www.media.link.com.mt
Numru 13,051
€0.45
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
{ABS G{AL TFAJJEL TA’ 16-IL SENA
Ma nistax nag[mel mod ie[or ... nispera li din tkun l-ewwel u l-a[[ar darba li tid[ol il-[abs – Il-Ma;istrat Anthony Vella minn Ray ABDILLA
Il-Libja llum qed tfakkar l-ewwel anniversarju tar-rewwixta li warrbet lir-re;im tal-eks dittatur Muammar Gaddafi u meta fil-pajji] g[ad fadal l-in/ertezza dovuta g[all-gruppi tal-milizzja li mhumiex qed ikunu kontrollati mill-Gvern attwali. Dan ir-ritratt, qrib ta’ bini f’Misrata li nqered xhur ilu mill-qawwiet tar-re;im antik, qed juri dak li jing[ad hu l-i]g[ar fost ir-ribelli li taw [ajjithom ‘fil-kaw]a ta’ kontra Gaddafi’. (Reuters) Ara storja f’pa;na 14
Ix-xog[ol fil-fabbriki jkompli jikber u jo[loq aktar impjiegi ■ Kumpanija ta’ subcontracting tinvesti u t[addem 80 persuna u tippjana 20 impjieg ie[or Il-kumpanija Uniplast, li hi kumpanija ta’ subcontracting ta’ w[ud mill-kumpaniji ewlenin filpajji], sa[[et l-investiment tag[ha u llum qed ta[dem b’shifts tul il-;urnata kollha sebat ijiem fil;img[a u timpjega 80 persuna bil-pjani li ]]id 20 [addiem ie[or. Is-settur tal-manifattura kien fuq l-a;enda tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqt ]jara li lbiera[ g[amel fil-fabbrika Uniplast, fiz-
Zona Industrijali ta’ Bulebel, fi]-}ejtun. Tul i]-]jara l-Prim Ministru ltaqa’ mas-sidien tal-fabbrika u mal-[addiema u tkellem dwar il-kontribut li s-settur tal-manifattura qed jag[ti g[all-ekonomija Maltija. Il-Prim Ministru qal li flimkien ma’ setturi o[ra, fosthom it-turi]mu, ilmanifattura hi settur importanti [afna g[allekonomija Maltija. Jirri]ulta li s-settur tal-maniftatura kompla jsa[[a[ il-kontribut li
jag[ti lejn l-ekonomija tant li 13% mit-tkabbir ekonomiku tal-pajji] ;ej minn dan issettur. Il-Prim Ministru kompla li dan hu settur li jo[loq eluf ta’ impjiegi fil-pajji] u fih qed ise[[u ]viluppi u investimenti po]ittivi. Mill-2008 kienu approvati 130 fabbrika ;dida u estensjonijiet li jimpjegaw 3,400 [addiem ;did. F’sena kien hemm ]ieda ta’ 250 [addiem full-time u part-time fis-settur tal-manifattura. Lawrence Gonzi kompla li
dan hu settur ta’ prijorità g[all-Gvern u g[alhekk qed ikompli jintrodu/i diversi in/entivi fosthom skemi li jg[inu fl-i]vilupp ta’ dawk li jinvestu u j[addmu n-nies. Ilprospetti ta’ dan is-settur talmanifattura huma tajbin flistess livelli tas-settur talfarma/ewtika, sostna l-Prim Ministru, li tkellem ukoll dwar il-benefi//ji li investimenti fil-manifattura qed jie[du permezz ta’ fondi tal-Gvern u tal-UE.
L-in/identi fil-kmamar tan-nar
g[al pa;na 3
}ag[]ug[ ta’ 16-il sena minn {a]-}abbar li kien inqabad isuq il-karozza ta’ ommu u li fiha nstabu fost affarijiet o[ra ]ew; snieter u munizzjon, ammetta quddiem il-Ma;istrat Anthony Vella g[ar-reati li wettaq u kien ikkundannat sitt xhur [abs min[abba li nstab li dan listess ]ag[]ug[ sar re/idiv. B’ommu ma;enbu u ma tiqafx tolfoq u tibki, ilMa;istrat Vella qal littifel: “Ma nistax nag[mel mod ie[or, nispera li din tkun l-ewwel u l-a[[ar darba li tid[ol il-[abs. Kieku ridt kont nibag[tek 18-il xahar biss fuq issentenza sospi]a dwar ka] li kellek qabel, imma kull mhu se nag[mel hu biss li nestendilek dik is-sentenza sospi]a, minn 18-il xahar g[al erba’ snin – u g[alhekk se nikkundannak biss fuq dan il-ka].” L-Avukat Joe Giglio qal li hu jaf li l-Qorti ma tista’ tag[mel xejn, imma jispera li dan it-tifel ikun vera qed jabita f’Fa/ilità Korrettiva, u hemm b]onn nibdew na[dmu mil-lum biex jirriforma ru[u. L-Avukat Giglio qal li mhux se jappella millpiena g[aliex hu a[jar li lproblema ni;;ildulha u mhux wie[ed joqg[od itawwal i]-]mien. g[al pa;na 7
Il-Gre/ja fi ;lieda kontra l-[in
Wara r-rapport ta’ inkjesta b’rabta mal-in/identi kkaw]ati mil-log[ob tan-nar, il-Gvern nieda pro/ess ta’ konsultazzjoni biex ji;u diskussi l-konklu]jonijiet ta’ dan ir-rapport. Ara pa;na 5
Hemm it-tamiet li l-Gre/ja g[amlet bi]]ejjed g[al bailout ;did wara li sabet mod kif taqta’ jer;a’ aktar miljuni tal-ewro mill-ba;it u meta te[tie; malajr il-fondi ta’ emer;enza biex tkun tista’ tifdi parti mid-dejn enormi sal-20 ta’ Marzu. Ara pa;na 12
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
Lokali 3
Muscat jag[]el [a]in u jbatu r-residenti ■ }vojta l-politika mis-sustanza
Is-settur tal-manifattura kompla jsa[[a[ il-kontribut li jag[ti lill-ekonomija tant li 13% mit-tkabbir ekonomiku tal-pajji] ;ej minn dan is-settur (Ritratti> Michael Ellul)
Aktar xog[ol g[all-fabbriki permezz ta’ subcontracting minn pa;na 1
F’dan il-kuntest, il-Prim Ministru semma wkoll issettur tal-ener;ija u qal li dawn huma setturi li qed jibbenefikaw ukoll minn in/entivi li jg[inu fit-tis[i[ ta’ ener;ija alternattiva. Lawrence Gonzi tkellem ukoll dwar il-kumpanija ta’ sub-contractors li jimpjegaw mag[hom numru kbir ta’ [addiema. Hu qal li dan hu wkoll settur importanti fl-ekonomija Maltija. Mario Zammit, id-Direttur Mani;erjali ta’ Uniplast, qal li b[alissa l-kumpanija g[addejja tajjeb bix-xog[ol tant li l-fabbrika qed ta[dem fuq sistema ta’ shifts tul il-;urnata kollha, sebat ijiem fil-;img[a. Fost il-kumpaniji ewlenin li l-kumpanija Uniplast ta[dem g[alihom hemm il-Methode u l-Playmobil. Il-kumpanija ilha topera g[al 17-il sena u t[addem 85 persuna waqt li qed tippjana li ]]id in-numru ta’ impjegati b’20.
Mill-2008 kienu approvati 130 fabbrika ;dida u estensjonijiet li jimpjegaw 3,400 [addiem
Il-Partit Nazzjonalista sa[aq fi stqarrija li Joseph Muscat jedha f’log[ob tattfal u sa[aq li qieg[ed ifettaq dwar min ippre]enta lkandidati u l-manifesti lokali l-ewwel meta kien ikun a[jar li kieku Joseph Muscat ;ab rispett lejn ir-residenti Mostin u ma g[a]ilx b’mod ]baljat kif g[amel g[al erba’ snin s[a[ b’detriment g[allistess residenti Mostin. G[al Muscat, sostna l-PN, li jg[odd mhux is-sustanza tal-proposti f’manifest, imma liema manifest [are; l-ewwel. Il-PN fisser li l-manifest li [are; il-Partit Laburista nhar l-Erbg[a hu fuljett fqir ta’ erba’ pa;ni; ir-ritratt talleader jie[u prominenza aktar mill-’proposti’ nfushom; u l-proposti huma jew vagi, jew inkella jipproponu affarijiet li di;à twettqu b[all-Wi-Fi fillokalitajiet. Joseph Muscat, qal il-PN, ]vojta l-politika mis-sustanza. Il-PN ]ied li Muscat jippreferi jittratta l-politika daqs li kieku kienet ;ugarell, u jedha f’log[ob tat-tfal, kif g[amel meta tkellem f’Ra[al :did ilbiera[ filg[odu. Joseph Muscat jag[]el [a]in u jbatu r-residenti – kif batew ir-residenti Mostin. Fi stqarrija o[ra, il-PN qal li Joseph Muscat hu ]baljat. B[alma kien jag[mel meta kien reporter tas-Super One, Muscat qed jivvinta stejjer biex jipprova jag[ti impressjoni falza li l-Partit Nazzjonalista ma jridx elezzjoni f’/erti lokalitajiet. Bl-istess premessa ]baljata ta’ Muscat, il-Partit Laburista g[amel l-istess fisSwieqi. Il-Partit Nazzjonalista [are; f’kull lokalità iktar kandidati milli g[andu si;;ijiet inklu]i f’dawk ta’ minoranza. Muscat ji]balja, kif ]balja fl-g[a]liet li g[amel fil-lokalità tal-Mosta u batew il-Mostin.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
4 Lokali IN-NEGOZJATI DWAR IL-KOSTITUZZJONI UNGERI}A
Simon Busuttil jappella g[al rispett L-Ewro Parlamentari Simon Busuttil appella g[al rispett lejn id-diskussjoni li jinsabu g[addejjin bejn il-Gvern Ungeri] u l-Kummissjoni Ewropea dwar il-kontroversja madwar il-kostituzzjoni Ungeri]a. L-Ungerija ilha g[addejja b’din il-kontroversja fuq livell Ewropew tant li lKummissjoni Ewropea bdiet pro/eduri fuq tliet aspetti legali primarji. Meta kien qed jitkellem f’laqg[a pubblika f’isem ilPartit Popolari Ewropew, Simon Busuttil appo;;ja lpro/eduri li bdiet ilKummissjoni Ewropea u qal li l-Grupp tal-PPE se jkun qed isegwi mill-qrib dawn ilpro/eduri. Simon Busuttil laqa’ b’sodisfazzjon il-fatt li lGvern Ungeri] kien /ar li jekk il-Kummissjoni Ewropea t[oss il-[tie;a il-Gvern Ungeri] se jressaq soluzzjonijiet u jag[mel il-korrezzjonijiet le;islattivi me[tie;a. Hu qal li dan juri li li lGvern Ungeri] g[andu fidu/ja fl-istituzzjonijiet Ungeri]i u lejn l-impenn tag[hom g[allvaluri u n-normi Ewropej. G[alhekk il-Gvern Unergi] appella biex il-;udizzji politi/i kollha ji;u riservati wara li jitlesta l-pro/ess legali.
Il-[uta fugu hi velenu]a Is-Sovratendenza tas-Sa[[a Pubblika av]at lill-pubbliku, partikularment lill-entu]jasti tas-sajd u lis-sajjieda, li [uta bl-isem ta’ fugu tista’ tkun velenu]a b’ri]ultat li tista’ tmarrad jew toqtol lil dak li jkun, anki jekk il-[uta tkun iffri]ata jew imsajra. Sintomi li jistg[u jinqalg[u wara konsum ta’ din il-[uta jinkludu, fost o[rajn, li wie[ed jeg[req, dg[ufija, nuqqas ta’ kordinazzjoni, naw]ja, rimettar, dijarea u w;ig[ fl-istonku. Issitwazzjoni tista’ tkun fatali wara sitt sig[at u xi kultant malajr wara 20 minuta. G[alkemm il-fugu mhix endemika fil-Mediterran, ilpre]enza ta’ tali [uta filMediterran kienet rappurtata f’pajji]i o[rajn fil-passat ri/enti, ji;ifieri fil-Libanu fl2008 u fil-Gre/ja fl-2009; issa qed ikun ikkonfermat li din il[uta qed tinqabad ukoll lokalment.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
Lokali 7
Jikber l-investiment dirett barrani f’Malta Fi tmiem :unju tas-sena li g[addiet, l-Investiment Dirett Barrani f’Malta kien ila[[aq is-somma ta’ €12.4 biljun. Statistika ma[ru;a millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika (NSO) turi li linvestiment dirett barrani matul dan il-perijodu ammonta g[al ]ieda ta’ €518.8 miljun fuq l-istess xahar fl-2010. :eografikament, l-Unjoni Ewropea hi l-akbar kontributur lejn l-investiment dirett barrani f’Malta, bil:ermanja tkun l-aktar pajji] li
Il-Pulizija u l-Avukat difensur jappellaw g[ar-riforma ta]-]ag[]ug[ minn pa;na 1
Ma’ dan id-diskors qablet ukoll il-Prosekuzzjoni li hi qalet li tixtieq biss il-;id tattifel u mhux li tarah jag[mel xi perjodu twil il-[abs. Dan it-tifel, li ismu ma jistax jixxandar g[ax g[adu ta[t letà, kien twaqqaf minn ]ew; Pulizija mit-Taqsima tatTraffiku, u fil-karozza minbarra li nstabu ]ew; snieter tal-ka//a u munizzjon, instabu wkoll ]ew;t imwies. Mieg[u kellu ]ag[]ug[ ie[or ta’ 18-il sena wkoll minn {a]}abbar . Il-Kuntistabbli stazzjonati mat-Taqsima tat-Traffiku li kienu sejrin ir-Razzett tal{biberija f’Wied il-G[ajn, fejn il-Korp tal-Pulizija kien qed jie[u sehem f’wirja, kif waslu fi Triq Villabate f’{a]}abbar li hi l-ewwel parti talbypass ta’ Wied il-G[ajn, waqqfu sewwieq f’karozza Volks Wagon Golf li kien qed isuq u jitkellem fuq ilmowbajl. Barra li s-sewwieq kien qed jikser il-li;i billi jsuq u jitkellem fuq il-mowbajl, ma kienx liebes is-seat belt. Meta twaqqaf mill-Pulizija, dawn mill-ewwel g[amlu tfittxija fil-karozza fejn filbagoll instabu ]ew; armi tannar b’wie[ed minnhom li kellu tliet skrata/ fih u li kien lest biex jintu]a. Fl-istess karozza nstabu wkoll numru ta’ skrata/ o[rajn kif ukoll ]ew;t imwies u mus ie[or ]g[ir [afna. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Robert Said Sarreo tad-Distrett u l-Ispettur Fabian Fleri mid-Dipartiment tal-Investigazzjonijiet Kriminali.
tinvesti f’pajji]na. L-investiment ta’ kumpaniji u individwi Maltin barra millpajji] fl-ewwel nofs tas-sena l-o[ra kien jammonta b’kollox g[al €1.2 biljun. Dan ukoll ]died fuq l-ammont totali ta’ investiment li kellhom il-Maltin f’pajji]i barranin fl-istess perjodu sena qabel – ]ieda ta’ aktar minn €22 miljun. Anke f’dan ilka] l-akbar ammont minn dan l-investiment sar f’pajji]i Ewropej. L-aktar ]ieda sinifikanti hi dik fil-flus li g[andhom il-
Maltin investiti f’ishma u bonds barranin kif ukoll flinsurances. Dan l-ammont ]died b’mod qawwi fl-a[[ar tliet snin – minn €318-il miljun fl-a[[ar tal-2008 g[al kwa]i €600 miljun f’:unju li g[adda. Fi]-]ew; ka]i, sew flinvestiment barrani dirett, kif ukoll fl-investiment Malti barra mill-pajji], kien re;istrat tnaqqis fl-ammont ta’ investiment ;did li sar fis-sitt xhur bejn Jannar u :unju 2011 meta mqabbel malewwel nofs tal-2010.
Jiem kes[in fi Frar
Matul l-ewwel ;imag[tejn ta’ Frar, lUffi//ju Meteorolo;iku talAjruport Internazzjonali ta’ Malta rre;istra temperaturi kes[in min-norma tal-klima. It-temperatura medja flewwel nofs ta’ Frar kienet ta’ 9.6 gradi Celcius, li hi 2.7 gradi Celcius inqas millmedja ta’ 12.3 gradi Celcius g[al dan ix-xahar. It-temperatura minima medja g[all-G]ejjer Maltin fi Frar hi ta’ 9.3 gradi Celcius, u l-Uffi//ju Meteorolo;iku rre;istra temperatura baxxa medja ta’ 6.8 gradi Celcius. Linqas temperatura baxxa re;istrata matul dan ilperijodu kienet 3.6 gradi
Celcius fl-14 ta’ Frar. Meta mqabblin mal-a[[ar snin, linqas temperaturi re;istrati fl-Ajruport ta’ Malta kienu fl-1999 bi 2.1 gradi Celcius u tliet gradi Celcius fl-1984. Fl-ewwel ;imag[tejn ta’ Frar ni]let 80.6 millimetri ta’ xita, total li hu og[la min-norma tal-klima g[axxahar kollu, li hi 61.3 millimetri. F’dan i]-]mien, ni]el [afna aktar sil; missoltu, tant li dan ilfenomenu ni]el g[al erbat ijiem f’;imag[tejn, meta mqabbel ma’ ;urnata g[axxahar kollu. Fl-ewwel nofs ta’ Frar kien hemm [amest ijiem bir-rag[ad meta nnorma hi ta’ tlett ijiem.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
2 Lokali
Ikomplu jintlaqg[u n-nominazzjonijiet g[all-elezzjoni tal-Kunsill Lokali f’Tas-Sliema Il-Kummissjoni Elettorali kompliet tilqa’ nnominazzjonijiet minn kandidati prospettivi li se jikkontestaw l-elezzjonijiet lokali fil-lokalità ta’ TasSliema li se jsiru fl-10 ta’ Marzu. Sal-biera[ da[lu tmien nominazzjonijiet li huma:
Partit Nazzjonalista:
Kristian Busietta, Anthony Chircop, Julian Galea, Pierre Paul Portelli u Silvio Zammit;
Partit Laburista:
Marianne Aquilina u Mary Camilleri;
Alternattiva Demokratika: Michael
Briguglio. B’kollox f’Tas-Sliema jridu jkunu eletti 11-il kunsillier. Il-Kummissjoni Elettorali se tkompli tilqa’ n-nomini sal-lum bejn id-9am u s1pm fl-Uffi//ju Elettorali. L-elezzjoni f’Tas-Sliema se ssir mal-kumplament talelezzjonijiet lokali li se jsiru f’34 lokalità o[ra f’Malta u f’G[awdex u li n-nominazzjonijiet g[allelezzjonijiet g[alqu s-Sibt li g[adda.
Il-Mostin iridu bidla fil-Kunsill tag[hom Il-Mostin mhumiex sodisfatti bil-Kunsill tag[hom u jridu bidla. Din kienet lopinjoni mfissra mir-residenti ta’ din il-lokalità li g[al dawn l-a[[ar [ames snin, kellha Kunsill Lokali b’ma;;oranza Laburista, tmexxija li kif ammetta l-mexxej Laburista Joseph Muscat stess, kienet falliment. Tispikka fost o[rajn, ittelqa fil-housing estates talMosta. Dan minkejja li lAwtorità tad-Djar g[andha skema ta’ tisbi[ g[al dawn izzoni residenzjali madwar Malta u G[awdex i]da lKunsill Laburista tal-Mosta m’g[amilx u]u minnha. Matul dawn il-[ames snin li g[addew, il-Kunsill immexxi mis-Sindku Pawlu Chetcuti Caruana, qala’ xejn inqas minn tliet twissijiet midDipartiment tal-Kunsilli Lokali fuq ksur tal-li;ijiet talKunsilli Lokali. Tispikka l-[atra minn Chetcuti Caruana tal-Perit Alfred Grech b[ala espert talKunsill biex jg[in fla;;udikazzjoni tal-offerti talKunsill. Meta kien wassal biex ji;;edded it-tender talperit tal-Kunsill, Grech ta parir lill-Kunsill biex jag[]el lill-eks Ministru Laburista
IT-TEMP
UV INDEX
4
IT-TEMP pjuttost imsa[[ab b’[albiet tax-xita i]olati li jistg[u jkunu bis-sil; f’xi n[awi, li jsir ftit imsa[[ab IR-RI{ qawwi mill-Punent Majjistru li jsir qawwi [afna lokalment, jil[aq qawwa ta’ riefnu kultant, isir ftit qawwi sa filg[axija u jsir moderat mitTramuntana mal-lejl BA{AR qawwi [afna li jsir moderat g[al qawwi IMBATT baxx mill-Punent Majjistru li jsir moderat TEMPERATURA l-og[la 13˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 5.5 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 500.2 mm IX-XEMX titla’ fis-06.49 u tin]el fil-17.43
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IL-:IMG{A L-og[la 13˚C L-inqas 05˚C
IS-SIBT L-og[la 14˚C L-inqas 04˚C
IL-{ADD L-og[la 14˚C L-inqas 06˚C
IT-TNEJN L-og[la 14˚C L-inqas 06˚C
IT-TLIETA L-og[la 14˚C L-inqas 08˚C
UV
UV
UV
UV
UV
4
4
4
4
4
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 12˚ imsa[[ab, Al;eri 14˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 06˚C imsa[[ab, Ateni 10˚C imsa[[ab, Li]bona 14˚C xemxi, Berlin 04˚C imsa[[ab, Brussell 07˚C imsa[[ab, il-Kajr 17˚C ftit imsa[[ab, Dublin 09˚C xita, Kopen[agen 01˚C imsa[[ab, Frankfurt 06˚C imsa[[ab, Milan 06˚C xemxi, Istanbul 07˚C imsa[[ab, Londra 10˚C xemxi, Madrid 11˚C imsa[[ab, Moska -06˚C imsa[[ab, Pari;i 08˚C imsa[[ab, Bar/ellona 15˚C xemxi, Ruma 12˚C xemxi, Tel Aviv 11˚C xita, Tripli 15˚ xemxi, Tune] 13˚C imsa[[ab, Vjenna 01˚C imsa[[ab, Zurich 03˚C imsa[[ab, Munich 02˚C imsa[[ab, Stockholm -04˚C imsa[[ab, St. Petersburg -08˚C xemxi.
Charles Buhagiar b[ala perit tieg[u. In/identalment Alfred Grech hu sie[eb filkumpanija tal-istess Charles Buhagiar. Kif ]vela IN-NAZZJON fla[[ar jiem, minkejja li insista kemm-il darba li mhux jing[ata bi]]ejjed flus millGvern biex jag[mel ilpro;etti, g[all-perit tieg[u leks Ministru Laburista u Shadow Minister Laburista Charles Buhagiar, il-kunsill laburista tal-Mosta sab kwa]i €70,000. Il-Perit Buhagiar t[allas iktar minn €21,000 fl-2009, u t[allas €46,000 fl-2010 millkunsill b’ma;;oranza Laburista. Minkejja li l-Perit Buhagiar t[allas din issomma, kif stqarrew ilMostin stess, fil-Mosta m’hemm xejn x’juri g[al xiex t[allsu dawn il-fondi pubbli/i. Fl-a[[ar jiem kien ]velat ukoll kif il-Mostin qed ikollhom i[allsu €50 kuljum, jew €350 fil-;img[a biex tin]amm miftu[a l-latrina pubblika li hemm fil-pjazza tal-Mosta. Dawn il-flus qed imorru biex jit[allas kuntrattur li hu kandidat Laburista g[all-elezzjoni li se ssir fl-istess lokali fl-10 ta’ Marzu li ;ej. Dan il-kandidat, Charles Vella, ing[ata l-kuntratt b’direct order, wara li lkunsill immexxi mis-Sindku Laburista Pawlu Chetucti Caruana baqa’ ma qabilx fuq il-[atra ta’ kumitat ta’ a;;udikazzjoni li seta’ jag[ti t-tender biex titmexxa din illatrina. Dan wassal biex ilkuntratt ta’ €4,000 ing[ata b’direct order lill-kandidat Laburista. Issa d-Dipartiment
It-tmexxija Laburista fil-Mosta, ta[t is-Sindku Pawlu Chetcuti Caruana, [alliet telqa kbira fil-Mosta u l-Mostin qed jinsistu g[al bidla
tal-Kunsilli Lokali ordna li dan il-kuntratt ji;i mitmum. Minbarra dan, lanqas ixxog[ol innifsu fuq il-latrini pubbli/i ma la[aq il-livelli stabbiliti, tant li l-latrina g[all-persuni b’di]abbiltà mhix skont il-kriterji ta’
minkejja li l-Gvern ?entrali dejjem ]ied l-allokazzjoni talfondi lill-Kunsilli Lokali, inklu] tal-Mosta, waqt li je]istu wkoll diversi skemi, fosthom ta’ Public Private Partnership (PPP) sabiex issir manutenzjoni tat-toroq
Is-Sindku Laburista qala’ xejn inqas minn tliet twissijiet mid-Dipartiment tal-Kunsilli Lokali fuq ksur tal-li;ijiet tal-Kunsilli Lokali a//essibbiltà tal-Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà. F’dawn l-a[[ar [ames snin, il-Kunsill b’ma;;oranza Laburista fil-Mosta irran;a total ta’ [ames toroq – medja ta’ triq kull sena. Dan
residenzjali. Fil-fatt, ix-xog[ol li sar filMosta kienu pavimentar ta’ ]ew; toroq fl-2009, triq wa[da fl-2010 u tliet toroq wara l-ferg[a tal-HSBC bliskema tal-PPP u li jridu jit[allsu fit-tliet snin li ;ejjin.
B[al-lum 25 sena
F
’mass
meeting fil-Baviera fil-Belt, ilVi/i Kap tal-PN Guido de Marco ddefenda lill-Korp tal-Pulizija g[ax qal li jemmen li fih kien g[ad hemm fizjali serji u bravi li kienu qed jaqdu dmirijiethom skont il-li;i u b’dedikazzjoni. Madankollu l-PN kien se jattakka bla heda lil dawk li kienu ttorturaw lin-nies, lil min attakka u xe[et il-gass tad-dmug[ fuq partitarji Nazzjonalisti u lil min ma riedx jag[mel dmiru fil-ka] tal-qtil ta’ Raymond Caruana. Guido de Marco qal li anki min kien ipprova jag[mel frame-up fuq Pietru Pawl Busuttil kien se jie[u dak li [aqqu. Sadattant fl-istess mass meeting kien tkellem ukoll il-President tal-Kunsill :enerali tal-PN Ugo Mifsud Bonnici. Hu qal li Gvern Nazzjonalista kien se jinvesti fl-edukazzjoni g[ax ried jeqred l-injoranza li hi l-ikbar alleata tal-qerq.
IN-NAZZJON Il-:im;[a, 17 ta’ Frar, 2012
Lokali 5
Konsultazzjoni dwar l-in/identi tal-log[ob tan-nar
L-Asso/jazzjoni tat-Turi]mu f’G[awdex u l-Gozo Business Chamber appellaw g[al soluzzjoni min[abba li l-azzjonijiet issej[u fl-ag[ar ]mien possibbli li minnu jgawdi ekonomikament G[awdex
IL-KWISTJONI PENDENTI TAL-{ADDIEMA TAL-GOZO CHANNEL
Il-U{M po]ittiva wara t-ta[ditiet li saru ■ Il-vja;;i bejn Malta u G[awdex s’issa ma kinux affettwati
It-ta[ditiet li saru lbiera[ bejn ilUnion {addiema Mag[qudin (U{M) u l-Gozo Channel wara intervent tal-Gvern, biex tissolva lkwistjoni pendenti dwar ftehim kollettiv ;did u li wasslet g[al azzjonijiet industrijali, tfissru b[ala ]vilupp fid-direzzjoni t-tajba. Is-Segretarju :enerali tal-U{M, Josef Vella, ikkonferma ma’ INNAZZJON, li g[alkemm g[adu prematur biex wie[ed jikkummenta, jidher li t-ta[ditiet mexjin fid-direzzjoni t-tajba. Tlett ijiem ilu li l-U{M [abbret li rre;istrat tilwima industrijali malGozo Channel min[abba nuqqas ta’ qbil fuq il-pakkett finanzjarju filftehim kollettiv tal-[addiema talkumpanija li skada fl-2008.
