2012_02_01

www.media.link.com.mt

Numru 13,037

€0.45

L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Ri]ultat ie[or po]ittiv g[all-politika tal-Gvern

Malta tibqa’ bil-[ames l-inqas rata ta’ qg[ad fl-UE u b’rata ferm inqas mill-medja fl-UE u fiz-zona ewro

Statistika ppubblikata millA;enzija tal-Istatistika tal-UE, ilEurostat, tikkonferma lil Malta bil[ames l-inqas rata ta’ qg[ad fl-UE u fiz-zona ewro.

L-istatistika tal-UE g[al Di/embru li g[adda turi li f’Malta, il-persuni jfittxu impjieg kien fil-livell ta’ 6.5% li jfisser li l-uni/i pajji]i Ewropej li g[andhom qg[ad inqas minn ta’ Malta huma l-Awstrija, l-Olanda, il-

Lussemburgu u l-:ermanja li hi lakbar ekonomija fl-Ewropa.

Dan ifisser li Malta g[andha rata tal-qg[ad ferm inqas mill-medja talqg[ad fl-UE. Fl-a[[ar xahar tal2011, ir-rata fl-UE kienet fil-livell ta’ 9.9% waqt li r-rata medja tal-pajji]i taz-zona ewro kienet sa[anistra og[la minnhekk u la[qet 10.4%, li hu rekord. g[al pa;na 4

Malta di;à gawdiet minn 91% tal-fondi tal-UE minn Robert CREMONA Malta di;à allokat €758 miljun mill-fondi kollha disponibbli g[allperijodu 2007 – 2013. Dan ifisser li pajji]na jinsab fir-raba’ post fost laktar pajji]i li g[amlu u]u mill-flus tal-UE. Rapport ippre]entat din il-;img[a mill-President tal-Kummissjoni Ewropea Josè Manuel Barroso, juri li sal-a[[ar tal-2011 Malta allokat 91% tal-fondi kollha, li b’kollox jammontaw g[al €833 miljun.

Il-medja fost il-pajji]i Ewropej fejn tid[ol allokazzjoni ta’ fondi hi

ta’ 76%. Qabel Malta hemm biss ]ew; pajji]i, ?ipru u l-Irlanda, li allokaw il-flus kollha tal-UE. Filwaqt li l-Bel;ju alloka di;à 94% tal-fondi.

Aktar tard din is-sena Malta se tibda tara l-frott tal-flus li kisbet mill-UE. Dan g[aliex ikunu tlestew diversi pro;etti infrastrutturali, ambjentali u fil-qasam so/jali.

Filwaqt li jkun mexa b’ritmu tajjeb il-programm ta’ restawr fuq is-swar u l-fortifikazzjonijiet. g[al pa;na 4

{ati ta’ malafama

Il-Qorti tal-Ma;istrati sabet [ati lil Alfred Sant li meta kien Kap tal-Oppo]izzjoni mmalafama membri tal-bord tax-Xandir Nazzjonali u kien ordnat i[allas €1,000 f’danni Ara pa;na 3

Elfejn tifel u tifla jattendu fis-70 /entru g[all-[arsien tat-tfal li hawn fil-pajji].

Il-Gvern qed ikompli jimplimenta politika favur il-familja bil-ftu[ ta/-?entru ‘Tg[anniqa’, fil-Floriana. Hu ppjanat li dalwaqt jintefa[ /entru ie[or g[at-tfal f’{al Qormi u aktar tard ji]diedu o[rajn fil-Marsa, f’Marsaskala u fi]-}urrieq.

(Ritratt> Michael Ellul)

L-U}U TAL-INTERNET

Il-ftehim ACTA ma jolqotx id-drittijiet ta/-/ittadini minn Kenneth XUEREB L-Anti Counterfeit Trade Agreement – mag[ruf b[ala ACTA – mhux se jolqot id-drittijiet talprivatezza u l-u]u tal-internet ta//ittadin privat. Dan iddikjarah ilMinistru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment Tonio Fenech f’konferenza tal-a[barijiet wara li dan il-ftehim spi//a fi/-/entru tal-

kontroversja fuq diversi blogs u social networks.

Tonio Fenech qal li dan il-ftehim, li kien iffirmat mill-Kummissjoni Ewropea, ma jpo;;ix obbligi ;odda li jmorru lil hinn minn dak li di;à hemm fl-Acquis g[al dak li g[andu x’jaqsam

Il-kri]i tas-Sirja

Il-militar tar-re;im Sirjan jer;a' jie[u s-sobborgi ta' Damasku fost l-inizjattivi diplomati/i biex il-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU jappo;;ja s-sej[a tal-Lega G[arbija [alli jwarrab il-President Assad Ara pa;na 13

g[al pa;na 3

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Lokali 3

Alfred Sant [ati li mmalafama membru tal-Bord tal-PBS

minn Ray Abdilla Id-Deputat Laburista Alfred Sant instab [ati mill-Qorti tal-Ma;istrati li meta kien Kap talOppo]izzjoni mmalafama membru tal-Bord tal-PBS meta qal li dan ipparte/ipa f’de/i]joni li tirrigwardja l-kumpanija ta’ bintu fuq programm televi]iv fuq l-istazzjon nazzjonali.

Il-Ma;istrat Joseph Apap Bologna ordna lil Alfred Sant i[allas is-somma ta’ elf ewro lil Michael Seychell wara li fi tliet diskorsi pubbli/i l-eks mexxej Laburista kien qal li kien hemm kunflitt ta’ interess.

Sant kien tefa’ dubji fuq l-integrità ta’ Seychell meta qal li mis-sena 2003, dan kien membru tal-bord tad-diretturi tal-PBS fejn bintu Diane u r-ra;el tag[ha Pierre Portelli, permezz tal-kumpanija tag[homWatermelon Communications Ltd, kellhom il-programm ‘L-ispjun’ li xxandar fuq l-istazzjon nazzjonali.

Alfred Sant kien tefa’ d-dubju fuq dan, i]da fil-Qorti rri]ulta li meta kienet qed issir diskussjoni dwar dan il-programm b’rabta ma’ l-hekk imsej[a ‘skeda’ ta’ programmi li kienu se jintwerew, Michael Seychell kien iddikjara ma/-Chairman tal-Bord tad-diretturi, li seta’ kien hemm kunflitt ta’ interess u g[alhekk kien offra li ma jipparte/ipax fiddiskussjonijiet dwar l-istess programm.

Alfred Sant kien tefa’ diversi dubji f’diskorsi li g[amel fil-Marsa fis-16 ta’ Settembru, f’Bir]ebbu;a fl-20 ta’ Settembru u f’Ta’ Xbiex fit-30 ta’ Settembru tal-2006.

Dawn id-diskorsi kienu ppubblikati wkoll fil;urnali u mxandra f’mezzi o[ra tax-xandir.

Michael Seychell ipprodu/a diversi xhieda fil-Qorti li kollha qalu li hu qatt ma pparte/ipa fid-diskussjonijiet dwar il-programm imsemmi.

Fost ix-xhieda kien hemm Joseph Fenech Conti li fil-perjodu partikulari kien jippresiedi l-Bord tad-Diretturi tal-PBS. Dan qal li meta kien hemm xi diskussjoni jew kellha tittie[ed xi de/i]joni dwar xi programmi li kien jinvolvi lil bintu u ]ew;ha, Seychell ma kienx jippartecipa min[abba kunflitt ta’ interess li kien hemm.

L-istess xehdu fil-Qorti, l-Avukat Joseph Refalo, is-Segretarju tal-PBS u tal-Bord tadDiretturi fejn g[amluha /ara li kull darba li kien qed ji;i diskuss xi programm li jinvolvi lil bintu u\jew lil ]ew;ha, Michael Seychell kien jiddikjara, filmiftu[, li kellu interess u millewwel kien jo[ro; barra millkamra sakemm id-diskussjoni tkun spi//at.

Appo;; g[all-proposta favur il-vot li]-]g[a]ag[ mat-18-il sena Luca CARUANA minn Il-proposta tal-Vi/i Prim Ministru u Ministru talAffarijiet Barranin Tonio Borg favur il-vot li]]g[a]ag[ li jag[lqu 18-il sena matul il-perjodu bejn meta jag[laq ir-re;istru elettorali u meta tit[abbar elezzjoni, qed issib aktar appo;;.

F’kumment lil INNAZZJON, Dr Andrew Azzopardi, lecturer fidDipartiment ta]-}g[a]ag[ u l-Istudji fil-Komunità, ta lappo;; tieg[u g[al kull inizjattiva li tinkora;;ixxi linzjattiva ta]-]g[a]ag[.

Hu qal li hemm b]onn aktar minn dawn l-inzjattivi u semma wkoll kif missirijietna [admu biex waslu g[al dan il-fattur.

Andrew Azzopardi kkummenta li dan g[andu jkun l-ispinta li fil-[ajja talkomunità tag[na, i]zg[a]ag[ g[andhom jipparte/ipaw aktar f’diversi

modi o[rajn. Fisser ukoll li hu importanti li ti;i kkunsidrata l-proposta li ]g[a]ag[ li g[andhom 16-il sena jivvutaw. Dan min[abba li l-istorja dejjem uriet li lpre]ent u l-futur dejjem hu bba]at fuq dak li jixtiequ ]]g[a]ag[.

Reazzjoni o[ra po]ittiva ;iet mill-Istudenti Demokristjani Maltin (SDM), li laqg[et b’sodisfazzjon iddikjarazzjoni tal-Vi/i Prim Ministru Tonio Borg. LSDM sa[qet li temmen li ]]g[a]ag[ li jag[lqu 18-il sena m’g[andhomx jibqg[u ji;u m/a[[da mid-dritt talvot.

L-SDM appellat biex din il-proposta tkun konkretizzata spe/jalment fl-elezzjoni ;enerali li jmiss.

L-SDM temmen li din ilproposta m’g[andhiex issib oppo]izzjoni g[aliex hi proposta li madwar l-Ewropa hi prattika normali.

L-eks mexxej Laburista ordnat mill-Qorti j[allas elf ewro lil Michael Seychell

L-Oppo]izzjoni ma [aditx sehem fil-konsultazzjoni pubblika minn pa;na 1

mal-protezzjoni tad-drittijiet intelletwali fl-industrija talkreattività.

Li jag[mel hu li jenfasizza obbligi li je]istu di;à fuq min jipprovdi s-servizz tal-internet biex jie[u azzjoni fejn hemm suspett ra;jonevoli filkonfront ta’ siti li jiksru lli;ijiet tad-drittijiet tal-awtur b’mod flagranti u konsistenti. ?ittadini li ju]aw dawn issiti suspettu]i, m’humiex filmira tal-ACTA, u lprotezzjoni tad-data mhix mittiefsa, tenna Tonio Fenech.

Il-Ministru Tonio Fenech qal li l-Oppo]izzjoni Laburista qed tipprova tirkeb fuq din il-kontroversja. Fisser li l-ACTA kien miftu[ g[allkonsultazzjoni pubblika fuq livell lokali s-sajf li g[adda permezz tal-MEUSAC u [add ma ressaq o;;ezzjonijiet – inkluz il-Partit Laburista.

“Qabel il-Gvern innotifika lill-Kummissjoni bil-kunsens tieg[u, il-Gvern i//irkola dan il-ftehim permezz ta’ pro/ess ta’ konsultazzjoni filMEUSAC f’Lulju li g[adda, li fih hemm inklu] il-partiti politi/i fosthom il-Partit

Laburista, li dakinhar ma bag[at l-ebda reazzjoni negattiva.”

Il-Ministru Fenech fisser li dan il-ftehim irid ikun approvat mill-Parlament Ewropew f’:unju li ;ej kif ukoll irid ji;i ratifikat millParlamenti nazzjonali. Hu qal li g[al dan il-g[an, l-ACTA se jmur g[all-iskrutinju talKumitat g[all-Affarijiet Ewropej tal-Parlament. Wara, issir id-diskussjoni dwar irratifika fil-Parlament Malti u eventwalment fil-Kunsill talMinistri tal-UE. F’konferenza tal-a[barijiet dwar dan ukoll, il-kelliem Laburista g[ad-drittijiet talkonsumatur u l-ICT, Michael Farrugia, qal li dan il-ftehim mhux /ar u jag[ti lok g[al interpretazzjonijiet perikolu]i.

Mistoqsi g[aliex lOppo]izzjoni qed titkellem issa u ma ressqet l-ebda o;;ezzjoni waqt ilkonsultazzjoni tas-sajf li g[adda, Michael Farrugia wie;eb li l-a[jar forum kien dak fuq livell ta’ Unjoni Ewropea fil-Parlament Ewropew.

“L-ewwel forum lokali fejn

qed issir attwalment iddiskussjoni hu fi [dan lUnjoni Ewropea fejn hemm hekk kien iffirmat il-ftehim u hemmhekk irid ji;i rratifikat.

Eventwalment naraw li dak ilftehim jitressaq g[addiskussjoni f’pajji]na fuq iddettalji li jkun hemm.”

Il-Kelliem Laburista qal li lpo]izzjoni tal-Partit Laburista hi b[al dik espressa millgruppi tas-So/jalisti u l{odor fil-Parlament Ewropew.

Min-na[a tag[hom, fi stqarrija kon;unta, lEwroparlamentari Nazzjonalisti Simon Busuttil u David Casa qalu li lKummissjoni Ewropea tat diversi assigurazzjonijiet dettaljati u bil-miktub li lACTA mhux se jpo;;i restrizzjonijiet fuq lindividwi.

Huma qalu li anki s-servizz legali tal-Parlament Ewropew ikkonkluda li l-ACTA ma jiksirx il-libertajiet fundamentali. Simon Busuttil u David Casa qalu li g[al darb’o[ra l-Partit Laburista qed ifajjar bl-addo// u qed ikun ]baljat.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

2 Lokali

Ammetta li bag[bas passaport

}ag[]ug[ ta’ 22 sena mill-Kosta tal-Ivorju kien kundannat erba’ xhur [abs wara li ammetta li bag[bas bil-passaport biex iqarraq bl-Uffi/jal Prin/ipali talImmigrazzjoni, liema reat sa nhar il-{add li g[adda.

Il-Qorti preseduta millMa;istrat Antonio Mizzi semg[et kif Moussa Taloba

Amadu kellu passaport li jippartjeni lil /ertu Coulibali Souleymane.

Ir-ra;el ipprova jqarraq bl-awtoritajiet Maltin b’dan il-passaport meta pprova jag[mel u]u minnu. Hu ammetta wkoll li sar re/idiv meta kien wettaq reat simili.

Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Mario Haber.

Talba kbira g[all-korsijiet tal-Malta Enterprise fl-ilsien G[arbi Il-kors prattiku ta’ introduzzjoni g[all-ilsien G[arbi organizzat minn Malta Enterprise inti] biex jg[in imprendituri li jixtiequ jkabbru nnegozju fi swieq G[arab, ;ibed interess qawwi.

Il-Malta Enterprise qalet fi stqarrija li linteress tant kien qawwi li saru arran;amenti biex jibdew ]ew; korsijiet fl-istess ]mien biex tilqa’ g[ad-domanda. Il-kors kien organizzat b’kollaborazzjoni mal-Ambaxxata Tune]ina

f’Malta u g[andu laqta prattika li jibda b’vokabolarju u grammatika ba]ika u mbag[ad ikompli ji]viluppa f’[iliet ta’ konversazzjoni u termini kummer/jali bl-G[arbi.

Dan il-kors jikkumplimenta l-g[ajnuniet o[ra mog[tija mill-Malta Enterprise biex negozji jkunu jistg[u jespandu f’pajji]i G[arab. Fost dawn hemm l-uffi//ju kummer/jali tal-Malta Enterprise fi Tripli, kif ukoll numru ta’ delegazzjoni kummer/jali f’pajji]i G[arab.

IT-TEMP

UV INDEX

3

IT-TEMP bix-xita f‘xi n[awi matul filg[odu li jsir ftit jew wisq imsa[[ab wara nofsinhar VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ moderat min-Nofsinhar g[all-ewwel li jsir ftit qawwi mill-Punent IL-BA{AR qawwi f’xi n[awi IMBATT moderat li jsir baxx mil-Lvant TEMPERATURA l-og[la 14˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 13.1 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 427.5 mm IX-XEMX titla’ fis-07.03 u tin]el fil-17.28

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

L-ERBG{A L-og[la 14˚C L-inqas 08˚C

IL-{AMIS L-og[la 14˚C L-inqas 08˚C

IL-:IMG{A L-og[la 15˚C L-inqas 10˚C

IS-SIBT L-og[la 10˚C L-inqas 06˚C

IL-{ADD L-og[la 09˚C L-inqas 05˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

3

3

3

3

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 13˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 02˚C xemxi, Ateni 04˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 13˚C xemxi, Berlin 06˚C ftit imsa[[ab, Brussell -02˚C xemxi, Stokkolma -01˚C xemxi, Dublin 03˚C imsa[[ab, Kopen[agen 00˚C xemxi, Frankfurt -01˚C ftit imsa[[ab, Milan -01˚C borra, Istanbul -03˚C borra, Londra 02˚C borra, Malta 11˚C xita, Madrid 08˚C ftit imsa[[ab, Moska -16˚C xemxi, San Pietruburgu -16˚C xemxi, Bar/ellona 09˚C imsa[[ab, Ruma 08˚C im/ajpar, Tel Aviv 16˚C imsa[[ab, Tripli 13˚C imsa[[ab, Tune] 12˚C imsa[[ab, Vjenna -03˚C ftit imsa[[ab, Zurich -01˚C borra, Munich -06˚C imsa[[ab, il-Kajr 18˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 01˚C imsa[[ab.

{abs dwar serq minn bajja

}ag[]ug[ ta’ 23 sena kien ikkundannat 15-il xahar [abs wara li ammetta quddiem ilMa;istrat Claire Stafrace Zammit li fis-sajf li g[adda f’temp ta’ jumejn seraq flus u o;;etti g[ad-dannu ta’ diversi g[awwiema li kienu fl-in[awi.

Shawn Mamo, minn TalPietà, u li hu persuna familjari fil-Qorti g[al dawn l-a[[ar [ames snin, ammetta li fid-29 ta’ Lulju li g[adda g[all-[abta tas-2 p.m. seraq basket li kien fih diversi o;;etti u flus kontanti g[ad-dannu ta’ diversi persuni, bil-valur tasserq jaqbe] is-somma ta’ €233.

I]-]ag[]ug[ re;a’ mar flistess post jumejn wara flistess [in fejn seraq handbag bi flus u diversi o;;etti, propjetà ta’ Doreen Curmi.

Ammetta li seraq l-o;;etti bliskop biex jag[mel qlig[ minn fuqhom.

Mamo li se jappella millpiena ta’ 15-il xahar [abs, ammetta wkoll li sar re/idiv b’diversi sentenzi o[ra millQorti tal-Ma;istrati.

Il-Prosekuzjoni tmexxiet mill-Ispettur Jesmond Micallef filwaqt li l-Avukat Anthony Curmi deher g[al Mamo.

B[al-lum 25 sena

C

harles Fenech, bejjieg[ tal-la[am ta’ 36 sena minn {’Attard u missier ta’ tliet itfal inqatel kiesa[ u biered meta xi [add mar ifittxu f’garaxx qrib id-dar talkunjata u sparalu ]ew; tiri ta’ senter f’wi//u mill-vi/in. Fuq il-katavru nstabu wkoll sinjali li juru li qabel jew wara l-isparatura hu ng[ata xebg[a b’[adida. Il-ka] kien se[[ fi Triq Annibale Preca biswit il-Kappella tal-Mirakli f’{al Lija g[all-[abta tat-8 p.m.

Skont l-ewwel informazzjoni mi;bura mill-post Fenech kien qed jag[mel xi xog[ol fuq karozza fil-garaxx li kien fil;enb tad-dar tal-familja ta’ martu u quddiem ir-residenza kien hemm karozza tal-marka Rover li kienet ipparkjata.

Jidher li l-qattiel [abbat fuq il-bieb tal[adid, u appena feta[ sparalu. Mhux esklu] li l-ka] seta’ kien marbut ma’ sparatura li kienet se[[et fuq il-bieb ta’ [anut tal-la[am, propjetà ta’ Fenech fi Triq il-Mit[na f’Birkirkara fl-24 ta’ Ottubru tal-1986.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

4 Lokali

L-Oppo]izzjoni b’manuvri fil-Parlament biex tag[ti gambetti lill-Gvern Il PN - -

Il-Partit Nazzjonalista qal li l-g[atx g[all-poter lill-Kap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat tant rikbu, li t-telfa li ;arrab fil-Parlament qed iqisha b[ala reb[a. Fisser ukoll li Joseph Muscat ja[seb li jista’ jirba[ il-voti fil-Parlament b’manuvri parlamentari.

B’risposta g[al stqarrija talFl-istqarrija tieg[u, il-Partit ukoll li g[al erba’ snin s[a[, Partit Laburista, il-PN qal li lLaburista, wara l-konferenza il-Kap tal-Oppo]izzjoni Oppo]izzjoni di;à ppruvat tal-a[barijiet li ta l-mexxej rrikorra g[al manuvri filtirba[ il-poter b’manuvri Laburista nhar it-Tnejn meta l- Parlament biex jipprova jag[ti parlamentari fl-2010. Fit-12 Prim Minsitru kien qed gambetti lill-Gvern. ta’ Mejju ta’ dik is-sena, jattendi s-summit importanti L-ambizzjoni li jsir Prim minkejja li kien hemm ftehim tal-UE, re;a’ kkritika dMinistru llum qabel g[ada tant bejn il-Gvern u l-Oppo]izzjoni de/i]joni tal-Gvern li ma hi kbira li Muscat mhux li ma jitte[idx vot f’dik isjlaqqax il-Parlament jekk ma kapa/i jifhem li f’mumenti seduta, l-Oppo]izzjoni talbet jkunx hawn il-Membri b[al dawn, l-interess vot g[aliex kienet taf li Parlamentari kollha tal-Gvern nazzjonali g[andu ji;i qabel Deputat Nazzjonalista kien hawn Malta. dak personali, temm tg[id lsiefer fuq xog[ol tal-Gvern.

Il-PN fit-twe;iba tieg[u qal istqarrija tal-PN.

Il-petrol u d-diesel ji]diedu b’/ente]mu ..... il-prezzijiet huma ta[t il-medja Ewropea Minkejja li r-revi]joni tal-prezzijiet tal-petrol u d-diesel wasslu g[al ]ieda ta’ /ente]mu kull litru, il-prezzijiet ta’ Malta g[adhom sew ta[t il-medja Ewropea. Dawn i]-]idiet jirriflettu lprezz internazzjonali ta]-]ejt li matul Jannar tela’ g[al 112-il Dollaru kull barmil.

Il-prezz tal-petrol bla /omb sar €1.42 filwaqt li l-medja Ewropea hi ta’ €1.56. Il-prezz taddiesel sar €1.35 bil-medja Ewropea tkun ta’

€1.48 kull litru.

Ir-revi]joni tal-prezzijiet hi bba]ata fuq la[[ar kunsinna mixtrija mill-Korporazzjoni Enemalta. Il-prezz tal-petrol bla /omb hu fuq il-kunsinna ta’ Di/embru li g[adda filwaqt li dik tad-diesel hu fuq il-kunsinna ta’ Jannar.

Ir-revi]joni fissret ukoll ]ieda ta’ /ente]mu kull litru fil-prezz tal-pitrolju u ta’ [ames /ente]mi fil-gasoil.

De/i]joni wa[da [a]ina ttellef lill-pajji] dak kollu li kiseb minn pa;na 1

Fi]-]ew; ka]i l-qg[ad ]died bi ftit fuq perjodu ta’ sena i]da fil-ka] ta’ pajji]na, fuq medda ta’ sena minn Di/embru 2010, ilqg[ad naqas bi ftit minn 6.6% g[al 6.5%.

L-aktar pajji]i li kellhom qg[ad g[oli fl-Ewropa f’Di/embru li g[adda kienu Spanja bi kwa]i 23%; ilGre/ja b’aktar minn 19% u l-Litwanja b’aktar minn 15%. Il-qg[ad naqas f14-il pajji] tal-Unjoni, baqa’ listess f’pajji] wie[ed u ]died fi 12-il pajji].

Il-Eurostat tirrapporta li b[alissa fl-Ewropa hawn kwa]i 24 miljun persuna bla xog[ol, li aktar minn 16-il miljun minnhom jinsabu filpajji]i taz-zona ewro.

Dan ir-ri]ultat ie[or po]ittiv g[al Malta minn a;enzija tal-UE, il-Partit Nazzjonalista fissru b[ala /ertifikat ie[or g[allpolitika g[aqlija li miexi biha l-Gvern immexxi millPrim Ministru Lawrence Gonzi.

Il-PN qal li x-xog[ol hu l-

kejl ta’ kull ;id u li ssu//ess ta’ pajjiz jitkejjel mill-impjiegi li qed jo[loq u minn kemm jirnexxielu j]omm il-qg[ad f’livell baxx. Il-politika g[aqlija tal-Gvern qed tkompli to[loq klima ekonomika li t[ajjar l-investiment, t[ares l-impjiegi u to[loq impjiegi ;odda. Dan minkejja l-akbar kri]i ekonomika u finanzjarja li qatt rat iddinja fl-a[[ar 80 sena.

Il-PN kompla li b’g[aqal, il-Gvern immexxi mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi, f’sena wa[da salva iktar minn 5,000 impjieg li kienu mhedda min[abba l-kri]i internazzjonali. Dan filwaqt li [oloq eluf ta’ impjiegi ;odda. Dan jikkuntrasta bilqawwi ma’ x’qed ji;ri f’pajji]i o[ra Ewropej fosthom Spanja fejn hemm iktar minn [ames miljun persuna bla xog[ol.

Il-PN sostna li l-maltemp g[adu ;ej u de/i]joni wa[da [a]ina ttellef lillpajji] dak kollu li l-poplu kiseb b’tant g[aqal u bi b]ulija.

Pro;etti kbar f’bini ta’ toroq arterjali ;odda minn pa;na 1

Bil-flus tal-UE saru pro;etti kbar l-aktar fejn jid[lu l-bini ta ’ toroq arterjali ;odda f ’ Malta u G[awdex . Tlesta l Impjant g[at Trattament tad Drena;; fix - Xg[ajra , laboratorji ;odda fl Università , [angar ;did g[all - Mu]ew tal Avjazzjoni , il - unit tar Radjolo;ija fl - Isptar :enerali ta ’ G[awdex , ix - xog[ol f ’ Villa Rundle , u x - xog[ol fil mu]ewijiet immex xija mill - Fondazzjoni

Ta ’ Pinu u l Fondazzjoni Belt Victoria .

Bdew ukoll pro;etti g[az - zona turistika ta ’ San Pawl il - Ba[ar , il pro;ett so/jali Stronger Cottonera Communities , kif ukoll il - programmi EPITOME u Second Step biex il - poplu jikber fl - g[arfien tal informatika .

