www.media.link.com.mt
Numru 13,122
€0.45
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
Aktar prevenzjoni kontra l-kan/er Tilqima b’xejn li se ting[ata lil tfajliet ta’ 12-il sena b[ala prevezjoni g[all-virus li jista’ jikkaw]a kan/er fl-utru minn Marion Zammit
Minn Ottubru li ;ej tfajliet ta’ 12il sena se jkunu qed jir/ievu stedina biex jie[du va//in b’xejn li ji;;ieled kontra l-virus Human Papilloma (HPV), li huwa l-ikbar ka;un tal-kan/er fl-g[onq tal-utru. Dan t[abbar ilbiera[ f’konferenza tal-a[barijiet fi/-?entru tas-Sa[[a f’{al Qormi minn Joe Cassar, ilMinistru tas-Sa[[a, l-Anzjani u lKura fil-Komunità, li kienet indirizzata wkoll minn Dr Natasha Azzopardi Muscat, l-Uffi/jal Mediku Ewlieni u Dr Ray Busuttil, Supretendent tas-Sa[[a Pubblika. Il-va//in, fi tliet do]i, se jing[ata b’xejn mi/-?entri tas-Sa[[a lil dawk kollha li jwie;bu g[as-sej[a tal-awtoritajiet tas-sa[[a li fix-xhur li ;ejjin se jkunu qed jibag[tu ittra lill-;enituri ta’ tfajliet ta’ 12-il sena biex jistednuhom jie[duh. L-ittra se tintbag[at g[all-[abta t’Ottubru lil gruppi ta’ tfajliet, skont kif imwielda, bl-ewwel li jir/ievu l-ittra jkunu dawk imwielda f’Jannar tassena 2000. Is-sena d-die[la mbag[ad, l-istess pro/edura ssir g[al dawk imwielda fl-2001, u hekk
Tilqima li se tg[in biex tonqos l-in/idenza tal-kan/er u jonqsu l-imwiet
jibqa’ jsir fis-snin li ;ejjin. Fi/?entri tas-Sa[[a mistennija jkun hemm infermieri li jkunu jistg[u jwie;bu mistoqsijiet tal-;enituri li jitolbu iktar informazzjoni dwar ilva//in u dwar l-HPV. Il-Gvern se jkun qed jinvesti €250,000 kull sena f’din it-tilqima bil-g[an li fis-snin li ;ejjin tonqos lin/idenza tal-kan/er fl-g[onq talutru, bil-g[an li jonqsu wkoll limwiet b’rabta ma’ dan it-tip ta’ kan/er. F’Malta kull sena ji;u rrappurtati medja ta’ 10 ka]ijiet ;odda ta’ dan it-tip ta’ kan/er fi stadju avvanzat, liktar minn età ta’ 30 sena ‘l fuq, birrata ta’ mwiet madankollu hija wa[da g[olja, tant li l-medja fuq la[[ar 10 snin hi li kull sena 5 nisa jmutu min[abba dan it-tip ta’ kan/er. F’Malta t-tilqima se tkun qed ting[ata lil tfajliet ta’ 12-il sena, listess kif isir f’[afna pajji]i o[ra flEwropa, bil-g[an li din ting[ata qabel ma t-tfajla tkun attiva sesswalment u fl-istess [in ma tkunx f’età bikrija ]]ejjed. Din issena, f’Malta u f’G[awdex, hawn 2,000 tfajla ta’ din l-età. G[alkemm il-va//in ikun jista’ jittie[ed minn persuna iktar kbira fl-età huwa liktar effettiv qabel mal-persuna tkun attiva sesswalment, bi studji medi/i internazzjonali jindikaw li l-a[jar g[al pa;na 5
IL-GRE?JA> L-attri/i Griega Ino Menegaki ]]omm il-fjamma Olimpika waqt prova f’Olimpia g[a/-/erimonja tal-lum fejn tinxteg[el uffi/jalment it-tor/a Olimpika g[al-Log[ob Olimpiku ta’ din is-sena f’Londra (Ritratt> Reuters)
Approvata l-li;i li timplimenta l-mi]uri tal-ba;it G[addiet ukoll mozzjoni li stabbilit il-kumpanija Malita plc biex tg[in fil-finanzjament ta’ pro;etti pubbli/i Fil-Parlament ilbiera[ filg[axija, b’35 vot favur u 34 vot kontra, kien approvat l-abbozz ta’ li;i li jimplimenta l-mi]uri tal-ba;it. F’din l-istess seduta kienet approvata wkoll il-mozzjoni bilg[an li titwaqqaf il-Malita Investments plc biex tkun tista’ sservi ta’ special purpose vehicle li
In/identi Fatali
Futbol
Tliet persuni lbiera[ tilfu [ajjithom fi tliet in/identi separati
Atletico Madrid jirb[u l-Europa League g[at-tieni darba wara li g[elbu lil Athletic Bilbao bi skor ta’ 3-0
Ara pa;na 2
Ara pa;ni 30 u 32
se tkun qed tg[in biex ji;u ffinanzjati l-pro;etti tad-da[la talBelt. Dan id-dibatittu wasal fi tmiemu lbiera[ wara li l-Parlament iltaqa’ filg[odu kemm filg[axija bil-vot jittie[ed fid-disg[a ta’ filg[axija wara li g[alqet id-diskussjoni. Ara pa;ni 8 u 9
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
Lokali 5
Prevenzjoni li se til[aq 2,000 tfajla din is-sena minn pa;na 1
età hi dik ta’ bejn 9 u 13-il sena. Joe Cassar spjega li linvestiment min-na[a talGvern f’din it-tilqima jsegwi t-tnedija tal-Pjan Nazzjonali kontra l-Kan/er u anke lIstrate;ija Nazzjonali dwar isSa[[a Sesswali u hu fil-fatt ittwettiq ta’ rakkomandazzjoni tal-istess strate;ija. Huwa fisser kif il-kan/er u s-sa[[a sesswali huma relatati anke g[aliex il-virus HPV jittie[ed permezz ta’ relazzjonijiet sesswali. Huwa rrefera g[all-[idma qawwija min-na[a tal-Gvern matul din il-le;islatura favur il-kura talkan/er u anke l-prevenzjoni tal-kan/er b[alma hu fil-fatt dan il-va//in g[aliex il-Gvern huwa wie[ed li jimpurtah mis-sa[[a tal-Maltin. Min-na[a tag[ha Dr Azzopardi Muscat fissret kif il-pro/ess li bih se jkunu
Jitwettaq pass ie[or fil-Programm Nazzjonali kontra l-Kan/er
mexjin l-awtoritajiet tas-sa[[a fl-g[oti ta’ dan il-va//in huwa dak stabbilit bil-li;i filwaqt li di;à saru anali]i li jindikaw li l-va//in ja[dem u li hemm b]onnu anke f’Malta. Hija appellat biex kull min jir/ievi l-ittra d-dar bl-istedina g[al bintu ja//ettaha g[aliex biex il-prevenzjoni ta[dem fuq livell nazzjonali, l-istess b[al fil-ka] ta’ programmi ta’ screening, je[tie; li din tittie[ed mill-ikbar firxa ta’ nies possibbli. Dr Ray Busuttil fisser kif dan il-va//in, g[alkemm importanti, m’g[andux jitqies b[ala wie[ed li jkopri kull forma ta’ possibbiltà ta’ kan/er fl-g[onq tal-utru g[aliex huwa spe/ifikament va//in kontra l-HPV, filwaqt li rrakkomanda li nisa xorta wa[da jag[mlu t-testijiet regolari me[tie;a g[and ittobba biex isegwu lkundizzjoni ta’ sa[[ithom. Huwa spjega li anke fil-ka] ta’ nisa ikbar fl-età li huma interessati fil-va//in, dawn g[andhom jitolbu informazzjoni lit-tabib tag[hom biex jaraw jekk jg[oddx g[alihom, g[alkemm huwa spjega li l-programm nazzjonali li qed jitnieda issa jkopri l-età l-iktar kru/jali, ji;ifieri lit-tfajliet ta’ 12-il sena.
Il-Virus HPV X’inhu l-virus^
Lil min jolqot l-iktar^
• Il-virus ;enitali human papillomavirus (HPV) huwa l-iktar infezzjoni
• Il-virus jolqot l-iktar lil persuni ta’ iktar minn 30 sena.
komuni trasmessa sesswalment u jista’ jwassal g[al kan/er /ervikali (fl-g[onq talutru) fil-ka] tan-nisa.
• Je]istu iktar minn 40 tipi ta’ HPV li jistg[u jaffetwaw il-partijiet ;enitali tal-ir;iel u tannisa u, f’/erti ka]ijiet, il[alq u l-gri]mejn. • {afna nies li jkollhom dan il-virus ma jindunawx li
g[andhom g[aliex ma jkollhomx sintomi jew problemi kka;unati minnu.
• Studji internazzjonali jistmaw li mill-inqas 50% tal-ir;iel u n-nisa li huma
attivi sesswalment jkollhom HPV xi darba f’[ajjithom g[alkemm huma fil-minoranza dawk li eventwalment ji]viluppalhom f’kan/er.
• Il-kan/er fl-g[onq tal-utru jolqot l-iktar lil min ipejjep, g[andu l-HIV, ilu
ju]a pilloli kontra/ettivi g[al iktar minn [ames snin, lil min kellu tlitt itfal jew iktar.
• F’Malta fl-a[[ar g[axar snin kellna medja ta’ 10 ka]ijiet fis-sena ta’ kan/er fl-g[onq tal-utru. • Il-medja tar-rata ta’ mwiet fl-a[[ar g[axar snin hi ta’ 5 fis-sena. Is-sintomi • Is-sintomi jinkludu felul fil-partijiet ;enitali tal-
;isem li jistg[u jkunu ]g[ar jew kbar, imqabb]in ‘il barra nkella mal-;ilda stess, u anke f’forma ta’ pastarda. F’okka]jonijiet rari l-felul jistg[u jitilg[u fil-gri]mejn.
• F’90% tal-ka]ijiet is-
• Spe/jalisti fil-qasam tassa[[a mad-daqqa t’g[ajn jistg[u jag[rfu jekk il-felul huwiex b’rabta ma’ dan ilvirus.
• Hemm ka]ijiet fejn il;isem i]omm il-virus fih u l-effetti jo[or;u wara snin.
• Il-felul jikber wara
sistema immunitarja tal;isem tne[[i l-virus b’mod naturali fi ]mien sentejn.
;img[at jew xhur li lpersuna jkollha l-virus.
•Kan/er fl-g[onq tal-utru
ji]viluppa fi stadju avvanzat tal-virus, g[alkemm mhux dejjem b’sintomi /ari. Dawn jistg[u jinkludu demm bejn il-periods jew wara attività sesswali. Kif tista’ tnaqqas mill-possibbiltà li jkollok il-virus^
• Billi tie[u l-va//in fl-età ta’ 12-il sena. • Tipprote;i lilek innifsek
jekk tkun attiv sesswalment.
• Tillimita r-relazzjoni
sesswali g[al persuna wa[da.
• Ma tpejjipx. • Tag[mel testijiet regolari g[and it-tabib, fosthom testijiet apposta g[all-HPV jew pap tests, u ssegwi lpariri medi/i mog[tija bilg[an li, f’ka] ta’ kan/er,
dan jinqabad fi stadju bikri.
• Pap tests jistg[u jsiru milletà ta’ 21 sena jew fi ]mien tliet snin millewwel attività sesswali. • F’ka] ta’ ri]ultat regolari mill-età ta’ 30 sena ‘l fuq it-testijiet ikunu jistg[u jsiru kull tliet snin.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
2 Lokali
Mara tinstab mejta f’G[awdex Mara, probabbli ta’ iktar minn 50 sena, instabet mejta fil-ba[ar fid-Dwejra f’G[awdex. Il-katavru tal-mara, li lidentità tag[ha ma kinitx identifikata sal-biera[ filg[axija, ittella’ mill-ba[ar minn patrol boat tal-Forzi Armati ta’ Malta wara rapport li kien hemm katavru f’wi// l-ilma u li sar lill-Pulizija g[all-[abta tal-
5.00pm tal-lbiera[. Il-mara, ta’ karna;;jon bajdani u b’xag[arha lewn [amrani, instabet fl-in[awi tal-:ebla tal-:enerali fid-Dwejra. Sal-biera[ filg[axija kien g[adu mhux /ar x’wassal g[all-mewt tal-mara. IlMa;istrat Josette Demicoli [atret diversi esperti biex jassistuha fl-inkjesta. IlPulizija qed tissokta blinvestigazzjonijiet tag[ha.
Anzjan imut ma[ruq Ra;el ta’ 72 sena tilef [ajtu f’nar li [akem lirresidenza tieg[u lbiera[ filg[axija g[al [abta tattmienja u g[axra. L-incident se[[ f’residenza fi Triq Blanche f’Tas-Sliema. Mill-ewwel investigazzjonijiet irri]ulta li r-residenza in[akmet min-nar bir-ra;el jinqabad ;ewwa. Fuq il-post ;ew imsej[a membri tal-Protezzjoni ?ivili
kif ukoll tim mediku millIsptar Mater Dei sabiex irra;el jing[ata l-kura me[tie;a. B’kaw]a tal-[ruq li sofra r-ra;el ;ie //ertifikat mejjet fil-post. Bil-ka] ;ie infurmat ilMa;istrat tal-G[assa Antonio Micallef Trigona li [atar diversi esperti sabiex jassistuh fl-inkjesta. Investigazzjonijiet dwar dan il-ka] g[adhom g[addejjin.
Super 5 In-numri tas-Super Five li telg[u lbiera[ huma 25, 35, 13, 7 u 30. {add ma qata’ l-[ames numri. 40 qatg[u erba’ numri u reb[u €1,110.06 kull wie[ed, filwaqt li 1,851 qatg[u tliet numri u reb[u €27.99 kull wie[ed. Il-premju li jmiss mhux se jkun inqas minn €210,000.
It-Temp
UV INDEX
8
IT-TEMP xemxi bi ftit s[ab kultant VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif u varjabbli BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 27˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.1 mm IX-XEMX titla’ fis-06.02 u tin]el fid-19.55
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
Il-;isem bla [ajja ta’ Anna Vassallo jin[are; mill-karozza minn membri tal-protezzjoni ?ivili (Ritratt> Martin Agius)
Omm ]ag[]ug[a titlef [ajjita f’in/ident tat-traffiku
Omm ]ag[]ug[a ta’ ]ew; subien mi]-}ebbieg[ limiti tal-Imgarr tilfet [ajjitha tra;ikament f’in/ident tattraffiku ikrah li se[[ ilbiera[ wara nofsinhar fit-triq ewlenija li mill-Mosta tag[ti g[all-Im;arr. Anna Vassallo ta’ 47 sena kienet sejra lejn iddirezzjoni tal-Imgarr bilkarozza Peugeot 306 wara li wasslet lit-tifel il-kbir tag[ha g[all-e]amijiet tal-A Level. G[al xi ra;uni [abtet ma trakk tal-iSkip Hire talkumpanija J. Bonavia li kien ;ej mid-direzzjoni opposta. It-trakk kien misjuq minn ]ag[]ug[ ta’ 29 sena minn Birkiraka, imma joqg[od Bu;ibba. Mal-[abta l-karozza ;arrbet [sarat kbar u lmagna nqalg[et minn postha
u spi//at f’nofs tat-triq. Jidher li s-sewwieq tat-trakk ipprova jevita l-karozza tant li kiser g[al ;enb u spi//a waqqa’ parti mill-[ajt tal;enb tat-triq. Minn informazzjoni li ksibna mill-post tal-incident jidher li l-mara mietet mal[abta. Fil-post issej[et ambulanza mill-Isptar Mater Dei imma minkejja t-tetattivi tat-tim mediku mmexxi mit-Tabib Jonathan Joslin biex isalvawlha [ajjitha, il-mara mietet fil-post. Fil-post waslu wkoll ilmembri tal-Protezzjoni ?ivili mit-Taqsima tax-Xemxija li ppruvaw jo[ro;u lil mara mit-tifrik tal-karozza kif ukoll il-Pulizija li g[alqu ttriq mi]-]ew; direzzjonijiet. Wasal ukoll l-Assistent
Kummissarju Ray Zammit u uffi/jali o[ra tal-Pulizija kif ukoll esperti tal-Qorti ma[tura mill-Ma;istrat talG[assa, Tonio Micallef Trigona. Fr Noel Vassallo li ji;i [u r-ra;el tal-vittma, ta l-a[[ar Sagramenti lil mara. Fil-post kien hemm ukoll ]ew;ha, [uha u anke xi qraba o[ra li kienu ixxukkjati b’dak li ;ara. Wara li tlestew linvestigazzjonijiet, il-mara tg[abbiet fil-hearse talPulizija u ttie[det fl-Isptar Mater Dei fejn mistennija ssir l-awtopsja. Min[abba li t-triq ing[alqet g[at-traffiku, flin[awi in[olqot kon;estjoni ta’ traffiku. Il-Pulizija qed tkompli tinvestiga dan lin/ident fatali.
B[al-lum 25 sena IL-{AMIS L-og[la 27˚C L-inqas 15˚C
IL-:IMG{A L-og[la 28˚C L-inqas 15˚C
IS-SIBT L-og[la 28˚C L-inqas 15˚C
IL-{ADD L-og[la 28˚C L-inqas 17˚C
IT-TNEJN L-og[la 26˚C L-inqas 17˚C
UV
UV
8
7
UV
UV
UV
8
10
9
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 24˚ xemxi, Al;eri 24˚C imsa[[ab, Amsterdam 16˚C imsa[[ab, Ateni 27˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 23˚C ftit imsa[[ab, Berlin 21˚C imsa[[ab, Brussell 18˚C xita, ilKajr 30˚C xemxi, Dublin 10˚C xemxi, Kopen[agen 14˚C imsa[[ab, Frankfurt 19˚C xita, Milan 22˚C xemxi, Istanbul 20˚C ftit imsa[[ab, Londra 15˚C ftit imsa[[ab, Madrid 24˚C xemxi, Moska 17˚C imsa[[ab, Pari;i 20˚C imsa[[ab, Bar/ellona 19˚C xemxi, Ruma 22˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 26˚C xemxi, Tripli 26˚ xemxi, Tune] 25˚C xemxi, Vjenna 24˚C ftit imsa[[ab, Zurich 17˚C imsa[[ab, Munich 20˚C imsa[[ab, Stokkolma 12˚C xita, St. Petersburg 17˚C ftit imsa[[ab.
I
kkundannati abbu]i u in/identi li ;ew rappurtati fi]-}ejtun f’Jum il-votazzjoni, bil-marmalja So/jalista, li kienet protagonista tul il-parti kbira tas-snin ta’ tmexxija mill-Partit Laburista ter;a’ ttappan anke dan il-jum li kien pjuttost kalm filkumplament tal-pajji]. :ie rrappurtat li f’Jum il-votazzjoni, Eddie Fenech Adami kiteb ittra lillKummissjoni Elettorali biex jinformaha dwar abbu]i li kienu qed isiru fi]-}ejtun b’intimidazzjoni u anke agressjoni kontra partitarji nazzjonalisti li kienu sejrin je]er/itaw id-dritt tag[hom tal-vot. Minkejja li ntbag[at rinforz ta’ Pulizija fuq talba tad-Deputat Kummissarju talPulizija Anthony Mifsud Tommasi, labbu]i baqg[u jsiru. Fost in/identi o[ra kien hemm persuni li ;ew imsawta u o[rajn li nsterqilhom id-dokument tal-vot waqt li kienu qed jistennew fil-kju. Kien hemm ka]i wkoll fejn persuni kienu m;ieg[la jivvutaw lil kandidati So/jalisti minn persuni li kontra l-li;i kienu fil-postijiet tal-votazzjoni.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
Lokali 3
Pollakk jinqabad b’900 gramma eroina fl-istonku
Studenti li attendew g[ad-dibattitu dwar Jum l-Ewropa
L-istudenti u l-MP’s jiddiskutu f’Jum l-Ewropa Fost diversi attivitajiet li saru lbiera[ biex ji//elebraw Jum lEwropa, f’pajji]na, ;ie organizzat dibattitu mirRappre]entazzjoni talKummissjoni Ewropea u lUffi//ju tal-Parlament Ewropew, li fih [adu sehem bosta studenti tas-sekondarja. Id-dibattitu, li sar flUniversità l-Antika fil-Belt Valletta, tratta s-Sena Ewropea g[all-Anzjanità Attiva u sSolidarjetà bejn il;enerazzjonijiet. L-istudenti kellhom i/-/ans jesprimu lopinjoni tag[hom dwar dan issu;;ett u [ar;u b’ideat dwar x’jista’ jsir biex ji]died aktar lg[arfien dwar l-anzjanità attiva. Jipparte/ipaw fid-dibattitu mal-istudenti kien hemm sitt Membri Parlamentari li sabu l[in biex iwie;bu mistoqsijiet tal-istudenti li kienu ;ejjin millKulle;;i ta’ San Injazju, San Benedittu, l-Kulle;; ta’ G[awdex, il-Kunvent tasSacred Heart u l-Iskola Sekondarja ta’ St. Francis. Il-Membri Parlamentari li pparte/ipaw kienu l-Ministru Joe Cassar, il-Ministru Chris Said, is-Segretarju Parlamentari Clyde Puli, u d-Deputati Marie Louise Coleiro Preca, Evarist Bartolo u Anthony Zammit. Fl-attività [adet sehem ukoll il-banda tal-Forzi Armati ta’ Malta, waqt li dawk l-istudenti li pparte/ipaw ng[ataw /ertifikat tal-parte/ipazzjoni mill-Kap tar-Rappre]entanza tal-Kummissjoni Ewropea Martin Bugelli. Id-dibattitu tmexxa wkoll mill-A;ent Kap tal-Uffi//ju tal-Parlament Ewropew f’Malta Massimo Farrugia.
Pollakk ta’ 28 sena n]amm arrestat wara li ammetta li wasal Malta bi kwa]i kilo droga eroina flistonku tieg[u. Is-sejba saret mill-Pulizija u t-Taqsima tal-Infurzar tad-Dwana li waqqfu lirra;el li kien g[adu kif wasal minn Dusseldorf fil:ermanja. Wara e]ami mediku li sarlu fl-isptar Mater Dei
nstab li kellu 87 kapsula flistonku, li fihom, b’kollox kien hemm 900 gramma eroina. Hu tressaq il-Qorti fejn kien akku]at b’asso/jazzjoni, importazzjoni u pussess aggravat tad-droga eroina. Quddiem il-Ma;istrat Joseph Apap Bologna, ilPollakk ammetta l-akku]a u n]amm ta[t arrest.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
4 Lokali
Jer;g[u ji;;ieldu fil-kurituri tal-Qorti
Ftit tal-minuti wara li kienet g[adha kif intemmet il-kaw]a fil-kumpilazzjoni tal-ka] ta’ ]ew; tfajliet, li f’Jannar li g[adda, allegatament kienu involuti fi ;lieda bejn ]ew; ;uvintur u mara fil-{amrun, il-pika u l-provokazzjoni bejniethom la[qet il-qofol tag[ha anke huma u [er;in mill-awla talMa;istrat Joseph Apap Bologna, sakemm fi ftit [in, qamet ;lieda bl-idejn filkurituri tal-Qorti. Numru ta’ Pulizija u anke [addiema tal-Qorti kellhom iferrqu u jikkalmaw li]-]ew; tfajliet, li huma wkoll akku]ati f’dan il-ka], i]]ew; ;uvintur li allegatament attakkawhom g[ax huma lesbjani, mara ta’ 35 sena li wkoll hija mixlija blinvolviment fil-ka], kif ukoll membri tal-familja u [bieb tal-istess akku]ati. L-akku]ati jinsabu jgawdu mill-benefi//ju tal-libertà provi]orja, u kif ji;ri f’dawn il-ka]ijiet ma kinux eskortati mill-Pulizija. Kollox jindika li l-;lieda nqalg[et wara li xi [add g[adda xi kliem dispre;;jattiv u li wassal biex l-argument eskala fi ;lieda kbira. Wa[da mit-tfajliet kellha n-nu//ali mkisser u l-o[ra spi//at tilfet ]arbuna. Dan ilferment s[i[ dam biss madwar tliet minuti u fortunatament [add ma we;;a’ serjament. Matul it-tkomplija talkumpilazzjoni, dwar il;lieda li allegatament se[[et fit-13 ta’ Jannar li g[adda, xehed wie[ed mill-;uvintur li huwa akku]at li ta fastidju li]-]ew; tfajliet u dan g[assempli/i ra;uni li huma lesbjani. Huwa jinsab mixli wkoll u li kka;una feriti [fief fuq wa[da mit-tfajliet, meta kien involut fi ;lieda bl-idejn mag[hom.
