2012_02_15

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 13,049

€0.45

L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

REAZZJONI G{AR-RAPPORT TA’ MOODY’S

L-ekonomija Maltija se tkompli tikber ... ebda impatt fuq l-investiment barrani

Id-Dipartiment tal-Gvern Lokali ordna li direct order li ta l-Kunsill Lokali Laburista fil-Mosta lil kandidat Laburista, suppost b’mod temporanju g[a]-]amma u t-tindif ta’ latrina fi/-/entru tal-lokalià, ji;i mitmum

Il-kunsill Laburista fil-Mosta jag[ti direct order lil kandidat Laburista Il-kunsill lokali b’ma;;oranza Laburista filMosta kompla jmexxi llokalità politika ta’ ta[wid u li wasslet biex il-kunsill Laburista ta direct order lil kandidat Laburista g[allelezzjonijiet tal-kunsilli lokali tal-10 ta’ Marzu li ;ej. Id-direct order kellu jin[are; min[abba lproblemi bejn il-membri talkunsill Laburista, li ta[t ittmexxija tas-Sindku Pawlu Chetcuti Caruana, baqg[u ma qablux fuq il-pro/ess tala;;udikazzjoni tal-offerta g[a]-]amma u t-tindif tallatrina kkon/ernata. Billi baqa’ ma n[atarx il-Kumitat ta’ A;;udikazzjoni, li hu lkumitat li jag[ti t-tenders, bilfors kellu jin[areg direct order g[all-kura tal-latrini biex b’mod temporanju tkun

assigurata l-i;ene u lpubbliku jinqeda minn dan is-servizz. IN-NAZZJON jista’ ji]vela li tort tat-ta[wid politiku fit-tmexxija Laburista tal-lokalità, illatrina pubblika li hemm filpjazza tal-Mosta, u li taqa’ ta[t ir-responsabbilità talkunsill, qed tiswa lill-Mostin

temporanju, u ag[ar minn hekk ing[ata lil Charles Vella, li hu kandidat Laburista g[all-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali. Din l-informazzjoni to[ro; kollha minn twe;ibiet li ng[ataw g[al mistoqsijiet Parlamentari li saru fl-a[[ar ;img[at. Suppost li dan il-kuntratt

Wara l-inkwiet intern, g[ax ;ejja l-elezzjoni fil-Mosta Joseph Muscat qed jag[mel li jaqbillu €50 kuljum, ji;ifieri €5 fissieg[a, biex tin]amm miftu[a.

Dan g[aliex sa Di/embru li g[adda, t[allsu kwa]i €4,000 f’pagamenti lill-kuntrattur li tqabbad biex jie[u [sieb din il-latrina, b’kuntratt li ng[ata b’direct order, suppost b’mod

kellu jkun wie[ed temporanju imma billi s-Sindku Laburista u s[abu baqg[u ma waslu g[al ebda qbil, il-kandidat Laburista baqa’ jie[u [sieb illatrina u jit[allas kuljum, g[al erba’ xhur, minn Settembru sa Di/embru 2011. g[al pa;na 2

Il-Ministru tal-Finanzi, lInvestiment u l-Ekonomija Tonio Fenech qal li rrapport ta’ Moody’s mhux mistenni li jkollu impatt fuq l-investiment barrani jew fuq l-ekonomija Maltija. Lindikazzjonijiet ekonomi/i huma li l-ekonomija Maltija se jirnexxilha tkompli tikber. Ir-reazzjoni tal-Gvern g[ar-rapport ta’ Moody’s ing[atat mill-Ministru Tonio Fenech f’konferenza

g[al pa;na 7

Ji]died l-investiment mill-privat li jo[loq ix-xog[ol Il-kumpanija EMD i]]id l-impjegati minn wie[ed g[al 70 Il-kumpanija EMD, li toffri servizzi professjonali fis-settur tas-servizzi, kabbret l-operat tag[ha u fla[[ar snin ]iedet l-impjegati minn wie[ed g[al 70. Dan sar b’ri]ultat talistabbiltà tal-ekonomija Maltija u tal-inizjattivi li lkumpanija bbenefikat minnhom fi skemi talGvern. Is-settur tas-servizz kien enfasizzat mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqt ]jara li lbiera[ g[amel fl-uffi//ji tal-kumpanija EMD fil-Valletta Waterfront.

Dmija bla waqfien fis-Sirja

Champions League

Il-qawwiet tal-Gvern Sirjan komplew bilbumbardamenti tal-ibliet mag[rufa g[ar-re]istenza kontra l-President Bashar al-Assad fejn re;g[u trieg[du l-in[awi ta’ Homs u bnadi o[ra, fost il-qtil ta’ aktar /ivili

I/-champions Ewropej Barcelona jirb[u fil-:ermanja

Ara pa;na 13

tal-a[barijiet. Il-Ministru tal-Finanzi qal li d-de/i]joni li [adet lA;enzija hi konsegwenza tas-sitwazzjoni problematika f’diversi pajji]i Ewropej, fosthom ilGre/ja. Hu qal li g[al diversi pajji]i ftit jidher li hemm tama ta’ soluzzjoni g[all-kri]i ekonomika. Dan qed iwassal, sostna lMinistru tal-Finanzi, biex titpo;;a pressjoni fuq

Ara pa;na 30

Il-Prim Ministru kien milqug[ mill-uffi/jali talkumpanija u ltaqa’ mal[addiema. Fi tmiem i]-]jara l-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Avukat Tonio Ellul, Partner-EMD, tkellmu dwar lopportunitajiet li joffri dan is-settur g[all-ekonomija Maltija u l-[olqien talimpjiegi. Il-Prim Ministru tkellem dwar il-mod kif ]viluppat din il-kumpanija, li f’perjodu ta’ g[axar snin irnexxielha ]]id l-impjegati minn wie[ed g[al 70. g[al pa;na 5


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

2 Lokali

Timbru spe/jali g[all-Kardinal Grech

G[all-okka]joni tal-Ordinazzjoni Episkopali tal-Isqof Prospero Grech, O.S.A., Maltapost se to[ro; timbru spe/jali tal-idejn nhar is-Sibt, 18 ta’ Frar fil-Ferg[at Postali tar-Rabat G[awdex u ta’ Pjazza Kastilja fil-Belt Valletta. It-timbru spe/jali jista’ jkun ordnat bil-posta mill-Bureau Filateliku, Maltapost p.l.c 305, Triq {al Qormi, il-Marsa, MTP 1001, jew billi //empel fuq 25961740, jew tibg[at ittra elettronika lil philately@maltapost.com.

Nominazzjonijiet g[all-elezzjoni lokali f’Tas-Sliema Il-Kummissjoni Elettorali llum tibda tilqa’ nnominazzjonijiet millkandidati prospettivi li se jikkontestaw l-elezzjoni g[allKunsill Lokali ta’ Tas-Sliema. L-applikazzjonijiet jibqg[u jintlaqg[u g[ada l-{amis u l:img[a, 16 u 17 ta’ Frar bejn id-9am u s-1pm fl-Uffi//ju tal-Kummissjoni Elettorali, Evans Building, fil-Belt. Il-formoli tan-

nominazzjonijiet jistg[u jin;abru mill-istess uffi//ju. Il-Kummissjoni Elettorali appellat lill-kandidati prospettivi biex jinformaw ru[hom dwar il-pro/eduri talelezzjoni spe/jalment min[abba diversi dati ta’ skadenza. L-Uffi//ju tal-Kummissjoni jag[ti kull g[ajnuna u informazzjoni lil dawk li jkollhom b]onn.

minn pa;na 1

IT-TEMP

UV INDEX

2

Joseph Muscat ja[rab milli jwie;eb

IT-TEMP> {albiet i]olati tax-xita jew sil;, possibbilment lokalment bir-rag[ad filg[odu, li jsiru anqas frekwenti u b’xi waqtiet sbie[ waranofsinhar VI}IBBILTÀ> Tajba minbarra f’xi [albiet tax-xita IR-RI{: Ftit qawwi mill-Punent li jsir lokalment qawwi [afna BA{AR> Qawwi IMBATT> Ftit li xejn jew baxx mill-Majjistral TEMPERATURA: L-og[la 11˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 10.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 494.0 mm IX-XEMX> Titla’ fis-06.51 u tin]el fil-17.41

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

L-ERBG{A L-og[la 11˚C L-inqas 06˚C

IL-{AMIS L-og[la 12˚C L-inqas 07˚C

IL-:IMG{A L-og[la 13˚C L-inqas 06˚C

IS-SIBT L-og[la 14˚C L-inqas 05˚C

IL-{ADD L-og[la 14˚C L-inqas 06˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

3

4

4

4

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 8˚C imsa[[ab, Al;eri 9˚C imsa[[ab, Amsterdam 6˚C ftit imsa[[ab, Ateni 12˚C imsa[[ab, Lisbona 14˚C ftit imsa[[ab, Berlin 0˚C imsa[[ab, Brussell 5˚C imsa[[ab, il-Kajr 18˚C imsa[[ab, Dublin 8˚C imsa[[ab, Kopen[agen 0˚C /par, Frankfurt 0˚C borra, Milan 2˚C im/ajpar, Istanbul 5˚C im/ajpar, Londra 7˚C imsa[[ab, Madrid 9˚C imsa[[ab, Moska -12˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 6˚C imsa[[ab, Bar/ellona 10˚C imsa[[ab, Ruma 6˚C xemxi, Tel Aviv 18˚C imsa[[ab, Tripli 19˚C ftit imsa[[ab, Tune] 7˚C imsa[[ab, Vjenna -2˚C imsa[[ab, Zurich -1˚C imsa[[ab, Munich -2˚C borra, Stockholm -1˚C imsa[[ab, St. Petersburg -19˚C borra.

Issa d-Dipartiment talGvern Lokali ordna li ddirect order ji;i mitmum. Dwar is-sitwazzjoni filMosta, il-Partit Nazzjonalista ilu jesprimi t[assib serju dwar itta[wid politiku frott linkwiet intern fil-kunsill b’ma;;oranza Laburista. Il-Mexxej Laburista Joseph Muscat, l-ewwel [alla lis-Sindku, il-Vi/i Sindku u l-kunsillieri Laburisti jabbandunaw illokalità u jie[du de/i]jonijiet []iena, u issa g[ax ;ejja l-elezzjoni talkunsill lokali, qed jag[mel dak li jaqbel lilu. Kien [mistax ilu waqt attività politika fil-Mosta stess, li l-Mexxej Laburista ammetta li lkunsill Laburista ta’ dan il-lokal kien mifni b’inkwiet intern bejn ilkunsillieri Laburisti li min[abba fih, batew irresidenti. {afna fil-Mosta jsostnu li din l-ammissjoni waslet tard wisq – sitt ;img[at qabel l-elezzjoni f’dan ilkunsill. Dwar dan INNAZZJON fl-a[[ar jiem u ;imghat ipprova diversi drabi jie[u reazzjoni ming[and il-Mexxej Laburista, imma kull darba baqa’ bla risposta u ja[rab milli jwie;eb.

B[al-lum 25 sena

I

l-President tal-Kumitat E]ekuttiv talPartit Nazzjonalista Frank Zammit ]vela li l-karti tal-e]ami tal-GCE ‘O’ level kienu nbieg[u lill-istudenti g[all-prezz ta’ Lm200. Hu qal dan f’corner meeting firRabat. Hu qal li meta l-karti kienu waslu Malta, xi [add [adhom mid-Dipartiment tal-Edukazzjoni u beda jbig[hom bittwe;ibiet b’kollox. Frank Portelli kien informa b’dan kollu lis-Segretarju talIschool Examinations Bord tal-University of London. L-e]ami kien sar fid-19 ta’ Jannar tal-1987. Dan kien it-tieni ka] simili wara li e]ami tac-City & Guilds kellu ji;i annullat wara li kien hemm [ru; ta’ informazzjoni dwar il-kontenut talkarta tal-e]ami. A[bar o[ra kienet dwar l-ekonomija tal-pajji], fejn il-Gvern kien nefaq Lm1081.5 miljun fuq pjan ekonomiku ta’ [ames snin li kien falla. Dan qalu dDeputat Nazzjonalista Lawrence Gatt waqt meeting fin-Naxxar.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

Lokali 5

Aktar ]g[a]ag[ qed isibu impjiegi fl-industrija tas-servizzi minn pa;na 1

Din il-kumpanija, sostna l-Prim Ministru, g[andha tkun il-mudell g[al kumpaniji o[ra g[aliex irnexxielha tidentifika ssettur li fih Malta qed te//ella – dak tas-servizzi finanzjarji. Lawrence Gonzi rabat issu//ess li Malta qed jirnexxilha tikseb f’dan issettur ma’ diversi setturi o[ra li wkoll qed jikkontribwixxu bil-kbir g[at-tis[i[ tal-ekonomija f’Malta. Fost dawn, il-Prim Ministru semma t-turi]mu u l-infrastrutttura. Hu qal li dawn is-setturi, flimkien ma’ o[rajn, huma l-mutur tal-ekonomija Maltija u huma elementi mill-aktar essenzjali biex il-pajji] ikompli jattira investiment ta’ kwalità li jkompli jo[loq l-impjiegi u x-xog[ol. Il-Prim Ministru semma wkoll ir-rapport ta’ Moody’s u qal li dan qed ikompli juri li Malta qed jirnexxilha tikkontrolla li]bilan/, li hu aspett importanti g[assostenibbiltà tal-ekonomija.

opportunitajiet li diversi setturi, fosthom dak tasservizzi, qed joffru li]]g[a]ag[. Il-kumpanija EMD timpjega numru kbir ta’ ]g[a]ag[. Dan hu ri]ultat, sostna l-Prim Ministru, tal-investiment li l-Gvern qed jag[mel fledukazzjoni – investiment li qed i[alli ri]ultati po]ittivi kemm flUniversità kif ukoll flMCAST. Aspett po]ittiv fid-dinja tax-xog[ol hu l-mod kif numru kbir ta’ nisa qed jirritornaw fil-postijiet taxxog[ol waqt li l-istudenti nisa qed jirrnexxilhom jie[du l-opportunitajiet li jin[olqu. Fil-kumpanija EMD hemm 60 fil-mija talimpjegati nisa. Il-Prim Ministru appella biex i]]g[a]ag[ ikomplu bl-istudji u bl-ispe/jalizzazzjoni tag[hom f’diversi setturi. L - Avukat Tonio Ellul , Partner - EMD , tkellem dwar il - vi]joni tal - kumpanija u qal li l - appo;; li joffri l Gvern hu wie[ed importanti biex kumpaniji ta ’ dan it - tip jirnexxu . Hu qal li element ie[or ta ’ su//es hu dovut g[all -

Il-Gvern ikompli jg[in aktar kumpaniji jinvestu u jo[olqu aktar xog[ol a[jar bi skemi u fondi. 570 negozju gawdew mill-iskemi ERDF. Lawrence Gonzi tkellem ukoll dwar l-impenn li qed juri l-Gvern biex jin/entiva lis-settur tan-negozji ]g[ar u medji. Dan qed isir g[aliex il-Gvern hu konxju mill-importanza ta’ dan issettur fil-[olqien talimpjiegi. Mill-iskema talERDF li [abbar il-Gvern fil-Ba;it g[all-2009, ibbenefikaw 570 negozju li qed jinvestu € 78 miljun fi pro;etti ;odda. Dawn issetturi jkopru diversi setturi o[ra fosthom il-manifattura u s-servizzi. Il-Prim Ministru enfasizza wkoll l-

impenn , il - lealtà u d dedikazzjoni tal - impjegati tal - kumpanija . Filwaqt li spjega ddiversi servizzi li toffri lkumpanija EMD, Tonio Ellul qal li l-pajji] g[andu [afna x’joffri lill-investituri barranin fosthom il-li;ijiet ta’ benefi//ju li saru biex permezz tag[hom ikun attirat l-investiment. Hu qal li l-pjani tal-kumpanija huma li tag[mel estenzjoni tal-uffi//ji tag[ha biex toffri madwar 40 impjieg ie[or f’settur li dejjem qed ikompli joffri opportunitajiet.

Il-pajji] g[andu [afna x’joffri lill-investituri barranin fosthom il-li;ijiet biex ikun attirat l-investiment. Il-pjani tal-kumpanija EMD, kif tfisser lill-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqt ]jara li g[amel lill-kumpanija, huma li tespandi biex toffri madwar 40 impjieg ie[or f’settur li dejjem qed ikompli joffri opportunitajiet. (Ritratt> Michael Ellul)


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

Lokali 7

Azzjoni mill-U{M Il-Gvern se jistieden fil-Gozo Channel lill-A;enzija Moody’s tanalizza Gozo Channel ikkoperaw B effett minn g[ada l fil-fond il-qag[da ekonomika snin twal biex il Gozo Union {addiema ’

-

Mag[qudin se dda[[al numru ta’ azzjonijiet industrijali fil-kumpanija Gozo Channel, u dan min[abba nuqqas ta’ qbil dwar il-pakkett finanzjarju tal-ftehim kollettiv ;did. Il-ftehim kollettiv ta’ dawn il-[addiema skada fla[[ar tal-2008 u minkejja li saru diversi rappre]entazzjonijiet millU{M, sal-lum ilmanagement tal-Gozo Channel g[adu ma rrevediex il-proposti finanzjarji mressqa sabiex jag[mlu ;ustizzja malproduttività u ri]ultati li ta’ sikwit ji;u m[abbra filmidja. Il-U{M qalet fi stqarrija li hu ta’ di]appunt li g[alkemm din il-union flimkien mal-[addiema tal-

-

Channel takkwista ri]ultati mixtieqa, illum ilmanagement tal-Gozo Channel qieg[ed jonqos milli japprezza adegwatament dan. Il-U{M b’effett minn g[ada l-{amis, se dda[[al numru ta’ azzjonijiet industrijali fil-kumpanija Gozo Channel. Dan ifisser li se ji;u affettwati l-vja;;i minn u lejn Malta g[allperijodu popolari talKarnival. Id-de/i]joni ;iet komunikata lill-istess management permezz ta’ korrispondenza li ntbag[tet kmieni din il-;img[a. Dawn l-azzjonijiet se jibqg[u fisse[[ sakemm ilmanagement tal-Gozo Channel ma jirrevediex ilpo]izzjoni li [a.

Laqg[a tal-MCESD

Is-sitwazzjoni politika li ]vol;iet dan l-a[[ar se tkun diskussa f’laqg[a tal-Kunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali (MCESD li se ssir illum f’Dar il-Mediterran g[allkonferenzi.

Din il-laqg[a ssej[et biex tkun milqug[a t-talba li g[amlet il-GWU biex titpo;;a fuq l-a;enda tal-MCESD issitwazzjoni politika pre]enti fil-pajji] u l-effett fuq lekonomija, partikularment linvestiment u l-impjiegi.

Avvi] dwar prodott li m’g[andux ji;i kkunsmat Skont l-Att dwar is-Sigurtà fl-Ikel u r-Regolament talParlament Ewropew u talKunsill (KE) Nru 178 tal2002, id-Direttorat g[asSa[[a Ambjentali fi [dan isSovrantendenza tas-Sa[[a Pubblika, av]a lill-pubbliku, li b[ala prekawzjoni, il-prodott Baked Beans in Tomato Sauce tad-ditta AÏCHA m’g[andux ji;i kkunsmat min[abba l-possibbiltà ta’ pre]enza ta’ landa inorganika li je//edi l-limiti permissibili bil-li;i. Il-kumpanija involuta ;iet obbligata tirtira din il-

konsenja mis-suq, xi [a;a li di;à qed tag[mel. I]da, peress li jidher /ar li fadal kwantità g[and il-konsumatur, idDirettorat huwa obbligat li ji;bed l-attenzjoni talkonsumaturi. G[al iktar informazzjoni, ilpubbliku jista’ j/empel lisServizzi tal-Ispettorat tasSa[[a fuq 21337333 mit-8am sas-2pm, jew jibg[at ittra elettronika lil mhi@gov.mt. Il-pubbliku jista’ wkoll jirrikorri personalment fluffi//ju tal-istess Direttorat li jinsab 37-39, Rue D’Argens, fl-Imsida.

minn pa;na 1

pajji]i o[rajn li l-ekonomija tag[hom hi wa[da stabbli, inklu] Malta. Il-Ministru Tonio Fenech sostna li l-Gvern Malti hu di]appuntat bid-de/i]joni ta’ Moody’s g[aliex l-A;enzija ma ;abet l-ebda ra;uni g[adde/i]joni tag[ha, i]da g[amlitha biss min[abba ssitwazzjoni ta’ pajji]i o[rajn. L-A;enzija Moody’s spjegat biss li la hemm diversi pajji]i taz-zona ewro li jkunu effettwati mill-kri]i internazzjonali, allura anki Malta se jkollha l-istess effett. Quddiem din is-sitwazzjoni, sostna l-Ministru Fenech, ilGvern Malti jibqa’ po]ittiv dwar l-istabbiltà talekonomija Maltija u g[alhekk se jkun qed jistieden lillA;enzija Moody’s biex ti;i Malta u tanalizza fil-fond issitwazzjoni tal-ekonomija. Jirri]ulta li d-de/i]joni dwar l-ekonomija Maltija saret wara konferenza bitteknolo;ija li fiha l-Gvern Malti kien infurmat bidde/i]joni me[uda. Il-Ministru Fenech sostna li l-Gvern Malti jibqa’ konxju tal-importanza li jkompli jitnaqqs l-i]bilan/ u d-djun tal-pajji]. Hu kompla li limpenn tal-Gvern Malti f’dan ir-rigward hu rikonoxxut minn diversi istituzzjonijiet finanzjarji internazzjonali.

Il-Ministru Tonio Fenech appella lill-Oppo]izzjoni biex quddiem din is-sitwazzjoni delikata internazzjonali, lOppo]izzjoni turi responsabbiltà biex ma to[loqx instabbiltà u negattività fost l-investituri barranin li g[adhom jag[]lu lil Malta g[all-investiment tag[hom. Tonio Fenech qal li filkritika li g[amel, il-Mexxej Laburista Joseph Muscat wera kemm hu fqir meta jipprova jitfa’ r-responsabbiltà tassitwazzjoni fuq il-Gvern Malti. Tonio Fenech qal li Joseph Muscat qed jg[awwe; il-fatti b’mod fqir u di]onest. “Dan juri li Muscat ma jifhmix il-prin/ipji ba]i/i tassettur finanzjarju”, spjega lMinistru Fenech, li kkritika lopinjoni tal-Kap talOppo]izzjoni dwar l-istocks tal-Gvern. Dwar l-ekonomija Maltija f’dawn i]-]minijiet ta’ sfida, il-Ministru Fenech qal li huma diversi l-istituzzjonijiet finanzjarji Ewropej li qed jippro;ettaw li tul is-sena lekonomija Maltija se tkompli tikber bir-ri]ultat li l-pajji] se jkompli jo[loq ix-xog[ol. Il-Ministru Fenech qal li fla[[ar tliet snin, il-Malta Enterprise approvat 40 pro;ett ta’ investiment ;did li hu sinjal ta’ fidu/ja fl-ekonomija Maltija. Minkejja r-rapport ta’

Moody’s, il-Gvern Malti hu ottimist g[all-futur, sostna lMinistru tal-Finanzi, li spjega kif l-ekonomija Maltija tkun affettwata l-aktar jekk ikun hemm kri]i f’pajji]i li mag[hom isir [afna negozju, b[all-:ermanja. Il-Ministru Fenech esprima wkoll nuqqas ta’ qbil malkonklu]joni ta’ Moody’s dwar l-effett fuq l-ekonomija Maltija u qal li l-Gvern Malti ma jemminx li Malta bilfors se jkollha l-istess effetti kif jista’ jkollhom pajji]i o[ra Ewropej. Moody’s qed jg[idu wkoll li l-anali]i tag[hom dwar Malta ma nbidlitx, i]da se tkun qed tinbidel issitwazzjoni ta’ pajji]i madwar u g[alhekk Malta se tkun affettwata. Il-messa;; li se tibqa’ tibg[at Malta hu li lfinanzi tal-pajji] huma fissod, sostna l-Ministru Fenech, li qal li l-fatti jistabbilixxu li Malta g[andha l-[ames linqas rata ta’ qg[ad flEwropa. Il-Ministru Fenech kompla li l-fatti juru wkoll li f’sena kien hemm ]ieda ta’ 6,000 post tax-xog[ol ;did. Minkejja d-downgrading ta’ Moody’s, Malta se tibqa’ filkategorija A u b’mod prattiku l-ekonomija Maltija mhux se tkun effettwata u mhux mhux mistenni li jkun hemm impatti negattivi fuq l-investiment barrani.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

Lokali 3

L-MIA g[al darb’o[ra l-aqwa ajruport fl-Ewropa L-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta (MIA) kien klassifikat g[at-tieni sena konsekuttiva fl-ewwel post fl-Ewropa skont l-ist[arri; annwali talpassi;;ieri tal-ACI Airport Quality Service (ASQ) u g[alhekk hu kunsidrat b[ala wie[ed mill-ajruporti bl-aqwa prestazzjoni fid-dinja. Dan isegwi l-ewwel post miksub mill-MIA fl-2011. Markus Klaushofer, lUffi/jal Kap E]ekuttiv talMIA, ikkummenta dwar dan ir-ri]ultat u qal li g[al darb’o[ra, l-investiment kontinwu tal-MIA fit-titjib tallivelli ta’ servizz taw irri]ultati mixtieqa u dan kien rikonoxxut mill-input dirett mill-passi;;ieri. Din hi t-tieni sena konsekuttiva li l-MIA ;ab dan ir-ri]ultat po]ittiv. “Dan ir-ranking presti;ju] fl-ist[arri; tal-passi;;ieri ewlieni fid-dinja hu sinjal li a[na mexjin fid-direzzjoni ttajba li tassigura li l-esperjenza

tal-passi;;ieri fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta hi wa[da po]ittiva u dan issa huwa rikonoxxut millpassi;;ieri nfushom. Dan irri]ultat jag[tik [afna kunfidenza u ener;ija li l[idma tag[na qed tikseb irri]ultati u sejrin fit-triq ittajba,” ]ied Klaushofer. Hu enfasizza li dan ir-ri]ultat po]ittiv hu iktar spe/jali g[al dan i]-]mien partikulari meta l-Ajruport qed ji//elebra l-20 anniversarju tat-terminal talAjruport Internazzjonali ta’ Malta. Ikkummenta wkoll li dawn il-kisbiet kienu possibbli min[abba l-impenn tal-impjegati kollha tal-MIA u kif ukoll g[all-[idma tal-entitajiet l-o[rajn kollha pre]enti fl-ajruport. “G[andna biex in[ossuna kburin b’dan ir-ri]ultat b[ala lAqwa Ajruport fl-Ewropa. Filwaqt li ni//elebraw dawn ilkisbiet, a[na g[andna n]ommu f’mo[[na li dawn iqieg[du aktar responsabbiltà fuqna

