasSa[[a tal-Furjana. Hu kien /ertifikat li kien qed ibati minn gastro enteritis u diarrhoea u wara li ng[ata l-kura me[tie;a ittie[ed lura fi/-/entru ta’ detenzjoni. I]da malli ni]el millvettura ir-ra;el [assu [a]in mill-;did u ntilef minn sensih. Infermier li kien fuq xog[ol fil-post tah l-ewwel g[ajnuna i]da sfortunatament l-immigrant kien /ertifikat mejjet fil-post minn tabib mi/?entru tas-Sa[[a ta’ Ra[al :did. Fi stqarrija ma[ru;a lbiera[ filg[axija lKmandant tas-Servizzi ta’ Detenzjoni qal li sa ftit qabel tah l-ewwel [ass [a]in l-immigrant ma kienx irrapporta li kien marid, minkejja li iktar kmieni kien hemm tabib fi/-?entru ta’ Detenzjoni. Il-Pulizija kienu infurmati bil-ka] waqt li lMa;istrat tal-G[assa Francesco Depasquale [atar inkjesta dwar din ilmewt.

Il-PN jibqa’ l-partit li joffri l-a[jar g[all-pajji] minn pa;na 1

G[alhekk, il-Partit Nazzjonlista kien qed idur fuq il-pubbliku Malti biex jg[inu finanzjarjament biex ikompli jwassal il-messa;; tieg[u. Fil-bidu tal-maratona, isSegretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista sellem ukoll lil David Chircop, l-Operations Manager ta’ Media.link Communications, li din is-sena ma setax ikun pre]enti g[allmaratona peress li qed jir/ievi l-kura barra minn Malta. Fl-ewwel intervent tieg[u waqt il-maratona, Paul Borg

Olivier g[amel appell lillpubbliku biex filwaqt li jag[ti donazzjoni, i]ur id-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista, li kien hu stess li kkontribwixxa finanzjarjament biex din tinbena. Hu spjega kif il-Partit Nazzjonalista hu partit [aj u dinamiku, u kif l-istrutturi tieg[u je[tie;u l-fondi biex kemm iwasslu l-messa;; politiku kif ukoll biex iwettaq il-politika tieg[u. L-Assistent :enerali talPartit Nazzjonalista Jean Pierre Debono wkoll tkellem dwar il-[idma tal-Uffi/ini tal-

Partit Nazzjonalista fil-lokalitajiet. Hu qal li dawn ilKumitati Sezzjonali ;abru ammont kbir ta’ fondi b’risq il-[idma tal-Partit Nazzjonalista. Il-Vi/i Prim Ministru u Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Tonio Borg ilbiera[ g[amel ;urnata j]ur il-ka]ini tal-Partit Nazzjonalista madwar Malta biex jiltaqa’ ma’ dawk in-nies li jkunu qed jag[mlu d-donazzjonijiet hemm . Tonio Borg tkellem dwar limportanza tal-partiti politi/i fid-demokrazija tal-pajji]i.

Hu [e;;e; lil dawk in-nies, spe/jalment dawk ]g[a]ag[, li j[ossu s-sej[a biex iservu lill-poplu biex jinvolvu ru[hom fil-politika. Hu qal li l-Partit Nazzjonalista jrid li lpolitika tkun miftu[a g[al kul[add, kemm g[al dawk li g[andhom l-iskola kif ukoll dawk li m’g[andhomx. Tonio Borg g[amel appell biex kul[add jag[ti kontribuzzjoni skont dak li jifla[, u appella lill-poplu Malti u G[awdxi biex jasal sad-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista fil-Pietà u jsegwi l-ispettaklu li kien qed isir.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

4 Lokali IL-:URI DWAR TRAFFIKAR TAD-DROGA FIL-{ABS

Il-verdett mistenni llum ■ Eks pri;uniera o[ra titkellem dwar il-lussu li kellha l-akku]ata l-[abs “Josette Bickle kellha tliet /elel, li fihom kienet i]]omm l-o;;etti personali tag[ha, u li dawn kienu jinkludu erba’ televixins ta’ 14-il pulzier, ]ew; dvd’s, surround system, playstation, madwar 20 kartuna tabakk, [wejje; u affarijiet o[ra. Jien kont g[entha tippakkja, qabel ma [ar;et mill-[abs u kien hemm o[rajn li g[enuha.” “Kienet tag[tina ftit droga, xi ponta jew tnejn, u g[al dan konna n[allsu [afna. Ilklikka tag[na kienet tixtri ming[andha, i]da kien hemm tfajla o[ra li qatt ma kellha lvizzju tad-droga u bdiet te[odha wara li kienet bdiet tbig[ilha Josette Bickle.” Dan [are; mix-xhieda ta’ Elaine Muscat li kienet wa[da mill-erba’ pri;unieri f’dan il-;uri li qalu li kienu jixtru d-droga ming[and Josette Bickle, li b[alissa g[addejja ;uri u tinsab akku]ata bi traffikar ta’ eroina fil-[abs bejn l-2006 u l-2008 u li saret re/idiva b’]ew; sentenzi. Il-;uri fil-konfront ta’ Josette Bickle ta’ 42 sena mill-Belt riesaq lejn tmiemu wara li l-Prosekuzzjoni g[alqet il-ka] tag[ha. Wara li kollox kien jindika li Bickle kienet se tixhed fil-;uri tag[ha, din idde/idiet li ma tixhidx biex id-Difi]a bdiet tittratta l-ka] tag[ha lill;urati. Il-verdett fil-konfront ta’ Bickle mistenni llum wara li l-Im[allef Michael Mallia itemm l-indirizz tieg[u lill;urati. Ix-xhieda prin/ipali tal-biera[ kienu Elaine Muscat u Doreen Bugeja, ]ew; nisa o[ra li kkonfermaw li kienu jixtru d-droga ming[and Bickle. Elaine Muscat qalet li minbarra dan ix-xog[ol u r-relief li kienu jing[ataw ming[and il-Gvern, hija kienet t[allas lil Bickle bi [wejje; u tele-

cards. Hija qalet ukoll li ;ieli kienet tag[mel ukoll xog[ol ta’ envelopes li jappartjenu lill-Bank of Valletta, u dawn il-flus kienet te[odhom ukoll l-akku]ata. Hi tkellmet b[al s[abha dwar il-poter li kellha lakku]ata fejn xi regolamenti lanqas biss kienu jg[oddu g[aliha. Fost dawn hemm li kull min ja[sel i/-/ella wara nofsinhar kien jit[alla joqg[od barra /-/ella. G[al Bickle, li qatt ma kienet ta[sel i/-/ella, waranofs inhar dejjem kienet tit[alla barra xorta. Muscat qalet li Bickle

g[amlet lejl s[i[ ta[dem ilpupi u dan g[al €20. Hi qalet li ommha kienet issiefer [afna u ;;ibilha l-[wejje; u kienet tag[tihom lil Bickle g[ad-droga. Qalet li ;ieli saru tfittxijiet g[ad-droga fi/-/ella tag[ha imma ma tiftakarx jekk qattx g[amlu tfittxijiet fi/-/ella ta’ Josette Bickle. Kienet t[allas Lm20 kull pakkett droga. Ma tafx minn fejn kienet i;;ib id-droga g[ax ma kinitx tkun fil-vi]ti mag[ha u Bickle qatt ma kienet tg[id. Kienet idda[[al madwar tliet grammi droga fil;img[a. :ieli kienet tag[tini

]ejjed droga u baqg[et tag[tiha sa qabel [ar;et mill[abs. Bugeja qalet ukoll li kienet tid[ol g[andha u tistaqsiha kemm kienet g[amlet xog[ol tal-playmobil fejn kienet tibqa’ ta[dem anke bil-lejl, u darba marret g[ajnejha biha u Bickle qaltilha li ma riditx tag[tiha droga g[ax ma g[amlitx ix-xog[ol. Bugeja qalet li kienet tie[u l-pilloli u g[adha fil-kura ta’ psikjatra. Hi tiftakarha titfg[alha sigarett ja[raq filqalziet biex twe;;ag[ha. Meta g[amlet l-istqarrija kienet ta[t l-effett tal-pilloli

Ix-xhud qalet li tiftakar lill-akku]ata titfg[alha sigarett ja[raq fil-qalziet biex twe;;ag[ha kienet tirrabja [afna mag[ha u ma’ s[abha meta dawn ma jlestux ix-xog[ol u dan g[ax il-[las kien ikun kollu g[aliha. Tenniet li kienet tg[idilhom “A[dmu g[ax intom tbatu g[ax ma nkunx nista’ n;ib l-istuff” :ieli kienet tg[idilhom ukoll kemm kienu qabdu flus tajba u li g[alhekk kienet se tag[mlilhom pakkett tajjeb, biex imbag[ad tispi//a tag[tihom ponta eroina. Qalet ukoll li kien hemm ka] ta’ tfajla li ma kinitx tie[u d-droga u min[abba f’Bickle qabditha mill-[abs. Elaine Muscat li kienet g[amlet erba’ snin il-[abs u issa ilha barra tliet snin tenniet li kienet dipendenti [afna mid-droga. Hi sostniet li mhux ming[and Josette Bickle biss kienet tixtri, i]da ma xtaqitx tg[id min g[and min kienet tixtri barra lakku]ata. Muscat qalet li ma tantx hemm x’tag[mel il-[abs imma kienet ta[dem fil-pupi tal-playmobil. Sa[qet li trid tag[mel kwantità kbira biex taqla’ xi [a;a fejn ;ieli

d-droga g[al [addie[or u tag[tiha lil xi [add ie[or. Fuq id-droga tag[ha kienet tag[mel l-ittra E, g[al Elaine. Ix-xhud qalet li hi konvinta li l-gwardjani tal-[abs kienu jxommu r-ri[a u jindunaw li jkollha d-droga, imma ma kienu jg[idulha xejn. Qalet li ta’ spiss Bickle kienet tqabbadha ta[silla //ella, tag[mlilha xag[ra u affarijiet o[ra u dan ukoll g[ad-droga. “Kont inkun skjava, vera g[ax ridt jien, imma dan g[ax hemm dik ix-xi [a;a li nixtieqha, li kienet id-droga. Hija qalet li Bickle kienet tag[mel i/-/ekkijiet fuq persuni o[ra, pere]empju fuq ommha u kienet tg[id lillGwardjana Alison Sgendo biex to[ro;ilha /ekk fuq ommha jew anke fuq o[tha. Sostniet li Bickle ma kinitx tib]a’ la mid-Direttur u minn [add. Min-na[a tag[ha Doreen Bugeja qalet li l-akku]ata kienet tbig[ pakkett ta’ €10 g[al €100. Sostniet li Bickle kienet tni]]el kollox fuq ktieb u ma kinitx tag[ti ]-

u g[amlitha fuq droga u li kienet tie[u d-droga wara li tag[thielha l-akku]ata. Kienet t[allas g[aliha bixxirjiet b[al tabakk u xog[ol tal-playmobil fejn ;ieli [admitilha. ‘smack’ ma tantx kienet tag[tiha u l-Gvern kien jag[tiha tar-relief u kienet welldet ukoll il-[abs u darba kienet talbet biex isarfuhulha u darba tatha €100 mi/-/ekk tar-relief biex titfg[u fil-kont tag[ha. Kienet tmur tiffittaha biex tag[tiha d-droga u kienet ukoll ta[raqhielha hi u tmur te[odha fi/-/ella tag[ha. Kif telqet Bickle mill-[abs ma kienx hemm minn fejn i;;ib droga u din skarsat. Bugeja qalet li kienet tib]a’ [afna minn Josette Bickle, g[ax din kellha ssa[[a l-[abs, ikollha b]onn xi [a;a i//empel lid-Direttur. Darba anke kienet irran;atilha biex tibdel /ella. Meta kienet g[amlet l-istess talba, Pisani qalet li lilha kienet ;iet rifjutata. Qalet ukoll li fil-[abs kienu jisniffjaw leroina fuq sufan, u li kienu dawruh min[abba s-

CCTVcamera. Sadanittant fis-seduta talbiera[ filg[axija xehdet ukoll Alison Sgendo, gwardjana tal-[abs, fejn twissiet millQorti li tista’ tinkrimina ru[ha fuq il-ka] u kellha ddritt li ma tixhidx. Din tie[u [sieb l-accounts tal-[abs, fejn idda[[al il-flus tal-pri;unieri permezz ukoll tal-internet banking, /ekkijiet, lil tal-playmobile, u dwar flus li jo[or;u mill-[abs. Dwar kif kienu jixtru, qalet li xi [add jitla’ g[andha billista u tittajpja xi tkun trid, b[al sigaretti jew [elu, pere]empju. Setg[u jg[idulha wkoll biex jag[tu l-flus lil [addie[or u dan jag[mluh billi jimlew karta u jag[tihom lill-vi]itatur. Hija qalet li tiftakar li Pauline Pisani kellha dejn ma’ Josette Bickle, però qalet li ma tafx dwaru. Mistoqsija dwar transazzjoni ta’ €35 minn Pauline Pisani lejn Bickle, qalet li din riedet il-permess tad-Direttur ta’ dak i]-]mien Sandro Gatt, ilbqija hi ma setg[etx tag[mel dan. Hija nnegat dak li qalet Pauline Pisani dwar Bickle li kienet tag[mel li trid. Josette Bickle kienet pri;uniera b[all-o[rajn forsi ftit aktar imqarba, qalet ix-xhud. Waqt il-kontro-e]ami Sgendo innegat li kellha xi kuntatt dirett mal-pri;unieri, i]da ;ieli kien sar xi kuntatt permezz tat-telefon. Qalet li qatt ma [adet ordnijiet minn fuq it-telefon dwar xi pagamenti g[ax kien je[tie; il-firma tal-pri;unier. Il-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Avukati Jason Grima u Maurzio Cordina f’isem l-Avukat :enerali filwaqt li g[al Bickle qed jidhru l-Avukati Marion Camilleri u Roberto Montalto.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Lokali 5

19-il persuna mog[tija unuri f’Jum ir-Repubblika 19-il persuna lbiera[ ing[ataw onorefi/enza flokka]joni ta’ Jum irRepubblika, millPresident ta’ Malta George Abela. Skont l-Att dwar :ie[ ir-Repubblika (Kap. 251), il-President ta’ Malta, fuq il-parir talPrim Ministru, g[amel [atriet fl-Ordni Nazzjonali tal-Meritu kif ukoll ta lg[otjiet tal-Midalja g[allQadi tar-Repubblika. Fl-Ordni Nazzjonali talMeritu, b[ala Kumpann, in[atar is-sa/erdot Prospero Grech, filwaqt li Alfred Bonnici n[atar b[ala Uffi/jal. Hu kien attiv ukoll fil-politika tant li fl-1962 kien elett filParlament f’isem il-PN u serva wkoll b[ala Speaker bejn l-1966 and l-1971. Huwa re;a’ kien elett fl1971. It-Tabib Timothy Rowland Morley (in absentia) mill-Ingilterra n[atar b[ala Membru Onorarju. Fl-Ordni Nazzjonali talMeritu n[atru wkoll Victor Aquilina li kellu karriera twila fil;urnali]mu fejn kien editur ta’ The Times , Carmelo Camilleri li kompla bin-negozju tal-[elu u li serva wkoll b[ala Segretarju u President talGRTU bejn l-1980 u l1989, id-Dentista George Camilleri, il-Marki] Nicholas De Piro D’Amico Inguanez, Ethel Farrugia li kellha karriera twila fit-teatru, Achille Mizzi, Michael J Schiavone li kien editur tal-gazzetti IN-NAZZJON u il-mument u li filpre]ent hu direttur ta’ Pubblikazzjonijiet Indipendenza, Francis Stivala li hu meqjus b[ala pijunier fl-i]vilupp talIngli] b[ala lingwa barranija u Gejtu Vella, eks Segretarju :enerali talU{M, fil-kategorija ta’ Membri. Fl-istess okka]joni ng[atat ukoll il-Midalja g[all-Qadi tar-Repubblika lil Grace Attard li hi attiva fil-volontarjat u fil-qasam so/jali, it-tiratur William Chetcuti, Thomas Cremona li qasam lAtlantiku fuq dg[ajsa f’[in rekord g[al skop filantropiku, il-kantant Enzo Gusman, i//eramista Paul Haber, idDama Rosa Micallef Judge, u Carmelo (Lino) Vella li kien wie[ed millfundaturi tal-klabb tal-futbol Melita Football Club f’Sydney.

Il-Banda tal-Forzi Armati g[amlet il-parata annwali tag[ha fi Pjazza San :or;, il-Belt Valletta, ilbiera[ fl-okka]joni ta’ Jum ir-Repubblika. L-og[la awtoritajiet tal-pajji] attendew g[al din l-attività, li kienet ippreseduta mill-President ta’ Malta George Abela. (Ritratti> Josef Galea)

Appell biex jer;a’ jitlaqqa’ l-Kumitat Mag[]ul tal-Parlament minn pa;na 1

huma ma jitilqux fuq ]ew; linji paralleli kif ukoll biex ji;u kkunsidrati x’possibbiltajiet je]istu. Il-President ta’ Malta semma tliet e]empji, u filwaqt li sostna li hu jinsab dejjem dispost li jag[mel il-parti tieg[u jekk ikun mitlub, bilg[an li tissa[[a[ iddemokrazija f’pajji]na g[all;id tal-poplu tag[na, irrefera g[all-possibbiltà li jer;a’ jibda jitlaqqa’ l-Kumitat Mag[]ul tal-Parlament biex i]-]ew; partiti jkollhom lopportunità jiddiskutu, jinnegozjaw u possibbilment jaslu fi ftehim. Hu semma wkoll il-possibbiltà li ssir xi [a;a simili g[al meta kienu qed ji;u negozjati

l-emendi Kostituzzjonali tal1974 meta Sir Anthony Mamo kien wera li kien dispost ilaqqa’ delegazzjonijiet mi]-]ew; partiti biex jitkellmu dwar it-tibdil propost filKostituzzjoni u ]-]ew; partiti kienu a//ettaw, kif ukoll ilpossibbiltà li, b[alma se[[ qabel ma ;ew promulgati lKostituzzjonijiet tas-self-government tal-1921 u tal-1947, ti;i ffurmata assemblea kostitwenti mag[mula minn rappre]entanti tal-partiti politi/i kollha, tas-so/jetà /ivili u kull min jista’ jikkontribwixxi, biex titfassal Kostituzzjoni ;dida li mbag[ad titpo;;a quddiem il-Parlament. Fid-diskors tieg[u George Abela qal ukoll li Jum irRepubblika hu okka]joni li

fiha wie[ed jirrifletti dwar ilpajji] u r-rwol tieg[u filkomunità internazzjonali u semma kif Malta, din is-sena, serviet b[ala /entru ta’ g[ajnuna umanitarja fl-avvenimenti li ;raw fl-Afrika ta’ Fuq. Huwa qal li kien /ar li kien je]isti kunsens li Malta kellha missjoni x’taqdi b[ala pajji] li g[andu rilevanza fir-re;jun fil-kuntest ta’ servizz umanitarju essenzjali u sostna li “hu ta’ sodisfazzjon g[al kul[add li Malta ;ibdet l-ammirazzjoni u r-rispett tal-komunità internazzjonali u tat xhieda li mhix art mag[luqa fiha nfisha jew i]olata mill-bqija taddinja imma nazzjon li lest jerfa’ r-responsabbiltajiet tieg[u skont i/-/irkustanzi

tal-mument”. Il-President ta’ Malta rrefera wkoll g[all-ftehim li ntla[aq fid-9 ta’ dan ix-xahar fi Brussell dwar it-tis[i[ talmunita ewro u qal li r-regoli li dwarhom intla[aq qbil dwar limiti fuq l-i]bilan/i u d-dejn nazzjonali g[andhom ji;u inkorporati fil-Kostituzzjoni Maltija. Huwa sostna li l-qbil li di;à hemm dwar dan bejn i]-]ew; partiti politi/i ewlenin jawgura tajjeb biex isiru t-tibdiliet me[tie;a g[aliex, huwa sostna, li “s-sitwazzjoni ekonomika globali pre]enti, partikolarment dik f’numru ta’ pajji]i Ewropej, bilfors li qed ikollha u ser ikollha riperkussjonijiet fuq pajji]na”.

Karriera twila fil-;urnali]mu u fil-pubblikazzjoni ta’ kotba Maltin Imwieled l-Isla, Michael Schiavone [a ledukazzjoni tieg[u fil-Kulle;; ta’ Santu Wistin u fis-Seminarju tal-Ar/isqof. Huwa ggradwa Ba/ellerat tal-Arti bl-Unuri millUniversità ta’ Malta fl-1990. Fl-1968 Schiavone ssie[eb mal-Allied Malta Newspapers filwaqt li fl-1969 beda ja[dem man-National Press, illum Media.Link Communications. Schiavone n[atar b[ala l-ewwel editur ta’ In-Nazzjon Tag[na fl-1970 u editur ta’ ilmument g[axar snin wara. Wara l-[atra tieg[u fl-1989 b[ala Direttur ta’ Pubblikazzjonijiet Indipendenza (PIN), Schiavone [are; aktar minn 300 pubblikazzjoni. Flimkien ma’ Dr Charles Briffa, Schiavone hu l-editur tal-Kullana Kulturali, serje ta’ 100 volum fuq aspetti varji tal-kultura Maltija, kif ukoll 15-il volum tal-Kullana G[at-Tfal. B[alissa, flimkien ma’ Tony Terribile, Schiavone qieg[ed ja[dem fuq is-serjeTe]ori fil-Knejjes Maltin, fejn ir-rikkezzi kulturali u reli;ju]i ta’ pajji]na qed jin;abru fi 18-il

volum. Schiavone huwa wkoll l-awtur ta’ tliet kotba dwar l-istorja tal-istatistika u r-ri]ultati tal-elezzjonijiet ;enerali ta’ Malta sa mill1849. Ma’ dawn ippubblika ukoll ]ew; volumi dwar il-Kunsilli Lokali. Il-pubblikazzjonijiet ta’ Schiavone jinkludu Maltese Biographies of the Twentieth Century, fejn kien editur ma’ Louis J. Scerri. Dan ixxog[ol ;ie a;;ornat b’aktar dettall bil-pubblikazzjoni ta]-]ewg volumi Dictionary of Maltese Biographies fl-2009. Schiavone kien ukoll editur ta’ L-Eku. Bejn is-sena 2000 u l-2011, mhux inqas minn 30 pubblikazzjoni ma[ru;a minn Briffa u Schiavone ng[ataw diversi unuri millKunsill Nazzjonali tal-Ktieb. Fl-2007, Schiavone ng[ata l-Premju Spe/jali g[allPersuna li tat l-Ikbar Kontribut tul [ajjitha filqasam tal-Letteratura u l-Pubblikazzjoni, u fl2011 ing[ata l-Gold Award tal-Malta Journalism Award mill-Istitut tal-:urnalisti Maltin. G[al numru ta’ snin, Schiavone fforma parti mill-;urija g[all-BPC Award to Journalists.

