2012_03_09

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 13,069

€0.45

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

?entru Interattiv tax-Xjenza fil-Kalkara minn Gabriel Ellul

B[ala parti minn pro;ett li jfittex li jqarreb it-tfal u ]]g[a]ag[ Maltin lejn ixxjenza, il-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u t-Teknolo;ija (MCST) ilbiera[ [abbar ilpjani biex jinbena ?entru Interattiv tax-Xjenza. Ix-xog[ol mistenni jkun lest sal-2014 u se jinvolvi restawr tal-bini tal-isptar navali [dejn Villa Bighi filKalkara, sptar li b[alissa jinsab fi stat ta’ abbandun. Permezz ta’ dan il-pro;ett, dan il-bini mitluq se jer;a’ jing[ata l-[ajja, b’disinn modern li fl-istess [in i[ares il-binja tradizzjonali. I//entru se jkollu wkoll a//ess g[at-trasport bil-ba[ar u xxog[ol fuqu mistenni jibda iktar tard din is-sena, wara lpro/ess tal-MEPA. Id-dettalji dwar dan ilpro;ett t[abbru minn Jeffrey Pullicino Orlando, i/Chairman tal-MCST, u millKap E]ekuttiv tal-MCST, Nicholas Sammut, waqt ]jara li l-President ta’ Malta George Abela g[amel ilbiera[ f’Villa Bighi. Nicholas Sammut spjega kif il-pro;ett mistenni jiswa madwar €22 miljun u se jsir permezz ta’ fondi millUnjoni Ewropea u millGvern Malti. Dan i/-/entru tax-xjenza di;à t[abbar filba;it, fejn il-Gvern alloka €3.5 miljun g[al dan ilg[an. Nicholas Sammut spjega kif mis-sena 1988, Malta rat spinta fir-ri/erka u linnovazzjoni. Permezz tass[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea, pajji]na jista’ jag[mel u]u mill-fond talUE ta’ €50 biljun iddedikat g[ar-ri/erka, tant li pajji]na hu r-raba’ l-iktar pajji] li qed iwettaq pro;etti bis-sehem Ewropew. g[al pa;na 3

Minn 550 impjegat ta’ Lufthansa Technik 64 huma nisa, u li huma kapa/i u jag[mlu l-istess xog[ol li jag[mlu l-[addiema r;iel fl-industrija tal-manutenzjoni tal-ajruplani. Ilbiera[, f’Jum il-Mara, il-Ministru Chris Said iltaqa’mal-[addiema nisa fil-Lufthansa Technik (Ritratt> Michael Ellul) Ara wkoll pa;na 4

Il-PN iwettaq politika favur in-nisa Fl-a[[ar [ames snin in-nisa ja[dmu ]diedu b’aktar minn 8,300 minn Matthew Bonett Matul l-a[[ar [ames snin, ir-rata ta’ nisa fid-dinja tax-xog[ol ]diedet minn sena g[al o[ra, tant li fl-a[[ar [ames snin, innumru ta’ nisa li ja[dmu bi qlig[ ]died b’aktar minn 8,300. Dawn in-nisa qeg[din ja[dmu f’diversi setturi tad-dinja tax-xog[ol, li jfisser li lpolitika li jwettaq il-Partit Nazzjonalista favur in-nisa qed t[alli l-frott. Dan qalu l-Prim Ministru u l-Kap talPartit Nazzjonalista, Lawrence Gonzi,

meta lbiera[ filg[axija kien qed jindirizza konferenza organizzata mill-Moviment

Il-kri]i tas-Sirja Im[e;;a tmiem g[all-vjolenza waqt li jirri]enja l-ewwel uffi/jal /ivili mir-re;im ta’ Assad. Ara pa;na 12

Nisa Partit Nazzjonalista fl-okka]joni ta’ Jum il-Mara. Il-Prim Ministru qal li ]-]ieda fin-nisa ja[dmu full-time bi qlig[ wasslet biex g[all-ewwel darba, 40% tan-nisa f’pajji]na ja[dmu bi qlig[. Hu qal ukoll li permezz ta’ dawn i/-/ifri, in-numru ta’ nisa ta[t it30 sena li ja[dmu bi qlig[ jinsab fil-medja tal-pajji]i kollha fl-Unjoni Ewropea. Il-Prim Ministru ta rendikont ta’ dak li wettaq u g[adu qed iwettaq Gvern Nazzjonalista biex jg[in lin-nisa jo[olqu bilan/ bejn l-irwol tag[hom fil-karriera personali u l-irwol tag[hom fil-familja,

Europa League It-timijiet ta’ Manchester jibdew b’telfa Ara pa;na 30

spe/jalment fit-trobbija tat-tfal. Fost lo[rajn, il-Prim Ministru semma lKomputazzjoni ta’ :enitur, li ;iet introdotta minn Gvern Nazzjonalista fla[[ar ba;it, u li permezz tag[ha r;iel u nisa li g[andhom it-tfal u li t-tnejn li huma ja[dmu, qed jiffrankaw bejn €150 u €840 fis-sena b[ala tnaqqis fit-taxxa. Hemm ukoll in/entivi o[ra li introdu/a Gvern Nazzjonalista u li huma favur innisa, fosthom l-estensjoni ta’ ;imag[tejn din is-sena, u ;imag[tejn o[ra s-sena ddie[la, tal-leave tal-maternità, kif ukoll g[al pa;na 4


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

Lokali 3

Spinta fil-qasam tax-xjenza, ir-ri/erka u l-innovazzjoni minn pa;na 1

Il-qasam tar-ri/erka f’pajji]na qed jara progress sostanzjali. B[alissa Malta qed tie[u sehem f’madwar 50 pro;ett relatat man-networking fl-Ewropa, ji;ifieri ]ieda ta’ g[axar darbiet fuq in-numru ta’ pro;etti ta’ dan it-tip li kellna sentejn ilu. Nicholas Sammut semma kif f’dawn l-a[[ar sentejn, ir-ri]orsi tal-MCST ]diedu b’erba’ darbiet. Dan filwaqt li l-MCST, bl-investiment tal-Gvern fl-innovazzjoni u rri/erka, ]ied il-fondi lokali tieg[u b’[ames darbiet missena 2010. Dan i/-/entru g[andu l-g[an a[[ari li jkompli j]id fissu//ess tax-xjenza f’pajji]na. Fih se jibdew isiru attivitajiet xjentifi/i b[al esebizzjonijiet u pre]entazzjonijiet edukattivi, fost bosta o[rajn – attivitajiet li f’dawn l-a[[ar snin qed jaraw parte/ipazzjoni qawwija. Fil-kummenti tieg[u lil IN-NAZZJON, Jeffrey Pullicino Orlando,Chairman tal-MCST, semma l-impatt po]ittiv li l-investiment tal-Gvern qed ikollu fil-qasam tax-xjenza, ir-ri/erka u l-innovazjoni. Hu spjega kif l-g[ajnuna finanzjarja li l-Gvern jg[addi lil l-MCST f’dawn l-a[[ar sentejn irduppjat. Dan minbarra l-g[ajnuna li l-Gvern qed jag[ti permezz ta’ staff ;did lil dan il-Kunsill, li f’dawn l-a[[ar sentejn ]diedu bi tliet darbiet. Pullicino Orlando fa[[ar ukoll dan i/-/entru ;did filwaqt li semma kif dan g[andu jservi biex ji;bed iktar tfal u ]g[a]ag[ lejn dan is-settur importanti. Min-na[a tieg[u, waqt din i]-]jara, il-President George Abela kellu /-/ans jiltaqa’ mill-qrib ma’ diversi ri/erkaturi Maltin fejn, fost bosta o[rajn, seta’ jara pro;ett li jipprodu/i l-ilma [elu mill-ilma ba[ar permezz tas-s[ana tax-xemx, jew pro;ett li j]id l-effi/jenza talpower stations tag[na. Kien hemm ukoll pro;etti li jolqtu iktar lil pajji]na, fosthom ri/erka dwar il-marda tal-puplesija fost ilMaltin u pro;etti li jipproponu mezz effettiv li bih f’Malta nkunu nistg[u nipprodu/u l-elettriku millirdieden. Kien hemm sa[ansitra ri/erka Maltija li sabet ingredjenti fil-qxur tal-bajtar u r-rummien, fost frott ie[or, li jafu jg[inu kontra l-mard tal-Parkinsons u lAlzheimer’s. Fl-okka]joni ta’ Jum il-Mara, IN-NAZZJON tkellem ma’ Janet Mifsud, tabiba li qed ta[dem mal-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u t-Teknolo;ija biex iktar nisa jag[]lu karrieri xjentifi/i u jil[qu l-karigi g[olja li jixirqilhom. Hi spjegat li n-nisa bosta drabi jkollhom jaffa//jaw sfidi kulturali li j]ommuhom lura. Bil-[idma tag[ha u ta’ persuni o[ra, fosthom it-tabiba Marion Zammit-Mangion, s’issa fl-MCST di;à twaqqaf sottokumitat apposta. F’Mejju li ;ej mistenni jitwaqqaf ukoll forum fuq issit elettroniku tal-MCST, li g[andu jservi b[ala mezz ta’ komunikazzjoni bejn in-nisa li qed isegwu karrieri fixxjenza.

Fir-ritratti fuq jidhru impressjonijiet artisti/i ta/-?entru Interattiv tax-Xjenza fil-Kalkara hekk kif il-qasam tar-ri/erka f’pajji]na qed jara progress sostanzjali b’Malta tie[u sehem f’madwar 50 pro;ett relatat man-networking fl-Ewropa


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

4 Lokali

G[ajnuna mill-Gvern lill-familji minn pa;na 1

i]-]ieda fi/-Children’s Allowance. Il-Prim Ministru fakkar kif ftit aktar minn erba’ snin ilu, Gvern Nazzjonalista [a de/i]joni biex i/-Children’s Allowance jing[ata lil kul[add. Illum, aktar minn 60,000 tifel u tifla qeg[din igawdu minn dan il-benefi//ju matul din is-sena. Il-Prim Ministru qal ukoll li l-investiment li qed jag[mel ilGvern fis-settur edukattiv, qed i[alli l-frott anke fost in-nisa, tant li llum, 60% tal-istudenti fl-Università huma nisa. Filwaqt li fl-1987 kienu jmorru madwar 1,000 student lUniversità, llum aktar minn 12,000 student u studenta jattendu l-Università ta’ Malta. Dan sar, qal il-Prim Ministru, permezz tal-investiment li g[amel Gvern Nazzjonalista f’bini ;did fl-Università, kif ukoll permezz tal-istipendji. Il-Prim Ministru qal li lopinjoni tan-nisa f’postijiet fejn jittie[du d-de/i]jonijiet hi importanti [afna, tant li meta ;ie biex jag[]el il-Kabinett tieg[u f’din il-le;islatura, hu g[a]el li]-]ew; nisa eletti millpoplu fuq in-na[a tal-Gvern biex jiffurmaw parti millKabinett, biex huma wkoll jag[tu l-opinjoni tag[hom b[ala nisa tal-familja. Hu g[alhekk, sostna l-Prim Ministru, li l-PN ma ji//elebrax Jum il-Mara biss fit-8 ta’ Marzu, i]da kuljum, g[ax ilpolitika ta’ kuljum tal-PN tolqot lin-nisa b’mod dirett. Fil-konferenza tal-biera[, [a sehem ukoll Chris Said, ilMinistru tal-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u lFamilja, li ta rendikont ta’ kif

fl-a[[ar 40 sena, l-irwol talmara fis-so/jetà nbidlet u ng[atat aktar importanza. Hu qal li llum, in-nisa u l-ir;iel g[andhom l-istess opportunitajiet. Minkejja dan, il-Gvern hu determinat li joffri aktar opportunitajiet lin-nisa biex innumru ta’ nisa fid-dinja taxxog[ol ikompli ji]died. F’dan id-dawl, il-Gvern irid jassigura li l-ebda mara ma ti;i penalizzata g[ax issir omm. Chris Said tkellem dwar ilFamily Friendly Measures, u fakkar kif wara s-su//ess ta’ dawn il-mi]uri fis-settur pubbliku, dawn issa da[lu wkoll fis-settur privat. Hu qal li l-Gvern qed ikompli ja[dem biex kul[add ikollu lopportunità li jag[mel u]u minn dawn il-Family Friendly Measures. Il-Ministru Said qal ukoll li lGvern Nazzjonalista ma ja[dimx biss favur nisa talfamilji, i]da anke g[an-nisa lanzjani, tant li sal-a[[ar ta’ Marzu li ;ej, l-anzjani li g[andhom aktar minn 80 sena se jkunu qed jir/ievu €80 jew f’forma ta’ /ekk, inkella b’mod dirett fil-kont tal-bank. Fl-intervent tag[ha, ilPresident tal-MNPN Sonia Vancell, spjegat kif il-Gvern qed jag[ti l-g[ajnuna lill-familji li qed irabbu t-tfal permezz ta’ diversi in/entivi u inizjattivi. Hi fakkret kif anke fil-qasam tassa[[a, il-Gvern qed jinvesti biss[i[, tant li s-sena li g[addiet, saru 9,000 operazzjoni aktar mis-sena 2010, u li minnhom gawdew numru kbir ta’ nisa. Hi tkellmet ukoll dwar i/-?entru tal-Breast Screening li minnu qed igawdu [afna nisa.

Malta fuq quddiem fil-;lieda kontra d-diskriminazzjoni L-organizzazzjoni volontarja Aditus, li ta[dem biex jit[arsu d-drittijiet tal-bniedem f’pajji]na, laqg[et bil-fer[ ittibdil fil-li;ijiet kif im[abbra mill-Gvern dan l-a[[ar u li se jwessg[u l-le;islazzjoni kontra l-atti ta’ mibeg[da li jitwettqu f’pajji]na. B’dan it-tibdil, il-li;i f’Malta issa se tkun qed tikkundanna formalment kull att ta’ mibeg[da li titwettaq fuq ba]i ta’ orjentazzjoni sesswali. B’hekk se tkun qed tipprote;i persuni omosesswali u transesswali minn atti vjolenti b[alma rajna f’dawn l-a[[ar ;img[at. It-tibdil se jkompli j]id ukoll mal-

protezzjoni li ting[ata lin-nisa li qed ji;u diskriminati. Neil Falzon, id-Direttur ta’ Aditus, qal li din il-[idma qed twassal messa;; /ar kontra ddiskriminazzjoni li jbatu nies vulnerabbli. B’dan it-tibdil, Malta tinsab fuq quddiem fil;lieda kontra d-diskriminazzjoni g[ax qed tag[raf ittbatija ta’ dawn in-nies. L-organizzazzjoni laqg[et b’sodisfazzjon ukoll it-tibdil li sar fil-Kummissjoni Nazzjonali g[all-Promozzjoni tal-Ugwaljanza (NCPE), u li se jag[tiha d-dmir li tittratta atti ta’ diskriminazzjoni fuq ba]i ta’ orjentazzjoni u identità sesswali.

Fl-impjant ta’ Lufthansa Technik, f’{al Farru;, hemm 64 mara li ja[dmu kemm fl-amministrazzjoni kif ukoll b[ala in;iniera fis-settur tal-manutenzjoni tal-ajruplani (Ritratt> Michael Ellul)

L-ETC sabet xog[ol lil 1,600 mara f’sena Matul is-sena li g[addiet minn 3,400 impjieg li sabet il-Korporazzjoni tax-Xog[ol u t-Ta[ri;, 1,600 huma ta’ impjegati nisa. minn Charles Muscat

Chris Said, il-Ministru tal:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, tkellem dwar il-mara fis-settur taxxog[ol ilbiera[ waqt ]jara li g[amel fl-impjant ta’ Lufthansa Technik, f’{al Farru;, fl-okka]joni ta’ Jum il-Mara. Minn total ta’ 550 impjegat ta’ Lufthansa Technik, 64 huma nisa li ja[dmu kemm flamministrazzjoni kif ukoll b[ala in;iniera fis-settur talmanutenzjoni tal-ajruplani. {afna minnhom [adu t-ta[ri; tag[hom fl-MCAST fejn ikunu organizzati korsijiet spe/jalizzati fil-manutenzjoni tal-ajruplani. Fi]-]ewg hangars il-;odda ta’ Lufthansa Technik b[alissa hemm diversi ajruplani li qed issirilhom il-manutenzjoni fosthom ajruplani ta’ Brussels Air u Lufthansa. Diversi impjegati nisa qed ja[dmu fuq dawn l-ajruplani. Fost lajruplani hemm dak A340600 ta’ Lufthansa li qed isirlu IL Check u li b’kollox se jie[u 36,000 sieg[a xog[ol f’40 ;urnata. F’kummenti lil INNAZZJON, Maria Camilleri, Manager tad-Dipartiment talIn;inerija u l-Ippjanar, qalet li ilha ta[dem ma’ Lufthansa Technik g[al [ames snin. Bdiet b[ala Planning Engineer u llum hi responsabbli mid-Dipartiment

tal-In;inerija u l-Ippjanar. Maria Camilleri qalet li rrwol tag[ha hu interessanti [afna min[abba li ta[dem f’ambjent maskili u g[alhekk hi sfida akbar g[aliha. Hi qalet li meta tmur f’impjanti o[ra ta’ Lufthansa Technik barra minn Malta, ma tantx issib nisa fid-Dipartiment talIn;inerija u l-Ippjanar. Il-Ministru Chris Said qal li aktar nisa qed jid[lu fid-dinja tax-xog[ol u dan anke permezz tal-investiment li sar fl-edukazzjoni. Hu fakkar li minn 11,500 student flUniversità, 60% huma studenti nisa u dan jawgura tajjeb g[as-snin li ;ejjin. Il-Ministru Chris Said qal li Lufthansa Technik u lMCAST ja[dmu b’siner;ija u qed jiksbu su//ess. Hu fakkar li l-Gvern qed jag[ti listipendju lil madwar 18,000 student u studenta flUniversità, fl-MCAST, filJunior College u fl-ITS. Fl-a[[ar snin il-Gvern g[amel diversi skemi biex aktar nisa jid[lu fid-dinja taxxog[ol fosthom ]ieda filleave tal-maternità li din issena ]died b’;imag[tejn g[al

16-il ;img[a u s-sena d-die[la se ji]died g[al 18-il ;img[a. Kienet introdotta wkoll ilkomputazzjoni ;enitur li biha ;enituri li ja[dmu jiffrankaw sa massimu ta’ 840 fis-sena f’taxxa. Nisa li jer;g[u jibdew ja[dmu ma j[allsu ebda Income Tax fl-ewwel sena u aktar minn 9,000 ru[ ibbenefikaw minn din liskema. Qed jinfet[u iktar Childcare Centres f’lokalitajiet differenti biex aktar ommijiet ikunu jistg[u ja[dmu. Il-Ministru Chris Said sellem ukoll lil dawk in-nisa li b’g[a]la tag[hom ma da[lux fid-dinja tax-xog[ol g[ax baqg[u d-dar biex irabbu lfamilja jew biex jie[du [sieb nieshom anzjani u g[alhekk huma wkoll qed jag[tu kontribut importanti lisso/jetà. Stefan Drewes, il-Kap E]ekuttiv ta’ Lufthansa Technik, fa[[ar lill-[addiema Maltin ta’ Lufthansa Technik u qal li l-[addiema nisa huma kapa/i u jag[mlu l-istess xog[ol li jag[mlu l-[addiema r;iel fl-industrija talmanutenzjoni tal-ajruplani.

Aktar nisa qed jid[lu fid-dinja tax-xog[ol u dan anke permezz tal-investiment li sar fl-edukazzjoni. Minn 11,500 student fl-Università, 60% huma studenti nisa


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

2 Lokali

Anzjana titlef [ajjitha Anzjana ta’ 89 sena minn Ra[al :did ilbiera[ tilfet [ajjitha tra;ikament f’in/ident li se[[ firresidenza tag[ha fi Triq Bormla. L-in/ident se[[ g[all[abta tat-3pm u millewwel investigazzjonijiet tal-Pulizija jirri]ulta li l-

anzjana x’aktarx waqg[et it-tara;. Il-Ma;istrat Giovanni Grixti kien infurmat u [atar diversi esperti biex jg[inuh fl-inkjesta. L-awtopsja fuq ilkatavru mistennija tistabbilixxi l-kaw]a talmewt tal-anzjani.

100 negozju jgawdu minn €8.5 miljun minn Charles Muscat Fl-a[[ar sentejn il-Gvern ta €8.5 miljun bis-sa[[a talFond g[all-I]vilupp Re;jonali Ewropew lil kwa]i 100

IT-TEMP

UV INDEX

2

IT-TEMP il-bi//a l-kbira msa[[ab b’xi ftit xita f’xi n[awi kultant IR-RI{ [afif mit-Tramuntana li jsir moderat g[al ftit qawwi mill-Grieg il-Lvant waranofsinhar u jsir qawwi lokalment u qawwi [afna filg[axija BA{AR [afif g[al moderat li jsir qawwi IMBATT baxx mill-Punent g[all-Majjistral li jsir ftit li xejn filg[axija TEMPERATURA l-og[la 14˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 7 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 577.8 mm IX-XEMX titla’ fis-06.23 u tin]el fis-18.03

benefi/jarju li g[amlu pro;etti fir-ri/erka u fl-innovazzjoni filwaqt li l-Gvern jag[ti wkoll benefi//ji ta’ kreditu ta’ taxxa. Il-Gvern hu impenjat li jkompli jattira investiment lokali u internazzjonali g[arri/erka u l-innovazzjoni g[ax dan l-investiment jag[mel lil pajji]na kompetittiv filkonfront ta’ ekonomiji akbar minn ta’ Malta li g[andhom effi/jenzi min[abba l-kobor tag[hom. Tonio Fenech, il-Ministru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment, qal dan ilbiera[ waqt seminar dwar ir-ri/erka u l-innovazzjoni f’Malta, u lesperjenza u l-opportunitajiet industrijali. Is-seminar kien organizzat mill-Malta Enterprise permezz ta’ Enterprise Europe Network. Il-Ministru Tonio Fenech qal li l-Gvern Malti rrikonoxxa l-importanza tar-ri/erka u li]vilupp g[all-[olqien taxxog[ol u po;;iehom fi/-/entru tal-politika ekonomika ta’ pajji]na. Hu qal li hu biss permezz tar-ri/erka u linnovazzjoni li l-Ewropa tista’ tirkupra mill-kri]i ekonomika u ter;a’ lura fit-triq tat-tkabbir ekonomiku. Tonio Fenech qal li r-ri/erka u l-innovazzjoni huma kru/jali

biex ikollna tkabbir sostenibbli u biex jin[olqu aktar impjiegi anke minn kumpaniji privati. Hu qal li l-importanza talinnovazzjoni kienet rikonoxxuta mill-Kummissjoni Ewropea meta po;;ietha filqalba tal-istrate;ija tag[ha g[as-snin li ;ejjin permezz talIstrate;ija Ewropa 2020. Malta wkoll po;;iet l-innovazzjoni fi/-/entru tal-Istrate;ija Nazzjonali g[ar-Riforma u anke se tkun fuq quddiem fitti;did tal-istrate;ija li se ssir dalwaqt. Il-Ministru Tonio Fenech qal li l-Gvern qed jinvesti fi pro;etti importanti fosthom dawk infrastrutturali b[alma hu l-BioMalta Campus b’investiment ta’ €30 miljun li huma kofinanzjati mill-UE u li g[andu jitlesta fi ]mien sentejn. Il-Gvern qed jg[in ukoll bittwaqqif tal-Fondazzjoni BioMalta li trid tassigura finanzjament mill-privat lil kumpaniji lokali li jinvestu firri/erka u l-i]vilupp filbijoteknolo;ija, fil-qasam mediku, fis-sa[[a u flindustrija tal-farma/ewtika. Ilfondazzjoni qed titmexxa minn

Sir Chris Evans li se talloka fond ta’ €200 miljun li se jg[in biex ikunu finanzjati ri/erkaturi u kumpaniji f’dan il-qasam. Tonio Fenech qal li dan hu wie[ed mis-setturi li qed jikbru fl-ekonomija tal-pajji] u tirrifletti l-qab]a lejn ekonomija bba]ata fuq l-g[erf biex tpatti g[an-nuqqas ta’ ri]orsi naturali. Il-Ministru Tonio Fenech qal li g[odda importanti biex tg[in lir-ri/erka u linnovazzjoni f’Malta hu lFond Nazzjonali tar-Ri/erka u l-Innovazzjoni bi programm annwali ta’ fondi g[al pro;etti ta’ ri/erka fuq it-trasferiment tat-teknolo;ija bejn lakkademja u l-industrija. Kelliem ie[or fis-seminar kien Alan Camilleri, i/Chairman E]ekuttiv tal-Malta Enterprise, li qal li l-BioMalta Campus qed jattira kumpaniji internazzjonali mag[rufa. Hu qal li pajji]na g[ad irid ja[dem [afna iktar bil-qasam tarri/erka u l-innovazzjoni tant li filwaqt li f’Malta din tammonta g[al 0.5 tal-Prodott Gross Domestiku, il-medja flUE hi erba’ darbiet aktar.

Is-settur tar-ri/erka u l-innovazzjoni qed jikber fl-ekonomija tal-pajji] u jirrifletti l-qab]a lejn ekonomija bba]ata fuq l-g[erf biex tpatti g[an-nuqqas ta’ ri]orsi naturali

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena IL-:IMG{A L-og[la 14˚C L-inqas 9˚C

IS-SIBT L-og[la 13˚C L-inqas 11˚C

IL-{ADD L-og[la 13˚C L-inqas 11˚C

IT-TNEJN L-og[la 13˚C L-inqas 10˚C

IT-TLIETA L-og[la 14˚C L-inqas 10˚C

UV

UV

UV

UV

UV

4

5

5

5

4

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 12˚ imsa[[ab, Al;eri 15˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 08˚C imsa[[ab, Ateni 17˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 18˚C ftit imsa[[ab, Berlin 04˚C imsa[[ab, Brussell 07˚C ftit imsa[[ab, ilKajr 20˚C xemxi, Dublin 10˚C imsa[[ab, Kopen[agen 06˚C imsa[[ab, Frankfurt 08˚C imsa[[ab, Milan 13˚C xemxi, Istanbul 07˚C ftit imsa[[ab, Londra 10˚C ftit imsa[[ab, Madrid 16˚C ftit imsa[[ab, Moska -07˚C xemxi, Pari;i 09˚C imsa[[ab, Bar/ellona 14˚C xemxi, Ruma 14˚C xemxi, Tel Aviv 19˚C xemxi, Tripli 15˚ imsa[[ab, Tune] 15˚C imsa[[ab, Vjenna 02˚C borra, Zurich 06˚C xita, Munich 03˚C xita, Stockholm 01˚C xemxi, St. Petersburg -03˚C xemxi.

