2012_04_12

www.media.link.com.mt

Numru 13,098

€0.45

Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

Ambjent isba[ g[all-familji fl-oqsma tad-djar Ikompli l-programm ta’ tisbi[ fl-ambjent ta’ aktar oqsma ta’ djar fi 12 -il lokalità o[ra minn Matthew Bonett

Dawk kollha li jg[ixu f’binjiet tal-Gvern li matul is-sena li g[addiet saritilhom manutenzjoni raw b’g[ajnejhom l-impenn tal-Awtorità tad-Djar li b’investiment ta’ aktar minn €1.7 miljun mifruxin fuq sentejn, tejbet il-kwalità tal[ajja tal-familji u l-anzjani li jg[ixu fl-oqsma tad-djar.

Filwaqt li s-sena li g[addiet gawdew dawk li jg[ixu fi 11-il qasam taddjar, din is-sena, 12-il kunsill lokali ie[or iffirmaw ftehim sabiex bejniethom jie[du sa €900,000

permezz tal-iskema ‘IlBinja Tieg[i, id-Dinja Tieg[i’.

F’konferenza tala[barijiet fil-Qasam tadDjar fi Triq il-Mit[na, filGudja, f’zona fejn ;iet ri;enerata permezz ta’ din liskema, il-Ministru tal:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, Chris Said, fisser dan ix-xog[ol kollu b[ala investiment dirett fil-familji u fl-anzjani li jg[ixu f’dawn l-oqsma tad-djar. g[al pa;na 3

Il-villa;; pittoresk ta’ Marsaxlokk matul il-;urnata tal-biera[ ]amm it-tradizzjoni u laqa’ eluf ta’ Maltin li g[addew il-;urnata jirrilassaw fl-ambjent mill-isba[ tal-villa;;, fil-jum tal-festa ta’ San Girgor. Ara wkoll pa;na 32 (Ritratt> Michael Ellul)

Xog[ol ta’ kwalità

Is-Sirja

Vodafone Malta tinvesti fil-velo/ità tal-mowbajl internet u ]]id l-investiment li kienet ippjanat

Xetti/i]mu dwar il-waqfien mill-;lied li g[andu jid[ol fis-se[[ illum.

Ara pa;na 2

Ara pa;na 12

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

Lokali 3

Investiment mill-Gvern li qed jinvolvi r-residenti biex jie[du [sieb il-binja fejn joqog[du, i]ommu l-indafa, jirrispettaw lill-;irien, i[arsu l-pa/i u jeliminaw il-piki u l-vandali]mu (Ritratt> Michael Ellul)

Kwalità ta’ [ajja a[jar g[all-familji u l-anzjani minn pa;na 1

Hu fa[[ar il-[idma talAwtorità tad-Djar li qed tinvolvi aktar kunsilli lokali fil-manutenzjoni tal-oqsma tad-djar.

Il-Ministru Chris Said qal li din l-iskema hi miftu[a g[al sitt snin, i]da hu ppjanat li fl2013, ter;a’ to[ro; sej[a o[ra li fiha jkunu jistg[u jipparte/ipaw kemm lokalitajiet li di;à da[lu g[al dan il-pro;ett, kif ukoll lokalitajiet ;odda.

Il-lokalitajiet li bbenefikaw is-sena li g[addiet, minbarra l-Gudja, huma Bir]ebbu;a, {al Luqa, il-Mellie[a, {al Kirkop, {al Qormi, San :wann, Santa Lu/ija, il-Belt Valletta u l-Birgu, waqt li

dawk li se jibbenefikaw din is-sena huma l-lokalitajiet f’Ta’ Xbiex, ir-Rabat, {‘Attard, il-Furjana, l-Isla, lIm;arr, l-Imtarfa, i]-}ejtun, Birkirkara, i]-}urrieq, ilKalkara u San :iljan.

B[ala parti minn din liskema, il-Kunsill Lokali talGudja [oloq ;onna ]g[ar u spazji organizzati ta’ parke;; kif ukoll waqqaf ilHomeWork Club biex ting[ata g[ajnuna lit-tfal. Sar ukoll kwestjonarju dwar ilqag[da u l-b]onnijiet tarresidenti sabiex ikun jista’ jg[inhom fuq ba]i diretta billi jipprovdi kemm g[ajnuna kif ukoll appo;; li jkun me[tie;.

Il-Kunsill g[amel ukoll sistema ta’ freephone mar-

residenti sabiex b’hekk dawn ikunu jistg[u jag[mlu kuntatt mal-kunsill ming[ajr spejje].

Is-Sindku tal-Gudja Mario Calleja rringrazzja lillAwtorità tad-Djar li qed tinvesti l-eluf tal-ewro biex ilfamilji fil-lokalitjiet jg[ixu a[jar, waqt li enfasizza li hu importanti li r-residenti ta’ dawn l-oqsma tad-djar jib]g[u g[al dak li qed isir.

Il-Ministru Chris Said fakkar ukoll li l-Awtorità tadDjar tamministra skema o[ra li tinvolvi l-Kunsilli Lokali li permezz tag[ha qed isiru xog[lijiet ta’ manutenzjoni fiz-zoni komuni tal-oqsma tad-djar.

Ix-xog[lijiet fuq 150 binja fi 11-il lokalità di;à tlestew

Investiment dirett fil-familji u fl-anzjani biex jg[ixu f’ambjent isba[ u a[jar is-sena li g[addiet, waqt li issa qed isiru x-xog[lijiet fuq iz-zoni komuni ta’ daqstant binjiet o[ra. B’kollox, ilGvern g[andu 1,209 binja fi 52 lokalità.

Il-[sieb tal-Awtorità tadDjar hu li fuq medda ta’ sitt snin tkun tista’ ssir ilmanutenzjoni fihom b’investiment ta’ aktar minn €8 miljun, li jfisser li hemm bi]]ejjed fondi biex jitran;aw 200 binja fis-sena.

Sadanittant, fix-xhur li g[addew kien tnieda l-fuljett ‘Il-Binja Tieg[i, id-Dar

Tieg[i’, li tqassam fil-binjiet fl-oqsma tad-djar kollha talGvern, u hu intenzjonat biex i[e;;e; lill-inkwilini jie[du [sieb il-binjiet fejn jg[ixu daqslikieku kienu kollha proprjetà tag[hom.

Permezz ta’ dawn l-iskemi u l-kampanja edukattiva, lAwtorità tad-Djar qed jirnexxielha tinvolvi rresidenti biex jie[du [sieb ilbinja fejn joqog[du, i]ommu l-indafa, jirrispettaw lill;irien, i[arsu l-pa/i u jeliminaw il-piki u lvandali]mu.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’April, 2012

2 Lokali

Ro[s fil-prezzijiet tar-roaming

Minn Lulju li ;ej, ilkonsumaturi Ewropej, fosthom il-Maltin, se jgawdu minn aktar ro[s filprezzijiet li j[allsu biex ju]aw il-mowbajls tag[hom f’pajji]i Ewropej, f’dak li jissejja[ roaming.

Fil-jiem li g[addew kemm l-Ewroparlamentari, il-pajji]i membri tal-Unjoni Ewropea kif ukoll ilKummissjoni Ewropea la[qu ftehim biex ilprezzijiet tat-telefonati, SMS’s kif ukoll roaming fuq l-internet ikomplu jor[su fix-xhur li ;ejjin.

Filwaqt li l-prezz tattelefonati kull minuta flEwropa b[alissa hu ta’ 35/, minn Lulju li ;ej dan se jor[os g[al 29/ u minn Lulju 2014, il-massimu se jkun ta’ 19-il /ente]mu.

Jekk wie[ed i[ares lejn ilprezzijiet tal-SMS’s, b[alissa l-massimu hu ta’ 11-il /ente]mu, i]da minn Lulju li ;ej, dan se jor[os g[al 9/, u minn Lulju tal2014 g[al massimu ta’ 6/.

Dan il-ftehim g[ad irid ji;i kkonfermat mill-Parlament Ewropew f’Mejju li ;ej.

Andrew De La Torre, il-Kap tat-Teknolo;ija tal-Vodafone, jispjega t-teknolo;ija li investiet il-Vodafone Malta biex tikseb l-aktar speeds velo/i tal-mowbajl internet

Investiment li qed jattira xog[ol ta’ kwalità Vodafone Malta tinvesti fil-velo/ità tal-mowbajl internet u ]]id l-investiment li kienet ippjanat minn Matthew Bonett

L-investiment li jsir minn kumpaniji internazzjonali kbar f’Malta, b[al Vodafone, hu

Super 5 In-numri tas-Super 5 li telg[u lbiera[ huma: 20, 40, 33, 15, 25. {add ma qata’ l-[ames numri. 72 qatg[u erba’ numri u reb[u €1,243.36 kull wie[ed filwaqt li 3,232 qatg[u tliet numri u reb[u €32.32 kull wie[ed. Il-premju g[at-tlug[ li jmiss se jkun mhux inqas minn €700,000.

It-Temp

UV INDEX

8

IT-TEMP ;eneralment imsa[[ab VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ moderata mix-Xlokk li jsir mill-Majjistral BA{AR ;eneralment [afif IMBATT baxx min-Nofsinhar TEMPERATURA l-og[la 18˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 634.3mm IX-XEMX titla’ fis-06.34 u tin]el fid-19.32

kru/jali biex f’pajji]na jkompli jin[oloq ix-xog[ol ta’ kwalità.

Kien g[alhekk li minkejja lkri]i internazzjonali li farrket diversi ekonomiji ta’ pajji]i kbar u vi/in tag[na, pajji]na baqa’ sod u n-numru ta’ nies ja[dmu baqa’ wie[ed stabbli.

B’dan il-mod, il-Ministru g[all-Komunikazzjoni, lInfrastruttura u t-Trasport, Austin Gatt, fa[[ar linvestiment li l-kumpanija Vodafone Malta qed tag[mel f’pajji]na, hekk kif il-kumpanija [abbret investiment ;did li permezz tieg[u se tkompli ssa[[a[ l-aktar speeds velo/i tal-mowbajl internet f’pajji]na.

F’konferenza tal-a[barijiet t[abbar li Vodafone Malta ]iedet il-velo/ità tal-mowbajl internet li tipprovdi minn 14.4Mbps g[al 21.6Mbps, li

jfisser li l-medja tal-velo/ità ta’ mowbajl internet f’pajji]na qed tkompli ti]died.

Il-Ministru Austin Gatt qal li kieku pajji]na ma jkollux servizz tal-internet tal-og[la kwalità, Malta me kinitx tkun wa[da mill-akbar swieq fiddinja fis-settur finanzjarju, dak tal-ICT kif ukoll talkomunikazzjoni. Kieku f’pajji]na m’hawnx servizz tajjeb ta’ internet, ma ji;ux turisti, temm jg[id il-Ministru Austin Gatt.

Il-Kap E]ekuttiv ta’ Vodafone Malta, Balesh Sharma, qal li l-kumpanija tinsab kburija li g[andha lkap/ità ta’ 21.6Mbps madwar Malta u G[awdex, li hu pass ie[or li jpo;;i lil Vodafone Malta fuq quddiem nett wara li kienet di;à l-ewwel operatur li

nediet 14.4Mbps fuq in-netwerk f’April 2010. {abbar ukoll li l-kumpanija di;à tinsab fi pro/ess biex tniedi l-a[[ar kapa/ità ta’ 42Mbps f’zoni partikolari u f’postijiet fejn hemm domanda ta’ traffiku g[oli fin-netwerk.

L-investiment ta’ Vodafone Malta ta’ €50 miljun fuq [ames snin li t[abbar fit-tieni parti tassena li g[addiet, ]died b’€5 miljun o[ra, u dan jirrifletti lkunfidenza ta’ Vodafone filfutur, minkejja l-isfond ekonomiku globali, kompla jispjega Balesh Sharma.

Bl-upgrade l-;did ta’ 21.6Mbps ta’ Vodafone, hu mistenni li l-medja tal-velo/ità tad-download se tkun madwar darba u nofs aktar mg[a;;la minn dik li tkun esperjenzata b[alissa.

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena

IL-{AMIS L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C

IL-:IMG{A L-og[la 19˚C L-inqas 14˚C

IS-SIBT L-og[la 17˚C L-inqas 14˚C

IL-{ADD L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C

IT-TNEJN L-og[la 20˚C L-inqas 14˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

8

7

7

8

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn il-bliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Al;eri 21˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 11˚C imsa[[ab, Ateni 16˚C imsa[[ab, Li]bona 16˚C imsa[[ab, Berlin 16˚C xita, Brussell 09˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 22˚C ftit imsa[[ab, Dublin 11˚C xita, Kopen[agen 09˚C imsa[[ab, Frankfurt 10˚C imsa[[ab, Milan 06˚C xita, Istanbul 10˚C ftit imsa[[ab, Londra 12˚C ftit imsa[[ab, Malta 16˚C imsa[[ab, Madrid 15˚C ftit imsa[[ab, Moska 07˚C imsa[[ab, Pari;i 12˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 19˚C ftit imsa[[ab, Ruma 14˚C xita, Tel Aviv 21˚C ftit imsa[[ab, Tripli 34˚C imsa[[ab, Tune] 22˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 17˚C imsa[[ab, Zurich 09˚C imsa[[ab, Munich 08˚C xita, Stokkolma 09˚C xemxi, San Pietruburgu 09˚C ftit imsa[[ab

I

l-Kap Nazzjonalista Eddie Fenech Adami esprima /-/ertezza morali tieg[u li l-pajji] kien se jkollu l-bidla tant mixtieqa mill-poplu.

F’intervista fl-okka]joni tal-g[axar anniversarju mill-[atra tieg[u, Eddie Fenech Adami tkellem dwar il-b]onn ta’ rikon/iljazzjoni nazzjonali biex ting[eleb il-firda li kienet infirxet fost il-poplu.

Il-Kap Nazzjonalista qal li bl-g[aqda fost ilpoplu, il-pajji] kien se jie[u r-ru[ mhux biss filqasam ekonomiku i]da wkoll f’kull qasam tasso/jetà.

“Hu fondamentali li gvern ;did bil-politika u bl-atte;;jament tieg[u, bil-mod kif jiggverna, jirba[ fidu/ja bi]]ejjed li twassal g[al din ir-rikon/iljazzjoni nazzjonali li tant hi me[tie;a.” Sadanittant kompliet ming[ajr waqfien il-vjolenza So/jalista. Fi]-}ejtun komplew jin[arqu aktar bibien b’attakki fuq il-bieb tal-klinika tal-kandidat Nazzjonalista Joe Psaila Savona, tad-dar tal-familja Piscopo u anke tad-dar ta’ canvasser\xufier tal-kandidat So/jalista George Vella.

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

6 Lokali

Appo;; mill-Malta Enterprise fl-ewwel [ames snin ta’ negozju Il-Malta Enterprise qed tirrappre]enta lil Malta fil-Young SMEs Project, li hi inizjattiva Ewropea li tfittex li tipprovdi appo;; lil negozji ]g[ar u medji bejn ittielet u l-[ames sena tal-operazzjoni tag[hom.

Il-Malta Enterprise qalet li f’dan ilpro;ett qed jie[du sehem ukoll Spanja, ilGre/ja, l-Irlanda, ir-Renju Unit, il:ermanja, il-Litwanja, l-Ungerija, ilPolonja u s-Slovenja. St[arri; jikkonferma

li t-tielet u l-[ames sena tal-operazzjoni ta’ negozji ]g[ar u medji huma l-aktar importanti biex il-kumpaniji jsa[[u l-operat tag[hom.

Hu g[alhekk li g[al dan il-pro;ett hemm allokat ba;it ta’ €2 miljun, li €1.6 miljum minnhom qed jittie[du mill-Fond g[allI]vilupp Re;jonali (ERDF).

Malta se tospita wie[ed mis-seminars li se jsiru u l-pjani huma li dan isir f’Novembru filwaqt li jittratta kwistjoni ta’ tmexxija li

jiffa//jaw il-kumpaniji ]g[ar u medji. Hu ppjanat li sa nofs l-2013, l-imsie[ba f’dan ilpro;ett se jkunu ffinalizzaw abbozz g[al gwida ta’ rakkomandazzjonijiet dwar servizzi integrati ta’ appo;; g[an-negozji ]g[ar u medji. Hu ma[sub li dawn il-gwidi jkunu finalizzati sal-2014.

Il-Mata Enterprise qed tippjana li permezz ta’ dan il-pro;ett tkun tista’ tipprovdi aktar appo;; lin-negozji e]istenti fl-ewwel [ames snin tal-operazzjoni tag[hom.

It-tieni forum tal-President It-tieni forum tal-President se jsir nhar is-Sibt, 21 ta’ April fid-9 a.m. fis-Sala tatTron, il-Palazz, il-Belt. Ittema mag[]ula g[al dan ilforum hi ‘Il-Kostituzzjoni ta’ Malta g[andha taqdi l[ti;ijiet tal-poplu?’

Il-kelliema mag[]ula li se jiddiskutu t-tema f’dan ilforum huma Douglas Kmiec, l-eks Ambaxxatur Amerikan g[al Malta, Roderick Pace, Domenic Fenech, Stefano Mallia u Ian Refalo.

Il-moderatur tal-forum hu John C. Grech u l-;urnalist, Reno Bugeja.

L-udjenza li tattendi se jkollha l-[in tag[ha biex tressaq il-mistoqsijiet lillkelliema.

Fost it-temi li se ji;u diskussa hemm dwar jekk ilmudell tal-Kostituzzjoni ta’ Malta, li hu bba]at fuq ilmudell tal-Parlament Ingli], g[andux ji;i mibdul ma’ wie[ed simili tal-Amerika jew Franza. Mistoqsija o[ra li se tkun diskussa hi dwar jekk is-sistema elettorali g[adhiex l-a[jar wa[da biex taqdi l-[ti;ijiet ta’ Malta.

Kull min hu interessat li jattendi g[al dan il-forum jista’ jag[mel dan billi jibg[at email fuq president@gov.mt, jew i/empel 21226226 biex jirri]erva l-post tieg[u.

I]]ur l-ambaxxata ta’ Malta f’Washington Gina AbercrombieWinstanley, li re/entement kienet appuntata b[ala lAmbaxxatri/i tal-Istati Uniti g[al Malta, ]aret l-Ambaxxata g[al Malta f’Washington DC. F’din i]-]jara ta’ kortesija ltaqg[et ma/-charge d’affaires, Dennis Grech. Hi kienet akkumpanjata minn Mariju Bofill, id-Desk Officer g[al Franza, Malta u Monaco fi [dan id-Dipartiment talIstat tal-Istati Uniti.

F’din il-laqg[a, Abercrombie-Winstanley iddiskutiet ir-relazzjoni bilaterali bejn i]-]ew; stati u t-tnejn qablu li sejrin fit-triq it-tajba u li f’dawn l-a[[ar snin, ir-relazzjoni tjiebet ferm.

Dennis Grech g[amel referenza g[all-koordinazzjoni bejn l-Istati Uniti u Malta waqt il-kri]i tal-Libja s-sena lo[ra, kif ukoll g[a]-]jara li sSegretarja tal-Istat, Hilary Clinton, g[amlet f’Malta.

Abercrombie-Winstanley qalet li qed t[ares ’il quddiem biex ta[dem f’Malta.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

Lokali 7

Xeni mid-drama ;dida li se tkun ippre]entata fuq Net TV

{a]en u mrar Drama o[ra bil-Malti li se tkun ippre]entata fuq Net TV

Hi [a;a mag[rufa minn kul[add li fost il-programmi kollha li regolarment jidhru fuq l-istazzjonijiet televi]ivi, id-drama hi l-favorita tattelespettaturi Maltin u G[awdxin.

F’dawn l-a[[ar 40 sena ntwerew g[add mhux [a]in ta’ xog[lijiet ta’dan il-;eneru; u[ud minnhom kienu tajbin [afna, o[rajn ftit inqas tajbin u o[rajn lanqas jaqg[u ta[t din il-kategorija.

B’danakollu, ittelespettaturi li j[obbu ddrama bil-Malti dejjem taw lappo;; tag[hom; xi drabi f’g[add li tassew jag[millek kura;; u drabi o[ra inqas.

I]da d-drama dejjem sabet lappo;; tal-Maltin u lG[awdxin.

D3Masque Entertainment, b’dan f’mo[[hom, b[alissa g[addejjin ja[dmu fuq sensiela televi]iva fi 13-il episodju li ;;ib l-isem ta’ ‘{a]en u Mrar’.

