2012_01_19

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 13,026

€0.45

Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

Se titwaqqaf Qorti spe/jalizzata fuq ka]i ta’ droga Il-Gvern qed jippjana li jwaqqaf Qorti spe/jalizzata dwar ka]i ta’ droga u dwar dan se jsir pro/ess ta’ konsultazzjoni ma’ diversi entitajiet fosthom il-;udikatura, ilKamra tal-Avukati, ilmedjaturi, l-A;enzija Appo;; u s-Sedqa. Dan t[abbar millMinistru tal-:ustizzja, ilKonsultazzjoni Pubblika u l-Familja Chris Said meta lbiera[ filg[odu ]ar ixxog[ol fuq blokk bini ta’ tmien sulari li jinsab bejn Triq id-Dejqa u Triq lIfran fil-Belt li qed jinbidel f’/entru ;did g[all-;udikatura u l-istaff tag[hom. Dan il-pro;ett qed isir mill-Gvern b’investiment ta’ €1.75 miljun u se jipprovdi fa/ilitajiet a[jar minn fejn il-;udikatura tista’ ta[dem. Il-[sieb hu li dan il-bini li se jkun fih 29 uffi//ju, jing[aqad malbini tal-Qorti permezz ta’ pont. Chris Said, kien akkumpanjat minn Kevin Mahoney, id-Direttur :enerali tal-Qorti ta’ Malta u membri o[ra talistaff tal-Qorti. It-tieni fa]i ta’ dan ilpro;ett se tibda f’April li ;ej u se tinkludi x-xog[ol ta’ elettriku, madum, tik[il u xog[ol ie[or. Il[sieb hu li fil-bidu tassena d-die[la x-xog[ol jitlesta biex il-membri tal;udikatura u l-istaff tag[hom ikunu jistg[u jibdew ja[dmu minn dan i/-/entru l-;did. Mhux il;udikanti kollha se jibdew ja[dmu minn dan il-post il-;did, imma se jkun hemm madwar 20 u lg[a]la ssir mill-Prim Im[allef. g[al pa;na 4

Ix-xog[ol fuq il-Pro;ett Nazzjonali g[all-Kontroll tal-G[arg[ar se jibda fi ]mien qasir

jirregola x-xog[ol talparlament, it-tieni wa[da fi spazju ta’ tlett ijiem, u da[lu g[al-laqg[a bil-ftehim maqbul bejniethom di;à. Filfatt il-kumitat dam inqas minn nofs sieg[a jiddiskuti. B’hekk, b’disa’ sig[at ta’ diskussjoni, issa d-deputati tal-Gvern se jkollhom i/-/ans jitkellmu waqt id-dibattitu li se jkun mifrux fuq erba’ seduti, u l-Oppo]izzjoni se jkollha sieg[a u nofs /ans, kif talbet hi stess.

Fi ftit ;img[at se jibda x-xog[ol fuq l-ewwel minn erba’ komponenti talPro;ett Nazzjonali g[allKontroll tal-G[arg[ar li g[andu l-mira li jtaffi lproblemi tal-g[arg[ar ikkaw]at mix-xita u flistess [in iktar milli jirdoppja l-kapa/ità tal[a]na tal-ilma tax-xita filpajji]. Dan [abbru lbiera[ ilMinistru tar-Ri]orsi u lAffarijiet Rurali George Pullicino f’konferenza tala[barijiet li fiha ;ew spjegati d-diversi passi ta’ dan il-pro;ett li se jkun kofinanzjat mill-Fond Ewropew g[all-I]vilupp Re;jonali. Il-konferenza tala[barijiet kienet indirizzata mill-Perit George Buhagiar li spjega kif il-pro;ett hu maqsum f’erba partijiet u hu amalgamat mal-pro;ett biex ti]died il-[a]na talilma tax-xita. Il-pro;ett jiffoka fuq l-iktar disa’ lokalitajiet milquta f’Malta, li huma Birkirkara, l-Imsida, {al Balzan, il-G]ira, {al Qormi, {a]-}ebbu;, ilMarsa, {a]-}abbar u Wied il-G[ajn. L-ilma tal-g[arg[ar li jolqot lil dawn illokalitajiet ji;u minn erba’ widien differenti, li huma il-Wied ta’ Birkirkara, Wied G[ollieqa, Wied ilKbir u Wied il-G[ajn. Ilproblema se ti;i indirizzata fl-g[eruq tag[ha. Dan ifisser li se ji;u jkomplu mnaddfa l-widien biex i]ommu iktar ilma u b’hekk dan ma jmurx g[al fuq il-bliet u r[ula. Is-sena li g[addiet ;ew imnaddfa 12-il wied u seba’ ;ibjuni.

g[al pa;na 9

g[al pa;na 5

l-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista David Agius jindirizza l-;urnalisti fi tmiem il-laqg[a li saret ilbiera[ fid-Dar ?entrali (Ritratt> Michael Ellul)

IL-MOZZJONI TA’ SFIDU?JA MRESSQA MINN JOSEPH MUSCAT

Il-vot se jittie[ed b[al-lum ;img[a ■ G[axar sig[at u nofs ta’ diskussjoni mifruxa fuq erba’ seduti Il-vot fuq il-mozzjoni ta’ sfidu/ja mressqa millOppo]izzjoni fil-Parlament se jittie[ed nhar il-{amis 26 ta’ Jannar f’nofsinhar. Dan wara diskussjoni ta’ madwar g[axar sig[at u nofs li se tkun qed jie[du erba’ seduti. Id-dibattitu fuq il-mozzjoni se jibda nhar it-Tnejn li ;ej filg[axija u jkompli fisseduti tat-Tlieta u l-Erbg[a filg[axija, bil-Parlament jiltaqa’ wkoll il-{amis filg[odu biex jag[laq iddibattitu, bil-vot jittie[ed dakinhar fi tmiem is-seduta.

Dan il-qbil intla[aq bejn il-Gvern u l-Oppo]izzjoni f’laqg[a o[ra tal-Kumitat tax-Xog[ol tal-Kamra li saret ilbiera[ wara nofsinhar, ftit qabel mal-Parlament re;a’ ltaqa’ wara l-btajjel tal-festi. Dan jirrifletti lpo]izzjoni li [a l-Grupp Parlamentari Nazzjonalista li aktar kmieni tul il-;urnata ltaqa’ u qabel fuq ilpro/edura li g[andha tittie[ed f’dan id-dibattitu. I]-]ew; na[at tal-Kamra qablu fuq il-pro/edura qabel bdiet il-laqg[a tal-kumitat li

Air Malta

L-Italja

Jintla[aq ftehim mal-Union tal-Ekwipa;; tal-Kabina fuq ir-ristrutturar

T[assib li l-Costa Concordia ji]]er]aq fil-fond min[abba l-maltemp

Ara pa;na 5

Ara pa;na 12


IN-NAZZJON II-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

4 Lokali

15-il sena [abs wara li spara fuq ra;el f’hold-up Jonathan Coleiro ta’ 25 sena minn Bormla kien ikkundannat 15-il sena [abs fuq ka] ta’ attentat ta’ qtil ta’ Charles Zammit, sid il-[anut Seven Mobiles f’Birkirkara waqt hold-up li kien se[[ fit-13 ta’ April tal-2009. Coleiro ammetta minflok g[adda ;uri quddiem l - Im[allef Michael Mallia li wettaq dan ir - reat g[all - [abta tas - 6 . 30 p . m . fi Triq Psaila , f ’ Birkirkara . Hu ammetta li bil - [sieb li joqtol lil Zammit sparalu diversi tiri , bid - delitt ma jse[[x indipendentament mill - volontà tieg[u . Jirri]ulta li kienu sparati sitt tiri fid - direzzjoni tal vittma , b ’ tir minnhom ma ji[ux . Wie[ed min dawn it - tiri g[adda mill - parti ta ’ fuq tal - idejn u nifed sa ftit ’ l isfel minn ta[t l idejn . Dakinhar Coleiro da[al

fil - [anut , b ’ wi//u mg[ammad u armat b ’ arma tan - nar ( revolver) u dan bil - [sieb li jag[mel serqa tajba . Malli da[al fil - [anut Coleiro pponta l arma tan - nar li kellu f ’ idejh u mill - ewwel spara tir lejn Charles Zammit biex ibe]]g[u però fortunatament ma laqtux . Hu ]amm u ssekwestra lil Charles Zammit kontra l volontà tieg[u u ;ieg[lu jid[ol f ’ kamra o[ra fl istess [anut . Waqt li Charles Zammit kien f ’ din il - kamra , Coleiro seraq ammont ta ’ o;;etti minn dan il - [anut fosthom mobile phones u laptop u

[arab ji;ri ’ l barra . Charles Zammit [assu urtat b ’ dak li kien qieg[ed ji;ri quddiem g[ajnejh u dde/ieda li ji;ri warajh sabiex jipprova jaqbdu u jisfratta s - serqa . Waqt li Charles Zammit kien qieg[ed ji;ri warajh , Coleiro armat bir revolver li kellu f ’ idejh , dolo]ament bil - [sieb li joqtol jew li jqieg[ed il [ajja ta ’ Charles Zammit f ’ periklu /ar , ippontah u spara xejn inqas minn [ames tiri fid - direzzjoni tieg[u i]da b ’ xorti tajba tir wie[ed biss laqat lil Charles Zammit fid drieg[ tax - xellug .

Sid il - [anut , minkejja li kien milqut b ’ tir t ’ arma tan - nar , xorta wa[da baqa ’ ji;ri wara Jonathan Coleiro li i]da da[al f ’ karozza tat - tip Hyundai Accent li kienet qieg[da tistennieh u telaq . Min[abba din l - isparatura Charles Zammit kellu jidda[[al l - isptar sabiex ji;i medikat i]da fortunatament il - ;rie[i li ;arrab ma kkaw]awx il mewt . Jonathan Coleiro kien instab [ati diversi drabi b ’ sentenzi mog[tija mill - Qrati Maltin fosthom fit -1 8 t ’ April tal - 2007 mill - Qorti tal - Ma;istrati u g[alhekk sar re/idiv .

Sentenza ta’ 11-il sena [abs g[ax importa kwa]i kilo kokaina Ingli] ta’ 22 sena kien ikkundannat 11-il sena [abs u mmultat €20,000 millIm[allef Michael Mallia wara li ammetta flok g[adda ;uri li f’Mejju tal2010 kellu fil-pussess tieg[u 948 gramma eroina, f’/irkostanzi li juru li ma kinux g[al u]u esklussiv tieg[u. Hu ammetta li importa ddroga f’Malta g[al skop ta’ traffikar. Scott Douglas Bell, minn Newcastle Upon Tyne, kien ;ie Malta fit-2 ta’ Mejju 2010 fuq titjira KM421 minn Brussel. Iddroga kienet mo[bija f’ qieg[ falz fil-bagoll li fiha

huwa importa din id-droga. Kien espert nominat millQorti li sab li s-sustanza li kellu fuqu kienet eroina u li kellha purità ta’ 35 fil-mija. Skont is-suq dak i]-]mien din id-droga kienet i;;ib prezz ta’ €43,608. Bell ammetta li fi Frar ta’ sentejn ilu kien telaq minn Tenerife mill-Ingilterra biex i]ur lil o[tu. Minn Tenerife huwa mar Rotterdam u hemm iltaqa’ ma’ persuna jismu Tan f’[anut tal-kafe. Tan staqsieh jekk riedx jaqla’ xi ftit flus billi j;orr basket li fih sustanza illegali. Scott Douglas Bell qal li

hu a//etta dan kollu u ftiehmu biex jikkuntattjaw lil xulxin. Kien fit-2 ta’ Mejju 2010 li Bell kien ikkuntattjat minn Tan biex jikkonferma jekk dan g[adux interessat li j;orrlu s-sustanza. Bell wie;eb fl-affermattiv u ftiehmu biex jag[mlu pjan dwar dan. Id-destinazzjoni finali kellha tkun Malta bilpjan ikun wie[ed sempli/i. Tan qabel li jakkumpanja lil Bell minn Rotterdam g[all-ajruport ta’ Brussel, biex jag[tih il-biljett talajru lejn Malta. Wara sar ilftehim biex jipprovdilu ssustanza illegali mo[bija

fil-bagoll. Minn na[a l-o[ra Bell qabel li kellu jixtri simcard ;dida, u meta jkun Malta jmur joqg[od fil-lukanda La Vallette f’San :iljan u kif jo[ro; mid-dwana talajruport, kellu j/empel lil Tan g[al aktar struzzjonijiet. Huma qablu wkoll li Bell kellu jibqa’ liebes l-istess [wejje; u dan biex ikun rikonoxxut mill-persuna li suppost kellha ti;bor id-droga. Fortunatament dan il-pjan sfratta kollu wara li lPulizija arrestat lil Bell flAjruport Internazzjonali ta’ Malta.

Investiment ta’ €1.75 miljun f’bini ;did g[all-;udikatura minn pa;na 1

Il-Ministru Chris Said qal li dan il-bini se jwassal biex ikun hemm aktar spazju filQorti /entrali. Hu [abbar li se jibda pro/ess ta’ konsultazzjoni ma dawk kollha involuti biex il-Qorti tal-Familja tkun trasferita g[all-bini akbar u aktar adattat fi Triq idDejqa. Minflok il-Qorti talFamilja se jkun hemm ilQorti spe/jalizzata dwar ka]i ta’ Droga. Chris Said qal li l-Gvern hu impenjat ukoll li jkompli jsa[[a[ il-Qrati tal-:ustizzja billi jinvesti fil-membri tal;udikatura u fit-ta[ri; talavukati u tal-prokuraturi legali biex dawn ikomplu joffru servizz a[jar lillpubbliku. Qed issir [idma biex jinkisbu fondi millUnjoni Ewropea permezz tal-Fond So/jali Ewropew g[at-ta[ri; u g[all-iskambju ta’ g[arfien u ta’ ideat ma membri tal-professjoni legali f’pajji]i Ewropej. Fix-xhur li g[addew bdiet l-installazzjoni ta’ sistema ta’ rekording di;itali fl-awli kollha tal-Qrati u s’issa tlestew nofs l-awli. Kien installat ukoll UPS biex ikun assigurat li l-ebda xhieda ma tintilef. Il-kumplament talawli mistennija jkunu lesti fix-xhur li ;ejjin. Lamministrazzjoni tal-Qrati identifikat kamra li inbidlet f’data centre ;did u modern li se jie[u post dak e]istenti. Filwaqt li fakkar flindipendenza u l-awtonomija tal-Qrati, il-Ministru Chris Said qal li jekk ikun hemm b]onn jista’ jkun hemm tibdil fil-li;ijiet dwar ]ieda jew tnaqqis fil-pieni. Hu qal li jinsab konvint li bl-appo;; ta’ kul[add il-Qrati jistg[u jkunu aktar effi/jenti u jitnaqqas id-dewmien ta’ xi kaw]i.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

Lokali 5 IR-RISTRUTTURAR TAL-LINJA NAZZJONALI TAL-AJRU

85 fil-mija tal-pro;ett se jkun finanzjat mill-UE minn pa;na 1

Il-parti l-o[ra tal-pro;ett, imqassma fuq l-erba’ komponenti, tinkludi ttwessig[ ta’ culverts li di;à je]istu, il-bini mill-;did ta’ pontijiet li j]ommu l-ilma u l-bini ta’ mini ta[t l-art biex l-ilma tax-xita ji;i devjat lejn il-ba[ar jew ;ibjuni. Il-mini se jsiru min[abba li l-ilma tax-xita ma jistax ji;i salvat kollu u g[alhekk a[jar imur fil-ba[ar milli fit-toroq u ddjar Maltin u G[awdxin g[ad-dannu tar-residenti. Il-mini g[all-;arr tal-ilma tax-xita se jit[affru ta[t ittoroq b’makkinarju apposta ming[ajr ma jinqalg[u ttoroq. Dawn se jit[affru f’fond ta’ bejn tmien u 25 metru. F’wi// it-triq se jsiru numru kbir ta’ gradilji biex lilma jin]el minnhom u jitnaddaf mill-[mie; qabel jin]el fil-mini u ji;i devjat ’il bog[od miz-zoni li b[alissa jeg[rqu. Ladarba jaslu qrib il-ba[ar se jg[addu minn struttura apposta li t[alli l-ilma jo[ro; fil-ba[ar bil-mod wara li ji;i ffiltrat u fl-istess [in i]ommu ammont ta’ ilma li jista’ ji;i ppumpjat biex jintu]a g[al skopijiet o[ra. Dan l-ilma jista’ jin;arr lejn ;ibjuni normali jew o[rajn apposta li j[allu l-ilma jin]el minn ;olblat g[all-ilma tal-pjan. IlMinistru Pullicino enfasizza li dan huwa importanti [afna biex l-ilma tal-pjan, li fla[[ar snin naqas drastikament, jer;a’ ji]died. Fil-pre]ent il-pajji] g[andu l-kapa/ità li ja[]en 300,000 metru kubu ta’ ilma. Permezz ta’ dan il-pro;ett, ilpajji] se jkollu kapa/ità ta’ 700,000 metru kubu. Il-Perit Buhagiar spjega kif fost l-o[rajn, l-ilma li jin]el f’Marsaskala se jibda ji;i devjat permezz ta’ mina lejn il-ba[ar qrib ix-Xg[ajra, u kif mini o[ra se jie[du l-ilma li jin]el lejn il-G]ira u lMsida lejn il-ba[ar f’Ta’ Xbiex. Il-Ministru Pullicino spjega li l-MEPA approvat ilpermessi kollha g[al dawn ilpro;etti bl-a[[ar permessi li ;ew approvati kienu ta’ Wied il-G[ajn f’Di/embru li g[adda. L-ewwel xog[lijiet se jkunu dawk li g[andhom x’jaqsmu ma’ {a]-}ebbu; fejn se tinbena mina biex tie[u l-ilma tax-xita f’Wied Qirda. Il-pro;ett kollu se jiswa €56.1 miljun. Dan mistenni jitlesta qabel l-2015 u lUnjoni Ewropea mistennija tiffinanzja 85% tal-ispi]a. F’g[eluq il-konferenza ilMinistru George Pullicino spjega li dan hu pro;ett wie[ed nazzjonali u importanti [afna. Dan fiddawl tal-inkonvenjent, il[sarat u l-periklu li jkun hemm fiz-zoni milquta meta tag[mel [afna xita. Hu qal li hu stmat li madwar 200,000 persuna tg[addi minn dawn iz-zoni li jeg[rqu.

Jintla[aq ftehim bejn l-Air Malta u l-Union tal-Ekwipa;; tal-Kabina L-Air Malta u l-Union talEkwipa;; tal-Kabina (UCC) iffirmaw ftehim li se jg[in fir-ristrutturar tal-linja talajru. Il-ftehim, iffirmat ilbiera[ u m[abbar permezz ta’ stqarrija mill-Air Malta, jinkludi titjib fir-rosters li ser jg[in fl-utilizzar a[jar tal-ekwipa;; tal-kabina, tnaqqis fin-numru talimpjegati, bidliet firresponsabiltajiet tax-xog[ol u skemi ta’ rtirar kmieni u volontarju. Il-ftehim mil[uq hu t-tielet wie[ed li l-Air Malta la[qet

mal-unions li jirrappre]entaw lill-impjegati tag[ha, wara l-ftehim mil[uqa f’Di/embru malAsso/jazzjoni tal-In;iniera tal-Linja tal-Ajru u malGeneral Workers Union. Fl-istqarrija Peter Davies, il-Kap E]ekuttiv tal-Air Malta, qal li dan huwa pass ie[or importanti firristrutturar tal-Air Malta u kemm il-linja tal-ajru u lunion investew [afna [in u g[amlu sforz kbir biex jinkiseb ftehim fejn jirba[ kul[add fl-interess tal-

kumpanija, tal-impjegati u lklijenti tal-linja tal-ajru. Huwa rrefera g[al tibdil flaspettattivi tal-klijenti li jiddettaw li l-livelli tasservizz u l-prodotti offruti abbord l-ajruplani ji;u kontinwament mibdula. Huwa kompla jg[id li lkumpanija tqis vitali li ta;;orna ma’ dawn irrealtajiet ;odda, blintenzjoni tag[ha hi li toffri esperjenza ;dida meta wie[ed jivvja;;a mag[ha u g[alhekk bdiet ta[dem fuq numru ta’ pro;etti f’dan ir-

rigward. Peter Davies qal ukoll li l-ftehim mil[uq kien immirat b’mod spe/ifiku biex ti]died il-flessibilità u lproduttività tal-ekwipa;; talkabina u se jwitti t-triq g[al bidla fis-servizz abbord ittitjiriet tal-Air Malta. Richard Caruana, isSegretarju :enerali talUnion tal-Ekwipa;; talKabina, iddeskriva l-ftehim b[ala wie[ed li se jkun ta’ benefi//ju g[all-kumpanija u g[all-membri tal-union, b’diversi tibdiliet li se ji;u implimentati fil-;ejjieni.

Erba’ kumpaniji jing[ataw i/-?ertifikat tal-Marka ta’ Fidu/ja Erba’ kumpaniji li jipprovdu servizzi lil konsumatur ing[ataw i/?ertifikat tal-Marka ta’ Fidu/ja g[al e//ellenza finnegozjar u fil-kuntratt talbejg[ kif ukoll fis-servizz ta’ wara l-bejg[. Dawn ilkumpaniji huma Intercomp, Arjakon, Homemate u www.offerti specjali.com. I/-/ertifikati ng[ataw minn Jason Azzopardi, il-Ministru g[all-Kompetizzjoni :usta,

in-Negozji }g[ar u lKonsumatur, waqt ]jara li g[amel fl-istabbiliment Intercomp fil-Marsa. Hu kien akkumpanjat minn Francis Farrugia, i/Chairman tal-Awtorità talKompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur u minn Paul Abela, il-President talGRTU. Il-Ministru Jason Azzopardi appella biex aktar kumpaniji ja[dmu [alli

jiksbu /-?ertifikat tal-Marka ta’ Fiducja g[ax dan ifisser aktar fidu/ja millkonsumatur u g[alhekk aktar bejg[. Hu qal li dan i/-/ertifikat jg[in biex tixxettel l-im;iba ta’ etika u b’hekk wie[ed ikun aktar kompetittiv u jattira aktar klijenti. Jason Azzopardi qal li l-GRTU tat l-appo;; tag[ha biex din ilkampanja tkompli tikber. Francis Farrugia qal li dan

i/-/ertifikat juri li lkonsumatur qed jing[ata lprodott u s-servizz li jixraqlu. Sadattant, il-Ministru Jason Azzopardi iddawwar malistabbiliment ta’ Intercomp u tkellem mal-[addiema fuq illant tax-xog[ol tag[hom. Din il-kumpanija tispe/jalizza fittiswija u l-bejg[ ta’ laptops, kompjuters, printers u mobiles kif ukoll tipprovdi servers g[al diversi kumpaniji.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

Parlament 9

Il-Prim Ministru l-a[[ar kelliem tal-Gvern minn pa;na 1

Id-dibattitu se jinfeta[ mill-Oppo]izzjoni u jing[alaq mill-Kap talOppo]izzjoni Joseph Muscat u l-Prim Ministru Lawrence Gonzi se jkun la[[ar kelliem g[an-na[a tal-Gvern. Il-kap tal-Kamra Carm Mifsud Bonnici fi tmiem is-seduta tal-Kumitat sa[aq li b’din it-tip ta’ diskussjoni ma kienet imposta l-ebda /ensura fuq il-Membri Parlamentari biex kul[add ikun jista’ jitkellem. Hu qal

li dan hu sinjal /ar tarrispett li l-Partit Nazzjonalista g[andu lejn l-istituzzjoni tal-Parlament li f’materja hekk importanti se jkun qed jag[tih limportanza mist[oqqa. Fi tmiem il-laqg[a talGrupp Parlamentari, David Agius qal ukoll li ma kien hemm l-ebda tip ta’ komunikazzjoni maddeputat Franco Debono, li m’attendiex g[al-laqg[a tal-Grupp Parlamentari li saret fid-Dar ?entrali tal-PN.

594-il Organizzazzjoni Volontarja B’kollox f’pajji]na hawn 594 organizzazzjoni volontarja f’Malta u G[awdex. Dan [are; minn twe;iba tal-Ministru g[all-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u lFamilja, Chris Said g[allmistoqsija tad-deputat Silvio Parnis. Dawn l-g[aqdiet ivarjaw

minn dawk li ja[dmu filqasam tal-edukazzjoni, g[al dawk li g[andhom konnessjoni mas-settur tassa[[a kif ukoll o[rajn li ja[dmu ma]-]g[a]ag[. Propju s-sena li g[addiet kif intemmet kienet is-sena dedikata g[all-volontarjat, sena li bla dubju g[andha sinifikat partikolari g[al poplu Malti.

L-Oppo]izzjoni taqbel mal-emendi proposti mill-Gvern Id-Deputat Laburista Owen Bonnici qal li l-Oppo]izzjoni taqbel mal-emendi kif proposti fl-abbozz ta’ li;i li jemenda l-Att dwar lEdukazzjoni. Owen Bonnici qal li Malta ma tistax tirnexxi fil-qasam edukattiv jekk ma tirnexxix fil-qasam ta’ edukazzjoni og[la. Hu qal li l-pajji] kellu ]ieda fin-numru ta’ studenti li jkomplu l-istudji tag[hon fillivell terzjarju i]da g[adu lura biex jil[aq il-livelli Ewropej fin-numru ta’ studenti li jtemmu l-livell terzjarju b’su//ess. Din hi l-isfida li se jkollu l-pajji] fis-snin li ;ejjin. Owen Bonnici qal li g[alhekk il-Partit Laburista jitkellem fuq it-tieni Università biex ikun hawn

i]jed possibbiltajiet g[al min irid ikompli jimra[ fi studji avvanzati differenti. Hu tkellem ukoll dwar il[tie;a ta’ siner;ija mhux biss bejn setturi differenti fledukazzjoni i]da siner;ija ma’ dak li tin[tie; lekonomija. Pajji]na jin[tie; ukoll li jikseb i]jed su//ess fuq ilkreattività u r-ri/erka. Id-Deputat Laburista Evarist Bartolo qal li filwaqt li l-Oppo]izzjoni taqbel fuq il-prin/ipju, t[oss li g[ad hemm /ertu vojt li jin[tie; jimtela’. Hu semma b[ala e]empju dak li sejja[ b[ala nuqqas ta’ definizzjoni dwar x’inhi università. Din tvarja minn pajji] g[all-ie[or u g[andha ssir diskussjoni u tittie[ed de/i]joni dwarha.

