2012_03_31

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 13,088

€0.45

Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

12,000 anzjan jir/ievu l-g[otja ta’ €300 Fi tmiem il ;img[a li -

Il-Pulizija investigat iz-zona ta’ G[ar {asan, f’Bir]ebbu;a wara li kienet di;à r/eviet rapporti dwar persuni li kienu qed jg[ixu fl-g[erien (Ritratt> Michael Ellul)

Pulizija jispara b’difi]a Ferut immigrant wara li pponta sikkina lejn il-pulizija minn Matthew Bonett

Immigrant irregolari li g[andu fuq l-20 sena ntlaqat minn xi tiri sparati minn pulizija tal-Iskwadra Mobbli f’tentattiv li jiddefendi ru[u hekk kif l-immigrant beda jxejjer sikkina quddiemu. L-immigrant kellu ji;i operat fl-Isptar Mater Dei i]da issa jinsab f’qag[da stabbli. Ilbiera[ filg[odu, l-ambjent fiz-zona ta’ G[ar {asan, fil-limiti ta’ Bir]ebbu;a, kien wie[ed normali, b’silenzju taqtg[u

b’sikkina. G[all-[abta tas-7.15am, lIskwadra Mobbli tal-Pulizija da[lilha rapport li f’g[ar baxx vi/in G[ar {asan kien hemm persuna li qed tg[ix f’zona li l-pubbliku m’g[andux a//ess g[aliha. Il-Pulizija kienet di;à r/eviet rapporti dwar persuni li kienu qed jg[ixu flg[erien, tant li anke aktar kmieni din il;img[a kienu marru fil-post jistaqsu g[al dan il-;uvni. Kien g[alhekk li tliet pulizija mill-Iskwadra Mobbli tal-Pulizija

investigaw din iz-zona. Malli waslu fil-post, sabu lil Solomei Somake f’wie[ed mill-g[erien, u lPulizija g[amlet attentat biex to[ro; irra;el mill-g[ar, li jinsab biswit G[ar {asan, li i]da rri]ulta fin-negattiv. Il-;uvni, i]da, beda jg[id kliem li ma jag[milx sens, b[al “God tell me”. Ftit tal-[in wara, i]da, il-;uvni li g[andu 24 sena u hu mill-Mali, [are; mill-g[ar u g[al pa;na 5

Spanja

Platini f’Malta

Tintrodu/i wie[ed mill-aktar ba;its iebsa fl-istorja fost ]ieda kbira fil-kontijiet tad-dawl.

Illum jasal Malta l-President tal-UEFA Michel Platini g[al ]jara qasira f’Malta

Ara pa;na 12

Ara pa;na 30

g[addiet, l-anzjani kollha li g[andhom aktar minn 80 sena u jg[ixu we[idhom jew ma’ qrabathom, li jammontaw g[al 12,000, ir/evew l-g[otja ta’ €300 li l-Gvern wieg[ed fil-ba;it li g[adda. Din l-g[otja da[let awtomatikament fil-kont tal-bank li fih l-anzjani ;eneralment jir/ievu lpensjoni. Dan t[abbar f’ konferenza tal-a[barijiet fi/-?entru ta’ Matul il-Jum tal-Anzjani f’Tas-Sliema, mis-Segretarju Parlamentari g[all-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, Mario Galea, u l-Ministru tal-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u Familja, Chris Said, li spjegaw kif din l-g[otja se tiswa lill-Gvern €3.5 miljun fis-sena. L-g[otja ma ng[atatx biss din is-sena, i]da se tibqa’ ting[ata kull sena. g[al pa;na 4


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

4 Lokali

Sensittività g[as-setturi kollha tas-so/jetà minn pa;na 1

Dawk kollha li jag[lqu 80 sena din is-sena, se jir/ievu g[otja prorata mid-data li jkunu g[alqu g[eluq sninhom. Dan kollu jikkonferma kemm il-Gvern hu sensittiv g[as-setturi kollha tasso/jetà Maltija, b’mod spe/jali dawk vulnerabbli, fosthom l-anzjani. Dan g[all-kuntrarju li tallega lOppo]izzjoni, g[ax lallokazzjoni finanzjarja talGvern g[all-anzjani din issena hi ferm aktar minn dik tas-sena li g[addiet, u g[all-kuntrarju ta’ dak li ppruvat tallega lOppo]izzjoni, l-g[otja ta’ €300 [aduha kull anzjan u anzjana li kienu eli;ibbli g[aliha. Il-Ministru Chris Said fakkar ukoll fid-de/i]joni li kien [a l-Gvern fl-2008 li ]-]ieda tal-g[oli tal-[ajja jo[duha l-anzjani kollha mal-pensjoni, meta qabel kienu jie[du biss ]ew; terzi ta]-]ieda. Dan ifisser li din is-sena, il-pensjoni talanzjani ]diedet b’€1,000 meta mqabbla mal-pensjoni tas-sena 2008. F’pajji]na llum hawn 76,000 anzjan u anzjani li qed jir/ievu l-pensjoni. Kuljum, il-Gvern jonfoq €2.5 miljun f’benefi//ji so/jali, li fost l-o[rajn jinkludi l-pensjonijiet. Is-Segretarju Parlamentari Mario Galea ta [arsa lejn l-

investiment tal-Gvern fissettur tal-anzjani u dawk laktar vulnerabbli fisso/jetà, fejn fost l-o[rajn [abbar li sa xahrejn o[ra lGvern se jkun qed jifta[ ittielet night shelter f’San Vin/enz de Paule. Dan wara s-su//ess talesperimenti tan-night shelters fi]-}ejtun u lMellie[a. Mario Galea qal li kuljum, il-Gvern jonfoq €180,000 f’residenzi u sptarijiet g[all-anzjani, fosthom San Vin/enz de Paule, Jean Antide, l-Isptar Karin Grech u l-Isptar Zammit Clapp. F’dawn iddjar u sptarijiet, is-sena li g[addiet il-Gvern [a 1,367 pazjent mill-Isptar Mater Dei, waqt li fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena di;à ;ew trasferiti 613-il pazjent. Mario Galea tkellem ukoll dwar l-Isptar Zammit Clapp fejn hemm residenti 84 anzjan, waqt li qal li ladarba tinfeta[ id-dementia ward, dan in-numru ji]died g[al 100. F’San Vin/enz de Paule hemm 1,200 anzjan u anzjana residenti. Dwar l-iskema tal-Meals on Wheels, Mario Galea qal li l-k/ina tad-Dipartiment issajjar 2,500 ikla kuljum, g[al total ta’ 90,000 ikla f’sena. Semma wkoll li hawn 19-il Day Centre, lfejn ta’ kuljum jattendu 1,800 anzjan u anzjana.

Il-Kummissarju Dalli f’laqg[a mal-MEUSAC Il-prevenzjoni hi /-/avetta tas-sa[[a u g[alhekk wie[ed irid jiekol ikel bilan/jat, ma jpejjipx u jag[mel attività fi]ika minn Charles Muscat

Il-Kummissarju Ewropew John Dalli sa[aq li listrate;ija Ewropea dwar issa[[a hi bba]ata fuq ilprevenzjoni, l-a//ess g[asservizzi tas-sa[[a, is-sigurtà tas-sa[[a u sa[[a sostenibbli. John Dalli, il-Kummissarju Ewropew g[as-Sa[[a u lPolitika tal-Konsumatur, ilbiera[ g[amel pre]entazzjoni lill-Core Group tal-MEUSAC dwar la[[ar ]viluppi fuq livell Ewropew fuq l-oqsma tassa[[a u l-konsumatur. Il-laqg[a tmexxiet minn Chris Said, il-Ministru tal:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja. Dwar is-sa[[a lKummissarju John Dalli qal li l-Kummissjoni Ewropea qed ta[dem fuq l-istrate;ija ;dida [alli n-nies ikunu b’sa[[ithom. Kull de/i]joni li tittie[ed tolqot lil madwar 500 miljun ru[ u g[alhekk wie[ed irid ikun sensittiv. Il-Kummissarju John Dalli qal li kull sena s-sigaretti joqtlu mas-650,000 u hu b[ala Kummissarju Ewropew responsabbli mis-sa[[a se jag[mel gwerra kontra ttipjip. Sas-sena 2015 mistenni li jkun hemm madwar miljun persuna inqas li ta[dem filqasam tas-sa[[a u g[alhekk trid issir aktar [idma biex ma jkunx hemm nuqqas ta’ [addiema f’dan il-qasam. Il-Kummissarju John Dalli sa[aq l-importanza tar-ri/erka

u l-innovazzjoni fil-qasam tas-sa[[a u qal li aktar ma sso/jetà timxi ’l quddiem aktar se jkun hemm talba qawwija g[as-servizzi tas-sa[[a. Hu qal li pajji] b’popolazzjoni b’sa[[itha hu pajji] kompetittiv. John Dalli qal li s-sistema tas-sa[[a se jkollha sfidi kbar min[abba popolazzjoni li qed tixjie[ u hu stmat li kull tarbija li qed titwieled illum se tg[ix medja ta’ 100 sena.

Sej[a g[al interess g[all-pro;ett pilota Healthy Activation Dwar l-istrate;ija Ewropa 2020, il-Kummissarju John Dalli qal li fil-qasam tassa[[a ppropona l-pro;ett pilota msejja[ Healthy Activation u di;à [ar;et sej[a g[al interess g[all-kumpaniji biex jag[mlu pro;etti filpajji]i tal-UE u kien hemm rispons tajjeb. Hu qal li Malta tista’ tkun e]empju g[al pajji]i o[ra f’dan il-qasam permezz ta’ pro;etti li jistg[u jkunu kkupjati minn pajji]i o[ra. Dwar il-politika talkonsumatur, il-Kummissarju John Dalli qal li l-istrate;ija li fassal hi mibnija fuq erba’

pilastri li huma s-sigurtà, linformazzjoni, id-drittijiet u linfurzar tal-li;ijiet. John Dalli qal li lkonsumatur u n-negozjant iridu jkunu sie[ba fis-suq u ja[dmu flimkien u lkonsumatur irid ikun infurmat u edukat. Hu qal li aktar ma jkun hemm domanda qawwija fis-suq aktar ikun hemm tkabbir ekonomiku. Il-Kummissarju John Dalli qal li dan kollu qed isir f’sitwazzjoni ekonomika diffi/li fl-Ewropa fejn [afna gvernijiet qed jag[mlu ristrutturar u tibdil malajr biex jibbilan/jaw id-d[ul mal-[ru;. Dan qed jo[loq tbatijiet g[allpopli tag[hom u g[alhekk f’pajji]i b[al Spanja u lGre/ja qed ikun hemm [afna protesti. Il-Kummissarju John Dalli qal li kull gvern qed ikollu jnaqqas il-ba;it tieg[u biex jibbilan/ja l-ba;it tal-pajji] u anke l-Kummissjoni Ewropea trid li kull Kummissarju Ewropew jnaqqas l-impjegati b’10%.

Tittajjar tifla ta’ 13-il sena Tifla ta’ 13-il sena minn {al Balzan ilbiera[ idda[[let l-isptar g[allkura wara li ttajret minn karozza fi Triq {al Warda, f’{’Attard, ftit bog[od minn fejn kienu ttajru t-tewmin bniet f’April tal-2010 It-tifla ntlaqtet minn karozza misjuqa minn ?ini] ta’ 48 sena residenti l-Mosta. Il-ka] se[[ g[all-[abta tal4.30pm.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

Lokali 5

L-ewwel kompetizzjoni tal-;ostri f’400 sena minn Luca Caruana

Media.Link Communications u l-Partit Nazzjonalista ]ammu t-tradizzjoni marbuta ma’ Jum id-Duluri fejn il-[addiema waqfu f’nofsinhar g[all-quddiesa fid-Dar ?entrali tal-PN. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u s-Segretarju :enerali tal-PN Paul Borg Olivier ing[aqdu mal-[addiema fi/-/elebrazzjoni tal-quddiesa. (Ritratt> Michael Ellul)

Il-Kummissarju tal-Pulizija bil-ver]joni tal-fatti minn pa;na 1

flimkien mal-pulizija r[ewlha lejn il-karozza li kienet ipparkjata fuq in-na[a ta’ fuq tal-irdum. I]da ftit wara li telqu millg[ar, Somake [are; sikkina b’xafra twila disa’ pulzieri minn [obbu u beda jxejjirha fid-direzzjoni ta’ wie[ed mill-pulizija. Dan wassal biex il-pulizija u]aw ilpepperspray f’attentat li jwaqqfu lil dan il-;uvni milli jkompli jirritalja, i]da wara li falla dan it-tentattiv, wie[ed mill-pulizija kien kostrett jispara ]ew; tiri ta’ twissija. L-immigrant irregolari, i]da, baqa’ javvanza, sakemm il-pulizija li kien qed ji;i indirizzat minn Somake, spara ]ew; tiri o[ra ta’ twissija. Dan kollu, i]da, kien ta’ xejn g[ax il-barrani kompla javvanza fuq ilpulizija jxejjer is-sikkina. F’dak il-punt, il-pulizija spara ]ew; tiri o[ra fid-direzzjoni tal-persuna mill-Mali li laqtuh f’koxxtu u ]aqqu.

F’dak il-punt, il-;uvni ferut mexa lura lejn l-g[ar fejn kien qed jg[ix, bilpulizija jsegwuh. Il-membri tal-Korp tal-Pulizija komplew jinsistu ma’ Somake biex jer;a’ jo[ro; mill-g[ar, tant li wara aktar insistenza, il-;uvni [are; mill-g[ar u ta ru[u f’idejn ilpulizija, li min-na[a tag[ha tat l-ewwel assistenza medika. F’dak il-[in, fil-post kien wasal tim mediku b’ambulanza li [adet lill;uvni l-Isptar Mater Dei, fejn matul il-;urnata ;ie operat, biex issa jinsab f’qag[da stabbli. Din kienet il-ver]joni talfatti li sostna mal-;urnalisti lKummissarju tal-Pulizija John Rizzo, f’konferenza tala[barijiet li ssej[et anqas minn 12-il sieg[a wara li

se[[ il-ka]. Pre]enti g[allkonferenza tal-a[barijiet kien hemm ukoll l-Assistent Kummissarju Pierre Calleja, l-Assistent Kummissarju Neville Aquilina, isSupretendent fit-Taqsima talInvestigazzjonijiet Kriminali Silvio Valletta, isSupretendent Raymond Vella Gregory, kif ukoll l-Ispettur Priscilla Caruana mid-distrett. John Rizzo kkonferma wkoll li wie[ed mit-tliet pulizija li kienu fil-post fil[in tal-in/ident ;ibed ix-xena permezz ta’ mobile phone personali. IN-NAZZJON tkellem ukoll ma’ xi persuni li ta’ sikwit jiffrekwentaw iz-zona ta’ G[ar {asan, li kkummentaw li ta’ spiss kienu josservaw lil dan il;uvni [dejn G[ar {asan.

Il-;uvni ilu aktar minn sena jg[ix fl-g[ar u ta’ sikwit kien ikun fl-in[awi ta’ Bir]ebbu;a

Huma qalu li dan l-istess ;uvni ilu aktar minn sena jg[ix fl-g[ar li fih instab mill-pulizija, u ta’ sikwit kienu josservawh Bir]ebbu;a. Jirri]ulta li l;uvni g[andu problemi mentali, tant li qatta’ xi ]mien fl-Isptar Monte Carmeli. Mill-informazzjoni li ta lKummissarju waqt ilkonferenza tal-a[barijiet, Somake g[amel perjodu jg[ix fi/-?entru Miftu[ ta’ {al Far. Skont linformazzjoni li g[andha f’idejha l-pulizija, Somake da[al l-ewwel darba f’dan i//entru fid-9 ta’ Frar tas-sena 2010, i]da l-a[[ar darba li deher f’{al Far kien fil-5 ta’ April tas-sena li g[addiet. Bil-ka] ;ie infurmat ilMa;istrat Anthony Vella li [atar diversi esperti biex jassistuh fl-inkjesta. Il-Pulizija g[adha g[addejja blinvestigazzjonijiet tag[ha dwar dan il-ka].

Fi tmiem din il-;img[a se ti;i organizzata kompetizzjoni tal-;ostri millFondazzjoni Wirt Artna. Dan se jsir fil-Forti Rinella bejn illum u g[ada bejn l10am u l-5pm. F’kompetizzjoni tal-;ostri ]ew; kavallieri fuq ]wiemel jiffa//jaw lil xulxin millbog[od, armati b’lan/a, xabla u sejf ]g[ir. L-g[an hu li tintu]a l-lan/a biex jitwaqqa’ l-avversarju billi jintlaqat waqt li jkunu qed ji;ru kontra xulxin b’velo/ità kbira. Din se tkun l-ewwel kompetizzjoni tal-;ostri f’Malta f’400 sena. Din lattività se tipprovdi spettaklu uniku u se tqajjem aktar kuxjenza dwar dan l-isport li kien tant popolari filMedjuevu. Matul l-attività se jkun hemm diversi bejjieg[a talikel u x-xorb waqt li l-post se jkun im]ejjen biex jirrappre]enta tema medjevali. B’hekk se tkun attività ideali g[all-familja wkoll. Fil-kompetizzjoni se jkun hemm ukoll anke ;lied bixxwabel. In-nies li se jattendu se jkollhom lopportunità jaraw kavallieri u anke jilbsu l-libsa tal[adid li kienu jilbsu lkavallieri mijiet ta’ snin ilu. Il-kompetizzjoni se titmexxa minn esperti tal;ostra mill-Ingilterra u l:ermanja, li ;ew Malta g[al din l-okka]joni biex iqajmu aktar interess f’dan l-isport. L-g[an ewlieni hu li dan it-turnament jibda jsir kull sena spe/jalment min[abba l-fatt li g[al [afna snin il;ostra kienet parti millkultura Maltija. Il-kompetizzjoni tal-;ostri hi okka]joni o[ra li permezz tag[ha se jin;abru l-flus g[all-Forti Rinella. Ilbiljetti jistg[u jinxtraw minn fuq il-post stess, u jiswew €5 g[all-adulti u €1 g[at-tfal.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

2 Lokali G[oti ta’ demm Il-mobile blood donation unit illum is-Sibt se tkun ma;enb ilKnisja ta’ San :akbu, ix-Xg[ajra. G[ada l-{add se tkun ma;enb il-Knisja Parrokkjali ta’ San Fran;isk, il-Qawra. Il-[in g[all-g[oti tad-demm ikun mit-8.30am sas-1pm. Kull min se jag[ti d-demm irid jie[u mieg[u l-karta tal-identità.

Spi]eriji li jift[u llum VALLETTA: Chemimart Pharmacy, Li/enzjat fi 3 Pjazza {elsien (pre]entement miftu[ f’20#21 Triq ir-Repubblika); IL-{AMRUN: National Pharmacy, 17 Triq Santa Marija; {AL QORMI: Drugshop Dispensary, Vjal De La Cruz; BIRKIRKARA: The Local Dispensary, Triq Kon K. Pirotta; IL-G}IRA: St. Matthew’s Pharmacy, 213 Triq ix-Xatt; SAN :ILJAN: Potter Chemists Ltd., Triq Wil;a, Paceville; TAS-SLIEMA: Edward’s Pharmacy, 115 Triq Manwel Dimech; {AL BALZAN: Medica Pharmacy, Triq in-Naxxar; L-IM:ARR: Mgarr Pharmacy, Triq il-Kbira c#w Triq Vitale; MELLIE{A: Karizia Drugstore, 87 Triq George Borg Olivier; PAOLA: Brown’s Pharmacy, 45 Paola Hill; BORMLA: White Cross Pharmacy, Shop A, Block 1, Fuq San Pawl; {A}-}ABBAR: Polymer Pharmacy, Triq ix-Xg[ajra; GUDJA: Gudja Pharmacy, 25 Triq San ?iru; {AL KIRKOP: Prestige Pharmacy, 16 Triq San :u]epp; {A}-}EBBU:: De Rohan Pharmacy, 24 Triq Sant’Antnin; RABAT: Ideal Pharmacy, 63 Triq il-Kbira; FONTANA: Fontana Pharmacy, Triq il-G[ajn; IX-XAG{RA, G{AWDEX: Joyce’s Pharmacy, Vjal it-8 ta’ Settembru.