Michael Schiavone li n[atar membru fl-Ordni Nazzjonali tal-Mertu


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

6 Lokali

Il-Kap E]ekuttiv ta’ Middlesea f’laqg[a mal-intermedjarji Is-CEO u l-President tal-Middlesea Insurance plc, Alfredo Muñoz iltaqa’ mal-Intermedjarji tal-kumpanija u l-Brokers, f’Middle Sea House. Matul din il-laqg[a kellu l-opportunità li jsir jaf iktar mill-vi/in diversi membri importanti talkatina tad-distribuzzjoni tal-Middlesea Insurance, filwaqt li pprovdielhom informazzjoni siewja dwar il-Grupp MAPFRE, kif ukoll dwar ]viluppi ;odda u futuri filMiddlesea Insurance. Alfredo Muñoz feta[ id-diskors tieg[u billi introdu/a ttim mani;erjali l-;did ta’ Middlesea Insurance – Chris Borg b[ala Vi/i President Corporate Services u Anne Marie Tabone, Vi/i President Operations. Imbag[ad tkellem dwar l-i]viluppi strate;i/i futuri li mistennija jse[[u filMiddlesea. Il-kumpanija b[alissa qed t[ejji sabiex tniedi prodotti u servizzi ;odda biex ti]gura li s-servizz offrut lill-klijenti jkun tassew tal-aqwa kwalità. Alfred Muñoz [ares ukoll lejn il-prestazzjoni finanzjarja tal-Grupp MAPFRE u l-po]izzjoni ewlenija tag[ha fl-isfera internazzjonali. Sa Lulju 2011, MAPFRE i;;enerat qlig[ ta’ iktar minn €20,400 miljun u l-premiums qab]u €17,000 g[as-sena 2011. Pre]entement il-Grupp jimpjega madwar 38,000 persuna, u g[andu iktar minn 5,250 ferg[a b’madwar 70,000 a;ent u broker. F’Lulju 2011, il-kumpanija kellha iktar minn 20 miljun klijent u 177 miljun benefi/jarju. Wara l-pre]entazzjoni segwiet diskussjoni informali li matulha l-intermedjarji u l-brokers qasmu l-opinjoni tag[hom dwar it-temi msemmija. Alfredo Muñoz irringrazzja lil dawk kollha pre]enti u sostna li hi wa[da mill-prioritajiet tal-Middlesea li jkompli jrawwem u jsa[[ah il-komunikazzjoni mal-Intermedjarji u l-Brokers. G[all-laqg[a attendew ukoll membri tat-tim mani;erjali ta’ Middlesea Insurance.

L-impjegati ta’ Actavis jippre]entaw is-somma ta’ €15,000 lill-President ta’ Malta b’risq il-Malta Community Chest Fund

Actavis tg[in ‘l-Istrina Actavis Ltd, li tinsab filQasam Industrijali ta’ Bulebel, g[al darb’o[ra qed tag[ti lappo;; tag[ha lill-Istrina b[ala g[ajnuna lil Malta Community Chest Fund. IlMalta Community Chest Fund, ta[t i/-Chairmanship talPresident George Abela, hi likbar organizzazzjoni filantropika fil-g]ejjer Maltin. Apparti minn donazzjoni ta’ €15,000, din is-sena limpjegati ta’ Actavis bnew si;ra tal-Milied g[olja [ames metri mag[mula g[al kollox minn materjal ri/iklat.

B’kollox, madwar 3,125 kikkra tal-plastik, sitt u/u[ ta’ pallets tal-injam u tmien blalen tal-ispag intu]aw biex inbniet is-si;ra. L-an;lu kien mag[mul minn ]ew; fliexken tal-plastik, plastik u]at u kikkri tal-;ablow. B’kollox damu 96 sieg[a biex ippreparaw is-si;ra tal-Milied. Il-materjal kollu se jer;a’ jintu]a jew jintbag[at g[ar-ri/ikla;; la darba jintemm l-ista;un tal-festi. Fis-7 ta’ Di/embru, ilPresident ta’ Malta ]ar lActavis biex jixg[el is-si;ra tal-Milied g[all-ewwel darba

fil-pre]enza tal-impjegati ta’ Actavis. Din il-kontribuzzjoni hi fuq l-istess linja ta’ strate;ija ta’ Actavis’ li tg[in persuni fil-b]onn. Actavis Ltd hi sussidjarja ta’ Actavis Group, wa[da millikbar kumpaniji fid-dinja f’dak li hu ]vilupp, manifattura, u bejg[ ta’ ;eneri/i ta’ farma/ewti/i tal-aqwa klassi. Actavis topera f’iktar minn 40 pajji] madwar id-dinja. Issit tal-operat tal-kumpanija f’Malta jinsab fi]-}ejtun u timpjega iktar minn 600 [addiem tas-seng[a.

HSBC jirba[ The Banker Awards B’rikonoxximent g[allkisbiet u l-[idma tieg[u, HSBC Bank Malta reba[ ittitlu tal-Bank tas-Sena f’Malta g[all-2011 mill-pubblikazzjoni presti;ju]a tal-Financial Times kull xahar, The Banker. B[ala r-rebbie[ ta’ The Banker Awards, HSBC Bank Malta ng[ata l-presti;ju tal-

Bracken Award. Brendan Bracken kien l-editur li beda The Banker fl-1926 u iktar tard kien i/-Chairman talFinancial Times kif nafuha llum mill-1945 sal-1958. Bracken huwa s-simbolu talispirtu, il-vi]joni u l-integrità globali ta’ The Banker u lGrupp FT. Il-Bracken hu l-

premju xieraq g[all-[idma tal-aqwa instituzzjonijiet finanzjarji fid-dinja. Il-Kap E]ekuttiv tal-HSBC Bank Malta Alan Richards qal “HSBC Bank Malta rre;istra su//ess f’kull qasam tannegozju minkejja lkundizzjonijiet diffi/li tas-suq. The Banker Award hu rikonoxximent kbir g[at-tim tal-HSBC f’Malta u nixtieq nirringrazzja b’mod partikolari l-klijenti tag[na g[all-appo;; kontinwu tag[hom.”


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Opinjoni 7

Il-parte/ipazzjoni u l-opportunitajiet li jseddqu l-libertà u d-demokrazija Il-;rajjiet li qed infakkru ma ;rawx 25 sena ilu f’daqqa wa[da b’kumbinazzjoni imma kienu l-ag[ar minn serje ta’ vjolenza politika li kienet ilha sse[[ f’Malta g[al numru ta’ snin. Vjolenza ma[suba biex ma t[allix lil min jitkellem u jing[aqad ma’ [addie[or biex juri fehmtu. Dawn huma d-drittijiet politi/i l-aktar ba]i/i li kienu mhedda 25 sena ilu. G[ax kull sehem fil-[ajja pubblika u politika jibda propju minn dan – li fehmtek turiha flok t[alliha biss [sieb u li fehmtek taqsamha ma’ o[rajn. Il-Partit Nazzjonalista mhux biss sa[aq fuq dawn id-drittijiet ba]i/i, i]da ra li

dawn fil-fatt jitwettqu. Meta fil-Qrati u fi]-}ejtun t[abat g[al dawn id-drittijiet, ilPartit Nazzjonalista kien qed i[arishom mhux biss g[alih innifsu dakinhar, imma wkoll g[al [addie[or u g[all-futur. Dritt ie[or ba]iku [afna mhedded 25 sena ilu kien il[arsien tal-;ustizzja l-aktar fundamentali. Il-;ustizzja ba]ika hi li meta jsir reat, ma je[ilx xi [add inno/enti. Ji;ru ka]i fejn il-[ati ma jinstabx jew ma je[ilx. Imma lag[ar li jista’ ji;ri fil-;ustizzja hu meta mhux biss ma je[ilx il-[ati, imma floku je[el xi [add ie[or, inno/enti. X’;ara 25 sena ilu lil Pietru Pawl Busuttil lanqas

kien dan biss – kien sa[ansitra ag[ar – g[ax il-[tija li kien se je[el biha l-inno/enti ma kinetx b’kumbinazzjoni imma bi pjan ma[sub apposta minn nies qrib l-Istat innifsu. L-estrem tal-[a]en fil-;ustizzja. Dan kollu meta l-ma;;oranza mhux talli ma kinetx qed tiggverna, talli kienet qed tbati attakk fuq id-drittijiet l-aktar fundamentali tag[ha. Wara l-1987, er;ajna rba[na dawk il-libertajiet laktar ba]i/i b[all-kelma [ielsa u d-dritt tal-Maltin li jag[]lu l-gvern tag[hom. Niftakru l-kliem li qal missier Raymond Caruana ftit wara l-mewt ta’ ibnu “Jekk il-mewt tat-tifel tieg[i sservi g[all-pa/i, a[jar miet

Ix-xeni li kien hemm f’Tal Barrani 25 sena ilu li komplew jeskalaw il-vjolenza politika fil-pajji] kontra l-PN, sal-punt li nqatel Raymond Caruana fil-5 ta’ Di/embru tal-1986

hu biss inkella jmutu [afna”. Fl-1987 reb[et ir-rieda tal-ma;;oranza li xtaqet demokrazija, drittijiet u ;ejjieni liberu. Ma kinetx b’kumbinazzjoni li l-ewwel li;i li g[adda l-gvern il;did fl-1987 kienet dik li g[amlet il-Konvenzjoni Ewropea tad-Drittijiet talBniedem parti mil-li;i ta’ Malta. B’dik il-Konvenzjoni, iddrittijiet tag[na l-Maltin issa[[ew u d-dritt talespressjoni kompla jissa[[a[ ukoll bil-plurali]mu fix-xandir u permezz tal-u]u entu]jast talmezzi moderni ta’ komunikazzjoni li bihom illum a[na lkoll xandara. Id-dritt li l-inno/enti ma je[ilx fi pro/ess ;udizzjarju wkoll issa[[a[ b’riformi li twettqu u qed ikomplu jitwettqu biex fi kwalunkwe pro/ess ma jit[alla l-ebda dell ta’ dubju li min jinstab [ati fil-fatt ikun tassew il[ati. Kollha drittijiet dawn li qed ikomplu jitwessg[u ukoll bis-sehem tag[na flUnjoni Ewropea. Id-demokrazija, il-libertà u l-;ustizzja li rba[na fl1 987 rridu nkomplu nkab bruhom fil-futur. Ilparte/ipazzjoni trid tkun ilmilja tad-demokrazija. Mhux nivvutaw darba kultant imma nipparte/ipaw fi pro/ess li bih nag[;nu dde/i]jonijiet flimkien a[na l-Maltin stess. Dan hu li qed ise[[ f’korpi b[all-MCESD. Dan hu li qed isir fil-konsultazzjoni f’tant oqsma. Parte/ipazzjoni li g[andha tkompli tikber. L-opportunitajiet iridu jkunu l-milja tal-libertà. L-opportunitajiet li nsir naf aktar u li nkun kapa/i nag[mel aktar min-natura

minn Lara BUTTIGIEG

tag[hom iwessg[u l-libertà g[ax jag[tuna aktar possibbiltajiet. L-opportunitajiet jag[tuna l-;wiena[ li bihom nistg[u ntiru aktar fl-g[oli u aktar fil-bog[od – il-;wiena[ ta’ libertà dejjem akbar. Is-sewwa jrid ikun ilmilja tal-;ustizzja. G[addew 25 sena minn ;rajjiet koroh [afna. Imma g[adna ma nafux kollox dwar dawk il-;rajjiet. Anzi, nafu ftit. Imma hemm min jaf [afna. Hemm min jaf min spara, min qatel, min organizza apposta biex je[el bniedem inno/enti. Meta s-sewwa kollu jo[ro; tkun tista’ ssir irrikon/iljazzjoni fil-milja tag[ha wkoll – mhux biex noqog[du nwa[[lu f’dak u fl-ie[or imma biex anke min wettaq il-[a]in i[affef mill-pi] ta’ 25 sena ta’ [tija li ]gur i[ossu tqil. U dan jag[milna lkoll a[wa Maltin – kif intom li g[extu l-;rajjiet ta’ 25 sena ilu pproponejtu. Ilkoll a[wa Maltin: filparte/ipazzjoni, fl-opportunitajiet u fis-sewwa.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

8 Opinjoni

Ir-ri[a tal-ikel It-tisjir fid-dar kien jibda kmieni. Ommi u n-nanna Elena, omm missieri, kienu j[ejju l-kafè fi stanjata bajda kbira, kafè ;ieli mixtri ming[and Calafato, il-Belt Valletta, wara mit[un b’magna li llum g[adha tidher f’xi djar biex i]]ejjen u hekk bi]-]mien sabet xog[ol ie[or. B’nar bati ta’ spiritiera talpitrolju, l-istanjata kienet taqdi dmirha matul il-jum u meta s-s[ana kienet iddejjaqha, kienet tfur. Talpitrolju kien ji;i ta’ kuljum bi trakk ]g[ir li fuqu kien hemm tank u ta[tu kienu jiddendlu lmiebet li bihom kienet titkejjel il-kwantità tal-pitrolju ta’ ]ew;t ilwien, mitfug[a f’laned bi]-]ennuna talklijenti. Il-qassam tal-pitrolju kien bniedem importanti, g[ax f’idejh kellu l-g[ajn talener;ija. Ftit anqas kbir, ilbejjieg[ tas-sil;, kien i;orr blokki mdawra fi/-/raret. Sil; ma konniex nixtru. Refrigerators ma kienx hawn u meta kien jinxtara l-per]ut, mhux ikel ta’ kuljum, kien jitqieg[ed f’landa marbuta b’[abel ma’ tarjola u jiddendel fil-bir, ’il fuq millilma u l-bi]a’ tal-bellieg[a. {wienet tal-mer/a kien hemm [afna g[al ra[al /kejken. Dora ta/-?angu, ta’ Lonza, ta’ Mikiel u ta’ Menu. Kollha bir-ri[a tag[hom. IlPulizija tal-Kontroll kienu jra]]nu l-prezzijiet g[ax Malta ma kinitx g[adha resqet lejn l-g[atba talEwropa Mag[quda u kienet bi//a mill-Imperu Ingli]. Ilkompetizzjoni kienet timxi id f’id mal-indafa. Tal-[axix kien ji;i bil-karettun u l[mara. Bi//a karfusa, jew ftit tursin kienu jitqassmu b’xejn mal-patata, basal, zunnarija. Barra tal-[axix kien ji;i talfrott jg[ajjat, Ta’ Belludja, kwalità ta’ tuffie[. Il-bejg[ tal-frott

Ibig[ prodotti skont i]]mien tas-sena. Id-dullieg[ kien jing[afas u suppost, jekk tajjeb, kien jinstema’ [oss minn ;ewwa. Il-frawli ftit kien jidher u [dejn frott ie[or kien g[ali. Kien jittiekel

mill-Ma;istrat Joe CASSAR

im[allat maz-zokkor u mal[alib tal-MMU jew [alib tallanda mi;jub minn barra. Xi bejjieg[a kellhom l-g[elieqi tag[hom, o[rajn kienu jixtru ming[and il-pitkal. [axix u frott kienu jinbieg[u minn Burlò u Kali/idon minn kamra-[anut. Ommi kienet tixtri l-la[am minn [anut fa//ata tad-dar. :or;a kienet tibda ta[dem mas-sbie[ u meta ;ieli kont nistenba[ kont nisma’ l[sejjes tal-[idma tag[ha, [abbara ta’ jum ;did. Kien hemm il-la[am dejf, imqatta’ rqiq. F’xi ]mien da[lu fis-suq il-landi tal- canned beef tadditta Ar;entina Fray Bentos. Da[lu t-twa;en non-stick g[at-tisjir tal-la[am u talbalbuljati. Hekk bdiet tmur irri[a ta]-]ejt li kienet iddejjaqni. Kienet in-nanna li g[allmet lil ommi ssajjar pulpetti talla[am tal-brodu, tal-irkotta u tal-[axix mill-itjeb. Kollox bi spiritiera li kienet tie[u l-[in tag[ha. Il-cookers ;ew wara. {ob] tal-Malti kien jimla parti kbira ta]-]aqq. Il-furnara Frans u tal-Gram. Il-[atab u n-nar ma tantx kienu j[allu lill-furnara jorqdu. It-torti u lqassatat kienu g[al nhar ta’ {add. Ommi kienet tibg[atni b’xi torta g[and il-furnar li nnar tieg[u kien aqwa minn dak tal-ispiritiera. Frans kien jag[tini bi//a [adida ]g[ira b’numri u kien ida[[al wa[da b[alha f’wi// it-torta. G[al xi nofsinhar, kont ner;a’ mmur,

nag[tih ftit soldi u l-[adida u jag[tini t-torta lesta li tant kont in[obb niekol. Qatt ma stajt g[all-[ut [lief g[all-makku. It-tonn ta]-]ejt tal-landa kont nieklu. Li kien g[al missieri kien jiekol [ut kuljum. Hu ma kienx jiekol ;obon minkejja l-[ob] bilbutir li kien jie[u qabel ma jmur g[ax-xog[ol. Ir-ri[a tal[ut ma kinitx b[al dik talbrodu u tal-pulpetti. Kienet tqallibli l-istonku, timra[ mad-dar, tibqa’ hemm minkejja ftu[ ta’ twieqi u persjani u [asil tal-idejn. Littfajla tal-g[ajnejn ko[ol u lflokk a[dar g[edtilha qabel ma saret marti li g[alija [ut ma kienx hemm. Ftit wara li ]]ewwi;na ;ieli sajritilha l;ara. Xorta l-[ut kien velenu u l-;ara ma t[allietx tissokta l-opra tal-karità. Il-;bejna tan-nanna

Missieri dejjem wissiena li ma nieklu xejn minn barra ddar. Ta’ xi erba’ snin, darba, in-nanna l-o[ra, omm ommi tatni ;bejna. Missieri staqsieni jekk kontx kilt xi [a;a. Tqil g[alija li nigdeb u n-nanna, li minkejja x-xju[ija kienet g[adha sabi[a, kellha toqg[od g[al xenata. Id-deni rqiq kien g[adu jserrep u tifla daqsi darba mietet b’hekk u fir-ra[al waqg[et il-[emda u l-kappillan xejjer i/-/ensier fuq tebut abjad. Nag[mel il-qab]a, wa[da kbira, lura fi]-]mien ta’ qabel twelidi, fl-art li welldet lil :wanni Pawlu II. Il-kamp ta’ kon/entrament ta’ Auschwitz. {afna li ;;arrbu fl-Olokawst [allewlna t-tifkiriet. Eli Wiesel g[adu [aj, Jorge Semprun (1923-2011) g[adu kemm telaq, Primo Levi (1919-1987) ma fela[x g[al [afna. O[rajn [olqu rumanzi awtobijografi/i minn materjal li sabu. Hekk l-IspanjolaKatalana Maria Angels Anglada (1930-1999) [alliet ir-rumanz qasir u sabi[ The Auschwitz Violin. Daniel hu ]ag[]ug[ Lhudi li sab ru[u f’dan il-kamp. LOlokawst ji;ri mal-kitba qalb il-kefrija tal-bniedem lejn lo[rajn li ja[seb li ma humiex

bnedmin u jimxi mag[hom qishom bhejjem, li bi ftit ikel i[addimhom ta[t id-daqqa talfrosta. ;rajjiet li jkexkxu u lmistoqsija tal-mistoqsijiet, ‘G[aliex’. Taf li f’din id-dinja twe;iba mhux se ssib. Tista’ biss tiskot fil-[emda biex ma taqbi]x fil-ba[[ jekk tassew hemm ba[[ xi mkien madwarha. Daniel ji;i m;ieg[el isewwi vjolin. Lest ix-xog[ol, il-kmandant talkamp li j[obb il-mu]ika u ji;bor il-vjolini jamarlu li jag[millu wie[ed mill-aqwa. Il-kmandant jag[mel im[atra mat-tabib tal-kamp, sura ta’ Russian roulette. Brodu u [ob] niexef Il-kmandant u l-S.S. g[andhom kollox, i]da l-

pri;unieri jridu j]ommu bi ftit brodu [a]in u bi//a [ob] niexfa. Il-;u[ li ja[kem u jne[[i kull sa[[a. U hekk kif jien ftakart fl-ikel ta’ ommi, Daniel jiftakar fl-ikel ta’ ommu u r-ri[a tieg[u… “Kif [afna drabi kien ji;ri f’dak il-

[in tal-jum, Daniel beda jiftakar fl-ikliet li ommu kienet issajjar g[alih: Ftakar meta kien jitla’ t-tara; mill[anut tax-xog[ol, ixomm likel, jipprova jaqta’ mir-ri[a dak li kien se ji;i servut b[ala ikel... Il-mejda mimlija, dixx bil-butir imqieg[ed fil-;enb fil-;ranet li kien ji;i servut illa[am, wara r-ritwal tal-firda tal-la[am mill-prodotti tal[alib. Dan kollu m’g[andniex xi ng[idu, qabel il-jiem u xxhur fil-ghetto. Issa nevew u aktar nevew, soppa tan-nevew u aktar soppa tan-nevew.” Il-;isem g[ajjien, jekk jaqa’ l-mewt. Il-mo[[ jhewden fuq il-kefrija i]da je[tie; li j]omm sod. Is-solidarjetà bejn min ilu jbati u dak li se jibda jbati. Kelma, [arsa, taptipa fuq l-ispallejn. Kollha “b[al werqa ]g[ira tal-[axix [ier;a mhux mix-xag[ri i]da minn art g[ammiela.” Hemm ilvjolin. Il-mu]ika ma timmansax lill-bhejjem i]da lg[anja tibqa’.