Ri]ultat po]ittiv li hu iktar spe/jali g[al dan i]-]mien partikulari meta qed ikun i//elebrat l-20 anniversarju tat-terminal tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta

lkoll biex in]ommu u ntejbu lkwalità tas-servizz offrut flajruport tag[na spe/jalment meta wie[ed iqis ir-rwol strate;iku li jwettaq flindustrija tat-turi]mu talg]ejjer Maltin,” temm jikkummenta l-Uffi/jal Kap

E]ekuttiv Markus Klaushofer. L-ASQ hija g[odda ewleniija ta’ benchmarking flindustrija, bil-parte/ipazzjoni ta’ madwar 200 ajruport madwar id-dinja 60 % millaqwa 100 ajruport fid-dinja. Hi tist[arre; aktar minn 300,000

passi;;ier. L-ist[arri; hu mfassal biex jg[in lill-ajruporti parte/ipanti biex ikejlu t-titjib tag[hom sena wara l-o[ra, kif ukoll biex dan jitkejjel ma’ ajruporti o[rajn madwar iddinja, fir-re;jun tag[hom u flistess kategorija.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

4 Lokali

}ieda ta’ 5% fil-Maltin li siefru

Bejn Jannar u Di/embru tas-sena li g[addiet kien hemm ]ieda ta’ 5 fil-mija tal-Maltin li siefru meta mqabbel mas-sena 2010, bit-total ta’ 308,296. Statistika pubblikata mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika turi li 85 filmija g[a]lu li jmorru f’destinazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea, bl-iktar ]ew; pajji]i popolari jkunu rRenju Unit u l-Italja. Is-suq Taljan ra ]ieda ta’ 18 filmija. Il-vja;;i lejn l-Unjoni Ewropea ]diedu b’10 filmija u g[alhekk la[qu ttotal ta’ 274,743 vja;;. Filwaqt li ]diedu bi ftit ilvja;;i lejn il-:ermanja, naqsu l-vja;;i lejn Franza bi 22 fil-mija. Jirri]ulta wkoll li nnumru ta’ vja;;i lejn destinazzjonijiet ’il barra millUE naqsu b’24 fil-mija bittotal ta’ vja;;i jkun dak ta’ 33,553. Il-medja talvaganzi f’pajji]i tal-UE kellhom medja ta’ 6.6 iljieli, filwaqt li dawk lejn pajji]i mhux fl-UE kellhom medja ta’ 14.7 iljieli. Litwal vaganza kienet immarkata fis-suq Ingli]. Jekk wie[ed i[ares lejn is-sessi, jara kif 171,664 tal-passi;;iera kienu r;iel, liema ammont jaqbe] dak tan-nisa. 40 fil-mija tal-persuni li siefru jaqg[u bejn letajiet ta’ 25 u 44 sena, segwiti minn dawk ta’ bejn il-45 u l-64 sena (31 filmija). It-tul medju tal-vaganza kien l-aktar evidenti fost dawk li ]aru l-qraba u lil s[abhom, jammontaw g[al 12.4 ljieli. It-total ta’ ljieli barra, ammontaw g[al 2.3 miljun u t-tul medju ;ie stmat li kien dak ta’ 7.5 ljieli. Issena li g[addiet, iktar minn nofs dawk li siefru lejn xi destinazzjoni ’l barra minn Malta, g[amlu u]u ta’ akkomodazzjoni kollettiva. In-nefqa totali millMaltin matul is-sena 2011 kienet ta’ €296 miljun, li huma ekwivalenti g[al €128 g[al kull lejl. L-infiq totali ta’ package holidays kien dak ta’ €44.8 miljun, ekwivalenti g[al €92.8 g[al kull lejl, filwaqt li dawk li ma kinux package holidays ammontaw g[al €91.5 miljun, li jammontaw g[al €50.2 g[al kull lejl. F’xahar wie[ed biss, f’Di/embru, 2011, il-vja;;i lejn destinazzjonijiet lejn pajji]i fl-UE kien ikkalkulat li kien ta’ 26,925, u 4,119-il vja;; kienu lejn pajji]i mhux fl-Unjoni Ewropea.

Ix-xejriet tat-turi]mu lejn pajji]na qieg[ed jinbidel u llum hawn aktar turisti li ji;u b’mod indipendenti minn b’operaturi turisti/i.

Politika dwar it-turi]mu b’enfasi fuq l-awtenti/ità It-turi]mu jibqa’ l-mutur lejn ]vilupp sostenibbli Objettiv so/jali b’enfasi biex it-tradizzjonijiet u s-snajja’ Maltin jin]ammu [ajjin minn Hermann MICALLEF

L-Abbozz g[al Politika dwar it-Turi]mu, g[all-perijodu 2012-2016, g[andu jikkonsolida fuq dak li di;à beda u jibni fuq ir-realtajiet, l-isfidi li qed ise[[u filwaqt li jag[ti sens strate;iku fejn irid jasal il-Gvern f’dan il-qasam. Dan sostnieh Mario de Marco, il-Ministru g[atTuri]mu, l-Ambjent u lKultura, meta nieda l-Politika dwar it-Turi]mu g[all-konsultazzjoni pubblika lbiera[. Hu qal li l-implimentazzjoni tal-pjan pre/edenti dwar it-turi]mu, g[all-perijodu 2006-2011, wera ]ieda finnumru ta’ turisti li ]aru pajji]na. Filwaqt li fl-2006 kien hawn 1.12 miljun turist li ;ew Malta, matul is-sena li g[addiet kienu 1.4 miljun turist li ]aru l-g]ejjer Maltin. Anki n-numru ta’ ljieli kiseb ri]ultati rekord. Fl-2006 t-turisti qattg[u 10 miljun lejl, liema numru ]died g[al aktar minn 11-il miljun lejl. Innefqa tat-turisti wkoll kisbet ri]ultat po]ittiv minn €998 miljun fl-2006 g[al €1,200 miljun fl-2011. Aktar xejriet po]ittivi ;ew re;istrati dwar kif it-turisti waslu Malta. Fl-2006 ;ew 750,000 turist permezz ta’ operaturi turisti/i u 370,000 persuna ]aru Malta b’mod indipendenti. Fl-2010 dawn i/-/ifri nqalbu, g[ax 740,000 turist ]aru Malta b’mod indipendenti filwaqt li 580,000 persuna ]aru Malta permezz ta’ operaturi turisti/i. L-abbozz ta’ politika jag[ti wkoll xejriet fi swieq ;odda – dak Taljan sar it-tieni l-akbar suq g[al Malta u m’g[adux sta;jonali g[ax it-turisti Taljani qed i]uru Malta ssena kollha. :iet rappurtata

]ieda fis-suq Spanjol bilwasla ta’ 70,000 turist fissena, dak Fran/i] li kiber g[al 100,000 persuna fis-sena, kif ukoll dak minn I]rael ]died g[al 30,000 turist fis-sena. Il-Ministru de Marco fisser li qed ikun hawn inqas sta;jonalità, tant li qed ikun hawn firxa b’sa[[itha bejn Jannar u April kif ukoll bejn Ottubru u Di/embru. Il-Gvern qed i]id fl-isforzi tieg[u biex joffri i]jed awtenti/ità lit-turist; u biex kull aspett talprodott turistiku tag[na joffri

ji]died it-trasport fuq il-ba[ar, bil-mira tkun ir-rabtiet malportijiet. Ilment ;enerali li tressaq lill-Awtorità Maltija tatTuri]mu (MTA) mit-turisti hu li hawn nuqqas ta’ [wienet tad-ditta u allura qed ji]diedu l-isforzi biex jinfet[u i]jed [wienet ta’ kalibru kbir [alli n-nefqa turistika tikber. Fix-xhur jew fis-snin li ;ejjin il-Gvern se jkun qed jara l-bidu ta’ restawr fuq ilForti Sant’An;lu u l-Forti Sant’Iermu b’fondi mill-

Dimensjoni g[at-turi]mu f’G[awdex biex it-turisti jqattg[u l-btala fil-g]ira G[awdxija esperjenza li tirrifletti l-kultura Maltija. Mario de Marco sostna li lpolitika dwar it-turi]mu, g[all-[ames snin li ;ejjin, g[andha numru ta’ objettivi biex jil[qu l-g[anijiet me[tie;a, fosthom li tturi]mu jibqa’ l-mutur lejn ]vilupp sostenibbli; it-turi]mu u l-ambjent iridu jikkumplimentaw lil xulxin filwaqt li lobjettiv so/jali g[andu jkun enfasizzat biex it-tradizzjonijiet u s-snajja’ Maltin jin]ammu [ajjin. Il-politika l-;dida wkoll t[ares lejn in-ni/e/ tatturi]mu, fosthom, dawk sportivi, il-konferenzi, ittag[lim tal-Ingli] u d-diving. Mario de Marco fakkar kif Malta se tkun qed tospita lbelt kapitali Ewropea fl-2018. Qed ikun hawn talba kbira biex palazzi antiki jkunu restawrati bl-iskop li n-nies jag[mlu u]u turistiku minnhom. Barra minn hekk qed tissokta l-[idma biex

Unjoni Ewropea. Dan bliskop li dawn i]-]ew; ;awhriet kbar fl-istorja g[anja Maltija, ikunu ta’ attrazzjoni o[ra g[at-turisti. Il-Ministru de Marco ]ied kif saru avvanzi fil-qasam tad-divertiment u fin-numru ta’ ristoranti i]da g[ad jonqos aktar stabbilimenti li joffru ikel tradizzjonali Malti. Qed tkompli l-[idma biex ji]diedu l-bajjiet ramlin kif ukoll dawk tal-blat [alli jkunu i]jed a//essibbli. It-turi]mu rurali wkoll qed jing[ata prijorità f’numru ta’ r[ula b[all-Mellie[a u sSi;;iewi. Mario de Marco tkellem ukoll dwar G[awdex, g]ira li timmerita politika g[aliha. B[alissa G[awdex qed jing[ata tliet dimensjonijiet: wa[da fejn it-turisti j]uru l-g]ira g[al jum wie[ed biss, b’/ifri juru li 700,000 turist fis-sena j]uru G[awdex g[al ;urnata wa[da; hemm turisti li jaqsmu l-btala tag[hom bejn Malta u G[awdex u

o[rajn li jqattg[u l-btala tag[hom kompletament f’G[awdex. Il-Gvern qed ikompli ja[dem fuq din l-a[[ar dimensjoni filwaqt li qed i]id l-isforzi tieg[u dwar ilkun/ett ta’ Eko-G[awdex u lagri-turi]mu. F’G[awdex qed issir ukoll enfasi dwar lista;un liriku tal-opri kif ukoll dwar il-qasam tal-cruise lining. Josef Formosa Gauci, ilKap E]ekuttiv tal-MTA, [abbar li mindu beda l-operat tal-linji tal-ajru low-cost fl2006, id-destinazzjonijiet lejn bliet Ewropej ]diedu minn 45 g[al 80 din is-sena; u spjega li l-linji tal-ajru low-cost irnexxielu jikseb 30 fil-mija tas-suq. Il-MTA qed tis[aq i]jed biex tkabbar is-suq Russu, dak I]raeljan kif ukoll i;;ib i]jed turisti minn Dubaj. Il-Kap E]ekuttiv tal-MTA ]ied li [lief g[all-2009, issnin 2007, 2008, 2010 u 2011 ;abu ri]ultati rekord fil-wasla ta’ i]jed turisti, fl-iljieli li tturisti qattg[u f’pajji]na kif ukoll fl-infiq. It-turisti li ]aru Malta g[al aktar minn darba ]diedu bi 30 fil-mija. Josef Formosa Gauci temm li l-MTA qed timmira wkoll li tifta[ is-suq tag[ha lejn ilPolonja kif ukoll tisfrutta ssuq ?ini]. Peter Portelli, is-Segretarju Permanenti fil-Ministeru tatTuri]mu, l-Ambjent u lKultura, g[amel pre]entazzjoni tal-Abbozz dwar ilPolitika tat-Turi]mu u [abbar li l-MTA qed ta[dem biex tisfrutta wkoll is-suq Bra]iljan, partikularment biex ]g[a]ag[ Bra]iljani j]uru Malta g[attag[lim tal-Ingli].



IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

6 Lokali

In-nominazzjonijiet g[all-elezzjoni ta’ Kap tal-PN jintlaqg[u sal-lum Wara l-pro/ess li feta[ il-Prim Ministru u Kap talPartit Nazzjonalista Lawrence Gonzi fl-a[[ar Kunsill :enerali Straordinarju tal-PN, dak li jwassal g[al elezzjoni g[all-[atra tal-Kap tal-PN, illum hu l-a[[ar jum li fih jistg[u jintefg[u n-nomini. Il-Kummissjoni Elettorali li n[atret millE]ekuttiv tal-PN, fet[et innomini fis-6 ta’ Frar, u wara li dan il-pro/ess jag[laq illum f’nofsinhar, tissokta l-[idma talKummissjoni biex l-elezzjoni g[all-[atra tal-Kap issir nhar is-Sibt 25 ta’ Frar. Ir-ri]ultat ikun konklussiv jekk dakinhar, kandidat jikseb ]ew; terzi tal-voti mitfug[a. Jekk ir-ri]ultat ma jkunx konklussiv, it-tieni rawnd isir is-Sibt 3 ta’ Marzu.

Tinstab bomba o[ra tat-Tieni Gwerra Dinjija Suldati mill - Explosives Ordinance Disposal ( EOD) tal - Forzi Armati ta ’ Malta ( FAM) ne[[ew il - periklu u [elsu minn bomba tat - Tieni Gwerra Dinjija , li nstabet waqt li kien qed isir xog[ol ta ’ t[affir wara fabbrika ta] - ]ebg[a fiz - Zona Industrijali ta ’ Kordin . Wara li saru xi testijiet fuqha , is - suldati ttrasferew il - bomba fil - ba]i tag[hom f ’ Manoel Island sakemm tintefa ’ fil - ba[ar ’ il barra mill - ib[ra territorjali tag[na . Il - bomba , li ntefg[et mil Luftwaffe :ermani]a , li ti]en xi 500 kilogramma , u

nstabet f ’ sit ftit mijiet ta ’ metri ’ l bog[od minn zona fejn ukoll instabet bomba tat - Tieni Gwerra Dinjija fil - grawnd tal - futboll tal MCAST f ’ Di/embru . Dakinhar , il - Kulle;; kien evakwat mill - istudenti u mill - istaff sakemm ittie[du l - mi]uri ne/essarji ta ’ sig urtà . Iz - zona ta ’ Kordin int laqtet minn [afna bombi matul l - a[[ar gwerra min[abba li kienet qrib it Tarzna . Dak i] - ]mien , f ’ Kordin , kienu ma[]una [afna tankijiet bil - fjuwil ta[t l art .

IL-QAFAS EWROPEW DWAR L-ELETTRIKU U L-GASS

Stati b[al Malta g[andhom jing[ataw prijorità Fl-g[eluq ta’ diskussjoni dwar ir-regolamentazzjoni, li hi proposta fuq il-linji gwida g[all-infrastruttura trans-Ewropea dwar lener;ija, il-Kummissarju Günther Oettinger g[amel referenza spe/jali dwar Malta fil-kuntest tal-i]olazzjoni tag[ha min-networks Ewropej tal-elettriku u lgass. Hu g[amel dawn irrimarki matul it-3,145 laqg[a tal-Kunsill talUnjoni Ewropea (Trasport, Telekomunikazzjoni u Ener;ija) li saret fi Brussell ilbiera[, u li g[aliha kien pre]enti George Pullicino, il-Ministru g[ar-Ri]orsi u lAffarijiet Rurali. Il-Kummissarju Oettinger g[amilha /ara li l-Ewropa te[tie; li tibni infrastruttura moderna tal-ener;ija u d€9 biljuni li kienu proposti g[all-Ener;ija mill-Ba;it

tal-UE mhumiex bi]]ejjed. I]da min[abba /-/irkustanzi tal-lum, l-u]u ta’ dawn il-fondi limitati g[andhom jirrispondu u jassiguraw li d-de/i]jonijiet adottati mill-Kunsill Ewropew relatati mar-rabta ta’ stati i]olati b[al Malta, g[andhom jing[ataw prijorità. Il-Kummissarju Oettinger esprima l-istess sentimenti tal-Ministru Pullicino meta indirizza l-Kunsill. IlMinistru Pullicino sa[aq li l-pro;etti biex jg[aqqdu lil Mala man-networks Ewropej tal-elettriku u lgass, jistg[u ma jkunux vijabbli ekonomikament min[abba d-daqs tas-suq Malti. Hu qal li tali fallimenti tas-suq g[andhom ikunu indirizzati direttament permezz ta’ mi]uri finanzjarji u regolatorji.

Offerta limitata ;dida mill-BOV Il-Bank of Valletta nieda kont Euro Term Deposit g[al [ames snin b’interessi li ji]diedu kull sena matul it-terminu tal-kont. Dawk kollha li jiddepozitaw f’dan il-kont se jibbenefikaw minn rata ta’ interess inizjali ta’ 2.25% g[all-ewwel sena, li se ti]died g[al 4% fil-[ames u l-a[[ar sena. L-interessi f’dan il-kont jit[allsu kull sitt xhur. Romeo Cutajar, Chief Officer Financial Markets u Investimenti tal-Bank of Valletta, qal li fix-xenarju pre]enti fejn ir-rati tal-interessi huma baxxi [afna, dan ilkont qed jaqdi l-b]onnijiet tal-

klijenti g[ax qed joffri img[ax og[la fuq it-tfaddil kif ukoll d[ul fuq id-depo]itu regolari. Il-BOV, b’dan il-kont, qed i]id il-karatteristi/i ta’ kont term deposit biex jilqa’ g[al ]idiet li jista’ jkun hemm firrati tal-interess fil-futur. Dan il-kont jikkumplimenta l-firxa ta’ kontijiet bankarji taddepo]iti u jsa[[a[ l-impenn biex il-Bank jipprovdi valur a[jar lill-klijenti. Din l-offerta se tibqa’ miftu[a ghall-pubbliku sat-13 ta’ Marzu 2012, i]da tista’ ting[alaq qabel skont iddiskrezzjoni tal-bank.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

8 Parlament

Riformi li saru bi strate;ija biex tissa[[a[ l-edukazzjoni Ir-riformi li saru fl-a[[ar snin huma mibnija fuq strate;ija ta’ investiment biex jitwettaq pjan li jsa[[a[ ilqasam edukattiv u jkompli jinkora;ixxi t-tag[lim minn età ]g[ira. L-Assistent Parlamentari Frederick Azzopardi qal dan waqt id-dibattitu dwar labbozz ta’ li;i li jemenda lAtt dwar l-Edukazzjon. Hu qal li d-dinja g[addejja minn bidla fundamentali fittag[lim. Pajji]na jrid jifhem li g[andu jressaq ’il quddiem l-ideat biex ikompli jtejjeb issistema edukattiva. L-Att li g[andu quddiemu l-Parlament hu inti] biex itejjeb l-edukazzjoni fiddiversi aspetti tag[ha anke fil-mod kif l-edukazzjoni titmexxa. Frederick Azzopardi qal li hekk kif il-pajji] qed jis[aq fuq il-kompetittività, fledukazzjoni qed jenfasizza wkoll fuq il-kreattività. Jekk pajji]na jrid ikompli jibni fuq is-sistema ta’ servizzi spe/jalizzati, ulied il-poplu jridu jkunu im[arr;in u jing[ataw l-istrumenti biex jil[qu dan il-g[an. Id-Deputat Nazzjonalista

qal li r-riformi fl-edukazzjoni qed jil[qu l-miri li g[alihom qed isiru. Hu tkellem dwar ittfassil tal-Kurrikulu Nazzjonali li g[andu qafas li jkompli jibni fuq l-esperjenza tal-kisbiet li saru biex iwassal lill-pajji] jil[aq il-miri fissnin li ;ejjin. Frederick Azzopardi tkellem fost affarijiet o[ra dwar l-g[oti ta’ boro] ta’ studju u qal li sa ftit ta]]mien ilu, dawn kienu le//ezzjoni i]da l-Gvern illum [oloq skemi ta’ boro] ta’ studju. Mill-2006 bdew ikunu introdotti skemi diversi kemm minn fondi lokali kif ukoll minn fondi tal-UE. Dawn kollha jixhdu mixja li pajji]na qabad u jrid ikompli jag[mel. Il-Gvern hu impenjat li jkompli j]id in-numru ta’ studenti li jissuktaw fl-istudji tag[hom wara l-edukazzjoni obbligatorja. Irid ukoll jara aktar nisa jid[lu fid-dinja taxxog[ol. Id-Deputat Nazzjonalista qal li ma jistax jifhem kif lOppo]izzjoni tg[id li qed taqbel mal-abbozz i]da se tivvota kontra. Dan ifisser li se tivvota kontra l-interess ta’ ulied il-poplu.

Ir-ri]ultati fl-edukazzjoni jirriflettu d-dedikazzjoni tal-Gvern

Id-Deputat Nazzjonalista Joe Falzon waqt iddiskussjoni dwar l-abbozz ta’ li;i li jemenda l-Att dwar lEdukazzjoni, qal li ledukazzjoni hi g[al qalb [afna l-Gvern pre]enti u rri]ultati miksuba juru ddedikazzjoni u l-interess li dan is-settur qed jing[ata. Il-Gvern iwettaq politika li tinvolvi mhux biss lillg[alliema u lill-istudenti i]da anke lill-;enituri. :iet ]viluppata politika li pprovdiet sisien sodi g[all-[olqien ta’ impjiegi f’diversi oqsma, u[ud minnhom oqsma ;odda. Joe Falzon qal li lOppo]izzjoni bir-ra;un tag[mel /erta kritika i]da ma jag[milx sens li filwaqt li

tg[id li taqbel mal-ba]i ta’ dak li qed jipproponi labbozz, tg[id li se tivvota kontra. Dan iqanqal il-mistoqsija dwar x’inhu r-rwol talOppo]izzjoni li qed tag[mel dikjarazzjoni li t[awwad lillpoplu. Il-politika llum titlob maturità akbar li tmur lil hinn mill-parti;jani]mu. Xi [a;a li hu a//ettat li hi tajba g[andu jkun hemm kollaborazzjoni biex b’su;;erimenti validi jsiru xi tibdiliet ]g[ar li jipperfezzjonaw il-li;i u jkun hemm is-sehem s[i[ mi]]ew; na[at tal-Kamra. L-Oppo]izzjonui g[andha turi l-istess kollaborazzjoni li wriet meta saru l-li;ijiet dwar is-servizzi finanzjarji.

73 fil-mija tal-istudenti qed ikomplu l-istudji tag[hom wara s-16-il sena

Abbozz li jaffetwa l-futur ta’ uliedna Dak li qed jipproponi labbozz li jemenda l-Att dwar l-Edukazzjoni mhux se jaffettwa lill-partit fil-Gvern i]da se jolqot lil ulied ilpoplu. Stqarr dan is-Segretarju Parlamentari Clyde Puli waqt id-dibattitu dwar l-abbozz li jemenda l-Att dwar lEdukazzjoni. Hu qal li meta wie[ed jara l-abbozz u l-g[an tieg[u li jkompli jtejjeb issistema edukattiva, jaraha veru stramba li lOppo]izzjoni f’daqqa wa[da biddlet il-[sieb tag[ha u filli qalet li taqbel u se tivvota favur u ftit wara tkompli tg[id li tabqel i]da se tivvota kontra. Clyde Puli qal li Argument li qed isir dan l-a[[ar hu rigward in-numru ta’ tfal li ma jkomplux l-istudji tag[hom. F’pajji]na hawn rata ta’ 73 fil-mija li jkomplu

l-istudji tag[hom wara s-16-il sena. Il-Gvern qed ja[dem biex ikompli jtejjeb din irrata, i]da biex wie[ed jifhem il-livelli tal-lum g[andu jara minn fejn telaq il-pajji]. Fl-1999, ji;ifieri sena wara li kien waqa’ gvern Laburista, fil-pajji] kienu biss 43 fil-mija li jibqg[u jistudjaw wara s-16-il sena. Dan ifisser li fi ]mien g[axar snin, in-numru ta’ dawk li jkomplu l-istudji tag[hom ]died bi 30 fil-mija. Clyde Puli qal li parti minn dan is-su//ess hu g[at-titjib li sar fl-ITS i]da wkoll g[allftu[ tal-MCAST fis-sena 2000 li ]amm fih eluf ta’ studenti biex jil[qu livelli og[la f’setturi o[ra me[tie;a g[all-pajji]. Is-su//ess tal-MCAST juri n-nuqqas serju tal-gvern Laburista ta’ qabel l-1987 li kien g[alaq din l-istituzzjoni

b’detriment g[al eluf ta’ studenti u b’effett negattiv fuq il-;enerazzjonijiet ta’ wara. Clyde Puli qal li l-istudenti sofrew mill-politika Laburista fl-edukazzjoni anke fi ]minijiet l-aktar ri/enti meta bejn l-1996 u l-1998 kienu mhedda l-istipendji. Din il-bi]a’ g[adha possibbli meta wie[ed iqis iddikjarazzjonijiet ta’ dak li mistenni jkun Ministru talFinanzi jekk il-Partit Laburista jkun fil-gvern. Il-Professur Edward Scicluna ddikjara aktar minn darba l-[sibijiet tieg[u dwar l-istipendji u sostna li dawn huma ta’ pi] ]ejjed fuq ilpajji]. Clyde Puli qal li g[allPartit Nazzjonalista ledukazzjoni mhix biss slogan i]da twemmin li qed ipo;;i fil-prattika kif jixhdu l-fatti.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

Parlament 9

Abbozz li jirrikonoxxi firxa aktar wiesg[a ta’ tag[lim

Din is-sena pajji]na qed jonfoq €359 miljun fl-edukazzjoni

Abbozz li se jkompli jag[mel is-settur edukattiv aktar effi/jenti L-abbozz ta’ li;i li jemenda l-Att dwar l-Edukazzjoni, li qed ji;i diskuss fil-Parlament se jirriforma s-sistema edukattiva biex tkun wa[da aktar effi/jenti. Stqarr dan l-Assistent Parlamentari Beppe Fenech Adami. Hu qal li filwaqt li jsiru s-su;;erimenti li hemm b]onn biex is-sistema edukattiva tkompli dejjem titjieb, il-Gvern jara li g[andu biex jifta[ar li [oloq sistema biex l-edukazzjoni tkun tista’ tintla[aq minn kul[add indipendentement mill-età. Beppe Fenech Adami qal li dan l-g[an intla[aq aktar u aktar ma’ dawk il-persuni li g[andhom diffikultà biex jitg[allmu. Saru qab]iet kbar fis-sistema tal-edukazzjoni inklussiva. Dan hu rikonoxxut mill-poplu. In-nies, partikularment dawk milquta, jafu l-investiment li sar biex ulied il-poplu qed jing[ataw lg[ajnuna kollha li g[andhom b]onn. Id-Deputat Nazzjonalista sellem lill-g[alliema u lil dawk li huma dedikati fittag[lim, [afna drabi persuna

ma’ student individwalment, biex ting[ata g[ajnuna xierqa fit-tag[lim. Beppa Fenech Adami qal li l-Gvern pre]enti hu Gvern li baqa’ dejjem jinvesti l-miljuni fl-edukazzjoni. Dan linvestiment irid jitpo;;a f’kuntest ta’ dak kollu li qed ji;ri madwarna fejn [afna pajji]i qed jiltaqg[u ma’ diffikultajiet li qed i[allu effett anke fuq is-settur edukattiv. Din is-sena pajji]na qed jonfoq €359 miljun fledukazzjoni. Dan l-infiq qed imur fit-tkomplija tat-twettiq ta’ programm li jinkludi bini ta’ skola kull sena. Dawn huma skejjel ta’ livell mg[ammra bl-aqwa infrastruttura u teknolo;ija. Sar investiment ukoll flg[alliema li qed juru entu]ja]mu fit-tibdiliet li qed jitwettqu. Beppe Fenech Adami qal li investiment kbir ie[or din issena se jsir fl-Università li llum g[andha aktar minn 700 kors u aktar minn 11,000 student. Il-pajji] g[andu jirrikonoxxi dan l-i]vilupp.

