www.media.link.com.mt
Numru 13,135
€0.55
Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Il-PN g[andu fidu/ja fil-poplu Illum jibda jiltaqa’ l-Kunsill :enerali tal-PN Is-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista Paul Borg Olivier sa[aq li t-tliet oqsma li l-PN irid ikompli jiffoka fuqhom huma ledukazzjoni, ix-xog[ol u s-sa[[a, u propju dan hu l-messa;; li l-PN irid jo[ro; fil-Kunsill :enerali li se jibda jiltaqa’ llejla u jkompli l{add li ;ej. F’kummenti lil IN-NAZZJON, Paul Borg Olivier qal li organizzazzjoni politika dinamika t[ares mhux biss lejn il-[idma organizzativa tag[ha imma t[ares ukoll lejn il-prin/ipji u l-politika li fuqha trid tkompli tiffoka. Is-Segretarju :enerali tal-PN, qal li l-Kunsill :enerali amministrattiv, bit-tema ‘Fidu/ja fik u f’Uliedek’ se jkun qieg[ed i[ares mhux biss lejn it-12-il xahar li g[addew, i]da anke lejn it-12-il xahar li ;ejjin. Qal ukoll li se tkun qed ting[ata attenzjoni lejn il[idma amministrattiva tal-Partit Nazzjonalista. Is-Segretarju :enerali tal-PN qal li l-PN jemmen u g[andu fidu/ja fil-poplu Malti. L-ewwel sessjoni ta’ dan ilKunsill :enerali amministrattiv, tifta[ illejla filwaqt li t-tieni sessjoni se ssir nhar il-{add li ;ej filg[odu. Minbarra l-pre]entazzjoni taddokument g[ad-diskussjoni misSegretarju :enerali Paul Borg Olivier, se jsiru wkoll diskorsi importanti mill-Vi/i Prim Ministru u Vi/i Kap tal-PN, Tonio Borg; u mill-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista, Lawrence Gonzi, li jag[laq il-Kunsill :enerali nhar il{add. Matul i]-]ew; sessjonijiet se jsiru wkoll interventi millKunsillieri. Se jindirizza wkoll ilKunsill :enerali mistieden spe/jali tal-PN mill-Partit Popolari Ewropew, Martin Kamp, li hu sSegretarju :enerali tal-Grupp talPPE fil-Parlament Ewropew.
8,800 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a temmew b’su//ess korsijiet fl-MCAST u l-investiment fil-kampus il-gdid fejn ilbiera[ tqieg[det l-ewwel ;ebla mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi (ara ritratt) se jwassal biex l-MCAST ikun jista’ jilqa’ 10,000 student full-time kull sena u eluf iktar fuq ba]i part-time (Ritratt> Michael Ellul)
B’fidu/ja fi]-]g[a]ag[ u l-[addiema nsawru l-;ejjieni L-ewwel ;ebla ta’ investiment ta’ €120 miljun f’kampus ;did tal-MCAST hu pass ie[or fis-sensiela ta’ de/i]jonijiet kru/jali fl-istorja ri/enti ta’ pajji]na “B’fidu/ja fi]-]g[a]ag[ u l[addiema qed insawru l-pre]ent u l;ejjieni ta’ pajji]na”, hu l-kliem imnaqqax fuq l-ewwel ;ebla talkampus il-;did tal-MCAST li qed jinbena b’investiment ta’ €120 miljun. Pro;ett li tfisser mill-Prim Ministru b[ala investiment fin-nies, li jibqa’ lmira prin/ipali ta’ dan il-Gvern. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal waqt i/-/erimonja tat-tqeg[id tal-ewwel ;ebla tal-kampus tal-MCAST, li pro;ett b’investiment ta’ €120 miljun ifisser pass ie[or biex i]-]g[a]ag[, il-
[addiema u l-familji jing[ataw ilfa/ilitajiet kollha me[tie;a biex jid[lu f’impjiegi b’pagi tajbin li jtejbu lkwalità tal-[ajja. Il-Prim Ministru qal li din lokka]joni mhix wa[da i]olata i]da g[andha titqies b[ala pass ie[or fissensiela ta’ de/i]jonijiet kru/jali u strate;i/i li ttie[du fl-istorja ri/enti ta’ pajji]na. Lawrence Gonzi fakkar li meta lMCAST twaqqaf g[axar snin ilu, f’pajji]na kien g[addej dibattitu ja[raq dwar is-s[ubija fl-Unjoni Ewropea.
