www.media.link.com.mt
Numru 13,077
€0.45
It-Tnejn, 19 ta’ Marzu, 2012
44,000 operazzjoni f’sena ■ 9 miljun vi]ta jew interventi o[ra fl-Isptar
Mater Dei
■ 500 operazzjoni talkatarretti b’inizjattiva flimkien mal-privat ■ Se tirdoppja l-lista talmard kroniku fil-Kartuna s-Safra ■ }diedu 1,300 medi/ina
;dida
■ Il-parti l-kbira talispi]eriji huma fl-iskema tal-Ispi]erija tal-G[a]la
Tieg[ek
■ Se jintla[qu mal-120,000
Sa[[tek l-ewwel prijorità Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li sa[[et il-poplu Malti hi g[al qalb il-PN, u jemmen li s-servizz tas-sa[[a g[andu jkun dejjem l-aqwa, l-a[jar u b’xejn Ara storja f’pa;na 5
Il-:ermanja
Joachim Gauck elett b[ala t-tielet President tal-:ermanja f’perijodu ta’ sentejn. Gauck hu eks attivist favur id-drittijiet tal-bniedem minn dik li kienet il-:ermanja tal-Lvant Ara pa;na 10
Sport Il-Britanniku Jenson Button kellu bidu e//ellenti fil-Kampjonat tal-Formula 1 meta reba[ il-GP tal-Awstralja, f’Melbourne, quddiem i/-Champion, Sebastien Vettel. Ara pa;na 19
pazjent li jkunu intitolati g[all-medi/ini b’xejn ■ Il-Ba;it g[all-medi/ini biss tela’ g[al €69 miljun ■ Dalwaqt jiggradwa lewwel grupp ta’ 12-il radjolo;ista Malti ■ Ftehim mal-Italja biex isiru trapjanti tal-pulmun u l-cardiac MRI, u dawn dalwaqt jibdew isiru f’Malta ■ Sej[a g[all-offerti g[al xog[ol ta’ titjib fi/?entru tas-Sa[[a talMosta ■ Is-sena li g[addiet, ittobba fi/-?entri tasSa[[a raw madwar 400,000 pazjent Ara pa;na 5
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
2 Lokali
Il-mozzjonijiet fuq l-a;enda tal-Parlament Il-Gvern di;à ddikjara fil-Kumitat tax-Xog[ol tal-Kamra tad-Deputati u bi stqarrijiet pubbli/i, li l-mozzjonijiet li hemm ippre]entati min-na[a tal-Gvern u tal-Oppo]izzjoni se jitqieg[du fuq l-a;enda tal-Parlament. Fi stqarrija, il-Ministeru g[all-Intern u l-Affarijiet Parlamentari qal li l-Kap tal-Kamra tar-Rappre]entanti, Carm Mifsud Bonnici, kien iddikjara li l-mozzjonijiet se ji;u diskussi wara li ti;i infurmata l-Oppo]izzjoni, u g[alhekk ilkonklu]jonijiet ta’ Joseph Muscat waqt id-diskors tieg[u lbiera[ filg[odu fil-Qawra, huma g[al kollox ]baljati. Muscat jaf sew li fil-Parlament hemm diskussjonijiet ur;enti marbutin mal-kri]i f’pajji]i tal-UE u li l-pajji] g[andu l-obbligu li jiddiskuti b[ala membru tal-UE. Il-Ministeru qal li bil-mod kif tkellem ilbiera[, Joseph Muscat juri kemm l-Oppo]izzjoni tibqa’ m[awda meta ti;i biex titkellem dwar materji marbuta mal-Unjoni Ewropea. SPI}ERIJI
VALLETTA: Collis Williams Pharmacy, 15 Triq irRepubblika; IL-{AMRUN: The Cross 859 Triq il-Kbira San :u]epp; {AL QORMI: Evans Pharmacy, 40 Triq San Bastjan; BIRKIRKARA: Mackie’s Pharmacy, Triq L. Casolani, Ta’ Paris; L-IMSIDA: Regal Pharmacy, 39B Triq Antonio Bosio; SAN :WANN: Marc Pharmacy 92 Triq il-Mensija TASSLIEMA: Harley Pharmacy, 1 Triq Nathalie Poutiatin Tabone; {’ATTARD: St. Mary Pharmacy, 2 Triq Antonio Schembri; NAXXAR: Pillbox Pharmacy, 2 Triq il-Bjad; QAWRA: Euro Chemist, Triq il-Kurazza; {AL TARXIEN: Sonren Pharmacy, Triq i]-}ejtun; KALKARA: Kalkara Pharmacy, 8 Misra[ lAr/isqof Gonzi; FGURA: Cilia’s Pharmacy, 313 Triq {a]}abbar; BIR}EBBU:A: Brittania Pharmacy, 5 Triq il-Bajja sSabi[a; I}-}URRIEQ: Salus Pharmacy, 21 Misra[ irRepubblika; {A}-}EBBU:: Spi]erija {al Mula, Triq Dun Salv Ciappara; RABAT: Nova Pharmacy, 142 Triq il-Kulle;;; VICTORIA: Batu Pharmacy, 38 Triq Palma; G{AJNSIELEM: Lauretana Pharmacy, 36 Triq l-Im;arr. IT-TEMP
UV INDEX
4
IT-TEMP sabi[ VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif min-Nofsinhar IL-BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 18˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.4mm nida Xita mill-1 ta’ Settembru 624.3mm IX-XEMX titla’ fis-06.08 u tin]el fis-18.12
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IT-TNEJN L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C
IT-TLIETA L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C
L-ERBG{A L-og[la 18˚C L-inqas 11˚C
IL-{AMIS L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C
IL-:IMG{A L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C
UV
UV
UV
UV
UV
6
6
6
6
5
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 20˚C xemxi, Amsterdam 08˚C imsa[[ab, Ateni 17˚C xemxi, Li]bona 15˚C imsa[[ab, Berlin 17˚C xemxi, Brussell 10˚C imsa[[ab, il-Kajr 18˚C xemxi, Dublin 09˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 07˚C imsa[[ab, Frankfurt 18˚C xemxi, Milan 07˚C imsa[[ab, Istanbul 13˚C xemxi, Londra 09˚C imsa[[ab, Malta 16˚ xemxi, Madrid 12˚C ftit imsa[[ab, Moska 05˚C imsa[[ab, Pari;i 10˚C imsa[[ab, Bar/ellona 21˚C xemxi, Ruma 17˚C imsa[[ab, Tel Aviv 17˚C xemxi, Tripli 23˚C xemxi, Tune] 25˚C xemxi, Vjenna 19˚C ftit imsa[[ab, Zurich 09˚C imsa[[ab, Munich 16˚C xemxi, Stokkolma 06˚C imsa[[ab, San Pietruburgu 02˚C ftit imsa[[ab
Joseph Muscat jix[et fuq [addie[or dak li hu tieg[u L-attività politika talPartit Laburista tal-biera[ filg[odu fil-Qawra kienet iddominata minn attakki mill-mexxej Laburista, Joseph Muscat, fil-konfront ta’ numru ta’ persuni, b’mod spe/jali dawk li ma jaqblux mieg[u politikament. B’reazzjoni g[al dan l-a;ir tal-mexxej Laburista, fi stqarrija, il-Partit Nazzjonalista qal li Muscat qed jipprova jix[et fuq [addie[or dak li hu tieg[u, g[aliex il-persuni li jattakkaw lil min politikament g[andu opinjoni differenti minn tag[hom, fi [danu qeg[din. Fl-istqarrija, il-Partit Nazzjonalista semma numru ta’ persuni li f’attivitajiet pubbli/i attakkaw persuni li ma jaqblux mag[hom politikament, fosthom idDeputat Laburista Charles Mangion, li g[ajjar linNazzjonalisti bid-DNA tag[hom, id-Deputat Laburista Justyne Caruana, li g[ajret lin-Nazzjonalisti “sriep”, lid-Deputat Laburista George Vella, li g[ajjar lill-istudenti “g[o;;ieba”, lil Muscat innifsu, li ddeskriva lillPartit Nazzjonalista b[ala “l-g[adu tag[na”, kif ukoll lil Jason Micallef, li qal li Gvern Laburista jkun “Gvern tal-Laburisti”. Fl-a[[ar xhur, il-gazzetta il-mument ]velat li jekk Joseph Muscat isir Prim Ministru, ipo;;i lil Jason
Micallef b[ala l-Kap talIstazzjon Nazzjonali. Il-Partit Nazzjonalista, flistqarrija, qal li jekk Muscat ikun Prim Ministru, lil dawn kollha jippremjahom, u jkunu f’karigi, fosthom hu nnifsu, li fihom jidde/iedu dwar il-[ajja tan-nies. Fid-diskors tieg[u filQawra, Joseph Muscat maqdar il-[olqien taxxog[ol f’pajji]na, minkejja li l-a[[ar /ifri tal-Unjoni Ewropea jpo;;u lil Malta b[ala t-tieni l-aktar pajji] li [oloq impjiegi mill-pajji]i kollha taz-Zona-Ewro. Muscat qal ukoll li jekk ji;i elett, se jmexxi Gvern tal-business, i]da fl-istess [in, ma qalx x’inhi lpolitika tieg[u g[annegozjanti. Il-Partit Nazzjonalista qal li Joseph Muscat irid i]omm in-negozjanti fid-dlam, u jrid il-vot tag[hom ming[ajr ma jg[idilhom x’inhi lpolitika tieg[u dwarhom. G[al darb’o[ra, Joseph Muscat re;a’ ma semma xejn b’rabta ma’ policies dwar l-aktar affarijiet importanti, ji;ifieri xxog[ol, l-edukazzjoni u ssa[[a, mentri l-;enituri u ]]g[a]ag[ jafu li Gvern Nazzjonalista jinvesti b’mod qawwi fl-edukazzjoni, bi
skejjel ;odda, stipendji, boro] ta’ studju, child-care centres u riforma fledukazzjoni biex it-tfal kollha jirnexxu. Joseph Muscat re;a’ sab il-[in biex jg[id li se jra[[as ilkontijiet tad-dawl, i]da kif, re;a’ ma qalx. Lill-attivisti Laburisti, Joseph Muscat qalilhom li jrid ambjent aktar nadif, tant li maqdar l-istat tal-ambjent f’pajji]na. Il-Partit Nazzjonalista, i]da, fakkar li Joseph Muscat irid power station li ta[dem bil-fa[am. Muscat qal ukoll li f’pajji]na hawn il-faqar u [afna nies ming[ajr xog[ol, meta ftit tal-[in wara [abbar li l-Partit Laburista se jorganizza kampanja ta’ ;bir ta’ fondi o[ra peress li filkampanja tal-Kunsilli Lokali nefaq [afna flus. Joseph Muscat qal ukoll li l-lupu jibdel sufu, i]da mhux g[emilu. Kif g[amel f’okka]jonijiet o[ra, Joseph Muscat re;a’ sejja[ g[ar-ri]enja talMinistru Carm Mifsud Bonnici, din id-darba minn Leader-of-the-House, waqt li ;img[a wara li l-Partit Laburista reba[ lelezzjonijiet lokali b’56% tal-voti, Joseph Muscat re;a’ sostna li hu l-underdog.
Hu l-Partit Laburista li jattakka lil min politikament g[andu opinjoni differenti
B[al-lum 25 sena Filwaqt li l-Ministru Lino Spiteri spiss kien jikteb kontra l-klijenteli]mu, dan il-;urnal ippubblika ittra li l-Ministru Philip Muscat kien bag[at f’Jannar tal-1984 lill-Ministru Lino Spiteri, li fiha infurmah li kien ir/ieva rikmandazzjoni ming[andu biex xi persuni jir/ievu s-settijiet tat-televi]joni, u wkoll tah lismijiet ta’ dawk l-u[ud li kien se jaqdi. Tah ukoll l-ismijiet ta’ dawk li kienu di;à ir/evew is-settijiet tat-televi]joni “skont il-lista tieg[ek”. Storja o[ra kienet dwar il-pont tal-Imsida, li kien qed jinbena min[abba li kienet ;ejja lelezzjoni, wara li kien ilu iktar minn 12-il sena ppjanat. Min[abba l-g[a;la, issa kienu spi//aw jibnu mostru li ken se jkerrah lambjent tal-in[awi. Il-pont ori;inarjament kien ippjanat fl-1970, fi ]mien Gvern ta’ Borg Olivier; i]da kif tela’ fil-Gvern, Mintoff, fl-1971, waqqaf kollox. Madankollu, fl-1974 il-pro;ett re;a’ ng[ata l-[ajja, bid-differenza li l-pjanta saret midDipartiment tax-Xog[lijiet u mhux millesperti Ingli]i kif kien sar qabel.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Lokali 3
Jaqa’ minn g[oli fl-in[awi tal-:nejna
Il-Pulizija titlob l-g[ajnuna tal-pubbliku
Tard ilbiera[ filg[axija, ra;el ;arrab ;rie[i gravi, i]da jinsab f’qag[da stabbli, wara li waqa’ minn g[oli fl-in[awi tal-:nejna, fil-limiti tal-Im;arr. L-in/ident se[[ g[all-[abta tas-6pm, meta l-Pulizija kienet infurmata li kien se[[ in/ident fil-:nejna. Fil-post issej[et ambulanza kif ukoll issej[u l-membri tal-Protezzjoni ?ivili mit-Taqsima tax-Xemxija, li irnexxielhom itellg[u lir-ra;el, li x’aktarx ;arrab ksur f’saqajh it-tnejn ka;un tal-waqg[a. Ir-ra;el ittie[ed l-Isptar Mater Dei b’ambulanza g[al aktar kura, fejn jinsab f’qag[da stabbli. Il-Pulizija mill-G[assa tal-Mosta qed ikomplu bl-ist[arri; dwar il-ka]. (Ritratt> Martin Agius)
Muscat ifixkel il-pro/ess fl-Air Malta F’;img[at kru/jali g[all-Air Malta, Muscat jitkellem kontra l-[addiema u l-familji tag[hom biex jikseb gwadann politiku Il-mexxej Laburista, Joseph triq o[ra [lief li jag[lqu lMuscat, biex jikseb gwadann bibien tag[hom u eluf ta’ politiku, qed jipprova jfixkel [addiema spi//aw bla xog[ol. il-pro/ess tar-ristrutturar talNumru ta’ linji tal-ajru o[ra Air Malta g[ad-dannu talkellhom iwettqu r-ristrutturar [addiema u l-familji tag[hom. u eluf ta’ [addiema o[ra tilfu Fi stqarrija, il-Ministeru posthom. g[all-Finanzi, l-Ekonomija u F’pajji]na, il-Gvern u l-Air l-Investiment qal li dawn Malta [adu de/i]jonijiet huma ;img[at kru/jali g[aldiffi/li i]da responsabbli biex linja tal-ajru nazzjonali, tant li ting[ata l-vijabbiltà lillwara xhur ta’ diskussjoni fi kumpanija. Il-Gvern, li dejjem [dan il-Kumitat tarwera sensittività g[ar-realtajiet Ristrutturar, u f’konsultazzjoni tal-[addiema u tal-familji kontinwa mal-unions, li kollha tag[hom, iddiskuta u la[aq qablu u ffirmaw il-ftehimiet ftehim mal-unions kollha tal-irtirar volontarju u l-irtirar dwar l-iskemi tal-irtirar minn kmieni, il-pjan tarvolontarju kif ukoll dwar ristrutturar b[alissa qed ji;i opportunitajiet o[rajn ta’ evalwat mill-Kummissjoni impjieg mas-settur pubbliku. Ewropea. Il-Ministeru qal ukoll li lI]da Joseph Muscat, sostna inga;; tal-[addiema l-Ministeru, minflok jing[aqad temporanji g[as-sajf hu mal-interess tal-pajji] u l-linja me[tie; min[abba ltal-ajru biex ikun ]gurat li dan ista;onalità tal-operazzjonijiet il-pjan ikun approvat, qed tal-Air Malta, li je[tie;u aktar jipprova jiskredita l-pro/ess [addiema fis-sajf u anqas fixtar-ristrutturar u b’hekk xitwa. jipperikola l-futur tal-istess Il-Ministeru sa[aq li filwaqt kumpanija u l-[addiema li f’dan il-mument je[tie; li tag[ha. ni;bdu [abel wie[ed biex ilIl-Ministeru qal li spjan tar-ristrutturar ikun sitwazzjoni tas-settur talapprovat u b’hekk ilavjazzjoni /ivili hi wa[da kumpanija jkollha futur, mill-aktar iebsa u dejjem aktar Joseph Muscat jag[]el ilkompetittiva. Fl-a[[ar xhur, gwadann politiku minflok il]ew; linji tal-ajru ;id tal-[addiema u l-familji internazzjonali ma kellhomx tag[hom.
Il-Pulizija ppubblikat dan irritratt ta’ ]ew; persuni bliskop li jkunu identifkati b’rabta mal-ka] li se[[ nhar il:img[a, 16 ta’ Marzu, fi Triq San :or;, San :iljan, Minn dan il-ka] jirri]ulta li ra;el Sudani] ta’ 26 sena jinsab filperiklu tal-mewt. Kull min g[andu xi informazzjoni hu mitlub jikkuntattja lill-Pulizija, anki b’mod kunfidenzjali, fin-numri tat-telefon 119 jew 21 224001.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
4 Lokali
Kura mill-aqwa fil-Mater Dei }ew; eks pazjenti jirrakkuntaw is-servizz mill-aqwa li ng[ataw fl-Isptar Mater Dei minn Charles Muscat
Joe Mercieca u Jean Depasquale irrakkuntaw l-esperjenzi tag[hom meta kellhom b]onn il-kura fl-Isptar Mater Dei, f’dawn l-a[[ar xhur. Huma qalu waqt djalogu fl-uffi//ju tal-PN fil-Mosta, li permezz talinvestiment tal-Gvern fis-sa[[a u bisservizzi e//ellenti li ng[ataw millprofessuri, mit-tobba, mill-infermieri u minn dawk kollha li ja[dmu fl-Isptar Mater Dei, huma irnexxielhom jie[du sa[[ithom lura wara li kellhom jag[mlu diversi operazzjonijiet serji. Joe Mercieca qal li hu kellu in/ident serju u kellu jag[mel 18-il operazzjoni u 11-il xahar rikoverat fl-Isptar Mater Dei. Hu qal li ng[ata l-aqwa kura, u dan ma kienx ikun possibbli kieku kellu j[allas g[all-kura li ng[ata. Hu rringrazzja wkoll lill-Gvern li permezz tad-Dipartiment tas-Sigurtà So/jali, il-familja tieg[u setg[et tibqa’ g[addejja waqt li hu kien wieqaf mixxog[ol min[abba l-kundizzjoni ta’
Joe Mercieca g[amel 18-il operazzjoni
sa[[tu. Hu qal li bis-sa[[a tat-taxxi li kien [allas, il-Gvern seta’ jag[tih lura l-kura. Joe Mercieca qal ukoll li l-professuri kienu jag[tuh l-attenzjoni kollha u kienu jarawh erba’ darbiet kuljum, filwaqt li t-tobba u l-infermiera kienu jag[mlulu l-kura;;, li kien tant importanti biex hu seta’ jeg[leb issitwazzjoni diffi/li li kien fiha.
Jean Depasquale g[amel operazzjoni serja f’dahru
Jean Depasquale, min-na[a tieg[u, qal li l-ewwel operazzjoni serja li g[amel saret ftit snin ilu fl-Isptar San Luqa, u din kienet operazzjoni tal-bypass tal-qalb. Hu qal li fl-Isptar San Luqa wkoll hu ng[ata kura mill-aqwa, g[alkemm l-ambjent ma kienx wie[ed ta’ lussu b[alma hu dak fl-Isptar Mater Dei. Wara, kellu b]onn jag[mel
operazzjoni o[ra serja f’dahru u din saritlu fl-Isptar Mater Dei minn kirurgu Malti spe/jalizzat, li rritorna f’Malta. L-operazzjoni saret permezz tas-sistema keyhole surgery u hu seta’ jibda jimxi ftit [in wara l-operazzjoni u ntbag[at id-dar l-g[ada. Hu qal li sa ftit snin ilu, din l-operazzjoni ma kinitx issir f’Malta u l-pazjent kien ikollu ]mien twil ta’ konvalixxenza. Hu rringrazzja lill-Gvern g[allinvestiment li g[amel fl-Isptar Mater Dei u fl-investiment li qed jag[mel fledukazzjoni biex illum f’Malta g[andna tobba mill-aqwa. Jean Depasquale qal li [uh, li hu tabib u li [adem f’[afna sptarijiet madwar id-dinja, qal li l-Isptar Mater Dei hu meravilja u sptar state-of-theart. Dawn huma biss ]ew; e]empji tasservizzi e//ellenti tas-sa[[a li qed jipprovdi pajji]na llum, servizzi offruti b’xejn g[al kulhadd permezz tal[idma tal-Gvern immexxi mill-PN.
T[e;;e; g[all-kompetittività f’sena ta’ sfidi Il-Kamra tal-Kummer/, lIntrapri]a u l-Industrija [e;;et lill-awtoritajiet talpajji] biex jiffukaw fuq ilkompetittività f’sena li mhix se tkun wa[da fa/li g[annegozju min[abba l-isfidi. Dan l-appell sar waqt ilLaqg[a :enerali Annwali talKamra tal-Kummer/, lIntrapri]a u l-Industrija, li saret fil-jiem li g[addew. Tancred Tabone, ilPresident tal-Kamra, qal li ssena li g[addiet ma kinitx wa[da fa/li g[an-negozju, imma minkejja l-isfidi, issettur kummer/jali irnexxielu
jag[mel /erti kisbiet importanti. Hu rrefera g[al /erti oqsma tal-kompetittività u g[al xi riformi pendenti li qed ixekklu l-kummer/ u lekonomija. G[alhekk, hu appella lill-awtoritajiet biex jag[mlu l-parti tag[hom [alli pajji]na jsir aktar kompetittiv. Il-President tal-Kamra talKummer/, l-Intrapri]a u lIndustrija qal li fost dawn hemm il-kwistjoni dwar ilCost-Of-Living Allowance (COLA). Hu qal li l-grupp tal-[idma tal-MCESD, li fih ipparte/ipat b’mod attiv ilKamra, qabel li tkun inklu]a l-produttività b[ala element ;did fil-formula tal-COLA. Minkejja dan, il-Kamra g[adha qed tistenna limplimentazzjoni tag[ha u se tkompli tag[mel pressjoni biex din il-kwistjoni ting[alaq. Hu semma wkoll kwistjonijiet o[rajn pendenti, fosthom dik tal-kera u l-ekokontribuzzjoni.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Lokali 5
Il-Ba;it g[all-medi/ini b’xejn jil[aq id-€69 miljun
Il-Prim Ministru, Lawrenc Gonzi, intlaqa’ mis-Sindku tal-Mosta, Shirley Farrugia, meta lbiera[ indirizza djalogu u tkellem dwar il-qasam importanti tas-sa[[a, fl-uffi//ju tal-PN, il-Mosta (Ritratt> Joseph Galea)
€1 miljun kuljum fis-sa[[a tieg[ek u fil-familja tieg[ek minn Charles Muscat “G[all-Partit Nazzjonalista sa[[tek hi l-ewwel prijorità g[ax sa[[tek hi g[al qalbna. G[alhekk g[all-Partit Nazzjonalista s-servizz tassa[[a g[andu jkun dejjem laqwa, l-a[jar u b’xejn g[al kul[add g[ax il-pazjent ji;i lewwel.” Il-Prim Ministru u Kap talPN, Lawrence Gonzi, qal dan ilbiera[ waqt djalogu bit-tema Sa[[tek g[al Qalbna, li sar flUffi//ju tal-PN, il-Mosta. Lawrence Gonzi fakkar flimpenn tal-Gvern li matul din il-le;i]latura kompla jinvesti fil-qasam tas-sa[[a minkejja d-diffikultajiet li ;abet mag[ha s-sitwazzjoni internazzjonali u ]-]ieda filprezz ta]-]ejt, u dan b’ri]ultat tas-sagrifi//ji li saru biex pajji]na jkun jista’ jilqa’ g[ad-daqqiet tal-kri]i internazzjonali. Hu qal li g[alkemm ilpoplu Malti hu nieqes minn kull ri]orsa, irnexxielu matul is-snin jo[loq sistema tassa[[a li t[abbatha ma’ talaqwa pajji]i. Il-Prim Ministru fakkar ukoll fl-investiment li qed jag[mel il-Gvern fil-qasam tal-kura tal-kan/er billi qed jibni sptar ;did spe/jalizzat g[all-kura tal-kan/er. IlGvern qed jag[ti wkoll ilmedi/ini b’xejn lil dawk
morda bil-kan/er – inklu]a lHerceptin, li tiswa [afna flus. Hu qal li llum g[andna wkoll tobba Maltin li qed jipprovdu l-aqwa kura, u dan, grazzi g[as-sistema edukattiva ta’ pajji]na. IlGvern qed jag[ti wkoll mijiet ta’ boro] ta’ studju kull sena lil dawk il-persuni li jridu jkomplu jispe/jalizzaw filqasam tag[hom, inklu] filqasam tas-sa[[a. Hu fakkar ukoll fit-tfixkil li g[amlet l-Oppo]izzjoni Laburista waqt li kien qed jinbena l-Isptar Mater Dei, li hi sej[itlu kapri//, u anki kienet ressqet mozzjoni ta’ sfidu/ja fih b[ala Prim Ministru. Illum, il-poplu Malti japprezza li l-Isptar Mater Dei hu ;ojjell li sar minn flus il-poplu kollu. Lawrence Gonzi qal li tassew li s-servizzi tas-sa[[a huma b’xejn, imma fakkar li l-Gvern qed jo[rog €1 miljun kuljum biex jipprovdi l-aqwa servizzi tas-sa[[a lillpoplu Malti kollu. Hu fakkar fis-sistema talIspi]erija tal-G[a]la Tieg[ek, li permezz tag[ha dawk kollha li huma intitolati, jistg[u ji;bru l-medi/ini b’xejn mill-ispi]erija fillokalità tag[hom. Hu qal li din is-sistema tfisser spi]a ta’ €2 miljun aktar f’medi/ini
Is-sistema tal-Ispi]erija tal-G[a]la Tieg[ek tfisser investiment ta’ €2 miljun aktar f’medi/ini kull sena u n-nies issa qed jinqdew a[jar u b’aktar effi/jenza
kull sena, imma l-Gvern xorta hu sodisfatt g[ax innies issa qed jinqdew a[jar u b’aktar effi/jenza. Il-Prim Ministru fakkar ukoll fil-[idma tal-Gvern biex f’pajji]na jkollna ambjent a[jar u arja aktar nadifa, u qal li l-mi]bla talMag[tab ing[alqet u qed tinbidel f’Park g[all-Familja u qed jinbena :nien ie[or g[all-Familja f’Marsaskala. Lawrence Gonzi qal li lGvern investa wkoll fissistema l-;dida tat-trasport pubbliku, li qed tg[in biex ikollna ambjent aktar nadif Fid-diskors tieg[u, il-Prim Ministru sellem ukoll lillPresident Emeritu ?ensu Tabone u lil Fr Peter Serracino Inglott, li mietu din il-;img[a, u qal li dawn kienu ]ew; personalitajiet kbar li taw kontribut kbir lil pajji]na. Hu qal li l-Funeral Statali ta’ ?ensu Tabone g[aqqad lill-poplu kollu, li rringrazzjah tal-[idma tieg[u favur pajji]na. Il-Prim Ministru fera[ ukoll lill-Kunsill Lokali l;did tal-Mosta, li issa se jitmexxa minn ma;;oranza Nazzjonalista wara li l-poplu tal-Mosta g[amel il-;udizzju tieg[u fuq il-Kunsill Laburista fil-le;i]latura li g[addiet. Hu qal li l-Gvern se ja[dem mal-Kunsilli Lokali kollha u mas-Sindki u lKunsillieri kollha, irrispettivament minn liema partit politiku ;ejjin, biex ilpoplu jkollu l-a[jar lokalitajiet fejn jg[ix.
