2012_04_08

€ 0.50

www.media.link.com.mt

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Elf sid ta’ negozju japplikaw g[all-MicroInvest … biex jinvestu €17-il miljun fl-ekonomija u fl-impjiegi bl-g[ajnuna tal-Gvern L-iskema MicroInvest g[enet aktar minn elf sid ta’ negozju ]g[ir biex jinvestu [alli ji]viluppaw in-negozju tag[hom, jespandu, ifittxu swieq ;odda u jimpjegaw aktar [addiema.

Sorsi qrib il-Gvern ikkonfermaw ma’ din ilgazzetta li s-sidien li applikaw g[all-MicroInvest sakemm g[alqet fl-a[[ar ta’ Marzu la[[qu l-1,045. L-istess sorsi kkonfermaw ukoll li s-su//ess ta’ din l-iskema wassal biex din se tkun im;edda g[al sena o[ra.

Permezz tal-iskema MicroInvest, li hi amministrata mill-Malta Enterprise, ditti ]g[ar li j[addmu anqas minn g[axar persuni jgawdu tnaqqis fittaxxa li jitla’ sa 40 fil-mija tal-investiment sa massimu ta’ €25,000.

Dan it-tnaqqis fit-taxxa

jitla’ g[al 60 fil-mija g[al sidien ta’ negozji f’G[awdex.

Fil-fatt f’G[awdex kienet su//ess sa[ansitra aktar minn Malta g[ax mill-1,045 li applikaw g[all-iskema, 230 huma f’G[awdex – kwa]i kwart.

Il-MicroInvest tnediet filba;it g[all-2010 b[ala wa[da

mill-inizjattivi tal-Gvern biex jixpruna l-ekonomija fl-eqqel tal-kri]i dinjija li fiha [afna pajji]i batew u g[adhom qed ibatu qg[ad kbir.

L-iskema hi ma[suba biex tg[in lin-negozji ]g[ar ikunu aktar kompetittivi u jimpjegaw aktar [addiema.

Filwaqt li ori;inarjament kien ma[sub li l-iskema tag[laq fla[[ar tax-xahar li g[adda, filba;it li g[adda l-Gvern estenda l-MicroInvest g[al sena o[ra biex aktar sidien ta’ negozji jgawdu minnha.

g[al pa;na 5

2105

It-twaqqif tal-programm ‘Realtà’ fuq One TV

Jason iwa[[al f’Joseph Huma [afna dawk qrib ilPartit Laburista li g[adhom ma jistg[ux jifhmu g[aliex il-programm ‘Realtà’, li kien jippre]enta Brian Hansford fuq l-istazzjon talPartit Laburista, twaqqaf [esrem.

Skantaw aktar biddikjarazzjoni ta’ Jason Micallef li meta kien mistoqsi x’inhi r-ra;uni li g[aliha l-programm twaqqaf, qal li ma jafx g[aliex u talab lil min staqsieh biex jag[mel din il-mistoqsija lill-PL. Id-dettalji f’pa;na 2

€180,000 kuljum g[all-anzjani Kuntrarju g[al dak li jg[id il-Kap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat, in-nefqa tal-Gvern biex i]omm is-servizzi fil-komunità, id-djar tal-anzjani, ir-Residenza San Vincenz de Paul, is-Swali tal-:erjatrija St Jean Antide u l-Isptar tar-Riabilitazzjoni Karin Grech baqg[et ti]died u llum tla[[aq €180,000 kuljum.

Minkejji d-dubji li ]erg[et l-Oppo]izzjoni, l-anzjani li g[andhom 80 sena jew aktar u li jg[ixu fi djarhom jew malfamilja, ir/evew l-allowance ta’ €300.

B’din l-g[otja u bi]-]ieda s[i[a fil-pensjoni, kull anzjan ta’ 80 sena jew aktar [a ]ieda ta’ €10.42 fil-;img[a.

Aktar dettalji fil-kumment tas-Segretarju Parlamentari Mario Galea f’pa;na 15

Ara li qed ting[ata l-[ar;a ta’ Ottubru ta’ LIFE & STYLE

L-G{ID IT-TAJJEB LIL KUL{ADD

■ ‘THIS IS MALTA’ FIL-QALBA TA’ LONDRA. G[al kwa]i 30 ;urnata Malta kisbet promozzjoni kbira fil-qalba ta’ Londra meta l-istabbiliment lussu] u rinomat mad-dinja Harrods ta pubbli/ità qawwija lil Malta u dak kollu li joffri pajji]na. Fir-ritratt il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u s-Sinjura Gonzi jidhru josservaw xena tal-Konkatidral ta’ San :wann li kienet tiddomina wa[da mill-vetrini kbar ta’ Harrods b’mod li tidher minn barra. Rapport u aktar ritratti f’pa;na 3.

Mara li salvat mit-Titanic kienet i]]ew;et Malti – p.8

2

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

AÓBARIJIET LOKALI

MA TITWEMMINX IMMA…

Jason iwa[[al f’Joseph Super One f’idejn Jason Micallef li bag[at lil Malta Today jistaqsu lil Joseph Muscat g[aliex il-programm ta’ Brian Hansford twaqqaf [esrem minn Nathaniel Attard — nathaniel.attard@media.link.com.mt ...............................................................................................

Id-de/i]joni li jitwaqqaf ilprogramm Realtà, immexxi minn Brian Hansford fuq listazzjon televi]iv tal-Partit Laburista, [asdet lil [afna filPartit Laburista. L-aktar g[aliex Hansford, li hu mag[ruf sew g[ar-rabtiet tieg[u mal-Partit Laburista, kien ilu jmexxi dan ilprogramm ta’ diskussjoni politika g[al diversi snin.

Imma l-aktar li [asdet nies kienet id-dikjarazzjoni li g[amel il-Kap tal-Media Laburista u Chairman ta’ One Productions, l-eks Segretarju :enerali Laburista Jason Micallef, meta sostna li ma kellu l-ebda idea g[alfejn ilprogramm twaqqaf [abta u sabta minn fuq l-istazzjon laburista. {afna qalu li din iddikjarazzjoni ta’ Jason Micallef “ma titwemminx”.

F’kummenti li ta lill-Malta Today Online, Jason Micallef kien mistoqsi x’inhi r-ra;uni li g[aliha l-programm ;ie mwaqqaf. Imma, kif stqarr il;urnal online stess, Micallef – li jmexxi l-media laburista – [are; bi twe;iba inkredibbli meta lill-;urnalist tal-Malta Today qallu li ma jafx g[alfejn.

Id-de/i]joni, qal Jason Micallef lill-;urnal f’artiklu li ttella’ online nhar it-Tlieta, ftit qabel is-7.30 p.m., ma tte[ditx mit-tmexxija ta’ One Productions, g[ax skont l-eks Segretarju :enerali Laburista, dik it-timeslot partikulari mhix tal-istazzjon, imma taqa’ ta[t il-;urisdizzjoni tal-Partit.

Fi ftit kliem, qalulna sorsi qrib il-Partit Laburista li tkellmu mag[na, Jason Micallef wa[[al fit-tmexxija tal-Partit g[ad-de/i]joni li Hansford jitwaqqaf minn fuq One TV. U fit-twe;iba tieg[u lill-;urnalisti tal-Malta Today, fi kliem ie[or, qalilhom biex imorru jistaqsu lil Joseph Muscat g[alfejn ittie[det din id-de/i]joni.

Fil-kummenti tieg[u, filfatt, Jason Micallef wie;eb li l-[in tal-programm ta’ Brian Hansford, li kien jixxandar kull nhar ta’ Tlieta filg[axija fuq l-istazzjon televi]iv Laburista, hu tal-Partit, u g[alhekk Micallef idderie;a lil min g[amillu d-domandi li jkun a[jar jekk jikkuntattja lill-Partit biex jag[tih twe;iba.

Kienet il-gazzetta Illum stess li aktar kmieni, nhar il-{add li g[adda, ]velat kif lil Brian Hansford “qa//tuh [abta u sabta minn fuq ONE”.

L-a[[ar programm missensiela Realtà, immexxi minn Hansford li xxandar fuq One TV, kien dak tas-27 ta’ Marzu, u mhux mag[ruf jekk il-pre]entatur innifsu kienx infurmat uffi/jalment li lprogramm tieg[u kien twaqqaf, u jekk dan se[[, minn min kien ;ie infurmat u meta.

Jidher li l-programm ta’ Hansford kien skedat li jkompli sa :unju, imma wara din id-de/i]joni g[al g[arrieda, il-programm tatTlieta li g[adda, it-3 ta’ April, ma [ari;x on air.

Filwaqt li dan ma kienx l-

uniku programm li twaqqaf [abta u sabta fuq One TV, issorsi fil-qalba tal-Partit Laburista li tkellmu mag[na qalulna li din id-de/i]joni li lprogramm ta’ Hansford jitwaqqaf, kompliet to[ro; filbera[ in-nuqqas ta’ qbil li hemm bejn il-mexxej laburista, Joseph Msucat, u leks Segretarju :enerali Laburista, Jason Micallef, li qed iwa[[al f’Joseph Muscat g[al din id-de/i]joni.

Jidher /ar, qalulna s-sorsi tag[na, li Jason Micallef qed jag[mel comeback u g[alissa

beda billi qed jirnexxilu bilmod il-mod jie[u lura f’idejh il-kontroll tal-media Laburista billi jda[[al in-nies tieg[u – bi pre]entaturi li huma leali lejh, u li jirrispondu lilu biss, filmezzi tax-xandir Laburisti, waqt li jqa//at lil dawk li ma jaqblux mieg[u u li jarahom b[ala theddida.

Dan hu kuntrarju g[al dak li kellu f’mo[[u l-mexxej laburista, Joseph Muscat, meta bid-de/i]joni li [a li ja[tru fittmexxija tal-media tal-partit, kien qed ja[seb li se je[les minnu.

Ta’ min ifakkar li fl-a[[ar xhur [are; kif Jason Micallef

Fuq tidher parti mill-pa;na li ttellg[et nhar it-Tlieta li g[adda fuq il-ver]joni online tal-Malta Today. Fil-kaxxa ]-]g[ira tidher il-parti li kkwotat lil Jason Micallef jg[id li ma jafx g[aliex twaqqaf il-programm ‘Realtà’ u jitlob lil min staqsieh biex jag[mel din il-mistoqsija lill-Partit Laburista

mhux se jikkontesta lelezzjoni ;enerali li jmiss mal-Partit Laburista minkejja li kien [abbar li se jo[ro; g[all-elezzjoni – de/i]joni li fiha tidher id Joseph Muscat, li b’hekk ‘[eles’ minn Jason

Micallef; imma minflok, biex jikkumpensah talli rnexxielu jipperswadih ma jo[ro;x g[all-elezzjoni, kellu bilfors i/edi u ja//etta li jag[tih f’idejh it-tmexxija tal-mezzi tax-xandir laburisti.

AÓBARIJIET LOKALI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

}ew; partijiet mill-vetrini kbar ta’ Harrods li rreklamaw lil Malta b’mod li r-ritratti jidhru minn barra

L-INIZJATTIVA ‘THIS IS MALTA’

L-akbar promozzjoni li qatt saret fl-istabbiliment Harrods minn Robert Cremona – robert.cremona@media.link.com.mt

Kienet inizjattiva ta’ su//ess kbir dik li saret matul ix-xahar li g[adda fl-istabbiliment lussu] Harrods fil-qalba ta’ Londra, fejn saret promozzjoni qawwija g[al Malta u dak kollu li joffri pajjizna.

Waqt ]jara li g[amel il-Prim Ministru Lawrence Gonzi ftit tal-jiem ilu fil-kapitali Ingli]a sar mag[ruf li fil-passat pajji]i o[ra g[amlu xi forma ta’ kampanja ta’ promozzjoni f’dan l-istabbiliment, i]da din ta’ Malta kienet l-ewwel wa[da daqstant mifruxa malistabbiliment kollu.

Diri;enti ta’ Harrods stqarrew ma’ il-mument li tul l-inizjattiva This is Malta r/evew diversi emails u telefonati ta’ nies jistaqsu dwar pajji]na u dak kollu li joffri.

Din il-kampanja ta’ promozzjoni bdiet fl-1 ta’ Marzu u baqg[et g[addejja sat-28 tal-istess xahar, u saret grazzi g[all-g[ajnuna talKummissjoni G[olja Maltija f’Londra, lAwtorità tat-Turizmu, FinanceMalta u l-Malta Enterprise. Ir-ritratti kollha li twa[[lu malvetrini ta’ Harrods kienu provduti mill-Malta Experience tal-Belt.

3

4

AÓBARIJIET LOKALI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

ALLEGAT KSUR TA’ REGOLAMENTI FINANZJARJI FIL-KUNSILL TA’ {AL KIRKOP

tag˙rif Arti Kontemporanja. Il-Mu]ew tal-Katidral tal-Imdina se jorganizza s-Seba’ Biennale talArti Kontemporanja fil-15 ta’ Marzu 2013. L-artisti kollha interessati li jipparte/ipaw huma mitluba jikkuntattjaw lil-Mu]ew, bit-telefon 21454697 jew blemail: cmuseum@go.net.mt mhux aktar tard mit-12 ta’ April 2012. Ix-xog[lijiet kollha g[allwiri fil-Biennale jridu jkunu lesti sa Novembru 2012. Dawk li japplikaw ikunu provduti blinformazzjoni me[tie;a g[al dan l-avveniment.

He is Risen… Laqg[a spe/jali tal-G[id g[all-eks studenti ta’ St Michael School, partners, [bieb u ;enituri tag[hom. Nhar l-Erbg[a 11 ta’ April fit-8 p.m. f’St Michael School. Ikun hemm ukoll Patri Klement g[all-qrar. Lattività hi organizzata minn J. Falzon u R. Aloisio g[al St Michael School.

Bir]ebbu;a. Nhar is-Sibt 14 u lg[ada l-{add 15 ta’ April isSezzjoni }g[a]ag[ fi [dan isSo/jetà Filarmonika San Pietru Banda Bir]ebbu;a se ttella’ lkummiedja fi tliet atti bl-isem ?ajt u ?u/ati… {bieb u Namrati! b’kitba ta’ Adrian Azzopardi u direzzjoni ta’ Petrina Vella. Ilkummiedja se tkun pre]entata fissala tal-iskola primarja ta’ Bir]ebbu;a u tibda fis-7.30 p.m.

Vaganza tal-Banek. LAsso/jazzjoni tal-Bankiera Maltin tfakkar lill-pubbliku li g[ada tTnejn, 9 ta’ April, kien dikjarat b[ala vaganza tal-banek u g[aldaqstant il-banek mhumiex se jift[u g[all-pubbliku f’dan il-jum.

Il-Kalkara. Fl-okka]joni tas-70

anniversarju minn meta kienet meqruda g[al kollox l-ewwel knisja parrokkjali tal-Kalkara matul it-tieni gwerra dinjija fl1942, Circolo San Giuseppe Filarmonika Sagra Familja se jippre]enta serata mu]ikoletterarja bis-sehem tal-Banda Sagra Familja, features, kittieba u ri/erkaturi, li se jfakkru f’dak li se[[ 70 sena ilu. Fi tmiem isserata se tinkixef ir[ama lil tfakkar din il-;rajja. L-attività se ssir nhar it-Tlieta li ;ej, 10 ta’ April, fi Triq San Mikiel, il-Kalkara.

{ajjitna Flimkien ma’ :esù.

Kateke]i g[all-adulti, adolexxenti u tfal. Kull nhar ta’ :img[a fis-7 p.m. fil-Kunvent tad-Dumnikani, ir-Rabat.

Donazzjoni ta’ demm. Illum il-

{add se jsir ;bir ta’ demm bilMobile Blood Donation Unit minn [dejn il-knisja parrokkjali ta’ {ad-Dingli, mit-8.30 a.m. sas1 p.m. Jekk t[ossok f’sa[[tek u tixtieq tag[ti d-demm, ;entilment mitlub i;;ib mieg[ek il-karta talidentità.

it-temp illum It-temp ftit imsa[[ab, b’waqtiet xemxin, li jsir pjuttost imsa[[ab f’xi [inijiet, bil-possibbiltà tax-xita f’xi n[awi filg[odu. Vi]ibbiltà tajba.

Ir-ri[ moderat g[al ftit qawwi mill-Majjistral. Ba[ar moderat g[al qawwi, li jsir qawwi. Imbatt baxx mill-Majjistral. L-og[la temperatura 18˚C. Xita f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a f’Malta u f’G[awdex 0.0mm. Xita mill-1 ta’ Settembru 630.3mm. Ix-xemx titla’ fis-06.40 u tin]el fis-19.28.

It-tlug[ tal-Lottu

48 – 16 – 18 – 39 – 38

spiΩeriji li jift˙u llum

IL-FURJANA: Chemimart Ltd, 14 Triq Sant’Anna; IL-{AMRUN: Fra Diego Dispensary, 94 Triq Villambrosa; {AL QORMI: Tal-{las Pharmacy, Triq il{elsien; BIRKIRKARA: The Local Dispensary, Triq Kon K. Pirotta; ILG}IRA: St. Matthew’s Pharmacy, 213 Triq ix-Xatt; SAN :WANN: Medical

Plaza Dispensing Chemists Cass-I-Mall Buildings, Vjal ir-Rihan; TAS-SLIEMA: The Economical Dispensary, 86#87 Triq Sir Adrian Dingli; {AL LIJA: St. Michael Pharmacy, Misra[ it-Trasfigurazzjoni; ILMOSTA: St. Mary Pharmacy, 14 Pjazza Rotunda; BU:IBBA: St. Simon Pharmacy, 8 Dawret il-G]ejjer; {AL TARXIEN: Theresa Jo Pharmacy, 3A Triq Xintill; L-ISLA: Victory Pharmacy, 32 Triq il-Vitorja; MARSASKALA: San Tumas, Triq il-Qaliet, k#m Triq ilLampuka; I}-}EJTUN: St. Catherine Pharmacy, Triq l-Isqof Emanuel Galea; {AL LUQA: Central Pharmacy, 6 Triq San :u]epp; IS-SI::IEWI: Menelo Pharmacy, Triq it-Tabib Nikola Zammit; IL-BA{RIJA: Ba[rija Pharmacy, Triq Raddet ir-Roti, k#m Triq l-Iskola; ILFONTANA: Fontana Pharmacy, Triq ilG[ajn; IN-NADUR: Vella Pharmacy, 15 Triq Di/embru 13.

Servizz ta’ tobba fi/-?entri tas-Sa[[a fil-{dud u l-Festi Pubbli/i I/-?entri tas-Sa[[a tal-Mosta, Ra[al :did u l-Furjana huma miftu[in 24 sieg[a g[al emer;enzi biss sat-8 tal-g[ada filg[odu.

Il-pubbliku jrid jattendi /-/entru tas-sa[[a tad-distrett tieg[u.

Persuni ming[ajr karta ta’ identità ma ji;ux moqdija.

€13,025 f’direct orders mill-eks Sindku fi ]mien tmien xhur L-eks Sindku fil-Kunsill Lokali b’ma;;oranza Laburista ta’ {al Kirkop Mario Salerno, illum Sindku ta’ San Pawl il-Ba[ar, [are; b’kemm jiswew €13,025 f’direct orders lill-istess kuntrattur fi spazju ta’ tmien xhur.

Dan l-allegat ka] ta’ ksur tar-regolamenti finanzjarji jmur lura g[all-2010 fejn Salerno g[amel dawn id-direct orders mal-istess kuntrattur biex jissupplixxi l-madum g[all-bini amministrattiv tal-Kunsill Lokali ta’ {al Kirkop.

Mill-ir/evuti li n[ar;u, jirri]ulta li dan ilkuntrattur t[allas dawn l-ammonti: 17 ta’ Frar 2010 23 ta’ Frar 2010 23 ta’ April 2010 13 ta’ Mejju 2010 15 ta’ Ottubru 2010 24 ta’ Novembru 2010

€3,728 €3,477 €2,279 €1,461 €1,040 €1,040

Ta’ min ifakkar li r-regolamenti finanzjarji jesi;u li direct orders jistg[u jing[ataw f’ammonti li huma inqas minn €1,165 filwaqt li g[al ammonti bejn €1,165 u €2,239 trid tin[are; sej[a g[al kwotazzjoni minn millinqas tliet offerenti.

G[al ammonti iktar minn €2,239, ir-regolamenti jesi;u li jkun hemm pro/ess ta’ tender.

Mario Salerno, eks Sindku ta’ {al Kirkop u llum Sindku b’ma;;oranza Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar

Dan ma sarx mis-Sindku Mario Salerno g[aliex kull transazzjoni msemmija hawn fuq [ari;hom kollha b’direct order.

Ir-regolamenti finanzjarji jg[idu wkoll li meta tin[are; direct order lil kuntrattur partikulari, listess kuntrattur ma jistax jing[ata direct order ie[or f’temp ta’ mill-inqas sitt xhur. Anki din ir-regola jidher li kienet miksura.

Fattur ie[or li jqajjem il-mistoqsijiet dwar irregolarità ta’ dawn it-transazzjonijiet hu l-fatt li l-kuntrattur inkwistjoni mhux produttur jew importatur tal-madum, i]da xtara l-madum ming[and importatur lokali u mbag[ad bieg[u lill-Kunsill.

Rekord ta’ ftehim bilaterali ffirmati mill-Gvern Malti f’din il-le;i]latura Fil-[idma tieg[u l-Ministeru tal-Affarijiet Barranin jipparte/ipa u jg[in f’diversi aspetti biex jintla[aq ftehim bejn il-Gvern Malti u gvernijiet ta’ pajji]i o[ra.

F’dawn l-a[[ar erba’ snin kienu ffirmati aktar minn 170 ftehim. Dawn jinkludu fost o[rajn ftehim ma’ 26 pajji] dwar {elsien mitTaxxa doppja; 6 ftehim dwar tne[[ija ta’ vi]a;

ftehim ma’ 6 pajji]i dwar is-sa[[a; ftehim ma’ 9 pajji]i dwar il-kultura, ix-xjenza u ledukazzjoni, u ftehim ma’ 11-il pajji] dwar koperazzjoni kontra l-kriminalità.

Fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena s’issa lGvern Malti ffirma ftehim bilaterali mal-Arabja Sawdita (2), mal-Libja (2), ma’ Gibiltà, malItalja, man-Norve;ja u mal-g]ira ta’ Guernsey.

AÓBARIJIET LOKALI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Mill-1,045 li applikaw g[all-MicroInvest kwa]i kwart huma f’G[awdex “In-negozji ]-]g[ar qed jirrispondu g[allopportunitajiet li qed jag[tihom il-Gvern biex isiru aktar kompetittivi, ikollhom d[ul akbar u jo[olqu aktar impjiegi” – Tonio Fenech

minn pa;na 1

Dan qed i[alli r-ri]ultati g[aliex l-1,045 sid ta’ negozju li gawdew mill-iskema investew bejniethom aktar minn €17-il miljun. Billi liskema tipprovdi tnaqqis mittaxxa anki g[al min jo[loq postijiet ;odda tax-xog[ol, din l-iskema wasslet g[al [olqien ta’ mijiet ta’ impjiegi ;odda b’mod dirett fid-ditti li applikaw g[aliha u b’mod indirett fid-ditti li ]iedu lbejg[ tag[hom bl-effetti tajbin ta’ din l-iskema u fid-ditti lo[rajn li [admulhom.

Il-Ministru tal-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment, Tonio Fenech, f’kummenti lil din il-gazzetta qal li l-fatt li ssidien ta’ negozju Maltin u G[awdxin investew aktar minn €17-il miljun matul issentejn li g[addew hu sinjal qawwi ta’ fidu/ja flekonomija ta’ pajji]na.

Dawn ir-ri]ultati jsa[[u l-

politika tal-Gvern li tul la[[ar snin kompla j]id lg[ajnuniet li ta lis-sidien ta’ negozji ]g[ar li huma s-sinsla tal-ekonomija Maltija. Innegozji ]-]g[ar qed jirrispondu g[allopportunitajiet li qed jag[tihom il-Gvern biex isiru aktar kompetittivi, ikollhom d[ul akbar u jo[olqu aktar impjiegi g[all-[addiema Maltin u G[awdxin.

Il-MicroInvest hi biss

L-FKNK kissret l-istigma li l-ka//a fir-rebbieg[a hi illegali Madwar 6,000 ka//atur japplikaw g[al-li/enzja spe/jali g[all-ka//a fir-rebbieg[a Il-Federazzjoni Ka//aturi g[alkemm l-FKNK kienet Nassaba Konservazzjonisti temmen li kien se jkun hemm (FKNK) irnexxielha tkisser ltitjib. Hu qal li pajji]na jista’ istigma li l-ka//a firjkollu sta;un tal-ka//a u lrebbieg[a hi illegali u dan insib fir-rebbieg[a aktar ;ust wara li fl-2009, il-Qorti u li jkun konformi marEwropea ddikjarat li l-ka//a u regolamenti tal-Unjoni l-insib fil-[arifa mhumiex Ewropea. alternattiva ;usta g[all-ka//a Hu qal li l-FKNK tradizzjonali tar-rebbieg[a. ipproponiet li l-ista;un firDan wassal biex il-Gvern rebbieg[a jkun bejn is-7 ta’ Malti feta[ l-ista;un tal-ka//a April u s-7 ta’ Mejju. Lino fir-rebbieg[a fis-sena 2010 u Farrugia qal li l-FKNK ma fl-2011 u din is-sena se jer;a’ taqbilx mal-kwota nazzjonali jifta[ l-ista;un bejn it-12 u tta’ gamiem u summien li 30 ta’ April. jistg[u jinqabdu u lanqas Lino Farrugia, is-Segretarju mal-kwota individwali ta’ :enerali tal-FKNK qal dan ]ew; g[asafar kuljum. Hu qal ilbiera[ waqt konferenza talli dan jista’ jwassal g[al a[barijiet fl-Uffi//ji talabbu].

Federazzjoni fl-Imsida.

Lino Farrugia qal li l-FKNK Kelliem ie[or kien Joe Perici taqbel mal-infurzar tal-li;ijiet Calascione, il-President talmill-Pulizija Maltin u FKNK. G[awdxin imma mhux minJirri]ulta li madwar 6,000 nies barranin tal-CABS u talka//atur applikaw g[al BirdLife li jridu jilag[buha ta’ li/enzja spe/jali biex din ispulizija f’pajji]na. Hu appella sena jkunu jistg[u jo[or;u lill-ka//aturi kollha biex g[all-ka//a fl-ista;un tarjosservaw il-li;i u rrebbieg[a u dan ifisser aktar regolamenti pre]enti u minn nofs il-ka//aturi kollha jibqg[u mag[qudin filre;istrati f’pajji]na u aktar Federazzjoni li b’kollox mis-sena li g[addiet. tirrappre]enta mal-10,000 Lino Farrugia qal li flka//atur u nassab. ista;un ta’ din is-sena ma Lino Farrugia [abbar li lndidel xejn minn dak talFKNK mistenni jkollha ista;un tas-sena l-o[ra laqg[a mal-Prim Ministru.

wa[da minn sensiela ta’ inizjattivi favur is-sidien tannegozju mnedija tul din ille;islatura. Skemi o[rajn huma l-iskema MicroCredit li tag[ti self b’rati vanta;;u]i, in/entivi g[as-settur spe/ifiku tal-lukandi u r-ristoranti, u aktar minn 42 miljun ewro f’fondi li l-Gvern Malti ;ab mill-Unjoni Ewropea g[allinnovazzjoni, l-e-business, lener;ija u l-kompetittività finnegozji ]g[ar Maltin.

5

Ingli] imut mg[arraq Ra;el Ingli] ta’ 62 sena, residenti f’San Pawl ilBa[ar, ilbiera[ waranofsinhar miet mg[arraq meta sab ru[u f’diffikultajiet waqt li kien qed jog[dos fil-Bajja talMistra.

Xi persuni li kienu filvi/inanzi talbu l-g[ajnuna u f’[in qasir waslet ambulanza

li [adet ir-ra;el l-isptar Mater Dei g[all-kura imma sfortunatament miet ftit [in wara.

Il-Ma;istrat Jacqueline Padovani Grima [atret diversi esperti biex jassistuha fl-inkjesta. IlPulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha fuq il-ka].

}ag[]ug[ G[awdxi jwe;;a’ gravi f’in/ident bil-mutur }ag[]ug[ G[awdxi ta’ 20 sena mir-Rabat we;;a’ gravi i]da mhux fil-periklu talmewt wara li kien involut f’in/ident tat-traffiku bilmutur tieg[u. Hu jinsab flIsptar :enerali ta’ G[awdex g[al aktar kura.

L-in/ident se[[ il-:img[a g[all-[abta tas-7 p.m. fi Triq l-Im;arr f’G[ajnsielem meta ]-]ag[]ug[ kien qed isuq mutur tal-marka Kymco u kien involut f’[abta ma’ karozza Toyota Yaris misjuqa minn mara ta’ 26 sena minn G[ajnsielem.

Fil-post issej[et ambulanza li [adet lissewwieq tal-mutur l-Isptar :enerali ta’ G[awdex biex jing[ata l-kura.

Il-Pulizija qed tinvestiga l-in/ident.

■ Sadattant tifel ta’ 15-il sena mix-xag[ra, G[awdex, we;;a’ gravi wara li waqa’ minn g[oli ta’ madwar tmien filati f’G[ajnsielem.

Il-ka] se[[ ilbiera[ g[all-[abta tal-10.15 a.m. fi Triq Borg G[arib f’G[ajnsielem.

6

AÓBARIJIET LOKALI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

F’[ames snin l-Air Malta ;arret 42,458 passi;;ier g[al Lourdes u lura

Settur ta’ traffiku li jsostni lill-kumpanija nazzjonali minn Michael Caruana

Fl-a[[ar [ames snin ilkumpannija nazzjonali talajru, l-Air Malta, ;arret lejn Lourdes fil-lbi/ ta’ Franza u lura, 42,458 passi;;ier.

L-Air Malta issa ilha mill1988 torganizza titjiriet charter g[al Lourdes u dan baqg[et tag[mlu min[abba ddomanda mill-pubbliku li jippreferi jivvja;;a g[al siti reli;ju]i b[al Lourdes u, g[aldaqstant, dan hu settur ta’ traffiku li jsostni lillkumpanija nazzjonali tal-ajru.

Minn statistika uffi/jali jirri]ulta li l-Air Malta f’dawn l-a[[ar [ames snin operat titjiriet charter diretti lejn Lourdes u ;arret lejn dak ilpost u lura 7,863 passi;;ier fl2007, 13,460 passi;;ier fl2008, 6,130 passi;;ier fl2009, 7,244 passi;;ier fl-2010 u 7,761 passi;;ier is-sena li g[addiet.

Fl-2008 id-djo/esi ta’ Lourdes i//elebrat il-150 sena mid-dehriet tal-Madonna lil Santa Bernardina.

Ikkuntattjat minn ilmument, Stephen Gauci, Section Head Public Relations tal-Air Malta, qal li g[al din issena l-kumpanija nazzjonali tal-ajru, kif g[amlet fis-snin ta’ qabel, se terga’ torganizza numru ta’ titjiriet charter diretti lejn Lourdes.

Hu qal li skont id-domanda tal-a;enti tal-ivvja;;ar u talpubbliku ;enerali, din is-sena ttitjiriet bdew l-Erbg[a li g[adda, ikomplu f’Mejju, ikunu b’mod regolari bejn Lulju u Settembru u jer;a’ jkun hemm titjiriet f’Di/embru.

Passi;;ieri jag[mlu /-check-in qabel l-ewwel vja;; tal-Air Malta lejn Lourdes g[al dan l-ista;un nhar l-Erbg[a li g[adda

Stephen Gauci sostna li “nnumru ta’ titjiriet din is-sena se jkun simili g[al dak tal2011, ji;ifieri madwar 22 titjira. Hu stmat li fuq dawn ittitjiriet l-Air Malta se ;;orr madwar 7,380 persuna lejn Lourdes u lura.

Fil-fatt, it-titjiriet charter diretti u regolari lejn Lourdes u lura din is-sena se jkunu bejn is-6 ta’ Lulju u l-14 ta’ Settembru.

Mistoqsi x’wassal lillkumpannija nazzjonali biex g[al sena o[ra torganizza titjiriet charter g[al Lourdes, is-Section Head Public Relations tal-Air Malta qal li din ir-rotta tibqa’ ssir g[ax hemm id-domanda millpubbliku li jfittex u jippreferi jivvja;;a b[ala pellegrina;; g[al dawn is-siti reli;ju]i.

“G[aldaqstant,” enfasizza Stephen Gauci, “dan hu settur ta’ traffiku li jsostni lill-Air Malta li, min-na[a tag[ha,

FOCUS 101 Illum mid-9.30 a.m. sal-11.00 a.m.

— Anali]i tal-gazzetti tal-{add Imexxi> Mistednin>

Noel Muscat Robert Arrigo Caroline Galea

toffri l-opportunità lill-a;enti tal-ivvja;;ar biex jorganizzaw u jbig[u flimkien package tours addattati g[al dan it-tip ta’ klijent.

“Matul l-a[[ar snin”, temm is-Section Head Public Relations tal-Air Malta, “dan it-tip ta’ traffiku g[al Lourdes seta’ sab kompetizzjoni minn tip ta’ package tours simili b[al dawk tal-Art Imqaddsa (Tel Aviv), Krakovja (ilPolonja), Fatima (il-Portugal) u Padre Pio (Bari). ?ifri uffi/jali ma[ru;a millUffi//ju Komunikazzjoni tasSantwarju ta’ Lourdes g[assena 2010 juru li matul dik issena ]aru l-post 6,094,215-il persuna. Mill-pajji]i Ewropej, l-akbar numru ta’ persuni li ]aru Lourdes dik is-sena kien ta’ Fran/i]i stess (43 filmija), imbag[ad Taljani (30 fil-mija), Spanjoli (sebg[a filmija), mir-Renju Unit (erbg[a fil-mija), mill-Irlanda, il:ermanja u l-Polonja (tlieta fil-mija), mill-Bel;ju (tnejn fil-mija) u mill-Awstrija, minn , mill-Portugall u mill-I]vizzera (wie[ed filmija).

Dwar il-vja;;i lejn Lourdes minn Malta, il-mument tkellem ukoll ma’ John Busuttil, rappre]entant tala;enzija tal-ivvja;;ar Euro Tours. Hu qalilna li l-Euro Tours ilha g[al dawn l-a[[ar Malta

27 sena torganizza dawn ilvja;;i lejn Lourdes u fil-fatt hi l-aktar a;enzija talivvja;;ar antika fost dawk li jorganizzaw vja;;i lejn din id-destinazzjoni.

Din is-sena l-Euro Tours g[andha ppjanati 15-il vja;; lejn Lourdes li qed jattiraw interess kbir fost il-klijenti.

Fil-fatt, qalilna John Busuttil, it-tour tal-G[id li g[adu kemm telaq nhar l-Erbg[a li g[adda, kien ilu mibjug[ kollu mill-bidu ta’ Frar.

Mistoqsi x’inhi r-ra;uni li bosta Maltin ifittxu l-Euro Tours g[all-vja;;i ta’ Lourdes, John qalilna li din la;enzija kisbet isem tajjeb [afna fuq dawn il-vja;;i kemm min[abba l-esperjenza vasta miksuba fuq medda twila ta’ snin u kemm min[abba li g[al din iddestinazzjoni l-Euro Tours dejjem fittxet li jkollha l-a[jar tour leaders u l-a[jar diretturi spiritwali biex jakkumpanjaw il-gruppi.

Sadattant, dan l-a[[ar kien hawn Malta g[al ]jara qasira l-Isqof ta’ Tarbes u Lourdes Jacques Perrier.

Matul i]-]jara qasira tieg[u f’Malta, l-Isqof ta’ Lourdes ]ar is-Santwarju tal-Madonna tal-Mellie[a li jifforma parti minn g[aqda Ewropea ta’ 20 santwarju nazzjonali dedikati lill-Madonna.

Kienet ix-xewqa ta’ Monsinjur Jacques Perrier li qabel ma jtemm il-[atra tieg[u ta’ Isqof ta’ Lourdes i]ur il-Madonna fisSantwarju tal-Mellie[a. Hu ]ar ukoll is-Santwarju talMadonna Ta’ Pinu f’G[awdex.

Matul l-2008 meta ddjo/esi ta’ Lourdes i//elebrat il-150 anniversarju taddehriet tal-Madonna lil Santa Bernardette, fil-Ba]ilika San Piju X, fejn isiru //elebrazzjonijiet internazzjonali ewlenin, kienet esebita kopja talMadonna tal-Mellie[a.

Il-BOV jer;a’ jirba[ il-premju ‘L-Aqwa Bank f’Malta 2012’

G[at-tielet sena konsekuttiva l-premju ‘LAqwa Bank f’Malta’ ntreba[ mill-Bank of Valletta. Dan il-premju jing[ata mill-Global Finance, magazin internazzjonali.

L-edituri ta’ Global Finance, b’kontribut talbankiera, analisti finanzjarji u esperti o[ra fl-industrija, ju]aw numru ta’ kriterji biex jag[]lu l-aqwa banek f’diversi pajji]i Dawn jinkludu l-i]vilupp u l-innovazzjoni, ilprofitabbiltà, it-tkabbir talassi, il-medda ;eografika li jla[[aq l-operat tal-bank, kif ukoll ir-relazzjonijiet kummer/jali u strate;i/i talbank. Dan il-premju qed jing[ata g[ad-dsatax-il darba.

Joseph D. Giarraputo, ilPresident u pubblikatur ta’ Global Finance, qal li rrebbie[a ta’ din is-sena huma dawk il-banek li joqog[du attenti g[allb]onnijiet tal-klijenti u jil[qu l-miri tag[hom waqt li jpo;;u fuq sisien sodi lfutur tal-bank tag[hom.

“Il-kriterja tal-g[a]la mhi qatt dwar l-ikbar, l-eqdem jew l-iktar bank li iddiversifika l-prodotti tieg[u, i]da l-aktar banek li l-korporazzjonijiet finanzjarji madwar id-dinja lesti jag[mlu negozju mag[hom.”

AÓBARIJIET LOKALI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

7

Aktar titjib fis-servizz tat-trasport pubbliku Mis-27 ta’ Mejju li ;ej, il-poplu Malti u G[awdxi se jkun qed igawdi minn aktar titjib fis-servizz tat-trasport pubbliku hekk kif ilbiera[ t[abbru aktar mi]uri ta’ titjib wara li l-Ministeru g[allInfrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni kkonkluda negozjati ma’ Arriva Malta.

It-titjib jinkludi tibdil ta’ rotot biex jirriflettu su;;erimenti u ilmenti tal-Kunsilli Lokali u lpubbliku, titjib ta’ servizzi liz-zoni turisti/i, tra[[is fin-nol g[allpersuni b’di]abbiltà fejn iddetenturi kollha tal-karta ma[ru;a mill-Kummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà se jkollhom listess tra[[is fl-u]u tat-trasport pubbliku li g[andhom id-detenturi tal-Kartanzjan, kif ukoll tra[[is finnol g[all-Park and Ride, bil-prezz il-;did ta’ parke;; ta’ ;urnata filFurjana u f’Pembroke, inklu] ittrasport, se jkun ta’ €1.50, li jfisser tra[[is ta’ 40% fuq il-prezz tal-lum.

Mid-d[ul tal-iskeda tas-sajf fis27 ta’ Mejju, se ji]diedu dawn isservizzi lejn il-Belt Valletta: minn Santa Katerina f’{‘Attard, misSwatar fl-Imsida, mill-Qajjenza f’Bir]ebbu;a, minn Tal-{awli lBirgu, minn Triq id-Dejma l-Fgura, minn Triq Santa Liberata l-Kalkara, minn Triq is-Salini u Triq Sant’Antnin f’Marsaskala, millManikata, minn Santa Margerita, Ta]-}okrija u l-kampus talMCAST fil-Mosta, mill-Ballut lIm;arr, minn Vjal 21 ta’ Settembru n-Naxxar, minn Tal-{esri sSi;;iewi, minn Triq Sir Adrian Dingli f’Tas-Sliema, minn Triq San Anard, {al Tarxien, mix-Xatt ta’ Ta’ Xbiex, minn San Pietru f’{a] }abbar, minn :ebel San Martin u Bulebel, i]-}ejtun, waqt li fis-sajf se jkun hemm ir-rotot g[all-bajja tal-Armier, u g[al Wied i]-}urrieq u t-tempji ta’ {a;ar Qim. T[abbar ukoll li s-servizzi kollha g[all-Isptar Mater Dei se jieqfu quddiem l-entratura prin/ipali talisptar. Se ji]diedu wkoll servizzi diretti bejn Bu;ibba, Tas-Sliema u San :iljan u l-Crafts Village f’Ta’ Qali, bejn il-Gudja u Dawret {al G[axaq u Paola, bejn G[ajn Tuffie[a u San :iljan, bejn Santa Margerita u ta]-}okrija l-Mosta, u Mater Dei, bejn Vjal 21 ta’ Settembru n-Naxxar u Mater Dei, bejn San :wann, il-G]ira u lImsida u Ta’ :iorni, bejn i/-/entru ta’ San Pawl il-Ba[ar u Tas-Sliema, bejn il-Ferries f’Tas-Sliema u Triq Sir Adrian Dingli f’Tas-Sliema wkoll, bejn is-Swieqi u Tas-Sliema u San :iljan, bejn il-Munxar u lparti ta’ fuq tax-Xlendi, bejn irRabat G[awdex u San Blas inNadur, u bejn ir-Rabat G[awdex u /-/entru ta’ {an]ira fix-Xewkija.

Ir-rotot bejn il-Birgu, Bormla, lIsla u x-Xg[ajra, u l-Belt Valletta, kif ukoll dik bejn ix-Xg[ajra, {a]}abbar u l-Fgura, u l-Isptar Mater Dei se jitqassru.

T[abbar ukoll li se jkun hemm servizz aktar frekwenti bejn Triq Fleur de Lys f’Birkirkara u l-Belt Valletta, bejn il-Fgura u l-Belt Valletta, bejn i/-/entru talMellie[a u l-Belt Valletta, bejn Marsaxlokk u l-Isptar Mater Dei, bejn il-Ba[rija u r-Rabat, bejn i//entru ta’ San Pawl il-Ba[ar u lBelt Valletta, bejn Santa Lu/ija u lBelt Valletta, bejn i]-}ejtun u lBelt Valletta, waqt li fis-sajf se ti]died il-frekwenza bejn ir-Rabat G[awdex u x-Xlendi, u bejn irRabat G[awdex u Marsalforn.

Il-Gvern [abbar ukoll li se jkun hemm servizz aktar koordinat bejn il-karozzi tal-linja u l-vapur

t’G[awdex, kif ukoll servizzi spe/jali waqt ]jarat tal-cruiseliners.

