2012_01_13

www.media.link.com.mt

Numru 13,021

€0.45

Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Aktar minn 100 kors ;did ta’ ta[ri; mill-MCAST minn Charles MUSCAT

Il-Kulle;; Malti tal-Arti, ix-Xjenza u t-Tekonolo;ija (MCAST) f’Marzu li ;ej se jibda aktar minn 100 kors ;did ta’ ta[ri; f’10 setturi differenti tal-industrija g[al dawk il-[addiema li di;à ja[dmu fihom jew li qed ifittxu xog[ol. Dawn lopportunitajiet ta’ tag[lim jag[mlu parti mill-pro;ett imsejja[ Linking Industrial Needs and Vocational Education and Training li hu kofinanzjat mill-Unjoni Ewropea permezz tal-Fond So/jali Ewropew.

Dettalji dwar dan ilpro;ett ing[ataw ilbiera[ waqt business breakfast organizzat mill-MCAST li qed jikkordina l-pro;ett mal-Istitut tal-Istudji Turisti/i (ITS) u l-Kunsill Malti g[all-Kwalifiki blappo;; tal-Kamra talKummer/, l-Intrapri]a u lIndustrija.

Jirri]ulta li hemm interess qawwi [afna minn kumpaniji f’dawn ilkorsijiet ta’ ta[ri; tant li qed i[e;;u lill-[addiema tag[hom jipparte/ipaw filkorsijiet. L-g[axar setturi li kienu identifikati millMCAST wara konsultazzjoni li g[amel mal-industrija dwar ilb]onnijiet tag[ha huma; isservizzi finanzjarji, l-ICT, il-farma/ewtika u l-kimika, g[al pa;na 4

Impressjoni artistika tal-pro;ett ta’ tisbi[ f’Ta’ Xbiex li qed isir mill-[addiema tal-Gvern mid-Dipartiment tax-Xog[lijiet b’investiment ta’ €700,000. Il-pro;ett jinkludi bankini ;odda, organizzazzjoni a[jar tal-parke;;, dawl man-na[a tat-triq u man-na[a tal-ba[ar, u funtana.

B’hekk il-Gvern se jkun qed isebba[ spazju ie[or biex jitgawda mill-familji. Ara wkoll pa;na 3

L-Oppo]izzjoni ma tressaqx vot ta’ sfidu/ja ■ Il-Labour lanqas ma jrid diskussjoni dwar Ba;it bilan/jat kif miftiehem fl-a[[ar Summit tal-UE minkejja li qabel mal-Gvern dwar dan Waqt laqg[a tal-Kumitat Parlament li se jer;a’ jiltaqa kontinwament ta[rab milli Parlamentari g[ax-Xog[ol nhar l-Erbg[a wara l-vaganzi tiddikjara jekk hux se tressaq tal-Kamra, l-Oppo]izzjoni tal-Milied, l-Oppo]izzjoni vot ta’ sfidu/ja u meta.

Laburista ma ressqitx vot ta’ baqg[et tinsisti li tkun G[all-ewwel darba f’din sfidu/ja fil-Gvern. diskussa s-sitwazzjoni il-laqg[a attenda l-Ministru F’laqg[a ta’ madwar politika pre]enti, i]da meta Carm Mifsud Bonnici b[ala sieg[a li saret ilbiera[ biex kienet mitluba jekk kinitx se l-Kap ;did tal-Kamra. tkun de/i]a l-a;enda taltressaq xi mozzjoni baqg[et g[al pa;na 5

L-Ungerija disposta g[al bidla politika

Il-Gvern Ungeri] qed jidher lest li jibdel il-politika fl-isforzi biex jikseb finanzjament ta’ multibiljuni ta’ ewro mill-UE u l-IMF. Ara pa;na 11

Pass g[aqli mill-Gvern

L-Ekonomista Karmenu Farrugia jg[id li d-de/i]joni tal-UE dwar Malta tikkonferma l-g[aqal tal-Gvern li kien kapa/i jil[aq il-miri finanzjarji billi jnaqqas mill-ispi]a tieg[u flok ]ied it-taxxi Ara pa;na 32

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

4 Lokali

Ta[ri; f’10 setturi g[al impjegati u g[al dawk li qed ifittxu xog[ol minn pa;na 1

l-infrastruttura, l-istampar, issettur tal-g[amara, is-settur tal-ikel u x-xorb, is-settur talplastika u l-qasam marittimu.

L-ewwel fa]i tal-pro;ett kienet tinkludi l-iffurmar talgruppi ta’ rappre]entanti minn kull settur involut biex jidentifikaw il-[iliet u lkwalifiki li l-[addiema tallum u ta’ g[ada je[tie;u [alli jkun ]gurat aktar tkabbir fissetturi rispettivi u biex i]idu l-opportunitajiet ta’ xog[ol tag[hom.

Sar ukoll studju fost 145 kumpanija lokali biex isiru mag[rufa aktar il-[ti;iet ta’ ta[ri; tal-[addiema. Jirri]ulta li 70 fil-mija tal-kumpaniji li pparte/ipaw i[allu bis-s[i[ lill-[addiema tag[hom biex jag[mlu korsijiet ta’ ta[ri; filwaqt li 80 fil-mija jqisu dan it-tag[lim b[ala elelmet importanti biex il-[addiema javvanzaw fil-karrieri tag[hom.

Il-Professur Maurice Grech, il-Prin/ipal u l-Kap E]ekuttiv tal-MCAST qal li dan ilpro;ett juri kemm l-MCAST ja[dem mill-qrib malindustrija. Hu qal li l-MCAST

Il-business breakfast organizzat mill-MCAST li qed jikkordina l-pro;ett mal-Istitut tal-Istudji Turisti/i (ITS) u l-Kunsill Malti g[all-Kwalifiki bl-appo;; tal-Kamra tal-Kummer/, l-Intrapri]a u l-Industrija (Ritratt> Michael Ellul)

ra x’inhuma l-b]onnijiet talindustrija fl-g[axar setturi li kienu identifikati u n[olqu korsijiet ta’ ta[ri; apposta immirati g[al dawn ilb]onnijiet.

Joe Farrugia, il-President tal-Bord tal-Gvernaturi talMCAST qal li l-pro;ett juri kemm l-MCAST ja[dem malindustrija kemm fuq livell istituzzjonali b[alma hu malKamra tal-Kummer/, lIntrapri]a u l-Industrija, l-ITS

u l-Kunsill Malti talKwalifiki, kif ukoll fuq livell ta’ intrapri]a. Hu qal li diversi kumpaniji b’mod individwali kemm-il darba jirrikorru g[and l-MCAST biex jorganizza ta[ri; spe/ifiku g[all-[addiema tag[hom. Hu qal li dan hu aspett essenzjali g[all-MCAST fl-i]vilupp ekonomiku u so/jali ta’ pajji]na.

Joe Farrugia qal li l-pro;ett tal-MCAST hu proattiv g[ax

i[ares lejn il-b]onnijiet futuri tal-industrija, joffri flessibbiltà biex il-[addiema jkollhom ta[ri; f’[iliet differenti u jg[in fil-kompetittività ekonomika ta’ pajji]na fittibdil kontinwu li qed ise[[.

Hu mistenni li fis-sentejn li ;ejjin se jkunu pparte/ipaw madwar 8,000 [addiem f’dawn il-korsijiet. L-aktar parte/ipazzjoni mistennija tkun fil-korsijiet dwar isservizzi finanzjarji.Il-korsijiet

se jsiru filg[axija darbtejn fil;img[a.

Sadattant saret ukoll diskussjoni li kienet immexxija mill-ekonomista Gordon Cordina u li fiha [adu sehem il-Professur Maurice Grech, il-Prin/ipal talMCAST, Ray Muscat, il-Kap E]ekuttiv tal-Kamra talKummer/, l-Intrapri]a u lIndustrija, Philip Von Brockdorff, il-Kap E]ekuttiv tal-Kunsill Malti g[allKwalifiki u Joe Tanti, il-Vi/i Chairman tal-Bord tadDiretturi l-ITS. Maurice Grech qal li lMCAST qed torganizza aktar minn 300 kors fuq ba]i parttime li fihom qed jie[du sehem madwar 4,500 parte/ipant li l-bi//a l-kbira ;ejjin mill-industrija. Hu qal li b[alissa l-MCAST g[addejja bi tliet pro;etti kbar b’investiment totali ta’ €20 miljun li wie[ed minnhom hu dwar it-tag[lim tul il-[ajja.

Fid-diskussjoni [are; ilb]onn tat-ta[ri; tal-[addiema u ta’ dawk li qed ifittixu xxog[ol kif ukoll il-b]onn li aktar nisa jid[lu fid-dinja taxxog[ol.

}ieda ta’ 93,451 li qasmu l-fliegu fl-2011 Fis-sena li g[adha kif intemmet, l-2011, in-numru ta’ persuni li qasmu l-fliegu bejn Malta u G[awdex la[aq l-4,124,931, li jfisser ]ieda ta’ 93,451 fuq in-numru ta’ kemm persuni qasmu bejn Malta u G[awdex fl-2010.

Minn statistika tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO), jo[ro; li anke nnumru ta’ vetturi li qasmu lfliegu ]died, i]da l-vja;;i li saru bil-vapuri tal-Gozo Channel naqsu. Il-vetturi li

qasmu l-fliegu ]diedu bi 11,906 fuq l-2010, g[al total ta’ 1,116,276, waqt li lvja;;i naqsu b’147, g[al total ta’ 19,861.

Meta wie[ed i[ares lejn listatistika xahar b’xahar, jinnota li kien hemm ]ieda sostanzjali fix-xhur taxxitwa, [lief g[al Frar u Di/embru. Fil-fatt, f’Marzu, in-numru ]died bi 43,912, f’Jannar bi 38,309 u f’April b’36,193.

I]-]ieda f’Marzu u t-

tnaqqis fi Frar jirrifletti l-fatt li l-karnival li g[adda inzerta f’Marzu, waqt li fl-2010, inzerta fi Frar. Dan jikkonferma d-drawwa ta’ numru kbir ta’ Maltin li jg[a]lu li jgawdu l-karnival f’G[awdex.

Min-na[a l-o[ra, f’Awwissu, dawk li jaqsmu l-fliegu naqsu bi 11,848. Dan l-istess andament, kif wie[ed jistenna, kien rifless fi/-/ifri tal-vetturi li qasmu l-fliegu permezz tal-Gozo Channel.

Interessanti l-fatt li minkejja li l-passi;;ieri u lvetturi ]diedu, in-numru talvja;;i naqsu. Dan ifisser li ttliet vapuri, ji;ifieri l-MV Gaudos, l-MV Malita, u lMV Ta’ Pinu, li kollha kemm huma j;orru massimu ta’ 900 passi;;ieri, kienu aktar mimlijin fil-vja;;i tag[hom fl-2011 milli fl2010. Filwaqt li l-MV Gaudos u l-MV Ta’ Pinu jesg[u massimu ta’ 72 vettura, l-MV Malita jesa’

138 vettura. Sadanittant, listatistika tal-NSO tirreferi wkoll g[all-a[[ar kwart tassena 2011, li rat tnaqqis ta’ 2,480, jew 0.3% fin-numru tal-passi;;ieri li qasmu lfliegu.

L-aktar kwart li fih kien hemm ]ieda ta’ passi;;ieri li

qasmu bejn Malta u G[awdex kien l-ewwel kwart, ji;ifieri bejn Jannar u Marzu, f’perjodu li fih kien hemm 61,966, jew 8.4% aktar mill- 2010.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Lokali 5

}ieda ta’ 2.5% Il-PL jipprova jwaqqaf il-[idma tal-Gvern fl-impjiegi fit-tielet kwart g[al aktar investiment tal-2011 minn pa;na 1

Fit-tielet kwart tas-sena li g[addiet kienet re;istrata ]ieda ta’ 2.5% fl-impjiegi f’pajji]na meta mqabbel mal-istess perjodu fl-2010.

Dan jo[ro; minn /ifri talUffi//ju Nazzjonali talIstatistika (NSO) li juru li fit-tielet kwart tal-2011 kien hemm 170,466 persuna ja[dmu. Dan ifisser li kien hemm ]ieda ta’ 4,153 persuna ja[dmu fuq l-istess perjodu s-sena li g[addiet.

F’din il-kategorija kien hemm 11,218 persuna li skont il-kriterji tal-Labour Force Survey kienu klassifikati b[ala qeg[da waqt li 173,679 persuna huma klassifikati b[ala inattivi.

B[ala medja, minn kull mitt persuna li g[andhom bejn 15 u 64 sena, 62 g[andhom impjieg jew qeg[din ifittxu impjieg. Dan ifisser li kien hemm ]ieda, kemm fl-ir;iel kif ukoll finnisa, meta mqabbel malistess perjodu fl-2010.

Ir-rata ta’ persuni impjegati kienet ta’ 58%, ]ieda ta’ iktar minn 1% fuq is-sena ta’ qabel.

32% tal-ir;iel ja[dmu floqsma tal-kummer/, tiswija ta’ vetturi u domesti/i, lukandi u ristoranti, trasport u komunikazzjoni. 47% tannisa huma impjegati filqasam tas-servizzi.

Kwa]i 20% tal-[addiema

huma impjegati fil-qasam tas-servizzi, li jinkludi parrukkiera, wejters u salespersons.

87% kienu impjegati ma’ [addie[or b’differenza g[al min ja[dem g[al rasu jew jimpjega n-nies.

86%, jew 146,855, kellhom impjieg full-time, waqt li 14%, jew 23,611, kellhom impjieg part-time jew full-time b’sig[at imnaqqsa.

Il-paga annwali medja kienet ta’ €15,036. Dan lammont ma jinkludix [lasijiet ta’ overtime, bonuses u allowances. Log[la salarji kienu fis-settur finanzjarju, f’dak talproprjetà, is-settur tal-kiri u s-settur tal-kummer/.

L-istatistika turi wkoll li l-qg[ad kien jinsab fil-livell ta’ 6.2% li jfisser tnaqqis ta’ 0.6% fuq l-istess perjodu s-sena li g[addiet meta rrata kienet 6.8%.

Filwaqt li r-rata tal-qg[ad tal-Labour Force Survey tin[adem u tkun ibba]ata fuq mistoqsija li ssir fi st[arrig u kull min jg[id li qed ifittex xog[ol ;did, anke jekk digà qed ja[dem, ji;i inklu], dik uffi/jali talqg[ad li jo[rog l-istess NSO, u li pre]entament tinsab fil-livell ta’ 6.3% tin[adem fuq min qed jirre;istra g[ax-xog[ol g[ax m’g[andux impjieg.

Hu g[amilha /ara li s’issa lebda mozzjoni ma ;iet pre]entata, u g[alhekk ilKamra trid timxi mal-a;enda li g[andha.

Waqt il-laqg[a lOppo]izzjoni Laburista o;;ezzjonat li l-a;enda talParlament tkompli b’li;ijiet importanti fost o[rajn b’diskussjoni dwar emenda kostituzzjonali g[al ba;it bilan/jat kif de/i] fl-a[[ar summit tal-UE. G[alkemm dwar dan kien hemm qbil bejn il-Gvern u lOppo]izzjoni ftit tal-jiem wara, xorta talbet li ladarba ma kienx hemm qbil fuq la;enda l-Kumitat kellu ja;;orna g[at-Tnejn li ;ej.

Min-na[a tieg[u l-Gvern ma qabilx dwar dan u qal li g[andha tissejja[ laqg[a biss jekk ikun hemm xi [add li jressaq xi mozzjoni. Il-Kap tal-Kamra sa[aq ukoll li min[abba li l-;img[a d-die[la hemm skedat safar tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi lejn it-Tune]ija u l-Qatar, minn liema pajji]i hemm potenzjal li nattiraw investiment, hemm b]onn li l-a;enda tkun issettjata, biex ma tin[oloqx instabbiltà, i]da anke hawn lOppo]izzjoni baqg[et i]]omm mal-po]izzjoni tag[ha. Il-Gvern offra wkoll li tkun miftiehma a;enda

provi]orja, u f’ka] li jkun hemm xi mozzjoni din tie[u pre/edenza, i]da lOppo]izzjoni mill-;did irrifjutat.

Fi tmiem il-laqg[a lMinistru Carm Mifsud Bonnici, spjega li latte;jament tal-Partit Laburista mhux a//ettabbli g[aliex ma tressqet l-ebda mozzjoni quddiem dan ilkumitat. L-istess qal il-Whip tal-Grupp Parlamentari David Agius li qal li quddiem ilKumitat g[ax-Xog[ol talKamra ma hemmx mozzjonijiet u dan il-kumitat g[andu jitlaqqa’ biss ladarba titressaq xi mozzjoni minn xi na[a jew o[ra.

Sadanittant, kien rappurtat li f’laqg[a tal-Grupp Parlamentari Laburista li saret l-Erbg[a filg[axija, iddeputati li attendew g[al din il-laqg[a taw l-approvazzjoni s[i[a tag[hom biex il-Kap tal-Oppo]izzjoni jkun jista’ jie[u kull de/i]joni li j[oss.

Fi ]viluppi o[ra hekk kif intemm il-Kumitat taxXog[ol tal-Kamra l-PL fi stqarrija akku]a lill-Prim Ministru li kien irresponsabbli g[ax qal li f’mument meta suppost ikun f’pajji]na biex jassigura stabbiltà, g[a]el li jsiefer. Skont il-PL dawn i]]jarat kienu konfermati biss fis-sig[at li g[addew u wara li

n[olqot din is-sitwazzjoni filpajjiz. Fl-istqarrija tieg[u lPL allega li issa l-Prim Ministru f’xi [in se jkollu j[assarhom.

Fir-reazzjoni tieg[u l-Gvern qal li l-Oppo]izzjoni qed tipprova twaqqaf il-[idma talGvern biex ji]diedu linvestiment u l-impjiegi f’pajji]na. Il-Gvern fi stqarrija qal li l-istqarrija talOppo]izzjoni Laburista turi bl-aktar mod /ar li lintenzjoni tag[ha hi li tipprova twaqqaf lill-Gvern mill-[idma tieg[u biex ji]died l-investiment u jin[oloq ixxog[ol g[all-[addiema f’pajji]na.

Il-Gvern qal li ]-]jarat talPrim Ministru fit-Tune]ija u l-Qatar kienu ilhom skedati mis-sena li g[addiet u g[alhekk il-konklu]joni talOppo]izzjoni hi kompletament ]baljata.

Il-Gvern sostna li fi ]mien meta l-qag[da ekonomika internazzjonali hi wa[da mwieg[ra, il-Gvern qed ikompli j]id l-isforzi tieg[u, inklu] b’laqg[at barra minn pajji]na, biex ji;bed u ji]died l-investiment barrani f’pajji]na. Bil-bsaten fir-roti li qed tipprova tag[mel lOppo]izzjoni jmorru minn ta[t il-[addiema u l-familji tag[hom temmet tg[id listqarrija.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

2 Lokali

Il-Maltin fost l-inqas popli intaxxati fl-UE Il-poplu Malti j[allas inqas f’taxxi minn [afna pajji]i membri tal-Unjoni Ewropea.

Dan jo[ro; minn statistika tal-Eurostat, l-Uffi//ju talIstatistika tal-Unjoni Ewropea, li turi li fl-2010, ittaxxa li [allsu l-Maltin kienet tammonta g[al ftit inqas minn 35% tal-Prodott Gross Domestiku. Dan, minnu nnifsu, ifisser tnaqqis ta’ punt ta’ per/entwal fuq issena ta’ qabel.

L-istatistika turi li mis-27 pajji] membru tal-Unjoni Ewropea, 19-il pajji] kellhom livell tat-taxxa og[la minn dak ta’ Malta. L-og[la livell ta’ taxxa kien re;istrat fidDanimarka fil-livell ta’ kwa]i 50%. Il-medja g[all-Unjoni Ewropea u z-Zona Ewro kien ta’ 40%.

L-istatistika turi li fl-2010, il-Gvern Malti ;abar €2,135 miljun f’taxxi. It-taxxi inklu]i huma dawk fuq il-manifattura u l-prodotti, it-taxxa fuq id-

d[ul u l-kontribuzzjonijiet tas-sigurtà so/jali.

F’din tal-a[[ar, Malta wkoll g[andha fost l-inqas livelli, b’rata ta’ 6%. Minna[a l-o[ra l-:ermani]i u lFran/i]i huma l-aktar li j[allsu sigurtà so/jali, fillivell ta’ madwar 16%.

F’[arsa lejn l-Unjoni Ewropea kollha, l-istatistika tal-Eurostat tg[id li t-taxxi ammontaw g[al 91% tadd[ul tal-Gvernijiet tal-istati membri.

B[al-lum 25 sena

IT-TEMP

UV INDEX

2

IT-TEMP ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin IR-RI{ [afif g[al moderat mill-Punent Majjistru li jsir moderat mill-Punent il-Lbi/ BA{AR [afif li jsir [afif g[al moderat IMBATT baxx mill-Grigal li jsir ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 14˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 385.2 mm IX-XEMX titla’ fis-07.12 u tin]el fil-17.07

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IL-:IMG{A L-og[la 14˚C L-inqas 8˚C

IS-SIBT L-og[la 16˚C L-inqas 9˚C

IL-{ADD L-og[la 14˚C L-inqas 9˚C

IT-TNEJN L-og[la 13˚C L-inqas 7˚C

IT-TLIETA L-og[la 14˚C L-inqas 6˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

2

2

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 12˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 18˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 09˚C xita, Ateni 10˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 11˚C im/ajpar, Berlin 10˚C xita, Brussell 08˚C imsa[[ab, il-Kajr 15˚C xemxi, Dublin 09˚C imsa[[ab, Kopen[agen 08˚C xita, Frankfurt 06˚C imsa[[ab, Milan 09˚C xemxi, Istanbul 07˚C ftit imsa[[ab, Londra 12˚C imsa[[ab, Madrid 07˚C xemxi, Moska 00˚C im/ajpar, Pari;i 10˚C imsa[[ab, Bar/ellona 11˚C ftit imsa[[ab, Ruma 13˚C xemxi, Tel Aviv 15˚C ftit imsa[[ab, Tripli 14˚ ftit imsa[[ab, Tune] 15˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 09˚C xemxi, Zurich 02˚C im/ajpar, Munich 00˚C imsa[[ab, Stockholm 01˚C borra, St. Petersburg 01˚C imsa[[ab.

Il-Mexxej Nazzjonalista Eddie Fenech Adami waqt li kien qed jitkellem dwar labbozz ta’ li;i li jemendi l-Att dwar l-Ind[il Barrani, iddeskriva din il-li;i b[ala wa[da li ;;ib umiljazzjoni bla b]onn g[all-poplu Malti. Dan g[ax timponi projbizzjonijiet u restrizzjonijiet li kienu anakroni]mu f’pajji] li hu verament demokratiku.

Sadattant Eddie Fenech Adami kellem lill-membri tal-Kumitati Sezzjonali f’G[awdex fil-ka]in tal-PN f’Ta’ Sannat.

A[bar o[ra kienet li l-kumpanija parastatali Maltese-Libyan Arab Fishing Co. Ltd kellha t[allas Lm67,000 f’kera g[all-proprjetà li nkriet lilha mill-Gvern kif ukoll Lm129,927 fi [las lura f’self.

Il-kumpanija kienet twaqqfet bi s[ab bejn il-Gvern Malti u dak Libjan fl1978 u skont il-pjan ori;inali kellu jkollha flotta ta’ 16-il vapur. Dan kien jirri]ulta mir-rapport tal-Awditur :enerali g[all-1985.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Lokali 3

Pro;ett ta’ tisbi[ Investiment ta’ €14-il miljun fil-Casino Dragonara f’Ta’ Xbiex G[addej xog[ol infrastrutturali ta’ titjib u tisbi[ max-xatt ta’ Ta’ Xbiex, li qed isir mill-[addiema talGvern mid-Dipartiment tax-Xog[lijiet, u li se jwassal biex zona ta’ parke;; li hemm b[alissa ti;i organizzata mill-;did, toffri sigurtà g[al dawk kollha li ju]awha filwaqt li to[loq ambjent li jista’ jintu]a a[jar mill-familji u dawk kollha li jiffrekwentawha.

Ix-xog[ol qed isir fl-in[awi minn fejn ir-restorant Mamma Mia sa Black Pearl biex hawnhekk jin[oloq ukoll promenade.

George Pullicino, ilMinistru tar-Ri]orsi u lAffarijiet Rurali, ilbiera[ ]ar ix-xog[lijiet li jinsabu g[addejjin b[alissa u spjega li l-pro;ett s[i[ mistenni jkun lest sal-bidu tas-sajf.

F’dan il-pro;ett qed ji;u investiti €700,000.

Ix-xog[ol li jinsab g[addej b[alissa jinkludi ttne[[ija tal-[ajt li kien jifred il-parke;; mit-triq biex jer;a’ jinbena mill;did, il-bini mill-;did ta’ bankina fit-triq, il-[olqien ta’ bankina fuq in-na[a lo[ra taz-zona mal-ba[ar, biex imbag[ad isir ukoll xog[ol ta’ organizzazzjoni a[jar tal-parke;; biex jin]ammu l-istess spazji ta’

parke;;. Minbarra li lbankini se jkunu kompletament a//essibbli g[all-anzjani, persuni b’di]abbiltà u persuni b’pushchairs, se joffru wkoll sigurtà biex b’hekk jinfirdu l-in[awi minn fejn jimxu n-nies u minn fejn jg[addu lkarozzi.

Fil-pro;ett se jitwa[[al ukoll dawl artifi/jali manna[a tat-triq u man-na[a tal-ba[ar, fuq l-istess stil tal-promenade ta’ San :iljan sa Tas-Sliema. Se ssir ukoll funtana fuq disinn marittimu f’tarf ilpro;ett filwaqt li l-bring-in site ta’ b[alissa se tinbidel g[al wa[da ta[t wi// ittriq, simili g[al dik li saret fi]-}ejtun u f’Paceville u kif se ssir wa[da o[ra qrib l-Imdina.

Hu semma pro;etti ri/enti li saru fl-a[[ar snin fosthom dak tal-promenade ta’ Marsaxlokk, tal-promenade ta’ Qui-si-Sana, dak tax-xatt mill-in[awi mag[rufa b[ala Ta’ Liesse sa Victoria Gate ’il barra mis-swar tal-Belt Valletta, dak li jissejja[ il-Golden Mile ta’ Paceville, il-promenade il-;did tax-Xg[ajra u l-pro;ett tax-xatt il-;did, li wettaq il-Ministeru tatTuri]mu, f’San Pawl ilBa[ar.

Sewwieq fil-periklu tal-mewt Ra;el ta’ 38 sena residenti San Pawl il-Ba[ar jinsab fil-periklu tal-mewt wara incident, li se[[ ilbiera[ g[all-[abta tal-4pm, fi Triq ta’ Alla u Ommu fin-Naxxar.

L-in/ident se[[ bejn ]ew; karozzi li kienu sejrin f’direzzjonijiet opposti - Proton Wira li kien qed isuq ir-ra;el ta’ 38 sena, u Hyundai Accent misjuqa minn sewwieq ie[or li wkoll ittie[ed lIsptar Mater Dei fejn in]amm g[all-kura.