Matul is-sena li g[addiet saru 44,000 operazzjoni flIsptar Mater Dei, li jfisser 11,000 operazzjoni aktar mill-a[[ar sena tal-Isptar San Luqa. Joe Cassar, il-Ministru tas-Sa[[a, l-Anzjani u lKura fil-Komunità, qal dan ilbiera[ waqt id-djalogu bittema Sa[[tek g[al Qalbna, fl-Uffi//ju tal-PN, il-Mosta. Il-Ministru Joe Cassar qal li s-sena li g[addiet saru wkoll mad-disa’ miljun vi]ta jew interventi o[ra. Hu qal li ]diedu wkoll 1,300 medi/ina ;dida u llum, il-parti l-kbira talispi]eriji huma fl-iskema tal-Ispi]erija tal-G[a]la Tieg[ek. Joe Cassar [abbar li mis27 ta’ dan ix-xahar se tirdoppja l-lista tal-mard kroniku fil-Kartuna s-Safra – minn 38 g[al 79 – u issa se jintla[qu mal-120,000 pazjent li jkunu intitolati g[all-medi/ini b’xejn. Innefqa tal-Gvern fil-medi/ini wkoll hi wa[da kbira, tant li l-Bagit g[all-medi/ini biss tela’ g[al €69 miljun. Il-Ministru Joe Cassar qal li aktar spe/jalisti Maltin qed ji;u ja[dmu f’Malta wara li jkunu taw servizz barra minn Malta. Hu qal li anki f’dak li hu tag[lim, pajji]na qed ikun minn ta’ quddiem, tant li t-tobba Maltin qed jibqg[u f’Malta wara li jispe/jalizzaw filwaqt li t-tobba millIngilterra qed ji;u jag[mlu l-ispe/jalizzazzjoni f’Malta. Hu qal li llum l-istudenti li qed jag[mlu l-kors talinfermiera u tal-
fi]joterapisti irdoppja, u irduppjat ukoll in-nefqa filkorsijiet min-na[a talMinisteru tal-Edukazzjoni. Fakkar li sar kors ;did tar-radjolo;ija, li sar flimkien mal-Università ta’ Cardiff, u dalwaqt jiggradwa l-ewwel grupp ta’ 12-il radjolo;ista Malti. Hu qal li Malta hi wie[ed mill erba’ pajji]i Ewropej li qed jorganizzaw dan ilkors. Joe Cassar qal li l-Gvern qed ikompli ja[dem malisptarijiet privati biex jag[ti l-aqwa servizzi tas-sa[[a, li jinkludu l-operazzjonijiet tal-katarretti – se jkunu saru mal-500 operazzjoni tal-katarretti. Il-Gvern la[aq ftehim mal-Italja biex isiru ttrapjanti tal-pulmun u lcardiac MRI, u dawn dalwaqt jibdew isiru f’Malta. Il-Ministru Joe Cassar qal li l-Gvern hu impenjat li jkompli jsa[[a[ il-kura primarja u [abbar ukoll li di;à [ar;et sej[a g[allofferti biex isir xog[ol ta’ titjib fi/-?entru tas-Sa[[a tal-Mosta, li se jkompli jipprovdi l-aqwa servizzi lill-pubbliku. Hu qal li f’dan i/-?entru tas-Sa[[a kienet installata magna tal-X-Ray, li hi mqabbda mal-Isptar Mater Dei biex ir-ri]ultati jkunu jistg[u jinqraw millispe/jalisti mal-ewwel. Is-sena li g[addiet, ittobba fi/-?entri tas-Sa[[a raw madwar 400,000 pazjent – daqs kemm hawn nies jg[ixu Malta.
G[axar persuni jin]ammu ta[t arrest b’rabta ma’ sejbiet tad-droga minn Jerome Caruana Cilia
G[axar persuni qed jin]ammu ta[t arrest wara sejbiet ta’ droga f’San Pawl il-Ba[ar u f’Ta’ Qali. L-ewwel sejba saret is-Sibt filg[odu, f’appartament f’San Pawl il-Ba[ar. Minn tfittxija li saret f’dan l-appartament instab ammont ta’ droga kannabis, kif ukoll sustanza o[ra li g[adha trid ti;i analizzata. Il-Ma;istrat Marsanne Farrugia ;iet infurmata bilka] u [atret diversi esperti sabiex jassistuha fl-inkjesta. Wara sejba o[ra ta’ droga relatata ma’ dik ta’ qabel, ilPulizija qed i]]omm ta[t arrest sitt persuni ta’ nazzjonalità Bulgara, erba’ ir;iel u ]ew; nisa, li l-età tag[hom tvarja bejn is-17 u t-28 sena, ilkoll residenti f’San Pawl il-Ba[ar. It-tieni sejba saret matul il-lejl bejn is-Sibt u l-{add, f’post tad-divertiment, f’Ta’Qali, fejn ;ew arrestati erba’ persuni Maltin, li l-età tag[hom tvarja bejn it-22 u t-30 sena, u huma residenti {al Luqa, is-Si;;iewi, il-Fgura u Birkirkara. Huma nstabu bil-pussess tad-droga kokaina.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
6 Lokali
Il-GO plc i]]omm d[ul stabbli G[ajnuna lin-negozji jag[mlu n-negozju Il-BNI, l-akbar organizzazzjoni dinija li toffri punti ta’ referenza kif ukoll netwerk g[an-negozji, se tniedi Kapitlu f’{’Attard. Il-Malta BNI qed tistieden lil kull min hu interessat g[al laqg[a li se ssir l-Erbg[a, 21 ta’ Marzu, fil-Corinthia Palace Hotel, f’{’Attard, bejn is-7.15am u l-10am. Din se titmexxa mid-Direttur talBNI Malta, David Bullock. Il-BNI, l-akbar organizzazzjoni ta’ netwerk ta’ negozji fid-dinja, toffri lill-membri tag[ha lopportunità li jaqsmu l-ideat, il-kuntatti, u – l-aktar [a;a importanti – punti ta’ referenza g[an-negozju tag[hom. Kull min jattendi l-laqg[a jista’ jsir jaf dwar l-istruttura tal-appo;; u l-ambjent tannegozju li toffri l-BNI. Lg[an hu li n-nies tan-negozju jin;abru flimkien [alli jiffurmaw netwerk, jitg[allmu [iliet ;odda u ta’ valur g[as-suq, u jibnu relazzjonijiet personali sodi li jsa[[ulhom aktar il-fidu/ja f’xulxin. Permezz ta’ dan innetwerk u birrikmandazzjonijiet bil-fomm, in-neguzjant jista’ jsa[[a[ in-negozju tieg[u b’mod sinjifikanti.
Carmel Bonello, li flimkien ma’ Stefan Borg u Ron Mifsud [a l-inizjattiva li jniedi dan il-Kapitlu tal-BNI f’{’Attard, qal li l-laqg[at tan-negozju li se jibdew isiru kull ;img[a f’{’Attard, mhuma xejn differenti millaqg[at ta’ kull ;img[a li jsiru fis-6,200 kapitlu ie[or tal-BNI madwar id-dinja. Kwa]i kull tip ta’ servizz u negozju, kbir jew ]g[ir, se jgawdi mis-s[ubija mal-BNI li l-g[an tag[ha hu li “tg[in lin-negozji jag[mlu nnegozju”. In-nies tan-negozju huma mistiedna jattendu u jiskopru kif jistg[u jsa[[u n-negozju tag[hom bl-g[odda dinamika tal-BNI, imsej[a “punti ta’ referenza tan-negozju”. L-inviti g[all-attendenza huma miftu[a g[allkomunità kollha tan-negozju. Min se jattendi g[andu jinforma lil xi wie[ed mittliet persuni li [adu din linizjattiva sa nhar it-Tlieta 20 ta’ Marzu, f’nofsinhar. Tag[rif ie[or fuq il-BNI f’Malta jinkiseb ming[and Stefan Borg: s.borg@halmann.com; Carmel Bonello: carmel.bonello@bpc.com.mt ; jew Ron Mifsud: ron@impressions.com.mt
Laqg[at miftu[a g[all-komunità kollha tan-negozji
Il-GO plc irrappurtat prestazzjoni operattiva tajba b’bejg[ stabbli u bi qlig[ operattiv b’sa[[tu g[as-sena finanzjarja li g[alqet fil-31 ta’ Di/embru 2011. L-avvenimenti li qed ise[[u fil-Gre/ja kellhom impatt negattiv fuq il-valur tal-investiment tal-GO f’Forgendo, li jirri]ulta f’telf globali qabel it-taxxa ta’ €45.2 miljun. Minkejja l-ambjent ekonomiku ta’ sfida u kompetizzjoni akbar, ilGrupp irnexxielu j]omm ilbejg[ tieg[u stabbli, bi tnaqqis mar;inali minn €132.3 miljun fl-2010 g[al €131.6 miljun g[as-sena firrevi]joni. Fl-2011, il-Grupp irre;istra qlig[ operattiv ta’ €18.4 miljun meta mqabbel ma’ €22.8 miljun fl-2010. Kien hemm numru ta’ transazzjonijiet materjali ta’ darba relatati ma’ skemi volontarji tal-irtirar kmieni u provi]jon g[all-pensjonijiet, li ammonta g[al €5.2 miljun (fl-2010: €322,000). Il-qlig[ operattiv innormalizzat g[all2011 ammonta g[al €23.7 miljun meta mqabbel mat€23.1 miljun fis-sena 2010. EBITDA innormalizzat lammont g[al €51.4 miljun, ]ieda ta’ 4.6% fuq is-sena li g[addiet. Is-suq tattelekomunikazzjoni jkompli jkun ikkaratterizzat minn ambjent kompetittiv a[rax [afna u regolamentazzjoni estensiva, li kellhom impatt sostanzjali fuq in-negozju tat-telefonijiet /ellulari talGrupp. It-tnaqqis mid-d[ul fin-negozju tat-telefonijiet /ellulari, li kien milqut minn regolamentazzjoni u tnaqqis bil-mod u stabbli fis-servizzi tradizzjonali tal-linja fissa bil-vu/i, kienu kkumpensati minn tkabbir fis-servizzi tatTV u tad-data b’mod ;enerali. Il-Grupp esperjenza wkoll tkabbir fil-hosting taddata u l-attivitajiet relatati. Il-Grupp ]amm pre]enza qawwija fis-suq lokali b’aktar minn 500,000 konnessjoni tal-klijenti. Ilba]i tal-ispi]a totali talGrupp ammontat g[al €108.8 miljun, tnaqqis mar;inali ta’ €1.2 miljun fuq is-sena pre/edenti. L-infiq diskrezzjonali kompla ji;i indirizzat u esperjenza tkabbir biss l-infiq relatat direttament ma’ attività ta’ bejg[. It-tkabbir fl-ispejje] kien relatati man-negozju tatTV b[ala ri]ultat tat-tkabbir
sostanzjali fil-klijentela u rrwol miksub b[ala l-fornitur ewlieni ta’ kontenut premium b’mod ;enerali u l-isports b’mod partikulari. Is-sena 2011 kienet ikkaratterizzata minn in/ertezzi finanzjarji li kellhom impatt sostanzjali fuq iz-Zona-Ewro b’mod ;enerali u fuq numru ta’ pajji]i fi [dan iz-Zona-Ewro b’mod partikulari. Din ilklima kellha impatt serju fuq il-Forthnet. Minkejja ri]ultat a//ettabbli fl-operat tag[ha, ir-ri]ultati tal-kumpanija Forthnet jinkludu spi]a ta’ €128.5 miljun, li tirrappre]enta indeboliment attribwit g[all-avvjament (goodwill) li ;ej millinvestiment tal-Forthnet filferg[a tag[ha tat-televi]joni, Nova. B’ri]ultat ta’ dan, il-Bord tad-Diretturi dde/ieda li fi//irkustanzi, il-valur assenjat lill-investiment fil-Forthnet permezz tal-Forgendo, g[andu jirrifletti l-prezz talishma tal-Forthnet kif ikkwotat fil-Bor]a ta’ Ateni. Dan iwassal lill-GO biex tirrikonoxxi spi]a ta’ €62.3 miljun, li tirrappre]enta tnaqqis (write-down) filvalur tal-ishma tag[ha, u f’ammonti ri/evibbli millForgendo, hekk kif kienu f’Di/embru 2011, g[al €3.6 miljun. Il-flus kontanti netti ;;enerati mill-operat jammontaw g[al €35.1 miljun (2010: €43.2 miljun). Is-sentejn jinkludu spejje] ta’ darba relatati ma’ pensjonijiet u irtirar volontarju, filwaqt li lperijodu komparattiv jinkludi wkoll ir-rimbor] tal-VAT relatat ma’ perijodi pre/edenti. Il-likwidità nnormalizzata tal-flus minn operazzjonijiet g[all-2011 ammontat g[al €40.4 miljun, mar;inalment ta[t il-€40.9 miljun i;;enerati fl-2010. Fl2011, il-Grupp ]amm ilprogramm tieg[u ta’ investiment fl-istess livell tal-2010 u investa €25.6 miljun.
Il-Grupp qed jirrapporta telf qabel it-taxxa ta’ €45.2 miljun (2010: €9.1miljun). It-telf g[al kull sehem jammonta g[al €0.503 (2010: €0.189). B[ala ri]ultat ta’ dan, il-Bord tadDiretturi mhux qed jirrikmanda l-[las ta’ dividend. F’kummenti dwar dawn irri]ultati, i/-Chairman tal-GO plc, Deepak Padmanabhan, qal li minkejja l-isfidi ekonomi/i u regolatorji, ilGrupp kien kapa/i j]omm bejg[ u qlig[ operattiv normalizzat stabbli, u kompla jirba[ klijenti fis-swieq tag[na tal-broadband, tattelefonijiet /ellulari u tat-TV. Hu ]ied li mhi l-ebda sorpri]a li l-in/ertezza flekonomija Griega kellha impatt negattiv fuq linvestiment tal-GO filForthnet, i]da l-Grupp qed jimmonitorja bl-attenzjoni ssitwazzjoni u jie[u pu]izzjoni prudenti. Fisser li b’mod ;enerali, il-GO tibqa’ kumpanija soda b’futur sostenibbli, grazzi g[allisforzi bla waqfien tag[ha biex ittejjeb l-esperjenza talklijenti tag[ha u tag[ti propo]izzjonijiet ta’ valur. Il-Kap E]ekuttiv tal-GO, David Kay, qal li l-Grupp g[amel progress konsiderevoli fil-programm tal-investiment ta’ €100 miljun, u biddel in-netwerk kollu tal-mowbajl biex ji]gura li l-kumpanija tibqa’ minn talewwel f’dan is-settur. Linvestimenti fit-tnedija talfibra g[addejjin b[alissa. Barra mit-tnedija tal-GO TV interattiv, il-Grupp investa fil-kontenut tat-tv u reba[ id- drittijiet ta/Champions League. David Kay ]ied li lprogramm ta’ investiment e//itanti li se jkompli matul l-2012 ji]gura li l-GO toffri l-aqwa esperjenza ta’ internet everywhere, kif ukoll numru ta’ pro;etti tal-IT li jippermettu lill-klijenti jkollhom aktar [ila li jamministraw il-kontijiet tag[hom mal-grupp.
Il-Grupp ]amm pre]enza qawwija fis-suq lokali b’aktar minn 500,000 konnessjoni tal-klijenti
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Lokali 7
Aktar reazzjonijiet g[at-telfa ta’ Fr Peter
Il-;urnalist ta’ Media Link Communications, Angelo Micallef, jir/ievi l-warrant mill-Ministru Chris Said (Ritratt> Michael Ellul)
Jonqsu l-kaw]i pendenti 87 gradwat tal-li;i, fosthom 50 mara, saru avukati hekk kif ing[atalhom il-warrant waqt /erimonja fl-Awla Magna, flUniversità l-Antika, il-Belt Valletta. Pre]enti g[al din i/-/erimonja kien hemm il-Ministru tal-:ustizzja, ilKonsultazzjoni Pubblika u lFamilja, Chris Said, kif ukoll l-Avukat :enerali, Peter Grech, il-Prim Im[allef, Silvio Camilleri, u l-President tal-
Kamra tal-Avukati, Reuben Balzan. Il-Ministru Chris Said fera[ lil dawn l-avukati l-;odda talli temmew b’su//ess is-sitt snin tal-kors tag[hom, filwaqt li fisser kif mis-sena 2005 sallum ir/evew il-warrant tag[hom mal-576 avukat, li qed ja[dmu f’diversi ferg[at tal-li;i. Chris Said tkellem ukoll fuq statistika li [ar;et f’Settembru li g[adda u li turi li l-ammont ta’ kaw]i pendenti fil-Qrati
naqas bi 3% fuq l-istess ]mien is-sena li g[addiet, filwaqt li kien hemm tnaqqis ukoll f’kaw]i f’bosta qrati u tribunali o[rajn. Fil-Qorti tal-Ma;istrati kien hemm tnaqqis ta’ 5% fil-ka]ijiet pendenti fost o[rajn, filwaqt li fit-Tribunal g[al Talbiet }g[ar dawn naqsu bi 33%. Dawn l-avukati l-;odda huma mistennija li jie[du l;urament nhar il-{amis 22 ta’ Marzu, fil-Qorti.
Ji/[ad diskors ta’ Muscat L-Uffi/jal g[ar-Ri]orsi Umani talKorporazzjoni Enemalta, Anthony Bonello, /a[ad l-akku]i li g[amel dwaru l-mexxej Laburista, Joseph Muscat, ilbiera[. Il-mexxej Laburista, Joseph Muscat, akku]ah li qed jg[ajjat il-[addiema talEnemalta fl-uffi/ju tieg[u u jg[idilhom li jekk ikun hemm Gvern Laburista, huma jispi//aw ming[ajr xog[ol. Anthony Bonello ddikjara fi stqarrija li mhux veru li hu qatt qal hekk.
Fl-istqarrija, Anthony Bonello qal li hu qatt ma pprova jinfluwenza jew gideb lill[addiema tal-Enemalta dwar is-sigurtà talimpjieg tag[hom u l-futur tal-Korporazzjoni. Fl-attività politika tal-Qawra, Joseph Muscat attakka b’mod personali lil Anthony Bonello u qal li kien se j]ommu responsabbli b’mod personali g[ax kien qed jinfluwenza l-[sieb tal-[addiema tal-Enemalta dwar ilfutur tal-Korporazzjoni.
Il-Ministru g[at-Turi]mu, l-Ambjent u l-Kultura, Mario de Marco, qal li Fr Peter Serracino Inglott kien ispirazzjoni g[al kull min kellu x-xorti li ja[dem filvi/in tieg[u. Hu kellu interess wiesa’ fil-[ajja, f’kull aspett tal-[ajja, kemm issabi[ kif ukoll l-ikrah. Kellu m[abba partikulari lejn l-arti u l-kultura, spe/jalment dik Maltija u Mediterranja. Din lim[abba sarrafha f’involviment kontinwu fix-xena kulturali u artistika Maltija. Hu [adem fuq u mexxa diversi inizjattivi kulturali, kien involut fit-tfassil ta’ numru ta’ dokumenti li sawru l-politika kulturali nazzjonali, u kien strumentali fit-tibdil u t-ti;did talmod kif titmexxa l-kultura f’pajji]na. Serva g[al [afna snin b[ala membru tal-Bord talKunsill Malti tal-Kultura u l-Arti. {afna artisti sabu support u inkora;;iment fil-
Fr Peter Serracino Inglott
kliem u l-[sieb ta’ Fr Peter. }gur li l-komunità artistika u kulturali ta’ pajji]na, bilmewt ta’ Fr Peter, tilfet persuna unika u imprezzabbli, persuna li kienet ispirazzjoni spiritwali kontinwa. Il-Ministru g[at-Turi]mu, l-Ambjent u l-Kultura, f’isem il-komunità kulturali u artistika, inklu] il-Kunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti, wassal il-kondoljanzi lillfamiljari ta’ Fr Peter.