Jirri]ulta wkoll li sal a[[ar tal - 20 1 2 Malta tkun innegozjat il pakkett finanzjarju li jmiss u li jkopri is - snin 20 1 4 - 2020 .

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Lokali 5 L-G{AJNUNA TAL-GVERN G{AL PRO:ETTI UMANITARJI FIT-TIELET DINJA

Intlaqg[u t-talbiet kollha tal-NGO’s re;istrati Il-Ministeru tal-Affarijiet Barranin qal fi stqarrija dettaljata li ppubblika lbiera[ li laqa' ttalbiet kollha li saru millg[aqdiet mhux governattivi re;istrati g[at-tqassim tal-ba;it tal-Overseas Development Aid li permezz tieg[u l-Gvern jg[in Maltin iwettqu pro;etti umanitarji f’pajji]i tat-Tielet Dinja.

Fi twe;iba g[all-kritika li g[amel il-Kummissarju g[allG[aqdiet Volontarji Kenneth Wain Kien, il-Ministeru spjega aktar u qal li kien hemm ukoll applikazzjonijiet minn g[aqdiet tal-Knisja u individwi li ja[dmu fil-missjoni u li fuqhom lUffi//ju tal-Kummissarju g[allG[aqdiet Volontarji m’g[andu lebda setg[a.

Il-Kummissarju g[allG[aqdiet Volontarji Kenneth Wain ikkritika lill-Ministeru talAffarijiet Barranin dwar ittqassim tal-ba;it tal-Overseas Development Aid u qal li meta n[ar;u l-ismijiet ta’ 28 benefi/jarju li gawdew minn dawn il-fondi, ma kienx g[aqli li dawn jinkludu individwi u mhux g[aqdiet biss. Minbarra f’dan, qal li fosthom hemm g[aqdiet li mhumiex re;istrati mal-uffi//ju tieg[u b[ala g[aqdiet volontarji u g[alhekk dan jikser il-li;i dwar l-Organizzazzjonijiet Volontarji.

Wain sostna li hu ilmenta filpassat dwar dawn i]-]ew; punti i]da anke din is-sena l-ilment tieg[u re;a’ kien injorat.

Fir-rigward tal-g[aqdiet talKnisja, il-Ministeru ppubblika ittra li turi kif dwar dawn ilpro;etti, saret talba u din kienet a//ettata min-na[a tal-Ministeru tal-:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, u g[alhekk ma nkisret l-ebda regola jew li;i.

Il-Ministeru elenka l-pro;etti li g[alihom kienet mitluba u a//ettata t-talba mill-Ministeru tal-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, skont ma titlob il-li;i.

L-ewwel pro;ett kien g[al kostruzzjoni ta’ skola primarja g[at-tfal tat-triq f’Najrobi, ilKenja mis-Sorijiet Fran;iskani tal-Qalb ta’ :esù b'g[ajnuna ta' €14,000. Il-pro;ett propost jinvolvi l-bini ta’ klassijiet, uffi//ji, k/ina, toilets, sala u jipprovdi wkoll l-a//ess g[allilma ;ieri, li se jipprovdu lit-tfal b’edukazzjoni, kenn u ikel.

It-tieni pro;ett hu t-twaqqif ta’ ?entru ta’ Formazzjoni g[a]}g[a]ag[ fid-Djo/esi ta’ Diwa fil-Balanga, fil-Provin/ja ta’ Bataan, il-Filippini minn Ulied il-Qalb ta’ :esù (Daughters of the Sacred Heart) u b'g[ajnuna ta' €14,000. L-g[an ta’ dan ilpro;ett hu t-twaqqif ta’ /entru ta’ formazzjoni g[a]-]g[a]ag[ li

se jintu]a b[ala /entru ta’ studju\akkomodazzjoni g[allistudenti li se jipprovdi wkoll fa/ilitajiet biex jin]ammu workshops, seminars u laqg[at.

Pro;ett ie[or hu l-infrastruttura g[al razzett ]g[ir fi Arequipa, fil-Perù, minn Aldea Infantil Sagrada Familia, b'g[ajnuna ta' €5,400 Il-fondi g[al dan ilpro;ett g[at-titjib tar-razzett di;à e]istenti li g[andhom ji;;eneraw aktar d[ul mit-trobbija talbhejjem. Dan se jassigura aktar d[ul finanzjarju bir-ri]ultat li Aldea u l-komunità jsiru aktar awto-suffi/jenti.

Is-Segretarjat Missjonijiet Agostinjani ng[ata €14,000 biex jing[ata appo;; g[al Ambjent edukattiv g[all-foqra f’Mapinhane, il-Mo]ambik. Ilpro;ett hu li jipprovdi lill-familji foqra b’kostruzzjoni ta’ barrakki tal-bambu ]g[ar fejn jistg[u jg[ixu, ]ew; barrakki biex iservu g[all-[ti;iet edukattivi tal-adulti, kif ukoll g[at-tisbi[ tal-klassijiet tal-iskola, tallibrerija u tad-dormitorji.

Benefi/jarju ie[or hi l-Mother Margherita De Brincat Catholic School li ng[atat €14,000 biex ikun hemm pa/i u ;id permezz ta’ edukazzjoni ta’ kwalità g[attfal f’Tucop, fil-Filippini. L-g[an tal-pro;ett hu li jipprovdi 14-il klassi kompluti bl-g[amara, a//essorji u laboratorju taxxjenza biex tkun tista’ ting[ata edukazzjoni xierqa lil tfal li m’g[andhomx il-mezzi g[al dan.

L-iSmall States Network for Economic Development (SSNED) f’Lesoto, ing[ata €2,500 biex isir ta[ri; flIstrate;iji ta’ Adattament g[allBidla fil-Klima g[all-Università Nazzjonali ta’ 'Studenti Lesoto’. Lg[an ewlieni ta’ dan il-pro;ett hu li j[arre; gradwati universitarji biex jie[du rwol ewlieni fl-oqsma tag[hom billi jindirizzaw ladattament g[at-tibdil fil-klima b'mod innovattiv.

Il-Joseph De Piro Middle School for Girls fil-Pakistan ing[atat g[otja ta' €14,000 biex isir pro;ett li jinvolvi l-bini ta’ blokk ta’ tliet sulari biex jakkomoda laboratorju tax-xjenza, librerija u laboratorju tal-kompjuters, kif ukoll kmamar g[all-istudenti u listaff.

Il-Ministeru tal-Affarijiet Barranin qal li kull benefi/jarju jag[ti rendikont kull tliet xhur dwar il-pro/ess tal-pro;ett tieg[u u ji;i verifikat li l-g[an tal-pro;ett kif maqbul fil-kuntratt meta jing[ataw il-fondi ikun qed jintla[aq.

Dan l-istess e]er/izzju jsir ukoll fil-ka] ta’ fondi li jitqassmu millCommunity Chest Fund, u li g[alihom l-istess Kummissarju tal-G[aqdiet Volontarji wkoll kien o;;ezzjona.

Is-servizzi fi/-?entri g[at-Tfal qed iwasslu biex ji]died in-numru ta’ nisa li ja[dmu li minn 30% fl-2001 ]diedu g[al 42% fl-2011. (Ritratt> Michael Ellul)

Elfejn jattendu /-?entri g[at-Tfal }ieda fin-numru ta' nisa li qed jirritornaw fuq il-post tax-xog[ol Elfejn tifel u tifla jattendu fis-70 /entru g[all-[arsien tat-tfal li hawn fil-pajji] u li qed ikunu ta' sostenn kbir g[all-familji bil[olqien tal-bilan/ bejn ir-responsabbiltajiet tal-familja u d-dinja tax-xog[ol.

Il-politika tal-Gvern fis-settur tal-familja u ta/-/entri g[all-[arsien tat-tfal kien trattat f'diskors mill-Ministru talEdukazzjoni u x-Xog[ol Dolores Cristina meta lbiera[ inawgurat i/-?entru ‘Tg[anniqa’, fil-Floriana, fil-pre]enza talAssistent Parlamentari Stephen Spiteri u lKummissarju tat-Tfal Helen D’Amato.

Il-Ministru Cristina qalet li linagwurazzjoni ta’ ‘It-Tg[anniqa’ hi pass ie[or ’il quddiem fil-politika tal-Gvern dwar i/-/entri g[all-[arsien tat-tfal. I/-

/entru se jkun qed jaqdi l-[ti;iet tal-familji taz-zona hekk kif il-pjani tal-Gvern huma li fix-xhur li ;ejjin ikompli jinfta[ aktar /entri. Fi Frar hu ppjanat li jintefa[ /entru ie[or f’{al Qormi u aktar tard ji]diedu o[rajn fil-Marsa, f’Marsascala u fi]}urrieq.

Il-Ministru Cristina qalet li dawn isservizzi qed iwasslu biex in-numru ta’ nisa li ja[dmu ]died minn 30% fl-2001 g[al 42% fl-2011. In-numru ta' ;enituri li jridu jda[[lu lil uliedhom f'dawn i/-/entri hu lkonferma tas-su//ess. L-importanza li dawn i/-/entri hu li jibqg[u joffru l-aqwa servizz u [arsien tat-tfal li b[ala prijorità jkunu qed jg[inu fl-i]vilupp tat-tfal u jg[inu lill-familji.

Ingli] imwissi mill-Qorti dwar fastidju li ta lil Spanjola Stephen Baker, Ingli] ta’ 33 sena, kien ikkundannat sena [abs sospi]i g[al erba’ snin wara li ammetta quddiem il-Ma;istrat Antonio Mizzi li ta fastidju lil mara Spanjola li tinsab Malta titg[allem illingwa Ingli]a.

Baker ammetta li hu baqa' jippersisti biex jittanta lil Lina Atiyat minkejja li din ma riditx taf bih. L-Ingli] kien iltaqa’ mal-Ispanjola madwar sentejn ilu f’Malta stess u sar [abib ma’ Atiyat.

Dan l-a[[ar Baker re;a’ ;ie Malta u pprova jiltaqa’ mag[ha u minkejja //a[da min-na[a tag[ha, baqa’ jippersisti u wkoll kien i/emplilha diversi drabi. Hu

ammetta wkoll li hedded lit-tfajla, dejjaqha u telfilha l-privatezza.

Fuq mistoqsija tal-Qorti, Baker qal li kien bi[siebu j[alli Malta f’xi ;urnata f’Marzu li ;ej, i]da l-Ma;istrat Antonio Mizzi qallu li jkun a[jar g[alih u jevita linkwiet biex imur lura pajji]u malajr kemm jista’ jkun.

Meta Baker staqsa lill-Ma;istrat setax jer;a’ ji;i Malta fil-futur, dan qallu iva i]da basta ma jersaqx lejn l-Ispanjola.

Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Jonathan Ransley filwaqt li l-Avukat Martin Fenech deher b[ala Avukat talG[ajnuna Legali g[al Stephen Baker.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

6 Lokali

Restawratur akku]at b’serq ta’ o;;etti prezzju]i minn knejjes minn Ray ABDILLA

}ag[]ug[ ta’ 21 sena, li xog[lu hu ta’ restawratur, beda g[addej pro/eduri kriminali fil-Qorti b’rabta ma’ serq ta’ diversi o;;etti prezzju]i minn diversi knejjes fosthom, pedestall antik tal-injam tasseklu 18 u tmien gandlieri.

Skont il-Qorti l-akku]at ipprova jbig[ il-pedestall fuq is-sit elettroniku Malta Park.

L-imputat, li ismu ma jistax jixxandar fuq ordni tal-Qorti u dan peress li meta wettaq irreat kien g[adu ta[t l-età, kien jisraq dawn l-o;;etti meta kien idoqq il-qniepen waqt il-festi li g[alihom ikun mistieden. Fil-fatt [afna parro//i kienu jqabbduh idoqqilhom il-qniepen min[abba n-namra kbira li g[andu g[al dan il-mestier u li hu ntunat [afna f’dan ix-xog[ol.

Quddiem il-Ma;istrat Claire Stafrace Zammit, xehed l-Ispettur Spiridione Zammit, li qal li fis-27 ta’

Awwissu li g[adda, ]ew; voluntiera li jg[inu fil-Knisja ta’ {al Tarxien kienu irappurtaw li kien hemm pedestall misruq u li dan il-pedestall kien jinsab g[all-bejg[ fuq il-Malta Park g[all-prezz ta’ €500. Hu qal li dan il-pedestall kien ilu misruq madwar sentejn.

Is-suspett fl-imputat kien xprunat ukoll mill-fatt li hu kien ;ie investigat fuq diversi ka]i li g[adhom sub judice.

L-Ispettur mar fir-residenza tal-imputat u kkonfiska lkompjuter tal-akku]at, instab il-pedestall, tmien gandlieri, diveri gwarni/i u /ertifikat antik ta’ Patri Rafaello Mamo li kien iffirmat mill-Papa.

Dakinhar stess l-imputat kien itte[ditlu stqarrija u ammetta li hu kien seraq ilpedestall mill-kampnar talKnisja ta’ Maria Annuzjata f’{al Tarxien meta hu kien tela’ jdoqq il-qniepen waqt ilfesta.

Dakinhar kien irri]ulta wkoll li l-gandlieri kien ;abhom minn g[and xi [add mill-Marsa, madankollu ftit tal-;ranet wara li l-Pulizija bag[tet g[alih u kien ammetta li l-gandlieri kien [adhom mill-Knisja ta’ San Duminku tal-Belt Valletta, meta wkoll kien tela’ jdoqq il-qniepen u fil-fatt kien sab dawn it-tmien gandlieri qeg[din hemm hekk. {add ma kien induna li kienet saret din is-serqa.

L-Ispettur Zammit qal ukoll li waqt l-investigazzjonijiet hu kien tkellem ma’ qassis mill-Konkatidral ta’ San :wann u qallu li l-pedestall misruq kien tas-seklu 18 u kien jiswa s-somma ta’ €2,500. }ew; qassisin mill-Knisja ta’ San Duminku qalu lillIspettur li /-/ertifikat kien proprjetà tag[hom ukoll.

G[all-akku]at qed jidher lAvukat Roberto Montalto.

Il-Malta BNI se tie[u sehem fl-International Networking Week G[all-ewwel darba, ilMalta BNI se tkun qed tipparte/ipa fl-International Networking Week li se ssir matul il-;img[a ta’ bejn is-6 u l-10 ta’ Frar 2012.

G[al dan il-g[an, il-Malta BNI qed tistieden lillvi]itaturi biex jattendu dan l-avveniment nhar is-7 ta’ Frar f’The Palace Hotel, f’Tas-Sliema.

B[ala l-ikbar organizzazzjoni ta’ netwerking g[an-negozju fid-dinja, ilBNI toffri lill-membri tag[ha l-opportunità li jaqsmu l-ideat tag[hom, ilkuntatti tag[hom u, l-aktar importanti, ir-referenzi tan-negozju.

L-g[an tal-International Networking Week hu li madwar id-dinja jsiru g[add ta’ avvenimenti ta’ netwerking li ji//elebraw ir-rwol importanti li nnetwerking g[andu fli]vilupp u s-su//ess tannegozju. Il-qofol ta’ dawn

l-avvenimenti hu li jlaqqg[u flimkien rappre]entanti tan-negozji, tal-gvernijiet u tal-komunità biex jag[mlu netwerking ma’ xulxin, jifhmu kif isir netwerking tajjeb, u jisimg[u ta[ditiet minn spe/jalisiti ewlenin fis-settur tan-netwerking.

Jankarl Farrugia, ilPresident tal-Kapitlu Verdala li hu bba]at f’TasSliema, qal “F’Malta, illaqg[at tan-negozju jsiru kull ;img[a fi tliet kapitli, ji;ifieri f’Tas-Sliema nhar ta’ Tlieta, f’{’Attard nhar ta’ Erbg[a, u fi SmartCity Malta nhar ta’ {amis.

Dawn huma l-istess b[al laqg[at o[ra li jsiru fi [dan is-6,200 kapitlu talBNI madwar id-dinja,”.

Aktar tag[rif dwar ilMalta BNI u lInternational Networking jinkiseb fuq s-sit www.internationalnetworkingweek.com.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Lokali 7

Kwa]i l-iskart kollu tal-ippakke;;jar qed ikun ri/iklat Madwar 100 produttur se jitressqu l-Qorti fuq ksur tar-regolamenti minn Charles MUSCAT

Il-parti l-kbira tal-iskart talippakke;;jar ta’ prodotti li jkunu manifatturati f’Malta jew li jkunu importati biex jinbieg[u f’Malta qed jin;abar u qed ikun ri/iklat billi jintbag[at barra minn Malta, l-aktar fi/-?ina u flIndja. Il-materjal jista’ jkun metall, kartun, karta, plastik u [;ie;.

Dan [are; waqt laqg[a mal-media li l-MEPA torganizza kull xahar u li matulha kienu trattati kemm l-iskart tal-ippakke;;jar kif ukoll il-Pro;ett dwar lI]vilupp tal-Infrastruttura ta’ Monitora;; li qed isir millMEPA u li hu ko-finanzjat mill-UE. G[al-laqg[a attenda wkoll Austin Walker, i/Chairman tal-MEPA. Kevin Mercieca, Unit Manager tal-MEPA dwar lImmani;;jar tal-Iskart spjega li l-obbligu tal-immani;;jar tal-pakke;;jar hu talprodutturi li jpo;;u l-materjal fis-suq lokali fuq ba]i professjonali. Dawn huma obbligati li jirre;istraw mal-

MEPA u jg[idu liema sistema se ju]aw biex ji;bru u jirri/iklaw l-iskart huma stess jew jid[lu fi skema li b[alissa qed tit[addem mill-kumpaniji GreenPak u GreenMT. Kevin Mercieca fakkar li matul l-2010 u l-2011, ilMEPA g[amlet kampanja mas-sidien tal-[wienet biex tqajjem kuxjenza malprodutturi dwar l-obbligi tag[hom dwar l-immani;;jar u r-ri/ikla;; tal-ippakke;;jar u [afna minnhom irre;istraw mal-MEPA. Hu spjega li dawk li ma rre;istrawx wara li kienu mwissija, kienu mmultati u dawk li baqg[u ma rre;istrawx issa se jitressqu l-Qorti.

Hu kalkulat li madwar 100 produttur dalwaqt jitressqu lQorti. Il-multi li jing[ataw mill-Qorti g[al dawk li jinstabu [atja jista’ jvarja skont l-ammont ta’ skart li ji;;eneraw. Fil-fatt f’sentenza li ng[atat produttur kien immultat madwar €44,000 min[abba li kien jipprodu/i ammont kbir ta’ skart tal-

ippakke;;jar. Hu kalkulat li 90 fil-mija tal-iskart millippakke;;jar jitpo;;a fis-suq minn 10 fil-mija talprodutturi.

Is-sena li g[addiet b’kollox kienu re;istrati madwar 2,700 produttur li minnhom 2,500 da[lu fl-iskema li tit[addem minn GreenPak u GreenMT. Il-MEPA qed tara li dawk li m’humiex fl-iskema qed ji;bru huma stess u jirri/iklaw l-ippakke;;jar talprodotti u dawn issa ni]lu g[al madwar 500 produttur.

Sadattant, waqt l-istess laqg[a mal-media, Saviour Formosa, Uffi/jal tal-MEPA responsabbli mill-Pro;ett dwar l-I]vilupp talInfrastruttura ta’ Monitora;; qal li dan il-pro;ett b’investiment ta’ €4.6 miljun hu ko-finanzjat millUE. L-iskop tal-pro;ett hu li jo[loq strate;ija g[allmonitora;; tal-arja, tal-ilma, tal-[sejjes, tar-radjazzjoni u tal-[amrija g[al medda ta’ snin.

Il-programm Erasmus g[andu jkun aktar inklussiv L-ESU –

L-g[aqda g[all-istudenti Ewropej, l-ESU, qalet li lprogramm Erasmus talUnjoni Ewropea g[andu jkun aktar inklu]iv u mmirat lejn studenti li g[andhom b]onn ta' aktar g[ajnuna.

Madwar tliet miljun student u studenta kif ukoll g[alliema minn madwar lEwropa kollha rnexxielhom jibbenefikaw minn fondi mog[tija mill-Kummisjoni Ewropea biex ikunu jistg[u jistudjaw barra minn xtuthom permezz talprogramm mag[ruf b[ala lpro;ett Erasmus.

Dawn it-tip ta' programmi edukattivi g[andhom importanza kbira f'dan ilqasam g[aliex jg[inu biex jinxterdu kulturi differenti kif ukoll tag[lim ta' lingwi differenti. Permezz ta'

opportunitajiet simili listudenti j]idu l-opportunità tag[hom li jsibu xog[ol ta' /ertu livell i]da wkoll jag[rfu aktar xi tfisser li jkunu studenti u /ittadini ta' pajji] Ewropew.

B[alissa hemm 33 pajji] li qed jibbenefikaw minn dan il-programm. Dawn huma s-27 pajji] membru tal-Unjoni Ewropea u lKroazja, l-I]landa, inNorve;ja, it-Turkija, lI]vizzera, u l-Liechtenstein.

Il-Kummisjoni Ewropea g[amlet appell biex l-Unjoni Ewropea tag[ti importanza sinifikanti biex dan ilProgramm tal-Erasmus ikun aktar inklussiv.

Il-Kummissjoni pproponiet programm g[alledukazzjoni u ]-]ag[]ag[ li mistenni li jibda fl-2014.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

8 Opinjoni

Kamp 303> Bnedmin jg[akksu bnedmin o[ra Fl-1 ta’ Settembru 1939, il:ermanja Nazista [abtet g[all-Polonja mill-Punent. Fis17 ta’ Settembru tal-istess sena l-Unjoni Sovjetika da[let fil-Polonja mil-Lvant. IlPollakki ma kellhomx is-sa[[a militari me[tie;a, u ming[ajr l-g[ajnuna mistennija, sas-6 ta’ Ottubru tilfu kollox.

Slavomir Rawicz (1915-2004), uffi/jal fil-Kavallerija Pollakka, i]]ewwe; lil Vera fil-5 ta’ Lulju 1939. G[amlu xi ftit ]mien flimkien. I;;ieled fuq i]-]ew; fronti u meta ntemm kollox mar fil-belt ta’ Pinsh biex jing[aqad ma’ martu. Hekk kif wasal ;ie arrestat mis-servizz sigriet Sovjetiku (N.K.V.D). Lil martu ma raha qatt i]jed. Blg[ajnuna ta’ /ertu Ronald Downing kiteb x’g[adda ming[alih.(The Long Walk) “Kien fid-9.00 a.m. ta’ jum im/ajpar f’Novembru li //avetta /ek/ket fis-serratura [oxna ta/-/ella tieg[i fil-[abs ta’ Lubyanka u ]ew; g[assiesa mibnija b’saffejn da[lu b’pass meqjus... waqaft nippassi;;a meta smajt il-bieb jinfeta[ u stri[ajt mal-[ajt tanna[a l-o[ra hekk kif da[lu.

Wie[ed qag[ad qrib il-bieb, lie[or mexa ;ewwa xi tliet passi. “Ejja,” qalli. “Ibda //aqlaq.”

Kien ilu mi]mum [absi, mhux dejjem fl-istess [abs, g[al sena. Il-logutenent, darba sabi[, mislut, issa kien bniedem imfarrak, bniedem ta’

mill-Ma;istrat Joe CASSAR

wa[du li bilkemm hu stess kien jaf min hu. Tressaq quddiem qorti. Kienu g[amlulu minn kollox biex i;eg[luh jiffirma karta biex jg[id li billi kien qieg[ed qrib il-fruntiera Russa, kien spjun flimkien ma’ o[rajn. Hekk ;ie mixli.

Bla ikel u xorb

Qorti fejn il-President u lim[allfin imorru jistrie[u u [addie[or jid[ol flokhom u hu jin]amm hemm, bla ikel, bla xorb. “Kien pro/esss tadda[q, immexxi minn im;ienen. Kien fl-a[[ar ti;rib mag[mul bejn Pollakk dg[ajjef, nofsu mejjet bil-;u[ u ma[qur u bejn il-magna qawwija tal-istat, li ta[li ]]mien”. Wara erbat ijiem, f’nofsillejl instab [ati skont akku]a u kkundannat [amsa u g[oxrin sena xog[ol iebes. U hekk fl-a[[ar stra[, u fi/-/ella raqad.

F’nofs Novembru 1940

tg[abba f’vagun ta’ ferrovija flimkien ma’ o[rajn, [afna minnhom ta’ nazzjonalità o[ra. Billejl, il-ferrovija tg[addi minn bliet rieqda u filg[odu mill-kampanja. Ilpri;unieri, bejniethom ftiehmu kif jag[mlu t-turn, biex grupp wara grupp jintasab fin-nofs u hekk imdawwar mill-o[rajn jg[addi xi [in fis-s[ana. Xi w[ud “mietu ming[ajr l-i/ken kelma fl-iljieli twal meta kien imisshom jo[or;u mill-qalba tas-s[ana tal-vagun. Mietu bilwieqfa u ma konniex nafu li kienu mejta sakemm il-bieb kien jinfeta[ fid-dawl talg[odwa. Ma kellhomx oqbra, l-art kienet iebsa daqs il-[adid u t[affir ;ewwa fiha ma setax isir. Kienu ‘jittie[du’ u s-sil; kien jintefa’ fuqhom. Kienu ismijiet ingassati minn lista uffi/jali”. Bi ftehim bejn ilpri;unieri, xi [add minnhom kien i[ares minn toqba biex jara x’qed ji;ri barra. Darba raw ferrovija o[ra li kien fiha nisa u tfal. Marthom, uliedhom.” Vja;; ta’ tlett elef mil, differenti minn dak ta’ Coelho fir-rumanz Aleph, li ktibt dwaru ftit ;img[at ilu.

Immanettjati

Fl-a[[ar jitni]]lu f’g[alqa mimlija patata. Idejhom jinqaflu bil-manetti u hekk tin[oloq katina g[al [amsin ru[ li tintrabat ma’ lorry li tivvja;;a erba’ sig[at fissieg[a. Nies bi ftit ikel, bi ftit [wejje; qalb irwiefen qawwija tas-sil;. Xi kriminali Russi jitqieg[du fosthom. Xi [add isir jaf li hu lejlet il-Milied.

To[ro; l-g[anja ta’ Lejl Qaddis, li eku ma ssibx. I]]ejt prezzju] fi gwerra.

G[alhekk ji;u marbuta ma’ sledges b’/erv quddiem, misjuqa minn Mongoli Ostyaki.

Wie[ed minn dawn jistaqsi lil Rowiez jekk hux qed ja[seb biex jara kif ja[rab.