Spi]eriji li jift[u g[ada VALLETTA: Chemimart Pharmacy, Li/enzjat fi 3 Pjazza {elsien (pre]entement miftu[ f’20#21 Triq ir-Repubblika); IL-{AMRUN: National Pharmacy, 17 Triq Santa Marija; {AL QORMI: Drugshop Dispensary, Vjal De La Cruz; BIRKIRKARA: The Local Dispensary, Triq Kon K. Pirotta; IL-G}IRA: St. Matthew’s Pharmacy, 213 Triq ix-Xatt; SAN :ILJAN: Potter Chemists Ltd., Triq Wil;a, Paceville; TAS-SLIEMA: Edward’s Pharmacy, 115 Triq Manwel Dimech; {AL BALZAN: Medica Pharmacy, Triq in-Naxxar; L-IM:ARR: Mgarr Pharmacy, Triq il-Kbira c#w Triq Vitale; MELLIE{A: Karizia Drugstore, 87 Triq George Borg Olivier; PAOLA: Brown’s Pharmacy, 45 Paola Hill; BORMLA: White Cross Pharmacy, Shop A, Block 1, Fuq San Pawl; {A}-}ABBAR: Polymer Pharmacy, Triq ix-Xg[ajra; GUDJA: Gudja Pharmacy, 25 Triq San ?iru; {AL KIRKOP: Prestige Pharmacy, 16 Triq San :u]epp; {A}-}EBBU:: De Rohan Pharmacy, 24 Triq Sant’Antnin; RABAT: Ideal Pharmacy, 63 Triq il-Kbira; FONTANA: Fontana Pharmacy, Triq il-G[ajn; IX-XAG{RA, G{AWDEX: Joyce’s Pharmacy, Vjal it-8 ta’

Xeni It-tariffi tal-ener;ija tal-films se jibqg[u l-istess Il-Gvern jibqa’ impenjat li ma j]idx it-tariffi tal-ener;ija minkejja li l-prezz internazzjonali ta]-]ejt qieg[ed dejjem ji]died, b’konsegwenzi negattivi f’[afna pajji]i. Ilbiera[ fit-Turkija, re;g[u ]diedu l-prezzijiet tal-petrol u d-diesel, li di;à kienu l-iktar g[oljin fid-dinja. Bil-prezzijiet il-;odda, is-sewwieqa se jkunu qeg[din jonfqu madwar $450 fix-xahar fuq petrol. T[abbar ukoll li fl-Istati Uniti u f’pajji]i o[ra, ilgvernijiet qeg[din jikkunsidraw li jift[u r-riservi ta]-]ejt biex id-domanda minn barra ma tkunx daqshekk kbira, u g[alhekk, il-prezzijiet tal-konsumatur ma jog[lewx b’rata

daqstant mg[a;;la. Fir-Renju Unit, it-theddida ta’ strajk wasslet g[al skarsezza kbira ta’ fuel u lprezzijiet sparaw ’il fuq. Il-Gvern Malti, minkejja lpressjoni minn barra, fl-a[[ar ;img[at sostna li se j]omm ittariffi tal-ener;ija fl-istess livell biex ma jitg[abbewx dan il-pi] il-familji u n-negozji. Dan se jkun qieg[ed jag[mlu bid-de/i]joni li jerfa’ hu parti mill-ispi]a ]ejda talEnemalta kkaw]ata mi]-]ieda fil-prezz internazzjonali ta]]ejt. Il-Gvern beda wkoll e]er/izzju biex jara kif lispi]a tal-Enemalta tista’ tonqos.

Niket

Settembru.

It-temp

UV INDEX

6

IT-TEMP il-bi//a l-kbira msa[[ab b’xi xita f’xi n[awi li jsir il-bi//a l-kbira sabi[ waranofsinhar IR-RI{ [afif g[al moderat mill-Punent g[allMajjistral BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 18˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 625.5 mm IX-XEMX titla’ fis-06.51 u tin]el fis-19.22

Il-pulizija tarresta ra;el wara ;irja bil-karozzi Il-Pulizija tal-Iskwadra Mobbli wettqu [idma delikata i]da b’su//ess filqalba ta/-/entru ta’ TasSliema hekk kif irnexxielhom jaqbdu lil /ertu Joseph Sharfied, wara ;irja bilkarozzi fi/-/entru ta’ TasSliema. Il-ka] se[[ g[all-[abta tal-11am meta l-pulizija talIskwadra Mobbli lem[u lil Sharfied isuq vettura, waqt li kien qed jikser kundizzjonijiet imposti fuqu millQorti. Minnufih, il-Pulizija segwew lil dan ir-ra;el, li minkejja diversi tentattivi biex jitwaqqaf, dan ma obdiex l-ordni tal-Pulizija. Sharfied kompla jsuq ilvettura Kia ta' lewn a[mar, u meta l-karozza tieg[u waqfet fit-traffiku, wie[ed mill-uffi/jali tal-Pulizija mar [dejn il-vettura ta’ Sharfied biex jordnalu jo[ro; mill-karozza. I]da dan ma obdiex dawn l-ordnijiet u saq il-vettura, bil-konsegwenza li g[adda bir-roti fuq sieq il-pulizija. Il-pulizija tal-Iskwadra Mobbli baqg[u jsegwuh fejn fi Triq Manwel Dimech ;ie mwaqqaf milli jkompli jsuq. Sharfied [are; mill-vettura u telaq ji;ri i]da l-pulizija rnexxielha taqbdu u tarrestah g[al aktar st[arri;. Il-pulizija li g[addiet ilkarozza minn fuqu sofra xi ;rie[i tant li ttie[ed l-Isptar Mater Dei g[al kura medika, waqt li l-karozza talpulizija ;arbet xi [sarat. Il-pulizija qed tkompli tinvestiga l-ka].

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena

IS-SIBT L-og[la 18˚C L-inqas 10˚C

IL-{ADD L-og[la 18˚C L-inqas 12˚C

IT-TNEJN L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C

IT-TLIETA L-og[la 20˚C L-inqas 13˚C

L-ERBG{A L-og[la 20˚C L-inqas 13˚C

UV

UV

UV

UV

UV

6

7

7

7

7

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 17˚ ftit imsa[[ab, Al;eri 19˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 09˚C imsa[[ab, Ateni 20˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 14˚C imsa[[ab, Berlin 08˚C imsa[[ab, Brussell 09˚C imsa[[ab, il-Kajr 20˚C xemxi, Dublin 10˚C imsa[[ab, Kopen[agen 11˚C xemxi, Frankfurt 11˚C xita, Milan 26˚C xemxi, Istanbul 12˚C xita, Londra 15˚C xemxi, Madrid 21˚C xemxi, Moska 02˚C xita, Pari;i 18˚C xemxi, Bar/ellona 22˚C xemxi, Ruma 18˚C xemxi, Tel Aviv 18˚C xemxi, Tripli 23˚ ftit imsa[[ab, Tune] 17˚C imsa[[ab, Vjenna 09˚C xita, Zurich 13˚C imsa[[ab, Munich 09˚C imsa[[ab, Stockholm 04˚C imsa[[ab, St. Petersburg 00˚C borra.

E

ddie Fenech Adami u Austin Gatt jippre]entaw kaw]i ta’ libell kontra Karmenu Mifsud Bonnici wara allegazzjonijiet li dan g[amel fil-konfront tag[hom rigward laqg[a li saret ma’ eks membri tal-Pulizija f’Ta’ Qali jiem qabel. F’diskors li kien g[amel f’Marsaxlokk, Karmenu Mifsud Bonnici kien akku]a lil Eddie Fenech Adami u lil Austin Gatt li organizzaw laqg[a sigrieta fejn saru “konfoffi u kon;uri kontra l-poplu”. Eddie Fenech Adami /a[ad dawn lallegazzjonijiet infamanti u spjega kif dik kienet laqg[a li saret f’post pubbliku. Austin Gatt irribatta l-allegazzjonijiet tal-mexxej Laburista u qal li mhux minnu li kien pre]enti g[al dik il-laqg[a f’Ta’ Qali anzi kien f’laqg[a fid-Dar ?entrali u wara mal-familja. Kienu wkoll rappurtati ka]i ta’ vjolenza kontra partitarji Nazzjonalisti minn partitarji Laburisti minkejja l-ftehim bejn i]-]ew; partiti.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

Lokali 3

Kumpanija ta’ servizzi testendi x-xog[ol g[al 24 sieg[a kuljum minn Marion Zammit

Il-kumpanija Centrecom, li toffri servizzi ta’ back u ta’ front office lil kumpaniji differenti, inklu] dawk barranin, fil-;img[at li ;ejjin se testendi l-[inijiet tag[ha ta’ ftu[ g[al 24 sieg[a kuljum, sebat ijiem fil-;img[a. Fil-pre]ent, mill-uffi//ji tag[ha fil-bini tal-ajruport lantik f’{al Luqa, din ilkumpanija ta[dem mit-8am sad-9pm. Nadia Pace, il-Marketing Manager ta’ Centrecom, fissret li l-kumpanija aktar ’il quddiem se tkun qed timpjega aktar [addiema g[alkemm filmument mhix f’po]izzjoni li tispjega kemm impjegati

;odda g[andha b]onn u meta se tkun qed tifta[ is-sej[iet g[all-applikazzjoni. Il-[addiema ta’ Centrecom illum jitkellmu tajjeb [afna bl-Ingli] u l-kumpanija g[andha tim ta’ impjegati li b’kollox jitkellmu seba’ lingwi differenti. Filkonferenza tal-a[barijiet li saret ilbiera[, Centrecom nediet il-branding ;did tag[ha. Centrecom bdiet [ames snin ilu b[ala call centre u llum toffri mal-g[axar servizzi differenti u personalizzati lil kumpaniji lokali u internazzjonali, fosthom fl-oqsma tal-

avjazzjoni, it-turi]mu, isservizzi finanzjarji u filqasam tattelekomunikazzjoni. Matul ixxahar li g[adda l-kumpanija rnexxielha tattira investiment ;did minn kumpaniji lokali kif ukoll barranin b’mod partikolari mir-Renju Unit. Is-servizzi li toffri Centrecom jinkludu ;bir ta’ informazzjoni waqt st[arri;, servizzi ta’ helpdesk u anke ta’ sistemi marbuta mal-[rug ta’ pagi. Fl-a[[ar xhur, ilkumpanija wettqet diversi pro;etti importanti u kienet fost l-o[rajn il-helpdesk b’rabta ma/-?ensiment Nazzjonali.

Applikazzjoni g[al medi/ini b’xejn wara ]-]ieda ta’ mard kroniku fil-Kartuna s-Safra Wara li l-Gvern [abbar li ]died il-mard kroniku fuq ilKartuna s-Safra, minn 38 g[al 79, dawk li se jgawdu aktar minn medi/ini b’xejn jew li b’din l-inizjattiva huma intitolati g[al medi/ini b’xejn g[all-ewwel darba, iridu jag[mlu applikazzjoni biex jibdew jir/ievu regolari l-medi/ini b’xejn. Fis-27 ta’ Marzu 2012 da[lu fis-se[[ tibdiliet le;islattivi f’Artikolu 23 talAtt dwar is-Sigurtà So/jali u Taqsima II tal-{ames Skeda, ji;ifieri tal-Kartuna s-Safra. Dan irri]ulta f’]ieda finnumru minn 38 g[as-79, ta’ mard kroniku li jintitolaw ilpazjenti g[all-medi/ini b’xejn. Meta pazjent imur l-

uffi//ju tal-Kartuna s-Safra hu importanti li jippre]enta lKarta tal-Identità lill-iskrivan fir-reception. L-applikazzjoni l-;dida skont il-le;islatura biss se ti;i a//ettata u pro/essata mill-uffi//ju tal-Medicines Entitlement Unit. Applikazzjoni l-qadima bilkundizzjonijiet miktuba blidejn mhux se ti;i kkunsidrata. Jekk il-pazjent g[andu Kartuna Safra antika, din g[andha dejjem ti;i ppre]enta flimkien malapplikazzjoni l-;dida. Pazjent jista’ j[alli lapplikazzjoni l-;dida u lkartuna s-safra mehmu]a mag[ha l-uffi//ju, fejn wara se ti;i ppro/essata u

mibg[uta lill-pazjent bilposta. Il-[injiet il-;odda talMedicines Entitlement Unit fl-Isptar San Luqa huma tTnejn, l-Erbg[a u l-:img[a mis-7.30am sas-2.30pm. Pazjenti bid-dijabete g[andhom imorru g[and ittabib tal-g[a]la tag[hom [alli jfehemhom x’g[andhom jag[mlu. G[al dawk il-pazjenti li jixtiequ jag[mlu u]u misservizz tat-telefown jew ilposta, in-numru l-;did talcustomer care g[alMedicines Entitlement Unit hu 21232424. L-indirizz hu Medicines Entitlement Unit, Schedule V Office, Sptar San Luqa, Gwardaman;a.

Il-film Dear Dom se jintwera fil-European Film Week f’{elsinki, fil-Finlandja bejn April u Mejju li ;ej

‘Dear Dom’ qed jintlaqa’ tajjeb fis-swali ta/-/inema

Il-film Dear Dom, li jittratta l-[ajja politika talPrim Ministru kontroversjali Malti Duminku Mintoff, qed jintlaqa’ tajjeb fis-swali ta//inema Maltin. Il-film tal-kumpanija talproduzzjonjiet Falkun, li juri filmati li qatt ma ntwerew qabel tal-eks Prim Ministru u eks mexxej Laburista, jittratta fost lo[rajn il-bidliet so/jali li da[[al Mintoff, l-interdett, l-istorja tan-National Bank, il-vjolenza tat-tmeninijiet u r-relazzjonijiet malKurunell Muammar Gaddafi u mal-mexxej talKorea ta’ Fuq Kim il Sung. Jinkludi wkoll intervisti esklussivi ma’ persuni li g[exu dawk i]-]minijiet, u li ;ejjin mi]-]ew; na[at talispettru politiku u li, g[alhekk, jippre]entaw opinjonijiet u esperjenzi differenti tal-era Mintoffjana. ‘Dear Dom’ jag[ti [arsa lejn l-avvenimenti prin/ipali li jikkaratterizzaw

il-karriera politika ta’ Mintoff u l-effetti li hu kellu fuq il-pajji], fuq lidentità nazzjonali u fuq ilpoplu Malti. Il-film ilu jintwera fisswali tal-Eden Cinema, f’San :iljan, g[al din la[[ar ;img[a. Skont lawtur, direttur u producer Pierre Ellul, minn meta beda jintwera l-film, kuljum marru numru ta’ nies jarawh u t-tama tieg[u hi li dan in-numru ji]died filfutur hekk kif tkompli tinfirex il-kelma. Hu jfisser li hu importanti li [afna nies jaraw dan ilfilm, g[aliex minkejja li hu su;;ett kontroversjali, hu listorja ta’ pajji]na lkoll, u tajjeb li l-poplu jkun jaf listorja tieg[u. Pierre Ellul jg[id li film dwar Dom Mintoff bilfors irid ikun kontroversjali. Il-film Malti, li sar blg[ajnuna tal-Malta Film Fund, se jintwera filEuropean Film Week f’{elsinki, fil-Finlandja bejn April u Mejju li ;ej.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

6 Lokali

Mixja biblika u dramm tal-passjoni

Mixja biblika f’B’Kara

G[ada l-{add waranofsinhar se ssir mixja biblika mat-toroq ewlenin ta’ Birkirkara. Dan l-avveniment annwali marbut mal-:img[a Mqaddsa u li jsir f’{add il-Palm, se jibda g[all-[abta tal-4.30pm minn Triq il-Wied, bil-parata Rumana u tkompli bis-sehem ta’ 300 persuna;;, li jirrappre]entaw l-istorja mittestment l-antik sal-passjoni ta’ Sidna :esù.

Tie[u sehem il-banda Duke of Connaught’s Own immexxija mis-Surmast Rodrick Bugeja u l-iScout Group ta’ {ad-Dingli. Wara l-mixja Biblika, g[all-[abta tat-8pm, jibda d-dramm ;did Crucifige fuq kitba ta’ Galan u direzzjoni ta’ Hector Borg. Dan se jsir live fi Triq il-Wied stess. Min[abba li se ting[alaq Triq il-Wied, se jkun hemm arran;amenti tat-traffiku kif ukoll g[at-trasport pubbliku.

Renzo Arbore qal li f’Malta jimpressjonah il-fatt li anke malli jasal fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta, jibdew iwaqqfuh in-nies biex isellmulu (Ritratt> Michael Ellul)

Renzo Arbore mill-;did f’Malta Il-kantant popolari Taljan Renzo Arbore, se jer;a’ j]ur pajji]na g[al kun/ert fit-28 ta’ Lulju fl-MFCC, f’Ta’ Qali, li minbarra li se jippre]enta mu]ika Taljana u Naplitana se jkollu wkoll laspett ta’ solidarjetà. Id-dettalji t[abbru lbiera[ f’konferenza tal-a[barijiet filLukanda Corinthia Palace, f’{’Attard, li g[aliha kien pre]enti l-istess kantant li dar id-dinja bil-kanzunetta Naplitana, id-daqq talmandolina u l-kanzunetta Taljana. Il-kun/ert hu attività mtellg[a minn Easy Life Promotions, l-istess kumpanija li ;abet lil Renzo Arbore [ames snin ilu, dakinhar ukoll fit-28 ta’ Lulju imma tal-2007. Peter Caruana, minn Easy Life Promotions, irrefera g[all-popolarità tal-kantant ta’ 75 sena fost il-pubbliku Malti u qal li dan il-kun/ert g[al darb’o[ra mistenni jattira eluf ta’ Maltin li j[obbu dan it-tip ta’ mu]ika. Renzo Arbore, li g[andu karriera twila warajh inklu] fit-televi]joni, fir-radju u fi//inema Taljana, wieg[ed spettaklu ie[or im]ewwaq b’mu]ika Taljana u Naplitana, iddedikat lil dak li kien il-[abib tieg[u li din issena kien jag[laq 100 sena, ji;ifieri Roberto Murolo, filwaqt li qal li ma jistg[ux jonqsu r-rakkonti tipi/i tieg[u dwar vja;;i u kun/erti madwar id-dinja kif ukoll dwar esperjenzi matul ilkarriera tieg[u. Fl-istess [in hu qal li l-kun/ert se jkun differenti minn dak ta’ [ames

snin ilu minkejja li jiftakar b’sens t’g[o]]a lapprezzament li kien wera lpubbliku Malti dakinhar, li hu /ert li se jer;a’ juri. Arbore qal li f’Malta jimpressjonah il-fatt li anke malli jasal fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta, jibdew iwaqqfuh nies biex isellmulu u ju]aw il-fra]i “ciao”, meta din g[at-Taljani hi tislija mill-iktar informali fost il-[bieb. Hu qal li f’Malta dejjem i[ossu qisu qieg[ed id-dar. Fil-konferenza tala[barijiet kien hemm ukoll Mario de Marco, il-Ministru g[at-Turi]mu, il-Kultura u lAmbjent; kif ukoll is-Sinjura Margaret Abela, mart ilPresident ta’ Malta f’isem ilMalta Community Chest Fund. Mario de Marco qal li attivitajiet b[all-kun/ert ta’ Renzo Arbore jg[inu biex jissa[[a[ il-kalendarju kulturali ta’ pajji]na minkejja li jkunu g[addejjin diversi attivitajiet f’dawk i]]minijiet. Fisser l-importanza li f’Malta jsiru attivitajiet li jintg[o;bu mill-pubbliku lokali imma wkoll mit-turisti, filwaqt li semma li s-suq Taljan sar it-tieni l-ikbar suq turistiku g[al Malta u f’erba’ snin irdoppja fin-numru ta’ turisti li qed ji;u pajji]na. Il-biljetti g[all-kun/ert huma ta’ €75, €45 u €20. €1 minn kull biljett mibjug[ se jing[ata lill-Malta Community Chest Fund b’donazzjoni. Il-kun/ert mistenni jdum mill-inqas sag[tejn u nofs bilpossibbiltà li jitwal.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

Lokali 7

L-G[aqda Piroteknika tissimpatizza mal-baned

Il-kandidati tal-SDM eletti fil-KSU

L-SDM imexxu l-KSU g[as-sitt sena Rekord ta’ studenti jivvutaw g[all-elezzjoni tal-KSU li ntreb[et mill-kandidati tal-SDM G[al sena o[ra, l-istudenti Maltin u G[awdxin g[a]lu lg[aqda demokristjana SDM biex tirrappre]entahom flog[la organu studentesk, ji;ifieri l-Kunsill Studenti Universitarji. Din se tkun is-sitt sena li lIstudenti Demokristjani Maltin se jkunu qed imexxu l-KSU g[as-sena li ;ejja. Fl-elezzjoni li fiha [ar;u jivvutaw l-akbar numru ta’ studenti fl-a[[ar snin, l-SDM ;abet medja ta’ 1,938 vot g[al kull kariga, li jfisser 54.2% tal-voti, bl-g[aqda so/jalista Pulse, li kienet ilha erba’ snin ma tikkontesta g[all-KSU, i;;ib medja ta’ 1,631 vot, ji;ifieri 45.7%. Il-President il-;did tal-KSU hu Mario Cachia, li din se tkun it-tielet sena tieg[u filKSU. B[ala Vi/i President, se jservi Andrew Aquilina, b[ala Segretarju :enerali Thomas Bugeja, Uffi/jal Finanzjarju Felicity Rayner, Uffi/jal g[ar-Relazzjonijiet Pubbli/i Andrea Attard, flUffi//ju Internazzjonali Albert Camilleri u Timmy Borg Olivier, fl-Uffi/ju talKultura u d-Divertiment se jkun hemm Zoe Farrugia u Ryan Grech, Koordinatri/i flEdukazzjoni Naomi Said, u Koordinatur g[all-Politika So/jali Warren Sammut, kollha kemm huma kienu kandidati tal-SDM. L-SDM ilu jservi fi [dan ilKSU g[al dawn l-a[[ar sitt snin, hekk kif sena wara sena, ;ie kkonfermat f’dan ilKunsill. Din is-sena, it-turnout g[al din l-elezzjoni, minkejja li xorta kien wie[ed baxx, kien l-aktar wie[ed g[oli, tant li vvutaw 3,812 student u studenta mill-Università u talJunior College, ji;ifieri

30.55%. F’konferenza tal-a[barijiet ilbiera[ waranofsinhar, 12-il sieg[a wara li t[abbar irri]ultat b’mod uffi/jali, ilPresident tal-SDM James Cassar qal li t-turnout og[la f’din l-elezzjoni juri li l;lieda kontra l-apatija talistudenti tintreba[ jekk lg[aqdiet jinvolvu ru[hom flelezzjoni tal-KSU u jikkontestawhom. B’dan il-mod, spjega James Cassar, l-istudenti b’mod awtomatiku jipparte/ipaw aktar f’dan il-pro/ess demokratiku. F’dan id-dawl, hu rringrazzja l-g[aqda Pulse li, wara nuqqas ta’ [ames snin, g[a]let li tikkontesta. Issena li g[addiet, il-Pulse

kienet sa[ansitra bbojkottjat il-Laqg[a :enerali Annwali tal-KSU. Sadanittant, fi stqarrija, lg[aqda so/jalista Pulse qalet li hi sodisfatta bir-ri]ultat talelezzjoni, b’mod spe/jali mill-ammont ta’ studenti li [ar;u jivvutaw 14%. Il-Pulse qalet li l-fatt li kien hemm madwar 700 vot im[allat bejn voti favur lSDM u favur il-Pulse juri kemm l-istudenti jridu

diversità fi [dan il-Kunsill, waqt li fakkret li bis-sistema li tintu]a, l-SDM ma kienx rappre]entat fil-Kunsill talIstudenti tal-Junior College fl-a[[ar [ames snin. Il-Pulse qalet li l-kampanja elettorali involviet [afna studenti, u filwaqt li fer[et lill-SDM g[ar-reb[a li g[amlet, qalet li se tkompli ta[dem favur il-;id talistudenti matul is-sena li ;ejja.