F’Mass Meeting tal-Partit Nazzjonalista li sar f’{al G[axaq folol kbar ta’ Maltin u G[awdxin attendew bi [;arhom biex jisimg[u l-messa;; ta’ Eddie Fenech Adami. F’kumment editorjali l-;urnal qal li din l-attendenza qawwija u lentu]ja]mu li kien hemm ikkonfermaw kemm ir-Raba’ Distrett ukoll kien qed juri li l-PN kien se jkollu reb[a /erta flelezzjoni ;enerali. Sadattant qabel il-Mass Meeting sar il-ftu[ uffi/jali tal-ka]in Nazzjonalista fil-Gudja li ng[ata l-isem ‘Dar Raymond Caruana’. L-attività bdiet bi tqeg[id ta’ kuruni mill-og[la uffi/jali tal-PN fi/-?imiterju tal-Gudja fejn kien midfun dan i]-]ag[]ug[ li nqatel fl-istess ka]in fil-5 ta’ Di/embru tal-1986 minn partitarji Laburisti li fet[u n-nar fuq il-fa//ata tal-ka]in.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

Lokali 5

Il-ftehim mal-Kurja ma sarx wara dahar il-ka]ini L-E]ekuttiv tal-G[aqda Ka]ini tal-Banda sostna li dak li ;ie ffirmat malawtoritajiet tal-Knisja dwar il-festi, kien ;ie konklu] wara sentejn ta’ ta[ditiet mal-Kurja u wara li n]ammu [ames laqg[at ;enerali u straordinarji u li kien kien ;ie approvat mirrappre]entanti talg[aqdiet kollha tal-banda. Filwaqt li l-G[aqda qed issostni li [add ma o;;ezzjona g[all-ftehim kif kien qed ji;i propost, /a[det a[bar ippubblikata fil-gazzetta l-orizzont fejn ;ie rappurtat li l-iffirmar dwar il-festi malawtoritajiet tal-Knisja sar minn wara dahar il-ka]ini tal-banda. L-E]ekuttiv tal-G[aqda fisser li ma kienx hemm qbil fuq klawsola wa[da, tant li l-istess klawsola kellha ti;i diskussa mittliet entitajiet nazzjonali mal-Kurja, u kienet tittratta l-Kummissjoni Parrokkjali Festi Esterni. Fisser ukoll li dak li kien ;ie deskritt b[ala ‘ind[il’, ;ie regolat permezz tat-tielet klawsola tal-ftehim li tg[id li ma kienx hemm qbil dwar il-Kummissjoni Parrokkjali Festi Esterni, u dak l-aspett ma jkunx jifforma parti mill-ftehim. L-E]ekuttiv /a[ad li lftehim sar minn wara dahar xi [add, tant li fl-14 ta’ Di/embru li g[adda kien infurmat l-E]ekuttiv, u fl-istess jum il-ka]ini kollha permezz ta’ /irkulari, bl-intenzjoni tal-G[aqda li jkun iffirmat il-ftehim. Tfisser ukoll li sal-jum li fih sar il-ftehim, kif ukoll sa lejlet il-Laqg[a :enerali tal-24 ta’ Frar li g[adda, ma kien hemm lebda g[aqda ta’ banda li b’xi mod esprimiet ru[ha kontra. L-E]ekuttiv tal-G[aqda Ka]ini tal-Banda esprima l-appo;; tieg[u lilluffi/jali tal-G[aqda, kif g[amel fil-laqgha ta’ nhar il-:img[a 24 ta’ Frar li g[adda, meta estenda lperjodu operattiv talistess E]ekuttiv b’sitt xhur o[ra sakemm ji;u kjarifikati punti millftehim mal-Kurja.

L-istedina tal-Gvern lill-MUMN g[adha miftu[a Il-Ministeru tas-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunitá, re;a’ stieden ilUnion tal-Infermieri u lQwiebel Maltin (MUMN), sabiex ting[aqad mat-task force li twaqqfet bejn ilGvern u l-imsie[ba so/jali fis-settur tas-sa[[a. It-task force twaqqfet wara li l-Ministeru sejja[ laqg[a g[al dawk kollha li jirrappre]entaw lill-[addiema fil-qasam tas-sa[[a, g[al liema laqg[a l-MUMN g[a]let ma tattendix. Aktar kmieni lbiera[, f’ittra li l-President tal-MUMN bag[at lill-Ministru tasSa[[a, l-Anzjani u l-Kura filKomunità, Joe Cassar, qal li t-task force li waqqaf ilGvern fil-qasam tas-sa[[a mhix tajba u kellha d-difetti qabel bdiet, u g[alhekk, lMUMN ma tridx tag[mel parti minn din it-task force. Paul Pace qal li kien qed jibg[at din l-ittra fid-dawl tad-dikjarazzjonijiet talPresident tal-Asso/jazzjoni Medika Maltija (MAM), li kien qal li union militanti b[all-MUMN m’g[andhiex

post f’din it-task force. B’reazzjoni, l-MUMN qalet li tinsab kburija li hi union militanti, li ta[dem flinteressi tal-pazjenti fl-Isptar Mater Dei. Paul Pace qal li l-klima li fiha twaqqfet din it-task force mhix wa[da b’sa[[itha, u dan peress li qabel twaqqfet, ilPresident tal-MAM kien di;à ddikjara li t-task force ta[dem a[jar ming[ajr l-MUMN. Hu qal li l-uniku [a;a li talbet lMUMN hi biex id-Divi]joni tas-Sa[[a tipprovdi l-g[anijiet u l-objettivi qabel jibdew illaqg[at tat-task force. Fl-ittra lill-Ministru tasSa[[a, Paul Pace qal li lunion tieg[u mhux se ]]omm [alqha mag[luq quddiem iddiffikultajiet kbar li qed jaffa//jaw l-infermiera u lqwiebel fl-Isptar Mater Dei. L-infermieri u l-qwiebel huma l-uni/i professjonisti fil-qasam tas-sa[[a li ja[dmu mal-pazjenti 24 sieg[a kuljum. L-MUMN qalet se tkun qed issejja[ konferenza tala[barijiet biex tispjega f’aktar dettall id-de/i]joni tag[na.

Fi stqarrija separata, ilMAM qalet li l-MUMN biddlet il-ver]joni tag[ha g[alfejn ma da[litx f’din ittask force diversi drabi. IlMAM qalet li ma tistax tifhem kif l-MUMN l-ewwel qalet li kienet qed tipprotesta min[abba transfers li g[amel il-Ministeru, imbag[ad qalet li ma r/evitx stedina, imbag[ad qalet li ma kenitx taf it-termini ta’ riferenza, waqt li lbiera[ qalet li lMUMN mhix lesta li tkun kritikata. Fl-istqarrija, il-President tal-MAM, Martin Balzan, qal li l-MAM ma ta//ettax li lpazjenti jkunu referuti b[ala ‘bor]a tal-patata’, spe/jalment minn union professjonali mis-settur tassa[[a, kif intqal fl-istqarrija tal-MUMN.

L-MAM qalet li ma tistax tifhem ir-ra;uni g[alfejn lMUMN mhix lesta g[allkritika, meta hi stess tkun pronta biex tirribatti kwalunkwe argument li jqum f’dan is-settur. Fit-task force hemm ilMinisteru tas-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità, id-Dipartiment tasSa[[a, l-amministrazzjoni talIsptar Mater Dei, il-Union {addiema Mag[qudin, ilGeneral Workers’ Union, u lMAM. L-MUMN g[a]let li ma tipparte/ipax f’dan it-task force, i]da lbiera[, ilMinisteru tas-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità, re;a’ stedinha tissie[eb f’din il-[idma li g[andha quddiemha t-task force.

Il-Gvern re;a’ stieden lill-MUMN tissie[eb fil-[idma tat-task force wara li l-union g[a]let li ma tattendix u li ma tag[milx parti minn din it-task force


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

6 Lokali

L-andament tal-elezzjonijiet fuq Facebook Fl-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali li se jsiru g[ada s-Sibt, il-pubbliku se jkun jista’ jsegwi l-andament talelezzjonijiet permezz talpa;na fuq Facebook, DOImalta, u Twitter: DOImalta. Illum hu jum ta’ riflessjoni, fejn l-ebda partit u l-ebda kandidat ma jista’ jag[mel propaganda politika, u dan sabiex lelettorat ikollu /ans jirrifletti fuq dak li sema’ u qara fla[[ar ftit ;img[at ta’ kampanja elettorali. Il-Kummissjoni Elettorali tinsab lesta biex g[ada fis7am, tifta[ il-bibien talpostijiet tal-votazzjoni, biex l-elettorat ikun jista’ jibda jmur jivvota. Il-[inijiet tal-votazzjoni g[all-elezzjonijiet talKunsilli Lokali g[ada huma bejn is-7 ta’ filg[odu u s-7 ta’ filg[axija ming[ajr waqfien. Il-Kummissjoni av]at ukoll li dawk li se jsiefru g[ada, se jing[ataw ilfa/ilità li jaqb]u l-kju. Dawn il-persuni g[andhom jie[du mag[hom il-biljett tal-ajru jew tal-ba[ar u juruh lillpulizija inkarigat fi/-/entru tal-votazzjoni. Il-counting sheets tallokalitajiet kollha fejn se jsiru l-elelzzonijiet, di;á jinsabu online fuq is-sit www.doi.gov.mt, fejn se jkunu qed ji;u ppubblikati rri]ultati uffi/jali fil-lejl ta’ bejn is-Sibt u l-{add u matul il-;urnata tal-{add. Hu mistenni li l-ewwel ma ji;u pubblikati g[ada filg[axija jkunu lpersenta;;i ta’ votanti li jkunu tefg[u l-vot tag[hom. Media.link Communications se tkun qed twassal l-a[[ar a;;ornamenti u ri]ultati, kemm permezz tal-portal maltarightnow.com, kif ukoll b’kollegamenti diretti kemm mill-postijiet talvotazzjoni kif ukoll mis-Sala tal-G[add tal-Voti finNaxxar fuq Net TV u Radio 101.

Direttur ta’ kumpanija jixhed li Nikki Dimech iffalsifika firma f’/ekk minn Ray Abdilla

Victor Galea, Direttur tal-kumpanija VG Tiles Ltd, ikkonferma fil-Qorti li l-eks Sindku ta’ Tas-Sliema Nikki Dimech kien iffalsifika /ekk tal-Bank of Valletta ta’ €6,785 li kien pagabbli lilu. I/-/ekk kien mibg[ut minn Joseph Vella, Direttur tal-kumpanija tal-iskart, lil Victor Galea, ming[ajr dan tal-a[[ar ma kien ikun jaf. Il-Prosekuzzjoni mmexxija mill-Ispettur Angelo Gafa, ippre]entat fil-Qorti lil Victor Galea biex jikkonferma x-xhieda li l-istess uffi/jal tal-Pulizija, kien ta quddiem il-Ma;istrat Anthony Vella f’Ottubru li g[adda fejn kien qal li kien hemm /ekkijiet li kienu jintbag[tu minn individwu g[al ie[or, b’Nikki Dimech jiffirma fuq wara ta/-/ekk sabiex ikun jista’ jsarrfu. Ilbiera[ komplew jinstemg[u l-provi filkonfront ta’ Joseph Vella ta’ 56 sena minn

San Pawl il-Ba[ar li jmexxi l-kumpanija tal-iskart Velgo Waste Services. Vella qed ji;i mixli li g[adda kummissjonijiet biex jie[u l-kuntratt taliskart u kien ]velat li aktar tard kien ukoll [a kuntratt g[al ;bir ta’ skart mill-[wienet. Fid-difi]a tieg[u Vella qed jikkontendi li Nikki Dimech kien qallu li jekk ma jag[tihx kummissjoni ma kienx se jo[ro;lu /-/ekk tal-ewwel [las. Victor Galea qal li “sfortunament kont ili g[al 11-il sena b[ala klijent ta’ Nikki Dimech li qatt ma bag[atli “account wie[ed”. Xehdet ukoll omm Nikki Dimech, Josephine, li qalet li hi tg[in lil binha f’xog[lu u mhux l-ewwel darba li r/eviet /ekkijiet fuq isimha ming[and individwi li lanqas biss tkun tafhom, liema /ekkijiet i]da jkunu g[al binha, u li dan kollu kien isir meta hu kien Sindku. Hi qalet li

affarijiet b[al dawn g[aliha huma normali. Xehdet Valentina Rea, it-tfajla ta’ Nikki Dimech, li b[al ommu qalet li mhux lewwel darba li kienet tir/ievi /ekkijiet ming[and persuni li ma tafx u li dawn i]da jkunu g[al Nikki Dimech. Meta l-Ispettur Gafà staqsiha x’kienet tag[mel b’dawn i/-/ekkijet, hi qalet li kienet tg[addihom lil Nikki Dimech u jag[tiha l-flus tag[hom peress li hi xtrat karozza u kienet g[adha qed t[allasha peress li ma ta[dimx. L-Ispettur Gafà ppre]enta fil-Qorti diversi /ekkijiet li fihom saru l-[lasijiet talkummissjoni li kienet ting[ata, fosthom ]ew; /ekkijiet ta’ €21,840 u ta’ €13,570. Vella kien ukoll qal lill-Pulizija li hu waqaf milli jkompli jag[ti kummissjoni lil Nikki Dimech wara li kien sema’ permezz tal-midja, li dan kien qed jabbu]a middroga.

Il-verdett illum Il-verdett fil-;uri ta’ Duncan Deguara, ta’ 32 sena minn Ra[al :did, akku]at li kka;una ferita gravi segwita bil-mewt filkonfront ta’ Sudani] fl-istabbiliment Footloose f’Pa/eville, u li [adem b[ala bouncer ming[ajr li/enzja, mistenni llum. L-Im[allef Michael Mallia li beda lindirizz tieg[u lbiera[ waranofsinhar, se jkompli bl-indirizz dalg[odu biex wara jibg[at lill-;urati jidde/iedu l-verdett. Deguara qed ji;i akku]at li wettaq dan ir-reat fid-29 ta’ Mejju, 2009 wara argument li nqala’ bejnu u Suleiman Ismail Abubaker, immigrant bejn it-3am u l-4am waqt li kien xog[ol f’Pa/eville. Id-difi]a qed tibba]a l-ka] tag[ha fuq

il-fatt li Abubaker waqa’ darbtejn mal-art u [abat rasu. L-Avukat Mallia qed jis[aq li m’hemm l-ebda prova li twassal li lferita gravi segwita bil-mewt kienet ka;un tal-imbuttatura ta’ Deguara. M’hemm l-ebda prova li Suleiman Ismail Abubaker miet bl-ewwel waqa’ wara li kien imbuttat minn Duncan Deguara, stat ta’ fatt li d-Difi]a mhix qed tikkontesta. Qed jing[ad ukoll mid-Difi]a li Duncan Deguara ma kellux alternattiva o[ra [lief li jimbotta lil Abubaker, aktar u aktar meta dan [ebb g[alih bi flixkun. L-Avukat Manwel Mallia li flimkien mal-Avukat Arthur Azzopardi qeg[din jidhru g[al Deguara, tkellem ukoll dwar

id-differenza fil-karattru tal-akku]at u talvittma. Qal li filwaqt li Deguara g[andu kondotta nadifa, Abubaker dejjem bilproblemi mal-Pulizija u l-komportament tieg[u, l-aktar meta kien ikun xurban, ma kienx wie[ed ta’ min jorbot fuqu. L-Avukat Maurizio Cordina, f’isem lAvukat :enerali, qal li r-reazzjoni talakku]at u l-komportament tieg[u malvittma kienet wa[da e//essiva, aktar u aktar dakinhar tal-in/ident meta Abubaker ma kienx qed jaqla’ inkwiet. Tkellem ukoll dwar il-fatt li ]ew; Fran/i]i raw lill-akku]at jag[ti daqqa ta’ ponn lis-Sudani]. Xi [a;a li qed ti;i kkontestata bil-qawwa kollha mid-difi]a.

O;;ezzjoni dwar fireworks depot F’ittra lid-Direttur tal-Ippjanar talMEPA, il-Perit David Vassallo o;;ezzjona g[al applikazzjoni li saret biex f’{adDingli jitwaqqaf fireworks factory depot flin[awi mag[rufa b[ala Il-Qaws. L-o;;ezzjoni qed issir f’isem il-Kunsill Lokali Dingli. Fl-ittra ta’ o;;ezzjoni, ilPerit Vassallo qal li s-sit propost jifforma parti mill-irdumijiet li huma spe/ifikati b[ala zona spe/jali ta’ konservazzjoni u ta’

importanza internazzjonali. L-ittra tispe/ifika wkoll li l-u]u tas-sit kif propost jo[loq periklu kontinwu lir-residenti u bdiewa li jg[ixu u ja[dmu fl-in[awi. Fi kwalunkwe ka], jekk l-applikazzjoni ma tkunx mi/[uda, b[ala prin/ipju u g[allargumenti msemmija fl-ittra, l-applikant g[andu jressaq studju dwar l-impatt ambjentali li janalizza l-impatt li l-i]vilupp propost ikollu fuq iz-zona.

Sadanittant, fi stqarrija l-MEPA qalet li l-applikazzjoni kienet irtirata wara li dDirettorat tal-Ippjanar kien talab aktar informazzjoni u kjarifiki mill-perit i]da dawn ma ng[atawx. Billi l-Kumitat tal-Isplussivi ma tax ilkunsens g[al din il-proposta, ilpo]izzjoni tad-Direttorat tal-Ippjanar tibqa’ dik li jirrakkomanda li lapplikazzjoni tkun rifjutata.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

Lokali 7

Malta fil-15-il post fid-dinja fl-i]vilupp tas-servizzi finanzjarji

Hu mistenni li l-estensjoni tal-power station f’Delimara se tibda ta[dem minn :unju

Il-Gvern qed jinvesti fl-a[jar ener;ija Il-Gvern [a azzjonijiet serji u qed ikompli jinvesti flener;ija nadifa waqt li jinsab impenjat li jnaqqas l-effetti negattivi tal-power station tal-Marsa. Dan intqal fi stqarrija talGvern li fiha saret referenza g[all-ittra formali talKummissjoni Ewropea dwar il-power station tal-Marsa. F’din l-istqarrija l-Gvern qal li kien se jwie;eb g[al din littra formali fil-mument opportun. Fl-istqarrija ntqal li lKummissjoni qed issostni li tlieta mill-erba’ impjanti ta’ ;enerazzjoni tal-ener;ija e//edew l-20,000 sieg[a li huma a//ettati biex joperaw fihom. Fi stqarrija ntqal li l-Gvern irid jer;a’ jsostni l-impenn tieg[u biex jassigura ener;ija adegwata li til[aq il-[ti;ijiet tal-pajji] waqt li jirrispetta lobbligazzjonijiet ambjentali. Fl-2006, il-Gvern imbarka

fuq ]ew; inizjattivi ewlenin biex jie[du post l-impjant talMarsa, li huma l-estensjoni tal-power station f’Delimara u l-interconnector li jg[aqqad lil Malta man-network Ewropew tal-elettriku. Il-kuntratti g[al dawn i]]ew; pro;etti kienu ffirmati u x-xog[ol jinsab g[addej. Jirri]ulta li min[abba dewmien fil-pro/eduri kien hemm dewmien fid-dati u lperjodu tax-xog[ol. Fl-istqarrija ntqal li limpjant il-;did f’Delimara issa hu mibni kompletament u se jibda x-xog[ol biex dan jibda ja[dem. Dan l-impjant se jkun kompatibbli maddirettiva IPPC u se j]id ilkapa/ità ta’ ener;ija elettrika ;enerata tal-power station ta’ Delimara f’ 50 fil-mija. Hu previst li dan il-pro;ett, li fih sar investiment ta’ €165 miljun, jkun qed jopera totalment f’:unju 2012. Li kieku x-xog[lijiet twettqu kif

ippjanat, l-Enemalta setg[et tkun tista’ tnaqqas l-ener;ija ;enerata mill-power station tal-Marsa b’50 fil-mija fissajf tal-2010 bir-ri]ultat li li l20,000 sieg[a permessibbli kienu jkunu esti]i sal-2013. Fir-rigward tal-pro;ett talinterconnector, id-disinji u xshore-stations kienu finalizzati u beda x-xog[ol fuq partijiet tat-terminal plant. Dan il-pro;ett, li jinkludi investiment ie[or ta’ €200 miljun, se jitlesta u jibda jopera f’Ottubru 2013. Loperazzjoni tal-powesr station ta’ Delimara sa :unju 2012 se twassal biex nofs il-power station tal-Marsa ma tibqax topera. I]-]ew; impjanti lo[ra se jing[alqu sa Ottubru 2013. F’dan il-perjodu l-Gvern se jibqa’ impenjat li jtejjeb ilkwalità tal-arja u g[alhekk lEnemalta [adet mi]uri biex jitnaqqsu l-emissjonijiet millpower station tal-Marsa.

L-ATTAKK FUQ KOPPJA OMOSESSWALI FIL-{AMRUN

Il-ka] differit mill-;did Il-kumpilazzjoni dwar il;lieda li kienet se[[et fil{amrun bejn ]ew; tfajliet omosesswali u ]ew; ;uvintur re;g[et ;iet differita min[abba li numru ta’ persuni li kellhom jitilg[u biex jixhdu ma dehrux quddiem ilMa;istrat Joseph Apap Bologna. Fis-17 ta’ Frar li g[adda, ilQorti kienet ordnat biex ;uvni ta[t l-età jidher il-Qorti tTnejn, 27 ta’ Frar biex iwie;eb g[al akku]i li [ebb u hedded ]ew; tfajliet ta’ 17-il sena u li huma omosesswali fil-{amrun wara li dan ukoll

ma kienx attenda l-Qorti. L-unika tnejn li ssej[u biex jixhdu kienu ]ew;t a[wa bniet, wa[da ta’ 19-il sena u l-o[ra ta’ 15-il sena, li ji;u [ut wie[ed mill-;uvintur imma peress li ma’ [uhom tressqet ommhom g[a]lu li ma jixhdux fil-ka] tag[ha kif kellhom dritt jag[mlu. Il-;lieda se[[et fit-13 ta’ Jannar fil-{amrun, g[all[abta tas-7.30 p.m., meta ]ew; tfajliet ta’ 17-il sena kienu fil-kumpanija ta’ xulxin meta allegatament ]ew; ;uvintur bdew jirredikolawhom.

Fil-;lieda li nqalg[et wa[da mit-tfajliet sofriet ;rie[i f’wi//ha. Minbarra ]-]ew; tfajliet u ]-]ew; ;uvintur, li wie[ed g[andu 17-il sena, u l-ie[or 15-il sena, tressqet ukoll b’rabta ma’ dan il-ka] omm wie[ed mill-;uvintur li g[andha 35 sena. Waqt li l-Prosekuzzjoni qed titmexxa mis-Supretendent Charles Magri, l-Avukat Cedric Mifsud qieg[ed jidher g[a]-]ew; tfajliet waqt li lAvukat Michael Sciriha qieg[ed jiddefendi li]-]ew; ;uvintur u lill-omm.

Il-Forum Ekonomiku Dinji dan l-a[[ar irrimarka dwar il-vanta;;i u lprogress sostanzjali li se[[ fis-servizzi finanzjarji fla[[ar snin u po;;a lil Malta fil-15-il post fiddinja f’dak li g[andu x’jaqsam il-livell ta’ ]vilupp tas-setturi tasservizzi finanzjarji. Malta tinsab kwa]i flistess livell tal;urisdizzjonijiet stabbiliti f’Singapore, fl-I]vizzera u fil-Lussemburgu. Dan sostnieh Tonio Fenech, il-Ministru g[allFinanzi, l-Ekonomija u lInvestiment waqt il-ftu[ tal-uffi//ji ta’ Fexserv Financial Services f’Alpine House, San :wann. Hu qal li dan linvestiment jirrifletti lfidu/ja li l-kumpanija u nnies warajha g[andhom flekonomija ta’ Malta, investiment li qed isa[[a[ il-kwalità tax-xog[ol tat-32 impjegat tag[ha u tal-

klijenti li jag[mlu u]u misservizzi tal-kumpanija. Il-Ministru Fenech stqarr li s-servizzi finanzjarji huma kontributur importanti g[attkabbir ekonomiku u g[arre]iljenza li l-ekonomija Maltija wriet matul dawn la[[ar snin. Sostna li fissena li g[addiet, il-pajji] irnexxielu jikseb rekord ta’ fondi ;odda - ]ieda ta’ 65 fil-mija f’sena wa[da biss g[al total ta’ 700 fond. F’dawn l-a[[ar 16-il sena, Fexserv Financial Services Limited evolviet f’wa[da mill-istituzzjonijiet finanzjarji prin/ipali f’Malta u tipprovdi firxa wiesg[a ta’ servizzi permezz ta’ qafas ta’ uffi//ji fil-Belt, f’San :iljan, fil-G]ira, fir-Rabat G[awdex u fl-a[[ar uffi//ju modernizzat ta’ San :wann. Fexserv toffri [lasijiet internazzjonali u trasferimenti ta’ flus b’kollaborazzjoni ma’ Deutsche Bank u Western Union.



IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

Lokali 9

Imfakkar is-60 anniversarju tal-ordinazzjoni sa/erdotali tal-Ar/isqof :u]eppi Mercieca Fl-okka]joni tas-60 Anniversarju tal-Ordinazzjoni Sa/erdotali ta’ Mons. Ar/isqof Emeritu :u]eppi Mercieca, il-Kapitlu Metropolitan ilbiera[ filg[axija organizza Quddiesa Kon/elebrata ta’ Radd il-{ajr, fil-Katidral tal-Imdina. G[al din l-okka]joni l-Papa Benedittu XVI f’ittra li bag[at lill-Ar/isqof :u]eppi Mercieca fera[lu u rringrazzja lil Alla g[all-grazzji li tat ilKnisja permezz tal-[idma pastorali u tad-dedikazzjoni tal-Ministeru ta’ Monsinujur Mercieca. Il-Papa talab lillIspirtu s-Santu jkompli jsa[[a[ il-fidi u l-im[abba f’Monsinjur :u]eppi Mercieca. Il-Papa Benedittu XVI qal li jafda lil Monsinjur Mercieca fl-inter/ezzjoni ta’ San :or; Preca u tal-Ver;ni Marija, Omm il-Knisja. Mons. Mercieca ;ie ordnat sa/erdot minn Mons. Isqof :u]eppi Pace fit-8 ta’ Marzu 1952, f’G[awdex. Mons. Mercieca twieled Victoria, G[awdex, fil-11 ta’ Novembru 1928. Hu studja fis-Seminarju ta’ G[awdex, fl-Università Gregorjana u flUniversità tal-Lateran. Mill-1959 sal-1969 kien

Rettur tas-Seminarju ta’ G[awdex. Fl-1969 in[atar Im[allef tas-Sacra Romana Rota. Kien ukoll Konsultur tal-Kongregazzjoni tasSagramenti u talKongregazzjoni g[ad-Duttrina tal-Fidi. Mons. Mercieca n[atar Isqof Aw]iljarju ta’ Malta fis27 ta’ Lulju 1974. Fid-29 ta’ Settembru tal-istess sena ;ie kkonsagrat Isqof Titulari ta’ Gemelle, fin-Numidia. Fit-12 ta’ Di/embru 1976 Mons. Mercieca sar Ar/isqof ta’ Malta. Fil-11 ta’ :unju 1991 huwa ;ie nominat membru tatTribunal Suprem tasSenjatura Apostolika. Mons. Mercieca dam imexxi l-Ar/idjo/esi ta’ Malta sas-27 ta’ Jannar 2007 meta mexxa l-konsagrazzjoni episkopali ta’ Mons. Ar/isqof Pawl Cremona O.P. u g[addielu uffi/jalment f’idejh it-tmexxija tal-Ar/idjo/esi.

L-Ittra bl-awguri tal-Papa Benedittu XVI fl-okka]joni tas-60 sena mill-ordinazzjoni sa/erdotali ta’ Mons. Ar/isqof :u]eppi Mercieca

}ieda fl-i]bilan/ Hi me[tie;a aktar [idma kummer/jali f’Jannar mill-UE kontra l-obe]ità Id-differenza bejn l-importazzjoni u l-esportazzjoni ]diedet b’€40.3 miljun f’Jannar li g[adda, meta mqabbel mal-istess xahar is-sena ta’ qabel. Statistika tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika turi li f’Jannar, id-differenza bejn l-importazzjoni u l-esportazzjoni kienet ta’ €99.4 miljun. Kien hemm ]ieda ta’ €58.5 miljun fl-importazzjoni u ]ieda ta’ €18.1 miljun fl-esportazzjoni, li kienet dovuta l-iktar g[al fuels minerali, lubrikanti, makkinarju u trasport u prodotti manifatturati. B’kollox, matul Jannar ;ew importati b’€402.7 miljun u esportati b’€303.2 miljun. Matul Jannar, 39.3% tal-prodotti importati ;ew mill-UE waqt li fl-esportazzjoni, 24.8% talprodotti ;ew esportati lejn l-UE. Kien hemm ]idiet flimportazzjoni mill-Italja u l-Olanda.