Se jkun hemm ukoll anqas karozzi tal-linja li jg[addu minn Triq Mrabat f’Tas-Sliema.

Fl-istess waqt, min[abba nuqqas ta’ patruna;;, ilfrekwenza se titnaqqas g[al karozza kull nofs sieg[a wara d-9 p.m. fis-servizzi bejn il-Belt u San :wann; Bu;ibba; Marsaxlokk;

Bir]ebbu;a, u Marsaskala.

Il-frekwenza se titnaqqas g[al karozza kull sieg[a wara t-8 p.m. u l-{add bejn il-Belt u {’Attard, wara s-7 p.m. u l-{add bejn l-Isptar Mater Dei u {‘Attard, wara d-9 p.m. bejn Pembroke u x-Xg[ajra, u wara s-7 p.m. bejn Mater Dei u lBelt via Gwardaman;a, bejn Mater Dei u Bir]ebbu;a, u bejn il-Belt u Mater Dei via {amrun.

Se jkun hemm ukoll xi servizzi diretti li jieqfu aktar kmieni millum. Dawn huma r-rotta bejn irRabat u s-Si;;iewi li tieqaf fl-10 p.m., bejn Bir]ebbu;a u Marsaskala tieqaf fl-10 p.m., fixxitwa bejn il-Birgu u Marsaskala li tieqaf fis-7 p.m., bejn l-Ajruport u r-Rabat fi-8.30 p.m., fix-xitwa bejn l-Im;arr u l-:nejna fit-8 p.m. u bejn Bu;ibba u G[ajn Tuffie[a fit-

8 p.m.. Is-servizzi li jitterminaw Mater Dei ukoll se jieqfu fit-8.30 p.m., [lief is-servizzi g[al Mater Dei mill-Belt Valletta.

Min-na[a l-o[ra, xi servizzi se jibdew aktar tard, fosthom bejn lIm;arr u l-:nejna li se jibdew fid-9 a.m., bejn l-Ajruport u r-Rabat li wkoll se tibda fid-9 a.m., u sSibtijiet u l-{dud bejn Bu;ibba u G[ajn Tuffie[a li tibda fit-8 a.m.

8

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

INTERVISTA

ESTHER AZZOPARDI – Referee tal-FIFA u tal-Premier League

Emmnet, stinkat u g[alhekk waslet minn Doris Azzopardi – doris.azzopardi@media.link.com.mt

Hemm settur li sa ftit ta]-]mien ilu ma kontx tobsor li tara mara timmilita fih. Dan hu wie[ed mill-oqsma li fihom l-ir;iel huma dominanti u kwa]i kwa]i kont ta[seb li huma impenetrabbli. Qasam minnhom hu proprju dak tar-refereeing. Mhux fa/li tikkontrolla 22 ra;el fil-ground. Xog[ol inkrepattiv li jrid dixxiplina u fermezza, filwaqt li g[alih trid tkun ukoll fi]ikament preparat. Illum f’dan il-qasam hemm mara li rnexxielha tikseb postha sew b[ala referee fil-premier division kif ukoll tal-FIFA. Sikwit nisma’ lill-kollegi r;iel tieg[i jit[addtu fuq ilfootball u ovvjament ;ieli anke fuq il-prestazzjoni tarreferee. Mhux l-ewwel darba smajt kummenti b[al... mara veru i]da ma tpo;;ilhiex mel[ fuq imne[irha, jew… mara iva i]da taf kif tikkontrollahom u ma ti//ajtax mag[ha. Ikunu qed jirreferu g[al Esther Azzopardi, l-ewwel referee mara Maltija fuq il-FIFA List u fil-premier league. Mara li kontra kull kurrent waslet fejn waslet g[ax emmnet li jekk trid tag[mel xi [a;a fil[ajja trid rieda soda u b’hekk ji;;arrfu l-ostakli...

Waqt li qed tirreffja l-log[ba Valletta-Sliema tas-Sibt 24 ta' Marzu

Ms. Intervisti ma’ nisa Maltin li rnexxew Esther flimkien ma' ]ew;ha Adriano

It-tbissima ta’ Esther u lkarattru ferrie[i tag[ha jisirqulek qalbek. Twila, irqiqa u b’figura li jekk ma tkunx taf aktar tg[id li hi xi mudella. Esther g[andha dik ix-xi [a;a li ti;bdek millewwel, jien in[obb insej[ilha chemistry, dinamika, u kif jg[idu l-Ingli]i, bubbly.

Esther irnexxielha til[aq tragwardi importanti filkarriera tag[ha grazzi g[addeterminazzjoni tag[ha.

Twieldet fit-12 ta’ Di/embru tal-1981. G[andha [uha akbar minnha u o[tha u [uha ie[or i]g[ar minnha.

Kellha trobbija li hi tiddeskriviha b[ala tal-;enn.

“Fi ]mien il-primarja ma tantx kelli okka]joni nipprattika l-isport g[ajr g[allezzjoni tal-P.E. darba fil;img[a. I]da billi l-papà kien assistent referee kont inkun spiss il-ground mieg[u.

Ta’ tfal li kont aktar kont noqg[od nilg[ab mas-subien milli nara l-log[ba, i]da meta bdejt nikber il-papà beda j[ajjarni biex nag[mel il-kors tar-refereeing.”

Esther t[ajret u bdiet mixja pass pass, ftit ftit takkwista dejjem skaluna og[la.

“Dak i]-]mien kont mara wa[di nag[mel il-kors. Kien hemm tfajla o[ra qabli. Kont wa[di ma’ xi g[axar ir;iel o[ra qed nag[mlu l-kors. I]da dan il-fatt ma qatag[lix qalbi.

Ma tag[tix daqshekk kas li kont the odd one out.”

L-isport u l-attività fi]ika

g[al Esther saru professjoni.

Hi bdiet l-istudju tag[ha biex issir g[alliema tal-attività fi]ika filwaqt li bdiet ukoll tilg[ab il-football, ovvjament man-nisa (sa issa n-nisa u lir;iel g[andhom leagues separati).

“Kont nilg[ab mat-tim nazzjonali kif ukoll mal-klabb tal-Mosta i]da mbag[ad waqaft biex inkompli aktar fuq il-karriera tar-refereeing.

G[addejt mill-kors fl-1998 u bdejt nirreffja li]-]g[ar, tfal ta[t l-14-il sena. Imbag[ad g[addejt g[al dawk ta’ ta[t it18-il sena. Minn hemm g[addejt g[all-Youths. Wara bdejt tielg[a grad grad.

Kategorija 3 wara sentejn g[al kategorija 2.”

Esther g[addiet biex tirreffja fil-premier league fl2009. L-ewwel log[ba li rreffjat kienet dik bejn B’Kara u Msida St Joseph fid-29 ta’ Novembru. Biss, sentejn qabel hi la[qet tragward importanti [afna. Fl-2007 [adet il-badge ta'referee talFIFA. B’hekk setg[et tirreffja log[biet lil hinn minn xtutna.

Ir-regolamenti tal-FIFA i]da jg[idu li r;iel iridu jirreffjaw lill-ir;iel u nisa lin-nisa.

Tirreffja partiti internazzjonali Irreffjat il-log[ba bejn ilBelarus u s-Slovakkja valida g[all-kwalifikazzjoni tatTazza tad-Dinja 2011 tan-nisa f’Awwissu tal-2010. Kellha wkoll, fost o[rajn, l-

opportunità li tirreffja log[biet fil-qualifyling round (group 7) tal-kampjonat Ewropej tan-Nisa. Irreffjat illog[ba bejn l-Armenja u lPortugall f’Settembru li g[adda. Irreffjat ukoll illog[ba bejn Torres (l-Italja) u ASA Tel-Aviv (I]rael) li ntlag[bet f’Sardenja f’Ottubru li g[adda. Il-log[ba kienet valida g[all-UEFA Champions League tan-Nisa.

“Tibda ftit ftit, tir/ievi minn barra l-log[ob li trid tirreffja.

Tibda pass pass, l-ewwel lunder 17 imbag[ad under 19.

Il-livell tal-log[ob jibda jog[la progressivament hekk kif takkwista dejjem aktar esperjenza. Dejjem t[ares ’il quddiem g[al-livell su//essiv.”

Esther kienet mag[]ula mill-UEFA g[al programm ta' sentejn – UEFA Talents Programme (2009#2010).

“F'dan il-programm kont assenjata ma' mentor mill:ermanja, Christine Frai, fejn in]amm kuntatt kontinwu u anki ;iet ratni nirreffja log[ob tan-nisa barra minn Malta, assessjatni u tatni pariri siewja kif nista’ nsir referee a[jar.”

Lura g[all-kamp Malti. ?ertament mhux fa/li li tkun referee f’pajji] /kejken b[al Malta fejn kul[add jaf lil kul[add. Wisq anqas hu fa/li li tkun mara. Esther tg[id li meta tkun fil-ground ma tisma’ u tara xejn g[ajr illog[ba li tkun qed tintlag[ab.

Hi tg[id li l-fatt li hi mara ma j;eg[ilhiex t[ossha intimidata. Probabbilment g[ax issa drat it-temperament Malti. Irreffjat log[ba bejn ilBelt u Birkirkara i]da tg[id li [adet pja/ir tag[mel dan u ma kellhiex problemi fil-ground.

“Kurju]a biex inkun naf kif ja[sbuha l-players u ssupporters dwar il-fatt li mara tkun qed tirreffja. Ma nafx xi tkun ir-reazzjoni meta jarawni [ier;a fil-ground. Ir-rispett tal-players qatt ma naqas, f’g[ajnejn il-players ma nemminx li jag[mel differenza l-fatt li jien mara.

Jekk player se jirritalja mhux se jag[mel distinzjoni millfatt li jien mara u mhux ra;el g[ax xorta se ji]broffa.

“Na[seb i]da li min-na[a tas-supporters hi storja differenti. Na[seb li supporter mara ma tibqax lura milli tinsulta referee mara filwaqt li tibqa’ lura milli tinsulta ra;el.

Prattikament inlaqqat l-insulti ta]-]ew; sessi.

“Biss, kif di;à g[edt, ma jinfluwenzawnix g[ax waqt li g[al pa;na 9

INTERVISTA

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Mara f’dinja ta’ r;iel minn pa;na 8

nkun qed nirreffja lkon/entrazzjoni tieg[i tkun kollha fuq il-log[ba. Wara nsir naf g[ax ikun hemm xi [add li jirreferili.”

X’ja[seb ir-ra;el

Hawn ma stajtx ma nistaqsix lil Esther jekk ]ew;ha hux dilettant talfootball u jsegwix talanqas illog[ob li tirreffja. I]da qabel ta’ min jg[id li r-ra;el ta’ Esther, Adriano, hu membru tal-grupp etniku ‘Tribali’ u g[alhekk g[andu impenji differenti minn tag[ha.

“Insegwih [afna, prattikament immur kull gig li jkollhom. :eneralment huma jdoqqu aktar fis-sajf u fis-sajf jieqaf il-football. B’hekk inkun aktar libera. Hemm spe/i ta’ bilan/ i]da jekk jinzerta jkollu xi gig u l-g[ada jkolli xi log[ba nag[]el li ma mmurx g[ax ng[ejja u l-g[ada ma nkunx tajba g[al-log[ob.

“Le ma ji;ix, ;ie darba u baqa’ mbellah bis-supporters g[ax ovvjament mhux sabi[ tisma’ /erti kummenti dwar martek. Jippreferi ma jersaqx ’l hemm. Isegwini g[ax ikun jaf x’qed nag[mel, i]da sa hemm.”

Intant, Esther tg[id li minn kemm ilha mi]]ew;a, [ames snin, l-impenji ]diedu.

“Issa ma mmurx insib kollox lest. Irrid innaddaf, insajjar, u ng[addi l-[wejje;. Insomma, g[andi d-dar ukoll. L-impenji tieg[i huma [afna g[ax barra x-xog[ol tieg[i hemm it-ta[ri; li hu obbligatorju g[al referee.

“Trid tkun juggler tajjeb [afna biex jirnexxilek tla[[aq ma’ kollox. Trid tqassam il-[in.

Ikolli ta[ri; tliet darbiet fil;img[a li nistg[u nag[mluh g[al rasna i]da ta[t osservazzjoni jew inkella malcoach hawn Malta. Ikollna wkoll laqg[at frekwenti. Ma tistax tirreffja log[ba jekk fi]ikament ma tkunx tajba.

Prattikament trid ti;ri aktar mill-players g[ax trid tkun filpo]izzjoni t-tajba fil-[in tajjeb inkella jibdew ;ejjin id-dubji u tista’ ti]balja.

“A[na r-referees nag[mlu Fitness Tests regolari u peress li nirreffja log[ob filkampjonat tal-Premier, jien nag[mel dan it-test bl-istess

[inijiet tal-ir;iel. Jigifieri mhux g[ax mara ja;evolawni u ni;ri distanzi iqsar jew i]iduli l-[in. Ni;ru 150 metru fi 30 sekonda u mbag[ad mixja ta’ 50 metru f’35 sekonda, g[al g[oxrin darba.”

“Hu importanti wkoll li ssostni ru[ek b’mod tajjeb.

Lejlet log[ba noqg[od attenta [afna. Mhux se mmur niekol barra jew niekol xi [a;a li tista’ tag[milli d-deni. M’iniex xi wa[da li ma nikolx i]da qabel log[ba ;eneralment niekol l-g[a;in – karboidrati biex ikolli ener;ija x’na[li.”

G[alliema tal-P.E.

Esther hi g[alliema tal-P.E. fil-Kulle;; San Nikola.

Su;;ett li sa ftit ta]-]mien ilu kien qisu Cinderella fl-iskola g[ax sikwit kien ikun xi ftit skartat, b’mod partikolari meta joqorbu xi e]amijiet. I]da llum qed jing[ata [afna importanza anki fid-dawl tal-fatt li wliedna qeg[din ji//aqalqu anqas u jieklu aktar ikel li jista’ jwassalhom g[al [xuna ]ejda.

“Illum il-;urnata l-attitudni nbidlet. Hawn aktar kuxjenza.

In-nies indunat li dan hu wie[ed mill-aktar su;;etti importanti. Jekk ma tkunx b’sa[[tek ma tistax tistudja su;;etti o[ra. Illum wie[ed irid iqis ukoll li [afna tfal iqattg[u ammont ta’ [in konsiderevoli quddiem ilkompjuter jew jilag[bu bilplay station.

“Il-log[ob komunitarju b[all-[arba jew noli lanqas jafu xi jfisser. G[alhekk aktar minn qatt qabel hu importanti li ji//aqalqu ftit. Jien dejjem

29 ta’ Marzu 1998 – bdiet tirreffja wara li b’su//ess g[addiet mill-kors tar-referees tal-MFA. 17 ta’ Awwissu 2000 – promossa g[al Class 3 Referee.

12 ta’ Awwissu 2002 – promossa g[al Class 2 Referee.

20 ta’ Lulju 2004 – promossa g[al Class 1 Referee.

1 ta’ Jannar 2007 – nominata u inklu]a fuq il-lista talFIFA fl-età ta’ 25 sena.

2009 – elite referee fit-Top Division Pool.

Xi ftit mil-log[ob li rreffjajt mill-kampjonat Premier

Balzan vs Sliema (15.01.12) Birkirkara vs FlorianaHibernians (18.02.12) Sliema vs Valletta (24.03.12)

nistag[;eb kif jirnexxilhom jg[addu sitt sig[at bilqieg[da fil-klassi. Lanqas a[na l-adulti ma jirnexxilna noqog[du, a[seb u ara huma li huma mimlijin ener;ija.

“L-e]er/izzju fi]iku ma jag[mlix tajjeb biss lill-fi]iku i]da anki psikolo;ikament, jiffriskalhom mo[[hom. Dan ix-xog[ol jag[tini [afna sodisfazzjon. It-tfal joffrulek sfida kontinwa. Trid tag[raf timxi mag[hom u tifhimhom.”

Intant, jekk tara lil Esther fil-ground tikkontrolla log[ba football tinteba[ li iva, mara g[andha l-kapa/ità li tikkontrolla 22 player flimkien mal-ufficjali u s-sostituti fuq ilbankijiet tar-ri]erva. Kapa/i tkun qrib l-azzjoni u ti;;udika b’mod imparzjali. Esther tag[mel unur lill-kategorija tarreferees u tiddistingwi ru[ha mhux g[ax hi mara i]da g[ax hi tajba u serja f’xog[olha.

B[alissa hemm seba’ tfajliet ;odda qed jit[arr;u biex isiru referees. Dan wara li n[olqot l-akkademja tar-referees li t[ajjar aktar ]g[a]ag[ biex jie[du din il-karriera.

Ovvjament it-triq g[alihom hi pjanata aktar milli kienet fi ]mien Esther. Di;à ng[ataw luniformi u bil-mod il-mod, kif g[amlet Esther, jibdew telg[in.

Issa [add ma hu se jie[u qatg[a kif jara mara fil-ground tirreffja g[ax ix-xokk di;à [aduh, i]da fuq kollox, inteb[u li s-sess ma jiddeterminax ilprofessjonalità u l-kapa/ità.

9

Il-gosti u l-fehmiet ta’ Esther Ktieb favorit: Dear Dad ta’ Ky - Mani Marley.

Film favorit: The First Grader - Kimani Maruge.

Mu]ika favorita: Raggae.

Lewn favorit: Iswed.

Sta;un favorit: Is-sajf.

Il-vaganza ideali: Xi mkien g[all-kwiet fejn nista’

ngawdi n-natura.

Ikollok tg[ix f’epoka passata liema tag[]el^: }mien il-

{a;ar.

L-akbar in;ustizza g[alik hi...: Meta ta[dem u tistinka u ma ti[ux dak li jkun [aqqek.

L-akbar pre;ju: Meta rreffjajt il-log[ba bejn Olympique Lyon u Sparta Praga Champions League Round of 16.

L-akbar difett: Ma nafx noqg[od bi kwieti!

L-ikel favorit tieg[ek: G[a;in marinara.

X’tixtieq tag[mel li g[adek ma sibtx il-[in tag[mlu:

Immur nag[mel il-volontarjat.

T[oss li f’dak li wettaqt f’[ajtek il-fatt li int mara ffavuriek jew [adem kontrik^ Il-karriera ta’ referee di;à

hi diffi/li minnha nnifisha, tista’ timma;ina kemm kienet iktar diffi/li g[alija b[ala mara f’dinja tal-ir;iel!

Kieku jkollok issib il-lampa ta’ Aladdin u tista’ twettaq xewqa wa[da biss, x’titlob^ Kieku nitolbu biex

isibli lil xi [add li jsajjarli tajjeb kuljum u jie[u [sieb iddar.

Kwotazzjoni g[al qalbek jew il-motto li tg[ix bih: The greatest pleasure in life, is doing the things people say we cannot do – Walter Bagehot.

Kif tarak g[axar snin mil-lum^ Ma tantx in[obb na[seb fil-futur! I]da na[dem u nistinka fil-pre]ent [alli ninvesti f’futur a[jar!

Persona;; li tammira: Madre Tere]a.

10

LOKALI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Mara li salvat mit-Titanic kienet i]]ew;et Malti minn Joseph A Cachia

Waqt li d-dinja qed tfakkar il100 sena mill-g[arqa tatTitanic, il-vapur li ntqal li qatt ma kellu jeg[req, ta’ min jg[id li hemm Malti mda[[al b’mod indirett f’din ittra;edja fuq il-ba[ar li [alliet 1,517-il ru[ mejta.

Fost is-710 persuni li salvaw kien hemm Georgette Alexandra Madill, tfajla ta’ 15-il sena li ftit tas-snin wara ]]ew;et lil wie[ed Malti, Antonio Mattei.

It-Titanic [abat mal-blokka tas-sil; il-{add 14 ta’ April 1912 fil-11.40 p.m. [in lokali.

Il-vapur dam sag[tejn u 40 minuta biex g[ereq, it-Tnejn 15 ta’ April. L-ilma tal-ba[ar dak il-[in kellu temperatura ta’ -2˚?. Dawk li spi//aw flilma kwa]i kollha mietu, jew g[ax l-ilma kien in;azzat inkella b’attakk tal-qalb ka;un tal-kundizzjonijiet kes[in.

Salvaw 13 biss mill-ilma li ttellg[u fuq id-dg[ajjes tassalvata;; g[ad li fuq l-istess dg[ajjes setg[u n;abru 500 ru[ o[ra. Kien fl-4.00 a.m. li wasal il-vapur Carpathia li tella’ fuqu lil dawk li salvaw u baqa’ sejjer bihom fi New York, id-destinazzjoni fejn suppost kellu jankra t-Titanic.

Twieled 110 snin ilu

Minn ri/erka li saret bqajna ma nafux sew min kien dan Mattei. Imma li hu ]gur hu li kien Malti u li ]]ewwe; lil Georgette. Irri]ulta wkoll li dan Antonio (jew Anthony, kif imni]]el fis-sit maltagenealogy.com) kien twieled fl-1902. Kien konti u fl-arblu tar-razza tieg[u nsibu wkoll lil Alexandra Mattei, mart il-Prim Ministru :or; Borg Olivier, li kienu ]]ew;u fl-1943.

Antonio hu deskritt b[ala “ta’ qag[da rjali, irqiq daqs lapes” u ggradwa b[ala avukat f’Ruma. L-g[erusija tieg[u ma’ Georgette kienet rappurtata f’gazzetta f’St Louis fl-Istati Uniti bl-isem St. Louis Post-Dispatch. G[ad li d-data tal-g[erusija ma ng[atatx, [are; bosta tag[rif minn dan ir-rapport li kien ma[sub biex iwassal l-a[bar li mara mis-so/jetà g[olja talbelt issa waslet biex ti]]ewwe;.

Ir-rapport s[i[ kif pubblikat jaqra hekk: “L-a[bar tal-g[erusija ta’ Miss Georgette Madill, bint is-Sinjura Edward S. Robert minn Clarksville, Mo, li qabel kienu joqog[du f’St Louis, lil Anthony Mattei minn Ruma, fl-Italja, hi a[bar li g[andha tqanqal bosta interess fost isso/jetà ta’ St Louis.

li ]]ew;et lil Mattei?

Twieldet fil-15 ta’ Marzu 1896 u mietet fl-14 ta’ Frar 1974 f’Londra.

Rapport f’;urnal ta’ St Louis fl-Istati Uniti (x’aktarx l-istess ;urnal li aktar tard irrapporta lg[erusija tag[ha) fl-1912 irrapporta dwarha wara lg[arqa tat-Titanic. Jidher mill-ewwel li l-familja Madill kienet meqjusa [afna fil-belt g[ax dak li kienet tg[addi minnu kien ikun mi;jub g[all-attenzjoni talqarrejja u tas-so/jetà g[olja Amerikana ta’ dak i]-]mien.

Georgette kienet wa[da mill-aktar eredi sinjuri f’St }ew; ritratti ta’ Georgette Alexandra Madill> (xellug) meta kellha 21 sena f’ritratt li ttie[ed fl-1917 u (lemin) meta kellha 26 sena fl-1922. (Lemin) Il-vapur Titanic, li kien intqal li ma kellu jeg[req qatt u spi//a biex g[ereq proprju fl-ewwel vja;; tieg[u

“I]-]wie; tag[hom g[andu jsir fis-sajf meta mbag[ad ilkoppja ti;i St Louis mal-qraba tal-g[arusa qabel ma jmorru fir-residenza ta’ Mrs Robert fi Clarksville.

“Miss Madill hi persuna popolari [afna ma’ dawk li huma ta’ /erta klassi u kienet ippre]entata lill-Familja Rjali Ingli]a tliet snin ilu. Hi wkoll membru tal-Imperial u qieg[da fil-Junior League (nota: x’aktarx li kienet lg[aqda ta]-]g[a]ag[ tal-Partit Konservattiv fl-Ingilterra).

“Is-Sur Mattei g[adu kemm spi//a l-istudju tieg[u fil-Li;i u [a l-edukazzjoni tieg[u flIngilterra.

“Wara ]-]wie; tag[hom isSur Mattei u l-g[arusa tieg[u se jmorru joqog[du f’Pari;i u wara f’Londra, l-Ingilterra.

“B[alissa Miss Madill qeg[da Londra waqt li Mrs Robert waslet fl-Istati Uniti ftit tal-;img[at ilu. L-g[arusa hi t-tifla tal-mejjet Im[allef Madill.”

Malti mhux Taljan F’dan ir-rapport hemm ]ball kbir: dak li Mattei kien minn Ruma. Niddubita kemm dak i]-]mien, meta l-mezzi ta’

komunikazzjoni ma kellhom x’jaqsmu xejn mal-lum, kemm kienu jafu b’Malta, g]ira ]g[ira fil-Mediterran.

Imma jekk min kiteb filgazzetta mar imqarraq, filfamilja ta’ Mattei dejjem baqa’ mag[ruf li r-ra;el ta’ Georgette Madill kien Malti.

Dan jirri]ulta minn korrispondenza li sibt ta’ /ertu Michael Whalden li jsemmi li

n-nanna tieg[u Alice Whalen kellha l-bu]nanna jisimha Eliza Madill, it-tifla ta’ Alexander minn Flesherton f’Ontario.

Fid-9 ta’ April 2007 kiteb fis-sit jenforum.org li nanntu dejjem kienet tg[id li kellha zija sinjuruna kbira (li ma kienx jaf x’jisimha) li g[amlet [afna flus minn minjiera taddjamanti. Din iz-zija kienet tibg[atilha l-frott u kienet tistag[;eb g[ax qatt ma kienu kielu qabel il-larin; jew ilbanana. Fil-familja tieg[u kien hemm it-tradizzjoni li din iz-zija sinjura kienet wa[da li salvat meta g[ereq it-Titanic.

“G[amilt tfittxija fil-lista tal-passi;;ieri tat-Titanic,” qal Whalen, “u sibt lil xi [add Madill! … ]ew;ha kien Malti rjali.”

Aktar qabel, fl-1 ta’ Frar 2004, fis-sit archiver.rootsweb.ancestry, wa[da li kitbet ta[t l-isem ‘Emma’, li ma ng[atax kunjomha imma hemm lemail address tag[ha, kitbet hekk: “Qed infittex id-data tat-twelid jew tal-mewt ta’ Antony#Antonio Mattei, li milli jidher kien marki] minn Malta. Hu ]]ewwe; lil Georgette Alexandra Madill

f’xi ]mien wara l-1912. Hu miet wara l-1975.”

Konferma o[ra

Konferma o[ra li Anthony Mattei kien Malti mhux Taljan jo[ro; ukoll minn artiklu pubblikat flEncyclopaedia Titanica li jg[id /ar u tond li “(Georgette) i]]ew;et lil Don Antonio Mattei minn Malta.

Aktar tard f’[ajjitha l-mara [xienet [afna waqt li ]ew;ha, li kien ;ej minn ‘familja nobbli Maltija’, kien irqiq [afna.” L-Encyclopaedia Titanica hi awtorevoli [afna u fiha ssib kull dettall li qatt xtaqt li tkun taf dwar dak ilvapur sfortunat li kellu jeg[req matul l-ewwel vja;; tieg[u.

Imma l-aktar prova li Mattei kien Malti nsibuha filmaltagenealogy.com li filparti li jistudja l-kunjom Mattei jg[id espressament hekk: “Conte Anthony

Mattei, (1902-), 2nd Marchese Mattei, married to Georgette Madill, dsp.”

Georgette Alexandra Madill

Min kienet tassew din Georgette Alexandra Madill

Louis. Kellha 16-il sena u b’ordni tal-Qorti fis-sena ta’ qabel kienet bdiet ting[ata $7,500 fis-sena minn missierha g[all-[wejje; u ledukazzjoni tag[ha sakemm kellha tag[laq 18-il sena.

Missierha l-Im[allef Madill kien president tal-Union Trust Co. g[al bosta snin. Hi kienet marret toqg[od lIngilterra f’Jannar 1911 flimkien ma’ ommha u lku;inha tag[ha Miss Allen.

Jidher /ar kemm il-familja ta’ Georgette kienet tattajjeb, tant li hi u ommha kienu jmorru jg[addu xxitwa fil-lukanda Bon Air f’Augusta, fl-Istat ta’ Georgia, post ta’ divertiment fejn kienu jmorru l-aktar nies sinjuri fil-pajji], fosthom John D. Rockefeller.

Ir-rapport fil-;urnal jassigura lill-qarrejja tieg[u li d-d[ul mill-kapital ta’ Georgette ma kienx ikun anqas minn $50,000 fis-sena, somma kbira ta’ flus illum, 100 sena wara, a[seb u ara dak i]-]mien!

• Aktar dettalji dwar din listorja jidhru f’[ar;a o[ra ta’ ilmument.

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

11

Il-Papa jikkon/elebra Quddiesa waqt i]-]jara tieg[u f’Kuba l-;img[a li g[addiet

Fil-pa;ni l-o[ra:

12 Inxejnu l-morsa tal-faqar

13 Responsabbli lejn dawk ta’ warajna

15 Il-futur tal-istudent G[awdxi hu l-futur tal-g]ira G[awdxija

20

Ittri lill-Editur

‘Darren Marmarà’

eks Sindku

EDITORJAL il•mument

Stamperija Indipendenza Triq Herbert Ganado, il-Pietà - PO Box 37 Tel: 2596 5333 • Fax: 2596 5525 e-mail: mument@media.link.com.mt advertising@media.link.com.mt Editur: Victor Camilleri

Kieku d-dinja tisma’ mill-Papa Waqt i]-]jara re/enti tieg[u f’Kuba, il-Papa Benedittu XVI g[amel stqarrija importanti li jixraq li tin;ieb g[all-attenzjoni tag[na f’dan il-jum mimli sinifikat. Il-Papa qal hekk: “Id-dinja je[ti;ilha bidla, i]da din tista’ sse[[ biss jekk kul[add ikun f’po]izzjoni li jfittex il-verità u jag[]el it-triq tal-im[abba, billi tin]era’ r-rikon/iljazzjoni u l-fraternità.” F’din is-silta ]g[ira hemm kliem li wa[edhom bi]]ejjed biex iwasslulna messa;;i li tant ne[ti;uhom f’[ajjitna, mhux l-inqas f’dawn i]-]minijiet diffi/li li, tista’ tg[id, id-dinja kollha g[addejja minnhom.

Il-bidla, il-verità, l-im[abba, ir-rikon/iljazzjoni u l-fraternità.

Dan hu li awgura l-Papa waqt li kien f’Kuba, i]da huma wkoll ittriq ’il quddiem li l-Knisja ta’ Kristu kontinwament ittambar fuqhom biex il-popli jg[ixu ma’ xulxin fil-pa/i u ming[ajr konflitti.

Il-festa li a[na l-insara ni//elebraw illum, l-G[id il-Kbir, g[andha wkoll x’taqsam ma’ dan il-messa;; tal-Papa.

Il-Papa [e;;e; g[all-bidla li je[tie; tag[mel id-dinja, bidla li lb]onn tag[ha wkoll jin[ass kontinwament i]da li ftit huma dawk li bil-fatti, u mhux bil-paroli, ja[dmu ;enwinament g[aliha.

G[aliex biex isse[[ il-bidla je[tie; fuq kollox rieda qawwija li t[alli warajk in-nuqqasijiet tieg[ek tal-passat biex timxi f’toroq ;odda ta’ pa/i u sliem.

Ji;i wa[du, allura, il-b]onn li biex niksbu l-pa/i u s-sliem ng[ixu fl-im[abba, fir-rikon/iljazzjoni u l-fraternità li qed i[e;;e; g[alihom il-Papa. Il-konflitti kollha li je]istu fid-dinja, kemm f’nazzjonijiet partikulari kif ukoll bejn nazzjonijiet, huma frott ta’ mibeg[da, intransi;enza, ebusija tar-ras, razzi]mu u segregazzjoni. Dawn huma l-g[eruq ewlenin ta’ tant gwaj u gwerer li naraw ise[[u, fil-qrib u fil-bog[od.

Wie[ed jiskanta kif g[al eluf ta’ snin il-bniedem ma tg[allimx dak li hu ba]iku biex il-popli jg[ixu flimkien fi sfond ta’ pa/i. Bilfomm kul[add jg[id li jrid iseddaq il-pa/i, i]da fl-istess [in ftit huma dawk li lesti jinsew ;rajjiet tal-img[oddi li jikkaw]aw di]gwid u konflitti bejn razez differenti u kultant anki bejn l-istess a[wa.

Il-valur tat-tolleranza wkoll imissu jkun fil-qalba tar-

relazzjonijiet bejn il-partijiet g[aliex meta wie[ed jipprova jifhem lil ie[or dejjem hemm ba]i fuq xiex jinstab ftehim. Billi wie[ed jibqa’ jwebbes rasu u jibqa’ ri;idu fuq il-po]izzjonijiet li jie[u ]gur li qatt ma jista’ jintla[aq ftehim jew, g[allinqas, kompromess li jqarreb ]ew; na[at lejn xulxin.

Il-festa tal-G[id tag[tina spunt biex nieqfu ftit u na[sbu dwar leffetti benefi/jarji ta’ ‘qawmien mill-;did’ kemm g[alina personalment kif ukoll g[all-umanità.

B[ala nsara nemmnu li l-;rajja nnifisha li qed infakkru llum hi l-qofol tar-reli;jon tag[na li fuqha hi mibnija b[ala l-prova tan;ibbli g[al dak kollu li nemmnu. Il-Knisja tg[allimna li rreli;jon nisranija ma kien ikollha l-ebda fundament morali kieku ma twettaqx dak li kien stqarr Kristu nnifsu: intom toqtluni u wara tlett ijiem inqum mill-mewt.

Permezz ta’ dik il-;rajja straordinarja, il-bniedem kellu l-aqwa prova li meta torbot ma’ Kristu u mar-reli;jon tieg[u tkun qed torbot mas-sod. Tkun qed tinvesti g[alik, i]da mhux biss. G[aliex din ir-reli;jon hi msejsa fuq l-im[abba, fuq il-fraternità u fuq rikon/iljazzjoni kontinwa. Kieku l-popli kollha tad-dinja jirrispettaw is-sisien ewlenin tal-kristjane]mu kieku ]gur li jintla[qu l-g[anijiet li semma l-Papa f’Kuba.

Biex dan ise[[ ma nistg[ux nirra;unaw li r-rieda tajba tag[na individwalment ma tag[mel l-ebda differenza. Anzi, kif tistqarr kemm-il darba l-Knisja Kattolika, jekk trid il-pa/i, a[dem g[aliha int. Ibda int. Ma tistax tippretendi l-pa/i madwarek jekk int stess ma tkunx bniedem tal-pa/i.

F’dan il-jum ta’ fer[ kbir g[all-insara jag[mel [afna sens li nidde/iedu darba g[al dejjem, u bil-fatti, li na[dmu b’rieda tajba biex kull fejn inkunu ni]irg[u l-pa/i u l-im[abba biex tassew inkunu qed nag[mlu l-parti tag[na biex ng[ixu flimkien f’atmosfera li tixraq lil bnedmin ta’ rieda tajba anki jekk nafu li qatt ma nistg[u naqblu bejnietna dejjem u f’kollox.

Dan hu li nawguraw f’dan il-jum lill-poplu Malti u lill-popli kollha tad-dinja.

L-G{ID IT-TAJJEB LIL KUL{ADD.

12

OPINJONI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

IL-{ADD MA’ DUN PAWL

Mela darba… atrick mar ifittex impjieg. Kif [are;, mill-but waqg[etlu karta importanti. Rah il-;ar tieg[u, u [aseb li ried i[ammi;lu quddiem id-dar tieg[u. U dde/ieda li jpattihielu. Bil-lejl qabad ilwaste-paper basket, u qieg[du fuq l-g[atba ta’ dar Patrick.

Patrick kien qed josserva minn wara l-gallarija.

Fost l-imbarazz, sab il-karta ‘importanti’, imqatta’ f’mitt bi//a. {aseb li l-;ar mhux biss b’xi mod kien seraqlu l-karta mill-but, imma issa ried i[ammi;lu biebu. U dde/ieda li jpattihielu.

Allura /empel ra[[al u ordnalu g[axar q]ieqe] u mitt papra u tah l-indirizz tal-g[alqa tal-;ar tieg[u.

Tistg[u timma;inaw x’bi//a xog[ol kellu filg[odu dan il-;ar. Fehem li kienet bi//a ta’ Patrick u dde/ieda li jpattihielu. U baqg[u sejrin hekk. Kull tpattija tkun ikbar u iktar ridikola.

Dik il-bi//a karta tal-bidu spi//at biex involviet rock band, fire-engine, kanun u bomba li waqqg[et i]-]ew;t idjar.

It-tnejn spi//aw l-isptar, anzi fl-istess kamra talisptar. G[all-ewwel ma tkellmux, imma bil-mod ilmod anki saru [bieb. Meta ddiskutew l-episodju tal-karta ‘importanti’, indunaw li kollox kien frott ta’ misunderstanding. Kieku tkellmu mill-ewwel, kienu jevitaw [afna inkwiet u spejje].

Spi//aw biex g[enu lil xulxin itellg[u dar ;dida.

P

Int u jien Min jaf, f’;urnata wa[da,

kemm nag[mlu ;udizzji ]baljati fuq persuni, ;rajjiet u /irkustanzi.

Il-per/ezzjonijiet tag[na, il-modi kif naraw l-affarijiet a[na, nag[mluhom fatta, na[sbuhom ilverità sagrosanta u, l-ag[ar, nie[du azzjonijiet ispirati minn dawk l-ewwel ;udizzji tag[na. :ieli nindunaw li [adna ]ball, anke kbir, u almenu nammettuh mag[na nfusna. Imma ;ieli ma nindunawx u nkomplu nibnu fuq it-tafal tal-fantasiji tag[na.

Mhux possibbli tivverifika kollox fil-[ajja. Imma ]gur li qabel jing[ataw ;udizzji kbar u serji fuq xi [add, g[andna nfittxu biex insibu l-verità vera.

Mhux dik li smajt mill-;urnali (forsi, mhux rari, bi skopijiet spe/ifi/i) jew f’xi konver]azzjoni ma’ nies li

jisparaw bl-addo//.

Meta jkun possibbli, g[andi mmur f’ras il-g[ajn, biex nara laffarijiet humiex kif fhimthom jien.

Nies irresponsabbli jag[mlu [afna stqarrijiet goffi, fuq persuni u istituzzjonijiet li, meta tag[fashom, ma jkunux kapa/i jiddefenduhom: f’oqsma b[al reli;jon, politika, sport, ;ustizzja e//.

Mo[[na hu mag[luq biex jg[addi l-;udizzji: m’hemm xejn [a]in bil-quddiem li ng[addu ;udizzji. Il-[a]in ikun jew meta jien di;à pre;udikat (favur jew kontra) il-persuni jew istituzzjonijiet li fuqhom ng[addi l-;udizzji. Jew anki meta g[ax na[seb li jien sin/ier, na[seb ukoll li jien korrett. Is-sin/erità mhux bilfors twassal g[all-

minn Dun Pawl Camilleri

................................................

pauca43@gmail.com

;udizzji tajbin.

L-ag[ar, imbag[ad, meta l;udizzju negattiv tieg[i nibda nxerrdu ma’ ?ikku l-poplu – bla ma nqis il-konsegwenzi li jistg[u jintrabtu mal-;udizzji espressi tieg[i.

Il-prudenza vera qatt ma g[amlet [sara jew g[olliet nies.

Nerfg[u qlubna ’l fuq Mulej, kemm jien [afif biex ng[addi ;udizzji negattivi fuq o[rajn u biex nesprimihom bla sens ta’ responsabbiltà!

Ming[ajr ma nqis l-effetti ta’ [sara li jistg[u j;ibu.

Ag[milni iktar prudenti u meqjus fi [sibijieti

u iktar pa/enzju] qabel ma nesprimihom.

T[allinix inkun iebes i]]ejjed meta ni;;udika lill-o[rajn Waqt li jien ng[addi lili nnifsi mill-e]amijiet kollha. {add [liefek ma jaf jag[mel ;udizzji ;usti g[ax Int biss taf kollox.

Inxejnu l-morsa tal-faqar G[al eluf ta ’ snin bosta kienu dawk li batew il konsegwenzi tal - faqar . Ir ra;unijiet g[al dan jistg[u jkunu diversi fosthom stat ekonomiku [a]in , katastrofi naturali , mard jew gwerra .

Intant , f ’ dawn l - a[[ar mitt sena , pajji]i , spe/jalment dawk industrijalizzati u millPunent , g[amlu l eradikazzjoni tal - faqar o;;ettiv prin/ipali tal politika ekonomika u so/jali tag[hom .

Fil - fatt , il - kundizzjonijiet ta ’ mijiet ta ’ miljuni ta ’ individwi llum huma , tista ' tg[id , irrikonoxxibbli minn dawk ta ’ seklu ilu .

I]da dan l - isforz ma jfissirx li l - faqar hu meqrud kompletament f ’ dawn il -

pajji]i . L - a[[ar [amsin sena ;ew deskritti b[ala ]mien ta ’ prosperità u ;id .

Ftit tista ' tmieri din l istqarrija . Hu minnu li kien ]mien ta ’ ]vilupp ekonomiku inkredibbli .

Kien ]mien ukoll ta ’ pa/i relattiva . G[addejna minn ]mien ta ’ progress teknolo;iku u xjentifiku li , bla dubju , tejjeb il - kwalità tal - [ajja ta ’ mijiet ta ’ miljuni ta ’ nies .

Dawn l - avvanzi xejnu [afna mard , ]iedu l - ;id globali u taw lill - bniedem perspettiva kompletament differenti minn dik ta ’ ;enerazzjonijiet passati .

Din il - prosperità tat lok biex jittejbu l - livelli so/jali u d - drittijiet ta ’ tant u tant nies madwar id - dinja . I]da

fl - isfond ta ’ dan kollu jkollna nammettu li l - faqar baqa ' jippersisti f ’ xi forma jew o[ra u bi gradi differenti .

Intant id - dibattitu tal faqar hu tema li f ’ Malta titqajjem minn ]mien g[al ]mien . M ’ hemmx dubju li je]isti persenta;; , ]g[ir kemm hu ]g[ir , ta ’ persuni u familji li f ’ pajji]na jbatu minn faqar relattiv .

Il - kaw]i g[al dan il - faqar relattiv g[andhom bosta spjegazzjonijiet . Nies li jaqg[u minn ;ewwa x xibka so/jali g[al ra;unijiet ta ’ sa[[a , nuqqas ta ’ g[arfien , problemi ta ’ droga u kriminalità huma realtà li tkun ;ifa jekk ma tirrikonoxxihomx .

F ’ dawn il - jiem il - Caritas g[amlet pass sinifikanti biex darba g[al dejjem ikun identifikat il - livell ta ’ faqar ekonomiku jew relattiv li jista ' jkun pre]enti f ' pajji]na .