L-G[aqda Piroteknika Maltija qalet fi stqarrija li qed tissimpatizza madde/i]joni u l-po]izzjoni me[uda mill-G[aqda Ka]ini tal-Banda li [abbret li ssospendiet il-ftehim mil[uq mal-Kurja f’Di/embru li g[adda dwar l-ordni fil-festi. G[aqda Piroteknika, qalet ukoll li hi konxja tadde/i]joni li ttie[det fillaqg[a tal-Kunsill :enerali tal-G[aqda Ka]ini talBanda nhar 24 ta’ Frar 2012, fejn b’ mod unanimu il-ma;;oranza tal-ka]ini tal-Baned idde/idew li lftehim iffirmat fil-21 ta’ Di/embru bejn il-Kurja u lG[aqda Ka]ini tal-Banda ji;i rinunzjat. Fissret ukoll li hi ma taqax ta[t dawn irregolamenti. Fi stqarrija ffirmata millPresident tal-G[aqda Piroteknika Godfrey Farrugia, li fil-;urnata ta’ qabel kien [are; ukoll stqarrija b[ala President talG[aqda Nazzjonali Armar tal-Festi fit-Toroq, lG[aqda Piroteknika awgurat li tinstab soluzzjoni ekwa u ;usta g[al kul[add, mill-aktar fis possibbli, sabiex ji;i assigurat li l-festi tradizzjonali Maltin jibqg[u ji;u gawduti minn kul[add b[ala espressjoni reli;ju]a, kulturali u so/jali.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Lejn kwalità ta’ [ajja a[jar Il-vi]joni li kellu Gvern Nazzjonalista li jag[laq darba g[al dejjem il-mi]bla tal-Mag[tab, g[al [afna kienet meqjusa b[ala wa[da mhux reali. LOppo]izzjoni Laburista, b[al f’kull sfida li jkollu quddiemu pajji]na, dejjem toqg[od pass lura u lewwel reazzjoni tag[ha dejjem tkun li topponi. Hekk kien g[amel il-Partit Laburista quddiem ilvi]joni tal-Gvern u l-investiment li kien ippjana biex iwettaq u jwassal g[all-g[eluq tal-mi]bla tal-Mag[tab. Illum in[arsu lura u bir-ra;un nitka]aw kif qatt il-Parit Laburista g[amel oppo]izzjoni kontra l-g[eluq tal-Mag[tab. Intejbu l-kwalità tal-ambjent b’aktar investiment

Gvern Nazzjonalista i]da, qatt ma qata’ qalbu li jwettaq il-vi]joni tieg[u g[al pajji]na. L-ambjent, hu settur li fih fl-a[[ar 20 sena, se[[et rivoluzzjoni, u li fih issa bdejna naraw l-effetti po]ittivi li jag[tuna wkoll kura;; biex inkomplu ntejbu lkwalità tal-ambjent li ng[ixu fih b’aktar investiment. Il-mi]bla tal-Mag[tab illum hi mag[luqa. G[addew ukoll diversi snin mill-pro/ess ta’ riabilitazzjoni – l-akbar pro/ess hu t-tne[[ija tal-gass mill-muntanja tal-mi]bla. Illum, is-sit qieg[ed ikun riabilitat f’park nazzjonali g[ar-rikreazzjoni talfamilja. X’differenza! De/i]joni f’waqtha li [a Gvern Nazzjonalista li jwaqqaf g[alkollox ir-ritmu ta’ tkabbir ta’ din il-mi]bla, u li di;à qed tag[mel iddifferenza. A[seb u ara x’differenza akbar ladarba s-sit tal-Mag[tab jibda ji;i abbinat ma’ zona millisba[ ta’ rikreazzjoni. L-istess jista’ jing[ad dwar il-kultura li bdiet

die[la f’pajji]na fil-qasam tas-separazzjoni taliskart u li l-iskart goff jintrema mhux aktar fil-kampanja u f’postijiet rurali, i]da fi/-?entri tal-Iskart Goff. B’rabta mal-pro;ett importanti tal-Gvern b’investiment qawwi u b’g[ajnuna ta’ fondi tal-Unjoni Ewropea, ironikament il-Partit Laburista wkoll kien kontra l-impjant tar-ri/ikla;; ta’ Sant’Antnin. :abu elf sku]a biex ikunu kontra. Il-mexxej Laburista tal-lum, Joseph Muscat, kien minn ta’ quddiem fil-Partit Laburista biex jo;;ezzjona g[al dan l-impjant u sa[ansitra kien azzarda jwaqqaf il-fondi Ewropej li ji;u f’pajji]na biex ikun jista’ jitwettaq pro;ett ta’ livell Ewropew fir-rigward tas-separazzjoni u r-ri/ikla;; tal-iskart f’pajji]na. Illum pajji]na qieg[ed jesperjenza storja o[ra ta’ su//ess fil-qasam tar-ri/ikla;; tal-iskart. Il-kampanja favur is-separazzjoni u r-ri/ikla;; tal-iskart qieg[da t[alli effett akbar minn sena g[al o[ra. {ames /entri g[all-iskart goff

Il-bidla fil-kultura tal-familji tag[na li wie[ed jissepara l-iskart, mhix fa/li. Il-poplu tag[na beda jifhem il-b]onn. Is-sistema qieg[da dejjem tindera aktar. Aktar familji qed jag[]lu li jipparte/ipaw f’dan l-e]er/izzju importanti li l-iskart jibda jkun separat fost il-familji tag[na u li jo[or;u l-boro] ilgri]i bi skart tajjeb g[ar-ri/iklar fil-;ranet li fihom jin;abar dan l-iskart. F’dak li jirrigwarda skart goff, illum, f’dawn i//okon tal-g]ejjer tag[na, g[andna l-lussu li nistg[u nag[mlu u]u mis-servizz ta’ [ames /entri b’fa/ilitajiet fl-Imrie[el, f’{al Far, f’{al Luqa, filMag[tab u fix-Xewkija f’G[awdex. Dawn ukoll huma /entri fejn il-Gvern wettaq

investiment qawwi fl-a[[ar [ames snin kemm ilu li beda jopera u feta[ l-ewwel ?entru g[all-Iskart Goff fl-Imrie[el. Pajji]na investa total ta’ madwar €4 miljun fil-bini ta’ dawn i/-/entri fit-twettiq talpolitika tieg[u favur l-ambjent. Il-[ames siti g[alliskart goff huma parti mill-pjan tal-Gvern li jitnaqqas l-iskart li jmur fil-landfill filwaqt li jin/entiva dejjem akar is-separazzjoni tal-iskart. Is-servizzi fi/-?entri tal-Iskart Goff kollha huma ming[ajr [las. F’dawn il-[ames snin, il-WasteServ ;abret aktar minn 63,000 tunnellata ta’ skart minn dawn is-siti. Il-popolarità fl-u]u ta’ dawn is-siti qieg[da dejjem tikber minn sena g[al o[ra. Je[tie; li tkompli l-kampanja ta’ edukazzjoni dwar l-u]u ta’ dawn i//entri, dwar l-importanza li nibqg[u n]idu s-separazzjoni tal-iskart u dwar l-impjanti kollha u lpro;etti li qed iwasslu g[al ambjent a[jar u ta’ kwalità. G[ad fadal [afna aktar xi jsir. L-istrate;ija nazzjonali dwar l-ambjent tag[ti direzzjoni /ara dwar il-miri li g[andna nil[qu fil-qasam tal-ambjent talg]ejjer tag[na. Aktar parte/ipazzjoni g[al ambjent a[jar

Il-poplu tag[na, g[aliex qieg[ed jesperjenza wkoll il-frott tal-investiment li pajji]na qieg[ed iwettaq fl-ambjent, b[alma hu wkoll bil-ba[ar aktar nadif bis-sa[[a tal-impjanti tat-tisfija tad-drena;;, illum jinsab aktar konxju. Qed japprezza dejjem aktar l-inizjattivi li [a l-Gvern biex jag[ti aktar spazji miftu[a g[ar-rikreazzjoni jew li jkunu [ielsa mit-traffiku. Mhux biss japprezza, i]da qieg[ed ikun parte/ipi biex flimkien na[dmu g[al kwalità ta’ [ajja a[jar.

SKIZZI (58)

L-ilma nu]awh bil-g[aqal L-isfida tal-produzzjoni u l-konservazzjoni tar-ri]orsa tal-ilma kienet u tibqa’ sfida ewlenija g[al pajji] b[al tag[na. Pajji] li maqtug[ kif inhu u bi klima partikulari, jag[mel il-provvista tal-ilma prijorità mhux biss g[allg[ajxien tag[na i]da wkoll g[as-su//ess ekonomiku ta’ pajji]na. Ovvjament l-ilma hu element ewlieni g[all-[ajja g[ax ming[ajr l-ilma kollox imut. Kull [a;a [ajja g[andha b]onn l-ilma biex tg[ix, tikber u titkattar. Lilma g[andu rwoli o[ra spe/jali b[al fil-biedja, flindustrija, fis-sistemi ta’ produzzjoni, fl-immani;;jar tal-ambjent u fis-sistemi ta’ drena;; li jbieg[du minna lmard u jippromovu [ajja nadifa u b’sa[[itha. Fl-a[[ar [amsa u g[oxrin sena l-gvernijiet su//essivi investew g[exieren ta’ miljuni ta’ ewro biex jibnu iktar impjanti ta’ desaliniz-

zazzjoni biex tla[[aq maddomanda li dejjem ti]died g[all-ilma frisk kemm g[axxorb u kif ukoll g[al mitt hu. Jidher /ar li l-prezz ta’ din il-produzzjoni hu sostanzjali spe/jalment meta tikkonsidra li l-impjanti kollha ja[dmu bl-elettriku. Il-prezz dejjem ji]died tal-ener;ija qieg[ed jag[mel pressjoni kontinwa biex jinstabu soluzzjonijiet sostenibbli biex kemm jista’ jkun li lebda ilma ma jin[ela. F’dawn il-;ranet il-Water Services Corporation [abbret pjan ambizzju] li g[andu jwassal biex pajji]na jibda bis-serjetà pro;ett ta’ konservazzjoni ta’ miljuni ta’ metri kubi ta’ ilma li s’issa g[adhom qeg[din jintremew il-ba[ar. Il-pro;ett ja[seb biex jibda jikkonverti ilma ri/iklat mill-erba’ impjanti ta’ ri/ikla;; tad-drena;; li g[andna madwar Malta u

G[awdex u dan jitwassal g[and il-bdiewa Maltin. B[al issa l-impjanti e]istenti jipprodu/u xejn inqas minn 22 miljun metru kubu ta’ ilma ri/iklat li g[alkemm mhumiex fi stadju li jil[qu grad ta’ ilma tax-xorb huma tajbin g[al b]onnijiet o[rajn. Il-[sieb tal-WSC hu li tapplika g[al fondi Ewropej li jistg[u jla[[qu madwar 12-il miljun ewro biex dan ilpro;ett isir realtà. Dan g[andu jwassal biex parti sostanzjali ta’ dan l-ilma ji;i salvat u ji;i distribwit lillbdiewa Maltin. Dan g[andu jnaqqas mhux biss il-pressjoni fuq l-ilma imtella’ mill-pjan imma jkun stimolu addizzjonali biex titra]]an il-[ela tal-ilma. Dan hu pass konkret biex nibdew mhux biss nifhmu limportanza a[[arija ta’ din ir-ri]orsa imma li nimplimentaw pro;etti vijabbli li g[andhom iwasslu biex pajji]na jag[mel u]u intel-

li;enti ta’ kull forma ta’ ilma u ma ja[lix ri]orsa tant prezzju]a g[alina lkoll. Preparamenti g[all-:img[a Mqaddsa

Il-;img[a li ;ejja nil[qu lqofol tal-festi reli;ju]i marbutin mar-Randan. Din hi ;img[a spe/jali g[all-Insara kollha li ji//elebraw il-mewt u l-qawmien ta’ Sidna :esù Kristu. Madwar Malta u G[awdex dawn il-festi g[andhom sinifikat partikulari hekk kif tista’ tg[id kull belt u ra[al ji//elebra dawn l-okka]jonijiet bil-mod partikulari tag[ha. Fid-distrett tieg[i jsiru numru konsiderevoli ta’ attivitajiet li ji;bru flimkien l-ener;iji ta’ tant u tant ]g[a]ag[ u adulti. Fost l-iktar impenjattivi huma ]gur il-pur/issjonijiet fosthom ta’ Ra[al :did, {al Tarxien, {al G[axaq, il-

minn Caroline Galea info@carolinegalea.com

Gudja u l-Marsa. Ma nistax ukoll ma nsemmix, ilpageants elaborati marbutin ma’ dan i]-]mien. Ti;ini f’rasi wa[da partikulari /ioè dik ta’ {al Tarxien li hi attività li ti;bed folol kbar. Dan biex ma ninsiex ukoll l-imwejjed tal-Appostli u pur/issjonijiet iktar solenni li jsiru tista’ tg[id madwar iddistrett kollu. Nittama li t-temp jiffavura [afna minn dawn l-attivitajiet esterni li [aqqhom kull tif[ir g[all-impenn u d-dedikazzjoni ta’ tant nies biex jag[mlu dawn il-;ranet tassew spe/jali.



IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

Ittri 11

Is-Sindku Laburista tar-Rabat jispjega Sur Editur, B’referenza g[all-artiklu li deher fuq il-;urnal nhar il{amis, 22 ta’ Marzu 2012, ing[ad li jien inawgurajt triq waqt il-mar/ tal-festa, kif filfatt kien intitolat l-istess artiklu. Nibda biex ng[id li kemm it-titlu fih innifsu kif ukoll il-kontenut huma ]baljati g[alkollox. Irrid ni;bidlek l-attenzjoni li filwaqt li sar xi xog[ol f’din ittriq b[all-bqija ta’ toroq o[ra Nota editorjali Is-Sindku tar-Rabat Sandro Craus, fit-twe;iba tieg[u kkonferma li l-kunsill lokali

ma kienx infurmat formalment b’dak li kien se ji;ri, ji;ifieri l-kxif ta’ plakka ta’ isem ta’ triq, u li dan ix-xog[ol t[allas mill-fondi tal-kunsill lokali. Is-Sindku jaf tajjeb li rresponsabbiltà tieg[u b[ala Sindku, titlob li jinforma lillkunsillieri s[abu b’dak kollu li jkun responsabbli g[alih ilkunsill lokali. Tant i/-/erimonja li saret waqt il-mar/ tal-festa kienet mag[rufa li se ssir, u ma[suba, li s-Sindku stess tkellem dwar din i/-/erimonja waqt ri/eviment li sar fl-istess ;urnata. I]da lill-kunsill ma infurmah b’xejn. Nifhmu li l-intenzjoni tasSindku ma kinitx li ja[bi millkunsill. Seta’ kien ]ball. I]da nuqqas b[al dan jista’ jkun ta’ xkiel fl-g[aqda fost il-kunsill, u nawguraw li jissewwa kemm jista’ jkun malajr biex tirba[ l-g[aqda fix-xog[ol talkunsill.

L-avvanzi kbar fis-sa[[a jin[assu Sur Editur Il-kampanja tal-Partit Laburista dwar is-servizzi filkura tas-sa[[a kienet barra minn lokha. Kienet esa;erata u di]onesta. Nifhem li hemm diffikultajiet u sfidi x’jing[elbu kaw]a wkoll u frott tas-su//ess li qed jikseb is-settur tas-sa[[a f’pajji]na b’[afna aktar operazzjonijiet u [afna aktar servizzi li qed jing[ataw b’xejn u b’kura ta’ livell g[oli. Bi]]ejjed insemmu l-operazzjonijiet kbar li qed isiru g[all-ewwel darba f’pajji]na ming[ajr il-[tie;a li l-pazjent u l-familji jsiefru. Nappella lill-Gvern ikompli juri s-su//essi tas-settur tassa[[a u jibqa’ jiddiskuti biex inkomplu ntejbu s-servizz fejn hemm id-diffikultajiet. . Micallef Il-Mosta

M

fil-lokalità, l-istess xog[lijiet g[adhom g[addejin u allura ma stajniex ninawguraw xi [a;a li g[adha mhix lesta. Dan iwassalni wkoll g[al parti o[ra tal-artiklu fejn jing[ad li la l-kunsilliera Nazzjonalisti u lanqas isSegretarju E]ekuttiv ma kienu infurmati b’din l-attività. Naturalment, la ma kellu jsir xejn dawn ma setg[ux ikunu infurmati li se ssir xi [a;a.

