www.media.link.com.mt
Numru 13,020
€0.45
Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
JILTAQA’ L-E}EKUTTIV TAL-PN
Appo;; s[i[ f’Lawrence Gonzi b[ala Kap tal-PN u PM ■ Imsejja[ Kunsill :enerali tal-PN Il-Kumitat E]ekuttiv talPN ilbiera[ filg[axija ta lappo;; s[i[ u unanimu tieg[u lil Lawrence Gonzi b[ala Kap tal-PN u Prim Ministru. Din l-approvazzjoni ng[atat waqt laqg[a talKumitat E]ekuttiv li fiha kienet diskussa s-sitwazzjoni pre]enti wara l-po]izzjoni li [a d-Deputat Franco Debono. Il-po]izzjoni talKumitat E]ekuttiv kienet im[abbra mill-President talKumitat E]ekuttiv Marthese Portelli u permezz ta’ stqarrija tal-PN.
L-E]ekuttiv innota li sa mit-twaqqif tieg[u, il-Partit dejjem kien mibni fuq ilprin/ipji tad-djalogu fi [dan l-istrutturi tal-Partit u li dde/i]jonijiet tag[hom jorbtu lil kull membru bla ebda distinzjoni. Fl-istqarrija ntqal li lE]ekuttiv iddiskuta l-a[[ar ]viluppi wara li d-Deputat Nazzjonalista Franco Debono, fi stqarrijiet pubbli/i, qal li mhux lest jappo;;ja aktar lil Lawrence Gonzi b[ala Kap tal-Partit u l-Gvern immexxi minnu fil-Parlament.
g[al pa;na 4
Il-prijorità tieg[i hi li n[ares l-interess nazzjonali
-Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi
Il-Prim Ministru u Kap talPN Lawrence Gonzi ddikjara li l-prijorità tieg[u hi li j[ares l-interess nazzjonali u mhux li jie[u de/i]jonijiet li huma populisti. Il-Prim Ministru Lawrence
Gonzi lbiera[ filg[axija kkummenta mal-;urnalisti fi tmiem laqg[a tal-Kumitat E]ekuttiv tal-PN li ltaqa’ fidDar ?entrali biex jiddiskuti s-sitwazzjoni pre]enti.
g[al pa;na 4
Il-Kummissarju Ewropew responsabbli mill-Affarijiet Ekonomi/i u Monetarji Olli Rehn li qal li l-Ungerija tista’ titlef mill-fondi tal-i]vilupp jekk tibqa’ ma tindirizzax id-dejn li g[andha (Ritratt> Reuters)
?ertifikat po]ittiv g[al Malta dwar id-defi/it mill-UE ■ Mag[luqa l-pro/eduri fuq defi/it e//essiv kontra Malta mill-UE minn Nathaniel ATTARD
L-Unjoni Ewropea lbiera[ tat /ertifikat po]ittiv lil Malta dwar il-mod kif qed tnaqqas id-defi/it tal-pajji]. Dan wara li l-Kummissjoni Ewropea iddikjarat li Malta [adet azzjoni b’mod effettiv biex tikkore;i l-i]bilan/ fil-finanzi pubbli/i u ti;i fil-linja ta’ dak li jistipulaw ir-regolamenti
tal-UE. Il-mi]uri li [a l-Gvern fla[[ar Ba;it u anke dawk li [a wara biex ikompli jnaqqas lispejjez, jindikaw li l-pajji] se jil[aq il-miri li fassal g[assnin 2011 u 2012 fil-finanzi pubbli/i. Il-Kummissjoni Ewropea qalet li g[aldaqstant ma huma me[tie;a l-ebda
passi ulterjuri fil-konfront ta’ Malta b’rabta mal-i]bilan/ filfinanzi tal-Gvern. B’hekk l-UE g[alqet formalment dik li hija mag[rufa b[ala l-pro/edura tad-defi/it e//essiv, li kienet fet[et filkonfront ta’ Malta f’Novembru tas-sena l-o[ra.
g[al pa;na 5
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
6 Lokali
Skema ta’ g[ajnuna g[all-arti;jani f’G[awdex Il-Fondazzjoni Grupp Azzjoni Lokali G[awdex nediet sej[a g[all-proposti g[al pro;etti li jg[inu lissettur tal-arti;janat f’G[awdex, bil-pro;etti mag[]ula jistg[u jing[ataw sa 80 fil-mija tal-valur tal-pro;ett sa massimu ta’ €80,000. Il-Fondazzjoni Grupp Azzjoni Lokali G[awdex [abbret dan fi stqarrija li permezz tag[ha spjegat li lpro;etti sottomessi g[andhom ifittxu li jtejbu l-kompetittività u l-kwalità tal-[ajja permezz ta’ inizjattivi ta’ finanzjament,
b[al ideat ta’ produzzjoni innovattivi, ta[ri; fil-[iliet talbniedem u anke g[al xiri jew titjib ta’ apparat u]at filproduzzjoni tal-arti;janat, inizjattivi li jnaqqsu l-ispejje] marbuta mal-[olqien taxxog[ol tal-arti;janat u inizjattivi ta’ marketing inklu] is-sehem f’fieri u attivitajiet simili. L-applikanti g[andhom juru kif il-pro;ett propost se jtejjeb il-kwalità tal-prodotti tag[hom jew se jwassal biex jitnaqqsu l-ispejje] talproduzzjoni. Il-pro;etti
Jin[atar Chairman ta’ kumitat tal-Kunsill tal-Ewropa kontra t-terrori]mu Aaron M. Bugeja, Avukat Anzjan tarRepubblika u Prosekutur flUffi//ju tal-Avukat :enerali, kien elett u n[atar Chairman tal-Bureau talKumitat tal-Esperti Dwar it-Terrori]mu tal-Kunsill tal-Ewropa (CODEXTER) g[al perjodu ta’ sena b’effett mill-1 ta’ Jannar. Il-CODEXTER hu kumitat intergovernattiv ta’ esperti fuq it-terrori]mu u jikkoordina limplimentazzjoni talprogramm ta’ azzjoni talKunsill tal-Ewropa kontra
t-Terrori]mu. Dan hu Kumitat interdixxiplinarju li jinkludi, fost o[rajn, im[allfin, prosekuturi, ambaxxaturi, kapijiet ta’ dipartimenti kontra tterrori]mu jew tas-servizzi sigrieti u professuri tal-li;i. Fi stqarrija l-Gvern qal li din il-[atra tikkonferma rreputazzjoni g[olja li tgawdi Malta f’dawn il-fora internazzjonali, kif ukoll limpenn s[i[ ta’ Malta fil;lieda kontra l-kriminalità organizzata u t-terrori]mu, kemm fuq ba]i lokali, kif ukoll internazzjonali.
proposti g[andhom ukoll juru x’impatt po]ittiv fuq irruralità ta’ G[awdex se jwasslu g[alih. Jistg[u japplikaw nies ta’ seng[a individwali, inkella gruppi jew negozji rakkomandati minn xi g[aqda tal-arti;janat, organizzazzjonijiet u asso/jazzjonijiet re;istrati mal-Kummissarju g[allOrganizzazzjonijiet Volontarji. Il-Fondazzjoni spjegat li ssej[a hi miftu[a sas-17 ta’ Frar u l-applikazzjonijiet, li
jistg[u ji;u sottomessi b’mi]ata ta’ €50, jistg[u jintlaqg[u sa dakinhar f’nofsinhar. Il-formoli jinkisbu mill-uffi//ju talFondazzjoni li jkun miftu[ mid-9 a.m. sal-5 p.m. Dan jinsab fi 2, ‘Il-Mall’ Triq Giorgio Borg Olivier, irRabat, G[awdex. Iktar informazzjoni tista’ tinkiseb billi wie[ed i/empel 21566216 inkella b’email fuq manager@leadergozo.eu. Illinji gwida jinkisbu mis-sit elettroniku www.leadergozo.eu.
Martial arts kontra rock bands b’risq Puttinu Il-{add 29 ta’ Jannar ilvi]itaturi fil-Valletta Waterfront jistg[u jag[]lu li jgawdu r-rock jew jammiraw l-arti marzjali. Il-kontribut tag[hom se jmur b’risq Puttinu Cares, il-fondazzjoni li tg[in lil tfal li jbatu millkan/er u lil dawk li jie[du [siebhom. G[ar-raba’ sena, din ilmaratona ta’ tnax-il sieg[a bejn gruppi rock u skejjel talarti marzjali se ssir fis-Sala Magazino u l-Power Station lantika fil-Valletta Waterfront bil-g[an li jin;abru fondi b’risq Puttinu Cares. Il-maratona organizzata
mill-impjegati tal-Valletta Waterfront tibda fil-11 a.m. Ilpubbliku jista’ jsegwi 16-il grupp rock b’mu]ika ori;inali, kif ukoll cover versions, filwaqt li fl-istess [in 18-il skola tal-arti marzjali jag[tu wirjiet ta’ din l-arti. I]-]ew; gruppi se jikkompetu bejniethom g[all-attenzjoni tal-pubbliku fi sforz biex ji;bru l-aktar donazzjonijiet. Il-Fondazzjoni Puttinu Cares tassisti lit-tfal li je[tie;u trattament g[all-kan/er barra minn Malta, kif ukoll lil dawk li jie[du [siebhom, u tkopri ttitjiriet u l-ispejje] kollha talakkomodazzjoni.
Kors fl-G[arbi g[an-negozji mill-Malta Enterprise Il-Malta Enterprise se torganizza kors introduttorju fl-G[arbi ma[sub g[al dawk l-imprendituri li g[andhom xi negozji filpajji]i li jitkellmu bl-G[arbi jew li huma interessati li jestendu n-negozju tag[hom f’dak ir-re;jun. Il-kors li se jing[ata bla [las mistenni jibda fit-30 ta’ dan ix-xahar u se jinkludi sessjonijiet ta’ sag[tejn bejn is-6.30 p.m. u t-8.30 p.m. Dan se jsir fil-Business Incubation Centre f’Kordin darbtejn fil-;img[a. Il-kors isir kull nhar ta’ Tnejn u nhar ta’ Erbg[a sas-27 ta’ :unju. Is-sillabu jinkludi lvokabularju ba]iku b[alma hu l-alfabett G[arbi, innumri, il-[in u d-data kif ukoll il-grammatika ba]ika u l-bini tas-sentenzi. Filwaqt li l-idea tal-kors nibtet waqt il-kri]i fil-Libja, il-Malta Enterprise ]viluppat il-kors biex jilqa’ g[al [ti;iet ta’ dawk kollha li jridu jag[mlu negozju mhux biss fil-Libja imma fir-re;jun tal-Afrika ta’ Fuq li b[alissa qed joffri bosta opportunitajiet b’ri]ultat tarRebbieg[a G[arbija. Negozjanti li [adu sehem f’]ew; delegazzjonijiet kummer/jali fit-Tune]ija fla[[ar sena qalu li hemm prospetti tajbin g[annegozjanti filwaqt li kien hemm interess qawwi minn imprendituri lokali li jixtiequ jipparte/ipaw f’delegazzjonijiet kummer/jali lejn il-Libja fix-xhur li ;ejjin. Il-bookings g[all-kors jintlaqg[u sa nhar l-Erbg[a 25 ta’ Jannar u jista’ japplika biss applikant wie[ed minn kull kumpanija min[abba li lpostijiet huma limitati. Aktar dettalji jinkisbu mill-Malta Enterprise billi //emplu 25420000 jew b’email fuq info@maltaenterprise.com.
Elezzjoni ka]wali fin-Naxxar Il-Kummissjoni Elettorali r/eviet nomina wa[da g[allelezzjoni ka]wali g[all-Kunsill Lokali tan-Naxxar biex jimtela l-post ta’ kunsillier tal-PN wara r-ri]enja ta’ David Bonello. Din kienet ta’ Mary Anne Cuomo. L-g[add tal-voti se jsir nhar it-Tnejn 16 ta’ Jannar fl-Uffi//ju Elettorali, Evans Building, f’nofsinhar.
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
Lokali 7
Studju dwar l-istil tal-[ajja tat-tfal Maltin
L-Ambaxxatur Malti fl-Olanda Martin Valetino (fin-nofs) flimkien ma’ Carlo Micallef , il-Kap tad-Direttorat tal-Marketing tal-MTA u ma’ Marianne Hoogeveen, ir-rappre]entanta tal-MTA fi Brussell
Malta tipparte/ipa fid-Dutch Tourism Expo 2012 L-Ambaxxatur Malti g[allOlanda Martin Valentino filjiem li g[addew attenda //erimonja tal-ftu[ tad-Dutch Tourism Expo 2012 li saret f’Utrecht. Din hi opportunità biex ir-rappre]entanti fis-settur tat-turi]mu kemm flOlanda u anke o[rajn, jibnu kuntatti ma’ diversi negozjanti. Din l-Expo hi kkunsidrata b[ala wa[da mill-avvenimenti ewlenin g[all-ivvja;;ar internazzjonali u g[all-industrija turistika bil-parte/ipazzjoni ta’ 800 esebitur. Waqt din lattività saru diversi laqg[at
biex jippromwovu l-prodott turistiku f’kull pajji]. L-Ambaxxatur Valentino ]ar l-istand tal-Awtorità tatTuri]mu ta’ Malta (MTA) fejn iltaqa’ ma’ Carlo Micallef, il-Kap tad-Direttorat tal-Marketing tal-MTA u ma’ Marianne Hoogeveen, ir-rappre]entanta tal-MTA fi Brussell li hi responsabbli wkoll mill-pajji]i Benelux. LAmbaxxatur Valentino kellu l-opportunità li jiddiskuti lkooperazjoni mal-Ambaxxata dwar il-promozzjoni tatturi]mu bejn Malta u l-
Olanda. L-Ambaxxatur Valentino qal li Malta g[andha [afna iktar x’ta[dem fil-qasam turistiku anke massettur privat. Fl-2011 ;iet rre;istrata ]ieda sostanzjali fin-numru ta’ turisti li waslu Malta millOlanda. Fl-2010 kien hemm 33,426 persuni li vvja;;aw mill-Olanda lejn Malta filwaqt li bejn Jannar u Novembru tal-2011 kien hemm 37,746 bi spi]a totali ta’ €34,357,000 meta mqabbel ma’ €31,199,000 fl2010.
Fl-iskola Primarja tasSi;;iewi ;ie mniedi lpro;ett Mal-ta Study 2012 bl-g[an li ji;i studjat l-istil ta’ [ajja li jg[ixu t-tfal ta’ bejn l-g[axra u l-[dax-il sena. Il-Mal-ta Study, Movement, Activity and Lifestyle-Tweens in Action, huwa l-ewwel studju tax-xorta tieg[u li se jkun qed janalizza l-attività fi]ika fit-tfal, qabel ma’ jmorru l-iskola, waqt li jkunu l-iskola u ankè wara. Pre]enti g[al din it-tnedija kien hemm is-Segretarju Parlamentari, Clyde Puli, Andrew Decelis il-mo[[ wara dan l-istudju, u rappre]entanti o[ra minn diversi dipartimenti li jippromwovu s-sa[[a u ledukazzjoni, specjalment dik fi]ika. Fost affarijiet o[ra ssemma’ l-fatt li hemm nuqqas ta’ statistika li tikkon/erna l-obe]ità fit-tfal spe/jalment ta’ età zg[ira. Statistika li tista’ tg[in lillmexxejja politi/i jindirizzaw din il-problema u b’hekk ji;u mfassla pro;etti mmirati lejn din ilproblema. Clyde Puli sostna li lproblema tal-obe]ità hi wa[da internazzjonali li tinsab anke’ f’Malta u sfortunatament ankè fi tfal ta’
età ]g[ira. Hu kompla jg[id li llum il-;urnata ttfal qeg[din iqattg[u [afna [in bilqieg[da jilag[bu log[ob di;itali jew quddiem it-televi]joni. Min-na[a tieg[u Andrew Decelis, it-tfal li se ji;u studjati f ’dan ilpro;ett se jing[ataw apparat li se jintlibes minnhom matul il-;urnata sabiex ti;i identifikata l-frekwenza, lintensità u l-[in li t-tfal jiddedikaw g[al xi forma ta’ attività fi]ika. Waqt din ilkonferenza stampa ;ie mfakkar li l-Ministeru tasSa[[a wkoll qieg[ed jindirizza din il-problema u x’riperkusjonijiet jista’ jkun hemm jekk ma’ titte[idx azzjoni. Issemma’ l-fatt li numru ta’ tfal minn età ]g[ira, qeg[din ibatu minn mard li qabel kien jidher biss f’persuni ta’ età matura. Se ji;i studjat kemm hemm tfal li g[adhom imorru l-iskola bil-mixi, li wkoll huwa tip ta’ e]er/izzju. L-informazzjoni mi;bura se ti;i maqsuma skont il-[in u l;urnata. Dan l-istudju ta’ Andrew Decelis, li se jwasslu g[ad-dottorat, se ji;i ffinanzjat fost sponsors o[ra, minn ditta sportiva partikolari li se toffri €5 lil kull tifel u tifla li se jipparte/ipaw.
Sentenza sospi]a wara li ta daqqa ta’ flixkun lil ra;el Malti Ingli] ta’ 33 sena li twieled Ruma u g[andu missieru jg[ix Sqallija kien ikkundannat 18il xahar [abs sospi]i g[al erba’ snin wara li ammetta li fit-18 ta’ Di/embru li g[adda g[all-[abta tal-5.30 a.m. f’San
:wann ikka;una feriti gravi fuq ra;el Malti wara li tah daqqa ta’ flixkun. Il-Prosekuzzjoni mmexxija mill-Ispettur Luke Bonello qalet quddiem il-Ma;istrat Gabriella Vella li l-Ingli]
g[andu problemi ta’ ski]ofrenija u li wara dan lin/ident g[amel xi ]mien lisptar Monte Carmeli. Ilvittma Christian Bonello, sofra wkoll minn [sara fil;isem li fortunatament bi]-
]mien irri]ulta li hi [sara [afifa. L-akku]at ammetta wkoll li kiser il-pa/i pubblika b’g[ajjat u ;lied. Il-Prosekuzzjoni qalet lill-Qorti li kienet tkun kuntenta jekk ting[ata sentenza
sospi]a u anke bil-kundizzjoni li r-ra;el i[alli Malta u joqg[od g[al trattament biex ifiq mill-marda li g[andu, xi [a;a li qabel mag[ha kul[add inklu] l-Avukat Cedric Mifsud li deher g[al Ingli].
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
8 Opinjoni LIL HINN MINN XTUTNA> IL-KA}AKSTAN
Demokrazija jew sempli/i ti]jin tal-vetrina^ Kemm ili nikteb l-anali]i tieg[i dwar ix-xena politika internazzjonali (madwar tmien snin – tne[[i waqfa ta’ xi sena min[abba /irkustanzi li ma kellix kontroll fuqhom), saru erba’ elezzjonijiet filKa]akstan, g[all-[atra talPresident tar-Repubblika jew g[all-Parlament, i]da kull darba g[a]ilt li ma nikkummentax dwarhom min[abba li r-ri]ultat kull darba kien mag[ruf minn qabel, hekk kif il-President Nursultan Nazarbajev u lpartit tieg[u g[andhom kontroll assolut fuq il-pajji]. I]da protesti vjolenti minn [addiema fl-industrija ta]-]ejt f’re;jun tal-pajji] li spi//a b’16 mejta u madwar 110 feruti ;img[a qabel il-Milied, g[amlu l-elezzjoni li se ssir nhar il-[add li ;ej, aktar importanti mis-soltu. Il-Ka]akstan kien it-tieni likbar mir-repubbliki li kienu
minn Joe CALLEJA jocal@me.com http>⁄⁄enricomizzi.blogspot.com
j]omm meta l-Ka]akstan sar indipendenti mir-Russja, u lPartit Komunista bidel ismu g[al ‘So/jalista’. Fl-1999 reba[ ukoll elezzjoni bikrija xejn [ielsa meta kiseb ma;;oranza assoluta, irri]enja mill-Partit So/jalista, u minn dakinhar baqa’ jo[ro; rebbie[ biex ]amm dejjem il-kariga.