{ajr lil Agenda Book Shop


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Edward Scicluna> ekonomista xi[, politikant novizz Il-Membru Parlamentari Ewropew Malti fil-Grupp tas-So/jalisti Ewropej, Edward Scicluna, ilna nafuh. Nafu wkoll il-fehmiet tieg[u fuq [afna su;;etti. Imma ma nafux fil-fatt x’ja[seb fuq l-abort g[ax meta ;ie g[as-si u n-no ta’ ]ew; voti dwar l-abort fil-Parlament Ewropew, g[al darba darbtejn ma vvutax kontra, u qag[ad i;ib l-isku]i f’Malta. Atte;;jament ta’ xi [add li b[ala politikant g[adu lura. Ekonomista xi[ b’fehmiet mag[rufin

Edward Scicluna ma faqqasx ilbiera[. Kien di;à gradwat fis-snin sittin. Meta Mintoff beda l-esperiment di]astru] bl-ekonomija Maltija fis-sebg[inijiet, Edward Scicluna kien imsiefer. Jg[id li j[ares lejn ix-xellug filpolitika. Mis-snin tmenin ’l hawn kiteb [afna rapporti u kitbiet o[rajn ekonomi/i. Innamra mal-i]valutazzjoni sa ]minijiet ri/enti. Ma jridx jg[id kif ivvota fir-referendum dwar l-Ewropa u ma nkunux ]baljati nassumu li vvota kontra. Bassar li Malta ma jirnexxilhiex tg[addi mill-e]amijiet tal-ewro. Kiteb li tnaqqis fil-pagi jista’ jo[loq ix-xog[ol. Jattakka lil dan il-Gvern g[ax lill-istudenti bl-istipendju jqishom ‘baqar sagri’ b[alma kienu l-[addiema tat-Tarzna. Skont Scicluna, il-Gvern jib]a’ jmiss l-istipendji. Kiteb li ma jistax ikun li s-sa[[a kollha tibqa’ b’xejn. Edward Scicluna l-ekonomista nafu x’ja[seb u x’jemmen. Politikant novizz ta’ 65 sena

Issa Edward Scicluna taha g[all-politika, imma jidher /ar li g[adu novizz. ‘E//itat’ bil-prospett li jkun Ministru tal-Finanzi Laburista. Imma issa qed jist[i mill-fehmiet tieg[u u jrid i]elli;hom. Jipprova ji]loq

mill-mistoqsijiet b[alma pprova jag[mel f’intervista mas-Sunday Times. Imma ]elaq hu. B[ala politikant novizz ]elaq ukoll fuq l-abort. G[al darba darbtejn ivvota mod fil-Parlament Ewropew imbag[ad, wara li maqdru l-vot tieg[u f’Malta, ipprova jsib sku]i dg[ajfin [afna. Flok ikun serju u jitkellem /ar, kif a[na nistennew minn min jippretendiha ta’ hekk, jipprova jitkellem b’]ew; il[na, wie[ed flEwropa u wie[ed f’Malta. L-abort taparsi mezz fil-;lieda kontra l-faqar u l-AIDS

Lobbies favur l-abort fl-Ewropa qed jippruvaw ibellg[uha lin-nies u jorbtu lill-Ewropa tippromwovi labort madwar id-dinja spe/jalment fl-Afrika u f’pajji]i foqra g[ax jemmnu li l-abort g[andu jintu]a b[ala wie[ed mill-mezzi kontra l-faqar u kontra t-tixrid talAIDS. F’]ew; voti fuq dawn it-temi fil-Parlament Ewropew, Edward Scicluna ma vvutax kontra l-abort. Meta qala’ kritika minn lobbies Ewropej u Maltin favur il-[ajja, Edward Scicluna ;ab ru[u tal-politikant novizz li hu, bi sku]i banali. Fl-ewwel vot qal li kien ma jifla[x. Fit-tieni vot qal li vvota [a]in. Eks Kummissjonarju Elettorali... li jivvota bla [ila

Edward Scicluna g[amel is-snin b[ala membru talKummissjoni Elettorali li tmexxi l-elezzjonijiet f’Malta. Issa qed jg[id li vvota [a]in fil-Parlament Ewropew u kkore;a l-vot tieg[u fuq l-abort. Ma nistennewhiex din minn eks Kummissjonarju Elettorali li jinsab ‘e//itat’ li jkun Ministru tal-Finanzi.

Fis-slogan tieg[u g[all-elezzjoni tal-Parlament Ewropew, Edward Scicluna fta[ar li hu kandidat ta’ ‘[ila’. Issa qed jg[idilna li f’]ew; voti sempli/i fuq labort ma kienx kapa/i jivvota b’[ila. G[andu jivvota u jitkellem /ar

Jekk Scicluna jaqbel li l-abort ikun wie[ed millmezzi kontra l-AIDS u kontra l-faqar fid-dinja, m’g[andux jiddejjaq jg[id. Meta kien ekonomista, ma ddejjaqx jg[id x’inhuma l-fehmiet tieg[u fuq l-istipendji, fuq is-sa[[a b’xejn, fuq il-livell tal-pagi u fuq il-valur tal-munita Maltija. Issa li beda l-karriera ta’ politikant f’età tant matura, minn Edward Scicluna nistennew listess kjarezza. Dan il-;urnal g[andu fehmiet /ari [afna dwar l-istipendji, is-sa[[a, il-pagi, il-valur tal-munita tag[na u l-ewro. Nirrispettaw lil min ma jaqbilx mag[na, b[al Edward Scicluna, meta jkun /ar dwar x’inhuma l-fehmiet tieg[u. Daqstant /ari huma l-fehmiet tag[na dwar l-abort. U nistennew lil Edward Scicluna jkun /ar u jg[id b’vu/i wa[da fl-Ewropa bil-vot tieg[u u f’Malta bl-istqarrijiet tieg[u jekk jaqbilx li l-abort hu sewwa b[ala mezz kontra l-AIDS u kontra l-faqar fiddinja. Edward Scicluna fl-elezzjonijiet tal-Parlament Ewropew, barra bil-[ila, fta[ar ukoll bil-kredibbiltà. Nistennew li jkun kredibbli u mhux jipprova jog[;ob lil s[abu s-So/jalisti jew lil-lobbies abortisti Ewropej bilvot fil-Parlament Ewropew u fl-istess [in hawn Malta jipprova jben;el biex jog[;ob lill-pubbliku Malti. Hi lkjarezza li tikseb il-kredibbiltà. Hu l-vot sewwa li juri l[ila.

Storja ta’ su//ess fl-edukazzjoni Fil-jiem li g[addew, aktar minn 3,300 student iggradwaw mill-Università u lMCAST, u fit-toroq tag[na, partikularment fil-Belt Valletta, spikkaw i/-/elebrazzjonijiet ta’ dawn l-istudenti li bir-ra;un i//elebraw is-su//ess fl-istudju tag[hom. Illum xtaqt naqsam ftit tal-[sibijiet mag[kom wara li ltqajt u tkellimt ma’ [afna minn dawn l-istudenti. Kull darba li tisma’ lillPartit Laburista jitkellem dwar l-edukazzjoni, wie[ed dejjem jie[u l-impressjoni li f’Malta g[andna sistema edukattiva [a]ina u bla direzzjoni. Bilkemm ma ng[idx li l-PL ma jkunx qed jg[id li f’pajji]na mhu qed isir xejn f’dan ir-rigward. I]da r-realtà hi xorta o[ra. Titkellem ma’ dawk l-istudenti, [afna minnhom li m’g[andhom l-ebda affiljazzjoni politika, u jfa[[ru linizjattivi u l-opportunitajiet li qed joffri l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern, sabiex sena wara l-o[ra aktar

studenti Maltin u G[awdxin jiggradwaw b’su//ess millkors tal-Università jew talMCAST. Dan it-tip ta’ sentiment kien rifless ukoll f’[afna mi//elebrazzjonijiet li saru f’dawn il-jiem, fejn l-istudenti g[a]lu li jfittxu li jiltaqg[u u jirringrazzjaw personalment lid-deputati tal-Gvern u lillPN tal-[idma g[aqlija li qed jag[mlu fis-setturi kollha li jwasslu g[al aktar xog[ol u xog[ol a[jar f’Malta u G[awdex. Hu fatt mag[ruf li storikament l-istudenti dejjem kienu wara l-PN. Dawn dejjem g[arfu li dan il-partit biss jista’ jassigura futur a[jar g[al dawk l-istudenti li jkunu ggradwaw b’su//ess wara tant snin ta’ studju. Il-Gvern immexxi minn Lawrence Gonzi qed jag[mel investimenti kontinwi fledukazzjoni, b’mod spe/jali fil-livell terzjarju, u dan qed jag[ti l-frott mixtieq. Ejjew ma ninsewx, u ma n[allu lil [add inessi, li kien il-PN u lebda partit ie[or f’Malta li

Kien il-PN li da[[al is-sistema tal-istipendji f’pajji]na biex i]-]g[a]ag[ ikomplu bl-istudju tag[hom f’livell og[la

minn David CASA david.casa@europarl.europa.eu

da[[al is-sistema tal-istipendji f’pajji]na. Il-[sieb a[[ari kien li aktar ]g[a]ag[ ikunu m[e;;a jkomplu bl-istudju tag[hom f’livell og[la sabiex pajji] ]g[ir b[al Malta j]id in-numru ta’ studenti li jil[qu livell ta’ e//ellenza fl-istudji tag[hom. Dan hu mertu talPN u mhux ta’ min naqqas listipendji fis-sentejn ta’ falliment li g[amel fil-Gvern. Insemmu [afna lUniversità i]da ma rridx ninsa l-MCAST, li hu importanti [afna g[al dan il-Gvern. Hawnhekk il-Gvern qed jag[ti l-g[ajnuna xierqa biex jassigura li jtejjeb il-kwalità

ta’ ta[ri; vokazzjonali permezz ta’ aktar korsijiet. Flisfond ta’ dan kollu l-Gvern ivvota s-somma ta’ 15.4 miljun ewro g[all-MCAST fis-sena li ;ejja. Irrid insemmi wkoll li beda jinbena kampus ;did g[all-MCAST f’Kordin li b’kollox se jkun jiswa 120 miljun ewro. Dan ikompli jikkonferma limpenn tal-Gvern li ssa[[a[ l-edukazzjoni f’kull livell biex jassigura li kul[add ikollu l-opportunitajiet me[tie;a g[all-futur. Il-kontra jista’ jing[ad g[all-PL li kien kontra l-ftu[ tal-MCAST. Ir-realtà hi wa[da: ledukazzjoni hi pilastru importanti g[al kull pajji], partikularment g[al nazzjon ]g[ir b[al Malta. L-istorja politika wrietna bi/-/ar, li hu biss il-PN li g[andu vi]joni /ara g[al dan is-settur. TalLabour dejjem [ar;u bi proposti []iena, u li kieku ;ew attwati kienu jitfg[u s-sistema edukattiva lura aktar milli ’l quddiem. Hekk kif f’pajji]i o[ra l-istudenti qed jo[or;u jipprotestaw fit-toroq kontra mi]uri li qed jie[du lgvernijiet tag[hom, f’pajji]na l-istudenti qed jin]lu fit-toroq biex jirringrazzjaw lill-Gvern tal-opportunitajiet li tahom, biex illum jistg[u jid[lu fid-

dinja tax-xog[ol b’/ertifikat li jikkonferma s-su//ess akkademiku tag[hom. L-edukazzjoni ta’ wliedna hi importanti daqs l-ekonomija ta’ pajji]na. Dawn g[andhom jimxu id f’id flimkien u je[tie; li nafdawhom f’min g[andu track record tajjeb u mhux f’min g[amel qassatat kull darba li kellu l-poter f’idejh. Il-PN hu l-partit li bil-provi kiseb is-su//ess mixtieq u feta[ l-opportunitajiet bera[ g[al min tassew jixtieq javvanza fil-karriera tieg[u. Mal-PN taf fejn qieg[ed, mal-PL g[andek kaxxa mag[luqa. Maratona ;bir ta’ fondi Nixtieq nie[u l-opportunità

biex nifra[ lil kull min kien involut fil-maratona talbiera[ li organizza l-PN. Latmosfera li kien hemm kienet wa[da sabi[a u ta’ g[aqda, li tikkonferma lkobor tal-partit tag[na u li tkompli tawgura tajjeb g[axxhur li ;ejjin. Nifra[ ukoll lill-[addiema kollha ta’ Net Television li [admu g[al din l-attività waqt li nixtieq insellem lil David Chircop, [addiem ta’ Media.Link Communications u [abib personali, u nawguralu fejqan ta’ malajr.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

10 Ittri

Tiranni Xellugin jag[sru lill-popli Kienu re;imi Xellugin Marxisti li xe[tu lid-dinja flabbissi tal-gwerer il-kbar, u wkoll i]-]g[ar. Bi]]ejjed niftakru f’Fatima, il-Portugall, fejn re;im kontra l-Knisja ried sa[ansitra jsikket lil tliet tfal rg[ajja sempli/i milli jwasslu l-messa;; talMadonna. Fatima kienet il-post li missema ;ejna mwissija li min[abba l-[a]en tal-bniedem kienet qed tin[ema f’pajji]i ’l bog[od, il-:ermanja u r-Russja, tsunami, biex nu]a kelma kurrenti, ta’ terruri li kienu se jinxterdu u jag[mlu [sara kbira. I]da l-bnedmin fis-suppervja tag[hom [asbu li bil-forzi umani biss kapa/i jxejnu l-Komuni]mu. Il-kburija fil-qawwa talarmi u l-poteri tal-bnedmin malajr tie[u tisbita quddiem kuntrarju kbir. Minkejja li

e]er/ti ntbag[tu biex ixejnu lBolxevi]mu fil-bidu tieg[u wara li waqfet il-Gwerra lKbira u r-Russja Sovjetika g[amlet ftehim ta’ pa/i ta’ konvenjenza mal-:ermanja mifnija, dawn l-armati flimkien ma’ dawk tar-Russja l-Bajda ma g[elbux ilBolxevi]mu u tant popli tjassru minn Moska g[al de/ennji ta’ snin. Anke n-Na]i]mu u lFaxxi]mu ma’ tra]]nux bittwaqqif l-Lega tanNazzjonijiet li minna eskludew l-istat ]g[ir talVatikan li fih hemm stabbilità t-tmexxija tal-Knisja Kattolika. Anke fil-Parlament Ingli], Chamberlain mar jiddikjara li ;ab il-pa/i bid-dinjità u li kieku mhux g[ax kienet l-Istati Uniti llum iddinja tinsab ma[kuma minNa]i :ermani]i, mill-Faxxisti

Taljani, mill-Komunisti Sovjeti/i u mill-Imperjalisti :appuni]i - jew saret ;amra nar b’xi qerda kbira. {afna minn dawk li qabel kienu jsej[u lil-lupu b’ismu, illum min[abba l-qlig[ saru jag[lqu g[ajnejhom g[al dak iljasar li dan il-lupu g[adu j]omm fih lill-pajji]i fejn jirrenja. Anzi kif ng[idu bil-Malti, saru jiekol il-kirxa mieg[u. Hu f’arja ta’ pplakar b[alma kien hemm wara dDipressjoni l-Kbira li mexxejja rashom iebsa ma sabux min jiqfilhom fil-[in bi [sara kbira, imwiet ta’ miljuni u konsegwenzi li g[adna niffa//jaw illum. Wara kollox, kif hemm miktub: Dawn it-tipi ta’ xjaten ma’ tirb[ilhomx jekk mhux bissawm u bis-sagrifi//ju. B[al kamaleonte, issegwa/i ta’ Marx ibiddlu l-

bixra u l-isem i]da l-qalba tibqa’ l-istess. Dan tista’ tarah fost l-o[rajn minn xi gazzetti Ingli]i, Taljani u Fran/i]i taxXellug estrem. Anke l-movimenti u l-partiti li kienu u g[adhom jo[or;u dawn ilgazzetti g[adhom bl-istess DNA. Lil dawk li qed jipprotestaw, sew fil-Gre/ja kif ukoll f’Londra u New York, jirfduhom hemm gruppi u partiti Komunisti, li huma kapa/i [afna fil-mod kif protesti pa/ifi/i jibdluhom fi protesti vjolenti biex il-qieg[a tis[on, jinxtered demm linno/enti u minn fuq darhom, meg[juna mill-i]balji ta’ amministrazzjonijiet /ivili, jaslu biex ju]urpaw il-poter ming[and mexxejja eletti demokratikament.

G. Bonett

Marsalforn, G[awdex

Il-Knisja u l-ambjentalisti fuq l-impjant Sargas

Nistenna li l-Kummissjoni Ambjent tal-Kurja, li kienet qaltilna biex ma mmorrux Ruma fil-kanonizzazzjoni ta’ San :or; Preca min[abba l[ela tal-fuel, to[ro; kontra limpjant Sargas li ja[dem bilfa[am u li qed ji;i propost mill-PL. Dan nistennewh ukoll millg[aqdiet ambjentalisti. Jew dawn jaqg[u fil-muta fejn jid[ol il-Labour?

G. L. Camilleri Il-Furjana

Patri Indri Schembri> L-awtur ta’ ‘Ninni La Tibkix I]jed’ Huma [afna l-Maltin li ja[sbu li l-innu tal-Milied Benniena lil :esù Bambin jew a[jar Ninni La Tibkix I]jed hu kitba tal-Poeta Nazzjonali Dun Karm Psaila. Dan l-innu nkiteb minn Patri Indri Schembri, :i]wita. Patri Indri Schembri twieled nhar l-1 ta’ Settembru, 1805, f’{al Luqa. Jing[ad li sar patri wara li sema’ prietka tal-

:i]wita Pollakk Massimiliano Ryllo. Mar jistudja Ruma u mbag[ad kien wie[ed millewwel g[alliema tal-kulle;; tal-:i]witi fl-Imdina, li nfeta[ fl-1845. Baqa’ jg[allem sal-1852 meta telaq lejn Al;ier biex jie[u [sieb il-Maltin t’hemm. {abbar l-innijiet u l-poe]iji tieg[u fi ktieb :emg[a ta’ kliem Imqaddes li jing[ad

mill-Maltin ta’ Al;ier. Il-Qormi mag[ruf il-Prof :u]è Galea f’bijografija li kien kiteb fuq Patri Indri Schembri f’Il-Malti ta’ :unju 1940 f’paragrafu minnhom jg[id hekk: “Patri Schembri kellu seng[a biex jikteb il-versi [fief u [elwin ta’ armonija li tibqa’ ddoqq u tidwi fil-widna u l-g[anja tieg[u fiha kisra li ;;ib l-hena

u t[annen lil min jismag[ha. L-innu tieg[u Benniena ta’ :esù Bambin fih ritmu mexxej u milqut kemm jista’ jkun u g[adu sal-lum jitkanta bi [lewwa kbira mit-tfal tag[na. Ftit huma d-dehriet li jferr[u l-qalb daqs meta wie[ed jara ;liba tfal, b’wi//hom jiddi bl-hena ta’ ru[hom safja, mi;burin mad-

war il-presepju jkantaw Ninni La Tibkix I]jed. Patri Schembri kien baqa’ msemmi wkoll g[ax-xog[ol fil-[idma pastorali b[ala patri l-aktar meta faqqg[et fil-g]ira tag[na l-Pesta Bubonika fl-1837 li qerdet g[add kbir ta’ nies. Miet fis-26 ta’ Settembru 1872.

Emanuel Micallef {al Qormi


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Madwarna 11

Santa Klaws - minn Malta g[al madwar id-dinja Matul dawn l-a[[ar ;img[at, il-figuri ta’ Santa Klaws ta’ Playmobil bdew jaslu fuq l-ixkafef tal[wienet tal-;ugarelli madwar id-dinja. Madankollu, ftit huma dawk li jafu li l-figuri kollha ta’ Santa Klaws huma mag[mulin Malta u li g[adhom isiru bl-idejn. Il-figuri ta’ Playmobil, b’daqs ta’ 7.5 /entimetri, u li huma tant imfittxija mit-tfal minn madwar id-dinja kollha, ilhom isiru fil-fabbrika f’{al Far sa mill-1976, u sal-lum saru madwar 2.4 biljun figura. Jekk dawn jitqieg[du kollha [dejn xulxin, iduru madwar id-dinja tliet darbiet.

Kull figura hi mag[mula minn tal-inqas seba’ partijiet u jing[aqdu flimkien minn magni mag[rufin b[ala figure machines f’1.8 sekonda. B[all-figuri l-o[ra kollha ta’ Playmobil, Santa Klaws ukoll jibda l-vja;; tieg[u madwar id-dinja minn Malta. Kull sena jsiru 100 miljun figura ta’ Santa Klaws li, min[abba l-;akketta u ddaqna twila bajdanija, dawn jintramaw wie[ed wie[ed blidejn fi 18-il sekonda, biex imbag[ad ikunu lesti [alli jibdew il-vja;; twil tag[hom. Fost id-diversi attivitajiet organizzati minn g[al ]mien

il-Milied, Playmobil qed tistieden lit-tfal imorru lFunPark f’{al Far biex jg[aqqdu huma stess il-figuri ta’ Santa Klaws, u jkunu jistg[u je[duhom mag[hom g[al [las ]g[ir. Il-flus mi;bura minn din l-attività se jing[addu lil Puttinu Cares. Aktar tag[rif dwar ilFunPark u l-attivitajiet talMilied organizzati minn Playmobil jista’ jinkiseb missit www.facebook.com#playmobi l.funparkmalta. Tistg[u //emplu 22242445 jew tibag[tu email fuq funpark@playmobilmalta. com.

Kull sena jsiru 100 miljun figura ta’ Santa Klaws

22 appartament ;did g[all-bejg[ f’Tigné Point

Vodafone b’ferg[a fil-{amrun Vodafone fet[et l-a[[ar [anut tag[ha fil-{amrun, g[al ]mien ilMilied. Il-ferg[a tinsab fil-qalba tal{amrun fi Triq San :u]epp ftit metri ’l bog[od mill-knisja parrokkjali. Klijenti li jid[lu l-[anut jintlaqg[u mit-tim espert ta’ Vodafone li hu m[arre; biex jassisti lill-klijenti fil-mistoqsijiet li jista’ jkollhom fuq l-g[a]la wiesg[a ta’ prodotti u servizzi kompetittivi talVodafone u biex jg[inuhom isibu dawk li huma l-a[jar g[all-[ti;ijiet partikolari tag[hom. “Il-ferg[a l-;dida tag[na fil{amrun timxi fil-passi ta’ [wienet o[ra tal-Vodafone billi toffri spazju informali u modern g[all-a[[ar fejn in-nies jistg[u jieqfu u jippruvaw la[[ar gadgets fis-suq,” qal Healthcliff Farrugia, Consumer Sales Manager ta’ Vodafone Malta. “B[ala organizzazzjoni ffukata biex tag[ti l-a[jar servizz lill-klijenti, listrate;ija tag[na hi li nkunu aktar vi/in il-konsumaturi u dan qed ikollu

r-ri]ultati mixtieqa g[aliex qed nindirizzaw il-b]onnijiet individwali tal-klijenti tag[na.” Il-[anut tal{amrun hu l-a[[ar wie[ed fil-pjan ta’ espansjoni tag[na.” Matul din issena, Vodafone fet[et [wienet o[ra fil-Mosta, f’{a]-}ebbu; u f’TasSliema. Il-pro;ett tmexxa minn ArchiTACT flimkien ma’ Saviour Camilleri Design li [adu [sieb iddisinn, l-arkitettura u l-immani;;jar tal-pro;ett. Il-klijenti tal-Vodafone mistiedna j]uru l-[anut il-;did fil-{amrun waqt li il-[inijiet tal-ftu[ mit-Tnejn sal-:img[a mid-09:00 sas-13:30 u mill-16:00 sal-19:30. Is-Sibt il[anut jifta[ mid-9:00 sas-13:30 u mill-16:00 sas-19:00. Matul Di/embru sal-Milied, il-ferg[a tifta[ ukoll fil-{dud u fil-festi pubbli/i. Aktar tag[rif, inklu] lista s[i[a ta’ [wienet tal-Vodafone, jinsab fuq www.vodafone.com.mt/vodafonesto res.