Dan qal li dakinhar talin/ident, huwa kien fil-gallarija, meta ra xi tfajliet fil‘gazebo’ fil-pjazza ta’ ta[t iddar tag[hom. Tnejn minnhom, li huma l-akku]ati, bdew ji]fnu b’mod provokattiv u stiednuh biex jin]el isfel. Tenna li meta ni]el isfel, it-tfajliet ma tawhx /ans, u qab]u fuqu u hu sab ru[u fl-art. Qal li wa[da minnhom bdiet i;;ebbdu mill-flokk waqt li l-o[ra bdiet tag[tih fl-istonku u filparti tieg[u waqt li kompliet tg[ajru u toffendieh. Huwa qal, li omm it-tfajla tieg[u, li g[andha 35 sena u hija akku]ata b’rabta malistess ka], ni]let biex tg[inu u twaqqaf il-;lieda. Qal li ttfajliet ;ieli kien rahom qabel fl-istess post, i]da qatt ma kellimhom qabel. Waqt il-kontroe]ami talAvukat Difensur ta]-]ew; tfajliet, Cedric Mifsud, li staqsieh g[aliex ni]el millgallarija, dan qal li ni]el g[ax it-tfajliet bdew jisfidawh g[all-;lied. Huwa /a[ad li sawwat lil xi wa[da minnhom jew kaxkar lil xi tfajla. Wara xehdet omm it-tfajla tieg[u, li hija wkoll akku]ata. Din qalet li l-gallerija fejn kienu l-;uvintur kienet tad-dar tag[ha, i]da dak il-[in, hi kienet fuq ;ewwa. Meta semg[et listorbju u g[ajjat, [ar;et filgallarija u rat lit-tfajliet jipprovokaw lill-g[arus tat-tifla tag[ha. Qalet li lit-tfajliet, qatt ma kienet rathom qabel u dakinhar rathom ji]fnu u jduru apposta lejhom biex jaqbdu mag[hom. L-Avukati Michael Sciriha u Lucio Sciriha qeg[din jidhru g[a] ]ew; ;uvintur u l-mara, waqt li lProsekuzzjoni f’dan il-ka] qieg[da titmexxa millIspettur Charles Magri.
Illum mistenni l-verdett fil-;uri dwar serq Il - ;uri ta ’ Aaron Cassar ta ’ 32 sena minn {al Kirkop u Noel Frendo ta ’ 36 sena mill - Qawra , li jinsabu akku]ati li fit -1 2 ta ’ Lulju tal - 2004 , wettqu hold - up fuq anzjan u serqulu ammont sostanz jali ta ’ flus kontanti u /ekkijiet mistenni jintemm il - {amis bil - verdett wara li l - Im[allef jibg[at lill ;urati jiddeliberaw . L - Im[allef beda l - indi rizz tieg[u lbiera[ g[all [abta tal - 4 .1 5 p . m . liema indirizz se jitkompla dalg[odu biex g[all - [abta tal -11. 00 a . m . l - Im[allef Michael Mallia jitfa ’ r responsabbilità tal - ka] f ’ idejn il - ;urati biex tard wara nofsinhar mistenni l verdett minn na[a tag[ha . Fit - tielet jum tal - ;uri l Avukat Lara Lanfranco , meg[juna mill - Avukat Elaine Rizzo f ’ isem l Avukat :enerali temmet
il - ka] tag[ha meta wie;bet it - trattazzjoni tal - Avukati difensuri Malcolm Mifsud u Chris Cardona billi sa[[qet dwar il - fatt li l o;;etti relatati mal - ka] , fosthom il - pouch li nster aq u li kien fih il - flus , nstab g[and l - akku]ati . L - Avukat Lanfranco qalet li dan il - ka] huwa altru minn /ar u g[aldaqs tant l - akku]ati g[andhom jinstabu [atja ta ’ g[emil hom . Id - difi]a li fil - ;uriji et dejjem ikollha l - a[[ar kelma qalet li l - akku]ati ma kinux fix - xena tar - reat . L - Avukat Malcolm Mifsud qal li Aaron Cassar ma kienx il - Qawra dakinhar u kien biss ma ’ Frendo fil - karozza fejn sabuh il - Pulizija f ’ {al Kirkop . Anke l - pouch li kien ta[t is - seat tal - karoz za , skont l - Avukat Mifsud , il - klijent tieg[u lanqas biss kien jaf li kien hemm
xi o;;etti . Huwa qal li ma jfissirx li g[ax kellu d - droga , Cassar wettaq il - hold - up . Minn na[a tal - Avukat Chris Cardona li flimkien mal - Avukat Mark Vassallo qieg[ed jiddeffendi lil Noel Frendo , [a prattika ment l - istess linja fejn qal li Frendo ma kienx fuq il post tal - hold up u l - fatt li nstabet baraklava wa[da jfisser li ma kienx hemm ]ew; persuni fuq il - post tar - reat . Id - difi]a qalet ukoll li l ebda DNA ma wriet li l akku]ati kellhom x ’ jaqs mu jew li kien hemm xi [add li rahom fuq il - post . F ’ dan il - ;uri li beda t Tnejn filg[odu Cassar u Frendo huma mixlijin b ’ g[axar Kapi ta ’ akku]a fosthom ta ’ sekwestru ta ’ anzjan , serq ta ’ karozza u pussess ta ’ o;;etti relatati mad - droga u droga eroina .
Jammetti li tefa’ kimika fuq karozza o[ra Anthony Gauci ta’ 59 sena mill-Fgura kien illiberat bilkundizzjoni li ma jag[milx reat ie[or fi ]mien sentejn wara li ammetta li nhar itTnejn li g[adda tefa’ kimika “paint remover” fuq karozza o[ra u li g[amel [sara ta’ €2,377. Gauci ammetta li tefa’ lkimika g[all-[abta tad-8.45 p.m. fuq il-karozza ta’ Sean Felice minn {al Tarxien. Ilkarozza kienet tal-marka Ford
Escort u kienet ipparkjata fi Triq il-Fu[[ar. Skont il-Prosekuzzjoni, madwar sena ilu, Gauci kellu ka] ma’ Felice fuq flus li dan tal-a[[ar kellu jie[u minn “insurance” wara in/ident ta’ bejniethom. Felice reba[ ilka] u kien [a l-flus. Kollox jindika li Gauci ried ipattiha lil Felice. Il-Qorti preseduta millMa;istrat Tonio Micallef Trigona [ar;et ukoll ordni ta’
sena ta’ protezzjoni fil-konfront ta’ Sean Felice u wissiet lil Anthony Gauci biex ma jkellimx lill-vittma g[al erba’ snin li ;ejjin. Ing[ata l-ordni wkoll biex fi ]mien sena, Gauci j[allas is-somma ta’ €2,377, g[addanni li kkaw]alu. G[al Anthony Gauci deher lAvukat An;lu Farrugia filwaqt li l-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Spiridione Zammit.
Mixlijin li serqu €40 minn fuq anzjana u [arbu Steve Azzopardi ta’ 30 sena u James Abela ta’ 37 sena, it-tnejn minn {al Qormi kienu mixlijin quddiem il-Ma;istrat Tonio Micallef Trigona li nhar itTnejn li g[adda fi Triq lImdina, {‘Attard kienu involuti f’serqa ta’ €40 minn fuq Paolina Bonnici ta’ 68 sena. L-allegat reat sar fis-2.30 p.m. Allegatament dan kien ka] ta’ “snatch and grab”. Azzopardi u Abela tressqu b’mod separat b’tal-ewwel ma’ jammettix l-akku]i mi;jubin kontrih fejn kien mixli wkoll li sar re/idiv u li
wettaq reat waqt il-perjodu operattiv ta’ sentenza sospi]a. Steve Azzopardi ng[ata l-libertà provi]orja fuq garanzija personali ta’ €2,000 ewro li jrid ikun iddar sad-9.00 a.m. u ma jo[ro;x qabel is-6.00 a.m. Min-na[a ta’ James Abela, li ried jammetti l-akku]i mi;jubin kontrih, il-ka] t[alla g[al ;img[a o[ra peress li fil-mument huwa jinsab bil-libertà provi]orja fuq ka] ie[or fejn g[andu mdendel fuq g[onqu garanzija personali ta’ €2,333, li jekk jammetti jrid i[allashom jew jag[milhom il-[abs.
Abela qal li m’g[andux biex i[allas it-tali somma u xtaq ikun jaf kemm se jag[mel il-[abs f’ka] li jammetti. Min[abba //irkostanzi tal-ka] il-Qorti dde/idiet li tiddiferixxi lkaw]a g[al ;img[a o[ra biex tkun taf f’liema sitwazzjoni jinsab Abela. Huwa baqa’ mi]mum ta[t arrest preventiv. G[al Abela deher l-Avukat Michael Micallef Stafrace filwaqt li g[al Azzopardi deher l-Avukat Robert Abela. IlProsekuzzjoni tmexxiet millIspetturi Tony Cachia u Jonathan Ransley.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
6 lokali
L-Air Malta b'head office ;did fi SkyParks L-Air Malta [abbret li se tmexxi l-head office tag[ha g[a/-/entru tan-negozju SkyParks fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta sal-a[[ar tas-sajf. Din ittran]izzjoni tag[mel parti mill-pro/ess ta’ bidla radikali fil-kultura talkumpanija mmirata lejn [olqien ta' ambjent ;did li fih l-impjegati jistg[u ja[dmu b’mod a[jar u aktar effi/jenti mal-kollegi tag[hom, u fl-istess [in ji]viluppaw a[jar ilkapa/itajiet u l-[iliet tag[hom. Peter Davis, il-Kap E]ekuttiv tal-Air Malta, qal li r-ristrutturar fl-Air Malta mhux biss qed ji;i indirizzat biex jirritorna llinja tal-ajru lura lejn ilprofitabbiltà i]da daqstant importanti hu li tinbidel ilkultura organizzattiva talkumpanija. Ittrasformazzjoni tal-kultura hi parti vitali fi pro/ess ta' ristrutturar organizzattiv. Ittran]izzjoni lejn SkyParks se tiffa/ilita din il-bidla u
tassisti l-linja tal-ajru firrebranding u l-pro/ess ta’ ripo]izzjonament tag[ha. L-uffi//ji attwali tal-Air Malta kienu mibnija mirRoyal Air Force b[ala kmamar fejn kienu jg[ixu luffi/jali u kienu u]ati b[ala uffi/ini ewlenin tal-linja talajru g[al aktar minn 33 sena. Dan il-bini antik m'g[adux aktar adegwat g[all-b]onnijiet tal-uffi/ini tal-linja tal-ajru. I/-/entru tan-negozju ta’ SkyParks se joffri lillimpjegati tal-Air Malta post tax-xog[ol fuq pjan miftu[ fejn jistg[u ja[dmu f’ambjent korporattiv ;did, itejbu l-produttività, ja[dmu f'tim u b'hekk titjieb ilkomunikazzjoni florganizzazzjoni. L-Air Malta se tokkupa sular u nofs ta’ dan il-bini g[all-[ames snin li ;ejjin. Il-linja tal-ajru di;à identifikat sit fejn tibni uffi//ju prin/ipali tag[ha ;did fis-snin li ;ejjin li se jospita lill-impjegati kollha tag[ha ta[t saqaf wie[ed.
Applikazzjoni g[al kors ta' ta[ri; g[al kuntistabbli Fet[u l-applikazzjonijiet g[ad-d[ul fil-kors ta' ta[ri; g[al kuntistabbli r;iel u nisa. Il-kandidati jridu jkunu g[alqu t-18-il sena i]da mhux it-30 sena sad-29 ta' Mejju 2012 u jridu jkunu twal mhux inqas minn 1.70 metru meta jitkejlu [afjin. Il-kandidati jrid ikollhom tal-inqas grad D jew 6 f'mhux inqas minn tliet su;;etti f'Livell Ordinarju, tnejn minnhom ikunu lMalti u l-Ingli] jew ikollhom BTEC#MXCAST first diploma jew diploma minn università rikonoxxuta. Ikunu kkunsidrati wkoll dawk l-applikanti li jkollhom pass fil-Livell 2 tas-City and Guilds fi kwalunkwe su;;ett. Il-kandidati jridu jkunu b'sa[[ithom, fi]ikament u mentalment skont listandard mediku ta' sa[[a fil-Korp biex ikunu jistg[u jaqdu d-doveri kollha ta'
pulizija, ikunu ta' karattru morali tajjeb u /ittadini ta' Malta. L-applikazzjonijiet jinkisbu mit-Taqsima tarRi]orsi Umani fil-Kwartieri :enerali tal-Pulizija filFurjana u g[andhom jittie[du hemm personalment, mimlija kif suppost mill-applikanti nfushom sa mhux aktar tard mit-Tlieta 29 ta' Mejju 2012. Dawk il-persuni li japplikaw g[andhom jie[du mag[hom il-Karta talIdentità tag[hom u kopja tag[ha, ]ew; ritratti re/enti daqs tal-passaport u /ertifikati ori;inali tale]amijiet li jkunu g[addew minnhom flimkien ma' /ertifikati ta' kwalifiki o[ra li jkollhom u kopji tag[hom. Aktar informazzjoni tinstab fuq il-Gazzetta talGvern tat-8 ta' Mejju 2012 u fuq is-sit: www.doi.gov.mt.
Tibdil fil-[inijiet u r-rotot tal-Arriva Bil-g[an li matul is-sajf li ;ej il-kumpanija Arriva tkun tista' taqdi a[jar il-b]onnijiet tal-Maltin u l-G[awdxin, fis27 ta' Mejju se jid[lu fis-se[[ numru ta' tibdiliet fin-netwerk tar-rotot tal-kumpanija. Dan filwaqt li l-kumpanija se taqleb g[all-[inijiet tas-sajf. Dan it-tibdil qed isir wara pro/ess estensiv ta' konsultazzjoni li Transport Malta kellha mal-Kunsilli Lokali madwar Malta u G[awdex, li mbag[ad ;ew diskussi mal-Arriva, filwaqt li l-kumpanija kkunsidrat ukoll il-kummenti tal-klijenti tag[ha f'dawn l-a[[ar xhur. Fost ir-rotot ;odda li se jkun hemm, tispikka Rotta 15, li se tg[aqqad lil Ta' Xbiex mal-Belt Valletta fi]]ew; direzzjonijiet, jew Rotta 36 li se tipprovdi lir-residenti ta' {al G[arg[ur servizz dirett g[all-Isptar Mater Dei u g[all-belt kapitali. Ir-residenti tal-Qajjenza wkoll se jkunu jistg[u jag[mlu u]u minn servizz ;did, permezz ta' Rotta 85. Dan filwaqt li rRotta 93 se titwaqqaf apposta
biex taqdi parti minn Wied ilG[ajn, proprju fejn qabel kien hemm il-Lukanda Jerma Palace. Minflok Rotta X6, se titwaqqaf Rotta 42 li se tibda ta[dem b']ew; vja;;i fissieg[a mi/-?irkewwa lejn ilBelt Valletta, ji;ifieri, flimkien ma' Rotta 41, se tipprovdi servizz mi/?irkewwa lejn il-Belt Valletta kull 15-il minuta.
19-il rotta ;dida g[al aktar titjib fis-servizz Dan is-servizz se jaqdi wkoll il-lokalitajiet ta' Birkirkara, Fleur De Lys u l{amrun. Ir-revi]jonijiet se jwasslu biex, permezz tar-revi]joni ta' Rotta 21, ir-residenti ta' TasSliema se jkollhom servizz lokali tag[hom g[all-Belt Valletta, ming[ajr ma jmorru San :wann. Ir-revi]joni ta' Rotta 91 se twassal biex din
tibda sservi Triq il-Qaliet f'Marsaskala, flimkien malBajja ta' San Tumas, filwaqt li r-Rotot 92 u 93 se jibdew jg[addu mill-bypass ta' {a]}abbar biex jag[mlu sservizz iktar effi/jenti. Iktar minn hekk, ir-residenti tasSwatar issa se jkunu jistg[u jag[mlu u]u minn servizz dirett lejn il-Belt Valletta, permezz ta' Rotta 123. It-tibdil se jolqot ukoll ilg]ira G[awdxija, bil-g[an li s-servizz ikompli jitjieb. Se ji;u introdotti rotot ;odda b[al Rotta 304 li se tkun qed taqdi l-akkwati ta' San Blas fin-Nadur, Rotta 310 li se tkun qed isservi direttament lil Marsalforn, Rotta 311 li se taqdi lid-Dwejra, u Rotot 312 u 313 li se jaqdu l-lokalitajiet ta' San Lawrenz u Santa Lu/ija rispettivament. Intant, Rotta 323 se ta[dem b'servizz /irkulari bejn ir-Rabat u //entru tax-Xewkija. Minbarra dan kollu, saru g[add ta' revi]jonijiet fliskeda u l-[inijiet tal-vja;;i, kif ukoll f'numru ta' vja;;i fi ;ranet u [inijiet partikulari.
Kors ;did fil-livell ta' Masters fl-Università I/-?entru EwroMediterranju g[ar-Ri/erka Edukattiva [abbar li se jer;a' joffri l-Master of Arts filComparative EuroMediterranean Education Studies minn Ottubru li ;ej. Dan il-kors hu offrut fuq ba]i part-time, u jikkonsisti f'oqsma ta' studju, li huma mg[allma darba fil-;img[a, u
te]i li ti;i ppre]entata wara ssentejn ta' studju. Il-kors se jkun mg[allem minn lek/erers lokali kif ukoll o[rajn mistiedna minn barra l-pajji]. L-applikanti huma mistennija jkollhom grad tajjeb ta' ba/ellerat fi kwalunkwe qasam, iridu jkunu kompetenti fl-Ingli] u preferibbilment f'su;;ett
barrani ie[or, u jkunu impenjati fl-e//ellenza akkademika. Dawk interessati jistg[u jibag[tu mistoqsijiet lillmexxej tal-kors fl-indirizz elettroniku ronald.sultana@um.edu.mt. Studenti prospettivi se jkunu mistiedna jattendu laqg[a ta' informazzjoni f':unju li ;ej.
L-ewwel edizzjoni ta' awards dwar l-avjazzjoni f'Malta }ew; persuni li ddistingwew ru[hom fissettur tal-avjazzjoni waqt irrivoluzzjoni Libjana reb[u lewwel edizzjoni tal-World Airnews Aviation Awards. Il-premjijiet kienu ppre]entati waqt attività filKwartieri tal-Bank of Valletta f'Santa Venera fejn tnediet ittieni edizzjoni tar-rivista dwar l-avjazzjoni Malta Special. Malta Special hi rivista ta' tnax-il pa;na ma[ru;a millWorld Airnews. Il-Premju Avjatur tas-Sena kien ippre]entat lill-Kaptan Philip Apap Bologna millKap tar-Research and
Business Generation fi [dan il-Bank of Valletta, Noel Scerri. Il-Kaptan Philip Apap Bologna kien il-pilota tattitjira tal-Air Malta g[al Tripli fi Frar 2011 waqt il-kunflitti li kien hemm fil-Libja. Hu personalment [alla l-ajruplan biex ifittex /ittadini Maltin maqbuda fl-ajruport li kienu ddisprati biex i[allu l-Libja, li dak i]-]mien kienet mifnija bil-gwerra.
Abdulrazagh Zmirli ng[ata l-premju The Leader of the Year. Hu ng[ata dan l-unur mid-Direttur Mani;erjali talMedavia. Abdulrazagh Zmirli ddistingwa ru[u b[ala mexxej kari]matiku fi ]mien meta lmoral tal-kumpanija kien baxx [afna. Il-Medavia wettqet numru ta' titjiriet ta' evakwazzjoni g[al kumpaniji multinazzjonali li riedu jo[or;u l-[addiema tag[hom mil-Libja.
:ew ippremjati tnejn min-nies li ddistingwew ru[hom waqt il-kri]i fil-Libja
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
Lokali 7
}ieda fil-profitt operattiv tal-GO minkejja telf
U[ud mill-appartamenti li jinsabu g[all-bejg[ mill-Awtorità tad-Djar
L-awtorità tad-djar tbieg[ propjetà bi prezz sussidjat L-Awtorità tad-Djar [ar;et g[all-bejg[ 115-il appartament, 8 maisonettes u 98 garaxx ta[t l-iskema ‘Darek Fa/li – Nixtri Dari bilPass Tieg[i’. Dawn il-postijiet residenzjali u garaxxijiet jinsabu fi 15-il lokalità differenti u se jinbieg[u bi prezz issussidjat ta’ 25 filmija fuq il-prezz kummer/jali. Il-postijiet jinsabu f’Bu;ibba, f’{al Kirkop, fil-Mellie[a, flIm;arr, fl-Imrie[el, fl-Imtarfa, fin-Naxxar, f’Ra[al :did, f’Pembroke, fil-Qawra, filQrendi, f’San :wann, f’{al Tarxien, fi]-}ejtun u fi]}urrieq. Id-dettalji ng[ataw aktar kmieni din il-;img[a waqt konferenza tal-a[barijiet indirizzata mill-Ministru tal:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja Chris Said u mill-Kap E]ekuttiv talAwtorità tad-Djar Albert Buttigieg. Il-Ministru Chris Said qal li din l-iskema hi mnebb[a millg[anijiet ewlenin tal-Awtorità tad-Djar fosthom li tg[olli llivell tal-akkomodazzjoni filg]ejjer Maltin u li tag[ti kwalità ta’ [ajja a[jar lil
Skema bil-g[an li tkompli tg[olli l-livell ta’ akkomodazzjoni dawk li jersqu lejn is-servizzi tag[ha. Il-[las tal-prezz ta’ dawn lappartamenti jista’ jsir b’]ew; metodi. Fl-ewwel ka] 10% tal-prezz issussidjat jit[allas fuq l-att tal-konvenju filwaqt li l-bilan/ jit[allas malkuntratt finali sa mhux aktar tard minn sitt xhur wara lkonvenju. Fit-tieni ka] 15% tal-prezz issussidjat jit[allas fuq konvenju re;istrat u lbilan/ jit[allas f’pagamenti kull xahar ming[ajr img[ax. Il-Ministru Chris Said qal li minbarra s-sussidju fuq ilprezz kummer/jali, hu kkalkulat li l-familji li se jixtru dawn il-postijiet se jkunu qed jiffrankaw madwar €20,000 peress li se jkunu jistg[u j[allsu l-bilan/ talprezz ming[ajr img[ax, lillAwtorità tad-Djar, fuq medda li testendi sa 20 sena. Diversi kategoriji ta’ persuni jew familji jikkwalifikaw biex jixtru dawn il-postijiet fosthom koppji mi]]ew;in, g[arajjes, ;enituri wa[edhom, familji li g[andhom persuni b’di]abilità
b[ala membri tag[hom, persuni li kienu residenti fi djar tat-tfal jew kienu fostered u o[rajn. L-Awtorità l-ewwel talloka sa 10% tal-postijiet lillapplikanti li jew huma nfushom jew membru talfamilja tag[hom (li jg[ix mag[hom) ikollhom di]abilità jew ibatu minn mard kroniku mentali. F’ka] li n-numru ta’ applikanti jkun ikbar minnumru ta’ proprjetajiet ma[ru;a g[all-bejg[, ilpostijiet ji;u allokati skont ilpunti li j;ibu l-applikanti. Lapplikanti jridu jissodisfaw numru ta’ kriterji fosthom li jkunu g[alqu 18-il sena, jkunu /ittadini Maltin jew /ittadini tal-Unjoni Ewropea. Il-postijiet li jinsabu g[allbejg[ se jkunu miftu[in g[allwiri nhar is-Sibt 12 ta’ Mejju u l-{add 20 ta’ Mejju 2012 bejn id-9.00am u s-6.00pm. Fl-istess dati u [inijiet, luffi/ini tal-Awtorità filFurjana ser ikunu miftu[a wkoll minn fejn ser isir ilbejg[ tal-applikazzjonijiet g[al dawn il-fondi.