Fl-a[[ar 25 sena pajji]na g[adda minn tibdil kbir fis-sistema edukattiva bil-g[an li jo[or;u aktar il-kapa/itajiet tal-individwu

Sistema edukattiva li tag[ti importanza lill-[iliet tal-individwu Is-sistema edukattiva f’pajji]na fl-a[[ar 25 sena g[addiet minn bidliet kbar u llum qed timmira aktar fuq il[iliet tal-individwu milli jsir enfasi fuq dak li l-istudent ma jafx. Fid-diskussjoni dwar l-Att biex jemenda diversi dispo]izzjonijiet tal-Att talEdukazzjoni, il-Ministru Dolores Cristina spjegat li lemendi inklu]i fl-abbozz huma mmirati biex jid[lu fisse[[ u jag[tu dimensjoni ;dida lis-settur taledukazzjoni lil hinn milledukazzjoni obbligatorja. Il-pajji] g[amel [afna investiment fis-settur edukattiv. Il-Ministru Cristina qalet li fl-a[[ar snin saru [afna riformi fl-edukazzjoni. Il-Gvern Nazzjonalista investa [afna biex g[en lillpajji] jibqa’ kompetittiv. Fillivell universitarju mhux biss ]died drastikament in-numru ta’ studenti li jkomplu listudju tag[hom, i]da hemm ]ieda qawwija ta’ su;;etti kif ukoll su//ess kbir fil-livelli. Ing[ataw opportunitajiet ukoll lil [afna ]g[a]ag[ biex ikomplu l-istudji tag[hom

f’pajjji]na u mijiet o[ra b’boro] ta’ studju barra minn Malta. Fl-MCAST kienu ]viluppati oqsma edukattivi li [olqu opportunitajiet differenti u ;odda g[al eluf ta’ ]g[a]ag[. Bl-istess mod sar ]vilupp ukoll fl-Istitut g[all-Istudji Turisti/i b’oqsma edukattivi li ]viluppaw [alli jkabbru u jsa[[u l-opportunitajiet fillivelli kollha tas-settur turistiku. Illum l-edukazzjoni mhix ristretta biss g[at-tfal u ]g[a]ag[ i]da infirex sew ilkun/ett ta’ tag[lim tul il[ajja. Biex jintwettqu dawn li]viluppi, is-sistema edukattiva g[addejja minn riformi importanti [afna li f’diversi ka]i bidlu radikalment sistemi tradizzjonali. L-enfasi llum qed isir aktar fil-[iliet personali tal-istudenti biex ikunu jistg[u jing[ataw g[ajnuna [alli ji]viluppaw u jisfruttaw dawk il-[iliet. Il-Ministru Cristina tkellmet ukoll dwar ir-reputazzjoni g[olja li bniet Malta fis-settur edukattiv u enfasizzat fuq l-

importanza li din irreputazzjoni ma titnaqqasx g[aliex tispi//a biex ikollha effetti negattivi fuq pajji]na li bilfors jeffettwaw ukoll b’mod negattiv l-ekonomija. L-i]viluppi li qed ise[[u, mhux biss g[all-istudenti lokali i]da anke g[allistudenti barranin, se jkomplu jo[olqu aktar opportunitajiet fil-pajji] u se jwasslu biex pajji]na jil[aq il-miri li stabbilixxa g[all-e//ellenza anke f’dan is-settur importanti. Il-Ministru Dolores Cristina qalet li l-att jinkludi wkoll tliet abbozzi li filwaqt li jirregolaw attivitajiet li jsiru mill-provvedituri tas-servizzi edukattivi, jixprunaw biex jintla[qu f’perijodu ta’ ]mien livelli og[la kif ukoll jistabbilixxu pieni kontra min jirri]ulta li jabbu]a mirregolamenti u li jkun qed jag[mel [sara. Dolores Cristina semmiet ukoll il-ftehim li ntla[aq malawtoritajiet Libjani [alli studenti mil-Libja jid[lu fissistema edukattiva f’pajji]na u jisfruttaw it-titjib li sar minn Malta.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

2 Lokali

Erba’ snin [abs }bilan/ kontra l-PN waqt il-programm g[ax stupra tfajla ta[t l-età Inkontri fuq One TV Paul Vassallo ta’ 46 sena mill-Kalkara kien ikkundannat erba’ snin [abs mill-Ma;istrat Jacqueline Padovani wara li nstab [ati li aktar minn [ames snin ilu stupra tfajla ta’ 17-il sena f’g[alqa f’{’Attard. Il-ka] kien se[[ fl-24 ta’ Settembru tal-2007. Fissentenza tag[ha l-Qorti qalet hu kkorrompa lillvittma u offenda l-morali pubbli/i. Mal-g[oti tassentenza l-mara tal-[ati nfexxet f’bikja ta’ dieqa li kompliet barra l-awla. Vassallo kien ja[dem b[ala infermier fl-isptar Monte Carmeli. It-tfajla li kien baqag[lha xahar biex tag[laq it-18-il sena kienet ta[dem fl-istess sptar. Millprovi rri]ulta li l-vittma u lg[arus tag[ha kienu g[al diversi drabi imorru flg[alqa ta’ Vassallo biex jaqtg[u l-g[eneb. F’okka]joni minnhom, Paul Vassallo staqsa lit-tfalja biex tnaddaf tank bilfertilizzant u pesti/ida, u kollox jindika li hu stupraha waqt li kienet fit-tank.

Fix-xhieda tieg[u, Vassallo qal li t-tfajla kienet ilha taqbad mieg[u u turih li kellha ;ibda kbira lejh, tant li kienet toqg[od tirrakkontalu dwar lesperjenzi sesswali tag[ha. Hu qal li ma setax joqg[od bi kwietu i]da dejjem emmen li kien b’sa[[tu bi]]ejjed li jirre]isti lavvanzi tag[ha. Madankollu qal li hu kien qed jib]a’ li jekk jibqa’ jirre]isti lavvanzi tag[ha, it-tfajla kienet se taqbad mieg[u u tg[idlu li kien omosesswali quddiem il-[bieb tieg[u. Hu qal li qatt ma kellhom x’jaqsmu sesswalment bejniethom imma kellhom biss kuntatt ka]wali u li ta’ spiss kienu jinnamraw. Il-Qorti ma qablitx malver]joni ta’ Paul Vassallo u emmnet il-ver]joni tat-tfajla li sfurzaha biex ikollha x’taqsam mieg[u anke jekk dak li se[[ kien affari ta’ ftit sekondi. IlProsekuzzjoni tmexxiet mill-Ispetturi Ramon Mercieca u Raymond Aquilina.

IT-TEMP

UV INDEX

2

IT-TEMP ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif g[al moderat mill-Grigal BA{AR [afif g[al moderat IMBATT baxx mill-Grigal TEMPERATURA l-og[la 14˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 401.3 mm IX-XEMX titla’ fis-07.11 u tin]el fis-17.13

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IL-:IMG{A L-og[la 13˚C L-inqas 07˚C

IS-SIBT L-og[la 14˚C L-inqas 08˚C

IL-{ADD L-og[la 14˚C L-inqas 10˚C

IT-TNEJN L-og[la 15˚C L-inqas 09˚C

IT-TLIETA L-og[la 15˚C L-inqas 10˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

3

3

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 15˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 03˚C im/ajpar, Ateni 09˚C xemxi, Li]bona 12˚C xemxi, Berlin 04˚C imsa[[ab, Brussell 03˚C imsa[[ab, il-Kajr 17˚C imsa[[ab, Dublin 09˚C imsa[[ab, Kopen[agen 03˚C imsa[[ab, Frankfurt 01˚C ftit imsa[[ab, Milan -03˚C im/ajpar, Istanbul 03˚C ftit imsa[[ab, Londra 11˚C imsa[[ab, Malta 13˚C ftit imsa[[ab, Madrid 07˚C xemxi, Moska -05˚C imsa[[ab, Pari;i 05˚C imsa[[ab, Bar/ellona 12˚C xemxi, Ruma 08˚C imsa[[ab, Tel Aviv 16˚C ftit imsa[[ab, Tripli 14˚C imsa[[ab, Tune] 13˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 05˚C ftit imsa[[ab, Zurich 01˚C ftit imsa[[ab, Munich 04˚C ftit imsa[[ab, Stokkolma 00˚C imsa[[ab, San Pietruburgu -05˚C imsa[[ab

Il-Partit Nazzjonalista kiteb lid-Direttur :enerali ta’ One TV b’kopja lill-Awtorità taxXandir dwar ]bilan/ kontra lPN waqt il-programm Inkontri li xxandar fuq One TV nhar it-Tnejn 16 ta’ Jannar. F’ittra ffirmata minn Frank Psaila, id-Direttur Informazzjoni tal-PN ipprotesta g[al fatt li waqt li kien qed jitkellem id-Deputat Nazzjonaista Francis Zammit Dimech li kien fost il-kelliema mistiedna mill-Producer talprogramm, f’diversi [inijiet tal-programm il-mikrofonu ta’ Francis Zammit Dimech kien mitfi. Meta Francis Zammit Dimech ipprotesta dwar dan

f’waqfa waqt il-programm g[ax kien infurmat x’kien qed ji;ri minn min kien qed isegwi l-programm, ir-risposta li ng[ata kienet li kien hemm direttiva mid-Direttur talprogramm biex il-mikrofonu tieg[u jintefa’ waqt li jkunu qed jag[mlu l-interventi lpersuni l-o[ra. Il-PN qal li kieku kien hemm xi policy li jinxteg[el biss il-mikrofonu ta’ min ikun qed jitkellem, kien jifhem, imma l-fatt li l-mikrofonu ta’ Francis Zammit Dimech intefa’ biss minn [in g[al [in, dan hu att abbu]iv, diskriminatorju u jo[loq fih innifsu ]bilan/ kontra l-li;i u kontra l-prin/ipji l-aktar elementari tad-demokrazija u

tal-libertà tal-espressjoni. Dan minbarra l-fatt li anke waqt li kien qed jitkellem direttament l-istess Francis Zammit Dimech, kien evidenti li kien hemm mumenti fejn apposta tbaxxa l-volum. Il-PN qal li filwaqt li jag[raf li sar sforz biex ilpanel mistieden ikun bilan/jat u jirrifletti opinjonijiet differenti biex ikun hemm diskussjoni serja – anke jekk l-introduzzjoni g[allprogramm u l-clips kienu ]bilan/jati kontra l-PN – ma setax ma jipprotestax kontra l-fatt li f’diversi [inijiet, ilmikrofonu tad-Deputat Francis Zammit Dimech kien mitfi.

Iwe;;g[u f’]ew; in/identi Ra;el ta’ 25 sena minn Marsaskala u mara ta’ 44 sena minn San Pawl ilBa[ar kellhom jittie[du lIsptar Mater Dei b’ambulanza meta kienu involuti f’]ew; in/identi separati li se[[ew ilbiera[ filg[odu L-ewwel ka], li fih kien involut ir-ra;el, se[[ kmieni filg[odu, fi Triq id-Da[la ta’

San Tumas, f’Marsaskala. Mill-informazzjoni li kellha l-pulizija, jidher, li kien hemm impatt bejn il-mutur Honda Hornet li kien qed isuq il-;uvni u vettura Mitsubishi Pajero li kienet qed ti;i misjuqa minn ra;el ta’ 33 sena residenti l-Birgu. Wara li ttie[ed l-isptar, il;uvni ;ie //ertifikat li qieg[ed isofri minn ;rie[i

Ri]ultat tas-Super 5 In-numri tas-Super 5 li telg[u lbiera[ huma: 27, 40, 22, 39, 34. {add ma qata’ l-[ames numri. 33 qatg[u erba’ numri u reb[u €1,533.29 kull wie[ed filwaqt li 1,322 qatg[u tliet numri u reb[u €44.65 kull wie[ed. Il-premju g[at-tlug[ li jmiss se jkun mhux inqas minn €360,000.

ta’ natura gravi i]da mhux fil-periklu li jitlef [ajtu. It-tieni in/ident, se[[ ftit qabel nofsinhar fi Triq Parades, f’San Pawl ilBa[ar, fejn mara sofriet ;rie[i gravi meta ntlaqtet minn vettura Peugeot 307 misjuqa minn ra;el ta’ 43 sena minn {ad-Dingli akkumpanjat minn mara ta’ 28 sena minn San Pawl ilBa[ar stess. Il-mara li sfat milquta ttie[det l-Isptar permezz ta’ ambulanza, fejn ;ie //ertifikat li mhix filperiklu tal-mewt, i]da ssofri minn ;rie[i ta’ natura gravi. Il-pulizija qed tkompli blinvestigazzjonijiet tag[ha b’rabta ma]-]ew; ka]i.

B[al-lum 25 sena

“I

s-sewwa qieg[ed jirba[ u se jkompli jirba[. Dak li pprovaw jag[mlu lil Pietru Pawl Busuttil induna bih il-poplu kollu, b[alma nduna li hemm b]onn ta’ Gvern nadif li jg[o]] il-libertà u jimxi b’;ustizzja. Dan kien se jwassal biex l-1987 jag[milha s-sena li fiha l-pajji] re;a’ kiseb lura ddemokrazija.” Il-Kap tal-PN qal dan f’mass meeting fil-Mosta fejn minkejja x-xita, eluf ta’ Maltin in;abru biex jisimg[u l-messa;; tieg[u, u fl-istess [in jag[tu mer[ba mill-isba[ lil Pietru Pawl Busuttil. Eddie Fenech Adami qal li filwaqt li l1 986 kienet is - sena dedikata g[all pa/i, f’Malta kienet is-sena li matulha se[[et vjolenza politika, li [alliet ukoll lil Raymond Caruana vittma. Dan minbarra l-frame-up ta’ Pietru Pawl Busuttil u l-in/identi f’TalBarrani.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

Lokali 3 L-APPLIKAZZJONI TAL-BELT VALLETTA G{ALL-KAPITALI KULTURALI EWROPEA FL-2018

Il-Belt Valletta pass eqreb lejn ‘V.18’ minn Marion ZAMMIT

Il-Belt Valletta issa hi pass eqreb lejn li tifformalizza lkandidatura tag[ha biex fl2018 tkun wa[da minn ]ew; Kapitali Kulturali Ewropej, flimkien mal-Olanda. F’konferenza tal-a[barijiet li saret ilbiera[ fit-teatru talKavallier ta’ San :akbu, filBelt Valletta stess, minn Mario de Marco, Ministru g[at-Turi]mu, l-Ambjent u lKultura, minn Manfred Gaulhofer, chairman tal;urija f’dan l-istadju, u minn Ann Branch, mid-Direttorat g[all-Kultura fi [dan ilKummissjoni Ewropea, ;ie spjegat li l-kandidatura li ppre]entat Malta g[addiet mill-ewwel fa]i biex issa qed tid[ol fit-tieni fa]i, fejn fi ]mien disa’ xhur iridu jitwettqu rakkomandazzjonijiet li tressaq il-;urija. Fi stadju ie[or imbag[ad, il-Belt Valletta ma tibqax meqjusa ‘kandidat’imma jkun hemm ir-rakkomandazzjoni biex ting[ata t-titlu ta’ Belt Kulturali Ewropea. F’Di/embru 2010 f’Malta kienet saret kompetizzjoni nazzjonali b’rabta ma’ liema belt jew ra[al f’pajji]na kellu jitfa’ l-applikazzjoni, minn fejn imbag[ad kien de/i] li kellha tkun il-Belt Valletta, f’isem is-67 Kunsill Lokali ie[or, li kellha tissottometti lapplikazzjoni tag[ha li kienet mifruxa fuq 120 pa;na. Fl-2018, jekk lapplikazzjoni ta’ Malta tg[addi minn kull stadju, pajji]na jkun meqjus ilKapitali Kulturali Ewropea, flimkien mal-Olanda, g[allewwel darba. Din is-sena lKapitali Kulturali Ewropej huma Guimaraes fil-Portugall u Maribor fis-Slovenja. Fl2011, Turku fil-Fillandja u Tallinn fl-Estonja kienu qed i;orru t-titlu. Kull sena huma ]ew;t ibliet minn ]ew; pajji]i differenti li jing[ataw dan ittitlu. Fi stqarrija datata 30 ta’ Di/embru li g[adda, Androulla Vassiliou, ilKummissarju Ewropew

responsabbli mill-Kultura, kienet ikkwotata tg[id li t-titlu ta’ Belt Kulturali Ewropea j;ib mieg[u opportunità e//ellenti, anke fid-dawl talkri]i ekonomika pre]enti, biex belt jew pajji] jinvesti fi ]vilupp g[al tul ta’ ]mien permezz tal-kultura, biex i]id it-turi]mu u l-opportunitajiet ta’ xog[ol u biex jo[loq ener;ija po]ittiva u kreattiva. Studju kkwotat millKummissjoni Ewropea filpa;na dwar l-inizjattiva fis-sit elettroniku tal-istess Kummissjoni Ewropea jg[id li minbarra l-valur kulturali, dan it-titlu ;ab mieg[u ri;enerazzjoni tal-belt li lprofil tag[ha kiber fuq livell internazzjonali, b’effett dirett fuq it-turi]mu, filwaqt li tjieb anke l-mod ta’ kif i/-/ittadini tal-post jarawha. Mario de Marco spjega li lpro/ess kollu biex Malta waslet s’hawn di;à ;;enera [afna attività u kien hemm rispons qawwi minn dawk kollha kon/ernati inklu] ilkomunità tal-arti. Huwa qal li issa fadal [afna iktar xi jsir filwaqt li esprima ddeterminazzjoni min-na[a talGvern biex dan il-pro;ett ikun su//ess. Il-;urija li evalwat l-ewwel fa]i tal-pro;ett min-na[a ta’ Malta kienet mag[mula minn 13-il persuna, sebg[a mag[]ula minn istituzzjonijiet Ewropej u sitta mag[]ula minn fost artisti, studju]i u kontributuri tal-arti f’Malta. Manfred Gaulhofer, f’isem il-;urija, spjega li l-;urija kienet sodisfatta [afna blapplikazzjoni min-na[a talBelt Valletta u tinsab konvinta li tista’ tippre]enta programm e//ellenti anke f’dawn i]-]menijiet diffi/li. Huwa spjega li l-fatt li minn Malta dda[[let applikazzjoni wa[da g[all-Kapitali Kulturali Ewropea, ma jag[milx il-kandidatura talBelt Valletta b[ala wa[da awtomatika g[aliex xorta wa[da trid tg[addi millpro/ess s[i[ ta’ evalwazzjoni.

Huwa sostna illi b’dak illi raw s’issa fl-ewwel fa]i, ilmembri tal-;urija j[e;;u lillGvern Malti biex jibqa’ g[addej g[at-tieni fa]i, filwaqt li spjega li issa jmiss li delegazzjoni ta’ erba’ persuni, tnejn minn Malta u tnejn o[ra barrani, se jqattg[u ;urnata fil-Belt Valletta biex jaraw kif miexi x-xog[ol, bidde/i]joni finali tittie[ed f’laqg[a apposta li ssir g[al nofs Ottubru li ;ej. Huwa spjega wkoll li r-rapport bir-

rakkomandazzjonijiet mistenni jitlesta fi ]mien 21 jum tax-xog[ol filwaqt li //ara li rrakkomandazzjonijiet f’dan listadju huma xi [a;a li hi meqjusa b[ala ‘pro/edura normali’. Mistoqsi minn INNAZZJON David Felice, chairman tal-Valletta 2018 Foundation, inkarigata minn dan il-pro;ett, qal li g[alkemm irrakkomandazzjonijiet

g[adhom iridu jaslu lillfondazzjoni dawn mistennija jinkludu fost l-o[rajn rakkomandazzjonijiet li g[andhom x’jaqsmu malgovernanza tal-pro;ett, biex minn Malta juru wkoll li lfondazzjoni hi kapa/i tid[ol g[al din l-inizjattiva u dan bi programm tajjeb ta’ attivitajiet kulturali b’dimensjoni qawwija Ewropea. marion.zammit@media.link .com.mt

Il-kandidatura li ppre]entat Malta g[addiet mill-ewwel fa]i biex issa qed tid[ol fit-tieni fa]i, fejn fi ]mien disa’ xhur iridu jitwettqu rakkomandazzjonijiet li tressaq il-;urija

Diskussjonijiet biex ikunu rikonoxxuti l-firem elettroni/i bejn Malta u /-?ina Il - Gvernijiet ta ’ Malta u ta/ ?ina bdew diskussjonijiet biex jibdew jirrikonoxxu l - firem elettroni/i li jsiru mi] - ]ew; pajji]i . Dan jiffa/ilita l - kummer/ u t - transazzjonijiet legali u finanzjarji bejn Malta u / - ?ina . Permezz tal - firem elettroni/i , tinqata ’ [afna mill - burokrazija u mill - [afna dokumenti me[tie;a fil -

kummer/ . Fi stqarrija , il - Ministeru g[all Infrastruttura , it - Trasport u l Komunikazzjoni qal li d diskussjonijiet kienu varjati f ’ laqg[a bejn il - Ministru Austin Gatt u l - Vi/i Ministru ?ini] , Liu Lihua , li hu responsabbli mix xjenza , mill - komunikazzjoni u t teknolo;ija tal - informazzjoni .

Matul il - laqg[a ssemmew ukoll pro;etti o[ra fosthom is - servizz tal - Fibre to Home biex pajji]na jkollu network effi/jenti u anke l investiment fi SmartCity Malta u kif Malta tista ’ tkun /entru minn fejn kumpaniji ?ini]i jifirxu l investiment tag[hom fl - Ewropa u fl - Afrika ta ’ Fuq . Waqt ]jara li l - Vi/i Ministru

?ini] u d - delegazzjoni tieg[u g[amlu fi SmartCity Malta f ’ Rika]li huma wrew interess f ’ dan il - pro;ett u kellhom kliem ta ’ tif[ir g[all - vi]joni tal - Gvern fil - qasam tat - teknolo;ija u l - komunikazzjoni . Liu Lihua kellu wkoll laqg[a mal - Malta Enterprise dwar il possibbiltajiet ta ’ investiment ?ini] f ’ Malta .


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

6 Lokali

Servizz ta’ appo;; lill-familji vulnerabbli f’G[awdex “Is-servizzi marbuta malqasam so/jali f’G[awdex qed ji;u msa[[a permezz talpro;ett Home-Start Gozo bilg[an li familji vulnerabbli f’G[awdex li jkunu g[addejjin minn perjodu bi problemi, jing[ataw l-appo;; u lg[ajnuna me[tie;a.” Dan qalitu l-Ministru g[al G[awdex, Giovanna Debono li ppresediet l-iffirmar tal-ftehim dwar l-estensjoni ta’ dan il-pro;ett g[al G[awdex, li ser isir bis-sa[[a ta’ kollaborazzjoni bejn il-Ministeru g[al G[awdex, Dar :u]eppa Debono u l-A;enzija Appo;;. Hija qalet li l-Ministeru g[al G[awdex ser ikun qed jiffinanzja g[otja li tla[[aq ’il fuq

minn €20,000 fis-sena g[al perjodu ta’ tliet snin, lil Dar :u]eppa Debono li ser tikkoordina u tmexxi dan il-pro;ett fuq il-gwida u bl-assistenza ta’ Home-Start Malta u lA;enzija Appo;;. Il-Ministru Giovanna Debono ]iedet tg[id li dan ilpro;ett ifisser twettiq ta’ mi]ura o[ra mit-80 mi]ura elenkati fil-Pjan ta’ Azzjoni eko-G[awdex 2010 – 2012. Hi spjegat kif Home-Start Gozo ser ikun qed jilqa’ g[all-isfidi li jiffa//jaw /erti familji li jkollhom b]onnijiet ta’ appo;; differenti u li jvarjaw minn appo;; emozzjonali g[al g[ajnuna prattika. “Dan il-pro;ett huwa xhie-

da o[ra tal-[idma talMinisteru g[al G[awdex filqasam so/jali bil-g[an li jkompli jsa[[a[ il-kundizzjonijiet tas-so/jetà li ng[ixu fiha”, temmet tg[id ilMinistru g[al G[awdex. Dan il-ftehim kien iffirmat minn uffi/jali mill-Ministeru g[al G[awdex, Sina Bugeja mill-A;enzija Appo;; u Maria Attard minn Dar :u]eppa Debono. Dar :u]eppa Debono, li hija Organizzazzjoni mhux Governattiva u li fost l-o[rajn tipprovdi g[ajnuna lill-ommijiet u missirijiet wa[edhom, ser tkun qed tinga;;a koordinatur illi j[addem dan il-programm.

Permezz ta’ dan il-ftehim, rappre]entant tal-Home-Start Gozo ser ikun fuq il-bord mani;erjali nazzjonali talHome-Start Malta. L-g[an ewlieni ta’ dan il-bord huwa li jassigura uniformità fisservizz u sikurezza fl-istandards u l-kwalità. Barra minn hekk, l-entitajiet kon/ernati fil-Home-Start Gozo ser iwaqqfu kumitat mani;erjali biex jissorveljaw id-direzzjoni, l-istandards u l-kwalità tas-servizz f’G[awdex, u li g[alih jattendi rappre]entant tal-A;enzija Appo;;. Is-servizz ta’ Home-Start Gozo ser jing[ata lill-familji vulnerabbli jew dawk f’diffikultajiet li jkollhom tal-

?ans ta’ biljetti g[all-Olimpijadi ta’ Londra grazzi g[al Visa Kull min g[andu Visa Card ma[ru;a mill - Bank of Valletta g[andu opportunità unika li jirba[ ]ew; biljetti g[al ]ew; avvenimenti separati tal - log[ob olimpiku li se jsir f ’ Londra aktar tard din is - sena . Dawk li g[andhom Visa Card tal BOV u ju]awha biex jag[mlu xirjiet ta ’ mill - inqas € 25 mill -1 5 ta ’ Jannar sal -1 5 ta ’ Mejju 20 1 2 ser jid[lu b ’ mod awtomatiku fil - lotteri -

ja b ’ /ans li jirb[u mawra g[al Londra waqt il - log[ob Olimpiku grazzi g[al Visa . Ir - rebbie[ ser jir/ievi pakkett li jin kludi titjira g[al tnejn lejn Londra , akkomodazzjoni f ’ lukanda 4 star fuq ba]i bed - and - breakfast u ]ew; bil jetti g[al ]ew; avvenimenti differ enti tal - log[ob Olimpiku . Barra minn hekk , il - Bank of Valletta ser ifakkar dan l - avveni -

ment sportiv bil - [ru; ta ’ Visa Cards ;odda b ’ tema Olimpika – Londra 20 1 2 . Id - disinn il - ;did ser jkun app likat fuq il - cards il - ;odda u dawk im;edda bejn Frar u Di/embru 20 1 2 . Aktar dettalji dwar din il - promoz zjoni tista ’ tin;abar minn kull ferg[a tal - Bank jew inkella permezz tal - websajt tal - Bank fuq www.bov.com/visapromotion .

inqas wild wie[ed ta[t il[ames snin u li jsibu xi xkiel fit-trobbija ta’ wliedhom. Dawn id-diffikultajiet jistg[u jinkludu mard, twelid ta’ aktar minn tarbija wa[da, problemi ta’ sa[[a mentali u fi]ika, solitudni, u [iliet dg[ajfin fit-trobbija tat-tfal. Barra minn hekk il-;enituri jing[ataw ukoll appo;; meta jkollhom b]onn lil min jismag[hom, lil min jakkumpanjahom g[al xi appuntament, jew lil min jg[inhom jinvolvu ru[hom a[jar fl-i]vilupp ta’ wliedhom. Home-Start International huwa pro;ett li beda fl-1973 fir-Renju Unit u xtered f’diversi pajji]i.