L-istorja g[alkemm mhix xi wa[da li qatt ma smajna b[alha, b’xi mod tinfired minn o[rajn g[al ]ew; ra;unijiet. Wa[da li tinvolvi ra[al ]g[ir ta’ bdiewa u sajjieda, u l-o[ra novità, li r-ra[[ala kollha sa jkunu jitkellmu biddjalett ta’ veru. G[al dan ilg[an ;ew mag[]ula w[ud mill-a[jar atturi li ;ejjin minn xi ra[al jew ie[or u b’hekk id-djalett ma jkunx xi [a;a mqan][a, imma jo[ro; qisu mu]ika li tpaxxi l-widnejn.

Din l-istorja li hi ambjentata fis-snin tletinijiet tas-seklu lie[or, aktar milli titkellem dwar kif kienu jg[ixu lbdiewa u s-sajjieda ta’ dak i]]mien, tid[ol fil-fond ta’ dak li jkun jin[ema fil-bniedem – mibeg[da, [a]en, imrar, mard, di]grazzji, imwiet, im[abba ta’ veru bla ebda [jiel ta’ senswalità, im[abba o[ra artifi/jali li tfittex biss

is-sodisfazzjoni karnali, il;lieda interna li jsib ru[u fiha l-kappillan ta’ dan irra[al bejn dak li ma jemminx fih u bejn l-ubbidjenza lejn is-superjuri tieg[u... x’se jag[mel? Lejn liema na[a se jmur?

Is-sur;ent tal-pulizija li aktar kien mo[[u kif se jirran;a xi tentufa ta’ tilwima biex dejjem i]omm il-pa/i, lilsien li jitlaq il-kliem bla ma jqis il-konsegwenzi negattivi, u l-pa/enzja tas-sagristan li jdum biex jg[adab.

Dawn l-ingredjenti kollha jwasslu biex jibdlu lil dan irra[al, ra[al seren f’ra[al li qatt ma jista’ jsib il-pa/i.

D3Masque Entertainment jinsabu ]guri li din issensiela sa tkun ting[o;ob minn bosta telespettaturi li ddrama ma jibdluha ma’ xejn.

IN-NAZZJON se jibqa’ ja;;orna b’aktar ]viluppi u informazzjoni dwar din iddrama ;dida.

Id-Duka ta’ Gloucester ikun Malta g[ada I]-]jara uffi/jali tad-Duka ta’ Gloucester f'Malta tibda g[ada l-:img[a, u se ssir b’kommemorazzjoni g[all-;ublew tarRe;ina Eli]abetta II. Id-Duka ta' Gloucester se jikkommemora wkoll is-70 anniversarju minn meta ng[ata lGeorge Cross lill-poplu Malti u anke il-75 anniversarju tal-Kunsill Britanniku f'Malta.

Id-Duka ta’ Gloucester, li jismu Richard Alexander Walter George, twieled fis-26 ta’

Awwissu 1944, f’Northampton. Hu ]]ewwe; lil Brigitte Van Deurs fl-1972 u jg[ix mag[ha flimkien mat-tlett itfal tieg[u u lerba’ neputijiet fil-Palazz Kensington.

Id-Duka jie[u [sieb 128 asso/jazzjoni ta’ karità u organizzazzjoni. Fl-Università ta’ Cambridge hu studja l-arkitettura.

Id-Duka anke pprodu/a tliet kotba fuq ilfotografija bit-titlu ‘On Public View’, ‘The Face of London’ u ‘Oxford and Cambridge’.

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

?entru ta’ riferenza wkoll fil-kura tal-kan/er Hu minnu li n-negattiv jag[mel iktar [oss millpo]ittiv. Dan hu fatt li [add ma jista’ jmeri.

Japplika wkoll g[al oqsma o[ra tal-[ajja tasso/jetà. A[bar negattiva dejjem hi aktar fa/li biex tirba[ il-fa//ati tal-;urnali jew it-titli ewlenin tala[barijiet fuq il-mezzi tax-xandir.

Minkejja dan, il-[idma politika li qed issir f’pajji]na fil-qasam tas-servizzi u l-kura tassa[[a, qieg[da wkoll t[alli impatt po]ittiv fuq isso/jetà tag[na. Il-poplu, kif fissirna diversi drabi minn dawn il-kolonni editorjali, japprezza u qed jifhem il-politika /ara u impenjattiva biex pajji]na jgawdi mill-a[jar servizzi ta’ kura ta’ sa[[a, u li dawn ikunu fost l-aqwa fil-kwalità u li jibqg[u b’xejn.

Il-Gvern hu determinat li mhux biss joffri l-kura u s-servizzi tas-sa[[a b’xejn, i]da li jibqa’ jimmira g[al livelli g[olja li jixraqlu l-poplu tag[na.

Investiment qawwi fis-servizzi tas-sa[[a Fl-a[[ar ;img[at smajna b’[afna a[barijiet po]ittivi li qed ise[[u fil-qasam tal-kura tas-sa[[a.

Il-pa;na llum inqalbet. M’g[adux aktar li lpazjent imur fi sptarijiet o[ra barranin biex jie[u lkura. Huma biss ftit il-ka]i, meta paragunat ma’ ftit tas-snin ilu, li llum ikun hemm b]onn li pazjent isiefer biex jing[ata l-kura. Dan l-a[[ar smajna wkoll li konsulenti Maltin qed jintalbu joffru lesperjenza tag[hom f’pajji]i o[ra.

Dan g[aliex pajji]na qieg[ed jag[raf liema

oqsma ta’ kura spe/jalizzata g[andu b]onn jinvesti fihom, biex il-kura tas-sa[[a tibqa’ ting[ata f’pajji]na u din tkun ukoll tal-aqwa kwalità.

E]empju ta’ kif din il-politika qed titwettaq kienet l-a[bar li ng[atat dan l-a[[ar fil-qasam talkura tal-kan/er. Mhux biss pajji]na qieg[ed iwettaq pro;ett importanti f’bini ta’ /entru ;dida g[all-kura tal-mard tal-kan/er b’investiment ta’ madwar €60 miljun fis-sit qrib l-Isptar Mater Dei, i]da wkoll qieg[ed jimmira g[al livelli ta’ kura og[la – li Malta tkun /entru ta’ riferenza fil-kura tal-kan/er.

Ta[ditiet ma’ klinika spe/jalizzata fil-:ermanja Delegazzjoni li mexxa l-Gvern Malti fil:ermanja dan l-a[[ar wittiet it-triq g[al bidu ta’ kooperazzjoni ma’ klinika li tispe/jalizza fil-kura tal-mard tal-kan/er. Dan bil-mira li l-professjonisti Maltin jing[ataw ta[ri; u jkun hemm skambji ta’ informazzjoni dwar ir-ri/erka f’dan il-qasam spe/jalizzat g[all-kura tal-mard tal-kan/er.

I/-?entru l-;did tal-Onkolo;ija li qed jinbena, li din il-;img[a l-Kummissjoni Ewropea fissritu b[ala fa/ilità e//ellenti li minnu se jgawdi l-poplu Malti, se jkun ]viluppat fi sptar ie[or state-of the art g[all-kura tal-kan/er.

G[all-Gvern Malti, dan mhux bi]]ejjed. Qed ja[dem biex il-bini u s-servizzi li jing[ataw minn dan i/-/entru spe/jalizzat ikun riferenza fil-kura tal-kan/er.

Dan hu ]vilupp ie[or importanti fis-settur tassa[[a. Settur li wkoll qed jirnexxielu ji;bed lejh u jilqa’ professjonisti Maltin li fis-snin l-img[oddija kienu telqu minn pajji]na biex ikunu jistg[u javvanzaw fil-professjoni tag[hom.

Fil-qasam tal-kura tal-kan/er, pajji]na miexi wkoll fid-direzzjoni t-tajba. Bi programm ukoll talprevenzjoni biex il-marda tinqabad fl-istadju bikri tag[ha permezz ta/-?entru Nazzjonali tal-Breast Screening li qieg[ed jitmexxa bi professjonalità u li di;à identifika 117-il mara fi stadju bikri tal-marda.

Permezz ta’ dan il-programm nazzjonali, qieg[ed jissalvaw il-[ajjiet tan-nies.

Malta g[andha ri]orsi umani biex tkun ta’ /entru ta’ riferenza, kif wara kollox irnexxielna nag[mlu f’setturi o[ra tal-ekonomija tag[na b[alma hu fitteknolo;ija tal-informatika, fis-settur tas-servizzi finanzjarji u fl-industrija tal-manifattura b’valur mi]jud fejn qed nattiraw kumpaniji internazzjonali li qed jag[]lu lil Malta biex imexxu l-attività kummer/jali tag[hom.

Politika li minna qed tgawdi s-so/jetà Is-settur tas-sa[[a f’pajji]na wkoll qieg[ed ji]viluppa f’qasam spe/jalizzat u ta’ teknolo;ija medika avvanzata, kif jixhed l-Isptar Mater Dei u /entri o[ra ta’ kura li qed jag[tu servizzi ta’ kwalità.

Dan qed isir minn Gvern Nazzjonalista b’vi]joni politika g[as-sa[[a li wkoll qed twettaq bidliet kbar ’il quddiem b’risq is-so/jetà.

Aktar investiment favur ix-xog[ol u s-sa[[a B’[idma kontinwa u forsi kultant silenzjuza u ming[ajr daqq ta’ trombi ]ejda, il-Gvern Malti rnexxielu jil[aq miri flekonomija u fil-qasam tassa[[a li huma ta’ e]empju g[al diversi pajji]i flEwropa.

Dan l-a[[ar smajna diversi attaki tedjanti u ta’ g[ajb kemm mill-media u kif ukoll mill-Kap talOppo]izzjoni u diri;enti talPartit Laburista, rigward loperat tal-Gvern.

Dawn ikkritikaw lillGvern g[ax g[amel revi]joni tal-Ba;it u tnaqqset l-ispi]a ;enerali b’€40 miljun u kkritikaw linizjattivi li dan l-istess gvern [a u g[adu jie[u biex ikompli jmexxi lil Malta ’l quddiem biex nevitaw re/essjoni ekonomika.

Dan jikkuntrasta bil-kbir mal-operat tal-Oppo]izzjoni li dejjem qieg[da hemm gallarija ming[ajr ma toffri proposta wa[da konkreta.

I]da dan l-a;ir wassal g[al skantament kbir fost diversi individwi g[ax dawn innutaw li l-Kap talOppo]izzjoni flimkien ma’ s[abu tant kemm intilfu flattakki li l-;id ma[luq f’sena ma rawhx. }ieda ta’ iktar minn 2,350 impjieg Wie[ed mill-akbar

su//essi li spikkaw ta[t dan il-Gvern kien proprju ]-]ieda li ;iet irre;istrata flekonomija u fl-impjiegi matul din l-a[[ar sena, f’sitwazzjoni ekonomika internazzjonali daqshekk prekarja.

Il-Partit Nazzjonalista minn dejjem kien partit vi]jonarju u mis-snin sebg[in dejjem [e;;e; linnisa biex isibu posthom flekonomija u jkunu ta’ kontribut g[all-familji tag[hom. Dan wassal g[al bidla siekta fil-mentalità Maltija.

Din il-[idma baqg[et

I]-]ieda ta’ impjiegi fis-settur privat hi /ertifikat ta’ mertu g[all-Gvern Nazzjonalista, u ta’ kull de/i]joni li [a biex jg[in u jsalva l-industriji

g[addejja ta[t il-Gvern Nazzjonalista tant li saru diversi kampanji favur innisa li jid[lu fid-dinja taxxog[ol b’diversi benefi//ji u skemi. Dan wassal biex bejn l-2010 u l-2011 minn total ta’ 2,357 impjieg ;did 2,182 (93 fil-mija) ittie[du minn impjegati nisa.

Ta’ min jinnota wkoll li ]]ieda fl-impjiegi se[[et b’ma;;oranza assoluta, 78 fil-mija, fis-settur privat u mhux dak /ivili.

Dan ifisser li s-settur privat qieg[ed jissa[[a[ anke waqt sitwazzjoni ekononomika xejn pja/evoli u b’hekk ikompli jag[ti /ertifikat ta’ mertu lill-Gvern tad-de/i]jonijiet li [a meta g[en lill-kumpaniji privati biex jeg[lbu l-isfidi u dan qieg[ed jissarraf fi frott fi ]mien daqshekk qasir.

Barra minn hekk, billi lma;;oranza mhumiex impjegati mas-settur ta//ivil, in-nefqa tal-Gvern tkun inqas u b’hekk l-investiment isir f’setturi o[ra.

Infatti f’dawn l-a[[ar jiem rajna li diversi kumpaniji privati qeg[din jinvestu biex ikabbru l-operat tag[hom.

Fosthom insibu Main Street u anke saru innovazzjonijiet ;odda fosthom sit elettroniku

minn Chris Cauchi u t-tim tieg[u li jag[ti informazzjoni rigward il-g]ejjer Maltin.

Dan l-isforz kollettiv ji;bed iktar turisti u b’hekk jitkattar is-settur tat-turi]mu flimkien mal-ekonomija Maltija u l-impjiegi li huma parti mill-;id komuni.

Investiment fil-qasam tas-sa[[a Wara l-bini tal-Isptar Mater Dei, li hu monument [aj favur sa[[a ta’ kwalità, il-Gvern hu impenjat li jestendi dan lisptar b’investiment ta’ €60 miljun biex ikollna s-sezzjoni tal-onkolo;ija ma;enb Mater Dei u mhux aktar l-Isptar Boffa.

Is-settur tal-onkolo;ija hu settur importanti u delikat floperat tal-isptar, g[ax dan

jittratta u jikkura pazjenti morda bil-kan/er. Hu mag[ruf li sfortunatament nafu li madwar tnejn fil-mija talpopolazzjoni Maltija tmut b’din il-marda.

Barra minn hekk, ilKummissjoni Ewropea mhux biss g[arfet l-g[aqal tal-Gvern u l-;id li se jo[ro; minnu, i]da approvat fond ta’ €41.5 miljun, 85 fil-mija, tas-somma kapitali fuq dan il-pro;ett.

Din hi biss parti minn [idmet il-Gvern u dan il-;id

minn Clinton Sammut clintonsammut@gmail.com

seta’ jse[[ bis-sa[[a talg[aqal tal-poplu Malti li g[a]el li nissie[bu fl-Unjoni Ewropea biex b’hekk seta’ jibbenefika minn diversi fondi li ming[ajrhom [afna mill-pro;etti mwettqa ma kinux ikunu possibbli.

Nappella mill-;did lillpoplu Malti biex b’g[aqal u bi [sieb jag[raf dak li qieg[ed jing[ad, ji]en tajjeb u jwarrab kull kritika baxxa u fierg[a li l-Oppo]izzjoni qed toffri b’kuntrast mal-gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista.

Clinton Sammut hu Kunsillier fil-lokalità tan-Naxxar

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

Opinjoni#Ittri 11

{idma qawwija ta’ tindif wara l-maltempata Jibda jittra]metti TVM2

Kien ilu mistenni g[al /ertu ]mien li Education 22 isir TVM2, bil-PBS jassumi r-responsabbiltà tal-istazzjon.

TVM l-ewwel g[amel xi ;img[at ixandar bi prova u mbag[ad beda ttra]missjonijiet regolari x-xahar li g[adda. L-iffukar qed ikun fuq programmi edukattivi u kulturali, kif ukoll avvenimenti u ;rajjiet kurrenti.

Essenzjalment, sa issa wie[ed jinduna li t-tibdila kienet biss fl-isem.

Fi stqarrija, il-PBS informa lit-telespettaturi li l-enfasi se tkun fuq iddritt tal-informazzjoni u tad-divertiment u anke fuq l-i]vilupp tal-potenzjal uman permezz tal-edukazzjoni, bl-u]u tal-mezzi moderni tal-komunikazzjoni u t-teknolo;ija tal-informatika.

L-istazzjon “il-;did” qed iwieg[ed dokumentarji dwar l-istorja ta’ Malta, personalitajiet Maltin, l-arkitettura u l-aspetti varji tal-kultura. Se jkun qed joffri wkoll tag[lim dwar il-lingwa u l-letteratura Maltija u tag[lim dirett ie[or b’lingwi differenti.

Fil-kuntest sportiv, TVM2 qed iwieg[ed ukoll attenzjoni fuq dixxiplini li huma l-inqas popolari.

Hu ttamat li TVM2 isib spazju g[al programmi ta’ diskussjoni#analizi ta’ natura kulturali#artistika, l-istess kif fuq l-istazzjonijiet kollha hemm programmi regolari li jargumentaw dwar l-attivitajiet sportivi.

Dibattiti serji dwar l-arti u l-kultura g[andhom jinvolvu, pere]empju, laspett ekonomiku ta’ dawn l-oqsma u kif il-kultura tista’ toffri postijiet taxxog[ol li sa issa g[adha ma kinitx esplorata l-possibbiltà reali tag[hom.

Il[na atro/i Il-massakru li qed isir minn diversi xandara ma jistax jibqa’ jkun ittollerat.

Mhux biss hemm ruxxmata ta’ dilettanti jippu]aw quddiem il-kameras bi programmi promozzjonali, imma hemm il[na fuq id-diversi stazzjonijiet li huma ta’ imbarazzament kontinwu.

Il-kundanna tad-dilettanti]mu hi mifruxa anke fejn jid[lu l-a[barijiet tal;urnata: il[na jwer]qu, o[rajn b’kantaliena impossibbli, nifs u fra]jolo;ija [a]ina, pronunzja redikola u ]balji stupidi fil-qari.

Ma rridx nag[]el wisq stazzjon minn ie[or g[ax dawn id-difetti huma mifruxin, imma biex nag[ti e]empju wie[ed li jispikka g[all-medjokrità, ma nistax ma nsemmix it-t[arbit li jsir fil-qari tal-a[barijiet minn fuq Smash TV. Jekk m’hemmx rispett g[all-intelli;enza tat-telespettaturi, g[all-inqas dan l-istazzjon g[andu jirrispetta ftit aktar lilu nnifsu.

Miljuni kbar lil Sarkozy minn Gaddafi L-ipokresija [oxna li kien hemm min-na[a ta’ mexxejja tal-Punent filkonfront tal-mexxej assassinat Muammar Gaddafi, kompliet tinkixef meta sorsi tal-media Ingli]a u Fran/i]a kixfu kif id-dittatur Libjan kien avvanza s-somma astronomika ta’ 42 miljun sterlia biex Nicolas Sarkozy imexxi lkampanja tieg[u g[all-elezzjonijiet Fran/i]i tal-2007.

L-a[bar kien di;à implikaha Saif al-Islam, iben id-dittatur, fil-bidu talkampanja kontra l-Libja, imma kif ;raw l-affarijiet, ma kienx hemm okka]joni biex jin[ar;u d-dettalji kollha ta’ kif Sarkozy sela[ il-miljuni ming[ad ir-re;im Libjan.

Imbag[ad, /inikament, [a vanta;; opportunist u ordna l-ewwel attakki mill-ajru kontra Gaddafi.

Id-dettalji kollha tal-istorja tal-miljuni n[ar;u f’dawn il-;img[at b’rapporti esklussivi li dehru f’sorsi tal-media b[al The Mail fl-Ingilterra, ilBBC, l-istazzjon televi]iv France 24 u gazzetti b[al Liberation fi Franza.

Iben Gaddafi kien ]vela li l-Libja “g[andha d-dettalji kollha ta’ sigriet gravi” fil-konfront tal-President Sarkozy. Id-dikjarazzjoni kienet ixxandret fil-Euronews kif ukoll mill-BBC. Il-Palazz Elysee kien /a[ad l-allegazzjonijiet fl-edizzjoni elettronika tal;urnal Le Monde.

I]da issa l-Mail Online [abbret bi prominenza kbira l-istorja kollha.

F’a[bar li l-Mail stess iddeskriviet b[ala “sensazzjonali”, t[abbar li Nicolas Sarkozy kien ing[ata 42 miljun sterlina mill-Kurunell Gaddafi biex ikun jista’ jmexxi l-kampanja elettorali tieg[u: “Hemm evidenza straordinarja li n;iebet g[all-attenzjoni pubblika f’Pari;i li tikkonferma li ]-]ew; alleati li tant kienu vi/ini ta’ xulxin, kellhom ftehim finanzjarju illegali li wassal biex Sarkozy jie[u l-poter f’idejh fl-2007.”

Min-na[a tag[ha, il-Mediapart, websajt investigattiva li tgawdi rispett kbir, ti;bed l-attenzjoni g[a]-]jarat numeru]i li Sarkozy u l-kollegi tieg[u kienu jag[mlu lill-Kurunell Gaddafi, ma[subin biex jassiguraw l-g[otja talfondi.

Dak i]-]mien, Sarkozy kien jokkupa b’[afna ambizzjoni, il-po]izzjoni ta’ Ministru g[all-Affarijiet Esteri, u kien determinat li jakkwista fondi g[allkampanja elettorali tieg[u, anke jekk l-akkwist tal-fondi minn dittatur notorju kien jikser sfa//atament il-li;i li tirrigwardja l-finanzjament politiku.

