2012_01_02

www.media.link.com.mt

Numru 13,011

€0.45

It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Il-President ta’ Malta jawgura lill-poplu jkun kura;;u] u ottimist

Il-qtil ta’ Karin Grech

minn Hermann Micallef

Il-Papa Benedittu awgura l-2012 b’messa;; importanti lill-umanità biex i]-]g[a]ag[ u d-dinja jibbenefikaw minn edukazzjoni xierqa dwar il-pa/i u l-;ustizzja, li biha jistg[u jevitaw it-tra;edji vjolenti tal-passat.

Il-President ta’ Malta, George Abela, awgura lill-poplu Malti biex ikun kura;;u] u ottimist sabiex jilqa’ g[all-g[aw; li jista’ jinqala’ matul din is-sena l-;dida, hekk kif irrikonoxxa li pajji]na kien ixxurtjat matul il-kri]i finanzjarja, grazzi g[all-g[aqal u lb]ulija li mexa bihom il-Gvern.

Dan sostnieh il-President ta’ Malta, George Abela, f’messa;; g[all-ewwel tassena waqt ]jara li saritlu mill-Prim Ministru, Lawrence Gonzi, u l-Kabinett tal-Ministri fil-Palazz, il-Belt, hekk kif appella lill-poplu Malti biex ikun bie]el filwaqt li jkun kawt u jadotta l-kultura tattfaddil, spe/jalment fis-sitwazzjoni ekonomika li ninsabu fiha.

Il-President George Abela stqarr li, b[al kull poplu ie[or nistennew li millekonomija tag[na jin[olqu lopportunitajiet tax-xog[ol u l-garanzija tal-g[ajnuna so/jali g[al meta jinqala’ lb]onn.

Fil-messa;; tieg[u, il-President Abela rrefera g[all-klima ekonomika li ninsabu fiha u qal li jekk l-ekonomija lokali tiddg[ajjef, nispi//aw in[allsu prezz qares bl-introduzzjoni ta’ i]jed taxxi, b’detriment g[all-impjiegi.

Malta ma tistax twarrab dan l-g[aw; u ma tistax tg[ix maqtug[a mir-realtà ta’ madwarna. Pajji]na, kompla l-President, g[al pa;na 5

It-te]i li ]vela l-;img[a li g[addiet il-Professur Edwin Grech – meta sostna li kien jaf min kien ir-ra;el li imposta l-pakkett-bomba li qatlet lil bintu Karin, 34 sena ilu, kienet di;à ;iet investigata mill-Pulizija rri]ultat fin-negattiv, u g[alhekk mhix ippruvata po]ittivament.

Ara pa;na 7

Messa;; g[all-bidu tas-sena mill-Papa

Ara pa;na 10

L-appartament f’Tas-Sliema fejn se[[ il-qtil doppju wara li missier ]ag[]ug[ ta’ familja irre]ista lill-aggressur li da[al fuq il-familja Zammit Xuereb (Ritratt> Michael Ellul)

Tnejn jinqatlu b’daqqiet ta’ sikkina ■ Missier ]ag[]ug[ ta’ tewmin jirre]isti aggressur fi ;lieda li fiha jitilfu [ajjithom it-tnejn kaw]a ta’ ;rie[i gravi b’daqqiet ta’ sikkina Il-qtil doppju li se[[ ilbiera[ filg[odu u li [alla missier ]ag[]ug[ ta’ tewmin ta’ tliet xhur vittma ta’ aggressur li da[al fl-appartament tal-

familja tieg[u, ixxokkja lil kull min sema’ l-a[bar fl-ewwel sig[at tas-sena l-;dida. g[al pa;na 2

L-UE ta[t Presidenza Dani]a

Il-Presidenza tal-Unjoni Ewropea g[addiet lid-Danimarka g[as-sitt xhur li ;ejjin, bil-Gvern Dani] issa jrid jibba]a fuq politika ta’ g[aqda u [idma li timminimizza d-differenzi politi/i bejn ir-Renju Unit u l-Istati membri l-o[ra.

Ara pa;na 10

Futbol Ingli]

Manchester City ma japprofittawx mit-telfa ta’ Manchester United Ara pa;na 13

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

2 Lokali

Jitwieldu fl-ewwel sig[at tal-2012

Disat itrabi twieldu flewwel ;urnata tas-sena 2012, li g[all-;enituri tag[hom din is-sena se tkun wa[da spe/jali.

L-ewwel tarbija li twieldet din is-sena kienet tifel – li ssemma Gianluca – g[all-[abta tal-3.55am, fi sptar privat. Fl-istess ;urnata twieldu sebat trabi fl-Isptar Mater Dei, tlieta bniet u erba’ subien.

Fl-istess kamra tal-ewwel tarbija li twieldet f’Mater Dei – li ssemmiet Chanelle – hemm ukoll l-a[[ar tarbija li twieldet fis-sena 2011, li kienet tifla wkoll u li ssemmiet Michela.

F’G[awdex kien hemm twelid wie[ed.

Min-na[a tieg[u, ilMinistru tas-Sa[[a, Joe Cassar, beda din is-sena mal-pazjenti minn diversi swali tal-Isptar Mater Dei kif ukoll mal-istaff meta attenda g[all-quddiesa li saret fil-Kappella.

G[al din l-okka]joni, li kienet animata mill-Youth Choir li reba[ Golden Diploma, saret ukoll ilpriedka tal-Milied fuq iddinja moderna tal-lum u kif min[abba f’hekk, ma g[adx hawn post g[a//elebrazzjoni tat-twelid ta’ :esù f’Betlehem. Wara, ilMinistru Cassar qassam xi rigali lill-pazjenti li attendew g[al din il-quddiesa.

Tra;edja fl-ewwel sig[at tas-sena l-;dida t[alli ]ew; ]g[a]ag[ maqtula wara li aggressur da[al f’appartament ta’ familja, bil-missier tal-famija jirre]isti lill-aggressur u jispi//aw it-tnejn jitilfu [ajjithom fi ;lieda bis-skieken (Ritratt> Michael Ellul)

Tra;edja b’xeni ta’ dieqa u qsim il-qalb minn pa;na 1

Duncan Zammit ta’ 32 sena – ir-ra;el ta’ Claire Xuereb, bint l-imprenditur An;lu Xuereb – irre]ista lillaggressur li da[al firresidenza tieg[u u li wara li ;ew fl-idejn, it-tnejn li huma mietu kaw]a tal-feriti gravi li ;arrbu b’daqqiet ta’ strument

IT-TEMP

UV INDEX

2

IT-TEMP ftit jew wisq imsa[[ab, li jsir ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif, l-iktar mill-Punent g[all-Majjistral, li jsir [afif g[al moderat mill-Punent g[al-Lbi/ IL-BA{AR [afif g[al moderat IMBATT baxx mill-Punent Majjistru TEMPERATURA l-og[la 16˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 353.1mm IX-XEMX titla’ fis-07.12 u tin]el fil-16.59

bil-ponta u li jaqta’, b’sikkina.

Duncan Zammit inqatel wara li ]ag[]ug[ ta’ 26 sena minn Tas-Sliema, Nicholas Gera, da[al fl-appartament tieg[u f’Falcon House, fi Triq il-Kbira, Tas-Sliema. Laggressur safa mejjet ukoll wara li Zammit irre]ista.

L-ewwel indikazzjonijiet kienu juru li l-aggressur, li hu residenti fl-istess in[awi f’Tas-Sliema, ipprova jwettaq attentat ta’ serq g[all-[abta tas-7.15am. I]da l-Pulizija mhi qed teskludi xejn u qed tinvestiga dwar mottivi o[ra li seta’ kien hemm f’mo[[ l-aggressur – li hu mifhum li da[al flappartament ta’ Duncan Zammit u l-familja tieg[u

minn fuq il-bejt – u jekk fost l-o[rajn i]-]ew; ]g[a]ag[ kinux jafu lil xulxin.

G[alkemm l-ambulanzi li ssej[u taw l-ewwel g[ajnuna medika , l - ir;iel la[qu tilfu [ajjithom kaw]a tal - ;rie[i gravi li ;arrbu hekk kif Duncan Zammit ipprova jirre]isti lill - aggressur .

Il - mara ta ’ Duncan Zammit , Claire Xuereb – li hi wkoll Chairperson tal Istitut g[all - Istudji Turisti/i u personalità mag[rufa fil - qasam tal industrija tat - turi]mu – waqt il - ;lieda bejn laggressur u r-ra;el tag[ha kienet fl-appartament, li jinsab qrib il-Lukanda The Palace, li hi stess tmexxi.

Xi ;irien qalu li semg[u lil

mart il-vittma twer]aq g[allg[ajnuna. Hu mifhum ukoll li fl-appartament kien hemm ukoll it-tewmin ta’ tliet xhur.

Xeni ta’ dieqa u qsim ilqalb hekk kif fuq il-post waslu l-qraba tal-vittma, fosthom An;lu Xuereb u omm il-vittma, li ;iet meg[juna biex to[ro; millpost mill-Pulizija.

L-a[bar ta’ dan id-delitt ixxukkjat lill-bosta [bieb talvittma, li [allew il-messa;;i tag[hom fuq is-sit tieg[u.

Il-Ma;istrat Edwina Grima mexxiet inkjesta fuq il-post u [atret diversi esperti biex jg[inuha. Il-Pulizija g[adha qed tinvestiga dwar il-mottiv ta’ dan l-in/ident, li wassal g[al qtil doppju. L-awtopsja se ssir illum.

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena

IT-TNEJN L-og[la 16˚C L-inqas 10˚C

IT-TLIETA L-og[la 16˚C L-inqas 10˚C

L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 09˚C

IL-{AMIS L-og[la 14˚C L-inqas 10˚C

IL-:IMG{A L-og[la 13˚C L-inqas 10˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

2

2

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 18˚C xemxi, Amsterdam 12˚C imsa[[ab, Ateni 13˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 14˚C imsa[[ab, Berlin 09˚C bix-xita, Brussell 13˚C bix-xita, il-Kajr 18˚C ftit imsa[[ab, Dublin 08˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 07˚C im/ajpar, Frankfurt 12˚C imsa[[ab, Milan 07˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 06˚C im/ajpar, Londra 13˚C ftit imsa[[ab, Malta 15˚ ftit imsa[[ab, Madrid 09˚C xemxi, Moska 0˚C im/ajpar, Pari;i 13˚C bix-xita, Bar/ellona 15˚C xemxi, Ruma 09˚C imsa[[ab, Tel Aviv 17˚C ftit imsa[[ab, Tripli 17˚C imsa[[ab, Tune] 17˚C imsa[[ab, Vjenna 01˚C bix-xita, Zurich 11˚C imsa[[ab, Munich 10˚C imsa[[ab, Stokkolma 01˚C bil-borra, San Pietruburgu -02˚C imsa[[ab

E

luf ta’ nies minn kull qasam tal-[ajja taw l-awguri tag[hom g[al sena mimlija risq lil Eddie Fenech Adami, il-Mexxej Nazzjonalista, fid-Dar ?entrali tal-Partit. Familji s[a[ ing[aqdu man-numru kbir ta’ nies li ma qata’ xejn bejn l-10am u n-12.30pm, tant li kien hemm kju twil u lbieb kellu jing[alaq. Minflok, Eddie Fenech Adami [are; barra u wassal lawguri tieg[u lil dawk kollha li kienu g[adhom jistennew. Minbarra l-awguri talpubbliku, il-Mexxej tal-PN laqa’ wkoll lawguri ta’ personalitajiet importanti u delegazzjonijiet, fosthom il-Kamra talKummer/, l-Ambaxxatur Amerikan, rappre]entant tal-Kap Kmandant tal-Forzi Armati, xi uffi/jali mill-Unions u millkorpi kostitwiti. Eddie Fenech Adami kien akkumpanjat mill-Vi/i Kap, Guido de Marco, u mill-og[la uffi/jali tal-PN. Eddie Fenech Adami [alla d-Dar ?entrali fin-12.30pm biex imur jag[ti lawguri lill-President u lill-Ar/isqof.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Lokali 5

Il-;enero]ità u s-solidarjetà tkompli tispikka L-Open Day tad-Dar tal-Providenza, li issa saret parti mill-kalendarju annwali, ilbiera[ kompliet turi l-valuri tal-;enero]ità u tas-solidarjetà tal-poplu Malti u G[awdxi.

Dan enfasizzawh l-og[la awtoritajiet u xi personalitajiet distinti ta’ pajji]na meta ]aru d-Dar tal-Providenza g[al din l-attività b’g[an ;ust.

Filwaqt li awguraw ix-xewqat it-tajba lir-residenti, huma fakkru kemm hu importanti li wie[ed jag[ti d-donazzjoni tieg[u.

Il-President ta’ Malta, George Abela, qal li lpoplu japprezza li anki biex tmanti familja jiswa [afna flus, u g[alhekk jiswa ferm aktar sabiex Fr. Martin Micallef, id-Direttur tad-Dar tal-Providenza, imexxi din id-Dar b’residenti li g[andhom b]onn ilkura kontienwa.

Biex jag[ti aktar kontribut g[al dan il-;bir ta’ fondi, George Abela ppre]enta l-flokkijiet li libsu hu u l-mara tieg[u fil-President’s Fun Run ta’ din is-sena g[all-irkant. }jara o[ra g[all-Open Day kienet dik mill-Prim Ministru, Lawrence Gonzi, u s-sinjura tieg[u. Wara

li ]ar l-istands u sellem lill-voluntiera u n-nies pre]enti, hu sa[aq kemm dan il-;bir tal-fondi jo[ro; fil-bera[ il-valuri sbie[ ta’ dan il-poplu. Billi;i tas-sena 2000, sabiex il-persuni b’di]abbiltà jkunu ugwali daqs [addie[or, pajji]na g[amel passi kbar. Il-Prim Ministru ]ied jg[id li s-so/jetà trid tkun hi li tinbidel biex takkomoda lill-persuni filb]onn.

Is-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista, Paul Borg Olivier, ippre]enta s-somma ta’ elf ewro lid-Dar tal-Providenza g[an-nom tal-Partit u [a lopportunità biex jg[id li din il-;urnata ta’ /elebrazzjoni turi s-solidarjetà u kif din id-Dar timxi bil-providenza u l-volontarjat b’sa[[tu.

Pre]enti g[al din l-attività kien hemm ukoll ilKap tal-Oppo]izzjoni, Joseph Muscat, flimkien ma’ An;lu Farrugia u Stefan Zrinzo Azzopardi. Hu semma kif din l-attività annwali hi xhieda tassolidarjetà tal-Maltin u b’hekk to[ro; parti millvaluri tal-poplu Malti. F’dan ir-rigward, wie[ed irid i]omm f’mo[[u li dan il-;bir ta’ fondi sar sitt ijiem biss wara dak ta’ L-Istrina, l-g[ada tal-Milied.

Open day o[ra su//ess u li tg[in ta’ kull sena biex id-Dar tal-Providenza tkompli tipprovdi s-servizzi ta’ kura u m[abba lir-residenti tad-Dar (Ritratt> Michael Ellul)

Il-Prim Ministru jappella g[all-prudenza u l-g[aqal fid-dawl tal-kri]i internazzjonali minn pa;na 1

kien ixxurtjat matul il-kri]i finanzjarja, grazzi g[allg[aqal u l-b]ulija li mexa bihom il-Gvern.

Il-President Abela awgura lill-poplu Malti biex ikun kura;;u] u ottimist sabiex jilqa’ g[all-g[aw; li jista’ jinqala’ matul din is-sena l;dida. Fuq kollox, temm jg[id il-President ta’ Malta, ilkoll g[andna nibqg[u solidali mal-proxxmu u nibqg[u mag[qudin b[ala poplu wie[ed [alli meta “ji;i l-maltemp” inkunu tarka b’sa[[itha g[all-inkwiet li jista’ jinqala’.

Hu awgura, fost o[rajn, lillpoliti/i, lill-[addiema, linnegozjanti, biex ja[dmu flimkien u jikkonsolidaw dak li g[andna.

Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru, Lawrence Gonzi, fisser is-sena li g[addiet b[ala wa[da li kienet mimlija sfidi, u l-poplu Malti g[alaqha b’sodisfazzjon kbir meta [are; fil-bera[ il-valur tas-

solidarjetà.

Il-Prim Mininstru appella g[all-prudenza u g[all-g[aqal fid-dawl tal-kri]i internazzjonali, li se tibqa’ mag[na tul din is-sena l;dida. Hu jinsab fidu/ju] li lpoplu Malti se jkun qed jilqa’ l-isfidi li jistg[u jinqalg[u minn ]mien g[al ]mien, u allura talab i]jed impenn ming[and kul[add biex ilpajji] jimxi ’l quddiem.

Il-Prim Ministru fa[[ar il[idma, matul is-sena li g[addiet, tal-Presidenza, li kienet ikkaratterizzata b’valuri sbie[, spe/jalment lg[ada tal-Milied, fi L-Istrina 2011, fejn il-poplu wera ;enero]ità liema b[alha ma’ min hu vulnerabbli.

Il-President ta’ Malta kellu ]jara, fost o[rajn, minn xi membri parlamentari mi]]ew; na[at tal-Kamra tarRappre]entanti, immexxija mill-Ispeaker, Michael Frendo.

F’kelmtejn, il-President fa[[ar ix-xog[ol siewi li qed

jo[ro; mill-Parlament, partikularment mid-diversi kumitati, b’risq it-tis[i[ taddemokrazija. L-Ispeaker, Michael Frendo, stqarr li lKamra tad-Deputati dejjem hi lesta biex tag[ti servizz lill-pajji]. Hu rringrazzja lillPresident talli dejjem wera interess fl-affarijiet parlamentari.

Quddiem il-Prim Im[allef u l-membri tal-:udikatura, il-President qal li jinsab perswa] li huma qed jag[mlu l-almu tag[hom biex jissodisfaw il-[ti;iet tan-nies. Wa[da millkwistjonijiet prin/ipali li qed tkun indirizzata hi dik taddewmien fil-qtug[ tal-kaw]i.

In-nies, sostna l-President, jixirqilhom li ssirilhom ;ustizzja f’[in ra;onevoli.

Fil-messa;; tieg[u lillPrim Ministru u lillKabinett, l-Ar/isqof ta’ Malta, Pawl Cremona, qal li l-familja kien je[ti;ilha li tiskopri mill-;did ir-rwol tag[ha li teduka lit-tfal dwar

il-valuri, b[all-onestà, issolidarjetà u l-;enero]ità. LAr/isqof tkellem ukoll dwar l-importanza li ]-]g[a]ag[ ikunu edukati fil-;ustizzja u l-pa/i. Hu sa[aq dwar ilvaluri tad-dinjità umana u lfamilja, u fisser kif :esù Kristu, fi ]mienu, g[o]] dawn il-valuri tant sbie[.

F’laqg[a mal-parlamentari Maltin, l-Ar/isqof qal li lKnisja qed tkompli twieg[ed biex twassal il-le[en Kristjan lil pajji]na.

L-E]ekuttiv tal - Partit Nazzjonalista, immexxi mis-Segretarju :enerali, Paul Borg Olivier, ukoll ]ar lill-Ar/isqof Cremona filPalazz Ar/iveskovili, ilBelt.

Is-Segretarju :enerali talPN stqarr li l-2011 kienet sena impenjattiva g[asso/jetà Maltija, u s-sena li g[adha kemm bdiet se tkun qed toffri sfidi ;odda. Il-Partit Nazzjonalista jrid i[ares lejn dawn l-isfidi bil-lenti talvaluri, fosthom, tas-

solidarjetà so/jali u tal-libertà.

Paul Borg Olivier ]ied li lPN jinsab ottimist fid-dawl tal-kri]i internazzjonali li mistennija tkompli matul din is-sena, u sostna li l-partit se jibqa’ jpo;;i lill-bniedem fi//entru tal-[idma politika tieg[u.

L-Ar/isqof ta’ Malta rrimarka li d-dinjità talbniedem g[andha tibqa’ lqofol ta’ kulma nag[mlu fisso/jetà, filwaqt li enfasizza biex insa[[u l-valuri nsara g[all-;enerazzjonijiet ta’ warajna.

Fil-Ber;a ta’ Kastilja, ilPrim Ministru u s-Sinjura Gonzi wkoll laqg[u l-awguri ming[and il-pubbliku.

Fosthom mal-Presidenti Emeriti Eddie Fenech Adami u Ugo Mifsud Bonnici, malE]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista, mal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista mmexxi mill-Whip, David Agius, mal-;udikatura, u ma’ xi membri mill-unions u lkorpi kostitwiti.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

4 Lokali

L-iskambju tal-awgurju g[as-sena l-;dida, ilbiera[ ukoll ]amm it-tradizzjoni ta’ pajji]na meta l-Palazz tal-President ta’ Malta, il-Ber;a ta’ Kastilja u l-Palazz tal-Ar/isqof kienu miftu[in g[all-iskambju tal-awgurju. Il-President ta’ Malta u s-Sinjura Abela, kif ukoll l-Ar/isqof Pawl Cremona laqg[u l-awgurju ming[and l-og[la awtoritajiet tal-pajji] u l-korpi kostitwiti, waqt li l-uffi//ju tal-Prim Ministru laqa’ l-awgurju tal-pubbliku, li mar biex jag[ti x-xewqat sbie[ g[as-sena l-;dida lill-Prim Ministru u s-Sinjura Gonzi.

(Ritratti> Michael Ellul)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

6 Lokali

Ra;el iwe;;a’ gravi Ebda /aqliq f’in/ident tat-traffiku fil-prezzijiet tal-fuels Ra;el ta’ 38 sena sofra ;rie[i gravi f’in/ident tat-traffiku li se[[ fi Triq i/?ag[aq, San Pawl il-Ba[ar, fl-ewwel sig[at tal-ewwel jum tas-sena l-;dida, g[all-[abta tal-4.30am.

Il-Pulizija marret immedjatament fuq ilpost fejn bdiet bl-ist[arri; tag[ha.

Jirri]ulta li r-ra;el, minn San Pawl il-

Ba[ar, g[al xi ra;uni tilef il-kontroll talvettura li kien qed isuq, karozza tat-tip Ford Fiesta.

Fuq il-post issej[et ukoll l-ambulanza, li [adet lir-ra;el l-Isptar Mater Dei, li iktar tard ;ie //ertifikat li, minkejja l-;rie[i gravi li sofra, ma kienx fil-periklu talmewt.

Ma kien hemm l-ebda /aqliq fil-prezzijiet tal-fuels hekk kif ilbiera[, l-Ewwel tas-Sena, il-Korporazzjoni Enemalta [abbret xi revi]jonijiet fil-prezzijiet talfuel b’effett mil-lum, itTnejn, 2 ta’ Jannar 2012.

Il-petrol bla /omb jinbieg[ €1.41 il-litru, il-prezz taddiesel u tal-pitrolju baqa’ €1.34 kull litru, filwaqt li dak tal-gasoil hu €0.98.

Skont l-a[[ar bullettin dwar il-prezzijiet ta]-]ejt ippubblikat millKummissjoni Ewropea, ilprezzijiet tal-petrol u tad-

diesel huma kklassifikati fl14 u fl-10 postijiet rispettivament fost is-27 pajji] membru tal-Unjoni Ewropea.

Ir-rapport ukoll juri li lprezzijiet tal-petrol u taddiesel g[all-konsumatur f’Malta huma ’l isfel millmedji ta’ €1.50 kull litru, u €1.43 kull litru rispettivament fl-Unjoni Ewropea.

Il-prezzijiet ippubblikati jinkludu d-dazji u t-taxxi, u jirriflettu l-prezzijiet li da[lu fis-se[[ fid-19 ta’ Novembru 2011.

14-il persuna arrestati fuq droga fil-lejl tal-Ewwel tas-Sena Il-Pulizija qed i]]omm ta[t arrest 14-il persuna wara li dawn instabu bilpussess jew kienu qed jabbu]aw mid-droga flewwel lejl tas-sena.

Dawn il-persuni, ilkoll ir;iel, g[andhom l-età li tvarja bejn is-16 u l-35 sena. Is-sejbiet saru f’postijiet tad-divertiment f’Paceville, f’Ta' Qali u f’{al Farru;, fil-limiti ta’

{al Luqa, u s-sustanzi li kienu fil-pussess tag[hom huma ssuspettati li jinkludu l-kokaina, il-mephedrone, lecstasy u l-kannabis.

L-arrestati huma mistennija li jitressqu lQorti b’akku]i ta’ pussess illegali ta’ sustanzi psikotropi/i, u ka] minnhom qed jitressaq ukoll bi traffikar tad-droga ecstasy.

€9,260 mill-Kunsill Lokali Mellie[a b’risq id-Dar tal-Providenza Il-Kunsill Lokali Mellie[a ippre]enta donazzjoni ta’ €9260.93 waqt il-maratona b’risq id-Dar talProvidenza, li saret ilbiera[.

Il-flus in;abru kollha waqt l-edizzjoni ta’ Milied Mellie[i 2011 mill-g[aqdiet Melle[in u xi individwi o[ra li [adu sehem waqt dan l-avveniment annwali organizzat mill-Kunsill Lokali Mellie[a, li din issena sar bejn is-17 u l-24 ta’ Dicembru. Din iddonazzjoni fissret ]ieda ta’

aktar minn €2,000 fuq iddonazzjoni li l-istess kunsill ippre]enta sena ilu waqt listess maratona.

Il-pre]entazzjoni saret minn xi membri talg[aqdiet Melle[in flimkien mas-Sindku u xi kunsilliera tal-lokalità. }ewg artisti Melli[in ippre]entaw ]ewg pitturi sabiex ji;u irkantati. Dawn il-pitturi saru waqt ilkun/ert li taw it-tribute band tal-Pink Floyd waqt ilMilied Mellie[i.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Lokali 7 IL-QTIL TA’ KAREN GRECH

It-te]i ta' Edwin Grech mhix ippruvata ■ Il-marki tal-id tal-mastrudaxxa ma jaqblux mal-marki fuq l-‘envelope’ ta' Chetcuti Caruana minn Dione BORG

It-te]i li ]vela l-;img[a li g[addiet il-Professur Edwin Grech, meta sostna li kien jaf min kien ir-ra;el li imposta lpakkett bomba li qatlet lil bintu Karin 34 sena ilu, kienet di;à ;iet investigata mill-Pulizija, irri]ultat fin-negattiv, u g[alhekk mhix ippruvata po]ittivament.