Il-Gvern immexxi mill-PN [adem ukoll biex re;a’ ta l[ajja lill-MCAST li kienet ing[alqet mill-Partit Laburista fil-gvern. Illum, din listituzzjoni, ]viluppat u se tkompli ti]viluppa bil-Gvern jimpenja ru[u li jibni campus ;did. Investiment ie[or fledukazzjoni hu dak talistipendji lill-istudenti biex ikunu assistiti fl-ispejje] talistudji tag[hom, pass li lPartit Laburista fil-gvern kien qed jheddu meta ried idawru f’self. Beppe Fenech Adami qal li l-Gvern irrikonoxxa wkoll issettur tat-turi]mu u investa wkoll biex l-ITS ikabbar illivell tal-istudenti li jag[]lu din il-linja. Investiment ie[or sar filboro] ta’ studju li minnhom qed igawdu g[add kbir ta’ ]g[a]ag[ anke barra minn Malta. Id-Deputat Nazzjonalista qal li filwaqt li l-Gvern pre]enti g[andu politika /ara dwar l-edukazzjoni, il-poplu g[adu jistaqsi x’g[andha x’toffri l-Oppo]izzjoni.

L-abbozz ta’ li;i li qed jemenda l-Att dwar lEdukazzjoni jinkludi diversi regolamenti biex jippermettu rikonoxximent g[al tag[lim li wie[ed ikun ir/ieva f’korsijiet minn istituzzjonijiet rikonoxxuti. Dan qalu l-Assistent Parlamentari Charlò Bonnici. Hu qal li fit-twettiq tarriformi proposti mill-abbozz saru diskussjonijiet fit-tul mas-setturi diversi. Dawn iddiskussjonijiet wasslu biex loqsma differenti ta’ [idmiet ikunu rikonoxxuti u t-tag[lim kollu li wie[ed jir/ievi se jkun rikonoxxut u /ertifikat. Charlò Bonnici qal li lkisbiet li g[amel pajji]na filqasam tax-xog[ol saru bil[idma tal-Gvern flimkien ma’ dawk involuti, inklu] dawk involuti fit-tag[lim. Id-Deputat Nazzjonalista qal li meta wie[ed jitkellem fuq riformi fl-edukazzjoni, isib li qed jing[alaq /irku li fih jinvolvi l-livelli differenti tat-tag[lim mill-età l-aktar bikrija sa etajiet avvanzati. Irriformi huma dejjem me[tie;a biex il-qasam edukattiv jibqa’ jersaq lejn livelli og[la. Charlò Bonnici qal li fil-

qasam edukattiv terzjarju u og[la sar progress enormi li juri l-impenn tal-gvernijiet immexxija mill-PN. Id-Deputat Nazzjonalista qal li hu vittma ta’ sistema edukattiva li ]ammitu milli jkompli l-istudji avanzati g[aliex minkejja l-kwalifiki li kellu, ma setax ikompli listudji f’livell og[la g[ax kien jin[tie; il-parrinu. Charlò Bonnici qal li wara din l-esperjenza, illum i[ossu sorpri] b’Oppo]izzjoni li tg[id li taqbel mal-abbozz i]da se tivvota kontra. Irriformi proposti fl-abbozz mhux se jag[mlu differenza lill-Partit Nazzjonalista i]da se jag[mlu differenza kbira lill-istudenti li jridu jgawdu mit-titjib li jsir fis-sistema edukattiva. Charlò Bonnici qal li li]vilupp kollu li sar fledukazzjoni, qatt ma pperikola s-sistema talistipendji. Hu pass po]ittiv li llum l-Oppo]izzjoni qed tg[id li mhix se tipperikola ssistema tal-istipendji i]da din l-istess dikjarazzjoni kienet g[amlitha wkoll qabel l-1996. Kul[add jaf kif a;ixxa l-Partit Laburista fil-gvern malistudenti wara li kiseb il-poter.

Gvernijiet immexxija mill-PN fet[u l-bibien g[all-edukazzjoni

L-Assistent Parlamentari Philip Mifsud qal li jistenna li f’diskussjoni dwar ledukazzjoni jkun hemm issehem u l-approvazzjoni ta’ dawk kollha li g[andhom g[al qalbhom l-edukazzjoni talpoplu u ta’ ulied il-poplu. Philip Mifsud tkellem dwar id-diffikultajiet li ltaqa’ mag[hom meta ried jibda listudji tieg[u g[al Perit b’restrizzjonijiet kemm ta]]mien meta jsir il-kors u ta’ kemm studenti jkunu a//ettati. Id-Deputat Nazzjonalista qal li gvernijiet immexxija mill-PN dawru din it-tendenza u fet[u l-edukazzjoni g[al kull min irid jitg[allem. Miri li tinbena skola kull sena, forsi dehret [olma impossibbli g[al u[ud, i]da l-Gvern wettaqha bil-fatti. Philip Mifsud qal li /ifri

uffi/jali llum juru li kien hemm ]ieda sostanzjali ta’ studenti li jkomplu l-istudji tag[hom wara s-16-il sena. Dan hu dovut g[all-mod kif ]viluppat is-sistema edukattiva permezz talMCAST u g[all-mod kif issistema edukattiva qed tirrispondi g[all-[ti;iet talpajji]. Id-Deputat Nazzjonalista qal li kul min jidde/iedi li jiddedika [ajtu fil-politika jkollu l-g[an ewlieni li jkun ta’ servizz g[al [addie[or. I]da meta jara atte;;jament b[al dak tal-Oppo]izzjoni rigward din il-li;i, jit[asseb. Meta l-Oppo]izzjoni tg[id li taqbel mal-li;i i]da se tivvota kontra, jara li din qed tpo;;i linteressi tag[ha tal-g[atx g[all-poter qabel l-interess ta’ ulied il-poplu.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

10 Opinjoni

Bewsa kienet kollox “Kien sabi[ li tqum f’Firenze, li tifta[ l-g[ajnejn fuq kamra mdawla u g[era, bl-art ta’ madum a[mar li tidher nadifa g[alkemm mhix; b’saqaf mi]bug[ li fuqu griefen ta’ lewn a[mar mitfi u amorini jitba[ardu f’mas;ar ta’ vjolini sofor u fagotti. Kien sabi[, ukoll li, tberra[ b’sa[[a t-twieqi” - (A Room With a View – Edward Morgan Foster 1879-1970). Hekk il-ku;ini Lucy u Charlotte, ]ew; Ingli]i qeg[din f’pensjoni f’Firenze fl-Italija fejn marru g[al btala. Meta waslu ng[ataw kamra mhux b’dehra sabi[a i]da Emerson u ibnu George offrewlhom il-kamra tag[hom li mit-twieqi tag[ha jistg[u jaraw dehra a[jar. G[all-bidu, il-ku;ini ma ridux il-bdil i]da bis-sa[[a ta’ Mr Beebe, qassis, qalu iva. It-tieqa li minnha jg[addi d-dawl. Simboli]mu bejn dawl u dlam. Tnejn minn nies: Hi jisimha ‘Lucy’, ji;ifieri dawl u hu jismu ‘Cecil’ , ji;ifieri nuqqas ta’ dawl, bniedem li jinsab fiddlam. Lucy marret l-Italija ma ku;initha akbar minnha biex tara x-xog[lijiet ta’ pitturi kbar, tag[raf il-;rajja ta’ pajji], issir taf kif jg[ixu

George imur ifittixhom, isibhom im/appsa bid-demm ta’ wie[ed mill-;ellieda u jarmihom fix-xmara. Wie[ed imut Fil-gazzetti tissemma l-

mill-Ma;istrat Joe CASSAR

n-nies. Hemmhekk tiltaqa’ ma’ Eleanor Lavish li tikteb rumanzi mqieg[da filMedjuevu. Emerson ix-xi[ jag[tiha l-parir li to[ro; minn g[eruqha l-[sibijet li ma tifhimx u tifrixhom fid-dawl tax-xemx u hekk issir taf ittifsira tag[hom. Jag[mlilha tajjeb jekk tiltaqa’ ma’ ibnu. Lucy tmur i]]ur Piazza Signoria. U hemm tibda lavventura. Qribha, ]ew; Taljani jaqbdu ;lieda fuq [ames liri. Tin;abar folla. Lucy j[ossha [a]in. Jasal George fil-post u ji;borha mill-art. Kienet [adet xi ritratti li telqithom minn idejha meta bdiet il-;lieda.

Il-pre]entazzjoni tal-ktieb ‘A Room with a View’

;lieda fejn wie[ed mit tnejn miet. Dak li ;ara j[alli lg[elm tieg[u fuq Lucy. “Iddinja li kienet taf sewwa kienet intemmet, u hekk [ar;et Firenze, belt tas-se[er, fejn in-nies kienu ja[sbu u jag[mlu affarijiet mhux tassoltu. Qtil, xili ta’ qtil, sinjura li tiggranfa ma’ ra;el wie[ed u tkun rozza ma’ ie[or – kienu dawn il-;rajjiet ta’ kuljum tat-triqat tag[ha? Kien hemm xi [a;a i]jed fis-sbu[ija tag[ha milli wie[ed jista’ ja[seb - issetg[at - g[andha mnejn tqanqal passjonijiet, tajbin u []iena u li ;;ibhom malajr fil-milja tag[hom.” G[al Lucy, l-Ingilterra hi pajji] mag[luq, l-Italja tift[ilha dinja ;dida. Hemm l-arti kemm tal-Medjuevu kemm tar-Rinaxximent. Itella’ tfajla

Lucy u Charlotte imorru ma’ [biebhom lejn Fiesole bil-karozzella. Is-sewwieq itella’ mieg[u tfajla mit-triq u jg[idilhom li hi o[tu. Min mill-passi;;ieri jridha tin]el, min ma jridx. Kuntrast bejn ideat ta’ ]mien ie[or u dawk ta’ ]mienhom. Is-so/jetà talborge]ija li mo[[ha fil-klassi u hekk tqieg[ed nies fuq na[a u o[rajn fuq o[ra. Il-passi;;ieri jaslu filkampanja. Is-sewwieq idawwar lil Lucy qalb ilkampanja mimlija ward, filliera wara filliera. Lucy taqa’. G[al darb’o[ra jerfag[ha George u jag[tiha bewsa. Il-passi;;ieri jinteb[u li ;ej il-maltemp, jitilg[u filkarozzelli i]da jkollhom i[allu lil George l-art billi [add ma jaf fejn mar. I]-]ew; ku;ini jmorru Ruma. Il-qarrej isir jaf wara, li Lucy, hemm

Edward Morgan Foster

iltaqg[et ma’ Cecil Vyse u kellu jdawwarha San Pietru. Il-btala tg[addi u kul[add isib ru[u d-dar. Lucy ting[aqad ma’ ommha u [uha Freddie, li jg[addi ]-]mien b’kul[add u b’kollox. Lucy u Cecil iweg[du l-im[abba lil xulxin. Jiltaqg[u l-qraba tattnejn u l-g[erusija ssir uffi/jali. Cecil kien bniedem Medjevali, qisu statwa Gotika, jiddisprezza d-dinja g[ax hekk fil-fehma tieg[u g[andu jag[mel kull [assieb. G[alih Lucy kienet pjanista, qisha mara fi kwadru ta’ Leonardo Da Vinci. Il-familji tag[hom kienu j[arsu lejn lg[erusija b[ala [a;a li ;;edded il-[ajja fuq l-art. Bis-sa[[a ta’ Cecil, Emerson u ibnu jikru dar filqrib ta’ fejn toqg[od Lucy. Darba fost l-o[rajn Freddie, Beebe u George imorru jg[umu f’g[adira. Jilm[uhom Lucy u ommha. L-ir;iel jaraw kif jilbsu malajr. George isellem lil Lucy u hi ma tistax tag[mel ie[or [lief issellimlu wkoll. Almenu

hekk ta[seb u “Dak ilfilg[axija u dak il-lejl kollu lilma tal-g[adira [arab. Lg[ada l-g[adira kienet /kienet u saret daqs kif qabel kienet u tilfet il-glorja tag[ha. Kienet sej[a g[ad-demm u g[ar-rieda mistrie[a, barka li tg[addi malajr, i]da le lqawwa tag[ha, qdusija, se[er, kus ta’ ftit [in g[a]]g[o]ija.” I]da x’se tag[mel Lucy dwar l-imbierka bewsa li taha George fil-kampanja Taljana. Lil ku;initha Charlotte kienet qaltilha xi [a;a u din qalet xi ftit lill-kittieba Lavish li kitbet rumanz imqieg[ed flItalija imnebba[ minn dak li ;ara lil Lucy. Cecil xtara kopja ta’ dak il-ktieb. Kien hemm xi o[rajn li setg[u jafu? Is-sewwieq Taljan... Lucy trid dejjem tra]]an dak li t[oss. Tilg[ab massewwa biex tinsa x’kien issewwa. Biex tfisser dak li ;ara, iddawwar il-kliem, tg[id nofs veritajiet. Min-na[a lo[ra hi ‘ribell’ tal-ewwel snin tas-seklu g[oxrin. {ajr lil Agenda Book Shop


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Inwie;bu g[all-isfidi tas-suq tax-xog[ol L-a;enda politika tal-Prim Ministru Lawrence

Gonzi hi mibnija fuq il-[olqien tax-xog[ol. A;enda politika li tolqot lis-setturi kollha tas-so/jetà. G[ax hu bix-xog[ol li l-persuna tgawdi d-dinjità tag[ha. Dan japplika anke g[al min ikun qieg[ed jag[]el li ja[dem 24 sieg[a kuljum g[all-familja b’g[a]la konxja li ja[dem fi [dan il-familja tieg[u. Jew li jid[ol fid-dinja tax-xog[ol b[ala part-time g[al numru ta’ sig[at kuljum. Il-Gvern, hawn ukoll, fi]-]ew; okka]jonijiet qieg[ed jifhem u jindirizza l-[ti;iet tal-familja b’de/i]joni li j]id l-allowance tat-tfal lill-familji, kif ukoll bid-diversi inizjattivi li qed jie[u biex tkun aktar fa/li g[all-mara li tipparte/ipa, kemm tag[]el hi, fid-dinja tax-xog[ol. Inizjattivi o[ra importanti jindirizzaw il-b]onnijiet tal-ommijiet li wara perjodu ta’ snin ma ja[dmux, ikollhom lin/entivi u l-g[ajnuna me[tie;a biex jer;g[u jid[lu fid-dinja tax-xog[ol. Hemm ukoll l-g[a]la li wara l-età tal-irtirar, persuna tista’ tibqa’ ta[dem u tir/ievi l-pensjoni, kif qed jag[]lu [afna li qed ikomplu jikkontribwixxu g[al numru o[ra ta’ snin. }ieda ta’ 1.6% fl-impjiegi f’sena

Dawn huma inizjattivi li qed ikabbru n-numru ta’ persuni li g[andhom impjieg. Statistika ppubblikata din il-;img[a mill-Uffi//ju Nazzjonali talIstatistika (NSO) turi li fuq medda ta’ sena sa Settembru li g[adda, l-impjiegi full-time ]diedu b’2,305 jew b’1.6% g[al kwa]i 150,000. Dan hu lakbar numru ta’ persuni li qatt kellna ja[dmu f’pajji]na. Fost dawn hemm ukoll l-akbar numru

ta’ nisa ja[dmu full-time, li sa Settembru kien ta’ 50,903 – ]ieda ta’ 2,283 jew 4.7%. Kemm firrigward tan-nisa li ja[dmu full-time kif ukoll finnumru totali ta’ impjiegi, l-akbar ]idiet kienu fissettur tas-sa[[a u f’xog[ol so/jali. Dan hu indikazzjoni /ara ta’ kemm il-Gvern wettaq qab]a kbira ’l quddiem u mhux biss immodernizza dawn is-servizzi, i]da wkoll qieg[ed ipo;;ihom fuq quddiem tal-politika tieg[u biex ilpoplu jg[ix kwalità ta’ [ajja a[jar. L-impjiegi ]diedu g[ax hawn ix-xog[ol Ir-ri]ultati e//ellenti li pajji]na rre;istra u dejjem tejjeb minn sena g[al o[ra fl-industrija tat-turi]mu, jirriflettu wkoll fl-opportunitajiet ;odda li kien hawn ta’ xog[ol f’dan is-settur. Ix-xog[ol part-time fis-settur tal-lukandi u ristoranti ]died b’10% hekk kif ix-xog[ol kollu part-time ]died b’4.8%. Nistg[u nitkellmu fuq ]ieda ta’ [addiema ja[dmu g[ax il-pajji] qieg[ed jo[loq ix-xog[ol. G[ax lattività ekonomika qieg[da tikber u l-pajji] qieg[ed jirnexxilu wkoll jattira investiment barrani ;did.

Dan kollu ma se[[x wa[du kif titkellem b’irresponsabbiltà politika l-Oppo]izzjoni Laburista. L-impjiegi ]diedu g[ax hawn ix-xog[ol. G[ax ilpolitika tal-Gvern qed to[loq klima ekonomika stabbli u ta’ ser[an il-mo[[. Dan kollu qieg[ed ji;ri fi klima ekonomika Ewropea dominata minn kri]i ta’ djun li qed tkisser numru ta’ pajji]i li qed i[allu effett negattiv fuq izzona ewro u fir-re;jun kollu Ewropew. G[alhekk pajji]na din il-;img[a kien fost numru ta’ pajji] fl-

UE li tnaqqsilhom il-credit rating. G[ax dak li ji;ri fiz-zona ewro b’mod partikulari, qieg[ed jeffettwa lil kull pajji]. Il-previ]joni fil-pre]ent hi li din is-sena se tkun diffi/li u jekk ma jitti[dux l-inizjattivi minn issa, meta g[adna fl-ewwel xhur tas-sena l-;dida, issitwazzjoni tista’ tkompli te[]ien. L-a;enzija talcredit ratings Moody’s qed tag[mel twissijiet biex ilmi]uri li jridu jittie[du din is-sena jindirizzaw it-triq li tkabbar il-kunfidenza tas-swieq. Malta fehmet di;à din il-previ]joni li kienet inevitabbli. Il-Gvern minnufih, hekk kif bdejna s-sena l-;dida, [abbar inizjattivi ;odda biex ja;;usta l-isfidi ;odda li bdejna niffa//jaw fis-sena l-;dida. Gvern li esprima l-impenn tieg[u li jra]]an in-nefqa finanzjarja i]da jkompli jsostni l-investiment li jo[loq ix-xog[ol. Investiment fl-edukazzjoni biex ikollna ri]orsa umana ta’ kwalità g[al min ji;i f’pajji]na u jinvesti. Investiment fit-turi]mu biex inkomplu ntejbu lprodott u nattiraw turisti li jonfqu aktar f’pajji]na. Investiment fi skemi tal-Gvern biex il-kumpanji jkomplu jinvestu u jimpjegaw. Investiment fis-settur tas-servizzi finanzjarji li hu mutur tat-tkabbir u l[olqien tax-xog[ol. Investiment fi pro;etti kapitali li jkomplu jimmodernizzaw lil pajji]na u lill-ekonomija tag[na. Impjiegi ;odda li qed inaqqsu l-qg[ad Din hi politika /ara li qed tag[ti r-ri]ultati. Politika favur ix-xog[ol li hi l-arma biex f’pajji]na jkompli jonqos il-qg[ad, kif qed ji;ri, f’pajji]na, li g[andu l-[ames l-anqas rata ta’ qg[ad fl-UE.

Id-definizzjoni vera ta’ kri]i fil-politika Tixg[el it-televi]joni, tid[ol fuq is-siti elettroni/i tala;enziji tal-a[barijiet internazzjonali u malajr tinteba[ kemm pajji]na qed jg[ix realtà g[alkollox differenti minn dik ta’ pajji]i o[ra fl-Ewropa. Ejjew nie[du l-e]empju tal-Gre/ja; pajji] li jinsab f’kaos kbir dovut g[allmi]uri ta’ awsterità li t[abbru nhar il-{add li g[adda. Dawn il-mi]uri kellhom jittie[du sabiex il-pajji] ikun jista’ jing[ata 130 biljun ewro f’g[ajnuna mill-Unjoni Ewropea u l-Fond Monetarju Internazzjonali. Il-mi]uri approvati millParlament Grieg wasslu sabiex in[olqot aktar pressjoni fuq Ateni u fit-toroq kien hemm ;lied vjolenti bejn il-pulizija u

Gvern jer;a’ jqum fuq saqajh. Dan hu tassew ka] fejn ilGvern Grieg jinsab fi kri]i sforz tad-de/i]jonijiet []iena li ttie[du matul is-snin minn gvernijiet differenti li mexxew il-Gre/ja matul is-snin. L-istorja tal-Gre/ja llum saret mag[rufa minn kul[add. Dan il-pajji] dejjem ippospona lproblemi tieg[u u qatt ma indirizza l-aktar kwistjonijiet importanti li [akmu lil dan innazzjon. Kull darba li l-problemi talpajji] kienu qed ji;u posposti, is-sitwazzjoni kompliet te[]ien sakemm illum il-Gre/ja tinsab f’xifer il-falliment. Il-poplu Grieg qed i[allas prezz qares min[abba dawn id-de/i]jonijiet []iena, li fil-ma;;oranza tag[hom ittie[du minn

Fuq medda ta’ sena, l-impjiegi full-time f’pajji]na ]diedu b’2,305 gruppi ta’ dimostranti. Issitwazzjoni fil-Gre/ja hi inkwetanti hekk kif sal-20 ta’ Marzu li ;ej, il-pajji] irid jifdi 14.5 biljun ewro f’dejn inkella jfalli u g[alhekk dawn ilmi]uri ta’ awsterità imposti fuq il-poplu Grieg suppost g[andhom jg[inu sabiex il-

Gvernijiet So/jalisti. Jekk wie[ed i[ares lejn dak li dde/ieda l-Parlament Grieg nhar il-{add li g[adda, allura malajr jifhem x’inhi ddefinizzjoni ta’ kri]i. B’se[[ immedjat il-pajji] se jkollu qtug[ ta’ 22 fil-mija filminimum wage; sensja lil

minn David CASA, MEP david.casa@europarl.europa.eu

150,000 [addiema mis-settur pubbliku sal-2015; qtug[ ta’ 400 miljun ewro fl-investimenti mill-Gvern; qtug[ ta’ 300 miljun ewro fl-infiq militari u qtug[ ta’ 300 miljun ewro millpensjonijiet. Aktar minn hekk, dawk li se jkunu qed ja[dmu g[all-ewwel darba se jing[ataw paga li hi 30 fil-mija anqas mill-mininum wage ta’ madwar 600 ewro. 15,000 [addiem tal-Gvern se jin]ammu ja[dmu i]da l-paga se titnaqqas sew u wara sena jing[ataw is-sensja. Sussegwentement, f’:unju, ilGvern Grieg irid jelenka mi]uri ;odda ta’ awsterità g[all-valur ta’ g[axar biljun ewro li jkopru l-perjodu 2013-15.

Hawnhekk qed nitkellmu fuq sitwazzjoni inkwetanti tant li lqg[ad fil-pajji] illum ila[[aq l20.9 fil-mija b’nofs i]]g[a]ag[ fil-Gre/ja huma ming[ajr xog[ol. Fl-isfond ta’ dan kollu, f’Malta l-Partit Laburista jg[id li g[andna Gvern fi kri]i u dan g[ax Gvern wara l-ie[or (ta[t it-tmexxija tal-PN), g[araf jindirizza l-problemi tal-;urnata ming[ajr ma [alla l-problemi tal-pajji] fuq l-ixkaffa. Jekk wie[ed i[ares lejn ilkritika tal-mexxej Laburista Joseph Muscat, malajr jinteba[ li dan qed jikkundanna lill-Partit Nazzjonalista talli m’g[amilx b[as-So/jalisti Griegi li matul is-snin li g[addew ipposponew il-problemi ta’ pajji]hom meta huma kienu fuq is-si;;u talpoter. I]da l-poplu Malti u G[awdxi hu intelli;enti bi]]ejjed li jifhem dak li ;ara u qed ji;ri f’pajji]i Ewropej b[all-Gre/ja, Spanja, l-Italja u l-Portugall fost o[rajn u japprezza kif f’dawn la[[ar 25 sena pajji]na [a u mexxa l-a[jar de/i]jonijiet flinteress tal-popolazzjoni kollha. Tassew ka] li kif jg[id ilMalti, i]-]mien jag[tina parir g[ax jekk wie[ed i[ares lejn listatistika ma[ru;a mill-ETC malajr jinteba[ li fuq medda ta’ sena, l-impjiegi full-time

f’pajji]na ]diedu b’2,305. Dan ma kienx ikun il-ka] li kieku Malta tinsab fi kri]i, kif jipprova jag[ti x’jifhem il-PL. Allura fl-isfond ta’ dan kollu wie[ed g[andu jixtarr linformazzjoni kollha li g[andu quddiemu u jifhem min qed ikun ;enwin jew le firrappurta;; tieg[u. Il-PL g[andu a;enda /ara – irid jirritorna jmexxi lil dan ilpajji] fl-iqsar ]mien possibbli minkejja li m’g[andux ideat u [sibijiet tajba ta’ kif se jmexxi lil pajji]na. Sin/erament nasal biex nifhem ir-ra;unament talPL g[ax dan sar partit espert fil-politika ta’ kif g[andek tikkritika l-Gvern ming[ajr qatt ma toffri soluzzjonijiet g[al tmexxija a[jar. I]da wie[ed jistenna ferm a[jar minn partit li jg[id li hu progressiv u liberali. Wara 25 sena fil-Gvern (taqta’ barra 22 xahar ta’ falliment totali), nistenna li nara proposti ;odda ta’ kif wie[ed jista’ jmexxi a[jar l-ekonomija ta’ pajji]na. Ir-realtà hi li talLabour sta;naw fl-oppo]izzjoni u flok g[arfu jitg[allmu llezzjonijiet politi/i biex jirb[u l-Gvern, illum g[andhom kri]i ta’ identità, g[ax wara 25 sena g[adhom bla ideat u proposti tajba g[al tmexxija alternattiva f’dan il-pajji].