“L-obe]ità hi kundizzjoni serja li je[tie; tkun trattata, partikularment fl-Ewropa, fejn in-numru ta’ nies [oxnin jew b’pi] ]ejjed la[aq proporzjonijiet enormi.” L-Ewroparlamentari Nazzjonalista Simon Busuttil u l-Ewroparlamentari So/jalista Christel Schaldemose, laqqg[u flimkien attività filParlament Ewropew dwar il;lieda kontra l-obe]ità.

L-attività ;abet flimkien diversi ri/erkaturi u politi/i biex iffukaw dwar ilproblema tal-pi] ]ejjed flEwropa. Ir-ri/erkaturi tkellmu dwar il-[tie;a ta’ g[arfien a[jar tal-obe]ità biex tkun imsa[[a l-kura relatata. Huma sej[u wkoll lill-Unjoni Ewropea biex ittejjeb l-isforzi tag[ha fir-ri/erka sabiex ikunu identifikati l-oqsma prin/ipali li qed iwasslu g[all-obe]ità.

Il-panel ta’ esperti inkluda lill-Professur John Blundell mill-Università ta’ Leeds u lProfessur Thorkild Sorensen, Direttur ta/-?entru Dani] dwar ir-Ri/erka fuq lObe]ità. Simon Busuttil irringrazzja lir-ri/erkaturi tax-xog[ol tag[hom u talab biex isiru i]jed sforzi kontra l-obe]ità [alli tkun assigurata kwalità ta’ [ajja a[jar g[al nies li g[andhom pi] ]ejjed.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

10 Ilum il-:img[a Skont ‘The Travel & Tourism Competitiveness Report 2011’ ma[ru; mill-’World Tourism Forum’ Malta qieg[da fis-26 post fost 139 pajji] li ;ew mist[arr;a. Hekk Malta telg[et tliet postijiet g[ax fir-rapport tal-2009, l-a[[ar wie[ed li sar qabel dak tal-2011, Malta kienet fid-29 post. Fl-Ewropa, Malta tinstab fid-19-il post, bi 23 pajji] warajna.

Ri]ultati formidabbli fil-qasam tal-kompetittività Il-kompetittività hi l-aktar ingredjent importanti biex pajji] imur ’il quddiem. Jekk pajji] ma jkunx kompetittiv sew fil-kwalità kif ukoll fil-prezz m’g[andux /ans javvanza. Anzi jispi//a jaqta’ lura. Il-World Economic Forum isejjes The Travel & Tourism Competitiveness Report 2011 fuq 14-il pilastru. Hemm fejn qeg[din tajjeb [afna, anke lewwel fid-dinja. Hemm fejn m’a[niex daqshekk tajjeb. Malta tinsab fid-disa’ post filqasam regolatorju tat-turi]mu u l-ivvja;;ar. F’dan l-istess qafas qeg[din fis-sitt post fejn tid[ol sigurtà, fil-[ames post fejn tid[ol ilprijoritizzazzjoni tal-ivvja;;ar u t-turi]mu. Pajji]na jinsab imbag[ad fit-22 post fl-ambjent kummer/jali u infrastruttura tal-ivvja;;ar u t-turi]mu; fil-54 post fir-ri]orsi umani, kulturali u naturali talivvja;;ar u t-turi]mu. Semmejt iktar ’il fuq li dan ir-rapport hu mibni fuq 14-il pilastru li bejniethom jo[or;u 75 indikatutri. Malta tinsab flewwel post fid-dinja f’[ames minn dawn l-indikaturi: innumru baxx ta’ in/identi tattraffiku, densità ta’ toroq, pre]enza ta’ kumpaniji li jikru l-karozzi, a//ess g[al kundizzjonijiet tajba g[all-[arsien a[jar tas-sa[[a, a//ess g[al ilma tax-xorb a[jar. Iljieli fil-lukandi Malta tinsab fit-tieni post fin-numru ta’ kmamar fillukandi; fit-tielet post (flimkien ma’ a[jar) f’kemm mistennija ng[ixu; fir-raba’ post fin-numru ta’ linji tattelefon; fil-[ames post finnefqa tal-Gvern fuq livvja;;ar u t-turi]mu; fisseba’ post fil-prijoritizzazzjomi tal-Gvern tal-industrija talivvja;;ar u t-turi]mu u flimpatt fuq in-negozju mir-

regolamenti fuq Investiment Dirett Barrani (FDI); fit-tmien post f’dak li hu l-ftu[ talpoplu Malti lejn it-turi]mu u fin-numru ta’ dawk li jsiefru g[al kull 1,000 persuna talpopolazzjoni; fid-disa’ post

minn Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk

tajiet li nimpurtaw a[na, meta mqabbla ma’ ta’ pajji]i o[rajn, huma ]g[ar il-probabbiltà hi li ]-]ejt g[alina ji;i bi prezz og[la. Anke jekk ilGvern jag[mel minn kollox biex jixtri minn qabel u bi prezzijiet li f’/erti ]minijiet ikunu aktar favorevoli. Dawn huma kollha fatturi li jtellfulna l-kompetittività. I]da g[aliex nafu bihom, dawn il-fatturi nippruvaw neg[lbuhom. Jirri]ulta li qed jirnexxilna g[ax kieku ma konniex niggradwaw daqshekk g[oli fi st[arri; u rapporti internazzjonali. Kompetittività Il-kompetittività ta’ pajji]na

It-turi]mu> mieg[u, xi ftit jew wisq, imiss kul[add

fin-numru ta’ sodod fl-isptarijiet u fil-fa/ilitajiet sportivi fil-grounds. A[na niskurjaw tajjeb ukoll fejn jid[lu spejje] g[annegozju minn atti kriminali u vjolenza, fid-densità fl-ajruport, kwalità tal-infrastruttura tal-ajru, l-u]u tal-internet minn negozju, abbonati filbroadband internet, sistema edukattiva. Dawn i/-/ertifikati ma [ar;ux lokalment, i]da internazzjonalment, mill-World Economic Forum. Jag[tu /ertifikat lill-Gvern fi tnejn mill-iktar setturi li fihom [adem tul dawn il-25 sena – l-edukazzjoni u s-sa[[a – li bejniethom jwasslu biex g[andna popolazzjoni li qed tg[ix i]jed. Ekonomija miftu[a

G[alhekk nistg[u nqisu dawn ir-ri]ultati b[ala formi-

Pajji]na jinsab fit-22 post fl-ambjent kummer/jali u infrastruttura tal-ivvja;;ar u t-turi]mu< fl-54 post fir-ri]orsi umani, kulturali u naturali tal-ivvja;;ar u t-turi]mu

dabbli. Pajji] ]g[ir b[al tag[na, b’ekonomija miftu[a [afna, jiltaqa’ ma’ diversi ostakoli fit-triq tal-i]vilupp tieg[u. I/-/okon tag[na jwassalna biex ma nistg[ux nipprodu/u bi]]ejjed u b’mod kompetittiv jekk ma nesportawx. Dan wassal lillpoplu Malti biex dejjem [ares ’il barra lejn swieq fl-Ewropa u fid-dinja. Wassalna biex isse[ibna fl-Unjoni Ewropea li fet[itilna suq ta’ 500 miljun persuna. Mhux kif kien g[amel Gvern Laburista ta’ qabel l1987 li bena settur industrijali fuq is-sostituzzjoni tal-importazzjoni, bir-ri]ultat li lprodott, f’[afna ka]i, kien [a]in u l-prezz kien ferm g[oli milli kieku kellna nimpurtaw l-istess prodotti. Dak i]-]mien il-konsumatur ma kellux dritt ta’ g[a]la i]da kellu jitqanna b’dak li joffrulu. Il-fatt li a[na g]ira jpo;;i fuqna restrizzjonijiet kbar li [addie[or, li jag[mel parti mit-terraferma, m’g[andux. Parti kbira ta’ dak li nikkunsmaw irridu nimpurtawh. Dan jg[olli l-prezz min[abba lispejje] tat-trasport bl-ajru u l-ba[ar. Fil-qasam turistiku nofs dawk li jivvja;;aw

jie[du trasport intern: ferrovija jew karozza. Hu biss innofs li jivvja;;aw bl-ajru. Mela anke dan hu ta’ xkiel g[alina g[ax is-suq turistiku tag[na hu biss nofs is-suq globali. Biex nilqg[u g[al dan l-i]vanta;; il-Gvern flimkien mal-MTA jrid ifittex rotot ;odda. Fl-a[[ar ftit snin dawn ]diedu b’iktar minn terz u din is-sena se jkollna disa’ rotot ;odda o[ra biex naqb]u it-80 rotta. Flimkien ma’ dawn irrotot ;odda hemm diversi linji tal-ajru li din is-sena qed i]idu l-frekwenza minn ajruporti diversi. Li kieku ma tkunx il-[idma kontinwa biex ji]diedu r-rotot it-turi]mu flok ji]died jonqos. I]-]ejt biex in[addmu lpower stations u t-trasport pubbliku irridu nimpurtawh kollu g[aliex a[na ]ejt m’g[andniex. Billi l-kwanti-

wasslitna wkoll biex rabbejna qoxra tajba madwar il-finanzi u l-ekonomija ta’ pajji]na. G[aliex kompetittivi stajna nkabbru l-ekonomija ta’ pajji]na billi kibret il-produzzjoni, ]diedu t-turisti li nefqu wkoll [afna i]jed, sirna /entru ta’ servizzi finanzjarji li llum ]viluppa u kiber u li qed jikkontribwixxi sostanzjalment g[all-ekonomija. Dan kollu qed jo[loq ix-xog[ol. Qed ipo;;ina fost il-pajji]i bl-inqas numru ta’ nies jirre;istraw. Wara l-1987 il-Gvern [are; lill-pajji] mill-morsa tal-istat padrun billi lliberalizza lkummer/ u hekk ta nifs ;did lill-ekonomija. Is-s[ubija flUnjoni Ewropea ;eg[litna nkopru programm mg[a;;el ta’ iktar liberalizzazzjoni li mag[ha kibret il-kompetittività. Is-s[ubija fiz-zona ewro tatna munita soda li tiggarantilna kummer/, turi]mu u finanzi a[jar. Dan kollu wassal biex illum g[andna ekonomija li hi meqjusa b[ala wa[da ]viluppata u soda. Ekonomija li tiggarantilna impjiegi u livell tajjeb ta’ g[ajxien.

Il-fatt li a[na g]ira jpo;;i fuqna restrizzjonijiet kbar li [addie[or, li jag[mel parti mit-terraferma, m’g[andux. Parti kbira ta’ dak li nikkunsmaw, irridu nimpurtawh


IN-NAZZJON Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

Editorjal#Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Artijiet lura g[and il-familji Il-politika tal-Gvern li fi/-/entru tag[ha j]omm il-familji u n-nies qieg[da tissa[[a[ dejjem aktar b’e]empji konkreti ta’ de/i]jonijiet importanti li qeg[din jittie[du. L-a[[ar e]empju f’sensiela ta’ inizjattvi li l-Gvern qieg[ed jie[u biex bil-fatti juri li l-familji huma tassew prijorità fil-politika tieg[u kienet l-a[bar li ng[atat dan l-a[[ar li 40 tomna art f’diversi lokalitajiet se jig[ataw lura g[at-tgawdija tas-sidien ta’ dawn l-artijiet. Jer;g[u jsiru sidien ta’ arthom B’kollox se jintraddu lura 115-il plot li kieu ;ew esproprijati lis-sidien ori;inali tag[hom jew lill-eredi wara e]er/izzju metikolu] li sar bejn Transport Malta u dDipartiment tal-Artijiet. Dan il-pro/ess beda wara li l-Gvern ta ordni lil Transport Malta biex tirrevedi l-artijiet li kienu me[uda f’dawn l-a[[ar 50 sena biex jintu]aw fi pro;etti ta’ toroq u li baqg[u qatt ma ntu]aw. Dan il-pro/ess wassal ukoll g[al e]er/izzju dettaljat mid-Dipartiment tal-Artjiet fi [dan ilMinisteru g[all-Kompetizzjoni :usta, Negozji ]}g[ar u l-Konsumatur, li da[al f’kull bi//a art biex jinstabu s-sidien u ting[atalhom lura. Dan l-e]er/izzju kollu sar g[ax il-Gvern g[andu g[al qalbu l-familji Maltin u jemmen li dak li hu tal-familji Maltin g[andu jing[ata lura bi dritt. IdDipartiment tal-Artijiet di;à g[amel kuntatt ma’ dawn is-sidien u [afna minnhom kienu sorpri]i

g[ax qatt ma kienu jafu li l-familja tag[hom setg[et kellha xi artijiet o[ra. Is-sidien ta’ dawn lartijiet ir/evew ittra uffi/jali mit-Taqsima Proprjetà tal-Gvern sabiex ji;u infurmati b’dan il-pro/ess li g[addej u sabiex jintalbu jibag[tu lura affidavit. Dan bl-iskop li tit[assar id-dikjarazzjoni ori;inali u jer;g[u jsiru sidien tal-art tag[hom. Gvern proattiv li ji;;ieled il-burokrazija Dan il-pro/ess hu turija /ara li l-Gvern hu proattiv u ma jistri[x fuq il-burokrazija, i]da, tassew ji;;ildilha. U[ud mill-artijiet li ng[ataw lura jmorru lura sa[ansitra sal-1954. Dawn l-artijiet ;ew e]aminati

minn Transport Malta biex ji;i verifikat jekk dawn hux se jkunu me[tiega g[all-pro;etti ta’ toroq futuri li l-Awtorità g[andha ppjanati g[assnin li ;ejjin. Id-de/i]joni li ting[ata lura l-art li kienet ittie[det u li m’hemmx il-[sieb jew il-pjani li se tintu]a g[al skopijiet pubbli/i, hu messa;; importanti li l-Gvern qieg[ed jibg[at lill-familji Maltin. Hu messa;; li dak li hu ta/-/ittadin, jing[ata lura li/-/ittadin. Se jkunu diversi l-familji li se jgawdu minn din id-de/i]joni tal-Gvern, u w[ud minnhom, min[abba li huma eredi tal-art, [aduha sorpri]a meta kienu kuntattjati li huma se jing[ataw lura l-art g[at-tgawdija tag[hom. Din hi de/i]joni ta’ serjetà. De/i]joni li qed tkompli tag[mel pass ie[or biex il-Gvern ikun qed

juri bil-fatti li l-politika tieg[u u d-de/i]jonijiet li jie[u jkunu g[all-;id u fl-interess tal-poplu tag[na. Il-Gvern ukoll, fl-a[[ar snin u tul din ille;i]latura, rajnieh jie[u de/i]joni wa[da wara o[ra biex zoni abbandunati, jew li fis-snin limg[oddija kienu qed jintu]aw g[al skopijiet o[ra, jing[ataw lura lill-pubbliku. Artijiet u zoni li qed jinbidlu u jkunu riabilitati f’zoni ta’ rikreazzjoni, f’zoni li joffru ambjent sabi[ li jag[tu aktar spazji miftu[a fil-bliet u l-ir[ula tal-g]ejjer Maltin. Din hi politika li qed tintlaqa’ b’mod po]ittiv [afna mill-familji kif ukoll mill-g[aqdiet mhux governattivi. G[aqdiet li huma wkoll qed igawdu minn postijiet u bini li l-Gvern g[adda lilhom biex jag[mlu l-a[jar u]u minnhom g[all-;id tal-komunitajiet tag[na. De/i]jonijiet ta’ gvern li hu qrib il-poplu Dawn huma pro;etti mifruxa ma’ kull rokna ta’ pajji]na. Pro;etti li g[alihom il-Gvern, kull sena, qieg[ed jalloka biex jinvesti flus il-poplu fil[olqien ta’ ambjenti ;odda g[ar-rikreazzjoni talfamilji tag[na. F’dawn iz-zoni, il-poplu qed jesperjenza wkoll kun/etti ;odda ta’ rikreazzjoni b[alma huma fa/ilitajiet g[al e]er/izzju fi]iku fil-miftu[ f’zoni ta’ rikreazzjoni u fa/ilitajiet o[ra ta’ rikreazzjoni g[al etajiet differenti. Dawn huma de/i]jonijiet ta’ Gvern li bil-fatti u mhux bil-paroli, hu qrib il-poplu.

Id-diplomazija kulturali Meta n[oloq fond dan l-a[[ar b’risq id-diplomazija kulturali fil-pajji]i fejn Malta g[andha r-rappre]entanza diplomatika, ing[ata bidu g[al pro/ess importanti [afna. Il-Ministru g[all-Affarijiet Barranin Tonio Borg u lMinistru b’responsabbiltà g[all-Kultura, Mario de Marco [adu pass li g[andu jwassal biex jinfet[u opportunitajiet ;odda. Gvernijiet Nazzjonalisti po;;ew il-kultura tag[na fuq l-a;enda nazzjonali u ta’ dan hemm xhieda qawwija. Issa d[alna f’fa]i ;dida kemm b’dan il-fond kif ukoll bil-[atra tat-tenur Joseph Calleja mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi b[ala ambaxxatur kulturali ta’ Malta. Illum qed no[duha b[ala rutina li jsiru manifestazzjonijiet kulturali b[an-Notte Bianca fil-Belt Valletta u Lejlet Lapsi f’G[awdex. Kien hemm pjan wara dan kollu, pjan dettaljat u li rnexxa, g[ax nafu kemm hi ;eneru]a l-konkorrenza tal-poplu. Ma’

dawn irridu n]idu l-festi kulturali li numru kbir ta’ kunsilli lokali qed jorganizzaw ta’ kull sena f’Malta u f’G[awdex, u li qed ikollhom su//ess kbir ukoll. Kull aspett tal-kultura huwa prezzju] u rridu nassiguraw li ma nitilfux imqar wie[ed minn dawn l-aspetti. Destinazzjoni turistika Ix-xift li g[amlet Malta li m’g[adhiex tippre]enta ru[ha

b[ala destinazzjoni turistika ta’ xemx u ba[ar biss, i]da destinazzjoni g[anja fil-kultura ta’ kull xorta, kien pass li wassal g[al turi]mu differenti. Ng[id kultura ta’ kull xorta, g[ax din hi l-kultura tag[na. Kultura fil;ebel, kultura fil-fidda, kultura fl-arti tal-pittura, kultura filmu]ika, kultura fir-reli;jo]ità, kultura fl-ikel u kultura talfesta... Is-sabi[ tal-kultura

L-internet sawwar kultura ;dida u kompla j/ekken id-dinja. Irridu nesploraw kull xorta ta’ mezz biex isem Malta, bil-kultura g[anja tag[ha, ikun aktar mag[ruf

tag[na hu li b’imma;inazzjoni u ppjanar serju nistg[u ni//elebraw xi aspett kulturali tul issena kollha. Il-qarrejja li jsegwuni f’Ilmument jafu kemm tajt pubbli/ità lill-websajt partikulari bl-isem www.kappellimaltin.com filkolonna tieg[i Cyber Space. Dan g[amiltu g[ax [assejt li ;abret numru kbir ta’ kappelli, li flimkien huma xhieda qawwija, l-ewwel nett tal-kultura tag[na fil-;ebel u t-tieni tal-kultura reli;ju]a tag[na sa mill-qedem. Dawn il-kappelli huma ;ojjelli prezzju]i u kien g[aqli l-Gvern ta diversi minn dawn il-kappelli lill-g[aqdiet voluntarji, li mhux biss irrestawrawhom, i]da wkoll qed jindukrawhom biex ji;u gawduti mill-;enerazzjonijiet pre]enti u tal-;ejjieni. Is-sit hu bl-Ingli] u kont issu;;erejt li jinstabu xi fondi biex din il-websajt tkun ukoll bil-Malti u b’lingwi minn fejn nattiraw it-turisti. Kif wie[ed jara bi ]jara fissit, f’dawn il-kappelli hemm pitturi minn artisti ta’ fama, statwi u arkitettura unika. Ma

rridx ma nsemmiex ukoll ilknejjes tag[na, millKonkatidral ta’ San :wann sal-i]g[ar knejjes parrokkjali ta’ r[ula wkoll ]g[ar li jkomplu jikkumplimentaw il-kappelli ta’ ]minijiet qodma. Il-Fondazzjoni Bradshaw, li tispe/jalizza fil-preservazzjoni tal-patrimonju tal-umanità fil-;ebla, g[andha l-websajt tag[ha bl-indirizz www.bradshawfoundation.co m. Hemm issibu taqsima fuq Malta b’ritratti li tassew jinkapsulaw il-kultura tag[na fil-;ebel ta’ ]mien il-qedem. Hemm kumment tassew prezzju] fil-konklu]joni tarri/erka tag[hom dwar Malta u G[awdex: ‘L-ewwel abitanti f’Malta ma [allewx kitbiet warajhom, i]da [allew strutturi fil-;ebel, elaborati, sofistikati u ta’ bla ebda pre/edent fil-forma ta’ tempji.’ Dan il-kliem meqjus g[andu jing[ata importanza fil-materjal pubbli/itarju li jitqassam barra minn Malta. Fl-a[[ar mill-a[[ar f’liema pajji] fl-Ewropa tista’ ]]ur tempji mis-snin c3600 Qabel Kristu, (qed nirreferi g[at-

minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt

tempji tal-:gantija fixXag[ra, G[awdex), tg[addi biex i]]ur belt medjevali (lImdina) u ma jdumx ma tkun tista’ tgawdi l-arkitettura ta’ Piano fid-da[la tal-belt Valletta. U dan tista’ tag[mlu f’jum wie[ed. Il-vi]joni g[all-quddiem Id-diplomazija kulturali hija parti mill-vi]joni tal-Gvern li jil[aq strati ta’ e//ellenza f’diversi oqsma tal-[ajja Maltija. Il-low cost airlines fet[u swieq ;odda f’irkejjen fl-Ewropa fejn isem Malta ma kienx g[adu mag[ruf. L-internet sawwar kultura ;dida u kompla j/ekken iddinja. Irridu nesploraw kull xorta ta’ mezz biex isem Malta, bil-kultura g[anja tag[ha, ikun aktar mag[ruf.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IS-SIRJA

Annan se j[e;;e; tmiem g[all-vjolenza

Mara timxi minn quddiem ra;el li tilef daru u ;ie m;ieg[el jorqod barra, fl-in[awi tal-Bank ?entrali, fi/-/entru ta’ Ateni. Skont l-istatistika l-qg[ad fil-Gre/ja la[aq rekord ;did f’Di/embru u g[all-ewwel darba n-numru ta]-]g[a]ag[ ming[ajr xog[ol hu akbar minn ta’ dawk b’impjieg regolari. (Reuters)

IL-GRE?JA

Sinjali po]ittivi g[all-futur tal-bailout L-indikazzjonijiet, ilbiera[, kienu li l-Gre/ja g[alqet ftehim importanti b’konnessjoni malbailout finanzjarju li qed tistenna u li jippermettilha biex tifdi biljuni tal-ewro fi djun li jimmaturaw f’anqas minn ;imag[tejn o[ra. Qabel morna g[all-istampa, linvestituri fid-dejn kienu ottimisti li l-Gre/ja kellha til[aq it-tragward spe/ifiku, b’uffi/jali anki jg[idu li ‘sar qbil fuq isself’ fost aktar minn 75 fil-mija tal-bondholders. Fi/-/irkostanzi kien me[tie; li jaqblu tal-inqas 75 fil-mija tal-bondholders biex il-valur tal-investimenti fid-dejn (talGre/ja) jonqos b’mod sostanzjali. Intant, l-a[[ar rapporti qabel suppost skada lbailout kienu wkoll ‘ottimisti/i’ u fost sinjali li l-ftehim kien vi/in il-konferma uffi/jali.

F’ka] li l-pajji] ifalli l-obbligi fuq id-dejn hemm kull possibbiltà li s-sistema finanzjarja s[i[a taz-zona ewro titlef l-istabbiltà u bl-ewro tbati r-riperkussjonijiet negattivi. Sadattant, il-Ministru talFinanzi Grieg Evangelos Venizelos informa lill-Kabinett f’Ateni li l-[idma fuq it-tpartit tad-dejn tal-Gre/ja kienet qabdet ritmu po]ittiv ‘u li (sa dak il-[in) ma se[[ew l-ebda sorpri]i koroh’. Il-Gre/ja riedet li l-investituri – inklu]i l-banek – jaqblu dwar qtug[ ta’ 53.5 fil-mija millvalur tal-bonds f’idejhom ekwivalenti g[al 206 biljun ewro. Ming[ajr ftehim, il-Gre/ja ma ting[atax bailout ;did u meta sal-biera[ kienet di;à konfermata l-‘approvazzjoni’ mill-entità tal-assikurazzjoni

Munich Re (tal-:ermanja) u tal-banek Fran/i]i Societe Generale u BNP Paribas. L-Unjoni Ewropea u l-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) it-tnejn qalu li l-Gre/ja m’g[andhiex tir/ievi l-pakkett fiskali ;did ta’ emer;enza (ta’ 130 biljun ewro) f’ka] li ma tikkonkludix b’su//ess it-tpartit tad-dejn. Min-na[a tieg[u, Olli Rehn, il-Kummissarju Ewropew g[all-Ekonomija u l-Affarijiet Monetarji, qal li m’g[andux ikun hemm offerta aqwa u li lftehim inkwistjoni hu importanti [afna g[all-istabbiltà finanzjarja taz-zona ewro. Hu minnu wkoll, imbag[ad, li l-Ministeru tal-Finanzi Grieg ma [alliex dubju li l-alternattiva g[at-tpartit tad-dejn tinvolvi default – jew dikjarazzjoni ta’ falliment potenzjali mill-Gre/ja.

