2012_01_03

www.media.link.com.mt

Numru 13,012

€0.45

It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

L-Arriva tag[laq is-sena b’mod po]ittiv 5,000 passi;;ier u]aw is-servizz tal-Arriva fil-lejl ta/-/elebrazzjonijiet tal-ewwel tas-Sena u g[alqet l-2011 b'mod po]ittiv wara li neg[lbu l-parti l-kbira tad-diffikultajiet li qamu fil-perjodu inizjali. Fl-2012 se tkun qed tikkon/entra l-[idma biex ittejjeb il-kwalità u l-livell tas-servizz.

Ara pa;na 2

Il-Europass

Il-poplu jag[ti €4.2 miljun f’anqas minn tliet ;img[at …13% aktar minn sena ilu minn Charles MUSCAT Fi spazju ta’ tliet ;img[at in;abru b'kollox €4,202,266 f’erba’ ;abriet kbar li saru b’risq il-Malta Community Chest Fund u d-Dar tal-Providenza kif ukoll g[a]-]ew; partiti politi/i ewlenin, ji;ifieri il-Partit Nazzjonalista u l-Partit Laburista. g[al pa;na 5

It-terrazzin minn fejn l-aggressur Nicholas Gera da[al fl-appartament tal-familja Zammit Xuereb

Duncan Zammit

Nicholas Gera

Il-familjari tal-vittmi jg[idu li ]-]ew;t ir;iel ma kinux jafu lil xulxin minn Matthew BONETT L-awtopsja li saret ilbiera[ filg[odu fuq il-katavri ta' Duncan Zammit u Nicholas Gera, li tilfu [ajjithom waqt ;lieda bejniethom fl-appartament ta’ Zammit f’Tas-Sliema l-{add filg[odu fil-jum tal-Ewwel tas-Sena,

ikkonfermat li ]-]ew;t ir;iel mietu ka;un tal-ammont kbir ta’ demm li tilfu hekk kif il-familjari tal-vittmi jsostnu li ]-]ew;t ir;iel ma kinux jafu lil xulxin.

g[al pa;na 4

Il-Europass joffri g[ajnuna biex in-nies ikunu jistg[u jikkomunikaw a[jar il-kwalifiki tag[hom, il-[iliet u l-kompetenzi billi jipprovdi t-trasparenza tal-kwalifiki u kompetenzi permezz ta’ sett ta' [ames dokumenti li /-/ittadini jistg[u ju]aw b’mod liberu.

Ara pa;na 7

Ir-Russja Twissija dwar vettura spazjali li se taqa' lura lejn id-dinja Ara pa;na 12

Sport L-attakkant Malti Daniel Bogdanovic iddebutta b’goal ma’ Rochdale fejn iffirma b’self g[al xahar ming[and Blackpool Ara pa;na 31

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

4 Lokali

Vja;;i addizzjonali bi skeda mill-Gozo Channel Il-kumpanija Gozo Channel se tkun qed i]]id liskeda tag[ha bi tliet vja;;i kuljum, bejn it-Tnejn u l:img[a, matul il-[ames ;img[at li ;ejjin waqt li lvapur MV Malita jkun g[addej minn manutenzjoni obbligatorja li tibda millum it-Tlieta 3 ta' Jannar.

F’dan il-perjodu l-vja;; g[all-merkanzija li jmur Sa Maison se jin[adem ad hoc tard filg[axija, bl-operaturi qed ji;u mitluba millkumpanija biex ju]aw kemm jista’ jkun il-vja;; ta/-?irkewwa g[al dan i]]mien ta’ [ames ;img[at.

It-tibdil temporanju fliskema jfisser li mit-Tnejn sal-:img[a l-vja;;i tas06.45 ta’ filg[odu mi/?irkewwa u dak mill-Port tal-Im;arr se ji;u sostitwiti minn ]ew; vja;;i kull na[a li jitilqu fis-06.30 u fis-7 ta’ filg[odu.

It-tliet vja;;i kull na[a jitilqu fit-15.00, fl-15.45 u fl-16.30 se ji]diedu g[al erba’ vja;;i kull na[a, u minflok se jsiru fit-15.00, fit-15.30, fl-16.00 u fl16.30. Se jit[addem ukoll servizz fuq ba]i ta’ shuttle skont il-[tie;a.

Il-kumpanija Gozo Channel [abbret li fi tmiem il-;img[a l-vja;;i mistennija jit[addmu skont l-iskeda ppubblikata, blarran;ament temporanju mistenni jibqa’ fis-se[[ sakemm il-vapur MV Malita jirritorna fis-servizz, qrib l-ewwel ;img[a ta’ Frar. Filwaqt li sku]at ru[ha tal-inkonvenjenza li tista’ tinqala’, il-kumpanija qalet li f’dan i]-]mien hi se tkun qed tag[mel dak kollu possibbli biex tnaqqas ilperjodu ta’ ]mien li fih idum il-vapur fit-tarzna.

L-ewwel investigazzjonijiet tal-pulizija jindikaw li Gera ma da[alx fil-penthouse armat, i]da mar fil-k/ina biex jie[u sikkina minn hemmhekk

Mistoqsijiet dwar l-iskop tal-aggressjoni minn pa;na 1

Mill-ewwel investigazzjonijiet tal-pulizija, jirri]ulta li l-ewwel [sieb wara laggressjoni li kienet ta' serqa mill-penthouse, ;iet eliminata, minkejja li l-pulizija g[adha ma waslet g[al ebda ra;uni wara l-aggressjoni. Fil-bidu tal-investigazzjoni kien hemm il-[sieb li ]-]ew;t ir;iel kienu jafu lil xulxin, i]da kummenti ta’ familjari ta]-]g[a]ag[ jindikaw li dawn ma kinux jafu lil xulxin. Minkejja dan, il-pulizija qed tkompli tinvestiga din ir-relazzjoni, jekk kienet te]isti.

Duncan Zammit kellu 32 sena u kien joqg[od filpenthouse fejn se[[ il-ka], f'Falcon House fi Triq ilKbira f'Tas-Sliema, flimkien ma’ martu Claire Zammit Xuereb, u ]-]ew; uliedhom, tewmin ta’ tliet xhur, li g[andhom l-isem ta' Jack u Millie. Mart Duncan hi dDirettur Mani;erjali tallukanda The Palace, li tinsab ftit passi ’l bog[od millpenthouse fejn se[[ il-ka], u /-Chairperson tal-Istitut g[all-Istudji Turisti/i.

Nicholas Gera kellu 26 sena u kien joqg[od ma’

ommu fi Triq Blanche f'TasSliema stess. Nicholas kien se jag[laq 27 sena nhar il{amis.

Mill-informazzjoni li g[andu IN-NAZZJON, jirri]ulta li l-;lieda bejn i]]ew;t ir;iel kienet wa[da qalila, tant li n-numru ta’ ;rie[i li nstabu fuq il-katavri ta’ Zammit u Gera ma kienx wie[ed ]g[ir. Lindikazzjonijiet huma li ]]ew; vittmi qalg[u madwar 30 daqqa bejniethom, bilma;;oranza jkunu fuq Duncan Zammit.

Jirri]ulta wkoll li d-daqqiet li nstabu fuq il-katavri ta’ Zammit u Gera kienu kollha fuq in-na[a ta’ quddiem ta’ ;isimhom, b’Zammit l-aktar li jkollu daqqiet f’g[onqu u f’idejh, waqt li Gera miet kaw]a ta’ ;rie[i f’g[onqu.

L-informazzjoni li g[andu IN-NAZZJON turi li biex wasal sal-penthouse, Gera da[al fi blokk talappartamenti li jmiss ma’ dak li fuqu ti;i l-penthouse ta’ Zammit, tela’ fuq il-bejt, u qabe] g[al fuq il-bejt talpenthouse. Minn hemm hu qabe] g[at-terrazzin talpenthouse, u sab il-bibien

mhux imsakkrin. G[alhekk, Gera jidher li ma sabx problemi biex jid[ol filpenthouse.

L-ewwel investigazzjonijiet tal-pulizija jindikaw li Gera ma da[alx fil-penthouse armat, i]da mar fil-k/ina biex jie[u sikkina minn hemmhekk. Sorsi qalu lil INNAZZJON li l-;lieda bdiet fil-kamra tas-sodda ta’ Zammit, fejn anke nstabu xi tra//i tad-demm, u kompliet u ntemmet fil-kuritur.

F’dan id-dawl, il-pulizija qed teskludi li l-iskop talaggressjoni kienet serqa.

Jirri]ulta wkoll li fuq Nicolas Gera l-pulizija sabet /avetta ta’ karozza Ford, li aktar tard instabet quddiem id-dar fi Triq Blanche, fejn toqg[od ilfamilja Gera. Sa ftit sig[at qabel se[[ il-ka], firresidenza ta’ Zammit kien qed isir festin, b’dawk pre]enti ji//elebraw l-ewwel tokki tassena l-;dida.

L-investigazzjonijiet talpulizija sa tard ilbiera[ ma wasslu g[al xejn spe/ifiku dwar l-iskop tal-aggressjoni.

Ilbiera[ waranofsinhar, INNAZZJON g[amel kuntatt kemm ma’ Tanya Gera, li ti;i

omm Nicholas, kif ukoll mannegozjant An;lu Xuereb, li ji;i missier il-mara ta' Duncan Zammit, li t-tnejn li huma kkonfermaw, li sa fejn jafu huma, i]-]ew;t ir;iel ma kinux jafu lil xulxin.

Tanya Gera indikat li binha seta’ kien il-vittma aktar milli l-aggressur g[ax skont hi, binha qatt ma kien involut filkriminalità, i]da kien tifel kwiet, tal-familja u ma j[obbx jo[ro;. L-a[[ar li Tanya kellmet lil binha, li flimkien ma’ [utu subien kien addottat ta’ età ]g[ira mill-Bosnija, kien lejlet l-Ewwel tas-Sena, is-Sibt fis-7 p.m., meta sellem lill-ommu d-dar biex imur g[ax-xog[ol.

Nicholas Gera kien ja[dem f'ristorant f'San :iljan.

Mistoqsija da[alx id-dar wara x-xog[ol, Tanya qaltilna li ma tafx g[ax hi kienet rieqda.

Min-na[a l-o[ra, An;lu Xuereb qalilna li millinformazzjoni li g[andu, Duncan Gera kien mid[la talgambling fuq l-internet, waqt li sieg[a qabel se[[ il-ka], hu kien qed jixrob f’bar f’San :iljan. Hu qal ukoll li qatt ma kienu saru telefonati bejn irra;el ta' bintu u Gera.

IL-KA} TAS-SEWQAN BLA LI?ENZJA TA' MAXIMILLIAN CIANTAR

Sentenza differita g[al nhar il-:img[a Is-sentenza fil-konfront ta’ Maximillian Ciantar ta’ 22 sena millMarsa li jinsab mixli li injora sentenza tal-Qorti wara li allegatament kien inqabad isuq fil-{amrun ming[ajr li/enzja tas-sewqan, t[alliet g[al nhar il-:img[a, 6 ta’ Jannar.

Ori;inarjament is-sentenza kellha ting[ata f’nofsinhar tal-g[ada talewwel tas-sena, i]da l-Qorti infurmat lill-partijiet li s-sentenza kienet differita g[al nhar il-:img[a li ;ej.

Wara li kellu t-talba tieg[u g[allibertà provi]orja mi/[uda mill-Qorti tal-Appell Kriminali, il-Qorti talMa;istrati li se tag[ti s-sentenza preseduta mill-Ma;istrat Jacqueline

Padovani, kienet /a[det ukoll din ittalba fil-21 ta’ Di/embru li g[adda.

G[alhekk Ciantar baqa’ mi]mum filFa/ilità Korrettiva ta' Kordin.

Il-ka] ta’ Maximilian Ciantar kien se[[ fid-9 ta’ Novembru li g[adda wara li allegatament kien inqabad isuq fil-{amrun ming[ajr li/enzja tassewqan.

Il-Qorti tal-Appell Kriminali kienet re;g[et arrestat lil Ciantar wara talba mill-Avukat :enerali, bil-Qorti talMa;istrati tg[id li hi, b[ala Qorti inferjuri mhix se tmur kontra Qorti Kriminali superjuri u g[alhekk kienet se timxi mal-linji tag[ha u /a[det ittalba.

Kien lejn l-a[[ar ta’ Ottubru li g[adda li Ciantar in[eles mill-[abs wara li serva 16-il xahar minn sentejn li kien we[el wara li f’{’Attard kien tajjar tewmin, bl-in/ident ise[[ f’April tal-2009. Hu kien re;a’ spi//a arrestat wara li fid-9 ta’ Novembru nqabad filfatt mill-Pulizija jsuq fil-{amrun.

Fit-3 ta’ Di/embru Maximillian Ciantar kien re;a’ spi//a interrogat din id-darba fl-G[assa tal-Pulizija talBelt Valletta wara li offenda tliet ;urnalisti u pprova j[ebb g[al wie[ed minnhom ]ew; minuti wara li kien ing[ata l-libertà provi]orja. Il;urnalisti involuti kienu marru jag[mlu rapport lill-Pulizija fl-G[assa

tal-Belt Valletta fuq il-ka], b’Ciantar jitressaq il-Qorti fuq il-ka] u jibda g[addej pro/eduri kriminali.

Fil-ka] tat-tewmin, il-Qorti talAppell kienet ikkonfermat is-sentejn [abs li kien kundannat g[alihom millewwel Qorti, i]da kienet tnaqqsitlu ssospensjoni mil-li/enzja minn 10 snin g[al wa[da ta' sitt xhur. Bil-kemm kienu g[addew g[axart ijiem li skonta l-piena ta’ [abs li Ciantar ma re;ax spi//a arrestat wara li nqabad isuq fil{amrun.

Il-Pulizija kienu waqqfu lil Ciantar meta hu kien g[addej b’karozza talmarka Toyota Vitz, minn Triq ilKapillan Mifsud.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

Lokali 5

Rekord ukoll ta’ ;bir g[ad-Dar tal-Providenza minn pa;na 1

Din is-somma hi ta’ kwa]i 13% aktar mis-sena ta’ qabel meta b’kollox kienu n;abru €3,672,409.

B[ala medja kull familja f’Malta u f’G[awdex tat madwar €30 biex telg[et din is-somma hekk kbira filwaqt li s-sena ta’ qabel kull familja kienet tat medja ta’ €26.23.

L-akbar ;abra, ji;ifieri €2,566,539 kienet dik li n;abret b’risq il-Malta Community Chest Fund waqt L-Istrina li saret fis-26 ta’ Di/embru fil-;onna talPalazz Verdala, fil-Buskett. Din is-somma kienet wa[da rekord b’]ieda ta’ 9% fuq is-sena ta’' qabel.

It-tieni l-akbar somma dik ta’ €831,212, in;abret nhar il-{add l-1 ta' Jannar b’risq id-Dar tal-Providenza u din ukoll kienet somma rekord u qab]et is-somma tas-sena li g[addiet bi kwa]i 20%.

Somma o[ra kbira li qab]et dik tas-sena ta' qabel kienet dik li n;abret fil-maratona organizzata millPartit Nazzjonalista fit-13 ta’ Di/embru meta b’kollox in;abru €467,880. Din is-somma tfisser ]ieda ta’ kwa]i 7% fuq is-sena ta’ qabel.

Anke l-Partit Laburista din is-sena g[amel ;abra o[ra kbira li kienet mifruxa fuq diversi jiem u li la[qet ilqofol tag[ha fit-13 ta’ Di/embru. Il-Partit Laburista ;abar €336,635 filwaqt li s-sena ta’ qabel ;abar €253, 902 li tfisser ]ieda ta’ kwa]i 30%.

Minbarra dawn il-;abriet isiru diversi ;abriet o[rajn matul is-sena kollha fosthom il-kampanja O[loq Tbissima li ssir b’risq Dar San :u]epp u l-missjonijiet li tmexxi f’pajji]i barra minn Malta, kif ukoll issir il:urnata Missjunarja b’risq il-missjonijiet.

Is-somma mi;bura ta’ aktar minn €4.2 miljun din issena turi li l-poplu Malti hu fost l-aktar popli ;eneru]i meta ji;i biex jg[in lil dawk l-aktar fil-b]onn jew li jkunu g[addejjin minn mard u problemi. I]da l-poplu Malti jidentifika ru[u wkoll mal-partiti politi/i l-kbar u jikkontribwixxi bi [;aru biex dawn ikunu jistg[u jibqg[u g[addejjin bil-[idma tag[hom b’risq il-pajji].

Wara r-rekord ta’ ;bir f’L-Istrina, il-poplu wkoll laqa’ l-appelli tal-og[la awtoritajiet Maltin g[all-;enero]ità mad-Dar tal-Providenza

Xi distributuri tal-gass ibig[u bi prezz og[la minn dak rakkomandat minn Liquigas ...tiddikjara li l-prezzijiet ma nbidlux filwaqt li l-GRTU tikkritika lil Liquigas Liquigas iddikjarat ilbiera[ li ma ]iditx il-prezz rakkomandat tag[ha tal-gass u l-prezzijiet g[adhom l-istess b[alma kienu ppubblikati fl-1 ta’ Ottubru 2011 fuq il-websajt tag[ha.

Dan intqal fi stqarrija milLiquigas wara li saret taf li w[ud mid-distributuri ]iedu lprezz tal-bejg[ tal-gass.

Iddikjarat ukoll li kwalunkwe ]ieda fil-prezz ;ejja direttament minn u[ud middistributuri li, wa[edhom u minn rajhom, qabdu u dde/idew li jg[ollu l-prezzijiet tag[hom g[all-konsumaturi.

Id-distributuri m’humiex awtorizzati li jbiddlu lprezzijiet rakkomandati ta’ Liquigas ming[ajr ma jkollhom struzzjonijiet u\jew approvazzjoni biex jag[mlu dan. Il-kumpanija qed ti;bor linformazzjoni, u dalwaqt se tkun qed tinforma lill-pubbliku dwar il-postijiet minn fejn ilgass g[adu qed jinbieg[ bl-

istess prezzijiet kif rakkomandati minn Liquigas.

L-2011, qalet il-kumpanija, kienet is-sena li fiha lkonsumaturi tal-gass t[allew ming[ajr g[a]la dwar isservizzi ta’ distribuzzjoni. Issa, bdejna s-sena 2012 bilkonsumaturi tal-gass isofru diskriminazzjoni f’termini ta’ prezz g[all-istess prodott.

Appellat lill-awtoritajiet, spe/jalment l-Uffi//ju g[allKompetizzjoni :usta, biex jiddefendu lill-konsumaturi u jie[du mi]uri biex iwaqqfu dawn l-azzjonijiet li qed jin[olqu minn kartell mag[mul minn numru ta’ distributuri.

Appellat lill-awtoritajiet biex ji]guraw suq [ieles, fejn tirrenja l-kompetizzjoni u jibbenefika l-konsumatur.

Il-Liquigas temmen li dan jista’ jsir biss meta jkun hemm kompetizzjoni anki fuq il-livell ta’ distribuzzjoni. Hu biss meta jsir dan li l-konsumaturi

tassew ikollhom id-dritt talg[a]la ming[and min jixtru l-gass li jitwasslilhom fi djarhom.

Liquigas ukoll irriferiet lill-pubbliku g[all-websajt tag[ha, www.liquigasmalta.com, g[al-lista tal-prezzijiet kurrenti tal-Liquigas, li ilha effettiva sa mill-1 ta’ Ottubru 2011, u li tirrakkomanda l-bejg[ talLPG bil-prezzijiet li ma nbidlux.

Liquigas ippubblikat ukoll il-lista ta’ punti fissi fejn jinbieg[ il-gass u l-[inijiet fejn id-distributuri tal-gass ikunu qed ibieg[u l-gass bilprezzijiet kif rakkomandati minn Liquigas.

Fil-Marsa, il-bejg[ isir minn Triq Di/embru 13 fejn il-kappella ta’ San :or; Preca nhar ta’ Tnejn bejn l4pm u s-6pm; fis-Si;;iewi fi Triq Santa Margerita nhar

ta’ {amis bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. u nhar ta’ Sibt bejn it8am u l-11 a.m.; f’San Lawrenz f’G[awdex minn Triq Wied Merill kuljum bejn is-7 a.m. u s-7 p.m.; u mix-Xewkija f’G[awdex fi Triq il-{amrija bejn id-9 a.m. u nofsinhar.

B’reazzjoni il-GRTU li tirrappre]enta d-distributuri, sostniet li d-distributuri mhumiex qed ibig[u bi prezzijiet og[la minn dawk stabbiliti u li l-istqarrija ta’ Liquigas mhix korretta u to[loq konflitt mhux me[tie; mad-distributuri li jservu lkomunità.

Il-GRTU fissret ukoll li filwaqt li l-Easy Gas ftiehmet individwalment maddistributuri dwar spejje] li a//ettat sakemm jibqg[u filparametri tal-prezz stabbilit, ilLiquigas g[adha ma wasslitx fi ftehim dwar l-istess talbiet taddistributuri

Ta[ditiet bilaterali bejn Malta u l-G[arabja Sawdita

Il-Vi/i Prim Ministru u Ministru tal-Affarijiet Barranin Tonio Borg jinsab f'Riyadh, il-kapitali talG[arabja Sawdita, g[al ta[ditiet bilaterali malPrin/ep Saud bin Faisal bin Abdul-Aziz Al Saud, ilMinistru tal-Affarijiet Barranin ta' dak il-pajji].

I]-]jara se tinkludi liffirmar ta’ ftehim ta’ kooperazzjoni fil-;lieda kontra t-traffikar illegali tad-drogi narkoti/i u ta’ sustanzi psikotropi/i u kontra l-kriminalità organizzata. Se jkun iffirmat ukoll ftehim dwar il-Konvenzjoni dwar il{elsien mit-Taxxa Doppja bejn i]-]ew; pajji]i.

L-G[arabja Sawdita hi lakbar u l-aktar pajji] b’sa[[tu li hu membru talKunsill ta’ Kooperazzjoni tal-Golf. Il-popolazzjoni tla[[aq madwar 26.5 miljun u l-ekonomija ta’ dan il-pajji] hi bba]ata fuq il-produzzjoni ta]-]ejt b’aktar minn 20% tar-riservi tad-dinja u hi l-akbar esportatur ta]-]ejt bi rwol ewlieni fl-OPEC. Madwar 80% tad-d[ul mill-ba;it hu mis-settur ta]]ejt li jfisser 45% talProdott Gross Domestiku u 90% tad-d[ul millesportazzjoni.

Madwar 40% tal-Prodott Gross Domestiku ji;i missettur privat. Madwar 6.4 miljun [addiem barrani g[andhom rwol importanti fl-ekonomija Sawdita l-aktar f'dak li jirrigwarda s-settur ta]-]ejt u tas-servizzi.

Il-prezzijiet g[olja ta]-]ejt matul is-sena 2008 wasslu g[at-tkabbir ekonomiku, g[a]-]ieda fid-d[ul talGvern u biex l-G[arabja Sawdita kisbet assi barranin filwaqt li t[allas [afna dejn domestiku.

B[alissa 10 kumpaniji b'ishma tal-G[arabja Sawdita huma re;istrati mal-Awtorità Maltija g[asServizzi Finanzjarji. Ilkummer/ bejn i]-]ew; pajji]i qed ji]died favur Malta b’mar;ni wiesa’. Limportazzjoni hi mag[mula l-aktar mill-plastik b'66% u prodotti g[all-industrija tadd[in b’29%. L-esportazzjoni g[andha ba]i limitata i]da b’valur g[oli aktar bilprodotti ewlenin ikunu lkotba b’45%, ilpreparazzjoni ta' /ereali b’24% u ]jut tal-ikel b’24%.

Fis-sena 2008, Malta esportat b’€15.3 miljun fi prodotti lejn l-G[arabja Sawdita filwaqt li limportazzjoni la[[qet €1.5 miljun.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

2 Lokali

5,000 passi;;ier u]aw is-servizz tal-Arriva fl-a[[ar tas-sena

Di/embru kemxejn aktar s[un

Di/embru kien kemxejn aktar s[un min-norma tattemperaturi f’dan ix-xahar, b’temperatura medja ta' 14.1 grad li tfisser 0.3 grad aktar min-normal. ?ifri tal-Uffi//ju Meterjolo;iku juru li l-og[la temperatura re;istrata fixxahar li g[adda kienet ta’ 20.1 grad celsius fl-ewwel ;urnata tax-xahar. Din kienet l-og[la temperatura qatt re;istrata fix-xahar ta’ Di/embru sa mis-sena 1963 meta t-temperatura kienet ta’ 24.3 grad.

L-inqas temperatura re;istrata kienet ta’ 6.6 gradi fl-20 ta’ Di/embru. L-aktar ;urnata kies[a fl-istorja talpajji] f’dan ix-xahar kienet fit-22 ta’ Di/embru tal-1967.

It-temperatura medja talba[ar kienet ta’ 18.6 grad li tfisser 1.5 grad aktar millmedja f’dan ix-xahar tassena. Min-na[a l-o[ra lmedja tal-umdità f’dan ixxahar kien anqas minn tassoltu, fil-livell ta’ 76% meta s-soltu l-medja tkun 80%. L-ammont ta’ xita wkoll kien anqas minn norma, bi 72.8 mm meta lmedja hi 112.2mm.

Tul il-jum kien hemm medja ta’ sitt sig[at ta’ xemx li jfisser 54 minuta aktar minn norma g[al Di/embru.

IT-TEMP

UV INDEX

2

L-2011 ing[alqet b'mod po]ittiv wara li neg[lbu l-parti l-kbira tad-diffikultajiet li qamu fil-perjodu inizjali biex issa se tkun qed tikkon/entra l-[idma biex ittejjeb il-kwalità u l-livell tas-servizz minn Marion ZAMMIT Il-kumpanija Arriva Malta hi bejn il-31 ta' Di/embru u l-1 ta' sodisfatta bil-mod ta' kif mexa Jannar bil-biljetti g[al dan iss-servizz ta' trasport pubbliku servizz setg[u jinxtraw minn spe/jali li hi offriet fl-a[[ar lejl kmieni u minn postijiet tas-sena u l-bidu tas-sena ldifferenti. L-g[an kien li persuni ;dida li, kelliem g[allli jattendu l-attivitajiet b'xejn kumpanija qal lil IN-NAZZJON organizzati mill-kunsilli lokali li dan intu]a minn madwar tal-Belt Valletta u tal-Furjana 5,000 passi;;ier. jkunu jistg[u jirritornaw id-dar Keith Bastow, Direttur tag[hom billi ju]aw is-servizz Mani;erjali tal-kumpanija ta' trasport pubbliku mhux itArriva, qal li l-kumpanija ma trasport privat. tistax tqabbel ma' snin Bastow esprima fidu/ja li blpre/edenti peress li m'g[andhiex esperjenza li issa kisbet ilinformazzjoni dwar kemm kien kumpanija Arriva flu]at is-servizz ta' trasport organizzazzjoni ta' servizz pubbliku f'okka]jonijiet simili fi spe/jali tard bil-lejl, fosthom snin passati, madankollu hu anke wara attivitajiet b[al Notte spe/ifika li l-kumpanija da[[let Bianca, il-pubbliku ju]a iktar is91 xufier biex iwettaq is-servizz servizz pubbliku meta jattendi spe/jali, li hu fisser b[ala rata g[al attivitajiet meqjusa kbar. effi/jenti g[all-patruna;; li kien Mistoqsi minn IN-NAZZJON hemm. dwar kif t[ares il-kumpanija lejn Keith Bastow, Direttur Mani;erjali tal-kumpanija Arriva, qal li Arriva organizzat trasport il-[idma tag[ha fl-a[[ar xhur l-pjan tal-Arriva hu li tiffoka fuq id-dettall biex ittejjeb il-kwalità mill-Belt Valletta lejn tas-sena 2011, wara dtas-servizz lokalitajiet differenti, bejn diffikultajiet tal-ewwel xhur, nofsillejl u s-2 a.m., fil-lejl ta' Keith Bastow qal li fil-parti llivell tas-servizz li toffri, iktar u bejg[ tal-biljetti, kif ukoll lkbira tag[hom id-diffikultajiet li iktar issa li fix-xhur li ;ejjin estensjoni li saret lill-iskema qamu fil-perjodu inizjali issa Saver Card. mhix qed tanti/ipa bidliet fisIT-TEMP sabi[ li jsir pjuttost imsa[[ab ;ew meg[luba.