Sovjetika li tbiddlet b’pass mg[a;;el g[al sistema ta’ ekonomija tas-suq, b’ri]ultati inkura;;anti, grazzi l-aktar g[ad-d[ul mi]-]ejt u l-gass (li l-pajji] hu tant sinjur bihom), u privatizzazzjoni massi//a mill-1994 ’l hawn, blinvestiment barrani jla[[aq it€92 biljun mill-indipendenza ’l hawn. Il-poplu gawda wkoll, bi tnaqqis konsiderevoli fis-sistemi ta’ taxxi: il-VAT tni]]let minn 16 fil-mija g[al 15 fil-mija, u t-taxxa fuq id-d[ul individwali tni]]let mit-30 filmija li kienet fl-2003 g[al wa[da flat ta’ [amsa fil-mija fuq d[ul minn dividends, u g[axra fl-mija biss fuq kull d[ul ie[or. Il-finanzi u l-ekonomija talpajji] huma tajbin, blinflazzjoni til[aq biss 1.1 filmija tal-Prodott Gross Domestiku (PGD) fl-2010, i]da l-kri]i finanzjarja globali
sieket tieg[u), sabiex isejja[ elezzjoni bikrija, li issa se ssir nhar il-{add li ;ej 15 ta’ Jannar. Dan biex il-pajji] ikun jista’ jaffronta ta[sir finanzjarju potenzjali ie[or globali min[abba li l-kri]i tad-dejn fiz-zona ewro setg[et ta[bat proprju fil-perjodu meta suppost kellha ssir l-elezzjoni f’Awwissu ta’ din is-sena. I]da l-verità x’aktarx hi lkritika internazzjonali dejjem tikber, l-aktar mill-Punent, kontra s-sistema parlamentari prattikament ta’ partit wie[ed, avolja dak li se jsir nhar il{add qajla se jrattab din ilkritika. Grazzi g[al tibdil fil-li;i elettorali, din id-darba g[andu jing[ata /ans biex ikun hemm mill-inqas partit ie[or, mittmienja li qed jikkontestaw, rappre]entat fil-Parlament, anki jekk dan i;ib inqas missebg[a fil-mija me[tie;a.
Intqal i]da li dan il-partit mistenni jkun il-partit Ak Zhol (Mog[dija Mixg[ula), partit favur in-negozju u qrib il-gvern, li l-kap tieg[u Azat Peruashev hu [abib kbir talmiljunarju influwenti Timur Kulibajev, li mhu [add inqas mill-iben tar-rispett ta’ Nazarbajev. B’hekk, jekk stess wara nhar il-{add l-Ak Zhol jid[ol fil-parlament, mhux se joffri oppo]izzjoni reali lill-gvern tan-Nur-Otan. Partit li, g[all-kuntrarju seta’ jinkwieta lil Nazarbajev hu l-Partit Komunista Ka]ak, i]da dan mill-ewwel ‘[a [siebu’ Nazarbajev. F’Ottubru dan ;ie sospi] g[al sitt xhur fuq akku]i li kien qed “jikkonfoffa” mal-grupp projbit Alga! (’Il Quddiem), li kien se jifforma alleanza mieg[u g[all-elezzjoni. Alga Kazakistan! hu l-isem li bih il-Partit tal-G[a]la Demokratika (DVK) ipprova jikkontesta din l-elezzjoni wara li kien xolt qabel lelezzjoni presidenzjali tal2005. Id-DVK twaqqaf minn parti tal-klassi diri;enti talamministrazzjoni ta’ Nazarbajev, di]illu]i bilkorruzzjoni u n-neputi]mu tal-president u l-klikka tieg[u. Hu min[abba dan kollu li [afna qed iqisu l-elezzjoni tal-{add b[ala e]er/izzju ta’ sempli/i “ti]jin tal-vetrina” bl-istess “prodott” antik, g[al quddiem g[ajnejn il-Punent. Dan kien il-kumment ta’ Kate Mallinson, analista veterana tar-riskju politiku fil-GPW Ltd., kumpanija f’Londra ta’ konsulenza fil-business intelligence. Is-sena l-o[ra, wara li Nazarbajev kien kiseb mandat ie[or b’ma;;oranza assoluta ta’ 95.55 fil-mija, Mallinson, esperta fl-Asja, kienet ikkummentat li “g[alissa je]isti kuntratt so/jali bejn il-poplu u l-gvern min[abba li lKa]akstan hu meqjus b[ala mudell ta’ stabbiltà fir-re;jun”. I]da kemm se jdum hekk?
Minkejja dak li g[all-ewwel iddikjara l-Gvern, filmat mi;bud b’mobile minn gallarija juri lill-pulizija tispara fuq dimostranti ;img[a qabel il-Milied fil-belt ta’ }anawzen, waqt il-protesti tal-[addiema. Dawn il-protesti spi//aw b’16 mejta (tlieta jidhru fir-ritratti ]g[ar)
jiffurmaw l-Unjoni Sovjetika, u jmiss mar-Russja fitTramuntana u /-?ina filLvant. Mill-indipendenza fl-1991 mal-waqg[a tal-imperu Komunista Sovjetiku, filKa]akstan fil-fatt qatt ma saru elezzjonijiet meqjusa [ielsa minn osservaturi internazzjonali. Lejlet ilwaqg[a tal-Komuni]mu Nazarbajev kien la[aq Mexxej tal-Partit Komunista Ka]ak, u sussegwentement, wara t-taparsi elezzjoni tal1991, la[aq ukoll president tal-pajji], kariga li baqa’
Il-partit tieg[u, innazzjonali demokratiku, populista Nur Otan (Id-Dawl tal-Patrija) fil-fatt hu koalizzjoni ta’ diversi partiti favur il-President li ng[aqdu
tal-2008-2009 ma setg[etx ma tolqotx ukoll lil Ka]akstan. Wara li sena wara o[ra l-PGD kien dejjem qed jikber, fl-2008 dan naqas b’19.8 fil-mija, erbg[a mill-
‘Reba[’ kull elezzjoni mill-1999 ’l hawn fl-1999, u baqa’ dejjem jikseb ma;;oranza assoluta ta’ voti u si;;ijiet; fl-2006: 88 filmija u s-77 si;;u kollha talParlament! I]da ta[tu l-Ka]akstan kien l-aktar repubblika eks
banek ewlenin kellhom ji;u salvati mill-gvern, u s-suq talbini [a daqqa ta’ [arta wkoll. Issa ntqal li kien dan li wassal biex ma;;oranza ta’ deputati fil-Parlament ‘talbu’ lil Nazarbajev (bil-kunsens
Fost Ka]aki li jinsabu e]iljati u li Nazarbajev qed jg[id li huma wara l-protesti, hemm l-eks ra;el tat-tifla tieg[u, Rakat Alijev, li hawn jidher waqt intervista mal-istazzjon privat ‘K Plus’ f’Malta f’Novembru li g[adda, fejn ;ie jistkenn wara li telaq mill-Awstrija, fejn il-Gvern irrifjuta li jestradih, g[ax ma jqisx li fil-Ka]akstan hemm garanziji bi]]ejjed ta’ ;uri fier fuq akku]i kontrih ta’ kompli/ità fi qtil doppju, korruzzjoni u kumplott biex iwaqqa’ lil Nazarbajev
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
G[a]la /ara g[al Franco Debono Id-de/i]joni unanima tal-Grupp Parlamentari talPartit Nazzjonalista tikkonferma li fis-sitwazzjoni politika lokali, jekk Franco Debono jemmen flinteress nazzjonali, l-unika triq li g[andu quddiemu hi dik li jirri]enja mill-Parlament. Dan issentiment ma kienx espress biss mill-Grupp Parlamentari i]da minn vu/ijiet o[ra li m’g[andhom l-ebda konnessjoni mal-Partit Nazzjonalista. Sentiment espress ukoll minn nies o[ra fosthom Lino Spiteri Fost dawn kien hemm l-eks Ministru Laburista Lino Spiteri li bejn l-1998 u l-1996, g[alkemm kellu di]gwid kbir mal-Mexxej tieg[u, tant li kien irri]enja minn Ministru tal-Finanzi fi ]mien kru/jali meta l-Gvern Laburista kien se jipprova jwettaq il-weg[da ewlenija tieg[u bit-tne[[ija talVAT, xorta wa[da ma pperikolax l-istabbiltà talGvern. Dakinhar Lino Spiteri kien baqa’ filParlament u ;ibed il-linja tal-Partit. L-alternattiva g[al dan, kif qal Lino Spiteri stess, kienet li jirri]enja g[alkollox mill-Parlament u j/edi ssi;;u lil [addie[or. B’hekk il-fidu/ja tal-kostitwenti li ele;;ew rappre]entant fuq il-biljett talPartit, ma kinitx ti;i traduta. Argumenti trivjali b’reazzjonijiet sproporzjonati Fl-istess [in li kienet qed issir il-laqg[a talGrupp Parlamentari, id-Deputat Franco Debono
kien fuq l-istazzjon nazzjonali fejn g[al sieg[a u nofs s[a[ re;a’ kellu /-/ans li jg[id tieg[u fuq din il-kwistjoni. Ironikament Franco Debono lmenta li l-PBS mhux qed ikun demokratiku, u fost ra;unijiet o[ra g[ax qal li kien hemm okka]jonijiet fejn ma deherx fl-a[barijiet waqt li [a sehem f’attività organizzata minn ka]in ta’ banda. Din ir-ra;uni tidher mill-iktar trivjali, u /ertament ir-reazzjoni tieg[u tidher sproporzjonata g[all-a[[ar, mhux biss fuq din il-kwistjoni i]da prattikament filkwistjonijiet kollha li qed iqajjem. Dwar l-a[bar fejn wera l-marki tal-e]amijiet tal-iskola, Franco Debono ma jista’ jipponta subg[ajh lejn [add, g[ax kien hu li dde/ieda li jie[u dik it-triq. Irreazzjoni popolari li kien hemm wara hi sempli/ement riflessjoni tat-trivjalità ta’ argumenti b[al dawn. Jammetti li tilef il-fidu/ja fil-PM wara r-reshuffle u mhux qabel Fl-istess programm Franco Debono ammetta li d-dikjarazzjoni li g[amel li m’g[andux fidu/ja filPrim Ministru g[amilha biss wara li t[abbar it-tibdil fil-Kabinett. Dan ikompli jikkonferma kemm din l-istorja wkoll iddur mal-fatt li ried jil[aq ministru u ma rnexxilux. Ag[ar minn hekk qal ukoll li
anki kieku kien jirnexxilu ma kienx ja//etta g[ax qal li sena ma kinitx tkun bi]]ejjed biex iwettaq il-proposti li kellu f’mo[[u. Wie[ed imbag[ad jistaqsi jekk Franco Debono ppretendiex li g[ax kien
elett l-ewwel darba, riedx ikun elett ministru millbidu nett, fil-qasam li jixtieq hu. ‘Top student’ i]da mhux fl-umiltà Fl-a[[ar ;img[a Franco Debono ma ddejjaq xejn jifta[ar bih innifsu u jg[id li hu top student, li kien tifel bie]el, li dejjem kien minn ta’ quddiem, li hu fost l-aqwa avukati tal-kriminal f’pajji]na, li minn dejjem imdorri jkun mal-elite min[abba l-kwalitajiet brillanti li g[andu, li qabe] it-tieni sena fis-Sixth Form, li kien mill-bravi nett fis-sekondarja u li baqa’ high achiever tul [ajtu kollu. Dawn la;;ettivi u dan id-diskors li wie[ed jg[id fuqu nnifsu ji;;udikah il-poplu. ?ertament i]da l-umiltà ma jidhirx li qatt kienet tifforma parti mill-ebda kurrikuli tal-edukazzjoni li r/ieva Franco Debono. Flistess [in minkejja dawn il-kwalitajiet kollha li Franco Debono j[oss li g[andu, ma ddejjaq xejn li meta wie]en is-sitwazzjoni tieg[u g[a]el li jitfa’ lpajji] f’in/ertezza, jhedded li jwaqqa’ l-Gvern li kif qal hu stess, kien bis-sa[[a tieg[u li tela’ filParlament, u sa[ansitra qed jinqeda b’kull opportunità biex jg[id li se jivvota kontra l-Gvern sew jekk ikun hemm vot ta’ fidu/ja, sew jekk dwar xi li;i finanzjarja. L-unika triq onorabbli g[al Franco Debono issa hi li jwarrab. Id-de/i]joni finali hi tieg[u, bil-konsegwenzi kollha li tista’ ;;ib kemm g[all-futur politiku tieg[u, g[all-Partit Nazzjonalista li tant jg[id li j[obb, u fuq kollox, g[all-futur tal-pajji].
Midja bla skrupli It-tra;edja li [asdet ]ew; familji fis-sig[at bikrin talEwwel tas-Sena ma setg[etx tkun aktar tra;ika. I]da fil-fatt kienet. Saret aktar tra;ika hekk kif il-midja dlonk infexxet f’dillirju ta’ rappurta;; millaktar indi/enti mimli tqasqis, g[ajdut u sa[ansitra gideb dwar dak li kien ;ara. G[a]-]ew; familji milquta, in-niket li ;abet mag[ha din it-tra;edja personali ]died sew meta ;ew su;;ettati g[al ind[il bla skrupli mill-mezzi tal-midja differenti. Kif bdiet
Kollox beda bl-a[bar li [asdet lil bosta fl-Ewwel tasSena, li ]ew; ]g[a]ag[ flaqwa tag[hom, kienu tilfu [ajjithom. I]da dak li g[all-ewwel deher b[ala attentat ta’ serqa li mar ]mer/, f’daqqa wa[da, ;ie mibdul f’teatrin fil-midja. F’kemm ili ng[id sezzjoni tal-midja wara l-o[ra [ar;u ver]joni differenti ta’ x’seta’ ;ara b’awtorità b[al donnha kienet taf fi/-/ert x’kien ;ara fil-verità. Waslu wkoll biex spekulaw jekk il-familjari tal-vittmi waslux fuq ix-xena taddelitt qabel il-pulizija; jekk il-provi ;ewx mittiefsa u
jekk terza persuna tatx wa[da mid-daqqiet fatali. U ma’ kull storja ;ew skatenati kummenti bla ra]an fuq l-internet, reazzjonijiet spekulattivi u aggressivi ag[ar mill-istess storja mxandra. Minkejja dan, il-kummenti t[allew jixxandru fuq linternet bla kontroll. G[a;la u konfu]joni F’daqqa wa[da kellna [allata ballata ta’ a[barijiet ma’ stejjer li ma kinux [lief prodott tal-imma;inazzjoni. U r-ri]ultat kien konfu]joni enormi. Tal-mist[ija. Lanqas biss taw kas li lPulizija g[andha b]onn i]]mien biex tinvestiga x’;ara
ming[ajr ma ti;i su;;ettata g[all-pressjoni ]ejda millmidja - g[alkemm hu minnu li l-Pulizija g[andha [abta ma tag[tix bi]]ejjed informazzjoni u b’hekk t[alli aktar lok g[al spekulazzjoni ]ejda dwar x’seta’ jkun ;ara. Il-familji
Anqas u anqas ma [asbu fil-familji milquta. {assejt diqa kbira g[a]]ew; familji milquta, g[ax f’mument li fih kellhom b]onn /ertu spazju biex jesprimu s-sog[ba tag[hom, ;ew im;ieg[la jsegwu l-inter-
minn Simon BUSUTTIL MEP simon.busuttil@euro parl.europa.eu
pretazzjonijiet ivvintati li kienu qed ixandru fuq ilmezzi tax-xandir. Kienet x’kienet il-verità talfatti – u nittama li l-verità kollha ma ddumx ma to[ro;– i]-]ew; familji se jibqg[u mmarkati ka;un tal-mod kif il-midja ttrattat dan il-ka]. Ma bdietx tajjeb Is-sena l-;dida ma tantx bdiet tajjeb g[al dawn ilfamilji. I]da lanqas ma bdiet bit-tajjeb g[all-midja professjonali li wie[ed jistenna f’pajji] /ivilizzat. G[al [afna ]mien issa, ilmidja f’pajji]na wriet /erti
e//essi li mhumiex differenti
Il-post fejn sar il-qtil doppju f’Tas-Sliema, fil-lejl tal-Ewwel tas-Sena
minn dawk f’pajji]i o[ra. Ilka] tan-News of the World hu wie[ed biss minnhom. I]da f’pajji] daqstant ]g[ir jistg[u j[allu impatt ferm aktar gravi. M’hemmx dubju li f’pajji]na l-kwalità tal-mezzi tax-xandir ma kellhiex e]empju tajjeb mill-impatt negattiv tal-midja tal-partiti politi/i f’dawn l-a[[ar g[oxrin sena. I]da l-midja indipendenti lanqas ma g[enet is-sitwazzjoni, g[ax naqset milli tirregola lilha nnifisha b’mod serju, naqset milli ssegwi liv-
elli eti/i g[olja u ri/entement sa[ansitra ppermettiet libertina;; s[i[ fil-kummenti online tal-pubbliku li jikkummenta bl-internet bla ra]an u bla kontroll fuq kollox u fuq kul[add. Ter;a’, lanqas ma g[andna regolatur li jkopri l-midja kollha u g[andna biss lAwtorità tax-Xandir li n[atfet f’idejn i]-]ew; partiti politi/i. Ir-ri]ultat hu dak li se[[ il;img[a li g[addiet. Nittama li g[allinqas nitg[allmu xi [a;a minn dan l-episodju tan-niket.