Il-Mediapart ]velat li fil-pro/ess bejn Gaddafi u Sarkozy, miljuni kbar ta’ sterlini kienu “qed jin[aslu” permezz ta’ kontijiet bankarji fil-Panama u flI]vizzera. Issa wie[ed irid jara x’passi se jittie[du kontra l-President Fran/i], li l-istorja tal-miljuni ming[and Gaddafi tissu;;erih mhux biss b[ala opportunist u negozjatur minn ta[t, imma wkoll b[ala bniedem li lest li jittradixxi lill-“[bieb” tieg[u meta x-xenarju jinbidel.

MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net

Sur Editur, Qieg[ed nirreferi g[all-artiklu fil-;urnal INNAZZJON bit-titlu ‘{idma qawwija ta’ tindif wara l-maltempata’, miktub mill-;urnalista Rebecca Borg bi prominenza kbira fil-pa;ni tan-nofs u kont sorpri] mhux ftit meta tnejn mill-erba’ ritratti li dehru huma fil-lokal ta’ Wied il-G[ajn (Marsaskala). B’daqshekk ma’ ;ara xejn i]da meta wie[ed jikkunsidra li l[addiema tal-Gvern, jew a[jar tal-Ministeru g[ar-Rizorsi u Affarijiet Rurali, lanqas biss resqu lejn Marsaskala, ma tag[milx sens.

Hekk kif jiena kont qed naqra l-artiklu [assejt li l-qarrejja tieg[ek huma ]vijati millverità. Fil-fatt, fi]-]ew; ritratti li dehru fil;urnal tieg[ek fejn tirrigwardja l-lokalità ta’ Marsaskala juru l-vettura tal-g[amla BBS-131 u li hi tal-kuntrattur tag[na tat-tindif kif ukoll il-[addiema tal-istess kuntrattur. Dawn ma huma bl-ebda mod [addiema tal-Ministeru tar-Ri]orsi u Affarijiet Rurali, tal-Ministru Pullicino.

Jiena wkoll ikkomunikajt mal-[addiema u l-kuntrattur tag[na biex nara fejn xi [add millMinisteru ndenja ru[u jin]el u ji//ekkja x’;ara u jekk kienx hemm b]onn xi g[ajnuna f’Marsaskala. Dawn qaluli li [add ma avvi/inahom jew staqsiehom xi [a;a.

Xi [a;a o[ra hija li a[na jkollna n[allsu extra barra l-kuntratt biex innaddfu dak kollu

li jkun tela’ mill-ba[ar. E]empju ta’ dan huwa li meta fil-bidu ta’ Jannar kienet g[amlet Grigalata o[ra li ma kinitx mistennija, kienet tkissret dg[ajsa kbira u telg[et kollha fil-pjazza fejn ukoll g[alqet it-triq prin/ipali tant li lanqas biss setg[u jg[addu l-buses u b’hekk in-nies ma setg[ux imorru g[ax-xog[ol.

Niftakar li kmieni filg[odu kellmuni l-customer care tal-Arriva u jiena kkomunikajt mal-kuntrattur tag[na u fta[na t-triq millewwel, apparti li wara dam jumejn inaddaf.

Fejn kienu l-[addiema tar-Ri]orsi u Affarijiet Rurali dakinhar? Jiena r/evejt kont ta’ €650 extra minn barra l-kuntratt. Jiena qed nie[u gost li l-Ministeru jie[u [sieb l-ispejje] ta’ dan it-tindif u g[addejt struzzjonijiet lisSegretarju E]ekuttiv biex dan il-kont jintbag[at il-Ministeru u jit[allas min-na[a tag[hom.

Jekk wie[ed idur l-artiklu sewwa jinduna wkoll li ssemmew [afna lokalitajiet fejn marru dawn il-[addiema u wettqu xog[ol ta’ tindif inklu] Marsalforn, G[awdex, i]da Marsaskala ma ssemmietx. Allura jiena nistaqsi g[alfejn dehru r-ritratti li qed isir tindif f’Marsaskala meta l-[addiema tal-Ministru Pullicino lanqas biss resqu lejn Marsaskala?

Mario Calleja

Sindku Kunsill Lokali Marsaskala

Nota editorjali L-e]er/izzju li sar fil-pa;ni tan-nofs tal;urnal ftit wara l-maltempata, kien biex ninfurmaw dwar il-[idma kbira li saret f’pajji]na biex f’qasir ]mien jitnaddfu ttoroq l-aktar milquta.

IN-NAZZJON hu infurmat li dakinhar tal-maltempata, ji;ifieri s-Sibt 10 ta’ Marzu, id-Direttorat tal-Indafa fi [dan ilMinisteru msemmi, [adem fuq programm ta’ xog[ol sabiex it-toroq kollha fil-pajji] ikunu mnaddfa. Ix-xog[lijiet saru kemm f’dawk li jaqg[u ta[t ir-responsabbiltà tieg[u, kif ukoll f’toroq li huma ta[t irresponsabbiltà tal-Kunsilli Lokali u fejn ilManagement tad-Direttorat [ass li hemm ammont konsiderevoli ta’ si;ar li riedu jitne[[ew biex ikunu evitati xi perikli.

Jirri]ulta li l-[addiema tqassmu f’diversi gruppi, u f’kull triq kien hemm [addiema li bdew ji;bru skart, fdalijiet tas-si;ar u materjal ie[or li kien inqala’ bil-maltemp.

In-na[a ta’ Marsascala wkoll sar xog[ol ta’ tindif, b[alma sar fil-bypass ta’ Marsaskala, it-triq l-antika li tag[ti minn {a]-}abbar g[al Marsaskala, kif ukoll finna[a tal-Bajja ta’ San Tumas.

F’din iz-zona tal-pajji] tne[[ew ukoll ]ew; [itan li twaqqg[u bil-maltemp u g[al dawn intu]aw trakk u gaffa ]g[ira.

L-informazzjoni li g[andu dan il-;urnal turi li dan it-tip ta’ tindif u xog[ol sar fi Triq Wied iz-Ziju kif ukoll [dejn il-villa tad-Deputat Laburista Helena Dalli. Dawn i]-]ew; interventi saru t-Tnejn 12 ta’ Marzu li ji;i l-ewwel ;urnata xog[ol wara l-maltempata.

Filwaqt li hu apprezzat kull xog[ol ta’ tindif, f’sitwazzjoni b[al din il-[idma hi wa[da kollettiva u bis-sa[[a ta’ din il[idma, u wkoll g[ax-xog[ol li g[amlu diversi kunsilli lokali, it-tindif mill-maltempata sar f’qasir ]mien.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13

L-UKRAJNA

Tfittex il-[elsien ta’ mer/inarji mi]muma fil-Libja

L-Ukrajna [abbret li kienet qed tag[mel dak kollu li tista’ biex tikseb lestradizzjoni mil-Libja ta’ 19 mi/-/ittadini tag[ha akku]ati li kienu mer/inarji mqabbda mir-re;im ta’ Muammar Gaddafi matul ir-rivoluzzjoni tas-sena li g[addiet.

Mal-grupp hemm ukoll ]ew; Russi u tliet /ittadini mill-Belarus. Nhar it-Tnejn dawn kienu akku]ati formalment, tmien xhur wara li kienu nqabdu. Il-grupp i]da qed jinsisti li huma kienu kuntratturi fl-industrija ta]-]ejt.

Huma qed ikunu akku]ati li tqabdu biex jippreparaw missili biex jintu]aw kontra l-ajruplani tan-NATO li kienu qed jibbumbardjaw il-forzi ta’ Gaddafi.

L-Ambaxxata Russa filLibja kienet kwotata li qalet li kienet qed tag[mel dak kollu li tista’ biex tikseb il[elsien tar-Russi filwaqt li l-Belarus qalet li t-tliet /ittadini tag[ha kienu ffirmaw kuntratti biex joperaw impjanti /ivili fil-Libja.

Intqal li l-awtoritajiet ta’ dawn it-tliet pajji]i kienu qed jikkoordinaw l-isforzi tag[hom biex jiksbu l[elsien tal-grupp.

I]da sorsi qalu li hemm nuqqas ta’ qbil bejniethom dwar kif g[andhom jitmexxew l-affarijiet biex jinkiseb il-[elsien ta’ dan il-grupp Il-grupp kien inqabad f’Settembru hekk kif il;ellieda kontra l-forzi ta’ Gaddafi bdew jeliminaw kull theddida mill-forzi li kien g[add fadal leali lejn Gaddafi. Il-grupp qed jin]amm f’ba]i militari filkapitali Libjana Tripli.

Matul ir-rivoluzzjoni Libjana kien hemm [afna rapporti dwar l-u]u ta’ mer/inarji mir-re;im ta’ Gaddafi. L-aktar li kienu spikkaw kienu r-rapporti ta’ mer/inarji Afrikani i]da kien hemm ukoll rapporti ta’ mer/inarji minn pajji]i o[ra partikolarment lEwropa tal-Lvant.

L-ISTATI UNITI> Il-grupp le;;endarju Amerikan il-Beach Boys hekk kif kantaw l-innu nazzjonali Amerikan u kanzunetta qabel log[ba baseball f’Los Angels. Dan biex jitfakkar il-50 anniversarju tad-Dodger Stadium f’Los Angeles kif ukoll il-50 anniversarju tal-Beach Boys (Ritratt> Reuters)

IL-KOREA TA’ FUQ

Tensjoni min[abba l-isparar tar-rokit Hemm tensjoni kbira madwar il-Korea ta’ Fuq hekk kif minn [in g[all-ie[or hu mistenni li din tispara rokit.

Ilbiera[, l-awtoritajiet Koreani [abbru li r-rokit, li teknikament se ;;orr satellita fl-ispazju, kienet qed timtela’ bil-fuel. I]da diversi pajji]i fosthom l-Istati Uniti jemmnu li l-isparar ta’ dan ir-rokit, mistenni bejn it-12 u s-16 ta’ April, hi biss sku]a biex ilKorea ta’ Fuq tipprova tteknolo;ija g[al missila li tista’ tasal distanza kbira u ;;orr arma nukleari.

Dan kollu qed ise[[ hekk kif Kim Jong-un, f’laqg[a rari tal-Partit tal-{addiema talKorea ta’ Fuq, in[atar lEwwel Segretarju. Fil-laqg[a missieru, li miet f’Di/embru

tas-sena li g[addiet, Kim Jong-il, in[atar “Segretarju :enerali g[all-Eternità.”

Ir-re;im ta’ Pyongyang qed isostni li r-rokit se tpo;;i satellita fl-ispazju me[tie;a g[all-programm spazjali talpajji] u meta se tkun sparata g[adu ma kienx de/i].

Nhar il-{add, ;urnalisti barranin ttie[du lejn il-ba]i ta’ Sohae fil-Majjistral talpajji] biex jaraw l-a[[ar t[ejjijiet.

L-isparar se jsir hekk kif ilpajji] se jkun qed ifakkar il100 sena mit-twelid ta’ Kim Il-sung, il-fundatur tal-Korea ta’ Fuq u n-nannu ta’ Kim Jong-un, nhar il-{add li ;ej.

Pajji]i ;irien li jistg[u jkunu fir-rotta tar-rokit g[amlu t[ejjijiet g[al kull

eventwalità. Il-Korea t’Isfel u l-:appun qalu li kienu se jisparaw fuq ir-rokit jekk din titqies b[ala theddida g[allpajji] filwaqt li l-Filippini, g[al dawn il-;ranet bidlet irrotot tal-ajruplanu u vapuri.

Il-Korea t’Isfel wissiet lillKorea ta’ Fuq li kienet qed tissogra aktar i]olament internazzjonali jekk twettaq dan lisparar.

Hilalry Clinton, is-

Dawn il-;ranet fihom [afna simboli]mu g[all-Korea ta’ Fuq

Segretarju tal-Istat Amerikan, qalet li jekk il-Korea ta’ Fuq riedet ;ejjieni a[jar, trid twaqqaf l-isparar tar-rokit u deskriviet l-isparar b[ala thedidda diretta g[as-sigurtà re;jonali.

Fi Frar, ir-re;im ta’ Pyongyang kien qabel g[al fri]ar parzjali tal-attività nukleari kif ukoll fuq it-testijiet missilisti/i bi tpatija g[al g[ajnuna mill-Istati Uniti filforma ta’ ikel. I]da kollox kien pospost ix-xahar li g[adda wara li l-Korea ta’ Fuq [abbret li kienet se tispara rokit bi prova.

Dan kollu hekk kif re;a’ hemm indikazzjonijiet li lKorea ta’ Fuq qed tlesti biex twettaq it-tielet prova nukleari ta[t l-art.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-INDONE}JA> Karozzi u muturi jimlew triq f'Banda Aceh wara li lbiera[ filg[odu terremot qawwi [arbat din il-provin/ja fl-Indone]ja u wassal biex ting[ata twissija li jista' jkun hemm tsunami li jista' jolqot il-pajji]i tar-re;jun kif ukoll xi w[ud mal-kosta Afrikana. I]da wara ftit sig[at, il-mew; li kien hemm kienu ]g[ar u ma saret ebda [sara (Ritratt> Reuters)

IS-SIRJA

Stennija g[al waqfien mill-;lied Hemm stennija kbira millkomunità internazzjonali biex ikun mag[ruf jekk illum, kif miftiehem mal-President Sirjan Bashar al-Assad, jibda josserva waqfien mill-;lied.

L-eks Segretarju :enerali tan-Nazzjonijiet Uniti u issa mibg[ut internazzjonali g[asSirja, Kofi Annan, qal li kien ing[atat garanziji minn Damasku li kien se jirrispetta l-waqfien mill-;lied.

Waqt ]jara fl-Iran, Annan qal li mas-seb[ tal-lum, laffarijiet setg[u jkunu tjiebu fis-Sirja i]da kien hemm xetti/i]mu kbir fil-komunità internazzjonali li l-affarijiet kienu se jaqilbu g[al a[jar illum.

It-Tlieta, ir-re;im Sirjan naqas li jirtira t-truppi u t-

tankijiet tal-gwerra mill-bliet kif kien miftiehem ma' Annan.

Barra minn hekk, anki sa tard ilbiera[ komplew [er;in rapporti ta' ;lied madwar isSirja partikolarment f'Homs u Deraa.

Il-waqfien mill-;lied hu parti minn pjan maqsum f’sitt punti li ressaq Kofi Annan, li hu r-rappre]entant tanNazzjonijiet Uniti kif ukoll ilLega G[arbija, meta ltaqa' ma' Assad.

Annan qal li fl-a[[ar kuntatti li kellu mas-Sirja kien assigurat li mil-lum kien se jibda ji;i osservat waqfien mill-;lied u [e;;e; pajji]i li g[andhom influwenza fuq isSirja biex jag[mlu l-almu tag[hom [alli s-Sirja

tirrispetta l-waqfien mill;lied.

Anna, li kien qed jitkellem wara ta[ditiet mal-Ministru tal-Affarijiet Barranin Iranjan Ali Akbar Saleh.

Fit-Turkija hemm 24.5 miljun refu;jat mis-Sirja Annan wissa li r-re;jun ma setax “jie[u skoss ie[or” u wissa li ]balji jew kalkolu [a]in fis-Sirja kien ikollhom konsegwenzi li wie[ed diffi/li jimma;ina.

L-Iran hu l-alleat ewlieni

tas-Sirja imma Saleh kien vag [afna dwar il-po]izzjoni Iranjana rigward l-a[[ar sforzi.

I/-?ina, li flimkien marRussja, imblukkat ]ew; ri]oluzzjonijiet tanNazzjonijiet Uniti li kundannaw l-a;ir tal-Gvern Sirjan, ukoll [e;;e; is-Sirja biex twie;eb po]ittivament g[all-pjan ta' pa/i ta' Annan u timplimenta fis-s[i[ ilwaqfien mill-;lied.

Il-forza tar-ribelli ewlenija, l-Armata {ielsa tas-Sirja, qalet li filwaqt li l-;ellieda tag[ha huma marbuta malwaqfien mill-;lied ta' Annan, huma ma jag[rfux u ma jafdawx il-Gvern ta' Assad u g[alhekk ma kienu se jag[tu ebda garanziji.

Ir-ribelli wissew ukoll li kienu se jkomplu bl-attakki jekk il-forzi tar-re;im Sirjan ma jirrispettawx il-pjan ta' Annan.

Sadattant il-media Torka rrapportat li t-tiri li kienu sparati din il-;img[a lejn kamp tar-refu;jati Sirjan, ;ewwa territorju Tork qrib ilfruntiera Sirjana, kienu sparati minn g[assa talArmata Sirjana tul ilfruntiera.

Fit-Turkija b[alissa hemm 24,5000 refu;jat mis-Sirja.

In-numru ]died drammatikament f'dawn la[[ar ;ranet. Apparti rrefu;jati Sirjani fit-Turkija, hemm ukoll 10,000 refu;jat Sirjan fil-Libanu u madwar 7,000 fil-:ordan.

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra L-ISTATI UNITI

Tfajjel jie[u 50 pakkett eroina mieg[u l-iskola

Tifel ta' [ames snin minn Connecticut [a mieg[u liskola 50 pakkett ta' eroina biex jurihom lil klassi waqt pre]entazzjoni li kellu jag[mel.

Hekk kif kien imiss littifel biex jag[ti lpre]entazzjoni tieg[u, hu [are; il-pakketti ta' eroina quddiem il-klassi s[i[a u filpront ttie[du mill-g[alliema u sar rapport lill-pulizija.

Id-droga rri]ulta li kienu tal-ma[bub ta' ommu. Ilpulizija ta' Bridgeport, fejn

tinsab l-iskola, qalu li wara li l-awtoritajiet tal-iskola infurmawhom b'dak li kien ;ara, huma marru fil-post u wara ftit wara Santos Roman ta' 35 sena biex jie[u ddroga lura i]da sab ilpulizija jistennewh u filpront kien arrestat.

Issa t-tifel jinsab filkustodja tal-awtoritajiet sakemm jinstab xi [add ji;i minnu li jista' jie[u [siebu.

Il-Pulizija qalet li d-droga kellha valur ta' madwar 500 dollaru Amerikan.

L-ISTATI UNITI> L-African Queen, il-lan/a ori;inali li ntu]at fil-film tal-1951, bl-istess isem tal-1951, u li [admu fih Humphrey Bogart u Katharine Hepburn. Il-lan/a issa kienet restawrata u qed tintu]a g[al tours f’Key Largo fi Florida (Ritratt> Reuters)

L-ISTATI UNITI

Ji]vela l-vera Simpsons Matt Groening, il-mo[[ wara l-karattri tas-Simpsons fis-serje popolari ta' cartoons g[all-kbar, f'intervista ]vela l-ispirazzjoni wara l-karattri kif ukoll l-isem tal-belt, Springfield, fejn jg[ixu lkarattri, f'intervista marrivista Amerikana 'Smithsonian Magazine.”

Fit-23 sena li ilha tintwera s-serje, Groening qatt ma spejga minn fejn ;ab l-isem ta' Springfield. Hu issa ]vela li [a l-isem mill-belt talistess isem f'Oregon qrib Portland fejn trabba. Hu qal li g[a]el dan l-isem g[aliex kien l-isem ta' belt f'serje televi]iva popolari fis-snin [amsin kif ukoll g[aliex Springfield kien wie[ed mill-ismijiet l-aktar komuni g[all-belt fl-Istati Uniti. Hu kien irra;una li peress li hu isem komuni u jekk i]omm fommu sieket, kul[add kien ja[seb li s-Springfield tasserje hi l-belt fejn jg[ix blistess isem.

Il-familja Simpson Homer, il-missier, Margaret, l-omm, u t-tfal Bart, Lisa u Maggie - hi msemmija wara l-familja li fiha trabba Groening. Bart hu ba]at fuq Groening innifsu. G[allewwel kien se jsemmih Matt ukoll imma wara dde/ieda li 'Bart' kien jinstema' a[jar.

Hu qal ukoll li xi w[ud mill-karattri huma msemija wara ismijiet ta' toroq f'Portland filwaqt li l-indirizz tad-dar tas-Simpsons, 632 Evergreen Terrace, hu lindirizz ta' fejn kien jg[ix Groening meta kien tfajjel.

Is-Simpsons hi s-serje televi]iva li l-aktar ilha tintwera u tixxandar f'aktar minn 100 pajji] f'50 lingwa differenti.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

A[barijiet ta‘ Barra

15

IL-GRE?JA

L-elezzjoni g[al Mejju Il-Gre/ja se ssejja[ elezzjoni ;enerali bikrija g[as-6 ta' Mejju. Elezzjoni li l-indikazzjonijiet huma, li se twassal g[al ebda rebbie[ /ar u thedded l-implimentazzjoni tal-pjan ta' awsterità biex ilpajji] seta' ng[ata t-tieni pakkett ta' g[ajnuna finanzjarja.