Dan jirri]ulta minn st[arri; li g[amel IN-NAZZJON wara lintervista li l-Professur Edwin Grech g[amel fil-programm 'Evidenza' fuq NET TV nhar il{amis li g[adda li fiha lProfessur Grech allega li hu kien jaf min kienet il-persuna li impostat il-pakkett bomba li fis27 ta' Di/embu 1977 qatel lil bintu Karin ta' 15-il sena.

Il-Professur Grech qal li hu kien kiseb din l-informazzjoni ming[and persuna i]da ma ]evlax min kien g[addihielu.

Edwin Grech indika li din linformazzjoni kien kisibha meta kien beda pro/eduri legali filQorti biex jing[ata kumpens i]da ma semmiex l-avukat li kien wasslu biex jikseb linformazzjoni. Grech ma ]velax f'liema stadji dan l-avukat kien pre]enti g[al xi laqg[at u jekk l-informazzjoni ng[aditx kollha quddiemu.

Missier Karin Grech ]vela wkoll li l-mastrudaxxa li hu semma u li kien imposta lpakkett bomba, kellu numru ta' swaba nieqsa u li kien g[alhekk li w[ud mill-marki tas-swaba fuq il-pakkett li ntbag[at litTabib Chetcuti Caruana huma /ari u mhumiex b'sa[[ithom.

Hu minnu li dawn il-marki tas-swaba fuq l-envelope tatTabib Chetcuti Caruana mhumiex b'sa[[ithom waqt li lmarka tal-id hi b'sa[[itha [afna.

Il-bomba li qatlet lil Karin Grech kienet mag[mula minn injam, ]ew; batteriji, wires, wrapping paper, splussiv, pin, tape u o;;etti o[ra.

Edwin Grech allega wkoll li l-bomba li qatlet lil bintu kienet ippjanata f'uffi//ju legali ta' avukat i]da sostna li l-avukat u sid ta' dan l-uffi//ju legali ma kienx jaf li l-istudenti kienu qed jippjanaw pakkett bomba.

Edwin Grech allega li l-bomba li qatlet lil bintu kienet mibg[uta min-numru ta' studenti tal-medi/ina u li kienu huma li kkummissjonaw mastrudaxxa li huma kienu jafu biex ja[dimha u jibg[atha.

F'fa]i o[ra tal-intervista Edwin Grech qal li l-bomba kienet ma[duma minn espert talbombi.

L-ist[arri; li g[amel INNAZZJON jikkonkludi stampa

differenti mill-allegazzjonijiet li g[amel Edwin Grech. Jirri]ulta li l-pulizija di;à investigat din linformazzjoni li ]vela Edwin Grech f''Evidenza' u li anki pprodu/ietha quddiem ilMa;istrat.

IN-NAZZJON hu infurmat li l-Pulizija identifikat ukoll lillmastrudaxxa li semma Edwin Grech, u jirri]ulta li meta saret il-bomba dan ir-ra;el ma kienx Malta. Jirri]ulta wkoll li saru e]amijiet tal-marki tal-id u tasswaba fuq dan il-mastrudaxxa u li dawn ma qablux ma' dawk li hemm fuq il-pakkett li kien intbag[at lit-Tabib Paul Chetcuti Caruana.

Dwar il-mastrudaxxa li semma Edwin Grech, jirri]ulta li dan veru g[andu difett f'subajg[ i]da m'g[andu x'jaqsam xejn mal-ka] talbomba. Jirri]ulta li min g[adda l-informazzjoni lil Edwin Grech qallu li l-konklu]jonijiet kienu [sibijiet tieg[u g[aliex f'okka]joni wa[da dan ilmastrudaxxa seta' feta[ lillistudenti biex jiltaqg[u fluffi//ju legali indikat. Kien dan l-aspett li wassal lil Edwin Grech biex jikkonkludi l-istorja li qal waqt l-intervista f''Evidenza' fuq Net TV. L-informazzjoni li g[andu IN-NAZZJON tipprova wkoll li Edwin Grech kienu g[addewlu informazzjoni dwar il-laqg[at tal-istudenti i]da lkonklu]jonjiet li wasal g[alihom kienu biss [sibijiet ta' min g[addielu l-informazzjoni u ma kien hemm ba]i konkreta biex tissostanzjahom.

Bl-iskop li jikseb informazzjoni dwar il-qtil ta' bintu, Edwin Grech kellu numru ta' laqg[at ma' persuna li ori;inarjament kien suspettat f'dan il-ka] i]da l-informazzjoni lil Edwin Grech ma kinitx wa[da konklussiva u linformazzjoni mg[oddija lilu kienu biss [sibijiet.

Fl-intervista fuq 'Evidenza', il-Professur Grech allega li hu mhux qed ikun informat millPulizija dwar linvestigazzjonijiet. Lil INNAZZJON jirri]ultalu li lProfessur Grech kellu numru kbir ta' laqg[at mal-pulizija Maltija li mag[ha ddiskuta lka] fid-dettall u anki n]amm informat dwar l-i]viluppi li kienu qed isiru. Jirri]ulta li lPulizija g[adha g[addejja blinvestigazzjonijiet tag[ha u anki qed tinterroga diversi persuni biex tistabbilixxi l-mottiv wara l-qtil ta' Karin Grech.

Tul is-snin kien hemm diversi persuni kunsidrati b[ala

suspettati, g[alkemm it-te]i laktar mist[arr;a hi dik li lbomba hi marbuta malazzjonijiet industrijali tal-istrajk tat-tobba. Fil-fatt il-pulizija g[amlet investigazzjonijiet s[a[ dwar il-possibbiltà ta' din irrabta i]da dawn kienu inkonklussivi. Importanti jkun stabbilit ukoll li l-marka tal-id elevata minn fuq l-envelope mibg[ut lit-Tabib Chetcuti Caruana s'issa ma qablet ma tal-ebda persuna meta saru l-paraguni.

F'perijodu, il-familja Grech kienet qed tikkunsidra wkoll litTabib u eks Deputat Laburista Paul Chetcuti Caruana b[ala suspettat i]da din it-te]i qatt ma mmaterjalizzat u fil-progrmam 'Evidenza', it-Tabib Chetcuti Caruana qal kemm [assu mwe;;a b'din l-allegazzjonijiet u li hu assolutament ma kellux x'jaqsam mal-bomba.

Karin Grech

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

8 Opinjoni

Mer[ba lis-Sena 2012 G[all-grazzja t’Alla er;ajna bdejna sena o[ra.

Min jaf kemm bnedmin [utna u o[rajn li kienu mag[na sa ftit ilu, ma rnexxilhomx jibdew sena ;dida u g[alhekk illum mhumiex aktar mag[na. Dawn ivarjaw kemm f’età kif ukoll filkaw]a tal-mewt tag[hom.

Din hi sena o[ra mimlija sorpri]i u misteri li ]gur [add minna ma jista’ jipprevedi x’se jkunu mil-lum. Sena o[ra fejn ilkoll kemm a[na nistg[u nag[mlu u]u tajjeb minnha u nwettqu bosta ;id, bosta opri tajba li minnhom igawdu familtna, qrabatna, [biebna, il-komunità li fiha ng[ixu u sa[ansitra wkoll isso/jetà tag[na. Mill-banda lo[ra, jekk l-g[emil tag[na jkun wie[ed [a]in, irresponsabbli jew ag[ar minn hekk vendikattiv, leffett tieg[u jkun wie[ed negattiv li jag[mel biss [sara u li jikkaw]a nkwiet, ;lied u firda.

Jekk nag[tu daqqa t’g[ajn [afifa lejn is-sena li g[adha kif intemmet, mill-ewwel ti;i f’mo[[na l-kri]i internazzjonali ekonomika u finanzjarja kka;unata minn diversi fatturi, l-aktar mi]]idiet fenomenali tal-prezz ta]-]ejt.

bejn ir-re;im tal-Kurunell Gaddafi u l-Front favur iddemokrazija u l-libertà s[i[a g[al dak il-poplu wara aktar minn erbg[in sena mi/-/a[da ta’ dawn d-drittijiet. Gwerra fero/i, li [alliet numru kbir ta’ vittmi inno/enti li [allsu prezz ferm g[oli g[all-fidwa ta’ nieshom u ta’ pajji]hom.

Dan kollu ;ara barra minn pajji]na. Rajnieh b’g[ajnejna fuq it-televi]joni g[al bosta drabi matul l-a[[ar sena.

Jaffettwana xi ftit F’pajji]na, g[all-grazzja t’Alla, dan ma ;arax. I]da a[na wkoll parti mill-Ewropa u mid-dinja, u allura dak li jse[[, b’mod partikulari flEwropa, lilna jaffettwana xi ftit jew wisq ukoll. Irridu

ng[idu li Malta tesporta

ikomplu ji;u offruti lillMaltin u l-G[awdxin b’xejn.

Dan japplika l-istess g[asservizz tal-Edukazzjoni f’pajji]na. Skejjel b’xejn mill-kinder sal-Università u jing[ataw ukoll scholarships g[al wara l-Università.

Pajji]na mhux biss baqa’ jag[ti l-istipendji lill-istudenti tag[na – mill-Junior College 'il fuq, i]da f’/erti kategoriji dawn ]diedu b[alma ;ara filka] tal-G[awdxin, u ;ew offruti wkoll lill-istudenti talMCAST, tal-ITS u xi Kulle;;i o[ra.

Skola ;dida kull sena Dan apparti li dan il-gvern ta’ Lawrence Gonzi qed

jinawgura skola ;dida kull sena. Ifisser ukoll li kull klassi mill-kinder ’il fuq hi

familja f’pajji]na tkompli ti;i m[arsa u sostnuta kemm spiritwalment kif ukoll so/jalment u ekonomikament malajr kemm jista’ jkun. Filfatt, minn dan il-ba;it re;g[et ing[atat ]ieda fi/-Children’s allowance, ]ieda ta’ erba’ ;img[at (;imag[tejn fl-2012 u ;imag[tejn fl-2013) filmaternity leave u benefi//ji o[ra g[all-ommijiet li jer;g[u jirritornaw g[ax-xog[ol wara li jkollhom tarbija, permezz ta’ qtug[ fit-taxxa.

Apparti minn dan, matul issena li g[addiet rajna wkoll pro;etti kbar ta’ toroq, ta’ tisbih f’pajji]na jse[[u kemm f’Malta kif ukoll f’G[awdex.

Rajna ]ieda fit-turi]mu f’pajji]na. Rajna aktar [olqien ta’ postijiet tax-xog[ol, u smajna wkoll li l-Maltin li

mizzieuchar@yahoo.com

qeg[din. S’issa g[andna /erta garanzija ta’ tmexxija g[aqlija u korretta. Iddirezzjoni li ninsabu g[addejjin fiha tatna prova li hi wa[da pre/i]a u korrettissima, li g[olliet lisem u l-;ie[ ta’ pajji]na mhux mal-Ewropa biss i]da mad-dinja kollha. Din is-sena li g[addiet xbajna nisimg[u kliem ta’ approvazzjoni u tif[ir minn istituzzjonijiet internazzjonali g[all-mod tattmexxija li biha Lawrence Gonzi qed imexxi lil pajji]na.

Dan hu ta’ kreditu kbir g[alih innifsu u wkoll g[al pajji]na.

Ma ninsewx> ]ball wie[ed, pass [a]in, mossa ]baljata u pajji]na jsib ru[u f’maltemp kbir

Protesti fl-Ewropa

B[al film jibdew g[addejjin minn quddiem g[ajnejna protesti u dimostrazzjonijiet f’bosta pajji]i kemm fl-Ewropa u wkoll f’pajji]i o[ra, ta’ eluf kbar ta’ nies, jipprotestaw kontra mi]uri iebsa ta’ awsterità, li l-pajji]i kellhom kontra qalbhom jie[du biex jippruvaw jevitaw falliment totali tas-sistema ekonomika u finanzjarja tag[hom.

Rajna eluf ta’ [addiema jitilfu l-postijiet tax-xog[ol, fejn allura l-qg[ad ji]died b’mod allarmanti. Assistejna wkoll g[al dimostrazzjonijiet ta’ protesti mill-istudenti dwar tne[[ija tal-istipendji u mi]uri ta’ [lasijiet aktar g[olja g[at-tkomplija talistudji Universitarji.

Sa[ansitra esperjenzajna wkoll iffri]ar tal-pagi u tnaqqis fil-pagi u wkoll f’/erti pensjonijiet. Dan ;ara fil-Gre/ja, fl-Irlanda, flIngilterra, fi Spanja, fl-Italja, fil-Portugall u f’tant pajji]i o[ra.

Rajna wkoll protesti kbar u dimostrazzjonijiet vjolenti f’/erti pajji]i tal-Afrika ta’ Fuq f’tentattiv kura;;u] g[at-tne[[ija tad-dittatura u g[all-akkwist taddemokrazija u l-libertà vera g[al dawn il-popli. Dan ;ara fl-E;ittu, fis-Sirja u f’pajji]i o[rajn, b’mod partikulari filLibja, il-pajji] l-aktar vi/in tag[na, li mieg[u g[exna ;urnata b’;urnata, dik ilgwerra qalila interna li se[[et

minn Euchar MIZZI

Is-sena 2011 intemmet. Li ;ejja hi mimlija sorpri]i u misteri li [add ma jista' jipprevedi

numru ta’ miljuni ta’ ewro kemm fl-Ewropa u wkoll barra mill-Ewropa. Allura jekk pajji] partikulari jnaqqas l-importazzjoni tieg[u a[na ni;u mill-ewwel effettwati b’mod negattiv.

Apparti dan, Malta timporta ]-]ejt kollu li tin[tieg kemm g[all-

mg[ammra bil-kompjuter u bil-Whiteboard, teknolo;ija li sa ftit tas-snin ilu mhux talli ma konniex nafu biha i]da talli kien ipprojbit li ji;u impurtati f’pajji]na.

Matul is-sena li g[addiet rajna wkoll l-introduzzjoni tad-divorzju f’pajji]na.

G[alkemm g[alija dan ma

Pajji]na mhux biss baqa’ jag[ti l-istipendji lill-istudenti tag[na i]da f’/erti kategoriji ]iedhom industrija, kif ukoll g[allener;ija u g[all-u]u tattrasport kemm tal-ajru, tal-art u tal-ba[ar. Hawn l-aktar li ;ie milqut pajji]na b’mod negattiv. U sabiex dawk vulnerabbli ma jbatux so/jalment, il-Gvern ra kif g[amel u ta sussidju fuq ilkontijiet tad-dawl u tal-ilma.

Apparti minn dan, isservizz tas-sa[[a baqa’ jing[ata b’xejn lil kul[add u l-istess il-medi/ina g[al dawk intitulati g[aliha li mhumiex ftit. L-istess l-operazzjonijiet, huma ta’ liema tip huma, qed

kienx xi pass ta’ min jifta[ar bih, g[al o[rajn dan iqisuh b[ala pass so/jalment po]ittiv. U hawn wie[ed irid kontinwament i]omm f’mo[[u li l-gvern hu ta’ kul[add u b[al missier irid jag[ti kas tal-b]onnijiet talpoplu kollu, hu ta’ liema reli;jon u twemmin hu. Li [are; po]ittiv minn dan ilpass hu bla dubju ta’ xejn ilb]onn ur;enti li l-Awtoritajiet sew ?ivili kif ukoll Ekkle]jasti/i, g[andhom jistudjaw u jaraw x’g[andu jsir biex l-istituzzjoni tal-

siefru din is-sena kien rekord. Ng[iduha kif inhi, biex wie[ed isiefer ma jridx ikun qed ibati l-;u[, mhux hekk? Mhux biss, i]da g[assena li ;ejja mhux talli ma naqsux il-pensjonijiet u lpagi, talli l-[addiem ing[ata ]ieda ta’ €4.66 fil-;img[a, liema ]ieda l-pensjonanti tag[na se jo[duha s[i[a. {arsa ottimista

G[alhekk in[arsu ’l quddiem b’ottimi]mu, i]da b’g[ajnejna miftu[a g[al dak kollu li jista’ jse[[ matul din is-sena. Ma ninsewx li bosta indikaturi ekonomi/i internazzjonali qed ibassru wkoll kri]i ekonomika u finanzjarja o[ra fl-Ewropa u fid-dinja, u a[na niffurmaw parti minnha. Ilmaltemp g[adu hemm. Dan jista’ ji]died u g[alhekk pajji]na g[andu b]onn ikollu par idejn sodi fit-tmun kontinwament u ming[ajr ebda aljenazzjoni. Ma ninsewx: ]ball wie[ed, pass [a]in, mossa ]baljata u pajji]na jsib ru[u f’maltemp kbir. Sal-lum nafu fejn

Mela ejjew inkomplu f’din il-linja ta’ direzzjoni korretta u /erta li kienet kapa/i tg[addi u tofroq il-mew; qalil kollu u twassalna salport tad-destinazzjoni tag[na.

Minn dan igawdi kul[add.

Hekk imur tajjeb kull[add. U kif irnexxielna flimkien nirb[u l-maltempati matul dawn l-a[[ar tlieta, erba’ snin, jien perswa] li hekk se nag[mlu wkoll fis-sena li g[andna quddiemna.

G[alhekk marri]oluzzjonijiet li g[amilna lbiera[, fil-bidu tas-sena l;dida, ejjew in]idu o[ra li tg[id li kul[add g[andu jing[aqad flimkien fejn jid[ol il-;id nazzjonali, biex ilkoll ni;bdu [abel wie[ed g[all;id tal-poplu kollu ta’ Malta u G[awdex. Dan g[amilnieh fil-kwistjoni tal-gwerra talLibja. G[amilnieh filkwistjoni tal-ewro dan la[[ar. G[amilnieh f’Jum listrina b’risq il-Community Chest Fund. G[aliex m’g[andniex nag[mluh fejn jid[ol il-;id komuni tag[na lkoll? Dan jien minn qalbi nawgura lill-Poplu Malti u G[awdxi kollu.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Malta ssa[[et bl-ewro Il-bidu ta’ din is-sena ;dida, l-2012, ifakkarna f’avveniment importanti fl-istorja tal-poplu tag[na meta erba’ snin ilu fl-ewwel jum tas-sena 2008, pajji]na ng[aqad mal-pajji]i taz-zona ewro li llum ila[[qu 17, u li bejniethom g[andhom popolazzjoni ta’ 332 miljun ru[.

Minn dak l-ewwel jum tas-sena 2008, il-poplu tag[na ma [ares qatt lura. Minbarra s-su//ess li kiseb u li kien rikonoxxut mhux biss miz-zona ewro i]da wkoll mill-pajji]i kollha Ewropej g[al mod trankwill li bih il-poplu tag[na beda ju]a lewro, bl-ewro pajji]na ssa[[a[. U dan minkejja ssnin diffi/li li bdew proprju f’dik l-istess sena, f’Settembru tal-2008 meta kkollassa s-settur dinji finanzjarju u d-dinja da[let f’ri/essjoni li f’[afna pajji]i g[adhom ibatu minna sal-lum b’mi]uri kbar ta’ awsterità g[aliex il-finanzi ta’ pajji]hom ma kinux fis-sod.

Kri]i ta’ djun u mhux tal-ewro

Malta kienet fost dawk il-pajji]i li baqg[u sodi u b’sa[[ithom anke quddiem il-kri]i tal-ewro fl-a[[ar sentejn. Kri]i li jekk wie[ed janalizza s-sitwazzjoni tal-pajji]i li jinsabu fi kri]i g[ax fallew u kellhom jirrikorru g[all-g[ajnuna tal-Ewropa, il-kri]i mhix tal-ewro i]da tad-djun ta’ numru ta’ pajji]i li huma fiz-zona ewro. Kri]i ta’ pajji]i li ma qag[dux g[arregoli tal-ewro dwar il-mod kif il-gvernijiet jikkontrollaw l-infiq u d-d[ul tag[hom.

Il-bidu ta’ din is-sena l-;dida, qieg[ed ukoll jimmarka l-g[axar snin minn meta 12-il pajji]

bdew ju]aw l-ewro f’karti u muniti. Dan kien ]vilupp li wassal g[all-akbar bidla tal-flus li qatt se[[et fid-dinja, u li kompliet tikber g[al 17-il pajji] fosthom Malta.

Is-su//ess tal-ewro hu wkoll konfermat blinteress ta’ tliet pajji]i o[ra, il-Polonja, ir-Rumanija u l-Litwanja li wkoll mexjin fit-triq tas-s[ubija flewro biex b’hekk ukoll il-popolazzjoni ta’ dawk li ju]aw l-ewro titla’ g[al 400 miljun ru[ fis-snin li ;ejjin.

G[axar snin li matulhom l-ewro kiber u ssa[[a[ minkejja l-probemi li g[andhom xi pajji]i kaw]a tad-djun ]ejda. Mhux biss, i]da l-ewro kien ukoll stabbli fl-a[[ar sentejn u ssa[[a[ mad-dollaru Amerikan u mal-Isterlina fl-a[[ar 10 snin. L-ewro ssa[[a[ g[aliex irnexxielu jsir munita dinjija ta’ ri]erva u min[abba li z-zona ewro tesporta u tbig[ volumi kbar ta’ prodotti u servizzi lejn il-partijiet kollha tad-dinja. L-ewro ]viluppa fit-tieni l-aktar munita kummer/jata fis-swieq internazzjonali talkambju. Fattur ie[or importanti hu li hawn aktar ewro fi/-/irkulazzjoni minn dollari Amerikani.

turi]mu, anke f’pajji]na.

Ir-ri]ultati li kiseb pajji]na fil-qasam tax-xog[ol li wasslu wkoll biex pajji]na jo[loq postijiet ;odda g[ax-xog[ol u jattira investiment barrani ;did li [oloq l-impjiegi, kienu frott ukoll tass[ubija fl-ewro. S[ubija li g[enet lill-pajji]na jilqa’ g[all-isfidi ta’ ri/essjoni dinjija u mhux biss, l-istabbilità politika b’a;enda /ara favur ix-xog[ol attirat kumpaniji internazzjonali biex jinvestu f’pajji]na u jo[olqu opportunitajiet ;odda ta’ xog[ol g[all-[addiema u g[all-eluf ta’ studenti li jiggradwaw kull sena mill-istituzzjonijiet edukattivi.

Ir-ri]ultati li kiseb pajji]na f’xenarju internazzjonali diffi/li, jawgura g[al sena o[ra li fiha l-poplu kapa/i jkompli jilqa’ g[all-isfidi.

Mill-kri]i tad-djun twieldu wkoll riformi li [afna pajji]i je[ti;uhom illum qabel g[ada g[aliex ilhom jipposponu milli jie[du de/i]jonijiet /ari u ta’ vi]joni. Kri]i ta’ djun ukoll li te[tie;, u qed tappella, g[al g[aqda akbar fl-Ewropa b’patt ukoll fiskali bejn il-pajji]i Ewropej.

L-ewro baqa’ b’sa[[tu u stabbli

Malta se tkompli tgawdi mill-vanta;;i tal-ewro

Quddiem dan ix-xenarju, l-ewro baqa’ b’sa[[tu u stabbli. L-ewro baqa’ ta’ vanta;;. Sar aktar fa/li g[an-negozji biex jesportaw, ;ab g[a]la akbar g[all-konsumatur li ;abet pressjoni ’l isfel fuq ilprezzijiet u f’Malta ;ew ditti internazzjonali u [wienet ;odda. L-ispejje] tal-kambju anke g[atturisti spi//aw u minn dan gawdiet l-industrija tat-

Quddiem dawn l-isfidi, Malta se tkompli ssemma l-vu/i tag[ha g[aliex hi madwar il-mejda tadde/i]jonijiet kemm fil-qalba tad-diskussjonijiet talewro kif ukoll fil-qalba tal-Ewropa. Fiz-zona ewro, il-vu/i ta’ Malta se tkompli ssa[[a[ il-kummer/, in-negozju u t-turi]mu ta’ pajji]na mal-bqija talEwropa.

INTIETEF

Mis-sena 2011 g[as-sena 2012 Sena ;dida. Bdejna sena o[ra. {afna huma dawk li jag[mlu ri]oluzzjonijiet g[assena l-;dida. Ri]oluzzjonijiet li mhux dejjem jin]ammu. Ma jimpurtax. Il-fatt li wie[ed jag[mel ri]oluzzjoni juri li dak li jkun jirrikonoxxi li jin[tie; itejjeb l-operat tieg[u f’qasam partikulari. Tajjeb li wie[ed i]omm ir-ri]oluzzjoni li jkun g[amel, i]da mhux dejjem jirnexxilna. Wara kollox, a[na bnedmin! Hemm [afna ri]oluzzjonijiet popolari, li wie[ed jibda jiekol aktar bnin, li jaqta’ s-sigaretti, li jag[mel aktar e]er/izzju fi]iku... u o[rajn. Biss na[seb li wara l-[afna ikel li ]gur kilna f’dawn il-;ranet, l-aktar ri]oluzzjoni popolari se tkun

kienet wa[da importanti [afna.

L-aktar g[ar-Rebbieg[a G[arbija. L-2011 rat il-waqg[a ta' bosta re;imi fl-Afrika ta' fuq. Ewlieni fosthom ir-re;im ta' Gaddafi. Fuq livell Ewropew, l-2011 ]gur li se tibqa' tissemma g[at-turbulanzi finanzjari li l-Ewropa [abbtet wi//ha mag[hom. Rajna lfalliment ta' pajji]i kbar, ilGre/ja, Spanja, l-Italja fost o[rajn. Rajna l-ewro f’xifer ilfalliment u rajna wkoll l-isforzi kbar li g[amlu u g[adhom qed jag[mlu l-pajji]i Ewropej sabiex isalvawh. Fuq livell nazzjonali, na[seb li l-aktar avveniment importanti li se[[ tul l-2011 kien it-tibdil fil-li;i sabiex f’Malta ji;i introdott iddivorzju.

Rajna l-falliment ta' pajji]i kbar, il-Gre/ja, Spanja, l-Italja fost o[rajn.

Rajna l-ewro f’xifer il-falliment tad-dieta. U g[andna b]onn!

B[ala poplu, a[na wisq [oxnin. {arsa lura. Hekk kif l2011 g[adha kif [allietna, tajjeb li wie[ed i[ares ftit lura. }gur li fuq livell internazzjonali, s-sena 2011

{arsa 'l quddiem. Is-sena 2012 se tkun sena interessanti.

Fuq livell internazzjonali u Ewropew nara l-2012 b[ala kontinwazzjoni tas-sena li g[adha kif spi//at i]da bi ]volti e//itanti li lkoll se nkunu qed nesperjenzaw.

