2012_05_18

www.media.link.com.mt

Numru 13,129

€0.55

Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

3,000 persuna ja[dmu fil-qasam kulturali minn Charles Muscat

Il-qasam kulturali kreattiv jikkontribwixxi g[al erbg[a fil-mija talProdott Gross Nazzjonali u jimpjega madwar 3,000 persuna. Is-sena li g[addiet il-Gvern kellu l-og[la spi]a rikurrenti li qatt kien hemm g[as-settur tal-wirt kulturali u kienet tla[[aq is-€7.5 miljun.

Dan [are; waqt il-Forum Nazzjonali dwar il-Wirt Kulturali li sar il-biera[ f’Dar il-Mediterran g[allKonferenzi fil-Belt. Matul il-Forum saret pre]entazzjoni tar-Rapport dwar l-Istat tal-Patrimonju g[as-sena 2011 kif ukoll kien ippre]entat l-Abbozz ta’ Konsultazzjoni talIstrate;ija Nazzjonali dwar il-Wirt Kulturali g[all[ames snin li ;ejjin.

Mario de Marco, ilMinistru tat-Turi]mu, ilKultura u l-Ambjent qal li fil-Parlament ing[alqet iddiskussjoni dwar l-Abbozz ta’ Li;i li jintegra li]vilupp sostenibbli mal[arsien tal-patrimonju storiku u g[all-ewwel darba dda[[al il-kun/ett ta’ gwardjan tal-wirt kulturali.

Mario de Marco elenka diversi pro;etti li saru u qed isiru biex ikun priservat il-wirt kulturali u storiku ta’ pajji]na anke bil-g[ajnuna tal-fondi talUnjoni Ewropea. Dawn jinkludu l-pro;ett tat-tinda ta’ {a;ar Qim u l-Imnajdra kif ukoll i/-/entru talvi]itaturi, il-pro;ett ta’ restawr li se jsir fil-Forti g[al pa;na 5

Il-Kumpless sportiv ;did ta’ {al Kirkop qed ikompli jg[in biex aktar tfal u ]g[a]ag[ i]ommu ru[hom attivi (Ritratt> Michael Ellul)

Fa/ilitajiet sportivi tal-og[la livell g[at-tfal u ]-]g[a]ag[ Maltin Inawgurat il-kumpless sportiv ta’ {al Kirkop minn Matthew Bonett

Irridu ni]irg[u kultura ta’ sport u [ajja b’sa[[itha fil-;enerazzjoni futura. Irridu li kull Malti u Maltija jkollhom lopportunità li jg[ixu [ajja attiva biex b’hekk, jonqos ir-riskju li dak li jkun jimrad, u fl-istess [in, kul[add jg[ix [ajja aktar komda u ming[ajr inkwiet. Hu g[alhekk li l-gvern qed jinvesti biex kul[add ikollu kwalità ta’ [ajja a[jar, u din tista’ tin[oloq biss bl-isport u l-attività fi]ika.

Kliem il-Prim Ministru Lawrence Gonzi meta l-biera[ kien inawgurat il-Kumpless Sportiv ta’ {al Kirkop, l-a[[ar minn sensiela ta’ investimenti mill-gvern f’dan is-settur. Il-Prim Ministru segwa wkoll lattività f’dan il-kumpless li fiha [adu sehem numru kbir ta’ tfal u studenti li jattendu l-Kulle;; San Benedittu li jinsab biswit dan l-isess kumpless sportiv.

Dan il-kumpless hu mibni fuq medda ta’ art ta’ kwa]i elfejn metru kwadru u sar b’investiment mill-gvern ta’ aktar minn €3.5 miljun. F’dan il-kumpless, jistg[u ji;u pprattikati 15-il dixxiplina tal-isports differenti, b’apparat differenti g[al kull sport. Fil-fatt, fil-Kumpless hemm ukoll gymnasium kif ukoll pitches apposta li fihom jistg[u ji;u pprattikati l-football, volleyball, handball, basketball, netball, kif ukoll i]-]fin u l-judo. Qed ikun organizzat ukoll Walking and Jogging Club, li permezz tieg[u, kull filg[odu, 300 persuna qed jibdew il-;urnata b’attività fi]ika. Minn dan il-Kumpless, se tkun qed tit[addem l-Iskola Nazzjonali tal-Isport li se tifta[ f’Settembru li ;ej.

F’diskors tal-okka]joni, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi spjega kif lisports mhux biss importanti g[all-[ajja b’sa[[itha, i]da anke biex it-tfal u ]-

L-Istati Uniti Tmut il-kantanta Donna Summer li tibqa’ mfakkra g[all-era tad-disco fis-sebg[inijiet Ara pa;na 13

]g[a]ag[ jibnu fihom karattru sod. “Irridu li l-;enituri jkollhom mo[[hom mistrie[ mis-sa[[a ta’ uliedhom”, qal Lawrence Gonzi. Hu g[alhekk li kull sena, il-gvern qed jibni skola ;dida b’fa/ilitajiet sportivi ta’ kwalità g[olja.

Hu semma kif is-sena li g[addiet, ilgvern ta aktar minn 50,000 tilqima lit-tfal biex jiprevenuhom minn numru ta’ mard, waqt li minn din is-sena, it-tfajliet kollha ta’ 12-il sena se jibdew jing[ataw tilqima o[ra li tippreveni l-kan/er tal-utru.

Il-Prim Ministru tkellem ukoll dwar limpenn tal-gvern biex joffri [ajja aktar b’sa[[itha lill-poplu Malti. E]empju /ar huma l-impjanti tad-drena;; li permezz tag[hom, fl-ib[ra li mmorru ng[umu fihom, qed jintrema ilma mhux ikkontaminat. Malta hi l-ewwel pajji] filMediterran li g[amlet dan l-investiment.

G[awdex

Inawgurat mill-;did il-;nien ta’ Villa Rundle Ara pa;na 32

g[al pa;na 3

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

Lokali 3

Pjanat kumpless ie[or f’Tal-{andaq minn pa;na 1

Is-Segretarju Parlamentari g[a]}g[a]ag[ u Sport Clyde Puli, [abbar li l-gvern di;à ressaq lapplikazzjoni quddiem il-MEPA biex jinbena kumpless sportiv ie[or fiz-zona Tal-{andaq, biswit liskola tal-Kulle;; San Injazju. Hu ta rendikont ta’ kif fl-a[[ar snin, ilgvern investa fl-isport. Biss biss, sostna Clyde Puli, din is-sena, lgvern iddedika €8 miljuni millba;it g[all-g[aqdiet sportivi biex dawn ikunu jistg[u jinvestu fit-tfal u ]-]g[a]ag[ irre;istrati mag[hom.

Clyde Puli semma wkoll liskema li permezz tag[ha, persuni li jippratikaw l-isport b’mod professjonali qed jing[ataw lopportunità li jippratikaw l-isports g[al 20 sieg[a fil-;img[a minflok 20 sieg[a ta’ [idma. Din l-iskema lewwel bdiet fis-settur pubbliku, i]da fis-sena li g[addiet, infirxet ukoll mas-settur privat, bil-[las g[al 20 sieg[a ta’ sport jo[ro;hom ilgvern. Clyde Puli qal ukoll li wara s-su//ess tal-Outdoor Gym f’Ta’ Qali, din is-sena, il-Gvern se jkun qed jifta[ erba’ Outdoor Gyms o[ra madwar Malta u G[awdex.

Clyde Puli rringazzja lillg[aqdiet sportivi g[all-[idma tag[hom, b’mod spe/jali g[allkontribut li taw biex ;abu lejn pajji]na €7.5 miljun ewro, permezz tal-iskema tat-turi]mu sportiv.

Min-na[a tag[ha, il-Ministru talEdukazzjoni u x-Xog[ol Dolores Cristina f’kummenti ma’ INNAZZJON, qalet li l-Kumpless Sportiv ta’ {al Kirkop, minbarra li joffri diversi fa/ilitajiet g[at-tfal u ]-]g[a]ag[, hu wkoll /entru talkomunità li fih, bosta persuni jistg[u jiltaqg[u u jag[mlu le]er/izzju flimkien. Hi qalet li lgvern qed ikompli jinvesti biex jibni kultura ta’ sport fi]-]g[a]ag[ Maltin, mhux biss permezz taliskola nazzjonali tal-isport, i]da anke b’diversi boro] ta’ studju spe/ifiki f’dan il-qasam.

Fi/-/erimonja tal-ftu[, tkellem Andrè Camilleri, student talKulle;; San Benedittu, li filwaqt li rringrazzja lill-gvern ta’ dan linvestiment fih u fi s[abu, qal li permezz ta’ dan il-kumpless, it-tfal se jkollhom l-opportunità li jipprattikaw l-isport, mhux biss fil[in liberu tag[hom, i]da anke fil[inijiet tal-iskola. “Issa g[andna xi [a;a a[jar minflok noqg[odu nitg[a]]nu quddiem it-televi]joni, jew nilg[abu fuq il-kompjuter,” qal Andrè Camilleri.

Tkellem ukoll William Chetcuti, tiratur li reba[ it-Tazza tad-Dinja tad-Double Trap, li mill-;img[a li ;ejja, se jkun impjegat fuq ba]i full-time mal-Forzi Armati ta’ Malta b[ala ‘suldat sportiv’.

William Chetcuti, flimkien ma’ o[rajn qed jing[ataw din lopportunità mill-gvern li jipprattikaw l-isport tag[hom b’mod professjonali biex ikomplu j;ibu ri]ultati presti;ju]i g[allpajji]na. William Chetcuti tkellem dwar is-simulator tal-isparar li hemm fil-Kumpless Sportiv ta’ {al Kirkop, xi [a;a innovattiva g[allpajji]na, li se twassal biex aktar tfal ]g[ar jibdew jit[arr;u f’dan l-isport ming[ajr periklu.

Min-na[a tieg[u, i/-Chairman tal-Kunsill Malti g[all-Isport Bernard Vassallo, iddeskriva lKumpless Sportiv b[ala ;awhra ;dida fil-qasam sportiv, u qal li dan l-investiment qed isir fit-tfal tag[na li mhux biss huma l-futur tal-isport Malti, i]da huma wkoll il-;enituri ta’ g[ada.

L-Iskola Nazzjonali tal-Isport se tifta[ f’Settembru li ;ej Bernard Vassallo enfasizza l-fatt li t-tfal li jippratikaw l-isport huma kapa/i j;ibu l-istess marki, jekk mhux a[jar minn dawk it-tfal li ma jag[mlux sports. Dan peress li dawk sportivi kapa/i jqassmu l-[in tag[hom b’mod tajjeb, u jibnu fihom elementi ta’ rispett, dixxiplina u anke teamwork, spjega Bernard Vassallo.

Pre]enti g[a/-/erimonja kien hemm ukoll l-Assistent Parlamentari fil-Ministeru talEdukazzjoni u x-Xog[ol Stephen Spiteri, il-Kelliem g[a]-}g[a]ag[ u l-Isport tal-Oppo]izzjoni Chris Agius, is-Sindku ta’ {al Kirkop Charles Calleja, kif ukoll rappre]entanti minn diversi g[aqdiet sportivi f’pajji]na.

Biex il-pubbliku jkun jista’ jara b’g[ajnejh il-fa/ilitajiet li jinsabu f’dan il-kumpless, g[ada se tkun organizzata Open Day, bejn id-9 ta’ filg[odu u s-7 ta’ filg[axija, li matulha, l-familji jistg[u j]uru dan il-Kumpless u jippratikaw kwalunkwe dixxiplina ta’ sport. Filfatt, se jkun hemm atleti professjonali li j[arr;u lil dawk li jattendu bil-g[an ukoll li aktar tfal u ]g[a]ag[ jit[ajru jipprattikaw lisport fil-[in ta’ wara l-iskola.

Il-kumpless sportiv sar b’investiment ta’ €3.5 miljun u qed jilqa’ fih dixxiplini varji ta’ sport

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

Lokali 5

Approvat il-bini ta’ park industrijali g[an-negozji ]-]g[ar L-Awtorità dwar l-Ambjent u l-Ippjanar (MEPA) il-biera[ approvat il-permezz g[alli]vilupp ta’ park industrijali g[an-negozji ]-]g[ar u medji (SME’s) f’sit fi Triq Valletta, f’{al G[axaq.

Il-park industrijali ta’ {al G[axaq hu wie[ed minn sitt parks industrijali identifikati mill-MEPA fil-pjan tal-SME’s li kien approvat f’Lulju tassena 2004.

Dan is-sit fejn se jsir il-park

industrijali kien jifforma parti minn zona fejn kien hemm impjant tal-konkos u g[alqa ]dingata f’{al G[axaq. Lapplikazzjoni li nstemg[et mill-MEPA l-biera[ kienet tkopri biss nofs is-sit min[abba li l-parti l-o[ra kienet koperta b’applikazzjoni g[all-i]vilupp g[al bini ta’ sit tal-SME’s li di;à kienet approvata kif ukoll b’permess ie[or biex attività industrijali f’zona residenzjali f’Birkirkara

tkun ri-lokata g[al dan is-sit.

L-i]vilupp ta’ park industrijali f’{al G[axaq jinkludi l-bini ta’ graxxijiet g[all-parke;; tal-karozzi. Lispazju g[al kull intrapri]a jkopri art ta’ bejn 120 u 200 metru kwadru skont in-natura tax-xog[ol tag[ha.

Ix-xog[ol fuq dan il-park industrijali jinkludi t-twaqqig[ tal-bini e]istenti, fosthom limpjant tal-konkos li m’g[adux jintu]a.

Propost tibdil g[ar-rapport ta’ monitora;; tal-Power Station Il-MEPA qed tipproponi li bi ftehim malKumitat ta’ Monitora;; dwar l-estensjoni talPower Station ta’ Delimara, isir tibdil fil-permess dwar l-Integrated Pollution Prevention and Control biex ir-rapport dwar il-monitora;; dwar lestensjoni tal-power station ikun esti] minn Settembru 2012 g[al :unju 2013.

Fi stqarrija, il-MEPA qalet li /-?entru tar-

Ri]orsi g[all-Immani;;jar tal-Kwalità tal-Arja talUniversità ta’ West England fi Bristol, intag[]el mill-Kumitat ta’ Monitora;; b[ala l-konsulent indipendenti g[all-kwalità tal-arja.

Il-konsulent informa lill-Kumitat ta’ Monitora;; li jrid tal-inqas sitt xhur ta’ monitora;; ta’ data waqt li l-estensjoni tal-power station ta’ Delimara tkun qed ta[dem biex i[ejji r-rapport.

Ippubblikati rapport u abbozz ta’ strate;ija dwar il-Patrimonju Kulturali minn pa;na 1

Sant An;lu b’investiment ta’ €14-il miljun ko-finanzjati mill-UE, il-pro;ett ta/-/entru tal-vi]itaturi fil-:gantija f’G[awdex, fit-Tempji ta’ {al Tarxien u l-pro;ett talKatakombi ta’ San Pawl firRabat li se jsir b’investiment ta’ €10 miljun ko-finanzjati mill-Fond g[all-I]vilupp Re;jonali tal-UE. Se jsir ukoll il-pro;ett tal-Banjijiet Rumani f’G[ajn Tuffie[a fil-limiti talIm;arr.

Hu qal li l-Abbozz talIstrate;ija Nazzjonali dwar ilWirt Kulturali jinkludi 22 proposta strate;ika f’oqsma differenti. Mario de Marco qal li l-[arsien tal-wirt kulturali mhux responsabbiltà talGvern biss i]da wkoll qed ikun hemm parte/ipazzjoni akbar mill-Kunsilli Lokali, mill-NGO’s u mis-settur privat.

Mir-rapport dwar l-Istat talPatrimonju Kulturali jirri]ulta li s-sena li g[addiet saru aktar minn 780 attività fosthom 132 mill-iskejjel li fihom [adu sehem mat-13,800 student u studenta. Bejn is-sena 1994 u s-sena li g[addiet kienu skedati 2,550 proprjetà. Issena li g[addiet 122 student u studenta bdew xi kors b’temi tal-patrimonju kulturali flUniversità jew fl-MCAST u dan hu numru inkora;;anti.

L-Abbozz ta’ Konsultazzjoni tal-Istrategija Nazzjonali g[all-Wirt Kulturali sar bis-sehem ta’ 93 entità tal-Gvern, Kunsilli Lokali u NGO’s u fih 22 objettiv. Dan jinkludi erba’ taqsimiet li huma sehem ilpubbliku u l-parte/ipazzjoni, il-governanza, il-[arsien u lu]u sostenibbli. L-Abbozz ikopri l-perijodu 2012 sal2017.

Hello Kitty ‘Maltija’ Il-karattru tant popolari madwar id-dinja Hello Kitty libes ilbies Malti. Bi ftehim mal-kumpanija Sanrio, ilpropjetarju tal-karattru Hello Kitty, l-Awtorità Maltija tatTuri]mu (MTA) [olqot souvenir partikulari li qed jing[ata lil :appuni]i li jibbukkjaw btala f’Malta o;;ett li mill-ewwel ;ibed lattenzjoni tal-kollezzjonisti tant li di;à sar xi [a;a mfittxija ferm anke g[aliex sar f’numru limitat.

Is-souvenir hu l-qattusa ta’ Hello Kitty liebsa b’lewn a[mar inkella iswed, bis-salib tal-Kavallieri abjad fuqha, u ta[tha, karozza tal-linja tradizzjonali Maltija.

Is-souvenir in[oloq apposta b’ri]ultat ta’ ftehim bejn lMTA u Sanrio, l-ewwel ftehim tax-xorta tieg[u bejn il-propjetarja ta’ dan il-

karattru tant popolari madwar id-dinja u entità nazzjonali tat-turi]mu. Fuq xewqa ta’ Sanrio dan is-souvenir qed jing[ata biss fil-:appun, ilpajji] li [oloq il-karattru ta’ Hello Kitty fis-snin Sebg[in u tnieda f’fiera f’Settembru fil:appun stess. L-interess fih kien mill-ewwel tant li flistess fiera spi//a l-attrazzjoni numru wie[ed.

Illum is-souvenir qed jintu]a l-iktar b[ala a//essorju tattelefon /ellulari u jing[ata biss lil dawk li jibbukkjaw btala g[al Malta mill-:appun u li juru prova tal-prenotazzjoni tag[hom tal-ajru, inkella tallukanda f’Malta, lirrappre]entanti tal-MTA fil:appun inkella lill-operaturi turisti/i awtorizzati.

Il-:appun hu meqjus wie[ed mis-swieq turisti/i li qed ji]viluppa b’mod sostanzjali

f’pajji]na. G[al Malta dan qieg[ed, iktar ma jg[addi ]]mien, iktar ifisser turisti ta’ kwalità li jifil[u jonfqu u li j]uru pajji]na g[al perjodu pjuttost twil. Normalment jag[]lu li joqg[odu f’lukandi ta’ erba’ jew [ames stilel, i]uru Malta l-iktar fix-xitwa, joqg[odu sa[anistra bejn tliet u sitt xhur f’pajji]na meta ji;u biex jistudjaw l-Ingli].

Tinteressahom [afna wkoll listorja u l-kultura ta’ pajji]na.

L-MTA u l-kumpanija Sanrio minn issa di;à qed ja[dmu biex wara din ledizzjoni limitata ta’ souvenirs jin[are; ie[or, li jkun ikbar u allura iktar vi]ibbli, probabbli basket taxshopping inkella pinna, li wkoll ikunu mistennija jin[atfu u j]idu l-interess lejn pajji]na b[ala destinazzjoni turistika.

Is-settur ta’ turi]mu mill-:appun qed jikber b’mod sostanzjali

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

2 Lokali

Miexi x-xog[ol fis-Salini Il-pro;ett g[arrijabilitazzjoni tas-Salini beda u dan g[andu jitlesta sa Settembru 2013. Dan [abbru George Pullicino, ilMinistru g[ar-Ri]orsi u lAffarijiet Rurali meta wie;eb mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Laburista ?ensu Galea.

Il-Ministru Pullicino stqarr li b[alissa x-xog[ol g[addej b’ritmu mg[a;;el u qed isir ir-restawr taxXimenes Redoubt, irrestawr tal-[itan madwar issalini u dalwaqt se jibda ilbini tat-tined tal-injam simili ta’ dawk li kien hemm f’qag[da [a]ina [afna ftit ta]-]mien ilu.

IT-TEMP

UV INDEX

9

IT-TEMP> sabi[ bi s[ab g[oli VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif mit-Tramuntana li jdur minNofsinhar BA{AR> moderat li jsir [afif g[al moderat IMBATT> baxx mill-Majjistral TEMPERATURA: L-og[la 22˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 644.1 mm IX-XEMX> Titla’ fis-05.54 u tin]el fil-20.03

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IL-:IMG{A L-og[la 22˚C L-inqas 13˚C

IS-SIBT L-og[la 24˚C L-inqas 13˚C

IL-{ADD L-og[la 26˚C L-inqas 17˚C

IT-TNEJN L-og[la 25˚C L-inqas 18˚C

IT-TLIETA L-og[la 23˚C L-inqas 16˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

10

10

10

8

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 21˚C xemxi, Al;eri 26˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 14˚C imsa[[ab, Ateni 22˚C ftit imsa[[ab, Lisbona 22˚C ftit imsa[[ab, Berlin 12˚C xemxiu, Brussell 13˚C ftit imsa[[ab, ilKajr 37˚C xemxi, Dublin 09˚C imsa[[ab, Kopen[agen 10˚C sil;, Frankfurt 14˚C imsa[[ab, Milan 19˚C xemxi, Istanbul 23˚C ftit imsa[[ab, Londra 13˚C xemxi, Madrid 24˚C imsa[[ab, Moska 25˚C xemxi, Pari;i 14˚C imsa[[ab, Bar/ellona 20˚C imsa[[ab, Ruma 22˚C xemxi, Tel Aviv 33˚C xemxi, Tripli 13˚C xemxi, Tune] 23˚C xemxi, Vjenna 12˚C imsa[[ab, Zurich 14˚C ftit imsa[[ab, Munich 11˚C ftit imsa[[ab, Stockholm 16˚C imsa[[ab, St. Petersburg 28˚C xemxi.

Il-kumpanija Betsson se t[addem 350 [addem ;did L-online gaming wa[du f’pajji]na s’issa j[addem 7,000 persuna Fit-tnax-il xahar li ;ejjin ilkumpanija Betsson, li ta[dem fis-settur tal-online gaming jew log[ob fuq l-internet u li ta[dem minn Ta’ Xbiex, se tkun qed i]]id il-[addiema tag[ha bi 350. Din ilkumpanija di;à t[addem mijiet ta’ [addiema f’settur li hu mag[ruf g[all-pagi sostanzjali li j[allas.

Tonio Fenech, il-Ministru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment qal dan f’konferenza tal-a[barijiet fi tmiem ]jara li g[amel fil-bini tal-Awtorità Maltija talLog[ob u l-Lotteriji flImrie[el, li hi l-awtorità nazzjonali responsabbli milli to[ro; il-li/enzji, ti;bor ittaxxi u tara li r-regolamenti b’rabta ma’ dan is-settur ikunu m[arsa. Il-konferenza tala[barijiet kienet indirizzata wkoll minn Nick Xuereb, i/Chairman tal-awtorità u minn Reuben Portanier, il-Kap E]ekuttiv.

Is-settur tal-online gaming wa[du f’pajji]na s’issa j[addem 7,000 persuna, bejn 4,000 impjegati direttament fis-settur u 3,000 o[ra li ja[dmu indirettament fih.

F’Malta b[alissa hawn 280 operatur li bejniethom sala[[ar tas-sena li g[addiet kellhom 432 li/enzja filwaqt li kull sena ji;u sospi]i jew kan/ellati medja ta’ 30 li/enzja. B[alissa hemm talba g[al 60 li/enzja o[ra. Is-settur jikkontribwixxi madwar €20 miljun f’taxxa fis-sena.

Is-settur tal-log[ob u llotteriji b’mod ;enerali, li jinkludi l-lotteriji nazzjonali, ilcasinos, it-tombli organizzati u l-online gaming, fl-2011

wa[idha wasslu biex lAwtorità kellha d[ul finanzjaru ta’ €50.8 miljun u profitt ta’ €47.9 miljun, ]ieda fid-d[ul ta’ €11.2 miljun mill-2008 sala[[ar tal-2011.

Tonio Fenech fisser kif Malta, snin ilu, g[arfet li jekk tirregola dan is-settur b’mod responsabbli dan jista’ jkollu kontribut ekonomiku qawwi anke fil-qasam tal-impjiegi, bil-bejg[ ta’ servizzi internazzjonali u bil-[olqien ta’ xog[ol ta’ kwalità f’pajji]na.

Hu qal li g[alhekk il-Gvern waqqaf l-Awtorità Maltija talLog[ob u l-Lotteriji fl-2004 u llum qieg[ed ja[dem biex filqrib iwaqqaf fond li permezz tieg[u jittie[du inizjattivi favur log[ob b’responsabilità. Tonio Fenech spjega li l-fond, blisem ta’ Responsibility Gaming Fund, se ja[dem kontra l-abbu] mil-log[ob, se jkun qed jag[mel kampanji ta’ informazzjon favur log[ob b’sens ta’ responsabbiltà, u se jkun qed jg[in lil min jinqabad fil-vizzju tal-log[ob tal-azzard.

Hu qal li s’issa tlesta l-qafas tekniku u b’dak li t[ejja s’issa se jitressaq fil-qrib quddiem ilKabinett g[alkemm id-dettalji g[ad iridu jitfasslu iktar tard.

Hu stmat li dan il-fond ikun twaqqaf is-sena d-die[la.

Tonio Fenech irrifera wkoll g[ar-regolamenti ;odda li g[adda l-Parlament is-sena li g[addiet dwar is-swali tallog[ob u qal li llum hawn 25 post simili, mifruxa f’Malta u f’G[awdex, li qed i]ommu mar-regolamenti b’sens ta’ responsabbiltà lejn il-qafas so/jali tal-pajji]. Hu spjega li f’dawn is-swali jsir monitora;; kontinwu filwaqt li spjega kif

l-awtorità introdu/iet il-kun/ett ta’ log[ob responsabbli bloperaturi stess ta’ fa/ilitajiet li jeskludu l-online gaming, jag[mlu regolamentazzjoni tag[hom infushom bilpossibbiltà li jissospendu lilhom infushom g[al perjodu ta’ ]mien, minn sitt xhur g[al sena, jekk tkun il-[tie;a. Hu fisser li s’issa kien hemm total ta’ 1,000 persuna li f’xi [in jew ie[or issospendiet lilha nnifisha minn kemm ilha te]isti din il-possibbiltà.

Mistoqsi dwar il-ka] imqajjem fil-Qorti dan l-a[[ar, il-Ministru Tonio Fenech /a[ad li l-awtorità trid toffri xi esklussività lil Maltco jew lil xi kumpanija dwar iktar log[ob milli dak imsemmi fiddokument tas-sej[a tal-offerti ppubblikat iktar kmieni, skont allegazzjonijiet ta’ kumpanija rivali.

Min-na[a tag[hom kemm i/-Chairman kif ukoll il-Kap E]ekuttiv tal-awtorità tkellmu dwar il-[idma tal-awtorità fla[[ar snin u r-ri]ultati finanzjarji tal-a[[ar sentejn.

Huma spjegaw kif fl-a[[ar tliet snin dan is-settur kiber b’29% filwaqt li Malta qed jirnexxilha dejjem iktar ittejjeb irreputazzjoni tag[ha f’livell internazzjonali.