Professur li ta [ajja ;dida li]-]g[a]ag[ Il-Moviment }g[a]ag[ tal-Partit Nazzjonalista (M}PN) sellem lil Fr Peter Serracino Inglott u fissru b[ala bniedem li f’[ajtu serva f’diversi karigi u [alla diversi marki po]ittivi warajh. L-M}PN qal li g[a]]g[a]ag[ u g[al dawk li g[andhom g[al qalbhom ledukazzjoni, fil-perijodu li fih serva b[ala Rettur talUniversità, Fr Peter Serracino Inglott se jibqa’ mfakkar g[all-mod kif, flimkien mal-Gvern ta’ dak i]-]mien, feta[ bera[ ilbibien tal-Università. Ta’ dan, i]-]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin huma grati g[ax
illum, kul[add g[andu l-libertà li jkompli jistudja fillivell terzjarju. I]-]g[a]ag[ tal-Partit Nazzjonalista sellmu wkoll lil Fr Peter Serracino Inglott g[all-pariri siewja li kien jag[ti lill-eks Prim Ministru Eddie Fenech Adami fis-snin qabel Malta saret membru tal-Unjoni Ewropea. Fr Peter kien bniedem li minn dejjem emmen filpotenzjal li g[andu l-poplu Malti u kellu l-vi]joni ta’ Malta Ewropea. L-M}PN sellem lil Fr Peter Serracino Inglott, u wassal il-kondoljanzi tieg[u lil qrabatu.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
8 Opinjoni
‘The Maltese Father’ Il-mewt ta[sad dejjem u ma ta[firha lil [add. U hekk ;ara meta ftit jiem ilu t[abbret ilmewt tal-eks President ta’ Malta, ?ensu Tabone, l-aktar minn dawk li g[andhom /erta età u jiftakruh sew fil-qadi tad-doveri tieg[u b[ala tabib, trejdunjonista u politiku. Iltqajt l-ewwel darba ma’ ?ensu Tabone meta kont g[adni ]g[ira [afna f’okka]joni xejn sabi[a meta missieri kien qala’ daqqa ta’ lembuba f’g[ajnu waqt mass meeting. :ie d-dar tard billejl, qag[ad bilqieg[da fit-tarf tas-sufan li kellna fil-k/ina u waqt li, b’attenzjoni liema b[alha beda jinvista lil missieri, qag[ad ikellem bi kliemu [elu lili u lil [uti u jassigurana li l-papà ma kellu xejn u li l-g[ada kien se jqum tajjeb biex iwassalna l-iskola. Dan kien l-ewwel inkontru tieg[i ma’ ?ensu Tabone, avveniment li g[al [afna jista’ ma jfisser xejn imma
g[alija kien, g[adu u jibqa’ jfisser [afna. Dakinhar, intba[t li dan ?ensu, li lfigura fi]ika tieg[u biss kienet ukoll tag[tik /erta sigurtà, kien ;entlom ta’ veru b’kari]ma kbira u b’qalb taddeheb. Aktar ma bdejt nikber u aktar ma bdejt insegwi lpolitika, indunajt li dan ilbniedem kellu [afna x’joffri u li kien qieg[ed jiddedika [ajtu kollha g[as-servizz tannies u dan mhux fil-politika biss imma f’kull qasam li [adem fih fil-[ajja tieg[u. {a;a li dejjem spikkat fih kienet li dejjem ipprattika ming[ajr ebda riservi u kompressi l-valuri li emmen fihom u dan kemm filfamilja, fil-professjoni, fittrejdunjoni]mu u fil-politika. Valur importanti [afna fil[ajja, l-aktar fil-politika hi lumiltà u na[seb li ?ensu Tabone kellu dan is-sens qawwi ta’ umiltà li baqa’
Il-[ajja ta’ ?ensu Tabone g[andha sservi ta’ mudell g[al [afna u g[andha sservi wkoll ta’ eye opener g[al min ja[seb li fil-politika tid[ol biex tag[mel xi gwadann personali
j]ommu anke meta la[aq ilqu//ata tal-karriera professjonali u politika tieg[u. Kien jaf imur mannies, jisma’ l-we;g[at tag[hom u jg[inhom jil[qu laspirazzjonijiet tag[hom. ?ensu Tabone [adem fuq li [adem tul [ajtu kollha biex jag[mel il-[ajja tan-nies a[jar milli kienet. Dan kien kapa/i jag[mlu fil-qasam mediku g[ax kien katalist biex instabet il-medi/ina li tfejjaq il-marda tat-trachoma li sa qabel kienet twassal g[al [afna tbatija mhux biss fost il-pazjenti f’Malta imma anke lil hinn minn xtutna. Qrajt dan l-a[[ar li ?ensu Tabone kien g[amel kampanja s[i[a kontra din ilmarda fit-Tajwan ukoll fejn irnexxielu jikkontrolla din ilmarda hemmhekk wkoll. Dawn kienu laqqmuh The Maltese Father u dan g[ax fehmu li kien tabib b’qalb kbira, b’;entilezza liema b[alha u kien iwettaq xog[lu b’umanità kbira. Dan kollu rajnieh ise[[ ukoll fil-qasam politiku g[ax minn meta fl-1961 kien elett membru fl-E]ekuttiv tal-PN kienet di;à tispikka fih il[e;;a u l-ener;ija li kellu
biex jag[ti l-kontribut tieg[u fis-so/jetà Maltija. {afna nies rawh isir Segretarju :enerali, Vi/i Kap u eventwalment Ministru. F’dawn il-karigi li kellu spikka fih il-mod korrett u dinjitu] li dejjem mexa bih. Hu [adem bis-s[i[ g[al dak li kien jemmen fih, g[al dak li kien i[oss u g[al dak kollu li kien jg[aqqad. U dan kompla jag[mlu anke meta n[atar President fl-1989. Hu wettaq id-doveri tieg[u bl-aktar imparzjalità u lealtà lejn il-pajji] kollu. Kien jemmen li d-differenzi filbniedem kienu se je]istu dejjem imma d-diversità flopinjonijiet ma g[andha tifred qatt imma tikkontribwixxi biex tag[mel aktar g[anja l[ajja so/jali u politika talMaltin. Din hi l-vera politika u hu dan il-[sieb politiku /ar u ffukat li g[andu jkompli jixpruna lill-politi/i tag[na biex ikomplu jwettqu l-;id f’pajji]na. Il-[ajja ta’ ?ensu Tabone g[andha sservi ta’ mudell g[al [afna u g[andha sservi wkoll ta’ eye opener g[al min ja[seb li fil-politika tid[ol biex tag[mel xi gwadann
minn Paula Mifsud Bonnici President Kunsill :enerali PN mifbon@maltanet.net
personali g[ajr li tag[mel il;id, g[ajr li ttejjeb il-kwalità tal-[ajja tan-nies hemm barra, g[ajr dak li tkun ta’ servizz g[all-poplu kollu. Fuq kollox, ?ensu Tabone kien missier e]emplari g[attfal tieg[u li tant kien jg[o]] flimkien ma’ martu Maria. Ilfamilja kienet tfisser kollox g[alih u g[ax il-familja kienet tfisser [afna, seta’ jag[ti [afna mhux lil uliedu biss imma lill-familji Maltin kollha. Nittama li [afna missirijiet dan innutawh u jag[]lu li jimitawh fit-trobbija tat-tfal tag[hom. Grazzi ?ensu.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Politika po]ittiva to[loq ix-xog[ol L-erba’ snin ta’ din il-le;i]latura g[addew fi klima politika f’pajji]na li dejjem tat l-istess xenarju – Gvern li ja;;usta dejjem il-politika u linzijattivi tieg[u biex jirrispondi g[all-isfidi kbar, kaw]a tas-sitwazzjoni ekonomika u finanzjarja internazzjonali, u Oppo]izzjoni li tikkritika kull de/i]joni tal-Gvern ming[ajr ma toffri lill-poplu alternattiva. L-Oppo]izzjoni Laburista, immexxija minn Joseph Muscat, webbset rasha tul il-le;i]latura kollha. Baqg[et dejjem tikkritika kull de/i]joni importanti li [a l-Gvern ming[ajr ma tlissen kelma wa[da ta’ kif, b’mod konkret, twettaq il-politika bi proposti differenti. Oppo]izzjoni negattiva
Dikjarazzjonijiet li g[amlet l-Oppo]izzjoni biex tkun negattiva u tg[id l-oppost ta’ de/i]jonijiet li [a l-Gvern kellna kemm trid. Ewlenija fosthom kienet li Gvern Laburista jra[[as il-kontijiet tad-dawl u lilma. I]da l-mexxej Laburista Joseph Muscat g[adu sal-lum ma qalx kif se jwettaq din il-weg[da tieg[u – minn fejn se jag[mel tajjeb g[ad-d[ul anqas li jkollu Gvern Laburista mill-kontijiet tad-dawl u lilma. Minflok proposti konkreti, minn Joseph Muscat rajna biss negattività. Anki dak li hu tajjeb – u fejn Malta spikkat meta pparagunat ma’ pajji]i o[rajn, laktar fil-qasam importanti tax-xog[ol – Joseph Muscat injorah. Daqslikieku mhu qed ji;ri xejn. Isemmi biss is-sitwazzjoni ekonomika internazzjonali fejn u meta jaqbel lilu. F’[afna sitwazzjonijiet, Joseph Muscat ma jkunx realistiku u
jitkellem dejjem skont kif jaqbillu, g[all-gallarija, b[allikieku Malta mhix parti mid-dinja. Gvern immexxi mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi mexxa b’inizjattivi li dejjem taw lok g[alla;;ustamenti me[tie;a. G[aliex i/-/irkustanzi baqg[u jitbiddlu. I]da b’kull a;;ustament li sar, pajji]na baqa’ miexi ’l quddiem. Is-settur tax-xog[ol baqa’ ja;;usta g[al kull sitwazzjoni, anki jekk kienet diffi/li, b[alma kienu s-snin 2009 u 2010. Minkejja r-ri]ultati tajbin f’setturi vitali g[allekonomija tag[na, anki fil-bidu ta’ din is-sena, ilPrim Ministru [abbar a;;ustamenti importanti fiddawl tal-i]viluppi li se[[ew, b’mod partikulari quddiem prezzijiet internazzjonali ta]-]ejt li baqg[u jog[lew. G[aliex il-Gvern g[a]el li l-familji ma j;orrux aktar pi]ijiet kaw]a tal-prezz internazzjonali ta]]ejt, anki jekk Malta kienet ikkritikata minn a;enzija tal-credit rating min[abba li l-Enemalta ma ]iditx it-tariffi tad-dawl u l-ilma, kien hemm xorta Joseph Muscat jikkritika l-politika tal-Gvern. Politika li qed tag[ti fidu/ja Kuntrarju g[all-qtig[ il-qalb u l-bi]a’ li kontinwament jipprova ji]ra’ Joseph Muscat, lekonomija Maltija kompliet tikber, u fl-2011 kibret b’aktar minn 2%. Dan hu ri]ultat frott it-tkabbir ekonomiku fis-setturi kru/jail tal-ekonomija ta’ pajji]na, fosthom is-servizzi finanzjarji, l-industrija tal-lukandi u r-ristoranti, u sa[ansitra anki s-settur tal-manifattura. L-istatistika dwar is-suq tax-xog[ol tag[ti fidu/ja li]-]g[a]ag[. F’perijodu ta’ sena, il-qg[ad naqas
b’elf ru[. In[olqu 2,300 impjieg ;did full-time u 1,900 impjieg ie[or part-time. Dan ifisser li fi 12-il xahar in[olqu 4,000 post tax-xog[ol. Dan, f’perijodu mill-aktar diffi/li g[all-ekonomija dinjija min[abba l-kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali li wkoll t[alli impatt fuq pajji]na. Is-suq tax-xog[ol laqa’ wkoll in-nisa li riedu jid[lu fid-dinja tax-xog[ol. Fl-a[[ar erba’ snin, 8,300 mara da[lu lura fid-dinja tax-xog[ol b’ri]ultat ta’ diversi inizjattivi li [a l-Gvern biex ilparte/ipazzjoni tan-nisa fis-suq tax-xog[ol tkompli ti]died. I]da dan seta’ jsir biss g[aliex in[olqu limpjiegi u g[aliex l-ekonomija kibret. Tul is-sena li g[addiet, l-esportazzjoni kompliet tikber, u l-investiment kompla ji]died b’40 pro;ett ;did b’investiment ta’ 166 miljun ewro, li se jo[olqu mad-950 impjieg fit-tliet snin li ;ejjin. Dan qed iwassal biex ikomplu jin[olqu l-postijiet tax-xog[ol. L-istatistika li kienet ippubblikata millEurostat fl-a[[ar jiem tikkonferma li Malta kellha ttielet l-akbar ]ieda f’postijiet tax-xog[ol fl-a[[ar kwart tas-sena li g[addiet meta mqabbel mas-sena ta’ qabel. G[ajnuna wkoll lil min g[andu b]onn Dan hu ri]ultat tal-politika po]ittiva tal-Gvern li adotta sensiela ta’ inizjattivi li jinkora;;ixxu ttkabbir ekonomiku u l-[olqien tax-xog[ol. Politika li kienet kapa/i tifla[ tassorbi ]-]ieda filprezz internazzjonali ta]-]ejt u ma jog[lewx ilkontijiet. Mhux biss, i]da l-pajji] jifla[ ukoll biex jg[in lil min g[andu b]onn l-g[ajnuna biex jilqa’ g[all-pi]ijiet tal-familja.
Intietef
Mudell g[alina lkoll Jumejn ilu tajna l-a[[ar tislima lil bniedem kbir: missier, tabib u politiku. ?ensu Tabone rabba familja, kien tabib li g[amel isem mondjali, i]da wkoll kien politiku. Politiku li bil-mod il-mod tela’ s-sellum kollu, sal-qu//ata, jigifieri sa meta sar President tar-Repubblika. Minkejja dan, ?ensu baqa’ ?ensu u ma kibritlux rasu, baqa’ bi tbissima fuq fommu li taspira fidu/ja, sa[ansitra fi xju[itu. Kien jimmeraviljani kif minkejja l-età li kellu, kien baqa’ a;;ornat u kemm adatta ru[u g[as-sistemi teknolo;i/i u moderni. Mhux kull min kellu jew g[andu /erta età jirnexxilu, i]da ?ensu rnexxielu. Is-sellum
Semmejt li ?ensu tela’ ssellum politiku kollu, u hekk hu. Na[seb li f’dan il-mument partikulari fl-istorja politika ta’ pajji]na tajjeb li naraw il-mixja
politika li g[adda minna ?ensu. ?ensu da[al fil-Kumitat E]ekuttiv tal-PN fl-1961. G[al g[axar snin, ji;ifieri bejn l-1962 u l-1972 serva b[ala Segretarju :enerali. Hu kien elett fil-Parlament g[allewwel darba fis-sena 1966 fejn serva g[al 23 sena. Bejn l1966 u 1971 serva b[ala Ministru tax-Xog[ol u lImpjiegi. Bejn l-1972 u 1977 kien ukoll deputat kap tal-partit u fille;i]latura ta’ wara l-1987 serva b[ala Ministru talAffarijiet Barranin u dan sakemm la[aq President ta’ Malta fl-4 ta’ April 1989. Mixja twila, mixja li mhux dejjem kienet ’il quddiem. Xi kultant kellu jag[mel passi lura. B[alma g[amel fis-sena 1977 meta b[ala Vi/i Kap ikkontesta g[al Kap tal-Partit u ma kienx elett. Pro/ess li kien ra lil Guido de Marco jil[aq Vi/i Kap u lil ?ensu
?ensu baqa’ ?ensu u ma kibritlux rasu, baqa’ bi tbissima fuq fommu li taspira fidu/ja, sa[ansitra fi xju[itu
minn Philip Mifsud philip.mifsud@pmaperiti.com
?ensu Tabone - tabib li g[amel isem mondjali
Tabone jitlef anke din ilkariga. I]da ma qatax qalbu, ippersevera u irnexxielu! Tag[lima
Meta n[ares lejn dan ilpro/ess ng[id li dan hu pro/ess li fih tag[lima g[alina lkoll, a[na li qeg[din fil-politika. Ilpa/enzja u l-perseveranza huma virtujiet li saru pjuttost rari. Hawn tendenzi ta’ nuqqas ta’ pa/enzja. Donnu li dak li jkun jrid jasal sal-qu//ata bla ma jkollu lpa/enzja jitla’ s-sellum skaluna skaluna, bil-mod u tul il-korsa
tas-snin. Irridu ni;ru qabel ma nitg[allmu nimxu! Irrid ng[id li l-ambizzjoni fil-bniedem hi fattur po]ittiv li j;ieg[lek tirsisti aktar. I]da l-ambizzjoni g[andha tkun ibbilan/jata malpa/enzja u l-perseveranza. Ilbilan/ ma hawnx isba[ minnu. Festa pubblika
Fuq nota differenti, illum festa pubblika. G[al [afna, okka]joni ta’ tmiem il-;img[a itwal. G[al dawk kollha li jisimhom :u]eppi jew :u]eppa (bil-konnatozzjonijiet kollha tag[hom) illum il-festa
tag[hom. Fuq kollox illum ilfesta tar-Rabtin, li ji//elebraw din il-festa b’devozzjoni u qima lejn il-Patrun Universali. Din hi festa li tmur lura [afna u [afna snin, aktar minn [ames mitt sena. Fil-fatt, dokumenti antiki juru li d-19 ta’ Marzu kien ;ie dikjarat b[ala festa kmandata u festa pubblika fis-sena 1508. Minn dak i]-]mien ’l hawn din il-festa baqg[et wa[da popolari ferm u tkun mistennija b’[erqa kbira. Minn qalbi nawgura l-festa t-tajba lil kul[add.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
Il-:ERMANJA
Elett President ;did tal-pajji] – it-tielet wie[ed f’sentejn Il-Parlament :ermani], ilbiera[ ele;;a lil Joachim Gauck, eks sa/erdot Lutheran kif ukoll attivist g[ad-drittijiet tal-bniedem f’dik li kienet il-:ermanja tal-Lvant, b[ala lPresident tal-akbar pajji] fl-Unjoni Ewropea. Hu kien elett b’ma;;oranza kbira fl-ewwel fa]i tal-votazzjoni. Norbet Lammert, Speaker tat-Tieni Kamra tal-Parlament :ermani], ilBundestag, [abbar li Gauck, li g[andu 72 sena, kien reba[ 991 vot fl-assemblea federali tal-Membri Parlamentari federali u re;jonali li jele;;u l-kap tal-Istat, kariga fil-bi//a l-kbira /erimonjali. L-avversarju ewlieni tieg[u f’dan ilvot kien Beate Klarsfeld, ;urnalista li [admet [afna biex issir il-;ustizzja mal-uffi/jali tar-re;im Nazista – hi kisbet 126 vot. F’Gauck hemm [afna mistennija. Il:ermani]i qed jittamaw li Gauck, membru prominenti tal-protesti pa/ifisti li kienu wasslu g[all-waqa’ tal-{ajt ta’ Berlin fl-1989, jer;a’ jag[ti d-dinjità lill-kariga wara li lprede/essur tieg[u, Christian Wulff, kellu jirri]enja min[abba skandlu finanzjarju. Qatt ma kien hemm dubji li Gauck kien se jkun elett wara li l-partiti politi/i kollha ewlenin, fosthom id-
Joachim Gauck – mill-biera[ kien elett b[ala l-President il-;did tal-:ermanja (Ritratt> Reuters)
Demokristjani tal-Kan/illier Angela Merkel, appo;;aw il-kandidatura tieg[u. I]da hemm suspetti li Gauck b[ala President jista’ jkun skomdu g[al Merkel, anki jekk il-kariga hi wa[da /erimonjali u mhux ta’ theddida g[all-
kontroll tag[ha fix-xena politika. Merkel a//ettat lil Gauck biss wara li d-Demokrati/i {ielsa – il-partit li hu f’koalizzjoni mal-Gvern – issie[bu mal-Oppo]izzjoni x-xahar li g[adda biex jappo;;awh minflok Wulff. L-osservaturi qalu li Gauck ma
tantx jag[ti kas l-intri//i politi/i u m’g[andu rabtiet ma’ ebda partiti. Barra minn hekk, hu mag[ruf li jg[id dak li j[oss dwar temi kontroversjali. Il-kariga ta’ President fil-:ermanja g[andha ftit poteri e]ekuttivi u suppost hi simbolu tat-tmexxija morali.
IL-LIBJA
Iridu l-estradizzjoni tal-eks kap tas-servizzi sigrieti Il-Gvern Libjan qed jinsisti li lMawritanja testradizzi lil Badullah Senussi, li kien il-kap tas-servizzi sigrieti fi ]mien id-dittatura ta’ Muammar Gaddafi. Hu kien arrestat fl-ajruport internazzjonali tal-Mawritanja hekk kif da[al fil-pajji] b’passaport falz mill-Marokk. Senussi, wie[ed jista’ jg[id li kien luniku bniedem prominenti tar-re;im ta’ Muammar Gaddafi li kien g[adu mfittex. Apparti t-talba tal-Libja stess biex ikun estradit, hemm ukoll il-Qorti Kriminali Internazzjonali li trid
tg[addih pro/ess wara li s-sena li g[addiet hu kien akku]at b’reati kontra l-umanità, u wkoll Franza. Senussi kien arrestat nhar il-:img[a filg[axija fl-ajruport ta’ Nouakchott, hekk kif wasal fuq titjira skedata minn Casablanca. Is-sorsi qalu li hu kien qed jivvja;;a b’passaport falz ma[ru; millMali. Ali Hmeida Ashur, il-Ministru tal:ustizzja Libjan, insista li Senussi, li ji;i [aten Muammar Gaddafi, g[andu jg[addi pro/ess fil-Libja u li l-qrati Libjani kienu kapa/i jag[mlu pro/ess
ta’ livell nazzjonali. Hu qal li l-awtoritajiet Libjani kienu f’kuntatt ma’ dawk tal-Mawritanja rigward il-ka] ta’ Sensussi u li di;à kienet intbag[tet ittalba tal-estradizzjoni permezz talInterpol. Kontra Senussi hemm ukoll mandat ta’ arrest internazzjonali ma[ru; minn Franza wara li qorti Fran/i]a kkundannatu g[al g[omru l-[abs fl-assenza tieg[u g[ar-rwol li kellu meta bomba splodiet fuq ajruplan Fran/i] fl-1989 u [alliet 170 persuna mejta. L-ajruplan tal-linja UTA i;;arraf fin-
Ni;er fid-19 ta’ Settembru tal-1989 meta abbord splodiet bomba. Franza kellha rwol fl-arrest ta’ Senussi filMawritanja u anki hi [abbret li se titlob g[all-estradizzjoni tieg[u. Hemm ukoll interess fih mill-Istati Uniti min[abba d-dawl li hu jista’ jwaddab fuq diversi attentati terroristi/i li warajhom kien hemm il-Libja, fosthom il-ka] ta’ Lockerbie. Hemm ukoll il-probabbiltà li Senussi ji;i akku]at bil-massakru li se[[ fl-1996 fil-[abs ta’ Abu Salim meta aktar minn 1,000 pri;unier kienu mmassakrati.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
A[barijiet ta’ Barra 11
IR-RENJU UNIT> Xi [addiema j;orru mudell kbir tat-Tyrannosaurus Rex f’Chester Zoo, Chester. Il-mudell, li ji//aqlaq, hu wie[ed minn 19-il dinosawr li se jkunu parti minn wirja bl-isem “Dinosaurs Bite Back” f’dan iz-zoo.
IT-TAJLANDJA
IL-MALTEMP EKONOMIKU
Is-sitwazzjoni qed titjieb imma xorta g[ad hemm riskji L-ekonomija globali qed tirpilja, m’g[adhiex f’xifer l-irdum u beda jfe;; [jiel importanti ta’ stabilizzazzjoni miz-Zona-Ewro kif ukoll mill-Istati Uniti. Dan qalitu Christine Lagarde, ilkap tal-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF), waqt diskors f’Beijing, il-kapitali ?ini]a. Hi qalet ukoll li l-livelli g[olja ta’ dejn fil-pajji]i ]viluppati u ]]ieda kontinwa fil-prezz ta]-]ejt kienu perikli ewlenin g[at-triq lejn l-irpiljar ekonomiku dinji. Lagarde qalet li fis-sitwazzjoni pre]enti ma tantx kien hemm lok g[al ]balji filpolitika finanzjarja u ekonomika. Lagarde qalet li s-sinjali ta’ stabi-
lizzazzjoni kienu qed ife;;u u juru li l-politika li bdiet tkun adottata wara l-kri]i finanzjarja internazzjonali kienu qed i[allu l-frott, u lindikazzjonijiet dwar l-ekonomija Amerikana kienu aktar ottimisti, u li l-Ewropa kienet [adet pass importanti ’l quddiem biex issolvi l-kri]i tad-djun bl-a[[ar mi]uri rigward il-Gre/ja. Hi qalet li fl-isfond ta’ dawn lisforzi kollettivi, l-ekonomija dinjija resqet lura mix-xifer tal-abbiss u hemm lok li wie[ed ikun aktar ottimist. I]da hi wissiet li dan lottimi]mu ma jridx jo[loq sens ta’ ser[an il-mo[[ falz g[aliex kien g[ad hemm diversi ostakli kbar
ekonomi/i u finanzjarji li wie[ed ried jeg[leb. Il-kap tal-IMF elenkat b[ala lakbar perikli kontra dan lottimi]mu: is-sistemi finanzjarji fra;li li jinsabu ta[t pressjoni min[abba l-ammont kbir ta’ dejn fil-pajji]i ]viluppati, l-g[oli filprezz ta]-]ejt, u l-possibbiltà ta’ sta;nar fl-ekonomiji li qed ji]viluppaw. Lagarde qalet ukoll li l-qg[ad fost i]-]g[a]ag[ irid ji;i kkonfrontat, u li l-pajji]i kollha jridu jkomplu jirsistu bil-politika li adottaw biex l-ekonomija globali tirpilja u t[alli l-frott bi prospetti a[jar g[all-;ejjieni.
L-E:ITTU
L-a[[ar tislima lill-Papa Kopta Ba[ar ta’ nies, fil-ma;;oranza Insara, in;abru lbiera[ fil-Kajr biex jag[tu l-a[[ar tislima lill-Papa Shenouda III, il-mexxej tal-Insara Kopti, li miet nhar is-Sibt. Hu kien persuna rrispettata [afna kemm fl-E;ittu kif ukoll madwar iddinja, u stinka [afna biex inaqqas ittensjoni bejn il-Musulmani u lInsara fl-E;ittu, li minn popolazzjoni ta’ 80 miljun jammontaw g[al madwar g[axar miljun persuna.
Shenouda serva b[ala l-117-il Papa ta’ Lixandra minn Novembru tal-1971 u kellu 88 sena. Il-funeral tieg[u se jsir nhar it-Tlieta, x’aktarx fil-Monasteru ta’ Wadi el Natrun, fid-de]ert fil-Majjistral tal-Kajr, fuq talba tieg[u stess. Hu kien e]iljat f’dan il-monasteru fl-1981 mill-President Anwar Sadat wara kritika li g[amel, fost l-o[rajn g[at-trattat tal-pa/i fl-1979 malI]rael.
Fost dawk li kienu minn tal-ewwel li bag[tu l-kondoljanzi kien hemm il-President Amerikan, Barack Obama, u l-Papa Benedittu XVI. Eluf ta’ Insara n;abru fid-distrett ta’ Abbasija fil-Kajr, is-Sibt filg[axija u l-{add filg[odu, filKatidral, fejn il-katavru ta’ Shenouda g[all-ewwel kien espost f’tebut u mbag[ad tpo;;a fuq tron /erimonjali, liebes ilbies reli;ju] miksi bid-deheb.
Chaleo Yoovidhya, li [oloq ir-Red Bull
Miet il-fundatur tar-Red Bull Miet Chaleo Yoovidhya – il-bniedem li [oloq ix-xarba popolari Red Bull – l-isptar f’Bangkok, il-kapitali tat-Tajlandja u art twelidu. L-età tieg[u mhix mag[rufa; imma xi rapporti jg[idu li kellu 88 sena, u o[rajn jikkummentaw li seta’ kellu 89 jew 90 sena. Chaleo kien meqjus b[ala l-205 mill-persuni l-aktar sinjuri fid-dinja, b’fortuna ta’ [ames biljun dollaru. I]da hu qatt ma kien wie[ed li jitkessa[ bil-flus li kellu u kien jevita l-pubbli/ità. Skont il-media Tajlandi]a, g[al dawn l-a[[ar 30 sena hu qatt ma ta intervista jew deher fil-pubbliku g[al xi attività. Chaleo kellu passat fqir u l-;enituri kienu immigranti ?ini]i. Hu kellu fabbrika ]g[ira tal-medi/ini u fis-snin sebg[in u mbag[ad fis-snin tmenin issie[eb mal-kumpanija Awstrijaka Dietrich Mateschitz fid-distribuzzjoni internazzjonali tax-xarba. Chaleo studja l-Ingli] u l-li;i wa[du u kien spi//a mfittex mill-gvernijiet g[allpariri, kif ukoll kien rappre]entant f’diversi kumitati tas-sa[[a Tajlandi]i.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
12 A[barijiet ta’ Barra
Fil-QOSOR Maqtul g[alliem Amerikan
IL-JEMEN: }ew; ir;iel fuq mutur sparaw u qatlu g[alliem Amerikan fil-belt ta’ Taiz, kmieni lbiera[ filg[odu. L-g[alliem kien id-deputat direttur tasSwedish Institute, skola li tg[allem il-lingwi. Taiz hi /entru kummer/jali u [afna barranin jg[ixu hemm. Issuspetti huma li l-attakk twettaq mill-al-Qaeda, li hu attiv [afna fil-pajji]. Jin[eles osta;; Amerikan
L-IRAQ: Grupp militanti leali lejn il-mexxej Xi’ita Moqtada al-Sadr [elsu eks suldat Amerikan li kienu ilhom i]ommu pri;unier g[al dawn l-a[[ar disa’ xhur. L-Amerikan, identifikat b[ala Randy Michael Hultz, ing[ata lill-missjoni tan-Nazzjonijiet Uniti f’Bagdad, li mbag[ad ittrasferitu lejn l-Ambaxxata Amerikana. Fi ftit kummenti mal-[elsien tieg[u, Hultz qal li hu kien intbag[at b[ala suldat fl-Iraq fl-2003 u kien serva 15-il xahar, i]da mbag[ad baqa’ fil-pajji] b[ala persuna /ivili sal;urnata li n[ataf, f’:unju tal-2012. Il-Pentagon qal li mhemm l-ebda suldat Amerikan mi]mum fl-Iraq. Jin[atfu ]ew; Taljani
L-INDJA: Ir-ribelli komunisti [atfu lil ]ew; turisti Taljani f’zona remota fl-Istat Indjan ta’ Orissa. Kelliem g[ar-ribelli qal li huma [atfu ]-]ew; Taljani wara li dawn intlem[u jie[du r-ritratti ta’ xi nisa ta’ wie[ed mit-tribujiet antiki Indjani waqt li kienu qed jin[aslu fix-xmara. Dawn ir-ribelli tal-Partit Komunista tal-Indja Maoista jitqiesu b[ala l-akbar theddida g[as-sigurtà interna flIndja, i]da dawn rarament kellhom il-barranin fil-mira tag[hom. Ir-ribelli taw lista ta’ 13-il kundizzjoni biex je[ilsu lit-Taljani ma[tufa, li kienu identifikati b[ala Paolo Bosusco u Claudio Colangelo.
SPANJA> L-a[[ar irtorkki fuq statwa li tintu]a fil-festa tradizzjonali Spanjola tal-Fallas, f’Valencia. Il-festa hi ddedikata lil San :u]epp u hi kkaratterizzata mill-[ruq ta’ skulturi u statwi kbar u elaborati – b[al dawk li jintu]aw fil-Karnival – mas-seb[ tal-20 ta’ Marzu. (Ritratt> Reuters)
IT-TANZANIJA
It-tfal bil-HIV#AIDS im;eg[lin jilbsu /off a[mar It-tfal tal-iskola fit-Tanzanija jridu jibdew jilbsu /off a[mar fuq l-uniformi jekk ikunu milqutin mill-marda tal-AIDS. Surmast f’wa[da mill-iskejjel fid-distrett ta’ Kibaha qal li dan sar fuq talba tal-;enituri stess biex it-tfal morda ma jag[mlux attivitajiet li jistg[u jaffettwawlhom sa[[ithom. I]da l-attivisti favur id-drittijiet talbniedem qalu li jekk wie[ed jikxef li persuna tkun milquta bil-HIV – il-marda li twassal g[all-AIDS – ikun qed jag[mel att illegali fit-Tanzanija u l-piena hi sa tliet snin [abs. Madwar [amsa fil-mija tal-popolaz-
zjoni tat-Tanzanija – madwar 1.4 miljun persuna – g[andhom il-HIV. Filwaqt li rrata hi simili g[al dik ta’ pajji]i o[rajn ;irien, ir-rata fost in-nisa hi aktar g[olja milli fost l-ir;iel, u [afna drabi t-tfal jintlaqtu wkoll min-nisa li jwellduhom. L-osservaturi qalu li wie[ed irid i]omm f’mo[[u li ;urnata skola g[at-tfal fizzoni rurali tat-Tanzanija b[al dik ta’ Kibaha fejn ittie[det din id-de/i]joni kontroversjali mhix b[al dik fil-pajji]i tal-Punent. Hawn hi [a;a normali li t-tfal
jitqabbdu jnaddfu l-kuruturi tal-iskejjel, kif ukoll biex imorru j;ibu l-ilma millbjar li spiss ikunu ’l bog[od u mbag[ad il-bramel ikunu tqal bl-ilma fihom. I]da issa, dak li qed ji;ri hu li dawk ittfal li qed jilbsu dan i/-/off – li ironikament fil-Punent hu simbolu li wie[ed jilbes biex juri solidarjetà ma’ dawk milqutin minn din il-marda fatali – qed ikunu mistmerra minn s[abhom fl-iskola g[aliex dawn jib]g[u li jispi//aw infettati huma wkoll.