E]amijiet tad-dijabete b’xejn

B’rabta ma’ konferenza dwar il-prevenzjoni mill-epidemija tad-dijabete li qed issir f’dawn il-jiem, lAsso/jazzjoni Maltija dwar id-Dijabete, flimkien madDipartiment tad-Dijabete talIsptar Mater Dei u Dipartiment tal-Kura Primarja tasSa[[a, se tag[mel e]ami nazzjonali tad-demm b’xejn g[all-pubbliku f’diversi bnadi madwar Malta llum bejn l10am u nofsinhar. Il-postijiet se jkunu s-Savoy Shopping Complex, il-Belt; ilPlaza Shopping Complex, TasSliema; Mainstreet, f’Ra[al :did; fil-Kunsill Lokali ta’ Bir]ebbu;a; fl-Iklin; fi]}ejtun; u fi/-?entri tas-Sa[[a tal-G]ira, ta’ Bormla, tarRabat, ta’ {al Qormi, ta’ Birkirkara u tal-Mosta. Fil-konferenza qed jie[du sehem aktar minn 300 delegat li lkoll huma distributuri ewlenin, f’diversi pajji]i, talkumpanija Amerikana Lifescan li tipprodu/i magni li jkejlu l-livell taz-zokkor fid-demm. Din il-kumpanija hi sussidjarja tal-kumpanija multinazzjonali Johnson and Johnson. Matul is-sena li g[addiet kien hawn 366 miljun persuna tbati bid-dijabete, liema /ifra mistennija ti]died g[al 552 miljun sas-sena 2030. F’Malta hawn madwar 11.8 fil-mija tal-popolazzjoni li g[andhom id-dijabete. F’Malta wkoll qed tin[ass din i]-]ieda fir-rata tad-dijabete, spe/jalment fit-tfal u ]]g[a]ag[ li g[andhom itType 1 Diabetes. It-dijabete tat-Type 2 hi l-aktar komuni u mifruxa u li ;eneralment tolqot lill-kbar, g[alkemm tolqot ukoll li]-]g[ar.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

Lokali 7

Proposti g[al tibdil fi/-/ensura teatrali u tal-films ■ Il-produttur stess se jkun mitlub jidde/iedi l-età adattata g[all-produzzjoni tieg[u Il-Gvern [are; g[all-konsultazzjoni pubblika lemendi l-;odda g[all-klassifikazzjoni ta’ produzjonijiet teatrali u dawk /inematografi/i, wara li f’Lulju tal-2011, tnediet ilpolitika g[all-kultura nazzjonali. Fost dawn il-proposti hemm dik li l-produttur ikun hu stess li jidde/iedi l-età adattata g[all-produzzjoni mtellg[a minnu. Dan t[abbar waqt konferenza tal-a[barijiet, millMinistru tat-Turi]mu u Kultura Mario de Marco, li tkellem dwar il-pro/ess s[i[ li kien g[addej fl-a[[ar xhur bejn il-Ministeru responsabbli g[all-Kultura flimkien mal-Kunsill Malti g[all-Arti u l-Kultura. Sal-lum il-klassifikazzjoni tal-films u l-produzzjonijiet teatrali g[adha regolata minn li;i li tmur lura g[all-1937, ta[t ilKodi/i tal-Li;ijiet talPulizija. Issa qed ikun proposta li dan ikun trasferit ta[t l-Att dwar il-Kunsill Malti tal-Kultura u l-Arti. Sabiex ikun hemm iktar djalogu bejn l-artisti Maltin, se jitwaqqaf il-Bord ta’ Gwida, li jkun jista’ ji;i wkoll konsultat mill-produtturi meta jkunu qed jikklassifikaw ix-xog[lijiet tag[hom.

Fil-qasam ta/-/inema se jkun hemm ukoll bord ta’ klassifika mag[mul minn tlieta sa seba’ membri. Dan il-bord g[andu jippubblika r-ra;unijiet tal-g[a]la dwar l-età assenjata g[al kull film partikolari. Kemm fil-ka] ta’ produzzjonijiet teatrali kif ukoll dawk /inematografi/i ;ew introdotti ]ew; kategoriji ;odda ta’ etajiet. Dawn huma, minn 12-il sena ’l fuq bi pre]enza ta’ adult, u minn 15-il sena ’l fuq. Il-Ministru de Marco rringrazzja lill-Kunsill talArti u l-Kultura g[ax kien strumentali biex saru dawn it-tibdiliet. Qal ukoll li jittama li b’dawn il-mi]uri jintla[qu l-aspirazzjonijiet fissettur tal-arti g[ax issa lartist Malti qed ikun ikkunsidrat b[ala responsabbli bi]]ejjed biex jag[mel idde/i]jonijiet kollha marbutin mal-produzzjoni. IlMinistru sa[aq fuq il-fatt li l-maturità fis-so/jetà Maltija mhix inqas minn dik ta’ komunitajiet f’pajji]i o[ra. Hu sostna li ’l quddiem se ji;u indirizzati wkoll kwistjonijiet simili marbutin mal-letteratura Maltija. Il-perijodu ta’ konsultazzjoni pubblika jag[laq fis-7 ta’ Frar li ;ej.

Id-domanda g[ad-demm mistennija tkompli ti]died min[abba ]-]ieda li se jkun hemm fl-operazzjonijiet f’Mater Dei

}ieda fid-donazzjonijiet tad-demm fl-2011 Bejn l-2011 u l-2010 kien hemm ]ieda ta’ 12% fid-donazzjonijiet tad-demm, minn 15,096 donazzjoni ta’ demm fl-2010 g[al 16,960 donazzjoni ta’ demm matul is-sena li g[addiet, ji;ifieri ]ieda ta’ 1,864 donazzjoni f’sena. Joe Cassar, il-Ministru tasSa[[a, l-Anzjani u l-Kura filKomunità, irringrazzja lil dawk kollha li taw id-demm, kif ukoll lill-kumpaniji u entitajiet li [e;;ew lill-impjegati jew membri tag[hom biex jag[tu donazzjoni ta’ demm. Hu fakkar li dawn id-donazzjonijiet jissarrfu f’g[ajnuna

importanti f’waqtha, l-iktar waqt operazzjonijiet ta’ emer;enza u g[alhekk, filveru sens tal-kelma, spjega Joe Cassar, ikunu qed ji;u salvati diversi [ajjiet permezz tal-g[otja tad-demm. Il-Ministru responsabbli mis-Sa[[a fakkar li t-talba tad-demm qed ti]died ukoll b’ri]ultat ta]-]ieda fin-numru ta’ operazzjonijiet li qed isiru kuljum f’Malta kif ukoll min[abba li issa qed ting[ata iktar kura f’pajji]na li qabel kienet ting[ata biss barra minn Malta. Hu qal li peress li l-2012 mistennija tara n-

numru ta’ operazzjonijiet li jsiru f’Malta jkompli ji]died, hu importanti li kull min jista’, jag[ti d-demm. Filwaqt li [e;;e; biex iktar kumpaniji u entitajiet jing[aqdu u jo[olqu skemi li permezz tag[hom jg[inu lisso/jetà b’donazzjonijiet ta’ demm, Joe Cassar irringrazzja lill-[addiema tas-Servizz Nazzjonali tat-Trasfu]joni tad-Demm, b’mod partikolari lil dawk ta/-?entru tal-G[oti tad-Demm, li kuljum jag[mlu l-almu kollu tag[hom biex jin;abru iktar boro] taddemm.

Akku]at bi traffikar ta’ droga Ra;el ta’40 sena mill-{amrun in]amm ta[t arrest preventiv wara li tressaq il-Qorti akku]at li matul l-a[[ar sentejn ittraffika ddroga eroina. Martin Debono wie;eb li mhux [ati tal-

akku]i mi;juba kontrih. Hu mixli wkoll li sar re/idiv b’diversi sentenzi. L-Avukati li dehru g[al Debono, Josè Herrera u Veronique Dalli, ma talbux g[al-liberta provi]orja tieg[u.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

8 Parlament

Jer;a’ jibda jiltaqa’ l-Parlament Ilbiera[ filg[axija re;a’ beda jitlaqqa’ l-Parlament wara l-waqfa g[all-festi. Flewwel seduta g[al din issena, b[as-soltu l-ewwel nofs sieg[a kienet dedikata g[all-mistoqsijiet Parlamentari li fihom kien hemm mistoqsijiet dwar diversi su;;etti. Fi tmiem il-mistoqsijiet Parlamentari, tqieg[du ddokumenti relatati malmistoqsijiet parlamentari u ng[atat tislima xierqa lillomm id-deputat Nazzjonalista Francis Zammit Dimech, Ann Zammit Dimech. F’din l-ewwel seduta lParlament approva wkoll ttrasferiment ta’ 15-il propjetaà lill-15-il g[aqda

mhux governattiva li minnha se jkunu qed igawdu l-aktar ]g[a]ag[. Dan kien maqbul di;à filkumitat parlamentari talkontijiet dwar l-uffi//ju nazzjonali tal-verifika. Wara din l-approvazzjoni bdiet ukoll id-diskussjoni dwar emendi g[all-abbozz ta’ li;i li jemenda l-Att dwar l-Edukazzjoni. Fuq lA;enda hemm ukoll labbozz li jimplimenta lmi]uri tal-ba;it. Il-Parlament issa hu a;;ornat g[al nhar it-Tnejn li ;ej meta se jibda jiddiskuti l-mozzjoni ta’ sfidu/ja tal-Oppo]izzjoni bil-vot dwarha jittie[ed nhar il-{amis 26 ta’ Jannar.

Mill-A;;ornament

Jid[ol fis-se[[ l-att dwar ir-re;istru ta’ reati kontra l-minuri Il-Ministru Carm Mifsud Bonnici qal li din il-;img[a se jid[lu fis-se[[ il-provvedimenti dwar ir-re;istrazzjoni ta’ persuni [atja ta’ reati kontra minuri. Dan ir-re;istru se jkun jinkludi fih persuni li jinstabu [atja ta’ reati relatati ma’ offri]i kontra persuni minuri. Dan l-abbozz beda wara li fil-programm elettorali tal-PN saret il-weg[da li jsir re;istru ta’ persuni li jinstabu [atja ta’ reati sesswali kontra minuri. Bid-diskussjoni u l-[idma li saret fil-Ministeru tal-:ustizzja, ittie[du passi biex dan irre;istru ma jkunx jinkludi biss reati sesswali i]da anke reati o[ra li j[allu effett [a]in fuq persuni minuri. Min jidda[[al f’dan irre;istru, ma jkunx jista’ ja[dem jew imexxi entitajiet jew istituzzjonijiet fejn hemm it-tfal. Mhux kulmin jinstab [ati ta’ xi reat minn dawn jidda[[al awtomatikament fir-re;istru i]da se jkun hemm iddiskrezzjoni tal-Qorti biex tara /-/irkostanzi u tevalwa jekk ilka] jimmeritax dan il-pass. Irre;istru mhux se jkun pubbliku fis-sens li jkun hemm a//ess liberu. Se titnu]a s-sistema li

hemm dwar it-testmenti li dawn jin]ammu sigrieti sakemm il-persuna li tag[mel it-testment tmut. Se tkun ukoll il-Qorti li tawtorizza l-a//ess g[al dan ir-re;istru meta me[tie;. Il-Ministru Carm Mifsud Bonnici qal li din hi li;i fost laktar importanti li wettaq ilMinisteru tal-:ustizzja. IlKummissjoni Ewropea fa[[ret il-le;islazzjoni Maltija rigward li;ijiet li j[arsu t-tfal. Carm Mifsud Bonnici tkellem ukoll dwar ir-rapport tal-piroteknika wara l-mewt ta’ sitt persuni f’in/ident ta’ kamra tan-nar flG[arb, G[awdex. Dan irrapport jistabbilixxi diversi konklu]jonijiet. Il-Ministeru se jie[u passi biex kulmin g[andu l-li/enzja A jing[ata dan irrapport biex janalizzah. Saru u se jsiru regolamenti li jirregolaw ming[ajr ma jtellfu l-kreattività ta’ dawk involuti. Se jsir ukoll pro/ess ta’ konsultazzjoni ma’ min irid jag[mel su;;erimenti dwar titjib tas-settur. Se ssir ukoll konferenza nazzjonali biex isir dibattitu dwar is-su;;etti [alli jit[ejja pjan dwar dak li g[andu jsir fl-immedjat u fil-futur.

Transport Malta ne[[iet il-backlog kollha u g[alhekk mistenni aktar xog[ol fuq aktar toroq

Investiment ta’ €20 miljun f’400 triq residenzjali Bejn l-2008 u l-2011 inbnew 399 triq residenzjali b’investiment totali ta’ kwa]i g[oxrin miljun ewro. Dan [are; minn twe;iba tal-Ministru g[allInfrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni Austin Gatt g[all-mistoqsija tad-deputat Nazzjonalista David Agius. Austin Gatt qal li dan ixxog[ol jinkludi kemm bini ta’ toroq g[all-ewwel darba f’ka] ta’ triq li tkun qatt ma saret, kif ukoll rikostruzzjoni f’ka] ta’ toroq li jkunu saru imma jkunu je[tie;u rikostruzzjoni kompleta jew parzjali. Il-Ministru Austin Gatt qal ukoll li Transport Malta hi responsabbli g[allformazzjoni u bini sal-livell ta’ tarmac ta’ toroq

residenzjali li qatt ma kienu saru u toroq residenzjali li minkejja li jkunu saru jkunu je[tie;u rikostruzzjoni. Fir-rigward tal-ewwel kategorija, Transport Malta tintervjeni biex tag[mel ittriq malli l-bini f’dik it-triq ikun wasal g[all-anqas fillivell ta’ 70% tal-bini kollu li jista jinbena f’dik it-triq partikola. Dan l-ammont ta’ bini hu meqjus b[ala l-minimu ne/essarju biex ilkostruzzjoni tal-bini li ji;i wara, ma j[arbatx mill-;did it-triq li tkun g[adha kemm ;iet iffurmata. Il-Ministru qal li f’dan ilqasam kien re;istrat progress sinifikanti, u fl-2012, g[allewwel darba,Transport Malta qed tla[[aq mad-domanda

ta’ bini ta’ toroq ;odda residenzjali g[aliex inqata’ lbacklog kollu li kien hemm. Fil-fatt sal-2011, kien g[ad hemm lista ta’ stennija ta’ toroq residenzjali li jridu jinbnew i]da issa l-backlog inqata’. G[alhekk issa dda[let sistema fejn kull sitt xhur Transport Malta tag[mel survey mal-Kunsilli Lokali biex tara liema toroq residenzjali ;odda la[qu llivell ta’ 70% bini u allura tkun tista’ tippjana biex tintervjeni fuqhom. G[alhekk, fl-2012 Transport Malta mhix se tkun qed ta[dem biex taqta’ il-backlog imma se tkun qed tintervjeni fuq toroq residenzjali li ;ew identifikati dan l-a[[ar.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

10 Opinjoni LIL HINN MINN XTUTNA> IL-FINLANDJA

Il-kri]i tad-dejn fl-Unjoni Ewropea u d-demokrazija Lejn tmiem is-sena l-o[ra bdew jo[or;u l-indi/i taddemokrazija u l-libertà fiddinja, u minn dak talEconomist irri]ulta li minn 167 pajji] 78 huma demokrati/i - inqas minnofshom. I]da l-istess indi/i jilmenta wkoll minn dak li ssejja[ tnaqqir taddemokrazija fi w[ud minn dawn l-istess 78 pajji], flEwropa. Dan kien ri]ultat dirett tal-kri]i tad-dejn f’seba’pajji]i u jissemma lka] tal-Gre/ja u l-Italja, fejn gvernijiet eletti demokratikament mill-poplu nbidlu ma’ gvernijiet teknokrati. Pajji]i o[ra fost l-istess 78 ma messithomx din ix-xorti [a]ina, i]da hu kurju] kif partiti ta/-?entru-Lemin li lelettorat iffavorixxa bil-vot, baqg[u barra mill-gvernijiet. Fost dawn kien hemm inNorve;ja, id-Danimarka u lFinlandja, u hawnhekk b[ala e]empju, se nikkummenta dwar dan l-a[[ar pajji], min[abba li nhar il-{add li ;ej il-poplu se jivvota biex ja[tar President tarRepubblika ;did. B[al f’diversi pajji]i din ilkariga ftit g[andha poter u ma ;;orrx [afna responsabbiltajiet, i]da f’dan il-pajji] tiskanta kif din lelezzjoni minn dejjem kienet aktar popolari minn dik g[all-parlament. Ir-ra;uni hi li f’dan il-ka] l-elezzjoni hi [afna aktar g[all-persuna milli f’elezzjoni ;enerali, meta l-elettur jivvota g[al lista ta’ xi partit. Infatti filwaqt li g[al dawn tala[[ar, il-konkorrenza, itturnout, ma jaqbi]x it-68 filmija, f’dawk presidenzjali dejjem joqrob sew it-80 filmija. Intant l-elezzjoni li saret f’Marzu tas-sena l-o[ra tat ma;;oranza assoluta ta’ voti lill-partiti ta/-?entru u ta/?entru-Lemin: 63.5 fil-mija, filwaqt li l-partiti ?entru-

Xellugin u Xellugin kisbu biss 34.4 fil-mija. Ji;ifieri lmessa;; li ried iwassal ilpoplu kien /ar: l-istess b[al fl-elezzjoni ta’ erba’ snin qabel, ma riedx jaf bixXellugin fil-gvern. Kif, allura, illum ilFinlandja hi ggvernata minn koalizzjoni li tinkludi fiha wkoll lil proprju t-tliet partiti ?entru-Xellugin, fi gvern ‘qawsalla’, kif jissejja[ hemmhekk, filwaqt li

kri]i tad-dejn tal-pajji]i Ewropej. Il-‘Finlandi]i Veri’ immexxija minn Timo Soini tul il-kampanja elettorali kienu kriti/i [afna tal-fatt li lFinlandja kkontribwiet g[asself lill-Irlanda u lill-Gre/ja, g[ax “mhux sew li lFinlandi], li ]ammew ilfinanzi tag[hom fis-sod, ikollhom i[allsu g[allirresponsabbiltà tal-pajji]i li qed jidher /ar li qatt ma

parlament – beda negozjati mieg[u biex jissie[eb filgvern. Fil-fatt wara 15-il jum, Soini rtira mittrattattivi. Hawn Katainen stieden biex jissie[bu fil-gvern li/?entru-Lemini Partit Popolari, lill-{odor, i]da wkoll lill-KristjanDemokrati/i, lis-So/jalDemokrati/i u lill-Alleanza Xellugija li, kif ktibt, b[allPS qabel l-elezzjoni, kienu

minn Joe CALLEJA jocal@me.com http>⁄⁄enricomizzi.blogspot.com

Il-kandidati kollha g[all-kariga ta’ President waqt dibattitu televi]iv. Fir-ritratti ]g[ar, l-aktar ]ew; kandidati fuq quddiem> Sauli Niiniusto (xellug) u Timo Soini (lemin)

baqg[u barra ]ew; partiti ta/?entru-Lemin li bejniethom kwa]i ;abu 35 fil-mija talvoti – il-Partit ?entrista (KESK), li kien imexxi lgvern ?entru-Lemini ta’ qabel u li kiseb 15.8 fil-mija tal-voti, u dak populista ‘Finlandi]i Veri’ (PS) li kien l-uniku partit li ]ied il-voti, u bil-kbir, g[al 19 fil-mija? Ir-ra;uni ewlenija hi dik li bdejt insemmi fil-bidu: il-

It-tmiem ta’ era ta’ presidenzi ?entru-Xellugin

kellhom ji;u a//ettati fizzona Ewro, biex issa qed jipperikolawha,” kien largument ta’ Soini. Jidher li dawn l-argumenti ni]lu tajjeb ma’ parti sostanzjali tal-elettorat u, apparti r-ri]ultat tajjeb li kiseb il-partit, st[arri; talopinjoni pubblika li sar qabel l-elezzjoni wera li 60 fil-mija ta’ dawk li wie;bu kienu kontra li l-Finlandja tibqa’ to[ro; flus g[all-pajji]i talUE fi kri]i. Minbarra l-partit ta’ Soini, anki s-So/jal-Demokrati/i, lAlleanza Xellugija, u lKristjan-Demokrati/i tkellmu wkoll kontra li l-pajji] jo[ro; aktar flus g[al dawk falluti. G[addiet l-elezzjoni, u lPS ta’ Soini baqa’ j]omm listess po]izzjoni fil-kwistjoni meta l-partit ?entru-Lemini ‘Koalizzjoni Nazzjonali’(KOK) ta’ Jirki Katainen – li kien spi//a lewwel b’20.4 fil-mija tal-voti u 44 si;;u mill-200 fil-

kontra aktar flus lill-pajji]i fi kri]i. I]da dawn it-tliet partiti bidlu [siebhom, u lkoll a//ettaw, biex b[alissa g[andhom ministri fil-gvern ta’ koalizzjoni ta’ sitt partiti qawsalla ?entru-LeminijaXellugija, kontra r-rieda murija mill-elettorat! I]da l-kri]i tad-dejn re;g[et kienet fuq quddiem nett ukoll tul il-kampanja elettorali presidenzjali g[allelezzjoni tal-{add. Kull partit innomina l-kandidat tieg[u, i]da jekk l-ebda kandidat ma jikseb ma;;oranza tal-voti mill-ewwel, isir round ie[or fil-5 ta’ Frar. Din l-elezzjoni qed ti;i kunsidrata b[ala ]volta – listess kif l-1982 kien fisser ittmiem ta’ snin ta’ presidenti ?entristi u l-bidu ta’ 30 sena ta’ presidenti So/jalDemokrati/i, din ta’ din issena tista’ tfisser it-tmiem ta’ era ta’ presidenzi ?entruXellugin.

Il-kandidat li skont ittbassir mistenni jo[ro; rebbie[ hu Sauli Niinisto, kandidat tal-Partit Koalizzjoni Nazzjonali (KOK), filwaqt li warajh filpreferenzi m’hemm [add inqas minn Timo Soini, li qed jittama li jikkontesta lil Niinisto fit-tieni round jekk dan ma jaqbi]x l-50 fil-mija tal-voti l-{add. Interessanti kif din iddarba l-kandidat tal-KOK hu kritiku wkoll taliffinanzjar mill-pajji]i talUE lil dawk li jfallu, u waqt il-kampanja elettorali ammetta li “G[amilna li]ball li fis-snin 2000 dg[ajjifna l-Patt ta’ Stabbiltà , u mbag[ad fl2010 g[enna lill- Gre/ja, meta missna [allejna lillFond Monetarju Internazzjonali jsolvi lproblema.” Hu i]da wera wkoll fidu/ja li l-kri]i tissolva b’inflazzjoni filpajji]i milquta u tkabbir talfondi monetarji.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Il-qag[da finanzjarja ta’ pajji]na hi kredibbli L-istampa li qed tipprova tpin;i l-Oppo]izzjoni Laburista fis-sitwazzjoni politika ta’ pajji]na hi mill-aktar qarrieqa u di]onestà. Ir-ri]ultati miksuba mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi fl-a[[ar snin ta’ maltemp ekonomiku u finanzjarju li b[alu ddinja qatt ma rat, jitkellmu wa[edhom. I]da l-Prim Ministru kemm-il darba ddikjara li pajj]na mhux se jieqaf jie[u d-de/i]jonijiet. Mhux se jieqaf jie[u azzjonijiet u de/i]jonijiet polit/i biex jibqa’ jag[ti direzzjoni li s’issa mexxietna fit-triq tas-sostenibiltà u tal-kredibbiltà. L-Oppo]izzjoni ma tridx tirrikonoxxi, u qed tag[laq g[ajnejha t-tnejn g[ar-ri]ultati po]ittivi li pajji]na rnexxielu jikseb minkejja d-diffikultajiet u r-realtajiet internazzjonali, fis-settur tax-xog[ol, flinvestiment ;did li riesaq lejn pajji]na bl-a[[ar wa[da tkun il-fidu/ja li wriet il-kumpanija tal-ajru Ryan Air li ]iedet seba’ rotot ;odda g[al pajji]na u li se tkompli ssa[[a[ it-turi]mu lejn pajji]na, fittkabbir ekonomiku u fit-tnaqqis tad-defi/it talpajji] g[al ta[t it-3%. Kampanja qarrieqa mill-Oppo]izzjoni Laburista I]da m’g[andniex noqog[du g[all-kampanja qarrieqa li qed tag[mel l-Oppo]izzjoni Laburista sempli/iment g[aliex il-Gvern Malti qieg[ed ikompli jsegwi u jilqa’ g[all-maltemp ekonomiku u

finanzjarju internazzjonali u kul[add jammetti li se jkompli b’[afna aktar taqlib matul din is-sena. L-Oppo]izzjoni Laburista kienet di]onestà firreazzjoni tag[ha g[ad-de/i]joni tal-Gvern li

jnaqqas madwar 40 miljun ewro mill-ispi]a tieg[u matul din is-sena. Il-Ba;it kien ippre]entat f’nofs Novenbru li g[adda – aktar minn xahrejn ilu. F’dawn l-a[[ar xahrejn, il-maltemp kompla ji]died b’aktar pajji]i jid[lu fi kri]ijiet akbar. I]da lOppo]izzjoni ma tridx tag[ti kas dawn ir-realtajiet li qed ng[ixu fihom. Trid biss tpin;i kollox iswed. U dan biex tie[du xi forma ta’ vanta;; politiku mis-sitwazzjoni politika li jinsab fih pajji]na, li m’g[andha x’taqsam xejn mal-politika ekonomika u finanzjarja li hi kredibbli u sostenibbli. Pajji]na kompla ja;;usta tajjeb g[ar-realtajiet diffi/li Dan ikkonfermatu l-Unjoni Ewropea li g[adha

kif [abbret li pajji]na kien wie[ed minn tmien pajji]i Ewropej biss li kellu ]ieda fil-livell ta’ impjieg tieg[u, ta’ 3.9%, ]ieda li hi t-tieni wa[da fl-Ewropa, u wara l-Lussemburgu, meta mqabbel mal-perjodu ta’ qabel il-kri]i. L-istess rapport jirrimarka li Malta esperjenzat tkabbir ekonomiku og[la mill-ma;;oranza tal-pajji]i Ewropej. Dan kollu jfisser li pajji]na kompla ja;;usta g[arrealtajiet li nqalg[u u li ggravaw is-sitwazzjoni internazzjonali. Bid-de/i]jonijiet li [a l-Gvern Malti, pajji]na mhux biss iddefenda dak li kiseb, i]da bena fuqu u qed jag[ti [ajja a[jar lill-familji. Il-Gvern di;à fisser kif u minn fejn se titnaqqas i/-/ifra ta’ madwar 40 miljun ewro biex jassigura li jil[aq il-miri mfassla g[al din is-sena. Il-Gvern fisser ukoll li dan hu e]er/izzju li jattwah kull sena, u kull meta jkun hemm il-[tie;a fl-e]er/izzju

kontinwu tal-Gvern li jg[asses li l-pajji] jibqa’ sostenibbli biex ikun b’sa[[tu bi]]ejjed biex isalva l-impjiegi kull meta jkun hemm b]onn; u biex jattira l-investiment me[tie; biex jin[olqu lopportunitajiet ta’ impjiegi. Smajna lill-Ministru tal-Finanzi jfisser li din issena huma mistennija 1,600 ru[ li jirtiraw missettur pubbliku, u fejn ikun il-ka], ma jkunx hemm impjiegi li jissostwixxu. Dan ma japplikax g[al impjiegi li joffru servizzi essenzjali. Dawn huma sagrifi//ji ]g[ar li l-pajji] se jkun qieg[ed jag[mel. Mhux se jag[mel kif kien g[amel l-a[[ar Gvern Laburista fl-1996 meta kien qata’ g[alkollox is-sahra fis-settur pubbliku. Il-Gvern se joqg[od attent fuq is-sahra li jsir, fit-tnaqqis ta’ impjiegi li jissostitwixxu dawk li jirtiraw, u finnefqa operattiva tal-amministrazzjoni tal-Gvern. L-Oppo]izzjoni tipprova tbe]]a’ Fis-snin pre/edenti, ;ieli kien hemm tnaqqis anke aktar u akbar minn dak ippjanat g[al din is-sena. Madanakollu, l-ekonomija baqg[et tikber, il-pro;etti kapitali baqg[u g[addejjin, l-investiment fis-sa[[a, fl-edukazzjoni u fis-servizzi so/jali baqg[u ji]diedu kif qed ji;ri din is-sena wkoll bi]-]ieda li di;à ng[atat fi/-children’s allowance u f’dik li se ting[ata fil-pensjonijiet u fl-allowance ta’ 300 ewro g[al kull anzjan ta’ ’l fuq minn 80 sena li g[adu jg[ix f’daru. Dan kollu l-Gvern Nazzjonalista se jibqa’ jag[mlu b’g[aqal u b’responsabbiltà. Ir-reazzjoni tal-Oppo]izzjoni hi wa[da li tibqa’ tivvinta u tpin;i stampa li mhix reali biex tipprova tbe]]a’.