Tajjeb li fis-sena 2012 kull min ;ie fdat b’xi poter mill-elettorat, i]omm dan il-prin/ipju f’mo[[u

minn Philip MIFSUD info@philipmifsud.com

{afna jbassru ri/essjoni o[ra. {a]in. Nispera li dan mhux tbassir tajjeb. U nispera wkoll li jekk din ir-ri/essjoni ti;i Malta, jkollha l-istess su//ess li kellha fir-ri/essjoni li g[addiet. Malta kienet l-a[[ar pajji] li da[al f'ri/essjoni u lewwel pajji] li [are; minnha.

Biss, l-2012 se tkun sena importanti wkoll fuq livelli o[ra f'pajji]na. Fi ]mien xahrejn o[ra, nofs Malta se tkun mitluba tag[]el ilpoliti/i lokali tag[ha, f’elezzjonijiet tal-kunsilli lokali. L-2012 se tkun issena li tressaqna wkoll lejn elezzjoni ;enerali. G[alkemm

id-data tal-elezzjoni ;enerali hi prerogattiva tal-Prim Ministru, l-elezzjoni ;enerali li jmiss trid issir sas-sajf tal2013. Nawgura li l-Prim Ministru jkollu l-libertà jag[]el l-a[jar data g[all-;id ta' dan il-pajji].

Responsabbiltajiet. Ma hemmx dubju li kull min ji;i elett, kemm fuq ba]i lokali kif ukoll fuq ba]i nazzjonali, iridu jirrappre]entaw lil dawk li jkunu ele;;ewna. I]da rridu n]ommu f’mo[[na li kull min imur jivvota ma jag[milx g[a]la wa[da i]da talanqas jag[mel tnejn; liema partit se jag[]el u lil liema kandidati se jag[ti l-preferenzi tieg[u.

Fil-ma;;oranza assoluta talvotanti, l-ewwel issir l-ewwel g[a]la; ji;ifieri l-ewwel jag[]el il-partit preferut tieg[u. Wara ji;i l-kandidat.

Dan ifisser [afna. Ifisser li min lilna tana xi preferenza, g[a]ilna g[ax konna fuq illista tal-partit preferut tieg[u.

Kieku ma konniex fuq dik illista, kieku konna kandidati indipendenti, il-ma;;oranza

assoluta ta’ dawk li vvutawlna lanqas biss kienu jikkunsidrawna! Jien /ert li kull min hemm fil-Parlament, qieg[ed hemm g[ax ikkontesta l-elezzjoni ma’ partit politiku. {add minna ma kien ikun elett kieku kkontesta b’mod indipendenti.

Parametri. Kieku kull min ji;i elett i]omm dan f'mo[[u, kieku jkollu parametri /ari fuqiex jimxi. Tassew li rridu nirrappre]entaw lillkostitwenza tag[na, i]da aktar veru minn hekk, irridu n]ommu f’mo[[na li, filma;;oranza assoluta tag[ha, lkostitwenza tag[na tixtieqna nimxu fil-parametri tal-partit li hi g[a]let qabel ma g[a]let lilna. Tajjeb li fis-sena 2012 kull min ;ie fdat b’xi poter mill-elettorat, qabel kollox i]omm dan il-prin/ipju f’mo[[u. Jekk nag[mlu hekk ma jkollniex g[alfejn noqog[du nippruvaw nifhmu min hu l-akbar; jekk hux ilpartit, min ;ie elett, jew ilkostitwenza li suppost jirrappre]enta.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IL-BELT TAL-VATIKAN

L-UNJONI EWROPEA

Il-Papa jesi;i l-edukazzjoni ta]-]g[a]ag[ g[all-pa/i Il-Papa Benedittu, flawgurju g[as-sena l-;dida, fakkar fl-isfida “de/i]iva” tal-umanità biex ting[ata edukazzjoni xierqa dwar ilpa/i u l-;ustizzja lill;enerazzjonijiet il-;odda.

Benedittu qal dan meta kien qed jibda s-sebg[a sena tieg[u b[ala Papa u waqt li kkon/elebra quddiesa g[ad-devoti filBa]ilika ta’ San Pietru f’Ruma.

Il-Knisja Kattolika ti//elebra l-bidu tas-sena b[ala l-Jum Dinji g[allPa/i, u l-Papa qed jesi;i “lisfida” biex id-dinja tevita ttra;edji vjolenti tal-passat.

Il-Papa spjega li t-tema “Edukazzjoni g[a]-]g[a]ag[ fl-aspetti tal-:ustizzja u lPa/i” tinvolvi impenn g[al kull ;enerazzjoni wara ]-

Il-Papa Benedittu (Reuters)

]ew; gwerer dinjija tas-seklu g[oxrin u sensiela o[ra ta’ kunflitti.

Fl-omelija tieg[u, il-Papa qal li l-edukazzjoni li tibba]a fuq l-g[arfien tal-verità u lvaluri fundamentali tg[in lid-dinja biex t[ares ’il quddiem bit-tama.

G[aldaqstant, hu [e;;e; l-

impenn so/jali g[all;ustizzja u l-pa/i; u ]]g[a]ag[ iridu ju]aw lavvanzi fit-teknolo;ija talkomunikazzjoni biex jippromovu l-koe]istenza pa/ifika, id-djalogu u s-sens tar-rispett re/iproku.

“I]-]g[a]ag[ huma disposti g[al din l-attitudni po]ittiva, i]da r-realtà so/jali li jitrabbew fiha tista’ ;;eg[elhom ja;ixxu bilkontra, waqt li juru anki lintolleranza u ddispo]izzjoni g[allvjolenza,” ikkonkuda l-Papa.

F’Lejliet l-Ewwel tas-Sena u waqt il-Quddiesa Te Deum ta’ ringrazzjament, il-Papa irrimarka wkoll g[all-fatt li [afna nies qed javvi/inaw l2012 “bl-ansjetà u l-inkwiet dwar il-kri]i u l-problemi filqasam ekonomiku”.

IL-KOREA TA’ FUQ

I[e;;u lill-poplu biex jiddefendi lil Jong-un “sal-mewt” Il-Korea ta’ Fuq komunista [ar;et messa;; spe/ifiku g[all-2012 fejn sej[et biex ilpoplu jiddefendi lill-Mexxej il-;did, Kim Jong-un, “salmewt”, u jekk ikun hemm b]onn iservi wkoll b[ala “tarka umana”.

Il-messa;; anki jesi;i “dan id-dover” g[all-Armata u lPartit Komunista, li ilu jmexxi l-pajji] i]olat millbidu tas-snin [amsin; il-kult tal-personalità fi Pyongyang illum qed jirri]erva l-istess status ta’ omnipotenza g[al Kim Jong-un, b[alma kellu missieru – il-President Kim Jong-il, li miet fis-17 ta’

Di/embru b’konsegwenza ta’ attakk f’qalbu.

Kim Jong-un – li ja[sbu li g[andu 27 sena – ilu g[al dawn l-a[[ar jiem jikkonsolida l-poter f’pajji]u; hu di;à n[atar Kmandant Suprem tal-qawwiet armati tal-Korea ta’ Fuq, li jinkorporaw xejn anqas minn 1.2 miljun element.

Il-messa;; g[all-Ewwel tas-Sena mir-re;im fi Pyongyang qal ukoll li ttruppi Amerikani g[andhom iwarrbu mill-Korea ta’ Isfel, u fisser lil dawn il-militari b[ala “l-ostaklu ewlieni g[allpa/i”.

Fl-istess [in, silta talmessa;; irreferiet g[annuqqas tal-ikel fil-Korea ta’ Fuq b[ala “kwistjoni ta[raq li l-pajji] je[tie; isolvi blimplimentazzjoni s[i[a talpolitika g[ar-rivoluzzjoni agrikola”.

In-Nazzjonijiet Uniti temmen li fit-tnax-il xahar li ;ejjin, mat-tliet miljuni fost il-poplu ta’ 24 miljun fil-Korea ta’ Fuq se je[tie;u l-g[ajnuna tal-ikel – bil-messa;; tal-biera[ minn Pyongyang ma jsemmi xejn dwar ilprogramm tal-armi nukleari tal-Istat komunista.

L-IRAN

Jikkonfermaw il-provi ta’ missila Saru l-provi ta’ missili ;dida li twassal f’distanzi medji waqt l-a[[ar e]er/izzji g[all-qawwiet tal-ba[ar Iranjani fir-re;jun tal-Golf.

Il-provi kienu kkonfermati fi ]mien ta’ tensjoni kbira mal-Punent u wara li l-Unjoni Ewropea qalet li qed tikkunsidra, jer;a’, projbizzjoni o[ra g[allimportazzjoni ta]-]ejt minn dan l-Istat fundamentalista.

Illum, id-dinja tinsab im[assba ferm dwar lambizzjonijiet nukleari talIran, u meta jing[ad li lmissila l-;dida hi wa[da sofistikata u bil-kapa/ità li ma tinqabadx bir-radar.

G[alissa, l-Iran ]amm lura mill-provi g[all-missili li

jwasslu aktar fit-tul, i]da hu mistenni li dawn isiru fil-jiem li ;ejjin – bl-Istati Uniti u lI]rael ma jeskludux azzjoni militari kontra r-re;im f’Tehran f’ka] li dan ma jikkooperax lejn soluzzjoni tat-tilwima dwar l-a;enda nukleari (Iranjana).

L-Iran anki baqa’ jisfida lill-komunità internazzjonali fost ir-rapporti li pprodu/a fuel rods g[all-u]u flimpjanti nukleari tieg[u u li “kienu irnexxew il-provi relatati”.

Ir-rods jinkorporaw luranju naturali, li jista’ jintu]a fil-produzzjoni talarmi nukleari, u l-istampa Iranjana qalet li t-tragward “g[andu jikkonfondi lill-

Punent, li kien qed jittama li l-pro;ett atomiku tag[hom ma jasalx sa hawn”.

F’Novembru li g[adda, lInternational Atomic Energy Agency (IAEA) qalet li l-Iran jidher li kien qed ja[dem fuq id-disinn ta’ arma nukleari u li l-[idma relatata tista’ qed tkompli – bl-Istati Uniti u lEwropa j]idu l-pressjoni (u s-sanzjonijiet) fuq l-Iranjani b[ala konsegwenza.

Fil-fatt, il-President Amerikan, Barack Obama, fi tmiem il-;img[a g[adda li;i g[al aktar sanzjonijiet kontra l-Iran u ftit wara li Tehran indika li kien “lest g[al ta[ditiet ;odda” malPunent dwar il-programm nukleari tieg[u.

Id-Danimarka impenjata g[all-g[aqda “fost is-27 Stat”

Id-Danimarka, mill-biera[ assumiet il-Presidenza talUE g[as-sitt xhur li ;ejjin, u trid ta//erta li ma jikbirx iddistakk bejn ir-Renju Unit u l-kumplament tal-Ewropa fi ]menijiet iddominati minn kri]i akuta tad-djun.

Dan il-pajji] Skandinavu hu wie[ed minn disa’ membri tal-UE li g[alkemm ma jiffurmawx parti mizZona-Ewro qablu li jappo;;aw l-Istati ta’ din lentità fit-tfassil ta’ ftehim ;did dwar ir-responsabbiltà fiskali (inti] biex jeg[leb ilkri]i) u meta r-Renju Unit baqa’ barra.

Sadattant, Helle ThorningSchmidt, l-ewwel Prim Ministru mara tadDanimarka li f’Settembru reb[et l-elezzjoni ;enerali, impenjat ru[ha g[all-g[aqda fost il-pajji]i tal-UE u b’a//enn g[all-“inklu]joni” tar-Renju Unit.

Thorning-Schmidt, li f’pajji]ha tmexxi l-Partit So/jal-Demokratiku, temmen ukoll fil-politika li tevita d-di]gwid bejn issbatax-il pajji] taz-ZonaEwro u l-g[axar Statimembri li ma adottawx lewro, fejn jid[lu l-affarijiet li jaffettwaw l-UE b[ala entita s[i[a.

L-Ewropa fil-pre]ent g[addejja mill-akbar kri]i finanzjarja fi ]menijiet moderni, u kull azzjoni g[andha l-importanza tag[ha. Filwaqt li r-Renju Unit g[andu jidde/iedi ttriq li se jaqbad fil-;img[at u x-xhur li ;ejjin, hu mistenni li d-Danimarka tippersisti b’din il-politika ta’ g[aqda bl-iskop li ma jikbrux id-differenzi bejn Londra u l-kumplament talUnjoni.

Fl-1973, id-Danimarka u r-Renju Unit issie[bu filKomunità Ewropea (kif kienet mag[rufa l-UE) u meta t-Tmexxija

Helle Thorning-Schmidt

f’Kopenhagen g[andha tradizzjoni twila b[ala alleata kbira ta’ Londra u l:ermanja – illum l-akbar ekonomija fiz-Zona-Ewro.

Sadattant, u waqt li ttfassil tal-patt fiskali l-;did intergovernamentali jibqa’ r-responsabbiltà talPresident tal-Kunsill Ewropew, Herman Van Rompuy, l-uffi/jali talGvern Dani] jemmnu li jistg[u jinfluwenzaw li]viluppi li jmiss.

“Il-Presidenza Dani]a (tal-UE) se tag[mel l-almu tag[ha biex tag[ti kontribut siewi [alli l-Ewropa to[ro; mill-kri]i attwali,” sostna Nicolai Wammen, l-ewwel Ministru Dani] bid-dekasteru g[all-Affarijiet Ewropej.

Din, fil-fatt hi s-seba’ darba li d-Danimarka assumiet il-Presidenza talUE, u wara l-a[[ar esperjenza simili bejn Lulju u l-31 ta’ Di/embru tal2002.

F’dak il-perijodu, l-UE kienet qed ta[dem biex tikkonkludi t-ta[ditiet tass[ubija ma’ g[axar pajji]i ;odda – inklu]a Malta – u biex tifta[ djalogu simili mal-Bulgarija, ir-Rumanija u t-Turkija.

Intant, id-Danimarka issa se ta[dem fuq il-progress tal-Ba;it tal-UE g[at-tul ta]]mien u li hu mag[ruf b[ala l-Abbozz Finanzjarju Multiannwali.

IN-NI:ERJA

G[exieren maqtula fi ;lied bejn rivali etni/i Tal-anqas [amsin ru[ mietu waqt battalji bejn rivali armati ta’ gruppi etni/i fl-Istat ta’ Ebonyi, fil-Lvant tan-Ni;erja.

Skwadri tal-pulizija g[al kontra l-irvellijiet fil-pre]ent qed jg[assu l-in[awi tazzona, u wara rapporti li l;lied li nqala’ bejn ilkomunitajiet ta’ Ezza u Ezilo kien dovut g[al tilwima dwar it-territorju.

L-inkwiet se[[ sig[at wara li kien iddikjarat stat talemer;enza f’xi bnadi tan-

Ni;erja wara sensiela ta’ attakki mill-grupp Boko Haram ta’ militanti I]lami/i li ma kenux konnessi malin/identi f’Ebonyi.

Min-na[a tieg[u, ilPresident tan-Ni;erja, Goodluck Jonathan, [alef li “ikisser” lill-Boko Haram li lmilitanti tieg[u, f’Jum ilMilied, wettqu l-attakki bilbombi kontra l-Knejjes talKattoli/i fil-pajji] u fejn irri]ulta numru kbir ta’ mejtin u midruba.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 11

L-2012> ?elebrazzjonijiet, tama u kawtela Miljuni ta’ nies madwar iddinja //elbraw l-a[[ar tokki tal-2011 u l-bidu ta’ sena ;dida, fost it-tamiet li l-2012 tkun sena ta’ risq – minkejja li qed jidwu l-messa;;i g[allkawtela, li jirriflettu t-t[assib kontinwu dwar l-a[[ar ]viluppi fl-ekonomija dinjija.

I/-/elebrazzjonijiet, b[al kull sena, varjaw minn kontinent g[al ie[or, b’u[ud fost l-ewwel avvenimenti li taw mer[ba lill-2012 isiru f’Sydney, l-Awstralja, u b’mijiet ta’ eluf (xi sig[at wara) jattendu l-ispettaklu tallog[ob tan-nar fl-in[awi taxXmara Thames, f’Londra.

Wie[ed mill-aktar avvenimenti ewlenin, b[al kull sena, kien dak ta’ Times Square, fi New York, li f’nofsillejl kienet imballata bin-nies li segwew l-in]ul talballun tradizzjonali, imlewwen b’xi 30,000 bozza tad-dawl. Hawnhekk, ilcountdown uffi/jali g[al nofsillejl [adu [siebha sSindku, Michael Bloomberg, u l-kantanta popolari Lady Gaga.

L-ewwel ]ew; pajji]i li //elebraw l-2012 kienu sSamoa u Tokelau, li segwew “qab]a rari” fid-dateline

internazzjonali. Dan, g[aliex malli l-arlo;; daqq l-a[[ar sekondi ta’ nhar il-{amis, id29 ta’ Di/embru, i]-]ew; Stati-g]ejjer fin-Nofsinhar talPa/ifiku avvanzaw direttament g[all-31 ta’ Di/embru, bil-;urnata ta’ bejniethom tispi//a daqslikieku eliminata millkalendarju.

Intant, f’g[eluq is-sena kien hemm mal-500 midruba filFilippini b’ka;un ta’ in/identi bil-log[ob tan-nar u min[abba xi sparaturi li huma tipi/i ta/-/elebrazzjonijiet bla ra]an f’dan il-pajji].

Fil-:appun, il-poplu awgura g[al sena aqwa mill2011 wara t-terremot u ttsunami stori/i ta’ Marzu, li ;abu mewt u qerda fiz-zoni tal-pajji] lejn il-Majjistral – waqt li diversi Mexxejja Ewropej wasslu l-messa;;i ta’ kura;; b’enfasi kbira fuq il-kawtela min[abba l-kri]i tad-dejn fiz-Zona-Ewro.

Min-na[a tieg[u, isSegretarju :enerali tanNazzjonijiet Uniti, Ban Kimoon, li g[adu kemm beda ttieni terminu fil-kariga, esprima t-tamiet li fis-sena l;dida jkompli l-moviment lejn id-demokrazija, li beda

fil-bidu tal-2011 waqt l-hekk imsej[a “Rebbieg[a talG[arab”, u kompla ji]viluppa ma]-]mien.

Intant, l-ispettakli billog[ob tan-nar kienu anki “lordni tal-lejl” fil-Pjazza l{amra ta’ Moska, il-kapitali tar-Russja, kif ukoll fi Kjev, il-kapitali tal-Ukrajna.

Fl-istess perijodu, eluf ta’ ]g[a]ag[ Spanjoli attendew g[al sitt macro-parties f’Madrid, li l-awtoritajiet organizzaw fi/-/entri ewlenin fil-kapitali Spanjola. Lavvenimenti kienu divertiment f’waqtu meta Spanja g[andha l-og[la /ifri tal-qg[ad fost i]-]g[a]ag[ mill-pajji]i kollha taz-ZonaEwro.

L-2012 bdiet ukoll b’mijiet ta’ eluf ta’ :ermani]i j]ommu t-tradizzjoni li jixxalaw waqt kun/ert talmu]ika live fl-in[awi stori/i tal-Brandenburg Gate, f’Berlin – bl-ispettaklu tallog[ob tan-nar f’Sydney jibba]a fuq it-tema Time to Dream, li l-produtturi riedu jwasslu b[ala “awgurju li nnies jirnexxilhom jimxu ’l quddiem mill-affarijiet negattivi li sawru xi perijodi tal-2011”.

Mara liebsa kappell u “nu//ali spe/jali” g[a/-/elebrazzjonijiet tas-Sena l-:dida tippo]a g[ar-ritratt f’Times Square, New York (Reuters)

Il-mexxejja Ewropej iwissu dwar sena diffi/li ta[t id-dell tar-ri/essjoni Il-mexxejja tal-Ewropa kwa]i kollha wissew li l-2012 se tkun mimlija diffikultajiet g[all-ekonomija, fost ittbassir ta’ ri/essjoni fiddiversi pajji]i.

Il-Kan/illier tal-:ermanja, Angela Merkel, qalet li lEwropa g[addejja mill-aktar e]ami diffi/li g[al g[exieren ta’ snin, anki jekk il-kri]i attwali tad-djun tfisser li lUnjoni Ewropea qed issir aktar mag[quda.

Sadattant, il-President talItalja, Giorgio Napolitano, sejja[ g[al “aktar sagrifi//ji” fil-konfront tal-kri]i li ra]]net l-i]vilupp fl-Ewropa minbarra li ;ieg[let lill-Gvernijiet talUE jaqtg[u mill-infiq tag[hom.

Il-messa;;i tal-Ewwel tas-

Sena lill-pajji]i din is-sena saru fost it-tbassir li l-Ewropa se tirritorna g[al ri/essjoni flewwel sitt xhur tas-sena u wara li kienu sparaw ’il fuq lispejje] tas-self g[al u[ud mill-akbar ekonomiji tazZona-Ewro, fosthom l-Italja u Spanja. Is-swieq qeg[din anki jinkwetaw li numru ta’ Gvernijiet mhux se jirnexxilhom i[allsu lura lflus li ssellfu di;à.

B’hekk ]diedet il-pressjoni fuq il-Gvernijiet Ewropej – mhux biss l-Istati li ju]aw lewro – biex jaqtg[u l-infiq [alli jilqg[u l-obbligi fuq iddjun li g[andhom.

Illum hemm inkwiet sostanzjali dwar it-tieni credit crunch potenzjali; b’element “qawwi” tas-sogru li jinvolvi

l-banek tal-Ewropa, li spi//aw esposti g[ad-djun kbar tal-Italja.

Fl-indirizz tal-Ewwel tasSena, il-Kan/illier Merkel qalet li din is-sena “bla dubju se tkun aktar diffi/li mill2011”, u meta l-impenn lejn it-tra]]in tal-kri]i tad-djun jibqa’ twil u problematiku. Hi i]da temmen li l-Ewropa g[andha to[ro; b[ala entità “aktar b’sa[[itha” mill-kri]i, waqt li ddefendiet l-ewro, “li ffa/ilita l-[ajja u sostna lekonomija waqt il-kri]i finanzjarja tal-2008”.

Merkel, dan ix-xahar se tiltaqa’ mal-President Fran/i], Nicolas Sarkozy, bl-iskop li flimkien jixprunaw l-a[[ar ftehim tal-UE g[al patt (compact) fiskali ;did.

Min-na[a tieg[u, ilPresident Taljan, Giorgio Napolitano, enfasizza l-[tie;a tas-sagrifi//ji f’pajji]u biex jevitaw “il-kollass finanzjarju tal-Italja”.

Dan, fost l-inkwiet li lItalja, ’il quddiem, tista’ te[tie; it-tip ta’ g[ajnuna finanzjarja (bailout) li kellhom jiffa//jaw il-Gre/ja, l-Irlanda u l-Portugall, u meta l-Ewropa g[andha ssibha diffi/li biex tla[[aq mal[tie;a ta’ g[ajnuna fiskali littielet l-akbar ekonomija tazZona-Ewro.

Sadattant, il-Prim Ministru Grieg, Lucas Papademos, ukoll wissa dwar sena diffi/li ’l quddiem u qal li “je[tie; ikomplu bil-politika talawsterità biex is-sagrifi//ji

kbar li saru s’issa ma jkunux g[alxejn”.

Il-Gvern ta’ Papademos, sa issa impona mi]uri [orox ta’ awsterità fuq il-poplu biex ja//erta li l-Gre/ja tkompli ting[ata l-fondi mill-bailout internazzjonali.

Il-politika ri;ida, li ilha g[addejja mill-2010 (u li kienet implimentata g[allewwel darba mill-eks Gvern So/jalista) wasslet g[allprotesti tal-massa fost ilGriegi, u bin-nies jirvellaw f’Ateni u fi bliet o[rajn talpajji], fejn esprimew lg[adab g[a]-]idiet fit-taxxi u l-qtug[ drastiku fis-salarji tag[hom.

L-2012 g[andha ;;ib aktar taqlib ekonomiku Ara pa;na 12

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra IL-KRI}I FIZ-ZONA-EWRO

L-2012 g[andha ;;ib aktar taqlib ekonomiku g[az-Zona-Ewro b’konsegwenzi globali Din is-sena mistennija ;;ib g[all-Ewropa aktar taqlib ekonomiku li g[andu jaffettwa direttament l-i]vilupp globali – anki jekk numru ta’ swieq emer;enti u l-Istati Uniti jistg[u, g[al xi ]mien, imexxu l-ekonomija tad-dinja fid-direzzjoni t-tajba.

Hemm diversi ra;unijiet g[alfejn l-2012 m’g[andux i;ib [afna risq mil-lat ekonomiku meta wie[ed jibba]a fuq st[arri; li [ejjiet l-a;enzija Reuters f’dawn ix-xhur.

Illum, [afna mill-akbar ekonomiji ]viluppati qed jaqg[u lura f’ri/essjoni, bisswieq globali tal-ishma mistennija jirkupraw parti ]g[ira biss mit-telf enormi li ;arrbu fis-sena li g[ad kemm g[addiet. Dan, meta l-managers tal-assi, almenu fil-pre]ent, mhumiex /erti fejn l-a[jar li jinvestu fil;img[at u x-xhur li ;ejjin.

Fil-fatt, l-2012 tista’ anki ;;ib sitwazzjoni, jer;a’, aktar gravi meta l-parti lkbira tal-ekonomisti qed jibba]aw it-tbassir fuq ittamiet li l-kri]i tad-dejn fizZona-Ewro m’g[andhiex ti]viluppa fi kri]i ekonomika “storika” fuq livelli globali.

Sadattant, hemm ottimi]mu kawt dwar lekonomiji emer;enti b[allBra]il u /-?ina, li madankollu sofrew ukoll fix-xhur ri/enti, u b[ala konsegwenza ta’ politika monetarja aktar ri;ida filkonfront tal-inflazzjoni g[olja.

Gerard Lyons, lekonomista ewlieni ma’ Standard Chartered Bank, qal li wie[ed g[andu j]omm f’mo[[u li filwaqt li lekonomija tad-dinja xorta g[adha ti]viluppa, il-verità hi li je]istu ]ew; u/uh talmunita.

“Ba]ikament, l-istorja ekonomika g[all-2012 g[andha ti]vol;i fuq dawn il-linji – g[all-ewwel sitt xhur, l-Ewropa tispi//a tkaxkar lid-dinja ’l isfel, imbag[ad fit-tieni nofs tassena (suppost li) ssib li/?ina, li ter;a’ tibbilan/ja laffarijiet,” sa[aq Lyons.