Lura fil-ba[ar
Malta fil-finali
Fkieren feruti li kienu salvati mis-sajjieda n[elsu lura fil-ba[ar wara li ng[ataw il-kura u fiequ
Kurt Calleja bil-kanzunetta This is the Night g[adda g[all-finali tal-Eurovision Song Contest
Ara pa;na 3
Ara pa;na 32
“L-MCAST seta’ jikber b’din ir-rata matul dawn l-g[axar snin propju b’ri]ultat ta’ s[ubija fl-UE g[aliex ilGvern idde/ieda li jinvesti fondi Ewropej f’fa/ilitajiet moderni g[allistudenti u l-[addiema li jsegwu korsijiet tal-MCAST,” qal Lawrence Gonzi. 8,800 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a temmew b’su//ess korsijiet f’dan ilkulle;; u l-investiment fil-kampus il;did se jwassal biex l-MCAST ikun jista’ jilqa’ 10,000 student full-time kull sena u eluf iktar fuq ba]i part-time. g[al pa;na 5
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’Mejju, 2012
2 Lokali
L-MEPs Laburisti jastjenu Ma jivvutawx fuq emenda biex id-dritt li jidda[[lu taxxi ;odda jibqa’ f’idejn l-istati membri tal-UE L-Ewro Parlamentari Laburisti Maltin li jpo;;u fuq il-bankijiet tas-So/jalisti Ewropej, ma kinux kapa/i jie[du po]izzjoni u jidde/iedu jekk l-istati membri tal-Unjoni Ewropea g[andhomx i]ommu f’idejhom il-poter li jda[[lu taxxi fuq i/-/ittadini tag[hom. Dan g[aliex fuq emenda importanti g[al proposta talKummissjoni Ewropea, biex ji;i inklu] paragrafu li jesi;i rispett lejn il-prin/ipju tassussidjarjetà fil-qasam tattassazzjoni fuq livell Ewropew, l-Ewro Parlamentari Edward Scicluna, Louis Grech u Joseph Cuschieri astjenew, u ma vvutawx favur u lanqas kontra. L-MEP John Attard Montalto ma kienx pre]enti. Min-na[a tag[hom lMEP’s Maltin tal-PPE Simon Busuttil u David Casa vvutaw favur dan il-paragrafu li jg[id li kwalunkwe tibdil relatat ma’ materji ta’ tassazzjoni flistati membri jkollu b]onn
unanimità fi [dan il-Kunsill tal-Ministri biex ji;i approvat. Il-paragrafu jg[id ukoll li lpoter li tidda[[al xi taxxa jibqa’ fil-kompetenza esklussiva tal-pajji] rispettiv, kif jibqa’ wkoll il-poter li wie[ed jidde/iedi li jiddisponi minn xi taxxa e]istenti. Mhux mag[ruf g[aliex ittliet Ewro Parlamentari Laburisti ma [adux po]izzjoni meta ;ew g[allvot fuq din il-proposta. Sorsi li tkellmu ma’ INNAZZJON qalu li meta tqis li wie[ed minnhom probabbli jkun Ministru tal-Finanzi jekk il-PL ikun fil-Gvern, din linde/i]joni xejn ma tawgura tajjeb g[all-prospetti ekonomi/i u finanzjarji futuri ta’ Malta. Il-Parlament Ewropew approva l-introduzzjoni tattaxxa kontroversjali fuq ittransazzjonijiet finanzjarji, lFTT, anke jekk [afna pajji]i, fosthom Malta, huma kontra din it-taxxa. Minkejja li l-
It-Temp
UV INDEX
8