Fuq il-post issej[u l-membri tad-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili kif ukoll Ambulanza biex jassistu lill-Pulizija. Il-Pulizija g[addejja bl-investigazzjonijiet fuq l-in/ident.

Minn meta l-kumpanija Dragonara Gaming Limited [adet f’idejha l-Casino Dragonara f’San :iljan f’Mejju 2010, sar investiment totali ta’ €14-il miljun.

Dan t[abbar f’laqg[a li saret ilbiera[, fejn id-direttri/i talcasino, Svetlana Buchova, filpre]enza tal-managers Chris Meli u Andrea Selvaggio, qalet li l-g[an tal-casino hu li jkun /entru ta’ divertiment li ji;bed lejh kemm klijenti lokali kif ukoll internazzjonali. Fil-fatt, meta mqabbla mal-casinos l-o[ra fl-Ewropa, is-sistema ta’ sigurtà li twaqqfet fil-casino f’dawn la[[ar xhur hija l-ewwel minn tat-tip tag[ha.

Il-Palazz li fih jinsab il-casino nbena fid-dsatax-il seklu mill-Marki] Scicluna, b[ala rresidenza sajfija tieg[u. Fl1964, il-palazz feta[ il-bibien tieg[u b[ala l-ewwel casino fil-g]ejjer Maltin, biex imbag[ad ;ie privatizzat fl1999. Id-direttri/i spjegat kif, min[abba li l-casino jinsab f’peni]ola, huwa kontinwa-

ment espost g[all-qawwa tarri[ u l-ba[ar. Dan, flimkien ma]-]mien li ilu mibni, iwassal g[al [sarat konsiderevoli fl-istruttura tal-palazz. Huwa g[alhekk li dan l-investiment huwa mmirat ukoll biex jirrestawra u jkompli j;edded dan il-bini ta’ valur storiku.

S’issa l-casino g[andu mal275 magna tal-log[ob, kollha differenti minn xulxin.

Minkejja li dawn joffru varjetà wiesg[a ta’ log[ob, linvestiment estensiv li qed jitwettaq se jara t-tkomplija ta’ struttura o[ra wara lpalazz. Dan il-bini ;did, blisem ta’ ‘Slot Palace’, se jkompli j]id mal-fa/ilitajiet li dan il-casino qieg[ed joffri.

Fl-ewwel sena tieg[u, ilcasino ra ]ieda ta’ 30% finnumru ta’ klijenti tieg[u filwaqt li s-sehem tieg[u fis-suq kiber minn 31% fl-2010 g[al 46% fis-sena 2011. Id-d[ul tieg[u f’dawn l-a[[ar sentejn kiber b’47%. S’issa l-casino jimpjega iktar minn 200 [addiem full-time imma ddirettri/i qalet li dawn l-

i]viluppi g[andhom joffru prospettivi tajbin biex ji]diedu l-impjiegi f’dan il-qasam.

Qed titnieda wkoll kampanja ;dida mill-Casino Dragonara bl-g[an li trawwem attitudni iktar responsabbli fillog[ob. L-inizjattiva, li ;;ib lisem ‘Responsible Gaming Campaign’ qed twassal g[al ta[rig apposta tal-[addiema tal-casino biex ikunu jistg[u jg[inu lill-klijenti li jkollhom problemi bil-vizzju tal-log[ob.

Dan se jsir flimkien ma’ [idma mal-g[aqdiet lokali li joffru appo;; lil dawn l-individwi Madankollu, il-fondi qed jintu]aw ukoll g[al skopijiet filantropi/i, fejn kull xahar ilcasino joffri donazzjonijiet b’risq istituzzjonijiet li jie[du [sieb it-tfal orfni.

Dan minbarra l-appo;; li lkumpanija qed turi lil Fondazzjoni GAIA, fl-inizjattiva tag[ha li ]]id in-numru ta’ si;ar f’pajji]na. Il-casino qieg[ed jg[in ukoll fil-bini ta’ skola g[at-tfal fl-Afrika, dalwaqt mistennija titlesta.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

6 Lokali

Alex Sceberras Trigona konfermat Segretarju Internazzjonali Laburista Alex Sceberras Trigona kien ikkonfermat fil-Kariga ta’ Segretarju Internazzjonali tal-Partit Laburista wara li ma kienx ikkontestat. Dan sar mag[ruf hekk kif ilbiera[ filg[axija bdiet tiltaqa’ lKonferenza :enerali Annwali tal-Partit Laburista.

Fl-ewwel sessjoni ta’ din il-konferenza Alex Sceberras Trigona akku]a lill-Partit Nazzjonalista li fil-Gvern ma ;ab xejn g[al Malta u dejjem kien il-Partit Laburista li ;ab il-flus u l-investiment minn barra. Tant hu hekk kompla

jg[id Alex Sceberras Trigona li meta ssemmi lil Malta mal-barranin jg[idulek Mintoff, [add ma jg[idlek Malta Gonzi u g[alhekk juri li Malta qed tintesa malbarranin qal Sceberras Trigona.

Alex Sceberras Trigona kkritika lill-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista u spikkat id-dikjarazzjoni li qal li f’Kastilja jonqos biss li jsir il-‘bunga bunga’.

Fost il-kelliema kien hemm l-Ewro Parlamentari Laburista Louis Grech li qal

li l-Partit Laburista jrid jitg[allem jg[id Iva u Le u mhux iva g[al kollox. Grech qal ukoll li partit li qed jg[id li se jbiddel daqstant affarijiet irid jinbidel hu wkoll.

Il-President tal-Partit Laburista Stefan Zrinzo Azzopardi g[amel attakk s[i[ fuq il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u fuq i]]jara li se jag[mel il-;img[a id-die[la fit-Tune]ija u lQatar, fejn hemm prospetti tajbin ta’ aktar investiment barrani f’Malta.

Alex Sceberras Trigona, li kien Ministru Laburista fis-snin tmenin ta[t Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici (Ritratt> Brian Grech)

Ir-revi]joni fil-ba;it ma tolqotx il-pensjonijiet u s-servizzi so/jali Ir-revi]joni m[abbra g[allBa;it 2012 mhux se jkollha xi impatt fuq il-pensjonijiet u sservizzi so/jali kif ukoll fuq in-nefqa tal-familji Maltin u G[awdxin. L-ekonomija ta’ pajji]na kompliet tikber u to[loq ix-xog[ol filwaqt li lqag[da finanzjarja hi kredibbli u sostenibbli. Fit-tentattiv tag[ha li tiskredita r-ri]ultati ekonomi/i u finanzjarji talpajji], l-Oppo]izzjoni qed tkompli l-kampanja ta’ negattività billi tbe]]a’.

Il-Ministeru tal-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment sostna dan b’reazzjoni g[allkonferenza tal-a[barijiet li fiha d-Deputat Laburista Karmenu Vella qal li l-Gvern g[andu jispjega minn fejn se jsir ittnaqqis fl-ispi]a tal-Gvern.

Il-Ministeru qal li n-nefqa rikurrenti fuq is-sa[[a, ledukazzjoni, is-sostenn so/jali u s-sostenn g[all-i]vilupp kummer/jali, industrijali u kreattiv tal-pajji] ]diedet.

G[all-kuntrarju, fil-Ba;it

2012, u fir-revi]joni m[abbra dan l-a[[ar, qed jissa[[u lisforzi biex titnaqqas in-nefqa operattiva u amministrattiva tal-Gvern.

Din in-nefqa tfisser ]ieda fleffi/jenza fl-operat tal-Gvern u l-multiplier effect li jista’ jkollha hija aktar effi/jenza flekonomija, kuntrarju g[al dak li qed tivvinta l-Oppo]izzjoni.

Qal ukoll li l-Unjoni Ewropea g[adha kif [abbret li pajji]na kien wie[ed minn tmien pajji]i Ewropej biss li

kellu ]ieda fil-livelli ta’ impjiegi tieg[u, ta’ 3.9%, ]ieda li hija t-tieni l-aqwa wa[da fl-Ewropa, wara lLussemburgu, meta mqabbel mal-perjodu ta’ qabel il-kri]i Il-Ministeru qal li dan kollu sar b’g[aqal u responsabbiltà finanzjarja. L-Oppo]izzjoni jinteressaha biss l-interess parti;jan, u biex til[aq dan lg[an, lesta li tipprova ddg[ajjef din l-a[bar u flistess [in tag[mel [sara lil pajji]na, sostna l-Ministeru.

Eks konsulent tal-MTA ji/[ad li g[amel rapport falz dwar il-permessi tal-Mistra George Micallef ta’ 51 sena minn Birkirkara, i]da li joqg[od San :iljan u li kien konsulent tal-Awtorità Maltija g[at-Turi]mu qatt ma g[amel xi rapport falz dwar il-permessi ta’ ]vilupp fil-Mistra.

Dan qalu l-Avukat tieg[u Joseph Giglio meta kien qed jag[mel id-difi]a tieg[u dwar [ru; ta’ permessi fil-Mistra g[al skop ta’ divertiment. Il-ka] kien fi/-/entru talkampanja elettorali talelezzjoni tal-2008, meta kienet saret ukoll investigazzjoni fil-konfront tad-Deputat Nazzjonalista Jeffrey Pullicino Orlando, u wara investigazzjoni lPulizija ma sabet ebda prova kontra Pullicino Orlando. Il-ka] kien fuq ]vilupp ta’ diskoteka filmiftu[ fuq art fil-Mistra, propjetà ta’ Pullicino Orlando. Dan il-ka] kompla fil-Qorti lbiera[ quddiem il-Ma;istrat Marseann Farrugia, li [aditu ming[and l-eks Ma;istrat Laurence Quintano wara li dan sar Im[allef.

Fil-ka] tal-Mistra, minbarra George Micallef, kienu g[addew ukoll pro/eduri kriminali Philip Azzopardi ta’ 60 sena minNaxxar u Anthony Mifsud ta’ 62 sena minn Bir]ebbu;a. Il-ka] ta’ dawn it-tnejn di;à hu mag[luq u kienu [ar;u lliberati.

L-Avukat Joseph Giglio qal li fl-a[[ar erba’ snin George Micallef g[adda minn trawma kbira. Hu qal li mix-xhieda fil-Qorti [are; li l-Prosekuzzjoni ma rnexxilhiex tipprova l-[tija ta’ Micallef, minkejja li din g[amlet minn kollox biex tipprova timplikah f’reati li qatt ma g[amel. L-Avukat Giglio qal li anke Sam Mifsud, li kien Chairman tal-MTA, iddikjara bla tlaqliq, kemm pubblikament kif ukoll filQorti li huwa qag[ad fuq ir-rapport ta’ George Micallef.

L-Avukat Giglio finalment qal li l-Qorti g[andha ]ew; g[a]liet, jew li ssib lil Micallef mhux [ati u twaqqaf il-pro/ess, jew li ssibu mhux [ati u li ssejja[ g[al investigazzjoni dwar kif dan il-ka] kien tmexxa. Is-sentenza mistennija g[all-20 ta’ Mejju li ;ej.

IN-NAZZJON Il-:im;[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Lokali 7

Sentenza sospi]a Il-politiku f’konfront mal-valuri fi ktieb g[al Albani] li tad-Deputat Edwin Vassallo pprova ja[rab minn pajji]u Albani] ta’ 16-il sena li spi//a Malta wara li xi [add qallu li seta’ jkun fa/li g[alih biex jitlaq lejn l-Ingilterra b’karta ta’ identifikazzjoni ffalsifikata kien ikkundannat disa’ xhur [abs sospi]i g[al sentejn.

Huwa g[amel dak li g[amel biex ifittex futur a[jar. Il-li;i tis[aq li f’ka]i b[al dawn meta xi [add jiffalsifika dokument uffi/jali jista’ je[el piena ta’ [abs effettiva.

Madankollu kemm ilProsekuzzjoni mmexxija mill-Ispettur Nezren Grixti u anke l-Qorti fehmu li Kupa Indrit, li g[adu ta[t l-età, g[amel dak li g[amel g[ax ried jitlaq minn pajji]u. Indrit telaq mill-Albanija lejn l-Italja u hemm iltaqa’ ma’ Marokkin li qallu li kien se jirran;alu biex i;iblu karta tal-identità ta’ xi [add ie[or u li biha kellu jirran;a kollox.

Fil-fatt dan il-Marokkin ;ablu karta tal-identità ta’ /ertu Paciello Giovanni.

Il-Marokkin informa wkoll lill-Albani] li jekk ried imur l-Ingilterra, l-a[jar kien li l-ewwel jitlaq lejn Malta u jixtri biljett talajru g[ax huwa ir[as.

Wara ma jkollux problemi biex jitlaq minn Malta.

Kupa Indrit xtara biljett tal-ajru low cost tal-linja Ryan Air lejn Luton. Meta nhar it-Tlieta hu kien sejjer biex jitlaq millAjruport Internazzjonali ta’ Malta, l-uffi/jali taddwana indunaw li kien hemm falsifikazzjoni filkarta tal-identità tieg[u.

Indrit kien arrestat u mill-ewwel ikkoopera mal-Pulizija. Hu qal li kemm ilu Malta kien qed jorqod barra u kulma kellu fuqu kienu g[axar ewro.

Wara li l-Prosekuzzjoni u d-difi]a mmexxija millAvukat tal-G[ajnuna Legali Cedric Mifsud qablu quddiem ilMa;istrat Gabriella Vella, i]-]ag[]ug[ ikkonferma lammissjoni tieg[u. Hu se jintbag[at lura lejn pajji]u mill-awtoritajiet Maltin.

Laqg[at dwar lifelong learning f’G[awdex L-A;enzija tal-Programmi tal-Unjoni Ewropea (EUPA) b[ala parti minn sensiela ta’ laqg[at ta’ informazzjoni bi t[ejjija g[as-sej[a ta’ Malta dwar programmi ta’ lifelong learning matul din is-sena se torganizza laqg[a f’G[awdex nhar il-{amis 19 ta’ Jannar bejn il-11 a.m. u s-1 p.m. filKulle;; ta’ G[awdex, Skola Sekondarja Subien, Triq lEwropa, ir-Rabat. Applikanti prospettivi jistg[u jaraw issej[a g[all-proposti fuq is-sit www.llp.eupa.org.mt. Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb mis-sit llp.eupa@gov.mt.

Id-Deputat Nazzjonalista Edwin Vassallo hu l-awtur ta’ ktieb li fost it-temi ma;;uri jipprova jindirizza r-rwol tal-politiku f’konfront bejn il-valuri umani kif ispirati mill-valuri Nsara u d-dittatura tarrelattivi]mu kif espress f’dik li hi mag[rufa b[ala ddittatura tal-ma;;oranza li to[noq u ;;ib fix-xejn ilminoranza.

Il-ktieb bl-isem L-Isfida tal-Valuri Nsara u l-Partit Nazzjonalista: Riflessjonijiet fl-Isfond ta’ So/jetà li l-{in Kollu Tinbidel ;ie mniedi filKappella tal-Università.

Edwin Vassallo qal li lktieb fih [sibijiet dwar issabi[ u l-[tie;a tal-valuri Nsara mhux biss g[al min hu involut fil-Partit Nazzjonalista i]da g[al kull min hu impenjat fil-politika f’Malta.

Il-ktieb jistaqsi u jag[ti twe;iba g[aliex il-politiku li jag[]el li jiddefendi l-valuri

Il-ktieb bl-isem L-Isfida tal-Valuri Nsara u l-Partit Nazzjonalista: Riflessjonijiet fl-Isfond ta’ So/jetà li l-{in Kollu Tinbidel

Nsara jista’ ji;i msikket u ridikolat minn so/jetà ta’ kultura Kattolika.

Edwin Vassallo qal li filktibiet tieg[u pprova jfiehem x’inhi l-isfida g[all-politiku Nisrani li jrid jikkonvin/i li l-valuri Nsara g[andhom jibqg[u l-qofol tal-fehmiet ba]i/i tal-PN u ta’ kull partit politiku ie[or li jippromwovi l-;id komuni.

Il-ktieb jinkludi wkoll da[la mill-Professur Oliver Friggieri u introduzzjoni analitika minn Mario Thomas Vassallo li mexxa s-serata tat-tnedija.

Oliver Friggieri midDipartiment tal-Malti flimkien ma’ Godfrey Pirotta, Direttur tal-Istitut g[all-Amministrazzjoni Pubblika u l-Management, u Andrew Azzopardi, lecturer fid-Dipartiment tal-Istudji ta]-}g[a]ag[ u l-Komunità, esprimew il-[sibijiet tag[hom dwar il-kitbiet ta’ Edwin Vassallo. Kien hemm qbil li dan il-ktieb mistenni jo[loq diskussjoni pubblika dwar ir-rwol tal-politiku fil[ajja tal-lum.

Pre]enti g[at-tnedija kien hemm ukoll fost o[rajn ilPresident Emeritu Eddie Fenech Adami. Il-fondi mi;bura mill-bejg[ ta’ dan il-ktieb se jmorru b’risq lopri ta’ karità u ;ustizzja mmexxija mill-:i]witi f’Malta u G[awdex.

Re;istrazzjoni g[all-Ispi]erija tal-G[a]la Tieg[ek Pazjenti intitolati g[allmedi/ini b’xejn ming[and ilGvern, u li s-soltu ji;bru lmedi/ini tag[hom millIspi]eriji ta/-?entri tas-Sa[[a ta’ Ra[al :did, il-Furjana u {al Luqa rispettivament, issa jistg[u ji;bru l-Formola tar-Re;istrazzjoni biex jibbenefikaw mill-Iskema talIspi]erija tal-G[a]la Tieg[ek mill-ispi]eriji li se jipparte/ipaw fl-iskema.

Id-Dipartiment talIspi]erija tal-G[a]la Tieg[ek (POYC) av]a li hu importanti li g[ar-re;istrazzjoni tintu]a biss il-Formola tar-

Re;istrazzjoni uffi/jali pprovduta mid-Dipartiment tal-POYC. Il-pazjenti li joqog[du fil-lokalitajiet imsemmija u li g[andhom ilKartuna s-Safra u dawk li huma intitolati g[all-medi/ini tad-dijabete biss g[andhom jirre;istraw ma’ din l-iskema.

Id-Dipartiment fakkar li hu importanti li g[arre;istrazzjoni l-pazjenti jie[du mag[hom u jippre]entaw il-Karta talIdentità, il-Kartuna s-Safra, ilKartuna u l-Formola r-Ro]a u l-Kartuna l-Bajda g[allmedi/ini kkontrollati skont

kif japplika. Hu me[tie; ukoll il-permess g[all-medi/ini fuq l-approvazzjoni tadDipartiment tas-Sa[[a.

Il-formola tarre;istrazzjoni mimlija g[andha tittie[ed lura g[and l-ispi]erija li l-pazjent ikun irre;istra mag[ha. Flimkien mag[ha l-pazjent g[andu jibg[at ukoll kopji tal-Kartun u l-permessi kollha li jintitolawh g[all-medi/ini b’xejn, u kopja tal-Karta talIdentità.

Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb billi wie[ed i/empel 22481800 jew 22106350.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

8 Opinjoni Il-;img[a l-o[ra Jean-Claude Juncker, il-President tal-Grupp Ewropew u Prim Ministru tal-Lussemburgu, ilmenta dwar il-qag[da ekonomika diffi/li fl-Ewropa, i]da li g[ad tista’ tinstabilha soluzzjoni. Meta kien qed jitkellem fuq ir-radju :ermani] ‘Ndr’, iddikjara li z-zona ewro qieg[da f’bidu ta’ re/essjoni li l-kobor tag[ha g[adu mhux mag[ruf u li g[ad irid ji;i determinat. F’dikjarazzjoni li ta lit-‘Telegraph’ Junker tenna li, “id-depo]iti bankarji mal-Bank ?entrali Ewropew kienu la[qu livell rekord” u li l-kredituri “kienu g[adhom isibuha bi tqila biex jag[tu self”.

“Ir-rewwixta” tal-professuri L-ekonomiji tad-dinja jg[addu minn /ikli fejn bejn wie[ed u ie[or ikun hemm re/essjoni kull g[axar snin.

Din tkun segwita minn ]mien ta’ tkabbir ekonomiku. Tliet snin ilu d-dinja g[addiet millag[ar re/essjoni minn 70 sena ’l hawn. Biex id-dinja [ar;et minnha, [afna pajji]i kellhom jippumpjaw mijiet ta’ biljuni fl-ekonomija. Dan se[[ l-iktar fl-Istati Uniti u fir-Renju Unit, fejn nistg[u ng[idu li faqqg[et din ir-re/essjoni wara l-falliment ta’ banek kbar, l-aktar dawk marbuta mas-settur tal-bini u l-proprjetà.

Il-biljuni li [ar;u dawn ilpajji]i kienu ma[suba li jag[tu l-ossi;nu lill-ekonomija dinjija. I]da riedu wkoll jit[allsu lura, u bl-img[ax! {afna mill-mi]uri li ttie[du kienu marbuta ma’ perIjodu ta’ ]mien. Il-ma;;oranza talmi]uri li ttie[du fl-Istati Uniti waslu biex jiskadu. X’;ara i]da? Filwaqt li fl-2009 u l2010 u sa nofs l-2011 dawn ilmi]uri kienu qed jag[tu rri]ultati, is-sena li g[addiet beda l-assalt fuq is-swieq finanzjarji. Kien hemm ukoll l-a;enziji tar-ratings li baxxew ratings ta’ gvernijiet u banek, u l-iktar li g[amel [oss minnhom kien it-telf tat-tripla A mill-Istati Uniti.

Dejn sovran L-attakk fuq id-dejn sovran ta’ tant pajji]i kompla [awwad il-qieg[a. Attakk li spi//a biex laqat ukoll lillItalja, li g[andha wie[ed millog[la djun sovran. Hawnhekk l-ispread, ji;ifieri d-differenza li tit[allas fuq il-bonds :ermani]i (li jittie[du b[ala ba]i) u dawk tal-Italja, bdiet tikber u taqbe] il-500 punt.

Ifisser li jekk l-Italja t[allas

lura €100 biljun f’dejn u to[ro; l-istess ammont b[ala bonds ukoll bi mg[ax ta’ wie[ed fil-mija iktar, ikollha t[allas biljun ewro i]jed fissena fi mg[axijiet. Jekk t[allas tnejn fil-mija i]jed, ikollha t[allas ]ew; biljuni fi mg[axijiet iktar kull sena.

G[idli kemm ikunu jridu ji]diedu iktar pi]ijiet biex dawn l-img[axijiet iktar jit[allsu! U jekk allura dan iddejn jibqax iktar sostenibbli!

Dan kollu allarma mhux biss lill-Italja, i]da lill-Ewropa kollha, g[ax dment li kienet qed ti;i attakkata ekonomija ]g[ira tal-Gre/ja l-affarijiet ma kinux daqshekk []iena, i]da attakk fuq l-Italja – li hi t-tielet l-ikbar ekonomija tazzona ewro u wa[da mill-ikbar g[axar ekonomiji tad-dinja – hu [a;a serja u preokkupanti g[al kul[add.

We[el Berlusconi F’daqqa wa[da bdew je[lu Berlusconi u l-gvern tieg[u,

ukoll jekk dawn [adu mi]uri drasti/i biex inaqqsu li]bilan/. F’nofs dan kollu, Berlusconi rri]enja minn Prim Ministru tal-Italja u floku n[atar gvern tekniku mmexxi mill-Professur Mario Monti – appo;;jat mill-istess Partit ta’ Berlusconi, mill-Partit Demokratiku tax-Xellug u mill-partiti ta/-?entru – l-istess Monti, li snin ilu kien propost b[ala Kummissarju Ewropew minn Berlusconi stess tul l-ewwel gvern Taljan immexxi minnu.

Il-programm ta’ awsterità li g[amel Monti kien wie[ed qawwi i]da l-ispread xorta baqa’ fejn kien! Mhux hekk biss; l-awsterità ta’ Monti wasslet biex l-ekonomija qed ti/kien u biex l-Italja da[let f’re/essjoni. G[ax, xi [a;a li

xbajt ng[idha, ukoll jekk la jien professur u lanqas ekonomista, l-ekonomija ma tikbirx jekk tie[u l-flus minn bwiet in-nies biex il-gvern ida[[al iktar. Jekk il-poplu ma jkollux x’jonfoq, ma jonfoqx, jonqos il-konsum, jonqos ix-xog[ol u jonqos kollox, bir-ri]ultat ovvju li l-ekonomija tid[ol f’re/essjoni. Hu kkalkulat li lmi]uri li [a Monti se jiswew lil kull familja Taljana €2,000 fis-sena. Flus, li kieku kienu jintefqu u jdawru l-ekonomija.

Nuqqas ta’ qbil Ma’ dawn il-mi]uri mhux talli ma qablux tista’ tg[id ilpartiti politi/i kollha – ukoll jekk il-ma;;oranza tag[hom xorta baqg[u jappo;;jaw lillGvern – i]da ma qablux lunions tal-[addiema u [afna g[aqdiet ta’ azjendi. Ma qablux ukoll numru ta’ pro-

fessuri li qed jaraw fihom ri/etta g[al re/essjoni.

F’il Giornale tat-28 ta’ Di/embru 2011 insibu storja li tg[id li 80 professur irmew lil Monti u ddeskrivew il-manuvra ekonomika tieg[u b[ala li twassal g[al re/essjoni. Huma jg[idu li “li tag[]el manuvra ekonomika dmug[ u demm (lacrime e sangue) g[all-Italja hi bluha.” L-istorja tg[id li professuri awtorevoli milluniversitajiet tal-Italja kollha qed jg[idu li Monti flok isalva l-Italja qed jitfag[ha fl-ag[ar depressjoni g[ax tieg[u hi manuvra re/essiva u fuq kollox anqas hi ekwa. IlProfessur Gustavo Piga, professur tal-ekonomija politika f’Tor Vergata ta’ Ruma ppropona li l-Gvern jinnegozja ma’ Brussell u l-Kunsill Ewropew politika fiskali inqas re/essiva. Mill-universitajiet ta’ Turin aktar minn 20 professur ikkontestaw il-manuvra

ta’ Monti g[ax ma tolqotx irrikkezza mobbiljari, titoli u ishma, u anqas dawk immobbiljari.

Il-President ta’ Confimprese, Mario Resca, li [a l-lawrja tieg[u millBocconi – l-Università ta’ Mario Monti – u li g[adda [ajtu fil-komunità kummer/jali f’azjendi b[allGrupp Fiat u ma’ McDonalds, jg[id li l-i]ball ta’ Monti hu li ma ppuntax bi]]ejjed fuq ittkabbir ekonomiku u li [alla li ji;i mblukkat mil-lobby ta’ kontra l-liberalizzazzjoni. Hu tenna li Monti hu professur brillanti, i]da fl-ekonomija lesperjenza tg[allem iktar mixxjenza u li titlob il-flus minn sistema li hi di;à f’diffikultà jfisser li qed taqta’ l-ossi;nu lill-ekonomija.

Bejg[ baxx Il-bejg[ fi ]mien il-Milied ta’ din is-sena fl-Italja kien ferm iktar baxx minn tas-sena l-o[ra. Il-konsum ni]el g[ax it-Taljani jinsabu mbe]]g[in u qed jib]g[u li s-sitwazzjoni se tmur g[all-ag[ar. Allura mhumiex jonfqu. Dan hu ta’ ingassa fuq l-ekonomija g[ax jekk in-nies ma tonfoqx, jonqos il-bejg[ u jonqsu l-impjiegi. Kif di;à qed jonqsu flItalja.