Semma' wkoll l-introduzzjoni servizz. b’[albiet tax-xita aktar tard matul il-jum Hu qies l-2011 b[ala sena li ta' biljetti, li jissej[u carnet, li Keith Bastow semma' b[ala VI}IBBILTÀ tajba ng[alqet b'mod po]ittiv, iktar u jistg[u jinxtraw minn 1,200 post e]empji fost l-a[[ar inizjattivi IR-RI{ moderat mil-Lbi/ li jsir Majjistral iktar, spjega d-Direttur differenti u li jibdew ikunu mnedija fosthom il-possibbilità IL-BA{AR [afif g[al moderat li jsir moderat Mani;erjali, meta wie[ed iqis li validi mill-ewwel darba li li jistg[u jinxtraw tipi ta' biljetti IMBATT baxx mill-Punent fil-[arifa u fix-xitwa kien hemm differenti minn kanali ta' bejg[ jintu]aw.

TEMPERATURA l-og[la 15˚C [ames bidliet li talbu [afna mill- differenti inklu] minn magni talHu esprima t-tama li bil-pjan XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1 mm tra//a isforzi tal-kumpanija. Hu fisser ta' Arriva, li tiffoka fuq idbejg[ u anke ming[and ilXita mill-1 ta’ Settembru 353.1 mm li fl-2012 il-kumpanija se tkun dettall tas-servizz, tkun tista' kondutturi stess f'perjodi jew IX-XEMX titla’ fis-07.13 u tin]el fil-16.59 qed tikkon/entra l-[idma tag[ha f'postijiet iffrekwentati [afna, tag[ti kwalità a[jar tas-servizz bil-g[an li ttejjeb il-kwalità u lli toffri. biex ti]died l-a//essibbiltà fil-

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena

IT-TLIETA L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C

L-ERBG{A L-og[la 16˚C L-inqas 10˚C

IL-{AMIS L-og[la 14˚C L-inqas 10˚C

IL-:IMG{A L-og[la 16˚C L-inqas 10˚C

IS-SIBT L-og[la 12˚C L-inqas 9˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

2

2

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 19˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 08˚C imsa[[ab, Ateni 13˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 16˚C ftit imsa[[ab, Berlin 10˚C xita, Brussell 07˚C xita, Stokkolma 05˚C xita, Dublin 04˚C xemxi, Kopen[agen 07˚C imsa[[ab, Frankfurt 07˚C imsa[[ab, Milan 04˚C xita, Istanbul 08˚C xemxi, Londra 07˚C xemxi, Malta 17˚C ftit imsa[[ab, Madrid 11˚C ftit imsa[[ab, Moska -02˚C imsa[[ab, San Pietruburgu -04˚C imsa[[ab, Bar/ellona 18˚C xemxi, Ruma 14˚C imsa[[ab, Tel Aviv 15˚C xita, Tripli 16˚C imsa[[ab, Tune] 18˚C xemxi, Vjenna 02˚C imsa[[ab, Zurich 09˚C xemxi, Munich 09˚C xemxi, il-Kajr 17˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 09˚C imsa[[ab.

{

addiem ]ag[]ug[ mad-dipartiment tax-xog[lijiet Pubbli/i, :or; Calleja ta’ 29 sena, miet tra;ikament fittieni jum tas-sena waqt li kien qed ja[dem fit-Telg[a t’Alla u Ommu, fin-Naxxar, meta ntlaqg[at b’vann.

Il-gazzetta tkompli tirrapporta wkoll dwar il-moral baxx tas-So/jalisti li f’G[awdex, kellhom i[assru g[at-tieni darba attività bit-tema ‘Jien g[all-Pa/i u l-Progress’, u dan wara kampanja kbira ta’ pubbli/ità u wara jiem jarmaw fisSilver Jubilee Ground biex il-mexxej Laburista Karmenu Mifsud Bonnici jkun jista’ jkellem lill-partitarji Laburisti. }vilupp ie[or kien il-waqfien ta’ sawma ta’ [amest ijiem minn ]ew; ]g[a]ag[ fil-grupp mi]-‘}g[a]ag[ tan-Numri’ f’kampanja biex iqajmu kuxjenza dwar l-in;ustizzja li kien qed isofri Pietru Pawl Busuttil filframe-up li kien sar kontrih millPulizija.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

Lokali 3

Su//ess fl-attivitajiet fil-miftu[ f’lejlet l-Ewwel tas-Sena ...folol ta’ nies f’atmosfera mill-aqwa fil-Belt, fil-Furjana u fir-Rabat G[awdex

Il-folol qed jikbru fi/-/elebrazzjonijiet fil-miftu[ organizzati f’lejlet l-Ewwel tas-Sena. Fir-ritratt fuq tidher l-atmosfera fi Pjazza San :or; fil-belt Valletta (ritratt> Alison Galea) waqt li fir-ritratt l-ie[or i/-/lebrazzjonijiet li saru fi Triq Sant Anna fil-Furjana

KARNIVAL 2012

Sej[a g[al gruppi ta’ ]fin Infet[u l-applikazzjonijiet g[al dawk il-gruppi ta]-]fin li jixtiequ jie[du sehem mhux kompetittiv filkarnival ta’ Malta g[as-sena l-;dida. Dan t[abbar millKunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti.

Il-parte/ipazzjoni se tinvolvi s-sehem fl-isfilati u ]]ifniet tal-karnival, li se jkun i//elebrat bejn is-17 u l-21 ta’ Frar.

Aktar informazzjoni tinkiseb mill-uffi//ju talKunsill fi Triq ir-Repubblika, il-Belt Valletta, jew wie[ed jista’ jibg[at e-mail: noel.damato@maltaculture.co m.

L-applikazzjonijiet jibqg[u jintlaqg[u sa nhar il-:img[a 13 ta’ Jannar.

Eluf ta' Maltin u G[awdxin ikkonkorrew bi [;arhom g[all-attivitajiet fil-miftu[ li organizzaw il-Kunsilli Lokali tal-Belt, tal-Furjana u r-Rabat G[awdex fl-lejlet l-Ewwel tasSena. Il-folol li attendew dawn i/-/elebrazzjonijiet tal-ewwel tokki tas-sena l-;dida gawdew f’atmosfera mill-aqwa.

F'kummenti li taw lil INNAZZJON it-tlIet Sindki tallokalitajiet rispettivi, ilkoll esprimew sodisfazzjon g[assu//ess li kisbu dawn lattivitajiet.

Is-sindku tal-Belt Alexei Dingli qal li din s-sena kienet su//ess kbir u hu kuntent ferm bl-ammont ta' nies li attendew.

Hu qal li jidher bi/-/ar li lMaltin iridu dawn it-tip ta` attivitajiet. L-istess qal issindku tal-Furjana Nigel Holland, li qal li n-nies ikkonkorrew bi [;arhom u li kienet serata pja/evoli.

Anke l-G[awdxin ikkonkorrew g[all-attività li saret fir-Rabat G[awdex, bisSindku Samuel Azzopardi jikkonferma dan filwaqt li qal li l-Winter Moods flimkien ma’ bands o[ra lokali kienu lqofol tas-serata. Samuel Azzopardi qal li din l-attività serviet ukoll biex aktar Maltin jitilg[u G[awdex g[al tmiem il-;img[a.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

6 Lokali

In/entiv g[al attendenzi akbar fit-Teatru Manoel ■ 100 spettatur li xtraw il-biljetti mis-sit elettroniku [adu lura nofs il-prezz

Aktar minn 100 spettatur li xtraw il-biljetti tag[hom minn fuq is-sit elettroniku tat-Teatru Manoel g[al produzzjonijiet li ttellg[u f’dan l-istess teatru, [adu lura nofs il-prezz talbiljett.

Dan sar wara kampanja bil-kollaborazzjoni talFIMBank permezz tal-kont online Easisave.

Il-Kap E]ekuttiv tatTeatru Manoel, Ray Attard, spjega kif irreazzjoni tal-pubbliku g[al din l-iskema kienet po]ittiva [afna, tant li qed t[ajjar aktar nies jattendu g[all-produzzjonijiet teatrali tul l-ista;un kollu.

Il-President talFIMBank Margrith Lutsch-Emmenegger ukoll uriet is-sodisfazzjon tag[ha u sa[qet li l-bank kien alloka somma sostanzjali favur din liskema, li se tibqa’ g[addejja sa tmiem lista;un.

Fil-fatt, dawk kollha li jixtru biljetti g[al produzzjonijiet teatrali f’Jannar u Frar minn fuq is-sit elettroniku www.teatrumanoel.com.mt ukoll se jkunu jistg[u jibbenefikaw minn din liskema.

G[al aktar tag[rif wie[ed g[andu j]ur is-sit elettroniku tat-Teatru Manoel jew i/empel 21246389.

Tnedija mhux tas-soltu, li saret fil-car park fejn qabel kien hemm l-Isptar San Luqa, ta’ ]ew; pubblikazzjonijiet ta’ awturi Maltin mag[rufa sew fost il-qarrejja Maltin u G[awdxin (Ritratt> Ritty Tacsum)

}ew; rumanzi ;odda g[al qarrejja ]g[a]ag[ minn Michael CARUANA

F’jiem il-Milied Merlin Publishers nediet ]ew; kotba ;odda: Deformity ta’ Simon Bartolo, u Magna Mater ta’ Loranne Vella.

Dawn i]-]ew; awturi huma mag[rufa sew fost il-qarrejja Maltin u G[awdxin g[ax flimkien kitbu, ftit snin ilu, ittrilo;ija ta’ kotba tal-Fiddien li kisru kull rekord ta’ bejg[.

Sqaq l-Infern, Wied Wirdien u Il-:nien tad-Dmug[ ;ew ippubblikati bejn l-2007 u l2009 u kellhom su//ess enormi fost il-qarrejja.

Issa, i]-]ew; awturi [ar;u bi ktieb ;did kull wie[ed.

“Hu mistenni li dawn i]-]ew; kotba jkollhom il-popolarità tal-kotba ta’ qabilhom,” qal Chris Gruppetta, id-Direttur ta’ Merlin Publishers, lil INNAZZJON. Hu qal li ]-]ew; rumanzi huma primarjament g[al qarrejja ]g[a]ag[ u, kif wie[ed jista’ jimma;ina, hawn attenzjoni g[alihom.

Magna Mater ta’ Vella hu rumanz ori;inali u differenti g[alkollox mill-istil li mdorrijin naqraw bil-Malti.

Hu avventura ambjentata f’Malta tal-futur fejn il-klima qed tinbidel b’mod gravi u fejn id-dinja online u lMagna (ver]joni futura u b’sa[[itha [afna ta’ siti b[alma huma l-Facebook) qed jiddominaw kompletament.

F’dan l-isfond il-qarrejja jiltaqg[u ma’ gruppi ta’ skateboarders li jag[mlu milliskate park f’Tal-Qroqq ilba]i tag[hom fejn jikkompetu ma’ xulxin u anki jispi//aw fi gwerer bejniethom.

Ir-rumanz jinkludi wkoll grupp rock mag[mul esklussivament minn tfajliet li jag[mlu l-provi tag[hom f’garaxx u li huma /entrali g[all-istorja.

Il-produzzjoni tal-ktieb tinkludi illustrazzjoni ta’

Steffi Degiorgio.

Deformity ta’ Bartolo hu rumanz bl-Ingli]. Fil-fatt mhix [a;a komuni li awtur Malti jikteb bl-Ingli] u Bartolo qed juri [ila kbira f’dan it-tieni lsien tieg[u. Dan ir-rumanz hu wkoll ambjentat fil-futur – futur aktar imbieg[ed – i]da ssimilaritajiet mar-rumanz ta’ qablu jieqfu hemm.

L-istorja f’dan ir-rumanz tie[u lill-qarrej f’dinja fantastika fejn l-umani qed ji;u mibdula ;enetikament biex u[ud minnhom isiru esseri superjuri b’poteri u kwalitajiet differenti min-nies hekk imsej[a “normali”.

Hemm ukoll element qawwi ta’ fantasija li jag[ti lillistorja ambjentazzjoni kwa]i ma;ika.

Chris Gruppetta qal li dawk li j[obbu l-kitba ta’ Bartolo ]gur li mhux se jkunu di]appuntati b’Deformity u, fl-

istess [in, kull min jixtieq jaqra awturi Maltin i]da jippreferi g[al xi ra;uni jaqra bl-Ingli], issa jista’ jag[mel dan.

I]-]ew; kotba tnedew minn Merlin Publishers f’post mhux tas-soltu. It-tnedija saret fil-car park ta’ fejn kien l-Isptar San Luqa, fi Gwardaman;a, bilkollaborazzjoni tal-Kunsill Lokali ta’ Tal-Pietà. Dan ilcar park tlibbes g[allokka]joni biex sar sfond uniku g[al dawn i]-]ew; kotba. I]-]ew; awturi intervistaw lil xulxin filwaqt li l-post imtela bi skateboarders, dwal, mu]ika, du[[an, effetti o[ra spe/jali u filmati qosra mi;buda millawturi stess. Tul it-tnedija ;ew ukoll offruti lillmistednin cocktails mag[mula b’ispirazzjoni millkotba stess.

Il-kotba jinsabu g[all-bejg[ mill-[wienet tal-kotba kollha.

Ktieb bis-salmi responsorjali g[all-{dud Bil-[sieb li ji]died lapprezzament tal-qari tassalm waqt i/-/elebrazzjoni tal-quddiesa, il-Kummissjoni Litur;ija Interdjo/esana ppubblikat ktieb bis-salmi responsorjali tal-{dud kollha tas-sena litur;ika.

Is-Surmast Raymond Sciberras intalab jikkomponi mu]ika apposta li takkumpanja s-salmi u b’hekk tg[in biex il-kongregazzjoni pre]enti tapprezza iktar issalmi u tifhem a[jar il-

messa;;i tag[hom.

Id-djo/esi Maltin qed tippubblika dan il-ktieb f’]ew; ver]jonijiet separati min[abba l-mu]ika, u li jolqtu b]onnijiet differenti. Wa[da mill-pubblikazzjonijiet hi indirizzata g[all-kor u l;emg[a pre]enti, filwaqt li lktieb l-ie[or hu ma[sub g[allorgni u s-salmista. :ew preparati wkoll erba’ CDs bilkant irrekordjat li qed jinbieg[u ma’ dan l-a[[ar ktieb.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

Lokali 7

Kampanja g[al ivvja;;ar bi prezzijiet imra[[sa mill-Air Malta L-Air Malta [abbret kampanja o[ra g[al ivvja;;ar bi prezzijiet imra[[sa g[al min jibbukkja kmieni. Din l-offerta toffri lill-klijenti tal-linja tal-ajru g[a]la ta’ 14-il destinazzjoni bi prezz li jibda minn €99 kull persuna. Il-prezz jinkludi vja;; bir-ritorn u t-taxxi kollha u jinsab fuq is-sit elettroniku www.airmalta.com.

Il-klijenti tal-Air Malta jistg[u jibbenefikaw minn din l-offerta u jivvja;;aw lejn Ruma, Milan, Pari;i, Berlin, Zurich, Dusseldorf, Hamburg, Ateni, Munich, Vjenna, Frankfurt, Istanbul, Manchester u San Pietruburgu.

L-offerta hi valida g[allivvja;;ar bejn il-15 ta’ April u t-30 ta’ :unju 2012.

Il-booking u [ru; tal-biljetti jridu jsiru sal-31 ta’ Jannar 2012.

L-Air Malta tibqa’ impenjata li toffri valur g[all-flus u servizz superjuri kemm fil-kabini economy kif ukoll fil-business class. Il-linja tal-ajru fakkret lill-klijenti li toffri lill-passi;;ieri tag[ha rinfreski kumplimentari u gazzetti, kif ukoll 10 kg

hand luggage u 20 kg bagalji b’xejn g[al min jivvja;;a fil-kabina economy. Dawk il-passi;;ieri li jivvja;;aw Club Class jing[ataw il-kon/essjoni li j;orru ]ew; hand luggages g[all-pi] totali ta’ 15 kg kif ukoll 30 kg ta’ bagalji. Dan kollu flimkien mal-possibbiltà fejn il-passi;;ieri jistg[u jkomplu l-vja;; tag[hom lejn destinazzjonijiet o[ra lil hinn minn netwerk tal-Air Malta.

Tariffa addizzjonali ta’ €5 tapplika fuq kull biljett ma[ru; mill-uffi//ji talbejg[ tal-linja tal-ajru jew mill-call centre. ?erti kundizzjonijiet jistg[u japplikaw.

L-Air Malta appellat lillpassi;;ieri tag[ha biex jid[lu fuq il-pa;na tal-linja tal-ajru fuq Facebook www.facebook.com\AirMal ta. Malli jag[fsu fuq il-buttuna ‘Like’, il-fans ikunu ele;ibbli biex jipparte/ipaw fil-kompetizzjoni li g[addejja b[alissa ‘Stieden lil S[abek u Irba[‘ fejn ilgrupp ta’ [bieb rebbie[ jista’ jivvja;;a flimkien lejn wa[da mid-destinazzjonijiet tal-Air Malta 2012.

Delegazzjoni Maltija f’seminar dwar il-volontarjat fi Spanja Delegazzjoni mill-Malta UNESCO Youth Association pparte/ipat f’seminar bl-isem ta’ ‘Volunteerism in Debate’, f’Cordoba, fi Spanja, organizzata minn Plataforma Andaluza de Voluntariado.

L-g[an ta’ dan is-seminar kien li j;ib flimkien voluntiera Ewropej ]g[a]ag[ u individwi li ja[dmu g[all-politika ta]]g[a]ag[ biex jiddiskutu aspetti differenti taxxog[ol volontarju fisso/jetà, l-importanza talle;i]lazzjoni u l-politika u e]empji tajbin minn pajji]i differenti.

B[ala ri]ultat ta’ dan ilworkshop li sar matul seminar ta’ ;img[a, ilparte/ipanti minn pajji]i differenti kienu mitluba ja[dmu fuq numru ta’ rakkomandazzjonijiet g[all-politi/i fuq kif jistg[u jtejbu s-settur tax-xog[ol volontarju.

F’dan is-seminar kien hemm ukoll organizzazzjonijiet volontarji minn diversi pajjizi Ewropej o[ra.

Malta UNESCO Youth Association tg[in u tinkora;;ixxi l-parte/ipazzjoni ta]-]g[a]ag[ f’attivitajiet Ewro-Mediterranji.

Il-Europass jiffa/ilita l-mobbiltà fl-Ewropa Il-Europass joffri g[ajnuna biex in-nies ikunu jistg[u jikkomunikaw a[jar il-kwalifiki tag[hom, il-[iliet u lkompetenzi billi jipprovdi ttrasparenza tal-kwalifiki u kompetenzi permezz ta sett ta’ [ames dokumenti li //ittadini jistg[u ju]aw b’mod liberu.

Il-[ames dokumenti talEuropass huma l-Europass CV, il-Passaport tal-Lingwa, il-Europass Mobility, isSuppliment ta/-?ertifikat u dak tad-Diploma. Persuna tista’ tu]a dawn id-dokumenti meta tkun qed tfittex xog[ol jew d[ul fi skema ta’ tag[lim.

B’hekk il-Europass jiffa/ilita wkoll il-mobbiltà fl-Ewropa u j[e;;e; it-tag[lim tul il[ajja.

Il-Europass hu appo;;jat minn netwerk ta’ ?entri Nazzjonali Europass li jinsabu f’kull pajji] tal-Unjoni Ewropea, iz-Zona Ekonomika Ewropea u l-pajji]i kandidati.

I/-?entru f’Malta, li jinsab fi [dan il-Kunsill Malti g[allKwalifiki u l-Kummissjoni Nazzjonali g[all-Edukazzjoni Og[la, jikkoordina l-attivitajiet kollha relatati mal-[ames dokumenti tal-Europass. I/?entru huwa wkoll l-ewwel punt ta’ kuntatt g[al xi persuna jew organizzazzjoni interessata fil-Europass.

Il-funzjonijiet ewlenin ta/?entru huma dawk li jikkoordina u jippromwovi l-u]u tal[ames dokumenti; ji]gura li lguidance centres huma infurmati tajjeb dwar ix-xog[ol li jag[mel i/-?entru; u li jwettaq ir-rwol tieg[u b[ala msie[eb nazzjonali finnetwerk Ewropew ta/-?entri Nazzjonali Europass.

Kull min irid ju]a lEuropass jista’ jibda billi

jimla s-CV tal-Europass. BisCV tal-Europass ikunu jistg[u jintwerew il-[iliet u l-kwalifiki tal-individwu filwaqt li dokumenti o[ra tal-Europass ikunu jistg[u ji;u mehmu]a mas-CV. Il-Passaport tal-Lingwa hu dokument ie[or tal-Europass li fih individwu jista’ jirre;istra l-[iliet u l-kompetenzi tieg[u fil-lingwi. Dan id-dokument kien ]viluppat mill-Kunsill tal-Ewropa bilg[an li jippromwovi ttag[lim tal-ilsna barranin.

Fih persuna tista’ tiddokumenta u tiddeskrivi l-esperjenzi u l-kisbiet tag[ha aktar fid-dettall b’mod li jinftiehem u li jista’ jitqabbel ukoll mallivell Ewropew. Barra minn hekk il-Passaport tal-Lingwa jista’ jinkludi wkoll kompetenzi li persuna tkun akkwistat kemm fil-pro/ess taledukazzjoni formali tag[ha kif ukoll f’xi pro/ess ie[or tal-edukazzjoni.

Il-Europass Mobility huwa dokument li fih ji;bor u jiddokumenta l-[iliet u kompetenzi miksuba minn persuna matul perjodu ta’ mobbiltà f’pajji] ie[or g[all-fini ta’ edukazzjoni, ta[ri;, jew xog[ol. Il-Europass Mobility jikkostitwixxi valur mi]jud fis-sens ta’ esperjenza internazzjonali. Madankollu dan id-dokument mhuwiex /ertifikat ta’ kwalifika imma huwa dokument Ewropew li ji//ertifika perjodi ta’ mobbiltà Ewropea. Il-Europass CV u Passport jistg[u jimtlew b’mod indipendenti mill-individwi. L-applikazzjonijiet talEuropass Mobility, tasSuppliment ta/-?ertifikat Europass, kif ukoll isSuppliment tad-Diploma Europass iridu jsiru minn

organizzazzjoni f’isem l-individwu.

Is-Suppliment ta/-?ertifikat Europass huwa mog[ti lillpersuni li g[andhom /ertifikat f’edukazzjoni vokazzjonali, kif ukoll ta[ri;. Minkejja dan, is-Suppliment mhuwiex sostitut ta/-/ertifikat ori;inali jew sistema awtomatika li tiggarantixxi r-rikonoxximent ta/-/ertifikat. Is-Suppliment i]id l-informazzjoni g[al dak li huwa di;à inklu] fi/-/ertifikat uffi/jali u jag[milha aktar fa/li biex min i[addem jew istituzzjonijiet barra lpajji] ta’ minn fejn [are; i//ertifikat jifhmuh a[jar.

Is-Suppliment tad-Diploma Europass huwa ma[ru; g[al gradwati ta’ istituzzjonijiet ta’ edukazzjoni og[la flimkien mal-livell tal-kwalifika jew iddiploma tag[hom. Dan isSuppliment mhux sostitut taddiploma ori;inali jew tal-grad.

Lanqas huwa sistema awtomatika li tiggarantixxi rikonoxximent, i]da jg[in lil dawk li jridu ja[dmu u#jew ikomplu jistudjaw barra minn Malta.

F’dawn l-a[[ar ;img[at i/?entru organizza ]ew; attivitajiet: seminar biex jippromwovi l-Europass CV u lPassaport tal-Lingwi u organizza wkoll konferenza g[attnedija tal-Europass Mobility sabiex ikun jista’ ji;i promoss il-Europass b[ala strument Ewropew li jappo;;ja lmobbiltà madwar l-Ewropa.

Huwa ma[sub li sena d-die[la /-?entru jkompli jippromwovi d-dokumenti Europass biex b’hekk ikun jista’ jipprovdi servizz a[jar li//ittadin.

G[al aktar informazzjoni tista’ tikkuntattjana fuq l-indirizz elettroniku europass malta@gov.mt.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

8 Opinjoni

INTERMEZZ MONDJALI Rassenja kulturali internazzjonali

Il-psikologa, filosfa u awtri/i femminista Franco-Bulgara Julia Kristeva tindirizza l-Konvenzjoni g[all-Pa/i fil-belt ta’ Assisi quddiem delegazzjonijiet minn reli;jonijiet differenti minn madwar id-dinja kollha u quddiem grupp ta’ atej. Tg[id li l-umanità g[adha tista’ tibqa’ temmen f’destin kreattiv.

L-Umani]mu tas-seklu XXI Flimkien ma’ intellettwali nisa tal-kalibru ta’ ta’ rbit storiku, ibba]at fuq valuri kondivi]i bejn ilSimone de Beauvoir, Helene Cisoux u Luce Vatikan u l-impresa GFS, protagonista tas-sistema Irigaray, il-psikologa u filosfa Franco-Bulgara, Julia industrijali Taljana.”

Kristeva hi akkreditata b[ala wa[da mill-aktar postG[all-Konferenza tal-Pa/i kien hemm 305 modernisti prominenti. Minbarra li tg[allem flparte/ipant komplessiv, b’delegazzjonijiet iffurmati Università Diderot ta’ Pari;i, imdawra minn ambminn Kattoli/i Rumani, Knejjes o[ra Kristjani, jent intellettwali essenzjalment maskili, hi msie[ba Lhud, Musulmani, Buddisti, Xinoisti, Reli;jonijiet wkoll mal-Università Gradwatorja Ewropea fl-Alpi ;odda Asjati/i, Konfu/jani, Taoisti, Reli;jonijiet Pennini, l-I]vizzera. Din hi istituzzjoni li te//ella Tradizzjonali mill-Afrika, mill-Amerika Latina u fir-ri/erka kreattiva u avangardista: element li mill-Indja, kif ukoll delegazzjonijiet atej. B’kollox jixraq sew ukoll lil Kristeva b[ala awtri/i ta’ [adu sehem [amsin pajji]. Lid-delegazzjonijiet rumanzi provokatorji. pre]enti f’Assisi, impenjati komunament favur ilFost ix-xog[lijiet letterarji tag[ha jistg[u jissempa/i, Benedittu XVI ilmenta li, wara l-a[[ar mew Ir-Ra;el Xi[ u l-Lupi, Possessjonijiet u Qtil Konvenzjoni g[all-Pa/i li sar sewwasew [amsa u f’Bi]anzju, ibba]at fuq temi mislutin millg[oxrin sena ilu (1986), u g[alkemm m’g[adx Kristjanità Ortodossa u li l-awtri/i stess iddeskrivihawn it-theddida ta’ gwerra globali, “id-dinja, etu b[ala anti-do]a g[all-Kodi/i da Vinci ta’ Dan b’xorti [a]ina, xorta wa[da g[adha mimlija bidBrown. diskordja.”

Kristeva twieldet fil-Bulgarija fl-1941 u l-ewwel skola tag[ha kienet wa[da mmexxija mis-sorijiet L-intervent ta’ Kristeva Dumnikani. Aktar tard iggradwat mill-Università Fl-indirizz elaborat tag[ha lil Ratzinger, lid-deleta’ Sofia, fejn [adet edukazzjoni Komunista, fatt li gati u lid-dinja ta’ rieda tajba, Julia Kristeva elevat nissel fiha g[arfien intimu tal-Marxi]mu u tal[ames punti kru/jali dwar it-tema tal-Umani]mu, Formalisti Russi, fosthom Mikhail Bahktin, il-kri“tradizzjoni Ewropea, Greko-:udajka-Kristjana li tiku letterarju. Fix-xog[ol kollu tag[ha, Kristeva, li matul i]-]mien baqg[et u g[adha, fl-istess waqt, topera wkoll b[ala kritiku tal-letteratura, so/jologa twieg[ed, tiddeludi u tirrevedi lilha nnifisha.” u femminista, turi li hi kommessa favur “esplorazWara li sellmet lid-delegati bil-kliem ta’ :wanni zjoni innovattiva fuq il-kross-fertilizzazzjoni talPawlu II, La tib]g[ux! qalet li dak kien il-Papa lingwa, il-kultura u l-letterartura.” tad-Drittijiet Umani, g[adu tat-totalitari]mu li L-interessi tag[ha huma ssemjolo;ija, l-istudji letterarji femministi u l-qasam tal-politika tal-emar;inazzjoni. I]da l-versatilità tag[hom torbotha mad-diversi aspetti tal-umani]mu konkret, u kien min[abba dan l-element kru/jali fl-ottika tag[ha, li wassal lill-Vatikan jistedinha biex tindirizza t-Tielet Konferenza ta’ Solidarjetà g[all-Pa/i fis-27 ta’ Ottubru li g[adda f’Assisi.

Qabel il-konferenza ospitata mill-Papa Ratzinger, Assisi laqg[et ukoll konvenzjonijiet simili preseduti minn Giovanni XXIII u ;wanni Pawlu ll. FilKonvenzjoni, b[as-soltu, kien involut il-Grupp Ferroviji tal-Istat (GFS), mhux biss b[ala att forIl-psikologa, filosfa femminista u awtri/i, Julia Kristeva mali, i]da wkoll b[ala “emblema [e;;e; biex ma nib]g[ux millkultura Ewropea, i]da li n[addnu l-umani]mu Kristjan ma’ dak Rinaxximentali u l-Illumini]mu.