L-elezzjoni se tkun l-ewwel wa[da minn mindu splodiet il-kri]i tad-dejn fil-Gre/ja fl2009 u li he]]et i]-]ona ewro.

Il-Partit ta/-/entru lemin tad-Demokrazija l-:dida u sSo/jalisti tal-PASOK – li qed jappo;;jaw il-Gvern temporanju tal-Prim Ministru Lucas Papademos – tilfu [afna mill-appo;; li kienu jgawdu minnu matul il-kri]i u l-ist[arri; tal-opinjoni

pubblika qed jindika li mhux se jirb[u bi]]ejjed voti biex jiggvernaw wa[edhom.

L-ist[arri; juri li partiti ]g[ar, li huma kontra l-mi]uri ta' awsterità, qed i]idu flappo;;.

Papademos, li sar Prim Ministru s-sena li g[addiet bliskop li jikseb it-tieni pakkett ta' g[ajnuna finanzjarja, talab lill-President Karolos Papaoulias biex ixxolji lParlament u jsejja[ elezzjoni.

Kien ilu mag[ruf li elezzjoni kienet se ssir bejn April u Mejju u l-mexxejja tal-partiti kienu ilhom li bdew il-kampanji tag[hom.

Minkejja li ebda partit qed ikun imbassar li se jikseb ma;;oranza, id-Demokrazija l-:dida hu l-favorit li jikseb l-

akbar ammont ta' voti. Il-kap tal-partit, Antonis Samaras, fi tmiem il-;img[a qal li jekk jirba[ kien se j]ied ilpensjonijiet u jo[loq limpjiegi.

Samara spiss qal li hu kien qed jimmira li jikseb ma;;oranza assoluta u wissa li jista' jer;a' jsejja[ elezzjoni o[ra jekk ma jiksibx bi]]ejjed voti.

Xi [a;a li tista' ter;a' the]]e] i]-]ona ewro. Skont la[[ar st[arri;, il-partit tadDemokrazija ;dida hu mbassar li se jirba[ bejn 18 u 25 fil-mija tal-voti filwaqt li sSo/jalisti bejn 11 u 16 fil-mija tal-voti – fl-a[[ar elezzjonijiet ;enerali li kienet intreb[et mill-PASOK, dawn kienu reb[u 43.9 fil-mija tal-voti.

L-AR:ENTINA

Jg[idulhom li t-tarbija mietet i]da jsibuha [ajja Sptar fl-Ar;entina qed ikun investigat wara l-;enituri ta' tarbija li twieldet tliet xhur qabel i]-]mien kienu infurmati li t-tarbija mietet mit-tobba i]da wara nstabet li kienet [ajja.

Tnax-il sieg[a wara t-twelid u t-tobba /ertifikawha b[ala mejta, meta l-;enituri marru fil-mortwarja u fet[u t-tebut bit-tarbija

tag[hom, sabu li din kienet [ajja.

L-omm Analia Bouter qalet li t-tebut kien imsammar di;à i]da hi riedet tag[ti l-a[[ar tislima lit-tarbija. Hekk kif fet[itu u kixfet wi// it-tarbija, din bdiet tibki.

It-tarbija issa ng[atat l-isem ta' Luz Milagros (Dawl Mirakulu]).

L-ISTATI UNITI

Hillary Clinton dwar il-mument meta nqatel bin Laden Waqt diskors fl-U.S. Naval Academy waqt konferenza dwar il-politika barranija, tkellmet fil-fond dwar ilmissjoni sigrieta biex jinqatel Osama bin Laden kwa]i sena ilu.

Hi qalet li [add mill-grupp ta' nies fl-uffi//ju tal-President Barack Obama li kienu qed jaraw dirett il-missjoni fuq screen tat-televi]joni apposta “ma setg[u jie[du nifs g[al madwar 30 minuta.”

Hi qalet dan waqt li wie;bet mistoqsijiet wara d-diskors tag[ha. Filwaqt li [afna kienu

jikkon/ernaw l-isfidi globali g[all-politika barranija Amerikana, il-kliem li l-aktar attira attenzjoni kienu dawk dwar Osama bin Laden.

Meta student staqsa lil Clinton dwar il-mewt ta' bin Laden u l-pro/ess li wassal g[all-missjoni tan-Navy SEALS li qatluh f'Mejju li g[adda, hi fakkret li fi ]mien lattakk tal-11 ta' Settembru, hi kienet Senatur minn New York.

Hi qalet li anki dak i]-]mien ma kinitx temmen li ma kien hemm [add fil-Pakistan li ma kienx jaf fejn kien bin Laden.

Hi mbag[ad irrakkontat il;urnata tal-missjoni biex jinqatel u kif kul[add baqa' ssummat, anki l-President Barack Obama, hekk kif kienet qed titwettaq il-missjoni filPakistan.

Clinton rakkontat ukoll kif kienet komossa hekk kif [afna ]g[a]ag[ in;abru quddiem ilkan/ell tal-White House ji//elebraw hekk kif Obama [abbar li bin Laden kien inqatel. Hi [asbet ukoll dwar x'kienet tfisser l-a[bar g[al dawk li tilfu [afna fl-attakki tal11 ta' Settembru.

L-UNGERIJA> :iraffa ma]-]g[ir tag[ha ta' erbat ijiem fiz-Zoo ta' Budapest fil-kapitali Ungeri]a (Ritratt> Reuters)

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

Feature 17

16 Feature

Il-kundizzjoni tal-awti]mu qed issir dejjem iktar komuni L-awti]mu hi kundizzjoni medika li teffettwa l-im;iba, b’mod partikolari l-mod kif persuna tit[addet u tisso/jalizza mal-o[rajn minn Gabriel Ellul

Ri/erka Amerikana turi kif fl-Istati Uniti, din il-kundizzjoni qed issir iktar komuni tant li f’inqas minn g[axar snin, l-in/idenza tal-awti]mu kwa]i rduppjat. Ir-ri/erka turi wkoll kif issubien g[andhom [ames darbiet iktar /ans li jsofru minn din il-kundizzjoni X’inhu l-awti]mu^ Persuni bl-awti]mu jsibu diffikultà biex jikkomunikaw mal-o[rajn, kif jidher f’diversi sitwazzjonijiet, fosthom bil-mod kif jevitaw il-kuntatt bl-g[ajnejn jew kif bosta drabi jippreferu joqog[du wa[edhom. Iddiffikultà ta’ dawn il-persuni biex jikkomunikaw mal-o[rajn tidher ukoll fil-mod kif kultant jag[]lu li jag[mlu u]u mill-;esti, flok il-kliem, biex iwasslu messa;; lill-o[rajn.

Tidher ukoll fil-mod kif kultant jid[ku f’sitwazzjonijiet serji jew ta’

dwejjaq jew meta jag[]lu li jirrepetu l-kliem li jisimg[u. Dan minbarra li persuni awtisti/i ;ieli jkollhom nuqqas ta’ bi]a’ inspjegabbli jew ma j[ossux u;ig[, ]ew; karatteristi/i li jafu jwasslu biex dawn il-persuni jie[du riskji ]ejda u jpo;;u s-sa[[a tag[hom fil-periklu.

Is-sintomi tal-awti]mu jiffurmaw parti minn [ames kundizzjonijiet mag[rufa b[ala Pervasive Development Disorder. Fost dawn insibu wkoll kundizzjonijiet b[al Asperger Syndrome u Atypical Autism. Id-distinzjoni bejn dawn ilkundizzjonijiet issir wara anali]i

medika li tevalwa s-sintomi kollha li jkollu l-pazjent u kemm dawn huma gravi.

X’jikkaw]a din il-kundizzjoni^ L-istudji juru li l-awti]mu g[andu ba]i newrolo;ika, li tinvolvi l-i]vilupp tal-mo[[ u l-mod kif il-mo[[ ja[dem fuq l-informazzjoni li jir/ievi. Fid-

diskors tag[ha waqt seminar informattiv dwar l-awti]mu organizzat mid-Dipartiment tal-Ispeech Language fl-Isptar Monte Carmeli, Kristina Agius, spe/jalista fil-qasam, qalet li b[alissa qed issir [afna ri/erka fuq din il-kundizzjoni, tant li dan issu;;ett qed ji;i a;;ornat kontinwament.

L-istudji li qed isiru fuq dan issu;;ett jipproponu diversi kaw]i differenti g[al din il-kundizzjoni.

Fosthom insibu tibdil fl-i]vilupp ta’ parti fil-mo[[, mag[rufa b[ala prefrontal cortex.

Jirri]ulta li f’din iz-zona tal-mo[[ hemm numru ]ejjed ta’ nervituri, li ma jikbrux skont il-b]onnijiet spe/ifi/i tal-individwu. Ri/erki o[ra jipproponu wkoll li hemm ba]i ;enetika g[al din il-kundizzjoni, li jintirtu kemm mill-omm kif ukoll mill-missier.

Iktar minn hekk, hemm possibbiltà wkoll li min[abba l-fatt li l-koppji qed idumu iktar biex ikollhom it-tfal, din is-sitwazzjoni tilg[ab rwol importanti fl-i]vilupp ta’ din il-kundizzjoni.

Dan minbarra li l-kundizzjoni

ti]viluppa wkoll min[abba effetti ambjentali u mhux min[abba ra;unijiet ;eneti/i biss.

Studju re/enti ie[or skopra li limsaren tat-tfal bl-awti]mu huma differenti minn dawk ta’ persuni li m’g[andhomx din il-kundizzjoni. Filfatt, tfal awtisti/i g[andhom iktar mikrobi fl-imsaren tag[hom, u dan jaf ikollu rwol importanti f’din ilkundizzjoni. Madankollu, din losservazzjoni te[tie; iktar ri/erka.

It-tabib kif jinduna bl-awti]mu^ {afna mit-testijiet medi/i li jsiru biex jidentifikaw din il-kundizzjoni huma bba]ati fuq anali]i tal-im;iba tal-pazjent. It-tabib huwa m[arre; li jag[raf is-sintomi tal-awti]mu millbidu tal-pre]entazzjoni tag[hom.

Biss, studji ;odda f’dan il-qasam

qed jinvestigaw metodi o[ra li jistg[u jintu]aw biex ting[araf din ilkundizzjoni. Fost dawn insibu testijiet fid-demm. Skont ri/erka }vedi]a, persuni bl-awti]mu g[andhom ammont ikbar tal-proteina C3, proteina asso/jata mal-immunità tal;isem. }viluppi re/enti fl-anali]i talanatomija tal-mo[[

jippermettu tqabbil bejn l-anatomija tal-mo[[ ta’ persuni bl-awti]mu u ta’ o[rajn ming[ajr il-kundizzjoni. Iddifferenzi jidhru qabel ma ji]viluppaw is-sintomi. Dan minbarra li persuni blawti]mu g[andhom kurrenti elettri/i differenti fil-mo[[ u testijiet li jqabblu dawn il-kurrenti jafu jg[inu fl-anali]i tal-kundizzjoni.

Kif ti;i trattata din il-kundizzjoni^

Ma te]isti ebda kura definittiva g[al din il-kundizzjoni li teffettwa tant nies. Biss, je]istu diversi terapiji li jtejbu l-pre]entazzjoni tal-awti]mu, b’sessjonijiet ta’ tag[lim fil-mod kif dawn il-persuni g[andhom i;ibu ru[hom f’diversi kuntesti so/jali.

Madankollu, l-a[[ar ]viluppi wasslu g[al metodi ta’ terapiji ;odda, fosthom dik mag[rufa b[ala inner speech therapy, li tg[allem lil dawn ilpersuni kif ja[sbu ming[ajr ma jitkellmu. Dan minbarra e]er/izzji o[ra li jg[allmu lil pazjenti jimitaw lil o[rajn. Dan il-pro/ess jg[in biex dawn il-persuni jeg[lbu s-sintomi talkundizzjoni.

Innovazzjonijiet fit-trattament tal-awti]mu Il-mezzi ;odda ta’ komunikazzjoni jaf ikollhom rwol importanti fittrattament ta’ din il-kundizzjoni, b’mod spe/jali l-ismartphones. Bli]viluppi re/enti fil-qasam tatteknolo;ija /ellulari, b[alissa je]istu mijiet ta’ applikazzjonijiet li jistg[u jg[inu fil-;lieda kontra din ilkundizzjoni.

• Applikazzjonijet li jag[mlu u]u mill-istampa, fejn il-pazjenti jistg[u jie[du ritratti jew jirrekordjaw ilvu/i tag[hom. Dawn l-

applikazzjonijiet jag[mlu u]u minn kun/ett interattiv, fejn il-persuni awtisti/i jag[mlu asso/jazzjoni bejn ir-ritratti li jkunu [adu, u dan le]er/izzju jservi b[ala trattament kontra l-awti]mu.

• Djarju elettroniku li jiggwida lillpersuni awtisti/i f’dak li g[andhom ippjanat g[all-urnata. Dan joffri ser[an il-mo[[ kemm lilhom kif ukoll lill-qraba tag[hom, spe/jalment meta persuni bl-awti]mu jkollhom jit[allew wa[edhom g[al [in itwal mis-soltu.

• Applikazzjonijiet li jaqraw ilkliem miktub jaf ikollhom rwol importanti wkoll b[ala terapija g[al din il-kundizzjoni. Dawn jg[inu biex dawn il-persuni jitg[allmu kif jikkomunikaw b’mod effettiv permezz tal-vu/i tag[hom u mhux permezz tal-;esti biss.

• Tfal awtisti/i jistg[u ji]aw wkoll applikazzjonijiet li juru videos dwar kif g[andhom i;ibu ru[hom f’diversi kuntesti so/jali differenti, fosthom meta wie[ed imur jiekol jew jixtri.

Minkejja li hemm b]onn iktar ri/erka xjentifika dwar il-mod kif dawn l-applikazzjonijiet jg[inu lillpazjenti bl-awti]mu, qieg[ed jirri]ulta li din it-teknolo;ija innovattiva qed ikollha impatt po]ittiv [afna fit-trattament ta’ din il-kundizzjoni. Issa jonqos li ji;u ]viluppati iktar applikazzjonijiet bilMalti, biex b’hekk ikunu iktar ta’ ;id g[all-popolazzjoni Maltija.

It-trattament tal-awti]mu f’Malta IN-NAZZJON tkellem ma’ Rita Micallef, il-Manager tad-Dipartiment tad-Diskors u l-Lingwa fl-Isptar Monte Carmeli, li spjegat kif din il-

kundizzjoni te[tie; [idma medika kollaborattiva.

Billi ja[dmu flimkien, it-tobba u lprofessjonisti jistg[u joffru servizz a[jar lil dawn il-pazjenti. Huwa g[alhekk, kompliet Rita Micallef, li fl-2008 fid-Dipartiment twaqqfu numru ta’ divi]jonijiet spe/jalizzati li jittrattaw aspetti u mard differenti f’dan id-Dipartiment. Hi spjegat kif din id-divi]joni toffri trattament iktar spe/jalizzat lil pazjenti li j]uru dan id-Dipartiment.

Ri/erka Maltija fasslet linji gwida biex tintg[araf il-kundizzjoni tal-awti]mu F’Malta, b[al fl-Istati Uniti u f’pajji]i o[ra Ewropej, il-kundizzjoni tal-awti]mu qed ti]died

Minbarra li toffri kura iktar spe/ifika g[all-b]onnijiet ta’ dawn il-pazjenti, din id-divi]joni tipprovdi wkoll informazzjoni lid-divi]jonijiet l-o[ra u lill-professjonisti b’mod ;enerali, bil-g[an li dan il-pro/ess jg[in biex is-servizzi kollha li jing[ataw lil dawn il-pazjenti jkunu a;;ornati u joffru l-a[jar ri]ultati.

Studji ;odda f’dan il-qasam qed jinvestigaw metodi o[ra li jistg[u jintu]aw biex ting[araf din il-kundizzjoni, b[al testijiet tad-demm Spjegat ukoll kif it-terapija li ting[ata lil dawn il-pazjenti f’pajji]na titqassam skont l-età tag[hom. Fl-ewwel [ames snin ta’ [ajjithom, persuni bl-awti]mu ji;u mg[allma kif jikkomunikaw permezz tal-log[ob. Din il-forma ta’ terapija tinbidel g[al wa[da iktar artistika meta dawn it-tfal ikollhom bejn il-[ames snin u t-tmien snin.

Hu f’dan i]-]mien li persuni blawti]mu ji;u m[arr;a jie[du sehem fi produzzjonijiet tad-drama.

B’hekk il-kreattività tag[hom stess isservi b[ala terapija. Rita Micallef qalet li dan l-istadju ta’

terapija jara parte/ipazzjoni kbira minn dawn it-tfal, minkejja ddiffikultajiet tag[hom. G[al dawk il-persuni bl-awti]mu li jaqb]u ttmien snin, it-terapija tag[hom tibda tinvolvi gruppi ta’ komunikazzjoni so/jali, li tara wkoll is-sehem tal-Learning Support Assistants u tat-tfal l-o[ra fl-iskejjel.

Iktar minn hekk, fis-sajf li g[adda, id-Dipartiment tal-Ispeech Language ta bidu g[al pro;ett blisem MORE – Managing Our Relationships Effectively, li ra ssehem ta’ sebat itfal effettwati minn din il-kundizzjoni. It-tfal kellhom sezzjoni terapewtika darba kull [mistax li g[enithom jiffurmaw relazzjonijiet a[jar ma’ xulxin, biex jifhmu r-regoli talim;iba u l-mod kif jesprimu lemozzjonijiet tag[hom.

Dan minbarra diversi inizjattivi o[ra li dan id-Dipartiment, b’mod partikolari d-Divi]joni talAwti]mu, qed ikompli jwettaq biex joffri l-a[jar servizz lill-pazjenti tieg[u.

Jispikka fost dawn, dokument ;did li nediet din id-Divi]joni bilg[an li l-professjonisti jkunu jistg[u jidentifikaw din il-marda minn stadju iktar bikri. Iktar minn hekk, te]isti wkoll asso/jazzjoni li tg[in lill-;enituri ta’ dawn il-persuni biex jiffa//jaw l-isfidi li din i;;ib mag[ha.

Bil-g[an li l-kundizzjoni talawti]mu tinqabad f’età iktar ]g[ira, id-Divi]joni tal-Awti]mu fl-Isptar Monte Carmeli nediet dokument li g[andu jservi b[ala linja gwida fl-anali]i tas-sintomi li g[andhom il-pazjenti blawti]mu.

Dan id-dokument, bit-titlu ‘Red Flag Checklist’, tfassal wara snin ta’ ri/erka fost it-tfal Maltin, ri/erka li rat is-sehem ta’ iktar minn 100 tifel u tifla b’etajiet li jvarjaw bejn l-24 u s60 xahar.

Dan [are; waqt seminar organizzat mid-Dipartiment talIspeech Language fl-Isptar Monte Carmeli. Is-seminar sar proprju tlett ijiem wara li tfakkar il-Jum Dinji tal-Awti]mu, fit-2 ta’ April, u kellu l-g[an li jkompli jqanqal l-g[arfien dwar din il-marda, li kulma jmur iktar qed issir komuni.

Fil-fatt, studju Amerikan juri kif fl-2002 fl-Istati Uniti, ilmarda tal-awti]mu kienet tolqot wie[ed minn kull 150 persuna.

Din i/-/ifra llum ]diedet g[al wie[ed minn kull 88 persuna.

Marc Frendo, Speech Language Pathologist li ja[dem f’dan id-Dipartiment, spjega kif dan id-dokument g[andu jservi b[ala g[odda medika li tippre]enta lill-professjonisti lkriterji preliminarji biex jg[inuhom jag[rfu din ilkundizzjoni fost il-pazjenti tag[hom. Dan minkejja li bosta mill-pazjenti jkunu g[adhom f’età ]g[ira [afna, proprju ta’ ftit xhur.

F’din i/-checklist, is-sintomi tal-awti]mu tqassmu fi tliet kategoriji prin/ipali: • l-im;iba, • il-komunikazzjoni so/jali • u l-interazzjoni so/jali talpazjent.

F’kull wie[ed minn dawn loqsma ;ew spe/ifikati lkaratteristi/i ;enerali talkundizzjoni, karatteristi/i li huma komuni fost dawk li g[andhom l-awti]mu. Dan

fimkien ma’ karatteristi/i kriti/i li jinstabu f’kull ka] talawti]mu.

Jekk dawn il-karatteristi/i jinstabu matul l-e]aminazzjoni medika, il-professjonist g[andu jimmarkahom fuq dan iddokument. Kull sintomu g[andu jing[ata ammont partikolari ta’ punti skont kemm ikun gravi.