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra IL-MALTEMP FINANZJARJU Il-GRE?JA

G[ad trid tikkonvin/i Il-credit rating tar-Renju Il-Gvern Grieg ilbiera[ stinka biex jelenka 325 miljun ewro o[ra f’awsterità biex jipprova jissodisfa t-talbiet talMinistri tal-Finanzi tazzona ewro li g[adhom qed jikkunsidraw jekk jag[tux la[[ar barka lit-tieni pakkett ta’ g[ajnuna finanzjarja g[all-Gre/ja biex il-pajji] jevita l-falliment. F’morsa bejn pajji]i Ewropej xetti/i u rabja kbira fil-Gre/ja, il-mexxejja politi/i Griegi jridu wkoll jag[tu rbit bil-miktub li se jimxu mat-termini talpakkett ta’ g[ajnuna finanzjarja ta’ 130 biljun ewro qabel laqg[a talMinistri taz-zona ewro llum. Nhar il-{add, ilParlament Grieg approva 3.3 biljun ewro fi qtug[ filpagi, il-pensjonijiet u impjiegi hekk kif madwar il-bini kien hemm g[addej ;lied a[rax bejn dimostranti u pulizija ta’ kontra lirvellijiet. Il-vjolenza kienet l-ag[ar g[al [afna snin u [afna bini ng[ata n-nar jew saritlu [afna [sara. I]da fil-qtug[ li g[adda mill-Parlament, ma ntqal xejn dwar it-325 miljun

ewro ta’ qtug[ li jridu lUnjoni Ewropea u l-Fond Monetarju Internazzjonali qabel ma japprovaw it-tieni pakkett ta’ g[ajnuna. Lanqas m’hemm [jiel immedjat li l-mexxejja politi/i Griegi kienu se jag[tu bil-miktub li se josservaw it-termini wara lelezzjoni ;enerali ta’ April. Hemm dubju dejjem jikber fost dawk li sellfu lflus lill-Gre/ja dwar kemm hemm rieda u kapa/ità li ji;u implimentati t-tieni fa]i ta’ mi]uri ta’ awsterità. Il-Gre/ja g[andha b]onn dawn il-fondi biex tevita lfalliment fl-20 ta’ Marzu meta trid trodd lura 14.5 biljun ewro f’dejn li g[amlet. Luc Freiden, il-Ministru tal-Finanzi talLussemburgu, qal li jekk ilGre/ja tonqos li twettaq dak kollu mitlub minnha, dan kien se jwassal biex il-pajji] jo[ro; miz-zona ewro. Hu qal ukoll li issa zzona ewro hi preparata a[jar milli kienet sena ilu fil-ka] li l-Gre/ja tfalli u to[ro; miz-zona. Kummenti simili saru wkoll minn Wolfgang Schaeuble, ilMinistru tal-Finanzi :ermani].

Unit u Franza ta[t il-lenti Jitnaqqas il-credit rating ta’ sitt pajji]i Ewropej

L-a;enzija tal-credit rating, Moody’s, wissiet li tista’ tnaqqas il-credit rating, ilmarka ta’ fidu/ja g[allinvestiment, ta’ AAA, log[la li hemm, g[ar-Renju Unit, Franza u l-Awstrja. Dan hekk kif din l-a;enzija naqset il-credit rating ta’ sitt pajji]i fosthom l-Italja, Spanja u l-Portugall min[abba r-riskji mill-kri]i tad-djun. Il-pass li [adet il-Moody’s kien anqas aggressiv milla;enzija avversarja Standard & Poor’s, imma po;;a lcredit rating tar-Renju Unit, li mhux parti miz-zona ewro, f’riskju g[all-ewwel darba. George Osborne, ilMinistru tal-Finanzi Ingli], qal li dan kien prova li fissitwazzjoni globali pre]enti, ir-Renju Unit irid i]]omm sod rigward id-dejn li g[andu. Il-Gvern Ingli] qed ji;i ta[t [afna pressjoni biex itaffi l-mi]uri ta’ awsterità biex l-ekonomija batuta Ingli]a tie[u ftit nifs. Francois Baroin, ilMinistru tal-Finanzi Fran/i], qal li hu kien se jkompli

miexi ’l-quddiem bil-politika tieg[u biex ti]died ilkompetittività u l-i]vilupp ekonomiku u fl-istess [in inaqqas id-dejn tal-Gvern. Il-Moody’s qalet li kienet im[assba dwar il-kapa/ità tal-Ewropa li timplimenta rriformi me[tie;a biex tkun indirizzata l-kri]i u talloka lammont ta’ fondi me[tie;a biex tikkumbattiha. Intqal ukoll li l-ekonomija dg[ajfa tista’ xxekkel l-isforzi g[al awsterità mill-gvernijiet bliskop li jirran;aw il-finanzi tag[hom. L-a;enzija Amerikana qalet li kienet bidlet it-tbassir g[al wie[ed negattiv g[arRenju Unit, Franza u lAwstrija min[abba sensiela ta’ fatturi finanzjarji li kienu se j]idu l-pressjoni fuq dawn il-pajji]i. Il-Moody’s qalet li l-credit rating ta’ AAA g[all:ermanja kien tajjeb u konfermat credit rating ta’ AAA g[all-fond ta’ salvata;; taz-zona ewro , ilEuropean Financial Stability Fund (EFSF). Il-Moody’s, li lejn tmiem is-sena li g[addiet qalet li

kienet qed tanalizza r-ratings Ewropej, naqset il-credit rating tal-Italja, il-Portugall, is-Slovakkja, is-Slovenja u Malta b’livell wie[ed. Hi naqset il-credit rating ta’ Spanja b’]ew; livelli. Il-Moody’s qalet li l-iskop ta’ dawn id-downgrades kien limitat peress li l-awtoritajiet Ewropej huma marbutin li j]ommu l-g[aqda monetarja u jimplimentaw dawk irriformi me[tie;a biex jer;a’ jkun hemm il-fidu/ja tasswieq. L-a[bar ing[atat ;urnata wara li l-Parlament Grieg approva sensiela o[ra ta’ mi]uri ;odda ta’ awsterità bit-tama li b’hekk ting[ata ttieni pakkett ta’ g[ajnuna finanzjarja u l-Gre/ja tevita li f’Marzu tfalli. Bart Oosterveld, uffi/jal g[oli mal-Moody’s, qal li jekk il-Gre/ja to[ro; millUnjoni Ewropea, l-impatt ikun ikun wie[ed kbir. Hu wkoll wissa li s-swieq tasself Ewropej g[andhom mnejn ikomplu sejrin [a]in minkejja l-isforzi mill-Bank ?entrali Ewropew biex itaffi l-pressjoni.

L-ISTATI UNITI

Obama jippre]enta l-proposti tieg[u g[all-Ba;it tal-2013 Il-President Amerikan Barack Obama, hekk kif lekonomija Amerikana kompliet turi sinjali li qed titjieb, ippropona li g[allBa;it tal-2013 i]id it-taxxi fuq dawk l-aktar sinjuri. Il-proposti jinkludu 1.5 triljun f’taxxi ;odda. Dan laktar min[abba li skadew qtug[ fit-taxxi li kien introdu/a l-prede/essur tieg[u George W. Bush.

Ir-Repubblikani min-na[a tag[hom mistennija jopponu g[al diversi proposti fosthom dawk li j]idu t-taxxi u g[aliex iqisu li dawn mhux se jra]]nu l-i]bilan/ kbir li hemm filfinanzi Amerikani. Obama kixef il-pjani tieg[u ta’ 3.8 triljun dollaru waqt laqg[a ma’ studenti f’kulle;; f’Virginia. Fost il-proposti hemm biex ji;u ffrankati 41 biljun

dollaru billi jitnaqqsu loopholes g[al kumpaniji talener;ija li bihom jevitaw li j[allsu [afna taxxa, li ji;u ffrankati 25 biljun tul 11-il sena bi qtug[ fl-infiq fisServizz Postali Amerikan, tnaqqis fl-infiq g[all-kura tassa[[a ta’ 364 biljun dollaru u l-investiment ta’ 476 biljun fi pro;etti ta’ infrastruttura fosthom it-trasport u skejjel u 30 biljun dollaru biex ji;u

impjegati aktar pulizija, g[alliema u pulizija tat-tifi tan-nar. Biex il-Ba;it ji;i approvat, irid ikun hemm qbil bejn ilWhite House u l-Kungress. Il-qofol tal-idea ta’ Obama hi li l-Amerikani l-aktar sinjuri j[allsu aktar taxxa u parti minn dan id-d[ul ]ejjed jintefaq fuq il-[olqien talimpjiegi, il-manifattura u ttitjib tal-iskejjel fil-pajji].

Il-President Amerikan Obama


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13 IS-SIRJA

IZ-ZONA EWRO

I/-?ina impenjata Kompla l-assedju ta’ Assad fuq l-ibliet tal-Oppo]izzjoni li tg[in fil-kri]i Il qawwiet tal Gvern Sirjan

I/-?ina wieg[det li tg[in tirrisolvi l-kri]i tad-djun taz-zona ewro i]da ma [ar;et bl-ebda impenn spe/ifiku biex tinvesti ;o fond g[all-bailouts talpajji]i Ewropej. Il-Prim Ministru ?ini] Wen Jiabao offra din ilkoperazzjoni biex jg[in iwassal g[all-istabbiltà talIstati (taz-zona ewro) mifnija bid-dejn wara ta[ditiet mal-Mexxejja tal-Unjoni Ewropea f’Beijing. Dan meta l-Mexxejja Ewropej qed ja[dmu g[all-impenn finanzjarju ta/-?ina bil[sieb li jsostnu l-fond ippjanat (g[all-emer;enzi) ta’ madwar [ames biljun ewro. Il-kri]i fiz-zona ewro intensifikat f’dawn il-jiem bil-Gre/ja tispi//a tg[addi pakkett ;did ta’ awsterità li jesi;i tnaqqis addizzjonali fil-pagi u l-pensjonijiet tal[addiema minbarra ]idiet ;odda fit-taxxa – filwaqt li dawn il-mi]uri jqanqlu lirvellijiet [orox f’Ateni. L-Ewropa hi l-akbar sie[ba kummer/jali ta/?ina, bil-mexxejja Ewropej ilhom jippruvaw jattiraw l-

investiment ?ini] g[allfond tal-bailout. Sadattant, Wen Jiabao – waqt konferenza tal-a[barijiet f’Beijing li fiha [adu sehem ukoll il-President talKunsill Ewropew Herman Van Rompuy u l-President tal-Kummissjoni Ewropea José Manuel Barroso – qal li pajji]u hu lest ‘biex i]id l-involviment’ fit-tentattivi g[al zona ewro stabbli. ‘L-impenn ta/-?ina biex tappo;;ja l-UE waqt li din tindirizza l-problemi taddjun huwa konkret, filwaqt li Beijing lest li jasal blazzjonijiet u mhux bis-sempli/i kliem,’ sa[aq Wen, li madankollu ma offra l-ebda investiment spe/ifiku. I]da minkejja li sorsi talBBC f’Beijing qed jg[idu li /-?ina, fil-passat, ftit dehret [erqana li tibni fuq il-weg[diet simili li [ar;et bihom, Herman Van Rompuy laqa’ tajjeb ilkummenti ta’ Wen Jiabao u sostna li g[andha tkun i/?ina li tidde/iedi g[aliha stess rigward il-kontribuzzjoni tag[ha g[all-istabbiltà taz-zona ewro.

IT-TUNE}IJA

Twaqqa’ l-akku]i kontra l-eks Prim Ministru Libjan

Qorti fit-Tune]ija waqqg[et l-akku]i kontra leks Prim Ministru Libjan Al Baghdadi Ali alMahmoudi talli da[al filpajji] illegalment, i]da dan xorta qed jin]amm il-[abs meta g[adha pendenti de/i]joni dwar l-estradizzjoni tieg[u lejn il-Libja. Il-Qorti, intant, [e;;et biex l-awtoritajiet Tune]ini je[ilsu lil Mahmoudi immedjatament u sostniet li

mhux ;ust li dan jin]amm il-[abs minkejja d-de/i]joni partikulari. Wara li Qorti Tune]ina, f’Novembru, idde/idiet li Mahmoudi kellu jkun estradit lejn il-Libja, il-President Tune]in Moncef Marzouki qal li l-estradizzjoni kellha ssir ladarba s-sitwazzjoni fil-Libja tkun stabbli u lpajji] ikun jista’ jiggarantixxi pro/ess xieraq talqorti.

-

-

attakkaw lill-avversarji talPresident Bashar al-Assad f’numru ta’ bliet madwar ilpajji], bl-Uffi/jali tal-Lega G[arbija jikkonfermaw li lgvernijiet tar-re;jun g[andhom ikunu lesti biex ‘jarmaw lir-re]istenza Sirjana’ f’ka] li l-vjolenza ma tbattix. Komplew – g[all-[dax-il jum konsekuttiv – il-bumbardamenti mill-Armata ta’ Assad fuq Homs, il-qalba tarrewwixta kontra r-re;im, u fejn re;g[u mietu r-residenti fid-distretti dominati b’radam tal-bini meqrud. Intant, kellhom ja[arbu //ittadini mill-belt rurali ta’ Rankous, qrib ta’ Damasku, fost xita ta’ balal sparati millartillerija tar-re;im fuq lin[awi. Il-President Sirjan Assad qed jidher indifferenti g[allkundanna internazzjonali ta’ din il-kampanja vjolenti inti]a biex twaqqaf ir-re]istenza u diplomati/i tal-Lega G[arbija issa qed jitkellmu dwar ‘lg[a]la uffi/jali quddiemhom’ biex jipprovdu l-armi lillqawwiet tal-Oppo]izzjoni Sirjana. Il-pajji]i G[arab immexxija mill-Arabja Sawdita g[afsu g[al ri]oluzzjoni ;dida finNazzjonijiet Uniti li tappo;;ja pjan g[all-pa/i li kien tfassal waqt il-laqg[a ta’ nhar il{add fil-Kajr, fl-E;ittu. Intant, ri]oluzzjoni li g[addiet waqt il-laqg[a t[e;;e; biex l-G[arab jipprovdu kull tip ta’ appo;;

Karozzi meqruda bil-bumbardamenti fl-in[awi ta’ Homs (Reuters)

politiku u materjali lillOppo]izzjoni Sirjana ‘u li jippermetti wkoll g[al trasferimenti tal-armi flimkien malg[ajnuna diplomatika u finanzjarja’. L-G[arab qed jag[mluha /ara li /-/ivili Sirjani g[andhom jing[ataw il-mezzi biex jipprote;u lilhom infushom f’ka] li r-re;im ta’ Assad ikompli bil-qtil tal-poplu. I]da l-element partikulari ta’ appo;; ‘militari’ fir-ri]oluzzjoni qed tissogra li twassal g[al kunflitt ‘fuq l-istil talLibja’ fis-Sirja inkella anki gwerra /ivili fit-tul f’dan ilpajji]. L-analisti anki qed jisten-

new li jikber l-element militari tal-konflitt Sirjan fost konsegwenzi wiesg[a u perikolu]i li j[allu riperkussjonjiet g[ar-re;jun kollu. Hu mifhum li di;à qed ji;u trasferiti l-armi g[al ;os-Sirja (bil-mezzi klandestini) i]da mhux /ar jekk din l-inizjattiva hix tal-gvernijiet G[arab jew ta’ amministrazzjonijiet o[ra. Jing[ad ukoll li ;ellieda Sunni Musulmani wkoll qed jinfiltraw mill-Iraq lejn isSirja fejn Assad – ta’ nisel Alawit – qed ju]a l-aktar mezzi indiskriminattivi biex jelimina l-Oppo]izzjoni u ttheddida g[ar-re;im tieg[u.

L-ITALJA

Jappellaw kontra l-ma[fra lil Amanda Knox Il-Prosekuturi fil-;uri talistudenta Amerikana Amanda Knox – li f’Ottubru ma nstabitx [atja dwar il-qtil tal[abiba tag[ha (l-istudenta Ingli]a) Meredith Kercher – ressqu mozzjoni ta’ appell kontra dan il-verdett lillOg[la Qorti tal-Italja. Dawn il-prosekuturi qed jg[idu li l-ma[fra li ng[atat lil

Knox u l-eks ma[bub tag[ha (u ko-akku]at) Raffaele Sollecito kienet ‘illo;ika u daqstant ie[or kontradittorja’.

Knox u Sollecito kienu appellaw b’su//ess il-verdett tal-2009 fejn spi//aw ikkundannati l-[abs dwar lomi/idju ta’ Kercher; li skont il-prosekuturi sfat vittma ta’ aggrediment sesswali li ;ie

xprunat bl-abbu] tad-droga. Intant, il-li;i Taljana tippermetti biex il-prosekuturi jappellaw kontra l-verdetti li jwarrbu g[all-[tija tal-imputati u issa l-Og[la Qorti Taljana g[andha tidde/iedi jekk se[[ewx irregolaritajiet fil-pro/edura inizjali li jistg[u jipprovdu l-ba]i g[al ;uri ie[or g[al Knox u Sollecito.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra bir-Ritratti

Whitney Houston tbaxxi rasha fi tmiem il-kanzunetta ‘I Didn’t Know My Own Strength’ waqt l-American Music Awards f’Los Angeles fl-2009 (ritratt> Reuters)

Il-mewt ta’ Whitney Houston 9 ta’ Awwissu 1963 – 11 ta’ Frar 2012

Tifkiriet ta’ Whitney Houston li tpo;;ew ma;enb il-Beverly Hilton Hotel f’Beverly Hills, Kalifornja, wara li nstabet mejta f’din il-lukanda fil-11 ta’ Frar (ritratt> Reuters)

Tifkiriet o[ra li t[allew mill-fans tal-kantanta Whitney Houston ma;enb il-Beverly Hilton f’Beverly Hills (ritratt> Reuters)

Il-kantanta Jennifer Hudson temozzjona ru[ha wara li kantant ‘I Will Always Love You’ b’tifkira ta’ Whitney Houston waqt l-54 edizzjoni tal-Grammy Awards f’Los Angeles li saret ftit sig[at wara li t[abbret il-mewt tag[ha (ritratt> Reuters)


IN-NAZZJON L-Erbgha, 15 ta’ Frar, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15 IR-RENJU UNIT

Il-projbizzjoni tat-tipjip f’postijiet pubbli/i t[alli effett po]ittiv fid-djar

IR-RUMANIJA> Tabella tat-traffiku tidher midfuna ta[t il-borra f’Buzau, 110 kilometru mill-kapitali Bucharest. Ir-Rumanija qed tkompli tintlaqat [a]in [afna mill-kes[a li qed ta[kem l-Ewropa b[alissa u l-vittmi fil-pajji] issa telg[u g[al 70 persuna filwaqt li lbiera[ kien hemm madwar 60,000 persuna i]olati mill-borra.

L-ISTATI UNITI

Whitney Houston... Stennija dwar ‘il-vera’ kaw]a tal-mewt Ma tridx tbatti l-ispekulazzjoni dwar x’wassal tassew g[all-mewt tal-kantanta Whitney Houston, i]da minkejja d-diversi possibbiltajiet, l-esperti medi/i qed iwissu biex [add ma jg[a;;el i]]ejjed fil-konklu]jonijiet tieg[u. Filwaqt li ‘il-possibbiltajiet’ ivarjaw mill-effett tad-droga u l-alko[ol sa teoriji dwar suwi/idju u l-probabbiltà li lkantanta ‘g[erqet fil-banju’, lesperti jsostnu li jridu jistennew il-;img[at biex isiru jafu l-kaw]a ta’ mewtha. U kuntrarju g[at-tip ta’ investigazzjonijiet li wie[ed jara f’sensiliet televi]ivi dwar il-kriminalità b[al CSI u Bones, ix-xjenza, kultant, hi fallibbli. Intant – u b[al fil-ka]i talkantant Amerikan Michael Jackson (fl-2009) u l-kantanta Britannika Amy Winehouse (is-sena l-o[ra) – b[alissa g[addejjin l-e]amijiet tossikolo;i/i fuq il-katavru ta’ Whitney Houston, b’wie[ed x’aktarx li jkollu jistenna sa xahrejn g[ar-ri]ultati. Il-possibbiltà ta’ overdose

bid-droga ssemmiet b[ala ssuspett inizjali rigward ilmewt ta’ Houston, fl-età ta’ 48 sena, li se[[et fi tmiem il;img[a f’lukanda ta’ f’Beverly Hills, Los Angeles. Dan min[abba l-fama talkantanta b[ala persuna ivvizzjata bid-droga u l-alko[ol u meta l-ewwel [sibijiet iffukaw fuq il-crack jew il-kokaina. Wara l-awtopsja fuq ilkatavru l-Pulizija kkonfermat li l-kantanta nstabet ta[t lilma fil-banju; bit-tfittxija filkamra tal-lukanda ti]vela medi/ina li ting[ata bilpreskrizzjoni. Sadattant, Billy Watson li ji;i [uha tar-rispett /a[ad g[ad-diskors li Whitney Houston setg[et ikkommettiet suwi/idju. Madankollu, it-tobba jg[idu li l-awtopsji inizjali huma tajbin biex jistabbilixxu u jeliminaw kaw]i tal-mewt probabbli b[al trawma, mard tal-qalb jew sfre;ju tal-mo[[. I]da g[alkemm l-awtopsja twarrab g[al xi 95 fil-mija ta’ dawn il-kaw]i huma t-testijiet fil-laboratorju li jiddeterminaw kwalunkwe tip ta’ ivvelenar jew overdose bid-droga.

Skont st[arri; Ewropew li kien pubblikat ilbiera[, ilprojbizzjoni tat-tipjip f’postijiet pubbli/i ma twassalx biex dak li jpejjep ipejjep aktar meta jmur id-dar. Ir-ri/erka imma wriet li dan iwassal biex il-persuna mbag[ad tra]]an it-tipjip anki meta tmur lura d-dar. Ir-ri/erka, li saret fir-Renju Unit, l-Irlanda, Franza, il:ermanja u l-Olanda, sabet li numru mdaqqas ta’ nies li jpejpu, kienu dde/idew li jieqfu milli jpejpu anki firresidenzi tag[hom wara li f’pajji]hom kienu introdotti li;ijiet li jipprojbixxu t-tipjip f’postijiet pubbli/i. Kien hemm min kien sost-

na, meta kienu introdotti lli;ijiet, li dan kien se jwassal biex ji]died it-tipjip id-dar. Imma Ute Mons ta/?entru :ermani] dwar irRi/erka dwar il-Kankru u tat-Taqsima tal-Prevenzjoni tal-Kan/er flOrganizzazzjoni Dinjija tasSa[[a (WHO) f’Heidelberg, qalet li r-ri/erka wriet loppost. Is-sena li g[addiet il-WHO wissiet li t-tabakk kien se joqtol kwa]i sitt miljun persuna matul l-2011, fosthom 600,000 persuna li ma jpejpux u li jkunu esposti g[addu[[an tas-sigaretti ta’ [addie[or. Hemm t[assib li sal-2030, se jkunu tmien

miljun persuna li se jmutu kull sena min[abba t-tipjip. Skont ir-ri/erka, qabel ma da[lu fis-se[[ il-li;ijiet dwar it-tipjip fil-pajji], dawk li jpejpu kellhom restrizzjonijiet parzjali dwar it-tipjip fiddar. Imma wara li kienu introdotti l-li;ijiet, dawk li waqfu t-tipjip id-dar ]died bi 25 fil-mija fl-Irlanda, 17 filmija fi Franza, 38 fil-mija fil-:ermanja u 28 fil-mija flOlanda. It-tra]]in tat-tipjip id-dar laktar li ji;ri kien meta persuna tkun qed tipprova taqta’ l-vizzju, mat-twelid ta’ tarbija u meta dak li jpejjep kien jaqbel mal-introduzzjoni talli;i.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

16 KUNSILLI LOKALI 2012

10 TA’ MARZU 2012

ELEZZJONIJIET KUNSILLI LOKALI

{AL LUQA MILL-PROGRAMM ELETTORALI TAL-PARTIT NAZZJONALISTA G{AL-LOKALITÀ TA’ {AL LUQA ■ Pro;etti ta’ tisbi[ g[ad-diversi zoni tal-lokalità. ■ Aktar bankini li jtejbu l kwalità tal-a//essibbiltà spe/jalment g[all-persuni l-aktar vulnerabbli b[alma huma persuni b’di]abbiltà, anzjani, u ommijiet li jimxu flimkien mat-tfal tag[hom. ■ Titjib fis-sistema ta’ ;bir ta’ skart u ndafa pubblika.

Borg Martin, 57 sena,

Assistant Senior Security filFreeport, mi]]ewwe; u g[andu ]ew;t itfal. Ilu membru elett fil-Kumitat Amministrattiv ta’ {al Farru; ({al Luqa) mill-2010.

■ Programm ta’ bini ta’ bankini u toroq ;odda. ■ Programm ta’ manutenzjoni ta’ dawl fit-toroq kif ukoll bozoz ;odda f’zoni mudlama.