Huma spjegaw li minbarra mal-FIFA u mal-Kumitat Olimpiku, dan l-a[[ar lawtorità f’Malta rnexxielha tiffirma ]ew; ftehim g[al kooperazzjoni ma’ entitajiet nazzjonali, dik tal-Kanada u lo[ra tad-Danimarka, filwaqt li l-Awtorità Maltija tal-Log[ob u l-Lotteriji kienet mog[tija lunur “Fast 50” g[at-tieni sena konsekuttiva.

B[al-lum 25 sena Folla enormi n;abret fit-toroq tal-Belt u Fuq il-Fosos tal-Furjana biex kienet i//elebrata r-reb[a tal-Partit Nazzjonalista fl-elezzjoni ;enerali.

Din l-attività kienet karatterizzata millentu]ja]mu kbir tal-poplu li attenda bi [;aru ji//elebra l-[elsien minn politika ta’ terrur li kienet g[al snin thedded iddemokrazija. Kienu /elebrazzjonijiet ukoll ta’ poplu li ra r-rieda tieg[u titwettaq wara li Gvern So/jalista fl1981 kien kasbar l-akbar dritt taddemokrazija wara li baqa’ jiggverna minkejja li ma kellux l-appo;; talma;;oranza.

Flimkien mal-poplu Malti u G[awdxi, jag[tu mer[ba lill-Ministri, Segretarji Parlamentari u Membri Parlamentari kien hemm g[add ta’ turisti li pparte/ipaw fil-fer[ ta’ dan il-mument storiku g[all-pajji].

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

4 Lokali

Il-pri;unieri f’Divi]joni 13 jer;g[u jibdew jieklu Fi stqarrija, id-Direttur tal-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin av]a li lpri;unieri kollha f’Divi]joni 13 qeg[din jieklu, u jinsabu f’kundizzjoni ta’ sa[[a tajba. Dan wara li l-Erbg[a kien hemm numru ]g[ir ta’ pri;unieri li ma kinux qed jieklu g[ax kienu qed jistennew /ertu privile;;i li m’humiex intitolati g[alihom skont dak li jo[ro; mir-Regolamenti Dwar il-[abs. Fil-perjodu li ma kinux qed jieklu, l-uffi/jali u t-tabib tal-Fa/ilità segwew il-pri;unieri, li dejjem kienu f’qag[da ta’ sa[[a tajba.

Libjan mixli b’attentat ta’ qtil ta’ Libjan ie[or b’daqqiet ta’ mus Libjan ta’ 22 sena baqa’ mi]mum ta[t arrest preventiv wara li tressaq quddiem ilMa;istrat Neville Camilleri mixli li fil-lejl ta’ bejn il-5 u s-6 ta’ Novembru li g[adda kien g[oddu qatel Libajn ie[or ta’ 23 sena, meta tah daqqiet ta’ mus fil-Qawra.

Mohammed Ezedin Zweit wie;eb li ma kienx [ati li g[all-[abta tal-4.15 a.m. filQawra ta bil-mus lil Musa Ali Farag El Tuba. L-Ispettur Chris Pullicino li flimkien ma’ l-Ispettur Gabriel Micallef qed imexxi l-presekuzzjoni qal li El Tuba kien da[al l-G[assa tal-Qawra mimli demm jitlob l-g[ajnuna u spi//a ntilef minn sensih u fil-periklu tal-mewt.

Il-Libjan li ng[ata daqqiet ta’ sikkina f’idejh u f’sidru ma setax jitkellem malPulizija min[abba l-qag[da li

kien fiha fejn g[amel [in filperiklu tal-mewt. Il-Pulizija minnufih sej[et ambulanza li [adet lill-;uvni residenti lQawra, l-Isptar Mater Dei g[all-kura. Hemm hu kien i//ertifikat li sofra minn ;rie[i gravi u li kien fil-periklu tal-mewt, i]da grazzi g[allkura li ng[ata, irpilja u qaleb g[all-a[jar.

Meta l-vittma rkupra, dan ta l-informazzjoni lill-Pulizija li i]da ma setg[etx issib lil Zweit li hu mir-ra[al ta’ Gharian fil-Libja, peress li dan bidel l-indirizz tieg[u diversi drabi fejn meta se[[ lin/ident kien joqg[od ilQawra i]da l-Pulizija sabitu lImsida.

Meta l-Avukat tieg[u Leon Bencini g[amel talba g[al libertà provi]orja, l-Ispettur Pullicino o;;ezzjona bilqawwa kollha fejn qal li l-

akku]at ikkuntattja lill-vittma kemm-il darba fejn talbu biex iwaqqa’ l-ka], xi [a;a li ammetta fl-istqarrija l-istess akku]at. {are; ukoll li l;lieda qamet bejn il-Libjani li kienu [bieb wara li kienu ilhom jixorbu flimkien.

L-Ispettur Pullicino qal ukoll li l-akku]at bidel l-indirizz biex ja[rab mill-;ustizzja u qal li ]-]mien li kellu jag[mel Malta skont il-passaport tieg[u stess skadielu.

Minbarra l-attentat ta’ qtil u feriti gravi, Zweit kien mixli wkoll li kellu fil-pusses tieg[u arma, li f’dan il-ka] kienet mus ming[ajr illi/enzja tal-Kummissarju talPulizija. Bil-ka] li se[[ sitt xhur u nofs ilu kienet infurmata l-Ma;istrat tal-G[assa Audrey Demicoli li kienet [atret l-esperti biex jassistuha fl-inkjesta.

Probation g[al ]ew; tfajliet “imqabbdin” imexxu flus foloz Anne Antide Calleja ta’ 20 sena mill-G[arg[ur u Grace Calleja ta’ 22 sena millG]ira tpo;;ew ta[t probation g[al perjodu ta’ tliet snin wara li ammettew li f’dawn l-a[[ar xhur iffrodaw diversi persuni meta kienu qeg[din isarrfu flus ewro foloz.

I]-]ew; tfajliet kienu jmorru fejn diversi pompi tal-petrol u postijiet o[ra fejn jitolbu lin-nies isarrfulhom karta s[i[a tal-€50.

Irri]ulta minn st[arri; tal-

Pulizija li l-karti valuta ta’ denominazzjoni ta’ €50 kienu kollha foloz. It-tisrif kien la[[aq it-€300. Huma ammettew li qarrqu b’sitt persuni u b’sid ta’ [anut.

L-Ispettur Ian Joseph Abdilla li mexxa lProsekuzzjoni qal li dawn ittfajliet ikkoperaw [afna malPulizija u anke ]velaw xi fatti u jidher li kienu mqabbdin jag[mlu hekk g[ax kienu be]g[ana [afna.

L-Avukat An;lu Farrugia li flimkien mal-Avukat Paul

Borg deher g[al Anne Antide Calleja qal li l-klijenta tieg[u ;ejja minn familja sew u li kien g[alhekk li flawla mar jag[tiha l-appo;; tieg[u l-Kappillan talG[arg[ur, Dun Albert Schembri.

L-Avukat Andy Ellul li flimkien mal-Avukat Vince Micallef dehru g[al Grace Calleja qalu li minkejja ddiffikultajiet li kellha fil-passat fejn kienet tg[ix f’istitut, illum qed ta[dem u g[andha tifel ta’ sentejn.

L-ebda [las g[ar-rwol ta’ Claudio Grech b[ala konsulent tal-IT Il-Ministeru g[all-infrastruttura, it-Trasport u lKomunikazzjoni, ippubblika l-ittra tal-[atra tal-Claudio Grech b[ala advisor talMinistru fis-settur tat-teknolo;ija tal-informazzjoni u din tikkonferma li Claudio Grech m’hu jing[ata ebda [las g[al din il-kariga.

L-ittra datata il-15 ta’ Marzu 2012 turi li Claudio Grech in[atar policy advisor g[all-politika tal-ICT u listrate;iji. Ir-rwol tieg[u kien li ji]gura li l-Ministeru u ssezzjoni e]ekuttiva l-MITA qed jimxu mal-parametri strate;i/i stabbiliti, qed jil[qu l-miri strate;i/i u ji]viluppaw u jimplimentaw il-policies li huma ma[suba biex jattwaw id-direzzjoni strate;ika maqbula.

L-ittra tal-[atra tg[id ukoll li filwaqt li Claudio Grech ma jkollux rwol f’materji ta’ organizzazzjoni, irid spe/ifikament jara li l-inizjattivi elettroni/i b[alma huma riformi elettroni/i, eID, eHealth u eEducation jkunu implimentati skont id-direzzjoni strate;ika tal-Ministeru.

L-ittra tal-[atra ttemm li Claudio Grech mhux se jir/ievi [las g[ar-rwol tieg[u.

Sadattant fi stqarrija Claudio Grech irrifera g[allalegazzjonijiet tal-Kap talOppo]izzjoni Joseph Muscat dwar il-[atra tal-Policy Advisor fil-Ministeru g[allInfrastruttura, it-Trasport u lKomunikazzjoni.

Claudio Grech qal li Joseph Muscat kompla jallega li hu kellu jew g[andu a//ess g[as-

sistema tal-informazzjoni talgvern. Meta Muscat g[amel din l-allegazzjoni fis-sena 2011, Claudio Grech kien ressaq rapport lil Kummissarju tal-Protezzjoni tad-Data biex jinvestiga lakku]a serja ta’ Muscat.

Ir-rapport kien ippubblikat f’Novembru 2011 u ikkonkluda li mhux talli l-allegazzjonijiet ta’ Muscat ma kinux ippruvati, talli kienu wkoll bla ba]i.

Claudio Grech qal li lanqas hu minnu dak li qal Joseph Muscat li hu ju]a karozza m[allsa mill-gvern, tant li Claudio Grech qal li hu ju]a l-karozza personali tieg[u u lanqas hu minnu li g[andu xufier im[allas mill-gvern b[alma allega Joseph Muscat.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

6 Lokali

L-industrija tal-avjazzjoni Ambaxxaturi Maltija ti;bed l-interess tal-Anzjanità Attiva j]uru lill-Prim Ministru waqt fiera internazzjonali Numru ta’ anzjani li g[adhom attivi fl-oqsma rispettivi tag[hom intg[a]lu biex ikunu l-Ambaxxaturi ta’ Malta fissena Ewropea g[all-Anzjanità Attiva u s-Solidarjetà bejn il-;enerazzjonijiet.

Dawn l-anzjani, akkumpanjati mis-Segretarju Parlamentari g[all-Anzjani u l-Kura fil-Komunità Mario Galea, g[amlu ]jara ta’ kortesija lill-Prim Ministru Lawrence Gonzi fil-Ber;a ta’ Kastilja.

F’kelmtejn, il-Prim Ministru qal li l-politika tal-Gvern tibqa’ dejjem favur li l-anzjani jing[ataw l-opportunitajiet kollha biex jibqg[u attivi permezz ta’ g[ajnuna u fa/ilitajiet biex jag[mlulhom il-[ajja iktar komda.

Hu sostna li f’Malta, iktar minn pajji]i o[rajn, g[andna ng[o]]u r-ri]orsa umana spe/jalment il-kontribut li jistg[u jag[tu l-anzjani.

Min-na[a tieg[u, is-Segretarju Parlamentari Mario Galea fakkar li n-nisa Maltin huma t-tielet l-iktar li jg[ixu fost innisa fil-pajji]i tal-UE u l-ir;iel it-tieni l-iktar.

Qal ukoll li l-enfasi g[andha tibqa’ fuq il-kwalità tal[ajja li jg[ixu l-anzjani.

L-ikbar anzjan hu t-tabib Alexander Cachia Zammit li kien Ministru fil-kabinett tal-Prim Ministru :or; Borg Olivier.

Filwaqt li l-i]g[ar ambaxxatri/i mhix anzjana, i]da tfajla. Sharona Mifsud ta’ 12-il sena ntg[a]let b[ala ambaxxatri/i g[ax tipparte/ipa fl-inizjattiva ‘Adotta nanna jew nannu’ biex jissa[[a[ id-djalogu bejn il;enerazzjonijiet.

L-industrija tal-avjazzjoni f’Malta ;ibdet interess partikulari waqt fiera internazzjonali f’:inevra, l-I]vizzera.

Il-European Business Aviation Convention and Exhibition organizzata mill-European Business Aviation Association u n-National Business Aviation Association, l-akbar asso/jazzjonijiet tal-avazzjoni fl-Ewropa u flIstati Uniti, rat interess partikulari fl-Park talAvjazzjoni f’{al Safi, pro;ett ta’ €17-il miljun li ;ie inawgurat dan l-a[[ar. Dan il-pro;ett mistenni jkompli jtejjeb l-infrastruttura g[allindustrija tal-avjazzjoni f’Malta.

Il-parte/ipazzjoni Maltija, li rat ukoll tnax-il kumpanija Maltija jie[du sehem, kienet possibbli bis-sa[[a tas-sapport tal-Malta Enterprise u Transport Malta ta[t il-kappa ta’ Aviation Malta bil-kollaborazzjoni tal-Malta Business Aviation Association.

Matul il-fiera saret ukoll promozzjoni ta’ numru ta’ servizzi li toffri Malta fl-industrija tal-avjazzjoni fosthom re;istrazzjoni, finanzjament, ta[ri; u bosta servizzi o[ra. Filfiera [adu sehem iktar minn 300 kumpanija minn madwar id-dinja fi spazju ta’ ’l fuq minn 54,000 metru kwadru.

Inizjattivi biex in-nisa jipparte/ipaw fl-imprenditorija minn Matthew Mamo

Il parte/ipazzjoni tan-nisa fil-qasam tal-imprenditorija f’Malta hi vitali biex lekonomija tal-pajji] tavvanza ’l quddiem u biex jin[olqu opportunitajiet ;odda ta’ xog[ol.

Dan hu l-g[an tal-pro;ett AMIE – Ambassadors in Malta for Increasing Women Entrapreneurs. Permezz ta’ diversi inizjattivi, il-Gvern qed jg[in biex f’Malta ti]died ir-rata ta’ nisa ja[dmu.

Dan qalitu Mary Rose Francica, id-Direttur E]ekuttiv tal-pro;ett AMIE, waqt konferenza tal-a[barijiet li fiha [abbret li f’Malta fil25 ta’ Mejju se ssir konferenza bis-sehem ta’ imprendituri nisa mill-Unjoni Ewropea.

Grace Attard, il-Vi/i President tal-Kunsill Nazzjonali tan-Nisa, qalet li

F’Malta llum hawn 53 childcare centre l-Gvern qieg[ed ja[dem biex i]jed nisa jid[lu fid-dinja taxxog[ol.

Wa[da mill-inizjattivi talGvern hi ]-]ieda sostanzjali f’child care centres li llum jammontaw g[al 53 waqt li 15 o[ra qeg[din fil-pro/ess li ji;u re;istrati. Sostniet lapprezzament tag[ha g[allfatt li l-Gvern jinsab f’kuntatt tal-Kunsill Nazzjonali tanNisa u li [afna proposti talKunsill ;ew ikkunsidrati u implimentati.

Il-Gvern waqqaf ukoll numru ta’ korsijiet fi [dan lETC biex i]jed nisa jid[lu fid-dinja tax-xog[ol kif ukoll korsijiet g[al tag[lim matul

il-[ajja. Issemmiet ukoll ilkampanja promozzjonali Nista’, kampanja fi [dan lETC biex teduka lill-koppji kif jaqsmu rresponsabbiltajiet tax-xog[ol u l-familja.

AMIE, li 50% minnu (valur ta’ €80,000), huwa ffinanzjat mill-Unjoni Ewropea, jifforma parti mill-European Network of Women Ambassadors. Malta, b[al kull pajji] ie[or li qed jie[u sehem f’dan il-pro;ett, hi rappre]entata minn g[axar ambaxxaturi. L-ambaxxaturi fi [dan in-network jinkora;;ixxu lil nisa li ma ja[dmux, nisa impjegati u studenti li jixtiequ jwaqqfu negozju tag[hom jew jibdew karriera fl-imprenditorija, u jservu ta’ mudelli biex jispiraw nisa o[rajn jil[qu imprendituri.

McDonalds tal-Belt se jag[laq wara tilwima ma’ sidien-il post Mhumiex se jonqsu l-[addiema Ir-restorant McDonalds filBelt Valletta se jing[alaq mill-{add li ;ej min[abba tilwima mas-sid tal-bini li jinsab fi Triq ir-Repubblika.

Fi stqarrija, McDonalds Malta qalet li se tag[laq dan ir-restorant min[abba li kaw]a tat-tilwima mas-sidien tal-post, il-Qorti, fi Frar li g[adda ordnat lill-kumpanija biex to[ro; mill-post fi ]mien 90 ;urnata.

Il-kumpanija qalet li g[amlet minn kollox biex issib soluzzjoni amikevoli

i]da ma ntla[aqx qbil u m’g[andhiex alternattiva o[ra [lief li tag[laq ir-restorant.

McDonalds qalet li g[aliha, li jkollha stabbiliment fil-Belt Valletta hi prijorità assoluta filwaqt li kkonfermat li qed ji;u evalwati numru ta’ siti o[ra fil-Belt. It-tama hi li jinfeta[ restorant ie[or fil-belt kapitali fi ]mien qasir.

Il-kumpanija [abbret ukoll li mhix se tnaqqas mill[addiema tag[ha. Infatti, limpjegati kollha tar-restorant tal-Belt ;ew offruti l-

possibbiltà li ja[dmu firrestoranti l-o[ra talkumpanija.

McDonalds [abbret ukoll li fl-a[[ar jiem ikkonkludiet ftehim biex ti]viluppa flagship restaurant fi/-/entru ta’ Tas-Sliema, f’sit li b[alissa hu okkupat mid-De Tigne Complex.

Ir-restorant il-;did, li se jinkludi wkoll McCafè, se jkun l-ikbar wie[ed talkumpanija, u mistenni jkun inawgurat lejn l-a[[ar ta’ din is-sena.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

Lokali 7

Inspire se tkun parti mill-Camino De Santiago Persuni ta’ kull età se jing[aqdu flimkien fil-pellegrina;; el Camino de Santiago, li jibda minn Franza u jibqa’ sejjer sa Spanja. Inspire se tkun qed torganizza ]ew; vja;;i bejn il-11 u t-18 ta’ Settembru u ie[or bejn it-18 u l-25 ta’ Settembru.

Dan bil-g[an li jin;abru fondi g[all-Fondazzjoni Inspire.

Il-pellegrina;; el Camino de Santiago, skont le;;enda, imur lura madwar 1,000 sena.

Parti mill-wirja li qed issir fl-Awla Monsinjur :u]eppi Farrugia

Wirja dwar ir-Re;ina Eli]abetta II fin-Notte Gozitana L-attivitajiet tas-sitt edizzjoni ta’ Lejlet Lapsi-Notte Gozitana f’G[awdex fet[u tTlieta 15 ta’ Mejju, blinawgurazzjoni uffi/jali ta’ esibizzjoni bl-isem ‘Elizabeth-Sixty Years of Majesty’.

Din il-wirja qed tfakkar il:ublew tad-Djamanti tarRe;ina Eli]abetta II fuq itTron tal-Ingilterra, kif ukoll is-70 sena tal-g[oti talGeorge Cross lil Malta u l125 sena minn meta r-Rabat ta’ G[awdex ing[ata l-;ie[ ta’ belt mir-Re;ina Vittorja fl-okka]joni tal-50 anniversarju tag[ha. Fl-ewwel snin ta]-]wie; tag[ha Eli]abetta II

€17,980 lid-Dar tal-Providenza mill-Im;arrin Waqt l-attività Maratonasport li saret flOrtarorju Qalb Bla Tebg[a ta’ Marija fl-Im;arr, fix-xhur li g[addew, in;abru b’kollox €17,980 li ng[ataw lid-Dar tal-Providenza.

Il-Maratonasport kienet imqassma fuq jumejn u kienet tinkludi log[ob ta’ billiards u table tennis, volleyball, tombla u varjetà u divertiment g[all-familja kollha. Kien hemm ukoll g[ana tradizzjonali, karaoke u log[ob g[attfal.

Attrazzjonijiet o[ra kienu wirja ta’ karozzi antiki u bejg[ ta’ pjanti. IlMaratonasport ixxandret fuq livestreaming permezz talinternet fuq l-indirizz www.maratonasports.com.

g[amlet xhur tg[ix Malta u b[ala monarka ]aret lil pajji]na bosta drabi.

Ir-Re;ina Eli]abetta II , li hi bint ir-Re :or; VI, ;iet inkurunata fit-2 ta’ :unju fl1953. Il-filmat storiku ta’ din i/-/erimonja ntwera waqt linawgurazzjoni tal-wirja flAwla Mons. :u]eppi Farrugia, li g[aliha kienet mistiedna l-Kummisarju G[oli Ingli] f’Malta Louise Stanton, li g[amlet diskors fuq kif hi taf lir-Re;ina Eli]abetta u fuq dak li rRe;ina tirrappre]enta g[allIngli]i u g[ad-dinja kollha.

Fost mistiedna distini kien hemm ukoll Joe Attard li qara

poe]ija ta’ Dun Frans Camilleri ddedikata lirRe;ina, kif ukoll poe]ija o[ra bl-Ingli].

G[all-inawgurazzjoni kien hemm pre]enti wkoll l-A;ent President ta’ Malta Anton Tabone, kif ukoll g[add ta’ Ingli]i residenti G[awdex, fosthom rappre]entanta talkomunità Anglikana fil-g]ira.

Il-wirja li qed issir fl-Awla Monsinjur :u]eppi Farrugia, Ba]ilika ta’ San :or;, se tkun miftu[a fil-jiem li ;ejjin, illejla, g[ada s-Sibt u l-{add, meta l-Belt Victoria se tkun mixg[ula bl-ilwien tan-Notte Gozitana li tag[laq fl-20 ta’ Mejju.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

8 Parlament

Ix-xog[ol fuq l-Akkademja tal-Pulizija l-;dida jinsab fi stadju avvanzat

Il-parke;; l-G[alqa ta' Kola fir-Rabat hu wie[ed minn dawk skedati

31 parke;; skedat fi 18-il lokalità

58 car park attendant g[andhom li/enzja ma[ru;a minn Transport Malta. Dan qalu Austin Gatt, il-Ministru g[all-Infrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari mag[mula mid-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea.

Il-Ministru Gatt fisser li wie[ed minn dawn il-parkers hu assenjat f'parke;; talkarozzi skedat f'G[awdex. Hu qal li m'hemm l-ebda rata ta' [las li g[andha jew li tista' tintalab minn dawn il-car park attendants i]da dawn g[andhom permess li j]ommu flus li jistg[u jir/ievu ming[and sewwieqa li ju]aw il-parke;;i skedati.

Il-lista ta' parke;;i skedati hi kif ;ej: fil-Belt – il-Fossa,

ta[t is-Sur tal-Ingli]i u s-Sur ta' San :akbu ([dejn il-Bank ?entrali); f'Tal-Pietà – Triq W. Bonnici, Xatt it-Tiben; ilFurjana – Mas;ar John Mizzi ([dejn l-uffi//ji tal-MITA), Triq Vin/enzo Dimech ([dejn il-Kwartieri tal-Pulizija), Belt is-Seb[ - it-Trun/iera ta' Tramuntana, Belt is-Seb[ – Triq V. Dimech, Belt is-Seb[ – Triq Sir Hannibal P. Scicluna, il-Fosos, l-Arena tal-Indipendenza u s-Sur ta' San Filippu ([dejn Bieb ilBombi).

Aktar parke;;i jinsabu f'Tas-Sliema – Triq it-Torri (G[ar id-Dud) u x-Xatt [dejn Pjazza Sant'Anna; f'San :iljan – ix-Xatt ta' Spinola, Wesg[et Lewis V. Farrugia ([dejn l-ITS) u Triq l-

Im[allef William Harding; lImdina – [dejn il-Bandli tarRabat u Triq l-G[arreqin, [dejn il-Mina tal-Griegi; irRabat – l-G[alqa ta' Kola ([dejn id-Domus Rumana); Ta' Qali – il-Villa;; tasSnajja' ta' Ta' Qali; Ra[al :did – Vjal Santa Lu/ija (inna[a t'isfel ta/-?imiterju talAddolorata) u Santa Lu/ija – Triq {al Luqa (in-na[a ta' fuq ta/-?imiterju tal-Addolorata).

Hemm ukoll parke;;i filMellie[a – Paradise Bay; flIm;arr – il-:nejna; il-Mosta – [dejn il-Knisja; il-Qawra – Triq il-Maskli#Fliegu; i]}urrieq – f'Wied i]-}urrieq; f'Delimara – il-Kalanka, ilQrendi – [dejn {a;ar Qim u fir-Rabat, G[awdex – [dejn it-terminus.

Il-barranin li jg[ixu f’Malta wkoll huma intitolati g[al medi/ini b’xejn Persuni ta' nazzjonalità barranija li jg[ixu f'Malta u li g[andhom id-dokumenti validi kollha tal-intitolament, huma eli;ibbli g[allistess medi/ini li jinsabu fil-formularju talGvern b[all-pazjenti ta' nazzjonalità Maltija.

Joe Cassar, il-Ministru g[as-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura fil-Komunità, stqarr dan meta wie;eb mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Carmelo Abela.

Hu fisser li dawn huma dokumenti li jippruvaw li wie[ed hu kopert mill-Att dwar is-Sigurtà So/jali ta' Malta jew inkella mirregolamenti tal-Unjoni Ewropea g[allKoordinament tas-Sigurtà So/jali.

Il-Ministru Cassar ]ied li l-kriterji li fuqhom jing[ata l-intitolament g[all-medi/ini b'xejn huma bba]ati fuq l-Att tas-Sigurtà So/jali u Skeda V tal-istess Att.

Ix-xog[ol tal-kostruzzjoni tal-Akkademja tal-Pulizija l;dida f'Ta' Kandja miexi kif ippjanat. Dan [abbru Carm Mifsud Bonnici, il-Ministru g[all-Intern u l-Affarijiet Parlamentari, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Michael Falzon.

Il-Ministru Mifsud Bonnici fisser li x-xog[ol

tal-kostruzzjoni tal-;ibjun tlesta filwaqt li fil-bidu ta' dan ix-xahar g[alaq i]]mien g[at-tfig[ tal-offerta g[all-bini ta' blokk li jkopri l-uffi//ji talamministrazzjoni u lkmamar g[at-tag[lim. Barra minn hekk, qieg[da wkoll tkun ippreparata s-sej[a g[all-offerti dwar ixxog[lijiet infrastrutturali.

150 operazzjoni ta’ hip replacement Is-sena li g[addiet saru 150 operazzjoni ta' hip replacement. Dan qalu Joe Cassar, il-Ministru g[asSa[[a, l-Anzjani u l-Kura filKomunità, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li

saret mid-Deputat Laburista Chris Agius.

Il-Ministru Cassar sostna li sat-3 ta' Mejju ta' din is-sena kien hemm 332 persuna fillista ta' stennija biex jag[mlu din l-operazzjoni.

Ka]i ta' omi/idju volontarju Mill-2002 sal-lum kien hemm 28 persuna li ;ew akku]ati quddiem il-Qorti b'omi/idju volontarju. Dan sostnieh Carm Mifsud Bonnici, il-Ministru g[allIntern u l-Affarijiet Parlamentari, meta wie;eb mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Franco Debono.