Ebda manuvra ekonomika ma sse[[ jekk tkun mibnija biss fuq taxxi u pi]ijiet.

Filwaqt li l-Gvern Taljan jag[mel tajjeb li jiddikjara gwerra lill-eva]joni fiskali u l[ela minn mal-gvern – xi [a;a li di;à kien qed jag[mel b’su//ess il-gvern ta’ Berlusconi – ma jistax i]da jeqred it-ti;ie; li jkunu qed ibidu l-bajd tad-deheb.

G[aliex dak hu li qed jag[mel meta jie[u l-flus minn but il[addiema u l-pensjonanti u

il Giornale tat-28 ta’ Di/embru 2011 jirrapporta li 80 professur irmew lil Monti u ddeskrivew il-manuvra ekonomika tieg[u ta’ awsterità b[ala li twassal g[al re/essjoni

minn Joe M. ZAHRA

meta jirrestrin;i l-infiq. LItalja da[let f’re/essjoni.

Jekk il-gvernijiet ma jidde/idux li jiddedikaw iktar ener;ija g[at-tkabbir ekonomiku allura mhux talli mhux se jonqsu d-djun tag[hom i]da jkomplu ji]diedu fl-istess waqt li lpopli tag[hom jiftaqru. Araw x’;ara fil-Gre/ja! Araw x’qed ji;ri fl-Italja! Fa/li tg[id tnaqqas id-dejn i]da biex dan jonqos il-gvern irid ikollu iktar d[ul biex ikollu inqas [tie;a li jissellef. Nemmen li b[alissa qed isir il-kuntrarju.

U hemm min dan beda jirrealizzah!

Mi]uri ;odda Ara l-gvern tag[na mhux hekk g[amel. Il-Gvern Malti fl-a[[ar ba;it [a mi]uri li se jkomplu jkabbru l-ekonomija

u se j[alli aktar flus fi bwiet in-nies. Fi bwiet il-poplu kollu. Meta tikber l-ekonomija jibqa’ i]jed flus g[all-kaxxa ta’ Malta u allura inqas [tie;a li l-Gvern jissellef. Ma ninsewx li meta gvern immexxi minn Eddie Fenech Adami naqqas l-og[la rata tal-income tax minn 65 g[al 35 fil-mija, meta g[amel rata fissa ta’ 15 fil-mija fuq l-img[axijiet u rata fissa ta’ 15 fil-mija fuq parti kbira mill-part-time, idd[ul mill-income tax mhux talli ma naqasx i]da ]died.

Allura jekk irnexxielna nifhmu dan kollu a[na, li]g[ar nazzjon tal-Unjoni Ewropea, kif pajji]i ferm ikbar minna dan ma jifhmuhx? Il-verità hi dak li qal Mario Resco, il-President ta’ Confimprese tal-Italja, li [afna drabi l-esperjenza tg[odd iktar mix-xjenza. Laktar fi kwistjonijiet ekonomi/i li jkollhom impatt fuq il[ajja so/jali.

Ma rridx inkun uccello di malaugurio i]da jidher li se ng[addu minn sena ta’ taqlib.

F’/irkustanzi b[al dawn biss par idejn sodi fuq it-tmun tattmexxija jistg[u ma j[alluniex nid[lu f’inkwiet bla b]on u li ma rridux. A[na par idejn sodi jmexxu lill-pajji] g[andna. Dan urieh bil-provi Lawrence Gonzi tul dawn la[[ar snin ta’ inkwiet ekonomiku u finanzjarju.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, {amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment ta’ l-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

?ertifikat g[al Malta fl-aqwa kejl tal-;id> ix-xog[ol Dan l-a[[ar, l-Uffi//ju tal-Istatistika Ewropew, ilEurostat, [are; i/-/ifri ta’ kull pajji] tal-UE g[al dawk li huma nies ifittxu x-xog[ol f’kull pajji]. Ilna li konna nisimg[u li l-kejl veru tal-ekonomija hu x-xog[ol u l[;ie;a tad-deni tal-ekonomija hi /-/ifra tan-nies ifittxu x-xog[ol. Din ma kien jg[idha [add g[ajr il-Perit Mintoff. X’tg[id din i/-/ifra ta’ Malta? Kif nitqabblu mal-bqija tal-Ewropa fil-[;ie;a tad-deni?

Serje ta’ erba’ daqqiet kbar dinjin Illum trid tkun tg[ix fl-g[erien biex ma tkunx taf li ddinja g[addiet minn serje s[i[a ta’ kri]ijiet ekonomi/i mill-2008 s’issa. L-ewwel id-dinja bdiet bil-kri]i talprezz ta]-]ejt li hawn [afna ekonomisti jargumentaw li dejjem jikkaw]a re/essjoni dinjija meta jog[la [afna.

Imbag[ad id-dinja kompliet bil-kri]i tal-banek b’[afna

banek ifallu jew ikollhom ikunu salvati minn gvernijiet differenti minn madwar id-dinja.

Imbag[ad ;iet it-tielet daqqa kbira tar-re/essjoni internazzjonali li /ekknet il-;id li jo[olqu [afna pajji]i u li fil-bi//a l-kbira tal-pajji]i g[adu i/ken milli kien fl2008. Imkejla kif imkejla, din ir-re/essjoni internazzjonali mill-2009 ’l quddiem hi l-ag[ar re/essjoni internazzjonali mid-Dipressjoni l-Kbira tassnin tletin.

Wara li kkargat il-qg[ad kif tag[mel kull re/essjoni, il-kri]i mxiet fuq il-gvernijiet li ma kellhomx il-finanzi fis-sod u li llum [afna minnhom huma f’xifer ilfalliment. Din hi r-raba’ daqqa kbira li d-dinja qalg[et u li qed narawha fil-protesti kbar madwar id-dinja kontra l-awsterità tal-gvernijiet kwa]i falluti.

Il-konsegwenzi ta’ dawn id-daqqiet kollha, wa[da immedjatament wara l-o[ra, qed jin[assu fit-toroq u fil-

familji ta’ [afna pajji]i kif naraw fl-a[barijiet ta’ barra bi tbatjia kbira g[al dawk li l-aktar ilaqqtuha, ji;ifieri l[addiema qieg[da. {afna pajji]i b’deni ta’ ]iemel I/-/ifri li g[adhom kemm [ar;u mill-Eurostat juru li madwar l-Ewropa l-qg[ad f’Novembru li g[adda kompla ji]died u tela’ g[al 10.3 fil-mija, rata aktar g[olja milli kienet sena qabel. Din tfisser 24 miljun ru[ fis-27 pajji] tal-UE. Din ir-rata maqsuma fuq etajiet differenti tfisser li huma ]-]g[a]ag[ l-aktar li qed ibatu mill-qg[ad g[oli f’[afna pajji]i. B[ala medja fl-Ewropa, 22 fil-mija ta]]g[a]ag[ qed ifittxu x-xog[ol, kwa]i kwart.

Jekk tara l-lista tal-pajji]i tal-UE u l-qg[ad li qed ibatu,

timpressjona ru[ek bi w[ud minnhom u tirrealizza kemm hu importanti li pajji] ikollu l-finanzi pubbli/i fis-sod. Lag[ar rati tal-qg[ad fl-Ewropa qeg[din fil-pajji]i li lgvernijiet tag[hom nefqu, issussidjaw u berbqu kemm fel[u u issa waslu l-kontijiet u l-[addiema tag[hom qed ibatu l-konsegwenzi.

Spanja g[andha l-og[la qg[ad fl-Ewropa bi 23 fil-mija u rata ta’ qg[ad tal-biki ta’ 49 fil-mija fost i]-]g[a]ag[.

Imbag[ad hemm il-Gre/ja, l-Irlanda u l-Portugall, l-istess pajji]i li nisimg[u l-[in kollu dwar l-istat ta’ falliment tag[hom. B’rati g[oljin ta’ qg[ad hemm ukoll ilLitwanja, il-Latvja, is-Slovakkja, l-Estonja, il-Bel;ju, lUngerija, il-Polonja u Franza. Hemm ukoll rati impressjonanti ta’ qg[ad fost i]-]g[a]ag[ fl-Italja, fisSlovakkja, fil-Portugall, fil-Polonja, fl-Ungerija u filBel;ju.

Il-premju tal-prudenza g[al ftit pajji]i bil-g[aqal In-na[a l-o[ra tal-lista hemm ftit pajji]i b’qg[ad

tassew baxx u li [afna ekonomisti jargumentaw li filfatt hu full employment. L-anqas rata ta’ qg[ad fl-UE hi fl-Awstrija fejn hemm erbg[a fil-mija biss ifittxu xxog[ol. Imbag[ad hemm il-Lussemburgu, l-Olanda u l-:ermanja. Dawn huma pajji]i sodi u prudenti li ma jissussidjawx kulma jaraw u l-flus pubbli/i jonfquhom bir-reqqa f’investiment so/jali, edukattiv, ambjentali u infrastrutturali. Huma l-pajji]i li s-swieq jafdaw u huma AAA-rated. Immedjatament warajhom hemm Malta bil-[ames l-anqas rata ta’ nies ifittxu x-xog[ol fost is-27 pajji] tal-Unjoni. Dan hu /-/ertifikat bil-fatti u bi/-/ifri ma[ru;in mill-Eurostat, li juru lil Malta flaqwa livell ta’ andament ekonomiku mal-pajji]i li meta wie[ed jisma’ l-lista tag[hom ikun qed jisma’ llista tal-pajji]i l-aktar sodi fl-Ewropa.

Ix-xog[ol hu nies u familji Hawn min f’Malta jipprova ja[bi dak li qed ji;ri barra u jibqa’ jinsisti li l-Gvern g[andu jonfoq u jberbaq u jissussidja qisu g[ada ma jasalx u qisu ddinja qieg[da fis-seba’ snin tax-xebg[a. Dik hi lpolitika tat-tfal li ta[seb li n-nies ma jafux x’qed ji;ri fid-dinja u f’pajji]i li fil-fatt huma qrib tag[na b[allGre/ja, l-Italja u Spanja. Il-politika tal-g[aqal ta[dem bil-kontra: tfiehem lin-nies li l-g[aqal u l-investiment jag[tu l-premju lill-ftit li j[addmuhom – il-premju ta’ ekonomija li tikber minkejja d-diffikultajiet u l-kejl ewlieni tax-xog[ol b’sa[[tu. U dan mhux /ifra. Ixxog[ol hu nies tal-familja li ma jistennew xejn jaqa’ mis-sema imma ja[dmu u jistinkaw biex g[ada jkun a[jar mill-biera[ g[alihom u g[all-familja tag[hom.

Dik hi l-ba]i tal-g[aqal tal-Gvern Nazzjonalista riflessa fis-so/jetà u fil-familji Maltin.

Opportuni]mu skifu] G[aliex dan it-titlu? G[ax dak li g[amel Joseph Muscat u l-Partit Laburista hekk kif faqqg[et il-kri]i li ;ab idDeputat Parlamentari Nazzjonalista Franco Debono mhu xejn [lief opportuni]mu li juri l-kilba tag[hom g[allpoter u ng[id li dan hu opportuni]mu skifu], g[ax hu tassew di]gustanti.

L-Ispeaker tal-Kamra tah ittwe;iba li kienet tixraq, g[ax id-di/enza kienet titlob li jing[ata spazju biex jekk laffarijiet jistg[u jirran;aw, dan ise[[ ming[ajr ebda pressjoni ]ejda fuq minn qajjem din il-kri]i.

Il-[afna kliem sabi[ li ju]a Joseph Muscat f’okka]jonijiet nazzjonali, b[al waqt il-festi tal-Milied ma jsibu l-ebda pratti/ità meta jasal ilmument tal-prova. L-interess nazzjonali g[al Muscat hu b[al bi//a lastiku.

Il-kura;; ta’ Gonzi Rajna dan l-istess atte;;jament waqt l-eqqel kri]i fil-Libja. Kien qieg[ed l-interess tal-partit tieg[u lewwel. Il-fatti wrew li l-

kura;; li kien wera Lawrence Gonzi meta kien qara s-sinjali b’mod /ar fil-bidu tal-gwerra /ivili, mhux biss ;ie msarraf fil-libertà tal-poplu Libjan,

i]da dak kollu li ppreveda Gonzi, se[[.

X’kellu jag[mel Joseph Muscat f’din il-kri]i? Seta’ [a toroq differenti. Seta’ [are; stqarrija fejn ta spjega li din il-kri]i kienet materja sensittiva li tinvolvi membru parlamentari u kien ikun jixraq li dan il-membru jing[ata l-[in u l-ispazju biex jirrisolvi l-problemi li g[andu.

Seta’ wkoll kiteb lill-Prim Ministru u tah il-kelma tieg[u li b[ala Kap tal-Oppo]izzjoni hu kien lest li ja[dem fuq programm limitat ta’ kooperazzjoni biex ikun hemm stabbiltà f’pajji]na sakemm ji;u esplorati t-toroq kollha li setg[u jwasslu g[al xi soluzzjoni. Minn dan kollu

X’sar minnha l-weg[da li gvern Laburista jra[[as l-ilma u l-elettriku^

minn Salvu FELICE PACE sfelicep@go.net.mt

Joseph Muscat. Nhar it-Tnejn f’laqg[a mal-;urnalisti u malkorpi kostitwiti, Muscat g[amel enfasi kbira fuq is-

L-interess nazzjonali g[al Muscat hu b[al bi//a lastiku Muscat m’g[amel xejn.

Minflok, kiteb lill-Ispeaker u talab li l-Parlament jiltaqa’ b’mod ur;enti nhar it-Tnejn li g[adda minflok nhar l-Erbg[a 18 ta’ Jannar.

Il-qag[da ekonomika Hemm pa;na o[ra talopportuni]mu skifu] ta’

sitwazzjoni ekonomika li qed tiffa//ja l-Ewropa din is-sena u li gvern Laburista jista’ jkun kostrett li jie[u de/i]jonijiet mhux popolari.

X’sar minnha l-weg[da li gvern Laburista jra[[as l-ilma u l-elettriku? X’sar minnhom il-weg[di ta’ sussidji ’l hemm u ’l hawn? U issa m’g[adux

tort ta’ Gonzi li hawn kri]i finan]jarja? Tkellem ukoll dwar li l-ewwel skop taloppo]izzjoni kienet listabbiltà. Jekk dan hu minnu, allura g[ala dik l-ittra lillIspeaker? Kull min g[andu ftit sens jaf li kull bidla ta’ gvern i;;ib mag[ha perijodu ta’ instabbiltà u f’waqt meta fl-Ewropa hemm kri]i li qatt ma kellna b[ala, hemm b]onn ta’ stabbiltà li ti;i biss bi gvern b’esperjenza li rnexxielu j]omm lil pajji]na b’rati ta’ xog[ol g[olja [afna, b’rati tajba ta’ investimenti barranin u bl-edukazzjoni, issa[[a u l-ambjent mexjin ’il quddiem.

Dan apparti li fl-a[[ar ba;it rajna mi]uri li jpattu sewwa g[all-g[oli tal-[ajja, ]iedet fi/-children’s allowance, ]idiet fil-pensjonijiet g[al dawk ‘il fuq minn tmenin sena, tne[[ija tal-li/enzja tatTV u [afna mi]uri so/jali o[rajn.

L-opportuni]mu ta’ Muscat Muscat wera l-

opportuni]mu tieg[u wkoll

meta ried li Gonzi jie[u t-triq li kien [a Alfred Sant fl-1998.

Wera l-immaturità tieg[u. Ilgvern ta’ Sant kien gvern fallut minn soluzzjonijiet tajbin, g[ax kien farrak issistema tal-[las tat-taxxi u kien g[olla d-dawl u l-ilma meta l-prezz ta]-]ejt kien 12il lira l-barmil. Il-gvern ta’ Gonzi, gvern su//ess, g[ax iddefenda lil Malta mitterremoti qawwija li kissru ekonomiji ferm akbar minn tag[na.

Mhux ta’ b’xejn li qed niltaqa’ ma’ diversi persuni li g[amlu l-kalkoli tag[hom u di;à determinati jivvutaw PN ti;i meta ti;i l-elezzjoni, g[ax fi ]mien ta’ maltemp mhux ]mien li nippruvaw xi [add ;did, bla esperjenza, meta nafu li Gonzi u t-tim tieg[u bid-difetti kollha tag[hom g[addew mill-akbar e]ami, kif juru r-ri]ultati ekonomi/i mqabbla ma’ pajji]i o[rajn flUE. Malta g[andha b]onn lil Gonzi, kif smajt jg[idu diversi votanti li sal-biera[ kienu lesti li fl-elezzjoni li ;ejja ma jivvutax.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

10 Opinjoni#Ittri

. .

BHAC-CIRASA...

Is-sewwa

Jien in;ib il-voti g[ax no[ro; mal-Partit Nazzjonalista. Dawk il-voti mhumiex tieg[i. Dawk talpartit. Fil-partit g[andek dritt u dover li titkellem.

Tikkritika. Ma taqbilx. Jien dejjem hekk g[amilt. Qatt ma kont soft toy. Fejn ma qbiltx semmajt le[ni.

Niddiskutu. In[abbtu largumenti. Imma mbag[ad nidde/iedu. U dik idde/i]joni torbot.

G[alhekk bqajt na[dem fil-Partit Nazzjonalista.

G[ax dejjem sibt il-libertà kollha li nsemma’ le[ni.

Ming[ajr bi]a’. Imma mbag[ad, fil-politika jrid ikollok il-pa/enzja. Ma tistax tippretendi li dejjem tg[addi tieg[ek. Alla[ares.

Anqas li jsir kollox f’[akka t’g[ajn.

Impossibbli.

L-umiltà hija l-akbar don li jista’ jag[tik il-Mulej. Li tifhem li int qieg[ed hemm biex tg[in. Qieg[ed hemm g[al [addie[or. Mhux g[alija. Jien g[amilt [mistax-il sena backbencher. Tajt sehmi u [dimt kemm meta kont Deputat, kif ukoll meta kont Whip. U issa b[ala Segretarju Parlamentari.

Dan il-partit minn dejjem kien ispirat missewwa. Fl-aktar mumenti mudlama, kien is-sewwa li mexxiena. A[na fis-sewwa nemmnu. Bis-sewwa nimxu. Bis-sewwa nirb[u.

Kura;; [bieb.

James

Kont mistieden g[and James. Biex niftiehmu, ta’ James Confectionery. Ilkumpanija kienet e//ellenti. Il-mara ta’ James, Michelle, mara simpatika [afna. Ommha :or;a, mara ta’ madwar 67 sena.

Imma ma tidhirhomx.

Mara bie]la u d[ulija [afna. G[adha tqum qabel

minn Mario GALEA

il-[amsa ta’ filg[odu.

Ta[dem il-;urnata kollha.

U tmur torqod biss qrib nofsillejl. Kien hemm ukoll Alex Mercieca u martu Rita. Binthom Priscilla ma’ ]ew;ha Karl. Familja o[ra [bieb tieg[i. Li ili nafhom ]mien twil. Kien hemm ukoll it-tfal ta’ James u ta’ Priscilla. Insomma, konna kumpanija mill-isba[.

Sajjar James. L-ikel kien e//ellenti. Insomma, lejla mill-isba[.

Problema wa[da. Kelli b]onn nu]a t-toilet. Qabel d[alt qaluli biex nistenna.

Ftit wara nara lil Michelle ta’ James ;ejja b’barmil ilma. “G[ax ;ol-kamra talbanju m’g[andniex ilma.”

Temminha din? James, ;ol-kamra tal-banju tieg[u g[adu ju]a l-barmil. Listess b[al ]mien in-nanna Mari.

Trid tara biex temmen.

Ta’ Flusu

Mort g[and Lollie Saliba

‘Ta’ Flusu’. Doris, il-mara tieg[u offrietli drink.

Alko[ol ili sena ma nixrob. Minflok, skoprejt il-gost tat-te. Tazza te tin]el g[asel. Tlabtha te.

G[amlitli. :abitli t-te.

Tlabtha ftit [alib. “Sku]ani imma [alib m’g[andix,” we;bitni Doris. Kelli nitqanna bit-te bil-lumi.

Ta’ Flusu, u mank pakkett [alib.

L-g[oti tad-demm m’g[andux vaganzi.

Ag[ti d-demm illum

Asso/jazzjoni Azzjonisti Minoritarji Maltin Wara l-mi]erja ta’ dividends li ng[ataw lillazzjonisti waqt il-Laqg[a :enerali Annwali tal-BOV numru ta’ azzjonisti bdew jiltaqg[u biex jiffurmaw asso/jazzjoni li t[ares linteressi tal-azzjonisti ]]g[ar, li [afna drabi kienu qed ji;u injorati. Dawn [assew il-[tie;a li jiffurmaw grupp biex jag[mlu pressjoni fuq l-amministrazzjoni talbanek, g[ax l-ilmenti li kienu qeg[din jag[mlu ma kinux qed ji;u kkalkulati. Lazzjonisti j[ossu li l-ilmenti tag[hom g[andhom ji;u mismug[a u jkunu infurmati

bil-qag[da finanzjarja s-sena kollha u mhux biss fil-Laqg[a :enerali Annwali jew b’xi ittra indirizzata darba fis-sena lill-azzjonisti.

Fi swieq ]viluppati, lazzjonisti huma rappre]entati minn asso/jazzjonijiet.

G[aldaqstant l-azzjonist Malti g[andu jkollu min jirrappre]entah ukoll.

G[aldaqstant ;iet iffurmata lAsso/jazzjoni Azzjonisti Minoritarji Maltin.

Is-s[ubija f’din lasso/jazzjoni tkun miftu[a g[al dawk kollha li jkollhom ishma f’kumpaniji re;istrati fil-Bor]a ta’ Malta. L-

asso/jazzjoni ma tag[tix pariri finanzjarji i]da tag[mel laqg[at biex tinforma lillmembri bis-sitwazzjonijiet ;enerali li /erti kumpaniji jkunu jinsabu fihom. Illum filwaqt li d-diretturi u t-top managers qed jing[ataw salarji u perka//i o[ra fenomenali, l-azzjonisti qed jing[ataw il-karawett u flistess [in jaraw l-investimenti tag[hom dejjem jitnaqqru.

Min hu interessat jista’ jikkuntattja l-asso/jazzjoni fuq dan l-indirizz elettroniku: ssa.malta@yahoo.com.

Frans Buhagiar

{al Safi

Tlifna attri/i u [abiba – Monica Bonello (1961-2011) Kienet a[bar xokkanti li [adna fi ]mien il-festi talMilied. Mhux g[ax ma konniex nafu li Monica Bonello - attri/i li kellha lparti ta’ Doris f’Rubini, li kien jintwera fuq NET Television kull nhar ta’ Tnejn bejn Jannar u :unju 2011kienet marida b’marda terminali, i]da g[ax kollha kemm a[na konna nafuha b[ala persuna li kienet ti;;ieled g[all-[ajja. Mara b’rieda qawwija li tibqa’ tg[ix.

Niftakar meta da[let lewwel darba g[all-audition, impressjonat lil kul[add bittalent tag[ha. Kienet brava, brava [afna. Parti kienet tqaxxarha. Kif g[ednielha li kienet [adet il-parti ta’ Doris, bla ma ridna ner;g[u narawha g[al audition o[ra g[ax [adna de/i]joni millewwel fuqha, tatna tbissima li xeg[let il-kamra kollha.

Tbissima li llum il-;urnata nitlef [afna... Qaltilna li kienet marida u li kien se jkollha objettiv i]jed g[al xiex ti;;ieled iktar g[al sa[[itha. I]da wrietna kemm hi prezzju]a l-[ajja. Urietna kemm kienet t[ares lejn ilpo]ittiv u spi//ajna kollha kemm a[na nibku blemozzjonijiet li nissel fina lkliem li qaltilna.

Monica kienet bastun fuq is-sett. Tferra[ lil kul[add, tnissel tbissima fuq fomm kul[add, tinkora;;ixxi lillatturi kollha, tg[in fejn ikun hemm b]onn u tag[ti i]jed minn kul[add fil-parti li kienet qieg[da ta[dem.

Dakinhar tas-27 ta’ Di/embru 2011, meta smajna li Monica kienet [allietna, [assejt li tlifna [abiba, ;ojjell u attri/i bravissma.

G[alkemm kienet qieg[da ti;;ieled mal-kundizzjoni ta’ sa[[itha, qatt ma smajna l-

Monica Bonello fil-parti ta’ Doris, fis-sensiela Rubini. Jidhru mag[ha l-atturi Andrei Grech u Ray Darmanin

kelma ‘uff’ jew inkella ‘a[[‘.

Kienet tag[mel minn kollox biex ti//ajta u tidher normali.

M’jien se ninsa qatt dakinhar li Monica ;iet G[awdex g[ax kont se nie[u l-G[arb Cultural Award.

Kont naf li Monica ma tantx kienet tifla[ i]da rajtha hemm bit-tbissima unika tag[ha.

Nixtieq mill-qieg[ ta’ qalbi nag[ti kura;; lill-qraba tag[ha u lill-[bieb. Naf li g[andhom an;lu qed i[ares lejhom minn hemm

fuq…an;lu sabi[ minn barra u minn ;ewwa li [alla impatt qawwi fostna kollha…impatt qawwi fost il-cast u l-crew ta’ Rubini…an;lu bl-isem ta’ Monica.

Monica Bonello...attri/i li se tibqa’ tissemma fl-istorja tat-teatru u t-televi]joni.

Attri/i b’qalb tad-deheb li ssieltet g[al [ajjitha sala[[ar.

Sharon Calleja

Producer#Attri/i#Direttri/i D3Masque Media Entertainment Ltd

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 11 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-ITALJA L-UNJONI EWROPEA

Id-Danimarka se ta[dem lejn l-istabbiltà Id-Danimarka assumiet ilPresidenza tal-UE fejn insistiet dwar l-importanza ta’ Ewropa mag[quda u waqt li be[siebha tu]a s-sitt xhur li ;ejjin biex tnaqqas id-differenzi tar-Renju Unit mal-pajji]i membri l-o[ra rigward il-kri]i tad-dejn fizzona ewro.

B[ala wa[da mill-g[axar stati membri li ma sse[bux fl-ewro, id-Danimarka qed tiffa//ja l-isfida diffi/li li tikkontrolla kri]i tad-dejn li ilha effettiva g[al sentejn – u minkejja li ma tifformax parti mill-entitajiet ewlenin li jie[du d-de/i]jonijiet li jaffettwaw liz-zona.

Intant, wa[da mill-ewwel prijoritajiet se tkun l-introduzzjoni ta’ compact fiskali (trattat) g[all-impo]izzjoni tar-regoli aktar stretti fuq ilba;it g[all-istati taz-zona ewro u l-pajji]i li jiffirmaw g[alih.

Fl-a[[ar summit tal-UE ( fid-9 ta’ Di/embru) l-pajji]i kollha tal-UE – ble//ezzjoni tar-Renju Unit – kienu sostnew ir-rieda li jissie[bu f’dan it-trattat.