Min[abba t - tifsila tal mudell Ewropew ta x ’ inhu kunsidrat faqar , i/ - /ifri li kienu jissemmew dehru fuq kollox esa;erati . Dan il mudell ikejjel il - faqar fuq il - medja ta ’ d[ul . Inqas minn 60% ta ’ din il - medja hi kunsidrata livell ta ’ faqar relattiv .

I]da l - Caritas Malta marret oltre . Impjegati esperti fil - qasam implimentaw mudell Amerikan li jikkontempla l - b]onnijiet reali tal - familji

f ’ termini ta ’ ikel , ener;ija , edukazzjoni , trasport u dak kollu li hu essenzjali biex wie[ed jg[ix [ajja de/enti .

Mill - istudju [ar;u diversi /ifri interessanti . {are; li koppja b ’ ]ew;t itfal g[andha b]onn € 200 fil ;img[a . Single parent b ’ ]ew;t itfal g[andha b]onn madwar €1 60 fil ;img[a , waqt li koppja anzjana g[andha b]onn medja ta ’ €1 20 fil - ;img[a .

Dawn il - figuri jag[tu stampa iktar /ara ta ’ dak li hu ne/essarju biex tikkwantifika dawk li jistg[u jkunu qeg[din ta[t dawn il - medji ta ’ d[ul .

Intant , fuq dawn i/ - /ifri , il Caritas identifikat 6 , 300 ru[ li fil - kategoriji rispettivi li semmejna possibbilment qeg[din f ’ kundizzjoni ta ’ faqar . Dan l - istudju jfisser li l individwi jistg[u jkunu identifikati iktar fa/ilment u g[aldaqstant , jekk hemm b]onn , ting[atalhom l g[ajnuna me[tie;a .

Mal - pubblikazzjoni tar rapport il - Prim Ministru mill - ewwel talab pre]entazzjoni ta ’ dan ir rapport quddiem il Kabinett . Minn hemm , l istess rapport kien pre]entat fil - Kumitat tal Affarijiet tal - Familja u aktar tard g[andu jkun diskuss ukoll fl - MCESD .

Din hi prova konkreta ta ’ kemm il - Gvern jirrikonoxxi dan il - fenomenu u jrid

minn Caroline Galea info@carolinegalea.com

soluzzjoni dejjiema g[aliha .

Hu evidenti li l - istudju mhux komplet min[abba li hemm individwi u familji b ’ sitwazzjonijiet spe/jali li ma kinux kunsidrati . Dan ma jfissirx li l - istess studju ma jolqotx parti sostanzjali tal - individwi li jg[ixu f ' pajji]na . Li hu ]gur hu li hemm b]onn jinbena iktar fuq dan l - istudju ;enwin tal - Caritas . Importanti li l partiti politi/i ja[dmu flimkien biex jinstabu soluzzjonijiet dejjem iktar effika/i biex ixejnu darba g[al dejjem il - morsa tal faqar .

Nag[laq dan l - artiklu billi nawgura lill - editur u lill - [addiema kollha ta ’ din il - gazzetta , kif ukoll lill qarrejja , l - G[id it - Tajjeb u s - sa[[a lill - Maltin u l G[awdxin kollha !

OPINJONI

13

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

A[na responsabbli lejn dawk ta’ warajna Nibda dan l-artiklu billi qabel xejn nawguralkom l-G[id itTajjeb!

B[alissa fil-Parlament qed niddiskutu abbozz ta’ li;i li jien inqis b[ala wie[ed differenti minn abbozzi li ji;u quddiemna g[ad-diskussjoni g[aliex qed jittratta issue li ma tolqotx biss lilna l-Maltin u l-G[awdxin li ne]istu issa fl-2012, fis-seklu 21, imma anki ;enerazzjonijiet li se ji;u warajna. Dan hu abbozz ta’ li;i li jittratta l-i]vilupp sostenibbli.

Id-definizzjoni ta’ ]vilupp sostenibbli li [ar;et mirrapport mag[ruf b[ala Bruntland, ir-rapport imsejja[ OUR COMMON FUTURE, tqaxxar perfettament dak li jfisser dan it-terminu millaktar importanti: Sustainable development is development that meets the needs of the present without compromising the ability of future generations to meet their own needs.

Hi definizzjoni li meta naqraha ;;eg[ilni na[seb f’kelma wa[da – RESPONSABBILTÀ. Kif kiteb tant tajjeb il-Professur Lino Briguglio f’paper li ppre]enta fl-2003 fit-t[ejjija g[all-istrate;ija nazzjonali dwar l-i]vilupp sostenibbli, laspett ta’ responsabbiltà li

g[andna lkoll lejn il;enerazzjoni pre]enti u g[al dawk li g[ad ji;u warajja, kien il-pern tad-definizzjoni ta’ }vilupp Sostenibbli proposta minn Bruntland fl1987.

Fl-istess paper il-Professur Briuglio jikteb dwar iddimensjoni etika tal-kun/ett ta’ }vilupp Sostenibbli. B[al Briguglio nqis li d-dimensjoni etika hi wa[da fundamentali, g[aliex hi asso/jata ma’ sett ta’ valuri li lkoll kemm a[na je[tie; li nadottaw u n[addmu biex nippromwovu l-interessi tal-;enerazzjonijiet pre]enti u futuri.

L-importanza tal-edukazzjoni Marbut mal-kun/ett ta’

RESPONSABBILTÀ li a[na lkoll g[andna biex lil pajji]na u r-ri]orsi tieg[u n[alluhom f’sitwazzjoni b’sa[[itha g[al uliedna u g[al ulied uliedna, hemm l-importanza talEDUKAZZJONI. Iva, jekk irridu li jkollna /ittadini responsabbli je[tie; li jkollna /ittadini edukati dwar l-aspetti kollha tal-kun/ett ta’ ]vilupp sostenibbli. Na[seb li [afna drabi l-i]vilupp sostenibbli rbatnieh wisq mal-kun/ett ta’ bini u ambjent. Imma li]vilupp sostenibbli jinfirex anki f’setturi o[ra, inklu] fl-

ekonomija, it-turi]mu u lqasam so/jali.

L-i]vilupp sostenibbli g[andu x’jaqsam mar-ri]orsi kollha li g[andu dan il-pajji] u kif filwaqt li nissodisfaw il-[ti;iet ta’ kuljum tag[na, naraw li dawn ir-ri]orsi ma n;ibuhomx fix-xejn b’mod li ta’ warajna jkunu jistg[u biss jaqraw dwarhom fuq ilkotba jew b’mezzi o[ra, imma mhux igawduhom.

Fil-Parlament jien tajt e]empju ta’ x’inhu ]vilupp insostenibbli billi tajt [arsa kif a[na l-Maltin ittrattajna ri]ors limitat li kellna sa minn dejjem – l-art.

F’pajjiz /kejken b[al tag[na, b’ammont ta’ art limitat, g[al [afna snin [allejna li jsir bini ming[ajr l-ebda pjan b’danni kbar. Lart li rrovinajna /a[[adnieha lil ta’ warajna.

G[aliex dejjem [arisna lejn il-b]onnijiet tal-;urnata, [adna meded ta’ artijiet biex bnejna bini kbir biex snin wara rrealizzajna li fuq kollox djar i/ken huma aktar sostenibbli.

L-ilma

Semmejt ukoll il-periklu li g[andu pajji]na li jitlef ukoll ri]ors ie[or li g[andu – lilma.

Jidher li f’dan ir-rigward

hemm min qed jixg[el ilbozza l-[amra u jwissina li dment li ma ne[dux azzjoni f’waqtha, ir-ri]ervi ta’ ilma naturali f’dan il-pajji] se jispi//aw fi ]mien qasir.

Nemmen li g[alkemm fla[[ar snin [adna xi inizjattivi biex nimmitigaw din il-problema g[andna nisimg[u x’qed jg[idulna lesperti dwar din l-issue, biex jekk g[adna fil-[in insalvaw is-sitwazzjoni.

U kif qed insemmi l-ilma nixtieq nara impenn akbar biex l-ilma tax-xita li [afna drabi qed jispi//a jg[addi bil-gliegel mit-toroq tag[na, ma jin[eliex imma jintu]a kif suppost.

Fl-a[[ar nett, filParlament g[amilt il-punt li biex strate;ija b[al din ikollha su//ess, irridu nimplimentawha wkoll fuq ba]i lokali. Kien jag[mel sens li li wara li n[olqot A;enda 21 twieldet ukoll Local Agenda 21 – il-kun/ett li l-i]vilupp sostenibbli jmur g[and il-komunijitajiet tag[na.

Hemm [afna inizjattivi li jistg[u jittie[du mill-kunsilli lokali, anki b’g[ajnuna ta’ fondi mill-Unjoni Ewropea.

Dawn jinkludu kampanji favur l-u]u g[aqli tal-ilma kif ukoll l-u]u tal-;wiebi u l-

minn Charlò Bonnici

bjar; mi]uri tat-traffiku li jevita t-tni;;is fl-ir[ula; Lu]u ta’ pannelli fotovoltaj/i f’;onna u bini pubbliku, lu]u ta’ cycling lanes u tibdil infrastrutturali fil-lokalitjiet tag[na biex i[ajjar lil min ju]a r-rota minflok ilkarozza; l-u]u ta’ materjal ri/iklat; kampanji favur aktar separazzjoni tal-iskart u skemi g[al tnaqqis ta’ skart.

Hu tajjeb li issa se jkollna li;i dwar su;;ett daqstant importanti. Irridu nkunu a[na issa li b’responsabbiltà nag[mlu l-parti tag[na biex id-dinja n[alluha a[jar milli sibnieha g[al dawk li se ji;u warajna.

Inkomplu narmaw l-Armata Il-Forzi Armati ta’ Malta din il-;img[a ]an]nu ajruplan ie[or ;did, King Air B200, waqt /erimonja li ssimbolizzat il-kapa/itajiet ;odda li qed tgawdi l-Armata Maltija f’dawn i]-]minijiet meta lisfidi m’g[adhomx b[al ta’ snin ilu.

Il-fatt li dan hu t-tieni ajruplan militari f’inqas minn sena, jo[ro; bi/-/ar il-[idma li qed issir min-na[a tal-Armata biex ittejjeb ir-ri]orsi tag[ha, i]da hu turija tal-impenn talGvern tal-;urnata li jirrikonoxxi r-rwol importanti li g[andha l-Armata fi]]amma tas-sigurtà ta’ pajji]na.

Is-sigurtà ta’ pajji]na mhix is-sigurtà li nifhmu biha meta n[arsu lejn flotot o[ra talavjazzjoni militari ta’ pajji]i ferm ikbar minna. I/-/okon ta’ pajji]na u l-prin/ipju tannewtralità li mxejna bih tul issnin, iffurmawna f’pajji] rispettat minn kull pajji] ie[or g[all-imparzjalità tag[na u g[as-sens ta’ ;ustizzja li n[addnu.

B’hekk, g[alkemm minn banda pajji]na ma jifla[x jiffinanzja ajruplani ta’ qawwa

militari, lanqas ma je]isti lb]onn li narmaw ru[na militarment f’dan is-sens.

Minkejja dan, il-Gvern g[araf il-[tie;a li rridu nipprote;u l-ib[ra u l-fruntieri tag[na fi sfidi g[alkollox differenti. L-ajruplan li ;ie inawgurat se jintu]a g[al skopijiet ta’ sorveljanza, kontroll tal-fruntieri, protezzjoni g[as-sajjieda u operazzjonijiet ta’ tiftix u salvata;; li lkoll a[na familjari mag[hom.

L-ajruplan inbena minn kumpanija Amerikana i]da kellu ji;i adattat minn kumpanija :ermani]a biex jaqdi l-funzjonijiet spe/ifi/i li g[adni kemm semmejt.

B’hekk qeg[din nassistu g[al riforma fl-Armata Maltija. Fis-snin img[oddija, konna mdorrijin nixtru tag[mir li je]isti fis-suq u b’hekk b’xi mod kellna nadattaw liskopijiet tag[na g[al dan ittag[mir. Dan mhuwiex aktar il-ka] – l-iskopijiet tag[na huma /ari u konkreti, u hu ttag[mir li g[andu ji;i adattat biex jaqdi perfettament ilb]onnijiet tal-Armata Maltija.

Ta’ min isemmi wkoll li dan hu t-tieni ajruplan ;did mixtri mill-Armata, g[ax l-assi li kisbet fil-passat kienu mog[tija minn pajji]i o[ra jew mixtrija second-hand.

Irridu niftakru li max-xiri tal-ajruplan ji;u wkoll obbligazzjonijiet o[ra. Wie[ed ikun irid jag[ti t-ta[ri; lillekwipa;; u ja[seb g[al post fejn l-ajruplan jin]amm u ji;i protett mill-elementi.

Hu impressjonanti li lArmata Maltija investiet madwar €30 miljun f’dawn la[[ar erba’ snin biex illum tinsab f’po]izzjoni [afna aktar b’sa[[itha. Irrid ng[id li minn banda, dan l-investiment ma seta’ qatt ikun possibbli jekk mhux g[al fondi Ewropej dedikati apposta biex jg[inu lil dawk l-istati membri jikkontrollaw il-fruntieri tag[hom.

Bl-g[aqda Ewropea, dawn il-fruntieri ma baqg[ux biss Maltin, i]da saru Ewropej ukoll, g[ax ladarba d[alt fihom, tista’ tikseb a//ess lejn il-kontinent kollu.

B’hekk issa nistg[u nkunu kburin li l-Armata Maltija hi

armata a[jar. Huma t-tag[mir u s-suldati li jikkostitwixxu armata. It-tag[mir ji;i u jmur i]da hu fid-dmir tag[na li nibqg[u rikonoxxenti lejn [utna s-suldati Maltin li xxog[ol tag[hom [afna drabi jag[mluh ’il bog[od millg[ajn tag[na.

Mhux darba jipperikolaw [ajjithom biex kull /ittadin Malti jkun jista’ jmur jistrie[ filg[axija ming[ajr inkwiet.

Jiena wie[ed minn dawk li n[oss li l-Maltin mhumiex konxji jew kburin bi]]ejjed blarmata ta’ pajji]hom daqskemm huma kburin /ittadini o[rajn bl-armati tag[hom.

Hu proprju g[alhekk li ddedikajt dan l-artiklu lillArmata Maltija, b’sens ta’ apprezzament g[as-sehem tag[ha fi]-]amma tas-sigurtà ta’ pajji]na.

Nixtieq nawgura l-G[id itTajjeb lis-suldati Maltin u lillfamiljari tag[hom, u lillqarrejja kollha ta’ il-mument.

L-G[id it-Tajjeb!

Ryan Callus hu l-Vi/i Sindku g[al-lokalità tas-Si;;iewi.

minn Ryan Callus info@ryancallus.com

Issa nistg[u nkunu kburin li l-Armata Maltija hi armata a[jar

14

OPINJONI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Charles Taylor u l-kundizzjoni tag[na L-akbar [assieb politiku Kattoliku ta’ ]mienna dwar id-demokrazija u n-neb[iet tar-reli;jon Ir-rabtiet li hemm – kif ukoll dawk li g[andhom jew m’g[andhomx ikunu hemm – bejn ir-reli;jon u l-politika, ma hux su;;ett ne/essarjament ta’ {add il-G[id. Anzi, fi ]mienna qed narawh iqum aktar sikwit, kemm f’Malta kif ukoll filbqija tad-dinja.

Dan qed ji;ri min[abba li]viluppi teknolo;i/i li jobbligaw lill-politi/i jg[addu li;ijiet dwar materja li g[andha x’taqsam ma’ su;;etti li huma minnhom infushom ukoll reli;ju]i u eti/i – il-kura tal-[ajja u tal-mewt, kif ukoll li qed naraw ji;ri, laktar fl-Amerika u f’xi pajji]i misilmin i]da wkoll flEwropa, aktar nies li jirkbu lkarru politiku f’isem l-identità reli;ju]a.

Ji;ifieri, it-tema hi mag[na matul is-sena. Ma tikkon/ernax biss lil dawk innies li g[andhom interess partikulari kif it-tag[lim so/jali tal-Knisja jista’ jispira politika lajka. Illum, dan g[andu jikkon/erna lil kul[add.

Madankollu, jekk {add ilG[id, almenu g[all-insara, hu l-festa tat-ti;did, hemm ra;uni spe/jali g[ala a[na g[andna nqisu l-[sieb dwar ir-reli;jon u s-sekulari]mu fi ]mienna ta’ Charles Taylor, kif imfissrin fla[[ar ;abra ta’ kitbiet tieg[u Dilemmas and Connections (Belknap, Harvard).

Taylor hu forsi l-akbar [assieb politiku Kattoliku [aj fid-dinja tal-lum. Illum hu ba]at fil-Kanada, fejn twieled.

Kien [abib ta’ Dun Peter Serracino Inglott f’Oxford u kien il-[sieb ta’ Taylor dwar is-so/jetà mibnija fuq iddjalogu u dwar il-politika talidentitajiet kulturali li nebba[ l-ideat li ]viluppa fil-qafas ta’ Malta Dun Peter.

F’dan il-ktieb ;did, Taylor ma jqisx l-impatt tatteknolo;iji l-;odda fuq ilpolitika. Jirrifletti dwar, lewwel nett, ir-ra;unijiet g[ala donnu hemm risor;iment ta’ movimenti reli;ju]i fil-politika – almenu fl-Istati Uniti. Ittieni, jikkunsidra jekk din hix [a;a tajba jew le, u f’liema sens hi tajba jew le.

Taylor hu kattoliku konvint u barra minn hekk ma ja[sibx li r-reli;jon postha hu li tkun imwarrba kompletament millpjazza. Anzi, g[andu fehma radikali tar-reli;jon g[aliex, kif jg[id hu kemm-il darba, lidea reli;ju]a (kontra dik /ivika) ta’ x’inhu tajjeb g[alina tisboq l-idea li g[andna nil[qu l-milja tag[na.

Hu jfakkarna li reli;jon b[al dik nisranija, li ta//enna l-fatt li xi kultant g[andna mmutu (imqar g[alina nfusna) b[ala parti mill-ideal, fil-fatt qed tg[allem li anki l-milja tag[na ma hix bi]]ejjed.

Taylor hu radikali, i]da, proprju min[abba f’hekk mhux fundamentalist. Meta ji;i biex janalizza g[ala hemm mobilizzazzjoni politika akbar tan-nies f’isem ir-reli;jon, lispjegazzjoni tieg[u, fil-qofol, hi din: L-idea ta’ reli;jon qed tinferaq minn dik ta’ fidi.

Qed isse[[ spe/i ta’ alleanza bejn ir-reli;jon, il-morali]mu ;enerali u l-istat – alleanza fejn l-appartenenza g[al din jew dik ir-reli;jon jew knisja (protestanti, kattoli/i, Lhud jew misilmin) ma tantx tg[odd.

Din ix-xorta ta’ alleanza u idea tar-reli;jon, kif jinnota, hi dubju]a minn g[ajnejn ilfidi. Imqar g[aliex fil-prattika qed i;;ieg[el lin-nies jivvutaw fuq ba]i ta’ pakkett s[i[ (fil-politika Amerikana sal-2005, din tfisser li jekk int kontra l-abort kien i[ossok li trid ukoll tapprova anqas taxxi u l-gwerra fl-Iraq). Il-fidi tippretendi dixxerniment a[jar.

G[al Taylor, hemm ]ew; estremi li je[tie; li jkunu evitati: kemm dak li ma ta//ettax il-valuri u d-drittijiet li ntreb[u, storikament, g[aliex l-o;;ezzjonijiet reli;ju]i g[alihom kienu injorati (fosthom iddemokrazija u bosta drittijiet /ivi/i), kif ukoll dak li jg[id li allura wie[ed ma jistax

jemmen li l-perspettiva reli;ju]a ma tistax tarrikkixxi dawn il-valuri.

Il-[sieb politiku u so/jali ta’ Taylor – sew jekk hux qed jiddiskuti x’jista’ jkun Kattoli/i]mu modern, jew jekk hux qed janalizza x’inhu s-sekulari]mu, jew jekk hux qed jipprova jbassar il-futur politiku tar-reli;jonijiet, jew jekk hux qed janalizza rrabtiet li hemm, fl-istorja, bejn il-vjolenza u r-reli;jon – hu dejjem imsejjes fuq in-neb[ li l-progress veru dejjem sar meta l-movimenti reli;ju]i u dawk umanisti/i kienu lesti jiddjalogaw u jitg[allmu minn xulxin.

Fil-fehma tieg[u, dan hu ktieb li ji;bor fih bosta interpretazzjonijiet ta’ ]mienna li g[andhom jg[inuna nifhmu ferm a[jar ilkundizzjonijiet li qed ng[ixu fihom.

Barra minn hekk, Taylor jag[ti [jiel tajjeb [afna ta’ xi triq g[andna nie[du biex in]ommu bilan/ tajjeb bejn irreli;jon u l-politika, fejn talewwel tista’ tnebba[ lit-tieni bla ma tivvelenaha jew bla ma to[noq il-libertajiet.

Dan il-ktieb g[andu jaqrah sew kull politiku interessat li jifhem i]-]minijiet tag[na, kif ukoll kull min jinteressah minn fejn g[ad irridu ng[addu.

minn Ranier Fsadni ranierfsadni@europe.com

Qed isse[[ spe/i ta’ alleanza bejn ir-reli;jon, il-morali]mu ;enerali u l-istat

I/-/elebrazzjoni tal-Irxoxt f’{al Qormi Fil-;ranet tal-:img[a Mqaddsa, f’pajji]na, u b’mod partikolari f’{al Qormi, g[andna ]ew; parro//i [ajjin [afna u li fihom isiru diversi attivitajiet kulturali u reli;ju]i minn g[aqdiet volontarji, ka]ini tal-baned u anki individwi. Fil-fatt kelli lopportunità li nara numru kbir ta’ pageants, wirjiet u anki rappre]entazzjonijiet teatrali.

Dawn huma ta’ g[ajnuna kbira f’dan i]-]mien ta’ riflessjoni u li fih sew min jemmen u min le, jid[ol daqsxejn f’qoxortu u b’hekk jieqaf u ja[seb fuq xi jfisser g[alih dan i]-]mien.

Barra minn hekk, dan hu wkoll ]mien ta’ /elebrazzjoni li jwassalna g[all-;rajjiet kbar tat-tbatija, il-mewt u lqawmien mill-mewt ta’ Sidna :esù Kristu. Din tal-lum hi fil-fatt l-ikbar festa li ti//elebra l-Knisja Kattolika.

Permezz ta’ diversi inizjattivi, il-Kunsill Lokali jrid ja[dem flimkien malkomunità biex l-aspett kulturali fil-lokalità tag[na jkun meg[jun kemm jista’ jkun, u dan billi nag[mlu l-

stil tradizzjonali bi Kristu j]omm il-bandiera tal-Ordni ta’ San :wann f’idejh ixxellugija. Minkejja li l-vara tal-Irxoxt hi antika [afna, s’issa ma nafux min kien lawtur tag[ha.

L-Irxoxt fil-Parro//a ta’ San Bastjan Il-Parro//a ta’ San Sebastjan twaqqfet fl-1936. Ilparru//ani bdew jag[mlu l(Xellug)> l-istatwa tal-Irxoxt li to[ro; mill-knisja ta’ San :or; u (lemin)> l-istatwa tal-Irxoxt li to[ro; mill-knisja ta’ San Sebastjan, f’{al Qormi

a[jar u]u mill-fondi allokati u naraw kif nistg[u nibbenefikaw minn fondi talUnjoni Ewropea.

B’dan il-mod, kull so/jetà u g[aqda ting[ata l-importanza li jixirqilha. Dan hu fattur importanti li g[andna na[dmu dwaru fil-Kunsill ta’ {al Qormi.

L-Irxoxt fil-Parro//a ta’ San :or;

Hemm indikazzjoni li lpur/issjoni tal-G[id filparro//a ta’ San :or; bdiet fis-seklu dsatax. Dan ifisser li

din kienet minn tal-bidu nett li bdew isiru f’pajji]na.

Ori;inarjament il-vara kienet tikkonsisti bil-figura ta’ Kristu Rxoxt biss, i]da fl1981 kienu ;ew mi]juda ]ew; suldati. Dan ix-xog[ol sar bilkartapesta mill-istatwarju Vincenzo Cremona.

Fl-istess ]mien, :or; Cachia, minn {al Qormi stess, kabbar il-bradella filwaqt li l-qabar ta’ Kristu sar aktar g[oli biex ti;i murija lfigura ta’ Kristu Rxoxt li tinsab fuqu.

Din il-vara hi mfassla fuq

arran;amenti me[tie;a biex huma wkoll jorganizzaw ilpur/issjoni tal-Irxoxt.

L-ewwel vara li saret in[admet mill-istatwarju Karmnu Galea u baqg[et to[ro; sal-1980 meta :lormu Dingli [adem dik li g[adha tintu]a sal-lum mag[mula mill-kartapesta.

Il-figura ta’ Kristu f’din ilvara tidher wa[idha, bil-[arsa ta’ Kristu lejn is-sema li hi turija ta’ dan il-Misteru talg[a;eb: il-mewt u l-qawmien ta’ Kristu mill-imwiet.

Il-qabar miftu[ kien disinjat minn Dingli nnifsu imma n[adem minn Karmnu Falzon u :u]eppi Cini. Salvu Bu;eja g[amel l-erba’ an;li ]g[ar tal-

minn Jerome Caruana Cilia jcaruanacilia@gmail.com

injam li hemm fil-kantunieri tal-qabar filwaqt li l-istellarju tlesta minn Sebastian Aquilina.

Ta’ kull sena dawn i]-]ew; pur/issjonijiet jattiraw numru kbir ta’ persuni li jo[onqu ttoroq tag[na.

L-G[aqda Mu]ikali San :or; Martri, l-G[aqda So/joMu]ikali Anici u s-socjetà Filarmonika Pinto Banda San Sebastjan jakkumpanjaw ilpur/issjonijiet rispettivi.

OPINJONI

15

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Il-futur tal-istudent G[awdxi hu l-futur tal-g]ira G[awdxija Huma ftit l-oqsma li jappassjonawni aktar mill-[ajja tal-istudent G[awdxi u l-futur tieg[u.

B[ala ex-student G[awdxi, li attendejt il-primarja, issekondarja u l-post-sekondarja f’G[awdex – qabel ma komplejt bl-istudji tieg[i ta’ avukat fluniversità ta’ Malta – nifhem lisfidi tal-istudent G[awdxi i]da wkoll ir-rieda u ddeterminazzjoni tieg[u li jirnexxi.

Nie[u gost, kull Novembru, nara numru kbir ta’ gradwati G[awdxin qalb il-folol ta’ gradwati ;odda ji//elebraw.

Nie[u gost mhux biss g[ax huma G[awdxin b[ali i]da g[ax nifhem is-sagrifi//ju li g[amlu biex waslu fejn waslu.

L-iskari;; g[all-istudent G[awdxi li jattendi l-univeristà hu, bla dubju, akbar minn dak tal-istudent Malti. {afna drabi biex student G[awdxi jattendi l-università jkollu jg[id le g[al affarijiet o[rajn li qabel kien jag[mel wara l-[in tal-iskola g[ax dak il-[in, f’daqqa wa[da, isir [afna i]jed limitat.

Il-[ajja f’appartament ’il bog[od mid-dar, il-qawmien kmieni u r-ritorn lura d-dar tard g[al dawk li jidde/iedu li jaqsmu kuljum, it-temp u l-;iri biex jintla[aq il-vapur... huma kollha fatturi li l-istudent Malti ma j[abbatx wi//u mag[hom.

Madankollu narahom b[ala elementi li jkabbru r-rieda talistudent G[awdxi fl-università biex tabil[aqq jie[u li jista’

minn dak i]-]mien. Huma wkoll fatturi li jg[inu biex listudent universitarju G[awdxi jitg[allem ikun i]jed indipendenti.

Minn dejjem emmint li bidliet ko]meti/i mhumiex bi]]ejjed biex i/aqilqu laffarijiet. Spjegajt fix-xhur li g[addew g[aliex nemmen li biex l-ekonomija f’G[awdex tikber u biex l-istudent G[awdxi jkollu futur f’G[awdex stess b’karrieri tajbin, nemmen li g[andu jkun hemm kollegament fiss bejn i]-]ew; g]ejjer. Dan jelimina g[al kollox [afna millinkonvenjent li a[na lG[awdxin in[abbtu wi//na mieg[u kuljum. Jag[mel ukoll il-[ajja tal-istudent G[awdxi i]jed fa/li, b’tali mod li listudent G[awdxi jkun jista’ jattendi g[al i]jed korsijiet f’Malta ming[ajr ma jibdel [ajtu radikalment.

Però l-istudent G[awdxi mhuwiex dak tal-Università biss. Biex student G[awdxi jasal hemm irid ikun g[adda minn g[arbiel edukattiv, li je[tie; li nkomplu nirfinaw.

Hemm ukoll studenti li jag[]lu toroq o[ra – b’korsijiet f’istituzzjonijiet b[all-MCAST li jwassluhom jiggradwaw f’dak li l-i]jed je/itahom.

Je[tie; li nkomplu naraw li s-settur edukattiv f’G[awdex ikompli ja;;orna ru[u ma]]minijiet. Sar investiment qawwi fl-a[[ar snin f’dan ir-

rigward u je[tie; naraw li linvestiment ikompli jikber.

Irridu li l-istudent G[awdxi jistudja, sa minn età ]g[ira, flisba[ ambjent u bl-aqwa ri]orsi, anki dawk teknolo;i/i.

Irridu li l-istudent G[awdxi jkollu l-possibbiltà jistudja ssu;;etti kollha li jrid u jkollu laqwa g[alliema biex jg[allmuhomlu. Irridu naraw i/-/entru tal-Università ta’ Malta f’G[awdex jikber u jilqa’ fih i]jed studenti. Irridu naraw i]jed kotba u e-books fillibreriji tal-iskejjel... i]jed ]jarat minn lecturers barranin; i]jed konferenzi f’G[awdex; i]jed training camps u field work.

Irridu nibnu i]jed kuntatti bejn istituzzjonijiet edukattivi f’G[awdex u o[rajn barra minn Malta biex naqsmu la[jar ideat. Irridu, fuq kollox, naraw li G[awdex qed jipprodu/i l-istudenti li filfutur se jkollu b]onn biex imexxu ’l quddiem lekonomija tieg[u u jo[olqu xxog[ol.

Nemmen li l-investiment flistudent G[awdxi hu l-i]jed investiment g[aqli g[al g]iritna. L-unika ri]orsa tag[na hi dik umana u rridu naraw li fil-futur G[awdex ikollu massa ta’ gradwati li jistg[u jkomplu jibdlu l-g]ira u jattiraw lejn G[awdex dak l-investiment sostenibbli li g[andna b]onn.

Trid tkun il-;enerazzjoni l;dida ta’ G[awdxin li tibdel din il-g]ira f’wa[da

innovattiva. Trid tkun il;enerazzjoni l-;dida ta’ G[awdxin li tag[mel lil G[awdex post attraenti g[allprofessjonist li jixtieq jikber fil-karriera tieg[u. Fuq kollox, trid tkun il-;enerazzjoni l;dida ta’ G[awdxin li tag[mel lil G[awdex post dinamiku, frisk, e//itanti, li j[ares ’il quddiem u jibdel l-isfidi f’opportunitajiet li minnhom igawdi kul[add.

Ne[tie;u professjonisti f’G[awdex li bit-teknolo;ija kapa/i jikkompetu mhux biss nazzjonalment i]da fir-re;jun tal-Mediterran u l-Afrika ta’ Fuq. Irridu professjonisti li lesti japprofittaw minn dak li jag[mel lil G[awdex uniku biex mhux biss ja[dmu huma i]da j[addmu lil G[awdxin o[ra.

Irridu li s-settur tas-servizzi finanzjarji jikber kif qed jikber f’Malta. Irridu i]jed kumpaniji ta’ online gaming f’G[awdex; i]jed call centres; i]jed /entri ta’ ta[ri;; i]jed servizzi.

G[andna b]onn ideat f’G[awdex li jikkumplimentaw il-g]ira.

Irridu pro;etti ta’ turi]mu mediku, fejn pazjenti barranin ji;u fi g]iritna biex jirkupraw wara operazzjoni jew biex iwettquha hawnhekk stess.

Irridu turi]mu reli;ju]; turi]mu storiku u arkeolo;iku.

Irridu nistudjaw il-possibbiltà ta’ turi]mu akkademiku, fejn istituzzjonijiet jag[]lu lil G[awdex biex jiddiskutu ideat

minn Chris Said chris.said@gov.mt

u jippjanaw [idmiethom g[allfutur.

Nitkellmu sikwit dwar l-agri turi]mu u l-eko-turi]mu fejn is-sbu[ija ta’ G[awdex nesponuha lill-barrani u nag[tuh esperjenza indimentikabbli. I]da hemm [afna i]jed x’isir. Hi l;enerazzjoni ;dida ta’ gradwati G[awdxin li dan il[olm kollu trid tag[mlu realtà.

Ovvjament, b[ala Gvern, irridu nkunu l-mutur li jin/entiva, li jwitti t-triq u li jg[in fil-[olqien ta’ pro;etti ;odda. Irid ikun il-Gvern li jkompli jinvesti flinfrastruttura ta’ G[awdex biex ikollna toroq moderni u affidabbli; biex ikollna linji g[at-teknolo;ija talinformatika li jkunu l-aqwa li hawn fil-mument u li jibqg[u ji;u a;;ornati kontinwament.

Irid ikun il-Gvern li jistimula lill-investitur barrani u lokali biex jag[]el lil G[awdex g[all-pro;etti innovattivi u sostenibbli. Hekk qed nag[mlu u kommessi li nkomplu nag[mlu.

Il-b]onn ta’ edukazzjoni s[i[a Bdejt na[seb ftit dwar x’ji;ifieri tikkonsulta lill-poplu g[all-b]onnijiet tieg[u ta’ kuljum, u meta rajt x’inhuma laffarijiet li jeffettwaw lillfamilji tag[na, ]gur li ledukazzjoni tkun fuq quddiem tax-xewqat tal-Maltin u lG[awdxin g[al uliedhom, flimkien mas-sa[[a u [ajja trankwilla.

G[alhekk idde/idejt li nibda billi n[ares lejn l-edukazzjoni s[i[a b[ala b]onn ;enerali li jaqbel kul[add mieg[u. Barra minn hekk, f’[ajti ta’ kuljum jien na[dem f’dan is-settur u forsi nista’ nifhem ftit iktar dak li jixtiequ [afna nies.

Nixtieq nibda billi nikteb ]ew; xewqat li g[andi fejn jid[ol dan is-settur: L-ewwel: Nixtieq li f’Malta qatt ma n[alltu dan is-settur ma’ ;lieda politika parti;jana g[ax hu importanti wisq g[all-e]istenza ta’ pajji]na u g[at-tfal tag[na fil-[ajja tag[hom ta’ kuljum.

It-tieni: Nixtieq nara tintemm sensiela ta’ proposti wa[da wara l-o[ra fuq sistemi ta’ edukazzjoni differenti matul is-snin u ssir g[a]la finali biex din titwettaq bil-fatti. Fil-verità, l-edukazzjoni,

b[as-sa[[a, g[andha tkun ’il fuq minn kwalunkwe politika parti;jana jew ;lieda elettorali biex wara konsultazzjoni vasta, insibu l-a[jar sistema g[allistudenti tag[na.

Nimma;ina li meta jkun hemm amministratur li jixtieq jag[]el lil xi [add biex ja[dem mieg[u, dan jag[]el wara pro/ess mhux qasir u trasparenti billi j[ares lejn isCV ta’ dik il-persuna, billi jara x’esperjenza g[andha u billi jag[mel intervista xierqa, ;ieli anki iktar minn wa[da, u b’hekk ikun jista’ jwettaq g[a]la bil-g[aqal g[allkumpanija tieg[u.

G[alhekk dejjem importanti n[arsu lejn is-CV u lesperjenza ta’ dan il-Gvern fledukazzjoni biex inkunu nistg[u n[arsu lejn ir-ri]ultati u l-istat tal-edukazzjoni llum.

Ming[ajr ma nie[du l-ebda na[a politika parti;jana, [add ma jista’ jmieri l-fatt li f’25 sena dan il-Gvern qaleb ledukazzjoni ta’ ta[t fuq g[allistat li qieg[da fih illum.

Nibdew minn fuq: l-Università nfet[et minn istituzzjoni li tilqa’ fiha ftit mijiet ta’ nies

g[al prattikament ra[al b’eluf ta’ studenti li kuljum jistudjaw u jispe/jalizzaw f’setturi differenti.

Na[seb li [add ma jista’ jmieri l-fatt li l-MCAST kien storja ta’ su//ess ta’ dan ilGvern, biex [afna studenti li forsi qabel kienu jibdew ja[dmu kmieni f’postijiet tax-xog[ol diffi/li, illum g[andhom i/-/ans ikomplu jistudjaw u jsibu postijiet tax-xog[ol a[jar.

Barra mill-bini ta’ numru kbir ta’ skejjel ;odda, irristrutturar ta’ skejjel o[ra, ilbini ta’ fa/ilitajiet sportivi talog[la livell fl-iskejjel u r-ri]orsi li llum itejbu l-iskejjel ta’ Malta u l-metodu ta’ tag[lim talg[alliema tag[na g[ollew b’mod konsiderevoli l-livell tas-sistema edukattiva tag[na b’mod s[i[.

M’g[andix iktar /ans nid[ol f’ri]ultati o[ra ta’ dan il-Gvern fl-edukazzjoni i]da nemmen li f’anali]i o;;ettiva, ]gur [add ma jista’ jmieri li Gvern Nazzjonalista kien storja ta’ su//ess f’dan is-settur. Dan ma jfissirx li konna perfetti u li m’hemmx [afna iktar x’jista’ jsir u jittejjeb, imma ]gur li

hemm ba]i tajba fuqiex tibni.

Nemmen li [a;a fejn dan ilGvern jista’ jtejjeb f’dan issettur hi l-konsultazzjoni diretta mal-g[alliema. Nammetti li din saret, i]da dejjem hemm ilb]onn li ssir b’mod iktar miftu[ u trasparenti biex ikollna tip ta’ konsultazzjoni miftu[a u li tag[ti l-a[jar informazzjoni biex fuqhom jinbnew ilproposti.

G[a]ilt li ma nid[olx [afna fl-idea tal-Kurrikulu Nazzjonali ;did g[ax il-pro/ess ta’ konsultazzjoni g[adu g[addej u g[adna f’sitwazzjoni fejn liskejjel qed jag[]lu l-a[jar sistemi g[ar-realtajiet differenti tag[hom. Nawgura li din ilkonsultazzjoni tispi//a u u wara nkomplu ntejbu s-sistema edukattiva Maltija.

Gvern Nazzjonalista dejjem g[en lis-settur privat ukoll biex ikabbar u jtejjeb is-sitwazzjoni partikulari tieg[u fledukazzjoni, u wara linvestiment kbir li sar fl-iskejjel tal-istat, nixtieq li s-settur privat isib iktar g[ajnuna biex dawk in-nies li jixtiequ jibag[tu littfal tag[hom g[al edukazzjoni privata jkunu jistg[u jag[mlu

minn Ruben Teeling

dan ming[ajr diffikultajiet ]ejda.

Nemmen li l-poplu jixtieq li wliedu jkollhom l-a[jar edukazzjoni, irrispettivament mill-Gvern tal-;urnata, ikun min ikun.

Gvern Nazzjonalista kien strument ta’ bidla b’su//ess f’dan is-settur f’dawn l-a[[ar 25 sena, u wara li n[ares lejn dawn ir-ri]ultati, nemmen li jista’ jkun dak il-Gvern li jag[ti pass ’il quddiem ie[or lissistema edukattiva ta’ pajji]na fil-futur.

16

NEGOZJI }G{AR

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

In-negozji tag[na TAG{RIF U KUMMENTI DWAR IS-SETTUR TAN-NEGOZJI }G{AR U DAQS MEDJU

Kampanja di]onesta li tag[mel [sara lin-negozju Wara s-su;;ett talastenjonijiet li tkellimna fuqu fl-a[[ar artiklu, illum qed nag[]el li nitkellem ftit dwar su;;ett ie[or li qed jispikka [afna b[alissa u li ]gur ma jg[inx biex l-attività kummer/jali tkompli ti]died.

Qed nirreferi g[allkampanja di]onesta ta’ gideb kontinwu, li qed nisimg[u u nsegwu kontinwament filmedia b[alissa.

Sfortunatament din ilkampanja qed tippro;etta u tirridu/i s-sitwazzjoni politika lokali b[ala wa[da, daqs li kieku te]isti xi sitwazzjoni fejn pajji]na jinsab miexi lura b[al gran/. Qed ting[ata limpressjoni li l-gvern qisu mhux qed ikun kapa/i jirrispondi g[an-ne/essitajiet tas-so/jetà.

Di]onestà, li bil-wi// kollu, fuq stazzjon televi]iv lokali partikulari qed tssemma ta[t il-kappa ta’ ‘fatti tal-;urnata’.

Tg[awwi; tal-fatti li ji]gwida lis-semmieg[a u littelespettaturi li jkunu qed isegwu. Stqarrijiet mitfug[a bl-addo// li meta jkunu kontestati ma jkunux sostanzjati u li qed jag[tu per/ezzjoni [a]ina tassitwazzjoni pre]enti.

Affarijiet li jag[mlu biss [sara lis-settur tan-negozju u li jistg[u jaqtg[u qalb kull imprenditur li jkun lest jinvesti.

Stejjer senzazzjonalizzati, intenzjonati biss biex joskuraw is-su//essi tal-gvern u biex ixekklu l-programm ta’ [idma li b[alissa g[addej bih biex inkomplu ntejbu ssitwazzjoni ekonomika, ni;;eneraw aktar xog[ol u jin[olqu aktar impjiegi.

Bi]a’ fost il-familji Maltin

Qed nirreferi g[al a[barijiet li jiskora;;ixxu l-investiment u jnisslu bi]a’ fost il[addiema u l-familji Maltin.

Nofs veritajiet li jistg[u jo[olqu in/ertezza u instabbiltà. Kampanja negattiva li tag[ti stampa li hi ’l bog[od mill-verità u li biha l-poplu jista’ jkun affettwat [a]in billi jitlef sa[ansitra kull fidu/ja u jonqos milli jipparte/ipa flattività kummer/jali ta’ pajjji]na li tant g[andna b]onn li tibqa’ g[addejja biex ir-rota tkompli ddur.

I]da nist[ajjilkom tistaqsuni g[al liema kampanja di]onesta qed tirreferi? X’tip ta’ nofs

Appell ;enwin Il-fidu/ja terba[ha biss billi tkun kredibbli. Il-votant ti;bdu lejk billi turi kemm int responsabbli. Ilpoplu jemmnek meta int tkun o;;ettiv. In-negozjant jafdalek ilfidu/ja jekk int tkun il-mutur li tinkora;;ih jimxi ’l quddiem u mhux billi tpin;ilu kollox ikrah u taqtag[lu qalbu f’kull /irkostanza.

veritajiet qed jintqalu li qed iwasslu biex tinbet per/ezzjoni [a]ina fost isso/jetà?