Dan jista’ jwassal biex il-vapuri ja[dmu b’inqas frekwenza missoltu min[abba d-direttiva ta’ go slow, i]da jidher li l-U{M mhix tippjana li twaqqaf is-servizz g[al kollox. Dan il-;urnal hu infurmat li fit-ta[ditiet li bdew ilbiera[ bejn i]]ew; na[at hu involut il-Ministeru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment. Jirri]ulta wkoll li aktar kmieni l-U{M irrifjutat laqg[a ta’ kon/iljazzjoni quddiem id-Direttur tar-Relazzjonijiet Industrijali. Jirri]ulta wkoll li tul il-;urnata tal-biera[ dawk kollha li qasmu lejn G[awdex g[all-jiem tal-Karnival ma esperjenzawx dewmien esa;erat, u s-servizz mexa pjuttost normali.
Kemm l-Asso/jazzjoni tatTuri]mu f’G[awdex kif ukoll ilGozo Business Chamber appellaw biex tinstab soluzzjoni min[abba li l-azzjonijiet issej[u fl-ag[ar ]mien possibbli li minnu jgawdi ekonomikament G[awdex min[abba l-influss qawwi ta’ Maltin g[all-Karnival, b’mod partikolari dak tan-Nadur. Il-GWU fi stqarrija qalet li qed tappo;;ja lill-U{M fit-tilwima industrijali li g[andha u appellat biex il-kwistjoni tissolva b’mod amikevoli fl-interess ta’ kul[add. Il-Kunsill Nazzjonali ta]}g[a]ag[ ukoll esprima t-t[assib tieg[u dwar l-effetti li qed t[alli din is-sitwazzjoni fuq l-ekonomija G[awdxija.
Sej[a g[all-pro;ett Fibre-to-the-Home Il-Ministeru g[all-Infrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni [are; sej[a g[al dawk il-kumpaniji interessati li jid[lu biex jibnu linfrastruttura tan-next generation broadband, infrastruttura li se twassal biex il-Maltin u lG[awdxin igawdu minn servizz aktar effi/jenti tal-internet u komunikazzjoni o[ra. Il-Gvern hu impenjat biex iwettaq dan il-pro;ett tal-Fibre-to-theHome malajr kemm jista’ jkun. Filbidu l-prijorità tal-pro;ett se tkun li jitwassal il-fibre sal-iskejjel, lisptarijiet, l-industrija u dawk kollha li b’xi mod jew ie[or joffru
servizz pubbliku. Imbag[ad ikun imiss li l-fibre jitwassal sa kull dar, u b’hekk pajji]na jkollu qafas s[i[ ta’ fibre li jiffa/ilita aktar it-trasmissjoni talkomunikazzjoni. Din hi bidla infrastrutturali mill-qieg[ u pro;ett fuq skala simili g[at-twassil talelettriku jew it-telefonija f’;enerazzjonijiet mg[oddija. L-g[an hu li jkun hawn qafas li jipprovdi effi/jenza u jkun ma’ dak li qed tipproponi l-Unjoni Ewropea – dak li f’Malta jkollna servizz ta’ broadband 100Mbps mifrux malpajji] kollu sal-2020. Il-Gvern lest jikkunsidra l-a[jar
investiment u l-a[jar mudell g[attwettiq tal-pro;ett. L-g[a]liet huma bejn mudell ta’ disinn, bini u operat mill-privat, li jsir b’investiment /entrali jew assi li jkunu g[addispo]izzjoni tal-investitur privat. F’dan il-mudell il-Gvern ma jkunx is-sid tal-qafas imma jkun jista’ jimponi l-obbligazzjonijiet biex ikunu rifondati l-flus minfuqa. Ilpro;ett jista’ jsir ukoll fuq il-mudell ta’ joint venture, fejn is-sid ikun kemm il-Gvern kif ukoll linvestitur. Is-settur privat f’dan ilmudell ikollu r-rwol li jibni linfrastruttura u j[addimha. Is-sej[a tag[laq fis-16 t’April, 2012.
Wara li l-Ministeru tal-Intern kien [ejja Rapport ta’ Inkjesta b’rabta mal-in/identi kkaw]ati mil-log[ob tan-nar, il-Gvern issa nieda pro/ess ta’ konsultazzjoni biex ji;u diskussi l-konklu]jonijiet ta’ dan ir-rapport. Kien fil-11 ta’ Novembru li g[adda meta lKummissjoni ta’ Inkjesta mag[mula minn Alfred J. Vella b[ala Chairman, u l-membri Victor Axiak, Servolo Delicata u Joseph Theuma, ippre]entat rapport lill-Ministru Carm Mifsud Bonnici rigward l-in/identi filkmamar tan-nar. Dan flimkien ma’ proposti dwar kif is-settur jista’ jsir aktar sigur. Dan ir-rapport jinsab online fuq is-sit talMinisteru g[all-Intern u Affarijiet talParlament. Wara li kien ippre]entat dan ir-rapport, ilbiera[ t[abbar li se jsir pro/ess ta’ konsultazzjoni dwar dan ir-rapport li se jkun immexxi minn Task Force mag[mula minn Nazju Abela, Charles Mangion u Godwin Abela. Kull min jixtieq jag[mel sottomissjonijiet bil-miktub rigward ir-rapport u rrakkomandazzjonijiet tieg[u, kif ukoll su;;erimenti o[ra, hu mitlub li jindirizza dawn il-kummenti fl-indirizz eletroniku fireworksconsultation.mhpa@gov.mt, jew inkella bil-posta fl-indirizz House of Catalunya, Triq Marsamxett, fil-Belt. Kull sottomissjoni g[andha tintbag[at sa mhux aktar tard minn nhar it-Tnejn, 30 ta’ April 2012. It-Task Force se tag[mel evalwazzjoni talkummenti u su;;erimenti, liema kummenti u su;;erimenti jin]ammu kunfidenzjali. Fla[[ar tal-pro/ess ta’ konsultazzjoni jin[are; rapport li jelenka dawk irrakkomandazzjonijiet li t-Task Force tikkunsidra li jistg[u jkunu implimentati. Ir-rapport ta’ Novembru li g[adda ressaq diversi rakkomondazzjonijiet, fosthom li jitfassal /entru ta’ appo;; xjentifiku biex jittesta s-sensittività tar-ri/etti u]ati u anali]i regolari tal-kimiki importati. Il-kummissjoni qed tipproponi wkoll ilprojbizzjoni bil-li;i ta’ ta[lit ta’ putassa malmetalli – li l-iktar tintu]a fil-bombi – u minflokha jintu]a l-perklorat, l-igniters jitwa[[lu fit-tir fuq il-post tal-[ruq u mhux qabel, u li jissa[[a[ l-Ispettorat dwar ixXog[lijiet tan-Nar. Rakkomandazzjonijiet o[ra jinkludu bidla kif jin;arr ix-xog[ol g[all-post tal-[ruq. Dan m’g[andux jibqa’ jsir b’vannijiet i]da b’]iemel mekkaniku u trailer armat b’firewall ta’ mill-inqas minuta. Rakkomandazzjoni o[ra li forsi tinstema’ paradoss, hi li jkun hawn iktar kmamar tannar, fost o[rajn li jinbnew mill-;did il-kmamar tan-nar im;arrfa.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
6 Lokali
Il-President jattendi g[a/-/erimonja ta’ Patri Prospero Grech
Il-Ministru Jason Azzopardi waqt ]jara fil-kumpanija Mifsud Garage fil-Birgu, li permezz tal-g[ajnuna mog[tija setg[et i]]id ]ew; [addiema o[ra (Ritratt> Michael Ellul)
Aktar kumpaniji jing[ataw l-g[ajnuna mill-Gvern bl-iskema MicroInvest “Il-Gvern qed ikompli ja[dem biex jin/entiva kumpaniji ]g[ar u medji biex permezz ta’ diversi skemi m[abbra mill-Gvern, ti;i mog[tija l-g[ajnuna ne/essarja li jkollhom b]onn sabiex jibdew in-negozju tag[hom jew itejbu l-operat tal-kumpanija.” Dan qalu l-Ministru g[allKompetizzjoni :usta, Negozji }g[ar u lKonsumatur, meta kien qed i]ur il-kumpanija Mifsud Garage Ltd li bbenefikat mill-iskema tal-MicroInvest. Din il-kumpanija hi wa[da mill-mijiet ta’ kumpaniji ]g[ar li qed jibbenefikaw minn din l-iskema ta’ tax credit, sabiex itejbu l-operat tag[hom. Waqt li kien qed i]ur luffi//ji tal-kumpanija li jinsabu fil-Birgu, ilMinistru Azzopardi sa[aq dwar l-importanza li aktar kumpaniji japplikaw u jibbenefikaw minn diversi skemi tal-Gvern immirati g[an-negozji.
Permezz tal-iskema talMicroInvest fejn kumpanija ting[ata /ertifikat ta’ kreditu li jkun ekwivalenti g[all-40% tal-investiment li jkun sar, Mifsud Garage Ltd setg[et ittejjeb l-operat tag[ha u timpjega ]ew; [addiema o[ra fuq ba]i fulltime. Dan g[aliex permezz ta’ din l-iskema, jing[ata wkoll kreditu ta’ taxxa fuq il-pagi ta’ impjegati ;odda. Il-Ministru spjega wkoll dwar is-servizz ;did li ;ie varat ftit ]mien ilu bl-isem ta’ Business First, fejn imprenditur li g[adu [a jifta[ in-negozju tieg[u jkun jista’ jinqeda fa/ilment g[al kulma jkollu b]onn minn post wie[ed. Hu spjega kif minn mindu twaqqaf dan is-servizz ji;ifieri minn Jannar li g[adda, ;ew irre;istrati 557 domanda, 168 telefonata permezz tal-linja 144 kif ukoll saru madwar 100 appuntament. Hu qal li s-servizz jidher li qed je//ella fost in-
negozji g[ax [afna kellhom kliem ta’ tif[ir g[al dan isservizz. Il-kumpanija li ilha topera g[al dawn l-a[[ar 60 sena toffri servizz ta’ karozzi bix-xufiera, kif ukoll tipprovdi servizz ta’ mini vans, transfers talajruport, trasport g[alliskejjel u servizz ta’ coaches. Il-Ministru Azzopardi qal ukoll li permezz talMicroInvest gawdew aktar minn 730 negozju li investew kwa]i €10 miljun u li ng[ataw madwar €4.5 miljun f’tax credits. Spjega wkoll li permezz tal-iskema tal-Micro Credit fejn qed ji;u pprovduti loans issussidjati lill- intrapri]i Maltin u G[awdxin, innumru tan-negozji li bbenefikaw kien jammonta g[al 181 sal-a[[ar ta’ Di/embru 2011. Bejniethom dawn innegozji investew madwar € 24 miljun u [adu madwar €16-il miljun f’loans.
Il-President George Abela jinsab l-Italja biex g[ada jkun jista’ jattendi g[a/-/erimonja li fiha lPatri Agostinjan Prospero Grech se jin[atar Kardinal tal-Knisja Kattolika. Dan wara li nhar lErbg[a 8 ta’ Frar, f’/erimonja filKonkatidral fil-Belt Valletta, Prospero Grech in[atar Ar/isqof Titulari ta’ San Leone, f’Agrigento, l-Italja. LAr/isqof Pawl Cremona se jattendi wkoll g[al dan lavveniment importanti u mistenni jitlaq minn Malta llum f’nofsinhar. I/-/erimonja ta’ g[ada, mag[rufa b[ala Kon/istorju Ordinarju Pubbliku, se ssir filBa]ilika ta’ San Pietru, filVatikan, u tibda fl-10.30 a.m. Fiha l-Papa Benedittu XVI se ja[tar 22 kardinal ;did, fosthom il-Kardinal Malti, Patri Prospero Grech. Jispikkaw ukoll isseba’ kardinali ;odda Taljani, kif ukoll Kardinal ;did minn Hong Kong, blisem ta’ John Tong Hon. Matul il-kon/istorju, ilkardinali ;odda se jing[ataw il-berettin
a[mar u /-/urkett talkardinali, flimkien mattitli u r-responsabbiltajiet li kull kardinal se jing[ata bil-[atra tieg[u. E]att wara, il-Papa mistenni jmexxi wkoll kon/istorju ie[or, li fih ilkardinali kollha tal-Knisja Kattolika, inklu] ilkardinali ;odda, se jiddiskutu lkanonizzazzjoni ta’ seba’ beati. Wara, il-kardinali se jkunu mitluba jivvutaw fuq il-validità tal-provi ne/essarji biex dawn ilbeati jsiru qaddisin. Wara nofsinhar ikun imiss imbag[ad li lkardinali ;odda jiltaqg[u mal-pubbliku li jkun irid i]urhom, bejn l-4.30 p.m. u s-6.30 p.m. Il-kardinal ;did Malti se jkun qieg[ed jiltaqa’ mal-pubbliku f’Awla Pawlu VI, filVatikan, l-istess awla li lPapa Benedittu XVI spiss ju]a biex jag[mel ludjenzi tieg[u ta’ kull nhar ta’ Erbg[a. Il-President mistenni ji;i lura Malta nhar il-{add. Fi]-]mien qasir li mhux se jkun f’pajji]na l-President, Anton Tabone se jkun qed iservi ta’ a;ent president.
Kors ;did fil-bijolo;ija
Id-Dipartiment tal-Bijolo;ija fi [dan l-Università ta’ Malta [abbar li se joffri kors ;did li se jkun miftu[ g[all-pubbliku ;enerali. Dan il-kors, bit-tema, Introduction to Marine Biology, se jkun jikkonsisti f’seba’ lezzjonijiet ta’ sag[tejn il-wa[da u ]ew; field visits. Dawn il-lezzjonijiet se ji;u organizzati fi [dan id-Dipartiment tal-Bijoli;ija stess u se jkunu koordinati minn Adriana Vella, bil-kollaborazzjoni ta’ bosta professjonisti o[rajn. Filwaqt li l-kors g[andu valur ta’ 2 ECTS g[al studenti tal-Università, se jing[ata wkoll /ertifikat ta’ attendenza lil persuni minn barra l-Università. G[al aktar informazzjoni lpubbliku hu mistieden i/empel 23402272. L-ewwel lezzjoni ta’ dan il-kors se ssir fl-14 ta’ Marzu.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
8 Lokali
L-HSBC japprezza l-kontribut tal-;urnalisti Maltin
Il-Kap tal-Komunikazzjoni tal-HSBC Malta, Franco Aloisio, jippre]enta l-isponsorship lil Malcolm J. Naudi, Chairman tal-Istitut tal-:urnalisti Maltin
L-HSBC Bank Malta qieg[ed jisponsorja l-kategorija tal-;urnali]mu stampat marbuta mal-a[barijiet, fit-22 edizzjoni tal-Malta Journalism Awards (MJA), organizzati mill-Istitut tal-:urnalisti Maltin (I:M). Ikkunsidrata b[ala l-og[la kategorija talMalta Journalism Awards, din il-kategorija tippremja lil dawk il-;urnalisti li, matul issena ta’ qabel, stinkaw biex jipprodu/u l-a[jar stejjer ta’ a[barijiet spe/ifikament g[all-
gazzetti u l-perjodi/i. Franco Aloisio, il-Kap talKomunikazzjoni tal-HSBC Malta, qal li b’mod tan;ibbli l-HSBC jag[raf il-kontribut validu u sinifikanti li l-;urnalisti Maltin jag[tu lis-so/jetà. Matul dawn l-a[[ar 23 sena, l-Istitut tal-:urnalisti Maltin kontinwament [adem biex jinkora;;ixxi livelli og[la u ta’ etika fil;urnali]mu f’Malta mibnija fuq l-etika, l-edukazzjoni u lprofessjonalità.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
Lokali 9 50 SENA MILL-ELEZZJONI :ENERALI TAL-1962
Elezzjoni li wittiet it-triq g[al Malta Indipendenti
minn Kien pre/i]ament b[al-lum 50 sena, fis-17 ta’ Frar tal1962, li l-poplu Malti beda jmur jivvota f’elezzjoni ;enerali li kienet mifruxa fuq tlett ijiem, mis-17 sad-19 ta’ Frar, biex jag[]el gvern ;did, u fl-istess [in, iwassal messa;; ta’ fejn irid lil Malta fis-snin li kienu ;ejjin. Kien perjodu li fih, il-poplu Malti ma kellux Gvern Malti. Filfatt, minn April 1958 sakemm saret l-elezzjoni tal-1962, Malta kienet immexxija minn Gvern Kolonjali b’setg[at assoluti f’idejn il-Gvernatur. Dan se[[ wara li l-Perit Duminku Mintoff kien irri]enja minn Prim Ministru fl-1958. Kull min tinteressah listorja, jew aktar u aktar g[ex dak i]-]mien, jiftakar ittensjoni li kienet tirrenja f’Malta dak i]-]mien. Il-Partit Nazzjonalista, immexxi minn :or; Borg Olivier, kien di;à g[amilha /ara li jekk ji;i elett, se ja[dem biex jikseb lIndipendenza g[al pajji]na kemm jista’ jkun malajr. Fuq in-na[a l-o[ra, il-Partit Laburista dejjem kien kontra l-Indipendenza, tant li fl-1956 kien di;à tilef referendum fejn kien propona lIntegration bejn Malta u rRenju Unit – ji;ifieri li Malta tkun parti mir-Renju Unit i]da titlef is-sovranità tag[ha. Fix-xhur ta’ qabel l-elezzjoni tal-1962 kien hemm kwistjoni qalila bejn il-Partit Laburista u l-Knisja li eskalat sakemm waslet g[all-interdett u ddnub il-mejjet, filwaqt li lAr/isqof Gonzi kien il-mira ewlenija ta’ attakki min-na[a Laburista. Il-Partit Nazzjonalista, i]da, dejjem emmen li l-poplu Malti kien kapa/i jmexxi lilu nnifsu hu, u dejjem emmen li bil-kapa/ità tieg[u nnifsu, jista’ javvanza [afna. It-Tabib Alexander Cachia Zammit, li f’dik l-elezzjoni ;ie elett u sa[ansitra n[atar Ministru tax-Xog[ol u lG[ajnuna So/jali, jiftakar b’mod /ar l-avvenimenti li se[[ew f’dak i]-]mien. Fla[[ar jiem, iltqajna mat-Tabib Cachia Zammit, li qalilna li lelezzjoni tal-1962 kienet importanti [afna g[al Malta. Fost l-o[rajn, hu semma l-fatt li l-Partit Nazzjonalista, dak i]-]mien, kien l-uniku partit lest biex jie[u t-tmexxija talpajji] f’idejh. Hu qal li lPartit Nazzjonalista ta’ dak i]-]mien kellu persuni b’g[aqal u b’rieda tajba ta’ tmexxija, li kellhom il-vi]joni Matthew Bonett
Meeting tal-PN f’{a]-}ebbu; fil-11 ta’ Frar tal-1962 li g[al dawk i]-]minijiet kien meqjus b[ala wie[ed kbir
li jaraw lil Malta indipendenti. “Ma kinitx [a;a fa/li”, qalilna Cachia Zammit, “i]da ma qtajniex qalbna u konna n[arsu ’l quddiem.” Hu qal li l-Partit Nazzjonalista ;ie elett f’dik l-elezzjoni g[ax kien wera ’l poplu Malti li kien kapa/i jmexxi l-pajji] ’il quddiem, u ji;;ieled bis-s[i[ biex jakkwista lIndipendenza. Fost l-o[rajn, it-Tabib Cachia Zammit semmielna lesperjenza li g[adda minnha meta kien mar l-Awstralja fl1963. Hu qalilna li dik i]]jara kienet tassew ikkonvin/ietu li Malta tassew jixirqilha li tkun indipendenti. Dan peress li qabel ;abet lIndipendenza, il-Ministri Maltin kien ikollhom jie[du lpermess tal-Gvernatur Ingli] biex isiefru u jirrappre]entaw lil Malta barra mill-pajji]. B’sens ta’ nostal;ija, Alexander Cachia Zammit tkellem ukoll dwar it-tbatija li kien ikollhom jg[addu minnha f’dawk i]-]minijiet. Hu enfasizza l-punt li llum, din it-tbatija naqset, u
g[alhekk, kibret id-differenza wkoll fil-prin/ipji. Hu qal li f’dawk i]-]minijiet, il-politi/i kellhom tendenza akbar li j]ommu mal-prin/ipji u dejjem imxew ’il quddiem g[ax kienu leali. Dan il-;urnal tkellem ukoll ma’ Alfred Bonnici, li minbarra li serva b[ala Speaker, ukoll kien elett filGvern tal-1962. Fost l-o[rajn,
g[amilha /ara li ma kienx lest li jifforma gvern jekk ilminuti tal-Kabinett kellhom jibqg[u jintbag[tu g[and ilGvernatur, u baqa’ j]omm sakemm il-Gvernatur kellu j/edi. Kien f’dak il-punt, qalilna Bonnici, li Borg Olivier verament beda jemmen li Malta tista’ tikseb lindipendenza f’perjodu qasir
Il-Partit Nazzjonalista kien di;à g[amilha /ara li jekk ji;i elett, se ja[dem biex jikseb l-Indipendenza g[al pajji]na kemm jista’ jkun malajr. Fuq in-na[a l-o[ra, il-Partit Laburista dejjem kien kontra. hu semmielna l-fatt li :or; Borg Olivier baqa’ ji;;ieled biex il-minuti tal-Kabinett ma jibqg[ux ji;u mibg[uta lillGvernatur, xi [a;a li Bonnici ddeskrivieha b[ala “xi [a;a umiljanti mill-i]jed”. Hu semmielna d-determinazzjoni li kellu Borg Olivier li kien
u g[alhekk, [admu kemm fel[u biex fl-21 ta’ Settembru tal-1964, Malta ;iet dikjarata indipendenti. Hu qal li minn dakinhar, bdiet l-industrijalizzazzjoni ta’ pajji]na, kif ukoll innumru ta’ turisti li ji;u lejn pajji]na beda ji]died mhux
[a]in. “Malta bdiet tqum ekonomikament”, qalilna Alfred Bonnici. Hu qal li wara l-Indipendenza, Malta g[addiet minn ]vilupp li [add qatt ma kien jo[lom bih. Kif wie[ed jista’ jara millkummenti kemm tat-Tabib Alexander Cachia Zammit, kif ukoll tal-eks Speaker Alfred Bonnici, l-elezzjoni ;enerali tal-1962, ma kinitx biss importanti g[ax ;ie elett gvern ;did wara erba’ snin tat-tmexxija diretta kolonjali, i]da kienet kru/jali g[ax ilGvern Nazzjonalista li ;ie elett, witta u implimenta ttriq li wasslitna biex illum sirna membri tal-Unjoni Ewropea. Kemm lindipendenza, kif ukoll ilbidu tal-i]vilupp industrijali li se[[ f’dak i]-]mien, kienu kru/jali biex Gvern wara lie[or matul i]-]mien [admu u stinkaw biex illum, Malta tista’ b’wi//ha minn quddiem, tpo;;i fuq l-istess mejda tal-pajji]i l-o[ra ferm akbar minnha fl-Ewropa u tie[u l-istess de/i]jonijiet mag[hom.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
8 Opinjoni
Gvern Nazzjonalista kien idde/ieda li ma setax iraqqa’ iktar it-terminal tal-ajru li kien ilu jag[ti servizz g[al 35 sena. G[alhekk bena t-terminal li naraw illum, fi ]mien rekord ta’ 29 xahar
Nhar it-Tlieta 7 ta’ Frar, il-President Emeritu Eddie Fenech Adami, flimkien ma’ numru ta’ eks ministri tal-gvern immexxi minnu fis-snin tmenin u disg[in, u li kienu responsabbli g[all-avjazzjoni u t-trasport, ]ar it-terminal tal-ajruport internazzjonali ta’ Malta li g[alaq 20 sena minn mindu ;ie inawgurat. Dan it-terminal inbena fi ]mien rekord ta’ 29 xahar u kien inawgurat mill-Prim Ministru Eddie Fenech Adami. Dan kien wie[ed mill-pro;etti ewlenin li twettqu mill-Gvern Nazzjonalista wara li fl-1987 [a l-amministrazzjoni tal-pajji] f’idejh, u wara 16-il sena ta’ Gvern Laburista li matulhom l-infrastruttura marret il-ba[ar.