Madankollu, il-pronostku g[all-2012 jibqa’ m/ajpar meta wie[ed iqis l-element qawwi ta’ sogru politiku rifless mill-elezzjonijiet u lbidliet potenzjali fittmexxija tal-aktar pajji]i b’sa[[ithom tad-dinja.

Ma’ dan, wie[ed irid jikkalkula l-prospett tat-

Il-Ministru tal-Ekonomija Spanjol, Luis de Guindos, waqt laqg[a tal-Kabinett il-;did f’Madrid. Il-Gvern ta’ Spanja, jiem ilu [abbar ]ieda ;dida fit-taxxi fuq id-d[ul u l-propjetà fost konferma li s-salarji fis-settur pubbliku se jibqg[u ffri]ati g[al (almenu) sena o[ra (Reuters)

taqlib kontinwu fil-Lvant Nofsani; i]da fl-istess [in, hemm anki xaqq ta’ dawl, bl-ekonomija tal-Istati Uniti tirre;istra ]vilupp inkora;;anti (ta’ 2.2 filmija) fl-a[[ar tliet xhur tassena.

Fl-istess [in, il-vera mistoqsija tirrigwarda linvestiment, u g[alkemm ilMexxejja tal-Unjoni Ewropea, ;img[at ilu, g[amlu l-pass storiku lejn integrazzjoni fiskali akbar, l-ekonomisti g[amluha /ara li l-mi]ura m’g[andhiex ittaffi l-kri]i tad-dejn fizZona-Ewro, li issa die[la fit-tielet sena tag[ha.

L-ist[arri; tar-Reuters qed juri t[assib reali li lMexxejja qed jag[mlu ftit wisq biex jistimulaw li]vilupp, u meta pajji]i b[all-Italja u Spanja huma ddestinati g[al perijodi twal ta’ awsterità u ri/essjoni.

Hu probabbli li anki llum, iz-Zona-Ewro s[i[a tinsab g[addejja minn ri/essjoni moderata, u meta ssitwazzjoni g[andha tibqa’ l-istess sa nofs is-sena ddie[la.

Juan Pérez-Campanero, ekonomista ma’ Santander, f’rapport sostna, “Iz-ZonaEwro, f’dawn i]-]menijiet, tibqa’ sors g[al nuqqas ta’ stabbiltà ekonomika u

finanzjarja g[allkumplament tad-dinja.”

Intant, wie[ed irid jara jekk l-Italja u Spanja jispi//awx f’sitwazzjoni fejn ikollhom ifittxu lg[ajnuna fiskali ming[and il-fa/ilità taz-Zona-Ewro, li tippermetti g[all-bailouts.

Dan, meta 27 biss fost 56 ekonomista li ;ew intervistati fuq dan l-aspett spe/ifiku jemmnu li lpajji]i inkwistjoni se jevitaw l-istess destin talGre/ja, l-Irlanda u lPortugall, li kellhom jirrikorru g[all-bailout b’ur;enza.

Is-s[abiet kbar talin/ertezza ilhom jin;emg[u anki sa minn qabel l-ewwel jum tal-2012 u – irrispettivament minn dak li ji;ri ’l quddiem fiz-ZonaEwro – l-effetti tal-kri]i taddejn di;à [allew l-impatt sostanzjali fiz-zoni l-o[rajn tad-dinja.

Fil-fatt – u g[alkemm lUnjoni Ewropea tibqa’ lakbar suq g[allesportazzjoni mi/-?ina – la[[ar statistika fil-qasam tal-manifattura wriet tnaqqis fl-ordnijiet ;odda minn barra. Hi anki realtà li lekonomija ta/-?ina, almenu g[alissa, qed ti]viluppa blaktar rata baxxa mill-2009 ’l hawn.

Sarkozy jis[aq dwar politika /ara fil-konfront tal-isfidi Il-President ta’ Franza, Nicolas Sarkozy, qal li l-futur ta’ pajji]u g[adu “in/ert u mimli bil-periklu” min[abba l-kri]i tad-dejn fiz-ZonaEwro, u meta llum qed tevolvi l-aktar problema serja g[allEwropa minn tmiem it-Tieni Gwerra Dinjija ’l hawn.

Meta g[amel id-diskors g[as-sena l-;dida – u qabel Franza tid[ol g[allelezzjonijiet Presidenzjali f’April – Sarkozy qal li lpajji] g[andu juri l-kura;; waqt li jadotta politika pre/i]a u /ara fil-konfront tal-isfidi fiskali kbar.

“L-2012 g[andha tkun sena b’element qawwi ta’ sogru, i]da rridu n[arsu wkoll lejn il-possibbiltajiet ta’ quddiemna,” sostna Sarkozy, li enfasizza l-[tie;a li l-pajji] jie[u l-mi]uri adatti [alli jikkonfronta l-isfidi, u meta kwalunwke sta;nar jibqa’ perikolu] g[all-a[[ar.

Sarkozy spjega li Franza se jkollha tiffa//ja [afna sfidi flimpenji tag[ha biex teg[leb il-kri]i ekonomika, i]da flistess [in ipprova jqawwi qalb il-poplu, li “flimkien jil[qu ttragwardi me[tie;a”.

Hu kompla li l-Gvern tieg[u g[amel li seta’ firrigward tal-kri]i, bl-analisti

Nicolas Sarkozy (Reuters)

jg[idu li kliemu deher inti] biex jikkonvin/i lill-Fran/i]i li hu u l-Gvern tieg[u ma kenux responsabbli g[allansjetà ;enerali attwali jew dwar is-sitwazzjoni tal-faqar fost /erti sezzjonijiet talpoplu.

Fl-istess [in, il-President Fran/i] qal li l-Gvern tieg[u m’g[andux jintrodu/i aktar qtug[ fil-futur qrib, u meta Franza se tistinka biex ter;a’ taqbad it-triq tal-i]vilupp u lkompetittività b[ala l-unika politika li tista’ to[loq impjiegi ;odda u ttejjeb ilqag[da finanzjarja talpopolazzjoni.

Franza tesprimi l-akbar pessimi]mu dwar l-ekonomija Franza saret “l-aktar pajji] pessimist” tad-dinja f’dak li jirrigwarda t-tbassir ekonomiku – u bl-istess pajji] jirrifletti l-aktar pronostiku negattiv fost il-pajji]i kollha evalwati fl-ist[arri; globali li g[adu kemm ;ie ppubblikat.

L-ist[arri; End of Year, im[ejji minn Gallup International u li jibba]a fuq 51 pajji], jikkonferma li Franza “g[elbet” lill-Irlanda (fit-tieni post tal-lista) u lAwstrija (it-tielet) f’dak kollu li jirrifletti l-pessimi]mu ekonomiku.

G[aldaqstant, Franza kisbet “ri]ultat” negative 79 – ’l isfel b’g[oxrin punt millist[arri; tas-sena l-o[ra u li hu l-aktar wie[ed baxx mill1978 ’il hawn.

L-ist[arri; jelenka li l-aktar evalwazzjonijiet negattivi dwar l-ekonomiji ;ejjin millpajji]i tal-Ewropa u (warajhom) l-Istati Uniti – “bil-bqija tad-dinja, inklu]a lAfrika, qed turi ottimi]mu filfutur”.

L-elettorat Fran/i] illum sar partikularment negattiv meta qed jistenna l-elezzjoni g[allPresidenza (f’April li ;ej) u meta l-kri]i tad-dejn fiz-Zona-

Ewro qed thedded aktar taqlib fil-pajji] u fil-kontinent.

U[ud mill-akbar preokkupazzjonijiet g[allFran/i]i jirrigwardaw ilqg[ad g[oli u l-fatt li s-salarji qed jitilfu mis-sa[[a li kellhom.

I]da forsi l-akbar lok g[al t[assib hu li s-sistema so/jali tradizzjonalment qawwija ta’ Franza qed tiffa//ja lmaltemp, anki jekk il-pajji], fil-parti l-kbira, evita t-tip ta’ programmi g[all-awsterità li qed jaffettwaw – inkella se jibdew jaffettwaw – pajji]i b[all-Gre/ja, Spanja u l-Italja.

Il-Fran/i]i li wie;bu g[allist[arri; End of Year qalu li wara t-Tieni Gwerra, Franza g[addiet minn rikostruzzjoni u saret wa[da mill-pijunieri tal-Ewropa, i]da llum ]diedu l-ilmenti li l-mudell Fran/i] tal-“Istat Salvatur”, li dam effettiv g[al g[exieren ta’ snin, qed ji;i kkunsidrat barra minn loku.

In-Ni;erja [ar;et b[ala laktar pajji] ottimist rigward il-potenzjal g[all-prosperità ekonomika, skont l-ist[arri; li jibba]a fuq 51 pajji] – u warajha hemm il-Vjetnam u lGana.

It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

13 TENNIS – WTA

Clijsters fit-tieni rawnd

Wie[ed mill-[afna /ansijiet li tilfu Man City. Fl-azzjoni, Dzeko ta’ City, jidher wi// imb wi// mal-goalkeeper avversarju

FOOTBALL INGLI}

Man City ma japprofittawx Man City mhux biss ma approfittawx mi]-]elqa ta’ Man Utd fl-a[[ar jum tassena, i]da tilfu fl-a[[ar minuta barra minn darhom kontra Sunderland. Hekk kif kollox deher li Man City se jkunu mi]muma fi draw ta’ 0-0, Sunderland skurjaw goal minn po]izzjoni ferm dubju]a ta’ offside.

It-tim ta’ Mancini impenja diversi drabi lill-goalkeeper

avversarju u anki laqat il-lasta permezz ta’ Richards.

Fid-93 minuta, JI ta’ Sunderland, li deher f’po]izzjoni ta’ offside, ;abar ballun u g[eleb lil Hart. B’din it-telfa, Man City bqag[u blistess punti daqs Man Utd. Dawn tal-a[[ar tilfu, 3-2, kontra Blackburn f’Old Trafford, fil-jum ta’ qabel.

Intant, partita o[ra li ;iet de/i]a fl-a[[ar minuti kienet

It-tennista Kim Clijsters g[addiet g[at-tieni rawnd tal-Kampjonati tal-WTA li qed isiru fi Brisbane b’reb[a ta’ 6-1, 5-4 fuq Simona Halep. It-tennista Bel;jana – numru [amsa fid-dinja – kellha b]onn 63 minuta biex [ar;et rebbie[a.

Francesca Schiavone ma kellhiex diffikultà biex g[addiet g[at-tieni rawnd meta g[elbet lil Ksenia Pervak. Din tal-a[[ar irtirat

meta l-partita kienet g[adha fl-ewwel rawnd.

Iveta Benesova issorprendiet lil Lucie Safarova wara li irkuprat u reb[et, 2-6, 7-5, 7-5.

TAZZA HOPMAN – Spanja g[elbet lill-Awstralja f’decider e//itanti, li spi//a fi skor ta’ 2-1. L-Awstralja marru fil-vanta;;, i]da Spanja wettqu rimonta permezz ta’ reb[iet ta’ Verdasco u ta’ Garrigues.

dik bejn WBA u Everton.

Dawn tal-a[[ar kisbu reb[a tliet minuti minn tmiem ilpartita. Kien proprju Victor ANICHEBE li skurja l-goal de/i]iv.

B’din ir-reb[a, Everton issa telg[u fid-disa’ post talklassifika b’24 punt.

Ri]ultati

WBA v Everton Sunderland v Man City

0-1 0-1

It-tennista Kim Clijsters, li eliminat lil Simona Halep

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

14 Sport

Is-sena tal-Olimpjadi u l-Euro 2012 Bla dubju, din is-sena ta’ sport se tkun wa[da li waqtha se jispikkaw l-Olimpjadi ta’ Londra u l-Kampjonati Ewropej tal-football, li se jsiru fl-Ukrajna u fil-Polonja.

Dawn i]-]ew; edizzjonijiet, li jsiru darba kull erba’ snin, huma mistennija ferm, spe/jalment min[abba li lOlimpjadi se jsiru fl-Ewropa u b’hekk tkun fa/li biex wie[ed isegwi dak kollu li jkun qed ji;ri.

L-a[[ar drabi li l-Olimpjadi tas-Sajf saru fil-belt ta’ Londra kienu fl-1908 u fl1948, filwaqt li l-a[[ar darba li dawn l-Olimpjadi saru flEwropa kient fl-2004, meta saru fil-Gre/ja, f’Ateni.

Londra, b’hekk, hi l-unika belt li se tkun qed torganizza l-Olimpjadi g[al tliet darbiet.

Pari;i u Ateni organizzaw lOlimpjadi tas-Sajf darbtejn, filwaqt li Lake Placid u St. Moritz organizzaw lOlimpjadi tax-Xitwa darbtejn.

L-ikbar edizzjoni tal-isport tibda fis-27 ta’ Lulju u tintemm fit-12 ta’ Awwissu.

It-tennis se jintlag[ab filcourts ta’ Wimbledon, filwaqt li l-football jintlag[ab f’Wembley Stadium. Filfamu] Hyde Park g[andha ssir it-Triathlon.

Waqt dawn l-Olimpjadi se jkun hemm ]ew; dixxiplini neqsin – dawk tas-softball u tal-baseball.

Bla dubju, hemm stennija kbira g[al Usain Bolt. Dan, min[abba l-fatt li erba’ snin ilu, waqt l-Olimpjadi ta’ Beijing, fi/-?ina, dan kiser irrekord mondjali tal-100m meta irre;istra [in ta’ 9.69 sekondi.

Madankollu, waqt ilKampjonati Mondjali talAtletika tas-sajf li g[adda, waqt il-finali tal-100m, dan [are; qabel l-isparatura u kien skwalifikat, biex b’hekk ma setax jikkonferma lqawwa tieg[u f’din ilkategorija.

F’Londra, minbarra li hu jrid jiddefendi t-titlu li reba[ waqt l-Olimpjadi li g[addew, irid ukoll juri li matul dawn lerba’ snin kompla jitjieb.

Qabel l-Olimpjadi, iddelettanti tal-football se jsegwu madwar xahar ta’ partiti internazzjonali, meta tkun qed tintlag[ab l-Euro 2012. Il-holders, Spanja, qeg[din fi Grupp C, flimkien mal-Italja, filwaqt li lIngilterra se tilg[ab kontra Franza fi Grupp D. Spanja, li huma wkoll champions mondjali, huma favoriti li j]ommu dan it-titlu.

Madankollu, jekk huma be[siebhom jag[mlu dan iridu jag[mluh ming[ajr laqwa skorer fl-istorja tag[hom, David Villa, li we;;a’ f’Di/embru malklabb tieg[u, Barcelona.

G[ad mhux mag[ruf min se jie[u post Villa min[abba li ri/entament, il-kow/ ta’ Spanja, Vicente Del Bosque, qal li post Fernando Torres mal-iskwadra mhuwiex wie[ed /ert.

L-Italja, ta[t il-kow/ Cesare Prandelli, irkuprat minn dak li kien se[[ waqt it-Tazza tadDinja tal-2010 ta[t il-kow/ Lippi. }ew; players li l-Italja x’aktarx se jkollha nieqsa huma l-attakkanti Giuseppe Rossi u Antonio Cassano. Lewwel wie[ed we;;a’ irkopptu u mhux mistenni jil[aq jirkupra biex ikun parti mill-iskwadra, filwaqt li Cassano g[andu madwar sitt xhur biex jirkupra minn operazzjoni fil-qalb li sariltu wara li [assu [a]in.

Min-na[a l-o[ra, lIngilterra, ta[t Capello, ukoll tittama li tmur a[jar milli marret fit-Tazza tad-Dinja tal2010. It-tim ta’ Capello ma kellux daqsant diffikultà biex g[adda g[all-fa]i finali ta’ din l-edizzjoni; i]da proprju fl-a[[ar partita tal-fa]i talkwalifikazzjoni tilef lill-

Dehra tal-mappa tal-Park Olimpiku ta’ Londra, u fl-isfond jidher l-Istadium Olimpiku

attakkant Wayne Rooney, li kien tke//a u we[el sospensjoni ta’ tliet partiti – li mbag[ad tnaqqset g[al tnejn.

Waqt ir-rawnd talkwalifikazzjoni g[al din ilkompetizzjoni, il-:ermanja biss irnexxielha tirba[ ilpartiti kollha, u bla dubju, ittim ta’ Low se joffri sfida kemm lil Spanja kif ukoll lillvi/i champions tad-dinja, lOlanda.

Dawn tal-a[[ar jinsabu flistess grupp tal-:ermanja, u mag[hom hemm ukoll ilPortugall, u bla dubju dan ilgrupp se jkun l-iktar wie[ed interessanti.

Fost xi avvenimenti importanti o[ra, din is-sena hemm dawk li jsiru kull sena b[al ma huma l-kampjonat tal-Formula 1, ilkompetizzjonijiet Ewropej tal-football fuq livell ta’ klabbs, u l-Grand Slams tattennis.

Sebastian Vettel, sewwieq tar-Red Bull, se jkun il-

Il-Metalist Arena, wie[ed mill-grounds li fihom se jintlag[bu xi partiti mill-Euro 2012

favorit li jirba[ it-titlu wara li matul dawn l-a[[ar sentejn, hu ddomina u reba[ ]ew; titli konsekuttivi.

Id-dilettanti tal-Formula 1 se jkunu wkoll kurju]i biex jaraw il-prestazzjonijiet ta’ Kimi Raikkonen, li rritorna fl-isport mat-tim ta’ Lotus Renault.

Min-na[a l-o[ra, fejn jid[ol tennis, wie[ed irid jara jekk Novak Djokovic, it-tennista numru wie[ed fid-dinja, hux se jkun kapa/i jiddefendi lewwel post fir-rankings mondjali f’Lulju.

Nadal irnexxielu jiddefendi l-French Open u la[aq irrekord ta’ Bjorn Borg; i]da kienet l-ewwel darba sa mill2004 li Nadal ma reba[x titlu fuq il-[axix.

Rigward football fuq livell ta’ klabbs, Barcelona huma lfavoriti netti li jer;g[u jiddefendu t-titlu ta’ champions Ewropej, titltu li sena ilu huma reb[u kontra Man Utd proprju f’Wembley.

Din is-sena, il-finali ta/Champions League se ssir flAllianz Arena, il-ground ta’ Bayern Munich, u l-football li qed juri dan il-klabb :ermani] qed juri bi/-/ar li dan g[andu in/entiv qawwi biex jasal sal-finali.

Fil-fa]i tal-gruppi, ilBayern Munich reb[u grupp diffi/li [afna li fih kellu timijiet b[al Napoli u Man City.

Barcelona g[andhom sfida qawwija mir-rivali tag[hom, Real Madrid, li din is-sena qed juru li kapa/i jag[tu sfida lill-qawwa tat-tim ta’ Guardiola.

Min-na[a l-o[ra, l-Europa League din is-sena se ti;bed interess partikulari min[abba li fiha se jkunu qed jie[du sehem i]-]ew; timijiet ta’ Manchester – Man Utd u Man City – wara li dawn ;ew eliminati mill-fa]i tal-gruppi ta/-Champions League.

L-attivitajiet prin/ipali Jannar – Tennis, Grand Slam, Australian Open.

Water Polo, Kampjonati Ewropej tal-Ir;iel.

Frar – Football, Tintemm it-Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani.

Marzu – Jibda lkampjonat tal-Formula 1 flAwstralja.

April – Jibda lkampjonat tal-MotoGP filQatar.

Mejju – ?ikli]mu, Jibda u jintemm il-Giro d’Italia.

Football, Tintemm lEuropa League bil-finali fil-Bulgarija.

Football, Tintemm i/Champions League bilfinali fil-:ermanja. :unju – Football, Jibdew il-Kampjonati Ewropej flUkrajna u fil-Polonja.

Tennis, Jintemm il-Grand Slam tal-French Open.

Tennis, Jibda l-Grand Slam ta’ Wimbledon.

Atletika, Jibdew ilKampjonati Ewropej talAtletika fil-Finlandja.

Lulju – Jibdew lOlimpjadi tas-Sajf fil-belt ta’ Londra, l-Ingilterra. ?ikli]mu, Jintemm itTour de France.

Awwissu – Tennis, Jibda l-US Open.

Settembru – Football, Tibda u tintemm it-Tazza tad-Dinja tan-Nisa U17 flAzerbaj;an.

Jibdew u jintemmu lKampjonati Mondjali ta/?ikli]mu.

Ottubru – Tennis, WTA Masters fir-Russja.

Novembru – Tennis, Finali tat-Tazza Davis Cup. Di/embru – Football, Tazza tad-Dinja tal-Klabbs fil-:appun.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Sport 15

Is-Sena Sportiva 2011 f’Malta

Matul l-a[[ar jiem ta’ Jannar saret is-serata finali tal-Isport Malta Awards u l-mistieden prin/ipali kien il-President tal-FIA, Jean Todt (lemin). Matul il-karriera tieg[u, Todt kien ukoll parti mit-tim tal-Ferrari. Huwa ppre]enta l-Isport Malta Award lil Massimo Cremona g[all-2010 fil-pre]enza tas-Segretarju Parlamentari Clyde Puli.

VOLLEYBALL Matul Jannar, l-Asso/jazzjoni Maltija tal-Volleyball [atret lil Srdjan Veckov b[ala l-kow/ nazzjonali. Veckov, kow/ ta’ 31 sena, fil-karriera tieg[u mexxa anki lit-tim nazzjonali tal-Beach Volley tas-Serbja.

POOL Matul Frar, Clayton Attard [asad lill-Ingli] Carl Morris fil-finali tal-Kampjonati Ewropej tal-POOL biex reba[ bi skor ta’ 2-0, 5-3, 7-5. Morris kien se jwettaq rimonta tajba, i]da fl-a[[ar frame Attard baqa’ kkon/entrat u reba[ biex b’hekk kien inkurunat champion Ewropew.

FOOTBALL Matul Jannar, l-MFA [atret lil Ray “}a]u” Farrugia b[ala l-kow/ nazzjonali tat-tim ta’ ta[t il-21 sena, u b[ala assistent tieg[u kien ma[tur Ronald Vella. Matul il-karriera tieg[u, Farrugia mexxa lil Pietà, Marsaxlokk u Sliema u kien qed jirritorna jmexxi t-tim nazzjonali.

TABLE FOOTBAL Matul Jannar, il-Maltin Derek Conti u Mark Gauci reb[u n-Knockout tat-Table Football tal-Federazzjoni Griega b[ala players ta’ Atlas Table Football Club. Fil-finali huma g[elbu lil Roligans. Fl-ewwel rawnd, Atlas g[elbu lil Olympia, 2-1, fil-Kwarti tal-Finali Atlas g[elbu lil Atlas B, 3-0, filwaqt li fis-Semi-Finali reb[u 3-1 kontra Falcons. Roligans tilfu 3-0 kontra Atlas fil-finali.

ATLETIKA Fl-a[[ar {add tax-xhar ta’ Frar, il-Marokkin (lemin) Mohammed Hajji reba[ is-26 edizzjoni tal-Maratona ta’ Malta. Il-Malti Jonathan Balzan (xellug) ta’ St. Patrick’s da[al fit-tielet post. Joelle Cortis kienet l-a[jar atleta mara.

JUDO Matul Frar, il-Malti Jeremy Saywell, li kien parti minn kontin;ent Malti, reba[ il-midalja tal-bron] waqt tournament internazzjonali tal-Judo li sar fl-Italja u li g[alih ipparte/ipaw madwar 1,600 judoka.

Saywell, waqt it-23 edizzjoni ta’ dan it-tournament, reba[ il-midalja fil-kategorija tal-Juniros tas-66kg.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

16 Sport

Is-Sena Sportiva 2011 f’Malta

TRIATHLON Matul l-a[[ar {add ta’ Marzu, Mark Zammit reba[ il-midalja tad-deheb waqt it-12-il edizzjoni tal-Kampjonat tal-Istati ]-}g[ar tal-Ewropa tat-Triathlon li saru f’?ipru. G[al din l-edizzjoni [adu sehem 35 atleta u Zammit kien ilu [ames snin jittanta xortih biex jirba[ din il-kompetizzjoni, u tliet darbiet minnhom spi//a b[ala runner-up. Fil-kategorija tan-nisa, Danika Spiteri Bonello reb[et il-midalja tal-bron].

BASKETBALL F’Marzu, Hibs Medsea reb[u l-Louis Borg Cup fil-Basketball tan-nisa wara li fit-tieni finali g[elbu 54-42 lil Depiro McDonalds. Fl-ewwel finali, Depiro kienu g[elbu lil Hibs, 52-47, imma kienu dawn tal-a[[ar li spi//aw a[jar b’differenza ta’ punti fuq ]ew; legs.

REGATTA F’Jum il-{elsien, l-Isla irnexxielhom jirb[u s-Shield tar-Regatta g[ad-disa’ darba fl-istorja tag[hom, kemm kif irre;istraw double billi reb[u mhux biss l-Aggregate Shield – dik l-aktar importanti tal-kategorija Open – i]da wkoll reb[u s-Shield ta’ Kategorija B. It-tim mag[mul minn Rhys Fiteni, Lawrence Ciantar, Clayton Darmanin, Donaldo Gilford, Christian Aquilina, Gilmour Zammit, John Martin Misfud u Dennis Thorton, ;ab fix-xejn l-isfida tal-Kalkara u Bormla.

BOWLING Fl-1 ta’ April, Sue Abela u Tiziana Carannante (fin-nofs) reb[u l-midalja tad-deheb fid-dobules waqt l-14-il Edizzjoni tal-Kampjonati tal-Mediterran f’Bar/ellona, Spanja. Fil-jum ta’ qabel, Abela reb[et il-midalja tad-deheb fil-kategorija tassingles tan-nisa. Jumejn wara, Abela reb[et ukoll il-midalja tal-bron] fil-Masters.

SPARAR F’April, it-tiratur Malti William Chetcuti reba[ it-Tazza tadDinja tal-ISSF fil-belt ta’ Beijing, i/-?ina. Din il-kompetizzjoni tad-Double Trap saret fuq tliet rawnds ta’ 50 plattina kull wie[ed. Chetcuti laqat 46, 46, u 49 u fil-barrange finali reba[ id-deheb billi laqat 185 plattina minn 200. B’dan ir-ri]ultat, Chetcuti ikkwalifika awtomatikament g[all-Olimpjadi ta’ Londra, li se jsiru fis-sajf. Chetcuti ing[ata mer[ba kbira fl-ajruport internazzjonali ta’ Malta jumejn wara li reba[ dan l-unur.