Qed nirreferi g[as-sensiela ta’ konferenzi tal-a[barijiet li qed jing[ataw b[alissa millpartit fl-Oppo]izzjoni rigward l’hekk imsejja[ tnaqqis ta’ servizzi essenzjali f’diversi setturi min[abba la;;ustament li sar mill-Gvern Malti, biex matul din is-sena jkunu ffrankati 40 miljun ewro.

Konferenzi tal-a[barijiet dizonesti F’kull konferenza tala[barijiet, b’mod sistematiku, u ng[id jien b’mod di]onest, qed jintqal li g[al din is-sena l-Gvern idde/ieda li filwaqt li wieg[ed li se j]id l-isforzi tieg[u f’diversi setturi, millbanda l-o[ra g[a]el li jnaqqas il-ba;it allokat, u b’hekk qed ting[ata l-impressjoni li listess Gvern, se jkun qed

jalloka inqas fondi milli kien alloka fil-ba;it ta’ qabel.

Din hi biss gidba. Dan hu qerq sfa//at. Din hi irresponsabbiltà inkredibbli.

Dan juri f’liema livell baxx lest li jin]el il-partit flOppo]izzjoni, permezz tal

Fi ftit kliem l-Oppo]izzjoni qed tkun di]onesta. Joseph Muscat qed ja[bi. Qed jg[id nofs verità.

G[aliex minkejja li kien hemm revi]joni mhux qed jg[id li xorta wa[da l-allokazzjonijiet ta’ din issena huma i]jed minn tas-sena li g[addiet.

L-importanti hu li l-gvern qed

media, biex jistad g[all-voti.

G[al kull konferenza stampa, il-gvern qed ikun pront jirrea;ixxi, u b’mod kostruttiv qed ixejjen dak li qed jintqal, g[aliex fil-fatt, flebda settur ma sar tnaqqis minn dak li kien ing[ata filBa;it 2011 anzi, g[allkuntrarju f’kull /irkustanza lgvern ]ied il-ba;it, f’kull settur, biex ikompli jsa[[a[, u jibni fuq dak li ;a bena fissnin li g[addew.

Dan hu /ar daqs il-kristall, g[aliex imkien ma tnaqqas ilba;it u ma te]isti l-ebda /irkustanza li xi [add se jkun qed ikun im/a[[ad li jie[u minn dak li kien qed jing[atalu fis-snin limg[oddijja.

La se jkunu qed jitnaqqsu servizzi fis-sa[[a, la servizzi fl-edukazzjoni, la in/entivi lill-anzjani u, wisq i]jed, f’xi servizzi so/jali ;enerali.

Il-Gvern se j]omm kelmtu u f’kull /irkustanza se jkun qed i]id, u mhux inaqqas fuq l-ispi]a tas-sena ta’ qabel.

Jekk tintilef il-fidu/ja…

Imma nist[ajjilkom ter;g[u tistaqsuni , g[aliex , u kif dan kollu , jaffettwa lin negozju ?

jiggarantixxi s-servizzi kollha. Ilgvern qed jag[ti kas kul[add.

B’aktar investiment u b’]ieda finnefqa waqt li s-servizzi se jibqg[u jing[ataw kollha.

G[alhekk, f’;ie[ is-sewwa, lappell ;enwin tieg[i hu, ejjew nag[rfu nfittxu sewwa x’inhi lverità. Ejjew in[arsu ’l quddiem

minn Anton Vella

Iva jaffettwa [afna g[aliex in - negozju hu mmexxi minn individwi li fil - ma;;or parti tag[hom i[addnu familja . U jekk dawn l - individwi jaslu li jemmnu dak kollu li jkun qed jintqal , se j]ommu lura milli jirriskjaw fin - negozju tag[hom b ’ detriment ta ’ introjtu inqas g[all - familji , g[aliex tibda tintilef il fidu/ja .

A[barijiet negattivi , nofs veritajiet , tg[awwi; tal fatti u gideb sfa//at , iwassal biex fost is - so/jetà tinbet apatija , in/ertezza u nuqqas ta ’ sigurtà .

Jekk l - imprenditur jasal biex jitlef il - kura;; u jibni per/ezzjoni [a]ina tas sitwazzjoni tal pajji] , il probabbiltà hi li se j]omm lura milli jinvesti , se jipprova jo[loq qoxra madwaru ta ’ protezzjoni u , sa[ansitra , g[ax ja[seb li se jkun qed jonqoslu x xog[ol , jasal biex ike//i ukoll u[ud mill impjegati .

b’ottimi]mu, u ma n[allux lil min ixekkel it-triq tal-progress.

Ejjew flimkien na[dmu b’g[an wie[ed u ming[ajr ma naqg[u finnasba li nemmnu kull ma nisimg[u… infittxu biss il-verità li tg[inna nirnexxu u nkomplu niksbu s-su//essi g[al pajji]na u g[al kull wa[da u kull wie[ed minna.

ANZJANI

17

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

L-anzjani tag[na TAG{RIF MILL-{IDMA MWETTQA MIS-SEGRETARJAT PARLAMENTARI G{ALL-ANZJANI IL-KELMA TA’ MARIO GALEA, SEGRETARJU PARLAMENTARI G{ALL-ANZJANI

Inwettqu mi]ura o[ra b’risq l-anzjani tag[na

Madwar 12,000 anzjan u anzjana r/evew €300 kull wie[ed

Lezzjoni tal-Malti g[all-istudenti tal-Università tat-Tielet Età

Tag[lim g[all-anzjani Illum l-anzjani tag[na g[andhom diversi opportunitajiet ta’ tag[lim. Hu importanti li minkejja l-età lanzjani ma jintelqux u ja[tfu kull opportunità ta’ tag[lim.

Pere]empju, fi/-?entri ta’ Matul il-Jum, l-anzjani tag[na jkollhom l-opportunità li jitg[allmu fuq sa[[ithom u diversi [wejje; o[ra.

Mezz ewlieni fejn l-anzjani jistg[u jmorru jitg[allmu hu lUniversità tat-Tielet Età fejn listudenti anzjani qeg[din dejjem ji]diedu. Din mhijiex università li tag[ti l-gradi akkademi/i, imma tifta[ bibien bera[ g[allanzjani biex jitg[allmu fuq bosta su;;etti li jmissu mal-kultura Maltija u aspetti o[rajn.

Dan hu /entru li joffri bjar ta’ g[erf g[al min ma xebax jinnamra mat-tag[lim. Biex wie[ed jinkiteb f’dawn ilkorsijiet ma g[andu b]onn talebda kwalifika formali.

Bejn is-sena akkademika 2009-2010, 603 studenti attendew l-Università tat-Tielet Età. In-numru tela’ g[al 726 student g[as-sena akkademika 2010-2011. L-Università tat-

Tielet Età toffri opportunità e//ellenti g[all-anzjanità attiva.

L-università hi stedina wkoll g[al min forsi ma tantx kellu /ans jew opportunità g[attag[lim.

L-Università tat-Tielet Età toffri g[add ta’ korsijiet g[allanzjani mifruxa fuq g[add kbir ta’ su;;etti. Dan i/-/entru ta’ studju jopera minn tliet postijiet: il-Furjana, Tas-Sliema u Victoria, G[awdex. Is-sena li g[addiet minn 16-il study unit fil-Furjana, 14 huma ;odda.

F’Tas-Sliema qed ikunu offruti 8 study units u 4 f’G[awdex.

Xi [a;a o[ra po]ittiva li twieldet mill-Università tatTielet Età hi l-Asso/jazzjoni talTielet Età li torganizza kors, sezzjonijiet tal-keep fit, tippubblika gazzetta, torganizza [ar;iet regolari u attivitajiet reli;ju]i.

Barra l-Università tat-Tielet Età, l-anzjani jistg[u wkoll jattendu l-korsijiet organizzati mid-Dipartiment tat-Tag[lim tul il-{ajja fi [dan il-Ministeru talEdukazzjoni. L-istatistika turi li bosta anzjani qed jattendu wkoll dawn il-korsijiet.

Fil-jiem li g[addew komplejna nwettqu iktar mi]uri b’risq l-anzjani tag[na li kienu m[abbra fla[[ar Ba;it.

Minkejja d-dubju li ]erg[u Joseph Muscat u s[abu, ri]ultat tal-fatt li m’g[andhomx politika /ara fejn jid[ol is-settur talanzjani, l-anzjani li g[andhom 80 sena jew aktar, u li jg[ixu fi djarhom jew mal-familja, ir/evew lallowance ta’ €300.

Dan fisser li madwar 12,000 anzjan u anzjana r/evew bejniethom €3.5 miljun. Dawk l-anzjani li jag[lqu t-80 matul is-sena se jir/ievu l-benefi//ju pro-rata ftit jiem wara li jag[lqu t-80 sena.

Wie[ed ma jridx jinsa li tant b[ala gvern a[na konxji mill-[ti;iet ta’ popolazzjoni li qed dejjem tikber u tixjie[ li fl-a[[ara ba;it [sibna sew fl-anzjani tag[na. Mhux biss billi ]idna s-servizzi u linvestimenti fl-isptarijiet, fid-djar tal-anzjani, fin-night shelters u fi/-/entri ta’ matul il-jum imma anki fejn jid[lu l-pensjonijiet.

Il-pensjonanti din is-sena qed jing[ataw ]ieda s[i[a ta’ €4.66 kull ;img[a. Fi kliem prattiku, dan fisser li 76,000 persuna qed igawdu minn din il-mi]ura. Bl-g[otja ta’ €300 u bi]-]ieda s[i[a fil-

Night Shelter fil-Mellie[a> kun/ett li rnexxa

pensjoni, kull anzjan ta’ 80 sena jew aktar [a ]ieda ta’ €10.42 fil-;img[a.

Din is-sena da[let fis-se[[ mi]ura o[ra importanti talba;it fejn tne[[iet il-VAT minn fuq servizzi ta’ private nursing u home help offruti mis-settur privat lill-anzjani li jie[du kura fi djarhom.

Mi]ura li l-Oppo]izzjoni wkoll ippruvat tirredikola.

Irrid infakkar li minkejja lkritika li saret f’dawn l-a[[ar ;img[at dwar lallokazzjonijiet finanzjarji, lispi]a tal-Gvern biex i]omm is-servizzi fil-komunità, iddjar tal-anzjani, ir-Residenza San Vincenz de Paul, isSwali tal-:erjatrija St Jean Antide u l-Isptar tarRiabilitazzjoni Karin Grech baqg[et g[olja u ti]died u

tla[[aq g[al €180,000 kuljum. Mhux /ajta!

Dan minbarra spi]a ta’ pensjonijiet u servizzi. IlGvern g[all-2012 se jkun qed jiddedika €10,450,000 g[all-Isptar ta’ Riabilitazzjoni Karin Grech, €4,850,000 g[all-iskema ta’ xiri ta’ sodod fil-privat u €4 miljuni g[ad-Djar talAnzjani.

Wie[ed ma jridx jinsa li lanzjani g[andhom [afna benefi//ji fosthom li jibqg[u ja[dmu wara l-età talpensjoni, il-Karta Anzjan li llum tintu]a minn madwar 100,000 ru[ u toffri benefi//ji b[all-qsim b’xejn g[al G[awdex, prezzijiet ir[as [afna fuq l-Arriva u skemi mill-Awtorità tadDjar.

Tislima lill-[addiema li rtiraw mir-Residenza San Vincenz de Paul

Is-Segretarju Parlamentari Mario Galea jippre]enta tifkira lill-[addiema li rtiraw. (Ritratt> Saviour Cassar)

Il-:img[a 30 ta’ Marzu 2012, l-G{ASI-SVPR sellmet lillg[oxrin [addiem tarResidenza San Vincenz de Paul li rtiraw matul din la[[ar sena. Ir-Residenza g[andha iktar minn elf [addiem li ja[dmu biex irresidenti, li llum ila[[qu mal1200, ikollhom livell ta’ kura g[olja.

F’/erimonja li saret g[al dawn il-[addiema, isSegretarju Parlamentari g[allAnzjani u Kura fil-Komunità Mario Galea rringrazzja lil din l-g[aqda [abrieka li mhux biss tag[ti ;ie[ lill-[addiema

li rtiraw matul is-sena li g[addiet imma wkoll t[abrek g[all-;id tal-impjegati membri, l-impjegati rtirati u lfamiljari tag[hom.

L-G[aqda ilha mwaqqfa disa’ snin u l-[idma tag[ha dejjem strie[et fuq il-kun/etti tas-sussidjarjetà u ssolidarjetà. L-G{ASI-SVPR toffri assigurazzjoni, tg[in lill-membri tag[ha u lillfamiljari li jkunu fuq sick leave twil, u jg[inu lillmembri li jkollhom b]onn safar barra g[al ra;unijiet ta’ mard. L-g[aqda g[andha iktar minn seba’ mitt membru.

18

ITTRI LILL-EDITUR

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Sigurtà fit-toroq Sur Editur, Meta nkun sejjer lejn St. Andrew’s minn dik il-parti tat-Triq Re;jonali li qieg[da bejn l-Iklin u l-G]ira (ftit ’il fuq mirroundabout) nilma[ periklu progressiv.

Il-[ajt g[oli fuq ix-xellug tat-triq hu mikul u f’partijiet imbewwaq ’il barra.

Il-qag[da kompliet titwieg[er meta ftit tax-xhur ilu, fil-ba]i ta’ dal-[ajt g[oli,

t[awlu g[add ta’ pjanti tal-buganvill. Din tixxebblek u l-frieg[i tag[ha jserr[u maxxquq fil-[itan.

Fl-istess waqt, huma u jikbru, ikunu qed ja[bu l-kundizzjoni tal-istess [ajt millg[arfien, u l-periklu jkun i]jed mistur.

Ix-xita u t - titjir tal - ilma minn karozzi g[addejjin fil - qrib , ikomplu jdg[ajfu l - [ajt u [in bla waqt jista ’

Iffullar bla b]onn

Sur Editur, G[all-ewwel darba minn mindu beda jiffunzjona lIsptar Mater Dei, smajt li lisptarijiet statali huma ffullati bil-pazjenti.

I]da hawn min jidhirlu li jista’ jid[ol l-isptar x’[in u meta jrid, anke fuq [a;a minima. Tqatta’ lejl f’xalar barra mid-dar, u issa g[ajnejk idemmu u g[andek bidu ta’ ri[ qawwi? Aqbe] sal-Isptar Mater Dei u itlob kura qabel taqbdek xi pulmonite. Qg[adt tissara fir-rugby u ddubbajt daqqa qawwija fl-iskutella ta’ rasek? Fittex mur il-Mater Dei [alli je]aminawk. Ilek ]mien kbir tiffanga fl-ikel u issa t[ossok bilkemm tista’ timxi? Aqbad il-karozza tal-

linja g[al Mater Dei u jg[inuk kontra l-obesità.

Abbu]ajt bil-qbi] bilmountain-bike u waqajt g[al wi//ek? {affef g[al Mater Dei u jikkurawk. T[obb tbag[bas fin-nar u [raqt ilpala ta’ jdejk? Mur l-isptar u malajr idewwuk.

G[alhekk kien tajjeb li lawtoritajiet tas-sa[[a qed jordnaw li ka]i ta’ indispo]izzjoni frivola ma jkunux a//ettati l-isptar jekk mhux rikmandati mi/-/entri tas-sa[[a jew mit-tabib kuranti. Dan ikun b[al passatur: jid[ol l-isptar min serjament ikollu b]onn.

Altrimenti l-isptar jisfa ]lugat.

N.D.

{a]-}ebbu;

j/edi g[al ;ot - triq.

G[aldaqstant nitlob biex is-sewwieqa f’diz-zona jift[u g[ajnejhom sewwa, kemm bi nhar kif ukoll bil-lejl, waqt li nistenna d-Dipartiment tat-Toroq Pubbli/i je]amina jekk g[andhiex tittie[ed mi]ura ta’ sigurtà f’;ie[ il-poplu.

[adem l-urna ta’ Kristu mejjet fuq id-disinn tas-Sur Segona.

Nies ta’ din il-kwalità [aqqhom kull inkora;;iment u apprezzament meta nafu li dan ix-xog[ol qed isir ming[ajr [las.

Konvint li dawn l-opri kbar qed isiru bl-iskop li jissebba[ it-tempju t’Alla u g[allim[abba u l-qima lejn il-kbir Patrijarka San :u]epp.

Sur Editur, Qed in[oss il-fidu/ja tieg[i fil-potenzjal tal-Partit Nazzjonalista tirpilja, jien u nosserva ]-]ieda ta’ qarrejja li jibag[tu ittri lilleditur g[all-pubblikazzjoni f’il-mument.

Nhar il-{add, 25 ta’ Marzu, pere]empju, kien hemm 22 ittra mifruxa fuq [ames pa;ni. Kienu varjati u interessanti.

Laqtitni [afna l-battuta ta’ dak li kiteb li wara li lMexxej Laburista kien sfoga u qal li d-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea jkun g[alina “is-salib talmillennju”, ’il quddiem dawwar kollox u qal li j[ossu ‘Ewropeista konvint’.

Biex kien komplet, ilkittieb ]ied jg[id li latte;;jament tal-Mexxej tal-PL i;ieg[el kamaleon jist[i.

Il-Qala, G[awdex

Il-Marsa

O.R.B.

Ba[ar i/-?ag[aq

Opri fil-knisja tal-Qala Sur Editur, Ftit tas-snin ilu fis-Santwarju :u]eppin tal-Qala G[awdex irran;aw tu]ell il-;miel tieg[u.

Ix-xog[ol tal-injam in[adem kollu mill-bravu Carmelu Curmi bl-g[ajnuna ta’ xi dilettanti Qalin fuq disinn tas-Sur Tonna. Dan kien indurat mill-[abrieki Joseph Mifsud mill-Qala.

Din is-sena g[all-festi tal:img[a l-Kbira, is-Sur Curmi b’[ila u majestrija kbira

Espressjoni klassika

:U}EPPIN

V. PACE

Nilqg[u f’[ajjitna l-Misteru tas-Salib Sur Editur, “Meta tkunu qed i]]uru lwirjiet tal-:img[a Mqaddsa u attivitajiet o[ra li jsiru f’dawn i]-]minijiet, t[arsux biss lejn it-talenti artisti/i i]da rriflettu fuq it-tbatija, il-mewt u lqawmien tas-Sinjur tag[na :esù Kristu.

B’din ir-riflessjoni f’waqtha, spi//a d-diskors tieg[u tal-okka]joni lAr/ipriet Dun Albert Buhagiar fi tmiem id-29 sena konsekuttiva tas-Serata Mu]iko-Letterarja imtella’ mill-G[aqda Filantropika Talent Mosti bi preparazzjoni g[all-:img[a ta’ Sagrifi//ju.

Is-serata, bit-titlu Nilqg[u f’[ajjitna l-Misteru tas-Salib, saret nhar il-{add 25 ta’ Marzu 2012 fis-sala prin/ipali tal-iskola sekondarja tal-bniet — Kulle;; Maria Re;ina filMosta bil-permess ;entili talKap Lina Deguara u l-Kunsill

Skolastiku.

B’ta[lita bejn qari u pro]a u poe]ija minn Margaret Agius, Charles Abela Mizzi, :or; Peresso u Charles Coleiro, flimkien mal-interventi mu]ikali tal-Johann Strauss Clarinet Ensemble ta[t iddirezzjoni ta’ Godfrey Mifsud, is-serata tat bidu sabi[ g[all-inawgurazzjoni tal-Wirja tal-Passjoni tasSinjur tag[na :esù Kristu firRazzett tal-Marki] Mallia Tabone (Mosta) — wirja li se tibqa’ miftu[a g[all-pubbliku sa {add il-G[id.

Kelma ta’ tif[ir hi mist[oqqa lill-G[aqda Talent Mosti g[all-impenn bla waqfien tag[hom tul ix-xhur kollha tas-sena, lillpre]entaturi tas-Serata, Alexandra Camilleri u Joe Gabriel Vella, lil min [a [sieb is-sound u d-dwal — Alex Massa, Eric Frendo u Bernard

Zammit, kif ukoll lill-koppja Mario u Liberata Vassallo g[all-Power Point Presentation.

Fl-a[[ar tarrappre]entazzjoni, ilPresident tal-G[aqda Joe Bartolo, ippre]enta g[otja ta’ flus lill-Ar/ipriet Buhagiar b’risq il-fond tal-parro//a g[all-familji fil-b]onn u rikordju lil dawk li taw issehem tag[hom.

Jalla serati u attivitajiet b[al dawn jg[inuna, biex filwaqt li nammiraw u napprezzaw ittalenti li l-Mulej jaf jag[ti lillu[ud u nirringrazzjawh g[alihom, lilna jressquna aktar lejn il-{allieq li bata u miet fuq is-Salib biex jifdina u jsalvana.

Issa sta g[alina, nirrispondux jew le g[as-sej[a Tieg[u.

EMILY BARBARO-SANT Il-Mosta

ITTRI LILL-EDITUR

19

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

X’g[allimni Joe Debono Grech Sur Editur, F’laqg[a politika tal-PL f’San Pawl ilBa[ar nhar il-{add 19 ta’ Frar 2012 tkellem Joe Debono Grech.

B[as-soltu tkellem b’mod a[rax u iebes kontra n-nazzjonalisti.

Tkellem b’mod [afna aktar qawwi milli tkellem Joseph Muscat u talli g[amel hekk Joe Debono Grech qala’ applawsi [afna aktar mill-Mexxej tal-PL

L-unuri lil-Libjani

Sur Editur, Ftit tax-xhur ilu lParlament Malti (inklu]a lOppo]izzjoni) idde/ieda li tkun irtirata l-onorifi/enza li kienet ing[atat lil Muammar Gaddafi.

I]da l-g[oti ta’ unuri bejn Malta u l-Libja kienet xi [a;a re/iproka.

F’Awwissu 2008 Dom Mintoff kien ing[ata lPremju Al-Qathafi g[adDrittijiet tal-Bniedem.

Premju li mieg[u j;orr g[otja ta’ $250,000 (kwart ta’ miljun dollaru amerikan).

Nispera li l-Libjani ma jpattuhilniex u jkunu jridu kollox lura!

PAUL MALLIA

{a]-}ebbu;

Il-‘;dida’ ta’ {al Qormi

Sur Editur, Joseph Muscat g[alaq ittestimonial tieg[u fuq ilkandidata laburista fuq {al Qormi bil-fra]i “Rosianne tista’ ;;ib vu/i femminili b’sa[[itha g[al {al Qormi.”

Kont na[seb li dak ir-rwol kienet u g[adha timlieh Marie Louise Coleiro Preca!

Jaqaw Joseph Muscat di;à qed ja[seb g[al sostituta? Din Rosianne Cutajar tidher ambizzju]a sew. Di;a rnexxielha tg[addi lil Jesmond Aquilina u til[aq Sindku minflok u lil Jesmond mhux ta’ min jarmih g[ax-xog[ol li wettaq f’{al Qormi!

P. FALZON

{al Qormi

innifsu u mill-kelliema laburisti l-o[rajn kollha.

Bis-sa[[a ta’ Joe Debono Grech tg[allimt u ftakart li l-partitarju laburist g[ax hekk g[a;nu u sawru l-partit tieg[u jie[u pja/ir u jippreferi esponenti militanti u agressivi aktar minn o[rajn moderati.

I]da Joseph Muscat jg[idlek li g[andu partit moderat u issa qed isejja[lu safe.

Issa a[na n-nazzjonalisti ma’ dawn it-tip ta’ nies agressivi rridu no[duha filpolitika.

Nistaqsi: A[na n-nazzjonalisti preparati daqshom?

Nistaqsi: A[na m[e;;in daqshom?

Fuq dan irridu na[dmu biex meta ni;u b]onn in-nies insibuhom!

L-ikkundannati

Sur Editur, F’ittri o[ra ktibtlek dwar kemm l-istqarrija ta’ Joseph Muscat li l-Gvern Laburista 1981 – 1987 kien immorali kienet ti;;ustifika lil Fenech Adami f’dak li kien g[amel dak i]-]mien biex tissewwa dik is-sitwazzjoni perversa.

F’din l-ittra se niffoka dwar kemm l-istqarrija-ammissjoni ta’ Muscat tkompli tikkundanna lil Dom Mintoff u lil Karmenu Mifsud Bonnici li sostnew dik il-po]izzjoni g[al [ames snin u [ames xhur.

Dik l-ammissjoni ta’ Muscat tikkundanna wkoll lill-GWU u spe/jalment lillgazzetti tag[ha — l-orizzont u it-Tor/a — g[all-isforzi

kontinwi tag[hom biex dak ilgvern jippersisti fil-po]izzjoni immorali tieg[u u dan g[addannu tal-[addiema u lpensjonanti!

Aktar minn hekk listqarrija-ammissjoni ta’ Joseph Muscat tikkundanna lazzjonijiet kollha ripressivi li kien [a dak il-gvern biex jibqa’ fil-poter g[aliex la kien immorali u ille;ittimu, lanqas biss kellu d-dritt jiggverna a[seb u ara kemm kellu dritt morali jie[u u jinforza dawk il-mi]uri [orox li kien [a!

Dik l-istqarrija-ammissjoni tal-Kap tal-PL tikkonferma kemm dik it-tbatija li kienu g[addew minnha l-Maltin dak i]-]mien kienet gratwita.

Hawn ninkludi l-korruzzjoni

J. GALEA {ad-Dingli

istituzzjonalizzata, il-qg[ad, id-diskriminazzjoni politika sfrenata favur jew kontra, edukazzjoni rvinata fil-livelli kollha, libertajiet ba]i/i taddemokrazija mkasbra, is-swat mill-pulizija tar-re;im, ilframe-ups u l-qtil fid-Depot tal-Pulizija u s-sagrifi//ju ta’ Raymond Caruana flassassinju politiku tieg[u.

Dan kollu ma jistax ikun kan/ellat bis-sempli/i dikjarazzjoni-ammissjoni ta’ Joseph Muscat g[ax allura nibda na[seb li dik iddikjarazzjoni saret sempli/iment b[ala esi;enza politika u mhux g[ax kien hemm indiema!

MARIO BORG Il-{amrun

Il-magna tal-PN Sur Editur, Kont inkun [afna aktar fer[an kieku ma kellix g[alfejn nikteb din l-ittra.

I]da…

In[oss li l-magna tal-Partit Nazzjonalista fejn tid[ol komunikazzjoni jew kif konna nsej[ulha dari propaganda mhux qed ta[dem tajjeb. }gur mhux qed ta[dem tajjeb daqs dik tal-PL spe/jalment fejn jid[ol liffukar fuq u t-tperri/ talaspetti negattivi u l-i]balji li lPL qed iwettaq fil-politika tieg[u.

Nie[du ka] ri/enti fejn kunsillier lokali tal-PN qal xi kliem fil-privat li ma messux qal fejn l-istess kunsillier talab sku]a u rri]enja.

Il-midja laburista u tal-

GWU qab]u fuq il-ka], irrepetew l-istorja b’insistenza g[al numru ta’ ;ranet, rew[u u xewxu b’dak il-kliem li ntqal sa ma Malta kollha nazzjonalisti u laburisti saru jafu bih. Issa mill-banda lo[ra ejja nie[du ka]i ta’ meta l-Kap tal-PL innifsu ji;ifieri Alfred Sant u membri parlamentari laburisti o[ra pubblikament qab]u l-limiti tad-di/enza u g[ajru linnazzjonalisti sriep u g[o;;ieba u g[ajruhom u offendewhom bid-DNA [a]ina tag[hom.

Aktar ri/enti laburisti o[rajn fet[u siti fuq l-internet fejn ;abu lil Lawrence Gonzi jin[araq fuq is-si;;u elettriku, g[ajruh [mie; u l-annimal tas-sena u ddikjaraw li

jobog[du lilu u lill-PN. Kien hemm membru parlamentari laburisti u uffi/jali g[olja tal-GWU li ssie[bu f’dawn is-siti. F’dawn il-ka]i r-reazzjoni tal-midja tal-PN kienet relattivament fjakka minkejja l-ebusija talkliem u]ati mil-laburisti. }gur li kellu jkun hemm difi]a aktar ener;etika fejn jid[ol il-kap tal-partit.

Qed ji;ri li [afna nazzjonalisti lanqas biss jafu b’dawn l-affarijiet li, li kieku ;ew ikkomunikati bl-istess mod kif ta[dem il-magna talPL kienu jimlew b’[e;;a lillpartitarji nazzjonalisti u mbag[ad meta l-partit ji;i b]onnhom isibhom.

J. FALZON Il-Mosta

Apprezzament Sur Editur, F’isem il-poplu ta’ {al Safi nixtieq nuri lapprezzament tieg[i g[all[idma li wettaq Pietru Pawl Busuttil b’risq illokalità tag[na fl-a[[ar 18-il sena kemm kien ilu Sindku tag[na.

Minkejja li din id-darba mhux se jkun Sindku, jien /ert li se jibqa’ jag[ti lkontribut imprezzabbli tieg[u biex dak li nbeda tant tajjeb minnu jitkompla fis-snin li ;ejjin.

Lill-Kunsill il-;did in[oss li g[andi nirrakkomandalu biex jimxi fuq il-passi ta’ P.P. Busuttil li bil-[idma tieg[u g[amel lir-ra[al tag[na mudell g[allkunsilli lokali kollha.

J. CAMILLERI {al Safi

Kif jinbidlu ]-]minijiet Sur Editur, Mela fl-2012 Julian Galea ftit ;ranet wara li re;a’ kien elett kunsillier lokali g[al Tas-Sliema irri]enja min[abba li ]mien ilu, filprivat, kien qal xi kliem iebes kontra l-laburisti.

Kien hemm xi spjun irrekordjah u kixfu!

Fil-15 ta’ Marzu 1973 fi Pjazza Gavinu Gulia f’Bormla, il-Prim Ministru Dom Mintoff pubblikament g[ajjar lil eluf ta’ [addiema tat-tarzna li kellhom parti importanti tal-anatomija maskili tag[hom nieqsa! Kien semmielhom il-bo//i talla[am!

Ta[sbu li xi [add talLabour kien talab ir-ri]enja tieg[u? Ma tarax!

G[andek tg[id illaburisti llum kemm saru sensittivi u delikati!

G[andek tg[id baqg[u ipokriti fil-politika b[alma dejjem kienu.

F. CARUANA {’Attard

20

Darren Marmarà eks Sindku

Sur Editur, Nirreferi g[all-ittra tas-Sur Darren Marmarà (il-mument 25 ta’ Mejju 2012) b’risposta g[al dik tieg[i tal-{add 11 ta’ Marzu.

Is-Sur Marmarà qal li lilu lPL kien sab i/-/ans jitkellem fil-media laburista wara rri]enja tieg[u minn Sindku tal-Fgura u semma lprogramm Affari Tag[na fejn fl-istess programm kien hemm ukoll Nikki Dimech, eksSindku ta’ Tas-Sliema li wkoll ing[ata /-/ans jesprimi ru[u.

Infakkar li s-Sur Marmarà kien irri]enja minn Sindku fis16 ta’ Lulju 2010 mentri Dimech kien tne[[a minn sindku fit-2 ta’ Settembru 2010 (xahar u nofs wara).

Infakkar li l-PL millbidunett li nqala’ l-ka] ta’ Dimech, permezz talkunsillieri laburisti Slimi]i kien appo;;ja lil Dimech anke rringrazzjah tax-xog[ol li kien g[amel fil-Kunsill Lokali Sliema!

Dak l-appo;; kompla jing[ata mill-PL sa[ansitra billi kien pront ta /ans lil Dimech jitkellem fuq One TV. Kien hawnhekk u g[alhekk li l-PL imbag[ad, ta /-/ans lil Marmarà jesprimi ru[u filmedia tieg[u u mhux qabel!

Fl-ittra tieg[u s-Sur Marmarà qal ukoll li hu kellu di]gwid intern ma’ s[abu l-kunsillieri u mhux mal-Partit Laburista u li hu g[adu jag[mel parti millKunsill tal-Fgura ta[t il-kappa tal-PL. Meta l-{amis 15 ta’ Lulju 2010, jum qabel il-Kunsill Lokali Fgura kellu jiddiskuti t-tne[[ija ta’ Marmarà minn Sindku, il-Partit Laburista kien [are; stqarrija uffi/jali li fiha kien qal li kien tilef ilfidu/ja fis-Sur Marmarà g[ax ma kienx irnexxielu jkollu kunsill mag[qud fil-[idma u g[ax is-Sur Marmarà ma kienx ta spjegazzjoni sodisfa/enti g[al a;ir tieg[u, liema a;ir il-PL baqa’ ma qalx x’kien!

Wasal il-jum tal-:img[a 16 ta’ Lulju 2010 u s-Sur Marmarà f’konferenza stampa e]att qabel il-laqg[a talkunsill kien [abbar ir-ri]enja

ITTRI LILL-EDITUR

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

tieg[u minn Sindku.

Ilmenta mill-fatt li filwaqt li hu dejjem kien leali lejn il-PL kien sar minn kollox biex ilvot tan-nies tal-Fgura (1,570 vot lil Marmarà fl-elezzjoni lokali tal-2009) ma jkunx rispettat.

Is-Sur Marmarà kien qal ukoll li hu u l-familja tieg[u kienu ;ew mhedda.

It-Tnejn 27 ta’ Settembru 2010 il-kunsillieri laburisti (s[abu) fil-Fgura kienu vvutaw kontra mozzjoni mressqa minn kunsillieri nazzjonalisti li kienet titlob li l-PL jiddikjara x’kien l-a;ir skorrett li g[alih Marmarà kien tne[[a minn Sindku.

Il-mozzjoni ma g[addietx b’5 kontra, 3 favur. Is-Sur Marmarà kien assenti.

G[adda aktar ]mien u f’nofs Ottubru 2010 sirna nafu li dDipartiment tal-Kunsilli Lokali, wara investigazzjoni, kien naqqas 49,000 ewro lillKunsill Laburista tal-Fgura min[abba irregolaritajiet finanzjarji fl-g[oti ta’ kuntratt ta’ resurfacing ta’ ]ew; toroq fi ]mien li s-Sur Marmarà kien sindku.

Fl-a[[ar, il-{amis 21 ta’ Ottubru 2010, il-Partit Laburista [are; stqarrija fejn ammetta li fil-Kunsill Lokali Fgura ta[t Marmarà kienu saru irregolaritajiet finanzjarji.

Imbag[ad ji;i s-Sur Marmarà jiktiblek li hu ma kellux di]gwid mal-partit i]da “di]gwid intern ma’ s[abu lkunsillieri”.

Insomma milli kiteb is-Sur Marmarà jidher li hu sodisfatt bl-‘arran;ament’ mil[uq jew impost.

Il-fatt importanti jibqa’, i]da li dak is-sempli/i ‘di]gwid intern ma’ s[abu l-kunsillieri’, lis-Sur Marmarà swieh issi;;u ta’ Sindku tal-Fgura u dawk li, skont is-Sur Marmarà, g[amlu minn kollox biex il-vot tan-nies tal-Fgura ma jkunx rispettat, irnexxielhom imma l-aqwa li s-Sur Marmarà baqa’ ta[t ilkappa tal-Partit Laburista, kif ukoll li tal-PL tawh /ans jesprimi ru[u u xandrulu lkomunikati tieg[u!

S. MALLIA Ir-Rabat

Il-;bir tal-PL Sur Editur, Joseph Muscat qal li l-PL kien se jkollu jer;a’ ji;bor g[ax qal li g[all-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali nefaq [afna flus — dan kollu biex ]ied mi]erja ta’ 150 vot!

I]da l-verità hi li l-PL nefaq [afna flus g[ax [aseb li ;ejja lelezzjoni ;enerali.

Fil-fatt fi djarna, barra propaganda dwar dawk li [ar;u g[all-kunsilli lokali, ir/evejna wkoll karti u ritratti ta’ dawk li [er;in g[all-Elezzjoni :enerali mal-Labour!

Issa dawk kollha se jkollhom jer;g[u jonfqu i]jed flus g[allistess propaganda meta fil-fatt tkun waslet l-elezzjoni ;enerali.

G[alhekk irid jer;a’ ji;bor Muscat, mela g[allelezzjonijiet tal-kunsilli li di;à g[addew!

MARIO BORG Il-{amrun

Tg[ajjir u ri]enji Sur Editur, Dan l-a[[ar il-laburisti qajmu kjass kbir g[aliex kunsillier lokali nazzjonalista, fil-privat qal xi kliem iebes kontra llaburisti. {a;a li fil-verità hi komuni kemm min-na[a tal-laburisti fuq in-nazzjonalisti u vi/iversa.

Niftakar li fl-1997#98 ma nafx x’ma smajtx min-na[a tal-laburisti fuq Mintoff meta waqqa’ l-gvern ta’ Sant!

I]da issa [a nfakkar dwar x’kien qal fil-pubbliku wie[ed mid-Deputy Leaders tal-Partit Laburista f’meeting g[an-nisa fil-Belt Valletta nhar it-Tlieta 22 ta’ Ottubru 1996.

Dakinhar dan id-Deputy Leader kien [are; jattakka lill-mibkija Sinjura Mary Fenech Adami billi qal li “din ma tg[ix b[all-kumplament tan-nisa Maltin!”.

Issa kul[add jiftakar li sSinjura Fenech Adami kienet to[ro; tag[mel ix-xirja ta’ kuljum b[an-nisa Maltin lo[rajn kollha u kemm fil-fatt kienet wa[da mill-poplu.

G[all-kuntrarju, kul[add jiftakar ukoll meta ma kinitx b[an-nisa Maltin l-o[rajn kollha. Qed nirreferi g[al meta l-laburisti mxewxa kienu attakkawha u farrkulha darha, sawtu lilha u werwrulha lil uliedha u lill-kunjata anzjana tant li spi//aw kellhom ja[arbu minn fuq il-bjut!

Imbag[ad ji;i Deputy Leader Laburista jsemmi mara e]emplari b[al dik b’dak ilmod irresponsabbli!

Dawn in-nies malajr i/arrtu [alqhom u jesi;u r-ri]enja ta’ dak u tal-ie[or. G[allipokrisija [add ma jirb[ilhom!

F. AGIUS

{a]-}abbar

Joseph Muscat tal-business!

Sur Editur, Fl-attività politika tal-Partit Laburista li saret filQawra nhar il-{add 18 ta’ Marzu filg[odu fost issolitu diskors vojt, Joseph Muscat [are; b’wa[da ;dida#antika: qal li jekk ikun elett kien se jmexxi Gvern tal-business.

Dwar din nirrimarka: (1) Dan partit tal-[addiema jew tal-business u tan-negozjanti?

(2) L-img[allem ta’ Joseph li kien Alfred Sant ukoll qabel l-1996 kien jg[id li se jmexxi gvern li jkun business-like u mani;erjali biex imbag[ad fi ftit xhur kien g[oddu faqa’ n-negozju (business) f’Malta.

(3) Nistaqsi: Muscat g[adu bil-[sieb li jer;a’ jintrodu/i l-bulk buying ji;ifieri l-bejg[ mill-gvern ta’ servizzi u prodotti? Dan ikun safe g[all-business?

(4) Jidher /ar li Joseph Muscat tassew g[andu politika ta’ the end justifies the means, ji;ifieri jwieg[ed kollox lil kul[add sa[ansitra lil dawk li g[andhom interessi dijametrikament opposti.

E]empju, jekk jitkellem mal-ambjentalisti jwieg[ed ;nien tal-Eden, filwaqt li meta jitkellem

mal-ka//aturi#nassaba kwa]i jwieg[dhom “ka//a u nsib g[al dejjem”.

(5) Jekk jitkellem mal-ambjentalisti fejn tid[ol l-industrija tal-bini jwieg[ed tra]]in u kontroll filwaqt li meta jitkellem malispekulaturi#]viluppaturi jwieg[ed li jnaqqas ilburokrazija u biex jing[o;ob jikkritika b’mod in;ust lill-MEPA. Hawnhekk ta’ min jiftakar li, skont Silvio Parnis, il-PL di;à g[andu ]viluppaturi li fin-na[a t’isfel ta’ Malta lesti jibnu lukandi fuq l-art privata tag[hom g[ax qal li ta[t il-labour i[ossuhom “aktar komdi” ([add ma jaf jekk l-art inkwistjoni hix ODZ).

Parnis qal ukoll li l-PL g[andu min fil-MEPA qed jg[in u jag[ti pariri dwar dan. (Imbag[ad noqog[du niskantaw meta fil-MEPA jsiru lostakli lill-gvern!).

A[na tan-negozju ng[idu li jekk tid[aq bija darba ma jkunx tort tieg[i i]da jekk ner;a’ n[allik tid[aq bija dak ikun ]gur tort tieg[i u jkun [aqqni.

M. CASSAR

Birkirkara

Servizzi xierqa b'risq ?ensu Tabone Sur Editur, In[ossu dmir tieg[i li, f'ismi u f'isem marti, nirringrazzja lill-media tal-PN g[as-servizz impekkabbli li tawna wara l-mewt tal-President Emeritus ?ensu Tabone.

Kemm jien u kemm marti ma nifil[ux wisq u ma fla[niex no[or;u u noqog[du fuq saqajna biex nag[tuh l-a[[ar tislima tag[na.

G[alhekk a[na apprezzajna iktar u iktar kemm ix-xandiriet diretti li saru fuq Net Television kif ukoll is-supplimenti spe/jali li

kienu pubblikati ma' In-Nazzjon u il-mument u r-ritratti sbie[ li ppubblikajtu.

Dawn komplew urewna xi kwalità ta' bniedem kien ?ensu Tabone. Urewna wkoll kemm il-Partit Nazzjonalista irregala lil pajji]na nies kapa/i li isimhom tni]]el b'ittri tad-deheb fl-istorja ta’ Malta u jibqg[u jissemmew b'rispett mill-;enerazzjonijiet ta' warajna.

JOHN M. ABELA {’Attard

C O L L A G E ÇINEMA

21

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Wrath of the Titans (KRS – PG)

G[axar snin wara r-reb[a erojka kontra l-mostru Kraken, Perseus (Sam Worthington) nofsu alla u nofsu bniedem, qed jippova jg[ix [ajja kwieta u fil-pa/i b[ala sajjied armel u jrabbi lil ibnu ta’ g[axar snin, Helius.

Madankollu, tkun g[addejja gwerra g[as-supremazija bejn lallat u t-Titani fuq il-Muntanja Olimpu. Imdg[ajfa min-nuqqas ta’ devozzjoni tal-bnedmin lejhom, l-allat qed jitilfu l-kontroll fuq it-Titani u l-mexxej fero/i tag[hom Kronos, missier l-a[wa Zeus, Hades u Poseidon.