Eluf ta’ kontenituri ri/iklati minn GreenPak

Matul is-sitt xhur li g[addew, Vivian Corporation ;abret aktar minn 3,000 kontenitur u]ati tad-ditta Chicco, li ;ew irri/iklati minn GreenPak. Il-konsumaturi tal-prodotti ta’ Chicco kienu m[e;;a biex i;emmg[u l-kontenituri w]ati tal-plastik ta’ Chicco u jiddepo]itawhom g[and stabbilimenti mag[]ula f’Malta u G[awdex. Dawn il-kontenituri kienu mg[oddija lil GreenPak biex ikunu ri/iklati. L-iskema ta’ Chicco, li tnediet f’April li g[adda, irnexxiela tirri/ikla medja impressjonanti ta’ 500 flixkun kull xahar. Liskema [e;;et lill-konsumaturi biex ji;bru firxa ta’ prodotti w]ati tad-ditta Chicco, biex ibidluhom ma’ log[ob edukattiv tal-Orchard. Konformi mat-tema ambjentali, il-log[ob talOrchard kienu mag[mulin minn boards ebsin u materjal ri/iklat. Kurt Scerri, l-Uffi/jal Edukattiv ta’ GreenPak, qal li “llum il-;urnata [afna mill-familji Maltin jifhmu l-importanza tarri/ikla;;. Permezz tal-inizjattiva ta’ Chicco flimkien ma’ GreenPak, [afna mill-konsumaturi g[enu b’mod attiv lambjent billi naqqsu iktar minn 3,000 kontenitur tal-plastik milli jmorru fil-mi]bla.”

Il-ferg[a l-;dida ta’ Vodafone fil-{amrun tinsab fi Triq San :u]epp

La Valette Club Lounge jibqa’ jtejjeb il-fa/ilitajiet La Valette Club Lounge fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta tejjeb il-fa/ilitajiet tieg[u tan-negozju b’numru ta’ Apple iMacs ;odda ming[and l-iCentre, Tal-Pietà. L-iMacs, li issa saru ikoni, jag[tu lill-klijenti tal-Lounge esperjenza ta’ u]u superjuri. L-iMacs huma mag[rufa g[all-imma;ni /ari kristall, g[allprocessors b’sa[[ithom u g[as-software ori;inali, u jag[tu lil kull min ju]ahom mezz e//ellenti ta’ komunikazzjoni. “Nafu li hu kru/jali li l-klijenti tag[na jibqg[u f’kuntatt f’kull [in tal-;urnata,” qalet Moira Fenech, l-Amministratri/i ta’ La Valette Club. “Kemm jekk wie[ed isiefer fuq xog[ol jew g[al xi vaganza l-iMac terminals il-;odda tag[na jg[inu lill-klijenti jag[mlu dan fil-kwiet waqt li jistennew it-titjijra tag[hom,” ’il bog[od miz-zona tad-Departures fejn hemm traffiku qawwi ta’ nies. L-iMacs 21.5” g[andhom processors 3.2GHz bl-Intel Core i3 u fil-Lounge wie[ed isib ukoll il-printers. Wie[ed mitterminals jakkomoda wkoll lill-persuni bi b]onnijiet spe/jali, b’a//ess g[all-wheelchairs.

L-appartamenti f’Tigné Point ma tantx idumu fuq is-suq g[al [afna ]mien. Mill-260 appartament li tnedew s’issa, in-numru ta’ appartamenti li g[adhom ma nbig[ux tista’ tg[oddhom fuq ponot subg[ajk. Dan il-pro;ett li reba[ [afna unuri, g[adu kif [abbar l-a[[ar tag[rif: 22 appartament disinjati b’mod uniku u li jinstabu fuq jew madwar il-qalba tal-i]vilupp – Pjazza Tigné, il-pjazza li ma jg[addux karozzi minnha. Kull wie[ed minn dawn l-ispazji uni/i disinjati minn Chris Briffa Architects huma stabbiliti f’dan l-indirizz residenzjali u jgawdu mill-istil ta’ [ajja aktar konvenjenti li joffri dan il-pro;ett. Minn studios g[al townhouse apartments b’bejt privat, kull wie[ed millappartament ;ie ispirat minn tip ;did ta’ home owner li tant japprezza lkreattività li jitlob disinn uniku u li ji;bor fih lessenza tal-istil tal-[ajja tieg[u jew tag[ha. Mill-pjanti sal-prodott finali, kull wie[ed minn dawn l-appartamenti kienu disinjati bi standards g[oljin [afna u ntu]aw materjali naturali b[al ir[am, injam u travertine kif ukoll ftit affarijiet kontemporanji b[al konkrit fair-faced u ;ibs tadelakt. Kull appartament g[andu air-conditioning /entralizzat, a//ess b’key card u karatteristici ta’ smart lighting. Hu l-persuna li [a ju]a lappartament li kien is-sors tal-ispirazzjoni g[al Chris Briffa u t-tim tieg[u.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

12 Feature

Fil-Birgu> Dehra ta’ bejt bis-servizzi fuqu qabel ma saret il-manutenzjoni

Fil-Birgu> Dehra ta’ bejt bis-servizzi fuqu wara li saret il-manutenzjoni

Il-Gvern g[andu 1,209 binja fi 52 lokalità f’Malta Koordinazzjoni minn Joe MIKALLEF joe.mikallef@media.link.com.mt ritratti mill-Awtorità tad-Djar

Djar xierqa jsa[[u l-komunitajiet u jipprovdu ambjent a[jar fejn inrabbu t-tfal tag[na. Fil-pre]ent, l-Awtorità tad-Djar g[addejja b’kampanja ta’ manutenzjoni u edukazzjoni bit-tema‘IlBinja Tieg[i, Id-Dar Tieg[i’. Fi [dan din il-kampanja hemm skema ta’ manutenzjoni fil-partijiet komuni tal-binjiet tal-Gvern u skema ta’ ri;enerazzjoni fl-oqsma tal-madwar il-binjiet talGvern L-g[an ta’ dawn l-iskemi hu mhux biss li ssir manutenzjoni fi]ika biex b’hekk joffru ambjent a[jar, i]da dawn huma skemi biex iwasslu messa;; edukattiv, b’mod sempli/i, i]da b’importanza. Din il-kampanja titkellem dwar kif ir-residenti

g[andhom jie[du [sieb il-binja ta’ fejn joqog[du, i]ommu l-indafa u jirrispettaw lill-;irien, i[arsu lpa/i u jeliminaw il-piki u l-vandali]mu. Dan kollu qed isir biex meta ssir il-manutenzjoni fil-komun tal-binjiet, ir-residenti jkunu kapa/i jie[du [sieb u japprezzaw ix-xog[lijiet li jkunu tlestew. Ta[t dawn l-iskemi qeg[din ji;u mwaqqfa l-Asso/jazzjonijiet tar-Residenti fil-binjiet li jag[mlu parti minn din l-iskema biex jiffa/ilitaw u jtejbu x-xog[ol us-servizzi li qed isiru u jo[olqu aktar parte/ipazzjoni u impenn mir-residenti. Il-Gvern g[andu 1,209 binja fi 52 lokalità u l[sieb tal-Awtorità hu li fuq medda ta’ sitt snin tkun tista’ ssir il-manutenzjoni fihom.

F’Bir]ebbu;a> Dehra minn barra ta’ bini tal-Gvern qabel ma saret il-manutenzjoni

G[al dan il-g[an kien allokat €1 miljun kull sena b’tir li jitran;aw 200 binja fis-sena, u €675,000 g[al skema ta’ ri-;enerazzjoni fil-madwar tal-binja. Kull kunsill se jing[ata sa massimuta’ €75,000 g[al kull proposta. Fis-sena 2011 kien hemm 11-il lokalità li bbenefikat mill-ewwel skema u 15-il lokalità li [adu benefi//ju mit-tieni skema. Xi xog[lijiet li saru din is-sena kienu: l-istallazzjoni tas-sistema ta’dawl LED madwar il-jogging track f’Santa Lu/ija, rinovazzjoni ta’ Pjazza Mattia Preti fil-Belt Valletta u tibdil tal-[ajt madwar il-bini f’Bir]ebbu;a. g[al pa;na 13


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Feature 13

F’Santa Lu/ija> Dehra ta’ da[la ta’ blokk ta’ appartamenti qabel ma saret il-manutenzjoni

F’Santa Lu/ija> Dehra ta’ da[la ta’ blokk ta’ appartamenti wara li saret il-manutenzjoni

Investiment ta’ miljun ewro fis-sena g[all-manutenzjoni tal-binjiet tal-Gvern minn pa;na 12

Dan il-pro;ett qieg[ed mifrux madwar Malta u G[awdex biex l-Awtorità tad-Djar tkun tista’tag[ti ftit g[ajnuna lil kul[add. Pre]entement, g[addej ixxog[ol fuq il-ma;;oranza tal-binjiet imsemmija u x-xog[lijiet li qed isiru huma dawn li ;ejjin: ■ Xog[ol ta’ njam fil-bibien prin/ipali t’isfel u dak ta’ fuq il-bejt ■ Xog[ol fuq l-entratura u l-kurituri li jwasslu g[all-appartamenti ■ Xog[ol ta’ aluminju fil-partijiet komuni u [adid ta’ tara;

■ Madum u r[am fl-entratura prin/ipali u t-tara; komuni ■ Xog[ol tad-dawl fit-tara; u t-tromba tal-bejt komuni ■ }ebg[a fl-entratura prin/ipali, fit-tara; komuni u t-tromba tal-bejt ■ L-ispazju ta’ ta[t it-tara; ■ Passa;;i u tur;ien fl-in[awi tal-binja li jag[mlu parti mill-komun ■ Mi]uri favur l-ambjent fil-partijiet komuni b[al dawl jew sistemi ta’ dawl li jiffrankaw lener;ija ■ Twa[[il ta’ letter boxes ;odda u notice boards

F’Bir]ebbu;a> Dehra minn barra ta’ bini tal-Gvern wara li saret il-manutenzjoni

L - Awtorità tad - Djar dejjem kellha g[an wie[ed , dak li tipprovdi ambjent a[jar . Biex dejjem issa[[a[ dak li temmen fih , l - Awtorità [adet ir - responsabbiltà li t[allas il - manutenzjoni ordinarja ta ’ dawn ir - resi denti , anke jekk fil - kuntratt hemm miktub li din il - manutenzjoni trid issir mir - residenti stess . L - Awtorità t[oss li dan l - in/entiv joffri g[ajnuna [olistika biex ir - residenti ta ’ dawn il - binjiet ikunu appo;;jati u jkun hemm sens ta ’ ownership biex jirrispettaw il - post li jg[ixu fih u lill - ;irien tag[hom .



IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IS-SIRJA

Il-maqtula jaqb]u l-5,000 bir-rewwixta ma tbattix L-Uffi/jal ewlieni tanNazzjonijiet Uniti b’responsabbiltà g[ad-drittijiet umani qalet li ’l fuq minn 5,000 persuna tilfu [ajjithom fl-ewwel disa’ xhur tal-inkwiet fis-Sirja fejn il-poplu qed ji;;ieled g[at-tmiem tar-re;im immexxi mill-President Bashar al-Assad Ir-re;im Sirjan fil-pre]ent qed imexxi offensiva brutali fuq il-poplu bl-iskop li jo[noq ir-rewwixta li ]viluppat mill-protesti tattoroq inizjali –fost rapporti li qawwiet tas-sigurtà lbiera[ qatlu tal-anqas [mistax-il ru[ waqt in/identi fl-in[awi ta’ Idlib, lejn itTramuntana tal-pajji]. Sadattant, il-Kummissarju Navi Pillay irrappurtat listatistika tad-dmija lillKunsill tas-Sigurtà tan-NU, bi/-/ifra tindika ‘elf maqtula o[ra minbarra n-numru pre/edenti li ;ie ]velat daqs g[axart ijiem qabel’. Il-vittmi jinkludu /ivili, eks militari u truppi li spi//aw iffu/illati wara li rrifjutaw li jift[u n-nar fuq [uthom Sirjani. Min-na[a tag[hom, l-awtoritajiet f’Damasku qed jg[idu li nqatlu ’l fuq minn 1,100

membri tal-Armata, ilPulizija u s-servizzi tas-sigurtà ta[t idejn lOppo]izzjoni u t-terrorist’. Intant, Navi Pillay qalet li l-azzjonijiet tar-re;im Sirjan jistg[u jikkostitwixxu delitti kontra lumanità, bil-Kummissarju ter;a’ tinsisti biex ilKunsill tas-Sigurtà tan-NU jirreferi s-sitwazzjoni fisSirja lill-Qorti Kriminali Internazzjonali. Is-sessjoni tal-Kunsill saret minkejja loppo]izzjoni tar-Russja, i/?ina u l-Bra]il, u blAmbaxxatur Britanniku Mark Lyall Grant jammetti li ‘l-i]viluppi dwar is-Sirja kienu l-aktar avvenimenti xukkanti li semg[u hu u lkollegi tul dawn is-sentejn li ilu jiltaqa’ l-Kunsill.’ L-ispinta fi/-/ifra talmaqtula g[andha ssostni ssej[a g[al intervent internazzjonali aktar konkret biex ma jkomplix it-tixrid tad-demm fis-Sirja. Dan meta l-President Assad qed jiffa//ja l-aktar sfida serja g[all-awtorità tieg[u, u fost rapporti li dejjem aktar suldati Sirjani qed jissie[bu mar-re]istenza kontra r-re;im.

IL-LIBJA

Eluf jesprimu l-frustrazzjoni f’Benga]i G[exieren ta’ eluf ta’ dimostranti mlew il-belt ta’ Benga]i biex jesprimu lfrustrazzjoni mal-Mexxejja li [adu l-poter f’idejhom wara l-era ta’ Muammar Gaddafi. Mifhum li bejn 20,000 u 30,000 Libjani [adu sehem fl-akbar dimostrazzjoni f’din il-belt mindu ]bruffat ir-rewwixta li waqqg[et lirre;im antik, bil-folol jo[onqu l-pjazza ta’ Shajara u t-triq ewlenija msemmija g[al Abdel Nasser. In-nies qed jitolbu l-bidliet fil-Kunsill Transitorju li qed iservi b[ala l-amministrazzjoni provi]orja talLibja u biex jitke//a millGvern “kulmin b’xi mod seta’ kien asso/jat mattmexxija ta’ Gaddafi.’ Fost g[ajjat li ‘r-rivoluzzjoni bdiet f’Benga]i’, iddimostranti kkundannaw dik li fissru b[ala ‘politika ambigwa’ u insistew li jsiru jafu l-fatti tal-assassinar

tal-:eneral Abdel Fattah Younis. Younis kien element ewlieni fir-re]istenza kontra r-re;im u spi//a maqtul xi xhur ilu ta[t /irkustanzi misterju]i. Muammar Gaddafi kellu ja[rab minn Tripli waqt irrewwixta kontra r-re;im li eskalat fi gwerra /ivili sakemm inqabad u nqatel minn ribelli Libjani f’Sirte, fl-20 ta’ Ottubru li g[adda. Sadattant, il-Kunsill Transitorju tal-lum qed jipprova jer;a’ jqajjem ilLibja fuq saqajha waqt li jibni l-istituzzjonijiet demokrati/i – i]da fl-istess [in qed ikollu jiffa//ja lpressjoni intensiva ta’ poplu g[atxan g[al titjib fil-kwalità tal-[ajja. Dan meta l-gruppi li g[andhom l-interessi f’re;juni spe/ifi/i tal-Libja mhumiex daqstant [erqana li j/edu l-poter li kisbu (waqt il-;lied kontra Gaddafi) lill-Gvern /entrali mhux elett mill-poplu.

LIEGE> Pulizija u paramedi/i jistennew fl-in[awi tal-attakk fil-pjazza ta’ Place Saint Lambert (Reuters)

IL-BEL:JU

Paniku u dmija fi Liege Armat joqtol tlieta u j[alli g[exieren ta’ feruti waqt attakk fuq ‘Christmas Market’ Ra;el armat ‘li ma kellu lebda passat terroristiku’ qabad jispara b’azzarin fuq folla nies waqt Christmas Market fil-qalba ta’ Liege fejn qatel tlieta u darab talanqas tmenin persuni o[ra; u[ud serjament. L-aggressur – li spi//a jne[[i [ajtu – anki xe[et ammont ta’ grenades qalb in-nies li ppakkjaw iz-zona tal-Place Saint Lambert fejn kienet qed tittella’ l-attività, bl-awtoritajiet jikkonfermaw li t-tali mexxa l-azzjoni wa[du u ming[ajr is-sehem ta’ kompli/i (skont ma qalu r-rapporti pre/edenti). L-attakk kiesa[ u biered qajjem paniku u kaos assolut fi Liege, bin-nies imbikkma jispi//aw ji;ru bla direzzjoni u j/emplu lil qrabathom – bil-midruba jibqg[u fi stat ta’ xokk anki waqt li ng[ataw l-ewwel g[ajnuna

mill-paramedi/i li marru ji;ru fil-post. L-aggressur ta’ 33 sena – identifikat b[ala Nordine Amrani – beda l-attakk bi sparatura fuq persuni li ra qrib venda g[all-karrozzi tal-linja fi Place Saint Lambert li hi mag[rufa b[ala /entru tal-[wienet. U wara li xe[et ilgrenades, Amrani kkonkluda d-dag[dig[a ta’ vjolenza billi jispara g[al rasu permezz ta’ pistola li kellu fuqu. L-awtoritajiet aktar tard qalu li ma kien hemm xejn li jindika li Amrani seta’ kellu konnessjoni mat-terrori]mu u bl-attakk mhux qed jitqies b[ala wie[ed terroristiku. Madankollu, uffi/jali ]velaw li l-aggressur, proprju lbiera[, kien issejja[ biex jidher l-G[assa tal-Pulizija u li dan f’[ajtu kien di;à xellef difrejh mal-

;ustizzja min[abba abbu] tad-droga u l-pussess illegali ta’ armi. Il-Prim Ministru Bel;jan Elio Di Rupo esprima xokk u dieqa g[ad-dmija fi Liege u ]ar l-in[awi tal-isparatura, fost rapporti li r-Re u rRe;ina tal-Bel;ju wkoll kienu qed ja[sbu biex i]uru l-belt. Dritt wara l-attakk, ilPulizija g[alqu /-/entru ta’ Liege g[al diversi sig[at, bil-[elikopters jittajru fuq il-belt u b’numru kbir ta’ ambulanzi jwie;bu g[assej[a tal-emer;enza – b’u[ud jaslu wkoll millOlanda, man-na[a l-o[ra tal-fruntiera. Sal-[in li morna g[allistampa, il-Pulizija u uffi/jali o[ra kienu g[adhom qed jinvestigaw x’seta’ wassal g[al din il-berqa filbnazzi.

FRANZA

Il-poplu jsemma’ le[nu kontra l-awsterità It-trade unions organizzaw sensiela ta’ protesti kontra l-awsterità f’xi mitejn belt Fran/i]a, bin-nies isemmg[u le[inhom kontra t-telf tal-impjiegi u l-issikkar ta/-/inturin meta jonqos anqas minn [ames xhur g[all-elezzjonijiet nazzjonali. Il-kapijiet tal-unions sej[u din id-dimostrazzjoni biex jikkundannaw il-qtug[ fil-ba;it talGvern li g[andhom jammontaw g[al 65 biljun ewro bejn issa u l-a[[ar tal-2016. Dan meta Franza qed tag[mel l-almu biex tra]]an kemm tista’ l-i]bilan/ pubbliku fost protesti kontra l-politika g[all-awsterità li, skont xi osservaturi, ma tinkludix pjan g[allistimolu tal-i]vilupp ekonomiku.

Il-President Fran/i] Nicolas Sarkozy u lGvern tieg[u g[alissa jridu jimxu ma’ linja (politika) delikata ferm qabel isiru l-elezzjonijiet g[all-Presidenza u l-Parlament ta’ Pari;i. Fl-istess [in Sarkozy je[tie; jappella lillelettorat filwaqt li jsostni l-credit rating ta’ pajji]u mas-swieq finanzjarji – li min-na[a tag[hom qed jesi;u g[all-imsemmi qtug[ b[ala kundizzjoni biex jiffinanzjaw id-djun enormi ta’ Franza. {afna mill-qtug[ elenkat g[alissa jinvolvi l-irtirar ta’ benefi//ji tat-taxxa – fost kontrolli aktar ri;idi g[all-infiq tal-Gvern – u ]idiet spe/ifikati fit-taxxa tal-VAT fuq bejg[.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

16 A[barijiet ta’ Barra IL-:ERMANJA

It-tieni l-akbar bank fil-pajji] f’diffikultà Il-Commerzbank AG, it-tieni l-akbar bank fil-:ermanja, jinsab f’ta[ditiet mal-Gvern biex jevita l-falliment. Il-bank, li 25 fil-mija tieg[u hu talIstat :ermani], jixtieq jevita li jing[ata l-g[ajnuna, irid isib 5.3 biljun ewro sa nofs is-sena d-die[la biex jil[aq irregoli stabbiliti mill-Awtorità Bankarja Ewropea (EBA).

Il-bank f’:unju rnexxielu ji;bor 5.3 biljun ewro mix-shareholders imma telf min[abba d-dejn li l-Gre/ja g[andha mal-bank kif ukoll regoli aktar iebsa dwar il-kapital po;;ew ilCommerzbank f’kundizzjoni prekarja. S’issa l-bank qed jipprova jevita li jie[u g[ajnuna finanzjarja ming[and ilGvern li jkun ifisser li dan ikun pass

milli ji;i tal-Gvern. Minflok sorsi qalu li l-bank qed ifittex li l-Gvern i/edi lEurohypo, taqsima g[as-self g[ax-xiri tad-djar, lill-Gvern u b’hekk jin[elsu [ames biljun ewro. Sa tmiem Settembru, ilCommerzbank kien espost g[al 13-il biljun ewro ta’ dejn fil-Gre/ja, lIrlanda, l-Italja, il-Portugall u Spanja.