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
13 Ri]ultati lokali
{amrun jaqbdu r-ritmu
Relegation Pool
{amrun Spartans u Qormi kisbu l-ewwel reb[iet tag[hom fir-Relegation Pool b’mod mill-aktar kontrastanti. Sa fl-a[[ar, {amrun qabdu r-ritmu u ;abu fix-xejn lilla[[ar tim fil-klassifika, Marsaxlokk, meta umiljawhom b’6-1, b’Anderson Ribeiro u Kevin Sammut jiskorjaw hat-trick kull wie[ed. B’hekk issa tbieg[du millperiklu u approfittaw mirreb[a diffi/li li kellhom Qormi b’goal fl-a[[ar tmien minuti kontra Tarxien Rainbows.
Melita v Vittoriosa S. 1-1 St. George’s v St. Patrick 0-0
Xg[ajra T. v M;arr Utd. 1-0 Qrendi v Mdina K. 1-3 G[axaq v Pembroke A. 1-2 Sirens v Mtarfa 0-2 Swieqi Utd. v Marsa 1-0 Sta Lucia v Kalkara 5-0
YFA U#17
L R D T F K Pt
Relegation Pool
Qormi {amrun S Mosta Tarxien R Mqabba M’Xlokk
24 10 24 6 23 6 24 6 23 5 24 4
5 1 60 6 1 59 6 6 35 3 9 38 11 4 35 4 10 30
20 17 24 31 26 41
32 32 21 22 18 16
2 5 6 3 5 2
38 55 37 45 44 59
18 14 13 12 10
12 13 11 15 13 18
37 39 25 27 25 27
St. Patrick v Gozo Msida v Kirkop Naxxar v Mosta
2-6 1-3 0-1
Xag[ra Utd. v G’sielem Xewkija T. v Sannat L.
2-0 2-0
IASC Inter-League
Msida RS. v Marsa T. 1-0 G]ira Utd. w#o Burmarrad M;arr F. v Cospicua T. 2-0
Illum
HOCKEY
Victor Tedesco Std.
2 pm. Mqabba v Mosta, 4.15pm. Balzan Y. v Sliema W.
Rabat v Sliema Hs Anderson Ribeiro, li skorja tliet goals g[all-Ispartans kontra Marsaxlokk (Ritratt> Trevor Sollars)
Uffi/jali tal-MFA g[all-Kungress tal-UEFA Nhar l-Erbg[a, il-President tal-MFA, Norman Darmanin Demajo, kif ukoll il-Kap E]ekuttiv, Bjorn Vassallo, isSegretarju :enerali, Joe Gauci u t-Te]orier tal-MFA, Antoine Portelli, se j[allu Malta fi triqthom lejn Istanbul, it-Turkija, fejn lg[ada l-{amis jibda jiltaqa’ is-36 Kungress Ordinarju talUEFA. Pre]enti g[al dan ilkungress se jkun hemm rappre]entanti mit-53
4-3 0-1 0-1 1-3 2-4 1-4
GFA I Div.
9
Ara pa;ni 16 u 17
Sta Lucia v Luqa Gudja Utd v }ejtun Kalkara v Sirens Fgura Utd v Kirkop Utd }ebbu; R. V Lija-Iklin Si;;iewi v Mqabba
U#15
Championship Pool 24 18 24 17 24 12 24 11 23 8 23 9
I Div.
1-6 1-0
III Div.
Kif Jinsabu
Valletta Hibs Floriana B’Kara Sliema W Balzan Y
Marsaxlokk v {amrun S. Qormi v Tarxien R.
membru tal-Asso/jazzjoni Ewropea. Bogdanovic f’Malta Din il-;img[a, l-attakkant internazzjonali Malti ta’ Blackpool, Daniel Bogdanovic, kien Malta, minkejja li l-istess tim Ingli] ta’ Bogdanovic kien impenjat f’partita home kontra
Brighton & Hove Albion mi/-Championship Ingli]. Bogdanovic, fil-fatt ma
kienx inklu] fl-iskwadra. Dan ikompli jikkonferma li lfutur barra minn xtutna talattakkant internazzjonali jinsab in/ert, anki fl-isfond ta’ dak li stqarr Bogdanovic innifsu waqt il-programm Replay fuq Net TV meta ]vela li sta;un ie[or jixtieq ji;i jilg[ab Malta u jing[aqad mat-tim li jkun mieg[u id-Direttur Tekniku attwali ta’ Mosta, Jeffrey Farrugia.
Preparatur fi]iku Bulgaru g[al Sliema Lejn l-a[[ar ta’ dan ix-
xahar se jasal Malta preparatur atletiku Bulgaru biex jing[aqad mal-istaff tekniku ta’ Sliema Wanderers, immexxi mis-Serb, Danilo Doncic. Dan il-preparatur talfi]ika jismu Krasimir Cvetanov Punchev, u filpassat [adem ma’ Doncic meta dan kien assistent kow/ ta’ Lokomotiv Sofia.
Reb[a o[ra g[at-tim Malti tan-nisa It-tim nazzjonali Malti tan-nisa, immexxi mill-kow/ Pierre Brincat, ilbiera[ kiseb reb[a, 3-0 f’partita ta’ [biberija li ntlag[bet fis-Centenary Stadium kontra t-tim nazzjonali ta’ ta[t il-21 sena tal-Irlanda ta’ Fuq. Sa tmiem l-ewwel taqsima, it-tim Malti kien qed jirba[ 2-0 b’goals
mill-player ta’ Mosta, Rebecca Chircop, fil-31 minuta, u ie[or minn Antoinette Sammut, li tilg[ab ma’ M;arr. Fit-tieni taqsima, minkejja diversi sostituzzjonijiet, it-tim Malti baqa’ kkon/entrat u irnexxielu wkoll jiskorja t-tielet goal minn player ie[or
ta’ Mosta, Natasha Pace, fl-74 minuta. Din kienet it-tieni reb[a konsekuttiva g[at-tim Malti tan-nisa wara dik kontra l-Lussemburgu, 3-1. G[ada, fl-10.30am, it-tim Malti jilg[ab it-tieni partita ta’ [biberija kontra l-istess tim tal-Irlanda ta’ fuq.
2-1
Sport lokali g[al-lum
MFA Victor Tedesco Std – 2pm.
BOV Premier. Relegation Pool. Mqabba v Mosta, 4.15pm. Championship Pool. Balzan Y. v Sliema W.
IASC Tarxien Grd – 8.15am. KO I
Rd. B’Kara SJ. v Luqa J., 9.30am. {amrun L. v Rovers Utd., 10.45am. }urrieq W. v Mqabba A.
SPARAR B’Bugia – 9am. Baskal
Muscat. Sparatura Trap.
BASKETBALL Ta’ Qali – 11.15am. Lig (N).
Luxol v Starlites., 1pm. Lig (N). Depiro v Athleta., 2.45pm. Lig (N). Alyssa v Hibernians., 4.30pm. BOV KO Final I Div (I) Floriana v Luxol
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Il-Marsa – 1.30pm. L-14-il
laqg[a tal-ista;un, li se ssir fuq tmien ti;rijiet u tinkludi ttieni semi-finali tad-Dragonara Tazza l-Kbira.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
14 Sport
Charles Camilleri fuq Nuage de Burgone (lemin) i[ares warajh biex jara minn fejn jistg[u ji;u l-attakki tar-rivali qabel jibda l-a[[ar dawra tal-ewwel semi-finali tat-Tazza l-Kbira (Ritratt> Joseph Galea)
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Nuage de Bourgogne jimpressjona fis-S#F minn Kenneth Vella
Fil-korsa tal-Marsa kienu mag[rufin l-ewwel sitt finalisti tal-kompetizzjoni tatTazza l-Kbira, kampjonat miftu[ g[al ]wiemel tal-og[la klassijiet fuq distanza twila ta’ 2640m. Dan, wara li saret l-ewwel semi-finali li minnha g[addew g[all-finali l-ewwel sitt ]wiemel. Ti;rija li ntreb[et minn Nuage de Bourgogne, misjuq minn Charles Camilleri. Din kienet tag[mel parti mit-13-il laqg[a tal-ista;un fuq tmien ti;rijiet, b’wa[da minnhom tkun ri]ervata g[al ]wiemel talgalopp. Mit-ti;rijiet normali tat-trott, numru ta’ ]wiemel g[addew g[al finali diversi ta’ Condition Races li se jsiru fil-;img[at li ;ejjin. Fl-ewwel semi-finali tatTazza l-Kbira [adu sehem b’kollox 11-il ]iemel. Kien Nuage de Bourgogne (Charles Camilleri) l-aktar velo/i wara l-karozza tat-tluq, u matul lewwel metri dan feta[ vanta;; ]g[ir fuq Nabab du Chatelet (Redent Magro) u Nagano Phedo (Mario Fenech). 600m mit-tmiem, Nuage de Bourgogne kien g[adu ji;ri b’sa[[tu quddiem u fl-istess waqt beda j]id fil-
velo/ità fuq in-na[a ta’ ;ewwa l-ikkwotat True Q (Shawn Portelli). I]-]iemel ta’ Charles Camilleri xorta irnexxielu jikkontrolla l-assalt ta’ True Q fid-dritta finali u [a r-raba’ reb[a konsekuttiva f’Malta. G[addew ukoll g[all-finali Nabab du Chatelet (Redent Magro), Onyx Speed (Christian Xerri), Mig of The Wood (Noel Baldacchino) u Troy Boshoeve (Melvin Farrugia). Il-medja tar-rebbie[ kienet ta’ 1.15” fil-kilometru. Fl-ewwel ti;rija tal-klassi Gold, il-favorit Zilver Boko (Tony Demanuele) akkwista t-tielet reb[a f’Malta u t-tieni wa[da infila. Dan l-Olandi] [alla kollox g[all-a[[ar 300m u reba[ b’tul u ming[ajr diffikultà minn Figaro A West (Charles Camilleri) u Knockout Molar (Carl Caruana). The Big Blue World (James Briffa) da[al fir-raba’ post. Oscar de la Vallee (Noel Baldacchino) ]ied il-pass fla[[ar battuti tat-tieni ti;rija tal-klassi Gold u b’hekk dan [a t-tieni reb[a sta;onali ming[ajr diffikultà u b’distakk ta’ [ames tulijiet. It-
Taljana Imbra d’Alfa (Rodney Gatt), Mint Spirit (Frank Portelli) u Dialect Af Prinfo (Redent Magro) temmew warajh f’dik l-ordni. Il-laqg[a inkludiet erba’ ti;rijiet tal-klassi Bronze. Flewwel wa[da, il-Bel;jan Ackaturbo (Shawn Portelli) akkwista l-ewwel reb[a fi g]iritna. Dan kien kontinwament fl-ewwel po]izzjoni u reba[ b’[ames tulijiet minn Hickory Crown (Salvu Cutajar) u The Womanizer (Mario Farrugia). Louise Wood (Mark Desira) spi//at fir-raba’ po]izzjoni. Id-debba }vedi]a Belbroughton Road (Carl Caruana) inqab]et minn It’s My Way (Brian Hili) fl-a[[ar metri tat-tieni ti;rija Bronze. B’hekk, dan il-Fran/i] [a lewwel reb[a tas-sena b’Nolan Streamline (Andy Mifsud) u Hawkear (Rodney Gatt) itemmu warajh f’dik l-ordni, wara li kellhom ukoll wirja po]ittiva. Fit-tielet ti;rija tal-istess klassi, is-sewwieq veteran Raymond Clifton po;;a lil Lorenz de Noyelles quddiem madwar dawra mit-tmiem. Idde/i]joni ta’ Clifton wasslet
biex Lorenz de Noyelles jie[u t-tieni reb[a infila tieg[u minn Lazume Simoni (Noel Baldacchino), Divinis (Charles Magro) u Judon du Cap Vert (Charles Camilleri). Taqtig[a bejn erba’ ]wiemel fid-dritta finali tarraba’ ti;rija tal-klassi Bronze wasslet lil Robin Lou (Michael Ellul) jirre;istra ttielet reb[a tas-sena u t-tieni konsekuttiva. Dan, quddiem Mr King (Frans Tanti), King Boy Du Dane (Alan Debono) u Mac Du Boult (Tony Demanuele). Fl-unika ti;rija tal-galopp li saret fuq distanza twila ta’ 1750m, Charles Vella talab lil Cheeky Jack biex jinqala’ mill-a[[ar po]izzjoni madwar 700m mit-tmiem biex fid-dritta finali irnexxielu jaqbe] lillfavorit, Fyelehk (Michael Sultana). Timolin (Ramon Grima) u Mr Roxy Music (Oliver Briffa) da[lu fit-tielet u r-raba’ post rispettivament. Laqg[a o[ra ta’ ti;rijiet, li tinkludi wkoll semi-finali o[ra mill-kompetizzjoni tatTazza l-Kbira, issir illum wara nofsinhar, festa pubblika, bl-ewwel ti;rija tal-klassi Silver tibda fis-1.30pm.
Ir-ri]ultati kollha . Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Ackaturbo (S. Portelli) {in – 2.43.4” (1.16.4”) 2. Hickory Crown (S. Cutajar) 3. The Womanizer (M. Farrugia) 4. Louise Wood (M. Desira) . Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. It’s My Way (B. Hili) {in – 2.44.7” (1.17”) 2. Belbroughton Road (C. Caruana) 3. Nolan Streamline (A. Mifsud) 4. Hawkear (R. Gatt) . Klassi Galopp. Dist – 1750m. 1. Cheeky Jack (C. Vella) {in – 1.46.8” 2. Fyelehk (M. Sultana) 3. Timolin (R. Grima) 4. Mr Roxy Music (O. Briffa) . Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Zilver Boko (T.Demanuele) {in – 2.42.1” (1.15.7”) 2. Figaro A West (C. Camilleri) 3. Knockout Molar (C. Caruana) 4. The Big Blue World (J. Briffa) . Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Lorenz de Noyelles (R. Clifton) {in – 2.46.6” (1.17.8”) 2. Lazume Simoni (N. Baldacchino) 3. Divinis (C. Magro) 4. Judon du Cap Vert (C. Camilleri) . Klassi Gold. Dist – 2140m. 1. Oscar de la Vallee (N. Baldacchino) {in – 2.43” (1.16.2”) 2. Imbra d’Alfa (R. Gatt) 3. Mint Spirit (F. Portelli) 4. Dialect Af Prinfo (R. Magro) . Semi-Finali. Dragonara Tazza l-Kbira. Klassi Premier. Dist – 2640m. 1. Nuage de Bourgogne (C. Camilleri) {in – 3.18” (1.15”) 2. True Q (S. Portelli) 3. Nabab du Chatelet (R. Magro) 4. Onyx Speed (C. Xerri) 5. Mig Of The Wood (N. Baldacchino) 6. Troy Boshoeve (M. Farrugia) . Klassi Bronze. Dist – 2140m. 1. Robin Lou (M. Ellul) {in – 2.45.9” (1.17.5”) 2. Mr King (F. Tanti) 3. King Boy Du Dane (A. Debono) 4. Mac du Boult (T. Demanuele) I Ti;rija
II Ti;rija
III Ti;rija
IV Ti;rija
V Ti;rija
VI Ti;rija
VII Ti;rija
VIII Ti;rija
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Sport 15 FOOTBALL – L-EWWEL DIVI}JONI
Botta u risposta fl-a[[ar minuti minn Christopher Cassar
MELITA ……………..…...1 VITTORIOSA S. ………...1
}ew; goals fl-a[[ar minuti dde/idew dan il-konfront bejn Melita, li qed jissieltu g[al post fil-Premier, u Vittoriosa, li bdew b’ambizzjonijiet a[jar i]da llum qed jissieltu kontra r-relegation. Ir-ri]ultat a[[ari prattikament ma jikkuntenta lil [add, i]da l-iktar li ma jikkuntentax hu lil Vittoriosa, li kien jimmeritahom ir-reb[a g[aliex kienu a[jar millavversarji g[al mumenti twal fil-log[ba. Vittoriosa, friski missu//ess kontra Naxxar, kellhom wirja o[ra tajba, u bi ftit iktar attenzjoni fl-a[[ar metri, setg[u kisbu reb[a xejn mistennija kontra Melita, li min-na[a tag[hom kellhom log[ba pjuttost fqira, g[ax dehru nieqsa ferm mill-ideat u ftit li xejn kienu perikolu]i flattakk. Wara ftit minuti, pass ta’ Buttigieg lejn Marcelo Pereira, li kompletament ]markat xe[et ftit barra. Melita wie;bu b’xutt ta’ Julian Galea, bil-ballun jg[addi ftit g[oli. Fil-15-il minuta, il-goalkeeper ta’ Melita, Sapiano, wettaq save stupend fuq daqqa ta’ ras millvi/in ta’ Ramon Dos Santos. Il-log[ba kompliet tkun wa[da ferm missielta b’[afna log[ob miftu[. Free-kick ta’ Sierra Camacho kien salvat b’diffikultà minn Vella, u fit22 minuta, Nicolò Baldacchino falla /ans taddeheb meta xe[et barra minn ]ew; passi bog[od, bid-difi]a ta’ Vittoriosa wieqfa g[al offside ine]istenti. Tliet minuti wara, azzjoni tajba ta’ Vittoriosa b’Leighton Grech kompletament ]markat iqassam g[an-nofs meta seta’ fa/ilment jikkonkludi fil-lasta. Fil-kumplament tat-taqsima, il-log[ba baqg[et interessanti, bi]-]ew; na[at jippruvaw; i]da l-goalkeepers ma kinux iktar impenjati. Kif bdiet it-tieni taqsima, azzjoni tajba ta’ Vittoriosa b’xutt ta’ Leighton Grech salvat minn Sapiano, u mirrebound, il-konklu]joni ta’ Adam Spiteri kienet imblukkata minn difensur, bilballun iddestinat g[al ;ewwa. Vittoriosa bdew juru iktar mill-avversarji, li dehru f’diffikultà kbira. Id-difensur Sierra Camacho b’tackle pre/i] salva r-ri]ultat meta waqqaf lil Pereira. Il-log[ba kellha waqfa mill-azzjonijiet u l-ideat fit-tieni taqsima, fejn minkejja li ]ammew linizjattiva, Vittoriosa ma
Valencia, ta’ Melita, segwit minn Ramon dos Santos ta’ Vittoriosa S. (Ritratt> Joseph Galea) Kif Jinsabu
Pietà H Rabat A }ejtun C Melita St. Andrews Lija A Naxxar L Bir]ebbu;a Dingli S Vittoriosa S St. Patrick St. George’s
L R D T F K Pt
16 10 15 10 15 9 15 9 15 7 16 5 15 4 16 5 15 4 15 3 15 3 16 2
3 2 3 3 3 4 5 2 3 6 3 5
3 3 3 3 5 7 6 9 8 6 9 9
24 20 21 28 20 19 20 22
12
33 8 32 8 30 17 30 19 24 20 19 25 17 26 17 11 20 15 17 18 15 12 25 12 10 26 11
inkwetawx lil Sapiano. Tliet minuti mit-tmiem, Vittoriosa jmorru fil-vanta;; meta ssostitut MARK BARBARA ir/ieva ballun fit-tul, avvanza u g[eleb lil Sapiano. I]da fid-90 minuta, Melita ing[ataw penalty meta f’azzjoni konfu]a, il-ballun deher ja[bat ma’ id Luke Vella Critien, bir-referee jordna lpenalty, li kien mog[ti minn SIERRA CAMACHO, li kellu x-xutt salvat minn Vella, i]da l-istess plejer ma kellux diffikultà jkompli g[al ;ewwa mir-rebound. Melita – M. Sapiano, M. Sierra Camacho, G. Gribbon, M. Martin, M. Borg, K. Micallef, N. Baldacchino (R. De Almeida), J. Galea, M. Valencia (S. Galea), K. Vella Petroni (A. Caruana Scicluna), J. Vukanic. Vittoriosa S – J.M. Vella, L. Vella Critien, J. Camilleri, M. Pereira (L. Lagana), D. Pace (M. Barbara), K.M. Robinson, M. Buttigieg, R. Brincat, L. Grech, R. Dos Santos, A. Spiteri (J. Spiteri). Referee – Karl Frendo Cumbo.
L-ebda goal bejn it-tnejn tal-qieg[ ST. GEORGE’S ………….0 ST. PATRICK …………...0
St Patrick u St George’s ma skorjaw ebda goal biex kellhom jikkuntentaw b’punt kull wie[ed, punt li j[allihom it-tnejn f’qag[da ferm iddisprata fl-a[[ar ]ew; postijiet tal-klassifika. Il-po]izzjoni tal-Bormli]i hi wa[da verament kritika, fejn ilhom disa’ log[biet ming[ajr reb[a u ilhom la[[ar sitt log[biet ma jsibu x-xibka avversarja. Huma jinsabu fl-a[[ar post u lag[bu wkoll partiti iktar mill-avversarji diretti tag[hom. Ilbiera[, jekk kien hemm xi [add li kien jist[oqqlu ttliet punti, dan kien it-tim ta’ St Patrick. Huma ddettaw il-log[ob g[al [afna [in, kellhom ukoll l-a[jar /ansijiet, i]da ma kinux kattivi u pre/i]i bi]]ejjed quddiem il-lasta avversarja, biex ir-ri]ultat baqa’ ma nfeta[x. Il-log[ba qatt ma la[qet livell g[oli ta’ log[ob, i]da l-pressjoni tar-ri]ultat fuq i]-]ew; na[at xorta g[amlet din il-log[ba ferm u ferm
interessanti. L-ewwel minuti kienu ta’ St. Patrick, li resqu qrib b’xutt mill-isba[ ta’ Alex Ellul, li lgoalkeeper ta’ St. George’s dawwar g[al korner b’diffikultà. Mill-istess azzjoni ta’ korner mog[ti minn Jurgen Farrugia, kien Dylan Zarb li salva goal /ert meta tajjar il-ballun minn fuq il-linja. Fit-18-il minuta, St Patrick g[al darb’o[ra vi/in il-vanta;; b’azzjoni konfu]a u xutt mill-vi/in ta’ Evair Grech ja[bat ma’ sieq illasta, u bl-istess plejer ikompli g[al ;ewwa; i]da lgoal kien im[assar g[al foul fuq il-goalkeeper Bormli]. Fit-tieni taqsima, St. George’s [ar;u aggressivi u resqu darbtejn qrib, l-ewwel b’xutt ta’ Dolmov li mar barra, u wara, b’azzjoni u xutt /entrali ta’ Dylan Zarb, li kien salvat minn Jonathan Grech. Mas-sieg[a log[ob, azzjoni o[ra ta’ St. George’s, u xutt ta’ Gary Inguanez salvat minn Grech. St. Patrick wie;bu bi free-kick ta’ Spasov, bil-ballun ftit barra.
Fit-73 minuta, azzjoni tajba ta’ Spasov fuq ixxellug u pass lejn Alex Ellul, li x-xutt tieg[u g[adda j[akkek ma’ sieq illasta. Kien mument tajjeb g[a]-}abbarin, li kellhom /ans tad-deheb permezz ta’ Onurah, li dar tajjeb, i]da xe[et barra minn qag[da ferm tajba. L-a[[ar minuti kienu ferm konfu]i, bi]-}abbarin kwa]i l-[in kollu fl-attakk, i]da u l-Bormli]i jtajru lballun ’il fuq bit-tama li jo[olqu kontrattakk perikolu]… li baqa’ ma wasal qatt. St. George’s – R. Marmarà, D. Zahra, L. Dos Santos Rocha (J. Ruiz), E. Sevasta, A. Abela, G. Inguanez, R. Boutahir, D. Zarb, E. Amaira (A. Bonello), K. Grech (A. Mercieca), G. Dolmov St. Patrick – J. Grech, E. Grech, M. Vella (M. Xerri), A. Galea, A. Ellul, C. Camilleri (D. Micallef), J. Farrugia, R. Ceka, S. Spasov, M. Onorah, I. Scicluna (D. Fava) Referee – Philip Farrugia
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
16 Sport
{amrun jiksbu reb[a kbira fuq Marsaxlokk minn Cristian Muscat
RELEGATION POOL
1
MARSAXLOKK (0)
C. Cassar, M. Valeriani, P. Borg, L. Agius, J. Brincat, N. Stoskovic, S. Eboh, J. P. Farrugia, G. Caruana, P. T. Oladatun, A. C. Pedrozo Sost: C. Brincat flok J. Brincat 46min, T. Templeman flok M. Valeriani 46min, S. Borg flok P. Borg 53min
6
{AMRUN S. (4)
O. Borg, M. Grima, A. M. Ribeiro, L. J. Agius, K. Sammut, R. Hartvig, G. Spiteri, D. Camilleri, S. Bonnici, G. Calabretta, D. Shields Sost: R. Mangion flok G. Spiteri 71min, G. Azzopardi flok G. Calabretta 71min, L. Grech flok D. Camilleri 80min
Imwissija: S. Borg 55min, S. Eboh 68min (M) Skurjaw: K. Sammut 8min, 73min, 87min, A. M. Ribeiro 30min,
Mendes Ribeiro jiskorja t-tielet goal ta’ {amrun S. kontra Marsaxlokk (ritratt> Trevor Sollars)
43min, 47min (H), N. Stoskovic 59min (M) Referee: Marco Borg IN-NAZZJON Plejer tal-Log[ba A. M. Ribeiro ({)
{amrun Spartans kisbu reb[a kbira u importanti fuq Marsaxlokk bl-iskor ta’ 6-1, fejn l-Ispartans impressjonaw lil dawk pre]enti. Kuntrarju g[al dan, Marsaxlokk kellhom wirja di]appuntanti u tista’ tg[id li qatt ma da[lu fil-log[ba. G[all-Ispartans, Kevin Sammut u Anderson Mendes Ribeiro skorjaw tripletta kull wie[ed. {amrun kellhom nieqes lil Matthew Gauci min[abba sospensjoni, waqt li g[al Marsaxlokk irritorna fl-azzjoni l-captain, Trevor Templeman, wara li serva log[ba sospensjoni. {amrun Spartans fet[u fuq l-offensiva u wara biss tmien minuti fet[u liskor meta minn kross ta’ Shields, Gaetan Spiteri ni]]el il-ballun lil KEVIN SAMMUT, li tefa’ fixxibka permezz ta’ xutt bid-dawra. Man-nofs sieg[a log[ob, lispartans irduppjaw l-iskor. Spiteri din id-darba g[adda lejn ANDERSON MENDES RIBEIRO, li ra x-xutt fil-baxx tieg[u jispi//a fixxibka wara li [abat mal-lasta. B’Marsaxlokk jibqg[u ine]istenti, fit-43 minuta, {amrun g[amluhom 3-0 meta minn kross ta’ Shields mil-lemin, Sammut g[adda mal-ewwel lejn ANDERSON MENDES RIBEIRO, u dan minn po]izzjoni angulata tefa’ fix-xibka b’xutt fil-baxx. Appena ]ew; minuti fit-tieni taqsima, {amrun g[amluhom erbg[a meta minn kross ta’ Kevin Sammut, l-attakkant Bra]iljan ANDERSON MENDES RIBEIRO b’daqqa ta’ ras g[eleb lill-goalkeeper Cassar. Marsaxlokk skorjaw il-goal talbandiera fid-59 minuta meta minn kross mix-xellug ta’ Alex Pedrozo, NEMANJA STOSKOVIC g[eleb lil Borg b’daqqa ta’ ras. Imma fit-63 minuta, Anderson Mendes Ribeiro ircieva through-pass, baqa’ die[el fil-kaxxa, dar mal-goalkeeper, i]da kien sfortunat meta ra t-tentattiv tieg[u jolqot il-lasta. KEVIN SAMMUT skorja l[ames goal tal-Ispartans fit-73 minuta meta ir/ieva kross ta’ Azzopardi u llobbja l-ballun fuq Cassar. Tliet minuti mit-tmiem kien fadal [in g[al iktar goals u {amrun reb[u free-kick indirett fil-kaxxa, li minnu Massimo Grima g[adda lejn KEVIN SAMMUT fuq ix-xellug, u dan g[eleb lil Cassar permezz ta’ xutt filbaxx biex it-tim ta’ Stefan Sultana kiseb tliet punti prezzju]i fil;lieda kontra r-relegation.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Sport 17
Tliet punti prezzju]i g[al Qormi minn Cristian Muscat
0
RELEGATION POOL
TARXIEN R.