L-ewwel ;img[a ta’ Frar 1941. Wasla fil-kamp 303, ’il fuq mix-xmara Lena. L-aktar belt qrib Yakutsh, kapitali tasSiberja. Fil-kamp di;à hemm elf ru[ mill-Finlandja. Biex ikollhom fejn jistrie[u, ikollhom jibnu biz-zkuk tas-si;ar li jwaqqg[u u jfasslu huma.

Ja[dmu g[alenija. Pri;unieri mag[hom, qassisin Kattoli/i u Ortodossi, li barra x-xog[ol, jitobu ma’ s[abhom imgarrba.

Fil-kamp hemm librerija.

Xog[lijiet ta’ Mayakovski. Ilbqija kollha kotba ta’ propaganda, jew tat-tfal. Jibdew il[biberiji. Il-[arba hi [olma?

Il-kurunell li jmexxi lkamp, li aktarx intbag[at hemm b’kastig, kellu radju Telefunken bil-[sara. Rowicz joffri ru[u biex isib id-difett.

Isewwih, i]da xi jiem wara jintalab biex jer;a’ jmur. Ilkurunell ma jafx i[addem irradju. Hemm jiltaqa’ ma’ mart il-kurunell li ssemmi l[arba. “Il-[arba, il-[arba.

B[allikieku kienet ittawlet f’mo[[i u ;ibdet barra dik ilkelma ta’ periklu u ta’ xewqa u ta’ tama. Iva, ridt ng[idilha dwar il-[olm perikulu] tieg[i.

I]da hi kienet [asditni u waqajt fil-[emda. Kliem ma stajtx insib.” Il-mara tag[tih pariri siewja bil-kundizzjoni li ja[rab meta ]ew;ha jmur g[at-ta[ri; ’il bog[od millkamp. Hekk ja[seb u jfittex u jsib o[rajn li lesti ja[arbu.

Il-[arba

Rowicz u sitta o[ra ja[arbu mill-kamp. Il-vja;;, l-ewwel wie[ed. Fl-a[[ar: “U hekk f’nofs id-dawl ta’ jum li g[adu jibda, [iemda qsamna l-Lena, l-aktar xmara qawwija f’dan il-pajji] ta’ [afna xmajjar, u wasalna [dejn ix-xtajta rdumija fuq in-na[a mbieg[da.” Lejn il-lag Bajkal.

Ftit ikel li fadal minn mindu telqu mill-kamp, xi [ut maqbud minn ta[t is-sil;.

F’idejhom mannara u sikkina.

Il-laqg[a ma’ Kristina, tfajla ta’ sbatax-il sena millUkrajna, Pollakka, li b[alhom [arbet. U hekk is-sebg[a jsiru tmienja. Bard, kes[a, is-saqajn bin-nuffati li jinfaqg[u, [wejje; mimlija baqq. Floqsma bla tarf, wie[ed li jaqta’ s-si;ar jag[tihom jiek-

lu. Il-kura;; jixpruna ’r-ri;el biex iterraq lejn art il-[elsien u hekk il-mo[[ jibqa’ s[i[.

Id-da[la fil-Mongolja.

“Il[aqna l-punt tal-qsim tard waranofsinhar meta l-g[abex g[a;;el lejn dlam ta’ qabel [inu min[abba ;abra ta’ s[ab iswed tqil bix-xita. Fil-bog[od ir-rag[ad karwat b[al tgergir qluqi ta’ ;gant im[asseb.” }ew; Mongoli jsemmulhom il-maqdes ta’ Lhasa fit-Tibet.

Jing[ataw ikel, xi tabakk u bi//a gazzetta biex jobormu s-sigaretti. Il-gazzetta Red Star jista’ jkun fiha xi a[bar ta’ kura;;. I]da le, ma tg[idx li l-Unjoni Sovjetika u l:ermanja [abtu g[al xulxin.

Tajba biss g[all-brim tassigaretti. Drabi jitkellmu bissinjali u “telf tal-kelma li tiftiehem iddg[ajjef it-tifkiriet.” {bit minn eluf ta’ ;urati.

Id-de]ert ta’ Gobi. Innuqqas ta’ xita, l-ilsna jinxfu u jintef[u fil-[alq u r-ri;lejn jeg[jew. Darba oasi, darba nixxieg[a. Ikollhom jieklu ssriep. Igaraw i/-/ag[aq biex joqtlu ajkli fil-g[oli.

Sitta jaslu t-Tibet. Jiem bla ikel. Ser[an fl-g[erien. Nar bit-tqabbid tal-[axix. Lejlet Milied ie[or. L-g[anja.

Jing[ataw tag[rif dwar kif jaslu fejn jixtiequ. Erbg[a jaslu l-Indja. L-o[rajn ...

G[era u fqira l-kelma biex tfisser it-tbatija li biha l-bniedem jg[akkes lil o[rajn.

{ajr lil Agenda Book Shop

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Muscat ikompli jitlef il-pa/enzja Ir-reazzjoni tal-Kap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat fil-konferenza tal-a[barijiet li sejja[ fil-bini tal-Parlament nhar it-Tnejn li g[adda fi ftit minuti, u li damet ukoll biss ftit minuti, kompliet inkixfet il-maskra tal-mexxej Laburista. Muscat qed ikompli jikxef id-disperazzjoni tieg[u u n-nuqqas ta’ pa/enzja li g[andu biex tissejja[ elezzjoni.

Fil-kuridur tal-bini tal-Parlament, Joseph Muscat sejja[ lill-;urnalisti biex jag[mel stqarrija biex jesprimi l-kritika tieg[u g[aliex it-Tnejn li g[adda ma tlaqqax il-Parlament u ma saritx seduta b[alma normalment isir kull nhar ta’ Tnejn.

Nuqqas ta’ maturità politika Din hi konferma o[ra kemm il-Kap talOppo]izzjoni mhux biss hu maqtug[ mir-realtajiet ta’ madwarna, i]da aktar minnhekk tan-nuqqas ta’ maturità politika. Fil-politika qatt ma tista’ titlef ilpa/enzja. L-esperjenza fil-politika tg[allmek tkun pa/enzju], u li tie[u de/i]jonijiet importanti f’waqthom u b’responsabbiltà.

Il-paniku li g[andu l-Kap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat hu /ar. Paniku biex tissejja[ elezzjoni llum qabel g[ada. L-a;ir li qed juri fid-dikjarazzjonijiet li qed jag[mel, juri biss li l-interess ta’ Muscat hu biss parti;jan u fl-interess biss talPartit Laburista. Mhux i[ares lejn l-interess nazzjonali anke fid-dawl tar-realtà ekonomika mwieg[ra li qed tiffa//ja l-Ewropa.

Il-Prim Ministru nhar it-Tnejn li g[adda kien g[as-summit informali i]da importanti, tal-Unjoni Ewropea. Summit li fi tmiem tieg[u tard filg[axija, intla[aq qbil dwar il-mekkani]mu permanenti talbailouts tal-UE kif ukoll dwar il-Patt Fiskali g[al governanza iktar responsabbli.

Muscat b’reazzjoni superfi/jali I]da l-ftit kliem li qal quddiem il-;urnalisti Joseph Muscat g[andu messa;; /ar. Messa;; ta’ Kap ta’ Oppo]izzjoni bla pa/enzja. Akkost ta’ kollox, ma jridx lill-PN jimxi lejn soluzzjoni fi [dan il-partit tieg[u biex jibqa’ jiggverna skont il-mandat li ng[ata erba’ snin ilu mill-elettorat. Kap ta’ Oppo]izzjoni li baqa’ jirre]isti u ma ja//ettax il-vot /ar li ttie[ed fil-Parlament il-{amis li g[adda.

Il-mozzjoni tal-Partit Laburista ma g[additx filParlament. Ma kienx hemm il-vot li xtaq hu ming[and deputat tal-Gvern biex tg[addi l-mozzjoni ta’ sfidu/ja fil-Gvern. Joseph Muscat, tilef ilmozzjoni ta’ giljottina li ressaq hu stess, u ma rnexxilux iwaqqa’ l-Gvern.

L-obbligu tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi hu li jassigura li jkollu l-PN kollu, warajh biex il-PN ikompli jiggverna sal-a[[ar tal-le;islatura. FilKunsill :enerali Straordinarju li tlaqqa’ l-{add li g[adda, il-Prim Ministru beda pro/ess li jassigura lill-Gvern ikompli jiggverna skont kif l-elettorat tkellem fl-elezzjoni li g[addiet.

Il-PN beda pro/ess demokratiku fi [dan l-istrutturi tieg[u biex jittie[du dawk l-inizjattivi kollha biex il-Gvern ikompli bil-programm elettorali tieg[u li g[alih l-elettorat esprima fidu/ja biex ikun il-PN li jiggverna sal-2013.

Ir-reazzjoni ta’ Joseph Muscat li ried li l-Gvern jinjora r-realtà politika li g[addej minnha pajji]na kienet mill-aktar superfi/jali. Mhux biss, kompla jesponi l-faqar ta’ politika – dik li ja[seb li jista’ jirba[ il-voti fil-Parlament bil-manuvri parlamentari.

Hu ri]ultat tal-istrate;ija ]baljata li g[a]el Joseph Muscat li bidlet ir-relazzjoni bejn il-Gvern u lOppo]izzjoni fil-Parlament. L-g[atx li jkun Prim Ministru, wassal lil Joseph Muscat biex lanqas ma jkun fdat fil-pro/eduri tal-Parlament. Infakkru wkoll li f’Mejju tal-2010, l-Oppo]izzjoni Laburista kienet g[amlet manuvra fil-Parlament meta talbet vot g[aliex kienet taf li Deputat Nazzjonalista kien imsiefer fuq xog[ol tal-Gvern. U dan minkejja lftehim li kien hemm bejn il-Gvern u l-Oppo]izzjoni li ma jitti[idx vot f’dik is-seduta.

Opportuni]mu flok politika ta’ sustanza L-Oppo]izzjoni tibqa’ tag[]el it-triq li ma tista’ qatt tafdaha. Joseph Muscat jibqa’ jag[]el strate;iji ]baljati i]da li jikxfu l-maskri li jilbes fit-tentattiv li jirba[ il-log[ba politika mhux fuq is-sustanza i]da bil-manuvri u l-opportuni]mu.

Lealtà inkundizzjonata lejn Lawrence Gonzi Sa mill-a[[ar artiklu tieg[i ta’ ;img[a ilu se[[ew [afna affarijiet, u lvot ta’ sfidu/ja fil-Gvern imressaq mill-Partit Laburista m’g[addiex kif mixtieq minn Joseph Muscat. Ma tridx tkun g[aref biex tinduna li Muscat kien vi]ibbilment urtat u rrabjat g[al dak li ;ara, g[ax nhar il-{amis li g[adda qam konvint u de/i] li aktar tard fil-;urnata kien se jkun qed i[abbar il-bidu tal-kampanja elettorali. I]da kif g[amel meta dde/ieda li jressaq din il-mozzjoni, Muscat u l-PL re;g[u g[a;;lu sforz il-kilba talpoter li g[andhom biex jirb[u l-Gvern. Fil-politika ma tistax tag[mel dawn li]balji u trid tkun prudenti, kawt u /ert g[al kull pass li qed tag[mel.

Il-verdett finali tal-vot me[ud fil-Parlament nhar il-{amis li g[adda [awwad mhux ftit lil Muscat, tant li fil-konferenza tal-a[barijiet li segwiet ftit wara dan ilvot, il-Mexxej Laburista deher konfu] f’[afna mittwe;ibiet tieg[u.

Quddiem vot /ar li kostituzzjonalment jag[ti lapprovazzjoni sabiex dan ilGvern ikompli miexi bilprogramm elettorali tieg[u, Muscat g[amel b[allprede/essur Alfred Sant, u flok ammetta li tilef din ilmozzjoni dawwar ir-ri]ultat kif jaqbel lilu. G[al darb’o[ra, dan kien ka] li meta tal-Labour ikunu ta[t pressjoni, tinkixef il-maskra tag[hom u malajr wie[ed jinteba[ li Muscat mhu xejn differenti mill-mexxejja ta’ qablu. Muscat hu attur prim li kapa/i jin[eba wara dehra differenti u attraenti i]da filmument tal-prova u meta jkun ta[t pressjoni to[ro; lidentità vera tieg[u.

Tqabbil bejn Gvern u ie[or Ftit wara li falla t-tentattiv li jitwaqqa’ l-Gvern, Muscat

kien bravu bi]]ejjed li jqabbel il-Gvern pre]enti mal-Gvern So/jalista tal1981. Muscat qal li l-Gvern ta’ dak i]-]mien kien moralment u politikament sfidu/jat i]da meta qal hekk ma kienx qed ja[seb

bi]]ejjed fit-tul g[ax kien qed jinsa li f’dak l-istess Gvern kien hemm nies li llum g[adhom madwaru. fosthom: Karmenu Vella, Joe Debono Grech, Alex Sceberras Trigona, Leo Brincat, George Vella, Alfred Sant u Marie Louise Coleiro-Preca. Jekk dawn kienu moralment u politikament skorretti, allura Muscat g[andu jitlobhom sabiex iwarrbu mix-xena politika.

I]da kif dejjem ktibt fla[[ar ;img[at, il-politika Maltija g[andha b]onn politi/i ;enwini u mhux artifi/jali. Sfortunatament ng[id li Muscat qed ja;ixxi b’artifi/jalità kbira sabiex ji;bed il-voti ta’ dawk li qatt qabel ma vvutaw lill-PL. Din l-artifi/jalità qed to[ro; fil-bera[ kull darba li Muscat jitkellem jew jidher fil-pubbliku. Min jaf lil Muscat sew jaf li dan mhux il-Muscat ta’ veru. Mhux listess jista’ jing[ad g[allPrim Ministru Lawrence Gonzi li bil-;enwinità tieg[u qed tkompli to[ro; aktar filbera[ l-ir;ulija politika tieg[u.

Diskors li jikkonferma l-umiltà tal-PM Gonzi

Id-diskors ta’ nhar il-{add li g[adda kien wie[ed millaqwa u kkonferma kemm Gonzi mhux imwa[[al massi;;u tal-poter. Kien g[alhekk li nhar il-{add li g[adda, Gonzi g[a]el li jniedi pro/ess g[all-g[a]la ta’ Kap tal-PN, liema pro/ess se jkun wie[ed miftu[ b’vot sigriet tal-Kunsillieri tal-PN li g[alih jista’ jikkontesta kul[add.

Din il-mossa politika ikkonfermat li Gonzi hu lest li joqg[od g[ar-rieda talKunsilliera li fl-2004 kienu vvutawlu sabiex ikun il-kap il-;did tal-partit. Fl-istess waqt hu kkonferma li se jkun qed jikkontesta g[al din il-kariga u sostna li hu d-dmir tieg[u li jerfa’ rresponsabbiltà u mhux ja[rab minnha.

Aktar minn hekk Gonzi qed iwieg[ed lealtà assoluta lejn it-tmexxija f’ka] li ma jkunx hu li jintg[a]el b[ala l-Kap tal-PN. Quddiem dawn id-dikjarazzjonijiet wie[ed ma jistax ma jammirax l-umiltà

minn David CASA david.casa@europarl .europa.eu

tal-PM waqt li nosserva differenza kbira fil-mod ta’ kif politikament jimxu Gonzi u Muscat. Bejn dawn it-tnejn hemm ba[ar jaqsam g[ax quddiem sitwazzjoni politika ta[raq, Gonzi g[araf ikun kawt u responsabbli waqt li Muscat g[a;;el u g[affe; hekk kif [alla l-entu]ja]mu politiku ji;ri bih.

Minn issa jien qed niddikjara li fl-elezzjoni g[all-Kap tal-PN, jien se nkun qed nivvota g[al Lawrence Gonzi, g[ax nemmen li din hi l-a[jar persuna li tista’ tkompli tmexxi lil pajji]na u lill-PN g[al aktar su//essi fil-futur.

Fuq kollox ner;a’ niddikjara l-lealtà inkundizzjonata tieg[i lejn Gonzi u t-tmexxija tieg[u.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Opinjoni 11

Is-solidarjetà fil-mumenti diffi/li Er;ajt lura ta’ attakki terRuma wara rosriti/i li saru l-vaganzi talf’dan il-pajji] lMilied aktar qrib f’Malta. Ltag[na, fis-snin ewwel per70 u 80. Il-[tif suna li ltajt u l-qtil ta’ Aldo mag[ha Moro, il-qtil ta’ malli wasalt Guido Rossa, lil-kunvent istra;i fl-istazkien anzjan zjon tal-ferrovili ta’ kuljum ja ta’ Bologna ji;i l-qudmeta nqatlu 85 diesa taspersuna. “Dawk 7.30 a.m. filkienu s-snin ta/minn Fr. Reno knisja par/omb ! Illum MUSCAT OP kollox inbidel u rokkjali renosop@gmail.com [add ma g[adu tag[na u j[abbel rasu jedha g[al [add. jag[milha ta’ Illum kwa]i lanqas jekk abbati. imut xi [add tal-familja ma Staqsieni kif ng[addu lg[adna nag[mlu vistu!” festi f’Malta u, insomma, mitt [a;a o[ra. G[edtlu fuq qalli filwaqt li sellimli u telaq. fuq u ma stajtx ma nsemVja;; bl-ajru bejn Malta mix ukoll l-a[barijiet li u Ruma jie[u sieg[a kolddominaw lil pajji]na lox, u bejn il-ftit li tkun f’dawk il-;ranet, il-;bir qabel fl-ajruport u bejn inb’risq il-karità u semmejtlu wkoll dak li xandru spe/jal- nofs sieg[a ferrovija li twasslek minn Fiumicino ment l-ewwel pa;ni talg[al Ruma u bejn il-metro, ;urnali fit-2 ta’ Jannar. fi tliet sig[at u nofs, l-aktar G[edtlu kif il-pajji] l-aktar erbg[a, tasal. Imma donnu sar [a;a wa[da, xorta kelli seba’ mitt sena sewwa biex jg[in lil dawk sakemm ne[les minn dan lli l-aktar g[andhom b]onn anzjan u nitla’ f’kamarti. kif ukoll fis-sens ta’ luttu Imnalla kont ;ej minn bl-a[bar li xxandret flewwel jum tas-sena l-;dida. Malta u mhux millAmerika!

“Solidarietà, Padre, Solidarietà,” qalli. U beda Imma kliemu [allieni jsemmili kif l-Italja wkoll na[seb. Pajji] tant qrib kienet xi darba t[oss g[al imma fl-istess [in tant difmin g[andu b]onn, kienet ferenti minn dak tag[na. ukoll tinxte[et f’luttu f’ka]i Mhux [a ng[id li Malta partikolari. “Niftakar,” hija l-;enna fl-art, imma kompla jg[idli, “meta ;rat meta tisma’ u tirrealizza it-tra;edja tat-Torino, meta x’kien hemm f’pajji]i o[ra l-ajuplan bit-team tal-footu issa ntilef u dak li g[ad ball ta’ dik il-belt waqa’ g[andna a[na l-Maltin, wara l-ba]ilika ta’ t[oss sodisfazzjon u tirSuperaga u l-Italja kollha ringrazzja lil Alla li g[adna tnikktet. 31 kienu l-vittmi!” ma wasalniex sal-qieg[.

G[ajnejn Secondo, g[ax Ftakart ukoll fil-kliem ta’ hekk jismu dan it-tali, professur tal-università. Ftit st[ajjilthom qeg[din qabel in]ilt Malta g[alljer;g[u jg[ixu dak il-jum. vaganzi dan il-professur Re;a’ beda jg[ix dak ilqalli li Malta g[andha ljum tal-4 ta’ Mejju talaktar rata g[olja ta’ nies 1949. “Minn Bolzano sa kuntenti. Meta qg[adt ni]en Palermo, kullimkien sinjali u na[seb ftit irrealizzajt li ta’ luttu, bibien ta’ [wienet dan kollu huwa frott tasnofshom mag[luqin u solidarjetà. b’faxxa sewda mal-koxxa Solidarjetà ma’ min tal-bieb riedu jfissru ng[andu b]onni. Solidarjetà niket tal-poplu Taljan.” mhux biss billi nda[[al idi Dan l-anzjan, jekk jibda, fil-but u nag[ti mill-a[jar li ma tanx jieqaf malajr, u nista’. Le mhux dan biss. jien bil-bagalja g[adha f’idi Solidarjetà tfisser ukoll li komplejt nismg[u. “U meta naqsam mieg[ek dak li qed jmut xi Papa wkoll konna t[oss. Nifra[ mieg[ek meta nag[mlu luttu fil-pajji] tifra[, u naqsam mieg[ek kollu. Insomma, bil-mewt il-waqtiet ta’ niket. Nurik li tal-Papa Wojtyla mhux lm’intix wa[dek. Nemmen li Italja biss tnikktet imma db[ala poplu a[na solidali. dinja kollha.

Tajjeb li nibqg[u hekk u U meta fis-snin sebg[in ma niddakkrux minn pajji]i kienu jsiru xi atti terroro[ra. isti/i sal-istazzjon televi]iv Tajjeb nitg[allmu millkien iwaqqaf il-programmi i]ball ta’ [addie[or u ma m[ejjija u jxandar mu]ika nistennewx li nitg[allmu klassika.” Semmieli g[add mill-i]ball tag[na stess.

It-tra;edja ta’ Superga fl-1949 meta l-famu] team tal-football ta’ Torino miet f’in/ident tal-ajru

It-tra;edja kaw]ata mill-bomba mqieg[da fl-istazzjon tal-ferrovija ta’ Bologna li [alliet aktar minn tmenin persuna mejta

Il-[tif u l-qtil tal-eks Prim Ministru Taljan Aldo Moro li wara nstab mejjet f’karozza

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IT-TRA:EDJA TAL-COSTA CONCORDIA

Itemmu t-tfittxija g[all-katavri fil-partijiet mg[arrqin tal-vapur L-awtoritajiet Taljani temmew it-tfittxija g[allkatavri fis-sezzjonijiet mg[arrqin tal-vapur talpassi;;ieri Costa Concordia li fil-lejl tat-13 ta’ Jannar kien inkalja u nqaleb fuq il;enb ‘il hinn mill-G]ira ta’ Giglio.

L-istqarrija li kkonfermat dan l-i]vilupp ing[atat millawtorità g[all-protezzjoni /ivili, b’kelliema jg[idu li lkundizzjonijiet fissezzjonijiet mg[arrqin kienu qed jag[mluha impossibbli g[all-bug[addasa biex ikomplu ja[dmu ta[t /ertu livell ta’ sigurtà.

Id-de/i]joni kienet finalizzata ladarba kienu infurmati l-familji tal[mistax-il persuna li ilhom nieqsa mill-[in tal-in/ident bil-Costa Concordia.

Fl-a[[ar jiem, intant,

la[qu ;ew irkuprati sbataxil katavru minn fost l-4,200 passi;;ier u membri talekwipa;; li kienu fuq ilvapur matul il-lejl fatali u qabel dan we[el mal-blat ladarba li l-kaptan idde/ieda li javvi/ina l-art.

Mifhum ukoll li t-tfittxija se tkompli f’sezzjonijiet o[rajn tal-vapur, kif ukoll tul zona ta’ ba[ar twila mattmintax-il kilometru kwadru fejn intlem[u numru ta’ o;;etti li jistg[u anki jkunu katavri tat-talin mitlufa.

L-iskwadri g[allemer;enza din il-;img[a mistennija jibdew jippumpjaw eluf ta’ tunnellati diesel millfdalijiet tal-Concordia i]da l-maltemp g[alissa qed itellef il-bidu ta’ din il[idma li mistennija ddum g[addejja g[al xahar.

IL-GRE?JA

Pressjoni g[al aktar awsterità Il-Gre/ja, li tinsab f’xifer il-falliment, kompliet bin-negozjati mal-kredituri barranin biex turihom li tista’ tixpruna aktar qtug[ flinfiq u riformi fil-qasam tax-xog[ol li ja//ertawha minn ftehim kru/jali dwar tpartit tad-dejn li fl-istess [in iwitti t-triq g[al bailout ;did ekwivalenti g[al 130 biljun ewro.

Dan ifisser pressjoni akbar fuq il-Gvern talPrim Ministru Lucas Papademos biex i]id ilprogrammi tal-awsterità [alli pajji]u ja//erta mit-tieni pakkett ta’ fondi g[all-emer;enza biex ma jispi//ax b’dahru mal-[ajt u f’po]izzjoni katastrofika fejn ma jla[[aqx malimpenji fuq id-dejn enormi li tella’.

Il-Gre/ja qed tkun kostretta tag[mel aktar biex tpatti g[al nuqqas ta’ fondi li f’parti kien ka;unat mill-klima ekonomika li qalbet g[allag[ar u f’parti g[all-pjani pre/edenti g[al riforma li jidhru tilfu d-direzzjoni.

Minbarra l-mi]uri tal-awsterità [orox li qed

iwe;;g[u lill-Griegi u jwasslu g[addimostrazzjonijiet fit-toroq, il-kredituri talGre/ja jridu li l-pajji] din is-sena ja//erta minn qtug[ addizzjonali fl-infiq (ta’ ftit aktar minn ]ew; biljun ewro) li jinkludi tnaqqis kbir flispejje] fuq is-sa[[a u d-difi]a.

Minkejja s-sinjali li tlesta l-ftehim dwar ittpartit tad-dejn mhix mistennija konferma qabel l-a[[ar tal-;img[a u sakemm il-Gvern Grieg jag[ti l-garanziji ;odda dwar ir-riformi, l-issues tax-xog[ol u s-sistema tal-pensjoni.

Il-Prim Ministru Papademos intant ikkonferma li Ateni qed timmira g[al ftehim definittiv rigward it-tpartit tad-dejn sal-a[[ar ta’ din il-;img[a – u bejn wie[ed u ie[or flistess ]mien meta tistenna li tikkonkludi tta[ditiet dwar it-tieni bailout mal-hekk-imsej[a troika; f’dan il-ka] l-Unjoni Ewropea, l-Fond Monetarju Internazzjonali u l-Bank ?entrali Ewropew.

L-A:ENZIJA STANDARD & POOR’S

Twissija dwar l-infiq fuq is-sa[[a L-a;enzija tar-ratings Standard & Poor’s wissiet li proprju mill-2015 kapa/i tnaqqas il-livell tal-kreditu g[al /erti pajji]i tal-Grupp tal-Aktar Pajji]i Industrijalizzati (G20) li qed igawdu reputazzjoni tajba u dment li l-Gvernijiet inkwistjoni ma jattwawx irriformi g[all-kontroll tal-infiq fuq il-kura tas-sa[[a u lispejje] l-o[ra relattati g[allpopli li qed jikbru fl-età.

Ir-rapport ta’ S&P sostna li fl-erbg[in sena li ;ejjin ilpajji]i ]viluppati tal-Ewropa – minbarra l-:appun u l-Istati Uniti – x’aktarx li jsofru lakbar daqqa ‘l isfel fil-finanzi pubbli/i meta ]-]ieda finnumru tal-anzjani se timponi pi] jer;a’ akbar fuq is-safety-

nets (sistemi ta’ sigurtà) so/jali.