Minkejja l-isfidi ekonomi/i internazzjonali u s-suq kompetittiv Malti, ilkumpanija GO f’dawn la[[ar snin g[amlet avvanzi straordinarji. Dan kien kliem Deepak S. Padmanabhan, i/-Chairman tal-kumpanija, waqt illaqg[a ;enerali annwali li lkumpanija GO kellha lbiera[ f’lukanda f’San :iljan, u li g[aliha attendew ix-shareholders talkumpanija. Fid-diskors tieg[u, Padmanabhan spjega kif fissena 2011, il-kumpanija kellha turnover stabbli ta’ €131.6 miljun, meta mqabbel ma’ €132.3 miljun fis-sena ta’ qabel. Ilkumpanija rre;istrat ukoll ]ieda fil-profitt operattiv tag[ha, minn €23.1 miljun g[al €23.7 miljun. Madankollu, min[abba linvestiment tag[ha filkumpanija Forthnet, GO rre;istrat telf ta’ €45.2 miljun, hekk kif linvestiment tag[ha f’din ilkumpanija ra telf sostanzjali ta’ €62.3 miljun. Dan jaqbe] sew it-telf f’dan linvestiment li l-kumpanija kellha fl-2010, li kien jammonta madwar €28 miljun. Dan l-impatt negattiv se[[ proprju min[abba li l-kumpanija Forthnet hija wa[da Griega u g[alhekk, f’dawn l-a[[ar xhur, intlaqtg[et [a]in millkri]i ekonomika f’dan ilpajji]. G[alhekk, dan kellu impatt negattiv fuq ilkumpanija Maltija, li tinsab marbuta f’investiment ma’ Forthnet permezz ta’ ishma f’kumpanija o[ra bl-isem ta’ Forgendo Limited. Minkejja dan kollu, ilkumpanija baqg[et tinvesti bil-qawwi fl-operat tag[ha, tant li l-investiment sostanzjali li GO kienet g[amlet fl-2010, investiment li jla[[aq €100 miljun, issa jinsab fi stadju importanti [afna. Il-Kap
E]ekuttiv tal-kumpanija, David Kay, spjega li kien proprju permezz ta’ dan linvestiment li l-kumpanija setg[et tibda toffri l-offerti tal-bundles, i]-]ieda filvelo/ità tad-downloads u tteknolo;ija fibre li permezz tag[ha l-klijenti jistg[u jgawdu minn servizz a[jar.
G[addejja b’investiment kontinwu bil-g[an li tkompli ttejjeb is-servizzi li toffri Dan wassal biex ilkumpanija GO tirre;istra ]ieda sostanzjali filklijentelà tag[ha, spe/jalment fis-settur tattelefonija /ellulari, talinternet u tat-televi]joni. Kienet proprju din tal-a[[ar li le[qet tkabbir sostanzjali fis-sena 2011, tant li b[alissa l-kumpanija g[andha kwa]i 65,000 klijent televi]iv, meta fissena 2007 il-kumpanija kellha biss xi ftit eluf ta’ klijenti f’dan ir-rigward. Filfatt, in-numru ta’ klijenti li l-kumpanija GO g[andha b[alissa jil[aq il-196,000, bil-kumpanija sservi madwar 44% tas-suq televi]iv, filwaqt li tokkupa l-ewwel post f’dak li g[andu x’jaqsam masservizz broadband. F’din l-a[[ar sena, ilkumpanija GO kisbet ukoll l-ishma kollha talkumpanija BM, b’investiment ta’ €8.1 miljun. Fi kliem il-Kap E]ekuttiv, dan il-fatt g[en biex il-kumpanija GO tirre;istra su//ess ikbar f’dak li g[andu x’jaqsam mal-informazzjoni elettronika.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
8 Parlament
L-Oppo]izzjoni tibqa’ xettika
L-Oppo]izzjoni g[adha xettika dwar il-[olqien taxxog[ol fi SmartCity. Waqt lintervent tag[hom filParlament ilbiera[, id-deputati Laburisti Michael Farruhia u Roderick Galdes sostnew li lweg[da dwar l-impjiegi fi SmartCity mhix qed tin]amm. Id-Deputat Laburista Michael Farrugia kkritika diversi aspetti tal-Isptar Mater Dei u sostna li “meta jkun ilwaqt” il-Partit Laburista j[abbar il-pjan tieg[u dwar issa[[a Michael Farrugia qal li ssoluzzjoni g[al nuqqas ta' sodod li hemm fl-Isptar Mater Dei hi li tinbena z-zona fejn illum hemm il-helicopter pad. Farrugia kkritika l-politika tal-Gvern dwar l-infermieri li wasslet g[al nuqqas ta' dawn il-professjonisti. Hu kkritika wkoll is-sitwazzjoni fidDipartiment tal-Emer;enza u qal li hemm ukoll ka]i li fihom il-pazjenti jdumu sentejn biex jarahom spe/jalista. Id-Deputat Laburista tkellem dwar SmartCity u qal li l-Oppo]izzjoni tistenna li tin]amm il-weg[da ta' [olqien ta' 7,000 impjieg. Michael Farrugia sa[aq li lPartit Laburista se jkun qed ifittex l-interess tal-poplu Malti b'politika li t[ares ’il quddiem. Id-Deputat Laburista Roderick Galdes ipparaguna ssitwazzjoni tax-xog[ol tal-lum ma' dik ta' ]mien il-Gvern Laburista ta' Mintoff. Hu tkellem b'mod po]ittiv dwar issitwazzjoni tal-[addiema filkorpi tax-xog[ol u qal li llum is-sitwazzjoni fis-settur taxxog[ol hi ag[ar minn dak i]]mien. Roderick Galdes qal li l-miri tal-Ba;it di;à fallew u lUnjoni Ewropea rrikonoxxiet dan billi jrid ikun hemm tnaqqis ta' €40 miljun. Roderick Galdes tkellem dwar diversi awtoritajiet, fosthom il-MEPA, u kkritika ddejn li dawn g[andhom. Galdes sostna li l-Gvern kien ilu jaf li fil-pajji] hawn ixxog[ol prekarju u li l-[addiema qed jonqsulhom id-drittijiet u lkundizzjonijiet tax-xog[ol. Hu kkritika l-bini talparlament il-;did u qal li lpajji] mhu se jie[u xejn minnu g[ax il-parlament ma jo[loqx impjiegi. Id-Deputat Laburista fisser il-parlament il-;did b[ala kapri// ta' €80 miljun, flus li kellhom jintefqu fuq issa[[a, is-servizzi so/jali jew fuq l-edukazzjoni. Id-Deputat Laburista kkritika wkoll in-nuqqas ta' xog[ol fi SmartCity u sostna li l-5,600 impjieg li kienu mwieg[da ma n[olqux. Hu kkritika wkoll il-proposti g[all-pro;etti tal-White Rocks, Manoel Island u talKumpless Sportiv tal-Marsa.
Malta fost ftit pajji]i b’]ieda fl-impjiegi Il-Gvern impenjat li jkompli jinvesti fil-qasam so/jali Rapport tal-Organizzazzjoni Dinjija tax-Xog[ol (ILO) juri li Malta kienet wie[ed minn sitt pajji]i li fihom ]died il-[olqien tax-xog[ol. Dan ;ara g[ax ilGvern permezz tal-ba;its li saru fla[[ar erba snin [adem biex in/entiva lekonomija. Ing[ataw in/entivi lillindustrija biex tkompli tinvesti u to[loq l-impjiegi. Ing[ataw skemi ta' tnaqqis ta' taxxi bil-MicroInvest u MicroCredit u dalwaqt tit[abbar il-MicroGuarantee Scheme. Il-Gvern investa wkoll filqasam tat-turi]mu biex ]diedu r-rotot u qed tkun ]viluppata l-industrija tallog[ob di;itali filwaqt li hemm kumpanija li qed ti]viluppa log[ba ;dida f'pajji]na. Tonio Fenech, il-Ministru tal-Finanzi, l-Ekonomija u l-Investiment, qal dan waqt id-dibattitu dwar l-estimi tal-Ba;it 2012. Il-Ministru Tonio Fenech fakkar filkuntest ta' meta kien ippre]entat ilBa;it meta d-dinja kienet g[addejja mill-akbar kri]i ekonomika u finanzjarja. Ir-risposta tal-Gvern Malti kienet li jg[in lill-industrija u lin-negozji biex in[olqu 20,000 post tax-xog[ol ;did u fl-ETC kien hemm 43,000 impjieg offrut mis-settur privat. Rapport tal-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) qal li t-tkabbir ekonomiku ta' pajji]na fl-erba' snin li g[addew kien 'impressjonanti'. Hu fakkar li tnaqqset l-income tax g[al tliet snin wara xulxin u bil-Ba;it ta' din is-sena 55,000 ;enitur se jgawdu minn tnaqqis fl-income tax bilkomputazzjoni ;enitur. Tnaqqset lincome tax ukoll g[an-nisa li jid[lu lura fid-dinja tax-xog[ol. }diedet l-g[ajnuna lil ;enituri li jibag[tu lil uliedhom fliskejjel privati u jekk l-Oppo]izzjoni tivvota kontra l-Ba;it, ikun ifisser li lOppo]izzjoni hi kontra dawn l-in/entivi lill-familji Maltin u G[awdxin. Il-Ministru Tonio Fenech qal li sar tnaqqis fl-income tax g[al min i]omm studenti barranin u tne[[iet il-li/enzja fuq it-televi]joni u l-Gvern assigura li ma jkunx hemm VAT fuq il-prodotti tal-ikel. Qed jing[ata benefi//ju ta' €300 g[al kull anzjan u anzjana li jg[ixu f'darhom. Hu qal li l-Oppo]izzjoni hi medhija li tbe]]a' bid-dejn tal-pajji] u spjega li lGvern jippubblika /-/ifri kull sena u g[alhekk talab lill-Oppo]izzjoni turi aktar konsistenza. L-Oppo]izzjoni qed twieg[ed li se tnaqqas il-kontijiet taddawl u l-ilma imma ma tg[idx minn fejn se ;;ib il-flus. Dwar it-tnaqqis ta' €40 miljun millBa;it, il-Ministru Tonio Fenech qal li lKummissarju Ewropew Oli Wren qal li l-Gvern Malti [a l-passi kollha li kellu jie[u b'mod sostenibbli u mhux minnu li l-KE ordnat li jitnaqqsu mill-Ba;it. Hu qal li l-MEP Laburista Edward Scicluna gideb g[ax il-KE qalet li lawtoritajiet Maltin [adu l-passi fi ]mienhom u kienu effettivi biex jikkontrollaw id-defi/it. Hu fakkar li kien il-Gvern Malti li dde/ieda li jnaqqas l-€40 miljun b[ala mi]uri ta' prekawzjoni g[al dak li kien qed ji;ri bil-prezz internazzjonali ta]-]ejt.
Gvern Nazzjonalista dejjem ta valur lix-xog[ol u lill-impjiegi
Il-Ministru Tonio Fenech qal li dd[ul tal-Gvern hu dak kif ippro;ettat u g[alhekk kul[add jaf li ma tnaqqsux ilpensjonijiet. Hu temm id-diskors tieg[u billi qal li l-Gvern impenjat li jkompli jo[loq ixxog[ol u jinvesti fil-qasam so/jali. Id-Deputat Nazzjonalista u l-Whip tal-Grupp Parlamentari tal-PN David Agius stqarr li f'pajji]na jrid ikollna stabbiltà ekonomika biex ikun attirat linvestiment u jin[oloq ix-xog[ol. IlGvern qed ikompli jinvesti fledukazzjoni, fis-sa[[a u fl-ambjent.
Gvern Nazzjonalista dejjem [oloq ix-xog[ol u attira l-investiment David Agius fakkar li 25 sena ilu, fid9 ta' Mejju 1987, saret l-elezzjoni ;enerali li ;abet bidla radikali f'pajji]na wara 16-il sena ta' gvern So/jalista. Fakkar ukoll kif bejn l-1996 u l-1998 pajji]na tmexxa mill-Partit Laburista g[al 22 xahar u wara l-poplu re;a' g[a]el lill-PN biex imexxih. Hu fakkar li d-9 ta' Mejju hu wkoll Jum l-Ewropa u fakkar li kien il-PN li [adem biex pajji]na sar membru tal-UE fl-2004. Id-Deputat David Agius fakkar fliskemi li [are; il-Gvern biex in-negozji ]-]g[ar u medji jkomplu jinvestu u jo[olqu x-xog[ol. Gvern Nazzjonalista g[amel kilometri ta' toroq arterjali u residenzjali. Il-Kunsilli Lokali [adu [afna opportunitajiet ta' g[ajnuna biex ikomplu jtejbu t-toroq residenzjali fillokalità tag[hom. David Agius qal li qed jin[oloq ixxog[ol mas-settur privat u mhux malGvern b[alma kien ;ara qabel l-1987 meta kienu dda[[lu ja[dmu mal-gvern 8,000 ru[. Il-Gvern qed jinvesti wkoll flindustrija tat-turi]mu u jtejjeb ilprodott turistiku. Dwar l-abbozz ta' li;i dwar l-edukazzjoni, id-Deputat David Agius qal li l-Oppo]izzjoni m'g[andhiex programm u l-Gvern, g[all-kuntrarju, qed jinvesti miljuni
ta' ewro f'dan il-qasam. Sostna li l-Gvern kompla jsa[[a[ isservizzi so/jali u l-ba;it ta' din is-sena hu ba;it favur il-familja. Id-Deputat Agius qal li fil-qasam tas-sa[[a l-Gvern qed jibni sptar ;did g[all-kura talkan/er li se jkun rigal g[all-poplu Malti. Qed isir xog[ol biex jitran;aw i/-?entri tas-Sa[[a fil-Mosta u fir-Rabat. Id-Deputat Nazzjonalista Joe Falzon semma kif l-Oppo]izzjoni qed tg[id li trid tag[ti garanziji li]-]g[a]ag[ dwar il-[olqien tax-xog[ol imma l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern m'g[andux g[alfejn jag[ti garanziji g[ax dejjem kien kapa/i jo[loq ix-xog[ol. Id-Deputat Joseph Falzon qal li, fla[[ar erba' snin, f'pajji]na n[olqu 20,000 post tax-xog[ol ;did u bejn l2008 u l-2011 min i[addem g[amel 43,427 talba ta' impjieg quddiem ilKorporazzjoni tax-Xog[ol u Ta[ri; (ETC). Kienu approvati 130 fabbrika ;dida u estensjonijiet u bejniethom qed jo[olqu 3,462 impjieg b'investiment ta' €323 miljun li 85 fil-mija minnhom hu investiment barrani. Fl-a[[ar erba' snin l-ETC organizzat 3,636 kors ta' ta[ri; u fihom ipparte/ipaw 41,004 persuni. Il-Gvern [are; ukoll skemi ta' tnaqqis fl-income tax u 1,050 negozju ]g[ir iffrankaw sa massimu ta' €25,000 f'income tax kull wie[ed u bejniethom impjegaw 247 [addiem ;did. Lg[ajnuna finanzjarja mill-Gvern, biex ji]died l-investiment fit-turi]mu, wasslet g[al investiment ta' €10 miljun li [oloq aktar impjiegi u gawdew 100 operatur, li bejniethom investew €20 miljun. Il-Gvern qed jibni skola ;dida kull sena u dan ifisser aktar [olqien ta' xog[ol. Qed isir investiment ta' €120 miljun g[all-kampus il-;did talMCAST b'140 [addiem ja[dmu fuq dan il-pro;ett. Joseph Falzon qal li ]diedu tmien childcare centres, ]diedet i/-Children's Allowance u l-Gvern ]ied l-investiment fl-edukazzjoni tant li fl-a[[ar erba snin di;à feta[ erba' skejjel ;odda u f'Settembru se jifta[ skola o[ra ;dida f'Tal-{andaq.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
Parlament 9
Jid[lu fis-se[[ il-mi]uri tal-estimi tal-Ba;it Il-Parlament ilbiera[ approva mill-istadji kollha lAbbozz ta’ Li;i li jimplimenta l-mi]uri talBa;it. Dan sar wara li b’votazzjoni ta’ 35 vot favur u 34 vot kontra, l-Abbozz kien approvat mit-Tieni Qari u sussegwentament approvat bla votazzjoni mill-istadju ta’ kumitat u t-Tielet Qari. Wara li fis-seduta ta’ filg[odu g[alaq l-istadju tatTieni Qari meta l-Ministru Tonio Fenech wie;eb g[allkritika u l-kummenti li ntqalu minn kelliema mi]-]ew; na[at tal-Kamra, fis-seduta ta’ filg[axija l-Abbozz kien diskuss fi stadju ta’ kumitat. Matul id-diskussjoni tressqu diversi emendi. F’mument matul din iddiskussjoni d-Deputat Laburista Charles Mangion xtaq jirrimarka li l-emendi g[al dan l-Abbozz ;ew mg[oddija lilu u lillOppo]izzjoni nhar it-Tlieta filg[axija u stqarr li ma kellux /ans biex janalizzahom. G[alhekk lOppo]izzjoni ma kinitx qed tag[mel kummenti. Id-Deputat Franco Debono qal li dan mhux mod kif jitmexxa l-Parlament u sostna li f’dak il-mument ma kien hemm [add pre]enti filKamra [lief il-Ministru Tonio Fenech u d-Deputat Nazzjonalista Frederick Azzopardi. Franco Debono qal li hemm wisq emendi li lParlament ma setax jiddiskutihom sad-9p.m. u kompla li fil-pajji] hawn teknokratiku appuntat li qed imexxi kollox flimkien ma’ [biebu mill-Kulle;; St.Edward’s. Hu kkritika wkoll il-fatt li l-Prim Ministru wie;eb lill-pubbliku fuq l-internet ;urnata qabel. Id-Deputat Franco Debono qal li d-deputati ma kellhomx /ans jaraw l-emendi kollha sad-9 p.m. Id-Deputat Nazzjonalista pprova jfittex
lill-Prim Ministru fil-Kamra tar-Rappre]entanti i]da ma sabux. Franco Debono sostna li hu Nazzjonalist g[axar darbiet aktar mid-deputati Nazzjonalisti kollha f’daqqa i]da dawn ma kinux hemm. Id-Deputat Laburista Joe Mzzi qal li b[ala membru filKumitat tax-Xog[ol talKamra l-ftehim mal-gvern ma kienx jinkludi li jsiru emendi proprju ;urnata qabel isseduta filg[axija. Hu qal li lOppo]izzjoni ma kinitx taf blemendi i]da xorta se tibqa’ mal-ftehim li sar mal-gvern. Il-Ministru Tonio Fenech qal li f’kull ba;it, l-emendi g[al din il-li;i jkunu pre]entati fil-kumitat u g[alhekk is-sistema dejjem hekk kienet u dejjem hekk sar. Id-Deputat Franco Debono wie;eb li hu jifhem li jsiru emendi fl-istadju ta’ kumitat i]da l-emendi huma estensivi u kienu ppre]entati inqas minn 24 sieg[a qabel. Hu sostna li mhix il-prassi li lemendi jkunu pre]entati b’dan il-mod. Debono qal li hu stramb kif ammont sostanzjali ta’ emendi jistg[u jg[addu bla ma ssir anali]i u [sieb fuqhom. Qal ukoll li wara tliet xhur fejn ma tte[idx vot filparlament u xahar vaganzi, ilpoplu Malti jbati biex jifhem kif f’seduta l-parlament jrid japprova l-emendi kollha. Dawn il-voti kellhom jittie[du qabel i]da l-Prim Ministru ried itawwal kemm jista’ il-mozzjoni tal-Ministru Carm Mifsud Bonnici. Franco Debono kien interrott kemm-il darba midDeputat Nazzjonalista ?ensu Galea, i/-Chairman talKumitat li qallu li l-kummenti li kien qed jag[mel ma kellhomx x’jaqsmu malklawsoli li kienu qed ji;u diskussi. Id-Deputat Nazzjonalista kompla li l-kummenti tieg[u huma ta’ natura pro/edurali u
g[alhekk huma rilevanti. Hu sostna li ilu [afna jilmenta mid-dinjità tal-parlament u kompla li hu j[oss li ma ng[ata l-ebda ra;uni valida mill-Ministru meta l-gvern kien jaf minn ]mien qabel meta se jittie[ed il-vot. Id-Deputat Laburista Charles Mangion qal li lOppo]izzjoni m’g[andhiex o;;ezzjoni li l-emendi jkunu pre]entati fi stadju ta’ kumitat i]da l-problema hi li dawn iridu jg[addu kollha sad-9 p.m. Qabel il-kumitat kien jie[u anki seba’ sig[at ta’ diskussjoni, sostna Charles Mangion, u kompla li lOppo]izzjoni ma kellhiex /ans tanalizza. Il-Ministru Fenech qal li kien il-Kumitat g[ax-Xog[ol tal-Kamra li dde/ieda lpro/edura dwar din il-li;i u kompla li ma kien ikollu lebda diffikultà biex jg[addi linformazzjoni kieku xi deputat wera interess f’dawn l-emendi. Kien biss din is-sena li xi deputat, din is-sena Franco Debono, li jrid jara l-emendi. “Dawn huma emendi tekni/i u m’hemm l-ebda sorpri]a fihom”, sostna l-Ministru Fenech. Id-Deputat Franco Debono qal li fil-passat kien ikun hemm diversi seduti disponibbli g[ad-diskussjoni. Il-Ministru Fenech qal li lgvern mhux qed jillimita ddiskussjoni u jekk hemm b]onn il-parlament jibqa g[addej sakemm ikun me[tie;. Intant l-Abbozz g[adda mill-istadji kollha wara votazzjoni - 35 vot favur u 34 vot kontra. Bl-istess votazzjoni kienet approvata wkoll r-ri]oluzzjoni dwar ittrasferiment ta’ art lillkumpanija Malita Investments plc. Il-Parlament kien a;;ornat g[al nhar it-Tnejn 14 ta’ Mejju fis-6 p.m.
Talba g[al investigazzjoni dwar allegazzjonijiet Il-Ministru tal-Finanzi, lEkonomija u Investiment Tonio Fenech bag[at kopja tar-rapport tal-Bord talInkjesta lill-Kummissarju tal-Pulizija u talbu biex jinvestiga l-allegazzjonijiet li kien g[amel id-Deputat Laburista Joe Mizzi dwar il-kwistjoni tal-Mercaptan fis-seduta ta’ nhar it-Tlieta. Fi twe;iba li ng[atat millKorporazzjoni Enemalta lill-Ministru Fenech g[allmistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Leo Brincat, kien spjegat li l-Enemalta ma fadlilhiex kimika tal-Mercaptan. Kien spjegat li madwar 40 sena ilu kienet waslet konsenja li ntu]at kollha. Min[abba l-fatt li ;ew xi
kunsinji ta’ gass bla ri[a, din il-kimika kienet intu]at sabiex tit[allat ma’ dan ilgass [alli jkun jista’ jintg[araf. Fi stqarrija l-Ministru Tonio Fenech qal li l-fajl ori;inali ta’ din ilmistoqsija Parlamentari tqieg[ed fuq il-mejda talKamra fis-seduta tal-biera[ filg[axija. Il-Ministru Fenech sostna li l-ir;ulija u r-rispett lejn il-Parlament jitolbu li dDeputat Laburista Joe Mizzi ma jin[ebiex wara privile;;i Parlamentari i]da jg[id barra l-Parlament dak li qal fis-seduta ta’ nhar itTlieta biex ikun jista’ jsir libell kontra d-Deputat Laburista.
Persuni intitolati g[al Pensjoni tal-Wens
Persuna li tikkwalifika g[all-Pensjoni tal-Wens tista’ tikkwalifika wkoll g[al kontribuzzjoni akkreditata jekk fid-data tal-g[oti tal-Pensjoni tal-Wens ikollha 156 kontribuzzjoni tassigurtà so/jali m[allsa u medja ta’ kontribuzzjonijiet m[allsa jew akkreditati ta’ aktar minn 20 fis-sena mindu g[alqet 18-il sena. Dan sostnieh Chris Said, il-Ministru g[all-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u Familja bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Jean Pierre Farrugia.,
Ebda permess g[al sorveljanza tal-ka//a Il-Pulizija u Transport Malta ma taw l-ebda permess biex drone jit[alla jdur filpajji] bl-iskop li jissorvelja attivitajiet ta’ ka//a. Dan sostnieh il-Prim Ministru Lawrence Gonzi bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Laburista Charles Mangion fil-Parlament.