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
10 Opinjoni#Ittri
Siltiet mill-img[oddi ta’ [ajti PROPONIMENTI DWAR L-AMBJENT Il-[ar;a ta’ Di/embru 2011 tar-rivista Outloook, prodott talMEPA, intervistat numru ta’ individwi u staqsiethom x’ja[sbu li kienu “l-i]balji ambjentali” li kkommettew fis-sena li g[addiet u xi proponimenti g[amlu f’dan ir-rigward g[as-sena li d[alna fiha. :eneralment, dawk li taw il-kummenti tag[hom kienu ]g[a]ag[. L-i]balji varjaw mit-t[ollija ta’ dwal jag[ti g[alxejn fil-kmamar sa rimi ta’ skart li ma jirrispettax l-u]u ta’ krietel imqeg[din apposta fil-lokalità. Kien hemm min qal ukoll li [amme; l-ambjent billi tefa’ t-truf tas-sigaretti li jpejjep fit-triq bl-addo//. Fost it-twe;ibiet po]ittivi kien hemm dawk ta’ min stqarr li jimxi [afna biex jevita l-u]u tal-karozza u li qed jag[mel proponiment biex jirri/ikla materjal kemm jista’. Fl-istess edizzjoni kien hemm feature li jispjega lkonservazzjoni ta’ djar antiki, kemm skedati u o[rajn li mhumiex. Fost il-pariri kien hemm li g[andha ting[ata attenzjoni kontra xquq fil-bini u l-possibbiltà ta’ [axix [a]in li jitla’ fis-soqfa u possibbilment mal-[itan. Dan il-[axix [a]in g[andu jinqatel b’bijo/idi apposta. Importanti pariri professjonali dwar materjal konness mal-moffa u dwar is-siment f’/erti n[awi. Huma rakkomandati wkoll pariri professjonali biex titnaddaf il-fa//ata tal-bini. IL-BELTIN BIR-RADJU TAG{HOM }died radju ie[or tal-komunità ma’ dawk li di;à je]istu. F’nofs Di/embru t[abbar li g[al din is-sena se jkun qed jopera Radio City 107.6FM, ixandar minn qrib il-monument ta’ Dun Mikiel Scerri, in-na[a t’isfel tal-belt kapitali. Interessanti li lpost mnejn ixandar dan l-istazzjon tqieg[ed g[ad-dispo]izzjoni tal-operaturi mill-Ba]ilika tal-Karmelitani. Il-mo[[ wara lpro;ett hu Charles Grech, eks uffi/jal tal-forensika li kien t[arre; ukoll fit-teknika teatrali. Il-[sieb hu li mhux biss jinqdew il-Beltin i]da wkoll in[awi o[ra, min[abba r-range li g[andu r-radju. Radio City se jkun ukoll streamlined biex jil[aq semmieg[a barra minn Malta. Ilprospetti huma e//itanti, mhux biss g[all-Beltin i]da wkoll fuq skala usa’, min[abba li l-kapitali kienet u g[adha bejta so/jokulturali ta’ importanza kbira. Fost tant o[rajn, ta’ min isemmi l-;rajja kulurita tat-teatru, l-attività kbira tad-dilettanti talKarnival, il-mit li n[oloq madwar Strada Stretta, il-Port u tant imkejjen ta’ storja u arti. Fi kliem ie[or, Radio City g[andu materjal rikk u uniku g[ad-dispo]izzjoni tieg[u. IR-REBBIEG{A G{ARBIJA Ir-Rebbieg[a G[arbija g[ad trid titqieg[ed fil-kuntest tag[ha. L-arja altru li g[adha ma qag[ditx. Hemm it-t[assib dwar ilfundamentali]mu I]lamiku, hemm it-tieni qawmien kontra larresti u t-torturi fl-E;ittu, bl-imwiet kollha li ;abu mag[hom ix-xahar li g[adda, hemm it-taqlib settarju#tribali fil-Libja u fuq kollox hemm is-6,000 ru[ li nqatlu fil-protesti tat-triq fis-Sirja, b’impunità skandalu]a. “Ir-Rebbieg[a” ;abet ukoll gwerra /ivili li ;abet mag[ha banju ta’ demm fil-Libja. Ix-xahar li g[adda, in-New York Times xandret rapport estensiv dwar il-prezz tal-gwerra tanNATO kontra l-Libja ta’ Gaddafi, fejn inqatlu bosta /ivili flattakki tal-alleanza. Hemm “xhieda kredibbli” ta’ nies /ivili li nqatlu min-NATO “f’bosta attakki distinti.” In-NYT ikkwotat memorandum ta’ 27 fa//ata li n[are; fit-Times, li kixef bosta dettalji ta’ attakki separati li [allew mejta jew feruti “vittmi bla [tija ta’ xejn”. In-NATO, jg[idu r-rapporti, “qed tiddiferixxi rresponsabbiltà li tibda inkjesta u sa issa, l-awtoritajiet ;odda Libjani m’esprimew ebda interess li je]aminaw l-i]balji tanNATO.” Kemm in-NATO kif ukoll il-mexxejja l-;odda aktar mo[[hom f’li “jikkongratulaw lil xulxin”. IL-QTIL TA’ GADDAFI> TITKELLEM IL-QORTI INTERNAZZJONALI Sadanittant, g[adu g[addej l-argument dwar jekk il-qtil brutali tal-Kurunell Muammar Gaddafi huwiex “delitt tal-gwerra”. Skont Luis Moreno-Ocampo, Prosekutur ewlieni tal-Qorti Kriminali Internazzjonali, il-mod kif inqatel Gaddafi jo[loq suspett ta’ krimini ta’ gwerra. Hu qal li l-Qorti tqis li din “hi kwistjoni importanti [afna.” Il-Kunsill Nazzjonali Transitorju filLibja jinsab ta[t pressjoni mill-alleati tal-Punent (osservaw i//ini]mu) biex jinvestiga l-qtil ta’ Gaddafi u ta’ ibnu Motassim, li t-tnejn inqabdu [ajjin u nqatlu mir-ribelli. Il-filmati notorji li nwerew mad-dinja kollha juru b’liema selva;i]mu u b’liema fero/ja nqatel l-eks mexxej Libjan, li sa[ansitra mumenti qabel miet kien su;;ett g[al abbu] ta’ natura sesswali.
MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net
Dan hu l-isem tal-ktieb li g[adha kif ippubblikat Emily Barbaro Sant, li g[al aktar minn erbg[in sena ilha tag[ti s-sehem tag[ha fil-media b’mod spe/jali permezz talkorrispondenza fil-;urnali. Il-ktieb Siltiet millImg[oddi ta’ {ajti hu l-ewwel pubblikazzjoni forma ta’ ktieb jew djarju fejn tirrakkonta flewwel parti tieg[u, ;rajjiet mit-trobbija u t-tfulija tag[ha kif ukoll dwar il-familja li tant tg[o]]. Mill-;rajjiet familjari, Emily Barbaro Sant tg[addi biex tirrakkonta sal-inqas dettall is-sehem tag[ha u ta’ ]ew;ha Arthur fil-[idma li kienet ;iet mog[tija lilhom mill-komunità tas-Sorijiet talBenedittini tal-Imdina, b’risq il-kaw]a tal-Beatifikazzjoni tal-Ven. Marija Adeodata Pisani. G[al g[axar snin s[a[
il-koppja Barbaro Sant [admet bis-s[i[ biex ilqdusija tal-Ven. Pisani tkun mag[rufa ma’ kull rokna ta’ Malta u G[awdex u sa[ansitra fost l-emigranti tag[na. Biex tkun tista’ a[jar tg[in lil ]ew;ha fil-[idma tieg[u b[ala koordinatur tal-kaw]a, Emily kellha twarrab fil-;enb il-[idma tag[ha fil-politika. It-triq kienet twila u iebsa. Kellhom jibdew kollox mill;did. U]aw kull mezz possibbli biex il-qdusija talVen. Pisani tkun mag[rufa aktar. Mhux kollox kien ward u ]ahar. B’kura;; kbir [admu u waslu. Il-[idma ta’ Arthur u Emily [alliet il-frott mixtieq. Kien nhar id-9 ta’ Mejju 2001 meta l-Beatu Papa :wanni Pawlu II waqt quddiesa Fuq il-Fosos tal-Furjana, ibbeatifika lill-Ven. Pisani
flimkien ma’ Dun :or; Preca u Nazju Falzon. Sfortunatament l-aktar persuna li [admet biex tasal dik il-;urnata hekk kbira flistorja tal-Knisja Maltija ma kienx pre]enti fi]ikament f’dik l-okka]joni. Arthur kien g[adda g[all-[ajja ta’ dejjem f’Jannar tal-istess sena. Il[ajja toffri mumenti sbie[ u anke inqas lil kul[add. Il-fer[ u t-tbatija huma parti mill[ajja. Permezz ta’ dan il-ktieb. Emily Barbaro Sant riedet taqsam l-esperjenzi tag[ha u ta’ ]ew;ha Arthur fil-[idma li wettqu b’risq il-Kaw]a talBeata Marija Adeodata Pisani. Kull min jixtieq jixtri kopja ta’ dan il-ktieb g[andu jikkuntattja lil Emily Barbaro Sant fuq in-numru 79701848.
Ivan Scerri Il-Mosta
Id-Dar tal-Providenza... Dar g[a]i]a tal-Maltin F’isem il-Grupp }g[a]ag[ Kirkop nixtieq nirringrazzja minn qalbi lill-Koppini kollha g[all;enero]ità kbira tag[hom biex in;abru ¤7,000 u ¤4,351.01 fi]-]ew; attivitajiet li ttellg[u bl-
isem ‘mill-Misra[ g[allProvidenza’, proprju biex jin;abru fondi b’risq id-Dar tal-Providenza, id-Dar g[a]i]a tal-Maltin. Nixtiequ nirringrazzjaw ukoll lil diversi benefatturi, asso/jazzjonijiet, g[aqdiet u
kumpaniji li tawna ssapport me[tie; f’dawn i]]ew; attivitajiet.
Sara Busuttil
F’isem il-Grupp }g[a]ag[ Koppini {al Kirkop
Irri]enja bl-ir;ulija kollha
Bill Daley, i/-Chief of Staff tal-President Amerikan Barack Obama, irri]enja wara li ma tantx kellu sena tajba mal-President. Ma baqax hemm ifixkel i]da rri]enja. U qabel telaq issu;;erixxa li postu jie[du Jack Lew, [a;a
li qabel mag[ha l-President Obama. Hekk ikunu l-ir;iel! L-elezzjoni qed toqrob. Wasal i]-]mien li r;iel u nisa serji jo[or;u g[all-elezzjoni mal-Partit Nazzjonalista biex jag[tu sehemhom f’reb[a o[ra tal-poplu Malti u
G[awdxi. Min jista’ jag[ti dan is-servizz u jibqa’ lura jkun qed jonqos minn dmir b’mod mill-aktar gravi, spe/jalment fi]-]minijiet li qeg[din fihom.
G. L. Camilleri Il-Furjana
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
12 A[barijiet ta’ Barra IR-RENJU UNIT
Tilwim dwar l-indipendenza tal-Iskozja L-awtoritajiet tal-Iskozja qalu li jridu li jorganizzaw referendum lejn tmiem l2014 dwar jekk g[andux ikun hemm l-indipendenza mill-bqija tal-pajji]. Minna[a l-o[ra l-Gvern /entrali f’Londra jrid li lvot isir kemm malajr biex titwarrab kull in/ertezza li dan qed jo[loq fil-pajji]. Il-Gvern Ingli] qed isostni li l-Parlament Sko//i] ma kellu ebda awtorità legali li jsejja[ referendum dwar lindipendenza i]da ntqal li l-Iskozja kienet se tit[alla torganizza referendum i]da biss ta[t /erti kundizzjonijiet. Alex Salmond, lekwivalenti ta’ Prim Ministru g[all-Iskozja u mexxej tas-Scottish National Party (SNP), g[andu ma;;oranza filParlament u jinsab f’po]izzjoni b’sa[[itha biex jag[fas ’il quddiem bir-referendum minkejja loppo]izzjoni tal-Prim Ministru Ingli] David Cameron u l-partiti politi/i ewlenin fir-Renju Unit. Salmond s’issa qal li referendum kien se jsir bejn l-2014 u l-2016 imma issa qal li l-Kabinett Sko//i] ried li dan isir firrebbieg[a tal-2014. Salmond qal li din se tkun l-akbar de/i]joni li qatt [adet l-Iskozja f’dawn l-a[[ar 300 sena. B[alissa l-appo;; favur l-indipendenza jing[ad hu ta’ 38 fil-mija u Salmond irid itawwal il-pro/ess fittama li ji]died l-appo;;. Xi rapporti qed jg[idu li lSNP irid japprofitta minn ]ew; avvenimenti fl-2014, il-Log[ob talCommonwealth fi Glasgow u s-700 anniversarju millBattalja ta’ Bannockburn fejn l-Isko//i]i g[elbu lArmata Ingli]a biex isa[[u l-appo;;.
Ba[rin Russi abbord l-aircraft carrier Kuznetsov fil-port Sirjan ta’ Tatrus mal-Ba[ar Mediterran. Il-vapur trakka l-{add f’dak li l-awtoritajiet Sirjani qalu kienet turija ta’ solidarjetà mal-poplu Sirjan. Ir-Russja g[andha ba]i militari qrib Tatrus, l-unika wa[da fil-Mediterran (Ritratt> Reuters)
IS-SIRJA
Assad jindirizza folla f’Damasku Osservaturi tal-Lega G[arbija jg[id li hemm di]astru umantiarju Il-President Sirjan Bashar al-Assad, li ilu g[axar xhur ji;;ieled kontra rvell popolari kontra r-re;im tieg[u, ilbiera[ mar fi pjazza ewlenija f’Damasku biex jindirizza partitarji. Fost l-g[ajjat li spikka [afna waqt id-diskors talbiera[ mill-folla kien dak ta’ “Shabiha g[al dejjem” referenza g[all-grupp ta’ r;iel armati li kisbu reputazzjoni g[all-brutalità tag[hom biex ira]]nu lprotesti kontra Assad. Fi Pjazza Umauuad, ing[aqdu ma’ Assad anki martu Asma u ]-]ew;t itfal tag[hom. Hawn hu tenna li dan li qed ji;ri fis-Sirja kienet konfoffa barranija i]da hu kien se jo[ro; rebbie[. Sadattant osservatur milLega G[arbija telaq mis-Sirja di]gustat b’dak li ra. Hu
akku]a lir-re;im Sirjan li qed iwettaq reati tal-gwerra li u li biddel il-missjoni tal-Lega f’“farsa.” Anwar Malek mill-Al;erija qal li ma kienx minnu li sSirjani kienu qed jirtiraw ittankijiet tal-gwerra mill-bliet i]da sempli/ement [bewhom u re;g[u [ar;uhom wara li telqu l-osservaturi tal-Lega. Hu qal ukoll li s-snipers kienu kullimkien u fil-mira kien hemm n-nies komuni kif ukoll nies kienu qed jin[atfu bl-ado// min-nies ta’ Assad. Malek qal ukoll li t-tortura fuq dawk arrestati li pprotestaw kienet qed tkompli u [add minnhom ma kien in[eles b[al ma wieg[ed li se jag[mel Assad. Hu qal li dawk li qed jixxandru fuq it-televi]joni b[ala pri;uniera me[lusa filfatt kienu nies li n;abru mittoroq. Il-missjoni tal-Lega issa g[andha madwar 165
osservatur fis-Sirja u lmissjoni bdiet fis-26 ta’ Di/embru. L-iskop hu li jivverifika jekk is-Srija qed timxi ma’ ftehim biex tra]]an il-vjolenza mill-forzi tas-sigurtà kontra dawk li qed jipprotestaw kontra Assad. S’issa f’dawn il-protesti, in-Nazzjonijiet Uniti tistma lil tal-anqas 5,000 persuna nqatlu. Il-missjoni di;à kienet kritikata bl-a[rax g[aliex meqjusa ineffi/jenti u l-ka] ta’ Malek se ]]id ilpressjoni. Hu kritika wkoll il-kap tal-missjoni, il:eneral Sudani] Mohammed al-Dabi, li di;à kien kritikat min[abba r-rwol tieg[u flatro/itajiet fid-Darfur f’pajji]u. Hu qal li al-Dabi ried li losservaturi ma jirrabjawx lirre;im Sirjan Malek qal li dak li ra di]astru umanitarju fis-Sirja
u r-re;im ta’ Assad kien qed iwettaq sensiela ta’ reati kontra l-poplu tieg[u stess. Is-Sirja mhux qed t[alli lmedia internazzjonali tid[ol fil-pajji] u g[alhekk hu diffi/li li tinkiseb stampa /ara ta’ dak li qed ji;ri. Sadattant minn ?ipru t[alla jitlaq il-MV Chariot, vapur b’munizzjoni dirett lejn is-Sirja i]da bil-patt u kundizzjoni li ma jivvja;;ax lejn is-Sirja. Rapporti filmedia ?iprijotta qalu li lvapur tal-merkanzija kien telaq minn San Pietruburgu fir-Russja fid-9 ta’ Di/embru u kien qed i;orr madwar 60 tunnellata munizzjon u kien dirett lejn Latakia fis-Sirja. It-Tlieta dan kellu jid[ol ?ipru min[abba l-maltemp li kien hemm fuq il-ba[ar. L-awtoritajiet ?iprijotti qalu li l-vapur ma kienx qed jikseb ebda sanzjonijiet talUnjoni Ewropea g[alhekk t[alla jitlaq.
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
14 A[barijiet ta’ Barra
L-AWSTRALJA> Mew;a ta[bat mal-vapur Tycoon re;istrat fil-Panama, mal-blat fi Christmas Island, 2,800 kilometru minn Darwin. Il-vapur kien qed jg[abbi kimika meta l-maltemp qatag[lu l-[bula u spi//a mg[arraq wara li tkisser mal-blat (Ritratt> Reuters)
FRANZA
IR-REPUBBLIKA ?EKA
Cantona b’ambizzjonijiet Presidenzjali limitati
Il-Gvern se jag[ti lura l-propjetà tal-Knisja sekwestrata mill-Komunisti
Il-prospetti li l-eks footballer internazzjonali Fran/i] Eric Cantona jikkontesta l-elezzjoni Presidenzjali Fran/i]a qanqlet reazzzjonijiet differenti fosthom anki t[assib mill-kandidati favoriti. Imma fe;; li l-ambizzjonijiet tieg[u huma limitat biex jattira attenzjoni g[as-sitwazzjoni ta’ dawk ming[ajr dar u kenn fiss fi Franza. L-a[bar ing[atat l-ewwel f’rapport fil-;urnal Fran/i] Liberation. Imma issa nies qrib Cantona, qal li dan ma kienx qed jilludi ru[u li kien se jie[u post Nicolas Sarkozy fil-Palazz Elysee. Minflok Cantona fittex il-firem ta’ 500 Sindku Fran/i], pass li kull kandidat irid jag[mel biex jikkontesta l-elezzjoni Presidenzjali Fran/i] li din is-sena se ssir f’April, biex jattira l-attenzjoni g[all-Fundazzjoni Abbe Pierre, organizzazzjoni karitatevoli li tag[ha hu lpatrun u li ta[dem fost il-fqar fi Franza. Din il-karità trid li l-kandidati jintrabtu li jibnu 500,000 dar so/jali kull sena tul il-mandat ta’ [ames snin li jing[ata l-President u t-tama hi li l-inizjattiva ta’ Cantona tpo;;i pressjoni fuq il-kandidati l-o[rajn biex jag[mlu hekk. Kelliem g[all-Fundazzjoni Abbe Pierre qal li Cantona ma kellux interessi presidenzjali imma li l-problema tal-housing g[all-fqar issir prijorità. Cantona qal lill-Liberation li din il-problema teffettwa g[axar miljun persuna fi Franza. Imma Benoist Apparu, Segretarju Parlamentari g[allHousing, qal li /-/ifra i]jed kienet qrib 3.5 miljun persuna.
Il-Gvern ?ek approva pjan ilbiera[ biex il-propjetà tal-Knisja sekwestrata matul il[akma Komunista bejn l-1948 u l-1989. Tilwima li kienet qed thedded li twaqqa’ l-Gvern. Il-Prim Ministru Petr Necas kien hedded li jke//i Ministri barra millKabinett u possibbiltment iwaqqa’ lGvern, jekk il-Partit tal-Affarijiet Pubbli/i, li jinsab fil-koalizzjoni tal-Gvern, kien se j]omm kelmtu u jimblokka r-ritorn talpropjetà u [las ta’ kumpens lil knejjes. I]da l-partit imbag[ad [abbar li kien se jirtira l-oppo]izzjoni tieg[u u li l-Gvern kien g[adda l-proposta. Il-Gvern ta/-/entru lemin ta’ Necas kien
impressjona s-swieq bil-passi li [a biex inaqqas l-i]bilan/ fil-Ba;it u pjani g[al riforma fil-pensjonijiet, is-sa[[a u sservizzi so/jali. Kroll tal-Gvern min[abba din il-kwistjoni tal-proprjetà tal-knisja kien ikun sinjal negattiv g[as-swieq. Skont il-pjan, il-Gvern se jag[ti lura [afna mill-assi konfiskati kif ukoll 2.91 biljun dollaru Amerikan maqsuma fi 30 pagament annwali. Ir-ritorn tal-propjetà tal-Knisja ilha ppjanata mir-Rivoluzzjoni tal-Bellus fl1989 li waslet g[at-tmiem tal-Komuni]mu fil-pajji]. Imma din qatt ma kisbet appo;; politiku kbir f’dan il-pajji] fejn ilma;;oranza tal-popolazzjoni hi ateista.