Il-Ministru Mifsud Bonnici qal li disa' persuni kellhom ilka] tag[hom de/i] u tmienja o[ra nstabu [atja u ng[ataw sentenzi ta' pri;unerija filwaqt li wie[ed kien liberat. Kien hemm ukoll ka] ie[or fejn l-akku]at miet matul il-pro/eduri kriminali.

Il-ka]i l-o[rajn g[adhom pendenti.

127 persuna akku]ati bi stupru F'perjodu ta' disa' snin, bejn l-2002 u l-2011, kien hemm 127 persuna li ;ew akku]ati quddiem il-Qorti b'reati ta' stupru. Dan qalu Carm Mifsud Bonnici, il-Ministru g[all-Intern u Affarijiet Parlamentari, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Franco Debono.

Il-Ministru Mifsud Bonnici stqarr li mill-ka]i li ;ew de/i]i matul l-istess perjodu, kien hemm 46 persuna li nstabu [atja ta' reat ta' stupru. Il-pieni mog[tija kienu jinkludu sentenzi ta' [abs, sentenzi ta' [abs sospi]i, probation u multa.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

Parlament 9

L-i]vilupp sostenibbli g[andu jsir parti mill-kultura ta’ kif ng[ixu Id-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea qal li l-i]vilupp sostenibbli g[andu jsir parti mill-kultura tal-mod kif ng[ixu u jkun hemm ilkontribut ta’ kul[add. Hu tkellem waqt li kompliet iddiskussjoni fi stadju tat-Tieni Qari dwar l-Abbozz ta’ Li;i dwar }vilupp Sostenibbli. ?ensu Galea kkwota lkliem “id-dinja ma writnihiex minn ta’ qabilna i]da ssellifnieha minn ta’ warajna.” Hu qal li dan ilkliem jag[ti importanza lillattenzjoni li kull bniedem g[andu jag[ti biex i[ares iddinja [alli filwaqt li jkompli jse[[ l-i]vilupp, jara li dan ma jkunx ta’ detriment g[all;enerazzjonijiet futuri.

Id-Deputat Nazzjonalista qal li l-abbozz jitkellem dwar il-[tie;a li mhux biss ikun hemm kliem i]da l-[arsien tal-ambjent ikun parti millkultura tal-mod kif ng[ixu.

Id-Deputat Nazzjonalista qal li fl-a[[ar 40 sena, f’Malta wkoll, kibru lpressjonijiet min[abba l-mod kif se[[ l-i]vilupp. Illum qed naraw li [afna minn din ilpressjoni mhix a//ettabbli u g[alhekk hemm sfida g[allum u g[a]-]mien li ;ej, fuq il-gvernijiet u fuq is-so/jetà biex f’kull ]vilupp ikun hemm il-bniedem fi/-/entru tieg[u. Jekk irridu nkomplu na[dmu biex nassiguraw titjib fil-livell ta’ g[ajxien irridu nqisu l-mod kif ise[[ li]vilupp. ?ensu Galea qal li matul is-snin li g[addew saru [afna bidliet biex ikun hemm kontroll fuq l-i]vilupp.

Hu ]ied li meta ssir kritika kontra s-sistemi ta’ kontroll ta’ ]vilupp, din ma tkunx diretta lejn il-Ministru

responsabbli i]da g[andha effett fuq l-istrumenti li jin[olqu permezz tal-li;ijiet biex isir il-kontroll tant me[tie;. ?ensu Galea tkellem ukoll dwar l-i]vilupp tas-settur agrikolu u filwaqt li sostna kemm hu me[tie;, qal li dan g[andu jsir biex i[ares lambjent tal-pajji].

Id-Deputat Nazzjonalista [e;;e; biex ikun hemm kontroll ukoll fil-produzzjoni tal-iskart kif ukoll fisseparazzjoni. Dan hu wkoll sehem li wie[ed jista’ jag[ti.

Anke jekk b’popolazzjoni relattivament ]g[ira, ma nistg[ux nirra;unaw li ssehem tag[na hu insinifikanti. Hu fid-dover ta’ kul[add li jag[ti s-sehem tieg[u fl-interess ta’ kul[add.

Id-Deputat Laburista Helena Dalli qalet li filwaqt li hu tajjeb li wie[ed jitkellem dwar x’g[andu jsir, hu aktar interessanti g[aliha x’qed jag[mel il-Gvern illum g[all-kwalità tal-arja u rriferiet g[ad-de/i]joni talGvern dwar l-estensjoni talpower station ta’ Delimara.

Id-Deputat Laburista Michael Farrugia tkellem dwar il-[ru; tal-permessi talbini. Hu qal li filwaqt li snin ilu kien hemm kontroversji bl-istruttura tal-PAPB, issa l“mostru ;ie xxiftjat” flistruttura tal-MEPA fejn finalment hemm irresponsabbiltà politika talMinistru.

Id-Deputat Laburista Marie Louise Coleiro Preca qalet li filwaqt li l-abbozz jitkellem fuq strutturi kif tkun attwata politika ta’ ]vilupp sostenibbli, ma te]isti l-ebda strate;ija kif jista’ jinkiseb su//ess.

Kiri ta’ djar bi prezz sussidjat lill-familji u persuni vulnerabbli

Konkorrenza tajba g[al skema tal-Awtorità tad-Djar L-Iskema Kiri tal-Awtorità tad-Djar g[alqet fl-a[[ar ta' April u kien hemm applikazzjonijiet g[al aktar minn 400 residenza.

Meta kien qed iwie;eb mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea, Chris Said, il-Ministru g[all:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u lFamilja, qal li dan hu numru tajjeb [afna u se jg[in biex l-Awtorità tkun tista' tindirizza parti sostanzjali mit-talbiet li g[andha g[al

akkomodazzjoni so/jali.

Hu stqarr li l-Awtorità tad-Djar idde/idiet li testendi din l-iskema b'xahar ie[or u b[alissa qed jer;g[u jintlaqg[u l-applikazzjonijiet ming[and sidien privati li lesti jikru proprjetajiet lill-Awtorità tad-Djar g[al perjodu ta' g[axar snin. Dan biex min-na[a tag[ha, lAwtorità tad-Djar tu]ahom [alli tikrihom bi prezz sussidjat lill-familji u persuni vulnerabbli.

Il-pajji] g[andu jkun wie[ed li jistaqsi aktar Id-Deputat Nazzjonalista Franco Debono qal li jistenna li l-pajji] jirriforma ru[u u jkun wie[ed li jistaqsi aktar minflok jibqa’ lura u jib]a’ jtejjeb dak li g[andu.

Fl-a;;ornament tas-seduta ta’ nhar l-Erbg[a, Franco Debono tkellem dwar lattenzjoni li ;ibed fl-ewwel a;;ornament li kien g[amel erba’ snin ilu biex persuna investigata tkun assistita minn avukat. Kien tkellem ukoll dwar is-separazzjoni li g[andu jkun hemm fir-rwol tal-Ma;istrati b[ala Ma;istrati inkwirenti u Ma;istrati li jaqtg[u sentenzi fuq xiehda li jkunu ;abru.

Franco Debono qal li ftit kien jemmen li llum, erba’ snin wara, kellu jer;a’ jitkellem dwar dawn laffarijiet. Hu qal li [afna mir-

riformi li saru fil-qasam ;udizzjarju, saru fuq proposti li g[amel hu. Semma diversi inizjattivi li [a b’su;;erimenti li g[amel wara [afna studju.

Id-Deputat Franco Debono qal li ma jafx kif il-Prim Ministru sejjer lejn elezzjoni u minflok jara li jkollu House in Order imur fuq l-internet.

Sostna li l-Prim Ministru ma jistax imur g[al elezzjoni ming[ajr ma jkollu f’postha li;i li tirregola l-finanzjament tal-partiti u fakkar li hu [ejja abbozz g[al dan il-g[an.

Hu qal li jaqbel mal-bini tal-Parlament ;did i]da jistenna wkoll li jkun hemm riforma fl-ordnijiet permanenti li jirregolaw ixxog[ol tal-Kamra.

Franco Debono tkellem ukoll dwar ix-xog[ol talPulizija u qal li dan ma

jiddependix biss minn kemm ikollhom karozzi ;odda i]da minn kemm ikollhom sodisfazzjon fix-xog[ol tag[hom.

Hu sostna li filwaqt li jsa[[a[ ix-xog[ol tal-Pulizija jrid isa[[a[ ukoll id-drittijiet tal-persuni suspettati u dawn ikollhom a//ess g[all-avukat tul l-interrogazzjoni. Tkellem ukoll dwar riformi me[tie;a fl-Uffi//ji tal-G[ajnuna Legali, is-separazzjoni talinvestigazzjoni u talprosekuzzjoni u riformi o[ra.

Franco Debono qal li hu jemmen fil-libertà talespressjoni i]da jemmen ukoll fl-integrità tal-individwu u g[alhekk jistenna li jkun hemm riformi fil-li;ijiet ta’ libell kif ukoll diversi riformi o[ra li hu ssu;;erixxa diversi drabi.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

10 Illum il-:img[a L-a[barijiet tajbin ma jonqsux! Il-;img[a l-o[ra l-HSBC [abbar li matul is-sena li g[addiet il-bank investa f’Malta €21 miljun b[ala parti mill-programm

tieg[u li jirrinnova n-netwerk tal-ferg[at li g[andu f’pajji]na.

Il-bank tenna li Malta kienet wie[ed mill-a[jar swieq tieg[u u li dan is-suq kien qed jag[ti ri]ultati. Tenna

li hemm opportunitajiet e//itanti biex ji]viluppa n-negozju tieg[u b[ala parti mill-istrate;ija tal-Gvern li jespandi s-settur tas-servizzi finanzjarji f’Malta.

L-ekonomija Maltija turi sinjali ta’ ekonomija sostenibbli Il-;img[a li g[addiet il-Fond Monetarju Internazzjonali [are; ir-rapport tieg[u dwar pajji]na fejn intqal li Malta kienet fid-direzzjoni t-tajba u tat ri]ultati tajbin waqt ir-re/essjoni Skont ir-rapport, lekonomija ta’ Malta kibret b’1.5 fil-mija tul ir-re/essjoni, ji;ifieri mill-2007, filwaqt li lparti l-kbira tal-pajji]i l-o[rajn raw l-ekonomija tag[hom ti/kien bi tnejn fil-mija.

Ir-rapport wera wkoll li lkompetittività kienet qed titjieb filwaqt li l-inflazzjoni kienet ta[t il-medja tal-UE. Ir-rata ta' nisa ja[dmu ]diedet b'6.5 fil-mija Rapport ie[or, din id-darba mill-UE, juri li mqabbla mazzona ewro Malta kellha l[ames l-inqas /ifra ta’ nies bla xog[ol. ?ifri juru wkoll li bejn l2005 u l-2010 r-rata tan-nisa ja[dmu ]diedet b’6.5 fil-mija, biex la[qet il-41.6 fil-mija,

xejra li mistennija tkompli hekk kif aktar nisa jkomplu blistudji tag[hom fl-Università u hekk kif jidda[[lu aktar mi]uri li huma ‘family friendly’.

L-Organizzazzjoni Dinjija tax-Xog[ol (ILO) [ar;et /ifri li juru lil Malta inklu]a fi grupp ristrett ta’ sitt pajji]i li fil-perijodu 2007-2011 kellhom ]ieda fl-impjiegi.

Il-[ames pajji]i l-o[rajn huma l-Awstrija, il-:ermanja, il-Lussemburgu, I]rael u lPolonja.

Skont il-Eurostat Malta hi flewwel post fi statistika li turi ]g[a]ag[ li jsibu impjieg flewwel tliet snin minn mindu jiggradwaw.

F’pajji]na 93 fil-mija ta]-

]g[a]ag[ jirnexxilhom isibu impjieg fl-ewwel tliet snin minn mindu jtemmu ledukazzjoni tag[hom.

}ieda rekord fit-turi]mu L-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta [abbar li f’April ]aru pajji]na l-akbar numru ta’

passi;;ieri li qatt kienu re;istrati g[al dak ix-xahar.

Fil-fatt telg[u u ni]lu minn Malta 304,198 passi;;ier, jew 1.4 fil-mija iktar mill-istess xahar is-sena l-o[ra. Dan se[[ minkejja tnaqqis ta’ 3.3 filmija fis-seat capacity.

Lista li ma tintemm qatt!

X’kuntrast ma’ pajji]i o[rajn fejn ma tismax g[ajr a[barijiet []iena. B[alissa qieg[ed quddiem ittelevi]joni u qed nisma’ la[barijiet tat-Taljan fejn qed jing[ad li fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena fallew iktar minn 3,000 kumpanija.

Dan hu wie[ed mill-pajji]i fejn l-ekonomija flok tikber qed ti/kien. Pajji]i o[ra li qed ji;rilhom l-istess huma rRenju Unit u Spanja. Biex ma nsemmix lill-Gre/ja li g[addejja minn di]astru u saret pajji] ingovernabbli!

Franza

Huma r-ri]ultati ekonomi/i negattivi li wasslu g[atterremot fl-elezzjonijiet f’tant pajji]i Ewropej. Fi Franza, fejn l-ekonomija mhix daqshekk [a]ina, ma se[[x terremot.

Anke jekk reba[ isSo/jalista Francois Hollande u tilef Nicolas Sarkozy. Jien m’iniex xi fan ta’ Nicolas Sarkozy, i]da meta tqis kollox, ma marx [a]in.

Nicolas Sarkozy kellu kontrih lil kul[add, Xellug, Lemin u ?entru.

F’pajji]na 93 fil-mija ta]-]g[a]ag[ jirnexxilhom isibu impjieg fl-ewwel tliet snin minn mindu jtemmu l-edukazzjoni tag[hom St[arri; tal-opinjoni kien juru lil Nicolas Sarkozy b’madwar g[axar punti per/entwali wara Francios Hollande. U spi//a kiseb iktar minn 48 fil-mija!

Mhux l-istess ;ara fl-Italja u fil-Gre/ja! Hawnkekk ilpartiti li appo;;jaw gvernijiet tekni/i tilfu bilkbir. Il-gvernijiet tekni/i m’g[amlux g[ajr g[afsu lillpoplu.

U l-poplu nfexx fuq ilpartiti li kienu qed jappo;;jawhom. Il-Gre/ja llum saret ingovernabbli u ma nafx x’se ji;ri f’dan il-pajji] fil-jiem u l-;img[at li ;ejjin.

U/u[ qodma Il-qag[da f’pajji]na hi differenti. F’pajji]na l-g[a]la li

se nag[mlu fi ftit xhur o[ra se tkun bejn Gvern li serr[ilna mo[[na u baqa’ g[addej bilgalopp minkejja l-inkwiet li hawn madwarna u ’l bog[od minna u partit li jg[id li nbidel i]da li g[adu b’[afna millu/u[ li kien hemm fi ]mien ittmexxija ta’ Dom Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici.

Dawk is-snin ta’ qerda.

Possibbli ma sabux biex jibdlu dawk l-u/u[ antiki u qodma?

Ara l-Partit Nazzjonalista filGvern m’g[andu l-ebda ministru jew segretarju parlamentari li kien filKabinett ta’ Eddie Fenech Adami tal-1987.

Mhux g[aliex dawk li kienu jmexxu fl-ewwel snin ta’ tmexxija minn Eddie Fenech Adami kienu []iena. G[allkuntrarju, kienu tajbin [afna g[ax biddlu l-pajji] mil-lejl g[an-nhar. I]da l-Partit Nazzjonalista fil-gvern jifhem li trid tbiddel u g[alkemm baqa’ jmexxi hu, g[ax il-poplu jridu u jafdah fit-tmexxija, biddel kontinwament. Hemm demm ;did, ideat ;odda.

Fuqiex se ni;;udikaw lis-So/jalisti^

Meta ji;i xi [add jg[idli li se jivvota Labour g[ax ried xi [a;a u ma nqedix, l-ewwel [a;a li ng[idlu hi li jekk ja[seb li se jkun a[jar sewwa jag[mel jivvota Labour.

Hi ferm fa/li g[a]-]g[a]ag[ f'Malta li jsibu xog[ol wara li jtemmu b'su//ess l-edukazzjoni tag[hom

minn Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk

I]da jekk ja[seb li se jkun ag[ar milli hu, ikun qed jonqas, u bil-kbir, jekk ma jivvutax g[all-Partit Nazzjonalista.

Il-partiti g[andhom ji;u ;;udikati fuq dak li g[amlu. IlPN fil-gvern g[andu ji;i ;;udikat mill-elettorat fuq rri]ultati ekonomi/i, li g[andhom jag[mluna kburin; fuq dak li twettaq fl-oqsma tas-sa[[a, ledukazzjoni u s-sigurtà so/jali.

Fuq l-impjiegi, li ]diedu dejjem anke fl-ag[ar ]minijiet.

Bi]]ejjed nie[du l-20,000 impjieg li ]diedu fl-a[[ar erba’ snin. Fuq ir-rekord demokratiku li minnu g[adda pajji]na fla[[ar 25 sena u l-fatt li llum meqjusa fost l-aktar demokati/i fid-dinja.

Is-So/jalisti fuqiex se ni;;udikawhom? Fuq is-16-il sena ta’ gvern ta’ Dom Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici meta qerdu kollox; impjiegi, servizzi tas-sa[[a u tal-edukazzjoni u fuq kollox beg[duna millibertà u d-demokrazija.

Fuqiex se ni;;udikawhom?

Fuq is-sena u g[axar xhur li g[amel Altred Sant b[ala prim ministru meta wettaq il-kontra dak li wieg[ed? Meta tefa’ lekonomija f’ba[ar ta’ inkwiet u ]ied id-dejn g[al dak li kellu jkun [afna snin wara? Fuqiex se ni;;udikawhom lil-Labour?

Fuq dak li wieg[du u ma g[amlux jew fuq dak li ma weg[dux u g[amlu?

Din hi l-g[a]la li li se jkollu quddiemu l-poplu Malti fil;ejjieni. G[a]la skjetta u /ara.

G[a]la bejn sistema u o[ra.

Bejn [afna weg[di fierg[a li ma wasslu g[alxejn u [idma sfiqa u bla kantunieri li qed i;;ibilna l-apprezzament u ttif[ir tal-organizzazzjonijiet kollha internazzjonali.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Politika Laburista ta’ attakki personali Il-Partit Laburista tilef kull kontroll tal-pa/enzja u tal-etika politika. Muscat tilef rasu u ma jifla[x jistenna aktar biex tasal l-imbierka elezzjoni ;enerali li issa ilu jistenna u jittama li ti;i qabel ilwaqt. L-orkestra li qed imexxi Muscat flimkien mal-midja tieg[u u midja o[ra li tappo;;jah, fuq quddiem nett il-gazzetti tal-General Workers’ Union, mhux qeg[din idoqqu biss id-diska ta’ Muscat u l-klikka tieg[u, i]da ag[ar minn hekk, medhijin f’kampanja di]onesta ta’ attakki personali li qed tkun orkestrata u mmexxija fl-og[la istituzzjoni ta’ pajji]na – fil-Parlament.

Muscat jinteressah biss mill-gambetti lill-Gvern L-Oppo]izzjoni Laburista mmexxija minn Muscat ma tridx li l-Parlament ja[dem fuq ixxog[ol ta’ Gvern Nazzjonalista li g[andu l-mandat elettorali li jiggverna tul din il-le;i]latura u li issa ninsabu fl-a[[ar sena tag[ha. B’mozzjoni wara

o[ra li Muscat qieg[ed iressaq, qieg[ed juri [a;a wa[da biss – mhux li jinteressah l-interess talfamilji, tal-[addiema, l-anzjani jew ta]-]g[a]ag[ tag[na, jew tax-xog[ol u l-investiment biex igawdi l-poplu tag[na, i]da jinteressah biss li jag[ti kemm jista’ jkun gambetti lill-Gvern biex jirba[ il-poter illum qabel g[ada.

Fl-a[[ar sena, rajna lil Muscat iressaq mozzjoni ta’ sfidu/ja wara o[ra fil-Parlament, fosthom f’diversi ministri u anke fil-Gvern. Ipprova jirkeb fuq kritika kostruttiva li saret minn deputati filParlament u li [admet mhux favur jew kif ried Muscat, i]da g[all-;id tal-interess nazzjonali.

G[all-;id ta’ a;enda politika li g[andu l-Gvern li jkompli jeg[leb l-isfidi biex jibqa’ jkun i;;enenrat ix-xog[ol u pajji]na jkompli jattira investiment barrani li jo[loq aktar opportunitajiet ta’ xog[ol li j[alli aktar flus fil-but tal-familji tag[na.

L-Oppo]izzjoni, bi sfortuna, ma jinteressaha xejn minn politika li to[loq il-;id u li jgawdi minnha lpoplu kollu. L-interess biss tal-Oppo]izzjoni hu evidenti u /ar daqs il-kristall – li tfixkel u titlef [in il-Parlament f’diskussjonijiet li qed jissarrfu biss, sfortunatament biex isiru attakki personali.

Mozzjoni b’akku]i foloz L-a[[ar mozzjoni li bdiet ti;i diskussa filParlament din il-;img[a tittratta l-karba ta’ Muscat b’akku]i serji fil-konfront tar-Rappre]entant ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea, Richard Cachia Caruana . L - Oppo]izzjoni qed tu]a kull mezz possibbli biex tipprova tg[addi tag[ha . Qed issabbat saqajha quddiem id - demokrazija tal Parlament . Qed tfajjar bl - addo// akku]i foloz

li fa/ilment setg[et u]at toroq o[ra biex tikseb informazzjoni li l - Oppo]izzjoni jidhrilha li g[andha tkun taf . I]da minflok ma kienet responsabbli u mxiet b ’ etika, re;g[et g[amlet g[a]la o[ra [a]ina . Re;g[et [ar;et tispara akku]i kontra persuna li wara kollox ta;ixxi fuq de/i]jonijiet tal - Gvern tal ;urnata .

L - Oppo]izzjoni [ar;et il - kanuni kontra personalità li fl - a[[ar snin kisbet rispett kbir g[ax-xog[ol imprezzabbli b’[afna negozjati diffi/li li g[amlet biex kisbet l-a[jar kundizzjoniiet g[all-

ba;its finanzjarji ta’ Malta mill-UE. Oppo]izzjoni li bba]at l-akku]i tag[ha kontra rrappre]entant Malti fl-UE g[ax fehmet [a]in.

Oppo]izzjoni li g[a]let tag[mel qlajjiet ibba]ati biss fuq cables tal-Wikileaks li kienu [ar;u disa’ xhur ilu u qed taqlag[hom illum u mhux dakinhar meta [ar;u. Qlajjiet li jirrigwardaw il-po]izzjoni li kienet [adet Malta meta li fl-2004 Malta ma kinitx fil-Partnership for Peace u ma kellhiex a//ess g[al dokumenti ta' sigurtà li n-NATO kienet tg[addi lill-UE u pajji]na ma kienx qed ikun mal-mejda tad-diskussjoni fejn jid[lu de/i]jonijiet importanti b'rabta mas-sigurtà g[ax kienet tintalab to[ro; ’il barra fuq materji ta’ sigurtà.

L-Oppo]izzjoni g[a]let ukoll li temmen uffi/jal ta’ pajji] barrani u titfa’ akku]i serji fuq irRappre]entant ta’ pajji]na.

I]da issa, wara l-;lieda li g[amlet lOppo]izzjoni, u li wkoll tilfet fil-Parlament biex ma tismax l-ewwel lill-Prim Ministru tal-Gvern Malti, Lawrence Gonzi, u wara l-ispjega li ta lPrim Ministru tal-fatti fejn ippre]enta ddokumentazzjoni kollha me[tie;a li xxejjen lakku]i infondati tal-Oppo]izzjoni, m’hemmx aktar sku]i tal-Oppo]izzjoni g[ax issa g[andha lfatti kollha quddiemha.

Muscat g[a;;el u re;a’ ]balja Muscat triq wa[da fadallu. It-triq tal-ir;ulija. LOppo]izzjoni g[andha tammetti li g[al darb’o[ra g[a;;let fil-konklu]jonijiet tag[ha. Muscat g[andu jirtira l-akku]u serji u foloz u mhux ikompli jkarkar saqajh biex ifixkel il-[idma tal-Parlament.

{amsa u g[oxrin sena ilu Niltaqa’ ma’ numru ta’ ;enituri li meta jkellmu lil uliedhom dwar Malta fis-snin 70 u 80 ta[t it-tmexxija talPartit So/jalista ta’ Dom Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici, jibqg[u skantati kif ma jemmnuhomx.

Jiena nifhem li hi xi [a;a tassew diffi/li li timma;ina lil pajji]na ming[ajr il-libertà li g[andna llum f’kull qasam.

Ekonomija miftu[a bera[ Il-midja tag[na hi wa[da mill-aktar [ielsa, naqraw u

naraw dak kollu li jinteressana. L-ekonomija tag[na hi miftu[a bera[. Lopportunitajiet ta’ xog[ol li j[allas tajjeb qeg[din mag[na u qed ji]diedu.

L-edukazzjoni llum hi miftu[a g[al kul[add ming[ajr ebda xkiel (u mhux kif tkellem Joseph Muscat

nhar il-{add li g[adda) f’kull livell. L-istipendji juru kif gvernijiet Nazzjonalisti jemmnu fi]-]g[a]ag[ tag[na b[ala l-aqwa ri]orsa tal-pajji].

Boro] ta’ studju li jwasslu g[all-aqwa kwalifikazzjonijiet hawn u barra. Il-;ustizzja qieg[da hemm g[al min jinqabad jikser il-li;i, hu min hu.

Indawru l-kalendarju g[assnin tal-PL fil-gvern bejn l1971 u l-1987. Il-midja tag[na kienet bis-sarima tant li dan il-;urnal anqas biss seta’ jistampa l-kelma ‘Nazzjon’ f’ismu.

Isem Eddie Fenech Adami kien ipprojbit milli jinstema’ fuq il-mezzi pubbli/i taxxandir, li kien g[alkollox iddominat mill-PL. Lekonomija tag[na kienet komparata ma’ wa[da tattielet dinja. Xkafef vojta fil-

Indawru l-kalendarju g[as-snin tal-PL fil-gvern bejn l-1971 u l-1987.

Il-midja tag[na kienet bis-sarima tant li dan il-;urnal anqas biss seta’ jistampa l-kelma ‘Nazzjon’ f’ismu

[wienet. O;;etti b]onju]i kienu skarsi. L-g[a]liet kienu limitati. {afna Maltin kienu jmorru Sqallija biex jag[mlu xirja u mal-wasla tag[hom lura kienu jg[addu minn martirju biex ida[[lu xi bi//a /ikkulata.

Limitata g[al tal-qalba L-edukazzjoni kienet limitata g[al tal-qalba jew g[al dawk li kellhom is-sa[[a li j[allsu. L-g[a]liet kienu aktar limitati mill-o;;etti fuq l-ixkafef tal-[wienet. Le]amijiet g[al xog[ol mal-

gvern kienu jsiru, i]da ma kienx hemm garanzija li dawk li jkunu g[addew kienu listess u[ud li kienu se ji;u impjegati.

Fejn illum fl-Università hemm aktar minn 700 kors differenti, il-popolazzjoni studenteska kienet ta’ madwar 700 biss. Il-;ustizzja kienet hemm fil-parti l-kbira g[al dawk li jinqabdu basta ma jkunux Laburisti, g[ax dawn kellhom il-libertà li jkissru u jfarrku u [add ma kellu ssetg[a jmisshom.