IT-TEMP> ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin, f’xi waqtiet ikun ftit jew wisq imsa[[ab VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif g[al moderat mill-Punent g[allMajjistral li jsir [afif BA{AR> [afif g[al moderat li jsir [afif IMBATT> baxx mill-Majjistral li jsir ftit li xejn TEMPERATURA: L-og[la 24˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.3mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.4 mm
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IL-:IMG{A L-og[la 24˚C L-inqas 16˚C
IS-SIBT L-og[la 25˚C L-inqas 16˚C
IL-{ADD L-og[la 25˚C L-inqas 17˚C
IT-TNEJN L-og[la 26˚C L-inqas 16˚C
IT-TLIETA L-og[la 27˚C L-inqas 16˚C
UV
UV
UV
UV
UV
8
9
9
8
9
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 22˚C xemxi, Al;eri 27˚C xemxi, Amsterdam 25˚C xemxi, Ateni 20˚C imsa[[ab, Li]bona 27˚C imsa[[ab, Berlin 24˚C xemxi, Brussell 25˚C imsa[[ab, il-Kajr 30˚C xemxi, Dublin 19˚C imsa[[ab, Kopen[agen 21˚C xemxi, Frankfurt 28˚C xemxi, Milan 29˚C xemxi, Istanbul 21˚C ftit imsa[[ab, Londra 23˚C xemxi, Madrid 29˚C xemxi, Moska 15˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 25˚C xemxi, Bar/ellona 22˚C xemxi, Ruma 25˚C xemxi, Tel Aviv 26˚C xemxi, Tripli 25˚C xemxi, Tune] 27˚C xemxi, Vjenna 26˚C ftit imsa[[ab, Zurich 21˚C ftit imsa[[ab, Munich 20˚C xita, Stockholm 24˚C xemxi, St. Petersburg 15˚C xemxi.
iskop inizjali kien li jkun hemm kunsens fuq din ittaxxa, issa kien de/i] li xorta se jibqa’ d-dritt ta’ veto nazzjonali, li jfisser li din ittaxxa probabbilment tidda[[al fis-se[[ f’numru ta’ pajji]i imma mhux f’o[rajn. Filwaqt li fil-votazzjoni li ttie[det l-Erbg[a, l-Ewro Parlamentari Nazzjonalisti Simon Busuttil u David Casa vvutaw kontra, fl-istess linja tal-po]izzjoni li [a l-Gvern Malti, din id-darba l-MEP’s Laburisti wkoll ivvutaw kontra, anke jekk fil-passat, f’votazzjonijiet pre/edenti, kienu vvutaw favur id-d[ul ta’ taxxa fuq ittransazzjonijiet finanzjarji. Meta indirizza l-Parlament Ewropew fi Strasburgu waqt id-dibattitu li sar fuq din ittaxxa, l-MEP Nazzjonalista David Casa sostna li fissitwazzjoni ekonomika attwali li hawn fl-Ewropa, lindustrija tas-servizzi finanzjarji Ewropea s’issa g[adha kompetittiva, u g[alhekk g[andna noqog[du attenti x’politika ta’ tassazzjoni nadottaw g[ax din tista’ tkun ta’ theddida g[al din il-kompetittività. Minkejja li r-ri]oluzzjoni g[addiet mill-Parlament Ewropew, u l-emenda dwar is-sussidjarjetà m’g[addietx, id-de/i]joni finali dwar idd[ul ta’ din it-taxxa ;dida jrid je[odha l-Kunsill talMinistri – fejn kollox jindika li mhux se jkun hemm qbil u l-FTT finalment ma ti;ix implimentata.