Perseus ma jkunx jista' jinjora s-sej[a meta Hades u iben Zeus, Ares, bi tradiment jiddikjaraw il-lealtà tag[hom lejn Kronos, u jikkonfoffaw biex jaqbdu lil Zeus. Hekk kif Zeus jit[alla jmut flabbissi ta’ Tartarus, it-Titani jsiru aktar b’sa[[ithom.

G[alhekk Perseus ja[lef li je[les lil Zeus, jeg[leb lit-Tita I u jsalva lill-bniedem. Biex jag[mel dan ifittex l-g[ajnuna tarRe;ina Andromeda (Rosamund Pike).

Dan hu sequel g[al Clash of the Titans, fejn jispikkaw l-aktar leffetti spe/jali ma[luqa mill-kompjuter. Hawn sar aktar progress minn dak fl-ewwel film ta’ sentejn ilu, li kien mar tajjeb fil-box office u allura [ajjar lill-producers ja[dmu dan is-sequel.

The Raven Il-Pulizija f’Baltimore tal1849 tkun im[awda b’sensiela ta’ delitti li jidhru ispirati millkitba ta’ Edgar Allan Poe. G[alhekk id-ditektiv Fields (Luke Evans) jikkonsulta lil Poe (John Cusack) innifsu u jitolbu biex jg[inhom isolvu lka]. Jippruvaw ja[sbu x’delitt

Mirror, Mirror Produzzjoni lussu]a u b’ton [afif tal-[rafa klassika ta’ Snow White b’bint il-kantant Phil Collins, Lily, fil-parti ewlenija, u Julia Roberts b[ala r-re;ina kattiva.

Wara li r-re, missier Snow, jisparixxi waqt li kien flimsa;ar, bintu titrabba mittieni mara tar-re, li tikkonfoffa mal-id il-leminija tag[ha Brighton (Nathan Lane) biex tisraq ir-renju lil Snow.

Jasal il-Prin/ep Alcott (Armie Hammer) li millewwel jie[u grazzja ma’ Snow, avolja r-re;ina kienet i]]ommha mag[luqa f’kamritha g[al [inijiet twal.

Dan ikompli jkabbar l-g[ira tar-re;ina li kien biss grazzi g[al mera ma;ika li hi ma xja[itx kemm suppost.

G[alhekk i;;ieg[el lil Brighton jabbanduna lil

(KRS – U)

Snow fil-mas;ar biex hemm tittiekel minn mostru mitiku.

Minflok, din tkun salvata minn seba’ nani li j[arr;uha kif ti;;ieled.

Id-direttur Indjan Singh Dhandwar jag[tina spettaklu li forsi t-tfal ma japprezzawx bi]]ejjed: hawn g[andna kulur, kostumi, effetti u sets li tintilef fid-dettalji li fihom,

mill-maestà tal-kastell salbejta ]g[ira tan-nani.

Il-karattri huma konvin/enti, b’bint Phil Collins kienet destinata g[allparti, g[ax qabel, din kienet applikat g[all-istess parti f’film ie[or dwar Snow White li [iere; din is-sena, imma ma ntg[a]litx. Hekk imbag[ad g[a]luha g[al dan.

(KRS – 16)

imiss li jitwettaq skont il-kitba tieg[u, u g[al ftit ma jaqbdux lil min iwettqu.

Minflok, il-qattiel jispi//a biex ja[taf lill-ma[buba ta’ Poe, Emily (Alice Eve), u jisfidah biex permezz ta’ [jiel li j[alli ma’ dawk li jkompli joqtol, isib fejn kien [bieha qabel din tmut min[abba nuqqas ta’ arja.

Jing[ad li [add ma jaf e]att x’g[amel Poe fl-a[[ar jiem ta’ [ajtu, u diversi kotba u anki films spekulaw dwar dan anki b’finzjoni sensazzjonali. Dan hu wie[ed minnhom.

Cusack iqaxxar il-parti tant li j]ommok, minkejja li lkarattru tieg[u jirri]ulta antipatiku, spe/jalment filbidu tal-film. Il-kumplament tal-cast ma jag[millux g[ajb b’Eve u Evans fuq quddiem, u Brendan Gleeson b[ala missier Emily li jirrifjuta li j[assar ballu maskerat g[ax ‘sempli/ement’ il-qattiel jhedded li se jmur hemm u joqtol lil kul[add.

Id-direttur James McTeigue jo[loq atmosfera ta’ /erta tensjoni, u l-production design hu impressjonanti.

The Best Exotic Marigold Hotel (KRS – 12)

Il-cast Ingli] mill-aqwa g[andu ji]gura li dan ilfilm imur tajjeb maludjenza ma[suba g[alih.

Dan jinkludi lil Judi Dench, Maggie Smith, Bill Nighy, Tom Wilkinson, Ronald Pickup u Penelope Wilton.

Grupp ta’ seba’ pensjonanti jmorru fl-Indja biex jissetiljaw hemmhekk f'lukanda li suppost kienet restawrata apposta g[al individwi b[alhom immexxija minn ]ag[]ug[ briju], Sonny (Dev Patel), i]da li kienet g[adha ‘nofs le[ja’ u bla staff.

Dawn jinkludu armla batuta mill-finanzi, Emily, li t[addan il-kultura u [ajja ;dida tal-pajji], lir-razzista Muriel, koppja li jo[or;u d-differenzi kbar bejniethom li s’issa kienu injoraw, ma;istrat irtirat ifittex im[abba partikulari, id-Don Giovanni Norman u lil Madge, ukoll [erqana

g[al avventuri sesswali minkejja l-età.

M’hemmx g[alfejn ng[idu li linterpretazzjonijiet huma e//ellenti, b’Dench u Smith minn ta’ quddiem nett. Imbag[ad hemm l-

ambjentazzjoni e]otika talpost fejn id-direttur John Madden g[araf jisfrutta bis-s[i[ il-locations awtenti/i tal-Indja fejn in;ibed il-film kollu, meg[jun mill-fotografija kulurita ta’ Ben Davis.

INTERNAZZJONALI

23

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Il-VATIKAN

Il-Papa j[e;;e; lill-familji biex i]ommu sod quddiem il-kri]i ekonomika

IL-LIBJA: Mument waqt dimostrazzjoni li saret f’Benghazi biex il-;udikatura fil-pajji] ter;a’ tibda tiffunzjona. Fid-dimostrazzjoni [adu sehem il-pulizija tat-traffiku, pulizija o[rajn u l-membri tal-armata l-;dida. Fid-dimostrazzjoni ntalab ukoll li jittie[du l-armi mill-idejn.

(Ritratt: Reuters)

Hekk kif illum il-Knisja Kattolika ti//elebra l-festa talG[id, il-Papa Benedittu XVI [e;;e; lill-familji biex ma jaqtg[ux qalbhom quddiem ilkri]i ekonomika li wasslet g[al [afna tbatija u ]ieda filqg[ad madwar l-Ewropa.

Dan, hekk kif il-:img[a filg[axija kien qed jippresiedi fuq il-pur/issjoni tal-:img[a l-Kbira madwar il-Kolossew, f’Ruma.

Il-Papa, li fi ftit ;ranet o[ra jag[laq 85 sena, fost eluf kbar ta’ nies [a sehem fil-Via Crucis u sema’ r-riflessjonijiet dwar l-g[aqda tal-familja li kkundannaw id-divorzju, labort u l-infedeltà.

Familji mill-Italja, l-Irlanda, Burkina Faso u l-Perù g[enu biex jin;arr is-salib tal-injam madwar il-Kolossew.

“Is-sitwazzjoni ta’ [afna familji marret g[all-ag[ar

mit-theddida tal-qg[ad u effetti negattivi o[rajn talkri]i ekonomia,” qal il-Papa.

Hu kompla li f’dawn i]]minijiet ta’ inkwiet, meta lfamilji j[abbtu wi//hom mattbatija, wie[ed g[andu j[ares lejn is-salib ta’ Kristu.

“Hawn, wie[ed isib il-kura;; u s-sa[[a biex ikompli jimxi ’l quddiem.”

Il-kri]i ekonomika wasslet g[al ]ieda fil-faqar u tbatija fl-Ewropa u fl-Italja. Dan la[[ar kien hemm ka]i ta’ suwi/idji marbuta ma’ problemi finanzjarji b[allqg[ad u l-kumpaniji li fallew.

Ilbiera[ fil-g[axija, il-Papa mexxa wkoll quddiesa ta’ lejliet l-G[id, u llum hu jag[ti l-messa;; u l-barka Urbi et Orbi.

Sadattant, il-:img[a lKbira kienet wa[da storika f’Kuba hekk kif g[all-ewwel

darba f’aktar minn nofs seklu, din il-;urnata kienet iddikjarat festa pubblika mit-tmexxija Komunsita fil-pajji] – ri]ultat ta]-]jara li g[amel ftit ;ranet ilu l-Papa Benedettu XVI. Il-;urnata festa saret fuq talba tal-Papa. Fil-Katidral ta’ Hava saret quddiesa spe/jali mmexxija mill-Kardinal Jaime Ortega, u din ixxandret fuq it-televi]joni Kubana – xi [a;a estremament rari li ssir.

Il-Gvern Kuban kien [assar din il-festa mill-kalendarju wara r-rivoluzzjoni tal-1959, li biha Fidel Castro tela’ filpoter. Castro re;a’ ddikjara lMilied festa pubblika fl-1998 wara ]-]jara tal-Papa :wanni Pawlu II. Il-Gvern Kuban qal li g[ad trid tittie[ed de/i]joni jekk il:img[a l-Kbira tibqax festa pubblika jew jekk dan kienx biss ;est ta’ darba.

Fil-Qosor Karozza tid[ol fuq pur/issjoni

L-ITALJA: }ew; persuni mietu u [afna o[ra ndarbu meta karozza baqg[et die[la fuq pur/issjoni tal-:img[a l-Kbira f’Vernante, Cuneo. Is-sewwieq, mara ta’ 55 sena, wara li tajret in-nies baqg[et issuq u twaqqfet madwar 15-il kilometru ’l bog[od mill-pulizija. Wara rri]ulta li l-mara kienet fis-sakra.

Ibig[ kilwa biex jixtri iPad

I?-?INA: Tifel ?ini] ta’ 17-il sena jinsab f’kundizzjoni gravi l-isptar f’Chenzhou, wara li bieg[ kilwa minn tieg[u biex ikun jista’ jixtri iPad u iPhone. G[all-kilwa hu ng[ata madwar 2,000 ewro u l-operazzjoni saret illegalment. {ames persuni kienu arrestati b’rabta mal-ka], fosthom il-kirurgu li ne[[a l-kilwa.

Heidi Klum u Seal jiddivorzjaw

L-ISTATI UNITI: Il-mudella Heidi Klum applikat g[addivorzju mir-ra;el tag[ha, il-kantant Seal. Il-koppja ]]ew;u fl-2005 u g[andhom erbat itfal.

F-18 ji;;arraf fuq bini

L-ISTATI UNITI: Ajruplan militari tat-tip F#A-18D i;;arraf fuq kumpless residenzjali f’Virginia Beach, Virginia, ftit wara li telaq minn arjuport. Fl-in/ident, sitt residenzi ;arrbu [sarat kbar u tal-anqas seba’ persuni ndarbu. {add ma miet, i]da kien hemm tliet residenti minn dar tal-anzjani li ntlaqtet mill-ajruplan li ma setg[ux jinstabu. Dawk kollha li ndarbu kellhom feriti [fief. Abbord l-ajruplan kien hemm ]ew; bdoti u dawn [ar;u mill-ajruplan qabel ma ;;arraf.

Wie[ed mill-bdoti sa[ansitra mar jisku]a ru[u ma’ xi w[ud mir-residenti g[al dak li ;ara.

Jinsisti li l-ewro jrid jissa[[a[

IL-FINLANDJA: Olli Rehn, il-Kummissarju Ewropew g[all-Affarijiet Ekonomi/i u Finanzjarji, qal li l-mexxejja Ewropej iridu jkunu kawti u z-Zona-Ewro trid tissa[[a[ qabel ma jkunu jistg[u ji]diedu l-pajji]i li jag[mlu u]u millmunita komuni Ewropea. Dan, biex ikunu evitati aktar kri]ijiet fil-;ejjieni. Rehn qal li s-s[ubija tal-Gre/ja fiz-ZonaEwro fl-2001 kien ]ball kbir. Hu qal li l-Latvja, il-Litwanja u l-Polonja kienu membri potenzjali ;odda g[az-Zona-Ewro.

Il-:APPUN: Missili g[al kontra l-missili jidhru madwar il-Ministeru tad-Difi]a f’Tokjo. Missili simili

tpo;;ew madwar il-kapitali :appuni]i hekk kif il-Korea ta’ Fuq qed tippjana li tispara missila bi prova u li tista’ tg[addi minn fuq il-:appun. Il-Gvern :appuni] qal li jekk il-missila tkun ta’ theddida g[all-pajji], din kienet se titwaqqa’. (Ritratt: Reuters)

IS-SIRJA

Kundanna ta’ Ban Ki-moon Ban Ki-moon, is-Segretarju :enerali tanNazzjonijiet Uniti, ikkritika bl-a[rax lill-Gvern Sirjan talli qed ikompli bl-attakki kontra lpopolazzjoni /ivili u insista li l-President Bashar al-Assad i]omm mal-weg[da li jwaqqaf l-azzjonijiet militari kollha.

Hu ta lil wie[ed x’jifhem li l-qtil li qed ise[[ kien ksur tat-talbiet tal-Kunsill tas-Sigurtà tanNU u talab li s-Sirja tibda tie[u l-passi biex tosserva l-waqfien mill-;lied kif miftiehem.

Suppost li fit-12 ta’ April g[andu jid[ol fisse[[ waqfien mill-;lied, u sal-10 ta’ April iridu jkunu irtirati t-truppi t-tankijiet mill-ibliet.

Matul il-;urnata tal-biera[, it-truppi Sirjani komplew jibbumardjaw dawk il-bliet fejn

hemm oppo]izzjoni kbira g[ar-re;im ta’ Assad. Dan qed iwassal biex eluf ta’ Sirjani qed ja[arbu lejn it-Turkija biex jevitaw ilvjolenza.

Nhar il-:img[a biss hu stmat li 3,000 Sirjan qasmu lejn it-Turkija – madwar g[axar darbiet aktar tal-ammont tan-nies li kienu qed jaqsmu qabel Assad a//etta l-pjan tal-pa/i ta’ Kofi Annan, il-mibg[ut spe/jali g[as-Sirja.

Homs kompliet tkun il-belt fil-mira tal-ag[ar attakki, u l-attivisti kontra Assad qalu li fil-belt re;a’ kien se[[ massakru.

Bliet o[rajn fejn qed issir offensiva millArmata Sirjana jinkludu al Latmana, Anadan, Hraytan u Aleppo.

24

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

internazzjonali

IL-KROAZJA> }ew; xeni minn wirja dedikata lill-festa tal-G[id fir-ra[al ta’ Grabovnica qrib Cazma. Il-wirja hi xog[ol il-familja Salaj li ]ejnu l-;onna tag[hom b’aktar minn 2,700 bajda tal-G[id kif ukoll affarijiet o[ra marbutin ma’ din il-festa b[al fniek u ti;ie;, u meta jidlam il-post jinxteg[el. (Ritratt: Reuters)

L-ISTATI UNITI

Reb[et 200 miljun i]da tilfet il-biljett Mara minn Maryland qed issostni li g[andha wie[ed mit-tliet biljetti rebbie[a fillotterija ta’ 640 miljun dollaru i]da qed tg[id li tilfet il-biljett.

Madankollu kollegi tag[ha qed isostnu li hi qed tg[id hekk biex tevita li tag[tihom

is-sehem tag[hom mir-reb[a.

Il-biljett rebbie[ inxtara minn [anut qrib fejn ta[dem din il-mara li qed tg[id li reb[et.

Hemm tliet biljetti li reb[u l-premju ta’ 640 miljun dollaru. Persuna minn Kansas

kellha biljett minnhom u marret tiddikjara r-reb[a. Issa hemm biljett ie[or li nxtara f’Illinois li [add ma resaq ’il quddiem u qal li hu tieg[u.

Ir-rebbie[a g[andhom sat28 ta’ Settembru biex isarrfu l-biljett.

25

C O L L A G E MEDIA

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

29

MEDIAFORUM Cyberspace minn Mario Azzopardi – marpardi@maltanet.net

Kriminalità finanzjarja Hekk kif fuq l-iscreens u fuq isservizzi l-o[ra tal-a[barijiet nassistu g[al xeni ta’ protesta – [afna drabi vjolenti – dwar ilmi]uri ta’ awsterità li qed jolqtu l-aktar lin-nies komuni, dawk li fil-fatt [olqu l-kri]i

internazzjonali mhux biss ma sofrew l-ebda kastig, i]da baqg[u jistag[new b’salarji u privile;;i astronomi/i. Dan qed jinsulenta l-intelli;enza popolari u jikkarga r-rabja kontra l-oligarkiji finanzjarji.

Fil-kuntest ta’ dan kollu, g[adu kemm kien pubblikat survey illuminanti fil-magazin Forbes, li wera kif, tliet snin u nofs wara li splodiet il-kri]i ekonomika, l-ispekulaturi potenti ta’ Wall Street li kienu responsabbli g[al dak kollu li nqala’, baqg[u jaqilg[u mhux il-miljuni, imma l-biljuni taddollari.

Qed igawdu wkoll, bl-aktar mod ironiku u oxxen, millbailouts u minn amnestija b[ala stat ta’ fatt dwar il-kriminalità finanzjarja tag[hom. Is-sena li g[addiet, suppost li ttie[du lpassi wara li ]ew; Kummissjonijiet Amerikani ppubblikaw rapporti simili.

L-ewwel kien hemm irrapport ta’ inkjesta li saret millKummissjoni dwar il-kri]i finanzjarja, volum o[xon li juri li kien hemm frodi rampanti li tammonta g[all-kriminalità fil[olqien ta’ sistemi ta’ sigurtà fuq is-self g[ad-djar. Dan wassal biex il-bu]]ieqa talhousing tinfaqa’, bir-ri]ultat ta’ kollass spettakulari tas-swieq Amerikani u internazzjonali.

Rapport ie[or in[are;, issena li g[addiet ukoll, minn Kumitat tas-Senat, li kkonkluda li kien hemm “vjolazzjoni potenzjali tal-li;i” u rrefera lka] g[ad-Dipartiment tal:ustizzja.

Sadattant, il-kwoti tal-pagi li [ar;u huma skandalu]i. Ilmanagers ewlenin, fl-2011, [adu bejniethom 132 biljun dollaru. Il-medja kienet ta’ 200 miljun ras g[al ras g[all-og[la g[axar karigi. Imbag[ad kien hemm pagi annwali ta’ bejn il1.5 biljun u t-3 biljuni g[allippoppotami l-kbar nett.

Theodorakis u Badiou dwar il-Gre/ja Wara li x-xahar li g[adda, iddirettur Grieg rinomat tal-films, Costas Gavras, ipprotesta dwar kif qed jing[asru l-[addiema Griegi kaw]a tad-di]astru ekonomiku li ;abet fuq il-poplu l-klassi politika b’kompli/ità mal-barunijiet tal-korruzzjoni finanzjarja, issa kien imiss lillkompo]itur ta’ fama internazzjonali, Mikis Theodorakis (87 sena), li jsemma’ le[nu.

Wie[ed mill-artisti

prominenti li kien oppona rRe;im tal-Kurunelli fil-Gre/ja tas-Snin Sebg[in, illum, Theodorakis hu mag[ruf ukoll b[ala politiku u l-awtur ta’ kanzunetti ta’ protesta. Hu kien irrre]ista anki l-okkupazzjoni tan-Nazi fil-Gre/ja fit-Tieni Gwerra Dinjija, li fi n[awi b[al Horiatis, fit-Tessalonika, kienet immassakrat so/jetajiet s[a[.

Theodorakis qed jg[id li hemm konfoffa biex tinqered ilGre/ja b’mi]uri li qed jirvinaw lill-familji tal-[addiema bilqg[ad, bil-;u[ u bil-mi]erja.

Theodorakis kiteb fil-blog tieg[u messa;; ‘internazzjonali’ u ta ra;uni mhux tas-soltu g[all-kollass ekonomiku f’pajji]u. Qed jargumenta li l-kollass se[[ min[abba x-xiri bla ra]an ta’ materjal tal-gwerra minn pajji]i barranin b[al Franza, il:ermanja, l-Ingilterra u l-Istati Uniti.

Wissa wkoll li hemm ditti kbar, primarjament mill:ermanja, li “qed jixtru nies influwenti” biex imexxulhom il-prodotti, naturalment b’kumpens qawwi.

Theodorakis g[amel appell biex jitwaqqaf front nazzjonali ta’ re]istenza biex jimblokka lFond Monetarju Internazzjonali, il-Kummissjoni tal-Unjoni Ewropea u l-Bank ?entrali Ewropew, (ilkompo]itur jirreferi g[alihom b[ala t-Trojka kontra l-Gre/ja, li qed tag[milha tas-‘salvatri/i’) milli jibqg[u jimponu mi]uri ta’ awsterità fuq il-poplu tieg[u.

B’referenza diretta g[all:ermanja, Theodorakis insista li dak il-pajji] g[andu j[allas ilkumpens tal-okkupazzjoni Nazista, li hu stmat li jammonta g[al 500 biljun ewro.

Dwar is-sitwazzjoni filGre/ja [ar;u jitkellmu wkoll intellettwali prominenti Fran/i]i. Il-filosfu ewlieni Alain Badiou, flimkien ma’ [assieba o[rajn Fran/i]i, [are; jiddikjara l-protesta tag[hom kontra dak li qed ji;ri filGre/ja.

Fakkru li b[alissa fil-Gre/ja, wie[ed minn kull ]ew; [addiema huma bla xog[ol, hemm 25,000 ru[ ji;ru bla dar fit-triqat ta’ Ateni, 30% talpopolazzjoni qed jg[ixu ta[t illinja tal-faqar, bosta familji kienu kostretti li jda[[lu lit-tfal f’istituzzjonijiet tal-karità biex ma jbatux il-;u[ u l-bard, u qed ji]diedu /-/ittadini li b’indinjità kbira qed ikollhom iqallbu filkonteniturti tal-iskart biex jitrejqu b’xi [a;a.

Badiou u l-kollegi tieg[u qed jg[idu li l-awsterità imposta fuq il-poplu mhi xejn [lief ‘do]a li toqtol’. Huma jg[idu li l-isku]a hi li l-poplu “mhux qed jag[mel sforz bi]]ejjed biex l-affarijiet jitjiebu.” Imma fil-fatt, il-kaw]i

huma marbutin mal-korruzzjoni ta’ dawk li jamministraw il-;id komuni.

Dan il-liberali]mu, qed jg[id il-grupp ta’ Alain Badiou, mhu xejn [lief “sistema li qed tabolixxi d-drittijiet demokrati/i ba]i/i.”

L-istess kif g[amel Theodorakis, Badiou u s[abu qed jipprotestaw kontra loppressjoni tat-Troika li qed timponi mi]uri drakonjani kontra l-popolazzjoni komuni fil-Gre/ja. Skont Badiou: “Dak li qed ji;ri fil-Gre/ja mhu xejn [lief gwerra kontra l-poplu permezz tal-ekonomija, ilpolitika u l-li;i; iddeterjorazzjoni artifi/jali u forzata tal-kwistjoni tad-dejn intu]at b[ala arma g[all-assalt biex ti;;arraf so/jetà s[i[a.”

‘Sinjal morali” dwar is-Sirja L-a[barijiet tal-massakri fisSirja ma jaqtg[u xejn, i]da, bilkontra ta’ dak li ;ara fil-Libja (fuq pretensjonijiet u interessi ovvji), il-poter internazzjonali jidher li mhux lest jipprote;i lpopolazzjoni /ivili. Sa issa kien

hemm biss diskors dwar kundanni u sanzjonijiet, b’alleati b[ar-Russja u /-?ina jimblukkaw intervent minNazzjonijiet Uniti.

Il-paroli dwar li “l-g[a]liet kollha jinsabu fuq il-mejda” ma jiswew xejn quddiem is-7,000 ru[ jew [afna aktar li nqatlu mill-Armata Sirjana. Anki tentattivi ‘diplomati/i’ qed ise[[u b’nofs qalb.

Sadattant, il-Christian Science Monitor [abbar li fisSirja twaqqfet faxxa ta’ ‘oppo]izzjoni non-vjolenti’ li, madankollu, issa ddikjarat li se tissie[eb ma’ gruppi armati.

Rapporti konfli;;enti, inklu]i dawk li qed jaslu mill-BBC, qed jag[tu indikazzjoni konfu]a ta’ dak li ;ara u qed ji;ri f’Homs, il-post fejn hemm ilqofol tal-kunflitt armat bejn lArmata tal-istat u l-qawwiet taloppo]izzjoni, mid-dehra diretti mill-Armata g[all-[elsien tasSirja.

Fl-a[[ar ;img[a ta’ Marzu, il-Kunsill tad-Drittijiet Umani tan-NU f’:inevra ttanta jibg[at ‘sinjal morali’ lid-dinja u kkundanna mill-;did “ilvjolazzjonijiet sistemati/i” li qed ise[[u fis-Sirja. Skont lAssociated Press, li [ar;et lewwel bl-a[bar, kien hemm 37 pajji] li qablu mal-kundanna, diversi astensjonijiet, u tliet voti kontra, dawk tar-Russja, i/?ina u Kuba.

Ir-ri]oluzzjoni qed titlob ukoll biex tin;abar l-evidenza dwar il-possibbiltà ta’ krimini tal-gwerra fis-Sirja. Aktar rettorika. L-evidenzi jinsabu fuq l-iscreens tag[na, fuq irradju u fuq il-media elettronika.

Kummenti dwar websajts li Ωort L-Irxoxt L-G[id it-tajjeb lil kul[add.

Ma nistax infa[[ar bi]]ejjed il-websajt li ktibt dwarha nhar il-{add li g[adda u kif hu mistenni, illum nikkon/entra dwar l-istatwi u l-pur/issjonijiet tal-Irxoxt.

Qed nirreferi g[all-websajt www.goodfridaymalta.com, immexxija minn Marco Saliba u Adrian Sammut.

Is-sit jag[ti dettalji interessanti dwar ilpur/issjoni tal-Irxoxt filBelt Valletta u jsemmi li l- minn Salvu Felice Pace unika Konfraternita ta’ sfelicep@go.net.mt Kristu Rxoxt f’Malta kienet dik li kienet twaqqfet fil-Knisja tal-Madonna tad-Damaxxena, mag[rufa b[ala tal-Griegi. Hemm kien hemm l-istatwa tal-Irxoxt u ddata msemmija hija l-1659. Il-Griegi li kienu ;ew Malta kellhom impenn dwar i/-/elebrazzjoni tal-G[id. Kienet issena 1921 meta l-istatwa u l-konfraternita stess ;ew trasferiti g[all-Knisja tal-:i]witi fil-Belt. Fil-Knisja talFran;iskani Minuri, Ta’ :ie]u, tinsab ukoll statwa talIrxoxt.

Fit-Tlett Ibliet insibu li fil-Birgu ilha ssir pur/issjoni blIrxoxt sa mis-sena 1782, fl-Isla mis-sena 1714, u f’Bormla fl-1741. Jing[ad ukoll li l-Griegi kellhom sehem fittwaqqif ta’ din i/-/elebrazzjoni fil-Birgu. Fis-sit issib tag[rif dwar statwi u pur/issjonijiet tal-Irxoxt fi]-}ejtun, f’{a]-}ebbu;, fin-Naxxar, f’{al Qormi San :org u San Bastjan, f’{al G[arg[ur u fil-Mosta. Min irid jag[mel kuntatt ma’ din il-websajt jista’ jibg[at email lil goodfridaymalta@gmail.com.

Varjetà ta' arti Wie[ed mill-isba[ aspetti li jo[ro; meta tqabbel statwi bl-istess su;;ett hu dak imma;inattiv. Su;;ett komuni, lIrxoxt, i]da pre]entat b’mod differenti. Fir-Rabat Malta (San Pawl) fl-istatwa ta’ Wistin Camilleri nsibu lil :esù Rxoxt b’an;lu mieg[u u ]ew; suldati.

Fl-istatwa li tinsab f’Ta’ :ie]u, il-Belt, il-figura ta’ :esù g[andha s-salib warajha. L-istatwa l-o[ra fil-Belt fil-knisja tal-:i]witi, li hi x’aktarx xog[ol ta’ Melchior Gafà, turi lil :esù bil-bandiera tradizzjonali ta’ San :wann, dettall komuni mal-istatwa ta’ Kristu Rxoxt.

F’{a]-}ebbu;, bi statwa ta’ :lormu Dingli, insibu lil :esù fuq il-qabar miftu[ b’parti mil-li]ar g[adha fil-qabar.

F’dik tan-Naxxar, statwa ta’ Xandru Mallia, :esù jinsab akkumpanjat minn an;lu mdaqqas. Il-Parro//a ta’ San :org f’{al Qormi g[andha statwa b’awtur mhux mag[ruf.

Mal-figura ta’ :esù kienu ]diedu ]ew; suldati, xog[ol ta’ Vincenzo Cremona. L-istatwa fil-Parro//a ta’ San Bastjan (Qormi) hi wkoll ta’ :lormu Dingli b[alma hi dik ta’ {al G[arg[ur, li ori;inarjament kienet bil-figura ta’ :esù, biss i]da, aktar tard ]died an;lu ]g[ir. Fil-Mosta, l-istatwa wkoll ta’ Dingli turi lil :esù bil-bandiera fuq il-qabar.

Websajts b[al goodfridaymalta u kappellimaltin – u jista’ jkun o[rajn li g[adni ma nafx bihom – jist[oqqilhom rikonoxximent u, g[ala le, b’xi forma ta’ premju b[al dak li jing[ata lill-;urnalisti.

Ta’ Pinu Il-websajt dwar is-Santwarju Ta’ Pinu, bl-indirizz www.tapinu.org, g[adha kif ;iet a;;ornata. Ilpre]entazzjoni hi tassew attrattiva. {adt pja/ir naqra li lpjan li l-post madwar is-santwarju ji;i mibdul f’ambjent kollu kemm hu adatt g[at-turi]mu reli;ju] sab lapprovazzjoni tal-MEPA. Diversi santwarji o[rajn, kemm Marjani kif ukoll o[rajn, barra minn Malta g[andhom arran;amenti b[al dawn, bliskop ukoll li fis-Santwarju jkun hemm atmosfera ta’ talb u mhux ta’ kummer/ u storbju.

30

C O L L A G E RELIÌJON

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Qajjimni mieg[ek! {add il-G[id

minn Patri Mario Attard OFM Cap

L-Isqof Anglikan u studju] kbir tat-Testment il-:did, Nicholas Thomas Wright, jg[id hekk fuq il-qawmien ta’ Kristu: “Il-qawmien i;ib fittmiem il-bidu tas-Saltna ta’ Alla ... Hu l-mument de/i]iv li juri li s-Saltna ta’ Alla tassew ;iet imnedija fid-dinja b[alma hi fis-sema. Il-messa;; talG[id hu li d-dinja l-;dida ta’ Alla ;iet murija f’:esù Kristu u li int issa mistieden biex tissie[eb fiha.”

Bil-qawmien ta’ :esù minn bejn l-imwiet da[al fid-dinja ordni ;did. L-ordni talim[abba u l-[niena. Qabel ma l-Iben ta’ Alla ;ie fid-dinja, g[ex fostna, bata, issallab, miet u rxoxta, il-mewt u ddnub kienu jsaltnu u jimponu lilhom infushom fuq ilbnedmin. Kienu jiddettaw kif il-[ajja tal-bniedem g[andha ting[ex! Fil-[a]en u l-mi]erja.

Il-mewt u d-dnub ;abu di]ordni s[i[a firrelazzjonijiet bejn bniedem u l-[olqien, inklu] dak bejn persuna u o[ra. Fejn qabel ilwaqg[a, il-bniedem kien jg[ix f’armonija perfetta mal{allieq tieg[u, mal-o[rajn u mieg[u nnifsu, bid-dnub ilbniedem tbieg[ed minn Alla.

G[a]el li jibqa’ fil-qabar li [affer g[alih hu stess. Ilvaluri tieg[u ma baqg[ux i]jed dawk li l-Mulej libbsu, [alqu u rawmu fihom.

L-istil il-;did tal-[ajja talbniedem in[akem minn taparsi [elsien, ji;ifieri millg[emejjel tal-;isem. Il-Bibbja ssemmihomlna: “}ina, fa[x, nuqqas ta’ ra]an, idolatrija, se[er, mibeg[da, ;lied, g[ira, korla, ambizzjoni, firda, partiti, invidja, sokor, tba[rid u [wejje; b[al dawn” (Gal 5, 19-21).

Kien g[alhekk li San Pawl, fl-istess vers tal-ittra tieg[u lill-Galatin, iwissi bil-kbir: “Inwissikom, b[alma wissejtkom qabel, min jag[mel dawn il-[wejje; ma jiritx is-saltna ta’ Alla” (Gal 5, 21). Ma tridx tkun xi g[aref biex tifhmu.

Imma;ina ftit kieku kemm ikun hawn inkwiet! U jekk kul[add ikollu alla g[alih?

Ara x’ta[wid ta’ m;iba jkun hawn! U li kieku nipprattikaw is-se[er? Kemm ikollna nies mis[uta! U jekk nobog[du?

Kemm jinqatlu nies b’la[amhom u xa[amhom! U jekk ng[ixu bil-;lied? Lanqas inkunu nistg[u nixirfu millg[atba ’l barra. U jekk ng[iru? Ma' min se nifra[ li mxejt fil-[ajja jekk kul[add jg[ir g[alija? U jekk in[alli lambizzjoni tmexxini? Min jaf kemm ng[affe; nies bla [tija basta navvanza jien.

Xi ng[id g[all-firda?

Lanqas familji ma jkollna!

F’kelma wa[da, dawn ilvizzjijiet sempli/ement jirrendu l-[ajja umana u spiritwali tag[na impossibbli.

Dan ifisser li ng[ix fil-qabar!

Dan nista’ no[loqu jien daqs tazza ilma. Kulma rrid hu li nwebbes rasi g[all-im[abba li jag[tuni u nag[mel fattija!

G[all-grazzja t’Alla, l-akbar tama li :esù tana bil-qawmien tieg[u mill-imwiet hi l-[elsien minn dan il-qabar ta’ [sara. Ilqabar hu l-post fejn jitfg[u fih il-;isem mejjet. Bla [ajja. Bla tama. Bla skop. Hu l-post fejn jassisti g[all-iktar [a;a krudila li l-bniedem ipprova ja[rab minnha tul is-sekli tale]i]tenza tieg[u: it-t[assir tieg[u stess. Hi [a;a mistkerrha u moq]ie]a li tara ;isem jit[assar quddiemek.

Lanqas irridu inni]luha li se nispi//aw hekk. U nag[mlu sewwa!

I]da wa[edna m’a[na se nag[mlu xejn. Irridu ma’ min niggranfaw [a je[lisna. :esù, b[alna, bata, miet imma qam minn bejn l-imwiet. :esù joffrilna tama /erta. :ismu ma rax ta[sir. :ie imqajjem mill-Missier g[al dejjem. Ilmewt ma ssaltanx i]jed fuqu.

Qabru vojt. Spi//alu lfunzjoni tieg[u. Il-;ebla lkbira issa tinstab imne[[ija darba g[al dejjem g[aliex ilmewt u d-dnub inbelg[u fil[ajja u l-fer[ ta’ Kristu Rxoxt!

Kristu imqajjem minn bejn l-imwiet joffrilna sett ta’ valuri ;odda li huma kompletament opposti g[al dawk proposti mill-mewt u ddnub. Huma l-valuri talIspirtu s-Santu. Kristu Rxoxt jg[allimna l-pa/i. “Is-sliem mag[kom!” (:w 20, 19.21.26). Hekk laqag[hom lill-appostli meta dehrilhom wara li qam minn bejn limwiet.

Kristu Rxoxt juri ma[fra filfidu/ja li jer;a’ jag[ti f’min /a[du. G[al tlett darbiet lil Xmun Pietru jistaqsih: “Xmun bin :wanni, t[obbni?” (:w 21, 15-17). Wara l-‘iva’ filfidu/ja ta’ Pietru, il-Mulej :esù jg[idlu g[al tlett darbiet: “Irg[a l-[rief tieg[i... Irg[a nnag[a; tieg[i” (:w 21, 1517). Il-[a]en jintreba[ bittajjeb: i/-/a[da tintreba[ bilfidu/ja.

Kristu Rxoxt iwie]en lil min isibha diffi/li biex jemmen. Lil Tumas jg[idlu: “:ib sebg[ek hawn u ara jdejja, u ressaq idek u qeg[idha fuq ;enbi: tkunx bniedem bla fidi, i]da emmen” (:w 20, 27).

Kristu Rxoxt i[e;;e; lil dawk li tilfu kull tama min[abba l-bi]a’. :wanni jirrakkuntalna b’mod millaktar qawwi kif :esù jqawwi qalb id-dixxipli li kienu g[adhom maqfula fil-bi]a’ tag[hom mil-Lhud. “Dak inhar filg[axija, fl-ewwel jum tal-;img[a, meta d-dixxipli kienu flimkien imbe]]g[a mil-Lhud, bil-bibien mag[luqa, ;ie :esù u qag[ad f’nofshom” (:w 20, 19).

G[all-pre]enza tieg[u, imsa[[a mill-pjagi ta’ jdejh u ;enbu, “id-dixxipli fer[u” (:w 20, 20) g[aliex rawh!

X’[a nag[mlu a[na wara elfejn sena ta’ Kristjane]mu?

Nistg[u n[allu lil :esù jlibbisna l-attitudnijiet tieg[u tal-[niena, il-fidu/ja, ilkura;;, is-sabar, is-sliem, il[lewwa, il-ma[fra, li wera hu meta qam minn bejn l-imwiet?

Nemmnu li dawn il-valuri, g[ax huma ta’ Kristu Rxoxt, g[andhom il-[ila jfejqu lillfamilji, lill-Knisja, lis-so/jetà, lill-politika, lill-ekonomija, lill-[ajja tag[na kollha kemm hi?

Nemmnu li, kif jg[id ilPapa Benedittu XVI fil-ktieb tieg[u :esù ta’ Nazaret, dawn il-valuri tar-re]urrezzjoni g[andhom is-sa[[a “li jeg[lbu mhux b’qawwa esterjuri imma li jag[tu l-[elsien, li joffru u j;ibu l-im[abba?”

Mulej, qajjimni mieg[ek f’dan il-G[id billi tlibbisni lattitudnijiet tieg[ek. Ammen!

Qam u qajjem Atti 10>34a, 37-43< Salm 117< 1 Korintin 5> 6b-8< :wanni 20>1-9 Il-{sieb

HALLELULJAH. Il-Mulej qam tassew. Il-Mulej kisbilna r-reb[a. A[na wkoll se nqumu. Le, mhux biss g[andna lgaranzija tar-reb[a ta’ Kristu fuq il-mewt, mhux biss g[andna l-garanzija li Kristu se jqajjem lilna wara din il[ajja, i]da wkoll g[andna /-/ertezza li dak kollu li nwettqu f’din il-[ajja jkun mistur fil-[ajja g[all-eternità.

Dan hu l-messa;; qawwi tal-G[id. Kristu qam biex jerfa’ lilna mir-raqda ta’ kuljum, mill-monotonija ta’ [ajjitna, millmedjokrità li [afna drabi nitkaxkru fiha fil-[ajja ta’ kuljum.

Inti kemm inti fit-tajn u fil-[ama tal-vizzji u d-dnubiet ta’ [ajtek, il-Mulej illum QAM biex jerfag[na lejh, biex ma j[alliniex neg[rqu aktar fil-[ama.

I]da rridu nemmnu. Irridu nkunu konvinti minn dak li g[amel :esù g[alina. Ilkoll kemm a[na rridu nsibu lmument biex, kif ippruvajna nag[mlu f’dan ir-Randan, nift[u qlubna bera[ g[alih. Kristu qam biex ifejjaq il-;rie[i talumanità kollha. Ma nistg[ux nibqg[u ndawru wi//na u n[allu l-;rie[i mikxufa ming[ajr kura. Issa l-mument li, wara li g[arafna li reba[ g[alina, in[alluh imissna u jfejjaqna.

Il-Kelma Fl-Ewwel Qari, me[ud mill-Atti tal-Appostli, insibu lewwel predikazzjoni tal-Appostli li hi ba]ata fuq il-qawwa tal-passjoni, mewt u qawmien ta’ Kristu. Fis-Salm Responsorjali, minn Salm 117, g[andna l-fer[ tal-Knisja filqawmien ta’ Kristu mill-mewt li jfisser salvazzjoni garantita g[all-bnedmin li jwie;bu g[as-sej[a ta’ Kristu.

Fit-Tieni Qari, me[ud mill-Ewwel Ittra lill-Korintin, g[andna l-e]empju tal-Lhud li kienu jarmu barra minn darhom il-[mira l-[a]ina. Hekk ukoll in-nisrani jrid jarmi dak kollu li hu [a]in biex jikseb il-qawmien fi Kristu. FilVan;elu tal-lum, me[ud minn San :wann, g[andna lil Pietru u :wanni flimkien ma’ Miriam ta’ Magdala jkunu l-ewwel xhieda tal-qawmien ta’ Kristu. L-a[bar tinxtered permezz tag[hom ma’ kullimkien.

Il-{ajja 1. Illum l-G[id il-Kbir. T[ossok fer[an?

2. Kemm tassew bil-[ajja tag[na qed inkunu sinjali ta’ din l-A[bar it-Tajba ta’ Kristu fuq il-mewt?

3. Il-Mulej qam biex iqajjimna fuq tag[na b[ala Nsara.

X’impenn hemm f’[ajtek biex ti;;edded inti u ;;edded lil [addie[or? Tinsab involut f’xi [idma tal-Knisja?

4. Marija ta’ Magdala, Pietru u :wanni marru jxandru lA[bar. Inti tist[i xxandar l-A[bar it-Tajba?

Id-Djalogu

Grazzi Mulej, li g[addejt minn passjoni [arxa g[alina biex tiksbilna l-qawmien g[al dejjem.

{SIEB

Il-fidi hi g[arfien fil-qalb lil hinn mill-prova. –

Kahil Gibran

Fr Charles Fenech, OP

C O L L A G E {SIBIJIET

31

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

L-eku ta]-]jara pastorali tal-Papa Benedittu XVI f’Kuba minn Fr Philip Cutajar OFM Cap. – Missjunarju f'Kuba

I]-]jara pastorali tal-Papa Benedittu XVI f’Kuba giet u g[addiet. Imma l-poplu Kuban g[adu qed jitkellem dwarha, g[adu jin[ass il-fer[ u l-entu]ja]mu li dan il-poplu [ass matul it-tlett ijiem talpre]enza tal-Papa f’din ilg]ira.