Falzon Chris, 30 sena, Caruana Victor, 63 sena, pensjonant u mi]]ewwe;. Hu Accounts Clerk ma’ kumpanija privata, Kunsillier u l-President talKumitat Sezzjonali PN ta’ {al mi]]ewwe; u g[andu tifel. Hu s-Segretarju tal-Kumitat Luqa. Hu membru fl-Old Motor Club, helper fil-Knisja Sezzjonali PN ta’ {al Luqa. Parrokkjali ta’ {al Luqa u fil- Hu membru f’so/jetà talKumitat tal-Festa tal-:img[a banda f’{al Luqa u membru attiv fil-klabb tal-futbol, fill-Kbira. {adem g[al tnax-il sena fil-Ministeru tal-Finanzi. youth nursery u fl-G[aqda Dilettanti tas-Sajd.

■ Insa[[u s-sens ta’ sigurtà so/jali fil-komunità b’[idma favur it-tis[i[ tal-familja, u billi ting[ata attenzjoni fuq it-tis[i[ ta’ sigurtà minn vjolenza u delinkwenza spe/jalment g[all-[ti;iet tal-anzjani li jg[ixu we[idhom fil-komunità. ■ Na[dmu sabiex inwettqu [idma li tasal g[and persuni li jkunu jg[ixu we[idhom. ■ Issir [idma g[al aktar attivitajiet kulturali fil-komunità permezz ta’ organizzazzjoni ta’ attivitajiet li jinvolvu l-arti, il-mu]ika, il-pittura, e//. ■ Jissa[[a[ il-kuntatt mal-g[aqdiet tal-volontarjat fil-komunità. ■ Issir kampanja edukattiva fil-komunità favur il-kisba tal-bilan/ bejn ix-xog[ol u l-familja, u jkunu organizzati laqg[at ta’ informazzjoni ta’ parenting skills. ■ {idma favur il-promozzjoni ta’ aktar qari. ■ Promozzjoni tal-attività kummer/jali fil-komunità.

Il-fa//ata tal-Knisja Parrokkjali ta’ {al Luqa li hi dedikata lil Sant’Andrija

■ Isiru tabelli tat-traffiku li jindikaw direzzjoni dwar fejn huma n-negozji fil-komunità.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

KUNSILLI LOKALI 2012 17

10 TA’ MARZU 2012

ELEZZJONIJIET KUNSILLI LOKALI

L-IKLIN MILL-PROGRAMM ELETTORALI TAL-PARTIT NAZZJONALISTA G{AL-LOKALITÀ TAL-IKLIN ■ Pro;etti ta’ tisbi[ fil-lokalità bil-[sieb li kull lokalità tkun mill-aktar attraenti g[al min jg[ix fiha. ■ Ner;g[u norganizzaw il-Premju Ambjent fost ir-residenti u ninvolvu wkoll il-komunità kummer/jali fl-Iklin. Norganizzaw attivitajiet ta’ informazzjoni dwar is-si;ar u pjanti li nistg[u nkabbru fil-;onna tag[na. ■ Aktar bankini li jtejbu l kwalità tal-a//essibbiltà spe/jalment g[all-persuni l-aktar vulnerabbli b[alma huma persuni b’di]abbiltà, anzjani, ommijiet li jimxu flimkien mattfal tag[hom, e//. ■ Tabelli u sinjali tat-traffiku ma[suba li jnaqqsu l-periklu tat-traffiku u li jo[olqu aktar sens ta’ sigurtà fil-lokalità talIklin.

Borg Anthony, 55 sena, direttur ta’ kumpanija,

mi]]ewwe; u g[andu tifel. Hu l-President tal-Kumitat Sezzjonali PN tal-Iklin u Assistent tas-Segreterija PN. Jifforma parti mit-tim ta’ Customer Care tal-Kumitat Sezzjonali PN tal-Iklin.

■ Titjib fis-sistema ta’ ;bir ta’ skart u ndafa pubblika. L-ecowardens g[andhom jaraw li jitnaqqas kull abbu] mis-sistema ta’ ;bir ta’ skart. ■ Attenzjoni u manutenzjoni g[all-playing fields sabiex dawn mhux biss ikunu spazji ta’ rikreazzjoni, i]da spazji fejn il-;enituri jistg[u jserr[u rashom li wliedhom qeg[din f’post adattat g[at-tfal bl-ikbar sigurtà. ■ Programm ta’ bini ta’ bankini u toroq ;odda. Kunsill elett se jara li jkollu rapport ta’ bankini u toroq li je[tie;u li jsiru mill-;did. ■ Insa[[u s-sens ta’ sigurtà so/jali filkomunità b’[idma favur it-tis[i[ tal-familja, u billi ting[ata attenzjoni fuq it-tis[i[ ta’ sigurtà minn vjolenza u delinkwenza spe/jalment g[all-[ti;iet tal-anzjani li jg[ixu wa[idhom filkomunità. Permezz ta’ individwi volontarji u g[aqdiet tal-volontarjat se tkun ippjanata [idma favur il-waqfien ta’ neighbourhood watch sabiex ti;i msa[[a l-importanza tal-kontribut ta’ kull resident favur aktar sigurtà fil-komunità. ■ Ikun segwit it-tibdil demografiku talkomunità tal-Iklin. ■ Ikun segwit i/-/aqliq ta’ nies fil-komunità bil-[sieb li r-residenti ;odda fil-lokalità j[ossuhom aktar parti integrali mill-komunità. Il-Kunsill Lokali, fir-rwol tieg[u b[ala Gvern Lokali, g[andu d-dmir li ja[dem sabiex isa[[a[ is-sens ta’ identità tal-komunità. ■ Tkun segwita l-im;iba tat-tfal. Kunsill Lokali b’ma;;oranza Nazzjonalista jimpurtah li jibni komunità li fiha jin[ass is-sens ta’ inklu]joni so/jali fejn il-valur tas-solidarjetà huwa prijorità g[all-Kunsill u g[al kull resident,

Cauchi Ronnie, 68 sena, Bartolo Yvonne, 58 sena, pensjonant, mi]]ewwe; u mara tad-dar, mi]]ew;a u g[andu tlett itfal. Hu Kunsillier g[andha ]ew;t itfal. Vi/i fl-Iklin u s-Segretarju talSindku tal-Iklin u ilha Kunsilliera tal-Iklin g[al dawn Kumitat Sezzjonali PN talIklin. Ilu membru f’g[aqda tall-a[[ar 10 snin. Hi Vi/i President tal-Kumitat PN tal- volontarjat internazzjonali g[al Iklin u membru fil-Grupp tad- 26 sena u s-Segretarju talDjakonija u fil-Moviment tal- Kummissjoni Djakonija talParro//a tal-Iklin. Hu wkoll Fockolarini. President u Zone Chairman talLions’ Club ta’ San Pawl ilBa[ar.

fejn il-Kunsill jie[u interess ukoll fit-trobbija tat-tfal. ■ Na[dmu vi/in l-G[aqdiet e]istenti u lParro//a biex insa[[u s-sens ta’ komunità u nag[tu aktar identità lil-lokal ming[ajr ma nidduplikaw attivitajiet. ■ Jissa[[u l-inizjattivi li jippromwovu lidentità tal-komunità. Dawn l-inizjattivi g[andhom ikunu ma[suba lejn it-tis[i[ talidentità tal-komunità. ■ Iktar g[arfien tal-isifidi ekonomi/i u ambjentali tal-familji tal-komunità tal-Iklin. Il-Kunsill, permezz tal-organizzazzjoni talkumitati volontarji, u working groups fillokalità, g[andu jin]amm konxju ta’ x’inhuma l-isfidi ekonomi/i u ambjentali tal-familji. ■ Issir kampanja edukattiva fil-komunità favur il-kisba tal-bilan/ bejn ix-xog[ol u l-familja, u jkunu organizzati laqg[at ta’ informazzjoni ta’

parenting skills.

■ {idma favur il-promozzjoni ta’ aktar qari. ■ Kampanja edukattiva favur il-promozzjoni ta’ u]u a[jar tal-kompjuter. ■ {idma fil-komunità sabiex aktar persuni jag[tu d-demm. ■ Armonija bejn is-settur kummer/jali u lkomunità fejn ti;i promossa l-kodi/i ta’ etika fis-settur kummer/jali fil-komunità bil-[sieb li

Dalli Anthony, 56 sena, Branch Manager ta’ bank,

mi]]ewwe; u g[andu ]ew;t itfal. Sindku tal-Iklin g[al dawn l-a[[ar 16-il sena u ilu Kunsillier sa mill-ewwel le;i]latura fl-1994. Hu membru tal-Kumitat Sezzjonali PN tal-Iklin.

Scerri Massimo, 40 sena u g[alliem tal-Fi]ika u xXjenza. Gradwat b[ala Computer Scientist millUniversità ta’ Londra u

g[amel te]i dwar modi kif tikkomunika mal-kompjuter permezz ta/-/aqliq taxxufftejn.

s-settur kummer/jali jkun responsabbilizzat lejn il-[ti;iet talkomunità. Ir-resident u z-zoni residenzjali g[andhom ikunu prijorità fuq il-kummer/. ■ Promozzjoni tal-attività kummer/jali fil-komunità. ■ Isiru tabelli tat-traffiku li jindikaw direzzjoni dwar fejn huma n-negozji fil-komunità. ■ Il-Gwardjani Lokali u s-CCTV g[andhom ikunu u]ati sabiex jg[inu fl-organizzazzjoni tat-traffiku u parke;; a[jar.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

18 Ittri

Appell lil dawk li jpejpu L-ag[ar forma ta’ ingratitudni G[andi appell qawwi x’nag[mel. B’esperjenza qarsa li ftit ta]-]mien ilu g[addejt minnha jien personali. Kont chain smoker. 14-il sena ilu g[amilt il-bypass. I]da wara bqajt inpejjep. F’[abta u sabta f’lejl wa[di d-dar tani attakk f’qalbi. Kont fortunat li ;ejt rikoverat f’Mater Dei fil-[in. Kienu l-grazzja t’Alla, ilkardjologu Robert Xuereb u l-istaff tas-CCU 2 li salvawli [ajti. {ajr bla qies lil dawk kollha g[ax kieku ]gur kont immut. Salossi;nu kelli nie[u. Kelli b]onn operazzjoni i]da ma setg[etx issir g[ax l-arterji djiequ [afna u kien biss b’ruxxmata pinnoli li salvawli [ajti u li rrid

nibqa’ nie[u sal-a[[ar ta’ [ajti. Issa li g[andi kwa]i 73 sena g[araft l-i]abll u qtajt is-sigaretti wara 50 sena. In[ossni twelidt mill-;did. {uti ag[rfu dan, il-[ajja tg[ixha darba u ]ball kbir li narmuha. Ng[idu iva g[all[ajja u le g[al dak kollu li permezz tieg[u nitilfuha, spe/jalment it-tipjip. Nixtieq ner;a’ nuri l-[ajr bla qies lill-istaff mediku ta’ Mater Dei u wkoll lillGvern li qieg[ed jag[mel kampanja siewja kontra ttipjip. Grazzi minn qalbi u n[e;;e; biex kemm jista’ jkun il-mis[ut vizzju tattipjip jinqata’ darba g[al dejjem.

Victor Mario Abela Tas-Sliema

Jg[idu li l-ag[ar forma ta’ ingratitudni mhix dik li ma tg[idx ‘grazzi’ lil min ikun ibbenefika i]da li, addirittura, tattakka lil min ikun g[amel minn kollox biex jg[inek filmument tal-b]onn. Dan hu proprju dak li g[amlet Yana Bland Mintoff, bint l-eks Prim Ministru Duminku Mintoff, ftit tal-;img[at ilu meta tkellmet fil-Konferenza :enerali tal-Partit Laburista. F’dik il-Konferenza, Yana Bland Mintoff, g[ajret lill-gvern pre]enti ‘gvern kattiv’. Dan il-kumment qanqal reazzjoni ;ustifikata minn Mario Galea, is-Segretarju Parlamentari responsabbli, fost lo[rajn, mill-kura tal-anzjani li f’artiklu tieg[u nhar il-:img[a li g[adda f’In-Nazzjon spjega, g[all-ewwel darba, x’tip ta’ kura u attenzjoni dan il-‘gvern kattiv’ kien ta lill-papà ta' Yana Bland

Mintoff, il-Perit Duminku Mintoff. Minn dak li kiteb Mario Galea jo[ro; li: • Lil Mintoff il-Gvern offrielu l-g[ajnuna kollha li kellu b]onn. • Mario Galea mar g[andu diversi drabi. Iltaqa’ u tkellem fit-tul ma’ Yana u o[tha Anna McKenna biex jaraw kif l-a[jar jg[inu lill-Perit Mintoff. • Meta wliedu [asbu li l-Perit Mintoff l-a[jar jid[ol San Vin/enz, kien irran;at post apposta g[alih. Uliedu ]aru lpost u setg[u jaraw li l-post kien irran;at e]att kif xtaqu huma. • Fost o[rajn il-post kien jinkludi kamra g[alih u o[ra g[as-security tieg[u. B’entratura diretta g[al barra. G[al dan it-trattament intefqu madwar 50 elf ewro. • Sar dak kollu possibbli skont ix-xewqat ta’ wliedu. U sal-lum il-Perit Mintoff g[adu

jing[ata l-appo;; kollu li g[andu b]onn. • Id-direzzjoni li dejjem kellu Mario Galea mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi kienet li jg[inu lill-Perit Mintoff b’kull mod. U jipprovdulu dak kollu li g[andu b]onn. • Il-Prim Ministru kien u g[adu jie[u interess fih u kien jinsisti li jin]amm infurmat. Mario Galea qal li f’kull pass li sar ]amm infurmat lill-Kap tal-Oppo]izzjoni. Qal ukoll li kemm Joseph Muscat u kemm Alex Sceberras Trigona jafu x’g[amel il-Gvern biex il-Perit Mintoff jin]amm fl-a[jar kundizzjonijiet possibbli. Jien se nag[laq bl-istess mistoqsija li g[amel Mario Galea fl-artiklu tieg[u: Tabil[aqq, hekk ikun gvern kattiv, Yana?

Albert Cassar

Birkirkara


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

Xog[lijiet 19

Pjan ta’ }vilupp Rurali tal-Unjoni Ewropea - Fond Agrikolu Ewropew

€2.3 miljun lil [ames Kunsilli Lokali G[awdxin Matul l-2011 il-MEUSAC g[en [ames Kunsilli Lokali G[awdxin biex bejniethom akkwistaw €2.3 miljun mill-Pjan ta’ }vilupp Rurali tal-Unjoni Ewropea - Fond Agrikolu Ewropew – Mi]uri 313 u 323. Il-Kunsill Lokali tal-Munxar wa[du akkwista ftit aktar minn €400,000 biex jimplimenta pro;ett li permezz tieg[u se ji]died il-valur u l-prodott turistiku li toffri l-lokalità. Fil-Munxar, fost l-o[rajn, se ji;u restawrati [itan tassejjie[ u mog[dijiet filkampanja, se ssir heritage trail li se tg[aqqad i/-/entru tal-lokalità mal-periferija minn Ta’ Sanap, il-Kantra u l-bajja tax-Xlendi, u se jkun ]viluppat tour virtwali li g[andu jintu]a biex jirreklama l-in[awi matturisti. Barra minn hekk, wara li tlesta studju u di;à kienu approvati l-permessi talMEPA, se jsir xog[ol ta’ restawr fuq il-mit[na sotteranja ta’ emer;enza li tinsab fix-Xlendi. Eventwalment din se tinfeta[ g[all-pubbliku. Fl-irdumijiet tal-Munxar b[alissa, minbarra li beda rrestawr tal-[itan tas-sejjie[, qed isir tindif ;enerali u qed jitne[[a skart li ntefa’ abbu]ivament u li akkumula matul i]-]mien. Dan ixxog[ol qed isir mill-Gozo Climbing Association. Matul is-sena li g[addiet il-Kunsilli Lokali G[awdxin gawdew mill-appo;; tal-

MEUSAC biex akkwistaw fondi mill-Pjan g[allI]vilupp Rurali jinkludu wkoll il-Qala, Ta’ Sannat, San Lawrenz, u l-G[arb. Permezz tal-pro;etti li qed jimplimentaw, se jin[olqu ]ew; parks g[ar-rikreazzjoni u Mu]ew tal-Folklor. Se jkunu restawrati ]ew; kappelli, salib tad-dejma, pont antik, u numru ta’ [itan tas-sejjie[. Se jsiru wkoll diversi fa/ilitajiet ;odda biex jitgawdew mill-vi]itaturi u se jsiru wkoll numru ta’ heritage trails. Dawn il-pro;etti kollha se jg[inu fil-[olqien talimpjiegi f’oqsma b[all-agrituri]mu, l-eko-turi]mu, u tturi]mu kulturali. Il-pro;etti nfushom se jg[inu wkoll biex il-lokalitajiet li kisbu fondi jkomplu ji]viluppaw b’mod sostenibbli. L-g[an a[[ari jibqa’ li t-tisbi[ talkampanja u r-restawr ta’ postijiet stori/i u rurali jwasslu biex aktar vi]itaturi u turisti j]uru l-lokalitajiet u l-attrazzjonijiet tag[hom. Il-Kunsilli Lokali saru l-

akbar benefi/jarji ta’ finanzjament Ewropew permezz tal-g[ajnuna talMEUSAC. Tul is-sentejn u nofs li g[addew, ilMEUSAC g[en lill-Kunsilli Lokali u NGOs biex bejniethom kisbu €13-il miljun minn programmi differenti tal-Unjoni Ewropea. Il-MEUSAC g[andu l-uffi//ju /entrali fi Triq ir-Repubblika fil-Belt Valletta i]da joffri numru ta’ servizzi mir-Rabat f’G[awdex ukoll.

Fl-irdumijiet tal-Munxar b[alissa, minbarra li beda r-restawr tal-[itan tas-sejjie[, qed isir tindif ;enerali u qed jitne[[a skart li ntefa’ abbu]ivament u li akkumula matul i]-]mien


20

Dettall min-ni//a dedikata lil San Filep li kienet inawgurata f’dawn il-jiem f’{a]-}ebbu;

Ni//a ;dida ta’ San Filep f’{a]-}ebbu; Mhux is-soltu f’dawn i]]minijiet titwaqqaf ni//a ta’ /etru kobor ma’ fa//ata ta’ binja. Nhar il-:img[a, 10 ta’ Frar kienet inawgurata ni//a f’;ie[ San Filep, patrun ta’ {a]-}ebbu;. Din saret fi Vjal il-{elsien. Ix-xog[ol fuq din in-ni//a, li ilu sejjer g[al aktar minn sena, g[andu disinn tal-iskultur fil;ebla Lawrence Attard. Ilmottiv juri statwa ta’ San Filep ]ag[]ug[ rebbie[ fuq il-[a]en. Il-qag[da u l-figura mhix dik tradizzjonali u turi novita fle]ekuzzjoni tag[ha g[ax hija movimentata. L-istatwa hi mistrie[a fuq mensola li fuq lemblema tag[ha hemm skolpit l-arma mag[rufa ta’ dan ilqaddis f’{a]-}ebbu; u l-kliem San Philippus Patronus Civitatis Rohan. Din in-ni//a m’g[andhiex arzella u dan biex jispikka aktar il-moviment tal-iskultura. Hi mdawra b’ dekorazzjoni Barokka li hi ma[duma fil-post b’arti;janat li ftit g[adu jintu]a, l-istukko. Il-proporzjonijiet tanni//a u l-istil arkitettoniku n]ammu b’ mod meqjus u b’seng[a liema b[alha u hu dekorat bl-insinja tal-IHS. Din l-opra artistika hi mi]bug[a b’kuluri Mediterranji u l-istatwa u partijiet o[ra taddekorazzjoni hi mbelfla biddeheb. Dan ix-xog[ol sar millistatwarju Jesmond Bonello li b’pa/enzja kbira qabbel l-iskala tal-ilwien. Wara l-[sieb u l[idma ta’ dawn i]-]ew; mg[allmin Lawrence u Jesmond kien hemm lassistenza kontinwa ta’ ]ag[]ug[ mg[allem fir-restawr Joseph Camilleri. Din in-ni//a ;iet ikkummissjonata mitTabib Godfrey Farrugia li hu mid[la tal-festi. Din in-ni//a hi unika filg]ejjer Maltin g[al e]ekuzzjoni artistika tag[ha u hi xhieda taddevozzjoni popolari li f’ Malta g[andna ngawdu. Waqt linawgurazzjoni [adet sehem ilBanda San Filep u l-kxif sar fost /ap/ip ta’ folla mdaqqsa. In-ni//a kienet imbierka min Fr Joseph Mizzi.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

Attwalità 21

Ittellg[et is-serata 'Premju Familja Qalb tad-Deheb 2011'

Pajji] ixxurtjat li g[andu [afna familji sodi li jag[mlu xog[ol kbir fis-skiet “Hu dejjem ta’ pja/ir g[alija ni;i n]ur il-g]ira sabi[a ta’ G[awdex, aktar u aktar g[al okka]joni sabi[a b[al din meta l-Moviment ta’ Kana jag[ti rikonoxximent lil xi familja li tkun iddistingwiet ru[ha permezz ta’ xi att umanitarju li tkun wettqet.” Hekk qal il-President George Abela waqt li ppresieda l-Premju Qalb tadDeheb organizzat g[all-41 darba mill-Moviment ta' Kana. Dan il-premju ntreba[ mill-familja Xuereb li toqg[od ix-Xewkija. Hi ddistingwiet ru[ha g[all-mod ta' kif ;abet ru[ha wara in/ident ikrah li fih kien involut l-iben meta kien qieg[ed isuq irrota u kien involut f'in/ident tat-traffiku. G[al din l-okka]joni kienu pre]enti wkoll l-Isqof Mario Grech, il-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono, u l-Ministru Chris Said. Il-President George Abela qal li jg[addi kemm jg[addi ]mien u jsir kemm isir tibdil fis-so/jetà, il-familja tibqa’ dik i/-/ellola li, flimkien ma’ familji o[ra, hi essenzjali biex nibnu so/jetà b’sa[[itha li tg[o]] il-valuri l-aktar sbie[ ta/-/iviltà tag[na. “{afna jg[idu li l-familja tal-lum hija mhedda g[ax da[lu ideat ;odda fuq iddefinizzjoni nnifisha ta’ x’jikkostitwixxi familja. Jiena llum ma nixtieqx nid[ol f’kontroversji dwar g[amliet ;odda ta’ familja. Ng[id biss li familja ting[araf li hi familja minn kemm ikun hemm g[aqda u g[o]]a bejn

- il-President ta' Malta George Abela

Il-President ta' Malta George Abela> Tajjeb li jkollna premjijiet g[all-kisbiet fl-isport jew il-kultura jew xi qasam ie[or imma huwa ta’ inkora;;iment qawwi li nag[rfu s-siwi li g[andha familja tajba u e]emplari, f’kelma wa[da, familja b’qalb tad-deheb

il-kostitwenti tal-familja kemm fil-mumenti ta’ hena u kemm fil-mumenti ta’ niket, f’sitwazzjonijiet ta’ ;id u f’sitwazzjonijiet ta’ g[aw;, kemm ikun hemm solidarjetà bejn il-membri talfamilja, kemm lesti jg[inu lil xulxin g[all-;id tag[hom u, finalment, g[all-;id komuni tas-so/jetà kollha. “Jekk is-so/jetà tag[na trid tkun soda u tkompli timxi ’l quddiem, je[tie; li jkollna familji mag[quda li lesti jaf-

A[na xxurtjati li g[ad g[andna [afna u [afna familji li huma sodi u jag[mlu xog[ol kbir fis-skiet ta’ darhom biex irabbu l-ulied u lesti jag[mlu anki sagrifi//ji biex jassiguraw futur de/enti lill-membri kollha tal-unità familjari

frontaw id-diffikultajiet li kull familja tiltaqa’ mag[hom fid-dinja moderna. Il-familji jridu jag[mlu dan b’kura;; u b’fidu/ja fil-futur, spe/jalment tal-ulied. Iridu jkunu konsistenti fl-g[aqda bejn ilmembri tal-familja, persistenti u de/i]i li ma j/edux malewwel saram li jinqala’. Irid ikollna familji li japprezzaw il-vanta;;i li toffri familja – l-istabbiltà ekonomika u emozzjonali, l-g[ajnuna re/iproka – u ma jing[elbux mit-tentazzjoni li jinfirdu ming[ajr ma jag[mlu sforz kontinwu [alli j]ommu lg[aqda ta’ bejniethom. “Kull g[ajnuna mill-istat biex issostni l-familji fid-diffikultajiet tag[hom, anki dawk ekonomi/i, hija mhux biss ta’ min jinkora;;iha imma hija indispensabbli. Issa[[a tal-istat mhix biss ibba]ata fuq l-istabbiltà politika u ekonomika imma wkoll fuq l-armonija so/jali li tiddependi [afna fuq familji sodi g[ax huma dawn li jrabbu u jedukaw /ittadini responsabbli li jikkontribwixxu ekonomikament u moralment lis-so/jetà kollha kemm hi. M’hemmx investiment aktar utli minn dak li jsir [alli jg[in lill-familji. “Jiena g[alhekk na[seb li lidea wara dan il-premju hija f’waqtha [afna g[ax hija turija li s-so/jetà tirrikonoxxi lkontribut li tista’ tag[ti famil-

ja tajba lis-so/jetà kollha kemm hi, mhux l-anqas filqasam tal-volontarjat. Tajjeb li jkollna premjijiet g[all-kisbiet fl-isport jew il-kultura jew xi qasam ie[or imma huwa ta’ inkora;;iment qawwi li nag[rfu s-siwi li g[andha familja tajba u e]emplari, f’kelma wa[da, familja b’qalb tad-deheb. “A[na xxurtjati li g[ad g[andna [afna u [afna familji li huma sodi u jag[mlu xog[ol kbir fis-skiet ta’ darhom biex irabbu lulied u lesti jag[mlu anki sagrifi//ji biex jassiguraw futur de/enti lill-membri kollha tal-unità familjari. Mhux biss il-futur tat-tfal

imma anki l-futur ta’ membri aktar anzjani. Tajjeb li jkun hemm solidarjetà s[i[a bejn il-;enerazzjonijet kollha talfamilja esti]a, bejn il-;enituri u l-ulied u bejn in-nanniet u n-neputijiet. M’g[andniex nitilfu l-g[o]]a tradizzjonali bejn ;enerazzjoni u o[ra u nafdaw biss f’idejn l-istat biex jie[u [sieb l-anzjani tag[na. Illum meta l-[ajja twalet, l-anzjani g[andhom l-opportunità li jqattg[u aktar ]mien twil mal;enerazzjonijiet ]g[a]ag[ u dan jista’ jkun ta’ ;id kbir jekk i]-]g[a]ag[ jag[rfu j]ommu relazzjoni ta’ m[abba u [biberija ma’ dawk li ;ew qabilhom u jistg[u jaqsmu mag[hom lesperjenza tal-[ajja.