Il-Prim Ministru sostna li tali attività qed tkun investigata mill-Kummissarju tal-Pulizija u li hi wkoll su;;ett ta’ lment imressaq quddiem il-Kummissarju g[all-Protezzjoni tad-Data. G[aldaqstant, ]ied il-Prim Ministru, wie[ed irid jistenna l-e]itu tal-investigazzjonijiet imsemmija.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
10 Lil hinn minn xtutna
Tibda l-ewwel Rebbieg[a G[arbija, dik ta’ Ottubru 1988, fl-Al;erija
L-Al;erija> Kif tmewwet ir-radikali]mu I]lamiku Bejn l-a[[ar tal-2010 u l-bidu tal-2011 l-Al;erini u t-Tune]ini ni]lu jipprotestaw fit-toroq u, b[ad-domino, dawn il-protesti xterdu fl-E;ittu, fil-Libja, fil-Marokk, fil-Jemen u fis-Sirja Fi ftit aktar minn sena ta’ din ir-Rebbieg[a G[arbija erba’ mexxejja G[arab tke//ew mill-poter: Ben Ali (it-Tune]ija), Mubarak (lE;ittu), Gaddafi (il-Libja) u Sale[ (il-Jemen) saru parti mill-img[oddi, filwaqt li Baxar al-Assad tas-Sirja ma tantx jidher li fadallu biex jing[aqad mag[hom. U flAl;erija? Hemmhekk il-protesti u rrewwixti ma kinux inqas qawwija minn dawk filpajji]i l-o[ra, i]da sfumaw bl-istess [effa li kienu bdew, ming[ajr tixrid ta’ demm. G[ala? L-Al;erini ma pprotestawx l-aktar g[al i]jed libertà daqskemm min[abba lqg[ad, housing, il-faqar u prezzijiet g[aljin tal-ikel ba]iku, u wkoll ilkorruzzjoni. Dawn il-protesti wasslu biex il-gvern ta’ koalizzjoni – mag[mul minn ]ew; partiti nazzjonalisti/i sekulari u wie[ed I]lamiku moderat – ra[[as xi prezzijiet tal-ikel, [a mi]uri biex jo[loq ix-xog[ol, ordna li l-istazzjonijiet tattelevi]joni u radju jkunu a//essibbli g[all-partiti kollha, u fi Frar li g[adda ne[[a l-istat ta’ emer;enza li kien ilu fis-se[[ mill-1992, in vista tal-elezzjoni parlamentari li se ssir illum il-{amis. Fl-istess waqt, ir-rewwixti fil-pajji]i l-o[ra G[arab wasslu jew biex saru elezzjonijiet b’reb[iet g[allmovimenti jew partiti I]lami/i , imma wkoll, filLibja u fil-Jemen, g[al vjolenza tribali, re;jonali u settarja li fixklu, s’issa, lorganizzazzjoni ta’ elezzjonijiet [ielsa u ;usti. Vjolenza mtawla Dan hu x-xenarju li bdew jaraw l-Al;erini: jew reb[iet
elettorali I]lami/i jew vjolenza mtawla u kwa]i gwerra /ivili.
Wara dik l-elezzjoni ;iet iffurmata dik li bdiet tissejja[ l-Alleanza Presidenzjali bejn l-RND, lMSP u l-FLN kollu, li komplew jiggvernaw flimkien anke wara lelezzjoni parlamentari tal2007 u, fl-2009, anke Buteflika re;a’ ;ie konfermat president, grazzi g[all-istess alleanza. Radikali]mu L-istrate;ija u]ata f’dawn l-a[[ar snin minn Buteflika kontra r-radikali]mu,
Tkompli bil-Gwerra ?ivili tal-1991-2002 li [alliet mal-200,000 vittma
Wara kollox, l-Al;erini, wara snin ta’ stabbiltà, huma kuntenti jinnutaw li r‘Rebbieg[a’ tag[hom, u allura l-ewwel ‘Rebbieg[a G[arbija’, di;à se[[et 24 sena ilu fl-1988. L-Al;erija, li hu t-tieni likbar pajji] fl-Afrika, akkwista l-indipendenza minn Franza fl-1962, wara gwerra ta’ tmien snin mill-Front Liberazzjoni Nazzjonali (FLN). I]da tliet snin wara larmata waqqg[et il-gvern talPresident Ahmed Ben Bella, u l-pajji] spi//a re;im So/jalista ta’ partit wie[ed, bl-ekonomija wkoll kontrollata mill-istat. I]da wara l-waqg[a talimperu Sovjetiku Komunista, protesti vjolenti f’Ottubru tal1988 kontra l-FLN wasslu g[al emendi fil-kostituzzjoni bit-tmiem ta’ stat ta’ partit wie[ed (dak So/jalista) u twaqqif ta’ partiti o[ra, fosthom ir-radikali Front tasSalvazzjoni I]lamika (FSI). Fl-1991 imbag[ad saru lewwel elezzjonijiet [ielsa mill-indipendenza b’aktar minn partit wie[ed, i]da dawn t[assru wara l-ewwel rawnd g[ax kienu rri]ultaw f’reb[a assoluta ta’ 48 fil-mija talvoti u ta’ si;;ijiet lill-FSI.
Ir-‘Rebbieg[a’ tag[hom g[amluha 24 sena ilu
Id-dikjarazzjonijiet kontrastanti tal-mexxejja talFSI nisslu dubji serji millamministrazzjoni Al;erina u fil-kamp internazzjonali dwar kemm gvern immexxi mill-I]lami/i b’ma;;oranza bi]]ejjed li jista’ jibdel ilkostituzzjoni, kien jemmen tassew fid-demokrazija parlamentari u li ma kienx se jipprova jbiddel lill-pajji] fi stat teokratiku I]lamiku. Kien dan li wassal g[att[assir tal-elezzjoni u ddikjarazzjoni tal-istat ta’ emer;enza mill-militar, bissussegwenti gwerra /ivili mdemmija li damet sejra ’l fuq minn g[axar snin u ntemmet fi Frar tal-2002 birreb[a tal-qawwiet tal-gvern, i]da wkoll swiet il-[ajja ta’ bejn 150,000 u 200,000 ru[. Is-sitwazzjoni fil-pajji] bdiet tirritorna g[an-normal, g[alkemm xorta n]amm listat ta’ emer;enza. I]da ]ew; mexxejja tal-FSI, Madani u Belhadj in[elsu fl2003, u din il-kunfidenza ;dida tal-gvern issa[[et blelezzjoni presidenzjali [ielsa tal-2004 meta Abdelaziz Buteflika kien ;ie konfermat fil-kariga b’85 fil-mija talvoti appo;;jat mir-Rally Nazzjonali g[adDemokrazija (RND), lI]lamiku moderat Moviment g[al So/jetà ta’ Pa/i (MSP) u xi dissident mill-FLN.
fundamentali]mu I]lamiku [admet, filwaqt li l-FSI g[adu illegali u min kien attiv fih waqt il-gwerra /ivili ma jistax jikkontesta elezzjonijiet, u inkura;;ixxa l-parte/ipazzjoni tal-I]lami/i fis-sistema politika, kemm fl-oppo]izzjoni, i]da wkoll fi gvernijiet ta’ koalizzjoni. Dan wassal g[al kuntrasti fi strate;iji u bejn personalitajiet, u fi [dan u bejn il-partiti I]lami/i, qasam il-moviment I]lamiku Al;erin u fixkel il-kapa/ità tieg[u li ja[dem b’mod effettiv b[ala blokk mag[qud, filwaqt li lma;;oranza tag[hom abbandunaw il-metodi antikwati, populisti u armati tal-[tif tal-poter. Li fat mat, “l-Img[oddi miet”, kif jg[id qawl G[arbi Magrebi. G[alhekk, jekk stess ilpartiti I]lami/i llum i]idu l-
minn Joe Calleja jocal@me.com http>⁄⁄enricomizzi.blogspot.com
zvoti u forsi anke s-si;;ijiet fil-parlament, mhux se jkollhom ma;;oranza biex jiggvernaw; jistg[u biss ikunu s[ab fi gvern ie[or flimkien ma]-]ew; partiti, sekulari. Kemm dan is-sehem se jkun kbir jiddependi minn kemm illum ikunu marru jivvutaw. Infatti, min[abba ra;unijiet ta’ kredibbiltà, ilPresident Buteflika qed jittama li l-assentei]mu ma jibqax fil-livell rekord baxx tal-2007 meta kienu marru jivvutaw biss 36 fil-mija. G[al dan l-iskop in-numru ta’ deputati ]died minn 389 g[al 462, fil-kummissjoni elettorali hemm rappre]entanti tal-partiti ewlenin, u stieden mal-500 osservatur internazzjonali biex jissorveljaw ittrasparenza tal-pro/ess elettorali.
Il-President Abdelaziz Buteflika li kompla lliberalizza l-pajji]
IN-NAZZJON
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Jisma’ u jikkomunika L-esperjenza ta’ sieg[a li kellu l-Prim Ministru Lawrence Gonzi f’konferenza interattiva permezz tal-internet fuq is-sit myCHOICE.PN kienet inizjattiva ;dida li esplorat mezz u g[odda ;dida kif il-PN ikun eqreb tan-nies. Kif il-PN ikun qieg[ed jisma’ lil min irid jikkontribwixxi fl-ideat u fit-tfassil tal-politika tal-PN. Il-Prim Ministru vi/in in-nies bl-internet Issa li g[addew aktar minn erba’ snin minn din il-le;islatura, u ninsabu g[alhekk fl-a[[ar sena tag[ha qabel mal-poplu jkun mitlub imur u jag[mel l-g[a]la tieg[u dwar f’idejn min se jkun qieg[ed jafda t-tmexxija tal-pajji] u tal-futur tat-tfal, i]]g[a]ag[, il-familji, il-[addiema u l-anzjani tag[na, il-PN qieg[ed jag[mel anali]i ta’ dak li qed i[ossu n-nies. Il-PN, bid-diversi inizjattivi li di;à [a matul din is-sena, qieg[ed juri fil-prattika u bil-fatti li jimpurtah minn dak li qeg[din i[ossu n-nies. Irid jisma’ x’g[andhom xi jg[idu ]-]g[a]ag[, il[addiema, il-familji, min qieg[ed jinvesti f’pajji]na, min qieg[ed jinvesti fin-negozju tieg[u
anke jekk hi attività ]g[ira, kif ukoll lil min qieg[ed i[addem numru ta’ nies. L-esperjenza ;dida tal-web conference li [a sehem fiha l-Prim Ministru Lawrence Gonzi nhar it-Tlieta li g[addew fid-Dar ?entrali tal-PN, ]viluppat b’mod li l-Prim Minsitru stqarr li [assu vi/in in-nies. Il-Prim Ministru sema’, ikkummenta, iddiskuta u
wassal il-[sibijiet tieg[u anke b’mod spontanju ma’ kull min [a sehem f’dan l-e]er/izzju interattiv. IlPN, b’din l-inizjattiva, re;a’ ta konferma kemm jibqa’ l-protagonist tad-djalogu li dejjem jibqa’ jfittex kif iwettqu mal-i]viluppi u mal-passi li tag[mel is-so/jetà. Kuntatt mas-setturi diversi tas-so/jetà Il-PN dejjem g[araf kif jikkomunika mas-setturi differenti tas-so/jetà. Qieg[ed ukoll jag[mel e]er/izzju differenti fejn qieg[ed jiltaqa’ fuq livell kunfidenzjali ma’ familji u nies li jridu jiltaqg[u mieg[u b’mod personali. Qieg[ed ukoll jiltaqa’ ma’ gruppi, g[aqdiet u rappre]entanti tas-so/jetà /ivili f’e]er/izzju ta’ laqg[at ta’ djalogu strutturat biex jisma’ r-rappre]entanti tas-so/jetà. U bl-inizjattiva ta’ djalogu fuq l-internet, qieg[ed jil[aq ukoll lil mijiet ta’ studenti, ]g[a]ag[ [addiema kif ukoll anzjani li jixtiequ jitkellmu mal-Prim Ministru bilmezzi elettroni/i li tgawdi llum is-so/jetà mitteknolo;ija moderna. Mill-kumdità tad-dar, kull min nhar it-Tlieta ried ikellem lill-Prim Ministru, seta’ ressaq il-vu/i tieg[u. Seta’ jikkomunika l-ideat u l-aspirazzjonijiet tieg[u. Seta’ wkoll iwassal ilwe;g[at jew il-kritika kostruttiva. Dan il-PN qieg[ed jag[mlu g[aliex irid jisma’ verament il-vu/i tan-nies. Gvern qieg[ed hemm biex jiggverna b’de/i]jonijiet li jrid jie[u kuljum u kontinwamwent. Gvern Nazzjonalista dejjem g[amel dan b’abbiltà u b’responsabbiltà fl-interess biss tal-poplu tag[na.
Gvern Nazzjonalista [a de/i]jonijet f’waqthom u li kienu de/i]ivi biex pajji]na u l-poplu tag[na jibqa’ miexi ’l quddiem minkejja li l-isfidi ma naqsux. I]-]mien ta ra;un lill-Prim Ministru. Idde/i]jonijiet u l-g[a]liet li [a fit-twettiq tal-politika tieg[u issarrfu f’;id g[as-so/jetà tag[na. In[olqu xejn anqas minn 20,000 impjieg u kienu salvati 5,000 post tax-xog[ol. It-turi]mu kompla jikber u jil[aq livelli rekord. L-investiment baqa’ riesaq lejn pajji]na u kull min kien qed imexxi attività ekonomika baqa’ jemmen f’pajji]na u fl-ekonomija tag[na. L-opportunitajiet tax-xog[ol ]diedu bl-investiment barrani ;did li rajna. Bir-riformi li twettqu fis-settur tax-xog[ol, in[olqu aktar impjiegi. Gvern Nazzjonalista g[a]el li jibqa’ jinvesti b’mod qawwi fl-edukazzjoni u fis-servizzi tassa[[a u llum qed ingawdu minn livell g[oli ta’ kura tas-sa[[a. It-triq ’il quddiem hi li nkomplu nifhmu laspirazzjonijet tan-nies u t-tmexxija tal-pajji] tkun fdata f’idejn min jemmen u g[andu fidu/ja filpoplu ta[na. Fidu/ja fin-nies Il-PN hu l-partit li dejjem emmen fil-[iliet talpoplu tag[na. hu g[alhekk li jrid jisma’ lin-nies. G[alhekk il-Prim Ministru qieg[ed f’kuntatt kontinwu man-nies biex ikompli jisma’ kif il-poplu tag[na se jibqa’ jgawdi l-istil ta’ [ajja li g[andu llum u mhux biss, itejjeb il-kwalità tal-[ajja.
Sfida g[all-Ewropa...Sfida g[al Malta...Sfida li se tintreba[ Ilbiera[ madwar l-Unjoni Ewropea kollha kien i//elebrat Jum l-Ewropa Fih niftakru kif minn kontinent mifrud u mifni bi gwerrer bejn pajji] u ie[or, illum sirna Ewropa li titkellem fuq ftehim, djalogu u kooperazzjoni. Jum li niftakru kif minn kontinent fejn potenza ta[dem kontra l-o[ra, illum naraw l-g[aqda u l-[idma id f’id bejn pajji]i li storikament kienu dejjem rivali ta’ xulxin. Tmien snin ilu Ftit tal-jiem ilu f’pajji]na
fakkarna mument ie[or storiku marbut mal-[olma Ewropea. Fakkarna t-tmien anniversarju tad-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea. Tmien snin ilu kellna Partit Laburista bl-g[ajta ta’ ‘Partnership l-A[jar G[a]la’. Tmien snin ilu kellna programmi fuq One Television b[al Made in Brussels pre]entat minn Joseph Muscat, ixerrdu l-
bi]a’ u l-qtig[ il-qalb dwar lUnjoni Ewropea. Tmien snin ilu qalulna li flUnjoni Ewropea a[na se nkunu l-makku tal-Ewropa. Illum min qal dan il-kliem i]ejjen il-kwartieri tieg[u bilbandiera tal-Unjoni Ewropea mal-fa//ata, jifta[ar li g[andu erba’ MEPs u jis[aq li jrid ja[dem fi [dan l-Unjoni Ewropea. Illum huma bosta dawk li gawdew mill-fondi tal-Unjoni Ewropea biex kabbru lkumpanija tag[hom, biex kisbu fondi g[all-istudju tag[hom, biex kisbu fondi g[all-pro;etti u bosta titjib ie[or li pajji]na ra. Wara kul[add g[aref! Fa/li [afna tipprova tnessi l-passat tal-Partnership ta[t bandiera blu bl-istilel fid-dar il-[amra. Ir-realtà hi wa[da, i]da, wasalna fejn wasalna bis-sa[[a tal-vi]joni tal-Partit Nazzjonalista fil-gvern u ta’
nies b[all-mibki Guido De Maro u l-President Emeritu u eks Prim Ministru Eddie Fenech Adami. }mien ta’ sfida
Naturalment, b[al kull [a;a o[ra fid-dinja, l-Unjoni Ewropea minn ]mien g[al ]mien ikollha tiffa//ja lisfidi. L-isfidi li g[andha b[alissa quddiemha l-UE huma kbar tassew. I]da s-sinjali huma /ari di;à. B’g[aqal u b’[idma nistg[u neg[lbu l-isfidi kollha. L-Ewropa di;à kellha sfidi fil-passat li kien hawn min [are; jipprietka n-negattività dwarhom u reb[ithom u bniet fuqhom. Ma hemm ebda ra;uni g[aliex m’g[andux ji;ri hekk din id-darba wkoll. B[ala membru tal-Unjoni Ewropea hu d-dmir ta’ pajji]na li jkompli jimxi bil-g[aqal li
s’issa kien karatteristika ewlenija ta’ dan il-gvern. Hu tassew l-g[o]]a talg[aqal l-aqwa mod li bih nistg[u tassew ni//elebraw Jum l-Ewropa. L-Ewropa u pajji]na g[andhom sfida, sfida li tista’ tintreba[, sfida li di;à qieg[da tintreba[. Sfida i]da li te[tie; li nkomplu nie[du d-de/i]jonijiet it-tajba u g[aqlija. Jum l-Omm
Ma nistax nag[laq dan lartiklu ming[ajr ma nixtieq jum mill-isba[ lill-ommijiet kollha nhar il-{add li ;ej hekk kif infakkru Jum l-
minn Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com
Omm. Jalla b[ala so/jetà nibqg[u dejjem grati g[arrwol importanti li g[andha lomm fil-[ajja ta’ kull wie[ed u wa[da minna. Jalla b[ala so/jetà ng[o]]u u nindukraw il-valur talgratitudni.
Hu tassew b’g[aqal l-aqwa mod li bih nistg[u tassew ni//elebraw Jum l-Ewropa. L-Ewropa u pajji]na g[andhom sfida, sfida li tista’ tintreba[, sfida li di;à qieg[da tintreba[
IN-NAZZJON
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
12 Mediarama#Ittri
Tkompli l-kontroversja dwar Dear Dom Il-kotroversja wara l-[ru; fi/-/inema tal-bijodokumentarju Dear Dom tal-produttur u re;ista Philip Ellul baqg[et t[a;;e;. Fil-media [adet xe[ta o[ra meta t[abbar li l-film ta’ 67 minuta ng[ata g[ajnuna mill-finanzi pubbli/i. Fil-fatt, Dear Dom kien sponsorjat mill-Malta Film Fund u r/ieva finanzjament kif g[amlu pro;etti filmi/i o[ra millMinisteru tal-Edukazzjoni, Xog[ol u Kultura ta’ dak i]-]mien. Matul il-kontroversja kien ]velat ukoll li l-produttur ir/ieva biss nofs dawk il-flus, li l-film ma sewiex daqskemm kien stmat li se jiswa u li g[alhekk se jintraddew lura xi fondi. Aspett ie[or interessanti li d-dettalji tieg[u ma kinux ]velati hu dwar jekk hux se jkun hemm xi “konsegwenzi legali” wara l-[ru; tal-film. F’intervista twila li tat lis-Sunday Times, bint Dom Mintoff ma riditx tikkummenta dwar x’tip ta’ pariri legali kienet qed tifittex il-familja. Mhux fa/li tobsor x’tip ta’ konsegwenzi legali jista’ jkun hemm fejn jid[ol dokumentarju fuq persuna;; daqshekk pubbliku u daqstant mag[ruf, anke fi /rieki internazzjonali, mill-Ingilterra sa/-?ina, mill-Italja salkwartieri tan-NATO.
Ikun tassew g[ajb g[al Malta li kieku kellu jkun i//ensurat xog[ol b[al dan. Il-klassi politika kollha u s-sistema ;udizzjarja, u mhux biss Dom Mintoff, ikunu mg[oddija b[ala arkaj/i, medjevali u intolleranti. Alla jew id-demonju
Dear Dom ma setax jonqos li jo[loq kontroversja. U dan, effettivament, hu wie[ed mill-pre;ji tal-film. Id-difi]a ta’ Dom Mintoff ;iet minn in[awi li kont tistenna i]da hu perikolu] li ng[atat l-impressjoni li g[ad hawn min iqis lil Dom Mintoff b[ala persuna;; “intokkabbli”, baqra sagra li [add m’g[andu jitkellem “negattivament” dwarha. Jew a[jar, li [add m’g[andu jitkellem u jfakkar fl-istil goff u kontradittorju tal-perit li [afna qisuh “alla” u o[rajn iddemonizzawh. Wara kollox, kien l-istess mexxej Laburista Alfred Sant li ddeskriva lil Dom Mintoff b[ala “traditur”, b’ministru vi/in [afna ta’ Alfred Sant jirreferi g[all-perit b[ala politiku tal-blaff. Ir-riservi kbar ta’ Patri Mark Montebello Wie[ed mill-aktar attakki fero/i li dehru fil-media kontra lfilm Dear Dom ;ew min-na[a ta’ Patri Mark Montebello, li qatt ma [eba s-simpatija inkondizzjonata tieg[u lejn il-politiku li qtajjiet imsieken kienu qalg[uhielu “is-salvatur ta’ Malta”. Patri Montebello, reli;ju] Xellugi intelli;enti u ta’ [afna pre;ji li jg[ix Kristjanità attiva, u li spiss kien fil-mira talKnisja nfisha, kiteb artiklu evalwattiv bl-Ingli] u ie[or bilMalti b’ruxxmata a;;ettivi u deskrizzjonijiet dispre;jattivi kontra l-film. Fost l-o[rajn sejja[lu puwerili, trivjali, parodiku, frivolu, redikolu, superfi/jali, banali, insolenti u li jpin;i lil Dom Mintoff b[ala politiku tal-“vendikazzjoni”. Apparti din l-isplu]joni emottiva, Patri Mark kellu punti li ta’ minn jag[ti kas tag[hom fil-kritika li g[amel kontra l-produzzjoni Dear Dom. Skont il-patri Dumnikan il-film (a) ma jg[id xejn dwar il-kumplessitajiet u l-paradossi ta’ Dom Mintoff, (b) ma jid[olx fil-“[adma psikolo;ika” tal-protagonista tal-film u (/) jinjora d-dinamika so/jali (u provin/jali) li fi [danha kellu jopera Dom Mintoff. Fil-kritika medjatika tieg[u, Patri Mark Montebello jattakka wkoll lill-Professur Duminku Fenech, lil Dr Mark Anthony Falzon u lill-awtur Victor Fenech “li suppost servew ta’ konsulenti g[all-materjal tal-film.” Patri Mark Montebello qal li
jiddubita kemm kienet intellettwalment jew akkademikament profonda din il-konsulenza. Interessat mis-sehem tal-[abib u kollega tieg[i Victor Fenech fil-film, /empiltlu biex nifhem a[jar l-affarijiet. Qalli li Philip Ellul, il-produttur-re;ista, hu [abib tat-tifel tieg[u, li [ajru jkellmu. Victor Fenech ma kellux l-i/ken idea li Philip Ellul qed jarah b[ala xi “konsulent”, imma sempli/ement qallu x’ja[seb hu dwar Dom Mintoff, urieh ]ew; poe]iji (Samuraj u Il-Lejl tal{elikopter) li kien kiteb fl-ag[ar ]mien tal-vjolenza Laburista u silfu receiver set qadim tarRediffusion li r-re;ista ried ju]a fil-film. Daqshekk. La kien hemm pretensjoni ta’ konsulenza storika u wisq inqas akkademika. MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net
Jilag[bu bis-sentimenti u d-dimenzja tan-nies^ Sur Editur, Il-film ‘The Iron Lady’ jittratta b’/erta seng[a l-marda tad-dimenzja f’persuna anzjana li darba kienet ;gant fixxena politika dinjija, l-eks Prim Ministru Margaret Thatcher, l-ewwel u s’issa lunika mara Prim Ministru Brittaniku. F’dan il-film tissemma lg[arqa tal-vapur kbir talgwerra Ar;entin, il-Belgrano, li saret wara li Thatcher ma kinitx lesta li //edi g[allaggressjoni Ar;entina. Kien vapur mibg[ut minn re;im mhux demokratiku biex jitqabad mal-forzi armati ta’ pajji] demokratiku li ried jie[u lura l-G]ejjer Falklands li ttie[du mill-Ar;entini bilforza. Li nara stramb hu kif ilmexxejja eletti b’mod demokratiku fi ]mienna flAr;entina qeg[din ifakkru lg[arqa tal-Belgrano (InNazzjon, il-:img[a 4 ta’ Mejju) li kien wie[ed missimboli tal-poter Faxxista Ar;entin.