HANDBALL It-timijiet ta’ Aloysians, kemm dak tan-nisa kif ukoll tal-ir;iel, g[amlu double billi reb[u l-kampjonati nazzjonali. It-tim tan-nisa g[eleb lir-rivali, La Salle, biex ;ie inkurunat champion, waqt li t-tim tal-ir;iel g[eleb lil Phoenix u reba[ il-kampjonat g[at-tielet darba konsekuttiva.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Sport 17

Is-Sena Sportiva 2011 f’Malta

LOG{OB TAL-PAJJI}I }-}G{AR F’:unju, Malta kisbet ri]ultat mill-aqwa waqt il-Log[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar li saru fil-Liechtenstein. Il-kontin;ent Malti reba[ total ta’ 29 midalja. Disg[a minn dawn kienu bron], 12 minnhom fidda u tmienja deheb. Dan kien rekord fejn jid[lu r-ri]ultati barra minn xtutna peress li r-rekord ta’ qabel kien ta’ sebg[a deheb fl-edizzjoni tal-2005 f’Andorra. Bla dubju, l-akbar su//ess kien irre;istrat fid-dixxiplini tal-atletika (ritratt fuq), fl-g[awm (Andrew Chetcuti ta[t, xellug) u fl-isquash (ta[t, lemin).

RUGBY Kavallieri reb[u l-kampjonat nazzjonali ta/-CISK Lager meta g[elbu lil Valletta bi skor ta’ 55-5.

It-tim ta’ Emmerson deher ferm organizzat u Valletta ma kellhom l-ebda risposta g[all-qawwa tal-avversarji tag[hom.

FOOTBALL F’Mejju ;iet ippre]entata uffi/jalment il-kollezzjoni Panini Adrenalyn Malta, l-ewwel kollezzjoni ta’ dan it-tip f’pajji]na.

Din il-kollezzjoni g[andha 250 ritratt marbutin mal-kampjonat tal-football lokali. Dan kollu sar possibbli permezz tal-[idma ta’ Dominic Anastasi u ibnu Luke, l-MFA, Charles Camenzuli u l-fotografu Domenic Aquilina, li ikkollaboraw ma’ Simon Benton, rappre]entant tal-Panini f’Modena, u ma’ Chiara Chaintore.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

18 Sport

Is-Sena Sportiva 2011 f’Malta

SNOOKER Alex Borg (xellug), wara li reba[ il-Masters Tournament, reba[ ukoll il-Kampjonat Nazzjonali wara li g[eleb 7-6 lil Simon Zammit f’finali e//itanti. G[al Borg, din kienet l-10 darba fil-karriera tieg[u li reba[ it-titlu ta’ Champion Nazzjonali.

VOLLEYBALL Paola Hibs komplew jikkonfermaw il-qawwa tag[hom meta reb[u l-kampjonat nazzjonali tan-nisa b’reb[a ta’ 3-2 fuq Depiro Flyers. G[al Paola dan kien it-tmien titlu konsekuttiv.

FOOTBALL Valletta ;ew inkurunati /-champions ta’ Malta meta ;ew draw, 2-2, kontra Tarxien Rainbows.

Din kienet l-20 darba fl-istorja li s-City reb[u l-kampjonat Malti. Valletta mhux biss reb[u l-kampjonat i]da g[amlu dan ming[ajr ma ;arrbu telfa wa[da.

FOOTBALL Valletta bdew l-ista;un 2011-12 tal-football lokali billi reb[u l-Euro Challenge Cup, tournament trijangulari li ntlag[ab bejn Valletta, B’Kara u Floriana. Fl-ewwel partita, Valletta g[elbu lil Floriana wara li wettqu rimonta, 2-1. Fit-tieni partita, i/-champions ;ew draw, 2-2, kontra Birkirkara biex [adu l-ewwel unur tal-ista;un.

FOOTBALL Floriana g[elbu lir-rivali eterni u champions, Valletta, 1-0, biex reb[u l-U*Bet FA Trophy.

Floriana kien ilhom 14-il sena ma jirb[u unur u b’hekk, il-gowl fl-a[[ar minuti ta’ Ivan Woods kien spe/jali g[all-klabb u g[all-partitarji. Wie[ed ma jistax ma jsemmix l-in/identi li nqalg[u fi tmiem il-partita.

SPARAR It-tiratur Malti William Chetcuti ]ied perla o[ra mal-kullana ta’ su//essi meta b’wirja ta’ pre/i]joni mill-aqwa reba[ it-tieni edizzjoni tal-Malta International Double Trap Grand Prix. Il-kompetizzjoni, li attirat l-aqwa tiraturi minn madwar id-dinja, kellha premjijiet li jammontaw g[al g[axart elef ewro, u kienet tikkonsisti fi tliet rawnds ta’ [amsin plattina u barrage ta’ 50 plattina o[ra. Chetcuti reba[ anki l-Gran Premio Nazionale Italiano meta fil-barrage finali tad-Double Trap laqat 48 plattina minn 50 g[al total ta’ 191 plattina minn 200. Nathan Xuereb spi//a fil-[ames post.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Sport 19

Is-Sena Sportiva 2011 f’Malta WATERPOLO F’Settembru, Neptunes Emirates ;ew inkurunati champions tal-Kampjonat tas-Sajf tal-Waterpolo wara li g[elbu lil Sliema McDonalds, 13-11, fil-[ames play-off. Din kienet l-ewwel darba fl-istorja li kampjonat ;ie de/i] b’dan il-mod min[abba t-tibdil fis-sistema tal-kampjonat.

L-ewwel ]ew; timijiet fl-Ewwel Divi]joni lag[bu [ames play-offs u Neptunes reb[u tlieta minnhom.

Din is-sena, l-ista;un intemm propju bil-partiti de/i]ivi tal-Kampjonat wara li l-kompetizzjoni tan-knock-out intlag[bet qabel, kuntrarju g[al dak li kien isir is-soltu.

IBBURDJAR F’Ottubru, il-jott Malti Artie, immexxi mill-iskippers Lee Satariano u Chris Ripard, reba[ it-32 edizzjoni tal-Middle Sea Race, ti;rija ta’ 606 mili nawti/i. Satariano u Ripard kellhom taqtig[a ma’ Oiltanking, jott ie[or immexxi minn skipper Malti, David Anastasi, li bil-[in ikkore;ut temm it-ti;rija f’erbat ijiem, 13-il sieg[a, 30 minuta u 59 sekonda.

BO??I Bir]ebbu;a reb[u l-kampjonat nazzjonali tal-bo//i b’total ta’ 11-il punt. Huma spi//aw b’]ew; punti aktar mill-eqreb rivali, {amrun.

REGATTA G[at-22 darba mill-1955, l-Isla reb[u l-Aggregate Shield marbuta mar-Regatta Tradizzjonali tat-8 ta’ Settembru. Din kienet konferma o[ra ta’ dan id-distrett, li g[al darb’o[ra re;a’ kien protagonista bir-reb[ tax-Shield g[ar-raba’ sena konsekuttiva. L-Isla spi//aw b’76 punt quddiem Bormla, bi 48 punt, Marsa 28 punt, u l-Kalkara spi//aw b’20 punt.

FOOTBALL F’Ottubru, l-MFA [abbret li tterminat il-kuntratt tal-kow/ nazzjonali John Buttigieg u l-assistent tieg[u, Carmel Buisuttil. Dawn it-tnejn kienu ng[ataw il-kariga mill-MFA, immexxija minn kumitat differenti fl-2009, wara li kien irre]enja Dusan Fitzel, li kellu problemi ta’ sa[[a. It-tim Malti, fil-grupp tal-kwalifikazzjoni g[all-Euro 2012, ta[t it-tmexxija ta’ Buttigieg u Busuttil ;abar biss punt minn 10 partiti u kien hemm bosta polemiki dwar players li kienu qed jit[allew barra mit-tim nazzjonali meta kienu qed jag[mlu isem barra minn xtutna. Sal-lum il ;urnata, l-MFA g[adha ma [abbritx min se jie[u post Buttigieg u Busuttil, anki jekk qed jer;a’ jissemma l-istess Fitzel. G[all-partita li jmissu t-tim nazzjonali fi Frar, it-tim se jkun qed jitmexxa mid-Direttur Tekniku, Robert Gatt.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

20 Sport FOOTBALL INGLI}

Mistennija risposta mit-tnejn ta’ fuq Il-Programm Illum Premier Ingli]

Aston Villa v Swansea (1600) Blackburn v Stoke (1600) QPR v Norwich (1600) Wolverhampton v Chelsea (1600) Fulham v Arsenal (1830)

G[ada

Tottenham v West Brom (2045) Wigan v Sunderland (2045) Man City v Liverpool (2100)

L-Erbg[a

Everton v Bolton (2100) Newcastle v Man Utd (2100)

The Championship

Crystal Palace v Leicester Blackpool v Middlesbrough Brighton v Southampton Cardiff v Reading Doncaster v Barnsley Hull v Derby Ipswich v Nott’m Forest Leeds v Burnley Peterborough v Birmingham Portsmouth v Watford West Ham v Coventry

G[ada

Bristol City v Millwall

League One

Rochdale v Preston Bournemouth v Wycombe Bury v Walsall Carlisle v Sheffield Utd Charlton v Brentford Chesterfield v Oldham Exeter v Yeovil Hartlepool v Scunthorpe MK Dons v Colchester Notts County v Huddersfield Sheffield Wed v Tranmere Stevenage v Leyton Orient

G[ada

Sheffield Utd v Notts County

League Two

Accrington Stanley v Macclesfield Barnet v Bristol Rovers Burton Albion v Hereford Crewe v Morecambe Gillingham v Aldershot Oxford Utd v Crawley Town Plymouth v Torquay Port Vale v Cheltenham Rotherham v Bradford Shrewsbury v Northampton Southend v Dag & Red Swindon v AFC Wimbledon

Bejn illum u nhar l-Erbg[a, it-timijiet Ingli]i jer;g[u jkunu fl-azzjoni u l-attenzjoni se tkun fuq Man Utd u Man City, li t-tnejn sofrew telfa fla[[ar [ar;a tag[hom. Man Utd tilfu, 3-2, f’darhom kontra Blackburn u lbiera[, Man City naqqsu milli japprofittaw meta tilfu 1-0 fl-a[[ar minuti kontra Sunderland.

Bla dubju, i]-]ew; timijiet se jkunu qed jittamaw li jirritornaw g[ar-reb[ biex b’hekk ikomplu jissieltu g[all-kampjonat u fl-istess [in ja//ertaw ru[hom li j]ommu d-distakk minn ma’ Tottenham, li qeg[din sitt punti ta[t City u Utd i]da b’log[ba inqas.

G[ada, Man City jilag[bu kontra Liverpool, u dawn tala[[ar ikunu ;ejjin minn reb[a tajba kontra Newcastle. G[attim ta’ Mancini dan se jkun ostaklu delikat. Matul il;img[a, Gerrard ta’ Liverpool irritorna g[al-log[ob u anki skurja fir-reb[a ta’ 3-1 li Liverpool kellhom f’Anfiled kontra Newcastle.

Il-players ta’ Man City ddi]appuntati wara l-goal li skurja Ji ta’ Sunderland (lemin)

Player ie[or ta’ theddida g[al City se jkun l-eks player tag[hom, Bellamy, li skurja tnejn kontra l-Magpies. Minna[a l-o[ra, l-Erbg[a, l-istess Newcastle se jaffrontaw lil Man Utd. Newcastle, wara bidu tajjeb g[al dan il-kampjonat, naqqsu xi ftit ir-ritmu wara li kienu sofrew telfa kontra Man City ftit tax-xhur ilu.

Intant, tim ie[or li falla

FOOTBALL TALJAN

Conte kuntent bis-sena li g[addiet Il-kow/ ta’ Juventus, Antonio Conte, stqarr li hu ferm sodisfatt bil-wirjiet tattim tieg[u matul is-sena li g[addiet. L-istess Conte sa[ansitra wasal biex qal li ttim lag[ab [afna a[jar milli hu kien qed jistenna.

Juventus temmew is-sena bla telfa u fil-qu//ata talkampjonat Taljan flimkien ma’ Milan, li wkoll g[andhom 34 punt.

Fi]-]ew; kampjonati ta’ qabel, il-Bianconeri spi//aw fis-seba’ post. I]da din is-sena, li wkoll kienet is-sena li fiha Juventus qabdu jilag[bu filgrawnd il-;did, hi wa[da ferm aktar po]ittiva minn l-a[[ar sentejn.

“Kienet sena diffi/li li fiha [dimna bla waqfien. Qatt ma imma;inajt li konna se nkunu leaders tal-kampjonat fi tmiem is-sena. La darba qeg[din

Skozja Premier League

Hibernian v Hearts Inverness CT v St Johnstone Dundee Utd v Aberdeen Dunfermline v Celtic Kilmarnock v St Mirren Rangers v Motherwell

I Div

Livingston v Falkirk Morton v Ayr Queen of South v Hamilton Raith Rovers v Dundee Ross County v Partick Thistle

hawn, jiena nittama li nkomplu ntejbu fuq dak li wettaqna s’issa,” qal il-kow/ Juventin.

Mistoqsi dwar i/-/ansijiet li Juventus g[andhom fejn jid[ol ir-reb[ tal-kampjonat, Conte qal, “Irridu nie[du kollox pass, pass. L-importanti li er;ajna qeg[din fil-partijiet ta’ fuq filklassifika.”

B[ala eks player ta’ Juventus, Conte qal li l-metodi tat-ta[ri; ta’ llum il ;urnata huma ferm differenti minn dawk li kien imdorri bihom hu. L-istess Conte qal li qed jipprova jda[[al dawn ilmetodi li hu mdorri bihom fitta[ri; tieg[u, u r-ri]ultati li qed jiksbu Marchisio u s[abu qed jag[tuh ra;un.

Player li dan l-ista;un g[adu ma sabx post regolari mat-tim hu l-winger Milos Krasic, u Conte kompla jikkonferma lispekulazzjonijiet li dan x’aktarx se jitlaq meta proprju llum jifta[ is-suq tattrasferimenti.

MILAN – Intant, l-attakkant Alexandre Pato, li matul dawn l-a[[ar jiem kien hemm xi spekulazzjonijiet li se jsie[eb lil PSG, /a[ad dan kollu u qal li jrid ikompli jirba[ ma’ Milan.

Pato, f’intervisa ri/enti ikkritika lill-kow/ ta’ Milan, Allegri, min[abba li dan ma kienx qed jg[idlu e]att x’irid minnu, u [afna kienu dawk li qalu li Pato hu lest li jer;a’ ja[dem ma’ Ancelotti, li matul il-;img[a n[atar ilkow/ ta’ PSG. INTER – Il-kow/ ta’ Inter, Claudio Ranieri, qal li qed jistenna li jkollu g[addispo]izzjoni tieg[u lillplaymaker Wesley Sneijder biex ikompli jg[in lit-tim jirkupra l-punti li tilef flewwel fa]i tal-kampjonat.

Ranieri spjega li meta n[atar kow/ ta’ Inter sab tim li kien g[addej minn mument ta’ kri]i. I]da grazzi g[all-[idma g[aqlija, bdew ;ejjin ilpunti.

RALLY

Imut Boero f’in/ident tra;iku

II Div

Airdrie Utd v Albion Brechin v Forfar Cowdenbeath v East Fife Dumbarton v Arbroath Stirling v Stenhousemuir

III Div

Berwick v Montrose Clyde v Queen’s Park East Stirling v Alloa Peterhead v Elgin

milli ji;bor il-punti fi tmiem il-;img[a kien Chelsea. Dawn tilfu, 3-1, f’darhom kontra Aston Villa. Il-150 goal ta’ Drogba ma’ Chelsea ma kienx bi]]ejjed biex il-Blues ji;bru l-punti.

B’din it-telfa, Chelsea ni]lu fil-[ames post u lavversarji li jmiss tat-tim ta’ Villas Boas huma Wolves.

Wolves, fl-a[[ar [ar;a tag[hom ;ew draw, 1-1,

kontra Bolton. Fuq il-karta, Chelsea m’g[andhomx ifallu, i]da meta wie[ed i[ares lejn l-andament ta’ dan it-tim matul dan l ista;un ma jeskludi xejn .

Tottenham , li qeg[din fit - tielet post tal - klssifika , ukoll ma ;abrux il - punti massimi fl - a[[ar partita tag[hom kontra Swansea .

It - tim ta ’ Redknapp imissu jilg[ab f ’ White Hart Lane kontra West Brom . Dawn tal - a[[ar tilfu fl - a[[ar sekondi kontra Everton .

L - uniku tim mill - ewwel [amsa fil - klassifika li [a t - tliet punti kien Arsenal .

Dawn g[elbu lil QPR bi skor mimimu ta’ 1-0 u issa jittamaw li jkomplu b’dan il-pass kontra Fulham.

Minkejja li jidher li Arsenal mhumiex mistennija jissieltu g[all-kampjonat, dawn iridu jkomplu ji;bru lpunti biex b’hekk ja//ertaw ru[hom li lejn l-a[[ar fa]i talkampjonat ikunu f’qag[da tajba biex jikkwalifikaw g[a/-Champions League.

Il-kow/ ta’ Juventus, Antonio Conte

Is-sewwieq mill-Ar;entina, Jorge Martinez Boero, tilef [ajtu f’in/ident li se[[ waqt l-ewwel tappa tar-Rally ta’ Dakar, li beda lbiera[. Boero, li kellu 38 sena, kien riesaq lejn tmiem lewwel tappa meta [abat u sofra ;rie[i gravi.

L-g[ajnuna waslet permezz ta’ helicopter, i]da hekk kif dan kien fi triqtu lejn l-isptar, tilef [ajtu. Erba’ snin ilu, dan ir-rally beda jsir fl-Amerika ta’ Isfel minflok fl-Afrika, u minn dakinhar ’l hawn kienu diversi sewwieqa li tilfu [ajjithom waqt dan ir-rally.

Ir-rally ta’ din is-sena, minbarra li se jg[addi mill-Ar;entina u /-?ile se jg[addi wkoll mill-Perù.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Ittri 21

Il-kappella Santa Katerina F’dawn l-a[[ar ;ranet kien hemm avvi] fuq il-gazzetti li lkappella ta’ Santa Katerina filBelt Valletta kellha tkun miftu[a l-{add, 11 ta’ Di/embru u tTlieta, 13 ta’ Di/embru 2011 bejn id-9 ta’ filg[odu u l-4 ta’ wara nofsinhar.

Dan sar biex ji;i apprezzat irrestawr kbir li sar f’din ilkappella. Nhar it-Tlieta, 13 ta’ Di/embru festa pubblika jien kont il-Belt u mort biex nid[ol nara dan il-kapulavur, i]da kont di]appuntat g[ax fis-2 ta’ wara nofsinhar kienet mag[luqa. Dak il-[in kien hemm grupp ie[or ]g[a]ag[ li wkoll kienu di]appuntati b’dan latte;;jament.

Jista’ xi [add jag[ti ra;uni g[ala din il-kappella kienet mag[luqa^ Tarcisio Barbara

Fejn huma l-'vocation scouts'^

Kont qed nisma' programm fuq Radju Marija b'intervista ma' kappillan ta' parro//a f'Malta, li fost l-o[rajn qal li g[alkemm kien imur il-grupp tal-vokazzjonijiet, ;ietu ssej[a jid[ol is-seminarju u jsir qassis mhux biss frott illaqg[at li kien imur, i]da g[ax kien hemm sa/erdot li g[amillu dik il-proposta.

Nistqarr li ;ieli ltqajt ma' ]g[a]ag[ li ng[id li jippromettu b[ala sa/erdoti, u ;ieli wkoll tarraft xi kelma, i]da mbag[ad jg[addili l-[sieb: Iva dawk inkarigati b[ala rg[ajja mhux suppost jafu lil dawn i]-]g[a]ag[ i]jed minni u jafu kif jg[addulhom kelma f'waqtha^ Materjal promettenti g[andna.

Dawk dilettanti tal-festi, l-armar, presepji, gruppi ta' talb, e//, g[andhom ikunu l-g[adajjar ideali g[al sajda tajba.

Wara kollox San :or; Preca mhux b'mod studjat hekk beda s-So/jetà tad-Duttrina Nisranija^ Anzi l-ewwel membri ma kinux ;ejjin minn xi g[aqdiet Kattoli/i i]da biss dilettanti tal-ballun! Tajjeb li nikkuraw l-abbatini, i]da barra mit-tfal [alli jsiru sej[iet li]-]g[a]ag[ u adulti.

{al Safi

kien li din ma kinitx l-ewwel darba li se[[et fil-Furjana, g[ar-ra;uni li fis-17 ta’ Di/embru 2004, b’vot miftu[ fl-uffi//ju amministrattiv talKunsill Lokali Furjana wkoll intg[a]el b[ala Sindku bniedem li kiseb minoranza assoluta ta’ voti fl-elezzjoni g[all-Kunsill Lokali talFurjana, tat-12 ta’ :unju, 2004.

Kien wara li deher dan leditorjal fil-;urnal l-orizzont li bdiet kampanja ta’ persekuzzjoni kontra lKunsillier Edward Torpiano,

In-natura u l-bijodiversità

G. Bonett

Marsalforn, G[awdex

Qabel l-elezzjoni tal-Kunsill f'Marzu

Nixtieq infakkar lill-votanti Furjani]i, issa li qed toqrob issitt elezzjoni g[all-Kunsill Lokali Furjani] (Marzu 2012), b’dak li kien intqal fl-editorjal tal-;urnal l-orizzont (il-{amis, 5 ta’ April, 2005) fejn ta[t ittitlu ‘Abbu] fil-Furjana’ inkiteb li: “mhux fa/li tikkonvin/i, anke lilek innifsek stess, biex tasal g[al dak li wasal is-Sur Holland meta tkun taf li attwalment, ilvotanti ma ridux li l-kariga ta’ Sindku ting[ata lilek…” billi ng[id li dak li ma qalx l-editur tal-;urnal l-orizzont dakinhar,

L-AMBJENT MILL-QRIB

kontra l-Vi/i-Sindku Franco Davies u kontra s-Sindku Nigel Holland min-na[a talmezzi So/jalisti tax-xandir.

Din il-kampanja moq]ie]a malajr intemmet kemm g[ax ma kinitx emmnuta millFurjani]i u kif ukoll, g[ax bdew jaslu /erti rapporti serji dwar dak li kien il-mo[[ wara din il-manuvra.

Fil-Furjana, il-Partit Laburista tkellem kif qabel lilu biss u xejn i]jed i]da malajr waqa' fil-muta.

Edward Torpiano

Il-Furjana

Meta mqabbla ma’ pajji]i o[ra fl-Unjoni Ewropej, Malta kemm g[andha art li tifforma parti minn Natura 2000^ B’kollox Malta taqbel sew ma’ pajji]i tal-Unjoni Ewopea li huma parti minn Natura 2000. Skont tiftix millKummissjoni li sar fl-Unjoni Ewropea (Natura 2000 Barometer), Malta qieg[da b[ala wa[da mill-iktar pajji]i li g[andhom Siti ta’ Protezzjoni Spe/jali ta[t id-Direttiva talG[asafar min[abba li din kwa]i lesta. Qabel ma da[let ilBulgarija fl-Unjoni Ewropea, Malta kienet wa[da mill-a[jar pajji]i ;odda li ssie[bu li kellhom bi]]ejjed Siti ta’ Importanza g[all-Komunità ta[t id-Direttiva ta’ Abitazzjoni..

Meta tqis li 13% mill-art ta’ g]ira ]g[ira kif ukoll kemm hawn nies jg[ixu fiha, il-progress jidher akbar. Il-MEPA g[alhekk ti]gura li se tkompli tipprote;i n-numru ta’ flora u fawna li jinsabu fil-g]ejjer tag[na, kemm fuq l-art kif ukoll fil-ba[ar.

Nipprote;u parti mill-identità ta’ madwarna!

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

22 Attwalità

Xog[lijiet u pro;etti li saru f'G[awdex is-sena li g[addiet Matul is-sena li g[addiet kompla xog[ol intensiv fuq g[add ta’ pro;etti li kienu konklu]i u o[rajn li resqin g[all-konklu]joni tag[hom.

Fost dawn insibu: • Il-bini mill-;did tat-Triq Ta’ Pinu u t-Triq tax-Xlendi ]ieda ta’ 2.5 km ta’ toroq ;odda mibnija skont livelli Ewropej b’fondi mill-Unjoni Ewropea li qed ikomplu jsebb[u d-dehra ;enerali talg]ira filwaqt li joffru aktar sigurtà. Dawn i]-]ew; toroq se ji;u esti]i b’xog[lijiet o[ra matul din is-sena.

• Sar ukoll [afna xog[ol fuq it-triq tad-Dwejra (fondi nazzjonali) li ng[atat l-ewwel kisja tarmak; • Tlesta x-xog[ol fuq ilbi//erija li se tkun inawgurata dalwaqt u se tkun qed toffri servizzi mill-aktar moderni u a;;ornati; • Tlesta x-xog[ol u kien stallat l-apparat kollu ;did fid-dipartiment tarRadjolo;ija fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex. Pro;ett ie[or finanzjat minn fondi Ewropej li wassal biex sal-lum saru aktar minn 1,100 CT Scan u nisa G[awdxin setg[u jipparte/ipaw fil-Breast Screening Programme minn G[awdex stess ming[ajr il[tie;a li jattendu g[al dawn it-testijiet f’Malta; • Dan il-pro;ett kien ikkumplimentat b’investiment ta’ €1.5miljun minn fondi nazzjonali biex sar a;;ornament fis-sistema IHIS u b’hekk is-sistema di;itali flIsptar :enerali ta’ G[awdex setg[et tkun illinkjata ma’ dik f’Mater Dei. Dan kien jinvolvi xog[ol fuq is-sistemi medi/i WAN, LAN u RIS#PACS. Kienet esti]a wkoll is-sistema fil-laboratorji (LIS) fl-Isptar f’G[awdex g[ad-dipartiment talpatolo;ija fl-istess sptar kif ukoll is-sistemi iCM u PAS g[al kull sezzjoni fl-isptar

filwaqt li l-apparat talMammografija fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex kien illinkjat mal-infrastruttura di;itali f’Lascaris; • Pro;ett ie[or li sar permezz ta’ fondi Ewropej f’G[awdex hu dak f’Villa Rundle li issa riesaq lejn tmiemu u fi ftit ;img[at o[ra se jer;a’ jinfeta[ g[attgawdija tal-poplu G[awdxi u dawk kollha li j]uru lil G[awdex fi stat ferm isba[ u akkoljenti; • kien konklu] ilmasterplan dwar i/-/ittadella li se jservi b[ala ba]i g[allnumru ta’ pro;etti ta’ restawr u rijabilitazzjoni f’dan is-sit; • F’:unju 2011 kien mag[luq l-a[[ar outfall tadDrena;; f’Wied il-Miela[.