IN-NAZZJON Il-{amis,12 ta’ Jannar, 2012
Kumpass 15
It-testment ta’ Dun Mikiel Xerri 1799 – il-Kon;ura tal-Kampanja Maltija kontra l-Fran/i]i minn Charles B. SPITERI charles.spiteri@media.link.com.mt
L-Ordnijiet li kien iddetta Napuljun Bonaparte kienu ibsin bil-bosta. Il-Maltin sabu ru[hom iggvernati minn re;im a[rax tassew. Kienu ta[t dawn il-kundizzjonijiet li l-Maltin ing[aqdu biex g[alenija jo[duha kontra l-Fran/i]i, li kienu assedjati fil-Belt Valletta. Kienu bosta dawk il-Maltin qalbiena u patrijotti li ddistingwew ru[hom kontra lFran/i]i. Fost o[rajn wie[ed isemmi lil dawn id-Deputati jew Rappre]entanti tal-Poplu Malti: Emmanuel Vitali (lImdina-ir-Rabat-{ad-Dingli); in-Nutar Pietro Buttigieg (}ebbu;i); D. Salvatore Curso, kappillan (isSi;;iewi); D. Bartolomeo Carafa, kappillan (l-Imqabba); Gregorius Mifsud (il-Qrendi); D. Fortunato Dalli (i]}urrieq), Kjeriku Giuseppe Abdilla ({al Safi); Enrico Xerri ({al Kirkop); Filippo Castagna (il-Gudja); D. Pietro Mallia ({al G[axaq); Capo Maestro Michele Cachia (i]}ejtun); Agostino Said ({a]}abbar); Giuseppe Montebello ({al Tarxien); Giuseppe Casha ({al Luqa); Stanislao Gatt ({al Qormi); Vincenzo Borg (Birkirkara); Kjeriku Giovanni Gafà ({al G[arg[ur); Kav. Paolo Parisio (in-Naxxar); D. Felice Calleja, kappillan (il-Mosta); Salvatoe Gafà ({al Lija); Giuseppe Frendo ({al Balzan); in-Nutar Saverio Zarb ({’Attard). Fuq dawn kollha b[ala Kmandant talKampanja Maltija kien hemm il-Kanonku D. Francesco Saverio Caruana. Il-Maltin tqassmu f’battaljuni biex i[arsu u jiddefendu l-g]ira. Sadattant da[al il-[sieb f’mo[[ il-Maltin li ssir kon;ura kontra l-Fran/i]i. Ilpjan: is-sentinelli u l-g[ases Fran/i]i ji;u assaltati u jitte[dulhom l-armi. Attakki o[ra kellhom isiru kontra Putirjal, il-bieb tax-Xatt u dak ta’ Marsamxett, il-Forti San :akbu u l-Ber;a ta’ Kastilja. Il-Kaptan Guglielmo, minn Korsika, li kien il-Kap talkon;ura, kellu jattakka lPalazz Ma;istrali, li issa kien sari l-kwartier ta’ Vaubois u tal-mexxejja Fran/i]i. Dun Mikiel Xerri, [abib tal-qalb tal-kanonku Caruana, kellu jmexxi l-attakk kontra l-Forti Sant’Iermu. Is-sinjal tarrewwixta kellu jkun id-daqq tal-qniepen ta’ San :wann, u jittella’ l-istandard bix-xbieha ta’ San Pawl. Il-jum mag[]ul g[ar-rewwixta kien il:img[a, 11 ta’ Jannar, 1799 (b[all-biera[ 213-il sena ilu). I]da dawk il-Maltin li kienu lesti g[all-attakk fuq in-na[a ta’ Marsamxett inkixfu, u l-
L-idea wara KUMPASS hi li waqt li sieq wa[da tieg[u tibqa’ fuq il-karta, l-o[ra tinfeta[ minn post g[all-ie[or f’pajji]na stess, biex twasslilna tag[rif li jew nafu ftit dwaru jew ma nafu xejn. {ajr imur lill-kittieba differenti, li w[ud minnhom ma g[adhomx fostna. Darb’o[ra, KUMPASS se jittratta> San :wann> Identità u Storja.
pjan tal-kon;ura dlonk falla. Hemm min jg[id li xi Griegi kienu kixfu l-kon;ura u g[arrfu biha lill-mexxejja Fran/i]i. Minn fost dawk ir-ribelli li ;ew arrestati, wie[ed kixef lil Dun Mikiel Xerri, b[ala mexxej tal-kon;ura. Dun Mikiel kien qassis ]elanti u qalbieni ta’ 61 sena, imwieled {a]-}ebbu;, u professur talFilosofija fl-Università ta’ Malta. Jing[ad li l-Gvern Fran/i] xtaq kieku ja[firlu lkundanna tal-mewt, bil-patt li Dun Mikiel jikxef lil s[abu lo[ra fil-kon;ura. Hu ma seta’ qatt jilqa’ din l-g[a]la. Mi;jub quddiem it-tribunal, Dun Mikiel Xerri, solennement qal: “Int ;ibtni quddiemek :eneral, biex nistqarr dnubi, jew biex niddi]unura ru[i, jew ng[id is-sewwa tieg[i, u tal-o[rajn [udu [siebu intom.” Inqatg[etlu g[all-mewt. Fi/-/ella tal-[abs tal-Forti Sant’Iermu mar jarah l-Isqof Mons. Vincenzo Labini. Sabbru. Dun Mikiel ni]el g[arkupptejh u talab il-barka tal-Isqof. Mi;jub flimkien ma’ o[rajn f’Misra[ il-Palazz (Place de la Liberté) ringiela suldati blazzarini f’idejhom kienu lesti g[all-ordni biex jiffu/illawhom. F’dak il-waqt tal-bi]a’ Dun Mikiel Xerri mar g[al fuq is-suldati hu u j]omm merfug[ is-salib f’idejh. Meta ;ew biex jg[ammdulu g[ajnejh, Dun Mikiel we;ibhom: “Le! Lili le! Jien biex immut g[al pajji]i ma hemmx b]onn li na[bi wi//i!” Dak il-waqt, ne[[a larlo;; mill-but tas-sidrija u tah lil dak is-sur;ent: “Suldat ta’ Franza, dan ir-rigal lilek, biex twissi lil s[abek li jolqtuni f’qalbi.” Bies is-salib, rabat idejh fuq sidru, u b’le[en sod g[ajjat: “Evviva Malta! Alla mag[na! Feu! Ag[mlu n-nar!” L-azzarini faqqg[u n-nar. Dun Mikiel Xerri waqa’ mejjet fl-art. F’dik il-kon;ura, il-Fran/i]i xkubettjaw 45 ribell. It-testment tas-sa/erdot Michaelis Xerri
fl-atti tan-Nutar Giuseppe Bonavita Illum XVII ta’ Jannar, 1799 (Vecchio Stile) Libertà – Egalità Fl-isem t’Alla jkun mag[ruf li /-/ittadin Sa/erdot Michele Xerri, bin il-mejjet Alberto, imwieled {a]-}ebbu;,
L-imsemmi testatur i[alli b’titolu ta’ legat, lisSeminarju Djo/esan ta’ din il-G]ira, il-kotba kollha tieg[u, flimkien mal-[ames xkafef tal-injam, il-mapep kollha u o;;etti kollha taliskola li g[andhom jittie[du wara mewtu, i]dab lobbligu li jit[allsu li//ittadin Avukat Vincenzo Carbone, tmenin skud, li huma dovuti lilu ming[ajr kitba, u li ji;i konsenjat li//ittadin Sa/erdot Paolo Busuttil, mag[ruf b[ala Ta’ Ramli, dawk il-kotba kollha li hu kien ;ab minn Napli lit-testatur, u li l-prezz tag[hom, l-imsemmi Busuttil g[adu ma t[allasx, liema kotba jinsabu fillibrerija tieg[u.
Rikostruzzjoni tal-fu/illazzjoni ta’ Dun Mikiel Xerri u s[abu
joqg[od fil-Belt Valletta, fiddistrett tal-Punent, minni Nutar mag[ruf, hawn pre]enti g[all-Grazzja t’Alla, b’sa[[tu, fil-;isem, fid-dehen, f’g[ajnjeh, f’sensih u fl-intellett, kif jidher minn kliemu u l-;udizzju tieg[u, peress li jaf li jinsab qrib il-mewt, jixtieq jiddisponi g[al ru[u, u minn ;idu; i]da qabelxejn (it-testatur) i[assar g[alkollox kull dispo]izzjoni o[ra li seta’ g[amel sal-lum, mag[mula kemm bil-miktub kif ukoll bil-kelma. G[alhekk (it-testatur) g[amel dan it-testment tieg[u verbali li jrid li jkollu kull se[[. Funeral u quddies U fl-ewwel lok jirrakkomanda r-ru[ tieg[u lill-Kbir Alla Bla Tmiem, lill-Ommu
Beata Ver;ni Marija Bla Tebg[a, u lill-Qorti kollha tas-Sema, u jrid li mal-mewt tieg[u tittie[ed somma xierqa skont kif jidhrilhom il-werrieta tieg[u universali hawn imsemmija biex biha jsiru funeral u quddies, kif jidher xieraq mill-istess eredi.
I]da fil-ka] li jkun jonqos xi ktieb minn dawk li ;ieb minn Napli l-imsemmi Busuttil kif ing[ad fuq, f’dan il-ka] ikun jista’ jing[ata lillimsemmi Busuttil lekwivalenti jew f’kotba jew fi flus. (It-testatur) i[alli wkoll b’titolu ta’ legat li/-/ittadina Colomba, bint Paolo Zammit mir-Rabat tal-Belt Notabile, il-[wejje;, mobbli, l-o;;etti kollha u dak kollu li jinsab fid-dar tal-abitazzjoni tieg[u f’din il-Belt ta’ Malta, u konsegwibbli wara mewtu; blobbligu però li (din il-legatarja) tikkonsenja lill-werrieta msemmijin aktar ’l isfel, labiti kollha u l-utensili sagri kif ukoll profani, is-sodda bilfornimenti tag[ha u l-iskrivanija li kien soltu jikteb fuqha t-testatur. {las tal-kera
I[alli wkoll lill-istess Colomba d-drittijiet u lazzjonijiet kollha li jista’ jakkwista t-testatur tul i]]mien li baqag[lu jg[ix, u ju]a kemm fil-mezzanin fejn
pre]entement qieg[ed joqg[od, kif ukoll dak kontigwu g[alih li qeg[din ta[t ilKunvent tal-Karmnu ta’ din il-Belt (Valletta), skont il-pattijiet tal-ftehim li hemm bejn it-testatur u l-Patrijiet talimsemmi Kunvent, bl-obbligu li t[allas lill-imsemmija Patrijiet il-kera ta’ kull sena kif miftiehem bejn l-istess Patrijiet u l-imsemmi testatur matul din it-tgawdija. I[alli wkoll lill-istess Colomba, kaxxa tal-injam bilbjankerija, li jinsabu g[and limsemmi Avukat Carbone, konsegwibbli wara l-mewt tat-testatur. Bl-istess mod i[alli b’titolu ta’ legat li/-/ittadin Giuseppe Galea, bin l-eks Barone Giovanni, il-manuskritti kollha li jinsabu fid-dar tieg[u, konsegwibbli wara l-mewt tat-testatur. Fuq il-beni stabbli, gius u drittijiet l-o[ra kollha li g[andu u li g[ad jista’ jkollu, it-testatur istitwixxa, g[amel u waqqaf, u b’fommu stess innomina u qieg[ed jinnomina eredi tieg[u universali, li//ittadin Avukat Sa/erdot Salvatori Xerri, Sa/erdot Giovanni Xerri, Marija u Teresa, [utu subien u bniet, fi kwoti ugwali bejniethom… It-testatur jobbliga lillimsemmija eredi universali li j[allsu lill-imsemmija /ittadini Colomba u ommha Sapienza, [ames skudi fixxahar lil kull wa[da minnhom, li jit[allsu kull tliet xhur bil-quddiem, u f’ka] ta’ mewt ta’ wa[da minnhom, ilkwota ta’ dik li tkun mietet qabel takkrexxi lis-superstiti i]da matul il-[ajja tas-superstiti. —- ommissis —U din hi l-a[[ar rieda tieg[u, u jrid li tg[odd b[ala t-testment verbali tieg[u, u jekk dan ma jkollux se[[ kif intqal fuq, li tg[odd b[ala kodi/i jew donazzjoni ‘a causa di morte’, jew fi kwalunkwe manjiera o[ra, biex tista’ sse[[ skont il-li;i. Mag[mul u pubblikat filPunent tal-Belt (Valletta) ta’ Malta, soskritt mill-imsemmi testatur, quddiem i/-/ittadini Francesco Curmi, bin Francesco; Gaetano Giovanni, bin Giuseppe; Filippo – bin il-mejjet Francesco; Antonio Mifsud, bin il-mejjet Vincenzo; Luigi Nani, bin Angelo, Gioacchino – bin ilmejjet Giuseppe, u Claudio Beaulieu, bin Claudio minn din il-Belt (Valletta). (Firmati) Sa/erdot Michele Xerri e//. e//. minn kitba ta’ Michael Galea f’Il-Pronostku tal1976.
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
Kultura 17
Maria Lewis b’CD ;dida Maria Lewis g[adha kemm [ar;et l-ewwel CD tag[ha b[ala kantanta solista. Fil-fatt Maria hi ]-]g[ira mill-a[wa li jiffurmaw id-duo Starbrights li ilhom fix-xena mu]ikali g[al ]mien twil. Is-CD single u l-music video li fihom Maria Lewis tinterpreta l-Ave Maria ta’ Caccini, tnedew fil-jiem li g[addew fir-Razzett tal-Marki] Mallia Tabone, Triq Wied il-G[asel, il-Mosta.
Ir-recording, mixing u produzzjoni tas-CD single saru g[and Lito’s Place, ilFurjana, filwaqt li l-istampar u l-pressing saru barra minn Malta. Fir-recording daqqew live l-mu]i/isti Dominic Galea fuq il-pjanu u Tatjana Chircop fuq il-vjolin. Irritratt ittie[ed mill-fotografa ]ag[]ug[a Valentina Lupo filwaqt li l-art work kien f’idejn id-disinjatur Derek Fenech. Fuq is-sleeve tas-CD Maria Lewis tirringrazzja lill-familja u lill-[bieb tag[ha kif ukoll lil dawk kollha li jappo;;jawha u jag[mlulha kura;;. Hi ddedikat din is-CD lil ommha Anne li dejjem
kienet warajha tul il-karriera mu]ikali tag[ha. Waqt is-serata li g[aliha attendew g[add kbir ta’ mistednin, intwera l-video li hu tassew ori;inali u emozzjonanti. Dan ;ie rrekordjat minn ERA Productions li dan l-a[[ar reb[u awards importanti kemm fl-Ewropa kif ukoll fl-Amerika. Il-producer Ray Mizzi stqarr li hu u t-tim tieg[u [adu pja/ir [afna ja[dmu ma’ Maria u kollha kienu sodisfatti ferm bil-prodott finali. Il-mistieden spe/jali g[al din is-serata kien l-artist ]ag[]ug[ Mosti Mark Schembri li ilu jaf lil Maria sa minn tfulitu u li dejjem apprezza t-talent mu]ikali
tag[ha. M’hemmx dubju li kull min jisma’ din is-CD se jintlaqat mill-vu/i an;elika ta’ Maria Lewis li tat interpretazzjoni Keltika-klassika talAve Maria, interpretazzjoni brillanti li biha wriet lg[eruq tag[ha, minn Wales, mimlija emozzjoni u sentimenti [er;in mill-qalb. Fi ftit ]mien ie[or Maria Lewis se to[ro; il-website l;dida tag[ha www.marialewis.com.mt li fiha se jkun hemm dettalji dwar il-karriera mu]ikali tag[ha, video links u diversi ritratti tag[ha. Is-CD l-;dida tal-Ave Maria ta’ Caccini interpretata minn Maria Lewis qieg[da g[all-bejg[ f’diversi
Il-qoxra tas-CD ma[ru;a mill-kantanta Maria Lewis
[wienet fosthom ming[and D’Amato Record Shop talBelt Valletta, Visco Entertainment City Gate lBelt Valletta, millMillennium Chapel Paceville u minn Radju Marija rRabat, Malta. Tista’ tinxtara wkoll billi wie[ed jikkuntattja lil Maria permezz talFacebook page tag[ha ‘Maria Lewis’.
Imtellg[a b’su//ess wirja tal-arti minn Jimmy Grima Il-Bank of Valletta ta lappo;; tieg[u lill-artist Jimmy Grima f’esibizzjoni personali fejn kien hemm g[all-wiri spettru ta’ xog[ol tal-artist esibit fil-Christine X Art (Artitude) Gallery fi Triq Tignè, Tas-Sliema. Ix-xog[ol esibit huwa xhieda tal-i]vilupp tal-artist. Linji, li huma l-karatteristika taxxog[ol ta’ Jimmy Grima, g[adhom pre]enti, madankollu matul is-snin huma evolvew biex juru iktar emozzjoni u eventwalment hu wkoll beda jesperimenta bilkulur. L-artist jitkellem dwar kif ix-xog[ol artistiku tieg[u jg[aqqad mal-isfond qawwi tad-disinn grafiku tieg[u. Joyce Tabone mis-sezzjoni
tal-marketing tal-Bank of Valletta ltaqg[et ma’ Jimmy Grima fil-Christine X Art (Artitude) Gallery meta kienu qed i[ejju g[all-esibizzjoni. “A[na segwejna l-evoluzzjoni ta’ Jimmy Grima waqt li hu kien qed isawwar il-vi]joni interna tieg[u max-xog[ol tal-arti tieg[u. Hu privile;; g[all-BOV li jg[in lill-artisti jistabbilixxu ru[hom fix-xena lokali, filwaqt li jkunu qeg[din isa[[u l-valur talkultura rikka tal-g]ejjer tag[na.” Meta kien qieg[ed jitkellem dwar din l-esibizzjoni, Jimmy Grima qal li din kienet it-tieni darba li hu kien qed itella’ esibizzjoni solista, u kien anzju] biex jara r-reazzjoni
Jimmy Grima flimkien ma’ Joyce Tabone waqt li kien qieg[ed itella’ l-wirja personali tal-arti tieg[u
tal-pubbliku dwar l-ivestigazzjoni tieg[u lejn is-so/jetà
moderna u d-dekostruzzjoni tad-dinja ta’ madwarna.