Il-bank qed jimmira li sal-Milied ikun sab soluzzjoni peress li sal-20 Jannar irid jinforma r-regolaturi dwar kif se jsolvi l-problemi finanzjarji li g[andu. Il-Commerzbank g[andu 14-il miljun klijent. Dan il-bank hu wie[ed minn sitta :ermani]i li jinsabu f’diffikultajiet finanzjarja.

I?-?INA> Si;ra tal-Milied li tpo;;iet f’/entru kummer/jali f’Shenyang. Dis-si;ra hi g[olja 11.9 metru u mag[mula minn 320 rota. (ritratt Reuters)

IN-NORVE:JA

Skarsezza ta’ butir Min[abba l-popolarità ta’ dieta partikolari li titlob il-konsum tal-butir, fin-Norve;ja, it-tmien l-akbar esportatur ta’ ]ejt fiddinja, hemm skarsezza tal-prodott, tant li ma kienx hemm aktar fil-[wienet f’dawn l-a[[ar ;ranet u l-kwistjoni ddominat ilmezzi tax-xandir. Barra minn hekk, sajf fejn g[amlet [afna xita naqqas ilkwalità tal-g[alf tal-annimali u l-produzzjoni tal-[alib naqset b’25 miljun litru u min[abba f’hekk il-provvista di;à kienet batuta. Apparti minn hekk, anki ming[ajr din id-dieta ;dida li saret moda fin-Norve;ja, fil-pajji] dejjem kien hemm konsum kbir ta’ butir, partikolarment fil-festi tal-Milied. Is-sitwazzjoni tant aggravat li kien hemm min fuq l-internet kien qed ibig[ 500 gramma butir g[al madwar 300 ewro. Kien hemm ukoll nies li kienu mi]mumin fil-fruntieri jippruvaw ida[[lu l-butir bil-kuntrabandu.



IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

18 A[barijiet ta’ Barra L-UNJONI EWROPEA

Id-domandi tar-Renju Unit kienu theddida g[as-suq komuni – José Manuel Barroso Il-President tal-Kummissjoni Ewropea José Manuel Barroso qal li d-domandi tar-Renju Unit rigward trattament spe/jali g[all-industrija tas-servizzi finanzjarja (ta’ Londra) kienu se jipperikolaw il-futur tas-suq komuni.

Dan [are; minn rapport li ja li l-mod kif ;ie pre]entat Barroso kien qed jag[mel lillkellu jkun ta’ sogru g[allParlament Ewropew fi integrità tas-suq komuni talStrasbourg u b’a//enn partikuUE.’ lari g[all-a[[ar summit tal-UE Barroso kompla li fi/-/irkusfejn il-pajji]i-membri – bltanzi kien impossibbli li jaslu e//ezzjoni tar-Renju Unit – g[al kompromess, bil-Kapijiet qablu dwar il-[tie;a ta’ intetal-Istati l-o[ra jkollhom grazzjoni fiskali aktar profonda jag[]lu ‘li j[allsu dan il-prezz’ fiz-zona ewro. jew li jimxu ’l quddiem Ir-Renju Unit dakinhar u]a lming[ajr il-parte/ipazzjoni tarveto fil-konfront tat-Trattat ;did Renju Unit u ja//ettaw ftehim g[as-27 Stat tal-UE fejn qal li ‘intern’ bejniethom. kellu jipprote;i s-servizzi Min-na[a tieg[u, il-President finanzjarji tas-City of London. José Manuel Barroso (Reuters) tal-Kunsill Ewropew Herman I]da tal-anqas 23 stati o[ra Van Rompuy jittama li l-ftehim tal-Unjoni qablu biex ikattru r-rabtiet ekono;did fiskali li ji;bor il-parti kbira tal-pajji]i mi/i permezz ta’ emendi fit-Trattat ta’ tal-UE ikun iffirmat sal-bidu ta’ Marzu fejn Lisbona – u fid-diskors tieg[u Barroso qal li jippermetti monitera;; akbar tal-infiq talr-Renju Unit kien ‘rabat il-firma tieg[u ma’ pajji]i [alli jevitaw ripetizzjoni tal-kri]i tadprotokoll spe/ifiku dwar is-servizzi finanzjardejn attwali fiz-zona ewro.

IR-RENJU UNIT

Jistennew li r-ri/essjoni se tkun ag[ar milli bassru Ekonomisti ewlenin qed ibassru li r-Renju Unit g[andu jbati ri/essjoni [afna ag[ar milli kienu qed ja[sbu i]da skont huma din ‘m’g[andhiex tkun [a]ina daqs tal-Ewropa’. Esperti mal-IStandard Chartered Bank sadattant wissew li l-ekonomija tarRenju Unit di;à bdiet tonqos meta l-kumpaniji qed jissensjaw lill-[addiema u bil-morsa qed tag[fas fuq il-konsum tal-familji. Skont it-tbassir, lekonomija tar-Renju Unit g[andu jkompli jaqta’ lura sa (almenu) :unju li ;ej; meta t-tnaqqis ;enerali g[all-2012 hu indikat mal1.3 fil-mija. Madankollu, l-esperti ja[sbu li l-ekonomiji talistati taz-zona ewro – inklu]i Franza u l-:ermanja – x’aktarx jirre;istraw tnaqqis ta’ 1.5 fil-mija huma u jikkumbattu l-problemi tad-djun fiz-zona ewro. Bir-Renju Unit u lEwropa mistennija jsibu lproblemi fit-tkattir talekonomiji, jidher ukoll li pajji]i b[a/-?ina u l-Indja g[andhom – g[all-kuntrarju – jie[du spinta ekonomika fejn jirnexxilhom jisfruttaw it-taqlib pre]enti.

Hemm imbag[ad indikazzjoni li r-Renju Unit spi//a di;à f’ri/essjoni skont l-istatistika g[all-perijodu Ottubru-Di/embru. U g[alkemm is-sitwazzjoni, ’il quddiem, tista’ tkun ‘aqwa minn tal-Ewropa’, ir-Renju Unit xorta jinsab ‘vulnerabbli’ ferm fi/-/irkustanzi. Gerard Lyons, l-ekonomista ewlieni ma’ Standard Chartered, wissa li lpressjoni fuq id-d[ul talfamilji fir-Renju Unit u l[tie;a li jit[allas lura d-dejn ifissru li n-nies mhumiex qed jonfqu. ‘Sadattant, il-kumpaniji qed ja[sbuha darbtejn biex jinvestu u anki qed ike//u l[addiema fi ]mien meta lprospetti tal-esportazzjoni mir-Renju Unit intlaqtu [a]in mir-ri/essjoni flEwropa,’ sa[aq Lyons. Fl-istess [in, lOrganizzazzjoni g[al Koperazzjoni u }vilupp Ekonomiku (OECD) wissa lir-Renju Unit biex i[ejji g[al tnaqqis fl-i]vilupp talprodott nazzjonali. L-OECD anki qed tbassar li l-Bank tal-Ingilterra se jkollu jinvesti tal-anqas 125 biljun lira Sterlina o[ra flekonomija b[ala tentattiv biex jg[inha tirkupra millkri]i.

Inkwiet dwar il-[wienet fost nuqqas ta’ bejg[ Fir-Renju Unit hemm inkwiet li iktar minn 5,500 [anut – inklu]i [afna stabbilimenti ‘tal-isem’ (mag[rufa b[ala high street stores) fl-ibliet prin/ipali – jistg[u jag[lqu fi kwistjoni ta’ xhur meta qed jissemma n-nuqqas tal-bejg[ fost numru ta’ ra;unijiet. F’sitwazzjoni b[al din, imbag[ad, hemm il-possibbiltà li l-[wienet ‘jg[addu g[al idejn’ il-proprjetarji tal-bini inkwistjoni f’ka]i fejn il-kundizzjonijiet talkiri ma jkunux rispettati min[abba nuqqas ta’ fondi. Fil-pre]ent, qed jag[lqu aktar minn wie[ed fost kull g[axar [wienet li jinsabu fi triq ewlenija fir-Renju Unit – u dan qed jitqies biss b[ala l-medja. Ir-rata tal-vacancies tista’ anki tla[[aq mat-tletin filmija fi bliet b[al Runcorn, f’Cheshire, bis-sidien tal[wienet jinkwetaw li s-sitwazzjoni trid taqleb g[allag[ar. Dan meta l-konsum naqas b’rata konsistenti fl-in[awi

tal-high streets u fi ]mien meta l-[addiem qed ibati ta[t il-pi] tat-taxxi u lprezzijiet og[la tal-fuel. Intant, wie[ed anki jrid iqis l-in/ertezza ekonomika relatata g[all-kri]i fiz-zona ewro li qed t[alli wkoll impatt fuq ir-Renju Unit. Analisti jaqblu li ]-]mien hu ‘de/i]iv’ g[all-istabbilimenti fl-aktar zoni popolari tal-ibliet il-kbar fir-Renju Unit li kisbu s-su//ess fuq numru ta’ snin. U f’ka] li l-i]vilupp tarRenju Unit jg[addi minn sta;nar fit-tul, hemm kull possibbilta li jeg[rqu numru ta’ setturi, fosthom kummer/jali, u fost l-ag[ar riperkussjonijiet g[as-sidien tal-istabbilimenti l-kbar u l[wienet i]-]g[ar. Sadattant, numru sostanzjali ta’ stabbilimenti ilhom ibatu min-nuqqas ta’ bejg[ u meta entitajiet kummer/jali o[ra ( firRenju Unit) qed jiffa//jaw pressjoni tal-likwidita min[abba ammonti ta’ djun li la[qu akkumulawlhom.



IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

20 Anali]i

Partitarju tal-Partit ta’ Vladimir Putin u ie[or tal-Oppo]izzjoni waqt argument ja[raq bejniethom

Titwila lejn l-elezzjoni fir-Russja Dan l-artiklu qed jidher bil-kortesija ta/-?entru Russu g[ax-Xjenza u l-Kultura

Fl-elezzjoni g[ad-Duma tal-Istat li saret nhar il{add, 4 ta’ Di/embru 2011, il-Partit g[al Russja Mag[quda, ta’ Vladimir Putin, tilef [afna millappo;; li kellu qabel. I]da minkejja li tilef xi ftit millpopolarità tieg[u, il-partit ta’ Putin ;abar bi]]ejjed si;;ijiet biex i]omm ru[u fis-setg[a le;islattiva. Sabiex wie[ed jifhem sewwa l-elezzjonijiet parlamentari fir-Russja, je[tie; wie[ed jifhem /erti dettalji dwar is-sistema elettorali li tintu]a. L-Assemblea Federali (Federalnoe Sobranie) hija bi-kamerali, ji;ifieri hija ffurmata minn ]ew;t ikmamar. Dawn huma d-Duma tal-Istat (Gosudarstvennaja Duma) li tikkonsisti f’450 membru li ji;u eletti skont is-sistema proporzjonali g[al perjodi ta’ [ames snin (dawn kienu ta’ erba’ snin sa Di/embru

2008). Imbag[ad hemm ukoll il-Kunsill Federali (Soviet Federastii) li ma ji;ix mag[]ul direttament. Dan ji;i elett billi kull wa[da mit-83 kostitwenza federali tar-Russja tibg[at ]ew; delegati fil-Kunsill Federali, biex ikun hemm total ta’ 166 membru. Sadanittant, nhar il-{add li g[adda, 4 ta’ Di/embru 2001, saru l-elezzjonijiet fuq livell federali biex ti;i eletta d-Duma tal-Istat li, kif g[edna, tikkonsisti f’450 membru. Is-si;;ijiet ji;u

Skont kif ;ie m[abbar, jidher li l-Partiti li kienu approvati biex jie[du sehem fl-elezzjoni g[ad-Duma talIstat, kienu sebg[a. Minn dawn, tlieta ma ;abux issebg[a fil-mija tal-voti me[tie;a (it-treshold). Il-partit tal-ma;;oranza hu l-partit li jismu l-Partit g[al Russja Mag[quda, li tmexxa minn Vladimir Putin sa mis-16 ta’ April 2008. Dan il-partit ;ab 49.5 filmija tal-voti u reba[ 238 si;;u (kontra 64.30 fil-mija tal-voti u t-315-il si;;u li

minn Gennady Zyuganov. Dan il-partit ;ab 19.2 filmija tal-voti u reba[ 92 si;;u (kontra 11.57 fil-mija tal-voti u l-57 si;;u li kellu). B’hekk dan il-partit ;ie li ]ied 35 si;;u. It-tielet partit hu l-Partit g[al Russja :usta mmexxi sa mis-16 ta’ April 2011 minn Nikolai Levichev. Dan il-partit ;ab 13.2 fil-mija tal-voti u reba[ 64 si;;u (kontra t-7.74 fil-mija talvoti u t-38 si;;u li kellu). B’hekk dan il-partit ;ie li ]ied 26 si;;u.

Nhar il-{add li g[adda, 4 ta’ Di/embru 2001, saru l-elezzjonijiet fuq livell federali biex ti;i eletta d-Duma tal-Istat li, kif g[edna, tikkonsisti f’450 membru assenjati bis-sistema proporzjonali. Ta’ min jg[id li biex wie[ed jikseb ma;;oranza, ikun je[tie; 226 si;;u.

kellu). B’hekk dan il-partit ;ie li naqqas 77 si;;u. Il-partit tal-minoranza hu l-Partit Komunista mmexxi sa mill-14 ta’ Frar 1993

Ir-raba’ partit hu l-Partit Liberali Demokratiku immexxi sa mill-12 ta’ April 1991 minn Vladimir Zhirinovsky. Dan il-partit

;ab 11.7 fil-mija tal-voti u reba[ 56 si;;u (kontra t8.14 fil-mija tal-voti u l-40 si;;u li kellu). B’hekk dan il-partit ;ie li ]ied 16-il si;;u. It-tliet partiti li baqg[u barra huma dawn: Il-Partit Yabloko, Il-Partit g[al Russja Mag[quda, Il-Partit g[all-Kaw]a :usta. B’kollox ivvutaw 60.2 filmija tal-votanti rre;istrati. Min[abba l-votanti li jinsabu barra pajji]hom, irri]ultat definittiv g[andu ji;i m[abbar qabel id-19 ta’ Di/embru 2011. Il-Li;ijiet li jirregolaw l-Elezzjonijiet Fil-Federazzjoni Russa hemm sett ta’ li;ijiet li jirregolaw l-elezzjonijiet. Il-

prin/ipji fundamentali li fuqhom jitmexxew kemm lelezzjonijiet kif ukoll iddrittijiet elettorali ta/-/itta-

g[al pa;na 21


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Anali]i 21

Il-Partit ta’ Vladimir Putin b’238 si;;u wara li ;ab 49.5 fil-mija tal-voti minn pa;na 20

dini huma mi;bura filKostituzzjoni u spjegati filLi;i dwar il-Garanziji Ba]i/i tad-Drittijiet Elettorali u d-Drittijiet li //ittadini tal-Federazzjoni Russa g[andhom biex jivvutaw f’Referendum (Garanziji Ba]i/i). Fil-bidu din il-li;i kienet inti]a biex tistabilixxi l-istandards u lprin/ipji li kellhom jirregolaw l-elezzjonijiet kollha. Billi din ;iet promulgata fl1994, il-li;i tal-Garanziji Ba]i/i kienet spe/ifikat ukoll prin/ipji li fuqhom lelezzjonijiet li ;ew wara kellhom ikunu bba]ati. Matul is-snin din il-li;i ;iet immodifikata. Sistema Elettronika Il-President talFederazzjoni Russa, Dmitri Medvedev, kien [ejja pro;ett biex tit[affef il-

modernizzazzjoni teknika tas-sistema elettorali u g[alhekk [e;;e; ’l-organizzaturi biex jipperfezzjonaw sistema ta’ teknolo;ija talinformatika biex ji]guraw id-drittijiet kostituzzjonali tal-votanti waqt il-votazzjoni u l-g[add tal-voti. Din is-sistema g[all-ippro/essar tal-voti b’mod awtomatiku ;iet introdotta birRegolament Nru 818 – p, iffirmat fis-17 ta’ Mejju 2011 mill-Kap tal-Gvern RussuVladimir V. Putin. Din intu]at g[all-ewwel darba f’g[axar re;juni flelezzjoni preliminari tat-13 ta’ Marzu 2011 u l-votazzjoni elettronika bla karti tal-vot intu]at f’re;jun wie[ed. Minbarra l-[effa u t-trasparenza dawn il-mezzi jintu]aw biex jin]ammu a;;ornati l-listi tal-votanti u biex jitqies kemm g[andu jkun l-ammont ta’ sussidji lill-partiti u ’l-kandidati.

Hu ppjanat li sal-a[[ar tal-2012, 15 fil-mija talpostijiet tal-votazzjoni g[andhom ikunu mg[ammra bl-apparat g[al votazzjoni elettronika u g[allippro/essar tal-voti. Sal2015, 60 fil-mija tal-postijiet tal-votazzjoni mxerrdin mar-Russja kollha g[andhom ikunu programmati b’dawn il-mezzi tekni/i. Il-medja Il-Li;i tal-elezzjonijiet

tinkludi dispo]izzjonijiet li jirregolaw kif g[andha timxi l-medja kemm dik stampata kif ukoll dik elettronika matul il-kampanja, fost kollox billi tipprovdi [in g[ax-xandir u spazju g[all-istampa, kemm dik b’xejn kif ukoll dik im[allsa, lill-partiti politi/i kollha rre;istrati g[all-elezzjonijiet b’kundizzjonijiet ugwali g[all-iskopijiet talkampanja u jirregolaw ukoll l-obbligazzjonijiet tal-medja kkontrollata mill-istat u dik privata. Il-li;i ti]gura li lpartiti kollha jkollhom a//ess g[all-medja, u li la[barijiet dwar dak kollu li jkun g[addej waqt l-elezzjoni jkunu separati millkummenti editorjali. L-Elezzjoni Presidenzjali Fis-27 ta’ Novembru g[adda, t[abbar li

li

Vladimir Putin – g[alkemm naqqas l-g[add ta’ si;;ijiet – re;a’ [are; rebbie[

ta f’]ewg rawnds biex iservi g[al terminu ta’ sitt snin. Ir-ri]ultat ta’ din l-elezzjoni le;islattiva xejn ma jindika li Vladimir Putin sa j]id fil-voti. It-tnaqqis filpopolarità tal-partit tieg[u

president ji;i elett millpoplu g[al mhux aktar minn ]ew; perjodi ta’ mhux aktar minn sitt snin (li ]diedu minn erba’ snin minn Di/embru tal-2008). Minn mindu l-Federazzjoni Russa nfirdet mill-Unjoni

Mhux mistenni li sa jkun hemm sorpri]i kbar, g[ax se jkun Putin stess li sa jer;a’ ji;i elett f’din il-kariga minflok Dmitri Medvedev Vladimir Putin kien a//etta l-kandidatura talpartit tieg[u, G[al Russja Mag[quda, biex jo[ro; g[all-elezzjonijiet presidenzjali li sa jsiru f’Marzu tal-2012. Il-president ji;i elett b’ma;;oranza assolu-

aktarx li sa jkollu effett negattiv fuq ir-ri]ultat a[[ari. Madankollu mhux mistenni li sa jkun hemm sorpri]i kbar, g[ax sa jkun Putin stess li se jer;a’ ji;i elett f’din il-kariga minflok Dmitri Medvedev. Il-

Sovjetika f’Jannar tal1 992 , saru [ames elez zjonijiet g[all-presidenza u [amsa o[ra g[all-parlament. Fil-[ames elezzjonijiet presidenzjali, darba biss, ji;ifieri fl-1996, kien

hemm b]onn tat-tieni rawnd. Fihom ;ew eletti tliet presidenti. Boris Yeltsin kien ;ie elett fl1 99 1 u fl -1 996 , Vladimir Putin fl-2000 u fl-2004 (Yeltsin kien di;à [alla lpoter f’idejn Putin fl-1991) u Dmitry Medvedev fl2008. Il-kandidat tal-Partit Komunista spi//a fit-tieni post f’kull elezzjoni: Nikolai Rhyzkov fl-1991, Gennady Zyuganov fl1 996 , fl - 2000 u fl - 2008 u Nikolay Kharitonov fl2004. Kien biss fl-1996 li kien hemm kandidat li ;ie fit-tielet post u li ;ab aktar minn 10 fil-mija tal-voti fl-ewwel rawnd. Dan kien Alexander Lebed.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 14 ta‘ Di/embru, 2011

22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Paul Bartolo

Doriana Bezzina

Helen D’Amato

Ann Marie Mangion

ISWED FUQ L-ABJAD

Il-Politika Nazzjonali tat-Tfal NET Television 21>30

Is-su;;ett g[ad-diskussjoni fil-programm tal-lum se jkun id-dokument dwar ilPolitika Nazzjonali tat-Tfal. Il-mistiedna se jkunu Helen D’Amato li hi l-Kummissarju tat-Tfal, Doriana Bezzina li hi /-Chairperson tal-kumitat li [adem fuq it-tfassil tad-dokument, Paul Bartolo li hu psikologu, u Ann Marie Mangion,

SIMPATI?I

Presepju NET Television 20>30

Fid-dar ta’ Cassar ilkliem jaqa’ fuq kif ilpresepju llum m’g[adux wisq popolari. Minfloku saru popolari s-si;ra talMilied u Santa Klaws. Il-Kappillan (Fabian Scerri de Carlo) i[oss dan it-tibdil ukoll, u g[alhekk jitlob l-g[ajnuna ta’ Charlie (Joe Gatt) u Salvu (John Suda) biex jorganizzaw xi [a;a spe/jali g[all-Milied. Issir kompetizzjoni g[all-isba[ presepju. Imma min hu l-iktar [erqan li jkollu presepju? U min hu l-aktar [erqan li jirba[ din ilkompetizzjoni? Dan l-episodju hu kitba ta’ Joe Gatt.

avukat tal-familja li hi wkoll l-awtri/i tal-ktieb Competency and Best Interests of the Child relating to Health Issues: A Maltese and International Legal Perspective li kien ippubblikat fil-:ermanja. Produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Stephen Calleja.