Mhux ta’ b’xejn li ]]ag[]ag[ tal-lum ma

jemmnux lill-anzjani li kienu g[addew minn dawk is-snin li kienu tassew koroh g[al ]ew; ra;unijiet.

L-ewwel nett g[ax dak li kien isir kien fl-oqsma li semmejt kien [a]in u abbu]iv, u t-tieni g[ax dawk il-[ni]rijiet u oxxenitajiet ma kinux qed isiru minn xi gvern kolonjali, i]da minn gvern Malti, suppost tal-Maltin u lG[awdxin kollha.

Il-Partit Laburista waqa’ filbassezzi li kien g[amel g[ax hekk ried hu. Nistaqsi^ G[aliex kittieba b[ali jsemmu dawn l-avvenimenti^ G[ax g[adhom relevanti. Kieku lPL tassew inbidel, kif inbidlu diversi partiti So/jalisti u Komunisti fil-kontinent Ewropew, kieku dan il-passat kien ikun storja biss.

G[alhekk id-doku-film dwar Dom Mintoff sewa biex feta[ tieqa fuq dawk is-snin suwed, li xi w[ud fil-PL li tassew pappewha tajjeb f’dawk is-snin, isej[ulhom snin tad-deheb. Diversi ]ag[]ag[ kellhom l-interess li j]uru dawk is-snin li jitkellmu dwarhom il-;enituri u nnanniet tag[hom u kellhom l-

minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt

opportunità li jistaqsu aktar u jifhmu a[jar il-background tal-PL. L-istess nista’ ng[id li g[amlu ]ew; avvenimenti o[ra. Id-d[ul ta’ bint Mintoff, Yana, fix-xena politika Maltija li ;abet stmerrija kbira minn sezzjoni kbira talelettorat u l-insistenza ta’ Joseph Muscat li jkompli ja;evola lil eks ministri Laburisti tas-snin 70 u 80 u o[rajn li kienu kompli/i fittnaqqir tal-[elsien tal-poplu, fin-nuqqas ta’ ;ustizzja u flumiljazzjoni tal-[addiema filkorpi tax-xag[ol, b’paga minima u ta[t dixxiplina militari. Il-passat qieg[ed hemm biex jg[allimna nie[du d-de/i]jonijiet tajbin g[alina u g[al pajji]na.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

12 ?irasa#Ittri

. .

BHAC-CIRASA...

Joe Bondi

Tlifna [abib. Joe Bondi.

G[awdxi li kien jafu kul[add. U jaf lil kul[add.

Twieled, g[ex u miet Nazzjonalist konvint. Ta’ 18-il sena kien [are; kandidat mal-Partit Nazzjonalista. Kien wie[ed mill-ewwel kanvasers li kellu :or; Borg Olivier.

Sa[ansitra, qabel Borg Olivier sar Prim Ministru.

Kien mid[la sew ta’ Nerik Mizzi.

Kien ra;el ta’ ]aqqu f’fommu. Kif jg[id ilMalti, Joe Bondi ma kienx i[alliha g[all-mel[a. Li g[andu jg[id, jg[idulek f’wi//ek. Joe Bondi hekk kien. Bla kantunieri. Kien ra;el f’sa[[tu.

Ma jib]a’ minn xejn. U minn [add. Fi]-]minijiet diffi/li, meta l-pulizija kienu jintu]aw biex jarrestaw u jsawtu lil nies inno/enti, Joe kien imur lg[assa. U jiffa//ja lillpulizija. U b’kura;; u determinazzjoni, kien jg[idilhom /ar u tond li qed jabbu]aw.

Li ma kinux qed jimxu sew. Meta d-demokrazija kienet mhedda ta[t ir-re;im ta’ Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici, Joe Bondi ma marx jista[ba.

Ma [asibx g[al rasu.

Imma kien minn ta’ quddiem biex jag[ti sehmu.

U ssogra [ajtu, ;ildu, ;idu u familtu. Fil-;lieda g[allibertà, Joe m’g[a]ilx ilkumdità tal-bankina. Postu kien fin-nofs. Mal-kotra.

Jipprotesta.

Imma mbag[ad lil Joe Bondi kien i[obbu kul[add. B’le[en li jdamdam kellu /ajta g[al kul[add. Int min int u int fejn int, jekk Joe jarak, isejja[lek. Jistiednek biex tmur tixrob jew tie[u kafè mieg[u. Nazzjonalisti u Laburisti kienu j[obbuh lil Joe. Biex jaqdik kien jissallab. G[ax wara dak ille[en u ;isem goff, kien hemm qalb tad-deheb. Li taf t[obb, tag[der u t[enn.

Ta’ spiss kien ji//ajta u jg[id “L-a[wa, jien ma nib]a’ minn [add [lief mill-mara.” Avolja l-mara tieg[u fiha daqs nofsu.

Is-sliem Joe. Strie[ filpa/i [abib. Grazzi Joe g[at-tbissima li kont to[loq. Joe, das-sajf, ming[ajrek, Marsalforn mhux se jkun l-istess.

Il-Prim Ministru fuq mychoice.pn Sur Editur, Kelli l-opportunità nara x-xandira fuq mychoice.pn meta l-Prim Ministru Lawrence Gonzi wie;eb ilmistoqsijiet spontanji ta’ dawk li pparte/ipaw.

Kien sempli/ement stupend. Wie;eb

b’konvinzjoni, b’intelli;enza u b’;enwinità.

Ftit xandiriet o[ra b[al dawn u nibdew in]armaw il-pretensjonijiet ta’ reb[a fa/li li g[andhom f’mo[[hom il-Laburisti.

Bir-rispett kollu lejn il-

persuna, Joseph Muscat lanqas jibda [dejn Lawrence Gonzi. Id-dnub kien li sieg[a kienet qasira wisq. Ag[tuna aktar xandiriet b[al dawn u itwal fil-[in.

G. L. Camilleri Il-Furjana

L-emblemi tal-Ordni u l-Birgu minn Mario GALEA

Trevor u d-Dun

Din qalhieli Trevor }ahra. :rat vera. Meta Trevor kien jg[allem, mieg[u kellu qassis. Li kien g[alliem b[alu. Dan is-sa/erdot kien ta’ kuljum jie[u l-iskola mieg[u ]ew;t bajdiet. B’devozzjoni liema b[alha, kien jg[allihom fil[in tal-brejk. Kien joqg[od attent bl-arlo;; f’idejh.

Biex il-bajd ma ji;ux ibsin.

Imma mg[ollijin kif suppost.

Trevor da[[al denbu.

Waqt li l-qassis kien ikun fil-klassi, Trevor kien imur fl-istaff room. Jo[odlu bajda minnhom. U jg[alliha. Wara j[alliha tiksa[. U jpo;;ihielu lura fil-container. Is-sa/erdot twajjeb kien jin]el g[allbrejk. Jg[alli ]-]ew; bajdiet. U jibqa’ skantat kif bajda ti;i mg[ollija perfetta. U l-o[ra iebsa ;ebel.

Fl-a[[ar, is-sa/erdot ma fela[x aktar. Mar sab lil tal-[axix li ming[andu o[tu kienet tixtri l-bajd u tah [asla papali. “Int brigant.

Lil o[ti qed tag[tiha bajd maqtug[.”

“X’qed tg[id Dun dalg[odu?” staqsieh tal[axix skantat.

“Qed ng[id li int mhux se tara wi// Alla. Lil o[ti qed tbellg[alha bajd maqtug[. Ng[alli ]ew; bajdiet flimkien. Wa[da ti;i tajba. U l-o[ra iebsa ;ebel. Il-bajd tieg[ek mhux frisk. Int bajd maqtug[ qed tbig[,” beda jitmas[an issa/erdot quddiem in-nies.

Tal-[axix sploda. “Ara Dun dabbar rasek ’l hemm.

G[ax se tg[allini. Kieku mhux g[ax in;ib rispett lejn dik is-suttana li g[andek fuqek, kont ng[idlek fejn qieg[ed ilbajd maqtug[ dalg[odu.”

Sur Editur, Meta l-Fran/i]i ta’ Napuljun [atfu l-g]ejjer, kienu tne[[ew l-emblemi talOrdni u tal-Gran Mastri billi nqalg[u jew inbarxu. }mien wara, dawn tqieg[du lura jew saru mill-;did kemm fl-Imdina kif ukoll fil-Belt Valletta u bnadi o[ra.

Imma fil-Birgu baqg[u mibruxa u qatt ma tqieg[du lura.

Issa li qed isir restawr tasswar u l-bibien, na[seb jixraq li dawn jitqieg[du jew isiru mill-;did.

Allura l-emblemi tal-Birgu u tal-bibien tal-Kottonera biss se jibqg[u dejjem bla ma

jsiru?

Biex ir-restawr ikun komplut kif jixraq, nifhem li anke dawn l-emblemi, spe/jalment tal-bibien, g[andhom isiru kif kienu qabel il-qerda ta’ ]mien ilFran/i]i ta’ Napuljun.

Lorenzo Zahra

Il-Birgu

L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.

L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-

indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma.

Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IT-TURKIJA

Lejn bidu ;did mal-UE L-UE u t-Turkija qed ja[dmu fuq a;enda po]ittiva ;dida, bi Stefan Fuele, il-Kummissarju g[at-Tkabbir tal-Unjoni, j]ur Ankara f’tentattiv biex jistimola l-[idma tatTorok lejn s[ubija f’dan il-grupp ta’ pajji]i.

It-Turkija bdiet itta[ditiet mal-UE fl-2005 i]da dawn ilhom sentejn sta;nati peress li xi Mexxejja Ewropej jopponu g[all-is[ubija partikulari u bit-Torok qed jirrifjutaw li jirrikonoxxu lil ?ipru li ilu snin membru tal-Unjoni.

Intant, l-UE tas-27 Stat tibqa’ l-akbar konsumatur fejn tid[ol l-esportazzjoni mit-Turkija u Fuele qal li li l-pro/ess tas-s[ubija Torka irid jin]amm [aj u jaqbad direzzjoni fissa wara l-ista;nar li [allihom ilkoll frustrati.

It-Turkija m’hix tippermetti li ajruplani jew vapuri minn ?ipru ju]aw il-portijiet u l-ajruporti tag[ha; bil-kwistjoni malg]ira – li dalwaqt tassumi l-Presidenza temporanja tal-UE – tibqa’ prominenti u bil-komunità ?iprijottaTorka (fit-Tramuntana ta’ ?ipru) tgawdi biss lg[arfien uffi/jali ta’ Ankara.

Madankollu, l-UE u tTurkija di;à qed jikkoperaw mill-qrib f’oqsma b[all-ener;ija u l-polititika barranija u bin-negozji jgawdu mill-unjoni doganali bejn i]-]ew; entitajiet. Fl-istess [in, ilpoliti/i Torok jinsistu li lis[ubija fl-UE taqbel lil pajji]hom anki jekk iridu jistennew is-snin sakemm jaslu.

Fizzjal tal-qawwiet tal-ba[ar ?ini]i jsegwi l-wasla tal-HMAS Ballarat, frejgata tan-Navy Awstraljan bil-kapa/ità li ;;orr il-’Guided Missiles’. Ir-ritratt ittie[ed fl-in[awi tal-port fuq ix-Xmara Huangpu, fiz-zona ta’ Shangai, u meta /-?ina u l-Awstralja qed ji//elebraw l-erbg[in anniversarju mit-twaqqif (fl-1972) tar-relazzjonijiet diplomati/i (Reuters)

IL-KOREA TA’ FUQ

Dg[ajjes ma[tufa f’di]gwid rari ma/-?ina Uffi/jali tal-Korea ta’ Fuq qed jinsistu g[all-[las qabel je[ilsu numru ta’ dg[ajjes tas-sajd mi/-?ina u madwar tletin ru[ li kienu abbord.

Dan irrappurtatu l-istampa ?ini]a u meta jidher li ]broffa di]gwid rari bejn i]-]ew; alleati komunisti antiki.

Is-sidien ?ini]i tad-dg[ajjes qalu li lopri tag[hom, fit-8 ta’ Mejju, in[atfu minn gunboat tal-Korea ta’ Fuq waqt li kienu g[addejjin b’;urnata sajd b[assoltu fil-Ba[ar l-Isfar, li jinsab bejn ilKorea Komunista u /-?ina.

Il-Korea ta’ Fuq g[ad ma kkummentatx pubblikament dwar il-ka], i]da

wie[ed mis-sidien tad-dg[ajjes qal li luffi/jali li qed i]ommuhom, flimkien mal-ba[rin, talbu l-ekwivalenti ta’ g[exieren ta’ eluf ta’ dollari biex jitilquhom.

Filwaqt li l-gazzetta ?ini]a Zhang Dechang u]at kliem b[al ‘rahan’ f’din listorja, il-Gvern ta/-?ina lanqas ma kkonferma pubblikament id-dettalji dwar l-in/ident irrappurtat.

Mifhum ukoll li d-deadline biex jit[allas ‘ir-rahan’ kellu jiskadi proprju lbiera[ u li /-?ini]i ta’ fuq id-dg[ajjes qed jin]ammu fil-Korea ta’ Fuq. G[alissa, kelliema mal-Ministeru ?ini]

g[all-Affarijiet Barranin qalu li pajji]hom qed i]omm il-kuntatti malKorea ta’ Fuq u jittama f’soluzzjoni xierqa u mill-aktar fis g[all-problema.

Ing[ad ukoll li l-Korea ta’ Fuq ing[atat twissija biex ta//erta d-drittijiet le;ittimi ta/-?ini]i li qed i]]omm, bilMinisteru inkwistjoni jistqarr li dan lin/ident jinvolvi ka] dwar is-sajd.

I/-?ina hi l-aktar pajji] li jag[ti appo;; diplomatiku u ekonomiku lillKorea ta’ Fuq u skont ma jg[idu s-sorsi qed tag[mel anki pressjoni bil-kwiet fuq ir-re;im ta’ Pyongyang biex dan iwarrab pjani g[al tielet prova nukleari.

L-ISTATI UNITI

IL-GRE?JA

Tmut il-kantanta Donna Summer

Iridha li tkompli bl-ewro

Il-kantanta Amerikana Donna Summer mietet fl-età ta’ 63 sena wara battalja twila mal-kan/er.

Summer, li fost is-su//essi tag[ha g[andha I Feel Love, Love To Love You Baby u Love’s Unkind, kienet wa[da mill-aktar artisti popolari talmoviment disco u reb[et [ames Grammy Awards bejn l-1978 u l-1997. Hi anki kellha 29 kanzunetta li kisbu post filUK Top 40 (singles) tul il-karriera tag[ha li bdiet fl-1975. Donna Summer (Reuters) Intant, il-kollaborazzjonijiet mu]ikali tag[ha mal-produttur Giorgio Moroder g[enu jiddefenixxu x-xejriet tad-disco waqt is-sebg[inijiet minbarra li influwenzaw il-mu]ika pop ibba]ata fuq is-synthesizers.

L-Unjoni Ewropea se tonora l-impenji tag[ha g[all-Gre/ja b[ala sforz biex ta//erta li dan il-pajji] ikompli b[ala membru tazzona ewro, i]da hu anki importanti li Ateni tirrispetta l-obbligazzjonijiet tag[ha lill-UE. Dan qalu l-President talKummissjoni Ewropea Josè Manuel Barroso li enfasi]]a li ‘l-UE trid li l-Gre/ja tibqa’ tifforma parti millgrupp ta’ pajji]i (li ju]aw lewro) u se tag[mel minn kollox biex ta//erta dan’.

Barroso, i]da, fakkar li g[alkemm l-UE tirrispetta l-

vot u r-rieda tal-Griegi, dawn iridu jiftakru fir-rieda tas-sittax-il pajji]i l-o[ra taz-zona ewro li lkoll qablu dwar il-kundizzjonijiet biex il-Gre/ja ting[ata l-g[ajuna fiskali.

Il-Gre/ja qed ta[seb g[al elezzjoni ;enerali fis-17 ta’ :unju wara li ma waslu mkien it-tentattivi tal-partiti biex jiffurmaw gvern u wara l-elezzjoni inkonklussiva (g[all-Parlament) tas-6 ta’ Mejju.

Fi ]viluppi ;odda, ilKabinett mag[mul minn professuri u diplomati/i ng[ata l-;urament f’Ateni bl-

inkarigu spe/jali li jmexxu lpajji] g[all-vot li jmiss.

Intant – u wara li t-tliet mitt deputat li kienu eletti fis-6 ta’ Mejju po;;ew filParlament g[al ;urnata wa[da biss – Panagiotis Pikrammenos, l-Im[allef ewlieni li assuma l-kariga ta’ Prim Ministru, jesi;i li t-triq lejn l-elezzjoni tinvolvi lunika responsabbiltà ewlenija tal-Kabinett partikulari.

Kabinett bi dmir ewlieni li jwassal g[all-elezzjoni

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra L-ISTATI UNITI

Strate;ija anti-droga ma tibba]ax biss fuq il-qrati tal-;ustizzja

L-attri/i Jennifer Lopez tippo]a waqt il-premiere tal-film ‘What to Expect When You’re Expecting’ f’Hollywood, Kalifornja (Reuters)

L-ISTATI UNITI

Jennifer Lopez l-aktar influwenti fost l-ismijiet /elebri L-attri/i u kantanta Jennifer Lopez qa//tet lil Lady Gaga mill-qu//ata tallista ta’ Forbes g[al l-Aktar 100 Personalità ?elebri u Influwenti.

Lopez, ta’ nisel Kuban u li g[adha 42 sena, ilha s-snin stabbilita fost il-;ganti talispettaklu u ssorprendiet b’qab]a ta’ [amsin post millista tas-sena l-o[ra The World’s 100 Most Powerful Celebrities. Il-lista presti;ju]a tikkalkula qlig[ relatat mal-ispettaklu; ilprominenza tal-istampa u lpopolarità tal-individwi f’termini ta’ media so/jali.

Forbes jikkalkula li fla[[ar tnax-il xahar Jennifer Lopez qalg[et xejn anqas minn $52 miljun b[ala membru tal-panel tat-talent show televi]iv ‘American Idol’ filwaqt li gliegel ta’ flus ikomplu de[lin minn ditta tal-[wejje; li waqqfet u permezz ta’ tour (sensiela ta’ kun/erti) li g[ad trid tag[mel.

Intant, Oprah Winfrey, is-

sinjuruna tal-media li tibqa’ mag[rufa g[al 25 sena s[a[ ta’ ‘The Oprah Winfrey Show’ tibqa’ t-tieni fil-lista ta’ Forbes meta hu kkalkulat li da[[let mal-$165 miljun fl-a[[ar tnax-il xahar.

L-istilla tal-pop Kanadi] Justin Bieber, li g[ad g[andu tmintax-il sena, ]amm it-tielet post tas-sena l-o[ra, meta ddebutta fillista. Hu mifhum li Bieber, li llum sar ‘investitur serju’, da[[al $55 miljun fl-a[[ar tnax-il xahar.

B[ala u/u[ ;odda fil-lista ta’ Forbes hemm l-istilla talpop Rihanna li fl-a[[ar tnax-il xahar da[[let $53 miljun bis-sa[[a talkanzunetti We Found Love u Talk That Talk. Il-kantanta, imwielda fil-Barbados, qed idda[[al flus kbar minn numru ta’ pro;etti kummer/jali wkoll.

Lady Gaga, sadattant, waqg[et mill-ewwel sal[ames post tal-lista ta’ Forbes bi qlig[ ta’ $52 miljun waqt li kantanta

Amerikana o[ra, Britney Spears, irritornat fil-lista wara nuqqas ta’ sena u issa tinsab fis-sitt post. Dan wara li l-a[[ar tour ta’ Spears kisbilha su//ess u wkoll meta din qed ting[ata prominenza b[ala membru influwenti tal-panel fuq ‘The X Factor’.

Fis-seba’ post (minn imkien) spi//at Kim Kardashian li g[alkemm da[[let $18-il miljun ‘biss’, ;ibdet l-attenzjoni tal-media min[abba t-tie; u d-divorzju tag[ha li serqu x-xena fiddinja tal-entertainment.

Fit-tmien post tal-lista nsibu lill-kantanta Katy Perry u warajha lill-attur Tom Cruise bis-sa[[a tassu//ess tal-film tieg[u Mission Impossible – Ghost Protocol.

Sadattant, id-diversi pro;etti ta’ Steven Spielberg fejn jid[lu films u televi]joni ;;eneraw mal$130 miljun u dan id-direttur /elebri ‘jag[laq’ it-Top Ten skont il-lista ta’ Forbes.

L-a[[ar statistika turi li ddroga tibqa’ strumentali fejn jid[lu l-atti kriminali i]da provi ;odda juru li t-trattament tal-problema b[ala issue ta’ sa[[a pubblika kapa/i jnaqqas ir-rata tal-kriminalità fuq livell nazzjonali.

Rapport annwali mill-Office of National Drug Control Policy tal-White House qed juri wkoll tnaqqis fl-abbu] tal-kokaina mill-2003; dan jindika li l-isforzi g[all-kontroll u l-kampanji g[alledukazzjoni pubblika jistg[u jkunu qed ‘ira]]nu’ /-/irkolazzjoni tag[ha.

L-abbu] tad-droga fl-Istati Uniti b’mod ;enerali naqas b’xi tletin fil-mija mill-1979 ’l hawn. I]da l-a[[ar rapport, li jibba]a fuq eluf ta’ intervisti u testijiet tad-droga, juru li medja ta’ sebg[in fil-mija talir;iel arrestati f’g[axar zoni

metropolitani tal-Istati Uniti, is-sena l-o[ra, irri]ultaw po]ittivi g[al xi sustanza illegali.

Fl-istess [in, uffi/jali Amerikani jirreferu g[alla[[ar data b[ala ‘materjal’ li jappo;;ja l-istrate;ija talPresident tal-Istati Uniti Barack Obama li jrid ikisser i/-/irku tad-droga u l-kriminalità billi “jattakka l-abbu] bit-trattament” aktar milli jinsisti bi pri;unerija g[al ivvizzjati li mhumiex vjolenti.

Skont Gil Kerlikowkse, ilKap tal-Uffi//ju li [are; irrapport, “l-istrate;ija fil-konfront tad-droga tista’ tnaqqas sew il-kriminalità u l-informazzjoni turi wkoll li ne[tie;u nindirizzaw il-problema tad-droga b[ala issue ta’ sa[[a pubblika mhux sempli/ement kwistjoni kriminali li tinteressa biss lill-qrati.”

IL-:APPUN

}vilupp fost l-ottimi]mu L-ekonomija tal-:appun bejn Jannar u Marzu kibret b’wie[ed filmija fuq dik tat-tliet xhur pre/edenti, bl-infiq min-na[a tal-Gvern jixpruna l-irkuprar gradwali tal-pajji] wara l-effetti tat-terremot u t-tsunami stori/i tal-2011.

Il-konsum privat ukoll [a spinta biex kompla jistimula l-ekonomija i]da l-analisti xorta huma kawti dwar il-futur meta wie[ed irid anki jikkalkula x-xejriet ekonomi/i flIstati Uniti, l-Ewropa u /-?ina.

Ir-ri/erkaturi g[andhom kliem po]ittiv dwar l-infiq qawwi tal-kon- Yoshihiko Noda sumaturi, madankollu jafu wkoll li spinta fl-esportazzjoni t[oll u torbot b[ala l-element ewlieni li jwassal g[al titjib fl-ekonomija fuq ba]i konsistenti.

Intant, l-infiq tal-konsumaturi u l-investiment pubbliku huma l-ixprun wara l-i]vilupp fil-:appun. L-analisti mbag[ad, ma jimminimizzawx l-impatt tal-’ba;its addizzjonali’ matul ix-xhur ta’ wara t-terremot storiku.

Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru :appuni] Yoshihiko Noda wieg[ed ’il fuq mill-ekwivalenti ta’ $249 biljun fuq irrikostruzzjoni, bl-espansjoni f’pajji]u filwaqt li l-a[[ar informazzjoni tqanqal lok g[al ottimi]mu g[ax-xhur li ;ejjin.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15

IL-:ERMANJA> Fekruna tal-ba[ar bl-isem Gonzales tilg[ab bil-ballun ta[t il-gwida ta’ bug[addas fl-akwarjum ‘SeaLife’, fil-belt ta’ Munich (Reuters)

L-OLANDA

Jittrattaw il-ka] ta’ ‘Srebrenica’ L-Im[allef li qed jippresiedi l-;uri tal-:eneral Ratko Mladic, l-eks-kmandant talqawwiet Serbi tal-Bosnja, a;;orna s-smig[ g[al ]mien indefinittiv min[abba ‘]balji’ tal-Prosekuzzjoni u wara li lqorti ta’ The Hague semg[et dwar il-kaos qabel il-massakru tal-1995 fi Srebrenica.

Mladic, li jinsisti li mhux [ati, qed jiffa//ja [dax-il akku]a (b’u[ud jinvolvu ;eno/idju) b’konnessjoni mal-Gwerra tal-Bosnja tal1992-95 u filmat li ntwera fit-tieni jum tal-pro/ess iddettalja massa ta’ /ivili qed jippruvaw jitilg[u fuq trakkijiet tan-Nazzjonijiet Uniti waqt li l-qawwiet ta’ Mladic kienu qed javvi/inaw

Srebrenica.

Intant, l-Im[allef Alphons Orie a;;orna s-smig[ b’ka;un ta’ dettalji ]baljati min-na[a tal-Prosekuturi u fost anali]i tal-iskop u limpatt ta’ dawn l-i]balji.

Min-na[a tieg[u, ilProsekutur Peter McCloskey qal li qatt ma kien hemm kwistjoni dwar id-delitti fi Srebrenica u li lProsekuzzjoni se tikkon/entra fuq ir-responsabbiltà kriminali tal-individwu – f’dan il-ka] Ratko Mladic.

Il-filmat in;ibed fil-11 ta’ Lulju tal-1995 u minbarra nnies imbe]]g[in ;ol-kumpless tan-NU barra Srebrenica jidher anki l-:eneral Mladic

li jindirizza lill-kamera bilkliem: ‘Qed nag[tu din ilbelt lis-Serbi b[ala rigal.’

Il-video mbag[ad juri lil Mladic jindirizza xarabank mimli bil-Musulmani fejn jg[idilhom li ‘qed jag[tihom [ajjithom’ u lill-istess :eneral ikellem b’mod iebes lillqawwiet Olandi]i (g[a]]amma tal-pa/i) tan-NU. Il-Prosekutur McCloskey ikkonkluda din il-parti talpro/ess bil-kumment li ‘Srebrenica kienet ;eno/idju ta’ Bosnija/i li m’g[andha tintesa qatt’, u meta dakinhar il-qawwiet ta’ Mladic immassakraw eluf ta’ r;iel u subien Musulmani li mbag[ad spi//aw midfuna f’oqbra tal-massa.

L-ISTATI UNITI

Trabi bojod m’humiex Ispani/i f’minoranza It-tfal li ;ejjin mill-minoranzi, inklu]i etni/i, illum jammontaw g[al aktar min-nofs it-twelid fl-Istati Uniti skont l-a[[ar census nazzjonali.

Fil-fatt it-trabi l-;odda fost il-komunitajiet Ispani/i, Suwed, Asjati/i u fost ir-’razez im[alltin’ jag[mlu tajjeb g[al 50.4 fil-mija

tat-trabi li twieldu matul is-sena li ntemmet f’Lulju li g[adda.