Artisti Maltin attendew g[all-Kunsill Ewropew tal-Artisti f’Madrid }ew; artisti Maltin, l-attur Narcy Calamatta u d-disinjatur Michael Piscopo, attendew g[allKonferenza Annwali u lAssemblea :enerali talEuropean Council of Artists (ECA) li saret f’Madrid. Huma [adu sehem f’isem ilFondazzjoni Kulturali ZARARTI li hi l-membru minn Malta fi [dan din lorganizzazzjoni. It-tema tal-konferenza kienet ‘BACK TO BUSINESS – The need for industrious artists’.
Aktar minn tmenin parte/ipant, fosthom atturi, ]effiena, mu]i/isti u artisti vi]ivi, [adu sehem fil-laqg[a ta’ din is-sena li kellha lg[an li tesplora kif u ta[t liema kundizzjonijiet l-artisti jistg[u jkunu a;enti talbidla. Fost is-su;;etti li ;ew diskussi waqt il-konferenza kien hemm il-valur tal-arti g[as-so/jetà u l-ekonomija, it-tag[lim tal-arti b[ala katalist g[at-ti;did, il-kooperazzjoni kulturali fi]-]mien ta’ Narcy Calamatta, li g[al
erba’ snin serva b[ala Vi/i President tal-ECA, ;ie mitlub imexxi l-Assemblea :enerali f’Madrid. Piscopo, li kien ir-rapporteur tal-konferenza, ;ie elett biex ikompli fil-kariga ta’ membru talKumitatat E]ekuttiv tal-ECA g[al sentejn o[ra, wara li serva b’su//ess l-ewwel term tieg[u fis-sentejn li g[addew. L-attri/i mill-I]landa, Kolbrn Halldrsdttir, in[atret President tal-ECA u [adet post l-iskultur Irlandi] Michael Burke li [alla l-kari-
ga min[abba li g[alaqlu ]]mien massimu kif stipulat fl-istatut. Il-European Council of Artists (ECA) hi asso/jazzjoni Ewropea li tinkorpora fiha organizzazzjonijiet hekk imsej[a ‘umbrella’ li jirrappre]entaw artisti professjonali minn kull qasam tal-arti. Imwaqqfa fl-1995, lECA llum tirrappre]enta iktar minn 250 organizzazzjoni minn 26 pajji], li b’kollox g[andhom imsie[ba mag[hom ’il fuq minn 200,000 artist.
Akkademja mu]iko-letterarja f’;ie[ Frans Sammut
L-G[aqda Ka]in Banda San Filep AD1851 se tag[ti ;ie[ lil Frans Sammut, eks President Onorarju talg[aqda, [assieb, studju] u kittieb }ebbu;i, billi ttella’ akkademja mu]iko-letterarja ta[t il-patro/inju talPresident Emeritu Ugo Mifsud Bonnici. Il-programm fih qari ta’ siltiet minn kitbiet ta’ Sammut b[alma huma, innovella ‘L-Istqarrija’ li fl1962 reb[et l-ewwel premju f’konkors imniedi millG[aqda Kittieba }g[a]ag[, kif ukoll l-g[eluq tar-rumanz ‘Pa/eville’, kitba unika flilsien Malti. Jintwera filmat ta’ parti mid-diskors qawwi li Sammut kien g[amel dwar Dun Karm, fi Frar li g[adda inqas minn tliet xhur qabel mewt Sammut. Id-diskors tal-okka]joni ;ie fdat f’idejn il-Professur tal-Malti Charles Briffa li fi kliemu se jie[u “din l-opportunità sabiex ifisser kif tkun letteratura serja u ta’ kwalità”. Il-Banda San Filep se ddoqq siltiet mill-Cantata ‘Filep’ u mill-Oratorio ‘Iuxta Crucem Lacrimosa’, li ttnejn g[andhom il-lirika ta’ Sammut. Tal-ewwel g[andha mu]ika ta’ Mro Ray Sciberras u ]]an]net f’Novembru li g[adda waqt li tat-tieni, mu]ikata minn Mro Richard Bugeja, se ti]]an]an nhar is-serata. Silta minn ‘It-Tislima A[[arija’ se jg[anniha Joe Zerafa akkumpanjat minn ]ew; kitarristi. Se jitqassam ktejjeb bil-kitbiet li se jinqraw u li w[ud minnhom g[adhom qatt ma kienu stampati. Il-kummissjoni inkarigata torganizza din l-akkademja hija mag[mula minn Catherine Sammut, l-armla ta’ Frans Sammut, b[ala chairperson u minn Tarcisio Mifsud, Philip Balzan, David Mallia u Joe Cortis. Lakkademja tibda fis-7 p.m. nhar is-Sibt 28 ta’ Jannar fissala ewlenija tal-Ka]in Banda San Filep, {a]}ebbu;. Kul[add huwa mistieden u d-d[ul hu b’xejn. Min jixtieq jattendi mitlub jav]a sal-Erbg[a 25 ta’ Jannar, billi j/empel 79301144.
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
18 Madwarna
G[ajnuna minn ;enituri g[al ;enituri Home-Start Malta je[tie; aktar voluntiera biex jissie[bu mat-tim e]istenti. Dawn ikunu qed jag[tu sapport lill-familji bi tfal ta’ età ta[t il-[ames snin. Home-Start joffri sapport minn ;enituri g[all-;enituri, li g[al xi ra;uni jew o[ra qed isibu xi diffikultajiet fittrobbija ta’ wliedhom. Familji li jitolbu dan is-servizz jir/ievu l-appo;; u l-gwida me[tie;a meta dawn il;enituri jsibu ru[hom f’sitwazzjonijiet diffi/li waqt it-trobbija. Dawn jistg[u jinkludu: mard, twelid ta’ aktar minn tarbija wa[da, problemi ta’ sa[[a mentali u fi]ika, solitudni, u nuqqas ta’ [iliet fit-trobbija tat-tfal. Il-voluntiera ta’ Home-Start jibnu relazzjoni ta’ [biberija bba]ata fuq il-kun/ett ta’ sapport mal-;enituri. Ilvoluntiera jinkora;;ixxu wkoll lill-;enituri sabiex iqattg[u aktar [in ta’ kwalità
ma’ wliedhom. Iktar sapport jinkludi g[ajnuna prattika b[al jakkumpanjaw lill;enituri g[al xi appuntament mediku, jg[inu lill-;enituri jorganizzaw a[jar ix-xog[ol tad-dar b[al tisjir, tindif, tqassim tal-flus, fost l-o[rajn. Trobbija tat-tfal ]g[ar titlob [afna attenzjoni. Dan wassal g[al [olqien ta’ Home-Start fir-Renju Unit, fis-snin 70. B[alissa je]istu aktar minn 330 skema fir-Renju Unit, u 100 skema o[ra f’iktar minn 20 pajji] ie[or, li jinkludu lil Malta. Home-Start Malta beda fl-2006 u huwa appo;;jat mill-A;enzija Appo;;, u finanzjat millHSBC Malta Foundation u Vodafone Malta Foundation. Biex tissie[eb mal-
voluntiera ta’ Home-Start, liktar [a;a importanti hija li tkun ;enitur jew ikollok esperjenza diretta fit-trobbija tat-tfal. Huwa importanti li lvolontiera jifhmu ddiffikultajiet u l-mumenti sbie[ li l-familji jg[addu minnhom u jsibu ma’ wi//hom waqt it-trobbija ta’ wliedhom. Il-voluntiera ;ejjin minn oqsma differenti tas-so/jetà: ;enituri ]g[a]ag[ jg[inu lill;enituri ]g[a]ag[ o[ra; ;enituri li t-tfal tag[hom g[adhom kif bdew l-iskola; ;enituri li t-tfal tag[hom huma adulti, kif ukoll nanniet. Huwa importanti li lvoluntiera jo[olqu relazzjoni ta’ [biberija professjonali mal-familja, biex b’hekk
tinbena relazzjoni soda bejniethom. Il-voluntiera jing[ataw 40 sieg[a programm ta’ ta[ri; professjonali u jir/ievu wkoll l-appo;; tal-Home-Start Organiser. Dawk li huma interessati li jing[aqdu mat-tim ta’ voluntiera ta’ Home-Start, jistg[u jag[mlu dan billi j/emplu 2167 8043, 2398 5111 jew 9901 8398, jibag[tu
e-mail fuq home.start@maltanet.net; jew jimlew formola online fuq www.appogg.gov.mt, sa mhux aktar tard mill-31 ta’ Jannar 2011. A;enzija Appo;; tifforma parti mill-Fondazzjoni g[al Servizzi ta’ {arsien So/jali li tinkorpora wkoll lill-A;enzija Sedqa (www.sedqa.gov.mt) u l-A;enzija Sapport (www.sapport.gov.mt).
Fil-jiem li g[addew fil-ba]ilika kolle;;jata tal-G[arb, is-So/jetà Mu]ikali Vi]itazzjoni tellg[et il-kun/ert mu]ikali annwali tag[ha tal-Milied, din is-sena bittema> ‘Pop into Christmas’. Saret ukoll repetizzjoni ta’ dan il-kun/ert fil-lukanda Kempinski f’San Lawrenz. Fi]-]ew; okka]jonijiet, il-banda ta[t id-direzzjoni tasSurmast tag[ha Mro George Apap esegwiet xog[lijiet popolari mill-pinna ta’ Jenkins Copland, Adam Feliciano Lennon Walters u anke kompo]izzjoni talkompo]itur G[awdxi Mro Sunny Galea. Fis-silta mu]ikali ‘O Holy Night’ rajna lill-assistent Surmast ta’ din il-banda Jason Camilleri b[ala solista fuq ilkurunetta. Matul dan il-kun/ert indaqqu wkoll siltiet mu]ikali o[ra tal-Milied minn woodwind ensemble u brass ensemble ffurmati minn bandisti ]g[a]ag[ fi [dan l-istess banda. Il- brass ensemble kienet immexxija mill-assistent surmast Jason Camilleri. I]-]ew; kun/erti ‘Pop into Christmas’, li g[alihom kien hemm attendenza ferm numeru]a ttellg[u bilkollaborazzjoni tal-Kunsill Lokali tal-G[arb.
Esibizzjoni mill-iskultur Joe Xuereb Le Méridien St Julians Hotel & Spa qieg[ed jibda s-sena l-;dida billi jniedi kollaborazzjoni artistika bil-g[an li tartikola l-kreattività u ]]ewwaq il-kultura lokali. Fil-lobby kontemporanju tallukanda, mistednin u vi]itaturi ka]wali g[andhom lok fejn jammiraw xi w[ud mixxog[lijiet tal-iskultur Joe Xuereb, minquxin bi spirtu ta’ ispirazzjoni fil-;ebla tal-franka G[awdxija. Mibdi minn G[ajnsielem, l-ewwel villa;; li ji;i immedjatament wara l-port tal-Im;arr, Joe Xuereb jesponi faxxinu artistiku tal-prin/ipju femminili tal-umanità b’gamma ta’ emozzjonijiet u attitudnijiet sottili. “Meta ;iet l-opportunità li nesibixxi x-xog[lijiet ta’ Joe Xuereb, bqajt mistag[;eb bilmod ta’ kif il-Brand tag[na
taqbel u tikkumplimenta t-talent tieg[u mhux biss f’konformità mal-Mission Statement talkumpanija i]da wkoll mal-mod ta’ kif a[na qed na[dmu sabiex nil[qu mistednin kreattivi,” spjega Franco Vella, General Manager ta’ Le Méridien St Julians Hotel & Spa. “Liskulturi tieg[u jippre]entaw aspett kontemporanju fil-purità tal-linji u fl-armonija msa[[ra tal-kurvi. Fil-kuntest ta’ dan kollu, ix-xog[lijiet ta’ Xuereb jixhdu ru[ mimlija b’ener;ija ta’ qawwa immensa, filwaqt li tesplora simboli tal-qedem u materjal tal-kultura lokali Maltija – liema kultura, a[na,
b[ala lukandiera, nirsistu li nift[u u nesponu lil klijentela barranija.” L-esibizzjoni permanenti hi biss laqg[a ]g[ira minn kollezzjoni wiesg[a ta’ xog[lijiet li Xuereb g[andu g[all-wiri fil-gallerija tieg[u f’G[awdex. Fil-fatt ;ew mag[]ula [ames b/ejje/ millartist innifsu, imqabblin malb]onnijiet arkitettoni/i taddécor tal-lukanda. Dawn l-iskulturi ma joffrux biss pja/ir. It-teknika profi/jenti tal-artist tista’ ti;i apprezzata b’mod aktar s[i[ filworkshop ta’ Xuereb fil-g]ira G[awdxija.
Wie[ed mix-xog[lijiet esibiti tal-iskultur Joe Xuereb
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
Sa[[a 19
Min jaqta’ t-tipjip ma jwaqqfu xejn Il-Kummissjoni Ewropea tispira ’l-Ewropej biex jil[qu l-g[anijiet tar-ri]oluzzjoni g[as-sena l-;dida: Jaqtg[u tTipjip g[al dejjem Sena ;dida ;;ib mag[ha metodi ;odda biex taqta’ ttipjip fost eluf madwar lEwropa. Is-sena 2012 mistennija tkun sena mill-aqwa hekk kif il-Kummissjoni Ewropea ser toffri [sibijiet innovattivi u appo;; lil min irid jieqaf ipejjep, permezz tal-kampanja “Min Jaqta’ t-Tipjip Ma Jwaqqfu Xejn”. Sena ;dida ;;ib mag[ha bidu ;did. G[aldaqstant il-Kummissjoni Ewropea hija impenjata biex tg[in lil min ipejjep madwar lUnjoni Ewropea, ikollu lopportunità li ma jkollu l-ebda xkiel biex jieqaf ipejjep darba g[al dejjem u jibda jg[ix [ajja a[jar. Skont st[arri; li sar fl2009, iktar minn 80 fil-mija ta’ dawk intervistati u li jag[mlu ri]oluzzjoni mal-bidu ta’ sena ;dida jiksruha, hekk kif tintilef il-motivazzjoni, u minflok ma jiffoka fuq laspetti po]ittivi, jag[ti wisq attenzjoni lill-aspetti negattivi marbutin ma’ min ma jil[aqx l-g[anijiet imfassla fir-ri]oluzzjoni. B’mod pjuttost uniku, ilkampanja “Min Jaqta’ t-Tipjip Ma Jwaqqfu Xejn”, qed toffri metodu po]ittiv, li b[ala motivazzjoni biex persuna tieqaf tpejjep, ti;i mistiedna ta[seb mill-;did fuq il-benefi//ji li j;ib mieg[u l-waqfien mit-tipjip tas-sigaretti. Dawn jinkludu kwalità ta’ sa[[a a[jar, possibilitajiet a[jar ta’ so/jalizzazzjoni, iktar flus u fuq kollox kwalità ta’ [ajja a[jar. Fl-ewwel sitt xhur ta’ din ilkampanja, fl-Unjoni Ewropea kollha, iktar minn 150,000 persuna li tpejjep irre;istraw mal-g[odda di;itali innovattiva mnedija mill-Kummissjoni Ewropea, iCoach. Din lg[odda tnediet f’:unju tal2011. Din hija g[odda li tipprovdi g[ajnuna personalizzata, biex pass pass takkumpanja lil min irid jieqaf ipejjep u tg[inu jil[aq l-g[anijiet mixtieqa. Din l-g[odda, li di;à pprovdiet l-g[ajnuna lil eluf ta’ nies li jpejpu fl-Ewropa, g[andha tg[in eluf o[ra biex jil[qu l-g[an li jieqfu jpejpu kif ippjanaw li jag[mlu firri]oluzzjonijiet g[as-sena 2012. iCoach joffri: • G[ajnuna u pariri personali biex jipprovdu appo;; lil dawk li jridu jieqfu jpejpu. • Emails regolari, li jipprovdu appo;; f’kull pass marbut mal-vja;; lejn [ajja bla tipjip. • Forum li jippermetti lil min ipejjep jipprovdi wens u
sostenn lil [addie[or li g[addej mill-istess sfida, grazzi g[all-qsim ta’ informazzjoni dwar l-esperjenzi personali bil-g[an li dawn iservu ta’ ispirazzjoni g[al xulxin. • G[odda grafika li turi lprogress fit-triq lejn l-g[an li tkun persuna [ielsa mit-tipjip, li ma g[andha xejn xi jwaqqafha. Il-Kummissarju John Dalli qal: “Ninsab sodisfatt li lkampanja “Min Jaqta’ t-Tipjip Ma Jwaqqfu Xejn” g[enet lil
150,000 persuna sa issa. Nawgura li din il-kampanja tg[in [afna eluf ta’ nies o[ra jil[qu l-g[an li jkollhom [ajja bla tipjip matul l-2012. Hekk kif a[na fil-bidu ta’ sena ;dida, g[andna opportunità biex nag[mlu l-2012 l-a[jar sena possibbli hekk kif ilkampanja “Min Jaqta’ t-Tipjip Ma Jwaqqfu Xejn” tkun ikbar u a[jar. Nista’ nitkellem millesperjenza personali tieg[i ta’ meta waqaft inpejjep, kemm t[ossok a[jar meta taqta’ ttipjip.”
B’mod pjuttost uniku, il-kampanja “Min Jaqta’ t-Tipjip Ma Jwaqqfu Xejn” qed toffri metodu po]ittiv, li b[ala motivazzjoni biex persuna tieqaf tpejjep, ti;i mistiedna ta[seb mill-;did fuq il-benefi//ji li j;ib mieg[u l-waqfien mit-tipjip tas-sigaretti
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
20 Madwarna
Fil-qosor Premju }ag[]ug[ Tarxini] Il-Kunsill ta’ {al Tarxien qed jer;a’ jniedi l-Premju }ag[]ug[ Tarxini]. L-g[aqdiet tarra[al huma m[e;;a jin-
nominaw ]ag[]ug[ g[al dan il-premju. In-nomini se jkunu miftu[in bejn it2 u l-31 ta’ Jannar 2012. Il-formoli jistg[u jin;abru mill-Uffi//ju tal-Kunsill Lokali ta’ {al Tarxien.
Neighbourhood Watch Il-Kunsill ta’ {al Tarxien jav]a li fit-22 ta’ Frar 2012 fid-8.45 a.m. se ssir laqg[a g[and lAgostinjani g[all-anzjani dwar in-Neighbourhood Watch. Pre]enti g[allaqg[a se jkun hemm is-
Supretendent Joe Mercieca.
Wirja ta’ arti Is-So/jetà Maltija Arti, Manifattura u
tal-
Kummer/ qed ittella’ Wirja ta’ Arti mag[mula minn 20 bi//a xog[ol talartist Taljan Enzo Frascione. Dawn ixxog[lijiet ;ew mog[tija lis-So/jetà minn Frascione tard is-sena li g[addiet. Il-wirja se tkun l-ewwel attività organizzata misSo/jetà sabiex din is-sena tfakkar il-160 anniversarju mit-twaqqif tas-So/jetà Maltija tal-Arti, Manifattura u Kummer/. Il-wirja se tkun miftu[a g[all-pubbliku bejn id-19 u l-31 ta’ Jannar 2012 f’Palazzo de La Salle, 219, Triq ir-Repubblika, il-Belt. Mit-Tnejn sal:img[a bejn it-8.00 a.m. u s-7.00 p.m. u s-Sibt bejn id-9.00 a.m. u 12 p.m. Il-{add il-wirja tkun mag[luqa. D[ul b’xejn. Mar/ g[all-festa ta’ San Anton Abbati Il-{add 16 ta’ Jannar 2012 se ti;i //elebrata l-
Festa Tradizzjonali u Antika ta’ San Anton Abbati fil-knisja ta’ San Mark tal-Patrijiet Agostinjani tar-Rabat. Fid-9.30 a.m. jibda mar/ mill-Banda Dekana u ?ittadina L’Isle Adam A.D.1860 tar-Rabat talImdina ta[t id-direzzjoni ta’ Mro Joseph Galea fejn tilqa’ l-[ru; talpur/issjoni u takkumpanjaha. Qabel isir id-d[ul tal-istatwa jsir it-tberik tradizzjonali tal-annimali quddiem il-knisja. IlBanda L’Isle Adam issellem lil San Anton blInnu Popolari fid-d[ul lura fil-knisja.