Biex kemm int kif ukoll ilqarrejja tieg[ek ikunu jafu lfatti, g[andek tkun taf li din it-triq inbidlilha l-isem biex minn Doni l-Qadima sar jisimha Triq Indri Borg. Indri Borg kien l-ewwel surmast tal-banda ‘L’Isle Adam’ li lka]in tag[ha jinsab proprju fa//ata tal-istess triq. Li sar waqt il-mar/ li saret referenza g[alih fil-;urnal, hu li nkixfet it-tabella tat-triq blisem il-;did – ‘Triq Indri

Borg’ mill-President, isSurmast u l-aktar bandist anzjan tal-istess so/jetà mu]ikali. Fl-ebda [in jien ma fta[t xi r[ama fuq l-ispallejn. Din ittabella m’g[andha xejn differenti mill-o[rajn li nwa[[lu fit-toroq l-o[ra! Hi tal-istess g[amla u daqs! Dan kollu setg[u jixhduh dawk kollha pre]enti, inklu] kunsillieri, kandidati, deputati parlamentari u l-pubbliku ;enerali. G[aldaqstant, il-

konklu]joni hi wa[da, dik li min [oloq din l-istorja kellu biss [sieb wie[ed f’mo[[u, dak li jipprova jo[loq firda fil-Kunsill Lokali tar-Rabat u bejn il-Kunsilliera kollha g[aliex ma ja[milx jara kunsill lokali ja[dem fl-a[jar interess tal-g[aqdiet so/jali u r-residenti kollha f’dan illokal. Sandro Craus

Sindku tar-Rabat


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IZ-ZONA EWRO

L-inflazzjoni ma tonqosx bir-rata mistennija

}g[a]ag[ f’Madrid jg[ajtu kontra r-riformi iebsa tal-Gvern waqt strajk ;enerali li sar nhar il-{amis. Nofs l-Ispanjoli ta[t il-25 sena ma jistg[ux isibu x-xog[ol f’pajji] li g[andu qg[ad rekord. (Reuters)

SPANJA

Awsterità storika Il-Gvern tal-Prim Ministru Mariano Rajoy din is-sena qed jaqta’ 27 biljun ewro mill-ba;it b[ala parti minn programm g[al awsterità li jitqies fost l-aktar iebsa flistorja tal-pajji]. Ir-riformi li qed jintlaqg[u b’kor ta’ protesta middiversi faxex tas-so/jetà Spanjola jinkludu l-iffri]ar tas-salarji tal-[addiema fissettur pubbliku u bil-ba;its tad-dipartimenti tal-Gvern se jonqsu b’madwar sbatax filmija. Dan meta l-gvern be[siebu ji;;enera mat-12.3 biljun ewro matul l-2012, u fejn ‘se tg[in’ i]-]ieda fit-taxxa g[al kumpaniji kbar. Min-na[a tag[ha, il-Vi/i Prim Ministru ta’ Spanja Soraya Saenz de Santamria qalet li pajji]ha g[addej minn sitwazzjoni ‘estrema’ u l-prijorità nazzjonali g[andha tibqa’ d-dixxiplina fiskali. I]da l-ekonomisti

jiddubitaw kemm ‘il-qtug[‘ g[andu jissodisfa s-sie[ba ta’ Spanja u wara li l-Prim Ministru Rajoy qabel malKummissjoni Ewropea biex l-i]bilan/ ta’ pajji]u jonqos g[al 5.3 fil-mija tal-GDP din is-sena. Dan it-tragward jidher diffi/li li jintla[aq, bil-qtug[ x’aktarx li mhux bi]]ejjed g[al ekonomija li mistennija tonqos b’1.7 filmija din is-sena. Osservaturi, fl-istess [in, ma jiddubitawx li l-familji Spanjoli se j[ossu sew i]]ieda fil-prezz tad-dawl li t[abbret ilbiera[ millMinistru tal-Ener;ija Josè Manuel Soria u li minn g[ada jitla’ b’xejn anqas minn sebg[a fil-mija. Nhar il-{amis, il-Pulizija ;;ieldet ma’ dimostranti wara strajk ;enerali bi protesta kontra r-riformi taxxog[ol li g[andhom jikkonfrontaw il-qg[ad rekord inkwetanti u li lunions qed jopponu b[ala

mi]uri li fil-fatt jiffa/ilitaw it-tke//ija ta’ [addiema. Id-dimostranti [ar;u bilmijiet tal-eluf f’Madrid, f’Bar/ellona u bliet o[ra, b’folol ta’ ]g[a]ag[ f’Bar/ellona jkissru l-vetrini tal-[wienet fost l-isparar talgass tad-dmug[ millqawwiet tal-li;i. Id-dimostrazzjonijiet jindikaw li l-poplu qed jitlef is-sabar f’pajji] li g[andu log[la /ifra ta’ nies ma ja[dmux (mat-23 fil-mija) fost il-pajji]i tal-UE i]da minkejja l-oppo]izzjoni, lGvern ta’ Rajoy hu ‘de/i]’ li jra]]an l-infiq. Kelliema g[all-Gvern qalu li se jinsistu bl-awsterità storika ‘meta ma jaffordjawx li j/edu’ jekk xi darba Spanja g[andha to[ro; millkri]i attwali. Sadattant, il-ba;it se jitressaq quddiem ilParlament ta’ Madrid nhar it-Tlieta u mistenni jg[addi formalment f’:unju.

Filwaqt li l-inflazzjoni fiz-zona ewro naqset ftit matul dan ix-xahar, ittnaqqis ma kienx dak mistenni, bi]-]ieda fil-prezz ta]-]ejt i[alli l-impatt fuq il-konsumaturi f’sitwazzjoni li anki kkumplikat l-impenn tal-Bank ?entrali Ewropew biex jistimola l-i]vilupp ming[ajr il-[tie;a li j]id lispejje] g[all-g[ajxien. Il-prezzijiet g[allkonsumaturi fis-sbatax-il pajji] li ju]aw l-ewro telg[u bi 2.6 fil-mija (f’Marzu) fuq ta’ sena ilu u meta /-/ifra g[al Frar kienet ta’ 2.7 filmija. Dan jo[ro; millEurostat, l-Uffi//ju g[all-

Istatistika tal-UE, u bi/-/ifri tal-inflazzjoni g[al Marzu jkunu og[la mil-livell ta’ 2.5 fil-mija li kienu bassru l-ekonomisti waqt st[arri; g[al Reuters. G[alkemm l-inflazzjoni baqg[et ’l isfel millmassimu tas-sena l-o[ra (tlieta fil-mija) l-ekonomisti u l-Bank ?entrali Ewropew stennew li l-prezzijiet kienu se jaqg[u b’mod konsistenti u skont l-a[[ar xejriet ekonomi/i; bis-sitwazzjoni tipprovdi ‘ftit tan-nifs’ g[all-familji fi ]minijiet ta’ qg[ad u awsterità g[al diversi pajji]i taz-zona ewro.

Stimolu g[all-fondi tal-emer;enza Il-Ministri tal-Finanzi tazzona ewro qablu – u wara ‘kompromess Ewropew klassiku’ – biex isa[[u lkapa/ità li tilqa’ g[al ‘splu]joni ;dida ta’ dejn’ flEwropa. Intant, wie[ed irid jara jekk is-swieq u ssie[ba tal-G20 (l-Aktar Pajji]i Industrijalizzati tadDinja) jarawx dan listimolu b[ala bi]]ejjed. Iz-zona ewro tas-sbatax idde/idiet, waqt laqg[at fidDanimarka, biex tg[aqqad i]-]ew; fondi g[al salvata;; fiskali g[al 500 biljun ewro ta’ fondi ;odda li jilqg[u g[all-emer;enzi sa nofs l-2013. Dan minbarra l-mitejn biljun ewro di;à impenjati g[allbailouts tal-Gre/ja, lIrlanda u l-Portugall. Il-Kummissjoni Ewropea, b[ala l-e]ekuttiv tal-UE, kienet proponiet biex i]]id it-total ‘g[all-emer;enzi’ sa 940 biljun ewro (u fejn 740

biljuni kienu indikati b[ala fondi li g[ad iridu jkunu impenjati). Intant, il-:ermanja rre]istiet dan l-ammont, b’osservaturi jg[idu li dde/i]joni ‘ta’ Kopen[agen’ tirrifletti ‘sa fejn Berlin hu lest li jasal’, minbarra lminimu li kienu qed jistennew il-parti kbira talIstati taz-zona ewro. Hu minnu wkoll li sswieq irrea;ixxew tajjeb g[all-istqarrija uffi/jali li lMinistri tellg[u l-kapa/ità g[as-self kon;unta talFa/ilità Ewropea (temporanja) g[allIstabbiltà Finanzjarja u lMekkani]mu (permanenti) g[all-Istabbilità fl-Ewropa minn 500 biljun g[al 700 biljun ewro. Dan meta z-zona ewro b’kollox immobbilizzat ‘difi]a’ ta’ madwar 800 biljun ewro g[allemer;enzi.

IL-GRE?JA

Papademos ma jeskludix il-possibbiltà tat-tielet bailout Il-Prim Ministru Grieg Lucas Papademos qal li lGre/ja tista’ te[tie; it-tielet pakkett g[al g[ajnuna fiskali – jew bailout – f’ka] li lprogrammi tal-awsterità li qed jinsistu dwarhom ilkredituri internazzjonali jonqsu milli jistabbilizzawlha l-ekonomija jew jirb[u lura lfidu/ja tas-swieq. Din hi l-ewwel darba li Papademos ikkonfronta pubblikament lill-poplu b’dan is-sogru u meta uffi/jali tal-Unjoni Ewropea, il-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) u l:ermanja di;à indikaw li l-

mi]uri tal-Gre/ja jistg[u jfallu ‘ming[ajr impenn ta’ mija fil-mija’. Ir-rimarki ta’ Papademos jistg[u jitqiesu b[ala inkora;;iment g[all-partiti Griegi favur il-bailout li jridu jikkuntestaw l-elezzjoni ;enerali li jmiss (mistennija g[as-6 ta’ April). Meta kellem lill-;urnal Taljan Il Sole 24 Ore, Papademos qal li l-Gre/ja se tag[mel minn kollox biex ma ti;ix b]onn it-tielet bailout. Fl-istess [in, hu wissa li sswieq ‘jistg[u ma jkunux a//essibbli’ g[al pajji]u anki f’ka] li l-Griegi

jimplimentaw bis-s[i[ ilmi]uri kollha miftiehma. ‘Ma nistg[ux neskludu li xi mezzi ta’ appo;; (finanzjarju) addizzjonali jistg[u jkunu ne/essarji g[all-Gre/ja u ne[tie;u nistinkaw biex nevitaw dan ix-xenarju,’ qal il-PM Grieg li rrepeta li lpajji] qed ja[dem bis-s[i[ biex ikompli b[ala membru taz-zona ewro u meta ‘lalternattiva tkun tfisser di]astru’. Il-Gre/ja proprju x-xahar li g[adda kisbet bailout ta’ 130 biljun ewro ming[and l-UE u l-IMF u ladarba waslet fi ftehim mal-kredituri tas-settur

privat biex tie[u sehem flakbar ristrutturizzazzjoni ta’ dejn fl-istorja. Madankollu ]diedet laspettativa li l-Gre/ja xorta se te[tie; ‘aktar g[ajnuna’ meta g[addejja mill-[ames sena ta’ ri/essjoni profonda u fost ixxetti/i]mu dwar kemm huma effettivi r-riforma li qed ida[[lu Papademos u s[abu. Dan meta fil-Gre/ja g[ad fadal anki r-re]istenza qawwija tal-poplu g[allprogrammi tal-awsteritè intensiva, bl-anali]i tal-UE u l-IMF qed jixhdu lprobabbiltà kbira ta’ ‘appo;; ;did fiskali’ wara l-2014.

Lucas Papademos (Reuters)


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13

IS-SIRJA

L-ewwel pass g[andu jkun ta’ Assad Irid ikun il-President Sirjan Bashar al-Assad li jo[ro; id-direttiva g[al waqfien mill-;lied u ming[ajr ma joqg[od jistenna biex ir-ribelli u lOppo]izzjoni jag[mlu lewwel pass ta[t il-pjan g[all-pa/i propost. Dan qalu Ahmad Fawzi, kelliem g[al Kofi Annan, ir-Rappre]entant Spe/jali tan-Nazzjonijiet Uniti u lLega G[arbija u meta lvjolenza fis-Sirja ma tridx tbatti. Fil-fatt l-artillerija ta’ Assad ilbiera[ re;g[et ibbumbardjat in-na[at ta’ Homs u b’tal-inqas g[axra jinqatlu minn snipers talGvern u waqt konfronti bejn suldati u ribelli filprovin/ja ta’ Idlib. Komplew imbag[ad ilbattalji fl-ibliet ta’ Harasta u Arbin fit-Tramuntana tasSirja, bil-kelliem Fawzi jenfasizza li ‘issa hu ddeadline’ biex Assad jimplimenta l-impenji g[allpa/i. Assad din il-;img[a qal

li pajji]u se jag[mel il-parti tieg[u biex tirnexxi l-missjoni ta’ Kofi Annan li min-na[a tieg[u jrid li tirtira l-Armata Sirjana millibliet tas-Sirja u li tasal lg[ajuna umana fejn hemm b]onn. Hemm anki talba biex jin[elsu l-pri;unieri u g[all-moviment [ieles ta’ ;urnalisti fis-Sirja. ‘Hawnhekk g[andna ftehim li jitlob /ar biex ilGvern Sirjan jirtira l-militar u ma jkomplix ju]a l-armamenti kbar fil-qalba talpopolazzjoni,’ tenna Fawzi fost ‘implikazzjonijiet /ari’ li g[andu jkun ir-re;im ta’ Assad li jieqaf l-ewwel imbag[ad jiddiskuti li]viluppi mal-avversarji, kif ukoll ma’ medjatur. ‘Qed nappellaw lill-aktar entità (Sirjana) b’sa[[itha biex tag[mel dan il-;est ta’ rieda tajba u twaqqaf il-qtil fost i/-/ertezza li lOppo]izzjoni tkun lesta biex issegwi dan le]empju,’ ikkonkluda l-kelliem ta’ Annan.

Vapur re;istrat Malta g[at-trasport ta]-]ejt Sirjan L-Iran qed jg[in lis-Sirja biex tisfida s-sanzjonijiet tal-Punent fejn provdielha vapur re;istrat Malta li wassal i]-]ejt prodott misSirjani lil kumpanija talIstat fi/-?ina. L-inizjattiva fissret stimolu finanzjarju meqjus mat-$80 miljun g[all-Gvern tal-President Sirjan Bashar al-Assad. L-Iran, li wkoll spi//a mira ta’ sanzjonijiet millPunent, hu fost l-eqreb alleati tas-Sirja u wieg[ed li jag[mel kulma jista’ biex jappo;;ja lil Assad. Sorsi qalu, intant, li lkumpanija ta]-]ejt Syrtol – tal-Istat Sirjan u inklu] mallista tas-sanzjonijiet – u]a

kuntatti fil-Venezwela biex issib vapur li seta’ jwassal il-kunsinna spe/ifika lejn i/?ina, u bil-problema jsolvuha l-awtoritajiet Iranjani li bag[tu t-tanker bl-isem M.T. Tour. It-tanker hu proprjetà talkumpanija tal-vapuri ISIM Tour Limited li l-Amerikani identifikaw b[ala entità li waqqaf l-Iran biex jevita ssanzjonijiet. Skont ir-rapporti l-M.T. Tour da[al fil-port Sirjan ta’ Tartus ;img[a ilu fejn wassal 120,000 tunnellati metri/i ta’ ]ejt mhux raffinat, b’dan it-tanker jintlema[ l-a[[ar fil-limiti ta’ Port Said fl-E;ittu.

IR-RENJU UNIT> Ra;el iqieg[ed pompa tal-petrol f’postha fi stazzjon ta’ Edinburgh fejn spi//at il-provvista dovuta g[all-paniku li qam wara l-avvi] tal-Gvern biex is-sewwieqa ‘jimlew it-tankijiet tal-vetturi’ qabel tid[ol fis-se[[ azzjoni industrijali. Id-domanda g[all-petrol u d-diesel, nhar il-{amis, ]diedet b’172 u b’77 fil-mija rispettivament, i]da l-kapijiet tal-unions issa kkonfermaw li s-sewwieqa tat-tankers tal-fuel mhumiex se jo[or;u fuq strajk f’dawn il-jiem tal-G[id [alli jippermettu ]-]mien g[al ta[ditiet inti]i biex isolvu tilwima li g[ad tista’ t[arbat il-provvista tal-fuel. Fil-fatt, il-union ‘Unite’ tirriserva d-dritt li ssejja[ xorta l-azzjoni g[al wara l-G[id jekk l-ilmenti tal-membri tag[ha ‘jkomplu jaqg[u fuq widnejn torox’

L-ITALJA

Poplu xxukkjat dwar ka]i ddisprati dovuti g[al problemi ta’ flus Kelliema g[all-unions wissew lill-Gvern biex ma jinjorax ‘l-ilmenti’ ta’ [addiema vulnerabbli, wara li ra;el ta’ ori;ini Marokkina u negozjant Taljan wettqu dimostrazzjonijiet ta’ disprament rari min[abba li spi//aw f’sitwazzjonijiet finanzjarji impossibbli. Il-poplu jinsab ixxukkjat dwar i]-]ew; ka]i prominenti fejn Marokkin li kien tqabbad jag[mel xog[ol tal-bini u li ilu x-xhur ma jit[allas, spi//a jag[ti n-nar lilu nnifsu fil-belt ta’ Verona. Sadattant, negozjant ta’ 58 sena din il-;img[a g[amel listess [a;a fejn [alla ‘nota ta’ suwi/idju’ bl-insistenza li qatt ma prova ja[rab milli j[allas id-dejn. Ir - ra;el ipprova jqabbad nnifsu fil - vettura tieg[u quddiem uffi//ju tat - taxxa f ’ Bologna u wara li ma

ntlaqg[ux l - appelli biex ma je[ilx l - eluf tal - ewro f ’ taxxi li allegatament ma t[allsux . Intant , dan in negozjant u l - Marokkin it tnejn jinsabu l - isptar fejn qed ikun trattat g[all - ;rie[i gravi li ;arrbu . Il-Pulizija sostnew li lMarokkin ammetta li huwa ddisprat wara li spi//awlu lflus u bil-unions illum qed jg[idu li l-mi]uri tal-awsterità – inklu]i ]idiet fit-taxxa u tnaqqis fl-infiq – li da[[al il-Gvern tal-Prim Ministru Mario Monti qed i[allu pi] ‘sproporzjonali’ g[all[addiema komuni. Il-Gvern ta’ Monti ddikjara gwerra kontra l-eva]joni tattaxxa li qed ittellef lill-Italja l-biljuni tal-ewro fis-sena u bl-Istat illum qed jinsisti dejjem aktar li jie[u ‘dak dovut lilu’ min[abba l-kri]i fiskali kbira li jinsab fih.

Min-na[a tag[ha, l-istampa sa[qet dwar ‘persuni li spi//aw ine[[u [ajjithom min[abba l-inkwiet dwar ilflus’, bil-unions itennu li la;ir tal-Marokkin huwa ‘sintomu’ ta’ dak li j[ossu l-aktar impjegati vulnerabbli. Fl-istess [in hi kbira s-simpatija g[all-Marokkin li l-istampa fissret b[ala ‘bniedem mg[affe; mill-kri]i ekonomika.’ Il-Gvern ta’ Monti proprju l-;img[a l-o[ra ppre]enta riformi tax-xog[ol fost l-isfida tal-unions li qed jippjanaw il-protesti kontra l-mi]uri li jiffa/ilitaw it-tke//ija ta’ [addiema minbarra li jo[olqu tensjoni kbira fost it-Taljani. Intant, il-Prim Ministru jg[id li hu konvint li l-partiti politi/i u /-/ittadini ja;ixxu b’mod responsabbli biex jirb[u lura x-xog[ol u l-investiment.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

14 A[barijiet ta‘ Barra FRANZA

Arresti ta’ suspettati militanti mill-pulizija

Pulizija mal-qawwiet spe/jali jispezzjonaw l-in[awi ta’ Coueron, qrib Nantes, waqt l-arrest ta’ membri tal-komunità I]lamika. (Reuters)

Qawwiet spe/jali talPulizija g[amlu madwar g[oxrin arrest minbarra li [atfu azzarini u armamenti o[ra waqt rejds fuq persuni suspettati dwar attivitajiet konnessi ma’ gruppi I]lami/i estremisti u radikali. L-azzjoni kkon/entrat fuq diversi bliet, fosthom Toulouse fejn jiem ilu nqatlu tfal Lhud u numru ta’ suldati ta[t idejn Mohamed Merah, it-terrorista ta’ nisel Al;erin li wkoll spi//a j[allas b’[ajtu waqt battalja mal-pulizija. Intant, il-President ta’ Franza Nicolas Sarkozy – li se jikkuntesta mill-;did g[allPresidenza – sostna li g[andhom isiru aktar ‘minn dawn ir-rejds’ u li se jg[inu g[at-tke//ija ta’ persuni meqjusin ‘persuna non-grata’.