Dan hu kapitlu ie[or mag[luq b[ala konklu]joni tal-pro;ett marbut mal-Impjant tatTisfija tad-Drena;; li permezz tieg[u llum G[awdex qed igawdi minn ba[ar aktar nadif madwar ilg]ira kollha; • Kienet introdotta rriforma fit-Trasport pubbliku li permezz tag[ha sar ristrutturar fil-bus terminus fid-da[la tal-belt Victoria; • Kienet imfassla strate;ija li biha kienu identifikati lkwalitajiet tar-ri]orsi umani f’G[awdex u kif l-ekonomija G[awdxija tista’ tkompli ti;;edded b’u]u komplet tarri]orsi li kienu ]viluppati f’dawn l-a[[ar g[oxrin sena.

• Id-Direttorat tat-Turi]mu u ]vilupp Ekonomiku e]amina d-diversi aspetti li jikkostitwixxu din lindustrija, biex ikompli jippromwovi lil G[awdex b[ala destinazzjoni distinta li qieg[da f’kompetizzjoni ma’ destinazzjonijiet turisti/i o[rajn. Il-Promozzjoni ta’ G[awdex barra minn Malta kienet indirizzata fuq ]ew; linji prin/ipali: attività diretta g[all-pubbliku in ;enerali, u

Id-dehra ;dida bix-xog[ol li sar fit-Triq ta' Pinu

Irran;ar u tisbi[ fl-iskola primarja tal-Qala

attività diretta g[al swieq spe/ifi/i. Il-mezzi ta’ komunikazzjoni li ntu]aw wkoll kienu differenti. Dawn kienu jinkludu l-internet, irradju, kif ukoll reklami fuq pubblikazzjonijiet ta’ interess ;enerali u o[rajn spe/jalizzati. B’mod spe/ifiku il-[idma tad-Direttorat iffokat fuq is-swieq tal-cruise liners, diving kif ukoll dak tatturi]mu sostenibbli.

• Fis-settur tad-diving ilMinisteru g[al G[awdex iffoka b’mod partikulari fuq is-swieq ta’ dawn il-pajji]i: Franza, :ermanja u r-Renju Unit. Dan wassal ukoll biex kien ]viluppat u ppubblikat materjal promozzjonali komprensiv bl-Ingli], Fran/i] u :ermani]. Dan se jkun jista’ jitqassam f’fieri turisti/i spe/jalizzati barra minn Malta. Fis-suq tar-Renju Unit, G[awdex kien rreklamat b[ala destinazzjoni ideali, kemm g[al divers esperti, kif ukoll g[al dawk li jixtiequ jibdew jipprattikaw dan lisport.

• Fis-suq tal-cruiseliners intu]aw reklami fuq pubblikazzjonijiet spe/jalizzati. Id-Direttorat irrappre]enta wkoll lillMinisteru g[al G[awdex f’fiera importanti talindustrija tal-Cruise Liners.

Dan g[en biex numru ta’ kumpaniji ikkunsidraw li jinkludu lil g]ira G[awdex b[ala port-of-call fl-itinerarju tag[hom g[all-2012 u 2013.

• Fil-qasam tat-turi]mu sostenibbli kienet ippubblikata gwida elettronika - The Insiders’ Guide to Gozo for Responsible Travel - fuq wie[ed mill-iktar siti importanti tal-internet f’dan il-qasam. B’[idma kon;unta mal-Awtoritá Maltija tatTuri]mu, il-Ministeru g[al G[awdex irnexxielu jirriklama lil Malta, b’enfasi partikulari fuq l-karatteristi/i u l-kwalitajiet tipi/i tal-g]ira G[awdxija.

• Attivitajiet marbuta mattfittxija g[al swieq ;odda turisti/i g[al G[awdex inkludew studju ma’ asso/jazzjoni Fran/i]a tatTrekking biex tkun e]aminata l-possibbiltá li jinfet[u mixjiet ;odda li jistg[u jkunu rreklamati wkoll barra minn Malta.

• Inbdiet ukoll [idma malAwtoritá Maltija tat-Turi]mu biex G[awdex ikun rreklamat b[ala destinazzjoni fil-qasam tal-Konferenzi - MICE. Settur ie[or importanti li qed ikun e]aminat min[abba l-potenzjal kbir li joffri hu dak tat-turi]mu rurali.

• Ittie[du wkoll inizjattivi biex G[awdex ji;i rreklamat b’mod distint. Dawn kienu jinkludu l-Promozzjoni ta’ G[awdex fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta f’zona tal-Arrivals tal-ajruport.

Id-Direttorat ta wkoll l-appo;; tieg[u lil diversi avvenimenti

fil-kalendarju kulturali G[awdxi. Dan sar permezz ta’ reklami fuq billboards, listazzjon televi]iv nazzjonali kif ukoll f’bosta pubblikazzjonijiet lokali.

• Din is-sena kienet ukoll strumentali biex permezz talg[ajnuna tal-Ministeru g[al G[awdex ter;a’ tibda tkun ppublikata l-pubblikazzjoni Lets Gozo. Din ilpubblikazzjoni professjonali tal-Gozo Tourism Association se tkompli tkun ppubblikata kull xahrejn. Qed tittella’ wkoll fuq l-internet, minbarra li titqassam ma’ wie[ed mill;urnali ewlenin bl-Ingli] ta’ nhar ta’ {add.

• Il-[idma tal-Ministeru g[al G[awdex iffokat ukoll fuq ittitjib tal-prodott turistiku G[awdxi permezz ta’ organizzazjoni a[jar tasservizzi tal-indafa pubblika u tal-bajjiet. kienet provduta wkoll g[amara adegwata g[all-bajjiet u tjiebet ukoll la//essibbiltá tag[hom flimkien ma’ servizzi o[rajn relatati mas-settur tal-g[awm u d-diving.

• Ittellg[et edizzjoni o[ra tal-attività Lejlet Lapsi Notte Gozitana • Il-Ministeru g[al G[awdex kompla ja[dem fuq l-implimentazzjoni tat-80 mi]ura m[abbra fil-Pjan ta’ Azzjoni 2010-2012 dwar ekoG[awdex li kien ippre]entat mal-ba;it g[as-sena 2010 u li g[alih kienet ;iet ivvutata allokazzjoni finanzjarja ta’ €25 miljun fuq tliet snin. Fost il-pro;etti ewlenin li twettqu matul din is-sena nsibu: • In]amm energy audit filbi//a l-kbira tal-bini tal-Gvern f’G[awdex biex tkun evalwata l-possibbiltà li fuq il-bjut tag[hom ji;u installati sistemi li jipprovdu ener;ija mix-xemx; g[al pa;na 23

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Attwalità 23

Tkompla x-xog[ol fuq it-80 mi]ura m[abbra fil-Pjan ta’ Azzjoni 2010-2012 minn pa;na 22

• Beda pro;ett ta’ ri/erka dwar il-potenzjal tar-ri[ b[ala sors ta’ ener;ija alternattiva; • Komplejna bil-programm ta’ tindif tal-widien u lqug[ tal-ilma tax-xita u din is-sena tnaddfu il-wied tal-Grazzja, il-wied tar-Ramla, parti o[ra mill-wied ta’ Marsalforn u lwied tal-G[asri wara li s-sena l-o[ra kienu tnaddfu l-wied ta’ }ejta u parti mill-wied ta’ Marsalforn.

• Minbarra li kienu irran;ati

;ibjuni e]istenti inbnew ;ibjuni ;odda fi ;nien Villa Rundle u l-;nien ta’ Marsalforn; • Intla[aq ftehim ma’ fondazzjoni ta’ kumpanija privata internazzjonali li se tinvesti $800,000 fi pro;ett marbut mal-konservazzjoni u u]u a[jar tal-ilma; • T[awlu aktar minn 2,300 si;ra u arbuxelli fi M;arr Grove b[ala parti minn programm ta’ afforestazzjoni; • Sar xog[ol estensiv finnursery tal-Gvern fidDawwara minn fejn qed ji;u mxettla [afna mis-si;ar u arbuxelli li qed jit[awwlu permezz tal-pro;ett ta’ afforestazzjoni u inizjattivi o[ra; • Kompla x-xog[ol fuq ;nien ;did f’Marsalforn li riesaq lejn il-fa]i konklu]iva; • Beda x-xog[ol fuq 51 pro;ett li qeg[din jitwettqu minn 37 G[aqda mhux Governattiva, tmien Kunsilli Lokali u tliet Kumitati Amministrattivi permezz ta’ ]ew; skemi li g[alihom kienu allokati €1.9m. Fost dawn ilpro;etti hemm dawk li se jirri]ultaw fil-bini ta’ kilometri ta’ [itan tas-sejjie[, manutenzjoni u tisbi[ f’zoni rurali, restawr ta’ bini antik, bini ta’ ;ibjuni g[all-ilma tax-xita, bdil ta’ lampi li ja[lu anqas ener;ija, kampanji edukattivi u inizjattivi marbuta ma’ kwalità ta’ [ajja a[jar u ambjent rurali u marittimu nadif; • Permezz tal-iskema l-Arti fit-Toroq, 120 artist issottomettew abbozzi ta’ xog[lijiet artisti/i li w[ud minnhom se jintu]aw biex isebb[u n[awi u postijiet pubbli/i madwar G[awdex; • Kien esti] il-ftehim malELC biex jinkorpora ]]amma ta’ aktar roundabouts u soft areas madwar G[awdex spe/jalment fl-arterji prin/ipali; • Sar xog[ol ta’ ristrutturar biex il-fa/ilitajiet fil-Farm talGvern jinbidlu f’/entru ta’ Ri/erka, ]vilupp u Innovazzjoni fil-qasam Agrikolu permezz ta’ kollaborazzjoni malUniversità ta’ Malta; • In]ammu kampaniji edukattivi fost il-bdiewa dwar l-u]u a[jar tal-pesti/idi;

• In]ammu wkoll kampanji edukattivi fost it-tfal li jattendu l-iskejjel f’G[awdex biex jippromwovu stili ta’ [ajja tajbin g[as-sa[[a u pratti/i ambjentali tajbin; • Tnieda l-karattru Kikku li hu l-vu/i tat-tfal f’ekoG[awdex; • Twaqqfet il-Mental Health Association Gozo u ng[ata bidu g[al inizjattiva li permezz tag[ha se jitwaqqaf il-Kunsill Re;jonali g[a]]g[a]ag[; • In]ammet konferenza ta’ tlett ijiem bil-parte/ipazzjoni ta’ delegati minn g]ejjer mediterranji membri flAGRILES li hu pro;ett li qed ifittex soluzzjonijiet dwar ilqasam agrikolu permezz ta’ koperazzjoni bejn g]ejjer mediterranji; • G[awdex beda jipparte/ipa wkoll fil-pro;ett

Villa Rundle fir-Rabat, G[awdex, hekk kif tidher wara li x-xog[lijiet ta' tisbi[ li saru fiha

{idma o[ra:

Dehra a[jar ta' Villa Rundle

SIMBIOTIC li g[andu l-g[an li jsa[[a[ il-kollaborazzjoni bejn Sqallija u G[awdex biex dawn il-g]ejjer jag[rfu jirrijabilitaw u jimmani;;jaw a[jar l-ambjenti naturali u dawk protetti; • Permezz ta’ ekoG[awdex il-Ministeru g[al G[awdex qed jipparte/ipa fil-pro;ett ICER (Interreg) bl-iskop li ti;i mfassla strate;ija agri-turistika g[al G[awdex; • Beda pro;ett ta’ monitora;; tal-ilma madwar il-kosta flimkien malUniversità ta’ Malta.

twaqqif tad-Dipartiment tarRadjolo;ija u se jinkludi wkoll l-introduzzjoni ta’ bone density tests li sa issa ma jsirux f’G[awdex; Beda xog[ol estensiv flin[awi ta]-}ewwieqa li se jirrijabilita u jtejjeb mhux ftit il-fa/ilitajiet u d-dehra ta’ dawn l-in[awi permezz ta’ investiment li jla[[aq kwa]i €5 miljun.

Programm kontinwu ta’ ristrutturar u manutenzjoni fliskejjel b’xog[ol prin/ipali jkun dak li sar fl-iskola sekondarja tal-bniet f’Victoria fejn sar xog[ol estensiv filfa//ata li kien jinkludu wkoll il-bdil tal-aperturi, tqeg[id ta’ madum ;did u installazzjoni ta’ sistema tal-elettriku ;dida fuq tlett sulari.

Infet[u wkoll ]ew; lecture rooms ;odda fil-Kampus talUniversità f’G[awdex.

Fl-isptar kompla jinbidel issuffitt tal-asbestos filwaqt li komplew jinbidlu s-servizzi li g[addejjin ta[tu.

Sar xog[ol preparatorju biex dalwaqt ikun jista’ jibda x-xog[ol estensiv ta’ manutenzjoni fil-kurriduri li jinkludi tqeg[id ta’ madum ;did u l-bdil tal-kumplament tas-suffitt il-qadim.

Wara li ng[ata l-ewwel kisja tarmak fi Triq il-:ebla tal-:eneral beda wkoll ixxog[ol fuq Triq Fran;isk Portelli u Triq San Lawrenz

• Pro;etti o[ra li saru minn fondi Ewropej jinkludu:

Parti o[ra ta’ triq l-Im;arr bejn ix-Xewkija u r-Rabat (TEN-T); Ir-restawr ta’ kilometru ta’ swar madwar i//ittadella; Kompla kors ta’ Ba//ellerat fil-Kummer/ filKampus tal-Università f’G[awdex li g[alih qed jattendu 23 parte/ipant; Qed ikompli x-xog[ol fuq it-tieni sala taloperazzjonijiet fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex li jorbot mal-pro;ett tat-

Tisbi[ fl-iskola sekondarja tal-bniet, fir-Rabat, G[awdex

filwaqt li tkomplew numru ta’ toroq residenzjali o[ra.

Il-[idma tal-Ministeru g[al G[awdex matul is-sena li g[addiet iffukat ukoll fuq pro;etti infrastrutturali o[ra b[alma hu dak tal-pixxina [dejn il-Kumpless Sportiv ta’ G[awdex. Saru pjanti u applikazzjonijiet me[tie;a u g[addej xog[ol tekniku li hu me[tie; b[ala preparazzjoni g[al pro/ess ta’ tendering b’konnessjoni ma’ dan ilpro;ett.

Il-Ministeru ser jikkummissjona physical model filwaqt li se to[ro; sej[a g[all-kwotazzjonijiet biex ikun jista’ jsir l-EIA skont ilpro/ess tal-MEPA b’konnessjoni mal-permessi g[all-bini ta’ breakwater f’Marsalforn.

Intla[aq ftehim bejn lAwtoritajiet tal-Knisja u lMinisteru g[al G[awdex biex post f’G[ajnsielem ikun jista’ jibda jintu]a b[ala l-ewwel Crisis Intervention Centre f’G[awdex.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

24 Konsumatur

Nixtru bil-g[aqal waqt is-Sales Wara /-/elebrazzjonijiet u l-infiq e//essiv ta’ ]mien ilMilied, issa nistennew bil[erqa ]mien is-Sales. U[ud mill-kummer/janti bdew ira[[su l-prezzijiet l-g[ada tal-Milied i]da ;eneralment il-ma;;oranza tal-[wienet jibdew jippromwovu ro[s filprezzijiet matul l-ewwel ;img[a ta’ Jannar.

G[aldaqstant, kull min g[andu interess li jiffranka xi [a;a tal-flus fuq dawk ilprodotti li jixtieq jixtri, jaqbillu ja[seb kmieni matul din il-;img[a biex jevita li jkollu jistenna fit-tul biex jinqeda. }mien is-Sales hu ]mien mistenni minn [afna, g[ax wie[ed jista’ jixtri dak kollu li jixtieq bi prezzijiet ra;onevoli, i]da [afna drabi ji;ri li waqt ]mien is-Sales nixtru affarijiet li ma jkollniex b]onn g[ax il-prezz hekk ir[is, i[ajjarna biex nonfqu flusna fuq affarijiet mhux importanti.

G[aldaqstant biex nag[mlu g[a]liet tajbin matul i]-]mien tas-Sales, je[tie; li l-ewwel u qabel kollox inkunu nafu x’irridu u nixtru biss dawk laffarijiet li g[andna b]onn.

De/i]joni

}mien is-Sales mhux ]mien g[all-inde/i]joni, b’mod partikulari meta wie[ed i]omm f’mo[[u li x’aktarx li fi ]mien is-Sales, sid il-[anut mhux se jag[ti lillkonsumaturi l-opportunità li jer;g[u lura bil-prodott li jkunu xtraw biex jibdluh g[ax re;a’ bdielhom. G[aldaqstant tajjeb li nkunu nafu x’irridu u x’g[andna b]onn u kemm jista’ jkun nixtru dak l-o;;ett li tassew irridu biex ma noqog[dux ;ejjin u sejrin g[and tal-[anut bil-prodott mixtri biex nibdluh jew

minn Melanie CAMILLERI Uffi/jal Informazzjoni Awtorità Maltija tal-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur

ning[ataw il-flus lura.

Jekk tal-[anut g[andu lfehma li prodotti mixtrijin fi ]mien is-Sales ma jinbidlux, a[na l-konsumaturi jkollna n]ommu l-prodott mixtri minkejja li dan m’g[adux jog[;obna, u g[aldaqstant inkunu nfaqna flusna fix-xejn.

Tajjeb ukoll li meta a[na lkonsumaturi nixtru prodotti b[alma huma [wejje; u ]raben, dawn je[tie; li nippruvawhom biex inkunu ]guri mill-qies, mill-materjal u wkoll mill-kulur. Dan g[andu jsir bl-iskop li nevitaw il-problemi u ma jkollniex il-b]onn li nirritornaw o;;etti li nkunu xtrajna waqt ]mien is-Sales.

‘Credit note’

:ieli jinzerta li tal-[wienet ma ja//ettawx affarijiet lura jew inkella i;ieg[lu lilna lkonsumaturi nie[du xi [a;a o[ra meta fir-realtà a[na nkunu rridu flus lura jew inkella credit note biex din nu]awha aktar ’il quddiem.

Hu importanti g[alhekk li ni//ekkjaw l-affarijiet sewwa qabel ma nixtru affarijiet

}mien is-‘Sales’ g[andu jkun wie[ed pja/evoli, fejn nixtru dak kollu li nixtiequ bi prezzijiet imra[[sa

imra[[sin u nkunu ]guri li g[andna u]u g[alihom.

Tajjeb ukoll li nistaqsu lil tal-[anut jekk o;;ett jinbidilx fi ]mien is-Sales u jekk nistg[ux ning[ataw flus lura jew inkella credit note. Jekk tal-[anut jidde/iedi li ja//etta l-o;;etti mixtrijin lura u li jag[tina credit note tkun [a;a g[aqlija wkoll li nistaqsu lil tal-[anut kemm g[andna ]mien biex nu]aw il-credit note u jekk din nistg[ux nag[tuha lil [addie[or.

Ma ninsewx ukoll li filperijodu tas-Sales, a[na lkonsumaturi g[andna l-istess drittijiet u l-istess obbligi li ngawdu minnhom regolarment. Dan ifisser li jekk nixtru o;;ett b’difetti mo[bija, id-dritt g[al kumpens jibqa’ wie[ed validu u sid il-[anut

ma jistax ji/[adna minn dan id-dritt.

Jekk prodott mixtri waqt ]mien is-Sales jinzerta difettu] jew mhux kif stipulat filkuntratt tal-bejg[, tal-[anut g[andu l-obbligu li jsewwi jew jibdel il-prodott daqslikieku dan inxtara bil-prezz ori;inali.

G[aldaqstant, jekk tal-[anut jirreklama li prodotti mixtrija waqt ]mien is-Sales ma jistg[ux jinbidlu, ikun qed iqarraq bil-konsumatur, g[ax prodotti difettu]i jistg[u ji;u mibdula u tal-[anut jag[mel sew jekk jispe/ifika u jinforma lill-konsumatur b’mod korrett dwar dawk li huma d-drittijiet tieg[u.

Drittijiet Il-konsumatur, mill-banda l-o[ra, g[andu j]omm ru[u

infurmat u jkun jaf e]att xi drittijiet g[andu u kif jista’ jonora l-obbligazzjonijiet tieg[u b[ala konsumatur, ukoll waqt ]mien is-Sales. Lewwel u qabel kollox g[andu jdur il-[wienet, kif ukoll jara li fuq il-prodott li jrid jixtri hemm indikat il-prezz, kemm dak ori;inali kif ukoll dak imra[[as.

Il-konsumatur g[andu joqg[od b’seba’ g[ajnejn ukoll g[al dak li jissejja[ reklamar qarrieqi, g[ax tal[anut jista’ jirreklama li fi ]mien is-Sales se jra[[as kollox bil-[amsin fil-mija, i]da dan jista’ jirri]ulta li ma jkunx minnu.

Konsumatur jista’ jinzerta wkoll [anut fejn mhux ilprodotti kollha jkunu qed jinbieg[u bil-prezz imra[[as u g[alhekk g[andu joqg[od attent u jistaqsi dwar il-prezz qabel ma jag[mel de/i]joni ta’ xiri. {afna [wienet ;ieli jra[[su biss l-istokk antik, filwaqt li l-istokk il-;did jibqa’ jinbieg[ bil-prezz ori;inali. G[alhekk ikun g[aqli li wie[ed jara u jifli sewwa l-kwalità tal-prodotti li se jixtri. }mien is-Sales g[andu jkun wie[ed pja/evoli, fejn nixtru dak kollu li nixtiequ bi prezzijiet imra[[sa. I]da hi rresponsabbiltà tag[na li qabel ma nidde/iedu li nixtru, induru l-[wienet sewwa u noqog[du attenti g[allkwalità tal-prodotti u g[allgenwinità tal-prezzijiet.

F’dan i]-]mien, ikun xieraq li nonfqu b’mod bil-g[aqal u ma ne[dux de/i]jonijiet fuq il-ba]i tal-prezz biss. Jekk g[andna xi dubji dwar ilkwalità tal-affarijiet li se nixtru u l-prezzijiet tag[hom, tkun xi [a;a tajba li nistaqsu lil tal-[anut g[al aktar informazzjoni qabel ma nixtru l-prodotti mixtieqa.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

NEWSROOM

X’se[[ fl-2011 xahar b’xahar NET Television 21>35

Edizzjoni spe/jali tal-programm Newsroom li se tag[ti [arsa xahar b’xahar lejn dak li se[[ fis-sena li g[adha kif intemmet. Il-[arsa se tkun kemm lejn dak li se[[ fix-xena internazzjonali kif ukoll dak mix-xena lokali. Simon Vella Gregory jippre]enta dan il-programm li g[alih ikkontribwew il-;urnalisti tal-kamra tala[barijiet ta’ media.link.

Avveniment lokali u b’rabta wkoll

internazzjonali li kellu sinjifikat kbir kien dak li se[[ f’Ottubru — i]-]jara uffi/jali tas-Segretarju tal-Istat Amerikan Hillary Clinton (li fir-ritratt hawn fuq tidher malPrim Ministru Malti Lawrence Gonzi) f’Malta. Din saret b[ala rikonoxximent tassehem kbir li tat Malta mil-lat umanitarju fi ]mien il-gwerra li kien hemm fil-Libja u li waslet biex tintemm it-tmexxija tal-Kurunell Gadaffi f’dan il-pajji] ;ar tag[na.

FIL-QOSOR • LA FAMIGLIA (NET Television 20>30) Insegwu l-a[[ar passi ta’ Aziz (Alex Psaila), ilmibg[ut tax-Xakal f’Malta. Carmen qed tfittex lil binha Tyson. X’qed jag[mel Cesare (Martin Farrugia) fi Sqallija? Tony (PJ Xerxen) j[ossu mbe]]a’ fil-[abs.

G[aliex? A’isha (Lydia Zastera) u Vale (Davide Tucci) jkollhom argument ja[raq. L-Ispettur Athena (Daniela Darmanin) tkompli tinvestiga wa[idha, filwaqt li l-Ispettur Hannibal (Jason Zerafa) jinsab im[asseb. Morgan (Ethel Baldacchino) tifta[ qalbha sew ma’ o[tha Nina (Elaine Saliba). Xi tkun irreazzjoni ta’ Nina? G[aliex Angela (Karen Magro) trid tiltaqa’ ma’ wliedha? X’qed ji;ri e]attament?

• MILL-:UF SAL-ISKOLA (NET Television 13>20) - Monica Attard b’edizzjoni o[ra ta’ dan ilprogramm li g[andu kitba ta’ Charmaine Attard u produzzjoni ta’ Graziella Ellul ta’ Reel8Productions.

Il-mistiedna prin/ipali se tkun Maria Farrugia, foster carer li tie[u [sieb tifel. Fuq l-istess binarju se jkun hemm il-kontribut ta’ John Rolé mill-A;enzija Appo;;, li wkoll se jitkellem dwar il-fostering. Naraw ukoll filmati u informazzjoni dwar l-i]vilupp tat-tfal fis-57 u t-58 ;img[a, ji;ifieri ta’ ftit aktar minn sena minn meta jitwieldu. Ir-ri/etta g[al din il-;img[a se tkun dik tal-[aruf, li se jag[tiha l-kok James Muscat.

• BEJNI U BEJNEK (NET Television 23>45) - Joséf Bonello llum se jlaqqag[na ma’ Claudia Taylor East (fir-ritratt hawn fuq),

personalità mag[rufa mhux ftit fejn jid[ol il-volontarjat. G[all-bidu kienet involuta fil-Malta Hospice Movement u aktar tard fl-SOS Malta. Mexxiet numru ta’ missjonijiet fosthom flAlbanija, fil-Kosovo u fi Sri Lanka.

• UN OSPITE A SORPRESA (Canale 5 14>25) - Jennifer (Brooke Burns, fir-ritratt hawn fuq ix-xellug flimkien ma’ Warren Christie) tkun omm ]ag[]ug[a mhux mi]]ew;a. Tkun tant medhija bil-problema pratti/i tal-[ajja ta’ kuljum li spiss titraskura lilha nfisha mil-lat sentimentali.