L-ewwel edizzjoni bil-Malti ta’ ‘L-Avvanz tal-Pellegrin’ tal-awtur John Bunyan Wara 333 sena mill-pubblikazzjoni tal-ewwel edizzjoni tal-ktieb klassiku Kristjan ‘The Pilgrim’s Progress’ tal-awtur John Bunyan, illum g[andna wkoll traduzzjoni fi lsien pajji]na. L-ewwel edizzjoni bilMalti: ‘L-Avvanz talPellegrin’ ;iet inawgurata filFa/ilità Korrettiva ta’ Kordin, f’serata li g[aliha attendew diversi mistiedna kif ukoll numru sabi[ ta’ residenti talistess Fa/ilità. Attività b[al din minn dan il-post qatt ma saret s’issa. Dan il-post ma ;iex mag[]ul b’kumbinazzjoni jew b’kapri//, i]da ng[a]el g[aliex l-awtur John Bunyan kiteb il-ktieb tieg[u proprju meta kien qed jiskonta sentenza ta’ tnax-il sena fil-[abs ta’ Bedfordshire, mixli bi ksur tal-‘Conventicle Act’, li kienet tipprojbixxi li jsiru attivitajiet reli;ju]i [lief filbini tal-Knisja Anglikana. ‘L-Avvanz tal-Pellegrin’ hu tradott f’aktar minn mitejn lingwa differenti. Fil-fatt, skont Patricia Hurry, ilLibrara tal-John Bunyan Museum, ;ewwa Bedford, ledizzjoni bil-Malti hi l-214-il wa[da! ‘L-Avvanz tal-Pellegrin’ jista’ jidher li hu ktieb fuq vja;; minn belt g[al o[ra, i]da fil-verità hu storja ta’ [ajja. Il-ktieb ipin;i l-[ajja li Bunyan innifsu g[ex u fl-ist-
ess [in, il-[ajja li kull Kristjan jista’ sostanzjalment jidentifika ru[u mag[ha. Ix-xog[ol ta’ traduzzjoni u pubblikazzjoni dam sejjer seba’ snin s[a[. It-traduzzjoni g[all-Malti hi fidila g[allori;inali, mirquma, u miktuba bi stil mexxej. Jintu]a xi ftit kliem diffi/li, imma dan hu mfisser fil-footnotes. Mhux ktieb fa/li – irid jinqara bilmod u bil-[sieb – g[ax tant fih rikkezzi u ;id. Skont ittraduttur Joseph Farrugia dan il-ktieb brillanti hu verament ikel bnin g[ar-ru[ u jaqbel perfettament ma’ John Newton, l-awtur tal-g[anja famu]a ‘Amazing Grace’, li qal, “Insib li dan il-ktieb tant hu mimli b’materjal ta’ kwalità li rarament jirnexxili naqra aktar minn pa;na wa[da, jew nofs pa;na f’daqqa.” L-iskop ewlieni ta’ din ittraduzzjoni dejjem kien, u g[adu, sabiex dawk kollha li ma jaqrawx [lief bl-ilsien Malti jkunu jistg[u jaqraw dan il-ktieb daqshekk importanti. Din it-traduzzjoni tista’ sservi wkoll biex dawk li jaqraw bl-Ingli] u s’issa qatt ma dde/idew li jaqraw dan ilktieb jie[du din l-opportunità
L-ewwel edizzjoni bil-Malti ta’ ‘L-Avvanz tal-Pellegrin’ tal-awtur John Bunyan
u jag[mlu dan bil-Malti. }gur li fih g[andhom isibu barkiet kotrana. Joseph Farrugia ppre]enta numru ta’ kotba lid-Direttorat g[al Servizzi Edukattivi biex jitpo;;ew fil-librerija tal-iskejjel sekondarji. Id-Direttur
:enerali, Micheline Sciberras, irringrazzjat lil Joseph Farrugia tal-inizjattiva u qalet li tinsab /erta li dan ilktieb se joffri esperjenza unika fl-i]vilupp tal-personalità lil dawk i]-]g[a]ag[ kollha li jaqrawh.
Ktieb ;did dwar Malta fil-qedem Malta - People, Toponymy, Language (4 B. C. - 1600) hu ktieb ;did ta’ Arnold Cassola, ippubblikat minn The Farsons Foundation. Dan ix-xog[ol jippre]enta materjali rari dwar Malta filqedem, u jittratta prin/ipalment in-nies, il-lingwa u ttoponomastika Maltin fissekli li g[addew. L-ewwel taqsima hi dwar komunità Maltija attiva fi Trapani, Sqallija fl-ewwel nofs tas-seklu 15. Dawn ilMaltin sabu kenn, g[ana u sigurtà fi Trapani u kienu involuti f’bosta snajja’, transazzjonijiet finanzjarji u [idma o[ra ta’ siwi. It-tieni taqsima te]amina rriferenza g[all-g]ejjer ta’ Malta, G[awdex u Lampas fleqdem portulan talMediterran, il-Periplous attribwit lil Skylax ta’ Karyanda, u li jmur lura sarraba’ seklu qabel Kristu. Cassola jiddiskuti l-possibbiltà li l-isem Lampas, li hu normalment asso/jat ma’ Lampedusa, jista’ fil-fatt ikun
qed jirreferi g[all-g]ira ta’ Kemmuna. It-tielet taqsima tikkon/erna l-[afna riferimenti g[at-toponomastika ta’ Malta, G[awdex u Kemmuna li jinsabu fi tliet portulani Taljani antiki (sekli 12961490). Dawn ir-riferimenti g[al ismijiet ta’ postijiet Maltin jistg[u ji;u meqjusa b[ala fost l-eqdem li nafu bihom. Ir-raba’ taqsima tistudja r-referenzi toponomasti/i fil-G]ejjer Maltin li jinstabu fil-mappa tal-1572 li Girolamo Porro kien pin;a g[all-ktieb ta’ Tommaso Porcacchi, Le isole piu famose del mondo. Il-[ames u s-sitt taqsima jittrattaw l-ilsien Malti fis-seklu sittax. Tal-ewwel telenka lopinjonijiet ta’ numru ta’ barranin li g[exu fis-seklu sittax dwar in-natura u n-nisel talilsien Malti, waqt li s-sitt taqsima hi studju ta’ lista ta’ kliem Malti u ta’ r[ula Maltin li l-:ermani] Hieronymus Megiser kien ;abar fl-1588 u ppubblika fl-1603 u l-1606.
Il-qoxra tal-ktieb
‘Malta - People, Toponymy, Language’
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
Madwarna 21
Sit elettroniku ;did dwar l-opportunitajiet fil-Libja LogicPass, il-kumpanija wara s-sit elettroniku u popolari li jittratta tenders f’Malta – tenders. – com.mt g[adha kif fet[et opportunità fil-Libja billi nediet TendersLibya (Tenders.com.ly). Billi l-Libja b[alissa tinsab aktar sigura milli kif kienet xi ftit tax-xhur ilu, aktar opportunitajiet jinsabu lesti jistennew Libjani interessati jer;g[u ji;u fuq saqajhom. Naturalment dan je[tie; il-koperazzjoni u g[ajnuna ta’ diversi a;enziji barranin li lesti jg[inu f’oqsma differenti. tenders.com.ly tista’ toffri gwida lil entitajiet barranin b[alma huma kumpaniji talkostruzzjoni sabiex jistabbilixxu x’tip ta’ servizzi
jistg[u joffru u huma me[tie;a. Wara, kumpaniji interessati jkunu jistg[u jitfg[u offerti li finalment jintlaqg[u minn Libjani interessati fis-servizzi offruti. tenders.com.ly g[andha diversi vanta;;i u mhux biss tg[in biex ma jintilifx [in prezzju], i]da wkoll tg[in lil dak li jkun ma ja[lix flusu fil-vojt. E-procurement ma tistax tkun aktar fa/li milli di;à hi. Wie[ed jista’ jissie[eb u jsir membru
Premium. B’hekk dan ikun qed jibbenefika billi jir/ievi emails awtomati/i jew SMSs li jinnotifikaw b’tenders ;odda. Dan jiddependi skont il-preferenza li jag[]el l-istess membru. Barra minn hekk, wie[ed jista’ jibbenefika minn sezzjonijiet kollha mqassma apposta skont ilkategoriji tag[hom. B’hekk l-applikant ikun jista’ jir/ievi l-aktar tenders adattati g[alih u relevanti, u anke j]omm rendikont talaqwa opportunitajiet possib-
bli. Membri Premium ikollhom il-benefi//ju wkoll li jkunu jistg[u j/emplu g[al kull sapport. E-procurement tg[in tmexxi wkoll pro/ess tajjeb spe/jalment meta wie[ed ikun irid ja[dem ma’ entitajiet barranin. Diversi b]onnijiet ta’ kuljum jistg[u jkunu l-[tie;a ta’ diversi Libjani. E]empju li bla dubju ta’ xejn jidher /ar u ]gur hu li hemm [tie;a ta’ b]onnijiet medi/inali fost o[rajn. Opportunitajiet o[ra
Voluntieri mad-Dar tal-Providenza jing[ataw il-Premju Dun Mikiel Azzopardi
Fr Lino Cardona, Blanche Mifsud u Mary Verzin huma r-rebbie[a tal-Premju Dun Mikiel Azzopardi 2011. Dan t[abbar minn Fr Martin Micallef, Direttur tad-Dar talProvidenza, waqt /erimonja li saret apposta fil-Lukanda Radisson f’San :iljan. Mons. Ar/isqof Pawl Cremona OP ippre]enta l-premju lit-tliet rebbie[a kif ukoll /ertifikati lil dawk kollha li ;ew nominati. F’diskors tal-ftu[, Fr Micallef qal li billi din is-sena hija s-Sena Ewropea talVolontarjat, kienet [a;a xierqa li l-Premju jing[ata lil xi [add mill-voluntieri tadDar tal-Providenza. Fil-fatt ittliet rebbie[a ilhom snin twal jag[tu [inhom lid-Dar u lirresidenti tag[ha. Huwa ]ied jg[id li d-Dar trid twassal messa;; lis-so/jetà Maltija li ne[tie;u ninvestu fil-volontarjat. “L-impenn tal-voluntieri li joffru b’mod regolari l[in u l-ener;ija tag[hom b’risq id-Dar, huwa xhieda tas-sabi[ tas-solidarjetà, tassabi[ li ta[dem biex kull persuna f’pajji]na tgawdi kwalità ta’ [ajja a[jar u opportunitajiet indaqs”, temm jg[id Fr Micallef. Vicky Gauci, ir-rebbie[a tal-Premju {addiem ta’ din is-Sena u Principal Occupational Therapist filKummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abilità g[amlet diskors bit-tema: ‘Il-persuni b’di]abilità u l-qasam talvolontarjat’. Hija qalet li storikament, kienet proprju l-Knisja lewwel istituzzjoni li waqqfet inizjattivi so/jali li g[enu
Fr Lino Cardona, Blanche Mifsud u Mary Verzin flimkien ma’ Fr Martin Micallef u l-Ar/isqof Pawl Cremona OP
diversi gruppi li kienu mwarrba mis-so/jetà, fosthom ilpersuni b’di]abilità, biex huma jkollhom kwalità ta’ [ajja a[jar. }iedet tg[id li mal-mixja ta]-]mien, bil-bidliet li saru fil-mentalità, bdejna nifhmu li mhuwiex biss innuqqas bijolo;iku li jag[mel persuna b’di]abilità i]da huwa wkoll, jekk mhux fuq kollox, it-tfixkil li nsibu fisso/jetà u fl-ambjenti ta’ madwarna li j]ommu lil persuni b’di]abilità milli jkollhom opportunitajiet indaqs malbqija tas-so/jetà. Gauci temmet tg[id li kul[add jista’ jag[mel xi [a;a, kbira jew ]g[ira, biex ikollna so/jetà iktar ;usta g[al kull membru li jg[ix fiha. Il-Gvern, ilKnisja, il-Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abil-
ità ma jistg[ux ila[[qu ma’ kollox u [e;;et li kul[add “i[ossu responsabbli biex inbiddlu dak kollu li hu ta’ tfixkil g[all-opportunitajiet indaqs u ng[aqqdu l-forzi tag[na biex na[dmu lejn lg[an ta’ so/jetà fejn kul[add ikun indaqs”. F’diskors qasir, Mons. Ar/isqof qal li din i/-/erimonja kienet okka]joni sabi[a [afna g[ax tg[aqqad flimkien lir-residenti tad-Dar, il[addiema kif ukoll il-voluntieri li jag[mlu parti millfenomenu tad-Dar talProvidenza. Huwa g[amel referenza g[all-parabbola tat-talenti fejn jissemmew in-numri imma warajhom kien hemm lisforz ta’ dawk li [addmuhom u dan japplika wkoll kemm g[all-persuni b’di]abilità kif
ukoll g[all-voluntieri kollha. “Jalla”, temm jg[id Mons. Ar/isqof, “is-so/jetà tag[na tkun wa[da tassew inklu]iva mal-persuni b’di]abilità”. Il-kumitat tal-g[a]la Premju Dun Mikiel Azzopardi ma[tur mill-Bord tad-Dar talProvidenza u mag[mul minn Fr Martin Micallef, Roberta Sammut u Joe Bugeja r/ieva 13-il nominazzjoni g[al dan il-premju. Id-de/i]joni unanima kienet li din is-sena lPremju jing[ata lill-aktar tliet voluntieri nominati li l-aktar ilhom jag[tu servizz lid-Dar tal-Providenza ming[ajr ma jnaqqas xejn mill-mertu talvoluntieri l-o[ra nominati. G[a/-/erimonja kien pre]enti wkoll, fost o[rajn, ilPresident Emeritu Eddie Fenech Adami.
jistg[u jkunu xog[ol fuq irriggijiet ta]-]ejt, bini ta’ toroq ;odda fost [afna opportunitajiet o[ra. Dawn u aktar servizzi u xog[lijiet jistg[u jkunu //avetta g[al-Libjani interessati li ja[dmu u jinvestu ma’ entitajiet ;odda madwar iddinja. Wie[ed jista’ jid[ol jirre;istra fuq http:cctenders.com.lycsubscribe.html u g[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j/empel +356 34564727.
:enituri jtemmu b’su//ess pro;ett dwar it-trobbija tat-tfal 20 ;enitur mill-komunità ta’ Birkirkara pparte/ipaw b’su//ess fi pro;ett imsejja[ Tliet Kwarti ta’ Spazju G[alija, li kien organizzat mis-Servizzi fil-Komunità ta’ Birkirkara tal-A;enzija Appo;; b’kollaborazzjoni mas-Servizz ta’ Prevenzjoni fl-A;enzija Sedqa u l-Parro//a Santa Marija ta’ Birkirkara. Fi tmiem dan il-pro;ett, il-parte/ipanti ng[ataw /ertifikat, u kellhom i//ans jaqsmu l-esperjenzi tag[hom. Huma ng[ataw bosta materjal informattiv relatat ma’ dak li ddiskutew fil-pro;ett kif ukoll materjal stampat b’informazzjoni dwar prevenzjoni, provdut millA;enzija Sedqa. L-iskop ewlieni ta’ dan il-pro;ett kien li jipprovdi edukazzjoni b’mod informali lil dawk il-;enituri u persuni o[ra li jkunu qed irabbu t-tfal, sakemm it-tfal ilestu mil-lezzjonijiet talkateki]mu. Matul l-2011 ;ew koordinati ]ew; gruppi differenti fejn il-;enituri esploraw mal-professjonisti involuti su;;etti varji fosthom il-komunikazzjoni bejn il-;enituri u l-ulied, kif tqatta’ [in ta’ kwalità mat-tfal, kif ji;u evitati kunflitti, kif g[andek i;;ib ru[ek f’sitwazzjoni ta’ stress, u o[rajn. Ilparte/ipanti ;ew im[e;;a jkomplu l-impenn tag[hom b’sapport lejn xulxin filgrupp.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt MIN HU BLA {TIJA^
Issa /-/ans li jkun elett NET Television 21>32
L-Avukat Victor Borg ikkontesta elezzjoni wara o[ra minkejja li kien jaf li ma kellux /ans ikun elett. Ir-ra[al tieg[u kien wie[ed ]g[ir u minkejja li lma;;oranza kbira tan-nies kienu jivvutaw g[alih, qatt ma rnexxielu j;ib voti bi]]ejjed. Imma issa l-Perit Grixti [abbar li mhux se jer;a’ jo[ro; g[all-Elezzjoni, u g[alhekk fl-a[[ar g[allAvukat Borg kien wasal il-waqt li [idmietu f’karriera politika twila tkun ippremjata. Fost l-atturi ewlenin insibu lil Joe Gatt, Anna Cachia, Evelyn Saliba La Rosa, Vivienne Caruana, Simon Curmi, Rennie Vella, Renald Formosa, Marvin Camilleri, Brian Farrugia, Paul Caruana, Lilian Pace, Domenique Desira, Rennie Schembri, Joe Vella u Alessio Farrugia.
Joe Gatt u Renald Formosa
FIL-QOSOR • ANALI}I TAL-A{BAR (NET Television 21>00) Il-pro;etti kapitali u l-investiment fl-infrastruttura tul din is-sena li jla[[qu miljuni ta’ ewro u li se jil[qu l-qofol tag[hom tul l-2012 se jkunu analizzati waqt il-programm. Jixxandru kummenti ta’ esperti li janalizzaw l-impatt ta’ dawn il-pro;etti fuq l-ekonomija Maltija u l-[olqien tal-impjiegi fl-isfond tal-kri]i ekonomika internazzjonali li qed tolqot lill-pajji]i Ewropej. Il-programm g[andu produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Roderick Agius. Assistenti tal-produzzjoni Mark Azzopardi u Simon Cassar. Il-produzzjoni e]ekuttiva hi ta’ John Zammit. • AFRICAN WOMEN (Raitre 22>55) Dokumentarju tat-
Taljan Stefano Scialotti li sar is-sena li g[addiet u li ng[ata lpremju spe/jali talWWF waqt il-Festival del Cinema di Roma. Id-dokumentarju jittratta l-qag[da tan-nisa fis-Senegal. • IL-MARA TAL-LUM (NET Televison 13>20) - Gloria Mizzi fil-programm tal-lum se tiddiskuti s-su;;ett pjuttost delikat tad-donazzjoni tat-trapjant tal-organi. Il-mistednin ta’ Gloria fl-istudio se jkunu lkoll membri tat-Tansplant Support Group Malta — Alfred Debattista li hu l-President u Fundatur u li r/ieva qalb ming[and donatur, James Muscat li hu Vi/i President u donatur ta’ kilwa, Fr Pierre Grech Marguerat SJ li hu membru tal-kumitat li r/ieva kilwa u frixa u Claudia Stafrace, li sa issa hi l-unika mara f’Malta li r/eviet qalb.