Jin]g[u l-a[mar u jilbsu l-blu Saret [a;a komuni li lmexxej Laburista jidher quddiem il-cameras tattelevi]joni. Wara kollox, ilkarriera tieg[u bdiet fi newsroom tat-televi]joni. I]da indunajtu li spi//a lkulur a[mar^ Il-kulur favorit Laburista, l-a[mar, g[eb kompletament mix-xena. Minflok, meta Muscat jitkellem quddiem il-cameras jilbes ingravata blu, joqg[od quddiem sfond ik[al bi slogans politi/i prominenti b[al “stabbiltà” u “l-interess talpajji]” li t-tnejn huma asso/jati mal-Partit Nazzjonalista. Sa[ansitra anki l-messa;;i li jibg[at bl-email g[andhom ilblu. Donnu li Joseph Muscat jaf x’bi]a’ tnissel fin-nies l-idea biss ta’ Gvern Laburista a[mar, u g[alhekk qed jinvesti [afna flus u ener;ija biex jibdel limma;ni tieg[u u jsir jixbah kemm jista’ jkun lill-Partit Nazzjonalista. Fi kliem ie[or, il-Partit Laburista qed jipprova ji/[ad li hu Partit Laburista. Wasalna sal-punt li issa qed tin[oloq konfu]joni.

G[ax bil-mod kif jilbes, jimxi u jitkellem, Joseph Muscat qisu kandidat Nazzjonalista. {lief g[al [a;a wa[da biss: li mhuwiex kandidat Nazzjonalista. Issa din hi problema. Mhux g[alih. I]da g[alik. Mhux g[ax g[andna niddemonizzaw lil Joseph Muscat. U nispera li ma nag[mlux hekk. G[allkuntrarju, Muscat jidher persuna pjuttost d[ulija u b’abbiltà kbira li jidher tajjeb fil-midja. I]da m’g[andux ilpolicies tal-PN. Anzi, nikkore;i ru[i: m’g[andux policies u spi//a. G[alhekk mhux tajjeb biex imexxi. Fi ftit kliem anki jekk jippre]enta ru[u b[ala xi [add tal-PN, jibqa’ l-fatt li mhux awtentiku. U kul[add - anki Joseph Muscat - g[andu jkun i;;udikat fuq il-policies li jipproponi u mhux fuq il-kulur li jilbes jew kif jidher fuq ilcamera. Staqsi lilek innifsek dwar iddomandi: • X’qed jipproponi l-Partit

Fid-dehra tieg[u, il-Partit Laburista qed jipprova ji/[ad li hu Partit Laburista

minn Simon BUSUTTIL MEP simon.busuttil@europarl.eur opa.eu

Laburista biex jo[loq ixxog[ol^ • Kif se jra[[as il-kontijiet tad-dawl^ • Kif se ji]gura li l-finanzi pubbli/i jkunu sodi^ Tafhom ir-risposti^ U ]gur li le! I]da mhux tort tieg[ek, g[ax Joseph Muscat g[adu ma tak lebda twe;iba g[alihom. Jitfa’ biss slogans i]da qatt ma jag[ti twe;iba konkreta dwar x’se jag[mel hu jekk ikun fil-gvern. L-a[[ar darba li ppropona xi [a;a [are; b’51 proposta tant ridikola li wara ftit intesew minnu u minn kul[add. U nirrepeti - hi l-kwalità talpolicies u mhux id-dehra li

teffettwa l-impjieg tieg[ek u lill-familja tieg[ek. Issa qabbel dan mal-PN. • G[andna rekord fil-qasam tal-impjiegi bi/-/ifra tal-qg[ad fost l-inqas fl-Unjoni Ewropea. Hawn qed nitkellmu dwar limpjieg tieg[ek. • Tassew li g[ollejna lkontijiet tad-dawl g[all-prezz reali tag[hom, i]da bqajna nissussidjaw lill-familji filb]onn u tajna in/entivi lil dawk li xtaqu jag[mlu u]u millener;ija alternattiva biex ikunu jistg[u j]ommu l-kontijiet tag[hom baxxi huma stess. • Aktar minn hekk, irnexxielna nqieg[du l-finanzi pubbli/i fis-sod mhux g[al din is-sena biss i]da g[as-sena li ;ejja wkoll. Araw x’qalet ilKummissjoni Ewropea l;img[a li g[addiet: “Malta [adet il-mi]uri korretti biex ti]gura li til[aq liskopijiet li impenjat ru[ha li til[aq. Ninsabu fidu/ju]i [afna li l-g]ira tinsab fit-triq li se twassalha biex i]]omm iddefi/it fin-nefqa pubblika ta[t it-tlieta fil-mija tal-Prodott Gross Domestiku (PDG) kemm fl-2012 kif ukoll fl2013.” Xi jfisser dan^ Ifisser li l-PN hu l-;enna talart^ U ]gur li le.

I]da jfisser li, minkejja li]balji li g[amel, il-PN g[ad g[andu l-a[jar soluzzjonijiet g[al pajji]na, spe/jalment issa li rridu naffrontaw qag[da ekonomika internazzjonali [a]ina. Il-;img[a li g[addiet la;enzija Standard & Poor’s ni]]let tista’ tg[id ir-rating talpajji]i kollha taz-zona ewro, inklu] lilna. Pajji]i b[all-Italja, Spanja u ?ipru (pajji] li skont Joseph Muscat g[andna nu]aw b[ala mudell) tni]]lu sa[ansitra ]ew; gradi. IlGre/ja ma setg[etx titni]]el aktar. Dan jirrifletti l-qag[da [a]ina fiz-zona ewro li fuqha tiddependi wkoll il-prosperità tag[na. Ovvjament l-a[bar ma kinitx tajba. I]da minkejja dan, Malta hi wa[da minn erba’ pajji]i biss fiz-zona ewro li g[andhom defi/it pubbliku ta[t it-tlieta filmija tal-PDG. Dan mhux b’kumbinazzjoni. Hu ri]ultat ta’ Gvern li g[andu policies sodi u li wera li hu kapa/i jikseb ir-ri]ultati mixtieqa u ma j[alliniex naqg[u fil-problemi gravi li jinsabu fihom pajji]i o[ra. Mhux ta’ b’xejn allura li lLaburisti qed jippruvaw jin]g[u l-kulur a[mar u jilbsu l-blu.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-ITALJA

Possibbiltà kbira li l-vapur jinqala' mis-sikka Kienet sospi]a l-[idma ta' salvata;; fuq il-vapur talpassi;;ieri Costa Concordia wara li g[addasa [admu matul il-lejl biex jaraw isibux nies [ajjin jew vittmi. Il-[idma twaqqfet wara li l-vapur re;a' //aqlaq u kiber sew il-periklu g[allg[addasa li kienu qed ja[dmu fuqu u issa hemm t[assib li l-vapur kien se jitkaxkar g[al ;ol-ba[ar mis-sikka li jinsab imwa[[al fuqha min[abba l-mew; peress li hu imbassar ilmaltemp din il-;img[a. Il-Concordia jinsab imwa[[al fuq sikka fejn hemm fond ta' 20 metru imma mbag[ad hemm ilfond ta' 130 metru jekk ilvapur jitkaxkar minn fuq issikka. Barra minn hekk, lg[addasa splodew bombi ]g[ar mal-vapur biex ikunu jistg[u jid[lu f'partijiet minnu li l-a//ess g[alihom kien imblukkat. Lisplu]jonijiet saru f'madwar 18-il metru fond fejn nhar itTlieta nstabu [ames katavri. Hemm suspetti li fiz-zona jista' jkun hemm aktar katavri. Dan g[aliex hemmhekk hu l-post fejn jing[aqdu l-kuruturi kollha tal-evakwazzjoni tal-vapur. S'issa 11-il persuna huma konfermati mejta u tal-anqas 23 o[ra g[adhom nieqsa minn aktar minn 4,200 passi;;ieri u membri tal-ekwipa;; li kien hemm abbord meta nhar il:img[a il-vapur inkalja, sag[tejn biss wara li kien beda l-vja;; ta' ;img[a. In-nies li g[adhom nieqsa huma 13-il :ermani], erba' Fran/i]i, [ames Taljani u ]ew; Amerikani flimkien ma' erba' membri tal-ekwipa;; mill-Italja, l-Indja, l-Ungerija u l-Peru. Sadattant il-kaptan talvapur, Francesco Schettino, tpo;;a ta[t arrest fid-dar tieg[u f'Meta di Sorrento. Lg[adab g[al Schettino mhu qed jonqos xejn partikolarment wara li nhar itTlieta n[ar;et telefonata bejn

G[addasa militari Taljani [dejn il-Costa Concordia li nkalja fil-g]ira ta' Giglio fil-Punent tal-Italja filwaqt li fir-ritratt i]-]g[ir jidher il-Kaptan Schettino li issa tpo;;a ta[t arrest fid-dar tieg[u (Ritratti> Reuters)

ir-responsabbli tal-port ta' Livorno, li jinsab diversi kilometri bog[od i]da responsabbli g[az-zona madwar il-g]ira ta' Giglio u Schettino, fejn dan tal-a[[ar ji;i im/anfar talli [alla lvapur meta abbord kien g[add hemm il-passi;;ieri u ji;i ordnat imur lura. Ordni li ma obdiex. Uffi/jali Taljani qalu li Schettino ma g[amel ebda sforz serju biex jirritorna lura fuq il-vapur u lanqas qrib tieg[u i]da baqa' fuq illiferaft dirett lejn il-port ta' Giglio. Skont l-investigaturi Taljani, hu mbag[ad mar fuq il-blat qrib il-vapur biex

jara x';ara flimkien ma' xi membri o[ra tal-ekwipa;;. Is-sitwazzjoni ta' Schettino kompliet taggrava wara li lGuardia di Finanza [ar;et filmat li ttie[ed fl-10.35 pm fejn il-vapur jidher inkaljat imma wieqaf. F'dak ilmument, l-evakwazzjoni ta'

madwar 4,000 persuna abbord setg[et titwettaq b'anqas diffikultà milli meta nqaleb fuq na[a u l-liferafts ma setg[ux jitni]]lu minna[a tal-vapur. I]da rri]ulta li dak il-[in Schettino ma tax l-ordni g[allevakwazzjoni tal-vapur.

Issa hemm ukoll t[assib li jkun di]astru ambjentali min[abba li jo[ro; il-fuel tal-vapur u hemm riserva marittima nazzjonali. It-tama hi li l-fuel ma jo[ro;x sakemm tispi//a t-tfittxija g[all-vittmi mbag[ad jibda ji;i ppumpjat i]-]ejt.

L-I}RAEL

L-IRAN

Possibbiltà ta' elezzjoni ;enerali bikrija

Ir-Russja twissi kontra attakk

Fl-I]rael qed tikber ilpossibbiltà ta' elezzjoni ;enerali bikrija hekk kif ilMinistru tal-Affarijiet Barranin Avigdor Lieberman aktarx ji;i akku]at bi frodi. }vilupp li min[abba fih ikollu jirri]enja u dan jista' jwassal g[al elezzjoni ;enerali bikrija. Lieberman imexxi l-partit estremista tal-

lemin Yisrael Beiteinu li hu f'koalizzjoni tal-Gvern malpartit Likhud tal-Prim Ministru Benjamin Netanyahu. Jekk Lieberman ji;i mixli, Netanyahu jkun furzat ike//ih mill-Gvern. G[alkemm, dan ma jkunx ifisser li l-Yisrael Beiteinu jo[ro; millkoalizzjoni, osservaturi qalu li

Netanyahu jista' japprofitta biex isejja[ elezzjoni kmieni perss li Lieberman hu l-ikbar sfida li g[andu fuq in-na[a tal-lemin politiku I]raeljan. Il-prosekuzzjoni I]raeljana tissuspetta li Lieberman u]a kumpaniji fittizji u kontijiet ta' terzi persuni biex jing[ata aktar minn 1.2 miljun dollaru illegalment.

Sergei Lavrov, il-Ministru tal-Affarijiet Barranin Russu, wissa lbiera[ li attakk fuq l-Iran kienu jkun di]astru kbir u qal li sanzjonijiet mill-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea kontra lIran kellhom l-iskop li jikkaw]a rvellijiet popolari fil-pajji] peress li di;à kien hemm dwejjaq kbir min[abba ekonomija batuta. Lavrov qal li d-diskors li qed isir dwar possibbiltà ta' attakk kienu qed jisvija negozjati biex ikun assigurat li l-Iran ma jiksibx l-armi nukleari. Sadattant Ehud Barak, il-Ministru tad-Difi]a I]raeljan, ilbiera[ qal li de/i]joni dwar jekk l-I]rael g[andux jattakka lIran kienet g[ada l-bog[od [afna. Min-na[a l-o[ra osservaturi qalu li ma kinux ja[sbu li kieku kien se jkun hemm attakk fil;ranet li ;ejjin Barak kien se jg[id dan pubblikament. Barak qal dan ilbiera[ qabel ma telaq g[al vja;; fl-Istati Uniti fejn tema ewlenija mistennija tkun il-ka] tal-Iran.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13

IR-RENJU UNIT

Il-qg[ad jil[aq l-og[la livell fi 17-il sena L-irpiljar ekonomiku tar-Renju Unit [a tisbita o[ra lbiera[ hekk kif t[abbar li l-qg[ad filpajji] ]died aktar milli kien mistenni bi 2.68 miljun persuna bla xog[ol – l-og[la rata f’dawn la[[ar 17-il sena. Bejn Settembru u Novembru, il-qg[ad ]died bi 118,000 persuna biex la[aq i/-/ifra ta’ 2.68 miljun persuna bla xog[ol u r-rata tkun ta’ 8.4 filmija. F’sinjal ie[or li s-suq tax-xog[ol kien sejjer [a]in, in-numru ta’ Ingli]i li huma “underemployed” - ja[dmu parttime g[aliex ma jistg[ux isibu xog[ol full time.

Hawn i/-/ifra ]diedet bi 44,000 persuna biex la[aq it-total ta’ 1.31 miljun persuna – l-og[la li qatt kien minn mindu bdew jin]ammu dawn i//ifri fl-1992. Fost l-ag[ar milquta huma ]-]g[a]ag[ fejn ilqg[ad fost dan is-settur ]died bi 52,000 persuna biex la[aq il-1.04 miljun jew 22.3 fil-mija ta’ dawk li g[andhom età bejn is16 u l -24 sena . I/-/ifri juru wkoll li aktar nisa kienun furzati jirritornaw lura g[axxog[ol bejn Settembru u Novembru, hekk kif bdew jin[assu l-effetti tal-kri]i ekonomika.

L-ITALJA

Jer;a’ ji]died il-prezz tal-petrol Fl-Italja kompla ji]died il-prezz tal-petrol u jil[aq livelli rekord b’xi pompi tal-petrol ibieg[u l-petrol bil-1.841 ewro kull litru. Fiz-zoni ta/-?entru u nNofsinhar tal-Italja, il-prezz tal-petrol kien ta’ 1.746 ewro kull litru. Dan jirri]ulta minn st[arri; li sar minn g[aqdiet li j[arsu d-drittijiet tal-konsumatur. Intqal li d-diesel issa qed jinbieg[ g[all-prezz ta’ 1.724 ewro kull litru.

F’Sqallija, il-petrol kien qed jinbieg[ g[al madwar 1.749 ewro kull litru filwaqt li d-diesel g[al 1.735 ewro kull litru. Sadattant fi Sqallija qed tkompli protesta mixxuffiera tat-trakkijiet, sajjieda, negozjanti tal-[axix kontra ]-]ieda li qed ikun hemm fil-prezz tal-petrol kif ukoll kontra l-mi]uri ta’ awsterità tal-Gvern Taljan. Sal-20 ta’ Jannar, dawn il[addiema se jimblukkaw toroq ewlenin.

IL-KRI}I TAD-DJUN

Il-Fitch tg[id li l-Gre/ja se tfalli Il-Fitch, a;enzija ewlenija tal-credit rating, qalet li lGre/ja mhux se jirnexxielha tevita l-falliment. Skont Edward Parker, irresponsabbli tal-Fitch g[allcredit rating tal-pajji]i Ewropej, jekk ikun hemm ftehim mas-settur privat biex jassumi telf fuq is-self li ta lill-Gre/ja, dan teknikament ikun ifisser li lGre/ja u dan kien se jkompli ttawwal il-kri]i Ewropea. It-t[assib li tfalli l-Gre/ja kompla jikber wara li tta[ditiet mas-settur privat

komplew ma jaslu mkien. Il-Gre/ja g[andha 46 ;urnata biex tevita l-falliment. Fl20 ta’ Marzu l-Gre/ja trid tifdi dejn ta’ 14.1 biljun ewro li s’issa ma tistax tag[mel. F’dawn il-;ranet g[andu ssir sforz ;did g[an-negozjati mas-settur privat bit-tir li sal-23 ta’ Frar ikun intla[aq ftehim. Alessandro Settepani, uffi/jal tal-Fitch fl-Italja, qal ukoll li kien hemm /ans kbir li l-Fitch tnaqqas ilcredit rating tal-Italja sala[[ar tax-xahar.

IR-RENJU UNIT> Mument waqt strajk f’Port Sunlight minn [addiema tal-kumpanija internazzjonali Unilever. {addiem tal-kumpanija bdew strajk ta’ 11-il ;urnata min[abba tilwim dwar l-iskema tal-pensjonijiet tal-kumpanija (Ritratt> Reuters)

IL-MALTEMP FINANZJARJU

Il-Bank Dinji jwissi Il-Bank Dinji wissa lillpajji]i li qed ji]viluppaw jridu jlestu ru[hom g[al the]]i] hekk kif l-ekonomija dinja tibda titra]]an. Din l-organizazzjoni dinjija qalet li b[ala konsegwenza ta’ dan kienet naqset ittbassir li kienet g[amlet rigward l-i]vilupp ekonomiku fl-2012 u issa dan mistenni jkun ta’ 0.3 fil-mija. Justin Yifu Lin, l-ekonomist kap tal-Bank Dinji, qal

li l-pajji]i li qed ji]viluppaw iridu jaraw fejn huma vulnerabbli u jlestu g[al the]]i] fis-sistema ekonomika internazzjonali hekk kif g[andhom i/-/ans. Hu wissa li jekk il-kri]i taggrava, [add ma kien se je[lisha. Skont il-World Bank’s Global Economics Prospects, l-i]vilupp ekonomiku mra]]an di;à hu vi]ibbli fil-kummer/ dinji u l-prezzijiet ta’ /erti affarijiet

u l-a//ess g[all-ikel g[allaktar pajji]i fqar kienet g[adha lok ta’ t[assib. Andrew Burns, uffi/jal g[oli mal-Bank Dinji, qal li kien hemm periklu li jekk laffarijiet jaqilbu g[all-ag[ar, din iddum tkaxkar ferm aktar mill-kri]i li kien hemm meta fl-2008 falliet ilLehman Brothers u li kkaw]at kri]i finanzjarja internazzjonali g[adha tin[ass sal-lum.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra

I?-?INA> {addiem jag[mel l-a[[ar irtokki lil statwa ta' dragun f'Wuahn. Fit-23 ta' Jannar tibda s-Sena Lunari ?ini]a u kull sena din ting[ata isem ta' annimal ta]-]odjaku ?ini] u din id-darba se tkun is-Sena tad-Dragun (Ritratt> Reuters)

L-ISTATI UNITI

Il-Wikipedia tag[laq g[al 24 sieg[a bi protesta Il-Wikipedia lbiera[ g[alqet g[al 24 sieg[a bi protesta g[al li;ijiet li jikkon/ernaw l-Internet li jinsabu quddiem il-Kungress Amerikan. Il-mira ewlenija hi dik mag[rufa b[ala SOPA (Stop Online Piracy Act) li issa kienet imblukkata wara

oppo]izzjoni mill-White House i]da mhux imwarrba g[al kollox u le;islazzjoni o[ra, PIPA (Protect Intellectual Property Act) kienet quddiem is-Senat Amerikan u din kienet ta' theddida g[all-websajts. Il-Wikipedia u websajts o[ra kif

ukoll kriti/i tal-li;ijiet isostnu li sSOPA u l-PIPA jimponu responsabbilitajiet in;usti fuq websajts biex jivverifikaw li ebda materjal li jkollhom jikser il-copyright. Il-li;ijiet proposti jag[mluha aktar fa/li g[al Amerikani li g[andhom copyright biex jaqtg[u l-

a//ess g[al websajts barranin li jkollhom films u mu]ika ming[ajr ma ng[ataw id-dritt. Hemm madwar 100 miljun persuna li ju]aw il-ver]joni bl-Ingli] ta' Wikipedia kuljum u din hi s-sitt websajt fid-dinja li l-aktar ju]awha nies.

L-ETJOPJA

Maqtula turisti Ewropej }ew; :ermani]i, ]ew; Ungeri]i u Awstrijak inqatlu minn ir;iel armati f'attakk fuq grupp ta' turisti fir-re;jun remot ta' Afar fit-Tramuntana talEtjopja. Kelliem g[all-Gvern tal-Etjopja qal li kien hemm ukoll Ungeri] u Taljan li ndarbu filwaqt li ]ew; :ermani]i u ]ew;t ir;iel mill-Etjopja n[atfu.

Iz-zona fejn se[[ il-ka] hi mag[rufa b[ala wa[da perikolu]a peress li joperaw fiha gruppi ta' r;iel armati kif ukoll ribelli. Iz-zona ta' Afar hi kunsidrata wa[da miz-zoni l-aktar [orox fid-dinja fejn it-temperatura medja f'sena hi ta' madwar 34.5 Celsius. Il-Gvern tal-Etjopja ta t-tort g[al dak li ;ara lillEritreja, xi [a;a li dan il-pajji] ;ar u g[adu, /a[ad.

L-ISTATI UNITI

Sejba makabra ta[t it-tabella ta' Hollywood Ras ta' bniedem instabet ta[t it-tabella famu]a bilkliem “Hollywood” f'Los Angeles. Is-sejba saret minn ]ew; nisa li lem[u l-klieb tag[hom jilag[bu b'xi [a;a li [ar;u mill-[axix qrib Canyon Drive fi Griffith Park. Meta marru jaraw, indunaw li din kienet ras ta' bniedem imge]wra f'bor]a tal-plastik. Hekk kif fuq il-post waslu l-pulizija, ing[ata bidu g[al [idma biex jaraw jekk fil-

post kienx hemm il-kumplament tal-katavru i]da ming[ajr su//ess. Skont l-ewwel indikazzjonijiet, ir-ras hi ta' ra;el ta' madwar 40 sena. Il-pulizija temmen li r-ras ma kinitx ilha hemm peress li ma kienx hemm sinjali ta' dekompo]izzjoni jew gdim ta' annimali imma l-kaw]a u /-/irkustanza tal-mewt g[ad trid ti;i stabbilita. It-tabella ta' Hollywood kienet tpo;;iet fl-1923 biex tippromwovi kumpless ta'

bini u ma kellha xejn x'taqsam mad-dinja tal-films. Ori;inarjament, il-kliem fuq Mont Lee kienet taqra “Hollywoodland” imma fissnin erbg[in l-a[[ar kliem tmermru u l-parti li kien fadal kienet restawrata fl1978. Fl-2010 din kienet se tinbieg[ min[abba l-ispi]a g[all-manutenzjoni i]da donazzjoni ta' miljun dollaru minn Amerikani mag[rufa assigura li din tinkiseb mitTrust for Public Land.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

Kultura 15

Franco Navarro b’wirja tal-arti fil-Ber;a tal-Italja F’dawn il-jiem l-artist Franco Navarro qed jorganizza wirja tal-arti fil-Ber;a tal-Italja fi Triq il-Merkanti, il-Belt Valletta. Din il-wirja tibqa’ miftu[a g[all-pubbliku sat-3 ta’ Frar u t-tema tag[ha hi ‘Fáfnir’. Fil-mitologija Nordika, dik tal-pajji]i tal-Iskandinavja, Fáfnir kien mostru li normalment ji;i rrappre]entat fl-arti b[ala dragun jew serp. G[al din il-wirja ta’ xog[lijiet artisti/i wie[ed isib pitturi bi]-]ejt, disinji bil-karbonella u pastelli, punta d’argento, inci]jonijiet u inka. L-artist idde/ieda li juri din il-kreatura b[ala serp. Din il-le;;enda poetika tittrata l-istorja tal-qattiel taddragun (dragon slayer), Sigurd, iben ir-re Sigmund, u t-te]or mis[ut tan-Niflungs. Din l-istorja nsibuha fi ]mien il-bidu tal-Medjuevu. Fille;;enda Fáfnir ikun iben innanu Hreidmar u [u Regin u Otr. Otr jinqatel bi ]ball minn Loki, [u Thor.

B[ala kumpens g[all-qtil ta’ ibnu, Hreidmar jitlob lil Loki ammont ta’ deheb. Dan tal-a[[ar jisraq id-deheb ta’ Andvari. In-nanu Andvari jkollu lpoter li jo[loq it-te]ori, u g[aldaqstant, meta Andvari jinduna li Loki se jisraqlu tte]or biex iroddu lil Hreidmar, dan jis[et it-te]or, li mieg[u j;ib mewt u tbatija. Flimkien ma’ dan it-te]or ikun hemm i/-/urkett ta’ Andvari, mag[ruf b[ala Andvaranaut. Fáfnir ji;i korrott mill-poter u mit-te]or, joqtol lil missieru Hreidmar u ja[rab fil-foresta fejn, min[abba s-sa[ta ta’ Andvari jittrassforma f’mostru u joqtol lil kull persuna li tersaq lejn il-mo[ba tieg[u. {u Fáfnir, Regin, b’rabja, rg[iba u odju, jinganna lil Sigurd u j;ielg[u joqtol lillmostru. Sigurd isir sinjur u famu], u l-mostru jsib lumanità tieg[u fil-mument tal-mewt. Dan iwissi lil

Sigurd li t-te]or hu mis[ut. Imma Sigurd jinjora kliemu, filwaqt li Regin ikun di;à qieg[ed jippjana l-mewt ta’ Sigurd biex i]omm it-te]or g[alih. Imma minflok, Regin jinqatel mill-eroj ta’ din issaga. Il-le;;enda tkompli tg[id kif anke Sigurd innifsu jitlef [ajtu u l-ma[buba tieg[u, Brynhild. L-artist qal: “F’din il-wirja ppruvajt nuri kif anki a[na, is-so/jetà kontemporanja, su;;etti g[ar-rg[iba. G[alkemm antika, din listorja, tag[mel parti minn bosta le;;endi varji skont irre;juni u l-pajji]i Nordi/i. Jien na[seb li l-moral wara din l-istorja fi[ lezzjoni universali g[al kull wie[ed u wa[da minna.” Franco Navarro, li g[andu 33 sena u hu mill-Furjana, beda l-istudji tal-arti f’Palazzo de la Salle fiddisg[inijiet, u wara kompla jistudja fl-iskola tal-arti, il-

Wie[ed mill-esibiti fil-wirja ‘Fáfnir’ imtellg[a minn Franco Navarro

Belt Valletta. Fl-2004 ggradwa fl-istorja tal-arti millUniversità ta’ Malta u fl2010 ;ab il-Masters u spe/jalizza fid-dekorazzjoni-

jiet tal-armaturi talKavallieri ta’ San :wann. Illum huwa g[alliem tal-arti fl-iskola tal-arti, il-Belt Valletta.