Kofi Annan, irRappre]entant tanNazzjonijiet Uniti u l-Lega G[arbija g[as-Sirja, be[siebu j[e;;e; lillPresident Sirjan Bashar alAssad u l-avversarji (Sirjani) tieg[u biex ifittxu soluzzjoni politika. Annan, li jasal g[ada f’Damasku, sostna li l-qtil fis-Sirja je[tie; li jieqaf u meta huma anki importanti l-mezzi li jimplimentaw irriformi xierqa u li jg[inu biex il-pajji] partikulari jimxi ’l quddiem. I]da d-dissidenti Sirjani mhumiex kuntenti, b’attivisti tal-Oppo]izzjoni jesprimu allarm dwar din is-sej[a ta’ Annan g[al djalogu li jg[idu sservi biss ‘biex t[ajjar lil Assad [alli jkisser ir-rivoluzzjoni’. Min-na[a tag[ha, Valerie Amos, li hi inkarigata bil[idma umanitarja tan-NU, spi//at ‘kommossa’ bilqerda li rat f’Baba Amr; distrett ta’ Homs li ;ie su;;ett g[allbumbardamenti fero/i millqawwiet tar-re;im Sirjan. Amos hi l-ewwel uffi/jal ewlieni ‘minn barra’ li ]aret Baba Amr wara lassalt u trid tkun taf ‘x’g[adda mir-residenti’ wara li [addiema malFerg[a I]lamika tas-Salib lA[mar sabu numru ]g[ir [afna ta’ /ivili qalb irradam tad-distrett. Bil-pressjoni internazzjonali ti]died fuq Assad, Abdo Hussameldin warrab minn Vi/I Ministru b’responsabbiltà g[a]-]ejt

fejn hu sar l-ewwel uffi/jal /ivili li abbanduna r-re;im Sirjan mill-bidu tarrewwixta (fis-Sirja) sena ilu. Il-Partit Baath ta’ Assad ilbiera[ fakkar id-49 sena ta’ poter u Hussameldin qed jistenna li d-de/i]joni tieg[u twassal ‘g[allpersekuzzjoni ta’ familtu’. Intant, it-Tune]ija u tTurkija qed jopponu lintervent ta’ kwalunkwe qawwa minn barra r-re;jun fil-konflitt tas-Sirja u waqt li Kofi Annan, eks Kap tanNU, insista biex ma ting[atax dimensjoni militari akbar lill-kri]i. G[alkemm il-potenzi talPunent s’issa ]ammew lura minn intervent ‘stil talLibja’ fil-ka] tas-Sirja, Annan wissa xorta dwar ‘limpatt potenzjali g[arre;jun kollu f’ka] ta’ inizjattiva militari li tibba]a fuq il-kalkoli []iena’. Min-na[a tag[hom, lattivisti Sirjani jg[idu li ilhom li ‘sparixxew’ ilprospetti ta’ ftehim negozjat ma’ Assad meta hu stmat li r-ripressjoni tal-poplu ta[t idejn ir-re;im sewa bejn is7,500 u t-8,000 mejtin. L-a[[ar rapporti lbiera[ qalu li qawwiet tas-sigurtà f’Damasku fet[u n-nar fuq in-nies waqt il-funeral ta’ suldat li kien [arab lillArmata tar-re;im u li nbidel fi protesta kontra Bashar al-Assad. Lin/identi se[[ew fiddistrett ta’ Mezze fejn hemm diversi ambaxxati, u fejn irri]ultaw numru ta’ midruba.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13

Fil-qosor Rwol g[al uffi/jal ‘ta’ Gaddafi’

IN-NI:ER: Dan il-pajji] Afrikan ikkonferma li l-eks Kap tal-Istaff tad-dittatur Libjan Muammar Gaddafi ng[ata passaport diplomatiku minbarra rwol b[ala ‘konsulent’ fil-Gvern ta’ Niamey. L-Uffi/jal inkwistjoni, Bashir Saleh Bashir, kien imexxi l-fond tal-investimenti tal-Libja g[al Gaddafi u l-pass ta’ Ni;er x’aktarx li jkompli jg[arraq ir-relazzjoni tieg[u mal-Mexxejja ;odda fi Tripli. Il-;urnal L’Evenement li jo[ro; darba f’;img[a qal li l-passaport jistqarr li Saleh twieled fil-belt ta’ Agadez (fin-Ni;er) fl-1946, bil-Gvern ta’ Niamey ma jo[ro; l-ebda kumment partikulari. Jolqot il-maltemp solari

L-ISTATI UNITI: Matul il-lejl li g[adda u g[all-[inijiet tal-;urnata (ilbiera[) kien mistenni ‘maltemp jew assedju ta’ parti/elli mix-xemx’ li kapa/i j[arbtu stallazzjonijiet talener;ija u sistemi g[al navigazzjoni bis-satellita. Rapporti qalu wkoll li l-ajruplani kellhom jibdlu ‘/erti rotot’ waqt li lakbar maltemp solari f’[ames snin ‘jibbumbardja’ l-magnetic field tad-dinja. L-effetti kellhom ikunu l-aktar intensivi fir-re;juni polari u bl-ajruplani jevitaw dawn iz-zoni b’mod partikulari. Intant, kelliema mal-US National Oceanic and Atmospheric Administration (NOAA) wissew li dan ilfenomenu ;eomanjetiku ‘m’g[andux jeqred i]da kapa/i jhe]]e]’ lis-sistemi tad-dinja li jilqg[u g[ar-radjazzjoni. Rabta bejn qawwiet u d-droga^

L-AFGANISTAN: L-awtoritajiet Amerikani qed jinvestigaw allegazzjonijiet li xi uffi/jali tal-qawwiet tal-ajru Afgani u]aw l-ajruplani biex imexxu d-droga u l-armi illegali madwar il-paji]. L-istess awtoritajiet qed jippruvaw jiddeterminaw jekk hemmx [tie;a ta’ ‘investigazzjoni s[i[a’ meta lWall Street Journal tenna li l-militar Amerikan qed jara jekk l-allegat trasport tad-droga u l-armi hux, fil-fatt, konness mal-in/ident ta’ April tas-sena l-o[ra fejn Kurunell malqawwiet tal-ajru Afgani qatel tmien fizzjali tal-qawwiet Amerikani fl-ajruport ta’ Kabul. Avveniment memorabbli g[ar-Re;ina

Ir-RENJU UNIT: Ir-Re;ina Eli]abetta (ritratt) bdiet tour ta’ erba’ xhur mal-pajji] fejn qed ti//elebra s-sittin sena tag[ha fuq it-tron. Hi se ]]ur partijiet tal-Ingilterra, Wales, l-Iskozja u l-Irlanda ta’ Fuq b[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet tar-renju li beda fis-6 ta’ Frar tal-1952 u bil-qofol talfesti ta’ dan il-:ublew tadDjamanti se jse[[ (fuq erba’ ;ranet) f’:unju, fost programm li jinkludi kun/ert filPalazz ta’ Buckingham. Intant, it-tour beda lbiera[ f’Leicester fejn ir-Re;ina, akkumpanjata minn ]ew;ha l-Prin/ep Philip u Catherine, ilmara tal-Prin/ep William (in-neputi ta’ Eli]abetta), ]aret luniversità, il-kattidral u /-/entru tal-belt fejn in;emg[u lfolol entu]ja]mati.

IL-KOREA T’ISFEL> Pulizija jattendu e]er/izzju g[al kontra t-terrori]mu fl-in[awi ta/-/entru COEX fejn isiru l-konvenzjonijiet u l-esebizzjonijiet fuq skala kbira. Is-Summit dwar is-Sigurtà Nukleari g[andu jsir fl-istess /entru ta’ Seoul bejn is-26 u s-27 ta’ Marzu. (Reuters)

L-IRAN

Ifa[[ar ‘it-tieqa ta’ opportunità’ wara l-kummenti ta’ Obama L-Ayatollah Ali Khamenei, il-Mexxej Suprem tal-Iran, laqa’ tajjeb il-kummenti tal-President Amerikan Barack Obama li ftit jew wisq inaqqsu l-possibbiltà ta’ azzjoni militari kontra l-Iranjani min[abba lprogramm nukleari suspettu] li qed jippersisti bih ir-re;im f’Tehran. Khamenei kien ikkwotat li ‘d-diskors fis-sens li (l-Istati Uniti) mhix qed ta[seb fi gwerra mal-Iran huwa tajjeb minbarra li jitbieg[ed millistat ta’ delu]joni’. Huwa rari li l-Mexxej Suprem Iranjan ifa[[ar President tal-Istati Uniti u Khamenei ma naqasx milli jikkundanna ‘diskors ie[or ta’ Obama fejn qal li ried i;ib lill-Iranjani g[arkupptejhom bis-sanzjonijiet’. Jumejn qabel, Barack Obama semma ‘tieqa ta’

opportunità’ g[ad-diplomazija u bit-tama li jsolvu lkwistjonijiet dwar il-programm nukleari Iranjan. Hu sa[aq li hu ‘fl-interess ta’ kul[add’ li l-kwistjonijiet ikunu solvuti b’mod pa/ifiku u wara li l-Istati Uniti u I]rael heddew lill-Iran b’attakki militari biex il-fundamentalisti f’Tehran ma jiksbux il-kapa/ità g[all-armi atomi/i. Fi ]viluppi o[ra, is-sitt potenzi – l-Istati Uniti, /?ina, r-Russja, Franza, l:ermanja u r-Renju Unit – sej[u biex l-Iran jippermetti [alli l-ispetturi internazzjonali j]uru fa/ilità militari fejn, skont l-osservatur nukleari tan-Nazzjonijiet Uniti, seta sar ‘xog[ol ta’ ]vilupp’ relevanti g[all-armi nukleari. Il-potenzi – permezz ta’ stqarrija waqt il-laqg[a talbord tal-International

Atomic Energy Agency anki esprimew dispja/ir talli l-Iran irranka lkampanja g[all-irraffinar taluranju, meta din l-attività jista’ jkollha skopijiet /ivili u daqstant ie[or militari. Intant, l-istess potenzi insistew biex l-Iran jiggarantixxi l-a//ess g[all-fa/ilità ta’ Parchin u wara li Tehran, aktar kmieni fissena, /a[ad g[al dan waqt sensiela ta’ ta[ditiet marrappre]entanti ewlenin talIAEA. Minkejja li l-Iran qed ji/[ad g[al rapporti sigrieti li ‘g[andu a;enda g[all-armi nukleari’, diplomati/i talPunent jissuspettaw li lpajji] I]lamiku jista’ anki qed jipprova jnaddaf ilkumpless ta’ Parchin minn kwalunkwe ‘provi ta’ ri/erka relattata man-nukleari’ qabel (forsi) ida[[al l-ispetturi. (IAEA) –


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra

L-INDJA> Subien u ]g[a]ag[ b’wi//hom mi]bug[ jirrea;ixxu g[all-kamera waqt li ji//elebraw il-festival tal-kuluri mag[ruf b[ala ‘Holi’, fil-belt ta’ Guwahati. Dan l-avveniment tradizzjonali jintrodu/i l-bidu tar-rebbieg[a u ji;i /elebrat fost l-Indjani kollha madwar il-pajji] (Reuters)

L-A}ERBAJ:AN

L-Armenja tirtira mill-Eurovision L-organizzaturi tal-konkors tal-kanzunetti Eurovision qalu li l-Armenja rtirat millispettaklu ta’ din is-sena li se jittella’ f’Baku, il-belt kapitali tal-A]erbaj;an, hekk kif qamet tensjoni ;dida bejn irrivali antiki; it-tnejn eks repubbli/i tal-Unjoni Sovjetika antika. Sadattant, il-European Broadcasting Union (EBU) esprima di]appunt g[al din idde/i]joni tat-Televi]joni Armena li akku]at lillPresident ta’ A]erbaj;an Ilham Aliyev rigward ‘kummenti ostili’ fl-a[[ar jiem. Ix-xandar partikulari kien ikkwotat li minkejja li lawtoritajiet tal-A]erbaj;an taw il-garanziji tas-sigurtà lillpajji]i parte/ipanti kollha (filEurovision), il-President talpost jiem ilu [are; bi stqarrija li l-akbar g[adu g[al pajji]u jibqg[u dejjem l-Armeni. L-irtirar mill-konkors ;ie konfermat wara li grupp ta’ kantanti popolari Armeni, ixxahar li g[adda, organizzaw bojkott tal-Eurovision u qalu li ma ridux jidhru “f’pajji] mag[ruf g[all-massakri talArmeni u fejn is-sentimenti ta’ kontra l-Armenja ;ew elevati b[ala politika talIstat.” Min-na[a tieg[u, politiku

ewlieni tal-A]erbaj;an blisem Ali Ahmedov sostna li lArmenja m’g[andhiex ra;uni ;enwina biex ma tibg[atx irrappre]entant tag[ha f’Baku biex jikkompeti filEurovision. Ahmedov, is-Segretarju talPartit (tal-A]erbaj;an) filGvern, jemmen ukoll li l-a;ir tal-Armenja se jkompli jg[arraq ‘id-dehra di;à mtappna’ ta’ dan il-pajji]. Fis-snin disg[in, il-qawwiet tal-A]erbaj;an u tal-Armenja kienu ;;ieldu gwerra dwar irre;jun polemiku] ta’

Nagorno-Karabakh u din [alliet tal-anqas 25,000 mejtin. Intant, minkejja li ffirmaw patt g[al waqfien mill-;lied (fl-1994), il-;irien rivali ma la[qu qatt ftehim g[al pa/i permanenti. Sadattant, id-distrett ta’ Quba, fin-na[a ta’ fuq talA]erbaj;an, g[adda minn tensjoni interna fl-a[[ar jiem meta l-qawwiet tas-sigurtà talGvern u]aw il-forza biex jikkontrollaw dimostrazzjoni partikulari minn elementi talOppo]izzjoni.

Dimostrant jg[ajjat quddiem pulizija tal-A]erbaj;an waqt dimostrazzjoni f’Quba (Reuters)


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15 IL-:APPUN

}bilan/ dovut g[all-ener;ija Il-:appun irrapporta ]bilan/ ‘attwali’ rekord dovut g[a]-]ieda fl-ispi]a tal-importazzjoni tal-ener;ija u meta s-sitwazzjoni ekonomika baqg[et fra;li. Il-Ministru tal-Finanzi f’Tokjo rrapporta ‘nuqqas’ ekwivalenti g[al 5.4 biljun dollaru f’Jannar, g[alkemm l-istatistika wriet li lekonomija tal-pajji] ma naqsitx bir-rata mistennija lejn l-a[[ar tal-2011. Intant, xorta ;ie konfermat tnaqqis ekonomiku ta’ 0.7 fil-mija g[all-perijodu OttubruDi/embru. Wara t-tsunami u t-terremot storiku li laqtu lill:appun sena ilu, ir-reattur nukleari ta’ Fukushima spi//a jikkrolla u bl-awtoritajiet jispi//aw jag[lqu 52 minn fost l-54 reatturi. Dan irri]ulta fi tnaqqis ta’ fuel g[all-;enerazzjoni tal-elettriku u ‘[tie;a ta’ importazzjoni akbar’, bl-ispejje] kollha inevitabbli. L-IRLANDA

Mal-2,500 sensja mill-AIB L-Allied Irish Banks, ilgrupp li fost o[rajn imexxi lFirst Trust Bank fl-Irlanda ta’ Fuq, ikkonferma li se jissensja mal-2,500 membru tal-istaff, u bil-Vi/i Prim Ministru Irlandi] Eamonn Gilmore jixhed id-dispja/ir tieg[u. Il-bank partikulari, li filparti kbira hu proprjetà talIrlandi]i li j[allsu t-taxxa, beda pro/ess ta’ konsultazzjoni mal-unions rigward kundizzjonijiet marbuta ma’ programm tas-sensji li jridu jinfirxu tul is-sezzjonijiet talentità fir-Repubblika talIrlanda, l-Irlanda ta’ Fuq u rRenju Unit. Is-sensji huma ekwivalenti g[al dsatax fil-mija tal[addiema kollha ma’ AIB u nofshom iridu jsiru qabel la[[ar tal-2012 biex il-grupp jiffranka mal-170 miljun ewro matul is-sena.

IL-MARA U L-FAQAR...filwaqt li n-Nazzjonijiet Uniti fakkret il-Jum Internazzjonali tal-Mara, jibqa’ l-fatt li g[exieren ta’ eluf ta’ nisa madwar id-dinja qed ibatu l-effetti tal-faqar, in-nutrizzjoni [a]ina u n-nuqqas ta’ sistemi li j[arsu s-sa[[a – bir-ritratt ta’ din il-mara (li tidher qed tibki barra residenza i]olata wara li welldet tarbija) jittie[ed fl-Istat ta’ Madhya Pradesh fi/-/entru tal-Indja. Intant, il-Gvern tal-Istat u l-United Nations Children’s Fund (UNICEF) bdew imexxu servizz tal-ambulanza b’xejn g[an-nisa tqala bl-isem ‘Janani Express’ u li bih qed jippruvaw i]idu l-ka]i fejn in-nisa jwelldu ;ewwa l-klini/i u mhux qalb l-g[elieqi. L-inizjattiva ta[seb ukoll g[al trattament ideali lill-ommiijiet u t-tfal fi/-/irkostanzi u bl-iskop li jonqsu r-rati ta’ mortalità fost it-tfal. (Reuters).

IN-NAZZJONIJIET UNITI

Jikber l-inkwiet dwar l-inflazzjoni min[abba ]ieda fil-prezz tal-ikel Il-prezz tal-ikel madwar id-dinja ]died g[at-tieni xahar konsekuttiv u fost t[assib dwar l-inflazzjoni li tibqa’ dejjem possibbiltà fi/-/irkustanzi. Skont l-indi/i tal-ikel tanNazzjonijiet Uniti, l-prezz talikel matul ix-xahar ta’ Frar ]died b’wie[ed fil-mija u wara ]-]ieda (ukoll ta’ wie[ed fil-mija) re;istrata f’Jannar. I]-]ieda tikkon/erna /-/ereali, il-vegetable oil u zzokkor, i]da lOrganizzazzjoni g[all-Ikel u l-Agrikoltura (FAO) tan-NU qed ta//erta li l-prezz attwali g[adu madwar g[axra fil-mija ‘lura’ mill-g[oli rekord li kien stabbilit fi Frar tas-sena lo[ra.

Abdolreza Abbassian, lekonomista ewlieni ma’ FAO, fl-istess [in ma ja[sibx li ]]idiet tal-a[[ar xahrejn se jibqg[u konsistenti matul issena. Hu anki qed jistenna ‘sitwazzjoni stabbli’ waqt lista;uni tal-[sad fl-akbar (pajji]i) produtturi tal-agrikultura. Madankollu – u minkejja lindikazzjonijiet li d-dinja m’g[andhiex tara l-istess splu]joni fil-prezzijiet b[al tas-sena l-o[ra – Abbassian iwissi xorta li [add ma

jeskludi ‘l-element tas-sogru’, rigward xi qab]iet potenzjali (fil-prezz) futuri. Il-prezz rekord tal-ikel li ntla[aq fi Frar tal-2011 g[en jixpruna l-inkwiet relatat marRebbieg[a tal-G[arab. U g[alkemm naqas il-prezz minn dak i]-]mien, i]-]idiet konsekuttivi ta’ Jannar u Frar qajmu preokkupazzjoni ‘awtomatika’ dwar l-inflazzjoni. Intant, l-inflazzjoni fiz-zona ewro ]diedet g[al 2.7 fil-mija fi Frar li g[adda u bis-sitwaz-

zjoni fil-parti kbira tkun dovuta g[all-qab]a fil-prezz ta]-]ejt. Fl-istess [in, il-produzzjoni dinjija tal-qmu[ g[al din issena mistennija tonqos b’1.4 fil-mija mill-[asda rekord (mas-690 tunnellata) tal-2011. Madankollu, il-produzzjoni xorta wa[da se tibqa’ ’l fuq mill-medja g[al dawn l-a[[ar [ames snin – dejjem skont irrapport dinji ( separat) talFAO rigward il-Prospetti talAgrikoltura u s-Sitwazzjoni tal-Ikel.


IN-NAZZJON Il-:img[a 9 ta’ Marzu, 2012

16 Kultura

Meta protagonista nqatlet b’takkuna ta’ sitt pulzieri! Kul[add jaf bl-avventuri li l-artisti tad-drama famu]a Sex in the City huma famu]i g[aliha, i]da x’ji;ri meta l-protoganista Carrie tinqatel bit-takkuna ta’ ]arbuna g[olja sitt pulzieri^ Waqt avveniment organizzat g[assegretarji mill-kumpanija Frank Salt Real Estate fir-restorant Omertà, ilBelt Valletta, dawn ix-xbejbiet spi//aw jinvestigaw ka] ta’ qtil xejn normali. Is-segretarji kienu mistiedna g[al serata splendida g[all-ftu[ ta’ wirja ta’ pitturi minn artista stabbilita fix-xena ta’ New York. Kollha ;ew libsin g[all okka]joni jistennew il-wasla tal;urnalista Carrie minn New York Times, kif ukoll biex jattendu g[al show spontanju minn artist rinomat tar-rap u l-hip hop. Ftit setg[u ja[sbu

kemm l-affarijiet setg[u jmorru [a]in f’lejla wa[da u meta d-dettalji talomi/idju ta’ Carrie bdew [er;in, kienu huma s-segretarji li bil-[ila tag[hom kellhom jikxfu minn kien il-qattiel li, wara kollox, seta’ kien wa[da minnhom stess. Is-su//ess ta’ kull kumpanija mhux qieg[ed biss fl-idejn il-management i]da wkoll f’idejn kull impjegat. Frank Salt Real Estate g[andha esperjenza ta’ iktar minn erbg[in sena finnegozju u minn dejjem g[arfet il[idma u d-dedikazzjoni tal-impjegati tag[ha. Hu ghalhekk li dejjem sabet

U[ud mill-mistiedna waqt is-serata mill-isba[ li fiha saret l-investigazzjoni dwar min qatel lill-protagonista Carrie

mezzi biex tirrikonoxxi x-xog[ol li jag[mlu fi [dan il-kumpanija. Din issena b[ala ringrazzjament g[allkontribuzzjoni kontinwa tag[hom, issegretarji kienu mistiedna g[al serata spe/jali fuq it-tapit l-a[mar, anki jekk is-serata ntemmet b’investigazzjoni fuq qtil. Wa[da mis-segretarji li attendiet g[as-serata kkummentat li “kollox ma kollox, kienet serata sabi[a, u kien mod ie[or kif nistrie[u u nisso/jalizzaw ma’ xulxin.” Segretarja o[ra qalet li “kien e//itanti kif kellna nikxfu l-kumplott flimkien,

biex b’hekk kilna tajjeb, d[akna flimkien u sirna nafu lill-kollegi a[jar.” “Frank Salt Real Estate Ltd tirrikonoxxi l-importanza ta’ kull impjegati tag[na. Hemm sens ta’ lealtà u gratitudni bejn il-management u l-impjegati li mhux dejjem issibu f’organizzazzjonijiet o[ra. Dan kollu jg[in biex nag[tu servizz dejjem a[jar lill-klijenti tag[na,” ikkummenta dDirettur Mani;erjali Joseph Lupi wara l-avveniment. Din is-serata kienet assistita minn Charmaine Bugeja u tteam tag[ha minn murdermysterymalta.com.

Kun/ert mill-Istitut Kulturali Malti Il-kun/ert li jmiss tal-Istitut Kulturali Malti g[all-ista;un se jsir nhar il-{add li ;ej f’Le Meridien St. Julian’s Hotel & Spa, fis-7 p.m. L-i]g[ar artista li se tie[u sehem hi Mariah Borg ta’ g[axar snin, li se ddoqq tliet strumenti. Hi qed tistudja l-pjanu u tteorija tal-mu]ika ma’ Mro Paul Borg, il-vjolin ma’ Mro Marelline Agius u l-klarinett ma’ Mro Michael Pirotta. Fl-e]amijiet kollha tal-mu]ika li g[amlet sa issa, hi g[addiet bl-og[la marki. Meta ddoqq il-vjolin u l-klarinett, se tkun akkumpanjata mill-pjanista Gisele Grima. Gisele hi ggradwata minn Northern College of Music, Manchester, firRenju Unit, u fost l-okka]jonijiet spe/jali tag[ha, tat kun/ert privat g[all-President ta’ Malta fil-Palazz u daqqet b[ala solista mal-Orkestra Filarmonika ta’ Malta fl-2010. Il-pjanista Matthew Zammit qed jistudja g[all-B.Sc. filframa/ija fl-Università ta’ Malta. Ilu jistudja l-pjanu u-teorija g[al dawn l-a[[ar g[axar snin ma’ Dolores Amodio Chircop u ma’ Stephanie Lauri Quintano. Hu ;ab id-Diploma filprattika tal-pjanu u issa qed jistudja g[al BMusLCM fitteorija, wara li g[adda mill-ewwel u t-tieni livell bl-unuri. L-a[wa Katrina u Malcolm Saliba se jdoqqu dwetti fuq ilpjanu. Dawn it-tnejn qed jistudjaw ma’ Mro Dolores Amodio u t-tnejn g[andhom id-Diploma ALCM. B[alissa qed jistudjaw g[al-LLCM. Huma t-tnejn attendew Master Classes ma’ Mro Franco Fodera u mal-Professur Yuri Didenko, u daqqew f’kun/erti presti;ju]i f’Malta u G[awdex, kif ukoll barra minn Malta. Katrina qed tistudja fl-Università ta’ Malta g[al B.Sc. fixXjenza tal-Farma/ija u Malcolm qieg[ed jistudja fis-Sixth Form tal-Kulle;; San Alwi;i, fl-ewwel sena tal-kors tal-arti. Brigitte Gauci Borda School of Dance se tippre]enta l-istorja ta’ Peter Pan. Se naraw siltiet mit-tieni att f’dan il-kun/ert tal-MCI, ta’ Marzu, wara li rajna l-ewwel att fil-kun/ert ta’ Frar. Din l-iskola twaqqfet fl-1989 u toffri ta[ri; e//ellenti fil-ballet klassiku, jazz, hip hop u ]fin Spanjol. Saret /entru g[all-artisti ]g[a]ag[ li jippromettu, tilqa’ g[alliema mistednin minn kumpaniji ewlenin tal-ballet klassiku minn madwar id-dinja, u ttella’ [afna wirjiet tal-ballet, fosthom dan Swan Lake, Nutcracker, Coppelia u Paquita l-a[[ar. B[as-soltu, fil-kun/erti tal-Istitut Kulturali Malti kul[add huwa mistieden u d-d[ul huwa b’xejn, i]da jintlaqg[u donazzjonijiet b’risq il-fondi tal-MCI, u biex ji;u koperti lispejje].


IN-NAZZJON Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

Sa[[a 17

Pi] Pi] tajjeb tajjeb g[as-sa[[a g[as-sa[[a tul tul il-[ajja il-[ajja

Fil-jiem li g[addew il-Ministeru tas-Sa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, nieda uffi/jalment l-Istrate;ija Nazzjonali ‘Pi] tajjeb g[as-sa[[a tul il-[ajja’. In-Nazzjon tkellem ma’ Joe Cassar, il-Ministru g[as-Sa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, li fisser li Malta, b[al [afna pajji]i o[ra fid-dinja, qed tiffa//ja sfidi kbar fi]-]amma ta’ pi] tajjeb g[assa[[a fil-popolazzjoni tag[ha. 58 fil-mija tal-adulti, 48 fil-mija tas-subien u 40 fil-mija tal-bniet ta’ g[axar snin g[andhom pi] ]ejjed jew il-pi] tag[hom jaqa’ fil-kategorija talobe]ità. “Nafu li l-effetti fuq is-sa[[a tal-pi] ]ejjed huma kbar. Il-pi] ]ejjed huwa responsabbli g[al proporzjon kbir ta’ ka]i ta’ dijabete, ta’ mard tal-qalb u ta’ pressjoni g[olja. Ji]died ukoll irriskju ta’ mard kroniku b[al mard ta’ g[adam u xi tipi ta’ kan/er,” qal il-Ministru Cassar. “Il-pi] ]ejjed inaqqas it-tul tal-[ajja u g[andu effetti importanti fuq it-tfal u ]-]g[a]ag[. Hemm l-effetti wkoll fuq is-so/jetà billi ji]diedu lispejje] g[at-trattament ta’ mard u spejje] asso/jati ma’ nuqqas ta’ produttività peress li persuna li timrad tfalli x-xog[ol spiss. Hemm l-effetti wkoll fuq il-familja min[abba l-mard u l-konsegwenzi tieg[u. “Is-sa[[a tal-poplu hi wie[ed mill-g[anijiet ewlenin tal-Gvern. Ilna nitkellmu fuq il-pi] ]ejjed tal-Maltin g[al xi ]mien. G[al dan il-g[an, nedejna Il-Politika ta’ Malta dwar l-Ikel u n-Nutrizzjoni fl1990. Il-prevenzjoni hi prijorità qawwija g[allMinisteru u g[alhekk waqqafna d-Direttorat g[allPromozzjoni tas-Sa[[a u Prevenzjoni tal-Mard fi [dan is-Sopraintendenza tas-Sa[[a Pubblika.” Hu kompla li dan id-Direttorat g[andu l-g[an li jeduka lill-popolazzjoni dwar l-ikel u l-istil ta’ [ajja li trawwem is-sa[[a u jippromwovi inizjattivi biex jiffa/ilita g[a]la tajba. “Bdejna noffru klassijiet bla [las g[al tnaqqis ta’ pi] u klassijiet ta’ aerobika. Dawn ]viluppaw ma]-]mien u issa madwar [ames mitt persuna jattendu l-kors kull sena. Nag[mlu kampanji annwali dwar id-dieta Mediterranja u dieta bilan/jata, dwar il-prevenzjoni tal-kan/er, dwar il[tie;a li nieklu [ames porzjonijiet ta’ frott u [axix kuljum u attivitajiet o[ra. Nag[mlu wkoll kampanji dwar l-e]er/izzju fi]iku b[all-kampanja Move for Health, Mixjiet fil-Majjistral Park u sezzjonijiet ta’ aerobika u zumba g[all-pubbliku.”