Storja ppoliti/izzata mill-midja Laburista “Mhux kwistjoni ta’ kumpens”, sa[aq id-deputat Laburista Charles Buhagiar meta kien qed iwie;eb mistoqsija dwar it-talba li saret g[al kumpens millGvern, mis-sidien tarRegatta Bar and Restaurant, f’Bormla, li g[alaq il-bibien tieg[u sakemm jitlesta lpro;ett f’Bormla bis-sidien jitolbu kumpens g[al telf ta’ flus. Buhagiar qal dan waqt konferenza tal-a[barijiet f’Bormla indirizzata minnu u mid-deputat Laburista Silvio Parnis. Ir-risposta tieg[u tikkuntrasta ferm mal-mod kif il-Partit Laburista ppoliti/izza l-kwistjoni b’servizz fil-midja tieg[u, b’filmati u kummenti talfamilja li hi proprjetarja ta’ dan l-istabbiliment. Fih ing[ad li l-Prim Ministru Lawrence Gonzi f’korrispondenza li bag[at lis-sidien, kien spjega li lpro;ett hu wie[ed li minnu se jgawdi kul[add, inkluz listess sidien u g[alhekk li f’dan il-ka] m’hemmx lok ta’ kumpens mill-gvern. Il-kelliema Laburisti, li ;ew mistoqsijin direttament dwar dan il-ka] waqt konferenza tal-a[barijiet li taw fuq il-post b’rabta malpro;ett ta’ Ba/ir Numru Wie[ed, qed isostnu li f’dan il-ka] mhix kwistjoni ta’ kumpens. Anke l-;urnal talGWU, l-orizzont, kien ipprova jdawwar din ilkwistjoni f’wa[da politika, kwistjoni li dwarha Charles Buhagiar qal biss li wie[ed g[andu jevita li sitwazzjonijiet simili jirrepetu ru[hom.
Id-deputat Laburista Silvio Parnis min-na[a tieg[u sa[aq li n-nies tan-Nofsinhar ta’ Malta j[ossuhom /ittadini tat-tieni klassi. Parnis qal li n-Nofsinhar ta’ Malta g[andu potenzjal qawwi filwaqt li lmenta dwar illivelli tal-a]ma fost irresidenti ta’ dawn l-in[awi. Intant fi stqarrija bi twe;iba, il-Ministeru g[allInfrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni, sa[aq li lPartit Laburista ma jridx jirrikonoxxi l-fatt li l-Gvern mexa b’serjetà kbira meta ke//a lill-kuntrattur li ma wettaqx ix-xog[ol li wieg[ed biex jitlesta l-pro;ett ta’ Ba/ir Numru 1. Dan il-pass ittie[ed immedjatament hekk kif spi//a l-kuntratt. Biex ixxog[ol jitkompla u ma jintilfux fondi Ewropej li bihom qed ikun iffinanzjat ilpro;ett, il-Gvern kellu bilfors jer;a’ jo[ro; sej[a pubblika g[al min irid jid[ol g[ax-xog[ol. Sadanitant ixxog[ol fuq Xatt ir-Risq sar Regatta Club kompla u mistenni jitlesta u jinfeta[ g[all-pubbliku sal-a[[ar ta’ Lulju. Il-Gvern ikkritika wkoll lill-Oppo]izzjoni Laburista li dejjem tipprova tnessi lammont ta’ pro;etti li di;à twettqu fin-na[a t’isfel ta’ Malta fosthom il-by-pass ta’ Marsaskala, l-impjant g[attisfija tad-drena;; fixXg[ajra, it-tindif tas-swar ta’ San :wann t’G[uxa f’Bormla u ;nien fiz-zona, qed tinbena SmartCity Malta, park fi Xrobb lG[a;in, restawr tas-swar fil-Birgu u bosta pro;etti o[ra.