Kull g[ajnuna mill-istat biex issostni l-familji fid-diffikultajiet tag[hom, anki dawk ekonomi/i, hija mhux biss ta’ min jinkora;;iha imma hija indispensabbli


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt ISWED FUQ L-ABJAD

Diskussjoni dwar G[awdex NET Television 21>32

Giovanna Debono

Joseph Muscat

Michael Grech

Anton Refalo

X’inhuma l-problemi li jiffa//jaw l-G[awdxin? Kif jista’ t-turi]mu estern ikompli jikber? X’qed isir biex jitkattar l-investiment u jin[oloq ix-xog[ol? X’investiment sar u hu ppjanat biex G[awdex isir iktar modern? Pre]enti fl-istudio se jkun hemm Giovanna Debono – Ministru g[al G[awdex, Anton Refalo – kelliem Laburista g[al G[awdex, Joseph Muscat – il-Kap E]ekuttiv Ewlieni tal-Gozo Tourism Association u Michael Grech – President tal-Gozo Business Chamber. Il-programm b[as-soltu g[andu produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Stephen Calleja.

FIL-QOSOR • MALTA LLEJLA (NET Television 17>00) Id-diskussjoni prin/ipali waqt il-programm tal-lum se tkun dwar il-kan/er. Fiha se jag[tu s-sehem tag[hom Victor Calvagna, Stephen Brincat, Marisa Zahra u Jürgen Abela. Tmexxi l-programm Stephanie Spiteri.

• SIMPATI?I (NET Television 20>30) - Tidher ;urnata normali g[al kul[add... minbarra g[as-Sur Tonna (Ronnie Galea, fir-ritratt hawn fuq), li xejn ma jidher f’tieg[u. Mhux biss jindunaw Sunta, Dora u Joyce, i]da anki Salvu u d-Doddy. Is-Sur Tonna jitlob l-g[ajnuna ta’ Charlie. Chantelle titlob li titlaq bis-sick g[ax ma tifla[x. Sunta ji;iha suspett dwar dan kollu. Jason isir [abib ta’ persuna li skont Joe a[jar joqg[od bog[od minnha. L-

affarijiet jikkumplikaw u tid[ol il-Pulizija.

• CHIT CHAT (NET Television 15>45) - Issu;;ett g[ad-diskussjoni tal-lum se jkun l-istress u fl-istudio b[ala mistiedna se jkun hemm il-psikologa

Roberta Zahra de Domenico (fir-ritratt fuq ix-xellug). {afna ja[sbu li t-tfal ma jbatux minn stress, i]da l-fatti juri pjuttost il-kontra. Mnejn ;ej l-istress fit-tfal? Barra minn hekk, grupp ta’ tfal flimkien ma’ Clarissa se juru ]ew; modi kif jistg[u jnaqqsu l-istess permezz tal-yoga u tal-e]er/izzju. Tippre]enta Janice Darmanin.

• LUI, LEI E BABYDOG (Italia 1 21>10) - Film komiku Amerikan li n[adem fl-2007 b’re;ija ta’ Marcel Sarmiento u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Brendan Hines u Malin Akerman, li jidhru hawn fuq fir-ritratt flimkien ma’ kelb. Charlie jkun irid jaqbad relazzjoni fuq ba]i serja ma’ Daphne. I]da jkun hemm [a;a li qed ixxekkel. Daphne t[obb [afna l-klieb u proprju wie[ed li jkun [afna g[al qalbha, lil Charlie xejn ma jkun jin]illu...

• BEJNI U BEJNEK (NET Television 23>30) - Il-mistieden ta’ Joséf Bonello g[al-lum se jkun l-eks Im[allef Giuseppe Mifsud Bonnici (ritratt fuq). Minbarra l[iliet tieg[u fil-Qrati, bosta nies jafuh ukoll g[all-kontribuzzjonijiet tieg[u waqt programmi televi]ivi, fosthom ftit tas-snin ilu fuq dan l-istazzjon stess Dak Kien is-Seklu XX.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

TV#Radju 23 UNO BIANCA

Membri kriminali fil-pulizija Canale 5 2 0 1:1

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101

L-Ispettur Valerio Maldesi (Kim Rossi Stuart, fir-ritratt hawn ta[t) jindaga dwar sensiela ta’ delitti u serqiet armati mwettqin minn klikka li dejjem tag[mel u]u minn karozza Fiat Uno bajda.

Aktar u aktar tkiddu meta jsir jaf li l-membri kollha ta’ din il-klikka huma membri fil-korp talPulizija. Fost l-atturi nsibu wkoll lil Dino Abrrescia.

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta • 93.7 FM 06:00 - L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:35 MillMedia Internazzjonali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - All Time Favourites 13:30 - Qari tar-Rumanz 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bullettin talA[barijiet 18:15 - Ma’ Nathalie 19:00 - Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari tar-Rumanz (r) 20:30 Nis;a 21:00 - Mu]ika Romantika 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Xi Qrajt, Xi Smajt 22:08 - Ru]arju 22:30 - Soul, Rhthym & Blues 23:30 Ripetizzjoni. ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 Kummentarju 12:30 - A[na 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Lokal 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - Verset il-Lejl 20:45 - Eurovision Radio 21:45 ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Forum 24:00 - Mezza Notte 02:00 Ta[t Sema Kwiekeb. RTK • 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bullettin 12.15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam 80s Corner Fuzzbox - Christian Azzopardi Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - G[and in-Nutar 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:12 - Realtajiet ta’ llum (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 - Ru[ il-Kelma 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Rakkont, Il-Polz ta/-?ittadin, Servizz b’im[abba, Sa[[a, Straightforward, Ambjent. Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Il[na mi/-?par 10:00 BBC News Update 10:06 Mhux Kelma Bejn Tnejn 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal;urnali (r) 13:30 - Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Nis;a 20:00 - Outside Lectures 21:00 - BBC World Service. Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 -

Tag[lim u Twemmin Nisrani 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 - Shalom 14:30 - Qari tarRumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 - Il-Kura;; Nofs il-Fejqan 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Lifesong 20:30 - Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 - Kristu Fostna (r) 23:00 - Il-{ajja Vera (r) 23:30 Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 Qalbinnies 11:30 - Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Bijografiji - Mario Ellul (r) 21:45 - Harbourlife 22:15 - Mixage 23:00 - Madwarna 23:15 - LA[barijiet 23:30 - Style Watch (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:15 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:45 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 Tomatate 17:00 - Telelshopping 17:25 - Hazzzard Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:35 Better Living 18:20 - Looks 19:00 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da 19:30 - ONE News 20:30 - TX 22:15 - :awhra Maltija (r) 22:30 Fresh & Funky 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da (r) 23:45 - Kalamita (r).

Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 Ben Glover 22:00 - Toby’s Wall of Sound 24:00 - Paul van Dyk.

Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 - Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - M’Intix Wa[dek (live) 20:30 - Robert Musumeci Talk 21:30 - Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - Il-Parlament talPoplu (r).

Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi Angelus fit-08:00 u f’12:00) 18:00 - Italia.com 20:00 - L.S. Live.

Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 09:35 Linea verde 11:00 - Tg 1 11:05 Occhio alla spesa (attwalità) 12:00

- La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Sala stampa 14:50 - La vita in diretta 17:00 - Tg 1 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - 62˚ Festival di Sanremo 00:40 - Tg 1 notte 01:15 - Sottovoce 01:45 Cult Book. Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 09:35 - Zorro (TF) 10:00 - Tg 2 punto.it 11:00 I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 Italia sul due (attwalità) 16:10 Ghost Whisperer (TF) 16:55 Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:35 - L’isola dei famosi 20:30 Tg 2 notizie 20:35 - Football. Champions League. Milan v Arsenal 22:40 - 90˚ Minuto Champions 23:20 - Tg 2 notizie 23:40 - Rai 150 anni - La storia siamo noi 00:35 - Tg Parlamento 00:45 - L’isola dei famosi 01:25 Il Commissario Kress (TF). Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi (attwalità) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori Tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:15 - Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 20:35 Un posto al sole (soap) 21:05 Chi l’ha visto? 23:15 - Glob spread 24:00 - Tg 3 linea notte 00:10 - Tg regione 01:05 - Gate C. Canale 5 • melita 154 • GO Plus 205 08:00 - Tg 5 - mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Uomini e

donne 16:15 - Amici 16:55 Pomeriggio cinque 18:45 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 Uno bianca 00:45 - Tg 5 - notte 01:15 - Striscia la notizia 01:45 Mediashopping. Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:20 - Ieri e oggi in tv 07:25 Nash Bridges (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - RIS Roma 2 10:50 Benessere - Il ritratto della salute 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 - Flikken - Coppia in giallo (TF) 16:15 - Sentieri 16:30 - Callas Forever. Film 2002 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Casinò. Film ’95 00:45 - I fobici. Film ’99 01:45 - Tg 4. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 07:00 - Cartoons 08:40 - Settimo cielo (TF) 10:35 - Everwood (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 Studio sport 13:40 - Cartoons 15:30 - Camera Cafe (sitcom) 16:15 - The Middle (TF) 16:40 La vita secondo Jim (sitcom) 17:45 - Trasformat 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - Tutto in famiglia (sitcom) 19:50 - Cartoons 20:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - Lui, lei e Babydog. Film 2007 22:55 Bruno. Film 2009 00:30 - The Shield (TF). La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:45 - Coffee Break (attwalità) 11:10 - L’aria che tira 12:30 I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 – Menzogne & ricatto. Film ’2005 16:15 - Atlantide 17:30 - L’Ispettore Barnaby (TF) 19:20 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 – Otto e mezzo 21:10 - Gli intoccabili 23:15 - Hamburger Hill - Collina 937. Film ’87 00:55 - Tg La 7 01:05 (Ah)piroso.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

24 TV#Radju Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 – Libreriji u Arkivji 11:30 - Luxdesign 13:00 - 3 Pointer 13:30 - Qalbinnnies 14:15 -10 miniuti 14:30 - Harbour Life 15:30 - Libreriji u Arkivji 16:00 Luxdesign 17:30 - 3 Pointer 18:00 - Qalbinnies 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 - Harbour Life 20:00 Starboard 20:25 - A[barijiet blIngli] 20:30 - Minn Lenti Interkulturali 21:15 - Luxdesign 22:25 - Harbour Life 23:05 - Qalbinnies 23:50 - Dokumentarju. Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - Newspoint 15:30 - Teleshopping 16:30 - The Sapiano Show 17:30 - Makura 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 - Reporter 20:05 Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 F. News 21:00 - Mitqlu Deheb 23:15 - Favourite News. Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[allMaltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 Bingo 75 20:30 - Kontra r-Ri[. La 5 • melita 162 12:00 - Beautiful (soap) 12:25 Centovetrine 12:50 - Extreme Makeover Home Edition 13:40 Grande Fratello 14:00 - ER (TF) 14:45 - Veronica Mars (TF) 15:35 - Dawson’s Creek 16:25 - Champs 12 (TN) 17:10 - Déjà Vu (TF) 18:00 - Friends (sitcom) 18:50 Amici La 5 19:55 - Grande Fratelllo 20:25 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 Grande Fratello Live 24:00 Uomini e donne. BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:10 - Charlie and Lola 07:20 The Large Family 07:30 Bobinogs 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Fimbles 08:10 - Little Robots 08:20 - Nina and the Neurons 08:35 - Last of the Summer Wine 09:05 - As Time Goes By 09:35 - The Weakest Link 10:20 - EastEnders 10:50 Doctors 11:20 - Holby City 12:10 - Mastermind 12:40 - Doctor Who Confidential 13:00 - Keeping up Appearances 13:30 - Last of the

Summer Wine 14:00 - The Weakest Link 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Holby City 16:35 - Mastermind 17:05 Doctor Who Confidential 17:25 The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - Last of the Summer Wine 20:30 - One Foot in the Grave 21:00 - Lark Rise to Candleford 21:50 - As Time Goes By 22:20 - Keeping up Appearances 22:50 - Princess Margaret: A Love Story 23:40 One Foot in the Grave.

Shipwrecked 16:25 - Mythbusters: Blind Driving 17:20 - Extreme Engineering: Big Easy Rebuild 18:15 - Ultimate Survival: European Alps 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It?. Auction Hunters: 20:05 - The Wild West 20:35 - The Big Score. Dirty Money: The Story of the Criminal Assets Bureau: 21:00 Soldiers of Fortune 21:30 - Spring Into Action. 21:55 - Stan Lee’s Superhumans 22:50 - Aircrash Confidential: Pilot Error 23:45 Mythbusters: Holiday Special.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:35 - Maverick 08:35 Rawhide 09:45 - The Thorn Birds 11:55 - Days of Heaven. Film ’78 (PG) 13:45 - Maverick 14:50 Rawhide 16:00 - The Thorn Birds 18:10 - Desert Pursuit. Film ’52 19:35 - The Big Lift. Film ’50 (U) 22:00 - Ballistic: Ecks vs Sever. Film 2002 (15) 23:55 - The Specialist. Film ’94 (15).

Melita Movies • melita 801 10:00 - Fantastic Four 11:50 Marmaduke 13:20 - Stomp The Yard: Homecoming 14:47 Hollywood Buzz 15:10 - Sunset Limited 16:45 - Hollywood Buzz 17:10 - A Lot Like Love 19:00 The Longest Yard 21:00 - The Client List 22:35 - Conviction 00:20 - Eat Pray Love.

MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 08:25 - Breakheart Pass. Film ’76 (PG) 10:00 - Fatal Memories. Film ’92 11:30 - Arena. Film ’89 (15) 13:05 - One Summer Love. Film ’76 (15) 14:45 - They Call Me Mister Tibbs! Film ’70 (15) 16:30 - MGM’s Big Screen 16:45 - Cherry 2000. Film ’88 (12) 18:20 - The Brink’s Job. Film ’78 (PG) 20:00 - Thunderbolt and Lightfoot. Film ’74 (18) 21:55 Go Fish. Film ’94 (18) 23:20 Knightriders. Film ’81 (15). Diva Universal • melita 313 06:30 - Anna Karenina 08:40 Parole D’Amore 08:45 - Anna Karenina 10:43 - Laundry 10:50 Cento Vetrine 11:50 - Wolff’s Turf 12:48 - Great Women 12:55 - Quincy, M.E. 13:53 - Great Women 14:00 - Wind at My Back 15:50 - I’ll Tell You 16:00 - Rex: A Cop’s Friend 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:55 - SMS 19:00 - Rex: A Cop’s Friend 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 Agatha Christie’s Marple 22:47 Né Piu Né Meno 23:00 - Agatha Christie’s Poirot. Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: Day of Reckoning 08:10 - Mythbusters: Ninjas 09:05 - Extreme Engineering: Big Easy Rebuild 10:00 How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival 11:50 - Overhaulin’: Mean Anemul 12:45 - Street Customs: Road to SEMA 13:40 American Chopper: Senior vs Junior 14:35 - Dirty Jobs: Penguin Keeper 15:30 - Deadliest Catch:

Melita More • melita 802 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - 30 Rock 11:30 - The Mentalist 12:15 Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 Brothers and Sisters 16:45 - The Mentalist 17:30 - Supernatural 18:15 - Days of Our Lives 19:10 Hollywood Buzz 19:35 - Films & Stars 20:00 - Suburgatory 20:30 How I Met Your Mother 21:00 - 2 Broke Girls 21:30 - Hung 22:00 Bored To Death 22:30 - Chuck 23:20 - Chase 00:05 - Gossip Girl 00:50 - True Blood. Biography Channel • melita 411 07:00 - America’s Court with Judge Ross 08:00 - Hoarders: Janet and Christina. The Locator: 09:00 - My Two Dad’s 09:30 - Bittersweet Reunion. 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: It’s My Party and I’ll Spend if I Want To 11:00 - America’s Court with Judge Ross 12:00 - Snapped: Women Who Kill: Brigitte Harris 13:00 Parking Wars 13:30 - Billy the Exterminator: Squirrel Gone Wild 14:00 - The Chawners’ Last Chance 15:00 - Curse of the Mermaid 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Brigitte Harris. The Locator: 17:00 - My Two Dad’s 17:30 Bittersweet Reunion. 18:00 Hoarders: Janet and Christina 19:00 - Pawn Stars: Gold Diggers 19:30 - Storage Wars: Hang ’em High Desert 20:00 - America’s Court with Judge Ross 21:00 Real Housewives of Beverly Hills: I Would Never Say That 22:00 Hoarders: Dawn#Linda 23:00 Intervention: John C.

G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 - Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - IglooGloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 -

Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - The Magic Key 19:25 Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - The Magic Key 20:00 - The Hoobs 20:25 - Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 - Igloo-Gloo 21:25 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 Tigga and Togga 22:00 - Rubbadubbers.

Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:10 - The Suite Life on Deck 09:35 - Jake and Blake 10:00 - Sonny with a Chance 10:25 Wizards of Waverly Place 10:45 - Phineas and Ferb 11:10 - So Random 11:30 - The Suite Life on Deck 11:55 - Wizards of Waverly Place 12:20 - Have a Laugh 12:30 - Phineas and Ferb 13:20 - My Babysitter’s a Vampire 13:45 - Fish Hooks 14:10 Shake It Up 14:40 - Wizards of Waverly Place 15:05 - Timon & Pumbaa 15:30 - Good Luck Charlie 15:55 - Fish Hooks 16:20 - The Suite Life on Deck 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - Have a Laugh 17:35 - Wizards of Waverly Place 18:00 Hannah Montana Forever 18:25 - Phineas and Ferb 18:50 - Shake It Up 19:15 - Fish Hooks 19:35 Recess 20:00 - Shake It Up 20:50 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Sonny with a Chance 22:00 - Kim Possible.

07>00 09>00 09>30 11>00 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19.10 19.15 19>45 20>30 21>30 21>32 23>00 23>30

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping Kontra l-{in (r) It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping House Magazine Teleshopping Bla Kumment Chit Chat Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Kontra l-{in Tlug[ tas-Super 5 (ikompli) Kontra l-{in NET News Simpati/i NET News Iswed fuq l-Abjad NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - WATTS 08:45 - WC Ski Jumping 09:45 - Welsh Open Snooker 11:30 - WTA Tennis 13:30 - WTA Tennis: Doha: Day 3 (live) 15:15 Welsh Open Snooker: Day 3 (live) 17:45 - WC Ski Jumping: HS 140 (live) 19:50 Wednesday Selection 19:55 Show Jumping WC 20:55 Riders Club 21:00 - Yacht Club 21:05 - Golf Club 21:10 Wednesday Selection 21:15 Welsh Open Snooker: Day 3 (live) 23:00 - WC Ski Jumping. Go Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - The FA Cup: Rd 4 replay: Middlesbrough v Sunderland 09:00 - Barclays PL: Wk 27: Review 10:00 - The Six Nations: Wales v Scotland 12:00 - Serie A: Rd 23: Siena v Roma 14:00 - Scottish PL: Rd 26: Dunfermline v Rangers 16:00 RaboDirect Pro12: Rd 14: Ulster v Dragons 18:30 - Serie A: Rd 21: Atalanta v Genoa (live) 20:30 - Trans World Sport 21:30 - The Six Nations: Italy v England 23:30 - Arsenal World. Barclays PL: Wk 27: 00:00 Review 01:00 - Bolton W v Wigan Ath. Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - PGA Omega Dubai Desert Classic: Day 3 12:00 The Six Nations: Italy v England 14:00 - Barclays PL: Wk 27: Bolton W v Wigan Ath 16:00 Serie A: Rd 23: Catania v Genoa 18:00 - FIFA Futbol Mundia 18:30 - Serie A: Rd 21: Parma v Juventus (live) 20:30 - PL World : Wk 27 21:00 - Roma Channel. - MUTV. Melita Sports 1 • melita 701 18:15 - npower Championship: Blackpool v Portsmouth (r) 20:00 - Focus Champions: Match Day 7a: Preview (live) 20:45 UEFA Champions League: MD7: Rd of 16 1st Leg: AC Milan v Arsenal (live) 22:50 Focus Champions: Match Day 7a: Highlights & Analysis (live) 00:00 - The Poker Stars: Net Big Game#40 (r). Copa Libertadores: 00:25 - Highlights (r) 01:00 -

Deportivo Táchira v Corinthians (live).

Melita Sports 2 • melita 702 18:00 - UEFA Champions League: MD7: Rd of 16 1st Leg: Zenit v Benfica (live).

Melita Sports 10 • melita 710

UEFA Champions League: 18:00 - MD7: Rd of 16 1st Leg: Zenit v Benfica (live) 20:05 - Weekly Magazine (r) 20:45 - MD7: Rd of 16 1st Leg: AC Milan v Arsenal (live). Malta Stars • melita 614 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - BOV PL: Hibernians v Mosta (r) 12:00 Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix (r) 13:20 MOC Olympic Special (r) 14:00 - Melita GFA 1st Div. (r) 15:55 - Malta Basketball Assoc.: MSV Life league: Floriana v Luxol (r) 17:20 - Malta Rugby Football Union (r) 19:00 - 3 Pointer 19:30 - MOC Olympic Special (r) 20:00 - Focus Champions: Match Day 7a: Preview (live) 20:40 - Malta Basketball Assoc. 22:10 - 3 Pointer (r) 22:50 Focus Champions: Match Day 7a: Highlights & Analysis (live) 00:05 - Melita GFA 1st Div. (r) Football Stars 1 • melita 615 08:00 - npower Championship: Blackpool v Portsmouth (r) 09:50 - Bundesliga: 1.FC Koln v Hamburg SV (r) 11:45 - La Liga: Osasuna v Barcelona (r) 13:40 - Bundesliga: VfL Wolfsburg v SC Freiburg (r) 15:40 - La Liga: Real Betis v Athletic Bilbao (r) 17:30 npower Championship: Blackpool v Portsmouth (r) 19:20 - Bundesliga: 1.FC Koln v Hamburg SV (r) 21:15 - La Liga: Osasuna v Barcelona (r) 23:05 - Bundesliga: VfL Wolfsburg v SC Freiburg (r) 01:00 - La Liga: Real Betis v Athletic Bilbao (r). Football Stars 2 • melita 615 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 - npower Championship: Blackpool v Portsmouth (r) 16:00 Bundesliga: 1.FC Koln v Hamburg SV (r) 18:00 - Barca TV 21:00 - Bayern Munich TV 00:00 - Barca TV.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

Passatemp 25

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Sudoku

16

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Soluzzjonijiet

G{AT-TFAL

In-Nru. 4. F’kull ringiela u f’kull kolonna hemm liswed differenti fit-tliet frottiet u l-po]izzjoni tag[hom dejjem tinbidel: allura trid tmur g[allgrupp fejn l-iswed ikun illan;asa u l-istess tkun dik ta’ fuq nett, cioè n-Nru. 4

‘Frame Five’

Il-[ames kwadri fuq il-lemin huma me[udin mill-istampa. U]a l-ittri u n-numri biex tindika fejn jinsabu. Attenti: jistg[u jkunu fuq il-;enb tag[hom!

‘Frame Five’

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. Amato; 6. Ponta; 7. Spera; 10. Fatam; 11. Tirda; 12. Perez; 14. Pompi; 16. Njama; 17. u 18. Ittantatna. Weqfin>1. Kafkaf; 2. Pompom; 3. Sparat; 4. Manija; 8. u 13. Attrazzjoni; 9. Krema; 12. Partit; 14. Pomata; 15. Instab.

Test

Liema minn dawn is-sitt gruppi numerati ta’ frott g[andu jie[u lo;ikament il-post fejn jidher il-punt interrogattiv hawn fuq?

D – 5, ? – 1, F – 5, D – 2, B – 1.

6 Immorali (5) 7. Ir-raba’ parti (5) 10. Nuqqas ta’ dawl (5) 11. Somma, l-g[add ta’ kollox (5) 12. u 14. Li jimxi b’sebg[u dritt u li ma jqarraqx (10) 14. Ara 12 16. Nefqa (5) 17. Storbju (5) 18. Jag[tuna d-dawl imdendlin f’nofs kamra (5)

Weqfin>1. :ieg[el lill-kelb jag[mel g[al xi [add (6) 2. Tgerfix (6) 3. Saret lewn il-lellux (6) 4. Mxarrab, mniddi (6) 8. Fet[a, estensjoni (5) 9. Tort (5) 12. :ibdu warajh (6) 13. Mke//i, mwaddab ’l barra (6) 14. Minn fuq ;iebu isfel (6) 15. Kunjom (6)

Kwantità ta’ lan;as

Mimdudin>5. Era (5)

18

28 wa[da

17

Test

Il-lo;ika tan-numri

Il-lo;ika tan-numri

Imla l-kaxxi vojta bis-sinjali tal-aritmetika li jidhru hawn fuq. Dawn tag[milhom biex tasal g[ar-ri]ultati fuq barra fuq il-lemin u isfel nett. Attenti: il-multiplikazzjoni ma tin[adimx l-ewwel wa[da minn meta jmissha. KUR}ITÅ`

Mr Bean kien i[obb jiekol [afna lan;as. Dan hu l-frott favorit tieg[u. Xi kemm-il lan;asa g[andu f’din il-ge;wi;ija quddiemu?

Dik qabda!

Fit-23 ta’ Novembru tas-sena 1984 il-Bel;ian Louis Simonis qabad mill-g]ira ta’ Mauritius, fl-O/ean Indjan, ‘blue marlin’ li kien ji]en 650 kilo.

Sudoku

Kwantità ta’ lan;as


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

26 Klassifikati PROPRJETÀ {al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

{al Qormi – San Bastjan

APPARTAMENT bi tliet kmamar tas-sodda u garaxxijiet. Prezz €83,000 u [wienet kbar 200sqm /entrali [afna u tajbin g[al kull negozju. ?emplu 99477271.

I]-}ejtun, Bir id-Deheb u Marsaskala

I]-}urrieq, Bubaqra

TAT-2001, magna 1300cc u full extras. ?emplu 79436081.

Marsaxlokk

Kia Mentor

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

NIXTRI PROPRJETÀ

APPARTAMENTI b’]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta semi-finished u garaxxijiet. Prezz minn €82,500. ?emplu 99477271.

F’BIRKIRKARA. ?emplu 79844384.

L-Imqabba

G{ALL-KIRI

HOUSE of character (unconverted) bi tliet kmamar tas-sodda. Prezz €100,000. ?emplu 99473439.

Range Rover

TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.

Maisonette

Tas-Sliema

GARAXX ta’ karozza wa[da fi Triq :anni Bengin. ?emplu 99231918.