20 sena b’risq l-i]vilupp ekonomiku tal-pajji] Fl-1987 it-terminal tal-ajruport internazzjonali ta’ pajji]na kien wie[ed tat-tielet dinja bil-bagalji jin;arru fuq trolleys irmunkati minn in;enji li kienu jnittnu minn kull fejn jg[addu biddu[[an u l-irwejja[, b’paviment tarrubber li mieg[u kien je[el kull tip ta’ [mie;, b’bini mlaqqat u b’servizz li kien i[alli [afna x’wie[ed jixtieq. Prijorità tal-Gvern Nazzjonalista li [ar;et mill-elezzjoni ta’ Mejju 1987 kienet l-infrastruttura. L-infrastruttura kollha: il-;enerazzjoni u ddistribuzzjoni tal-elettriku; ilproduzzjoni u d-distribuzzjoni tal-ilma – ilma bi]]ejjed u ta’ kwalità tajba; ittelekomunikazzjoni biex ma nibqg[ux b’sistema mibnija fuq erba’ tipi ta’ exchanges tat-telefon, li [afna minnhom g[adda ]mienhom. Ma’ dawn kien hemm l-air terminal li lGvern ma setax i[alli aktar ]mien biex jie[u de/i]joni dwaru. Il-Gvern idde/ieda li ma setax iraqqa’ iktar it-terminal e]istenti li kien ilu jag[ti servizz g[al 35 sena. G[alhekk ittie[det id-de/i]joni li jinbena air terminal ;did u modern biswit Park 9. Anke sakemm inbena dan it-terminal ittie[du mi]uri biex itterminal li kien hemm ji;i imsebba[ u ristrutturat biex tal-inqas min ji;i fostna jintlaqa’ b’mod dinjitu]! L-ewwel ;ebla L-ewwel ;ebla tat-terminal il-;did tqieg[det f’Settembru 1989. Ix-xog[ol
twettaq bi pjan u skont timeframes stabbiliti biex dan il-bini modern u grandju] ;ie inawgurat fi Frar 1992 u beda jopera kompletament fil-25 ta’ Marzu 1992. Niftakar linawgurazzjoni, g[ax dak i]-]mien kont fil-Ministeru li kien responsabbli mill-air terminal il-;did. Niftakar lil Francis Zammit Dimech tiela’ u nie]el l-ajruport biex jara li kollox isir sewwa [alli kemm jista’ jkun ma jkunx hemm skossi meta ni;u biex
ng[addu minn air kumpanija asso/jata talterminal g[al ie[or. Bianchi Group of G[all-inawgurazzjoni, Companies. Il-Gvern li saret mill-Prim bieg[ 20 fil-mija o[ra Ministru Eddie tal-ishma f’Novembru Fenech Adami – 2002 u 20 fil-mija o[ra b’diskorsi mill-istess f’Novembru 2005. Prim Ministru, ilMinistru Michael Pro;etti ;odda fih Falzon u s-Segretarju L-Ajruport Parlamentari Francis Internazzjonali ta’ Zammit Dimech – Malta nistg[u nqisuh kien itella’ programm b[ala hub ta’ trasport denju ta’ dak il-ftu[. bl-ajru. Matul l-a[[ar In;ieb il-pjanist ta’ snin fl-ajruport twettqu minn Joe M. fama internazzjonali diversi pro;etti ;odda. ZAHRA Richard Clayderman li It-terminal tkabbar fuq ferra[ bil-mu]ika i]-]ew; na[at tieg[u, ltieg[u lill-mistiedna entratura nbidlet biex kollha. G[adni nisma’ l-kummenti ta’ intreba[ spazju ;did, twettaq titjib dawk pre]enti, li [afna minnhom sinifikanti sew fl-apron kif ukoll firkienu sorpri]i mill-kwalità tax-xog[ol runway, li parti minnha nqalg[et u li kien sar. Eluf kbar ]aru l-air ng[atat wi// ;did. B[alissa fuq ilterminal meta dan ;ie miftu[ g[alllemin tal-air terminal qed jinbena pubbliku biex jarah. Il-kummenti blokk bini modern, l-iSkyParks kienu e//ellenti. Business Centre. Numru ta’ kumpaniji It-terminal il-;did ta lil Malta dehra di;à krew spazju f’dan i/-/entru ;dida. Sar il-vetrina ta’ pajji]na ma’ kummer/jali biex ikunu tefg[a ta’ dawk kollha li j]uruna. Hu l-ewwel ;ebla ’l bog[od mill-air terminal. impressjoni ta’ pajji]na u l-a[[ar L-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta memorji li l-passi;;ier jie[u mieg[u fl-2010 ng[ata t-titlu b[ala ‘Most qabel isiefer. Fis-16 ta’ Mejju 1991 ilNoteworthy Airport for a New Small Malta International Airport ;iet Budget Programme’ mill-Passenger re;istrata b[ala kumpanija. Kumpanija Terminal World, li hi r-rivista li fl-1 ta’ Mejju 1998, minbarra linternazzjonali dwar disinjar ta’ operazzjoni tal-attivitajiet tat-terminal, ajruporti, teknolo;ija, sigurtà, [adet ukoll f’idejha l-operazzjoni u loperazzjoni u mmani;;jar. L-Ajruport immani;;jar tal-fa/ilitajiet tal-airfield Internazzjonali ta’ Malta hu kif ukoll il-kontroll tat-traffiku filkklassifikat fost l-aqwa 15-il ajruport Flight Information Region ta’ Malta. tad-dinja. F’Lulju 2002, il-Gvern Malti ffirma Hu ng[aqad ma’ Dubai, Brussell, ftehim mal-Malta Mediterranean Link San Francisco, Stokkolma, Heathrow, Consortium g[all-bejg[ ta’ 40 fil-mija Changi, Bar/ellona u Vjenna fl-g[oti tal-Malta International Airport plc ta’ dan il-premju. Fil-Passenger g[all-prezz ta’ €93.2 miljun. Dan ilTerminal World Annual tal-2010 konsorzju hu tas-sidien: Flughafen insibu li “meta terminal ;did jista’ Wein, AG b’57 fil-mija tal-ishma, jiswa $1.5 biljun hu diffi/li tifhem li SNC-Lavalin Inc b’39 fil-mija tal[afna ajruporti li jissorprenduk qed ishma u Airport Investment Ltd li hi ji;u ]viluppati g[al frazzjoni ta’ din
is-somma, i]da l-ajruport ta’ Malta hu wie[ed minn dawn. Bil-programm kurrenti ta’ ]vilupp hu ajruport ]g[ir bi pjani kbar – itejjeb l-offerta kummer/jali, ikabbar is-sigurtà u servizzi essenzjali o[rajn, u jaqla’ tif[ir mill-popolazzjoni tal-post.” ‘L-A[jar Ajruport’ L-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta reba[ ukoll ‘l-A[jar Ajruport’ filkategorija ta’ bejn wie[ed u [ames miljun passi;;ier fl-ACI Europe Awards u l-a[jar ajruport fl-Ewropa fost il-kategoriji kollha fl-ACI Airport Service Quality. L-ajruport internazzjonali ta’ Malta qed jag[mel passi ta’ ;gant ’il quddiem. Is-sena l-o[ra g[addew minnu 3.5 miljun passi;;ier, li kienet ]ieda ta’ 6.5 fil-mija fuq l-2010 li di;à
kienet sena o[ra rekord meta kienet irre;istrata ]ieda ta’ 12.8 fil-mija fuq l-2009. L-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta hu sinna o[ra fl-ingrana;; ekonomiku ta’ pajji]na. Gvern Nazzjonalista fl1987 fehem li pajji] b[al tag[na, li jiddependi g[al madwar 98 fil-mija ta’ dawk kollha li jid[lu jew jo[or;u minn pajji]na fuq l-ajru, ma jistax ma jkollux ajruport mill-aktar modern u bl-a[jar fa/ilitajiet imma;inabbli. Biss dan mhux biss fehmu, i]da wkoll attwa pjan biex ikollna l-aqwa u la[jar, xi [a;a li mhux qed ng[iduha a[na i]da li qed jg[idha [addie[or. Barranin li ]gur m’g[andhom ebda interess ta’ dimensjoni lokali. Illum 20 sena wara, l-Air Terminal mhux talli ma ]ammx il-livell li kellu meta nbena u ;ie inawgurat i]da qed ji;;edded kontinwament u jilqa’ g[allisfidi li joffri t-trasport modern bl-ajru. Min b[ali jiftakar kif kien it-terminal il-qadim, jifhem il-bidla kbira li se[[et. Bidla li Gvern Nazzjonalista wettaq f’kollox. Bidla riflessa f’kull settur. Inklu] dak tat-trasport bl-ajru.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Sena mill-bidu tar-rivoluzzjoni fil-Libja B[al-lum sena faqqg[et ir-rivoluzzjoni fil-pajji] ;ar tag[na, fil-Libja. Wara li f’nofs Jannar tassena l-o[ra kienet bdiet ir-rivoluzzjoni fitTune]ija minn ]ag[]ug[ li bi protesta [araq lilu nnifsu, il-mew;a tar-rivoluzzjoni nfirxet. Kompliet fl-E;ittu u qanqlet ukoll lillpoplu Libjan biex itemm id-dittatura ta’ Gaddafi. Malta mxiet b’g[aqal politiku u b’wi// uman Rivoluzzjoni fid-dinja G[arbija li g[adha sejra sal-lum g[ax kompliet tinfirex f’aktar pajji]i. I]da a[na l-Maltin, ir-rivoluzzjoni tal-poplu Libjan kontra r-re;im ta’ Gaddafi g[exnieha mill-qrib. Malta serviet b[ala punt ta’ referenza importanti g[al dak kollu li kien g[addej filLibja. Il-poplu Libjan ukoll sab spalla fil-poplu Malti u mill-Gvern Malti. Id-de/i]jonijiet li [a l-Prim
Ministru Lawrence Gonzi kienu kru/jali u importanti biex isse[[ ukoll ir-rieda tal-poplu Libjan li kien qieg[ed iqum kontra d-dittatura ta’ Gaddafi. Il-vu/i tal-Gvern Malti kienet sa mill-bidu /ara u soda. Malta kienet il-pjattaforma g[all-eluf ta’ [addiema ta’ diversi nazzjonalitajiet li sabu kenn f’pajji]na b[ala l-ewwel art li beg[dithom millgwerra /ivili fil-Libja hekk kif il-poplu Libjan beda t-triq tieg[u minn Benga]i, u mbag[ad [adet ix-xhur sakemm ir-rivoluzzjoni waslet filbelt ta’ Tripli u ng[eleb ir-re;im ta’ Gaddafi aktar tard matul is-sena.
Dan ma kienx ]mien fa/li g[al Malta. Pajji]na g[araf juri mhux biss id soda mar-re;im ta’ Gaddafi li baqa’ jirre]isti lill-poplu Libjan, i]da wkoll g[araf juri l-wi// uman. Mhux biss kien sod meta l-Gvern Malti ta kenn politiku li]-]ew; piloti ta’ ajruplani tal-gwerra li [arbu mil-Libja g[ax ma ridux jobdu ordnijiet tar-re;im ta’ Gaddafi, i]da wkoll kien sod mar-re;im fil-Libja. Il-Gvern Malti wera li minkejja /-/okon tag[na, jibqa’ fuq in-na[a tal-poplu Libjan biex isse[[ illiberalizzazzjoni tal-poplu mit-tmexxija dittatorjali. Pajji]na wkoll mexxa [idma umanitarja biex jittaffew it-tbatijiet tal-poplu Libjan. Assista kemm b’ikel u xorb, kif ukoll b’medi/ini bi vja;;i twal u f’temp li kien jag[milha aktar diffi/li biex tasal il-[idma fil-Libja hekk kif iz-zona tal-ajru filLibja kienet mag[luqa g[at-traffiku. Sena wara Malta g[andha g[aliex t[ossha kburija li mxiet kif kien id-dmir tag[ha li tag[mel quddiem ir-rivoluzzjoni tal-poplu Libjan. I]da dan ma kienx fa/li. L-istorja politika bejn Malta u lLibja hi dik li hi. Gvernijiet Nazzjonalisti minn dejjem ]ammew ir-relazzjonijiet mal-Libja tajbin fuq livell ta’ gvern. Xejn aktar. L-istorja ta’ gvernijiet Laburisti kienet differenti fejn i]-]ew; na[at kellhom relazzjonijiet mill-qrib fuq livell ta’ partit mar-re;im ta’ Gaddafi. Dan kien g[amilha aktar diffi/li g[all-Gvern Malti biex ifiehem il-[tie;a li j]omm sod malprin/ipji tal-libertà u d-demokrazija li dejjem emmen fihom. Irridu nfakkru l-po]izzjoni immedjata li kien [a
l-Partit Laburista mal-a[bar tar-rivoluzzjoni talpoplu Libjan kontra r-re;im ta’ Gaddafi. Po]izzjoni biex il-pajji] ma jg[a;;ilx fir-reazzjoni ta’ kundanna li bdiet titfa’ pi] kbir fuq ir-re;im ta’ Gaddafi minn kull rokna tad-dinja. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi, b’de/i]joni unanima tal-Gvern Malti, kien fost l-ewwel Prim Ministri li kkundannaw lir-re;im ta’ Gaddafi quddiem ir-rivoluzzjoni li qamet kontra tieg[u f’pajji]u stess, u biex iwarrab mill-poter u jag[ti bidu g[al pro/ess demokratiku biex il-poplu Libjan jag[]el hu lil min jafda biex imexxih. L-Oppo]izzjoni Laburista kienet tard fil-kundanna lir-re;im ta’ Gaddafi
Kien biss aktar tard hekk kif kompliet te[]ien issitwazzjoni fil-Libja, u l-poplu Libjan kien beda jirba[ kontra r-re;im ta’ Gaddafi, li l-Oppo]izzjoni Laburista kienet ing[aqdet mal-Gvern fil-[idma li kienet qed titwettaq favur il-poplu Libjan. Dan kollu g[exnieh. Dan kollu wassal biex issena li g[addiet tkun wa[da mill-aktar snin diffi/li g[al pajji]na. I]da wkoll wa[da mis-snin li fiha [are; l-aktar il-wi// uman tal-poplu Malti blg[ajnuna kbira li ta lill-poplu Libjan, u wkoll lg[aqal u s-serjetà tal-Gvern Malti f’de/i]jonijiet importanti li [a. Dan kien ukoll rikonoxxut minn [afna pajji]i ewlenin fosthom l-Istati Uniti, l-Ingilterra, Franza, il-:ermanja u g[add ta’ pajji]i o[ra li apprezzaw u fa[[ru s-solidarjetà kbira li wrew il-Gvern u lpoplu Malti f’/irkustanzi li lanqas ma kienu fa/li g[all-poplu tag[na.
‘Delitti’ mill-PL kontra l-pajji] Mindu Joseph Muscat [are; bil-kundanna tieg[u lil dawk il-politi/i li servew flamministrazzjoni So/jalista tal-1981-1987 u a;;ixxew b’mod immorali politikament, [ar;u fil-bera[ jiddefendu lindifensibbli kemm Lino Spiteri u b’mod stramb ukoll Noel Farrugia. Dwar Lino kkummenta tajjeb il-mument nhar il{add: “l-ine]attezzi ma tistennihomx minn kittieb serju u ta’ esperjenza”. Ming[and Lino l-qarrejja ta’ The Times jistennew a[jar. Noel Farrugia [are; b’artiklu ridikolu f’The Times tat-8 ta’ Frar. Akku]a lillGvern Nazzjonalista b’arroganza u b’inkompetenza. Ma ;ara xejn b’daqshekk, a[na dejjem emminna fil-libertà. Imbag[ad dar fuq l-akku]i kontra l-uffi//ju tal-Prim Ministru u semma lallegazzjonijiet ta’ abbu] mill-poter. Fl-opinjoni tieg[u dawn lallegazzjonijiet g[andhom
ji;u investigati minn xi awtorità indipendenti u jekk konfermati, allura l-Prim Ministru g[andu jitne[[a minn postu u ssir akku]a kontrih fil-qorti. Skandalizza ru[u bil-kbir Noel Farrugia, tant li dde/ieda li jekk dawn l-allegazzjonijiet ji;u ppruvati, g[andhom jing[addu b[ala “delitti kontra l-pajji]”. To[ro; fil-bera[ l-ipokrisija ta’ Noel Farrugia u s[abu. Allura l-Kap tag[hom idur fuq Karmenu Mifsud Bonnici, Marie Louise Coleiro Preca, Joe Debono Grech, Joe Grima, Alfred Sant, Alex Sceberras Trigona, Lino Spiteri, Karmenu Vella u George Vella u jakku]uhom b’immoralità politika u [add minnhom ma joffri r-ri]enja tieg[u u wara li tefa’ lakku]a, Muscat [alliehom fejn kienu. B[as-soltu, kliem fil-vojt. Lil Noel Farrugia ng[idlu min ikkommetta delitti kontra l-pajji], delitti li la qatt kienu ;ew investigati bis-serjetà u
Kemm [allasna g[ar-rikatt ta’ Gaddafi biex Malta ssir pajji] non-alleat u newtrali^
lanqas biss [add ma tressaq il-qorti. Kemm-il darba kienu n[arqu ka]ini tal-Partit Nazzjonalista^ Kemm kien intefa’ gass tad-dmug[ kontra n-Nazzjonalisti li kienu qed ji//elebraw l-Indipenden]a^ Kien ittella’ l-Qorti minn kien g[amel attentat ta’ qtil fuq il-mibki Guido Demarco^ Kienu ttie[du passi kontra min kien [araq il-binja tatTimes meta kienu jafu li kien hemm g[add ta’ [addiema ;ewwa^ Kemm-il persuna kienu ;ew arrestati meta sar l-attakk fuq id-dar ta’ Eddie Fenech Adami u ssawtu diversi persuni, inklu]a martu Mary^ Kien hemm xi arrest wara l-viltà li kienet se[[et f’Tal-Barrani^ Ng[addu g[all-puli]ija fi ]mien il-politikanti immorali. Kemm-il arrest ta’ ]g[a]ag[ kien sar g[ax dawn kienu qed jipprotestaw kontra l-id [arxa ta’ gvern arroganti^ Xi w[ud minn dawn kienu interrogati b’mod illegali u kienu sfurzati jiffirmaw stqarrijiet foloz. Kien tressaq xi [add ilQorti wara l-qtil ta’ Nardu Debono fid-depot tal-pulizija^ Kien tressaq xi [add il-Qorti mill-gvern So/jalista immorali ta’ KMB wara l-
frame-up ta’ Pietru Pawl Busuttil^ U kemm-il frameup kien sar f’dawk i]]minijiet^ U kemm g[ebu nies^ Kemm il-familja sofriet meta t-tobba Maltin u G[awdxin kellhom i[allu pajji]na u kellhom isibu xog[ol g[al snin twal f’pajji]i o[rajn^ Jaf Noel Farrugia li kien hemm ukoll ka]i ta’ suwi/idji kkaw]ati min[abba dik is-sitwazzjoni^ Kemm studenti tal-medi/ina sabu ru[hom imke//ija g[ax gvern So/jalista ried jumiljahom^ Kemm familji kienu tilfu djarhom b’rekwi]izzjonijiet biex i]idu l-voti Laburisti f’xi distretti qabel l-elezzjoni tal1976 u biex g[amluhom ka]ini tal-PL^ U l-corrupt practices li kienu saru b’mod sfa//at f’dik l-elezzjoni^ Kemm-il e]ami pubbliku kellu r-ri]ultat tieg[u manipulat b’tali mod biex ittfal tal-ba]u]li ;ew fuq quddiem^ Kemm kienu ntilfu karrieri g[ax ma [allewx studenti jid[lu l-Università^ Kemm kienu saru sinjuri dawk li kienu ng[ataw permess biex jinnegozjaw f’isem il-gvern So/jalista fi prodotti tal-bulk buying u fittelevi]jonijiet tal-kulur u dawk tal-qalba bin-negozju
minn Salvu FELICE PACE sfelicep@go.net.mt
ta’ artijiet f’suppost green areas^ Kemm kien sar deni lil pajji]na bit-trattat sigriet malKorea ta’ Fuq u mal-[biberija ta’ pajji]na ma’ dittaturi^ Kemm [allasna g[ar-rikatt ta’ Gaddafi biex Malta ssir pajji] non-alleat u newtrali^ Noel Farrugia jista’ j[ares madwaru u jipponta subg[ajh lejn il-politi/i immorali li jew attivament sostnew dawn iddelitti kontra l-pajji] jew baqg[u siekta – kif g[adhom siekta sal-lum. Imbag[ad no[duh bis-serjetà, meta jikteb dwar delitti kontra lpajji]. Fejn hi l-ir;ulija^
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
IL-KRI}I TAL-GRE?JA
IS-SIRJA
Tistinka g[all-qtug[ addizzjonali fi ;lieda kontra l-[in Il-Gre/ja qalet li sabet il-mod kif timplimenta qtug[ addizzjonali fil-ba;it b[alma qed jinsistu l-kredituri internazzjonali u fost sinjali li t-tieni bailout g[all-pajji] jista’ jkun qrib u minkejja t-tensjoni mas-sie[ba Ewropea. Intant, il-Gre/ja qed tissielet biex ta//erta mill-bailout ta’ 130 biljun ewro waqt il-laqg[a ta’ nhar it-Tnejn g[all-Ministri talFinanzi taz-zona ewro (ilEurogroup) u meta trid tirrispetta bilfors id-deadline (l-20 ta’ Marzu) g[al meta t[allas lura parti mid-djun li jammontaw g[al 14.5 biljun ewro. Fl-istess [in, il-:ermanja indikat li warrbet il-proposta biex il-bailout jinqasam fuq perijodi ta]-]mien u fejn almenu parti mill-fondi tal-emer;enza jin]ammu g[al wara l-elezzjoni ;enerali ta’ April fil-Gre/ja. Madankollu, sorsi filkoalizzjoni :ermani]a qalu li fadal l-issues pendenti li ’l quddiem jistg[u jwasslu g[al mi]uri ‘aktar konkreti’ biex jinfeda d-dejn minbarra kontrolli aqwa g[all-isforzi tal-Gre/ja biex tnaqqas l-infiq. Xi pajji]i taz-zona ewro g[adhom frustrati dwar il-Gre/ja min[abba dak li jqisu b[ala ‘dispo]izzjoni’ mill-kapijiet politi/i Griegi biex jag[mlu li]g[ar sforz possibbli (u wara tnikker fit-tul) g[al riformi talawsterità u meta s-sitwazzjoni ftit inbidlet mill-ewwel bailout tal-2010 li ng[atat lil pajji]hom. Sadattant, sorsi f’Ateni qalu li l-Gvern Grieg qabel mal-Unjoni Ewropea u l-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) dwar kif se ‘jibbilan/ja d-distakk’ (ekwivalenti g[al 325 miljun
Il-President Grieg Karolos Papoulias
ewro) fil-qtug[ g[all-ba;it li ;ew adottati nhar it-Tnejn – u waqt li folol ta’ nies irrabjati g[all-awsterità wettqu [erba u vandali]mu fid-diversi bnadi talkapitali. Skont is-sorsi – u meta lGre/ja se jkollha taqta’ 3.3 biljun ewro mill-ba;it – madwar mitt miljun ewro addizzjonali jridu jitnaqqsu mis-settur taddifi]a u b’disg[in miljun ewro o[ra jkunu ‘frankati’ bil-mi]uri li jressqu bil-quddiem it-tnaqqis fis-salarji ta’ [addiema fis-settur pubbliku. Mifhum ukoll li jridu jitnaqqsu sa 135 miljun ewro mill-ba;its tal-Ministeri (rispettivi) g[axXog[ol, is-Sa[[a u l-Intern. Madankollu, l-a[[ar ]viluppi fil-kri]i tad-djun wasslu g[al relazzjonijiet ‘aktar diffi/li’ bejn Ateni u l-pajji]i taz-zona ewro, b’membri tal-Kabinett Grieg mhumiex ini]]lu tajjeb sej[iet g[al ‘skrutinju akbar’ ta’ kif ilGre/ja qed timplimenta l-ftehim g[all-bailout ;did. Il-President tal-Gre/ja Karolos Papoulias, veteran tat-Tieni Gwerra Dinjija, irrea;ixxa
b’rabja g[as-su;;erimenti tal:ermanja fis-sens li l-Gre/ja tista’ tfalli u meta lbiera[ saru wkoll referenzi dwar ‘l-iffri]ar possibbli’ tal-bailout ;did -- bilMinistru Olandi] g[all-Finanzi Jan Kees De Jager jammetti li ‘lfidu/ja (f’din is-sitwazzjoni) qed tmiss mal-qieg[‘. I]da l-:ermanja tidher li warrbet g[all-iffri]ar potenzjali li tg[id li kien sempli/i ‘su;;eriment’ li ma ;iex appo;;jat waqt il-konferenza ta’ nhar l-Erbg[a g[all-Ministri talFinanzi taz-zona ewro. Wara l-konferenza li analizzat id-dejn tal-Gre/ja, Jean-Claude Juncker, il-Kap tal-Eurogroup u Prim Ministru tal-Lussemburgu qal li minkejja l-progress g[ad fadal xi jsir biex ja//ertaw li ji;u rispettati l-kriterji kollha fil-pjan g[all-bailout. Juncker jemmen li ‘l-istampa (tal-Gre/ja) ssir aktar /ara waqt il-laqg[a ta’ nhar it-Tnejn g[allMinistri tal-Eurogroup u fejn spjega n-ne/essità ta’ aktar ‘kunsiderazzjonijiet’ rigward ilmekkani]mi spe/ifi/i li jsa[[u ssorveljanza tal-programmi g[allawsterità li je[tie;u jimplimentaw il-Griegi. Min-na[a tag[hom, il-unions Griegi g[all-[addiema tal-privat u s-settur pubbliku – li jirrappre]entaw nofs il[addiema fil-Gre/ja – sej[u rally ;did kontra l-awsterit`a g[al nhar il-{add. Fl-istess [in, il-Kap tal-Partit g[al Demokrazija :dida Antonis Samaras esprima ottimi]mu kawt li l-Ministri tal-Eurogroup g[andhom jikkonfermaw l-g[ajnuna ;dida lil pajji]u ‘u ladarba l-Gre/ja g[amlet dak li kellha tag[mel’.
Possibbiltà ta’ delitti kontra l-bniedem Is-Segretarju :enerali tanNazzjonijiet Uniti Ban Kimoon sejja[ biex lawtoritajiet tas-Sirja ma jkomplux bil-qtil ta’ /ivili minbarra li sostna ‘lpotenzjal’ ta’ delitti kontra lbniedem fil-pajji] partikulari. ‘Illum qed naraw bumbardamenti indiskriminattivi fuq il-bliet Sirjani, bl-isptarijiet jintu]aw b[ala /entri g[al tortura u bit-tfal jintefg[u l-[abs fejn qed jispi//aw abbu]ati. Hu kwa]i /ert li qed naraw iddelitti kontra l-umanità f’dan il-pajji],’ ikkummenta Ban. Mietu l-eluf tas-Sirjani mindu ]bruffat ir-re]istenza kontra r-re;im tal-President tas-Sirja Bashar al-Assad li l-qawwiet tieg[u b[alissa qed jippersistu bl-offensivi fuq iz-zoni /ivili. Fil-fatt, il-qawwiet ta’ Assad ilbiera[ attakkaw ilbelt ta’ Deraa, lejn inNofsinhar, u fost rapporti ta’ battalji fl-in[awi Sirjani talLvant (qrib l-Iraq) u filprovin/ja ta’ Hama fejn jing[ad li tilfu [ajjithom suldati ‘ribelli’ u /ivili. Flistess [in, il-belt ta’ Homs – /entru tar-re]istenza kontra Assad – re;g[et spi//at ibbumbardjata mill-artillerija tar-re;im. Intant, Ban jinsisti g[allwaqfien tad-dmija fis-Sirja ‘b[ala l-prijorità tal awtoritajiet Sirjani’, u meta l-entitajiet Sirjani kollha , inklu]i l-qawwiet talOppo]izzjoni, ‘g[andhom i]ommu lura mill-vjolenza’.
Ban Ki-moon ilbiera[ kellu jiltaqa’ (fl-Awstrija) mal-Ministri g[all-Affarijiet Barranin tar-Russja u ta’ Franza bl-iskop li jiddiskutu azzjoni mill-Kunsill tasSigurtà (b[alissa sta;nata) fil-konfront tas-Sirja. Sadattant, il-Vi/I Ministru ?ini] g[all-Affarijiet Barranin Zhai Jun mil-lum jibda ]jara ta’ jumejn f’Damasku fost tentattivi lejn ri]oluzzjoni pa/ifika g[all-kri]i. Dan wara li /?ina u]at il-veto g[al ri]oluzzjoni mill-Kunsill tasSigurtà tan-NU li [e;;et biex Bashar al-Assad iwarrab mill-Presidenza. Sal-[in li morna g[allistampa l-Assemblea :enerali tan-NU kienet qed t[ejji biex tivvota fuq ri]oluzzjoni G[arbija ta’ kundanna g[ar-re;im Sirjan u li tappo;;ja wkoll il-pjan tal-Lega G[arbija li jsejja[ biex Assad jg[addi r-riedni tal-poter lill-Vi/I President tieg[u. Il-ri]oluzzjoni ma tistax tkun su;;etta g[all-veto flAssemblea i]da fl-istess [in mhix wa[da li torbot – b’Zhai Jun jg[id li /-?ina la tapprova intervent armat fis-Sirja u lanqas azzjonijiet li jisfurzaw ‘bidla tar-re;im’ f’Damasku. Intant, Zhai Jun ikkundanna l-vjolenza kontra /-/ivili Sirjani anki jekk mhux mag[ruf jekk g[andux jiltaqa’ marrappre]entanti talOppo]izzjoni fis-Sirja.
FRANZA
Lest biex il-poplu jkollu ‘vu/i’ dwar politika diffi/li L-offerta tal-President Fran/i] Nicolas Sarkozy biex – f’ka] li jer;a’ jkun elett -- jorganizza rreferendums ‘spissi’ dwar il-politika qed titqies b[ala tentattiv kura;;u] [alli lelettorat ikollu ‘sehem akbar’ fid-de/i]jonijiet u meta l-Fran/i]i mhumiex kuntenti bir-riformi ekonomi/i li jesi;u s-swieq. Meta [abbar, fil-lejl talErbg[a, li qed jer;a’ jikkuntesta g[allPresidenza Sarkozy impenja ru[u biex ja//erta ‘vu/i g[all-pubbliku’ permezz tar-referendums u meta l-ewwel minn fost le]er/izzji g[andu jinvolvi l-proposta (tieg[u) [alli lqieg[da jer;g[u jg[addu minn korsijiet ta’ ta[ri; minbarra li jkunu m;ieg[la jfittxu x-xog[ol b’mod attiv. L-elezzjoni se ssir bejn April u Mejju u f’dan il-
punt Sarkozy anki qed jiffa//ja di]approvazzjoni ‘popolari’ ta’ 68 fil-mija li je[tie; jindirizza matul iddisa’ ;img[at tal-kampanja elettorali. ‘Irrid li n-nies jidde/iedu ladarba jkollna l-intoppi filpolitika,’ qal Sarkozy li jidher qed jibdel bis-s[i[ latte;jament tieg[u wara li fil-passat warrab g[all-idea li l-pjani politi/i kontroversjali jkunu su;;etti g[all-vot pubbliku. Intant il-President Fran/i] jittama li l-a;enda ;dida tog[;ob lill-Fran/i]i li ma j[ossuhomx f’po]izzjoni li jag[mlu xi [a;a u li ilhom hekk mi]]minijiet tal-kri]i finanzjarja globali u (aktar ri/enti) mindu ]viluppat ilkri]i tad-dejn fiz-zona ewro li nixxfet l-ekonomija, ]iedet il-qg[ad u [alliet ilfamilji jbatu l-effetti talawsterità.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
A[barijiet ta’ Barra 13 SPANJA
L-IRAN
Ifittex ta[ditiet i]da g[adu vag dwar in-nukleari L-Iran informa lill-potenzi tad-dinja li jrid jer;a’ jibda ta[ditiet li ilhom fri]ati g[al ]mien i]da flistess [in baqa’ vag dwar jekk g[andux jindirizza tt[assib dwar l-attivitajiet nukleari tieg[u. Dan meta l-Ministeru ta]}ejt f’Tehran /a[ad rapporti li l-Iran ‘waqqaf’ il-kunsinni ta]-]ejt lil Franza, lillPortugall, lill-Italja, lillGre/ja, lill-Olanda u lil Spanja b[ala ritaljazzjoni g[all-projbizzjoni millUnjoni Ewropea rigward i]]ejt prodott mill-pajji] fundamentalista u li g[andha tid[ol fis-se[[ minn Lulju. Il-Kummissarju tal-UE g[all-Kummer/ Karel De Gucht sadattant warrab g[all-impatt potenzjali ta’ dan l-a;ir mill-Iran fejn tenna li t-theddida ma ]]ommx lill-Ewropa milli topponi l-kisba ‘Iranjana’ ta’ armi atomi/i. Intant, l-Iran [ar;et blofferta g[al djalogu ;did permezz ta’ ittra lil Catherine Ashton li tmexxi l-politika barranija tal-UE.