Mistoqsi dwar ir-rwol tat-tfal f’din l-Istrate;ija Nazzjonali, il-Ministru Joe Cassar enfasizza li t-tfal huma fil-mira tag[na u di;à qed isiru [afna sforzi biex nippromwovu pi] tajjeb g[as-sa[[a. Na[dmu id f’id mal-Ministeru responsabbli g[all-Edukazzjoni fejn bis-sa[[a tal-kumitat ;did li twaqqaf, Education Health Committee, ji;u kkoordinati inizjattivi fliskejjel. Dawn jinkludu inizjattivi g[all-ikel bnin u attività fi]ika. Ma nistax ma nsemmix l-iskeda ta’ frott u ikel bnin li qed tinkora;;ixxi lit-tfal jieklu aktar frott u [axix, il-kitchen gardens fl-iskejjel, ilpro;ett pilota li beda s-sena l-o[ra ta’ Walking Bus f’numru ta’ skejjel u diversi attivitajiet o[ra. G[alhekk a[na ilna nag[mlu sforzi biex intaffu din il-problema. “Nafu li hemm [afna fatturi li g[andhom effetti fuq il-pi]. Dawn huma fatturi fil-kulturi, l-ambjent u l-mod kif nig[xu l-[ajja ta’ kuljum. A[na ni;u influwenzati wkoll minn xi jkun qieg[ed ji;ri barra

minn Malta. Kien hemm bidliet kbar f’dawn il-fatturi fl-a[[ar g[oxrin sena li kienu ka;un biex i]idu lproblema tal-pi] ]ejjed biex wasalna g[al problema ta’ fejn qeg[din issa.” Mitlub jikkummenta dwar in-nuqqas ta’ e]er/izzju li l-bniedem qed jag[mel, il-Ministru Cassar fisser li ttibdil kbir fl-u]u tal-karozzi privati u tnaqqis fil-mixi kif ukoll il-kwalità, it-tip u l-kwantità ta’ ikel li nieklu i[allu l-effett tag[hom. Dan nafuh minn studji li jsiru fuq adulti kif ukoll tfal u ]g[a]ag[, b[all-Health Interview Survey, Health Behaviour in School Children u l-Family Travel Survey. Hu kompla li “g[alhekk dan hu ]mien opportun biex nindirizzaw din il-problema flimkien. Din mhijiex problema li l-Ministeru tas-Sa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità jista’ jindirizza wa[du. G[alhekk din l-istrate;ija tidentifika s-setturi li hemm b]onn li a[na na[dmu mag[hom fil-missjoni tag[na biex ng[inu lill-Maltin i]ommu pi] li huwa tajjeb g[as-sa[[a. “Bosta entitajiet minn ministeri o[ra tal-Gvern, b[all-Finanzi, l-Edukazzjoni u l-Agrikultura, kif ukoll NGOs, l-industrija tal-ikel u tal-catering [admu mag[na waqt it-t[ejjija ta’ din l-istrate;ija. Min-na[a tag[na wkoll, qeg[din nippreparaw biex insa[[u sservizzi tas-sa[[a b’servizzi ;odda g[at-tfal u l-adulti u n]idu l-kapa/ità tal-professjonisti tag[na biex jg[inu lill-pazjenti dwar in-nutrizzjoni u l-e]er/izzju g[al pakkett ta’ stil ta’ [ajja tajjeb tul il-[ajja.” Hu kompla li “biex din l-istrate;ija tirnexxi u nil[qu l-g[anijiet tag[na, irridu kollha na[dmu flimkien. Nibdew mill-individwi u l-familji u nkomplu bil-Kunsilli Lokali, l-NGOs, l-industrija u l-Gvern fid-de/i]jonijiet tal-politika tieg[u. Aspett po]ittiv hu li bis-sa[[a tal-preparazzjoni ta’ din listrate;ija hemm [afna aktar g[arfien minn entitajiet barra mill-Ministeru g[as-Sa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità dwar il-fatturi li jeffettwaw is-sa[[a u l-pi] ]ejjed. “B’din l-istrate;ija, a[na lesti u qeg[din nimpenjaw ru[na biex immexxu azzjoni effettiva biex nindirizzaw dawn il-fatturi li j]idu l-pi] filpopolazzjoni. L-g[an tag[na hu li nag[mluha fa/li kemm nistg[u biex a[na lkoll nag[mlu g[a]liet g[aqlin fil-[ajja tag[na.”


IN-NAZZJON Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

18 Opinjoni#Ittri

. .

BHAC-CIRASA... Jordi

Irrid insellem li/-/kejkna Jordi Schembri. Ftit ilu kont g[andhom. U b[as-soltu sibt tilqag[ni lil din i/-/kejkna simpatika. Tifla intelli;enti. B’[afna talenti. Spirtu pront. U g[andha risposta lesta g[al kulma tg[idilha. Avolja ]g[ira, tirra;una qisha mara. Kif d[alt tatni qalb ]g[ira. Talbitni n]ommha. Na//erta lil Jordi li l-qalb tag[ha ]ammejtha. Wa[[altha maddashboard tal-karozza. U allura naraha kuljum. B’tifkira [elwa ta/-/kejkna Jordi. Dmirek

Jekk g[ada g[andek lelezzjonijiet tal-kunsilli lokali dmirek hu li tmur tivvota. A[seb b’mo[[ok. Ara min verament jixtieqlek il-;id. Hawn popli li qed ixerrdu demmhom biex jakkwistaw id-dritt tal-vot. Int g[andek vot. U]ah. U u]ah sew. Gaffa

Din ;rat dil-;img[a. Fi Triq it-Torri, fil-Gudja. Il[in kien xi l-10 a.m. Gaffa kbira minn dawk li jirran;aw it-toroq da[let fi Triq it-Torri. Kienet gaffa mill-kbar. ?appa [adid ma tispi//a qatt. Ix-xufier ipparkja l-gaffa malbankina. Ni]el minn fuq ilgaffa. U da[al g[and ilhairdresser. Kif da[al [ares madwaru u staqsa lil dawk pre]enti “Jien biex naqta’ xag[ri. Min hu l-a[[ar?” “ Jien,” irrispondietu tfajla. “Mela jien warajk,” we;ibha. U qag[ad jistenna bilgalbu. B’gaffa daqs dinja wara l-bieb tal-hairdresser. Trid tara biex temmen. “Hello …”

:ratli ftit ilu. Kien il-lejl bejn is-Sibt u l-{add. Il-[in

minn Mario Galea

kien xi s-2.30 a.m. I/empel il-mowbajl. {asadni. “Hello.” “Maria fejn bqajt? Taf x’[in hu? Fittex lil [uk u ejja d-dar issa g[ax bi kbira se tkun g[alik,” beda jg[ajjat ra;el qisu barri rrabjat. “Jien mhux...” “Ma rridx nisma’ sku]i. G[edtlek ejja d-dar issa. G[ax hawn mhux lukanda. U jien u ommok mhux ilpul/inell tieg[ek. Imissek tist[i.” Re;a’ [atafni. “{u pa/enzja...” “Issa nie[u pa/enzja. La ti;i d-dar nurik kemm se nie[u pa/enzja. Ejja d-dar issa u ;ib lil [uk mieg[ek g[ax ma nistax naqbdu,” kompla jwer]aq b’mod isteriku fuq il-mowbajl. Meta xeba’ jg[ajjat qata’ lmowbajl. I//ekkjajt in-numru minnn fuq il-mowbajl. U er;ajt /empiltlu. “{abib jien Mario Galea. G[adek kemm /empiltli. Na[seb /empiltli bi ]ball.” “Min int? Mario Galea?” staqsieni skantat. Imbag[ad b[al ;ie f’tieg[u. U b’le[en ]orr qalli “Mario Galea [allini b[alissa g[ax m’g[andix mo[[ok.” U re;a’ qata’. Ejja oqg[od [abib.

Is-sett qniepen hekk kif kienu waslu Malta fl-1912

Lejn l-ewwel /entinarju tal-qniepen tal-knisja tal-Marsa Sur Editur, Il-knisja tas-Santissima Trinità tal-Marsa kienet g[adha mhix lesta minn kollox meta fiha saret lewwel /erimonja pubblika, dik tat-tberik u lkonsagrazzjoni tal-qniepen. Kien l-14 ta’ Mejju 1912. Lerba’ qniepen tal-mag[rufa ditta Barigozzi ta’ Milan kienu mdendlin fl-a[[ar kappella tal-knisja. I/-/erimonja saret mir-Rev. Mons. Luigi Attard, Vigarju :enerali tad-Djo/esi filpre]enza tal-Kav. Lorenzo Balbi, tal-Komunità tal-

L-ittri f’din il-pa;na

Patrijiet Kappu//ini, u ta’ [afna nies. Il-parrinijiet tal-qniepen kienu Antonio Nani g[allkbira, li ;iet mg[ammda blisem ta’ Lorenza; Giov. Domenico Debono, il-perit tal-knisja, g[at-tieni qanpiena bl-isem ta’ Maria Carmela; Almerigo Busuttil g[at-tielet, li ;iet imsemmija Paulina u Giovanni Anastasi g[alli]g[ar wa[da, Francesca. Dan it-tag[rif hu me[ud mill-ktieb ta’ Patri Donat Spiteri O.F.M. Cap., Il-Marsa Storja ta’ {amsin Sena. G[al din l-okka]joni, l-

Erbg[a 14 ta’ Marzu 2012, f’g[eluq l-ewwel /entinarju, filg[axija se ssir quddiesa ta’ radd il-[ajr u wara tinkixef plakka kommemorattiva. Nhar il-{add 18 ta’ Marzu, bejn it-8 a.m. u 12 p.m. ilpubbliku jkun jista’ jitla’ fuq il-kampnari tal-knisja biex jara dawn il-qniepen li g[al seklu s[i[ qasmu l-fer[ u nniket mal-poplu tal-parro//a tal-Marsa. Ta’ min jg[id li dan kien lewwel sett ta’ qniepen tadditta Barigozzi li n;ieb Malta.

Charles Attard Is-Swieqi

L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

Teatru 19

G[add kbir ta’ barranin ;ejjin Malta biex jaraw l-opra ‘Il Trovatore’ ta’ Verdi L-opra mag[rufa ‘Il Trovatore’ ta’ Giuseppe Verdi mistennija tkun il-qofol tat-Teatru Manoel BOV Performing Arts Festival. Din se tittella’ nhar il-15, 16 u 17 ta’ Marzu. B’direzzjoni ta’ Alena Peskova, il-produzzjoni se tara s-sehem ta’ artisti mit-Teatru Silesjan ta’ Opava flimkien mal-Orkestra Filarmonika ta’ Malta ta[t id-direzzjoni tas-surmast Damiano Binetti. “‘Il Trovatore’ hi wa[da mill-opri l-i]jed mag[rufa tal-kompo]itur Taljan Giuseppe Verdi u din ilproduzzjoni, flimkien massehem tal-Orkestra Filarmonika ta’ Malta mistennija tkun wa[da millproduzzjonijiet ewlenin ta’ dan l-ista;un,” qal Ray Attard, CEO tat-Teatru Manoel. “Idde/idejna li niddedikaw tliet serati s[a[ g[al din il-produzzjoni g[ax nafu sew kemm Verdi huwa popolari mal-udjenza Maltija. A[na fidu/ju]i [afna wkoll li din il-produzzjoni, flimkien malesperjenza u t-talent ta’ dawk l-artisti kollha li qed jie[du sehem, kif ukoll bid-direzzjoni professjonali ta’ Alena Peskova u Damiano Binetti u lOrkestra Filarmonika ta’ Malta, se jwasslu g[al pro-

duzzjoni memorabbli u li mhix se tintesa,” qal Ray Attard. It-teatru fil-fatt qed jikkonferma li rnexxielu jattira ’l fuq minn 1,000 vi]itatur li se j]uru Malta spe/ifikament g[al din ilproduzzjoni. ‘Il Trovatore’ nkitbet fuq librett ta’ Salvatore Cammarano (1801-52) li la[aq miet qabel spi//a xxog[ol. G[alhekk il-librett intemm minn Leone Emanuele Bardare (1820p.1874). L-istorja hi mibnija fuq rakkont (El Trovador) tal-kittieb Spanjol Antonio García Gutiérrez (1813-84). Listorja sse[[ fis-seklu [mistax u l-opra hi meqjusa b[ala l-qu//ata tal-opra Taljana melodrammatika u romantika. Hemm min isib il-librett daqsxejn diffi/li biex isegwi l-istorja

Xena mill-opra ‘Il Trovatore’ li se tkun il-qofol tat-Teatru Manoel BOV Performing Arts Festival ta’ din is-sena

sew i]da jekk fil-bidu talopra wie[ed joqg[od attent g[ar-rakkont ta’ Ferrando, l-istorja tiftiehem a[jar,

‘Il Trovatore’ nkitbet fuq librett ta’ Salvatore Cammarano (1801-52) li la[aq miet qabel spi//a x-xog[ol

aktar u aktar jekk wie[ed jitftakar li Verdi jag[ti importanza /entrali li]]ingara Azucena. L-istorja ta’ m[abba tinvolvi lil tliet persuna;;i: Manrico (tenur), Leonora (sopran) u l-Konti De Luna (baritonu). Biss, Verdi ]ejjen b’[afna importanza l-parti ta’ Azucena, kemm mu]ikalment kif ukoll drammatikament. Kienet lewwel darba li ddedika tant prominenza lil vu/i ta’ mezzosopran u dan ifakkar kif aktar tard [oloq ]ew; rwoli o[ra kbar g[al mezzosopran, dawk talPrin/ipessa Eboli fid-’Don Carlo’ (1867) u ta’ Amneris fl-’Aïda’. L-opra hi mimlija b’mu]ika mill-isba[, b’arji, dwetti u terzetti, kif ukoll korijiet, l-aktar mag[ruf fosthom huwa l-kor ta]]ingari “tal-inkwina”. Ilkantanti ewlenin kollha g[andhom okka]joni jibbrillaw vokalment i]da ta’ min jg[id li Verdi qatt ma kiteb g[at-tenur dik in-nota

akuta u g[olja f’tarf ‘Di quella pira’. Xi tenuri bdew ida[[luha kwa]i sa mill-bidu i]da titkantax jew le hi fid-diskrezzjoni taddirettur mu]ikali u tattenur innifsu. G[alkemm Verdi qatt ma kitibha dik in-nota [afna xorta g[adhom jistennewha. It-tliet serati ta’ ‘Il Trovatore’ fit-Teatru Manoel nhar il-15, 16 u 17 ta’ Marzu jibdew fis-7.30 p.m. B[ala parti mill-programm edukattiv Toi Toi se jkun hemm sessjoni ta’ 40 minuta li tibda fis-6.45 p.m. fi Studio Theatre li tinkludi introduzzjoni dwar din l-opra. G[ad fdal biss 40 post g[al dawn issessjonijiet u wie[ed jista’ jibbukkja post meta jixtri lbiljetti g[al dan il-kun/ert. Il-biljetti jistg[u jinxtraw online minn www.teatrumanoel.com.mt jew millbooking office tat-Teatru Manoel fuq 21246389 jew bl-email fuq bookings@teatrumanoel .com.mt.

‘Il Trovatore’ se tittella’ fit-Teatru Manoel fil-15, 16 u 17 ta’ Marzu


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

20 A[barijiet

Kard limitata ta’ kreditu tal-Hello Kitty Premju presti;ju] G[al ]mien limitat, ilBanif Bank qed jag[milha iktar fa/li g[al dawk kollha li jixtiequ jkollhom Kard ta’ Kreditu tal-Hello Kitty. Fl-okka]joni ta’ Jum inNisa //elebrata lbiera[, dawk kollha li jie[du din il-kard ta’ kreditu sas-17 ta’ Marzu 2012 se jing[ataw rigal bl-isba[ xewqat talBanif Bank. L-offerta hija valida sakemm jispi//a listokk. Kull min japplika g[all-kard ta’ Hello Kitty jing[ata wkoll diversi vaw/ers b’valur totali ta’ €140 minn [wienet ewlenin tal-moda. Kulma wie[ed irid jag[mel hu li j]ur ilwebsajt www.banif.com.mt jew is-SassyLady Facebook Page tal-Banif u jirre;istra l-interess tieg[u online. Rappre]entan ti tal-Banif jikkuntattjaw lill-klijenti prospettivi biex isiru l-arran;amenti me[tie;a. Lejn l-a[[ar tas-sena l-

o[ra, il-Hello Kitty Classic Credit Card intg[a]let b[ala wa[da mill-aktar kards innovattivi fl-Ewropa fl-2011. Fost il-[afna benefi//ji li toffri, din ilkard g[andha limitu ta’ kreditu minimu og[la millkards ta’ kreditu lokali kollha l-o[rajn, ]ew; poloz tal-assigurazzjoni b’xejn fuq ix-xiri u s-safar, perjodu ta’ 51 ;urnata li fih ma jit[allsux interessi u arran;amenti flessibbli biex jit[allas lura l-ammont dovut. Il-Banif Bank se jkun qed iqassam ukoll, keychain tal-Breast Care Support Group lil dawk kollha li g[andhom Hello Kitty Classic Credit Card. Din ilkeychain se titqassam blg[an li tg[in biex titqajjem kuxjenza so/jali dwar irriskju tal-kan/er tas-sider waqt li testendi l-appo;; tal-Banif Bank g[allorganizzazzjoni Europa Donna Malta.

g[al kumpanija bba]ata Malta It-2X Software, li hi kumpanija privata bba]ata f’Malta, ing[atat il-premju presti;ju] g[as-su//ess li kisbet fil-qasam tal-cloud computing bit-2X Application Server XG tag[ha. Il-premju ng[atalha fl-Istati Uniti mill-maga]in Cloud Computing, is-sors awtorizzat tal-a[barijiet u l-artikli talindustrija teknolo;ika globali, ippubblikat mit-TMC. Din kienet l-ewwel darba li ng[ata dan il-premju li jirrikonoxxi lil dawk ilkumpaniji li jkunu [admu, blaktar mod effettiv, biex jag[tu kontribuzzjonijiet ;odda u innovattivi fil-qasam tal-cloud computing. It-2X Software ntg[a]let millorganizzaturi b[ala kumpanija ta’ software innovattiv li kienet kapa/i ttejjeb is-sigurtà tas-suq bil-cloud computing. It-2x Software hi kumpanija privata li ta[dem fil-qasam talkompjuters tat-tip desktop u talapplikazzjonijiet, g[al a//ess mill-bog[od u soluzzjonijiet talcloud computing. G[andha luffi//ji tag[ha fl-Amerka, il:ermanja, l-Ingilterra, lAwstralja u l-:appun, kif ukoll f’Malta. It-2X hi innovatur imfa[[ar [afna u l-prodotti tag[ha huma rikonoxxuti fuq firxa wiesg[a. Il-klijenti jinkludu organizzazzjonijiet rinomati mad-dinja b[alma huma lMazda, l-Università ta’ Harvard, il-Fox News u [afna o[rajn. Nikolaos Makris, il-Kap E]ekuttiv tat-2X, qal li, l-cloud computing mhux qed jibqa’

meqjus aktar b[ala vanta;; kompettitiv i]da b[ala ne/essità g[all-operat. G[alhekk, numru dejjem jikber ta’ klijenti, ta’ kull daqs u tip ta’ attività, qed juru fidu/ja fl-affidabbiltà u l-iskala tal-prodotti tat-2X. Makris qal ukoll li, le//ellenza, l-g[arfien u ddedikazzjoni tal-in;inerija tattim ta’ [addiema tal-i]vilupp tat-2X, li [afna minnhom huma bba]ati Malta, u li jla[[qu 36 ru[, jg[inuna nipprovdu firxa ta’ soluzzjonijiet g[al eluf ta’ intrapri]i madwar id-dinja. It-2X Software r/eviet ukoll lunur waqt il-programm talawards ta’ CRN 2011 filkategorija Software Vendor of the Year category, g[at-tnedija tal-Application Server XG. F’din il-kompetizzjoni, it-2X ;iet ir-runner-up g[all-premju presti;ju] wara li ntreba[ minn Microsoft f’Novembru 2011. Kif spjegat minn Paul Gafà, lUffi/jal G[oli tat-Teknolo;ija tat-2X Software, l-Application Server XG jg[in lil dak li jkun biex jesperjenza l-benefi//ji kollha tal-virtwalizzazzjoni taddesktop u jtejjeb l-immani;;ar, is-sigurtà, l-a//essibbiltà u lprestazzjoni tad-desktop. Dan iwassal g[al desktops u applikazzjonijiet virtwali fuq ilWindows, il-Linux, il-Mac, lAndroid u l-iOS, minn kwalukwe pjattaforma virtwali. G[alhekk hu l-a[jar soluzzjoni g[al kull organizzazzjoni li qed tfittex li tqabbad kwalunkwe applikazzjoni tal-Windows jew tad-Desktop (VDI) mal-internet, ming[ajr ma taqbe] il-ba;it tag[ha g[al dan.

Melita tag[]el lill-Ericsson Investiment fin-netwerk tal-mowbajl bl-g[an li ttejjeb ir-reception fid-djar Melita la[qet ftehim mal-;gant tattekonolo;ija /ellulari Ericsson sabiex ta;;orna numru ta’ siti tan-netwerk tal-mowbajl bl-g[an li ttejjeb ir-reception fiddjar. Dan il-pro;ett jiswa miljuni ta’ ewro u se jag[mel u]u minn frekwenzi aktar baxxi li ;ew allokati lil Melita mill-Awtorità Maltija talKomunikazzjoni (MCA) matul is-sena li g[addiet. Dawn il-frekwenzi huma l-istess bhal dawk u]ati mill-operaturi l-o[ra u joffru kwalità a[jar ta’ reception fuq ;ewwa. Simon Montanaro, Chief Technology Officer ta’ Melita, qal li Melita tinsab determinata li toffri lill-klijenti esperjenza ta’ servizz /ellulari tajjeb daqs, jew a[jar minn ta’ operaturi o[ra lokali. Mill-2009 ’l hawn saru investimenti kbar u kontinwi. Ir-ri]ultati miksuba kif ukoll il-kummenti talklijenti juru li s-sistema issa qed ta[dem f’livelli internazzjonali u f’/ertu positijiet ukoll a[jar minn operaturi o[ra lokali. Fl-ewwel fa]i ta’ dan ilpro;ett se ji;u indirizzati 10 lokalitajiet prin/ipali li se jit[abbru fil-;img[at li ;ejjin. Is-siti qed ikunu mag[]ula skont ilkummenti li nir/ievu mill-klijenti kif ukoll skont l-u]u tag[hom. Ladarba dawn ikunu lesti l-pro/ess jg[addi g[al zoni o[ra u g[al aktar titjib fejn ikun me[tie;. Melita Mobile hi l-aktar operatur tal-mowbajl li qed jikber malajr f’Malta u joffri l-aqwa valur g[all-flus b’rati li jibdew minn 10/ biss kull minuta lejn kull operatur lokali. Fi studji ma[ru;a millKummissjoni Ewropea kif ukoll mill-Awtorità Maltija talKomunikazzjoni, jirri]ulta /ar li Melita hi l-ixprun g[al ro[s fir-rati tat-telefonija /ellulari f’Malta.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt ;None:

.

MIEG{EK

L-obe]ità fil-Maltin NET Television 21>00

Ray Busuttil, is-Supretendent tas-Sa[[a u Charmaine Gauci, id-Direttur tad-Dipartiment tal-Promozzjoni g[as-Sa[[a (fir-ritratti hawn fuq ix-xellug) se jkunu l-mistiedna tal-pre]entaturi Lisa Spiteri u Fr Karm Debattista MSSP meta s-su;;ett diskuss se jkun l-obe]ità fil-Maltin. Dan is-su;;ett se jkun ittrattat fid-dawl tal-istrate;ija nazzjonali li nieda ftit tal-jiem ilu lMinisteru tas-Sa[[a • dwar is-su;;ett ara wkoll l-artiklu f’pa;na 17

FIL-QOSOR • MALTA LLEJLA (NET Television 17>00) - Stephanie Spiteri llum se jkollha numru ta’ mistednin, il-ma;;oranza tag[hom relatati ma’ attivitajiet li se jittellg[u. Dario Mifsud

Bonnici u Tonio Vassallo jag[tu tag[rif dwar serata mu]ikali bl-isem ta’ Movie Magic li se tittella’ minn 80 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a li jiffrekwentaw l-Oratorju tas-Salesjani f’Tas-Sliema u li se jsir fl-24 u l-25 ta’ Marzu. Roderick Vassallo u Neil Falzon jag[tu tag[rif dwar il-produzzjoni 9 Parts of Desire dwar nisa Iraqqini. James Buhagiar jitkellem dwar il-websajt kellimni.com. Se jkun hemm ukoll ir-rokna regolari dwar l-Evan;elju tal-{add li ;ej u dik dwar il-moda.

• BEJNI U BEJNEK (NET Television 23>30) Il-protagonist tal-programm tal-lum u li se jkun

intervistat minn Joséf Bonello hu l-pre]entatur televi]iv Ian Busuttil Naudi (fir-ritratt fuq ix-xellug). Ismu hu sinonimu l-aktar mal-programm Gadgets li issa ilu jippre]entah g[al aktar minn erba’ snin.

• ROCKNA (Radio 101 FM 19>15) -

Michael Bugeja se jlaqqag[na mal-grupp Malti kompost minn tliet tfajliet u li hu bba]at fil-Mellie[a, Stolen Creep. Il-membri tal-grupp huma Marie Borg Alden, Katryna Storace (li tidher fir-ritratt fuq ix-xellug) u Rebecca Theuma. Kienu [ar;u l-ewwel single tag[hom lura f’Ottubru 2010.

• VU?I MISSJUNARJA (Radju Marija 21>00) - Il-programm tal-lum ippre]entat minn Frank Cassar u Helena Sammut se jlaqqag[na mal-koppja Publius u Connie Xuereb (it-tnejn fir-ritratt fuq il-lemin) li jitkellmu dwar il-[idma tag[hom b[ala missjunarji laj/i. Fl-2006 u s-sena ta’ wara huma marru jwettqu xog[ol fin-Ni;erja. Fost o[rajn huma, flimkien ma’ volontiera o[rajn, kienu responsabbli minn bini ta’ skola primarja kif ukoll mit-tqassim tal-medi/inali. Jirrakkontaw ukoll esperjenza ta’ meta kienu intervistati minn grupp ta’ ;urnalisti li fet[u attakk qawwi kontra l-Papa Benedittu XVI. X’g[amlet b’mod partikulari Connie b[ala reazzjoni g[al din il-kritika?

• SPIDER MAN (Italia 1 21>10) - Film Amerikan tal-2002 b’re;ija ta’ Sam Raimi li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Tobey Maguire u lil Kirsten Dunst (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq), kif ukoll lil Willem Dafoe. Naraw x’poteri jakkwista Peter

Parker wara li jitni;;e] minn brimba li tkun modifiata ;enetikament u x’u]u jibda jag[mel minn dawn il-poteri ;odda g[alih.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

22 TV#Radju PROOF

A//ess g[al karti importanti 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

07>55 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 19>30 21>00 23>00 24>00

Radju Malta • 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Focus 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Mill-Parlament 21:00 BBC News 21:05 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits. ONE Radio • 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 - Maltin Biss 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:15 - Dirett Parlament 18:45 Mid-Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone (jinkludi 19:45 ONE News) 20:15 Collage 20:45 - Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - VO’s 24:00 - Bla Kantunieri (r) 02:00 - Weekend Party. RTK • 103 FM) 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 – Kaskata Kulturali 15:30 – Il-Polz ta/-?ittadin

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Darek, Flusek u Negozju (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 – Se[er il-Malti 22:00 – Il-Qaddis talJum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM • 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Platea 10:00 - University Matters 10:30 – Kulturi 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal:urnali 13:30 – Il-Malti fitTraduzzjoni 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 – Biex Hekk Jibqg[u Mag[na 20:00 – {sejjes minn Art l-Irdieden 21:00 - BBC World Service. Radju Marija • 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - E]eri/izzi tarRandan (r) 11:00 - Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l-Erwie[ 13:00 - Shalom 14:30 – Qari tarRumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Il-Muftie[ tal-G[erf 16:00 – Swi// 17:00 – Il-{ajja vera 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - E]er/izzi tar-Randan 20:00 Alla G[ani fil-{niena 20:30 – Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 – E]er/izzi tar-Randan (r) 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio • 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House. Bastjani]i FM • 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 FilKumpanija ta’ Tony 13:00 Ejjew G[andi 15:00 - All Time Favourites 17:00 - Melodiji talPassat 18:30 - All Time Favourites 22:00 - BeeZee Fridays. Smash Radio • 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 Radio Motordrome 15:00 Funky Town 16:30 - DJ My Kill 18:30 - Xtravadance.