U waqt li d-Danimarka trid tippjana l-a;enda talUE g[ax-xhur li ;ejjin, Nicolai Wammen, b[ala lMinistru (Dani]) inkarigat mill-Affarijiet Ewropej g[amilha /ara li ‘l-familja

tal-UE hi wa[da ta’ 27 pajji] (bir-Renju Unit inklu]) u xejn anqas’.

Wammen spjega li kapa/i jirrealizzaw ‘il-missjoni’ bin-negozjati sin/ieri u meta pajji]u jrid imexxi Presidenza (tal-UE) kompetenti u responsabbli.

Min-na[a tag[ha, il-Prim Ministru tad-Danimarka Helle Thorning-Schmidt qalet li d-Danimarka g[andha tipprovdi ‘pont g[all-istabbiltà’, fost indikazzjonijiet li pajji]ha g[andu ja[dem mill-qrib mar-Renju Unit biex jara jistax inaqqas mid-di]gwid bejn Londra u l-Istati talUnjoni.

Thorning-Schmidt, li tkellmet ilbiera[ f’Kopenhagen, wieg[det li pajji]ha se jag[mel li jista’ biex jo[ro; l-Ewropa millkri]i u meta d-Danimarka anki se jkollha ;;ieg[el stati o[rajn tal-UE biex jiffirmaw g[all-compact fiskali.

L-ekonomija tadDanimarka tiddependi [afna fuq l-istabbiltà taz-zona ewro ladarba 65 fil-mija talesportazzjoni tag[ha hi diretta g[all-Ewropa. Intant, it-Tmexxija f’Kopen[agen f’dawn is-sitt xhur iridu jikkon/entraw ukoll fuq ilpolitika tal-UE rigward lambjent u l-ener;ija.

IL-LIBJA

Lejn il-;uri ta’ Saif L-awtoritajiet Libjani qed jistennew li l-Qorti Kriminali Internazzjonali taqbel biex Saif al-Islam, l-aktar iben prominenti tal-eks dittatur Muammar Gaddafi, jg[addi ;uri l-Libja – u fejn jista’ jispi//a kundannat g[all-mewt.

Il-Qorti bba]ata f’The Hague [ar;et mandat g[all-arrest ta’ Saif wara li prosekuturi akku]aw lilu u elementi o[ra tarre;im ta’ Gaddafi dwar sehem fil-qtil ta’ dimostranti waqt irrewwixta li fet[et pa;na ;dida g[al-Libja.

Il-Ministru tal-:ustizzja Libjan Ali Humaida Ashour qal li l-Qorti issa a//ettat fi prin/ipju t-talba mill-awtoritajiet Libjani [alli jippro/essaw lil Saif u meta mistennija ‘de/i]joni finali’ fi kwistjoni ta’ ;img[at.

Monti jittama fl-i]vilupp wara l-patt fiskali Il-Prim Ministru Taljan Mario Monti qed jittama fi ftehim mill-aktar fis dwar ittrattat (compact) tal-Unjoni Ewropea li jsa[[a[ il-kontrolli fuq il-ba;it g[all-pajji]i u li jippermetti biex l-Unjoni tikkon/entra fuq il-mi]uri li jistimolaw l-ekonomija.

Meta lbiera[ kellem lillkamra t’isfel tal-Parlament Taljan Monti qal li l-Italja hi kontra l-introduzzjoni ta’ mi]uri li ‘jxekklu aktar’ ilba;it minbarra li topponi g[al sanzjonijiet ‘addizzjonali’ minn dawk miftehmin fil-patt.

I]da l-PM Taljan insista blimportanza li l-ba;it ta’ pajji] jitmexxa b’mod iddixxiplinat ‘ u meta l-konferma ta’ dan g[andha tkun daqstant ie[or importanti.’

Bl-Italja qed tapplika lmi]uri g[all-kontroll tal-ba;it,

Mario Monti (Reuters)

Monti beda j[ares anki lejn i]]mien meta l-pajji] – u l-Istati l-o[ra tal-UE – jistg[u jimxu ’l quddiem u jinvestu aktar ener;ija politika fl-i]vilupp ming[ajr ma jinjoraw l-

impenn g[ad-dixxiplina.

Monti kompla jg[id li lpajji]i li dde/idew li ma jisse[bux fl-ewro jistg[u wkoll iservu ta’ stimolu g[allekonomija Ewropea.

U b’referenza g[ar-Renju Unit u l-Polonja, l-PM Taljan qal li filwaqt li l-[idma kompliet mal-:ermanja, Franza u l-bqija taz-zona ewro, ‘dawn i]-]ew; pajji]i kbar – minkejja li mhumiex imsie[ba filmunita — g[andhom vi]joni ta’ ]vilupp marbuta mal-kompetittività u d-diversità tasswieq li hi utli g[alihom, g[all-Italja u g[all-ekonomija Ewropea.’

Illum l-Italja g[andha dejn ekwivalenti g[al aktar minn 110 fil-mija tal-prodott nazzjonali u bl-img[ax fuq l-ispejje] fl-a[[ar ;img[at javvi/ina livelli insostenibbli.

L-UNGERIJA

Flessibbiltà biex tikseb l-g[ajnuna Il-Prim Ministru Ungeri] Viktor Orban qal li l-Gvern tieg[u hu dispost biex jibdel il-politika bl-iskop li ja//erta minn ftehim ;did dwar finanzjament mal-istituzzjonijiet internazzjonali u li hu ekwivalenti g[al multibiljuni ta’ ewro.

Intant Orban qed jinsisti biex l-Unjoni Ewropea u l-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) jid[lu g[an-negozjati ‘bl-argumenti u mhux bil-fehmiet politi/i’ – bl-Ungerija tinsab iddisprata biex ma tibqax ‘mag[luqa barra’ mis-swieq internazzjonali.

Il-pressjoni kibret fuq Orban [alli jirtira politika meqjusa b[ala mhix ortodossa u bilKummissjoni Ewropea twissi l-Ungerija dwar il-possibbiltà ta’ azzjoni legali f’ka] li din ma tibdilx li;ijiet kontroversajli li fost o[rajn jistg[u jheddu l-indipendenza tal-bank /entrali f’Budapest.

L-a;enziji tal-credit ratings f’dawn il-jiem naqqsu l-valur tad-dejn Ungeri] g[al-livell ta’ junk u bl-a[[ar ]viluppi jiswew ukoll ta’ dannu kbir g[all-florint.

IS-SIRJA

Komplew l-intoppi g[al-Lega G[arbija Osservaturi tal-Lega G[arbija x’aktarx li telqu misSirja jew jinsabu qrib li jitilqu min[abba li r-re;im talPresident Bashar al-Assad kompla xorta bl-offensiva vjolenti fuq is-Sirjani li jridu demokrazija u bidla fittmexxija. {afna mill-osservaturi mhumiex jo[or;u fiz-zoni problemati/i mindu xi kollegi ndarbu ta[t idejn in-nies ta’ Assad fil-port ta’ Latakja.

U waqt li l-Lega kienet qed ta[dem fuq il-mi]uri ;odda tas-sigurtà ‘bi ftehim malawtoritajiet Sirjani’, lOppo]izzjoni fis-Sirja qalet li din il-missjoni serviet biss biex Assad ‘jing[ata aktar ]mien biex ikisser il-protesti’.

L-osservaturi da[lu fis-Sirja fis-26 ta’ Di/embru biex jaraw jekk ir-re;im ta’ Assad hux jirrispetta l-kriterji talpjan tal-Lega G[arbija g[allpa/i.

Sadattant, rapporti o[ra qalu li diversi mijiet ta’ attivisti Sirjani u barranin – membri ta’ konvoj indipendenti – ma t[allewx jid[lu s-Sirja biex iwasslu provvisti tal-g[ajnuna.

L-a[[ar rapporti qalu li lattivisti kienu qed i[ejju azzjoni ta’ sit-in simboliku f’art tat-Turkija qrib il-fruntiera mas-Sirja u waqt li insistew ‘bid-dritt li jaqsmu [alli juru lid-dinja dak kollu li qed ise[[ b[alissa.’

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra IL-KRI}I FIZ-ZONA EWRO

Irkanti tad-djun po]ittivi i]da l-isfidi ma jonqsux Il-prezz tal-fuel hu fattur ewlieni g[all-fatt li l-:ermanja g[andha inflazzjoni og[la mil-limitu stabbilit g[az-zona ewro

IL-:ERMANJA

L-og[la inflazzjoni mill-2008 min[abba l-ispinta fil-prezz tal-ener;ija Ir-rata tal-inflazzjoni fil-:ermanja g[as-sena li g[addiet kienet ta’ 2.3 fil-mija; ji;ifieri l-og[la /ifra annwali mill2008 meta l-inflazzjoni kienet ta’ 2.6 fil-mija.

Din ix-xejra – konfermata mill-istatistika uffi/jali ta’ Destatis – hi dovuta l-aktar g[all-ispinta fil-prezz talener;ija. Fil-fatt, li kieku wie[ed kellu jeskludi dan ilfattur, l-inflazzjoni tal-pajji] partikulari kienet tkun stabbilita biss mal-1.3 fil-mija.

Il-:ermanja kellha inflazzjoni ta’ 0.4 fil-mija fl-2009 u ta’ 1.1 fil-mija fl-2010; bir-rata re;istrata s-sena l-o[ra tfisser li l-pajji] qabe] il-limitu tal-inflazzjoni fiz-zona ewro (kif stabbilit mill-Bank ?entrali Ewropew) li jibqa’ ta[t it-tnejn fil-mija.

Il-prezz tal-ener;ija – li fost o[rajn jie[u kont il-fuel g[all-vetturi – ]died b’g[axra fil-mija fil-:ermanja matul l-2011. Sadattant, il-prezzijiet tal-fuel g[all-vetturi u ta]]ejt g[al tag[mir li ji;;enera s-s[ana ]diedu bi kwa]i erbatax fil-mija wa[edhom matul is-sena li g[adha kemm spi//at.

Spanja u l-Italja g[addew mill-ewwel e]ami diffi/li tas-sena wara li rnexxew irkanti fuq id-djun rispettivi li se jnaqqsulhom ir-rati talimg[ax.

Madankollu, l-analisti qalu li l-Gvernijiet taz-zona ewro xorta jridu jibqg[u ta[t ‘osservazzjoni stretta’ waqt li jiddubitaw kemm il-banek domesti/i huma lesti li jibqg[u j]ommu d-djun talGvernijiet fuq ]mien medju u aktar.

G[aldaqstant, u minkejja lmessa;; po]ittiv li [are; mill-irkanti, is-swieq finanzjarji xorta qed jesi;u g[al inizjattivi de/i]ivi lejn it-tmiem tal-kri]i ‘u li jorbtu l-pajji]i kollha taz-zona ewro’.

Spanja g[ad fadlilha l-isfidi kbar fejn te[tie; tilqa’ l-miri tal-i]bilan/ wara li fl-2011 naqset mit-tragwardi u meta l-ekonomija tag[ha g[erqet f’ri/essjoni.

U g[alkemm l-esperti jqisu l-[te;iet finanzjarji ta’ Spanja b[ala anqas problemati/i minn tal-Italja, il-po]izzjoni tal-Ispanjoli tibqa’ aktar

prekarja minn ta’ sena ilu ladarba wie[ed jikkalkula li]bilan/ u l-pronostiku negattiv g[all-ekonomija.

L-amministrazzjoni ;dida Spanjola, ta[t it-tmexxija talPrim Ministru Mariano Rajoy, di;à bassret li li]bilan/ li [alla l-Gvern So/jalista pre/edenti ta’ Josè Luis Rodriguez Zapatero (li kien tilef l-elezzjonijiet ta’ Novembru) g[andu jkun bilwisq og[la milli mistenni u madwar it-tmienja fil-mija tal-Prodott Gross Domestiku (GDP).

Sadattant, it-Te]or ta’ Spanja lbiera[ i;;enera g[axar biljun ewro millirkant ta’ tliet bonds fuq isself – bl-Italja wkoll to[or; tajjeb minn irkant fejn [allset anqas mill-ammonti ta’ xahar ilu biex tbig[ il-bonds g[al sena.

L-irkanti anki kellhom effett po]ittiv g[all-ewro, meta l-Italja llum tintrodu/i l-kampanja tal-2012 g[all[ru; tal-bonds (fuq is-self) fejn toffri sal-ekwivalenti ta’ 4.75 biljun ewro lillinvestitur.

Mill-banda l-o[ra, il-Vi/I Ministru tal-Finanzi Grieg Filippos Sachinidis qal li pajji]u jista’ je[tie; aktar fondi ming[and is-sie[ba Ewropej f’ka] li ma jkunx hemm bi]]ejjed kredituri privati li jiffirmaw g[al skema volontarja ta’ tpartit ta’ bonds bl-iskop li tonqos millmuntanja tad-dejn tal-Gre/ja.

Il-Prim Ministru tal-Gre/ja Lucas Papademos, il-Ministru tal-Finanzi tieg[u Evangelos Venizelos u rappre]entanti o[ra tal-Gvern ilbiera[ (f’Ateni) iddiskutew it-tpartit tal-bonds ma’ Charles Dallara, li jmexxi l-grupp li jirrappre]enta l-banek tas-settur privat u jidhru se jikkonkludu dalwaqt it-ta[ditiet fuq dan l-aspett li ilhom i;ebbdu x-xhur.

Fil-fatt, imkejjen infurmati qalu li g[andhom jaslu g[al ftehim ‘fi kwistjoni ta’ jiem’ u b’hekk iwittu t-triq g[al ]jara fil-Gre/ja mill-ispetturi tal-istituzzjonijiet li jsellfu lfondi ta’ emer;enza u li qed jiffinalizzaw id-dettalji tattieni bailout lill-pajji] partikulari li hu ekwivalenti g[al 130 biljun ewro.

IR-RENJU UNIT

Bank ewlieni jkompli bi programm estensiv ta’ sensji lill-[addiema Ir-Royal Bank of Scotland (RBS) ikkonferma pjani li jag[ti s-sensji lil madwar 3,500 [addiem u li fil-parti kbira jridu jsiru effettivi qabel la[[ar tas-sena.

It-tnaqqis qed isir b[ala parti minn skema g[all-organizzazzjoni mill-;did ta’ dan il-bank g[all-investimenti, bir-riformi jridu ‘jinqasmu’ bejn l-uffi//ji tal-RBS ;ewwa r-Renju Unit u dawk internazzjonali.

Qabel t[abbru dawn is-sensji, l-RBS kien di;à kkonferma pjani biex ‘jispi//aw’ mal-elfejn membru ie[or tal-istaff u meta l-bank inkwistjoni f’dawn is-sentejn ke//a xejn anqas

minn 30,000 impjegat (22,000 minnhom firRenju Unit). L-RBS – li jipprovdi s-servizzi lill-klijenti kbar u li jinkludu entitajiet bankarji o[ra g[all-investimenti – qed ja[seb biex ’il quddiem jaqsam il-funzjoni tal-wholesale banking fi ‘swieq’ u ‘divi]jonijiet bankarji internazzjonali’ li ja[dmu b[ala elementi separati.

Dan anki jfisser li se jing[ataw is-sensji madwar 950 [addiem mal-Ulster Bank, sussidjarja tal-RBS u ta[t skema li tesi;i ttke//ija ta’ sitt mija mill-ferg[at tal-Irlanda u bit-350 sensja l-o[ra jridu jsiru fl-Irlanda ta’ Fuq.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13 IR-RENJU UNIT

Kumpaniji ewlenin tal-mer/a jag[mlu l-kontijiet ta’ Milied di]astru] Il-kumpanija Tesco – sa ftit ilu fost l-aktar entitajiet tal-mer/a li kienu qed jag[mlu qlig[ fuq ba]i konsistenti – [ar;et lewwel twissija, jew kif inhi mag[rufa a[jar, profit warning, li allarmat lisswieq, tant li naqas immedjatament il-valur tal-ishma fil-[wienet fir-Renju Unit.

Dan fost inkwiet li Tesco, b[ala t-tielet l-akbar intrapri]a globali f’dan issettur, g[andha twettaq the]]i]a s[i[a fil-prezzijiet biex tipprova tirkupra millaktar ‘Milied di]astru]’ (fejn jid[ol bejg[) g[al g[exieren ta’ snin.

Phil Clarke, il-Kap E]ekuttiv ta’ Tesco, sostna li l-qlig[ mill-kummer/ g[all-2012-2013 g[andu jkun ‘negli;ibbli’ u dan minkejja li qabel kienu qed jittamaw f’]ieda ekwivalenti g[al g[axra filmija fuq i/-/ifri attwali.

F’dan i]-]mien diffi/li lkumpanija Tesco investiet mijiet ta’ miljuni ta’ liri Sterlini biex tnaqqas millprezzijiet, tespandi nnegozju online u ttejjeb isservizzi lill-klijenti. Intant, l-analisti jistennew tnaqqis fil-kapa/ità tal-industrija biex ti;;enera l-qlig[ peress li din hi l-ewwel darba li Tesco dde/idiet li tni]]el

daqshekk il-mar;ni talqlig[ u b’sens volontarju.

L-ishma f’Tesco ni]lu b’massimu ta’ sittax filmija u g[all-aktar livell baxx g[al 33 xahar. Ilvalur tal-ishma talkumpaniji rivali J Sainsbury u Wm Morrison waqg[u b’aktar minn [amsa fil-mija.

It-twissija minn Tesco [ar;et ukoll mal-istatistika attwali li tirrifletti tnaqqis fl-attività kummer/jali talistore groups fir-Renju Unit li jinkludu l-famu]i Argos, Halfords u Mothercare.

Is-sitwazzjoni tindika kemm il-Britanni/i qed jibqg[u lura milli jonfqu fuq l-affarijiet mhumiex essenzjali minbarra li tirrifletti x-xejriet fl-Ewropa fejn i]-]idiet fil-prezzijiet u l-programmi tal-awsterità li qed imexxu l-gvernijiet naqqsu mis-sa[[a tal-konsumatur li min-na[a tieg[u qed jinkwieta dwar irriperkussjonijiet tal-kri]i tad-dejn fiz-zona ewro.

Fil-fatt, rapporti millBel;ju qalu li l-entità talmer/a Delhaize se tissensja mal-5,000 [addiem wara li ma ntla[aqx it-tragward tal-bejg[ fis-suq lokali u flIstati Uniti (suq ewlieni ie[or) bejn Ottubru u Di/embru li g[adda.

Sitt miljun familja g[andhom flus imfaddlin g[al [amest ijiem biss Skont ri/erka ;dida, xejn anqas minn sitt miljun familja Britannika g[andhom isibuha impossibbli li jkomplu g[addejjin g[al aktar minn [amest ijiem kieku kellhom jispi//aw ming[ajr paga.

Din i/-/ifra tirrifletti l-livell baxx ‘allarmanti’ tal-flus imfaddlin fost il-Britanni/i. Ir-rapport ;did tal-bank First Direct iwissi li wa[da f’kull tliet familji g[andha anqas minn 250 lira Sterlina fi flus im;emmg[in u meqjusa b[ala ‘a//essibbli’.

Ir-rapport itenni li 250 lira Sterlina huma l-ekwivalenti ta’ tlett ijiem paga medja (kalkulata fix-xahar) li dda[[al familja tipika f’dan il-pajji]. U ladarba hu kkalkulat li l-familja tonfoq medja ta’ 1,536 lira Sterlina fix-xahar, l-indikazzjonijiet huma li l-250 lira g[andhom iservu biss g[al [amest ijiem.

Sadattant, l-istatistika turi wkoll li mal-g[oxrin fil-mija tal-familji Britanni/i m’g[andhom l-ebda flus imfaddlin u lpersuni ta’ bejn il-25 u l-34 sena huma l-anqas ippreparati g[al xi emer;enza finanzjarja.

Ir-ri]ultati inkwistjoni [ar;u minn anali]i li bba]at fuq aktar minn elf familja filwaqt li kelliema g[al First Direct jammettu li l-ist[arri; jindika li l-Britanni/i huma nieqsa mill-ippjanar xieraq fejn jid[lu [ti;iet finanzjarji.

Intant, ing[atat twissija /ara li f’din il-klima ta’ in/ertezza hu ferm importanti li l-familji fir-Renju Unit jie[du [sieb li jwarrbu somma flus ‘realistika’ [alli jilqg[u g[all-emer;enzi li jistg[u jfe;;u minn [in g[al ie[or.

Spikka wkoll il-parir biex il-familja, fejn hu possibbli, twarrab l-ekwivalenti ta’ tliet xhur salarju b[ala flus ‘imfaddlin u a//essibbli’ u li kapa/i jsostnuha jekk din tispi//a b’daharha mal-[ajt.

Ra;el jippo]a g[al ritratt ma;enb replika enormi tal-munita Drachma f’Ateni. Illum il-Gvern tal-Gre/ja qed isejja[ g[al aktar sagrifi//ji mill-poplu, li jinkludu tnaqqis fis-salarji, biex il-pajji] ikun jista’ jkompli jifforma parti miz-zona ewro minbarra li jevita sitwazzjoni fejn ma jla[[aqx mal-impenji fuq id-djun (Reuters)

IL-KRI}I FISKALI FIL-GRE?JA

Aktar ;enituri foqra qed jabbandunaw lil uliedhom /kejknin Il-kri]i finanzjarja tal-Gre/ja qed twassal g[al aktar sitwazzjonijiet iddisprati meta familji u ommijiet ming[ajr ra;el qed ‘i/edu’ lil uliedhom lil [addie[or – f’dan il-ka] persuni jew istituzzjonijiet li ja[sbu li jistg[u jag[tu trobbija ‘aktar xierqa’ lil uliedhom.

Illum ]diedu l-istejjer ta’ qsim il-qalb b[al dik talg[alliema ta’ klassi g[at-tfal /kejknin, f’Ateni, li sabet nota ming[and omm tg[idilha li ‘ma kinitx se ti;bor lil bintha ta’ erba’ snin g[ax ma kellhiex ilmezzi biex tmantniha’. Din littra partikulari kienet tag[laq b’talba biex jie[du [sieb lit-tifla sewwa.

Hemm imbag[ad il-qassisin Ortodossi li litteralment qed isibu t-tfal abbandunati fuq lg[atba ta’ /entri li jie[du [sieb il-b]onnijiet tal-foqra; inklu]i ]]g[a]ag[.

F’dawn il-jiem spikka wkoll il-ka] ta’ koppja b’]ew; trabi tewmin li qed jin]ammu l-isptar biex ikunu trattati g[all-malnutrizzjoni u li avvi/inat istitut karitatevoli biex ‘je[odhom f’idejh’ peress li l-mara – li

wkoll tbati minn din il-kundizzjoni – ma tistax taqdi l-funzjoni tag[ha b[ala omm.

Dawn il-ka]i jqanqlu lok g[al niket u t[assib f’pajji] mag[ruf g[ar-rabtiet sodi bejn il-familji u fejn mhux a//ettabbli li l;enituri jonqsu mir-responsabbiltajiet g[at-trobbija tat-tfal.

Madankollu l-kri]i kbira finanzjarja li ;abet taqlib so/jali storiku qed tirri]ulta wkoll f’/irkostanzi umani li ma kinux jitwemmnu ftit tas-snin ilu.

“F’din l-a[[ar sena kellna mijiet ta’ ka]i fejn il-;enituri tat-tfal avvi/inawna biex i[allu lil uliedhom mag[na g[ax m’g[andhomx il-flus jew ilmezzi biex irabbuhom,” jistqarr patri Ortodoss ]ag[]ug[ blisem ta’ Antonios.

U filwaqt li kien hemm ka]i ta’ dan it-tip anki qabel il-kri]i, il-qassisin u s-so/jetajiet ta’ fejda f’Ateni u bliet Griegi o[ra issa qed jirrikonoxxu problema akbar hekk kif it-tfal qed ji;u sempli/ement abbandunati.

Fil-Gre/ja tal-lum qed ji]diedu l-ommijiet fqar ming[ajr ra;el u li ma jistg[ux isibu x-xog[ol.

G[add sostanzjali minnhom iridu jiddependu fuq pakketti tal-ikel li tipprovdilhom ilKnisja Ortodossa g[all-g[ajxien.

Fil-passat, wa[da mill-istituzzjonijiet karitatevoli f’Ateni, SOS Children’s Villages, kienet tie[u [sieb lit-tfal li jisfaw vittma ta’ familji bi problemi tad-droga u l-alko[ol, i]da llum il-faqar jibqa’ l-fattur ewlieni li jwassal biex ja//ettaw aktar /kejknin.

Il-psikjatri jg[idu li f’/irkostanzi meta l-;enituri jidde/iedu li jafdaw lil uliedhom f’idejn l-istran;ieri – irrispettivament mis-sitwazzjoni diffi/li li jistg[u jkunu fiha – ittifel jew tifla j[ossuhom daqslikieku he]]ewlhom is-sisien tad-dinja tag[hom.

Il-messa;; hu li /-/kejknin ibatu minn din is-separazzjoni b[ala ‘att ta’ vjolenza’ g[ax ma jkunux jistg[u jifhmu r-ra;uni warajha. Fl-istess [in, u minkejja li wie[ed jista’ jipprovdilhom il-kenn u l-kura, l-akbar [tie;a tat-tfal tibqa’ dejjem l-im[abba tal-;enituri u s-sigurtà ta’ familja mag[quda.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra L-IRAN

Anki l-:appun impenjat g[as-sanzjonijiet

Suldati tal-Korea komunista ‘j;eddu l-impenn tal-lealtà’ lir-re;im fil-pjazza quddiem il-Palazz ta’ Kumsusan fi Pyongyang (Reuters)

IL-KOREA TA’ FUQ

Se jpo;;u l-katavru ta’ Kim Jong-il g[al wiri permanenti Ir-re;im fi Pyongyang [abbar li l-katavru tal-eks Mexxej Kim Jong-il se jkun espost g[all-pubbliku fi stat permanenti u ma;enb missieru Kim Il-sung – il-fundatur talIstat komunista — ;ewwa lPalazz ta’ Kumsusan.

Kim Jong-il miet b’attakk tal-qalb fis-17 ta’ Di/embru li g[adda u fl-età ta’ 69 sena waqt li fit-28 ta’ Di/embru kien sarlu funeral mill-aktar elaborat fil-kapitali ta’ dan il-

pajji]. Sadattant, ir-re;im komunista qed ja[seb biex jibni l-monumenti (torrijiet) ta’ tifkira ;odda g[al dan ilMexxej, bil-jum meta twieled Kim Jong-il – is-16 ta’ Frar – g[andu jkun i//elebrat millpajji] kollu b[ala ‘l-:urnata tal-Istilla Fiddiena’.

Rapporti mill-a;enzija tala[barijiet tal-Korea ta’ Fuq qalu li d-de/i]joni biex ilkatavru ta’ Kim Jong-il jibqa’ preservat ‘turi x-xewqa

unanima tal-Partit (Komunista) li l-eks Mexxej jibqa’ jing[ata l-og[la ;ie[ b[ala kap etern’.

Il-Palazz ta’ Kumsusan kien ir-residenza ta’ Kim Il-sung, il‘President etern’ tal-Korea ta’ Fuq qabel spi//a konvertit f’monument ewlieni ta’ tifkira nazzjonali wara mewtu.

Intant, il-mexxej eredi talKorea ta’ Fuq hu Kim Jongun, wie[ed minn ulied Kim Jong-il, u li g[ad g[andu biss 27 sena.