I]da, ftit jiem biss qabel il-Milied, zijuha Ralph (Henry Winkler) jintrodu/iha ma’ ra;el t’amparha li jkun iltaqa’ mieg[u waqt vja;; bl-ajruplan. Ittnejn jin;ibdu lejn xulxin. L-isem ori;inali ta’ dan il-film Amerikan li n[adem apposta g[at-televi]joni fl-2008 hu The Most Wonderful Time of the Year.

23>45

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

26 TV#Radju LA RIVINCITA DELLE DAMIGELLE

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

Pjan biex i[assru tie; La 5 21>10

Joanna Garcia u Raven Symoné (it-tnejn firritratt fuq ix-xellug) huma fost latturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal2010.

Lil dawn narawhom filparti ta’ Abigail u Parker li jkunu qed i[ejju biex jisfrattaw it-tie; tal-eks namrat ta’ [abiba tag[hom peress li skont huma lfutura mara tieg[u jkun se[[ilha tikseb im[abbtu b’ingann.

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Italomix Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00

Radju Malta • 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Sehemna flEwropa 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 Solidarjetà 21:00 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:03 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits.

ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Ewropa 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - Sport Action 20:45 - Pajji] li Jixraq lil Uliedna 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Bla Kantunieri 23:00 Woodenman Jukebox 24:00 Music FM 02:00 - Serali.

RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 RTK qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 Headlines 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 Rapport Finanzjarju 15:40 -

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Ladies Choice Fuzzbox - Michael Bugeja Night Style - Joe Vella

Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 RTK Bulettin 17:15 - Jaqblu... ma Jabqlux! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 Straightforward 22:00 - IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet Rakkont, Fil-Fond tal-A[bar, Ifta[ Qalbek, Home Decor, Legali.

Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Sa[[a 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal- ;urnali 13:30 - University Matters 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19.30 - L-Isport matul i]-}minijiet 20:00 Mahler. Mu]ika g[all-[ar;a u lil hinn 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 Il-verità te[liskom 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l- Erwie[ 13:00 Shalom 14:30 - Qari ta’ Rumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Niskopru lil Marija 16:00 - Lil hinn minn darna 17:00 {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Qari Reli;ju] 19:30 - IlMuftie[ tal-G[erf 20:00 Lourdes (r) 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Il-Qdusija fi ]minijietna 22:00 - Alla g[ani fil-{niena (r) 22:30 - A[barijiet Reli;ju]i 22:50 - Kompjeta 24:00 - Ru]arju.

Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 - Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 Tempo on the mix 17:30 – All Time Favourites 18:30 – Don’t Stop the Music 20:00 - Mu]ika Klassika.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - Dot EU 11:30 - Asteriks 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Dreams 21:45 Qalbinnies 22:30 - Meander 23:15 - L-A[barijiet 23:30 G[awdex Illum (r).

ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:45 - ONE Tribute (r) 13:30 - ONE News 13:45 Top Sprint 15:45 - Country Jamboree (r) 16:30 - Tomatate 17:00 - Teleshopping 17:30 - ONE News 17:45 - Ilsien in-Nisa (r) 19:00 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Illostra 20:30 - Pink Panther Special Charity Programme 22:00 - Liquorish Casting 23:15 - ONE News 23:40 - Fresh & Funky 00:10 - ONE Tribute (r).

Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 - Tele-shopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Tele-shopping 19:00 News 19:30 - {abbejtek 20:30 Stylish Wed-dings (r) 21:30 Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - M’Intix Wa[dek (r).

Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi 07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - Heidi. Film 2005 17:00 - Tg 1 17:15 - Luna: il grande spirito. Film 2007 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Qui Radio Londra 20:35 - Soliti

ignoti 21:10 - La belle e la bestia.

Film cartoon ’91 22:50 - The Pixar Story. Film 2007 00:25 - Tg 1 notte 01:00 - Qui Radio Londra 01:05 - Sottovoce 01:35 - Ritorno al presente.

Raidue • melita 151 • GO Plus 202 06:50 - Cartoons 09:30 Protestantesimo 10:00 Tg2punto.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:15 - Ghost Whisperer (TF) 17:05 - L’Africa nel cuore (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 Numb3rs (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Senza traccia (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 Sex and the City. Film 2008 01:50 - Sorgente di vita.

Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - La scarpetta di vetro. Film ’65 09:30 - Pranziamo assieme 10:20 - La storia siamo noi (dok.)

11:15 - Doc Martin 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Le storie - diario italiano 12:50 - Geo & Geo 13:10 La strada per la felicità 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 20:35 Un posto al sole (soap) 21:05 - La pantera rosa 2. Film 2009 22:55 Tg regione 23:00 - La grande storia 23:20 - Tg 3 00:10 Attenzione! 00:15 - L’uomo della croce. Film ’43 01:30 - Il bidello dei mari 01:40 - Il teatro delle meraviglie.

Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 Babbo natale cerca moglie. Film 2004 10:00 - Tg 5 - ore 10 10:55 - Grande Fratello 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 - Grande fratello 14:25 - Un ospite a sorpresa. Film 2008 16:30 - Una sorpresa dal passato. Film 2009 18:10 -

Tg 5 18:15 - Grande Fratello 18:50 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Grande Fratello 00:15 - Mai Dire Grande Fratello 01:00 - Tg 5 notte 01:30 - Striscia la notizia.

Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:00 - Tgcom 24 07:30 - Nash Bridges 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Detective Monk (TF) 10:50 - Ricette di famiglia (attwalità) 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 15:10 Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 Sentieri 16:55 - Il Commissario Cordier - La strega. Film 2005 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - 58 minuti per morire. Film’90 23:50 Affari sporchi. Film ’90.

Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 07:00 - Fantaghirò (TF) 07:25 Cartoon 08:50 - Barbie e il canto di natale. Film cartoon 2008 10:30 - Beethoven. Film ’92 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 14:35 - What’s my destiny dragon ball 15:00 - Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - Il mistero della casa stregata. Film 2010 17:40 - Cartoons 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI scena del crimine 21:10 - CSI New York 23:00 - White Colar facino criminale (TF) 00:50 Modamania 01:25 - Studio aperto - la giornata 01:40 - Highlander (TF).

La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 09:40 - Coffeee Break (attwalità) 10:35 - L’aria che tira 11:25 - SOS Tata (reality) 12:25 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - Martian Child Un bambino da amore. Film 2007 16:15 - Atlantide - storie di uomini e mondi 17:30 - L’Ispettore Barnaby (TF) 19:30 - ‘G’ Holiday 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Il magnifici sette.

Film ’60 23:45 - Innovation 00:20 - Tg La 7 00:30 - ‘G’ Holiday 01:05 - Otto e mezzo 01:45 - La 7 colors.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

TV#Radju 27 Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 - Wirt, Arti u Kultura 11:30 - Malta u Lil Hinn Minnha 13:05 - Sieg[a tal-Kittieb 14:00 Il-Li;i u Jien 14:30 - Waltzing Matilda 15:00 - Dokumentarju 15:30 - Wirt, Arti u Kultura 16:00 - Malta u Lil Hinn Minnha 17:35 Sieg[a tal-Kittieb 18:35 Madwarna 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 Waltzing Matilda 19:30 Dokumentarju 20:00 - Stretch 20:25 - A[barijiet bl-Ingli] 20:30 - Wirt, Arti u Kultura 21:00 Malta u Lil Hinn Minnha 22:35 Storja wara l-Kwinti 23:55 Waltzing Matilda.

Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - Favourite News 12:30 - Niskata 15:00 - EGOV4U 15:30 - Teleshopping 16:30 - 7F 17:00 - Newspoint 17:30 - Vis-avis (jinkludi 18:15 Favourite News) 19:45 - Reporter 20:05 Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 Favourite News 21:00 Crossroads 23:00 - Link 23:05 Kont taf? 23:15 - Favourite News.

Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[allMaltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Roman-tica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 Bingo 75.

La 5 • melita 162 12:55 - Extreme Makeover Home Edition 13:45 - Grande Fratello 14:00 - ER (TF) 14:45 Dawson’s Creek (TF) 15:35 - I maghi di Waverly (sitcom) 16:20 - Champs 12 (TN) 16:50 Youtubers 4 Airc - una giornata da ricercatori 17:15 - La tata (sitcom) 18:05 - Amiche mie (TF) 19:55 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 - Grande Fratello 21:10 – La rivincita delle damigelle. Film 2010 22:55 - Non ditelo alla sposa 23:50 - Dawson’s Creek (TF) 00:40 - Champs 12 (TN) 01:25 Amiche mie (TF). .

BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:00 - The Large Family 07:10 Penelope K, by the way 07:20 Buzz and Tell 07:25 - Buzz and Tell 07:30 - Tweenies 07:50 Charlie and Lola 08:00 - Balamo-

ry 08:20 - Jackanory Junior 08:35 - My Family 09:05 - After You’ve Gone 09:35 - The Weakest Link 10:20 - As Time Goes By 10:50 Doctors 11:20 - Life on Air 12:10 - The Inspector Lynley Mysteries 13:00 - My Family 13:30 - After You’ve Gone 14:00 - The Weakest Link 14:45 - As Time Goes By 15:15 - Doctors 15:45 - Life on Air 16:30 - The Inspector Lynley Mysteries 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Holby City 20:00 - My Family 20:30 The Royle Family 21:00 - Kiss of Death 22:30 - EastEnders 23:00 Doctors 23:30 - After You’ve Gone.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 06:50 - The Big Trail. Film ’30 09:00 - 3 Godfathers. Film ’48 (U) 11:00 - Rio Bravo. Film ’59 (PG) 13:45 - Bonanza 14:50 - The High Chaparral 16:00 - Love Me Tender. Film ’56 (U) 17:50 - The Last Challenge. Film ’67 19:40 The Buccaneer. Film ’58 (U) 22:00 - Alex & Emma. Film 2003 (12) 23:55 - The Rose. Film ’79 (15).

MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 06:30 - Man of La Mancha. Film ’72 (PG) 08:40 - Cannon for Cordoba. Film ’70 (PG) 10:25 Remembrance. Film ’96 (PG) 11:55 - Road Rage. Film ’99 13:20 - Halls of Anger. Film ’69 (PG) 15:00 - Across 110th Street. Film ’72 (18) 16:40 - Just Another Story. Film 2003 17:55 - Flesh & Blood. Film ’85 (18) 20:00 - Lost Junction. Film 2002 (15) 21:35 MGM’s Big Screen 21:50 - Love Is All There Is. Film ’96 (15) 23:35 - Stay Hungry. Film ’76 (15).

Diva Universal • melita 313 06:55 - Quincy, M.E. 07:55 Agatha Christie’s Marple 09:39 Great Women 09:50 - The

Memoirs of Sherlock Holmes 10:50 - Cento Vetrine 11:50 Roots 12:47 - Great Women 12:55 - Quincy, M.E. 13:55 - JAG 14:55 - JAG 15:55 - Memoirs of Sherlock Holmes 16:55 - Agatha Christie’s Marple 18:45 - Great Women 18:55 - The Memoirs of Sherlock Holmes 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 - The Sign of Four (PG) 22:55 - Parole D’Amore 23:00 - Agatha Christie’s Marple.

Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: Old Age and Treachery 08:10 Mythbusters: Hair of the Dog 09:05 - Extreme Engineering: Port of Rotterdam 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survi-

val: Alabama 11:50 - Overhaulin’: Twins Bel Air 12:45 - Heartland Thunder: Speedway Knights 13:40 - American Chopper: 10th Anniversary Bike 14:35 - Dirty Jobs: High-Rise Window Washer 15:30 - Deadliest Catch: A Frozen Finish 16:25 - Mythbusters: Arrow Machine Gun 17:20 - Extreme Engineering: Port of Rotterdam 18:15 - Ultimate Survival: Arctic Circle 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It?: Airbus, Fire Engines and Ketchup 20:05 - Dual Survival 21:00 Dirty Jobs 21:55 - License to Drill 22:50 - Curiosity: Did God Create the Universe? 23:45 - Mythbusters: Fireball Stun Gun. Melita Movies • melita 801 10:00 - Santa Buddies 11:30 Beverly Hills Chihuahua 2 12:55 Ice Castles 14:27 Hollywood Buzz 14:50 - I Robot 16:45 Push 18:40 - Angels & Demons 21:00 - Awake 22:25 - Tortured 00:15 - The Boondocks Saints II: All Saints Day. Melita More • melita 802 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - Mike & Molly 11:30 - The Mentalist 12:15 - Chase 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - Desperate Housewives 17:30 Chase 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - 30 Rock 19:30 - Top Gear 20:30 - Person of Interest 21:15 The Mentalist 22:00 - Boardwalk Empire 22:50 - Supernatural 23:40 - Game of Thrones 00:45 Bored To Death 01:10 - Hung 01:40 - Entourage.

Biography Channel • melita 411 07:00 - Eye for an Eye 08:00 Re-Vamped 09:00 - Thintervention with Jackie Warner: Experience Thintervention 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: How To Behave 11:00 - Lorraine Kelly’s Next Big Fat Challenge 12:00 - Snapped: Women Who Kill: Elicia Hughes 13:00 - Eye for an Eye 14:00 - The Jacksons: A Family Dynasty 15:00 - The Jacksons: A Family Dynasty 16:00 Real Housewives of Beverly Hills: How To Behave 17:00 - ReVamped 18:00 - Thintervention with Jackie Warner: Experience Thintervention 19:00 - Pawn Stars: Old Man’s Booty 19:30 Storage Wars: Santa Ana Street Fight 20:00 - Eye for an Eye 21:00 - Living with Murder: No Justice 22:00 - Snapped: Women Who Kill: Amanda McHee 23:00 - Women Behind Bars: Alice Knestaut and Sarah Allen.

G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 - Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - Barney and Friends 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - Igloo-Gloo 16:20 - Jarmies 16:35 Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley

07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 14>20 14>50 15>00 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19>45 20>30 21>30 21>35 23>30 23>45

Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 Angelina Ballerina 19:50 - The Magic Key 20:00 - The Hoobs 20:25 - Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 - Igloo-Gloo 21:25 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 Tigga and Togga 22:00 - Rubbadubbers.

Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:10 - Phineas and Ferb 10:00 - The Suite Life on Deck 10:25 - Wizards of Waverly Place 10:45 - Good Luck Charlie 11:30 - Shake It Up 12:20 - Wizards of Waverly Place 12:45 - Fish Hooks 13:00 - Johnny Kapahala: Back on Board 14:30 - Have a Laugh 14:35 - Wizards of Waverly Place 15:25 - Good Luck Charlie 15:50 - Fish Hooks 16:15 - Shake It Up 16:35 - Have a Laugh 16:40 - The Suite Life on Deck 18:00 Good Luck Charlie 18:25 - Hannah Montana 19:15 - The Suite Life of Zack and Cody 20:00 Sonny with a Chance 20:25 - Shake It Up 21:15 - Wizards of Waverly Place.

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping Mill-:uf sal-Iskola EGOV4U Flimkien ma’ Nancy (r) NET News Teleshopping Bla Kumment XD Kwi]] Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Kontra l-{in NET News La famiglia (episodju 11) NET News Newsroom NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - Dakar Rally 09:15 WC. Alpine Skiing 10:00 Brisbanne International, WTA Tennis: Day 1 (live) 11:45 - WC Ski Jumping 12:15 - Mats Point 12:45 - Dakar Rally 13:30 Qatar Open, ATP Tennis: Day 1 (live) 19:30 - Dakar Rally: Stage 2 (live) 20:00 - WC Ski Jumping 21:00 - Clash Time 21:05 - This Week on World Wrestling Entertainment 21:35 Pro Wrestling 22:30 - Eurosport Confidential 23:00 - Raid Dakar Rally 23:45 - WC Ski Jumping.

GO Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - PL World: Wk 20 07:30 - RaboDirect Pro12: Rd 11: Leinster v Ulster 09:30 - Barclays PL: Wk 21: Liverpool v Newcastle Utd 11:30 - Samsung Diamond League: Doha, Qatar: Highlights 12:30 - Arsenal 360 13:15 - Scottish PL: Rd 22: Hibernian v Hearts (live) 15:15 FIFA Futbol Mundial 16:00 Barclays PL: Wk 21: Aston Villa v Swansea City (live) 18:00 Trans World Sport 19:00 - Football's Greatest 19:25 - Barclays PL: Wk 21: Review 20:30 Scottish PL: Rd 21: Celtic v Rangers 22:30 - Aviva Premiership: Rd 11: Worcester Warriors v Leicester Tigers 00:30 - Arsenal 360 01:00 - Barclays PL: Wk 21: Liverpool v Newcastle Utd. GO Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - Barclays PL: Wk 21: Man. Utd v Blackburn R. 10:00 - Aviva Premiership: Rd 12: Exeter v Harlequins 12:00 Barclays PL: Wk 21: Norwich C v Fulham 14:00 - Rabo Direct Pro12: Rd 12: Connacht v Leinster 16:00 - Barclays PL: Wk 21: Wolves v Chelsea (live) 18:00 - Arsenal 360 18:30 Barclays PL: Wk 21: Fulham v Arsenal (live) 20:30 - FIFA Futbol Mundial 21:00 - Roma Channel.

GO Sports 3 • GO Plus 853 16:00 - Barclays PL: Wk 21: Blackburn R v Stoke City (live) 18:00 - Inter Channel.

GO Sports 4 • GO Plus 854 16:00 - Barclays PL: Wk 21: QPR v Norwich City (live) 18:00 - Juve Channel.

Melita Sports 1 • melita 701 19:00 - Bundesliga: VfB

Stuttgart v 1.FC Koln (r) 20:50 npower Champ.: Leicester City v Portsmouth (r) 22:40 - La Liga: Sevilla v Real Madrid (r) 00:25 - Bundesliga: Hamburg SV v 1.FC Nurnberg (r).

Malta Stars • melita 614 08:00 - 3 Pointer (r) 08:35 Melita GFA 1st Div.: Sannat v SKVW (r) 10:25 - BOV PL: Tarxien v Qormi (r) 12:40 Malta Handball Assoc.: MHA Trophy 2012: Malta v Scotland (r) 14:00 - Malta Rugby Football Union: Stompers v Alligators (r) 15:35 - Malta Basketball Assoc.: Alyssa Ashley Loyola vs McDonalds Depiro (r) 17:05 - 3 Pointer (r) 17:40 - Malta Handball Assoc.: MHA Trophy 2012: Malta v Scotland (r) 19:00 Kick Off (live) 20:35 - BOV PL: Tarxien v Qormi (r) 22:50 Kick Off (r).

Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Bundesliga: VfB Stuttgart v 1.FC Koln (r). La Liga: 09:50 - Sevilla v Real Madrid (r) 11:35 - Valencia v Malaga (r). 13:25 - npower Champ.: Leicester City v Portsmouth (r) 15:15 Bundesliga: Hamburg SV v 1.FC Nurnberg (r) 17:10 Campeonato Brasileiro: Fluminense v Corinthians (r) 19:05 - Bundesliga: VfB Stuttgart v 1.FC Koln (r) 21:00 npower Champ.: Leicester City v Portsmouth (r) 22:50 Bundesliga: Hamburg SV v 1.FC Nurnberg (r) 00:45 - La Liga: Sevilla v Real Madrid (r).

Football Stars 2 • melita 616 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: VfB Stuttgart v 1.FC Koln (r) 16:10 - La Liga: Sevilla v Real Madrid (r) 18:00 - Barca TV 21:00 - Bayern Munich TV 00:00 - Barca TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing 13:50 - Bouldering: Rockstars 2011 (r) 14:20 NBA: Charlotte @ Miami (r) 16:25 - European Poker Tour: Season 6: London Show 2 (r) 17:20 - Red Bull Romaniacs:

Highlights Hardest Enduro Stage (r) 17:55 - Swe-dish ATG Horse Racing: V4 Ra-ce Meetings (r) 19:00 - NBA Live 19:25 WWE: TLC: Tables,Ladders & Chairs (r) 22:30 - NBA: Charlotte @ Miami (r) 00:35 Swedish ATG Horse Racing.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta‘ Jannar, 2012

28 Passatemp KUR}ITÀ

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

Jean-Martin Freud

15

16

Sudoku 17

Mimdudin>5. Valur tal-o;;ett (5) 6. Test (5) 7. G[amel kollox f’postu (5) 10. Tixwita (5) 11. Kesa[ sil; bil-bard (5) 12. {adid irqaq u twal b[al dawk tat-tara; (5) 14. Burdata [a]ina fittrun/iera? (5) 16. Mhux bjond (5) 17. Xag[ar twil imkebbeb (5) 18. Wie[ed legali jag[tihulek avukat (5)

18

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 in-numri kollha mill-1 sad-9.

Weqfin>1. Xe[tu ’l barra b[al tir ta’ pistola? (6) 2. Rabba’ l-g[aqal (6) 3. Entu]ja]mu (6) 4. Li jag[milha tal-[elu (6) 8. :ebla ]g[ira [afna (5) 9. Di]gustanti (5) 12. Frug[a, tkabbir personali (6) 13. Grazzju] (6) 14. Temp mg[ajjeb (6) 15. Sej[a ta’ twissija (6)

Jean-Martin Freud kien wie[ed mit-tfal subien ta’ Sigmund Freud. Jean-Martin jirrakkonta kif missieru kien appassjonatament ifittex ilfaqqieg[. Fil-[arifa, il-fundatur tal-psikanalisti organizza mal-familja eskursjonijiet simili bl-iskop li jikka//a g[atte]or: fl-a[[ar kien jirba[ dak li jsib l-a[jar e]emplari ta’ faqqieg[, però [add qatt ma rnexxielu jirba[lu.

Problemi

(1) Kemm hu possibbli tikteb in-Nru. 22 meta tu]a nNru. 5 g[al [ames darbiet jew in-Nru. 6 g[al sitt darbiet?

(2) Erba’ subien imxew in fila, wara xulxin: Marco kien quddiem Giulio, mentri Filippo kien bejn Claudio u Giulio, f’liema ordni mxew lerbat itfal?

Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin> 5. Faqar; 6. Ikoni; 7. Sidor; 10. Traba; 11. Or;ja; 12. Gawwi; 14. Grokk; 16. Stola; 17. u 18. Skappatura.

Weqfin> 1. Sfaret; 2. Ardita; 3. Kimono; 4. Bibita; 8. Ba]wi; 9. I;bor; 12. Grossa; 13. Intopp; 14. Galbat; 15. Kessa[.

Soluzzjonijiet G{AT-TFAL

Sudoku (2) Marco, Giulio, Filippo u Claudio Problemi (55 + 55) ÷ 5 = 22 (66 ÷ 6) + (66 ÷ 6) = 22

Dawk bl-ittri ? u E.

Liema ]ew; b]ie]aq qed i]omm bl-ispaga minn idejh dan ilbuffu?

— Irrid naqralek ftit mottivi g[aliex qed nitlob i]-]ieda!

Min iffawlja bl-ikrah^

Il-buffu u l-b]ie]aq

Il-plejer bin-Nru. 3 Infatti n-numru 7 ma kienx g[aliex g[andu l-kalzetti kompletament suwed, inNru. 6 lanqas g[aliex ilkuluri tal-flokk huma maqlubin; in-Nru 5 hu esklu] g[aliex g[andu xag[ru twil, in-Nru. 2 ukoll g[aliex g[andu lfaxxa ta’ kaptan maddrieg[ xellugi; u fla[[arnett in-Nru. 9 li ma setax ikun g[ax g[andu lflokk bil-kmiem qosra.

1) Il-plejers [ar;u fil-grawnd; 2) il-log[ba kienet wa[da goffa u l-attakkant avversarju kien imwaqqa’ minn wie[ed mill-plejers li jinsab fix-xena ta’ fuq: liema wa[da?

Il-buffu u l-b]ie]aq

Min iffawlja bl-ikrah^

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

:nien 29

L-ortensji u l-[arsien tag[hom minn

. Spiteri

Charles B

charles.spiteri@media.link.com.mt

L-ortensji huma pjanti tal-fjuri ferm popolari mal-Maltin u l-G[awdxin u [afna nies li g[andhom djar antiki, ;eneralment issibilhom jew wa[da minnhom jew xi qasrija tal-aspidistri jew galletti. Hi pjanta antika, li tmur [afna b[ala rigal g[al Jum l-Omm, g[ax il-fjuri tal-Ortensji jift[u g[ax-xahar ta’ Mejju.

Tajjeb jing[ad li b[alissa, f’Jannar jew Frar, hu ]-]mien ideali biex dak li jkun jag[ti ]abra lill-pjanti li jkollu.

Jekk ikun dan ix-xahar, a[jar. {afna huma dawk li jistaqsuna kif g[andha tkun i]-]abra, g[ax issib numru ta’ nies li jit[assru ji]bru ’lortensji. I]da biex f’Mejju li ;ej, l-ortensja to[ro;lok fjuri sbie[, trid tag[tiha ]abra tajba.

Per e]empju jekk il-pjanta fil-qasrija tkun g[olja xi ]ew; piedi, trid t[alli lg[ekiesi ta’ ta[t u taqtag[ha g[al kollox. T[allli dawk ittlieta, erba’ pulzieri fuq il[amrija. M’hemmx ka] li dak li jkun jibkiha!

Meta lill-ortensji ni]bruhom b’dan il-mod, ilpjanta aktar se tissa[[a[ g[ax ikollha l-buds [er;in minn isfel u x[in taqtg[alha l-frieg[i kollha, is-sa[[a tintefa’ mill-ewwel fihom u jtellg[ulek sitta jew tmien frieg[i sbie[ enormi. Irid jing[ad ukoll li l-bi//iet li naqtg[u, jistg[u jit[awlu.

Nag[mlulhom ir-rooting powder u n[awluhom fitterri//ju, biex ikollna pjanti ;odda.

Fertilizzant

Ng[idu wkoll li b[alissa, lill-ortensji nistg[u nag[tuhom il-fertilizzant darba fix-xahar. G[ax avolja issa jkunu reqdin u jaqbdu jarmu f’Marzu, inkunu qed nag[mlulhom il-;id, g[ax insa[[uhom. U min fid-dar g[andu ;nien jew bit[a, jag[mel tajjeb jekk minn issa sa Marzu, lill-qsari jpo;;ihom fix-xemx, fl-iktar po]izzjoni li jkollhom ixxemx, [alli jitilg[u b’sa[[ithom.