Fl-a[[ar, hekk kif jin[adem ittotal ta’ punti, it-tim mediku jkollu indikazzjoni jekk ilpazjent g[andux l-awti]mu u kemm din hija gravi.

L-iSpeech Language Pathologist madankollu spjega li din i/-checklist g[andha sservi biss b[ala linja gwida u mhux b[ala mezz li bih it-tobba jag[rfu li l-pazjent g[andu din il-marda. Fil-fatt, i/-checklist se tibda tintu]a fost dawk it-tfal li hemm suspettat li g[andhom din il-kundizzjoni. Dan hekk kif f’Malta, b[al fl-Istati Uniti u f’pajji]i o[ra Ewropej, ilkundizzjoni tal-awti]mu qed ti]died.

Minbarra din i/-checklist, qed isir ukoll bosta xog[ol ie[or biex jitqanqal iktar g[arfien pubbliku dwar din ilkundizzjoni. Hu g[alhekk li ;ie ppubblikat ktieb bl-isem Il[abib tieg[i Jake, li jirrakkonta storja dwar tifel bl-awti]mu u l[ajja so/jali tieg[u. Il-ktieb jenfasizza wkoll ir-rwol importanti li l-[biberija jista’ jkollha fil-kura ta’ din ilkundizzjoni. Dan il-ktieb g[andu jg[in biex iqanqal iktar g[arfien dwar din il-kundizzjoni fost it-tfal u se jkun qed jitqassam b’xejn fl-iskejjel.

Dan minbarra li nhar it-Tlieta li g[adda, l-10 ta’ April, idDipartiment organizza attività bl-isem ‘Fly A Balloon’ fil-bit[a tal-Isptar Monte Carmeli.

Matulha l-pubbliku kellu /-/ans jixtri b]ie]aq blu biex dawn imbag[ad ittajru kollha f’daqqa f’[in miftiehem, bl-iskop li din il-manifestazzjoni pubblika tqajjem iktar kuxjenza so/jali.

‘Red Flag Checklist’ tfasslet wara snin ta’ ri/erka fost it-tfal Maltin, ri/erka li rat is-sehem ta’ iktar minn 100 tifel u tifla b’etajiet li jvarjaw bejn l-24 u s-60 xahar

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

18 Feature

L-importanza u l-u]u tal-frawli

Il-frawli – abbundanti, bnin u versatili minn Doris Azzopardi

Di;à qed narawh fis-suq u minn hawn u ftit ie[or ilprezz tieg[u jkompli jor[os u g[alhekk inkunu nistg[u nixtruh b’mod aktar abbundanti. Qed nirreferi g[all-ewwel frott tarrebbieg[a u li nibqg[u nsibuh tul is-sajf kollu – il-frawli.

Iva, l-ista;un tal-frawli twal konsiderevolment issa li lbidwi Malti investa f’tekniki ;odda ta’ kultivazzjoni. Issa nistg[u ngawdu din il-frotta sabi[a i]da fuq kollox bnina g[al perjodu itwal ta ]mien u bi prezz favorevoli g[all-but ta’ kul[add.

Re/entement da[al filkalendarju Malti l-Festival tal-Frawli li jsir fl-Im;arr.

Nhar il-{add se ssir ledizzjoni ta’ din is-sena. Fih g[all-bejg[ wie[ed isib addundanza minn din il-frotta kif ukoll ikel mag[mul minnha. Ta’ min jg[id li lewwel festival tal-frawli li qatt sar, sar f’Kalifornja fissena 1850.

L-istorja tal-frawli Bil-lewn [amrani u l-forma ta’ qalb, il-frawli beda jkun ikkultivat fi ]mien ir-

Rinaxximent minkejja li kien ilu je]isti g[al eluf ta’ snin qabel.

L-ori;ini tal-frawli tmur lura lejn l-Amerika ta’ Isfel fejn l-Indjani kienu ju]aw din il-frott f’[afna platti. L-ewwel kolonji fl-Amerika wasslu fuq il-bastimenti tag[hom ilfrawla kbira lura lejn lEwropa lejn is-sena 1600.

Varjetà o[ra tal-frawla kienet skoperta fl-Amerika ?enterali u ta’ Fuq u ssej[et millkonkwistaturi b[ala ‘futilla’.

G[all-bidu, din il-frott ma kinitx tkun ikkultivata g[ax il-frawli kien jikber b’mod abbundanti fis-selva;;.

Il-frawli beda jkun ikkultivat kmieni fis-seklu 19 meta l-frawli bil-panna beda jkun ikkunsidrat b[ala de]erta lussu]a.

Il-frawli jifforma parti millfamilja tal-ward. Il-pjanta tipprodu/i fjuri /kejkna bojod u b[al spe/i ta’ spag li jikber b’mod mg[a;;el u jinfirex mal-madwar tal-pjanta.

Probabbilment dan l-ispag ta ismu lill-frotta bl-Ingli] (strawberry).

Il-pjanta tibqa’ [ajja bejn [ames u sitt snin jekk tkun

ikkultivata b’attenzjoni i]da lma;;or parti tal-bdiewa jippreferu ji]irg[u pjanti ;odda kull sena. Il-pjanta tie[u bejn tmien xhur u 14-il xahar biex timmatura u billi lpjanta hi wa[da so/jali ikun hemm b]onn il-ver]joni maskili kif ukoll dik femminili biex din tipprodu/i l-frott.

Il-valur nutrittiv

Bi ftit kaloriji u xa[mijiet, b’valur g[oli ta’ fibra, potassju, folic acid u antioxidants, tmien frawliet ta’ daqs medju g[andhom aktar vitamina ? minn larin;a.

Kikkra frawli fiha 50 kalorija, 0g xa[am, 0g kolesterol, 11.5g karboidrati,4g fibra u 45mg potassju.

G[a]la tajba

Minkejja li meta nixtru lfrawli jkunu f’kaxxa trasparenti u ma nistg[ux nag[]luhom wa[da wa[da, tajjeb li wie[ed ikun jaf li frawla tajba trid tkun ta’ lewn a[mar jixg[el bil-werqa ta’ fuq imwa[[la u [adra.

Il-frawliet irid ikollhom irri[a g[ax dawk ming[ajr ri[a ;eneralment ma jkunux maturi bi]]ejjed u ta’ min ikun jaf li wara li tinqata’ minn mal-pjanta, il-frawla ma tkomplix issir.

Kif terfg[u Erfg[u l-frottiet fil-fri;; i]da ta[sluhomx qabel.

Po;;uhom f’kontenitur b’bi//a sarvetta tal-karti filqieg[. Tajjeb li tisseparaw saff saff bis-srievet tal-karti.

G[attuhom i]da f’mod [afif.

Jekk intom tip li t[obbu tnaqqru allura a[slu ftit frawli, u wara ne[[ulhom ilwerqa g[ax jekk tag[mlu lpro/ess bil-maqlub tkunu qed titilfu s-sustanzi, u po;;uhom fi skutella fil-fri;; biex tnaqqru lilhom. I]da ag[mlu hekk bl-ammont li se tieklu biss u mhux bil-frawli kollu.

Kif tiffri]awh Frawli ta’ barra nsibu kwa]i s-sena kollha i]da jien

Il-;elat hu wie[ed mill-prodotti li tista’ tag[mel minn din il-frotta bnina

Il-pjanta tal-frawli tipprodu/i fjuri /kejkna bojod u b[al spag li jikber u jinfirex mal-pjanta

nippreferi dawk imkabbrin lokalment. B’hekk billi n[obb ingawdi minn din il-benna li toffri l-art Maltija, is-sena kollha n[obb niffri]a l-frawli biex insibu meta jkolli b]onnu g[al xi ri/etta. Din hi bi//a xog[ol fa/li [afna.

Kulma trid tag[mel hu li tpo;;i saff frawli s[i[ fuq turtiera miksija bilkartastrazza u tiffri]ah. Wara, po;;ih f’bor]a tal-fri]a u ne[[ilu l-arja. Idealment ilfrawli g[ar-ri/etti jintu]a direttament mill-fri]a. Bih tista’ tag[mel smoothies, muffins, u zlazi, fost affarijiet o[ra.

Il-frawli u s-sa[[a Il-frawli mhux biss g[andu

tog[ma tajba i]da ma j[axxinx u g[andu valur nutrittiv g[oli. Fih [afna

Il-frawli mhux biss g[andu tog[ma tajba i]da ma j[axxinx u g[andu valur nutrittiv g[oli

vitamina ? (aktar mill-frott ta/-/itru jekk ikkalkulat gramma bi gramma) li wriet li hu ta’ deterrsent g[al /erti forom ta’ kan/er u lformazzjoni tal-LDL, ilkolesterol il-[a]in.

Ovvjament, wie[ed ma jistax jinjora li l-frawli hu sors tajjeb ta’ fibra li l-;isem tant g[andu b]onn.

I]da aktar minn hekk, ilfrawli hu wie[ed mill-ftit sorsi, flimkien mal-g[eneb u /-/irasa, tal-ellagic acid, spe/i ta’ kimika li jing[ad li tipprevjeni l-bdil ta’ /elloli b’sa[[ithom f’/elloli li jwasslu g[al kan/er.

Finalment, il-frawli ma fihx xa[am u g[alhekk ma fihx kolesterol.

Ftit kur]itajiet • Il-frawla hi l-unika frott li g[andha ]-]errieg[a fuq barra. Fiha madwar 200 ]errieg[a.

• Fi ]mien ir-Rumani kien g[al pa;na 19

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

Feature 19

L-ewwel frott fir-rebbieg[a

Medi/ina naturali fil-prevenzjoni tal-mard minn pa;na 18

mifhum li l-frawli jtaffi ssintomi tal-malinkonija, [ass [a]in, infjammazzjoni, irji[at, infezzjonijiet filgri]mejn, ;ebla, ri[a tinten fil-[alq u mard fid-demm u fil-fwied.

• Biex jissimbolizzaw ilperfezzjoni u s-sewwa, innaqqaxa tal-;ebel filMedjuevu kienu jonqxu disinni ta’ frawli fuq l-altari u madwar in-na[a ta’ fuq tal-kolonni fil-knejjes u lkatidrali.

• F’partijiet mill-Bavarja g[adha te]isti t-tradizzjoni li fir-rebbieg[a jitwa[[lu bramel ]g[ar mimlija bilfrawli mal-qrun tal-bhejjem b[ala offerta lill-[lejqiet mag[rufa b[ala elves.

Huma jemmnu li dawn i[obbu [afna l-frawli u g[alhekk b’din l-offerta tkun assigurata s-sa[[a talbhejjem u l-produzzjoni tajba tal-[alib.

• Madame Tallien, figura prominenti fi ]mien Napuljun, kienet famu]a g[all-banju li kienet tie[u fil-meraq tal-frawli. Kienet tu]a 22 libbra kull banju.

Ovvjament, wie[ed ma jassumix li kienet tin[asel kuljum!

• Fil-Bel;ju hemm mu]ew iddedikat esklussivament g[all-frawli.

• Fil-Medjuevu l-frawli kien ikun servut f’funzjonijiet importanti biex jinkura;;ixxi l-pa/i u lprosperità.

• G[ajdut jg[id li jekk taqsam frawla doppja fi tnejn u taqsamha ta’ xi [add tassess oppost – titnissel lim[abba.

• Fi Franza hu mifhum li lfrawli hu afrodisijaku.

Soppa mag[mula minn din il-frotta tkun servuta lil koppja li tkun g[adha kif i]]ew;et.

• F’e]ami nstab li min jiekol ikel rikk fin-nitrati, b[alma hu l-

Il-frawli g[andu kontenut ta’ salicylic acid li meta tu]ah b[ala mask jg[in lill-;ilda ti;;ieled kontra l-acne

frawli, qabel e]er/izzju fi]iku, ja[raq 100 kalorija aktar minn dak li ma jiklux.

Dellku flok tieklu Nemmen fil-prodotti naturali. Prodotti kosmeti/i li

jistg[u ja[dmu u li billi

tippruvahom ma tkunx qed tfaqqar il-but u lanqas tag[mel [sara lill-;isem.

Din hi ri/etta sempli/i [afna g[al mask adattata g[al dawk li g[andhom ;ilda tbati blacne. Dan g[aliex ilfrawli g[andu kontenut ta’ salicylic acid.

Ingredjenti: Kwart ta’ kikkra frawli Kwart ta’ kikkra

jogurt plain Metodu: Fi skutella g[aff;u l-frawli sakemm isiru b[al paste. }idu l-jogurt u dellku t-ta[lita malwi// u l-g[onq. {alluha g[al madwar 10-15-il minuta.

U]aw facecloth niedja b’ilma fietel biex tnaddfu wi//kom.

Fir-ri/etti Il-frawli fir-ri/etti hu asso/jat mal-[elu i]da mhux biss. Minkejja li l-mewta talfrawli hi bil-[alib tal-bott, fresh cream jew miksi bi/-

Il-frawla tipprovdi livell g[oli ta’ nutrizzjoni i]da fuq kollox ma fihiex xa[am u tg[in biex tipprevjeni l-kan/er

Il-frawla hi l-unika frotta li g[andha madwar 200 ]errieg[a fuq barra /ikkulata, hemm diversi ri/etti fejn jista’ jkun utilizzat. Minn cheese cake g[al muffins, minn torti [elwin g[al gateaux. I]da l-frawli tajjeb ukoll g[al mal-insalata b’mod partikulari abbinat malispina/i jew il-;obon feta.

Ovvjament, mag[sur mal[alib bi]-]ieda tal-jogurt u xi ftit g[asel jag[mel xarba sustanzju]a li tin]el g[asel mat-tfal u l-kbar.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

20 Attwalità

Is-sitt edizzjoni ta’ Se[er il-Punent fl-G[arb, G[awdex Wara s-su//ess miksub fl-edizzjonijiet pre/edenti ta’ Se[er il-Punent, din is-sena l-Kunsill Lokali tal-G[arb se jer;a’ jorganizza dan il-festival li tant kiseb popolarità, kemm mar-residenti tal-istess lokalità kif ukoll ma’ dawk li jg[ixu fi n[awi o[ra Din is-sena se tkun proprju s-sitt sena konsekuttiva ta’ dan il-festival li se jsir bejn is-27 u d-29 ta’ April.

Il-festival se ikun im]ewwaq b’att ta’ attivitajiet differenti biex mhux biss ikun ta’ attrazzjoni g[all-familja kollha i]da wkoll jolqot il-gosti tal-individwi ta’ kull età li jattendi g[al dan il-fesival b’differenza.

Matul dawn it-tlett ijiem wie[ed se jkun jista’ jesperjenza: • Ikla tradizzjonali fil-pjazza b’kant u ]fin folkloristiku • Kant u ]fin minn talent lokali • 70’s, 80’s, 90’s flashback wind band • Parte/ipazzjoni minn gruppi barranin ;emellati mal-Kunsill Lokali tal-G[arb mistiedna g[all-okka]joni • Kostumi u ]fin tal-Karnival • Produzzjoni tal-akbar ;bejna - li se taqbe] il-pi] tas-sena ta’ qabel li kien dak ta’ 77kg u li hu stess kien rekord g[all-ewwel sena meta kien intla[aq il-pi] ta’ 35kg • G[ad-dilettanti tal-muturi se jsiru get together u esibizzjoni fil-Pjazza }jara tal-Madonna

• Din is-sena se ji;i organizzat ukoll ilfestival tal-log[ob tan-nar • Parte/ipazzjoni minn finalisti tal-Malta

Song Festival

• Mistiedna spe/jali l-atturi tal-programm

Dejà Vu

• Kun/erti live minn kantanti u bands

stabbiliti Maltin

• Kun/ert fil-Knisja Ba]ilika tal-G[arb b[ala parti mill-Gaulitana - Festival ta’ Mu]ika, bl-isem A Duo for a Celebration: Violin & Viola Recital 1 - Giambori Duo (ir-Renju Unit#il-Kanada) • Zoni b’animaturi, log[ob g[at-tfal,

u [afna attivitajiet o[ra

Attività g[all-familja kollha matul ix-xhur tax-xitwa L-g[an tal-Kunsill Lokali tal-G[arb kien u jibqa’ dejjem dak li jorganizza attività g[all-familja kollha matul ix-xhur taxxitwa li b’mod partikolari sservi b[ala attrazzjoni biex ji;u g[add ta’ vi]itaturi fil-

g]ira G[awdxija, li minnhom ]gur igawdi l-kummer/ G[awdxi kollu.

Il-poster uffi/jali li l-Kunsill Lokali tal-G[arb nieda g[al din l-attività

Diversi parte/ipanti jie[du sehem bil-kostum tal-Karnival waqt l-attività Se[er il-Punent

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

Ekonomija 21

Aktar [idma mill-SMEs favur ekonomija ekolo;ika L-intrapri]i ]-]g[ar qed jersqu lejn ekonomija ekolo;ika, i]da g[adhom ma qabdux il-velo/ità massima Skont l-ist[arri; talEwrobarometru dwar “lSMEs, l-effi/jenza tar-ri]orsi u s-swieq ekolo;i/i” li ;ie ppubblikat dan l-a[[ar, 37 filmija tal-SMEs tal-UE g[andhom mill-inqas [addiem ekolo;iku wie[ed full-time jew part-time.

L-impjiegi ekolo;i/i jin[olqu l-i]jed fl-SMEs meta mqabbla mal-kumpaniji lkbar. Fl-2012, wie[ed minn kull tmien [addiema talintrapri]i ]g[ar u medji kellu “impjieg ekolo;iku jew kwa]i 13 fil-mija tal-SMEs kollha (fil-kumpaniji l-kbar, dan kien biss wie[ed minn kull 33 [addiem, ji;ifieri tlieta filmija tal-impjiegi kollha flintrapri]i l-kbar).

Potenzjali o[ra Fis-sentejn li ;ejjin, limpjiegi ekolo;i/i fl-SMEs

huma stmati wkoll li se ji]diedu dinamikament b’rata ta’ 35 fil-mija.

L-ist[arri; talEwrobarometru ji]vela wkoll li g[ad hemm sorsi o[ra ta’ potenzjal mhux mittiefes li jista’ ji;i sfruttat mill-SMEs. Pere]empju, inqas minn kwart tal-SMEs jie[du vanta;; mis-suq uniku g[al prodotti jew servizzi ekolo;i/i.

Il-burokrazija hi meqjusa b[ala wie[ed mill-ostakli ewlenin, billi 20 fil-mija talSMEs jg[idu li jkun iktar fa/li li jsir investiment ekolo;iku kieku l-pro/eduri transkonfinali amministrattivi u legali ma kinux daqshekk kumplessi.

Anke l-SMEs fl-industriji ekolo;i/i qeg[din jimmaturaw. Imqabblin mat52 fil-mija fl-Istati Uniti, tlieta minn kull [ames SMEs (61 fil-mija) li jbig[u prodotti jew servizzi ekolo;i/i kienu attivi fis-swieq ekolo;i/i g[al i]jed minn tliet snin.

L-ikel u x-xorb (25 fil-mija) u l-makkinarju u t-tag[mir elettroniku u mekkaniku (23 fil-mija) huma l-i]jed prodotti u servizzi ekolo;i/i li jinbieg[u mill-SMEs fl-UE. Waqt li llum kien qed i[abbar ir-ri]ultati tal-Ewrobarometru, Antonio Tajani, il-Vi/i President tal-Kummissjoni Ewropea li hu responsabbli mill-Industrija u lIntraprenditorija, qal:

“Tassew jien kuntent nara li lSMEs qeg[din jisfruttaw dan il-potenzjal kbir li g[adu mhux mittiefes u li se jag[ti lfrott b’i]jed innovazzjoni, b’SMEs aktar kompetittivi u b’ i]jed impjiegi.”

“Madanakollu g[ad baqa’ [afna [idma xi ssir. Huma ftit [afna l-SMEs Ewropej li qed iwessg[u n-negozju ekolo;iku tag[hom fis-swieq barranin. Meta wie[ed iqis li l-UE tifforma madwar terz tas-suq dinji g[all-industriji ambjentali, jo[ro; fid-deher potenzjal kbir li g[adu mhux mittiefes g[all-SMEs biex jikbru.”

SMEs ekolo;i/i> b’sa[[ithom f’pajji]hom i]da dg[ajfin lil hinn minnu Is-swieq ekolo;i/i g[allSMEs fl-UE jibqg[u prin/ipalment domesti/i. 87 fil-mija tal-SMEs li huma involuti fin-negozju ekolo;iku (jew fl-ekonomija ekolo;ika) joperaw fis-swieq nazzjonali tag[hom.

Ftit inqas minn kwart tal-

SMEs jirrappurtaw li huma ja[tfu l-opportunitajiet tas-Suq Uniku.