B[al-lum 25 sena
G
[awdex ukoll jaqsam il-fer[ tarreb[a mal-poplu Malti f’/elebrazzjonijiet li saru g[arreb[a elettorali mill-Partit Nazzjonalista. Il-Prim Ministru u Kap tal-PN Eddie Fenech Adami ng[ata mer[ba kbira millG[awdxin f’;urnata s[i[a ta’ attivitajiet. Wara dimostrazzjoni li fiha [adu sehem eluf ta’ G[awdxin, il-Prim Minsitru indirizza mass meeting li fih ta dettalji dwar l-ewwel [idmiet li beda jwettaq il-Gvern Malti. Minkejja lproblemi kollha li sab ma’ wi//u, ilGvern il-;did seta’ jara entu]ja]mu kbir mill-poplu biex jitwettqu l-bidliet li l-pajji] tant kien je[tie;. It-12-il jum li fihom kien ilu jiggverna l-PN, kienu di;à taw [jiel tal-politika li kien se jwettaq il-Gvern Malti b’politika ta’ djalogu b’determinazzjoni u b’dinjità.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Lokali 3
Wara l-;est tas-sajjieda li minn jeddhom [adu [sieb fkieren imwe;;g[in biex jittellg[u l-art u jittie[du San Lu/jan g[all-kura, fil-Bajja tal-:nejna lbiera[ xi fkieren re;g[u lura g[all-ambjent naturali tag[hom wara li ng[ataw il-kura u fiequ fil-fa/ilità apposta fit-Torri ta’ San Lu/jan (Ritratt> Michael Ellul)
Fkieren lura fl-ambjent naturali
Diversi studenti u nies o[ra lbiera[ filg[odu segwew il[elsien ta’ ]ew; fkieren filba[ar fil-bajja tal-:nejna. Dawn il-fkieren kienu ttellg[u l-art mis-sajjieda u ng[ataw il-kura g[all-;rie[i li kienu ;arrbu fil-fa/ilità apposta fit-Torri ta’ San Lu/jan. Waqt din l-attività kien hemm pre]enti l-President ta’ Nature Trust, Vince Attard, il-Ministru tat-Turi]mu, lAmbjent u l-Kultura, Mario de Marco, u l-Ministru tarRi]orsi u l-Affarijiet Rurali, George Pullicino. Vince Attard irringrazzja lill-Air Malta tal-kontribut tag[ha fil-kampanja ‘Adotta Fekruna’ li qed tmexxi nNature Trust Malta biex ti;bor il-fondi g[al /entru ta’ riabilitazzjoni g[all-fkieren u annimali o[ra li jkollhom feriti. Dan i/-/entru se ji;i jiswa €1.5 miljun u se jkun
l-ewwel /entru ta’ riabilitazzjoni f’Malta. In-Nature Trust di;à rnexxielha ti;bor ’il fuq minn €3,000 mill-klijenti tal-Air Malta. Dan juri li kemm ilMaltin kif ukoll il-barranin iridu jg[inu lill-ambjent u lbijodiversità. Il-Ministru Mario de Marco fakkar kemm il-Gvern qed ja[dem biex jigi protett ilba[ar u l-annimali li jg[ixu fih. Hu semma rapport li [are; mill-Kummissjoni Ewropea fejn il-ba[ar Malti ;ie kklassifikat b[ala t-tieni l-aqwa ba[ar g[all-g[awm minn fost il-pajji]i kollha talUnjoni Ewropea. Mario de Marco qal li inzjattivi b[al dak tal-bini ta/-/entru g[all-fkieren, jg[in biex aktar turisti ji;u Malta, spe/jalment bl-ekoturi]mu li kulma jmur qed ji]died. Hu fa[[ar lin-Nature Trust u lillAir Malta tal-inzjattivi li qed