N. Vella, S. Sadowski, C. Mamo, R. Costa, J. Mayasi, M. Tanti, D. M. Bueno, L. R. De Castro, O. Anonam, R. Mintoff, J. Grioli Sost: K. Pulo flok O. Anonam 43min, S. Giglio flok M. Tanti 61min, A. Carabott flok J. N. Mayasi 83min
1
QORMI (0)
M. Farrugia, R. Sammut, J. Chetcuti, J. Farrugia, R. Buhagiar, J. Bondin, J. P. Da Silva, K. Thackray, T. Caruana, A. Bello Osagie, V. Kouadio Sost: M. Bartolo flok R. Buhagair 67min, L. Sciberars flok A. Bello Osagie 85min, G. Chircop flok J. Chetcuti 90min
Imwissija: K. Pulo 65min (T), J. Farrugia 75min (Q) Skurja: J. P. Da Silva 68min (Q) Referee: Kevin Azzopardi IN-NAZZJON Plejer tal-Log[ba: J. Pereira Da Silva (Q)
Qormi irnexxielhom jiksbu tliet punti prezzju]i meta g[elbu lil Tarxien Rainbows bl-iskor minimu ta’ 1-0, bilgoal wa[dani g[alihom jasal mill-a[jar plejer tal-log[ba, Jorge Pereira Da Silva. Tarxien Rainbows kellhom ]ew; plejers importanti neqsin – id-difensur Bra]iljan, Everton Antonio Pereira, min[abba sospensjoni, kif ukoll lil Manuel Caruana, li jinsab imwe;;a’ – jidher li n-nuqqas tag[hom in[ass ferm. Min-na[a l-o[ra, g[al Qormi irritorna Roderick Sammut wara li serva ]ew; log[biet sospensjoni, waqt li Kenneth Scicluna kien nieqes min[abba sospensjoni. ItTaljan Federico Mirarchi kien nieqes ukoll peress li g[adu qed jirkupra minn injury, waqt li Bello-Osagie irnexxielu jag[milha malewwel 11 meta qabel illog[ba kien dubju]. Kien wara 10 minuti li waslet l-ewwel azzjoni tallog[ba meta Mayasi ta’ Tarxien ikkrossja tajjeb lejn De Castro, i]da dan ra t-tentattiv tieg[u jg[addi j[akkek mal-lasta. {ames minuti biss wara, minn kross mix-xellug
ta’ Abubakar Bello Osagie, Chetcuti minn tarf il-kaxxa ]]g[ira kkonnettja tajjeb, i]da tefa’ g[oli. Free-kick ta’ Joseph Farrugia fl-24 minuta kien salvat tajjeb mill-goalkeeper Vella, u ftit wara, Kris Thackray ikkonkluda azzjoni personali fuq in-na[a xellugija bi kross tajjeb, i]da ma kien hemm [add mill-plejers s[abu biex jikkonnettja. Wara din l-azzjoni ma kien hemm ebda attakk ie[or denju ta’ nota u kellna nistennew sat-63 minuta meta Qormi marru vi/in li jift[u liskor. Minn kross ta’ Farrugia, Chetcuti ikkonnettja tajjeb permezz ta’ daqqa ta’ ras, i]da ra lil Ryan Mintoff jaqla’ l-ballun minn fuq illinja tal-goal. Fis-66 minuta, Abubakar Bello-Osagie ra xxutt tieg[u minn tarf il-kaxxa jg[addi barra. Finalment, meta kollox deher li Tarxien kienu resqin lejn punt ie[or, Qormi marru fil-vanta;; fit-82 minuta minn free-kick mill-isba[ ta’ JORGE PEREIRA DA SILVA, li g[eleb lil Nicky Vella, li f’dawn l-a[[ar log[biet qed ikun inklu] minflok David Cassar.
G{AWM
Tintemm il-[olma ta’ Ian Thorpe Ir-ritorn img[a;;el ta’ Ian Thorpe biex jie[u sehem fit-tielet Olimpjadi tieg[u intemm b’disfatta meta falla milli jikkwalifika mill-heats tal-100m freestyle waqt it-trials tal-Awstralja, f’Adelaide. Il-[ames darbiet Champion Olimpiku, li aktar qabel matul il;img[a l-o[ra falla wkoll fil-200m freestyle, reba[ il-heat tieg[u, imma temm biss fil-21 post fil-lista overall tal-[inijiet. Thorpe, li g[andu 29 sena, kellu [in ta’ 50.35sek, l-a[jar [in tieg[u sa minn meta rritorna g[all-kompetizzjoni f’Novembru. Imma dan kien aktar minn ]ew; sekondi wara /-Champion tadDinja renjanti, James Magnussen, u spi//a barra mill-a[[ar 16. “Ninsab iddi]appuntat [afna g[aliex qatt ma kelli /-/ans intellaq b’mod li jirrifletti t-ta[ri; li g[amilt… u jiena t[arri;t [afna,” qal Thorpe.
Bello Osagie ta’ Qormi mdawwar bejn tliet players ta’ Tarxien R. (ritratt> Trevor Sollars)
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
18 Sport FOOTBALL TALJAN
Di]appunt ie[or g[al Inter B’Milan u Juventus ikomplu l-isfida bir-reb[iet is-Sibt, ilbiera[ spikka ri]ultat negattiv ie[or g[al Inter, li kienu mi]mumin f’darhom minn Atalanta, filwaqt li Lazio sofrew it-tieni telfa konsekuttiva u Napoli u Udinese spi//aw draw. Fin-na[a ta’ isfel, su//ess g[al Novara, li reb[u barra minn darhom kontra Siena. CAGLIARI – Wara li dabbru sitta kontra Napoli u t-
tne[[ija minn coach ta’ Ballardini, bir-ritorn ta’ Ficcadenti fit-tmexxija tatteam, Cagliari kisbu reb[a ferm importanti kontra Cesena, 3-0. Bis-sa[[a ta’ din ir-reb[a, Cagliari issa telg[u b’34 punt u tbieg[du sew mitteam li jinsab it-tielet milla[[ar. G[al Cesena, li spi//aw il-log[ba b’disa’ plejers, telfa umiljanti li t[allihom prattikament ming[ajr ebda tama f’qieg[ il-klassifi-
Douglas Maicon ta’ Inter itajjar il-ballun b’rovexxjata
Villarreal ike//u lil Molina Villarreal ke//ew lill-kow/ José Molina wara telfa 1-0, g[and Levante f’La Liga, u wara li [adu biss punt milla[[ar [ames partiti. Il-kow/ il-;did se jkun ittielet wie[ed tal-klabb dan lista;un. Molina, eks goalkeeper, kien ilu biss minn Di/embru fil-kariga.
Spanja
Ri]ultati
Levante v Villarreal 1-0 Mallorca v A. Madrid 2-1 A. Bilbao v Valencia 0-3
Bundesliga
K’Slautern v Schalke Hanover v Cologne
1-4 4-1
Rennes v Toulouse Sochaux v Nice
0-1 2-0
Den Haag v Ajax Twente v Feyenoord Utrecht v Groningen PSV v Heerenveen Alkmaar v Breda
0-2 0-2 3-1 5-1 0-0
Franza
Olanda
ka. L-eroj ta’ Cagliari kien leks plejer ta’ Palermo, PINILLA, li skorja t-tliet goals, wie[ed fl-ewwel taqsima u ttnejn l-o[ra minn penalties kmieni fit-tieni taqsima. Cesena kellhom lil Colucci imke//i fis-60 minuta u lil Rossi ukoll fit-78 minuta. MILAN – Wara l-eliminazzjoni mill-UFA Champions League kontra Olympique Marseille, Inter kellhom jix[tu l-isforzi tag[hom filkampjonat forsi jiksbu post fil-kompetizzjonijiet Ewropej sta;un ie[or. I]da lbiera[, f’San Siro, Inter kellhom ri]ultat negattv ie[or meta kienu mi]muma fi draw ta’ ming[ajr goals minn Atalanta. Inter kellhom l-a[jar /ans kmieni fil-log[ba meta Pazzini kiseb penalty, i]da xxutt mog[ti minn Diego Milito kien salvat mill-goalkeeper ta’ Atalanta. BOLOGNA – Bologna u Chievo qasmu erba’ goals f’log[ba pja/evoli, bi]-]ew; na[at trankwilli f’nofs il-klassifika. Kienu Chievo li marru fil-vanta;; fis-27 minuta permezz ta’ ANDREOLLI, u Bologna kellhom jistennew sad-59 minuta biex kisbu ddraw permezz ta’ DI VAIO. G[axar minuti wara, ilFran/i] THEREAU re;a’ po;;a lil Chievo fil-vanta;;, i]da disa’ minuti mit-tmiem, DIAMANTI kiseb id-draw definittiv g[al Bologna. CATANIA – Lazio sofrew it-tieni telfa konsekuttiva
IBBURDJAR – VOLVO OCEAN RACE
Problemi g[all-jott Abu Dhabi It-tama tal-Abu Dhabi li jid[lu lura fl-isfida g[ar-reb[ talVolvo Ocean Race [adet daqqa ta’ [arta, il-{add, meta dan il-jott kellu jirritornaw fil-port ta’ Auckland wara li sofra xi [sarat meta [abtet mew;a mieg[u. It-tim immexxi mill-Britanniku Ian Walker, sofra minn din il-problema sitt sig[at wara li kien beda l-[ames tappa, imfissra b[ala wa[da diffi/li, b’ri[ li beda jil[aq is-60 knot, u b’mew; ta’ tmien metri. Huma waslu lura Auckland g[all-[abta tal-11.30am [in ta’ Malta, bix-xquq fl-istruttura li ]]omm l-arblu prin/ipali tal-J4 f’postu. Ming[ajr dan il-qlug[ ma setg[ux ikampaw mal-kundizzjonijiet li kien hemm jistennew lis-sitt timijiet f’din it-ti;rija fin-nofsinhar tal-O/ean u madwar Cape Horn. Din kienet it-tieni problema strutturali g[al Abu Dhabi fitti;rija wara li fl-ewwel leg kien inkisrilhom l-arblu prin/ipali, anqas minn 24 sieg[a wara li kienu telqu minn Alicante, filbidu tat-ti;rija, fil-5 ta’ Novembru. Din id-darba, imma, it-tiswija mistennija tkun aktar fa/li u t-tim qed jimmira li jer;a’ jo[ro; iba[[ar fi ]mien 24 sieg[a. Abu Dhabi jinsabu l-[ames overall u g[andhom b]onn reb[a biex jer;g[u jid[lu fost l-isfidanti g[all-unur overall ta’ din it-ti;rija, li tintemm f’Galway, l-Irlanda, f’Lulju. Team Sanya, l-uniku tim li hemm wara Abu Dhabi fil-klassifika, aktar qabel kellu bidu tajjeb u kien l-ewwel jott li mar quddiem il-flotta, ’il barra minn Auckland. Fl-ewwel post overall g[ad hemm il-jott Spanjol ta’ Team Telefonica, b’122 punt quddiem il-jott Fran/i] Groupama, b’107 u Camper, b’104 punti.
meta tilfu fi Sqallija kontra Catania, biex issa qed jirriskjaw it-tielet post fil-klassifika. Il-goal rebbie[ ta’ Catania kien skorjat minn LEGROTTAGLIE, g[axar minuti minn tmiem il-log[ba. SIENA – Novara kisbu l[ames reb[a tal-ista;un meta g[elbu lil Siena barra minn darhom. Dan ir-ri]ultat xorta j[alli lil Novara mal-a[[ar tlieta bi ftit tama li jistg[u isalvaw posthom fl-og[la divi]joni tal-football Taljan. Il-goals ta’ Novara waslu lejn tmiem il-log[ba, fejn kien RIGONI li feta[ l-iskor fit-72 minuta u PORCARI g[alaq il-log[ba bit-tieni goal fil-81 minuta. LECCE – Draw ta’ 1-1 bejn Lecce u Palermo, ri]ultat li ma jikkuntentax lil Lecce, li riedu bilfors it-tliet punti biex jibqg[u jittamaw. Lecce kell-
hom bidu tajjeb meta marru minn fuq wara sitt minuti b’penalty ta’ DI MICHELE. Mal-kwarta log[ob, MUNOZ kiseb id-draw g[al Palermo, u ]ew; minuti wara, Lecce spi//aw b’g[axar plejers meta tke//a Oddo, eks plejer ta’ Milan. Erba’ minuti qabel ilmistrie[, anki Palermo spi//aw b’g[axar plejers meta tke//a Bertolo. UDINE – Udinese rmew ]ew; goals vanta;; kontra Napoli skorjati minn PINZI u DI NATALE wara li spi//aw b’ra;el anqas fis-60 minuta meta tke//a Fabbrini u aktar tard anke l-kow/ Guidolin. Napoli approfittaw u wara li fallew penalty minn Cavani, kien l-istess CAVANI li skorja darbtejn bejn il-81 u l-85 minuta g[al draw drammatku 2-2 biex baqg[u t-tnejn firraba’ post.
Ri]ultati u klassifiki
Serie A
Parma v Milan Fiorentina v Juventus Cagliari v Cesena Inter v Atalanta Bologna v Chievo Catania v Lazio Siena v Novara Lecce v Palermo Udinese v Napoli Roma v Genoa Serie A Milan Juventus Lazio Napoli Udinese Roma Inter Catania Bologna Palermo Chievo Atalanta Genoa Fiorentina Siena Cagliari Parma Lecce Novara Cesena
0-2 0-5 3-0 0-0 2-2 1-0 0-2 1-1
2-2 illum
Serie B
Padova v Varese 1-1 Albinoleffe v Sassuolo 2-3 Empoli v Bari 1-0 Grosseto v Cittadella 2-2 Gubbio v Crotone 3-3 Juve Stabia v Torino 1-1 Modena v Nocerina 2-0 Reggina v Livorno 2-1 Sampdoria v Ascoli 0-0 Verona v Vicenza 2-0 Pescara v Brescia illum
Kif Jinsabu
Serie B
L R D T F K Pt
Torino Pescara Verona Sassuolo Padova Varese Reggina Brescia Sampdoria Bari Grosseto Juve Stabia Cittadella Modena Livorno Empoli Crotone Vicenza Gubbio Ascoli Albinoleffe Nocerina
28 28 28 28 28 27 28 28 28 28 28 28 27 28 28 28 28 28 28 28
18 6 4 57 22 60 14 14 0 44 17 56 14 6 8 42 34 48 12 11 5 52 30 47 13 8 7 39 26 47 12 5 10 40 33 41 12 5 11 38 36 41 10 11 7 36 35 41 9 9 10 31 33 36 10 5 13 40 45 35 9 8 11 24 35 35 9 13 6 31 29 34 9 6 12 35 48 33 8 8 12 27 33 32 8 8 12 32 30 32 8 10 10 29 35 34 7 10 11 33 49 31 6 8 14 31 45 26 5 8 15 24 46 23 4 5 19 16 45 17
Log[ob li jmiss Is-Sibt 24 ta’ Marzu
Milan v Roma Palermo v Udinese Il-{add 25 ta’ Marzu Atalanta v Bologna Napoli v Catania Lazio v Cagliari Genoa v Fiorentina Novara v Lecce Cesena v Parma Chievo v Siena Juventus v Inter
L-Aqwa skorers
20 goal – Ibrahimovic (Milan) 19-il goal – Di Natale (Udinese) 18-il goal – Cavani (Napoli) 15-il goal – Denis (Atalanta) 14-il goal – Milito (Inter), Palacio (Genoa) 13-il goal – Klose (Lazio)
Lega Pro Grupp A
Kif Jinsabu
L R D T F K Pt
31 30 31 31 31 31 31 30 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31 31
18 19 18 16 14 13 12 12 10 12 10 11 10
8 8 8 6 6 6 8 5 4
9 4 42 22 4 7 63 42 6 7 43 28 11 4 41 23 8 9 45 38 10 8 38 27 10 9 51 40 9 9 33 28 15 6 35 23 9 10 37 34 11 10 33 41 10 10 41 40 8 13 36 43 12 11 34 45 10 13 36 37 7 16 35 47 14 11 35 43 11 14 31 45 9 16 30 46 9 14 29 39 10 16 33 52 10 17 38 56
Taranto v Benevento Avellino v Foggia Carpi v Sorrento Foligno v Pro Vercelli Pavia v Ternana Pisa v Reggiana Spal v Monza Tritium v Como Viareggio v Lumezzane
Grupp B
63 61 60 59 50 49 46 45 45 41 41 39 38 36 34 31 31 29 27 26 25 22
1-1
4-0 1-0 0-0 0-0 2-1 0-0 1-1 4-0
Andria BAT v Latina 0-1 Carrarese v Piacenza 2-2 Feralsipò v Barletta 1-0 Frosinone v Trapani 1-2 Pergocrema v Triestina 0-0 Portogruaro v Spezia 1-1 Prato v Sudtirol 2-3 Siracusa v Bassano 2-2 Lanciano v Cremonese illum
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Sport 19
Is-sewwieqa kollha tal-F1 g[al dan l-ista;un f’ritratt qabel il-Grand Prix ta’ Melbourne. (Fuq wara mix-xellug) is-sewwieqa tal-Williams, Pastor Maldonado u Bruno Senna< is-sewwieqa ta’ Force India, Paul di Resta u Nico Hulkenberg< is-sewwieqa tal-HRT, Pedro de la Rosa u Narain Karthikeyan< is-sewwieqa tal-Marussia, Timo Glock u Charles Pic. (Fin-nofs mix-xellug) is-sewwieqa tal-Caterham, Heikki Kovalainen u Vitaly Petrov< is-sewwieqa ta’ Toro Rosso, Daniel Ricciardo u Jean-Eric Vergne< is-sewwieqa tas-Sauber, Kamui Kobayashi u Sergio Perez. (Quddiem mix-xellug) is-sewwieqa tal-Mercedes, Nico Rosberg u Michael Schumacher< is-sewwieqa tal-Ferrari, Felipe Massa u Fernando Alonso< is-sewwieqa tar-Red Bull, Mark Webber u Sebastian Vettel< is-sewwieqa tal-McLaren, Jenson Button u Lewis Hamilton< u s-sewwieqa tal-Lotus F1, Kimi Raikkonen u Romain Grosjean
FORMULA 1 – GP TAL-AWSTRALJA
Button i]omm kalm g[all-ewwel reb[a tal-McLaren Jenson Button injora ti;rija mimlija in/identi warajh, u bilkalma kollha mexxa lillMcLaren lejn reb[a fl-ewwel Grand Prix tal-ista;un, li sar f’Melbourne, l-Awstralja. Huwa spi//a quddiem i/Champion renjanti, Sebastien Vettel. Din kienet it-tielet reb[a tassewwieq Britanniku f’erba’ snin f’Albert Park u t-13-il wa[da overall fil-karriera tieg[u. B’dan is-su//ess, Button sar ukoll l-ewwel sewwieq, apparti Vettel, li qed jillidja l-kampjonat sa minn meta l-:ermani] reba[ lewwel minn ]ew; titli mondjali mar-Red Bull, fi tmiem l-2010. Sie[eb Button, ilkompatrijott Lewis Hamilton, li beda mill-pole, spi//a fittielet post, waqt li sie[eb Vettel, l-Awstraljan Mark Webber, da[al ir-raba’ – la[jar ri]ultat li dan qatt kiseb fi 11-il ti;rija f’pajji]u. “E//ezzjonali! X’bidu millaqwa g[all-ista;un. Il-karozza hi bellezza u velo/i. Grazzi lil kul[add,” instema’ jg[id fuq ir-radju tat-tim, Button wara li reba[ it-ti;rija. Fernando Alonso saq ti;rija b’mod kumbattiv u temm il[ames fuq Ferrari quddiem il:appuni] tas-Sauber, Kamui Kobayashi, wara li s-sewwieq tal-Williams, Pastor Maldonado, ikkraxxja bl-aktar mod spettakulari fl-a[[ar dawra meta kien fis-sitt post. Il-Finlandi] Kimi Raikkonen, wie[ed minn sitt eks champions tad-dinja li qed jie[du sehem din is-sena, ukoll [alla impressjoni fir-ritorn tieg[u fl-isport wara nuqqas ta’
sentejn u temm fis-seba’ post fuq Lotus. Il-Messikan Sergio Perez, li beda mill-a[[ar post fuq il-grid wara li kien bidel il-gearbox matul il-lejl, u temm fit-tmien post – l-istess po]izzjoni li temm fiha fid-debutt tieg[u ssena l-o[ra – u Kobayashi, ;ew skwalifikati min[abba xi irregolaritajiet tekni/i. B’hekk, l-Awstraljan Daniel Ricciardo temm fid-disa’ post fid-debutt tieg[u fuq Toro Rosso, minkejja in/ident li kellu fil-bidu, waqt li l-a[[ar punt tat-ti;rija mar g[and ilBritanniku Paul Di Resta ta’ Force India, li temm fl-g[axar post. Button, li temm it-tieni overall fl-isfida g[at-titlu ssena l-o[ra u li beda mit-tieni filliera, mar fa/ilment quddiem Hamilton mill-bidu; imma ]gur li t-tnejn kienu kuntenti li evitaw l-in/ident li se[[ warajhom fl-ewwel kantuniera. Webber u Ricciardo ma kinux daqstant iffortunati fejn Webber spi//a marsus bejn ]ew; rivali hekk kif mill[ames post ni]el fid-disa’ post, bil-karozza ta’ Ricciardo ddur dawra s[i[a fuqha nfisha u filpro/ess tolqot il-Williams ta’ Bruno Senna. Vettel, li beda fis-sitt post fuq il-grid, [a l-massimu millisfortuna ta’ Webber u sa tmiem it-tieni dawra kien g[adda lil Nico Rosberg b’mossa stupenda fir-raba’ post wara l-karozza l-o[ra talMercedes, misjuqa minn Michael Schumacher. Meta mbag[ad is-seba’ darbiet Champion, Schumacher, [are; mit-track fuq il-[axix fl-10 dawra u
effettivament temm it-ti;rija bi problemi fil-gearbox, Vettel tela’ fit-tielet post u beda jnaqqar mill-10 sekondi distakk li kellu mal-McLarens. Biex tkompli ti;ih tajjeb, il[ru; tas-safety car wara li lCaterham ta’ Vitaly Petrov waqfet f’nofs id-dritta finali 20 dawra mit-tmiem, ippermetta lill-:ermani] jaqbe] lil Hamilton. Imma meta //irkwit finalment tnaddaf fi tmiem il-41 dawra, Button sempli/iment [arab quddiem u qasam il-linja finali f’sieg[a, 34.09min; 2.1sek quddiem Vettel. “Na[seb li Jenson illum kien imbattibbli. Jiena kuntent [afna bit-tieni post g[ax dan ifisser [afna punti. Huma la[jar tim b[alissa, imma issa naraw x’se ji;ri l-;img[a ddie[la fil-Malasja,” qal Vettel. Sitt sewwieqa irtiraw mitti;rija, inklu] Petrov, li effettivament sewa t-tieni post lil Hamilton. 1. J. Button 2. S. Vettel 3. L. Hamilton 4. M. Webber 5. F. Alonso 6. K. Kobayashi 7. K. Raikkonen 8. Sergio Perez 9. D. Ricciardo 10. P. Di Resta L ewwel 10
. Kostrutturi
Klass
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.