VETTURI BMW 320d

2006, saloon, automatic, artic green, full extras, white leather interior, 45,000 mil. €19,500 o.n.o. ?emplu 99449106.

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

Toyota Vitz SR

PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Nixtri

KAROZZI u trakkijiet g[alliskrap, magni, bibien u twieqi (aluminju u [adid), ram a[mar u isfar u stainless steel. In[allas kontanti. ?emplu 79430366, 99469467 jew 27430366.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Kompjuter

KOMPJUTER antik li g[andu valur, f’kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 21496068 jew 79496068.

Libsa tal-Pra/ett

TAS-subien, kulur cream, 3piece, kompluta bil-qmis u ]]arbun. Daqs ;dida, milbusa darba. Prezz €90. ?emplu 21242180.

Mejda tonda

TAL-A{MAR mastizz. Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn. Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.

Mejda tal-pranzu

G{ALL-BEJG{

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Heidelberg Platen

Mobile kiosk

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

10” x 15” f’kundizzjoni

perfetta u mutur Suzuki 100A. ?emplu 79603048.

BIL-PERMESSI kollha f’kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79705588.


L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

27 KAMPJONAT BOV IT-TIELET DIVI}JONI

Mdina jra]]nu lil-leaders Pembroke Pembroke.............................1 Mdina.................................. 1

Il-leaders Pembroke Athleta kienu sorprendentement mi]muma minn Mdina Knights fi draw ta’ 1-1 f’log[ba ferm missielta, l-iktar fit-tieni taqsima li fiha se[[ew lazzjonijiet l-iktar importanti. }ew; minuti mill-ftu[ tattieni taqsima, azzjoni tajba ta’ Mdina fejn Peter Grima kompletament ]markat kien imblukkat fil-[in mid-difensuri ta’ Pembroke. Tliet minuti wara Mdina marru fil-vanta;;. Kienet azzjoni mill-aqwa ta’ MATTHEW FRANCALANZA li prattikament qabe] id-difi]a kollha qabel po;;a l-ballun fixxibka. I]da dan il-vanta;; Mdina damu jgawduh biss tliet minuti g[ax Lydon Cilia twaqqa’ millgoalkeeper ta’ Mdina Aquilina u mill-11-il metru kien MATTHEW BORG li skorja. Pembroke: M. Calleja Cremona, N. Coleiro Gatt, M. Mamo, A. Galea, (D. Cremona), L. Cilia, V. Martinovic, C. Leonardi (J.C. Borg), M. Borg (D. Calleja Cremona), J. Mifsud, R. Caruana, G. Spiteri Mdina: M. Aquilina, A. Spiteri, K. Formosa, G. Camilleri, A. Catania, A. Gatt, R. Southward, Y. Grech, N. Micallef, P. Grima (M. Prudencio), M. Francalanza Referee: Matthew Degabriele

Ir-raba’ reb[a Qrendi..................................3 Kalkara................................2

Qrendi kisbu r-raba’ reb[a sta;jonali meta g[elbu lil Kalkara 3-2. Fl-ewwel azzjoni tal-partita Qrendi marru fil-vanta;; fid19-il minuta meta George Saliba avvanza u qassam lil KAIN AZZOPARDI li f’lasta vojta tefa’ fix-xibka. Kalkara wettqu reazzjoni u ;abu l-iskor indaqs fil-25 minuta minn JACOB CAMILLERI. Qrendi re;g[u marru fil-vanta;; fil-35 minuta minn ROBERT DARMANIN u fit-43 minuta listess DARMANIN re;a’ skorja. Kalkara naqqsu d-distakk fil50 minuta meta ABDULJAWED MUSHA skorja ;miel ta’ goal. Qrendi: B. Zammit, B. Demicoli, M. Ellul, A. Buttigieg, P. Muscat, G. Azzopardi, J. Camilleri, L. Vidal, R. Darmanin, G. Saliba, K. Azzopardi (J. Bugeja) Kalkara: C. Bajada, D. Mifsud, M. Cassar, J. Camilleri, D. Gauci, J. Farrugia (C. Tabone), A. Musha, S.

Cucciardi, S. Camilleri, J. Zahra (D. Zammit), C. Zammit (M. Agius) Referee: Darell Agius

Qalbu r-ri]ultat Sirens....................................3 Marsa...................................1

Sirens wettqu rimonta biex g[elbu lil Marsa 3-1 f’partita pjuttost medjokri. Marsa fet[u l-iskor fil-41 minuta meta RAMON XUEREB approfitta minn inde/i]joni fid-difi]a. Sirens fil-51 minuta ;abu lgoal tad-draw permezz ta’ CLIFFORD OBINWANNE u marru fil-vanta;; [ames minuti wara meta mill-captain GEORGE FALZON. Sirens g[alqu l-partita fit-92 minuta meta s-sostitut RYAN SCIBBERAS illobbja fuq Grima. Sirens: N. Attard, J. Grech, D. Sant, G. Vella, A. Goecoglie, G. Falzon, S. Pisani, K. Bonavia, B. Borg, G. Gauci (R. Scibberas), C. Obinwanne (M. Sammut) Marsa: D. Grima, J. Rizzo, J. Abdullahi (M. Scerri), E. Camilleri, R. Xuereb, D. Agius, B. Zammit, C. Cremona (S. Sultana), J.P Zammit, M. Mifsud (E. Vella), S. Cutajar Referee: Etienne Mangion

Reb[a mist[oqqa Mtarfa..................................2 Marsaskala......................... 3

F’log[ba ferm interessanti u missielta, kienu Marsaskala li g[elbu lil Mtarfa 3-2. Marsaskala fet[u l-iskor fil41 minuta minn daqqa ta’ ras ta’ CHRISTOPHER ZAMMIT u ]ew; minuti wara d-difi]a ta’ Mtarfa falliet milli ttajjar il-ballun li ;ie f’saqajn CHRISTIAN SCHEMBRI li xe[et ;ewwa. Fil-65 minuta, PIERRE SPITERI naqqas id-distakk g[al Mtarfa i]da erba’ minuti wara, NAZZARENO ABELA re;a’ kabbar il-vanta;; g[al Marsaskala. Disa’ minuti mit-tmiem, GIORGIO CUMBO re;a’ naqqas id-distakk g[al Mtarfa. Mtarfa: K. Sammut, G. Cumbo, J. Azzopardi, J. Fenech, R. Sammut, S. Peplow, A. Wingfield, D. Mohammed Abdilla, P. Spiteri, O. Smier, R. Zammit Marsaskala: C. Camilleri, J. Debono, S. Saliba, C. Bordieri, C. Schembri, J. Scicluna (E. Desira), F. Peplow, C. Zammit, A. Dominicus, M. Said (A. Yeomans), N. Abela (M. Pace) Referee: Kevin Azzopardi

Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

Pembroke 15 12 3 0 36 10 39 Fgura Utd. 15 10 2 3 37 17 32 G[axaq 15 9 4 2 18 10 31 Sta Lucia 15 9 2 4 25 14 29 M;arr Utd. 15 9 1 5 26 17 28 Mdina K. 15 8 4 3 24 12 28 Xg[ajra T. 15 6 4 5 20 20 22 Swieqi Utd. 15 5 4 6 13 17 19 Sirens 15 5 2 8 18 22 17 Qrendi 15 4 4 7 12 22 16 Marsaskala 15 5 2 8 12 22 17 Marsa 15 2 3 10 8 20 9 Mtarfa 15 2 1 12 14 36 7 Kalkara 15 1 0 14 10 34 3 *Marsaskala ng[ataw reb[a 2-0 fuq Xg[ajra

Rimonta sabi[a G[axaq.................................1 Swieqi...................................3

Swieqi wettqu rimonta impressjonanti kontra G[axaq, fejn wara li kienu goal minn ta[t skurjaw tliet darbiet. G[axaq fet[u l-iskor minuta minn tmiem l-ewwel taqsima, meta minn corner MARK CASSAR fir-rokna. Swieqi bdew ir-rimonta fit68 minuta, meta b’xutt sabi[ minn tarf il-kaxxa, SIMON SAMMUT [asad g[al kollox lid-difi]a avversarja. Erba’ minuti wara, FABIEN DEBONO g[eleb lillgoalkeeper Chetcuti b’xutt filbaxx u Swieqi ssi;illaw ilpartita fit-78 minuta minn STEVEN DIACONO. Seba’ minuti mit-tmiem, G[axaq spi//aw b’9 plejers, meta Marvic Grech u Paul Bugeja tke//ew wara argument li nqala’ fil-ground. G[axaq: J. Chetcuti, E. Dimech, M. Cassar (J. Caruana), M. Axiaq, L. Alla (P. Bugeja), M. Ellul, M. Grech, F. Galea (R. Damato), B. Parnis, A. Caruana, B. Dalli Swieqi Utd: J. Debattista, J. Pace, I. Scicluna, B. Buhagiar (L. Fenech), K. Calleja, N. Zammit, S. Sammut, S. Diacono, P. Spiteri (F. Debono), E. Sciberras, E. Grima Referee: Martin Borg

Taqsima b’g[axra M;arr Utd ..........................1 Fgura Utd ......................... 4

Fgura United kisbu reb[a impressjonanti ta’ 4-1 fuq M;arr li lag[bu t-tieni taqsima kollha bi plejer inqas wara li tke//a Said. M;arr fallew penalty meta l-iskor kien g[adu 1-0, u din tista’ tg[id kienet l-i]volta tallog[ba. Fit-12-il minuta Fgura marru fil-vanta;; permezz ta’ LYDEN VELLA wara xog[ol tajjeb ta’ Goncalves. Risposta ta’ M;arr b’daqqa ta’ ras ta’

Azzjoni mil-log[ba bejn Swieqi u G[axaq

Mark Deguara tg[addi ftit barra. Fl-34 minuta /ans taddeheb g[al M;arr meta Chris Abela twaqqa’ fil-kaxxa i]da mill-11-il metru Mark Deguara xe[et barra. Fil-41 minuta penalty favur Fgura wara li Johann Said mess ilballun b’idu u kien anki mke//i. Mill-penalty ROBERT ADAMI ma ]baljax. Issa l-log[ba saret fa/li g[al Fgura li ]iedu goal ie[or massieg[a log[ob permezz ta’ SEVERINO GONCALVES, u g[axar minuti wara goal ta’ konsolazzjoni g[al M;arr permezz ta’ PAUL FENECH. Fil-[in mi]jud VINCE TESTAFERRATA skorja rraba’ u l-a[[ar goal ta’ Fgura g[al reb[a impressjonanti. M;arr Utd: J. Borg, P. Fenech, G. Said, W. Camilleri, K. Pace, J. Gauci (M. Bugeja), J. Said, A. Zahra (V. Petrovic), C. Tabone, M. Deguara (K. Vella), C. Abela Fgura Utd: R. Attard, R. Adami, D. Aquilina, V. Camilleri, M. Portelli, R. Severino Goncalves, G. Scerri, K. Scerri (N. Zerafa), M. Spiteri, L. Vella (C. Calvagna), M. Zammit (V. Testaferrata) Referee: Gordon Barbara

Tke//ew erbg[a Xg[ajra............................... 4 Santa Lucia......................... 2

Xg[ajra [ar;u rebbie[a fuq Santa Lucia 4-2, f’partita ferm movimentata li fiha tke//ew erba’ players. Xg[ajra dehru a[jar u fet[u l-iskor wara kwarta permezz ta’ ANDREW VELLA b’xutt

angolat. {ames minuti wara rduppjaw meta minn xutt talistess Cassar, Hubert Friggieri tefa’ l-ballun fix-xibka tieg[u stess. Minuta minn tmiem lewwel taqsima, Santa Lucia naqqsu d-distakk minn penalty g[al foul ta’ Axisa u skurjat minn BASIL CHIBUEZE. G[axar minuti fit-tieni taqsima, Xg[ajra spi//aw b’ra;el inqas, meta Mauro Leonardi tke//a g[al foul fuq Farrugia. Mill-freekick favur Santa Lucia, re;a’ kien BASIL CHIBUEZE li xe[et fix-xibka. Fis-73 minuta anke Santa Lucia spi//aw b’10 meta Joseph Cutajar dabbar it-tieni karta safra. Fil-81 minuta, MIAN POLENEC re;a’ po;;a lil Xg[ajra fil-vanta;; u ]ew; minuti wara, inqala’ ;lied kbir fejn tke//ew Sinclair Camilleri u Chris Camilleri g[al Xg[ajra u Santa Lucia rispettivament. Minuta mittmiem, ALI MANAF issi;illa r-reb[a g[al Xg[ajra, meta minn azzjoni personali li fiha [arab lid-difi]a avversarja, g[eleb lill-goalkeeper b’xutt sabi[. Xg[ajra T: R. Camilleri, G. Saliba, M. Leonardi, S. Camilleri, N. Attard, D. Axisa, C. Magro, A. Vella, A. Manaf, M. Nosko, M. Polenec Sta Lucia: D. Carabott, H. Friggieri (D. D’Amato), R. Mifsud, J. Galea, C. Camilleri, J. Cutajar, C. Bugeja, A. Sapiano, S. D’Amato, M. Farrugia, B. Chibueze Referee: Stefan Pace


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 15 ta‘ Frar, 2012

28 Sport WEIGHTLIFTING

Bidu qawwi g[al sta;un promettenti Dan l-a[[ar l-asso/jazzjoni Maltija tal-Weightlifting organizzat l-ewwel kompetizzjoni lokali g[al din is-sena hekk kif numru sabi[ ta’ atleti bdew is-sena bi progress tajjeb. Fil-kategorija tan-nisa Nicole Gatt kisret disa’ rekords nazzjonali, erbg[a fil-kategorija 53kg g[all-Youths, erbg[a filJuniors, kif ukoll wie[ed fisseniors. Gatt irnexxielha terfa’ t-total ta’ 87kg sabiex kisbet lewwel post segwita minn Marilyn Grech u Destiny Vella Busutill. L-atleta Francesca Mercieca tat l-a[jar tag[ha u spi//at l-ewwel fil-kategorija g[all-Kadetti Fil-Youths tal-ir;iel, Hayden Farrugia temm l-ewwel b’refg[a totali ta’ 124kg segwit minn Miguel Grixti u Joran Farrugia li kiser rekord nazzjonali fil-kategorija +94kg Youths. Malcom Camilleri kompla j]id fuq l-a[jar tieg[u meta tella’ 75 punt segwit minn Emerson Bugeja li g[alih kienet l-ewwel kompetizzjoni.

Clifton Caruana u Antonella Dalli, rebbie[a tar-Raba’ Divi]joni fil-John West Mixed Doubles Tournament waqt il-pre]entazzjoni minn Paul Micallef, President tal-VLTC

VLTC - TENNIS

Pre]entazzjoni lir-rebbie[a ta’ tliet tournaments Nicole Gatt kisret disa’ rekords nazzjonali

Fil-kategorija tal-irgiel Rodmar Pulis kiseb l-ewwel post b’253 punt segwit minn Matthew Muscat Inglott b’244 punt. Progress tajjeb ukoll sar minn Chris Schinas li kiseb 177 punt segwit minn James Formosa b’172 punt u Mark Briffa b’160 punt. L-uffi/jali tekni/i g[al din ilkompetizzjoni kienu Alfred Ellul Mercer, Simon Brincat,

Stephen Borg u Andrea Caruana. Il-kompetizzjoni tmexxiet minn Jesmond Caruana li kien g[adu kif serva b[ala uffi/jal tekniku u membru fil-;urija fl-ISSF Weightlifting Championships li saru f’Dammam fl-Arabja Sawdita. F’din il-kompetizzjoni [adu sehem 22 pajji], b’dominanza ta’ reb[ mis-Sawdi, l-E;ittu u tTurkija.

SPARAR

Cassar jirba[ l-RDC Trophy

George Cassar ippremjat minn Edwin Vella, PRO tal-Federazzjoni Maltija tal-Isparar

George Cassar kien irrebbie[ overall tal-RC Trap Trophy, kompetizzjoni li saret fi tmiem il-;img[a fir-ranges tal-Federazzjoni Maltija talIsparar fil-Bidnija. George Cassar temm lewwel meta laqat 42 u 20 filbarrage g[al total ta’ 72 plattina minn 75. Fit-tieni post b’]ew; plattini anqas spi//a Noel Attard waqt li Paul Vella temm it-tielet b’59 plattina. Mir-raba’ sas-sitt post spi//aw Frank Scorfna b’57, Jason J. Aquilina b’54 u Jeffrey Pisani b’51. Nhar is-Sibt, it-tiratur talJuniors fid-Double Trap Nathan Lee Xuereb se jkun lItalja li se jie[u sehem filKampjonati Taljani organizzati mill-FITAV f’Umbria Verde. Hu se jkun assistit mill-kow/ Jimmy Bugeja.

Il-Vittoriosa Lawn Tennis Club dan l-a[[ar ippremja lir-rebbie[a u runners-up ta’ tliet tournaments organizzati mill-klabb waqt avveniment so/jali mog[ti fil-klabb stess. Il-kompetizzjonijiet kienu s-Samsung Rennie Tonna Team Tournament, il-Wilson Autumn Team Tournament u l-John West Mixed Doubles Tournament. Is-Samsung Rennie Tonna Team Tournament, sponsorjat minn Max Castagna, rappre]entant tas-Samsung f’Malta, hu wie[ed millaktar popolari fost il-membri tal-klabb. 78 ra;el u 60 mara [adu sehem, u t-timijiet lag[bu s-sistema round robin. L-ewwel erba’ timijiet fil-klassifika g[addew g[as-semi finali bit-tim ta’ Jonathan Camilleri jeg[leb lil dak ta’ Joe Callus filwaqt li l-grupp immexxi minn Carmen Difesa reba[ lit-tim ta’ Diane D’Alessandro. Waqt finali ferm kumbattuta, fl-Atlas Insurance Court tal-VLTC, liskwadra ta’ Carmen Difesa [ar;et rebbie[a 9-7. Il-Wilson Team Tournament intlag[ab fuq firxa ta’ 15-il log[ba, round robin. Fis-semifinali, it-tim immexxi minn Joe Aquilina g[eleb lil dak ta’ Adrian Chetcuti, filwaqt li dak immexxi minn Suniel Balani g[eleb lit-tim ta’ Carmen Difesa. Il-finali, li g[aliha attendiet folla numeru]a, intreb[et mit-tim ta’ Balani. It-tournament kien sponsorjat mid-ditta tal-[wejje; u a//essorji tal-isport Wilson, rappre]entata f’Malta minn Gordon Asciak. Il-John West Mixed Doubles tournament sponsorjat mid-ditta Crown Cold Stores Ltd., attira 30 koppja r;iel u nisa li kienu maqsuma f’sitt taqsimiet. Il-koppja mag[mula minn Martin Zammit u Carmen Difesa [ar;u rebbie[a fl-Ewwel Divi]joni filwaqt li John Azzopardi u Loraine Attard spi//aw runners-up. Ir-rebbie[a tad-divi]jonijiet l-o[ra kienu dawn: It-Tieni Divi]joni - Simon Micallef#Grace Barbara. It-Tielet Divi]joni - Jake Portelli#Martina Cuschieri. Ir-Raba’ Divi]joni - Clifton Caruana#Antonella Dalli. Il-{ames Divi]joni - Luigi Porto#Elaine Azzopardi. Is-Sitt Divi]joni - Trevor Rutter#R’Anne Portelli.

Suniel Balani, li mexxa t-tim rebbieh fil-Wilson Autumn Team Tournament, jir/ievi memento tat-tournament ming[and Paul Micallef, President tal-VLTC


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

Sport 29 FOOTBALL

FORMULA 1

Mancini stmani ta’ kelb

Clos ma’ HRT

L-attakkant ta’ Man City, Carlos Tevez wasal Manchester ilbiera[ fejn kellu jkun eskortat mill-pulizija barra millahjruport. Tevez qabel telaq millAr;entina qal li l-manager talklabb, Roberto Mancini trattah b[al kelb. Tevez kien irrifjuta li jid[ol b[ala sostitut f’partita ta/Champions League u minn dakinhar ’l hawn Mancini ma riedx li Tevez ikun parti milliskwadra. Tevez mar lAr;entina u ilu tliet xhur ma jittrenja mal-klabb Ingli]. Man City ppruvaw ibig[u lil Tevez matul ix-xahar ta’ Jannar i]da t-tentattivi kollha sfaxxaw fix-xejn. Dan minkejja li klabbs b[al ma huma PSG, Inter u Milan urew interess fl-eks player ta’ Man Utd. Hekk kif ra dan, Mancini feta[ il-bibien lil Tevez u stiednu biex jirritorna lIngilterra biex jg[in lit-tim fla[[ar xhur kru/jali talkampjonat. B[alissa Man City jinsabu fil-qu//ata tal-klassifika u bla dubju, player b[al Tevez, jekk juri dak kollu li jaf, ikun utli g[at-tim ta’ Mancini. Mistoqsi dwar dan kollu Tevez qal, “Mancini kien ne[[ieni minn captain ming[ajr ma tani spjegazzjoni. Kelli burdata [a]ina meta lg[abna

kontra Bayern Munich. Kont g[amilt il-warming up fl-ewwel taqsima u l-kow/ baqa’ jg[idli biex inkompli. Trattani b[al kelb u kien g[alhekk li jien irrifjutajt li nilg[ab. Dakinhar Mancini kellu kwistjoni ma’ Dzeko u we[ilt jien mieg[u.” “Il-kow/ ]balja bil-mod ta’ kif a;ixxa wara l-partita kontra Bayern. Mancini seta’ ma lag[abnix u j;ib sku]a li ma kontx f’sikkti. Fil-passat jien u hu argumentajna kemm-il darba i]da qatt ma qal li ma jridnix nilg[ab aktar mat-tim,” kompla Tevez. Ta’ dan l-att Tevez kien immultat ;imag[tejn paga u spi//a biex appella din idde/i]joni l-ewwel quddiem Bord tal-klabb stess u wara quddiem il-Premier League. “L-istqarrija li g[amel ilklabb kienet wa[da favur ilkow/ g[alhekk irrabjajt u ma ridtx nirritorna,” kompla jispjega Tevez. “Jekk ]baljajt f’xi [a;a lest nisku]a ru[i, imma sa fejn naf jien ma ]baljajtx,” temm jg[id Tevez. Qabel din l-intervista kollox deher li se jimxi [arir bejn Tevez u Mancini i]da issa wie[ed irid jara x’se tkun irreazzjoni tal-kow/ li stieden lil Tevez stess biex jirritorna fliskwadra.

KORRUZZJONI

Jibda l-;uri fit-Turkija Numru ta’ uffi/jali, fosthom i/-chairman ta/champions Fenerbahce, ilbiera[, attendew g[all-ewwel smig[ tal-;uri ta’ ka] ta’ log[ob immanipulat. :imag[tejn ilu /-chairman tal-Federazzjoni tal-Football fit-Turkija (TFF) u ]ew; membri ta’ din ilFederazzjoni rri]enjaw wara li ma qablux dwar ilpenalitajiet li se jag[tu lil dawk il-klabbs li se jinstabu [atja. Il-UEFA se ssegwi millqrib dan il-;uri wara li g[amlet pressjoni kbira biex dawk [atja jie[du li [aqqhom u mhux esklu]a l-possibbiltà li xi klabbs ji;u relegati. I/-champions Fenerbahce dan l-ista;un ;ew esklu]i mi/-Champions League u minflokhom [adu sehem Trabzonspor. Barra l-Qorti, li qieg[da fil-

belt ta’ Silivri, madwar 70km bog[od minn Istanbul, kien hemm madwar elfejn partitarju ta’ Fenerbahce li kantaw favur Aziz Yildirim, li hu /-chairman tal-kabb. Minbarra partitarji ta’ Fenerbahce kien hemm ukoll pre]enti partitarji ta’ Sivasspor u Orduspor.

– Carlos Tevez

Carlos Tevez jasal Manchester flimkien mal-familja tieg[u. L-attakkant ta’ City mar lura fl-Ingilterra u hu mistenni jirritorna g[at-ta[ri; mat-tim fi/-/entru ta’ Carrington

HRT [abbru li l-Ispanjol Dani Clos se jkun is-sewwieq ta’ riserva tag[hom g[allista;un li ;ej. HRT, matul dawn l-a[[ar ]ew; sta;uni g[adhom ma kisbux punt. Issewwieq ta’ 23 sena se jakkumpanja lit-tim matul ilGrand Prix kollha u se jie[u sehem f’xi provi liberi ta’ nhar ta’ :img[a. I]-]ew; sewwieqa ta’ HRT huma l-Ispanjol Pedro de la Rosa u l-Indjan Narain Karthikeyan. Clos di;à pprova l-karozza ta’ HRT matul Novembru li g[adda waqt ilGrand Prix ta’ Abu Dhabi.