Meta wie[ed iqis il-pajji]i tal-BRIC li huma stmati li jammontaw g[al madwar 60 fil-mija tal-PDG dinji sal2030, huma biss tliet fil-mija tal-SMEs fl-UE li qed jag[rfu jbig[u l-prodotti jew isservizzi ekolo;i/i tag[hom flAsja u fin-Nofsinhar talPa/ifiku u sempli/ement tnejn fil-mija fl-Amerika t’Isfel.

Id-domanda tal-klijenti g[andha rwol ewlieni. Skont l-ist[arri; tal-Ewrobarometru, ir-ra;uni ewlenija g[all-SMEs fl-UE biex ibig[u l-prodotti jew is-servizzi ekolo;i/i tag[hom hi d-domanda talklijenti (48 fil-mija).

Anke l-valuri ;ewwiena (32 fil-mija) u l-imma;ni (30 filmija) tal-kumpaniji g[andhom rwol f’dan ir-rigward.

93 fil-mija tal-SMEs tal-UE jie[du azzjonijiet sabiex ikunu i]jed effi/jenti fl-u]u tarri]orsi. 64 fil-mija tal-SMEs jiffrankaw l-ener;ija, 61 filmija jirri/iklaw u 62 fil-mija jnaqqsu l-iskart tag[hom kemm jista’ jkun. G[al 33 filmija tal-SMEs hi ta’ prijorità kbira li tittejjeb l-effi/jenza fl-u]u tar-ri]orsi.

93 fil-mija tal-SMEs tal-UE jie[du azzjonijiet biex ikunu i]jed effi/jenti fl-u]u tar-ri]orsi

Tlieta minn kull [ames SMEs, ji;ifieri 61 fil-mija, ilhom ibig[u prodotti jew servizzi ekolo;i/i g[al iktar minn tliet snin

Ir-rwol tal-politika Il-mi]uri politi/i jistg[u jg[inu biex jit[addem il-mutur tat-tkabbir ekolo;iku. L-SMEs iqisu l-in/entivi finanzjarji b[ala l-i]jed mezz li jg[inhom isiru i]jed ekolo;i/i fil-mod kif joperaw u fil-prodotti u sservizzi li joffru.

• Madwar nofs l-SMEs (51 fil-mija) iqisu li r-rifu]joni tat-taxxa, l-g[otjiet u s-self huma l-aqwa mi]uri politi/i •

•

li jappo;;jaw investimenti effi/jenti fl-u]u tal-ener;ija.

Madwar nofs l-SMEs (49 fil-mija) li di;à qed joffru prodotti ekolo;i/i jindikaw li l-in/entivi finanzjarji g[all-i]vilupp tal-prodotti jkunu l-aqwa mezz li jg[inhom iwessg[u l-firxiet tag[hom ta’ prodotti u servizzi ekolo;i/i.

Barra minn hekk, anke 31 fil-mija tal-SMEs li b[alissa mhumiex joffru prodotti u servizzi ekolo;i/i jemmnu li l-in/entivi finanzjarji jkunu l-aqwa mezz li jg[inhom iniedu firxa ta’ prodotti jew servizzi ekolo;i/i.

Xprun g[all-prodotti ekolo;i/i Anke l-konsulenza teknika u s-simplifikazzjoni

amministrattiva jitqiesu b[ala effettivi [afna biex jg[inu lSMEs ikunu i]jed ekolo;i/i.

Fis-sentejn li ;ejjin, erbg[a

minn kull [ames SMEs (80 fil-mija) bi[siebhom iwettqu azzjonijiet g[al effi/jenza flu]u tar-ri]orsi, i]da wie[ed minn kull [ames SMEs jg[id li kieku l-pro/eduri amministrattivi u legali ma kinux daqshekk kumplessi jew kieku l-ispejje] biex jittie[du l-azzjonijiet ikunu inqas, dan kien ikun iktar fa/li.

• Wie[ed minn kull erba’ SMEs (25 fil-mija) jg[id li jekk ji;u ssimplifikati lpro/eduri amministrattivi biex tin[oloq il-kapa/ità talko;enerazzjoni b[allinstallazzjoni tal-pannelli solari, dan ikun partikolarment effettiv biex ti;i xprunata l-effi/jenza flener;ija.

• Aktar tag[rif dwar ilkuntratti tas-servizz talener;ija u dwar lalternattivi kif wie[ed jista’ jiffranka l-ener;ija jg[in ukoll lil wie[ed minn kull erba’ SMEs (24 fil-mija) biex inaqqas il-kont talener;ija tieg[u.

• Madwar wie[ed minn kull [ames SMEs li b[alissa ma joffrux prodotti u servizzi ekolo;i/i jg[id li ftit assistenza biex jidentifikaw swieq jew klijenti potenzjali g[al prodotti jew servizzi ekolo;i/i, jista’ j[ajjarhom jikkunsidraw li jid[lu fi swieq ekolo;i/i.

G[adu sfida

B[ala stimolu g[al ekonomija i]jed sostenibbli, lakkwist pubbliku ekolo;iku g[adu sfida g[all-SMEs. Skont id-data disponibbli, meta mqabbla mas-16 fil-mija tal-kumpaniji l-kbar, huma 11 fil-mija biss l-SMEs fl-UE li tefg[u l-offerti g[al tender pubbliku li kien fih rekwi]iti ambjentali.

I]jed effi/jenti L-ist[arri; tal-

Ewrobarometru Flash “SMEs i]jed effi/jenti fl-u]u tarri]orsi u fis-swieq ekolo;i/i” sar bejn l-24 ta’ Jannar u l-10 ta’ Frar 2012 mit-TNS Political & Social.

Dan sar fis-27 stat membru tal-UE u fl-Albanija, ilKroazja, l-I]landa, Liechtenstein, dik li kienet irRepubblika Jugoslava talMa/edonja, il-Montenegro, in-Norve;ja, ir-Repubblika tas-Serbja, it-Turkija, I]rael u l-Istati Uniti.

Hu st[arri; li jkopri negozji li j[addmu persuna jew i]jed fis-setturi tal-Manifattura (kategorija Nace C), tal-Bejg[ bl-Imnut (kategorija Nace G), tas-Servizzi (kategoriji Nace I#J#K#H#L#M#) u tal-Industrija (kategoriji Nace B#D#E#F) flUnjoni Ewropea.

Dan ma jkoprix lil dawk li ja[dmu g[al rashom.

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Nisa li jispe/jalizzaw f’xi tip ta’ a//essorji jew crafts Il-Mara tal-Lum - NET Television, 13.20

Gloria Mizzi llum se tlaqqag[na ma’ erba’ nisa li kollha kemm huma jispe/jalizzaw f’xi tip ta’ a//essorju jew crafts. Dawn huma: • Daniela Camilleri li tag[mel handbags personalizzati; • Cheryl Falzon li tag[mel a//essorji tattie;ijiet;

Doris Farrugia li ta[dem il-bizzilla ta’ Malta; u • Rosanne Spiteri Stafrace li tag[mel ilkpiepel.

Il-programm g[andu jkun ta’ interess g[al min i[obb jag[mel dawn it-tipi ta’ xog[lijiet u g[all-pubbliku in;enerali.

•

Fil-qosor Anali]i tal-A[bar NET Television, 21>00 Id-de/i]joni tal-Gvern li ma jg[ollix it-tariffi tal-ener;ija se tkun analizzata bis-sehem ta’ esperti kif ukoll rappre]entanti tal-[addiema u tal-industrija. Xi jfisser g[all-familji u x’impatt se j[alli fuq l-industrija l-fatt li l-kontijiet tad-dawl u l-ilma mhux se jog[lew fi]-]mien li ;ej? X’qieg[ed jippjana l-Gvern biex jindirizza l-effett tal-prezz internazzjonali ta]-]ejt fuq il-Korporazzjoni Enemalta? Produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Roderick Agius.

Bejni u Bejnek NET Television, 23>30 Il-mistieden ta’ Joséf

Bonello se jkun Fr Karm Debattista (fir-ritratt), patri tas-So/jetà Missjunarja ta’ San Pawl, li bosta jafuh kemm b[ala kantant kif ukoll b[ala pre]entatur fuq ir-radju u fuq it-televi]joni.

G[amel xi snin jg[ix barra minn Malta, u dawn lesperjenzi [allew effett fuqu.

Ja[dem [afna ma]]g[a]ag[.

Malta Llejla NET Television, 17>00 Stephanie Spiteri b’edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm popolari. Minbarra dwar xi film li qed jintwera fis-swali ta//inema, f’servizz regolari li tie[u [sieb twassal lit-telespettaturi Paula Fleri Soler, se jkun hemm servizz imtella’ mill-Caritas dwar il-Malta Epilepsy Association, kif ukoll ir-rokna flimkien man-nutar Anthony Agius.

Daniela Camilleri

Payback Rete 4, 23>35 Film ta’ azzjoni li n[adem fl-1999 b’re;ija ta’ Brian Helgeland u li fil-fatt hu remake tal-film tal-1967 Point Blank. Il-parti tal-protagonist hi interpretata minn Mel Gibson.

Dan jisfa tradut minn martu (Maria Bello, fir-ritratt) u [abib, li jkunu [allewh g[al mejjet fl-art wara li jisparawlu. I]da jirkupra u jkun determinat li jwettaq vendetta.

Roseanne Spiteri Stafrace

Sydney u l-in[awi tal-madwar Destinations - NET Television, 21.32 L-Opera House ta’ Sydney

Il-programm tal-lum ikompli dwar l-Awstralja u mmorru sa Sydney fejn fost attrazzjonijiet o[rajn naraw it-teatru talopra, il-Harbor Bridge u Darling Harbor.

Il-mistieden ta’ Mireille Bonello g[al-lum se jkun il;urnalist sportiv Charles Camenzuli.

Intant waqt ilprogramm naraw ukoll lil Omar filvja;; tieg[u overland u dwar l-inbejjed mill-Portugall.

Strait Street TVM 2, 20>45

Produzzjoni b’kast ta’ 120 ru[ li ttellg[et mill-YADA Dance Company fl2005. Fost dawk li jie[du sehem insibu lil Georgina Streisand, Olivia Lewis, Glen Vella, Fabrizio Faniello u Kristina Casolani.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

TV#Radju 23

B’messa;; kontra r-razzi]mu La lunga strada verso casa - Rete 4, 16>50 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.15 12>45 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet X’G[andna g[all-Weekend The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin talA[barijiet 18:15 - - Nwar 19:00 - Nitfa Kultura 19:50 Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 A[barijiet 20:05 - Qari bilMalti (r) 20:30 - Nie[du {sieb Darna 21:00 - BBC News 21:05 - Maltin Biss 22:00 - LA[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 - Ru]arju 23:30 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - In-Novella 13:45 - ONE News 14:00 Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 - ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms..

RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - Jg[idu Tag[hom i]-}g[a]ag[

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Country Music Club Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

(jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - L-Argument Matul il-:img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 Servizz b’Im[abba 22:00 - IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet - Jaqblu, Ma Jaqblux, Stilista, Fil-:nien, Upbringing, Cyber Crime.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Cam-pus 09:30 - Nis;a 10:00 BBC News Update 10:05 - I’m Alright! 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Il[na mi/-/par 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Ilbies lImperatur 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Ara Ommok 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju lErwie[ 13:00 - Tifkiriet millImg[oddi 13:30 - Melodija Si/iljana 14:00 - Kif Jitkellmu n-Nies 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - MillPalk sal-:enna 20:00 - I]-]wie; sitwazzjoni u realtà llum 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 Lejn il-qawmien 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell.

Bastjani]i FM - 95 FM 06:30 - Ru]arju 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 - Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi 08:00 u 12:00 - Angelus) 13:00 - Tempo on the Mix 17:00 - {annieqa :i]imin 17:30 - All Time Favourites 18:00 - Realtajiet Siekta 20:00 - All time Favourites 20:30 - Country Fever.

Film Amerikan tal-1990 bi storja ambjentat af’Montgomery, Alabama f’nofs is-snin 50 meta kienet g[addejja diskriminazzjoni qawwija razzjali.

Odessa tkun mara sewda li hi impjegata ma’ Miriam Thompson b[ala nanny biex tie[u [sieb lit-tifla tag[ha Mary Catherine. Miriam tkun tittratta lil Odessa tajjeb [afna, kif jixraq li jkun ir-rapport bejn impjegata li tag[mel xog[olha sew u min i[addimha.

I]da l-atmosfera fil-post tkun ferm differenti u sa[ansitra n-nies i[arsu bl-ikrah anki lejn Miriam g[ax jarawha tmur sew ma’ mara sewda.

Il-partijiet ewlenin huma interpretati minn Whoopi Goldberg u Sissy Spacek.

Il-film hu twil 98 minuta.

TVM 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - 6 f’Palazz 11:30 - Ttyl 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 A[barijiet 16:10 - }ona 17:40 Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Kelli Ng[ix 21:45 Bondi + 22:30 - Venere 23:15 L-A[barijiet 23:30 - Gadgets (r).

TVM 2 15:00 - A[barijiet 15:05 Dokumentarju 15:15 - 6 f’Palazz 15:45 - Madwarna 16:00 - Planet Earth (r) 17:00 - A[barijiet 17:05 - 3 Pointer (r) 17:35 Mela Isma’ Din 17:45 - Wirt, Arti u Kultura (r) 18:15 Qalbinnies 19:00 - Rugger 19:30 - Dokumentarju 19:45 Madwarna 20:00 - A[barijiet 20:45 - Strait Street.

ONE 07:00 - ONE Breakfast

09:00 Liquorish Daily Update 09:10 Illostra (r) 09:20 - Londri (r) 09:40 - Video Mu]ikali 09:45 Teleshopping 10:30 - Sieg[a }mien 12:15 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 Teleshopping 16:50 - Sal-:ister 17:20 - Liquorish Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:35 - Hazzzard Daily Update 17:40 Aroma Kitchen 19:00 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da 19:30 ONE News 20:15 - Illostra 20:30 - Emilja 21:45 - Ilsien in-Nisa 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da 23:45 - Kalamita (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Forum 21:30 - CNI 22:00 - News 22:30 Motordrome (r).

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta (attwalità) 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Affari tuoi 21:10 - Nero Wolfe 23:10 - Porta a porta 00:45 - Tg 1 notte 01:20 - Qui Radio Londra 01:25 - Sottovoce 01:55 - In Italia.

Raidue 07:00 - Cartoons 09:30 - Zorro (TF) 09:55 - Cartoons 10:00 Tg2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:15 - La signora del West (TF) 17:00 - Private Practice (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Ghost Whisperer (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 L’isola dei famosi 00:10 - Tg 2 notizie 00:25 - La storia siamo noi 01:20 - Tg Parlamento 01:30 - Day Break (TF).

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agora 09:50 - 10 minuti di... 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 - Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Lassie (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo (attwalità) 17:40 - Geo & Geo (attwalità) 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg Regione 20:00 - Blob 20:10 - Le storie Diario italiano - si replica 20:35 Un posto al sole (soap) 21:05 Medium (TF) 23:25 - Volo in diretta 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Art News Speciale 01:35 - La musica di Raitre.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Bepietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:05 -

Amici 16:45 - Pomeriggio cinque 18:45 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Benenuti a Tavola - Nord vs Sud 23:30 - Matrix 01:30 - Tg 5 notte 02:00 Mediashopping.

Rete 4 06:45 - Tgcom24 07:20 - Come eravamo 07:25 - Nash Bridges (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Carabinieri 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 Flikken - Coppia in giallo (TF) 16:15 - My Life - Secreti e passioni (soap) 16:50 - La lunga strada verso casa. Film ’90 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Rambo 3.

Film ’88 23:35 - Payback - La rivincita di porter. Film ’99 01:30 - Tg 4 01:55 -Le canzoni di Lucio Dalla.

Italia 1 07:00 - Cartoons 08:15 - Bau Boys 08:40 - Settio cielo (TF) 10:35 - Ugly Betty (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:30 Camera Cafe (sitcom) 16:10 Provaci ancora Gary (sitcom) 17:00 - La vita secondo Jim (sitcom) 17:50 - Trasformat 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: Miami (TF) 21:10 - Wild - Oltrenatura 00:30 - Californication (TF) 01:35 The Shield (TF).

La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (TF) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14:05 Gambit - Grande furto al semiramis. Film ’66 16:00 - Atlantide 17:00 - JAG - Avvocati in divisa (TF) 17:50 - I menu di Benedetta 18:50 - ‘G’ Day La 7 alle 7 19:25 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 Piazzapulita 24:00 - Tg La 7 00:05 - Tg La 7 sport 00:10 (Ah)ipiroso (attwalità) 01:05 Prossima fermata 01:25 - ‘G’ Day alle 7 sulla 7 01:55 - ‘G‘ Day.

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

24 TV#Radju Favourite Channel 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:15 - Favourite Cinema 11:45 - Reporter 12:00 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 14:05 - A[barijiet fil-qosor 15:00 - Teleshopping 16:30 - Nintrefa ‘l Fuq 17:30 Jien u Int 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Jien u Int 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 Valletta Side 22:00 - The Sapiano Show 23:15 - F. News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music.

La 5 12:50 - Extreme Makeover Home Edition 13:40 - Love Bugs (sitcom) 14:00 - ER (TF) 14:45 Moonlight (TF) 15:30 - October Road (TF) 16:25 - Giovani Campionesse (TF) 17:10 Champs 12 (TN) 18:00 - Friends (sitcom) 18:50 - Amici La 5 19:55 - Love Bugs (sitcom) 20:25 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 - Glee (TF) 22:50 - Uomini e donne 23:55 Amici La 5.

BBC Entertainment 07:10 - Tellytales 07:20 Teletubbies 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Balamory 08:10 Bobinogs 08:25 - The Large Family 08:35 - Last of the Summer Wine 09:05 - After You’ve Gone 09:35 - The Weakest Link 10:20 - EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - Casualty 12:10 - Great Expectations 13:00 - My Family 13:30 - Last of the Summer Wine 14:00 - The Weakest Link 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Casualty 16:35 - Great Expectations 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:30 - After You’ve Gone 20:00 - Last of the Summer Wine 20:30 - Shark Therapy 21:00 - The

Iceberg That Sank the Titanic 21:50 - The Cup 22:20 - My Family 22:50 - afterlife 23:40 Rob Brydon’s Annually Retentive.

TCM 07:40 - Gunsmoke

08:45 - The

High Chaparral 09:50 - BenHur. Film ’59 (PG) 13:45 Gunsmoke 14:50 - The High Chaparral 16:00 - Bandolero!

Film ’68 (15) 18:00 - The Sandpiper. Film ’65 (15) 20:15 Between Heaven and Hell. Film ’56 22:00 - Full Metal Jacket.

Film ’87 (18).

MGM Movies 07:25 - Tennessee Nights. Film ’89 (15) 09:10 - Crossplot. Film ’69 (PG) 10:45 - MGM’s Big Screen 11:00 - Hornet’s Nest.

Film ’70 (A) 12:50 - Strictly Business. Film ’91 (15) 14:10 Death Rides a Horse. Film ’67 (PG) 16:05 - Electra Glide in Blue. Film ’73 (PG) 17:55 - In His Life: The John Lennon Story.

Film 2000 19:25 - Sketch Artist II: Hands That See. Film ’95 (18) 21:00 - My American Cousin.

Film ’85 (PG) 22:30 - Hardware.

Film ’90 (18).

Diva Universal 06:55 - Quincy, M.E.

07:53 The Visiting Hours 08:00 Suddenly Susan 08:52 Great Women 09:00 - Wolff’s Turf 09:55 - Commander in Chief 10:50 - Cento Vetrine 11:55 - ER 12:55 - Quincy, M.E. 13:53 Great Women 14:00 - Wolff’s Turf 16:00 - Commander in Chief 17:00 - Wolff’s Turf 18:00 - JAG 19:00 - Commander in Chief 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 - Great Women 21:05 Jane Doe: Yes, I Remember It Well 22:44 - Crossword 23:00 ER 23:55 - JAG. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: Good Fishing 08:10 - Mythbusters: Hair of the Dog 09:05 - Extreme Engineering: Tokyo’s Sky City 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Vietnam 11:50 - Wheeler Dealers: BMW 635CSi 12:45 Rides: The Moal 13:40 American Chopper: Space Shuttle Tribute Bike 14:35 Dirty Jobs: Greenland Shark Quest 15:30 - Deadliest Catch: The Clock Is Ticking 16:25 Mythbusters: Arrow Machine Gun 17:20 - Extreme Engineering: Tokyo’s Sky City 18:15 - Ultimate Survival: Texas 19:10 - How It’s Made 19:40 How Do They Do It? 20:05 Dirty Jobs 21:00 - Dynamo: Magician Impossible 21:55 Hillbilly Handfishin: A Laugh, a Scream, and a Giggle 22:50 - A Haunting: Spellbound 23:45 -

Mythbusters: End with a Bang.