La 5 21:10 Film drammatiku Amerkan li n[adem fl-2005 b’re;ija ta’ John Madden u li g[andu b[ala atturi fil-partijiet ewlenin ta’ Catherine u Hal lil Gwyneth Paltrow u lil Jake Gyllenhaal (it-tnejn fir-ritratt fuq il-lemin). Missier Catherine, li kien matematiku mag[ruf, ikun g[adu kif miet. Catherine kienet tissagrifika [afna mill-ener;ija tag[ha biex tie[u [siebu. Hal ukoll ikollu interess fil-matematika, anki jekk ikun bog[od mill-;enju ta’ missier Catherine u ta’ Catherine nnifsha. Ikollu suspetti li jista’ jkun hemm xi skoperta importanti fil-karti tal-matematiku li miet u li qatt ma [ar;u fil-pubbliku. Jo[odha b[ala l-missjoni tieg[u li jiskopri jekk dan hux minnu u, jekk iva, min se jie[u l-mertu tal-kontenut? Il-film hu twil 100 minuta.

TVM • melita 101 • GO Plus 101 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din 09:15 - Kwi]]un (r) 10:30 - Purée (r) 11:00 - Minn Lenti Interkulturali 11:45 Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Xarabank 23:15 - LA[barijiet 23:30 - Modern Lifestyles (r). ONE • melita 103 • GO Plus 103 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:45 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 Tomatate 17:05 - Teleshopping 17:25 - Hazzzzard Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:40 Teleshopping 17:55 - Healthy Living 19:00 - Londri 19:20 Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Illostra 20:30 Affari Tag[na 23:15 - ONE News 23:45 - Kalamita (r). Smash • melita 105 • GO Plus 105 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 104.6 Music Entertainment 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:20 - MEP u Int 19:30 - {abbejtek (r) 20:30 - Mill-Parlament 21:30 Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - Robert Musumeci Talk Show (r). Raiuno • melita 150 • GO Plus 201 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00 u fid-09:00) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 econo-

mia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Qui Radio Londra 21:10 - Non sparate sul pianista 23:25 - TV7 00:25 - L’appuntamento - scrittori in tv 00:55 - Tg 1 notte 01:30 Qui Radio Londra 01:35 Sottovoce. Raidue • melita 151 • GO Plus 202 07:00 - Cartoons 09:30 - Tgr montagne 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 Eat Parade 14:00 Italia sul due 16:10 - La Signora del West (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 - Tg 2 sport 18:15 Tg 2 notizie 18:45 - Ghost Whisperer (TF) 19:35 - L’isola dei famosi 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - NCIS Los Angeles (TF) 21:50 Blue Bloods (TF) 22:40 - Dark Blue (TF) 23:25 -Tg 2 notizie 23:40 - L’ultima parola 01:10 - Tg Parlamento 01:20 - L’isola dei famosi. Raitre • melita 152 • GO Plus 203 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi 11:00 - Apprescindere 12:00 - Tg 3 - sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 ?ikli]mu: Tirreno - Adriatico 16:20 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 Tg regione 20:00 - Blob 20:15 -

Per ridere insieme con Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Robinson (attwalità) 23:20 - E se domani short 24:00 Tg3 linea notte 01:10 - Art News 01:40 - Aprirai 01:55 - Sotto il livello del mare. Dok. 2008. Canale 5 • melita 154 • GO Plus 2005 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45

- Uomini e donne 16:15 - Amici 16:55 - Pomeriggio cinque 18:45 The Money Drop (kwi]]) 20:00 Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Zelig 23:30 - Supercinema 23:55 - Tg 5 notte 00:25 - Striscia la notizia 00:55 - Mediashopping 01:10 - Uomini e donne. Rete 4 • melita 153 • GO Plus 206 07:20 - Ieri e oggi in tv 07:25 Nash Bridges (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Carabinieri 10:50 - I racconti di Melaverde 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:35 - Cimarron. Film ’60 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Quarto grado 23:50 Nonhosonno. Film 2001 01:25 Tg 4 01:50 - Gardenia: il giustiziere della mala. Film ’79. Italia 1 • melita 155 • GO Plus 204 06:50 - Cartoons 08:40 - Settimo cielo (TF) 10:35 - Everwood (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 Studio sport 13:40 - Cartoons 15:40 - Camera Cafe (sitcom) 16:15 - Provaci ancora Gary (TF) 16:40 - La vita secondo Jim (sitcom) 17:10 - Bau Boys (attwalità) 17:45 - Trasformat 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - Tutto in famiglia (sitcom) 19:50 - Cartoons 20:20 - CSI: Miami (TF) 21:10 - Spider Man. Film 2002 23:40 - Le iene 01:15 The Shield (TF) 02:00 - Sutdio aperto - La giornata. La 7 • melita 156 • GO Plus 207 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:45 - Coffee Break 11:00 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 Alla conquista dell’infinito. Film ’60 17:05 - Relic Hunter (TF) 18:00 - I menu di Benedetta 18:55 - ‘G’ Day La 7 alle 7 19:25 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Le invasioni barbariche 24:00 - Sotto canestro 00:30 - Tg La 7 00:45 (Ah)iporoso 01:40 - ‘G’ Day.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

TV#Radju 23 TVM2 • melita 22 # 104 15:00 - A[barijiet u Rapport tatTemp 15:05 - Dokumentarju 15:15 - Gadgets 15:45 Waltzing Matilda 16:15 - Venere 17:00 - A[barijiet bl-Ingli] 17:05 - Lejn Euro 2012 17:35 Mela Isma’ Din 17:45 - Asteriks 18:15 - Dokumentarju 18:30 - A Tale of Two Towers 19:00 Starboard 19:30 - Dokumentarju 19:45 - Madwarna 20:00 -

A[barijiet g[al dawk Neqsin mis-Smig[ 20:40 - Xarabank 23:10 - A[barijiet bl-Ingli] 23:15 - A[barijiet.

Favourite Channel • melita 31#108 • GO Plus 106 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshop-ping 11:45 - Reporter 12:05 - Favourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - 7F 15:30 - Teleshopping 16:30 EGOV4U 17:00 - Musbie[ g[al Ri;lejja 17:30 - Cachet 18:15 F. News 18:30 - (ikompli) Cachet 19:45 - Reporter 20:05 Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Sfera 23:15 F. News. Calypso Music TV • GO Plus 107 07:00 - Total Request 09:00 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 - Romantica 17:00 Teleshopping 18:00 - Total Request 20:00 - Bin-go 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 • melita 162 13:40 - Grande Fratello 14:00 ER (TF) 14:45 - Veronica Mars (TF) 15:35 - Falcon Beach (TF) 16:25 - Champs 12 (TN) 17:10 Déjà Vu (TF) 18:00 - Friends (sitcom) 18:50 - Amici La 5 19:55 - Grande Fratello 20:15 Grande Fratello Live 20:25 -

Extreme Makeover Home Edition 21:10 - Proof. Film 2005 23:00 - Grande Fratello Live. BBC Entertainment • melita 300 • GO Plus 301 07:10 - Charlie and Lola 07:20 Gigglebiz 07:35 - Boogie Beebies 07:45 - Poetry Pie 07:50 - Fimbles 08:10 - 3rd & Bird 08:20 - Nina and the Neurons 08:35 - 2point4 Children 09:05 - Dinnerladies 09:35 - The Weakest Link 10:20 - EastEnders 10:50 - Doctors 11:25 - Orangutan Diary 11:50 Coast 13:00 - My Family 13:30 - 2point4 Children 14:00 - The Weakest Link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors

15:45 - Orangutan Diary 16:15 Coast 17:25 - The Weakest Link 18:10 - My Family 18:40 Doctors 19:10 - Dinnerladies 19:40 - 2point4 Children 20:10 Doctor Who 21:00 - Jekyll 21:50 - Taking the Flak 22:20 The Cup 22:50 - The

New Blood 17:20 - Extreme Engineering: Navy Amphibious Warship 18:15 - Ultimate Survival: Patagonia 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Mythbusters 21:00 - Finding Bigfoot: Caught on Tape. River Monsters: 21:55 - European Maneater 22:50 Amazon Assassins. 23:45 Mythbusters: Myth Evolution.

TCM • melita 310 • GO Plus 701 08:30 - Maverick 09:35 - The High Chaparral 10:40 - Riding Shotgun. Film ’54 (U) 12:05 Buffalo Bill. Film ’44 13:45 Maverick 14:50 - The High Chaparral 16:00 - Guns for San Sebastian. Film ’68 (U) 18:05 Young Dillinger. Film ’65 20:00 - Blue Hawaii. Film ’62 (PG) 22:00 - Ballistic: Ecks vs Sever. Film 2002 (15) 23:50 - The Specialist. Film ’94 (15).

Melita Movies • melita 801 09:15 - Toy Story 3 10:55 Marmaduke 12:20 - X 2 14:30 Chronicles of Narnia: The

Impressions Show with Culshaw and Stephenson 23:50 - The Weakest Link.

MGM Movies • melita 312 • GO Plus 702 08:10 - Hickey & Boggs. Film ’72 (15) 10:00 - Romantic Comedy. Film ’83 (PG) 11:40 A Shot in the Dark. Film ’64 (PG) 13:20 - Give Me Your Life. Film ’94 14:50 - One Summer Love. Film ’76 (15) 16:25 - Mannequin. Film ’87 (PG) 17:55 - The Perez Family. Film ’95 (15) 19:45 - MGM’s Big Screen 20:00 - Bar Girls. Film ’94 (18) 21:35 - Who’ll Stop the Rain? Film ’78 (15) 23:40 - Rollerball. Film ’75 (15). Diva Universal • melita 313 06:55 - Quincy, M.E. 07:55 Agatha Christie’s Poirot 09:41 Great Women 09:50 - Rex: A Cop’s Friend 10:50 - Cento Vetrine 11:50 - Wolff’s Turf 12:47 - Great Women 12:55 Quincy, M.E. 13:55 - Wolff’s Turf 15:52 - Né Piu Né Meno 16:00 - Rex: A Cop’s Friend 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:45 - Great Women 19:00 Rex: A Cop’s Friend 20:00 Quincy, M.E. 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 22:56 Laundry 23:05 - Agatha Christie’s Poirot. Discovery Channel • melita 400 • GO Plus 501 07:15 - Deadliest Catch: Endless 08:10 - Mythbusters 09:05 Extreme Engineering: Navy Amphibious Warship 10:00 How Do They Do It? 10:30 Destroyed in Seconds 10:55 Ultimate Survival: Jungle 11:50 - Overhaulin’: Mustang Sting 12:45 - Fifth Gear 13:40 American Chopper: Mikey and Vinnie Bike 14:35 - Dirty Jobs: Wild Goose Chase 15:30 Deadliest Catch: Lobstermen:

Voyage of the Dawn Treader 16:25 - Anger Management 18:10 - The Da Vinci Code 21:00 - Jesse Stone: No Remorse 22:25 - Mirrors 2 23:55 - 30 Days of Night: Dark Days.

Melita More • melita 802 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - Mike & Molly 11:30 - Gossip Girl 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - Glee 17:30 - Amazing Race 18:15 - Days of Our Lives 19:05 - Films & Stars 19:35 Person of Interest 20:30 - Glee 21:15 - Gossip Girl 22:00 - Top Gear 23:05 - The Mentalist 23:50 - How I Met Your Mother 00:15 - 2 Broke Girls 00:40 Hung 01:10 - Bored To Death. Biography Channel • melita 411 07:00 - America’s Court with Judge Ross 08:00 - Hoarders: Deborah and Jim. The Locator: 09:00 - A Daughter’s Last Hope 09:30 - The Promise. Tori & Dean: Inn Love: 10:00 - Murder at the Chateau La Rue 10:30 Fry Me to the Moon. 11:00 America’s Court with Judge Ross 12:00 - Ice Road Truckers: Midseason Mayhem 13:00 Pawn Stars: Getting a Head 13:30 - Storage Wars: Melee in the Maze. Psychic Detectives: 14:00 - Blood Money 14:30 Lone Wolf 15:00 - Desert Rose 15:30 - The Ring. 16:00 Snapped: Women Who Kill: Monique Turrene. The Locator: 17:00 - A Daughter’s Last Hope 17:30 - The Promise. 18:00 Hoarders: Deborah and Jim 19:00 - Pawn Stars: Getting a Head 19:30 - Storage Wars: Melee in the Maze 20:00 America’s Court with Judge Ross 21:00 - Ice Road Truckers: Midseason Mayhem 22:00 Hardcore Pawn 22:30 - Hardcore Pawn: Crazy Cash 23:00 American Hoggers: Junkyard Hog 23:30 - Parking Wars.

G[at-tfal fuq il-Cable Jim Jam • melita 458 • GO Plus 406 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - IglooGloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - IglooGloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig

18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 Dougie in Disguise 20:00 - The Hoobs 20:25 Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 Pingu 20:45 - Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 Igloo-Gloo 21:25 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 - Tigga and Togga 22:00 Rubbadubbers. Disney Channel • melita 450 • GO Plus 400 09:15 - The Suite Life on Deck 09:40 - Jake and Blake 10:05 - Sonny with a Chance 10:30 - Wizards of Waverly Place 10:55 - Phineas and Ferb 11:20 So Random 11:45 - The Suite Life on Deck 12:30 Have a Laugh 12:35 - The Suite Life on Deck 15:30 - 16 Wishes 16:55 - Phineas and Ferb 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - Have a Laugh 17:35 - Wizards of Waverly Place 18:00 - Hannah Montana 18:25 Phineas and Ferb 18:50 - Shake It Up 19:15 - Fish Hooks 19:40 - Recess 20:05 - Good Luck Charlie 20:55 - Wizards of Waverly Place 21:45 - Kim Possible.

07>00 09>30 11>00 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>50 19>30 19>45 20>30 21>00 21>30 21>32 22>30 23>00 23>30

NET News Teleshopping Kontra l-{in (r) It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Afrodite Teleshopping Bla Kumment Destinations (r) Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Animal Diaries Focus NET NET News Flusek Mieg[ek NET News (ikompli) Mieg[ek Trott u Galopp (r) NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport • melita 600 • GO Plus 801 08:30 - Paul Vault Stars, Athletics 09:00 - IAAF World Indoor Champ. Athletics (live) 10:30 FIS WC Alpine Skiing: Women’s Giant Slalom 1st Run (live) 11:30 - FIS WC CrossCountry Skiing 12:00 - FIS WC Nordic Combined Skiing: HS 130 (live) 12:45 - FIS WC Ski Jumping 13:30 - FIS WC Alpine Skiing: Women’s Giant Slalom 1st Run (live) 14:15 - IBU WC Biathlon 15:15 - IBU WC Biathlon: Men’s Relay (live) 16:45 IAAF World Indoor Champ. Athletics (live) 19:15 - IBU WC Biathlon 20:00 - STIHL World Champ., Timbersports 20:30 STIHL World Champ., Timbersports 21:00 - Boxing (live) 23:00 - UCI World Tour Cycling. Go Sports 1 • GO Plus 851 07:00 - Trans World Sport 08:00 - ATP 500: Abierto Mexicano Telcel, Acapulco: SF 13:00 Barclays PL: Wk 30: QPR v Everton 15:00 - ATP 500: Abierto Mexicano Telcel, Acapulco: Highlights 16:00 - Serie A: Rd 26: Udinese v Atalanta 18:00 Aviva Premiership: Rd 17:

Newcastle Falcons v Harlequins 20:00 - WGC: Cadillac Champ., Florida: Day 2 (live) 00:00 HBO World Boxing - Devon Alexander v Marcos Maidana.

Go Sports 2 • GO Plus 852 07:00 - Vincennes Horseracing. Serie A: 09:00 - Rd 26: Udinese v Atalanta 11:00 - Rd 23: Parma v Napoli. 13:00 - RaboDirect Pro12: Rd 17: Ulster v Edinburgh 15:00 - Serie A: Rd 26: Fiorentina v Cesena. Barclays PL: 17:00 - Wk 30: Newcastle Utd v Sunderland 19:25 - Wk 31: Preview. 20:30 - Anglo Welsh LV Cup: SF: Bath Rugby v Leicester Tigers (live) 22:30 Roma Channel. Go Sports 3 • GO Plus 853 20:45 - Serie A: Rd 27: Chievo v Inter (live) 22:45 - Inter Ch. Go Sports 4 • GO Plus 854 20:45 - Serie A: Rd 27: Napoli v Cagliari (live) 22:45 - Juve Ch. Malta Sports 1 • melita 701 19:00 - UEFA Champ. League: Weekly Magazine 19:30 - La Liga: Preview. Bundesliga: 19:55 - Preview 20:30 - VfB Stuttgart v 1.FC Kaiserslautern (live). 22:30 - The Poker Stars: Net Big Game#08 (r) 22:55 - UEFA Champ. League: MD8: Rd of 16: 2nd Leg: Arsenal v AC Milan (r)

00:45 - UEFA Europa League: MD9: Rd of 16: 1st Leg: Man. Utd v Athletic Bilbao (r). Malta Stars • melita 614 08:00 - BOV PL: Mqabba v Hibernians (r) 10:15 - 3 Pointer (r) 10:50 - Malta Basketball Assoc. (r) 12:25 - Malta Rugby Football Union (r) 14:00 Football Nurseries (r) 14:40 BOV PL: Mqabba v Hibernians (r) 16:55 - Malta Basketball Assoc. (r) 18:30 - Football Nurseries (r) 19:00 - Malta Handball Assoc. 20:30 - MFA Futsal League 2nd Div. 22:05 BOV PL: Mqabba v Hibernians (r) 00:25 - Melita GFA 1st Div. (r) 02:15 - Malta Rugby Football Union (r). Football Stars 1 • melita 615 08:00 - Bundesliga: 1.FC Nurnberg v Borussia Monchengladbach (r) 09:50 - npower Champ.: Leeds United v Southampton (r) 11:35 - La Liga: Barcelona v Sporting (r) 13:25 - Bundesliga: Hoffenheim v 1.FC Koln (r) 15:20 - La Liga: Sevilla v Atletico Madrid (r) 17:10 - npower Champ.: Leeds Utd v Southampton (r) 19:00 - UEFA Champ. League : Weekly Magazine 19:30 - La Liga: Preview. Bundesliga: 19:56 - Preview 20:30 VfB Stuttgart v 1.FC Kaiserslautern (live). 22:35 - npower Champ.: Leeds United v Southampton (r) 00:25 - Bundesliga: 1.FC Nurnberg v Borussia Monchengladbach (r). Football Stars 2 • melita 616 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: 1.FC Nurnberg v Borussia Monchengladbach (r) 16:10 - La Liga: Barcelona v Sporting (r) 18:00 - Bayern Munich TV 21:00 - Barca TV 00:00 - Bayern Munich TV. All Stars • melita 617 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - Ping Pong: World Champ. (r) 14:40 - NBA Live (r) 15:00 - Tour Bass Fishing: 2010 FLW Outdoors (r) 15:50 Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 16:55 - NBA: Miami @ LA Lakers (r) 19:00 NBA Live 19:15 - WWE: RAW 20:05 - Volleyball Champ. League Magazine: The Big Hit (r) 20:35 - BPP2011: 150 peaks SUI - Highlights (r) 21:05 European Poker Tour: Season 6: San Remo Show 2 21:55 NBA: Miami @ LA Lakers (r) 00:00 - WWE: RAW (r) 00:50 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

24 Passatemp

Tisliba

1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

Mimdudin>5. Qiem, g[amel unur (5) 6. Wie[ed mill-kuluri talqawsalla (5) 7. G[adda f’ringiela, ikkjuwja (5) 10. u 11. Dawk li g[andhom is-setg[a tal-g[a]la talla[am mill-g[adam (10) 12. Ma baqax ja[raq (5) 14. Arkitett (5) 16. Jele;;ih il-poplu f’elezzjoni (5) 17. u 18. Imqassam (10) 18. Ara 17

18

Weqfin>1. Be]]ieg[i, viljakk (6) 2. {uta g[ax-xiwi (6) 3. Kunjom (6) 4. Ju]aha min ma jimxix sew (6) 8. Danni (5) 9. Blejd (5) 12. Sodda bejn ]ew;t izkuk ta’ si;ra (6) 13. Differenti (6) 14. G[aqda politika (6) 15. Tballat, tbattam (6)

Super Sudoku… mill-1 sat-12

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 4 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-12.

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. Verdi; 6. E]itu; 7. Flokk; 10. Toroq; 11. Kliem; 12. u 14. Disinjatur; 16. Eleva; 17. u 18. Direttorju. Weqfin>1. Rvinat; 2. Mitluq; 3. Mekkuk; 4. Mudlam; 8. Qrusa; 9. Silta; 12. Dwardu; 13. Nolqtu; 14. Jevita; 15. Ravjul.

DRAUGHTS

X’hawn mo[bi^

Bil-lapes ibda mit-tikka [dejn in-Nru. 1 u mur fuq in-numri lo[ra wara xulxin san-Nru. 44.

Soluzzjonijiet Abjad: 23 – 20, Iswed: 4 – 18; Abjad: 19 – 23, Iswed: 24 – 15; Abjad: 23 – 14 u jirba[

Jirba[ l-abjad

Umbrella ‘h’.

:ib jew pin;i bord tad-draughts u qieg[ed id-dammi e]att kif jidhru hawn fuq. Tinsewx li jkollkom id-double corner fuq illemin. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[ba fi tliet mossi?

L-g[a]la f’idejh

L-g[a]la f’idejh

Super Sudoku

— Hawn wie[ed mill-gwardjani — jixtieq ja[rab mag[na!

Issa li x-xitwa da[let sew u allura qed tag[mel [afna xita, is-Sur Gawdenz idde/ieda li jmur jixtri umbrella ;dida g[ax dik li kellu qdiemet u xi vireg tg[aw;ulu bir-ri[ qawwi li nefa[. Hawn qed narawh i[ares lejn g[axar umbrelel ;o vetrina ta’ [anut. (Ara x-xena fuq nett). Fix-xena ta’ ta[t naraw g[a]el u xtara wa[da. X’ittra g[andha l-umbrella li xtara s-Sur Gawdenz?


IN-NAZZJON Il-Gimg[a , 9 ta’ Marzu, 2012

Klassifikati 25 PROPRJETÀ {al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

Il-{amrun

DAR imqassma fi tliet appartamenti, kull appartament fih tliet kmamar tas-sodda, salott, tal-pranzu, boxroom, tal-banju, spare toilet u k/ina, bit[a u bilgallarija u garaxx bi tliet sulari stores bil-lift u bla /ens. ?emplu 99409133 jew 79704114.

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

Remissa

BI tliet stalel, post ideali lMarsa vi/in il-korsa, livell mat-triq. G[all-bejg[ jew tpartit ma’ proprjetà. ?emplu 79259744.

{a]-}ebbu;

APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), tliet kmamar tas-sodda, wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju. Washroom, bejt u l-arja. Prezz €145,000. ?emplu 79050498

VETTURI Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G[al kull xog[ol

G[al kull xog[ol ta’ stampar u tombla sheets

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, xog[ol ta’ plumber, kisi bil;ibs u gypsum boards. ?emplu 79091057 jew 27466323.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Nixtri

K?INA u kamra tas-sodda. ?emplu ‘Rags and Riches Buy and Sell’ 21661983 jew 79593666.

Ni]barazza

AVVI}I

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

G[al kull xog[ol

Tiswijiet fil-pront u fil-post

Toyota Vitz SR

TAL-2001, magna 1300cc u full extras. ?emplu 79436081.

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’

Tiswijiet

invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

G{ALL-BEJG{ B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and

PAWLU BONNICI

(Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew

79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpre ss.com

G[a]la kbira

TA’ g[amara 2nd hand. ?emplu 21661983, 79593666 jew ]uru facebook ‘Rags and Riches Buy and Sell’ jew il[anut tag[na.

:riewi

Libsa tal-Pra/ett

TAS-subien, kulur cream, 3 piece, kompluta bil-qmis u ]]arbun. Daqs ;dida, milbusa darba. Prezz €60. ?emplu 21242180.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Sett ta’ disa’ vari

}G{AR tat-tafal ma[dumin bl-idejn, tradizzjoni antika. Prezz €25 is-sett kollu. ?emplu 21495253.

G{ALL-BEJG{#KIRI {anut

BIL-PERMESS (Class 4) f’Santa Venera. ?emplu 99441832 jew 77471530.

TAL-Boxer. ?emplu 99614709.

SALE

Kompjuter

SELEZZJONI ta’ k/ejjen ;odda, moderni u klassi/i (mix-showroom). Home Solutions, 10, Triq Tignè, Tas-Sliema ([dejn il-Union Club). ?emplu 21322030.

Skont ta’ 50%

KOMPJUTER antik li g[andu valur, f’kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 21496068 jew 79496068.

Ma tridx tkun sinjur biex tag[ti d-demm... trid biss ftit kura;;


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

26 Avvi]i PN

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN AVVI}I POLITI?I {AL SAFI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.

{AL BALZAN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet talftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.

L-ISLA. Is-Segretarju tal-

Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.

{AL QORMI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).

SAN :ILJAN. Membri talKumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda. I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda. AVVI}I SO?JALI RA{AL :DID. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Ikla bejn il-{bieb, illum il-:img[a, 9 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. flUffi//ju PN tal-lokalità. Ikun servut ikel tradizzjonali Malti. Prezz €12 u biljetti jinkisbu mill-membri tal-Kumitat.

PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’ Philip Mifsud se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 15 ta’ Marzu. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 99269314.

MARIO GALEA. Il-{bieb ta’

Mario Galea se jorganizzaw Breakfast, il-:img[a, 16 ta’ Marzu fil-lukanda Plaza, TasSliema. Prezz €8 u g[all-biljetti /emplu 21634462, 99487102, 79369800 jew ming[and ilhelpers tas-soltu.

SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb

ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Italian Night, il-:img[a, 16 ta’ Marzu fil-lukanda Corinthia San :or;, San :iljan. Prezz €22 u g[all-biljetti u l-informazzjoni /emplu 21226554.

CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud

Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 29 ta’ Marzu fid-9.30 a.m. fir-Razzett tal{biberija, Marsaskala. Prezz €5.50 u l-biljetti jistg[u jinkisbu ming[and il-helpers jew /emplu 99900434.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw {ar;a Kulturali fir-Rabat u Burmarrad, il-{amis, 19 ta’ April. Prezz €7 u g[all-biljetti /emplu 23285000 jew mill-uffi//ji. AVVI}I O{RA L-IMQABBA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[all-kiri tal-Bar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità sal-{add, 25 ta’ Marzu. Formoli u kundizzjonijiet tal-offerta jistg[u jin;abru mill-Uffi//ju PN bejn it-Tlieta u l-{add. G[al aktar informazzjoni, tistg[u //emplu lisSegretarju Paul Spiteri fuq 77456773.

IL-QRENDI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-Uffi//ju PN jinsab miftu[ ta[t management ;did wara t-tisbi[ u limmodernizzar li sar fl-a[[ar ;img[at. L-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn is-7 a.m. u tard filg[axija b’fa/ilitajiet b[al big screen u organizzar ta’ ikliet. G[al aktar informazzjoni /emplu 99479383. L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali

PN jixtieq jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Ilbar qed ikun miftu[ is-Sibt u l{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u s-Serie A Taljan.