25
18 15 12 10
8 6 4 2 1
McLaren – Mercedes 40 RedBull – Renault 30 Sauber – Ferrari 12 Ferrari – 10 Lotus – Renault 6 Toro Rosso – Ferrari 2 Force India – Mercedes 1
Jenson Button jaqsam il-linja finali l-ewwel fil-GP tal-Awstralja
TENNIS
Isner u Federer fil-finali John Isner wettaq l-akbar reb[a fil-karriera tieg[u meta g[eleb lin-numru 1 fid-dinja, Novak Djokovic, qabel Roger Federer ;ab fix-xejn lir-rivali antik tieg[u, Rafa Nadal, fissemi-finali l-o[ra tal-Indian Wells. L-Amerikan Isner, li l-qawwa tieg[u hi fis-service, issupera lis-Serb Djokovic, 7-6, 3-6, 7-6, u fil-final jiltaqa’ kontra Federer wara li l-I]vizzeru g[eleb b’/erta fa/ilità lillIspanjol Nadal, 6-3, 6-4. It-tieni semi-finali kellha tittawwal bi tliet sig[at u nofs min[abba x-xita kontinwa, u Nadal deher li sofra l-aktar minn dan il-fatt, u kien iddominat mill-I]vizzeru f’log[ba li [adet sieg[a u 31 minuta.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
20 Sport FA CUP K#F
Chelsea u Liverpool fis-S#F Tottenham jew Bolton se jkunu qed jilag[bu kontra Chelsea fl-ewwel semi-finali tal-FA Cup, waqt li Liverpool telg[u biex jilag[bu kontra Sunderland jew Everton. Il-poloz ittellg[u lbiera[, wara li Chelsea u Liverpool saru l-ewwel ]ew; timijiet li g[addew mala[[ar erbg[a. Fernando Torres skorja l-ewwel goal tieg[u sa minn Ottubru u ]ied ie[or lejn it-tmiem biex g[en lil Chelsea jiksbu reb[a fa/li, 5-2, fuq Leicester City, f’log[ba mill-kwarti tal-finali tal-FA Cup li kienet iddominata minn Chelsea. Kien id-difensur Gary Cahill li po;;a lil Chelsea fil-vanta;; u g[olla l-flokk biex deher miktub ta[tu “Itolbu g[al Mutamba”, b’referenza g[all-player ta’ Bolton Wanderers, Fabrice Mutamba, li jinsab l-isptar f’kundizzjoni kritika wara attakk tal-qalb li
Wolves v Man Utd Newcastle v Norwich
0-5 1-0
Chelsea v Leicester Liverpool v Stoke
5-2 2-1
Cardiff v Burnley
0-0
Hearts v Hibernian
2-0
FA Cup
The Championship Premier Sko//i]
Luis Suarez jifta[ l-iskor g[al Liverpool kontra Stoke
PREMIER INGLI}
Ri]ultati
Premiership
sofra waqt il-log[ba f’White Hart Lane kontra Tottenham u li ;iet abbandunata. Torres [adem it-tieni goal g[al Salomon Kalou u fis-67 minuta wasal l-ewwel goal ta’ Torres wara 25 log[ba. Leicester naqqsu liskor minn Jermaine Beckford, imma f’risposta immedjata re;a’ kien Torres li birras skorja t-tieni goal personali. Leicester re;g[u naqqsu l-iskor bl-isba[ goal tal-partita minn Ben Marshall, li g[eleb lil Cech minn 25 metru, imma kienu Chelsea li re;g[u skorjaw l-a[[ar meta Torres ]marka lil Raul Mereilles fil-[in mi]jud g[all-[ames goal. Fil-partita l-o[ra, Liverpool eliminaw lil Stoke City b’goals minn Luis Suarez u Downing, waqt li Peter Crouch skorja l-goal ta’ Stoke City.
Manchester United i;ibu fix-xejn lil Wolves Manchester United ;abu fix-xejn lil Wolves b’g[axar players u kisbu reb[a kbira, 5-0, biex fet[u vanta;; ta’ erba’ punti f’ras il-Premier League fuq ir-rivali, Manchester City, li lag[bu log[ba anqas. I/-Champions marru minn fuq kmieni filpartita, bl-ewwel goal tad-difensur Jonny Evans mal-klabb u mbag[ad, wara t-
tke//ija tad-difensur Ronald Zubar, qabel ilmistrie[, United splodew. Il-winger Antonio Valencia skorja t-tieni goal b’azzjoni personali wara ;irja tajba, u [adem ukoll it-tielet wie[ed g[al Danny Welbeck qabel il-mistrie[. Fit-tieni taqsima kien imiss l-attakkant Javier Hernandez li jiskorja darbtejn mill-
vi/in u jissi;illa r-reb[a meta kien g[ad fadal sa[ansitra 30 minuta o[ra x’jintlag[bu. B’din it-telfa, Wolves ni]lu fl-a[[ar post tal-klassifika b’differenza ta’ goals. Fil-partita l-o[ra mill-Premiership, Newcastle g[elbu lil Norwich b’goal millisba[ wara 11-il minuta, skorjat minn Cisse.
Basketball – Kampjonat MSV Life
Mag[rufa kif se jkunu s-semi-finali Wara l-a[[ar log[biet tal-ewwel fa]i se jkunu Si;;iewi li jisfidaw lil Athleta A to Z Electronics fl-ewwel semi-finali, waqt li l-o[ra se tkun bejn Floriana Francesco Fenech u Depiro Mtarfa. Jipi//aw b’reb[a
Loyola Tata Motors..........81 Depiro Mtarfa...................78 (24-22, 17-15, 13-18, 27-23) Loyola: S. Pace 6, B.
Zammit 5, D. Camilleri 6, M. Cilia, S. Borg 6, L. Azzopardi, J.P. Azzopardi 11, A. Axiaq 19, J. Anastasi 1, J. Ransley, R. Harris 27. Depiro: R. Vella 13, J.P. Schembri 3, N. Sultana 4, A. Aquilina 15, A. Portelli 5, A. Micallef 5, E. Lupo 6, A.Mallia 2, I. Tanti 6, G. Hamlin 19. Referees: B. Vassallo, E. Mangani u S. Gouder
Loyola spi//aw l-impenji tag[hom fil-kampjonat b’reb[a. G[alkemm g[adDepiro, ir-ri]utlat ma kienx importanti wara t-telfa tasSi;;iewi, huma xorta riedu jispi//aw b’reb[a biex jg[ollu l-moral tag[hom. Il-log[ba kienet ibbilan/jata, daqqa t-team ilwie[ed jew l-ie[or fuq quddiem. Kien lejn il-[ames minuta li Loyola fet[u erba’ punti vanta;;, u sat-tmiem issessjoni ]ammew basket vanta;;, 24-22. Il-log[ba baqg[et ibbilan/jata. Biss, meta g[amlu l-iskor indaqs, 32-32,
Depiro soffrew ir-reazzjoni tal-Loyola, li wie;bu b’[ames punti u marru jistrie[u 41-37 minn fuq. Depiro [ar;u aktar aggressivi wara l-mistrie[ biex marru fuq quddiem lejn il-[ames minuta u kontrollaw sa tmiem is-sessjoni, 58-54. Depiro ]ammew dan ilvanta;; sa tliet minuti mittmien. Hawn, Loyola ]iedu lpressjoni, u bid-Depiro mfixkla qalbu r-ri]ultat fla[[ar minuta. Reb[a improtanti
Bupa Luxol........................65 Floriana .............................78 (19-11, 19-19, 12-19, 15-29) Luxol: J.P. Cordina, M.
Merceica 10, J. Belin 30, A. Micallef Trigona 8, L. Ross 15, A. Costa, N. Vasovic 2, T. Paris, M. Attard Montaldo, E. Caruana Montaldo, S. Capello. Floriana: J. Curmi, C. Sammut 19, I. Merceica 6, S. Sammut 14, C. Calleja 4, A. Baldacchino , E. Fjeld 31, A. Sultana, M. Ciantar 4. Referees: G. Barbara, C. Terribile u S. Gouder. Luxol ma tantx g[ollew ilmoral tag[hom g[all-finali tal-BOV K.O kontra l-istess Floriana. Sakemm J. Belin iddefenda,Luxol kienu a[jar.
Imma meta J. Belin naqqas irritmu tieg[u fl-attakk u wkoll specjalment fid-difi]a, bdew sejrin lura, b’E. Fjeld jid[ol aktar fl-azzjoni biex jiddomina ta[t il-boards. Luxol [assew in-nuqas ta’ J.P. Bonnici. Luxol fet[u tajjeb biex [adu vanta;;, li ]ammewh sa tmiem is-sessjoni, 19-11. Luxol ikkontrollaw dan ilvanta;; sa erba’ minuti qabel il-mistrie[, 30-11. {awn, Floriana, bl-a[wa Sammut, sabu l-mira sew biex naqqsu xi ftit id-distakk sal-mistrie[, 38-30. L-inkwiet tal-Luxol beda mill-a[[ar erba’ minuti tattielet sessjoni, bil-Floriana jersqu vi/in u jibdew l-a[[ar g[axar minuti punt minn ta[t, 50-49. Bir-reazzjoni tal-Luxol ma tasalx, Floriana ddominaw biex fet[u vanta;; ta’ [dax-il punt, 66-55, u meta L. Ross sab il-mira kien tard wisq. Jer;g[u jirb[u
Athleta ...............................85 Si;;iewi ….........................70 (29-23, 11-21, 13-27, 17-14)
Wara din it-telfa, se jkunu dawn i]-]ew; teams li jilag[bu fl-ewwel semi-finali tal-play-offs. Athleta, wara tliet wiriet xejn konvin/enti,
re;g[u sabu l-forma flattakk u kienu mi/idjali fixxuttijiet tag[hom. Si;;iewi g[al darba o[ra kienu affettwati midde/i]jonijiet tal-uffi/jali, li xejn ma kienu konsistenti u jidher li hemm regoli differenti, spe/jalment g[al xi players tas-Si;;iewi, mitteams l-o[rajn. Wara bidu bbilan/jat, Si;;iewi fl-a[[ar minuti irnexxielhom jispi//aw lewwel sessjoni b’vanta;; ]g[ir, 29-23. Athleta bdew jilag[bu a[jar fl-ewwel minuti tattieni sessjoni, u meta Si;;iewi bdew jg[a;;lu, huma [atfu l-mument biex jiksbu break ta’ 12-2 hekk kif bdew jiddominaw ta[t ilboards, spe/jalment li C. Maeir, l-a[jar rebounder tag[hom, kien wieqaf. Si;;iewi irkupraw u naqqsu d-distakk g[al erba’ punti sal-mistrie[, 44-40. Si;;iewi ]ammew ilkuntatt, u b’xi de/i]joni kontroversjali tilfu l-boxxla u l-vanta;; kiber g[al wie[ed konsiderevoli, 6850. Si;;iewi g[addew minn dan il-mument diffi/li, u meta C. Maeir qam mirraqda, kien tard wisq.
BASKETBALL- BOV K.O. FINALI
Ifittxu l-ewwel Tazza Illum wara nofsinhar se tintlag[ab il-Finali tal- BOV K.O. bejn Bupa Luxol u Floriana Francesco Fenech – log[ba miftu[a, bilFurjani]i jippruvaw jiksbu unur mal-kbar. Dawn it-timijiet iltaqg[u darbtejn fil-kampjonat u Floriana [ar;u rebbie[a, la[[ar reb[a nhar il-:img[a. Mindu bidlu lillAmerikan Williams ma’ Fjeld, Floriana tjiebu, b’E. Fjeld ikun ;gantesk ta[t ilboards. L-a[wa Sammut ukoll iridu jkunu f’vena tajba u huma jistg[u jrebb[u jew itellfu lit-team u lmoral tag[hom xejn mhu konvin/enti meta l-affarijiet ma jkunux sejrin tajjeb. Luxol komplew jiddi]appuntaw dan lista;un, fejn il-kow/, J. Tabone, qed jipprova jibni tteam. Il-veteran u kaptan M. Merceica jit[abat, imma mhux dejjem hu meg[jun minn s[abu, spe/jalment J. Belin u L. Ross, li jg[addu minn mumenti diffi/li, spe/jalment fid-difi]a. J. Belin hu l-aqwa skorer talkampjonat, biss mhux konsistenti u jilg[ab wisq g[al rasu. Luxol tilfu rritmu fit-tieni round talkampjonat u tilfu l-log[biet kollha biex naqsu milpre/i]joni fix-xuttijiet.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Ittri 21
Muscat u l-ener;ija
G[ajnuna siewja minn Malta li tiswa mitqlu deheb f’[idma missjunarja
Ringrazzjament mill-Pakistan Sur Editur, Jiena missjunarja filPakistan. Il-[idma tag[na b[ala sorijiet tal-karità hi prin/ipalment mal-fqar filqasam tal-edukazzjoni u tassa[[a. Nag[mlu wkoll [afna vi]ti fil-familji fejn ng[inu fit-tag[lim nisrani, ng[inu littfal fl-istudji tag[hom u nippromovu lill-mara, li f’din is-so/jetà, g[adha titqies b[ala /ittadina tat-tieni klassi. Il-[idma tag[na hi verament qatra f’o/ean ta’ b]onnijiet. G[alhekk [afna middonazzjonijiet li nir/ievu nu]awhom billi n[allsu g[alledukazzjoni ta’ xi w[ud mittfal li spiss ji;;errew fit-toroq u ta’ tfal li jixtiequ jitg[allmu imma m’g[andhomx il-mezzi. Nemmnu li jekk ninvestu fledukazzjoni nisg[tu noffru tama g[all-futur a[jar mhux biss g[al dawn it-tfal u lfamilji tag[hom imma g[asso/jetà wkoll. G[alhekk jien nixtieq nirringrazzja lill-Mission Fund li tant ja[dmu biex ikunu jistg[u jag[tu donazzjonijiet lill-missjunarji Maltin. Din issena l-Mission Fund offrielna s-somma sabi[a ta’ US$ 1,910. Nirringrazzja lill-poplu Malti li hu dejjem ;eneru] meta ji;i msejja[ biex jg[in finanzjarjament fi pro;etti ta’ karità. Ming[ajr l-g[ajnuna ;eneru]a tag[kom, a[na ftit li xejn nistg[u nag[mlu. In[e;;i;kom biex tkomplu tg[inu lill-Mission Fund biddonazzjonijiet tag[kom u billi tibag[tulhom bolol u]ati u tikkoperaw ma’ kull attività organizzata minnhom. Min L-ittri f’din il-pa;na
L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, InNazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew flindirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u lindirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
irid jag[ti xi donazzjoni lillMission Fund jista’ jag[mel dan online jew billi jag[mel bank transfer f’wie[ed minn dawn l-kontijiet bankali: HSBC Account No: 061 197 448 050; BOV Account No: 163 007 980 19; APS Account No: 200 008 207 62 jew BANIF Account No: 000 879 631 01. Aktar informazzjoni tistg[u ssibuha fuq il-website tal-Mission Fund li hi www.missionfund.org.mt. Jiena nuri l-gratitudni tag[na lejkom billi nassigurakom, li intom ilkoll qeg[din pre]enti fit-talb tag[na. Jalla l-Mulej, li j[allas b’mod infinit kull att ta’ ;enero]ità li nuru lejn lo[rajn, jimla qalbkom u lfamilji tag[kom bil-barka tieg[u. Grazzi [afna,
Sr Natalie Abela Soru tal-Karità, Lahore, Pakistan.
Sur Editur, Minkejja s-sorsi differenti li ju]aw diversi pajji]i Ewropej, ilprezzijiet tal-ener;ija dejjem qed jog[lew. Il-PL, permezz ta’ Joe Muscat, g[andu formula ma;ika li l-g[orrief barranin g[ad m’g[andhomx. Jekk hu veru, allura dan jista’ jsir multimiljunarju jekk ibig[ dan is-sigriet. Nifhem li ma g[andu xejn. Allura hemm b]onn noqog[du attenti. }mien ilbu]ullotti g[adda.
J. Micallef Birkirkara
Il-fatti bis-serjetà
Sur Editur, Tiskanta xi kultant Joseph Muscat x’affarijiet jo[ro; bihom u jfattarhom qabel ma jiflihom sew. Qabel l-elezzjonijiet tal-kunsilli dar il-lokalitajiet fejn kienu se jsiru l-elezzjonijiet u kien jg[id li l-pro;etti saru mill-kunsillieri tieg[u u mhux mill-kunsill jew mill-Gvern ?entrali. Veru bniedem li ma jist[i minn xejn, basta jmaqdar, imma g[all-kuntrarju dejjem sab min jiqaflu, ir-risposta [adha ming[and il-kunsillieri Partit Nazzjonalista li /a[du kulma qal skorrett u ’l bog[od mill-verità u wrewh il-fatti veru min g[amilhom. Fost l-o[rajn Joseph Muscat lin-nies ta’ {al Qormi kien semmielhom li se jipproponi Customer Care, wara li skont Karol Aquilina din ilha li bdiet ta[dem [afna. Semmielhom ukoll [afna affarijiet o[rajn biex isiru imma ;ie kritikat g[ax g[al kull ma semma kienu wkoll li ;a bdew ja[dmu u l-a[[ar wa[da li kien qalilhom kienet li hemm b]onn isiru s-security cameras, fejn ilkunsillieri tal-PN di;à kienu pproponewhom f’mozzjonijiet passati. Fuq kollox Joseph Muscat qed jag[ti l-impressjoni li l-Gvern [abrieki li g[andna qatt ma g[amel xejn u g[adu lura f’kollox inklu]i l-kunsillieri tal-PN. Donnu x-xemx qed titla’ mieg[u issa. Din hi l-impressjojni li kull darba li jiftah [alqu qed jag[ti.
G. Busuttil Naxxar
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
22 Attwalità
{idma kollettiva twassal g[al su//essi nazzjonali favur l-ambjent Illum il-;urnata, b’sodisfazzjon tinnota, li l-mentalità tal-poplu Malti rigward l-ambjent ]viluppat b’tali mod li b’wi//na minn quddiem nistg[u ng[idu li qeg[din in[addnu kuxjenza ambjentali. Dan kien possibbli g[all-isforz dirett ta’ diversi entitajiet fosthom il-Gvern ?entrali, kunsilli lokali, skejjel, g[aqdiet ambjentali flimkien ma’ g[add kbir ta’ individwi. X’inhi l-kuxjenza ambjentali^ U kif inhi relatata ma’ dik morali^ B[alma l-kuxjenza morali
tiggwidana biex nag[]lu bejn x’inhu tajjeb u [a]in, fuq ba]i ta’ prin/ipji u valuri li n[addnu, bl-istess mod nistg[u naraw ir-rwol tal-kuxjenza ambjentali. Din tal-a[[ar tiggwidana biex nirriflettu x’se jkun l-impatt ta’ g[emilna fuq l-ambjent. Huwa fatt li limpatt kaw]at jista’ jkun wie[ed po]ittiv jew negattiv u li jirrikjedi ammont sostanzjali ta’ ]mien biex dan ikun vi]ibbli u li ;eneralment il[sara li ssir tkun permanenti u irreparabli. Il-kuxjenza morali hija ssinsla ta’ dik ambjentali, fejn
tg[inna nirriflettu x’se jkun leffett ta’ [idmietna fuq isso/jetà pre]enti u dik ta’ g[ada b’mod etiku. B[ala /ittadini g[andha obbligi morali lejn il-;enerazzjoni futura, fejn ilkoll g[andha naraw li l-ambjent li writna ming[and missirijietna n[arsuh, nippreservawh u nirriabilitawh biex ng[adduh lilhom ming[ajr problemi ]ejda. F’dan il-ka] g[andna nag[rfu li l-kuxjenza morali qieg[da taqbe] g[ad-drittijiet ta/-/ittadini futuri li b[alissa ma g[andhomx le[en biex jiddefendu rwie[hom millazzjonijet tag[na. Mhux lewwel darba li b[ala /ittadini kkritikajna l-;enerazzjoni ta’ missirijietna g[ax saru xi
]viluppi li ma kinux xierqa li jsiru b[al, ng[idu a[na, bini fil-widien u djar ming[ajr bjar. Dan qieg[ed iwassal biex inqas ilma tax-xita qieg[ed ikun ma[]un fid-djar u b’hekk l-ilma tax-xita qieg[ed issib ru[u fit-toroq tag[na li jo[loq problemi kbar fit-trasport u linfrastruttura. Il-problema tkompli tiggrava meta lpassa;;i naturali li jwasslu lilma fil-widien jew fl-g[elieqi spi//aw mibnija jew asfaltati u b’hekk l-ilma mhux qieg[ed jispi//a fil-ba[ar jew flg[elieqi fejn dan jinxtorob u jin]el fl-ilma tal-pjan. Din il-problema nosservawha f’diversi lokalitajiet fosthom fil-wied ta’ Birkirkara u {al Qormi.
L-ambjent – sors vitali g[all-[ajjitna Kemm-il darba kellna l-
opportunità li nisimg[u diversi residenti u kunsilli lokali, jifta[ru bl-ammont kbir ta’ kampanja li te]isti madwar irra[al tag[hom. Insibu li dawn il-lokalitajiet huma fost laktar ir[ula li jattiraw ammont kbir ta’ turi]mu li jwassal biex ji;;enera iktar kummer/ intern. Barra minn hekk joffri wkoll lir-residenti [ajja ta’ kwalità g[olja grazzi g[allarja pura u ib[ra nodfa. Fatt mag[ruf hu dak li nhar ta’ {add diversi familji Maltin qeg[din jag[]lu li l[ar;a tag[hom tkun f’diversi postijiet qalb il-kampanja jew spazji miftu[a. Dan kollu instiga lill-Gvern /entrali biex i[addan u jinforza l-politika ambjentali tieg[u u matul dawn l-a[[ar snin stajna naraw id-diversi pro;etti relatati mal-ambjent fosthom l-estensjoni ta’ Kennedy Grove u l-bini ta’ diversi spazji miftu[a fi [dan il-lokalitajiet g[all-familja kollha. Dawn il-postijiet joffru opportunità unika lill-familja biex iqattg[u aktar [in ta’ kwalità flimkien, ’il bog[od mir-rutina mg[a;;la ta’ kuljum u l- kompjuter, li llum saret ftit rari min[abba lavvanz li sar fit-teknolo;ija matul il-milja tas-snin. Pjanar iktar iffukat favur l-ambjent
L-apprezzament u l-[arsien tal-ambjent g[andhom ikunu mg[allma lit-tfal sa minn /kunithom
Aspett ie[or li wie[ed g[andu j]omm quddiem g[ajnejh hu l-fatt li l-ambjent ma jikkonsistix biss minn kampanja, arja u ib[ra i]da nsibu ferm aktar sferi b[all-
minn Clinton Sammut clintonsammut@gmail.com
ilma tal-pjan, il-bniedem innifsu u l-attivitajiet li dan i;ib mieg[u. Lura fis-sena 1974, il-Partit Laburista, dde/ieda li wied ;ewwa l-lokalità tal-Mag[tab li kien fond madwar 90 metru b’diversi siti stori/i mal-madwar fosthom tempju, ji;i mirdum b’diversi kwalità ta’ skart, b[al dak solidu, kimiku u fdalijiet o[ra. Ma]-]mien dan wassal biex dan il-wied mhux biss imtela imma anke fformat muntanja tant kbira li hi vi]ibbli minn diversi lokalitajiet madwar Malta. Dan ;ab mieg[u diversi problemi ambjentali kemm fuq l-ambjent ;enerali b[al dak marittimu u agrikolu i]da wkoll fuq dak uman. Parti mill-[sara ambjentali li saret kienet fuq l-ib[ra u l-fawna tal-lokal li wasslet ukoll biex il-kwalità tas-sa[[a tar-residenti tonqos bil-kbir min[abba mard kroniku fosthom a]ma li ti;i kaw]ata minn trabijiet u du[[an flarja. g[al pa;na 23
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Attwalità 23
Bis-sehem ta’ kul[add ikollna ambjent isba[ u ferm a[jar minn pa;na 22
Il-[sara li ssir qatt ma tkun i]olata jew ikkon/entrata f’post wie[ed imma nsibu li din timxi b[al katina u tevolvi fi problemi aktar serji. E]empju wie[ed issib li lkontaminazzjoni li saret flib[ra u fl-ilma tal-pjan mhux biss wasslet li l-bajjiet ma g[adhomx a//essibbli g[allg[awm i]da wie[ed se jsib problemi akbar meta ji;i biex jaqleb l-ilma miela[ f’dak [elu min[abba li wie[ed irrid jiffiltra l-kontaminazzjoni qabel dan ikun ikkunsmat mill-popolazzjoni. Fortunatament il-mentalità li kienet tiddomina dak i]]mien ta’ ‘xejn mhu xejn’, illum spi//at i]da g[adna naffa//jaw il-konsegwenzi u l-problemi u dan nistg[u narawh permezz tal-investiment li qieg[ed jag[mel ilGvern fuq il-mi]bla l-antika tal-Mag[tab. Kull sena miljuni ta’ ewro qeg[din ikunu investiti b’tentattiv li titwaqqaf il-[sara li qieg[da ssir fuq l-ambjent u lpopolazzjoni tal-madwar i]da wkoll biex din il-;er[a nazzjonali tispi//a darba g[al dejjem u din il-mi]bla ting[ata lura lill-poplu Malti mhux iktar b[ala muntanja li t[ammrilna wi//na i]da b[ala park pubbliku u monument favur l-ambjent.
Fejn wasalna u kif wasalna Grazzi g[all-istudji li jsiru mill-kamp tax-xjenza, liema
informazzjoni hija a//essibbli g[al kul[add, tinnota li iktar nies qeg[din jag[rfu l-importanza li jiddisponu mill-iskart b’mod responsabbli. Fil-passat mhux l-ewwel darba li kont tara lil xi [add jarmi bor]a tal-plastik fejn ilba[ar jew fil-kampanja ming[ajr ma jirrifletti x’se ji;ri fi ftit sig[at. Fortunatament dan l-atte;;jament ftit li xejn g[adek tarah g[ax wie[ed jaf li bor]a tal-plastik f’ambjent miftu[ twassal g[al mewt ta’ diversi annimali fosthom endemi/i b[al qniefed u fkieren. Min-na[a l-o[ra /ertu materjal tal-plastik idum 500 sena biex jiddi;enera ru[u b’mod naturali u allura nistg[u nimma;inaw x’di]astru jkollna jekk kul[add jarmi bl-ado//. Il-Gvern g[araf jilqa’ tajjeb g[al dawn it-tip ta’ problemi u nieda numru ta’ riformi u inizjattivi favur l-ambjent. Fosthom insibu dik li l-[wienet joffru lill-klijenti tag[hom boro] bio-degradable u bi [las biex b’hekk inkura;;ejna lil kul[add li qabel jo[ro; g[axxirja jie[u diversi basktijiet ta/-/arruta mieg[u. Dan issarraf f’;id kbir g[ax b’hekk inqas plastik qieg[ed ikun fissuq.
It-tindif isir b’mod regolari... imma jrid ji;i minna wkoll li n[amm;u ferm u ferm inqas
Matul is-snin in[olqu g[add ;mielu ta’ karattri li l-iskop tag[hom hu li jwasslu messa;; favur l-ambjent
Kun/ett ie[or kien dak talintroduzzjoni tal-bring-in sites f’kull lokalità. Nafu li lma;;oranza tal-iskart domestiku hu mag[mul minn skart ri/iklabbli u b’hekk [e;;i;na lill-familji jisseparaw l-iskart fi djarhom u wara je[duh f’dawn is-siti flok imur il-mi]bla. Din l-u]anza tant da[let f’qalb il-Maltin li diversi kunsilli introdu/ew aktar siti u anke wasalna biex fost il-;img[a jkun hemm ;urnata allokata g[al ;bir ta’ skart separat. Dan sar biex ninkura;;ixxu iktar nies jisseparaw billi naqsu forsi xi inkonvenjenzi li wie[ed irid imur fil-bring-in sites biex jiddisponi minnu. G[alkemm [afna nies ;a jag[mluha fid-djar tag[hom, nemmen li fuq skala nazzjonali g[ad irridu nitg[allmu nirri/iklaw skart organiku b[al tea bags, qxur tal-frott u anke [axix mill-i]bir li jsir mid-djar. Dan it-tip ta’ skart iwassal biex ji;i prodott kompost li l-Gvern ikun jista’ jutilizzah fid-diversi ;onna f’Malta u G[awdex u b’hekk inkomplu nnaqqsu liskart fil-mi]bla.