Is-sigurtà interna saret kwistjoni importanti talkampanja qabel l-elezzjoni Presidenzjali (li ssir fuq ]ew; rawnds fit-22 ta’ April u s-6 ta’ Mejju) bil-ma;;oranza talFran/i]i japprovaw il-mod kif Sarkozy qed jiffa//ja l-kri]i. It-taqsimiet tal-commandos u l-ispe/jalisti g[al kontra tterrori]mu li wettqu lazzjonijiet fis-sig[at bikrin tal-biera[ anki [atfu ‘suspettati u [a]niet ta’ armi’ fl-in[awi ta’ Nantes kif ukoll fir-re;jun ta’ Pari;i u z-zoni tax-Xlokk. Intant, kelliema g[attaqsima (tal-commandos) RAID qalu li l-azzjonijiet ma kinux relatati direttament malinvestigazzjoni dwar l-a;ir ta’ Merah u meta [u t-terrorista, Abdelkader, b[alissa qed

jin]amm ta[t arrest fuq suspett li seta’ kien kompli/i fil-qtil tal-inno/enti. U[ud mill-arrestati talbiera[, x’aktarx huma qrib ta’ grupp I]lamiku radikali Forsane Alizza li lawtoritajiet Fran/i]i dikjara b[ala entità illegali. Il-komunitajiet tal-Lhud qed jittamaw, sadattant, li lawtoritajiet f’dan il-pajji] jag[mlu minn kollox biex ilqabar fejn indifen Mohamed Merah ma jispi//ax qisu ‘sit g[all-pellegrina;;i’. Merah, id-dixxiplu fidil talAl-Qaida u li l-katavru tieg[u ;ie rifjutat mill-Al;erija, indifen fil-lejl tal-{amis ;o parti riservata g[allMusulmani f’/imiterju lejn illimiti ta’ Toulouse u wara sig[at ta’ kumplikazzjonijiet.

Fil-qosor

Pulizija joqtol disa’ kollegi L-AFGANISTAN: Pulizija Afgan qatel disa’ membri o[ra tal-qawwiet tal-li;i waqt attakk g[all-g[arrieda filprovin/ja ta’ Paktika. Lin/ident hu l-a[[ar f’sensiela ta’ ‘sparaturi bejn kollegi’ filpajji] u li fihom inqatlu anki suldati barranin. Ir-rapporti qalu li ]ew; pulizija qed jin]ammu ta[t arrest b’konnessjoni mal-massakru u li ‘g[ab’ tielet uffi/jal li qed ifittxuh l-awtoritajiet. Intant sal-biera[ ma kienx /ar jekk il-pulizija li wettaq listra;i fid-distrett ta’ Yahya Khil hux wie[ed millarrestati.

Lest li jwaqqa’ r-rokit IL-:APPUN: It-Tmexxija :appuni]a lesta tni]]el rokit tal-Korea ta’ Fuq komunista f’ka] li jidhrilha li hu ne/essarju u wara li ritratti mi;buda bis-satellita wrew li l-Koreani komunisti avvanzaw it-t[ejjijiet g[all-provi li jridu jsiru matul ix-xahar id-die[el. Ir-re;im fi Pyongyang qal li se jtella’ ‘satellita fuq rokit’ bejn it-12 u s-16 ta’ April, bilMinistru tad-Difi]a :appuni] Naoki Tanaka jo[ro; iddirettiva (bl-appo;; talKabinett) biex ‘jinter/ettaw’ ir-rokit f’ka] li jkun qed jhedded it-territorju tal:appun. L-Istati Uniti u lalleati jemmnu li l-e]er/izzju tal-Korea komunista hi inti]a b[ala prova g[al missila li twassal fit-tul u minkejja li Pyongyang insista li l-iskop jinvolvi biss ‘ir-ri/erka xjentifika’.


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

Attwalità 15

Il-Madonna tal-Karità f’Kuba u ]-]jara tal-Papa Benedittu XVI Din is-sena l-Knisja Kattolika f’Kuba flimkien mal-poplu Kuban kollu qed ti//elebra g[eluq l-400 sena mis-sejba tal-istatwa /kejkna msej[a “La Virgen de la Caridad” li llum hi l-patruna ta’ Kuba u tal-Kubani Dawn i/-/elebrazzjonijiet waslu fil-qu//ata tag[hom bilvi]ta li l-Papa Benedittu XVI g[amel f’Kuba fejn qaddes lewwel quddiesa tieg[u f’din il-g]ira proprju fis-santwarju nazzjonali fejn hemm listatwa tal-Madonna tal-Karità g[all-venerazzjoni ta’ kull min jersaq lejha, Kuban jew mhux, Kattoliku jew mhuwiex. Storja tas-sejba

L-istorja tas-sejba ta’ din listatwa /kejkna tal-Madonna b’:esù Bambin f’idejha tmur lura lejn is-sena 1612, e]attament 400 sena ilu. ]ew; a[wa Juan Rodrigo u Juan de Hoyos, flimkien ma’ skjav iswed Juan Moreno ta’ 10 snin, [ar;u bid-dg[ajsa /kejkna lejn il-bajja ta’ Nipe jfittxu l-mel[. Filwaqt li dawn, hekk tradizzjonalment imsej[in Los tres Juanes – it-tliet Juanes, peress li t-tlieta kellhom listess isem; kienu f’nofs ilvja;; tag[hom qamet maltempata. Huma bdew jitolbu lill-Madonna biex te[lishom minn xi di]grazzja. Wara ftit it-tempesta waqfet u s-sema //ara. Hekk kif ilba[ar ikkalma raw fuq wi// il-ba[ar xi [a;a tifflowtja li [asbuha xi ferg[a ta’ si;ra jew xi tajra mejta. Resqu lejha u bdew jindunaw li kienet qisha xi statwa ta’ xi mara. Meta resqu tant li setg[u ji;bruha b’g[a;eb tag[hom indunaw li kienet l-imma;ni tal-Madonna bil-Bambin fuq dirg[ajha x-xellugija u b’id illeminija turi salib /kejken taddeheb, u fuqha kien hemm miktub: Yo soy La Virgen de la Caridad – Jiena l-Ver;ni tal-Karitá. Din hi statwa mlibbsa u xi [a;a tal-g[a;eb, li g[alkemm kienet qed tifflowtja fuq ilba[ar, baqg[et niexfa u g[alhekk l-ilma ma g[amlilha l-ebda [sara. Hemm diversi teoriji dwar x’seta’ ;ara biex dik l-istatwa tal-Madonna nstabet hemm mitluqa fil-ba[ar. L-aktar teorija mi]muma mill-bi//a l-

kbira ta’ l-istori/i hi li probabbilment din l-istatwa tal-Madonna kienet fuq xini Kattoliku li ;ie attakkat millMisilmin u, jew l-istess ba[rin Kattoli/i tefg[u l-ba[ar din listatwa biex ma ti;ix profanata mill-Misilmin jew kienu l-istess Misilmin li wara li [akmu x-xini b’disprezz tefg[u l-istatwa tal-Madonna l-ba[ar. Fil-fatt hu ppruvat storikament li fl-istess sena ]ew; xwieni Spanjoli kienu ;ew attakkati mill-Misilmin. L-imma;ni tal-Madonna, twila madwar metru, hi ta’ kulur ismar (morena) li ti;bor fiha l-kuluri m[allta tat-tliet razez li jg[ixu f’Kuba: ilbojod, is-suwed u l-indi;eni somor /ari.

Kuba fl-1916 mill-Papa Benedittu XV fuq talba tassuldati Kubani li ;;ieldu g[all-indipendenza ta’ pajji]hom mill-[akma Spanjola. • Fi]-]jara li l-Beatu Papa :wanni Pawlu II kien g[amel f’Kuba f’Jannar tas-sena 1998

il-Kubani revoluzzjonarjiAteji-Marxisti u l-Kubani Nsara Kattoli/i. G[alkemm je]istu dawn il-firdiet li g[adhom jin[assu sal-lum, il-Madonna tal-Karità patruna tal-Kubani kollha hi s-simbolu li jg[aqqad lil dan il-poplu li jersaq lejha biex

minn Fr Philip Cutajar ofm.cap cutajarphilip777@gmail.com

Il-bini ta’ santwarju nazzjonali

:ara x’;ara, il-Providenza ta’ Alla riedet li din l-istatwa tinstab minn tliet Kubani 400 sena ilu, tin;abar mill-ba[ar u tittie[ed fl-eqreb ra[al fejn mill-ewwel nibtet devozzjoni kbira lejha. Fix-xhieda li [alla Juan Moreno, wie[ed mit-tliet ir;iel li sabu l-istatwa talMadonna, jg[id li wara ftit xhur minn din il-;rajja providenzjali, tfajla bl-isem ta’ Apolonia marret fuq lg[olja tal- El Cobre (peress li kien hemm minjiera tar-ram) fil-belt ta’ Santiago de Kuba, biex ti;bor xi fjuri u hemm lem[et l-istess statwa talMadonna tistennieha. Kul[add interpreta dan ilmiraklu b[ala xewqa li lMadonna riedet li hemmhekk tinbena kappella g[aliha. U fil-fatt fis-sena 1926 tlesta lbini tas-santwarju nazzjonali fejn sal-;urnata tal-lum tinsab venerata dik li l-Kubani sej[ulha Nuestra Señor la Virgen de la Caridad – IsSinjura tag[na l-Ver;ni talKaritá. Il-Ver;ni tal-Karità llum • Matul l-istorja din listatwa tal-Ver;ni tal-Karità ;iet iddikjarata patruna ta’

Il-Providenza ta’ Alla riedet li din l-istatwa tinstab minn tliet Kubani 400 sena ilu, tin;abar mill-ba[ar u tittie[ed fl-eqreb ra[al fejn mill-ewwel nibtet devozzjoni kbira lejha

Il-Papa Benedittu XVI ftit tal-[in wara l-wasla tieg[u f’Kuba fejn ing[ata mer[ba kbira minn eluf ta’ Kubani

ikkuruna din x-xbieha. U issa, fir-rabà /entinarju mis-sejba tag[ha, il-Papa Benedittu XVI, minbarra li mar jitlob g[all-poplu Kuban u g[addinja quddiem din ix-xbieha mirakulu]a tal-Madonna, hu po;;a fjura tad-deheb f’ri;lejha. Nistg[u ng[idu li llum din l-istatwa tal-Madonna talKaritá, Patruna ta’ Kuba hi g[al dan il-Poplu:

1) Pre]enza ta’ {elsien.

Hekk kienu j[arsu lejha lilsiera meta fl-1700 ng[ataw il-libertà u mhux inqas ilKubani li ;;ieldu g[allindipendenza ta’ pajji]hom ftit aktar minn 100 sena ilu. I]da l-Kubani j[arsu lejn ilMadonna b[ala [elliesa mhux biss fuq livell politiku imma wkoll fuq livell spiritwali u reli;ju].

2) Pre]enza ta’ G[aqda.

Matul l-istorja ta’ dawn la[[ar 60 sena l-poplu Kuban inbidel f’;ens mifrud fi gruppi kontra xulxin. IlKubani favur ir-revoluzzjoni ta’ Fidel Castro u dawk kontra; il-Kubani ta’ Miami kontra dawk li baqg[u Kuba;

jitlobha kull [tie;a.

3) Ankra tal - Fidi . Matul dawn l - a[[ar 60 sena ta ’ revoluzzjoni Castrista l bi//a l - kbira tal - Kubani , min g[al motiv u min g[al ie[or , telqu g[al kollox il prattika tal - fidi Nisranija . Spe/jalment min[abba fil bi]a ’ l - Kubani waqfu milli jistqarru li huma Nsara Kattoli/i . I]da l - ftit li baqg[u fidili g[at twemmin Nisrani , g[amlu dan g[ad - devozzjoni profonda li kellhom u g[ad g[andhom lejn il Madonna . Nistg[u ng[idu li l - Madonna salvat il - fidi Nisranija f ’ Kuba . Jalla ] - ]jara tal - Papa Benedittu XVI , b[ala kontinwazzjoni g[al dik li kien g[amel 1 4 - il - sena ilu l - Beatu Papa :wanni Pawlu II f ’ Kuba t[alli l frott spiritwali u pastorali mixtieq mill - poplu Kuban kollu . Frott ta ’ qawmien reli;ju] , ta ’ g[aqda fost l istess poplu Kuban u ta ’ libertà fuq kull livell spe/jalment politiku u anke reli;ju] .

“La Virgen de la Caridad” – Il-poplu Kuban kollu qed ji//elebra g[eluq l-400 sena mis-sejba ta’ din l-istatwa /kejkna li llum hi l-patruna ta’ Kuba u tal-Kubani


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

16 ?inekritika

?inekritika 17

minn Joe Calleja – jocal@me.com

THE PIRATES! IN AN ADVENTURE WITH SCIENTISTS

PROJECT X

Assolutament xejn e]emplari

?ajt g[a]-]g[ar kif ukoll g[all-kbar

Direzzjoni> Nima Nourizadeh< {in> 88 minuta< ?ert.> 18< KRS

Direzzjoni> Peter Lord#Jeff Newitt< {in> 88 minuta< ?ert.> U< KRS

Auda (Tahar Rahim) imexxi l-attakk fi Black Gold

BLACK GOLD

Minn Lawrence g[all-iljun, g[al prin/ep tad-de]ert

Kumpanija o[ra li tikkompeti ma’ dik ta’ Disney fil-qasam tal-films animati hija Aardman li b’films b[al Chicken Run u Wallace & Grommit kisbet su//ess kbir grazzi g[as-sistema stopmotion. Apparti Arthur Christmas, lAardman ilha [ames snin ma to[ro;, minn Flushed Away, feature film g[a]]g[ar. Daqshekk ilha ta[dem fuq il-ver]joni /inematografika animata tal-ewwel ktieb tas-sensiela popolari ta’ kotba g[at-tfal miktuba minn Gideon Defoe, u li bdiet tintwera wkoll f’pajji]na. Semmejt it-tfal, i]da dan l-ewwel The Pirates! huwa film divertenti [afna, b’/ajt kemm g[a]-]g[ar i]da hemm g[add mhux ]g[ir li jappella g[all-kbar ukoll. L-attur Hugh Grant jislef le[nu lillkarattru ewlieni, il-Pirate Captain, f’dinja xejn reali fejn il-pirati jgawdu /ertu rispett. Tant hu hekk li te]isti sa[ansitra kompetizzjoni g[at-titlu Pirata tas-Sena! Dan il-premju mog[ti mill-Pirate

King ipprova kemm-il darba jirb[u lPirate Captain, i]da qatt ma rnexxielu, g[ax sfortunatament kienu interessati fih il-pirata [ajjen rival Amerikan Black Bellamy u wkoll pirata mara, Cutthroat Liz (le[en Salma Hayek). Imma din id-darba, meta jidher li kien se jiffa//ja di]appunt ie[or, Pirate Captain u s[abu jaqbdu bastiment xjentifiku, “The Beagle” u jitaqg[u ma’ Charles Darwin. Dan jinforma lil Pirate Captain li l-pappagall tieg[u Polly kien g[asfur ferm rari. G[alhekk jidde/iedu li jmorru Londra biex jiksbu somma kbira, avolja dan ifisser li jkollu jiffa//ja r-rabja tarRe;ina Vittorja li ma kenitx ta[mel lillpirati. B[as-soltu, l-aqwa f’dawn il-films tal-Aardman huma d-dettalji fil-karattri imma wkoll fl-ambjentazzjoni tassew impressjonanti, tant li ta[sibhom veri u mhux animati. Imma ma nistax ma ner;ax insemmi r-ruxxmata kontinwa ta’ /ajt verbali u vi]wali g[all-gosti ta]-]g[ar u l-kbar.

o[ra tkun li medda art mag[rufa b[ala ‘L-Istrixxa s-Safra’ titqies b[ala art ta’ [add u li [add ma kellu ji]viluppaha. G[al xi ]mien jirrispettaw il-ftehim, u l-a[wa jikbru, u l-aktar wie[ed li kien i[obb l-istudju, Auda, ji]]ewwe; lil bint Nesib. Meta però proprju fl-Istrixxa sSafra jinstab i]-]ejt, Nesib jikser ilftehim u jiftiehem ma’ xi Amerikani biex itellg[u ]-]ejt u bil-flus jimmodernizzaw il-pajji] u jibnu skejjel u sptarijiet. Min[abba dan il-ksur Amar i[ejji biex jattakka lil Nesib, i]da dan jibg[at lil Auda biex jipprova jil[aq ftehim ;did, filwaqt li jwissih li Amar kien armat b’armi moderni u ma kellux /ans kontrih. Imma Amar jikkonvin/ih biex jing[aqad mieg[u fi pjan li kellu biex jaqbad f’nassa lil Nesib. Black Gold fih minn kollox, minn storja, avventura, azzjoni u anki romanti/i]mu, filwaqt li kien jirri]ulta a[jar kieku da[al daqsxejn aktar fil-fond tal-avvenimenti u l-konsegwenzi talisfruttament ta]-]ejt fl-artijiet G[arab.

WE NEED TO TALK ABOUT KEVIN

Inqas ma tkun taf mill-istorja, a[jar

G[all-ewwel jidher li ftit li xejn kienu ;ejjin g[all-party, imma grazzi g[all[idma ta’ Costa li jisfrutta ferm ilmobile u l-internet, tasal folla enormi ta’ ]g[a]ag[ li l-bi//a l-kbira minnhom lanqas biss kienu jafu lil Thomas u lanqas kienu studenti fl-istess skola tieg[u. Minn hawn ’il quddiem il-party jinbidel fi frakass u anarkija s[iha, bi m;iba xejn e]emplari g[a]-]g[a]ag[ bi tba[rid bla ra]an, abbu] mid-drogi u xorb, vjolenza (sa tmiem il-film d-dar tal-;enituri u tal-;irien jispi//aw vampa nar!), insubordinazzjoni u tka]bir ta’ kull awtorità u, naturalment irresponsabbiltà grassa – dan kollu biex t-tliet ]g[a]ag[ jirnexxilhom jissodisfaw i]-]ina tag[hom u ji;u “a//ettati” minn s[abhom. Dan kollu li qed nikteb, però, ma nemminx li se jgerrex, appuntu li]]g[a]ag[ milli jmorru jaraw Project X, anzi. Imma qed niktbu [alli min hu responsabbli jag[mel attenzjoni spe/jali biex min m’g[andux jit[alla jarah, ma jarahx.

Direzzjoni> Lynne Ramsay< {in> 112-il minuta< ?ert.> 18< KRS

Direzzjoni> Jean-Jacques Annaud< {in> 130 minuta< ?ert.> 12< KRS Din il-produzzjoni Fran/i]a, Taljana u tal-Qatar bilfors tfakkrek mill-ewwel f’films b[al Lawrence of Arabia ta’ 50 sena ilu b’Peter O’Toole, i]da wkoll f’films aktar re/enti, The Lion of the Desert tal-1981, anki g[ax dan tal-a[[ar, b[al dan li [are; din il-;img[a, kien produzzjoni G[arbija wkoll, e]attament Libjana, dwar eroj Libjan tat-Tieni Gwerra Dinjija. Dan Black Gold hu bba]at fuq ktieb ta’ Hans Ruesch bl-isem ta’ Arab li je[odna lura fis-snin tletin meta [afna mill-pajji]i G[arab ma kienu pajji]i xejn, i]da g[add ta’ tribujiet bix-xijk jew rejiet ji;;ieldu bejniethom g[all-artijiet, [afna minnhom de]ert. Hekk ikunu l-Emir Nesib (Antonio Banderas) u s-Sultan Amar (Mark Strong) li niltaqg[u mag[hom wara battalja li fiha jo[ro; tellief Amar, u allura Nesib b[ala garanzija g[all-pa/i j]omm li]-]ew; ulied ta’ Amar, Auda u Saleh (Tahar Rahim u Akin Gazi) biex irabbihom hu b[ala wliedu. Kundizzjoni

Eva (Tilda Swinton) tistenna fl-isptar f’We Need to Talk About Kevin

B[ar-ruxxmata kummiedji Amerikani g[all-adolexxenti, dan il-film jittratta dwar l-isforzi ta’ tliet ]g[a]ag[, studenti, biex “jiskurjaw” mat-tfajliet kollha sbie[ ta’ madwarhom. Il-problema tag[hom, però, hi li huma nerds u ftit li xejn popolari, anzi spiss huma vittmi g[al ]uffjettar millistudenti l-o[ra. G[alhekk meta jasal g[eluq snin wie[ed minnhom, Thomas (Thomas Mann) – li missieru stess jiddeskrivih b[ala tfajjel ;entili imma “looser” – l-ikbar [abib tieg[u Costa (Oliver Cooper) iwebbel lilu u lil ]ew;t i[bieb o[ra, JB (Jonathan Daniel Brown) u Dax (Dax Flame) li rari narawh g[ax xog[lu huwa li jiffilmja dak kollu li ji;ri f’dan il-“pro;ett” tag[hom, kif isej[ulu huma, ji;ifieri tt[ejjija u l-party innifsu. Dawn jippjanaw party fid-dar tal;enituri ta’ Thomas, li konvenjentement imorru g[all-weekend break, g[ax jinzerta wkoll l-anniversarju ta]-]wie; tag[hom, filwaqt li jag[tuh permess jag[mel il-party hemm, bil-patt li ma jistedinx [afna, u li dan isir fil-;nien kbir biss u mhux fid-dar.