Il-[ames punti li g[afset fuqhom il-psikologa, filosfa u awtri/i kienu dawn: L-Umani]mu tas-seklu XXI mhux teomorfi]mu. La g[andu valur u lanqas skop superjuri fih Il-Ba]ilika tal-belt t’Assisi

innifsu. Il-bniedem b’ittri kapitali ma je]istix. Wara lGulag, l-Umani]mu g[andu l-obbligu li jfakkar lill-ir;iel u lin-nisa li g[andhom jemmnu li jistg[u jkunu l-le;i]laturi, huma stess, talpro/ess personali, so/jali u storiku.

L-Umani]mu hu pro/ess ta’ ti;did permanenti, li ji]viluppa unikament, grazzi g[at-tkissir u g[allminn Mario innovazzjoni. IlAZZOPARDI memorja ma tirrigwardjax l-img[oddi, marpardi@maltanet.net g[ax il-Bibbja, ilVan;eli, il-Koran, irRigveda it-Tao, fost l-o[rajn, je]istu fil-pre]ent.

Wasal il-mument li, jekk nemmnu fir-rinnovament tal-Umani]mu, naqbdu l-kodi/i morali li nbnew matul l-istorja: ming[ajr ma ndg[ajfuhom, biex nipproblematizzawhom, biex in;edduhom b’singularitajiet ;odda.

L-Umani]mu hu femmini]mu. Il-liberazzjoni taxxewqat messha wasslet g[all-eman/ipazzjoni talmara. Il-battalji g[al parità ekonomika, ;uridika u politika je[tie;u riflessjoni ;dida dwar l-g[a]la u rresponsabbiltà tal-maternità. Is-sekularizzazzjoni g[adha ma bdietx diskors serju dwar ir-realtà talomm. Ir-rabta passjonali bejn il-mara u t-tarbija, li permezz tag[ha il-bijolo;ija tinbidel attivament f’sens ta’ alterità, g[andha funzjoni “reli;ju]a” li tikkumplimenta l-paternità, twettaqha u tintitolaha g[all-kompletezza tal-etika umanista.

L-Umani]mu g[andu jg[allimna nie[du [sieb tax-xewqat g[al-libertà tal-ir;iel u n-nisa. Jg[allimna nag[tu attenzjoni u im[abba lil xulxin, lill-kura tan-natura, ta]-]g[a]ag[, tal-morda, tal-[andikappati, tal-anzjani li mhumiex awto-suffi/jenti. LUmani]mu jrid jo[loq esperjenzi interjuri biex ti]viluppa prossimità u solidarjetà. M’hemmx mod ie[or ta’ kif insostnu r-rivoluzzjoni antropolo;ika, li di;à kienet im[abbra qabel ix-xjenzi u minn pro/edimenti tekni/i.

Il-bniedem ma jag[milx l-istorja, m’a[niex listorja. G[all-ewwel darba, l-homo sapiens wasal fi stat li kapa/i jeqred il-pjaneta u lilu nnifsu f’isem listess twemmin, reli;jonijiet jew ideolo;iji.

Ugwalment, g[all-ewwel darba, l-ir;iel u n-nisa jinsabu f’po]izzjoni li jirrivalutaw bi trasparenza kompleta r-reli;jo]ità kostituttiva tal-esseri umani.

L-inkontri tad-diversitajiet tag[na, jixhdu li l-ipotesi tad-distruzzjoni mhix l-unika possibbiltà li g[andna. {add ma jista’ jkun jaf liema esseri umani se ji;u warajna, a[na li ninsabu impenjati f’din it-transvalutazzjoni antropolo;ika u ko]mika ta’ ming[ajr pre/edent. Ir-rifondazzjoni talUmani]mu mhix dogma providenzjali u lanqas log[ba tal-ispirtu, i]da hi spe/i ta’ m[atra. L-età tas-suspett m’g[adhiex aktar suffi/jenti. Quddiem il-kri]ijiet u quddiem it-theddid li qed jiggrava, wasal i]-]mien tal-im[atra. {alli nag[mlu m[atra favur it-ti;did kontinwu tal-kapa/ità tal-bnedmin li jemmnu u jnisslu konoxxenza flimkien. L-umanità g[adha tista’ timxi lejn id-destin kreattiv.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

G[andna g[al xiex in[arsu ’l quddiem Il-poplu tag[na, g[all-kuntrarju ta’ popli o[ra li fl-ewwel jum tas-sena l-;dida sabu ma’ wi//hom mi]uri ta’ awsterità biex pajji]hom jikkore;i s-sitwazzjoni finanzjarja [a]ina, g[andu g[al xiex i[ares ’il quddiem issa li bdiet sena o[ra ;dida – l2012. Sena li mhix se tkun fa/li. Sena li se tibqa’ dominata mill-kri]i finanzjarja u ekonomika dinjija kaw]a ta’ pajji]i li jinsabu f’diffikultajiet kbar min[abba s-sitwazzjoni finanzjarja ri]ultat ta’ djun kbar u aktar minn hekk, g[ar-realtà li mhux qed isibu istituzzjonijiet finanzjarji li jafdawhom u jisilfuhom.

Pajji]na jgawdi minn klima ta’ fidu/ja Ir-realtà f’pajji]na hi g[alkollox differenti.

Fidu/ja f’pajji]na hawn. Il-poplu tag[na [adem b’[afna g[aqal u segwa, g[ax fehem, id-direzzjoni politika tal-Gvern biex pajji]na jibqa’ fuq saqajh u jirba[ l-isfidi li jolqtu lill-poplu tag[na b[al kull poplu ie[or tad-dinja kaw]a tar-realtajiet ekonomi/i u finanzjarji internazzjonali.

L-ewwel tokki u l-ewwel sig[at tas-sena l-;dida, g[all-poplu tag[na u g[a/-/okon tal-g]ejjer Maltin, ma fissrux pi]ijiet ta’ mi]uri ta’ awsterità kif kell-

hom jiffa//jaw [afna pajji]i ;irien tag[na u msie[ba mag[na kemm fiz-zona ewro u fl-Unjoni Ewropea.

B’kuntrast ma’ [afna popli Ewropej u madwar id-dinja, g[all-familji Maltin u G[awdxin l-2012 ;abet mag[ha sensiela ta’ inizjattivi li se jkomplu

jsostnu u jappo;;jaw lill-familji, lill-investituri anke jekk f’negozji ]g[ar jew self employed, biex ikomplu jilqg[u g[al sfidi li pajji]na u l-Gvern m’g[andhom ebda kontroll fuqhom min[abba s-sitwazzjoni diffi/li internazzjonali li tolqot ukoll lil pajji]na.

Bdejna s-sena ming[ajr ebda fri]a fuq il-pagi. Blebda taxxa ;dida. Ma kien hemm ebda tnaqqis ta’ ebda benefi//ju jew servizz li l-poplu tag[na kien igawdi u fl-2012 tne[[a. Xejn minn dan.

L-2012 bdiet b’]idiet fil-pagi u fil-benefi//ji G[all-kuntrarju ta’ [afna popli o[ra, is-sena bdiet b’]ieda ta’ €4.66 fil-paga g[al kul[add; b’]ieda filleave tal-maternità; b’]ieda fir-rata minima ta/children’s allowance li ]diedet b’€100 g[al €350 fis-sena g[al kull tifel u tifla; titjib fl-allowance g[all-istudenti G[awdxin; tnaqqis fl-income tax g[all-;enituri; tax credit og[la g[all-;enituri ta’ tfal li jattendu skejjel privati; tne[[ija tal-li/enzja tattelevi]joni; g[otja ta’ €300 lill-anzjani ta’ ’l fuq minn 80 sena u li jg[ixu fid-djar tag[hom; tne[[ija tal-VAT fuq private nursing u home help; ]ieda filbenefi//ji so/jali kollha; titjib fil-pensjoni tarromol u titjib fil-pensjoni tad-di]abbiltà; u inizjattivi o[ra li jkomplu jinkora;;ixxu x-xog[ol u aktar u]u ta’ sistemi favur l-ambjent u r-ri;enerazzjoni ta’ ener;ija alternattiva.

Fi/-/okon tag[na u b’[afna limitazzjonijiet min[abba li pajji]na m’g[andux ri]orsi li jgawdu

pajji]i o[ra, il-poplu tag[na, l-aqwa ri]orsa li g[andu l-pajji], irnexxielu b’direzzjoni /ara u b’vi]joni politika ta’ g[aqal u prudenza, ikompli miexi ’l quddiem. Ir-ri]ultati miksuba fl-2011 huma ta’ kura;;. {olqu klima ta’ ottimi]mu g[assena l-;dida minkejja li kul[add jaf u hu konxju li se tkun sena diffi/li o[ra.

Sena li fiha l-Gvern irid ikompli jie[u inizjattivi ;odda biex ja;;usta g[all-isfidi li jinqalg[u u g[al sitwazzjonijiet li jistg[u jkomplu jkunu aktar diffi/li kaw]a tar-realtajiet li g[addejjin minnhom pajji]i qrib tag[na fl-Ewropa kif ukoll fl-Afrika ta’ Fuq. }ew; rekords li kienu evidenti tul l-2011 kienu fil-qasam tax-xog[ol fejn dawk li ja[dmu bi qlig[ komplew ji]diedu u telg[u g[al 150,000 – /ifra sinifikanti li ntla[qet fi ]minjiet mill-aktar diffi/li – kif ukoll fis-settur tat-turi]mu fejn hu kalkulat li tturisti la[[qu aktar minn 1.4 miljun.

Ottimi]mu u kura;; L-ottimi]mu u l-kura;; g[al din is-sena li

g[andna quddiemna hu msejjes mhux biss mirri]ultati tajbin li ksibna, i]da g[aliex il-Gvern hu determinat li jkompli jinvesti matul is-sena li ;ejja mhux biss fi pro;etti kapitali li g[addejjin b[alissa, i]da wkoll fl-oqsma importanti tal-edukazzjoni, issa[[a u l-ambjent u li fuq kollox, jibqa’ kkon/entrat fuq ix-xog[ol waqt li jkun ta’ spalla u appo;; g[all-familji biex flimkien nibqg[u nirb[u l-isfidi.

Dellijiet fuq ix-xefaq Is-sena li g[adna kemm temmejna kienet wa[da milliktar kefrin fuq id-dinja fla[[ar g[exieren ta’ snin. Lekonomija tad-dinja [adet mhux sempli/i daqqa ’l isfel, i]da majnata kbira.

B[al donnu id mo[bija ]ammitha mg[addsa ’l isfel ta[t wi// l-ilma biex ma ti[ux nifs u tifga. Kien hemm min, fil-fatt, spi//a bla nifs minn fost l-ekonomiji madwarna.

Kien hemm mhux pajji] jew tnejn li kellhom ju]aw sikkina kiefra ta’ qtug[ fl-iktar affarijiet essenzjali, inklu] benefi//ji so/jali u sa[[a, biex

ili;;mu l-i]bilan/ waqt li raw l-ispettru tal-qg[ad jie[u sura dejjem iktar tat-twerwir.

Telf finanzjarju

Proprju jumejn ilu [ar;et la[bar li hu kkalkulat li sswieq finanzjarji matul l-2011 tilfu madwar $6.3 triljun.

Bilkemm tasal biex tikteb /ifra b[al din. Triljun ifisser elf biljun. Biljun ifisser elf miljun. Daqshekk intilfu f’sena wa[da biss. U dak ifisser miljuni ta’ postijiet tax-xog[ol li ntilfu madwar id-dinja, inklu] fl-Ewropa u madwarna.

Dak ifisser u;ig[ u we;g[at

fuq miljuni ta’ familji f’pajji]i vi/in tag[na. }ew; e]empji se nsemmi biss: il-Gvern ;did Spanjol g[adu kemm [abbar li l-i]bilan/ tieg[u se jil[aq ittmienja fil-mija, [afna iktar minn dak mistenni u tnejn filmija iktar mil-livell maqbul mal-Unjoni Ewropea.

Telf ta’ xog[ol

G[alhekk [abbru jumejn ilu, qtug[ fl-ammont ta’ €9 biljun f’servizzi u benefi//ji.

L-Italja: proprju lbiera[tlula jit[abbar fl-Italja li fl-2012 madwar 300,000 post taxxog[ol x’aktarx jintilfu fl-ist-

L-Iran qed javvanza fil-[idma biex jakkwista bomba nukleari u qed jhedded il-vapuri ta]-]ejt li bilfors iridu jg[addu vi/in tieg[u

ess waqt li g[ollew it-taxxi fuq il-prezz tad-diesel u lpetrol biex issa dawn huma log[la fl-Ewropa. Fil-fatt, ilmexxejja tal-unions qed ibassru tensjoni so/jali li qatt ma raw b[alha.

Hu f’dan l-isfond u qafas li de[lin fl-2012 b[ala dinja u b[ala re;jun. Ma nistg[ux ma nsemmux fatturi o[ra li jafu jkunu ta’ importanza straordinarja din is-sena: it-tensjoni bejn I]rael u l-Iran (it-tielet likbar esportatur ta]-]ejt fiddinja) qed tkompli tikkarga, spe/jalment issa li l-Iran qed javvanza fil-[idma biex jakkwista, skont u[ud, bomba nukleari u qed jhedded ilvapuri ta]-]ejt li bilfors iridu jg[addu vi/in tieg[u biex dan iwassal g[al ]ieda fil-prezz ta]-]ejt internazzjonali.

Fl-istess waqt hu mbassar li l-prezz tad-deheb din is-sena jkompli jog[la qatig[ u jil[aq livell rekord. It-tensjoni flE;ittu u s-Sirja g[adha hemm, anzi nafu u naraw li fis-Sirja l-qieg[a qed tbaqbaq iktar, u mhux inqas, u dan jaf iwassal g[al konsegwenzi koroh fir-re;jun sensittiv talLvant Nofsani.

U Malta tag[na? Kellna sena rekord fit-turi]mu u fil[olqien tax-xog[ol. Dawk ja[dmu bi qlig[ full time telg[u g[al 150,000, /ifra li qatt ma ntla[qet qabel, waqt li hu kkalkulat li s-sena li

minn Jason AZZOPARDI jason.azzopardi @gov.mt

g[addiet ;ew miljun u erba’ mitt elf turist. Klima ta’ fidu/ja kbira fl-ekonomija u fil-politika tal-Gvern murija bix-xiri ta’ stocks tal-Gvern. }ieda fin-numru ta’ nisa ja[dmu bi qlig[. Iktar minn 700 negozju fl-a[[ar sentejn gawdew minn tnaqqis fit-taxxa g[ax investew iktar minn €15-il miljun fin-negozju tag[hom u 140 o[ra investew madwar €16-il miljun fl-2011 wara li ssellfu bi mg[ax issussidjat, grazzi g[al skema ta’ g[ajnuna tal-Gvern. G[amilna ba;it biex ]idna /-Children’s Allowance u naqqasna lIncome Tax g[all-;enituri u ]idna l-benefi//ji so/jali, spe/jalment g[all-anzjani.

M’a[niex perfetti. I]da kemm a[na a[jar u iktar b’sa[[itna minn ta’ madwarna.

Ejjew inkomplu niddefendu dak li g[andna. Ejjew inkomplu na[dmu g[all-;id ta’ dan il-poplu g[a]i].

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

Missila tat-tip Qader g[al kontra l-vapuri u li tasal distanza twila waqt il-manuvri militari li qed isiru qrib il-Fliegu ta' Hormuz. (Ritratt> Reuters)

L-IRAN

Sparati missili bi prova waqt manuvri Kompliet ti]died it-tensjoni hekk kif il-biera[ l-Iran [abbar li kien spara bi prova b'su//ess ]ew; missili ;odda li jaslu distanza twila.

Dan hekk kif qed tkompli ti]died il-pressjoni millPunent min[abba l-programm nukelari tal-pajji]. Programm li hemm suspetti kbar li g[andu l-iskop li jipprodu/i l-armi nukleari.

L-a[bar tal-biera[ ing[atat hekk kif manuvri fuq il-ba[ar li qed isiru fil-Golf Persjan la[qu l-qofol tag[hom wara

g[axart ijiem. Matul dawn ilmanuvri, l-Iran wissa li jista' jag[laq il-Fliegu ta' Hormuz, minn fejn jg[addi 40 fil-mija ta]-]ejt dinji, jekk ikunu imposti sanzjonijiet fuq i]]ejt Iranjan.

Osservaturi qalu li rretorika Iranjana, li qed twassal beix ji]died prezz ta]-]ejt, kellha l-iskop li tibg[at messa;; lill-Punent biex ja[sibha darbtejn dwar il-prezz ekonomiku ta' aktar pressjoni fuq l-Iran.

L-Iran hu madwar 225

kilometru mill-Bahrain, fejn hemm ba]ata l-{ames Flotta Amerikana u madwar 1,000 kilometru mill-I]rael.

Il-missili li kienu sparati lbiera[ ntqal li kienu l-Qader u n-Nour. Fil-ka] tal-Qader, din tista' tasal 200 kilometru filwaqt li dwar n-Nour ma ng[atawx dettalji.

L-Iran imbag[ad g[andu l-missila Sajjil-2 li tista' tasal sa 2,400 kilometru.

L-Iran ilbiera[ qal li ma kellux l-intenzjoni li jag[laq il-Fliegu ta' Hormuz i]da

minkejja dan, ilbiera[ kien g[amel e]er/izzju dwar kif dan g[andu jsir jekk ikun hemm b]onn.

Dan intqal fuq ittelevi]joni nazzjonali Iranjana minn Habibollah Sayyari, il-kap tal-Qawwa tal-ba[ar Iranjana.

Il-militar Amerikan g[amilha /ara li ma kienx se j[alli li jing[alaq ilFliegu.

Dan hekk kif kemm lIstati Uniti kif ukoll l-I]rael ma eksludewx azzjoni

militari kontra l-Iran jekk tfalli d-diplomazija rigward it-tilwima nukleari.

Dwar ir-retorika Iranjana, l-I]rael qal li m'hemmx paragun bejn il-militar talPunent fil-Golf u dak talIran.

Nhar is-Sibt, il-President Amerikan Barack Obama approva sanzjonijiet ;odda kontra l-Iran li jinkludi lprojbizzjoni tal-importazzjoni ta' ]ejt Iranjan u l-Unjoni Ewropea qed tikkunsidra li tag[mel l-istess.

IS-SIRJA

Il-Lega G[arbija ssostni li l-Armata qed tirtira mill-ibliet Skont Nabil Elaraby, isSegretarju :enerali tal-Lega G[arbija, il-militar Sirjan irtira miz-zoni residenzjali u issa kien jinsab fil-periferiji tal-bliet ewlenin Sirjani.

I]da hu ]ied li l-isparar kien qed ikompli u kien g[ad hemm nies mo[bija fil-bini u bjut li kienu qed jisparaw bladdo// fuq in-nies. I]da Elaraby qal li diffi/li li wie[ed jg[id min qed jispara.

In-Nazzjonijiet Uniti ssostni li tal-anqas 5,000 persuna nqatlu minn mindu bdew ilprotesti f'Marzu tas-sena li

g[addiet kontra t-tmexxija tal-president Bashar al-Assad.

Ir-re;im Sirjan qed isostni li gruppi armati matul l-istess perjodu qatlu 2,000 membru tal-forzi tas-sigurtà Sirjani.

Elaraby tkellem wara li ;img[a ilu waslu fis-Sirja osservaturi tal-Lega G[arbija biex jassiguraw li Assad qed i]omm kelmtu wara li ntrabat bi pjan ta' pa/i. I]da avversarji ta' Assad huma xetti/i li din il-missjoni se twassal g[al x'imkien, apparti li hemm kritika li [afna mill-osservaturi ;ejjin

minn pajji]i fejn ma tantx hemm rispett g[ad-drittijiet tal-bniedem.

Fost dawn hemm il:eneral Mohammed al-Dabi mis-Sudan. Dan hu l-kap talosservaturi li jing[ad kien responsabbli g[al [afna atro/itajiet li twettqu firre;jun Sudani] tad-Darfur.

Elaraby qal li b[alissa kien hemm 70 osservatur f’sitt ibliet Sirjani u kien mistenni li 30 o[ra jaslu dalwaqt.

Dawk di;à fil-pajji] kien irnexxielhom jiksbu l-[elsien ta' 3,484 pri;unier.

L-I}RAEL> Il-Prim Ministru I]raeljan Benjamin Netanyahu jitkellem ma' Emily Inbar ta' tmien snin. Din it-tifla g[andha tumur f'mo[[ha u kienet kitbet li xtaqet li xi darba issir Prim Ministru tal-I]rael. (Ritratt> Reuters)

IN-NAZZJON lt-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 11 L-ITALJA

Bidu qares F’periklu 300,000 post tax-xog[ol

L-ISTATI UNITI> Kitba tal-moviment ta’ protesta Occupy Des Moines f’Des Moines Iowa fejn illum jibda l-pro/ess uffi/jali ta’ g[a]la tal-kandidat Presidenzjali Repubblikan g[all-elezzjoni Presidenzjali f’Novembru. (ritratt Reuters)

IL-GRE?JA

L-ewwel strajk tas-sena Tobba u spi]jara lbiera[ [ar;u fuq strajk fil-Gre/ja, lewwel strajk g[al din is-sena.

Tobba tal-Gvern qalu li waqt l-istrjak, li se jkompli sal-{amis, kienu se jintervjenu biss f’ka]i ta’ emer;enza bi protesta g[al bidliet filqasam tal-kura tas-sa[[a.

L-ispi]jara huma rrabjati g[al pjani tal-Gvern li jnaqqas il-prezz tal-medi/ini fi sforz li jnaqqas l-ispi]a talGvern.

Ilbiera[, kelliem tal-Gvern wissa li l-Gre/ja kellha b]onn aktar riformi biex tkun tista’ tla[[aq mal-kundizzjonijiet imposti mill-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) u lUnjoni Ewropea g[allg[ajnuna finanzjarja li qed jing[ata l-pajji].

Hu ]ied li l-Gvern ta’ g[aqda nazzjonali imexxi

minn Lucas Papademos ma jistax jipposponi l-mi]uri ta’ awsterita li dwarhom sar qbil mal-IMF u l-UE b[ala parti tat-tieni ftehim ta’ g[ajnuna finanzjarja li sar f’Ottubru.

Il-Gre/ja assigurat 240 biljun f’g[ajnuna umanitarja.

L-a[[ar ftehim li sar jitlob li l-Gre/ja til[aq ftehim massettur privat li mieg[u g[andha d-dejn biex ja[fru 50 fil-mija tal-valur tal-bonds talGvern li g[andu.

L-ispi]jara [ar;u fuq strajk g[al 48 sieg[a lbiera[ g[aliex sostnew li l-qtug[ li se jag[mel il-Gvern fis-servizzi so/jali se jfisser li huma ma setg[ux ikomplu ja[dmu normalment.

L-Asso/jazzjoni talIspi]jara Griegi ilmentat li skont is-sistema li kienet tit[addem s’issa, il-Gvern

kellu dejn ta’ 400 miljun ewro mal-membri tag[ha u tnaqqis ta’ tlieta fil-mija fil-profitti fuq il-medi/ini kien se jkompli jwaddabhom lura aktar.

Andreas Loverdos, ilMinistru tas-Sa[[a Grieg, qal li bit-tnaqqis fil-prezz talmedi/ini, il-Gvern kien se jiffranka 90 miljun ewro din is-sena biss.

Il-Gre/ja qed tipprova tnaqqas l-infiq fil-qasam tassa[[a minn 10.9 biljun ewro fl-2009 g[al seba’ biljuni din is-sena.

Is-sena fil-Gre/ja bdiet b[alma spi//at. Il-;img[a li g[addiet uffi/jali tadDipartiment tat-Taxxa [ar;u fuq strjak min[abba qtug[ filpagi u [addiema fil-mu]ewijiet Griegi g[amlu l-istess fi tmiem il-;img[a g[all-istess ra;unijiet.

IR-RENJU UNIT

Rabja wara ]ieda fin-nolijiet tal-ferrovija

Kien hemm rabja fost [afna li ju]aw il-ferroviji fir-Renju Unit ilbiera[ hekk kif il-prezz tal-biljett ]died b’medja ta’ 5.9 fil-mija.

Skont l-Association of Train Operating Companies (ATOC), din i]-]ieda se tg[in biex jibda jing[ata servizz a[jar. I]da gruppi talpassi;;ieri qalu li ]-]ieda hi wisq.

Filwaqt li l-medja hi ta’ kwa]i sitta fil-mija, f’xi ka]i l-biljett ta’ vja;; bil-ferrovija ]died sa[ansitra bi 11 filmija.

Rapporti fil-media Ingli]a qalu li xi vja;;aturi f’Londra wkoll kienu se jibdew i[allsu

g[al ]ieda aktar mill-medja f’xi ka]i l-biljett g[al xi vja;;i ji]died bi kwa]i sebg[a fil-mija.

Ir-rabja tal-vja;;uturi bilferrovija fir-Renju Unit kompla ji]died wara li ri/erka uriet li l-passi;;ieri fil-bqija tal-Ewropa f’xi ka]i j[allsu sa g[axra fil-mija anqas g[al biljett ta’ sena fuq distanzi simili milli vja;;aturi Ingli]i.

I]da l-Gvern Ingli] kif ukoll il-kumpaniji tal-ferroviji qed jis[qu li din i]-]ieda fin-nolijiet hi ne/essarja biex tg[in linvestiment fit-Tube ta’ Londra kif ukoll il-linji ewlenin tal-ferrovija.

Dan hekk kif fir-Renju Unit

hemm bi]a’ kbira li lekonomija se tkompli tmur lura b[ala effett tal-mi]uri ta’ awsterità li kellu jintrodu/i lGvern biex inaqqas l-ispi]a tieg[u u l-i]bilan/ kbir li hemm fil-finanzi tal-Gvern.

Matul l-2011 l-Ingli]i raw diversi prodotti ji]diedu filprezz u l-qg[ad jikber.

Infatti skont rapport li [are; il-;img[a li g[addiet mi/Chartered Institute for Personnel Development (CIPD) qed ikun imbassar li matul l-2012, madwar 120,000 persuna se jitilfu lpost tax-xog[ol. Kien imbasssar li l-qg[ad mistenni jil[aq it-2.85 miljun persuna.

Il-bidu tal-2012 kien wie[ed qares g[all-familji Taljani hekk kif mal-bidu tas-sena da[lu fis-se[[ [afna ]idiet.

Fost dawn kien hemm ittariffi g[all-autostrada, g[allelettriku kif ukoll g[allpetrol u l-gass.

Rigward l-u]u tal-autostrada, fejn wie[ed irid i[allas biex jg[addi bil-karrozza minn /erti toroq ewlenin li jg[aqdu belt ma’ o[ra, i]]ieda medja kienet ta’ 3.51 fil-mija i]da f’xi ka]i ]-]ieda kienet ta’ 14 fil-mija.

Fir-rigward tal-elettriku, ilkontijiet mill-ewwel tas-sena ]diedu b’4.9 fil-mija filwaqt li dawk g[all-gass li jintu]a fl-Italja biex isa[[nu d-djar, dan ]died bi 2.7 fil-mija.

Qed ikun stmat li min[abba ]-]ieda li da[let fis-se[[ familja tipika Taljana fil-ka] tal-gass se t[allas 32 fil-mija aktar mill2010.

Sadattant il-prezz tal-petrol fl-Italja lbiera[ la[aq livell rekord hekk kif beda jinbieg[ g[al 1.738 euro kull litru u f’xi pompi tal-petrol dan anki qed jinbieg[ g[al 1.80 ewro kull litru fosthom fin-Nofsinhar u fi/-?entru tal-Italja.

Skont l-asso/jazzjoni talkonsumaturi, intqal li dawn

i]-]idiet, partikularment dawk fuq il-prezz tal-petrol u tat-traffi g[all-autostrada, se jkollu effett fuq il-prezz ta’ diversi prodotti l-aktar l-ikel u l-konsumatur Taljan g[alhekk se jibda j[allas 161 ewro aktar fis-sena g[allikel.

Barra minn hekk, hekk kif bdiet is-sena, t[abbar li hemm 300,000 persuna li qed jissugraw li jitilfu l-post tax-xog[ol tag[hom. Minn dawn intqal li hemm 40,000 li huma f’periklu imminenti li jispi//aw bla xog[ol.

Is-setturi l-aktar f’riskju huma dawk tat-trasport, tattessuti, tat-telekommunikazzjonijiet kif ukoll tal-karozzi.

Fost ir-ra;unijiet ewlenin hemm id-diffikultà g[alla//ess tal-kumpanniji f’dawn l-oqsma g[as-self. Min[abba f’hekk, kumpanniji qed idumu biex i[allsu lil xulxin li qed ikompli jaggrava s-sitwazzjoni u anki min-na[a tal-Gvern. Dan apparti l-kri]i internazzjonali li hemm.