Melita Movies 10:15 - Fat Albert 11:45 Flubber 13:20 - Peter Pan 15:12 - Hollywood Buzz 15:35 Chronicles of Narnia: The

Voyage of the Dawn Treader 17:30 - Hollywood Buzz 17:55 Deadly Isolation 19:25 - The Client List 21:00 - The Great New Wonderful 22:30 Shattered City.

Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - Mike & Molly 11:30 - Gossip Girl 12:15 Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:50 - Suburgatory 17:15 - 2 Broke Girls 17:40 - S#*! My Dad Says 18:15 - Days of Our Lives 19:10 - Brothers and Sisters 20:00 - Mike & Molly 20:30 - Desperate Housewives 21:15 - Supernatural 22:00 True Blood 23:05 - Person of Interest 23:55 - Entourage 00:25 - Bored To Death 00:50 Alcatraz.

Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross. Billy the Exterminator: 08:00 - Coffin of Deadly Reptiles 08:30 Raccoon Rampage. The Locator: 09:00 - A Daughter’s Last Hope 09:30 - A Sons Search. 10:00 Little Miss Perfect: Mayce & Jacee 11:00 - America’s Court with Judge Ross 12:00 Snapped: Women Who Kill: Shannon Torrez 13:00 - Storage Wars: Get Him to the Mayan 13:30 - Pawn Stars: Chopper Gamble. Hoarders: 14:00 - Mary and Mary Ann 15:00 - Paul # Missy and Alex. 16:00 Snapped: Women Who Kill: Shannon Torrez. The Locator: 17:00 - A Daughter’s Last Hope 17:30 - A Sons Search. Billy the Exterminator: 18:00 - Coffin of Deadly Reptiles 18:30 - Raccoon Rampage. 19:00 - Storage Wars: Get Him to the Mayan 19:30 Pawn Stars: Chopper Gamble 20:00 - America’s Court with Judge Ross 21:00 - Ice Road Truckers: Ice Road Rage 22:00 Celebrity Ghost Stories: Beverley Mitchell, Mark Curry, Donovan Leitch, Phyllis Diller 23:00 - My Ghost Story.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:55 - Kipper

09:05 - Connie the Cow 09:15 The Mighty Jungle 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 - James the Cat 10:25 - See The Sea 10:30 - Baby Antonio’s Circus 10:35 - Benjamin’s Farm 10:40 - Baby Antonio’s Circus 10:45 - Benjamin’s Farm 10:50 - The Mighty Jungle 11:05 - Mio Mao 11:15 - Connie the Cow 11:25 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 Tigga and Togga 12:35 - Rubbadubbers 12:45 Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 Jarmies 14:25 - I Spy 14:40 - Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - I Spy 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 Bob the Builder 17:20 - Thomas and Friends 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in

Disguise 19:25 - Slim Pig 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - Dougie in Disguise 20:00 - The Hoobs 20:25 - Gazoon 20:30 - Pingu 20:35 - Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 Rubbadubbers 21:10 - I Spy 21:25 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:50 - Tigga and Togga 22:00 - Rubbadubbers.

Disney Channel 09:00 - Recess 09:25 - So Random 09:45 - Have a Laugh 09:50 - Hannah Montana 10:15 - The Suite Life on Deck 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - So Random 12:45 - The Suite Life on Deck 13:10 - Wizards of Waverly Place 13:30 - Have a Laugh 13:35 Wizards of Waverly Place 14:25 - ANT Farm 14:50 - Phineas and Ferb 15:00 - Phineas and Ferb 15:15 - Recess 15:40 - So Random 16:05 - Fish Hooks 16:30 - Wizards of Waverly Place 16:55 Shake It Up 17:45 - The Suite Life on Deck 18:10 Good Luck Charlie 18:30 - Have a Laugh 18:35 Wizards of Waverly Place 19:00 - Hannah Montana 19:25 - Phineas and Ferb 19:50 - Wizards of Waverly Place 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 09>30 11>00 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>15 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>00 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping Kontra l-{in (r) It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Il-Mara tal-Lum Teleshopping Bla Kumment Cartoons Pack Laeder (r) Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News RPM Anali]i tal-A[bar NET News Destinations EGOV4U (r) NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Eurogoals 10:00 WATTS 11:00 - European Champ. Weightlifting 12:00 European Champ. Weightlifting 13:00 - Eurogoals 13:15 - China Open Snooker 14:30 - WATTS 15:30 - European Champ.

Weightlifting 16:30 - European Champ. Weightlifting: Women’s 63kg (live) 18:00 European Champ. Weightlifting 19:00 - European Champ.

Weightlifting: Men’s 77kg (live) 21:00 - Total KO 22:00 Total KO 23:00 - European Champ. Weightlifting.

GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 35: Review 08:00 - PGA: Maybank Malaysian Open: Day 1 (live) 12:00 - Barclays PL: Wk 35 14:00 - Serie A: Rd 32: Napoli v Atalanta 16:00 - ERC Heineken Cup: QF: Saracens v Clermont Auvergne 18:00 Arsenal World 18:30 Barclays PL: Wk 35: Arsenal v Man. C. 20:45 - Serie A: Rd 32: Bologna v Cagliari (live) 22:45 - PL World: Wk 35 23:15 - PGA: Maybank Malaysian Open: Day 1.

GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Barclays PL: Wk 35: Norwich City v Everton 11:00 - Serie A: Rd 32: Roma v Udinese 13:00 - Barclays PL: Wk 35: WBA v Blackburn R 15:00 - PL World: Wk 35 15:30 - Serie A: Rd 32: Juventus v Lazio. Barclays PL: Wk 35: 17:30 - Wolves v Arsenal 19:25 - Review. 20:20 - The FA Cup: SF: Preview 21:00 - Roma Channel.

Melita Sports 1 18:10 - Bundesliga: 1FSV. Mainz v 1FC. Koln (r). La Liga: 20:00 - Villarreal v Malaga (live) 22:00 - Sevilla v Zaragoza (live). 00:00 - Copa Libertadores: Fluminense v Boca Juniors (r).

Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Div. (r) 09:45 - GFA Review (r) 10:50 - Malta Handball Association

(r) 12:10 - BOV PL: Hibernians v Valletta (r) 14:25 - Malta Rugby Football Union (r) 16:05 - 3 Pointer (r) 16:40 - BOV PL: Mosta v Qormi (r) 19:00 - MOC Olympic Special 19:30 - GFA Review 20:35 Melita GFA 1st Div. 22:20 Malta Basketball Association (r) 23:45 - Melita GFA 1st Div. (r).

Football Stars 1 08:00 - Bundesliga: Borussia Dortmund v Bayern Munich (r) 09:50 - npower Champ.: Reading v Leeds (r) 11:35 - La Liga: Atletico Madrid v Real Madrid (r) 13:20 - Bundesliga: 1FSV. Mainz v 1FC. Koln (r) 15:10 - La Liga: Levante v Atletico Madrid (r) 17:00 npower Champ.: Barnsley v West Ham Utd (r) 18:50 Bundesliga: Highlights (live).

La Liga: 20:00 - Villarreal v Malaga (live) 22:00 - Sevilla v Zaragoza (live). 00:05 - npower Champ.: Reading v Leeds Utd (r).

Football Stars 2 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: Borussia Dortmund v Bayern Munich (r) 16:10 La Liga: Atletico Madrid v Real Madrid (r) 18:00 - Bayern Munich TV 21:00 - Barca TV 00:00 - Bayern Munich TV. All Stars 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - NBA: Chicago @ New York (r) 16:00 - Cape Epic: 2012: South Africa: ep.05 (r) 16:30 - NBA Live (r) 16:50 Ping Pong: World Champ. (r) 17:50 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:00 - NBA Live 19:15 WWE: NXT 20:05 Pentathlon WC 2012: Men's Event: Rio Brazil (r) 21:00 European Poker Tour: Season 6: Kyiv Show 3 (r) 21:50 Cape Epic: 2012: South Africa: ep.05 (r) 22:20 - WWE: NXT (r) 23:10 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

Passatemp 25

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Il-maledukati

F’din ix-xena hawn xi w[ud li huma fil-veru sens tal-kelma maledukati. Ara ssibx min huma.

/arruta tintlibes minn ta[t il-flokk (5) 18. Grupp ta’ ]banduti (5)

Weqfin>1. Kien effervexxenti (6) 2. Ittawwalt biex nara (6) 3. Mhux mg[otti (6) 4. Sog[ol fin-niexef (6) 8. Xe[et bo//a ]g[ira qrib il-likk (5) 9. Xi [add li jkun off mixxog[ol (5) 12. :arrew pi] kbir bi tbatija (6) 13. Meta jitwieled jo[ro; mill-bajda (6) 14. Mhux mans (6) 15. Mulett kbir (6)

Il-qawl

Sudoku

Kif il-[ajja, il-mewt.

Dan ifisser li skont kif tg[ix il-[ajja hekk tmut.

Soluzzjonijiet

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. Isqof; 6. Isqra; 7. Ordni; 10. Rabta; 11. Broxk; 12. Sfoll; 14. Sfond; 16. Ifra[; 17. u 18. Bikarbonat.

Weqfin>1. Bi//er; 2. Sforza; 3. Midneb; 4. Farrak; 8. Obrom; 9. Ponot; 12. Sallbu; 13. Lofaro; 14. Sta[ba; 15. Difett.

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

G[at-tfal

It-tmien ]balji huma: Il-parti ta’ fuq tas-si;ra fuq ix-xellug ;ejja fit-tond; F’[alq it-tfajjel ma jidhrux is-snien; Id-demg[a fuq in-na[a tallemin hi spustata aktar ’il fuq; Il-kuluri bojod u suwed tal-malja tal-g[awm huma maqlubin; Ri;lejh ix-xellugija i]jed mg[aw;a; Tarf ix-xag[ar tat-tfajla mhux fit-tond; I/-/off tar-ri/ipetto spustat ’l isfel; Iz-zokk tas-si;ra fuq illemin hu ferm irqaq.

Mimdudin>5. Fetqa (5) 6. ‘A’ jew ‘}’ (5) 7. Medda, wesg[a (5) 10. Sajjart fuq gradilja (5) 11. Allegra ru[u (5) 12. Saq id-dg[ajsa (5) 14. Annimal daqs qattus b’la[am bnin (5) 16. Lanqas g[andek g[alfejn ta[seb (5) 17. Xbieha reli;ju]a fuq

}balji fir-rifless

8 – 2 = 6; 3 + 2 = 5; 11 – 0 = 11.

8 + 3 = 11; 2 – 2 = 0; 6 + 5 = 11.

Il-Bash Street Kids

Dak inkarigat mirreception mhux f’sura li jilqa’ lin-nies liebes hekk.

Dak fil-parti ta’ fuq se jifqa’ l-bu]]ieqa tat-tfajjel b’sigarett. Dak li da[al bilkappell f’idu lanqas indenja ru[u jimsa[ i]]arbun. Il-fattiga qed tog[rok l-art x[in kien hemm in-nies.

Il-maledukati

}balji fir-rifless

Fil-parti ta’ ta[t jidher ir-rifless ta’ dawn li qed jilag[bu fl-ilma, imma d-disinjatur ikkommetta tmien ]balji f’dan ir-rifless.

X’inhuma?

Sudoku

Il-Bash Street Kids u s-somom

Il-Bash Street Kids qed jippruvaw i[abblu rashom u jimlew il-kaxxi vojta b’numri biex is-somom mimdudin u weqfin iku nu korretti ma’ xulxin. Ara tg[inhomx int.

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

26 Klassifikati PROPRJETÀ {al Luqa

APPARTAMENTI u penthouses 225 metru kwadru, tliet kmamar tas-sodda, k/ina#living#sitting, utility.

Prezz jibda minn €104,821(Lm45,000). ?emplu 99803659 jew 79498824.

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000.

Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Ix-Xemxija

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju u utility room. Prezz €142,000. ?emplu 99473439.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

VETTURI Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

Toyota Vitz SR

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Nixtri

TAL-2001, magna 1300cc u full extras. ?emplu 79436081.

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

AVVI}I

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

G{ALL-BEJG{ G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpre ss.com

Kompjuter

KOMPJUTER antik li g[andu valur, f’kundizzjoni tajba.

Prezz negozjabbli. ?emplu 21496068 jew 79496068.

Linfa

TAR-ram u [;ie;, stil klassiku bi tliet bozoz u o[ra fin-nofs, u]ata ftit. €50. ?emplu 21242180.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

JIN{TIE:U {addiema

FULL-TIME b’mhux inqas minn sentejn esperjenza biex jinstallaw xog[ol talaluminju u [;ie;, b’li/enzja tas-sewqan. ?emplu lil Tower Aluminium Ltd, {a]}ebbu; fuq 21465156 jew 99470635.

Il-{amis, 12 ta‘ April, 2012

27 BOV III DIV.

Xg[ajra jwaqqfu lil Mdina .................................. 1 ............................... 1

Mdina

Xg[ajra

Mdina u Xg[ajra [adu punt kull wie[ed mill-konfront ta’ bejniethom, b’]ew; gowls skurjati fl-ewwel taqsima, fejn i]-]ew; na[at laqtu wkoll il-lasti. B’hekk Mdina fallew milli j]ommu l-pass ma’ M;arr li issa g[andhom 43 punt.

Kienu Xg[ajra li fet[u liskor wara kwarta meta Manaf g[adda tajjeb [afna lil AARON PENDRY li ]markat quddiem il-goalkeeper ikkonkluda fir-rokna taxxibka. Huma marru vi/in li jkabbru l-vanta;; fis-37 minuta meta wara li r/ieva ming[and Axisa, ix-xutt ta’ Polenec minn tarf il-kaxxa

stampa mal-mimduda.

Mdina kisbu l-gowl taddraw minuta wara, minn freekick dirett minn barra lkaxxa ta’ NICHOLAS MICALLEF li qarraq biddifi]a avversarja.

Mdina kellhom /ans imorru fil-vanta;; sitt minuti mittmiem, meta minn azzjoni tajba bejn Southward u Francalanza, ix-xutt ta’ dan tal-a[[ar [abat mal-wieqfa u mar barra. : M. Aquilina, A. Spiteri, R. Southward, G. Camilleri, L. Mercieca (A. Catania), J. Buhagiar, A. Gatt, A. Buhagiar, N. Micallef, P. Grima, M. Francalanza : R. Camilleri, N. Mdina

Xg[ajra

Kif Jinsabu

Pembroke Fgura Utd M;arr Utd G[axaq Sta Lucia Mdina K. Xg[ajra T. Swieqi U. Sirens Marsaskala Qrendi Mtarfa Marsa Kalkara

L

R

21 16 21 15 21 14 21 12 21 12 21 11 21 10 21 7 21 6 21 6 21 4 21 3 21 3 21 1

D T

4 1 2 4 1 6 5 4 3 6 6 4 6 5 6 8 5 10 4 11 5 12 3 15 3 15 1 19

F

46 52 35 29 35 36 28 21 23 16 16 21 10 20

K

12

23 22 15 19 19 23 22 30 35 36 44 28 60

Pt

52 47 43 41 39 39 36 27 23 22 17 12 12 4

Attard (C. Micallef), B. Magro (L. Grech), D. Axisa, G. Saliba, A. Pendry (A. Vella), A. Manaf, A. Muscat, C. Magro, M. Nosko, M. Polenec : Daryl Agius Referee

Alfred Debono, atleta veteran ta’ 63 sena, ilu xhur g[addej b’ta[ri; intensiv bi preparazzjoni g[all-maratona ta’ Boston, li se ssir nhar it-Tnejn 16 ta’ April. L-a[[ar sessjoni ta’ ta[ri; intensiv g[al Debono kienet fl-10 tax-xahar, e]attament sitt ijiem qabel il-maratona, fejn fit-track ;era 10,000m f’[in ta’ 42 minuta 02 sek. Dan il-[in juri li Debono jinsab f’forma tajba g[al Boston fejn se jkun fost eluf kbar ta’ atleti mid-dinja kollha. L-g[an ta’ Debono hu li jirnexxilu ji;ri l-[ames l-akbar u l-aktar maratoni presti;ju]i fid-dinja, li huma dik ta’ Londra, Berlin, New York u Chicago li di;à [a sehem fihom kollha.

Hu se jkun assistit minn Medcoms u Gasan Mamo Insurance.

SPARAR

Galea jirba[ kompetizzjoni tal-G[id Brian Galea reba[ kompetizzjoni tal-G[id li kienet sparatura Trap. Ittiraturi sparaw fuq 50 plattina u l-aqwa sitta sparaw fuq 25 plattina o[ra. Brian Galea laqat 39 minn 50 filwaqt li Rudolph Zammit laqat plattina aktar minnu. Nicky Carabott u Matthew Busuttil ukoll laqtu 39 plattina minn 50.

Fil-barrage Galea laqat 19-il plattina minn 25 filwaqt li Zammit laqat 17 u Carabott laqat 15. Galea reba[ din ilkompetizzjoni b’total ta’ 58 plattina filwaqt li fit-tieni post spi//a Rudolph Zammit li laqat total ta’ 57 plattina.

Klassi A ntreb[et minn Silvio Attard li laqat 43

plattina minn 50. Fit-tieni post spi//a Alvin Vella li laqat 42 plattina minn 50 filwaqt li fittielet post spi//a Nicky Carabott li laqat 39 plattina minn 50.

Klassi B intreb[et minn Rudolph Zammit li laqat 40 plattina minn 50 filwaqt li Matthew Busuttil, li laqat 39 plattina minn 50, spi//a ttieni. Fit-tielet post spi//a Maurice Cutajar li laqat 37 plattina.

Klassi C reba[ha Vince Cassar li laqat 37 plattina minn 50 filwaqt li George Grech spi//a fit-tieni post hekk kif laqat 34 plattina minn 50. Grezzju Zammit spi//a t-tielet hekk kif laqat 33 plattina.

Materjal g[al Napoli Club Malta Napoli Club Malta jixtieq ji;bor xi materjal, kemm dwar inNapoli Club Malta, kif ukoll xi materjal storiku dwar it-tim ta’ Napoli.

Min g[andu xi informazzjoni u hu interessat jaqsam dan ilmaterjal g[andu jibg[at email fuq info@napoliclubmalta.com jew inkella jikkuntattja lil Adrian Dalli fuq 79053940.

It-tim ta’ M;arr Utd ji//elebra r-reb[ tal-kampjonat tat-Tieni Divi]joni b’punti massimi

FUTBOL TAN-NISA

M;arr Champions tat-Tieni Divi]joni M;arr United huma Champions tal-Kampjonat BOV tat-Tieni Divi]joni talfutbol tan-nisa meta spi//aw b’punti massimi minn 20 partita wara reb[a o[ra kbira 8-0 kontra Naxxar Lions. {amrun Spartans spi//aw runners up wara li huma wkoll kisbu reb[a kbira 12-0 kontra }ejtun Corinthians.

Fil-partiti l-o[ra mill-a[[ar ;urnata }urrieq g[elbu lil Kirkop United 5-3 waqt li Tarxien Rainbows u St. Venera Yellow Blues ;ew draw 2-2.

Fil-klassifika finali M;arr spi//aw b’total ta’ 60 punt, {amrun 52, }urrieq 49, Tarxien 46, Sta. Venera 31, Kirkop 30, Melita 28, Lija#Iklin 18, Naxxar 8, }ejtun u Sta Lucia 4.

Intant fl-Ewwel Divi]joni

Il-Vi/i President tal-MFA Ludovigo Micallef u Tania Zahra, rappre]entanta tal-BOV, jippremjaw lill-captain ta’ M;arr Utd

Mosta spi//aw runners up filKampjonat BOV wara li g[elbu lil Pembroke Athleta 2-0 u Hibernians ;ew draw 22 kontra Gozo. I/-Champions

B’Kara temmew l-ista;un b’46 punt segwiti minn Mosta b’40, Hibernians 37, Gozo 29, Pembroke 19, Raiders 10 u Marsa ming[ajr ebda punt.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

28 Sport

Tmiem Valletta eqreb lejn il-;img[a ta’ ir-reb[ tal-Kampjonat futbol Malti minn Simon Farrugia

Anali]i u kummenti

dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV

Il-log[ba prin/ipali ta' tmiem il-;img[a ppremjat lil Valletta li bir-reb[a li huma kisbu kontra Hibernians fet[u vanta;; ta' sitt punti fil-qu//ata tal-klassifika. Meta fadal [ames log[biet g[at-tmiem tal-kampjonat Valletta issa huma favoriti li jirrepetu s-su//ess li kisbu s-sena li g[addiet birreb[ tat-titlu.