Il-Pirate Captain fl-azzjoni f’The Pirates! In an Adventure with Scientists

Dan hu wie[ed minn dawk il-films li diffi/li tikkummenta dwarhom, spe/jalment dwar l-istorja tag[hom, g[ax jekk tkun taf minn qabel fejn se jwassal dak li qed tara tista’ titlef l-interess, jew g[all-inqas il-film ma jirri]ultax daqstant interessanti. G[alhekk a[na l-kriti/i rridu noqog[du attenti kemm ‘nikxfu’ mirrakkont, u b’xorti tajba t-trejler tal-film ma jikxifx it-tmiem tieg[u. Dan g[ax fatt kurju], u kontra dak li normalment naraw fi thrillers simili, ilfilm ma jibdiex bl-avveniment /entrali, u mbag[ad, tul il-film, jirrakkonta dak li wassal g[alih. Nibdew billi niltaqg[u ma’ Eva (Tilda Swinton) li tikteb dwar l-esperjenzi fiddiversi vja;;i tag[ha barra l-pajji], i]da li issa m’g[adhiex, tinsab bla xog[ol u qed tg[ix wa[edha f’dar ]g[ira u bilfa//ata tad-dar tag[ha m/appsa b’]ebg[a [amra li xi [add xe[et fuqha. Aktar tard tmur g[al interview g[al xog[ol fejn id-direttur tg[idilha li hi ma jimpurtahiex mill-img[oddi tag[ha u x’g[amlet, u se timpjegaha basta hi tag[mel ix-xog[ol li tqabbadha. Fil-fatt fl-ewwel jum tag[ha ta’ xog[ol, limpjegati l-o[ra g[all-ewwel jibdew i[arsu lejha b’/erta [arsa u [add ma jkellimha.

Wara, permezz ta’ diversi flashbacks, nibdew insiru nafu li hi kienet mi]]ew;a lil Franklin (John C. Reilly) fotografu, u bl-ewwel tarbija, Kevin, li hi mill-ewwel tidher li ma kenitx lesta g[at-trobbija tieg[u, hekk kif hu kien kwa]i l-[in kollu jibki, u hi ssibha diffi/li tidra d-dar wara li vvja;;at mad-dinja bil-libertà kollha. Kevin b’hekk jikber dejjem aktar inkejju] u ribellu], g[alkemm ma’ missieru kien jingwalaha mhux ftit u dan jinkura;;ih fl-isparar bil-qaws u lvle;e;. Filwaqt li Lionel Shiver, rebbie[ ta’ g[add ta’ premjijiet g[all-ktieb tieg[u tal-2003 bl-istess isem, u]a n-narrativa biex jittratta l-fenomenu tal-vjolenza mrawma fi djar Amerikani, ir-re;ista Ramsay jirnexxilu jwassal dan b’konvinzjoni bil-vi]wali li jixhdu lesperjenza tieg[u bil-fotografija, hekk kif jag[mel [afna u]u mill-kulur a[mar li jag[tik idea ta’ xi film tattkexkix milli t-tra;edja familjari li filfatt tkun se[[et. Swinton tqaxxar il-parti u mhux sew ma nsemmix ukoll lil Ezra Miller b[ala Kevin ]ag[]ug[, f’film li nappella lil min jarah ma jikxifx it-tmiem lil [addie[or. Jiena ma kontx nafu, u ]ammni sal-a[[ar sekonda.

Costa (Oliver Cooper) u JB (Jonathan Daniel Brown) jibdew ji//elebraw il-birthday party ta’ Thomas (Thomas Mann) fi Project X


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

18 Randan 2012

CREDO> dramm tal-Passjoni f’{al Tarxien G[ad-dsatax-il sena konsekuttiva, Tarxien Pageant Group se jtella’ dramm tal-Passjoni ta’ Sidna :esù Kristu

Dan wara li tellg[u drammi notevoli b[al Christus Vincit u Anima Christi fis-sentejn li g[addew, apprezzati minn [afna nies, fosthom l-eminenza tieg[u l-Ar/isqof Pawlu Cremona li dwaru qal: ‘G[alkemm l-istorja nafuha, irnexxielkom idda[[luna flispirtu u twassluha b’mod sabi[ [afna’. Dan qalu wara performance minn Anima Christi s-sena li g[addiet Din is-sena, Tarxien Pageant Group, g[amel b[al ma jag[mel kull sena u kiteb skript ;did. Dan ise[[ biex kull min jattendi g[al din ilpageant regolari ma jarax dejjem l-istess ;rajjiet minn din l-istorja daqshekk sabi[a. CREDO, it-titlu tal-pageant ta’ din is-sena, inkiteb bi [sieb u b’dedikazzjoni biex ikun ta’ tag[lima g[alina linsara u bba]at [afna fuq dik il-[a;a li tant hi importanti g[alina: il-Fidi. Fuq kitba ta’ Andreas Grech u Daniel Pace, f’dan ilpageant se naraw lil Pietru, imda[[al fi]-]mien, jirrakkonta l-;rajja ta’ :esù b’mod interessanti [afna. Dan hu dramm imqassam fuq ]ew; Atti. L-ewwel att naraw lil Pietru jirrakkonta fuq it-tag[lim, parabboli u

Kristu m]ebla[ waqt it-tisliba

Kristu fil-bidu tal-Passjoni – jitlob l-g[ajnuna ta’ Missieru biex ibieg[ed minnu dan il-kal/i

mirakli ta’ Sidna :esù Kristu filwaqt li fit-tieni att Pietru jda[[alna profondament filpassjoni li g[adda minnha hu u wisq aktar ir-Rabbi tieg[u. Fi CREDO se ji;u introdotti karattri ;odda li, g[alkemm qeg[din fil-Bibbja, ma tantx a[na konxji fuqhom. G[al min di;à segwa din il-pageant fi snin li g[addew, din is-sena se jkun hemm tibdil kbir g[all-mod kif se jkun ippre]entat fuq wie[ed millisba[ palkijiet f’Malta armati g[al dawn i]-]minijiet. Din il-pageant tittella’ fi grawnd tal-futbol tal-youth centre ta’ {al Tarxien. Ixxenarju jestendi minn na[a sa na[a tal-grawnd u b’hekk ludjenza tifforma parti minn

dan il-villa;;. G[al CREDO, ;ew iddisinjati ]ew; xenarji ;odda. B’dawn ix-xenarji l-;odda lpalk se jkun dettaljat u jkompli jg[in biex l-udjenza tid[ol aktar fl-atmosfera talPassjoni. Qabel ma jibda dan iddramm se jkun hemm wirja ta’ ritratti fl-intrata ta/-/irkolu b’kon/entrazzjoni fuq ilPassjoni, imtellg[a minn Christopher Azzopardi li tant huwa mag[ruf g[as-su//ess kemm lokali kif ukoll internazzjonali tieg[u. Fil-grawnd jintramaw heaters apposta li jkunu ta’ kumdità g[all-udjenza peress li dan hu dramm li se jsir filmiftu[.

Il-Kor Jubilate Deo jniedi s-cd ‘Crucifixus’ Il-Kor Jubilate Deo, li hu l-kor residenti fil-parro//a tan-Naxxar, [are; l-ewwel CD album tieg[u – Crucifixus – li jinkorpora mu]ika g[ar-Randan u g[allitur;ija tal-:img[a Mqaddsa Ir-repertorju polifoniku mag[]ul g[al dan is-CD jinkludi w[ud mill-aktar xog[lijiet sagri korali important tal-perjodi Rinaxximentali u Barokk: Miserere Mei ta’ Antonio Lotti, O Vos Omnes ta’ Giovanni Croce, Christus Factus Est ta’ Felice Anerio, Adoremus Te Christe, O Bone Jesu, O Crux Ave, Sicut Cervus ta’ Giovanni Pierluigi da Palestrina, kif ukoll Popule Meus ta’ Tomas Luis de Victoria. Fih ukoll l-antifona Crucem Tuam, kompo]izzjoni taddirettur mu]ikali tal-kor Christopher Muscat. Il-Cappella Gregoriana Jubilate Deo fi [dan il-kor ri/entement qajmet interess fl-arti tal-kant Gregorjan u hi meqjusa b[ala wa[da millewlenin f’dan il-;eneru ta’ kant fil-g]ejjer Maltin. IlCappella Gregoriana Jubilate

Deo hi l-ewwel kor Malti li qieg[da tirrekordja l-mu]ika Gregorjana fuq CD fejn jitkantaw xi w[ud mill-antifoni, innijiet u sekwenzi g[arRandan (Attende Domine u Stabat Mater), {add il-Palm (Hosanna Filio David, Pueri Hebraeorum u Gloria Laus), {amis ix-Xirka (Ubi Caritas) u l-:img[a l-Kbira (Vexilla Regis). Il-Kor Jubilate Deo twaqqaf fl-1974 b[ala kor tal-bniet u kanta g[all-ewwel darba filMilied tal-istess sena. Ma]]mien ]diedu wkoll nisa u r;iel u b’hekk stabbilixxa ru[u b[ala kor b’erba’ vu/ijiet (SATB). Il-kor kanta fit-Teatru Manoel kemm-il darba, [a sehem fil-produzzjoni talBBC Songs of Praise li kienet imxandra madwar id-dinja u fis-sena 1990 kanta waqt i]]jara tal-Papa :wanni Pawlu II.

Il-membri tal-Kor Jubilate Deo

Wara li f’Di/embru 1995 kanta b’su//ess l-Oratorio di Natale ta’ Saint-Saëns – li kienet ukoll l-ewwel esebizzjoni ta’ dan ix-xog[ol f’Malta – il-Kor Jubilate Deo kellu diversi stediniet presti;ju]i, l-i]jed fis-snin 2006 u 2007 meta l-kor kanta l-Messa da Requiem ta’ Paolino Vassallo u l-opra IlWeg[da ta’ Charles Camilleri flimkien mal-Orkestra Nazzjonali. Fis-sajf tas-sena 2004 il-kor

;ie fdat f’idejn is-Surmast Christopher Muscat, li huwa wie[ed mill-kompo]ituri u diretturi ewlenin f’Malta tal;enerazzjoni ]ag[]ug[a u li g[andu wkoll [afna esperjenza fil-mu]ika sagra. Wa[da mill-ewwel inizjattivi li [a kienet it-twaqqif talCappella Gregoriana Jubilate Deo, filwaqt li l-aktar inizjattiva ri/enti ta’ importanza kienet it-twaqqif ta’ kor tattfal Pueri Cantores Jubilate Deo fi [dan l-istess kor.

Dan il-kor iservi biex i[arre; koristi ]g[ar li jixtiequ javvanzaw g[all-kor taladulti aktar ’il quddiem. Ittfal jing[ataw ta[ri; professjonali vokali u mu]ikali, kif ukoll formazzjoni spiritwali. Is-CD jista’ jinxtara millKnisja Ar/ipretali tan-Naxxar, D’Amato Music Shop (Valletta), minn Radju Marija (Rabat) jew billi tintbag[at email fuq info@jubilatedeo.com.



IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

20 Randan 2012

L-istorja ta’ ;rajjet il-bniedem fil-Marsa Wara xhur ta’ [idma u preparazzjoni, il-Pageant Group ‘Marija Re;ina’ tal-Marsa issa g[andu kollox lest biex g[at-42 sena konsekuttiva jfakkar b’mod [aj, i]da fl-istess waqt bid-devozzjoni li tixraq, il-;rajja tal-fidwa tal-bniedem Din it-tifkira se tie[u tliet forom differenti i]da b’g[an ewlieni li jorbothom flimkien: il-pageant ikkulurit u devot fit-toroq tal-Marsa, il-mag[rufa Mejda talAppostli, kif ukoll il-wirja ‘Habiti Bibici’. Ir-rappre]entazzjoni awtentika tal-Mixja sal-Kalvarju filMarsa kienet l-ewwel wa[da tax-xorta tag[ha li qatt saret fil-g]ejjer Maltin. Il-bidu ta’ din it-tradizzjoni tmur lura g[as-sena 1970 meta bl-inizjattiva ta’ Patri Mario Azzopardi OFM Cap kien sar l-ewwel pageant fil-Knisja Parrokkjali ta’ Marija Re;ina. Warajh, din tkompliet g[al kwa]i tletin sena s[a[ ta[t ilpresidenza ta’ Mario Bonnici waqt li g[al dawn l-a[[ar sentejn, il-Pageant Group tmexxa minn Martin Calleja, li kien wie[ed mill-fundaturi tieg[u. L-edizzjoni ta’ din is-sena tal-pageant, li fih se jie[du sehem attiv madwar 300 persuna ta’ etajiet differenti, se ssir fit-toroq tal-Marsa nhar {add il-Palm, g[ada l-1 ta’ April. Din is-sena wkoll ittie[ed [sieb li ji]diedu l-vestwarju u l-ilbies bibliku, kif ukoll l-armar u simboli bilg[an li r-rappre]entazzjoni tkun aktar awtentika. Il-pageant jibda fis-5.45 p.m. bil-parata tas-suldati Rumani minn [dejn ilKunvent tal-Patrijiet

}ew; kwadri ma[duma bil-mel[ li b[alissa jinsabu g[all-wiri fil-wirja organizzata fil-Parro//a Marija Re;ina fil-Marsa

Kappu/ini fi Triq Azzopardi g[al quddiem il-Knisja Parrokkjali ta’ Marija Re;ina fi Triq Nerik Sacco, fejn issir il-kundanna g[all-mewt ta’ :esù Kristu minn Pilatu filpre]enza tal-Qassisin il-Kbar, waqt li jkun me[lus Barabba mill-[abs. Wara nassistu g[all-[ru; tal-pageant proprju mill-knisja fis-6.15 p.m. waqt li jsir kummentarju minn George Peresso. Fil-mixja tal-pageant, li jg[addi mit-toroq prin/ipali fil-konfini ta]-]ew; parro//i tal-Marsa, jie[du sehem ukoll i]-]ew; baned Marsin ‘Marija Re;ina’ u ‘Trinità Qaddisa’ - bid-daqq ta’ mar/i funebri. Jag[tu wkoll is-sehem tag[hom il-Marsa Scout Group u l-Banda tar-Rumani u tal-Lhud ta’ {al Luqa. Ilpageant imbag[ad jil[aq il-

qofol tieg[u fuq palk armat apposta fejn isiru rrappre]entazzjoni tat-tisliba, id-difna u l-qawmien millmewt ta’ Sidna :esù Kristu. Din is-sena, il-Pageant Group se jtella’ wkoll it-23 edizzjoni tal-Wirja Artistika tal-Medja tal-Appostli fis-sala ta’ quddiem il-Knisja Parrokkjali ta’ Marija Re;ina. Din il-wirja tikkonsisti f’g[add ta’ kwadri u diversi platti ma[dumin bl-aktar reqqa artistika minn mel[ ikkulurit. Wie[ed jista’ wkoll jammira esibizzjoni ta’ sett vari tal-:img[a l-Kbira. Il-wirja kienet inawgurata mis-Sindku tal-Marsa Chris Spiteri u tbierket millProvin/jal tal-Patrijiet Kappu//ini, Patri Dominic Mangani OFM Cap. Din tibqa’ miftu[a g[all-pubbliku

Mument waqt il-pageant li jittella’ b’su//ess kbir kull sena fil-Marsa

sa Sibt il-G[id, 7 ta’ April, mis-6 p.m. sal-10 p.m. u tkun mag[luqa t-Tnejn, 2 ta’ April. Wie[ed se jkun jista’ j]urha wkoll f’{amis ix-Xirka mis-6 p.m. sa 12 a.m. kif ukoll lg[ada, fil-:img[a l-Kbira, mit-8 a.m. sal-4.30 p.m. Fl-istess /entru, se ssir wirja o[ra organizzata mill-Kumitat Festi Esterni tal-Parro//a Marija Re;ina flimkien malPageant Group. Din il-wirja, bl-isem ta’ ‘Habiti Biblici’ tikkonsisti fl-ilbies bibliku li jintlibes waqt il-pageant, fosthom l-ilbies tar-Rumani, tal-

Lhud u l-E;izzjani flimkien ma’ dawk ta’ personalitajiet o[rajn, kif ukoll simboli u armar ie[or. Hawnhekk, wie[ed se jkun jista’ jara millvi/in [afna x-xog[ol artistiku li jinvolvi dedikazzjoni u professjonalità, f’atmosfera ferm adattata g[al ]mien il-:img[a Mqaddsa. Il-wirja ‘Habiti Biblici’ se tkun miftu[a g[all-pubbliku mit-Tlieta, 3 ta’ April sa Sibt il-G[id, 7 ta’ April, matul listess [inijiet tal-Wirja Artistika tal-Medja talAppostli.

Wirja sagra mis-So/jetà Nicolò Isouard tal-Mosta

Dawk kollha li fil-:img[a Mqaddsa se j]uru l-Ka]in tal-Banda 12th May f’{a]-}ebbu; se jkollhom l-opportunità jaraw statwa ;dida lifesize tar-Redentur, li qed tirrappre]enta lil Sidna :esù Kristu ftit qabel ma sallbuh. Din il-figura turi dettall ta’ tbatija u b’mod ori;inali n[olqot po]izzjoni ;dida g[al dan l-istadju hekk kif Kristu qed jaqa’ kompletament lura filwaqt li jer;a’ jipprova jqum meta jkun mg[obbi bit-traversa (il-bi//a l-mimduda li wara tifforma s-salib). Din l-istatwa n[admet minn Andrew Attard li g[amel dan ix-xog[ol fil-kartapesta u g[a]el dan il-medium g[ax xtaq juri fejn artistikament tista’ tasal fejn jid[ol dettall li jqarreb [afna lejn ir-realtà.

Il-wirja sagra fil-Ka]in Nicolò Isouard taf il-bidu tag[ha fis-sena 1996 ji;ifieri din is-sena hi s-sbatax-il sena konsekuttiva li qieg[da ti;i miftu[a g[all-pubbliku. Din il-wirja hi maqsuma f’erba’ taqsimiet prin/ipali, lewwel taqsima tikkonsisti f’sett vari ]g[ar ma[duma f’Lecce l-Italia fuq dawk li naraw fir-Rotunda. Dawn jinsabu armati f’kappella m]ejna b’dak kollu li jitlob ti]jin ta’ din il-kwalità. Jispikka l-Monument skolpit fl-injam tal;ew] u ndurat bid-deheb, kopja fidila ta’ dak li jo[ro; filpur/issjoni tal-Mosta. Ta’ kull sena naraw armar u ti]jin ;did li jkompli jsebba[ ferm din il-wirja. Din it-taqsima hi ppreparata minn Joe Camilleri li hu t-te]orier tal-istess kummissjoni. Taqsima o[ra interessanti hi dik dedikata g[all-arti sagra. Ta’ kull sena f’din it-taqsima ji;i ttrattat su;;ett differenti marbut mal-Passjoni. Din is-sena l-iskultur Chris Ebejer se jesibixxi skultura b’tema sagra. It-tielet taqsima hi l-mejda tal-appostli fuq ir-rit Lhudi li tkun armata f’/enaklu ma[dum fuq arkitettura sempli/i. Hawnhekk ukoll ta’ kull sena l-Kummissjoni ta[seb biex i]]ejjen dejjem aktar din it-taqsima biex tkun tidher aktar qrib ir-realtà. Ma jonqosx li l-Kappella San :or; Preca tkun armata u m]ejna wkoll g[al dawn il-jiem g[e]ie]. Il-wirja tibqa’ miftu[a sa nhar il-:img[a l-Kbira. Tifta[ kuljum mill-5.30 p.m. sad-9.00 p.m. Nhar ta’ Sibt, {add ilPalm, {amis ix-Xirka u l-:img[a l-Kbira tifta[ ukoll filg[odu mid-9.00 a.m. sa 12.00 p.m.


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Numru ta’ atturi minn ‘Déjà Vu’ fost il-mistednin Sas-Sitta - NET Television, 14.05

L-atturi u pre]entaturi Joe u Antonella Galea Loffreda, l-illu]jonista Brian Rolé flimkien ma’ Lourdes,

Il-pre]entaturi flimkien ma’ DJ Touch

DJ Ingli] fl-istudio Crazebook - NET Television, 18.15

Nathan Darmanin u Matthew Calleja llum se jlaqqg[una mad-DJ Ingli] DJ Touch. Ilaqqg[una wkoll ma’ plejer tal-hockey li jsegwi sew dan il-programm. Se jintwera filmat mill-aktar interessanti dwar karozzi li ntu]aw fil-films ta’ James Bond u li b[alissa fl-Ingilterra qed tittella’ wirja bihom. Naraw ukoll is-soltu tag[rif dwar films, log[ob u kur]itajiet relatati mad-dinja tal-mu]ika.