SAN PAWL IL-BA{AR. Il-

Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija talbar fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Dawk interessati g[andhom jag[mlu kuntatt mal-President fuq 99456411 jew masSegretarju fuq 99404292. IlKumitat Sezzjonali PN jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.

SAN :WANN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN qed jitmexxa ta[t management ;did. Ji;i servut ikel g[all-individwi kif ukoll gruppi. G[al aktar infomazzjoni tistg[u //emplu 79707826.

L-APAN se torganizza Weekend Break fil-Lukanda Canifor, il-Qawra, mill-:img[a 16 ta’ Marzu sat-Tnejn 19 ta’ Marzu. Prezz: €85 kull persuna. G[all-booking /empel 21420513, 79040544, 21521684 jew 99463677.

IL-MOSTA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità re;a’ jinsab miftu[ kuljum ta[t management ;did. TAL-PIETÀ. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikunu servuti appetizers u jintwera l-football live. Qed ikunu organizzati ikliet, fosthom fenkati, la[am ta]]iemel u majjal mimli. G[allbookings tistg[u //emplu 99298312 jew 21244956. Il-bar qed ikun miftu[ kuljum mill-5 p.m. ’l quddiem u l-{add anke filg[odu.

TAS-SLIEMA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri tal-Bar talUffi//ju PN tal-lokalità. Kull min hu interessat jista’ jikkuntattja lill-President tal-Kumitat Sezzjonali PN Sliema fuq 99824277. Il-Kumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.

IL-G}IRA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa jinsab miftu[ ta[t management ;did. TONIO BORG. Il-Vi/i Prim

Ministru u Vi/i Kap tal-PN Tonio Borg jilqa’ lill-pubbliku fluffi//ju tieg[u f’Birkirkara bejn it-8 a.m. u l-10 a.m. G[al appuntament tistg[u //emplu 22042235 jew 21232873.

DAVID AGIUS. Min jixtieq jiltaqa’ ma’ David Agius jista’ jag[mel dan ming[ajr b]onn ta’ appuntament kull nhar ta’ Tnejn wara l-4 p.m., f’187 Triq Santa Katerina {’Attard jew /emplu 79423101 jew 21417507 g[al appuntament fil-;ranet l-o[ra. David Agius hu Deputat g[as-7 Distrett ({a]-}ebbu;, {adDingli, ir-Rabat, l-Im;arr u lImtarfa) u g[all-11-il Distrett ({’Attard, {al Balzan, il-Mosta u l-Imdina).

ROBERT ARRIGO. Robert

Arrigo jav]a li qed jiltaqa’ ma’ kull min jixtieq jiltaqa’ mieg[u, kuljum bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-uffi//ju tieg[u, 60 Triq Depiro, Tas-Sliema. ?emplu 23285000 jew 79492885.

JASON AZZOPARDI. Jason

Azzopardi qed jiltaqa’ mal-kostitwenti tieg[u, fl-uffi//ju 26, Triq Bormla, Paola. G[al appuntament /emplu 22985100 jew 22985104.

CHARLÒ BONNICI. Charlò

Bonnici jixtieq jav]a li jiltaqa’ ma’ min ikun jixtieq jiltaqa’ mieg[u, bla appuntament, fluffi//ju tieg[u f’20, Triq ilQarsajja, {’Attard, kull nhar ta’ {amis bejn it-3.30 p.m. u l-5.30 p.m.. Min jixtieq appuntament fluffi//ju tal-Mosta, jista’ j/empel 21430752 jew 79796667 jew jibg[at email fuq info@charlobonnici.com.

JOE CASSAR. Joe Cassar jixtieq jav]a li qed jiltaqa’ mal-kostitwenti tas-7 Distrett (ir-Rabat, {a]-}ebbu;, {ad-Dingli, lIm;arr u l-Imtarfa) u tal-11-il Distrett ({’Attard, {al Balzan, il-Mosta u l-Imdina) kull nhar ta’ Tnejn u {amis bejn l-4 p.m. u s6 p.m. G[al appuntament tistg[u //emplu 22992418.

{’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-

Uffi//ju PN.

IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642.

BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8

p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7.30 p.m. u t-8.30 p.m. fl-Uffi//ju u ‘Dar il-{addiem’. G[al aktar informazzjoni tistg[u tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225810. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.


Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

27 IASC

Marsa T. Champions u promossi bla telfa Marsa Trinity kienu nkurunati b[ala Champions tat-Tieni Divi]joni meta fi tmiem il-;img[a ntemm il-kampjonat tal-IASC wara li ;img[a qabel kienu Senglea Youngsters li reb[u l-Ewwel Divi]joni. B’hekk sta;un ie[or Marsa jilag[bu fl-og[la divi]joni. Lista;un tal-IASC issa jkompli bl-Inter League Cup li se tibda l-{add.

Marsa T. …..........................4 B’Kara SJ. …......................1 Marsa Trinity reb[u lkampjonat tat-Tieni Divi]joni b’punti massimi minn tmien partiti fejn baqg[u ma ;arrbux telfa u lanqas draw. Skorjaw 24 goal u qalg[u biss [amsa. Barra dan, tul lista;un kollu huma kellhom player wie[ed biss l kien ;ie sospi] partita. Kontra Birkirkara kienu huma li fet[u l-iskor wara 15-il minuta permezz ta’ Alan Spiteri bl-istess player jirdoppja fil-65 minuta. Bejn dawn il-goals, Marsa skorjaw darbtejn o[ra minn Glenn Barry. G[al Birkirkara kien naqqas l-iskor Aaron Attard. Ir-referee tal-partita kien Joe Camilleri u fi tmiem illog[ba Tony Arpa, Segretarju ta’ Msida Red Stars, ippre]enta t-Tazza lil Jason Smith, captain ta’ Marsa.

}abbar CB …......................1 Mqabba A. …......................0

Din kienet log[ba bilan/jata li setg[et marret kull na[a fejn Mqabba taw wa[da milla[jar wirjiet tal-ista;un. Wara taqsima ming[ajr

Rally minn Mosta FC Mosta FC qabel l-ewwel log[ba tag[hom tat-tieni fa]i tal-BOV Premier League li se tintlag[ab nhar il-{add 11 ta’ Marzu kontra {amrun Spartans, fil-Hibs Ground, ser jorganizzaw rally g[asSupporters Mostin. Dan ir-rally se jsir fil-klabb stess ta’ Triq il-Kungress Ewkaristiku llum il-:imgha 9 ta’ Marzu fit-8 pm. Minbarra i-President George Galea, jindirizzaw dan ir-rally il-kow/ Steve D’Amato, l-Ass. Coach Pio Vassallo, il-captain Jonathan Debono u l-President tas-Supporters Club, Joe Grech. Il-partitarji kollha mistiedna jattendu.

Kif Spi//aw Marsa T. Rovers Utd M;arr F. G]ira AFC }abbar CB B’Kara SJ Luqa J. Mqabba A. Zejtun L.

L R D T F K Pt 8 8 8 8 8 8 8 8 8

8 5 4 4 4 3 2 2 2

0 0 24 2 0 20 1 3 12 0 4 11 0 4 9 1 4 10 1 5 18 0 6 8 0 6 9

5 16 6 11 11 9 15 8 11 8 16 7 18 5 16 4 23 4

goals kien fil-55 minuta li wasal il-goal li dde/ieda llog[ba favur }abbar Crystal Blues. Minkejja sforz iddisprat minn Mqabba sat-tmiem, i]}abbarin iddefendew sala[[ar tal-log[ba kontrollata mir-referee Joseph Azzopardi.

M;arr F. …..........................2 G]ira Utd. ….......................0 M;arr g[elbu lil G]ira United biex spi//aw fit-tielet post, punt fuq l-istess G]ira f’partita o[ra pja/evoli. M;arr fet[u l-iskor fil-25 minuta permezz ta’ David Muscat u minkejja reazzjoni qawwija minn G]ira, fil-45 minuta kien Joseph Zammit li ssi;illa r-reb[a g[al M;arr Falcons. Ir-referee tal-partita kien George Bitri.

It-tim ta’ Marsa Trinitiy wara l-pre]entazzjoni tat-trofew

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Wa[da tal-galopp l-aktar mistennija Minn Kenneth Vella

Illejla fil-korsa tal-Marsa ssir il-11-il laqg[a tal-ista;un fuq tmien ti;rijiet. Sebg[a minn dawn se jkunu riservati g[al ]wiemel tat-trott fuq distanza ta’ mil filwaqt li tti;rija l-o[ra se tkun riservata g[al ]wiemel tal-galopp. L-unika ti;rija tal-galopp se tkun ir-raba’ wa[da, tibda fis7.30 pm u ssir fuq distanza qasira ta’ 1250m. Hawn se nsibu tmien ]wiemel li jkunu Fyelehk, Cheeky Jack, Darielli, Etoile du Pic, Sleepwalking, Little Benny, Sandy’s Dream u Marivan. Din g[andha tkun ti;rija ferm bilan/jata fejn fiha nistennew

dwell interessanti bejn lAmerikan Darielli (Ramon Grima) u l-Irlandi] Fyelehk (Michael Sultana). It-ti;rijiet tat-trott se jkunu riservati g[al ]wiemel millklassi, Silver, Bronze u Copper bl-ewwel ti;rija talklassi Copper tibda fis6.30pm.

Tbassir.

I Ti;rija. Klassi Copper. Win – Dandy. Place – Conrads Circle, Qualou d’Axel. II Ti;rija. Klassi Bronze. Win – Robin Lou. Place – Zut, Vera LH.

III Ti;rija. Klassi Silver. Win – Orgeat. Place – Prince du Moutier, Ygor Of Pass. IV Ti;rija. Klassi Galopp. Win – Fyelehk. Place – Darielli, Cheeky Jack. V Ti;rija. Klassi Silver. Win – Prince Regent. Place – Lutan Villetot, Lord of Rush. VI Ti;rija. Klassi Bronze. Win – Mr King. Place – Divinis, Cocos Kaos. VII Ti;rija. Klassi Silver Win – Notice As. Place – Surprise Lania, Darco As. VIII Ti;rija. Klassi Silver. Win – West Life. Place – Family’s Moonlight, Onwards Star.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

28 Sport ?IKLI}MU

Team Greens g[at-Tour tal-Al;erija Fi tmiem il-;img[a Team Greens se jkun qed jifta[ limpenji internazzjonali tieg[u g[al din is-sena billi jie[u sehem fit-Tour tal-Al;erija li se jkun maqsum fuq sitt tappi fejn matulhom i/-/iklisti jridu jkopru distanza ta’ 900km. G[al dan it-tour li jsir ta[t l-awspi/i tal-Unjoni Internazzjonali ta/-?ikli]mu, se jkunu qed jie[du sehem madwar 120 /iklist millAfrika ta’ Fuq u l-Ewropa. Team Greens se jkun rappre]entat minn Etienne Bonello, Jason Vella, Christopher Gatt u Gerard Said u se jkun akkumpanjat mill-President tal-klabb Charles Sammut u t-terapista sportiv Joseph Buttigieg. Wara dan it-tour flAl;erija, Team Greens se jmur jie[u sehem fit-Tour ta’ ?ipru. Dan kollu qed isir bilg[an li t-tim ikun fl-aqwa kundizzjoni tieg[u meta aktar tard dan ix-xahar isir it-Tour ta’ Malta. Konferma o[ra

Intant fi tmiem il-;img[a lo[ra bi preparazzjoni wkoll

g[al dan it-tour, Team Greens, g[al darb’o[ra reba[ it-tellieqa annwali li jorganizza hu stess, tellieqa li ssir mal-kosta ta’ Ba[ar i/?ag[aq. Din kienet il-[ames edizzjoni ta’ din it-tellieqa li s’issa ntreb[u kollha minn Team Greens. G[al darb’o[ra Team Greens kellu wirja po]ittiva fejn reba[ it-tellieqa b’distakk qawwi. It-team immexxi mi/-Champion nazzjonali tat-time trial Etienne Bonello, flimkien ma’ Christopher Gatt, Jason Vella u Gerard Said kiseb [in ta’ 56.56’. It-team ta’ Birkirkara St Joseph immexxi minn Keith Galea, Steve Chetcuti, Rudoph Agius u Patrick Scicluna da[al fit-tieni post f’[in ta’ 58.55’, filwaqt li ttim ta’ Cyclist Cycling Club li ma kinux bl-aqwa elementi temmew it-tielet b’ Maurice Formosa, David Galea, Paul Zarb u Alexander Kandler f’[in ta’ 59.47’. Kien hemm kategorija talMasters g[al /iklisti ’l fuq minn 40 sena fejn anke hawn

Tim Greens waqt fa]i mit-time trial mirbu[a minnhom (Ritratt> Martin Agius)

Team Greens [are; rebbie[ b’Joseph Bonello, Joseph Zammit, Jude Zammit u Peter Gatt. Marie Claire Aquilina Team Greens reb[et ittellieqa individwali tan-nisa segwita minn Donatelle

Camilleri ta’ Agones CC u Michelle Vella Wood ta’ Birkirkara St. Joseph. Fil-kategorija ta[t il-15-il sena, l-ewwel tlieta kienu Kurt Muscat, Mark Farrugia u Andrea Lucia ta’ Mosta AF Sign Studio.

ATLETIKA

Ta[ri; fil-post ;did ta’ KMS Skolasport fil-Mosta Kull nhar ta’ Sibt filg[odu, fil-post ;did ta’ KMS Skolasport fil-Mosta, grupp ta’ ]g[a]ag[ akkaniti fl-isport qeg[din jit[arr;u iebes fl-isport li j[obbu – latletika. Matul kull sessjoni ta’ ta[ri; fl-atletika lparte/ipanti jag[mlu tipi differenti ta’ attività, li jg[inuhom itejbu l-[iliet fi]i/i tag[hom, jiksbu rispett lejhom infushom, ikabbru l-livell ta’ fidu/ja u fl-istess [in jiddevertu ru[hom. KMS Skolasport, organizzat mill-Kunsill Malti g[all-Isport u sponsorjat minn Kellogg’s, qed i]omm sessjonijiet ta’ 75 minuta ta’ ta[ri; flatletika kull nhar ta’ Sibt filg[odu bejn id-9 a.m. u l10.15 a.m. fil-Kulle;; Maria Re;ina, il-Mosta. G[all-ma;;oranza talatleti ]g[a]ag[ din hi lewwel esperjenza diretta f’dan l-isport. KMS Skolasport tag[mel [ilitha biex tag[ti lill-parte/ipanti l-opportunità ideali li jesperjenzaw id-dixxiplini varjati tal-atletika kemm f’dak li hu ;iri kif ukoll filfield events. Mill-bidu ta’ dan il-programm f’Ottubru tal-2011, il-parte/ipanti pprattikaw l-isprints fosthom l-u]u tal-blokki tal[ru;, sport b[al long jump u

Sessjoni fl-atletika fil-KMS Skolasport tinkludi ta[ri; fl-isprint bl-u]u tal-blokki tal-[ru;

l-high jump kif ukoll filfield events. Fix-xhur li ;ejjin, ilkow/is qed jippjanaw li jinkludu tlielaq kemm fit-tul kif ukoll f’distanzi iqsar, filwaqt li jenfasizzaw limportanza ta’ ta[ri; kontinwu flimkien ma’ stil ta’ [ajja b’sa[[itha li hi lba]i essenzjali f’kull sport. “L-istudenti jie[du gost bil-manuvri, it-ta[ri; g[allevents partikulari li jag[mlu s-sessjoni varjata u e//itanti,” qal Reuben Baldacchino, il-Kap talkow/is fil-KMS Skolasport, Mosta. “Il-parte/ipanti wrew

progress matul il-kors kollu. Huma tejbu l-fi]ika ;enerali tag[hom, partikolarment ilflessibbiltà u l-istamina. Lg[an hu li nippromwovu stil ta’ [ajja b’sa[[itha fost dawn it-tfal, u li jkunu fi]ikament attivi hu l-ewwel pass fid-direzzjoni t-tajba. {afna minn dawn l-atleti ]g[a]ag[ jippromettu [afna u a[na nawguraw li huma jibdew jie[du sehem f’kompetizzjonijiet talatletika fuq livell nazzjonali fil-;ejjieni,” kompla jg[id Baldacchino. KMS Skolasport hi l-punt tat-tluq g[al [afna tfal u

]g[a]ag[ Maltin fejn jiskopru u jie[du gost blisport. Din hi r-ra;uni g[ala Kellogg’s, l-ikbar produttur ta/-/ereali tal-kolazzjoni fid-dinja, ilha l-isponsor uffi/jali ta’ Skolasport g[al dawn l-a[[ar 12-il sena. G[al iktar tag[rif dwar latletika jew kull dixxiplina sportivi o[ra li toffri KMS Skolasport, wie[ed jista’ jikkuntattja lill-Kunsill Malti g[all-Isport, fuq tel. 21660658#9, jew bl-email programmes@sportmalta.org .mt inkella j]ur il-websajt ta’ KMS www.sportmalta.org.mt.

HOCKEY

Qormi fil-qu//ata

Qormi ]ammew l-ewwel post tal-kampjonat tal-Hockey u issa g[andhom 12-il punt, tlieta aktar minn Rabat li i]da lag[bu partita anqas. Dan wara li g[elbu lill-a[[ar tim filklassifika Hotstick 3-0. Kien fit-12-il minuta li Qormi fet[u l-iskor minn Julian Zahra wara kontraattakk u mbag[ad skorjaw ittieni goal fit-42 minuta minn Jonathan Borg. Minkejja lisforzi ta’ Hotsticks, Qormi komplew jikkontrollaw u skorjaw l-a[[ar goal tallog[ba minn Jonathan Borg wara azzjoni ta’ penalty corner. L-umpires kienu Luke Busuttil Leaver u Edward Hughes. Fil-log[ba l-o[ra, g[at-tieni darba konsekuttiva White Hart [adu vanta;; bikri u wara li re;g[u sabu ru[hom min ta[t, marru vi/in li jiksbu d-draw qabel ;ew dominati lejn ittmiem u spi//aw tilfu 5-2 kontra Young Stars. White Hart fet[u l-iskor minn Mark Zahra wara 12-il minuta u kienu qed jilag[bu tajjeb sakemm fil-21 minuta Young Stars kisbu d-draw minn Mark Camilleri wara penalty corner. Imbag[ad marru minn fuq meta skorjaw darbtejn minn Mark Camilleri fil-31 minuta u Edward Hughes ]ew; minuti wara g[al 3-1. Fit-tieni taqsima White Hart wettqu rezzjoni u naqqsu ddistakk fis-47 minuta meta Karl Tua xe[et fix-xibka. Imma Mark Camilleri re;a’ po;;a lil Young Stars filkontroll fid-59 minuta u Jonathan Borg skorja l-a[[ar goal tal-partita minn penalty corner. L-umpires tal-partita kienu Josef Antonelli u Paul Brincat.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

Sport 31 ATLETIKA INDOOR

Il-favoriti lesti biex jirritornaw g[ar-reb[ Illum f’Istanbul fit-Turkija jing[ata bidu g[all-14-il edizzjoni tal-kampjonati mondjali tal-atletika indoor fejn il-favoriti jinsabu lesti biex jirritornaw g[ar-reb[. Yelena Isinbayeva u Liu champion Olimpiku Usain Xiang di;à qeg[din f’forma Bolt mhux se jie[u sehem mill-aqwa fis-sena li fiha se filwaqt li sie[bu Asafa jsiru wkoll l-Olimpjadi. Powell, ma kkwalifikax biex Ir-Russa Isinbayeva, ikun parti mit-tim tal;imag[tejn ilu, fl-I]vezja, :amajka. Dan juri l-qawwa waqqfet rekord mondjali ta’ dan it-tim. b’qab]a ta’ 5.01m fil-pole Minflok Powell u Bolt se vault u din bla dubju hi a[bar jkunu qed jie[du sehem tajba g[al din l-atleta li kellha Lerone Clarke u Nesta Carter. diversi injuries matul dawn lDawn xahar ilu, g[elbu lil a[[ar tliet snin. Powell waqt laqg[a li saret flHekk kif waqqfet din irIngilterra u waqt dawn ilrekord, Isinbayeva qalet li kampjonati f’Istanbul se tinsab fidu/ju]a li waqt dawn jkunu qed jippruvaw isiru lil-kampjonati indoor se tikseb ewwel atleti mill-:amajka li su//ess. Jekk Isinbayeva jirb[u il-kategorija tas-60m. tirba[ id-deheb f’Istanbul, Jikkompetu ma’ Carter u ikun ir-raba’ titlu tag[ha. LClarke se jkun hemm la[[ar titlu indoor reb[itu flAmerikan Trell Kimmons u l2008. Britanniku Dwain Chambers. I/-?ini] Liu Xiang ilu mill- Filwaqt li Kimmons g[andu 2008 jissielet biex jirkupra f’idejh ir-rekord mondjali, minn injury li sofra fl-2008 u Chambers se jkun qed jidher li qed jag[mel dan bljipprova jiddefendi t-titlu. a[jar mod. Dan g[aliex fi Fil-kategorija tan-nisa, Frar waqqaf rekord ta’ 7.41’ atleta li mistennija tag[mel sekondi fil-kampjonati indoor ritorn qawwi hi Tianna Asjati/i fil-hurdles. Madison. Din se tkun qed Xiang g[andu /ans kbir li tikkompeti fit-tellieqa tasjirba[ it-titlu, spe/jalment 60m u l-a[[ar darba li reb[et meta wie[ed iqis li l-akbar titlu kien fl-2005 meta rivali tieg[u, Dayron Robles, dakinhar reb[et id-deheb filrebbie[ tat-titlu fl-2010, irtira Long Jump. minn dawn il-kampjonati Madison di;à tat sinjal li matul il-;img[a min[abba din is-sena se tkun wa[da injury f’dahru. mill-favoriti f’Istanbul hekk Intant, rigward tlielaq talkif waqqfet rekord mondjali 100m u tal-200m, i/b’[in ta’ 7.02’. FORMULA 1

Mara mal-Marussia L-Ispanjola Maria de Villota n[atret b[ala test driver g[at-tim tal-Formula 1 Marussia u saret lewwel mara li qatt okkupat rwol simili fit-timijiet pre]enti. Bint l-eks sewwieq talFormula 1 Emilio De Villota li kien beda ]ew; ti;rijiet fl-1977 ming[ajr ma kiseb punt, saqet f’diversi kategoriji u f’Awwissu anke ppruvat karozza tal-F1 tarRenault f’Le Castellet fi Franza. Il-Karozza MR01 tat-tim Russu ta’ Marussia kienet ippruvata g[al [in limitat [afna u g[al ra;unijiet promozzjonali din il-;img[a, jiem biss qabel jifta[ l-ista;un fl-Awstralja. Dan min[abba li l-karozza kienet g[adha ma g[addietx minn crash test obbligatorju. It-tim qal li De Villota se jkollha /ans issuqha aktar tard din is-sena meta se jkun hemm it-testijiet li jmiss skedati g[al Mugello fl-Italja waqt il-waqfa ta’ Awwissu, g[alkemm probabbilment ikollha tistenna sa tmiem l-ista;un f’Abu Dhabi. Din mhux l-ewwel darba sa minn meta bdiet il-F1 fl-1950 li kien hemm sewwieqa nisa imma qatt ma kisbu punti.

Ir-Russa Yelena Isinbayeva wara li waqqfet rekord mondjali fil-pole vault b’qab]a ta’ 5.01m

L-akbar theddida g[al Madison se tkun i/-champion attwali Veronica CampbellBrown tal-:amajka. Meseret Defar tal-Etjopja se tkun qed tipprova tirba[ il[ames medalja tad-deheb f’kampjonati indoor meta tikkompeti fil-kategorija tat3000m. Jekk jirnexxilha tag[mel dan til[aq ir-rekord ta’ Ivan Pedroso, atleta minn Cuba li bejn l-1993 u l-2001 reba[ [ames titli tal-Long Jump. I/-champion mondjali tal5000m Mo Farah irid jag[ti sinjal li ftit xhur qabel l-

Olimpjadi li se jsiru f’pajji]u stess, jinsab f’forma tajba. Mo Farah se jie[u sehem filkategorija tat-3000m u bla dubju, g[andu pressjoni kbira biex jirba[ dan it-titlu u flistess [in juri lir-rivali tieg[u, Kenenisa Bekele, li hu lest biex jirba[ il-medalja Olimpika. Mo Farah, sena ilu, waqt ilkampjonati mondjali talatletika f’Daegu kien g[eleb l-isfida tal-Amerikan Bernard Lagat. Dan tal-a[[ar se jer;a’ jiltaqa’ kontrih waqt din ledizzjoni fit-Turkija. It-tnejn se jtellqu wkoll

kontra l-koppja mill-Kenja, Augustine Choge u Edwin Soi. Fil-pentathlon tan-nisa wie[ed jistenna sfida e//itanti bejn i/-champion attwali firRenju Unit, Jessica Ennis, i/champion mondjali Tatyana Chernova tar-Russja, u /champion Olimpika talUkrajna, Natalya Dobrynska. Chernova [adet it-titlu ming[and Ennis sena ilu i]da din tal-a[[ar, din is-sena, qieg[da f’forma mill-aqwa. Dawn il-kampjonati, li jibdew illum, jintemmu nhar il-{add li ;ej.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

30 Sport

Man Utd u Man City jibdew b’telfa I]-]ew; timijiet ta’ Manchester, Man Utd u Man City se jkollhom idawwru r-ri]ultat jekk be[siebhom jg[addu g[ar-rawnd li jmiss. Dan wara li dawn tilfu kontra Sporting Lisbon u Atletic Bilbao rispettivament. Man Utd tilfu bi skor ta’ 3-2 f’darhom stess kontra Atletic Bilbao. Minkejja li kienu r-Red Devils li marru fil-vanta;; permezz ta’ ROONEY, Sporting ;abu ddraw permezz ta’ LLORENTE. MARCOS g[amilhom tnejn kwarta qabel it-tmiem. MUNIAIN skurja t-tielet gowl ta’ Sporting fid-90 minuta i]da ]ew; minuti wara ROONEY skurja minn penalty g[al skor finali ta’ 3-2. Manchester City tilfu bi skor minimu ta’ 1-0 barra minn darhom kontra Sporting Lisbon. Dawn tal-a[[ar b’din ir-reb[a komplew itejbu rrekord li g[andhom f’darhom. Fl-a[[ar 10 konfronti f’darhom reb[u disg[a u ;ew draw darba. Fl-ewwel taqsima Sporting [olqu pressjoni fuq il-lasti

avversarji u fit-tieni taqsima sabu l-gowl permezz ta’ XANDAO li skurja fil-51 minuta. Man City mhux biss ma rnexxilhomx jiskurjaw gowl barra minn darhom li jkun jiswa fit-tieni leg i]da anke tilfu lid-difensur Kompany li kellu jkun mibdul fl-ewwel taqsima min[abba injury filpexxun. Atletico Madrid jistg[u jg[idu li g[andhom sieq wa[da ;ewwa fil-fa]i li jmiss wara li g[elbu lil Beskitas 3-1. L-Ispanjoli reb[u permezz ta’ ]ew; gowls ta’ SALVIO u gowl ta’ ADRIAN. Il-gowl tatTorok skurjah proprju l-eks plejer ta’ Atletico, SIMAO. Olympiacos g[elbu lil Metalist Kharkiv 1-0 biex b’hekk g[amlu pass ie[or lejn il-fa]i tal-a[[ar tmienja. Minkejja li Metalist hu laktar tim li skurja f’din ilkompetizzjoni, id-difi]a ta’

Ri]ultati L-a[[ar 16 A. Madrid v Besiktas

Twente v Schalke Metalist v Olympiacos Sporting Lisbon v Man C. AZ Alkmaar v Udinese Man Utd v Ath Bilbao S. Liege v Hannover Valencia v PSV

3-1 1-0 0-1 1-0 2-0 2-3 2-2 4-2

Olympiacos g[alqet l-ispazji sew u issa dawn jibdew b[ala favoriti meta tintlag[ab it-tieni leg f’Ateni ;img[a o[ra. Il-gowl ta’ Olympiacos skurjah TORRIJOS fil-50 minuta. Twente kisbu reb[a minima ta’ 1-0 fl-Olanda kontra Schalke 04. Dawn tala[[ar lag[bu nofs sieg[a b’ra;el inqas. Matip ta’ Schalke kkommetta penalty u tke//a fis-60 minuta. Mill11-il metru DE JONG skurja l-uniku gowl tal-partita. Minkejja li [olqu diversi okka]jonijiet, Udinese tilfu 2-0 barra minn darhom kontra AZ Alkmaar. Ta min jinnota li AZ Alkmaar eliminaw lil Anderlecht fir-rawnd pre/edenti, l-uniku tim li filfa]i tal-gruppi reba[ ilpartiti kollha. AZ marru filvanta;; b’gowl ta’ MARTENS li bir-ras g[amilhom 1-0.