Marko Mrsnik, analista g[al S&P, kiteb fir-rapport li ]-]idiet konsistenti fin-nefqa fuq is-sa[[a g[andhom, filfutur, ifissru pressjoni kontinwa – u akbar – fuq ilfinanzi tal-pajji]i.

G[aldaqstant, fil-kuntest ta’ dan tispikka t-twissija li linfiq fuq is-sa[[a u tipi o[ra ta’ g[ajnuna so/jali x’aktarx isiru insostenibbli jekk ilGvernijiet ma jbiddlux issistemi pre]enti.

L-istudju juri li fin-nuqqas ta’ riformi x’aktarx li l-hekk imsej[a credit downgrades jistg[u jibdew fi ]mien tliet snin u eventwalment jirri]ultaw f’]ieda ta’ pajji]i bi status ta’ kreditu

ekwivalenti g[al junk sa missena 2020.

Min-na[a tieg[u, Byun Yanggyu, direttur talmakroekonomija mal-Istitut Korean g[al Ri/erka Ekonomika, wissa li l-pajji]i ]viluppati, eventwalment, g[andhom isiru vittma tassistemi tag[hom g[al sigurtà so/jali.

Dan g[aliex l-istrutturi talwelfare inkwistjoni g[andhom isiru aktar ikkumplikati aktar ma ji]viluppaw il-pajji]i – g[aldaqstant, l-infiq li qed isir b[alissa f’setturi o[ra jrid ikun trasferit g[as-sistemi li j[arsu l-;id so/jali biex l-Istat iserra[ rasu li qed ikopri l[ti;iet kollha minn dan laspett.

IN-NAZZJON L-Erbgha, 1 ta’ Frar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13 L-ITALJA

L-og[la rata ta’ qg[ad f’10 snin Skont /ifri ma[ru;a lbiera[, dawk li qed ifittxu x-xog[ol fl-Italja la[aq f’Di/embru tal2011, i/-/ifra ta’ aktar minn ]ew; miljun persuna, biex hekk intla[qet l-og[la rata f’dawn l-a[[ar g[axar snin.

Skont i/-/ifri ma[ru;a milluffi//ju tal-Istatistika Taljan, il-qg[ad fost l-ir;iel kien ta’ 8.4 fil-mija – l-og[la li qatt kien mill-1999.

Ir-rata ta’ qg[ad g[all-Italja hi hi ta’ 8.9 fil-mija l-og[la g[all-istess perjodu mill-2001.

Fost dawk bla xog[ol flItalja, i]-]g[a]ag[, tal-età bejn il-15 u l-24 sena, ir-rata hi ta’ 31 fil-mija – g[ar-raba’ xahar konsekuttiv b’rata ta’ aktar minn 30 fil-mija.

Sadattant fi Spanja, il-kri]i

tax-xog[ol kompliet tikber meta /ifri ma[ru;a lbiera[ wrew li l-2011 g[alqet b’aktar minn [ames miljun Spanjol bla xog[ol bir-rata g[all-a[[ar tliet xhur tal-2011 til[aq l22.8 fil-mija.

Bejn Lulju u Settembru, dawk bla xog[ol fi Spanja kienu 4.9 miljun u issa dawn ]diedu g[al 5.3 miljun persuna.

Spanja g[andha l-og[la rata ta’ qg[ad fiz-zona ewro i]da l-Gvern ;did immexxi millPartit Popolari wieg[ed riforma fis-settur tax-xog[ol biex jitnaqqsu s-sensji.

Dan hekk kif qed ikun imbassar li Spanja fil-bidu tas-sena se ter;a’ tid[ol f’re/essjoni.

L-AR:ENTINA

Ir-Royal Navy se ssa[[a[ il-pre]enza fil-Falklands Il-Gvern Ingli] bag[at ilbastiment tal-gwerra l-aktar avvan]at tar-Royal Navy, ilHMS Dauntless, lejn ilG]ejjer Falklands hekk kif qed ter;a’ tqum it-tensjoni dwar dawn il-g]ejjer Ingli]i barra l-kosta tal-Ar;entina.

Dan il-vapur jitqis b[ala laktar wie[ed avvanzat fiddinja f’dawk li huma armi g[al kontra l-ajruplani u lvapuri u g[andu radar, mag[ruf b[ala Sampson, li hu aktar avvanzat minn dak li jintu]a mit-torri tal-kontroll tal-ajrupor ta’ Heathrow.

Il-vapur mistenni jasal filg]ejjer f’Marzu u qed jitqis b[ala twissija serja lill-Gvern tal-Ar;entina li re;a’ beda ju]a kliem ostili rigward dawn il-g]ejjer li fil-pajji] huma mag[rufa b[ala Malvinas u fl1982 i]-]ew; pajji]i kienu ;;ieldu gwerra min[abba fihom.

Il-Prim Ministru Ingli] David Cameron di;à wissa li m’hu se jkun hemm ebda

negozjati dwar is-sovranità ta’ dawn il-g]ejjer.

Ftit tal-;ranet ilu, wie[ed mill-personalitajiet militari ewlenin Ingli]i, il-:eneral Sir Michael Jackson, wissa li jekk l-Ar;entina ter;a’ tinvadi lG]ejjer Falklands, il-militar Ingli] din id-darba m’hux f’po]izzjoni li jirba[hom lura.

Dan l-a[[ar Cristina Fernandez de Kirchner re;g[et bdiet titkellem li dawn il-g]ejjer, li fl-Ar;entina jissejj[u Malvinas, huma tal-Ar;entina u qalet “se nie[duhom lura.”

Il-:eneral Jackson qal li hu jemmen li dawn il-g]ejjer g[adhom fil-mira ta’ attakk sorpri]a mill-Ar;entina. Min-na[a l-o[ra hu qal li d-difi]i Ingli]i fuq il-g]ejjer huma [afna drabi ferm aktar b’sa[[ithom milli kienu fl-1982 partikularmetnt fuq il-mitjar li hemm fuq Mount Pleasant.

Din is-sena sejjer iservi b[ala bdot tal-[elikopters, ilPrin/ep William.

Tfajjel j]omm banner bil-kliem “Protettur tal-I]rael, a[na ;ejjin g[alik” waqt dimostrazzzjoni kontra l-President Sirjan Bashar al-Assad fil-belt Sirjana ta’ Idlib. (ritratt Reuters)

IS-SIRJA

Subborgi ta’ Damasku mill-;did f’idejn Assad Il-qawwiet tal-Gvern Sirjan re;g[u [adu l-kontroll tassubborgi ta’ Damasku wara li tefg[u lura lir-ribelli li kienu waslu sal-limiti tal-kapitali.

Dan fi ]mien meta nNazzjonijiet Uniti qed twettaq pressjoni diplomatika intensiva fuq il-President tas-Sirja Bashar al-Assad – b’diplomati/i G[arab u tal-Punent jinsistu g[al ri]oluzzjoni talKunsill tas-Sigurtà (tan-NU) li fost o[rajn issejja[ g[arri]enja tal-President in kwistjoni.

Il-kri]i tas-Sirja ilha x-xhur tiddomina rewwixta kontra rre;im ikkontrollat mid-dinastija ta’ Assad u d-diplomati/i jridu ri]oluzzjoni li taddotta lpjan tal-Lega G[arbija biex ilPresident Sirjan jispi//a millpoter.

Il-pjan g[andu l-appo;; assolut tas-Segretarju tal-Istat Amerikan Hillary Clinton, isSegretarju Britanniku g[allAffarijiet Barranin William Hague u l-Ministru Fran/i] g[all-Affarijiet Barranin Alain Juppe – i]da kollox jid-

dependi minn kemm ir-Russja tkun perswa]a biex ma te]er/itax id-dritt tal-veto.

Fil-fatt, diplomati/i f’Moska qed iwissu li ri]oluzzjoni b[al din mhux talli ma ;;ibx il-kompromess i]da twitti t-triq g[al gwerra /ivili (fis-Sirja).

Rapporti mill-front tal-battalja fid-distretti lejn il-Lvant ta’ Damasku qalu li t-truppi u t-tankijiet tal-gwerra tar-re;im avvanzaw ‘il hinn miz-zoni li abbandunaw il-;ellieda tal’Armata Sirjana {ielsa’ li jridu jwaqqg[u lil Assad u wara tlett ijiem ta’ vjolenza li swiet il-[ajja ta’ mill-anqas mitt ru[.

Jidher ukoll li s-subborgi spi//aw ta[t curfew ‘mhux uffi/jali’ u meta f’Homs re;g[u nqatlu l-attivisti, bi [mistax-il persuni o[ra (inklu]i nisa u tfal) jisfaw midruba waqt bumbardament fuq l-in[awi tal-belt mittankijiet tar-re;im.

Hu diffi/li li wie[ed jikkonferma e]att dak li qed ji;ri peress li r-re;im Sirjan qed

jikkontrolla – u jirrestrin;i – l-a//ess g[all-;urnalisti.

Ir-rewwixta kontra Assad illum da[let f’fa]i ;dida, bilmoviment ta’ kontra r-re;im (li l-mexxejja tieg[u huma ba]ati fit-Turkija) jift[u front tal-gwerra ftit ‘il hinn minn Damasku u li jista’ jkun wie[ed de/i]iv.

Sadattant l-Istati Uniti qed tg[id li /erti pajji]i je[tie;u ja//ettaw li Assad m’g[andux futur u trid li ma jkomplux jiddefenduh fil-Kunsill tasSigurtà tan-NU. Anki dDirettur Amerikan talInformazzjoni Sigrieta James Clapper tenna, waqt sessjoni tas-Senat f’Washington, li Assad ma jistax jibqa’ j]omm il-poter u hi biss kwistjoni ta’ ]mien sakemm ir-re;im tieg[u jikkrolla.

L-abbozz tar-ri]oluzzjoni mistenni min-NU isejja[ fost o[rajn g[al bidla politika fisSirja, bil-Kunsill kapa/i jaddotta mi]uri o[ra u li ma kinux spe/ifikati f’ka] li Damasku ma jirrispettax ittermini elenkati g[alih.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar 2012

14 A[barijiet ta’ Barra

{addiem inaddaf il-borra minn fuq bini fa//ata tad-diversi knejjes u Katidrali li hemm fil-Kremlin fil-kapitali Russa Moska. (ritratt Reuters)

L-EWROPA

Morsa ta’ kes[a kbira u fatali

Diversi partijiet tal-Ewropa, partikularment l-Ewropa talLvant jinsabu ma[kuma minn kes[a kbira [afna li f’xi postijiet kisret ir-rekord g[allaktar kes[a qatt re;istrata.

S’issa l-vittmi madwar lEwropa tal-Lvant huma ta’ madwar 60 persuna b’[afna zoni ta[t mi]uri ta’ emer;nza hekk kif skejjel in]ammu mag[luqa, linji tal-elettriku nqatg[u bil-pi] tas-sil; u borra u toroq kienu imblukkati.

Hekk kif f’diversi pajji]i ttemperatura ni]let g[al 20 grad Celsius ta[t i]-]ero, lawtoritajiet fet[u bini pubbliku b[ala kenn g[al dawk li m’g[andhomx kenn fiss u [e;;ew in-nies biex kemm jista’ jkun jibqg[u ;ewwa.

F’xi pajji]i, il-pulizija qed

tag[mel ir-rondi tfittex in-nies li jg[ixu fit-toroq biex jittie[du lejn /entri apposta g[al dawn il-;ranet ta’ kes[a kbira.

Fl-Ukrajna, il-Gvern [abbar li tal-anqas 40 persuna kienu mietu bil-kes[a u madwar 500 o[ra marru jfittxu kura medika min[abba l-effetti tal-kes[a f’temp ta’ tlett ijiem. Fost il-mejta kien hemm 12 li kienu nies bla kenn fiss u li l-katavri tag[hom instabu fit-toroq.

F’xi bnadi tal-Ukrajna, ittemperatura lbiera[ ni]let g[al 33 grad Celsius ta[t i]-]ero – l-aktar temperatura kies[a filpajji] f’dawn l-a[[ar sitt snin.

L-awtoritajiet fet[u 1,500 kenn biex fihom in-nies isibu post s[un kif ukoll ikel filwaqt li l-iskejjel qed jin]ammu mag[luqa.

Fil-Polonja, tal-anqas 15-il persuna mietu ffri]ati hekk kif it-temperatura ni]let g[al 30 grad ta[t i]-]ero. Kelliem g[all-Gvern qal li l-ma;;oranz tal-vittmi kienu nies anzjani u nies li jg[ixu fit-toroq u lpulizija bdiet iddur bini abbandunat biex jaraw hemmx nies fihom u jikkonvin/uhom imorru fil-kenn spe/jali li qed jifta[ il-Gvern.

Fis-Serbja, kien hemm talanqas [ames persuni li mietu min[abba l-kes[a u 14-il distrett kienu qed joperaw b’mi]uri ta’ emer;enza min[abba l-kes[a. Barra minn hekk, il-[idma biex jitnaddfu t-toroq mill-borra qed ikunu imfixkla mir-ri[ qawwi li hemm.

Fir-Rumanija, kien rappurtat li s’issa tmien persuni nstabu mejta ffri]ati

filwaqt li [absin f’Bucharest ntbag[tu jnaddfu l-borra minn madwar kenn li kien inbena g[all-klieb abbandunati g[aliex dawn bil-borra ma setg[ux jid[lu fih. Hawn ilbiera[ kienet re;istrata ttemperatura ta’ 30 grad Celsius ta[t i]-]ero Fil-Bulgarija, kien hemm [ames persuni li mietu bilkes[a filwaqt li mi]uri ta’ emer;enza kienu introdotti f’25 mit-28 distrett fil-pajji] min[abba l-kes[a. Fil-kapitali Sofia, l-awtoritajiet qed iqassmu tè s[un b’xejn kif ukoll po;;ew dawk li jg[ixu fit-toroq f’kenn ta’ emer;enza.

Ri[ qawwi wassal biex il-port ewlieni ta’ Varna mal-Ba[ar lIswed jing[alaq.

Fir-Repubblika ?eka, filkapitali Praga, bdew jitqieg[du tined g[al madwar

3,000 persuna li jg[ixu fittoroq fil-belt. Tant kien hemm kes[a fi Praga li saret [sara lillinji tal-ferrovija u s-servizz f’xi postijiet kien imdewwem sakemm tran;at il-[sara.

Fil-:ermanja, kien imbassar li matul din il;img[a t-temperatura se tkun ta’ 20 grad Celsius ta[t i]-]ero fil-ma;;oranza tal-pajji] u lqofol se jintla[aq il-:img[a.

Anki fl-Italja hemm temperaturi kes[in [afna bilborra ni]la fuq Genova u Torino b’din il-belt tal-a[[ar tordna li l-iskejjel ma jinfet[ux min[abba l-ammont ta’ borra li ni]let.

Fir-Renju Unit, l-Armata tpo;;iet fuq l-allert hekk kif hu mistenni li f’dawn il-;ranet it-temperatura f’xi postijiet tin]el g[al 11-il grad ta[t i]]ero.

IN-NAZZJON L-Erbgha, 1 ta’ Frar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15 IR-RENJU UNIT

}ieda fil-kont tal-ilma Il-kontijiet tal-ilma fir-Renju Unit mistennija ji]diedu b’medja ta’ 5.7 fil-mija. LOfwat, ir-regolatur tal-industrija tal-ilma, qal li ]-]ieda kienet se tid[ol fis-se[[ minn April.

Bi]-]ieda li se jkun hemm, il-kontijiet tad-djar g[all-ilma mistennija ji]diedu g[al madwar 370 Lira Sterlina kull sena.

I]-]ieda tvarja minn re;jun g[al re;’jun skont diversi fatturi fosthom il-programmi g[at-titjib fil-kanen tal-ilma u fl-impjanti. Barra minn hekk intqal li l-inflazzjoni kienet ukoll teffettwa l-kontijiet talilma u d-drena;;.

L-akbar ]ieda hi ta’ 8.2 filmija g[all-klijenti ta’ Southern li g[andha madwar miljun klijent filwaqt li l-i/ken ]ieda kienet mill-kumpanija Dwr Cymru li tissuplixxi parti kbira minn Wales bl-ilma taxxorb.

Matul dawn l-a[[ar xhur, fir-Renju Unit kien hemm diversi ]idiet fil-kontijiet talelettriku u l-gass ukoll.

IL-GRE?JA> Nies jg[addu minn [dejn tpin;ija fuq [ajt f’zona fqira ta’ Ateni. Il-faqar fit-toroq ta’ Ateni ]died vi]ibbilment fejn issa sar aktar komuni li wie[ed jara nies ifittxu fl-iskart tad-djar g[all-ikel jew affarijiet li forsi jistg[u jbieg[u. Skont l-ewwel rapport uffi/jali g[all-2012 tal-A;enzija tal-Istatistika Griega, madwar 20 fil-mija tal-Griegi – aktar minn ]ew; miljun persuna – huma kunsidrati fqar. (ritratt Reuters)

L-ISTATI UNITI

IR-RENJU UNIT

Lejn prezzijiet aktar g[olja g[a/-/anga

Re;istrat tnaqqis fid-d[ul fl-Università wara ]-]ieda fil-mi]ati

Wara nixfa kbira li kien hemm fl-Istati ta’ Texas u Oklahoma, l-ammont ta’ baqar u barrin ni]el g[allanqas livell f’dawn l-a[[ar 60 sena u dan qed iqanqal t[assib li l-prezz ta/-/anga se jer;a’ ji]died.

Skont id-Departiment talAgrikultura fil-pajji] hemm 90.8 baqra u barri sal-bidu ta’ Jannar. Dan hu tnejn fil-mija anqas mill-istess perjodu ssena li g[addiet u lanqas numru re;istrat mill-1952.

Kien hemm ukoll fatturi o[ra li effettwaw dan, fosthom li l-ispejje] g[all-ptoduzzjoni baqg[u g[oljin kif ukoll il-prezz biex jinxtraw ilbaqar i]da kienet in-nixfa li kien hemm f’Oklahoma u Texas, fejn l-aktar jitrabbew baqar g[al-la[am tag[hom fl-

Istati Uniti.

Barra minn hekk intqal li hemm [afna baqar li min[abba n-nixfa li kien hemm ma kilux kemm kien hemm b]onn u g[alhekk m’humiex tajbin biex jinqatlu.

David Anderson, ekonomist minn Texas li jispe/jalizza filqasam agrikolu, qal li jekk din is-sena wkoll ma jkunx hemm [afna xita, is-sitwazzjoni se tkompli tmur g[all-ag[ar.

Intqal li dan se jkun rifless fil-prezz ta/-/anga partikularment jekk it-talba g[allimportazzjoni ta’ /anga Amerikana tibqa’ g[olja.

Skont id-Departiment talAgrikultura Amerikana, ilprezz tal-la[am ]died bi 8.8 fil-mija fl-2011 bil-prezz ta//anga u vitella ti]died b’medja ta’ 10.2 fil-mija.

L-ammont ta’ studenti Ingli]i li fil-{arifa marru jinkitbu fl-universitajiet madwar il-pajji] naqsu bi kwa]i disa’ fil-mija skont /ifri uffi/jali.

Dan b[ala ri]ultat ta]]ieda li kien hemm fil-mi]ati biex wie[ed jistudja f’università fir-Renju Unit.

Din hi l-ewwel darba li bdiet tkun applikata ]-]ieda fil-mi]ati wara li l-Gvern Ingli] naqqas l-infiq fledukazzjoni b[ala ri]ultat tal-mi]uri ta’ awsterità li introdu/a biex innaqqas lispi]a tieg[u.

Il-mi]ata biex wie[ed jistudja f’università se jittriplikaw g[al 9,000 Lira Sterlina. I/-/ifri ma[ru;a

mill-UCAS (Universities and Colleges Admissions Service).

L-aktar li n[ass in-nuqqas kien fl-Ingilterra fejn studenti li applikaw biex jid[lu l-università naqsu b’9.9 filmija meta mqabbla mas-sena li g[addiet.

L-UCAS qalet li b[ala medja madwar ir-Renju Unit kollu kien hemm tnaqqis fidd[ul ta’ studenti fl-università ta’ 8.7 fil-mija filwaqt li l-applikazzjonijiet kemm minn studenti lokali kif ukoll barranin naqas b’7.4 fil-mija.

L-applikazzjonijiet flIrlanda ta’ Fuq naqsu b’4 filmija, f’Wales b’1.9 fil-mija u fl-Iskozja b’1.5 fil-mija.

Liam Burns, President tanNational Union of Students (NUS) qal li fi ]mien meta m’hemmx xog[ol u l-qg[ad fost i]-]g[a]ag[ ]died drammatikament, l-impatt s[i[ tal-bdil li g[amel il-Gvern rigward il-finanzjament lilluniversitajiet g[ad irid jo[ro; sakemm ikun mag[ruf liema gruppi ta’ studenti applikaw u kienu a//ettatati u g[al liema universitajiet.

Sally Hunt, Segretarju :enerali tal-University and College Union (UCU), qal li bil-bdil li g[amel il-Gvern min[abba l-mi]uri ta’ awsterità, ir-Renju Unit sar l-aktar pajji] g[ali fid-dinja beix wie[ed jikseb degree.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

17

16

L-Awtorità tad-Djar tg[in fil-kiri, bejg[ u rran;ar ta’ proprjetajiet f’pajji]na (1) mill-Uffi//ju Informazzjoni PN

{al Tarxien

{al Kirkop

Il-gvern immexxi millPartit Nazzjonalista ma naqas qatt li ja[dem b’risq ilkomunità Maltija li dejjem talbet l-g[ajnuna kull fejn ma setg[etx tg[addi ming[ajrha.

Wie[ed mill-oqsma l-aktar imfittxin minn numru ta’ Maltin kien dak tal-housing, u l-Gvern pre]enti, permezz tal-Awtorità tad-Djar, ra kif g[amel biex g[en lil numru kbir mit-talbiet li saru.

Meta nitkellmu fuq ilhousing nirreferu mhux biss g[al postijiet fi]i/i i]da nifhmu wkoll g[al aspetti so/jali, ekonomi/i u ta’ sa[[a tal-familji tag[na. Ir-rwol talAwtorità tad-Djar filkomunità hu ferm importanti, g[ax is-servizzi u l-iskemi tag[ha joffru appo;; kontinwu lil persuni u familji vulnerabbli li qed jg[ixu f’kundizzjonijet ta’ djar li je[tie;u kundizzjonijet aktar tajbin.

F’Malta hawn 75% ta’ nies li huma sidien ta’ djarhom.

Din ir-rata hi wa[da millog[la fl-Unjoni Ewropea.

Huma [ames pajji]i biss — lEstonja (96%), ir-Rumanija (96%), is-Slovakkja (92%), il-Latvja (83%) u Spanja (85%) li g[andhom rata og[la minn Malta.

Peress li mhux kul[add jista’ jsir sid ta’ daru, lAwtorità toffri g[ajnuna permezz ta’ sussidju fuq ilkera kif ukoll allokazzjoni ta’ postijiet tal-Gvern lil dawk li g[al xi ra;uni ma jkunux jifil[u jixtru post u g[alhekk iridu jikru.

L-Awtorità toffri wkoll skemi ta’ g[ajnuna g[allirran;ar u titjib ta’ postijiet residenzjali; kemm dawk mikrija mill-privat, postijiet mikrija ming[and il-Gvern u postijiet okkupati minn sidien. Dawn l-iskemi huma dejjem immirati g[al persuni li jkollhom d[ul baxx bliskop li jg[inu lil min verament g[andu b]onn biex ikun ]gurat li dawn jg[ixu f’post di/enti u adattat g[allb]onnijiet tal-familja tag[hom.

aktar diffi/li biex jintegraw fis-so/jetà u biex i[ejju t-triq g[al [ajja aktar indipendenti; u g[alhekk l-Awtorità tpo;;ihom fuq quddiem tasservizzi li toffri.

Matul din il-le;i]latura, lAwtorità [ar;et ]ew; [ar;iet ta’ bejg[ ([ar;u 269 post - ftit minnhom kienu reissued fi]]ew; [ar;iet) fejn ;ew allokati 73 post. L-Awtorità baqg[alha 123 post li mhumiex allokati. L-Awtorità be[siebha to[ro; dawn lappartamenti f’[ar;a ta’ bejg[ ;dida s-sena d-die[la.

Ra;unijiet g[ala l-postijiet ma jinbig[ux: – il-prezz hu vi/in tal-prezzijiet tas-suq, lapplikanti jil[qu jsibu post fil-privat (koppji g[arajjes), lokalità, broken engagements, problemi bl-impjieg, ra;unijiet finanzjarji, ikun hemm min irid il-post lest minn kollox, jew mhumiex daqshekk mg[a;;lin biex jixtru post (g[arajjes l-aktar).

Dawn il-postijiet huma mmirati g[al koppji g[arajjes, familji bit-tfal, ;enituri wa[edhom, u persuni wa[edhom. L-Awtorità tirriserva wkoll l-ewwel 10% tal-postijiet g[al persuni b’di]abbiltà biex tg[inhom ikunu aktar indipendenti.

375 post ;did

Matul din il-le;i]latura lAwtorità bniet 375 post f’lokalitajiet varji b[asSi;;iewi, {al Tarxien, {al Kirkop, {a]-}ebbu;, ilFurjana, il-Belt Valletta, lImrie[el, i]-}urrieq, inNaxxar, l-Imtarfa, Pembroke,

Di]abbiltà

L-Imtarfa

Kategorija o[ra ta’ persuni li japplikaw g[al g[ajnuna huma dawk b’di]abbiltà kemm fi]ika u wkoll intellettwali. Din l-g[ajnuna ting[ata f’diversi modi fosthom g[ajnuna diretta kif ukoll g[ajnuna lil g[aqdiet voluntarji.

Insibu wkoll gruppi vulnerabbli b[all-vittmi ta’ vjolenza domestika li jg[ixu f’post tal-kenn, persuni bla dar jew persuni li [er;in minn xi istitut jew minn programm ta’ riabilitazzjoni jew mill-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin. Dawn isibuha

In-Naxxar

l-Im;arr, Ra[al :did u lMellie[a, li minnhom 122 huma mmirati g[all-kiri.

L-Awtorità se tibni 11-il post ie[or fil-Qrendi, i]}ejtun u Ra[al :did, li g[alihom di;à [ar;u l-offerti.

Barra minn hekk l-Awtorità g[addejja bix-xog[lijiet biex i;;ib numru ta’ appartamenti fl-Im;arr (17), u l-Mellie[a (9), lesti minn kollox biex jinkrew. Dan apparti lappartamenti tal-Argotti (37) u ta’ Triq il-Merkanti, il-Belt (11).