Sorsi fil-Ministeru talI]vilupp ekonomiku Taljan qalu li kien hemm sitwazzjoni partikularment inkwetanti fin-Nofsinhar tal-Italja u fejn is-sitwazzjonijiet li jinsabu fihom il-kumpanniji huma kumplessi u mhux fa/li li wie[ed isolvihom.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra

L-INDJA> Ra;el i[ares lejn bastiment tal-merkanzija barra Marina Beach fl-Istat ta’ Tamil Nadu fost maltemp kbir wara li z-zona ntlaqtet mi/-?iklun Thane. (ritratt Reuters)

IR-RENJU UNIT

I?-?INA

Massakru f’dar

Tipprova sserra[ l-im[u[ dwar l-influwenza tat-tjur

Erba’ persuni nstabu maqtula b’tiri ta’ armi tannar f’dar f’Durham. Il-vittmi kienu ra;el u tliet nisa.

Kelliem g[all-Pulizija qal li l-vittmi kienu qraba jew ji;u minn xulxin u s’issa m’hix qed issir tfittxija g[al xi [add ie[or b’rabta malka]. Dan peress li hemm indikazzjonijiet li wie[ed

mill-mejta, l-ewwel qatel ittlieta l-o[ra u mbag[ad g[amel suwi/idju.

Il-Pulizija marret fuq ilpost wara li nstemg[u diversi tiri ;ejjin mirresidenza. Meta l-pulizija da[lu, sabu l-katavri f’kmamar differenti. Instabet ukoll mara midruba serjament f’dar o[ra fit-triq.

IR-RUSSJA

Probabbiltà li vettura spazjali Russa se tolqot id-dinja B/ejje/ ta’ vettura spazjali Russa, il-Phobos-Grunt, mistennija li fil-;ranet li ;ejjin jin]lu bl-addo// fuq iddinja.

Dan wara li din il-vettura spazjali li ti]en 13.5 tunellata f’Novembru ;arrbet [sara mat-tluq u nqabdet fl-orbita tad-dinja. Intqal li kien hemm [sara fil-kompjuter li jfisser li din l-akbar vettura spazjali Russa g[all-esplorazzjoni talispazju, li kienet diretta lejn lpjaneta Mars, kellha tkun abbandunata.

Il-missjoni kellha tkun li din tin]el fuq Phobos, qamar madwar Mars, u ti;bor kampjuni ta’ blat minn hemmhekk.

Kieku rnexxiet din ilmissjoni, kien ikun l-ewwel darba li n;abru kampjuni minn qamar li qed idur ma’ pjaneta o[ra. Il-vettura kienet qed i;;orr ukoll satellita ?ini]a biex tistudja Mars kif ukoll kontenituri bil-bakterja bl-iskop li jkun studjat kif

dawn jg[ixu fl-ispazju.

Issa mill-14 ta’ Jannar hu mistenni li bejn 20 u 30 bi//a minn din il-vettura spazjali jin]lu lura lejn fid-dinja. Qed ikun stmat li kull bi//a se tkun ti]en madwar 200 kilogramma.

Hekk kif il-vettura spazjali tibda die[la fl-atmosfera, uffi/jali spazjali minn madwar id-dinja se jippruvaw jaraw fejn aktarx se jin]lu lb/ejje/ imma r-Roscosmos, la;enzija spazjali Russa, qalet li m’g[andhomx [jiel fejn se jin]lu dawn il-b/ejje/ u anki la darba jintlem[u, il-kalkolu li jsir hu wie[ed vag [afna.

Min-na[a l-o[ra, Heiner Klinkrad espert fil-qasam mill-A;enzija Spazjali Ewropea, qal li mhux mistenni jkun hemm xi periklu g[all-bniedem millin]ul tal-Phobos-Grunt, peress li din il-vettura spazjali hi delikata [afna u parti kbira mistennija tinqered mad-d[ul fl-atmosfera.

Wara li fi tmiem il-;img[a miet ra;el ta’ 39 sena min[abba l-influwenza tattjur f’Shenzhen, l-awtoritajiet tas-sa[[a ?ini]i sa[qu li dan il-virus s’issa ma jistax jinfetta l-bniedem millbniedem.

Skont stqarrija millawtoritajiet tas-sa[[a f’Shenzhen, il-virus kien 90 fil-mija simili g[al dak talH5N1 li nstab f’papri fi/-?ina u s-suspetti huma li dan ;ie f’kuntatt dirett ma’ g[asfur.

L-awtoritajiet tas-sa[[a

f’Hong Kong qalu li l-virus li infetta dan ir-ra;el kien simili [afna g[al dak li nstab f’g[asafar slava;; f’Hong Kong u studju sab li dan ilvirus jista’ jkun ikkurat blamantadine, droga komuni li tintu]a kontra l-viruses.

Il-vittma, li kien jg[ix f’Shenzhen li tmiss ma’ Hong Kong, miet is-Sibt, ;img[a wara li dda[[al l-isptar ibati minn deni g[oli [afna.

Il-virus normalment jinstab fl-g[asafar i]da xi kull tant jista’ jinfetta’ l-bniedem.

Ri/erkaturi huma m[assba li dan il-virus qed jinbidel f’forma fejn ikun jista’ jinfetta l-bniedem millbniedem fa/ilment.

L-awtoritajiet f’Hong Kong qatlu 17,000 ti;ie;a ;imag[tejn ilu wara li nstabet ti;ie;a mejta li rri]ulta li kien fiha l-virus tal-H5N1 u sospendiet l-importazzzjoni tat-ti;ie; [ajjin mill-bqija ta/?ina g[al tliet ;img[at biex jippruvaw jikkontrollaw ilmarda.

L-ISTATI UNITI

Bejg[ rekord ta’ armi tan-nar fil-Milied Matul il-btajjel tas-Sajf kien hemm bejg[ rekord ta’ armi tan-nar fl-Istati Uniti.

Skont /ifri ma[ru;a millFBI, matul ix-xahar ta’ Di/embru, saru 1.5 miljun talba minn bejjieg[a tal-armi biex jivverifikaw l-identità ta’ persuni li riedu jixtru l-armi.

Minn dawn, 500,000 kienu fis-sitt ijiem qabel il-Milied.

Dan kien l-og[la numru f’xahar ta’ bejg[ ta’ armi tannar.

Fit-23 ta’ Di/embru biss, saru 102,222 background check u din id-data issa tni]]let b[ala t-tieni l-aktar data fl-istorja Amerikana fejn l-aktar saru talbiet g[ax-xiri ta’ armi tan-nar.

Barra minn hekk, in-numru proprja ta’ armi tan-nar li nxtraw jista’ jkun ferm aktar g[oli jekk in-nies xtraw aktar minn arma wa[da.

Il-media Amerikana offriet diversi teoriji g[al din it-talba kbira fix-xiri ta’ armi fosthom min[abba t-t[assib dwar id-direzzjoni talekonomija u jekk din tkompli tmur g[all-ag[ar se jkun hemm mew;a ta’ kriminalita.

Teorija o[ra hi g[aliex innies qed ibassru li se jkun hemm aktar sikkatura fuq ixxiri ta’ armi.

Skont in-National Rifle Association (NRA), in-nies kienu m[assba dwar ilprotezzjoni tag[hom g[aliex

il-pulizija kienu qed jonqsu.

I]da dawk kontra l-pussess tal-armi qalu li dak li qed ji;ri hu li dawk li di;à g[andhom l-armi qed jixtru aktar g[aliex n-NRA qed tbe]]a’ n-nies.

Ta’ min jg[id li r-rekord ta’ bejg[ ta’ armi tan-nar fl-Istati Uniti f’;urnata wa[da se[[ f’Novembru tal-2011 meta ntalbu 129,166 background search.

Minn mindu kwa]i sena ilu sar l-attentat fuq il-membru tal-Kungress Amerikan Gabrielle Giffords, ]diedet ilpressjoni biex ji]diedu lkontrolli fuq il-pussess ta’ armi. Giffords kienet salvat wara li ntlaqtet f’rasha i]da sitt persuni o[ra nqatlu.

IN-NAZZJON Ilt-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13 IL-LIBJA

Imxejjen kumplott

I?-?INA> Ra;el ?ini] jag[mel l-a[[ar irtokki lil skultura fir-ramel tal-eks dittatur tal-Korea ta’ Fuq Kim Jong-il tul il-kosta max-Xmara Yangtze f’Wuhan. (ritratt Reuters)

Peninsola f’salib it-toroq 69 sena.

Fi tmiem il-;img[a li g[addiet, il-Kummissjoni Nazzjonali tad-Difi]a wissiet lill-komunità internazzjonali biex ma tistenna ebda bidla fit-tmexxija ;dida tal-pajji].

F’diskors lin-nazzjon, Lee Myung-bak qal li l-pa/i kienet prijorità u issa kienet “infet[et tieqa ta’ opportunità” g[al relazjoni a[jar mal-Korea ta’ Fuq. Hu qal li s-sitwazzjoni filKorea ta’ Fuq issa kienet die[la f’fa]i ;dida u g[andu jkun hemm opportunità ;did fost il-bdil u l-in/ertezza.

Kim Jong-il kien mexxa lKorea ta’ Fuq minn mindu miet missieru, Kim Il-Sung, fl-1994.

Dan il-pajji] fqir u i]olat i]da b’wa[da mill-akbar armati fid-dinja kif ukoll filpussess ta’ armi nukleari, qed ibati minn nuqqas kbir ta’ ikel. G[ajnuna li ting[ata l-

ewwel ting[ata lill-militar u mbag[ad lill- poplu.

F’dawn l-a[[ar sentejn kien hemm [afna tensjoni bejn i]]ew; Korei. Id-de/i]joni ta’ Lee li jorbot l-g[ajnuna ma’ progress fid-di]arm nukleari kien irrabja [afna lil Pyongyang u l-Korea ta’ Fuq kienet g[arqet bastiment talgwerra tal-pajji] ;ar f’Marzu tal-2010 u 46 ba[ri tilfu [ajjiethom u tmien xhur wara kienet ibbumbardjat g]ira talKorea t’Isfel u erba’ persuni tilfu [ajjithom.

Pyongyang isostni li flewwel ka] ma kellhiex x’taqsam u fit-tieni kienet provokata.

F’dawn l-a[[ar ;ranet, Seoul kien ukoll kikritika talli naqas li jibg[at delegazzjoni formali g[all-funeral ta’ Kim Jong-il.

Sadattant Kim Jog-un qatta’ l-Ewwel tas-Sena j]ur taqsimiet militari fil-pajji].

IL-VATIKAN

Il-Papa se j]ur Kuba T[abbar li l-Papa Benedittu XVI se j]ur Kuba bejn is-26 u t-28 ta’ Marzu u matul din i]-]jara jmexxi ]ew; quddisiet fil-miftu[ fuq din il-g]ira Komunista.

Il-Papa, li g[andu 84 sena, se jmur Kuba mill-Messiku u jag[mel l-ewwel waqfa tieg[u f’Kuba f’Santiago, fejn se jiltaqa’ mal-President Raul Castro u mbag[ad fis27 ta’ Marzu jmur Havana.

Il-quddies li se jmexxi se jkunu f’Santiago u Havana u se jmur jara l-aktar ikona reli;ju]a mag[rufa fil-pajji],

tajiet Libjana responsabbli g[all-elettriku.

Il-Gvern provi]orju Libjan kien ta sal-20 ta’ Di/embru biex il-gruppi armati jitilqu minn Tripli u [afna minnhom telqu l-;img[a li g[addiet.

Naker qal i]da li numru ta’ gruppi rritornaw lura Tripli s-Sibt. Dan sar b[ala turija ta’ sa[[a wara rapporti li bdew jduru t-toroq partitarji ta’ Gaddafi.

L-awtoritajiet Libjani qed jippruvaw jikkonvin/u lilleluf ta’ ;ellieda li ;;ieldu kontra l-forzi ta’ Gaddafi biex jissie[bu fil-forzi tassigurtà u s-servizz /ivil.

Naker u mexxejja tal-milizji o[ra qalu li jridu garanziji li n-nies tag[hom kienu se jit[allsu mill-Gvern qabel ma jissie[bu.

IT-TUNE}IJA

IL-KOREA

Skont id-diskors tal-Ewwel tas-Sena tal-President talKorea t’Isfel Lee Myungbak, il-peninsola Koreana tinsab f’salib it-toroq u hemm l-opportunitajiet g[allbidla.

Hu i]da wissa li l-Korea t’Isfel kienet se twie;eb bilqawwa jekk tkun provokata mill-Korea ta’ Fuq ma’ min teknikament tinsab fi stat ta’ gwerra. I]da hu qal li l-mira ewlenija kienet l-istabbiltà u li t-ta[ditiet mag[rufa b[ala “g[ajnuna bi skambju g[addi]arm nukleari” jistg[u jer;g[u jibdew jekk Pyongyang jieqaf mill-attività nukleari.

Nhar il-{add, il-Korea ta’ Fuq [e;;et li/-/ittadini tag[ha biex jiddefendu lillmexxej ;did Kim Jong-un sal-mewt.

Kim Jong-un [a post missieru Kim Jong-il, li miet fis-17 ta’ Di/embru f’età ta’

Mexxej ta’ milizja ewlenija fil-Libja qal li ;ellieda ta[t il-kmand tieg[u kienu qabdu disa’ partitarji ta’ Muammar Gaddafi li kienu qed jikkonfoffaw biex itajru l-linji ewlenin tal-elettriku Lejliet l-Ewwel tas-Sena.

Skont Abdullah Naker, dawn l-ir;iel kienu filpussess ta’ splussiv u li dawn kienu t[allsu minn grupp ta’ negozjanti b’rabtiet mal-eks ditattur Libjan li nqatel f’Ottubru wara li rribelli [adu l-kontroll ta’ Sirte, il-belt fejn trabba.

Naker qal li b’kollox kienu arrestati disa’ persuni u issa kienet qed issir tfittxija g[all-kompli/i tag[hom.

Jidher li l-pjan kien li jitpo;;a splussiv f’diversi postijiet fil-kapitali Tripli skont stqarrija mill-awtori-

l-istatwa tal-Madonna talKarità f’El Cobre.

I]-]jara Papali hi parti mi//elebrazzjoni tal-400 anniversarju mis-sejba talistatwa. Din jing[ad li nstabet f’wi// il-ba[ar minn tliet sajjieda f’bajja fil-Lvant ta’ Kuba.

Nhar il-:img[a, replika talistatwa temmet pelle;rina;; ta’ 16-il xahar madwar Kuba.

Din kienet l-ewwel darba li dan sar mis-snin [amsin u kien indikazzjoni tat-titjib fir-relazzjonijiet bejn ilKnisja u l-Gvern Komunista

li g[al [afna snin kellhom relazzjonijiet []iena wara rrivoluzzjoni fl-1959.

Ir-relazzjonijiet bdew jaqilbu g[all-a[jar fis-snin disg[ajn u mbag[ad [adu spinta l-quddiem meta fl1998 ]ar il-pajji] il-Papa :wanni Pawlu II u komplew jimxu l-quddiem fl-2010 meta l-Knisja Kattolika la[qet ftehim ma’ Castro dwar il-[elsien tal-pri;unieri politi/i.

Il-Papa se jmur il-Messiku g[al tliet ijiem qabel ma jmur Kuba.

Jis[aq li se tkun protetta l-libertà Il-President ;did tatTune]ija Moncef Marzouki qal li l-Kostituzzjoni ;dida tat-Tune]ija bi probabbiltà kbira se jkollha riferenzi g[ad-drittijiet tan-nisa u llibertà individwali u l-pajji] kien se jkollu b]onn kunsill Kostituzzjonali biex jara li dak li jkun hemm filKostituzzjoni ;dida jkun rispettat.

Marzouki, li kien pri;unier politiku fi ]mien it-tmexxija tal-President Zine al-Abidine Ben Ali, kien elett President b[ala parti minn ftehim ta’ qsim tal-poter mal-partit Islamiku Ennahda, ir-rebbie[ tal-ewwel elezzjoni demokratika fit-Tune]ija li saret f’Ottubru tas-sena li g[addiet.

I]da l-kariga bl-aktar poteri, dik ta’ Prim Ministru, se tkun f’idejn Hamadi Jbeli, tal-Ennahda.

Dan qanqal t[assib fost xi w[ud li t-Tune]ija tista’ xxaqleb lejn li;ijiet morali u legali stretti Islami/i li jmorru kontra l-valuri ta’ libertà.

I]da Marzouki insista li dan ma kienx lok ta’

t[assib u insista li r-rispett tal-bniedem u d-drittijiet tan-nisa kienu kundizzjoni importanti biex sar il-ftehim ta’ qsim ta’ poter.

Il-koalizzjoni ta’ partiti issa qed ifasslu Kostituzzjoni ;dida li lPresident Tune]in qal kienu se j[addnu dawk it-talbiet fil-li;i tal-pajji].

Hu qal li fi probabbiltà kbira se jkun hemm Kostituzzjoni li hi spe/ifika [afna dwar id-drittijiet talbniedem, dwar id-drittijiet tan-nisa u dwar il-libertà pubblika u privata.

Marzouki i]da qal li kien se jkun hemm b]onn Qorti Kostituzzjonali biex jipprote;i l-Kostituzzjoni.

It-Tune]ija, sena ilu, kien il-post minn fejn beda n-nar tar-Rebbieg[a G[arbija u li wasslu beix [arab millpajji] Ben Ali li kien ilu jmexxi l-pajji] g[al 23 sena.

Marzouki qal li d-ditattura li kien hemm kienet [alliet il-feriti tag[ha fuq ilpoplu Tune]in u kien se jsir minn kollox biex fil-pajji] ma jer;ax ikun hemm ditattura o[ra.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

14 Opinjoni

{tie;a li jkomplu jissa[[u l-komunitajiet ekkle]jali Biex il-komunità ekkle]jali tkun qrib il-bniedem mitluf, nara l-ur;enza li nirriflettu ftit kif qed ng[ixu l-vokazzjoni tag[na b[ala Knisja. Hawn min g[andu rifjut tal-Knisja u juri dan ir-rifjut pubblikament.

Nistaqsi liema Knisja qed ti;i rifjutata. Il-Knisja vera ta’ Kristu jew il-Knisja li ma]]mien il-bniedem bena wa[du u li g[andha b]onn ti;i riformata? Billi, kif jikteb Don Primo Mazzolari, “il-parro//a hi l-Knisja qrib id-dar talbniedem”, nixtieq nag[tikom ftit punti dwar kif nara li hemm b]onn intejbu l-komunitajiet ekkle]jali tag[na.

Il-komunità parrokkjali ma tistax tibqa’ komunità tal-qaddisin imma trid tkun il-komunità tal-Qaddis, :esù Kristu.

Hu ]-]mien li nirrivedu. Ilqaddisin g[andhom post filkalendarju litur;iku u huma e]empju importanti g[all-[ajja tan-Nisrani g[ax huma dawk li a//ettaw lil Kristu. Imma lpunt fokali tal-[ajja tal-komunità g[andu jkun Kristu. Hu g[ajb u faqar spiritwali li g[andna min jaf jew min hu entu]jasta g[al qaddis jew g[al qaddisa mbag[ad m’g[andux dik il-passjoni g[al Kristu!

Kristu hu r-ra;uni g[ax te]isti l-komunità parrokkjali.

L-affarijiet l-o[ra huma g[ajnuniet. Ming[ajr Kristu ma ng[addux. Ming[ajr ilqaddisin ng[addu.

Komunitajiet proattivi

Hemm b]onn li a[na nag[mlu mill-komunitajiet ekkle]jali tag[na komunitajiet

mhux li jiddefendu imma li jkunu proattivi. {afna drabi na[lu l-[in tag[na niddefendu l-po]izzjonijiet tag[na. Imma hu l-mument li b[ala Knisja, artikulata f’komunitajiet parrokkjali, naraw din ir-realtà tal-bniedem mitluf, nosservaw x’inhuma l-[ti;iet tieg[u u nirrispondu g[alihom biex ng[inuh jag[mel esperjenza ta’ Kristu li jfejjaq!

Biex nag[mlu hekk hu imperattiv li l-komunitajiet parrokkjali ma jkunux f’idejn id-dilettanti imma f’idejn operaturi pastorali li huma ffurmati. Hawn tidher bi/-/ar l-importanza tal-formazzjoni permanenti. G[andna wisq dilettanti]mu fil-Knisja. Forsi din hi wa[da mir-ra;unijiet g[aliex il-Knisja mhix qrib dar in-nies. Ma nistg[ux nitilfu dan il-mument ta’ grazzja li qed ng[ixu.

Biex intejbu din is-sitwazzjoni n[e;;e; lill-membri kollha tal-komunità biex jie[du bis-serjetà l-formazzjoni Nisranija partikularment il-formazzjoni g[all-“ministeri” fil-komunità.

Sagramenti u kateke]i

A[na nemmnu li s-sagramenti huma l-g[ejjun tal-grazzja. Dawn huma importanti [afna fil-[ajja tag[na l-Insara.

Imma nara li je[tie; nag[mlu qab]a u l-[idma pastorali tag[na ma tkunx pastorali //entrata biss fuq i/-/elebrazzjoni tas-sagramenti imma tkun pastorali li tag[ti importanza lix-xandir tal-Evan;elu.

Fostna hawn min ma jafx lil Kristu. G[andna min hu serja-

nitolbu biex ji;i //elebrat xi sagrament, din tkunx talba [ier;a mill-g[arfien u x-xewqa tag[na biex nitwa[[du ma’ Kristu.

mill-Isqof Mario GRECH

ment nieqes mill-g[arfien dwar :esù! Fil-laqg[a li kelli mal-kappillani fil-bidu ta’ Novembru, dawn qaluli li llum ji;una tfal g[at-Tqarbina li ma jafux iroddu s-salib. Dawn huma wliedna! U jekk qed nitkellmu mid-drittijiet tat-tfal, irridu ng[idu li t-tfal ukoll g[andhom id-drittijiet g[all[ajja tal-ispirtu.

Nixtieq li l-Knisja u l-komunitajiet parrokkjali tag[na jinterpellaw lilhom nfushom dwar x’inhuma r-ra;unijiet g[aliex hawn din l-injoranza dwar Kristu. G[aliex hawn din l-injoranza fil-[ajja spiritwali.

Ninsabu f’dan l-istadju!

G[alhekk hemm b]onn li aktar milli nenfasizzaw fuq is-sagramenti rridu nippreparaw lilna nfusna biex niltaqg[u ma’ Kristu fis-sagramenti.

Altrimenti jekk is-sagramenti mhumiex imdawlin b’kateke]i tajba, nibqg[u nikkunsidrawhom b[ala ma;ija jew sempli/i ritwali li jag[mlu parti mill-kultura tag[na.

Tajjeb nistaqsu jekk meta

Wa[da mil-laqg[at tal-Isqof Mario Grech f’G[awdex, li g[enet fit-ti;did ekkle]jali

Fejn jg[ix il-bniedem Il-pastorali tag[na g[adha wisq marbuta mat-“tempju”!

Il-mument fit-tempju hu importanti g[ax hi l-pre]enza tag[na quddiem :esù li timliena bl-ener;ija spiritwali, apostolika u umana. Imma ma

nistg[ux nibqg[u mag[luqin fil-“knisja” imma nimbuttaw lilna nfusna biex no[or;u fittoroq u niltaqg[u mal-bniedem tat-triq! Daqskemm hu importanti li d-djar ikunu qrib ilKnisja daqstant ie[or me[tie; li l-Knisja tkun qrib id-djar tan-nies. Hu imperattiv li nag[mlu l-passa;; mill-“kult” g[all-kultura tal-lum fis-sens li ma nib]g[ux in/appsu jdejna fl-g[a;na tal-[ajja ta’ kuljum u ninteressaw ru[na fil-[ajja ordinarja tal-bniedem u talfamilja.

Gruppi ta’ formazzjoni

Hemm b]onn li l-komunitajiet parrokkjali tag[na ma jibqg[ux komunitajiet talmassa. Ma nintilfux fuq innumri imma nfittxu l-kwalità tal-[ajja Nisranija. Tajjeb li na[dmu biex il-parro//a tkun komunità tal-komunitajiet fejn ilkoll kemm a[na nfittxu dik il-komunità, l-g[aqda jew lesperjenza li tg[inna biex ma nintilfux u biex ikollna direzzjoni fil-[ajja. Din hi l-Knisja li hemm b]onn tkun qrib ilbniedem tal-lum li timxi mieg[u u tkun qrib darek.

Nag[tikom esperjenza. Jien g[amilt sena kappillan u kont no[ro; wara l-bibien. Kont nag[mel il-;bir wara l-bibien u kienet il-qatla tieg[i, kif inhi l-qatla tal-kappillani tag[na, imma kont no[ro; kif inhu dmir tieg[i. Kont no[ro; ukoll biex nistieden lill-familji f’mument jew ie[or g[all-kateke]i u t-talb. Ma ninsiex li darba [abbatt bieb u ;iet mara tag[tini xi [a;a. Staqsietni fejn hi l-bor]a u g[edtilha li ma kontx qed ni;bor imma nqassam! G[edtilha “;ejt nistiednek biex issib postok fi grupp, f’komunità ]g[ira, biex ilKnisja tag[tik il-;id veru tag[ha, lil Kristu”.

Hawn irridu naslu biex ikollna Knisja skont il-qalb ta’ :esù. Knisja li b[ar-Rag[aj itTajjeb tkun mhux biss su;;ett so/jali li j;ib bidla fil-kultura imma tkun l-ewwel u qabel kollox komunità mdakkra blispirtu ta’ Kristu r-Rag[aj itTajjeb li j[obb lil kul[add b’mod partikulari lin-nag[a; mitlufa!

Sinjali po]ittivi

F’din il-kitba ma nistax ma nfissirx l-apprezzament tieg[i g[ad-diversi realtajiet u esperjenzi li hemm fil-Knisja tag[na u fil-komunitajiet parrokkjali tag[na. Insellem lillkappillani kollaboraturi tieg[i li naf kemm huma impenjati biex flimkien nippruvaw nag[tu din il-linja pastorali li qed nikteb dwarha.

Qaluli li fil-parro//a talG[arb bdew Komunità Ewkaristika ;dida u kien hemm konkorrenza sabi[a [afna. Kont ma’ Komunità Ewkaristika li tiltaqa’ fil-knisja ta’ :esù Nazzarenu xXag[ra u l-presbiteru fl-a[[ar tal-quddiesa talabni nag[ti lmandat lil tliet koppji li ilhom jattendu [afna snin f’din ilKomunità biex issa jmorru filKomunità l-;dida tal-G[arb [alli jg[inu lil dawn jag[mlu l-esperjenza ta’ Kristu. B[al dawn hemm esperjenzi o[ra.

Dawn huma sinjali po]ittivi [afna li sew inkunu nafu bihom. Huma konferma ta’ komunità ekkle]jali missjunarja. Kemm nixtieq li dawn joktru! Inrodd [ajr minn qalbi lil Alla talli intom tift[u qlubkom g[all-Bxara t-Tajba. Inqawwu qlubna g[ax jekk in-nag[;a ntilfet, Kristu ma qatax qalbu minnha u misjuq mill-im[abba g[adu ji;ri warajha. Ag[mlu lqalb. A[na g[andna proposta x’nag[mlu lill-bniedem tallum mitluf. Sew li nit[e;;u aktar fil-[ajja Nisranija u fil[idma tag[na biex lill-bniedem tal-lum indewquh ilbenna ta’ Kristu.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

Ittri 15

Il-programm ‘Evidenza’ fuq NET Television Irrid nifra[ lill-;urnalista Dione Borg, lit-tim tieg[u u lil NET Television g[all-programm Evidenza, li hu wie[ed mill-aqwa programmi li qatt kellna fuq l-istazzjonijiet Maltin.

B[ala kumment ]g[ir ng[id dan: Il-Prof. Edwin Grech qal li fid-delitti ta’ Wilfred Cardona, Raymond Caruana,

l-Accountant Cauchi u Karin Grech ma nqabdux il-[atja min[abba ra;unijiet politi/i, u li hemm xi id mo[bija warajhom.

Ta’ min ifakkar li dawn iddelitti kollha saru fi ]mien Gvernijiet So/jalisti!

G.L. Camilleri Il-Furjana

Mo[[ ba[[ Ma’ /erti ka]ini tal-Labour hemm kartellun li jg[id ‘Gonzi jasal sal-mistoqsijiet u Muscat jag[ti s-soluzzjonijiet’. Tassew li min [are; b’dan il-[sieb ng[idlu li mo[[u kien fis-s[ab u ma jafx x’qieg[ed isir madwaru.