Wirja b’karozzi li ntu]aw fil-films ta’ James Bond

Fil-qosor Al momento giusto Canale 5, 11>00

Kasia Smutniak

(fir-ritratt) hi fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Taljan tas-sena 2000 li fih naraw ukoll lil Giorgio Panariello,

Giovanni Cactoppo u Carlo Pistarino. Livio jkun ;urnalist li ja[dem ma’ stazzjon televi]iv ]g[ir. I]da l-miri jkunu g[oljin mhux bi ftit. F’dan is-settur l-opportunitajiet ji;u, u trid tkun pront ta[tafhom...

Anali]i tal-a[bar NET Television, 20>30 Edizzjoni spe/jali ta’ dan il-programm ta’

Roderick Agius dwar Fr Peter Serracino Inglott (fir-ritratt) li sa issa ntwera f’]ew; partijiet, wa[da l-{amis u l-o[ra l-:img[a, u li issa se jkun qed jintwera f’daqqa g[all-ewwel darba. Il-programm jg[arbel, bis-sehem ta’ nies li kienu jafuh mill-qrib, il-merti kbar li kellu dan il-bniedem, li fih i]da kienet tispikka l-umiltà.

Roger Tirazona - kantant li se jkun fost il-mistednin

il-kantant Roger Tirazona, kif ukoll Eileen Montesin u numru ta’ atturi minn Déjà Vu se jkunu fost il-mistednin g[all-programm tal-lum, ippre]entat minn Ray Attard u Debbie Scerri. Barra li niltaqg[u ma’ xi atturi ta’ Déjà Vu, insiru nafu dwar l-a[[ar episodju talewwel sensiela li se jixxandar g[ada u anki jsir appell g[al dawk li jit[ajru biex ikunu fittieni sensiela li se tixxandar fuq dan l-istazzjon minn Ottubru li ;ej. Il-programm joffri divertiment u anki informazzjoni dwar su;;etti varji. Barra minn hekk ikun hemm ukoll numru ta’ rigali x’jintreb[u abbinati ma’ xi kompetizzjonijiet.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

24 Madwarna Fil-qosor

Dilettanti barranin ta’ muturi klassi/i g[al attività f’Malta

Garage sale b’risq il-Missjoni

Grupp ta’ ’l fuq minn tletin dilettant ta’ muturi klassi/i mill-Italja u Sqallija, se jie[u sehem fit-tielet International Classic Motorcycle Weekend organizzat mill-Historic Motorcycle Club - Malta. Din l-attività se ssir bejn illum isSibt 31 ta’ Marzu u g[ada l{add l-1 ta’ April. Dawn ;ejjin f’pajji]na biex isiru jafu ftit dwar il-kultura u

Il-Mission Fund se torganizza garage sale fi Triq il-:ummar f’Birkirkara (e]att [dejn il-Forn) minnhar it-Tnejn 2 ta’ April, sa nhar l-Erbg[a 4 ta’ April. Se jkun hemm affarijiet tad-dar, tal-[jata, stationery, ;ugarelli u [afna affarijiet o[ra g[all-bejg[. Ejja u g[in lil min hu fil-b]onn (minn Triq Psaila [dejn il-Eurosport, segwi t-tabelli). Dan il-garage sale qed ikun miftu[ kull ;img[a kull nhar ta’ Tlieta mid9.15 a.m. sas-1 p.m. u mill-4.15 p.m. sas-6.15 p.m. u kull nhar ta’ Erbg[a mid-9.15 a.m. sas1 p.m. u mill-4.15 p.m. sas-7 p.m.

Radju Elenjani

Radju Elenjani fuq ilfrekwenza 95.8Fm jew permezz tal-internet fuq www.dukeocband.com jew www.okmalta.com g[addej bl-iskeda ta’ xandiriet g[al dan i]]mien tal-G[id il-Kbir bi programmi varji g[allgosti ta’ kul[add.

jaraw il-postijiet sbie[ u interessanti ta’ Malta u jaqsmu lesperjenzi tag[hom maddilettanti lokali. Illum, ilgrupp ta’ Taljani flimkien ma’ numru ta’ dilettanti Maltin se j]uru l-knisja talMosta, il-Palazz tal-Armerija u l-Palazz ta’ Verdala. Lg[ada l-{add id-dawra tkompli bi ]jarat f’{agar Qim u lImdina, barra g[add ta’ r[ula

u postijiet o[ra ta’ interess kulturali u storiku. Is-sewwieqa Taljani se j;ibu mag[hom muturi antiki li jinkludu BMW, Ganna, MV Agusta, Moto Guzzi u o[rajn. Dawn huma kemxejn rari f’Malta g[ax aktar insibu ditti Ingli]i b[al BSA, Triumph, Matchless u Norton. Kelliem g[all-Historic

Motorcycle Club - Malta qal li l-g[aqda ilha mwaqqfa mill-1989 u torganizza diversi attivitajiet matul is-sena li jinkludu wirjiet, safar, u attivitajiet so/jali. Min hu interessat jista’ j]ur is-sit elettroniku www.historicmotorcycleclub.com biex ikun jaf aktar dettalji fosthom il-[inijiet meta j]uru d-diversi postijiet imsemmija.

Il-:img[a l-Kbira f’San :or; f’G[awdex Is-So/jetà Filarmonika La Stella lestiet ir-recording tasCD tal-mar/i funebri li se jindaqqu fil-pur/issjoni tal:img[a l-Kbira li to[ro; mill-Ba]ilika San :or;. IsCD, li ;;ib l-isem ta’ VICTIMA PASCHALIS (Il-Vittma tal-G[id), fiha mar/i funebri ta’ din is-sena. Ir-recording sar fit-Teatru Astra ta[t iddirezzjoni tal-Prof. Joseph Vella. Dawk kollha interessati jistg[u jixtru kopja tas-CD mill-Ka]in La Stella, Victoria. L-ewwel servizz tal-Banda ?ittadina La Stella f’din ilfesta devota se jkun nhar itTnejn, 2 ta’ April 2012 fi programm mu]ikali li se jittella’

fil-Ba]ilika San :or;. Il-programm jibda fit-8.15 ta’ filg[axija. Il-Banda ?iittadina La Stella tkun ta[t iddirezjoni tal-Prof. Joseph Vella. Il-Kumitat jixtieq jwassal linvit tieg[u lill-partitarji u dilettanti kollha biex jattendu g[al dan il-kun/ert li jsir ta’ kull sena f’din il-Ba]ilika f’dan i]-]mien tas-sena u jkunu fil-knisja 10 minuti qabel. Dan hu kun/ert ta’ mu]ika funebri li bosta nies jie[du gost jisimg[u f’dan i]]mien partikulari. Il-pur/issjoni devota se ssir nhar il-:img[a l-Kbira, 6 ta’ April 2012. Il-pur/issjoni tibda fil-5.30 ta’ filg[axija. Fil-Pjazza San :or;, quddiem

il-Ba]ilika, il-Banda ?ittadina La Stella ddoqq mar/i funebri ;odda waqt il-[ru; talpur/issjoni u wara kull wie[ed isir kummentarju fil[ru; tal-vari artisti/i millknisja. Wara, l-Banda La Stella timxi fil-pur/issjoni quddiem il-vara ta’ Kristu Msallab. Ta’ min ifakkar li l-istatwi tal-pur/issjoni huma kollha mlibbsin b’bellus sabi[ u addattat g[al din ilpur/issjoni sabi[a u devota u hemm u[ud minnhom li huma ma[dumin b’seng[a fl-injam. Fil-festa tal-G[id, 8 ta’ April 2012, fid-8.45 ta’ filg[odu, tibda dimostrazzjoni reli;ju]a bl-istatwa ta’ Kristu Rxoxt, rebbie[ u glor-

ju], xog[ol fin ma[dum flinjam minn Alfred Camilleri Cauchi (1997) li fiha jie[du sehem il-fratellanzi talparro//a kollha u l-Banda ?ittadina La Stella li ddoqq mar/i ferrie[a u valzi miktuba g[al din l-okka]joni sabi[a u ferri[ija. Ilpur/issjoni tg[addi mit-toroq prin/ipali tal-belt Victoria. F’dan il-jum, il-Banda ?ittadina La Stella, hi mistiedna mill-Kappillan talParro//a tal-Qalb ta’ :esù, Fontana, biex takkumpanja lpur/issjoni ta’ Kristu Rxoxt u ddoqq mar/i ferrie[a filpur/issjoni ta’ Kristu Rxoxt f’din il-parro//a tal-Fontana. Il-pur/issjoni tibda fil-4.45 ta’ waranofsinhar.


Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

27

G[ada jsiru t-tlielaq ta’ Pembroke A.

G[ada f’Pembroke u sSwieqi se ssir it-18-il edizzjoni tat-ti;rija fittoroq organizzata minn Pembroke Athleta u li matul is-snin [adu sehem fiha madwar 1,300 atleta. L-avveniment jikkonsisti fi tliet ti;rijiet b’dawk prin/ipali jkunu tal-10km, fejn is-sena l-o[ra [adu

sehem 170 atleta, flimkien ma’ dawk tal-5km u 3km. Din is-sena g[all-ewwel darba se ssir ukoll Walkathlon ta’ 7km li fiha jista’ jipparte/ipa kul[add, kif ukoll numru ta’ fun runs ta’ 1.2km miftu[a g[all-etajiet kollha. Lewwel ti;rija tibda fit-8.30 a.m.

EURO 2013

Azzopardi Farrugia se tikkontrolla Italja v Bosnja Ir-referee tal-FIFA Esther Azzopardi Farrugia ing[a]let mill-UEFA biex illum se tkun qed tikkontrolla l-partita minn Grupp 1 tar-round ta’ kwalifikazzjoni talKampjonat Ewropew tannisa li l-finali tag[hom se jsiru f’2013. Ir-referee Maltija se tkun

qed tikkontrolla l-log[ba bejn l-Italja u l-Bosnja Herzegovina li se tintlag[ab fi Stadio Paolo Mazza f’Ferrara fl-Italja. Azzopardi Farrugia se jkollha b[ala assistenti referees lil Mariano Debono u Mitchell Scerri waqt li tTaljana Eleonora Giampieri se tkun ir-raba’ uffi/jal.

Jitkompla l-kampjonat Agones Fi tmiem il-;img[a tkompla l-kampjonat Agones u nhar il-{add saret it-tielet tappa. L-ewwel tappa kienet tellieqa bil-lejl filwaqt li t-tieni wa[da kienet tellieqa ta’ 10km li saret f’Delimara. F’dan ilkampjonat isir ;iri simili g[al cross country fuq art im[arbta. It-tielet tappa kienet tikkonsisti f’rotta ta’ 6.5km madwar il-Mistra u Selmun. Din it-tappa kienet interessanti g[ax l-atleti ma kellhomx indikazzjonijiet minn fejn jg[addu u b’hekk riedu jsibu huma t-triq. Il-kategorija tal-ir;iel intreb[et minn Kevin Muscat li jinsab fl-ewwel post tal-klassifika wara tlett tlielaq. Muscat hu segwit minn Ryan Saliba u David Bonnici rispettivament. Il-kategorija tan-nisa ntreb[et minn Karen Scerri filwaqt li fit-tieni post spi//at Loraine Xuereb u fittielet post Caroline Zammit. Il-leader ta’ din il-kategorija hi Caroline Zammit. L-a[[ar fa]i ta’ dan ilkampjonat issir f’Mejju u l-

U[ud mill-atleti waqt it-tielet tellieqa tal-kampjonat

a[[ar ti;rija se tinqasm f’jumejn. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ jikkuntattja lil

Agones Sfc fuq l-indirizz agonessportsclub@gmail.co m jew i]ur il-profil tal-klabb fuq il-Facebook.

Programm ta’ sport lokali g[al tmiem il-;img[a Illum MFA Ta’ Qali- 3 pm. BOV Premier. Championship Pool. Valletta v Floriana, 5pm. Championship Pool. B’Kara v Sliema W. Victor Tedesco Std- 2 pm. I Div. Pieta` v Vittoriosa , 4.15 pm. I Div. St. Patrick v Bir]ebbuga SP. Centenary Std- 3 pm. II Div. Mellie[a v Si;;iewi , 5pm. II Div. Luqa SA. v Gudja Utd. Luxol Std- 3 pm. II Div. Msida SJ. v G[arg[ur , 5.15pm. II Div. San :wann v Kirkop Utd GFA Gozo Std - 1 pm. II Div. Munxar F. v Qala S., 3.15 pm. Finali Tazza tal-31 ta’ Marzu. Xewkija T. v Nadur Y. SWAN Lija Grd- 1.45 pm. I Div. Ta’ Giorni W. v Dingli AMG., 3.15

pm. I Div. Versity K. v Tarxien AFC. Tarxien Grd- 1.45 pm. II Div. Marsaxlokk AFT. v G[arg[ur AB., 3.15 pm. II Div. Lija-Iklin v }ejun W.

MAFA St. Margerita Grd – 1.30 pm.

Vittoriosa L. v Marsa WS., 3.15 pm. Cospicua D. v Pieta` L.

WATERPOLO Tal-Qroqq – 4 pm. Sliema v

M’Scala., 5.15 pm. Sirens v Valletta., 6.30 pm. San :iljan v Neptunes

SPARAR Qormi – 9 am. Home Direct Trophy. Sparatura Trap. Bidnija – 10am. 7 Up Cup. Sparatura Skeet u Double Trap. BASKETBALL Ta’ Qali – 1.45 pm. Lig (N).

Qormi v Luxol., 3.30pm Lig. I Div (I). Depiro v Floriana

?IKLI}MU San Pawl il-Ba[ar - 10 a.m.

It-tielet tappa tat-Tour ta’ Malta. Ti;rija fuq distanza ta’ 60km

REGATTA Port il-Kbir – 1 p.m.

Edizzjoni o[ra tar-Regatta tal-31 ta’ Marzu

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Marsa – 2 p.m is-16-il laqg[a

tal-ista;un fuq tmiem ti;rijiet li tinkludi Heat mit-Tazza talMediterran

MDRA Hal-Far – 9 a.m Attivita`

Marsaxlokk v Mosta , 5pm. Championship Pool. Balzan Y . v Hibernians Victor Tedesco Std – 2pm. I Div. St. George’s v Dingli S., 4.15pm. I Div. Naxxar L. v }ejtun C. Centenary Std – 1pm. III Div. G[axaq v Mtarfa , 3pm. Xg[ajra v Marsa III Div., 5pm. III Div. M;arr Utd v Kalkara Charles Abela Std- 3 pm. II Div. Fgura Utd v Mdina K., 5 pm. II Div. Swieqi Utd v Pembroke

MAFA St. Margerita Std – 9.15 am.

g[all-Karita b’risq il-CCF bilparte/ipazzjoni tat-tim Taljan tal-Hillclimb Casolani

Cospicua R. v B’Kara P., 11am. Valletta S. v }ejtun RS.

G[ada MFA Kordin – 3pm. BOV Premier. Relegation Pool.

Xag[ra Utd v Victoria H., 3.15 pm. I Div. Sannat L. v G[ajnsielem

GFA Gozo Std- 1 pm. I Div.

SPARAR B’ Bugia – 9am. Alfred Brincat Trophy. Sparatura Trap. BASKETBALL Ta’ Qali – 11.15 am. I Div (N). Hibs v Starlites., 1 pm. I Div (N). Loyola v Depiro, 2.45 pm. I Div. Si;;iewi v Atleta., 4.30pm BOV KO. II Div.

Si;;iewi v Depiro Mtarfa

HOCKEY Kordin - 9 am. Lig. Rabat v

Floriana YS., 11am. Lig. Sliema HS. v White Hart

?IKLI}MU }ebbu; - Ir-raba’ tappa tat-

Tour ta’ Malta. Ti;rija fuq distanza ta’ 12-il kilometru

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Marsa – 2 p.m is-17-il laqg[a

tal-ista;un fuq tmiem ti;rijiet li tinkludi l-finali tat-Tazza l-Kbira


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

30 Sport KAMPJONAT BOV PREMIER

Floriana jippruvaw iwaqqfu lil Valletta Bejn illum u nhar it-Tnejn tintlag[ab is-26 ;urnata talkampjonat BOV Premier fejn jispikka l-konfront bejn Valletta u Floriana, partita li g[aliha se jkun anke pre]enti l-President tal-UEFA, Michel Platini li se jkun f’pajji]na biex jinawgura il-grawnd il;did tal-Fgura kif ukoll jara x-xog[ol li qed twettaq lMFA. Il-leaders Valletta, il;img[a l-o[ra fet[u distakk ta’ tliet punti fuq Hibernians u jiltaqg[u kontra Floriana fit-tieni log[ba ta[t ittmexxija ta’ Joe Brincat li ddebutta b’reb[a 3-1 fuq Balzan wara li [a post Michael Woods. L-a[[ar darba li ]-]ew; timijiet iltaqg[u dan l-ista;un kien fl-4 ta’ Marzu fejn ilpartita ntemmet 1-1. Floriana g[al din il-partita se jkunu ming[ajr Christian Caruana li ;ie sospi] tliet partiti u nnuqqas tieg[u jista’ jin[ass ferm. Valletta jafu li ma jistg[ux ifallu punti biex ma jippermettux lil Hibs jersqu vi/in waqt li Floriana qed jittamaw li wara telfa u draw dan l-ista;un kontra r-rivali eterni, issa jmiss ukoll irreb[a. Il-mira ta’ Floriana hi li jag[tu gambetta lil Valletta u ma j[alluhomx ja[arbu fuq quddiem waqt li huma jer;g[u jaqb]u fit-tielet post, almenu g[al ftit minuti Warajhom B’Kara jilag[bu kontra Sliema, ]ew; timijiet li ;ejjin minn ri]ultati differenti g[ax Sliema tilfu kontra Valletta filwaqt li B’Kara g[elbu lil Hibernians fl-a[[ar

minuti. G[al din il-partita i]da B’Kara se jkunu ming[ajr il-[abrieki Shola Shodija li hu sospi] log[ba u n-nuqqas t-tieg[u jista’ jin[ass ferm. Dan l-ista;un Danilo Doncic kiseb ]ew; reb[iet kontra Paul Zammit u se jkun qed jittama li jg[aqqad il-hattrick bil-g[an li jersaq aktar vi/in l-istess B’Kara. Il-mira tal-Karkari]i li l-;img[a lo[ra qab]u lil Floriana issa hi li jersqu vi/in Hibernians. Ma jistg[ux ifallu L-ewwel log[ba g[ada se tkun mir-Relegation Pool bejn Marsaxlokk u Mosta. Ix-

Xlukkajri issa jinsabu f’periklu kbir li jitilfu posthom mal-kbar u ;ejjin minn telfa ta’ 2-0 kontra Mqabba. Minkejja li w[ud mill-plejers tag[hom g[adhom jemmnu li j]ommu posthom u qed juru determinazzjoni, o[rajn qed jag[tu l-impressjoni li huma rassenjati u telfa kontra Mosta prattikament tpo;;ilhom sieq wa[da fl-Ewwel Divi]joni. Mosta qed juru inkonsistenza kbira fl-a[[ar partiti u ;ejjin minn telfa xejn mistennija 2-0 kontra Tarxien.Fl-ewwel rawnd Mosta kienu ;arrbu telfa kbira 5-2 kontra Marsaxlokk imma rkupraw bi draw patetiku ming[ajr gowls fittieni rawnd. Ri]ultat ta’ draw ma jkun jikkuntenta lil [add u jpo;;i lil Mosta f’inkwiet serju wkoll. Warajhom Hibs jilag[bu kontra Balzan, li issa la[qu lg[an tag[hom dan l-ista;un,

dak li qed jilag[bu g[allewwel darba fi/Championship Pool. G[al din il-log[ba Balzan se jkunu ming[ajr il-kow/ Ivan Zammit fuq il-bank wara li ;ie sospi] ]ew; partiti waqt li anke Jonathan Francica ;ie sospi] ]ew; partiti u se jkun nieqes ukoll Nicola Tasic. G[al Hibs se jkun nieqes iddifensur Aaron Xuereb imma wara t-telfa tal-;img[a l-o[ra kontra B’Kara, il-Pawlisti mistennija jag[tu risposta u jqumu g[all-okka]joni. Taqtig[a missielta It-Tnejn jintlag[bu l-a[[ar partiti mir-Relegation Pool li issa saret taqtig[a missielta,

fejn Tarxien jiltaqg[u kontra {amrun filwaqt li Qormi jiltaqg[u kontra Mqabba. Reb[a g[al Tarxien tkun tfisser li jaqb]u lilliSpartans, li se jkunu ming[ajr is-sospi] Steve Bonnici, b’punt. Imma dan l-ista;un Tarxien ma reb[ux kontra l-iSpartans. L-a[[ar partita g[al din il;img[a se tara lil Qormi jaffrontaw lill-Imqabba. IlQriema qed jiddi]appuntaw bil-kbir u dik li kellha tkun tieni fa]i trankwilla donnha qed tinbidel hekk kif ilQriema qishom jie[du gost jag[mlu l-affarijiet g[alihom stess diffi/li. Qormi fil-fatt ;ejjin minn telfa kontra {amrun waqt li Mqabba li g[andhom lil Julian Briffa sospi], issa g[andhom moral qawwi wara reb[a fuq ixXlukkajri. Fl-ewwel ]ew; rawnds i]-]ew; na[at kellhom reb[a kull wie[ed.