Min-na[a l-o[ra, il-persuni responsabbli, spe/jalment a[na min-na[a tag[na b[ala Knisja, di;à bdejna nag[mlu l-evalwazzjoni ta’ dak kollu li se[[. Ir-reazzjoni unanima kienet li din t-tieni ]jara ta’ Papa f’Kuba kienet su//ess u tawgura li t[alli [afna frott spiritwali u pastorali, kif [alliet dik ta’ qabilha, ji;ifieri dik li wettaq 14-il-sena ilu lBeatu Papa :wanni Pawlu II. Hawnhekk nixtieq naqsam mag[kom il-qarrejja xi riflessjonijiet li jo[or;u minn din i]-]jara li l-Papa g[amel f’Kuba bejn is-26 u t-28 ta’ Marzu 2012. Mhumiex xi riflessjonijiet dommati/i, imma pjuttost personali, frott tal-esperjenza tieg[i wara [idma missjunarja ta’ 12-ilsena ma’ dan il-poplu, frott lesperjenza personali peress li kont involut [afna filpreperazzjoni g[al din il;rajja storika.

Rikon/iljazzjoni

Kien hemm g[ajdut fost ilKubani li matul din i]-]jara tal-Papa f’Kuba kien se jin[are; xi dokument, forma ta’ dikjarazzjoni, fejn i]-]ew; na[at – Knisja u Stat – f’sens ta’ rikon/iljazzjoni jag[mlu att ta’ ma[fra pubblika g[al dak kollu li ;ara fil-bidu u matul l-ewwel snin tarrivoluzzjoni ta’ Fidel Castro.

L-ewwel snin – bejn l-1959 u l-1970 – kienu iebsa, snin ta’ konfrontazzjoni u persekuzzjoni. Meta ji;ri hekk, ma jkunx il-ka] li toqg[od tg[id ta’ min hu t-tort – ;eneralment i]-]ew; na[at ikollhom it-tort tag[hom: kemm min jie[u l-azzjoni kif ukoll min iwie;eb b’reazzjoni.

Ir-rivoluzzjoni Castrista kien hemm b]onnha. Il-poplu kien ferm mag[kus ta[t ilgvern ta’ Fulgencio Battista; l-istess Knisja kienet ammettiet u ssu;;eriet gvern ta’ g[aqda nazzjonali. Meta ttrijonfat ir-Rivoluzzjoni mmexxija mill-avukat Fidel Castro u t-tabib Ernesto Che Guevara, fl-1 ta’ Jannar tassena 1959, l-Istat tal-Vatikan kien l-ewwel Stat li rrikonoxxa l-gvern il-;did.

Imma wara, kif ]vol;ew laffarijiet, spe/jalment bittke//ija ta’ 130 sa/erdot u religju], fosthom anki isqof – li ;ew e]iljati lkoll f’daqqa

trattattivi jsiru biss mal-Knisja Kattolika. U hawnhekk ilKardinal Ar/isqof ta’ La Habana, Jaime Ortega y Aleman, wettaq missjoni profetika li ]gur ;ibed biha lammirazzjoni tad-dinja.

Mixja lejn il-bidla

Il-Papa Benedittu XVI flimkien mal-President ta’ Kuba Raul Castro mal-wasla tal-Papa f’Santiago de Cuba fis-26 ta’ Marzu li g[adda g[al ]jara ta’ tlett ijiem. Ir-relazzjoni bejn l-istat Kuban u l-Knisja Kattolika qed jitjiebu u mistennija jkomplu jitjiebu wara din i]-]jara.

(Ritratt> Reuters)

fuq vapur wie[ed – nibtet konfrontazzjoni bejn il-Knisja u l-Istat. Ing[alqu l-iskejjel u l-isptarijiet tal-Knisja. {afna mill-Kongregazzjonijiet tarReli;ju]i, li sfaw ming[ajr [idma pastorali, ma kienx baqg[alhom g[a]la o[ra [lief li jitilqu minn Kuba. {afna, spe/jalment irreli;ju]i Spanjoli, wara ttrawma li kellhom tal-gwerra /ivili fi Spanja fejn il-Knisja sofriet immensament, irritornaw lejn pajji]hom.

B’hekk, il-Knisja Kattolika ftaqret mis-sa/erdoti u rreli;ju]i, filwaqt li n-nies kattoli/i tbieg[du mill-knejjes min[abba l-bi]a’ li n[oloq. Li tmur il-Knisja kien ifisser li inti kontra r-rivoluzzjoni, u g[alhekk kien ikollok tbati lkonsegwenzi. L-effett kien li l-Knisja ng[alqet fissagristija.

Issa, li l-Mexxej Spiritwali tal-Knisja Kattolika ji;i mistieden darbtejn biex i]ur lill-poplu Kuban, hu ;est li jindika, g[alkemm ming[ajr dikjarazzjonijiet uffi/jali, li rrikon/iljazzjoni bejn il-Knisja u l-Istat Kuban se[[et u li se tibqa’ miexja ’l quddiem fittriq li qabdet. Din irrikon/iljazzjoni, li l-pro/ess tag[ha beda minn meta Fidel Castro mar i]ur lill-Papa filVatikan, 17-il-sena ilu, qabdet ritmu ferm po]ittiv, progressiv u li jawgura ]minijiet ;odda u a[jar. {idma flimkien Kemm i]-]jara ta’ Fidel Castro fil-Vatikan kif ukoll i]]ew; ]jarat ta’ ]ew; Papiet f’Kuba [allew [afna frott politiku u reli;ju]. Issa, kemm il-Gvern Kuban kif ukoll ilKnisja Kattolika f’Kuba

qeg[din jindunaw li g[alkemm huma ]ew; strutturi b’identità differenti u bi rwoli distinti, jistg[u ja[dmu flimkien g[all-;id talpoplu.

Il-konfrontazzjoni bejn ilKnisja u l-Istat g[adda ]mienha. U l-esperjenza g[allmitna li fil-pajji]i fejn e]istiet din il-konfrontazzjoni, aktar saret [sara milli ;id.

Anki f’Kuba, ilkoll qed nindunaw li ]-]ew; strutturi jistg[u u g[andhom ja[dmu flimkien g[all-;id komuni talistess poplu. L-importanti hu li t-tnejn jirrispettaw lindipendenza u d-drittijiet ta’ xulxin.

Dan qed jidher /ar matul dawn l-a[[ar snin bit-titjib tar-relazzjonijiet bejn l-Istat u l-Knisja f’Kuba. Dan hu lmiraklu li se[[ 14-il-sena ilu meta l-Beatu Papa :wann Pawlu II ]ar Kuba g[allewwel darba. Veru li bi]-]jara tal-Papa l-komuni]mu Castrista f’Kuba ma waqax, i]da ]gur biddel ferm listrate;ija ostili u aggressiva fir-relazzjoni mal-Knisja Kattolika.

Bdiet l-era tad-djalogu li lKnisja kienet ilha minn snin qabel tipproponi. Tmien snin ilu saret g[all-ewwel darba laqg[a formali ta’ sitt sig[at bejn il-Comandante en Jefe Fidel Castro u l-Isqfijiet Kattoli/i f’Kuba. Dakinhar, wara li Fidel Castro sema’ jinqara diskors li wie[ed millisqfijiet g[amel dwar il-[idma tal-Knisja f’Kuba, qal, “IlKnisja hi mag[na g[ax qed twettaq opri so/jali li a[na nixtiequ naraw fil-pajji].”

Frott tad-djalogu bdew jaqg[u l-barrieri u l-pre;udizzji li kienu qed jifirdu.

Dan id-djalogu kompla joktor u jikber meta lPresident il-;did, Raul Castro Ruz, irrikonoxxa lill-Knisja Kattolika biss b[ala medjatur g[all-[elsien ta’ aktar minn 90 pri;unier politiku.

Knejjes protestanti ttantaw jid[lu biex jilag[bu parti huma wkoll f’dan il-pro/ess tant delikat u kru/jali. Imma lGvern Kuban insista li t-

Nemmen li akkost dak kollu li qed ji;ri kemm fil-Knisja kif ukoll fis-so/jetà Kubana, il-partit komunista li ilu hemm g[al dawn l-a[[ar 53 sena, hemm se jibqa’. U ftit se jinbidel f’dawk li huma strutturi interni.

Imma fuq livell ta’ tmexxija f’relazzjoni mad-demokrazija u l-libertà qed ninnutaw bidla.

U dan lilna, spe/jalment b[ala kattoli/i, jinteressana [afna, mhux biss g[alina b[ala Knisja, imma wisq i]jed g[all-poplu b’mod ;enerali.

Ta[t it-tmexxija ta’ Raul Castro se[[ew tibdiliet li [add ma kien jo[lomhom ta[t Fidel Castro. Hawnhekk ma rridx nag[mel xi differenza bejn Fidel u [uh, g[ax it-tibdil li jsir hu [iere; aktar mill-partit milli mill-persuna. U nemmen li t-tibdil qieg[ed isir mhux g[ax se[[ tibdil fil-persuna, imma g[ax kien wasal ]mienu u g[ax hekk jaqbel g[all-pajji].

Qeg[din naraw /aqliq po]ittiv f’relazzjoni mas-safar tal-Kubani barra l-pajji], meta dan sa ftit snin ilu kien assolutament ipprojbit; tibdil f’relazzjoni mal-proprjetà privata: issa l-Kubani jistg[u jixtru l-karozza tag[hom, jistg[u jixtru d-dar tag[hom u jistg[u jift[u xog[ol g[al rashom.

Il-bdiewa, b[ala in/entiv biex tikber l-agrikultura, qed isiru sidien tal-g[elieqi tag[hom filwaqt li jing[ataw il-libertà li jbig[u huma lprodotti tag[hom. }diedu l-pagi u lpensjonijiet, g[alkemm xorta wa[da g[adhom ma jla[[qux mal-g[oli tal-[ajja. Bil-mod il-mod qed ji;i eliminat ilktieb tar-razzjon biex tixtri laffarijiet ba]i/i g[all-[ajja ta’ kuljum.

Fejn tid[ol ir-relazzjoni talGvern mal-Knisja wkoll laffarijiet qeg[din jinbidlu.

Nitkellem mill-esperjenza personali, akkost ilprojbizzjoni li kienet te]isti, lili, seba’ snin ilu, fi ]mien xahrejn, il-gvern tani lpermess li nixtri karozza g[all-[idma pastorali. Meta qabel, il-Gvern kien jg[id, “a[jar le, g[ax sa/erdot b’karozza jiswa daqs tnejn.”

Il-parro//a fejn qieg[ed jien kienet wa[da minn talewwel meta sitt snin ilu tawni l-permessi biex g[all-ewwel

darba wara kwa]i 50 sena filfesta titulari ta’ Sant’Anna no[or;u l-pur/issjoni bilbanda. U erba’ snin ilu tawna l-permessi me[tie;a biex inwaqqg[u l-knisja li saret ]g[ira g[an-nies li qeg[din jattendu, biex nibnu o[ra [ames darbiet akbar b’/entru pastorali mag[ha. Dawn huma permessi li qabel i]]jara tal-Papa :wanni Pawlu II [add ma kien jissogra mqar jitlobhom.

Dan it-tibdil fl-attitudni min-na[a tal-Gvern qed jidher fuq skala aktar miftu[a.

L-isqfijiet issa qed jing[atalhom [in biex jitkellmu fuq ir-radju u anki tTV, li g[adhom sal-lum kontrollati mill-Gvern.

Sa ftit snin ilu, min jie[u sehem f’xi programm fuq irradju u t-TV qatt ma seta’ jsemmi l-isem ta’ Kristu… u jekk tkun qed titkellem missnin b’riferenza g[al Qabel jew Wara Kristu, kienu jg[idu Qabel jew Wara l-era tag[na, jew jimxu mas-sena tar-rivoluzzjoni, b[ala e]empju din is-sena qeg[din fis-sena 2012, it-53 sena tarrivoluzzjoni.

Dawn issa qeg[din jisparixxu. Qeg[din jing[ataw aktar permessi g[all-pur/issjonijiet, li filwaqt li a[na hawn Malta ne[duhom for granted, f’Kuba g[andek ]ew; ;enerazzjonijiet li ma kinux jafu xi tfisser pur/issjoni reli;ju]a.

Tamiet ;odda

Dan kollu joffri, mhux biss g[all-Knisja Kattolika, imma wkoll g[all-poplu Kuban kollu, tamiet ;odda g[al ]minijiet a[jar.

L-ewwel ]jara tal-Papa fl1989 [alliet [afna frott: kienet il-bidu g[all-bidliet li semmejna, il-poplu Kuban ne[[a l-bi]a’ li kellu li jmur il-knisja, kellna boom ta’ mag[mudijiet, ]wi;ijiet bilKnisja u nies li wara snin twal bdew jersqu g[all-kateke]i biex jir/ievu s-sagramenti.

Issa wara din it-tieni ]jara tal-Papa Benedittu qed nistennew aktar /aqliq g[allfatt kemm g[ax kienet it-tieni wa[da, kif ukoll g[ax saret bi preparazzjoni a[jar u wara storja ta’ 14-il-sena, fejn irrelazzjonijiet bejn l-Istat u lKnisja qabdu ritmu po]ittiv.

Jalla sse[[ il-profezija li, jing[ad li l-Isqof ta’ Kuba, ilqaddis San Antonio Maria Claret, qal: “Kuba g[ad tg[addi minn ]mien ferm diffi/li, imma wara, to[ro; minnu ming[ajr tixrid ta’ demm u ssir l-g[ira talkontinent Latin Amerikan.”

C O L L A G E PASSATEMP Mimdudin> 1. Kif Fabri j]id konsonanti u jibdel kunjomu? (6) 3. Fuq il-bastiment (6) 7. Miksi bid-deheb, ng[idu a[na (7) 8. Il-qasba tas-sieq (5) 9. Pajji] minn dinja m[awda (5) 10. Intuskat. Mog[ti xi [a;a biex imut (9) 11. Dak tar-razza ma titla’ ebda bandiera mieg[u (5) 13. {nejja (6) 15. Il-vapur resaq mal-moll (6) 17. Bi//a mill-[ob]a (5) 21. Faxxa sewda b’sinjal ta’ vistu (9) 23. Tjur li j[obbu j/af/fu fl-ilma (5) 24. Nixeg[luhom meta jmur id-dawl tal-elettriku (5) 25. Qlig[ min-negozju (7) 26. Xi trid tne[[i mill-flixkun biex tkun tista’ tixrob ta’ ;o fih?

(2-4) 27. Tg[idx kemm jie[du pja/ir jitilg[u u jin]lu fuqhom it-tfal fil-;onna pubbli/i (6) Weqfin> 1. Il-pajji] mnejn ji;i [afna kafè (6) 2. Qatt ma swiet daqs id-deheb (5) 3. Dejjem g[addej fuq xog[lu (5) 4. Qaddief (7) 5. Xejn m’hu edukat ladarba hu daqshekk arroganti (5) 6. Grupp ta’ vapuri flimkien (6) 7. X’konna narawha tag[mel ir-rutella fil-fiera biex naraw min se jirba[? (5) 12. u 14. Ikla verament ]g[ira biex taqtag[lek il-;u[ (6) 14. Ara 12 15. Il-log[ba li tintlag[ab bl-ewwel disg[in numru (6) 16. KAWLATI (Anagramma) (7) 18. Tal-Persja jqum il-flus u fl-istejjer G[arbin itir! (5) 19. Muntanja biblika min-na[a ta’ Bormla? (5) 20. Akkwistat bil-flus (6) 22. Lupu u lupu jag[mlu tnejn (5) 23. Ta’ kwalità tajba b[all-ewwel numru li jitla’ nhar ta’ Sibt?

(5)

Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret il-{add li g[adda

Mimdudin> 1. Tpo;;i; 3. Koppla; 7. Salamun, 8. Sapun; 9. {list; 10. Abitabbli; 11. Labra; 13. Ba/iri; 15. Tra//i; 17. Lenza; 21. Pedamenti; 23. Ballu; 24. Parti; 25. Marrara; 26. Kavall; 27.

Kantun.

Weqfin> 1. Tne[[i; 2. :elat; 3. Konti; 4. Passata; 5. Imsa[; 6. Antika; 7. Stira; 12. u 14. Be//un; 15. Teptpu; 16. ?umnija; 18. Zalza; 19. Mirra; 20. Pulmun; 22. Nemel; 23. Brama.

33

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

3

2

1

4

5

6 8

7

10

9

11

13

12

15

16

pin PUBLICATIONS

14

18

17

20

19

21

22

24

25

26

pin PUBLICATIONS

Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà Tel> 25965412

23

27 IRBAÓ… voucher ta’ €20 li jissarraf f’g[a]la ta’ kotba tal-PIN (Pubblikazzjonijiet Indipendenza), Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà (Tel. 25965463). Indirizzaw is-soluzzjoni, flimkien mal-indirizz u n-numru tat-telefon tag[kom, hekk: TISLIBA il-mument, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Pietà PTA1450. G[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[ ikun mitlub iwie;eb mistoqsija sempli/i fuq it-telefon.

Va]uni identi/i

Hawn tliet va]uni identi/i.

Liema huma?

Soluzzjonijiet

In-Nri. 4 – 5 - 10

Va]uni identi/i

Imma//ja l-kwadri numerati ta[t ma’ dawk fl-istampa l-kbira. Mhux bilfors qeg[din kif jidhru g[ax jistg[u jkunu fuq il-;enb tag[hom.

Blockbuster 1 = 3A; 2 = 10A; 3 = 2D; 4 = 1C; 5 = 9E; 6 = 1G; 7 = 5B; 8 = 12E; 9 = 8D; 10 = 12B; 11 = 14D; 12 = 3H; 13 = 13E; 14 = 9B.

Blockbuster

34

TELEVI}JONI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

cable#digital tv televiΩjoni Favourite Ch.

melita 31#108, GO Plus 106

07.00 KMK • 09.05 Kont taf? • 09.10 Link • 09.15 F. News • 09.30 ECO • 10:30 Int u Darek • 12.00 Link • 12.05 Kont taf? • 12.15 F. News • 12.30 Musbie[ g[al Ri;lejja • 13.00 Mitqlu Deheb • 15.00 Sibtkuntatt • 18.05 Link • 18.10 Kont taf? • 18.15 F. News • 18.30 Sejja[tli • 20.00 Link • 20.05 Muftie[ • 20.10 Kont taf? • 20.15 F. News • 21.00 Enzo Gusman in concert • 23.00 Favourite Link.

Calypso Music TV

GO Plus 107

07.00 Total Request • 09.00 80s Classics • 10.00 90s Classics • 11.00 2000s-2009s Classics • 11.30 Teleshopping • 13.30 2010 Onwards • 14.30 Drama Bronks • 15.00 Wasal il-{in g[all-Maltin • 15.30 Bell’Italia • 16.00 Romantica (Love Songs) • 17.00 Teleshopping • 18.00 Total Request • 20.00 Bingo 75 • 20.30 Kontra r-Ri[ (r).

Eurosport

melita 600, GO Plus 801

08.30 Intercontinental Challenge Rally • 09.00 World Champ. Track Cycling • 11.00 World Champ. Track Cycling (live) • 13.00 UCI World Tour Cycling (live) • 17.00 World Men’s Champ. Curling: F. • 19.00 WTA Tennis: F. (live) • 20.45 WATTS • 22.15 Eurosport Top Ten • 22.45 World Champ. Track Cycling • 23.45 UCI World Tour Cycling.

BBC Entertainment

melita 300, GO Plus 301

07.10 Tellytales • 07.20 Teletubbies • 07.45 Buzz and Tell • 07.50 Balamory • 08.10 Bobinogs • 08.20 The Large Family • 08.30 Spot’s Musical Adventures • 08.35 ’Allo, ’Allo! • 09.05 The Weakest Link • 09.50 Doctor Who • 10.35 Doctor Who Confidential • 11.00 Casualty • 11.55 Orangutan Diary • 12.25 ’Allo, ’Allo! • 12.55 The Weakest Link • 13.40 Lark Rise to Candleford • 14.30 Doctors • 17.00 Doctor Who • 17.50 Keeping up Appearances • 18.20 ’Allo, ’Allo! • 18.50 Monarch of the Glen • 19.40 Orangutan Diary • 20.10 Lark Rise to Candleford • 21.00 afterlife • 21.50 Hustle • 22.40 Last Woman Standing • 23.30 Spooks.

TCM

melita 310, GO Plus 701

08.05 ’Neath the Arizona Skies. Film ’34 • 09.05 The Trail Beyond. Film ’34 • 10.05 Blue Steel. Film ’34 • 11.05 Easter Parade. Film ’48 (U) • 13.05 The King and I. Film ’56 (U) • 15.45 The Star Packer. Film ’34 (U) • 16.45 Randy Rides Alone. Film ’34 • 17.45 Rio Lobo. Film ’70 (PG) • 19.55 3 Godfathers. Film ’48 (U) • 22.00 Rome.

MGM Movies

melita 312, GO Plus 702

07.55 K-9000. Film ’91 • 09.25 Khartoum. Film ’66 (PG) • 11.30 Tennessee Nights. Film ’89 (15) • 13.15 Play Dirty. Film ’69 (PG) • 15.10 MGM’s Big Screen • 15.25 High Noon. Film 2000 • 16.55 Avanti! Film ’72 (15) • 19.15 Desperate Hours. Film ’90 (15) • 21.00 The Taking of Pelham One, Two, Three. Film ’74 (15) • 22.40 Ulee’s Gold. Film ’97 (15).

Discovery Channel

melita 400, GO Plus 501

07.15 American Chopper: Senior vs Junior: Window World Bike • 08.10 Mythbusters: Toilet Bomb • 09.05 Destroyed in Seconds • 10.00 Extreme Engineering: Coaster Build-Off • 10.55 Swamp Loggers: Waterlogged • 11.50 Dirty Jobs • 12.45 Deadliest Catch: A Tragic Beginning • 13.40 Mythbusters: Duct Tape Island • 14.35 Motor City Motors: Amphibious Motorcycles • 15.30 Fifth Gear • 16.25 Mighty Ships: USS Gravely • 17.20 Border Security • 18.15 River Monsters: Chainsaw Predator • 19.10 WorstCase Scenario: Earthquake Escape • 19.40 Worst-Case Scenario: Sinking Car # Rattlesnake Encounter • 20.05 Hillbilly Handfishin: Win One for the Skipper • 21.00 Man, Woman, Wild: Aitutaki • 21.55 Airplane Repo: Not Ready to Fly • 22.50 I Shouldn’t Be Alive: Frozen at • 20,000 Feet • 23.45 Paradise Lost.

Melita Movies

melita 801

10.00 Up! • 11.40 Diary of a Wimpy Kid • 13.15 It Runs In The Family • 15:02 Hollywood Buzz • 15.25 Just Wright • 17.10 Diary of a Wimpy Kid: Rodrick Rules • 18.50 Anger Management • 20.33 Hollywood Buzz • 21.00 Our Family Wedding • 22.45 Hide & Seek • 00.25 Cemetery Junction.

Melita More

melita 802

08.00 Hollywood Buzz • 08.30 Full House • 09.00 The West Wing • 09.50 ER • 10.40 Top Gear • 11.45 Brothers and Sisters • 12.30 Amazing Race • 19.30 How I Met Your Mother • 20.00 Mike & Molly • 20.22 2 Broke Girls • 20.45 Suburgatory • 21.15 Brothers and Sisters • 22.00 Desperate Housewives • 22.45 Alcatraz • 23.30 Bored To Death • 23.55 The Mentalist • 00.45 Supernatural.

Biography Channel

melita 411

07.00 Donny Osmond: In My Life • 08.00 Andy Gibb • 09.00 The Monkees • 10.00 Donny Osmond: In My Life • 11.00 Andy Gibb • 12.00 The Monkees • 13.00 Billy the Exterminator: Snakes in a Pool • 13.30 Billy the Exterminator: Donnie Gets Dirty • 14.00 Billy the Exterminator: Snake Bite! • 14.30 Billy the Exterminator: Hogs Gone Wild! • 15.00 Pawn Stars: Chum Goes AWOL • 15.30 Pawn Stars: Wheels • 16.00 Pawn Stars: Shocking Chum • 16.30 Pawn Stars: Pezzed Off • 17.00 Pawn Stars: Whale of a Time • 17.30 Pawn Stars: Chum Goes AWOL • 18.00 Pawn Stars: Wheels • 18.30 Pawn Stars: Shocking Chum • 19.00 Russian Dolls • 19.30 Russian Dolls: Tough Russian Love • 20.00 The Rocky Saga: Going the Distance • 22.00 Storage Wars: Driving Miss Barry • 22.30 Storage Wars: High Noon in the High Desert • 23.00 Pawn Stars: The Great Escape • 23.30 American Restoration: Special Delivery.

NET Television melita 102, GO Plus 102

06.15 NET News 06.50 Bosnja - :er[a Miftu[a 09.00 Pur/issjoni tal-Irxoxt (minn {al Qormi) 12.30 Messa;; tal-G[id tal-Papa Benedittu XVI 13.00 U/u[ 14.00 NET News 14.05 Simpati/i (r) 15.00 NET News 15.05 Teleshopping 15.35 Wheelspin (r) 16.15 In-Neputija talKappillan 18.00 NET News 18.10 Flusek (r) 18.40 G[alik fl-Ewropa 18.55 Wheelspin 19.45 NET News, NET Sports, NET Meteo 20.30 Déjà vu 21.30 NET News 21.32 Replay 23.15 NET News.

TVM melita 101, GO Plus 101

07.00 08.00 08.30 09.00 09.50 11.30 12.00 12.05 14.00 14.05 15.00 15.30 16.00 16.10 16.40 17.15 18.00 18.10 18.40 19.15 20.00 20.40 21.55 23.15 23.30

L-G[odwa t-Tajba Wirt, Arti u Kultura Madwarna Il-Quddiesa tal-{add Malta u lil hinn Minnha {add G[alik A[barijiet fil-Qosor (ikompli) {add G[alik A[barijiet (ikompli) {add G[alik Gadgets (r) Teleshopping A[barijiet Teleshopping Mixage (r) Venere (r) A[barijiet Modern Lifestyles Style Watch Leli ta’ {a]-}g[ir A[barijiet Min Imissu Kontrattakk A[barijiet Malta u lil Hinn Minnha (r).

TVM 2 melita 104, GO Plus 104

15.00 15.05 15.35 16.45 17.00 17.05 18.35 19.30 20.00 20.45 21.00 21.30 22.00

A[barijiet Asteriks Lux Design Dokumentarju A[barijiet Jazz Festival (it-III parti) G[anafest (it-II parti) YEP A[barijiet Madwarna Dot EU Leli ta’ {a]-}g[ir (r) BBC - Human Planet.

ONE melita 103, GO Plus 103

07.20 On D Road (r) 08.00 Aroma Kitchen 09.30 Pur/issjoni ta’ Kristu Rxoxt (mir-Rabat) 12.00 Urbi et Orbi 12.45 Malta fuq Kanvas 13.30 ONE News 13.40 Ilsien in-Nisa (r) 15.00 Bay Music Awards 2011 17.30 ONE News 17.40 Football. Hibs vs Valletta 19.30 ONE News 20.10 Kur]ità 20.25 Arani issa 23.15 ONE News 23.45 Bla A;enda (r).

Raiuno melita 150, GO Plus 201

06.30 Unomattina in famiglia 09.30 Tg 1 L.I.S.

GEENA DAVIS f’xena millfilm CORSARI (Raitre 21.05).

In[adem fl1995, l-isem ori;inali talfilm hu ‘The Cutthroat Island’ u parti sostanzjali minnu n[admet f’Malta

09.45 Easy Driver 10.10 Santa Messa, messaggio pasquale e benedizione Urbi et Orbi 12.30 Linea verde 13.30 TG 1 14.00 Domenica In 16.30 Tg 1 16.35 Domenica in - Cosi è la vita 18.50 L’eredità 20.00 Tg 1 20.35 Rai Tg Sport 20.40 Affari tuoi 21.30 Suor Pascaline nel cuore della fede. Film 23.40 Speciale Tg 1 00.45 Tg 1 notte 01.10 Applausi.

Raidue melita 151, GO Plus 202

07.00 Cartoons 08.45 Phineas e Ferb the Movie - Viaggio nella seconda dimensione. Film cartoon 2011 10.00 Culto evangelico di Pasqua 11.00 A come avventura 11.30 Mezzogiorno in famiglia 13.00 Tg 2 giorno 13.30 Tg 2 motori 13.45 Un principe tutto mio 3.

Film 2008 15.25 Incinta o... quasi 17.00 Il commiassio Herzog (TF) 18.00 Tg 2 L.I.S. 18.05 World on Fire. Film 2008 19.35 Lasko. TF 20.30 Tg 2 notizie 21.05 NCIS - unità anticrimine 23.25 - Fatima, Lourdes, Medjugorje 01.00 Tg 2 notizie 01.20 Protestantesimo.

Raitre melita 11#152, GO Plus 203

07.35 Wind at My Back. TF 08.20 Le avventure di Huck Finn. Film ’59 10.05 Agente Pepper. TF 10.55 Tgr estovest 11.15 Tgr mediterraneo 11.40 Tgr Regioneuropa 12.00 Tg 3 persone 12.25 Telecamere 12.55 Lezioni dalla crisi 13.25 Il capitale di Philippe Daverio 14.00 Tg regione 14.15 Tg 3 14.30 In 1#2 h 15.00 Tg 3 L.I.S. 15.05 ?ikli]mu - Parigi-Roubaix 17.30 Magazine Champions League 17.55 Per un pugno di libri 19.00 Tg 3 19.30 Tg regione 20.00 Blob 20.10 Ritratti - Renato Rascel 21.05 Corsari. Film ’95 21.30 Report 23.20 Tg 3 23.30 Tg regione 23.35 Moonacre. Film 2008 00.30 Tg 3 01.20 Telecamere.

Canale 5 melita 16#154, GO Plus 205

08.00 Tg 5 mattina 08.50 Le frontiere dello spirito

10.00 10.00 11.00 13.00 13.40 15.30 16.00 20.00 20.40 21.30

23.30 01.30 02.00

Finalmente arriva Kalle.

TF Finalmente soli. Sitcom Lo scapolo d’oro. Film ’99 Tg 5 Una famiglia in prestito.

Film 2006 Il mammo. Sitcom Il Papa buono Tg 5 Paperissima Sprint Il cosmo sul comò. Film 2008 In questo mondo di ladri.

Film 2004 Tg 5 notte Papersissima Sprint.

Rete 4 melita 14#153, GO Plus 206

07.05 07.35 08.35 08.55 09.30 10.00 11.00 11.30 12.00 13.20 14.00 15.05 17.20 18.55 19.35

20.30 23.45

Mediashopping Zorro (TF) Ti racconto un libro Coste segreti Magnifica Italia - Lazio da Tivoli a Roma Santa Messa Pianeta mare - Una Cinecittà in mezzo al mare Tg 4 Melaverde (attwalità) Pianeta mare - Sulle rotte dei gabbiani Slow Tour Cuori ribelli. Film ’92 Colombo - Testimone di se stesso. Film ’75 Tg4 Telegiornale Tempesta d’amore (soap) Il re dei rei. Film ’61 L’uomo della pioggia.

Film ’97.

Italia 1 melita 20#155, GO Plus 204

07.00 Fantaghirò. TF 07.40 Cartoons 08.40 La guerra dei bottoni.

Film ’94 10.20 Family Plan - un’estate sottosopra. Film ’97 11.50 Grand Prix 12.25 Studio aperto 13.00 Cartoons 13.30 Vacanze in America. Film ’84 15.25 Paulie - Il pappagallo che parlava troppo. Film ’98 17.30 Studio aperto 17.45 Motociclismo GP Qatar 21.50 Fuori giri 23.00 Matrix. Film ’99 01.40 Poker1Mania.

La 7 melita 23#156, GO Plus 207

07.00 07.30 07.50 10.00 11.30 13.30 14.05 18.00 20.00 20.30

22.00 23.45 23.50 23.55

Omnibus Tg La 7 Totò e Cleopatra. Film ’63 Ti ci porto io I muppets alla cnquista di Broadway. Film cartoon ’84 Tg La 7 Ben Hur. Film 2010 L’Ispettore Barnaby. TF Tg La 7 La gabbianella e il gatto.

Film cartoon ’98 Piovano polpette. Film cartoon 2009 Tg La 7 Tg La7 sport La famiglia. Film ’86.

TV#RADJU

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

35

radju Radio 101

101 FM

06.00 Fidi u {ajja - Noel Bartolo • 08.15 Mar/i u Bandolari - Joe Chetcuti • 09.30 Focus 101 • 11.00 Djalogu • 11.55 Avvi]i talMejtin • 12.15 Mid-Dinja tal-Mar/i - Nenu Aquilina • 12.45 Skor • 17.55 Avvi]i tal-Mejtin • 18.15 Slowdown - Mark Garrett • 20.30 Allegro Andante - Joe Fenech • 22.30 Djalogu (r) • 23.30 80s Corner - George Galea.

Bulettini s[a[ tal-a[barijiet: 08.00, 12.00, 18.00.

A;;ornamenti ta’ l-a[barijiet: 10.00, 15.00, 17.00, 18.00.

L-istatwi tal-Irxoxt – (fuq ix-xellug0 dik li to[rog mill-Knisja ta’ San :org u (fuq il-lemin) dik li to[ro; mill-Knisja ta’ San Sewbastjan it-tnejn f’{al Qormi

Radju Malta

93.7 FM

ONE Radio

92.7 FM

RTK

103 FM

Bay Radio

89.7 FM

07.05 Infittxu dak li Jg[aqqadna • 07.30 Frott Artna • 08.00 Quddiesa • 08.45 L-Istampa Kollha • 11.00 Mar/ifest • 11.50 Mwiet u Angelus • 11.58 Xi Qrajt Xi Smajt • 12.10 Relax • 14.01 Mu]ika u Sport • 18.15 20#990 • 19:50 Avvi]i tal-Mewt u r-Ru]arju 20.05 Ri]ultati Sportivi • 20.30 Minn Nashville • 22.05 Ward u }ahar • Xi Qrajt, Xi Smajt • 23.03 Ru]arju • 23.30 Classic Hits.

Bulettini s[a[ tal-a[barijiet: 07.00, 12.00 u 18.00. A;;ornamenti tal-a[barijiet: 10.00, 14.00, 17.00, 20.00 u 22.00. BBC News 15.00 u 21.00.

IL-PUR?ISSJONI TAL-IRXOXT

F’atmosfera ta’ festa NET Television 09.00

Mario Fenech se jmexxi dan il-programm li se jwassal l-atmosfera ta’ festa li se jkun hemm f’{al Qormi fl-okka]joni tal-G[id.

Naraw il-pur/issjoni g[anja [afna bilfratellanzi li to[ro; mill-Knisja Ar/ipretali ta’ San :or;, li fiha jie[du sehem ukoll i]-]ew;

baned li nsibu f’din il-parro//i.

Imbag[ad aktar tard insegwu l-a[[ar parti tal-pur/issjoni li ssir fil-parro//a ta’ San Sebastjan. Ikun hemm waqfa g[all-barka tal-Papa u mbag[ad tissokta t-tra]missjoni.

Naraw ukoll il-qsim ta’ figolla kbira [afna li g[andha sservi ta’ attrazzjoni.

U?U{

BOSNJA - :ER{A MIFTU{A (NET Television 6.50) -

L-akbar festa tal-Kattoli/i NET Television 13.00 G[aliex l-G[id hu l-akbar festa tal-Knisja Kattolika? Bissehem ta’ mistednin fl-istudio naraw jekk il-pageants u l=pur/issjonijiet kollha li juru humiex biss tradizzjoni, jew reli;jo]ità biss. Jekk jistg[ux iservu wkoll ta’ spiritwalità li tg[in lill-bniedem jg[ix l-G[id tieg[u kuljum.

Naraw ukoll xi jsir fl-G[id f’Dar il-Kaptan. Ir-residenti

jmorru lejn darhom jew ji//elebrawh fil-post?

Titkellem dwar dan Antonella, li ilha numru ta’ snin ta[dem hemm.

Fl-a[[ar parti tal-programm naraw min huma Light of Christ Charismatic Community. X’jag[mlu?

G[aliex twaqqfu kif qed jg[inu anki li]-]g[a]ag[?

Dokumentarju li kien g[amel Roderick Agius meta mar fil-post [ames snin wara l-bidu tal-:werra ?ivili f’dan il-pajji]. Hu kien tkellem ma’ vittmi ta’ din il-gwerra u ma’ ;ellieda Musulmani dwar dak li se[[ fil-bliet ta’ Sarajevo, Tusla u Serbrenica. F’dawn il-jiem qed jitfakkar l-20 sena minn meta beda dan il-kunflitt.

WHEELSPIN (NET Television 18.55) - Pierre Vella jintervista lil Jean Sammut (fir-ritratt), Malti ta’ 8 snin li jg[ix fl-Ingilterra u li qed jikseb ri]ultati tajbin [afna filKampjonat tal-Karting. Intant Fleur Balzan twasslilna servizz dwar lintroduzzjoni tal-Kio Rio l-;dida f’Malta, kif ukoll aktar servizzi millfiera internazzjonali tal-karozzi li ssir f’:inevra. Naraw ukoll dwar issehem tat-tim Malti Maximum Lock fl-isfida Santa Pod tar-Renju Unit.

DÉJÀ VU (NET Television 20.30) - Programm spe/jali li fih niltaqg[u mal-atturi li [adu sehem f’din l-ewwel sensiela u jg[idu x’fissret g[alihom din l-esperjenza, b’mod partikulari g[al dawk li kienu qed jie[du sehem f’sensiela televi]iva g[all-ewwel darba. Naraw ukoll liema kienu l-aktar mumenti e//itanti kif ukoll jing[ata [jiel ta’ x’se ji;ri fix-xhur li ;ejjin meta se tin[adem it-tieni sensiela.

IN-NEPUTIJA TAL-KAPPILLAN (NET Television 16.15) - Marilyn Custò, Ray Abdilla u Hermann Bonaci (li jidhru fir-ritratt) huma fost l-atturi f’din il-kummiedja.

Dun Benit u Pippo huma [bieb, i]da fl-istess waqt rivali eterni. Il-gwaj hu li o[t il-kappillan issir t[obb lis-sindku komunista. U biex tkompli tg[axxaqha x’ji;ri meta titfa//a wkoll :i]i, in-neputija tal-kappillan?

06.05 ONE Breakfast • 08.00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem • 08.15 ONE Club • 08.50 Mill-:urnali • 10.30 Pajji] li jixraq lil Uliedna • 14.00 Il-{add fuq ONE • 16.00 Familja ONE • 18.00 Italo Super Hits • 19.30 Sunday ONE • 20.45 Memorji u Nostal;ija • 22.00 Stetoskopju • 00.00 Music Box. Bulletin tal-A[barijiet fis-06.45, 11.45, 17.45, 21.45 u 02.45. A[barijiet fil-qosor 08.45, 09.45, 14.45.

06.30 Tmiem il-:img[a 103 FM • 08.30 Quddiesa tal-{add • 09.15 Hello Maks! • 10.05 G[aqqad il-Kelma • 11.55 Fi {dan il-Mulej • 12.15 L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek • 19.00 Fi {dan il-Mulej • 19.05 Ru]arju • 22.00 Qaddis tal-Jum • 22.05 Ru]arju • 22.25 Nisimg[ek!

A[barijiet: fis-06.00, 07.00, 08.00, 11.00, 12.00, 13.00, 15.00, 17.00 u s-18.00.

BBC: 10.00, 14.00, 16.00.

06.30 Bay Breakfast • 10.30 Bay’s Top 40 • 13.30 Ben Glover • 16.30 Weekend Drive • 18.35 RnB Top 20 • 20.30 Hed Kandi • 22.30 Bimbo Jones • 23.30 Noctural Sunshine.

A[barijiet: 6.30 p.m.

Campus FM

103.7 FM

XFM

100.2 FM

Calypso Radio

101.8 FM

Radju Marija

102.3 FM

09.00 BBC World Service • 10.00 Mu]ika Klassika Maltija • 11.00 Classic FM • 13.00 {sejjes minn art l-irdieden • 14.00 BBC World Service.

07.00 The Weekend Breakfast • The XFM Official Countdown • 13.00 The Xfm Chillout Zone • 18.00 The Weekend Special.

06.00 Calypso Breakfast • 10.00 Dak Kien }mien • 13.00 Golden Mix • 16.00 Mal-Melodija Maltija • 19.00 Let’s Go • 22.00 Night Shift.

07.00 Quddiesa • 08.00 Angelus u Kuntatt • 12.00 Angelus u Ru]arju • 12.30 Ru]arju ta’ l-Erwie[ • 13.00 Lil hinn minn darna (r) • 14.00 Il-{add Kumpanija • 15.00 Kurunella {niena Divina • 15.30 ikompli Il-{add Kumpanija • 17.00 Kuntatt • 17.30 A[barijiet Reli;ju]i • 17.50 G[asar • 18.00 Angelus u Ru]arju • 18.30 ikompli Kuntatt • 20.00 Tag[lim u Twemmin Nisrani (r) • 21.00 Magazine (r) • 23.00 Il-Muftie[ tal-G[erf • 23.30 A[barijiet Reli;ju]i • 23.50 Kompjeta.

Smash Radio

104.6 FM

Bastjani]i FM

95.0 FM

07.00 Salvinu Lanzon Magic Moments • 11.00 DJ Frank • 14.00 Non-stop Music.

06.50 {sieb tal-:urnata • 08.15 Quddiesa tal-{add • 09.15 All Time Favourites • 12.00 Minn Wara l-Istandard • 14.00All Time Favourites • 15.00 Realtajiet Siekta (r) • 17.00 All Time Favourites.

36 PROPRJETÀ

Birkirkara

GARAXX [dejn ilplaying field, fih bit[a. ilma, dawl u toilet, 18m x 5m u g[oli 12-il filata. ?emplu 99471942.

Gwardaman;a

APPARTAMENT ;did kantuniera mdawwal [afna, area tajba. Lest minn kollox bi tliet kmamar tas-sodda u bil-lift. Prezz €102,000 negozjabbli. ?emplu lis-sid 79052158.

{al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tassodda, k/ina#living#sitting, utility. Prezz jibda minn €104 ,821(Lm45, 000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

KLASSIFIKATI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000.

Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Ix-Xemxija

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju u utility room. Prezz €142,000. ?emplu 99473439.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

G{AT-TWELLIJA

L-Imsida

{ANUT bil-permessi, €6 kuljum bla rigal. ?emplu 99898054.

G{ALL-BEJG{#KIRI

{anut

BIL-PERMESS (Class 4) f’Santa Venera. ?emplu 99441832 jew 77471530.