B’hekk, it-trabi bojod m’humiex Ispani/i (fl-Istati Uniti) spi//aw f’minoranza g[allewwel darba, bis-so/jolo;i jemmnu li s-sitwazzjoni ekonomika kontribwiet g[al tnaqqis (g[all-bojod) f’dawn ir-rati tat-twelid.

I?-?INA

Jistenna biex jitlaq g[all-Istati Uniti Id-dissidenti ?ini] Chen Guangcheng qal li hu u lfamilja tieg[u ikkonkludew l-applikazzjonijiet g[all-passaporti u b’dawn id-dokumenti, skont l-uffi/jali, suppost li jitlestew fi ]mien [mistax.

Chen, li hu g[ama u li spikka fl-a[barijiet wara li rnexxielu ja[rab mid-dar tieg[u fejn kien qed jin]amm ta[t arrest, ]vela li uffi/jali g[enuh jimla ddokumenti fl-isptar ta’ Beijing fejn (g[alissa) hu residenti.

Id-dissidenti, li x-xahar li g[adda kien anki qatta’ sitt ijiem fl-Ambaxxata Amerikana, irid i[alli /?ina u jammetti li qed jib]a’ g[al [ajtu mindu kellu [alla dik l-ambaxxata biex jing[ata trattament mediku, Sadattant – u waqt li ]viluppat kri]i diplomatika bejn l-Istati Uniti u /-?ina – Chen ing[ata l-opportunita biex jistudja l-li;i flUniversità ta’ New York u bl-awtoritajiet komunisti f’Beijing ja//ettaw din issitwazzjoni.

L-Istati Uniti qalet ukoll li

tlestew il-visas ta’ Chen ta’ martu u ]-]ew; uliedu, i]da g[ad mhux definit meta lpassaporti se jkunu mija-filmija f’idejhom, bl-awtoritajiet ?ini]i ma jirreferux g[all-;urnata spe/ifika.

G[alkemm Chen jinsab tajjeb, it-tobba infurmawh li g[alissa ma jistax jimxi u wara li dan we;;a’ saqajh matul il-[arba mir-residenza.

Intant, Chen — avukat li mexxa kampanja kontra labort bil-metodi sfurzati – aktar kmieni fil-;img[a akku]a lill-awtoritajiet ?ini]i dwar il-persekuzzjoni ta’ familtu fil-villa;; ta’ Dongshigu fejn trabba u permezz ta’ telefonata malmembri ta’ kumitat talKungress Amerikan.

Chen Guangcheng

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

16

Intervista

Intervista 17

Hekk T[abbat il-Qalb Maltija hu rakkont li je[odna lura lejn il-Port ilKbir tal-bidu tas-seklu, u anki [afna wara. Tifkiriet tat-tfulija. G[aliex din limportanza lill-Port^ U fejn tid[ol Malta tal-lum^

Malta ta’ ]mienna qieg[da taqta’ l-g[eruq. Ninsabu filfa]i ta’ sradikament, li forsi hi riflessa l-aktar f’dak li qieg[ed ji;ri fil-partiti, li jinsabu f’salib it-toroq bejn l-img[oddi u lfutur. Hi kri]i li qieg[da tolqot l-aktar lill-Partit Nazzjonalista, imma mhux lilu biss. Hi kwistjoni ;enerazzjonali.

Ridt mhux biss inpin;i birreqqa kwadri twal ta’ kif niftakar il-Port fejn trabbejt fissnin [amsin-sittin, imma ridt nuri li l-ba[ar hu parti minn Malta. Malta hi ;ebla u ilma, /ertezza u fluwidità fl-istess [in. Il-ba[ar mhux biss imiss mal-art, imma sikwit jitla’ g[aliha.

Dan hu li qieg[ed ji;ri fostna issa, u deherli li l-a[jar mod kif dan ikun ippre]entat hu rumanz, ambjentat fil-bidu tas-seklu dsatax. Bil-passat ridt ninterpreta lil Malta tal-lum: familja, im[abba, Knisja, tqala, kuntrast bejn ir-ra[al u lbelt, is-sa/erdot, il-poplu.

Ji;ifieri r-rumanz tieg[ek, b[ar-rumanzi l-o[ra, g[andu implikazzjoni politika^

Iva, hi implikazzjoni li tin[ass il-[in kollu. Ir-rumanz huwa rilevanti g[aliex jinqeda bl-img[oddi biex ji;bed kuntrasti u paralleli malpre]ent. Hi importanti rrelazzjoni ‘kulturali’, klassista, bejn il-PN u l-PL.

Huwa rumanz li jse[[ kollu fl-img[oddi, kif rajna anki fuq NET Television...

Iva, imma kollox hu mog[ti s-sens ta’ xi [a;a li titqabbel mal-pre]ent. Tfajla tqila, sa/erdot li jissogra sal-limitu, konflitt bejn tradizzjoni u modernità, is-sehem /entrali tal-Knisja, il-pre;udizzju, u temi o[rajn li huma tipi/i tag[na b[ala poplu...

Dan hu kollu minsu; malpartiti. Il-partiti Maltin huma lorganizzazzjoni tad-differenzi so/jali. Il-konflitt MintoffBorg Olivier hu ka] tipiku.

Pere]empju...

Il-kuntrast bejn pajjizi kbar u g]ira ]g[ira. Is-sens tan-nies tas-Sud Ewropew. Dan hu rumanz dwar ra[al maqtug[ mid-dinja, imma fid-dinja. U hi d-dinja tar-re;jun.

Il-konfront bejn ‘tradizzjoni’ u ‘modernità’ fostna hu kwistjoni ta’ ;enerazzjonijiet f’konflitt, u meta dan il-konflitt jid[ol f’partit, ifisser kri]i. Dan hu li qieg[ed ji;ri b[alissa.

OLIVER FRIGGIERI> L-g[arfien ta’ Malta jitlob [afna studju

❛

Il-poplu Malti hu poplu antik [afna, g[andu /iviltà ta’ mill-inqas sebat elef sena, g[andu tradizzjoni reli;ju]a pre-Kristjana u Kristjana bla qtug[ ta’ xejn g[al eluf ta’ snin, u g[andu storja ta’ kuntatt mal-akbar poteri u kulturi tad-dinja. Malta tal-;ebla hi mu]ew, Malta tal-lingwa hi memorja nazzjonali, tan-natura hi Mediterranja, Malta reli;ju]a hi l-ba]i ta’ kollox.

Fil-fatt, Hekk T[abbat ilQalb Maltija hu ambjentat f’ra[al tipikament Mediterranju, tipiku tas-Sud Taljan.

❜

A[na s-Sud tas-Sud. Ippruvajt ni]vol;i l-kuntrast bejn Malta, g]ira ]g[ira li kienet kolonja Ingli]a, u Malta pajji] li g[andu identità u storja tas-Sud. In-Nord u sSud flimkien u f’kuntrast.

Malta ra[lija fi ]mien lIngli]i.

‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’ Trilo;ija dwar il-poplu Malti llum Is-serje televi]iva It-Tfal Ji;u bil-Vapuri, li dehret fuq NET Television, kienet mibnija fuq tliet rumanzi, li huma It-Tfal Ji;u bil-Vapuri, La Jibbnazza Ni;i Lura u Dik id-Dg[ajsa f’Nofs il-Port ta’ Oliver Friggieri. Dawn kollha [ar;u b[ala kotba, u issa [ar;u b[ala volum wie[ed, trilo;ija bl-isem Hekk T[abbat il-Qalb Maltija, ippubblikata minn Klabb Kotba Maltin. Fil-jiem li g[addew Joe Mikallef tkellem mal-awtur tat-trilo;ija u ddiskutew g[add ta’ temi relatati.

Inti tag[ti importanza kbira lill-qassis fir-rumanzi tieg[ek. G[aliex^

Kwa]i r-rumanzi tieg[i kollha huma mibnija fuq figura /entrali ta’ sa/erdot. Malta nbniet hekk. Il-forma tal-[sieb tfasslet minn sa/erdoti. Imma jien interessat l-aktar filkontroversjalità ta’ dam kollu.

Il-qassis b[ala l-persuna;; laktar kontroversjali, l-aktar paradossali, u erojku, meqjum imma dejjem f’distanza. Issa/erdot b[ala l-persuna;; skomdu tas-so/jetà.

Ir-ri/erka tieg[ek dwar ilkultura u l-letteratura Maltija u Taljana, u fl-istess [in ir-rumanzi tieg[ek dwar Malta. X’rabta hemm bejn dawn i]-]ew; attivitajiet^

Inti spiss tesprimi lgratitudni tieg[ek lejn ilpubbliku Malti...

Iva, in[ossni grat [afna lejn il-pubbliku Malti, kemm g[al kif ja//etta l-ktieb, u wkoll g[all-mod kif juri lapprezzament tieg[u. Il-poplu Malti hu poplu li j[obb [afna l-ktieb, il-qari, u g[alhekk i[obb il-[sieb.

Fir-rumanzi tieg[ek inti tispjega g[ala hu hekk, g[ala l-poplu Malti huwa ta’ min japprezzah daqshekk.

Jimporta tg[id g[ala^ Il-poplu Malti hu poplu antik [afna, g[andu /ivilta’ ta’

mill-inqas sebat elef sena, g[andu tradizzjoni reli;juza pre-Kristjana u Kristjana bla qtug[ ta’ xejn g[al eluf ta’ snin, u g[andu storja ta’ kuntatt mal-akbar poteri u kulturi tad-dinja. Malta tal;ebla hi muzew, Malta tallingwa hi memorja nazzjonali, Malta tan-natura hi Mediterranja, Malta reli;ju]a hi l-ba]i ta’ kollox.

Dan kollu nsibuh fittrilo;ija Hekk T[abbat ilQalb Maltija. Ji;ifieri birrumanzi qieg[ed tag[ti definizzjoni ta’ Malta^

Iva, wie[ed mill-iskopijiet

Huwa rumanz g[alladulti, jew g[a]-]g[a]ag[^

Huma rumanzi g[al kull età, g[aliex kull età hi parti minn [ajja wa[da. Nipprova nikteb /ar kemm jista’ jkun. Illetteratura g[andha tfittex li tkun kemm jista’ jkun profonda, sempli/i.

Is-sempli/ità hi kwalità li ddum [afna biex tiksibha.

Na[seb li kittieb jista’ jiksibha wara pro/ess twil [afna ta’ kitba. Altru naiv, u altru sempli/i. Is-sempli/ità hi l[a;a l-aktar ikkumplikata, kumplessa.

Ir-rumanzi huma r-rizultat anki tar-riflessjonijiet tieg[i fuq il-konkluzjonijiet u rri]ultati li ksibt matul madwar erbg[in sena ta’ ri/erka.

Tg[allimt [afna fuq x’inhi rru[ vera ta’ Malta, qadima u moderna.

L-g[arfien ta’ Malta jitlob [afna studju. Matul ir-rumanz Dik id-Dg[ajsa f’Nofs il-Port il-qarrej isib [afna konklu]jonijiet dwar xi jfisser li tkun Malti, u li tg[ix fuq g]ira ]g[ira.

Hi tag[lima li tg[allimtha, meta^ Tg[allimtha meta mietet ommi, Alla ja[frilha.

Quddiemha mejta kkonkludejt li ma kelli ebda jedd nikteb kitba (mhux akkademika) li ma kinitx tista’ tiftiehem minn ommi wkoll.

Inti ktibt [afna letteratura politika, impenjata politikament. Minn FilParlament ma Jikbrux Fjuri ’l hawn inti bqajt tinterpreta lin-nazzjon. Ta[seb li lletteratura hi mod effi/jenti g[al dan^

Iva, [afna. G[alija hi [a;a ovvja, evidenti u parti millesperjenza tieg[i. Il-letteratura tista’ t[alli effett qawwi [afna fuq il-politi/i, diretti u indiretti, pubbli/i u fuq kollox mhux pubbli/i. Diskors twil.

tieg[i hu li nag[ti interpretazzjoni dettaljata mhux biss tal-ambjent u ta’ /erti persuna;;i, imma wkoll ta’ Malta vera u proprja.

L-istorja, il-;rajja hi rakkont li jillustra realtà qadima u anki kontemporanja. Il-konflitt politiku pre]enti bejn il-Prim Ministru u l-Kap talOppo]izzjoni, barra li hu ta’ nisel ;enerazzjonali, hu wkoll e]empju ta’ konflitti Maltin antiki, wisq eqdem. Ilbenniena tag[na hi di;à parti;jana.

Fir-rumanz ippruvajt nuri kif din id-distinzjoni tidher sa mittfulija.

Hekk T[abbat il-Qalb Maltija hu rumanz li jipprovoka l-[sieb, imma huwa /ar. Huwa sempli/i wkoll^ Il-qoxra tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Ippruvajt nara li jkun sempli/i, mimli interpretazzjonijiet. Ridt noffri

ktieb li jda[[lek f’dinja o[ra, dinja tal-‘fantaxjenza storika’, ng[idilha jien. Imma ridt noffri wkoll ktieb li jqanqal il-[sieb fuq ir-realtà ta’ madwarna llum, issa u hawn. Rumanz bejn [rafa, mit, realtà u xewqat.

Inti titkellem dwar ir‘rumanz Kattoliku’, u tg[id li r-rumanzi tieg[ek huma hekk. F’liema sens^ B’It-Tfal Ji;u bil-Vapuri u b’La Jibbnazza Nigi Lura, kif ukoll naturalment b’dan ir-

rumanz, ridt nibni dak li nixtieq insejja[lu ‘rumanz Kattoliku’. Mhuwiex biss Nisrani, Kristjan, kif na[seb li hi l-letteratura Maltija u Mediterranja kollha, imma huwa wkoll Kattoliku.

Persuna;; importanti hu sa/erdot. Dun Grejbel hu qassis tipiku Malti, imma mhuwiex tipiku biss, g[aliex huwa wkoll erojku u anki biered quddiem l-eroi]mu tieg[u stess.

Karattru ie[or huwa l-Isqof, persuna;; maqsum bejn il-li;i u l-im[abba, bniedem fi kri]i ta’ lealtajiet. Kelli f’mo[[i lil Pilatu jien u nifformah bilkitba.

Huwa rumanz g[all-kleru Malti dan ir-rumanz^ Na[seb li, iva, hu rumanz li g[andu jinteressa [afna lillkleru Malti. Hu mibni fuq ilfigura ta’ sa/erdot u isqof u parro//a. Il-qassis, Dun Grejbel, hu l-qofol tat-tliet rumanzi.

Kif tispjega dan l-interess ta]-]g[a]ag[ f’kitba li hi relatata mal-Knisja, malfidi^

Hawn interess kbir, fost i]]g[a]ag[, u na[seb li ninsabu lejlet revival. Dak hu diskors ie[or, madankollu. Jekk rakkont jinteressa lil ]ag[]ug[

OLIVER FRIGGIERI> Ommi g[allmitni [afna

proprju g[aliex jispirah dwar il-mistoqsijiet il-kbar tal-[ajja – Alla, im[abba, tbatija, mewt – allura r-rakkont jirnexxi, u jirnexxi anki b[ala proposta moralment tajba. Il-pre]ent huwa interessanti, rakkontabbli, jekk jitqies fiddawl tar-rilevanza permanenti, dejjiema (reli;ju]a) tieg[u. Inkella hu kumment ;urnalistiku.

Ir-rumanzi tieg[ek juru bi/-/ar li inti tixtieq tinqeda bil-kitba tieg[ek biex ikollna bnedmin u so/jetà a[jar. Hekk ta[seb fuq illetteratura^

Iva, ovvjament. Letteratura (jew [a;a) li tirvina lillbniedem hi kundannabbli; letteratura (jew [a;a) li t[allih kif inhu hi ]ejda; letteratrura (jew [a;a) li tippre]entalu proposta g[al dinja a[jar hi rakkomandabbli.

Prin/ipji qodma li huma akbar moderni minn g[ada u pitg[ada. Huma s-sens li ma jitbiddilx. Il-letteratura hi kemm pja/evoli u kemm utli.

Ilna nafu dan sa minn ]mien Orazju (De arte poetica).

Inti bnejt rumanz fuq dawk li ssej[ilhom valuri li ma jitbiddlux. Kemm tag[tihom importanza^

Mill-gwerra ’l hawn, millE]istenzjali]mu (akkkademiku u popolari) ’l hawn, millwaqg[a tal-ideolo;iji ’l hawn... il-kultura dominanti hi lin/ertezza, l-g[a;la, limmedjatezza. Il-kultura talvelo/ità, elettronika daqskemm patolo;ika.

Kultura li taf li din il-pjaneta hi insigura, u li l-[ajja hi verament inkompleta u imperfetta u mortali, u tant taf li tippretendi li hi postreli;ju]a. Hi rabja, delu]joni, imma hi wkoll xewqa g[all-

❛

Infinit. Il-bniedem il-;did, ilkontroversjalità l-;dida, filfehma tieg[i, se tinstab f’dan l-isforz biex il-bniedem jer;a’ jiskopri l-valuri supremi, assoluti, dejjiema, li ma jitbiddlux u li ma jid[lu f’ebda sta;un.

Hekk T[abbat il-Qalb Maltija hu rumanz reli;ju] ukoll, b[al ta’ qablu. Kif tispjega li n-nies illum japprezzaw rumanz reli;ju]^

Din hi realtà, trasparenti, ma tidhirx, individwali u privata, imma verissma. Hawn interess ;did fir-reli;jon, u lesperjenza tieg[i wara diversi rumanzi turi li r-rumanz iwassal messa;; li jivvja;;a [afna. Ir-reli;jon hi qabelxejn kwistjoni traxxendentali, metafi]ika. Dan ukoll hu diskors ie[or, anki jekk firrumanzi ppruvajt nag[tih limportanza tieg[u.

Liema hi l-aktar reazzjoni li tapprezza g[all-kotba tieg[ek^

Din hi mistoqsija [afifa [afna. Napprezza l-aktar irreazzjoni tal-bniedem ‘komuni’ tat-triq li jwaqqfek bil-kwiet, u jg[idlek li l-ktieb ikun esprima dak li j[oss u li ja[seb hu. Din hi l-isba[ esperjenza letterarja tieg[i. Lisba[ kumpliment, l-akbar sodisfazzjon. Il-kritiku letterarju veru huwa lpubbliku, u l-aktar il-pubbliku sieket, li ma jiktibx imma li jesprimi ru[u bil-fomm u bilkwiet, xi drabi b’demg[a, b’kisra ta’ [arstu, b’tg[anniqa.

Hi esperjenza ta’ sikwit, nirringrazzja ’l Alla.

Ippruvajt ng[aqqad dan kollu fil-forma ta’ rumanz, politiku u reli;ju]. G[andi tama li jiftiehem f’dan is-sens, l-aktar mill-kleru u millistudenti.

Il-kuntrast bejn pajji]i kbar u g]ira ]g[ira. Is-sens tan-nies tas-Sud Ewropew.

Dan hu rumanz dwar ra[al maqtug[ mid-dinja, imma fid-dinja. U hi d-dinja tar-re;jun.

❜

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

18 Volontarjat

Fun Day g[all-familja kollha f’Dar il-Kaptan fl-Imtarfa minn Clinton Sammut

Dar il-Kaptan hi d-dar g[all-persuni b’di]abbiltà mentali kif ukoll fi]ika li tinsab fl-Imtarfa

Din id-dar toffri s-servizzi ta’ respite lill-membri tag[ha flimkien mal-qraba tag[hom billi dawn imorru jqattg[u ;img[a ta' mistrie[ fiha.

Barra dan is-servizz, Dar ilKaptan toffri wkoll diversi servizzi o[ra fosthom dak ta’ matul il-;urnata li permezz tieg[u, persuni b'di]abbiltà jkunu jistg[u jmorru hemm u jqattg[u ;urnata ta' attivitajiet kemm mar-residenti s[abhom, mal-qraba tag[hom u mal-[addiema.

Ta' min jinnota li dawn isservizzi huma offruti lill-230 familja membri f'din d-dar. Letajiet ivarjaw minn trabi tattwelid sa persuni ta' 55 sena.

Ovvjament, dawn is-

servizzi li huma ferm utli u importanti g[ar-residenti u lqraba tag[hom, huma wkoll ta' benefi//ju g[as-so/jetà b'mod ;enerali, u jiswew ilflus.

Biex Dar il-Kaptan tkun tista' tla[[aq mal-ispejje] u tkun tista' tibqa' toffri dawn isservizzi lil kull min je[tie;hom, se torganizza attivitajiet varji b[ala ;bir ta' fondi.

Fost dawn l-attivitajiet, din il-;img[a qed tkun organizzata Fun Day fil-grawnds li jinsabu f'dan il-istess kumpless. Din se ssir nhar il-{add 20 ta’ Mejju u tibda fl-10 a.m. G[all-[abta tal-10.30 a.m. ssir quddiesa kon/elebrata minn Fr Karm

Debattista u e]att wara jsir ttberik tal-annimali flimkien ma' tal-bikers.

Jakkumpanjaw din l-attività se jkun hemm il-klieb tassalvata;; flimkien ma' diversi in;enji li jintu]aw waqt loperazzjonijiet tat-tifi tan-nar.

Dawk kollha li jattendu g[al din il-Fun Day ikunu jistg[u josservaw dawn l-in;enji millqrib.

Fl-istess [in, waqt dawn lattivitajiet se jsiru diversi log[ob g[all-familja kollha, organizzati mill-G[aqda }g[a]ag[ Rabtin Pawlini filwaqt li l-atmosfera ;enerali tkompli tkun imferr[a minn diversi ]effiena u kantanti.

Il-persuni b’di]abbiltà se

Il-poster uffi/jali tal-attività ta’ nhar il-{add li ;ej

jkollhom rwol importanti f'din l-attività hekk kif ilkoll flimkien se juru lill-pubbliku pre]enti l-kapa/itajiet tag[hom billi jkantaw, ji]fnu u jirre/taw.

Matul il-;urnata se jkun hemm diversi stalls minn fejn se jinbieg[u kotba, pjanti, bjankerija, kejkijiet, ikel, xorb

u diversi affarijiet o[ra.

Dawk kollha li se jkunu pre]enti g[al din l-attività se jkunu jistg[u ja[slu l-vetturi privati tag[hom fil-post permezz ta’ car wash.

Dawk kollha li jixtiequ aktar informazzjoni dwar din l-attività jistg[u j/emplu 21450103 jew 21450104.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

Arti 19

Pittura mag[mula mill-istudenta Mariam De Giorgio

Wirja ta’ arti u [ila minn tliet studenti tal-MCAST minn Clinton Sammut

Tliet studenti li qeg[din fl-a[[ar sena tal-istudji tag[hom fl-arti fil-Kulle;; tal-MCAST organizzaw flimkien esibizzjoni unika fil-Belt Valletta Din tasal fi tmiemha fil-25 ta’ Mejju f’The Splendid fi Strada Stretta.

Din l-attività hi parti kru/jali mill-kors akkademiku ta' dawn it-tlett studenti, li l-g[an ewlieni tieg[u hu li l-istudenti jitg[allmu l-[iliet fundamentali biex ikunu kapa/i li fil-futur itellg[u esibizzjonijiet ta' xog[olhom b'mod mill-aktar professjonali.

Hu fundamentali li kull min jie[u din l-arti b[ala lprofessjoni tieg[u jitg[allem kif ju]a kull tattika possibbli biex mhux biss ibig[ ixxog[ol li jkun g[amel b'[afna tbatija u sagrifi//ji i]da wkoll ikollu xog[lu apprezzat.

Sarah Maria Scicluna, Kathleen Calleja u Mariam De Giorgio huma t-tliet studenti li organizzaw din l-

esibizzjoni bit-titlu 'An Educated Guess' u li fiha qed jesibixxu g[add ta' xog[lijiet li huma g[amlu matul dawn l-a[[ar snin bi stil kemm tradizzjonali kif ukoll temporanju.

Infatti, din l-esibizzjoni ma kinitx l-unika esperjenza g[al dawn it-tliet tfajliet g[ax huma kellhom attivitajiet o[ra f'postijiet rinomati, b[all-Kavallier ta’ San :akbu.

Dawn it-tfajliet jiddeskrivu din l-esperjenza b[ala wa[da unika u li fiha qed jitg[allmu kif g[andhom jippre]entaw larti lill-pubbliku. Din lesperjenza se tift[ilhom diversi opportunitajiet ’il quddiem, fosthom dik taxxog[ol.

Din l-esibizzjoni kienet inawgurata minn Stephen Vella, id-Direttur tal-Arti u d-

Xog[ol mill-isba[ mill-istudenta Kathleen Calleja

Disinn fl-Istitut tal-MCAST. Stephen Vella ddeskriva din l-esibizzjoni u t-titlu mag[]ul b[ala vja;; kontinwu li fih listudenti esperjenzaw f'diversi okka]jonijiet l-arti fil-forom differenti tag[ha.

Hu kompla jg[id li dan kollu wassal biex l-istudenti jistudjaw, jitg[allmu u jistaqsu fuq dak li jaraw u b'dak kollu li tg[allmu millg[alliema tag[hom u]aw dik it-teknika u l-kreattività biex ]viluppaw l-arti tag[hom.

Stephen Vella awgura lillistudenti u fer[ilhom g[assu//ess li qeg[din jiksbu filwaqt li rringrazzja lill-istaff tal-MCAST u lill-qraba ta' dawn l-istess alljievi talappo;; li wrewhom.

Il-pubbliku hu m[e;;e; imur jara din l-esibizzjoni li tkun miftu[a bejn it-3 p.m. u s-7 p.m.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

20 Anniversarju

Il-li;ijiet u l-istituzzjonijiet tal-pajji] g[andhom jiddefendu d-drittijiet tal-familja - l-Isqof ta’ G[awdex Mario Grech B[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet ta’ g[eluq l-40 sena mittwaqqif tal-Grupp Familji Nsara, Parro//a Santa Venera, il-koppji membri ]aru lill-Isqof ta’ G[awdex Mario Grech.

Il-koppji membri kienu mmexxija mill-Koppja President Mario u Evelyn Farrugia u mi/-Chaplain Fr Robert Farrugia O. Carm.

Fid-diskors ta’ introduzzjoni l-Koppja President qalet li kien sena wara li l-Moviment ta’

Kana waqqaf il-ferg[a Gruppi Familji Nsara li f’Santa Venera saret l-ewwel laqg[a ta’ Grupp li din is-sena qed ji//elebra l40 sena mit-twaqqif tieg[u.

Dan il-Grupp malajr sab lispazju tieg[u u beda jintrodu/i fil-parro//a attivitajiet li w[ud minnhom g[adhom fil-kalendarju parrokkjali b[all-e]er/izzi spiritwali g[all-koppji g[arajjes u mi]]ew;in, il:img[a Familja, Cine Fora,

Membri tal-Grupp Familji Nsara, Parro//a Santa Venera, flimkien mal-Isqof Mario Grech

Via Sagra fit-toroq fil-bidu tal:img[a Mqaddsa, il-Festa Familja u l-kors tat-T[ejjija g[a]-}wie;.

Fi kliem ie[or, qalu Mario u Evelyn Farrugia, il-Grupp Familji Nsara refa’ fuq spallejh il-funzjoni ta’ Kummissjoni Parrokkjali Familja. Illum li lParro//a Santa Venera g[andha l-Kummissjoni Familja [afna minn dawn lattivitajiet wirtithom hi.