FIL-QOSOR • BEJNI U BEJNEK (NET Television 23>30) - Joséf Bonello llum se jkollu b[ala l-mistiedna tieg[u lill-kantanta u pre]entatri/i televi]iva Claudette Pace (fir-ritratt fuq ix-xellug). G[al xi ]mien kienet koproprjetarja tal-istazzjon televi]iv Max Plus. L-aktar programm

televi]iv popolari tag[ha hu Sellili li ilu jsir g[al numru ta’ snin. Kien popolari wkoll L-Isfida. B[ala kantanta kienet irrappre]entat lil Malta fil-Eurovision Song Contest bil-kanzunetta Desire. {admet ukoll fis-settur tal-marketing u g[al xi ]mien kienet ukoll Communications Officer fi [dan il-Ministeru tas-Sa[[a. • MALTA LLEJLA (NET Television 17>00) - Minbarra rrokna regolari dwar is-sa[[a, illum mat-Tabib Andrew Agius, parti kbira mill-programm tal-lum, b[as-soltu ppre]entat minn Stephanie Spiteri, se tkun dwar id-diversi pantomimi li jsiru f’pajji]na f’dawn i]-]minijiet tas-sena. • CHIT CHAT (NET Television 15>45) - Is-su;;ett g[addiskussjoni bejn it-tfal residenti ta’ Chit Chat se jkun dwar ir-rigali tal-Milied.. Tmexxi d-diskussjoni Janice Darmanin.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

TV#Radju 23 L’ULTIMO SAMURAI

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

Il-kultura tas-Samuraj Rete 4 21:10

Nathan Algren (Tom Cruise, fir-ritratt fuq ix-xellug) ikun Amerikan li jitqabbad biex i[arre; grupp ta’ suldati :appuni]i biex ikunu f’po]izzjoni li jo[duha kontra r-ribelli Samuraj. I]da meta Algren isir jaf a[jar lisSamuraj jispi//a affaxxinat mill-kultura tag[hom… Fost l-atturi nsibu wkoll lil Ken Watanabe, William Atherton, Chad Lindberg, Ray Godshall Sr u Billy Connolly. Il-film in[adem fl-2003 b’re;ija ta’ Edward Zwick u hu twil 134 minuta.

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta • 93.7 FM 06:00 - L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:35 MillMedia Internazzjonali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - All Time Favourites 13:30 - Qari tar-Rumanz 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bullettin talA[barijiet 18:15 - Ma’ Nathalie 19:00 - Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari tar-Rumanz (r) 20:30 Nis;a 21:00 - Mu]ika Romantika 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Xi Qrajt, Xi Smajt 22:08 - Ru]arju 22:30 - Soul, Rhthym & Blues 23:30 Ripetizzjoni. ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 Kummentarju 12:30 - A[na 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Lokal 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - Verset il-Lejl 20:45 - Eurovision Radio 21:45 ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Forum 24:00 - Mezza Notte 02:00 Ta[t Sema Kwiekeb. RTK • 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bullettin 12.15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam 80s Corner Fuzzbox - Christian Azzopardi Newsdesk (r) Night Style - Joe Gabriel Vella

15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - G[and in-Nutar 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:12 - Realtajiet ta’ llum (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 - Ru[ il-Kelma 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Rakkont, Il-Polz ta/-?ittadin, Servizz b’im[abba, Sa[[a, Straightforward, Ambjent. Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Il[na mi/-?par 10:00 -

Ri/erka u Edukazzjoni Ambjentali 10:30 - Bioneers 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali (r) 13:30 Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Kif [addmu l-Malti 20:00 - Outside Lectures 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 -

Tag[lim u Twemmin Nisrani 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 Shalom 14:30 - Qari tar-Rumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 - IlKura;; Nofs il-Fejqan 17:00 {ajjitna (r) 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Lifesong 20:30 - Qari tarRumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 - Kristu Fostna (r) 23:00 - Il-{ajja Vera (r) 23:30 Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 Ben Glover 22:00 - Toby’s Wall of Sound 24:00 - Paul van Dyk. Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi Angelus fit-08:00 u f’12:00) 18:00 - Italia.com 20:00 - L.S. Live.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:10 - 10 minuti 09:20 - Kwi]]un (r) 10:00 Purée (r) 11:00 - YEP 11:30 Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 Bijografiji - :u]a Mifsud 21:45 Lenti 22:30 - Mixage 23:15 - LA[barijiet 23:30 - Style Watch (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Tomatate 17:00 Stylish Living 17:30 - ONE News Update 17:40 - Pandora 18:15 - Looks 18:55 - Londri 19:15 - Minuta Wa[da! 19:30 ONE News 20:15 - Starmakers 21:15 - TX 22:35 - La Morna Morna (r) 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da! 23:45 Kalamita (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - M’Intix Wa[dek (live) 20:30 - Robert Musumeci Talk 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - Valletta Side (r). Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 09.35 Linea verde 11:00 - Tg 1 11:05 Occhio alla spesa (attwalità) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia

14:10 - Verdetto finale 15:15 La vita in diretta 16:50 - Tg Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Qui Radio Londra 20:35 - Soliti Ignoti 21:10 - Primaserata Porta a porta 23:55 - Le candele brillavano a Bay Street. Film 2006 01:15 - Tg 1 notte 01:50 - Qui Radio Londra 01:55 - Sottovoce.

. Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 10:00 - Tg 2 punto.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:10 - Ghost Whisperer (TF) 16:50 - Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Tg 2 Flash 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 Tg 2 notizie 21:05 - Andrea Bocelli - One Night in Central Park 23:10 - Tg 2 notizie 23:25 - Tracce 00:45 - Tg Parlamento 00:55 - ER - Medici in prima linea 01:45 - Italia sul due. Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi (attwalità) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 Tg 3 regione 20:00 - La crisi, in 1#2 h 20:20 - Blob 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Chi l’ha visto? 23:30 - Boris (sitcom) 24:00 - Tg 3 linea notte estate 01:05 - Crash - Contatto, impatto, convivenza. Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 - mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08.50 Mattino cinque (attwalità) 10:00 - Tg 5 - ore 10 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 -

Centovetrine 14:45 - Uomini e donne (reality) 16:15 - Amici 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - I cerchi nell’acqua 23:30 - Matrix 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia. Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 06:55 - Zorro 07:25 - Starsky & Hutch (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Codice rosso (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo 14:05 - Il tribunale di Forum 15:10 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 - Sentieri 16:50 Agatha Christie: Caccia al delitto. Film ’86 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - L’ultimo Samurai. Film 2003 00:20 - Alien. Film ’79. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 06:50 - Cartoons

08:30 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - No Ordinary Family (TF) 16:25 - La vita secondo Jim (sitcom) 16:50 - Giovani campionesse (TF) 17:45 - Cartoons 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI: scena del crimine 21:10 - Colorado 00:15 American Pie - Band Camp. Film 2005. La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:40 - Coffee Break (attwalità) 10:35 - L’aria che tira 11:25 (SOS Tata (reality) 12:25 I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 – Bastano tre per fare una coppia. Film ’80 16:15 Atlantide 17:30 - The District (TF) 19.20 - ‘G’ Day 20:00 Tg La 7 20:30 – Otto e mezzo 21:10 - Chocolat. Film 2000 23:35 - Gli intoccabili 00:35 Tg La 7 00:45 - (Ah)piroso 01:40 - Prossima fermata.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

24 TV#Radju Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Libreriji u Arkivji 11:30 - Luxdesign 12:40 Dokumentarju 13:00 - 3 Pointer 13:30 - Qalbinnnies 14:15 -10 miniuti 14:30 - Lenti 15:10 Dokumentarju 15:30 - Libreriji u Arkivji 16:00 - Luxdesign 17:10 - Dokumentarju 17:30 - 3 Pointer 18:00 - Qalbinnies 18:45 - 10 minuti 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 Sewwieqa Maltin fi Sqallija 19:30 - 21st Century 20:00 - Starboard 20:25 - A[barijiet bl-Ingli] 20:30 - Libreriji u Arkivji 21:00 Luxdesign 22:10 - Lenti 22:50 Storja wara l-Istampa 23:00 Qalbinnies 23:45 - 10 minuti. Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - Favourite News 12:30 - Niskata 15:00 - Newspoint 15:30 - Teleshopping 16:30 - {in g[al Kollox 17:30 Makura 18:15 – Favourite News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 Kont taf? 20:15 - Favourite News 21:00 - Mitqlu Deheb 23:00 Link 23:05 - Kont taf? 23:15 Favourite News. Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[allMaltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 Bingo 75 20:30 - Kontra r-Ri[. La 5 • melita 162 13:45 - Grande Fratello 14:00 ER (TF) 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 - Eli Stone (TF) 16:25 - Champs 12 (TN) 17:15 La tata (sitcom) 17:40 - Un nipote speciale. Film 2005 19:25 - Amici 19:55 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 Grande Fratello 21:00 - Grande Fratello Live 21:10 - Bounce. Film 2000 23:10 - Grande Fratello Live. BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301

07:00 - 3rd & Bird 07:10 Bobinogs 07:20 - Boogie Beebies 07:35 - Poetry Pie 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Tweenies 08:10 - Charlie and Lola 08:20 Fimbles 08:40 - My Family 09:40 - The Weakest Link 10:25 - The Planets 11:15 - Doctors 11:45 - EastEnders 12:15 - Holby City 13:10 - My Family 14:40 The Planets 15:30 - The Weakest

Link 16:15 - Doctors 16:45 EastEnders 17:15 - Holby City 18:10 - The Planets 19:00 - The Weakest Link 19:45 - Doctors 20:15 - EastEnders 20:45 Casualty 21:40 - Cranford 22:30 - Gavin and Stacey 23:00 - My Family. TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:35 - Bonanza 08:35 Gunsmoke 09:40 - A Caribbean Mystery. Film ’83 (PG) 11:30 Driven. Film 2001 (PG) 13:45 Bonanza 14:50 - The High Chaparral 16:00 - A Star Is Born. Film ’54 (PG) 19:20 - Sherlock Holmes and the Voice of Terror. Film ’42 (U) 20:35 - Crime Wave. Film ’54 22:00 - The Long Kiss Goodnight. Film ’96 (18). MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 07:40 - Hornet’s Nest. Film ’70 (A) 09:30 - Awake to Danger. Film ’95 11:00 - Double Deception. Film ’93 12:35 - Play Dirty. Film ’69 (PG) 14:30 Valdez Is Coming. Film ’71 (12) 16:00 - MGM’s Big Screen 16:15 - Nicholas Nickleby. Film 2002 (PG) 18:25 - Crossplot. Film ’69 (PG) 20:00 - Gaily, Gaily. Film ’69 (PG) 21:45 - Cop. Film ’88 (18) 23:35 - The Boost. Film ’88 (18). Diva Universal • melita 313 06:55 - Commander in Chief 07:50 - Agatha Christie’s Poirot 09:34 - Consulta 16 09:50 - The

Casebook of Sherlock Holmes 10:50 - Cento Vetrine 11:50 JAG 12:55 - Commander in Chief 13:50 - I’ll Tell You 14:00 - Wind at My Back 15:55 - The Casebook of Sherlock Holmes 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:50 - Great Women 19:00 JAG 20:00 - Commander in Chief 20:55 - Le Baiser (The Kiss) 21:00 - Rosemary and Thyme 22:00 - The Memoirs of Sherlock Holmes 23:00 - Agatha Christie’s Marple Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: Pain and Paybacks 08:10 - Mythbusters: Hidden Nasties 09:05 - Extreme Engineering: Panama Canal 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Ring of Fire 11:50 - Street Customs: Christian Audigier’s Hummer 12:45 - Twist the Throttle: Ducati 13:40 - American Chopper: Steve Wyrick & Icee Bikes 14:35 Dirty Jobs: Spider Pharm 15:30 Deadliest Catch: Cheating Death 16:25 - Mythbusters: Boomerang Bullet 17:20 - Extreme Engineering: Panama Canal 18:15 - Ultimate Survival:

Mexico 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - One Man Army: Hard Work, Hard Play 21:00 - Ross Kemp in the Middle East 21:55 Sons of Guns: Oh My God, a Cannon! 22:50 - Border Security USA 23:45 - Mythbusters: Dumpster Diving. Melita Movies • melita 801 10:00 - Delgo. Film 2008 (U) 11:30 - Flubber. Film ’97 (U) 13:05 - Santa Buddies. Film 2009 (U) 14:36 - Hollywood Buzz 15:00 - The Transporter 2. Film 2005 (16) 16:25 - Hollywood Buzz 16:50 - Surrogates. Film 2009 (12) 18:25 - The Insider. Film ’99 (PG) 21:00 - Seven Pounds. Film 2008 (12) 23:05 Never Let Me Go. Film 2010 (AO) 00:50 - Buried Alive. Film 2007 (AO). Melita More • melita 802 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - Mike & Molly 11:30 - The Mentalist 12:15 - Chuck 13:00 - Days of our Lives 13:45 - ER 14:30 The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - The Mentalist 17:30 Supernatural 18:15 - Days of our Lives 19:10 - Glee 20:00 - Films & Stars 20:30 - How I Met Your Mother 21:00 - Entourage 21:30 - Hung 21:55 - Boardwalk Empire 23:00 - Chuck 23:50 Amazing Race 00:35 - Gossip Girl 01:20 - True Blood. Biography Channel • melita 411 07:00 - Eye for an Eye 14 07:30 Eye for an Eye: 16 08:00 Hoarders: Julie and Shannon 09:00 - Billy the Exterminator: Roadkill 09:30 - Storage Wars: War on the Shore 10:00 - Parking Wars 10:30 - Party Mamas: Maya 11:00 - Making Over

America with Trinny and Susannah: A Pirates Life for Me: Linda Valenti 12:00 - Snapped: Women Who Kill: Erin McLean 13:00 - Billy the Exterminator: Dirty Rat 13:30 - Storage Wars: All Guns to Port 14:00 - Eye for an Eye 14 14:30 - Eye for an Eye 16 15:00 - John Edward Cross Country: Still With Us 16:00 Snapped: Women Who Kill: Erin McLean 17:00 - Making Over America with Trinny and Susannah: A Pirates Life for Me: Linda Valenti 18:00 - Hoarders: Julie and Shannon 19:00 - Eye for an Eye 14 19:30 - Eye for an Eye 16 20:00 - Billy the Exterminator: Dirty Rat 20:30 Storage Wars: All Guns to Port 21:00 - A Gypsy Life for Me 22:00 - Monster In Laws: Naughty Grandma 22:30 Monster In Laws: Money Can’t Buy a Grandbaby 23:00 Hoarders: Robin#Ken.

G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 - Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 Tigga and Togga 14:40 - Rubbadubbers 14:50 Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - Barney and Friends 15:55 Tigga and Togga 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper

06>30 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19.10 19.15 19>45 20>30 21>30 21>32 23>00 23>30

16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:07 Dougie in Disguise 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - The Magic Key 20:00 - The Hoobs.

Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:15 - Phineas and Ferb 10:00 - Wizards of Waverly Place 10:45 - Fish Hooks 11:30 - The Suite Life on Deck 12:20 - Wizards of Waverly Place 13:00 - Phineas and Ferb: Across the 2nd Dimension (U) 14:35 - So Random 15:00 - The Fairly Odd Parents 15:25 - Good Luck Charlie 15:50 - Fish Hoo ks 16:15 - Shake It Up 16:45 Good Luck Charlie 18:00 - Sonny with a Chance 18:25 - Hannah Montana 19:15 - The Suite Life on Deck 20:00 - Shake It Up.

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping House Magazine Teleshopping Bla Kumment XD Chit Chat Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Kontra l-{in Tlug[ tas-Super 5 (ikompli) Kontra l-{in NET News Simpati/i NET News Iswed fuq l-Abjad NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - GTA Road to Dubai, Motor Racing 08:45 - FIA World Touring Champ. 09:45 Eurogoals 10:45 - European Short Course Swimming 12:15 WC Ski Jumping 13:45 - WC Biathlon 15:45 - UK Champ. Snooker 17:00 - WC Ski Jumping 17:45 - Photo Finish 18:00 - Mats Point 18:30 - Wed. Selection 18:35 - Riders Club 18:40 - Global Champions Tour Equestrian 19:40 - FEI World Cup, Equestrian 20:40 - Dubai World Champ., PGA Tour European Golf 21:40 - Golf Club 21:45 - Yacht Club 21:50 - Wednesday Selection 22:00 UK Champ. Snooker 23:30 WC Ski Jumping. Go Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - Serie A: Rd 11 - Genoa v Inter 09:00 - Barclays PL: Wk 18 - Swansea C v Fulham 11:00 - Serie A: Rd 15 - Bologna v Milan 13:00 - Barclays PL: Wk 18 - Review 14:00 - ERC Heineken Cup: Rd 3 - Harlequins v Toulouse 16:00 - Barclays PL: Wk 18 - Man. Utd v Wolves 18:00 - Barclays ATP World Tour Finals, London - JW Tsonga v R Federer 21:05 - The FA Cup: Rd 2 Reply - Macclesfield Town v Chelmsford City (live) 23:05 - Serie A: Rd 11 - Genoa v Inter 01:05 - Trans World Sport 02:00 - Barclays PL: Wk 18 Swansea C v Fulham. Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - ERC Heineken Cup: Rd 3 - Harlequins v Toulouse 10:00 Barclays PL: Wk 18 - Man. Utd v Wolves 12:00 - Dubai World Champ. - Day 3 17:00 - Fifa Futbol Mundial 17:30 - Barclays PL: Wk 18 - Arsenal v Everton 19:30 - PL World - Wk 18 20:00 - Trans World Sport 21:00 Roma Channel. Melita Sports 1 • melita 701

UEFA Europa League: MD6: 19:00 - Lazio v Sporting Lisbon (live) 21:05 - Fulham v Odense (live). 23:10 - Bundesliga: VfB Stuttgart v Bayern Munich (r). Melita Sports 2 • melita 702

UEFA Europa League: MD6: 19:00 - Besiktas v Stoke City (live) 21:05 - Maccabi Haifa v FC Schalke (live). Melita Sports 10 • melita 710 19:00 - UEFA Europa

League: MD6 (live). Malta Stars • melita 614 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:45 - Malta Handball Assoc. (r) 11:10 BOV PL: Tarxien v Qormi (r) 13:40 - Malta Rugby Football Union (r) 15:25 - Melita GFA 1st Div.: Nadur Youngsters v SKVW (r) 17:20 - Malta Basketball Assoc.: Alyssa

Ashley Loyola vs McDonalds Depiro (r) 19:00 - 3 Pointer 19:30 - Malta Basketball Assoc. 21:00 - BOV PL: Tarxien v Qormi (r) 23:25 - Malta Rugby Football Union (r) 01:05 - Malta Basketball Assoc. (r). Football Stars 1 • melita 615 08:00 - npower Champ.:

Southampton v Blackpool (r) 09:50 - La Liga: Levante v Sevilla (r) 11:40 - Bundesliga: VfB Stuttgart v Bayern Munich (r) 13:40 - La Liga: Real Betis v Valencia (r) 15:35 - npower Champ.: Southampton v Blackpool (r) 17:25 Campeonato Brasileiro: AtleticoPR v Corinthians (r) 19:20 Bundesliga: Hertha Berlin v FC Schalke (r) 21:15 - npower Champ.: Southampton v Blackpool (r) 23:05 Bundesliga: VfB Stuttgart v Bayern Munich (r) 01:00 - La Liga: Real Betis v Valencia (r). Football Stars 2 • melita 615 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 npower Champ.: Southampton v Blackpool (r) 16:00 Bundesliga: VfB Stuttgart v Bayern Munich (r) 18:00 Barca TV 21:00 - Bayern Munich TV 00:00 - Barca TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - BPP 201. 150 peaksSUI Highlights (r) 14:20 - NBA: LA Lakers @ Dallas (r) 16:15 European Champ.: Men's Riding (r) 17:35 - Skiing & Snowboarding. Swatch Skiers Cup 2011 - Highlights (r) 18:05 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:10 Pentathlon 2011: Russia: Women's Highlights - Swimming & Fencing (r) 19:25 - European Poker Tour: Season 6: Kyiv Show 2 (r) 20:20 - NBA: LA Lakers @ Dallas (r) 22:15 European Champ.: Women's Fencing & Swimming (r) 23:15 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Klassifikati 25 PROPRJETÀ Appartamenti

IL-QAWRA, San Pawl ilBa[ar u Bu;ibba, appartamenti ;odda (kollha bilpermessi). Il-prezzijiet jibdew minn € 75,000. G[al aktar dettalji /emplu 77868677.

Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar tal-banju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

L - Imqabba

TERRACED house , fully furnished , bil - garaxx . Prezz € 280 , 000 . ?emplu 99 1 30380 jew 99772809 .

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem il ba[ar , b ’ veduti u bi tliet kmamar tas - sodda . ?emplu 79843698 .

Proprjetà

U artijiet g[all - i]vilupp . ?emplu 99473354 jew 2 1 387082 .

San Pawl il - Ba[ar

APPARTAMENT qud diem il - ba[ar vi/in is Sirens bi tliet kmamar tas sodda , b ’ veduti garantiti . Prezz € 225 , 000 . ?emplu 77868677 .

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tas-sodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €1 04 , 82 1( Lm45 , 000) . ?emplu 99803659 jew 79498824.

Santa Venera

{a]-}ebbu;

VETTURI

APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area ( open plan) , tliet kmamar tas-sodda, wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju. Washroom, bejt u l-arja. Prezz €145,000. ?emplu 79050498

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz € 338 , 000 . ?emplu 99422082.

APPARTAMENT lest minn kollox fit - tieni sular fi blokk ta ’ tnejn , bl - arja kollha tieg[u u bil - perme ss g[all - bini . Bil - lift u bla /ens . Tliet kmamar tas sodda . ?emplu 9982 1 539 .

Range Rover

CLASSIC , 3 door V8 3 . 9 EFI , ;ewwa mibdul – soft dash . Prezz € 5 , 000 negozjabbli . ?emplu 79456 1 74 .

Renault Scenic

PETROL 1. 6 1 6V 2002 b ’ mileage baxx , f ’ kundiz zjoni perfetta , dejjem servisjata g[and Kinds , full extras u dejjem iggaraxxjata . Prezz mitlub € 7500 negozjabbli . ?emplu 99527477 .

Kia Mentor

PETROL 1 996 kundiz zjoni tajba . Prezz negoz jabbli . ?emplu 99025 1 25 .

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 79803496.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Mobile kiosk

Tiswijiet

B’4 kxaxen kbar, kulur kawba /ar €30, TV table b’2 kxaxen u post g[ad-DVD player u g[all-videos#DVDs, €20, fanal tal-k/ina, tubu tond 12” ta/-/eramika u shade tal-[;ie; €25. ?emplu 21242180.

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ LPs

TA’ operetti Taljani u mu]ika folkloristika ta’ pajji]i differenti. 50/ ilwa[da. ?emplu 21440145.

Mejda tonda

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl ilBa[ar. ?emplu 99887233.

TAL-A{MAR mastizz. Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn. Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Ni]barazza

Mejda tal-pranzu

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel.