Dan se[[ l-g[ada li Tehran iddikjara l-‘avvanzi’ fil-qasam nukleari u fejn kien diffi/li biex wie[ed jaqbad il-vera intenzjonijiet tal-Iranjani wara diskors provokattiv ie[or talPresident Iranjan Mahmoud Ahmadinejad li ;ie segwit bl-a[bar, minn fuq itTelevi]joni tal-Istat, dwar il-proposta ‘g[at-ta[ditiet ;odda mal-potenzi’ wara waqfien ta’ sena. L-ittra ming[and innegozjatur Saeed Jalili titkellem dwar ‘inizjattivi ;odda’ u minkejja n-nuqqas ta’ dettalji Franza temmen li Tehran, issa, jista’ jkun lest biex jiddiskuti t-t[assib dwar l-ambizzjonijiet nukleari tieg[u. Il-Ministru Fran/i] g[allAffarijiet Barranin Alain Juppe qal li g[alkemm l-ittra tibqa’ ‘ambigwa’ qed tindika ‘dispo]izzjoni g[al djalogu’ mill-Iranjani; bi]-]jara imminenti mill-osservaturi tanNazzjonijiet Uniti f’Tehran g[andha tiddetermina jekk il-pajji] hux jittratta ‘tt[assib tad-dinja’ bis-serjetà.
IL-KOSOVO
Is-Serbi ji/[du l-awtorità ta’ Pristina Is-Serbi etni/i fitTramuntana tal-Kosovo /a[du ‘bil-kbir’ g[allawtorità tal-Gvern fi Pristina permezz ta’ referendum li kapa/i jiggrava rrelazzjonijiet bejn ilKosovo u s-Serbja filwaqt li jikkumplika t-tentattivi ta’ Belgrad g[al s[ubija flUnjoni Ewropea. Is-Serbja tilfet il-kontroll tal-Kosovo fl-1999 wara lkampanja mill-qawwiet talajru tan-NATO inti]a biex iwaqqfu l-qtil u t-tke//ijiet tal-Albani]i etni/i fiz-zona partikulari. Madankollu sSerbi xorta jgawdu lma;;oranza fl-in[awi ta’ fuq tal-Kosovo li jmissu mal-fruntiera tas-Serbja; bir-residenti qed jirre]istu lisforzi tal-Gvern Albani] etniku biex jestendi lawtorità tieg[u. Skont ir-ri]ultati tar-referendum 99.7 fil-mija talvotanti Serbi etni/i warrbu
g[all-Gvern tal-Kosovo fi Pristina, bis-Sindku ta’ Mitrovica – fortizza Serba tal-Kosovo – jg[id li rri]ultat jibg[at messa;; lillmissjonijiet barranin flin[awi ‘biex jirrispettaw iddrittijiet tas-Serbi li qed jisfaw mittiefsa. Is-Sindku Krstimir Pantic qal li ‘r-referendum jistqarr li l-Kosovo tifforma parti mis-Serbja minbarra li jibg[at messa;; lill-komunità internazzjonali li g[andha tonqos il-pressjoni fuq l-in[awi tat-Tramuntana (fil-Kosovo).’ Sadattant, il-Gvern u lParlament fi Pristina ddikjaraw ir-referendum b[ala ‘null’ minbarra li akku]aw lis-Serbja dwar ind[il flaffarijiet tal-Kosovo. Dan minkejja li l-awtoritajiet f’Belgrad kienu talbu lillkapijiet tal-erbat ibliet partikulari Serbi biex ma jorganizzawx il-vot spe/ifiku.
IL-KOREA TA’ FUQ
Timmarka g[eluq snin l-eks Mexxej Kim Jong-il Il-Korea ta’ Fuq komunista fakkret is-sebg[in sena mit-twelid tal-eks Mexxej Kim Jong-il li miet f’Di/embru b’ka;un ta’ attakk tal-qalb fost attivitajiet u parata militari kbira fil-kapitali Pyongyang. I/-/erimonji ta’ tifkira saru fi pjazza barra l-Palazz ta’ Kumsusan fejn hemm ilkatavri ta’ Kim u ta’ missieru Kim Il-sung; ilfundatur tal-Istat komunista. Intant, ‘il-programm ta’
qima’ lil Kim Jong-il kien ilu jirranka mill-a[[ar ;img[at, bl-Armata komunista lbiera[ timpenja lealtà lil Kim Jongun; iben Kim Jong-il u lMexxej eredi li qed isegwi lpassi ta’ missieru. Fil-fatt, l-attivitajiet talbiera[ servew ukoll b[ala ‘opportunità’ biex il-Korea ta’ Fuq ti//elebra t-tmexxija ta’ Kim Jong-un u l-‘kredenzjali tieg[u’ biex ikompli bid-dinastija ta’ missieru u nannuh.
Tnaqqis ekonomiku fost l-inkwiet dwar ri/essjoni potenzjali L-ekonomija ta’ Spanja naqset g[all-ewwel darba f’sentejn fost il-bi]a’ li dan ilpajji] di;à mifni bil-pjaga talqg[ad jista’ qed javvi/ina ri/essjoni. It-tnaqqis ekonomiku – ekwivalenti g[al 0.3 fil-mija u li jg[odd g[all-perijodu Ottubru-Di/embru tal-2011— ;ie konfermat wara l-ista;nar (fl-ekonomija) tat-tliet xhur pre/edenti. Intant, l-infiq fost il-familji Spanjoli naqas b’1.1 fil-mija fuq il-perijodu LuljuSettembru bit-tnaqqis finnefqa (bi 3.6 fil-mija) tal-entitajiet pubbli/i jkun jer;a’ aktar enfatiku. Spanja llum g[andha log[la /ifri tal-qg[ad fost lIstati tal-Unjoni Ewropea fejn kwa]i wie[ed minn kull erbg[a jinsab bla xog[ol u meta l-problema qed taffettwa l-aktar li]-]g[a]ag[. Fil-fatt l-istatistika talqg[ad fi Spanja g[all-a[[ar tliet xhur tas-sena qab]et sew il-[ames miljuni, bi/-/ifri juru li sal-a[[ar ta’ Di/embru kien hemm mal-5.3 miljun Spanjoli jfittxu x-xog[ol u li jfisser ]ieda fuq l-4.9 miljun qieg[da li kienu re;istrati bejn Lulju u Settembru. L-istatistika negattiva g[alla[[ar tas-sena l-o[ra [ar;et jer;a’ qabel l-impatt talmi]uri g[all-awsterità ;odda li kien ]vela l-Prim Ministru
Spanjoli f’distrett ta’ Madrid jistennew biex jirre;istraw g[ax-xog[ol (Reuters)
Spanjol Mariano Rajoy matul ix-xahar li g[adda. Il-mi]uri jinkludu qtug[ ;odda fil-ba;it li huma ekwivalenti g[al 8.9 biljun ewro, minbarra ]idiet fittaxxa inti]i biex ji;;eneraw tal-inqas 6.3 biljun ewro g[all-kaxxa ta’ Spanja. L-ekonomisti jemmnu li filwaqt li xi pajji]i taz-zona ewro jistg[u jevitaw ‘bi ]brixx’ ir-ri/essjoni dan jista’ jkun aktar diffi/li g[al Spanja u ladarba wie[ed iqis il-[tie;a g[all-konsolidazzjoni fiskali (fil-pajji] partikulari) u lpressjoni sussegwenti fuq iddomanda domestika. L-istatistika li [ar;et f’nofs il-;img[a wriet, sadattant, li lItalja u l-Olanda t-tnejn
spi//aw f’ri/essjoni g[alla[[ar tliet xhur tal-2011. Dan wara li l-ekonomiji rispettivi naqsu b’0.7 fil-mija g[all-perijodu OttubruDi/embru bi/-/ifri jikkonfermaw it-tieni perijodu ta’ tnaqqis konsekuttiv qabel g[eluq is-sena. Spikkat id-domanda soda g[all-investiment fid-djun ta’ Spanja waqt irkant ie[or talbonds i]da t-t[assib dwar ittieni bailout potenzjali talGre/ja u l-fra;ilità ta’ w[ud mill-ekonomiji taz-zona ewro qed ja//ertaw img[axijiet dejjem og[la. Sadattant, ilkonkorrenza kienet ukoll ‘qawwija’ fl-irkant tal-bonds fuq id-djun ta’ Franza li (anki) ;ie konklu] ilbiera[.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta‘ Frar, 2012
14 A[barijiet ta’ Barra
:ellieda mal-Kunsill Transitorju Libjan jidhru waqt parata fi Tripli waqt li fir-ritratt t'isfel membru tal-milizzja jxejjer il-bandiera tal-Libja fl-in[awi tal-belt kapitali hekk kif il-poplu llum ji//elebra l-anniversarju mit-tmiem tar-re;im l-antik (Reuters)
IR-REWWIXTA KONTRA GADDAFI TAG{LAQ SENA
Il-milizzja qed thedded l-istabbiltà tal-Libja Il-grupp Amnesty International [are; bi twissija li l-membri armati talmilizzja g[adhom ta' theddida g[as-sigurtà u l-istabbiltà talLibja u meta llum ja[bat lewwel anniversarju tarrewwixta mdemmija li ;abet fi tmiemu r-re;im li mexxa Muammar Gaddafi g[al 42 sena konsekuttivi. Amnesty, li t[ares iddrittijiet umani, sostniet firrapport li tal-anqas tnax-il persuna li kienu qed jin]ammu arrestati millmilizzja, spi//aw biex mietu wara li kienu ilhom minn Settembru jsofru t-tortura. Dan wara li n-Nazzjonijiet Uniti, ix-xahar li g[adda, sa[qet li mat-8,000 sostenitur tar-re;im ta' Gaddafi jinsabu f'idejn gruppi tal-milizzja, u lfutur g[alihom jibqa' in/ert. Il-Gvern provi]orju Libjan jinsisti li qed jipprova jikkonsolida l-awtorità i]da l-
korrispondenti barranin kwa]i kollha jaqblu li dan falla fittentattivi tieg[u biex 'ira]]an /ertu a;ir e//essiv u perikolu]' tal-milizzja filpajji]. Kelliema g[al Amnesty qed jg[idu li xi gruppi ta' eks ribelli Libjani (li ;;ieldu kontra Gaddafi) illum 'qed jabbu]aw mid-drittijiet umani b'mod sfa//at' u l-Gvern Libjan attwali mhux jindirizza l-problema. Ir-rapport ta' Amnesty jibba]a wkoll fuq l-affarijiet li rrakkuntawlu persuni li kienu n]ammu arrestati millmilizzja u li sofrew is-swat bil-frosti, cables, u katini talmetall minbarra x-xokkijiet tal-elettriku. Intant, Donatella Rovera, konsulent dwar issitwazzjonijiet ta' kri]i ma' Amnesty , qalet li '[add mhu qed i]omm lill-milizzjani responsabbli', filwaqt li l-
investigaturi li da[lu f'/entru ta' detenzjoni partikulari fi Tripli sabu persuni bi sfre;ju /ar ikka;unat mit-tortura li kienu 'ppruvaw ja[bu' linterrogaturi. Amnesty innutat ukoll li numru ta' immigranti u refu;jati Afrikani – li waqt ilkonflitt tal-Libja kienu akku]ati b[ala 'l-mer/enarji ta' Gaddafi' – huma fost ittalin li qed isofru l-abbu]. Il-milizzjani huma wkoll responsabbli g[all-vjolenza fatali li nqalg[et f'dawn ixxhur fi Tripli u bliet Libjani o[ra. Hekk kif il-problema bilfors trid ti;i indirizzata biex tinkiseb is-sigurtà, kienu 'sinifikanti' l-parati ta' din il;img[a fil-kapitali Libjana fejn minbarra l-eluf ta' ;ellieda spikkaw dimostrazzjonijiet ta' machine-guns u rocketlaunchers fost l-isparar fl-ajru bl-azzarini.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
KUNSILLI LOKALI 2012 15
10 TA’ MARZU 2012
ELEZZJONIJIET KUNSILLI LOKALI
{AL SAFI MILL-PROGRAMM ELETTORALI TAL-PARTIT NAZZJONALISTA G{AL-LOKALITÀ TA’ {AL SAFI ■ G[andu jsir l-a[jar u]u ta’ spazju u [arsien ta’ spazji miftu[a fil-lokalità fejn ir-residenti jkunu jistg[u jimxu u jqattg[u l-[in [ieles tag[hom f’ambjent nadif. Fost dawn l-ispazji miftu[a fil-kampanja sabi[a ta’ madwar {al Safi hemm Ta’ Amparell, :nien ta’ Ball, :nien Dun Karm Vella u l-{lantun. G[andhom jin]ammu nodfa u a//essibbli f’kull [in. ■ Pro;etti ta’ tisbi[ g[ad-diversi zoni tal-lokalità bil-[sieb li kull zona residenzjali tkun mill-aktar attraenti g[al min jg[ix fiha. B’[idma mal-ministeru responsabbli mill-oqsma tal-bini tal-Gvern naraw li ssir [idma biex il-housing estate ssir [idma fiha biex din tkun aktar a//essibbli b’iktar attrazzjonijiet g[ar-residenti. Issir [idma infrastrutturali f’zoni residenzjali o[ra biex ikun hemm aktar inklu]joni so/jali fil- komunità tag[na. ■ Aktar spazji miftu[a ;odda g[all-b]onnijiet tar-residenti u l-familji li jg[ixu fil-komunità ta’ {al Safi u fl-in[awi. ■ Aktar bankini li jtejbu l kwalità tal-a//essibiltà. ■ Tabelli u sinjali tat-traffiku ma[suba li jnaqqsu l-periklu tat-traffiku u li jo[olqu aktar sens ta’ sigurtà. ■ Ting[ata attenzjoni liz-zoni residenzjali fil-lokalità sabiex jitne[[ew indikazzjonijiet ta’ telqa u abbandun permezz ta’ [idma ta’ ndafa u manutenzjoni.
Abdilla Pupull, 67 sena, Busuttil Jerome, 62 sena, pensjonant u mi]]ewwe;. Ilu pensjonant, mi]]ewwe; u l-Vi/i Sindku ta’ {al Safi g[al g[andu tifel. Kunsillier u dawn l-a[[ar [ames snin. Hu membru tal-Kumitat l-President tal-Kumitat Sezzjonali Sezzjonali PN ta’ {al Safi. PN u l-President tal-Kunsill Kien Sindku u Kaxxier Skolastiku tal-Iskola Primarja ta’ tal-Ka]in tal-Banda San Pawl {al Safi. Jag[mel xog[ol ta’ {al Safi. volontarju mal-Hospice Malta. G[andu diploma fin-Nursing mill-Università ta’ Malta u kien Manager tan-Nursing Services fid-Dipartiment tas-Sa[[a.
■ Tkun segwita l-im;iba tat-tfal.
■ Titjib fis-sistema ta’ ;bir ta’ skart u ndafa pubblika.
■ Issir [idma g[al aktar attivitajiet kulturali fil-komunità permezz ta’ organizzazzjoni ta’ attivitajiet li jinvolvu l-arti, il-mu]ika, il-pittura u t-teatru. Kunsill elett irid jara li jippromwovi l-[iliet artisti/i ta’ artisti residenti fil-komunità.
■ U]u a[jar ta’ bins madwar iz-zoni residenzjali.
■ Jissa[[a[ il-kuntatt mal-g[aqdiet tal-volontarjat fil-komunità.
■ Programm ta’ bini ta’ bankini u toroq ;odda. Kunsill elett se jara li jkollu rapport ta’ bankini u toroq li je[tie;u li jsiru mill-;did, jew g[ax dawn tkissru b’mod sostanzjali, inkella g[ax dawn qatt ma saru. Skont dan il-programm, il-kunsill ikompli ja[dem sabiex japplika
■ Iktar g[arfien tal-isfidi ekonomi/i u ambjentali tal-familji {al Safin.
g[al iktar fondi minn dawk allokati direttament lilu, biex kull sena jara li jkollu programm ta’ bini ta’ bankini u toroq ;odda. ■ Ting[ata manutenzjoni u jsir ippjanar g[al fa/ilitajiet sportivi fil-lokalità. ■ Insa[[u s-sens ta’ sigurtà so/jali fil-komunità b’[idma favur it-tis[i[ tal-familja, u billi ting[ata attenzjoni lit-tis[i[ ta’ sigurtà minn vjolenza u delinkwenza spe/jalment g[all-[ti;iet ta’ anzjani li jg[ixu wa[idhom fil-komunità. ■ Ikun segwit i/-/aqliq ta’ nies fil-komunità bil-[sieb li r-residenti ;odda fil-lokalità j[ossuhom aktar parti integrali mill-komunità.
Busuttil Pietru Pawl, 68 sena, pensjonant, mi]]ewwe; u g[andu tlett itfal. Ilu Sindku ta’ {al Safi g[al dawn l-a[[ar 18-il sena. Kien membru fil-Kumitat Sezzjonali PN ta’ {al Safi, tal-K.I.M. u tal-Bord tal-Esportazzjoni tal-Patata.
■ Issir kampanja edukattiva fil-komunità favur il-kisba tal-bilan/ bejn ix-xog[ol u l-familja, u jkunu organizzati laqg[at ta’ informazzjoni ta’ parenting skills. ■ {idma favur il-promozzjoni ta’ aktar qari. ■ Kampanja edukattiva favur ilpromozzjoni ta’ u]u a[jar tal-kompjuter. L-u]u tal-kompjuter illum jag[mel differenza kbira fil-mod ta’ kif persuna tista’ tavvanza. G[alhekk l-u]u a[jar tal-kompjuter g[andu jkun promoss mill-Kunsill. ■ Issir aktar promozzjoni tal-attivitajiet sportivi fil-komunità. ■ {idma ta’ outreach fil-komunità blg[ajnuna ta’ a;enziji nazzjonali bil-g[an li jittejjeb l-a//ess g[all-g[ajnuna g[al dawk li jkunu sfaw vittmi ta’ dipendenzi b[ad-droga, log[ob tal-azzard, u]ura u o[rajn.
Buttigieg Lara, 27 sena u avukat ma’ Transport Malta. Hi membru fil-Moviment
Callus Alexis, 31 sena u Manager tal-Valletta Living History. Hu s-Segretarju }g[a]ag[ Partit Nazzjonalista, Internazzjonali tal-Moviment }g[a]ag[ Partit fil-Kummissjoni Nazzjonali Nazzjonalista u s-Segretarju Persuni b’Di]abbiltà, fl-Asso/jazzjoni Ewropea tal- tal-Kumitat Sezzjonali PN ta’ {al Safi u tal-Euro-Media Istudenti tal-Li;i (ELSA) u Forum. Kien Vi/i Sindku ta’ fl-G[aqda Studenti tal-Li;i. {al Safi. Kien International Sales Manager ta’ lukanda u pparte/ipa f’diversi fieri dwar it-turi]mu barra minn Malta.
■ Tkun evalwata l-opportunità li persuni b’di]abbiltà jkunu jistg[u jkomplu l-[ajja tag[hom anke wara l-mewt tal-;enituri. Permezz ta’ diskussjoni ma’ dawn il-;enituri u mal-awtoritajiet /entrali f’dan il-qasam ti;i studjata l-possibbiltà ta’ din l-opportunità.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
16 KUNSILLI LOKALI 2012
10 TA’ MARZU 2012
ELEZZJONIJIET KUNSILLI LOKALI
POALA u l-a;enziji nazzjonali biex fil-komunità titwettaq [idma ta’ aktar attenzjoni fir-rigward ta’ rapporti ta’ vjolenza u kriminalità fil-komunità. Permezz ta’ individwi volontarji u g[aqdiet talvolontarjat se tkun ippjanata [idma favur il-waqfien ta’ neighbourhood watch biex tissa[[a[ l-importanza tal-kontribut ta’ kull resident favur aktar sigurtà fil-komunità. Se ti;i organizzata wkoll kampanja edukattiva kontra l-vjolenza domestika fil-familja u s-so/jetà tag[na.
MILL-PROGRAMM ELETTORALI TAL-PARTIT NAZZJONALISTA G{AL-LOKALITÀ TA’ POALA ■
Pro;etti ta’ tisbi[ g[ad-diversi zoni tal-lokalità.
■
Aktar bankini li jtejbu l-kwalità tal-a//essibbiltà kunsill elett b’ma;;oranza Nazzjonalista jwieg[ed li jag[mel programm ta’ [idma biex jara xi kwalità ta’ bankini je]istu fil-pre]ent f’zoni residenzjali u jkompli l-[idma biex jara li f’dawn l-erba’ snin li ;ejjin issir [idma ta’ bini ta’ bankini ;odda li joffru l-aktar a//essibbiltà possibbli.
■
■
Tabelli u sinjali tat-traffiku ma[suba li jnaqqsu l-periklu tat-traffiku u li jo[olqu aktar sens ta’ sigurtà fil-lokalità ta’ Poala. Attenzjoni partikolari se ting[ata lill-anzjani, lill-persuni bi b]onnijiet spe/jali kif ukoll lill-koppji bi trabi u tfal ]g[ar. Sabiex isir dan, il-kunsill elett se jara li jag[mel studju ta’ traffic management li jindika fejn hemm b]onn sinjali u tabelli tat-traffiku, kif ukoll jinstabu zoni madwar il-lokalità biex jin[olqu aktar postijiet ta’ parke;;.
■
Ting[ata attenzjoni liz-zoni residenzjali fil-lokalità biex jitne[[ew indikazzjonijiet ta’ telqa u abbandun permezz ta’ [idma ta’ ndafa u manutenzjoni.
■
Titjib fis-sistema ta’ ;bir ta’ skart u ndafa pubblika. L-eco-wardens g[andhom jaraw li jitnaqqas kull abbu] mis-sistema ta’ ;bir ta’ skart.
■
Attenzjoni u manutenzjoni g[all-playing fields biex dawn mhux biss ikunu spazji ta’ rikreazzjoni, i]da spazji fejn il-;enituri jistg[u jserr[u rashom li wliedhom qeg[din f’post adattat g[at-tfal bl-ikbar sigurtà. Il-Kunsill elett b’ma;;oranza Nazzjonalista jrid jara li j]omm dawn il-playing fields fi stat tajjeb permezz ta’ manutenzjoni regolari u frekwenti biex ikun a//ertat li ma jkun hemm l-ebda periklu g[at-tfal.
■
Programm ta’ bini ta’ bankini u toroq ;odda. Il-kunsill ikompli ja[dem biex japplika g[al iktar fondi minn dawk allokati direttament lilu, biex kull sena jara li jkollu programm ta’ bini ta’ bankini u toroq ;odda.
■
Programm ta’ manutenzjoni ta’ dawl fit-toroq kif ukoll bozoz ;odda f’zoni mudlama.
■
Fi/-/entru kummer/jali se ssir [idma biex il-bankini jkunu joffru aktar sens ta’ sigurtà. Din il-[idma twassal ukoll biex kunsill elett ;did jara kif jissorvelja s-sistema tat-traffiku fi/-/entru kummer/jali bil-g[an li jara li jo[ro; b’ideat dwar kif jistg[u jsiru bidliet fis-sistema tat-traffiku jekk u meta jin[ass il-b]onn.
■
Insa[[u s-sens ta’ sigurtà so/jali fil-komunità b’[idma favur it-tis[i[ tal-familja, u billi ting[ata attenzjoni fuq it-tis[i[ ta’ sigurtà minn vjolenza u delinkwenza spe/jalment g[all-[ti;iet tal-anzjani li jg[ixu wa[idhom fil-komunità. F’dan ir-rigward qed ikun issu;;erit li ssir [idma favur it-tis[i[ tal-familja, bl-g[ajnuna tal-g[aqdiet volontarji, g[ax il-Kunsill jifhem li l-[idma favur it-tis[i[ tal-familja hi wkoll [idma favur it-tis[i[ tal-komunità. Il-Kunsill se j]omm kuntatt dirett u kontinwu mal-pulizja
■
Innaqqsu d-differenzi so/jali fil-komunità u nsa[[u s-siner;ija so/jali bejn id-diversi interessi fil-komunità. Dan l-impenn jitlob [idma ta’ sorveljanza ta’ x’qed ikunu fil-pre]ent il-kri]ijiet u l-problemi so/jali fil-komunità. Din il-[idma hi ma[suba li tkun il-qofol ta’ social workers impjegati mal-Gvern u mal-Kunsill, biex flimkien ma’ persuni volontarji ji;u organizzati working groups li jirrappurtaw lill-Kunsill minn ]mien g[al ]mien x’qed ikunu r-ri]ultati ta’ sorveljanza li tkun qed issir. Minn dawn ir-rapporti tibda tinbena [idma li g[andha tg[in biex il-Kunsill Lokali jkompli jorganizza l-[idma tieg[u anke f’dan l-aspett, u b’hekk fuq livell ta’ komunità, il-Kunsill jibda joffri wkoll l-g[ajnuna tieg[u ma’ awtoritajiet o[ra fil-lokalità li j[ossu l-istess dmir li joffru dan is-sens ta’ appo;; lill-persuni li jkollhom b]onn dan it-tip ta’ g[ajnuna. Ikun segwit i/-/aqliq ta’ nies fil-komunità bil-[sieb li r-residenti ;odda fil-lokalità j[ossuhom aktar parti integrali mill-komunità. Il-Kunsill elett irid ja[dem biex ila[[aq mal-[ti;iet differenti ta’ kull zona. Biex jitwettaq dan, il-Kunsill se jkun qed jorganizza sottokumitati minn
kull zona biex jg[inu f’din il-[idma. Hu ferm importanti g[all-Kunsill li r-residenti j[ossuhom parti mill-komunità, sabiex b’hekk ikunu jistg[u jipparte/ipaw bi [;arhom g[all-inizjattivi li ji;u organizzati, b’mod spe/jali dawk imtellg[in mill-Kunsill. ■
Na[dmu biex inwettqu [idma li tasal g[and persuni li jg[ixu wa[idhom. G[all-Kunsill Lokali, kull persuna hi importanti u l-ebda persuna ma g[andha t[ossha mwarrba fil-komunità. Permezz ta’ [idma flimkien ma’ g[aqdiet tal-volontarjat fil-qasam so/jali, il-Kunsill irid jorganizza [idma sabiex jara li kull persuna li tg[ix wa[idha jkollha l-g[ajnuna kollha possibbli biex tg[ix [ajja di/enti kif jixirqilha. Il-Kunsill irid jara li fil-komunità qed jitwasslu s-servizzi li joffri l-Gvern ?entrali u dawk li g[andhom dritt g[al dawn is-servizzi sabiex huma jkollhom il-possibbiltà li jibbenefikaw minnhom.
■
Issir [idma g[al aktar attivitajiet kulturali fil-komunità permezz ta’ organizzazzjoni ta’ attivitajiet li jinvolvu l-arti, il-mu]ika, il-pittura e//. Kunsill elett irid jara li jippromwovi l-[iliet artisti/i ta’ artisti residenti fil-komunità, kif ukoll jara li jippromwovi s-sens ta’ apprezzament lejn il-kultura u l-arti billi jorganizza attivitajiet ma[suba g[al dan il-g[an. Dawn l-attivitajiet g[andhom ikunu organizzati f’zoni differenti tal-komunità. B’hekk g[andhom jitwaqqfu g[aqdiet kulturali biex ja[dmu ma’ dawk l-g[aqdiet li di;à je]istu, bil-[sieb li kull persuna ta’ [ila artistika f’zoni differenti jkunu aktar mag[rufa fil-lokalità u tin[oloq g[aqda kulturali tal-lokalità.