Clemente kow/ ta’ Gijon

Sporting Gijon, [atru lilleks kow/ nazzjonali ta’ Spanja Javier Clemente biex imexxi lit-tim bit-tama li jevitaw ir-relegation minn La Liga. Clemente li g[andu 61 sena kien pre]entat uffi/jalment ilbiera[. Huwa [a post Inaki Tejada li kien ;ie promoss wara ttke//ija ta’ Manuel Preciado ;imag[tejn ilu. Il-klabb kien offra l-kariga lil Tejada sa tmiem l-ista;un imma wara draw u telfa 4-0 kontra Valencia l-{add, malajr ittie[det id-de/i]joni li jin[atar kow/ ;did. Gijon jinsabu fid-19-il post fost 20 tim b’19-il punt minn 22 log[ba u sa mill-bidu tal2012 g[adhom reb[u darba biss. Clemente li hu mag[ruf b[ala ta’ ]aqqu f’fommu g[andu esperjenza vasta wara li mexxa klabbs o[ra b[al

Athletic Bilbao li mexxiehom lejn ir-reb[ ta’ ]ew; kampjonati fis-snin 80, Atletico Madrid u Espanyol. Hu kien ukoll kow/ nazzjonali tas-Serbja u lCameroon. Clemente tke//a minn malCameroon f’Ottubru wara li ttim naqas milli jikkwalifika g[at-Tazza Afrikana. Gomez ma’ Medellin Il-Kolombjan Hernan Dario Gomez [a t-tmexxija talklabb ta’ Independiente Medellin, sitt xhur biss wara

li rri]enja minn kow/ nazzjonali. Gomez li g[andu 56 sena, irri]enja f’Awwissu wara li ta daqqa ta’ ponn lil wa[da mara f’argument li nqala’ f’nightclub f’Bogota. Gomez li kien mexxa wkoll lill-Ekwador u l-Gwatemala, iffirma kuntratt ta’ sentejn mal-klabb li mieg[u beda l-

karriera b[ala player fl-1975. Hu se jie[u t-tmexxija ming[and Guillermo Berrio li rri]enja wara telfa 2-1 g[and it-tim promoss ta’ Patriotas fi tmiem il-;img[a. Herbert ma’ New Zealand sal-2014

Ricki Herbert se jkun laktar kow/ li dam fil-kariga tat-tmexxija tat-tim nazzjonali fi New Zealand wara li ;edded il-kuntrtatt sa tmiem it-Tazza tad-Dinja tal-2014. Herbert kien in[atar kow/ nazzjonali fl-2005 u ilu fittmexxija g[al 39 log[ba tattim nazzjonali A u 45 logb[a b’kollox. Hu mexxa lit-tim fil-finali tat-Tazza tad-Dinja tal-2010 fl-Afrika t’Isfel. Il-kuntratt il-;did ifisser li Herbert se jkun qed jaqbe] irrekord ta’ John Adshead ta’ 55 log[ba fit-tmexxija u sseba’ snin li dam imexxi Ken Armstrong.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

30 Sport CHAMPIONS LEAGUE

Barcelona jirb[u b’doppjetta ta’ Sanchez B. LEVERKUSEN …........ 1 BARCELONA …............... 3

I/-champions ewropej Barcelona prattikament qatg[u l-passa;; g[allkwarti finali b’reb[a ta’ 3-1 fil-:ermanja fuq Bayer Leverkusen, u issa jrid ikun miraklu sportiv biex Bayer idawwru r-ri]ultat fil-Camp Nou. Jekk qatt kien hemm dubju dwar il-qawwa ta’ Barcelona dan re;a’ kien konfermat ilbiera[ minkejja l-wirja qalbiena ta’ Bayer Leverkusen. Alexis Sanchez akkwistat ming[and Udinese feta[ liskor fil-41 minuta wara azzjoni tas-solitu Messi. Leverkusen kisbu l-goal tad-draw fit-52 minuta permezz ta’ daqqa ta’ ras ta’ Michal Kadlec wara kross mil-lemin ta’ Vedran Corluka. I]da d-draw ta’ Bayer dam biss tliet minuti g[aliex l-attakkant ?ilen Alexis Sanchez re;a’ po;;a lil Barcelona fil-vanta;;

meta r/ieva pass pre/i] ta’ Fabregas dar mal-goalkeeper u xe[et f’lasta vojta. Leverkusen li kienu ming[ajr Michael Ballack taw qalbhom u kienu wkoll sfortunati meta Gonzalo Castro laqat il-lasta wara azzjoni mill-aqwa tal:ermani]i. Il-gaolkeepet Valdes salva lil Barcelona b’save mill-aqwa fuq daqqa ta’ ras ta’ Kiessling, i]da anki Barcelona kellhom i//ansijiet fejn anki Messi kien sfortunat meta laqat il-lasta. L-Ar;entin Messi g[alaq kompletament il-log[ba [ames minuti mit-tmiem bittielet goal tal-Katalani li issa huma b’sieq wa[da fil-kwarti finali.

Lars Bender ta’ Bayer Leverkusen jipprova jwaqqaf lil Andres Iniesta ta’ Barcelona

Apoel jibqg[u jittamaw OL. LYON …................................................. 1 APOEL NICOSIA ….................................... 0

Is-sorpri]a tal-kompetizzjoni Apoel Nicosia baqg[u jittamaw li jistg[u jikkwalifikaw g[al kwarti finali wara telfa minima fi Franza kontra Olympique Lyon. Il-plejer Fran/i] ta’ ta[t il-21 sena Alexandre Lacazette skorja l-goal de/i]iv fit-58 minuta b’xutt li kien ukoll imxellef minn difensur qabel spi//a fix-xibka. Lyon appellaw g[al penalty wara tliet minuti meta Ederson deher jitwaqqa’ mill-goalkeeper ta/-?prijotti Chiotis. Apoel li waslu s’hawn wara li kkwalifikaw minn grupp li kien fih ukoll Porto, Shakhtar , u Zenit, ftit li xejn kienu perikolu]i fl-attakk u ddefendew g[al [inijiet twal fit-tentattiv li jsibu spazju g[all-

kontrattakki tag[hom. Lyon attakkaw bla heda i]da ftit li xejn sabu spazju fl-ewwel taqsima. Lacazette kellu /ans tajjeb wara nofs sieg[a i]da spara barra. L-istess plejer falla /ans ie[or ftit tal-minuti wara. Lyon li waslu sat-tieni fa]i wara reb[a ta’ 71 fl-a[[ar log[ba tal-grupp, ]iedu fl-attakki tag[hom u Apoel [elsuha [afif meta Paulo Jorge salva goal /ert minn fuq il-linja bil-goalkeeper Chiotis meg[lub. Il-goal rebbie[ wasal fit-58 minuta meta xxutt bid-dawra ta’ Lacazette kien imxellef minn difensur ta’ Apoel bil-ballun jispi//a fir-rokna ta’ fuq tax-xibka. Lyon insistew biex jiskorjaw it-tieni goal i]da Apoel irre]istew biex b’hekk jibqg[u jittamaw fil-kwalifikazzjoni.

FOOTBALL – EUROPA LEAGUE

Vanta;; tajjeb g[al Olympiakos u Besiktas Il-biera[ intlag[bu ]ew; log[biet mit-tieni fa]i talEuropa League fejn Olympiakos Pireaus u Besiktas kisbu reb[iet importanti barra minn darhom kontra Rubin Kazan u Sporting Braga rispettivament. F’kes[a tremenda fir-Russja u quddiem folla mi]era ta’ elf spettatur Olympiakos g[amlu pass importanti lejn il-kwalifikazzjoni b’reb[a prezzju]a ta’ 1-0. Wara taqsima ming[ajr goals Olympiakos skorjaw il-goal tar-reb[a fil71 minuta permezz ta’ David Fuster. Minuta wara, Olympiakos kellhom lil Balazs Megyeri mke//i u kwarta mit-tmiem Rubin Kazan fallew /ans taddeheb li jiksbu l-goal taddraw meta Bebars Natcho falla penalty. Fil-log[ba l-o[ra tal-biera[ Besiktas g[elbu lil Braga 2-0, biex b’hekk il-finalisti telliefa tas-sena l-o[ra huma prattikament eliminati. Kien Tomas Sivok li feta[ l-iskor g[al Besiktas fis-37 minuta u Simao skorja t-tieni goal fit58 minuta.

Coventry v Leeds Derby v Reading Doncaster v Blackpool M’boro v Notts. F Portsmouth v Ipswich Watford v Leicester West Ham v S’hampton

2-1 0-1 1-3 2-1 0-1 3-2

Bournemouth v Orient Bury v Chesterfield Carlisle v Tranmere Charlton v MK Don Colchester v Brentford H’field v Sheffield U Notts Xco v Exeter Oldham v Walsall Preston v Hartlepool Scunthorpe v Rochdale Sheffield W v Stevenage Wycombe v Yeovil

1-2 1-1 0-0 2-1 2-1 0-1 2-1 2-1 1-0 1-0 0-1 2-3

Aldershot v Hereford Bradford v Port Vale Cheltenham v Torquay Crewe v Burton M’combe v Macclesfield N’ampton v Wimbledon Oxford v Dagenhem Plymouth v Barnet Rotherham v Accrington Shrewsbury v Bristol R Swindon v Crawley

1-0 1-1 0-1 3-2 1-0 1-0 2-1 0-0 1-0 1-0 3-0

Ri]ultati

Queen Of S. v Aberdeen Ross Co v St Mirren

1-2 1-2

Hamilton v Morton

1-2

Forfar v Dumbarton Brechin v Arbroath Cowdenbeath v Albion

1-1 1-1 3-0

Clyde v Berwick Elgin C v Peterhead

2-2 6-1

Europa League

R. Kazan v Olympiakos 0-1 Braga v Besiktas 0-2

Ingilterra Championship

Michel Bastos ta’ Olympique Lyon fi dwell ma’ Savvas Pouraitides ta’ Apoel

Birmingham v Hull Brighton v Millwall Bristol C v C. Palace Burnley v Barnsley Cardiff v Peterborough

0-0 2-2 2-2 2-0 3-1

League One

League Two

Skozja FA Cup Div I

Div II

Div III

1-1


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

Sport 31 CAS

L-appell ta’ Olympiakos Volos ma jintlaqax

Il-klabb Grieg ta’ Olympiakos Volos falla fittentattv tieg[u li jibdel lesklu]joni tieg[u mill-Europa League dan l-ista;un wara li l-Qorti tal-Arbitra;; Sportiv (CAS) ma laqg[etx l-appell. Volos, il-klabb li mieg[u kien irre;istra l-attakkant internazzjonali Malti Andrè Schembri, tke//a mill-UEFA mill-Europa League u ng[ata sospensjoni ta’ tliet sta;uni mill-kompetizzjonijiet Ewropej g[al perjodu ta’ [ames snin probation min[abba l-involviment fi skandlu ta’ korruzzjoni. Il-klabb kien [a l-ka] tieg[u quddiem il-CAS imma dan xorta kien rifjutat. “Il-Qorti tal-Arbitra;; Sportiv ma laqg[etx l-appell li g[amel il-klabb Grieg ta’ Olympiakos Volos kontra dde/i]joni tal-Bord tal-Apell tal-UEFA f’Awwissu li g[adda u jikkonferma lesklu]joni tal-klabb millEuropa League g[all-ista;un 2011-12,” qalet il-UEFA. L-akbar skandlu ta’ korruzzjoni fil-Gre/ja tfa//a f’:unju u wassal biex aktar minn 80 persuna ;ew akku]ati waqt li l-President ta’ Voloz, Achilleas Beos ;ie sospi] g[al g[omru minn kull attività talfootball. Il-football Grieg issa ilu mifni bi problemi ta’ korruzzjoni fl-a[[ar snin u fi st[arri; ri/enti mmexxi millFederazzjoni Internazzjonali tal-Players Professjonali (FIFPro), issemma li dan ilpajji] hu wie[ed mill-aktar korrotti fil-Lvant tal-Ewropa. Meta fe;; dan il-ka] kienu bosta l-players li telqu lil dan il-klabb fosthom il-Malti Andrè Schembri li malajr sie[eb klabb ie[or Grieg, Panionios.

ATLETIKA

OLIMPJADI 202

L-a;ent ta’ Bolt ji/[ad l-akku]i

Ruma mhux se tapplika

L - a;ent ta ’ Usain Bolt , Ricky Simms /a[ad akku]i li saru dwar il klijent tieg[u wara li dan ]ar wie[ed mill - aktar tobba rinomati fl - Ewropa , Hans Muller - Wohlfahrt , tabib li jinjetta lill pazjenti tieg[u b ’ demm tal - baqar . Bolt , biex mar g[and dan it - tabib ma [ax sehem fl - ewwel tellieqa li kellu jie[u sehem fiha proprju fil - :amajka . Skont rapporti fil ;urnali Ingli]i Bolt ]ar il klinika ta ’ Hans Muller Wohlfahrt fi Munich fil :ermanja min[abba li qed isofri minn u;ig[ f ’ siequ . Fl - 20 1 0 , Bolt kellu u;ig[ f ’ dahru u dan kien [adem ma ’ Muller - Wohlfahrt fuq din il - problema . “ Hawn xi nies li jivvintaw ming[ajr ma jqisu xejn . Bolt mar fl Ewropa jinnegozja ma ’

Usain Bolt

sponsor u kif kien hemm xtaq li jkollu chekcup fi Munich ,” spjega Simms . Simms qal ukoll li Bolt mhux imwe;;a’ u kkonferma wkoll li dan t[arre; b’mod regolari mat-tim tal-:amajka. {afna staqsew g[alfejn Bolt ma [ax sehem waqt ilmeeting li sar fil-:amajka fi tmiem il-;img[a spe/jalment wara li kien Bolt stess li f’intervisti ri/enti kien qal li

jinsab [erqan biex jibda jikkompeti. Fil-passat l-A;enzija ta’ Kontra d-Doping ikkritikat ilmod li bih Muller-Wohlfahrt jikkura lill-pazjenti tieg[u i]da [afna huma dawk li jfa[[ru lil dan it-tabib u fost [afna minn dawk li marru g[and dan it-tabib hemm Paula Radcliffe, Michael Owen, Steven Gerrard, Ronaldo u Boris Becker.

Buttigieg u Busuttil jir/ievu l-flus mill-MFA Il-ka] ta’ di]gwid li nqala’ dan l-a[[ar bejn l-eks kow/ nazzjonali John Buttigieg u lassistent tieg[u Carmel Busuttil mal-MFA, jidher li riesaq lejn it-tmiem tieg[u. Dan wara li lbiera[ l-Avukat Ian Spiteri Bailey li qed jidher g[al Buttigieg u Busuttil ir/ieva s-somma li kienet dovuta lilleks kow/is nazzjonali ming[and l-MFA wara li din

itterminatilhom il-kuntratt lejn tmiem is-sena l-o[ra. Intant illum John Buttigieg u Carmel Busuttil mistennija jiltaqg[u mal-avukat tag[hom dwar dan l-a[[ar ]vilupp. FLORIANA – Floriana mistennija li jne[[u ssospensjoni ta’ 28 jum li kienu taw lill-midfielder tag[hom Christian Cassar biex dan ikun jista’ jibda jit[arre; mal-

kumplament tat-team fejn forsi jkun utilizzat g[al-log[ba kontra Hibernians. Ma’ Floriana mistennija jibdew prova ]ew; goalkeepers wie[ed Bra]iljan u ie[or Taljan bil-possibilità li jin]amm wie[ed minnhom. Floriana g[andhom lill-goalkeeper regolari Manuel Bartolo sospi] wara li tke//a kontra Balzan Youths.

BOXING

Chisora jinsisti li se jirba[ lil Klitschko Dereck Chisora insista li qed ‘ixomm ri[a ta’ bi]a’ firrokna ta’ Vitaly Klitschko u wieg[ed li se jwaqqa’ li/Champion tal-heavyweight ver]joni WBC fit-tmien round tal-;lieda tag[hom g[at-titlu. Klitschko /a[ad dawn linsinwazzjonijiet u qal li lboxer Brittanniku ma kellux /ans mieg[u. “Qed nistenna bil-[erqa biex nag[ti tag[lima lil dan i]-]ag[]ug[. Hu boxer mirRenju Unit imma nieqes [afna mill-manjieri,” qal i/Champion mill-Ukrajna li llum g[andu 40 sena dwar il;lieda tas-Sibt li ;ej fis-sala Olimpika ta’ Munich. Chisora hu 13-il sena i]g[ar minn Klitschko imma /-Champion renjanti g[andu vanta;; enormi fil-pi] u t-tul. Klitschko fih 6 piedi u 7 pulzieri u d-daqqa tieg[u twassal sa 80 pulzier waqt li

Chisora li fih 6 piedi u ]ew; pulzieri jwassal sitt pulzieri anqas. “Qed nisenna bil-[erqa din il-;lieda u ttrenjajt iebes. Ilmod kif se ni;;ieldu se jkun bil-mitt mil fis-sieg[a sa millewwel sat-tmien round fejn se nwieg[ed lill-partitarji li se nkun qed immiddu. B[alissa qed inxomm ri[a ta’ bi]a’ filkantuniera tieg[u g[aliex jaf li se jitlef xi [a;a kbira. Fi]ikament, emozzjonalment u mentalment ninsab lest g[aliex se tkun ;lieda kbira,” qal Chisora. Il-boxer Brittanniku se jkollu ju]a l-[effa kollha tieg[u biex jinfed id-difi]a ta’ Klitschko li ftit kellu problemi biex iddefenda ttitlu disa’ darbiet sa minn meta reb[u kontra Corrie Sanders fl-2004. Klitschko hu t-tieni l-ixje[ boxer li g[andu t-titlu mondjali tal-heavyweight

I/-Champion renjanti tal-heavyweight WBC Vitali Klitschko (xellug) u l-isfidant il-Brittanniku Dereck Chisora.

wara George Foreman li kellu 45 sena meta g[eleb lil Michael Moorer biex re;a’ reba[ it-titlu WBA f’Las Vegas fl-1994. Klitschko, rebbie[ ta’ 43 minn 45 ;lieda u [uh Vladimir g[andhom it-titli

kollha e]istenti talheavyweights bejniethom sa minn meta [uh i]g[ar minnu g[eleb lil David Haye bilpunti f’Lulju tas-sena l-o[ra biex ]ied it-titlu WBA ma’ dawk tal-IBF u l-WBO li kellu.

Il-belt kapitali Taljana Ruma mhux se tikkontesta biex torganizza l-Olimpjadi tas-Sajf tal-2020. Dan ;ie de/i] wara li l-Prim Ministru Mario Monti, fil-fehma tieg[u, qal li l-belt mhix f’kundizzjonijiet tajba biex torganizza edizzjoni daqstant importanti. F’kummenti li ta Monti qal, “Il-gvern tal-pajji] li jorganizza l-Olimpjadi irid ikopri kull ]bilan/ li jkollu lKumitat li jorganizza dan illog[ob. Fis-sitwazzjoni li jinsab fiha b[alissa l-pajji] ma tkunx idea tajba li l-Gvern jappo;;ja l-kandidatura u b’hekk Ruma mhux se tikkontesta. Ma jfissirx li lGvern ma jemminx fil-pro;ett i]da dan hu Gvern responsabbli f’fa]i daqstant delikata g[all-pajji],” temm jg[id Monti. Min-na[a tieg[u, is-Sindku ta’ Ruma, Gianni Alemanno qal li bla dubju din hi a[bar [a]ina g[all-belt ta’ Ruma. FOOTBALL

Rangers ta[t amministrazzjoni I/-champions Sko//i]i Glasgow Rangers il-biera[ marru ta[t amministrazzjoni u awtomatikament tnaqqsulom g[axar punti fil-klassika, biex issa jinsabu 14-il punt ta[t irrivali eterni Glasgow Celtic. Rangers bi storja ta’ 140 sena u fost l-iktar klabbs popolari fir-Renju Unit g[andhom il-futur tag[hom in/ert min[abba problemi finanzjarji kbar. Rangers [adu dan il-pass u g[addew ta[t lamministrazzjoni talkumpanija Duff & Phelps, kumpanija esperta f’dan ilqasam, fl-eqqel ta’ battalja mad-dipartiment tat-taxxi fejn Rangers g[andhom kont xi j[allsu ta’ madwar 79 miljun dollaru. Din l-a[bar ta’ Rangers li g[andhom rekord dinji b[ala l-iktar klabb li reba[ kampjonati nazzjonali, b’total ta’ 54, ixxukkjat lid-dilettanti tal-log[ba fir-Renju Unit, fejn klabbs o[ra inqas b’sa[[ithom qed jirriskjaw l-istess xorti ta’ Rangers. Portsmouth mill-kategorija Championship jistg[u jid[lu ta[t amministrazzjoni din il;img[a, filwaqt li Hearts jinsabu prattikament falluti. I/-chairman ta’ Rangers Craig Whyte qal li d-djun kbar u lkont tat-taxxa g[amlu dan ilpass inevitabbli. Stewart Regan, Kap E]ekuttiv tal-FA Sko//i]a, qal li dan hu kapitlu ikrah flistorja tal-football fl-Iskozja. Rangers huma storikament appo;;jati mill-komunità protestanta tal-Iskozja u lIrlanda ta’ Fuq, b’attendenza medja f’Ibrox Park ta’ 45 elf spettatur.


L-Erbg[a, 15 ta’ Frar, 2012

32 Lokali

Diversi lokalitajiet ilbiera[ esperjenzaw xeni mhux tas-soltu meta ni]el ammont konsiderevoli ta’ sil; li f’/erti postijiet g[atta l-karozzi u t-toroq. G[alkemm fenomenu rari, is-sil; f’Malta mhux l-ewwel darba li f’dan i]-]mien tas-sena ni]el bi kwantitajiet relattivament kbar g[all-klima ta’ pajji]na. Skont l-Uffi//ju Meteorolo;iku l-inqas temperatura matul il-lejl mistennija tin]el g[al [ames gradi u sa dalg[odu hemm /ans ta’ iktar [albiet i]olati bis-sil;. Hu stmat li t-temperatura medja dan ix-xahar kienet aktar minn ]ew; gradi ta[t in-normal. (Ritratt> Keith Micallef)

‘We don’t need no education’ … il-PL m’g[andux x’joffri u bla direzzjoni fl-edukazzjoni Ftit g[andi dubju li kwa]i kul[add sema’ bil-grupp le;;endarju Pink Floyd li fixxena mu]ikali ma tistax [lief issejja[lu le;;enda li kkontribwixxa bil-wisq biex ]ied ir-repertorju tal-mu]ika kontemporanja. Wa[da mill-fra]ijiet tant mag[rufa fir-repertorju mu]ikali ta’ Pink Floyd hi “We don’t need no education” – fra]i li forsi aktar ma’ jg[addi ]mien aktar tolqotna b[ala stramba g[ax illum il-;urnata tassew li qeg[din dejjem napprezzaw aktar u aktar Il-valur u limportanza tal-edukazzjoni. I]da forsi tinstema’ aktar stramba fil-widnejn meta politi/i, forsi mhux bil-kliem imma /ertament bl-a;ir, juru li tassew jemmnu li “We don’t need no education”. ‘The proof of the pudding is in the eating’ L-Ingli]i jg[idulek li ‘The

proof of the pudding is in the eating’ fra]i simili g[al idjoma Maltija li ‘Bejn ilkliem u l-fatti hemm il-ba[ar jikkumbatti’. Hekk wie[ed jista’ jg[id fuq il-PL u l-edukazzjoni. Bil-kliem il-PL jg[id li hu favur edukazzjoni a[jar f’pajji]na u li ta[tu l-futur taledukazzjoni fil-pajji] hu safe

– jg[id li gvern Laburista ja[dem fl-a[jar interess talistudenti. I]da bil-fatti tassew juru wi// ie[or. Gvernijiet So/jalisti tas-sebg[inijiet g[alqu korsijiet fl-Università; xekklu kull forma ta’ opportunità ta’ tag[lim u

tefg[u lil pajji]na mitt sena lura f’termini tas-sistema edukattiva. Gvern Laburista mmexxi minn Alfred Sant ta[t l-g[ajta ta’ New Labour ne[[a l-istipendji u bag[at lill-istudenti jiddejnu. Issa mill-bankijiet talOppo]izzjoni l-PL immexxi minn Joseph Muscat se jer;a’ jag[ti daqqa ta’ [arta o[ra lill-istudenti. Il-PL se jag[]el li g[all-pika politika, u g[allebda ra;uni o[ra, jipprova jeqred l-Att Dwar lEdukazzjoni. G[all-Partit Laburista l-fatt li jekk il-pjan tieg[u jirnexxi jkun ifisser li pajjizna jibqa’ ming[ajr Att Dwar l-Edukazzjoni a;;ornat g[a]-]minijiet tal-lum ma’ hi sors ta’ ebda nkwiet; l-aqwa li l-PL u l-media Laburista jkunu jistg[u jiskurjaw punti politi/i kontra l-Gvern.

Ix-xemx minn filg[odu turik It-track record Laburista dwar l-edukazzjoni kemm ilu fit-tmexxija Joseph Muscat hu

minn Angelo MICALLEF Kandidat Nazzjonalista g[all-Kunsill ta’ Marsaxlokk

negattiv tassew. Wara li l-PL ta[t Alfred Sant [are; bl-idea tar-repeater class, idea li sabet kritika kbira sa minn meta [ar;et sakemm il-PL qatel lidea wara l-elezzjoni tal2008, il-PL ta[t Joseph Muscat g[amel ]mien ta’ skiet dwar l-edukazzjoni sakemm tfa//at l-ewwel idea. Joseph Muscat ippropona t-tieni università. Ma g[amel ebda studju, lanqas biss ma kellu proposta s[i[a l-PL. Kienet sempli/iment idea li l-PL [are; biha kemm ikun qal xi [a;a ming[ajr ma

media•link COMMUNICATIONS

studja l-konsegwenzi tag[ha. Min staqsa lill-PL g[al kjarifika baqa’ ming[ajrha. B[all-idea tar-repeater class din l-idea l-PL ukoll [allieha tmut. Kien imiss ]mien ie[or ta’ silenzju sakemm er;ajna smajna idea ;dida; din iddarba l-PL, permezz talkelliem tieg[u Evarist Bartolo, ippropona li neqirdu l-pre]enza tal-Malti milliskejjel billi nag[mlu l-Ingli] b[ala l-lingwa tal-istruzzjoni. I]da bilkemm kien g[adu beda d-dibattitu li ma [ar;itx idea ;dida, kemxejn kunflin;enti mal-ewwel wa[da – din id-darba idea ta’ multi-lingwi]mu fejn flimkien mal-Malti u Ingli] jid[ol fix-xena tal-iskejjel Maltin l-Ispanjol. G[al darb’ o[ra beda jo[ro; /ar li l-PL la kellu direzzjoni u wisq anqas vi]joni /ara dwar x’politika jrid jadotta g[all-edukazzjoni f’pajji]na. Tessera Laburista f’Tal-Qroqq

Ri/enti kien organizzat dibattitu mill-aktar interessanti mill-;urnal The Sunday Times bejn il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Mexxej Laburista Joseph Muscat. Laqtitni [afna

kritika li ressaq il-Mexxej Laburista fil-konfront talPrim Ministru fejn Joseph Muscat ikkritika lill-Gvern g[ax, skont hu, appunta Rettur tal-Università li g[andu numru ta’ ideat differenti mill-politika talGvern. Staqsejt lil Joseph Muscat waqt dan id-dibattitu jekk riedx jg[id allura li ta[t gvern Laburista r-Rettur talUniversità jrid ikun jaqbel b’mod assolut, fis-s[i[ u ming[ajr ebda varjazzjoni mal-politika tal-eventwali Gvern Laburista. Il-Mexxej Laburista g[a]el li ja[rab milli jwie;eb b’mod /ar g[all-mistoqsija. G[al darb’o[ra l-PL joffri politika ta’ ba[[ u bla direzzjoni filkonfront tal-edukazzjoni f’pajji]na. Deja vù

Pajji]na di;à ra x’ji;ifieri gvern Laburista bla direzzjoni fl-edukazzjoni u ming[ajr l-a[jar interess talistudenti fil-qalba tal-politika tieg[u. Ejja ma n[allux listorja tirrepeti ru[ha. Ejja nitg[allmu mill-passat g[ax fi kliem l-eks Prim Ministru Ingli] Sir Winston Churchill “dawk li jinsew il-passat huma kundannati li jer;g[u jg[ixuh”.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.