Illum jasal Michel Platini

Illum se jkun hawn Malta l-President tal-UEFA lFran/i] Michel Platini g[al ]jara qasira. Platini se jasal Malta dalg[odu fil-11 a.m. Fuq titjira privata u se jkun akkumpanjat minn delegazzjoni tal-UEFA. Mal-wasla tieg[u f’pajji]na Platini se jkollu jistennieh lisSegretarju Parlamentari g[all-Isport Clyde Puli u flimkien mieg[u se jkunu eskortati mill-pulizija lejn ilFgura fejn hemmhekk se jiltaqg[u mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi . Wara diskorsi tal-okka]joni flimkien mal-President talMFA Norman Darmanin Demajo u uffi/jali ta’ Fgura United se jinawguraw uffi/jalment il-grawnd bitturf sintetiku. Dan il-klabb issa g[andu grawnds di/enti fejn isir itta[ri; u clubhouse li taqdi l[ti;ijiet ta’ klabb g[a]]minijiet tal-lum. Il-pro;ett li jinkludi grawnd kbir talfutbol u ie[or tal-5-a-side, it-

tnejn bil-[axix artifi/jali u clubhouse ;dida li tinkludi bar, sala kbira, uffi/ini u [ames dressing rooms, ;ie ffinanzjat prin/iparjament mill-UEFA Hat-Trick Programme, l-MFA, ilKunsill Malti g[all-Isport, mill-Fond tal-Kaw]i :usti u mill-Club innifsu li grazzi g[at-tmexxija g[aqlija filpassat, seta’ jinjetta l-flus miksuba minn bejg[ ta’ propjetà li kien jippossjedi, fil-kumpless il-;did li nbena matul dawn l-a[[ar xhur. Wara din l-attività Michel Platini flimkien masSegretarju Parlamentari Puli u l-President tal-MFA se jattendu g[all-konferenza tala[barijiet li se ssir fis-sala tasCentenary Stadium f’Ta’ Qali. Din mistennija tie[u madwar nofs sieg[a fejn imbag[ad il-President talUEFA se jkun mistieden g[al ri/eviment li se jsir flistadium nazzjonali f’Ta’ Qali u wara jkompli b’ta[ditiet formali mal-uffi/jali tal-MFA

[alli fit-3 p.m. jkun jista’ jassisti g[all-partita mi/Championship Pool bejn Valletta u Floriana. Qabel din il-partita Platini, akkumpanjat minn Clyde Puli u Norman Darmanin Demajo se jin]el ukoll fil-pitch biex jie[u b’idejn il-plejers. G[al din il-partita t-ticket booths se jift[u fis-1 p.m. waqt li l-bibien tal-istadium se jinfet[u fis-1.30 p.m. Il-kbar se jkunu qed i[allsu 6 ewro, dawk bil-Karta Anzjan 4 ewro u t-tfal ewro. Wara din il-partita Platini se jkun qed ikompli ]-]jara qasira tieg[u f’pajjizna b’mod privat qabel i[alli xtutna g[ada filg[odu. Intant il-kumitat ta’ Fgura Utd qed jistieden lill-eks membri li fil-passat servew fuq il-kumitati, eks kow/is u eks plejers flimkien marresidenti tal-lokal biex jattendu g[al din i//elebrazzjoni qasira imma sinifikattiva fl-istorja ta’ dan il-klabb li ilu mwaqqaf mill1971.

Pablo Doffo li qed ikollu sta;un e//ellenti ma’ Floriana segwit minn Roderick Briffa ta’ Valletta fl-a[[ar log[ba bejn it-tnejn li ntemmet 1-1

Illum Ta’ Qali

Il-programm

3 pm: Valletta v Floriana 5 pm: B’Kara v Sliema W

G[ada Kordin

3 pm: Marsaxlokk v Mosta 5 pm: Balzan Y. v Hibs

It-Tnejn Victor Tedesco Std

6 pm: Tarxien R v {amrun S 8.15 pm: Qormi v Mqabba

(1-0, 1-1) (0-1, 0-1)

(5-2, 0-0) (1-3, 3-2)

(1-1, 1-3) (0-1, 4-1)

FIFA

L-E]ekuttiv japprova proposta ta’ Blatter Il-pjan ta’ Sepp Blatter li jag[ti aktar poter lillkumitat ta’ Etika tal-FIFA kien approvat millE]ekuttiv. Dan [abbru lPresident tal-FIFA nnifsu Sepp Blatter. Blatter irid li jaqsam ilKumitat ta’ Etika, li je]amina xi irregolaritajiet li jkunu saru minn uffi/jali talFIFA, f’divi]jonijiet separati fejn wa[da tinvestiga l-ka]i u l-o[ra ti;;udikahom. “Illum hu jum storiku g[all-pro/ess ta’ riforma talFIFA, ]ew; kumitati ta’

Etika ;ew approvati,” qal Blatter. “Dipartiment se jkun qed jinvestiga u dipartiment ji;;udika. Kont ipproponejt dan f’:unju tal-2011. Ninsab kuntent li l-E]ekuttiv a//etta u qabel li jappo;;jani f’din ir-riforma kru/jali.” Il-FIFA qalet li r-riforma tal-Kumitat ta’ Etika kienet wa[da mill-punti ewlenin li semma Mark Pieth, professur mill-Istitut ta’ Governanza ba]at fl-I]vizzera li n[atar mill-FIFA biex imexxi rriforma tal-FIFA li hi mifnija bil-korruzzjoni fil-futbol.

DIXXIPLINA

Wenger sospi] tliet partiti Il-manager ta’ Arsenal, Arsene Wenger ;ie sospi] tliet log[biet u mmultat 40 elf ewro min[abba m;iba [a]ina waqt il-partita kontra Milan fi/-Champions League. Din mhijiex l-ewwel darba li dan il-kow/ ;ie sospi] millUEFA. Sena ilu kien sospi]

partita wara li kien ikkritika lir-referee li kkontrolla llog[ba bejn Arsenal u Barcelona. Barra minn hekk, dan kien ;ie sospi] ukoll ]ew; log[biet min[abba li kiser regoli tal-UEFA meta Arsenal lag[bu kontra Udinese filplay-offs dan l-ista;un.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 31 ta‘ Marzu, 2012

Sport 31 TOUR TA’ MALTA- IT-TIENI JUM

Magri l-uniku Malti fuq il-podju Brian Magri ta’ Team Greens kien l-uniku Malti li rnexxielu jikseb post fuq il-podju fit-tieni stadju tat-Tour ta’ Malta fuq i/-/irkwit ta’ San Martin

Magri spi//a t-tielet fil-kategorija tal-Masters wara ]-]ew; /iklisti Taljani, Ettore Pierini (PMG Bike) u Angelo Curi (Curi Team), li spi//aw fl-ewwel u t-tieni post rispettivament. Pierini huwa wkoll l-overall leader f’din il-kategorija. I/-/iklist li seraq ix-xena lbiera[ kien l-Olandi] Patrick Kos ta’ Noord-Holland li mhux biss reba[ il-kategorija tal-Elite, imma sa[ansitra kiseb [in [afna a[jar mi/-/iklisti mi]-]ew; timijiet professjonali ta’ Christina Watches Onfone u Team OneCo Mesterhus. Kos [are; rebbie[ f’[in e//ellenti ta’ sag[tejn 20 minuta u 48 sekonda, aktar minn tliet minuti qabel i]-]ew; Taljani Salvo Coco ta’ ASD Mr Bianco u Salvatore Casi ta’ Omnia Sport li spi//aw fit-tieni u t-tielet post rispettivament. Dan ir-ri]ultat kien ifisser ukoll li Kos huwa l-overall leader fil-kategorija Elite. Fil-kategorija tal-Professjonisti [are; rebbie[ Michael Rasmussen (Christina Watches Onfone) f’sag[tejn 22 minuta u ]ew; sekondi, segwit minn Rene Jorgensen (Christina Watches Onfone) u Magnus Borreson (Team Oneco Mesterhus) li spi//aw fit-tieni u t-tielet post rispettivament it-tnejn bl-istess [in ta’ sag[tejn 22 minuta u 48 sekonda. ?iklisti Britanni/i ddominaw il-kategorija tan-nisa fejn Diane Lee ta’ Mule Bar Girls g[elbet lil Clare Leaver (GB Cycles) fl-isprint finali biex reb[et f’sieg[a 37 minuta u 24 sekonda, b’Leaver tispi//a sekonda warajha. Fit-tielet post, 13-il sekonda wara r-rebbie[a, spi//at Sarah Brook ta’ Mule Bar Girls. L-overall leader fi tmiem it-tieni tappa hi /-/iklista l-o[ra Britannika, Rachel Armitage ta’ London Dynamo Team. Ir-ri]ultati kollha tal-biera[ kienu dawn: Kategorija Elite Pro

Michael Rasmussen (Christina Watches Onfone) 2.22.02’ Rene Jorgensen (Christina Watches Onfone) 2.22.48’ Magnus Borreson (Team OneCo Mesterhus) 2.22.48’ : Stefan Schumacher (Christina Watches Onfone) Overall Leader

Brian Magri fuq il-Podium wara t-tielet post miksub Kategorija Elite

Patrick Kos (Noord-Holland) Salvo Coco (ASD Mr Bianco) Salvatore Casi (Omnia Sport) : Patrick Kos (Noord Holland)

2.20.48’ 2.24.15’ 2.24.16’

Overall Leader

Kategorija Masters

Ettore Pierini (PMG Bike) Angelo Curi (Curi Team) Brian Magri (Team Greens) : Ettore Pierini (PMG Bike)

1.27.49’ 1.28.35’ 1.28.40’

Overall Leader

Kategorija Nisa

Diana Lee (Mule Bar Girls) 1.37.24’ Clare Leaver (GB Cycles) 1.37.25’ Sarah Brook (Mule Bar Girls) 1.37.37’ : Rachel Armitage (London Dynamo Team) Overall Leader

BOXING

Chisora se jappella Il-boxer Ingli] Dereck Chisora se jappella d-de/i]joni li kienet ittie[det fil-konfront tieg[u ftit tal-;img[at ilu. Illi/enzja ta’ Chisora kienet ;iet irtirata wara li dan kien ilmenta u sa[ansitra ;ie fl-idejn mal-boxer l-Ingli] l-ie[or, David Haye. Dawn it-tnejn kienu pre]enti waqt konferenza tala[barijiet li saret wara l-;lieda bejn Klitschko u Chisora. Haye kien attenda din il-konferenza tal-a[barijiet u talab biex ji;;ieled kontra wie[ed mill-a[wa Klitschko. F’dan il-mument, Chisora pprovoka lil Haye u t-tnejn spi//aw fl-idejn. Il-Bord tad-Dixxiplina tal-Boxing firRenju Unit irtira l-li/enzja ta’ Chisora filwaqt li dik ta’ Haye ma kinitx irtirata min[abba li dan kien irtira millisport ftit tax-xhur qabel. L-istess Chisora qal li hu jittama li fil-futur ji;;ieled firring kontra Haye.

TENNIS

Finali bejn Sharapova u Radwanska Rafael Nadal jirtira min[abba problemi fi]i/i Se jkunu Maria Sharapova u Agnieszka Radwanska l-finalisti tas-Sony Ericsson Open f’Key Biscane wara li dawn reb[u ssemifinali tag[hom kontra Caroline Wozniacki u Marion Bartoli rispettivament. Maria Sharapova g[elbet lil Wozniacki fi tliet sets missielta 4-6, 6-2, 6-4 wara li kienet set minn ta[t. Il-bidu ta’ Sharapova kien wie[ed in/ert i]da mit-tieni set ’il quddiem hi bdiet tilg[ab log[ob dirett b’kolpi verament b’sa[[ithom li ma tawx /ans lil Wozniacki. It-tennista Dani]a li fir-rawnd ta’ qabel eliminat lil Serena Williams qalet li minkejja t-telfa u l-eliminazzjoni xorta wa[da tinsab sodisfatta bil-wirja tag[ha. L-avversarja ta’ Sharapova fil-final se tkun il-Pollakka Agnieszka Radwanska li g[elbet fa/ilment lil Marion Bartoli f’]ew; sets 6-4, 6-2. Il-log[ba kienet bla storja fejn ilFran/i]a Marion Bartoli, li fir-rawnd ta’ qabel wettqet sorpri]a kbira meta eliminat lin-numru wie[ed Victoria Azarenka, kellha wirja ferm fqira li g[amlitha iktar fa/li g[al Radwanska. Intant l-ewwel semifinali tal-ir;iel bejn Rafael Nadal u Andy Murray ma saritx wara li Rafael Nadal irtira mill-kompetizzjoni min[abba problemi fi rkopptu. Din l-istess irkoppa tat [afna problemi fil-passat linnumru tnejn tad-dinja.

Il-Pollakka Agnieszka Radwanska

Il-konfront bejn Nadal u Murray kien se jkun id-19-il wie[ed bejn dawn i]-]ew; tennisti, bl-Ispanjol jo[ro; rebbie[ fi tlettaxil konfront minnhom. Murray b’hekk jinsab fil-finali u jistenna lavversarju tieg[u li jo[ro; mir-rebbie[ tattieni semifinali bejn Novak Djokovic u lAr;entin Juan Monaco.


Is-Sibt, 31 ta’ Marzu, 2012

32 Lokali

Il-Knisja f’Malta u G[awdex ilbiera[ fakkret il-festa tad-Duluri li g[al bosta Maltin hu jum ta’ sagrifi//ju li jservi ta’ t[ejjija g[all-:img[a Mqaddsa. Fil-parro//i madwar Malta u G[awdex saru pur/issjonijiet bl-istatwa tad-Duluri. Il-pur/issjoni tradizzjonali li to[ro; mill-Knisja ta’ :ie]u fil-Belt, tmexxiet mill-Ar/isqof ta’ Malta Pawl Cremona u fiha [adu sehem eluf ta’ nies. Hi tradizzjoni li f’din il-pur/issjoni f’diversi parro//i, [afna nies jimxu [afjin wara l-istatwa tad-Duluri b[ala sinjal ta’ sagrifi//ju u fidi anke marbuta ma’ weg[di. (Ritratt> Brian Grech)

Il-ba;it g[al G[awdex ]died bi €2.3 miljun L-Oppo]izzjoni tippersisti bil-gideb dwar ir-revi]joni tal-ba;it Hemm ]ieda ta’ €2.3 miljun fl-allokazzjoni finanzjarja g[all-Ministeru g[al G[awdex g[as-sena 2012 meta mqabbla mas-sena 2011. Il-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono tat iddettalji dwar il-[idma talGvern u l-investiment f’konferenza tal-a[barijiet quddiem l-entratura tarResidenza Sant’Anna, li takkomoda anzjani nisa G[awdxin li ma jkunx possibbli g[alihom li jkomplu jg[ixu wa[edhom. It-taqsima :erjatrika toffri servizzi simili g[all-anzjani r;iel f’G[awdex. Filwaqt li spjegat kif ilGvern qieg[ed ikompli jindirizza u jag[ti ka] il[ti;iet ta’ G[awdex, ilMinistru Giovanna Debono sa[qet li l-kritika talOppo]izzjoni fir-rigward ta’ din l-allokazzjoni hi wa[da in;usta bba]ata fuq nofs veritajiet. Il-Ministru g[al G[awdex qalet li Joseph Muscat qed ja[bi. L-allokazzjoni g[al G[awdex se tkun ta’ €59,268,000, li jfisser €2.3 miljun aktar mill-allokazzjoni tal-2011 u se tassigura li l-

Ministeru g[al G[awdex jibqa’ miexi bil-[idma tieg[u g[all-;id ta’ G[awdex kif programmat ming[ajr ebda tnaqqis. Giovanna Debono qalet li lGvern g[andu vi]joni /ara g[al G[awdex, imsa[[a bi programm ta’ [idma u investiment kontinwu li minnu jibbenefikaw il-familji G[awdxin kollha. Kienu gvernijiet o[ra li kienu x[a[ ma’ G[awdex, tant li Gvern Laburista fost l-ewwel mi]uri li da[[al kien hemm li g[olla bil-goff in-nolijiet talGozo Channel li ;ab mieg[u konsegwenzi negattivi fuq lekonomija f’G[awdex. Gvernijiet Laburisti dejjem i[arsu lejn G[awdex b[ala sors ta’ d[ul u taxxi. Il-Ministru Debono tat dettalji kif f’din il-le;islatura l-Gvern baqa’ jindirizza lisfidi partikolari g[al G[awdex fil-qasam taxxog[ol u t-turi]mu u kompla jsa[[a[ il-[idma tieg[u f’diversi setturi importanti o[ra b[alma hi l-edukazzjoni, is-sa[[a u l-qasam so/jali. Fl-a[[ar erba’ snin it-talbiet g[all-impjiegi ;odda

Bejn l-2008 u l-2011, l-ETC kellha 2,290 vacancy f’G[awdex u s-sena li g[addiet il-vacancies kienu d-doppju ta’ dawk li kienu erba’ snin ilu f’G[awdex ]diedu kull sena. Min i[addem f’G[awdex talab lill-ETC biex tibg[atlu [addiema min[abba ]-]ieda fix-xog[ol. Bejn l-2008 u l2011, l-ETC kellha 2,290 vacancy f’G[awdex. Is-sena li g[addiet il-vacancies f’G[awdex kienu d-doppju ta’ dawk li kienu erba’ snin ilu. Matul l-istess perjodu lETC g[amlet 699 placement diretti fejn sabet impjieg lil 699 [addiem. Il-Gvern da[[al ukoll skemi li permezz tag[hom i[allas il-paga g[al sena s[i[a ta’ impjegati ;odda f’G[awdex. Il-Gvern da[[al ukoll tnaqqis sa 60% g[al negozji f’G[awdex li jinvestu aktar u jimpjegaw aktar [addiema. 200 negozju ]g[ir u medju qed jinvestu aktar minn €2.1 miljun u hu stmat li se jie[du aktar minn €1.3 miljun fi

media•link COMMUNICATIONS

tnaqqis fl-income tax. Kull sid ta’ negozju jiffranka sa €25,000 f’income tax. Dwar l-anzjani l-Ministru g[al G[awdex qalet li llum hemm bosta servizzi li jag[mluha possibbli li dawn ikomplu jg[ixu fi djarhom filkomunitajiet tag[hom, fosthom il-Homehelp Care Service li minnu jgawdu 844 anzjan li jg[ixu f’647 dar fillokalitajiet G[awdxin, ilMeals on Wheels, bi kwa]i 5,000 ikla ;ew ipprovduti lillanzjani f’darhom tul l-2011, il-Handyman service, skema li biha ng[ataw 50 servizz ta’ dan it-tip, it-Telecare, li minnu qed igawdu 524 anzjan G[awdxi u lIncontinence service, li tul l2011 ing[ata lil madwar 500 persuna, fosthom anzjani. Giovanna Debono semmiet ukoll i/-?entru ta’ Matul il-

Jum g[all-anzjani li kuljum jilqa’ diversi gruppi ta’ anzjani minn madwar G[awdex kollu, u li tul l-2011 la[qu attendenza ta’ kwa]i 5,000, u kif 53 persuna anzjana jattendu l-Grupp talU3E (Università tat-Terza Età) li jattendu attivitajiet u laqg[at organizzati bilkollaborazzjoni tal-Kampus tal-Università f’G[awdex. Kemm ilu mwaqqaf dan ilgrupp [a wkoll diversi inizjattivi fosthom ilpubblikazzjoni ta’ ktieb u ttnedija ta’ DVD. Filwaqt li fissret li dawn huma kollha servizzi li se jkomplu jing[ataw anke tul issena li ;ejja, Giovanna Debono fakkret li l-Gvern mhux naqqas i]da ]ied benefi//ju ie[or li anke lanzjani G[awdxin se jkunu qed jibbenefikaw minnu. Il-Ministru Giovanna Debono sa[qet li l-Gvern pre]enti qatt ma [eba u fejn kien hemm b]onn jie[u mi]uri g[all-;id tal-pajji] [adhom u ta spjegazzjoni g[alihom. LOppo]izzjoni kienet i]]id ittaxxi u tag[mel o[rajn ;odda.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.