L-edukazzjoni u t-tfal G[all-bidu ma kienx fa/li li tg[allem lill-poplu kif g[andu jibda jissepara l-
iskart u liema skart hu addattat g[as-separazzjoni, imma nemmen li l-mutur ewlieni ta’ din il-bidla kienu t-tfal tal-iskejjel. Il-Gvern flimkien malpro;ett Eko-Skola tellg[u diversi kampanji edukattivi fost it-tfal ta’ kif g[andhom jirri/iklaw l-iskart fl-iskola li mbg[ad dan it-tag[lim u prin/ipji wassluh lill-;enituri tag[hom fi djarhom stess. Wie[ed g[andu wkoll jirringrazzja lill-;enituri li komplew jinkura;;ixxu littfal f’din l-attività billi bdew jipprattikaw dan ilkun/ett. Il-lokalità tan-Naxxar – wa[da mil-lokalitajiet li tirri/ikla skart
Minn studju ma[ru; millWasteServ g[as-sena 2011, insibu li l-lokalità tanNaxxar kienet wa[da fost laktar lokalitajiet li n;abar skart ri/iklabbli.
Dan wassal biex matul 2011 in;abru 17,000 tunnellata ta’ skart ri/iklabbli li sab ru[u fl-impjant ta’ Sant’ Antnin fejn ;ie trattat u esportat barra minn xtutna g[al u]u differenti. Dan ma kienx l-uniku su//ess f’din il-lokalità tanNaxxar, g[ax tant kemm irresidenti jisseparaw skart li l-kunsill kellu mhux biss i]id in-numru ta’ bring-in sites g[al madwar 15 attrezzati b’tabelli sempli/i blinformazzjoni ne/essarja biex jag[mlu u]u tajjeb minnhom i]da, fuq parir talistess residenti, is-sistema’ ta’ ;bir ta’ skart ri/iklabbli minn wara l-bieb ]diedet fuq ba]i ta’ jumejn fil;img[a. Su//essi b[al dawn ma ntla [qux mil-lejl g[an-nhar u lanqas huma attribwiti lil persuna wa[da jew tnejn, imma nistg[u ng[idu li dan sar bi sforz kollettiv u nazzjonali biex il-;er[a fl-ambjent tonqos u nkunu nistg[u ngawdu ambjent xieraq mhux biss g[alina i]da g[all-familji tag[na lkoll.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
24 Kultura
Attivitajiet kulturali minn Wirt i]-}ejtun Wa[da mill-ewwel attivitajiet li kienu organizzati ssena l-o[ra kienet mixja kulturali fit-Triqat tarRa[al t’Isfel, jew kif kien mag[ruf fl-antik, Bisqallin. Din l-attività kienet su//ess g[ax g[aliha attendew ukoll numru sabi[ ta’ nies li ;ew minn barra ]-}ejtun. Din id-darba l-ispjegazzjoni se ssir bl-Ingli] bilg[an li nattiraw residenti barranin li joqog[du ]}ejtun kif ukoll barra mi]}ejtun. Matul il-mixja ssir ]jara fil-knisja tas-Salvatur kif ukoll f’dik ta’ San Klement. Is-sid ta’ Villa Cagliares ukoll se jag[ti a//ess g[al parti minn din id-dar storika li kienet restawrata ftit ta’ snin ilu. Il-mixja se ssir nhar il{add 25 ta’ Marzu u tibda minn fuq iz-zuntier talknisja parrokkjali fl-9.45 ta’ filg[odu u tispi//a g[al nofsinhar. Intervista pubblika ma’ Vince Abela Wara l-kummenti po]ittivi li ng[ataw is-sena l-o[ra meta kienet organiz-
zata intervista pubblika mat-Tabib Alexander Cachia Zammit dwar il:img[a l-Kbira fi]-}ejtun, din is-sena se ter;a’ tkun organizzata attività simili. Il-fatt li din is-sena, issalib ma[dum bl-interzjar fl-injam tar-Redentur jag[laq mitt sena minn meta n[adem, l-intervista se tkun marbuta mal-arti;janat tal-interzjar fl-injam fis-sett ta’ vari tal-:img[a l-Kbira li hemm fi]-}ejtun. B’hekk l-g[a]la naturali waqg[et fuq l-arti;jan u restawratur }ejtuni, Vince Abela, li kellu sehem ewlieni fliskoperta tad-data meta n[adem dan l-istess salib. Vince barra li hu dilettant kbir tal-:img[a l-Kbira, [adem bil-kbir biex dan ilwirt uniku li g[andna ji;i indokrat sew. L-intervista se ssir mill;urnalista Fiona Vella, u se tin]amm fil-knisja parrokkjali nhar il-{amis 29 ta’ Marzu fis-7.15 ta’ filg[axija. Din l-attività qed issir blg[ajnuna tal-Parro//a Santa Katarina VM, ta]-}ejtun, kif ukoll tal-Kumitat Festi :img[a l-Kbira, }ejtun. {ar;a g[at-Tfal Nhar it-Tlieta 10 ta’
April se ssir ewwel attività g[al din is-sena indirizzata g[at-tfal. Din se tkun marbuta mal-festi tal-G[id u se ssir waqt li t-tfal ikunu bil-vaganzi. F’din l-attività t-tfal se jittie[du g[al ]jara fil-Palazz tal-Inkwi]itur fil-Birgu.
Fi]-}ejtun jittie[du diversi inizjattivi marbuta mal-:img[a Mqaddsa
Hemmhekk barra li jduru l-mu]ew talEtnografija u jaraw esebiti marbuta mal-:img[a Mqaddsa, it-tfal se jkollhom l-opportunità ja[dmu xi [a;a marbuta ma’ dawn il-festi u je[duha mag[hom id-dar. Attività b[al din minkejja li se tkun barra mi]}ejtun, se tkun qed tg[in lit-tfal jifhmu u japprezzaw aktar it-tifsira ta’ tradizzjonijiet li mdawrin bihom. Il-festi u /-/elebrazzjonijiet tal-:img[a Mqaddsa u l-G[id barra li huma ta’ importanza kbira g[ar-reli;jon Nisranija, jinkludu numru ta’ tradizzjonijiet, arti u arti;janat imxerrda fil-knejjes talibliet u l-ir[ula tag[na. Fi]-}ejtun dawn ittradizzjonijiet imorru lura g[al [afna ]mien u nsibu bosta jipparte/ipaw fihom, fosthom numru kbir ta’ tfal. Fil-Palazz tal-Inkwi]itur, Heritage Malta g[andha mu]ew interessanti [afna marbut mal-wirt etnografiku, ji;ifieri t-tradizzjonijiet tal-poplu Malti. Parti minn din l-esebizzjoni hij marbuta direttament ma’ tradizzjonijiet tal-:img[a Mqaddsa u lG[id. It-tfal se jkollhom tifsir dwar dawn it-tradizzjonijiet, fosthom ixxog[ol ta’ vari fit-tafal. Se jkollhom il-[in ukoll ja[dmu [aruf mag[mul mit-tafal u wara li jlestuh je[duh mag[hom id-dar. Din l-attività se ssir nhar it-Tlieta 10 ta’ April finnofstanhar ta’ filg[odu, meta t-tfal ikunu bilvaganzi tal-G[id. It-tfal tal-membri u tfal membri fil-Klabb tat-Tfal se jattendu g[al din l-attività ming[ajr [las. Min jixtieq jikteb lit-tfal g[al din l-attività g[andu jibg[at email fuq wirtizzejtun@gmail.com jew i/empel fuq 99467775.
‘Il-Ku;in g[andu l-Awti]mu’ Il-KNPD (Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà), bl-appo;; tal-Unjoni Ewropea, g[adha kemm ippubblikat ktejjeb interessanti bl-isem ‘Il-Ku;in g[andu l-Awti]mu’. Din il-pubblikazzjoni, kitba ta’ Carmel G. Cauchi u tpin;ijiet ta’ Naomi Gatt, hi inti]a g[at-tfal bil-g[an li ;;ibhom konxji mill-kundizzjoni tal-awti]mu li jistg[u jiltaqg[u mag[ha fost s[abhom tal-iskola jew inkella fost qrabathom. Permezz ta’ dan il-ktejjeb lawtur jipprova jxejjen xi sterjotipi ]baljati u, barra mill-
problemi, jo[ro; punti po]ittivi dwar persuni li g[andhom l-awti]mu. F’dan il-ktejjeb Melanie, tifla ta’ 10 snin, issir taf li l-ku;in tag[ha Justin, ta’ 5 snin, g[andu l-awti]mu. Hi ma tkunx taf x’inhu l-awti]mu, imma n-nannu tag[ha, li fi ]mienu kien Kap ta’ skola, jkellimha dwar dan is-su;;ett u ssir taf kif g[andha ;;ib ru[ha ma’ Justin. Ma’ Melanie jsiru jafu wkoll dwar l-awti]mu l-qarrejja ta’ dan il-ktieb. Il-ktejjeb mhux se jkun g[all-bejg[ fil-[wienet imma se jkun imqassam lit-tfal fl-iskejjel.
Il-qoxra tal-ktieb ‘Il-Ku;in g[andu l-awti]mu’
Kun/ert mill-Banda Beland
Nhar il-{add 25 ta’ Marzu 2012, l-G[aqda Mu]ikali Beland taz-}ejtun se ttella’ kun/ert annwali marbut ma/-/elebrazzjonijiet tal:img[a Mqaddsa, fil-knisja tal-Istitut :esù Nazzarenu, iz-}ejtun, fis-7 ta’ filg[axija. Il-banda, ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Direttur tag[ha Mro Ray Sciberras FLCM, minbarra diversi mar/i funebri se tesegwixxi selezzjonijiet varji li jinkludu fost o[rajn, Variation 9 ta’ Edward Elgar u silta mill-film
/elebri The Ten Commandments ta’ Elmer Berstein. Jippresiedi l-kun/ert, il-Kanonku Dun George Spiteri, id-Direttur Spiritwali tasSo/jetà, f’g[eluq il-25 anniversarju mill-ordinazzjoni tieg[u b[ala sa/erdot. Kul[add mistieden jattendi u d-d[ul hu ming[ajr [las. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.belandband.com jew mill-pa;na Beland Band Club fuq Facebook.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta’ Marzu, 2012
TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-Qosor Newsbuzz NET Television 15>45 Is-su;;ett prin/ipali fil-programm tal-lum se jkunu l-e]er/izzju fi]iku. Anki b’/ertu do]a ta’ umori]mu, naraw fost o[rajn g[aliex kelb b[ala pet jista’ jg[inek biex tag[mel aktar e]er/izzju, [a;a li pets o[ra ma tantx jirnexxilhom jag[mlu. Jing[ata wkoll parir dwar u]u alternattiv g[al treadmill. Naraw fl-Istati Uniti kif Beyonce qed tippromwovi l-importanza tal-e]er/izzju. Bejni u Bejnek NET Television 23>30 Il-mistiedna ta’ Joséf Bonello g[al-lum se tkun Clarissa Ellul (fir-ritratt), li t-telespettaturi ta’ dan l-istazzjon jafuha l-aktar b[ala newscaster. L-involviment tag[ha fil-media beda billi fuq Radio 101 kienet tie[u post
Ronald Briffa jew Frank Zammit fil-pre]entazzjoni tal-Breakfast Show meta xi [add minnhom ikun indispost. Illum tie[u [sieb il-produzzjoni ta’ xi programm televi]ivi u g[al xi ]mien anki kienet il-persuna responsabbli mil-librerija awdjovi]wali ta’ media.link. Mill-:uf sal-Iskola NET Television 13>20 Il-personalità li se jlaqqag[na mag[ha l-programm tal-lum se tkun l-attur Carlos Farrugia (fir-ritratt), li se jitkellem dwar it-trobbija tieg[u fil-Belt Valletta. Ukoll waqt il-programm se jkun hemm Joyce Callus li se turi kif it-trobbija li jing[ataw it-tfal [afna drabi tkun riflessa fil-karattru tag[hom. Tirrimarka li estremi fit-tipi ta’ trobbija tat-tfal qatt ma servew ta’ ;id. Ho voglia di te Raitre 21>05
Riccardo Scamarcio u Laura Chiatti (it-tnejn fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Taljan tal-2006. }ag[]ug[ ji;i lura l-Italja wara sentejn ig[ix fl-Istati Uniti fejn ikun mar biex jinsa lill-g[arusa li telqitu, ja[rab minn ommu u jinsa lmewt ta’ [abib tal-qalb. Inbidel xejn? Minn xiex ig[addi?
Mark Mifsud u Stephanie Agius
Nada tqila minn Ezio La famiglia - NET Television, 20.30
Cesare Saraceni (Martin Farrugia) g[addej minn diversi sitwazzjonijiet. Qed jipprova jo[ro; lil [uh Tony (P.J. Xerxen) mill-[abs, jirran;a s-sitwazzjoni ma’ martu Morgan (Ethel Baldacchino) u jkompli jkabbar in-negozju tal-familja. I]da mo[[u hu m[awwad ukoll min[abba dak li g[adda minnu fi Sqallija. Nada (Stephanie Agius) hi tqila minn Ezio
(Mark Mifsud). L-ispettur Hannibal Ciappara (Jason
Zerafa) jkompli jsib aktar provi dwar l-attentat fuq l-Ispettur Athena (Daniela Darmanin). Ix-Xakal (Frederick Testa) qed ikompli jit[abbeb ma’ Morgan. It-Tune]in Yusi (Claudio Carta) g[addej mill-inkwiet tieg[u wkoll!
Malta Llejla NET Television 17>00 Fost is-su;;etti li se jkunu ttrattati filprogramm tal-lum se jkun hemm l-Open Day tal-Junior College flimkien ma’ Riccardo Flask, lesperjenza ri/enti tal-
;urnalist Robert Cremona f’Londra fuq xog[ol u attività ta’ sky diving li se ssir b’risq il-YMCA. Dwar din tal-a[[ar se jitkellmu Therese Agius u Anthony Caruana. Jing[ataw ukoll pariri minn David Spiteri dwar ikel u minn Stefan Lia mill-MFSA.
Newsroom NET Television 21>32 L-edizzjoni tal-lum primarjament se
tiffoka fuq tislima lil ]ew; Maltin li [allewna din il-;img[a, il-President Emeritu ?ensu Tabone, li fir-ritratt fuq jidher dakinhar li n[atar f’din l-og[la kariga tal-pajji], u Fr Peter Serracino Inglott, li fir-ritratt xellug narawh fir-razzett tal-Università ta‘ Malta.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta’ Marzu, 2012
26 TV#Radju
Im[abbtu maqsuma bejn ]ew; nisa Generazione 1000 Euro - Raidue, 23>25
06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101
Film Taljan tal-2009 li n[adem b’re;ija ta’ Massimo Venier u li g[andu b[ala protagonist li]-]ag[]ug[ Matteo (Alessandro Tiberi, fir-ritratt hawn ta[t ma’ Valentina Lodovini), li jkun pjuttost ;enju fejn tid[ol il-matematika.
Dan Matteo i]da jkollu problema, dik li ma jafx x’g[a]la g[andu jag[mel bejn ]ew; nisa – Beatrice li tkun tg[ix fl-istess appartament mieg[u u Angelica, li ti;i l-boss tieg[u fuq il-post tx-xog[ol.
(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.15 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 - BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 Sehemna fl-Ewropa 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bilMalti (r) 20:30 - Solidarjetà 21:00 - Countdown 22:00 - LA[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:03 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Ewropa 18:45 Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 ONE News 20:15 - Sport Action 20:45 - Pajji] li Jixraq lil Uliedna 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Bla Kantunieri 23:00 Woodenman Jukebox 24:00 Music FM 02:00 - Serali. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 RTK qosor) 09:15 G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 Kaskata Kulturali 15:30 -
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli Ladies Choice Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
Rapport Finanzjarju 15:40 Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 Jaqblu... ma Jabqlux! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 Straightforward 22:00 - IlQaddis tal-Jum 22:05 Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Rakkont, FilFond tal-A[bar, Ifta[ Qalbek, Home Decor, Legali. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Sa[[a 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal;urnali 13:30 - University Matters 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - It’s Debatable 20:00 Mu]ika Klassika Maltija 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Il-verità te[liskom 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l- Erwie[ 13:00 Shalom 14:30 - Qari ta’ Rumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 Niskopru lil Marija 16:00 - Lil hinn minn darna 17:00 {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Qari Reli;ju] 19:30 Il- Muftie[ tal-G[erf 20:00 Lourdes (r) 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Il-Qdusija fi ]minijietna 22:00 - Alla g[ani fil-{niena (r) 22:30 A[barijiet Reli;ju]i 22:50 Kompjeta 24:00 - Ru]arju. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 - Tempo on the mix 17:30 – All Time Favourites 18:30 – Don’t Stop the Music 20:00 Mu]ika Klassika.
TVM 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - Dot EU 11:30 - Asteriks 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 A[barijiet 16:10 - I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Dreams 21:45 Qalbinnies 22:30 - Meander 23:15 - L-A[barijiet 23:30 G[awdex Illum (r). TVM 2 15:00 - A[barijiet 15:05 Dokumentarju 15:15 - BBC Frozen Planet (r) 16:15 G[awdex Illum 17:00 - A[barijiet 17:05 - Lenti fuq Ilsienna (r) 17:35 - Mela Isma’ Din 17:45 Kenn il-Ba[[ar 18:15 - Dissett 19:15 - Storja wara l-Kwinti 20:00 - A[barijiet 20:45 - BBC Frozen Planet (r) 21:35 - Malta u lil Hinn Minnha. ONE 07:00 - Bon;u Bundy 10:00 Teleshopping 10:35 - Healthy Living (r) 11:45 - Teleshopping 12.45 - Pink Panther (r) 13:30 ONE News 13:40 - Bla A;enda (r) 16:25 - Tommy u Rosy 16:30 - Tomatate 17:05 - Teleshopping 17:20 - Hazzzard 17:30 - ONE News 17:40 - B’Xortik ma’ Robert 19:00 - Londri 19:20 Minuta Wa[da! 19:30 - ONE News 20:15 - Illostra 20:30 Inkontri 22:15 - Malta Fuq Kanvas 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da 23:45 Kalamita (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 - Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 - News 19:30 - {abbejtek 20:30 - Stylish Weddings (r) 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - M’Intix Wa[dek (r). Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi
07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 16:50 Tg Parlamento 17:00 - Tg 1 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Affari tuoi 21:10 - Il sogno del maratoneta (it-II u l-a[[ar parti) 23:15 - Porta a porta 00:50 - Tg 1 notte 01:25 - Qui Radio Londra 01:30 - Sottovoce 02:00 - Visioni private - Franco Cardini. Raidue 07:00 - Cartoons
09:30 Sorgente di vita 10:00 - Tg2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:10 - La Signora del West (TF) 16:55 - Hawaii Five-O (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Ghost Whisperers (TF) 19:35 L’isola dei famosi (reality) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Voyager Indagare per conoscere 23:10 Tg 2 notizie 23:25 - Generazione 1000 Euro. Film 2009 01:10 - Tg Parlamento 01:20 Protestantesimo 01:50 - L’isola dei famosi. Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 Fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - L casa nella prateria (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:10 - Le storie - Diario italiano, si replica 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Fuori controllo. Film 2010 23:05 - Blob 24:00 - Tg 3 linea notte 00:10 Tg regione 01:15 - La caviglia di Amelia. Film ’85. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina
08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 -
Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 - Amici 16:55 Pomeriggio cinque 18:45 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Panariello non esiste 00:15 - Terra! 01:15 - Tg 5 notte 01:45 - Striscia la notizia. Rete 4 07:20 - Ieri e oggi in tv 07:25 Nash Bridges 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Carabinieri 10:50 Slow Tour 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Forum 15:10 - Flikken - coppia in giallo (TF) 16:15 - My Life Segreti ee passioni (soap) 16:50 Il Commissario Cordier - Falsa identità. Film 2003 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Trappola sulle montagne rocciose. Film ’94 23:30 Coraggio... fatti ammazzare. Film ’83 01:45 - Tg 4. Italia 1 07:00 - Cartoons 08:40 - Settimo cielo (TF) 10:35 - Everwood (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:30 - Camera Café (sitcom) 16:15 - Provaci ancora Gary (sitcom) 16:40 - La vita secondo Jim (sitcom) 17:10 - Bau Boys 17:45 - Trasformat 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - Tutto in famiglia (sitcom) 19:50 - Cartoons 20:20 - CSI: Miami (TF) 21:10 - CSI scena nel crimine 23:00 - Kill Bill. Vol. 2. Film 2003 01:20 The Shield (TF). La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (attwalità) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - Giorni d’amore. Film ’54 16:00 - Atlantide - storie di uomini e mondi 17:05 - Relic Hunter (TF) 17:50 - I menu di Benedetto 18:55 - ‘G’ Day La 7 alle 7 19:25 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 L’infedele 23:45 - Innovation 00:20 - Tg La 7 00:25 - Tg La 7 sport 00:30 - (Ah)iporoso 01:25 - Prossima fermata 01:45 - ‘G’ Day La 7 alle 7.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 19 ta’ Marzu, 2012
TV#Radju 27 Favourite Channel 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshop-ping 11:45 - Reporter 12:05 - Fa-vourite Link 12:10 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 EGOV4U 15:30 - Tele-shopping 16:30 - 7F 17:00 - Newspoint 17:30 - Vis-a-vis (jinkludi 18:15 - F. News) 19:45 - Reporter 20:05 - Muftie[ 20:10 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 Crossroads 23:00 - Link 23:05 Kont taf? 23:15 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Roman-tica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75. La 5 12:25 - Centovetrine 12:50 -
Extreme Makeover Home Edition 13:40 - Grande Fratello 14:00 - ER (TF) 14:45 Veronica Mars (TF) 15:35 Falcon Beach (TF) 16:25 Giovani Campionesse (TN) 17:10 - Champs 12 (TF) 18:00 Friends (sitcom) 18:50 - Amici La 5 19:55 - Grande Fratello 20:25 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 – Ho voglia di te. Film 2006 23:15 - Uomini e donne. BBC Entertainment 07:10 - Charlie and Lola 07:20 Jackanory Junior 07:35 - Boogie Beebies 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Tikkabilla 08:20 - 3rd & Bird 08:30 - The Adventures of Spot 08:35 - 2point4 Children 09:05 - Keeping up Appearances 09:35 - The Weakest Link 10:20 - My Family 10:50 - Doctors 11:20 - The Planets 12:10 Monarch of the Glen 13:00 Keeping up Appearances 13:30 2point4 Children 14:00 - The Weakest Link 14:45 - My Family 15:15 - Doctors 15:45 The Planets 16:35 - Monarch of the Glen 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - Holby City 20:00 - 2point4 Children 20:30 Beautiful People 21:00 - Waking the Dead 21:50 - Keeping up Appearances 22:20 - My Family 22:50 - Red Cap 23:40 Beautiful People. TCM 08:00 - Bandolero! Film ’68 (15) 10:00 - Rio Lobo. Film ’70 (PG) 12:10 - Riot in Cell Block 11.
Film ’54 (15) 13:45 - Maverick 14:50 - The High Chaparral 16:00 - Between Heaven and Hell. Film ’56 17:50 - Days of Heaven. Film ’78 (PG) 19:35 The Champ. Film ’79 (PG) 22:00 - Gremlins 2: The New Batch. Film ’90 (12). MGM Movies 06:30 - The Pride and the Passion. Film ’57 (PG) 08:40 Murder Live! Film ’97 10:15 I’ll Be Home for Christmas. Film ’86 11:50 - Death Rides a Horse. Film ’67 (PG) 13:45 - Radio Days. Film ’87 (PG) 15:15 Seven Hours to Judgement. Film ’88 (15) 16:45 - In His Life: The John Lennon Story. Film 2000 18:15 - The Wilby Conspiracy. Film ’75 (PG) 20:00 - Welcome to LA. Film ’76 (15) 21:40 MGM’s Big Screen 21:55 - Lost Junction. Film 2002 (15) 23:30 Panther. Film ’95 (15). Diva Universal 06:55 - Quincy, M.E. 07:53 Great Women 08:00 - Murder 101: College Can Be Murder 09:33 - Crossword 09:50 - Rex: A Cop’s Friend 10:50 - Cento Vetrine 11:50 - Wolff’s Turf 12:47 - Great Women 12:55 Quincy, M.E. 13:55 - JAG 15:52 - Great Women 16:00 Rex: A Cop’s Friend 17:00 Murder 101: Locked Room Mystery 18:39 - Il Maestro 18:52 - BackStage 19:00 - Rex: A Cop’s Friend 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 - The Memoirs of Sherlock Holmes 22:05 Rosemary and Thyme 23:05 Murder 101: Locked Room Mystery. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: Exit Wounds 08:10 - Mythbusters: Crash and Burn 09:05 - Extreme Engineering: Singapore Sky Park 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Namibia 11:50 - Overhaulin’: That’s All, Volks! 12:45 - Motor City Motors: The Asphalter 13:40 - American Chopper: Police Bike 14:35 - Dirty Jobs: Big Animal Vet 15:30 Deadliest Catch: Thick as Thieves 16:25 - Mythbusters: Mini Myth Mayhem 17:20 Extreme Engineering: Singapore Sky Park 18:15 - Ultimate Survival: Zambia 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Alone in the Wild 21:00 - Surviving the Cut: US Marine Recon 21:55 - WorstCase Scenario: Toxic Gas Leak # Man on Fire 22:25 - Worst-Case
Scenario: Home Break in # Terror Threat 22:50 - Curiosity: How Evil Are You? 23:45 Mythbusters: Airplane Hour. Melita Movies 10:00 - The Sorcerer's Apprentice 11:50 - Diary of a Wimpy Kid 13:20 - Eat Pray Love 15:35 - It Runs In The Family 17:20 - Hollywood Buzz 17:45 - Circle of Friends 19:20 The Stepfather 21:00 - The Great New Wonderful 22:30 Lethal Obsession 00:00 - Hot Tub Time Machine. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - Mike & Molly 11:30 - The Mentalist 12:15 - Chase 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - Desperate Housewives 17:30 - How I Met Your Mother 17:52 - Suburgatory 18:15 Days of Our Lives 19:00 - 30 Rock 19:30 - Top Gear 20:30 Person of Interest 21:15 - The Mentalist 22:00 - Boardwalk Empire 22:50 - Supernatural 23:40 - Game of Thrones 00:45 Bored To Death 01:10 - Hung 01:40 - Entourage Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross 08:00 - Hoarders: Claudie. The Locator: 09:00 Big Sister’s Homecoming 09:30 - A Father’s Daughter. 10:00 Tori & Dean 11:00 - America’s Court with Judge Ross 12:00 Ice Road Truckers: Breaking Through 13:00 - Pawn Stars: Ready Set Pawn. Storage Wars: 13:30 - Midnight in the Gardena Good and Evil 14:00 - Get Him to the Mayan 14:30 - Fu Dog Day Afternoon. 15:00 - Pawn Stars: Evel Genius 15:30 American Restoration: Hot & Cold 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Diane Fleming. The Locator: 17:00 - Big Sister’s Homecoming 17:30 - A Father’s Daughter. 18:00 - Hoarders: Claudie 19:00 - Pawn Stars: Ready Set Pawn 19:30 - Storage Wars: Midnight in the Gardena Good and Evil 20:00 America’s Court with Judge Ross 21:00 - Ice Road Truckers: Breaking Through 22:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Life, Liberty and the Pursuit of Wealthiness 23:00 - Pregnant in Heels: Couples Therapy.