VETTURI

BMW 316

DEJJEM iggaraxxjat u sid wie[ed, mixtrija lokalment u

service regolari, magna 1.8ltr petrol, mudell 2000, abjad u full extras. Prezz €5,500. ?emplu 99323922.

Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

Toyota Vitz SR

TAL-2001, magna 1300cc u full extras. ?emplu 79436081.

AVVI}I

Ftu[ tad-drena;; (bilbowser)

BIL-power jet service, prezzijiet minn €25. ?emplu 99282014.

G[al kull xog[ol

TA ’ kostruzzjoni ta ’ bini ,

alterazzjonijiet ta ’ bini ta ’ front gardens , ftu[ ta ’ [itan bi travi tal - [adid , ftu[ ta ’ bibien u twieqi , [nejjiet , bdil ta ’ soqfa tal - konkos u xorok , u nikkavraw travi tal - [adid bl - injam , qlug[ ta ’ madum tal - art u tal [ajt . Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra , fuq il - fil , bis - sejjie[ , bil - qoxra , xog[ol ta ’ invjar , tik[il u tibjid u rran;ar , u nraqqg[u soqfa tal - konkos e// .

Xog[ol ta ’ ilma . Xog[ol b ’ esperjenza kbira u attenzjoni ta ’ xog[ol .

B ’ garanzija ta ’ xog[ol fil - pront . ?emplu 99602436 .

Nixtri

ANTIKITAJIET , bizzilla , globu ta ’ lampa , ganutell , kuruni , bambini ;o bozza , /ombini e// . ?emplu 2 1 433406 jew 99 1 73452 .

Nixtri

DG{AJJES tal - fibre , in[allas kontanti . ?emplu 79834 1 20 .

Nixtri

GARAXX in - na[a tal iskola tal - Gvern , San Pawl il - Ba[ar . ?emplu 99887233 .

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet , in;orr kull tip ta ’ materjal , prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all bejg[ . ?emplu 2 1 433352 , 7908 1 7 1 9 jew 994996 1 9 .

Tiswijiet fil - pront u fil post

TA ’ fridges , freezers , washing machines , tumble dryers u dehumidifiers e// .

B ’ sitt xhur garanzija fuq il parts u labour . Bl - ir[as prezzijiet . Stima b ’ xejn minn qabel . Spare parts g[al kull tip ta ’ appliances . ?emplu 2 1 37 1 559 , 2737 1 559 , 2 1 493285 , 79884497 jew 99472570 .

Servizz fil - pront .

Tiswijiet

MAGNI tal - [jata . G[al service u tiswijiet fil - pront ta ’ magni tal - [jata . ?emplu 99422268 jew 2 1 4 1 6705 .

KLASSIFIKATI G{ALL-BEJG{

G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tattombla

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3

Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-

na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpr ess.com

Kompjuter

KOMPJUTER antik li g[andu valur, f’kundizzjoni tajba. Prezz negozjabbli. ?emplu 21496068 jew 79496068.

Linfa

TAR-ram u [;ie;, stil klassiku bi tliet bozoz u o[ra fin-nofs, u]ata ftit. €50. ?emplu 21242180.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor talkompjuter, libsa tal-

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Toilet seats

Nag[mel xog[ol ta’ toilet seats ;odda li jkunu maqsumin jew li ma ssibux tixtru b[alhom, mag[mulin mill-injam tal-pine bil-kuluri li jaqblu u kif tixtiquhom intom, g[all-kamra tal-banju kompluti bil-fittings. G[al aktar informazzjoni /emplu 21675053 jew 79675053.

JIN{TIE:U

{addiema

FULL-TIME b’mhux inqas minn sentejn esperjenza biex jinstallaw xog[ol talaluminju u [;ie; b’li/enzja tas-sewqan. ?emplu lil Tower Aluminium Ltd, {a]}ebbu; fuq 21465156 jew 99470635.

Mastrudaxxi

BL-esperjenza. Pagi u kundizzjonijiet tajbin. ?emplu lil Vanwood Furniture fuq 99495803 jew 21465646.

Nurses

FULL#PART-TIME, [inijiet flessibbli, rata ta’ paga tajba. Ibag[tu CV fuq info@healthservicesmalta.co m jew /emplu 21485151 jew 79492748.

Shopline Marketing

TE{TIE: Sales Persons full-time biex ibig[u varjetà ta’ prodotti tal-ikel u deter;enti fi [wienet ta’ grocers, supermarkets, confectioneries u [wienet tal-la[am, fost o[rajn. Qed noffru paga tajba, commission fuq sales, allowance g[all-fuel u g[al mobile, u karozza talkumpanija. Lapplikazzjonijiet g[andhom

37

jintbag[tu lil Shopline Marketing, Termax, Valletta Road, {al Qormi QRM3613 jew fuq shopline@melita.com.

Waiters/Waitresses

MINN 20 sena ’l fuq b’esperjenza me[tie;a biex ja[dmu s-Sibt u l-{add issena kollha. ?emplu lil Duncan Restaurant Marsaxlokk fuq 79863105.

Kun parti mis-su//ess ta’ operazzjoni... ag[ti d-demm

39

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

SPORT

3-2

3-1

BOV PREMIER

Valletta u Floriana jaqilbu r-rri]ultat I/-Champions renjanti, Valletta u Floriana, g[elbu lil Hibs u Sliema rispettivament wara li t-tnejn kienu sabu ru[hom goal minn ta[t.

Hibs kienu [asdu lill-Beltin b’goal ta’ Tarabai, imma Gilbert Agius kiseb id-draw, u fit-tieni taqsima Barbosa minn penalty u Roderick Briffa fet[u sitt punti vanta;; g[al-leaders fuq l-istess Hibs meta fadal [ames partiti g[at-tmiem. Fil-[in mi]jud Hibs naqqsu l-iskor minn penalty ta’ Failla, fejn tke//a wkoll Hogg g[al 3-2.

Il-partita l-o[ra kienet identika, fejn Floriana reb[u meritatament dak li darba kien l-aqwa derby ta’ Malta meta wkoll dawru r-ri]ultat u reb[u 3-1 kontra Sliema biex telg[u fit-tielet post.

Sliema, li laqtu darbtejn il-lasta, marru filvanta;; minn Lattes, imma Grabowski ;ab id-draw qabel il-mistrie[ u Akoto u Sodje a//ertaw mir-reb[a fit-tieni taqsima g[at-tim immexxi minn Joe Brincat.

Ara pa;na 47

Kif Jinsabu

Championship Pool L R D T F K Pt Valletta Hibs Floriana B’Kara Sliema W Balzan Y

27 21 5 1 27 18 6 3 27 14 6 7 26 13 4 9 27 8 13 6 26 9 5 12

Relegation Pool Qormi 26 11 {amrun S 26 8 Mosta 26 7 Mqabba 26 7 Tarxien R 26 7 M’Xlokk 26 4

2 13 5 13 6 13 5 14 3 16 2 20

67 66 41 40 40 35

22 22 28 32 35 51

41 35 27 26 20 17

39 42 30 29 30 28

40 56 41 46 47 67

21 20 16 16 15 9

?IKLI}MU

Trott tirba[ l-omnium u Meares il-keirin Lauras Trott reb[et id-deheb fl-omnium g[ar-Renju Unit waqt li Anna Meares irnexxielha tiddefendi d-deheb fil-keirin g[all-organizzaturi, l-Awstralja.

Trott, li g[andha 19-il sena, issi;illat it-titlu bl-a[jar mod possibbli meta reb[et il-500m time-trial, fejn issuperat lillAwstraljana Annette Edmondson fil-Hisense Arena, biex reb[et it-tieni deheb tag[ha f’Melbourne.

Trott iddefendiet b’su//ess it-titlu fit-team pursuit tannisa, aktar kmieni matul il;img[a, flimkien ma’ Joanna Rowsell u Danielle King.

Bir-reb[a fl-omnium, Trott ]ammet rekord perfett li spi//at fuq il-podju f’kull kampjonat ma;;uri fejn reb[et sitt titli mondjali u Ewropej, kollha tad-deheb.

Meares, li bkiet [afna meta r-rivali eterna tag[ha, Victoria Pendleton, reb[itilha fl-isprint de/i]iva, il-:img[a, insiet dan id-di]appunt billi kisbet reb[a impressjonanti fil-keirin u ir/eviet applaws kbir millfolla pre]enti. Ir-reb[a kienet konsolazzjoni g[aliha wara li tilef it-titlu fl-isprint u t-team sprint.

Ir-Russa Ekaterina Gnidenko reb[et il-fidda, u l:ermani]a Kristina Vogel ilbron].

B’hekk, ir-Renju Unit issa reba[ erbg[a mill-g[axar kategoriji Olimpi/i li saru f’Melbourne, bl-Awstralja jirb[u tlieta.

Fil-kategorija tal-ir;iel talMen’s Sprint, il-holder, Jason Kenny, kellu jikkuntenta bilmidalja tal-fidda wara li ing[eleb mill-Fran/i]

Floriana f’silenzju stampa Il-kumitat ta’ Floriana FC [abbar li talab laqg[a ur;enti mal-President u s-CEO talMFA dwar sensiela ta’ /irkustanzi li qed ise[[u filfootball Malti.

Sakemm jo[ro; l-e]itu ta’ din il-laqg[a, b’effett immedjat, ebda uffi/jal, player jew kow/ tal-klabb mhu se ja//etta stediniet g[allkummenti lill-mezzi taxxandir.

Il-kummenti tal-klabb lillmezzi tax-xandir se jing[ataw biss wara l-laqg[a malPresident u s-CEO tal-MFA.

Ri]ultati lokali MFA BOV Premier Championship Pool

Sliema W. v Floriana Hibs v Valletta

3-1 2-3

St. Patrick v Melita St. Andrews v }ejtun C Dingli S. V Naxxar L Vittoriosa S. V Rabat A

1-2 1-0 0-2 1-1

}urrieq v Luqa SA Kirkop Utd v Attard Mellie[a v G]ira Utd Gudja Utd v San :wann

2-1 2-0 0-0 1-2

I Div

II Div

GFA II Div Il-Britanniku Jason Kenny (lemin) fl-azzjoni kontra l-Fran/i] Gregory Bauge, fl-isprint finali tal-ir;iel

Gregory Buage. Il-Fran/i] ing[ata r-reb[a wara li //iklist Britanniku ;ie ;;udikat li qasam quddiem l-

avversarju tieg[u. IlBritanniku l-ie[or, Chris Hoy, reba[ il-midalja talbron].

}ebbu; R. v G[arb R 3-1 Ker/em A. v St. Lawrence S. 2-2

BASKETBALL

Alyssa v Starlites Qormi v Athleta Depiro v Luxol Athleta v Si;;iewi Floriana v Depiro

64-31 33-76 45-61 94-58 58-77

40

SPORT

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Rabat fl-ewwel post ma’ Melita VITTORIOSA S. ............. 1 RABAT A. .........................1

Rabat Ajax salvaw punt fittieni taqsima f’log[ba bbilan/jata kontra Vittorioa Stars u bis-sa[[a ta’ dan ilpunt issa jinsabu fl-ewwel post tal-klassifika flimkien ma’ Melita. Rabat kellhom iktar mil-log[ob, i]da Vittoriosa kien jimmeritahom il-punt miksub, fejn issa kkonfermaw li l-fa]i twila ta’ kri]i g[addiet u jistg[u j[arsu b’ottimi]mu lejn ilkumplament tal-ista;un.

L-ewwel taqsima ftit kienet interessanti u l-azzjonijiet kienu rari. Rabat kellhom bidu a[jar fejn ippruvaw ikunu perikolu]i, i]da Vittoriosa ddefendew tajjeb.

Rabat resqu vi/in wara tmien minuti b’xutt ta’ Clifford Gauci, li g[adda ftit barra; imma g[alkemm kellhom [afna pussess, kienu Vittoriosa li marru filvanta;; wara 23 minuta.

Kross ta’ Roberto Brincat qabad lid-difi]a Rabtija fuq sieq wa[da u da[al tajjeb LEIGHTON GRECH, li g[eleb lil Mintoff mill-vi/in.

Ir-reazzjoni Rabtija kienet fjakka u konfu]a u Vittoriosa ikkontrollaw il-vanta;; minimu u prezzju].

Fl-a[[ar minuti, Rabat kellhom ]ew; azzjonijiet, lewwel b’daqqa ta’ ras ta’ Joseph Caruana wara korner ta’ Adam Smeir, u fl-a[[ar tentattiv tat-taqsima,

rovexxata ta’ Ryan Micallef marret ftit barra.

Fit-tieni taqsima, Rabat ]iedu l-isforzi u xutt ta’ Falzon minn korner ta’ Smeir kien salvat minn Vella, waqt li mas-sieg[a log[ob ipprotestaw g[al penalty meta Smeir deher jaqa’ filkaxxa wara kuntatt ma’ Camilleri.

Minuta wara, il-goalkeeper Rabti, Mintoff, /a[[ad lil Leighton Grech minn goal /ert u mbag[ad Rabat g[al ftit ma kisbux id-draw fis-70 minuta meta Ramon Dos Santos bir-ras kien g[oddu kkommetta auto-goal.

Fit-72 minuta iktar protesti minn Rabat wara li l-ballun deher ja[bat ma’ id Ramon Dos Santos fil-kaxxa. I]da lgoal tad-draw wasal disa’ minuti mit-tmiem meta ADAM SMEIR skorja freekick mill-aqwa u ta punt immeritat lir-Rabtin.

Vittoriosa S. – J. M. Vella, B. Bonnici (J. Camilleri), M. Buttigieg, L. Vella Critien, R. Dos Santos, L. Scerri, A. Spiteri (J. Spiteri), R. Brincat, M. Pereira (J. Dalli), G. Muir, L. Grech Rabat A – S. Mintoff, C. Schembri, J. Caruana (J. Felice), A. Smeic, D. Falzon, C. Muscat, Y. Cauchi, R. Micallef, S. Gauci, D. Azzopardi (V. Caushi), C. Gauci Referee – Trustin Farrugia Cann

REPLAY

Tispikka Valletta vs Hibernians Bla kumment, il-goals, ilkontroversji u l-ewwel kummenti tal-protagonisti wara l-partitissima Valletta kontra Hibernians, se jkunu lingredjenti prin/ipali f’edizzjoni o[ra tal-programm Replay, anke jekk illum huwa {add il-G[id.

Bi pre]entazzjoni ta’ Christian Micallef u Sarah Agius, Replay se janalizza wkoll il-partiti kollha talKampjonat Premier. Fl-

istudio, mistieden spe/jali llum se jkun il-goalkeeper internazzjonali Malti Justin Haber, li mieg[u nitkellmu dwar l-esperjenza fil-Gre/ja, kif ukoll il-pjani futuri tieg[u.

Parti mill-programm illum se tkun iddedikata lejn ilKampjonat tat-Tieni Divi]joni, li qed ji]vol;i f’wie[ed interessanti. Fl-istudio, Tyrone Demanuele, il-President ta’ G]ira, u George Caruana, itTe]orier ta’ Gudja FC.

Azzjoni mill-partita bejn Naxxar u Dingli. Naxxar reb[u 2-0. G[alihom din kienet it-tieni reb[a konsekuttiva (Ritratt> Alex DeGabriele)

Fa/li g[al Naxxar b’doppjetta ta’ Falzon DINGLI S. ...........................0 NAXXAR L. ....................... 2

Naxxar Lions kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva meta g[elbu lil Dingli b’doppjetta ta’ Darren Falzon, li skorja goal f’kull taqsima. Kienet reb[a mmeritata tal-Lions, li issa serr[u rashom g[al kollox minn kull inkwiet tarrelegation, filwaqt li mhux listess jistg[u jg[idu Dingli, li g[adhom f’po]izzjoni ferm prekarja, it-tielet mill-a[[ar, tliet punti fuq St. Parick.

Fl-ewwel taqsima, Naxxar kellhom ir-ri[ verament qawwi favur tag[hom, u dan beda jkun determinanti fuq illog[ob. Prattikament, Naxxar kienu l-[in kollu fl-attakk flewwel taqsima, i]da ]-]ew; na[at bdew isibuha bi tqila biex jikkontrollaw il-ballun.

L-ewwel azzjoni kienet ta’ Dingli, fejn wara 13-il minuta, azzjoni tajba ta’ Carlos Porcari, li qassam lejn Chris Azzopardi, li falla minn qag[da ideali.

Ta’ dan, Dingli pattew qares g[aliex minuta wara, Naxxar marru fil-vanta;;. Azzjoni ta’ Halison Lima Siqueira, li

qassam lejn André Rocha Da Silva, li bir-ras kompla lejn DARREN FALZON, li millvi/in ma ]baljax g[all-goal tal-vanta;; Naxxari.

Erba’ minuti wara, /ans tajjeb g[al Dingli meta Reuben Vella qassam lejn Porcari, li d-daqqa ta’ ras tieg[u kienet salvata b’diffikultà minn Justin Spiteri.

Fis-27 minuta, Darren Falzon falla /ans tad-deheb meta ir/ieva ming[and Rocha Dos Santos, i]da xe[et barra meta kien wi// imb wi// ma’ Farrugia. Naxxar baqg[u jinsistu, u man-nofs sieg[a log[ob kross ie[or ta’ Rocha Dos Santos u Kurt Drago birras xe[et ftit barra.

Fit-33 minuta, xutt bomba ta’ Lima Siqueira, bil-ballun jg[addi j[akkek mal-lasta. Fla[[ar azzjoni tal-ewwel taqsima kienu Dingli li resqu qrib b’xutt ta’ Rio Micallef, li kien salvat minn Justin Spiteri.

Fil-bidu tat-tieni taqsima kienu Dingli li [ar;u tajjeb u Leontiev Konda falla /ans tad-deheb minn quddiem meta

naqas li jolqot il-ballun.

Minuta wara, l-istess Konda ipprova jpatti b’xutt minn tarf il-kaxxa, li l-goalkeeper Justin Spiteri salva b’diffikultà.

Fis-67 minuta Darren Falzon g[alaq il-log[ba bittieni goal. André Rocha Da Silva ta ballun pre/i] lil DARREN FALZON, li avvanza u g[eleb lil Farrugia mill-vi/in. G[axar minuti wara, Etienne Farrugia ipprova g[al Dingli b’xutt mill-bog[od, i]da l-ballun g[adda j[akkek mal-lasta.

Naxxar ikkontrollaw illog[ba sat-tmiem u bis-sa[[a tas-seba’ reb[a telg[u fil[ames post tal-klassifika.

Dingli S – J. Farrugia, K. Pace, R. Micallef, P. Ciantar (J. Sapiano), L. Konda, K. Formosa, E. Farrugia, C. Porcari, R. Vella, R. Briffa, C. Azzopardi Naxxar L. – J. Spiteri, A. Farrugia, L. Micallef, K. Drago, R. Schembri, H. De Lima Siqueira, J. Debono, M. Del Negro, M. Maccari (O. Agboebina), D. Falzon, A. Rocha Da Silva (K. Farrugia) Referee – Mario Apap

SPORT

41

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

FOOTBALL – L-EWWEL DIVI}JONI

Melita jdawru r-ri]ultat fit-tieni taqsima minn Christopher Cassar ...........................................

ST. PATRICK .................. 1 MELITA ........................... 2

Melita skorjaw darbtejn fittieni taqsima biex kisbu reb[a diffi/li kontra St. Patrick, li lag[bu l-a[[ar nofs sieg[a tallog[ba bi plejer inqas. Kien ri]ultat li Melita kien jimmeritahom g[aliex attakkaw g[al [inijiet twal, i]da sabu quddiemhom lil Galea f’forma mill-aqwa.

I]-}abbarin marru kmieni fil-vanta;; b’goal ta’ Gockaj, i]da baqg[u fil-log[ba biss bis-saves ta’ Grech. Imbag[ad is-Saints kienu sfortunati li tilfu lil Gockaj, li we;;a’ f’nofs l-ewwel taqsima u ttke//ija ta’ Ceka g[amlitha kwa]i impossibbli g[alihom li jiksbu xi [a;a minn din illog[ba.

St. Patrick marru fil-vanta;; fl-ewwel azzjoni tal-log[ba, meta minn kross ta’ Simon Zerafa kien hemm il-[ar;a in/erta tal-goalkeeper Sapiano, u GOCKAJ bir-ras xe[et fix-xibka.

Ir-reazzjoni ta’ Melita kienet wa[da immedjata, u lgoalkeeper }abbari g[amel serje ta’ saves mirakolu]i biex salva r-ri]ultat. Fid-disa’ minuta, salva b’saqajh xutt mill-vi/in ta’ Baldacchino.

Fit-12-il minuta, free-kick ta’ Vukanic u daqqa ta’ ras ta’ Gribbon, u l-goalkeeper Grech idawwar f’korner b’diffikultà. }ew; minuti wara, xutt ta’ Luke Micallef [abat man-na[a ta’ barra tax-xibka, u fl-20 minuta xutt bomba minn tarf il-kaxxa ta’ Simon Galea u g[al darb’o[ra save brillanti ta’ Grech. Fis-26 minuta, minn azzjoni ta’ korner, ilgoalkeeper Grech [arablu lballun minn idu, qamg[et ta[wida quddiem il-lasta, i]da l-ballun b’xi mod kien

ikklerjat mid-difensuri ta’ St. Patrick.

Kif bdiet it-tieni taqsima, Melita kisbu l-goal tad-draw bl-iktar mod fortunat meta GEORGE GRIBBON skorja minn kwa]i nofs ground, bilballun meg[jun mir-ri[ iqarraq g[al kollox bilgoalkeeper }abbari.

Mas-sieg[a log[ob, daqqa ta’ [arta g[al St Patrick meta Rigers Ceka dabbar it-tieni karta safra g[al foul fuq Julian Galea u s-Saints kellhom jilag[bu l-a[[ar nofs sieg[a bi plejer inqas.

Melita mal-ewwel approfittaw, u minuta wara marru fil-vanta;; meta kross ta’ Michael Martin kien ippan/jat minn Grech, bilballun jasal g[and JULIAN GALEA, li skorja b’xutt filbaxx. {ames minuti wara, Julian Galea laqat il-lasta minn azzjoni ta’ korner. Melita komplew jattakkaw, u kwarta mit-tmiem, azzjoni o[ra tajba b’xutt ta’ Matthew Borg imblukkat minn difensur fuq il-linja, u mir-rebound xutt ta’ Vukanic u save brillanti ta’ Grech.

Fl-a[[ar minuti, Melita kellhom xi tentattivi o[ra, i]da Grech salva kull ma resaq lejh.

St. Patrick – J. Grech, A. Ellul (J.R. Vella), M. Xerri, J. Farrugia, C. Camilleri, E. Grech, S. Zerafa, D. Fava, S. Spasov (M. Onorah), B. Gockaj (S. Agius), R. Ceka.

Melita – M. Sapiano, M. Sierra Camacho, G. Gribbon (D. Gravino), M. Martin, M. Borg, N. Baldacchino (T. Terpougoff), J. Galea, L. Micallef (G. Alario), K. Vella Petroni, S. Galea, J. Vukanic.

Referee – Andrè Arciola.

Steve Agius ta’ St. Patrick jipprova jbieg[ed lil Vucanic ta’ Melita (Ritratt> Martin Agius)

De/i]a b’goal fit-93 minuta ST. ANDREW’S ................1 }EJTUN C. ........................0

Goal tas-sostitut Nicky Vella Petroni bl-a[[ar xutt tallog[ba ta reb[a xejn mistennija lil St. Andrew’s fuq }ejtun Corinthians, f’log[ba li kienet tedjanti g[al [inijiet twal.

B’dan ir-ri]ultat tista’ tg[id li t-tamiet ta’ }ejtun li jkomplu jisfidaw g[allpromozzjoni issa taru mar-ri[, fejn issa }ejtun jinsabu sitt punti wara l-koppja Melita u Rabat, li lag[bu wkoll log[ba inqas.

L-ewwel taqsima kienet fqira, fejn l-azzjonijiet kienu ine]istenti. }ejtun kellhom iktar mil-log[ob, i]da dehru ferm xotti fl-ideat. G[allkuntrarju, St. Andrew’s ikkontrollaw b’mod tajjeb lillavversarji u dejjem kienu lesti biex ja[arbu bil-kontrattakki tag[hom.

Fl-ewwel taqsima, l-unika konklu]joni kienet permezz ta’ Alinho, li impenja b’xutt /entrali lill-goalkeeper Ranier Farrugia. }ejtun kellhom

azzjoni lejn l-a[[ar minuti, i]da Kenneth Abela kien anti/ipat minn Camilleri Kamsky.

Fl-a[[ar minuta tal-ewwel taqsima, l-iktar azzjoni diskutibbli tal-log[ba meta Alinho [arab wa[du quddiem il-goalkeeper, li [are; barra lkaxxa u waqqa’ lil Alhinho, i]da r-referee wera biss karta safra lill-goalkeeper ta’ }ejtun, bil-plejers ta’ St. Andrew’s jipprotestaw g[ax riedu t-tke//ija. Mill-free-kick ix-xutt tal-istess Alhinho kien imxellef mill-barriera u mar ftit barra.

Fit-tieni taqsima l-log[ba baqg[et fl-istess livell, bi]}ejtun jippruvaw jiksbu l-goal tal-vanta;;, i]da St Andrew’s ikkontrollaw tajjeb. Fis-77 minuta, Camilleri Kamsky impenja lill-goalkeeper ta’ }ejtun, Ranier Farrugia, li salva tajjeb.

Meta kollox deher li llog[ba kienet se tintemm ming[ajr goal, wasal il-goal sorpri]a ta’ St Andrew’s meta NICKY VELLA PETRONI

Kif Jinsabu L R D T F K Pti Melita 17 Rabat A 17 Pietà H 18 }ejtun C 18 St. Andrews17 Naxxar L 18 Bir]ebbu;a 18 Vittoriosa S 18 Lija A 17 Dingli S 18 St. Patrick 18 St. Georges 18

11 11 10

9 8 7 7 5 5 5 4 3

3 3 2 3 3 5 2 7 4 3 3 4

3 33 18 36 3 22 9 36 6 24 17 32 6 23 14 30 6 21 20 27 6 25 26 26 9 28 28 23 6 24 21 22 8 19 21 19 10 13 25 18 11 15 30 15 11 14 32 3

seraq ballun lil Ganchev u g[eleb lil Farrugia u ta t-tmien reb[a tal-ista;un lil St. Andrew’s.

St. Andrew’s – D. Balzan, R. Previ, B. Diacono, J. Bugeja, B. Said, A. Camilleri Kamsky, W. Camilleri (M. Hyzler), A. Nakua, A. Amato, V. Alhinho, M. Grima (N. Vella Petroni). }ejtun C – R. Farrugia, A. Farrugia (G.Delia), C. Magro (K. Ganchev), E. Azzopardi (C. Formosa), J.C. Galea, K. Vassallo, J. Abela, N. Filipov, M. Borg, K. Abela, S. Magro.

Referee – Glenn Tonna

42

SPORT

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

BUNDESLIGA

Reb[iet g[al Bayern u Dortmund I/-champions, Borussia Dortmund, ]ammew ilvanta;; ta’ tliet punti li g[andhom fuq l-eqreb rivali Ri]ultati

K’slautern v Hoffenheim Cologne v Werder Bremen B. Munich v Augsburg Freiburg v Nuremberg Stuttgart v Mainz Wolfsburg v B. Dortmund B. M’gladbach v Hertha B. Illum Schalke 04 v Hanover 96 Hamburg v B. Leverkusen Kif Jinsabu

L B. Dortmund 29 B. Munich 29 Schalke 04 28 M’gladbach 29 Stuttgart 29 W. Bremen 29 Hanover 96 28 Leverkusen 28 Wolfsburg 29 Hoffenheim 29 Mainz 29 Nuremberg 29 Freiburg 29 Augsburg 29 Hamburg 28 Cologne 29 H. Berlin 29 K’slautern 29

R 20 20 17 15 12

11 10 11 12

9 8 9 8 6 7 8 6 3

D 6 3 3 7 7 8

T F 3 66 6 69 8 61 7 41 10 52 10 42 11 7 37 7 10 39 4 13 41 10 10 34 9 12 43 5 15 27 8 13 39 12 11 31 9 12 32 5 16 36 9 14 30 11 15 18

1-2 1-1 2-1 2-2 4-1 1-3 0-0

K Pt 22 66 19 63 35 54 20 52 39 43 44 41 39 41 38 40 52 40 40 37 48 33 41 32 55 32 44 30 50 30 59 29 52 27 41 20

tag[hom, Bayern Munich, b’reb[a ta’ 3-1 barra minn darhom, kontra Wolfsburg.

Min-na[a tag[hom, Bayern Munich reb[u 2-1 kontra Augsburg biex komplew isewgu lil Dortmund.

L-aqwa skorer ta’ Dortmund, LEWANDOWSKI, po;;a littim tieg[u fil-vanta;; fit-22 minuta, filwaqt li GUNDOGA irdoppja l-iskor fl-49 minuta. Minkejja li fil61 minuta, Wolfsburg naqqsu d-distakk permezz ta’ MANDZUKIC, l-affarijiet marru g[all-ag[ar meta tke//ielhom Madlung.

Dortmund issi;illaw irreb[a b’goal tas-solitu LEWANDOWSKI. Bayern Munich, friski missu//ess fuq Marseille, matul il-;img[a g[elbu lil Augsburg bi skor ta’ 2-1. Leroj ta’ Bayern kien lattakkant Gomex, li din il;img[a ;edded il-kuntratt tieg[u mal-klabb li g[adu bi/-/ans ta’ ‘Treble’.

Wara biss 25 sekonda

Alexander Madlung ta’ Wolfsburg (xellug) jog[la g[all-ballun ma’ Mats Hummels ta’ Borussia Dortmund

log[ob, GOMEZ feta[ liskor, u fit-23 minuta KOO ta’ Augsburg ;ab id-draw.

Mas-sieg[a log[ob re;a’ kien GOMEZ li skurja l-25 goal tal-kampjonat wara li ir/ieva ming[and Robben, biex ta rreb[a prezzju]a lit-tim tieg[u.

Hekk kif fadal [ames partiti mill-kampjonat, Bayern qeg[din tliet punti ta[t Dortmund.

Intant, f’partiti o[rajn, Cologne u Werder Bremen spi//aw fi draw ta’ 1-1. Kienu Bremen li marru fil-vanta;; meta ROSENBERG skurja fl24 minuta, filwaqt li fid-39 minuta JEMAL ;ab id-draw u l-iskor baqa’ hekk sal-a[[ar.

Draw ie[or kien dak bejn Freiburg u Nurnberg.

DIDAVI po;;a lil Nurnberg fil-vanta;; wara tmien minuti,

MOTOGP

Lorenzo bl-a[jar [in

Gary Hooper ta’ Celtic ji//elebra wie[ed mill-goals tieg[u kontra Kilmarnock

FUTBOL SKO??I}

Celtic champions Celtic ;ew inkurunati champions tal-Iskozja b’reb[a ta’ 6-0 barra minn darhom kontra Kilmarnock.

Dan ifisser li Celtic temmew id-dominju ta’ Rangers, li reb[u l-kampjonat g[al dawn l-a[[ar tliet snin.

Lil Rangers tnaqqsulhom 10 punti fi Frar li g[adda min[abba xi problemi amministrattivi. Attwalment, Celtic qeg[din 21 punt fuq Rangers meta fadal sitt partiti. Fl-a[[ar ta’ Marzu, Rangers ipposponew ir-reb[ tat-titlu ta’ Celtic meta fla[[ar ta’ Marzu g[elbuhom, 3-2.

Celtic kellhom b]onn biss tmien minuti biex marru filvanta;; permezz ta’ Mulgrew, filwaqt li fis-17-il minuta, Loovens g[amilhom tnejn.

Fil-35 minuta, Mulgrew skurja t-tieni goal tieg[u u t-tielet wie[ed tal-partita, u 10 minuti wara, Hooper g[amilhom 4-0.

Fl-a[[ar ]ew; minuti tallog[ba, Celtic skurjaw tnejn o[ra permezz ta’ Ledley u Hooper.

Fi tmiem il-;img[a li ;ejja, Celtic huma impenjati fis-semi-finali tat-tazza domestika kontra Hearts.

Bir-reb[a tal-kampjonat, ilHoops se jikkwalifikaw g[at-tielet rawnd tal-fa]i tal-kwalifikazzjoni g[a/Champions League.

Il-log[ba li jmisshom f’darhom Celtic hi kontra Rangers, u l-FA Sko//i]a idde/idiet li mhux se tag[ti t-trofew lit-tim dakinhar biex ji;u evitati xi in/identi.

Is-sewwieq tal-Yamaha, Jorge Lorenzo, irre;istra la[jar [in fl-a[[ar sessjoni tal-provi liberi g[all-Grand Prix tal-Qatar. Waqt ittielet sessjoni, Lorenzo irre;istra [in ta’ 1.55.365’.

I/-champion renjanti, Casey Stoner, irre;istra la[jar [in kemm fl-ewwel Is-sewwieq tal-Yamaha, Jorge Lorenzo kif ukoll fit-tieni sessjoni; i]da fit-tielet sessjoni Lorenzo temm id-dominju ta’ Stoner.

It-tieni l-a[jar [in waqt it-tielet sessjoni tal-provi kien irre;istrat minn Cal Crutchlow tal-Yamaha, filwaqt li Stoner irre;istra t-tielet l-a[jar [in.

“Il-mutur jidher li hu [afna a[jar minn dak li kelli sena ilu.

Minkejja dan ir-ri]ultat, xorta wa[da nista’ nitjieb fil-jiem li ;ejjin. Se nag[mel minn kollox biex g[ada, waqt is-sessjoni talkwalifikazzjoni, nirre;istra l-a[jar [in biex nibda fuq quddiem flewwel Grand Prix tas-sena,” qal Lorenzo.

Intant, Dani Pedrosa tal-Honda waqa’ bil-mutur, imma ma we;;ax u rre;istra l-[ames l-a[jar [in tal-;urnata. Stoner reba[ erba’ Grand Prix mill-a[[ar [amsa li saru fil-Qatar u beda millewwel po]izzjoni erba’ darbiet, u bla dubju hu se jibda b[ala lfavorit li jirba[ din it-tellieqa.

“Jiena ddi]appuntat bir-ri]ultat ta’ llum, imma g[ada se nwettaq reazzjoni,” qal Stoner.

FUTBOL

Muamba se j[alli l-isptar ;img[a o[ra

Il-midfielder ta’ Bolton, Fabrice Muamba, li xahar ilu tah attakk tal-qalb waqt il-partita kontra Tottenham, ing[ata l-a[bar li ;img[a o[ra g[andu jo[ro; mill-isptar.

Muamba, li g[adu kemm g[alaq 24 sena, tah attakk tal-qalb u sa[anistra kien anki miet g[al 78 minuta u t-tobba kellhom b]onn jag[tuh madwar 15-il xokk biex qalbu re;g[et bdiet ta[dem.

Minn dakinhar ’l hawn, Muamba in]amm ta[t l-osservazzjoni fi sptar f’Londra, u l-eks player ta’ Arsenal irkupra tajjeb ferm.

Skont ir-rapporti fil-;urnali Ingli]i, Muamba issa qieg[ed anki jimxi fis-swali tal-isptar.

Matul dawn l-a[[ar ;img[at, numru kbir ta’ players ]aru lil Muamba l-isptar, u skont it-tabib tal-klabb, Jonathan Tobin, ilprogress li qed jag[mel Muamba hu kbir.

u PEKHART g[amilhom tnejn g[al Nurnberg. Dawn tilfu /-/ans li jirb[u barra minn darhom meta qalg[u ]ew; goals, li kienu skurjati minn CALIGIURI u MAKIADI. Stuttgrat kisbu reb[a tajba ta’ 4-1 kontra Mainz. L-eroj ta’ Stuttgart kien Ibisevic, li skurja tnejn mi]-]ew; goals mill-erbg[a li huma.

EURO 2012

Bent fidu/ju] li jilg[ab L-attakkant internazzjonali Ingli], Darren Bent, jinsab fidu/ju] li jil[aq jirkupra u jilg[ab fil-Euro 2012. Il-player ta’ Aston Villa we;;a’ lg[aksa serjament fi Frar li g[adda u issa beda programm ta’ riabilitazzjoni biex jirritorna g[al-log[ob.

Bent, li ]gur se jitlef ilkumplament tal-kampjonat domestiku, qal, “G[adu kmieni biex ng[id jekk iniex se nil[aq nirkupra jew le, imma ninsab fidu/ju]. Qed na[dem bla waqfien biex inkun parti mittim li se jikkompeti fl-Ukrajna u l-Polonja,” qal l-eks players ta’ Sunderland.

Jirringrazzja lil kul[add

L-a;ent ta’ Antonio Cassano, Beppe Bozzo, irringrazzja lil kull min g[en lil Cassano wara li dan kien operat f’qalbu f’Novembru li g[adda. Cassano ilu ma jilg[ab minn Ottubru li g[adda meta wara l-partita kontra Roma [assu [a]in fuq l-ajruplan. Cassano kien ;ie operat u minn dakinhar ’l hawn ma re;ax lag[ab ma/champions Taljani.

“Cassano g[adda minn ]mien diffi/li u d-diri;enti ta’ Milan u l-kow/ tat-tim nazzjonali, Prandelli, dejjem kienu vi/in tieg[u. Milan [adu [siebu [afna u min jaf kienx ikun l-istess ka] li kieku Cassano kien ma’ tim ie[or,” qal Bozzo.

Cassano issa g[andu l-g[an li jkun f’siktu biex jilg[ab fl-Euro 2012. Prandelli minn dejjem qal li jixtieq lil Cassano fit-tim tieg[u. L-eks attakkant ta’ Bari spi//a b[ala l-aqwa skorer tattim Taljan fir-round talkwalifikazzjoni g[all-Euro 2012.

SPORT

43

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Monterosso jirba[ id-Dubai World Cup minn Kenneth Vella

Fil-korsa ta’ Meydan, f’Dubai fl-Emirati G[arab Mag[quda kien Monterosso li reba[ ledizzjoni ta’ din is-sena tadDubai World Cup. Dan i]]iemel kien misjuq milljockey imwieled fil-g]ira ta’ Korsika u bba]at fi Franza, Michael Barzalona u u proprjeta` tal-istalel Godolphin tax-Sheik Mohammed Bin Rashid Al Maktoum. Al Maktoum huwa l-mexxej ta’ Dubai. }iemel ie[or tax-Sheik Mohammed, Capponi, da[al fit-tieni post.

Capponi kien misjuq milljockey G[arbi Ahmed Atjebi.

Id-Dubai World Cup, organizzata bl-g[ajnuna ta’ Emirates Airline, kellha premju ta’ g[axar miljun dollaru Amerikan, l-akbar premju f’ti;rija tal-galopp madwar id-dinja. Ma setax jonqos li x-Sheikh ma jkunx kuntent b’dan is-su//ess. “Ma nistax niddeskrivi l-fer[ li qed in[oss wara din ir-reb[a,” tenna Barzalona fi tmiem itti;rija. Monterosso u Capponi huma im[arr;a minn Mahmoud Al Zarooni li hu bba]at f’Dubai stess.

Planteur, im[arre; l-Ingilterra

mit-Taljan Marco Botti temm fit-tielet post u ta[t il-gwida ta’ Ryan Moore.

Opinion Poll l-ewwel fid-Dubai Gold Cup Wara li fis-Sajf temm fittieni post fit-ti;rija

nternazzjonali Ascot Gold Cup wara r-rebbie[ Fame And Glory, Opinion Poll reba[ l-edizzjoni 2012 tadDubai World Cup li kellha premju ta’ miljun dollaru Amerikan. Opinion Poll kien misjuq mill-jockey ta’ dixxendenza Taljana Frankie Dettori. Dan i]-]iemel huwa wkoll huwa proprjeta` talistalel Godolphin tax-Sheikh Mohammed Bin Rashid Al Maktoum, il-mexxej ta’ Dubai. Din kienet id-disa’ reb[a tieg[u minn 24 ti;rija.

Din it-ti;rija kellha titressaq lejn l-a[[ar tal-programm wara li wara ftit metri millewwel tluq tag[ha kien hemm in/ident li fih kien involut Fox Hunt.

Fox Hunt kellu jitraqqad min[abba li kiser wa[da minn saqajh waqt dan lin/ident. Il-jockey ta]-]iemel, Silvestre de Sousa ma sofriex

minn konsegwenzi gravi. Fox Hunt, proprjeta` wkoll taxSheik Mohammed kien kunsidrat b[ala ]-]iemel talfutur fix-xena tat-ti;rijiet talgalopp internazzjonali spe/jalment wara lpjazzamenti tajbin li kellu fla[[ar xhur fil-Goodwood Cup u l-Melbourne Cup. Ta’ min jinnota li anki meta re;g[et saret din it-ti;rija lejn l-a[[ar tal-programm ukoll ma kenitx nieqsa minn in/identi. Bronze Cannon ukoll kellu jitraqqad wara li we;;a' wa[da minn saqajh filwaqt li Grand Vent kellu listess destin wara in/ident ie[or.

Intant f’ti;rijiet o[ra kien hemm ir-reb[iet tal-Fran/i] Cirrus des Aigles u Olivier Peslier fid-Dubai Sheema Classic, Cityscape u James Doyle fid-Dubai Duty Free; Krypton Factor u Kieren Fallon fid-Dubai Golden Shaheen; Ortensia u Craig Williams fl-Al Quoz Sprint; Daddy Long legs u Colm O’Donoghue fid-Derby talEmirati G[arab Mag[quda u African Story f’idejn Frankie Dettori fil-Godolphin Mile.

Ourasi jag[laq 32 sena Il-biera[ i]-]iemel le;;endarju Fran/i] Ourasi g[alaq sninu. Dan i]-]iemel jibqa' l-uniku wie[ed li sallum irnexxilu jirba[ ilfamuza Prix d’Amerique erba’ darbiet, fl-1986, 1987, 1988 u fl-1990. Din it-ti;rija ssir kull sena fil-korsa ta’ Vincennes f’Parigi fi Franza.

Sfortunatament, Ourasi ftit intu]a g[at-tag[mir wara li ;ie rtirat mit-ti;rijiet. Dan min[abba problemi ta’ infertilita`.

Matul is-snin Ourasi da[al f’qalb il-Fran/i]i kollha tant li l-kunsill lokali tal-villa;; ta’ Saint Etienne l’Alliere, ilvilla;; fejn twieled l-istess Ourasi semma anki triq ewlenija g[alih. Barra dan, kull xahar, mijiet ta’ dilettanti jmorru j]uruh fi//entru Haras de Gruchy fizzona ta’ Calvados finNormandija fejn jin]amm.