Kienet log[ba li wara li Hibernians kienu tajbin fl-ewwel taqsima fejn sa[ansitra [adu l-vanta;; u setg[u wkoll ]ieduh, fit-tieni taqsima nqalbet il-folja b'Valletta jkunu konvin/enti fejn urew bi/-/ar g[aliex huma meqjusa b[ala laqwa tim fil-futbol lokali. Il-partitarji fl-Istadium Nazzjonali g[amlu l-atmosfera wa[da festiva fejn fuq na[a l-kuluri [omor u bojod u fuq na[a o[ra suwed u bojod g[amlu lenclosure mimli kulur.

Reb[a fa/li B’Kara kisbu reb[a kbira li po;;iethom mill-;did fit-tielet post tal-klassifika wara li g[elbu b’fa/ilità lill-;irien Balzan Youths. Kienet log[ba li l-Istripes kienu dominanti g[al [inijiet twal fejn ftit taw /ans lill-avversarji tag[hom li jid[lu fillog[ba. Kemm ilu li beda /-Championship Pool B’Kara kienu fl-aqwa forma fejn li kieku huma kellhom ftit aktar punti mi;bura mill-ewwel fa]i nazzarda ng[id li kienu jisfidaw g[ar-reb[ tal-unuri. Jidher li l-kow/ Paul Zammit da[[al armonija fl-iskwadra fejn din qed ti;i riflessa fil-grawnd.

Innutajna....

LI l-bnadar fl-Istadium Nazzjonali nhar is-Sibt ilG[id kienu qed jittajru mezza lasta b[ala sinjal ta’ rispett lejn il-kommemorazzjoni tal:img[a l-Kbira li l-Knisja Kattolika ti//elebra b’tant dinjità. B’kuntrast g[al dan ilmu]ika kienet ferm differenti fejn bdew jindaqqu diski ta’ Raffaella Carra li ]gur mhumiex addattati ma’ dawn i]]minijiet.

LI b[alissa hemm numru ta’ timijiet li qeg[din jonqsu li jkellmu lill-;urnalisti. Fost dawn insibu lil Hibernians, Valletta u Floriana fejn l-aktar milquta minn din l-azzjoni huwa l-istazzjon nazzjonali.

I]da l-farsa hi li dawn tala[[ar minkejja li ma kellmux lill-;urnalisti wara l-log[ba

tag[hom kontra Sliema Wanderers bag[tu lil Ivan Woods fil-programm fuq TVM ta’ nhar il-{add filg[axija.

LI mat-tim ta’ Sliema Wanderers g[amel ir-ritorn tieg[u Edward Aquilina, li mexxa lil Sliema g[al tant su//essi l-aktar meta l-klabb kien ta[t il-Presidenza ta' Robert Arrigo. Aquilina rritorna fil-kapa/ità ta’ Tim Manager u mhux ta’ Kit Manager kif kien elenkat filline up tal-log[ba.

LI minkejja dak li ntqal u nkiteb fil-manwal ma[ru; mill-Media Department talMFA jidher li dan huwa kollu g[al xejn. Mela l-Line up tattieni log[ba ta’ nhar it-Tnejn

Irkupraw tajjeb

fil-Victor Tedesco Stadium bejn Balzan u B’Kara [ar;et minuta qabel intemmet lewwel log[ba jew a[jar 25 minuta biss qabel il-bidu talistess log[ba. U dan iddewmien ma sewa g[alxejn g[ax din [ar;et ]baljata wkoll fejn Glenn Bonello minkejja li beda l-log[ba kien imni]]el b[ala sostitut u Clifton Ciantar mal-ewwel [dax meta kien fuq il-bank.

LI l-Venue Delegates li jie[du [sieb fil-;urnata tallog[ba saritilhom uniformi kif saret ukoll g[all-uffi/jali tassigurtà. Jidher li din hija differenti skont il-grad fejn ilVenue Delegates g[andhom larma tal-MFA kuntrarju g[all-membri tas-sigurtà.

Tg[id dan ifisser xi [a;a?

Floriana kisbu reb[a kontra Sliema f’konfront bejn l-aktar ]ew; klabbs li reb[u unuri fil-futbol lokali. B’din ir-reb[a Floriana kienu temporanjament qab]u fit-tielet post tal-klassifika. Wara t-telfa tal-;img[a li g[addiet kontra Valletta, Floriana rrea;ixxew tajjeb fejn wara li marru gowl minn ta[t irkupraw biex [ar;u rebbie[a b’mod konvin/enti. It-tim immexxi minn Joe Brincat minkejja l-bdil f’diversi po]izzjonijiet irnexxielu jikseb tliet punti biex kompla jissielet g[at-tielet post flimkien ma’ B’Kara. Mill-banda l-o[ra jidher li t-tamiet ta’ Sliema bil-mod il-mod qed jisfumaw fix-xejn fejn ]gur li n-nuqqas tal-Bulgaru Mitev qed jin[ass [afna, b’dan jid[ol g[all-a[[ar [mistax -il minuta tal-log[ba. {amsa bla telfa

{amrun estendew l-imbattibilità tag[hom g[al [ames log[biet wara li spi//aw fi draw ta’ ming[ajr gowls il-konfront tag[hom kontra Mqabba. Kienu dawn tal-a[[ar l-aktar li [admu fl-attakk fejn jekk kien hemm tim li [aqqu jie[u lpunti massimi kien dak immexxi minn Clive Mizzi. Minkejja dan il-punt Mqabba xorta g[adhom fil-periklu fejn issa ni]lu fil-post ta’ qabel tal-a[[ar fejn inqab]u minn Tarxien. Nwoba u Mamic kienu kompli/i ta’ diversi /ansijiet li tilfu biex fallew milli jie[du reb[a li kienet tin]lilhom g[asel. Nuqqas importanti g[all-Ispartans kien in-nuqqas tal-attakkanti tag[hom Dene Shields u Gaetan Spiteri li b’hekk tnaqqset [afna s-sa[[a offensiva tat-tim immexxi minn Stefan Sultana.

Mosta jirkupraw F’log[ba missielta o[ra mir-Relegation Pool Mosta kisbu reb[a 2-0 wara li kienu Qormi li fallew milli jmorru filvanta;; meta tilfu penalty. L-istess Mosta fet[u l-iskor minn penalty ftit tal-mumenti wara skurjat mill-aqwa skorer talkampjonat Obinna Obiefule b’Kurt Magri jissi;illa r-reb[a lejn it-tmiem. B’hekk Mosta wara bidu [a]in fir-Relegation Pool komplew jibnu fuq ir-reb[a kbira li kisbu kontra M’Xlokk fl-a[[ar log[ba. G[al Qormi n[assew [afna Joseph Farrugia u Bello-Osagie fejn dawn xorta baqg[u fl-ewwel post tar-Relegation Pool i]da erba’ punti biss fuq it-tim ta’ qabel tal-a[[ar, Mqabba.

Jibqg[u jittamaw

Kif mistenni Tarxien kisbu tliet punti meta g[elbu lil M’Xlokk u b’din ir-reb[a r-Rainbows [adu ftit tan-nifs biex qab]u lil Imqabba. Kienet log[ba li r-Rainbows g[amlu lintenzjonijiet /ari mill-ewwel fejn [ar;u fuq l-offensiva jfittxu t-triq tar-reb[a u tliet punti. Din kienet l-14-il telfa g[axXlukkajri mill-a[[ar [mistax -il dehra tag[hom fejn wara li flistess jum dawn tnaqqsulhom tliet punti min[abba xi irregolaritajiet issa huma prattikament /erti li ser ikunu wie[ed mittimijiet relegati dan l-ista;un. Jonqos biss li nkunu nafu min ser ikun it-tim l-ie[or li possibilment dan ser ji;i de/i] fl-a[[ar ;urnata tal-kampjonat kif inhuma sejrin laffarijiet.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

Sport 29

It-tim tal-;img[a J. Debono (Mosta)

Log[ba e//ellenti kellu lgoalkeeper ta’ Mosta Jonathon Debono li kien sod bejn il-lasti f’kull tentattiv li wasal fid-direzzjoni tieg[u. Goalkeeper li jista’ jqisu b[ala sta;un po]ittiv g[alih.

J. Caruana (Valletta)

Difensur qalbieni ta’ Valletta u tat-tim nazzjonali. Plejer li minkejja lqawwa tal-attakk tal-eks tim tieg[u xorta wa[da [are; bl-unuri minn dan ilkonfront li fih il-Beltin g[amlu pass kbir lejn irreb[ tal-kampjonat.

E. Herrera (Hibernians)

Dan il-plejer minbarra li jiddefendi b’/ertu g[aqal kapa/i jkun avventuru] [afna fl-attakk. U hekk g[amel nhar is-Sibt li g[adda fejn [adem [afna biex Hibernians b’mod partikolari fl-ewwel taqsima [olqu diversi /ansijiet ta’ skor.

KUMMENTI WARA L-PARTITA VALLETTA V HIBERNIANS

‘G[amilna pass kbir lejn ir-reb[ tal-kampjonat’ Jonathan Caruana ta’ Valletta kellu log[ba e//ellenti kontra l-eks tim tieg[u

A. Carabott (Tarxien R.)

R. Hartvig ({amrun S.)

Wie[ed mill-aktar ]g[a]ag[ promettenti filkampjonat Premier. Eks plejer ta’ }ejtun Corinthians li kontra M’Xlokk kien kontinwament involut b’diversi ;irjiet tieg[u bid-distribuzzjoni tal-ballun tkun wa[da tajba.

W. Barbosa (Valletta)

L-eks plejer ta’ Tarxien Rainbows kompla fejn [alla fil-;img[at li g[addew fejn kien ta’ turnment kontinwu g[ad-difi]a ta’ Hibernians.

Jidher li Deni la[aq l-aqwa tieg[u dan l-ista;un fl-aktar mument importanti u de/i]iv.

Fil-qalba tad-difi]a talIspartans jispikka Ronnie Hartvig. Plejer li b’mod partikolari fl-a[[ar log[biet g[en mhux ftit lil {amrun sabiex ikomplu g[addejjin mill-mument tajjeb [alli jippruvaw jevitaw irRelegation.

Il-Bra]iljan ma lag[abx fis-solita po]izzjoni tieg[u imma xorta wa[da wera lkapa/itatjiet tieg[u b’wirja o[ra impekkabbli. Plejer li g[amel id-differenza b’mod partikolari f’mumenti diffi/li g[all-Belti.

R. Scicluna (B’Kara)

Fir-reb[a li l-Istripes kisbu kontra Balzan bliskor kbir ta’ 5-0 wie[ed mill-plejers li spikka fuq kul[add kien Ryan Scicluna. Skorja wie[ed mill-gowls u kien involut f’diversi okka]jonijiet o[ra.

M. Potezica (Mqabba)

Midfielder Serb li kemm -il darba kien l-a[jar element fit-tim Imqabbi. Plejer li g[andu vi]joni tajba tallog[ba u li re;a’ kkonferma dan fil-konfront ta’ din il;img[a kontra {amrun Spartans.

D. Dos Santos (Valletta)

A. Grabowski (Floriana) L-attakkant ta’ Floriana kien l-a[jar fost s[abu firreb[a li l-[odor kisbu kontra Sliema. Kultant tkun sorpri]a kif dan il-plejer

jit[alla barra g[aliex kull meta lag[ab dejjem b’xi mod jew ie[or salva lit-tim tieg[u.

J. Santos Silva (B’Kara)

G[al ;img[a o[ra fit-tim tal-;img[a. Minn mindu ng[aqad mal-Istripes qed naraw l-a[jar minn dan ilplejer. Donnu li Paul Zammit qed jag[mel u]u bl-a[jar mod minn dan ilplejer tekniku [afna. {afif [afna fuq il-;irja.

“Konna nafu li rridu nirb[u dan il-konfront biex nersqu vi/in aktar tar-reb[ tal-kampjonat”.

Dan kien l-ewwel kumment li g[adda lil dan il-;urnal iddifensur ta’ Valletta Jonathon Caruana. Huwa kompla hekk, “Hibernians kienu l-uniku tim li a[na ma rba[niex dan lista;un g[aldaqstant kien hemm in/entiv u motivazzjoni

akbar biex nag[mlu dan.

Hibernians kienu a[jar minna fl-ewwel nofs sieg[a tallog[ba i]da fl-a[[ar parti talewwel taqsima u fit-tieni perjodu konna a[jar.

Finalment nemmen li la[jar tim [are; rebbie[. Ma kinitx fa/li peress li huma ssa[[ew [afna dan l-ista;un bi plejers barranin tajbin [afna u r-ritorn ta’ Failla li

[alla impatt po]ittiv fuqhom”.

Finalment mistoqsi dwar kemm jinsabu vi/in ir-reb[ tal-kampjonat Caruana temm b’mod diplomatiku, “Ninsabu vi/in daqskemm ninsabu lbog[od.

Fadal [ames log[biet li kollox jista’ ji;ri minkejja li g[amilna pass kbir lejn irreb[ tat-tieni titlu konsekuttiv.”

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ April, 2012

30 Sport FUTBOL TALJAN

Juventus jibqg[u fil-qu//ata Juventus irrispondew g[arreb[a li kellhom Milan kontra Chievo meta dawn g[elbu lil Lazio 2-1 f’Turin. F’partiti o[ra Inter u Roma reb[u kontra Siena u Udinese rispettivament filwaqt li Napoli tilfu f’darhom kontra Atalanta.

RUMA – Wara t-telfa umiljanti kontra Lecce, Roma rritornaw g[ar-reb[ meta g[elbu lil Udinese 2-1 flOlimpico. Kien is-solitu OSVLADO li po;;a lil Roma fil-vanta;; wara 8 minuti filwaqt li ]ew; minuti minn tmiem l-ewwel taqsima FERNANDES ;ab id-draw g[al Udinese.

Hekk kif kollox deher li se jintemm fi draw il-captain ta’ Roma, TOTTI ta t-tliet punti lit-tim mill-belt kapitali.

CATANIA – Lecce reb[u 2-1 barra minn darhom kontra Catania. Minkejja li Catania fet[u l-iskor permzz ta’ BERGESSIO Lecce kisbu rreb[a b’]ew; gowl fl-a[[ar ]ew; minuti. Kienu CORVIA u DI MICHELE li sabu xxibka g[al Lecce.

FIRENZE – Wara li reb[u kontra Milan fi tmiem il;img[a, Fiorentina ma rnexxielhomx ji;bu tliet punti f’darhom kontra Palermo.

Dawn it-tnejn spi//aw fi draw ta’ 0-0.

GENOVA – Genoa u Cesena spi//aw fi draw ta’ 11. Catania marru minn ta[t meta ROSSI ta’ Genoa skurja g[at-tim tieg[u. Fis-76 minuta MUTU salva punt g[al Cesena.

MILAN – Inter wettqu rimonta kontra Siena u reb[u 2-1 bl-eroj tas-serata jkun issolitu Milito. Siena marru filvanta;; wara sitt minuti permezz ta’ D’AGOSTINO. Tliet minuti minn tmiem lewwel taqsima MILITO ;ab id-draw b’daqqa ta’ ras u listess Milito ta t-tliet punti lill-Inter b’penalty 10 minuti mit-tmiem.

TURIN – Juventus re;g[u marru fl-ewwel post b’reb[a ta’ 2-1 fuq Lazio f’partita li ddominaw kwa]i mil-bidu sal-a[[ar. PEPE tefa’ lil Juve fil-vanta;; b’gowl mill-isba[ wara li r/ieva ballun perfett ming[and Pirlo.

Lazio sabu d-draw permezz ta’ MAURI li g[eleb lil Buffon bir-ras minuta qabel tmiem l-ewwel taqsima. Fittieni taqsima kien il-benjamin DEL PIERO li skurja t-tieni gowl g[all-Bianconeri. Lazio tke//ielhom Kozak fl-a[[ar minuta.

Ri]ultati

Chievo v Milan Roma v Udinese Catania v Lecce Fiorentina v Palermo Genoa v Cesena Inter v Siena Juventus v Lazio Napoli v Atalanta Parma v Novara

0-1 2-1 1-2 0-0 1-1 2-1 2-1 1-3 2-0

Illum

Bologna v Cagliari Kif Jinsabu Juventus Milan Lazio Udinese Roma Napoli Inter Catania Chievo Atalanta Palermo Siena Cagliari Parma Bologna Fiorentina Genoa Lecce Novara Cesena

L R D T F K Pt

32 18 14 0 53 32 20 7 5 62 32 16 6 10 48 32 14 9 9 44 32 15 5 12 52 32 12 12 8 56 32 14 6 12 47 32 10 13 9 42 32 11 9 12 30 32 11 13 8 37 32 11 7 14 44 32 10 9 13 37 31 9 11 11 33 32 9 11 12 41 31 9 10 12 32 32 9 10 13 32 32 9 9 14 43 32 8 10 14 37 32 5 10 17 27 32 4 9 19 19

18

26 40 32 42 41 45 43 40 34 49 34 38 50 38 38 58 48 54 48

68 67 54 51 50 48 48 43 42 40 40 39 38 38 37 37 36 34 25 21

NAPLI – Napoli tilfu 3-1

f’darhom kontra Atalanta.

Kienu dawn tal-a[[ar li skrujaw l-ewwel permezz ta’ BONEVANTURA.

Simone Pepe ta’ Juventus jifta[ l-iskor g[all-Bianconeri kontra Lazio

LAVEZZI ;ab id-draw g[al Napoli i]da t-tim minn Bergamo reba[ b’gowl ta’ BELLINI u CARMONA. Minuti wara tke//a Pandev ta’ Napoli.

PARMA – Parma reb[u 20 f’darhom kontra t-tim neo promoss ta’ Novara.

GIOVINCO feta[ l-iskor u JONATHAN issi;illa lpartita.

FUTBOL INGLI}

Man Utd ji]olqu kontra Wigan Man Utd tilfu 1-0 barra minn darhom kontra Wigan u minn dan approfittaw l-eqreb rivali tag[hom Man City li reb[u 4-0 kontra West Brom.

Id-distakk bejn it-tnejn issa ni]el g[al [ames punti.

taqisma dawn kellhom gowl im[assar min[abba fawl fuq il-goalkeeper De Gea. Fil-50 minuta, minn azzjoni ta’ corner li kien ferm dubju], Wigan skurjaw l-uniku gowl permezz ta’ MALONEY.

Man City g[elbu lil West Brom bi skor ta’ 4-0 u b’din ir-reb[a dawn issa qeg[din [ames punti ta[t Man Utd meta fadal [ames partiti x’jintlag[bu. City fet[u liskor permezz ta’ AGUERO wara sitt minuti. L-istess AGUERO g[amilhom 2-0 fil54 minuta u TEVEZ skurja fis-60 minuta. G[al Tevez dan kien l-ewwel gowl tieg[u wara li rritorna mal-ewwel tim. SILVA ssi;illa r-reb[a fl64 minuta.

DW STADIUM – Wigan wettqu sorpri]a u g[elbu lilleaders Man Utd 1-0. Wigan [ar;u tajjeb u [olqu pressjoni fuq ir-Red Devils. Fl-ewwel

Arsenal sabuha fa/li biex reb[u 3-0 barra minn darhom kontra Wolves. Il-Gunners marru fil-vanta;; permezz ta’ VAN PERSIE li skurja minn penalty wara tmien minuti.

Wolves tke//ielhom Bassong fl-azzjoni tal-penalty.

WALCOTT irdoppja tliet minuti wara u BENAYOUN issi;illa r-reb[a fis-70 minuta.

LOFTUS ROAD – QPR g[elbu lil Swansea 3-0. dawn marru fil-vanta;; wara 45 minuta permezz ta’ BARTON. 10 minuti wara MACKIE g[amilhom tnejn filwaqt li BUZSAKY g[amel l-iskor finali 3-0 fis-67 minuta.

ETIHAD STADIUM –

Aguero ta’ Man City ji//elebra wara li skurja l-ewwel gowl kontra West Brom

MOLINEUX STADIUM –

Ri]ulati

Man C v West Brom Wigan v Man Utd Wolves v Arsenal QPR v Swansea Kif Jinsabu Man Utd Man City Arsenal Tottenham Newcastle U Chelsea Everton Liverpool Fulham Norwich Sunderland Stoke West Brom Swansea Aston Villa QPR Wigan Bolton Blackburn Wolves

4-0 1-0 0-3 3-0

L R D T F K Pt

33 25 4 4 78 33 23 5 5 79 33 20 4 9 66 33 17 8 8 57 33 17 8 8 50 33 16 9 8 56 33 13 8 12 38 33 12 10 11 40 33 11 10 12 43 33 11 10 12 46 33 11 9 13 42 33 11 9 13 32 33 11 6 16 39 33 10 9 14 35 32 7 14 11 35 33 8 7 18 38 33 7 10 16 31 32 9 2 21 36 33 7 7 19 45 33 5 7 21 34

28 26 41 38 42 38 34 36 43 52 41 45 47 44 44 56 57 65 70 73

79 74 64 59 59 57 47 46 43 43 42 42 39 39 35 31 31 29 28 22