BEJNI U BEJNEK
Involuta sew fid-drama NET Television 23>30
Joséf Bonello llum se jlaqqag[na ma’ Coryse Borg (fir-ritratt ta[t). Hi involuta [afna fid-drama kemm b[ala attri/i kif ukoll b[ala re;ista. {adet sehem anki f’xi films internazzjonali, fosthom fi Gladiator, Revelation u f’Helen of Troy. Fuq il-palk rajnieha [afna fi produzzjonijiet ta’ Shakespeare, f’panotomimi laktar mal-MADC u fi musicals, filwaqt li fuq ittelevi]joni rajnieha fis-sensiela Dejjem Tieg[ek Becky. G[al xi ]mien [admet ukoll b[ala ;urnalista.
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
TV#Radju 23 TI PRESENTO UN AMICO
Telqitu l-g[arusa i]da... 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet X’G[andna g[all-Weekend The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria
Canale 5 21:10 Film Taljan li n[adem fl-2010 b’re;ija ta’ Carlo Vanzina u li g[andu b[ala protagonist lil Raoul Bova (fir-ritratt hawn ta[t ma’ Martina Stella). Hu jkun imexxi kumpanija li ma tantx g[addejja minn perjodu tajjeb, tant li jkun irid
jara kif se jnaqqas mill-impjegati. Barra minn hekk tkun g[adha wkoll kif telqitu l-g[arusa. I]da d-destin ilaqqg[u ma’ erba’ nisa ]g[a]ag[ u sbie[. Tg[id xi wa[da minnhom taf tkun il-mara ta’ [ajtu?
(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00
Radju Malta • 93.7 FM 06:00 - Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 - Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 - Nwar 19:00 - Nitfa Kultura 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Nie[du {sieb Darna 21:00 - BBC News 21:05 - Maltin Biss 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 - Ru]arju 23:30 Classic Hits. ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - InNovella 13:45 - ONE News 14:00 - Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina lAnzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms.. RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - Jg[idu Tag[hom i]-}g[a-
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Country Music Club Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
]ag[ (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - L-Argument Matul il-:img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 - Kaska- ta Kulturali 21:00 - Servizz b’Im[abba 22:00 - Il-Qaddis talJum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Jaqblu, Ma Jaqblux, Stilista, Fil-:nien, Upbringing, Cyber Crime. Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Campus 09:30 - Faxxikli 10:00 BBC News Update 10:05 - I’m Alright! 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Il[na mi/-/par 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Lorenzo Milani: Bejn ilbiera[ u llum 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service. Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 11:00 - Il-Qdusija fi }minijietna (r) 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l-Erwie[ 13:00 Strument f’idejk 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 Marija fil-Litur;ija u l-Ordnijiet Reli;ju]i 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - {ajjitna (r) 17:15 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:40 - G[asar 18:00 Angelus u Ru]arju 18:30 Quddiesa 19:00 - Fit-Toroq talKelma 20:00 - Lejn il-Qawmien 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 - Klassi/i u Sagri 23:00 Ulied is-Sultan (r) 23:30 Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell. Bastjani]i FM • 95 FM 06:30 - Ru]arju 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 - Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi 08:00 u 12:00 Angelus) 13:00 - Tempo on the Mix 17:00 - {annieqa :i]imin 17:30 - All Time Favourites 18:00 - Realtajiet Siekta 20:00 All time Favourites 20:30 Country Fever.
TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:20 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 Libreriji u Arkivji 11:30 Harbourlife 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 - }ona 17:40 - Sa[[tek lEwwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 De/eduti 21:45 - Bondi + 22:30 - Venere 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Gadgets (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Better Living (r) 13:30 ONE News 13:45 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Teleshopping 16:50 Sal-:ister 17:20 - Hazzzard Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:40 - Aroma Kitchen 19:00 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Inbox 20:20 - Illostra 20:30 - Emilja (ep. 14) 21:45 Ilsien in-Nisa 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da (r) 23:45 - Kalamita (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Forum 21:30 - CNI 22:00 - News 22:30 Motordrome (r). Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco
13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta (attwalità) 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Soliti ignoti 21:10 - Che Dio ci aiuti 23:25 - Porta a porta 01:00 - Tg 1 notte 01:35 - Qui Radio Londra 01:40 - Sottovoce. Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 10:00 Tg2punto.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:15 - Desperate Housewives (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 - Tg sport 18:15 Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:30 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 20:55 - Coppa Italia: Napoli v Cesena 23:10 - Tg 2 notizie 23:25 - Almost True 00:15 - Rai 150 anni 01:05 - Tg Parlamento 01:20 - Italia sul due. Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agora 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo (attwalità) 17:40 - Geo & Geo (attwalità) 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg Regione 20:00 - Blob 20:15 - Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Nelle rete del serial killer. Film 2008 22:55 - African Women - In viaggio per il Nobel della pace. Dok. 2011 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 Magazzini Einstein 01:35 - La musica di Raitre. Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 mattina 08:40 Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 Amici 16:55 - Pomeriggio cinque
18:10 - Tg 5 18:15 - Grande Fratello 18:50 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 Striscia la notizia 21:10 - Ti presento un amico. Film 2010 23:10 - Matrix (attwalità) 01:10 - Tg 5 notte 01:40 - Striscia la notizia. Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:00 - Tgcom24 07:30 - Nash Bridges (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Detective Monk (TF) 10:50 - Ricette di famiglia (attwalità) 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 - Sentieri 16:40 - Serafino. Film ’68 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - L’ultimo padrino (l-I parti) 23:25 - The Pacific (TF) 01:20 Tg 4 night news 01:50 - I dannati non piangono. Film ’50. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 07:00 - Cartoons
08:40 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Big Bang Theory (sitcom) 15:35 - I tre investigatori e l’isola misteriosa. Film 2007 17:30 Cartoons 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: scena del crimine (TF) 21:10 True Justice - Incrocio mortale. Film 2011 23:10 - Nikita (TF) 01:00 - Studio aperto 01:15 Highlander. La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (TF) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14:05 Infelici e contenti. Film ’92 16:15 - Atlantide - Storie di uomini e mondi 17:30 L’Ispettore Barnaby (TF) 19:30 - ‘G’ Holiday 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 Piazzapulita 24:00 - Tg La 7 00:10 - (Ah)ipiroso (attwalità) 01:10 - ‘G’ Day 01:45 - Otto e mezzo.
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
24 TV#Radju Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Prin/pijiet 11:30 Bijografiji 12:30 - EGOV4U 13:00 - Stretch 13:30 - G[a]liet 14:15 - 10 minuti 14:30 G[awdex illum 15:00 - 21st Century 15:30 - Prin/pijiet 16:00 - Bijografiji 17:00 - EGOV4U 17:30 - Strech 18:00 - G[a]liet 18:45 - 10 minuti 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 – G[awdex illum 19:30 21st Century 20:00 - Strech 20:25 - A[barijiet bl-Ingli] 20:30 - Prin/pijiet 21:00 - G[a]liet 21:45 - 10 Minuti 22:00 - Il-Li;i u Jien 22:30 - Wirt Arti u Kultura 23:00 - Bijografiji. Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - Favourite Cinema 15:30 - Teleshopping 16:30 Nintrefa ‘l Fuq 17:30 - Jien u Int 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 - Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Sfera 22:30 - Storjografija 23:00 - Link 23:05 - Kont taf? 23:15 - F. News. Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 • melita 162 13:45 - Grande Fratello 14:00 ER - Medici in prima linea (TF) 14:45 - Dawson’s Creek (TF) 15:35 - Eli Stone (TF) 16:25 Champs 12 (TN) 17:15 - La tata (sitcom) 17:40 - MSposa mia moglie. Film 2005 19:25 - Amici 19:55 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 - Grande Fratello 21:10 – Dirty Sexy Money (TF) 22:45 -Moonlight (TF) 23:30 Grande Fratello Live. BBC Entertainment • melita 300 07:10 - Tellytales 07:20 Penelope K, by the way 07:30 The Roly Mo Show 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Tweenies 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - Nina and the Neurons 08:35 - The Big Top 09:05 - After You’ve Gone 09:35 - The Weakest Link 10:20 EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - Casualty 12:10 - Spanish Flu: The Forgotten Fallen 13:00 The Green Green Grass 13:30 -
The Big Top 14:00 - The Weakest Link 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Casualty 16:35 - Spanish Flu: The Forgotten Fallen 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - The Big Top 19:40 - Keeping up Appearances 20:10 - Elephant Diaries 21:00 - The World’s Toughest Driving Tests 21:50 Dinnerladies 22:20 - The Green Green Grass 22:50 - Walter’s War 23:40 - Keeping up Appearances. TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:50 - Smoky. Film ’46 (U) 09:25 - Bonanza 10:25 - The High Chaparral 11:35 - In Love and War. Film ’96 (12) 13:45 Bonanza 14:50 - The High Chaparral 16:00 - The Mark of Zorro. Film ’40 (U) 17:55 Calamity Jane. Film ’53 (U) 20:05 - Fathers’ Day. Film ’97 (12) 22:00 - Ocean’s Twelve. Film 2004 (12). MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 08:20 - The Horse Soldiers. Film ’59 (U) 10:20 - MGM’s Big Screen 10:35 - Road Rage. Film ’99 12:00 - Flight From Ashiya. Film ’64 13:45 - Just Another Story. Film 2003 15:00 - Gaily, Gaily. Film ’69 (PG) 16:45 -
Charlie Chan and the Curse of the Dragon Queen. Film ’81 (PG) 18:20 - Hercules. Film ’83 (PG) 20:00 - Inspector Clouseau. Film ’68 (U) 21:35 - The Curse. Film ’87 (18) 23:05 - The Mean Season. Film ’85 (15). Diva Universal • melita 313 06:55 - Quincy, M.E. 07:55 Agatha Christie’s Marple 09:33 Kilokalorie 09:50 - Rex: A Cop’s Friend 10:50 - Cento Vetrine 11:50 - Roots: The Next Generations 12:44 I’ll Tell You 12:55 - Quincy, M.E. 13:55 Agatha Christie’s Poirot 15:50 Great Women 16:00 - Rex: A Cop’s Friend 17:00 - We’ll Meet Again (12) 18:46 - Fede Cieca 19:00 - Rex: A Cop’s Friend 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 Jane Doe: Now You See It, Now You Don’t 22:46 Crossword 23:00 - Pretend You Don’t See Her (PG). Discovery Channel • melita 400 07:15 - Deadliest Catch: Seeking the Catch 08:10 - Mythbusters: Green Hornet Special 09:05 Extreme Engineering: Turkey’s
Mammoth Hydropowered Deriner Dam 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: China 11:50 - Overhaulin’: Wiley and the Road Runner 12:45 - Rides: Customized 13:40 - American
Chopper: Saginaw Chippewa Indian Tribal Theme Bike 14:35 Dirty Jobs: 200 Jobs Look-Back 15:30 - Deadliest Catch: No Season for Old Men 16:25 Mythbusters: President Obama’s Challenge 17:20 - Extreme Engineering: Turkey’s Mammoth Hydropowered Deriner Dam 18:15 - Ultimate Survival: Guatemala 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Destroyed in Seconds 21:00 - Swords: Life on the Line 21:55 - Swamp Loggers 22:50 A Haunting: The Unleashed 23:45 - Mythbusters: Mini Myth Madness Melita Movies • melita 801 09:50 - Shanghai Knights 11:45 Toy Story 3 13:30 - Date Night 14:57 - Hollywood Buzz 15:20 50 First Dates 16:55 - Hollywood Buzz 17:20 - The Day After Tomorrow 19:30 - A Family Thanksgiving 21:00 Unstoppable 22:40 - Please Give 00:10 - Screamers: The Hunting. Melita More • melita 802 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - Mike & Molly 11:30 - Gossip Girl 12:15 Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 Brothers and Sisters 17:00 Suburgatory 17:22 - 2 Broke Girls 17:45 - S#*! My Dad Says 18:15 - Days of Our Lives 19:10 - Brothers and Sisters 20:00 Mike & Molly 20:30 - Desperate Housewives 21:15 - Supernatural 22:00 - True Blood 23:05 Person of Interest 23:55 Entourage 00:25 - Bored To Death 00:50 - Boardwalk Empire. Biography Channel • melita 411 07:00 - Eye for an Eye 08:00 Re-Vamped 09:00 - Heavy: Bill and Julia 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Plenty of Baggage 11:00 - Eye for an Eye 12:00 - Snapped: Women Who Kill: Yesenia Patino 13:00 - Parking Wars 13:30 Billy the Exterminator: Bees from Hell. Hoarders: 14:00 - Jim and Susan 15:00 - Gail and Warren. 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Yesenia Patino 17:00 - ReVamped 18:00 - Heavy: Bill and Julia 19:00 - Pawn Stars: Bikes and Blades 19:30 - Storage Wars: Buyers on the Storm 20:00 - Eye for an Eye 21:00 - Real Housewives of Beverly Hills: It’s My Party and I’ll Spend if I Want To 22:00 - My Ghost Story 23:00 - Celebrity Ghost Stories:
Jerry Stiller#Mindy McCready#Nick Hogan.
G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 - Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 Barney and Friends 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - Igloo-Gloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45
- Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - The Magic Key 20:00 - The Hoobs 20:25 Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 Pingu 20:45 - Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 Igloo-Gloo 21:25 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 - Tigga and Togga 22:00 Rubbadubbers. Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:10 - Good Luck Charlie 09:35 - Good Luck Charlie 10:00 - Shake It Up 10:45 - Good Luck Charlie 11:30 - The Suite Life on Deck 12:20 - Wizards of Waverly Place 12:45 - Fish Hooks 13:00 Harriet the Spy: Blog Wars (U) 14:30 - Have a Laugh 14:35 - The Suite Life on Deck 15:00 - The Fairly
07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>00 21>30 21>32 22>30 23>00 23>30
NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Il-Mara tal-Lum Teleshopping Bla Kumment Cartoons Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News Pack Leader Anali]i tal-A[bar NET News Min Hu Bla {tija^ EGOV4U (r) NET News Bejni u Bejnek
Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - Dakar Rally 09:15 WC Biathlon 10:30 - WTA Tennis 12:30 - Dakar Rally 13:15 - WC Biathlon 14:15 WC Biathlon: Men Individual (live) 15:45 - WTA Tennis 16:45 - Football 18:00 Football (live) 20:00 - WATTS 20:15 - Football (live) 22:15 Dakar Rally 23:00 - European Poker Tour. Go Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - ATP 250 Series: Brisbane International: F. 10:00 - Trans World Sport 11:00 - PGA Joburg Open: Day 1 (live) 15:00 - Serie A: Rd 17: Siena v Lazio. The FA Cup: Rd 3: 17:00 - Swindon v Wigan Ath 19:00 - Highlights. 19:30 - Arsenal World 20:00 - PGA Joburg Open: Day 1 24:00 ATP 250: APIA International, Sydney: QF. Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - The FA Cup: Rd 3 – Highlights 09:30 - ATP 250: APIA International, Sydney: QF (live) 14:30 - Serie A: Rd 17: Bologna v Catania 16:30 The FA Cup: Rd 3:
Birmingham City v Wolves 18:30 - Barclays PL: Wk 1: Tottenham H v Everton 20:30 PL World: Wk 22 21:00 Roma Channel. Melita Sports 1 • melita 701 19:00 - Bundesliga: Hertha Berlin v FC Schalke (r) 20:50 La Liga: Malaga v Atletico Madrid (r) 22:35 - The Poker Stars: Net Big Game#31 23:20 - Carling Cup: SF 1st Leg: Man. C. v Liverpool (r). Malta Stars • melita 614 08:00 - Melita GFA 1st Div.:
Nadur Youngsters v Xewkija (r) 09:50 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix (r) 11:10 - MOC Olympic Special (r) 11:45 - BOV PL: Hibernians v Valletta (r) 14:10 - Malta Rugby Football Union (r) 15:45 - 3 Pointer (r) 16:25 - BOV PL: Hibernians v Valletta (r) 19:00 - MOC Olympic Special 19:35 Melita GFA 1st Div.: Nadur Youngsters v Xewkija (r) 21:20 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix (r) 22:40 - Malta Basketball Assoc. (r) 00:05 - Melita GFA 1st
Div.: Nadur Youngsters v Xewkija (r). Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Bundesliga: Werder Bremen v VfL Wolfsburg (r) 09:55 - Carling Cup: SF 1st Leg: Man. C. v Liverpool (r) 11:45 - La Liga: Villarreal v Valencia (r) 13:35 Bundesliga: Hertha Berlin v FC Schalke (r) 15:30 - La Liga: Español v Barcelona (r) 17:20 - npower Champ.: Leicester City v Portsmouth (r) 19:10 Bundesliga: Werder Bremen v VfL Wolfsburg (r) 21:05 - La Liga: Villarreal v Valencia (r) 22:55 - Bundesliga: Hertha Berlin v FC Schalke (r). Football Stars 2 • melita 615 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: Werder Bremen v VfL Wolfsburg (r) 16:10 - La Liga: Villarreal v Valencia (r) 18:00 - Bayern Munich TV 21:00 - Barca TV 00:00 Bayern Munich TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - NBA: San Antonio @ Oklahoma City (r) 16:00 - BPP 2011: 150 peaks SUI: Highlights (r) 16:30 - NBA Live (r) 16:50 - Ping Pong: World Championship (r) 17:50 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:00 NBA Live 19:15 - WWE: NXT 20:05 - Airpower 11: Steiermark (r) 21:00 European Poker Tour: Season 6: London High Rollers Show 2 21:55 - BPP 2011: 150 peaks SUI: Highlights (r) 22:25 WWE: NXT (r) 23:15 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
Passatemp 25
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
I/-/awla [alliela
Mimdudin>5. Ta gost lil xi [add (5) 6. Qadim (5) 7. Wa[da vojta ma tiqafx! (5) 10. Attenzjoni, smig[ (5) 11. Bi//a [ob] mhux [a]in (5) 12. }iemel tqil (5) 14. Oxxen (5) 16. Skandalizza ru[u (5) 17. Kittieb (5) 18. {abat, xe[et u /aqlaq (5)
Weqfin>1. Taw xi tiri (6) 2. Tajra tal-pri]a (6) 3. ?aqlaq minn postu (6) 4. Naqas li jattendi (6) 8. Stat Amerikan (5) 9. In;azz (5) 12. E]alta (6) 13. Xorb, spirti (6) 14. Il-ftira j[awruha biha u bil-;ardiniera (6) 15. Kiser ras xi [add (6)
Is-seba’ o;;etti riprodotti fil-kwadru ]-]g[ir fuq il-lemin hawn fuq huma dawk li /-/awla g[andha fil-bejta tag[ha. Fost dawn l-o;;etti, tlieta biss kienu misruqin minn dan is-suq li jinsab fi Tripli, il-Libja. Liema huma?
Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin>5. Sabet; 6. Xorti; 7. Altru; 10. Tarja; 11. Trill; 12. Aqsam; 14. Kanal; 16. Tqala; 17. Robbu; 18. Narak. Weqfin>1. Qsaret; 2. Mtella’; 3. Bxarat; 4. Mifxul; 8. Frisk; 9. Mibni; 12. Affari; 13. Meqrud; 14. Kelinu; 15. Lo;iku.
Soluzzjonijiet
LUCY JONES
X’jisimha u x’kunjomha^
Sudoku
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
It-tliet o;;etti misruqin huma: 1, 6 u 7. O;;ett Nru. 1 kien jinsab fis-settur C-1 (Il-ponta tax-xafra tal-labarda); lo;;ett Nru. 6 kien jinsab fis-settur E-4 (bi//a ;obon maqtug[a minn ;obna kbira); l-o;;ett Nru. 7 kien jinsab fissettur A-4 (il-;ummiena tal-im[adda).