Obbligu

Il-Gvern g[andu l-obbligu li jg[in lil dawk li ma jifil[ux i[allsu l-kirjiet tas-suq, g[ax b[al kul[add huma g[andhom id-dritt jg[ixu f’post adegwat, f’kundizzjoni di/enti u b’kirja li kemm jista’ jkun ma tkunx ta’ pi] g[all-familja biex jg[ixu [ajja komda. Dan il-kun/ett ta’ affordable housing hu importanti g[all-Awtorità u g[alhekk tibqa’ b[al dejjem talloka postijiet lil dawn ilpersuni.

B’kollox, mill-2008 sallum l-Awtorità allokat 495 post b’medja ta’ 100 post fissena.

L-Awtorità qieg[da tindirizza wkoll it-talba li g[andha ta’ persuni li qeg[din fuq il-waiting list g[ax iridu post tal-Gvern. Il-persuni u familji li jkunu fuq il-waiting list g[andhom problemi ta’ housing fosthom g[ax ikunu jg[ixu f’postijiet li huma ffullati, ji;ifieri jg[ixu f’post li hu ]g[ir [afna g[an-numru

ta’ persuni li jg[ixu fih u g[alhekk ma jkunx adattat g[al [ti;iet biex familji jg[ixu komdi fi djarhom. Min jg[ix f’post iffullat jista’ jkun g[ax ma jifla[x jikri post akbar u allura jinqeda billi jikri post bil-kirja li jifil[u. Jista’ jkun ukoll li jkollna ]ew; familji jg[ixu flimkien e]. ;enituri li mag[hom jg[ixu l-familji tattfal tag[hom u ;ieli wkoll tfal tat-tfal.

Il-popolazzjoni f’riskju ta’ faqar hi aktar komuni fost dawk li jg[ixu f’postijiet iffullati. Rapport li [are; fi Frar tas-sena l-o[ra millEurostat juri li Malta hi wa[da mill-iktar pajji]i li g[andha rati baxxi ta’ ffullar, meta mqabbla mal-pajji]i talUE. Malta g[andha rata ta’ 5.6% tal-popolazzjoni li tg[ix f’postijiet iffullati b[allIrlanda u l-Bel;ju; pajji]i b’rati inqas minna huma ?ipru (2.7%), l-Olanda (5.5%) u Spanja (5.1%).

(Eurostat 2011) - (millwaiting list g[andna madwar 10% li jg[ixu f’postijiet iffullati.)

Applikazzjonijiet pendenti

B[alissa hemm 2,068 applikazzjoni pendenti fuq ilwaiting list li minnhom hemm madwar 570 ka] li huma meqjusa ta’ prijorità.

Is-sena l-o[ra, l-Awtorità nediet ukoll skema biex komunitajiet li jg[ixu f’ oqsma tad-Djar tal-Gvern u fil-madwar, jibbenefikaw minn pro;etti ta’ manutenzjoni jew upgrading,

landscaping, mi]uri ambjentali, pro;etti li jsa[[u aktar a//essibbiltà u open spaces. Din l-iskema ma t[arisx biss lejn investiment fi]iku i]da wkoll lejn inizjattivi edukattivi ta’ ta[ri; u inizjattivi so/jali biex insa[[u l-inklu]joni so/jali tal-familji u r-residenti fillokalitajiet tag[na b’enfasi spe/jali fuq il-familji li jg[ixu fil-blokok tal-Gvern.

Tne[[ija ta’ slums

Saret ri;enerazzjoni urbana fl-Imsida u f’Bormla (tne[[ija ta’ slums)– • L-ewwel fa]i tal-pro;ett tal-Imsida tlesta. Il-bini twaqqa’ u l-art tnaddfet u ng[alqet. Il-persuni kollha li kienu jg[ixu f’appartamenti li twaqqg[u ng[atalhom post alternattiv mill-Awtorità tadDjar. Saru diskussjonijiet ma’ sidien ta’ garaxxijiet, [wienet u stalel. Il-pro;ett qed ji;i mmirat biex jintu]a fil-pjani tal-Awtorità tad-Djar g[al Public Private Partnership li g[adu g[allapprovazzjoni.

• In-nies li kienu jg[ixu filpostijiet li jridu jitwaqqg[u f’Bormla mxew f’appartamenti ;odda. Baqa’ ftit persuni li g[adhom ma kkonfermawx il-postijiet il;odda li ng[atawlhom. Ilpermess u l-pjanti tal-MEPA ;ew riveduti biex jitnaqqas in-numru ta’ garaxxijiet li jag[mlu parti mill-pro;ett.

Pembroke

}vilupp enormi

Sar ]vilupp enormi filqasam tal-housing u lkundizzjonijiet li jg[ixu fihom in-nies. Illum ma tantx g[adna nsibu postijiet dilapidati (Skont i/-/ensiment tal-2005, 0.04% (5,879 minn 139,178) tal-postijiet f’Malta u G[awdex) jew postijiet fi stat ta’ rran;ar straordinarju (0.003% biss huma (421 minn 139,178)). L-iskemi talAwtorità dejjem iffukaw fuq it-titjib tal-postijiet f’pajji]na u din l-istatistika tixhed kemm l-iskemi kienu ta’ su//ess matul i]-]mien.

Il-persuni b’di]abbiltà jing[ataw g[ajnuna finanzjarja sabiex isiru xog[lijiet ta’ titjib fid-djar tag[hom skont il-[ti;iet taddi]abbiltà tag[hom. Bejn l2008 u 2011, l-Awtorità r/eviet mat-323 applikazzjoni u bbenefikaw mat-317-il persuna b’di]abbiltà bi spi]a ta’ €1,047,519.

G[ajnuna o[ra mmirata lejn persuni b’di]abbiltà ting[ata fil-blokki tal-Gvern fejn l-Awtorità tad-Djar tistalla lifts fi blokok jew entraturi fejn hemm persuni b’di]abbiltà relatata ma’ mobbiltà jew nies u anzjani bi problemi ta’ mobbiltà.

Birkirkara

I]-}urrieq

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

18 Teatru

Dwar menopawsi, minorenni u muturi high speed X’tag[mel meta taqbe] l-erbg[in sew u [ajtek tkun marbuta biss max-xog[ol u jum wara l-ie[or tg[addih issarraf i/-/ekkijiet ta’ [addie[or f’ferg[a ta’ bank u tpejjep u tixrob fuq is-sufan id-dar quddiem it-televixin wara x-xog[ol, forsi tistenna li se ji;ri xi [a;a f’[ajtek?

U kemm tg[in li t-tifel primadonna li jkollok ma jag[mel xejn [lief ifakkrek kemm huwa virili u kemm it-tfajliet kollha jixtiequ jorqdu mieg[u. U miskin dan Henry irid ukoll joqg[od jisma’ lil martu Kate, guidance teacher fi skola tas-subien, tfakkru kuljum kemm hija kuntenta fuq ix-xog[ol u kemm hija popolari mal-istudenti u kemm g[andha g[erf fejn tid[ol psikolo;ija tat-tfal. Biex turi l-punt tag[ha ma tiddejjaqx ta[bi l-fatt li hemm student fliskola tag[ha, Donald, iffissat fuqha. Imma dan kollu jinbidel meta Henry isib ru[u wi// imb wi// ma’ Fay, it-tfajla tal-;enn tat-tifel tieg[u, James, li g[ad g[andha 16-il sena. Ftit ftit jibda jinqata’ mirrealtà u jibda ja[seb li din it-tfajla vera tixtiequ u trid tissedu/ih. Minn hawn ’il quddiem, Henry jg[addi minn kull cliché marbuta mal-menopawsa flir;iel - taqbi]lu u jitlaq mix-xog[ol, jibda jag[mel l-e]er/izzju biex ine[[i ]-]aqq, ipejjep il-[axixa, ipin;i tattoo u jixtri mutur bl-a//essorji kollha. Kate, fid-dwejjaq tag[ha, issib il-fara; f’Donald.

Dan id-dramm se jittella’ fit-teatru intimu talKavallier ta’ San :akbu nhar il-:img[a, is-Sibt u l{add 3, 4, u 5 ta’ Frar ta[t id-direzzjoni ta’ Malcolm Galea. Jie[du sehem: Pierre Stafrace, Angele Galea, Jacob Piccinino, Tina Rizzo u Franco Rizzo.

Tnejn mill-atturi li se jie[du sehem fid-dramm ‘Dwar menopawsi, minorenni u muturi high speed’

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Mu]ika 19

Is-Surmast Brian Schembri

Il-Vjolinist Alexandre da Costa

It-Teatru Manoel se jippre]enta kun/ert b’mu]ika ta’ Beethoven Il-kun/ert g[all-vjolin miktub minn Beethoven (Violin Concerto in D Major) hu kompo]izzjoni spe/jali g[al [afna ra;unijiet. L-ewwel u qabel kollox g[ax dan hu luniku kun/ert li Beethoven kiteb g[all-vjolin. Miktub fi ftit ;img[at bejn Novembru u Di/embru tal-1806, ]mien relattivament qasir g[al Beethoven, ix-xog[ol indaqq g[all-ewwel darba nhar it-23 ta’ Di/embru ta’ dik l-istess sena, ftit jiem biss wara li tlesta. Illum din ilkompo]izzjoni hija meqjusa b[ala wie[ed mill-i]jed kun/erti g[all-vjolin popolari li qatt inkitbu.

Nhar il-:img[a 3 ta’ Frar, it-Teatru Manoel f’kollaborazzjoni mal-Orkestra Filarmonika ta’ Malta ta[t iddirezzjoni tas-Surmast Brian Schembri, se jippre]enta lkun/ert g[all-vjolin ta’ Beethoven kif ukoll is-sinfonija Numru 7 mill-isba[ bissehem tal-vjolinist internazzjonali Alexandre da Costa.

Bil-kun/ert g[all-vjolin, Beethoven wassal g[al evoluzzjoni tal-;eneru u elimina l-elementi konvenzjonali li fis-seklu 18 kienu jiddominaw dan il-;eneru biex resaq i]jed qrib tal-;eneru sinfoniku.

G[aldaqstant, wara l-ewwel kun/ert tal-1806, ix-xog[ol dam [afna ma re;a’ ndaqq u baqa’ ma ;iex apprezzat g[all-;miel tieg[u jew b[ala bi//a xog[ol diffi/li [afna.

Kellu jkun kompo]itur b[al Felix Mendelssohn li re;a’ introdu/a x-xog[ol lill-pubbliku [afna snin wara u minn hemm, il-kompo]izzjoni baqg[et tkun parti mir-repertorji ta’ kun/erti ewlenin u ]]id fil-popolarità sal-lum.

It-Teatru Manoel kburi bissehem tal-vjolinist Kanadi] Alexandre da Costa, vjolinist ]ag[]ug[ u artist b’talent kbir.

Imwieled fl-1979, Alexandre da Costa kiseb Master’s Degree fil-vjolin u l-ewwel premju mill-Conservatoire de Musique du Québec meta kien g[ad kellu 18-il sena.

Minbarra dan, kiseb Bachelor’s Degree fl-interpretazzjoni bil-pjanu millUniversita ta’ Montreal. Bejn l-1998 u l-2001, studja flEscuela Superior de Música Reina Sofia f’Madrid ta[t Zakhar Bron, li g[allem ukoll lil vjolinisti mag[rufa fosthom Maxim Vengerov u Vadim Repin.

Fl-2002 hu reba[ il-premju Sylva Gelber Foundation Award millCanada Council for the Arts li jing[ata lill-artisti Kanadi]i b’talent kbir u li jkollhom inqas minn 30 sena. Rebbie[ ta’ diversi

premijiet nazzjonali u internazzjonali, Alexandre Da Costa di;à ta ’l fuq minn elf kun/ert fl-Amerka ta’ Fuq, il-Messiku, l-Ewropa, irRenju Unit u l-Asja u daqq fl-aqwa teatri fosthom ilMusikverein fi Vjenna, fil-

Philharmonie ta’ Berlin, filCarnegie Hall fi New York, fil-Musikhalle ta’ Hamburg, fl-Awditorju Nazzjonali ta’ Madrid u l-Poly Theater ta’ Beijing. Hu daqq ukoll ma’ w[ud mill-orkestri filarmoni/i ewlenin fl-Ewropa.

Il-kun/ert ‘Beethoven’ nhar il-:img[a 3 ta’ Frar jibda fit8 p.m. Il-biljetti ta’ €10, €20 u €30 jistg[u ji;u bbukkjati mit-Teatru Manoel billi //emplu 21246389 jew b’email fuq bookings@teatrumanoel.com.mt.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

20 Madwarna

Is-Salib u n-Nofs Qamar Ta[dita minn Paul G. Pisani Nhar il-:img[a 3 ta’ Frar fis-6.30 p.m. fil-knisja Medjevali ta’ Santa ?e/ilja, fi Triq l-Im;arr ([dejn il-[eliport), G[ajnsielem, G[awdex, Paul G. Pisani se jippre]enta ta[dita dwar il-konfront bejn i/-/iviltajiet fil-Mediterran fis-seklu sittax: ‘The Cross and the Crescent’, bl-Ingli].

Din it-ta[dita hi organizzata minn Wirt G[awdex u g[aliha huwa mistieden ilpubbliku in;enerali.

Mit-tra;edja tat-Twin Towers ’l hawn, [afna bdew jitkellmu fuq il-kuntrast bejn i/-/iviltajiet, prattikament dik ‘Kristjana’ tal-Punent u dik tal-o[rajn, prin/ipalment talMisilmin. Samuel P.

Huntington – xjenzjat politiku Amerikan – kiteb fuq dak li huwa sejja[ ‘clash of civilizations’ fi ktieb mag[ruf li ppubblika bl-istess isem, Clash of Civilizations (ippubblikat fl-1993 u fl-1996).

It-ta[dita ta’ Pisani se tikkon/entra fuq dan il-kuntrast bejn i/-/iviltajiet fisseklu sittax – seklu ta’ taqlib kbir. Kien is-seklu tarRiforma Protestanta u lKontro-Riforma Kattolika, kif ukoll is-seklu li fih bdew ji;u skoperti l-artijiet kbar talAmerika. Kien is-seklu li fih se[[et ir-rivoluzzjoni talistampa u kien ukoll i]-]mien meta twieled il-kapitali]mu modern.

Fit-ta[dita se ji;i enfasizzat il-kuntest li fih se[[ew dawn il-kuntrasti bejn i/-/iviltajiet fil-Mediterran. Se jkunu analizzati l-;rajjiet ewlenin li fihom kienet involuta l-;lieda bejn is-Salib u n-Nofs Qamar – ;rajjiet li fihom Malta tat sehemha b’mod prominenti.

Dawn il-kuntrasti sabu l-milja tag[hom fil-battalja li baqg[et mag[rufa b[ala ‘ta’ Lepanto’, tas-7 ta’ Ottubru 1571. Dan se jsir permezz ta’ anal]i ta’ manuskritt li g[adu ma ;iex ippubblikat u li jinsab ikkonservat fil-Biblijoteka Nazzjonali ta’ Malta.

Waqt it-ta[dita se jintwerew g[add ta’ dijapo]ittivi.

Il-ba/ir tal-Mediterran tul il-medda tas-snin ra g[add ;mielu ta’ taqbidiet u konfronti bejn i/-/iviltajiet

Xog[ol ta’ restawr fuq wa[da mill-pitturi importanti fil-knisja parrokkjali ta’ {al Lija

Maratona ta’ qari mit-Testment il-:did Ir-restawr fil-knisja parrokkjali ta’ {al Lija ilu g[addej g[al dawn l-a[[ar g[axar snin. L-ewwel restawr kien sar fuq il-fa//ata, ilbjut u l-koppla. Dan kien l-ewwel xog[ol li ried isir qabel ma jibda xi xog[ol fuq il-pittura li ]]ejjen issaqaf tal-knisja.

Il-parti l-kbira tax-xog[ol ta’ pittura li hemm fil-knisja ta’ {al Lija hu xog[ol il-pittur Giuseppe Calì li beda ja[dem f’din il-knisja lejn tmiem is-seklu dsatax. Hu kien ipin;i l-pittura direttament fuq il;ebla. Kien min[abba f’hekk li ma]-]mien il-pittura saritilha [afna [sara u kien hemm il-[tie;a ta’ restawr biex ti;i salvata l-pittura tal-knisja li tag[mel parti mill-patrimonju ta’ pajji]na.

F’Di/embru li g[adda tlesta rrestawr fuq il-koppla tal-knisja u lkongregazzjoni li attendiet g[allfunzjoni tal-lejl tal-Milied kellha lopportunità li tammira x-xog[ol ta’ restawr li sar fuq il-koppla li fiha xeni mit-twelid tal-Messija.

B[alissa qed isiru l-preparamenti biex tibda t-tieni fa]i tar-restawr talpittura, dik tal-korsija, fejn Calì pin;a xeni mill-[ajja ta’ Kristu b[al-laqg[a mas-Samaritana, il-

qawmien mill-mewt ta’ Lazzru u llaqg[a ma’ }akkew u dan barra [afna an;li u persona;;i bibli/i.

Biex tg[in fil-programm ta’ restawr il-parro//a ta’ {al Lija [asbet biex nhar il-:img[a, is-Sibt u l-{add 10, 11 u 12 ta’ Frar bejn id-9 a.m. u l-5 p.m. torganizza maratona ta’ qari mit-Testment il:did. Din hija l-ewwel maratona tax-xorta tag[ha li qed ti;i organizzata f’Malta. Barra milli se tifforma parti mill-programm ta’ evan;elizzazzjoni tal-parro//a, din il-maratona se sservi biex matul it-tlett ijiem ta’ qari jin;abru fondi g[arrestawr tal-pittura.

Din l-inizjattiva hi miftu[a g[al kul[add – kemm g[an-nies ta’ {al Lija kif ukoll g[al dawk kollha li g[andhom g[al qalbhom il-Bibbja.

G[alhekk dawk kollha li jixtiequ jie[du sehem fil-maratona jistg[u jirre;istraw billi jibag[tu email fuq jondemi@maltanet.net. Barra minn hekk, dawk kollha li g[andhom g[al qalbhom l-A[bar it-Tajba huma mistiedna jattendu matul ittlett ijiem tal-maratona. Il-maratona se ssir fil-knisja ta’ San Pietru (tasSorijiet Dumnikani) li tinsab qrib [afna tal-knisja parrokkjali.

Fr Raymond Portelli jir/ievi l-premju ‘:ie[ in-Nadur’

{idma fejjieda minn Fr Raymond Portelli Nhar is-Sibt 21 ta’ Jannar saret serata li matulha ng[ata l-premju ‘:ie[ in-Nadur 2011’.

Din is-sena l-premju ng[ata lil Fr Raymond Portelli, missjunarju li qed ja[dem fil-parro//a ta’ San Martin de Porres f’Iquitos, il-Perù.

Il-premju ng[ata fuq il-mertu li g[al dawn l-a[[ar [msitax-il sena Fr Raymond qed jag[ti servizz ta’ missjunarju qassis u tabib f’zona tal-Amazonja.

Matul dawn is-snin, Fr Raymond feta[ dar g[all-morda bl-AIDS, ]ew;t idjar g[al persuni li g[andhom problema ta’ droga u dar li tag[ti kenn lil persuni li m’g[andhomx saqaf ta[t xiex jorqdu. Ilparro//a ta’ Fr Raymond toffri wkoll mitt ikla b’xejn kuljum lil familji foqra, filwaqt li Fr Raymond jir/ievi g[ajnuna kbira minn G[awdex u minn Malta u biex ikun jista’ j]omm dawn id-djar.

Fl-istess waqt, il-komunità Nadurija t[oss li Fr Raymond, wild l-istess komunità, qieg[ed ikun lambaxxatur tag[ha fil-[idma missjunarja – [idma g[al qalb [afna lpoplu Naduri. Kien g[alhekk li f’din is-sena ddedikata lill-volontarjat, il-Kunsill Lokali flimkien malkumitat g[all-premju ‘:ie[ inNadur’ qed jonora lil Fr Raymond b’dan il-premju.

Waqt din is-serata ng[atat donazzjoni ta’ flus mill-Ordni ta’ San Pietru u San Pawl. G[al din is-serata kienu pre]enti l-Ministru Giovanna Debono u l-Ministru Chris Said. Indaqqu siltiet ta’ mu]ika mill-Kama Duo. It-trofew, li hu disinn ta’ Joe Camilleri, in[adem g[all-ewwel darba minn Joe Meilak, artist li ja[dem fil[;ie;. Joe Meilak hu r-rebbie[ talOlympic Sport and Art Contest tassena 2012.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Madwarna 21

It-teolo;ija g[andna b]onnha^ Nhar it-28 ta’ Jannar ilKnisja ti//elebra l-festa talqaddis patrun tat-teolo;i, idDumnikan San Tumas D’Akwinu. Kien il-Papa Dumnikan San Piju V li ta ttitlu ta’ Duttur tal-Knisja lil San Tumas.

Min-na[a l-o[ra fl-1880 Papa Ljun XIII iddikjarah b[ala l-qaddis prottetur taluniversitajiet, akkademi/i, kulle;;i u skejjel kattoli/i.

Il-festa ta’ San Tumas tqajjem mistoqsija importanti [afna: X’importanza g[andha t-teolo;ija fil-[ajja tal-Knisja u fir-relazzjoni tag[ha mad-dinja tal-lum?

Ir-riflessjoni tal-Papa Benedittu XVI tg[inna biss[i[ biex nag[rfu mill-;did din ir-rilevanza.

Fid-diskors li g[amel lillmembri tal-Kummissjoni Teolo;ika Internazzjonali nhar is-6 ta’ Di/embru tassena li g[addiet, Papa Benedittu XVI ippre]enta lit-teologu b[ala l-bniedem tal-istennija. Permezz taxxog[ol akkademiku tieg[u, ta[t it-tmexxija tal-Ispirtu sSantu, it-teologu jin]el filqieg[ nett ta’ Alla bil-g[an li j[ejji lill-poplu g[all-istenni-

ja mbierka ta “smewwiet ;odda u art ;dida” (2 Pt 3, 13).

Il-Papa jg[id hekk: “Din is-sena x-xog[ol ta’ din issessjoni [abat mal-ewwel ;img[a tal-Avvent. Hija okka]joni li tfakkarna li kull teologu huwa msejja[ biex ikun bniedem tal-avvent, g[assies attent g[all-istennija, li jitfa’ dawl fuq il-mod intelli;enti tal-Kelma ta’ Alla mag[mula la[am.

Nistg[u ng[idu li l-g[arfien ta’ Alla veru j[ares ;ewwa u jg[ix kontinwament minn dik ‘is-sieg[a’, li a[na ma nafuhiex, meta l-Mulej se jer;a’ ji;i. G[alhekk, li n]ommu [ajja din il-g[assa u t-tama ta’ din l-istennija m’humiex g[an sekondarju g[at-teolo;ija proprja, li ssib il-g[an tag[ha li tkun filPersuna ta’ dak li ji;i u jiltaqa’ mag[na u jdawwal ittag[rif tag[na tas-salvazzjoni”.

It-teolo;ija Nisranija m’hijiex sempli/iment monoteista. L-Alla li tit[addet fuqu m’huwiex maqtug[ g[alih wa[du. LAlla tal-Insara ma jafx x’ji;ifieri solitudni g[ax fih

innifsu huwa Komunità Trinitarja: Il-Missier, l-Iben u l-Ispirtu s-Santu. Tliet Persuni f’Alla wie[ed! Iddimensjoni Trinitarja ta’ Alla sabet il-qawwa tag[ha meta t-tieni Persuna tatTrinità Qaddisa, :esù Kristu, sar bniedem b[alna.

Bl-inkarnazzjoni tal-Iben, Alla mhux biss sar wie[ed minna imma ta tifsira Trinitarja lil [ajjitna.

G[aliex sar bniedem b[alna Alla qalilna li l-istess g[aqda ta’ m[abba li te]i]ti fih b[ala Alla-Trinità hija possibli anki fil-komunità tag[na l-bnedmin.

Il-Papa jg[id: “L-g[otja [ielsa tal-im[abba ta’ Alla fuq il-bnedmin kollha kienet mitmuma fl-Inkarnazzjoni tal-Iben f’:esù Kristu. F’din ir-rivelazzjoni tal-intimità ta’ Alla mal-bniedem u l-g[aqda ta’ m[abbtu mal-bniedem, ilmonotei]mu ta’ Alla wie[ed huwa mdawwal kompletament b’dawl ;did: id-dawl trinitarju. U f’dan il-misteru trinitarju, il-fraternità bejn il-bnedmin hija mdawla wkoll.

It-teolo;ija Nisranija, flimkien mal-[ajja Nisranija,

jin[ti;ilha tirrestawra l-evidenza fer[ana u /ara talimpatt tar-rivelazzjoni trinitarja fuq il-komunità tag[na”. Mela, tag[mel sens jekk it-teolo;ija Nisranija tibqa’ mka[[la ma’ Alla wie[ed u twarrab g[al kollox li Alla huwa komunjoni ta’ m[abba fit-Trinità? Flg[arfien ta’ Alla fostna permezz ta’ :esù, bil-Knisja tieg[u, it-teolo;ija qieg[dha tassew tg[innha ninfet[u g[all-modi ;odda ta’ [sieb u g[emil li jwassluna biex inkunu familja b[alma AllaTrinità hu familja?

Propju hawnhekk huwa ttest tat-teolo;ija Kattolika: kemm tassew qieg[da tkun imnebb[a u msa[[a bilKelma ta’ Alla u t-tag[lim Ma;isterjali tal-Knisja.

Teologu li jfendi g[al rasu ming[ajr l-i/ken riferiment g[at-tag[lim tal-Knisja jaqa’ fl-istupida;ni g[aliex jibni fuq ir-ramel! L-argumenti tieg[u ji;;arrfu malajr g[aliex m’hemmx sisien sodi. Fil-fatt, il-Papa qal li “ming[ajr il-komunjoni fidila u mg[ixa mal-Knisja u ssottomissjoni lejn ilMa;isteru, li hu l-ispazju

minn Patri Mario ATTARD OFM Cap

vitali tal-e]i]tenza tag[ha, itteolo;ija ma jirnexxilhiex tag[ti ra;uni adegwata g[addon tal-fidi”.

It-teolo;ija tin[tie; ilbilan/ tal-fidi u r-ra;uni.

Benedittu XVI jg[id li “teolo;ija Kattolika tabil[aqq, bi]-]ew; movimenti, intellectus quaerens fidem et fide quaerens intellectum (l-g[arfien jfittex ilfidi u l-fidi tfittex l-g[arfien), huma ne/essarji illum iktar minn qatt qabel bil-g[an li ssinfonija bejn ix-xjenzi tkun possibbli u biex ji;u evitati lg[eruq vjolenti ta’ reli;jo]ità li topponi r-ra;uni u r-ra;uni li topponi lir-reli;jon”.