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.

Nappy changer

Office furniture

SKRIVANIJA 180cm u vetrina b’erba’ bibien ta’ Oxford House. :odda fjamanti u mhux u]ati. ?emplu 21494574.

Pasturi

TA’ tafal Malti, sett ta’ 20 pastur, €10 u presepji kull daqs fuq l-antik. ?emplu 21495253.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti, u kalendarji 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and BONNICI’S PRINTING PRESS (Pawlu Bonnici) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie; etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

26 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Biex ix-xena fuq il-lemin tkun identika g[al dik fuq ix-xellug jonqosha erba’ partikularitajiet. X’inhuma?

16

17

X’jonqos^

18

Mimdudin>5. Il-bar jimtela kollu pilastri? (5) 6. Ir-raba’ lewn tal-qawsalla (5) 7. Xarba li ttina l-a[bar (5) 10. Il-wild tan-nag[;a (5) 11. {a;ra prezzju]a (5) 12. M’g[adux hawn (5) 14. Arkitett (5) 16. {ut li qabel kien ja[rab! (5) 17. Bott (5) 18. Ejjew isfel (5)

Weqfin>1. La[la[ bl-ilma safi (6) 2. Mag[lub g[uda (6) 3. Imqabbe] ’il barra (6) 4. Frotta li jibda biex jag[tina l-fra? (6) 8. {e;;a (5) 9. {axixa li titqatta’ roti roti (5) 12. G[aqqad il-[ajt u ma setax isib tarfu (6) 13. Basket tat-tiben (6) 14. Gost jew favur (6) 15. Kelb ]g[ir hu kelb … … (3-3)

Sudoku

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

L-in;inier

Dan l-in;inier ivvinta apparat li meta jdawwar il-manku skont id-direzzjoni tal-vle;;a xi pi]ijiet jitilg[u ’l fuq filwaqt li l-o[rajn jin]lu. Liema huma dawk li jitilg[u?

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin>5. Botni; 6. Nannu; 7. Offi]; 10. Seba[; 11. Skola; 12. Bonus; 14. Xitan; 16. Bosta; 17. Laqat; 18. Ritmu. Weqfin>1. Abbiss; 2. Minfu[; 3. Inkiss; 4. Xuxana; 8. }bank; 9. Ponta; 12. Bufula; 13. Skonta; 14. Xettru; 15. Nervu].

Soluzzjonijiet ? u D jitilg[u ’l fuq A u B jin]lu ’l isfel.

G{AT-TFAL

L-in;inier

It-‘tewmin’ 1u5 It-timbru

Jonqos 4 bojod; 6 suwed; 4 gri]i.

Kemm-il maduma jonqos u ta’ liema kulur, biex dan il-[ajt ikun komplut?

Il-marka ‘D’

Kemm jonqos madum^

Kemm jonqos madum^

1.Il-parti ta’ fuq ta//umnija; 2 Il-buttuni talflokk; 3. Il-Parti millg[oqda tal-fardal; 4. Ilmanilja tal-bagalja. X’jonqos^

Liema tnejn fost dawn is-sitt subien huma xorta f’kollox u qed insej[ulhom ‘tewmin’?

It-timbru

Liema minn dawn is-seba’ marki hu dak li [alla warajh biddaqqa tat-timbru li jidher fuq nett in-na[a tax-xellug?

Sudoku

It-tewmin


L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

27 LOG{OB TAL-FISEC

Approvat il-programm tal-log[ob ta’ Malta 2012 Dan l-a[[ar f’Antwerp filBel;ju saret l-assemblea ;enerali tal-kumitat internazzjonali tal-FISEC li g[aliha l-kumitat Malti kien rappre]entat minn delegazzjoni mmexxija mi/Chairman Bro Martin Borg fsc. Matul din il-laqg[a saret diskussjoni dwar ledizzjoni tas-sena d-die[la tal-log[ob li se jsiru Malta fl-ewwel jiem ta’ Lulju. Bro Martin ta dettalji dwar il-programm tallog[ob ta’ Lulju li ;ej u anki l-kumplessi sportivi li

se jkunu qed jintu]aw waqt il-log[ob. Hu fakkar ukoll li ma kienx ikun possibbli g[all-kumitat tieg[u li jorganizza dan il-log[ob g[al darba o[ra fi g]iritna ming[ajr l-g[ajnuna diretta tas-Segretarjat Parlamentari g[a]-}g[a]ag[ u Sport immexxi minn Clyde Puli u l-Kunsill Malti g[all-iSport. Saret ukoll diskussjoni dwar il-kalendarju tallog[ob u aktar ’il quddiem id-delegazzjonijiet barranin laqg[u l-proposta ta’ Malta li l-motto g[al dan il-log[ob

g[andu jkun Giving is Joy. Kien hemm ukoll opinjoni m[allta dwar kif g[andhom ji;u de/i]i l-premjijiet relatati mal-Fair Play u kien de/i] li din id-diskussjoni g[andha titkompla fix-xhur li ;ejjin. Fi tmiem l-assemblea, Bro Martin Borg fsc, b[ala chairman tal-kumitat Malti tal-FISEC iffirma l-kuntratt relatat mal-organizzazzjoni tal-loghob flimkien ma’ Math Pieters li hu l-President tal-kumitat internazzjonali tal-FISEC.

I/-Chairman tal-kumitat Malti tal-FISEC Bro Martin Borg fsc jidher jiffirma l-kuntratt dwar l-organizzazzjoni tal-log[ob flimkien ma’ Math Pieters, il-president tal-kumitat internazzjonali tal-FISEC.

IT-TIELET DIVI}JONI

Pembroke isa[[u posthom b’reb[a diffi/li Pembroke A.........................1 Marsa…...............................0

Pembroke ]ammew posthom fil-qu//ata b’reb[a o[ra kontra Marsa li s’issa g[adhom bla reb[a. Daniel Cremona skorja l-gowl de/i]iv g[al Pembroke. Fl-ewwel taqsima Pembroke kienu aktar persistenti i]da flebda [in ma rnexxielhom jeg[lbu d-difi]a ta’ Marsa. Fl-34 minuta, xutt sabi[ ta’ Lydon Cilia g[al Pembroke g[adda barra u tliet minuti wara, Pembroke re;g[u fallew meta Matthew Borg ixxuttja g[oli. Fit-tieni taqsima, g[alkemm Marsa tejbu t-tattika tag[hom ma kienx bi]]ejjed anke peress li Pembroke kienu aktar insidju]i fl-attakk. Fit-58 minuta, free kick fil-baxx u /entrali ta’ Vojko Martinovic g[adda ftit barra. L-isforzi ta’ Pembroke ;ew ippremjati fil71 minuta meta s-sostitut DANIEL CREMONA b’xutt angolat g[eleb lill-goalkeeper Demis Grima ta’ Marsa g[allgowl tar-reb[a. Pembroke A: R. Debattista, N.

Coleiro Gatt, A. Galea (D. Cremona), J.C. Borg, L. Cilia, V. Martinovic, C. Leonardi (L. Grech), M. Borg (D. Calleja Cremona), J. Mifsud, R. Caruana, G. Spiteri Marsa: D. Grima, K. Camilleri, S. Cutajar, D. Chircop, S. Grech, J. P. Zammit, E. Camilleri, E. Vella, J. Camilleri, F. Fenech (M. Mifsud) (W. Debattista), K. Brincat (Y. Abdullahi) Referee: Pierre Azzopardi

Log[ba monotona Mtarfa..................................0 Swieqi …............................1

Partita di]appuntanti kienet dik bejn Mtarfa u Swieqi mirbu[a minn tal-a[[ar 1-0. Fl-ewwel taqsima, il-log[ob kien kon/entrat f’nofs ilground, bl-ebda tim ma jkun perikolu]. Fit-tieni taqsima, issitwazzjoni baqg[et l-istess. Swieqi i]da akkwistaw tliet punti tmien minuti mit-tmiem, meta xutt ta’ Fabian Debono,

kien salvat parzjalment millgoalkeeper ta’ Mtarfa u mirrebound is-sostitut SIMON PSAILA kkonkluda b’xutt sabi[ /entrali. Mtarfa: K. Sammut, C.

Calleja, J. Azzopardi (P. Azzopardi), J. Fenech, R. Sammut, E. Falzon, F. Azzopardi (A. Micallef), D. Galic, R. Zammi, G.P. Ciantar, A. Wingfield. Swieqi: L. Bugeja, J. Pace, C. Dalli (N. Zammit), S. Borg, B. Buhagiar, C. Micallef, L. Fenech (S. Psaila), S. Diacono, F. Debono (J. Debono), E. Sciberras, T. Hampton. Referee: Chris Lautier

Jirb[u b’g[axra Kalkara................................1 Xg[ajra T............................2

Xg[ajra Tornados [ar;u rebbie[a fil-konfront kontra Kalkara u issa jinsabu bi 15-il punt fis-seba’ post talklassifika. Xg[ajra ddominaw u spi//aw ukoll bi plejer imke//i. It-Tornadoes marru filvanta;; fid-9 minuta meta MARTIN NOSKO g[eleb lill-goalkeeper ta’ Kalkara Fulvio Azzopardi. G[axar minuti wara, Kalkara kisbu ddraw meta l-goalkeeper Roderick Camilleri ta’ Xg[ajra [are; minn fuq illinja tal-gowl u CLAYTON SPITERI skorja xutt angolat f’lasti vojta. Fil-71 minuta, Xg[ajra kisbu l-gowl tar-reb[a meta xutt ta’ Christian Magro minn tarf il-kaxxa salva parzjalment l-goalkeeper Azzopardi u mirrebound, MILAN POLONEC kkonkluda fir-rokna tax-xibka. Fil-[in mi]jud, Michael Magro ta’ Xg[ajra tke//a wara li dabbar karta [amra g[al foul fuq Clayton Spiteri ta’ Kalkara. Kalkara: F. Azzopardi, S.

Camilleri, M. Agius, C. Cachia, D. Mifsud, A. Musha, S. Cuccardi, M. Cassar (C. Micallef), J. Camilleri (C. Tabone), G. Azzopardi (J. Cassar), C. Spiteri.

Xg[ajra T.: R. Camilleri, S. Camilleri, M. Leonardi, M. Magro, C. Magro, B. Magro, A. Vella (L. Grech), A. Manaf, M. Polonec (D. Axisa), M. Nosko, F. Mizzi. Referee: Darryl Agius

It-tielet reb[a Mdina.................................. 0 Santa Lucia......................... 1

Santa Lucia kisbu t-tielet reb[a konsekuttiva tag[hom meta g[elbu lil Mdina 1-0, biex issa telg[u fit-tielet post tal-klassifika bi 22 punt. Mdina waqg[u fil-[ames post tal-klassifika bi 18-il punt, wara li issa ilhom tliet log[biet ma jirb[u. Santa Lucia kienu vi/in li jift[u l-iskor fis-70 minuta, meta x-xutt sabi[ ta’ D’Amato minn barra l-kaxxa g[adda ftit barra. Sitt minuti wara, MARIO FARRUGIA skorja lgowl tar-reb[a, meta g[eleb lil Aquilina b’xutt sabi[ fil-baxx wara li qabe] ]ew; difensuri. Mdina: M. Aquilina, L.

Mercieca, C. Bonello, G. Camilleri, A. Catania, R. Southward, J. Buhagiar (J. Farrugia), N. Micallef, A. Buhagiar, M. Saliba (C. Scerri), P. Grima Santa Lucia: R. Cilia, C. Camilleri, J. Bugeja, H. Friggieri, J. Galea, B. Chetcuti (G. D’Amato), M. Farrugia (J. Fenech), S. D’Amato, R. Mifsud, B. Chibueze, C. Bugeja (A. Sapiano) Referee: Eren Yurtserver

Reb[a kbira Sirens................................... 1 Fgura................................... 5 G[at-tieni ;img[a konsekuttiva, Fgura rnexxilhom jirb[u bl-iskor kbir ta’ 5-1 kontra Sirens li sofrew it-tieni telfa konsekuttiva u komplew jaqg[u lejn in-na[a t’isfel tal-klassifika b’10 punti. Fgura fet[u l-iskor wara disa’ minuti log[ob permezz ta’ MATTHEW SPITERI u mal-kwarta log[ob, irduppjaw meta RICARDO CONGALVES SEVERINO g[eleb lil Attard b’xutt fissaqaf tax-xibka.

Fit-38 minuta, KEVIN SCERRI [arab lid-difi]a ta’ Sirens u kkonkluda fix-xibka, u fid-59 minuta RICARDO CONGALVES SEVERINO g[eleb lil Attard g[at-tieni darba b’daqqa ta’ ras. Fil-65 minuta, Attard salva temporanjament xutt ta’ Spiteri, i]da mir-rebound MICHAEL ZAMMIT xe[et fix-xibka u kwarta mit-tmiem, Sirens skurjaw il-gowl talbandiera, meta s-sostitut GIOVANNI GALEA skorja minn freekick dirett minn tarf il-kaxxa. Fgura: R. Attard (W. Bianco),

S. Aquilina, R. Adami, M. Portelli, R. Congalves Severino (L. Vella), M. Spiteri, N. Zerafa, M. Zammit, V. Camilleri (R. Galea), L. Bonnett, K. Scerri Sirens: N. Attard, D. Gauci, D. Sant, G. Vella, S. Pisani, G. Falzon, C. Galea, K. Bonavia (G. Galea), G. Grant, R. Sciberras, A. Debattista (C. Bugeja) Referee: Roberto Vella

Sa[[ew it-tieni post Qrendi .................................0 G[axaq.................................1

G[axaq sa[[ew posthom fit-tieni post meta b’reb[a xi ftit sofferta g[elbu lil Qrendi 1-0 b’gowl uniku ta’ Paul Bugeja. Il-partita kienet pjuttost monotona fejn g[al [inijiet twal ma kienx hemm xuttijiet lejn il-lasti. Fid-39 minuta G[axaq fet[u l-iskor meta PAUL BUGEJA g[eleb lil Zammit b’xutt fil-baxx. Fis-77 minuta free-kick ta’ Mark Ellul ipprova jqarraq b’Zammit i]da l-kross tieg[u g[adda g[oli. Fid-79 minuta xutt /entrali ta’ Charlo Debattista ;ie salvat minn Verbina. Qrendi: B. Zammit, A.

Formosa, B. Demicoli (C. Azzopardi), A. Muscat, G. Azzopardi, G. Saliba, S. Pace (A. Pendry), M. Ellul, M. Farrugia, R. Darmanin (C. Debattista), J. Camilleri G[axaq: J. Verbina, C. Xuereb, E. Dimech, M. Coleiro (M. Vassallo), M. Axiaq, P.

Kif Jinsabu L R D T F K Pt

Pembroke 10 9 1 0 21 6 28 G[axaq 10 7 3 0 13 4 24 Santa Lucia 10 7 1 2 17 7 22 Fgura U. 10 6 2 2 24 13 20 Mdina K. 10 5 3 2 17 9 18 M;arr U. 10 6 0 4 17 11 18 Swieqi U. 10 4 3 3 8 7 15 Xg[ajra T. 10 4 3 3 12 13 15 Sirens 10 3 1 6 12 17 10 Qrendi 10 2 3 5 6 14 9 Marsaskala 10 2 2 6 4 14 8 Mtarfa 10 1 1 8 11 19 4 Marsa 10 0 3 7 4 14 3 Kalkara 10 1 0 9 6 24 3 *Marsaskala ng[ataw reb[a fuq il-mejda kontra Xg[ajra

Bugeja, M. Ellul (J. Caruana), M. Grech (B. Darmanin), F. Galea, B. Parnis, B. Dalli Referee: Esther Azzopardi

Reb[a minima Marsaskala..........................0 M;arr...................................1

M;arr telg[u fis-sitt post meta g[elbu lit-tim ta’ Marsaskala 1-0. M;arr batew xi ftit fejn Marsaskala pruvaw sal-a[[ar j;ibu l-gowl taddraw i]da sabu lid-difi]a ta’ M;arr tajba fejn ]ammew liskor favurihom. L-ewwel azzjoni kienet fuq in-na[a ta’ Marsaskala meta fir-raba’ minuta free-kick ta’ Slavchev ;ie salvat minn Borg. Fis-36 minuta M;arr laqtu l-lasta meta xutt ta’ Gordon Said mill-vi/in stampa mal-wieqfa. Fit-38 minuta xutt ta’ Mark Deguara g[adda ftit barra. Fit-58 minuta free-kick ta’ Chris Abela u Peplow dawwar f’korner. Fit-63 minuta M;arr ing[ataw penalty meta Mark Pace mess il-ballun b’idu fil-kaxxa u MARK DEGUARA ma ]baljax mill-[dax-il metru. Marsaskala: J. Peplow, N.

Slavchev, S. Saliba, J. Scicluna, M. Pace, J. Galdes, P. Carabott, D. Iount, H. Pace, A. Domenicus, M. Said M;arr: J. Borg, J. Ebejer, J. Said, W. Camilleri, G. Said, C. Tabone, J. Gauci (P. Fenech), M. Deguara, C. Abela, K. Vella (R. Marmara), M. Muscat (M. Psaila) Referee: Keith Buhagiar


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

28 Sport IASC

M;arr jirb[u partita e//itanti M;arr F................................3 Mqabba A............................2

M;arr kienu se jitilfu vanta;; ta’ tliet gowls kontra Mqabba f’partita li ntemmet 3-2. Il-Falcons bdew tajjeb u fil-fatt kienu huma li marru fil-vanta;; wara 12-il minuta. Minuta qabel tmiem l-ewwel taqsima Gilbert GRECH g[amilhom tnejn g[al M;arr. Fit-tieni taqsima l-log[ob baqa’ favur M;arr u dawn

skurjaw it-tielet gowl fit-43 minuta permezz ta’ Christ GHIO li skurja penalty li sar minn Chris Azzopardi. Wara dawn i-tliet gowls Mqabba bdew inaqqsu ddistakk permezz ta’ Jason Vella. Fis-60 minuta Aaron VASSALLO skurja ie[or. Minkejja dawn i]-]ew; gowls Mqabba ma rnexxilhomx ikomplu bir-rimonta. Referee: Roberto Vella

Gowls fit-tieni taqsima

biex isi;illaw il-partita. Referee: Adel Rodwan

}ew; gowls fit-tieni taqsima kienu bi]]ejed g[al }abbar biex dawn reb[u 2-0 kontra }ejtun. Dawn tal-a[[ar qatt ma [olqu periklu fuq il-lasti avversarji. Wara li fl-ewwel taqsima ma sar l-ebda gowl, }abbar marru fil-vanta;; permezz ta’ Kyle SCHEMBRI. }abbar skurjaw fit-68 minuta

Reb[a kbira

}abbar CB..........................2 }ejtun L..............................0

Marsa T...............................5 G]ira Utd.............................1

Marsa kisbu reb[a kbira ta’ 51 kontra G]ira biex sa[[ew posthom fil-qu//at tal-klassifika tat-Tieni Divi]joni. Fl-ewwel taqsima Glenn BARRY skurja ]ew; gowls fit-8 u fil-15-il minuta u t-timijiet marru jistrie[u fi skor ta’ 2-0.

Listess BARRY skurja ttielet gowl fit-tieni taqsima filwaqt li fl-44 minuta GALEA skurja r-raba’ gowl g[al Marsa. L-a[[ar gowl ta’ Marsa wasal fis-46 minuta u l-gowl tal-bandiera ta’ G]ira skurjah Owen SPITERI fil-50 minuta. Referee: Joseph Azzopardi Reb[a meritata

Cospicua ST........................4 Floriana A...........................2

Cospicua kisbu reb[a meritata ta’ 4-2 fuq Floriana. Wara li l-ewwel taqsima ntemmet 0-0 Cospicua marru fil-vanta;; permezz ta’ gowl skurjat minn Matthew SCHEMBRI. Wara dan ilgowl l-istess Copicua ]iedu tnejn o[ra permezz ta’ Ricardo CONCALIUS. Ronaldo BRINCAT naqqas id-distakk g[al Floriana i]da TESTAFERRATA ta’ Cospicua g[amilhom 3-1. Xavier SALIBA ta’ Floriana skurja t-tieni gowl g[at-tim tieg[u g[al skor finali ta’ 4-2. Referee: George Bitri

Ikomplu jirb[u

Msida RS.............................3 Bir]ebbu;a T......................0 Msida qed ikomplu juru log[ob tajjeb u jirb[u log[ba wara l-o[ra. Dawn marru filvanta;; kontra Bir]ebbu;a b’gowl ta’ Nicolas CORITO. }ew; minuti wara Kurt VELLA g[amilhom tnejn. It-tielet gowl ta’ Msida wasal permezz ta’ l-istess CORITO. Referee: Duncan Sultana

Reb[a minima

Senglea Y.............................1 Mosta G...............................0

Din kienet l-isba[ log[ba tal-Ewwel Divi]joni, partita li ;iet de/i]a b’gowl fl-a[[ar minuti. Wara li l-ewwel taqsima intemmet fi draw ta’ 0-0, kien Simon AQUILINA ta’ Senglea li, ]ew; minuti mit-tmiem sab ix-xibka biex ta t-tliet punti lit-tim tieg[u. Referee: Etienne Mangion


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Sport 29 EUROPA LEAGUE

19-il tim jissieltu g[all-a[[ar disa’ postijiet Bejn illum u g[ada 19-il tim se jissieltu g[all-a[[ar disa’ postijiet li fadal biex b’hekk jag[mluha g[all-fa]i tal-a[[ar 32 tim. Tmien timijiet li spi//aw fit-tielet post tal-grupp rispettiv tag[hom fi/-Champions League se jing[aqdu ma’ dawn it-timijiet li se jissieltu g[all-kompetizzjoni li sena ilu intreb[et minn Porto ta’ Villas Boas. Bla dubju, din is-sena lEuropa League se ti;bed interess partikulari min[abba li Man City u Man Utd se jkunu qed jie[du sehem f’din il-kompetizzjoni wara li ;ew eliminati mill-gruppi rispettivi tag[hom. Is-sitt timijiet l-o[ra li se jkunu qed jie[du sehem flEuropa League huma l-holders Porto, Tbrazonspor, Ajax, Valencia, Olympiacos u Plzen. Meta wie[ed i[ares lejn il-kalibru ta’ dawn it-timijiet jinduna li l-livell talEuropa Leeagu se jkun wie[ed ferm g[oli. Intant, it-timijiet li di;à kkwalifikaw mill-gruppi rispettivi tag[hom fl-Europa League huma PAOK, Standard Liege, Hannover, PSV, Legia Warsaw, Sporting Lisbon, Stoke, Athletic Bilbao, Schalke, Twente, Lokomotiv Moscow u Anderlecht. Dawn tal-a[[ar kisbu [ames reb[iet minn [ames partiti u bla dubju se jkunu wie[ed mit-timijiet li se joffru sfida denja lil klabbs b[al ma huma Man City, Man Utd u Valencia. Grupp A

PAOK reb[u l-grupp filwaqt li Shamrock huma eliminati. Biex jg[addu Tottenham, iridu jirb[u kontra Shamrock u jittamaw li Rubin jitilfu u jg[adduhom bid-differenza tal-gowls. Jekk it-timijiet jispi//aw b’gowls indaqs ikunu l-Ingli]i li jg[addu.