Kieku dan il-bniedem irrifletta sew qabel ma [are; b’din il-fro;a u jara kemm lidea tieg[u ma toqg[odx lil Lawrence Gonzi, na[seb li kien ibiddel fehmtu, i]da g[all-kuntrarju baqa’ g[addej bil-[sieb.

Biex infakkru dawk lg[axar mistoqsijiet li Gonzi tah biex jirrispondi u baqa’ ma qal xejn fuqhom, fuq il-kur-

rikulu tal-familja fuq ledukazzjoni u fuq il-maltemp ekonomiku, kollox ba[[ u bqajna ma [adna ebda risposta ming[andu. Dejjem jikkritika u qatt ma joffri xi soluzzjoni.

Allura mhux a[jar li lkartellun jaqra hekk: Joe Muscat bla soluzzjoni u Lawrence Gonzi bid-domandi b[alma kul[add jaf. Billi deher wi// il-Prim Ministru m/ajpar u ta’ Joe sabi[, xorta wa[da nistg[u nibqg[u nag[rfuh. Fuq kollox, min ma jkunx ja[mlek, jag[mel minn kollox biex imaqdrek, g[ax lispi]jar milli jkollu jag[tik.

G. Busuttil

In-Naxxar

Jekk se ssuq...

TIXROBX!

L-e//essi []iena f’kollox Mela dan l-a[[ar qamet kuxjenza s[i[a favur l-annimali. Kif ktibt kemm-il darba m’iniex favur il-mo[qrija, u nemmen li min jinqabad ja[qar xi annimal g[andu j[allas ta’ g[emilu.

I]da li nisma’ kif smajt dan l-a[[ar, li numru ta’ gruppi jag[mlu dimostrazzjoni kontra l-u]u ta’ annimali fi//irklu, g[alija hi da[qa li tidwi.

Tarax. Stqarru li g[andhom ji;u /rieki ming[ajr annimali. ?rieki li jda[[qu! Iva possibbli fl-2011, dan il-poplu miniskulu Malti g[adu jemmen li rridu mmorru lura fi ]mien Mintoff? Naraw i//ikkulata Mars, Bounty, KitKat u o[rajn fuq ittelevi]joni, u hawn Malta ntieg[mu d-Deserta? Hekk iriduna dawn il-gruppi?

Naraw u nitpaxxew bl-annimali ta/-/irku f’pajji]i o[ra u fostna nilag[buha tal-puri aktar mill-puri?

U xi jridu jg[idu biha ‘/irku li jda[[aq’? Ma nifhimhiex. G[alija, /irku g[ad-da[q, hu attendenza

g[al kummiedja Maltija. I]da wkoll il-kummiedji saru ri/iklati u d-da[q tag[hom sar inissel biki minflok.

Nemmen li l-annimali ta//irku mhux talli draw mag[luqin u mg[allmin, talli kieku kellna n[alluhom fillibertà tal-foresti mnejn ori;inaw, ti;ihom ag[ar, g[ax jispi//aw jinqatlu b’xi tir.

Ma ninsewx x’g[ag[a g[amilna ]mien ilu u kemm fra[na, meta tigra ta/-/irku welldet f’pajji]na. Ritratti kontra ritratti mlew il-fa//ati tal-;urnali Maltin. Wara kollox, li annimal jitg[allem jag[ti wirja ma fiha xejn [a]in, daqskemm m’hemm xejn [a]in li t-tfal ]g[ar jintbag[tu l-iskola biex jimxu ’l quddiem. Forsi hawn xi [add jemmen li t-tfal jie[du gost imorru l-iskola? }gur li le.

I]da l-;enituri, u l-aktar dawk li ja[dmu – qed jitkellmu ripetutament – biex kemm jista’ jkun il-[in tal-iskejjel jitwal u jinqatg[u wkoll ilvaganzi tas-sajf.

Allura tg[id se nispi//aw nikkalpestaw xi drittjiet ta’

wliedna ]g[ar u nag[mlu kampanja favur id-drittijiet tal-annimali? G[alija bla sens.

U lanqas nemmen li /-/rieki kollha ju]aw il-mo[qrija malannimali tag[hom. Rajt xi filmati fuq l-internet, i]da nemmen li min ikollu l-annimali u jrid jg[ix minn fuqhom, ma jistax jippermetti s-swat li jissemma.

Ng[id g[alija smajt kemmil darba t-tvenvin tal-frosta fi/-/rieki, i]da qatt ma rajt ilfrosta tmiss ma’ dahar xi annimal. U aktar smajt b’annimali li jispi//aw joqtlu liddomaturi milli lid-domaturi joqtlu lill-annimali.

G[alhekk g[andu jkollna sens ta’ parità f’dak kollu li nissu;;erixxu. L-e//essi huma []iena f’kollox.

U [arsa lura nara t-tfulija tieg[i fi trobbija ri;ida u dixxiplinata, marbuta ma’ xi daqqa jew tnejn, u t-trobbija tal-lum, fejn ix-xebg[a mhix permessa u flok libertà sar hawn libertina;;. Hi din li wkoll irridu g[all-annimali?

Paul Bonello Il-{amrun

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

Kalendarju 17

16 Kalendarju

TITWILA LEJN DAK LI :ARA TUL L-2011

Jannar>

Jannar> Tfajla Russa nstabet fgata f’appartament fix-Xemxija. Eventwalment, omm il-vittma ;iet arrestata u akku]ata bil-qtil

L-2010 bdiet b[al kull sena o[ra, b’/elebrazzjonijiet kbar madwar id-dinja, mhux linqas f’Malta.

I]da pajji]na kellu ra;unijiet o[ra g[aliex ji//elebra din is-sena - minkejja li diversi pajji]i kienu g[adhom qeg[din i[ossu l-effetti tarre/essjoni, u l-prezz ta]-]ejt baqa’ jog[la, pajji]na kellu ri]ultati tajbin f’diversi oqsma tal-ekonomija.

I/-/ifri g[all-2010 wrew li kienu ]aru Malta iktar minn miljun u tliet mitt elf turist, li bejniethom nefqu biljun ewro. }died ukoll it-turi]mu bil-cruise liners u s-safar tal-Maltin. U bejn Jannar u Novembru li]bilan/ tal-Gvern naqas b’mija u tliet miljun ewro.

F’Novembru t[abbar li l-qg[ad naqas b’iktar minn 900. Andament tajjeb g[ar-ristoranti, lukandi u tal[wienet. Komplew jor[su l-medi/ini u ]diedet lg[ajnuna tal-Gvern f’benefi//ji so/jali. * Il-Maltin re;g[u wrew solidarjetà ma’ xulxin.

F’L-Istrina n;abru ]ew; miljun u tliet mitt elf ewro.

G[ad-Dar tal-Providenza n;abru iktar minn sitt mija, tmienja u sittin elf ewro.

Kronaka * Wara xahar imfittex b’rabta mas-serqa millferg[a tal-HSBC f’{al Qormi, Fabio Psaila ta ru[u b’idejh lill-Pulizija. B’rabta mal-istess ka], tressaq ilQorti Darren Debono, mag[ruf b[ala t-Topo. * Tfajla Russa nstabet fgata f’appartament fixXemxija. Eventwalment, omm il-vittma ;iet arrestata

Frar>

Jannar> :ew Malta l-Kan/illier :ermani] Angela Merkel u l-President tal-Parlament Ewropew, Jerzey Buzek

Iddominat is-sitwazzjoni fl-E;ittu, fejn il-poplu ni]el fit-toroq jirvella kontra t-tmexxija ta’ Hosni Mubarak

* Matul Frar ;iet approvata l-mozzjoni dwar iddivorzju – Il-Partit Nazzjonalista jg[id li se jie[u po]izzjoni kontra, filwaqt li jibqa’ miftu[ g[al opinjonijiet differenti. * Se[[ew protesti vjolenti fil-Libja, fil-Bahrain, flAl;erija u fil-Yemen. Protesti li he]]ew lid-dinja G[arbija u [allew g[exieren mejta. Fl-E;ittu jirri]enja l-President E;izzjan Hosni Mubarak wara 18-il ;urnata ta’ protesti. Protesti li wasslu biex inqatlu g[exieren ta’ nies u mijiet o[ra ndarbu. Marri]enja tal-President E;izzjan saret mew;a ta’ /elebrazzjonijiet fil-qalba tal-Kajr u madwar il-pajji] kollu. * Fi Brussell, il-kapijiet tal-istati membri talUnjoni Ewropea kkundannaw il-vjolenza fl-E;ittu, i]da l-kap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat insista li Malta g[andha tie[u vanta;; biex jin;iebu t-turisti li kienu sejrin lejn l-E;ittu u t-Tune]ija. Dikjarazzjoni li ;iet ikkritikata g[ax ried jag[mel kapital missitwazzjoni. * Is-sitwazzjoni fit-Tune]ija baqg[et instabbli [afna. Delegazzjoni tal-Parlament Ewropew, fosthom l-Ewroparlamentari Simon Busuttil, ]aret ilpajji]. * {idma mill-Gvern Malti biex /ittadini Maltin jirritornaw mil-Libja. Evakwati l-Maltin u eluf ta’ barranin bl-art u bil-ba[ar. Sadattant komplew ilprotesti quddiem l-ambaxxata Libjana f’Malta, biex l-ambaxxatur jirri]enja. * Iktar tard fix-xahar, ]ew; ajruplani Libjani g[amlu n]ul ta’ emer;enza f’Malta wara li ma a//ettawx li jisparaw fuq in-nies.

Divorzju * Tirranka d-diskussjoni fuq id-divorzju. Il-Gvern jg[id li jrid li l-mozzjoni dwar ir-referendum fuq iddivorzju tkun diskussa kemm jista’ jkun malajr. IlPrim Ministru kkonsulta mad-deputati u ppropona ddata tat-28 ta’ Mejju biex isir ir-referendum. I]da lPartit Laburista baqa’ ma [ax po]izzjoni fuq iddivorzju. Is-Segretarju :enerali Paul Borg Olivier, qal li l-Partit Nazzjonalista se jie[u po]izzjoni dwar id-divorzju g[ax hekk titlob is-serjetà politika.

Approvata l-mozzjoni fuq id-divorzju – Il-Partit Nazzjonalista j[abbar li se jie[u po]izzjoni kontra,

u akku]ata bil-qtil. * Anna Spiteri ntbag[tet 17-il sena [abs wara li nstabet [atja li da[[let Malta tliet kilogrammi u nofs droga eroina. * In-negozjant Joe Baldacchino tilef [ajtu, [ames xhur wara li persuna sparatlu tiri f’dahru u [arbet b’mutur. * F’:erusalemm ing[atat l-a[[ar tislima lis-soru Maltija li mietet f’in/ident tat-traffiku f’I]rael lejlet il-Milied. * Miet ukoll Robert Attard, ]ag[]ug[ ta’ 18-il sena li tilef [ajtu f’in/ident ta’ tray sliding f’Ta’Qali. * Pulizija ta’ 30 sena tilef [ajtu tra;ikament meta nqabad minn mutur tal-[art fis-Si;;iewi. * F’Jannar mietu wkoll tliet personalitajiet: Annabelle Vassallo - il-mara li g[exet il-marda talkan/er b’kura;; kbir u ispirat lil kul[add bis-sbu[ija tal-[ajja, l-eks Ministru Nazzjonalista George Hyzler, u l-Isqof Emanuel Gerada – il-bniedem li wassal g[all-ftehim fil-kwistjoni tad-dnub mejjet. * F’Jannar t[abbar li l-Papa kien se ji;i beatifikat f’Mejju. U An;elik Caruana twaqqaf mis-sigurtà talVatikan i]da rnexxielu jg[addi ittra lill-Papa b’messa;;i, skont hu, ming[and il-Madonna. * :ew Malta l-Kan/illier :ermani] Angela Merkel u l-President tal-Parlament Ewropew Jerzey Buzek. * Il-Kummissjoni Ewropea [abbret li waqqfet ilpro/eduri kontra Malta – l-uniku pajji] li la[aq il-

filwaqt li jibqa’ miftu[ g[al opinjonijiet differenti.

Investiment * Il-kumpanija :ermani]a Prominent fet[et ittielet impjant tag[ha f’Malta. Il-Prim Ministru inawgura investiment ta’ [ames miljun ewro. * Jinkisbu tliet miljun u erba’ mitt elf ewro millUnjoni Ewropea g[all-34 sit ta’ Natura 2000.

Turi]mu * Cruise Liner ie[or jer;a’ jibda jid[ol fil-port ilkbir. Il-Costa Concordia timmira li din is-sena ;;ib lejn Malta mal-elf turist.

Pro;etti * Is-Salini se jkunu riabilitati. Il-MEPA approvat il-pro;ett b’fondi tal-Unjoni Ewropea. Se jibdew jintu]aw is-salt pans u jinbena /entru tal-vi]itaturi. * Inawgurat night shelter ie[or, din id-darba filMellie[a. * L-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta meqjus laqwa ajruport fl-Ewropa. St[arri; iqieg[du wkoll firraba’ post fid-dinja, fost ajruporti li jg[addu minnhom sa [ames miljun passi;;ier. * Da[let fis-se[[ skema o[ra tal-ba;it favur lintrapri]i ]g[ar. Miljun ewro biex jg[inu intrapri]i ]g[ar jag[mlu l-qab]a g[as-swieq internazzjonali. * Ting[ata g[ajnuna lil studenti li jispi//aw missekondarja bla kwalifiki. * Jintla[aq qbil bejn il-Gvern u l-bejjieg[a talMonti dwar il-post il-;did fejn kellhom jarmaw. * T[abbar il-pjan nazzjonali fuq il-kan/er. Jiffoka fuq il-prevenzjoni, l-iscreening, il-kwalità, l-appo;; personali u r-ri/erka. * Il-Gvern [are; sej[a g[all-offerti g[at-trasport bil-ba[ar bejn Malta u G[awdex. Possibbiltà ta’ kompetizzjoni g[all-Gozo Channel. * Bdew il-laqg[at mal-unions dwar il-futur tal-Air Malta. Il-Gvern qal li d-diskussjoni se tkompli filkumitat tar-ristrutturar. * Sar mag[ruf li elfejn ;enitur qed igawdu minn tnaqqis fit-taxxa g[ax bag[tu t-tfal f’child care centre. Sebat elef u [ames mitt mara da[lu lura fissuq tax-xog[ol. * Inawgurat il-pitch ;did u fa/ilitajiet sportivi o[ra ta’ Sliema Wanderers f’Tignè Point. Investiment ta’ iktar minn erba’ miljun ewro.

miri finanzjarji tieg[u. Waqqfet ukoll linvestigazzjoni dwar l-estensjoni tal-Power Station ta’ Delimara. * Il-kumpanija Arriva bdiet tilqa’ lapplikazzjonijiet g[ax-xufiera li se ja[dmu fis-servizz il-;did tat-trasport pubbliku. Applikaw 2,500 persuna. * Kompliet id-diskussjoni fuq il-bini ta’ mina bejn Malta u G[awdex. * T[abbru d-dettalji tal-e]amijiet li [adu post dawk tal-Junior Lyceum. * I]-]ag[]ug[ Thomas Cremona u s[abu kisru rekord ta’ qdif fl-O/ean Atlantiku.

Jannar kien xahar importanti wkoll fl-a[barijiet internazzjonali. * Iddominat is-sitwazzjoni fl-E;ittu, fejn il-poplu ni]el fit-toroq jirvella kontra t-tmexxija ta’ Hosni Mubarak. Komplew ukoll il-protesti vjolenti fitTune]ija. * Il-kap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat insista li Malta g[andha tie[u vanta;; biex jin;iebu t-turisti li kienu sejrin lejn l-E;ittu u t-Tune]ija. Dikjarazzjoni li ;iet kritikata g[ax ried jag[mel kapital missitwazzjoni. * Maltemp qawwi [alla 350 persuna mejta filBra]il. * Attakk terroristiku f’ajruport f’Moska [alla iktar minn 35 persuna mejta.

Frar> :iet approvata l-mozzjoni dwar id-divorzju – Il-Partit Nazzjonalista jg[id li se jie[u po]izzjoni kontra, filwaqt li jibqa’ miftu[ g[al opinjonijiet differenti

Kronaka * L-Erbg[a 2 ta’ Frar, ra;el ta’ 58 sena spi//a filperiklu tal-mewt wara li ntradam ta[t saqaf li ;;arraf f’Santa Venera. * Fit-13 tax-xahar, tfajla ta’ 15-il sena kienet filperiklu tal-mewt wara in/ident. Kienet passi;;iera f’karozza mal-[abiba tag[ha li wkoll kellha 15-il sena. * Serqa ma[duma sew f’ferg[a tal-Bank of Valletta. Mara taljena kaxxiera sakemm ]ew;t ir;iel serqu bor]a b’erbatax-il elf ewro. * Fl-a[[ar jum ta’ Frar saret qabda kbira ta’ droga.

{ames kilogrammi kokaina nstabu mo[bija f’karozza impurtata mill-Italja. Ra;el arrestat dwar il-ka].

Frar> Protesti quddiem l-ambaxxata Libjana f’Malta, biex l-ambaxxatur jirri]enja

provi biex Berlusconi jg[addi ;uri akku]at bi prostituzzjoni ta’ tfajliet ta[t l-età. * Fi New Zealand, terremot qawwi kejjel sitta punt tlieta fuq l-Iskala Richter. G[exieren mejta u o[rajn midruba. * L-Irlandi]i vvutaw f’elezzjoni bikrija. Wara li kellu jirrikorri g[all-mi]uri ta’ awsterità l-Gvern kien mistenni jaqla’ tkaxkira. * Il-film The King’s Speech iddomina l-Oscars ta’ din is-sena. B[alu, b’erba’ academy awards, spikka The Social Network, film dwar il-[olqien talfacebook.

Frar> Thomas Cremona u t-tim ta’ Sera G jiksru rekord dinji tal-iktar qadfa velo/i tal-Atlantiku. Isir l-ewwel Malti li qadef dan l-o/ean

Qorti * L-eks spettur David Gatt [are; bi ple;;. Issentenza fil-;uri dwar traffikar ta’ immigranti differita g[al Marzu. * Somalu mixli li pprova joqtol lil sie[bu ma jinstabx [ati. I]da l-;urati sabuh [ati ta’ feriti gravi u spi//a kkundannat [ames snin [abs.

Sport u divertiment * Thomas Cremona u t-tim ta’ Sera G jiksru rekord dinji tal-iktar qadfa velo/i tal-Atlantiku. Isir l-ewwel Malti li qadef dan l-o/ean. * Glenn Vella reba[ il-Malta Eurovision Song Contest. One Life ntg[a]let biex tirrappre]enta lil Malta fil-:ermanja fit-12 ta’ Mejju.

Internazzjonali * Im[allef f’Milan iddikjarat li hemm bi]]ejjed

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

18 Kumpass

L-a[[ar Gran Mastru ta’ Malta> Ferdinandu von Hompesch Pa;na koordinata minn Charles B. SPITERI charles.spiteri@media.link.com.mt

Hawn min hu tal-fehma li lGran Mastru Ferdinandu von Hompesch kien ittradixxa kemm lill-Ordni kif ukoll lillg]ira tag[na. I]da dan minnu?

X’inhu li ;ara, jistaqsu [afna.

Hawn tajjeb ng[idu li dan twieled fil-Westphalia fl-1744 u da[al fl-Ordni ta’ San :wann fl-1761. Ing[a]el b[ala Gran Mastru fis-17 ta’ Lulju, 1797, meta kien fostna b[ala ambaxxatur tal-Imperu Nisrani Ruman. G[alhekk Malta kien jafha tajjeb u w[ud jg[idu li kien jifhem tajjeb l-ilsien tag[na.

Dan il-Gran Mastru kellu jkun l-a[[ar li jsaltan fil-g]ira tag[na f’isem l-Ordni ta’ San :wann, billi mal-wasla talarmata ta’ Napuljun kien mog[ti biss [amest ijiem biex jitlaq minn Malta. Ma ninsewx ng[idu li hekk kif sar kap talOrdni kien qassam [afna ;id lill-foqra. Kien kostrett jitlaq minn Malta u telaq lejn Trieste, fejn abdika minn Gran Mastru fis-6 ta’ Lulju, 1799.

Miet ta’ 61 sena f’Montpellier, fl-1805, fejn indifen bla ebda sinjal ta’ tifkira.

Il-mistoqsija ta’ [afna hi, kellux bi]]ejjed sa[[a biex i]omm l-armata ta’ Napuljun li dwarha di;à kellu suspetti u tag[rif bil-g[an tag[ha sa ma telqet minn Toulon fid-9 ta’ Mejju, 1798.

Malta kellha difi]a tajba jew le? X’kienet il-po]izzjoni tieg[u ma’ s[abu fl-Ordni?

G[aliex ma offriex re]istenza?

Nibdew biex ng[idu li lOrdni, sa mal-wasla tag[ha, sabet Malta ftit li xejn armata.

Kellna l-Kastell fil-Port ilKbir, dak ta’ G[awdex u lImdina u l-Birgu mdawra b’[itan. B’dawn biss, il-poplu Malti di;à kien wera [ila li kapa/i jiddefendi l-;]ira, meta fl-1428, is-Sultan ta’ Spanja, apprezza d-difi]a u b[ala [ajr kien ta lill-Maltin il-[atra ta’ Kunsill tal-Università.

L-idea wara KUMPASS hi li waqt li sieq wa[da tieg[u tibqa’ fuq il-karta, lo[ra tinfeta[ minn post g[all-ie[or f’pajji]na stess, biex twasslilna tag[rif li jew nafu ftit dwaru jew ma nafu xejn. {ajr imur lill-kittieba differenti, li w[ud minnhom ma g[adhomx fostna.

Darb’o[ra, KUMPASS se jittratta> Xi jfissru n-numri fil-[olm.

Id-difi]a ta’ Malta

I]da l-kavallieri mill-ewwel [asbu g[al difi]a mill-a[jar u kienu j;ibu l-aqwa arkitetti li kellhom is-slaten Ewropej li taw kontribut kbir f’dan ilqasam. Meta fl-1798 waslet ilflotta ta’ Napuljun, Malta kienet armata sewwa bi swar mill-aqwa, bil-fortizza tarRika]li, b’dik ta’ Manoel, bisswar Firenzuola, dawk talKottonera, il-Belt Valletta bi swar ukoll aktar ’il barra lejn il-Furjana, u l-a[[ar kien hemm il-Forti Tignè. Dawn kienu l-fortizzi tal-Port il-Kbir.

Mal-kosta wkoll l-Ordni [asbet bit-torrijiet kif ukoll, b’kanuni aktar minn mitejn f’Malta u 46 f’G[awdex, skont l-istoriku Boisgelin. Mela Malta kienet armata tajjeb u dan ma setax jonqos millKavallieri li fuq l-art dejjem kienu telliefa, barra fil-ka] ta’ Malta fl-Assedju l-Kbir tal1565. Mhux ta’ b’xejn mela, li l-istess Napuljun kien jaf b’dan, tant li stqarr li Malta kienet l-aktar post armat flEwropa — “La Place plus forte de l’Europe”.

Mela l-Gran Mastru Hompesch kellu g]ira armata tajjeb bi swar b’sa[[ithom bi]]ejjed g[ad li qatt qabel ma kienu g[adhom kienu ppruvati g[ajr dawk tal-Birgu u l-Isla, mitejn sena qabel.

I]da mhux bi]]ejjed li jkollok is-swar, it-torrijiet u l[a]niet, jekk ma jkollokx innies. U hawn ta’ min jg[id li g[all-fortifikazzjonijiet li kellha Malta kienet me[tie;a

armata ta’ madwar 24,000 ru[, waqt li Malta kellha biss xi 7,000 ru[. Dawn kienu 300 kavallier servjenti ta’ armi; 500 kavallier ie[or barrani; 700 suldat tax-Xwieni; 200 Gwardja tas-Sultan; 100 Riserva; 1,200 suldat tadDejma; 3,000 o[ra suldati li jissej[u meta jinqala’ l-b]onn u 1,200 ba[[ara tax-xwieni.

G[alhekk wie[ed seta’ ja[seb li ma kienx hawn nies bi]]ejjed.

Barra minn hekk, dawn nistg[u ng[idu li ma kinux im[arr;in u dixxiplinati sewwa g[al diversi ra;unijiet.

Mhux ta’ min i[alli barra li lkavallieri xejn ma kienu mag[quda bejniethom, min min[abba [a;a u min min[abba f’o[ra. Sa[ansitra min[abba t-twemmin differenti fir-Reli;jon li da[al ;mielu mal-bidu tar-Rivoluzzjoni fi Franza. {afna kienu mlew mo[[hom bil-fehma ta’ libertà f’kollox.

Telf ta’ renti

Anqas ta’ min jinsa li f’dawk i]-]minijiet, l-Ordni, min[abba l-istess rivoluzzjoni, tilfet bosta renti. G[alhekk kienet tinsab f’sitwazzjoni finanzjarja [a]ina. U[ud millkavallieri bdew ja[arbu minn pajji]hom, i[allu r-renti u ji;u hawn biex ikunu pi] fuq itTe]or tal-Ordni.

Min-na[a l-o[ra, f’Malta tnejn minn tlieta ta’ kull kavallieri kienu Fran/i]i, u[ud mimlijin bil-filosofija ;dida u ftit li xejn simpatija lejn l-ist-

Il-forzi ta’ Napuljun resqin lejn Malta. Ritratt me[ud mill-’Actes et Documents’ ta’ Sir Hannibal Scicluna

Il-Gran Mastru Ferdinandu von Hompesch

ess regoli tal-Ordni. Allura kif setg[u dawn irie;u d-difi]a ta’ Malta? }gur li Hompesch kien jaf b’dan kollu. Kien hawn ukoll g[add ta’ kavallieri Fran/i]i li riedu jmorru lura f’pajji]hom. G[alhekk Hompesch kellu sitwazzjoni xejn sabi[a quddiemu.

Min-na[a tal-poplu Malti, dan kien bla dubju lest i[ares pajji]u, tant li di;à minn ]mien il-G.M. De Redin kien hawn g[ajdut li l-Maltin kienu lesti b[al iljuni fero/i j[arsu lmarthom u lil uliedhom, u filfatt, mal-wasla tal-Fran/i]i, tajjeb insemmu li l-Fortizza San Lu/janu, li g[amlet re]istenza, damet ;urnata u nofs tissielet b’difi]a tajba qabel /ediet g[as-sitwazzjoni li kien hawn.

Is-sa[[a tal-Armata Fran/i]a

L-Armata Fran/i]a kienet b’sa[[itha wisq. Kien hawn 30 bastiment tal-gwerra u 300 tat-trasport i;orru 15-il elf ru[. Jing[ad ukoll li kien hemm ]ew; bastimenti taparsi tal-qam[ li kellhom iservu biex jag[tu d-direzzjoni lissuldati inva]uri. Il-flotta da[let bl-arja kollha fil-port, ni]]let lin-nies u tistg[u ta[sbu l-konfu]joni li nqalg[et. Xi Maltin malajr g[addew a[bar li l-Ordni kienet ittradiet lil Malta.

G[alhekk xi Maltin, flok bdew jobdu l-ordnijiet, bdew jo[duha kontra l-kavallieri, li allura ma baqg[ux fdati.

F’dawn i/-/irkustanzi, wie[ed irid ja[seb x’seta’ g[amel ilGran Mastru :ermani], tant imsemmi b[ala gwerrier ta’ bla bi]a’.

Seta’ jag[mel b[al de Valette, jg[aqqad lil kul[add mieg[u? Anqas ma wie[ed irid jinsa li l-poplu Malti, barra li kien sudditu tal-Gran

Mastru, [afna kienu sudditi tal-Isqof li o[rajn – patentati – jag[mlu mal-Inkwi]itur.

I]da wie[ed jista’ ja[seb li lGran Mastru seta’ almenu rtira fil-Belt Valletta, li kienet imdawra sew bis-swar, ji;bor l-armati hemm u j]omm sa ma kienet tasallu l-g[ajnuna. U lg[ajnuna mnejn seta’ j;ibha, jekk l-armata ta’ Napuljun kienet qed tinfirex b[al qarnita ’l hawn u ’l hinn? Seta’ kieku ]amm id-difi]a biss tal-belt, isejja[ lil Nelson, li kien ifittex il-flotta ta’ Napuljun, u flok kien isibha fl-E;ittu kien isibha hawn Malta.

G[alhekk mhux fa/li li wie[ed jg[id li l-Gran Mastru kien stupidu u be]]ieg[ imxebbah ma’ L’Isle Adam u de Valette, i]da trid tqis i//irkustanzi kollha li kienu jdawruh.

Il-fortifikazzjonijiet wa[dehom ma kinux bi]]ejjed. Il-Fran/i]i u]awhom fis-sentejn li damu mag[luqin assedjati mill-Maltin fis-swar tal-bliet, i]da kellhom armata dixxiplinata, waqt li l-Maltin kienu mag[quda lesti b’[ajjithom, jiddefendu l-patrija tag[hom.