Mulej bierek lit-teolo;i tag[na u mliehom bl-g[erf u l-umiltà tieg[ek. Amen.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 1 ta‘ Frar, 2012

22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt ISWED FUQ L-ABJAD

CHIT CHAT

{bieb tajbin u []iena

Il-Kunsill tal-PN

NET Television 15>45

Il-Kunsill Straordinarju tal-Partit Nazzjonalista li sar il-{add il g[adda se jkun ittema tal-programm tal-lum.

Id-de/i]joni tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi li jifta[ il-bibien li ji;i kkontestat b[ala kap talPartit Nazzjonalista hi wa[da mis-su;;etti li se jkunu diskussi flimkien ma’ Paul Borg Olivier, isSegretarju :enerali tal-PN u Noel Buttigieg Scicluna, li hu osservatur politiku.

Il-PL ukoll kien mistieden biex jie[u sehem, i]da sakemm morna g[allistampa kien g[adu ma tax l-isem tal-persuna li se tirrappre]entah.

Produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Stephen Calleja.

Janice Darmanin tmexxi diskussjoni fejn it-tfal se jkunu qed jiddiskutu l-[bieb. {afna tfal jsibuha diffi/li li jag[]lu l[bieb tag[hom, u dan bir-ra;un g[ax ikunu g[adhom qed jibdew jesperjenzaw rerlazzjonijiet differenti.

Jibdew jindunaw li, g[al ra;unijiet diversi, mhux kul[add hu [abib ta’ veru. Fost dawn irra;unijiet jista’ jkun hemm nuqqas ta’ onestà u ta’ ftehim.

Waqt il-programm naraw kif wie[ed g[andu jag[]el il-[bieb tieg[u, kif inkunu nafu [abib hux wie[ed ta’ veru jew le. Fuq kollox, anki jekk a[na stess nafux inkunu [bieb ta’ veru.

Barra minn hekk naraw ukoll it-tkomplija tal-mawra fid-Depot tal-Pulizija ta’ Clarissa Ellul flimkien ma’ Tonio Cini u t-tfal.

NET Television 21>30

Paul Borg Olivier

Noel Buttigieg Scicluna

FIL-QOSOR • SIMPATI?I (NET Television 20>30) -

L-episodju tal-lum, li hu b’kitba ta’ Frida Cauchi g[andu t-titlu ta’ ‘L-Iben’. Denise (Adreana De Carlo) tiltaqa’ ma’ ;uvni (parti interpretata minn Clint Scerri Harkins, li jidher fir-ritratt fuq ix-xellug) u tiftiehem li jer;g[u jo[or;u flimkien. Fl-uffi//ju ta’ Joe ma jonqosx li jinbxuha wara li tistqarr kemm [adet pja/ir fil-kumpanija ta’ dan il-;uvni. Denise tidher kuntenta mieg[u sakemm jg[idilha l-istorja tieg[u. Minn tant ;uvintur ma’ dan [adet grazzja? G[aliex Denise tidde/iedi li a[jar ma ter;ax tid[ol f’xi basla u tibaghtu g[and il-Kappillan?

G[aliex Joe jispi//a g[and Salvu? Tidher li hi bi//a serja! Hemm xi ritratt involut? U x’jidher f’dan ir-ritratt?

• MALTA LLEJLA (NET Television 17>00) - Fost is-su;;etti ttrattati waqt il-programm tal-lum se jkun hemm dak tal-fostering bis-sehem ta’ John Role mill-A;enzija Appo;;. Ikun hemm ukoll rokna mit-tabib u mill-ivvja;;ar.

• BEJNI U BEJNEK (NET Television 23>30) - Joséf Bonello llum se jkollu b[ala l-mistieden tieg[u lill-;urnalist talPBS Keith Demicoli (fir-ritratt). Beda lkarriera ;urnalistika tieg[u fi [dan ilmedia.link g[all-ewwel b[ala part-timer fuq Radio 101 u wara b[ala ;urnalist filkamra tal-a[barijiet. Spiss narawh

jippre]enta u#jew jipprodu/i programmi informattivi dwar l-Unjoni Ewropea.

Hu minn {a]-}abbar u aktar tard dan ix-xahar jag[laq 30 sena.

• MHUX KELMA BEJN TNEJN (Campus FM 10>06) - Mil-lum Fr Joe Borg u Joe Pirotta, eks Professur tal-Università ta’ Malta u llum irtirat, se jibdew jippre]entaw din is-sensiela ta’ intervisti li se tkun qed tittella’ fuq Campus FM bil-kollaborazzjoni tal-Bank of Valletta. Matul is-sensiela, figuri pubbli/i se j]uru l-istudios ta’ Campus FM u jaqsmu aspetti mill-[ajja personali tag[hom mas-semmieg[a, aspetti li [afna drabi jkunu kuntrastanti mal-impressjoni ;enerali tag[hom li jag[tu filpubbliku. L-ewwel intervista se tkun mal-President Emeritus Eddie Fenech Adami.

• RICCARDO III (La 7 23>15) -

Film drammatiku Ingli] b’re;ija ta’ Richard Loncraine li [are; fl-1995 u li g[andu b[ala l-attur prin/ipali lil Ian McKellen (fir-ritratt fuq il-lemin). Ilfilm hu bba]at fuq dramm ta’ William Shakespeare li j;ib l-istess isem. Fost l-atturi nsibu wkoll lil Annette Bening u lil Jim Broadbent.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

TV#Radju 23 LO SPACCACUORI

Dlonk jinteba[ li g[amel ]ball Italia 2 0 1

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

1:1

Eddie (Ben Stille, fir-ritratt ta[t ma’ Malin Akerman), li jkollu fuq l-40 sena, meta jsir jaf lil Lila (Akerman), ikun konvint li sab il-mara ta’ [ajtu, u g[alhekk jidde/iedi li jistaqsiha tridx issir martu.

I]da ftit jiem biss wara li jkunu ]]ew;u, waqt li

jkunu fuq qamar il-g[asel, malajr jinteba[ li dak li g[amel ma kienx g[ajr ]ball kbir.

G[aliex ja[seb hekk? Min tkun Miranda (Michelle Monaghan) u li fil-fatt hi wkoll tkun mi]]ew;a?

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta • 93.7 FM 06:00 - L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:35 MillMedia Internazzjonali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - All Time Favourites 13:30 - Qari tar-Rumanz 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bullettin talA[barijiet 18:15 - Ma’ Nathalie 19:00 - Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari tar-Rumanz (r) 20:30 Nis;a 21:00 - Mu]ika Romantika 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Xi Qrajt, Xi Smajt 22:08 - Ru]arju 22:30 - Soul, Rhthym & Blues 23:30 Ripetizzjoni.

ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 Kummentarju 12:30 - A[na 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Lokal 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - Verset il-Lejl 20:45 - Eurovision Radio 21:45 ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Forum 24:00 - Mezza Notte 02:00 Ta[t Sema Kwiekeb.

RTK • 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bullettin 12.15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam 80s Corner Fuzzbox - Christian Azzopardi Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - G[and in-Nutar 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:12 - Realtajiet ta’ llum (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 - Ru[ il-Kelma 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Rakkont, Il-Polz ta/-?ittadin, Servizz b’im[abba, Sa[[a, Straightforward, Ambjent.

Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Il[na mi/-?par 10:00 BBC News Update 10:06 Mhux Kelma Bejn Tnejn 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal;urnali (r) 13:30 - Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Nis;a 20:00 - Outside Lectures 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 -

Tag[lim u Twemmin Nisrani 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 - Shalom 14:30 - Qari tarRumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 - Il-Kura;; Nofs il-Fejqan 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Lifesong 20:30 - Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 - Kristu Fostna (r) 23:00 - Il-{ajja Vera (r) 23:30 Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 Ben Glover 22:00 - Toby’s Wall of Sound 24:00 - Paul van Dyk. Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi Angelus fit-08:00 u f’12:00) 18:00 - Italia.com 20:00 - L.S. Live.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 Qalbinnies 11:30 - Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Bijografiji - Il-Pulizija (it-II parti) 21:45 - Harbourlife 22:15 Mixage 23:00 - Madwarna 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Style Watch (r).

ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:45 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 Tomatate 17:00 - Telelshopping 17:25 - Hazzzard Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:35 Better Living 18:15 - Looks 18:55 - Londri 19:30 - ONE News 20:30 - TX 22:30 - Fresh & Funky 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da (r) 23:45 - Kalamita (r).

Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 - Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - M’Intix Wa[dek (live) 20:30 - Robert Musumeci Talk 21:30 - Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - Il-Parlament talPoplu (r).

Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 09:35 Linea verde 11:00 - Tg 1 11:05 Occhio alla spesa (attwalità) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1

14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 17:00 - Tg 1 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:35 Soliti ignoti 21:10 - Viaggio al centro della terra. Film 2008 23:20 - Porta a porta 00:35 - Tg 1 notte 01:10 - Qui Radio Londra 01:15 Sottovoce 01:45 - Cult Book.

Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 09:35 - Zorro (TF) 10:00 - Tg 2 punto.it 11:00 I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 Italia sul due (attwalità) 16:15 Ghost Whisperer (TF) 17:00 Desperate Housewives (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 Numb3rs (TF) 19:35 - L’isola dei famosi 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Desperate Housewives (TF) 23:25 - Speciale 90˚ minuto 00:50 - Tg 2 notizie 01:10 - Tg Parlamento 01:05 - ER (TF) 01:20 - L’isola dei famosi.

Pomeriggio cinque 18:45 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Il tredicesimo apostolo 23:30 Matrix 01:30 - Tg 5 - notte 02:00 - Striscia la notizia.

Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:25 - Nash Bridges (TF) 08:20 Hunter (TF) 09:40 - RIS Roma Delitti imperfetti 10:50 Benessere - Il ritratto della salute 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:15 - Sentieri 16:40 Matrimonio impossibile. Film 2003 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Il piccolo lord. Film ’80 23:35 - La regola del sospetto. Film 2003 01:45 - Tg 4.

Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 07:00 - Cartoons

Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi (attwalità) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:15 -

08:40 - Una mamma per amica (TF) 11:30 Everwood (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:30 - Camera Cafe (sitcom) 16:20 - The Middle (TF) 16:45 - La vita secondo Jim (sitcom) 17:45 - Trasformat 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - Provaci ancora Gary (sitcom) 19:50 - Cartoons 20:20 CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - Lo spaccacuori. Film 2007 23:25 - Così fan tutte (sitcom) 00:10 Controcampo - Linea notte 01:35 Studio aperto 01:50 - The Shield (TF).

Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 - mattina

La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:45 - Coffee Break (attwalità) 11:10 - L’aria che tira 12:30 I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 – Tempesta sul Nilo.

Film ’55 16:15 - Atlantide 17:30 - L’Ispettore Barnaby (TF) 19:20 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 – Otto e mezzo 21:10 - Gli intoccabili 23:15 - Riccardo III. Film ’95 01:10 - Tg La 7 01:20 (Ah)piroso.

Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Chi l’ha visto?

23:15 - Glob spread 24:00 - Tg 3 linea notte 00:10 - Tg regione 01:05 - Gate C.

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 - Amici 16:55 -

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

24 TV#Radju Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Libreriji u Arkivji 11:30 - Luxdesign 13:00 - 3 Pointer 13:30 - Qalbinnnies 14:15 -10 miniuti 14:30 - Harbour Life 15:30 - Libreriji u Arkivji 16:00 Luxdesign 17:30 - 3 Pointer 18:00 - Qalbinnies 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 - Harbour Life 20:00 Starboard 20:25 - A[barijiet blIngli] 20:30 - Minn Lenti Interkulturali 21:15 - Luxdesign 22:25 - Harbour Life 23:05 - Qalbinnies 23:50 - Dokumentarju.

Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - Newspoint 15:30 - Teleshopping 16:30 - The Sapiano Show 17:30 - Makura 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 - Reporter 20:05 Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 F. News 21:00 - Mitqlu Deheb 23:15 - Favourite News.

Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[allMaltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 Bingo 75 20:30 - Kontra r-Ri[.

La 5 • melita 162 12:00 - Beautiful (soap) 12:25 Centovetrine 12:55 - Extreme Makeover Home Edition 13:45 Grande Fratello 14:00 - ER (TF) 14:45 - Veronica Mars (TF) 15:35 - Dawson’s Creek 16:25 - Champs 12 (TN) 17:10 - Déjà Vu (TF) 18:00 - Prima o poi divorzio!

18:50 - Amici La 5 19:55 Grande Fratelllo 20:25 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 Grande Fratello Live 00:10 Uomini e donne.

BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:10 - Tellytales 07:20 - The Large Family 07:30 - The Roly Mo Show 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Tweenies 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - Nina and the Neurons 08:35 - Last of the Summer Wine 09:05 - As Time Goes By 09:35 - The Weakest Link 10:20 - EastEnders 10:50 Doctors 11:20 - Holby City 12:10 - New Tricks 13:00 - Dad’s Army 13:30 - Last of the Summer Wine 14:00 - The Weakest Link 14:45 -

EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Holby City 16:35 - New Tricks 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - Last of the Summer Wine 20:30 - Dinnerladies 21:00 - Lark Rise to Candleford 21:50 - As Time Goes By 22:20 - Dad’s Army 22:50 - God on Trial.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:45 - Carson City. Film ’52 09:20 - Bonanza 10:20 - Rawhide 11:25 - Beloved Infidel. Film ’59 13:45 - Bonanza 14:50 - Rawhide 16:00 - Rio Bravo. Film ’59 (PG) 18:40 - Canyon River. Film ’56 20:10 - One Crazy Summer. Film ’86 (PG) 22:00 - Soldier. Film ’98 (15) 23:50 - Murder at 1600. Film ’97 (15).

MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 07:30 - Double Deception. Film ’93 09:05 - Murder Live! Film ’97 10:35 - Countdown to Chaos. Film ’99 12:00 - Hickey & Boggs. Film ’72 (15) 13:50 - The Group. Film ’66 16:20 - MGM’s Big Screen 16:35 - The Resurrected. Film ’92 (15) 18:20 - The End. Film ’78 (15) 20:00 - Give Me Your Life.

Film ’94 21:30 - 3:15. Film ’86 (18) 22:55 - Chains of Gold. Film ’91 (15).

Diva Universal • melita 313 06:55 - Quincy, M.E.

07:55 - The Casebook of Sherlock Holmes 09:37 Coming Out 09:50 - Rex: A Cop’s Friend 10:50 - Cento Vetrine 11:50 - Wolff’s Turf 12:47 - The Visiting Hours 12:55 - Quincy, M.E. 13:53 - Great Women 14:00 - Wind at My Back 15:50 - Great Women 16:00 Rex: A Cop’s Friend 17:00 - The Casebook of Sherlock Holmes 18:55 - La Prova 19:00 - Rex: A Cop’s Friend 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 - Agatha Christie’s Marple 22:48 - Great Women 23:00 - The Casebook of Sherlock Holmes.

Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: Long Haul, Short Fuses 08:10 Mythbusters 09:05 - Extreme Engineering: Iceland Tunnels 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival 11:50 Overhaulin’ 12:45 - Twist the Throttle: Yamaha 13:40 American Chopper: Senior vs Junior: Domani Studios Bike 14:35 - Dirty Jobs: Date Palm Pollinator 15:30 - Deadliest Catch: Deadline 16:25 Mythbusters 17:20 - Extreme Engineering: Iceland Tunnels

18:15 - Ultimate Survival: Arizona Sky Islands 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Worst-Case Scenario: Desert Breakdown # Tarantula 20:35 - Worst-Case Scenario: Elevator Plunge # Blackout 21:00 - Dirty Money: The Story of the Criminal Assets Bureau: Full Steam Ahead 21:30 - Dirty Money: The Story of the Criminal Assets Bureau: Gone with the Schewinn 21:55 - Sons of Guns: Wedlock and Load 22:50 - Border Security USA 23:45 Mythbusters.

Melita Movies • melita 801 10:00 - Garfield 11:20 - Delgo 12:50 - You Again 14:35 Calendar Girls 16:20 - Hollywood Buzz 16:45 - Gullivers Travels 18:10 - The Da Vinci Code 21:00 - America 23:05 - When A Man Loves A Woman 01:10 - Please Give.

Melita More • melita 802 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - Mike & Molly 11:30 - The Mentalist 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - The Mentalist 17:30 Supernatural 18:15 - Days of Our Lives 19:10 - Hollywood Buzz 19:35 - Films & Stars 20:00 Suburgatory 20:30 - How I Met Your Mother 21:00 - 2 Broke Girls 21:30 - Hung 22:00 - Bored To Death 22:30 - Chuck 23:20 Chase 00:05 - Gossip Girl 00:50 True Blood.

Biography Channel • melita 411 07:00 - America’s Court with Judge Ross 08:00 - Hoarders: Jennifer and Ron # Jill. The Locator: 09:00 - A Brother Reaches Out 09:30 - A Dying Wish. 10:00 - The Real Housewives of Miami: Paradise Cost 11:00 - America’s Court with Judge Ross 12:00 - Snapped: Women Who Kill: Elicia Hughes 13:00 - Parking Wars 13:30 Billy the Exterminator: Dirty Rat 14:00 - The Chawners’ Last Chance 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Elicia Hughes. The Locator: 17:00 - A Brother Reaches Out 17:30 - A Dying Wish. 18:00 - Hoarders: Jennifer and Ron # Jill 19:00 - Pawn Stars: Big Guns 19:30 - Storage Wars: Young with a Gun 20:00 America’s Court with Judge Ross 21:00 - The Real Housewives of Miami: Black Ball’d 22:00 Hoarders: Theresa # Karen 23:00 Intervention: Angelina.

G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 - Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - IglooGloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 -

Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 The Magic Key 20:00 - The Hoobs 20:25 - Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 - IglooGloo 21:25 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 - Tigga and Togga 22:00 Rubbadubbers.

Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:10 - The Suite Life on Deck 09:35 - Jake and Blake 10:00 - Jonas 10:25 - Wizards of Waverly Place 10:45 - Phineas and Ferb 11:10 - So Random 11:30 - The Suite Life on Deck 11:55 - Wizards of Waverly Place 12:20 - Have a Laugh 12:30 - Shake It Up 12:55 - Phineas and Ferb 13:20 - Phineas and Ferb 13:45 - Fish Hooks 14:10 - Shake It Up 14:40 - So Random 15:05 - Wizards of Waverly Place 15:30 - Good Luck Charlie 15:55 - Fish Hooks 16:20 - The Suite Life on Deck 16:35 Have a Laugh 16:45 - The Suite Life on Deck 17:10 - Phineas and Ferb 18:00 - Hannah Montana 18:25 - Phineas and Ferb 18:50 - Shake It Up 19:15 - Fish Hooks 19:35 - Good Luck Charlie 20:00 Shake It Up 20:50 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Sonny with a Chance 22:00 - Kim Possible.

07>00 09>00 09>30 11>00 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19.10 19.15 19>45 20>30 21>30 21>32 23>00 23>30

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping Kontra l-{in (r) It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping House Magazine Teleshopping Bla Kumment Chit Chat Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Kontra l-{in Tlug[ tas-Super 5 (ikompli) Kontra l-{in NET News Simpati/i NET News Iswed fuq l-Abjad NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:35 - GTA Road to Dubai 09:00 - African Cup of Nations Football 10:00 - FIS WC Ski Jumping 11:15 - Australian Open, ATP Tennis 12:30 -

African Cup of Nations Football 13:30 - European Champ., Biathlon 15:00 - FIS WC Ski Jumping 16:15 - UEFA European Champ. Futsal 17:15 European Champ. Futsal: Group C: Italy v Turkey (live) 18:45 African Cup of Nations Football: Group Stage (live) 21:00 Wednesday Selection 21:05 Show Jumping WC 22:05 Riders Club 22:10 - Farmers Insurance Open, PGA Tour Golf 23:10 - Abu Dhabi HSBC Champ.s, PGA European Tour Golf 23:40 - Golf Club 23:45 Yacht Club 23:50 - Wednesday Selection.

Go Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - The FA Cup: Rd 4: QPR v Chelsea 09:00 - Serie A: Rd 20: Roma v Bologna 11:00 FIFA Futbol Mundial 11:30 Serie A: Rd 20: Genoa v Napoli 13:30 - The FA Cup: Rd 4:

Leicester v Swindon Town 15:30 - Barclays PL: Wk 25 Wolves v Liverpool 17:25 - The FA Cup: Rd 4: Highlights 18:00 - Serie A: Rd 21: Atalanta v Genoa (live) 20:00 - Trans World Sport 21:00 - Barclays PL: Wk 25: Blackburn R v Newcastle Utd (live) 23:00 Serie A: Rd 21: Siena v Catania (delayed) 01:00 - Serie A: Rd 20: Genoa v Napoli.

Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Barclays PL: Wk 25: Wolves v Liverpool 11:00 -

PGA Abu Dhabi HSBC Golf Champ.: Day 3. The FA Cup: Rd 4: 15:00 - Sunderland v Middlesboro 17:00 - Highlights.

17:30 - Serie A: Rd 21: Parma v Juventus 19:30 - PL World: Wk 25 20:00 - Arsenal World 20:45 - Serie A: Rd 21: Cagliari v Roma (live) 22:45 - Barclays PL: Wk 25: Aston Villa v QPR (delayed) 00:45 - Roma Channel.

Go Sports 3 • GO Plus 853 20:45 - Serie A: Rd 21: Inter v Palermo (live) 22:45 - Inter Channel.

Go Sports 4 • GO Plus 854 21:00 - Barclays PL: Wk 25: Sunderland v Norwich City (live) 23:00 - Serie A: Rd 21: Udinese

v Lecce (delayed) 01:00 - Juve Channel.

Go Sports 5 • GO Plus 855 20:45 - Serie A: Rd 21: Lazio v Milan (live) 22:45 - LFC TV. Go Sports 6 • GO Plus 856 21:00 - Barclays PL: Wk 25: Bolton W v Arsenal (live) 23:00 - MUTV. Melita Sports 1 • melita 701 19:00 - npower Champ.:

Southampton v Leicester City (r) 20:45 - Bundesliga: Hannover v 1.FC Nurnberg (r). 22:35 Campeonato Brasileiro: America MG v Corinthians (r). Copa Libertadores: 00:25 - Highlights (r) 01:00 - Flamengo v Real Potosi (live).

Malta Stars • melita 614 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - BOV PL: Birkirkara v Floriana (r) 12:00 Malta Handball Assoc. (r) 13:20 - MOC Olympic Special (r) 14:00 - Melita GFA 1st Div. (r) 15:55 - Malta Basketball Assoc.: MSV Life league: Depiro v Hibs (r) 17:20 - Malta Rugby Football Union (r) 19:00 - 3 Pointer 19:35 - Malta Basketball Assoc. 21:00 - BOV PL: Birkirkara v Floriana (r) 23:25 Malta Rugby Football Union (r) 01:00 - Malta Basketball Assoc. (r).

Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Carling Cup: SF 2nd Leg: Cardiff City v Crystal Palace (r) 09:50 - Bundesliga: VfB

Stuttgart v Borussia Monchengladbach (r). La Liga: 11:45 - Real Madrid v Zaragoza (r) 13:40 - Villarreal v Barcelona (r). 15:35 - npower Champ.: Southampton v Leicester City (r) 17:25 - Campeonato Brasileiro: America MG v Corinthians (r) 19:25 - Bundesliga: Hannover v 1.FC Nurnberg (r) 21:20 - npower Champ.: Southampton v Leicester City (r) 23:10 Bundesliga: VfB Stuttgart v Borussia Monchengladbach (r) 01:05 - La Liga: Real Madrid v Zaragoza (r).

Football Stars 2 • melita 615 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 - npower Champ.: Southampton v Leicester City (r) 16:00 - Bundesliga: VfB Stuttgart v Borussia Monchengladbach (r) 18:00 Barca TV 21:00 - Bayern Munich TV 00:00 - Barca TV.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Passatemp 25

Tisliba

Mimdudin>5. :ibed, raqqaq (5) 6. Bla bidu u bla tmiem (5) 7. 0.57 ta’ litru (5) 10. Xahar (5) 11. Test (5) 12. }mien li ma jiqafx, eternità (5) 14. Issikkati, inkaxxati (5) 16. Ma g[adhomx [fief (5) 17. Skor/a ]ejda fuq il;ilda li titrabba bitt[akwik (5) 18. {a]na ta’ rikkezzi (5)

Weqfin>1. Esa;erat, fl-a[[ar nett (6) 2. U niket jag[mel b’xi mod xorta ta’ poplu partikulari (6) 3. Moxt (6) 4. Li jafdaw ma’ xulxin (6) 8. Supperv (5) 9. u 15. Hekk ng[idu… kollox t[alli warajk! (5,

6) Kitba ta’ ;ie[ lil xi [add (6) 13. La ]ejjed u la nieqes (6) 14. Qtil (6) 15. Ara 9 12.

High Tea Ix-xena t’hawn fuq ;iet riprodotta ta[t f’21 kwadru, li w[ud minnhom fihom dettall i]jed u o[rajn inqas millori;inal. Liema huma l-kwadri li fihom dettall ]ejjed jew nieqes?

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. Iddum; 6. Sagra; 7. Sufin; 10. Fro;a; 11.

Tonna; 12. {arem; 14. Dment; 16. Mitfi; 17. :lekk; 18. Tgorr.

Weqfin>- 1. Mitluf; 2. Immuta; 3. Estint; 4. Saltna; 8.

Morra; 9. u 15. Inzertatura; 12. {tie;a; 13. Mbikki; 14. Difett.

Soluzzjonijiet

G{AT-TFAL

Sudoku

Sudoku Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir bi 3 kaxxi bi 3 n-numri mill-1 sad-9.

Kalkolu enigmatiku Mr Bean u l-lampi 17-il lampa.

Mr Bean kien dilettant tal-lampi. Kull wa[da li jara jkun irid je[odha mieg[u. Kemm-il lampa ta[seb li g[andu quddiemu?

Dan it-tip ta’ log[ob hu tassew interessanti u ta’ ta[bil il-mo[[ g[ax fih trid tapplika /erti numri skont id-disinn tal-kaxxi. Jekk inti taf li kull simbolu g[andu n-numru partikulari tieg[u mi]-0 sad-9 ara ssolvix dan il-kalkolu enigmatiku biex dawn is-sitt ekwazzjonijiet ikunu jaqblu ma’ xulxin.

‘High Tea’

Mr Bean u l-lampi

Dettalji ]ejda: Nru. 4 it-tuffie[a; Nru. 6 il-kaxxa bl-ikel; Nru. 9 ittieqa; Nru 13 is-si;ra u Nru. 19 il-fjura.

Dettalji neqsin: Nru. 2 i/-/inturin; Nru. 8 il-martell; Nru. 11 irri;el; Nru 12 is-sikkina; Nru. 17 parti mi/-/umnija u n-Nru 21, tikketta talinbid.