Tg[id b’dan il-mod iridu jilag[bu bis-sentimenti talelettorat u ju]aw ‘dimenzja selettiva’, flok jag[tu perspettiva i]jed sana? Kemm hi komda g[al politi/i li f’pajji]hom g[andhom problemi kbar li ji]vijaw lattenzjoni tal-poplu barra lpajji] u jsa[[nu l-irjus ‘kontra l-g[adu’. L-g[arqa tal-Belgrano u ttelfa tal-gwerra mill-militar Ar;entin wasslu biex jintemm il-poter tal-;unta militari. U dan kollu bis-sa[[a talfermezza ta’ Margaret Thatcher u Ronald Reagan. Pa;na tal-istorja li ma tantx nisimg[u biha hi kif barra lwaqg[a tal-poter Komunista L-ittri f’din il-pa;na
fil-Lvant tal-Ewropa, Reagan u Thatcher kienu strumentali biex jixxejjen il-poter Faxxista fl-Amerika t’isfel. Quddiem l-aggressjoni wie[ed ma jistax jibqa’ ma ji[ux azzjoni jew jibqa’ newtrali. Dawk ta’ rieda tajba li jg[o]]u l-valuri, b[all-Istati Uniti u l-Gran Brittanja, darba, tnejn u numru bla g[add kienu fuq quddiem nett biex jiddefendu l-libertà ta’ popli li ma ridux jibqg[u ta[t it-takkuna ta’ gvernijiet militari, sew fl-Ewwel Gwerra, fit-Tieni u, i]jed qrib tag[na, f’dik tal-Falklands. G
. Bonett
Marsalforn
L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’Mejju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
IR-RUSSJA> Veterani tat-Tieni Gwerra Dinjija flimkien ma’ tfajjel liebes l-uniformi tal-Qawwa tal-ba[ar Russa jitkellmu bejniethom f’Gorky Park f’Moska waqt i/-/elebrazzjonijiet tal-biera[ g[as-67 anniversarju mir-reb[a Sovjetika fuq il-:ermanja Na]ista (Ritratt> Reuters)
L-ISTATI UNITI
A;ent sigriet fl-al-Qaeda fil-Jemen Rapporti mill-Istati Uniti qed jindikaw li l-persuna li suppost kellha twettaq attentat fuq ajruplan Amerikan permezz ta’ bomba sofistikata fil-qalziet ta’ ta[t kien filfatt a;ent sigriet. Skont uffi/jali Amerikani li kienu kwotati fil-media Amerikana, l-a;ent sigriet kien infiltra t-taqsima tal-alQaeda ba]ata fil-Jemen u meta [alla l-pajji] biex iwettaq l-attentat, minflok mar dritt g[and is-CIA. Is-servizzi sigrieti x-xahar
li g[adda saru jafu li l-alQaeda fil-Jemen (AQAP) kien qed jippjana li jattakka ajruplan tal-passi;;ieri permezz ta’ bomba aktar sofistikata mo[bija f’qalziet ta’ ta[t, simili g[al dik li kienet intu]at f’attentat li kien falla fl-2009. Jirri]ulta li l-a;ent sigriet kien tqabbad mis-servizzi sigriet tal-Arabja Sawdija u ntbag[at lejn il-Jemen proprju bl-iskop li jinfiltra l-grupp terroristiku li hu l-aktar wie[ed attiv b[alissa. Intqal
li hu kellu jikkonvin/i lAQAP li ried li jag[mel attakk suwi/ida fuq ajruplan tal-passi;;ieri Amerikan. Skont in-New York Times, dan l-a;ent sigriet issa hu lura qawwi u s[i[ fl-Arabja Sawdija filwaqt li il-FBI qed tistudja l-bomba. Sorsi qalu li din il-bomba kienet tkun diffi/li [afna li tinstab flajruporti u kienet kapa/i twaqqa’ ajruplan. Hillary Clinton, isSegretarju tal-istat Amerikan, waqt ]jara fl-
Indja , qalet li dan il-ka] juri li t-terroristi jkomplu jistinkaw biex isibu kull mezz kif jistg[u joqtlu nies inno/enti. Dan l-a;ent sigriet ukoll ta informazzjoni lis-CIA li wassal biex isir attakk b’drone nhar il-{add li fih inqatel il-kap tal-AQAP, Fahd al-Quso. Quso hu mfittex b’rabta mal-attentat fuq l-USS Cole fil-Jemen 12-il sena ilu u lIstati Uniti kienet qed toffri kumpens ta’ [ames miljun
dollaru g[al informazzjoni li twassal li Quso jinqabad jew jinqatel. Fil-Milied tal-2009, ra;el Ni;erjan kien ipprova jisplodi bomba fil-qalziet ta’ ta[t tieg[u fuq ajruplan li kien se jin]el fl-ajruport ta’ Detroit.
Su//ess kbir fil-;lieda kontra t-terrori]mu
IR-RENJU UNIT
Charlie l-aktar isem popolari g[all-klieb u qtates
L-AWSTRIJA> Qattusa fl-ewwel kafetterija g[all-qtates biss fil-kapitali Vjenna. Il-[anut, “Cafe Neko” infeta[ wara tliet snin ta’ negozjati iebsa mal-kunsill lokali ta’ Vjenna u s-sid hi Takako Ishimitsu, mara ta’ 47 mill-:appun i]da residenti fl-Awstrija. Neko tfisser qattus bil-:appuni] (Ritratt> Reuters)
Skont wa[da mill-organizzazzjonijiet ewlenin fir-Renju Unit li tie[u [sieb l-annimali abbandunati, il-Battersea Dogs & Cat Home, qed ti]died id-drawwa fil-pajji] li l-klieb u l-qtates jing[ataw ismijiet tan-nies. Intqal li l-aktar isem popolari kemm fil-ka] tal-klieb kif ukoll il-qtates maskili kien “Charlie”. Fost l-aktar g[axar ismijiet popolari wie[ed isib Jack, Max u Alfie. Fil-ka] femminili, g[all-
klieb kien Bella u g[all-qtates Coco u Bella fit-tieni post. Min-na[a l-o[ra l-ismijiet Rocky u Tyson g[adhom popolari mal-klieb i]da anki qed ji]diedu l-ismijiet mhux tas-soltu fost diversi annimali bl-isem Gucci u Mr Bean. Intqal li n-nies spiss jaraw il-pet b[ala estensjoni talfamilja u g[al xi w[ud tifel jew tifla li qatt ma kellhom allura hemm /ertu logika wara ismijiet ta’ bniedem, spejga uffi/jal tal-organizzazzjoni.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
14 A[barijiet ta’ Barra
IR-RENJU UNIT> L-Irish Guards hekk kif il-karozzella bil-kuruna tar-Re;ina Eli]abetta titlaq minn Buckingham Palace diretta lejn Westminster biex tintlibes minnha waqt il-Ftu[ Statali tal-Parlament. Ftu[ li matulu elenkat il-pjani tal-Gvern g[as-sena li ;ejja (Ritratt> Reuters)
IS-SIRJA
Osservaturi tan-NU je[ilsuha [afif Splu]joni laqtet trakk tal-militari Sirjan li kien qed jeskorta konvoj ta' osservaturi tan-Nazzjonijiet Uniti filbelt ta' Deraa. Il-bomba splodiet ftit sekondi wara li kienu g[addew ilvetturi bin-nies tan-NU fihom. Il-Ma;;ur :enerali Robert Mood, il-kap tal-grupp ta' osservaturi tan-NU, kien fil-konvoj imma la hu u lanqas [add mill-osservaturi ma ndarab. Xhieda i]da qalu li tal-anqas tliet
suldati Sirjani. L-osservaturi huma parti minn missjoni li bdiet ix-xahar li g[adda biex jg[assu waqfien mill-;lied. S'issa hemm 70 osservatur imma l-pre]enza tag[hom ma g[enx biex titnaqqas ilvjolenza. Deraa hi l-belt fejn bdew l-irvellijiet kontra t-tmexxija tal-President Bashar al-Assad f'Marzu tal-2011. Ir-ribelli qed isostnu li l-bomba
tpo;;iet mir-re;im stess biex jing[ata isem [a]in lill-avversarji ta' Assad. Sadattant f'Homs kien hemm rapporti ta' ;lied kontinwu matul il;urnata tal-biera[. Kemm Kofi Annan, il-medjatur internazzjonali g[as-Sirja, kif ukoll isSalib l-A[mar u l-Lega G[arbija, wissew li s-Sirja kull ma tmur kienet die[la fi gwerra /ivili. Annan it-Tlieta deskriva d-
direzzjoni li [adu l-affarijiet fis-Sirja minkejja li suppost hemm waqfien mill-;lied b[ala inkwetanti [afna u [e;;e; i]-]ew; na[at biex jirrispettaw il-ftehim. Terje Roed-LArsen, il-mibg[ut g[al-Lvant Nofsani tan-NU, qal lillKunsill tas-Sigurtà li l-armi kienu qed jidda[[lu mi]-]ew; na[at tal-fruntiera bejn is-Sirja u l-Libanu u l-affarijiet kienu jinsabu f'xifer abiss gwerra.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
16
Feature
Feature 17
Fl-a[[ar erba’ snin komplew ji]diedu l-investimenti u l-opportunitajiet fil-qasam edukattiv Tmien child care centres ;odda F’dawn l-erba’ snin il-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista kompla jkattar l-investiment u lopportunitajiet tat-tag[lim fil-qasam tal-edukazzjoni. Illum, it-tfal, minn età /kejkna g[andhom l-opportunità li jitg[allmu u jimxu ’l quddiem. Fost l-o[rajn mill-2008 ’l hawn infet[u tmien child care centres mill-Gvern. I/-/entri l-;odda huma fisSi;;iewi, Pembroke, Bormla, Santa Venera, il-Furjana, {al Qormi, il-Marsa u fl-MCAST. Dawn ing[aqdu ma/-/entri pubbli/i li jinsabu l-Birgu, Birkirkara, ilQawra, {al Luqa, {al G[arg[ur, Ra[al :did, flUniversità u fl-ETC {al Far. F’dawn i/-/entri qed jattendu 600 tifel u tifla.
:enituri li jibag[tu t-tfal tag[hom f’child care centre jing[ataw tnaqqis mill-income tax. Dan it-tnaqqis midd[ul taxxabbli mill-2012 ]died g[al €1,300. Kull sena aktar ;enituri qed igawdu mit-tnaqqis fl-income tax. B[alissa hawn 55 child care centre re;istrati li l-;enituri jistg[u jibbenefikaw minn tnaqqis fl-income tax meta jibag[tu lit-tfal tag[hom fihom. Fl-2011, 2,392 ;enitur naqqsu €1,197,278 millincome tax. Barra minn hekk, infet[u wkoll sitt /entri Klabb 3 – 16 li jipprovdu programmi edukattivi g[all-istudenti matul ix-xhur tax-xitwa u tas-sajf. Dawn il-programmi edukattivi jsiru wara l-[in tal-iskola u jibqg[u
Sitt /entri wara l-[in tal-iskola g[addejjin sas-6.30 p.m. I/-/entri nfet[u f’Birkirkara, il-Mosta, il-Fgura, i]-}urrieq, Wied il-G[ajn u San Pawl il-Ba[ar. Fihom jistg[u jattendu studenti li jmorru skejjel pubbli/i, skejjel privati indipendenti u skejjel talKnisja. Fis-sessjonijiet kollha ta’ dawn i/-/entri pparte/ipaw 1,200 tifel u tifla. Qed isiru wkoll il-Homework Clubs, il-Klabb {ilti, ilMalta Writing Programme u s-Summer Writing Camp. Dawn kollha jg[inu lit-tfal fl-istudji tag[hom. Tajjeb li wie[ed ifakkar li minn din is-sena l-Gvern ]ied it-tnaqqis fl-income tax li jag[ti lill-;enituri li jibag[tu lit-tfal tag[hom fi skejjel indipendenti.
G[al kull tifel jew tifla fil-livell primarju jsir tnaqqis sa €1,600 filwaqt li g[at-tfal fi skejjel sekondarji jsir tnaqqis sa €2,300 mid-d[ul taxxabbli. Fl-a[[ar tliet snin it-tnaqqis fl-income tax ]died kull sena. Il-Gvern waqqaf fond ta’ €1 miljun g[all-iskejjel indipendenti biex dawn jinvestu fl-IT, f’fa/ilitajiet tax-xjenza, sportivi u g[all-i]vilupp professjonali tal-g[alliema. Il-Gvern qed i[allas ukoll g[al-LSAs fl-iskejjel privati li jag[tu attenzjoni individwali lill-studenti b’diffikultajiet fit-tag[lim.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
18 Personalità
Jirtira l-librar ewlieni ta’ G[awdex minn Francesco Pio Attard
Membri mill-istaff u eks impjegati tal-Libreriji Pubbli/i ta’ G[awdex, fil-pre]enza ta’ Giovanna Debono, il-Ministru g[al G[awdex, iltaqg[u biex jag[tu tislima xierqa ta’ radd il-[ajr lil George Borg, li g[adu kemm temm tmintax-il sena ta’ [idma b[ala s-Senior Assistant Libriarian responsabbli mill-amministrazzjoni tal-Libreriji Pubbli/i f’G[awdex
Min hu mid[la tal-Librerija Pubblika ta’ G[awdex fi Triq Vajrin;a, il-Belt Victoria, ma jistax ikun li xi darba jew o[ra ma nqediex ming[and George Borg. G[ax lil George ma kontx sa ssibu wara l-iskrivanija jiddetta x’g[andu jsir, imma kien ikun hu l-ewwel wie[ed li j[alli minn idejh biex ji;i jaqdik hekk kif tirfes ’il ;ewwa millbieb tal-librerija. Min jaf kemm ixxabbat ma’ slielem biex jg[in lill-pubbliku u ji]gura ru[u li l-Librerija Pubblika ta’ G[awdex qed tag[ti l-a[jar servizz, kemm lil ri/erkaturi u studju]i u kemm lill-istudenti. Fil-fatt, l-akbar sodisfazzjon ta’ George Borg kemm dam f’din il-kariga importanti kien proprju li jara l-istudenti jag[mlu u]u siewi mis-servizzi tal-librerija u jkabbru l-g[arfien tag[hom permezz tal-qari, irri/erka u l-im[abba lejn ilktieb. Kemm ilu librar ewlieni ta’ G[awdex, ji;ifieri mill1994, George Borg [adem kemm fela[ biex i;ib ’il qud-
diem lil dan i/-/entru ta’ g[erf u kultura fil-qalba tal-g]ira G[awdxija u jag[mlu i]jed a//essibbli g[all-pubbliku. Dan seta’ jag[mlu grazzi g[allba]i akkademika li kellu imma wkoll g[all-esperjenza twila li kiseb minn meta, f’Ottubru 1970, da[al b[ala impjegat talGvern fil-Librerija ta’ G[awdex, fejn ma]-]mien ing[ata responsabbiltà fuq o[ra. Kien bl-inizjattiva tieg[u li fil-Librerija Pubblika ta’ G[awdex, barra l-ammont ta’ ;urnali u rivisti, ]diedu tant ilvolumi u kotba g[ar-referenza. Dan ;ibed lejn il-librerija bosta ri/erkaturi u studenti ta’ etajiet differenti, mhux biss minn G[awdex imma sa[ansitra minn Malta, li spiss ji;u jfittxu fiha wara li ma jkunux inqdew minn librerija o[rajn f’Malta, fosthom dik tal-Università stess. George Borg introdu/a wkoll il-kun/ett formattiv ta’ ]jajjar edukattivi mill-iskejjel, biex hekk minn età ]g[ira l-istudenti, akkumpanjati mill-g[alliema
tag[hom, jiffamiljarizzaw ru[hom mal-ambjent u sservizzi li tag[ti l-librerija. Dan g[amlu wkoll b’diversi attivitajiet matul is-sena, fosthom l-esibizzjoni annwali flokka]joni tal-Jum Dinji talKtieb, li fi ]mienu saret kull sena. G[al George Borg kien importanti li jippromovi i]jed il-librerija u s-servizzi tag[ha fost il-pubbliku G[awdxi. Hu nnifsu kien jikteb ’l hawn u ’l hemm u jmur fuq programmi tar-radju biex jitkellem dwar hekk, [alli iktar nies, spe/jalment studenti ]g[ar, jit[ajru j]uru l-librerija. B’dan l-istess g[an, fl-a[[ar snin hu [adem bla heda biex likkatalogar tal-kotba kollha tallibrerija ji;i kompjuterizzat, u da[[al ukoll l-a//essibbiltà talinternet b’iktar minn tlettax-il kompjuter li l-istudenti jistg[u ju]aw primarjament g[al xog[ol ta’ ri/erka u studju. Issa li George Borg qed itemm din il-[idma twila tieg[u ta’ fuq erbg[in sena servizz linnazzjon u ta’ namra mal-ktieb
Il-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono tippre]enta lil George Borg rigal ta’ tifkira f’isem l-istaff tal-Librerija Pubblika ta’ G[awdex
u mal-librerija, li saret fil-veru sens tal-kelma t-tieni dar tieg[u, ]gur li mhux se jintemm hawn il-kontribut kbir li qed jag[ti lis-so/jetà G[awdxija. Safrattant, ikollna ng[idu li lLibrerija Pubblika ta’ G[awdex se tkun tilfet kolonna soda li diffi/li ssib wa[da b[alha, g[ax mhu fa/li xejn issib bniedem b[al George li l-librerija jafha hekk sew minn fuq s’isfel!
Dan hu wkoll rifless flapprezzament li wriet ilMinistru Giovanna Debono flokka]joni ta’ nhar il-:img[a 20 ta’ April meta rreferiet g[al George b[ala “[addiem e]emplari fis-settur tas-Servizz Pubbliku f’G[awdex.” Minn hawn, f’isem l-istaff kollu tal-Libreriji Pubbli/i ta’ G[awdex, nawgurawlu u nixtiqulu l-mistrie[ kollu li jixraqlu.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
20 Kummer/
FIMBank jappo;;ja l-Malta Fashion Week FIMBank plc, listituzzjoni finanzjarja uffi/jali tal-Malta Fashion Week, qed jappo;;ja l-edizzjoni ta’ din is-sena ta’ dan l-avveniment organizzat minn Unique Promotions bejn is-6 u t-12 ta’ Mejju. F’kumment li lPresident ta’ FIMBank, Margrith Lütschg-Emmenegger, tat dwar l-appo;; li l-bank qed jag[ti lill-organizzaturi ta’ dan l-avveniment, hi qalet li din l-inizjattiva “tifforma parti mill-programm ta’ Responsabbiltà So/jali Korporattiva tag[na, li g[andu lg[an li jappo;;ja diversi aspetti tax-xena kulturali f’Malta, minn dawk stori/i g[al dawk kontemporanji. A[na kburin li isem il-bank qed ikunu asso/jat ma’ dan l-avveniment u mal-organizzaturi tieg[u, li huma esperti fil-qasam tag[hom, i[obbu [afna l-moda, u wrew iddeterminazzjoni me[tie;a biex dan l-avveniment nazzjonali jibqa’ jikber u j]id fil-popolarità u fis-su//ess tieg[u.” Il-Mercedes Benz Fashion Week Malta tag[mel parti minn kalendarju ta’ avvenimenti internazzjonali simili li jsiru madwar id-dinja. Il-programm ta’ sebat ijiem jil[aq il-qofol tieg[u fit-12 ta’ Mejju bit-Trussardi Jeans Malta Fashion Awards. Aktar tag[rif dwar l-akbar avveniment tal-moda f’Malta, li se jsir fil-MFCC f’Ta’ Qali, jinkiseb mis-sit www.fashionweek.com.mt. FIMBank plc joffri firxa kbira ta’ servizzi finanzjarji, fosthom kontijiet ta’ depo]itu b’terminu fiss b’rati ta’ mg[ax g[oljin fid-denominazzjonijiet prin/ipali kollha. FIMBank jopera wkoll il-prodott innovattiv tat-tfaddil online, Easisave.com. G[al aktar tag[rif wie[ed jista’ j]ur www.fimbank.com.
Is-Samsung Galaxy Next il-;did issa fil-[wienet ta’ Vodafone Il-klijenti li jixtiequ mobile b’dehra ]ag[]ug[a u modern b’karatteristi/i avvanzati, issa jistg[u jixtru s-Samsung Galaxy Next li jinsab g[allbejg[ mill-[wienet kollha ta’ Vodafone madwar Malta u G[awdex. Is-sistema operattiva tasSamsung Galaxy Next u lpjattaforma Android 2.2.1 (Froyo), tag[tik l-aqwa esperjenza fuq il-mobile b’aktar minn 100,000 app mill-Android Market. IlGalaxy Next g[andu processor ta’ 600MHz u ji;i bil-Wi-Fi mieg[u biex b’hekk tkun tista’ tesperjenza l-a[jar web browsing, tni]]el aktar apps kif ukoll jag[tik fa/ilità li taqsam il-kontenut tieg[ek mal-[bieb. L-IM, l-emails u lkalendarji jistg[u jkunu synced f’wie[ed permezz tas-servizz social hub u b’hekk m’hemmx g[alfejn tqatta’ l-[in f’siti differenti. Dan il-mobile jag[milhielek
aktar fa/li biex tibqa’ f’kuntatt ma’ min t[obb. BliSwype tista’ tibg[at messa;; 1.5 darba aktar malajr minn messa;; normali u l-Quickoffice i[allik ta//essa d-dokumenti li tissejvja online permezz tal-Galaxy Next. “Sodisfatti li qed noffru lismartphone Samsung Galaxy Next lill-klijenti ta’ Vodafone,” qal Alexandre Froment-Curtil, Head talMarketing ta’ Vodafone Malta. “Billi jie[du vanta;; mid-daqs ]g[ir tal-mobile kif ukoll tan-network ta’ Vodafone, il-klijenti tag[na jistg[u jkollhom ilkonnettività li jridu permezz tal-emails, il-messa;;i u lapps tal-mobile kull fejn ikunu.” Is-Samsung Galaxy Next jinsab g[all-bejg[ ming[and Vodafone g[all-prezz ta’ €169 jew b’xejn fuq il-pjan Smartphone 35, il-pjan Smartphone 55, il-pjan
Smartphone 75 u l-pjan Smartphone 95. G[al aktar tag[rif ]ur xi [anut jew imsie[eb ta’ Vodafone, jew /empel 247 b’xejn minn linja Vodafone jew 9999247 minn xi linja o[ra jew ]ur is-sit www.vodafone.com.mt.
P.Cutajar & Co. Ltd tibda ta[dem minn San :wann P.Cutajar and Co Ltd, wa[da mill-kumpaniji mill-aktar stabbiliti fl-importazzjoni u d-distribuzzjoni ta’ prodotti g[all-konsum, bdiet topera minn post ;did
Tony Zammit Cutajar, Kap E]ekuttiv tal-kumpanija, qal: “Din hi r-raba’ bidla fl-istorja tag[na ta’ kwa]i 150 sena.” Ilfundatur tal-kumpanija, Paul Cutajar, kien beda l-operat mill-[anut numru 30 Strada Rjali (illum Triq irRepubblika), il-Belt, fl-1865. Kmieni fis-snin 1900 ilkumpanija telqet minn hemm u bdiet topera min-numru 12 Triq San Pawl, il-Belt, fejn baqg[et sal-1985. Meta n[asset il-[tie;a ta’ aktar /entralizzazzjoni taloperat tag[ha, il-kumpanija bdiet topera minn binja li kienet inbniet apposta flImrie[el.