Dehra tal-Knisja Parrokkjali ta’ Kristu Re f’Ra[al :did
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
KUNSILLI LOKALI 2012 17
10 TA’ MARZU 2012
■ Tkun inkora;;ita aktar ir-ri/erka storika u pubblikazzjonijiet li jqanqlu interess fl-g[arfien tal-istorja tal-komunità. Il-Kunsill irid jippromwovi l-kitba ta’ ri/erka storika dwar il-lokalità u l-komunità tag[ha. L-interess fl-istorja tal-komunità hija me[tie;a biex il-Kunsill ja[dem aktar favur it-tis[i[ tal-inklu]joni so/jali u t-tis[i[ tal-komunità. ■
■
Jissa[[a[ il-kuntatt mal-g[aqdiet tal-volontarjat fil-komunità. Kunsill b’ma;;oranza Nazzjonalista se ja[dem g[al aktar sens ta’ inklu]joni u tis[i[ fil-komunità. Dan ma jistax isir mill-Kunsill wa[du. Il-promozzjoni tal-volontarjat hi l-a[jar mezz biex kunsill jara li fil-komunità jissa[[a[ is-sens ta’ solidarjetà u inklu]joni so/jali. Il-[idma tal-ka]ini, g[aqdiet so/jali, sportivi u kulturali, fost o[rajn, g[andha tkun promossa aktar fil-komunità. Il-Kunsill, permezz ta’ attivitajiet li jorganizza flimkien ma’ dawn l-g[aqdiet, g[andu jara li ja[dem biex isa[[a[ aktar il-parte/ipazzjoni ta’ aktar residenti f’dawn l-g[aqdiet filwaqt li j[ajjar persuni o[ra biex huma wkoll jorganizzaw aktar g[aqdiet tal-volontarjat biex tkun aktar mifruxa l-[idma tal-volontarjat g[all-[ti;iet tal-istess residenti fil-komunità. Jissa[[u l-inizjattivi li jippromwovu l-identità talkomunità. Dawn l-inizjattivi g[andhom ikunu ma[suba lejn it-tis[i[ tal-identità tal-komunità.
Delezio Rita, 52 sena u skrivana mal-Korporazzjoni g[ax-Xog[ol u t-Ta[ri;. Hi l-Vi/i President tal-Kumitat
Muscat Tyrone, 40 sena,
Smart Sandra, 47 sena,
Vella Carmen, 65 sena, pensjonanta, mi]]ew;a u g[andha tlett itfal. Hi l-Kaxxiera fil-Kumitat Sezzjonali PN ta’ Ra[al :did u kienet Kunsilliera ta’ Ra[al :did bejn l-1994 u l-2001, u Vi/i Sindku bejn l-1998 u l-1999. Kienet ukoll President tal-Kumitat Sezzjonali PN u membru fil-Kumitat tal-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista.
Group Financial Controller ta’ kumpanija privata u Administrator Sezzjonali PN u tag[mel mal-Fondazzjoni Servizzi xog[ol ta’ volontarjat Edukattivi. Kien Segretarju fil-Parro//a ta’ Ra[al :did. :enerali, Chairman talG[amlet korsijiet dwar il-first Kummissjoni Armar u aid, il-customer care u membru fil-Kumitat tal-Festi l-public speaking. ?entenarji tas-So/jetà Filarmonika de Paule ta’ Ra[al :did.
Iktar g[arfien tal-isifidi ekonomi/i u ambjentali tal-familji f’zoni differenti tal-komunità ta’ San Pawl il-Ba[ar. Il-Kunsill, permezz tal-organizzazzjoni tal-kumitati volontarji, u working groups ■ Kampanja edukattiva favur minn kull zona fil-lokalità, g[andu il-promozzjoni ta’ u]u a[jar jin]amm konxju ta’ x’inhuma l-isfidi tal-kompjuter. L-u]u tal-kompjuter ekonomi/i u ambjentali tal-familji ta’ illum jag[mel differenza kbira fil-mod dawn iz-zoni. Fejn il-Kunsill ma jkunx ta’ kif persuna tista’ tavvanza. jista’ jasal hu, b’mod dirett, li joffri G[alhekk l-u]u a[jar tal-kompjuter g[ajnuna, jista’ jwassal l-informazzjoni g[andu jkun promoss mill-Kunsill. u t-talbiet li jkollu lill-a;enziji u#jew awtoritajiet nazzjonali kompetenti ■ Issir aktar promozzjoni tal-attivitajiet fil-qasam so/jali. sportivi fil-komunità. ■ Na[dmu biex nindirizzaw l-isfida ■ {idma ta’ outreach fil-komunità tal-faqar fil-komunità. Dan jista’ bl-g[ajnuna ta’ a;enziji nazzjonali ting[eleb billi no[olqu [idma ta’ outreach bil-g[an li jittejjeb l-a//ess g[al dawk fil-b]onn, l-aktar it-tfal billi ji;u g[all-g[ajnuna g[al dawk li jkunu sfaw meg[juna jifhmu aktar l-opportunitajiet u vittmi ta’ dipendenzi b[ad-droga, l-[iliet personali tag[hom. {idma minn log[ob tal-azzard, u]ura u o[rajn. ]g[a]ag[, u g[aqdiet volontarji u social workers g[andha tkun ikkoordinata ■ Titwaqqaf struttura ta’ konsultazzjoni mill-Kunsill biex fil-komunità tinbena [idma organizzata li tg[in [alli r-realtà kontinwa ma’ dawk responsabbli tal-faqar fil-komunità ting[eleb. mill-qasam so/jali. Dan isir flimkien mal- kapijiet tal-iskejjel li huma ■ Nipprovdu s-servizz ta’ shelter home responsabbli mill-edukazzjoni tat-tfal g[all-anzjani jew persuni li jkunu u ta]-]g[a]ag[, rappre]entanti ta’ wa[idhom biex dawn ikollhom fejn g[aqdiet volontarji, u rappre]entanti ta’ jorqdu matul il-lejl. mexxejja tal-parro//i. F’din ilkonsultazzjoni g[andha tkun diskussa ■ Issir kampanja edukattiva fil-komunità l-[idma li l-Kunsill ikun qed iwettaq favur il-kisba tal-bilan/ bejn ix-xog[ol u fil-qasam so/jali. l-familja, u jkunu organizzati laqg[at ta’ informazzjoni ta’ parenting skills. ■ Promozzjoni tal-attività kummer/jali fil-komunità. Il-Kunsill se jorganizza ■ {idma favur il-promozzjoni ta’ aktar attivitajiet li jipproponu aktar qari. Flimkien ma’ esperti u persuni il-kummer/ fil-komunità. ddedikati mill-qasam edukattiv, il-Kunsill irid jippjana [idma ma[suba sabiex ■ Isiru tabelli tat-traffiku li jindikaw tippromwovi l-qari, u tkabbar l-interess direzzjoni dwar fejn huma n-negozji kemm fost il-kbar kif ukoll fost it-tfal u fil-komunità. Il-Kunsill irid ja[dem ]-]g[a]ag[ lejn aktar qari. biex jippromwovi l-attività ■
Ferris Mark Anthony,
mi]]ew;a u g[andha ]ew;t itfal. Hi skrivana fil-Komunikazzjoni tas-Segretarjat g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport. Hi l-President tal-Kumitat Sezzjonali PN u tattendi attivitajiet varji mill-g[aqdiet tal-lokalità. Attendiet diversi korsijiet tal-A}AD u dwar l-Unjoni Ewropea. Attendiet ukoll kors dwar il-customer care, u [admet f’dan is-settur f’]ew; ministeri.
g[andu tifel u hu Shift Leader fis-sezzjoni tal-customer care fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta. Hu l-Vi/i President tal-Kumitat Sezzjonali PN u l-Vi/i President tal-Kumitat tal-Banda Kristu Sultan ta’ Ra[al :did. Jag[mel xog[ol ta’ volontarjat fil-Parro//a ta’ Ra[al :did u hu dilettant tal-isport u tal-g[asafar.
kummer/jali u jie[u dawk l-inizjattivi me[tie;a biex jo[loq l-a[jar sistema ta’ direzzjoni li twassal g[al dawn in-negozji. ■
Ikun organizzat a[jar l-ispazju g[all-parke;; g[all-u]u ta’ dawk li ji;u fil-komunità biex jinqdew mis-settur kummer/jali.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
18 Opinjoni#Ittri
. .
BHAC-CIRASA... Julio
Julio Camilleri [alliena. Kellu biss 44 sena. Kien ;uvni }ejtuni li j[obb li]}ejtun. Iddedika [ajtu kollha g[a]-}ejtun Corinthians. Kien jie[u [sieb in-nursery. Ta[t idejh in-nursery kibret. U ]viluppat f’nursery ferm organizzata. Kien bniedem ma[bub minn kul[add. Kellu tbissima g[al kul[add. Darba niftakar kien talabni ng[inu f’xi [a;a. Baqa’ jafhuli kemm dam [aj. Kull meta jarani kien ji;i fuqi biex jer;a’ jg[idli grazzi. Kont ng[idlu, “Julio kemm se ;;ibha bi kbira … Kemm se ddum tg[idli grazzi. Mhux di;à g[edtli u rringrazzjajtni?” Imma hekk kien Julio. Bniedem umli. I[obb jg[in. U jaf japprezza. I]-}ejtun tlifna ra;el. Issliem Julio. Strie[ fil-pa/i. U f’isem i]-}wieten kollha – grazzi [afna ta’ kollox [abib. Carmen
Carmen Fenech karattru g[aliha. Bla kantunieri. Kelma tg[idilek. Xi /ajta wkoll. Dejjem tid[ak. Storbju]a. M’ilux d[alt ilLasco nixtri. Mill-bieb talLasco smajt le[en Carmen jidwi. Sibtha targumenta ma’ Simone li jbig[ il[axix. Simone hu Taljan imma ilu jg[ix Malta. Carmen bdiet targumenta ma’ Simone fuq pastarda. {in minnhom Simone dar fuqi u b’Malti mkisser qalli “Dio Mio fero/i wisq questa donna”. Insomma ma’ Carmen Fenech ma tmut qatt. Take away Is-Sibt filg[axija bqajt id-dar. Nathan mar g[and ommi. It-tifla, Nicole, baqg[et tistudja. {in minnhom, Nicole qaltilna biex in;ibu take away. Konna jien, Rose u t-tifla.
Jien kont determinat li ma ni[ux take away. Kont g[adni kif g[amilt 9 km jogging. Kont di;à sajjart il-minestra. U ma rridx take away. Tlabt lil Christian imur jixtrili.
minn Mario GALEA
Kellu jmur g[and :or;i tal-Brighton. Wied ilG[ajn stess. Biex ]gur jifhem x’ridt, bg[attlu messa;;. Kien jg[id hekk: cheese burger bi/-chips u ]ew; frankfurters, chicken pizza, u cheese burger bi/-chips u onion rings. G[edtlu biex kif ikun qieg[ed Wied ilG[ajn jie[u /-cheese burger bl-onion rings lil Nathan g[and ommi. U j;ib il-pizza u /-cheese burger bil-frankfurters iddar g[al Rose u Nicole. Wara xi nofs sieg[a [abbat il-bieb. Kienu Christian mat-tfajla tieg[u Nancy. :ew bit-take away. Quddiemi nilma[ ]ew; chicken pizzas, u tliet cheese burgers bi/-chips u l-onion rings. {ames take aways. G[al tnejn minnies. Kien [a ]ball. Rose qaltlihom “Ara, ma ;ara xejn. Issa [udu take away mag[na intom ukoll.” G[alxejn. G[ax kif kienu lBrighton, Christian u Nancy kienu la[qu xtraw pizza g[alihom ukoll. Jg[idu li l-[ela mhi tajba g[al [add. Anzi waqt lomelija tal-quddies ta’ spiss nisma’ lill-qassis jg[id li l-[ela hi dnub. Jien ru[ wa[da g[andi u rrid nib]a’ g[aliha daqs id-dawl ta’ g[ajnejja. Ma kontx lest immur nin[araq l-infern min[abba pizza u cheese burger. U allura, ispirat mit-twemmin Nisrani, spi//ajt niekol nofs pizza. U cheese burger. Tabil[aqq biex issalva ru[ek trid tg[akkes il;isem.
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
“Gvern kattiv” Ixxukkjajt ru[i bil-kbir meta smajt u qrajt b’dak li qalet waqt il-konferenza tal-Partit Laburista lid-delegati tal-istess partit li g[andna ‘Gvern Kattiv’ (cruel government). Dan intqal mis-Sinjura Yana Bland Mintoff, bint il-Perit Duminku Mintoff. {aqqha prosit tassew Yana, g[ax minn jinsa jer;a’ j;arrab. Matul il-[akma Mintoffjana kienu l-eluf in-nies li batew diversi kattiverji, fosthom missieri France li flimkien ma’ 799 [addiem tke//ew minn impjegati ma/-/ivil ming[ajr ebda ra;uni valida bil-firma tal-Prim Ministru l-Perit Duminku Mintoff f’Lulju 1955, u kellu jkun il-Prim Ministru :or; Borg Olivier fl1962 flimkien mal-Ministru tax-Xog[ol Alexander Cachia Zammit offew lura x-xog[ol lill-[addiema li tke//ew millPerit Mintoff. Kattiverji, tibda u ma tispi//a qatt, transfers, promozzjonijiet, swat fuq ilpost tax-xog[ol minn Mintoffjani mag[rufa, vjolenza Mintoffjana organizzata, swat u torturi minn pulizija tar-re;im Mintoffjan fid-depot, arresti fis-satra tal-lejl, it-tke//ija talBlue Sisters billejl minn Malta. It-tkissir tad-dar ta’ Eddie Fenech Adami, is-swat u t-tben;il li sofriet Mary Fenech Adami, omm Fenech Adami u t-tfal tieg[u u s-serq li sar waqt it-tkissir u ma ji;i arrestat [add. It-tkissir talKurja tal-Ar/isqof. Is-serqa mill-aktar /ara tal-elezzjoni fl1981, meta l-ma;;oranza tal-
poplu Malti u G[awdxi g[a]let lil Eddie Fenech Adami l-Prim Ministru ta’ Malta. Kattiverja meta tid[ak bin-nies u tag[mel u twettaq vjolenza morali fuq il-poplu Malti u G[awdxi u meta xi [add kien qal li “Ma nixtieqx immexxi ming[ajr ilma;;oranza warajja” u baqa’ ggranfat mas-si;;u tal-poter kontra r-rieda tal-poplu [ames snin u [ames xhur u fl-a[[ar ta’ din it-tra;edja demokratika jitwettaq qtil politiku u jinqatel Raymond Caruana fil-Gudja, fil-Ka]in tal-Partit Nazzjonalista. Gvern kattiv hu dak bi pjan ma[sub ikisser is-sistema taledukazzjoni f’pajji]na u kien hemm tant ]g[a]ag[ li kellhom isiefru biex jistudjaw, fosthom g[all-kors tal-BSc, laqwa u l-importanti li xi [add kellu BSc wara ismu! Xejn ;did illum li l-leader il;did tal-Partit Laburista Joseph Muscat u s[abu fil-
Parlament se jivvutaw kontra l-li;i tal-edukazzjoni. Dak bidu ;did, era ;dida, sta;uni ;odda, leader ;did, arma ;dida. Kollox kif kien fil-bidu b’nies qodma u tal-g[erien ta]-]mien, il-kattiverji. X’differenza jlestulek kamra VIP f’San Vin/enz b’nefqa ta’ madwar 50 elf ewro u l-Prim Ministru Lawrence Gonzi jie[u [siebek. Hekk ikun “gvern kattiv” Sinjura Yana? Nistenna apolo;ija taddisprezz lejn il-verità ming[and Yana, jekk trid ti;bor ;ie[ha. U ter;a’ tmur tindirizza lid-delegati Laburisti u tisku]a ru[ha u tg[idilhom kemm il-Prim Ministru Gonzi jie[u [sieb missierha l-Perit Mintoff. Grazzi [afna li fakkartna f’tant kattiverji li saru matul il[akma Mintoffjana u l-bor]a [mie; li waddabt fil-parlament Ingli].
Mario Camenzuli Tas-Sliema
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
Attwalità 19
Jum storiku importanti L-10 ta’ Frar g[alina l-Maltin hu jum spe/jali u nkunu fejn inkunu ma jistax jonqos li ma niftakrux kemm hu g[a]i] g[alina dan il-jum. B[al-lum ;img[a, il-Komunità Maltija f’Ruma //elebrat il-festa tan-Nawfra;ju ta’ San Pawl f’Malta. Il-qofol ta/-/elebrazzjoni ntla[aq b’quddiesa solenni li kienet i//elebrata mill-Isqof Prospero Grech u minn 22 sa/erdot Malti jew G[awdxi li b[alissa jinsabu jistudjaw jew ja[dmu f’Ruma. Din il-quddiesa saret filBa]ilika ta’ San Lorenzo in Damaso. F’komunikat ma[ru; lill-Maltin li jinsabu Ruma, Monsinjur Charles Scicluna qal li Monsinjur Prospero Grech OSA ;entilment a//etta li jippresiedi l-quddiesa, ftit jiem wara li se jkun ikkonsagrat Isqof u ;img[a qabel jin[atar Kardinal millPapa Benedittu XVI. Flimkien mal-Ar/isqof Grech u s-sa/erdoti Maltin, ikkon/elebra wkoll Don Carlo Purgatorio, kappillan tal-Ba]ilika San Lorenzo in Damaso. Fil-bidu tal-quddiesa, Don Purgatorio qal li ;uranta qabel kien g[adu kif wasal minn Malta mal-pellegrina;; tas-sa/erdoti ta’ Ruma. Dan il-pellegrina;; tmexxa millKardinal Agostino Vallini, vigarju tad-djo/esi ta’ Ruma. Don Carlo qal kemm kellhom laqg[a sabi[a f’Malta. It-temp f’Ruma nhar l-10 ta’ Frar xejn ma kien sabi[ u minn [in g[al ie[or kien mistenni s-sil;. LAr/isqof Grech beda lomelija tieg[u billi semma ttemp xejn sabi[ ta’ Ruma imma fakkar ukoll li millmaltemp jista’ jo[ro; il-;id ukoll. Kien proprju b’maltempata li Pawlu wasal Malta, sostna l-Ar/isqof Prospero Grech. G[al din il-quddiesa attendew g[add ta’ Maltin li
minn Fr. Reno MUSCAT O.P. renosop@gmail.com
Ritratt tal-okka]joni – il-komunità Maltija f’Ruma flimkien ma’ Monsinjur Prospero Grech li g[ada jin[atar Kardinal fi [dan il-Knisja Kattolika
Kull Malti ma jistax ma jg[idx kemm i[ossu kburi bin-nomina ta’ Monsinjur Prospero Grech b[ala t-tieni Kardinal Malti f’elfejn sena ta’ storja ta’ Kristjane]mu jg[ixu jew jistudjaw Ruma, fosthom l-istaff talAmbaxxata Maltija f’Ruma. Fi tmiem il-quddiesa Mons. Alfred Xuereb, wie[ed missegretarji personali tal-Papa
Benedittu XVI, wassal messa;; tal-Qdusija Tieg[u, lill-membri tal-Ambaxxata ta’ Malta f’Ruma u lillkomunità Maltija fl-Italja. Mal-messa;;, il-Papa
bag[at il-barka appostolika tieg[u lill-Maltin kollha spe/jalment lil dawk li qeg[din Ruma. Hu qal li bla ebda dubju l-g[ada l-Papa kien se jistaqsih kif marret
din il-quddiesa. Waqt ri/eviment li ng[ata wara lquddiesa fis-sala parrokkjali tal-Parro//a San Lorenzo in Damaso, dawk pre]enti kienu indirizzati minn Charles Inguanez, Ambaxxatur ta’ Malta g[allItalja. Fid-diskors tieg[u lAmbaxxatur Inguanez fera[ lill-Ar/isqof Grech f’isem ilMaltin li jg[ixu l-Italja. Hu qal li b[ala Malti ma jistax ma jg[idx kemm i[ossu kburi bin-nomina ta’ Monsinjur Prospero Grech b[ala t-tieni Kardinal Malti f’elfejn sena ta’ storja ta’ Kristjane]mu. Din l-attività ssir kull nhar l-10 ta’ Frar u tkun organizzata minn Monsinjur Charles Scicluna u mill-Ambaxxata Maltija f’Ruma. Bdiet fis-snin 70 u llum saret appuntament regolari g[all-Maltin u lG[awdxin li jkunu Ruma nhar l-10 ta’ Frar. Din hija l-ewwel darba li din il-festa kienet qieg[da tkun organizzata ta[t lAmbaxxatur Inguanez. Filfatt, Charles Inguanez in[atar Ambaxxatur ta’ Malta g[all-Italja fl-1 ta’ Lulju tas-sena l-o[ra.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
20 Madwarna
}ew; kumpaniji jg[aqqdu s-servizzi korporattivi tag[hom Id-diretturi ta’ Alliance Trust Co. Ltd (ATCL) u AMS Ltd, (]ew; kumpaniji li joffru servizzi korporattivi u li huma asso/jati ma’ Fenech Farrugia Fiott Legal) u s-s[ab ta’ Capstone Group g[adhom kemm [abbru li qed jg[aqqdu s-servizzi korporattivi rispettivi tag[hom: dawk ta’ kontabbiltà u negozju marbut ma’ trusts u dak fidu/jarju f’kumpanija wa[da. Dan lamalgamar tas-servizzi g[andu ji;i formalizzat wara li jkun approvat millawtoritajiet regolatorji. Is-servizzi marbutin ma’ kontabbiltà pubblika, tax compliance, back-office u servizzi marbutin ma’ payroll, se ji;u konsolidati ta[t Capstone Advisory Co. Ltd. Is-servizzi marbutin ma’ trust, servizzi fidu/jarji u korporattivi se jin;abru ta[t
Alliance Trust Co. Ltd. Din l-amalgamazzjoni ;dida mistennija tlaqqa’ flimkien it-tag[rif u lesperjenza li jgawdu FFF Legal u Capstone Group b’referenza g[al industriji spe/ifi/i b[ala ri]ultat ta’ ftehim ta’ kollaborazzjoni li g[adu kemm intla[aq ma’ FFF Legal. L-oqsma li fuqhom se ssir l-ewwel [idma minn din il-joint venture se jkunu l-industrija tal-funds kif ukoll l-industrija ta’ remote gaming. Din il-[idma mistennija tikkonsolida u ssa[[a[ l-ispe/jalizzazzjoni li di;à jgawdu FFF Legal, ATCL u Capstone Group f’dawn l-istess oqsma. Din l-inizjattiva b’hekk mistennija tg[in sabiex tigbor flimkien u s-sa[[a[ lesperjenza u tag[rif professjonali legali u dawk
Id-diretturi ta’ Alliance Trust Co. Ltd (ATCL) u AMS Ltd li g[adhom kemm g[aqqdu s-servizzi korporattivi tag[hom
tal-kontabbiltà, flimkien ma’ esperjenza f’industriji spe/ifi/i bil-[olqien ta’ /entru ta’ e//ellenza multidixxiplinarja f’setturi spe/ifi/i. Tonio Fenech, Chairman tal-joint venture mitlub jikkummenta dwar din ilmerger qal, “Dan l-i]vilupp, li jlaqqa’ flimkien ]ew; gruppi
ta’ professjonisti li jaqsmu listess valuri, l-istess etika ta’ xog[ol u l-istess valuri professjonali, jirrifletti limpenn tag[na li nibnu infrastruttura b’sa[[itha ta’ servizzi professjonali li b’mod attiv, jg[inu biex ji]guraw li Malta tikseb il-post li jixirqilha b[ala /entru ta’ e//ellenza ta’ servizzi
internazzjonali fost l-industriji globali li rridu nil[qu.” L-uffi//ji ewlenin talGrupp jinsabu f’Tower Business Centre fis-Swatar u f’Vincenti Building fil-Belt Valletta. L-ewwel diretturi huma Kris Baron, David Borg, Christian Farrugia, Tonio Fenech u Nicholas Gouder.
Tmenin fil-mija tal-klijenti tal-internet ta’ Melita b’velo/ità ta’ [mistax-il megabit jew og[la
Kif kienet u kif saret – xog[ol ta’ rinnovament fil-playground ta’ Dar :esù ta’ Nazareth fi]-}ejtun minn Vodafone Malta Foundation
Rinnovata l-playground ta’ Dar :esù ta’ Nazareth It-tfal tad-Dar :esù ta’ Nazareth fi]-}ejtun issa jistg[u jqattg[u l-[in liberu tag[hom fi playground attrezzat grazzi g[all-fondi mog[tija minn Vodafone Malta Foundation. Iz-zona tal-log[ob li tinsab fuq barra tad-dar issa g[andha /int ta’ 10 metri mad-dawra u hija attrezzata bl-aktar log[ob modern li ssib f’zoni tallog[ob b[al ]ur]iqa, trampolin ta’ ]ew; metri u nofs dijamteru, blalen ikkuluriti u log[ob ie[or. Din iz-zona sarilha wkoll tapit tallastiku li joffri ambjent sigur lit-tfal f’konformità marregoli tas-sigurtà tal-UE. Id-dar titmexxa mis-Sorijiet ta’ :esù ta’ Nazareth u toffri /entru day-care g[al tfal li g[andhom aktar minn sentejn u li ;ejjin minn familji li jg[ixu f’riskju ta’ faqar.
Tmenin fil-mija talklijenti tas-servizz talinternet ta’ Melita huma abbonati g[all-pakketti li joffru velo/ità ta’ [mistaxil megabit kull sekonda jew og[la. “Skont l-a[[ar ri]ultati pubblikati fuq is-sit www.netindex.com, ilvelo/ità medja ta’ downloads fl-Ewropa hija ta’ ftit aktar minn tlettax-il megabit kull sekonda, li jfisser ri]ultat mill-aqwa g[al Melita u benefi//ju uniku g[all-klijenti ta’ Melita. Il-ma;;oranza talklijenti ta’ Melita llum g[andhom a//ess g[al servizz tal-internet aktar velo/i mill-medja Ewropea,” qalet Mireille Muscat, Product Manager tal-internet ta’ Melita. Ludolf Rasterhoff, i/Chief Operations Officer ta’ Melita, qal “Kisba b[al din ma kinitx tkun possibbli ming[ajr vi]joni /ara u l-implimentazzjoni tag[ha f’dawn l-a[[ar snin. Kollox beda meta Melita investiet bil-kbir f’fibreoptic cable li jg[aqqad lil Malta ma’ Sqallija u l-bqija tal-Ewropa li tlesta fl-2008. Fl-2010 investejna aktar biex na;;ornaw in-network
lokali u sena ilu nidejna Fibre Power – teknolo;ija ta’ broadband internet superjuri.” B[alissa Melita tbig[ biss pakketti tal-internet li jibdew minn [mistax-il megabit kull sekonda jew aktar. Numru sostanzjali ta’ klijenti fil-fatt jag[]lu li jie[du servizz ta’ velo/ità og[la minn hekk permezz tal-prodotti Fibre Power li jibdew minn 25 megabit u jitilg[u sa 100 megabit kull sekonda. Mireille Muscat ]iedet li, “Barra milli qed noffru velo/itajiet ta’ broadband internet [afna og[la, huwa daqstant importanti li noffru kwalità u affidabbiltà fis-servizz bi prezzijiet ra;onevoli. Ilprodott tag[na llum jiswa biss €1.1 g[al kull megabit meta mqabbel ma’ €3.5 g[al kull megabit offrut fuq il-prodott ta’ 4 megabit tal-kompetituri tag[na.” Skont statistika pubblikata minn www.netindex.com, ilklijenti ta’ Melita jir/ievu l-velo/ità mwieg[da f’aktar minn 96 fil-mija li hu ferm og[la mir-ri]ultat tal-medja Ewropea ta’ 85 fil-mija.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt ;None:
.
MIEGHEK
FIL-QOSOR
Il-Karnival Malti u s-satira NET Television 21>00
Ninsabu fl-aqwa tal-jiem tal-Karnival, festa li fiha ta’ kull sena tfal u kbar jintilfu fir-renja tal-bluha. B[al kull sena, bosta huma l-karrijiet li saru, filwaqt li g[add sabi[ ta’ kumpaniji ta]-]fin lestew i]-]ifna tag[hom bil-kostumi mill-isba[ li jpaxxu l-g[ajn. Waqt il-programm naraw g[aliex tant nies jiddedikaw din l-ener;ija kollha g[al dan id-delizzju u naraw ukoll mnejn beda l-Karnival. Mieg[ek se jie[u l-opportunità biex jiddiskuti wkoll is-satira, i/-/ajt, l-umori]mu u fejn dan g[andu jkollu limitu – jekk fuq kollox g[andu jkollu! Bis-sehem ta’ numru ta’ mistiedna, naraw l-aspetti kollha tal-Karnival Malti, inklu] l-element spontanju li da[al sew fi r[ula b[an-Nadur f’G[awdex u {al G[axaq hawn Malta. Jippre]entaw il-programm Lisa Spiteri u Fr Karm Debattista MSSP, bi produzzjoni ta’ Robert Cremona. Fir-ritratt fuq ix-xellug jidher karru bis-satira politika minn Karnival Malti tal-img[oddi. Wie[ed jista’ wkoll jinnota l-u]u tat-Taljan flok il-Malti.