Kalkolu… enigmatiku

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

26 Klassifikati PROPRJETÀ

Bu;ibba

APPARTAMENT fit-tielet sular lest minn kollox, kbir [afna u spazju]. Open-plan living u dining, k/ina fitted, boxroom, ]ew; kmamar talbanju, tliet kmamar tas-sodda doppji, terrazzin quddiem u ie[or wara. Parti mill-bejt u bl-u]u tal-lift. Prezz €129,000. ?emplu 79808405 jew 79957951.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tas-sodda, k/ina#living#sitting, utility.

Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{al Qormi – San Bastjan

APPARTAMENT bi tliet kmamar tas-sodda u garaxxijiet. Prezz €83,000 u [wienet kbar 200sqm /entrali [afna u tajbin g[al kull negozju. ?emplu 99477271.

Il-Marsa

REMISSA bi tliet stalel, post

ideali vi/in il-korsa. G[allbejg[ jew tpartit ma proprjetà. ?emplu 79259744.

I]-}ejtun, Bir id-Deheb u Marsaskala

APPARTAMENTI b’]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta semi-finished u garaxxijiet.

Prezz minn €82,500. ?emplu 99477271.

I]-}urrieq, Bubaqra

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

L-Imqabba

HOUSE of character (unconverted) bi tliet kmamar tassodda. Prezz €100,000. ?emplu 99473439.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

VETTURI

BMW 320d

2006, saloon, automatic, artic green, full extras, white leather interior, 45,000 miles. €19,500 o.n.o. ?emplu 99449106.

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

AVVI}I

Tiswijiet fil-pront u fil-post

Kia Mentor

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Tombla sheets

B’NUMRI kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press)– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur etc u

xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

NIXTRI PROPRJETA’

Maisonette

F’BIRKIRKARA. ?emplu 79844384.

G{ALL-BEJG{

Heidelberg Platen

10” x 15” f’kundizzjoni perfetta u mutur suzuki 100A. ?emplu 79603048.

Libsa tal-Pra/ett

TAS-subien, kulur cream, 3piece, kompluta bil-qmis u ]]arbun. Daqs ;dida, milbusa darba. Prezz €90. ?emplu 21242180.

Mejda tonda

TAL-A{MAR mastizz.

Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn.

Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Mobile kiosk

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.

L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

27 KAMPJONAT BOV III DIVI}JONI

Wirja dominanti mil-leaders Pembroke Pembroke ..............................7 Marsaskala ...........................1

Pembroke kellhom reb[a ferm fa/li fuq Marsaskala bliskor kbir ta’ 7-1, fejn ing[ataw ]ew; penalties u kellhom superjorità numerika g[all-a[[ar nofs sieg[a.

B’hekk huma ]ammew posthom fil-qu//ata tal-klassifia b’35 punt, filwaqt li Marsaskala baqg[u lejn inna[a t’isfel tal-klassifika bi 11-il punt.

LYDON CILIA feta[ l-iskor g[al Pembroke wara 6 minuti u fit-13-il minuta l-captain CARLO LEONARDI g[amilhom tnejn b’daqqa ta’ ras minn korner.

Fit-28 minuta Pembroke ing[ataw penalty u mill-11-il metru CARLO LEONARDI ma falliex. Tliet minuti millmistrie[, RODNEY CARUANA kompla kabbar il-vanta;; b’xutt minn tarf il-kaxxa.

Seba’ minuti fit-tieni taqsima reazzjoni minn Marsaskala meta JUAN GALDES [asad lid-difi]a ta’ Pembroke b’xutt sabi[ minn barra l-kaxxa. Sitt minuti wara, Pembroke ing[ataw it-tieni penalty u CARLO LEONARDI re;a’ ma falliex biex fis-60 minuta Jesmond Scicluna dabbar ittieni karta safra u tke//a g[al Marsaskala.

Fit-73 minuta MALCOLM MAMO g[eleb lid-difi]a avversarja b’daqqa ta’ ras, minkejja li kellu rasu nfaxxata g[al daqqa ta’ sieq li qala’ aktar kmieni fil-partita.

Sekondi mit-tmiem DANIEL CREMONA kabbar l-iskor wara li r/ieva ming[and Galea biex g[eleb lill-goalkeeper sostitut Vella b’xutt fil-baxx.

Pembroke: M. Calleja

Cremona, N. Coleiro Gatt, M. Mamo, A. Galea, L. Cilia, V. Martinovic (J. C. Borg), C. Leonardi (K. Sultana), J. Mifsud, D. Cremona, R. Caruana (M. Borg), G. Spiteri Marsaskala: J. Peplow (M. Vella), S. Saliba (M. Pace), E. Desira, J. Debono, J. Scicluna, M. Said, M. Bugeja (A. Yeomans), A. Dominicus, C. Zammit, C. Ionut Doubre, J. Galdes Referee: Matthew Degabriele Reb[a importanti

Sta Lucia. ..............................0 Fgura Utd .............................1 Fgura kisbu reb[a importanti meta g[elbu lil Santa Lucia 1-0 biex b’din ir-reb[a jinsabu ]ew; punti biss ta[t l-istess Santa Lucia. Il-partita kienet karatterizzata minn argumenti kontinwi fejn ir-referee Keith Buhagiar ma kellux log[ba fa/li.

Fgura [olqu l-ewwel oppor-

tunità wara biss minuta meta Goncalves ixxutja ftit g[oli wara finta tajba. Fit-13-il minuta Fgura ng[ataw penalty meta Goncalves twaqqa’ filkaxxa minn Carabott. Inkariga Ricardo Severino Goncalves mill-[dax-il metru i]da Carabott salva. Fgura fet[u liskor fid-29 minuta meta ROBERT ADAMI approfitta minn inde/i]joni fid-difi]a ta’ Santa Lucia u xe[et fix-xibka.

Fil-50 minuta Santa Lucia laqtu l-wieqfa permezz ta’ Jason Galea filwaqt li g[al Fgura Goncalves falla milli jiskorja minn [alq il-lasta. Fit72 minuta Fgura sfaw b’g[axra meta tke//a Leeroy Bonett u fis-76 minuta Santa Lucia tilfu /ans tad-deheb meta Shawn D’Amato falla /ans minn quddiem il-lasta.

Santa Lucia: D. Carabott, H.

Friggieri, J. Galea, R. Mifsud, C. Camilleri, C. Bugeja, J. Bugeja,C. Goodrum (M. Farrugia), A. Sapiano, S. D’Amato (G. D’Amato), B. Chibueze Fgura: R. Attard, R. Adami, S. Aquilina, L. Bonett, M. Portelli (R. Galea), G. Scerri, K. Scerri, M. Spiteri, R. Severino Goncalves (L. Vella), M. Zammit, N. Zerafa Referee: Keith Buhagiar It-tieni reb[a

Kalkara .................................1 Mtarfa ...................................2

Mtarfa kisbu t-tieni reb[a tal-ista;un meta g[elbu lil Kalkara 2-1 b’penalty fl-a[[ar minuti. G[al [inijiet twal din il-partita kienet medjokri i]da lejn l-a[[ar [adet ]volta o[ra fejn wara l-penalty, fi tmiem il-partita il-plejers ta’ Kalkara komplew bl-argumenti fejn kellhom jintervjenu l-pulizija.

Fil-50 minuta Mtarfa fallew /ans tad-deheb minn Wingfield u ta’ dan il-gowl fallut pattew qares meta Kalkara marru fil-vanta;; meta free-kick ta’ JACOB CAMILLERI [asad lil Galea.

I]da Mtarfa irkupraw malajr u fil-55 minuta g[amlu l-iskor indaqs permezz tas-sostitut RAMON BONELLO. Fit-82 minuta Mtarfa laqtu l-lasta minn korner ta’ Pierre Spiteri u fil-[in mi]jud Mtarfa ing[ataw penalty meta Jonathan Zahra mess il-ballun b’idu. Qabel dan il-penalty kien hemm argument fejn tke//a Clayton Spiteri. Mill11-il metru PIERRE SPITERI ma ]baljax.

Kalkara: F. Azzopardi, M.

Agius (R. Gialanze), D. Gauci (S. Cucciardi), C. Caruana, C. Zammit, J. Zahra, M. Cassar, J. Camilleri, D. Zammit, A. Musha (C. Spiteri), D. Mifsud Mtarfa: D. Galea, J. Azzopardi, J. Fenech, R. Sammut, E. Falzon, A. Wingfield, P.

Kif Jinsabu L R D T F K Pt Pembroke G[axaq Santa Lucia M;arr U. Fgura U. Mdina K. Xg[ajra T. Swieqi U. Sirens Marsaskala Qrendi Marsa Mtarfa Kalkara *Marsaskala Xg[ajra

13 11 2 0 13 9 3 1 13 9 1 3 13 9 0 4 13 8 2 3 13 7 3 3 13 5 4 4 13 4 4 5 13 4 1 8 13 3 2 8 13 2 4 7 13 2 3 8 13 2 1 10 13 1 0 12

31 16 22 24 27 20 16 9 14 6 8 7 14 7 ing[ataw reb[a

9 35 6 30 9 28 12 27 15 26 10 24 17 19 10 16 20 13 22 11 20 10 16 9 27 7 28 3 kontra

FRANCALANZA, li wara li kkontrolla g[eleb lil Grima b’xutt bid-dawra.

Marsa: D. Grima (S. Danilov),

Il-leaders Pembroke kisbu reb[a mill-aktar fa/li kontra Marsaskala u sa[[ew posthom fil-qu//ata

Spiteri, R. Zammit, P. Azzopardi (R. Bonello), J. Munyao Mwema (L. Vella), A. Micallef (G. Curmi) Referee: Glenn Tonna Reb[a minima Swieqi. ...................................0 Sirens. ....................................1 Wara li tilfu l-a[[ar erba’ konfronti tag[hom, Sirens

kisbu reb[a ferm importanti fuq Swieqi, li fallew ukoll penalty, u b’hekk telg[u ftit ‘il fuq fil-klassifika b’13-il punt.

Swieqi kellhom /ans taddeheb li jift[u l-iskor fit-43 minuta, meta l-captain ta’ Sirens Galea deher iwaqqa’ lil Debono fil-kaxxa, bir-referee jsaffar g[al penalty. Mill-11-il metru Sciberras tefa’ g[oli [afna.

Sirens skurjaw il-goal tallog[ba fil-65 minuta, meta wara ;irja tajba, GIOVANNI GALEA g[eleb lid-difi]a avversarja.

G[axar minuti mit-tmiem Sirens kienu vi/in li jkabbru lvanta;;, meta Obunwanne qassam lejn Galea li ]markat f’nofs il-kaxxa, imma l-goalkeeper inter/etta tajjeb.

Swieqi: L. Bugeja, J. Pace, C.

Dalli (L. Fenech), R. Buhagiar, K. Calleja, N. Zammit, I. Scicluna, P. Spiteri (S. Psaila), F. Debono, E. Sciberras, C. Micallef Sirens: J. P. Vella, A. Debattista, G. Magri (J. Grech), N. Scerri, G. Galea, G. Falzon, S. Pisani (G. Vella), K. Bonavia, D. Sant, B. Borg, C. Obunwanne Referee: Etienne Mangion Irkupraw tajjeb

Xg[ajra .................................0 G[axaq ..................................1

Wara li fl-a[[ar konfront sofrew l-ewwel telfa tag[hom dan l-ista;un, goal li wasal g[axar minuti minn tmiem ilpartita kien bi]]ejjed biex G[axaq kisbu tliet punti millkonfront tag[hom kontra

Xg[ajra. B’hekk ]ammew posthom in-na[a ta’ fuq talklassifika bi 30 punt.

Fit-33 minuta, G[axaq kellhom /ans li jift[u l-iskor, meta x-xutt minn tarf il-kaxxa ta’ Luca Caruana ;ie temporanjament salvat mill-goalkeeper, bil-ballun ji;i f’saqajn Vassallo, i]da x-xutt tieg[u kien /entrali wisq.

Ftit minuti mill-bidu tat-tieni taqsima kien Luca Caruana ta’ G[axaq li xxuttja ftit g[oli.

Imma l-goal tal-partita wasal fid-79 minuta, meta d-daqqa ta’ ras ta’ MARK VASSALLO minn korner g[elbet liddifi]a ta’ Xg[ajra.

Xg[ajra: R. Camilleri, A.

Vella, F. Mizzi, M. Leonardi, S. Camilleri (K. Tonna), B. Magro (N. Attard), C. Magro, A. Manaf, M. Nosko, L. Grech (K. Micallef), A. Pendry G[axaq: J. Verbina, P. Bugeja (M. Axiaq), M. Cassar, L. Alla, M. Vassallo, M. Ellul, L. J. Caruana, F. Galea, B. Parnis, A. Caruana (F. Schembri), B. Dalli Referee: Martin Borg Wirja deludenti

Marsa ....................................0 Mdina ....................................2

Mdina kellhom reb[a komda fuq Marsa 2-0, b’goal skurjat f’kull taqsima, biex b’hekk telg[u fis-sitt post talklassifika b’24 punt.

L-ewwel azzjoni waslet wara 20 minuta meta Southward ittanta xortih minn tarf il-kaxxa, bil-ballun ji;i mdawwar f’korner mill-goalkeeper Grima.

Mdina fet[u l-iskor [ames minuti qabel il-mistrie[, meta YAN GRECH [arab lid-difi]a avversarja u kkonkluda fixxibka b’xutt minn barra lkaxxa.

Tmien minuti fit-tieni taqsima, Mdina ssi;illaw ir-reb[a permezz ta’ MATTHEW

D. Chircop, S. Cutajar, B. Zammit, C. Cremona, J. P. Zammit, E. Vella, K. Brincat (S. Sultana), Y. Abdulahhi, Dylan Agius, W. Debattista (R. Xuereb) Mdina: A. Aquilina, A. Spiteri, K. Formosa, G. Camilleri, A. Catania, Y. Grech, R. Southward, J. Buhagiar, A. Buhagiar (J. Feriggi), N. Micallef, M. Francalanza Referee: Darryl Agius Jitilg[u r-raba’ M;arr ....................................1 Qrendi. ..................................0

M;arr kisbu tliet punti importanti b’goal skurjat tmien minuti mit-tmiem u telg[u firraba’ post. L-ista;un deludenti ta’ Qrendi jkompli, fejn fi tmiem l-ewwel round g[ad g[andhom biss 10 punti, f’dik li kienet is-seba’ telfa tag[hom dan l-ista;un.

L-ewwel okka]joni waslet wara kwarta log[ob, meta xutt b’sa[[tu ta’ Abela minn tarf ilkaxxa ;ie salvat minn fuq illinja mill-goalkeeper ta’ Qrendi.

Fis-67 minuta, xutt angolat ta’ Schembri ;ie mdawwar f’korner mill-goalkeeper Borg u fil-71 minuta l-goalkeeper ta’ Qrendi deher jaqbad sieq Abela fil-kaxxa, i]da r-referee [alla llog[ob g[addej.

Fit-82 minuta, M;arr spi//aw b’ra;el inqas, meta Gordon Said tke//a g[al im;iba [a]ina. M;arr qamu fuq tag[hom, u ]ew; minuti wara skurjaw l-unika goal tal-partita, meta wara ;irja tajba ta’ Abela dan g[adda lejn MARK DEGUARA li kkonkluda fixxibka.

M;arr: J. Borg, G. Said, J.

Ebejer (V. Petrovic), J. Said, K. Pace, J. Gauci (K. Caruana), C. Tabone, C. Abela, A. Zahra, M. Deguara, M. Muscat Qrendi: B. Zammit, A. Formosa, L. Schembri, A. Buttigieg, P. Muscat (M. Farrugia), G. Azzopardi, J. Camilleri, R. Darmanin (L. Vidal), A. Muscat, L. Magri, M. A. Ellul Referee: Duncan Sultana

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

28 Sport KAROZZI

Curmi u Deguara jirb[u l-unuri fuq Facebook minn Alfred A. Farrugia

Skont l-istatistika tal-media so/jali Facebook, fil-votazzjoni g[all-Unuri tas-Sena 2011 tat-Tlielaq tal-Karozzi fuq il-pa;na “Malta & Auto Racing”, intla[qu 3,563 persuna + 113%.

Alan Curmi kien ivvutat isSewwieq tas-Sena tat-Tlielaq tal-Karozzi, b’Joshua Anastasi ftit warajh. David Anastasi u Patrick Cassar kienu is-sewwieqa l-o[ra nnominati f’din il-kategorija.

Curmi kiseb l-akbar g[add ta’ voti x’aktarx ukoll min[abba r-ri]ultati tajbin li kiseb fit-tlielaq fi Sqallija.

Joshua Anastasi u David Anastasi jie[du sehem fittlielaq tal-karozzi f’Malta kif ukoll Sqallija, u kisbu su//ess fil-klassi tag[hom. Patrick Cassar hu popolari mad-dilettanti tal-autocross u kellu su//ess fil-kompetizzjonijiet tal-ASM. Il-JBR-4 Kawasaki li jsuq Joshua Anastasi ing[a]let b[ala l-Karozza tas-Sena f’Malta tat-Tlielaq tal-Karozzi

quddiem il-Mini Doda li jsuq David Anastasi.

Jean Sammut li g[ad g[andu 8 snin u li qed jikseb [afna su//essi fit-tlielaq talkarting fl-Ingilterra reba[ lunur tas-Sewwieq }ag[]ug[ tas-Sena tat-Tlielaq talKarting b’158 vot. Jamie Mangion kien is-sewwieq ]ag[]ug[ l-ie[or nominat g[al din il-kateogorija.

Il-President tal-ASM Frans Deguara li ilu g[al [afna snin jorganizza t-tlielaq talkarozzi, spe/jalment autocross u motocross kiseb 146 vot biex reba[ l-unur talUffi/jal tas-Sena. Frans flimkien ma’ sie[bu Charles Bellia u o[rajn minn Silverstone ilu s-snin ja[dem fuq pro;ett ta’ korsa tattlielaq.

Is-Segretarju u PRI talASM Johann Pace kiseb 143 vot fl-istess kategorija u dan juri kemm hi popolari ttmexxija tal-ASM. L-uffi/jali l-o[ra nominati kienu Francis Joseph Azzopardi li jg[in fl-

Alan Curmi – is-Sewwieq tas-Sena 2011 ta’ Malta tat-Tlielaq tal-Karozzi

ASM u t-tlielaq tal-Island Karting Club (IKC), u Charles Cilia li ilu snin jg[in lill-Island Car Club (ICC).

Frans Deguara – L-Ufficjal tas-Sena

Adrian Cauchi li reba[ ilKampjonat Malti tal-Karting, reba[ l-unur tas-Sewwieq tasSena fil-Karting.

Aldo Vella, l-in;inier li jipprepara l-kart li biha ntreba[ il-kampjonat reba[ il-premju Tekniku tas-Sena.

ASM

Kampjonat u kumitat ;did g[at-Trials Nhar il-{add 5 ta’ Frar lAsso/jazzjoni Sport Muturi (ASM) se tkompli l-attivitajiet mill-Kampjonati ASM Pasta Poiatti. Il-programm se jikkonsisti fit-ti;rijiet bilKarozzi Autocross u Muturi Motocross u jibda fil-11 a.m.

Wara li g[adda nofs ilKampjonat, fl-Autocross Klassi A Christian Galea fuq Fiat Ritmo g[andu 47 punt, punt vanta;; fuq Patrick Cassar li qed jokkupa it-tieni post. Cassar u Galea huma segwiti minn Manuel Muscat fuq Opel Corsa li g[andu 26 punt.

Fi Klassi B Mario Scicluna tela’ fil-qu//ata b’26 punt segwit minn Matthew Borg fuq Vauxhall Nova b’24.

Warajhom hemm Keith Borg fuq Vauxhall Nova u James Buttigieg fuq Fiesta bi 13-il punt kull wie[ed.

Fil-Motocross ma kienx hemm tibdil fil-klassifika min[abba li l-a[[ar ]ew;

Parte/ipanti waqt sessjoni ta’ ta[ri; tat-trials

attivitajiet t[assru ka;un talmaltemp. Issa kollox jinsab lest g[al taqtig[a sportiva fi

Klassi A bejn l-ewwel [ames sewwieqa. Carmel Borg fuq Suzuki RMZ jinsab fil-

qu//ata b’70 punt segwit mill-eks Champion Clayton Camilleri fuq KTM b’65 punt.

Warajhom hemm i/-champions renjanti Stefan Dimech fuq Honda CRF b’60 punt.

Paul Muscat fuq KTM u Edward Ciantar fuq Kawasaki qed jokkupaw ir-raba’ post bl-istess punte;; ta’ 48 punt.

Fil-Motocross Klassi B hemm taqtig[a bejn l-ewwel erba’ postijiet fil-klassifika.

Fil-qu//ata Charles Borg fuq Honda CRF qed jillidja b’67 punt segwit b’4 punti inqas minn Turu Micallef fuq Honda CRF. Brandon Muscat Cassar fuq Yamaha YZ u Brandon Slowe fuq Honda CRF g[andhom 53 punt kull wie[ed.

Intant l-E]ekuttiv tal-ASM [abbar kumitat ;did g[as-sezzjoni tat-Trials. Dawn se jkunu rappre]entati minn Eddie Bonello, President u Manuel Camilleri, Segretarju.

Nick Farrugia se jkun ilKaxxier tas-sezzjoni.

Din il-[atra saret wara linteress qawwi li ntwera fitTrials fejn l-E]ekuttiv [ass ilb]onn li l-parte/ipanti tatTrials ikollom kumitat b[alma kellhom qabel. Eddie Bonello re;a’ n[atar President, kariga li kien jokkupa wkoll fl-2001.

Minkejja li ;ie ffurmat uffi/jalment il-;img[a l-o[ra, dan il-kumitat kien di;à qed ja[dem fuq diversi affarijiet fosthom fejn jipprattikaw dan l-isport, regoli ;odda u programm ]g[ir ta’attivitajiet li se jkunu qed isiru bejn Frar u Mejju 2012.

L-E]ekuttiv [ass il-b]onn li jsir kampjonat qasir [alli jibda jda[[al l-element talkompetizzjoni bejn issewwieq tat-Trials. Dan se jibda nhar il-{add 26 ta’ Frar u se jkun maqsum fuq erba’ attivitajiet. Kull programm ikun twil 4 sig[at.

L-E]ekuttiv tal-ASM [abbar ukoll li nhar il-{amis 16 ta’ Frar 2012 se jkun qed ilaqqa’ s-Sezzjoni tadDemolition fejn se jinfet[u rre;istrazzjonijiet g[all-attività li jmiss nhar il-{add 25 ta’ Marzu 2012. Din il-laqg[a issir fil-Klabb House talASM l-Imtarfa u tibda fit8.00 p.m.

B[as-soltu is-Sibt lejlet itti;rija ikun hemm it-ta[ri; g[al kull sezzjoni fejn fl10am jibdew bil-muturi u wara nofsinhar ikomplu bilkarozzi.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Sport 29

MFA

L-MFA tifta[ i/-?entru Tekniku g[all-;urnalisti L-MFA, matul l-a[[ar xhur qed tag[mel minn kollox biex it-tim nazzjonali ikun aktar vi/in il-pubbliku. Din iddarba kienu l-;urnalisti li kienu mistiedna biex i]uru /?entru Tekniku kif ukoll jattendu g[al sessjoni ta’ ta[ri; tat-tim nazzjonali Malti.

Is-sessjoni tat-tim Malti bdiet fil-gym u kompliet fittraining grounds.

It-tim kien maqsum f’]ew; gruppi ta[t il-gwida tadDirettur Tekniku Robert Gatt li b[alissa hu kow/ nazzjonali temporanju sakemm jin[atar

kow/ ;did wara li ;ie mitmum il-kuntratt ta’ John Buttigeig u l-assistent tieg[u Carmel Busuttil. Flimkien ma’ Robert Gatt kien hemm il-preparatur atletiku Luca Pagani kif ukoll il-kow/ tattim nazzjonali tal-U17, Branko Nisevic.

Wara l-warming-up, i]]ew; gruppi ing[aqdu fi grupp wie[ed u pprattikaw diversi xuttijiet fuq il-lasti ta’ Andrew Hogg u Henry Bonello. Ta’ min jinnota li wara li t-tim ipprattika dawn ix-xuttijiet, l-attakkant ta’ Valletta, Michael Mifsud,

b’mod simpatiku, sfida lillgoalkeeper ta’ Sliema Wanderers g[al numru ta’ penalties fejn Bonello salva tlieta minn g[axra. Fi tmiem il-;img[a Valletta u Sliema spi//aw fi draw ta’ 0-0 u kien propjru Bonello li /a[[ad lil Mifusd milli jiskurja minn penalty.

Wara din is-sessjoni l-PRO tal-MFA, Mark Muscat dawwar lill-;urnalisti madwar i/-?entru Tekniku u spjegalhom, fuq fuq x’isir f’dan i/-/entru.

L-amministrazzjoni tie[u [sieb il-pagi u l-b]onnijiet

Dan l-a[[ar il-Malta Football Association bdiet l-iskema ‘National Football Stadium Tours’ fejn saret diskussjoni u proposti bejn l-MFA u l-Prin/ipali tal-Kulle;;i pre]enti, flimkien mal-Kapijiet tal-iskejjel tal-Knisja. Bjorn Vassallo, Kap E]ekuttiv tal-Asso/jazzjoni indirizza lil dawk pre]enti u spjega l-inizjattivi l-;odda li l-MFA qed tifta[ g[at-tfal tal-iskejjel Maltin li se jibdew jittie[du fi gruppi biex mill-vi/in jaraw il-bini tal-MFA u jintwerew ukoll DVD preparat apposta g[al dawn it-‘tours’ proposti g[at-tfal tal-iskejjel. Pre]enti fost l-o[rajn kien hemm id-Direttur Tekniku Robert Gatt u ]-]ew; players tan-nazzjonal Michael Mifsud u Roderick Briffa.

kollha tat-tim nazzjonali fosthom ikel u xorb.

Barra minn hekk, lamministrazzjoni tie[u [sieb li torganizza wkoll kampijiet ta’ ta[ri; ta’ timijiet, fosthom klabbs, li jag[]lu lil Malta b[ala l-ba]i ta’ fejn dawn ikomplu bit-ta[ri; matul ilwaqfiet tal-kampjonati rispettivi.

Is-Segretarjat g[andu x’jaqsam mal-kow/is ta’ kull settur tat-tim nazzjonali filwaqt li l-uffi//ju tal-kow/ nazzjonali b[alissa qieg[ed f’idejn Luca Pagani.

L-uffi//ju tal-Youths u Grassroots jie[u [sieb dak kollu li hu relatat mal-Futsal, mal-football ta’ nies b’di]abbiltà u mal-football tan-nisa. Qed isiru tentattivi

biex ikun hemm kollaborazzjoni s[i[a bejn innurseries u l-iskejjel tal-lokal u hu pjanat li tfal li jattendu nursery ta’ ra[al ikollhom sessjonijiet ta’ ta[ri; fl-iskola tal-istess ra[al.