Issa se tibda topera minn post ie[or, u din id-darba miz-Zona Industrijali ta’ San :wann. Il-post il-;did jipprovdi spazju akbar u g[andu jservi ta’ pjattaforma a[jar minn fejn ilkumpanija P. Cutajar tista’ tkompli tkabbar il-qalba tannegozju tag[ha fl-importazzjoni u d-distribuzzjoni. Il-kumpanija g[andha selezzjoni estenisva ta’ ditti rinomati fosthom Ferrero, Lavazza, Bacardi-Martini, Dewar’s, Pasqua u J.P. Chenet kif ikoll in-nu//alijiet tal-marka Solaris li flimkien jag[mlu lkumpanija P.Cutajar wa[da mill-aktar imfittxija. P.Cutajar g[andha l-g[eruq tag[ha f’nofs is-seklu dsatax
f’dak li hu negozju, kummer/ bil-ba[ar kif ukoll [a]niet talfa[am meta l-fundatur Paul Cutajar waqqaf negozju f’uffi//ju bieb ma’ bieb tad-dar fejn kien joqg[od, il-Belt. Fl-880 sar l-ewwel distributur tal-Martini & Rossi barra lpajji]. Fl-1908 n-negozju kien trasferit f’numru 12 Triq San Pawl, il-Belt, u mbag[ad mill;did fl-1985 fl-Imrie[el wara li l-post tal-Belt kien sar ]g[ir wisq. L-aktar /aqliqa re/enti [abtet mal-pjan tal-kumpanija li tmexxi b’aktar effi/jenza u b’mod aktar effettiv biex t[ejji g[al aktar espansjoni fis-snin li ;ejjin.
Il-Banif jirregala l-fjuri biex ji//elebra Jum l-Omm Dawk l-ommijiet kollha li se jirrikorru f’xi ferg[a tal-Banif fi tmiem il-;img[a ]gur mhux se jo[or;u b’idhom vojta. Biex ji//elebra Jum l-Omm, il-Banif se joffri warda lill-klijienti tieg[u li huma ommijiet u li jinzertaw filferg[at tieg[u. B[ala bank Malti, il-Banif g[andu stima kbira lejn ir-rwol kru/jali li jaqdu l-ommijiet fil-komunità. G[aldaqstant, deherlu li jkun xieraq u f’loku li jag[mel dan il-;est ta’ apprezzament b[ala ringrazzjament talim[abba dejjiema li huma mag[rufa g[aliha lommijiet.
Il-Banif kburi li g[alih kull klijent huwa individwu u mhux numru. G[alhekk g[ala ma tirrikorrix f’wa[da mill-ferg[at tal-Banif biex issir int ukoll parti mill-familja tieg[u li kulma jmur, i]jed qed tikber? Il-ferg[at jinsabu f’{’Attard, il-Fgura, G[awdex, in-Naxxar, {al Qormi, ir-Rabat, San :wann, San :iljan u San Pawl il-Ba[ar. Wie[ed jista’ wkoll jikseb i]jed dettalji mill-websajt tal-Banif www.banif.com.mt, billi jibg[at email fuq customercare@banif.com.mt jew billi j/empel 22601000.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
TV#Radju 21 minn Raymond Miceli -
Fil-qosor Bejni u Bejnek NET Television, 23>30 Il-mistieden ta’
Joséf Bonello se jkun Victor Calvagna (fir-ritratt), li hu spe/jalista dwar il-kura talkan/er fit-tfal u wkoll i/-Chairperson tal-Fundazzjoni Puttinu Cares. Kull Malti jirrikonoxxi l-;id li qed tag[mel din il-Fundazzjoni tant li jikkontribwixxi bi [;aru kull meta jkun hemm xi sej[a g[al dan. Fl-2010 huwa n[atar Membru tal-Ordni tal-Mertu ta’ Malta (MOM). Anali]i tal-A[bar NET Television, 21>00 Aktar xog[ol ta’ kwalità hi t-tema li se jist[are; dan il-programm li g[andu produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Roderick Agius. Bis-sehem ta’ esperti fil-qasam tax-xog[ol, il-programm se janalizza x’qed iwassal biex Malta, skont l-Organizzazzjoni tax-Xog[ol, hi fost sitt pajji]i biss li rre;istrat ]ieda fl-opportunitajiet tax-xog[ol. Il-programm janalizza wkoll statistika li turi ]-]ieda fil-pagi g[all-[addiema tul dawn l-a[[ar erba’ snin.
Koppja li tpin;i Malta Llejla - NET Television, 17.00
Fost il-mistednin g[all-programm tal-lum se jkun hemm Joseph u Margaret Ellul Vincenti, li ilhom mi]]ew;in g[al dawn l-a[[ar 55 sena. Kellhom [ajja varjata g[all-a[[ar, biss ri/entement it-tnejn li huma tawha g[all-pittura, bix-xog[lijiet tag[hom jag[tuhom b’mod esklussiv g[al karitajiet, b[alma huma l-Community Chest Fund.
Ukoll waqt il-programm tal-lum insiru nafu dwar il-wirja tat-tjur li ssir ta’ kull sena fil-:onna ta’ San Anton. Din is-sena se tkun qed issir fit-12 u fit-13 ta’ Mejju Fir-rokna mtellg[a bil-kollaborazzjoni talCaritas, illum se jkun hemm is-social worker Philip Vella. Tippre]enta Stephanie Spiteri.
Il-koppja Joseph u Margaret Ellul Vincenti u (lemin) pittura xog[ol Margaret
Il-Mara tal-Lum NET Television, 13>20
Destinations NET Television, 21>32 L-edizzjoni tal-lum se tissokta ;;ibilna filmati mit-Tajlandja u fost o[rajn se n]uru zona mill-isba[ qrib ir-ra[al ]g[ir ta’ Krabi, fir-ritratt hawn fuq. Il-mistiedna tal-pre]entatri/i Mireille Bonello se tkun Valerie Vella.
L-edizzjoni tal-lum ta’ dan il-programm se tkun wa[da spe/jali g[all-fatt li s-su;;ett se tkun ilpre]entatri/i nfisha u ttieni ktieb ta’ ri/etti tag[ha More Glorious Food li g[adu kemm kien ippubblikat minn PIN Publications. L-ewwel ktieb, li kellu format simili, kien intlaqa’ tajjeb [afna. Il-mistiedna se jkunu kollha r;iel, [bieb u kollegi ta’ Gloria Mizzi, fosthom Joséf Bonello, Charles Briffa, Lino Farrugia u Joe Fenech Soler.
IN-NAZZJON
Il-{amis,
10 ta’ Mejju, 2012
22 TV#Radju
06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club
Film divertenti b’Bud Spencer protagonist
(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.30 13>00 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet X’G[andna g[all-Weekend The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin talA[barijiet 18:15 - - Nwar 19:00 - Nitfa Kultura 19:50 Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 A[barijiet 20:05 - Qari bilMalti (r) 20:30 - Nie[du {sieb Darna 21:00 - BBC News 21:05 - Maltin Biss 22:00 - LA[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 - Ru]arju 23:30 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - In-Novella 13:45 - ONE News 14:00 Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 - ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms.. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - Jg[idu Tag[hom i]-}g[a]ag[
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Country Music Club Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
(jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - L-Argument Matul il-:img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 Servizz b’Im[abba 22:00 - IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet - Jaqblu, Ma Jaqblux, Stilista, Fil-:nien, Upbringing, Cyber Crime. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Cam-pus 09:30 - Nis;a 10:00 BBC News Update 10:05 - I’m Alright! 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Il[na mi/-/par 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Ilbies lImperatur 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Ara Ommok 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju lErwie[ 13:00 - Tifkiriet millImg[oddi 13:30 - Melodija Si/iljana 14:00 - Kif Jitkellmu n-Nies 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - MillPalk sal-:enna 20:00 - I]-]wie; sitwazzjoni u realtà llum 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 Lejn il-qawmien 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell. Bastjani]i FM - 95 FM 06:30 - Ru]arju 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 - Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi 08:00 u 12:00 - Angelus) 13:00 - Tempo on the Mix 17:00 - {annieqa :i]imin 17:30 - All Time Favourites 18:00 - Realtajiet Siekta 20:00 - All time Favourites 20:30 - Country Fever.
Piedone l’Africano - Raitre, 21>05
Film Taljan li n[adem fl-1978 b’re;ija ta’ Steno u li ni]el tajjeb mal-pubbliku primarjament min[abba Bud Spencer, l-attur Taljan li ismu proprju hu Carlo Pedersoli u li aktar nafuh ja[dem f’films flimkien ma’ Terrence Hill. Lil Spencer narawh fil-parti tal-Kummissarju Rizzo li jkun qed jindaga dwar ka] ta’ traffikar internazzjonali ta’ drogi u ta’ djamanti. L-ist[arri; jie[du fl-Afrika t’Isfel fejn isib ]ew; alleati – tifel iswed u eks pulizija. Naraw id-diversi avventuri li jg[addi minnhom Il-film hu twil 109 minuti u fost l-atturi li jie[du sehem insibu lil Enzo Cannavale, Baldwin Daklie u Dagmar Lassander. }ew; kur]itajiet dwar Bud Spencer huma li kien champion Olimpiku tal-g[awm u li g[al xi ]mien [adem fil-konsolat Taljan f’Recife fil-Bra]il.
TVM 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - 6 f’Palazz 11:30 - Ttyl 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 A[barijiet 16:10 - }ona 17:40 Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Kelli Ng[ix 21:45 Bondi + 22:30 - Venere 23:15 L-A[barijiet 23:30 - Gadgets (r). TVM 2 15:00 - A[barijiet 15:05 Dokumentarju 15:15 - 6 f’Palazz 16:00 - Planet Earth (r) 17:00 A[barijiet 17:05 - 3 Pointer (r) 17:35 - Mela Isma’ Din 17:45 Wirt, Arti u Kultura (r) 18:15 Qalbinnies 19:00 - Rugger 19:30 - Casanova (dok.) 19:45 Madwarna 20:00 - A[barijiet 20:45 - Darwin (dok.) 21:00 Kun/ert Orkestrali talIndipendenza. ONE 07:00 - ONE Breakfast
09:00 Liquorish Daily Update 09:10 Teleshopping 09:40 - Londri (r) 10:00 - Teleshopping 10:30 Sieg[a }mien 12:15 Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Teleshopping 16:50 - Sal-:ister 17:20 Liquorish Daily Update 17:30 ONE News Update 17:35 Hazzzard Daily Update 17:40 Aroma Kitchen 19:00 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da 19:30 ONE News 20:15 - Illostra 20:30 - Emilja 21:45 - Ilsien inNisa 23:15 - ONE News 23:40 Minuta Wa[da 23:45 - Kalamita (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Forum 21:30 - CNI
22:00 - News 22:30 Motordrome (r). Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta (attwalità) 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Affari tuoi 21:10 - Nero Wolfe 23:15 - Porta a porta 00:50 - Tg 1 notte 01:25 - Qui Radio Londra 01:30 - Sottovoce 02:00 - In Italia. Raidue 07:00 - Cartoons 09:30 - Zorro (TF) 09:55 - Cartoons 10:00 Tg2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:15 - La signora del West (TF) 17:00 - Private Practice (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Ghost Whisperer (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Italia Coast2Coast 23:10 - Tg 2 notizie 23:25 - Fratelli d’Italia 00:20 - A proposito di Brian (TF) 01:05 - Tg Parlamento 01:20 Colpo grosso. Film ’60. Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agora 10:00 - La storia siamo noi (dok.) 11:00 Apprescindere 12:00 - Tg 3 sport 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Piazza affari 15:10 ?ikli]mu: 95˚ Giro d’Italia 18:05 - Geo & Geo (attwalità) 19:00 Tg 3 19:30 - Tg Regione 20:00 Blob 20:10 - Le storie - Diario italiano - si replica 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 Piedone l’africano. Film ’78 23:10 - Volo in diretta 24:00 Tg 3 linea notte 01:05 ?ikli]mu: 95˚ Giro d’Italia 01:35 - Cult book. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina
08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 -
Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:05 Amici 16:45 - Pomeriggio cinque 18:45 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Benenuti a Tavola - Nord vs Sud (il-V puntata) 23:30 - Matrix 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia. Rete 4 06:45 - Tgcom24 07:20 - Come eravamo 07:25 - Nash Bridges (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Carabinieri 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 Flikken - Coppia in giallo (TF) 16:15 - Vento selvaggio. Film ’42 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 Rizzoli & Isles (TF) 23:00 - Lie to me (TF) 23:50 - Sognando Italia 00:55 - Il mattino ha l’oro in bocca. Film 2008. Italia 1 007:00 - Cartoons 08:40 Settimo cielo (TF) 10:35 - Ugly Betty (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 Cartoons 15:00 - Camera Cafe (sitcom) 16:00 - Chuck (TF) 16:50 - La vita secondo Jim (sitcom) 17:45 - Trasformat 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: Miami (TF) 21:10 - Mistero 00:30 Magicland 01:55 - Saving Grace (TF). La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (TF) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14:05 - Gli scassinatori. Film ’71 15:55 L’Ispettore Barnaby (TF) 17:55 I menu di Benedetta 18:50 - ‘G’ Day La 7 alle 7 19:25 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Piazzapulita 24:00 - Tg La 7 00:05 - Tg La 7 sport 00:10 - (Ah)ipiroso (attwalità) 01:10 -‘ G’ Day alle 7 sulla 7 01:40 - ‘G‘ Day.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
TV#Radju 23 Favourite Channel 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:15 - Favourite Cinema 11:45 - Reporter 12:00 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 14:05 - A[barijiet fil-qosor 15:00 - Teleshopping 16:30 - Nintrefa ‘l Fuq 17:30 Jien u Int 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Jien u Int 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 Valletta Side 22:00 - The Sapiano Show 23:15 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 12:45 - Extreme Makeover Home Edition 13:35 - Che trucco! (reality) 14:05 - Pushing Diaries (TF) 14:55 - Guidice Amy (TF) 15:45 - Men in Trees (TF) 16:30 - Jonas (TF) 17:30 - Sonny tra le stelle (sitcom) 18:00 - Friends (sitcom) 18:50 - Che trucco! (reality) 19:15 - Amici La 5 20:25 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 - Glee (TF) 22:50 - Che trucco! 23:15 Uomini e donne. BBC Entertainment 07:10 - 3rd & Bird 07:20 Teletubbies 07:45 - Poetry Pie 07:50 - Balamory 08:10 - The Roly Mo Show 08:25 - The Large Family 08:35 - One Foot in the Grave 09:05 - The Green Green Grass 09:35 - The Weakest Link 10:20 EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - Casualty 12:10 - Emma 13:00 - As Time Goes By 13:30 - One Foot in the Grave 14:00 The Weakest Link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Casualty 16:35 - Emma 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - New Tricks 20:00 - One Foot in the Grave 20:30 Blackadder II 21:00 - Royally Mad 21:50 - The Green Green Grass 22:20 - As Time Goes By 22:50 - afterlife 23:40 - Lead Balloon.
TCM 08:00 - Fort Massacre. Film ’58 (U) 09:30 - Gunsmoke 10:35 The High Chaparral 11:40 - Rio Lobo. Film ’70 (PG) 13:45 Gunsmoke 14:50 - The High Chaparral 16:00 - The Horse Soldiers. Film ’59 (U) 18:20 The Last Challenge. Film ’67 20:10 - Western Union. Film ’41 (U) 22:00 - The Devil’s Advocate. Film ’97 (18). MGM Movies 07:20 - How to Beat the High Cost of Living. Film ’79 (PG) 09:05 - Safari 3000. Film ’81 (PG) 10:35 - MGM’s Big Screen 10:50 - Mission of the Shark. Film ’91 (PG) 12:25 - Haunted Honeymoon. Film ’86 (PG) 13:50 - High Noon. Film 2000 15:20 - The Group. Film ’66 17:50 - From Noon Till Three. Film ’76 (PG) 19:30 - Pressure Point. Film ’62 (15) 21:00 Rikky and Pete. Film ’88 (15) 22:40 - Jinxed! Film ’82 (15). Diva Universal 07:03 - Brideshead Revisited 08:05 - Quincy, M.E. 09:05 Wolff’s Turf 10:00 - Ironside 10:55 - Cento Vetrine 11:55 ER 12:55 - Quincy, M.E. 13:55 - Great Women 14:00 - Wolff’s Turf 16:00 - Ironside 17:00 Wolff’s Turf 18:00 - JAG 19:00 - Ironside 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 - At Risk 22:50 - Great Women 23:00 - ER. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: The Last Lap 08:10 - Mythbusters: Let There Be Light 09:05 - Extreme Engineering: Mega Tunnel 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival 11:50 - Wheeler Dealers: Chevy Truck 12:45 - Rides: Impressions 13:40 - American Chopper: Make a Wish Bike 14:35 - Dirty Jobs: Mattress Recycler 15:30 Deadliest Catch: New Beginnings 16:25 - Mythbusters: Franklin’s Kite 17:20 - Extreme Engineering: Mega Tunnel 18:15 - Ultimate Survival: Arizona Sky Islands 19:10 How It’s Made 19:40 - How Do They Do It?: Crash Helmets,
Rubber and Wave Piercing 20:05 - Dirty Jobs: Netherlands 21:00 - Finding Bigfoot: Candian Bigfoot, Eh? 21:55 - Hillbilly Handfishin: No Strings Attached
22:50 - A Haunting: Casa de los Muertos 23:45 - Mythbusters: Mini Myth Mayhem. Melita Movies 10:00 - Toy Story 3 11:40 Scared Shrekless 12:15 Inspector Gadget II 13:45 Catch That Kid 15:17 Hollywood Buzz 15:40 - Jesse Stone: Thin Ice 17:03 Hollywood Buzz 17:30 - Hide & Seek 19:10 - Defendor 21:00 The Tree of Life 23:25 - Mirrors 2 00:55 - The Great New Wonderful. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - 30 Rock 11:30 Gossip Girl 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:50 - Suburgatory 17:15 - 2 Broke Girls 17:40 S#*! My Dad Says 18:15 - Days of Our Lives 19:10 - Brothers and Sisters 20:00 - Mike & Molly 20:30 - Desperate Housewives 21:15 Supernatural 22:00 - True Blood 23:05 - Person of Interest 23:55 - Entourage 00:25 - Bored To Death 00:50 - Alcatraz. Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross. Billy the Exterminator: 08:00 - Backyard Gator 08:30 - Five Alarm Hive. The Locator: 09:00 - A Father’s Amends 09:30 - My Two Dad’s. 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Michelle Reynolds 11:00 America’s Court with Judge Ross 12:00 - IRT Deadliest Roads: Pushed to the Ledge. Pawn Stars: 13:00 - Sharks and Cobras 13:30 - Chumlee’s Dummies. 14:00 -
Confessions of An Animal Hoarder 15:00 - Hoarders: Alan and Julie 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Michelle Reynolds. The Locator: 17:00 A Father’s Amends 17:30 - My Two Dad’s. Billy the Exterminator: 18:00 - Backyard Gator 18:30 - Five Alarm Hive. Pawn Stars: 19:00 - Sharks and Cobras 19:30 - Chumlee’s Dummies. 20:00 - America’s Court with Judge Ross 21:00 - IRT Deadliest Roads: Pushed to the Ledge 22:00 - I Survived: Beyond and Back 23:00 - My Ghost Story.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:00 - My Animal Family 09:15 - Benjamin’s Farm 09:20 - Kipper 09:30 - Mio Mao 09:40 P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 James the Cat 10:25 - Benjamin’s Farm 10:30 See The Sea 10:35 - My Animal Family 10:50 Benjamin’s Farm 10:55 - Baby Antonio’s Circus 11:05 - Mio Mao 11:15 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - I Spy 14:40 Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - I Spy 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - See The Sea 17:15 - My Animal Family 17:30 - Benjamin’s Farm 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork
19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:30 Angelina Ballerina 19:55 - Tiny Planets 20:00 The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Gazoon 20:35 Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 Rubbadubbers 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Rubbadubbers. Disney Channel 09:00 - Recess 09:25 - So Random 09:45 - Have a Laugh 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - Recess 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:30 - Have a Laugh 13:35 Good Luck Charlie 14:00 - The Suite Life on Deck 14:25 - Shake It Up 14:50 - Phineas and Ferb 15:15 - Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 Recess 16:30 - Wizards of Waverly Place 16:55 So Random 17:20 - Fish Hooks 17:45 - Shake It Up 18:10 - Good Luck Charlie 18:30 - Have a Laugh 18:35 - Wizards of Waverly Place 19:00 Hannah Montana 19:25 - Phineas and Ferb 19:50 - Shake It Up 20:15 - Jonas 20:40 - So Random 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.
07>00 09>00 09>30 11>00 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>15 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>00 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30
NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping Kontra l-{in (r) It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Il-Mara tal-Lum Teleshopping Bla Kumment Cartoons Pack Laeder (r) Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News RPM Anali]i tal-A[bar NET News Destinations EGOV4U (r) NET News Bejni u Bejnek
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - World Series by
Renault Motor Racing 09:00 Inside WTCC With... 09:30 Photo Finish 09:45 - Horse Racing Time 10:00 - World Champ. Snooker 11:00 Madrid Open WTA Tennis 12:00 - Madrid Open WTA Tennis: Rd of 16 (live) 14:45 UCI World Tour Cycling: Stage 5: Modena-Fano (live) 17:30 UEFA European U#17 Champ. Football: Group Stage (live) 19:15 - Euro 2012: Countdown 19:30 - UEFA European U#17 Champ. Football: Group Stage (live) 21:15 - Fight Club. GO Sports 1 07:00 - Serie A: Rd 37: Siena v Parma 09:00 - RaboDirect Pro12: Rd 22: Munster v Ulster 11:00 - Barclays PL: Wk 39:
Aston Villa v Tottenham H 13:00 - ATP Masters 1000: Mutua Madrid Open: Last 16 (live) 23:00 - Aviva Premiership: Rd 22: Northampton Saints v Worcester Warriors 01:00 - Serie A: Rd 37: Udinese v Genoa.
GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA Reale Seguros Open de España: Day 4 13:00 Arsenal 360 13:30 - The FA Cup: F.: Chelsea v Liverpool 15:30 - Trans World Sport 16:30 - RaboDirect Pro12: Rd 22: Munster v Ulster 18:30 Barclays PL: Wk 39: Liverpool v Chelsea 20:30 - PL World: Wk 39 21:00 - Roma Channel. Melita Sports 1 18:35 - Bundesliga: Werder Bremen v FC. Schalke (r) 20:25 - UEFA Champ. League: F.: Atletico Madrid v Athletic Bilbao (r) 22:25 - npower Champ.: SF Playoff 2nd Leg:
Birmingham City v Blackpool (r) 00:30 - Copa Libertadores: Santos v Bolivar (live).
Melita Sports 10 22:25 - UEFA Champ. League: F.: Atletico Madrid v Athletic Bilbao (r) 00:30 - Copa Libertadores: Santos v Bolivar (live). Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Div. (r)
09:45 - GFA Review (r) 10:50 - Malta Handball Assoc. (r) 12:10 - BOV PL: Hamrun v Tarxien (r) 14:25 - Malta Rugby Football Union (r) 16:05 - 3 Pointer (r) 16:40 BOV PL: Floriana v Valletta (r) 19:00 - MOC Olympic Special 19:30 - GFA Review 20:35 Melita GFA 1st Div. 22:20 Malta Basketball Assoc. (r) 23:45 - Melita GFA 1st Div. (r). Football Stars 1 08:00 - Bundesliga: Borussia Dortmund v SC. Freiburg (r) 10:05 - npower Champ.: SF Playoff 2nd Leg: Birmingham City v Blackpool (r) 12:10 - La Liga: Valencia v Villarreal (r) 14:00 - Bundesliga: 1FSV.
Mainz v Borussia Monchengladbach (r) 15:55 La Liga: Barcelona v Español (r) 17:45 - Bundesliga: Borussia Dortmund v SC. Freiburg (r) 19:50 - La Liga: Valencia v Villarreal (r) 21:40 - npower Champ.: SF Playoff 2nd Leg: Birmingham City v Blackpool (r) 23:45 Bundesliga: 1FC. Koln v Bayern Munich (r).