L-Isqof ta’ G[awdex, fiddiskors tieg[u, qal li f’dawn la[[ar snin f’pajji]na jidher li twieled moviment li qed jitfa’ dubji kemm dwar it-tifsira kif ukoll dwar l-identità u lmissjoni tal-familja fis-so/jetà. {add ma jitkellem kontra “ilfamilja” imma jing[ad jew jitwettaq [afna li l-effett tieg[u, fil-prattika, qed idg[ajjef ilfamilja b[ala /-/ellula fundamentali tas-so/jetà.

Id-d[ul tad-divorzju fil-li;i tal-familja tag[na, sostna lIsqof Mario Grech, hu biss sinjal wie[ed ta’ dan ilmoviment. G[alhekk ikun f’waqtu jekk mag[qudin flimkien il-familji j[abirku biex il-li;ijiet u listituzzjonijiet tal-pajji] mhux biss ma jmorrux kontra imma g[andhom isostnu u jiddefendu bil-qawwa kollha d-drittijiet u d-dmirijiet tal-familja. Minn dan tidher l-importanza ta’ asso/jazzjoni ta’ familji li jkunu protagonisti fil-politika g[all-familja.

Id-dinja tax-xog[ol hi wa[da mis-setturi fejn il-familja g[andha interess mhux ]g[ir.

Kif jikteb il-Papa :wanni Pawlu II, “il-familja hi wie[ed mill-fatti l-aktar importanti li rridu nqisu dejjem meta ni;u biex infasslu l-ordni etikuso/jali tax-xog[ol tal-bniedem” (Laborem Exercens, 10).

G[aldaqstant, kompla l-Isqof ta’ G[awdex, hu importanti li min g[andu s-setg[a u rresponsabbiltà jfassal u jorganizza d-dinja tax-xog[ol, ma jittraskurax il-familja “g[ax hi komunità li tista’ sse[[ permezz tax-xog[ol” (ibid.). Tkun verament [asra jekk, frott il-mentalità individwalista jew frott ta’ tellieqa bla ra]an g[al aktar effi/jenza fl-intrapri]i pubbli/i u privati tag[na, ma ting[atax importanza bi]]ejjed lillfamilja.

L-esperjenza tal-Gruppi Familji Nsara, ferg[a ewlenija tal-Moviment ta’ Kana, kienet u hi strumentali fil-formazzjoni umana u spiritwali ta’ g[add sabi[ ta’ familji. Filwaqt li dawn il-Gruppi g[andhom ilmissjoni proprja tag[hom li tibqa’ dejjem valida, hu opportun il-[olqien ta’ asso/jazzjoni ta’ familji bliskop li tg[asses biex il-familja tibqa’ tgawdi g[arfien u

sostenn pubbliku.

Wara, l-Isqof Mario Grech wie;eb il-mistoqsijiet li sarulu minn u[ud mill-koppji pre]enti. Fi tmiem i]-]jara lIsqof ta’ G[awdex ;ie ppre]entat b’kopja tal-ktieb Ilfamilja Nisranija fil-[ajja tallum li l-Grupp ippubblika fit30 anniversarju tieg[u u b’donazzjoni ta’ flus li wara g[addieha lis-Seminarju Ma;;uri Qalb ta’ :esù.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Malta Llejla NET Television, 17>00 Hekk kif tmiem il-;img[a jinsab fuq l-g[atba, b[al-lum

waqt Malta Llejla jkun hemm irrokna li tie[u [siebha Paula Fleri Soler dwar il-films li nistg[u naraw fis-swali ta/-/inema f’Malta. Il-films li se titkellem dwarhom illum huma Battleship (li minnu fir-ritratt naraw lil Brooklyn Decker), Streetdance 2 3D u The Devil Inside. Ukoll fil-programm tallum se jkun hemm l-artist Frederick Gingell dwar it-tielet wirja personali tieg[u, Fleur Marie Cilia Buckett dwar attività li se ssir il-{add bit-tema ta’ kontra l-krudeltà fuq l-annimali, Sharon Peresso dwar mi]uri biex it-tfal ma jkorrux, Noelene Miggiani u Marisa Grima dwar il-moda, u dwar il-Van;elu tal-{add li ;ej ma’ Fr Joe Galea Curmi.

Bejni u Bejnek NET Television,23>30 Il-mistiedna ta’ Joséf Bonello g[al-lum se tkun Bernie Mizzi (firritratt), li hi l-ProKan/illier tal-Università ta’ Malta. Hi stess gradwata millUniversità lura fl-1981.

Minn dak i]-]mien [admet fil-qasam

edukattiv u fost o[rajn kienet tmexxi l-iskejjel Chiswick House u St Martin’s College.

F’Marzu 2010 n[atret President talAsso/jazzjoni talIskejjel Indipendenti li kienet g[adha kif twaqqfet. Il-kariga ta’ Pro-Kan/illier ilha tokkupaha minn April tas-sena li g[addiet.

Animal Diaries NET Television, 18>55 Numru ta’ studenti universitarji dan l-a[[ar ipprodu/ew filmat dwar l-annimali f’Malta. Dawn l-istudenti se jkunu fl-istudio biex mal-pre]entatri/i Moira Delia, jitkellmu aktar dwar din l-inizjattiva.

Vu/i Missjunarja Radju Marija, 21>00 Il-programm tal-lum se jlaqqag[na ma’ Reuben u Donia Cutajar (it-tnejn fir-

ritratt) li jiffurmaw koppja mi]]ew;a friska u li bejniethom wettqu xejn anqas minn g[axar esperjenzi filmissjoni mifruxa fi tliet kontinenti. Nisimg[u l-esperjenzi tag[hom f’pajji]i b[all-Al;erija, lE;ittu, l-Irlanda u l-Indja.

Louise Laferla

Fr Hector Scerri

Ta//etta djakni mi]]ew;in^ Mieg[ek NET Television, 21>00

Lisa Spiteri u Fr Karm Debattista MSSP b’edizzjoni o[ra ta’ dan ilprogramm li llum se jkollu su;;ett sensittiv ferm, bis-sehem ta’ persuni li huma mid[la sew tal-Knisja. Fil-fatt ilprogramm se jiffoka fuq id-djakonija permanenti, li fi kliem sempli/i tfisser li x-xog[ol li soltu jag[mel qassis jibda jsir minn persuni laj/i.

Il-Knisja ta’ Malta u l-mentalità talpoplu Malti lesti ja//ettaw djakni mi]]ew;in? Lesi li naraw ir;iel mi]]ew;in jitilg[u fuq l-altar

jipprietkaw fil-quddies, jg[ammdu lit-trabi u j]ew;u?

L-akbar numru ta’ djakni laj/i nsibuhom fl-Istati Uniti u fl-Italja.

Il-mistedna fl-istudio se jkunu Fr Hector Scerri – Kap tad-Dipartiment tat-Teolo;ija fl-Università ta’ Malta, u Louise Laferla – membru tal-Istitut g[all-Formazzjoni Pastorali.

Il-pubbliku jista’ jag[ti s-sehem tieg[u billi j/empel b’mod dirett waqt il-programm.

Il-produzzjoni hi ta’ Robert Cremona.

Grupp minn G[awdex Rockna - Radio 101 FM, 19>30

Michael Bugeja din il-;img[a se jlaqqag[na malmembri tal-grupp G[awdxi Divine Sinners (fir-ritratt) li hu kompost minn Charles J. Attard, Frank Buhagiar, Eugene Bajada u Marvic Vella.

Di;à [ar;u tliet albums u dan l-a[[ar [ar;u single o[ra.

Nisimg[uhom idoqqu live waqt ilprogramm.

Barra minn hekk, fi tmiem din il-;img[a se jie[du sehem ukoll fin-Notte Gozitana.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

22 TV#Radju

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

Film ta’ azzjoni ambjentat fil-Bolivja

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

07>55 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria

The Losers - Italia 1, 21.10

L-attri/i Amerikana Zoe Saldana (fir-ritratt), wara s-su//ess li kellha fil-film tal-2009 Avatar, re;g[et kienet protagonista f’dan il-film ta’ azzjoni b’re;ija ta’ Sylvain White li [are; is-sena ta’ wara u li hu wie[ed ta’ azzjoni bi storja ambjentat filBolivja.

Naraw li skwadra spe/jali tal-Armata Amerikana, li tkun skansat di]grazzja waqt missjoni f’dan il-pajji] tal-Amerika t’Isfel, ting[ata ordni biex issalva numru ta’ tfal. I]da s-suldati jidde/iedu mod ie[or u jirrifjutaw li jobdu. Xi jkunu l-konsegwenzi?

(b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 19>30 21>00 23>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin talA[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Focus 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Mill-Parlament 21:00 - BBC News 21:05 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 - Maltin Biss 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:15 - Dirett Parlament 18:45 - Mid-Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone (jinkludi 19:45 ONE News) 20:15 Collage 20:45 - Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - VO’s 24:00 - Bla Kantunieri (r) 02:00 - Weekend Party.

RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 Headlines 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 – Kaskata Kulturali

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk (r)

15:30 – Il-Polz ta/-?ittadin 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Darek, Flusek u Negozju (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 – Se[er il-Malti 22:00 – IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Platea 10:00 University Matters 10:30 – Kulturi 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-:urnali 13:30 – Il-Malti fit-Traduzzjoni 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 – Biex

Hekk Jibqg[u Mag[na 20:00 – {sejjes minn Art lIrdieden 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - E]eri/izzi tarRandan (r) 11:00 - Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l-Erwie[ 13:00 - Shalom 14:30 – Qari tar-Rumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - IlMuftie[ tal-G[erf 16:00 – IlKura tal-:nien 17:00 – G[arfuh fil-qsim tal-[ob] 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 Quddiesa 19:00 - Nixxieg[a Dumnikana 19:30 - Vexillum 20:00 - Alla g[ani fil-[niena 20:30 – Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 - {ajjitna bil-lejl 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House.

Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-Kumpanija ta’ Tony 13:00 Ejjew G[andi 15:00 - All Time Favourites 17:00 - Melodiji talPassat 18:30 - All Time Favour-ites 22:00 - BeeZee Fridays.

Smash Radio • 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 -Radio Motordrome 15:00 Funky Town 16:30 - DJ My Kill 18:30 - Xtravadance.

TVM 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - Lenti fuq Ilsienna 11:30 - Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - Sellili 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Eurovision Link 20:45 - Xarabank 23:15 L-A[barijiet 23:30 - Eurovision Links 23:35 - Modern Lifestyles TVM 2 15:00 - A[barijiet 15:05 Dokumentarju 15:15 - Gadgets 15:45 - Waltzing Matilda (r) 16:15 - Venere 17:00 - A[barijiet 17:05 - Ruggers 17:35 - Mela Isma’ Din 17:45 - Asteriks (r) 18:15 - Dokumentarju 18:30 Leli ta’ {a]-}g[ir (r) 19:00 Starboard 19:30 - Dokumentarju 19:45 - Madwarna 20:00 A[barijiet 20:40 - Xarabank.

ONE 07:00 - ONE Breakfast

09:00 Liquorish Daily Update 09:10 Illostra (r) 09:40 - Londri (r) 09:45 - Teleshopping 10:30 - TX (r) 12:00 - Teleshopping 12:45 Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Tomatate 17:05 - Teleshopping 17:20 Liquorish Daily Update 17:30 ONE News Update 17:35 Hazzzzard Daily Update 17:40 Teleshopping 17:55 - Healthy Living 19:00 - Londri 19:20 Minuta Wa[da 19:30 - ONE News 20:15 - Illostra 20:30 Affari Tag[na 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da!

23:45 - Kalamita (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 104.6 Music Entertainment 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:20 - MEP u Int 19:30 {abbejtek (r) 20:30 - Mill-

Parlament 21:30 - Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - Robert Musumeci Talk Show (r).

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00 u fid-09:00) 11:00 - Tg 1 Telegiornale 11:05 Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 18:50 - L’eredità 20:00 Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Affari tuoi 21:10 - Mi gioco la nonna 23:25 - TV7 00:25 - Cinematografo - Speciale Cannes 00:55 - Tg 1 notte 02:00 - Qui Radio Londra.

Raidue 07:00 - Cartoons 09:30 - Tgr montagne 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 Eat Parade 14:00 - Italia sul due 16:15 - La Signora del West (TF) 17:00 Private Practice (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 Ghost Whisperer (TF) 19:35 Squadra speciale Cobra 11 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - NCIS Los Angeles (TF) 21:50 - Blue Bloods (TF) 22:40 - The Good Wife (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - L’ultima parola 01:10 Tg Parlamento 01:20 - A proposito di Brian (TF).

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 10:00 - La storia siamo noi 11:00 - Speciale Tg3 195˚ anniversario della

Costituzione del Corpo di Polizia penitenziaria alla presenza del Presidente della Repubblica 12:00 - Tg 3 - sport 12:25 ?ikli]mu: 95˚ Giro d’Italia 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 Piazza affari 15:10 - ?ikli]mu: 95˚ Giro d’Italia 18:05 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:10 - Le storie - diario italiano - Si replica 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Robinson (attwalità) 23:15 - Law & Order (TF) 24:00 - Tg3 linea notte 01:05 - 95˚

Giro d’Italia 01:35 - Art News.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:05 Amici 16:45 - Pomeriggio cinque 18:45 - Il braccio e la mente 20:00 - Tg 5 20:30 Striscia la notizia 21:10 - Amici 00:30 - Supercinema 00:55 - Tg 5 notte 01:25 - Striscia la notizia 01:55 - Mediashopping.

Rete 4 07:20 - Come eravamo 07:25 Nash Bridges (TF) 08:20 Hunter (TF) 09:40 - Carabinieri 3 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 13:00 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:35 - My Life - Segreti e passioni 16:05 Marnie. Film ’64 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Quarto grado 23:55 - Mulholland Drive. Film 2001.

Italia 1 06:50 - Cartoons 08:40 - Settimo cielo (TF) 10:35 - Ugly Betty (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 - Camera Cafe (sitcom) 16:00 - Tennis. Internazionali BNL d’Italia foro italico 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - Tutto in famiglia (sitcom) 19:25 - CSI: Miami (TF) 21:10 - The Losers Film 2010 23:05 - Sin City. Film 2004 01:25 - Nip#Tuck (TF).

La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (attwalità) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:10 - Le colline blu. Film ’66 16:00 L’Ispettore Barnaby 17:55 - I menu di Benedetta 18:50 - ‘G’ Day La 7 alle 7 19:25 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Vi perdono ma inginocchiatevi. Film 2012 23:15 - Film evento 00:15 - Sotto canestro 00:40 - Tg La 7 00:45 - Tg La 7 sport 00:50 - (Ah)iporoso 01:50 ‘G’ Day alla 7 su La 7.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

TV#Radju 23 Favourite Channel 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:15 - 7F 11:45 Reporter 12:00 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - Teleshopping 16:30 Valletta Side 17:30 - Cachet 18:15 - F. News 18:30 - (ikompli) Cachet 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Sfera 23:15 - F. News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 - Romantica 17:00 Teleshopping 18:00 Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music.

La 5 11:50 - Beautiful (soap) 12:15 Centovetrine 12:45 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 Pushing Daisies (TF) 14:55 Giudice Amy (TF) 15:45 - Men in Trees (TF) 16:30 -Privileged (TF) 17:15 - Chante (TF) 18:00 - Friends (sitcom) 18:50 - Love Bugs (sitcom) 19:15 - Amici La 5 20:25 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 - Stand By me. Film ’88 23:00 - Uomini e donne.

BBC Entertainment 07:10 - 3rd & Bird 07:20 - Little Prairie Dogs 07:30 - Nina and the Neurons 07:45 - Poetry Pie 07:50 - Me Too! 08:10 - The Roly Mo Show 08:25 - The Large Family 08:35 - One Foot in the Grave 09:05 - The Green Green Grass 09:35 - The Weakest Link 10:20 EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - New Tricks 12:10 Britain’s Royal Weddings 13:00 - As Time Goes By 13:30 - One Foot in the Grave 14:00 - The Weakest Link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - New Tricks 16:35 Britain’s Royal Weddings 17:25 - The Weakest Link 18:10 Apes in Danger 18:40 - Doctors 19:10 - Ray Mears Goes Walkabout 20:00 - One Foot in the Grave 20:30 - Lead Balloon 21:00 - afterlife 21:50 - The Green Green Grass 22:20 - As Time Goes By 22:50 - Live at the Apollo 23:35 - Two Pints of

Lager and a Packet of Crisps

TCM 08:55 - Maverick 09:55 - The High Chaparral 11:00 - Sherlock Holmes Faces Death. Film ’43 (U) 12:15 - The Scarlet Claw.

Film ’44 (PG) 13:45 - Maverick 14:50 - The High Chaparral 16:00 - Sherlock Holmes and the Spider Woman. Film ’43 (PG) 17:10 - The Woman in Green.

Film ’45 (PG) 18:30 - The Rounders. Film ’65 (A) 20:10 Day of the Evil Gun. Film ’68 (PG) 22:00 - The Glimmer Man. Film ’96 (15) 23:45 - Enter the Dragon. Film ’73 (15).

MGM Movies 07:15 - Irma la Douce. Film ’63 (15) 09:35 - Just Another Story.

Film 2003 10:50 - Limit Up. Film ’89 (12) 12:15 - Road Rage. Film ’99 13:40 - The Fantasticks. Film 2000 15:05 Death Rides a Horse. Film ’67 (PG) 17:00 - The Pride and the Passion. Film ’57 (PG) 19:10 Love Bites. Film ’93 (15) 20:45 - MGM’s Big Screen 21:00 Once Bitten. Film ’85 (12) 22:30 - The Mean Season. Film ’85 (15).

Diva Universal 06:55 - Wind at My Back 07:50 - Coming Out 08:00 - Quincy, M.E. 09:00 - Wolff’s Turf 09:55 - Ironside 10:50 - Cento Vetrine 11:55 - ER 12:55 Quincy, M.E. 13:54 - Great Women 14:00 - JAG 15:55 Great Women 16:00 - Ironside 17:00 - Wolff’s Turf 18:00 JAG 19:00 - Ironside 20:00 Quincy, M.E. 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 22:53 - Parole D’Amore 23:00 - ER. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: A Frozen Finish 08:10 Mythbusters: Duct Tape Plane 09:05 - Extreme Engineering: Fault Zone Tunnel 10:00 - How Do They Do It? 10:30 Destroyed in Seconds 10:55 Ultimate Survival: Land of the Maori. Wheeler Dealers: 11:50 Beetle to Buggy 12:20 - Beetle to Buggy. 12:45 - Fifth Gear 13:40 - American Chopper:

Michigan Bike#My Name Is Earl 14:35 - Dirty Jobs: Marble Maker 15:30 - Deadliest Catch: Get ’Em Back Safe! 16:25 - Mythbusters: Steam Cannon 17:20 - Extreme Engineering: Fault Zone Tunnel 18:15 - Ultimate Survival: Men vs Wild Jake Gyllenhaal 19:10 How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 -

Mythbusters: Toilet Bomb 21:00 - An Idiot Abroad: Route 66.

River Monsters: 21:55 - Piranha 22:50 - Alligator Gar 23:45 Mythbusters: Soda Cup Killer.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - Gossip Girl 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - Glee 17:30 Amazing Race 18:15 - Days of Our Lives 19:05 - Films & Stars 19:35 - Person of Interest 20:30 - Glee 21:15 - Gossip Girl 22:00 - Top Gear 23:05 - The Mentalist 23:50 - How I Met Your Mother 00:15 - 2 Broke Girls 00:40 - Hung 01:10 Bored To Death.

Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross. Billy the Exterminator: 08:00 - Deadly Snake on the Loose! 08:30 Gator Bait. The Locator: 09:00 A Sons Search 09:30 - A Daughter’s Last Hope. 10:00 Snapped: Women Who Kill: Carla Hughes 11:00 - America’s Court with Judge Ross 12:00 IRT Deadliest Roads: Overloaded 13:00 - Pawn Stars: Bikes and Blades 13:30 - Pawn Stars: Ace in the Hole 14:00 John Edward Cross Country: The Light 15:00 - John Edward Cross Country: Still With Us 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Carla Hughes. The Locator: 17:00 - A Sons Search 17:30 - A Daughter’s Last Hope. Billy the Exterminator: 18:00 - Deadly Snake on the Loose! 18:30 Gator Bait. Pawn Stars: 19:00 Bikes and Blades 19:30 - Ace in the Hole. 20:00 - America’s Court with Judge Ross 21:00 IRT Deadliest Roads: Overloaded 22:00 - Hardcore Pawn 23:00 - Lady Hoggers: Attack of the Juvies 23:30 Parking Wars.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:00 - My Animal Family 09:15 - Benjamin’s Farm 09:20 - Kipper 09:30 - Mio Mao 09:40 P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 James the Cat 10:25 - Benjamin’s Farm 10:30 See The Sea 10:35 - My Animal Family 10:50 Benjamin’s Farm 10:55 - Baby Antonio’s Circus 11:05 - Mio Mao 11:15 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - I Spy 14:40 Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - I Spy 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - See The Sea 17:15 - My Animal Family 17:30 - Benjamin’s Farm 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork

07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>50 19>45 20>30 21>00 21>30 21>32 22>30 23>00 23>30

Melita Movies 10:00 - Moulin Rouge 12:10 Shanghai Noon 14:00 Conviction 15:47 - Hollywood Buzz 16:10 - False Pretenses 17:40 - Big Daddy 19:15 - Fever Pitch 21:00 - Love and Other Drugs 22:50 - The Incredible Journey of Mary Bryant.

19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:30 Angelina Ballerina 19:55 - Tiny Planets 20:00 The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Gazoon 20:35 Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 Rubbadubbers 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Rubbadubbers.

Disney Channel 09:00 - Recess 09:25 - So Random 09:45 - Have a Laugh 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - Recess 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:30 - Have a Laugh 13:35 Good Luck Charlie 14:00 - The Suite Life on Deck 14:25 - Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:40 - Austin and Ally 16:00 - 16 Wishes 17:20 - Fish Hooks 17:45 - Shake It Up 18:10 - Good Luck Charlie 18:30 - Have a Laugh 18:35 Wizards of Waverly Place 19:00 - Hannah Montana 19:25 - Phineas and Ferb 19:50 - Shake It Up 20:15 - Jonas 20:40 - So Random 21:05 Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Afrodite Teleshopping Bla Kumment Destinations (r) Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Animal Diaries NET News Flusek Mieg[ek NET News Mieg[ek Anali]i tal-A[bar (r) NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Inside WTCC

09:00 UCI World Tour Cycling 10:00 - European Champ. Diving 11:00 - 11#12 UEFA Women’s Champ. League Football 12:00 - WTA Tennis: Rome: QF (live) 13:45 - UCI World Tour Cycling 14:45 - UCI World Tour Cycling: Stage 13: Savona Cervere (live) 17:30 European Champ. Diving: F.: Women’s 1m (live) 18:45 WTA Tennis 19:30 - WTA Tennis: Rome: QF (live) 21:15 - European Champ. Diving 22:15 - UCI World Tour Cycling 23:30 - Tour of California Cycling: Stage 6 (live).

GO Sports 1 07:00 - Aviva Premiership: SF:

Harlequins v Northampton Saints 09:00 - The FA Cup: F: Highlights 10:00 - Barclays PL: Wk 40: Tottenham H v Fulham 12:00 - ATP Masters 1000: Internazionale BNL D'Italia: QF (live) 18:00 - PL World: Wk 40 18:30 - Barclays PL: Wk 40: Everton v Newcastle Utd 20:30 - Arsenal World 21:00 - ATP Masters 1000: Internazionale BNL D'Italia: QF (live) 23:00 - PGA Volvo World Match Play Champ.: Day 2.

GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Samsung Diamond League: Doha, Qatar: Highlights 10:00 - Serie A: Rd 38: Lazio v Inter 12:00 Barclays PL: Wk 40: WBA v Arsenal 14:00 - PGA Volvo World Match Play Champ.: Day 2 (live) 18:00 - RaboDirect Pro12: Playoffs: Leinster v Glasgow Warriors 20:00 Trans World Sport 21:00 Roma Channel.

Melita Sports 1 19:00 - Copa Libertadores (r) 20:50 - UEFA Europa League: F.: Atletico Madrid v Athletic Bilbao (r) 22:50 - npower Champ.: SF Playoff 2nd Leg:

Birmingham City v Blackpool (r) 00:35 - La Liga: Betis v Barcelona (r).

Malta Stars 08:00 - BOV PL: Hamrun v Tarxien (r) 10:15 - 3 Pointer (r) 10:50 - Malta Basketball Assoc. (r) 12:20 - Malta Rugby

Football Union (r) 14:00 Football Nurseries (r) 14:40 BOV PL: Floriana v Valletta (r) 16:55 - Malta Basketball Assoc. (r) 18:25 - Football Nurseries 19:00 - Malta Handball Assoc.

20:30 - MFA Futsal League 2nd Div. 22:05 - BOV PL: Valletta v Hibernians (r) 00:25 - Melita GFA 1st Div. (r).

Football Stars 1 08:00 - Bundesliga: 1FC.

Kaiserslautern v FC Augsburg: dtd. 14.08.11 (r) 09:55 - npower Champ.: SF Playoff 1st Leg: Blackpool v Birmingham City (r) 11:45 - La Liga: Betis v Barcelona (r) 13:35 Bundesliga: Bayer Leverkusen v Werder Bremen: dtd. 14.08.11 (r) 15:30 - La Liga: Real Madrid v Mallorca (r) 17:20 npower Champ.: SF Playoff 2nd Leg: Birmingham City v Blackpool (r) 19:10 - La Liga: Betis v Barcelona (r) 21:00 Bundesliga: 1FC. Kaiserslautern v FC Augsburg: dtd. 14.08.11 (r) 22:55 - La Liga: Real Madrid v Mallorca (r) 00:45 - Bundesliga: Bayer Leverkusen v Werder Bremen: dtd. 14.08.11 (r).

Football Stars 2 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: 1FC.

Kaiserslautern v FC Augsburg: dtd. 14.08.11 (r) 16:10 - La Liga: Betis v Barcelona (r) 18:00 - Bayern Munich TV 21:00 - Barca TV 00:00 Bayern Munich TV. All Stars 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:45 - NBA Live (r) 14:00 2012 America's Cup: Venice: Day 2 (live) 16:05 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: Rome Italy (r) 17:35 - Cape Epic: 2012: South Africa: ep.

05 (r) 18:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:00 - NBA Live 19:15 - WWE: RAW 20:05 Pentathlon WC 2012: Women's Event: Budapest Hungary (r).

2012 America's Cup: Venice: 21:00 - Day 2 Highlights 21:35 - Day 2 (r). 23:40 - NBA Playoffs: 1st Round Game 7 (r) 01:45 - WWE: RAW (r) 02:35 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

24 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin>5. Ida[[al wara xulxin, isensel (5) 6. Ir-raba’ lewn tal-qawsalla (5) 7. Bandu, proklama (5) 10. Irrestawra, verità (5) 11. Anfibju li jg[ix qrib lilma (5) 12. Wie[ed li ja[dem ir-raba’ (5) 14. Sistema ta’ tmexxija f’pajji] (5) 16. Is-sajjied ju]ahom biex jaqbad il-[ut (5) 17. Mag[tuba (5) 18. Avversarju (5)

Weqfin>1. Mg[affe; ta[t is-saqajn (6) 2. Sab tarf, ben;el, sewwa (6) 3. Maledukat (6) 4. Noti li jindaqqu wara xulxin fuq il-kordi tal-arpa (6) 8. Wie[ed imqabbad biex jg[in lit-turisti (5) 9. Bo//a ]g[ira tal-[;ie; b’toqba fin-nofs (5) 12. Ajru sabi[ (6) 13. Maqtug[ g[alih wa[du (6) 14. Arbitru (6) 15. L-g[asfur nazzjonali tag[na (6)

Super Sudoku… mill-1 sad-9 u mill-A sal-: Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 4 kaxxi b’4 nnumri kollha mill-1 sad-9 u l-ittri mill-A sal-:.