Il-qoxra tal-ktieb ‘Kun Int’

Il-qoxra tal-ktieb ‘RelationDips’

G[arfien akbar kontra kull tip ta’ abbu] Kun Int u Relationdips huma ]ew; kotba ta’ Natasha Turner, li hi g[alliema tal-PSD, awtri/i u pre]entatri/i. Il-kitba tag[ha hi so/jali [afna u tipprova tu]a l-esperjenzi tag[ha u tal-o[rajn mat-tag[lim li [adet biex tipprova tqajjem kuxjenza dwar kull tip ta’ abbu], spe/jalment dak emozzjonali. B’dan l-iskop ippubblikat ilktieb Kun Int, immirat g[at-tfal minn sitt snin ’il fuq, u ppubblikat ukoll il-ktieb bl-Ingli] immirat g[a]-]g[a]ag[ u l-adulti RelationDips. Fih tg[in lil dawk li g[andhom stima baxxa tag[hom infushom u lil dawk li jg[ixu f’xi tipi ta’ bi]g[at billi tinkora;;ihom jirb[u l-kunflitti tag[hom, kemm mag[hom infushom u kemm mas-sie[eb jew is-sie[ba tag[hom. Dan il-ktieb hu l-ewwel ktieb ippubblikat bil-Malti mimli ri]orsi biex jg[in lit-tfal jil[qu li]vilupp personali fis-s[i[. Il-ktieb hu ma[sub g[at-tfal li g[andhom minn seba’ snin sa tnax-il sena u jittratta su;;etti importanti b[al kif wie[ed g[andu jikkomunika b’mod effettiv; kif wie[ed g[andu jkollu relazzjoni tajba kemm mieg[u nnifsu kif ukoll malo[rajn; kif wie[ed g[andu jag[raf x’inhu abbu]; isolvi lkonflitt; jie[u de/i]joni tajba u kif wie[ed g[andu jie[u [sieb tieg[u nnifsu u j]omm ’il bog[od minn kull tip ta’ periklu

u mill-vizzji. L-awtri/i tag[mel enfasi kbira fuq kif wie[ed g[andu jibni stima tajba tieg[u nnifsu g[ax temmen li jekk ittfal ibatu minn stima baxxa, ilprobabbiltà hi li se jkollhom problemi kbar meta jikbru. Lawtri/i tittratta wkoll is-separazzjonijiet fil-familja u sa[ansitra l-mewt. Natasha Turner tipprovdi kultura li tapprezza l-gost u l-benefi//ji tal-qari. F’din il-;abra ta’ ri]orsi tipprova tispira li]-]g[ar biex ikattru l-[ila ta’ komunikazzjoni u tg[inhom ji]viluppaw karattru sod biex ikunu kapa/i ji;;ieldu t-tentazzjonijiet tal-[ajja. Qabelxejn jifhmu xi tfisser komunikazzjoni billi jid[lu f’attivitajiet li jag[mluhom konxji tal-pro/essi u s-siwi tal-komunikazzjoni. Imbag[ad it-tfal jitrawmu j[arsu lejhom infushom [alli jag[rfu lilhom infushom b[ala bnedmin so/jali li jridu jg[ixu fuq prin/ipji ta’ kooperazzjoni u f’ambjent li jkattar is-sa[[a. G[aldaqstant, Kun Int hu inizjattiva ta’ awtri/i g[alliema biex t[ajjar lit-tfal jaqraw u jinteb[u bil-[ila li g[andhom sabiex ja[sbu fuq dak li jaqraw. Dan il-ktieb li hu mmirat g[al kull tip ta’ relazzjoni. L-ewwel parti hi mmirata g[al min mhux qieg[ed f’relazzjoni u qed i[ossu wa[du. Din tiggwida lil dawn in-nies biex jibnu relaz-

zjoni soda mag[hom infushom qabel ma jibnuha mal-o[rajn. Ittieni parti hi mmirata g[al dawk li qeg[din f’relazzjoni u li qed isibu xi diffikultaijiet jew li g[andhom xi dubji dwar irrelazzjoni tag[hom.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

16

Feature

Feature 17

Jissuktaw il-pro;etti ta’ restawr minn Joe MIKALLEF joe.mikallef@media.link.com.mt ritratti mid-Dipartiment tal-Informazzjoni

{idma kontinwa li twettqet matul is-snin – [idma mwettqa bl-aktar mod konsistenti – kienet dik biex pajji]na jing[ata dejjem aktar id-dehra sabi[a li tixraqlu. Pajji]na hu ;awhra fil-Mediterran u hu mog[ni wkoll b’[afna wirt imprezzabbli li [allewlna missirijietna mal-medda tas-snin. Madankollu Madankollu[afna [afnamill mill-wirt -wirtstoriku imprezzabbli ta’ pajji]na je[tie; storiku imprezzabbli ta’kien pajji]na li kien jing[ata l-attenzjoni biexli je[tie; li jing[atali ltixraqlu -attenzjoni jer;a ’ jing[ata d-dehra sabi[a dli-dehra tixraqlu biex jer;a ’ jing[ata tixraqlu -Gvern immexxi sabi[a. liIltixraqlu . Il-Gvernmill immexxi Partit dan fehmu tajjeb mill-Nazzjonalista Partit Nazzjonalista dan fehmu [afna matul uismatul -snin imbarka fuq tajjebu [afna is-snin imbarka [afna pro;etti ta’ restawr . fuq [afna pro;etti ta’ restawr . Prattikament Prattikamentpro;etti pro;ettimifruxa mifruxamama’ ’ Malta Maltau uG[awdex G[awdexkollu kollu. . IxIx-xog[lijiet ’ restawr -xog[lijiettata ’ restawrmhumiex mhumiex xog[lijiet xog[lijietfa/li fa/li. Trid . Tridmhux mhuxbiss biss finanzi finanzikbar kbar, i]da , i]dari]orsi ri]orsiumani umanimillaqwa mill-uaktar biex mill-uaqwa mill-im[arr;a aktar im[arr;a dawn -xog[lijiet ikunu jistg[u biex ixdawn ix-xog[lijiet ikunu jsiru bljistg[u -aqwa mod . jsiru possibbli bl-aqwa mod possibbli. Matul Matulisis-snin -sninil-ilGvern -Gvernfassal fassal programm programmambizzju] ambizzju]tata’ restawr ’ restawrli,li, fost , jag[ti fostl-lo[rajn -o[rajn , jag[tiimportanza importanza

qawwija lill-Belt Valletta li hi ta’ patrimonju mhux biss Malti, imma internazzjonali. Kul[add jaf bilkullana twila ta’ xog[lijiet li saru filBelt Valletta. Xog[lijiet li qed ikomplu jag[tu dinjità lill-belt kapitali ta’ art twelidna. Dawn ixxog[lijiet ta’ restawr fil-Belt Valletta qed jissoktaw b’ritmu tajjeb u rri]ultati jidhru. G[alhekk kul[add jaqbel li lGvern qed jinvesti bis-s[i[ firrestawr tal-wirt storiku ta’ pajji]na. Il-pro;etti ta’ restawr li qed isiru madwar pajji]na partikolarment filbelt kapitali jkomplu jikxfu lpatrimonju ta’ pajji]na u jo[olqu aktar xog[ol. Fil-jiem li g[addew George Pullicino, il-Ministru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali, [abbar pro;ett ie[or ta’ restawr – din id-darba fuq il-Monument tal-Qanpiena fil-Belt Valletta. Dan il-monument kien inawgurat fid-29 ta’ Mejju 1992 mir-Re;ina Eli]abetta II u mill-President ta’ Malta ?ensu Tabone. L-iskop tieg[u hu biex jikkommemora l-[amsin anniversarju ta’ meta Malta ng[atat il-George Cross u biex jag[ti tislima lil madwar 7,000 persuna li tilfu [ajjithom matul l-Assedju ta’ Malta bejn l-1940 u l-1943.

Dawn il-persuni huma mfakkra permezz ta’ statwa tal-bron] li tinsab fit-tarf tas-sur ta’ San Kristofru. Il-qanpiena tal-bron], li ti]en mal-g[axar tunellati, tindaqq darba kuljum f’nofsinhar. Din issena qed tkun ikkommemorata ssebg[in sena minn meta Malta ;iet mog[tija l-George Cross. Ix-xoghol ta’ manutenzjoni fuq dan il-monument inbeda ftit xhur ilu meta l-mekkani]mu li j[addem il-qanpiena nbidel g[al wie[ed aktar modern wara li dak ori;inali waqaf ja[dem. Issa beda xog[ol ta’ manutenzjoni fuq ilmonument innifsu, u qed isir minn [addiema tal-Pro;ett g[arRiabilitazzjoni tal-Belt Valletta li tifforma parti mid-Direttorat tarRestawr. Dan il-monument ma[dum fil;ebel u miftu[ g[al numru ta’ elementi fosthom il-mel[ peress li jinsab vi/in il-ba[ar. Dan iwassal biex ji]viluppaw ukoll numru ta’ [sarat. Ix-xog[ol se jiswa madwar €10,000. u George Pullicino fakkar kif ilGvern f’din il-parti tal-Belt Valletta qed jinvesti mas-€600,000. F’dawn l-a[[ar xhur tlesta x-xog[ol fuq irrestawr tas-sur ta’ San Kristofru ta[t il-monument tal-Qanpiena, kif

ukoll qed ikun konklu] ix-xog[ol fuq is-sur ta’ ta[t il-Barrakka ta’ Isfel u s-sur ta’ Santa Lu/ija. Dan ix-xog[ol, sostna l-Ministru Pullicino, qed isir b’investiment minn fondi nazzjonali li

jikkumplimenataw il-pro;ett estensiv ta’ restawr ta’ sitt kilometri ta’ swar fil-Belt, il-Birgu, l-Imdina u /?ittadella b’investiment ta’ €36 miljun minn fondi tal-Unjoni Ewropea.

Ix-xog[lijiet ta’ restawr mhumiex xog[lijiet fa/li. Trid mhux biss finanzi kbar, i]da ri]orsi umani mill-aqwa u mill-aktar im[arr;a biex dawn ix-xog[lijiet ikunu jistg[u jsiru bl-aqwa mod possibbli

Investiment qawwi f’wirt missirijietna


IN-NAZZJON

Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

18 Opinjoni#Ittri

EVIDENZA> RI?ERKA E}EMPLARI BIT-TV Is-sensiela ta’ programmi Evidenza li qed jirri/erka u jippre]enta l-;urnalist Dione Borg bis-sehem tal-espert forensiku Dr Abela Medi/i g[al NET TV, hi probabbilment l-a[jar wa[da li bdiet tintwera minn Ottubru ’l hawn fuq l-istazzjonijiet kollha. M’hemmx dubju dwar il-mod metikolu] ta’ kif qed issir irri/erka u s-sensiela qed timmarka punt importanti fl-istorja re/enti tal-istorja tal-kriminolo;ija f’pajji]na. Is-serjetà tal-programm kienet evidenzjata meta lejn tmiem ixxahar li g[adda, Edwin Grech, missier it-tfajla Karin, li nqatlet b’pakkett-bomba ma[sub g[al missierha, a//etta li jidher f’Evidenza, wara li fil-bidu kien irrifjuta li jkun intervistat. Ilprogramm dwar Karin Grech kien maqsum fuq ]ew; puntati, u wara li Edwin Grech ra l-professjonalità o;;ettiva tal-ewwel episodju, /empel hu stess biex ikun intervistat g[at-tieni wie[ed. Waqt il-programm, Grech ]vela dettalji importanti li qatt ma kienu nstemg[u pubblikament dwar il-ka], li baqa’ sal-lum mhux solvut. IL-MOSCOW TIMES DWAR VIZOSKI Il-film Russu Vizoski: Thanks for A Life li kien varat filFestival ta’ Berlin, tas-sena 2011, qed jo[loq kontroversja dwar l-attur ‘anonimu’ li qed jinterpreta lill-kantawtur Vladimir Vizoski, l-aktar wie[ed famu] tal-era Sovjetika tassittinijiet#sebg[inijiet. Skont rapport li deher fil-Moscow Times, ir-Russi ma kienu se ja//ettaw lill-ebda attur kontemporanju jinterpreta lill-kantawtur, u g[alhekk, il-produtturi tal-film inga;;aw attur mhux mag[ruf, li kellu joqg[od g[al [ames sig[at ta’ rtokk kuljum biex jiffilmja l-parti ta’ Vizoski. Vizoski kien figura kontroversjali, mhux biss min[abba lkanzunetti satiri/i tieg[u i]da wkoll min[abba l-istil ta’ [ajja li kien jg[ix. Imlaqqam il-Bob Dylan tar-Russja, Vizoski kien jg[ix [ajja ta’ rocker meta dan l-istil fir-Russja kien ipprojbit. Kien ukoll tossikodipendenti u kien isuq wa[da mill-ftit karozzi lussu]i tal-marka Mercedes li kont tara fit-triqat wesg[in ta’ Moska. Mhux b’kumbinazzjoni li l-kumpanija tal-karozzi famu]i a//ettat li tid[ol g[all-finanzjament tal-film dwar il-kantawtur. IL-V. PRESIDENT TAL-GRTU FUQ FAVOURITE Fuq Favourite Channel l-editur tal-Malta Today, Saviour Balzan intervista lil Philip Fenech, direttur mani;erjali ta’ BJs Limited ta’ Paceville u vi/i president tal-GRTU. Fenech deher jag[ti l-pronostku tieg[u g[as-sena 2012 u fost l-o[rajn qal li lGvern “g[andu jisma’ aktar min-negozjant”. Hu fisser il-[sibijiet tieg[u dwar kif, fid-dawl tal-kri]i ekonomika mifruxa malEwropa, se jkun diffi/li g[al Malta li tibqa’ effettivament re]iljenti. I]da ]gur li hemm mi]uri li jistg[u jilqg[u g[all-impatt taddaqqa. Fost dawn il-mi]uri, Philip Fenech sostna li Malta trid t[ares lejn id-diversifikazzjoni tat-turi]mu, g[ax dawk il-pajji]i li tradizzjonalment kienu jag[]lu lil Malta b[ala destinazzjoni, illum jinsabu maqbudin fit-tnalja tal-awsterità. FEJN KIEN ALLA^

Fejn kien Alla meta se[[ il-massakru fuq il-g]ira ta’ Utoja finNorve;ja f’Lulju tas-sena li g[addiet? Skont programm reli;ju] offrut mill-BBC fil-festi li g[addew, din kienet u g[adha l-mistoqsija f’mo[[ bosta xetti/i u anjosti/i Norve;i]i. In-Norve;ja mhix pajji] mag[ruf g[ar-reli;jo]ità tieg[u, i]da filwaqt li wara l-massakru ta’ Utoja kien hemm [afna nies (blatei fuq quddiem) li komplew jindikaw ‘l-assenza t’Alla’, bosta o[rajn da[lu fihom infushom u [assew il-[tie;a li jirriflettu u jg[aqqdu n-niktet tag[hom mat-tama. G[an-Norve;i]i, il-jiem tal-Milied u l-Ewwel tas-Sena jirrappre]entaw festival importanti, i]da qatt daqs il-Milied li g[adda (skont il-kappillan talKatidral f’Oslo) ma kien hemm daqshekk spiritwalità fil-Milied. Il-kappillan qal lill-BBC li jikkalkula li madwar miljun ru[ marru jitolbu fil-katidral fil-Milied li g[adda. Dan in-numru jirrappre]enta kwart tal-popolazzjoni kollha Norve;i]a. Fil-katidral in[olqot ukoll zona fejn it-tfal setg[u jesprimu ru[hom reli;jo]ament billi jpin;u ‘an;li u dehriet tal-;enna’. Fil-programm saret anali]i tal-mottivi tal-asssassin li wettaq ilmassakru spettakulari. Ing[ad li l-qattiel, dikjarat mi;nun millQorti, ried li fin-Norve;ja jkun hemm ‘mono-kultura Ewropea u Kristjana’. Bil-massakru li wettaq, ried ji;bed l-attenzjoni talmezzi awdjovi]ivi internazzjonali. F’kumment lejn l-a[[ar talprogramm, il-kappillan tal-katidral kellu dan xi jg[id lill-BBC: “Jekk ra;el wa[du (il-qattiel) jista’ juri tant mibeg[da, imma;inaw x’nistg[u nag[mlu bl-im[abba ta’ tant nies.” MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net

Elezzjoni Kunsill Lokali tal-Furjana Nag[mel referenza g[all-ittra li ;;ib l-isem ‘L-elezzjoni tal-Kunsill Lokali tal-Furjana f’Marzu li ;ej’ iffirmata minni (In-Nazzjon, 11 ta’ Jannar 2012).

Biex inkompli nag[ti i]jed tag[rif dwar dak li qed jin[ema minn wara l-kwinti f’din illokalità, nixtieq nistaqsi lil dak li la[aq kap ta’ partit politiku nhar is-6 ta’ :unju, 2008 jekk hux minnu li l-istudentessa tal-MCAST super candidate li l-Partit Laburista se jippre]enta g[all-elezzjoni tal-Kunsill Lokali talFurjana (is-sitt le;i]latura 2012#2016) hi dik l-istess tfajla li hi partitarja tal-Valletta Football Club. Tista’ tg[id (fil-pubbliku) jekk ]ammejtx mal-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta fil-kon-

troversja li kien hemm bejn is-Sindku tal-Belt Valletta Alexei Dingli u bejni b[ala Kunsillier Furjani] dwar l-attività leljet l-Ewwel tasSena 2010#2011 meta l-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta sostna li l-Kunsill Lokali tal-Furjana qatt ma kien imissu ng[ata permess biex jorganizza din l-attività spettakulari fi Triq Sant’Anna (il-Furjana)? Nixtieq nistaqsi lil dak li se jniedi ‘sta;un politiku ;did’ x’inhi r-ra;uni li kunsill wara kunsill, il-Partit Laburista jrid jibqa’ jg[abbi lil din il-lokalità b’tant kandidaturi inferjuri? Mela m’hemmx min jo[ro;?

Edward Torpiano

Kunsillier Il-Furjana

Ma n[allux lill-Oppo]izzjoni taljena lill-poplu u tqarraq bih Fis-sitwazzjoni politika li ninsabu fiha, fa/li li wie[ed jaqa’ fit-tentazzjoni talOppo]izzjoni Laburista u talMexxej Laburista Joseph Muscat. I]da l-elettorat, kif dejjem g[amel, g[andu jibqa’ ji]en u janalizza s-sitwazzjoni li ninsabu fiha firrealtajiet li qeg[din ng[ixu fihom, kemm f’pajji]na kif ukoll fir-realtajiet internazzjonali. Is-sitwazzjoni politika f’pajji]na mhix wa[da ta’ kri]i ekonomika jew ta’ kri]i finanzjarja. G[all-kuntrarju

ta’ pajji]i o[ra, Malta tgawdi minn rata ta’ qg[ad fost linqas fl-Ewropa, l-ekonomija qieg[da tikber u to[loq lopportunitajiet ta’ xog[ol, u g[adha ssa[[a[ u mhux tnaqqas il-benenfi//ji so/jali. Tgawdi wkoll minn sistema edukattiva b’xejn kif ukoll minn servizzi ta’ kura tassa[[a b’xejn li se jibqg[u b’xejn ukoll g[al kul[add. Is-sitwazzjoni ekonomika ta’ pajji]na tirrifletti pajji] li qed jikseb ri]ultati tajbin ukoll f’setturi o[ra. Kejl importanti hu s-settur turis-

tiku. I/-/ifri ma[ru;a millAjruport Internazzjonali ta’ Malta jikkonfermaw rekord ta’ turisti u rekord ukoll ta’ Maltin li baqg[u jsiefru. Dan hu kejl ie[or u indikatur importanti tar-realtà li qed jg[ix pajji]na. L-appell hu wie[ed. L-elettorat g[andu ji]en u janalizza r-ri]ultati li qed jikseb pajji]na u ma j[allix il-kampanja qarrieqa talOppo]izzjoni taljena lillpoplu tag[na.

S. Aquilina L-Iklin



IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

20 Kumpass

Il-[ajja Maltija fis-snin 50 minn Charles B. SPITERI charles.spiteri@media.link.com.mt

G[alkemm illum m’a[niex se n]uru post jew ;rajja antika, se nag[tu titwila lejn il-[ajja Maltija u l-ekonomija mitluba min-nisa tad-dar fis-snin 50. Snin li g[alkemm jinqalbu wa[da wara l-o[ra, xorta jibqa’ xi [a;a komuni fihom. Naraw x’kitbet Carmen Carbonaro fuq l-ekonomija fit-tisjir. “{sibt biex ng[idilkom ftit fuq l-ekonomija. Din, kif tafu intom, hi su;;ett importanti [afna, spe/jalment fi]]minijiet tal-lum, meta l-[ajja hi g[alja [afna, u l-pagi ma tantx jistg[u jla[[qu mannefqa ta’ kull jum, jekk ilmara ma tkunx tassew bilg[aqal u tkun taf t[addem rahsa biex tara kif tag[mel u ;;annat minn hawn u minn hemm! U allura l-mara g[andu jkollha daqsxejn ta’ [jiel kif t[addem rasha, biex ma tonfoqx i]jed mili tippermettilha l-paga tarra;el. U g[alhekk, [sibt biex nag[tikom ftit tag[rif biex iservikom ta’ g[ajnuna.

fir-Randan, meta ma jiswiex la[am. Fuq il-borma dejjem g[andek t[alli xi platt bl-ilma, biex i]]id bih, u wkoll biex dak li tkun qed issajjar ma jinxifx. Tikkonfondix x’se ssajjar

Se nag[tikom idea o[ra li biha tag[mlu l-ekonomija fittisjir. Dejjem [alli xi ftit milli se ssajjar illum g[all-g[ada, biex jekk l-g[ada ma tkunx tista’ to[ro; tixtri, ma tikkonfondix x’se ssajjar, laktar jekk t[alli xi landa corned beef merfug[a wkoll, jew xi landa salamur, biex b’hekk ikollok mo[[ok

L-idea wara KUMPASS hi li waqt li sieq wa[da tieg[u tibqa’ fuq il-karta, l-o[ra tinfeta[ minn post g[all-ie[or f’pajji]na stess, biex twasslilna tag[rif li jew nafu ftit dwaru jew ma nafu xejn. {ajr imur lillkittieba differenti, li w[ud minnhom ma g[adhomx fostna. Darb’o[ra, KUMPASS se jittratta> Il-:rajja tal-Ilsiera f’Malta.

Fis-sopop u l-istuffat Meta jkollkom il-bacon,

dejjem g[andkom taqtg[u lqoxra u ma tqaxqxuhiex, u dawn il-;lud bil-ftit grass mag[hom, jag[mlu t-tisjir iktar tajjeb, g[ax tistg[u tu]awhom kwa]i f’kollox,

g[a;ina g[at-torta, int tista’ tag[mel torta xorta wa[da, billi tg[alli [afna patata, timmaxxjaha, u tiksi tturtiera biha, tpo;;i l-[axu, u tg[atti bil-patata maxx ukoll. B’hekk ikollok torta tajba [afna, li jg[idulha

In-nefqa ta’ kuljum L-ewwel [a;a li g[andha tag[mel il-mara hi li jekk jista’ jkun, tikteb kuljum dak li tkun nefqet, biex b’hekk,

ikollha quddiem g[ajnejha b[ala stampa ta’ kuljum, u allura jekk tara li llum innefqa kienet aktarx iktar milli jmissha tkun, tara kif tag[mel u l-g[ada tpatti biex ma tonfoqx daqshekk. G[alhekk, il-mara in;enju]a tipprovdi ikel li ma tonfoqx [afna fluq fih. Nag[tikom e]empju: Nie[du l-{add: Int forsi tkun g[amilt xi bi//a la[am il-forn, bil-patata, u allura, jekk tag[mel bi//a i]jed milli jkollok b]onn, ng[idu a[na, flok ratal tag[mel ratal u nofs, jew ratlejn, int jibqag[lek bi//a la[am misjura u lesta g[all-g[ada. Din tista’ sserviha b’xi insalata tal[axix img[olli, b[all-[ass jew spina/i, jew tista’ tg[alli xi kabo//a jew pastarda, u jekk g[andek familja kbira, tg[alli erba’ patatiet mag[hom, u b’hekk ikollok mo[[ok mistrie[ g[all-jum tat-Tnejn, u lanqas ikollok [afna tisjir x’tag[mel, spe/jalment jekk ikollok il-[asil. Nie[du e]empju ie[or. Jekk tixtri bi//a la[am g[all-brodu, ixtri wkoll ftit g[adam mieg[u, a[slu sewwa u u]ah biex il-brodu ji;i iktar tajjeb u iktar isostni, u mieg[u itfa’ [afna patata s[i[a. Malli jsir il-brodu, erfa’ l-la[am u lpatata, qatta’ l-la[am irqiq, ji;ifieri ikkapuljah, g[affe; ilpatata mieg[u, werqa tursina u b]ar u mel[, bajda, u jekk ikollok xi abjad tal-bajd, [awwad kollox u ag[mel pulpetti tal-la[am, li dawn jintg[o;bu ]gur mill-kbar u ]]g[ar. Tista’ tag[mel l-istess bil-fdal tal-[ut, spe/jalment

tag[mlu ku//arina zokkor, biex iz-zalza ma ti;ix [arra jew a/idu]a [afna, kemm jekk tag[mlu z-zalza tattadam, kemm jekk tag[mlu z-zalza tal-kuserva, anzi iktar jekk tag[mluha tal-kunserva, g[ax il-kunserva hi a/idu]a. Biex il-butir iservik aktar, tista’ meta tkun ix-xitwa, u allura jkun iebes [afna, jew issa[[nu ftit, issa[[an issikkina, jew tu]ah fuq il[ob] mixwi jew tu]ah im[allat ma’ xi paste, ta[dmu tajjeb u b’hekk jirtab, u tista’ ]]id ukoll qatra ]ejt u dan spe/jalment jekk tu]a paste tal-[ut. Anki fil-[elu nistg[u nag[mlu ekonomija. Jekk ikollkom xi frak jew fdal talcakes jew tal-gallettini, tista’ tag[mel trifle tajjeb billi tag[mel ftit custard, i]]id b’xi /irasa kkunfettata, xi ftit ;ew] imfarrak jew lew] imqatta’, qatra xorb, u jekk ikollok, xi ftit frott tal-landi jew anki xi tuffie[ misjur. Il-fdal tal-[ob] L-istess tistg[u tag[mlu mill-fdal tal-[ob]. Ixxarrbuh, tag[sruh, i]]idu [alib, mar;erina u [wawar u ta[mi.