Le, tant Hompesch ma kienx traditur, li Napuljun kiteb li lKavallieri ma g[amlu xejn di]onest, g[ax ma setg[ux jag[mlu l-impossibbli.

Kitba ta’ Lorenzo Zahra f’ ‘Il-Pronostku Malti 1994’.

KORREZZJONI

Fl-artiklu li g[adda t[alliet barra r-riferenza g[all-artiklu, li deher fit-tielet volum L-Isla fi :rajjiet il-Ba]ilikaSantwarju ta’ Marija Bambina, miktub minn Patri Alessandru Bonnici. Ir-ritratti li dehru kienu juru waqtiet differenti mill-pur/issjoni storika tat-8 ta’ Settembru 1943.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

20 Interess ;enerali

L-g[erien fid-de]ert tal-Arabja Sawdija minn Charles B. SPITERI charles.spiteri@media.link.com.mt

Ting[asar biex tin]el f’dag[bien dejjaq fil-blat fejn jin]amm l-ilma ba[ar, hemm /ans remot ferm li ssib g[ar f’wie[ed mill-aktar pajji]i s[an fid-dinja. Din taf ma tkunx l-idea ta’ kull min jixtieq jg[addi tmiem il-;img[at li jkollu, i]da d-dentist Lars Bjurstrom, li g[andu l-klinika tieg[u f’Riyadh, g[andu passjoni kbira li jesplora kavitajiet ;odda – l-g[erien u l[ofor kbar li j]ommu l-ilma fil-kapitali tal-Arabja Sawdija.

Il-fotografu [erqan g[all[ajja selva;;a u entu]jast tadde]ert, Bjurstrom hu l-aktar esploratur ri/enti tal-g[erien fl-Arabja Sawdija. Hu laqa’ lisfida li jsib l-g[ar kbir u elusiv li [add qabel ma sab.

G[ar sabi[ immens (g[allinqas mhux ta’ ]mien id-dinosawri). Li tesplora dawn il-[ofor fondi u kbar, lokalment mag[rufin bala dahls, hi bi//a xog[ol iebsa, xog[ol ta’ trab u [mie;, i]da kif jg[id ix-xi[: “Xi [add irid iwettqu.” {afna mid-dahls jikkonsistu f’xaft g[oli vertikali u fond bejn [amsa u 15-il metru.

Imbag[ad fil-qieg[ jinstabu mini orizzontali li spiss jag[lqu wara distanza qasira.

L-g[eluq tag[hom isir min[abba d-depo]itu tarramel li ma j[allix lil dak li jkun jibqa’ miexi.

L-aktar li jinstabu minn dawn id-dahls hu madwar ilvilla;;i ta’ Ma’aqala u Shawyah, madwar 200 kilometru fin-na[a ta’ fuq ta’ Riyadh. Din in-na[a, qrib lg[oljiet tar-ramel ta’ Ad Dahna, hi parti mill-As Summan Plateau, li tinfirex mill-Kuwajt sa Rub Al Khali (il-Kwartier Vojt). I/-/entru tag[ha, fejn jinsabu l-g[erien, hu mag[ruf b[ala As Sulb.

G[alkemm il-Bedwini kienu ilhom jafu bid-dahls

g[al mijiet ta’ snin u kienu jafu wkoll li setg[u jservu b[ala sorsi potenzjali g[allilma, kien biss ri/entement li bdewl-esplorazzjoni b’mod aktar sistematiku.

L-ewwel esploratur firrenju kien l-g[alliem Ingli] John Pint, li fl-1983, flimkien ma’ martu Susan u l-bijologu Dave Peters, bdew esplorazzjoni f’As Sulb.

L-ewwel g[ar bkir

Wara [afna qtig[ il-qalb, b’kumbinazzjoni, Pint sab dak li tqies b[ala l-ewwel g[ar kbir li nstab fl-Arabja Sawdija. Issemma Dahl Sultan, g[all-gwida tal-lokal li g[en lil Pint u lill-[bieb tieg[u fix-xog[ol tag[hom.

Sal-lum f’Dahl Sultan instabu aktar minn ]ew; kilometri ta’ passa;;i.

Fi Frar tal-1986, tim mag[mul minn xjenzjati millUniversità Re Fahd talPetroleum u l-Minerali u lAkkademja g[ax-Xjenza Awtrijaka esploraw u g[amlu mappa ta’ firxa ta’ 500 kilometru kwadru bejn Sawyah u Ma’aqala, li fiha 58 dahl.

Billi kkatalogaw [afna

minn dawn id-dahls b’mod sistematiku, ir-ri/erkaturi kisbu minjiera ta’ informazzjoni li n;abret f’600 pa;na ta’ kitba, dijagrammi u mapep.

It-tim sab numru ]g[ir ta’ g[erien li minnhom, l-aktar interessanti huma l-g[ar UPM u d-Dahl Shawyah. Dawn lg[erien kienu di;a’ ;ew esplorati u fotografati estensivament fl-1988 minn tim ie[or li kien jikkonsisti f’Pint, Bjurstrom u l-[bieb ta’ Bjurstrom, Lennart Richt u Arlene Foss.

L-g[ar UPM fih l-aktar karma kbira li qatt instabet s’issa – is-Sala Dabbagh, li bejn wie[ed u ie[or g[andha qisien ta’ 45 metru bi 80 metru wisa’ u 17-il metru g[oli.

Friefet il-lejl

Dahl Shawyah, madwar 500 metru fin-na[a ta’ fuq tal-g[ar UPM u aktar frisk minn g[erien o[ra fl-in[awi, fih taqsimiet g[al dak kollu li jg[ix fl-g[erien. Fost dawn instabu friefet-il lejl, mag[rufin b[ala Leaf Nosed Trident Bats, ilpup, [amiem L-ewwel esploratur tal-g[erien fis-Sawdi, John Pint

Friefet il-lejl fl-g[erien tal-Arabja Sawdija

Il-koppla impressiva fl-g[ar Dahl Shawyah

tal-g[erien, kokki, [anfus kbir iswed, brimb iswed u annimali o[rajn.

G[ar ie[or prominenti hu d-Dahl Hith li jibqa’ nie]el it-triq kollha sal-water table, madwar 200 metru, u li liktar mini fondi tieg[u ta[t lilma kienu esplorati u fotografati mill-g[addasa Erik Bjurstrom, Arlene Foss u Mike Gibson.

F’Marsu tal-1999, Lars Bjurstrom u Richt wettqu l[olma tag[hom li jsibu g[ar massiv li kien g[adu mhux mimsus. B’dekorazzjonijiet mill-isba[, fosthom ta’ formazzjonijiet kristalli/i, l-g[ar g[adu kollu [ajja u g[adu jqattar l-ilma biex jifforma listataktiti.

Mog[ti l-isem tal-G[ar tasSorpri]i g[al ra;unijiet ovvji, aktar minn 500 metru minnu saritlu l-mappa, b’weg[da li jitkompla x-xog[ol fuqu.

Id-d[ul g[all-g[ar Mossy

G[erien b[al Dahl Sultan, l-G[ar tal-{biberija, l-G[ar tal-{axix u l-G[ar tasSorpri]i kollha fihom listalektiti, purtieri rqaq mag[mulin mill-qtar tal-ilma, spe/i ta’ fjuri tal-;ibs u kristalli tal-mel[.

Madankollu, l-istalagmiti mhumiex komuni g[ajr g[allG[ar tas- Sorpri]i.

Hekk kif l-Arabja Sawdija bdiet tifta[ il-bibien tag[ha g[at-turi]mu, Bjurstrom jemmen li dawn l-g[erien se jin]aru minn bosta nies. Hu jag[ti parir lil esploraturi futuri biex jiftakru tliet affarijiet: tie[du xejn g[ajr ritratti, t[allu xejn g[ajr il-marki tassaqajn u toqtlu xejn g[ajr il[in.

Informazzjoni dettaljata fuq l-in]ul fl-g[erien u kif tikkuntattja nies b’esperjenza flin]ul tal-g[erien tinstab fuq is-sit www.saudicaves.com.

IN-NAZZJON

It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt BEJNI U BEJNEK

Christabelle Borg NET Television 23>30

Il-mistiedna ta’ Joséf Bonello g[al-lum se tkun il-kantanta ]ag[]ug[a Christabelle Borg (fir-ritratt fuq ix-xellug).

Twieldet fl1992. Bdiet tie[u lezzjonijiet fil-kant u anki tie[u sehem f’xi festivals meta kien g[ad g[andha biss tliet snin.

Illum studenta universitarja, g[al xi ]mien kienet ukoll kopre]entatri/i talprogramm Teen Traffic fuq NET Television.

Barra l-kant, t[obb [afna taqra u anki lba[ar.

INSIRU NAFU LIL...

Eileen Montesin NET Television 20>30

Fl-a[[ar programm minn din issensiela, il-psikjatra Anton Grech se jlaqqag[na mal-personalità Eileen Montesin, li ilha numru ta’ snin involuta b[ala pre]entatri/i ta’ programmi radjufoni/i u tattelevi]joni.

B[ala ]ag[]ug[a kienet ukoll tirre/ta u dan l-a[[ar aktar qed narawha b[ala kittieba u produtri/i ta’ sensiliet televi]ivi, bl-a[[ar wa[da tkun Déjà Vu li qed tidher fuq dan l-istazzjon.

Stephanie Spiteri titkellem dwarha flimkien mal-[abiba tag[ha Rita Sare.

Eileen Montesin

FIL-QOSOR • QUADRO (NET Television 21>35) - Il-programm tal-lum, immexxi minn Bryn Manning, se jkun dwar il-ma;ija. Fost il-mistiedna se jkun hemm Peppi Azzopardi u Vanni Pulè. G[al [afna ]gur li isem Vanni hu asso/jat sew ma’ dan is-su;;ett, i]da dak ta’ Peppi?

Araw il-programm u ssiru tafu.

• SERENDIPITY (Raitre 21>05) - Film komiku Amerikan li n[adem fl-2001 b’re;ija ta’ Peter Chelson.

L-istorja hi ambjentata fi New York, fejn Sara (Kate Beckinsale) tiltaqa’ ma’ Jonathan (John Cusack), li ma tkunx tafu qabel. It-tnejn li huma jkunu g[arajjes ma’ xi [addie[or, i]da jqattg[u lejn flimkien. Wara jiftiehmu li jekk id-destin irid jer;a’ jlaqqag[hom, imbag[ad jidde/iedu minn hemm dwar il-futur.

• TIZIANO FERRO SUL 2 L’AMORE È UNA COSA SEMPLICE (Raidue 21>05) -

Xahar wara li [are; la[[ar album tieg[u L’amore è una cosa semplice, naraw x’g[andu xi jg[id dan ilkantant popolari Taljan li llum g[andu 31 sena. Naraw dwar il-karriera tieg[u u fost o[rajn jg[idu wkoll tag[hom il-kantanti Jovanotti u Max Pezzali u l-kittieb Federico Moccia, li lkoll jafu lil Ferro mill-qrib.

• VITALITÀ (NET Television 13>20) - Marbeck Spiteri b’edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm li primarjament jiffoka fuq su;;etti relatati mas-sa[[a. Il-Professur Joseph Azzopardi jitkellem dwar x’g[andu jag[mel min jiskopri li jkollu d-dijabete. Ming[ajr ma jin[akem mill-paniku tajjeb li jara tabib u jibda jie[u l-prekawzjonijiet biex il-marda ma tkomplix taggrava. Mistednin o[ra fil-programm se jinkludu lill-psikjatra Peter Muscat li se jitkellem dwar il-pa/i ;ewwinija, ir-radjografu Malcolm Crockford, id-dentist Herbert Messina Ferrante, il-homeopath Alda Anastasi, il-qabla Louise Bugeja u t-tabib Galea Naudi.

IN-NAZZJON

It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

22 TV#Radju ROMY

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

Film bijografiku dwar attri/i Raiuno 23>30

Film bijografiku :ermani] li n[adem apposta g[attelevi]joni fl-2009 b’re;ija ta’ Torsten C. Fisher dwar lattri/i Romy Schneider, li hi laktar mag[rufa g[assensiela ta’ films tal[amsinijiet dwar ilPri/ipessa Sissi.

Il-parti tal-protagonista f’dan il-film hi interpretata minn Jessica Schwarz (firritratt fuq ix-xellug).

Fost ir-re;isti ta’ fama li [admet mag[hom Schneider insibu lil Lucino Visconti, Orson Welles u Dino Risi.

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Klassi/i tas-Sittinijiet Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet L-Ambjent Tag[na Lkoll The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiat g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00

Radju Malta • 93.7 FM 06:00 - L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:35 MillMedia Internazzjonali, 07:50 Avvi]i tal-Mewt, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC News 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 – All Time Favourites 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 - Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bulettin ta’ l-A[barijiet 18:15 - Il-Maltin Min Huma?

19:00 - Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 – Bomerang 21:00 - Nice ’N Easy 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Xi qrajt, xi smajt 22:10 - Ru]arju 22:30 – Il-Kun/ert ma’ Albert Storace 23:30 - Ripetizzjoni ta’ programmi.

ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Klassika 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett 18:45 Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - ONE Beat Box 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 - Fr Colin u l-{bieb 24:00 - Flimkien 02:00 - Bla Kantunieri (r).

RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 – Afternoon

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Il-Klassi/i tas-Sittinijiet Fuzzbox - Eric Montfort Night Style - Joe Vella

Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 – Kaskata Kulturali 15:30 - Bir-Rispett Kollu (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:12 – Bi]]ejjed g[al Kul[add (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 Mer]uq - ra;; ta’ a[bar tajba 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet.

Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Lorenzo Milani: Bejn ilbiera[ u llum 10:00 - BBC News Update 10:06 - Pri]ma 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 - Biex hekk jibqg[u mag[na 14:00 BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Bioneers 20:00 – Platea 20:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 – {ajjitna 11:00 Kristu Fostna 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Strument f’Idejk 14:00 - {olqa mal-Maltin ta’ Barra 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 – Ulied is-Sultan 16:00 - Dritt u {ajja 17:00 {ajjitna (r) 17:30 – Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 – I]-}wie;… sitwazzjoni u realtà llum 20:00 – Swi// (r) 21:00 Iva Nemmen 22:00 - Il-Mulej Hu r-Rag[aj Tieg[i 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta.

Bay Radio • 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Nathan & Talitha 18:30 - A[barijiet 18:40 – Bay Beats 20:00 – Ben Glover 22:00 - Carl Bee 24:00 CR2 records.

Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 – Il-{sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 – All Time Favourites 16:30 L-G[a]la Tieg[i 18:30 – Flashback 20:30 – All Time Favourites.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - Wirt, Arti u Kultura (r) 11:30 - G[awdex Illum 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - F’Salib it-Toroq 21:45 - Bondi + 22:30 - Paqpaq 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Venere (r).

ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Maltin Ori;inali (r) 13:30 ONE News 13:45 - (ikompli) Maltin Ori;inali 16:30 Teleshopping 17:30 - ONE News Update 17:40 - :awhra Maltija 18:00 - Fullmarks 19:00 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da! 19:30 ONE News 20:15 - Illostra 20:25 - ONE News Review 2011 (r) 22:10 - Fresh & Funky 22:40 Pandora (r) 23:15 - ONE News 23:40 - Maltin Ori;inali (r).

Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 - Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - Valletta Side 20:30 - Madagascar 21:30 - Bejnietna 22:00 - News 22:30 - Stylish Weddings (r).

Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 11:00 Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - Il cigno. Film ’56 17:00 - Tg 1 17:15 - Terra d’amore. Film 2008 18:50 - L’eredita 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 -

Soliti Ignoti 21:10 - Speciale Superquark 23:30 - Romy. Film 2009 01:10 - Tg 1 notte 01:45 Qui Radio Londra 01:50 Sottovoce.

Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 07:15 - Amazon Jack 3. Film cartoon 2007 08:30 Cartoons 10:00 - Tg 2 punti.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:15 Ghost Whisperers (TF) 17:05 L’Africa nel cuore (TF) 17:45 Flash L.I.S. 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 Numb3rs (TF) 19:30 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Tiziano Ferro sul 2 - L’amore è una cosa semplice 23:10 - Tg 2 notizie 23:25 - Un anno di calcio 00:25 - Rai 150 anni - La storia siamo noi 01:35 Italia sul due.

Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Il padre della sposa. Film ’91 09:30 - Tuttototò - La scommessa. Film ’67 10:15 - La storia siamo noi (dok.) 11:15 Doc Martin 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Le storie - diario italiano 12:55 - Geo & Geo 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Per ridee insieme con Stanlio e Ollio 20:35 Un posto al sole (soap) 21:05 Serendipity - Quando l’amore è magia. Film 2001 22:45 - Tg 3 22:55 - Tg regione 23:00 - Una canzone per Bobby Long. Film 2004 00:55 - ‘Carnezzeria’ ta’ Emma Dante 01:25 - Prima della prima - ‘Lucia di Lammermoor’ ta’ Donizetti.

Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 - mattina

08.40 - Mi presento Babbo Natale? Film 2005 10:55 - Grande fratello 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 - Grande

Fratello 14:25 - Un sogno sotto l’albero. Film 2005 16:30 Ricomincio da natale. Film 2006 18:10 - Tg 5 18:15 - Grande Fratello 18:50 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 Striscia la notizia 21:10 - Il peccato e la vergogna 23:40 - Amori & incantesimi. Film ’98 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.

Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:00 - Tgcom24 07:30 - Nash Bridges (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Detective Monk (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Forum 15:10 Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 Sentieri 16:40 - La donna del west.

Film ’67 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 Lie to Me (TF) 23:05 - L’ultimo appello. Film ’97 01:30 - Tg 4 night news.

Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 07:00 - Fantaghirò (TF) 07:25 Cartoons 08:50 - Barbie presenta pollicina. Film cartoon 2009 10:30 - Beethoven 2. Film ’93 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 - Big Bang Theory (sitcom) 15:35 Ghostbusters. Film ’84 17:40 Cartoons 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Dr House (TF) 20:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - Camera Cafe (sitcom) 22:30 - Cosi Fan tutte (sitcom) 23:30 - Occhio alla perestroika. Film ’90 01:25 - Studio aperto 01:40 - Highlander (TF).

La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:40 - Coffee Break (attwalità) 10:35 - L’aria che tira 11:25 - SOS Tata 12:25 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 – Star Trek: VIII - Primo contatto. Film ’96 16:15 - Atlantide 17:30 L’Ispettore Barnaby (TF) 19.30 ‘G’ Holiday 20:00 - Tg La 7 20:30 – Otto e mezzo 21:10 L’Ispettore Barnaby 23:10 - Sex and the City (TF) 00:20 - Tg La 7 00:30 - ‘G’ Holiday 01:05 - Otto e mezzo.

IN-NAZZJON

It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

TV#Radju 23 Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Madwarna 11:30 Dissett 12:30 - Gadgets 13:00 – Ti;rijiet Biss 13:30 - G[a]liet 14:15 – 10 minuti 14:30 - Dun Karm 15:00 - Ti;rijiet Biss 15:30 - Madwarna (r) 16:00 - From Ararat to Europe 17:00 - Gadgets 17:30 - Ti;rijiet Biss 18:00 G[a]liet 18:45 - Dokumentarju 18:55 - A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 - Dun Karm 19:30 - YEP 20:00 Ti;rijiet Biss 20:30 - Madwarna 21:00 - G[a]liet 21:45 - 10 minuti 22:00 - Gadgets 22:30 - Dun Karm 23:00 - From Ararat to Europe.

Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 - Telebejg[ 11:45 - Reporter 12:05 Link 12.10 - Kont taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 Storjografija 15:30 - Teleshopping 16:30 - ECO 17:30 - {in g[al Kollox (jinkludi 18:15 F. News) 19:45 - Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 - Kont Taf? 20:15 - F. News 21:00 - Vespri (live) 23:00 - Link 23:05 - Kont taf? 23:15 - F. News.

Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 - 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[allMaltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 Romantica 17:00 - Teleshopping 18:00 - Total Request 20:00 Bingo 75 20:30 - Non Stop Music.

- Mutual Friends 13:00 - As Time Goes By 13:30 - My Family 14:00 - The Weakest Link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Holby City 16:35 - Mutual Friends 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Holby City 20:00 My Family 20:30 - Blackadder the Third 21:00 - New Tricks 21:50 - After You’ve Gone 22:20 - As Time Goes By 22:50 - The Secret Diaries of Miss Anne Lister.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:35 - The Last Challenge. Film ’67 09:20 - Bonanza 10:25 - The High Chaparral 11:30 - The Buccaneer. Film ’58 (U) 13:45 - Bonanza 14:50 - The High Chaparral 16:00 - Blue Hawaii. Film ’62 (PG) 17:55 - Guns for San Sebastian. Film ’68 (U) 20:05 - Light in the Piazza. Film ’62 (A) 22:00 The Specialist. Film ’94 (15).

MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 08:25 - The Charge of the Light Brigade. Film ’68 (PG) 10:35 I’ll Be Home for Christmas. Film ’88 12:10 - Yellowbeard. Film ’83 (PG) 13:45 - Ghoulies. Film ’85 (15) 15:05 - Crossplot. Film ’69 (PG) 16:40 - Gaily, Gaily. Film ’69 (PG) 18:25 - Lost Junction.

Film 2002 (15) 20:00 - Some Girls. Film ’88 (15) 21:35 - The Ranch. Film 2004 23:05 - MGM’s Big Screen 23:20 - House of Games. Film ’87 (15).

Diva Universal • melita 313 06:55 - Quincy, M.E. 07:55 Agatha Christie’s Marple 09:39 Great Women 09:50 - Memoirs of Sherlock Holmes 10:50 - Cento Vetrine 11:50 - Roots 12:47 Great Women 12:55 - Quincy, M.E. 13:53 - Great Women 14:00 - ER 15:55 - The Memoirs of Sherlock Holmes 16:55 - Agatha Christie’s Marple 18:45 - The Visiting Hours 18:55 - The

La 5 • melita 162 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 - I maghi di Waverly 16:25 - Champs 12 (TN) 17:15 - La tata (sitcom) 17:40 - Youtubers & AIRC - Una giornata da ricercatori 18:05 - Non Smettere di Sognare (TF) 19:55 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 - Grande Fratello 22:30 - Mai Dire Grande Fratello 23:10 - Grande Fratello Live.

Memoirs of Sherlock Holmes 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 Wolff’s Turf 23:00 - Agatha Christie’s Marple.

BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:10 - Jackanory Junior 07:25 Penelope K, by the way 07:35 The Large Family 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Tweenies 08:10 - Charlie and Lola 08:20 - Nina and the Neurons 08:35 - My Family 09:05 - After You’ve Gone 09:35 - The Weakest Link 10:20 - EastEnders 10:50 Doctors 11:20 - Holby City 12:10

Discovery Channel • m elita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: A Frozen Finish 08:10 - Mythbusters: Arrow Machine Gun 09:05 Extreme Engineering: Rebuilding New York City’s Subway 10:00 How Do They Do It? 10:30 Destroyed in Seconds 10:55 Ultimate Survival: Arctic Circle 11:50 - Overhaulin’: Coolest Cars 12:45 - Wheeler Dealers: First Gen

Land Rover Range Rover 13:40 American Chopper: Teutul Triumph Bike 14:35 - Dirty Jobs: Tofu Maker 15:30 - Deadliest Catch: Get ’Em Back Safe! 16:25 - Mythbusters: Cold Feet 17:20 Extreme Engineering: Rebuilding New York City’s Subway 18:15 Ultimate Survival: Vietnam 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It?: Crash Helmets, Rubber and Wave Piercing 20:05 - How Do They Do It?: Turbo Specials: Auto Construction 21:00 - Freddie Flintoff Versus the World 21:55 - An Idiot Abroad: Brazil 22:50 - Wreckreation Nation: Soapbox Racing 23:45 Mythbusters: Flu Fiction.

Melita Movies • melita 801 10:00 - Search For The Santa Paws 11:35 - Santa Buddies 13:05 - Prince of Persia: Sands of Time 15:00 - Calendar Girls 16:44 - Hollywood Buzz 17:10 Angels & Demons 19:25 Cinema Verite 21:00 - Memoirs of a Geisha 23:25 - Hide & Seek 01:05 - Case 39.

Melita More • melita 802 08:00 - Films & Stars 08:30 - Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - Mike & Molly 11:30 The Mentalist 12:15 - Chase 13:00 - Days of Our Lives 13:45 ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - S#*! My Dad Says 17:07 - 30 Rock 17:30 - Gossip Girl 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Films & Stars 19:30 Mike & Molly 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 - Amazing Race 21:15 - Fringe 22:00 - Hung 22:30 - True Blood 23:35 - Chuck 00:25 - Boardwalk Empire.

Biography Channel • melita 411 07:00 - Eye for an Eye 08:00 Re-Vamped 09:00 - Thintervention with Jackie Warner: Uphill Battle 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Turn, Turn, Turn 11:00 - Lorraine Kelly’s Next Big Fat Challenge 12:00 - Snapped: Women Who Kill: Michelle Reynolds 13:00 - Eye for an Eye 14:00 - The Jacksons: A Family Dynasty 15:00 - Sharon Osbourne 16:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Turn, Turn, Turn 17:00 - Re-Vamped 18:00 - Thintervention with Jackie Warner: Uphill Battle 19:00 - Pawn Stars: Fired Up 19:30 - Storage Wars: Tanks for the Memories 20:00 Eye for an Eye 21:00 - A Gypsy Life for Me. Monster In Laws: 23:00 - An Unfortunate Affair 23:30 - High School Rivals.

G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - Barney and Friends 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - Igloo-Gloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu

07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>40 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30

18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - The Magic Key 20:00 - The Hoobs 20:25 Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 - Igloo-Gloo 21:25 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 - Tigga and Togga 22:00 Rubbadubbers.

Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:10 - The Suite Life on Deck 09:35 - The Suite Life on Deck 10:00 - The Suite Life on Deck 10:25 - Wizards of Waverly Place 10:45 - Good Luck Charlie 11:30 - Shake It Up 12:20 - Wizards of Waverly Place 12:45 - Fish Hooks 13:00 - The Cheetah Girls: One World (U) 14:30 - Have a Laugh 14:35 - Wizards of Waverly Place 15:25 Good Luck Charlie 15:50 - Fish Hooks 16:15 Shake It Up 16:35 - Have a Laugh 16:40 - My Babysitter’s a Vampire 17:10 - My Babysitter’s a Vampire 17:35 - My Babysitter’s a Vampire 18:00 - Good Luck Charlie 18:25 - Hannah Montana 19:15 - The Suite Life of Zack and Cody 20:00 Sonny with a Chance 20:25 - Shake It Up 21:15 Wizards of Waverly Place 22:00 - Kim Possible.

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Vitalità Teleshopping Bla Kumment XD X’Fatt-art Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News Insiru nafu lil...

NET News Quadro Trott u Galopp NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - Dakar Rally 09:15 - Mats Point 09:45 - Brisbanne International, WTA Tennis 11:30 Cross-Country WC Skiing 12:00 - WC, Cross-Country Skiing 12:45 - WC, Cross-Country Skiing: Men’s 5km (live) 13:30 WC Ski Jumping: HS 130 Qual.

Round (live) 15:00 - WC, Alpine Skiing: Women’s Slalom, 1st Leg (live) 15:45 - WC, Cross-Country Skiing: Women’s 3km Free Event (live) 16:30 - WC, CrossCountry Skiing 17:00 - WC Ski Jumping 18:00 - WC, Alpine Skiing: Women’s Slalom, 2nd Leg (live) 19:00 - Eurosport Confidential 19:30 - Dakar Rally: Stage 3 (live) 20:00 - WC Ski Jumping 21:00 - WBA World Championship, Boxing 23:15 Dakar Rally.

GO Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - RaboDirect Pro12: Rd 12: Connacht v Leinster 09:00 Trans World Sport 10:00 Barclays PL: Wk 21: WBA v Everton 12:00 - Aviva Premiership: Rd 12: Exeter Chiefs v Harlequins 14:00 Arsenal World 14:30 - Barclays PL: Wk 21: Aston Villa v Swansea City 16:30 - Fight Quest 17:30 - Scottish PL: Rd 22: Hibernian v Hearts. Barclays PL: Wk 21: 19:30 - Review 20:45 - Wigan Ath v Sunderland (live). 22:45 - Aviva Premiership: Rd 12: Bath v London Irish. Barclays PL: Wk 21: 01:00 - Review 02:00 Norwich C v Fulham. .

GO Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Aviva Premiership: Rd 12: Bath v London Irish 11:00 Scottish PL: Rd 22: Hibernian v Hearts 13:00 - Barclays PL: Wk 21: Sunderland v Man. C. 15:00 - RaboDirect Pro12: Rd 12: Ulster v Munster 17:00 - Barclays PL: Wk 21: WBA v Everton 19:00 - Arsenal World 19:30 Scottish PL: Rd 22: Highlights 20:00 - The FA Cup: Rd 3: Preview 20:45 - Barclays PL: Wk 21: Tottenham H v WBA (live) 22:45 - Roma Channel.