• BEJNI U BEJNEK (NET Television 23>30) - Joséf
Bonello llum se jlaqqag[na man-newscaster u pre]entatri/i ta’ NET Television Kristy Debono (ritratt fuq). Fil-passat kienet ta[dem mal-Awtorità talMalta Lotteries and Gaming. Involuta fil-politika u fl-2008 i]]ew;et lil Jean Pierre Debono, li llum hu l-Assistent Segretarju :enerali PN. • MALTA LLEJLA (NET Television 17>00) - Fost is-
su;;etti li se jkunu ttrattati llum insibu dak dwar il-programm tal-EU Erasmus flimkien ma’ Maria Evelyn Vella, dwar Caught in Jazz flimkien ma’ Adrian Brincat (ir-Russu), Simon Sammut u Lino Cauchi, Eddie Aquilina dwar It-Te]ori Tag[na l-Maltin, kif ukoll ir-rubrika regolari dwar il-Van;elu u dwar il-moda • ROCKNA (Radio 101 FM 19>30) - Michael Bugeja llum se jlaqqag[na mal-grupp Negative Spaces (ritratt ta[t) li g[adu kif irrekordja l-ewwel single tieg[u. Il-membri ta’ dan il-grupp huma Ryan Agius, Mark Micallef, Kersten Graham, Matthew Vella u Gary Bugeja.
• DESTINATIONS (NET Television 15>45) Ripetizzjoni tal-programm li [are; l-ewwel darba lbiera[ u li primarjament se jiffoka fuq lI]landa u n-Norve;ja (fir-ritratt fuq il-lemin tidher clip me[uda minn filmat li se jidher waqt ilprogramm). Intant il-mistieden ta’ Mireille Bonello biex jitkellem dwar l-esperjenzi tieg[u tas-safar se jkun i]-]ag[]ug[ Frank Zammit. Inkomplu wkoll naraw dwar l-inbejjed Spanjoli kif ukoll dwar l-esperjenza ta’ Omar Busuttil fil-vja;; tieg[u overland fl-Ewropa.
• VU?I MISSJUNARJA (Radju Marija 21>00) II-protagonisti fil-programm tallum se jkunu Manuel Chetcuti, Melanie Bonavia u Maria Deguara (it-tlieta fir-ritratt fuq ixxellug) li huma membri tal-grupp Living Waters. Huma se jitkellmu dwar l-esperjenza tag[hom ta’ [idma missjunarja fl-Etjopja, fejn inbnew kindergartens, xi g[orof g[al-lebbru]i u kienu stallati xi mtie[en tal-qam[ f’Bonga u f’Jimma. Jippre]entaw b[as-soltu Frank Cassar u Helena Sammut.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
22 TV#Radju VELLUTO BLU
Kantanta pjuttost misterju]a 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
07>55 09>00 09>05
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet fil-Qosor Magazine 101
Rete 4 24:00 }ag[]ug[ (Kyle MacLahlan, fir-ritratt ma’ Isabelle Rossellini), waqt li jkun miexi f’park isib widna umana maqtug[a.
(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 19>30 21>00 23>00 24>00
Radju Malta • 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Focus 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Mill-Parlament 21:00 BBC News 21:05 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits. ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 - Maltin Biss 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:15 - Dirett Parlament 18:45 Mid-Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone (jinkludi 19:45 ONE News) 20:15 Collage 20:45 - Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - VO’s 24:00 - Bla Kantunieri (r) 02:00 - Weekend Party. RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 – Kaskata Kulturali 15:30 – Il-Polz ta/-?ittadin
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qrib Tieg[ek Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Darek, Flusek u Negozju (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 – Se[er il-Malti 22:00 – Il-Qaddis talJum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Platea 10:00 - University Matters 10:30 – Kulturi 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal:urnali 13:30 – Il-Malti fitTraduzzjoni 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 – Biex Hekk Jibqg[u Mag[na 20:00 – {sejjes minn Art l-Irdieden 21:00 - BBC World Service. Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 11:00 - Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l-Erwie[ 13:00 - Shalom 14:30 – Qari tarRumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Il-Muftie[ tal-G[erf 16:00 – Swi// 17:00 – Il-{ajja vera 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Nixxieg[a Dumnikana 19:30 – Vexillum 20:00 - Alla G[ani fil{niena 20:30 – Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 – {udni f’Idejk 23:30 –
Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta.
Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House. Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 FilKumpanija ta’ Tony 13:00 Ejjew G[andi 15:00 - All Time Favourites 17:00 - Melodiji talPassat 18:30 - All Time Favourites 22:00 - BeeZee Fridays. Smash Radio • 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 Radio Motordrome 15:00 Funky Town 16:30 - DJ My Kill 18:30 - Xtravadance.
TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din 09:15 - Kwi]]un (r) 10:30 - Purée (r) 11:00 - Minn Lenti Interkulturali 11:45 Madwarna 2 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 Xarabank 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Modern Lifestyles (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:45 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 Tomatate 17:05 - Teleshopping 17:25 - Hazzzzard Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:35 - Teleshopping 17:50 - Healthy Living 19:00 - Londri 19:20 Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Illostra 20:30 Affari Tag[na 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da (r) 23:45 - Kalamita (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 104.6 Music Entertainment 15:00 - Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:20 - MEP u Int 19:30 {abbejtek (r) 20:30 - MillParlament 21:30 - Maltin flIspazju 22:00 - News 22:30 Robert Musumeci Talk Show (r). Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00 u fid-09:00) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 econo-
Ikun determinat li jsir jaf ta’ min hi u kif spi//at hemm. L-indikazzjonijiet iwassluh sal-kantanta ta’ nightclub Dorothy. Xi jkun hemm misterju] f’[ajjitha? Tg[id hemm min qed jheddidha? Fiex tid[ol l-g[arusa ta]-]ag[]ug[? Tg[id da[lu f’[a;a li kien jaqblilhom li kieku baqg[u barra minnha? Il-film in[adem fl-1986 b’re;ija ta’ David Lynch. Fost l-atturi, minbarra t-tnejn li di;à semmejna, insibu lil Dennis Hopper, Laura Dern, Hope Lange u Dean Stockwell.
mia 14:10 - Sala stampa 14:50 La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 62˚ Festival di Sanremo 00:40 L’appuntamento - scrittori in tv 01:10 - Tg 1 notte 01:45 Sottovoce. Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 09:30 - Tgr montagne 10:00 - Tg 2 punto.it 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 Eat Parade 14:00 - Italia sul due 16:10 Ghost Whisperer 16:55 - Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 - Tg 2 sport 18:15 Tg 2 notizie 18:45 - Numb3rs (TF) 19:35 - L’isola dei famosi 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Senza traccia (TF) 23:25 -Tg 2 notizie 23:40 - L’ultima parola 01:10 - Tg Parlamento 01:20 L’isola dei famosi. Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi 11:00 - Apprescindere 12:00 - Tg 3 - sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Per
ridere insieme con Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - The Wrestler. Film 2008 23:05 - E se domani short 24:00 - Tg3 linea notte 01:10 - Art News 01:40 - Aprirai 01:55 ‘Città nuova - La diversità del paessgio urbano’ di Eric Rohmer (dok.). Canale 5 • melita 154 • GO Plus 2005 08:00 - Tg 5 mattina
08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 Amici 16:55 - Pomeriggio
cinque 18:45 - The Money Drop 20:00 - Tg 5 20:30 Striscia la notizia 21:10 Mediterraneo. Film ’90 23:30 - Il postino. Film ’94 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia. (kwi]])
Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:20 - Ieri e oggi in tv 07:25 Nash Bridges (TF) 08:20 Hunter (TF) 09:40 - RIS Roma 2 (TF) 10:50 - Benessere - Il ritratto della salute 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:35 - I 4 cavalieri dell’apocalisse. Film ’62 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Quarto grado 24:00 - Velluta blu. Film ’86. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 06:50 - Cartoons 08:40 - Settimo cielo (TF) 10:35 - Everwood (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:40 - Camera Cafe (sitcom) 16:15 - The Middle (TF) 16:40 La vita secondo Jim (sitcom) 17:45 - Trasformat 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - Tutto in famiglia (sitcom) 19:50 - Cartoons 20:20 - CSI: scena del crimine 21:10 True Justice - Stato di guerra. Film 2011 23:00 - Nikita (TF) 00:45 - The Shield (TF). La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:45 - Coffee Break 11:10 L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - Una nuova vita per Zoe (TF) 16:15 - Atlantide 17:30 L’Ispettore Barnaby (TF) 19:20 ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 Otto e mezzo 21:10 - La ragazza che giocava con il fuoco. Film 2009 24:00 - Tg La 7 00:10 (Ah)iporoso 01:05 - Basketball. Coppa Italja. Scavolini Siviglia Pesaro v Umana Venezia.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
TV#Radju 23 Education 22 • melita 22 # 104 07:00 - TVAM 09:00 - Euro News 11:00 - Faxxikli 11:30 - Venere 12:10 - Paqpaq 12:50 - GFA Review 14:00 - Nurseries 22 14:30 - Prin/pijiet 15:00 - Lenti Kulturali 15:45 - Dokumentarju 16:00 - Venere 16:40 - Paqpaq 17:20 - GFA Review 18:30 Nurseries 22 18:55 - A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 19:00 - Faxxikli 19:30 - Mixage 20:10 - Madwarna 20:40 Xarabank 23:10 - A[barijiet bl-Ingli] 23:15 - Asteriks (r). Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 - Teleshopping 11:45 - Reporter 12:05 Favourite Link 12:10 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - 7F 15:30 - Teleshopping 16:30 - EGOV4U 17:00 - Musbie[ g[al Ri;lejja 17:30 - Cachet 18:15 - F. News 18:30 - (ikompli) Cachet 19:45 - Reporter 20:05 Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 F. News 21:00 - Sfera 23:15 - F. News. Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 - 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[allMaltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 Romantica 17:00 - Teleshopping 18:00 - Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 • melita 162 12:35 - Centovetrine 12:50 -
Extreme Makeover Home Edition 13:40 - Grande Fratello 14:00 ER (TF) 14:45 - Veronica Mars (TF) 15:35 - Dawson’s Creek (TF) 16:25 - Champs 12 (TN) 17:10 - Déjà Vu (TF) 18:00 Friends (sitcom) 18:50 - Amici La 5 19:55 - Grande Fratello 20:15 Grande Fratello Live 20:25 Extreme Makeover Home Edition 21:10 - Grande Fratello live 234:00 - Uomini e donne. BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:10 - Charlie and Lola 07:20 The Large Family 07:30 Bobinogs 07:45 - Poetry Pie 07:50 - Fimbles 08:10 - Little Robots 08:20 - Nina and the Neurons 08:35 - Last of the Summer Wine 09:05 - As Time Goes By 09:35 - The Weakest Link 10:20 - EastEnders 10:50 Doctors 11:20 - Chimp Family Fortunes 12:00 - The World’s Toughest Driving Tests 13:00 Keeping up Appearances 13:30 -
Last of the Summer Wine 14:00 The Weakest Link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:55 - Chimp Family Fortunes 16:35 The World’s Toughest Driving Tests 17:25 - The Weakest Link 18:10 - Last of the Summer Wine 18:40 - Doctors 19:10 - After You’ve Gone 19:40 - Keeping up Appearances 20:10 - Doctor Who 21:00 - Survivors 21:50 - Lead Balloon 22:20 - Ideal 22:50 Live at the Apollo 23:35 - Little Britain. TCM • melita 310 • GO Plus 701 07:35 - Maverick 08:35 Rawhide 09:45 - The Thorn Birds 11:55 - Fallen Angel. Film ’45 13:45 - Maverick 14:50 Rawhide 16:00 - The Thorn Birds 18:05 - Agatha Christie’s Murder in Three Acts. Film ’86 19:55 Dave. Film ’93(12) 22:00 Sudden Impact. Film ’83 (18). MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 06:40 - Haunted Honeymoon. Film ’86 (PG) 08:05 - The Dirty Dozen: The Deadly Mission. Film ’87 (15) 09:40 - Gun Moll. Film ’75 (A) 11:20 - Book of Days. Film 2003 12:50 - Asteroid. Film ’97 14:55 - Kidnapped. Film ’71 (U) 16:35 - Vera Cruz. Film ’54 (PG) 18:05 - Longtime Companion. Film ’90 (15) 19:45 MGM’s Big Screen 20:00 Ulee’s Gold. Film ’97 (15) 21:50 - Red Shoe Diaries. Film ’92 (18) 23:40 - The Passage. Film ’79 (X). Diva Universal • melita 313 06:55 - Quincy, M.E. 07:55 Agatha Christie’s Poirot 09:43 Audiotour 09:50 - Rex: A Cop’s Friend 10:50 - Cento Vetrine 11:50 - Wolff’s Turf 12:47 - Great Women 12:55 - Quincy, M.E. 13:55 - Wolff’s Turf 15:53 - Great Women 16:00 - Rex: A Cop’s Friend 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:54 - La Prova 19:00 Rex: A Cop’s Friend 20:00 Quincy, M.E. 21:00 - Agatha Christie’s Poirot. Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: Slow Burn 08:10 - Mythbusters: Viral Hour 09:05 - Extreme Engineering: Super Fast Warship 10:00 - How Do They Do It?: Crash Helmets, Rubber and Wave Piercing 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Costa Rican Rain Forest 11:50 - Overhaulin’: Spaced Out 12:45 - Fifth Gear 13:40 American Chopper: Senior vs Junior: Invitation Accepted 14:35 - Dirty Jobs: Mosquito Control
Officer 15:30 - Deadliest Catch: Breaking ’Em In 16:25 Mythbusters: Phone Book Friction 17:20 - Extreme Engineering: Super Fast Warship 18:15 Ultimate Survival: Moab Desert 19:10 - How It’s Made 19:40 How Do They Do It?: Rig Life; Shaver 20:05 - Mythbusters: Let There Be Light 21:00 - Hunted by the Mob 21:30 - Hunted by the Mob 21:55 - Is It True? 22:50 Time Warp: Blue Men, Propellers, Big Bangs and Viewer Requests 23:45 - Mythbusters: Underwater Car. Melita Movies • melita 801 10:00 - Ramona and Beezus 11:45 - Peter Pan 13:40 - Old Dogs 15:10 - Other Side of The Tracks 16:45 - Edge of Darkness 18:40 Spanglish 21:00 - Gullivers Travels 22:25 - The Da Vinci Code 01:15 - The Bone Collector. Melita More • melita 802 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - 30 Rock 11:30 - Gossip Girl 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - Glee 17:30 Amazing Race 18:15 - Days of Our Lives 19:05 - Films & Stars 19:35 - Person of Interest 20:30 Glee 21:15 - Gossip Girl 22:00 Top Gear 23:15 - The Mentalist 00:00 - How I Met Your Mother 00:25 - 2 Broke Girls 00:50 Hung 01:20 - Bored To Death. Biography Channel • melita 411 07:00 - America’s Court with Judge Ross 08:00 - Hoarders: Jill and Tra 09:00 - The Locator: Desperate Mothers 10:00 - Real Housewives of Beverly Hills: The Art of War 11:00 - America’s Court with Judge Ross 12:00 Snapped: Women Who Kill: Darlene Gentry 13:00 - Parking Wars 13:30 - Billy the Exterminator: Sprayed by a Skunk!. Psychic Detectives: 14:00 - Beauty and the Thief 14:30 Seeing Double 15:00 - Montana Ambush 15:30 - Family Ties. 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Darlene Gentry 17:00 - The Locator: Desperate Mothers 18:00 - Hoarders: Jill and Tra 19:00 Pawn Stars: Trail Breaker 19:30 Storage Wars: Enemy of the Enemy 20:00 - America’s Court with Judge Ross 21:00 - Real Housewives of Beverly Hills: My
Mansion Is Bigger Than Your Mansion 22:00 - Hardcore Pawn 22:30 - American Hoggers: Calf Killer 23:00 - Kalgoorlie Cops 23:30 - Parking Wars.
G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - IglooGloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 Igloo-Gloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu
18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - The Magic Key 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 The Magic Key 20:00 - The Hoobs 20:25 - Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 - IglooGloo 21:25 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 - Tigga and Togga 22:00 -
Rubbadubbers
Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:10 - The Suite Life on Deck 09:35 - Jake and Blake 10:00 - Sonny with a Chance 10:25 Wizards of Waverly Place 10:45 - Phineas and Ferb 11:10 - So Random 11:30 - The Suite Life on Deck 11:55 - Wizards of Waverly Place 12:20 - Have a Laugh 12:30 - Phineas and Ferb 13:20 - My Babysitter’s a Vampire 13:45 - Fish Hooks 15:30 High School Musical (U) 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - Have a Laugh 17:35 - Wizards of Waverly Place 18:00 - Hannah Montana Forever 18:25 - Phineas and Ferb 18:50 - Shake It Up 19:15 - Fish Hooks 19:35 - Recess 20:00 - Shake It Up 20:50 - Wizards of Waverly Place 21:35 - Sonny with a Chance 22:00 - Kim Possible.
07>00 09>00 09>30 11>00 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>50 19>45 20>30 21>00 21>30 21>32 22>30 23>00 23>30
NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping Kontra l-{in (r) It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Afrodite Teleshopping Bla Kumment Destinations Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Animal Diaries NET News Flusek Mieg[ek NET News (ikompli) Mieg[ek Anali]i tal-A[bar (r) NET News Bejni u Bejnek
Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - WC Luge 09:30 - WC Ski Jumping 10:30 - Welsh Open Snooker 12:00 - WTA Tennis 13:30 - WC Ski Jumping 14:30 - WC Cross-country Skiing (live) 16:00 - WTA Tennis: Doha: QF (live) 18:00 WC Ski Jumping: HS 213: Qual. Rd (live) 19:00 - Welsh Open Snooker 20:00 - Welsh Open Snooker: QF (live) 23:00 - WC Ski Jumping 23:30 - WTA Tennis. Go Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - Serie A: Rd 23: Parma v Fiorentina 09:00 - PGA Avantha Masters: Day 2 (live) 13:00 Aviva Premiership: Rd 14: Gloucester Rugby v Northampton Saints 15:00 - Barclays PL: Wk 27: Fulham v Stoke City 17:00 - Serie A: Rd 21: Parma v Juventus 19:00 - PL World: Wk 27 19:30 - ATP 500: ABN MRO WTT Rotterdam: Day 2.2 (live) 23:30 - The FA Cup: Rd 5: Preview 00:00 - Barclays PL: Wk 27: Aston Villa v Man. C. 02:00 - PGA Avantha Masters: Day 2. Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PL World: Wk 27. Barclays PL: Wk 27: 09:30 Aston Villa v Man. C. 11:30 Review. 12:30 - ATP 500: ABN MRO WTT Rotterdam: Day 2.1 (live) 16:30 - The FA Cup: Rd 5: Preview 17:00 - Trans World Sport 18:00 - Scottish PL: Rd 26: Highlights. Serie A: 18:30 Rd 21: Atalanta v Genoa 20:45 Rd 24: Fiorentina v Napoli (live). 22:45 - Roma Channel. Go Sports 3 • GO Plus 853 20:45 - Serie A: Rd 24: Inter v Bologna (live) 22:45 - Inter Ch. Go Sports 4 • GO Plus 854 20:35 - RaboDirect Pro12: Rd 15: Leinster v Scarlets (live) 22:35 - Juve Channel. Malta Sports 1 • melita 701 19:00 - UEFA Champions League: Weekly Magazine 19:30 - La Liga: Preview 19:55 - Bundesliga: Preview 20:30 Bundesliga:Hoffenheim v 1.FSV Mainz (live) 22:30 - The Poker Stars: Net Big Game#02 (r) 23:15 - UEFA Champions League: MD7: Rd of 16 1st Leg: AC Milan v Arsenal (r) 01:05 UEFA Europa League: MD7: Rd of 32 1st Leg: Ajax v Man. Utd (r).
Malta Sports 2 • melita 702 21:00 - npower Championship: Reading v Burnley (live). Malta Stars • melita 614 08:00 - Malta Basketball Assoc. (r) 09:30 - 3 Pointer (r) 10:05 BOV PL: Hibernians v Mosta (r) 12:35 - Malta Rugby Football Union (r) 14:15 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix (r) 15:40 - Melita GFA 1st Div. (r) 17:30 - Malta Basketball Assoc. (r) 19:00 - Malta Handball Assoc. 20:30 - MFA Futsal League 2nd Div. 22:05 - BOV PL: Hibernians v Mosta (r) 00:35 - Melita GFA 1st Div. (r) 02:30 - Malta Rugby Football Union (r). Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Bundesliga: FC Augsburg v 1.FC Nurnberg (r) 09:50 - npower Champ.: Blackpool v Portsmouth (r) 11:35 - La Liga: Osasuna v Barcelona (r) 13:25 Bundesliga: 1.FC Koln v Hamburg SV (r) 15:20 - La Liga: Real Betis v Athletic Bilbao (r) 17:10 - npower Champ.: Blackpool v Portsmouth (r) 19:00 UEFA Champ. League: Weekly Magazine 19:30 - La Liga: Preview. Bundesliga: 19:56 - Preview 20:30 - Hoffenheim v 1.FSV Mainz (live). 22:35 npower Champ.: Blackpool v Portsmouth (r) 00:25 - Bundesliga: FC Augsburg v 1.FC Nurnberg (r). Football Stars 2 • melita 616 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 - Bundesliga: FC Augsburg v 1.FC Nurnberg (r) 16:10 - npower Championship: Blackpool v Portsmouth (r). La Liga: 18:00 - Highlights (r) 19:05 - Osasuna v Barcelona (r) 21:00 npower Championship: Reading v Burnley (live) 23:05 - Bayern Munich TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - WMRT Sweden: Long Highlights (r) 14:40 - NBA Live (r) 15:00 - Tour Bass Fishing: 2010 FLW Outdoors (r) 15:50 Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 16:55 - NBA: Chicago @ Boston (r) 19:00 NBA Live 19:15 - WWE: RAW 20:05 - Volleyball Champ. League Magazine: The Big Hit 20:35 - Red Bull Romaniacs:
Highlights Hardest Enduro Stage (r) 21:05 - European Poker Tour: Season 6: Deauville Show 1 21:55 - NBA: Chicago@Boston (r) 00:00 - WWE: RAW (r).
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
24 Passatemp
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
18
Mimdudin>5. Mg[aqad fejn wie[ed joqg[od bilqieg[da (5) 6. Sikkatura, konvenju (5) 7. Quddiem ta’ dg[ajsa (5) 10. u 11. Sensazzjonali (10) 11. Ara 10 12. Xog[ol, servizz (5) 14. Tikek f’wi// il-;in;rin (5) 16. Verità tal-fidi (5) 17. Immermer (5) 18. Xbieha reli;ju]a (5)
Weqfin>1. Banali (6) 2. Li m’hemm [add fuqu (6) 3. Abitudni (6) 4. Bi]a’, twerwir (6) 8. Issir bi xlief, qasba, sunnara u lixka (5) 9. Ditta (5) 12. Tah ix-xog[ol (6) 13. Fil-mitolo;ija Griega nsibuh b[ala alla tax-xemx (6) 14. }ingari (6) 15. Fis-sakra (6)
Sudoku Samurai
G[andkom erba’ log[biet Sudoku f’xulxin. B[as-soltu, f’kull wa[da da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
Soluzzjonijiet Abjad: 15 – 12, Iswed: 19 x 26; Abjad: 12 – 7, Iswed: 13 x 22; Abjad: 6 x 13, Iswed: 9 x 18; Abjad: 11 – 6, Iswed: 2 x 11; Abjad: 7 x 30 u jirba[.
17
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. Vojta; 6. Kotra; 7. Poppa; 10. Tlift; 11. Travu; 12. u 14. Pontifikat; 16. Sfoga; 17. Tmiem; 18. Retti. Weqfin>1. Rvinat; 2. Salott; 3. Xkupat; 4. Fanfru; 8. Mibni; 9. Barka; 12. Petitu; 13. Infami; 14. Figaro; 15. Tixrid.
Jirba[ l-abjad
DRAUGHTS
(lemin).
1. Il-parti bejn iz-zokk u l-labardi tal-foxxna u ttapp tal-flixkun; 2. {alq il-persuna;; (xellug) u littra A tal-MATERNITÀ; 3. Il-parti tal-lemin tal;ewna[ tal-persuna;; fuq il-lemin u d-dawra talkappell; 4. L-g[oqda tallazz u l-pum tal-antiporta; 5. It-tarf tad-denb u lparti ta’ quddiem talvle;;a fuq il-kartuna mal[ajt; 6. Il-fjamma skura (isfel fuq il-lemin) u ttroffa xag[ar tar-ra;el Il-konfront
Il-konfront> x’g[andhom komuni^
Jirba[ l- abjad
Dawn i]-]ew; stampi g[andhom komuni seba’ partikularitajiet. E]: I/-/irku tond fuq ras il-persuna;; fuq ix-xellug u d-dawra tal-ashtray. Baqa’ sitta u dawn g[alik!
Peress li dan hu bord Taljan g[andu d-double corner fuq ixxellug minflok fuq il-lemin. Allura, kif ;ieli ktibt, ixtri kaxxa talkartun bil-log[ba ‘Snakes & Ladders’ u ‘Ludo’ u li jkollha wkoll id-draughts u u]a lilha. Inkella tista’ tpin;i darba g[al dejjem bord fuq kartuna u kull darba tu]a lilu.
Min ma jafx idoqq i]-]nied (ju]a xkubetta) ma jiswiex g[a]]wie;. Dan il-qawl Malti jfakkarna fi proverbju storiku, fi ]mien ilfurbani. Min ma kienx kapa/i ju]a arma kontra l-g[adu ma kienx jitqies b[ala wie[ed responsabbli, u g[alhekk lanqas ma kien tajjeb g[a]-]wie;.
Nota>
Qawl Malti
Sudoku Samurai
:ib il-bord tad-draughts u qieg[ed id-dammi e]att kif jidhru hawn fuq. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[ba f’[ames mossi?
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
Klassifikati 25 PROPRJETÀ {al Luqa
L-Imqabba
HOUSE of character (unconverted) bi tliet kmamar tas-sodda. Prezz €100,000. ?emplu 99473439.
Range Rover
CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.
APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Toyota Vitz SR
{al Qormi – San Bastjan
Proprjetà
Kia Mentor
APPARTAMENT bi tliet kmamar tas-sodda u garaxxijiet. Prezz €83,000 u [wienet kbar 200sqm /entrali [afna u tajbin g[al kull negozju. ?emplu 99477271.
I]-}ejtun, Bir id-Deheb u Marsaskala
APPARTAMENTI b’]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta semi-finished u garaxxijiet. Prezz minn €82,500. ?emplu 99477271.
I]-}urrieq, Bubaqra
TERRACED house kbira, erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, washroom, ]ew; terraces, ]ew; kmamar talistudju, kompluta b’garaxx ta’ 10 karozzi u ;nien ta’ 30 pied bil-bir. Prezz €338,000. ?emplu 99422082.
Marsaxlokk
TAT-2001, magna 1300cc u full extras. ?emplu 79436081.
U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.
PETROL 1996 kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 99025125.
G{ALL-KIRI
AVVI}I
Ir-Rabat
G[al kull xog[ol
GARAXX g[al-kiri bi Class 4, tajjeb g[all-kull tip ta’ negozju, 21 pied x 40 pied, appo;; mal-iskola. ?emplu 79211659.
NIXTRI PROPRJETÀ Maisonette
F’BIRKIRKARA. ?emplu 79844384.
VETTURI BMW 320d
2006, saloon, automatic, artic green, full extras, white leather interior, 45,000 mil. €19,500 o.n.o. ?emplu 99449106.
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq ilfil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Nixtri
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.
Ni]barazza
Kompjuter
KOMPJUTER antik li g[andu valur, f’kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 21496068 jew 79496068.
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
TAS-subien, kulur cream, 3piece, kompluta bil-qmis u ]-]arbun. Daqs ;dida, milbusa darba. Prezz €90. ?emplu 21242180.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
Mejda tonda
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ Heidelberg Platen
10” x 15” f’kundizzjoni perfetta u mutur Suzuki 100A. ?emplu 79603048.
Libsa tal-Pra/ett
TAL-A{MAR mastizz. Dijametru ta’ metru, [xuna ta’ 3cm u b’erba’ saqajn. Kundizzjoni perfetta. Prezz €250. ?emplu 21246324 jew 99808522.