Football Stars 2 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: Borussia Dortmund v SC. Freiburg (r) 16:20 npower Champ.: SF Playoff 2nd Leg: Birmingham City v Blackpool (r) 18:25 - Bayern Munich TV 21:25 - Barca TV 00:25 - Bayern Munich TV. All Stars 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - NBA: Memphis @ LA Clippers (r) 16:00 - Cape Epic: 2012: South Africa: ep. 05 (r) 16:30 - NBA Live (r) 16:50 Pentathlon WC 2012: Men’s Event: Rio Brazil (r) 17:50 Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:00 NBA Live 19:15 - WWE: NXT 20:05 - Pentathlon WC 2012: Women’s Event: Rio Brazil (r) 21:00 - European Poker Tour: Season 6: Barcelona Show 1 (r) 21:50 - Cape Epic: 2012: South Africa: ep. 05 (r) 22:20 WWE: NXT (r) 23:10 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
Passatemp 25 Sudoku
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Mimdudin>5. u 6. Seng[a ta’ min irabbi n-na[al (10) 6. Ara 5 7. Ikel mibg[ut mis-sema (5) 10. u 11. Fi ]mien il-qedem (10) 11. Ara 10 12. u 17. Id-dehra li kellu lappostlu San :wann (10) 14. Fastidjat (5) 16. Xalla, ingravata (5) 17. Ara 12 18. Mar ’l isfel (5)
Weqfin>1. Frotta, [merija (6) 2. Fet[a quddiem fil-qalziet ta’ ra;el (6) 3. Pajji] fej insibu l-imtie[en (6) 4. Mulett kbir (6) 8. G[id xi talba (5) 9. Fil-mi]ien u fil-;lekk (5) 12. Sej[a ;enerali, rikors (6) 13. Wie[ed mit-tliet muskettieri (6) 14. Mar kontra (6) 15. Mejjilla ]g[ira, bieqja (6)
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
Tliet va]uni identi/i
:o vetrina f’irkant kien hemm dawn it-tnax-il va]un li tlieta fosthom huma identi/i. Liema?
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. ?ipru; 6. Fet[u; 7. Mibdi; 10. Adura; 11. R[isa; 12. Mqass; 14. }oroq; 16. Twejt; 17. Razza; 18. Estru. Weqfin>1. R/ieva; 2. Turija; 3. Sfidar; 4. Mu]ika; 8. Buqar; 9. Kisra; 12. Membru; 13. u 14. Sewqan ]ejjed; 15. Qattus.
Soluzzjonijiet Id-dell Nru. 5
Stan the Spook
Fl-ewwel xena wie[ed qed jilg[ab bil-ballun filkuritur tal-isptar. F’ta’ ta[t tifel nie]el it-tara; talisptar bi skateboard. L-ewwel u t-tieni fit-tieni kolonna u t-tielet fit-tielet kolonna.
Il-maledukati
F’kull wa[da minn dawn i]-]ew; xeni fi sptar hawn maledukat. L-edukazzjoni ma te]istix g[alihom. Osservahom tajjeb u ara ssibx min huma l-maledukati.
Il-maledukati
G[at-tfal
Tliet va]uni identi/i Ibni piramida
Id-dell ta’ Stan the Spook
Ibni l-piramida
Ibni din il-piramida bin-numri. It-total ta’ kull ]ew; kaxxi jkun imni]]el fil-kaxxa ta’ fuqhom.
Sudoku
Stan qed jipprova jbe]]a’ imma ma jirnexxilux g[ax kul[add jaf min hu. Hawn fuq narawh in-na[a ta’ fuq lejn ix-xellug. Liema fost il-[ames dellijiet hu tieg[u?
IN-NAZZJON
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
26 Klassifikati PROPRJETÀ Il-G]ira
PENTHOUSE bi tliet kmamar tas-sodda u flats b’]ew; kmamar tas-sodda, dirett ming[and is-sid. ?emplu 21333212 jew 99498770.
Il-{amrun
MAISONETTE fuq l-ewwel sular fuq ]ew; fa//ati. G[andu ]ew; kmamar tassodda kbar, k/ina, sitting room separat, dining room separat, kamra tal-banju, ]ew; verandi fuq wara, gallarija fuq quddiem u boxroom. Bejt tieg[ek bilpossibbiltà ta’ sular ie[or u washroom. Main bedroom ;dida. Il-post huwa freehold (ming[ajr /ens). Prezz €84,000 negozjabbli. ?emplu 99832061.
Is-Swatar
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Proprjetà
U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.
Santa Venera
FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wwara u parti mill-bejt bil-washroom. €116,000 (Lm50,000) ?emplu 79990798.
VETTURI Range Rover
CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.
G{ALL-KIRI Mobile toilets
NUMRU ta’ mobile toilets ;odda kompluti bil-wash hand basins g[all-kiri g[al ;urnata jew aktar. Prezzijiet moderati. ?emplu lil Green Forever (FTL Group) fuq 79792356 jew 21418085.
G{ALL-BEJG{
AVVI}I
G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla
G[al kull xog[ol
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpre ss.com
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.
Jum l-Omm
DARBA f’sena l-ommijiet jistennew li ji;u ttrattati b[al xi prin/ipessa bil-fjuri. Iddifferenza hi www.teleflora.com.mt jew /emplu 21689816.
Ni]barazza
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Nixtri
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl ilBa[ar. ?emplu 99887233.
Restawr
RESTAWRATUR Taljan jag[mel restawr professjonali fuq g[amara antika ta’ kull stil u epoka bi French polish finishing. Aktar minn 20 sena esperjenza fl-Italja u f’Malta. ?emplu 99420424 jew 21578866.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
27
It-tim ta’ Xewkija jippo]a mat-tazzi mirbu[a dan l-ista;un (Ritratt> Joseph Mercieca)
FUTBOL F’G{AWDEX - SUPER CUP FINALI OPINJONI
Sta;un memorabbli g[al Xewkija Sur Editur. Dan l-ista;un kien wie[ed memorabbli u ta’ sodisfazzjon kbir g[al Xewkija Tigers F.C. Ilklabb irnexxielu jirba[ lunuri kollha li joffri l-futbol G[awdxi (Tazza Indipendenza, Tazza Jum il{elsien, Tazza GFA, Super Cup u l-Kampjonat). Ta’ dan irrid ng[id prosit lil kull min kien involut. B’sodisfazzjon kbir, wie[ed seta’ jikkonstata li matul l-ista;un, kif ukoll waqt i/-/elebrazzjonijiet, irra[al tax-Xewkija ta prova tal-isportività tieg[u, kemm fil-grawnd kif ukoll barra lgrawnd. Matul l-ista;un ma nqala’ ebda in/ident sinifikanti min-na[a ta’ Xewkija, kif ukoll waqt i//elebrazzjonijiet li taw prova tal-maturità tassupporters Xewkin. Dan kollu wera kemm irra[al tax-Xewkija g[andu biex jifta[ar u m’g[andna qatt in[ossuna inferjuri g[al ir[ula o[ra…pjuttost g[andna [afna affarijiet biex nifta[ru bihom. Bilprovi wrejna li l-mod negattiv li [afna drabi jpin;una bih ir[ula o[ra huwa ]baljat u in;ust g[alla[[ar. Irrid allura nie[u din lokka]joni u nwassal ilmessa;; li kull Xewki g[andu j[ossu kburi b’ra[al twelidu u biex kull fejn inkunu, nag[mlu minn kollox biex ng[ollu dejjem ’il fuq l-isem tar-ra[al tag[na. Marcel Bonnici
Xewkija jag[mluhom [amsa minn [amsa ................................3 .................................0
Xewkija Tigers FC Xag[ra United FC
Xewkija Tigers irnexxielhom jirb[u kull unur li kkompetew g[alih f’dan lista;un meta b’reb[a o[ra kontra Xag[ra United fil-finali tas-Super Cup huma kisbu l-[ames su//ess tag[hom sta;jonali biex inkurunaw bil-kbir sta;un mill-iktar memorabbli g[alihom. B’hekk huma wkoll, kif fil-fatt kienu g[amlu fl-ista;un 1983-84, meta dakinhar kienu reb[u tliet tazzi, ni]]lu isimhom ma’ timijiet o[ra fl-istorja talfutbol G[awdxi meta reb[u kollox fi sta;un wie[ed. Din il-finali li ni]]let issiparju ta’ dan l-ista;un kal/istiku G[awdxi, rat lil Xewkija jiksbu reb[a konvin/enti u fuq kollox mist[oqqa. Xewkija [ar;u determinati hekk kif flewwel 30 sekonda John Camilleri kellu xutt mill-vi/in imblukkat g[al korner minn Joseph Bartolo. Tliet minuti minn tmiem l-ewwel taqsima kien Elton Vella li ttanta xortih i]da Vella salvalu f’]ew; attentati. Minuta wara, Rodney Buttigieg reba[ ballun f’nofs pitch fejn baqa’ javanza u
appena da[al fil-kaxxa twaqqa’ minn Sam Frank Bajada. Dan wassal g[al penalty li minnu CHRIS CAMILLERI ]blokka r-ri]ultat biex i/-champions da[lu jistrie[u fil-vanta;;. Qabel dan, fil-[in mog[ti ]ejjed, Joseph Bartolo mar vi/in id-draw b’xutt mit-tul li g[adda ftit g[oli. Wara l-intervall Xag[ra g[amlu tentattiv ta’ reazzjoni hekk kif wara tliet minuti Daniel Bartolo xe[et ftit barra birras wara freekick ta’ Nkwocha. Xewkija wie;bu fit-12-il minuta bit-tieni gowl tag[hom meta Mark Camilleri ]marka tajjeb lil JOHN CAMILLERI li b’xutt angulat ra l-ballun jispi//a ;ewwa wara li [abat mal-lasta. Ix-Xewkin komplew jinsitu u fit-22 minuta Matthew Vella mblokka ttentattiv ta’ Mark Camilleri u man-nofs sieg[a log[ob l-istess Vella wettaq lisba[ save tal-partita meta salva b’diffikultà kbira x-xutt fuq il-;irja ta’ Rodney Buttigieg. Fit-33 minuta Xewkija a//ertaw meta Elton Vella ]amm ballun mal-linja u missu;;eriment tieg[u RODNEY
Partitarji u plejers tat-tim ta’ Xewkija ji//elebraw (Ritratt> Chris Camilleri)
BUTTIGIEG b’xutt mill-ewwel ma ta lebda /ans lil Vella li jilqa’. L-istess Buttigieg i]da, tappan wirja o[ra po]ittiva meta tke//a fuq kliem abbu]iv li qal lill-avversarju. Fi tmiem il-finali, Alvin Grech, Paul Galea u Joe Bajada, President, Vi/i President u Segretarju :enerali tal-GFA rispettivament, assistiti minn uffi/jali g[olja o[ra tal-istess asso/jazzjoni, ippre]entaw it-tazzi u x-shield lil Joseph Attard, Joseph Cefai u Joseph Azzopardi, Segretarju, captain u vi/i captain ta’ Xewkija Tigers rispettivament. Min-na[a l-o[ra Joseph Bartolo, captian ta’ Xag[ra, kien ippre]entat bi trofew b[ala finalist.
Xewkija Tigers FC: A. Parnis, M. Xerri (Js. Vella), P. Buttigieg, M. Hrubsa, J. Cefai, C. Bugeja (J. Azzopardi), E. Vella, R. Buttigieg, C. Camilleri, J. Camilleri (F.L. Galea), M. Camilleri. Xag[ra United FC: M. Vella, M. Azzopardi, J. Bartolo, D. Bartolo, M. Bezzina, E. Nkwocha, S.F. Bajada (I. Borg), J. Xerri, J. Scerri, A. Farrugia (O. Pogukay), M. Scerri. Referee: Trustin Farrugia Cann
IN-NAZZJON
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
28 Sport BADMINTON - KAMPJONATI NAZZJONALI 2012
Cole u Sadowski champions tal-individwali Il-41 edizzjoni talKampjonati Nazzjonali talBadminton saret filKumpless Sportiv talKottonera f’Bormla filwaqt li t-tliet finali ewlenin saru filKullegg St. Martin’s, fisSwatar. Min[abba n-numru kbir ta’ parte/ipanti, il-kategorija talMen’s Singles bdiet b’fa]i preliminari li ntreb[et minn Owen Grech li g[eleb lil Patrick Cassar 21-14, 21-11. Stefan Salomone, irrebbie[ fl-2011, re;a’ wasal sal-finali fejn kellu jilqa’ lisfida ta’ David Cole. Fi triqtu g[all-finali, Salomone g[eleb lil Stephen Ferrante kif ukoll lil Aldo Polidano filwaqt li Cole [are; rebbie[ fuq Kenneth Vella u Samuel Cali. Il-finali nnifisha ]vol;iet fuq tliet sets e//itanti fejn Cole rnexxielu jirkupra minn ]vanta;; u jirba[ lillavversarju aktar kwotat. L-ewwel set intemm 21-12 favur Salomone u mbag[ad Cole reba[ i]-]ew; sets ta’ wara 21-19 u 21-14 biex [a lewwel titlu nazzjonali tasSingles fil-karriera sportiva tieg[u. Fl-assenza ta’ Maria Borg, li kienet reb[et it-titlu fl-2011 u li kellha tirtira minn dawn il-Kampjonati min[abba li we;;g[et waqt it-t[ejjija tag[ha, Fiorella Marie Sadowski u Dominique Francica waslu sal-finali talindividwali tan-nisa. Fi triqitha g[all-finali, Sadowski g[elbet lil Klara
O’Berg u Catriona Francica filwaqt li l-avversarja tag[ha [ar;et rebbie[a fuq Tiziana Mifsud u Jacqueline Grech Licari. Fil-finali Sadowski ]ammet ir-riedni tal-log[ba f’idejha tul l-ewwel set li reb[itu 2115 filwaqt li fit-tieni set bliskor 20-20 kienet lesperjenza ta’ Sadowski li fla[[ar idde/iediet il-log[ba 22-20 flimkien mal-ewwel titlu nazzjonali tas-Singles fil-karriera sportiva tag[ha. It-titlu nazzjonali tal-Men’s Doubles baqa’ f’idejn Stefan Salomone u Aldo Polidano li g[elbu f’]ew; sets lillfinalisti tas-sena l-o[ra Kenneth Vella u David Cole 21-6, 21-17. Dominique u Catriona Francica kisbu t-titlu nazzjonali tad-Doubles tan-
Ir-rebbie[a kollha u r-runners-up bit-trofej
nisa fi tmiem finali e//itanti li ]vol;iet fuq tliet sets fejn g[elbu lil Marica Micallef u Jacqueline Abela Degiovanni 21-18, 20-22, 21-9. Stefan Salomone u Fiorella
Marie Sadowski ]ammew ittitlu nazzjonali tal-Mixed Doubles wara li reb[u l-finali kontra Samuel Cali u Jacqueline Abela Degiovanni 21-9, 21-8.
BOWLING
L-ewwel tnejn ma jfallux Hekk kif fadal biss erba’ ;img[at g[al tmiem il-kampjonat, il-leaders okmalta.com u l-eqreb rivali tag[hom Ramis, kisbu punti massimi filpartiti rispettivi tag[hom. Okmalta.com ]ammew vanta;; ta’ ]ew; punti f’ras il-klassifika b’reb[a 8-0 kontra Supreme li qeg[din fl-a[[ar post. Ramis kisbu reb[a identika fuq Rogantino’s. Fina, li jinsabu fit-tielet post, waqqg[u ]ew; punti prezzju]i kontra The Clan hekk kif reb[u 6-2. Dan ifisser li issa Fina qeg[din erba’ punti ta[t il-leaders okmalta.com. Mark Spiteri ta’ Ramis re;a’ kien f’forma mill-aqwa u fil-fatt kien nominat b[ala l-aqwa bowler tal-;img[a fost l-ir;iel b’total ta’ 684 punt.
J Grima & Co, li qeg[din fis-sitt post, reb[u 62 kontra MIA li issa jinsabu f’periklu li jkunu relegati. G[al J Grima & Co kienet strumentali l-bowler Melissa Swift li ;iet nominata b[ala laqwa bowler mara tal-;img[a hekk kif ;abet total ta’ 666 punt. Swift dan l-a[[ar kellha wkoll wirjiet mill-aqwa f’San Marino mat-tim Malti. Kif Jinsabu
I Div - Okmalta.com – 88, Ramis – 86, Fina – 84,
Turu’s Knights – 68, Rogantino’s – 60, J Grima & Co – 51, The Clan – 44, M.I.A. – 31, St. James Hospital – 30, Supreme – 18 II Div - Spare Me Plz – 91, Gladiators – 80, 4-Play – 73, Blitzkrieg – 68, Bank of Valletta – 66, HepO2 Acorn – 63, Vintage – 63, X S – 61, Middlesea Insurance – 54, Kiwis – 21
IASC KO S#F
Bir]ebbu;a u Senglea fil-finali Bir]ebbu;a u Senglea kisbu reb[iet importanti kontra Marsa u Floriana biex g[addew g[all-finali. ItTigers g[elbu lil Marsa 3-1 filwaqt li l-Youngsters [ar;u rebbie[a bi skor ta’ 4-1 fuq Floriana.
B’Bu;a T..............................3 Marsa T................................1
L-ewwel taqsima ta’ din lewwel semifinali kienet ferm bilan/jata u ]-]ew; timijiet urew tqassim tajjeb. Hekk kif bdiet it-tieni taqsima Bir]ebbu;a [ar;u aktar determinati u fet[u l-iskor permezz ta’ Ronnie CELESTE li skurja fit-48 minuta. Fis-60 minuta GALEA ta’ Marsa kiseb id-draw minn penalty li kien ikka;unat minn Robert Peplow. Wara dan ilgowl re;a’ kien Ronnie CELESTE ta’ Bir]ebbu;a li skurja t-tieni gowl tieg[u u g[amilhom 2-1. }ew; minuti mit-tmiem Clayton FRENDO ssi;illa kollox b’gowl ie[or g[al skor finali ta’ 3-1.
Senglea Y..............................4 Floriana A............................1
Senglea kisbu reb[a mist[oqqa kontra Floriana u g[addew g[all-finali. G[al Floriana dan kien di]appunt, spe/jalment meta wie[ed iqis li ftit tal-jiem qabel kisbu reb[a kontra klabb kbir. Senglea kellhom b]onnn biss sitt minuti biex marru filvanta;; u b’gowl ta’ Dylan XUEREB. Erba’ minuti wara FELICE ;ab id-draw g[al Floriana imma Trevor THOMAS re;a’ po;;a lil Senglea fil-vanta;; minn penalty. Hekk kif bdiet it-tieni taqsima Trevor THOMAS skurja t-tieni gowl tieg[u wara li kienu g[addew 44 minuta u fit-68 minuta Stephen GALEA g[amilhom 4-1 u ssi;illa post fil-finali.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
Sport 29 FUTBOL
Illum jibda l-programm ta/-/elebrazzjonijiet ta’ Valletta Illum jing[ata bidu g[allprogramm s[i[ li Valletta ppjanaw biex ji//elebraw irreb[ tal-21 kampjonat fl-istorja tag[hom. Illejla fil-Belt quddiem il-Qorti se jkun hemm serata ta’ varjetà filwaqt li g[ada, minn filg[odu fil-belt Valletta se jkun hemm ukoll mu]ika u divertiment li jibda fl-10am. Fis-1pm jitlaq carcade minn [dejn il-Baviera g[al Ta’ Qali b’dawk kollha li se jkunu qed jag[tu s-sapport tag[hom lil Valletta hekk kif dawn jilag[bu l-a[[ar log[ba talkampjonat kontra Hibernians.
Wara l-partita, b[alma jsir is-soltu, jkun hemm /elebrazzjonijiet kbar fi Strada Rjali ;ewwa l-Belt Valletta. Nhar it-Tnejn, 14 ta’ Mejju, jsir ilfamu] ‘Funeral’ li jibda minn Triq San Duminku u jibqa’ g[addej f’diversi toroq fosthom Triq il-Merkanti, Triq Melita, Triq }akkarija, South Street, Strada Rjali, Republic Street. Il-funeral jintemm quddiem il-Qorti fejn issir ‘Id-Difna’. It-Tlieta, diversi klabbs Beltin u g[aqdiet Beltin huma mistiedna g[al ri/eviment li jibda fit-8pm.
L-g[ada, l-Erbg[a se ssir log[ba bejn eks plejers ta’ Valetta ;ewwa l-grawnd tasSalinos. Din il-partita tibda fis-7.30pm u wara jsir ri/eviment. Il-{amis 17 ta’ Mejju fis-6pm se jsir Festival talValletta Nursery u dan ukoll se jsir fil-grawnds tas-Salinos. Il-:img[a se jsir ri/eviment fi]-}mer/ restaurant u din se ssir fit-8pm. Is-Sibt, fi Strada Rjali l-belt, se jkun hemm pre]enti banda barranija li se tibda ddoqq fl-10.30am. L-g[ada, il-{add se ssir quddiesa ta’ ringrazzjament fil-knisja ta’ :iesu fil-Belt.
Partitarju ta’ Valletta FC li joqg[od il-Fgura [a sorpri]a xejn sabi[a t-Tlieta filg[odu meta stenba[ u sab li l-bnadar u posters li kien wa[[al mal-gallarija tieg[u biex ji//elebra rreb[ tal-21 Kampjonat fl-istorja ta’ Valletta kienu g[ebu. Dawk li g[amlu dan l-att [allewlu biss ix-xalla ta’ Valletta FC kif jidher f’dan ir-ritratt. Dan il-partitarju qal li jittama li min g[amel dan l-att almenu hu partitarju akkanit b[alu ta’ Valletta FC.
OLIMPJADI
L-a[[ar /ans biex jakkwistaw il-biljetti
David Haye (xellug) u Dereck Chisora waqt il-konferenza tal-a[barijiet fejn waqtha kienu ;ew fl-idejn
BOXING
Haye kontra Chisora f’Lulju li ;ej Il-;lieda tant mistennja bejn i]-]ew; boxers Ingli]i David Haye u Dereck Chisora se ssir fl-14 ta’ Lulju li ;ej f’Upton Park. Dawn it-tnejn kienu ;;ieldu fi]ikament waqt konferenza tal-a[barijiet li saret fil-:ermanja fi Frar li g[adda. Min[abba li, wara dan largument, dawn it-tnejn tne[[ewlhom il-li/enzji ta’ boxers, dawn se jkunu jistg[u ji;;ieldu kontra xulxin wara li r/ivew li/enzji ta’ boxers ming[and il-Federazzjoni talBoxing fil-Lussemburgu. Dan kollu sar grazzi g[al Frank Warren li g[amel minn kollox biex dawn it-tnejn jing[ataw il-li/enzja u jkunu jistg[u ji;;ieldu kontra xulxin matul is-sajf. “Bla dubju din se tkun laktar ;lieda mistennja din issena. Il-Federazzjoni talBoxing tal-Lussemburgu g[andha l-istess regoli u standards tal-Federazzjoni Ingli]a u b’hekk dawn se jkunu jistg[u ji;;ieldu kontra xulxin ming[ajr problemi ta’ xejn,” spjega Warren. Chisora u Haye kienu ;ew
fl-idejn waqt konferenza tala[barijiet li saret wara li Chisora kien tilef ;lieda boxing kontra Vitali Klitschko. Il-Federazzjoni tal-Boxing Ingli]a kienet irtirat il-li/enzja lil Chisora filwaqt li Haye ma kellux li/enzja g[ax dan kien [abar li rtira mill-isport wara li sena ilu kien tilef il-;lieda kontra [u Vitali, Wladimir Klitschko. Haye kien qieg[ed pre]enti g[all-konferenza tala[barijiet min[abba li dan kien qed jitlob pubblikament lil Vitali jew lil Wladimir biex ji;;ieldu kontrih. F’intervista li ta madwar ;img[a ilu Chisora qal li hu lest biex jrritorna fir-ring. “Meta irtirawli l-li/enzja /a[[duni mill-aktar [a;a li n[obb nag[mel, ji;ifieri nipprattika l-isport tal-boxing. Matul dan i]-]mien li ma ;;ilidtx xorta bqajt nit[arre; regolari,” qal Chisora. Il-promotor Warren qal li din il-;lieda se tkun wa[da ferm mistennija u issa dawn i]-]ew; boxers se ji;;ieldu f’ambjent fejn suppost u mhux waqt konferenza tala[barijiet.