Grupp B

Dan il-grupp hu di;à de/i] fejn Standard Liege reb[u lgrupp u Hannover spi//aw ittieni. Grupp C

PSV huma r-rebbie[a ta’ dan il-grupp filwaqt li Legie Warsaw g[addew billi spi//aw it-tieni.

Grupp D

Sporting Lisbon reb[u lgrupp filwaqt li Zurich huma di;à eliminati. Lazio u Vaslui g[andhom l-istess punti u dan ifisser li biex jg[addu tTaljani jridu jirb[u kontra Sporting u jittamaw li Vaslui jfallu kontra Zurich. Grupp E

Stoke huma kwalifikati minn dan il-grupp u bi draw kontra Besiktas dawn jirb[u lgrupp. G[al Besiktas, punt ikun bi]]ejjed biex dawn jg[addu filwaqt li reb[a tfisser li mhux biss jg[addu i]da anke jirb[u l-grupp. Madankollu, jekk Besiktas jitilfu u Dynamo jeg[lbu lil Maccabi li di;à huma eliminati ikunu b’/ans li jg[addu jekk jispi//aw b’differenza ta’ gwols a[jar minn Besiktas. Jekk jispi//aw b’gowls indaqs ikun it-tim millUkrajna li jg[addi. Grupp F

Dan il-grupp intreba[ minn Atletico Bilbao filwaqt li Slovan Bratislava huma eliminati. PSG iridu ji;bru aktar punti minn Salzburg. IlFran/i]i li dan is-sajf investew diversi miljuni jilag[bu kontra Atletic Bilbao filwaqt li Salzburg jilag[bu kontra Slovan barra minn darhom. Grupp G

Dan il-grupp hu di;à de/i]. PSV reb[u l-grupp filwaqt li Legia Warsaw spi//aw fittieni post.

Javier Pastore ta’ PSG se jipprova jg[in lit-tim tieg[u jg[addi g[all-fa]i li jmiss tal-Europa League

Grupp H

Dan il-grupp hu wie[ed interessanti fejn huma biss Braga li g[addew g[all-fa]i li jmiss. Birmingham jistg[u jaqb]u lil Brugge b’reb[a kontra Maribor li di;à huma elimimati. Madankollu, Brugge iridu jfallu kontra Braga biex dan ise[[. Brugge kienu reb[u kontra Braga u dan ifisser li draw ifisser li dawn jirb[u l-grupp. Grupp I

Atletico Madrid ikkwalifikaw mill-grupp u jekk jispi//aw fi draw kontra Rennes li di;à huma eliminati, jirb[u l-grupp. Udinese qeg[din tliet punti fuq Celtic u bi draw fl-Italja kontra l-

Klassifiki

Grupp A

PAOK V Rubin K. Shamrock v Tottenham PAOK Rubin Tottenham Shamrock

L 5 5 5 5

G[ada G[ada

R D T F K 3 2 0 9 5 3 1 1 10 4 2 1 0 4 1 0 0 5 4 15

Pt

11 10

7 0

Grupp B

Hannover v Vorskla G[ada Copenhagen v Standard G[ada Standard Hannover Copenhagen Vorskla

L 5 5 5 5

R D T F 3 2 0 8 2 2 1 6 1 2 2 5 0 2 3 3

Grupp C

Hapoel v Legia PSV v Rapid PSV Legia Rapid Hapoel

L R D T F 5 4 1 0 11 5 3 0 2 7 5 1 1 3 8 5 1 0 4 4

FC Zurich v FC Vaslui Lazio v Sporting Azzjoni mill-ewwel partita bejn Celtic u Udinese li kienet intemmet 1-1. It-Taljani jer;g[u jiltaqg[u kontra Celtic u bi draw jg[addu g[all-fa]i li jmiss

L R D T 5 4 0 1 5 1 3 1 5 1 3 1 5 0 2 3

1 11

6 8 8 5 7 2

G[ada G[ada

Grupp D

Sporting Vaslui Lazio FC Zurich

K Pt

K 4 7 9 10

Pt

13

9 4 3

Illum Illum F 8 5 5 3

K 2 6 5 8

Pt

12

6 6 2

Isko//i]I, jg[addu g[all-fa]i li jmiss. Jekk it-tim ta’ Guidiolin jirba[ kontra Celtic u Atletico jitilfu, il-Bianconeri jirb[u lgrupp. Grupp J

Schalke reb[u dan il-grupp li fih, l-ebda tim g[adu ma ;ie eliminat u b’hekk l-a[[ar ;urnata se tkun wa[da ferm kru/jali g[at-tliet timijiet lo[ra. Maccabi, li qeg[din punt fuq Steaua u AEK, u dan ifisser li draw kontra l:ermani]i jkun bi]]ejjed biex dawn jg[addu. Maccabi jg[addu bi kwalunkwe ri]ultat dejjem jekk Steaua u AEK ji;u draw. Jekk Maccabi ma jirb[ux, il-

Grupp E

Besiktas v Stoke Illum Dynamo K. v Macc Tel-Aviv Illum Stoke Besiktas Kiev Maccabi

L 5 5 5 5

R D T F 3 2 0 9 3 0 2 10 1 3 1 4 0 1 4 5

K Pt 4 11 6 9 4 6 14 1

Grupp F

Paris SG v Athletic Bilbao Illum Slovan B. v RB Salzburg Illum Bilbao Salzburg PSG Slovan

L 5 5 5 5

R D T F K 4 1 0 9 4 2 1 2 8 6 2 1 2 4 5 0 1 4 2 8

Pt

13

7 7

1

AZ Alkmaar v Metallist G[ada A. Vienna v Vienna G[ada L R D T F 5 4 1 0 14 5 1 4 0 9 5 1 2 2 8 5 0 1 4 4

Grupp H

Club Brugge v Braga Birmingham v Maribor Bruges Braga Birmingham Maribor

Grupp K

Twente reb[u dan il-grupp u Odnese huma eliminati. Fulham, li qeg[din punt fuq Wisla Krawkow u dan iffisser li biex jg[addu, dawn tala[[ar jridu jirb[u u jittamaw li ma jag[mlux l-istess. Grupp L

Anderlecht u Lokomotiv Moscow g[addew u l-konfront bejniethom se jkun wie[ed dirett g[al min se jirba[ il-grupp. Sturm Graz u AEK Athens huma di;à eliminati.

Grupp I

Udinese v Celtic Atletico v Rennes At. Madrid Udinese Celtic Rennes

L 5 5 5 5

G[ada G[ada

R D T F K Pt 3 1 1 8 3 10 2 2 1 5 6 8 1 2 2 5 6 5 0 3 2 4 7 3

Grupp J

Maccabi Haifa v Schalke 04Illum S. Bucharest v AEK Larnaca Illum L R D T F K Schalke 5 3 2 0 10 2 Maccabi Haifa 5 2 0 3 10 9 Steaua 5 1 2 2 6 10 AEK Larnaca 5 1 2 2 3 8

Pt

11

6 5 5

Grupp K

Grupp G

Metallist AZ Alkmaar A. Vienna Malmo

konfront bejn Steaua u AEK ikun wie[ed de/i]iv u r-rebbie[ minnhom jg[addi g[al mal-a[[ar 32.

L 5 5 5 5

K Pt 5 13 6 7 11 5 13 1

G[ada G[ada

R D T F 3 1 1 11 3 1 1 11 2 1 2 7 0 1 4 6

K 8 5 8 14

Pt

10 10

7 1

Fulham v Odense BK Illum W. Krakow v FC Twente Illum Twente Fulham Wisla Odense

L 5 5 5 5

R D T F K 4 1 0 13 5 2 1 2 7 4 2 0 3 6 12 1 0 4 7 12

Pt

13

7 6 3

Grupp L

Sturm Graz v AEK Athens Illum Anderlecht v L. Moscow Illum Anderlecht Lok. Moscow Sturm Graz AEK Athens

L 5 5 5 5

R D T 5 0 0 4 0 1 1 0 4 0 0 5

F K 2 6 4 11 5 14

13 11

Pt

15 12

3 0


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

30 Sport TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Livi Cantona stupend fil-finali tat-Tazza tal-President Minn Kenneth VELLA

Misjuq minn Charles Camilleri, Livi Cantona reba[ l-edizzjoni 2011 tatTazza tal-President fuq distanza twila ta’ 2640m. Din kienet tag[mel parti mit-58 laqg[a tal-ista;un li kienet organizzata lbierah waranofsinhar fil-korsa tal-Marsa u li kienet tikkonsisti minn tmien ti;rijiet kollha g[al ]wiemel tat-trott. Kienu g[axra ]-]wiemel finalisti g[at-Tazza talPresident. Matul l-ewwel 1500m tat-ti;rija, l-ewwel po]izzjoni alternat bejn numru ta’ ]wiemel, fosthom True Q (Shawn Portelli), Nec Carmolo (Noel Baldacchino) u Flash Coger (Julian Farrugia). Kien madwar 450m mittmiem li Charles Camilleri talab lil Livi Cantona biex i]id fil-velo/ità biex dan temm l-ewwel bi ftit minn Malin Roro (Clint Vassallo). Arnie Sensation (Carmelo Farrugia) u Nec Carmolo temmew warajhom f’dik lordni. Fi tmiem il-finali, ilPresident ta’ Malta l-ET Dr George Abela ppre]enta tTazza tal-President lil

Charles Camilleri u lisSinjuri Calleja, is-sidien ta’ Livi Cantona. It-tmien reb[a tas-sena g[al Livi Cantona waslet f’medja ta’ 1.15.7” fil-kilometru. Fit-ti;rija tat-trott biljockey fuq id-dahar, jew kif inhi mag[rufa b[ala montè, il-bidu uffi/jali kien bilwaqqaf. Hawnhekk, Max Galbe (John Farrugia) li kien g[al [afna [in flewwel post, /eda u nqabe] fl-a[[ar metri mill-kwotat Sir De Landerije (Eric Zammit) li reba[ bi ftit minn Lime Casted (Michael Sultana). Absolut Chili (Ramon Grima) da[al fir-raba’ po]izzjoni. B’hekk Sir De Landerije kkonferma kemm jippreferi t-ti;rijiet montè, anki min[abba li kien [arel rebbie[ f’ti;rija simili lista;un li g[adda. Il-programm inkluda ti;rija tal-klassi Gold li fiha Big Hit (Charlò Debono) [a t-tielet reb[a tas-sena wara assalt fl-a[[ar metri. Dan minn Bill Boing (Carmelo Farrugia), Stefan Sufflor (Anthony Bartolo) u Iris du Louvet (Julian Farrugia).

Il-President ta’ Malta l-ET Dr George Abela jippre]enta t-Tazza tal-President lil Charles Camilleri u lis-Sinjuri Calleja, is-sidien ta’ Livi Cantona (ritratt> Brian Grech)

Ir-ri]ultati kollha

I Ti;rija. Klassi Copper. Dist – 2140m. 1. Trick The Lind (N. Baldacchino) {in – 2.49.1” (1.19”) 2. Inedit du Tachen (P. Caruana) - Napoleon Hjo (D. Ellul) 4. Major de Clerlande (L. Desira) II Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. King de Bourdenay (C. Camilleri) {in – 2.47.6” (1.18.3”) 2. Ballad Ribb (T. Demanuele) 3. Vera LH (D. Ellul) 4. Upptillbevis (J. Farrugia) III Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. Orage d’Urzy (N. Baldacchino) {in – 2.45.2” (1.17.2”) 2. Nerlo Villetot (J. Farrugia) 3. C.J. Blueeyedkissed (C. Vassallo) 4. Stainless Steel (C. Camilleri) IV Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Big Hit (C. Debono) {in – 2.43.4” (1.16.4”) 2. Bill Boing (C. Farrugia) 3. Stefan Sufflor (A. Bartolo) 4. Iris du Louvet (J. Farrugia)

V Ti;rija. Klassi Montè. Dist – 2140m. 1. Sir de Landerije (E. Zammit) {in – 2.47.3” (1.17.8”) 2. Lime Casted (M. Sultana) 3. Max Galbe (J. Farrugia) 4. Absolut Chili (R. Grima) VI Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. 1. My Danover (C. Xerri) {in – 2.45.9” (1.17.5”) 2. Mint Condition (J. Vassallo) 3. Dansoor Pellini (K. Mifsud) 4. Geronimos Cadillac (S. Axisa) VII Ti;rija. Finali Tazza tal-President. Klassi Premier. Dist – 2640m. 1. Livi Cantona (C. Camilleri) {in – 3.19.9” (1.15.7”) 2. Malin Roro (C. Vassallo) 3. Arnie Sensation (C. Farrugia) 4. Nec Carmolo (N. Baldacchino) VIII Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Rally Simb (J. Briffa) {in – 2.47.3” (1.18.2”) 2. Orlando Dix (C. Camilleri) 3. Mario d’Orbec (F. Cassar) 4. Brokkur TYC (P. Farrugia)


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

Sport 31 FOOTBALL

William Chetcuti onorat Aktar problemi f’Jum ir-Repubblika g[al Man Utd

Fl-okka]joni tal-anniversarju tas-37 sena ta’ Malta Repubblika, waqt /erimonja fil-Palazz, il-belt Valletta lbiera[, it-tiratur Malti William Chetcuti (it-tieni mil-lemin) ing[ata l-medalja G[all-Qadi Tar-Repubblika mill-President George Abela.

OLIMPJADI 2012

Il-BOA kontra l-WADA L-Asso/jazzjoni Olimpika tar-Renju Unit (BOA) ressqet appell quddiem il-Qorti Arbitrarja g[all-Isport (CAS) biex tkompli l-;lieda legali kontra l-A;enzija Mondjali ta’ Kontra d-Doping (WADA). Il-BOA tissospendi lil kull atleta tar-Renju Unit li jinqabad jag[mel u]u minn sustanzi projbiti minn kull Olimpjadi. Xahar ilu, ilWADA qalet li l-itwal piena g[al atleta li jag[mel u]u minn sustanza projbita hi dik ta’ sospensjoni ta’ sentejn. Il-BOA ma tridx atleti b[al ma huma Dwain Chambers u David Millar ikunu eli;ibbli li jie[du sehem fl-Olimpjadi li jmiss li se jsiru proprju f’Londra. Ir-Renju Unit hu l-uniku

pajji] li jag[ti piena daqstant [arxa rigward doping u hu g[alhekk li qed issir din ilpressjoni min-na[a ta’ dawn l-atleti li jixtiequ jie[du sehem fl-Olimpjadi li jmiss. I/-Chairman tal-BOA, Lord Moynihan qal li l-idea talAsso/jazzjoni tirrifletti dixxiplina. Id-de/i]joni dwar jekk atleti b[al ma huma Chambers u Millar hux se jkunu eli;ibbli biex jie[du sehem flOlimpjadi g[andha tittie[ed sa mhux aktar tard minn April. Fl-appell li ressqet il-BOA qed tg[id li jekk atleti li g[amlu u]u minn sustanzi projbiti jkunu jiffurmaw parti mit-tim tar-Renju Unit waqt lOlimpjadi dan jitfa’ dell ikrah. “Jekk dawn jie[du sehem

fl-Olimpjadi ir-reputazzjoni tal-pajji] tkun wa[da negattiva u jintbag[at messa;; negattiv lil dawk li qed jaspiraw li jie[du sehem flOlimpjadi,” qalet l-istqarrija. :img[a ilu, il-Vi/iPresident tal-Kumitat Olimpiku Internazzjonali (IOC), Thomas Bach qabel mal-BOA. Il-Qorti Arbitrarja tal-Isport (CAS), f’Ottubru dde/idiet li atleti li ;ew sospi]i g[al aktar minn sitt xhur min[abba u]u ta’ sustanzi projbiti xorta wa[da jkunu jistg[u jie[du sehem fil-kompetizzjonijiet. Dan ifisser li x’aktarx, minkejja l-isforzi u l-pressjoni tal-BOA, jidher li atleti b[alma huma Millar u Chambers se jkunu qed jie[du sehem fl-Olimpjadi.

Nagatomo de/i]iv g[al Inter kienu a[jar fit-tieni taqsima u kien f’dan il-mument li Nagatomo b’daqqa ta’ ras skorja l-goal rebbie[ fis-67 minuta. Genoa wettqu reazzjoni kwa]i ddisprata lejn ittmiem i]da hawn spikka lgoalkeeper Julio Cesar b’save spettakolari u determinanti bl-a[[ar xutt tallog[ba. Inter kienu sfortunati aktar qabel meta xutt sabi[ ta’ Alvarez [abat ma’ sieq illasta.

Ri]ultati Italja – Serie A Genoa v Inter Coppa Italia

0-1 4-4

Palermo v Siena Siena g[addew 3-0 pen Ingilterra FA Cup Yeovil v Fleetwood 0-2 Grimsby v Salisbury 2-3 Oldham v Southend 1-0 Wallsall v Dagenham 0-0 Dagenham g[addew 3-2 pen :ermanja – Bundesliga Cologne v Mainz 1-1 Skozja – Premier St.Johnstone v Aberdeen 1-2

Div III

Queens Park v Clyde

3-0

Il-midfielder Darren Fletcher li se jdum barra g[al perjodu ta’ ]mien min[abba problemi ta’ sa[[a

Fletcher u ta’ Vidic se tkun wa[da li tin[ass. Attwalment, Man Utd jinsabu ]ew; punti ta[t il-leaders Man City u dawn i]-]ew; timijiet se jkunu qed jie[du sehem fl-Europa League wara li ;ew eliminati mill-gruppi rispettivi tag[hom fi/-Champions League.

FOOTBALL

Benzema l-aqwa player Fran/i]

L-attakkant ta’ Real Madrid, Karim Benzema

FOOTBALL EWROPEW

Nagatomo skorja l-goal de/i]iv g[al Inter fir-reb[a tag[hom kontra Genoa filMarassi l-biera[, biex Inter komplew javanzaw fil-klassifika. Din il-log[ba kienet posposta minn ftit ;img[at ilu min[abba l-maltemp qawwi li kien g[amel fuq il-belt ta’ Genova. Inter kien jimmerithom irreb[a l-biera[ bil-goalkeeper ta’ Genoa Frei iwettaq g[add ta’ saves fl-ewwel taqsima. Ironikament Genoa

Wara li saru jafu li d-difensur Vidic se jitlef sta;un barra, Man Utd issa se jkollhom lillmidfielder Darren Fletcher nieqes min[abba li dan se jieqaf g[al perjodu indefinit sakemm jirkupra minn problemi ta’ sa[[a. Fletcher, li hu wkoll captain tat-tim nazzjonali Sko//i], tilef diversi partiti din is-sena min[abba problema fl-istonku. Fi stqarijja uffi/jali, Man Utd qalu li g[all-bidu, Fletcher kien jikkontrolla ssintomi ta’ din il-problema i]da aktar ma g[adda ]mien din il-problema kompliet tiggrava. “Fletcher [a parir ming[and it-tobba u dawn qalulu li jkun ta’ ;id jekk jieqaf jilg[ab il-football g[al perjodu ta’ ]mien.” Flether, li g[andu 27 sena, beda l-karriera mar-Red Devils u matul dawn l-a[[ar snin sar player strumentali g[at-tim ta’ Alex Ferguson. Dan tal-a[[ar, minbarra li g[andu lil Vidic u Fletcher neqsin, g[andu wkoll lill-midfielders Anderson u Cleverley, lill-attakkanti Hernandez u Owen u lid-difensuri Rafael u Fabio neqsin. F’kummenti li ta d-difensur Rio Ferdinand qal li t-telfa ta’

L-attakkant ta’ Real Madrid, Karim Benzema reba[ l-Unur tal-Aqwa Player Fran/i] g[al din is-sena. Dan l-unur jing[ata mir-rivista France Football. L-attakkant, eks Lyon, reba[ l-unur b’total ta’ 155 vot biex g[eleb l-isfida tad-difensur ta’ Barcelona, Eric Abidal (110 punt) u l-goalkeeper ta’ Lyon, Hugo Lloris (69). Benzema, fi tmiem il-;img[a g[adu kemm skurja l-aktar gowl velo/i fidderby bejn ir-rivali Real Madrid u Barcelona, meta skurja wara 22 sekonda. Benzema fa[[ar [afna lill-kow/ ta’ Real, José Mourinho u qal li dan kien strumentali fl-ista;un li kellu. Intant, Rudi Garcie ta’ Lille reba[ l-unur talAqwa Kow/ Fran/i] u Lille reb[u l-unur tal-Aqwa Tim Fran/i]. Eden Hazard reba[ l-unur tal-Aqwa Player Barrani.

Ri]ultati lokali YFA U17

St Patrick v Rabat Qormi v Bir]ebbu;a Melita v Msida Luqa v }urrieq Fgura Utd v M;arr Utd }ebbu; R. v Xg[ajra T.

U15

G[axaq v St. Venera Cottonera Utd v Sirens Si;;iewi v Marsa Marsaxlokk v }ejtun G]ira Utd v St. Lucia

4-1 1-2 3-0 4-1 1-3 2-2 1-1

0-1 3-0 1-4 2-1

GFA II Div.

}ebbu; R. v Oratory Y

1-4

Victoria H. v G[ajnsielem

4-0

I Div.

IASC I Div.

Burmarrad AFC. V {amrun L1-0 }urrieq W. v Cospicua ST 0-4 Floriana A. v Senglea Y. 0-1

HANDBALL Supercup (N)

Aloysians }. vs La Salle T. 12-17

Supercup (I)

Aloysians vs La Salle ZT 24-29


L-Erbg[a, 14 ta’ Di/embru, 2011

32 Lokali

G[al sena o[ra l-appell tal-PN g[all-g[ajnuna finanzjarja biex ikompli jwettaq il-[idma politika re;a’ ntlaqa’ tajjeb mill-Maltin u l-G[awdxin u xhieda ta’ dan hi s-somma ta’ kwa]i nofs miljun ewro u l-attendenza numeru]a fid-Dar ?entrali ssegwi l-ispettaklu li baqa’ sejjer sa tard billejl. (Ritratti> Brian Grech)

media•link COMMUNICATIONS


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.