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
26 Avvi]i PN
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN AVVI}I POLITI?I TAS-SLIEMA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Laqg[a ta’ Diskussjoni malMembru Parlamentari Francis Zammit Dimech bit-tema 'IlQag[da Politika Attwali', il:img[a, 24 ta’ Frar fis-7 p.m. flUffi//ju PN tal-lokalità. Kul[add hu mistieden jattendi.
{AL BALZAN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet talftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.
L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).
SAN :ILJAN. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
I}-}URRIEQ. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda.
AVVI}I SO?JALI GEORGE PULLICINO. Il-
{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw Ikla bi stil Fran/i], illum il-:img[a, 17 ta’ Frar fit-8 p.m. fil-lukanda Excelsior, ilFurjana. Prezz €28 g[all-kbar u €14 g[at-tfal ta’ ta[t it-12-il sena.
JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe
Cassar se jorganizzaw Ikla u Country Night, g[ada s-Sibt 18 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fil-lukanda Corinthia Palace, {’Attard. Prezz €22 g[all-kbar u €11 g[at-tfal ta’ bejn l-4 u t-12-il sena, u g[all-biljetti /emplu 79459227 jew 99468624.
EDWIN VASSALLO. Il-{bieb ta’ Edwin Vassallo se jorganiz-
zaw Ikla, il-{add, 19 ta’ Frar fis1 p.m. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal ta’ bejn is-6 u t-12il sena, u g[al aktar informazzjoni /emplu 21433869.
DAVID AGIUS. Il-{bieb ta’ David Agius se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 21 ta’ Frar fid-9 a.m. fil-Buskett Roadhouse, ir-Rabat. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21417507 jew 79423101. SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb
ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 23 ta’ Frar fit-8.30 a.m. filBuskett Road House. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 79010504 jew 21228585.
CAROLINE GALEA. Il-{bieb
ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 23 ta’ Frar, f’Villa Arrigo, inNaxxar. Trasport provdut minn quddiem l-Uffi//ji PN tar-4 Distrett. G[al aktar informazzjoni u g[all-biljetti /emplu 99843564 jew 99491069.
CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud
Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 24 ta’ Frar fit8.30 p.m. f Villa Sant’Anna, Marsaskala. Prezz €6 u l-biljetti jistg[u jinkisbu mill-helpers tassoltu jew /emplu 99900434.
DAVID AGIUS. Il-{bieb ta’
David Agius se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 25 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-MFCC, Ta’ Qali. G[all-biljetti /emplu 21417507 jew 79423101.
PETER MICALLEF. Il-{bieb
ta’ Peter Micallef se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 28 ta’ Frar fil-Lukanda Cavalieri, San :iljan. G[all-biljetti /emplu 21465070 jew 79460054.
PAULA MIFSUD BONNICI.
Il-{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 2 ta’ Marzu fis7.30 p.m. f’The Palms, San :iljan. Prezz €10 u g[all-biljetti /emplu 21239210, 79538559 jew 99242945. Trasport provdut.
CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud
Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 2 ta’ Marzu fit8.30 p.m. fir-Razzett tal-{biberija, Marsaskala. Prezz €6 u l-biljetti jistg[u jinkisbu mill-helpers tas-soltu jew /emplu 99900434.
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Pasta Lunch, Tombla u Te, il{add, 4 ta’ Marzu f’Villa Arrigo, in-Naxxar. Prezz €6 u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew milluffi//ji.
MARIO DE MARCO. Il-{bieb
ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 6 ta’ Marzu fil-lukanda Alexandra, San :iljan. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21247049, 99450902 jew 21223911.
NOEL GALEA. Il-{bieb ta’
Noel Galea se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 6 ta’ Marzu fil-lukanda Sea Breeze, Bir]ebbu;a. Prezz €5 u g[al aktar informazzjoni jew biljetti kellmu lill-helpers jew /emplu 99458101, 21641281 jew 27602437.
JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe
Cassar se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 7 ta’ Marzu fid-9 a.m. fil-Monte Kristo Estates, {al Farru;. Prezz €4.50 u g[all-biljetti jew aktar informazzjoni /emplu 79459227 jew 99468624.
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning fl-okka]joni ta’ Jum il-Mara, l-Erbg[a, 7 ta’ Marzu fil-lukanda Bu;ibba, Bu;ibba. Prezz €5 u biljetti ming[and il-helpers tas-soltu jew /emplu 99236505.
IS-SWIEQI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Breakfast g[al Jum il-Mara, lErbg[a, 7 ta’ Marzu fil-lukanda Soreda, il-Qawra. L-attività tibda b’quddiesa fid-9 a.m. fil-Parro//a ta’ Pembroke. Prezz €10 u g[allbiljetti /emplu 21370698, 21371232 jew 21374552.
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb
ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning g[al Jum ilMara, il-{amis, 8 ta’ Marzu filMonte Kristo Estates, {al Farru;. Prezz €5 u biljetti jinkisbu ming[and il-helpers jew /emplu 22985100 jew 99841333.
RA{AL :DID. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Ikla bejn il-{bieb, il-:img[a, 9 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Ikun servut ikel tradizzjonali Malti. Prezz €12 u biljetti jinkisbu mill-membri talKumitat.
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
Philip Mifsud se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 15 ta’ Marzu. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 99269314.
MARIO GALEA. Il-{bieb ta’
Mario Galea se jorganizzaw Breakfast, il-:img[a, 16 ta’ Marzu fil-lukanda Plaza, TasSliema. Prezz €8 u g[all-biljetti /emplu 21634462, 99487102, 79369800 jew ming[and ilhelpers tas-soltu.
SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb
ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Italian Night, il-:img[a, 16 ta’ Marzu fil-lukanda Corinthia San :or;, San :iljan. Prezz €22 u g[all-biljetti u l-informazzjoni /emplu 21226554.
Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista se jorganizza Coffee Morning nhar l-Erbg[a 29 ta’ Frar f’Villa Arrigo. Prezz: €5.50 It-trasport jitlaq mill-postijiet tas-soltu fit-8.30 a.m. Bookings ming[and il-helpers jew /emplu 99473932 jew 79603401. Jattendi l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi.
AVVI}I O{RA IL-QRENDI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li l-Uffi//ju PN jinsab miftu[ ta[t management ;did wara t-tisbi[ u limmodernizzar li sar fl-a[[ar ;img[at. L-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn is-7 a.m. u tard filg[axija b’fa/ilitajiet b[al big screen u organizzar ta’ ikliet. G[al aktar informazzjoni /emplu 99479383.
{’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN.
IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642.
BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.
BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.
{AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN.
IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426.
{AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.
IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.
IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.
IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567.
L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.
{AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733.
{AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN.
IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.
MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.
IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN.
IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.
L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852.
L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507.
IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN.
IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com.
PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165.
TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.
{AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt.
{AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN.
SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN.
SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.
SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7.30 p.m. u t-8.30
p.m. fl-Uffi//ju u ‘Dar il-{addiem’. G[al aktar informazzjoni tistg[u tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225810. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
27 BOWLING – MEDITERRANEAN CHALLENGE CUP
Mag[ruf it-tim li se jie[u sehem f’San Marino Matul dan l-a[[ar t[abbar it-tim li se jie[u sehem fl-14-il edizzjoni tal-Mediterranean Challenge Cup li se ssir bejn is-16 u t-22 ta’ April. Malta ilha tie[u sehem f’dawn ilkampjonati sa mill-bidu u din is-sena mhux se tkun e//ezzjoni. It-tim Malti li se jie[u sehem se jkun mag[mul minn Justin Caruana Scicluna, Mark Spiteri, Sue Abela u Melissa Swift. Dawn [adu sehem firrawnd ta’ kwalifikazzjoni li sar fuq 24 log[ba li ntlag[bu fuq tlett ijiem. Caruana u Scicluna jissieltu g[all-ewwel post Fil-kategorija tal-ir;iel l-
akbar sfida kienet dik bejn Caruana u Scicluna. Fl-ewwel jum ta’ dan ir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni kien Justin Caruana Scicluna li beda tajjeb [afna bi skor ta’ 223 u 277 punt. F’partita o[ra dan ;ab 225 u 234 punt u dawn ilpunti kollha g[enuh biex i;ib total ta’ 1,764 li fisser medja ta’ 2,20.5. Kenneth Arpa kien it-tieni b’1,739, bil-ma;;oranza ta’ punti jaslu b’290 punt li ;ab fir-raba’ log[ba. Mark Spiteri spi//a fit-tielet post b’1,693 punt. Fit-tieni jum ir-ritmu tallog[ob beda j]id u kien Spiteri li ddomina matul iljum b’total ta’ 1,677 u b’dawn il punti t-total ta’ punti f’jumejn hu dak ta’ 3,370 g[al medja ta’ 2,10.6. Fit-tieni sessjoni Spiteri ;ab 222, 223 u 268 punt.
Caruana Scicluna /eda lewwel post hekk kif dan fittieni jum ;ab 233, 234 u 242 punt g[al total ta’ 1,586 punt. Ir-rebbie[ tal-2011, Neil Sullivan spi//a fit-tielet post b’total ta’ 3,284. Bla dubju spikkat is-sessjoni ta’ meta dan ;ab 1,729 punt grazzi g[al 256, 231 u 236 punt. Kenneth Arpa waqa’ firraba’ post b’3,272 punt. Il-jum de/i]iv, it-tielet jum kien bla dubju iddominat minn Justin Caruana Scicluna li qatt ma ;ab anqas minn 200 punt matul il-jum kollu. Linqas punti li ;ab fit-tielet jum kien 208 punti. Fl-ewwel sessjoni dan feta[ tajjeb b’259 punt u kompla billi ;ab 234 punt g[al ]ew; sessjonijiet konsekuttivi. Fl-a[[ar ]ew; sessjonijiet dan ;ab 217 u 233 punt biex b’hekk ammonta g[al total ta’ 1,853 u dan fisser medja ta’ 2,31.6 fi tmiem partiti. Hu reba[ it-titlu b’total ta’ 5,203 punti. Mark Spiteri da[al fit-tieni post minkejja li fl-ewwel sessjoni kellu bidu daqsxejn negattiv fejn ;ab total ta’ 168. Dan l-ammont ta’ punti, ikkumparat mal-ammont ta’ punti li ;ab ir-rebbie[ kien ftit i]da fl-istess [in kien bi]]ejjed biex iddefenda t-tieni post. Spiteri, waqt is-sessjonijiet kollha ;ab total ta’ 1.705 mifruxin fuq skorijiet ta’ 240, 236 u 236 biex b’hekk, lammont totali ta’ punti kien dak ta’ 5,075. Neil Sullivan baqa’ fit-tielet post hekk kif ;ab total ta’ 4,828 punt filwaqt li fir-raba’
It-tim li se jie[u sehem f’San Marino mag[mul minn Justin Caruana Scicluna, Sue Abela, Melissa Swift u Mark Spiteri
post da[al Rankin Camilleri li ;ab total ta’ 4807. Sue Abela tikkonferma l-qawwa tag[ha G[al darb’o[ra, Sue Abela ikkonfermat il-qawwa tag[ha fix-xena lokali u g[al darb’o[ra wkoll re;g[et ibbukkjat postha fil-
Mediterranean Challenge Cup. Flimkien mag[ha waqt din l-edizzjoni se jkun hemm Melissa Swift u g[aliha din se tkun l-ewwel esperjenza f’dawn il-kampjonati. Abela kienet daqsxejn negattiva fl-ewwel jum ta’ log[ob u ;abet it-total ta’ 1,490 punt, ammont li g[allkalibru tag[ha ]gur mhux xi skor li wie[ed jistenna ming[andha. B’dan l-ammont ta’ punti Abela kienet fit-tieni post filwaqt li l-ewwel post kien okkupat minn Melissa Swift.
Din tal-a[[ar, grazzi g[al serje ta’ skorijiet ta’ 212, 234, 243, ;abet total ta’ 1,576 punt. Fit-tieni jum i/-champion Maltija wettqet reazzjoni u ;abet total ta’ 1,644 punt. B’dawn il-punti Abela telg[et g[al total ta’ 3,134, skor li jfisser medja ta’ 195.8 kull partita. L-aqwa sessjonijiet ta’ Abela fit-tieni jum kienu dawk ta’ 247 u 253. Melissa Swift, li kienet fl-ewwel post flewwel jum ;abet 1.486 u filfatt tilfet postha fil-qu//ata. Fi tmiem it-tieni jum Swift kellha total ta’ 3.062 punt. Fit-tielet jum Abela re;g[et bdiet tajjeb u fl-ewwel erba’ sessjonijiet ;abet l-iskor ta’ 258, 200,200 u 190 punt. Dan fisser li l-iskor total ta’ Abela fit-tielet jum kien dak ta’ 1,531 u dan fisser li Abela reb[et l-edizzjoni b’total ta’ 4,665 punt.
Melissa Swift, li kienet fittieni post baqg[et tokkupa din il-po]izzjoni hekk kif fla[[ar jum ta’ kwalifikazzjoni ;abet 1,477 punt minn erba’ sessjonijiet g[al total ta’ 4,539 u medja ta’ 189.1. Fit-tielet post spi//at Joanna Attard li ;abet total ta’ 4,384 filwaqt li Tiziana Carannante, li [adet sehem fl-edizzjoni ta’ sena ilu, ;abet total ta’ 4,258 punt. Malta dejjem kisbet su//ess waqt ilMediterranean Challenge Cup, spe/jalment grazzi g[al Sue Abela. S’issa huma 12-il pajji] li rre;istraw biex jie[du sehem filMediterranean Challenge Cup ta’ din is-sena. Dawn huma: San Marino, Katalunja, ?ipru, Franza, :ibilta, il-Gre/ja, l-I]real, lItalja, is-Slovenja, itTune]ija, it-Turkija u Malta.
MOC
Kompetizzjoni tal-Arti b’rabta Olimpika
Il-pittura u l-iskultura li reb[u l-edizzjoni u dawn se jkunu esibiti fil-Mu]ew Olimpiku f’Lausanne
Artisti lokali dan l-a[[ar kellhom l-opportunità u lisfida unika grazzi g[all-Kumitat Olimpiku Malti (MOC) u g[all-Ministru g[all-Edukazzjoni. Dan g[aliex, dawk li jispe/jalizzaw fl-iskultura jew fil-grafika [adu sehem fir-raba’ edizzjoni ta’ kompetizzjoni li saret b’kollaborazzjoni tal-MOC u lMinisteru g[all-Edukazzjoni. Wara li fil-;imghat li g[addew xog[lijiet ta’ dawk li [adu sehem kienu esibiti f’G[awdex, f’dawn il-;ranet listess xog[lijiet qed ikunu esibiti fil-Kwartieri :enerali tal-Kumitat Olimpiku Malti f’Tal-Qroqq. It-tema fl-edizzjoni ta’ din is-sena kienet ‘Sport u lValuri Olimpi/i ta’ E//ellenza, {biberija u Rispett’. Fost dawk li [adu sehem il-Kumitat Olimpiku Malti permezz ta’ Kummissjoni u Bord tal-G[a]la ma[tura apposta se jag[a]el kemm skultura kif wkoll xog[ol ta’ grafika. Ix-xog[lijiet rebbie[a se jintbag[tu lill-Kumitat Olimpiku Internazzjonali f’Lausanne li bejn Marzu u :unju j[abbar it-tliet rebbie[a.Dawn ix-xog[lijiet imbag[ad ikunu esibiti fil-Mu]ew Olimpiku f’Lausanne.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
28 Sport IASC
Reb[a minima g[al Cospicua Cospicua ST.........................1 Burmarrad AFC.................0 Cospicua kisbu reb[a minima ta' 1-0 fuq Burmarrad bl-uniku gowl jasal fl-a[[ar minuti tal-partita. Minkejja li ;ie skurjat biss gowl wie[ed, ilpartita kienet wa[da sabi[a u kellha diversi azzjonijiet denji ta' nota. Minkejja li ]-]ew; timijiet attakkaw lil xulxin, sa tmiem lewwel taqsima ma ;ie skurjat lebda gowl. Fit-tieni taqsima r-ritmu talpartita baqa' l-istess u dan fisser li ]-]ew; goalkeepers kienu impenjati g[al diversi drabi. Fis64 minuta Cospicua marru filvanta;; meta Leeroy BONNETT sab ix-xibka. Bonnett skurja gowl personali mill-isba[ biex ta t-tliet punti littim tieg[u. Referee: Lorry Sammut
Draw e//itanti {amrun L............................1 Senglea Y.............................1
{amrun Liberty u Senglea Youngsters, ]ew; klabbs li ilhom snin kbar fil-IASC, spi//aw fi draw ta' 1-1. I]]ew; timijiet lag[bu fi spirtu sportiv [afna fil-log[ob tag[hom u fl-ewwel taqsima kien hemm diversi azzjonijiet fuq i]-]ew; lasti. Minkejja dan, il-gowl baqa' ma wasalx u hekk kif bdiet ittieni taqsima r-ritmu talpartita kompla j]id. L-attakki ta]-]ew; timijiet saru ferm aktar perikolu]i u
fis-66 minuta Clint Ellul ta' Senglea kkommetta penalty. Mill-11-il metru Stefan SULTANA ma ]baljax biex feta[ l-iskor g[all-{amruni]i. Hekk kif deher li {amrun se jiksbu r-reb[a, Peter PAUL SAMMUT ;ab id-draw g[al Senglea. Referee: Luke Portelli Reb[a fa/li Msida RS.............................4 }urrieq W............................1
Msida Red Stars ma kellhom l-ebda diffikultà biex [ar;u rebbie[a bi skor ta' 4-0 kontra }urrieq Wolves. Wie[ed irid jg[id li l-klabb ta' Msida hu wie[ed mill-aqwa f'din l-Ewwel Divi]joni u l-log[ob li qed juri hu ferm po]ittiv. Msida [ar;u [a]in u kienu }urrieq li skurjaw l-ewwel gowl tal-partita wara 10 minuti permezz ta' Alan GALEA. Msida [olqu reazzjoni e//ellenti u kellhom b]onn biss 22 minuta biex marru filvanta;;. Kien Oldren MUSCAT li po;;a lil Msida fil-vanta;; u tliet minuti wara listess MUSCAT irdoppja g[attim tieg[u. Fit-tieni taqsima, minkejja li }urrieq ippruvaw jiddefendu, qalg[u ]ew; gowls f'[ames minuti. Bla dubju, Aldren MUSCAT kien l-eroj ta' Msida hekk kif dan fis-60 u fil-65 minuta, skorja ]ew; gowls o[ra g[al skor finali ta' 4-1. Referee: Joe Camilleri
YFA
Il-YFA kontra kull tip ta' abbu] fuq it-tfal Il-Youth Football Association tirreferi g[al rapporti li dehru fil-media, dwar pro/eduri li ttie[du re/entement fil-Qrati Maltin kontra ra;el li b’xi mod kien involut f’football nursery lokali. Il-Youth FA tixtieq tinforma lill-pubbliku in;enerali, u partikolarment dak tal-football, u fuq kollox lill-;enituri ta’ tfal li jattendu xi football nursery, sabiex iserr[u rashom. Il-YFA fuq dan il-ka] partikolari di;à [adet il-mi]uri kollha me[tie;a sabiex ma jkun hemm ebda m;iba skorretta, u dan fuq talba u bil-kooperazjoni u l-g[ajnuna totali u siewja tal-football nursery inkwistjoni. Il-Youth FA twieg[ed illi tibqa’ timxi b’dan il-mod, b’serjetà u integrità. Sfortunatament kullimkien u perjodikament, b’Malta mhux esklu]a, hu mag[ruf li problemi ta’ dan it-tip iqumu f’Asso/jazzjonijiet, partikolarment dawk sportivi. Essenzjali i]da, li b[al kif ;ara f’dan il-ka], dawn ji;u
Fr Hillary Tagliaferro, President tal-YFA
meqruda f’ras il-g[ajn. Il-Youth FA, flimkien malMFA, g[andha kodi/i ta’ etika, li fuqhom iridu jimxu l-kowcis u kull min g[andu xi kuntatt mat-tfal fin-nurseries. Regolament Nru 34 tal-Istatut tal-Youth FA huwa /arissimu f’dan il-kun/ett. Il-YFA ter;a' tikkonferma lvi;ilanza tag[ha g[allprotezzjoni minn kull periklu g[at-tfal fdati lilha u ter;a' ttenni “iz-zero tolerance” tag[ha g[al kwalunkwe abbu] ta’ kull natura u xorta.
It-tim Malti li se jie[u sehem fil-Kampjonati Ewropej f'Dublin flimkien mad-diri;enti
POOL - KAMPJONATI EWROPEJ F'DUBLIN
It-tim Malti se j[alli Malta nhar il-{add It-tim Malti li se jie[u sehem fil-Kampjonati Ewropej f'Dublin se j[alli Malta nhar il-{add li ;ej. It-tim nazzjonali Malti tal-pool tal-ir;iel se jie[u sehem fil-Kampjonati Ewropej tal-Pool li se jsiru f'Dublin, l-Irlanda, bejn l-20 u l- 25 ta’ Frar. It-tim Malti hu kompost minn Antoine Aquilina, Mario Brincat, Marius Gatt, Clint Azzopardi, Maverick Zammit u Johan Attard,
u se jitmexxa minn Adrian Camilleri. Fil-passat Malta kisbet ri]ultati presti;ju]i f’dawn il-kampjonati meta fis-sena 2002 u fl2008 reb[et t-titlu tal-kategorija tal-ir;iel. Kenneth Mallia Milanes u Vincent Degiorgio se jkunu d-diri;enti Maltin filwaqt li Vincent Degiorgio se jer;a' jikkontesta l-elezzjoni g[al te]orier tal-Federazzjoni Ewropea, po]izzjoni li ilu jokkupa g[al dawn l-a[[ar 14-il sena.
TENNIS LOKALI
Imniedi l-programm Tennis 10s
Dan l-a[[ar il-Malta Tennis Federation [abbret li nediet programm tat-Tennis 10s f’Malta. Il-bidu tal-programm ;ie fis-se[[ waqt i]-]jara li g[amel f’Malta Hrvoje Zmajic, kow/ professjonali tat-tennis u Development Officer tal-International Tennis Federation (ITF). Waqt i]-]jara tieg[u f’Malta, Zmajic iltaqa' marrappre]entanti tal-MTF, massottokumitat tat-Tennis 10s f’Malta, mar-rappre]entanti tal-klabbs tat-tennis kif ukoll mal-kow/is. Zmajic iggradwa millUniversità ta’ Zagreb u g[andu aktar minn 25 sena esperjenza ta’ tennis coaching mat-tfal. G[al dawn l-a[[ar g[axar snin huwa kellu linkarigu li jsegwi t-tnedija ta’ programmi ta’ ta[ri; g[at-tfal b[ala d-Development Officer g[all-Ewropa. Il-Tennis 10s huwa programm ta’ ta[ri; g[allplajers tat-tennis li g[andhom g[axar snin jew i]g[ar. F’dan il-programm it-tfal jit[arr;u b’tag[mir spe/jali li hu adattat g[all-età u g[ad-daqs tat-tfal. Il-programm jifred littfal fi tliet kategoriji. F’kull
kategorija t-tag[mir u d-daqs tat-tennis court huma differenti. Il-kategoriji fit-Tennis 10s huma maqsumin fil-kategorija l-[amra, oran;jo u [adra. Lu]u ta’ blalen aktar rotob u anqas velo/i u courts i]g[ar, jippermettu lit-tfal biex jidraw jilag[bu l-log[ba f’ambjent adattat g[alihom. Il-koordinatur tal-programm Tennis 10s f’Malta, Claire Arrigo, spjegat kif it-tnedija ta’ dan il-programm g[andha l-mira li tattira aktar tfal g[allog[ba tat-tennis u ]]ommhom fi [dan l-isport “L-g[an prin/ipali talprogramm huwa li t-tfal minn età ]g[ira, jitg[allmu jilag[bu l-log[ba f’ambjent pja/evoli. Il-programm jipprovdi qafas uniku lil kull min i[arreg littfal minn età ]g[ira. B’dan ilprogramm ni]guraw li t-tfal jitg[allmu u jie[du pja/ir jilag[bu.” Biex jintla[qu l-miri talprogramm Tennis 10s, l-MTF se torganizza sensiela ta’ festivals fi klabbs differenti f’Malta. Hemm ma[sub total ta' 12-il festival g[al din issena. L-ewwel festival li se jag[ti bidu g[al dan il-
programm se jsir fil-Marsa Sports Club f’April 2012. F’dan il-festival, tfal minn skejjel tat-tennis se jkunu jistg[u jipparte/ipaw. Is-su//ess tal-programm Tennis 10s jiddependi mitta[ri; li t-tfal jing[ataw matul is-sena. Il-prin/ipji tat-ta[ri; huma fundamentali. G[al dan ilg[an, l-MTF, bl-g[ajnuna talITF-Tennis Europe, se torganizza programm bl-aqwa coaching fejn il-kow/is tattfal se jkollhom a//ess ta’ esperti mill-ITF fuq ta[ri; spe/jalizzat. Dan il-programm se jsir fuq medda ta’ [ames workshops din is-sena. David Farrugia Sacco, President tal-MTF, stqarr li dan il-pro;ett se jag[ti spinta kbira sabiex aktar tfal jilag[bu l-log[ba tat-tennis f’Malta waqt li joffri lit-tfal qafas strutturat biex jit[arr;u. David Farrugia Sacco rringrazzja lil Messrs. Gasan Mamo, s[ab tal-MTF, g[allpromozzjoni tal-log[ba tattennis f’Malta. G[al aktar informazzjoni fuq it-Tennis 10s wie[ed jista' j]ur is-sit www.tennisplayandstay.com.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
Sport 29 KUMMENTI WARA ?-CHAMPIONS LEAGUE
L-ag[ar prestazzjoni tag[na fl-Ewropa Il-mani;er ta’ Arsenal, Arsene Wenger iddeskriva ttelfa ta’ 4-0 li sofrew ilGunners barra minn darhom kontra Milan b[ala l-ag[ar prestazzjoni li qatt kellhom flEwropa sa minn meta ilu jmexxi lil dan it-tim. “Kien ri]ultat sorprendenti u l-wirja tag[na kienet lag[ar. Kienet serata li qatt mhu se ninsew, kienet l-ag[ar prestazzjoni li qatt kellna. Ma kienx hemm mument fid-90 minuta fejn konna fil-partita. Konna fqar f’kull dipartiment,” qal Wenger. “Irridu nkunu realisti/i u minkejja li fil-futbol qatt ma tista’ tg[id x’ji;ri nemmen li se nkunu eliminati. Li nib]a’ hu mhux li ni;u eliminati, i]da li din il-wirja se jkollha effett negattiv fuq ilkumplament tal-ista;un tag[na,” temm jg[id il-kow/ Fran/i]. Milan kienu dominatni mill-bidu sal-a[[ar u Ibrahimovic, minkejja li
kemm -il darba jkun kritikat g[all-wirjiet tieg[u flEwropa, nhar l-Erbg[a kellu partita mill-aqwa fejn ipprovda ]ew; assists u skurja gowl. “Mhux jien biss lg[abt tajjeb i]da t-tim kollu. Ninsabu kuntenti [afna b’dan ir-ri]ultat li jag[tina vanta;; kbir g[at-tieni leg,” qal lI]dvedi]. Rigward il-kritika Ibrahimovic qal, “Li sar filpassat ma jg[oddx. Li jg[odd hu x’se jsir fil-futur u bilpartita ta’ llejla ma tajniex sinjal lit-timijiet l-o[ra i]da tajna sinjal lilna nfusna li a[na kapa/i nilag[bu tajjeb,” temm jg[id l-eks plejer ta’ Barcelona. Intant, fil-partita l-o[ra ta’ nhar l-Erbg[a Zenit reb[u fla[[ar minuti kontra Benfaicbi skor ta’ 3-2. Oscar Cardozo, plejer ta’ Benfica qal li Zenit kien [aqqhom jirb[u u fa[[ar b’mod spe/fiku lil Shirokov, awtur ta’ ]ew; gowls mittlieta ta’ Zenit.