Imbag[ad, minn Mejju ’l hemm iqeg[idhom f’nofs xemx u nofs dell, preferibbilment fix-xemx ta’ filg[odu. L-ortensji jkunu je[tie;u l-ilma kuljum.

Tassew li b[alissa ma jinxfux, i]da ’l quddiem jibdew ikunu jridu l-ilma kuljum u meta jaqbdu jarmu, minn Marzu ’l hemm, irridu nag[tuhom il-fertilizzant kull ;img[a.

F’Malta, il-kuluri popolari tal-ortensji huma r-ro]a, il[omor, il-bojod u l-bluni. Issa l-bluni ma je]istux. Dawn ilpjanti jkollhom il-fjuri

tag[hom ro]a, i]da llum hawn kimika — fertilizzant tal-aluminju — li meta tag[ti minnu lill-pjanta mal-ilma, ilfjura tag[ha ssir vjola.

Wara li jing[ataw b’rigal Hu importanti ng[idu li lommijiet li jing[ataw din ilpjanta b[ala rigal, m’g[andhomx i[alluha ;ewwa, g[ax l-ortensji ma jg[ixux fl-g[eluq. Meta jinxtraw g[al din l-okka]joni u jkunu sbie[ g[ax fl-aqwa tag[hom, g[andhom

jitgawdew g[al ;img[a ;ewwa (il-;img[a talokka]joni), u meta naraw li lfjura qed tinxef, naqtg[ulha lfjuri li jkollha u no[or;uha barra mill-ewwel. L-istess kif g[andna nag[mlu lillponsjetta. Aktar ma t[allihom ;ewwa, aktar se jmorru, g[ax m’humiex pjanti ta’ ;ewwa.

Parti tal-ortensja, li tag[ti fjuri tabil[aqq sbie[, f’Mejju

g[alhekk it-tag[rif mog[ti ma jiswiex g[al pajji]na.

Min minn Jum l-Omm li

tantx timrad. L-aktar li jista’ ji;rilha, jekk tkun fil-btie[i interni, tista’ timrad bil-moffa

Hu minnu li fil-maga]ins barranin naqraw li l-ortensji nistg[u n[alluhom ;ewwa, fid-dar, i]da rridu niftakru li t-temperatura tag[na hi ferm differenti minn dik ta’ pajji]i baranin. G[alhekk, a[na l-Maltin g[andna no[or;u l-ortensji barra, imqar f’bit[a interna Tassew li [afna rivisti barranin jg[idu lil dak li jkun biex i]ommhom ;ewwa, fiddar, i]da hawn Malta, il-klima tag[ha hi ferm differenti u

g[adda ne[[a l-fjuri u ]amm il-qasrija bl-ortensja, jista’ j[alli l-a[[ar g[ekiesi u jaqta’ z-zkuk kollha.

B[ala mard, l-ortensja ma

bajda, b[alma ji;rilhom ilgalletti. Jekk ji;rilna hekk, nistg[u nbixxuha b’fungi/ida.

Il-moffa bajda hi ri]ultat tal-[afna umdità li g[andna

fl-arja, i]da b[ala mard ;enerali, l-ortensja ma timradx. Tista’ wkoll, xi kultant tolqotha l-green fly, i]da anki g[al din hemm soluzzjoni.

Importanti [afna li lil dawn il-pjanti nag[tuhom l-ilma.

Kemm jista’ jkun ma nag[tuhomx dak tal-vit. La[jar ikun l-ilma tal-arja kundizzjonata, taddehumidifier jew tax-xita.

Dan g[ax g[adu ewlieni g[all-pjanti hu l-mel[, u lilma tal-vit, kif nafu, fih issalinità.

Ix-xiri tal-pjanti ta’ ;ewwa

Il-pjanti ta’ ;ewwa jitkabbru fis-serer, fejn it-temperatura tkun s[una u umda.

Naturalment la jkunu draw f’din latmosfera, id-dinja ta’ barra ma tantx tkun [abiba tag[hom.

G[alhekk, meta ti;i biex tixtri pjanta ta’ ;ewwa, qatt ma jaqbillek tixtriha minn serra, i]da ming[and xi [add bil[anut li jkollu l-fama g[all-kwalità. G[ax meta g[and tal-[anut, il-pjanta tkun tidher sew li hi b’sa[[itha jkun wisq a[jar. Dan min[abba li tkun g[addiet u reb[et il-perijodu ta’ a//ettazzjoni fl-arja, bejn dik li jkun hemm fis-serra, g[al dik ta’ ;o [anut.

Il-pjanti ta’ ;ewwa jistg[u jinxtraw matul is-sena kollha i]da l-a[jar ]mien li tixtrihom hu lejn l-a[[ar tar-Rebbieg[a u nofs il-{arifa. Hemm xi pjanti li jistg[u jinxtraw biss fix-Xitwa, u g[alhekk g[andek toqg[od ferm attent f’dan i]]mien tas-sena.

Dawn il-pjanti li jitqieg[du barra l[anut jew f’xi posta tas-suq jafu jkunu ;arrbu l-[sara tal-ksie[ u jekk ikunu pjanti delikati, a[jar ma tixtrihomx mit-

triq. Evità wkoll li tixtri pjanti li jkunu qed jinbieg[u bl-offerti u prezzjijiet spe/jali.

Jekk sejjer g[a]-]errieg[a, ipprova sib il-hybuds (dik prodotta minn spe/i differenti). Jekk se tixtri l-basal, kun ]gur li jkunu fermi, mhux rotob u ara li la jkunu m[assrin minn x’imkien, la jkollhom toqob u lanqas nebbieta.

Meta mbag[ad tmur biex tixtri pjanta, ]gura ru[ek li dik li se tie[u ma tkunx kbira ]]ejjed g[all-ispazju li g[andek, inkella stenna l-g[aw;. Jekk imxejt fuq dawn il-punti kollha, allura se tag[mel negozju tajjeb.

Lejn id-dar

Kun ]gur li meta qabel ma to[ro; bi pjanta li tkun xtrajta minn [anut jew nursery, din tkun imqarsta sew. Ir-ra;uni g[al dan tinqasam fi tnejn — biex tipprote;i l-weraq li jkunu mdendlin u ma tikka;unax [sara, u biex tilqg[alha mill-kurrent. Min jixtri pjanti delikati fixxitwa, g[andu jg[attilhom fuq ukoll.

Issib min fix-xitwa, jixtri pjanta u jimxi

biha sad-dar, u l-[sara li tkun qed issirilha tkun l-istess daqs b[al dik ta’ min jixtriha fis-sajf u jqeg[dha fil-boot tal-karozza. Ftakar li pjanta tmut malajr... sija fil-kes[a qalilha, sew fiss[ana ta’ forn. Meta tittrasporta pjanta bil-karozza, l-a[jar hu li tqeg[idha f’kaxxa tal-kartun fuq is-seat.

Ladarba l-pjanta titwassal id-dar tkun te[tie; tikklimatizza ru[ha. G[al ftit ;img[at, t[allihiex fix-xemx diretta u lanqas fil-kurrent. L-istess jing[ad g[ass[ana u l-ilma li tag[tiha.

Hu normalissimu li g[all-ewwel, sakemm toqg[od, il-pjanta twe;;a’ xi weraq, u l-ag[ar li tista’ tag[mlilha jkun li toqg[od iddawwarha minn post g[allie[or, biex ming[alik issibilha l-post ‘adattat’. Le, [allieha we[idha f’post bi s[ana moderata u mhux fix-xemx.

Qsari bil-pjanti bil-fjuri b[all-Azalea, Chrysanthemum u ?iklamini li jinxtraw bil-fjuri fix-xhur xitwin, je[tie;u kura differenti: qeg[idhom f’post permanenti appena tasal id-dar u ag[tihom dawl kemm jista’ jkun.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

30 Fil-Lenti

Insiru nafu a˙jar lil... sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag˙na ma’ nies li huma konnessi mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu

Isem u kunjom – Claudia Azzopardi Frendo.

Kunjom xbubitek f’ka] ta’ mara mi]]ew;a – Frendo.

Data tat-twelid – 14 ta’ Settembru 1970.

Lokalità fejn toqg[od – {al Balzan.

X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jew maddinja tal-arti u l-ispettaklu – Jiena g[andi ;enituri

involuti ferm mal-Atturi Salesjani. Missieri, John Frendo, huwa attur ta’ esperjenza kbira, jikteb drammi u anki jidderie;i xog[lijiet li jittellg[u fitteatru tas-Salesjani f’Tas-Sliema. Ommi, Yvonne, dejjem kienet pre]enti fis-sapport tag[ha, ;ieli [adet sehem f’xi plays u hi fost dawk li jie[du [sieb il-kostumi tal-produzzjonijiet kollha ta’ matul l-ista;un teatrali.

G[alhekk, jien prattikament minn età ]g[ira trabbejt fuq il-palk. Il-;enituri kienu jo[duni mag[hom g[ar-rehearsals u kont inkun dejjem wara l-kwinti nsegwi u nosserva. Jien qatt ma studjajt id-drama, imma nista’ ng[id li n-namra g[all-palk hi minsu;a fija min[abba t-trobbija li kelli.

L-ewwel darba li tlajt fuq il-palk kelli tmien snin, u minn dak i]-]mien bqajt ni;i msej[a biex nie[u sehem. Fost id-drammi li [adt sehem fihom f’parti prin/ipali u li jibqg[u g[al qalbi [afna hemm: The Mousetrap ta’ Agatha Christie, Il-{add fuq il-Bejt ta’ Francis Ebejer, A View from a Bridge ta’ Arthur Miller, L-Akku]at ta’ Jeffrey Archer u l-a[[ar produzzjoni li kelli, {itan ta’ Francis Ebejer.

Kull produzzjoni tie[u madwar sitt gimg[at ta’ rehearsals. Waqt dan i]-]mien napprezza [afna ssapport tar-ra;el tieg[i Mark. Ikun hu li jie[u parti sostanzjali mill-qadi ta’ wliedna Andrei u Nikolai.

B[al kull omm, il-b]onnijiet tal-familja jimlew kull [in tal-;urnata u g[alhekk il-palk jifta[li tieqa minn fejn nie[u nifs mill-;irja ta’ kuljum f’xi [a;a li nie[u gost nag[mel. Il-palk nie[du b’serjetà u impenn. Ir-rwol tal-persona;; li ni;i mog[tija biex

CLAUDIA AZZOPARDI FRENDO

ninterpreta nistudjah fil-fond u anki nipprova nag[mel ri/erka, meta dan ikun possibbli, biex linterpretazzjoni tieg[i tkun fidila kemm jista’ jkun g[al dak li ried l-awtur tad-dramm. I]da l-aktar [a;a li ttini gost u sodisfazzjon hi r-rispons li nir/ievi mill-udjenza waqt il-performance stess.

Ta’ min jg[id li kull min hu parti mill-Atturi Salesjani, g[andu g[al qalbu l-palk b’mod ;enwin u senza interessi, g[ax nag[mlu kollox bla [las.

Nit[allsu biss bis-sodisfazzjon personali li nkunu wassalna lill-udjenza tag[na bi//a xog[ol ta’ kultura u ta’ livell g[oli bil-lingwa tag[na. Kull introjtu li jid[ol mill-performances tag[na jmur g[all-komunità tal-fathers Salesjani.

Jekk l-affarijiet imsemmija fit-twe;iba ta’ qabel mhumiex l-impjieg ewlieni tieg[ek, x’tag[mel aktar^ – Jien impjegata fil-Ministeru tal-Affarijiet

Barranin u x-xog[ol tieg[i hu li namministra l-accounts ta’ xi ambaxxati.

Barra mill-ambjent tax-xog[ol u tad-dar, jien ukoll involuta fil-Kummissjoni Litur;ija tal-Parro//a ta’ li g[addejt minnha, po]ittiva jew {al Balzan. Jien, flimkien mal-katekisti u xi ;eni- Esperjenza negattiva , u li t[oss li minnha tg[allimt [afna – turi, nag[mlu mill-a[jar biex inwasslu t-twemmin li Meta konna g[al mawra f’Bar/ellona, kien hemm n[addnu b’mod [aj lit-tfal tal-parro//a. Anki hawn ra;el li kwa]i rnexxielu jisraq lit-tifel i]-]g[ir tag[nipprova nu]a d-drama billi nipprepara lit-tfal na. Meta niftakar jaqbadni l-bard! Konna qeg[din janimaw l-Evan;elju. aljenati window shopping, meta ;ie dan ir-ra;el u Nista’ ng[id li din ukoll hi [a;a li nag[mel bil-qalb b’mod diskret [afna g[amel idejh fuq spallejn itu li ttini sodisfazzjon kbir. tifel u ming[ajr kelma jew [oss beda miexi bih lil hinn. It-tifel ming[alih li kien miexi ma’ missieru u G[andek xi delizzji^ – In[obb naqra [afna. Nipprova baqa ’ sejjer ming[ajr ma induna li kien miexi ma’ ma ninqabad qatt ming[ajr ktieb x’naqra. stran;ier. Meta dort infittxu, kien di;à mexa ftit L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa – metri ’l bog[od. Meta indunajt bdejt ng[ajjat litIt-trobbija ta’ wliedi. Li narhom jikbru u tifel. Dak il-[in it-tifel induna u ;era fuqna. Ir-ra;el jittrasformaw f’;uvintur ]g[ar, ta’ qalb tajba u ta’ sempli/iment dar, tbissmilna wa[da u baqa’ sejjer. valuri sodi.

Tal-bi]a’! Min dak il-[in, it-tifel g[amel il-bqija talbtala mdendel mieg[i kontinwament. Ma tistax Xi [a;a li ddejqek – Iddejjaqni [afna d-di]ordni. taljena rasek, spe/jalment meta tkun bit-tfal ]g[ar.

Tad-dar jafu x’qed ng[id! G[ax iffissata li kollox g[andu jkun f’postu l-[in kollu.

Il-fatt li tg[ix fil-g]ejjer Maltin, xi t[oss li huma l-vanta;;i u l-i]vanta;;i^ – Il-vanta;;i: Il-fatt li hu pajji] zg[ir tasal kullimkien malajr. U n[oss li a[na poplu ta’ qalb kbira. Ikun xi jkun il-b]onn, inxammru l-kmiem u qeg[din hemm g[al xulxin.

L-i]vanta;;i: Il-fatt li pajji] ]g[ir kul[add isir jaf il-[otob ta’ xulxin malajr.

Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir taf la[barijiet: l-gazzetta, it-televi]joni, ir-radju jew l-internet, u g[aliex^ –Is-sors favorit tieg[i hu ttelevi]joni. Sempli/iment min[abba l-fatt li l-a[barijiet ta’ filg[axija jixxandru f’[in konvenjenti, meta ;eneralment a[na b[ala familja nkunu n;barna flimkien, nieklu filwaqt li na;;ornaw lilna nfusna.

G[alik xi jfissru dawn^: • l-im[abba – Li ta[seb f’ta’ madwarek qabel fik • • •

• IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Minn Dehra mill-Pont ta’ Arthur Miller maqluba g[all-Malti mill-Professur Joe Friggieri u li ttellg[et fit-Teatru Salesjan f’April 2007 ta[t id-direzzjoni ta’ Lino Ferris. Fir-ritratt qieg[da ma’ missieri u f’dan id-dramm kien hemm xena li tant kienet emozzjonanti li t-tnejn li a[na konna bid-dmug[ f’g[ajnejna.

•

innifsek. Il-b]onnijiet ta’ [addie[or ji;u qabel tieg[ek u ming[ajr garr! il-[biberija – Li tifta[ qalbek g[al dik il-persuna u twassal il-messa;; li int qieg[da hemm kull [in. i/-/ensura – Hi importanti biex il-valuri ji;u m[arsa. ir-reli;jon – Il-gwida tieg[i fl-g[a]liet ta’ kuljum.

Ba]ikament il-valuri li nie[u mir-reli;jon Nisranija ma j[allunix inkun indifferenti f’sitwazzjonijiet li nsib ru[i fihom minn ;urnata g[all-o[ra. Ir-reli;jon tg[inni nibqa’ bniedma sensittiva g[an-nies ta’ madwari. is-safar – A[na dejjem sifirna b[ala familja.

Is-safar g[alija huwa [in prezzju] u ta’ gost flimkien. Jien u r-ra;el dejjem ippruvajna nu]aw is-safar biex nift[u l-orizzonti tag[na u ta’ wliedna. il-mewt – Il-mewt hija firda, imma fuq kollox hi premju kbir g[al min qed ibati u g[al min g[ex [ajja tajba.

Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità li hi involuta fil-media, jew fid-dinja tal-arti u tal-ispettaklu^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

Klassifikati 31 PROPRJETÀ Appartamenti

IL-QAWRA, San Pawl ilBa[ar u Bu;ibba, appartamenti ;odda (kollha bil-permessi). Il-prezzijiet jibdew minn €75,000. G[al aktar dettalji /emplu 77868677.

Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{a]-}ebbu;

TERRACED house ;dida f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond.

Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Min hu interessat i/empel 79066880 # 27015780.

{a]-}ebbu;

APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), tliet kmamar tas-sodda, wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju.

Washroom, bejt u l-arja.

Prezz €145,000. ?emplu 79050498

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

San Pawl il-Ba[ar

APPARTAMENT quddiem il-ba[ar vi/in is-Sirens bi tliet kmamar tas-sodda, b’veduti garantiti. Prezz €225,000. ?emplu 77868677.

G{ALL-KIRI {’Attard

MAISONETTE b']ew; kmamar tas-sodda g[all-kiri fit-tul u [anut f’{’Attard g[all-kiri, Class 4. ?emplu 99844279 jew 79915085.

Birkirkara

MA{}EN kbir f’Ganu Street. Bid-dawl u l-ilma u bil-madum. ?emplu 99209800.

VETTURI BMW 320d

2006, automatic, full extras, white leather interior, 45,000 mil. €21,500 ono. ?emplu 99471618.

Citroen C3 Desire

1400cc petrol, manual, full extras u b’mileage baxx.

Kundizzjoni perfetta. ?emplu 79436081.

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

Renault Scenic

PETROL 1.6 16V 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

AVVI}I Intilef

KELB tar-razza Bulldog, iwie;eb g[all-isem Winston, fil-Madliena , il {add li g[adda . Min isibu mitlub i/empel 79000080 .

Jing[ata rigal xieraq .

G[al kull xog[ol

TA ’ kostruzzjoni ta ’ bini , alterazzjonijiet ta ’ bini ta ’ front gardens , ftu[ ta ’ [itan bi travi tal - [adid , ftu[ ta ’ bibien u twieqi , [nejjiet , bdil ta ’ soqfa tal konkos u xorok , u nikkavraw travi tal - [adid bl - injam , qlug[ ta ’ madum tal - art u tal - [ajt . Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra , fuq il - fil , bis - sejjie[ , bil - qoxra , xog[ol ta ’ invjar , tik[il u tibjid u rran;ar , u nraqqg[u soqfa tal - konkos e// . Xog[ol ta ’ ilma .

Xog[ol b ’ esperjenza kbira u attenzjoni ta ’ xog[ol .

B ’ garanzija ta ’ xog[ol fil pront . ?emplu 99602436.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Mobile kiosk

G{ALL-BEJG{

Nappy changer

Grandfather clock

MAGNA enfield antika.

Interessat#a? ?empel 99806284.

Libsa tal-Pre/ett

TAS-subien, 3 piece, kulur cream, kompluta bil-qmis u ]-]arbun. Milbusa darba.

Daqs ;dida. €90. ?emplu 21242180.

Mejda tonda

TAL-A{MAR mastizz.

Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn.

Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina,

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.

B’4 kxaxen kbar, kulur kawba /ar €30, TV table b’2 kxaxen u post g[adDVD player u g[allvideos#DVDs, €20. ?emplu 21242180.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti, u kalendarji 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and BONNICI’S PRINTING PRESS (Pawlu Bonnici) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta.

Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie; etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpre ss.com

It-Tnejn, 2 ta’ Jannar, 2012

32 Lokali

Il-poplu Malti u G[awdxi, ilbiera[ re;a’ kkonferma kemm id-Dar tal-Providenza kienet, g[adha u tibqa’ fil-qalb tal-poplu meta re;a’ wie;eb g[as-sej[a g[all-appo;; finanzjarju biex din l-istituzzjoni tibqa’ tipprovdi lir-residenti bi b]onnijiet spe/jali mhux biss is-servizzi ta’ kura u appo;;, i]da wkoll im[abba.

L-og[la awtoritajiet tal-pajji] u dawk tal-Knisja, ilbiera[ kienu fost dawk li marru personalment biex jag[tu d-donazzjonijiet u jappellaw lill-poplu biex ikompli jsostni lil din id-Dar fl-open day li ta’ kull sena ssir fl-ewwel jum tas-sena. Fir-ritratt jidher il-Prim Ministru, Lawrence Gonzi, jifra[ b’wie[ed mir-residenti ta’ din id-Dar. (Ritratt> Michael Ellul)

G[odda ;dida g[all-Ewropa tal-lum Illum it-termini ekonomi/i u finanzjarji, anki dawk laktar ikkumplikati, donnhom saru parti mill-vokabularju ta' kuljum. Kultant nit[asseb kemm dawk minna li mhumiex daqshekk mid[la filqasam ikunu qed jifhmu x'inhu g[addej fid-dinja ta' madwarna.

Dik li g[adha kemm g[addiet kienet sena mi]g[uda b'kummenti pessimisti, id-djun ta' g[add ta' pajji]i u laqg[at ma jispi//aw qatt bejn il-mexxejja minn kull na[a tad-dinja fit-tentattiv biex isibu s-soluzzjonijiet me[tie;a. L-a[barijiet donnhom jimtlew bil-[a]in biss, u t-tajjeb qisu dejjem jintesa.

Inkunu qed nid[ku bina nfusna jekk na[sbu li dak kollu li qed nisimg[u huwa xi [rafa vvintata. Imma minna[a l-o[ra, jekk in[arsu lejn dak kollu li sar fuq livell Ewropew b'reazzjoni g[addiffikultajiet li sabu ru[hom fihom g[add ta' pajji]i, ]gur g[andna n[arsu lejn is-sena li ;ejja b'aktar kunfidenza.

Il-munita ewro tinsab f'nofs din it-tempesta kollha. I]da ma' dan irridu ng[idu wkoll li l-ewro m'hijiex il-problema nfisha, m'hijiex il-kaw]a taddiffikultajiet ekonomi/i u finanzjarji tal-Ewropa. G[allkuntrarju, hija parti missoluzzjoni. U l-fatt li llum ilpajji]i Ewropej, f'wa[da millaktar sfidi iebsa li qatt kellhom i[abbtu wi//hom mag[hom, huma kapa/i jpo;;u madwar mejda u jie[du d-de/i]jonijiet li hemm b]onn, jirrifletti li lUE m'hijiex pro;ett li qabad in-ni]la, kif forsi jriduna na[sbu xi w[ud. Anzi, meta n[arsu lejn in-natura tarrabtiet ekonomi/i bejn ilpajji]i ninteb[u kemm ilmetodu li toffri l-UE huwa laktar wie[ed li jag[mel sens.

Dan kollu, i]da, sakemm kull pajji] jag[raf i]omm malimpenji me[uda b'mod kollettiv u jara li f'daru jimxi bir-responsabbiltà ne/essarja.

Fix-xhur li g[addew ilpajji]i tal-UE flimkien qablu dwar l-g[odod li l-UE g[andha ting[ata biex tkun

minn Martin BUGELLI Kap tar-Rappre]entanza tal-Kummissjoni Ewropea f’Malta

tista' tara li l-istess pajji]i j]ommu mal-weg[diet li g[amlu lil xulxin, ji;ifieri li jmexxu bil-g[aqal il-finanzi tag[hom ming[ajr ma jmorru lil hinn minn dak li jifil[u. Issentejn li g[addew g[andhom ikunu ta' lezzjoni u fl-istess waqt opportunità biex lEwropa to[ro; b'sa[[itha aktar minn qatt qabel. Is-sena li d[alna fiha se tkun kru/jali

media•link COMMUNICATIONS

biex dawn l-g[odod jibdew jit[addmu.

Mar-responsabbiltà fiskali, il-pajji]i g[andhom imfassal ukoll il-pjan tag[hom fejn jid[lu miri fit-tul. Qed nirreferi g[all-istrate;ija Ewropa 2020, li mhi xejn g[ajr miri u inizjattivi konkreti, adattati g[ar-realtajiet differenti ta' kull pajji], bil-g[an li jitkattar il-;id billi l-Ewropa ssir aktar kompettitiva u to[loq aktar impjiegi.

Din tal-a[[ar hija sfida li bosta pajji]i qed isibu diffi/li – il-qg[ad, spe/jalment fost i]-]g[a]ag[, g[adu f'livelli g[olja f'pajji]i b[al Spanja, lItalja u l-Portugall. Din ilqasma hekk netta fi/-/ifri talimpjieg hija pjaga li rridu nibqg[u nikkumbattu.

Proprju f'dan il-kuntest g[andna nilqg[u l-fatt li l2012 se tkun sena ddedikata g[al Xju[ija Attiva u Solidarjetà bejn il-:enerazzjonijiet. Kemm hu essenzjali li fil-[idma tag[na ta' kuljum, a[na minn a[na u nag[mlu x'nag[mlu, naraw li n]ew;u l-ener;ija ta]-]g[ir mal-

esperjenza u l-g[erf tal-anzjan. Irridu nkunu aktar konxji li meta individwu jid[ol f'/ertu età, spe/jalment wara li jirtira mid-dinja taxxog[ol, dan ikun g[ad g[andu x'joffri lis-so/jetà.

Nazzarda ng[id li, sa /ertu punt, id-distinzjoni bejn l-età tax-xog[ol u dik tal-irtirar qieg[da ssir aktar im/ajpra.

Irridu li l-anzjani tag[na (i]]g[a]ag[ u l-adulti tal-lum huma wkoll anzjani ta' g[ada!) jing[ataw l-opportunità li jibqg[u jag[tu l-kontribut tag[hom – hu x'inhu – lil ta' madwarhom. Huwa b'hekk li l-anzjan jitqies b[ala element ta' valur, u mhux b[ala pi] g[as-so/jetà.

F'dan kollu pajji]na huwa parti integrali. Ma ninsewx li madwar il-mejda tas-soluzzjonijiet dejjem hemm rappre]entant Malti. Huwa flinteress tag[na lkoll li l-problemi li qed jaffa//jaw u[ud minn s[abna Ewropej jissolvew u li jibdew ji;u implimentati l-mi]uri li tant smajna dwarhom fis-sena li g[addiet.