Aguero ta’ Man City (xellug) issikkat minn Insua ta’ Sporting Lisbon

FALKENBURG issi;illa rreb[a sitt minuti mit-tmiem u issa hi diffi/li [afna g[al Udinese biex jg[addu mala[[ar tmienja. Mit-timijiet li fadal fil-kompetizzjoni, Udinese huma l-inqas tim li skurja gowls. Valencia kisbu reb[a impressjonanti ta’ 4-2 f’darhom kontra PSV. Millerba’ gowls li skurjaw skurja tnejn minnhom SOLDADO u wara li marru 4-0 minn fuq

PSV g[amlu l-iskor aktar rispettabbli b’]ew; gowls fla[[ar sitt minuti. Hannover spi//aw fi draw ta’ 2-2 barra minn darhom kontra Standard Liege u b’hekk jibdew favoriti li jg[addu meta tintlag[ab ittieni leg fil-:ermanja. It-tieni leg ta’ dawn ilpartiti jintlag[bu fil-15 ta’ Marzu filwaqt li t-tlug[ talpoloz g[all-fa]i tal-a[[ar tmienja jitilg[u jum wara.

SERIE A

KUMMENTI WARA ?-CHAMPIONS LEAGUE

Inter u Napoli fl-azzjoni

“Messi hu grazzja g[all-futbol”

Illejla Inter u Napoli se jilag[bu kontra Chievo u Cagliari rispettivament. Inter, li se jkunu ;ejjin minn draw ta’ 2-2 kontra Catania jilag[bu barra minn darhom f’Verona erbat ijiem qabel ma dawn jilag[bu t-tieni leg tal-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League kontra Marseille. Fuq in-na[a l-o[ra, Napoli jilqg[u lil Cagliari f’Napli. Napoli se jkunu ;ejjin minn reb[a kontroversjali kontra Parma. Nhar l-Erbg[a, Napoli jilag[bu barra minn darhom kontra Chelsea fil-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League. TRASFERIMENTI

Podolski ma’ Arsenal Skont rapporti fil-;urnali Ingli]i u anke dawk :ermani]i, Cologne a//ettaw l-offerta ta’ Arsenal g[all-attakkant Lukas Podolski. Skont dawn ir-rapporti l-Gunners offrew is-somma ta’ madwar 11-il miljun lira sterlina. Podolski, ;img[a ilu kien di;à qabel dwar il-kuntratt ma’ Arsenal u kull ma kien fadal hu li Cologne ja//ettaw l-offerta u b’hekk Podolski se jilbes il-ger ta’ Arsenal mis-sajf li ;ej. Spekulazzjonijiet qed jg[idu li Podolski se jie[u post Robin van Persie li hu segwit minn Man City. Skont dawn ir-rapporti il-mani;er ta’ Man City, Roberto Mancini qed jag[mel pressjoni kbira fuq id-diri;enza ta’ City biex dawn jakkwistaw lill-attakkant li dan l-ista;un qed jiskurja ammont kbir ta’ gowls. Podolski se jiffirma g[al erba’ snin ma’ Arsenal u se jir/ievi s-somma ta’ madwar 100,000 lira sterlina fil-;img[a. Milan iridu lil Tevez u Mascherano Milan qed jippruvaw jakkwistaw lill-koppja tal-Ar;entina, Mascherano u Tevez. Dan tal-a[[ar kien segwit minn Milan f’Jannar li g[adda u t-trasferiment ma se[[x min[abba li Milan riedu lil Tevez b’self filwaqt li Man City riedu jbig[u lil Tevez minnufih. L-attakkant ta’ Milan, Pato jidher li fis-sajf se jing[aqad ma’ PSG u dan ifisser li Milan se jkollhom attakkant nieqes. Tevez, li g[adu kemm irritorna fl-iskwadra ta’ Man City, minn dejjem stqarr li l-[olma tieg[u hi li jilg[ab ma’ Ibrahimovic. Plejer ie[or li jinsabu interessati fih hu Mascherano. Dan tal-a[[ar ma sabx post regolari ma’ Barcelona minn meta telaq lil Liverpool.

Il-kow/ ta’ Barcelona, Pep Guardiola ddeskriva lil Lionel Messi b[ala grazzja g[all-futbol wara li dan skurja [ames gowls fil-log[ba li Barcelona reb[u 7-1 kontra Bayer Leverkusen.

Messi sar l-ewwel plejer li qatt skurja [ames gowls f’partita wa[da. “Illejla rajna wa[da millaqwa wirjiet ta’ Messi, plejer li hu grazzja g[all-futbol. Mhux fa/li tiskurja [ames gowls f’partita u nemmen li Messi kapa/i jiskurja anke sitta f’log[ba wa[da,” qal Guardiola. “Ma rridux ninsew li t-tim li g[elibna ftit tal-jiem ilu g[eleb lil Bayern Munich u elimina lil Valencia,” temm jg[id Guardiola. Min-na[a tieg[u, Messi qal li l-aktar [a;a importanti hi li t-tim g[adda

g[ar-rawnd li jmiss. “B[alissa laffarijiet qed ji;uni tajjeb. :img[a ilu skurjajt tlieta malAr;entina u llum skurjajt [amsa. Imma l-importanti hu li bilgowls tieg[i t-tim qed ikompli javvanza f’din ilkompetizzjoni. Li kieku ;ejna eliminati u skurjajt [amsa kont inkun di]appuntant,” qal Messi. “L-aqwa jum fl-istorja ta’ dan il-klabb” Il-kow/ ta’ APOEL, Jovanovic qal li l-jum li fih APOEL ikkwalifikaw mal-

a[[ar tmienja hu l-aqwa jum fl-istorja tal-klabb minn ?ipru. APOEL eliminaw lil Lyon bilpenalties wara li reb[u t-tieni leg 1-0, l-istess skor li bih tilfu l-ewwel leg fi Franza. “Qatt ma [lomna li se jkunu mal-aqwa tmien timijiet flEwropa. Imma meta jkollok plejers li jag[tu qalbhom u partitarji b[al tag[na kollox hu possibbli,” qal Jovanovic. Min-na[a tieg[u l-kow/ ta’ Lyon, Garde fa[[ar lil APOEL u sa[anistra qal li dawn kien [aqqhom jg[addu g[ar-rawnd li jmiss.

OLIMPJADI

Familja se tbig[ trofew wara 116-il sena Familja Griega se tbig[ b’irkant trofew li kien reba[ Spyros Louis fl-1896. Il-familja ]ammet dan it-trofew g[al dawn l-a[[ar 116-il sena. Waqt it-Tieni Gwerra Dinjija l-familja [biet dan ittrofew li hu twil 15-il /entrimetru qalb il-pjanti tat-tadam li dawn kienu jkabbru. Is-somma li qed titlob din il-familja g[al dan ittrofew hi dik bejn 120 u 160 elf lira sterlina u dawk kollha interessati jistg[u jitfg[u l-offerta tag[hom waqt l-irkant li se jsir fit-18 ta’ April, tliet xhur qabel ma jibdew l-Olimpjadi f’Londra. Ta’ min jinnota li fil-mu]ew tal-IOC hemm

kopja ta’ dan it-trofew li kien iddisinjat minn Michel Breal, li hu [abib tal-fundatur talOlimpjadi moderni, Pierre de Coubertin. Ilfamilja /a[det li se tbig[ dan it-trofew min[abba l-kri]i finanzjarja li hemm b[alissa fil-Gre/ja. Kelliem g[all-familja qal li n-neputi ta’ Spyros Louis, li wkoll jismu Spyros idde/ieda li jbig[ dan it-trofew g[ax ma setax jidde/iedi lil min se jag[ti dan it-trofew u b’hekk idde/ieda li jbig[u u jaqsam il-flus ma]-]ew; itfal li g[andu. Spyros Louis miet fl-1940 u l-istejdjum Olimpiku li fih saru l-Olimpjadi tal-2004 hu msemmi g[alih.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

Sport 31 KAMPJONAT BOV PREMIER

Tispikka l-isfida bejn Hibs u Sliema Bejn illum u nhar il-{add tintlag[ab l-ewwel ;urnata mittieni fa]i tal-kampjonat u wara li nqasmu l-punti ]gur li lkampjonat issa se jid[ol f’fa]i mill-aktar interessanti. Ilprogramm ta’ sitt partiti se jifta[ fil-Victor Tedesco Stadium b’]ew; partiti mirRelegation Pool. B’Kara v Floriana u Hibs v Sliema jidhru l-aktar konfronti bilan/jati minn fost l-ewwel sitta waqt li Mosta kontra {amrun tidher l-aktar partita interessanti mir-relegation pool. Marsaxlokk u Qormi ltaqg[u kontra xulxin proprju ;img[a ilu fl-a[[ar partita tal-ewwel fa]i u se jkunu huma li jag[tu bidu g[at-tieni fa]i. Qormi kienu g[elbu lixXlukkarji 2-1 u minkejja din irreb[a fallew milli jag[mluha mal-ewwel sitta min[abba li Balzan g[elbu lil Tarxien. It-tim ta’ Steven Azzopardi mhux mistenni jfalli kontra ttim li qieg[ed fl-a[[ar post talklassifika u li g[ad g[andu biss sitt punti. Barra dan, Marsaxlokk illum se jkollhom ukoll lil Tempelman sospi]. Qormi, li forsi g[at-tieni sena konsekuttiva ma kienx [aqqhom ikunu mal-a[[ar sitta, se jippruvaw jag[mlu /ert li jserr[u rashom malajr minn xi sorpri]a u juru l-potenzjal li g[andhom. It-tieni partita llejla wkoll se tkun bejn ]ew; timijiet tarRelegation Pool, Tarxien u Mqabba. Tarxien, li issa g[andhom disa’ punti ;ejjin minn telfa 1-0 kontra Balzan filwaqt li Mqabba, li se jibdew din it-tieni

Illum Victor Tedesco

Il-programm

6 pm: Marsaxlokk v Qormi 8.15 pm: Tarxien R. v Mqabba

(1-3, 1-2) (3-2, 1-1)

2 pm: B’Kara v Floriana 4pm: Hibs v Sliema W.

(3-0, 0-1) (3-3, 1-1)

2 pm: Mosta v {amrun S. 4 pm: Balzan Y. v Valletta

(0-1, 2-2) (0-2, 0-2)

G[ada Ta’ Qali

Il-{add Kordin

fa]i b’10 punti, ;ejjin minn telfa umiljanti ta’ 6-1 kontra Hibernians. Dan ifisser li dawn i]-]ew; timijiet, minbarra li se jkunu qed ifittxu li jibdew ji;bru punti prezzju]i biex isalvaw malajr kemm jista’ jkun, se jkunu qeg[din ukoll jippruvaw iwettqu reazzjoni wara t-telfa fla[[ar [ar;a tag[hom. Mqabba wara bidu tant po]ittiv dan l-ista;un, donnhom tilfu ftit il-momentum mill-bidu tas-sena imma jridu jag[tu risposta u juru li l-umiljazzjoni kontra Hibs waslet proprju g[aliex kellhom 90 minuta negattivi u xejn aktar. Tarxien g[andhom il-problemi tag[hom u l-ewwel ]ew; partiti jridu jilag[buhom ming[ajr iddifensur Everton Pereira li jinsab sospi]. G[ada jintlag[bu l-ewwel ]ew; partiti mi/-Championship Pool li jidhru wkoll l-aktar bilan/jati bejn Birkirkara u Floriana u Hibernians u Sliema. Birkirkara, li g[andhom 18-il punt ;ejjin minn ]ew; reb[iet

identi/i 3-1 kontra Tarxien u {amrun rispettivament. It-tim issa donnu beda jiffunzjona tajjeb u r-ritorn fil-forma ta’ Shaun Bajada ta dimensjoni o[ra lill-iskwadra waqt li Pereira se jkun qed jirritorna minn sospensjoni u wkoll g[andu jsa[[a[ lit-tim ta’ Paul Zammit. Min-na[a l-o[ra Floriana ;ejjin minn draw inkora;;anti ferm 1-1 kontra r-rivali Valletta u jittamaw li j]ommu l-vanta;; ta’ tliet punti li g[andhom fuq listess Karkari]i. Woods se jkollu lura g[ad-dispo]izzjoni lill-goalkeeper Bartolo imma g[ad g[andu lil Christian Cassar dubju]. Kollox jindika li din se tkun log[ba bilan/jata miftu[a g[al kull ri]ultat kif kienu l-ewwel tnejn s’issa b’reb[a g[al kull wie[ed minnhom. Ifittxu l-ewwel reb[a Fit-tieni partita tal-jum

Hibernians jittamaw li jmorru temporanjament fil-qu//ata talklassifika imma biex ja[gmlu

Bjorn Kristensen ta’ Hibs attakkant minn Steve Bezzina u Jorge Santos Silva fl-a[[ar konfront kontra Sliema li ntemm 1-1.

dan iridu jag[mlu xi [a;a li s’issa g[ad ma rnexxilhomx jag[mlu f’dan il-kampjonat, jirb[u lil Sliema. Hibernians attwalment jinsabu ]ew; punti ta[t Valletta u t-tim ta’ Mark Miller jista’ jitfa’ pressjoni fuq dak ta’ Zerafa jekk jirba[ kontra l-Wanderers wara ]ew; draws fl-ewwel ]ew; rawnds, 1-1 u 3-3. Il-leaders Valletta jilag[bu kontra Balzan il-{add u mhux mistennija jfallu kontra Balzan Youths, li kiseb postu malewwel sitta proprju fl-a[[ar ;urnata tal-ewwel fa]i b’reb[a fuq Tarxien. Valletta waqqg[u ]ew; punti fl-a[[ar [ar;a tag[hom kontra Floriana meta ;ew mi]muma fi draw ta’ 1-1 imma kontra Balzan reb[u ]]ew; konfronti 2-0. G[al din il-log[ba Valletta se jkunu ming[ajr Effiong sospi]. Intant, l-a[[ar log[ba se tkun tar-Relegation Pool bejn

{amrun u Mosta konfront li jidher ferm bilan/jat u g[andu jkun pja/evoli. Mosta li se jkollhom lil Ian Zammit sospi], kellhom bidu mhux daqstant po]ittiv fil-kampjonat imma rkupraw tajjeb u sa[anistra se jibdew din ittieni fa]i bi 12-il punt. Fil-fatt wara li tilfu fl-ewwel rawnd 1-0 kontra l-Ispartans, Mosta spi//aw l-isfisda tat-tieni rawnd fi draw 2-2. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom, ilMostin tilfu 2-0 kontra Sliema filwaqt li l-avversarji tag[hom, {amrun, reb[u 6-2 kontra Marsaxlokk. Reb[a g[all-iSpartans tfisser li dawn jaqb]u lill-istess Mosta b’punt. Interessanti se tkun l-isfida tattika bejn Stephen D’Amato, eks kow/ ta’ {amrun Spartans u dak li sena ilu kien il-kollaboratur tieg[u, Stefan Sultana li llum qed imexxi lil {amrun Spartans.

ATLETIKA LOKALI

B’RABTA MAS-SENA TAL-OLIMPJADI

St.Patrick’s ji//elebraw 50 sena b’edizzjoni tad-Dingli 10

Il-KOM iniedi kompetizzjoni g[all-iskejjel

St. Patrick’s Athletic Club se jkunu qed ji//elebraw g[eluq il-50 sena mit-twaqqif tag[hom b’edizzjoni o[ra tad-Dingli-10, eidzzjoni li se ssir fid-19 ta’ Marzu. Din l-edizzjoni se ssir b’kollaborazzjoni ma’ Nestle Fitness, li g[adu kemm ;edded l-isponsorship ma’ dan il-klabb. Dan kollu ;ie ]velat waqt konferenza tala[barijiet li saret fl-uffi/ini ta’ Nestle Malta. Madwar 150 parte/ipant se jie[u sehem f’dan lavventiment li beda jsir fl-1991. Barra mill-;irja se jkun hemm serje ta’ attivitajiet o[ra fosthom mixja li se tibda fit-8.30am u ;irja g[al ]g[a]ag[ ta[t is17-il sena. Ir-rotta tad-Dingli 10 hi wa[da diffi/li min[abba li hi mimlija tlajja’. Il-parte/ipanti jitilqu mi/-/entru tar-ra[al u jin]lu lejn in-Nigret u lejn il-Fiddien u jirritornaw lura lejn {ad-Dingli. L-ewwel edizzjoni tad-Dingli 10 kienet intreb[et minn Gerald Degaetano u din is-sena se tkun it-22 edizzjoni. St. Patrick’s Athletic Club hu wie[ed mill-klabbs ewlenin tal-atletika lokali u dan il-klabb beda grazzi g[al Fr Aidan Murray u Bro. Michael O’Meara fl1962. Intant, waqt l-istess konferenza ;ie ]velat ukoll li Nistle Fitness ;edded l-isponsorship ma’ St. Patrick’s Atheltic Club g[as-snin li ;ejjin.

Fl-a[[ar snin il-Kumitat Olimpiku Malti (KOM) fittex mod differenti kif jeduka lit-tfal fliskejjel dwar l-importanza, ilvaluri tal-isport u l-e]er/izzju fi]iku. Din is-sena, li matulha se jsiru l-Olimpjadi ta’ Londra bejn is-27 ta’ Lulju u t-12 ta’ Awwissu, bil-kollaborazzjoni tad-Direttorat fl-Edukazzjoni tal-PE u Sport, ilKOM se jkun qed iniedi kompetizzjoni o[ra g[al skejjel Sekondarji. Din se tkun it-tieni edizzjoni wara dik li saret erba’ snin ilu b’rabta mal-Olimpjadi ta’ Beijing fejn kienu [adu sehem 35 skola. Adele Muscat, Direttur fi [dan il-KOM qalet li l-iskejjel kollha li jixtiequ jie[du sehem iridu jinformaw lill-KOM sal-a[[ar ta’ Marzu u jippre]entaw il-portfolio tag[hom ta’ din l-attività qabel l-1 ta’ :unju. Hija qalet li lkompetizzjoni t[alliet miftu[a u g[alhekk kull skola hi libera li torganizza kwalunkwe attività bilmiri jkunu l-importanza tal-isport g[al stil ta’ [ajja attiva, limportanza ta’ ikel sustanzju], titqajjem kuxjenza dwar l-isport

lokali u l-atleti lokali, titqajjem kuxjenza dwar l-Olimpjadi ta’ Londra u l-moviment Olimpiku u biex jinxterdu l-valuri Olimpi/i. Hija semmiet ukoll xi ftit ideat dwar dak li jistg[u jorganizzaw dawn l-iskejjel, fosthom li ssir ;urnata sportiva fuq stil talOlimpjadi antiki, jin[oloq maskot g[all-atleti Maltin, tinkiteb u titkanta kanzunetta g[al Team Malta fl-Olimpjadi, jin[adem vidjow relatat mal-isport u anke xi bi//a xog[ol ta’ arti li tirrifletti lideal Olimpiku. Muscat sa[qet li dawn huma biss ftit ideat u kull skola tista’ to[loq l-attività ori;inali tag[ha waqt li dawk li g[andhom diffikultà jistg[u jikkuntattjaw lillKOM. Stephen Grima mid-Direttorat tal-Edukazzjoni Fi]ika qal li l-miri huma li j[e;;u lit-tfal ikunu attivi, b[alma qed isir fil-lezzjonijiet taledukazzjoni fi]ika u fl-istess [in i[addnu l-ideali Olimpi/i dawk li llum ikunu a[jar mill-biera[ u g[ada a[jar mil-lum. Grima qal li t-tfal iridu l-ewwel jitg[allmu fuq dawn l-ideali u mbag[ad

jipprattikawhom g[aliex ix-xewqa hi li f’Malta jkollna aktar attività fi]ika barra dik akkademika. Grima fa[[ar l-inizjattiva talKOM li jibg[at l-aqwa atleti Maltin i]uru l-iskejjel u qal li hu stimolu g[at-tfal li jaraw l-atleti mag[hom g[aliex jifhmu aktar x’sagrifi//ji jirrikjedu fit-ta[ri; u jaspiraw li jkunu b[alhom. L-Im[allef Lino Farrugia Sacco, President tal-KOM qal li lOlimpjadi huma l-akbar manifestazzjoni sportiva li tg[aqqad lid-dinja kollha u Malta se tkun qed tikkompeti. Hu qal li llum m’g[andniex nibqg[u n[arsu lejn l-isport b[ala attività fi]ika imma b[ala stil ta’ [ajja. Semma kemm il-Gvern qed jonfoq flus fuq l-obe]ità u l-kriminalità, ]ew; oqsma li permezz tal-isport u aktar investiment fih, jistg[u jing[elbu. Joe Cassar, Segretarju tal-KOM qal li din il-kompetizzjoni hi miftu[a g[all-iskejjel kollha sekondarji. Se jkun hemm fond ta’ €2,000 u r-rebbie[ se jkun qed jing[ata €500 f’apparat sportiv g[all-iskola [alli minnhom igawdu t-tfal kollha.


Il-:img[a, 9 ta’ Marzu, 2012

32 Lokali

Malta Malta f’Harrods f’Harrods ta’ ta’ Londra Londra

Matul dan ix-xahar fl-istabbiliment rinomat Harrods, f’Londra, g[addejja kampanja promozzjonali dwar Malta bl-isem ‘This is Malta’. L-inizjattiva qed issir mill-Kummissarju G[oli ta’ Malta fir-Renju Unit Joseph Zammit Tabona, b’koordinazzjoni mal-Malta Enterprise, l-Awtorità Maltija tat-Turi]mu u Finance Malta. Hu stmat li t-turi]mu mill-Ingilterra j[alli madwar €300 miljun fis-sena fl-ekonomija Maltija. L-esibizzjoni tinkludi numru ta’ xog[lijiet artisti/i Maltin kif ukoll il-midalja tal-George Cross. Sadattant, numru ta’ negozji Maltin u diversi entitajiet [adu l-okka]joni biex dan ix-xahar jorganizzaw kampanja informattiva dwar il-kumpanija tag[hom. Fil-fatt, minbarra li l-Prim Ministru se j]ur din l-esibizzjoni l-;img[a d-die[la, se jattendi wkoll numru ta’ laqg[at dwar il-possibbiltà ta’ investiment f’Malta.

SA{{TEK G{AL QALBNA (7)

Unur ie[or g[al Malta Waqt li qieg[ed nikteb dan l-artiklu g[adu /ar f’mo[[i dak li qalet ilMinistru g[as-Sa[[a Libjan Fatma Hamroush dwar pajji]na. “Att erojku. Bidde/i]joni tal-Prim Ministru Malti li jag[ti kenn politiku li]-]ew; piloti Libjani u bid-de/i]joni li ma jag[tix l-ajruplani lura lil Gaddafi, ;ew salvati eluf ta’ persuni. Fid-dawl tal-fatt li f’dawk il-;ranet [add ma kien jaf x’se ji;ri, dawn idde/i]jonijiet kienu bla dubju att erojku tal-Gvern Malti.” Kien tassew kliem sabi[ dwar pajji]na. Forsi tistaqsi g[aliex qed insemmi dan ilfatt hawn, ta[t it-titlu ‘Sa[[tek g[al Qalbna’. Tajjeb li nispjega li dan il-kliem intqal mill-Ministru Libjan waqt konferenza tala[barijiet li matulha ;ie ffirmat ftehim ta’ kooperazzjoni fis-settur tassa[[a bejn i]-]ew; pajji]i. Ftehim li minnu ]-]ew; pajji]i se jibbenefikaw fuq

diversi punti, fosthom dak edukattiv f’dan il-qasam. Hawnekk ukoll qed naraw li d-de/i]jonijiet kura;;u]i tal-Prim Ministru taw ilfrott, partikolarment g[ax kellhom sehem importanti biex ir-re;im ta’ Gaddafi ma joqtolx aktar persuni. I]da issa wkoll qed naraw il-frott dirett fejn pajji]na se jag[ti u jir/ievi kollaborazzjoni fissettur tas-sa[[a. Barra minn hekk, in-negozjanti Maltin li ja[dmu f’dan is-settur kellhom l-opportunità jattendu business lunch fejn esponew l-ideat tag[hom u tkellmu mal-Ministru Libjan. {idma flimkien Is-sa[[a ma g[andha qatt tkun xi [a;a tal-Gvern biss. Kul[add g[andu j[oss il-

b]onn li jikkontribwixxi sabiex is-servizzi tas-sa[[a ja[dmu a[jar. Dan jista’ jsir b’diversi metodi, b[al pere]empju dak li tu]a sservizzi b’responsabbiltà jew tag[ti sehmek biex is-servizz

minn Joe Cassar

jitwassal a[jar. Esperjenzajt dan b’mod /ar matul dan l-a[[ar xahar. Fl-ewwel ka], iltqajt malorganizzazzjoni Catch a Rainbow, li bis-sa[[a talinizjattiva tag[ha nbidlet kompletament id-dehra talplayroom fis-sala g[at-tfal Disneyland fl-Isptar Mater Dei. Il-kamra ;iet mg[ammra b’log[ob varju u l-[itan [adu l-[ajja grazzi

media•link COMMUNICATIONS

g[at-talent tal-artist Frank Schembri. Bla dubju, ambjent [afna isba[ g[at-tfal li jkunu qed jie[du l-kura. E]empju ie[or kien dak tal-Vodafone Malta Foundation li ffinanzjaw klinika podopedjatrika fi/?entru tas-Sa[[a ta’ Birkirkara. Din il-klinika se tag[ti servizz dedikat lit-tfal billi tiffoka fuq il-kura u lkorrezzjoni kmieni ta’ difetti fis-saqajn u tag[ti servizz ta’ kura preventiva. Interventi kmieni huma essenzjali g[ax fl-ewwel fa]ijiet tal-i]vilupp fit-tfal is-saqajn u r-ri;lejn jg[addu minn tibdil kbir. In[oss li dawn huma ]ew; e]empji sbie[ li juru kif, permezz tal-volontarjat, ittalent u wkoll permezz tannegozju, kul[add jista b’xi mod jikkontribwixxi. Pariri ta’ professjonisti b’xejn fuq l-internet Lejn tmiem is-sena li

g[addiet nedejna portal ;did fuq is-sit

www.ehealth.gov.mt . Ilportal jismu Healthy Living. L-iskop kien li nipprovdu informazzjoni utli dwar kif wie[ed jista’ jadotta stil ta’ [ajja a[jar. Fuq l-internet wie[ed jista’ jsib [afna informazzjoni relatata imma, b[alma nafu, mhux dak kollu li ssib fuq linternet huwa tajjeb. G[alhekk, bis-sa[[a ta’ diversi professjonisti filqasam, [loqna dan il-portal. Hemm informazzjoni dwar diversi ri/etti li jg[inuk timxi ma’ dieta bilan/jata, kif ukoll g[ajnuna dwar kif taqta’ ttipjip u l-ako[ol, informazzjoni dwar kura tal;ilda u l-[ajja sesswali, fost su;;etti o[rajn. Nissu;;erilek li ]]ur dan il-portal, u jekk tara li jkollok b]onn parir aktar dettaljat tista’ //empel lidDirettorat tal-Promozzjoni tas-Sa[[a u Prevenzjoni talMard fuq 23266000.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.