Intant, il-partita li jmissha tilg[ab Malta hi partita ta’ [biberija kontra lLiechtenstein fid-29 ta’ Frar.

Din se tkun l-ewwel partita li se jilg[ab it-tim Malti milla[[ar log[ba li kien lag[ab f’Ottubru kontra l-I]rael.

Malta kienet tilfet 2-0 f’Ta’ Qali u dan kien fisser li t-tim li dakinhar kien immexxi minn Buttigieg u Busuttil kiseb biss punt millfa]i tar-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[all-Euro 2012.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

30 Sport TRASFERIMENTI LOKALI

Qormi FC jakkwistaw lil Vincent Kouadio Akkwist importanti sar minn Qormi FC li akkwistaw is-servizzi tal-plejer minn Ivory Coast Vincent Kouadio, plejer li g[ad g[andu biss 21 sena u kellu esperjenzi flEwropa fi Sqallija ma' Messina, Milazzo u Catania.

Leighton Grech se jkun qed jer;a' jilbes il-flokk ta' Vittoriosa Stars fl-Ewwel Divi]joni wara li ntla[aq ftehim bejn i]-]ew; klabbs u l-player sabiex Grech jitlaq minn ma' B'Kara u jkompli lista;un mat-tim tal-Birgu proprju fl-a[[ar jum tattrasferimenti.

Sadattant l-attakkant ta' Sliema Wanderers Jean Pierre Mifsud Triganza re;a' ng[aqad ma' B'Kara bi bdil ma' Trevor Cilia u Andrew

Decesare li t-tnejn ing[aqdu ma' Sliema. Decesare li hu difensur fuq ix-xellug se jkun qed jirritorna mal-klabb li tela' mieg[u g[alkemm qatt ma lag[ab fl-ewwel tim.

B'Kara ne[[ew ukoll lil Terence Vella li ng[aqad ma' klabb ie[or fil-Premier Mosta FC b'self sda tmiem l-ista;un waqt li Jonathan Holland li kellu r-release f'idejh ing[aqad mal-leaders talEwwel Divi]joni Pietà Hotspurs fejn se jkun qed jirritorna wara li di;a` lag[ab ma' dan il-klabb fil-passat.

Intant fl-a[[ar jum ta' trasferimenti, klabb ie[or talPremier, Mqabba [a wkoll lil David Fenech ming[and Balzan Youths g[allkumplament tal-ista;un.

TAZZA AFRIKANA

Gabon b'punti massimi

Gabon temmew l-impenji tag[hom fi Grupp A meta g[elbu lit-Tune]ija 1-0 biex kisbu t-tielet reb[a konsekuttiva u g[addew g[al kwarti finali b'punti massimi.

G[at-Tune]ija din kienet lewwel telfa fil-grupp fejn b[al Gabon kienu b'punti massimi wara ]ew; log[biet. Il-log[ba bejn Gabon u Tune]ija kienet importanti g[ar-reb[ talGrupp, g[aliex i]-]ew; na[at kienu di;a' kwalifikati qabel dan il-konfront.

Finalment kienu Gabon li [ar;u rebbiea[ grazzi g[al

goal skorjat minn Aubameyang fit-62 minuta.

Fil-log[ba l-o[ra li ma kelliex valur g[aliex i]-]ew; pajji]i kienu eliminati, ilMarokk kisbu xi ftit ta' konsolazzjoni meta g[elbu lin-Niger 1-0 grazzi g[al goal ta' Belhanda g[axar minuti mit-tmiem. Marokk kienu fost l-ikbar di]appunti f'din ilmanifestazzjoni fejn kienu meqjusa fost il-favoriti g[arreb[a finali. Wara dawn ilwirjiet u ri]ultati il-futur talcoach Bel;jan Eric Gerets jidher verament in/ert.

Andy Carroll jiskorja l-ewwel goal ta' Liverpool kontra Wolves

FOOTBALL INGLI}

Man City meg[luba Il-leaders Manchester City kienu meg[luba minn Everton f'Goodison Park, biex ir-rivali Manchester United la[quhom b'54 punt wara r-reb[a ta' 2-0 f'Old Trafford kontra Stoke City. Manchester City g[adhom fl-ewwel post biddifferenza ta' goals a[jar.

Il-goal tar-reb[a ta' Everton kien skorjat mill-ex plejer ta' Manchester United Gibson. IrRed Devils g[elbu lil Stoke grazzi g[al ]ew; penalties wie[ed f'kull taqsima. L-ewwel penalty kien skorjart minn Hernandez u t-tieni wie[ed minn Berbatov.

Tottenham sa[[ew it-tielet post b'reb[a komda fuq it-team tal-qieg[ Wigan. Spurs kisbu lgoals permezz ta' Bale li skorja goal f'kull taqsima u ie[or ta' Luca Modric bejn i]-]ew; goals tal-plejer internazzjonali minn Wales.

Liverpool telg[u fil-[asmes post tal-klassifika b'reb[a tajba g[and Wolves bi tliet goals fittieni taqsima. Kien Carroll li feta[ l-iskor mill-vi/in fit-53 minuta u ftit minuti wara Bellamy g[amilhom tnejn wara in/ertezza tal-goalkeeper ta' Wolves.

Lejn it-tmiem l-Olandi] Dirk

Kif Jinsabu Man City Man Utd Tottenham Chelsea Liverpool Arsenal Newcastle Stoke Everton Norwich Sunderland A. Villa Swansea Fulham WBA QPR Bolton Blackburn Wolves Wigan

L R D T F K Pti

23 17 23 17 23 15 23 12 23 10 22 11 22 10 23 8 23 8 22 7 22 7 22 6 23 6 22 6 22 7 22 5 22 6 22 4 23 4 23 3

3 3 3 3 4 4 6 5 8 5 3 8 6 6 6 9 5 10 8 7 6 9 9 7 9 8 8 8 4 11 5 12 1 15 6 12 6 13 6 14

60 56 44 41 28 39 32 23 23 32 29 29 24 28 22 22 28 33 25 20

19 21

25 26 21 33 30 35 26 36 24 24 28 31 31 37 47 45 43 48

54 54 49 42 38 36 36 30 29 29 27 27 27 26 25 20 19 18 18 15

Kuyt skorja t-tielet goal tarreds minn qag[da angolata.

Chelsea komplew jiddi]appuntaw meta kisbu biss punt kontra Swansea fi draw ta' 1-1. Kien it-team minn Wales li feta[ l-iskor permezz ta' Sinclair fid-39 minuta u Chelsea kellhom jistennew sa la[[ar minuti biex salvaw punt b'autogoal ta' Taylor fid-90 minuta. Dak il-[in Chelsea kienu qed jilag[bu b'g[axar plejers wara t-tke//ija ta' Ashley Cole fis-86 minuta.

Ri]ultati Premier League

Swansea C. v Chelsea 1-1 Tottenham H. v Wigan A. 3-1 Wolves. v Liverpool 0-3 Everton v Man City 1-0 Man Utd v Stoke C. 2-0

Illum A. Villa v QPR Blackburn R. v Newcastle Bolton v Arsenal Fulham v WBA Sunderland v Norwich

League Championship

Barnsley v Derby County Hull C. v Doncaster R. Ipswich v West Ham Leeds v Birmingham Millwall v Watford Nottingham F. v Burnley Southampton v Cardiff C Blackpool v Coventry C. Crystal P v Brighton

3-2 0-0 5-1 1-4 0-2 0-2 1-1 2-1 1-1

League One

Charlton Athletic v Bury 1-1 Milton KD v Shef Wed 1-1 Walsall v Notts County 0-1

FOOTBALL TALJAN

Parma v Juve m[assra

Houssine Kharja tal-Marokk jipprova jaqbe] lil Harouna Olivier ta' Niger

Il-log[ba mill-kampjonat Taljan tas-Serie A bejn Parma u Juventus kienet im[assra lbiera[ min[abba l-kwantità kbira ta' borra li ni]let f'Parma fejn il-wi// tatTardini kien kompletament miksi bil-borra.

G[ad mhux mag[ruf meta din il-log[ba se tkun irkuprata. Minbarra din illog[ba kien hemm ukoll ]ew; log[biet mill-kampjonat tasSerie B li kienu wkoll im[assra min[abba l-borra.

Dawn kienu l-log[biet

Il-{amis Novara v Chievo

Modena v Albinoleffe u Sampdoria v Empoli

Serie A

Parma v Juventus

Illum Atalanta v Genoa Bologna v Fiorentina Cagliari v AS Roma Inter v Palermo Lazio v AC Milan Napoli v Cesena Siena v Catania Udinese v Lecce

posp

Serie B

Ascoli v Nocerina Bari v Padova Brescia v Juve Stabia Cittadella v Sassuolo Crotone v Pescara Livorno v Varese Modena v Albinoleffe Reggina v Gubbio Sampdoria v Empoli Torino v Vicenza Verona v Grosseto

1-0 3-1 0-0 0-0 1-2 1-3 posp 3-1 posp 1-0 2-0

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

Sport 31 TRASFERIMENTI

Bojinov jing[aqad b'self ma' Lecce L-attakkant ta' Sporting Lisbon Valeri Bojinov li rrabja [afna lillpartitarji f'kontroversja dwar penalty, re;a' sie[eb lil-klabb tas-Serie A Lecce b'self sa tmiem l-ista;un.

L-internazzjonali Bulgaru li dan ixxahar jag[laq 26 sena qajjem ir-rabja tal-partitarji meta mbotta player li ssoltu jag[tu l-penalties u nsista li jkun hu jag[ti penalty fil-[in mi]jud, liema penalty kien salvat f'log[ba mit-Tazza domestika kontra t-tim modest ta' Moreirense fid-19 ta' Jannar.

Il-Bulgaru kein iddebutta fis-Serie A ma' Lecce fl-eta` ta' 15-il sena u 11il xahar fl-2002 fejn kien sar l-i]g[ar player barrani li qatt lag[ab fis-Serie A. Huwa nbieg[ lil Fiorentina g[al 13il milun ewro fl-2005 waqt li lag[ab ukoll ma' Juventus, Manchester City u Parma.

Iaquinta - L-attakkant ta' Juventus, Vincenzo Iaquinta ing[aqad ma' Cesena b'self sal-a[[ar tal-ista;un. Lattakkant Taljan tilef postu ma' Juventus u issa jittama li jkun utli biex jg[in lil dan it-tim isalva flog[la divi]joni Taljana.

Pizarro - Il-midfielder ta' Roma, Claudio Pizarro se jing[aqad ma' Man City. Pizarro se jing[aqad malleaders tal-kampjonat Ingli] b'self sa tmiem l-ista;un.

Cisse – L-attakkant Fran/i] Djibril Cisse rritorna fil-Premier League ma' QPR fuq kuntratt ta' sentejn u nofs ming[and Lazio.

Bridge - Id-difensur ta' Man City, Wayne Bridge ing[aqad ma' Sunderland b'self sa tmiem l-ista;un.

Bridge lag[ab biss darba ma' City dan l-ista;un, proprju fil-partita kontra Birmingham, partita valida mit-tielet rawnd tal-Carling Cup. Pazienza - Udinese [abbru li akkwistaw lill-midfielder Michele Pazienza ming[and Juventus b'self sal-a[[ar tal-ista;un. Pazienza di;a` kien jilg[ab ma' Udinese seba' snin ilu.

Zamora - L-attakkant ta' Fulham Bobby Zamora ing[aqad ma' QPR g[as-somma ta' madwar erba' miljun lira sterlina. Zamora se jkun qed jer;a'

Wayne Bridge li sie[eb lil Sunderland b'self ming[and Man City

ja[dem ma' Mark Hughes li mexxa lil Fulham sta;un ilu.

Corluka - Il-klabb :ermani] ta' Bayer Leverkusen [abbar li akkwista lid-difensur Kroat ta' Tottenham, Vedran Corluka. Id-difensur ilu ma' Tottenham sa mill-2008 u din is-sena dan ma tantx sab post mat-tim ta' Harry Redknapp.

Smith - Leeds [abbru li akkwistaw lid-difensur ta' Tottenham Adam Smith b'self sal-a[[ar tal-ista;un.

Smith jilg[ab ukoll mat-tim nazzjonali ta' ta[t il 21 sena.

Padoin - Juventus [abbru li akkwistaw lill-midfielder ta' Atalanta Simone Padoin g[as-somma ta' madwar [ames miljun ewro. Il-player ta' 27 sena iffirma kuntratt ta' [ames snin.

Connolly - Id-difensur ta' QPR, Matthew Connolly ing[aqad ma' Reading sal-a[[ar tal-ista;un. Ilplayer ta' 24 sena ilu ma' QPR sa mill2008.

Muntari - Il-midfielder ta' Inter, Sulley Muntari ing[aqad mar-rivali Milan. Muntari ma kienx qed isib

OLIMPJADI 2012

spazju mat-tim ta' Claudio Ranieri u b'hekk ing[aqad ma' Milan li attwalment g[andhom problema blinjuries fil-midfield. Milan g[andhom lil Gattuso, Merkel u lil Flamini imwe;;g[in.

Palombo - Il-midfielder u captain ta' Sampdoria, Angelo Palombo ing[aqad ma' Inter b'self sa tmiem lista;un fejn se jkun qed jimla' post Thiago Motta li fl-istess ;urnata ing[aqad ma' PSG. Sampdoria ;ew relegati s-sajf li g[adda u Palombo, minkejja li kien segwit minn diversi klabbs g[a]el li jibqa' mal-klabb fisSerie B. Olsson - Id-difensur internazzjonali }vedi] Martin Olsson li jilg[ab ma' Blackburn se jkollu mieg[u lil [uh ittewmi Marcus li jilg[ab b[ala midfielder. Martin li ffirma ma' Blackburn meta kellu 17-il sena di;a` stabilixxa ru[u b[ala player ma' Blackburn fil-Premier u mat-tim nazzjonali }vedi].

Marcus se jkun qed jing[aqad ma' Blackburn ming[and Halmstads BK fl-I]vezja fejn skorja 12-il goal f'100

partita.

Motta - PSG [abbru li akkwistaw lill-midfielder ta' Inter Thiago Motta g[as-somma ta' madwar 10 miljun ewro u din is-somma se tkun im[allsa fi spazju ta' sentejn. Motta iffirma kuntratt ta' tliet snin ma' PSG u se jer;a' jkun qed ja[dem ma' Leonardo, li kien kow/ ta' Inter matul l-ista;un li g[adda.

De Bryne - Chelsea akkwistaw ilfirma tal-midfielder Bel;jan Kevin De Bruyne ming[and il-klabb Bel;jan ta' Racing Genk fuq kuntratt ta' [ames snin u nofs. De Bruyne li g[andu 20 sena i]da se jibqa' ma' Genk b'self sa tmiem l-ista;un.

Lucho - Il-midfielder Ar;entin ta' Marseille, Lucho Gonzalez se jer;a' jing[aqad ma' Porto. Il-player ta' 31 sena, li ma kienx inklu] fl-iskwadra tal-Ar;entina g[at-Tazza tad-Dinja tal-2010 kien player strumentali g[al Porto bejn l-2005 u l-2009m fejn matul dawn is-snin Porto reb[u erba' kampjonati domesti/i. Marseille kienu akkwistaw lil Lucho g[as-somma ta' madwar 18-il miljun ewro.

FORMULA 1

Rudisha jrid isir Sentenza sospi]a Adrian Sutil Champion Olimpiku g[al L eks sewwieq ta Force Robert Kubica biex jirritorna

I/-champion mondjali tat800m, il-Kenjan David Rudisha, se jibda s-sena billi jie[u sehem f']ew; laqg[at li se jsiru fl-Awstralja proprju f'Sydney u f'Melbourne.

Rudisha, li g[andu 23 sena reba[ it-titlu mondjali waqt ilkampjonati mondjali li saru fil-Korea t'Isfel fis-sajf li g[adda u issa hu l-favorit li jirba[ l-ewwel midalja Olimpika fis-serata finali tat800m li ssir fid-9 ta' Awwissu.

Rudisha se jie[u sehem filkategorija tal-400m fit-18 ta' Frar f'Sydney filwaqt li se jie[u sehem fit-800m f'Melbourne fit-2 u fit-3 ta' Marzu. “Minn dejjem sibtni

tajjeb nie[u sehem f'laqg[at li jsiru fl-Awstralja. Din is-sena irrid inkun aktar kon/entrat min[abba l-Olimpjadi,” qal Rudisha.

Fl-2010, Rudisha kien waqqaf rekord mondjali meta fit-800m irre;istra [in ta' 41.01 sekondi.

Minkejja li g[adu ma kkonfermax, Rudisha jista' wkoll jie[u sehem filkategorija tar-relay, i]da mistoqsi dwar dan qal li g[alissa qed jikkon/entra biss fuq it-ti;rija tat-800m.

“Ladarba rba[t it-titlu mondjali issa rrid nirba[ ilmidalja tad-deheb flOlimpjadi,” temm jg[id Rudisha.

-

'

India, Adrian Sutl instab [ati quddiem Qorti fi Munich li attakka fi]ikament persuna o[ra f'nightclub f'Shanghai u ng[ata sentenza sospi]a ta' 18-il xahar [abs u multa ta' 200,000 euro.

Il-:ermani] li din is-sena g[adu ma sabx tim, instab [ati li we;;a' lil Eric Lux, Kap E]ekuttiv tat-tim tarRenault F1 wara l-GP ta/?ina s-sena l-o[ra.

Il-multa se tit[allas lillkarità.

Ferrari se jg[inu lil Kubica Intant skont l-a[[ar rapporti, it-tim tal-Ferrari se jg[in lis-sewwieq Pollakk

g[as-sewqan. Kubica ilu barra minn Frar ta' sena ilu meta kien we;;a' serjament f'in/ident li se[[ waqt irRally di Andora fl-Italja.

Min[abba dan l-in/ident, Kubica kellu jkun operat kemm-il darba u sfortunatament dan l-a[[ar waqa` fuq is-sil; u re;a' we;;a'. Skont rapporti fil;urnali Taljani Kubica di;a` iffirma kuntratt mal-Ferrari g[all-2013.

Madankollu, Kubica hu mistenni jibda jsuq malFerrari f':unju u dan se jsuq mudell F10. Kubica se jipprattika fuq dan il-mudell biex b'hekk ikun lest g[allista;un tal-2013.

Tevez se jappella L-attakkant ta' Man City, Carlos Tevez se jappella quddiem il-Premier League wara li kien immultat sitt ;img[at paga mill-klabb tieg[u. Tevez di;à kien appella din id-de/i]joni quddiem il-bord tal-klabb aktar kmieni dan ix-xahar i]da l-appell ma ntlaqax u g[a]el li jappella quddiem il-Premier League.

Il-problemi bejn Tevez u Man City bdew meta irrifjuta li jid[ol b[ala sostitut fil-partita mi/-Champions League bejn Bayern Munich u Man City.

Man City ilhom ma j[allsu lil Tevez minn Novembru u lattakkant Ar;entin kien qed jaqla` madwar 200,000 elf lira sterlina fil-;img[a. Minbarra dan, l-eks player ta' Man Utd ;ie mmultat 1.2 miljun lira sterlina min[abba li rrifjuta li jirritorna mill-Amerika t'Isfel.

L-Erbg[a, 1 ta’ Frar, 2012

32 Lokali

Wara pro/ess ta’ g[a]la li saret f’Malta lejn l-a[[ar tas-sena l-o[ra, tmien refu;jati, erba’ adulti u familja ta’ erbg[a, ilbiera[ telqu minn Malta u ng[ataw tislima u kelma ta’ kura;; u ta’ awgurju mill-Ministru Carm Mifsud Bonnici. It-tmien refu;jati huma parti minn grupp ta’ 30 persuna li di;à kienu identifikati millawtoritajiet Norve;i]i biex jibdew [ajja ;dida fin-Norve;ja (Ritratt> Michael Ellul)

Refu;jati jibdew [ajja ;dida fin-Norve;ja minn Hermann MICALLEF Tmien benefi/jarji minn protezzjoni internazzjonali – sebg[a mis-Somalja u persuna mill-Eritrea, [allew Malta lbiera[ waranofsinhar biex jibdew [ajja ;dida fin-Norve;ja. It-tluq ta’ dawn ir-refu;jati, li ;ew Malta wara li kienu [arbu mill-gwerra fil-Libja, sar fi [dan il-qafas tal-Pro;ett g[arRilokazzjoni tal-Unjoni Ewropea (EUREMA) li kien esti] f’April tassena l-o[ra.

It-tmien refu;jati, mag[mul minn erba’ adulti u familja ta’ erbg[a, g[amlu parti minn grupp ta’ 30 persuna li di;à kienu identifikati millawtoritajiet Norve;i]i g[arrilokazzjoni. Dan wara missjoni ta’ g[a]la li saret f’Malta lejn l-a[[ar tassena l-o[ra.

Fil-;img[at li ;ejjin, l-awtoritajiet Norve;i]i se jassistu lill-benefi/jarji

biex jintegrawhom fis-so/jetà, pro/ess li beda fl-a[[ar ;img[at bi t[ejjija g[at-tluq tag[hom minn Malta. It-22 persuna l-o[ra se j[allu Malta g[anNorve;ja fil-;img[at li ;ejjin.

G[alkemm mhux membru tal-UE, in-Norve;ja qed tie[u sehem filpro;ett EUREMA wara impenn li ttie[ed waqt konferenza ministerjali organizzata mill-Kummissjoni Ewropea f’Mejju li g[adda.

Pajji]i o[rajn li huma impenjati biex jie[du persuni li jgawdu minn protezzjoni internazzjonali huma lBulgarija, id-Danimarka, il-:ermanja, l-Ungerija, l-Irlanda, il-Litwanja, ilPolonja, il-Portugall, ir-Rumanija, isSlovakkja, Spanja, l-I]vizzera u lOlanda.

E]er/izzju ta’ rilokazzjoni fil:ermanja fi [dan il-qafas ta’

EUREMA se[[ f’Novembru tas-sena l-o[ra u ie[or se[[ fl-Irlanda f’Di/embru li g[adda.

Carm Mifsud Bonnici, il-Ministru tal-Intern u l-Affarijiet Parlamentari, iltaqa’ mar-refu;jati fis-sala tat-tluq tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta.

Hu qal li kull persuna li titlaq minn Malta hi ta’ sodisfazzjon personali g[ax jaf li se tibda [ajja ;dida g[al g[ajxien a[jar.

Il-Ministru Mifsud Bonnici rringrazzja lill-Gvern Norve;i] g[assehem tieg[u fil-pro;ett ta’ EUREMA, minkejja li n-Norve;ja mhux pajji] talUnjoni Ewropea. Hu qal li 360 persuna li ng[ataw l-a]il f’Malta qed jing[ataw l-opportunità biex jibdew pa;na ;dida f’[ajjithom f’pajji]i tal-UE. 227 persuna o[ra kienu rilokati fl-2010 meta kien tnieda l-pro;ett EUREMA.

Carm Mifsud Bonnici ]ied li EUREMA hu e]empju ta’ solidarjetà Ewropea fl-azzjoni fil-qasam talmigrazzjoni.

Il-;img[a li g[addiet, il-Ministri talIntern Ewropej qablu li jkomplu biddiskussjonijiet dwar ir-rilokazzjoni volontarja ta’ benefi/jarji minn protezzjoni internazzjonali.

F’aktar ]viluppi, waqt sessjonijiet ta’ informazzjoni g[al min hu involut filqasam tar-refu;jati, organizzati millorganizzazzjoni mhux governattiva ‘Aditus’, ing[ata tag[rif fost o[rajn dwar l-ipprovediment ta’ ta[ri; u informazzjoni. Dan biex ikun assigurat li entitajiet pubbli/i u kummer/jali li jipprovdu servizz, ikunu konxji talistati differenti u l-intitulamenti ne/essarji g[ad-diversi gruppi li javvi/inawhom.

1,500 persuna g[erqu jew kienu rappurtati mitlufa fil-Mediterran Skont estimi tal-A;enzija tanNazzjonijiet Uniti g[ar-Refu;jati (UNHCR), aktar minn 1,500 persuna g[erqu jew kienu rappurtati mitlufa meta ppruvaw jaqsmu l-ba[ar Mediterran biex jil[qu l-Ewropa ssena l-o[ra.

Dan jag[mel l-2011 b[ala l-iktar sena [a]ina g[al dan ir-re;jun minn meta l-UNHCR bdiet ti;bor listatistika fl-2006.

Is-sena l-o[ra kienet ukoll wa[da rekord f’dak li hu numru ta’ wasliet flEwropa permezz tal-ba[ar Mediterran – aktar minn 58,000 persuna jirfsu art

Ewropea.

Dan wara li fl-2008, 54,000 persuna la[qu l-Gre/ja, l-Italja u Malta. Matul l-2009 u l-2010, mi]uri ta’ kontroll tal-fruntieri wasslu biex kien hemm tnaqqis kbir f’dawk li huma wasliet flEwropa. Il-frekwenza ta’ wasliet biddg[ajjes ]diedet fil-bidu tas-sena li g[addiet wara li kkrollaw ir-re;imi tat-Tune]ija u tal-Libja.

Timijiet mill-UNHCR fil-Gre/ja, filLibja u f’Malta sostnew li n-numru attwali ta’ mwiet fil-ba[ar jista’ jkun ikbar. L-estimi tal-a;enzija huma bba]ati fuq intervisti ma’ nies li waslu

fl-Ewropa abbord dg[ajjes, fuq telefonati u emails minn qraba kif ukoll rapporti mil-Libja u mitTune]ija minn dawk li [elsuha millmewt wara li d-dg[ajjes tag[hom jew g[erqu jew inkella ;arrbu diffikultajiet fl-ewwel stadji tal-vja;; tag[hom.

Il-ma;;oranza tal-wasliet bil-ba[ar matul is-sena li g[addiet kienu fl-Italja (56,000 li minnhom 28,000 kienu Tune]ini), filwaqt li Malta u l-Gre/ja laqg[u 1,574 u 1,030 rispettivament.

Mill-bidu ta’ din is-sena, minkejja lba[ar imqalleb u l-maltemp, tliet dg[ajjes ippruvaw jaqsmu mil-Libja,

– Il-UNHCR

b’dg[ajsa minnhom tispi//a tkun rappurtata nieqsa. Din id-dg[ajsa partikulari, li kellha 55 persuna abbord, g[amlet kuntatt bir-radju g[ax ;arrbet [sara fil-makna.

L-awtoritajiet Libjani infurmaw lillUNHCR li 15-il katavru, kollha Somali, instabu mejta fuq ix-xtajiet il;img[a li g[addiet. Dawn inkludew 12-il mara, ]ew;t ir;iel u tarbija. Nhar il-{add li g[adda, instabu tliet katavri o[ra. Aktar tard kien ikkonfermat li dawk li mietu kienu residenti Somali li kienu jg[ixu f’zona fi Tripli mag[rufa b[ala r-Railway Project.