MJANMAR

Waqfien mill-;lied mar-ribelli Il-Gvern ta’ Mjanmar iffirma ftehim g[allwaqfien mill-;lied mar-ribelli Karen etni/i u bl-iskop li ’l quddiem jikkonkludu wie[ed mill-itwal konflitti tad-dinja li ilu fis-se[[ g[al dawn l-a[[ar 62 sena.

L-iffirmar hu parti mill-impenn tal-Gvern biex isolvi l-konflitti kollha mal-entitajiet separatisti, b’rappre]entanti tieg[u u delegazzjoni tal-Unjoni Nazzjonali tal-Karen jaqblu fi prin/ipju dwar il-punti pre]entati qabel iffirmaw ]ew; ftehim li jesi;u tmiem g[all-;lied (bejn il-militar u r-ribelli tal-

KNLA) u bidu ta’ djalogu g[al ftehim politiku.

Mill-1949 ’l hawn kien hemm sitt okka]jonijiet fejn it-tmexxija (il-:unta militari antika) ta’ Mjanmar iddiskutiet il-pa/i malKaren, i]da ma waslu qatt g[al ftehim permanenti.

Intant, dan il-ftehim g[all-waqfien mill-;lied jista’, ftit jew wisq, iwassal g[at-tne[[ija ta’ sanzjonijiet li l-Unjoni Ewropea u l-Istati Uniti ilhom jimponu fuq Mjanmar g[al dawn la[[ar g[oxrin sena.

Il-:appun impenja appo;; importanti lill-Istati Uniti li qed tmexxi l-inizjattiva g[al sanzjonijiet iebsa fuq i]-]ejt li jipprodu/i l-Iran u fost l-inkwiet tal-Punent dwar ilprogrammi nukleari ta’ Tehran li jistg[u huma inti]i g[alli]vilupp tal-bombi atomi/i.

Intant, il-:appuni]i wieg[du azzjoni konkreta biex inaqqsu l-importazzjoni ta]-]ejt mill-Iran wara ]jara f’Tokjo mis-Segretarju tat-Te]or Amerikan Timothy Geithner.

Peress li l-:appun hu importatur ewlieni ta]-]ejt millIran, l-impenn partikulari g[andu jkompli jtellef mid-d[ul kru/jali g[all-pajji] I]lamiku li qed i[oss di;à l-effett tassanzjonijiet attwali, tant li l-valur tar-rial (il-munita Iranjana) naqas b’g[oxrin fil-mija fil-konfront tad-dollaru.

Min-na[a tieg[u Geithner esprima sodisfazzjon g[allkoperazzjoni tal-:appun li qed tg[in i]]id il-pressjoni fuq lIran wara li /-?ina u r-Russja t-tnejn ]ammew lura missanzjonijiet.

Illum je]isti livell qawwi ta’ tensjoni dwar il-programmi tal-Iran biex jirraffina l-uranju g[all-ener;ija nukleari – u fost inkwiet akut dwar it-trasport ta]-]ejt mir-rotot tal-Golf Persjan fi kri]i li tista’ (anki) twassal g[al gwerra.

L-irraffinar tal-uranju mill-Iranjani qed isir ;o kumpless (bunker) ta[t muntanja, u din il-;img[a xjenzjat nukleari Iranjan tilef [ajtu wara li splodietlu l-karozza b’konsegwenza ta’ ‘aggressur li kien riekeb fuq mutur’.

L-Iran qed jakku]a lill-a;enti sigrieti tal-I]rael u l-Istati Uniti g[all-mewt tax-xjenzjat i]da insista li l-in/ident m’g[andux itellef il-pro;etti nukleari tieg[u. Sadattant, lAmerikani /a[du g[all-allegat sehem fl-attakk filwaqt li kkundannawh; u bl-I]raeljani ma jikkummentawx.

Inkwiet li l-I]rael ‘se jda[[al lill-Amerikani fi gwerra’ Ir-Russja tinkwieta li l-I]rael se jinsisti biex ida[[al lillIstati Uniti f’konflitt militari mal-Iran u bil-konsegwenza li l-pajji] fundamentalista jispi//a jag[laq ir-rotot tal-Golf g[all-kunsinni ta]-]ejt.

Nikolai Patrushev, il-Kap tal-Kunsill tas-Sigurtà talKremlin u kollega ewlieni tal-Prim Ministru Russu Vladimir Putin, a//enna g[all-possibbiltà ta’ intervent militari filkri]i tal-Iran ‘u fejn x’aktarx li l-Amerikani jispi//aw involuti min[abba l-pressjoni ta’ I]rael’.

Patrushev wissa wkoll li l-Iran jista’ jirritalja b’li jag[laq l-a//essi g[az-zona ta’ Hormuz bejn l-Oman u l-Iran u minn fejn qed jg[addi madwar 35 fil-mija ta]-]ejt li ji;i traspurtat bil-ba[ar lejn kull rokna tad-dinja.

Ir-Russja qed issostni li m’hemm l-ebda provi konkreti li l-Iran jinsab qrib il-produzzjoni tal-armamenti nukleari, b’Nikolai Patrushev jis[aq li l-Istati Uniti qed tipprova taqleb it-Tmexxija I]lamika f’Tehran ‘bil-mezzi kollha g[ad-dispo]izzjoni tag[ha’ u b[ala parti minn pjan biex tibdel lill-pajji] partikulari f’’sie[eb leali’.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Tag[rif 15

Fil-qosor Korsijiet mill-Università ta’ Malta li se jibdew fi Frar 2012 L-Università qed tilqa’ l-

applikazzjonijiet g[al g[add ta’ korsijiet full-time u parttime li se jibdew fi Frar 2012. Dawk il-persuni interessati jistg[u japplikaw permezz tal-fa/ilità g[allapplikazzjoni online: (www.um.edu.mt#apply).

Il-korsijiet li qed ji;u offruti jinkludu lawrji Masters f’diversi fakultajiet.

Il-Fakultà tal-Edukazzjoni qed toffri Master of Arts in Adult Education; il-Fakultà tal-Li;i g[andha kors ;did ta’ Master of Arts in Mediation u /-?entru g[allEdukazzjoni u r-Ri/erka Ambjentali se jibda Master in Education for Sustainable Development.

Il-Fakultà tal-Arti se torganizza kors ;did ta’ Diploma fil-:ermani] u ]ew; korsijiet g[al Certificate in Proof-Reading Maltese u g[al Certificate in Maltese as a Foreign Language. Il-Fakultà talLi;i se ter;a’ tmexxi l-Kors ta’ Diploma fil-Laws of Procedure.

Il-Fakultà tal-Ekonomija, il-Management u lAccountancy qed toffri lPolitical Studies b[ala qasam ta’ studju f’livell ta’ Diploma Og[la waqt li dDiploma Og[la fisSustainable Land and Real Estate Management mistennija tibda ta[t ilpatro/inju tal-Istitut g[allI]vilupp Sostenibbli. LIstitut tal-Edukazzjoni Fi]ika u l-Isport se jer;a’ joffri l-Pre-Tertiary Certificate in the Foundations of Coaching.

L-applikazzjonijiet online jistg[u ji;u sottomessi fi kwalunkwe [in i]da mhux iktar tard mil-lum il:img[a, 13 ta’ Jannar 2012.

Il-lista s[i[a ta’ korsijiet u informazzjoni dwar kif wie[ed japplika jistg[u jinsabu fuq is-sit elettroniku www.um.edu.mt#registrar# students#admissions.

Quddiesa G[ada s-Sibt 14 ta’ fis-6.30 p.m. se ti;i

Jannar

//elebrata quddiesa filknisja parrokkjali talMadonna tal-Karmnu, ilBalluta, b[ala l-bidu ta//elebrazzjonijiet ta’ g[eluq il-25 sena mit-twaqqif tasSo/jetà Mu]ikali talKarmnu, il-Balluta.

Evan;elizzazzjoni ;dida Nhar it-Tnejn 16 ta’ Jannar fis-7 p.m. fi/-?entru Parrokkjali Titu Brandsma, il-Balluta, se ssir laqg[a bissu;;ett ‘Alla jitkellem permezz ta’ Ibnu’. Il-kelliem

se jkun Patri Raymond Gatt OP. Kul[add huwa mistieden.

Kors tad-drama Is-Sezzjoni }g[a]ag[ fi [dan is-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju tal-

Imqabba se torganizza sensiela ta’ korsijiet relatati mad-drama. Dawn ilkorsijiet se jing[ataw kull nhar ta’ Tnejn u kull nhar ta’ Erbg[a mill-g[alliem Augusto Cardinali u jibdew minn nhar it-Tnejn 16 ta’ Jannar fil-bini l-;did talKa]in tas-So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju li jinsab fil-pjazza ewlenija talImqabba.

Dawn il-korsijiet huma miftu[in g[al kul[add. Ilbookings isiru billi //emplu 79947060 u aktar informazzjoni tinkiseb missit elettroniku uffi/jali tasSo/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju www.talgilju.com.

Kompetizzjoni tal-arti Is-So/jetà Maltija Arti, Manifattura u

Fi Frar li ;ej jinfet[u g[add ta’ korsijiet ;odda fl-Università ta’ Malta

tal-

Kummer/ qed tniedi kompetizzjoni tal-arti biex tinkora;;ixxi lil dawk li se jesibixxu bi//iet ta’ xog[lijiet tag[hom g[allewwel darba (first-time solo exhibitors) fl-arti vi]wali biex jikkompetu g[al wie[ed minn [ames postijiet, bi spazju g[allwirjiet, li s-So/jetà qed tag[mel g[ad-dispo]izzjoni g[all-[ames esibituri f’Palazzo de La Salle, ilBelt.

L-g[an tal-kompetizzjoni hu biex jinkora;;ixxi nies ;odda jesibixxu l-arti vi]wali. G[all-iskop ta’ din il-kompetizzjoni ‘solo’ tfisser li f’xi wirja qatt ma ;ew esibiti mill-individwu aktar minn disa’ xog[lijiet.

Il-kompetizzjoni hi miftu[a g[al dawk li g[andhom iktar minn 16-il sena u li qatt ma kellhom lopportunità li jtellg[u ‘solo exhibition’. Jistg[u jie[du sehem biss dawk li joqog[du Malta u G[awdex. Il-parte/ipanti huma mitluba jibag[tu g[axar ritratti ta’ kwalità tajba (300 dpi) tax-xog[ol tag[hom u CV. Ix-xog[lijiet ma jistg[ux ikunu kopja ta’ xog[lijiet o[ra, u jistg[u jkunu tpin;ija, skultura u fotografija. Il-linji gwida biex issir selezzjoni, minbarra kriterji o[ra, jibba]aw fuq kemm ixxog[ol huwa ori;inali u artistikament ambizzju]. Lg[axar ritratti elettroni/i (300 dpi) u s -CV iridu jintbag[tu fuq l-indirizz talemail events@artsmalta.org mhux aktar tard mid-9 ta’ Frar 2012. Panel ta’ ;urija jara x-xog[lijiet kollha u jag[]el [ames parte/ipanti li ji;u mistiedna jesibixxu x-xog[lijiet tag[hom f’Palazzo de La Salle, isSede tas-So/jetà, bejn id-19

ta’ April u t-12 ta’ Mejju.

Aktar dettalji dwar ilkompetizzjoni jinkisbu misSo/jetà Maltija tal-Arti, Manifattura u Kummer/, Palazzo de La Salle, 219, Triq ir-Repubblika, il-Belt.

Tistg[u //emplu 21244339 jew 21244400 jew tibag[tu email fuq info@artsmalta.org. }uru lwebsite www.artsmalta.org.

Erbg[at ta’ San :u]epp

Se jkunu organizzati seba’ Erbg[at ta’ devozzjoni f’;ie[ San :u]epp bi t[ejjija g[allfesta tieg[u nhar id-19 ta’ Marzu.

Dawn huma organizzati mill-Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp fis-Santwarju Nazzjonali ta’ San :u]epp Inkurunat, knisja ta’ Santa Marija ta’ :esù tal-Patrijiet Fran;iskani, ir-Rabat, lImdina.

Dawn se jsiru kull nhar ta’ Erbg[a fil-5.30 p.m.

Jing[adu r-ru]arju, kurunella u talba lil San :u]epp. Fis-6p.m. /elebrazzjoni tal-quddiesa bl-omelija, kant tal-antifona u /elebrazzjoni ewkaristika.

L-Erbg[a 25 ta’ Jannar – L-Ewwel Erbg[a - San :u]epp: il-bniedem mag[]ul minn Alla /elebrazzjoni tal-quddiesa mmexxija mill-Pirjol Patri Leslie Gatt O.S.A. Laqg[a ta’ talb G[ada s-Sibt 14 ta’ Jannar fil-parro//a ta’ Santa Katarina, i]-}ejtun, se ssir laqg[a ta’ talb g[all-qdusija tal-kleru u g[all-

vokazzjonijiet sa/erdotali u reli;ju]i. Il-laqg[a tibda fl9.45 p.m. bil-quddiesa u tibqa’ sejra bl-adorazzjoni sa nofsillejl. Din il-laqg[a ssir kull xahar fi knejjes differenti. Is-sa/erdoti je[tie;u u japprezzaw ittalb li jsir g[alihom.

Kompetizzjoni ta’ logo kommemorattiv Fl-okka]joni tal-50 sena mill-inkurunazzjoni talistatwa ta’ San :u]epp li se ti;i //elebrata fl-2013, lAr/ikonfraternità ta’ San :u]epp tar-Rabat, l-Imdina,

qed tniedi kompetizzjoni g[al logo kommemorattiv li se jintu]a waqt dawn i//elebrazzjonijiet.

L-g[an hu li dan il-logo ji;i stampat fuq letterheads u o;;etti o[ra simili biex jimmarka dan l-anniversarju tant g[a]i] u allura l-istess disinn m’g[andux ikun elaborat i]]ejjed biex iddettalji tieg[u jo[or;u /ari fl-istampar.

G[aldaqstant, lAr/ikonfraternità qed tistieden lil kull minn hu interessat biex i[ejji disinn g[al dan il-logo. Naturalment id-disinn irid ikun fi stil kontemporanju u jrid jinkludi l-kliem ‘Kuruna fuq rasek qeg[idnielek 1963-2013’ li hu t-tema ta’ dan lanniversarju.

Kull sottomissjoni g[andha tinkludi ittra bid-dettalji talpersuna li ddisinjat il-logo u deskrizzjoni ta’ dak li jissimbolizza g[all-artist.

Kull min hu interessat g[andu jibg[at id-disinn tieg[u fuq karta jew inkella f’format elettroniku permezz ta’ CD lil Stepehen Pace, isSegretarju tal-istess ar/ikonfraternità, f’dan lindirizz: ‘Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp’ PO Box 9, ir-Rabat Malta. U dan sa mhux iktar tard mid-19 ta’ Frar 2012.

Il-logo se jintg[a]el minn bord ta’ artisti professjonali u indipendenti. Ir-rebbie[ jit[abbar nhar l-10 ta’ Marzu waqt i/-/elebrazzjoni tal[ru; min-ni//a tal-istatwa ta’ San :u]epp u se jing[ata rigal ta’ €200 kif ukoll tifkira tal-okka]joni.

Il-logo rebbie[ isir proprjetà tal-

Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp bid-dritt li jintu]a esklussivament minnha flokka]jonijiet li se jfakkru l50 anniversarju millinkurunazzjoni tal-istatwa ta’ San :u]epp.

Korsijiet tal-crafts part-time Is-So/jetà Maltija tal-Arti,

Manifattura u Kummer/ se torganizza l-korsijiet parttime tal-crafts (it-tieni term) minn Jannar. Il-korsijiet isiru f’Palazzo de La Salle, 219, Triq ir-Repubblika, ilBelt, darba fil-;img[a, kemm filg[odu kif ukoll filg[axija, bejn it-Tnejn u l:img[a, u s-Sibt filg[odu biss.

Kull kors jinkludi g[axar sessjonijiet ta’ sag[tejn ilwa[da darba fil-;img[a.

Kul[add, minn sitt snin ’il fuq, jista’ japplika hekk kif il-korsijiet huma intenzjonati g[al kul[add, pensjonanti, adulti, ]g[a]ag[ u tfal. Lismijiet tal-korsijiet huma dawn: Cake Decorating, Cottage Craft, Crochet, Dress Making & Cutting Out, Embroidery, Embroidery in Gold, Ganutell, Glass Painting, Home Improvement, Huck Weaving, Knitting, Malta Lace, Monastery, Needle Handcraft, Parchment Craft, Plastic Canvas, Ribbon Work, Soft Furnishing u Tailoring.

Il-formoli talapplikazzjoni, skedi u aktar informazzjoni fuq dawn ilkorsijiet u o[rajn li torganizza s-So/jetà Maltija tal-Arti, Manifattura u Kummer/ jinkisbu minn Palazzo De La Salle, 219, Triq ir-Repubblika, il-Belt, mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u s-1 p.m. ?emplu 21244339 jew 21244400, jew ibag[tu email fuq info@artsmalta.org. }uru ssit tas-So/jetà www.artsmalta.org.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Feature 17

16 Feature

Inawgurata l-ewwel fa]i tal-Mu]ew Di;itali tal-Migrazzjoni minn Charles BUTTIGIEG kb@erremme.com.mt

Il-migrazzjoni hi fenomenu ferm qrib il-qlub u l-im[u[ tan-nazzjon Malti. Fl-a[[ar ]ew; sekli, hi kienet fattur ma;;uri fl-istorja so/jali u ekonomika ta’ Malta.

Ming[ajr l-i/ken dubju, kellha wkoll rwol sinifikanti fil-mod ta’ kif intg[a;net listorja ta’ ;ensna.

B’mod partikulari, kienu eluf kbar il-Maltin u lG[awdxin li fis-snin ta’ wara t-Tieni Gwerra Dinjija kellhom i[allu dawn ilg]ejjer biex ifittxu l-g[ajxien tag[hom banda o[ra. Bosta minnhom lanqas kellhom flus bi]]ejjed biex i[allsu lpassa;; u kienu jin[tie;u lg[ajnuna ta’ [addie[or f’dan. {afna qabdu t-triq ming[ajr ma jafu fejn se jmorru u x’se ji;ri minnhom fl-art li terrqu lejha. Huma bdew jg[ixu u qed ikomplu jg[ixu, permezz tal-;enerazzjonijiet il-;odda, f’g[add ;mielu ta’ pajji]i madwar id-dinja. I]da g[eruqhom baqg[u u jibqg[u fin-nisel Malti.

In-nies ta’ ori;ini Maltija li jinsabu f’artijiet o[rajn qeg[din l-i]jed fid-

destinazzjonijiet prin/ipali fejn se[[et l-emigrazzjoni Ewropea min-nofs is-seklu dsatax ’il hawn. Dawn ilpajji]i jinkludu, fost o[rajn, diversi artijiet fl-Afrika ta’ Fuq, l-Ingilterra, Franza, Spanja, it-Turkija, lAwstralja, il-Kanada, lAmerika ta’ Fuq u t’Isfel. {afna studju]i huma talfehma li n-numru tan-nies ta’ ori;ini Maltija f’dawn lartijiet u f’o[rajn, jaqbe] sew dak tal-popolazzjoni ta’ Malta.

L-G[awdxin kienu jibdew il-vja;; twil tal-emigrazzjoni billi l-ewwel jaqsmu lejn Malta u mbag[ad jag[tu bidu g[al vja;; ta’ bosta jiem sakemm jaslu fid-destinazzjoni tag[hom

Memorja li trid tin]amm [ajja Il-Kummissjoni Emigranti, organizazzjoni fi [dan ilKnisja f’Malta li twieldet proprju biex tg[in lill-

emigranti j[ejju rwie[hom g[all-[ajja ;dida tag[hom f’art o[ra waqt li j]ommu [ajjin u b’sa[[ithom ir-rabtiet tag[hom mal-familja li [allew f’Malta u ma’ art twelidhom, temmen li l-poplu tag[na g[andu jibqa’ japprezza u jg[o]] il-;rajja tal-emigranti b[ala element kru/jali finnis;a tal-istorja tag[na.

Maltin u G[awdxin jirkbu ajruplan fi triqthom g[al futur ;did lil hinn minn art twelidhom

Imqanqla u m[e;;a minn din il-konvinzjoni, ilKummissjoni nediet pro;ett g[al mu]ew di;itali talmigrazzjoni dedikat g[allmemorja tag[hom. Il-ba]i

ta’ dan il-mu]ew, li kif inhu xieraq qed isir f’Dar lEmigrant, il-Belt Valletta, se tkun il-memorabilja estensiva li g[andha lKummissjoni. Din tinkludi

dokumentazzjoni uffi/jali u mhux uffi/jali, ritratti, gazzetti minn madwar iddinja, o;;etti, /ertifikati, rikordji personali u ;enerali, stejjer u ittri.

G[al [afna u [afna Maltin u G[awdxin l-emigrazzjoni kienet l-unika triq lejn [ajja ;dida u g[alhekk il-konkorrenza biex jibdew stil ta’ [ajja ;dida lil hinn minn pajji]na kienet qawwija

L-iskop prin/ipali talmu]ew hu li jirre;istra listorja ta’ kif nibtet u kibret lemigrazzjoni, li effetwat lil ;enerazzjonijiet s[a[ ta’ Maltin, kif ukoll kif se[[et lintegrazzjoni tal-komunitajiet ta’ emigranti Maltin fiddiversi pajji]i fejn emigraw u x’kien il-kontribut tag[hom f’dawn il-pajji]i.

Hu ttammat li l-mu]ew jg[in ukoll biex jissa[[a[ issens tal-emigranti u wliedhom dwar l-ori;ini Malti tag[hom u hekk i]ommhom f’rabta ma’ artna minkejja l-firda ;eografika u l-varjazzjonijiet kulturali.

Skop ie[or huwa li l-mu]ew jg[in ukoll biex il-komunità tag[na tifhem a[jar ir-realtà tal-fenomenu tal-migrazzjoni f’Malta u s-siwi tal-valur talinklu]joni so/jali.

Il-fa]i tal-bidu Il-fa]i tal-bidu tal-Mu]ew tal-Migrazzjoni ;iet inawgurata minn Mons.

Ar/isqof Pawl Cremona O.P. nhar it-22 ta’ Di/embru 2011, waqt l-okka]joni so/jali talMilied li l-Kummissjoni

Emigranti torganizza kull sena g[all-operaturi u lvoluntiera fid-diversi [idmiet tag[ha. G[all-inawgurazzjoni kienu pre]enti n-Nunzju Appostoliku, Mons. Ar/isqof Tommaso Caputo, kif ukoll lAr/isqof Emeritu, Mons. :u]eppi Mercieca.

Dun Alfred Vella, idDirettur tal-Kummissjoni Emigranti, spjega li l-ewwel fa]i tal-mu]ew, li x-xog[ol fuqha qed isir mill-Grupp Exalta, t[addan sistema ta’ digital collection management li tirrekordja, tikkonsolida u tippriserva ddokumentazzjoni kollha li g[andha l-Kummissjoni Emigranti dwar lemigrazzjoni minn Malta.

S’issa tlesta x-xog[ol estensiv li kien me[tie; li jsir fis-sala fejn qed issir ittaqsima prin/ipali tal-Mu]ew Di;itali. Is-sala t[ejjiet b’mod

li barra milli tkun il-qalb talmu]ew di;itali, tkun tista’ tintu]a wkoll g[al /erti attivitajiet b[al ta[ditiet.

Sar ukoll u beda jopera lInformation Podium di;itali /entrali. Dan il-podium, li jinsab fl-istess sala, sar blg[ajnuna tal-Vodafone Malta

Mons. Philip Calleja, ilFundatur tal-Kummissjoni Emigranti u President talKunsill tal-Mu]ew talMigrazzjoni, spjega li l-iskop prin/ipali tal-mu]ew huwa li jirre;istra l-istorja ta’ kif nibtet u kibret lemigrazzjoni, li effetwat lil

tal-valur tal-inklu]joni so/jali.

Mons. Ar/isqof Cremona tkellem fuq il-valur talinizjattiva tal-mu]ew talmigrazzjoni biex tkun tista’ tin]amm u ti;i apprezzata lmemorja tal-;rajja umana tal-emigrazzjoni.

dan jintwera bil-fatti. {afna qed jittamaw li ma jkunx fil-bog[od i]-]mien meta l-istorja talemigrazzjoni tibda ti;i mg[allma fl-iskejjel tag[na.

B’hekk, il-;enerazzjonijiet il;odda jkunu jistg[u jsiru jafu wkoll dwar x’;ieg[el, f’liema

L-iskop prin/ipali tal-mu]ew huwa li jirre;istra l-istorja ta’ kif nibtet u kibret l-emigrazzjoni, li affettwat lil ;enerazzjonijiet s[a[ ta’ Maltin, kif ukoll kif se[[et l-integrazzjoni tal-komunitajiet ta’ emigranti Maltin fid-diversi pajji]i fejn emigraw u x’kien il-kontribut tag[hom f’dawn il-pajji]i Foundation. Il-podium g[andu tmien screens talLEDs, tmien interfaces b’touch screen u kompjuters biex i[addmu s-sistema di;itali. Il-podium jag[ti lopportunità li jintwerew numru kbir ta’ o;;etti b’mod interattiv. Kull min i]ur ilmu]ew se jkun jista’ ju]a lpodium biex ifittex flinformazzjoni di;itali permezz ta’ movimenti blidejn.

Fr Vella semma li l-Gvern wieg[ed li jg[in finanzjarjament lill-pro;ett.

Il-Kunsill tal-Mu]ew talMigrazzjoni ;ie infurmat li din id-donazzjoni se sse[[ fil-;img[at li ;ejjin.

Benefettur prin/ipali ie[or tal-Mu]ew tal-Migrazzjoni huwa Luke Gauci. Il-Kunsill qed jittama li jkun hemm aktar benefatturi biex ilpro;ett ikun jista’ jimxi ’l quddiem.

Il-pass li jmiss se jkun lakkwist ta’ aktar fa/ilitajiet teknolo;i/i g[all-ksib ta’ informazzjoni di;itali fis-sala prin/ipali, l-organizzazzjoni ta’ arkivju u librerija f’taqsima o[ra tal-mu]ew, u t-t[ejjija ta’ film dwar lemigrazzjoni mill-g]ejjer Maltin biex jintwera flauditorium ta’ Dar lEmigrant li digà qed jopera b’teknolo;ija avvanzata. Lippjanar ta’ dawn il-fa]ijiet se jimxi skont il-fondi disponibbli g[all-pro;ett.

;enerazzjonijiet s[a[ ta’ Maltin, kif ukoll kif se[[et lintegrazzjoni tal-komunitajiet ta’ emigranti Maltin fiddiversi pajji]i fejn emigraw u x’kien il-kontribut tag[hom f’dawn il-pajji]i. Huwa ttammat li l-mu]ew jg[in ukoll biex jissa[[a[ is-sens tal-emigranti u wliedhom dwar l-ori;ini Malti tag[hom u hekk i]ommhom f’rabta ma’ artna minkejja l-firda ;eografika u l-varjazzjonijiet kulturali. Skop ie[or huwa li l-mu]ew jg[in ukoll biex ilkomunità tag[na tifhem a[jar ir-realtà tal-fenomenu talmigrazzjoni f’Malta u s-siwi

Tag[lim fl-iskejjel Kif [are; f’kull konvenzjoni tal-mexxejja talasso/jazzjonijiet ta’ migrant b’ori;ini Maltija, l-emigranti

jixtiequ [afna li dak kollu li hu Malti jkompli ji;i mi]mum b’g[o]]a mhux biss mill-;enerazzjonijiet li kibru fl-età, imma wkoll mill;enerazzjonijiet il-;odda tannies ta’ ori;ini Maltija li qed jg[ixu f’tant pajji]i, so/jetajiet u kulturi differenti.