GO Sports 5 • GO Plus 855 21:00 - Barclays PL: Wk 21: Man. C. v Liverpool (live) 23:00 - Inter Channel.

Melita Sports 1 • melita 701 19:00 - npower Champ.:

Leicester City v Portsmouth (r) 20:45 - La Liga: Real Betis v Valencia (r) 22:30 - Bundesliga: FC Schalke v FC Augsburg (r) 00:20 - La Liga: Athletic Bilbao v Real Zaragoza (r).

Malta Stars 1 • melita 614 08:00 - Malta Handball Assoc.: MHA Trophy 2012: Malta v Scotland (r) 09:25 - Malta Rugby Football Union: Stompers v Alligators (r) 11:05 - Melita GFA 1st Div. League: Sannat v SKVW (r) 13:00 - Malta Basketball Assoc.: Alyssa

Ashley Loyola vs McDonalds Depiro (r) 14:30 - 3 Pointer (r) 15:10 - Malta Handball Assoc.: MHA Trophy 2012: Malta v Scotland (r) 16:35 - BOV PL: Tarxien v Qormi (r) 19:00 Malta Rugby Football Union: Alligators v Kavallieri (r) 20:40 - Melita GFA 1st Div. League: Sannat v SKVW (r) 22:30 MOC Olympic Special (r) 23:05 - BOV PL: Tarxien v Qormi (r).

Football Stars 1 • melita 615 08:00 - La Liga: Real Betis v Valencia (r) 09:50 - npower Champ.: Leicester City v Portsmouth (r) 11:40 - Bundesliga: FC Schalke v FC Augsburg (r) 13:35 - Carling Cup: Chelsea v Liverpool (r) 15:25 - Bundesliga:

Bayer Leverkusen v Hoffenheim (r) 17:20 - La Liga: Athletic Bilbao v Real Zaragoza (r) 19:10 - Bundesliga: FC Schalke v FC Augsburg (r) 21:05 - npower Champ.: Leicester City v Portsmouth (r) 22:55 - Bundesliga: B. Leverkusen v Hoffenheim (r).

Football Stars 2 • melita 616 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 - La Liga: Real Betis v Valencia (r) 16:05 - npower Champ.: Leicester City v Portsmouth (r) 18:00 - Bayern Munich TV 21:00 - Barca TV 00:00 Bayern Munich TV.

All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing 13:50 - NBA Live (r) 14:10 - WMRT (r) 15:05 NBA: Charlotte @ Miami (r) 17:15 - Red Bull Cliff Diving (r) 17:50 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:00 - NBA Live 19:20 - European Poker Tour: Season 6: London Show 2 (r) 20:15 - Tour Bass Fishing: 2010 FLW Outdoors 21:05 - NBA: Charlotte@Miami (r) 23:15 - Swedish ATG Horse Racing.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

24 Passatemp

Tisliba

L-imwie]en Kemm g[andek b]onn kubi u blalen biex tibbilan/ja t-tielet mi]ien?

Sudoku Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3, in-numri kollha mill-1 sad-9.

Mimdudin> 5. “:ewwa x-…” – dak li

6.

7.

10.

11.

12.

14.

16.

17.

18.

tg[id meta tkun akkwistajt xi [a;a u ssemmi l[ut (5) Nobbli (5) Opra kbira tas-sajd (5) Kemxejn (5) Jaqa’ hu, jaqg[u xxorok (5) Innega (5) Kontroll (5) Imnie[ru mxammar (5) Ir-ra;el irewwa[ bih meta tkun s[ana (5) Portiku, arkata b’na[a miftu[a (5)

Weqfin> 1. Ti;bidhom biex jo[or;u

2.

3.

4.

8.

9.

12.

13.

14.

15.

u mbag[ad jid[lu lura fi gradenza (6) Inqasam bil-pi] (6) }elqet u [aditha minn tulha fl-art (6) Sogru (6) Ma [allejtx mag[luq (5) Drapp abjad qisu filoxx irqiq li bih titg[atta lferita (5) Im/ajpar l-ajru (6) Ambigwu (6) Tal-kampanja (6) G[andi s-sa[[a (6)

Serq ta’ annimali Anki llum, f’[afna Stati Amerikani, il-[allelin g[adhom jisirqu l-bhejjem.

Dawn qed jo[olqu problemi kbar, l-aktar f’California fejn kull sena jinsterqu annimali ta’ valur li je//edi l-miljuni ta’ dollari.

Soluzzjoni tal-biera[

Mimdudin>- 5. Prezz; 6. E]ami; 7. Stiva; 10. {arqa; 11.

Re]a[; 12. Vireg; 14. ?iera; 16. Ismar; 17. Toppu; 18. Parir.

Weqfin>- 1. Sparah; 2. Rzitta; 3. Fervur; 4. Kiesa[; 8. }rara; 9. Q]ie]; 12. Vanità; 13. Gustu]; 14. ?lampu; 15.

Allarm.

Soluzzjonijiet

G{AT-TFAL

Sudoku Ir-ra;el invi]ibbli

Kull simbolu differenti jirrappre]enta numru differenti. Ara ssibx x’inhu l-valur tal-punt interrogattiv.

Assuero jinsab fuq inna[a tax-xellug (ara ddisinn ta’ hawn ta[t). Ilpre]enza tieg[u hi rivelata mill-po]izzjoni tal-mannara mpo;;ija dritta fuq zokk ta’ si;ra li tidher li mhu j]ommha [add u mhix imda[[la fl-istess zokk.

Pin;u lil dan il-buffu bil-kuluri differenti. U]aw kuluri adatti u viva/i [alli jkollok tpin;ija wa[da attraenti.

L-imwie]en

Numri u simboli

4 kubi u ballun

Tpin;ija

Numri u simboli

Osserva b’attenzjoni kbira din ix-xena u ara ssibx fejn jinsab l-illu]jonista Assuero, ir-ra;el li kapa/i jirrendi lilu nnifsu invi]ibbli, imma li l-pre]enza tieg[u hi rivelata minn partikulari ben pre/i].

In-Nru. 68. Infatti: Kwadru = 7, X = 11, } = 3 u Qalb = 17.

Assuero, ir-ra;el invi]ibbli

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

Klassifikati 25 PROPRJETÀ

Appartamenti

IL-QAWRA, San Pawl ilBa[ar u Bu;ibba, appartamenti ;odda (kollha bil-permessi). Il-prezzijiet jibdew minn €75,000. G[al aktar dettalji /emplu 77868677.

Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tas-sodda, k/ina#living#sitting, utility.

Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{a]-}ebbu;

APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), tliet kmamar tas-sodda, wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju. Washroom, bejt u l-arja. Prezz €145,000. ?emplu 79050498

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

San Pawl il-Ba[ar

APPARTAMENT quddiem il-ba[ar vi/in is-Sirens bi tliet kmamar tas-sodda, b’veduti garantiti. Prezz €225,000. ?emplu 77868677.

rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

G{ALL-BEJG{

G{ALL-KIRI

Nixtri

Libsa tal-Pre/ett

{’Attard

MAISONETTE b’]ew; kmamar tas-sodda g[all-kiri fit-tul u [anut f’{’Attard g[all-kiri, Class 4. ?emplu 99844279 jew 79915085.

VETTURI

BMW 320d

2006, automatic, full extras, white leather interior, 45,000 mil. €21,500 ono. ?emplu 99471618.

Citroen C3 Desire

1400cc petrol, manual, full extras u b’mileage baxx.

Kundizzjoni perfetta. ?emplu 79436081.

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

Renault Scenic

PETROL 1.6 16V 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

AVVI}I

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Grandfather clock

MAGNA enfield antika.

Interessat#a? ?empel 99806284.

TAS-subien, 3 piece, kulur cream, kompluta bil-qmis u ]]arbun. Milbusa darba. Daqs ;dida. €90. ?emplu 21242180.

Mejda tonda

TAL-A{MAR mastizz.

Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn.

Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Mobile kiosk

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.

Nappy changer

B’4 kxaxen kbar, kulur kawba /ar €30, TV table b’2 kxaxen u post g[ad-DVD player u g[all-videos#DVDs, €20. ?emplu 21242180.

Salotti ;odda

TA’ kull stil. Prezzijiet moderati. Tpartit a//ettat, anke g[all-bejg[ salotti second hand. ?emplu 21374823 jew 99824139.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti, u kalendarji 29cm x 42cm. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and BONNICI’S PRINTING PRESS (Pawlu Bonnici) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta.

Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie; etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress. com

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

26 Avvi]i PN

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. flAVVI}I POLITI?I {AL BALZAN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, filPjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ huma mill-5.30 p.m. ’il quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.

L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).

SAN :ILJAN. Membri talKumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.

I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda.

AVVI}I SO?JALI {A}-}EBBU:. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Coffee Morning, g[ada l-Erbg[a, 4 ta’ Jannar 2012 fid-9.30 a.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Prezz €5.

CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud

Bonnici se jorganizzaw Ikla, il:img[a 6 ta’ Jannar 2012 fit8.30 p.m. fil-Maritim Antonine Hotel and Spa, il-Mellie[a. Prezz €23 g[all-kbar u €10 g[at-tfal ta’ bejn l-4 u 12-il sena. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99900434.

IN-NAXXAR. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Festin g[at-Tfal, il-:img[a, 6 ta’ Jannar 2012 fil-5 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Prezz €6 u biljetti ming[and il-barman jew /emplu 98891987.

{A}-}EBBU:. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Ri/eviment g[at-Tesserati, il:img[a, 6 ta’ Jannar 2012 fis7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tallokalità.

{A}-}ABBAR. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Ri/eviment g[at-Tesserati, il{add, 15 ta’ Jannar 2012 fl-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Ikla b’ikel ?ini], il-:img[a, 20 ta’ Jannar, il-:img[a, 27 ta’ Jannar u l-:img[a, 3 ta’ Frar filJade Gardens Restaurant, San :iljan. Prezz €16 u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew milluffi//ji.

TA’ XBIEX. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Ri/eviment g[at-Tesserati u l{bieb, is-Sibt, 21 ta’ Jannar 2012 fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tallokalità. Mistiedna spe/jali l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi, kif ukoll id-Deputati u lKandidati tad-Distrett.

CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 7 ta’ Frar 2012. fis-St George’s Park, San :iljan. Tluq tat-trasport fid-9 a.m. Prezz €4 u g[all-biljetti /emplu 99476633 jew 99445269.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb

ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 14 ta’ Frar f’Villa Arrigo, in-Naxxar.

Prezz €3 u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew mill-uffi//ji.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb

ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Ikla b’ikel Indjan, is-Sibt, 18 ta’ Frar fit-Taj Mahal Restaurant, ilG]ira. Prezz €16 u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew milluffi//ji.

CAROLINE GALEA. Il-{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 23 ta’ Frar, 2012 f’Villa Arrigo, inNaxxar. Trasport provdut minn quddiem l-Uffi//ji PN tar-4 Distrett.

G[al aktar informazzjoni u biljetti /emplu 99843564 jew 99491069.

AVVI}I O{RA {AL LUQA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Dawk interessati g[andhom jag[mlu kuntatt malPresident fuq 79594713 sas-Sibt, 14 ta’ Jannar 2012. Il-Kumitat

Uffi//ju PN.

Sezzjonali PN jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.

IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu

IL-QRENDI. Il-Kumitat

BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m.

Sezzjonali PN jav]a li l-Uffi//ju PN jinsab miftu[ ta[t management ;did wara t-tisbi[ u limmodernizzar li sar fl-a[[ar ;img[at. L-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn is-7 a.m. u tard filg[axija b’fa/ilitajiet b[al big screen u organizzar ta’ ikliet.

G[al aktar informazzjoni /emplu 99479383.

L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali

PN jixtieq jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Ilbar qed ikun miftu[ is-Sibt u l{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u s-Serie A Taljan.

SAN PAWL IL-BA{AR. Il-

Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar flUffi//ju PN tal-lokalità. Dawk interessati g[andhom jag[mlu kuntatt mal-President fuq 99456411 jew mas-Segretarju fuq 99404292. Il-Kumitat Sezzjonali PN jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik laktar vanta;;u]a.

SAN :WANN. Il-Kumitat

99804642.

BIRKIRKARA. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.

fl-Uffi//ju PN.

BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

{AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038.

G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426.

{AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.

IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567.

L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382.

L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985.

IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.

{AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733.

{AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN.

IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa ta[t management ;did. Ji;i servut ikel g[all-individwi kif ukoll gruppi. G[al aktar infomazzjoni tistg[u //emplu 79707826.

IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979.

L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-

IL-MOSTA. Il-Kumitat

L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità re;a’ jinsab miftu[ kuljum ta[t management ;did.

TAL-PIETÀ. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikunu servuti appetizers u jintwera l-football live. Qed ikunu organizzati ikliet, fosthom fenkati, la[am ta]-]iemel u majjal mimli. G[all-bookings tistg[u //emplu 99298312 jew 21244956. Il-bar qed ikun miftu[ kuljum mill-5 p.m. ’l quddiem u l-{add anke filg[odu.

TAS-SLIEMA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri tal-Bar talUffi//ju PN tal-lokalità. Kull min hu interessat jista’ jikkuntattja lillPresident tal-Kumitat Sezzjonali PN Tas-Sliema fuq 99824277. IlKumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.

IL-G}IRA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa jinsab miftu[ ta[t management ;did.

TONIO BORG. Il-Vi/i Prim

Ministru u Vi/i Kap tal-PN Tonio Borg jilqa’ lill-pubbliku fluffi//ju tieg[u f’Birkirkara bejn it-8 a.m. u l-10 a.m. G[al appuntament tistg[u //emplu 22042235 jew 21232873.

DAVID AGIUS. Min jixtieq jil-

taqa’ ma’ David Agius jista’ jag[mel dan ming[ajr b]onn ta’ appuntament kull nhar ta’ Tnejn wara l-4 p.m., f’187 Triq Santa Katerina {’Attard jew /emplu 79423101 jew 21417507 g[al appuntament fil-;ranet l-o[ra.

David Agius hu Deputat g[as-7 Distrett ({a]-}ebbu;, {adDingli, ir-Rabat, l-Im;arr u lImtarfa) u g[all-11-il Distrett ({’Attard, {al Balzan, il-Mosta u l-Imdina).

IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895466.

L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. Uffi//ju PN.

Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852.

L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603.

IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507.

IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN.

IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com.

PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222.

RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165.

TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.

{AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633.

IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt.

{AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529.

SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN.

SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086.

SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN.

SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7.30 p.m. u t-8.30

p.m. fl-Uffi//ju u ‘Dar il-{addiem’. G[al aktar informazzjoni tistg[u tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt.

IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033.

VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225810.

I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.

It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

27 WATERPOLO – KAMPJONAT TAX-XITWA

San :iljan ASC jirb[u l-Kampjonat U#15 San :iljan reb[u l-kampjonat tax-xitwa tal-Under 15 u temmew ukoll fit-tieni post fil-kampjonat tal-Under 17.

Il-kampjonat tal-Under 15 intreba[ wara li San :iljan reb[u round robin decider tournament li involva wkoll lil Sirens u Sliema.

Dan huwa su//ess kbir g[al dan is-settur tal-Klabb u g[all-Klabb kollu li kien ilu jipprova jirba[ titlu fil-kampjonati ta]-]g[ar wara li nnursery ing[atat bixra ;dida tliet snin ilu. Dan is-settur g[amel passi ’l quddiem u hemm il-[sieb li jsir iktar xog[ol sabiex San :ilajn ASC jibqa’ jkun fost il-protagonisti fil-waterpolo lokali.

Dan is-su//ess jixhed il[idma kbira li saret fl-a[[ar tliet snin.

Dan filwaqt li t-tim talUnder 17 tal-Club spi//a fittieni post. Dan kien ri]ultat tajjeb [afna meta wie[ed jif-

takar li l-plejers kollha g[andhom inqas minn 16-il sena u g[add minnhom huma wkoll i]g[ar. Minbarra dan, il-plejers tal-Under 17 li jiffurmaw parti wkoll mill-iskwadra tattim tal-kbar, fl-istess [in kienu qeg[din jag[mlu ta[ri; intensiv [afna mat-tim talkbar.

Aspett po]ittiv ie[or fi]]ew; kampjonati kienet lintroduzzjoni ta’ w/u[ ;odda fosthom il-goalkeeper Daniel Spiteri u l-plejers Ben Plumpton u Darren Zammit li kollha integraw tajjeb [afna mal-kumplament tat-tim.

Fl-a[[ar parti tal-kampjonati t-timijiet issa[[u blinklu]joni tal-plejer Anthony Bugeja li rritorna minn xahrejn ta[ri; fl-Ungerija.

Kollox ma’ kollox, bidu ta’ sta;un tajjeb [afna fejn it-tfal minbarra li lag[bu fil-kampjonat tax-xitwa t[arr;u biss[i[ u l-attendenza kienet

It-tim tal-U#15 ta’ San :iljan ASC

tajba [afna. It-timijiet kienu kkow/jati minn Kurt Dowling u Dean Camilleri filwaqt li lhead coach Karl Izzo segwa

lit-tfal mill-qrib u kien dejjem f’kuntatt mal-coaches u lamministrazzjoni tat-timijiet ta]-]g[ar tal-Klabb.

Galea jirba[ il-Feliciotto Trophy It-tiratur ]ag[]ug[ James Galea reba[ il-Feliciotto Trap Trophy li saret fi tmiem il;img[a f’temp ikrah firRanges tal-Bidnija.

Il-kompetizzjoni kienet organizzata millFederazzjoni Maltija talIsparar fuq 50 plattina u lewwel sitt tiraturi kkwalifikaw g[all-barrage finali fuq 25 plattina o[ra.

James Galea Jr temm flewwel post meta laqat 36 u 18 g[al total ta’ 54 plattina.

Kevin Bonnici temm fittieni post bi tliet plattini anqas

meta laqat 39 u 12 waqt li Stephen Vella b’50 plattina spi//a fit-tielet post meta laqat 35 u 15-il plattina, l-istess punte;; ta’ Emmanuel Saliba.

Fil-[ames u s-sitt post spi//aw Michael Galea li laqat 37 u 10 g[al 47 plattina u Rudolph Zammit laqat 35 u 10 g[al total ta’ 45 plattina.

B’hekk Klassi A ntreb[et minn Stephen Vella b’35, Kevin Bonnici laqat u reba[ Klassi B b’39 plattina waqt li Michael Galea temm l-ewwel fi Klassi C b’37 plattina.

James Galea Jr ippre]entat bit-trofew

Kors g[all-coaches tal-goalkeepers I/-?entru Tekniku tal-MFA se jorganizza kors tal-coaching tal-goalkeepers fi/-/entru stess f’Ta’ Qali bejn il-{amis 26 u l-{add 29 ta’ Jannar.

Il-formoli tal-applikazzjoni jistg[u jinkisbu mi/-?entru Tekniku f’Ta’ Qali matul il[inijiet tal-uffi//ju u jridu jintbag[tu sa mhux aktar tard mitTlieta 17 tax-xahar. Se ting[ata preferenza lil dawk li g[andhom esperjenza filcoaching.

Kull applikazzjoni trid tkun tinkludi wkoll ritratt tal-passaport u kopja ta/-/ertifikati CYF jew aktar flimkien ma’ /ertifikat mediku tal-applikant u rakkomandazzjoni ffirmata mill-klabb li mieg[u jinsab impjegat b[alissa.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

28 Sport

Tintemm it-tmien edizzjoni tat-tournament ta’ Floriana FC YN Matul l-a[[ar ;img[a tal2011 Floriana FC Youth Nursery, bil-kollaborazzjoni tal-Kunsill Lokali talFurjanam organizzat b’su//ess it-tmien edizzjoni tat-tournament talMilied li din is-sena sar flIskola Santa Margerita ta’ Bormla.

B’kollox kienu tlettax innurseries li [adu sehem u minbarra Floriana, [adu sehem ukoll in-nurseries ta’ Paola Hibs, {amrun, San :wann, Melita, Pietà, St Patrick, Mosta, Tarxien, Qormi, }ejtun, Birkirkara, Vittoriosa u }urrieq.

It-tournament kien jinkludi log[ob fil-kategoriji U#8, U#9, U#10, U#11 u U#12 fejn kull ;urnata ntlag[bet kategorija differenti.

Madwar 650 plejer [adu sehem fit-tournament li ntlag[ab f’atmosfera sportiva u ferrie[a ta’ dawn il-;ranet.

Floriana FC Nursery jirringrazzjaw lill-Kunsill Lokali tal-Furjana, i/?entru Tekniku tal-MFA, il-YFA kif ukoll in-nurseries, coaches u ;enituri li g[amlu dan it-tournament su//ess.

Azzjoni minn wa[da mill-partiti bejn Floriana u Melita

TABLE TENNIS

Sacco, Portelli u Bajada jirb[u l-Butterfly Tournament

Dan l-a[[ar il-VLTC g[allewwel darba organizza tournament ta’ din ix-xorta li fih tfal ta’ età ]g[ira kellhom lopportunità jie[du sehem f’log[ob kompetittiv. Firritratt ta’ fuq jidhru w[ud mill-plejers ]g[ar ta’ ta[t lg[axar snin li [adu sehem fil-Mini Tennis Orange Tournament, imdawrin ma’ Father Christmas li ferra[ littfal matul il-kompetizzjoni.

(Fuq il-lemin) Father Christmas jaqsam lentu]ja]mu u l-fer[ tieg[u mat-tfal waqt sezzjoni ta’ ta[ri; bi preparazzjoni g[allog[ob tal-Mini Tennis Orange Tournament fil-mini court li g[adu kif tlesta filVLTC.

Dan l-a[[ar i/-?entru Malti Internazzjonali tatTable Tennis organizza ttieni Butterfly Table Tennis Tournament fil-kwartieri ta’ {al Tarxien.

G[al dan l-avveniment, li kien l-a[[ar wie[ed g[all2011, [adu sehem numru rekord ta’ parte/ipanti.

Bniet u subien minn madwar Malta kollha [adu sehem fi tliet age groups differenti li kienu dawk U#13, U#15 u U#18.

Il-kategorija U#13 intreb[et minn Bjorn Sacco b’Josef Mizzi jispi//a b[ala runner up. Andrea Portelli reba[ il-kategorija U#15 quddiem Luca Minuti waqt li l-og[la kategorija kif mistenni ntreb[et minn Daniel Bajada b’Andrew Gambina jtemm fit-tieni post.

I/-/entru se jkompli jmexxi t-ta[ri; mill-coaches professjonali tieg[u minn nhar is-Sibt 7 ta’ Jannar fi tliet lokalitajiet differenti.

Dawn se jkunu /-/entru prin/ipali fi Triq il-Knisja

Daniel Bajada reba[ il-kategorija U#18

{al Tarxien, il-Kumpless ta’ Sliema Wanderers li hemm f’Tignè Point u l-Kulle;; Stella Maris fil-G]ira.

Dawk kollha li jixtiequ aktar informazzjoni dwar dak li joffru dawn /-/entri ta’ wie[ed mill-isport indoor popolari f’Malta jistg[u jiktbu email fuq info@mittc.org jew i/emplu 99490469.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

Sport 29 TENNIS

OLIMPJADI

Stosur tibda b'reb[a fi Brisbane

Riskju ta' log[ob manipulat

Is-seed nru 1, l-Awstraljana Samantha Stosur g[elbet lil Anastasiya Yakimova talBelarus 6-2, 6-3 fl-ewwel rawnd tal-Brisbane International li qed jintlag[ab fl-Awstralja.

Is-seed nru 6 Jelena Jankovic tas-Serbja L-eks tennista numru wie[ed fid-dinja, Serena Williams irritornat g[allog[ob kompetittiv bl-a[jar mod u b'reb[a kontra Chanelle Scheepers 6-2, 6-3.

Williams, li g[andha 30 sena, lag[bet l-a[[ar darba flAwstralja fl-2010 meta kienet reb[et l-ewwel grand slam tas-sena, l-Australian Open.

Fl-a[[ar Grand Slam li [adet sehem fih, fil-finali talUS Open, Williams kienet ikkritikat bl-a[rax lill-umpire.

Williams, minbarra li kienet tilfet il-finali kontra Sam Stosur, dakinhar kienet ;iet immultata 2,000 lira sterlina.

B'din ir-reb[a fuq Scheepers, Williams issa kisbet post fit-tieni rawnd fejn se tilg[ab kontra Bojana Jovanovski tas-Serbja.

Intant, l-eks champion talOpen ta' Franza, Ana Ivanovic g[addiet g[at-tieni rawnd meta g[elbet lil Tamira Paszek 6-3, 6-3. Fir-rawnd li jmiss issa se tilg[ab kontra /champion tal-Open talAwstralja l-Bel;jana Kim Clijsters.

Lisicki tirkupra Intant f'Auckland is-seed nru 1 Sabine Lisicki rkuprat minn 0-2 minn ta[t fit-tieni set biex issuperat lill-Fran/i]a Virginie Razzano 6-4, 6-4 u g[addiet g[at-tieni round.

In-numru 15 fid-Dinja Lisicki li kellha injury fil-bidu tal-2011 imma rkuprat biex waslet sas-semi-finali ta' Wimbledon u spi//at is-sena fost l-ewwel 20 g[all-ewwel darba, ikkommettiet seba' double faults.

Serena Williams fl-azzjoni kontra Chanelle Scheepers

Is-seed nru 4 Flavia Pennetta, finalista telliefa f'Auckland fl-2010, ukoll g[addiet g[at-tieni round wara li kienet sfurzata turi lmassimu kontra r-Rumena Sorana Cirstea biex reb[et 64, 7-6.

Fir-round li jmiss Pennetta issa tilg[ab kontra lBrittannika Elena Batacha li g[elbet lil Sacha Jones fi tliet sets.

It-Taljana Alberta Brianti tilfet fi tliet sets ukoll kontra Lucie Hradecka tarRepubblika ?eka waqt li l:ermani]a Mona Barthel wettqet sorpri]a meta eliminat 7-6, 6-1 lill-Awstraljana Jelena Dokic.

TAZZA HOPMAN

Ir-Repubblika ?eka teg[leb lill-Bulgarija

Petra Kvitova kkonfermat li din is-sena se tipprova tne[[i lil Caroline Wozniacki mill-ewwel post tar-ranking mondjali meta ;abet fix-xejn lil Tsvetana Pironkova hekk kif ir-Repubblika ?eka g[elbu lill-Bulgarija 2-1 u kkonfermaw posthom b[ala favoriti netti li jirb[u t-Tazza Hopman.

Kvitova kisbet reb[a konvin/enti 6-4, 6-2 fuq Pironkova qabel se[ibha Tomas Berdych g[eleb lil Grigor Dimitrov 6-4, 67, 6-3. Il-Bulgarija reb[u l-Mixed Doubles 2-6, 6-3 biex ;abru ftit ;ie[hom fil-konfront minn Grupp A. Wara sena e//ellenti li matulha reb[et Wimbledon u l-WTA Championship Wozniacki telg[et min-numru 34 g[an-numru 1 fid-dinja u mexxiet lir-Repubblioka ?eka lejn ir-reb[ talFederation Cup. Kvitova issa tinsab 115-il punt biss wara Wozniacki u tista' taqbi]ha fi tmiem dan ix-xahar jekk tmur a[jar minnha fis-Sydney International u l-Open tal-Awstralja.

Jekk Kvitova til[aq l-g[an tag[ha, ssir l-ewwel player mirRepubblika ?eka li la[qet in-numru1 fid-dinja sa minn ]mien lidolu tag[ha Martina Navratilova. Kvitova u Wozniacki se jkunu qed jiltaqg[u kontra xulxin fil-Hopman Cup nhar il-:img[a.

Il-Ministru Ingli] responsabbli mill-Olimpjadi, Hugh Robertson qal li hemm /ans li jkun hemm min jipprova jimmanipula log[ob ta' timijiet waqt l-Olimpjadi tas-sajf f'Londra.

Robertson qal li dan kollu jsir min[abba li aktar ma jg[addi ]mien, l-im[atri illegali qed isiru popolari fejn illum illag[ba jistg[u jag[mlu m[atri fuq dettalji ]g[ar u mhux biss fuq ir-ri]ultat a[[ari tal-partita.

Dan ifisser li min[abba li dawn ikunu dettalji ]g[ar, hu aktar diffi/li g[all-awtoritajiet biex jindunaw b'dawn l-im[atri illegali.

“Ma neskludux li jkun hemm min jipprova jimmanipula partiti. Imma;ina wie[ed jilg[ab fuq min se jag[ti lewwel corner qasir f'log[ba tal-hockey. Din tkun diffi/li g[alina biex nindunaw,” spjega Robertson.