Soluzzjoni tal-biera[

Mimdudin> 5. Volja; 6. A[jar; 7. A]]mu; 10. Ajrun; 11. ?oqqa; 12. Nafra; 14. Serer; 16. Tbill; 17. Nibet; 18. Me[ud.

Weqfin> 1. Evviva; 2. Ma[]un; 3. Qarmu/; 4. Pressa; 8. {rafa; 9. Tqerr; 12. Nomina; 13. Abbati; 14. Salami; 15. Ri;idu.

Ri/etta

X’jonqos^

Biex ix-xena fuq il-lemin tkun identika g[al dik fuq ix-xellug jonqosha disa’ partikularitajiet.

Liema huma?

Tag[rif

Soluzzjonijiet

Onion and tomato frittata G[al 4 persuni trid> 4 patatiet imdaqqsin; 200g tadam isslajsjat; ]ew; mg[aref ]ejt ta]-]ebbu;a; basla mdaqqsa; 4 bajdiet; mel[ u b]ar mit[un frisk.

Super Sudoku

Dan l-g[asfur insibuh Malta s-sena kollha. Jikber sa 13-il /entimetru. Issibu l-aktar f’postijiet kennija fejn hemm is-si;ar.

Ir-ra;el g[andu rasu sewda, sidru gri], ]aqq gri]a /ara u ger]uma bajda. Il-mara tag[ti fil-kannella. Il-buswejda tbid minn 3 sa 5 bajdiet f’bejta ;o si;ra. Fi sta;un wie[ed tbid darbtejn jew tlieta.

Il-buswejda nsibuha biss fin-Nofsinhar tal-Ewropa u l-g]ejjer talMediterran. Mag[rufa wkoll b[ala l-bufula s-sewda.

X’jonqos^

Il-buswejda

1. Parti mill-kampnar; 2.

Saqaf tad-dar fl-isfond; 3.

Apertura fil-gallarija; 4.

Ba]i tal-lampier; 5.

Apertura ta’ [alq ir-ra;el fuq ix-xellug; 6. ?int talinjam; 7. Makkjatura fuq dahar il-kelb; 8. Il-parti t’isfel tal-bastun; 9. It-tarf ta/-/inga tal-kelb.

Metodu> Sa[[an il-forn fuq temperatura 200C#400F#Gas Mark 6 u idlek dixx ovenproof.

Taqqab kull patata b’erba’ toqbiet u da[[alha fil-microwave g[al 4 minuti jew sakemm tirtab. {alliha tiksa[, imbag[ad isslajsjaha rqiq.

Sadattant sa[[an i]-]ejt ;o ta;en fuq nar medju u sajjar il-basal g[al 3 minuti.

Po;;i ftit patata slajsjata madwar it-tarf tad-dixx. Irran;a nofs il-patata li baqa’ fil-qieg[ tad-dixx, u ]id nofs il-basal u t-tadam.

Irrepeti bil-kumplament tal-patata, basal u tadam. {abbat il-bajd ;o skutella u roxx il-b]ar u l-mel[. Ferra' fiddixx u a[mi g[al 30 minuta jew sakemm issir minn ;ewwa. Jekk trid servi b’xi insalata.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

Klassifikati 25 PROPRJETÀ Il-G]ira

PENTHOUSE bi tliet kmamar tas-sodda u flats b']ew; kmamar tas-sodda, dirett ming[and is-sid. ?emplu 21333212 jew 99498770.

Il-{amrun

MAISONETTE fuq lewwel sular fuq ]ew; fa//ati. G[andu ]ew; kmamar tas-sodda kbar, k/ina, sitting room separat, dining room separat, kamra tal-banju, ]ew; verandi fuq wara, gallarija fuq quddiem u boxroom. Bejt tieg[ek bil-possibbiltà ta’ sular ie[or u washroom. Main bedroom ;dida. Il-post huwa freehold (ming[ajr /ens). Prezz € 84,000 negozjabbli. ?emplu 99832061.

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut blg[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina fitted, living#kamra talpranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room.

Prezz € 210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess millkomun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

{a]-}ebbu;

TERRACED house ;dida f ’ area sabi[a . Tliet qasab u nofs fa//ata b ’ 85 pied fond . Lesta minn kollox b ’ erba ’ kmamar tas - sodda, ]ew; kmamar tal - banju, k/ina, salott . Trid tara .

Min hu interessat i/empel 79066880 jew 270 1 5780 .

Proprjetà

U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.

Santa Venera

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bilwashroom. €116,000 (Lm50,000) ?emplu 79990798.

G{AT-TWELLIJA Il-Qrendi

IRONMONGERY jew petshop bi klijentela tajba.

L-uniku [anut ta’ dan it-tip fil-Qrendi. ?emplu 79936692.

L-Imsida

{ANUT tajjeb g[al kull negozju. ?emplu 99898254.

VETTURI Range Rover

CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Jiena

:uvni ta’ 36 sena, nixtieq niltaqa' ma' mara tal-istess età, bis-serjeta. ?emplu 99206673.

Nixtri

GARAXX in-na[a taliskola tal-Gvern, San Pawl ilBa[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Restawr

RESTAWRATUR Taljan jag[mel restawr professjonali fuq g[amara antika ta’ kull stil u epoka bi French polish

finishing. Aktar minn 20 sena esperjenza fl-Italja u f’Malta. ?emplu 99420424 jew 21578866.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Trasport bejn lIngilterra u Malta

GANGA Transport Services, Triq Wied ilG[ajn, {a]-}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta.

Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.

G{ALL-BEJG{ G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tattombla

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru

g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3

Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-

na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpr ess.com

Lott brieret

KOLLEZZJONI ta’ aktar minn 80 beritta bir-reklam – €60 kollha jew €1 l-wa[da. ?emplu 21242180.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

JIN{TIE:U Mastrudaxxa

BL-ESPERJENZA. ?emplu Casaform 79447266.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

26 Avvi]i PN

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN AVVI}I POLITI?I {AL SAFI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.

{AL BALZAN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a lit-tesserati kollha tal-lokalità li t-tesseri jistg[u jin;abru mill-Uffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il[inijiet tal-ftu[ huma mill5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.

L-ISLA. Is-Segretarju tal-

Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l-{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.

{AL QORMI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem ilknisja ta’ San :or;).

SAN :ILJAN. Membri tal-

Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tallokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u lErbg[a bejn is-6.30 p.m. u s7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.

I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tallokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri ;odda.

AVVI}I SO?JALI TONIO FENECH. Il-{bieb

ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw Ikla, illum il-:img[a 18 ta’ Mejju fil-lukanda San Antonio and Spa, il-Qawra.

Prezz €10 g[all-kbar u g[all-

booking /emplu 27327302, 79927302 jew ming[and ilhelpers tas-soltu.

IL-G}IRA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Tombla, l-Erbg[a, 23 ta’ Mejju fl-10 a.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Il-biljetti jixtraw ming[and il-helpers jew /emplu 21314502 wara s-6 p.m.

CAROLINE GALEA. Il-

{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 23 ta’ Mejju firRazzett tal-{biberija, Inspire, Marsaskala. G[all-biljetti /emplu 99843564 jew 99491069.

EDWIN VASSALLO. Il-

{bieb ta’ Edwin Vassallo se jorganizaw Coffee Morning, il-{amis, 24 ta’ Mejju fillukanda Canifor, Bu;ibba.

Prezz €5 u g[al aktar informazzjoni /emplu 21433869.

ROBERT ARRIGO. Il-

{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw {ar;a g[al G[awdex, il-:img[a, 25 ta’ Mejju. In]uru [afna postijiet u jkollna l-Ikla ta’ nofsinhar fis-Seashells Restaurant.

Prezz €15 u €13 g[al min g[andu l-KartAnzjan. G[allbiljetti /emplu 23285000 jew mill-uffi//ji.

NOEL GALEA. Il-{bieb ta’

Noel Galea se jorganizzaw Coffee Morning g[all-kostitwenti tal-{ames Distrett, itTlieta 29 ta’ Mejju fil-lukanda Alexandra, Paceville.

Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu lill-helpers fil-lokalitajiet tag[kom jew 21641281, 27602437 jew 99458101.

TAS-SLIEMA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Breakfast, it-Tlieta, 29 ta’ Mejju fis-San Antonio Hotel & Spa, Bu;ibba. Prezz €10 u g[all-biljetti /emplu 99824277 jew 79866595 jew ming[and il-helpers.

PAULA MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Paula Mifsud

Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 31

Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista se jorganizza

{ar;a g[al G[awdex fit-12 ta’ :unju.

Tluq fis-7 a.m. mill-postijiet tas-soltu.

Prezz: €18 u jinkludi ikla fis-Seashells Restaurant.

Il-prezz ma jinkludix il-prezz tal-vapur.

G[all-biljetti kkuntattjaw lill-helpers jew /emplu 99473932 jew 79603401. Il-biljetti huma limitati.

ta’ Mejju fil-Buskett Road House. Prezz €5 bit-trasport provdut u g[all-biljetti /emplu 21239210, 79538559 jew 99242945.

{AL LIJA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Ri/eviment fl-okka]joni talanniversarju mill-ftu[ talUffi//ju Sir Ugo Mifsud, il:img[a, 1 ta’ :unju fit-8 p.m. fl-Uffi//ju PN tallokalità. Mistieden spe/jali lPrim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi.

AVVI}I O{RA IL-G}IRA. Il-bar talUffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn it-Tnejn u l{add. Is-Sibt u l-{add ikun miftu[ filg[odu wkoll mid-9 a.m.

IL-QRENDI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jav]a li lUffi//ju PN jinsab miftu[ ta[t management ;did wara ttisbi[ u l-immodernizzar li sar fl-a[[ar ;img[at. L-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn is-7 a.m. u tard filg[axija b’fa/ilitajiet b[al big screen u organizzar ta’ ikliet. G[al aktar informazzjoni /emplu 99479383.

L-ISLA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN tallokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Il-bar qed ikun miftu[ is-Sibt u l-{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u sSerie A Taljan.

IL-MOSTA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN tallokalità re;a’ jinsab miftu[ kuljum ta[t management ;did.

TAL-PIETÀ. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li l-bar tal-Uffi//ju PN tallokalità issa qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikunu servuti appetizers u jintwera l-football live. Qed ikunu organizzati ikliet, fosthom fenkati, la[am ta]]iemel u majjal mimli. G[allbookings tistg[u //emplu 99298312 jew 21244956. Ilbar qed ikun miftu[ kuljum mill-5 p.m. ’l quddiem u l{add anke filg[odu.

TAS-SLIEMA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri talBar tal-Uffi//ju PN tallokalità. Kull min hu interessat jista’ jikkuntattja lillPresident tal-Kumitat Sezzjonali PN Sliema fuq 99824277. Il-Kumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.

{’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-

Uffi//ju PN.

IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu

99804642.

BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200.

BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8

p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038.

G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567.

L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382.

L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985.

IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456.

L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979.

L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852.

L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603.

IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507.

IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com.

PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222.

RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165.

TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633.

IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529.

SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086.

SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt.

IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033.

VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849.

I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.

Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

27 BOWLING

Fina jaqb]u fl-ewwel post

Fis-16-il ;img[a talkampjonat nazzjonali talbowling re;a' kien hemm tibdil fl-ewwel po]izzjoni tal-klassifika hekk kif Fina qab]u fl-ewwel post talEwwel Divi]joni b'reb[a ta' 8-0 fuq St James Hospital.

Il-leaders ta' ;img[a ilu, Ramis, tilfu 5-3 kontra okmalta.com.

Turu's Knights a//ertaw ru[hom mir-raba' post meta reb[u 8-0 fuq Rogantino’s filwaqt li MIA [ar;u mizzona tar-relegazzjoni b'reb[a ta' 6-2 fuq Supreme.

B'din it-telfa issa Supreme huma matematikament relegati. L-uniku draw tal;img[a kien dak bejn The Clan u J Grima & Co. Fina telg[u fl-ewwel post b'reb[a konvin/enti ta' 8-0 fuq St James Hospital. Fina bdew tajjeb u reb[u l-ewwel partita ming[ajr diffikultà.

Minn hawn ’il quddiem Fina baqg[u jikkontrollaw il-log[ob u reb[u 8-0.

Strumentali g[al Fina kienu Kenneth Arpa u Sue Abela. Dawn it-tnejn spi//aw b[ala l-aqwa bowlers tal-;img[a.

Ramis, li ;img[a ilu kienu fl-ewwel post, affrontaw li/-champions renjanti okmalta.com u tilfu bi skor ta' 5-3.

Kienu Ramis li marru filvanta;; filwaqt li t-tieni log[ba spi//at fi draw. Kien wara din il-log[ba li /champions ]iedu fir-ritmu tag[hom u mhux biss ;abu d-draw i]da wkoll marru filvanta;;.

Turu's Knights sabuha fa/li biex reb[u 8-0 kontra Rogantino’s u b'din ir-reb[a issa huma /erti li se jispi//aw fir-raba' post.

Rogantino’s kellhom wirja fqira u ma kellhom l-ebda risposta g[all-qawwa ta' Turu's Knights.

MIA [adu ftit nifs fil;lieda tag[hom kontra rrelegazzjoni b'reb[a kru/jali ta' 6-2 kontra Supreme.

Dawn tal-a[[ar issa, sta;un ie[or se jkollhom jilag[bu fit-Tieni Divi]joni.

The Clan u J Grima & Co spi//aw fi draw ta' 4-4.

Kienu J Grima & Co li marru fil-vanta;; i]da fittieni partita The Clan ;abu d-draw. J Grima & Co re;g[u marru fil-vanta;; i]da fl-a[[ar partita The Clan salvaw draw.

Il-plejers tat-tim ta' ta[t is-17-il sena ji//elebraw ir-reb[ ta' Sezzjoni A

FUTBOL LOKALI

Sta;un po]ittiv g[an-nursery tal-{amrun In-nursery ta' {amrun Spartans se tkun qed ti//elebra l-25 anniversarju tag[ha bl-aqwa mod possibbli hekk kif it-tim ta' ta[t is-17-il sena reba[ il-kampjonat ta' Sezzjoni A. Dan is-su//ess mhuwiex biss frott ta' [idma li saret matul l-ista;un li g[adda i]da wkoll frott ta' [idma li ilha ssir matul dawn l-a[[ar snin. {amrun ;ew inkurunati Champions ta' Sezzjoni A b'reb[a kontra St Patrick, li waslet quddiem wa[da mill-akbar attendenzi li qatt kien hemm f'partita talYFA. F'nofs it-tieni taqsima {amrun marru

fil-vanta;; permezz ta' gowl skurjat minn Rodney Refalo. Dan il-gowl wasal minkejja li l-iSpartans kienu qed jilag[bu b'10 plejers wara li fl-ewwel taqsima tke//a difensur.

Il-captain Ryan Spiteri r/ieva t-trofew tar-rebbie[a fil-Victor Tedesco Stadium.

It-tim ta' ta[t is-17-il sena issa jrid i[ejji g[an-Knockout li tintlag[ab fuq perjodu ta' ;img[a. Il-kompetizzjoni tanKnockout tibda tintlag[ab fl-20 ta' Mejju.

Din is-sena kienet l-aktar wa[da glorju]a fl-istorja tan-nursery. Dan g[aliex kull tim ta' {amrun se jkun qed jilg[ab fl-og[la divi]joni tal-futbol Malti.

Matul il-;img[a, it-tim ta' ta[t id-19-il sena ;ie promoss g[al Sezzjoni A hekk kif reba[ id-decider kontra Masarxlokk.

L-iSpartans reb[u 1-0 bl-uniku gowl skurjat minn Daniel Zerafa.

Ftit tal-;img[at ilu t-tim tan-nisa wkoll kien promoss fl-Ewwel Divi]joni. Barra minn hekk, it-tim tal-futsal tal-{amrun ;ie promoss g[at-tielet sena konsekuttiva u dan hu su//ess kbir meta wie[ed iqis li dan it-tim beda proprju mill-qieg[ nett.

It-tim tas-subien ta' ta[t il-15-il sena spi//a fis-sitt post filwaqt li t-tim tan-nisa ta' ta[t is-16-il sena spi//a fit-tielet post fil-kategoriji rispettivi tag[hom.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 18 ta‘ Mejju, 2012

28 Sport ASM

Il-{add isiru mag[rufa /-champions Fi tmiem il-;img[a lAsso/jazzjoni Sport Muturi se torganizza l-a[[ar attività tal-ista;un ASM - Pasta Poiatti 2011-12. Dan ilprogramm jibda fl-10 a.m. mis-Sezzjoni Motocross u jkun segwit mill-Autocross g[all-[abta tas-1 p.m. F’din il-;urnata partikulari hi mistennija attendenza kbira minn G[awdex fis-sezzjoni Autocross. Dawn issewwieqa tal-Gozo Autocross se jkunu qed jie[du sehem f’kategorija g[alihom g[alkemm di;à kellhom prova o[ra f’din ittrakka aktar kmieni din issena.

Fis-Sezzjoni Autocross Christian Galea fuq Fiat Ritmo kompla naqqas iddistakk tieg[u fil-klassifika ;enerali tal-kategorija Autocross Klassi A. Minna[a l-o[ra Patrick Cassar, bil-kumdità kollha reba[ la[[ar finali biex b’hekk kompla javanza kif ukoll da[al bi/-/ans li jer;a' jirba[ titlu ie[or.

Dan jirri]ulta li t-ti;rija li

jmiss se tkun wa[da de/i]iva f’dan il-kampjonat u ssewwieqa jinsabu preparati biex juru s-sewqan kompetittiv u sportiv kif g[amlu tul dan il-kampjonat.

B[alissa Galea jinsab filqu//ata b’84 punt u dan hu segwit minn Cassar bi 80 punt. Jidher li t-tielet po]izzjoni f’din il-klassifika huwa de/i] b’Manuel Muscat fuq Opel Corsa jag[laq dan lista;un fit-tielet post.

Fil-Kategorija Klassi B ukoll hemm taqtig[a interessanti meta fl-a[[ar attività Mario Scicluna fuq Opel Corsa seta' g[alaq ilkampjonat. Imma sfortunatament spi//a jirtira mit-ti;rija min[abba in/ident. B’hekk f’din ilklassi re;a' hemm sitwazzjoni bejn Scicluna u Matthew Borg fuq Vauxhall Nova b’[ames punti vanta;; fil-klassifika. Borg jinsab quddiem Scicluna u kollox jista’ ji;i de/i] nhar il-{add, dejjem jekk i]-]ew; sewwieqa jikkwalifikaw f’din il-finali.

Fil-Kategorija Motocross fi klassi A hemm taqtig[a o[ra bejn l-ewwel tliet sewwieqa f’din il-klassifika fejn b[alissa hu Clayton Camilleri fuq KTM li qed jokkupa lewwel po]izzjoni b’162 punt.

Dan hu segwit minn Carmelo Borg fuq Suzuki b’146 punt.

Minkejja li Camilleri jinsab quddiem kollox jidher li se jer;a' jkun dikjarat rebbie[ i]da xorta wa[da wie[ed ma jistax jg[id x’jista' ji;ri min[abba li hemm Paul Muscat fuq KTM li jinsab fit-tielet po]izzjoni b’135 punt.

Dan g[alkemm ma jistax jirba[ it-titlu xorta wa[da jista' jispi//a runner–up.

Fil-Motocross Klassi B kollox g[adu miftu[.

B[alissa hu Turu Micallef fuq Honda li qed jokkupa lqu//ata f’din il-klassi b’144 punt segwit mis-sewwieq G[awdxi Charles Borg fuq mutur Honda li qed jokkupa t-tieni po]izzjoni b’127 punt.

Kuntrarju g[all-klassijiet lo[rajn, dawn i]-]ew; sewwieqa jinsabu b’vanta;;

Philip Joe Vella fuq Opel Nova

sostanzjali fuq il-kumplament tas-sewweiqa l-o[ra f’din ilklassi u g[alhekk nhar il{add se jkun hemm taqtig[a biex ikun de/i] min se jirba[ din il-klassi Motocross Klassi B. Intant, nhar il-{add 13 ta’ Mejju tliet sewwieqa missezzjoni Motocross flimkien ma' Frans Deguara li hu President tal-ASM, [adu

sehem fit-ti;rija Motocross ‘MX2-Over 21’ fil-korsa ta’ Nato fi Sqallija.

Din hi r-raba' ti;rija millKampjonat Re;jonali FMI minn kampjonat ta' tmien attivitajiet. Sfortunatament Clayton Camilleri kellu jirtira min[abba [sara filmutur. Dan wara l-isforzi kbar biex wasal Noto. Paul Muscat saq KTM u ;ie klassifikat it-tielet fil-klassi tieg[u waqt li Josef Attard fuq Honda spi//a l-[ames.

F’dawn it-ti;rijiet issewwieqa Maltin qed jikkompetu fuq distanzi Ewropej fit-ti;rijiet Motocross flimkien malaqwa sewwieqa ta' Sqallija u l-Italja t’Isfel. Minkejja li g[ad hemm lok g[al ri]ultati a[jar is-sewwieqa Maltin qed i;ibu ri]ultati po]ittivi.

Lejlet it-ti;rija ssir l-a[[ar sezzjoni ta’ ta[ri; qabel jintemmu l-kampjonati ASM Pasta Poiatti g[al dan lista;un. Filg[odu jsiru lMuturi Motocross, filwaqt li l-Autocross u t-Trials ikollhom it-ta[ri; waranofsinhar.

Serata ta’ bodybuilding g[all-karità

Nhar is-Sibt 2 ta' :unju fis-7 p.m. fil-Kulle;; Santa Margerita, f'Bormla, se ssir attività ta’ bodybuilding li lqlig[ kollu minnha se jmur b’risq il-Fondazzjoni Puttinu Cares.

Minbarra numru kbir ta' madwar 25 bodybuilder, u[ud minnhom ferm stabbiliti fix-xena lokali, se jkun hemm il-parte/ipazzjoni tal-bands Scream Daisy u Antz Walking kif ukoll ilgruppi tal-breakdance Underground Shadowz u Junior Boxing.

Il-prezz tad-d[ul hu donazzjoni ta' €10. Kul[add hu m[e;;eg jattendi. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista' j/empel lil Jason Abela fuq 99860149.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

Sport 29 WATERPOLO

Neptunes se jibdew kontra Marsascala I/-Champions Neptunes se jibdew jiddefendu t-titlu talkampjonat tas-sajf kontra Marsascala fis-7 ta’ :unju.

Dan sar mag[ruf il-biera[ meta ttellg[u l-poloz talKampjonat tas-Sajf. Il-finali se ter;a’ tkun fuq l-a[jar minn [ames partiti u jekk jintlag[bu kollha, l-kampjonat jintemm fil-11 ta’ Settembru.

Neptunes ittellg[u fi Grupp B flimkien ma’ Marsascala, Sirens u Valletta filwaqt li Grupp A se jkun kompost minn Sliema, Exiles, Otters, Ta’ Xbiex u San :iljan. Irrunners up tas-sena l-o[ra Sliema, se jibdew kontra Exiles.

Dan ifisser li r-rivali Neptunes u Sliema mhux se jiltaqg[u qabel it-22 ta’ :unju meta jibdew jintlag[bu l-partiti g[all-klassifikazzjoni biex ikunu de/i]i ]-]ew; divi]jonijiet.

G[al darba o[ra din is-sena it-timijiet se jkunu maqsumin skont ir-ri]ultati li ;abu filkampjonat tas-sajf ta’ sena ilu. Il-kampjonat se jkollu format ta’ round robin b’rawnd wie[ed.

L-ewwel [ames timijiet jikkwalifikaw g[all-Ewwel Divi]joni fejn jilag[bu round robin ie[or, din id-darba b’]ew; rawnds, bit-timijiet ta’ fuq jibdew b’vanta;; ta’ [ames punti, it-tieni b’vanta;; ta’ tliet punti u ]ew; punti u punt g[at-tielet u r r-

raba’ post rispettivament.

Min ji;i l-ewwel fl-Ewwel Divi]joni jg[addi awtomatikament g[all-finali.

I]-]ew; timijiet li jispi//aw it-tieni u t-tielet jilag[bu play-off ta’ tliet partiti biex ji;i de/i] min minnhom se jg[addi g[all-finali.

I]-]ew; timijiet li jispi//aw fir-raba’ u fil[ames post jilag[bu partita wa[da bejniethom g[al skopijiet ta’ klassifika u flistess [in min[abba s-seedings tas-sena ta’ wara.

I]-]ew; timijiet li jispi//aw fl-ewwel u fit-tieni post tat-Tieni Divi]joni jilag[bu finali fuq l-a[jar minn tliet log[biet biex ikun determinat i/-champion.

Meta hemm programmati tliet partiti f’;urnata wa[da, l-ewwel log[ba tibda fil-5.30 p.m. filwaqt li meta jintlag[bu ]ew; partiti, lewwel log[ba tibda 6.45 p.m.

Meta jkun hemm tliet partiti f’jum wie[ed l-a[[ar log[ba tibda fit-8 p.m.

Camilleri u Sammut ippremjati

Intant, qabel ma bdew jittellg[u l-poloz, Peter Perotti, Kap Uffi/jal tal-BOV ippre]enta t-trofew tal-Player tas-Sena tal-Ewwel Divi]joni lil Stevie Camilleri ta’ Neptunes u lil Andrea Sammut, goalkeeper ta’ Valletta bit-trofew tal-Aqwa

Peter Perotti, f’isem il-BOV jippre]enta t-trofew tal-Player tas-Sena tal-Ewwel Divi]joni lil Stevie Camilleri

Player tat-Tieni Divi]joni.

Il-President tal-ASA, Joe Caruana Curran ]vela wkoll li minn din is-sena s-sistema ta’ bejg[ tal-biljetti se tkun wa[da kompjuterizzata.

Wie[ed jista’ jixtri l-biljett minn fuq l-Internet u kemm jg[addi dan il-biljett mitturnstyles li hemm installati fil-Pixxina Nazzjonali.

Il-prezz ta’ biljett se jkun €5 filwaqt li biljett g[al sta;un s[i[ jiswa €50. Jekk wie[ed jixtri dan il-biljett jista’ jara kull partita ta’ kull divi]joni.

Somma rekord g[all-programm tal-FA Cup tal-1909 Programm uffi/jali tal-final tal-FA Cup tal1909 bejn Manchester United u Bristol City, inbieg[ g[al somma rekord ta’ 23,500 sterlina waqt irkant pubbliku.

Ir-rekord pre/edenti kien ta’ 21,850 sterlina im[allas fl-2006 g[all-programm tal-final talFA Cup tal-1889.

“Il-finali tal-1909 bejn Manchester United u Bristol City kienet l-ewwel finali li qatt [adu sehem fiha Manchester United f’din il-kompetizzjoni u l-uniku finali li qatt lag[bu fiha

Bristol City,” qal l-irkantatur Graham Budd.