Biss huma jixtiequ [afna wkoll [a;a o[ra: li Malta u lMaltin f’Malta jibqg[u jg[o]]uhom b[ala parti minnhom u jie[du [sieb biex

/irkustanzi u minn xiex g[addew il-Maltin ta’ qabilhom li, fi ]minijiet meta l-mezzi ta’ trasport kienu ferm differenti minn dawk tal-lum, [allew art twelidhom biex isibu g[ajxien ;did band’o[ra.

Il-Mu]ew tal-Migrazzjoni /ertament se jkun ta’ g[ajnuna kbira g[allg[alliema u l-istudenti li jkunu qed ifittxu li jinformaw irwie[hom a[jar dwar lesperjenza tal-emigrazzjoni minn Malta, minn xiex g[addew l-emigranti, ma’ xiex [abbtu wi//hom u kif imxew ’il quddiem.

Wie[ed mill-gruppi ta’ Maltin u G[awdxin li [allew Malta u G[awdex fi ]mien l-emigrazzjoni

Appo;;

Min g[andu dokumentazzjonijiet#o;;etti #memorabilja#letteratura ta’ utilità u importanza kbira li jixtieqhom ji;u preservati u jsiru parti mill-istorja dokumentata li se ti;i arkivjata fil-mu]ew talmigrazzjoni, u fejn ikun ilka] ti;i esebita fil-Mu]ew tal-Migrazzjoni, jista’ jikkuntattja l-Kummissjoni Emigranti. Materjal b[al dan ikompli jg[in biex ti;i ppre]entata b’mod s[i[ il;rajja tal-emigrazzjoni Maltija. Biss l-ippjanar talfa]ijiet li jmiss fil-Mu]ew tal-Migrazzjoni jiddependi l-i]jed mis-sa[[a tal-fondi li jinkisbu.

Il-kuntatt jista’ jsir ma’ Dar l-Emigrant fil-[inijiet normali tal-uffi//ju.

Indirizz: Dar l-Emigrant, Misra[ Kastilja, il-Belt Valletta VLT1062 Telefon: (+356) 21222644, (+356) 21232545, (+356) 21240255 Telefax: (+356) 21240022 E-mail : maltamigrationmuseum@m elita.com

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

18 Films

Ri]ultat ie[or presti;ju] fit-28 edizzjoni tal-International Agrofilm Festival Fl-a[[ar edizzjoni tal-International Agrofilm Festival li sar f’Nitra, isSlovakkja, Antoine Zammit, produttur amatorjali tad-dokumentarji, re;a’ [are; bl-unuri, u din id-darba reba[ l-ewwel premju fil-kategorija ‘Animal Health and Hygiene of Meat Products’, bil-film ‘Fenkata-Breeding of Rabbits’.

Il-[e;;a, ix-xog[ol impenjattiv u r-reqqa g[ad-dettall jo[or;u bi/-/ar f’dan iddokumentarju. B’din ilpre]entazzjoni Antoine Zammit ;ibed is-simpatija tal-

;urija internazzjonali li tat rikonoxximent g[al dan ilfilm interessanti u ta’ kwalità g[olja, li spikkat fost id-98 parte/ipant, [afna minnhom djar u produtturi tal-films pro-

Il-fenek Malti mag[ruf b[ala ‘Tax-Xiber’

fessjonali.

Antoine Zammit illum il;urnata jgawdi fama f’dan ilqasam ta’ dokumentarji fuq su;;etti ambjentali u agrikoli.

Fil-fatt g[andu numru mhux [a]in ta’ dokumentarji li matul is-snin reb[u xi premju f’dan il-festival. Fost dawn insibu: ‘Rehabilitation of Wied ilQlejg[a’, ‘The Maltese Cheeselet’, ‘A Pinch of Salt’, ‘A Glimpse of Wool’, ‘A Taste of Carob’, u ‘Cultivation of Cacti in Malta’. F’dawn id-dokumentarji tidher is-sbu[ija naturali

u ambjentali ta’ pajji]na, flimkien mal-istorja m]ejna u t-tradizzjonijiet kulturali tag[na l-Maltin.

‘Fenkata – Breeding of Rabbits’ g[andu kitba professjonali ta’ Joseph Gauci Maistre, espert fit-trobbija talfniek. Din il-kitba ;iet irran;ata g[all-iffilmjar minn Carmelo Briffa, u moqrija b’abbiltà kbira minn Godwin Scerri. Antoine Zammit kien inkarigat mid-direzzjoni, liffilmjar u l-munta;;. L-APS Bank re;a’ kien l-isponsor ewlieni ta’ dan id-dokumentarju.

Id-dokumentarju jibda b’introduzzjoni qasira fuq l-istorja u l-bijolo;ija tal-fenek selva;;, kif ukoll jag[ti [arsa lejn il-fenek Malti mag[ruf b[ala “Tax-Xiber”, li sfortunatament qieg[ed jisparixxi minn pajji]na, u wara jid[ol fid-dettall fuq it-trobbija u li]viluppi moderni fit-trobbija tal-fniek, kif ukoll l-i]viluppi li ppermettew li l-la[am bnin u nutrittiv ta’ dan l-annimal jasal fuq il-mejda ta’ kull familja Maltija, li din is-sena huwa stmat li l-Maltin ikkunsmaw mat-42 tunnellata la[am tal-fenek.

IN-NAZZJON Il-:img[a 13 ta’ Jannar, 2012

L-istazzjon tal-ferrovija fil-Furjana

20 Nostal;ija

L-a[[ar vja;; minn Simon VELLA GREGORY

Fil-Furjana, e]attament ta[t il-:nien ta’ San Filippu, hemm post li minnu g[addew mijiet jekk mhux eluf ta’ persuni biex vja;;aw minn post g[al ie[or u dan permezz tal-vapur tal-art, jew kif jafuha [afna, il-ferrovija.

In-Nazzjon ni]el f’dan ilpost flimkien mar-ri/erkatur dwar il-ferroviji f’Malta Paul Galea u tkellem mieg[u dwar l-istorja ta’ dan il-post kif ukoll dwar l-istorja talferrovija f’Malta. Paul Galea spjega kif dan il-post issa ilu mag[luq g[al dawn l-a[[ar tmenin sena, i]da fi ]mien itTieni Gwerra Dinjija ntu]a b[ala xelter minn bosta.

L-ewwel vja;; tal-ferrovija f’Malta sar fl-a[[ar ta’ Frar tas-sena 1883. Kienet mezz ta’ trasport li ;ab rivoluzzjoni s[i[a fil-mezz ta’ kif wie[ed jivvja;;a, u naqqas drastikament il-[in li wie[ed kien jag[mel jivvja;;a.

Fi ]mien il-ferrovija ma kienx hemm il-mezzi talkomunikazzjoni li hemm illum, ma kienx hemm mobile, telephone jew internet, i]da l-ferrovija ivvintat il-mod kif l-a[bar jew il-messa;; jasal f’iqsar ]mien minn post g[al ie[or. g[al pa;na 20

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Nostal;ija 20

tal-ferrovija sar aktar minn 80 sena ilu minn pa;na 21

Hekk kif wie[ed jid[ol filmina jsib li g[ad hemm trolleys li kienu j;orru lbagalji, li g[adhom fl-istat ori;inali tag[hom, g[alkemm i]-]mien g[amel bihom.

Insibu wkoll pjattaforma li fuqha dawk li kienu ju]aw dan il-mezz ta’ trasport kienu jistennewha tasal, post li min jaf kemm sema’ stejjer, rakkonti u ;rajjiet o[ra.

Kienet sistema li kellha wkoll sigurtà kbira. Fil-fatt matul il-vja;; kien ikun hemm ukoll gwardji, li j[arsu r-rotta tal-vapur tal-art.

Paul irrakkontalna kif flistorja tal-vapur tal-art f’Malta darba biss kien irrappurtat in/ident serju li

i]da, ma kienx [alla nies b[ala vittmi, i]da kien qatel aktar minn g[oxrin barri.

Dan meta g[al xi ra;uni dawn il-bhejjem sabu ru[hom quddiem il-ferrovija u ttajru minn dan ilmakkinarju, li kien g[addej b’velo/ità estensiva.

L-a[[ar vja;; tal-ferrovija sar aktar minn 80 sena ilu.

Meta waqaf il-vapur tal-art, sfortunatament dak i]-]mien [add ma [aseb li dan se jkun parti importanti mill-istorja ta’ pajji]na u n-nies ma be]g[ux g[all-fdalijiet ta’ din is-sistema. G[aldaqstant illum hemm nostal;ija kbira g[al dan il-perjodu rivoluzzjonarju fis-sistema tat-trasport f’Malta.

Il-ferrovija kienet mag[rufa b[ala l-vapur tal-art

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt ;None:

.

MIEG{EK

Iz-zekzik... ver]jonijiet diversi NET Television 21>00

{afna ja[sbu li spi//a ]]mien li n-nies joqog[du jissindikaw minn wara lpersjana, jew li grupp ta’ r;iel jin;abru fuq iz-zuntier tal-knisja jg[idu fuq dak u fuq l-ie[or. I]da donnu li dan il-vizzju taz-zezik g[adu b’sa[[tu sew fostna l-Maltin, u llum sirna ng[idu fuq in-nies, minbarra bil-mod tradizzjonali, ukoll permezz tal-Facebook u fuq il-blogs.

Hi l-ver]joni moderna tazzekzik.

Il-programm se jiddiskuti dan is-su;;ett bis-sehem ta’ diversi mistednin fl-istudio.

Naraw kif fl-a[[ar ;img[a l-Maltin saru esperti forensi/i, esperti kriminali u sa[ansitra esperti filKostituzzjoni... kul[add irid jag[ti l-opinjoni tieg[u u,

ag[ar minn hekk, kul[add irid ji;;udika dak li jkun qed ise[[ madwarna. I]da kemm g[andna dritt li nag[mlu dan? Na[sbu jekk b’dak li ng[idu nistg[ux nag[mlu aktar

[sara milli ;id?

Il-programm g[andu pre]entazzjoni ta’ Lisa Spiteri u Fr Karm Debattista MSSP. Produzzjoni ta’ Robert Cremona u direzzjoni ta’ Paul Galea.

• ROCKNA (Radio 101 FM 19>15) - Fl-ewwel parti tal-

programm Michael Bugeja se jkollu b[ala mistieden lil Simon Sammut, mu]i/ist ta’ esperjenza li dan l-a[[ar nieda l-ewwel album tieg[u. Fit-tieni parti mbag[ad, niltaqg[u mal-membri tal-grupp RISE, li jidhru fir-ritratt fuq ixxellug. Dan il-grupp b[alissa sejjer tajjeb bis-single debuttanti tieg[u Stars. Huma se jdoqqu wkoll live mill-istudio.

FIL-QOSOR • BEJNI U BEJNEK (NET Television 23>30) - Il-mistieden ta’ Joséf Bonello g[al-lum

se jkun Mark Spiteri Lucas (ritratt ta[t), li ttelespettaturi ta’ dan listazzjon jafuh l-aktar g[all-programm ta’ kull nhar ta’ Sibt Sas-Sitta.

Jafuh ukoll b[ala kantant u kompo]itur.

• VU?I MISSJUNARJA (Radju Marija 21>00) - Frank Cassar u

Helena Sammut jlaqqg[una ma’ Patri Joe Alessandro, Kapu//in li g[amel numru ta’ snin ja[dem fost il-foqra f’Garissa fil-Kenja.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

TV#Radju 23 BABEL

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

07>55 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria

Feruta waqt btala fil-Marokk

Raitre 21:05 Film drammatiku tal-2006 b’re;ija ta’ Alejandro Gonzalez bi Brad Pitt u Cate Blanchett (it-tnejn fir-ritratt ta[t) f’partijiet ewlenin.

Huma jkunu Richard u Susan, koppja mi]]ew;a li tidde/iedi li tmur tqatta’ btala filMarokk. I]da waqt li jkunu hemmhekk, Susan

tisfa feruta b’mod gravi wara li tintlaqat minn sparatura ta’ pistola waqt li ]ew;t a[wa jkunu qed jilag[bu b’arma tan-nar.

Dan il-film kien nominat g[al seba’ Oscars u fil-fatt reba[ dak g[all-mu]ika ori;inali, li hi xog[ol Gustavo Santaolalla.

Il-film hu twil 143 minuta.

(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 19>15 21>00 23>00 24>00

Radju Malta • 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Focus 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Mill-Parlament 21:00 BBC News 21:05 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits.

ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 - Maltin Biss 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:15 - Dirett Parlament 18:45 Mid-Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone (jinkludi 19:45 ONE News) 20:15 Collage 20:45 - Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - VO’s 24:00 - Bla Kantunieri (r) 02:00 - Weekend Party.

RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 – Kaskata Kulturali 15:30 – Il-Polz ta/-?ittadin

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Darek, Flusek u Negozju (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 – Se[er il-Malti 22:00 – Il-Qaddis talJum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet.

Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Platea 10:00 - University Matters 10:30 – L-Isport Matul i]-}minijiet 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-:urnali 13:30 – Faxxikli 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 – Biex Hekk Jibqg[u Mag[na 20:00 – Gregorian Chant 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 11:00 - Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l-Erwie[ 13:00 - Shalom 14:30 – Qari tarRumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Il-Muftie[ tal-G[erf 16:00 – Swi// 17:00 – Il-{ajja vera 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Nixxieg[a Dumnikana 19:30 – Vexillum 20:00 - Alla G[ani fil{niena 20:30 – Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 – {udni f’Idejk 23:30 –

Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House.

Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 FilKumpanija ta’ Tony 13:00 Ejjew G[andi 15:00 - All Time Favourites 17:00 - Melodiji talPassat 18:30 - All Time Favourites 22:00 - BeeZee Fridays.

Smash Radio • 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 Radio Motordrome 15:00 Funky Town 16:30 - DJ My Kill 18:30 - Xtravadance.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 Minn Lenti Interkulturali 11:45 Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 Xarabank 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Modern Lifestyles (r).

ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:40 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 Tomatate 17:00 - Kwalità Malta 17:30 - ONE News Update 17:40 - Te]ori 17:45 - Healthy Living 19:00 - Londri 19:15 - Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Inbox 20:20 - Illostra 20:30 - Affari Tag[na 23:15 ONE News 23:40 - Minuta Wa[da (r) 23:45 - Kalamita (r).

Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 104.6 Music Entertainment 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:20 - MEP u Int 19:30 {abbejtek (r) 20:30 - MillParlament 21:30 - Maltin flIspazju 22:00 - News 22:30 Robert Musumeci Talk Show (r).

Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00 u fid-09:00) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 econo-

mia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 17:00 Tg 1 18:50 - L’eredità 20:00 Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Soliti ignoti 21:10 Attenti a quei due 23:25 - TV 7 00:25 - L’appuntamento - scrittori in tv 00:55 - Tg 1 notte 01:30 Qui Radio Londra 01:35 Sottovoce.

13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 - Amici 16:55 Pomeriggio cinque 18:05 - Tg 5 18:50 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Zelig 23:30 Mai dire Grande Fratello 00:15 Tg 5 notte 00:45 - Striscia la notizia 02:00 - Uomini e donne.

Raidue • melita 151 • GO Plus 202 06:50 - Cartoons 09:15 L’albero azzurro 09:30 - Tgr montagne 10:00 - Tg 2 punto.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 Eat Parade 14:00 - Italia sul due 16:15 Desperate Housewives (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:35 Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Senza traccia (TF) 23:35 -Tg 2 notizie 23:40 - L’ultima parola 01:10 - Tg Parlamento 01:30 Italia sul due.

Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:30 - Nash Bridges (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Detective Monk (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:35 Sentieri 15:50 - Un dollaro d’onore. Film ’59 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Quarto grado 23:40 - Storie di confini 00:30 - In ostaggio. Film 2004 01:40 - Tg 2.

Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agora 10:00 - La storia siamo noi 11:00 - Apprescindere 11:00 - Tg 3 minuti 12:00 - Tg 3 - sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 18:10 - 90˚ minuto - Serie B 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 Babel. Film 2006 23:35 Correva l’anno 24:00 - Tg3 linea notte 01:10 - Art News 01:40 Aprirai.

Canale 5 • melita 154 • GO Plus 2005 08:00 - Tg 5 mattina 08:40 Mattino cinque 09:55 - Grande fratello 10:00 - Tg 5 - ore 10 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5

Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 06:50 - Cartoons

08:40 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF)12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:35 Big Bang Theory (sitcom) 16:10 - Spymate. Film 2003 17:30 Cartoons 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: Scena del criminee (TF) 21:10 Death Race. Film 2008 23:30 Dredd - La legge sono io. Film ’95 01:25 - Studio aperto 01:40 - Highlander (TF).

La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:45 - Coffee Break 11:10 L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - 4 per Cordoba. Film ’70 16:15 - Atlantide 17:30 - L’Ispettore Barnaby (TF) 19:30 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Le regole della Cas del Sidro. Film ’99 23:36 Sotto canestro 00:05 - Tg La 7 00:15 - (Ah)iporoso 01:15 - ‘G’ Day 01:50 - Otto e mezzo.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

24 TV#Radju Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 - Faxxikli 11:30 Venere 12:10 - Paqpaq 12:50 GFA Review 13:50 Dokumentarju 14:00 - Nurseries 22 14:30 - Prin/pijiet 15:00 Lenti Kulturali 15:45 Dokumentarju 16:00 - Venere 16:40 - Paqpaq 17:20 - GFA Review 18:30 - Nurseries 22 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 Faxxikli 19:30 - Mixage 20:10 Madwarna 20:40 - Xarabank 23:10 - A[barijiet bl-Ingli] 23:15 - Asteriks (r).

Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 - Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 Favourite Link 12:10 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - 7F 15:30 - Teleshopping 16:30 - EGOV4U 17:00 - Musbie[ g[al Ri;lejja 17:30 - Cachet 18:15 - F. News 18:30 - (ikompli) Cachet 19:45 - Reporter 20:05 Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 F. News 21:00 - Sfera 23:15 - F. News.

Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 - 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[allMaltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 Romantica 17:00 - Teleshopping 18:00 - Total Request 20:00 Bingo 75 20:30 - Non Stop Music.

La 5 • melita 162 12:55 - Extreme Makeover Home Edition 13:45 - Grande Fratello 14:00 - ER (TF) 14:45 - Veronica Mars (TF) 15:35 - Dawson’s Creek (TF) 16:25 - Champs 12 (TN) 17:15 - Wildfire (sitcom) 18:10 - Prima o poi divorizio!

18:50 - Amici La 5 19:55 -

Extreme Makeover Home Edition 20:40 - Grande Fratello 21:00 Grande Fratello Live 21:10 L’incredibile volo. Film ’96 23:15 - Grande Fratello live.

BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:10 - Tellytales 07:20 Penelope K, by the way 07:30 The Roly Mo Show 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Tweenies 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - Nina and the Neurons 08:35 - The Big Top 09:05 - Keeping up Appearances 09:35 - The Weakest Link 10:20 EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - Elephant Diaries 12:10 - The World’s Toughest Driving Tests 13:00 - The Green Green Grass 13:30 - The Big Top 14:00 - The

Weakest Link 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Elephant Diaries 16:35 - The World’s Toughest Driving Tests 17:25 The Weakest Link 18:10 - The Big Top 18:40 - Doctors 19:10 Keeping up Appearances 19:40 The Green Green Grass 20:10 Doctor Who 21:00 - Survivors 21:50 - Lead Balloon 22:20 Ideal 22:50 - Live at the Apollo 23:30 - Little Britain.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:45 - Calamity Jane. Film ’53 (U) 09:40 - Bonanza 10:45 - The High Chaparral 11:45 - Butterfield 8. Film ’60 (15) 13:45 - Bonanza 14:50 - The High Chaparral 16:00 - The Warriors. Film ’55 (U) 17:40 - Bandolero! Film ’68 (15) 19:40 - The Champ. Film ’79 (PG) 22:00 - The Dead Pool. Film ’88 (18) 23:45 - Pat Garrett and Billy the Kid. Film ’73 (18).

MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 08:00 - The Bridge at Remagen.

Film ’69 (AA) 09:55 - Ghoulies II. Film ’88 (12) 11:25 Heartbeat. Film ’93 (PG) 12:55 Kidnapped. Film ’71 (U) 14:35 Seven Hours to Judgement. Film ’88 (15) 16:05 - Asteroid. Film ’97 18:10 - Inspector Clouseau.

Film ’68 (U) 19:45 - MGM’s Big Screen 20:00 - Cherry 2000. Film ’88 (12) 21:35 - Bring Me the Head of Alfredo Garcia. Film ’74 (18) 23:25 - Ulee’s Gold. Film ’97 (15).

Diva Universal • melita 313 06:55 - Quincy, M.E. 07:55 We’ll Meet Again (12) 09:35 Fede Cieca 09:50 - Rex: A Cop’s Friend 10:50 - Cento Vetrine11:50 - Roots: The Next Generations 12:44 Coming Out 12:55 - Quincy, M.E. 13:55 Wolff’s Turf 14:55 - Wolff’s Turf 15:53 Great Women 16:00 - Rex: A Cop’s Friend 17:00 - Pretend You Don’t See Her (PG) 18:46 Great Women 19:00 - Rex: A Cop’s Friend 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 22:55 - Parole D’Amore 23:00 - He Sees You When You’re Sleeping (PG).

Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: No Season for Old Men 08:10 Mythbusters: President Obama’s Challenge 09:05 - Extreme Engineering: Tokyo’s Sky City 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Guatemala 11:50 - Overhaulin’: Bel Air BBQ 12:45 - Fifth Gear 13:40 - American Chopper: OCC Band Bike 14:35 - Dirty Jobs

15:30 - Deadliest Catch: Storm Season 16:25 - Mythbusters: Operation Valkyrie 17:20 Extreme Engineering: Tokyo’s Sky City 18:15 - Ultimate Survival: Urban Survivor 19:10 How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Mythbusters: Blow Your Own Sail 21:00 -

Freddie Flintoff Versus the World 21:55 - Stan Lee’s Superhumans: Jaw Breaker 22:50 - Time Warp: Hot Stuff and Cold Steel 23:45 Mythbusters: Upside Down Underwater Car.

Melita Movies • melita 801 10:00 - Snow Buddies 11:30 Shanghai Knights 13:25 - XMen 15:11 - Hollywood Buzz 15:35 - Stomp The Yard: Homecoming 17:05 Unstoppable 18:45 - A Lot Like Love 20:32 - Hollywood Buzz 21:00 - Gullivers Travels 22:25 Wall Street 00:30 - Veronika Decides To Die. Melita More • melita 802 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - Mike & Molly 11:30 - Gossip Girl 12:15 Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 Brothers and Sisters 16:45 - Glee 17:30 - Amazing Race 18:15 Days of Our Lives 19:05 - Films & Stars 19:35 - Person of Interest 20:30 - Glee 21:15 - Gossip Girl 22:00 - Top Gear 23:05 - The Mentalist 23:50 - How I Met Your Mother 00:15 - 2 Broke Girls 00:40 - Hung 01:10 - Bored To Death.

Biography Channel • melita 411 07:00 - Eye for an Eye 08:00 Re-Vamped 09:00 - Heavy: Jill and Johnny 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: It’s My Party and I’ll Spend if I Want To 11:00 - Eye for an Eye 12:00 - Snapped: Women Who Kill: Amanda McHee 13:00 - Parking Wars 13:30 - Billy the Exterminator: Donnie’s Snake Attack 14:00 - Psychic Detectives: Close to Home 14:30 - Psychic Detectives: Mystery on the Mountain 15:00 - Psychic Detectives: Final Delivery 15:30 Psychic Detectives: Mudman 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Amanda McHee 17:00 - ReVamped 18:00 - Heavy: Jill and Johnny 19:00 - Pawn Stars: Rick’s Bad Day 19:30 - Storage Wars: Fire In the Hole 20:00 Eye for an Eye 21:00 - Real Housewives of Beverly Hills: I Would Never Say That 22:00 Hardcore Pawn 22:30 - American Hoggers: Junkyard Hog 23:00 Kalgoorlie Cops 23:30 - Parking Wars.

G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 Jarmies 14:25 - Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 Dorothy the Dinosaur 15:30 - Barney and Friends 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - Igloo-Gloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The

Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 The Magic Key 20:00 - The Hoobs 20:25 - Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 - IglooGloo 21:25 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 - Tigga and Togga 22:00 Rubbadubbers.

Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:10 - ANT Farm 10:00 - Shake It Up 10:45 Good Luck Charlie 11:30 - The Suite Life on Deck 12:20 - Wizards of Waverly Place 12:45 - Fish Hooks 13:00 - Dadnapped 14:30 - Have a Laugh 14:35 - The Suite Life on Deck 15:00 - The Fairly Odd Parents 15:25 - Good Luck Charlie 15:50 Shake It Up 16:35 - Have a Laugh 16:40 - Good Luck Charlie 18:25 - Hannah Montana 19:15 - The Suite Life on Deck 20:00 - Sonny with a Chance 20:25 - Shake It Up 21:15 - Wizards of Waverly Place 22:00 - Kim Possible.

07>00 09>00 09>30 11>00 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>15 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>50 19>45 20>30 21>00 21>30 21>32 22>30 23>00 23>30

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping Kontra l-{in (r) It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Afrodite Teleshopping Bla Kumment Cartoons Pack Leader (r) Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Animal Diaries NET News Flusek Mieg[ek NET News (ikompli) Mieg[ek Anali]i tal-A[bar (r) NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - WC, Luge 09:00 WTA Tennis: Sydney: Final (live) 10:45 - WC, Alpine Skiing: Men Combined Downhill (live) 12:00 - WC Ski Jumping: HS200 Qual. Rd (live) 13:00 - WC Biathlon 14:30 - WC Biathlon: Women Sprint (live) 15:45 - WC, Alpine Skiing 16:45 - WTA Tennis 18:00 - Horse Racing Time 18:30 - WC Biathlon 19:30 - World Championship, Darts: QF (live) 23:00 - Dakar Rally 23:45 - GTA Road to Dubai, Motor Racing.

Go Sports 1 • GO Plus 851 05:30 - ATP 250: APIA International, Sydney: SF (live) 10:30 - Arsenal World 11:00 PGA Joburg Open: Day 2 (live) 15:00 - Barclays PL: Wk 1: Tottenham H v Everton 17:00 PL World: Wk 22 17:30 Serie A: Rd 17: Novara v Fiorentina 19:30 - Fifa Futbol Mundial 20:00 - Trans World Sport 21:00 - ERC Heineken Cup: Rd 5: Ulster v Leicester (live) 23:00 - Barclays PL: Wk 23: Preview 23:30 - ATP 250: APIA International, Sydney: SF. Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA Joburg Open: Day 1 13:00 - Trans World Sport 14:00 - ATP 250: APIA International, Sydney: SF 19:25 - Barclays PL: Wk 23: Preview 20:00 - Samsung Diamond League: New York: Highlights 21:00 - Roma Channel.