G{AT-TFAL
I/-/awla [alliela }ew; ismijiet
Biex issib isimha, irran;a l-ittri li jidhru tliet darbiet. Biex issib kunjomha, irran;a l-[ames ittri li hawn neqsin mill-alfabett Ingli].
}ew; ismijiet
Liema ]ew; ismijiet ji;u ffurmati meta dawn il-blokki jkunu korrettement iffittjati ma’ xulxin?
Sudoku
X’jisimha^ X’kunjomha^
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
26 Klassifikati PROPRJETÀ Bu;ibba
APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tassodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.
{al Luqa
APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tas-sodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.
{al Qormi – San Bastjan
APPARTAMENT bi tliet kmamar tas-sodda u garaxxijiet. Prezz €83,000 u [wienet kbar 200sqm /entrali [afna, tajbin g[al kull negozju. ?emplu 99477271.
I]-}ejtun, Bir id-Deheb u Marsaskala
APPARTAMENTI b’]ew; jew tliet kmamar tas-sodda semi-finished u garaxxijiet. Prezz minn €82,500. ?emplu 99477271.
I]-}urrieq, Bubaqra
TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Proprjetà
U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.
{a]-}ebbu;
APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ 2. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), 3 kmamar tas-sodda, wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju. Washroom, bejt u l-arja. Prezz €145,000. ?emplu 79050498
G{ALL-KIRI Marsaskala
APPARTAMENT l-ewwel sular ;o blokka ta’ tnejn, tliet kmamar tas-sodda, furnished. Prezz €330. ?emplu 21689879, jew 79060532.
Poala
GARAXX livell mat-triq, ta’ karozza wa[da g[allkiri. Prezz €500 fis-sena. ?emplu 99234572.
Tas-Sliema
FORN f’post /entrali bilpermessi, ;ie rinnovat, jista’ jinkera wa[du jew bi stove. ?emplu 21341763 jew 21316219.
VETTURI BMW 320d
2006, automatic, full extras, white leather interior, 45,000 mil. €21,500 ono. ?emplu 99471618.
Range Rover
CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.
Renault Scenic
PETROL 1.6 16V 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.
Kia Mentor
PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
G[al kull xog[ol
TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, xog[ol ta’ plumber, kisi bil;ibs u gypsum boards. ?emplu 79091057.
Nixtri
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.
Ni]barazza
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Tombla sheets
B’NUMRI kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press)– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
G{ALL-BEJG{ Grandfather Clock
MAGNA enfield antika. Interessat#a? ?empel 99806284.
Libsa tal-Pre/ett
TAS-subien, 3 piece, kulur cream, kompluta bil-qmis u ]]arbun. Milbusa darba. Daqs ;dida. €90. ?emplu 21242180.
Mejda tonda
TAL-A{MAR mastizz. Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn. Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
Mobile kiosk
BIL-PERMESSI kollha u f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.
Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
27 KAMPJONAT MELITA I DIVI}JONI
Double g[al Xewkija Tigers Xewkija Tigers FC..............3 Victoria Hotspurs FC.........1
Xewkija Tigers kisbu reb[u o[ra kontra Victoria Hotspurs biex akkwistaw double fuq lavversarji Rabtin. }ew; gowls fl-ewwel fa]i kompla jg[olli lmoral tat-Tigers Xewkija kienu ming[ajr John Camilleri, i]da re;g[u rritornaw Joseph Cefai u Martin Hrubsa. Min-na[a ta’ Hotpurs, penalty u tke//ija bikrija komplew jikkumplikaw is-sitwazzjoni g[alihom biex b’hekk kien inevitabbli li jevitaw il-[ames telfa tag[hom. Xewkija fet[u fuq l-attakk hekk kif wara tliet minuti resqu vi/in b’xutt ftit barra fil-baxx ta’ Chris Camilleri. Fit-12-il minuta huma ng[ataw penalty wara li Manwel Tabone waqqa’ lil Rodney Buttigieg u wara ttke//ija ta’ Alex Tramboo g[al rimarki li g[adda lill-avversarju, CHRIS CAMILLERI po;;a litTigers minn fuq mill-11-il metru. Fit-22 minuta Xewkija rnexxielhom jirduppjaw bi freekick dirett mill-isba[ ta’ ELTON VELLA. G[at-tieni taqsima Victoria Hotspurs [ar;u jippruvaw biex jer;g[u jid[lu fil-partita, b’Xewkija joperaw bilkontrattakki fejn mal-kwarta log[ob Rodney Buttigieg [arab wa[du fuq il-lemin i]da appena da[al fil-kaxxa kkonkluda barra. Fil-25 minuta Hotspurs naqqsu l-iskor meta IAN XUEREB da[al g[al ballun bejn Hrusba u l-goalkeeper Grima biex tefa’ f’lasti vojta. Fis-27 minuta Xewkija ng[ataw penalty ie[or wara li Daniel Grima ostakola lil Paul Rapa biex CHRIS CAMILLERI re;a’ g[eleb lil Mark Grima mill-11-il metru g[at-tieni gowl personali tieg[u. Fit-38 minuta minn cross filbaxx ta’ Ian Xuereb, id-difi]a tatTigers naqqset li tikklerja i]da ssostitut Aleandro Bezzina laqat [a]in biex Grima mblokka. Fl-44 minuta t-Tigers tilfu opportunità o[ra tajba li jkabbru l-vanta;; meta Christian Bugeja ]marka lil Manwel Xerri li wa[du fil-kaxxa kkonkluda mal;enb tax-xibka. Xewkija Tigers FC: J. Grima, J. Cefai, M. Hrusba Js. Vella, M. Xerri, P. Rapa (F. Xuereb), F.L. Galea (M. Camilleri), E. Vella, C. Camilleri, R. Buttigieg (J. Azzopardi), C. Bugeja. Victoria Hotspurs FC: M. Grima, J. Azzopardi, D. Bellotti, J. Emanche, D. Farrugia J. Farrugia (S. Sillato), R. Grech, G. Attard (A. Bezzina), M. Tabone, A. Tramboo, I. Xuereb. Referee: Clayton Pisani
Kif Jinsabu
Xewkija T. Nadur Y. Victoria W. Xag[ra U. Sannat L. Victoria H. G[ajnsielem
L R D T F K Pt
8 8 8 8 8 8 8
6 1 1 21 6 1 1 25 3 4 1 16 3 3 2 10 2 1 5 7 1 2 5 8 0 2 6 10
8
19 14 19 11 13 10 12 13 7 17 5
24 2
Reb[a kbira g[al Nadur
Nadur Youngsters FC........5 G[ajnsielem FC..................0
Nadur Youngsters irnexxielhom jiksbu reb[u kbira b’[ames gowls jaslu kollha fittieni taqsima. Sa dak il-[in, Nadur sabuha diffi/li jippenetraw id-difi]a organizzata tal-Blacks. Imbag[ad tke//ija ta’ Manwel Cordina fit-12-il minuta tat-tieni taqsima kienet l-i]volta tal-partita fejn Nadur ma damux ma [adu vanta;; u appena ]blukkaw irri]ultat ma [arsux lura biex ;abu fix-xejn l-isfida avversarja. L-ewwel periklu tal-partita [olquh G[ajnsielem wara tliet minuti b’[arba ta’ Joseph Attard li kien anti/ipat mill-goalkeeper Victor Agius li [are; barra lkaxxa jikklerja l-periklu. Man-nofs sieg[a log[ob freekick ta’ Milos Stojanovic kien salvat minn Grech li g[al darb’o[ra ma [atafx il-ballun i]da kien providenzjali lintervent ta’ Jonathan Grech li kklerja l-periklu. Minuta mill-intervall f’attakk ie[or tal-Youngsters minn cross mil-lemin ta’ Brian Meilak, Milos Stojanovic bir-ras ikkonkluda ftit barra. G[at-tieni taqsima G[ajnsielem bir-ri[ warajhom [olqu periklu fis-sitt minuta meta minn freekick mit-tul ta’ Jason Portelli, Manwel Cordina kkonkluda ftit g[oli. Fit-23 minuta Saviour Attard ikkonkluda ftit g[oli b’xutt /entrali wara azzjoni konfu]a filkaxxa opposta wara corner ta’ Simoncic. Dan kollu kien ilpreludju tal-gowl vanta;; li wasal fis-27 minuta meta CHARLES HILI wara li bidel ballun ma’ Anthony Portelli u Antunes rispettivament, baqa’ g[addej fil-kaxxa u b’xutt filbaxx tefa’ ;ewwa. B’G[ajnsielem f’diffikultà, Nadur komplew japprofittaw u man-nofs sieg[a log[ob kien Portelli li xe[et ftit g[oli wara pass ta’ Hili. Fit-33 minuta Nadur irduppjaw b’daqqa ta’ ras ta’ CLAUDIO ANTUNES wara cross ta’ Portelli. Fil-35 minuta ALEX SIMONCIC skorja kontra l-eks tim tieg[u b’xutt minn tarf ilkaxxa wara su;;eriment tassostitut Joseph Grima. Mill-istess corner mog[ti minn Simoncic, SAVIOUR ATTARD bir-ras kabbar il-vanta;;. Fl-44
minuta Nadur issi;illaw ir-reb[a tag[hom meta wara li l-ewwel tentattiv ta’ ANTHONY PORTELLI kien imblukkat millgoalkeeper Grech, mir-rebound huwa rnexxielu jdawwar g[al ;ewwa minkejja t-tentattiv ta’ Robert Grima li jikklerja. Nadur Youngsters FC: V. Agius, B. Meilak (P. Camilleri),, S. Attard, J. Meilaq, R. Meilaq, A. Simoncic (M. Portelli), C. Hili, M. Stojanovic, C. Antunes, A. Portelli, C. Debono (J. Grima). G[ajnsielem FC: J. Grech, R. Grima, J. Attard (A. Attard), J. Portelli, D. Debattista G. Cutajar), J. Buttigieg, M. Cordina, J. Xerri, C. Grima, S. Azzopardi (D. Hili), J. Grech. Referee: Trustin Farrugia Cann
Milos Stojanovic jikkontrolla ballun f’nofs pitch g[al Nadur Youngsters li umiljaw lil G[ajnsielem
KAMPJONAT MELITA II DIVI}JONI
Ker/em ikomplu g[addejjin St Laurence Spurs FC........0 Ker/em Ajax FC.................2
Ker/em Ajax b’karattru denju ta’ leaders tal-klassifika rnexxielhom jakkwistaw reb[a o[ra kontra St Laurence Spurs biex akkwistaw double fuq lavversarji u bit-tliet punti miksuba huma kabbru l-vanta;; f’ras il-klassifika g[al sitt punti. Fit-33 minuta Ker/em irnexxielhom jift[u l-iskor meta MARLON MAMO ppressa difensur biex [adlu l-ballun u b’xutt minn tarf il-kaxxa g[eleb lil Buttigieg b’xutt fil-baxx, gowl li wassal g[al protesti ming[and Spurs. Ker/em [adu biss ]ew; minuti biex irduppjaw bi ;miel ta’ rovexxata fl-anglu ta’ MALCOLM VELLA wara cross mil-lemin ta’ Marlon Mamo. St Lawrence Spurs FC: D. Buttigieg, F. Grima, L. Pisani, M. Cutajar, G. Conti, N. Micallef, J.P. Grima, A. Zammit (F. Cini), D. Micallef, J. Micallef, C. Cauchi. Ker/em Ajax FC: C. Mercieca, F. Camilleri (A. Buttigieg), M. Vella, C. Attard, M. Tabone, L. Camilleri, M. Mamo (J. Debrincat), J.P. Mizzi, S. Rais, M. Vella, J. Mercieca (A. Grech). Referee: Pierre Azzopardi Double g[al }ebbu;
}ebbu; Rovers FC..............3 G[arb Rangers FC.............2
}ebbu; Rovers, minkejja li kellhom jilag[bu g[al iktar minn sieg[a log[ob bi player inqas, irnexxielhom idawru telfa f’reb[a biex kisbu double fuq lavversarji tag[hom u bit-tliet punti miksuba huma kkonsolidaw posthom fir-raba’ post tal-klassifika.
Kif Jinsabu
L R D T F K Pt
Ker/em A. 8 Oratory Y. 8 St Lawrence 8 }ebbu; R. 8 Munxar F. 7 Qala Saints 8 G[arb R. 7
7 1 0 24 4 5 1 2 19 11 4 1 3 12 11 4 0 4 11 17 2 2 3 8 6 2 1 5 9 14 0 0 7 4 20
22
16 13 12
8 7 0
G[arb bir-ri[ warajhom [ar;u jattakkaw u fl-ewwel minuta Christopher Mercieca impenja lil Denis Bajada b’xutt minn barra l-kaxxa. }ebbu; wie;bu fl-10 minuta b’tentattiv ta’ Marvin Buttigieg salvat fl-g[oli minn Marvic Cini. F’risposta immedjata ta’ G[arb minuta biss wara huma fet[u liskor b’azzjoni personali ta’ CHRISTIAN ATTARD li wara li evita l-[ar;a ta’ Bajada kompla l-ballun fl-lasti vojta. Fil-15-il minuta r-Rovers akkwistaw id-draw b’daqqa ta’ ras ta’ SHAUN SULTANA wara cross mix-xellug ta’ Matthion Formosa. G[arb wiegbu tliet minuti wara bi freekick ftit barra ta’ Tony Bartolo. Fit-22 minuta lil }ebbu; tke//ielhom Shaun Sultana wara li xejjer bis-sieq lill-avversarju. Fil-41 minuta mbag[ad kienu }ebbu; li dawru r-ri]ultat minn penalty ta’ JOE HILI wara li lgoalkeeper Cini kien waqqa’ lil Formosa. Fit-tieni taqsima }ebbu; ]ammew l-inizjattiva minkejja li kienu bi player inqas u fl-14-il minuta marru anke vi/in li jkabbru l-vanta;; tag[hom b’xutt minn barra l-kaxxa ta’ Marvin Buttigieg li kien salvat f’]ew; attentati minn Cini. Fit-33 minuta kontra x-xejra tal-log[ob G[arb kisbu d-draw
b’xutt fuq il-;irja ta’ CHRISTIAN ATTARD biex kiseb ukoll doppjetta personali. I]da s-sodisfazzjon tag[hom dam biss ]ew; minuti meta }ebbu; re;g[u marru minn fuq bi freekick dirett mit-tul ta’ ANTHONY BAJADA li inganna lill-goalkeeper Cini. }ebbu; Rovers FC: D. Bajada, J. Hili, S. Sultana, A. Bajada, C. Cassar, C. Gafa, K. Hili, S. Galea, M. Buttigieg, M. Formosa, C. Hili. G[arb Rangers FC: M. Cini, R. Vella (A. Portelli), T. Bartolo, C. Attard, R. Camilleri, J. Portelli, C. Mercieca, L. Mizzi, C. Muscat, J. Muscat. Referee: Joe Camilleri Oratory mi]muma minn Qala
Oratory Youths FC.............0 Qala Saints FC....................0
Oratory Youths fil-;lieda tag[hom li jkomplu jisfidaw lilleaders Ker/em Ajax sfaw mi]muma minn Qala Saints fi draw ta’ ming[ajr gowls. Kienet log[ba milg[uba f’ri[ qawwi u li fiha ]-]ew; na[at kellhom i/-/ansijiet tag[hom li i]da ma sfruttawhomx. G[a]]ew; na[at dan kien l-ewwel draw tag[hom tal-kampjonat. Oratory Youths FC: K. Grima, M. Grech, J. Attard, F. Cini, R. Mercieca, A. Sacco, D. Lautier, J. Grech (J. Attard), C. Xuereb, C. Cardona (J. Tabone), M. Cremona. Qala Saints FC: F. Buttigieg, M. Zerafa, M. Mifsud, M. Bonello,P.A. Attard (J. Abela), M. Buttigieg, A. Vella, C. Portelli (M. Tabone), D. Borg, D. Abela, J. Rapa. Referee: Joe Agius
IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Jannar, 2012
28 Sport
Tfal jilag[bu g[all-karità Madwar mitejn tifel u tifla, minn 15-il nursery mifruxin ma’ Malta, taw il-kontribut tag[hom biex jin;abru flus g[al L-Istrina 2011. Dan sar waqt l-Istrina Eurosport Football Festival Fun Event fil-Kulle;; ta’ San Alwi;i, Birkirkara. In;abru €14,571, li €10,000 minnhom ing[ataw
minn Eurosport organizzaturi ta’ dan l-avveniment u anke sponsors uffi/jali. Ilkumplament tas-somma, ji;ifieri l-€4,571 huma kontribuzzjonijiet mi;bura ming[and impjegati, sponsors u nurseries li [adu sehem. Din kienet l-ewwel darba li ;ie organizzat dan il-football festival bl-g[an ewlieni li jeduka u jrawwem fit-tfal limportanza li g[andu jag[ti kull individwu lejn is-so/jetà spe/jalment f’mumenti diffi/li. Min[abba dan, u anke skont il-politika tal-Youth FA, il-log[ob waqt dan il-football festival ma kienx kompetittiv u g[alhekk ma kienx hemm rebbie[a u ri]ultati. Kien ta sodisfazzjon imma li t-tfal g[amlu [bieb ;odda. L-Istrina Eurosport Football Nursery Fun Event ;iet organizzata b’kollaborazzjoni mal-Malta Community Chest Fund ta[t il-patron/inju talPresident ta’ Malta George Abela. Christina Peresso, idDirettri/i ta’ Eurosport, ikkonfermat li din l-attività se tibda issir kull sena u Eurosport se ta[dem biex din tikber u tiffjorixxi g[allbenefi//ju tat-tfal u tal-Malta Community Chest Fund. L-A;ent President Anton Tabone qassam /ertifikati uffi/jali lin-nurseries kollha li [adu sehem. ATLETIKA
L-10km ta’ {‘Attard g[at-12 ta’ Frar Il-Kunsill Lokali ta’ {’Attard bl-g[ajnuna tal-Attard Athletics Club nhar il-{add 12 ta’ Frar se jorganizza edizzjoni o[ra tattellieqa ferm popolari tal-10 km. Din it-tellieqa tibda fid-9 a.m minn fejn il-knisja parrokkjali ta’ {’Attard u tie[u bejn wie[ed u ie[or madwar 35 minuta. Se jkun hemm premjijiet g[allewwel sitt ir;iel u l-ewwel tliet nisa, g[all-ewwel atleti lokali kif ukoll premju g[al dawk li jid[lu mill-10 sal-100 post kull g[axar po]izzjonijiet. Se jing[ata T-shirt lill-ewwel 100 applikant, kif ukoll token u goodie bag lil kull atleta. Il-pre]entazzjoni tal-premjijiet se ssir fil-11a.m. Din it-tellieqa hi mag[rufa b[ala fost l-a[jar 10 km f’Malta biex wie[ed jag[mel l-a[jar [in tieg[u u hi tajba wkoll g[all-atleti li g[adhom jibdew. Ma’ din it-tellieqa se jsiru wkoll 2 km Fun Run, li l-flus kollha mi;bura minnha se jmorru g[alLife Cycle. Se ssir ukoll mixja ta’ 10 km. L-applikazzjonijiet jistg[u jinkisbu mill-uffi//ju tal-Kunsill Lokali ta’ {‘Attard, 6, Triq ilKbira, {‘Attard, mill-website uffi/jali (www.attardac.com) kif ukoll ming[and Wolly Galea, 7, Triq in-Nofsinhar, il-Belt Valletta. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j/empel 21411111 jew 79593168.