“Dan hu programm mill-aktar rari u l-ewwel darba li kien offrut g[all-irkant. Kien mixtri minn kollezzjonist Ingli]. B’Manchester United ditta globali, kien hemm diskussjoni dwar jekk dan il-programm kienx se jispi//a barra lIngilterra i]da finalment dan ma se[[x.”

Manchester United kienu g[elbu lil Bristol City 1-0 fi Crystal Palace biex kisbu l-ewwel minn serje ta’ 11 il-finali tal-FA Cup li reb[u sal-lum.

Owen jitlaq lil Manchester United L-eks attakkant internazzjonali Ingli] Michael Owen telaq lil Manchester United wara tliet snin frustranti li matulhom rari lag[ab min[abba serje impressjonanti ta’ injuries.

“Il-manager informani wara l-a[[ar log[ba li kellna li lklabb ma kienx se joffrili kuntratt ;did. {adt gost b’kull minuta li g[addiet tul dawn it-tliet snin u nixtieq nirringrazzja lill-plejers u listaff kollu. Issa nippjana vakanza qasira li matulha se na[seb dwar il-futur tieg[i,” qal l-eks plejer ta’ Liverpool

li g[andu 32 sena u li lag[ab ukoll ma’ Real Madrid u Newcastle.

PARK – L-attakkant ta’ Arsenal Park Chu-young t[alla barra mill-iskwadra talKorea t’Isfel g[all-partiti ta’ kwalifikazzjoni mit-tazza tadDinja tal-2014 li se jintlag[bu x-xahar id-die[el wara kritika kbira mill-partitarji talli dan qed itawwal id-de/i]joni li jag[mel servizz militari obbligatorju wara li dan l-a[[ar kiseb permess ta’ 10 snin residenza f’Monaco.

MILLA – Il-Federazzjoni tal-Football tal-Cameroon

ne[[iet lill-eks attakkant Roger Milla minn President onorarju tal-organizzazzjoni wara li hu talab biex isir tindif fit-tmexxija. Milla, ixxahar l-ie[or waqqaf kumitat biex jag[mel pressjoni fuq ittne[[ija tal-e]ekuttiv talFederazzjoni g[aliex qal li dan kien il-ka;un tal-wirjiet fqar mit-tim fl-a[[ar snin u sospensjoni ta’ tmien xhur tal-captain tat-tim Samuel Eto’o li kien mexxa lill-plejers g[al strajk wara bonus mhux im[allas. It-tne[[ija ta’ Milla kienet approvata b’laqg[a ;enerali.

Il-programm tal-Ewwel fa]i Il-{amis 7 ta’ :unju

Grupp A – Sliema v Exiles, Otters v Ta’ Xbiex Grupp B – Marsascala v Neptunes, Sirens v Valletta

Il-{add 10 ta’ :unju

Grupp A – Ta’ Xbiex v San :iljan, Exiles v Otters Grupp B – Neptunes v Sirens

L-Erbg[a 13 ta’ :unju

Grupp A – Otters v Sliema, San :iljan v Exiles Grupp B – Valletta v Marsascala

Is-Sibt 16 ta’ :unju

Grupp A - Sliema v Ta’ Xbiex, Otters v San :iljan Grupp B – Sirens v Marsascala

It-Tlieta 19 ta’ :unju

Grupp A – San :iljan v Sliema, Ta’ Xbiex v Exiles Grupp B – Neptunes v Valletta

Il-:img[a 22 ta’ :unju 3A v 3B 2A v 2B

Is-Sibt 23 ta’ :unju 4A v 4B 1A v 1B

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

30 Sport CHAMPIONS LEAGUE

Il-final f’idejn il-Portugi] Pedro Proenca

Il-Portugi] Pedro Proenca – responsabbiltà kbira fil-finali

Il-Portugi] Pedro Proenca se jkun ir-referee li se jikkontrolla l-final ta/-Champions League g[ada bejn Bayern Munich u Chelsea. Dan [abbritu l-UEFA lbiera[.

Proenca, li g[andu 41 sena, kien g[amel id-debutt b[ala referee fix-xena internazzjonali fl-2003 u minn dakinhar ikkontrolla 65 log[ba tal-UEFA u ]ew; finali tat-Tazza Portugi]a. Hu kompla juri forma u kontoroll mill-aqwa sa minn meta kkontrolla l-finali tal-Kampjonat Ewropew U#19 fl-2004 Proenca hu direttur finanzjarju minn Pinhal Novo u se jkun assistit mill-ko-nazzjonali Bettino Miranda u Ricardo Santos. Ir-raba’

Lippi ma’ Guangzhou

CHAMPIONS LEAGUE

Il-kow/ Taljan Marcello Lippi, rebbie[ tat-Tazza tad-Dinja fl2006, in[atar kow/ ta/Champions tas-Super League ?ini], Guangzhou Evergrande.

Lippi se jkun qed jie[u post Lee Jang-soo tal-Korea t’Isfel mal-klabb ?ini] fuq kuntratt ta’ sentejn u nofs.

Guangzhou g[amlu isem madwar id-dinja meta s-sena l-o[ra [adu lill-Ar;entin Dario Conca g[al somma mhux mag[rufa li hu kkalkulat li hi somma rekord fi/?ina u l-klabb g[adda wkoll mala[[ar 16 ta/-Champions League fl-Asja.

B[ala kow/ ta’ klabb, Lippi reba[ diversi titli tas-Serie A u anke /-Champions League ma’ Juventus.

It-Taljan ta’ 64 sena kien mexxa wkoll lit-tim nazzjonali Taljan g[at-Tazza tad-Dinja tal2010 fl-Afrika t’Isfel i]da /Champions renjanti kienu eliminati fil-fa]i tal-gruppi ming[ajr ma reb[u log[ba.

“Segwejt il-partiti kollha birreqqa fl-a[[ar xhur, inklu] dawk fil-Kampjonat ?ini] u /Champions League Asjatika. Issa nista’ nag[raf il-plejers kollha i]da g[alissa nafhom bin-numru.

G[all-winger ta’ Bayern Munich, lOlandi] Arjen Robben il-final ta/Champions League g[ada kontra Chelsea fil-kapitali Bavarjana, se tkun il-log[ba ta’ [ajtu u /ans li jpatti g[all-2010.

Bayern iridu jrb[u t-titlu Ewropew g[all-[ames darba fl-istorja wara li se jkunu qed jilag[bu fit-tieni finali tag[hom fi tliet sta;uni wara li tilfu dik tal-2010 2-0 kontra Inter.

“Din hi l-log[ba ta’ [ajjitna. Wasal i]]mien u kull player ikun irid jirba[ i/Champions League almenu darba f’[ajtu,” qal il-winger Olandi].

“Sentejn ilu tlifna l-final u issa ;iena /ans ie[or,” qal Robben, li se jkun qed jilg[ab kontra l-eks klabb tieg[u.

Bayern dan l-ista;un ffallew it-titlu domestiku li ntreba[ minn Borussia Dortmund li l-;img[a l-o[ra reb[ulhom ukoll it-tazza :ermani]a 5-2 u dan hu luniku /ans li fadlilhom Bayern li jtemmu sta;un b’unur.

“Issa hemm biss premju ie[or. Kollox irid jintesa,” qal Robben li reba[ ilKampjonat fi Spanja, il-:ermanja lIngilterra u l-Olanda i]da g[ad irid jirba[ l-aqwa titlu tal-klabbs fl-Ewropa.

Anke l-winger l-ie[or Franck Ribery g[adu qatt ma reba[ dan it-titlu min[abba li kien sospi] fl-2010.

Minkejja in/ident fid-dressing room dan l-a[[ar, i]-]ew; players mag[rufa sempli/iment b[ala ‘Robbery’ kienu strumentali fil-mixja ta’ Bayern fil-kompe-

uffi/jal se jkun l-Ispanjol Carlos Velasco Carballo waqt li ]-]ew; assistenti referees ]ejda se jkunu Jorge Sousa u Duarte Gomes.

L-assistent referee ta’ riserva hu Tiago Trigo.

Proenca ikkontrolla [ames partiti mi/Champions League sa mill-bidu ta’ dan lista;un, fosthom il-log[ba tal-a[[ar 16 bejn Inter u Olympique Marseille kif ukoll ]ew; partiti mill-Europa League, inklu] il-kwarti tal-finali bejn Schalke 04 u Athletic Club.

Hu kien ikkontrolla wkoll it-tieni leg tassemi-finali mi/-Champions League bejn Manchester United u Schalke 04 l-ista;un li g[adda.

Bayern lesti g[al-’log[ba ta’ [ajjithom’ tizzjoni. “G[andi 29 sena u ma tesperjenzax partita b[al din kull sta;un.

Diffi/li li tasal final u g[alhekk hi importanti. Irridu nag[tu kollox u nippruvaw kollox, jekk wara nkunu mejtin, allura hekk kellu jkun,” qal Ribery.

A[bar tajba g[al Di Matteo Sadattant id-difensuri ta’ Chelsea,

David Luiz u Gary Cahill bdew jit[arr;u mal-kumplament tat-tim u jistg[u jag[mluha g[all-final ta’ g[ada.

Bla dubju din hi a[bar tajba g[allmanager ta’ Chelsea, Di Matteo li se jkollu lil Terry, Ivanovic, Meireles u Ramires neqsin min[abba li huma sospi]i. Hemm dubju] ukoll il-winger Malouda li we;;a’ l-hamstring fl-a[[ar partita tal-kampjonat kontra Blackburn.

“Irridu naraw jekk Malouda jil[aqx jikupra g[all-finali,” qal Di Matteo.

Luiz ilu ma jilg[ab madwar xahar filwaqt li Cahill tilef l-a[[ar [ames partiti.

Fi tmiem il-;img[a Bayern Munich tilfu 5-2 kontra Borussia Dortmund i]da Di Matteo qal li din it-telfa mhux se taffettwa l-andament tal-finali.

“Il-players ta’ Bayern se jinsew malajr x’;ara nhar is-Sibt g[ax jafu li jridu jilag[bu log[ba de/i]iva.”

Di Matteo tkellem ukoll dwar il-fatt li Bayern se jkunu qed jilag[bu f’darhom.

“Jista’ jkun li hu ftit ta’ vanta;; i]da jista’ jag[ti l-ka] li Bayern ikunu ta[t pressjoni biex jirb[u min[abba li se

Arjen Robben u Franck Ribery i]-]ew; wingers ta’ Bayern mag[rufa b[ala ‘Robbery’ u li qatt ma reb[u Champions League

jkunu qed jilag[bu fl-Allianz Arena,” qal l-eks kow/ ta’ West Brom.

Bayern, min-na[a tag[hom se jkunu qed jippruvaw jirb[u l-[ames Champions League fl-istorja tag[hom kif ukoll isiru l-ewwel tim li qatt reba[ i/Champions League fil-grawnd tieg[u stess.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

Sport 31 TRASFERIMENTI

Kagawa vi/in li jiffirma ma’ Man Utd Il-midfielder ta’ Borussia Dortmund, Shinji Kagawa, ]vela li ltaqa` mal-manager ta’ Man Utd, Alex Ferguson u b’hekk i//ansijiet li dan jiffirma mar-Red Devils huma aktar kbar. Matul il-;img[a id-Direttur Sportiv ta’ Borussia Dortmund, Michael Zorc, ]vela li Shinji Kagawa irrifjuta li j;edded il-kuntratt tieg[u mal-klabb.

L-istess Alex Ferguson, fi tmiem il-;img[a kien qieg[ed isegwi lil Kagawa waqt li Dortmund reb[u t-tazza domestika kontra Bayern Munich.

Ferguson irid player li jag[ti [ajja ;dida lill-midfield ta’ Man Utd, kemm biex dawn ikunu kompettittivi fil-kampjonat kif ukoll fi/-Champions League.

Matul l-ista;un li g[adda Ferguson kellu jsejja[ lil Paul Scholes biex dan jg[in lil Man Utd. Scholes kien irtira millfutbol i]da dan irritorna g[allisport min[abba li ddipartiment tal-midfield ta’ Man Utd kellu diversi injuries.

Kagawa kompla jimpressjona lil Ferguson hekk kif skorja gowl kontra Bayern Munich firreb[a ta’ 5-3 li /-champion :ermani]i kisbu fuq il-finalisti ta/-Champions League.

Wara l-partita, Ferguson tkellem mal-player :appuni] u dan tal-a[[ar, wara li tkellem mal-manager Sko//i] qal, “Irrid na[seb sew qabel nie[u de/i]joni. Irrid nilg[ab ma’ tim li jisfida g[at-titli,” qal Kagawa.

Dan l-ista;un Kagawa skorja 17-il gowl ma’ Dortmund.

ADEBAYOR – L-attakkant ta’ Tottenham, Emmanuel Adebayor qal li jixtieq jibqa’ mal-Ispurs. Adebayor, matul lista;un li g[adda, kien misluf lil Tottenham ming[and City u leks player ta’ Arsenal skorja 18il gowl.

City jidhru li lesti jne[[u lil Adebayor li fadallu sentejn biex jiskadielu l-kuntratt. Il-player ta’ 28 sena g[andu kuntratt ta’ 170 elf lira sterlina.

“G[adni ma nafx sta;un ie[or fejn se nilg[ab. Li nixtieq hu li

nibqa’ nilg[ab ma’ Tottenham,” qal Adebayor. “Mhux se nittallab mad-diri;enti ta’ Tottenham biex jakkwistawni i]da nixtieq nibqa’ nilg[ab ma’ dan il-klabb,” kompla jg[id Adebayor.

Meta Adebaoyor ing[aqad ma’ Tottenham [afna partitarji tal-Ispurs kienu xetti/i dwaru min[abba li dan kien jilg[ab mar-rivali tag[hom. “Hu veru li kont nilg[ab ma’ Arsenal i]da kul[add jaf li jien professjonali u kul[add jaf kif lg[abt ma’ Tottenham,” qal Adebayor.

DROGBA – Skont rapporti fil-;urnali Ingli]i Barcelona jinsabu interessati fl-attakkant ta’ Chelsea, Didier Drogba.

Barcelona huma lesti biex joffru kuntratt ta’ sentejn lil dan lattakkant li se jiskadielu lkuntratt. Chelsea ukoll offrew kuntratt ta’ sentejn lil dan ilplayer ta’ 34 sena.

Drogba mhux se jidde/iedi lfutur tieg[u qabel ma jilg[ab ilfinali ta/-Champions League kontra Bayern nhar is-Sibt li ;ej.

L-attakkant ta’ Tottenham, Emmanuel Adebayor li qal li jixtieq jibqa’ mal-Ispurs

DI CARLO – Chievo [abbru li ;eddew il-kuntratt talkow/ Domenico Di Carlo g[al sena o[ra.

LAVEZZI – L-a;ent Ernesto Bronzetti ]vela li lattakkant ta’ Napoli Lavezzi se jing[aqad ma’ PSG. Minbarra PSG, hemm ukoll Inter

interessati fih. Napoli qed jitolbu s-somma ta’ 31 miljun ewro g[al Lavezzi. Matul lista;un li g[adda Lavezzi skorja disa’ gowls f’30 partita.

L-a[[ar partita ta’ Lavezzi tista’ tkun dik ta’ nhar il-{add li ;ej fil-finali tal-Coppa Italia kontra Juventus.

FORMULA 1

EURO 2012

Maldonado jrid jisfida g[at-titlu

Santos jag[]el skwadra b’esperjenza

Is-sewwieq tal-Williams Pastor Maldonado qal li wara li reba[ ilGrand Prix ta’ Bar/ellona mhux se jikkuntena b’dan biss u se jimmira li jirba[ it-titlu g[ax “kollox possibbli”.

Maldonado, fi tmiem il-;img[a sar l-ewwel sewwieq mill-Venezwela li qatt reba[ Grand Prix. Dan bla dubju kien ri]ultat e//ellenti g[allWilliams li sta;un ilu kienu ;abru biss [ames punti.

“Kollox possibbli. M’a[niex laqwa tim i]da qed innaqqsu ddistakk li hemm bejnietna u lavversarji. Jien qed insuq tajjeb u fidu/ju] li kapa/i nisfida lil kul[add,” qal Maldonado.

Bidu tajjeb Is-sewwieq tal-McLaren Lewis

Il-kow/ tal-Gre/ja Fernando Santos ]amm mal-esperjenza meta [abbar skwadra provi]orja ta’ 25 player g[all-Euro 2012.

Il-kow/ inkluda bosta veterani b[all-midfielder ta’ Panathinaikos Karagounis li g[andu 35 sena, l-attakkant ta’ AEK Athens Liberopoulos ta’ 36 sena u l-goalkeeper ta’ 37 sena ta’ PAOK Salonica Costas Chalkias.

Is-sewwieq tal-Williams Pastor Maldonado wara li reba[ il-Grand Prix ta’ Spanja

Hamilton qal li jinsab kuntent bil-bidu tal-ista;un, anke jekk dan kemm-il darba kien penalizzat min[abba ]balji tat-tim tieg[u.

Hamilton, fl-ewwel tliet Grand Prix beda millewwel po]izzjoni i]da qatt ma rnexxielu jiddefendi dan l-ewwel post.

Waqt il-Grand Prix tal-Bahrain il-McLaren kellhom xi problemi fil-pitstops tag[hom u Hamilton spi//a fit-tmien post.

Fi tmiem il-;img[a, Hamilton kien kiseb ilpole position i]da kien penalizzat u beda milla[[ar post fit-tellieqa ta’ nhar il-{add

min[abba li l-ammont ta’ fuel li kellu filkarozza ma kienx jaqbel mar-regoli. Minkejja li beda mill-a[[ar post, Hamilton spi//a fittmien post waqt il-Grand Prix fi Spanja.

“Meta n[ares lejn dak kollu li ;ara ma nistax ingorr g[ax g[elibt [afna problemi. Qieg[ed biss tmien punti wara l-leader tal-kampjonat.

It-tim qed jag[mel xog[ol mill-aqwa u lkarozza qed insibha tajba,” qal Hamilton.

Wara [ames Grand Prix, Hamilton g[andu 53 punt u qieg[ed tmien punti wara Vettel tarRed Bull u Alonso tal-Ferrari.

Ferdinand di]appuntat Intant id-difensur ta’ Man Utd., Rio Ferdinand

qal li hu ferm di]appuntat bil-fatt li mhux se jie[u sehem fil-Euro 2012. Dan wara li l-kow/ nazzjonali tal-Ingitlerra, Roy Hodgson [alla barra liddifensur ta’ Man Utd mill-iskwadra Ingli]a.

Hodgson ilu biss ;imag[tejn fit-tmexxija tat-tim Ingli] wara li [a post Capello wara li dan [alla l-kariga wara li l-FA ma av]atux li se tne[[i lil John Terry minn captain tat-tim fuq rimarki razzisti fil-konfront ta’ Anton Ferdinand.

Hodgson, iltaqa` ma’ Terry u ma [u Anton Ferdiand, Rio, biex ja//erta li fil-kamp tattim nazzjonali ma jkunx hemm tensjoni bejniethom.

Hodgson /a[ad li ma g[a]ilx lil Ferdinand min[abba l-kwisjtoni ta’ Terry u qal li [allih barra min[abba ra;unijiet ta’ futbol. Fi stqarrija fuq ilprofil elettroniku personali, Ferdinand qal, “ Xtaqt [afna nkun parti mit-tim Ingli]. Ninsab di]appuntat immens.”

MOTOGP

GIRO D’ITALIA

Casey Stoner se jirtira

Lars Bak jirba[ it-12-il tappa

I/-champion tal-Honda Casey Stoner ]vela li se jirtira fi tmiem l-ista;un.

Stoner, li g[andu 28 sena reba[ ]ew; titli mondjali filkarriera tieg[u. B[alissa Stoner qieg[ed fl-ewwel post tal-klassifika tas-

sewwieqa b’66 punt wara li saru tliet Grand Prix.

Is-sewwieq Awstraljan qal, “Fil-karriera tieg[i kelli mumenti sbie[ [afna. Ilni nitkellem mal-familja dwar din id-de/i]joni,” qal Stoner.

Dwar din l-a[bar tkellem l-eks champion Valentino Rossi u qal, “}gur li din mhux a[bar tajba. Id-dinja tal-MotoGP se titlef sewwieq mill-aqwa. Minn na[a tieg[i jien se nibqa` nsuq sal-2014,” qal Rossi.

Id-Dani] Lars Bak ta’ Lotto-Bilesol reba[ it-12-il tappa talGiro D’Italia li bdiet minn Seravezza u spi//at f’Sestri Levante. G[al Bak din kienet l-ewwel darba li qatt reba[ tappa f’Tour. Lars Bak irre;istra [in ta’ tliet sig[at, 58 minuta u 55 sekonda.

Fit-tieni post ta’ din it-tappa spi//a il-Fran/i] Sandy Casar filwaqt li Andrey Amadro tal-Costa Rica spi//a t-tielet.

Intant, il-leader overall tal-Giro g[adu l-Ispanjol Joaquim Rodriguez. Rodriguez ilu tlett ijiem jokkupa din il-po]izzjoni.

Il-Giro jintemm fis-27 ta’ Mejju.

Il-:img[a, 18 ta’ Mejju, 2012

32 Lokali

Dan il-;nien hu xhieda tal-impenn kontinwu tal-Gvern biex il-g]ira G[awdxija jkollha l-a[jar

Inawgurat il-;nien storiku ta’ Villa Rundle fir-Rabat G[awdex Spazju ie[or miftu[ g[all-familji Wara xog[ol estensiv ta’ tisbi[, il-;nien storiku ta’ Villa Rundle fir-Rabat G[awdex issa jista’ jservi b[ala vetrina [ajja tal-g]ira G[awdxija – post li joffri lok g[all-mistrie[ u g[attrankwillità g[al dawk li j]uruh.

Dan kien kliem il-Prim Ministru Lawrence Gonzi f’/erimonja li saret ilbiera[, fejn fiha kien inawgurat dan il-;nien.

Fid-diskors tieg[u, il-Prim Ministru tenna li dan il-;nien g[andu jservi wkoll b[ala post turistiku filwaqt li joffri ambjent ideali minn fejn se jkunu jistg[u jittellg[u attivitajiet kulturali ta’ matul is-sena.

L-impenn tal-Gvern b’ri]q G[awdex jidher bi/-/ar filmod kif il-Gvern qed jinvesti fil-g]ira G[awdxija.

Lawrence Gonzi semma’ kif dan il-pro;ett seta’ jsir biss min[abba d-de/i]joni talpoplu Malti biex jissie[eb flUnjoni Ewropea u min[abba r-rieda tal-Gvern biex ikompli jtejjeb il-qag[da f’G[awdex. Dan wassal biex il-Gvern investa l-fondi

Ewropej, flimkien ma’ fondi nazzjonali, fi pro;etti ta’ ]vilupp f’din il-g]ira. Kif spjegat il-Ministru Debono, dan l-investiment sewa aktar minn €2.5 miljun u 85% minnhom kienu ffinanzjati mill-Fond Ewropew g[allI]vilupp Re;jonali.

Fid-diskors tag[ha, ilMinistru Debono qalet li din l-inawgurazzjoni timmarka ttmiem ta’ xog[ol li beda 97 sena ilu. Meta kien inbena, fl-1915, il-;nien ta’ Villa Rundle kien ;ie pjanat fuq ilforma tal-bandiera Ingli]a.

Issa, permezz tax-xog[ol li twettaq f’dawn l-a[[ar sentejn, il-;nien tqassam skont l-erba’ sta;uni. Din limportanza storika tieg[u, flimkien mal-po]izzjoni /entrali tieg[u, g[andha ]]id mal-valur ta’ dan il-;nien b[ala attrazzjoni turistika ewlenija fil-g]ira G[awdxija.

Il-Prim Ministru esprima ddeterminazzjoni tal-Gvern biex, permezz ta’ titjib fissettur tal-kummer/ f’G[awdex, il-[addiema u lfamilji G[awdxin ikomplu j]idu d-d[ul finanzjarju tag[hom.

Dan minbarra li l-Gvern g[amel g[a]liet importanti biex i]-]g[a]ag[ u l[addiema G[awdxin ikomplu jsa[[u l-[iliet tag[hom, kif jidher fl-investiment fl-Istitut g[all-Istudji Turisti/i biex b’hekk aktar studenti u [addiema jit[arr;u f’din lindustrija importanti.

Il-Prim Ministru semma’ wkoll kif matul is-snin sar investiment f’diversi workshops u laboratorji talkompjuters fl-MCAST, flimkien mal-estensjoni ta//entru tal-Arti u l-Arti;janat Wistin Camilleri. Il-fondi Ewropej intu]aw ukoll biex isiru korsijiet ta’ ta[ri; filwaqt li n[olqot l-iskema “Employment Aid Programme” li permezz tag[ha 450 persuna kienu impjegati ma’ 150 negozju G[awdxi.

Dan il-pro;ett sar b’investiment ta’ aktar minn €2.5 miljun

media•link COMMUNICATIONS

Dan kollu, kompla l-Prim Ministru, sar biex il-pajji] ikun jista’ jaffa/ja l-isfidi filqasam tax-xog[ol. Minkejja dawn l-isfidi, bis-sa[[a ta’ dawn l-g[a]liet, il-g]ira G[awdxija rat ]ieda ta’ 6% fl-impjiegi full-time, meta mqabbel mal-2007, biex innumru ta’ [addiema full-time issa la[aq 9,100 persuna, kompla jg[id Lawrence Gonzi. Minbarra dan kollu, il-Gvern g[a]el ukoll li joffri skema ta’ tnaqqis fl-income tax g[as-sidien tan-negozji ]g[ar u medji, bl-g[an li dawn jimpjegaw aktar [addiema u jinvestu aktar.

Din il-vi]joni tal-Gvern qed tisarraf ukoll f’investiment qawwi flinfrastruttura G[awdxija, fosthom fi pro;etti tat-toroq arterjali, fir-restawr tas-swar, f’titjib tal-mu]ew talarkeolo;ija, fil-pro;ett ta]}ewwieqa Waterfront u filpro;ett tal-Villa Rundle. Fi kliem il-Prim Ministru, dawn huma kollha pro;etti immirati g[at-tgawdija tattfal, il-familji u t-turisti kollha li j]uru l-g]ira G[awdxija. L-ambjent ukoll

jinsab fil-qofol tat-titjib li qed isir f’G[awdex, permezz talvi]joni Eko-G[awdex, im[addma mill-Ministeru g[al G[awdex.

B’riferenza g[al EkoG[awdex, il-Ministru g[al G[awdex qalet li din il-vi]joni hi wa[da li ;;orr mag[ha sens kbir ta’ responsabbiltà.

Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru spjega kif din ilvi]joni qed ti;i fis-se[[ b’diversi modi fosthom bilfatt li l-ewwel impjant tattisfija tal-ilma sar proprju filg]ira G[awdxija. Dan linvestiment qed isarraf biex lilma ba[ar jin]amm nadif u g[alhekk G[awdex ikompli jtejjeb s-servizz tieg[u taddiving. L-impenn favur lambjent jidher ukoll mixxog[ol li qed isir fuq il-mi]bla Tal-Qortin, li b[alissa tinsab mag[luqa u qed tkun rijabilitata.

L-G[awdxin qed igawdu wkoll minn skema aktar vanta;;ju]a tal-feed-in tariff, g[al dawk li jag[]lu li jinvestu f’panelli fotovoltaji/i fuq il-bjut tag[hom, fejn lG[awdxin qed igawdu minn rata g[ola ta’ sussidju.