Malta Sports 1 • melita 701 19:00 - La Liga: Preview 19:30 - Bundesliga: Borussia Dortmund v 1.FC Kaiserslautern (r) 21:20 - The Poker Stars: Net Big Game#32 22:05 - La Liga: Villarreal v Valencia (r) 23:50 Bundesliga: Hannover v Bayer Leverkusen (r).

Malta Stars • melita 614 08:00 - Malta Basketball Assoc. (r) 09:30 - 3 Pointer (r) 10:10 - BOV PL: Hibernians v Valletta (r) 12:40 - Malta Rugby Football Union (r) 14:20 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix (r) 15:45 - Melita GFA 1st Div.: Nadur Youngsters v Xewkija (r) 17:30 - Malta Basketball Assoc. (r) 19:00 - Malta Handball Assoc. 20:20 - MOC Olympic

Special (r) 21:00 BOV PL: Hibernians v Valletta (r) 23:30 Melita GFA 1st Div.: Nadur Youngsters v Xewkija (r) 01:20 - Malta Rugby Football Union (r).

Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Bundesliga: Borussia Dortmund v 1.FC Kaiserslautern (r) 10:00 npower Champ.: Leicester City v Portsmouth (r) 11:55 - La Liga: Real Madrid v Granada (r) 13:50 - Bundesliga:

Hannover v Bayer Leverkusen (r) 15:50 - La Liga: Malaga v Atletico Madrid (r) 17:40 Carling Cup: SF 1st Leg: Crystal Palace v Cardiff City (r) 19:30 - La Liga: Preview 20:00 - Bundesliga: Borussia Dortmund v 1.FC Kaiserslautern (r) 21:55 npower Champ.: Leicester City v Portsmouth (r) 23:45 Bundesliga: Hannover v Bayer Leverkusen (r).

Football Stars 2 • melita 616 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: Borussia Dortmund v 1.FC Kaiserslautern (r) 16:10 - La Liga: Real Madrid v Granada (r) 18:00 - Bayern Munich TV 21:00 - Barca TV 00:00 - Bayern Munich TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - Tour Bass Fishing: 2010 FLW Outdoors (r) 14:40 - NBA Live (r) 15:00 WMRT: Sweden - Long Highlights (r) 15:50 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 16:55 - NBA:

San Antonio @ Oklahoma City (r) 19:00 - NBA Live 19:15 - WWE: RAW 20:05 Volleyball Champions League Magazine: The Big Hit 20:35 - Red Bull Cliff Diving: Boston Highlights (r) 21:05 European Poker Tour: Poker Stars Caribbean Adventure 2010: AMFAR Show 1 21:55 NBA: San Antonio @ Oklahoma City (r) 00:00 WWE: RAW (r) 00:50 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Passatemp 25

Tisliba

1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin>5. Inxawwat, niggrillja (5) 6. Jammonixxi (5) 7. In-na[a ta]-]aqq tat-tonn (5) 10. Ora pro …… (5) 11. Li m’hemmx ie[or b[alu (5) 12. Telag[lu San Filep (5) 14. Konfront (5) 16. Tqawwejt (5) 17. u 18. Xorti [a]ina (10) 18. Ara 17.

Weqfin>1. }gur li mhux il-;enna hawn (6)

2. Indiema (6) 3. Ktieb fejn wie[ed ini]]el kulma ji;rilu kuljum (6) 4. Skartaw minn xkiel u wikkewh lil [addie[or (6) 8. G[enba mqadda (5) 9. Parti minn ti;ie;a li tissajjar (5) 12. Lag[ab noli (6) 13. Kown tal-plastik li jid[ol f’re/ipjent biex li tferra’ fih jid[ol f’re/ipjent ie[or (6) 14. L-a[[ar log[ba biex jo[ro; l-aqwa (6) 15. :iebja kbira (6)

Super Sudoku… mill-1 sat-12

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 4 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sat-12.

Soluzzjoni tat-Tisliba tal-biera[ Mimdudin>5. Paxxa; 6. Antik; 7. Xkora; 10. Widen; 11. Kisra; 12. Fa[al; 14.

Fa[xi; 16. Tka]a; 17. Awtur; 18. Laqat.

Weqfin>1. Sparaw; 2. Falkun; 3. {arrek; 4. Skarta; 8. Odaho; 9 . Ksu[a; 12. Fa[[ar; 13. Likuri; 14. Fa]ola; 15. Irrita.

— Tbissem Lukrezja…

tbissem…

?ess

Tmiem e//ellenti. U int kif se ttemm il-log[ba? Imissu jilg[ab labjad u jrid jirba[ hu.

Soluzzjonijiet

Qh6+Kxh6 Rh4+Kg7 Bh6 mate

Ri/etta

?ess

Spicy Garlic Prawn Toasts G[andek b]onn>

200g gambli kbar imqaxxrin; 250g tadam imqatta’; 4 mg[aref /i/ri tal-bott; 2 mg[aref tursin imqatta’ rqiq; 4 slajsis [ob]; nofs ku//arina zokkor; 100 ml inbid abjad dry; 2 sinniet tewm imqattg[in irqiq; 2 mg[aref ]ejt ta]-]ebbu;a u mel[ u b]ar mit[un frisk.

Labirint

Labirint

Id[ol minn mal-vle;;a fuq nett in-na[a tax-xellug u wara dawra mhux [a]in g[andek to[ro; minn mal-vle;;a fuq nett in-na[a tal-lemin.

Super Sudoku

Metodu> Sa[[an i]-]ejt f’ta;en u ]id it-tewm sakemm jie[u lewn dehbi u ]id l-inbid. G[olli l-fjamma sakemm l-inbid jibda jevapora kwa]i fix-xejn. }id it-tadam u z-zokkor u sajjar g[al ]ew; minuti sakemm jibdew jirtabu. Ix[et il-gambli u /-/i/ri u [allih jifta[ jag[li. Imbag[ad [allih itektek g[al tliet minuti. }id it-tursin u roxx il-mel[ u l-b]ar g[at-tog[ma.

Dellek il-[ob] bi]-]ejt ta]-]ebbu;a u ggrilljahom sakemm jie[du lewn dehbi. Bl-img[arfa ix[et fuq il-[ob] it-ta[lita talgambli u servi mill-ewwel.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

26 Klassifikati PROPRJETÀ Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tas-sodda, k/ina#living#sitting, utility.

Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{al Qormi – San Bastjan

APPARTAMENT bi tliet kmamar tas-sodda u garaxxijiet. Prezz €83,000 u [wienet kbar 200sqm /entrali [afna tajbin g[al kull negozju. ?emplu 99477271.

I]-}ejtun, Bir id-Deheb u Marsaskala

APPARTAMENTI b’]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta, semi-finished u garaxxijiet.

Prezz minn €82,500. ?emplu 99477271.

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju,

k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

{a]-}ebbu;

APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ 2.

Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), 3 kmamar tas-sodda, wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju. Washroom, bejt u l-arja. Prezz €145,000. ?emplu 79050498

G{ALL-KIRI {’Attard

MAISONETTE b’]ew; kmamar tas-sodda g[all-kiri fit-tul u [anut f’{’Attard g[all-kiri, Class 4. ?emplu 99844279 jew 79915085.

Tas-Sliema

FORN f’post /entrali bil-permessi, ;ie rinnovat, jista’ jinkera wa[du jew bi stove. ?emplu 21341763 jew 21316219.

VETTURI BMW 320d

2006, automatic, full extras, white leather interior, 45,000 mil. €21,500 ono. ?emplu 99471618.

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

Renault Scenic

PETROL 1.6 16V 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, xog[ol ta’ plumber, kisi bil;ibs u gypsum boards. ?emplu 79091057.

G[andna b]onn

NIES responsabbli li jie[du [sieb it-tindif tal-kmamar fisSoreda Hotel. L-applikanti huma mitluba ji;u l-lukanda biex jimlew applikazzjoni jew jibag[tu C.V. lis-Soreda Hotel, Triq Andrew Cunningham, il-Qawra. G[al iktar informazzjoni /emplu 23853731 bejn it-8 a.m. u d-9 a.m. jew bejn l-4 p.m. u l-5 p.m.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Tombla sheets

B’NUMRI kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (bonnici printing press)– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a tal-

Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

G{ALL-BEJG{ Grandfather clock

MAGNA enfield antika.

Interessat#a? ?empel 99806284.

Libsa tal-Pre/ett

TAS-subien, 3 piece, kulur cream, kompluta bil-qmis u ]]arbun. Milbusa darba. Daqs ;dida. €90. ?emplu 21242180.

Mejda tonda

TAL-A{MAR mastizz.

Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn.

Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[allgosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Mobile kiosk

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Avvi]i PN 27

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. flAVVI}I POLITI?I {AL BALZAN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, filPjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.

L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).

SAN :ILJAN. Membri tal-

Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.

I}-}URRIEQ. Membri tal-

Kumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda.

AVVI}I SO?JALI ROBERT ARRIGO. Il-{bieb

ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Ikla b’ikel ?ini], il-:img[a, 20 ta’ Jannar, il-:img[a, 27 ta’ Jannar u l-:img[a, 3 ta’ Frar filJade Gardens Restaurant, San :iljan. Prezz €16 u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew milluffi//ji.

{AL LIJA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Ikla, il-:img[a, 20 ta’ Jannar fit-8 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità.

Prezz €16 u g[all-biljetti /emplu 79040544 jew 21420513.

Bookings a//ettati sat-Tnejn, 16 ta’ Jannar. Mistednin spe/jali lkandidati tad-distrett.

VICTOR SCERRI. Il-{bieb ta’

Victor Scerri se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 19 ta’ Jannar fid-9 a.m. fil-lukanda San

Uffi//ju PN.

IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu

Antonio, il-Qawra. G[al aktar informazzjoni /emplu 99239840 jew 21242599, jew ibag[tu email lil vgscerri@maltanet.net.

PN tal-lokalità. Prezz €15 u g[all-biljetti /emplu 99309841 jew ibag[tu email lil agiuskarl@gmail.com.

I}-}URRIEQ. Il-Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza attività so/jali g[a]-}rieraq, il:img[a, 20 ta’ Jannar fis-7.30 p.m. fl-Aida Hall, i]-}urrieq.

Min hu interessat g[andu jikkuntattja lill-membri tal-Kumitat Sezzjonali.

CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 7 ta’ Frar fisSt George’s Park, San :iljan.

Tluq tat-trasport fid-9 a.m. Prezz €4 u g[all-biljetti /emplu 99476633 jew 99445269.

TA’ XBIEX. Il-Kumitat

Il-{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 8 ta’ Frar f’Villa Arrigo, Naxxar. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21239210, 79538559 jew 99242945.

Trasport provdut.

IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-

RA{AL :DID. Il-Kumitat

IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. fl-

Sezzjonali PN se jorganizza Ri/eviment g[at-Tesserati u l{bieb, is-Sibt, 21 ta’ Jannar fis7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tallokalità. Mistiedna spe/jali lPrim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi, kif ukoll idDeputati u l-Kandidati tadDistrett.

MARIO DE MARCO. Il-{bieb

ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 24 ta’ Jannar fil-Fairplay Bingo, Bu;ibba. It-trasport jitlaq fit-8.30 a.m. mill-postijiet tas-soltu. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21247049, 99450902 jew 21223911.

CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb

ta’ Charlò Bonnici qed jorganizzaw Ikla fl-okka]joni ta’ g[eluq sninu, il-:img[a, 27 ta’ Jannar fil-lukanda Cavalieri, San :iljan.

Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[a]-]g[ar bit-trasport provdut, u biljetti ming[and il-helpers tassoltu jew /emplu 79796667.

PETER MICALLEF. Il-{bieb

ta’ Peter Micallef se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 31 ta’ Jannar fil-lukanda Golden Tulip Vivaldi, San :iljan. G[all-biljetti /emplu 21465070 jew 79460054.

NOEL GALEA. Il-{bieb ta’

Noel Galea se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 31 ta’ Jannar fil-lukanda Sea Breeze, Bir]ebbu;a. Prezz €5 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99458101, 21641281 jew 27602437. It-trasport jitlaq fid-9 a.m. mill-postijiet tas-soltu.

JASON AZZOPARDI. Il-{bieb

ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 2 ta’ Frar fil-lukanda Waterfront, Tas-Sliema. Biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 22985100 jew 99841333.

IL-QRENDI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Ikla, il-:img[a, 3 ta’ Frar fl-Uffi//ju

PAULA MIFSUD BONNICI.

Sezzjonali PN se jorganizza Ikla Maltija, il-{amis, 9 ta’ Frar fis7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tallokalità. Prezz €12 u g[all-booking /emplu 99980488 jew79224165.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb

ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 14 ta’ Frar f’Villa Arrigo, in-Naxxar.

Prezz €3 u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew mill-uffi//ji.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb

ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Ikla b’ikel Indjan, is-Sibt, 18 ta’ Frar fit-Taj Mahal Restaurant, ilG]ira. Prezz €16 u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew milluffi//ji.

CAROLINE GALEA. Il-{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 23 ta’ Frar f’Villa Arrigo, inNaxxar. Trasport provdut minn quddiem l-Uffi//ji PN tar-Raba’ Distrett. G[al aktar informazzjoni u biljetti /emplu 99843564 jew 99491069.

JASON AZZOPARDI. Il-{bieb

ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning g[al Jum ilMara, il-{amis, 8 ta’ Marzu.

Dettalji jit[abbru aktar tard.

AVVI}I O{RA {AL LUQA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Dawk interessati g[andhom jag[mlu kuntatt malPresident fuq 79594713 sa g[ada s-Sibt, 14 ta’ Jannar. Il-Kumitat Sezzjonali PN jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.

PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’

Philip Mifsud qed jorganizzaw G[oti ta’ Demm, is-Sibt 28 ta’ Jannar. G[al aktar informazzjoni /emplu 21462304 jew 99269314.

IL-QRENDI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jav]a li l-Uffi//ju PN jinsab miftu[ ta[t management ;did wara t-tisbi[ u limmodernizzar li sar fl-a[[ar ;img[at. L-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn is-7 a.m. u tard filg[axija b’fa/ilitajiet b[al big screen u organizzar ta’ ikliet.

G[al aktar informazzjoni /emplu 99479383.

L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali

PN jixtieq jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Ilbar qed ikun miftu[ is-Sibt u l{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u s-Serie A Taljan.

99804642.

BIRKIRKARA. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.

BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.

BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

{AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038.

G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426.

{AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.

Uffi//ju PN.

Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567.

L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382.

L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985.

IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.

{AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733.

{AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN.

IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.

IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895466.

L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN.

IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979.

L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852.

L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603.

IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507.

IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN.

IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com.

PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222.

RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165.

TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.

{AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633.

IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt.

{AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529.

SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN.

SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086.

SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN.

SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7.30 p.m. u t-8.30

p.m. fl-Uffi//ju u ‘Dar il-{addiem’. G[al aktar informazzjoni tistg[u tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt.

IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033.

VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225810.

I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.

Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

28

Vince Farrugia fuq VW Polo

Stephen Micallef fuq Fiat Uno

Galea u Scicluna jiddominaw il-;urnata tal-ASM Nhar il-{add 8 ta’ Jannar lAsso/jazzjoni Sport Muturi organizzat is-seba’ programm mill-ASM Pasta Poiatti 201112. Il-programm kellu jikkonsisti f’karozzi u muturi imma min[abba l-maltemp li g[amel il-:img[a filg[axija l-ASM kellha tissospendi parti mill-programm talmuturi, il-programm talmuturi issa jkompli l-attività li jmiss.

Intant b’[arsa [afifa lejn il;urnata li kienet bil-karozzi Autocross wie[ed seta’ jinnota li tul il-;urnata ;ew organizzati 14-il ti;rija akkumpanjati bil-finali A u B. F’dawn il-finali spikkaw numru ta’ reb[iet fosthom ta’ Patrick Cassar fuq Opel Corsa

u Christian Galea fuq Fiat Ritmo li reb[u t-tliet heats u awtomatikament jikkwalifikaw g[all-finali tal-;urnata.

Fil-Finali Klassi A kien hemm bidu tajjeb minn Christian Galea fuq Fiat Ritmo, Patrick Cassar fuq Opel Corsa, Godwin Martin fuq Ford Ka u Melo Zammit fuq Escort MK3 li sal-ewwel kantuniera Galea rnexxielu jie[u l-ewwel po]izzjoni segwit minn Zammit u Cassar rispettivament.

Fil-finali, ]ew; sewwieqa li ;ejjin miz-Zanu Racing Team spi//aw fuq quddiem b’Galea jispi//a fil-qu//ata u dan kien segwit minn Zammit. G[al Galea kienet daqsxejn iktar fa/li mis-soltu

i]da mhux daqshekk kienet g[al Zammit min[abba li Cassar ipprova kemm-il darba jag[mel pressjoni fuq Zammit imma kien kollu g[alxejn b’Zammit jibqa’ sod filpo]izzjoni tieg[u.

Minkejja li t-ti;rija ma kellha l-ebda tibdil mill-bidu sal-a[[ar spikka l-mod kif Cassar isuq b’mod sportiv u jaf juri l-kapa/ità tieg[u meta jasal biex jag[mel pressjoni fuq xi [add.

Fil-Finali Klassi B kien hemm bidu [a]in g[al Josef Abela fuq Opel Nova fejn, qabel it-tluq, Abela, sforz ittensjoni g[amel ]ew; false starts bl-istarter tal-;urnata jiskawlifika lil Abela. It-ti;rija kompliet u wara t-tielet bidu

wie[ed seta’ jara lil Mario Scicluna fuq Opel Corsa u Philip Joe Vella fuq Opel Nova li g[amlu [ar;a tajba b’Scicluna jie[u t-tmun talfinali segwit minn Vella u Malcolm Borg fuq Opel Corsa.

It-taqtig[a kompliet bejn Vella u Borg u fi ftit sekondi Borg irnexxielu jag[mel pressjoni tajba fuq Vella, tant li wara l-ewwel dawra Borg irnexxielu jissupera lil Vella, b’]ew; azzjonijiet antisportivi min-na[a ta’ Vella fuq Borg li spi//a maqlub bil-karozza.

Ir-referee tal-;urnata skwalifika lil Vella mit-ti;rija b’Vella ji;i sospi] millattività li jmiss skont ir-regoli Autocross, u l-finali b’hekk kompliet bi tliet sewwieqa

minn sitta. Scicluna baqa’ j]omm l-ewwel post u dan kien segwit minn James Buttigieg fuq Ford Fiesta MK2 u Philip Grima fuq Escort MK 3.

Fl-a[[ar seba’ dawriet ma kien hemm l-ebda tibdil u rri]ultat finali kellu lil Scicluna rebbie[ segwit minn Buttigieg u Grima rispettivament.

Intant, attività o[ra ssir nhar il-{add 22 ta’ Jannar.

Din tkun bil-karozzi u lmuturi u tibda fil-11 a.m.

Din il-;img[a lAsso/jazzjoni se tilqa’ instructors mill-FMI – FIM u wie[ed mill-uffi/jali tal-UEM fuq Kors Tekniku g[allMuturi li se jsir fuq tlett ijiem bejn illum u l-15 ta’ Jannar.

IASC

Mosta jwettqu sorpri]a Mosta G................................1 Msida RS..............................0 Mosta kisbu reb[a mhux daqstant mistennija kontra Msida, reb[a li waslet bissa[[a tal-gowl fit-tieni taqsima. L-ewwel taqsima kienet fil-fatt iddominata minn Msida i]da dawn ma rnexxilhomx isibu x-xibka biex b’hekk it-timijiet marru jistrie[u fi draw ta’ ming[ajr gowls.

Fit-tieni taqsima, landament tal-partita re;a’ kien kwa]i l-istess i]da Mosta baqg[u dejjem kalmi u ddefendew b’mod tajjeb lattakki ta’ Msida.

Il-Gunners, li kienu qed joperaw kontinwament bilkontrattakk, fet[u l-iskor meta kien fadal biss ]ew; minuti log[ob. L-uniku gowl talpartita skurjah Matthew PACE. Referee: George Pitri

Sorpri]a o[ra B’Bu;a T..............................2 {amrun L............................1 B’Bu;a Tigers [olqu

sorpri]a o[ra meta g[elbu lil {amrun Liberty bi skor ta’ 2-1. Il-liberty bdew tajjeb [afna u fil-fatt kienu huma li marru fil-vanta;; fis-27 minuta. L-ewwel gowl talpartita skurjah Kieston THEUMA. Tliet minuti wara Clayton THEUMA ta’ B’Bu;a ;ab id-

draw biex b’hekk it-timijiet marru jistrie[u fi draw ta’ 11. Hekk kif bdiet it-tieni taqsima {amrun [ar;u fuq lattakk u bdew jo[olqu diversi perikli fuq il-lasti avversarji.

Hekk kif {amrun bdew jattakkaw it-Tigers g[amlu kontrattakk u sabu x-xibka permezz ta’ John Paul BARBARA li skurja massieg[a log[ob g[al skor finali ta’ 2-1.

Referee: Joseph Azzopardi

Draw ming[ajr gowls }urrieq W............................0 Senglea Y.............................0 Minkejja li l-partita bejn

Senglea u }urrieq spi//at fi draw ta’ 0-0 din kienet lisba[ partita tal-;urnata li fiha ntlag[bu tliet partiti millEwwel Divi]joni. Wie[ed jista’ jg[id li d-draw kien ;ust fejn i]-]ew; timijiet ippruvaw isibu x-xibka i]da d-difi]i u l-goalkeepers rispettivi kienu attenti.

Referee: Lorry Sammut

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Sport 29 HANDBALL – KAMPJONATI EWROPEJ U EHF TROPHY

BOWLING

Okmalta.com iridu jiddefendu t-titlu Wara li reb[u l-kampjonat g[at-tieni darba konsekuttiva, okmalta.com mhux be[siebhom jieqfu jiddominaw ix-xena tal-bowling lokali.

Fl-ista;un li se jibda fi ftit tal-jiem o[ra, se jipparte/ipaw 28 tim ta’ erba’ membri kull wie[ed.

Dawn ikunu maqsumin fi tliet divi]jonijiet differenti u l-kampjonat idum sejjer 18-il ;img[a. G[al darb’o[ra, ilkampjonat se jkun sponsorjat minn MSV Life u l-partiti kollha se jintlag[bu fl-Eden SuperBowl f’San :iljan.

Okmalta.com [allew g[all-a[[ar l-ista;un li g[adda u kien proprju fla[[ar jum li dawn ;ew inkurunati champions ta’ Malta.

Dawn kienu g[elbu lil Salitos fit-18-il partita talista;un bi skor ta’ 6-2.

B’din ir-reb[a, dawn g[elbu l-isfida tar-rivali Fina u Ramis li spi//aw fit-tieni u fit-tielet post rispettivament.

Filwaqt li Salitos u Gladiators ;ew relegati g[atTieni Divi]joni, il-post vakant li [allew dawn it-

It-tim ta/-champions ta’ sta;un ilu, okmalta.com

tnejn ittie[ed minn Supreme u J. Grima & Co. Dawn spi//aw fl-ewwel u fit-tieni post rispettivament fiddivi]joni rispettiva tag[hom.

Intant, Atlas u One-4-All ;ew relegati g[at-Tielet Divi]joni u posthom [aduh 4-Play u Kiwis. Dawn talewwel reb[u t-Tielet Divi]joni filwaqt li Kiwis ;ew it-tieni.

Kull min jixtieq jattendi g[al dawn il-partiti tal-kampjonat hu m[e;;e; biex imur l-Eden SuperBowl u kull min hu interessat biex jifforma parti minn tim jew

inkella jkun involut fil-bowling jista’ jikkuntattja lil MTBA fuq mtbamalta@gmail.com.

Barra minn hekk jista’ wkoll jikkuntattja lill-management tal-Eden Superbowl fuq superbowl@edenleisure.com.

Il-programm:

L-Ewwel Divi]joni: Il{amis, 9 pm It-Tieni Divi]joni: LErbg[a, 9 pm It-Tielet Divi]joni: ItTnejn, 8.45 pm

Mag[]ula t-timijiet nazzjonali Il-kow/is tat-timijiet nazzjonali kemm tan-nisa kif ukoll tal-ir;iel [abbru liskwadri tag[hom g[all-kompetizzjonijiet li ;ejjin.

Joseph Tanti, kow/ tat-tim nazzjonali tan-nisa, ]vela ttim li se jipparte/ipa fl-EHF Trophy li ssir f’Marzu.

Aloysians: Brenda Camilleri, Marylyn Agius (GK), Sarah Scicluna, Rebecca Bonello, Kristina Gatt La Salle: Stephanie Desjardins, Bernardette Vassallo, Louise Micallef, Stephanie Caruana, Celaine Ellul Phoenix: Maxlene Farrugia, Julia Sammut, Dorianne Tabone (GK), Marie Claire Polidano (GK) Kavallieri: Emma Xuereb, Kristina Marie Xuereb.

Luxol: Daniela Cumbo, Maria Mifsud, Miriam Tanti, Kimberly Camilleri, Daniela Salomone

Barra minn Malta:

Francesca Farrugia, Tamsyn Sciortino, Mathilde Friggieri.

Il-kow/ tat-tim nazzjonali tal-ir;iel, Matthew Mamo [abbar it-tim li se jie[u sehem fil-log[ob ta’ kwalifikazzjoni g[all-kampjonati Ewropej li se jinlag[bu f’:unju.

Aloysians: Jerome Zammit, Damian Gargano, Alex Di Pilato, Philip Mifsud, Peter Naudi, LydenZerafa Kavallieri: Luke Zammit, James Rausi La Salle: John Scicluna, Daniel Tabone, James Farrugia, Neville Borg, Maurice Meli, Mark Gilson, Mattias Nassbaum, Andrew Said, Karl Baldacchino, Chris Mcclean, Ian Turban, Chris Magro Luxol: Daniel Tanti, Edward Bonello, Imed Ben Moussa, Joseph Tanti Phoenix: Andrew Mifsud

Barra minn Malta:

Jacques Friggieri, Matthew Psaila

FOOTBALL

Barbara mhux kuntent L-attakkant Malti ibba]at fl-Istati Uniti, Etienne Barbara esprima l-frustrazzjoni tieg[u g[all-fatt li lklabb mill-Major League Soccer, Montreal Impact g[andhom id-drittijiet tieg[u i]da sal-lum g[adhom ma offrewlux offerta tajba biex hu jiffirma mag[hom g[allista;un il-;did li mistenni jibda f’Marzu li ;ej.

F’intervista fuq is-sit elettroniku Amerikan IMS, Barbara re;a’ fa[[ar [afna l-fa/ilitajiet sportivi li hemm fl-Istati Uniti i]da kellu kritika qawwija lejn ir-regolamenti tal-MLS. Dawn ir-regolamenti qeg[din biss f’dan il-pajji] u f’dan il-mument qed i/a[[du lil Barbara milli jinnegozja kuntratt ;did ma’ klabbs o[ra li jafu jkunu interessati fih.