Bejn illum l-;img[a li ;ejja dawk kollha li ma la[qux jixtru biljett g[andhom /ans biex jixtru biljett u jkunu pre]enti waqt lOlimpjadi ta’ Londra. 20 elf ru[ li ma la[qux biljett waqt l-ewwel ]ew; rawnds se jkollhom /ans jakkwistaw biljett meta llum jinbieg[u 90 elf biljett. Dawn l-20 elf ru[ g[andhom 31 sieg[a /ans biex jixtru biljett qabel ma miljun ru[ li tilfu /-/ans li jixtru biljett matul is-sena li g[addiet, g[andhom /ans [amest ijiem biex jixtru biljett. Kull persuna se jkollu /ans
japplika biex jixtri sa massimu ta’ erba’ biljetti. G[all-ewwel darba, se jinbieg[u 70 elf biljett biex wie[ed ikun jista’ jara lisport kollu fil-Park Olimpiku. Dawn il-biljetti jiswew bejn [ames u g[axar liri sterlini. I/-chairman tal-Olimpjadi, Sebastian Coe qal li l-organizzaturi kienu jafu li eluf ta’ nies kienu di]appuntati bilfatt li tilfu /-/ans li jixtru lbiljetti u b’hekk il-Kumitat Organizzat g[amel dak li seta’ biex jikkuntenta lil dawn li jridu jaraw illog[ob.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
30 Sport EUROPA LEAGUE
Falcao l-eroj ta’ Atletico Madrid Atletico Madrid...................3 Athletic Bilbao.....................0
Atletico Madrid reb[u ttieni tazza tal-Europa League fl-istorja tag[hom wara li fil-finali g[elbu lilliSpanjoli l-o[rajn Athletic Bilbao. Bla dubju, l-eroj tattim Madrilen kien Falcao li skurja ]ew; gowls millisba[ f’din is-serata firRumanija. Falcao spi//a din ilkompetizzjoni b[ala l-aqwa skorer bi 12-il gowl, tnejn aktar minn Huntlaar ta’ Schalke. Din hi t-tieni sena konsekuttiva li dan spi//a b[ala l-aqwa skorer ta’ din il-kompetizzjoni u barra minn hekk g[al Falcao din hi t-tieni darba konsekuttiva li reba[ din it-tazza wara li sena ilu l-Porto kienu g[elbu lil Braga fil-finali. Minbarra Falcao, erba’ plejers o[ra fit-tim ta’ Atletico Madrid kienu [adu sehem fil-finali li Atletico kienu reb[u kontra Fulham. G[al Atletico Madrid din kienet it-12-il reb[a konsekuttiva kontra t-tim li matul din il-kompetizzjoni pprodu/a futbol mill-isba[. Atletico Madrid kienu reb[u din il-kompetizzjoni kien fl-2010, proprju meta din il-kompetizzjoni bdiet
tissejja[ l-Europa League minflok it-Tazza UEFA. L-a[[ar darba li ]ew; timijiet ikkontestaw il-finali ta’ din it-tazza kien fl-2007 meta Sevilla g[elbu lil Espanyol bl-g[oti talpenalties. G[all-kow/ ta’ Atletico Madrid, Diego Simeone din kienet it-tieni darba li reba[ din it-tazza. L-ewwel darba li reba[ha kien meta kien g[adu jilg[ab ma’ Inter. Atletico [ar;u mal-ewwel fuq l-offensiva u dawn marru fil-vanta;; wara biss seba’ minuti. FALCAO ddefenda tajjeb il-ballun u minkejja li kien ostakolat minn ]ew; difensuri fajjar xutt fir-rokna tax-xibka u feta[ l-iskor. Fl-34 minuta Atletico approfittaw minn ]ball fiddifi]a ta’ Bilbao u re;a’ kien FALCAO, li wara li inganna bid-difensuri permezz ta’ finta mill-aqwa, skurja t-tieni gowl tieg[u. Fit-tieni taqsima Bilbao ma wettqu l-ebda reazzjoni u fil-fatt Atletico Madrid setg[u g[amluhom tlieta i]da Falcao kien im/a[[ad mil-lasta. DIEGO ssi;illa kollox fl-84 minuta meta g[amilhom 3-0 bit-tieni gowl tieg[u f’din ilkompetizzjoni.
L-attakkant ta’ Atletico Madrid, Radamel Falcao ji//elebra t-tieni gowl tieg[u kontra Bilbao
A. Bilbao: 1-Gorka Iraizoz, 15-Andoni Iraola, 5Fernando Amorebieta, 24Javi Martinez, 3-Jon Aurtenetxe, 21-Ander Herrera, 8-Ader Iturraspe,
10-Oscar de Marcos, 14Markel Susaeta, 9-Fernando Llorente, 19-Iker Muniain A. Madrid: Thibaut Courtois, 20-Juanfran, 2Diego Godin, 23-Miranda, 6-
Filipe Luis; 4-Mario Suarez, 14-Gabi, 22-Diego, 7-Adrian Lopez, 11-Arda Turan, 9Radamel Falcao Referee: Wolfgang Stark (:ER)
FORMULA 1
Issa rridu nibdew ni;bru l-punti
Herbert Catania, Manager tal-ferg[a tal-Bank of Valletta f’{al Qormi (lemin) jippre]enta t-trofew tal-Plejer tax-xahar lil Pereira da Silva
KAMPJONAT BOV PREMIER
Jorge Pereira da Silva, il-plejer tax-xahar L-attakkant ta’ Qormi Jorge Pereira da Silva huwa l-plejer tax-xahar g[al April 2012. L-attakkant Bra]iljan kien strumentali biex jg[in lil Qormi j]ommu posthom fil-Premier League. Bla dubju li l-a[jar prestazzjoni g[al Jorge Pereira da Silva matul ixxahar t’April kienet firreb[a kbira ta’ 5-1 fuq Marsaxlokk fejn l-attakkant skorja tliet gowls biex tella’ t-total sta;jonali tieg[u g[al 17 -il gowl u jinsab it-tielet fil-klassifika tal-aqwa
skorers. L-istint tieg[u li jsib ixxibka kienet evidenti ukoll fil-partiti kontra {amrun u Tarxien fejn b’kollox matul April, l-attakkant sab ixxibka [ames darbiet. Herbert Catania, Manager tal-ferg[a talBank of Valletta f’{al Qormi ppre]enta t-trofew tal-Plejer tax-xahar lil Pereira da Silva. Il-plejer g[a]el lil Puttinu Cares b[ala benefi/arji taddonazzjoni minn dan lpremju.
Is-sewwieq tal-Ferrari, Fernando Alonso qal li lFerrari, issa, jridu ji;bru lpunti jekk be[siebhom jissieltu g[ar-reb[ tat-titlu. Fi tmiem il-;img[a jsir il-[ames Grand Prix tas-Sena, dak fi Spanja u s'issa l-Ferrari irnexxielhom jirb[u biss darba, meta l-istess Alonso ssorprenda lil kul[add u reba[ il-Grand Prix tal-Malasja. Waqt it-testijiet li saru matul dawn l-a[[ar jiem f'Mugello l-Ferrari g[amlu tibdil kbir fil-karozza u issa jistennew li dawn it-tibdil jag[tu r-ri]ultati mixtieqa. “Fl-ewwel erba' Grand Prix konna bejn wie[ed u ie[or
0.9 sekondi wara dawk li spi//aw l-ewwel u jekk rridu nirb[u t-titlu rridu nnaqsu dan id-distakk minnufih,” qal Alonso. Minkejja li l-karozza talFerrari ;iet kritikata, Alonso ;ie mfa[[ar g[al wirjiet li kellu dan l-ista;un u attwalment dan jinsab fil[ames post fil-klassifika tassewwieqa, 10 punti ta[t illeader u /-champion Vettel tar-Red Bull. “Hu veru li f'Mugello laffarijiet dehru a[jar imma tajjeb ng[idu li ma sarux mirakli u l-partitarji m'g[andhomx jistennew li se nirb[u f'Bar/ellona. Il-Grand
Prix ta' Bar/ellona se jkun lewwel tar;a, filwaqt li rridu nitjiebu fi]-]ew; Grand Prix ta' wara, dak tal-Kanada u ta' Valencia,” kompla jg[id issewwieq Spanjol. Ta’ min jinnota li waqt ittestijiet li saru f'Mugello, ilMcLaren kienu l-uniku tim li ma u]awx is-sewwieqa tag[hom Hamilton u Button. Minflok, dawn taw /ans lil Gary Paffett u lil Oliver Turvey biex jipprovaw ilkarozzi. Tim ie[or li tejjeb ilkarozza tieg[u waqt dawn ittestijiet kienu r-Red Bull filwaqt li l-Lotus [admu [afna biex itejbu r-roti.
FUTBOL
Tliet klabbs tas-Serie A se jkunu investigati Novara, Atalanta u Siena ;ew infurmati li se ji;u investigati dwar suspett ta' log[ob immanipulat. Dawn it-tliet klabbs huma tlieta minn 22 li se jkunu investigati matul ix-xhur li ;ejjin. Tim ie[or li se jkun investigat hu dak ta' Sampdoria, tim li dan l-ista;un lag[ab fisSerie B. B'kollox se jkunu investigati madwar 52 plejer. Dan kollu ;ie ]velat ilbiera[ mill-FIGC. Il-FIGC iffrumat lista ta' 33 partita li jidhru suspettu]i. Il-ma;;oranza ta' dawn il-log[ob huma tas-Serie B filwaqt li hemm tnejn
minnhom tal-Coppa Italia. Atalanta, Novara u Siena kollha kienu g[adhom jilag[bu fis-Serie B meta kien hemm dawn il-partiti suspettu]i. Wie[ed mit-52 plejer hu fil-fatt Cristiano Doni, eks plejer ta' Atalanta li f'Di/embru li g[adda kien ;ie arrestat u sa[anistra sospi] g[al tliet snin u nofs. F'April li g[adda l-eks difensur ta' Bari, Masiello ukoll kien arrestat wara li kien akku]at li mmanipula log[ba tas-Serie A. Tmien plejers o[ra ta' Bari b[alissa qed ikunu investigati mill-pulizija dwar aktar log[ob.
IN-NAZZJON Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
Sport 31 KAMPJONAT BOV PREMIER
Jasal fi tmiemu l-kampjonat Hekk kif din il-;img[a ji;i fi tmiemu l-kampjonat, wie[ed jistenna u jara min se jispi//a fit-tielet post u min se jsalva bejn Mqabba u Mosta. Attwalment, huma Birkirkara li qeg[din fit-tielet post u dawn qed igawdu vanta;; ta’ ]ew; punti fuq Floriana. Biex it-tim ta’ Pawlu Zammit jissi;illa t-tielet post g[ada jrid jirba[ kontra Balzan u b’hekk ma jiddependix mir-ri]ultat li Floriana jiksbu kontra Sliema. Jekk Floriana jirb[u u jfallu Birkirkara jkunu l-holders talU*BET FA Trophy li jispi//a t-tielet. Il-Karkari]i mhux mistennija jfallu kontra lYouths u meta wie[ed i[ares lejn ir-ri]ultat finali talkonfronti bejn dawn it-tnejn jara kif Birkirkara ddominaw u skurjaw 11-il gowl fi tliet partiti kontra Balzan. Birkirkara se jkunu ;ejjin minn reb[a konvin/enti ta’ 41 kontra Sliema filwaqt li Balzan se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 3-0 kontra Hibs. Floriana, min-na[a tag[hom, g[andhom konfront aktar delikat kontra Sliema li qeg[din fil-[ames post, tliet punti fuq Balzan. Dan lista;un, dawn i]-]ew; timijiet kellhom bilan/ assolut meta ltaqg[u kontra xulxin u fil-
fatt, Sliema reb[u partita kontra l-Greens filwaqt li Floriana g[elbu lil Sliema meta dawn iltaq[u l-a[[ar kontra xulxin ftit tal-;img[at ilu. Fl-ewwel fa]i talkampjont dawn kienu wkoll spi//aw fi draw ta’ ming[ajr gowls. Floriana se jkunu ;ejjin minn telfa minima ta’ 1-0 kontra /-champions Valletta filwaqt li Sliema tilfu kontra Birkirkara. Filwaqt li Birkirkara u Floriana se jkunu qed jissieltu biex jispi//aw fit-tielet post Mqabba u Mosta se jkunu qed jittamaw li jsalvaw posthom fil-Premier. B[alissa, Mosta g[andhom vanta;; ]g[ir fuq Mqabba g[ax qeg[din tliet punti fuqhom. G[ada Mosta jilag[bu kontra Qormi filwaqt li Mqabba jiltaqg[u kontra {amrun. L-avverarsarji ta’ Mosta u Mqabba huma salvi u b’hekk iridu jonoraw ilkonfront min[abba li lavversarji tag[hom se jkunu g[adhom jissieltu g[all-post fl-o[la divi]joni tal-futbol Malti. Filwaqt li Mqabba se jkunu ;ejjin minn telfa minima ta’ 1-0 kontra Qormi, Mosta se jkunu ;ejjin minn reb[a fa/li ta’ 5-0 kontra Marsaxlokk.
Il-Programm Illum Centenary Stadium 7 pm: Tarxien R v M’Xlokk (2-4) (2-0) (2-0)
G[ada Kordin 6 pm: B’Kara v Balzan Y (21) (4-0) (5-0) 8 pm: Mqabba v {amrun S (2-3) (2-0) (0-0) Ta’ Qali 6pm: Floriana v Sliema W (0-1) (0-0) (3-1) 8pm: Qormi v Mosta (4-1) (0-1) (0-2)
Is-Sibt Ta’ Qali 4 pm: Valletta v Hibs (0-2) (1-1) (3-2)
Intant, illum tintlag[ab partita li wie[ed jista’ jqisha bla interess, partita bejn Marsaxlokk u Tarxien. Dawn tal-a[[ar huma salvi filwaqt li Marasaxlokk ilhom diversi ;img[at relegati. L-a[[ar log[ba talkampjonat se tkun dik bejn Valletta u Hibernians, partita fejn waqtha /-champions Valletta se jkunu qed ji//elebraw ir-reb[ tal-21 kampjonat fl-istorja tag[hom proprju kontra t-tim li offrielhom sfida denja.
Id-difensur Ingli] John Terry
EURO 2012
Terry x’aktarx se jkun esklu]
Skont rapporti fil-;urnali Ingli]i l-kow/ nazzjonali l;did tal-Ingilterra, Roy Hodgson qed jikkunsidra li j[alli lid-difensur John Terry barra mill-iskwadra li se tie[u sehem fil-EURO 2012 biex b’hekk ma jkunx hemm tensjoni bejnu u bejn Rio Ferdinand. Terry, f’Ottubru li g[adda kien g[adda rimarki razzisti fil-konfront ta’ Anton Ferdinand li ji;i [u Rio u
hemm riskju li dawn it-tnejn ikollhom xi jg[idu jekk ikunu fl-istess tim. L-istess Hodgson kien qal li se jkellem lil dawn ittnejn u jie[u de/i]joni dwar x’se jag[mel. Terry kien tne[[a minn captain tat-tim nazzjonali proprju min[abba l-kummenti li g[adda filkonfront ta’ Ferdinand u jidher li minflok Terry huma lesti biex jie[du postu Cahill jew Lescott.
DIXXIPLINA
Sospi]i [amsa tal-Premier
TRASFERIMENTI
}ieda fis-salarju ta’ Mancini Skont rapporti fil-;urnali Ingli]i, id-diri;enti ta’ Man City se j]idu s-salarju tal-manager tag[hom, Roberto Mancini. Skont dawn irrapporti Mancini se jag[tuh kuntratt ta’ 22 miljun lira sterlina ’l fuq, medda ta’ erba’ snin, u b’hekk se jkun l-aktar kow/ im[allas flIngilterra, daqs Fergsuon. Id-diri;enti ta’ City xorta kienu se j]idu ssalarju ta’ Mancini b’]ew; miljuni, anke jekk City ma jirb[ux il-kampjonat. Jidher li l-fatt li Mancini hu reb[a ’l bog[od mir-reb[ talkampjonat wasslet biex id-diri;enti i]idu ssalarju aktar kmieni. Mancini issa se jibda jir/ievi 5.5 miljun lira sterlina fis-sena. Il-kow/ Taljan qieg[ed vi/in li jmexxi lil Man City g[all-ewwel titlu tag[hom f’dawn l-a[[ar 44 sena. HILDEBRAND – Il-goalkeeper ta’ Schalke, Timo Hildebrand ;edded il-kuntratt tieg[u
b’sentejn o[ra u dan ifisser li se jibqa’ malklabb sal-2014. Il-goalkeeper ta’ 33 sena kien ing[aqad ma’ Schalke fl-2011. Id-diri;enti ta’ Shalke kienu kuntenti bil-wirjiet ta’ dan ilgoalkeeper veteren u b’hekk ;eddulu l-kuntratt. HULK – L-attakkant ta’ Porto Hulk qal li fi tmiem l-ista;un jista’ jitlaq lill-klabb Portugi]. Fost il-klabbs li hemm interessati f’dan ilplejer hemm Chelsea u Porto. “Jekk ikolli nitlaq lil dan il-klabb biex nilg[ab f’wie[ed mill-aqwa kampjonati fl-Ewropa mhux se niddejjaq nitlaq,” qal Hulk. TRAORE – Il-mifielder ta’ Nancy, Bakaye Traore ]vela li fi tmiem l-ista;un dan se jitlaq lill-klabb u se jing[aqad ma’ Milan. “Kuntent [afna li ffirmajt ma’ wie[ed mill-aqwa klabbs fid-dinja,” qal Traore. Il-kuntratt tal-plejer mill-Mali jintemm fi tmiem l-ista;un u b’hekk Milan m’huma se j[allu xejn.
Il-Kummissarju tadDixxiplina tal-MFA ssospenda [ames plejers talPremier. Mqabba se jkollhom erba’ plejers neqsin g[allkonfront kru/jali kontra {amrun. Dawn huma Pierre Grima, Ryan Sammut, Kristian Calleja u Mario Borg. Intant, Sliema se jkollhom lil Nikola Bogdanovic nieqes kontra Floriana. Mill-Ewwwel Divi]joni huma sospi]i log[ba Mead Mifsud, Martin Gabriel u Ronnie Celeste (B’Bugia), Roderick Briffa (Dingli) Murilo Maccari, Andrea Farrugia (Naxxar), Vinicius Pereira (Pietà), Christian Grech (St.George’s), Gockaj Blendi (St.Patrick) u Karl Vassallo ta’ }ejtun. Paul Farrugia ta’ Dingli hu sospi] ]ew; partiti.
Mit-Tieni Divi]joni Trevor Thomas ta’ Gudja hu sospi] tliet partiti filwaqt li Noel Tabone, Matthew Aquilina (Kirkop), Colin Gatt (Luqa), Chris Cuschieri (San :wann), Jean Paul Abdilla (Senglea) u Victor Micallef ta’ }urrieq huma kollha sospi]i log[ba kull wie[ed. Mit-Tielet Divi]joni Anthony Gafà u Gilbert Scerri ta’ Fgura huma sospi]i ]ew; log[biet. Robert Adami (Fgura), Francois Galea (G[axaq), Kirsten Brincat (Marsa), Leo Grech (Mdina), James Borg (M;arr), Christian Abela (M;arr), Edson Falzon (Mtarfa), Jonathan Mifsud, Matthew Borg (Pembroke) u Clayton Goodrum (St Lucia) huma sospi]i log[ba. Jesmond Scicluna ta’ Marsaskala hu sospi] ]ew; log[biet.
Il-{amis, 10 ta’ Mejju, 2012
32 Lokali
Atletico Madrid, b’reb[a ta’ 3-0 kontra Athletic Bilbao, reb[u l-finali tal-Europa League li kienet ikkontestata fir-Rumanija. G[at-tim Madrilen din hi t-tieni darba fl-istorja tag[hom li reb[u din it-tazza. L-aktar plejer li spikka f’din il-finali kien l-attakkant ta’ Atletico Madrid, Falcao. Ara wkoll pa;na 30
Jin[eles l-MV Azzurra L-art li kienet g[and il-GO wara interventi fil-Qawra lura f'idejn il-Gvern Il Gvern u l kumpanija GO lbiera[ iffirmaw iffirmar permezz ta vot tal-Prim Ministru ftehim fejn il Gvern akkwista lura l art tal L art li kiseb lura l Gvern fil Qawra ilha istess kumpanija fil Qawra Din l art kienet proprjetà tal kumpanija sa minn qabel il f idejn il GO wara li kienet parti mill pro/ess ta privatizzazzjoni li kien iffinalizzat u l-Vi/i Prim Ministru g[addiet privatizzazjoni tal kumpanija Maltacom fl fl 2006 F din is sena art fil Qawra li tinsab fil -
-
'
-
-
-
.
'
Il-vapur Malti MV Azzurra, ilbiera[ [alla lPort ta' Tripli fil-Libja. Dan wara li kien ilu jin]amm f'dan il-pajji] g[al kwa]i tliet ;img[at fuq allegazzjonijiet ta' kuntrabandu. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi intervjena dwar dan il-ka] u tkellem mal-Prim Ministru Libjan Abdurrahim el-Keib, fejn talbu biex il-vapur jit[alla jitlaq mil-Libja. Saru wkoll laqg[at, kemm f'Malta kif ukoll fil-Libja, bejn il-Vi/i Prim Ministru u Ministru tal-Affarijiet Barranin Tonio Borg u l-og[la uffi/jali tal-Kunsill
Transitorju Libjan. L-Ambaxxatur Malti g[al-Libja Victor Camilleri kien pre]enti g[al dawn illaqg[at. Il-vapur kien ilu mi]mum fil-port ta' Tripli g[al 24 ;urnata wara li n-negozjant miljunarju Libjan Jalal Husni Bey, allega li dan kien qed jintu]a biex jidda[[lu prodotti talkuntrabandu fil-Libja. Xi [a;a li l-a;ent tal-vapur /a[ad bil-qawwa kollha. Fuq il-vapur kien hemm [ames Maltin. Tlieta minnhom ;ew Malta l;img[a li g[addiet, filwaqt li t-tnejn l-o[ra se jirritornaw fuq il-vapur.
-
-
-
2006. Il-ftehim ta' skambju ta' proprjetà ;ie
COMMUNICATIONS
-
-
-
ffirmat ilbiera[ wara nofsinhar hekk kif kien qed jistenna l-approvazzjoni tal-Parlament, approvazzjoni li r/ieva l-vot tad-deputati parlamentari nhar it-Tlieta filg[axija. I/-/erimonja tal-iffirmar saret fil-pre]enza tal-Ministru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment Tonio Fenech, i/-Chairman talkumpanija GO Deepak Padmanabhan, u l-Kap E]ekuttiv David Kay, fost o[rajn. Permezz ta' dan il-ftehim, li jammonta g[al 13.8 miljun ewro, il-kumpanija GO kisbet [dax-il proprjetà mifruxa madwar Malta. Din il-proprjetà ;dida tinsab f'diversi lokalitajiet fosthom f'Birkirkara, f' {a]-}ebbu;, fil-Mosta, fin-Naxxar, f' TasSliema, fir-Rabat, fi]-}urrieq, f' Wied il-G[ajn, fi]-}ejtun u tnejn f'San Pawl il-Ba[ar. Dawn ilpostijiet se jibdew jintu]aw biex jg[inu floperat tal-kumpanija GO kif ;ie de/i] fillaqg[a ;enerali annwali li l-kumpanija kellha proprju l-Erbg[a filg[odu. Filfatt, matul din illaqg[a x-shareholders pre]enti approvaw dan l-
media•link
.
-
' . ' limiti ta' San Pawl il-Ba[ar, kienet il-proprjetà tal-kumpanija Maltacom. Proprju f'din l-istess sena l-Gvern kien bieg[ l-a[[ar ishma tieg[u f'din il-kumpanija li kienu jammontaw g[al 60 fil-mija tal-valur tal-kumpanija, liema ishma
nbieg[u lil Emirates International Telecomunications (Malta) Limited. Il-pro/ess ta' privatizzazzjoni kien sewa iktar minn 220 miljun ewro. Fid-diskors tieg[u l- Ministru Tonio Fenech spjega kif dan l-iskambju seta' jsir biss wara pro/ess ta' evalwazzjoni u ratifikazzjoni. Hu sa[aq li l-iskambju ta' proprjetà mexa fuq kuntratt ori;inali li ma rax ]ieda jew tnaqqis ta' proprjetà mill-ftehim. Hu qal li l-pro/ess kien wie[ed ;ust g[all-partijiet kollha, kif jixhdu ddibattiti parlamentari tal-jum ta' qabel. Permezz ta' dan il-ftehim, l-art tal-Qawra, li issa saret proprjetà tal-Gvern ta[t idDipartiment tal-Artijiet, tista' tintu]a g[allskopijiet o[ra u b'hekk ma tibqax fi stat ta' abbandun.
TILQIMA B{ALA PREVENZJONI KONTRA L-KANCER FL-UTRU 10-5-2012