Carmen Carbonaro waqt wa[da mit-tra]missjonijiet fuq ir-Rediffusion

mistrie[ g[all-g[ada, u tkun infaqt ftit flus. Tg[allem ukoll ag[mel is-sopop, li dawn ma tantx iridu affarijiet biex tag[milhom. Nie[du pere]empju s-soppa tal-patata, li hi [afifa biex tag[milha u ma tiswiex wisq flus. Fi ]mien it-tadam, tajba wkoll is-soppa tat-tadam, u hi sustanzju]a [afna. {a;’o[ra lkarrotti jew zunnarija. Hi r[isa [afna u fl-istess [in g[andha [afna vitamini. Allura araw li dda[[luha f’kollox; fil-brodu, fis-sopop, fl-istuffat u tista’ tg[alliha u tag[milha fritturi, li dawn, barra milli ji;u tajbin [afna, huma ekonomi/i u r[as. Ftakru li l-bajd meta t[abbtuh biex tag[mlu xi fro;a, jew biex tu]ah g[al mar-ross jew g[al malimqarrun fil-forn, i]]idlu xi qtar tal-ilma, biex b’hekk, jidher iktar u jikber u allura flok erba’ bajdiet, tistg[u tu]aw tlieta u ]]idu ftit ilma, g[ax bl-ilma l-bajd ji;i m[abbat a[jar u jikber i]jed.

fis-sopop u f’xi stuffat biex jag[mlu t-tog[ma a[jar. I]-]ejt jew ix-xa[am li taqlu fih, t[alluhx jintrema jew jin[ela wara li taqlu, billi tarmuh, i]da erfg[uh f’xi skutella apposta biex jibqa’ jservikom. Sintendi, ag[mlu ]-]ejt li taqlu l-[ut fih g[alih, u x-xa[am li taqlu l-la[am jew xi pulpetti fih g[alih, ji;ifieri ma g[andekx t[allathom. Meta tag[mel l-g[a;ina g[al xi torta, dejjem g[andek tag[mel ftit i]jed, g[ax lg[a;ina ]]omm [afna, spe/jalment fix-xitwa jekk tgerbibha f’karta oljata, u tara kif din issib x’tag[mel biha, ;eneralment meta tag[mel xi torta. Il-mara li g[andha [afna tfal issib li jekk mill-g[a;ina li jifdlilha tag[mel xi ravjuletti jew pastizzi u taqlihom jew ta[mihom, issib li b’hekk, tkun qed i]]id malikla. Issa nag[tu kas li ma tridx jew ma tistax tag[mel

cottage pie. Il-patata tinsewx li meta timmaxxjaha, t[awwad ftit mar;erina mag[ha, u kemxejn [alib ukoll. B’hekk ti;i iktar tajba u iktar sustanzju]a. Ag[mel fro;a

Jekk jibqag[lek xi ftit g[a;in minn ta’ nofsinhar, int g[andek tu]ah filg[axija billi tag[mlu fro;a. I]]idlu bajda mieg[u u [akka ;obon, u b’hekk ikollkom ikla o[ra g[al filg[axija. Meta taqli lkustilji tal-porku, bil-panura, ipprova aqli mag[hom tuffie[a mqattg[a roti roti u taraw kemm ji;i platt tajjeb, g[ax it-tuffie[, barra li hu sustanzju] [afna, g[ax fih il[adid, hu jtejjeb [afna ttog[ma tal-porku, u j]id ilplatt. Ukoll meta tag[mlu bilcurry, dejjem g[andkom tqattg[u tuffie[a mat-toqlija tal-basla, u taraw kemm ji;i iktar tajjeb. Tinsewx li fiz-zalza talg[a;in dejjem g[andkom

Meta toqg[od tikkunsidra sewwa, il-mara g[andha tara li din l-ekonomija fit-tisjir hi b[ala avventura interessanti. Int ikollok sodisfazzjon li qieg[da tag[mel xi [a;a tajba minn [a;a li kont se ta[liha, u b’hekk t[ossok iktar kuntenta u sodisfatta, liktar jekk it-tfal jew ir-ra;el jg[idulek “Prosit Ma!” jew “Prosit mara! Kemm ;ie tajjeb illum. U kemm taf issajjar.” T[ossokx tie[u gost meta tara lill-familja tieg[ek hekk sodisfatta u hienja? L-aqwa li tie[u interess u l-bqija hu fa/li. Kwalunkwe [a;a li tag[mel, dak is-sigriet tassu//ess hu jekk int ti[ux interess jew le. Jekk tie[u interess, minn [a;a ta’ xejn, tista’ tag[mel platt appetitu], b[alma kienet tag[mel omm S. Bernardetta, minn basla u patata u zunnarija, kienet tag[mel soppa li r-ri[a tag[ha bi]]ejjed biex tqanqallek l-aptit! Mara hekk hi tassew ta’ min ifa[[arha u jammiraha – g[ax din tkun il-barka tal-familja tag[ha, kif nixtieq li intom tkunu lkoll.” Me[ud mit-tielet ktieb ‘Tag[rif me[tie; g[all-mara Maltija’ ta’ Carmen Carbonaro, pubblikat fl-1952.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

Madwarna 21

Kun/ert b’damma ta’ g[anjiet Maltin G[ada l-:img[a, 20 ta’ Jannar, fis-Sala Sir Temi Zammit fl-Università ta’ Malta se jsir kun/ert b’tema mhux daqstant komuni u ta’ interess spe/jali g[al dawk li j[obbu l-ilsien Malti. Is-surmast Joseph Vella se jippre]enta serata li fiha se jinkludi erba’ dammiet ta’ g[anjiet (song cycles) li hu kkompona fuq poe]iji ta’ erbg[a mill-aqwa poeti kontemporanji Maltin. Dawn huma Se[er fuq kliem ta’ Daniel Massa, Nis;et lIm[abba, kliem ta’ Achille Mizzi, Il-Poe]iji tal-Ba[rija, ta’ Joe Friggieri, u Askesis ta’ Mario Azzopardi. Vella kien pijunier f’dan il;eneru ta’ kompo]izzjoni. I//iklu Se[er huwa l-ewwel song cycle li qatt inkiteb fuq test bil-Malti. Sa minn meta kien g[adu ]g[ir, Joseph Vella minn dejjem kellu g[al

qalbu l-ilsien Malti. Xog[ol importanti f’dan il-qasam hu il-kantata sekulari Il-Barri fuq kliem il-poeta G[awdxi :or; Pisani li Vella kkompona fl1962. Din il-kantata ;iet esegwita g[all-ewwel darba fit-Teatru Manoel fl-1972. Xog[ol importanti ie[or li l-kompo]itur g[amel filqasam ta’ lsienna hu dak li, fejn tid[ol l-g[anja klassika (art song) irnexxielu jo[loq tip indi;enu ta’ dak li l:ermani]i jsej[ulu lieder ming[ajr ma jirrikorri g[al stil Taljan, kif kien il-ka] ta’ [afna kompo]ituri ta’ dak i]]mien. Dawn jinkludu g[anjiet b[al Wa[di (versi ta’

Joe Camilleri), Il-Kebbies talFanali (versi ta’ Anton Buttigieg), u Il-Lejla l-Qamar Qed Jitwerre/ (versi ta’ Mario Azzopardi). Interessanti huwa l-fatt li lerba’ /ikli li se jinstemg[u nhar il-:img[a huma orkestrati g[all-qawsalla vokali kompleta billi huma miktuba g[al sopran, kuntralt, tenur u baritonu. L-interpreti huma kantanti lokali - Maria Frendo (sopran), Clare Massa (alto), Charles Vincenti (tenur) u Kevin Caruana (baritonu). Dan il-kun/ert qed ji;i ppre]entat mill-Bord talOrkestra Filarmonika ta’

Is-Surmast Joseph Vella

Malta f’kollaborazzjoni malIstitut tal-Malti tal-Università ta’ Malta. Dan ukoll blg[ajnuna tal-Bank of Valletta, l-Akkademja tal-Malti, u talKunsill tal-Malti. Tie[u sehem l-Orkestra

Filarmonika ta’ Malta (bil-kap tal-orkestra tkun Marcelline Agius) ta[t it-tmexxija talkompo]itur stess, Joseph Vella. Il-kun/ert jibda fis-7.30 p.m. u d-d[ul huwa b’xejn.

{idma volontarja minn ]g[a]ag[ Qrendin G[ar-raba’ sena konsekuttiva, Radju 15 t’Awwissu, organizzat mis-So/jetà Mu]ikali Santa Marija Qrendi, re;a’ tella’ skeda g[a]-]minijiet tal-Milied u l-Ewwel tas-Sena. Radju 15 t’Awwissu kien fil-fatt l-ewwel radju organizzat mill-ka]ini talbaned fin-Nofsinhar ta’ Malta meta lura g[as-sena 2001, Mario Zerafa, illum isSegretarju tal-istess so/jetà, ;ietu l-idea li jitwaqqaf radju li bih jitwasslu programmi ta’ mu]ika varjata, programmi Marjani u programmi b’rabta ma/-/elebrazzjoni tal-festa titulari tal-Assunta li ssir firra[al. Matul din is-sena, Radju 15 t’Awwissu, li jxandar fuq il-frekwenza 98.3FM Stereo, fi ]mien il-festi tal-Milied u fi ]mien il-festa ta’ Santa Marija, se jkun qed ji//elebra anniversarju importanti li hu g[eluq l-g[axar snin mittwaqqif tieg[u. L-iskeda g[all-Milied 2011 bdiet nhar is-Sibt 17 ta’ Di/embru 2011 u ;iet fi tmiemha nhar it-Tnejn 2 ta’ Jannar 2012. L-iskop prin/ipali tax-xandir tar-Radju 15 t’Awwissu kien sabiex jin;abru flus g[all-b]onnijiet tal-istess radju kif ukoll g[adDar tal-Providenza. Din issena n;abru €4,720. Minn dawn, €1,000 marru biex kompla jinxtara iktar apparat g[ar-radju u €3,720 marru g[ad-Dar tal-Providenza u ;ew ippre]entati waqt li lbanda tal-istess so/jetà

I]-]g[a]ag[ Qrendin li fl-a[[ar tas-sena sfidaw l-elementi naturali biex ji;bru fondi b’risq skop filantropiku

mmexxija mis-surmast il-;did Mro Mario Testa g[amlu sservizz annwali tag[hom waqt l-Open Day organizzata minn Radju RTK. Matul din l-iskeda ttellg[u diversi programmi interessanti g[as-semmieg[a ta’ Radju 15 t’Awwissu. Fl-anniversarju mill-mewt tal-poeta nazzjonali Dun Karm Psaila ttella’ programm bijografiku dwar dan il-poeta, u barra minn hekk ittella’ programm ukoll dwar il-Beatu :wanni Pawlu II u lbeatifikazzjoni tieg[u, kif ukoll programm dwar ir-rivoluzzjoni fid-dinja G[arbija.

Kuljum mit-Tnejn sal:imgha kien jittella’ programm apposta g[at-tfal bi]-]ew; karattri simpati/i Kalminu u Bwirinu, u kien organizzat ukoll programm reli;ju] mill-G[aqda Madonna ta/-?intura. Programm ie[or interessanti matul din l-iskeda kien ‘Minn Kull Rokna u Aspett’ li waqtu ng[atat informazzjoni dwar xi fatti kurju]i li ;raw madwar id-dinja matul is-sena 2011, filwaqt li twasslu wkoll ftit pariri fuq is-sa[[a u s-sbu[ija. Barra minn hekk xi informazzjoni kurju]a dwar il-

personalitajiet mag[rufa ma naqsitx. ‘L-G[anja tal-Kor’ kien programm ie[or li xxandar fuq il-frekwenza 98.3 FM Stereo u waqt dan ilprogramm kienu intervistati numru ta’ korijiet Maltin u G[awdxin, kif ukoll ing[atat informazzjoni fuq xi korijiiet barranin u ndaqqu diversi siltiet mill-isba[ tag[hom. Programm ie[or li ttella’ f’din l-iskeda kien Soundtracks li fih ing[atat informazzjoni fuq numru sabi[ ta’ films u ndaqqu ssoundtracks tag[hom. G[al dawk li g[andhom g[al

qalbhom il-mu]ika Country ittellg[u wkoll [ames programmi ta’ dan il-;eneru ta’ mu]ika, filwaqt li xi programmi ta’ mar/i ma naqsux. G[all-ewwel darba minn kemm ilu jxandar Radju 15 t’Awwissu nqara rumanz, IsSalib tal-Fidda, kif ukoll irradjudramm {olm tal-Milied ta’ Trevor }ahra. Fl-a[[ar tassena ;ie ppreparat ukoll programm apposta dwar ilKun/ert ta’ Vjenna, filwaqt li kull nhar ta’ Tlieta u kull nhar ta’ {amis, kellna programmi informattivi flimkien matTabiba Myriam Farrugia u lPerit Robert Musumeci. Tal-Milied kienet sensiela o[ra ta’ programmi li ttellg[u matul din l-14-il skeda minn kemm ilu jxandar dan listazzjon. Ing[atat informazzjoni fuq din il-festa u kif ti;i //elebrata f’[afna pajji]i differenti. Programmi o[ra li ]gur kienu interessanti g[as-semmieg[a kienu ‘Drawwiet u :rajjiet talMilied’, ‘Araw u Thennew Fih’, kif ukoll ‘Karità Madwarna’ li ttella’ bilkollaborazjoni ta’ Caritas Malta. Din is-sena ja[bat l-g[axar anniversarju ta’ Radju 15 t’Awwissu u skeda o[ra se tittella’ fi ]mien il-festa tattitular tal-Qrendi – Santa Marija. Din is-sena ta[bat ukoll il-175 sena minn meta n;iebet l-istatwa tal-Assunta fit-tempju ddedikat lilha.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Elaine Bonello

Sr Magdalene Cauchi

Taziana Grech

Clare Vassallo

MIN HU BLA {TIJA^

Nisa f’po]izzjoni g[olja NET Television 13>20

Gloria Mizzi llum se tlaqqag[na ma’ erba’ nisa li jokkupaw po]izzjoni g[olja fil-professjoni jew vokazzjoni tag[hom. Dawn huma Elaine Bonello li hi direttri/i ta’ kumpanija li toffri servizzi finanzjarji,

Sr Magdalene Cauchi li tmexxi d-dar tat-tfal Dar Santa Rita f’{al Tarxien, Taziana Grech li hi General Manager tar-Ramla Bay Hotel u Clare Vassallo li hi lecturer fl-Università ta’ Malta.

FIL-QOSOR • MIN HU BLA {TIJA^ (NET Television 21>32) - It-tieni episodju ta’ din il-minisensiela kitba ta’ Joe Gatt. LAvukat Victor Borg (Joe Gatt) ma kienx jistenna li l-kampanja elettorali se tkun ma[mu;a daqstant, aktar u aktar meta lgambetti jibdew ;ejjin minn s[abu flistess partit. Pawlu (Paul Caruana), lakbar kanvasser li kellu, telqu biex mar ma’ kandidat ie[or. Karen (Evelyn Saliba La Rosa, fir-ritratt fuq il-lemin) tinqabad fi problema u f’ra[al ]g[ir b[alma tg[ix fih, l-ilsna ma j]ommhom xejn. Anzi din l-a[bar tin]el g[asel ma’ dawk li jixtiequ jag[mlu l-[sara lill-Avukat Borg. • ANALI}I TAL-A{BAR (NET Television 21>00) -

Il-programm jissokta bl-anali]i tal-investimenti li qed jag[mel il-Gvern. G[al din il-;img[a se jiffoka fuq ledukazzjoni, il-politika so/jali u s-sa[[a b’diversi inizjattivi li huma mmirati g[al din is-sena. B’intervisti ma’ osservaturi u opinjonisti, il-programm janalizza wkoll kif il-Gvern irnexxielu jsib il-bilan/ li jikkontrolla n-nefqa pubblika filwaqt li j]omm is-servizzi tas-sa[[a u tal-edukazzjoni b’xejn. Pre]entazzjoni u produzzjoni ta’ Roderick Agius. • LA PRIMA COSA BELLA (Canale 5 21>10) - Micaela Ramazzotti u Sergio Albelli (it-tnejn fir-ritratt hawn ta[t), huma fost l-atturi f’dan il-film Taljan li n[adem fl-2010 b’re;ija ta’ Paolo Virzi. Insibu wkoll f’partijiet ewlenin lil Stefania Sandrelli u Valerio Mastandrea.

BEJNI U BEJNEK

Carlos Farrugia NET Television 23>30

Joséf Bonello llum se jlaqqag[na mal-attur, mudell u g[alliem tad-drama Carlos Farrugia (fir-ritratt ta[t). Imwieled fl-1976, Carlos hu d-direttur tal-Freespirit Acting li t[ejji atturi Maltin g[allpartijiet fuq it-televi]joni. Fost o[rajn rajnieh fissensiliet televi]ivi Gizelle u L-Evan;elisti u La Famiglia. Fuq il-palk interpreta l-parti ta’ :esù Kristu bosta drabi.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

TV#Radju 23 IL SEGNO DELLA LIBELLULA - DRAGONFLY

Kuntatt minn dimensjoni o[ra 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet X’G[andna g[all-Weekend The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria

Raitre 21:05 Film thriller Amerikan tal-2002 b’re;ija ta’ Tom Shadyac lil g[andu fost l-atturi ewlenin lil Kevin Costner u Linda Hunt (it-tnejn fir-ritratt, hawn ta[t) kif ukoll lil Susanna Thompson u Kathy Bates.

Tabiba tmut waqt li tkun qed twettaq xog[ol umanitarju. }ew;ha, li ma jkunx irid jirrassenja ru[u li martu mietet, jikkonvin/i lilu nnifsu li din qed tipprova tag[mel kuntatt mieg[u minn xi dimensjoni o[ra...

(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta • 93.7 FM 06:00 - Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 - Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 - Nwar 19:00 - Nitfa Kultura 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Nie[du {sieb Darna 21:00 - BBC News 21:05 - Maltin Biss 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 - Ru]arju 23:30 Classic Hits. ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - InNovella 13:45 - ONE News 14:00 - Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina lAnzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms.. RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - Jg[idu Tag[hom i]-}g[a-

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Country Music Club Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

]ag[ (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - L-Argument Matul il-:img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 - Kaska- ta Kulturali 21:00 - Servizz b’Im[abba 22:00 - Il-Qaddis talJum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Jaqblu, Ma Jaqblux, Stilista, Fil-:nien, Upbringing, Cyber Crime. Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Campus 09:30 - Faxxikli 10:00 BBC News Update 10:05 - I’m Alright! 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Il[na mi/-/par 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Lorenzo Milani: Bejn ilbiera[ u llum 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service. Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 11:00 - Il-Qdusija fi }minijietna (r) 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l-Erwie[ 13:00 Strument f’idejk 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 Marija fil-Litur;ija u l-Ordnijiet Reli;ju]i 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - {ajjitna (r) 17:15 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:40 - G[asar 18:00 Angelus u Ru]arju 18:30 Quddiesa 19:00 - Fit-Toroq talKelma 20:00 - Lejn il-Qawmien 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 - Klassi/i u Sagri 23:00 Ulied is-Sultan (r) 23:30 Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell. Bastjani]i FM • 95 FM 06:30 - Ru]arju 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 - Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi 08:00 u 12:00 Angelus) 13:00 - Tempo on the Mix 17:00 - {annieqa :i]imin 17:30 - All Time Favourites 18:00 - Realtajiet Siekta 20:00 All time Favourites 20:30 Country Fever.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 Libreriji u Arkivji 11:30 Harbourlife 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 - }ona 17:40 - Sa[[tek lEwwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 De/eduti 21:45 - Bondi + 22:30 - Venere 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Gadgets (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:45 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 Teleshopping 16:50 - Sal-:ister 17:20 - Hazzzard Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:40 - Aroma Kitchen 19:00 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da! 19:30 ONE News 20:15 - Inbox 20:20 - Illostra 20:30 - Emilja (ep. 15) 21:45 - Ilsien in-Nisa 23:15 ONE News 23:40 - Minuta Wa[da (r) 23:45 - Kalamita (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Forum 21:30 - CNI 22:00 - News 22:30 Motordrome (r). Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale

15:15 - La vita in diretta (attwalità) 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Soliti ignoti 21:10 - Che Dio ci aiuti 23:25 - Porta a porta 01:00 - Tg 1 notte 01:35 - Qui Radio Londra 01:40 - Sottovoce. Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 09:30 - Zorro (TF) 10:00 - Tg2punto.it 11:00 I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 Italia sul due 16:15 - Desperate Housewives (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 - Tg sport 18:15 Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:30 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 20:55 - Coppa Italia: Inter v Genoa 23:10 - Tg 2 notizie 23:25 - Almost True 00:15 - Rai 150 anni 01:05 - Tg Parlamento 01:20 - Italia sul due. Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agora 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo (attwalità) 17:40 - Geo & Geo (attwalità) 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg Regione 20:00 - Blob 20:15 - Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Il segno della libellula - Dragonfly. Film 2002 23:00 - Correva l’anno - I fratelli Kennedy e Marilyn - Le relazioni pericolose 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Magazzini Einstein 01:35 - La musica di Raitre. Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 Amici 16:55 - Pomeriggio cinque

18:10 - Tg 5 18:15 - Grande Fratello 18:50 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 Striscia la notizia 21:10 - La prima cosda bella. Film 2010 23:45 - Matrix (attwalità) 01:30 Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia. Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:00 - Tgcom24 07:30 - Nash Bridges (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Detective Monk (TF) 10:50 - Benessere - Il ritratto della salute (attwalità) 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 - Sentieri 16:30 - Lui è peggio di me. Film ’84 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - L’ultimo padrino (it-II u l-a[[ar parti) 23:15 - The Pacific (TF) 01:25 - Tg 4 night news 01:50 Anime in delirio. Film ’47. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 07:00 - Cartoons

08:40 - Una mamma per amica (TF) 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:30 - Camera Cafe (sitcom) 16:20 - The Middle (TF) 16:45 - La vita secondo Jim (sitcom) 17:45 - Trasformat 18:30 - Studio aperto 19:00 Studio sport 19:25 - CSI: scena del crimine (TF) 21:10 - True Justice - La vendetta. Film 2011 23:10 - Nikita (TF) 01:00 - Studio aperto 01:15 - The Shield (TF). La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (TF) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14:05 - … e giustizia per tutti. Film ’79 16:15 - Atlantide - Storie di uomini e mondi 17:30 L’Ispettore Barnaby (TF) 19:25 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 Piazzapulita 24:00 - Tg La 7 00:10 - (Ah)ipiroso (attwalità) 01:10 - ‘G’ Day 01:45 - Otto e mezzo.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

24 TV#Radju Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Prin/pijiet 11:30 Bijografiji 12:30 - EGOV4U 13:00 - Stretch 13:30 - G[a]liet 14:15 - 10 minuti 14:30 G[awdex illum 15:00 - 21st Century 15:30 - Prin/pijiet 16:00 - Bijografiji 17:00 - EGOV4U 17:30 - Strech 18:00 - G[a]liet 18:45 - 10 minuti 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 – G[awdex illum 19:30 21st Century 20:00 - Strech 20:25 - A[barijiet bl-Ingli] 20:30 Prin/pijiet 21:00 - G[a]liet 21:45 - 10 Minuti 22:00 - Il-Li;i u Jien 22:30 - Wirt Arti u Kultura 23:00 - Bijografiji. Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - Favourite Cinema 15:30 - Teleshopping 16:30 Nintrefa ‘l Fuq 17:30 - Jien u Int 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 - Reporter 20:05 Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 F. News 21:00 - Sfera 22:30 Storjografija 23:00 - Link 23:05 Kont taf? 23:15 - F. News. Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[allMaltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 • melita 162 11:15 - Alisa segui il tuo cuore (soap) 12:00 - Beautiful 12:25 Centovetrine 12:55 - Extreme Makeover Home Edition 13:45 Grande Fratello 14:00 - ER Medici in prima linea (TF) 14:45 Veronica Mars (TF) 15:35 Dawson’s Creek (TF) 16:25 Champs 12 (TN) 17:15 - Wildfire (TF) 18:10 - Prima o poi divorzio! (sitcom) 18:50 - Amici La 5 19:55 - Extreme Makeover Home Edition 20:40 - Grande Fratello 21:10 – Dirty Sexy Money (TF) 23:10 - Grande Fratello Live. BBC Entertainment • melita 300 07:10 - Tellytales 07:20 Bobinogs 07:30 - The Roly Mo Show 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Tweenies 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - Nina and the Neurons 08:35 - Last of the Summer Wine 09:05 - Keeping up Appearances 09:35 - The Weakest

Link 10:20 - EastEnders 10:50 Doctors 11:20 - Casualty 12:10 The Green Green Grass 12:40 Lark Rise to Candleford 14:00 The Weakest Link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:50 - Casualty 16:50 - Lark Rise to Candleford 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Last of the Summer Wine 19:40 Keeping up Appearances 20:10 Chimp Family Fortunes 21:00 The World’s Toughest Driving Tests 21:50 - Dinnerladies 22:20 - The Green Green Grass 22:50 Survivors 23:40 - Keeping up Appearances. TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:30 - Dressed to Kill (U) 08:45 - Bonanza 09:50 - The High Chaparral 10:50 - The Man in the Gray Flannel Suit (12) 13:45 Bonanza 14:50 - The High Chaparral 16:00 - Patton (PG) 18:20 - The Good Guys and the Bad Guys (PG) 20:05 - Between Heaven and Hell 22:00 - Sweet November (12). MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 07:15 - Sibling Rivalry (12) 08:45 - MGM’s Big Screen 09:00 - The Pride and the Passion (PG) 11:10 - Salt and Pepper (PG) 12:50 Love Bites (15) 14:30 - Gun Moll (A) 16:10 - Nicholas Nickleby (PG) 18:20 - Playing Mona Lisa (15) 20:00 - For Better or for Worse (12) 21:35 - Until September (15) 23:10 - Love Is All There Is (15). Diva Universal • melita 313 06:55 - Quincy, M.E. 07:55 Mary Higgins Clark: I’ll Be Seeing You (12) 09:34 Il Maestro 09:50 - Rex: A Cop’s Friend 10:50 - Cento Vetrine 11:50 Roots: The Next Generations 12:44 Fede Cieca 12:55 - Quincy, M.E. 13:55 - Agatha Christie’s Poirot 15:50 - Great Women 16:00 - Rex: A Cop’s Friend 17:00 - All Around the Town (15) 18:45 - Great Women 19:00 Rex: A Cop’s Friend 20:00 Quincy, M.E. 21:00 - Jane Doe: The Wrong Face 22:38 L’Agnellino con le Trecce 22:53 Backstage 23:00 - Haven’t We Met Before? Discovery Channel • melita 400 07:15 - Deadliest Catch: Mortal Men 08:10 - Mythbusters: Blue Ice 09:05 - Extreme Engineering: City in a Pyramid 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: North Africa 11:50 Overhaulin’ 12:45 - Rides: ZZ Chop 13:40 - American Chopper: Iraq Star Foundation Bike 14:35 -

Dirty Jobs: Exotic Nanny 15:30 Deadliest Catch: Fresh Blood 16:25 - Mythbusters: Bubble Trouble 17:20 - Extreme Engineering: City in a Pyramid 18:15 - Ultimate Survival: Bear’s Top 25 Man Moments 19:10 How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Destroyed in Seconds 21:00 - Swords: Life on the Line 21:55 - Swamp Loggers 22:50 - A Haunting: A Haunting in Ireland 23:45 - Mythbusters: Operation Valkyrie. Melita Movies • melita 801 10:00 - Diary of a Wimpy Kid 11:35 - Delgo 13:05 - Calendar Girls 14:52 Hollywood Buzz 15:15 - X2 17:23 Hollywood Buzz 17:50 - Crazy On The Outside 19:25 - Taken From Me: The Tiffany Rubin Story 21:00 You Again 22:45 - Private 00:15 - Wieners. Melita More • melita 802 08:00 - Films & Stars 08:30 - Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - Mike & Molly 11:30 Gossip Girl 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 17:00 - Suburgatory 17:22 - 2 Broke Girls 17:45 - S#*! My Dad Says 18:15 - Days of Our Lives 19:10 - Brothers and Sisters 20:00 - Mike & Molly 20:30 Desperate Housewives 21:15 Supernatural 22:00 - True Blood 23:05 - Person of Interest 23:55 Entourage 00:25 - Bored To Death 00:50 - Boardwalk Empire. Biography Channel • melita 411 07:00 - Eye for an Eye 08:00 -

Making Over America with Trinny and Susannah: Virginia Cheerleading Coach: Jennifer Stagg 09:00 - Heavy: Stacia and Tim 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Charity Cases 11:00 - Eye for an Eye 12:00 Snapped: Women Who Kill: Kelley Cannon 13:00 - Parking Wars 13:30 - Billy the Exterminator: Wolf Attack 14:00 - Hoarders: Alan and Julie 15:00 Hoarders: Janet And Christina 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Kelley Cannon 17:00 Making Over America with Trinny and Susannah: Virginia Cheerleading Coach: Jennifer Stagg 18:00 - Heavy: Stacia and Tim 19:00 - Pawn Stars: Pezzed Off 19:30 - Storage Wars: War on the Shore 20:00 - Eye for an Eye 21:00 - Real Housewives of Beverly Hills: The Dinner Party From Hell 22:00 - My Ghost Story 23:00 - Celebrity Ghost Stories.