F’Novembru li g[adda Montreal kienu g[amlu dak li fl-Istati Uniti jg[idulu ‘discovery’ fuq Barbara meta

kien qed jispikka fl-NASL ma’ Carloina Rail Hawks u g[aldaqstant dan fisser li huma g[andhom id-drittjiet kollha fuq il-plejer.

Jekk klabb ie[or fl-Istati Uniti irid jikseb is-servizzi ta’ Barbara u dawn iridu jinnegozjaw ma’ Montreal sakemm ma jag[]lux li jag[tu r-release lill-plejer Malti.

Barbara qal li sal-lum Montreal g[adhom ma tawhx offerta tajba wara li skorja 20 gowl fl-ista;un pre/edenti u di;à ffirmaw plejers o[ra filpo]izzjoni tieg[u.

Jing[ad li Vancouver White Caps tal-eks kow/ ta’ Barbara, Martin Rennie huma interessati f’Barbara i]da dawn iridu bilfors jinnegozjaw ma’ Montreal biex Barbara jilg[ab fl-MLS. Dawn l-intri//i kollha jafu j/a[[du lil Barbara milli jsir l-ewwel plejer Malti li jilg[ab fl-MLS.

L-attakkant Malti, Etienne Barbara (quddiem)

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

30 Sport TENNIS - SYDNEY INTERNATIONAL

Li Na kontra Azarenka fil-finali I/-?ini]a Li Na g[elbet l-isfida tat-tennista numru tnejn fid-dinja Petra Kvitova biex ibbukkjat post fil-finali tas-Sydney International kontra Victoria Azarenka. Din tala[[ar reb[et kontra Agnieszka Radwanska.

Li Na reb[et bi skor ta’ 1-6, 7-5, 6-2 filwaqt li l-finalista l-o[ra reb[et bi skor ta’ 1-6, 6-3, 6-2. Dan irri]ultat ifisser li issa Kvitova ma tistax taqbe] lil Wozniacki filqu//ata tar-rankings mondjali qabel ma jibda l-Australian Open nhar itTnejn li ;ej.

“Kont tajjeb fl-ewwel set i]da mbag[ad [assejtni g[ajjiena [afna,” spjegat Kvitova wara t-telfa.

Kvitova qalet li Li Na se tkun wa[da mill-favoriti g[ar-reb[ talAustralian Open.

Il-partita bejn Kvitova u Li Na damet madwar sag[tejn u l-istess Li Na qalet li kienet sorpi]a li rnexxielha ddum tilg[ab b’ritmu tajjeb g[al daqstant [in.

A[bar tajba g[al Wozniacki Minkejja l-a[bar li se tibqa’ filqu//ata tar-rankings mondjali minn tal-anqas sa nhar it-Tnejn, Wozniakci hi mistennija til[aq tirkupra millinjury li sofriet fil-partita kontra Radwanska aktar kmieni matul din il;img[a.

Fil-kwarti finali ta’ din l-edizzjoni, it-tennista numru wie[ed fid-dinja we;;g[et il-polz fit-telfa li hi sofriet bi skor ta’ 3-6, 7-5, 6-2.

Nadal fidi/ju] It-tennista numru tnejn fid-dinja

Rafael Nadal qal li lest biex jie[u sehem fl-ewwel Grand Slam tas-sena.

Nadal ilu jsofri minn problemi fi spalltu i]da mid-dehra l-affarijiet marru g[all-a[jar matul dawn l-a[[ar ;img[at.

Kemm Djokovic kif ukoll Federer ma [adux sehem fl-Open tal-Qatar biex jevitaw li jkollhom xi injury serja ftit jiem qabel l-Australian Open.

Nadal qal li hu lest jieqaf mil-log[ob

Azarenka fl-azzjoni kontra Radwanska

wara li jie[u sehem fl-Australian Open biex b’hekk ikun lest g[allkompetizzjonijiet importanti li jsiru aktar tard matul is-sena.

Sena ilu Nadal tilef postu fil-qu//ata tar-rankings mondjali i]da lejn l-a[[ar tas-sena g[en lil Spanja tirba[ it-Tazza Davis kontra l-Ar;entina.

RALLY TA’ DAKAR

TRASFERIMENTI

Nani Roma jirba[ l-10 tappa

Robbie Keane ma’ Aston Villa

L-Ispanjol Nani Roma reba[ l-10 tappa tar-rally ta’ Dakar meta g[eleb l-isfda tal-leader Stephane Peterhansel.

Roma beda l-;uranta fir-raba’ post, aktar minn 19-il minuta bog[od mil-leader i]da din ir-reb[a hi spinta tajba min[abba li tela’ fit-tieni post tar-rankings. Robbie Gordon, rebbie[ tad-disa’ tappa, kellu problemi f’din ir-rotta li damet 377km u b’hekk ma kompliex jirkupra l-minuti fuq Peterhansel.

Is-sewwieq Pollakk Krzysztof Holwcyzc tilef madwar 35 minuta kif ukoll tilef it-tielet post li kellu.

Min[abba li l-holder attwali Nasser Al-Attiyah irtira millkompetizzjoni fid-disa’ tappa kollox qed jindika li Peterhansel se jirba[ ir-rally g[all-10 darba fil-karriera tieg[u u l-ewwel darba sa mill-2007.

Mill-kategorija tal-muturi, Marc Coma spi//a t-tieni waqt l-10 tappa biex kompla l-isfida kontinwa bejnu u bejn Cyril Despres. Ir-rebbie[ tal-10 tappa kien Joan Barreda Bort.

L-attakkant Irlandi] Robbie Keane ng[aqad ma’ Aston Villa fuq self ming[and LA Galaxy. Keane ng[aqad ma’ Galaxy sena ilu ming[and Tottenham u kien strumentali fir-reb[ tal-MLS. Keane se jdum ma’ Villa sal25 ta’ Frar u wara jer;a’ jirritorna fl-Istati Uniti g[allkumplament tal-kampjonat.

Keane ried klabb li mieg[u jilg[ab football regolari biex b’hekk ikun preparat g[allkampjonati Ewropej li jibdew f’:unju.

Mhux esklu] li d-debutt ta’ Keane jasal proprju fi tmiem il;img[a meta Villa jiltaqg[u kontra Everton.

KAKUTA – Il-winger ta’ Chelsea Gael Kakuta sie[eb littim Fran/i] ta’ Dijon b’self sala[[ar tal-ista;un. Kakuta, li g[andu 21 sena, g[adu qatt ma lag[ab ma’ Chelsea dan lista;un. Sena ilu Chelsea kienu

selfu lil Kakuta lil Fulham u dan f’seba’ log[biet skurja darba. Il-kuntratt ta’ Kakuta jiskadi fl-2015.

GIBSON – Everton qed jittamaw li jakkwistaw isservizzi tal-midfielder ta’ Man Utd, Darron Gibson. Ilmanager ta’ Everton David Moyes m’g[andux daqstant finanzi biex ja[dem minkejja li Everton ne[[ew lil Mikel Arteta fis-sajf li g[adda.

Gibson ma tantx qed ikollu post regolari ma’ Utd u dan irid jilg[ab aktar regolari biex b’hekk ikollu aktar /ans li jkun parti mill-iskwadra nazzjonali tal-Irlanda fil-Euro 2012.

Gibson, matul is-sajf di;à kien vi/in li jitlaq lir-Red Devils u dan kien kwa]i lest biex jing[aqad ma’ Sunderland i]da sfaxxa kollox fl-a[[ar.

It-Toffees jixtiequ wkoll jakkwistaw attakkant i]da jidher li Moyes qed jo[loq

pressjoni fuq id-diri;enza biex din takkwista midfielder.

VIVIANO – Palermo [abbru li la[qu ftehim malgoalkeeper Taljan Emiliano Viviano. Il-player ta’ 26 sena, li attwalment jilg[ab ma’ Inter, se jsie[eb lir-Rosanero fil-jiem li ;ejjin.

Viviano hu proprjetà ta’ Inter u Genoa u Genoa talbu lil Palermo [ames miljun ewro tas-servizzi tieg[u. Viviano ng[aqad ma’ Inter fis-sajf li g[adda i]da kien sfortunat u we;;a’ serjament l-irkoppa waqt partita tal-preseason.

Viviano qed jittama li matul dawn is-sitt xhur li ;ejjin dan ikollu wirjiet tajba biex ikun parti mit-tim nazzjonali Taljan li se jie[u sehem fil-Euro 2012.

Palermo ne[[ew lil Sirigu matul is-sajf u l-goalkeeper Tzorvas tilef postu u issa qed jibda b[ala titulari l-goalkeeper Benussi.

FORMULA 1

M’iniex obbligat nirba[ - Alonso

L-Ispanjol Nani Roma waqt l-10 tappa tar-Rally ta’ Dakar

Is-sewwieq tal-Ferrari Fernando Alonso stqarr li mhuwiex obbligat jirba[ it-titlu tal-ista;un li ;ej. “Jien ma nistax nara l-futur. M’iniex ottimist u lanqas pessimist, m’iniex obbligat nirba[ ittitlu,” qal Alonso.

Intant, is-sewwieq l-ie[or Felipe Massa jidher ferm kon/entrat u qal, “Irrid ner;a’ nibda nisfida g[at-titlu, kapa/i nisfida g[ar-reb[ tal-unuri u dan di;à wrejtu fil-passat.”

Is-sewwieq Bra]iljan jaf li din hi sena ferm importanti g[alih u l-President Montezemolo, ftit tal-;img[at ilu kkonferma dan meta qal li qed jistenna li s-sewwieqa tat-tim jisfidaw g[at-titlu wara d-disfatta ta’ sena ilu.

“Ninsab motivat u naf li qieg[ed ta[t pressjoni imma ladarba tkun sewwieq tal-Ferrari hi [a;a

ovvja li tkun ta[t pressjoni biex tikseb irri]ultati,” kompla jg[id Massa.

Dan l-a[[ar kien hemm ukoll diversi spekulazzjonijiet dwar jekk il-Ferrari hux se j;eddu l-kuntratt ta’ Massa.

Mistoqsi dwar dan Massa qal, “Jien qed na[seb biss fil-kampjonat u l-ewwel parti tal-ista;un se tkun kru/jali g[alija. L-importanti hu li ner;a’ nibda nirba[ u mhux il-kwistjoni tal-kuntratt.”

KUBICA – Robert Kubica re;a’ da[al l-isptar, din id-darba min[abba li ]elaq fuq is-sil; u we;;a’ siequ l-leminija. Kubica, li kien involut f’in/ident ikrah fi Frar li g[adda kellu ji;i operat g[al madwar tmien darbiet u kien qed jirkupra bit-tama li din is-sena jer;a’ jsuq karozza talFormula 1.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

Sport 31 KAMPJONAT BOV PREMIER

Jispikka d-derby bejn Hibernians u Tarxien Bejn illum u g[ada jintlag[ab it-tieni programm ta’ din is-sena tal-Kampjonat BOV Premier u bla dubju jispikka d-derby bejn ir-rivali Hibernians u Tarxien li jintlag[ab g[ada fl-4pm ;ewwa Ta’ Qali.

It-tim ta’ Mark Miller, li jinsab sitt punti ta[t illeaders Valletta ma jistax iwaqqa’ punti jekk be[siebu jkompli jsegwi li/champions Maltin li jaffrontaw lil Mqabba fla[[ar partita tal-;img[a. :img[a ilu Hibernians tilfu /-/ans li jnaqqsu ddistakk minn ma’ Valletta meta dawn iltaqg[u f’konfront dirett kontra xulxin, konfront li ntemm fi draw ta’ 1-1. Valletta, madankollu, kellhom l-a[jar /ansijiet u fil-fatt ilgoalkeeper ta’ Hibs, Mario Muscat kellu partita tajba bejn il-lasti Pawlisti. Minna[a tag[hom, Tarxien se jkunu ;ejjin minn telfa xejn mistennija kontra Mosta.

Intant, l-ewwel partita ta’ llum tkun dik bejn {amrun u Mosta. Mosta, fl-a[[ar [ar;a tag[hom [asdu lil Tarxien u reb[u 2-1.

Din ir-reb[a tat spinta lil Mosta li issa g[andhom 13-il punt daqs Tarxien u ]ew; punti aktar mit-tim tal-qieg[, Marsaxlokk. {amrun ukoll se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 3-0 kontra Qormi, telfa li setg[et kienet bi skor akbar li kieku l-Qormin ma fallewx penalty.

B’hekk, din il-partita se tkun wa[da missielta bejn ]ew; timijiet li jridu jwettqu reazzjoni.

Illejla, Birkirkara jilag[bu kontra Marsaxlokk u lKarkari]i mhux mistenni jfallu kontra t-tim li reba[ biss tliet partiti wara 16-il log[ba.

Birkirkara tilfu fl-a[[ar minuti kontra Sliema filwaqt li Marsaxlokk ;ew umiljati bi skor ta’ 4-0 kontra Floriana. Floriana jridu jkomplu jirb[u u jittamaw f’pass falz ta’ Hibernians li jilag[bu e]attament wara din il-partita.

Il-Greens qeg[din ]ew; punti ta[t Hibernians u b’hekk jistg[u temporanjament jitilg[u fittieni post qabel ma jintlag[ab id-derby.

Azzjoni mil-log[ba tal-ewwel rawnd bejn Tarxien Rainbows u Hibernians

Il-{add jiltaqg[u Balzan kontra Sliema u Valletta kontra Mqabba. Balzan se jkunu ;ejjin minn draw ta’ 2-2 kontra Mqabba filwaqt li Sliema reb[u 1-0 fl-a[[ar sekondi kontra Birkirkara.

Costa u Anonam mhux se jilag[bu kontra Hibernians f’derby li se jkun tant mistenni filwaqt li l-midfielder Bra]iljan se jitlef ukoll ilpartita kontra Mqabba.

Omar Borg u Gilbert Martin huma sospi]i millog[ba bejn {amrun u Mosta filwaqt li Sciberras, Zerafa u Borg se jitilfu l-konfront bejn Birkirkara u Marsaxlokk.

Bondin u Farrugia ta’ Qormi se jitilfu l-partita kontra Floriana. Muscat u Bajada ta’ Sliema se jitilfu llog[ba kontra Balzan filwaqt li Calleja se jitlef dik kontra /-champions Valletta.

Illum Victor Tedesco Std 6 pm: {amrun S. v Mosta 8.15 pm: Birkirkara v M’Xlokk Is-Sibt Ta’ Qali 2 pm: Floriana v Qormi 4 pm: Tarxien R. v Hibernians Il-{add Kordin 2 pm: Balzan Y. v Sliema W. 4 pm: Valletta v Mqabba

FUTBOL

FUTBOL LOKALI

Pato se jibqa’ ma’ Milan

Qormi jtemmu l-kuntratt ta’ Daniel Nwoke

L-attakkant ta’ Milan Alexandre Pato [abbar li hu se jibqa’ ma’ Milan, biex b’hekk xejjen lispekulazzjonijiet li hu se jing[aqad ma’ Paris St. Germain.

Pato [abbar dan fi stqarrija li kienet pubblikata fil-websajt ta’ AC Milan. IlBra]iljan li ng[aqad ma’ Milan fis-sena 2007 meta kellu 18-il sena qal fl-istqarrija li Milan hi d-dar tieg[u. Hu kompla jg[id li ma jridx jinterrompi l-karriera tieg[u bil-flokk a[mar u iswed wara li reba[ l-ewwel ]ew; trofej, ilkampjonat u s-Super Cup Taljana.

Pato kompla jg[id li dan hu jum importanti g[alih u rringrazzja lill-President Silvio Berlusconi, lill-klabb u lill-partitarji g[allfidu/ja li wrew fih.

Din l-istqarrija [arbtet xi ftit il-pjani talistess Milan li waqqfu [esrem it-ta[ditiet biex jakkwistaw ming[and Manchester City lillattakkant Carlos Tevez. Il-Vi/i President Adriano Galliani flimkien mal-avukat ta’ Milan Cantamessa kienu Londra f’ta[ditiet ma’ diri;enti ta’ Manchester City. I]da malli [ar;et l-a[bar li Pato se jibqa’ ma’ Milan, iddelegazzjoni ta’ Milan bdiet it-triq lura lejn Milan, fejn issa jidher kwa]i impossibbli li Tevez jista’ jing[aqad ma’ Milan.

Dan g[aliex jidher li l-pjan ta’ Milan kien li jakkwistaw lil Tevez bil-flus li kienu se jie[du ta’ Pato, fejn jing[ad li l-a[[ar offerta ta’ Paris St. Germain g[al Pato kienet ta’ madwar 25 miljun ewro.

Gerrard i;edded ma’ Liverpool Il-captain ta’ Liverpool Steven Gerrard ilbiera[ ;edded ilkuntratt tieg[u ma’ Liverpool fejn issa Gerrard prattikament se jtemm il-karriera mar-Reds.

Minkejja li Liverpool u Gerrard ikkonfermaw li qed i;eddu lkuntratt fit-tul, la l-klabb u lanqas il-plejer ma qalu b’kemm il-sena kien im;edded dan il-kuntratt. Gerrard li g[andu 31 sena beda ma’ Liverpool fl-età ta’ 18-il sena f’Novembru tal-1998 fejn lag[ab 566 log[ba u skorja 144 gowl, fosthom il-penalty rebbie[ li skorja lErbg[a kontra Manchester City fis-semifinali tal-League Cup. Hu lag[ab ukoll 89 darba mat-tim nazzjonaliIngli] fejn skorja wkoll 19-il gowl. Gerrard qal li hu kien ferm kuntent li tawwal ilkuntratt ma’ Liverpool u qal li hu u l-familja tieg[u jinsabu kburin.

Ma’ Liverpool Steven Gerrard reba[ il-UEFA Champions League b’mod drammatiku wara l-g[oti tal-penalties kontra Milan fis-sena 2005, reba[ darbtejn l-FA Cup, darbtejn il-League Cup u darba l-UEFA Cup. Gerrard qatt ma [eba d-di]appunt tieg[u li hu g[adu qatt ma reba[ il-kampjonat Ingli].

COPPA ITALIA

Napoli jikkwalifikaw Napoli kisbu post filkwarti finali tal-Coppa Italia, meta g[elbu lil Cesena 2-1 b'goal skorjat fl-a[[ar minuti minn Pandev direttament minn freekick, goal li qajjem [afna protesti mill-plejers ta' Cesena fejn hemm dubju jekk il-ballun qabi]x il-linja jew le.

Kienu Cesena li marru fil-vanta;; fl-20 minuta permezz ta' Popescu, u Cavani kiseb il-goal taddraw g[al Napoli fit-62 minuta.

Fi stqarrija ma[ru;a lbiera[ minn Qormi FC, intqal li listess Qormi FC u l-plejer Daniel Nwoke la[qu ftehim biex huma jtemmu l-kuntratt ta’ bejniethom.

B’mod amikevoli ]-]ew; na[at qablu li g[all-;id tal-klabb kif ukoll g[all-;id tal-plejer, ikun a[jar li l-kuntratt ta’ bejniethom jintemm.

Fl-istqarrija ffirmata mill-PRO ta’ Qormi FC Pierre Camilleri, il-Kumitat ta’ Qormi rringrazzja lil Nwoke g[asservizz li ta lill-klabb, u awguralu kull su//ess fil-karriera tieg[u.

FUTBOL

Maxwell jing[aqad ma’ PSG Paris St Germain [abbru li akkwistaw lid-difensur Maxwell ming[and Barcelona g[as-somma ta’ erba’ miljun Euro.

Min-na[a tag[hom Barcelona rringrazzjaw lil Maxwell g[as-servizz li ta lill-klabb Katalan fil-kisba ta’ g[add ta’ su//essi.

Il-Bra]iljan li g[andu 30 sena ng[aqad ma’ Barcelona minn ma’ Inter fi tmiem l-ista;un 2008-09, u ma’ Barcelona reba[ g[axar trofej, fosthom darbtejn ilLiga Spanjola u darbtejn ilUEFA Champions League. Maxwell Dan kien l-akkwist l-iktar ri/enti min-na[a ta’ Paris St Germain li di;à nefqu s-somma ta’ 85 miljun Euro f’akkwisti ;odda, u fi tmiem is-sena li g[addiet [atru b[ala kow/ lit-Taljan Carlo Ancelotti.

Il-:img[a, 13 ta’ Jannar, 2012

32 Lokali

Malta t-tieni l-iktar pajji] fejn in[oloq xog[ol mill-2008

Il-Gvern qed jag[ti €100,000 mill-Fond g[all-Kaw]i :usti fil-pro;ett tat-tisbi[ tal-Mu]ew tal-Forti Rinella li qed isir mill-Fondazzjoni Wirt Artna (Ritratt> Michael Ellul)

€70 miljun favur il-[arsien tal-wirt storiku ta’ pajji]na Permezz ta’ €100,000 mill-Fond g[all-Kaw]i :usti, il-Gvern qed jappo;;ja t-tisbi[ tal-Mu]ew ta’ Forti Rinella, li qed isir b’investiment ta’ €198,000 mill-Fondazzjoni Wirt Artna.

Il-Ministru tal-Finanzi, Ekonomija u Investiment, Tonio Fenech, ilbiera[ ]ar dan il-pro;ett, li jinkludi ttitjib tal-fa/ilitajiet tal-vi]itaturi, xog[ol ta’ landscaping madwar il-Forti, u restawr

ta’ partijiet differenti millForti.

Il-Ministru Fenech qal li “l-Gvern hu impenjat biss[i[ li jsa[[a[ il-kwalità talwirt storiku ta’ pajji]na, blg[an li jibqa’ jag[ti futur lill-passat tag[na. Il-Ba;it 2012 jalloka, meta wie[ed iqis xog[ol ta’ restawr, u programmi u in/entivi o[ra fis-settur, aktar minn €70 miljun biex insa[[u l-prodott kulturali ta’ pajji]na.”

Matul din is-sena, qed titkompla l-[idma fuq numru ta’ pro;etti, fosthom fil-Forti Sant’An;lu, fl-Ipo;ew ta’ {al Saflieni, fit-Tempji tal:gantija, ta’anjijiet Rumani ta’ G[ajn Tuffie[a u lKatakombi ta’ Bistra filMosta u fil-Katakombi ta’ Santu Wistin fir-Rabat.

Dan minbarra li g[addej ir-restawr tas-swar u l-fortifikazzjonijiet tal-Belt Valletta, l-Imdina, il-Birgu u

/-?ittadella t’G[awdex, b’investiment ta’ €36 miljun.

Tonio Fenech esprima lapprezzament tieg[u lil Mario Farrugia, u l-grupp tieg[u ta’ Fondazzjoni Wirt Artna, flimkien man-numru ta’ persuni li ja[dmu b’mod volontarju ma’ din l-organizzazzjoni volontarja, li qed tag[mel ;id kbir fil-qasam tal-preservazzjoni tal-wirt storiku.

St[arri; tal-Kummissjoni Ewropea juri li Malta kienet wie[ed minn tmien pajji]i biss li fi tmiem l2011 irrapporta ]ieda flimpjiegi fuq l-2008.

Ir-rapport, li jqabbel fost l-o[rajn is-sitwazzjoni talimpjiegi fil-pajji]i membri wara l-effetti koroh tarri/essjoni fl-2008, u li g[alhekk juri jekk il-pajji]i komplewx i]idu jew inaqqsu l-impjiegi, juri li Malta ]iedet l-impjiegi bi kwa]i 4%. L-uniku pajji] b’ri]ultat a[jar minn Malta kien il-Lussemburgu, li rre;istra ]ieda ta’ kwa]i 6% fl-impjiegi.

Il-Polonja, il-Bel;ju, il:ermanja, l-Awstrija, lI]vezja u ?ipru kienu lpajji]i l-o[ra li ]iedu limpjiegi, g[alkemm b’rata inqas minn Malta u lLussemburgu. Id-dsatax-il pajji] membru l-ie[or talUE kollha rre;istraw tnaqqis fl-impjiegi meta mqabbel mal-bidu tal2008.

Ir-rapport jg[id ukoll li Malta kellha tkabbir ekonomiku ferm a[jar minn dak ta’ [afna pajji]i, u og[la mill-medja tal-UE u taz-zona ewro. Apparti minn hekk, Malta kienet wie[ed minn tliet pajji]i biss li kkonvin/ew iktar nies jo[or;u ja[dmu, partikolarment in-nisa. Jg[id ukoll kif g[al sena o[ra, ilqg[ad kompla jonqos.

L-G{ELUQ TAL-PRO?EDURI MILL-UE DWAR DEFI?IT E??ESSIV

Pass g[aqli li l-Gvern naqqas mill-ispi]a tieg[u flok ]ied it-taxxi - L-ekonomista Karm Farrugia Bl-g[erf tieg[u, il-Gvern irnexxielu jnaqqas l-ispi]a ta’ €40 miljun, minflok ra kif g[amel u da[[al dawn il-flus mit-taxxi. Din kienet l-ewwel reazzjoni tal-ekonomista Karm Farrugia wara l-a[bar li [ar;et l-Erbg[a, li l-Kummissjoni Ewropea ddikjarat li Malta [adet azzjoni b’mod effettiv biex tikkore;i l-i]bilan/ filfinanzi pubbli/i u u ti;i fil-linja ta’ dak li jistipulaw ir-regolamenti tal-Unjoni Ewropea.

Fil-fatt, f’kummenti ma’ IN-NAZZJON, Karm Farrugia ta [arsa lejn x’wassal biex il-Kummissjoni Ewropea tat dan i/-/ertifikat po]ittiv lil Malta. Hu spjega li l-Gvern Malti kellu ]ew; g[a]liet, jew i]id it-taxxi jew inkella jnaqqas mill-ispi]a amministrattiva tieg[u. Hu qal li l-Gvern Malti kellu jie[u dawn id-de/i]jonijiet min[abba twissija talKummissjoni Ewropea, fid-

dawl tal-bi]a’ kbir li din issena, ter;a’ tfaqqa’ ri/essjoni ferm akbar minn dik li esperjenzat id-dinja fl-a[[ar ftit snin.

G[alhekk, spjega Karm Farrugia, hu d-dover talKummissjoni Ewropea li tipprova tie[u l-mi]uri ne/essarji.

Hu ta rendikont ta’ kif isSummit li jmiss tal-Mexxejja tal-Pajji]i fl-Unjoni Ewropea se jer;a’ jkun wie[ed kru/jali

g[ax fih g[andu jintla[aq qbil dwar id-dettalji ta’ kif se jkun qed jit[addem il-mekkani]mu biex l-Unjoni Ewropea tilqa’ g[al din il-kri]i. Fl-a[[ar Summit, fil-bidu ta’ Di/embru, il-Mexxejja talUnjoni Ewropea, fosthom ilPrim Ministru Malti Lawrence Gonzi, qablu dwar il-qafas ta’ dan ilmekkani]mu.

Karm Farrugia qal ukoll li “Malta qatt ma tat problemi

fiskali lill-Unjoni Ewropea”, u b[ala pajji] fiz-zona ewro, pajji]na hu mitlub ikun aktar dixxiplinat g[ax id-de/i]jonijiet li jie[u l-Gvern Malti ma jaffettwawx biss lil pajji]na, i]da kull pajji] ie[or li g[andu l-munita ewro. F’dan id-dawl, hu importanti, sostna Karm Farrugia, li l-membri taz-zona ewro jkunu mag[qudin flimkien u lUnjoni Ewropea jkollha vu/i wa[da.