“Ma kienx ri]ultat li jikkundannana. Nafu li jekk nirb[u 1-0 ng[addu. Skurjajna ]ew; gowls barra minn darna u m’g[andniex g[alfejn ma nag[mlux dan fil-Portugall,” temm jg[id Cardozo. Min-na[a tieg[u, il-kow/ ta’ Zenit, Luciano Spalletti fa[[ar lill-plejers tieg[u, b’mod partikolari lil Semak u lil Denisov, li beda l-azzjoni tal-gowl. “Huwa kwa]i impossibbli li tkun ikkwalifikajt wara li tilg[ab biss l-ewwel leg. Minkejja r-reb[a stajna evitajna ]-]ew; gowls li qlajna,” temm jg[id l-eks kow/ ta’ Roma. Se jkollhom ibig[u l-gerijiet ta’ Messi Intant, ]ew; plejers ta’
Bayer Leverkusen se jkollhom ibig[u l-gerijiet ta’ Messi li huma akkwistaw wara li dawn lag[bu kontra Barcelona. Nhar it-Tlieta
- Arsene Wenger, manager ta’ Arsenal
Michal Kadlec (xellug), Manuel Friedrich (nofs) u Lionel Messi waqt il-partita bejn Bayer Leverkusen u Barcelona
Bayer Leverkusen tilfu 3-1 kontra l-Katalani u ]ew; plejers, Kadlec u Friedrich, irnexxielhom jakkwistaw ger ta’ Messi. Fi tmiem l-ewwel taqsima Kadlec mar ji;ri biex jil[aq lill-attakkant Ar;ent fit-tunnel i]da qablu di;à kien hemm sie[bu Friedrich li kien talab il-ger lil Messi. Fi tmiem il-
partita l-istess Kadlec mar fuq Messi u rnexxielu, hu wkoll jakkwistaw ger tal-istilla ta’ Barcelona. Id-Direttur Sportiv talklabb :ermani], Rudi Voeller ma [ax gost bl-atte;jament ta’ dawn it-tnejn u b’hekk ordnalhom ibig[u l-gerijiet b’irkant u l-flus se jing[ataw g[all-karità.
FUTBOL INGLI}
OLIMPJADI 2012
Lil Tevez trattajtu wisq tajjeb
Dubju dwar l-istadium Olimpiku
Il-manager ta’ Man City /a[ad l-akku]i li g[amel lattakkant ta’ Man City, Carlos Tevez u qal li mhuwiex veru li Tevez kien stmat ta’ kelb. L-attakkant Ar;entin, li kien ;ie sospi] mit-tim tliet xhur ilu mar lura l-Ar;entina u matul issuq ta’ trasferimenti ta’ Jannar il-klabb ma rnexxilux ibig[ lil Tevez. Dan wassal biex Mancini talab lill-istess Tevez jirritorna fl-Ingilterra biex jg[in lit-tim g[al matul dawn l-a[[ar tliet xhur kru/jali talista;un. Tevez, minkejja li a//etta din it-talba, jum qabel ma [alla l-Ar;entina biex imur lura l-Ingilterra qal li Mancini stmah ta’ kelb meta dawn it-tnejn kellhom tilwima waqt partita ta/Champions League.
Mancini, ma[sud b’dawn il-kummenti, /a[ad dan kollu u qal, “Ma tantx nixtieq nitkellem dwar din il-[a;a. Irrid ng[id biss li lil Tevez qatt ma stmajtu ta’ kelb, anzi nemmen li trattajtu wisq tajjeb. Mhux se ner;a’ nwie;eb mistoqsija o[ra dwar dan il-ka].” Rapporti fil-;urnali Ingli]i qed isostnu li minkejja li Mancini ma jridx jer;a’ jitkellem dwar dan il-ka] xorta se jittie[du passi dixxiplinarji filkonfront ta’ Tevez dwar dawn il-kummenti. SCHOLES- Il-manager ta’ Man Utd, Alex Ferguson qal li jemmen li Paul Scholes mhux se jirritorna mat-tim nazzjonali Ingli] minkejja lwirjiet brillanti li qed ikollu mal-klabb ftit ;img[at wara
– Mancini
li dan idde/ieda li jirritorna fil-futbol. Scholes irritorna ma’ Man Utd biex jg[in littim li b[alissa g[andu diversi injuries fiddipartiment tal-midfield u [afna sostnew li Scholes g[adu tajjeb anke biex jilg[ab fil-Euro 2012. Mandakollu f’kummenti li ta Ferguson qal, “Scholes minn dejjem jemmen li lplejers li kkwalifikaw g[al tournament g[andhom jilag[bu fih u b’hekk nemmen li mhux se jkun egoist u jie[u posthom jekk dan ma lag[abx waqt il-fa]i tar-rawnd ta’ kwalifikazzjoni. Scholes di;à rrifjuta li jilg[ab fit-Tazza tad-Dinja tal-2010 min[abba din il-[a;a u nemmen li se jer;a’ jag[mel hekk,” temm jg[id Ferguson.
I/-chairman tal-klabb tal-futbol Leyton Orient, Barry Hearn qal li l-istadium Olimpiku mhuwiex tajjeb biex jospita log[ob tal-futbol u qal li wara l-Olimpjadi dan se jkun hemm g[alxejn. F’kummenti li ta Hearn qal, “Aktar ma n[ares lejn listadium aktar nikkonvin/i ru[i li dan mhux tajjeb g[allfutbol. L-istadium, bla dubju, hu sabi[ [afna i]da inutli jkollok stadium sabi[ li ma jiswa g[al xejn.” Leyton Orient kellhom ka] il-Qorti ma’ West Ham Utd min[abba li Orient ma xtaqux li West Ham Utd jibdew jilag[bu f’dan l-istadium ladarba jispi//aw l-Olimpjadi. Listess Leyton Orient ukoll xtaqu li jing[ataw dan il-grawnd u g[adu mhux de/i] liema klabb se jie[u dan il-grawnd. Hearn, li kkonferma li Leyton Orient se jer;g[u jitolbu biex jing[ataw dan il-grawnd, talab ukoll biex il-lasti ma jinbidlux sakemm tittie[ed de/i]joni dwar liema klabb se jibda jilg[ab f’dan il-grawnd. “{add ma ta kas il-parir li kien ing[ata [ames snin ilu dwar kif ikun l-a[jar mod li jinbena dan l-istadium. Din il[a;a rajnieha ti;ri kemm -il darba madwar id-dinja. Jinbnew stadiums mill-isba[ i]da wara l-avveniment ma jintu]awx u jidher li dan l-istadium se jkollu l-istess destin,” temm jg[id Hearn.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
30 Sport EUROPA LEAGUE
Bidu po]ittiv g[at-tnejn ta’ Manchester Man Utd u Man City kellhom bidu ferm po]ittiv hekk kif dawn kisbu reb[iet prezzju]i barra minn darhom kontra Ajax u l-holders Porto rispettivament filwaqt li kemm Lazio kif ukoll Udinese ma [adux dak li riedu fl-Italja stess. Man Utd kisbub’reb[a tajba ta’ 2-0 barra minn darhom kontra Ajax. Lewwel gowl skurjah Ashley Young. Dan tal-a[[ar kien qed jirritorna minn injury. Ittieni gowl, li ]gur se jkun kru/jali g[at-tieni leg f’Old Trafford skurjah Hernandez. Minn na[a l-o[ra Man City wettqu rimonta u reb[u 2-1 kontra Porto. Dawn tala[[ar, fet[u l-iskor fl-ewwel taqsima i]da awto-gowl ta’ Pereira u gowl ta’ Aguero dawru r-ri]ultat. Lazio sfaw meg[luba bi skor ta’ 3-1 f’darhom kontra Atletico Madrid u ]gur li dan ir-ri]ultat ma kienx mistenni spe/jalemnt meta wie[ed i[ares lejn il-prestazzjonijiet li kellu t-tim Taljan fil-
kampjonat domestiku. Minkejja li s-solitu Klose tefa’ lil Lazio fil-vanta;; dawn ma g[arfux jiddefendu dan il-vanta;; u fi spazju ta’ 11-il minuta qalg[u ]ew; gowls. It-tielet gowl ta’ Atletico Madrid wasal fittieni taqsima. Minkejja li iddominaw g[al [in twil, Udinese ma setg[ux jippenetraw id-difi]a ta’ PAOK fil-partita li ntlag[bet fil-Friuli. Tim Ingli] li ma ;abx ri]ultat tajjeb kien dak ta’ Stoke. Dawn tilfu 1-0 f’darhom stess kontra Valencia. Intant, f’partita o[ra AZ Alkmaar g[elbu lil Anderlecht 1-0 u dan l-iskor hu wie[ed kemmxejn sorprendenti meta wie[ed iqis li Anderlecht huma luniku tim li fil-fa]i talgruppi ;ab punti massimi. Is-semi finalisti ta/Champions League ta’ sena ilu, Schalke [adu draw prezzju] ta’ 1-1 barra minn darhom kontra Viktoria Plzen.
Ashley Young jiskurja l-ewwel gowl tal-partita bejn Ajax u Man Utd
Ri]ultati
Lokomotiv Moscow v Athletic Bilbao Ajax v Man Utd. AZ Alkmaar v Anderlecht Lazio v Atletico Madrid Legia Warsaw v Sporting Lisbon RB Salzburg v Metalist Kharkiv Viktoria Plzen v Schalke
FUTBOL
2-1 0-2 1-0 1-3 2-2 0-4 1-1
Porto v Manchester C. Hannover v Brugge Steaua Bucurest v Twente Stoke C. v Valencia Trabzonspor v PSV Udinese v PAOK Saloniki Wisla Krakow v Standard Liege
1-2 2-1 0-1 0-1 1-2 0-0 1-1
CHAMPIONS LEAGUE
Di]appunt fost il-partitarji Ingli]i Walter Mazzarri Numru kbir ta’ partitarji Ingli]i jinsabu rrabjati min[abba li gerijiet li xtraw fl-2010 di;à huma meqjusa antiki min[abba li t-tim nazzjonali g[andu ger ;did. Dan il-ger il-;did se jintlibes mill-plejers Ingli]i g[allewwel darba fil-partita ta’ [biberija li dawn g[andhom fi tmiem ix-xahar kontra lOlanda. Il-ger li kien introdott fl2010 ntlibes l-ewwel darba meta l-Ingilterra lag[bet kontra l-Bulgarija u dan intu]a waqt ir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[all-Euro 2012. L-a[[ar darba li ntlibes dan il-gear kien f’Novembru li g[adda meta l-Ingilterra lag[bet partita ta’ [biberija kontra l-I]vezja. Dan ifisser li dan il-ger intu]a biss tmien darbiet. It-tim nazzjonali
Ingli] idum ju]a ger madwar 18-il xahar u ;eneralment jibdel dan il-ger qabel edizzjoni importanti b[al ma hi t-Tazza tad-Dinja jew Kampjonati Ewropej. Il-partitarji mhux biss jinsabu di]appuntati g[all-fatt li l-ger tal-2010 ntu]a g[al ftit partiti i]da qed jilmentaw ukoll dwar il-prezz tal-ger il;did li hu madwar 45 lira sterlina. “Il-prezz hu g[oli u meta tqis li dan il-ger jintu]a g[al ftit partiti dan hu serq minn fuq il-partitarji,” qal Siobhan Freegard, li hu sid ta’ sit elettroniku li jbig[ dawn ilgerijiet. Il-Kap tal-Federazzjoni talPartitarji, Malcolm Clarke qal li l-aktar li jiddi]appuntah hu l-fatt li l-;enituri jkollhom jag[mlu minn kollox biex
jikkuntentaw lit-tfal u jixtrulhom l-aktar ger ri/enti. L-FA iddefendiet ru[ha billi qalet li [afna mill-flus li taqla’ mill-bejg[ ta’ gerijiet jer;g[u jkunu investiti fillog[ba tal-futbol. Kelliem g[all-FA spjega li din lAsso/jazzjoni tinvesti madwar 100 miljun lira sterlina fis-sena, b’50 minnhom spe/ifikament investiti fis-settur tannurseries. Min-na[a tag[ha lkumpanija Umbro, li hi responsabbli mid-disinn talger qalet li n-numru ta’ partiti li jintu]a ger ma jiddependix mill-kumpanija i]da mill-programm ta’ fixtures. Ta’ min jinnota li l-ger tattim nazzjonali g[at-tfal jista’ jiswa sa anke 70 lira sterlina.
sospi] ]ew; partiti Il-kow/ ta’ Napoli, Walter Mazzarri ;ie sospi] ]ew; partiti u b’hekk se jitlef i]]ew; legs li Napoli g[andhom kontra Chelsea. Mazzrri kien sospi] f’Jannar li g[adda wara li deher jimbutta l-attakkant ta’ Villarreal, Nilmar waqt ilpartita li Napoli kellhom kontra t-tim Spanjol fis-7 ta’ Di/embru. Napoli, dakinhar kienu reb[u 2-0 u bbukkjaw post fil-fa]i tal-a[[ar 16 ta/Champions League. Mazzarri mhux se jkun jista’ joqg[od fuq il-bank tas-sostituti u lanqas se jkun jista’ jid[ol fid-dressing room tat-tim fi]]ew; legs li jintlag[bu fil-21 ta’ Frar u fl-14 ta’ Marzu. Mazzarri ma jistax
jitkellem mal-istaff tekniku permezz tal-mowbajl qabel u anke waqt il-log[ba. Aktar kmieni dan l-ista;un lmani;er ta’ Arsenal, Arsene Wenger kien sospi] ]ew; partiti wara li dan g[amel kuntatt mal-istaff permezz ta’ mowbajl. Intant, il-kow/ talavversarji ta’ Napoli, Chelsea, Villas-Boas irrisponda g[all-kritika li r/ieva ming[and il-plejers tieg[u stess. F’kummenti li ta Villas Boas qal li hu jrid biss l-appo;; tas-sid talklabb, Roman Abramovich u mhux l-appo;; tal-plejers. Wie[ed irid jara x’se tkun ir-reazzjoni tal-plejers wara dawn il-kummenti li g[amel l-eks kow/ ta’ Porto.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
Sport 31 KAMPJONAT BOV PREMIER
Tispikka Hibernians kontra Floriana Il-partita li se tispikka fi tmiem il-;img[a se tkun dik bejn Hibernians u Floriana. Minkejja li bejn dawn i]]ew; timijiet hemm seba’ punti distakk, Floriana jistg[u j[arsu lejn din illog[ba b[ala /-/ans li jirritornaw g[ar-reb[ wara li matul dawn l-a[[ar partiti ddi]appuntaw xi ftit. It-tim ta’ Woods beda ssena bit-tajjeb u kien hemm mumenti fejn kien ferm vi/in ta’ Hibs li qeg[din fit-tieni post. Madankollu, ]ew; ri]ultati kemxejn mistennija kontra Mosta (telfa) u Balzan (draw fl-a[[ar minuti), fisser li Floriana tilfu l-pass minn ma’ Hibernians li ma naqsux milli ji;bru l-punti massimi fl-a[[ar ]ew; [ar;iet tag[hom kontra Qormi u Mosta rispettivament. It-telfa ta’ Floriana kontra Mosta ma kinitx mistennija u wisq anqas id-draw kontra Balzan. Dawn tal-a[[ar [adu punt kontra l-Greens b’]ew; gowls ta’ Ciantar fl-a[[ar sitt minuti. G[al Floriana jista’
jirritorna d-difensur Cristian Cassar li wara laqg[a li kellu mal-President Said, tne[[ietlu s-sospensjoni ta’ 28 ;urnata li dan kellu wara li rrifjuta li jkun parti milliskwadra kontra Mosta. Min-na[a tag[hom, Hibs ma jistg[ux iwaqqg[u xi punti f’din il-partita li se tintlag[ab g[ada f’Ta’ Qali. Dan g[aliex Hibs iridu jkomplu j]ommu l-pass malleaders Valletta li g[andhom erba’ punti aktar minn Hibs. Dawn l-erba’ punti jistg[u sa[anistra jkunu sebg[a jekk Valletta jirb[u lil Balzan illejla fil-Victor Tedesco. Madankollu, jekk Valletta jwaqqg[u xi punti, minkejja li mhuwiex mistenni li jag[mlu hekk, Hibs ikunu jafu li jkollhom /ans li b’reb[a kontra Floriana dawn ikunu f’po]izzjoni tajba ftit qabel ma jinqasmu l-punti. Illejla Valletta jilag[bu kontra Balzan u /-champions se jkunu ;ejjin minn reb[a kbira ta’ 4-1 kontra Birkirikara. Il-qawwa talBeltin kienet wisq g[allKarkari]i li ma kellhom l-
ebda risposta g[all-gowls ta’ Dos Santos, Zongo u Effiong. Min-na[a tag[hom Balzan, li qeg[din fis-sitt post, se jkunu ;ejjin minn draw ta’ 2-2 kontra Floriana. Fuq il-karta Valletta m’g[andhomx ifallu kontra Balzan u jekk Valletta jiksbu t-tliet punti it-tama tat-tim ta’ Zerafa tkun li Hibernians ifallu milli jirb[u lill-holders tat-Trophy, Floriana jum wara. Intant, fl-ewwel partita ta’ llum Mosta jilqg[u lil Mqabba. Dan se jkun konfront dirett min[abba li Mosta u Mqabba g[andhom l-istess ammont ta’ punti. Mqabba qeg[din fuq Mosta min[abba d-differenza ta’ gowls. Mosta se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 2-1 kontra Hibs filwaqt li Mqabba se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 41 kontra Qormi. Dan ifisser li ]-]ew; timijiet se jippruvaw jirritornaw g[ar-reb[ i]da ta’ min jg[id li l-avversarji ta’ Mosta kienu ferm superjuri g[al dawk li kellhom Mqabba.
Tim ie[or li jrid iwettaq reazzjoni immedjata hu dak ta’ Birkirikara li g[ada jilag[bu kontra Tarxien. Dawn tal-a[[ar se jkunu ;ejjin minn draw ta’ 2-2 kontra Marsaxlokk u minkejja li ma tilfux wie[ed jista’ jqis dan ir-ri]ultat b[ala wie[ed negattiv min[abba li Marsaxlokk jinsabu f’sitwazzjoni ferm delikata. Il-partiti ta’ nhar il-{add huma dawk bejn Qormi u Sliema u {amrun u Marsaxlokk. Qormi se jkunu ;ejjin minn reb[a filwaqt li Sliema, fl-a[[ar [ar;a tag[hom ;ew draw 1-1 kontra {amrun. Sliema, li jinsabu fir-raba’ post, qeg[din 11-il punt ta[t Floriana li qeg[din it-tielet u dan ifisser li hemm ba[ar jaqsam, bejn l-ewwel tlieta u l-kumplament tat-timijiet li qed jissieltu biex ikunu fi/Championship Pool ladarba jinqasmu l-punti f’Marzu. {amrun, li ;ew draw 1-1 ma’ Sliema fl-ewwel log[ba ta[t il-kow/ il-;did Sultana, mhux mistennija jfallu
kontra l-Ixlukkajri. Madankollu, jekk Marsaxlokk jirb[u jkunu punt biss ’il bog[od minn {amrun. Il-koppja ta’ Balzan, Nikola Tasic u Clifton Ciantar se jitilfu l-partita kontra /-champions Valletta filwaqt li Kristensen se jitlef il-konfront kontra Floriana. Min-na[a ta’ Floriana, dawn se jkollhom nieqes lillgoalkeeper Bartolo. Ribeiro Mendes ta’ {amrun se jitlef il-log[ba kontra Marsaxlokk filwaqt li Grioli u Psaila ta’ Tarxien u Mqabba se jitilfu lpartiti kontra Birkirikara u Mosta rispettivament.
Il-programm Illum Victor Tedesco Std
6 pm: Mosta v Mqabba 8.15 pm: Valletta v Balzan Y.
G[ada Ta’ Qali
2 pm: Tarxien R. v B’kara 4 pm: Floriana v Hibernians
Il-{add Kordin
2 pm: Qormi v Sliema W. 4 pm: {amrun S. v M’xlokk
FIFA
DIXXIPLINA
TRASFERIMENTI LOKALI
Teixeira jirri]enja mill-kariga
L-FA mhux se tie[u azzjoni
Santarelli vi/in ta’ Floriana
Il-President talKonfederazzjoni tal-Futbol Bra]iljan (CBF), Ricardo Teixeira rri]enja mill-kariga wara 23 sena fit-tmun. Teixeira, li hu wkoll parti mill-Kumitat li qed jie[u [sieb it-Tazza tad-Dinja tal2014, kemm -il darba ;ie akku]at b’korruzzjoni. Teixeira, li hu wkoll E]ekuttiv tal-FIFA, kien me[lus mill-akku]a li dan talab flus biex jivvota lillIngilterra fil-Kandidatura g[at-Tazza tad-Dinja tal2018, liema akku]i saru minn Lord Triseman. F’pajji]u stess dan hu akku]at li r/ieva xi [las biex organizza partita ta’ [biberija tat-tim nazzjonali filwaqt li hu akku]at ukoll bi frodi. Minbarra dan, Teixeira kellu kwistjoni mal-eks plejer le;;endarju Pelè. Skont il-;urnal Bra]iljan,
‘O Globo’, Josè Maria Marin se jie[u post Teixeira. Aktar akku]i ta’ korruzzjoni L-eks Vi/i President talFIFA, Jack Warner, g[al
darba o[ra hu akku]at b’korruzzjoni. Din id-darba dan qed ji;i akku]at li g[andu f’idejh kont bankarju li fih ;ew depo]itati flus li ng[ataw biex il-{aiti jirkupra mitterremot li se[[ fl-2010. Hu mifhum li madwar 440,000 elf dollaru huma nieqsa minn dan il-kont u membri tal-Federazzjoni talFutbol ta’ Trinidad u Tobago qed jakku]aw li dawn il-flus spi//aw g[and Warner. Warner, fl-2010 kien parti mit-TTFF u dak i]-]mien ilFederazzjoni r/eviet total ta’ madwar 750,000 elf dollaru. Sakemm ikun ]velat e]attament x’;ara, il-FIFA ffrizat dan il-kont.
L-FA Ingli]a mhux se tie[u passi dixxiplinarji dwar il-ka] ta’ Suarez u Evra li ma [adux b’idejn xulxin waqt il-partita bejn Man Utd u Liverpool. Dawn it-tnejn kellhom argument f’Ottubru li g[adda meta Suarez deher jg[addi xi kummenti razzisti filkonfront ta’ Evra. Suarez kien ;ie sospi] tmien partiti u meta Man Utd u Liverpool iltaqg[u ;img[a ilu Suarez irrifjuta li jie[u b’idejn Evra. Wara dan, l-istess Suarez g[amel apolo;ija filwaqt li kif intemmet l-istess partita, Evra pprovoka lil Suarez billi //elebra r-reb[a ta’ Man Utd billi mar jifra[ quddiem Suarez.
Floriana qed jistennew linternational clearance millFA Taljana tal-goalkeeper ta’ 23 sena Simone Santarelli. Meta tkellem ma’ dan il;urnal, il-President ta’ Floriana Johann Said ikkonferma li l-Erbg[a wasal Malta Santarelli, eks goalkeeper ta’ Lazio u Foggia fost o[rajn, bit-tama li dan ikun re;istrat g[all-partita importanti li jmisshom Floriana g[ada kontra Hibernians. Floriana se jkunu qed jakkwistaw lil dan ilgoalkeeper b’xejn u l-a[[ar li lag[ab kien ma’ Foggia u min[abba li hu free agent, Santarelli jista’ jiffirma ma’ klabb ie[or sal-a[[ar ta’ dan ix-xhar. Floriana bdew ifittxu goalkeeper ta’ emer;enza wara li nhar is-Sibt li g[adda, Manuel Bartolo tke//a fiddraw ta’ 2-2 kontra Balzan Youths b’konsegwenza li Bartolo ;ie sospi] ]ew;
Simone Santarelli
partiti. Floriana g[andhom ukoll lill-goalkeeper promettenti Jurgen Borg madankollu dan jinsab ma jifla[x u mhux mag[ruf jekk ikunx disponibbli g[al-log[ba ta’ g[ada. Hu mistenni li lclearance ta’ Santarelli tasal fil-[in qabel il-partita kontra Hibernians. Santarelli lag[ab darbtejn mat-tim nazzjonali Taljan ta’ ta[t is-17-il sena.
Il-:img[a, 17 ta’ Frar, 2012
32 Lokali
G[addas tal-Protezzjoni ?ivili jaqbe] fil-ba[ar f’e]er/izzju li sar ilbiera[ fejn intu]a g[all-ewwel darba apparat ;did wara korsijiet ta’ ta[ri; anke barra minn Malta biex l-g[addasa ju]awh f’[idmiet importanti ta’ salvata;;. (Ritratt> Michael Ellul)
Apparat ;did g[al [idmiet ta’ salvata;; Id-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili g[andu apparat ;did li se jkun qed isa[[a[ konsiderevolment il-kapa/itajiet tieg[u f’[idmiet ta’ salvata;; ta[t ilba[ar. Is-sezzjoni tal-g[addasa, li hi komposta minn tmien uffi/jali tad-dipartiment u tliet voluntiera, ta[dem f’sitwazzjonijiet ta’ salvata;; ta’ nies li jkunu sabu ru[hom f’diffikultajiet fil-ba[ar
jew f’postijiet li jintu]aw g[all-[a]na tal-ilma b[al ;ibjuni u bjar. Dan l-apparat jikkonsisti f’kamera li titni]]el fil-ba[ar, u dak kollu li jkun qed ji;ri ikun qed ji;i osservat f’control room mg[ammra bl-a[[ar teknolo;ija. Il-Ministru tal-Intern u l-Affarijiet Parlamentari, Carm Mifsud Bonni/i, kien pre]enti g[all-g[oti ta’ dan l-apparat lill-Protezzjoni ?ivili, u sostna li l-
Gvern g[andu jag[mel aktar investimenti b[al dan li jg[inu lill-[addiema tal-Protezzjoni ?ivili jwettqu xog[olhom a[jar. Dan g[aliex permezz ta’ apparat mg[ammar bl-a[[ar teknolo;ija d-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili jkun im[ejji g[al kull eventwalità li tista’ tinqala’ f’ka] ta’ xi di]astru naturali. L-g[addasa tal-Protezzjoni ?ivili
ng[ataw korsijiet ta’ ta[ri; anke barra minn Malta biex ju]aw l-apparat ;did. Din it-taqsima [admet fi 15-il [idma ta’ salvata;; matul is-sena 2011 u kienet impenjata biex toffri servizz ta’ sigurtà matul diversi attivitajiet li se[[ew fuq il-ba[ar matul is-sena lo[ra. L-investiment f’dan l-apparat ;did ammonta s-somma ta’ €24,000.
Reazzjoni po]ittiva g[all-Politika Nazzjonali dwar l-Ambjent minn Il-Politika Nazzjonali g[all-Ambjent 2020 li lGvern nieda ntlaqg[et b’mod po]ittiv [afna mill-g[aqdiet ambjentali. Il-President tanNature Trust, Vince Attard, u l-Kap E]ekuttiv talFondazzjoni Wirt Artna Mario Farrugia fa[[ru din ilpolitika. Vince Attard qal li dan hu pjan po]ittiv g[ax ma j[arisx biss lejn l-ambjent i]da anke Luca Caruana
lejn il-kwalità tal-[ajja. Qal ukoll li hu pjan ambizzju] u ta’ sfida g[all-Gvern filwaqt li appella lill-pubbliku biex ja[dem mal-Gvern biex din il-politika tkun su//ess g[al Malta. Min-na[a tieg[u Mario Farrugia qal li din il-politika se tag[ti direzzjoni fil-qasam tal-ambjent mhux biss lillGvern i]da anke lill-pubbliku. Hu fakkar li minn din
il-politika jo[rog bi/-/ar lispi]a enormi li hemm involuta biex din il-poltika ti;i mwettqa. Permezz ta’ din ilpoltika, il-pubbliku se jitg[allem li meta jag[mel azzjoni kontra l-ambjent limpatt ma jkunx biss ambjentali imma anke fiskali. Il-Politika Nazzjonali g[all-Ambjent fiha 200 mi]ura li jindirizzaw aspetti mill-iktar wiesg[a tal-amb-
media•link COMMUNICATIONS
jent u l-kwalità tal-[ajja. Nofs dawn il-mi]uri ;a jinsabu fil-fa]i ta’ implimentazzjoni tag[hom waqt li lo[rajn iridu jsiru sa tmien snin o[ra. Il-Politika Nazzjonali g[all-Ambjent se tinvolvi investimenti ta’ €2.1 biljun, b’45% minnhom iffinanzjati mill-UE. Il-parti l-kbira talinvestiment se jmur g[al inizjattivi u pro;etti marbuta
mal-ener;ija, waqt li l-bqija se jmur g[all-progetti filbidla tal-klima fost l-o[rajn. Permezz ta’ din il-politika Malta tkun tista’ til[aq lobbligi internazzjonali tag[ha li fost l-o[rajn jinvolvu l-[arsien ta’ 200 Direttiva tal-UE u mal-2000 obbligazzjoni nazzjonali. Barra minn hekk se tindirizza aspetti li jikkon/ernaw ittrab u l-[sejjes.