G˙at-Tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:05 - Connie the Cow 09:15 - The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 - Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - Igloo-Gloo 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - IglooGloo 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The
Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 Dougie in Disguise 19:25 - Slim Pig 19:35 Angelina Ballerina 19:50 - Dougie in Disguise 20:00 - The Hoobs 20:25 - Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 - Rubbadubbers 21:10 - Igloo-Gloo 21:25 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 Tigga and Togga 22:00 - Rubbadubbers. Disney Channel 08:50 - Hannah Montana 09:15 - The Suite Life on Deck 09:40 - Jake and Blake 10:05 - Sonny with a Chance 10:30 - Wizards of Waverly Place 10:55 - Phineas and Ferb 11:20 - So Random 11:45 The Suite Life on Deck 12:10 - Wizards of Waverly Place 12:30 - Have a Laugh 12:35 Shake It Up 13:00 - Good Luck Charlie 13:25 ANT Farm 13:50 - Phineas and Ferb 14:15 Recess 14:40 - So Random 15:05 - Fish Hooks 15:30 - Wizards of Waverly Place 15:55 - Shake It Up 16:20 - ANT Farm 16:45 - The Suite Life on Deck 17:10 - Good Luck Charlie 17:30 - Have a Laugh 17:35 - Wizards of Waverly Place 18:00 Hannah Montana 18:25 - Phineas and Ferb 18:50 - Shake It Up 19:15 - Fish Hooks 19:40 - Recess 20:05 - Good Luck Charlie 20:55 - Wizards of Waverly Place 21:45 - Kim Possible.
07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 14>20 14>50 15>00 15>05 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19>45 20>30 21>30 22>30 23>00 23>30
NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping Mill-:uf sal-Iskola EGOV4U Flimkien ma’ Nancy (r) NET News Flimkien ma’ Nancy (r) Teleshopping Bla Kumment Newsbuzz Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Kontra l-{in NET News La Famiglia Newsroom PQ (r) NET News Bejni u Bejnek
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - FIS WC Alpine Skiing 10:00 - IBU WC Biathlon 11:30 - FIS WC Cross-Country Skiing 12:15 - FIS WC CrossCountry Skiing 13:00 - World Women’s Champ. Curling 15:00 - UCI World Tour Cycling: Tour of Catalunya: Stage 1 (live) 16:30 - FIS WC Ski Jumping 17:30 - Eurogoals 18:30 - IBU WC Biathlon 19:15 - Players Tour Champ. Snooker 20:45 - WATTS 21:00 - Clash Time 21:05 -
This Week on World Wrestling Entertainment 21:35 - Clash Time 21:45 - Pro Wrestling 22:45 - IBU WC Biathlon 23:15 - FIS WC Ski Jumping.
GO Sports 1 07:00 - ATP Masters 1000: Indian Wells: Last 16 17:00 Trans World Sport 18:00 Serie A: Rd 28: Fiorentina v Juventus 20:00 - ATP Masters 1000: Indian Wells: Highlights 21:00 - Scottish PL: Rd 30: Highlights 21:30 - HBO World Boxing: 12 Rd middleweight fight: Sergio Martinez v Matthew Macklin 00:30 - F1: Australian GP: Race. GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - PGA Open de Andalucia Costa del Sol: Day 1 11:00 - Barclays PL: Wk 32: Fulham v Swansea City 13:00 Serie A: Rd 28: Lecce v Palermo 15:00 - The Six Nations 2012: Wales v France 17:00 - The FA Cup: Rd 6: Everton v Sunderland 18:55 Arsenal World 19:25 Barclays PL: Wk 32: Review 20:45 - Serie A: Rd 28: Roma v Genoa (live) 22:45 - Roma Channel. Melita Sports 1 19:00 - Bundesliga: Highlights 20:00 - La Liga: Highlights 21:00 - Copa Libertadores: Highlights 21:25 - La Liga: Sevilla v Barcelona (r) 23:25 npower Champ.: Leeds Utd v West Ham Utd (r) 01:10 Bundesliga: Hoffenheim v VfB Stuttgart (r).
Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Div. (r) 09:50 - BOV PL: Floriana v Hibernians (r) 12:05 - Malta Handball Assoc. (r) 13:30 Malta Rugby Football Union (r) 15:05 - Malta Basketball Assoc. (r) 16:30 - 3 Pointer (r) 17:05 - MOC Olympic Special (r) 17:40 - Malta Handball Assoc. (r) 19:00 - Kick Off (live) 20:35 - BOV PL: Valletta v Birkirkara (r) 22:50 - Kick Off (r) 00:25 - Malta Rugby Football Union (r). Football Stars 1 08:00 - Bundesliga: Hoffenheim v VfB Stuttgart (r) 09:50 - La Liga: Real Madrid v Malaga (r) 11:35 - npower Champ.: Leeds Utd v West Ham Utd (r) 13:25 - La Liga: Athletic Bilbao v Valencia (r) 15:15 Bundesliga: Borussia Dortmund v Werder Bremen (r) 17:10 La Liga: Levante v Villarreal (r) 19:00 - Bundesliga: Highlights 20:00 - La Liga: Highlights 21:00 - npower Champ.: Leeds Utd v West Ham Utd (r) 22:50 Bundesliga: Hoffenheim v VfB Stuttgart (r) 00:45 - La Liga: Real Madrid v Malaga (r). Football Stars 2 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: Hoffenheim v VfB Stuttgart (r) 16:10 - La Liga: Real Madrid v Malaga (r) 18:00 - Barca TV 21:00 Bayern Munich TV 00:00 Barca TV. . All Stars 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - Volleyball Champ. League Magazine: The Big Hit (r) 14:20 - NBA: Orlando @ Miami (r) 16:25 - European Poker Tour: Monte Carlo Show 1 (r) 17:20 - Mountain Bike: Hansreyindia (r) 17:55 Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:00 NBA Live 19:25 - WWE: Elimination Chamber (r) 22:30 - NBA: Orlando @ Miami (r) 00:35 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings (r).
IN-NAZZJON It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
28 Passatemp
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
Stramba, i]da vera…
Skont il-fidi Islamika l-midinbin ikkundannati fil-;udizzju finali jkunu obbligati jieklu l-weraq u l-frott tas-si;ra msej[a ‘]aqqum’, iz-zkuk huma pjuttost kollha xewk u l-frott morr tosku. Sintendi, dawn jikkaw]aw sofferenzi kbar.
11
12
13
14
15
16
Sudoku
17
18
Mimdudin>5. {sejjes mal-mixi (5) 6. u 11. Re/ipjent fejn
wie[ed i]omm ftit [elu (10) 7. Malinkoniku (5) 10. Tissikka (5) 11. Ara 6 12. Kunjom (5) 14. It-tislima ta’ filg[odu (5) 16. Tlaqna! (5) 17. Qalbu sewda (5) 18. Kellu t-tfal (5)
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 in-numri kollha mill-1 sad-9.
Weqfin>1. Tat tir (6) 2. Ma g[adux fil-kariga (6) 3. Karattru ta’ Shakespeare (6) 4. Vi/in l-Isla u l-Birgu (6) 8. u 13. Pja/ir tieg[ek, g[ax ridt int (4, 7) 9. Lok ta’ hena kbir (5) 12. }ammha fuq il-lemin tieg[u (6) 13. Ara 8 14. It-tislima ta’ filg[axija (6) 15. It-tfal tieg[i (6)
Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin>5. u 6. Karburatur; 7. Kedda; 10. Trott; 11. Telqu; 12. Bron]; 14. Babel; 16. Bokka; 17. Dilek; 18. Laqat.
– Prosit tal-kompetenza, sinjur! Il-kok ikkonfermali li, bi ]ball il-meraq ta’ qabel kien dak li bih naddaf u [asel il-platti kollha.
Weqfin> 1. Skalat; 2. Punent; 3. Tradut; 4. Pranzu; 8. Boloq; 9. Globu; 12. Bjonda; 13. }bokka; 14. Bokkla; 15. Lealtà.
Qawl Malti
G{AT-TFAL
• {abbat u l-bieb ikun miftu[. – Dan ifisser li jekk ma titlobx [add ma jg[inek. • Kontra s-swar ta’ Alla m’hemmx kanuni. – Dan ifisser li [add ma jista’
Il-kwadretti tewmin
Din ix-xena hi mag[mula minn 54 kwadrett. Jekk tosservahom tajjeb g[andek issib erba’ pari ta’ kwadretti tewmin. Ara ssibhomx?
jeg[leb lil Alla
Soluzzjonijiet Qabad ]arbuna X’qabad^
F7 – B8; ?2 – E9; F 3 – B5; A4 - ?7.
Kwadretti tewmin
Il-passa;; Nru. 3 Tilef l-g[adam
X’qabad^
Ibda mit-tikka [dejn in-Nru. 1 u mur fuq in-numri l-o[ra wara xulxin san-Nru. 53. Jitfa//a sajjied. X’qabad?
Sudoku
Tilef l-g[adam
Dan l-iskeletru qed ittih ferne]ija g[ax tilef tliet g[admiet. Liema passa;; irid jie[u biex jakkwistahom lura?
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Klassifikati 29 PROPRJETÀ {al Luqa
APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tas-sodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.
Il-{amrun
San :iljan
GARAXX#uffi//ju 61sqm livell mat-triq, 50 metru lbog[od min City of London Bar, freehold. €104,000. ?emplu 99490465.
G{ALL- KIRI {a]-}ebbu;
GARAXX 90 pied f’Industrial Area. ?emplu 99277073.
DAR imqassma fi 3 appartamenti, kull appartament fih 3 tas-sodda, salott, tal-pranzu, boxroom, tal-banju, spare toilet u k/ina, bit[a u bil-gallerija u garaxx bi 3 sulari storijiet bil-lift u bla /ens. ?emplu 99409133 jew 79704114.
L-Imsida
Is-Swatar
{anut
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi 3 kmamar tassodda, k/ina fitted, living\kamra tal-pranzu b’gallarija, 2 kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u ‘utility room’. Prezz €210,000. Garaxx ta’ 3 karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
Ix-Xemxija
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox bi 3 tas-sodda, k/ina fitted, living b’gallerija, ]ew; kmamar tal-banju u utility room. Prezz €142,000. ?emplu 99473439.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Proprjetà
U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.
TRIQ San :u]epp, ]ew; garaxxijiet ta’ karozza wa[da livell mat-triq, €400 fis-sena il-wie[ed. ?emplu 21487458 jew 99803558.
G{ALL-BEJG{\KIRI BIL-PERMESS (Class 4) ;o St.Venera. ?emplu 99441832 jew 77471530.
VETTURI
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq ilfil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.
Nixtri
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.
Ni]barazza
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[al kull xog[ol ta’stampar u tombla sheets
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and
PAWLU BONNICI
(Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur etc u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew
79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
KOMPJUTER antik li g[andu valur, f’kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 21496068 jew 79496068.
Toyota Vitz SR
Ni]barazzawlek
Libsa tal-Pra/ett
Range Rover
TAT-2001, magna 1300cc u full extras. ?emplu 79436081.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, xog[ol ta’ plumber, kisi bil;ibs u gypsum boards. ?emplu fuq 79091057 jew 27466323.
Nixtri
DG{AJJES tal-fibre, in[allas cash. ?emplu 79834120.
ID-DAR min g[amara, linef, fajjenza, purtieri etc. ming[ajr [las. ?emplu 21661983 jew 79593666.
Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Kompjuter
TAS-subien, kulur cream, 3-piece, kompluta bil-qmis u ]-]arbun. Daqs ;dida, milbusa darba. Prezz €60. ?emplu 21242180.
Sett ta’ 9 vari
}G{AR tat-tafal ma[dumin bl-idejn, tradizzjoni antika. Prezz €25 is-sett kollu. ?emplu 21495253.
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
SALE FUQ K?EJJEN :ODDA TALJANI Skont ta’ 50%
SELEZZJONI ta’ k/ejjen ;odda, moderni u klassi/i (mix-showroom). Home Solutions, 10, Tigne Street, Sliema ([dejn il-“Union Club”). ?emplu 21322030.
JIN{TIE:U Ir;iel jew Nisa
OKKA}JONI unika biex taqla flus extra – ta[dem x’[in tkun tista int billi tlaqqa’ [bieb, tal-familja jew ;irien, g[al aktar dettalji /empel FTL Naxxar fuq 79792356.
Nurses
FULL\PART-TIME, [inijiet flessibli, rata ta’ paga tajba. Ibg[atu c.v. fuq info@healthservicesmalta.com jew /emplu fuq 21485151 jew 79492748.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 19 ta’ Marzu, 2012
30 Fil-Lenti
Insiru nafu a˙jar lil...
Colette Caruana Isem u kunjom
Colettte Caruana.
Data tat-twelid
26 ta’ Marzu 1990.
Lokalità fejn toqg[od {’Attard.
X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu
Ili ni]fen minn mindu kelli tliet snin mal-Olivia Dow School of Russian Ballet fejn il[aqt il-livell ta’ solista meta ;ibt l-e]ami fis-sena 2009. Barra minn hekk g[amilt [afna workshops u lezzjonijiet fi stili o[ra ta’ ]fin. Dawn jinkludu classical character, hip hop, jazz, contemporary, modern, pas-de-deux u o[rajn. Barra minn hekk, minn dejjem kont in[obb il-palk u g[alhekk dejjem ippruvajt nie[u sehem f’kull [a;a li stajt. {adt sehem f’korijiet tal-iskola, tal-Parro//a, tas-Sixth Form f’San Alwi;i u tal-Università: kuncerti, drammi, Soirées u Studentsfests;
fil-musical li kien mtella’ mid-De La Salle Drama Group g[al dawn l-a[[ar sentejn; u sentejn ilu kont fil-pantomima Aladdin ta’ Masquerade, fejn kelli wkoll ir-responsabbiltà ta’ Dance Captain. G[at-tieni sena qed ng[allem i]-]fin lit-tfal fil-Masquerade Theatre Arts School. B[alissa involuta f’R&J Forever: A Mash Up Musical li se jkun qed isir fis-17, it-18, id-19, it-23, l-24 u l-25 ta’ Marzu, fit-teatru MITP. Hu l-ewwel musical li qed nag[mel il-koreografija g[aliha (u anke na[dem il-parti ta’ Lady Capulet!). Qed inqisha b[ala sfida u qed nie[u pja/ir nara l-affarijiet li imma;inajt f’mo[[i jsiru realtà. Nispera li jkolli aktar opportunitajiet li nag[mel iktar koreografija fil-futur!
Jekk l-affarijiet imsemmija fit-twe;iba ta’ qabel mhumiex l-impjieg ewlieni tieg[ek, x’tag[mel aktar^
Is-sena l-o[ra ggradwajt mill-Università mill-kors tal-B.A.(Hons.) :eografija. B[alissa qed nipprova nfaddal il-flus biex is-sena d-die[la nag[mel M.Sc. fl-Environmental Management barra minn Malta. Wara, nixtieq li nag[mel M.A. fil-Performing Arts (Dance) g[all-pja/ir!
G[andek xi delizzji^
Minbarra li n[obb ni]fen, inkanta u nirre/ta, naqra u nsiefer.
L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa
Meta kont g[adni s-Sixth Form, jien, flimkien ma’ sitt i[bieb kollha ]effiena tal-istess età, tellajna spettaklu ta]-]fin wa[idna g[all-karità. Kien jikkonsisti minn tnax-il ]ifna kollha wara xulxin, guest band, u xi recitals. G[adni ma nistax nemmen li kellna l-ener;ija u l-kreattività biex intellg[u spettaklu b[al dak!
}vanta;; hu li hawn Malta diffi/li [afna li tag[mel [ajtek ddur mat-teatru jew mal-isport biss, i]da fl-istess [in naraha wkoll b[ala vanta;; g[ax dawk in-nies kollha li huma involuti qeg[din hemm g[ax tassew i[obbu dak li jag[mlu.
Xi [a;a li ddejqek
Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir taf l-a[barijiet: il-gazzetta, it-televi]joni, ir-radju jew l-internet, u g[aliex^
Esperjenza li g[addejt minnha, po]ittiva jew negattiva, u li t[oss li minnha tg[allimt [afna
G[alik xi jfissru dawn^: • l-im[abba – Li dejjem tista’ tkun ;enwinament
Mistoqsijiet banali.
IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Kien l-ewwel ritratt tiieg[i ni]fen li qabadni nag[mel qab]a u ndur fl-arja. Dak kien waqt l-iStudentfest tal-2008.
Il-fatt li tg[ix fil-g]ejjer Maltin, xi t[oss li huma l-vanta;;i u l-i]vanta;;i^
Meta kont l-Università, flimkien ma’ xi [bieb tieg[i, waqqaft il-University of Malta Geographical Society (UMGS) li vera fet[itli opportunitajiet f’[ajti u g[allmitni [afna. Illum g[adha g[addejja fuq ba]i soda, anki wara li kwa]i l-membri ori;inali kollha telqu mill-Università. G[alkemm kien hemm drabi meta ma tantx kienet esperjenza po]ittiva g[ax kienet tirrikjedi [afna xog[ol, il-[bieb li g[amilt permezz tag[ha, ]gur huma xi ftit mill-a[jar [bieb li g[andi.
L-internet, g[ax dejjem tkun hemm u nista’ ni//ekkja x’inhu ji;ri f’kull [in tal-;urnata! il-persuna li int ma’ xi [add.
• • • • • •
il-[biberija – Li tkun hemm g[al xi [add, u huma
jkunu hemm g[alik, f’kull /irkustanza. il-libertà – Li ma t[ossokx restritt milli tag[mel xi [a;a g[ax xi [addie[or ma j[allikx tag[milha i/-/ensura – Li xi [add jimponi l-valuri tieg[u jew tag[ha fuq xi [a;a. ir-reli;jon – {a;a li tg[inek issib il-valuri tieg[ek. is-safar – Tiskopri postijiet, kulturi, tradizzjonijiet u pajsa;;i ;odda. il-mewt – Li [ajtek f’din id-dinja tieqaf.
Sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag[na ma’ nies li g[andhom konnessjoni mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu. Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità minn dawn l-oqsma^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
Konsumatur 31
Il-bejg[ bieb bieb {afna drabi u ming[ajr mistenni ninzertaw bejjieg[a wara l-bieb ta’ darna sabiex i[ajruna nixtru xi prodott jew servizz. Dan it-tip ta’ bejg[ normalment isir fid-dar tal-konsumatur, i]da dawn it-tipi ta’ bejjieg[a jistg[u wkoll ikunu fuq il-postijiet tax-xog[ol u f’postijiet o[rajn li mhumiex il-post ta’ negozju minn fejn is-soltu jopera l-bejjieg[ jew il-kumpanija li timpjegah. Dan it-tip ta’ bejg[ bieb bieb huwa regolat mill-Att dwar il-Kuntratti fuq lG[atba tal-Bieb li jipprovdi protezzjoni lill-konsumatur li jog[;bu jixtri b’dan ilmod. Meta konsumatur jixtri minn fuq l-g[atba talbieb g[andu [mistax-il ;urnata minn meta jsir ilkuntratt tax-xiri biex jekk irid jikkan/ella x-xirja li jkun g[amel. F’dan ir-rigward, ilbejjieg[ g[andu l-obbligu legali li jinforma lillkonsumatur b’dan id-dritt u jag[tih formula ta’ kan/ellament f’ka] li lkonsumatur jer;a’ jibdielu u jidde/iedi li j[assar ixxirja li jkun g[amel.
Information Officer Awtorità Maltija g[all-Kompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumatur
Biex t[assar xiri Dan it-tip ta’ xiri
jista jit[assar billi sempli/ement timtela l-formula u ting[ata lill-bejjieg[ jew inkella lkonsumatur jista’ jav]a lillbejjieg[ verbalment li jixtieq jikkan/ella x-xirja tieg[u jew inkella jav]ah permezz ta’ telefonata jew b’fax. Il-konsumatur però jaqbillu dejjem i]omm prova tan;ibbli li hu kkan/ella x-xiri fi ]mien stipulat b[al, pere]empju, jibg[at il-formula ta’ kan/ellament permezz ta’ posta re;istrata.
minn Melanie Camilleri
Hemm diversi vanta;;i fil-bejg[ u x-xiri bieb bieb, i]da hemm ukoll diversi obbligi li jridu jkunu osservati
Min ibig[ bieb bieb g[andu l-obbligu li juri lli/enzja li jista’ jbig[ b’dan il-mod lill-konsumatur qabel ma jsir il-bejg[ u f’ka] li konsumatur ma jkunx interessat jixtri, hu g[andu kull dritt jitlob lillbejjieg[ jitlaq minn daru u dan tal-a[[ar g[andu jag[mel hekk minnufih. Jekk bejjieg[ jibqa’ jinsisti
Meta konsumatur jixtri minn fuq l-g[atba tal-bieb g[andu [mistax-il ;urnata minn meta jsir il-kuntratt tax-xiri biex jekk irid jikkan/ella x-xirja li jkun g[amel
li jkompli l-bejg[ tieg[u minkejja t-talba talkonsumatur li hu jitlaq minn daru, il-bejjieg[ jekk jinstab [ati bil-Qorti u jista’ anki je[el multa sa €1,164. 47 . Ftehim bil-miktub Waqt dan it-tip ta’ xiri,
dak kollu li hu miftiehem bejn il-konsumatur u lbejjieg[ g[andu jsir bilmiktub. Fil-fatt il-li;i timponi li fil-kuntratt ta’ xiri jkun hemm id-data u lpost fejn il-kuntratt ;ie ffirmat, l-isem u l-indirizz tal-konsumatur, l-isem u nnumru tal-li/enzja tal-
bejjieg[ kif ukoll l-indirizz tan-negozju minn fejn qed jopera l-bejjieg[. Fuq il-kuntratt g[andu jkun hemm ukoll deskrizzjoni tal-o;;etti jew servizzi, l-prezz totali, kif se jsir il-[las, kif ukoll iddata ta’ meta se jaslu lo;;etti ordnati u dan ma jistax ikun aktar tard minn sittin jum mid-data talordni. F’ka] ta’ prodotti li ji;u bil-garanzija, ilkundizzjonijiet tal-garanzija kummer/jali g[andhom ukoll jitni]]lu fil-kuntratt tal-bejg[ li jsir bejn ilkummer/jant u x-xerrej. Dawn l-obbligi legali ma
japplikawx meta l-valur tax-xiri ma jaqbi]x lammont ta’ € 46.59, f’ka] ta’ xiri ta’ propjetà immobbli kif ukoll meta lbejg[ bieb bieb ikun se[[ fuq inizjattiva talkonsumatur innifsu. Mhix però meqjusa b[ala inizjattiva tal-konsumatur jekk dan jordna xi katalgi ta’ xiri, kampjuni ta’ prodotti kif ukoll meta lkonsumatur jitlob lillbejjieg[ biex dan i]uru jew jag[mel dimostrazzjoni talprodotti li g[andu g[allbejg[. Il-konsumatur g[andu dejjem i]omm f’mo[[u li jekk ma j[ossux komdu jixtri ming[and dan it-tip ta’ bejjieg[, m’g[andux jiddejjaq jinforma lillbejjieg[ u f’ka] li jixtri xi prodotti u imbag[ad jer;a’ jibdielu, wie[ed dejjem g[andu 15-il ;urnata biex jikkan/ella ming[ajr ma je[el ebda penali u ming[ajr il-b]onn li jag[ti ra;uni. Nixtieq ni;bed lattenzjoni li qabel ma jg[addu [mistax-il ;urnata, il-bejjieg[ ma jistax jitlob depo]itu. Wara [mistax-il ;urnata jista’ jintalab sa mhux aktar minn g[axra filmija (10%) tal-prezz.
It-Tnejn, 19 ta‘ Marzu, 2012
32 Lokali
Kanuni, snieter, munizzjon, xwabel u vle;e; ikkaraterizzaw l-avveniment organizzat mill-Fondazzjoni Wirt Artna fil-Forti Rinella dwar l-evoluzzjoni tal-armi tan-nar u kif din torbot mal-istorja ta’ Malta, intitolat Through the Barrel of a Gun. L-attività saret ilbiera[ biex jin;abru l-fondi g[ar-restawr tal-Forti Rinella, il-Kalkara. L-attività attirat l-interess ta’ numru kbir ta’ persuni, fosthom anki tfal, kif jixhed ir-ritratt. (Ritratt> Trevor Solars)
G[ajnuna lill-immigranti fuq id-dg[ajjes Il-Forzi Armati ta’ Malta tat lg[ajnuna fuq il-ba[ar darbtejn tul dawn l-a[[ar jiem hekk kif intlem[u ]ew; dg[ajjes b’diversi immigranti irregolari fil-b]onn tal-g[ajnuna. Nhar is-Sibt filg[axija, il-Forzi Armati ta’ Malta (FAM) ;iet infurmata mill-awtoritajiet Taljani li kien hemm dg[ajsa b’diversi persuni abbord, fosthom nisa u tfal, u li kienet qed tersaq lejn il-g]ira ta’ Lampedusa.
Dan ir-rapport ;ie kkonfermat minn ajruplan tat-tip Air Wing talForzi Armati, ftit wara nofsillejl, madwar 120 kilometru nawtiku ’l bog[od minn Malta. Irri]ulta wkoll li din id-dg[ajsa kienet qed ti;i assistita minn ]ew; bastimenti tassajd privati. Minkejja li din id-dg[ajsa kienet eqreb ta’ Lampedusa milli ta’ Malta, l-awtoritajiet Taljani infurmaw lillawtoritajiet Maltin li Lampedusa ma
kienx safe port. L-awtoritajiet Taljani rrifjutaw ukoll it-talbiet mill-Gvern Tune]in biex ja//etta lil dawn ilpersuni. Minbarra dan, kmieni wara nofsinhar tal-biera[, il-{add, lawtoritajiet Taljani infurmaw lil dawk Maltin li kien hemm aktar immigranti irregolari fil-periklu wara li g[erqet wa[da mid-dg[ajjes li kienu fuqhom, mal-84 mil nawtiku ’l bog[od minn Malta.
media•link COMMUNICATIONS
Fil-pront saret tfittxija g[al dawn ilpersuni mill-Patrol Boat P-52 u b’ajruplan tat-tip Air Wing, li ng[aqdu ma’ bastiment tal-gwerra Taljan f’din it-tfittxija g[al madwar 70 immigrant. Il-Forzi Armati sa[qu wkoll li g[all-kuntrarju ta’ dak li ;ie rrappurtat f’xi sezzjonijiet tal-media barranija, il-FAM kienet ipparte/ipat f’kull ka] li ntalbet tintervjeni fih, filwaqt li /-/entru tal-komunikazzjoni tal-Forzi Armati baqa’ dejjem miftu[.