G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - Barney and Friends 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - Igloo-Gloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs

18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - The Magic Key 20:00 - The Hoobs 20:25 Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 Pingu 20:45 - Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 Igloo-Gloo 21:25 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 - Tigga and Togga 22:00 Rubbadubbers 22:10 - Oswald. Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:10 - The Suite Life on Deck 09:35 - Jake and Blake 10:00 - Jonas 10:25 - Wizards of Waverly Place 10:45 - Phineas and Ferb 11:10 - So Random 11:30 - The Suite Life on Deck 12:20 - Shake It Up 12:55 - Have a Laugh 13:00 - Good Luck Charlie 13:25 - Phineas and Ferb 13:50 - Fish Hooks 14:10 - Shake It Up 14:35 - The Suite Life on Deck 15:25 - Good Luck Charlie 15:50 - Fish Hooks 16:15 The Suite Life on Deck 16:35 - Have a Laugh 16:45 - The Suite Life on Deck 17:10 - Good Luck Charlie 17:35 - Wizards of Waverly Place 18:00 Hannah Montana 18:25 - Phineas and Ferb 18:50 Shake It Up 19:15 - Fish Hooks 19:35 - Good Luck Charlie 20:00 - Shake It Up 20:50 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Sonny with a Chance 22:00 Kim Possible.

07>00 09>00 09>30 11>00 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>00 21>30 21>32 22>30 23>00 23>30

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping Kontra l-{in (r) It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Il-Mara tal-Lum Teleshopping Bla Kumment Cartoons Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News Pack Leader Anali]i tal-A[bar NET News Min Hu Bla {tija^ EGOV4U (r) NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 14:30 - WC Biathlon: Antholz: Women’s Sprint (live) 15:45 nternational Masters Snooker: QF (live) 16:30 - Australian Open, Tennis 18:00 - WC Ski Jumping: HS 134 Qual. Rd (live) 19:00 - Game, Set and Mats 19:30 - International Masters Snooker 20:00 - nternational Masters Snooker: QF (live) 23:00 - European Poker Tour. Go Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - ATP 250 Series: APIA International, Sydney: F. 10:00 - Barclays PL: Wk 23: Aston Villa v Everton 12:00 - PGA Volvo Golf Champions: Day 1 (live) 16:00 - Trans World Sport 17:00 - Serie A: Rd 18: Fiorentina v Lecce 19:00 ERC Heineken Cup: Rd 5: Harlequins v Gloucester 21:00 - Barclays PL: Wk 23 Swansea City v Arsenal 23:00 - PGA Volvo Golf Champions: Day 1. Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA Joburg Open: Day 4 13:00 - ERC Heineken Cup: Rd 5: Harlequins v Gloucester 15:00 - Barclays PL: Wk 23: Swansea City v Arsenal 17:00 - Scottish PL: Rd 23: Highlights 17:30 - ERC Heineken Cup: Rd 5: Saracens v Biarritz 19:30 - Trans World Sport 20:30 - PL World: Wk 23 21:00 - Roma Channel. Melita Sports 1 • melita 701 19:00 - Bundesliga: Borussia

Monchengladbach v FSV Mainz (r) 20:50 - La Liga: Barcelona v Real Betis (r) 22:35 - The Poker Stars: Net Big Game#33 23:20 - La Liga: Sevilla v Español (r). Malta Stars • melita 614 08:00 - Melita GFA 1st Div. (r) 09:50 - Malta Handball Assoc. Malta v Moldova (r) 11:10 BOV PL: Tarxien v Hibernians (r) 13:35 - MOC Olympic Special (r) 14:10 - Malta Rugby Football Union (r) 15:45 - 3 Pointer (r) 16:25 - BOV PL: Tarxien v Hibernians (r) 19:00 - MOC Olympic Special 19:30 - GFA Review 20:35 - Melita GFA 1st Div. 22:25 - Malta Handball Association (r) 23:45 - Malta Basketball Association (r) 01:10 - Melita GFA 1st Div. (r).

Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Bundesliga: Borussia

Monchengladbach v FSV Mainz (r) 09:55 - npower Champ.: Watford v Reading (r) 11:45 - La Liga: Valencia v Real Sociedad (r) 13:35 Bundesliga: Bayern Munich v 1.FC Koln (r) 15:30 - La Liga: Barcelona v Real Betis (r) 17:20 - npower Champ.: Watford v Reading (r) 19:10 Bundesliga: Borussia Monchengladbach v FSV Mainz (r) 21:05 - La Liga: Valencia v Real Sociedad (r) 22:55 - Bundesliga: Bayern Munich v 1.FC Koln (r). Football Stars 2 • melita 615 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: Borussia

Monchengladbach v FSV Mainz (r) 16:10 - La Liga: Valencia v Real Sociedad (r) 18:00 - Bayern Munich TV 21:00 - Barca TV 00:00 Bayern Munich TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - NBA: Phoenix @ San Antonio (r) 16:00 - Volleyball Champions League Magazine: The Big Hit (r) 16:30 - NBA Live (r) 16:55 - Tour Bass Fishing: 2010 FLW Outdoors 17:50 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:00 - NBA Live 19:15 WWE: NXT 20:15 - Men's EHF Euro 2012: Prel. Rd: Serbia v Slovakia (live) 22:20 European Poker Tour: Poker

Stars Caribbean Adventure 2010: AMFAR Show 2 23:10 WMRT: Sweden - Short Highlights (r) 23:40 - WWE: NXT (r) 00:30 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

Passatemp 25

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

L-akkoppjamenti

17

18

Mimdudin>5. u 6. Toqba ]g[ira qrib issaqaf imnejn tg[addi l-arja (10) 6. Ara 5 7. Ftaqar g[ax in-negozju mar lura (5) 10. Iqassamhom tal-posta (5) 11. M’g[adux ja[raq daqskemm kien (5) 12. {lieqa (5) 14. Gwapp, tajjeb ferm (5) 16. Li jibqg[u rikonoxxenti (5) 17. Torri li jkun fil-lanterna (5) 18. Xahar (5)

Dawn l-erbat itfal indikati bl-ittri (A, B, ? u D) huma l-istess kif jidhru mill-ispalel u indikati bin-numri (1, 2, 3 u 4) i]da mhux fl-ordni kif suppost. X’inhuma l-akkoppjamenti? Kur]ità

Weqfin>1. Avvertimenti, notifiki (6) 2. Avversarji (6) 3. Dawn ifissru bews fl-ittri (6) 4. Ronald jibdel ismu (6) 8. Kelli s-setg[a (5) 9. L-itjeb panna? (5) 12. Faqqg[u l-ilma b’idejhom (6) 13. Mar ]mer/, inganna ru[u (6) 14. Li j;ib il-mewt (6) 15. Nibbieta ;dida minn zokk (6)

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. Kokka; 6. Ter[a; 7. Kilba; 10. Trana; 11. {a;ar; 12. Fasad; 14. Feles; 16. {mara; 17. Ammen; 18. Av]at. Weqfin>1. Xkanat; 2. Satira; 3. Nteba[; 4. Sabbar; 8. Farsa; 9. V;ili; 12. Fassal; 13. Domino; 14. Farrak; 15. Sunett.

Harry S. Truman Malli faqqet it-Tieni Gwerra Dinjija, eks president tal-Istati Uniti tal-Amerika li dak i]]mien kien kurunell tar-ri]erva, ried li jid[ol fis-servizz attiv. Kellu jag[mel dan min[abba letà: kellu 61 sena.

Sudoku

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Qawl Malti

Kontra s-swar t’Alla m’hemmx kanuni. Dan ifisser li [add ma jista’ jeg[leb lil Alla.

G{AT-TFAL

Soluzzjonijiet

Lo;i-5 Dilettant tal-[jata 6 – 14 – 7 – 2 – 11 – 4 12 – 3 – 15 – 5 – 16 – 8 – 10 – 1 – 9 – 13.

A – 3; B – 1; ? – 4; D – 2.

L-akkoppjamenti

Lo;i-5

Da[[al l-ittri A, B, ?, D u E b’mod li kull ittra tidher darba biss f’kull ringiela mimduda u wieqfa u kull ittra tidher darba f’kull sezzjoni.

Dilettant tal-[jata

Sudoku

Ibda min-Nru. 6. F’liema ordni trid tqieg[ed wara xulxin dawn il-labar tal-[jata billi tibda mill-i]g[ar [ajta sal-ikbar?


IN-NAZZJON

Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

26 Klassifikati PROPRJETÀ Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open plan living u dining, k/ina fitted, box room, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{al Qormi – San Bastjan

APPARTAMENT bi tliet kmamar tas-sodda u garaxxijiet. Prezz €83,000 u [wienet kbar 200sqm /entrali [afna u tajbin g[al kull negozju. ?emplu 99477271.

I]-}ejtun, Bir id-Deheb u Marsaskala

APPARTAMENTI b’]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta semi-finished u garaxxijiet. Prezz minn €82,500. ?emplu 99477271.

L-Imqabba

HOUSE of character (unconverted) bi tliet kmamar tas-sodda. Prezz €100,000. ?emplu 99473439.

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

Renault Scenic

PETROL 1.6 16V 2002 b’mileage baxx, f’kundizzjoni perfetta, dejjem servisjata g[and Kinds, full extras u dejjem iggaraxxjata. Prezz mitlub €7500 negozjabbli. ?emplu 99527477.

Kia Mentor

PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

AVVI}I G[al kull xog[ol

FORN f’post /entrali bilpermessi, ;ie rinnovat, jista’ jinkera wa[du jew bi stove. ?emplu 21341763 jew 21316219.

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq ilfil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

VETTURI

Ni]barazza

G{ALL-KIRI {’Attard

MAISONETTE b’]ew; kmamar tas-sodda g[all-kiri fit-tul u [anut f’{’Attard g[all-kiri, Class 4. ?emplu 99844279 jew 79915085.

Tas-Sliema

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, xog[ol ta’ plumber, kisi bil;ibs u gypsum boards. ?emplu 79091057.

Allied Consultants

IL-Kumpanija Allied Consultants, l-Imsida, g[andha b]onn nies li jpejpu biex jipparte/ipaw fi st[arri; ta’ inqas minn sag[tejn dwar it-tipjip. Min hu interessat g[andu j/empel 21311326 waqt il-[in tal-uffi//ju jew ibg[at email lil

admin@alliedconsultants.com .mt fejn flimkien mad-dettalji

tieg[u jg[id ukoll liema marka ta’ sigaretti jpejjep.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Tombla sheets

B’NUMRI kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press)– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq

pbonnici@bonniciprintingpre ss.com

G{ALL-BEJG{ Grandfather clock

MAGNA enfield antika. Interessat#a? ?empel 99806284.

Mejda tonda

TAL-A{MAR mastizz. Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn. Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Mobile kiosk

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.

Bibien

SETT ta’ seba’ bibien ;odda ta’ ;ewwa, bojod bir-rig taddeheb, g[adhom fil-kaxxi, prodott Taljan, qies standard. Prezz ra;onevoli. ?emplu 79221700.

JIN{TIE:U Tower Aluminium

JIN{TIE:U [addiema fulltime biex jinstallaw xog[ol tal-aluminjum u [;ie;, b’li/enzja tas-sewqan. ?emplu 21465156 jew 99470635 lil Tower Aluminium Ltd, {a]-}ebbu;.


Il-{amis, 19 ta‘ Jannar, 2012

27 FOOTBALL F’G{AWDEX KAMPJONAT MELITA I DIVI}JONI

Jer;g[u jispi//aw bi draw Xewkija Tigers....................1 SK Victoria Wanderers......1

Xewkija Tigers u SK Victoria Wanderers re;g[u spi//aw illog[ba tag[hom bi draw ta’ 1-1 biex bil-punt li [adu kisbu mill;did il-kmand tal-klassifika i]da bl-log[ba iktar minn Nadur. Fil-21 minuta l-Wanderers fet[u l-iskor meta Ajibade Adesina da[al tajjeb wara pass ta’ Eman Bugeja, bil-lob tieg[u jissupera lill-goalkeeper Grima, biex KENNETH MERCIECA wara li kkontrolla l-ballun tefa’ fl-lasti vojta. F’reazzjoni ta’ Xewkija, cross insidju] ta’ Chris Camilleri fit-28 minuta ma sab lil [add minn s[abu lest biex jikkonkludi. Minuta wara fuq in-na[a lo[ra freekick ta’ Chris Camilleri kien imblukkat mill-barriera, b’Xewkija jipprotestaw g[al penalty i]da l-log[ob t[alla g[addej. Fis-sitt minuta Xewkija rnexxielhom jakkwistaw id-draw bi freekick fil-baxx ta’ CHRIS CAMILLERI. Fid-19-il minuta David Monday evita l-gowl meta kklerja g[al corner minn fuq illinja t-tentattiv ta’ Mark Camilleri. Fit-38 minuta Xewkija kienu sfortunati meta xutt fil-baxx ta’ Rodney Buttigieg spi//a ma’ sieq il-lasta, b’David Monday ikompli jbieg[ed ilperiklu. }ew; minuti fuq il[in, fl-a[[ar sforzi tat-Tigers, Chris Camilleri bir-ras xe[et ftit g[oli l-cross ta’ Cefai u minuta wara kien Franklin Vella li salva r-ri]ultat g[allWanderers meta mblokka b’saqajh ix-xutt minn barra lkaxxa ta’ Chris Camilleri. Xewkija Tigers FC: J. Grima,

M. Xerri, Js. Vella (M. Camilleri), M. Hrusba, J. Cefai, F.L. Galea, E. Vella, C. Bugeja, C. Camilleri, R. Buttigieg, J. Camilleri. SK Victoria Wanderers: F. Vella, E. Bugeja, D. Monday, F. Magrin, C. Sciortino, J. Vella, K. Mercieca, L. Dimech (S. Dimech), E. Sanchez Estrada, A. Adesina. Referee: Paul Apap

Sannat jirb[u l-konfront dirett

Victoria Hotspurs FC.........1 Sannat Lions FC.................2

Sannat Lions irnexxielhom g[al darb’o[ra jeg[lbu lil Victoria Hotspurs biex [adu tliet punti ferm importanti f’konfront dirett fin-na[a t’isfel tal-klassifika. Bil-punti miksuba Sannat issa fet[u vanta;; ta’ [ames punti fuq listess avversarji Rabtin. Fl-20 minuta Sannat fet[u liskor b’daqqa ta’ ras ta’ ERIC NWANKWO wara freekick

mil-lemin ta’ Diego Maradona Petriaggi. Hotspurs imbag[ad irnexxielhom jakkwistaw iddraw fit-33 minuta b’xutt filbaxx minn tarf il-kaxxa ta’ DYLAN BELLOTTI wara li d-difi]a tal-Lions ma kklerjatx. Sekondi wara rRabtin marru vi/in il-vanta;; i]da kienu m/a[[da millgoalkeeper Adrian Parnis li [are; jimblokka f’saqajn Ian Xuereb. G[at-tieni taqsima Hotspurs [olqu l-ewwel periklu fiddisa’ minuta b’daqqa ta’ ras ftit barra ta’ Julius Emanche wara corner mil-lemin ta’ Jason Pace.

Mal-45 minuta Sannat imbag[ad irnexxielhom jiksbu l-gowl tar-reb[a meta minn su;;eriment ta’ Mark Muscat, NOEL BORG b’xutt cross angulat mil-lemin issorprenda lil Mark Grima. }ew; minuti wara Mark Grima salva x-xutt minn barra l-kaxxa ta’ Eric Nwankwo. Victoria Hotspurs FC: M.

Grima, J. Farrugia, J. Emanche, M. Tabone, J. Azzopardi, D. Farrugia, I. Xuereb, R. Grech, J. Pace, O. Farrugia, D. Bellotti. Sannat Lions FC: A. Parnis, A. Debono, P. Buttigieg, J. Agius, F. Debono, M. Formosa (J. Buttigieg), N. Borg, D. Mercieca, M. Muscat, D.M. Petriaggi, E. Nwankwo. Referee: Jules Ngangue

Martin Zammit and Carmen Difesa reb[u l-ewwel divi]joni tal-edizzjoni tal-John West Foods Mixed Doubles. Il-John West Foods Mixed Doubles (Chosen) tournament li jsir mill-Vittoriosa Lawn Tennis Club intemm dan l-a[[ar. Id-ditta Crown Cold Stores Ltd., rappre]entanti f’Malta tal-prodotti John West Foods sponsorjaw dan l-avveniment.

KAMPJONAT MELITA II DIVI}JONI

Double g[al Munxar

G[arb Rangers FC.............2 Munxar Falcons FC............3 Munxar Falcons irnexxielhom jiksbu reb[a minima kontra G[arb Rangers biex akkwistaw double fuq l-avversarji tag[hom. Bit-tliet punti li akkwistaw, il-Falcons komplew jersqu iktar lejn nofs il-klassifika. Minkejja li Munxar reb[u, huma sabu quddiemhom avversarji determinati u mhux biss qasmu l-log[ob mag[hom i]da f’mumenti dehru wkoll a[jar minnhom. Fil-[ames minuta Munxar [olqu l-ewwel periklu b’xutt ta’ William Cassar li g[adda ftit barra. Fil-11-il minuta huma fet[u l-iskor meta minn corner ta’ Shaun Paul Parnis, MARIO AZZOPARDI b’xutt mill-vi/in tefa’ ;ewwa. Mal-[in G[arb bdew iwettqu reazzjoni sakemm fl34 minuta xutt ta’ Tony Bartolo kien salvat parzjament mill-goalkeeper Damien Spiteri biex mirrebound ALAN CINI tefa’ ;ewwa bil-ballun ja[bat mallasta qabel spi//a ;ewwa. }ew; minuti wara Munxar fallew /ans fa/li li jergg[u jmorru minn fuq meta ng[ataw penalty wara hands ta’ Anthony Mizzi, i]da mill11-il metru Mario Azzopardi xe[et g[oli. Minuta fuq il-[in G[arb kienu sfortunati meta xutt minn barra l-kaxxa ta’ Christopher Muscat kien salvat minn Spiteri meg[jun mil-lasta. G[at-tieni taqsima Munxar [ar;u jfittxu li jie[du lvanta;; li wasal mal-kwarta log[ob b’xutt mill-vi/in ta’ WILLIAM CASSAR wara li

approfitta minn ]ball fiddifi]a opposta. G[arb ftit [adu [in biex re;g[u g[amlu l-iskor indaqs meta tliet minuti wara ALAN CINI [arab tajjeb biex illobbja f’lasti vojta hekk kif ra lil Spiteri [iere; barra minn postu biex kiseb doppjetta personali. Fil-25 minuta rRangers re;g[u kienu insidjuzi bi freekick angulat ta’ Josef Portelli li kien imtajjar b’diffikultà minn Spiteri. Fit-33 minuta DANIEL PACE b’xutt fil-baxx ikkonkluda g[al ;ewwa azzjoni personali biex re;a’ po;;a lil Falcons minn fuq. Imbag[ad fid-39 minuta G[arb re;g[u kienu sfortunati li ma [adux l-ewwel punt tag[hom meta laqtu lmimduda bi freekick ta’ Josef Portelli. Referee: Reno Refalo

Reb[a o[ra kbira g[al Ker/em

Ker/em Ajax FC.................7 }ebbu; Rovers FC..............0

Ker/em Ajax, kif kien mistenni, irre;istraw reb[a o[ra kbira kontra }ebbu; Rovers biex mhux biss akkwistaw double, i]da fet[u vanta;; ta’ disa’ punti f’ras il-klassifika. Kif jindika liskor, kienet partita ming[ajr storja li fiha l-Ajax iddominaw u prattikament a//ertaw mit-tliet punti flewwel taqsima. Ker/em, wara [ames minuti, fet[u l-iskor meta minn freekick ta’ Jean Paul Mizzi, SABRI RAIS bir-ras tefa’ ;ewwa. Huma ma [arsux lura u rduppjaw fis16-il minuta meta minn cross

mil-lemin ta’ Marlon Mamo, MALCOLM VELLA g[eleb lil Bajada mill-vi/in. Fit-23 minuta Ker/em kabbru lvanta;; minn penalty ta’ ALVIN GRECH wara hands ta’ Joe Hili. Ir-raba’ gowl talleaders wasal [ames minuti mill-intervall b’xutt minn barra l-kaxxa ta’ SABRI RAIS biex kiseb doppjetta personali. Wara l-intervall il-partita kompliet fuq l-istess binarju, b’Ker/em ikomplu jippruvaw g[al iktar gowls fejn wara erba’ minuti kien imiss lillcaptian JEAN PAUL MIZZI li jni]]el ismu fost l-iskorers meta g[eleb lil Bajada wara azzjoni personali. Sitt minuti wara MALCOLM VELLA wkoll kiseb doppjetta personali meta g[aqqad innofs tu]]ana wara cross filbaxx tas-sostitut Josef Debrincat. Ker/em issi;illaw dan issu//ess tag[hom b’xutt filbaxx ta’ JOSEF DEBRINCAT wara azzjoni personali. Referee: Anton Zammit

Double g[al St Laurence St Laurence Spurs FC........4 Qala Saints FC....................1

St Laurence Spurs b’]ew; gowls f’kull taqsima rnexxielhom jakkwistaw double fuq Qala Saints biex telg[u jaqsmu t-tieni post flimkien ma’ Oratory Youths. Madankollu r-ri]ultat finali ma jirriflettix l-andament talpartita li fiha Qala Saints offrew oppo]izzjoni denja u kienu ]balji fid-difi]a tag[hom li g[amlu ddifferenza bejn iz-]ew; na[at.

B’hekk St Laurence rritornaw g[ar-reb[ fit-tama tag[hom li jkomplu jissieltu g[at-tieni po]izzjoni. Kienu Qala li [argu determinati biex wara tliet minuti corner insidju] ta’ Mario Mifsud spi//a ftit barra. Fit-33 minuta St Lawrence fet[u l-iskor meta f’azzjoni ta’ kontrattakk, Fabian Cini [arab lid-difi]a i]da kellu ttentattiv tieg[u salvat parzjalment minn Franco Buttigieg biex approfitta NICHOLAS MICALLEF li xe[et ;ewwa b’xutt minn tarf il-kaxxa. Qala dehru ma[suda meta fl-a[jar mumenti tag[hom sabu ru[hom minn ta[t. Minuta fuq il-[in regolamentari, Spurs [adu vanta;; doppju b’lob talplejer kow/ GOTHARD CONTI wara li kien [a su;;eriment ta’ Cini. It-tieni taqsima ]viluppat f’wa[da bilan/jata hekk kif mal-kwarta log[ob Qala re;g[u da[lu fil-partita b’penalty ta’ MARIO MIFSUD wara li Attard kien twaqqa’ minn Sultana. I]da Spurs irnexxielhom jer;g[u jistabbilixxu vanta;; doppju fl-24 minuta meta NICHOLAS MICALLEF approfitta minn ]ball fiddifi]a opposta biex kiseb ukoll doppjetta personali. Fil-41 minuta xutt minn barra l-kaxxa ta’ Cutajar g[adda ftit barra, i]da ]ew; minuti wara l-istess MARIO CUTAJAR wara pass ie[or ta’ Cini, issi;illa r-reb[a b’xutt fil-baxx minn barra lkaxxa. Referee: Mario Apap


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

Sport 29 FUTBOL LOKALI

}velat programm ta’ attivitajiet ta’ St.Patrick Il-klabb ta’ St. Patrick se jkun qed ji//elebra l-100 mittwaqqif tieg[u billi jorganizza numru kbir ta’ attivitajiet. Dan ;ie ]velat ilbiera[ filka]in tal-klabb mis-Segretarju Manuel Gauci, il-President Josie Muscat u l-eks President Alfred Portelli. L-ewwel tim f’{a]-}abbar kien dak ta’ }abbar Hompesch li twaqqaf fl-1912 u l-klabb bl-isem li nafuh illum il-;urnata, St Patrick FC, twaqqaf fl-1948. Waqt il-konferenza tala[barijiet ing[ataw dettalji dwar l-attivitajiet li se jsiru f’Jannar, Frar u Marzu. Ma ng[atawx dettalji spe/ifi/i dwar l-attivitajiet li se jsiru wara Marzu min[abba eventwalità ta’ elezzjoni ;enerali. Il-qofol tal-programm ta’ attivitajiet se jkun f’Marzu, proprju fis-17 tax-xahar min[abba li dakinhar hu Jum St. Patrick. Hu pjanat li fis-17 ta’ Marzu jiltaqg[u flimkien eks plejers, kow/is u Presidenti li [admu fi [dan il-klabb. Biex issir din l-attività so/jali lKumitat ta’ St. Patrick qed jitlob lill-eks plejers biex jikkuntattjaw lill-membru talKumitat Felix Vella fuq innumru 99876219. Fost dawk li di;à kkuntatt-

jaw lill-klabb hemm l-eks goalkeeper tas-snin sittin Charlie Vella li llum il-;urnata g[andu 74 sena. Minbarra Vella se jkun hemm ukoll pre]enti g[al din l-attività l-eks kow/ nazzjonali Tony Formosa. L-g[ada, 18 ta’ Marzu se ssir quddiesa ta’ ringrazzjament u wara se jinkixfu ]ew; plakek biex ji;u mfakkra dawn i]-]ew; attivitajiet. G[al din l-okka]joni storika l-klabb g[amel badge ;dida kif ukoll ]ew; gearijiet ;odda u hemm [sieb li t-tim, lista;un li ;ej, jilg[ab b’dawn i]-]ew; gearijiet li se jsiru proprju g[al din l-okka]joni. Gear minnhom se jkun isfar u iswed, gear simili g[al dak li kienu jilbsu l-plejers flewwel sta;un fl-Ewwel Divi]joni tal-1950-51 u ie[or abjad u iswed simili g[al dak li kien jintlibes mill-plejers ta’ }abbar United tal-1935. Sar ukoll kalendarju b’diversi ritratti ta’ timijiet talpassat u ]gur li dan il-kalendajru se jkun tifkira sabi[a g[al dawk kollha li kienu jilbsu l-gear ta’ St Patrick u g[al dawk li kienu jsegwu t-tim matul is-snin. Fost dawk li [admu biex isir il-kalendajru hemm Manuel Gauci, Josie Muscat, Manuel Schembri u Lawrence Bugelli.