“Jekk t[ares kemm hemm log[ob ta' timijiet waqt lOlimpjadi ir-riskju li jkun hemm log[ob immanipulat u im[atri illegali hu kbir,” qal Robertson.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

30 Sport FOOTBAL INGLI}

Lampard iwaqqaf is-serje negattiva ta’ Chelsea Chelsea temmew serje ta’ erba’ partiti ming[ajr reb[a meta Frank Lampard skorja goal drammatiku fl-a[[ar minuta u tahom reb[a 2-1 g[and Wolves li permezz tag[ha la[qu lil Arsenal li tilfu 2-1 g[and Fulham.

Punt interessanti kien li lerba’ partiti li ntlag[bu wara nofsinhar, spi//aw f’reb[a g[at-tim li kien barra minn dahru bi Swansea jirb[u 2-0 g[and Aston Villa waqt li Stoke g[elbu lil Blackburn 2-1 u Norwich issuperaw lil QPR bl-istess skor. {add mill-ewwel tliet timijiet, Manchester City, Manchester United u Tottenham ma kienu mpenjati lbiera[.

Dawn i]da se jkunu qed jilag[bu bejn illum u g[ada.

VILLA PARK – Swansea reb[u g[all-ewwel darba barra minn darhom sa minn meta ;ew promossi. Huma kellhom bidu e//ellenti f’Villa Park meta wara biss erba’ minuti ]ball ta’ Stephen Warnock ippermetta lil NATHAN DYER jikkonkludi fix-xibka. Bir-reazzjoni ta’ Villa ma tasalx, Swansea re;g[u fet[u t-tieni taqsima b[all-ewwel wa[da b’goal ie[or wara ]ew; minuti li [asad lil Villa. G[al darb’o[ra re;a’ kien ]ball ie[or, din iddarba clearance [a]ina ta’ Guzan li ppermettiet lil Routledge jix[et lejn Danny Graham li laqat il-wieqfa imma mir-rebound l-istess WAYNE ROUTLEDGE xe[et fix-xibka.

Dan kien l-ewwel goal tieg[u fil-Premier League sa minn meta lag[ab fl-og[la divi]joni tmien snin ilu.

LOFTUS ROAD – Norwich [adu tliet punti prezzju]i g[and QPR meta dawru telfa f’reb[a 2-1. Kienu QPR fet[u l-iskor bl-ewwel attakk denju tal-log[ba meta fil-11-il minuta JOEY BARTON b’xutt pre/i] fil-baxx minn cross ta’ Clint Hill, xe[et fir-rokna.

Dan il-goal fisser li Norwich la[qu r-rekord ta’ Bolton imwaqqaf fl-2009-10 ta’ 20 log[ba fil-kampjonat li fihom FOOTBALL

Imut Gary Ablett L-eks difensur ta’ Liverpool u Everton, Gary Ablett miet ilbiera[ fl-et`a ta’ 46 sena wara battalja ta’ 16-il xahar kontra l-kan/er fid-demm.

Ablett hu l-uniku player li qatt reba[ l-FA Cup ma]]ew; klabbs ta’ Merseyside fejn lag[ab aktar minn 100 partita. Minbarra dawn ilklabbs hu lag[ab ukoll ma’ Birmingham City u kien ikkow/ja lil Stockport County.

Ablett sie[eb lil Liverpool b[ala apprentist fl-1982 u ddebutta f’Di/embru tal-1986.

Inbig[ lil Everton fl-1992 u mag[hom re;a’ reba[ l-FA Cup fl-1995 wara dik fl-1989 mar-Reds.

dejjem ;arrbu goal.

Madankollu fis-36 minuta listess Barton intwera l-karta l[amra wara in/ident bla ballun ma’ Bradley Johnson u dan bidel il-log[ba. Fit-42 minuta Norwich kisbu ddraw meta ANTHONY PILKINGTON wara li kkontrolla quddiem il-lasta kiseb id-draw u mbag[ad fit-83 minuta minn cross ta’ Bennett kien STEVE MORRISON li minn [ames metri ta t-tieni reb[a drammatika konsekuttiva lil Norwich wara dik kontra Fulham.

MOLINEUX – Chelsea irkupraw mit-telfa kontra Aston Villa meta reb[u 2-1 g[and Wolves. Chelsea li g[al [inijiet twal dehru a[jar kellhom jistennew sat-tieni taqsima biex marru fil-vanta;; meta fl-54 minuta minn corner ta’ Juan Mata, id-difi]a ta’ Wolves naqset li tikklerja u RAMIRES b’xutt qawwi g[eleb lil Hennessey. Wolves kienu wkoll sfortunati li laqtu l-lasta min daqqa ta’ ras ta’ Roger Johnsson meta l-iskor kien g[adu ma nfeta[x. I]da fil-85 minuta Wolves kisbu ddraw minn kontr-attakk velo/i permezz ta’ STEPHEN WARD. Imma meta kollox deher li l-partita se tintemm fi draw, kien FRANK LAMPARD li fid-89 minuta skorja l-goal li taffa ftit mill-pressjoni fuq il-manager Villas Boas wara cross ta’ Ashley Cole.

EWOOD PARK - Stoke re;g[u taw dehxa o[ra lil Blackburn meta reb[ulhom f’Ewood Park 2-1. Blackburn li kienu ;ejjin minn reb[a sorprendenti g[and i/Champions Manchester United 3-2, sabu ru[hom minn ta[t wara 17-il miuta b’goal ta’ PETER CROUCH li kkonkluda fix-xibka wara li kkontrolla b’sidru su;;eriment ta’ Whitehead. Dan kien il-100 goal fil-kampjonatt g[al Crouch hekk kif qed ikompli jipperisti g[al post fliskwadra nazzjonali g[allEuro 2012. Minuta qabel ilmistrie[ re;a’ kien CROUCH

Richard Stearman ta’ Wolves jattakka lill-awtur tal-goal tar-reb[a g[al Chelsea Frank Lampard waqt il-konfront f’Molineux

li wara li r/ieva ming[and Etherington skorja t-tmien goal dan l-ista;un u g[eleb lil Bunn g[at-tieni darba.

Blackburn naqqsu l-iskor fid69 minuta meta minn azzjoni konfu]a wara corner kien DAVID GOODWILLIE li skorja l-ewwel goal tieg[u filPremier minn metru bog[od i]da dan ma kienx bi]]ejjed.

CRAVEN COTTAGE Fulham kisbu reb[a inkredibbli 2-1 kontra Arsenal li kienu marru fil-vanta;; fl-ewwel taqsima. Madankollu l-a[[ar 12-il minuta li matulhom Arsenal tke//ielhom Djourou g[at-tieni karta safra wara foul fuq Zamora, kienu fatali g[at-tim ta' Wenger li ssa nqabe] minn Chelsea fir-raba' post. Arsenal kienu g[all-[inijiet twal l-a[jar tim.

Madankollu skurjaw goal wie[ed biss b'daqqa ta' ras ta' LAURENT KOSCIELNY fil21 minuta minn cross ta' Ramsey fl-ewwel taqsima.

B'ra;el aktar Fulham fit-85 minuta kisbu d-draw b'daqqa ta' ras ta' STEVE SIDWELL wara corner u tliet minuti fuq il-[in sa[ansitra kisbu r-reb[a b'goal ta' BOBBY ZAMORA.

FOOTBALL INGLI}

Rooney immultat ;img[a paga

L-attakkant ta’ Man Utd, Wayne Rooney, kien immultat ;img[a paga min[abba li wera nuqqas ta’ [e;;a fitta[ri; wara li kien qatta’ lejl barra ma’ martu u s[abu Darron Gibson u Jonny Evans.

Skont ir-rapporti fil-;urnali Rooney we[el is-somma ta’ 225,000 elf lira sterlina.

Minkejja li m’hemmx konfermi li dawn xorbu jew ;abu ru[hom [a]in waqt li kienu barra, il-Manager ta’ Man Utd, Alex Ferguson ma kienx kuntent bil-prestazzjoni ta’ dawn it-tnejn fil-jum ta’ wara.

Rooney a//etta din il-

penalità u barra minn hekk tilef il-partita kontra Blackburn, partita li r-Red Devils tilfu 3-2 f’darhom kontra Blackburn.

Evans u Gibson ukoll t[allew barra mill-iskwadra li affrontat lil Blackburn u kienu immultati b[al Rooney.

Skont rapporti fil-;urnali Ingli]i Ferguson talab lil dawn it-tliet players biex imorru g[at-ta[ri; fit-28 ta’ Di/embru, jum ta’ mistrie[ g[all-kumplament tal-players l-o[ra.

Rooney se jkun parti milliskwadra li g[ada se tilg[ab kontra Newcastle.

Ri]ultati u klassifiki Premier Ingli]

Aston Villa v Swansea Blackburn v Stoke QPR v Norwich Wolves v Chelsea Fulham v Arsenal

0-2 1-2 1-2 1-2 2-1

Illum

Tottenham v WBA (2045) Wigan v Sunderland (2045) Man City v Liverpool (2100)

G[ada

Everton v Bolton (2100) Newcastle v Man Utd (2100) Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

Man City 19 14 Man Utd 19 14 Tottenham H 18 12 Chelsea 20 11 Arsenal 20 11 Liverpool 19 9 Newcastle Utd 19 8 Stoke C 20 8 Norwich C 20 6 Everton 18 7 Swansea C 20 5 Aston Villa 20 5 Fulham 20 5 West Brom 19 6 Sunderland 19 5 Wolves 20 4 QPR 20 4 Wigan A 19 3 Blackburn R 20 3 Bolton W 19 4 League One

3 2 3 2 3 3 4 5 3 6 7 3 6 5 5 7 7 7 3 8 8 7 8 7 8 7 4 9 6 8 5 11 5 11 6 10 5 12 1 14

53 49 35 39 36 24 26 22 30 19 20 22 22 19 23 22 19 17 29 23

16 17

20 25 28 15 25 31 35 20 23 26 26 27 22 36 35 37 43 42

45 45 39 37 36 34 30 29 25 24 23 23 23 22 21 17 17 15 14 13

Rochdale v Preston 1-1 Bournemouth v Wycombe 2-0 Bury v Walsall 2-1 Carlisle v Sheff Utd 3-2 Charlton v Brentford 2-0 Chesterfield v Oldham 1-1 Exeter v Yeovil 1-1 Hartlepool v Scunthorpe 1-2 MK Dons v Colchester 1-0 Notts C. v Huddersfield 2-2 Sheff. Wed v Tranmere 2-1 Stevenage v Leyton O 0-1

Illum

Sheff. Utd v Notts County League Two

Accrington v Macclesfield 4-0 Barnet v Bristol R. 2-0 Burton A. v Hereford 0-2 Crewe v Morecambe 0-1 Gillingham v Aldershot 1-0 Oxford Utd v Crawley T. 1-1 Plymouth v Torquay 1-2 Port Vale v Cheltenham 1-2 Rotherham v Bradford 3-0 Shrewsbury v N’hampton 1-1 Southend v Dag & Red 1-1 Swindon vWimbledon 2-0

The Championship

Crystal Palace v Leicester 1-2 Blackpool v M’brough 3-0 Brighton v Southampton 3-0 Cardiff v Reading 3-1 Doncaster v Barnsley 2-0 Hull v Derby 0-1 Ipswich v Nott’m Forest 1-3 Leeds v Burnley 1-1 P’borough v Birmingham 1-1 Portsmouth v Watford 2-0 West Ham v Coventry 1-0

Illum

Bristol City v Millwall Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

Southampton 25 14 5 6 West Ham 25 14 5 6 Cardiff C 25 12 9 4 Middlesbrough 25 12 9 4 Reading 25 11 6 8 Hull City 25 12 3 10 Blackpool 25 10 8 7 Leeds Utd 25 11 5 9 Derby C 25 11 4 10 Burnley 25 11 3 11 Crystal P 25 10 6 9 Leicester 25 9 8 8 Brighton 25 10 5 10 Birmingham 23 9 7 7 P’Boro 25 9 6 10 Barnsley 25 9 6 10 Portsmouth 24 8 7 9 Watford 25 7 9 9 Ipswich T 24 8 3 13 Millwall 24 6 8 10 Bristol C 24 6 6 12 Nottingham F 25 7 3 15 Doncaster R 25 6 4 15 Coventry 25 4 7 14 Skozja Premier League

47 40 41 30 32 26 39 39 30 3 24 33 26 31 44 35 27 27 34 24 22 21 22 20

Hibernian v Hearts Invernessv St Johnstone Dundee Utd v Aberdeen Dunfermline v Celtic Kilmarnock v St Mirren Rangers v Motherwell

28 23 27 23 25 25 31 36 33 33 24 28 28 25 41 38 25 34 47 27 34 39 43 34

47 47 45 45 39 39 38 38 37 36 36 35 35 34 33 33 31 30 27 26 24 24 22 19

1-2 posp 1-2 0-3 2-1 3-0

I Div

Livingston v Falkirk 1-2 Morton v Ayr 3-1 Queen of S. v Hamilton 1-2 Raith Rovers v Dundee 0-1 Ross County v Partick T. posp

II Div

Airdrie Utd v Albion Brechin v Forfar Cowdenbeath v East Fife Dumbarton v Arbroath Stirling v Stenhousemuir

1-0 2-1 4-0 3-2 3-1

Berwick v Montrose Clyde v Queen’s Park East Stirling v Alloa Peterhead v Elgin

2-2 1-2 1-3 3-0

III Div

IN-NAZZJON It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

Sport 31

Bogdanovic jiddebutta b’goal ma’ Rochdale L-attakkant internazzjonali Malti ta’ Blackpool, Daniel Bogdanovic ing[aqad b’self ma’ Rochdale AFC fuq kuntratt ta’ xahar u lbiera[ stess kellu debutt e//ellenti mal-klabb ta’ League One kontra Preston NE fejn beda l-log[ba mill-bidu bin-numru 19 u skorja wkoll il-goal taddraw fil-25 minuta fid-draw 1-1.

Minbarra lil Bodganovic, Rochdale akkwistaw ukoll fuq kuntratt simili lillgoalkeeper ta’ West Ham United Peter Kurucz li wkoll iddebutta lbiera[ kontra Preston u sofra l-ewwel goal tieg[u wara 16-il minuta minn Jake Jervis.

Bogdanovic li g[andu 31 sena kien involut f’diversi azzjonijiet tul il-partita bilgoal tieg[u jasal b’xutt filbaxx mill-vi/in. Linternazzjonali Malti li kien g[atxan g[al-log[ob [adem bla waqfien u [alla wkoll impressjoni tajba [afna. Hu kien mibdul fl-a[[ar ]ew; minuti ma’ Thorsten Stuckmann fost l-applaws ta’ dawk pre]enti.

Bogdanovic beda l-ista;un ma’ Sheffield United qabel ma kien trasferit matTangerines f’Awwissu.

Imma minkejja li skorja ]ew; goals fi tmien partiti, ma rnexxielux jikseb post regolari fl-iskwadra ta’

Blackpool u t-trasferiment tieg[u mistenni jg[inu jing[ata aktar log[ob.

Bogdanovic lag[ab ukoll ma’ Barnsley qabel sie[eb lillBlades.

Intant Kurucz li g[andu 23 sena lag[ab darba biss malHammers b[ala sostitut u qed jirritorna minn injury f’irkopptu li ]ammitu 14-il xahar barra.

Rochdale b[alissa g[andhom lil Chris Beech b[ala manager temporanju assistit minn Ryan Kidd wara li x-xahar l-ie[or ke//ew lil Steve Eyre u Frankie Bunn.

It-tim jinsab fit-tieni post mill-a[[ar f’dik li hi t-tielet divi]joni fl-Ingilterra.

Daniel Bogdanovic

Macheda misluf lil QPR sa tmiem l-ista;un

L-attakkant ta’ Manchester United Federico Macheda sie[eb lil Queen’s Park Rangers b’self sa tmiem lista;un.

It-Taljan ta’ 20 sena li lag[ab f’]ew; partiti milLeague Cup dan l-ista;un u da[al tliet darbiet b[ala sostitut fil-Premier, l-ista;un

li g[adda kien g[amel ukoll perjodu misluf lil Sampdoria.

“Hemm [afna kompetizzjoni ma’ Manchester United u hemm attakkanti tajbin [afna. Imma jien g[adni ]g[ir u g[andi b]onn [afna aktar esperjenza fil-Premier League,” qal Macheda.

Il-manager ta’ QPR Neil Warnock qal, “Din hi opportunità kbira g[a]-]ew; klabbs. Federico mhux qed jing[ata bi]]ejjed spazju ma’ United g[al ra;unijiet ovvji.

Kul[add fil-league hu g[ajjur g[al dak li g[andu Sir Alex Ferguson. Imma nemmen li dan jista’ jkun

akkwist tajjeb g[alina g[aliex hu player po]ittiv li kapa/i jiskorja.”

Macheda g[amel isem meta da[al sostitut u skorja goal stupend fil-[in mi]jud li ta reb[a lil United kontra Aston villa f’Old Trafford fid-debutt tieg[u f’April tal2009.

TRASFERIMENTI LOKALI

Briffa u Nwoba ma’ Mqabba

Mqabba li kellhom bidu po]ittiv dan l-ista;un filkampjonat Premier, komplew isa[[u t-tim bl-akkwist taddifensur Julian Briffa u lattakkant Ni;erjan John Nwoba. Briffa, eks player ta’ Sliema Wanderers se jing[aqad ma’ Mqabba b’self sal-a[[ar tal-ista;un.

Matul il-karriera tieg[u Briffa lag[ab ukoll ma’ Floriana, l-istess Mqabba, Naxxar u Msida. Intant, Nwoba beda l-karriera tieg[u f’Malta man-nursery ta’ Sliema Wanderers.

L-ista;un li g[adda, Nwoba lag[ab ma’ St. George’s filwaqt li din issena kien qed jilg[ab malG[arg[ur fejn kien di;à skurja sitt gowls.

Sadattant il-midfielder Tune]in Naim Berbat li lag[ab ma’ Esperance, millbiera[ beda jittrenja ma’ Valletta bil-mira li jkun re;istrat mag[hom g[allkumplament tal-ista;un.

TAZZA TAR-RE

Malaga jisfidaw lil R. Madrid

I/-Chairman ta’ Paris Saint-Germain, Nasser Al-Khelaifi (nofs) tal-Qatar, jitkellem mad-Direttur Sportiv tal-klabb tieg[u, il-Bra]iljan Leonardo (xellug) u l-kow/ il-;did ta’ PSG it-Taljan Carlo Ancelotti fl-akkademja Aspire f’Doha. G[ada PSG se jkunu qed jilag[bu partita ta’ [biberija kontra l-eks tim ta’ Ancelotti AC Milan li wkoll jinsabu l-Qatar g[al training camp ta’ dawn il-jiem.

It-tim ta’ Malaga, proprjetà ta’ sidien mill-Qatar, din issena wera log[ob tajjeb u llum x’aktarx se jilg[ab laktar partita importanti talista;un kontra Real Madrid.

Din se tkun l-ewwel leg talpartita mill-fa]i tal-a[[ar 16 tat-Tazza tar-Re. Matul issajf, id-diri;enza ta’ Malaga nefqet madwar 60 miljun ewro fi players ;odda, 20 miljun minnhom fuq ilplaymaker Spanjol, Santi Cazorla.

Il-kow/ ta’ Malaga, Pellegrini, li hu wkoll ekskow/ tal-holders tat-Tazza tar-Re, Real Madrid, qed jittama li t-tim tieg[u jispi//a mal-ewwel sitta filkampjonat. Dan ikun ifisser li t-tim jikkwalifika g[allkompetizzjoni Ewropeja.

Is-sid ta’ Malaga, x-Sheikh Abdullah Al-Thani jittama li reb[a fuq Real tkun l-ewwel sinjal li l-flus investiti filklabb bdew i[allu l-frott.

Real Madrid g[elbu lil Real 4-0 fil-kampjonat f’Ottubru fejn [adu kwa]i /-/ansijiet kollha.

“Meta nilag[bu barra minn darna kontra Real irridu noqg[odu attenti. Nafu li jekk nilag[bu tajjeb kapa/i noffru sfida lil Real,” qal l-eks player ta’ Villarreal. Cazorla.

Real Madrid mistennija li jkollhom lill-winger Di Maria li we;;a’ s-Sibt waqt li Malaga se jkollhom neqsin lill-Bra]iljan Julio Baptista u lil Joaquin.

Jekk Malaga jwettqu sorpri]a u jeliminaw lil Real Madrid, x’aktarx ikollhom

sfida kbira o[ra tistennihom.

Dan g[aliex Malaga jilag[bu kontra r-rebbie[ bejn Barcelona u Osasuna.

L-ewwel leg bejn i/champions Spanjoli u Osasuna tintlag[ab g[ada finNou Camp.

Intant, f’partiti o[ra millistess fa]i Valencia jiltaqg[u kontra Sevilla filwaqt li Real Sociedad jilag[bu kontra Real Mallorca. Albacete, tim tatTielet Divi]joni li kien elimina lil Atletico Madrid, issa jilg[ab kontra Athletic Bilbao u Mirandes, tim ie[or ta-Tielet Divi]joni li elimina lil Villarreal, jilg[ab kontra Racing Santander.

Fl-a[[ar partiti Alcoron u Cordoba jiltaqg[u kontra Levante u Espanyol rispettivament.

It-Tlieta, 3 ta’ Jannar, 2012

32 Lokali

Dehra mill-isba[ ta’ :nien George Borg Olivier f’Tas-Sliema – zona fost [afna li ng[atat lura lill-pubbliku u li bidlet iz-zona f’post ta’ rikreazzjoni g[all-familja kollha. Il-politika favur aktar zoni miftu[a u li jistg[u jitgawdew mill-pubbliku se tkompli b’g[add ta’ pro;etti li huma ppjanati mill-Gvern tul din is-sena – b[alma hu l-pro;ett fiz-zona tal-Bajja ta’ Spinola li se joffri wkoll spazju ie[or miftu[ u li jag[ti dehra isba[ il-lokalità ta’ San :iljan. (Ritratt> Michael Ellul)

Jonqos l-ammont ta’ skart li jintefa’ fil-landfills ...u l-ammont ta’ skart ri/iklat qieg[ed jikber kull sena Minn studju li sar millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika jirri]ulta li lammont ta’ skart li jitqieg[ed fil-landfills f’dan il-perjodu naqas b’medja ta’ 3.7% kull sena, bl-ikbar tnaqqis jirri]ulta bejn l-2009 u l-2010.

F’Malta 10.5% tal-iskart mhux minerali qed ji;i ri/iklat jew rikoverat, filwaqt li 88.5% tal-iskart qed jintrema fil-landfills.

Madankollu, l-istatistika turi li l-ammont ta’ skart ri/iklat qieg[ed jikber kull sena, bla[[ar sena tal-istudju, is-sena 2010, tirre;istra l-ikbar ammont ta’ skart ri/iklat, 50,000 tunnellata.

Dan l-ammont jirrifletti bidliet fl-effi/jenza talImpjant ta’ Sant’Antnin, spe/jalment min[abba li limpjant kien jie[u [sieb lippro/essar tal-iskart mhux minerali wa[du, ming[ajr ilkontribut tal-landfill flG[allis.

Din l-istatistika qed tirreferi g[al skart mhux minerali, ji;ifieri ma tinkludix ;ebel

jew terrapien u dan kollu jirri]ulta minn rapport talUffi//ju Nazzjonali talIstatistika, li st[arre; kif liskart solidu ;ie pro/essat f’pajji]na mis-sena 2004 sassena 2010.

Meta fl-2008 kienu qeg[din isiru xi xog[lijiet flinfrastruttura tal-impjant, lammont ta’ skart solidu li ntrema fil-landfills ta’ Malta ]died. Mat-tlestija ta’ dan li]vilupp infrastrutturali, limpjant irre;istra ]ieda fleffi/jenza tieg[u, tant li lammont ta’ skart ippro/essat fih fis-snin ta’ wara ra l-og[la rati tieg[u. Dan wassal biex bejn is-sena 2009 u 2010, illandfills Maltin raw rekord fit-tnaqqis ta’ skart fihom, bi 17.9%.

Fit-trattament ta’ skart minerali, spe/jalment dak talindustrija tal-kostruzzjoni, ilbarrieri g[andhom rwol kru/jali, tant li fis-seba’ snin tal-ist[arri;, 93.9% tal-iskart minerali tpo;;a fihom. Ilbqija ta’ dan l-iskart kien ri/iklat.

Kien re;istrat ukoll tnaqqis konsiderevoli fir-rimi ta’ skart fl-ib[ra Maltin, waqg[a li tirrifletti l-fatt li pro;etti ta’ skavar fil-g]ejjer tag[na kienu anqas f’dawn l-a[[ar snin.

L-in/inerazzjoni tal-iskart f’pajji]na beda jsir fis-sena 2008, bl-iskart tal-bi//erija jin[araq fl-in/ineratur talbi//erija fil-Marsa. Fis-sena 2010, 81.4% tal-iskart trattat f’dan il-bini kien jikkonsisti fl-iskart li jo[ro; millbi//erija, filwaqt li fl-istess sena n[arqu fih ukoll 364 tunnellata ta’ skart perikolu].

Is-sena 2010 kienet ukoll sena rekord g[all-ammont ta’ skart mifrud li n;abar millpoplu Malti u G[awdxi. Dan se[[ min[abba skemi b[allbring-in sites u l-;bir spe/jali ta’ skart ri/iklat mag[]ul mirresidenzi ta’ pajji]na kull ;img[a. L-effi/jenza ta’ din la[[ar skema tidher b’mod /ar fi]-]ieda fl-ammont ta’ skart li n;abar bis-sa[[a tag[ha, bis-sena 2010 tara ]-]ieda ta’ 44.4% fl-iskart li n;abar b’dan il-mod.

media•link COMMUNICATIONS

Se jid[lu fis-se[[ l-inizjattivi fis-sigurtà so/jali Il-Ministeru talEdukazzjoni, Xog[ol u lFamilja qal li diversi inizjattivi fis-Sigurtà So/jali li t[abbru fil-Ba;it g[as-sena 2012, fosthom i]-]ieda g[all-g[oli tal-[ajja u tnaqqis fir-rata tal-pensjoni tas-servizz li tkun kunsidrata g[al fini tal-kalkolu tar-rata tal-pensjoni tas-Sigurtà So/jali, g[andhom jid[lu fisse[[ min nhar is-Sibt, 7 ta’ Jannar 2012.

Dawn jolqtu l-Pensjoni tar-Romol, il-Pensjoni talInvalidità, Pensjoni tal-Età u l-Pensjoni tal-Irtirar. IdDipartiment tas-Sigurtà So/jali b[alissa g[addej blippro/essar tal-benefi//ji biex twettqu dawn il-mi]uri.

Fir-rigward tal-Pensjonijiet g[ar-Romol, i]-]ieda fir-rata tal-pensjoni se ting[ata malpagament tal-pensjoni tat-28 ta’ Jannar 2012 li jkopri lperjodu tal-pagament talpensjoni mit-28 ta’ Jannar 2012 sal-24 ta’ Frar 2012.

Il-bonus g[all-g[oli tal[ajja kif ukoll i]-]ieda firrata tal-pensjoni min[abba l-mi]ura tal-Pensjoni tasServizz (fejn applikabbli) se to[ro; fil-pagament tal-28 ta’ Jannar 2012. Fejn jid[lu l-Pensjonijiet tal-Età, i]]ieda fir-rata tal-pensjoni se

ting[ata mal-pagament talpensjoni tal-14 ta’ Jannar 2012 li jkopri l-perjodu talpagament tal-pensjoni mill14 ta’ Jannar 2012 sal-10 ta’ Frar 2012. Il-bonus g[allg[oli tal-[ajja se jo[ro; filpagament tal-14 ta’ Jannar 2012.

Fir-rigward tal-Pensjonijiet g[all-Invalidità, i]-]ieda firrata tal-pensjoni se ting[ata mal-pagament tal-pensjoni tas-7 ta’ Jannar 2012 li jkopri l-perjodu tal-pagament tal-pensjoni mis-7 ta’ Jannar 2012 sal-3 ta’ Frar 2012. Ilbonus g[all-g[oli tal-[ajja kif ukoll i]-]ieda fir-rata talpensjoni min[abba l-mi]ura tal-Pensjoni tas-Servizz (fejn applikabbli) ser to[ro; filpagament tas-7 ta’ Jannar 2012.

Fir-rigward tal-Pensjonijiet g[all-Irtirar, i]-]ieda fir-rata tal-pensjoni se ting[ata malpagament tal-pensjoni tal-21 ta’ Jannar 2012 li jkopri lperjodu tal-pagament talpensjoni mill-21 ta’ Jannar 2012 sas-17 ta’ Frar 2012.

Il-bonus g[all-g[oli tal-[ajja kif ukoll i]-]ieda fir-rata talpensjoni min[abba l-mi]ura tal-Pensjoni tas-Servizz (fejn applikabbli) se to[ro; filpagament tal-21 ta’ Jannar 2012.