Kull sena fl-okka]joni ta’ eg[luq sninu f’dan I/-/entru jsir ri/eviment li g[alih jattendu fost l-o[rajn sid i]]iemel, is-sinjura Ostheimer, sid i/-/entru Pierre Lamy, leks lad tieg[u Philippe Renouf u mart il-mibki Jean Rene Gougeon li tant kellu su//ess b’Ourasi.

Kull sena fil-;img[a talAmerique Ourasi jkollu ]jara wkoll minn numru ta’ dilettanti Maltin li jarawh b[ala wie[ed mill-aqwa trottaturi li qatt kien hawn fid-dinja. Qarrej regolari ta’ din ir-rubrika, Gu]i Briffa

Guzi Briffa flimkien ma]-]iemel le;;endarju Ourasi

mill-Marsa, li kull sena jkun Pari;i g[all-famu]a Prix d’Amerique, bg[atilna ritratt

tieg[u ma]-]iemel u li ttie[ed waqt l-a[[ar ]jara li g[amel lil Ourasi.

Monterosso u Michael Barzalona r-rebbieha tad-Dubai World Cup filkorsa ta’ Meydan

LOKALI

Isiru l-finali ta’ Condition Races Fil-korsa tal-Marsa llum wara nofsinhar, issir ittmintax-il laqg[a tal-ista;un fuq tmien ti;rijiet kollha g[al ]wiemel tat-trott fuq distanza twila ta’ 2640m. Laktar sitt ti;rijiet mistennija se jkunu finali ta’ Condition Races g[all-klassijiet differenti u l-finali ta’ konsolazzjoni g[al ]wiemel mill-og[la klassijiet, ]wiemel li ma rnexxilhomx jg[addu g[all-finali tatTazza l-Kbira li saret il;img[a li g[addiet u li ntreb[et minn Mig Of The Wood.

Il-finali ta’ konsolazzjoni se tkun is-seba’ ti;rija u tibda fil-4.45pm. Hawn se nsibu lil Nasko Pride, Nagano Phedo, Normand d’Oger, Lou Petiot, Energy Launcher, Bello Fratello, Eastwood OM u Noble d’Ete. Misjuq minn Michael Axisa, Lou Petiot jibda laktar favorit quddiem Nagano Phedo (Mario Fenech) u Noble d’Ete (Raymond Clifton).

Fil-finali l-o[ra talCondition Races se jibdew kwotati Zilver Boko (Tony Demanuele) fil-finali Gold; Prince du Moutier (Raymond Schembri) filfinali Silver A; Lonestar Somolli (Brian Zammit) filfinali Silver B; Lorenz de Noyelles (Raymond Clifton) fi klassi Bronze u Orasi Index (Clint Vassallo) fi klassi Copper. L-ewwel ti;rija tal-klassi Copper tibda fis-2pm.

Tbassir

I Ti;rija. Klassi Copper.

Win – Ideal de Suce. Place – Qualou d’Axel, Inedit du Tachen.

II Ti;rija. Finali Condition Race. Klassi Copper. Win – Orasi Index. Place – Kejser Engely, Gamin Launcher.

III Ti;rija. Finali Condition Race. Klassi Bronze. Win – Lorenz de Noyelles. Place – Robin Lou, Ackaturbo.

IV Ti;rija. Finali Condition Race. Klassi Silver B. Win – Lonestar Somolli. Place – Meadow Dancer, Oregon de la Foret.

V Ti;rija. Finali Condition Race. Klassi Silver A. Win – Prince du Moutier. Place – Lovely Mab, Confidence As. VI Ti;rija. Finali Condition Race. Klassi Gold. Win – Zilver Boko. Place – Oviedo du Sam, Oscar Mati.

VII Ti;rija. Finali ta’ Konsolazzjoni. Klassi Open.

Win – Lou Petiot. Place – Noble d’Ete, Nagano Phedo.

VIII Ti;rija. Klassi Silver.

Win – Newman. Place – Darco As, Stonecreek.

Filmati ta’ ti;rijiet Infakkar lill-qarrejja tag[na li fuq il-website www.kennethvella.com jistg[u dejjem jaraw b’mod s[i[ il-filmati tat-ti;rijiet organizzati kull tmiem il;img[a fil-korsa tal-Marsa.

Dan barra artikli u rapporti dwar l-istess ti;rijiet, ri]ultati uffi/jali u anki ritratti me[uda mill-fotgrafu tal-korsa Alex Azzopardi.

44

SPORT

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

FOOTBALL TALJAN

Juventus jaqb]u lil Milan fl-ewwel post Juventus telg[u fl-ewwel post tal-klassifika b’reb[a ta’ 2-0 fuq Palermo. Ftit sieg[at qabel Milan sofrew telfa 2-1 f’darhom kontra Fiorentina u l-Bianconeri approfittaw minn dan il-fatt u issa hekk kif fadal seba’ partiti sa tmiem l-ista;un Juve qeg[din punt fuq Milan.

Intant, Roma sofrew telfa ta’ 4-2 barra minn darhom kontra Lecce filwaqt li Inter ;ew mi]muma draw minn Cagliari li lg[abu g[al [in twil b’10 players.

G[al Milan ]gur li kienet ;img[a ferm negattiva fejn dawn ;ew draw kontra Catania, ;ew eliminati mi/-Champions League u l-biera[ tilfu l-kmand f’ras il-klassifika.

BERGAMO – Siena kisbu reb[a fl-a[[ar minuta barra minn darhom kontra Atalanta biex reb[u 2-1. Kienu Atalanta li fet[u l-iskor wara disa’ minuti permezz ta’ SCHELOTTO. Erba’ minuti wara Siena ing[ataw penalty u mill-11-il metru LARRONDO g[amilhom 1-1.

Hekk kif kollox deher li lpartita se tintemm fi draw ta’ 1-1, DESTRO skurja l-gowl li ta t-tliet punti prezzju]i lil Siena.

TRIESTE – Inter u Cagliari ;ew draw 2-2 f’partita fejn Cagliari kellhom jilag[bu b’10 players g[al madwar nofs sieg[a. ASTORI po;;a lil Cagliari fil-vanta;; b’gowl millisba[ wara [ames minuti.

Minkejja li kien issikat minn Ranocchia dan irnexxielu b’mod akrobatiku jeg[leb lil Castellazi li kien qieg[ed jilg[ab minflok Cesar li kien skwalifikat.

Sekondi wara, MILITO ;ab id-draw g[al Inter hekk kif g[eleb in-nasba tal-offside, u b’xutt fuq id-dawra g[amilhom 1-1. Fit-tieni taqsima Cagliari ]iedu fil-log[ob u sa[anistra marru fil-vanta;; fil-61 minuta meta PINILLA skurja b’daqqa ta’ ras.

Dan tal-a[[ar tke//a in;ustament wara l-gowl min[abba li g[olla l-flokk meta i//elebra l-gowl. Inter approfittaw minn dan u minuta wara kien CAMBIASSO li ;ab id-draw u l-iskor baqa` 2-2 sa tmiem il-partita.

CESENA – Cesena u Bologna spi//aw fi draw ta’ ming[ajr gowls f’partita li offriet ftit emozzjonijiet.

VERONA – Catania tilfu 3-2 kontra Chievo i]da kellhom wirja tajba u kwa]i salvaw draw meta kienu qed jilag[bu b’10 players. Wara sitt minuti BRADLEY po;;a lil Chievo filvanta;; u fit-22 minuta tke//a Spolli ta’ Catania. }ew; minuti wara s-solitu PELLISIER ta’ Chievo ]ied mal-iskor minn penalty.

12-il minuta wara dan il-gowl Catania naqqsu d-distakk meta Andreolli tefa’ fix-xibka tieg[u stess. Fit-tieni taqsima PALOSCHI skurja g[al Chievo u [ames minuti mit-tmiem ALMIRON skurja g[al Catania i]da l-iskor baqa` 3-2 favur Chievo sal-a[[ar.

LECCE – Lecce kellhom wirja mill-aqwa kontra Roma u reb[ulhom bi skor ta’ 4-2. It-tim ta’ Cosmi mar fil-vanta;; permezz ta’ gowl ta’ MURIEL li sab ix-xibka fit-22 minuta.

Lecce ]iedu ma’ dan ilvanta;; minuta minn tmiem lewwel taqsima u din id-darba kien DI MICHELE li skurja kontra t-tim tal-belt kapitali.

MURIEL re;a’ skurja gowl ie[or erba’ minuti wara filwaqt li DI MICHELE, minn penalty, g[amilhom 4-0 favur Lecce wara li kienu g[addew 55 minuta.

Fl-a[[ar ]ew; minuti talpartita Roma wettqu reazzjoni u skurjaw ]ew; gowls. KRIKIC skurja fit-88 minuta u LAMELA skurja ie[or minuta wara.

MILAN – Wara li ;ew mi]muma draw minn Catania, Milan ma rnexxielhomx jirritornaw g[ar-reb[ hekk kif tilfu 2-1 f’darhom stess kontra Fiorentina. Ir-Rossoneri, li matul il-;img[a ;ew eliminati mi/Champions League, ing[ataw penalty ine]istenti fil-31 minuta.

Mill-11-il metru is-solitu IBRAHIMOVIC po;;a lil Milan fil-vanta;;. }ew; minuti mill-bidu tattieni taqsima il-captain talViola, JOVETIC ;ab id-draw g[al Fiorentina meta da[al filkaxxa u g[eleb lil Abbiati millvi/in. Proprju fl-a[[ar minuta AMAURI approfitta minn ]ball kbir tad-difensur ta’ Milan, Mexes u skurjaw lgowl li ta t-tliet punti lil Fiorentina.

Fl-a[[ar minuti tal-log[ba da[al jilg[ab Antonio Cassano li

kien qed jirritorna wara operazzjoni f’qalbu.

NOVARA – Novara u Genoa ;ew draw 1-1 f’partita fejn Genoa spi//aw jilag[bu b’10 players. Kienu Genoa li fet[u liskor permezz ta’ PALACIO li skurja wara seba’ minuti.

Novara kellhom jistennew sat-68 minuta biex ;abu d-draw. Kien MASCARA li skurja l-gowl u fl-istess [in kiseb punt g[at-tim tieg[u. Fl-a[[ar minuta Genoa tke//ielhom Caracciolo.

UDINE – Udinese rritornaw g[ar-reb[ u g[elbu lil Parma 31. Udinese skurjaw l-ewwel gowl meta kien fadal minuta mill-ewwel taqsima u kien ASAMOAH li sab ix-xibka. Fis56 minuta s-solitu DI NATALE g[amilhom tnejn favur Udinese.

LUCARELLI ta’ Parma naqqas id-distakk [ames minuti mittmiem i]da fl-a[[ar minuta ASAMOAH re;a’ skurja biex issi;illa l-partita.

PALERMO – Juventus telg[u fl-ewwel post b’reb[a ta’ 2-0 fuq Palermo u issa qeg[din punt fuq l-eqreb rivali tag[hom, Milan.

Juventus attakkaw g[al [in twil fl-ewwel taqsima i]da tilfu [afna /ansijiet. Fis-56 minuta huma fet[u l-iskor minn azzjoni ta’ corner meta BONUCCI, birras, g[eleb lil Viviano. Fis-70 minuta QUAGLIARELLA ir/ieva ballun tajjeb ming[and Matri u b’xutt mill-isba[ g[amilhomn tnejn.

RUMA – Lazio g[amlu pass importanti lejn it-tielet post hekk kif reb[u 3-1 kontra Napoli. Kienu fil-fatt ilBiancocelesti li marru filvanta;; permezz ta’ CANDREVA li skurja fiddisa’ minuta. F’dan il-gowl kellu tort kbir il-goalkeeper ta’ Napoli De Sanctis.

Napoli ;abu d-draw permezz fil- ta’ PANDEV li ir/ieva b’mod brillanti ming[and Lavezzi. Fit-68 minuta Lazio re;g[u marru fil-vanta;; b’gowl tal-istampi minn MAURI li skurja f’rovexxata.

Lazio issi;illaw ir-reb[a b’penalty fil-81 minuta skurjat minn LEDESMA. Jekk i]-]ew; timijiet jispi//aw b’punti indaqs Lazio jikkwalifikaw g[a/-Champions League min[abba l-konfronti diretti.

Vucini ta’ Juventus (nofs) issikat minn avversarji ta’ Palermo

Ri]ultati u klassifiki Serie A

Atalanta v Siena Cagliari v Inter Cesena v Bologna Chievo v Catania Lazio v Napoli Lecce v Roma Milan v Fiorentina Novara v Genoa Palermo v Juventus Udinese v Parma Kif Jinsabu L R D T F

Juventus Milan Lazio Udinese Napoli Roma Inter Catania Chievo Palermo Siena Cagliari Atalanta Bologna Fiorentina Parma Genoa Lecce Novara Cesena

31 17 14 0 31 19 7 5 31 16 6 9 31 14 9 8 31 12 12 7 31 14 5 12 31 13 6 12 31 10 13 8 31 11 9 11 31 11 6 14 31 10 9 12 31 9 11 11 31 10 13 8 31 9 10 12 31 9 9 13 31 8 11 12 31 9 8 14 31 7 10 14 31 5 10 16 31 4 8 19

51 61 47 43 55 49 45 41 30 44 36 33 34 32 32 39 42 35 27 18

1-2 2-2 0-0 3-2 3-1 4-2 1-2 1-1 0-2 3-1

K Pt

17

26 38 29 38 41 44 41 39 49 32 38 33 38 38 50 57 47 52 47

65 64 54 51 48 47 45 43 42 39 39 38 37 37 36 35 35 31 25 20

Log[ob li jmiss 10-04-12 Chievo v Milan 11-04-12

Serie B

Varese v Pescara 2-1 Brescia v Verona 2-1 Vicenza v Juve Stabia 0-3 Ascoli v Albinoleffe 1-0 Bari v Grosseto 1-1 Cittadella v Gubbio 2-1 Crotone v Sampdoria 1-0 Livorno v Padova 1-2 Nocerina v Empoli 2-1 Sassuolo v Modena 0-0 Kif jinsabu L R D T F K Pt

Torino Sassuolo Verona Pescara Padova Varese Brescia Sampdoria Reggina Juve Stabia Bari Grosseto Cittadella Modena Crotone Livorno Empoli Ascoli Vicenza Nocerina Gubbio Albinoleffe

33 19 9 5 34 17 13 4 34 19 6 9 34 19 5 10 34 16 8 10 34 15 10 9 34 14 11 9 34 12 15 7 33 12 11 10 34 13 11 10 34 13 11 10 34 10 13 11 34 11 8 15 34 9 14 11 34 9 14 11 34 9 11 14 34 9 7 18 34 10 9 15 34 7 11 16 34 6 10 18 34 6 9 19 34 5 10 19

Grupp A

48 44 48 66 49 42 39 39 52 46 40 37 41 38 43 41 37 33 32 43 32 35

23 25 35 50 41 30 32 25 43 40 36 46 49 47 46 42 50 41 49 60 56 59

66 64 63 62 56 55 53 51 47 46 46 43 41 41 40 38 34 32 32 28 27 25

0-0 0-2 2-0 1-0

12-04-12

Sorrento v Ternana Foggia v Spal Benevento v Pavia Como v Avellino Foligno v Viareggio Monza v Carpi Pisa v Taranto Pro Vercelli v Lumezzane Reggiana v Tritium

L-Aqwa skorers 23 gowl: Z. Ibrahimovic (Milan) 20 gowl: A. Di Natale (Udinese) 19-il gowl: E. Cavani (Napoli) 18-il gowl: D. Milito (Inter) 17-il gowl: R. Palacio (Genoa) 15-il gowl: G. Denis (Atalanta)

Carrarese v V. Lanciano Prato v Feralpisalò Cremonese v Triestina Frosinone v Pergocrema Piacenza v Andria BAT Spezia v Bassano V Sudtirol v Latina Trapani v Portogruaro Barletta v Siracusa

1-3 2-3 1-1 5-1 0-0 3-0 2-0 1-5 3-2

Catania v Lecce Fiorentina v Palermo Genoa v Cesena Inter v Siena Juventus v Lazio Napoli v Atalanta Parma v Novara Roma v Udinese Bologna v Cagliari

Grupp B

1-1

0-1 2-2 1-0 3-1

SPORT

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

45

FOOTBALL FIR-RENJU UNIT

Chelsea i[alluha tard... Spurs jiddi]appuntaw Chelsea kisbu reb[a mqan][a fuq Wigan Athletic, grazzi g[all-goal ta’ Juan Mata, skurjat fil-[in mi]jud, u b’Tottenham Hotspur mill-;did jiddi]appuntaw fi draw g[and Sunderland.

I]-]ew; punti mitlufa ta’ Spurs ifissru li Arsenal illum jistg[u jer;g[u jaqb]uhom fit-tielet post tal-Premiership jekk jevitaw li jitilfu ma’ Manchester City, fl-Emirates Stadium.

Sadattant, i/-champions, Manchester United, li b[alissa qed igawdu vanta;; ta’ [ames punti fuq City f’ras il-klassifika, g[andhom l-opportunità jibnu fuq dan l-punte;; impressjonanti meta jilqg[u lill-QPR f’Old Trafford. Dan, meta lkonfront partikulari jispi//a qabel it-taqtig[a kru/jali (fil-5pm) bejn il-Gunners u t-tim immexxi minn Roberto Mancini.

It-taqtig[a fin-na[a t’isfel tal-klassifika qed issir dejjem aktar interessanti, bir-reb[a ta’ Chelsea – fejn Branislav Ivanovic sab ixxibka minn sitwazzjoni /ara ta’ offside – tikkundanna lil Wigan g[al aktar inkwiet, u bi Blackburn u Bolton ittnejn jinsabu f’sitwazzjoni prekarja (l-istess b[all-QPR) wara d-disfatti rispettivi kontra West Bromwich Albion u Fulham.

It-tim tal-qieg[, Wolverhampton Wanderers, re;a’ tilef, din id-darba g[and Stoke, bid-distakk bejn il-Midlanders u l-eqreb rivali (Wigan) effettivament jikber g[al seba’ punti min[abba d-differenza ta’ goals inferjuri.

REEBOK STADIUM:

Bolton Wanderers ftit kellhom twe;iba g[al Fulham fit-telfa netta ta’ 0-3 f’darhom u li t[allihom fl-eqqel ta’ ;lieda intensiva kontra r-relegation.

L-eroj g[all-Cottagers kien Clint DEMPSEY, b’]ew; goals skurjati fl-a[[ar kwarta tal-ewwel taqsima, b’Mahamadou DIARRA jissi;illa r-ri]ultat b’xutt millqrib, g[axar minuti mittmiem.

STAMFORD BRIDGE:

Chelsea naqsu milli jimpressjonaw ma’ Wigan, i]da g[adhom jittamaw li jiksbu post mal-ewwel erba’ timijiet, grazzi g[all-goal skurjat fit-92 minuta minn Juan MATA. L-i]blokk wasal g[axar minuti wara li Mohamed DIAME kien kiseb id-draw momentarju g[al-Latics, bil-goal tal-ftu[ g[all-Blues jiskurjah IVANOVIC minn po]izzjoni irregolari.

ANFIELD ROAD:

Liverpool irnexxielhom jiksbu l-ewwel punt wara tliet telfiet konsekuttivi fil-league, u lavversarji, Aston Villa, ]gur g[andhom g[alfejn i[ossuhom aktar sodisfatti meta g[ad mhumiex matematikament salvi. Il-Villains marru minn fuq permezz ta’ Chris HERD wara biss g[axar minuti, u rReds kellhom jistennew sat-82 minuta biex salvaw id-draw meta Luis SUAREZ (li qabel laqat il-lasta) kien pront jitfa’ fix-xibka wara li l-header ta’ Daniel Agger stampa malmimduda.

CARROW ROAD:

Norwich City ;ew darbtejn minn wara biex isalvaw draw ta’ 2-2 ma’ Everton. ItToffees fet[u tajjeb, b’Nikica

Ri]ultati u klassifiki

The Championship

Premier League Illum

Sunderland v Tottenham Bolton v Fulham Chelsea v Wigan Liverpool v Aston Villa Norwich v Everton West Brom v Blackburn Stoke v Wolves

0-0 0-3 2-1 1-1 2-2 3-0 2-1

Illum

Kif jinsabu

Man Utd v QPR (1430) Arsenal v Man City (1700) Kif jinsabu Man Utd Man City Tottenham Arsenal Chelsea Newcastle Everton Liverpool Sunderland Fulham Stoke City Norwich West Brom Swansea Aston Villa Bolton QPR Blackburn Wigan Wolves

L R D T F K Pt

31 24 4 3 31 22 5 4 32 17 8 7 31 18 4 9 32 16 8 8 32 16 8 8 32 12 8 12 32 11 10 11 32 11 9 12 32 11 9 12 32 11 8 13 32 10 10 12 32 11 6 15 32 10 9 13 31 7 13 11 31 9 2 20 31 7 7 17 32 7 7 18 32 6 10 16 32 5 7 20

76 75 56 62 55 48 34 37 42 42 31 44 39 35 34 36 35 43 30 34

Southampton v Portsmouth Birmingham v Crystal P. Coventry v Peterborough Derby v Ipswich Leicester v Doncaster Middlesboro v Cardiff Millwall v Hull Nottm For v Bristol City

27 25 36 41 37 42 34 34 37 42 44 51 43 41 43 63 54 67 57 70

76 71 59 58 56 56 44 43 42 42 41 40 39 39 34 29 28 28 28 22

2-2 3-1 2-2 0-0 4-0 0-2 2-0 0-1

CHELSEA v WIGAN 2-1> Daniel Sturridge (Nru 23) ta’ Chelsea jipprova xutt bid-dawra fuq il-lasta talLatics minkejja li ssikkat minn Maynor Figueroa (fin-nofs tar-ritratt) u Jean Beausejour (Reuters)

JELAVIC jeg[leb lil John Ruddy u b’Jonny HOWSON imbag[ad jag[milhom 1-1 qabel il-mistrie[. It-tieni taqsima kienet ferm ikkumbattuta, b’Jelavic jikseb it-tieni goal personali u bi Grant HOLT iwie;eb g[allCanaries fit-80 minuta.

STADIUM OF LIGHT:

Sunderland ]ammew lil Tottenham fi draw ta’ 0-0, b’din il-log[ba ftit tipprodu/i opportunitajiet /ari, g[alkemm Rafael van der Vaart kien sfortunat meta ]]ew; xuttijiet tieg[u fil-lasta (fl-istess azzjoni) kienu imblukkati in-extremis middifensuri tal-Black Cats.

THE HAWTHORNS:

West Bromwich Albion kisbu League One

Huddersfield v Sheff Wed Brentford v Bury Oldham v Charlton Preston v MK Dons Sheff Utd v Bournemouth Walsall v Chesterfield Yeovil v Rochdale

Premier Sko//i]

Kilmarnock v Celtic Aberdeen v Dundee Utd Southampton 41 23 10 8 74 40 79 Dunfermline v Hearts Reading 41 24 7 10 62 36 79 Rangers v St Mirren West Ham 41 21 12 8 67 42 75 St Johnstone v Inverness CT Birmingham 41 19 12 10 69 44 69 Illum Blackpool 41 18 12 11 71 56 66 Hibernian v Motherwell Cardiff 41 16 16 9 59 50 64 Brighton M’brough Leicester Hull City Leeds Utd Derby Watford Burnley Ipswich Crystal P P’borough Barnsley Millwall Nottingham Bristol Coventry Portsmouth Doncaster

L R D T F K Pt

41 17 12 12 41 16 15 10 41 16 11 14 41 16 10 15 41 16 9 16 41 16 9 16 41 15 12 14 41 16 8 17 41 16 8 17 41 13 15 13 41 13 9 19 41 13 7 21 41 11 11 19 41 12 7 22 41 10 10 21 41 9 12 20 41 11 11 19 41 7 11 23

49 47 60 38 59 45 48 57 63 41 62 47 46 44 35 39 43 35

42 46 49 38 61 53 57 51 68 42 66 67 54 60 63 54 50 71

63 63 59 58 57 57 57 56 56 54 48 46 44 43 40 39 34 32

I Div

0-2 3-0 0-1 1-1

2-1 3-2 3-1 0-6 3-1 1-2 3-1 0-0

Ayr v Partick Thistle Dundee v Falkirk Livingston v Ross Co Morton v Queen of Sth Raith Rovers v Hamilton

1-3 3-1 1-3 2-2 2-1

Albion v Dumbarton Brechin v Stirling Cowdenbeath v Arbroath Forfar v East Fife Stenhousemuir v Airdrie

1-1 1-2 2-3 1-4 0-3

II Div

III Div

Alloa v Elgin Annan Athletic v Berwick Clyde v Stranraer Peterhead v Montrose Queens Park v East Stirling

8-1

1-1 2-1 2-1 5-1

l-ewwel reb[a mill-a[[ar [ames impenji tal-league g[all-ispejje] ta’ Blackburn, li issa tilfu tlieta wara xulxin biex re;g[u spi//aw fiz-zona l-[amra tal-klassifika. IlBaggies marru fil-vanta;; b’auto-goal ta’ Martin Olsson fuq azzjoni ta’ Gareth McAuley, u tard fit-tieni taqsima ]iedu ]ew; goals o[ra minn Marc ANTOINEFORTUNE u Liam Ridgewell g[al skor finali ta’ 3-0.

BRITANNIA STADIUM:

Saret kwa]i “Missjoni Impossibbli” g[allWolverhampton Wanderers biex isalvaw posthom malkbar u wara l-a[[ar telfa ta’ 2-1 kontra Stoke City. IlPotters qalbu r-ri]ultat b’]ew; goals fit-tieni taqsima, skurjati minn Robert HUTH u Peter CROUCH, u wara z-0-1 temporanju ta’ Michael KIGHTLY fuq ]ball tal-goalkeeper Asmir Begovic.

46

SPORT

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

TRASFERIMENTI

Mancini jammetti li jista’ jitke//a Il-manager ta’ Man City, Roberto Mancini, ammetta li fi tmiem l-ista;un jista’ jitke//a minkejja li t-tim g[amel progress kbir kemm ilu ta[t it-tmexxija tieg[u.

Matul dawn l-a[[ar ;img[at kien hemm xi spekulazzjonijiet li l-manager Taljan jitke//a fi tmiem l-ista;un, spe/jalment wara l-punti li City waqqg[u kontra Stoke u Sunderland. Matul is-sajf, City nefqu miljuni kbar ta’ liri biex ;abu players ta’ klassi; i]da dawn xorta sfaw eliminati mi/Champions League, mil-Europa League, kif ukoll mill-FA Cup. Barra minn hekk, City tilfu l-ewwel post filkampjonat u nqab]u mir-rivali, Man Utd, u jekk irRed Devils ma jwaqqg[ux punti, it-tim ta’ Mancini jkollu jikkuntenta bit-tieni post.

Mancini, li [a post Mark Hughes fl-2009 qal, “Matul dawn l-a[[ar tliet snin g[amilna progress

kbir. Fid-dinja tal-futbol, l-affarijiet jinbidlu malajr u jista’ jag[ti l-ka] li nitke//a. Meta tag[]el li tkun kow/ trid ta//etta li kollox jista’ ji;ri, u g[alhekk trid tkun ippreparat g[al dak li jse[[,” qal Mancini.

F’kummenti li ta, Mancini qal li hu jinsab ferm kuntent ja[dem mas-sid, Khaldoon Al Mubarak, u fa[[ar [afna l-fatt li dan jag[mel minn kollox biex jakkwistalu l-players li jkun irid.

– Il-kow/ ta’ Arsenal, Arsene Wenger, qal li ma jridx jibqa’ jbig[ il-players lill-Man City.

Fost il-players li kienu ma’ Arsenal u ng[aqdu ma’ City, kien hemm Adebayor, Toure, Clichy u Nasri.

Dan l-a[[ar, City bdew juru interess fl-attakkant tag[hom, Robin van Persie.

“Van Persie g[andu kuntratt x’jirrispetta u ]gur li m’a[niex se nne[uh,” qal Wenger.

L-istess Wenger ]vela li l-attakkant Chamakh jista’ jitlaq lill-klabb fl-a[[ar tal-ista;un.

WENGER

Il-manager ta’ Man City Roberto Mancini

SPORT

47

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

Sitt punti vanta;; g[a/-champions minn Cristian Muscat .......................................

3

CHAMPIONSHIP POOL

VALLETTA (1)

A. Hogg, J. Caruana, S. M. Panandetiguiri, I. Azzopardi, R. Briffa, E. Agius, G. Agius, O. Zongo, D. Rocha Dos Santos, W. Barbosa, M. Mifsud Sost – R. Bajada flok I. Azzopardi 24min, T. Scerri flok G. Agius 46min, M. Jimenez Pulitano flok O. Zongo 78min

2

HIBERNIANS (1)

M. Muscat, J. Pearson, A. Xuereb, R. Soares, C. Failla, B. Kristensen, E. Herrera, A. Cohen, J. Vandelannoite, M. Dias, E. L. Dos Santos Sost – S. Pisani flok A. Xuereb 81min, R. Camilleri flok J. Pearson 84min

Tke//ew – A. Hogg 90min (V) Imwissija – R. Bajada 36min, M. Mifsud 69min, S. M.

Panandetiguiri 70min, A. Hogg 65min, 90min (V), J. Vandelannoite 54min, M. Muscat 63min, J. Pearson 76min (H) Skurjaw – E. L. Dos Santos 23min, C. Failla 90min (H), G. Agius 38min, W. Barbosa pen. 63min, R. Briffa 80min (V) Referee – Chris Lautier il-mument Player tal-Log[ba – D. Rocha Dos Santos (V)

Bi tliet goals skurjati millcaptain Gilbert Agius, William Barbosa u Roderick Briffa, Valletta g[elbu lir-rivali Hibernians bl-iskor ta’ 3-2 biex b’hekk g[amlu pass de/i]iv lejn ir-reb[ tal-kampjonat g[aliex issa fet[u vanta;; ta’ xejn inqas minn sitt punti meta fadal biss [ames log[biet x’jintlag[bu. }gur li Hibernians [assew [afna n-nuqqas ta’ Jackson Lima Siqueira min[abba li kien sospi]. Dan il-plejer, li ;ie akkwistat minn Hibs f’Jannar li g[adda, qed jirri]ulta b[ala wie[ed mill-aqwa g[all-

Pawlisti.

I]da fuq nota po]ittiva, g[alihom irritorna l-goalkeeper veteran Mario Muscat, li skonta log[ba sospensjoni. Min-na[a lo[ra, Valletta kellhom li]-]ew; plejers importanti Steve Borg u Alfred Effiong sospi]i.

Kienu Valletta li [olqu lewwel periklu meta wara disa’ minuti log[ob, xutt talattakkant Bra]iljan Denni Rocha Dos Santos, li kellu log[ba ferm tajba, kien milqug[ tajjeb mill-goalkeeper Muscat.

Fit-23 minuta, Hibernians marru fil-vanta;; meta Andrew

Gilbert Agius u Dos Santos ta’ Valletta fl-azzjoni ma’ Vandelannoite u Clayton Failla ta’ Hibs (Ritratt> Alex DeGabriele)

Cohen g[adda through-pass lejn EDISON LUIS DOS SANTOS, bix-xutt ta’ dan filbaxx jispi//a fix-xibka.

Fid-29 minuta, free-kick dirett ta’ William Barbosa ;ie nnewtralizzat minn Mario Muscat. Fit-38 minuta, Valletta ;abu l-iskor indaqs meta minn corner mil-lemin mog[ti minn Denni Rocha Dos Santos, ilcaptain veteran ta’ Valletta, GILBERT AGIUS, ikkonnettja tajjeb u permezz ta’ daqqa ta’ ras tajba tefa’ fix-xibka.

Fil-ftu[ tat-tieni taqsima, Valletta [ar;u fuq l-offensiva u fid-49 minuta, xutt minn barra l-kaxxa ta’ Ousseni Zongo g[adda barra bi ftit. Fis-57 minuta, Vandelannoite ta’ Hibernians ra t-tentattiv tieg[u

minn distanza konsiderevoli jg[addi g[oli fuq il-lasti difi]i mill-goalkeeper avversarju, Andrew Hogg.

Tliet minuti biss wara, ilplejer internazzjonli tal-Burkina Faso, Panandetiguiri, g[adda tajjeb lejn Michael Mifsud. I]da x-xutt tal-captain tat-tim nazzjonali spi//a barra.

Fit-63 minuta, Valletta reb[u penalty meta Aaron Xuereb waqqa’ lil Denni Rocha Dos Santos fil-kaxxa, minn fejn, fil-11-il metru WILLIAM BARBOSA ma ]baljax biex tefa’ lill-partitarji ferm numeru]i Beltin f’dellirju ta’ fer[. Fit-80 minuta, Valletta g[amluhom tlieta meta minn corner mix-xellug mog[ti missostitut Jimenez, xutt mill-

vi/in ta’ RODERICK BRIFFA spi//a fix-xibka biex ilpartitarji ta’ Valletta komplew ji//elebraw ming[ajr waqfien, waqt li l-plejers, il-partitarji kif ukoll id-diri;enti ta’ Hibernians kienu ferm iddi]appuntati.

Fid-90 minuta, Hibernians ing[taw penalty wara li William Barbosa mess il-ballun b’idu fil-kaxxa, u mill-11-il metru, il-plejer internazzjonali CLAYTON FAILLA ma ]baljax.

Ftit sekondi wara, Valletta spi//aw jilag[bu b’10 min-nies meta tke//a g[alihom ilgoalkeeper internazzjonali Andrew Hogg wara li ircieva t2 karta safra fil-log[ba meta rema l-ballun bir-rabja.

Floriana fit-tielet post b’wirja konvin/enti CHAMPIONSHIP POOL

SLIEMA W. (1)

1

3

FLORIANA (1)

H. Bonello, A. Muscat, R. Fenech, N. Bogdanovic, J. Mifsud, R. Grech, M. Scerri, A. Eyenga, S. Bezzina, T. Cilia, E. Lattes Sost: J. Ani flok M. Scerri 63min, C. Frendo flok T. Cilia 68min, D. Mitev flok N. Bogdanovic 76min

M. Bartolo, D. Pisani, M. Micallef, E. Akoto, O. Bugeja, P. Doffo, T. Paris, A. Grabowski, J. Mintoff, I. Woods, O. Sodje Sost: C. Borg flok J. Mintoff 72min, T. Farrugia flok D. Pisani 84min, A. Da Silva flok O. Sodje 90min

Imwissija: J. Mintoff 32min, E. Akoto 59min (F), J. Mifsud

63min (S) Grabovski ta’ Floriana, li kiseb il-goal tad-draw, imblukkat mill-goalkeeper ta’ Sliema, Henry Bonello (Ritratt> Alex DeGabriele)

Floriana rritornaw g[ar-reb[ meta b’wirja konvin/enti, spe/jalment fittieni taqsima, g[elbu lir-rivali antiki, Sliema Wanderers, 3-1 u issa Sliema ilhom ma jirb[u [ames log[biet. B’din ir-reb[a Floriana telg[u fit-tielet post, punt vanta;; fuq Birkirkara, li i]da g[andhom log[ba inqas, waqt li Sliema Wanderers baqg[u fil-[ames post.

G[al Floriana rritorna Duncan Pisani wara li skonta ]ew; log[biet sospensjoni, kif ukoll Owen Bugeja.

Madankollu, Joseph Borg u Christian Caruana g[adhom sospi]i waqt li Christian Cassar kien ukoll nieqes

min[abba injury. G[al Sliema kienu neqsin Rumen Galabov u Andrew Decesare, li g[adhom qed jirkupraw minn injury, waqt li kellhom lil Clifford Gatt Baldacchino sospi].

Irrittorna minn sospensjoni Anicet Eyenga.

Kienu Sliema li [ar;u fuq loffensiva meta wara biss seba’ minuti, xutt ta’ Alex Muscat [abat mal-wieqfa.

Fid-19-il minuta, Anicet Eyenga kkontrolla kross mix-xellug, i]da lkonklu]joni tieg[u kienet imblukkata minn Manuel Bartolo. Sliema marru fil-vanta;; fl-20 minuta meta minn kross ta’ Ryan Grech, EMILIANO

Skurjaw: E. Lattes 20min (S), A. Grabowski 34min, E. Akoto 59min, O. Sodje 78min (F) Referee: Marco Borg IN-NAZZJON Plejer tal-Log[ba: A. Grabowski (F)

LATTES bir-ras tefa’ fix-xibka. Fit-32 minuta, il-Wanderers re;g[u kienu sfortunati meta Ryan Fenech laqat ilmimduda b’xutt minn barra l-kaxxa. }ew; minuti biss wara, Floriana ;abu l-iskor indaqs meta minn freekick ta’ Pablo Doffo, it-tentattiv ta’ Owen Bugeja kien imblukkat minn Bezzina minn fuq il-linja. u mirrebound, ANDRÈ GRABOWSKI tefà fix-xibka. Fl-40 minuta, din iddarba kienu Floriana li laqtu l-wieqfa minn tentattiv ta’ Onome Sodje wara li ir/ieva ming[and Andrè Grabowski.

Floriana marru fil-vanta;; fid-59

minuta meta minn free-kick mixxellug tal-Ar;entin Pablo Doffo, Andrè Grabowski tefa’ l-ballun fiddirezzjoni tal-internazzjonali minn Togo, ERIC AKOTO, li mill-vicin tefa’ fix-xibka u lill-Greens filvanta;;.

Fil-65 minuta l-Ar;entin Emiliano Lattes, li kellu log[ba tajba g[allWanderers, kellu azzjoni konklu]a b’xutt ftit barra. Imma Floriana g[alqu l-log[ba fit-78 minuta meta minn pass ta’ Clyde Borg, ONOME SODJE anti/ipa lil Josef Mifsud u g[eleb lillgoalkeeper Henry Bonello b’xutt filbaxx.

48

LOKALI

il-Óadd, 8 ta’ April, 2012

MINN BARRA SABI{A — MINN :EWWA VOJTA!

Il-fer[ tal-G[id il-Kbir . Il-[ajja hi mimlija b’esperjenzi varji. U[ud ta’ mrar, o[rajn ta’ fer[. Ulied issewwa jafu li jridu j]ommu lilhom infushom fit-triq ittajba billi jag[rfu li sehemhom hu essenzjali u li m’g[andhomx, b’xi mod, jaqtg[u qalbhom bin-negattiv tal-[ajja. Kull persuna taf li trid tipprepara ru[ha sewwa, trid tkun determinata u tippersevera biex tkun strument ta’ bidla tajba fis-so/jetà tal-lum.

Id-dinja tibqa’ lok ta’ konflitt bejn dak li hu tajjeb u dak li mhuwiex, g[alhekk l-impenn jikber ]gur g[al min irid talewwel u kemm jista’ jkun ja[rab lil tat-tieni.

1

. Il-qawmien ta’ Sidna :esù Kristu hu d-dawl, it-triq li minnha kull persuna tag[raf li l-[a]en tag[mel tajjeb li tikkumbattih. Meta toqg[od lura, meta ma tid[olx g[all;lieda, issir biss parti mejta mit-tajjeb favur il-[a]in. Dak li hu ]baljat fis-so/jetà jrid lil 2

min jiqaflu, b’intelli;enza, imma ma j[allihx jirkbu. Ilum hemm, b[al f’kull ]mien, kumplikazzjonijiet o[ra li jo[or;u mill-impressjonijiet u t-tirannija ta’ mezzi ta’ komunikazzjoni li ma jridux jag[tu stampa s[i[a u veritiera. . L-Irxoxt, li llum {add il-G[id narawh f’numru kbir ta’ toroq, i;ib mieg[u l-fer[ tal-verità. Iressaq ’il quddiem il-konsiderazzjoni li, minkejja li Sidna :esù Kristu g[adda mill-g[aw; kollu li e]istenza f’din id-dinja tista’ tag[ti, xorta [are; rebbie[.

Meta taqra u tifli tara li m’hemmx g[aw; ta’ vjolenza fi]ika u morali li m’g[addhiex minnha.

Kasbruh, ikkritikawh in;ustament, ;iebu xhieda foloz kontrih, g[ajruh u fuqu xerrdu kemm fel[u diskors abbu]iv, g[a]lu qattiel floku.

Mhux biss, imma sofra sswat u t-tislib. Sa[ansitra kuruna tax-xewk ma’ rasu 3

g[amlulu biex f’ebda mument ma jsib po]izzjoni ta’ mistrie[ fuq is-salib, b’idejh u saqajh imsammra. . Dan il-Bniedem, li [lief ;id u sewwa m’g[amilx, t[allas f’[ajtu b’mewta milliktar atro/i. Min irid isegwih verament jaf li jrid jimxi u jg[addi minn dak li g[adda hu. Jista’ jiddejjaq, je[odha bi kbira, però jrid jitlob li jifhem li dak li esternament hu in;ust g[alih, fir-realtà hu konsegwenza tal-valuri tajba li j[addan. Kristu g[ex verament u qieg[ed hemm b[ala e]empju [aj g[al min irid jg[ix ta’ bniedem fid-dimensjonijiet s[a[ tieg[u. Ilmessa;; qieg[ed hemm g[alina lkoll jekk nag[rfu l[ajja.

4

5

. Il-messa;; qieg[ed

hemm g[al dawk li jridu jkunu impenjati fis-so/jetà g[all-proxxmu tag[hom. Laltruwi]mu u s-solidarjetà

jissarrfu fil-konkret bil-kliem u bid-direzzjoni li dan ilBniedem, li ;ie mag[na elfejn sena ilu, g[adu b’sa[[a jag[ti. L-impenn lejn issewwa hemm qieg[ed, jekk irid isir. L-impenn li tieqaf g[al dak li tara li hu [a]in u tikkumbattih. Tikkumbattih ming[ajr ma tin[akem minnu. Sforz salutari li jrendi l-frott li jing[ata permezz tieg[ek billi ssir strument tas-sewwa, anki jekk taf li wa[dek inti serv inutli. . Kristu g[adda mit-tirannija varja, biss [are; rebbie[.

Irre]ista l-[a]en. Ma /ediex imma baqa’ j]omm s[i[ ma’ dak li kien qieg[ed ixandar.

Ma wettaqx kontradizzjonijiet, anqas ma mar lura, imma baqa’ j]omm sod. Il-fer[ talG[id il-Kbir hawn hu g[al min hu impenjat g[at-tajjeb.

Jifhem li jrid jirre]isti u jitlob l-g[ajnuna biex iwettaq dan it-tajjeb. Aktar ma dan isir, aktar jitkattar is-sewwa.

6

minn Carmelo Mifsud Bonnici carmelo.mifsudbonnici@gov.mt

Il-fer[ tas-sema hawn qieg[ed: li nibqg[u bnedmin inservu lill-o[rajn biex ni]irg[u t-tajjeb u nag[tu lfrott, mhux il-kontra. . Mill-qalb nixtieq il-fer[ tal-G[id il-Kbir lil kul[add u b’mod spe/jali lilek, Sur Editur, u lill-[addiema kollha li ja[dmu, jum wara jum, f’din il-gazzetta.

7