Il-President Josie Muscat, l-eks President Alfred Portelli u s-Segretarju Manuel Gauci waqt ilkonferenza tal-a[barijiet li saret fil-ka]in tal-klabb

Minbarra dan kollu hemm ukol pjanat li jkun ippubblikat ktieb li fih ji;bor l-istorja talfutbol f’{a]-}abbar kif ukoll pubblikazzjoni o[ra li tkun tifkira ta’ dawn is-snin kollha li ilu je]isti l-klabb. Il-programm> Jannar -Attività tan-nursery li twaqqfet fl-1988. -Log[ba futbol bejn il-plejers antiki.

-Ikompli l-programm li qed isir fuq ir-radju tal-komunità Radju Hompesch. Frar

- Attività ta’ tpin;ija g[attfal ta]-]ew; skejjel tal-Gvern f’{a]-}abbar. - Tournament tal-futbol 5-aside bejn g[aqdiet u so/jetajiet }abbarin. - Attività o[ra tan-nursery. - Ikla organizzata millklabb f’ristorant ;ewwa Smarty City (fis-17 ta’ Frar).

Marzu - Mil-1 sat-18 ta’ Marzu se ssir esebizzjoni dwar il-klabb ;ewwa s-sala tal-Kunsill Lokali. - Attività so/jali li g[aliha se jattendu eks kow/is, eks players u eks Presidenti (fis17 ta’ Marzu). - Quddiesa u kxif ta’ plakek fil-klabb (fit-18 ta’ Marzu). - Attività o[ra tan-nursery. - Log[ba o[ra bejn eks plejers tal-klabb.

TENNIS – OPEN TAL-AWSTRALJA

Jikkwalifikaw Wozniacki, Federer u Nadal

Marcos Baghdatis ta’ ?ipru frustrat waqt il-partita kontra Stanislas Wawrinka

Roger Federer, Rafael Nadal u Caroline Wozniacki g[addew g[at-tielet rawnd talOpen tal-Awstralja filwaqt li t-tennista numru tmienja fiddinja, Mardy Fish ;ie eliminat. Fish kien l-ewwel tennista maskili li qieg[ed mal-aqwa 10 fid-dinja li ;ie eliminat minn dan l-ewwel Grand Slam tas-sena. Federer lanqas kellu g[alfejn jilg[ab biex jg[addi g[all-fa]i li jmiss min[abba l-fatt li lavversarju tieg[u, Andreas Beck irtira min[abba u;ig[ f’dahru. L-iSpanjol Rafa Nadal g[eleb lill-veteran Tommy Haas 6-4, 6-3, 6-4 filwaqt li Fish ;ie eliminat b’telfa ta’ 7-6, 6-3, 7-6 kontra Aleandro Falla. Issa, Falla jaffronta lill:ermani] Philipp Kohlschreiber. Dan tal-a[[ar elimina lil Pere Riba li rtira meta l-iskor kien dak ta’ 6-0, 4-0. It-tennista numru sebg[a fiddinja, Tomas Berdych ma kel-

lux diffikultà biex [are; rebbie[ kontra l-Bel;jan Olivier Rochus u fil-fatt reba[lu bi skor ta’ 6-1, 6-0, 7-6, 7-4. L-Ar;entin Juan Martin Del Potro u Feliciano Lopez g[addew g[ar-rawnd li jmiss b’reb[iet fuq Blaz Kavic u Flavio Cipolla rispettivament.

Tg[addi flimkien ma’ Li u Clijsters It-tennista numru wie[ed fid-dinja Caroline Wozniacki mxiet fil-passi ta’ Li Na u Kim Clijsters u g[addiet g[at-tielet rawnd tal-Open Awstraljan. IlBel;jana reb[et bi skor ta’ 6-1, 7-6, 7-4 kontra Anna Tatishvili tal-Georgia biex issa tilg[ab kontra Monica Niculescu. IrRumena g[elbet lill-Fran/i]a Paulina Parmentier 4-6, 6-4, 6-1. Hi [adet 109 minuta biex

reb[et b[alma g[amlet ukoll Victoria Azarneka kontra Casey Dellacqua. Azarenka tat sinjal /ar li se tkun wa[da mill-favoriti g[arreb[ ta’ dan l-ewwel Grand

Slam b’wirja impressjonanti li spi//at sarrfet f’reb[a konvin/enti ta’ 6-1, 6-0. Aktar kmieni matul il-;urnata Francesca Schiavone ;iet eliminati b’telfa ta’ 6-4, 6-3 kontra t-Taljana l-o[ra Romina Oprandi. Wara li wettqet din is-sorpir]a Oprandi issa taffronta lil Julia Goerges li reb[et lillGriega Eleni Daniilidou. Il-holder Clijsters ma kellhiex problemi biex reb[et lil Stephanie Foretz-Gacon bi skor ta’ 6-0, 6-1 f’47 minuta. Ir-rebbie[a tal-Open Fran/i], Li Na g[addiet g[ar-rawnd li jmiss b’reb[a ta’ 6-2, 6-2 fuq Olivia Rogowska u issa taffronta lill-iSpanjola Anabel Medina Garrigues. L-iSlovakka Daniela Hantuchova rkuprat ]vanta;; u [ar;et rebbie[a kontra Lesia Tsurenko tal-Ukrajna. Jelene Jankovic tas-Serbja, li attwalment tinsab fit-13-il post tar-rankings mondjali, reb[et 6-4, 6-2 kontra Kai-Chen Chang.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

30 Sport

SPORT MALTA AWARDS – L-G{A}LIET SPORTIVI NAZZJONALI

Preludju g[as-serata finali Ilbiera[ sar Mega Event marbut malattività annwali u ferm mistennija ta’ SportMalta Awards L-G[a]liet Sportivi Nazzjonali li se tittella’ nhar is-Sibt 21 ta’ Jannar u se tixxandar dirett fuq l-istazzjon Nazzjonali TVM fit-8.30pm. Il-kumpless sportiv tal-Kottonera kien mimli b’aktar minn 2,800 student minn diversi skejjel madwar Malta flimkien mal-atleti Nazzjonali li huma wkoll finalisti fis-serata ta’ nhar is-Sibt. L-g[an ewlieni ta’ din l-attività kien li tin[oloq kuxjenza dwar dan l-

San Pawl il-Ba[ar, show spettakolari ta’ BMX, ]fin hip-hop mis-Southville Dancers, ]fin modern mill-kumpanija Dancel kif ukoll il-parte/ipazzjoni ta’ numru ta’ plejers professjonali barranin, maskili u femminili, li qed jilag[bu fil-kampjonat tal-basketball lokali li offrew spettaklu bilkapa/itajiet tag[hom. Fi tmiem l-attività ttella’ r-rebbie[ tal-quiz relatat ma’ SportMalta Awards L-G[a]liet Sportivi Nazzjonali, Andrea Bugeja li jattendi l-iskola tal{andaq ta’ {al-Qormi li tqassam fl-

avveniment sportiv annwali, ji]died lapprezzament g[all-[idma konsistenti mwettqa matul is-sena mill-atleti lokali filwaqt li t[e;;e; aktar tfal jersqu lisport u l-attività fi]ika b’mod regolari. Pre]enti fil-Kumpless kien hemm isSegretarju Parlamentari g[a]-]g[a]ag[ u Sport, l-Onorevoli Clyde Puli li ltaqa’ mat-tfal pre]enti u mal-atleti nnominati. L-attività saret bil-parte/ipazzjoni diretta tal-istudenti bi ]fin mill-iskejjel ta’ Marsascala u }abbar, kant ta’ kanzunetti pop mill-kor tal-iskola ta’

a[[ar jiem fl-iskejjel madwar Malta, fejn il-premju kien kompjuter ;entilment offrut mill-kumpanija Scan. Din l-attività, flimkien marroadshows li qed jittellg[u matul din il-;img[a f’aktar minn 60 skola differenti, se jwasslu g[all-finali ta’ SportMalta Awards L-G[a]liet Sportivi Nazzjonali fejn kif im[abbar aktar kmieni, il-mistieden spe/jali se jkun l-eks difensur tat-tim Nazzjonali Taljan u Juventus, kif ukoll rebbie[ tat-Tazza tad-Dinja fl-1982, Antonio Cabrini.

DIXXIPLINA

TRASFERIMENTI

Vancouver se joffru Sospi]i tmienja tal-Premier Il Kummissarju tad Andrew Cohen ta Elton Bugeja ta Gudja Dixxiplina tal MFA Hibernians ukoll se jitilfu Jimmy Hussey ta G]ira u kuntratt lil Barbara issospenda tmien plejers tal partita kull wie[ed Mark Muscat Jonathan -

-

-

-

It-tim Amerikan tal-MLS, Vancouver Whitcaps hu mistenni joffri kuntratt lillattakkant internazzjonali Malti, Etienne Barbara. FlIstati Uniti hemm sistema li tg[id li tim li jiskopri plejer ikollu prijorità fuq dak ilplejer ladarba dan ikun fuq is-suq. Dan l-a[[ar kien hemm kwisjtoni bejn Vancouver Whitecaps u r-rivali tag[hom Montreal Impact bejn min g[andu dawn iddrittijiet fuq il-plejer Malti. Fil-jiem li g[addew Barbara spjega li kienu Montreal li kisbu dawn iddrittijiet u b’hekk kellhom dritt fuqu sa tmiem l-

ista;un. Barbara qal li kien frustrat b’dan il-fatt min[abba li skont hu, dawn kienu qed i]ommuh kontra r-rieda tieg[u biex ikompli jog[la lprezz tieg[u u fl-istess [in ma kinux lesti joffrulu salarju tajjeb. Vancounver kisbu ddrittijiet fuq Barbara billi taw lil Vancouver liddifensur Messikan Gienir Garcia. Barbara ilu jilg[ab fl-MLS g[al dawn l-a[[ar sentejn ma’ Carolina RailHawks. Fl-ewwel sta;un tieg[u Barbara waqqaf diversi rekords hekk kif skurja 20 gowls u g[amel disa’ assists.

,

Premier, tlieta minnhom ir/evew sospensjoni ta’ ]ew; log[biet. Eric Akoto ta’ Floriana, Jorge Pereira da Silva ta’ Qormi u Daniel Mitev ta’ Sliema ;ew sospi]i ]ew; partiti. Dan ifisser li Akoto se jitlef il-konfront bejn Floriana u B’Kara u dak bejn Floriana u Mosta. Minn na[a l-o[ra, Pereira da Silva se jitlef il-partiti kontra Mosta u Hibernains. Mitev se jitlef ilpartiti tat-tim tieg[u kontra Sliema u Tarxien. Bledjon Guga, Bjorn Bondin u Jonathan Francica ta’ Balzan ;ew sospi]i partita filwaqt li Gianluca Calabretta ta’ {amrun u

.

Balzan se jkollhom lil dawn it-tliet plejers neqsin fil-konfront kontra Marsaxlokk filwaqt li Calabretta u Cohen mhux se jilag[bu fil-konfront bejn {amrun u Hibernains. Dawn il-plejers mhux se jiskontaw dawn issospensjonijiet fi tmiem il;img[a min[abba li l-partiti li se jintlag[bu fi tmiem il;img[a se jkunu validi millU*BET FA Trophy. Intant, mill-Ewwel Divi]joni, Ronnie Celeste ta’ Bir]ebbugia, Fracis Owusu, Reuben Vella u Roderick Briffa ta’ Dingli ;ew sospi]i log[ba kull wie[ed. Keith Bonello ta’ Gudja,

,

Onuoha u Andrew Hili ta’ St.Venera ;ew sospi]i log[ba mit-Tieni Divi]joni. Mit-Tielet Divi]joni Felix Peplow ta’ Marsaskala u Kurt Formosa ta’ Mdina ;ew sospi]i partita.

RANKINGS - Intant, Malta baqg[et tokkupa l-156 po]izzjoni f’dawk li huma rankings mondjali tal-FIFA. It-tim nazzjonali Malti ma kienx fl-azzjoni matul dan la[[ar xahar u lanqas biss g[adu n[atar kow/ nazzjonali wara li tke//ew John Buttigieg u l-assistent tieg[u Carmel Busuttil. Malta g[andha total ta’ 140 punt.


IN-NAZZJON Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

Sport 31 COPPA ITALIA

Milan jeliminaw lil Novara Milan eliminaw lil Novara mill-Coppa Italia b’reb[a minima ta’ 2-1 ;ewwa San Siro. L-ewwel gowl wasal permezz ta’ El SHARAAWI fl-24 minuta li skurja ;miel ta’ gowl minn barra l-kaxxa. Novara ;abu d-draw fit-88 minuta permezz ta’ RADOVANOVIC u PATO skurja t-tieni gowl ta’ Milan fil-[in barrani. Issa Milan jilag[bu kontra Lazio fil-kwarti tal-finali. G[al Milan irritornaw iddifensur Mexes u l-attakkant Inzaghi. Catania v Roma Intant, il-Lega Taljana [abbret li l-partita bejn

Catania u Roma se ter;a’ tintlag[ab fis-7 ta’ Frar

dejjem jekk Roma ma jg[addux g[as-semi finali talCoppa Italia. Roma jilag[bu kontra Juventus fil-kwarti talfinali tal-Coppa Italia u jekk ji;u eliminati jkunu jistg[u jilag[bu din il-partita. Il-partita kienet ;iet kan/ellata meta l-iskor kien dak ta’ 1-1 min[abba ammont kbir ta’ xita u jekk trid titkompla mill-65 minuta. BOATENG – Il-midfielder ta’ Milan Kevin Prince Boateng se jdum barra xahar min[abba li we;;a’ waqt idderby li Milan tilfu kontra Inter. Bla dubju, din hi a[bar [a]ina g[all-kow/ ta’ Milan Allegri li kien qed jibba]a [afna mil-log[ob tieg[u fuq il-midfielder mill-Ghana.

FORMULA 1

Hamilton a[jar minn Vettel

FA CUP -IT-TIELET RAWND

Jg[addu Birmingham u Brighton Birmingham g[addew g[ar-raba’ rawnd tal-FA Cup b’reb[a ta’ 1-0 fuq Wolves. L-uniku gowl ta’ Birmingham wasal kwarta mit-tmiem meta ELLIOT approfitta minn ta[wida filkaxxa u skurja l-gowl de/i]iv. Intant, Brighton g[addew 5-4 kontra Wrexham bl-g[oti tal-penalties wara li l-partita kienet intemmet 1-1.

Is-sewwieq tal-McLaren, Lewis Hamilton (lemin) u /-champion tar-Red Bull, Sebastian Vettel

Ri]ultati Coppa Italia

Milan v Novara (wara l-[in barrani)

2-1

FA Cup

Wrexham v Brighton 1-1 (Brighton 5-4 bil-penalties) Wolves v Birmingham C. 0-1

Copa del Rey

Athletic Bilbao v Mallorca2-0

Is-sewwieq tal-Ferrari, Fernando Alonso qal li jemmen li s-sewwieq talMcLaren, Lewis Hamilton hu ferm a[jar mi/-champion tar-Red Bull, Sebastian Vettel. Dan tal-a[[ar, matul dawn l-a[[ar sentejn iddomina l-kampjonati u reba[ ]ew; titli konsekuttivi sar anke l-i]g[ar sewwieq li qatt reba[ ]ew; kampjonati konsekuttivi. “Naf li Vettel reba[ ]ew;

kampjonati imma g[adu ma la[aqx il-livell ta' Hamilton. Hamilton jinteressah biss mir-reb[. Vettel g[ad m'g[andux dik il-kilba,” spjega Alonso. Jidher li dawn il-kummenti li g[adda Alonso dwar issewweq Vettel di;à se jo[olqu kontroversja qabel ma jibda l-kampjonat f'Marzu li ;ej. FORCE INDIA – Force India [abbru li se

– Alonso

jippre]entaw il-karozza l;dida fit-3 ta' Frar f'Silverstone fl-Ingilterra. Issewwieqa tat-tim huma Paul Di Resta u Nico Hulkenberg u dawn se jippruvaw ilkarozza g[all-ewwel darba fis-7 ta' Frar. RED BULL – Red Bull ]velaw li se jippre]entaw ilkarozza fis-6 ta' Frar u lewwel darba li se jippruvaw il-karozza se jkun fi/-/irkwit ta' Jerez fis-7 ta' Frar.

TRASFERIMENTI

Schwarzer i;edded ma' Fulham Il-goalkeeper ta' Fulham, Mark Schwarzer ;edded ilkuntratt tieg[u mal-klabb sa tmiem l-ista;un. LAwstraljan, li llum il-;urnata g[andu 39 sena jixtieq li jkun wie[ed mill-ixje[ footballer li jie[u sehem f'edizzjoni tat-Tazza tad-Dinja. B[alissa Schwarzer mhux qed jilg[ab min[abba injury f'dahru u hekk kif [ar;et l-a[bar li dan ;edded ilkuntratt Schwarzer qal, “Nixtieq li nilg[ab fit-Tazza tadDinja li ;ejja u se nag[mel minn kollox biex ng[in lil pajji]i”. Schwarzer di;à lag[ab fl-edizzjonijiet tal-2006 u tal-2010. L-eks goalkeeper ta' Middlesbrough qal li s'issa m'g[andux [sieb biex jirtira mill-isport. Jekk Schwarzer jilg[ab fit-Tazza tad-Dinja li se ssir fl-2014 ;ewwa l-Bra]il dan ikollu 41 sena u tmien xhur. “In[ares lejn goalkeeper b[alma hu Brad Friedel u ng[id li jien kapa/i nibqa' nilg[ab b[alu,” qal Schwarzer. COLEMAN – Chris Coleman hu mistenni jkun inkarigat b[ala kow/ nazzjonali ta' Wales. L-eks difensur ta' Wales, li g[andu 41 sena, tkellem mal-FA ta' Wales matul din il-;img[a u kkonferma li jixtieq jie[u post Gary Speed. Dan tal-a[[ar miet ftit tax-xhur ilu u s'issa t-tim nazzjonali ta' Wales g[adu bla kow/. “Kull kow/ jixtieq li jmexxi lil pajji]u u jien l-istess. Iddispja/ir tieg[i hu li jien qed nissemma b[ala kow/ tattim nazzjonali min[abba xi [a;a li [add ma xtaq li ;rat, li hi l-mewt ta' Speed. Madankollu, jekk ikolli /-/ans nie[du minnufih,” qal Coleman. John Hartson hu kow/ ie[or li matul dan l-a[[ar issemma b[ala sostitut ta' Speed. L-FA ta' Wales tixtieq li l-kow/ il-;did tannazzjoanl ikompli jibni fuq dak li kien bena Gary Speed matul dawn l-a[[ar 12-il xahar. L-a[[ar tim li mexxa Coleman kien Coventry City i]da kien tke//a fl-2010. BERBATOV – It-tim Russu ta' Nazhi Makhachkala jinsabu interessati fl-attakkant ta' Man Utd Dimitar Berbatov. Anzi qed ifittxu plejer biex jifforma koppja mal-attakkant Samuel Eto'o li ng[aqad mat-tim matul

Chris Coleman li hu mistenni jkun inkarigat b[ala kow/ nazzjonali ta' Wales

dan is-sajf li g[adda. Berbatov spi//a b[ala l-aqwa skorer ta' Man Utd matul l-ista;un li g[adda i]da xorta ma reba[x post regolari mal-ewwel [dax tar-Red Devils. CISSE – Newcatle [abbru li akkwistaw lil Papiss Demba Cisse g[as-somma ta' madwar 10 miljun lira sterlina. L-attakkant tas-Senegal, li kien jilg[ab ma' SC Freiburg, se jilbes il-gaer numru disg[a. Cisse mhux se jiddebbutta g[alissa ma' Newcastle min[abba li dan b[alissa qed i[ejji g[at-Tazza tan-Nazzjonijiet Afrikani li tibda fi tmiem ix-xhar. Skont rapporti fil-;urnali

Ingli]i Cisse se jkollu salarju ta' madwar 40,000 lira sterlina fil-;img[a. TEVEZ – Skont rapport fil-;urnali Taljani l-attakkant ta' Man City, Carlos Tevez hu ferm vi/in li jing[aqad ma' PSG. L-a;ent ta' Tevez di;à mar Pari;i biex jiddiskuti mad-diri;enti tal-klabb Fran/i] immexxi minn Carlo Ancelotti. Id-Direttur Sportiv ta' PSG, Leonardo qed joffri salarju ta' seba' miljun ewro fis-sena g[at-tliet snin u nofs li ;ejjin. Madankollu, l-eks plejer ta' Man Utd irid 10 miljun ewro fis-sena. Tevez, kien segwit minn Milan u Inter jidher issa li se jiffirma ma' klabb li qed jibni bil-mod il-mod biex ikun forza fil-futbol Ewropej fis-snin li ;ejjin. PSG, minn na[a tag[hom qed joffru 29 miljun ewro biex jakkwistaw is-servizzi ta' Tevez. Milan riedu lil Tevez b'self filwaqt li Inter offrew 25 miljun ewro. L-a[[ar darba li tkellem Tevez dan kien qal li jixtieq jilg[ab ma' Milan i]da l-fatt li Milan ]ammew lill-attakkant tag[hom Pato, dan fisser li ttrasferiment sfaxxa fix-xejn. ADEBAYOR – Il-kow/ ta' Tottenham, Harry Redknapp qal li qed jib]a' li jitlef lill-attakkant Emmanuel Adebayor. Adebayor b[alissa qieg[ed malklabb ta' White Hart Lane b'self u jiddependi biss middiri;enti ta' Tottenham jekk dan jibqax mal-klabb jew le. S'issa, l-eks attakkant ta' Arsenal skurja disa' gowls f'19-il partita u hu wie[ed mill-plejers strumentali li qed jg[inu lil Tottenham jibqg[u fl-og[la postijiet talklassifika tal-Premier. Fl-a[[ar tal-ista;un Adebayor hu mistenni jirritorna lura ma' Man City i]da Redknapp qal li jixtieq li j]ommu f'White Hart Lane. “Jekk klabb irid i]omm l-aqwa plejers tieg[u jrid ikun lest li j[allas,” qal Redknapp. Tottenham, matul dan is-sajf, ]ammew diversi plejers strumentali minkejja li dawn kienu segwiti minn klabbs kbar Ewropej. Fost dawn kien hemm Van Der Vaart u Gareth Bale. Tottenham, din issena qed jippruvaw mhux biss jissieltu g[all-kampjonat i]da wkoll li jer;g[u jikkwalifikaw g[a/-Champions League.


Il-{amis, 19 ta’ Jannar, 2012

32 Lokali

Il-Kummissjoni Maltija tal-Films f’negozjati g[al ]ew; films kbar ■ Fl-erba’ snin li g[addew Malta attirat 65 produzzjoni li [allew €105 miljun fl-ekonomija

minn Charles MUSCAT B[alissa l-Kummissjoni Maltija tal-Films g[addejja b’negozjati biex f’Malta jin;iebu ]ew; films kbar li g[adhom ba;it ta’ miljuni ta’ ewro. Jirri]ulta li s-sentejn li g[addew kienu rekord f’dawk li huma produzzjonijiet f’Malta b’madwar 30 produzzjoni fosthom il-film World War Zee dirett millattur famu] Brad Pitt li wa[du [alla madwar €30 miljun fl-ekonomija ta’ Malta. Anthony Sammut, i/Chairman tal-Kummissjoni Maltija tal-Films qal dan waqt ]jara li Tonio Fenech, il-Ministru tal-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment g[amel lil kumpanija Movie People Malta li tinsab fillimiti tal-Imqabba. Din ilkumpanija hi ferg[a ta’ kumpanija Taljana, Movie People. Din il-kumpanija twaqqfet f’Di/embru li g[adda u tipprovdi apparat tal-films b[al cameras, dwal, grips, cables u apparat ie[or li jintu]a filproduzzjonijiet tal-films. Ilkumpanija li g[amlet investiment ta’ madwar €1 miljun titmexxa minn Joshua Cassar Gaspar, Direttur u minn Matthew Camilleri, Business Development Manager. Il-Ministru Tonio Fenech qal li matul l-erba’ snin li g[addew Malta attirat 65 produzzjoni – fosthom 26 film jew sensiela televi]iva – li bejniethom [allew madwar €105 miljun fl-ekonomija Maltija. Hu qal li dawn i[allu impatt tajjeb fuq lekonomija u jo[olqu xxog[ol g[al Maltin kemm

Il-fa/ilitajiet tal-kumpanija Movie People, ibba]ata fl-Imqabba li tipprovdi apparat li jintu]a fil-produzzjonijiet tal-films (Ritratt> Saviour Cassar, DOI)

b[ala extras kif ukoll f’dawk li huma lukandi, ristoranti, kiri ta’ karozzi u lo;istika. Hu qal li fost il-crew lokali jkun hemm dawk fil-produzzjoni, kostumi, xag[ar u make up, nies tekni/i, xufiera u o[rajn. Il-film World War Zee u]a 900 extra filwaqt li s-sensiela Sinbad li waslet biex titlesta qed t[addem mat-800 extra. Tonio Fenech qal li pajji]na qed jattira dawn ilproduzzjonijiet g[ax il-

Gvern qed jag[ti in/entivi fiskali biex pajji]na jkun aktar attraenti u kompetittiv f’dan is-settur. Dan minbarra li Malta di;à g[andha [afna x’toffri mill-aspett vi]iv, storiku u fa/ilitajiet. Il-Ministru Tonio Fenech qal li l-Gvern qed jinvesti fil-talent Malti billi organizza numru ta’ korsijiet ta’ ta[ri; kif ukoll f’Fond talFilms biex jg[in produzzjonijiet lokali. Hu [abbar li fit-23 ta’ Frar flimkien mal-

media•link COMMUNICATIONS

Kummissjoni Maltija talFilms se tkun organizzata lewwel konvenzjoni nazzjonali dwar l-industrija tal-films imsej[a FilmSpeak. L-iskop hu li filwaqt li wie[ed i[ares lejn is-su//essi fl-erba’ snin li g[addew, wie[ed jara wkoll kif pajji]na se jkompli ja;;orna ru[u biex jibqa’ kompetittiv u biex Malta tibqa’ destinazzjoni ta’ e//ellenza fil-produzzjonijiet ta/-/inema, ir-riklamar u o[rajn.

Anthony Sammut qal li fis-sentejn li g[addew kuljum kienet qed tin;ibed xi produzzjoni f’pajji]na fosthom il-films World Word Zee, Kon-Tiki u Sinbad u dan se[[ g[ax il-Gvern investa bil-qawwi fl-industrija tal-films. Hu qal li qabel twaqqfet il-kumpanija Movie People Malta, f’pajji]na ma kienx hawn kumpaniji ta’ din ix-xorta li jipprovdu apparat lil kumpaniji talfilms.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.