jie[du biex jg[inu lillambjent f’Malta. Il-Ministru Pullicino rringrazzja lis-sajjieda li minn jeddhom [adu [sieb li l-fkieren imwe;;g[in jittellg[u l-art u jittie[du San Lu/jan g[all-kura. Appella biex [add ma jarmi basktijiet tal-plastik fil-ba[ar min[abba li dawn ini;;su l-ba[ar u jag[mlu l-[sara wkoll lillfkieren u annimali o[ra li jg[ixu fil-ba[ar. Fakkar ukoll li Malta hi lewwel pajji] fil-Mediterran li qed jirnexxilha tittratta ddrena;; kollu qabel jasal filba[ar. Dan seta’ jsir grazzi g[all-miljuni ta’ ewro li investa l-Gvern biex Malta jkollha ambjent a[jar. Wara l-[elsien tal-fkieren saru diversi workshops g[allistudenti dwar l-ambjent u lbijodiversità li kienu organizzati min-Nature Trust.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
4 Lokali
Luke u Elena l-aktar popolari Fis-sena 2011, f’Malta twieldu 4,283 tarbija, 7.1% aktar mis-sena pre/edenti u l-ma;;oranza kienu subien, bl-aktar ismijiet popolari jkunu Luke u Elena. Statistika ma[ru;a millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika ta’ Malta (NSO) fuq informazzjoni mog[tija mir-Registru Elettorali, turi li f’dawn l-a[[ar sentejn, fl2010 u fl-2011 rispettivament, fost l-ismijiet tat-trabi mwielda Malta, l-isem ta’ Luke g[as-subien u g[allbniet, l-isem ta’ Elena, baqg[u fost l-aktar popolari. Mill-istess statistika, [are; li aktar minn mitt tifel ing[ataw l-isem ta’ Luke, laktar isem popolari g[assubien Maltin f’dawn la[[ar tliet snin. L-isem Matthew baqa’ j[addan ittieni post filwaqt li l-isem Kaiden [a postu fit-tielet post minflok Jake li dan tala[[ar ni]el fil-[ames post. L-isem Michael tela’ ]ew; postijiet mis-sena 2010 u issa qieg[ed fir-raba’ post. L-ismijiet li naqsu fil-
popolarità kienu Isaac, Nathan u Kyle filwaqt li lismijiet Benjamin, Liam, Zachary, Daniel u Alexander telg[u ’l fuq flistatistika. Fil-lista tal-aktar 20 isem popolari ]diedu Gabriel, Jacob u Jack. Min-na[a l-o[ra, fl-istatistika tal-ismijiet g[altrabi bniet, l-ewwel isem insibu Elena, it-tieni, Julia, warajhom Maria u fir-raba’ post insibu l-isem Elizabeth. L-ismijiet Hailey, Jade, Keira, Thea, Faith, Francesca u Shania ma baqg[ux mal-ewwel 20 isem fl-istatistika filwaqt li l-ismijiet Sophia, Karla, Alexandra, Alice u Chanel da[lu mal-ewwel 20. Il-;ibda lejn ismijiet bibli/i ;ew riflessi fl-ismijiet b[al Luke, Matthew, John, Eliza, Maria u Sarah fost l-o[rajn. Rihanna, Miley, Adele, Blake, Axel u Deniro baqg[u fost laktar ismijiet popolari li ;ew imsemmija t-trabi g[al /elebritajiet internazzjonali.
Id-difi]a telenka n-nuqqasijiet tal-Pulizija Il-prosekuzzjoni ssostni li daqqa ta’ flixkun kienet intenzjonata biex toqtol minn Ray Abdilla
L-Avukat Joseph Giglio li flimkien mal-Avukati Giannella de Marco u Stephen Tonna Lowell qed jiddefendu l-erba’ r;iel f’;uri, beda d-difi]a tal-ka] wara li tard l-Erbg[a filg[axija temmew mix-xhieda tnejn millakku]ati fil-;uri dwar attentat ta’ qtil ta’ Sudani]. Il-ka] allegatament kien se[[ f’Pa/eville f’:unju ta’ [ames snin ilu meta sSudani] u erba’ [bieb tieg[u riedu jid[lu fl-istabbiliment Fuego. L-Avukat Joseph Giglio kkritika l-operat tal-Pulizija dwar dan il-ka] g[all-mod kif g[amlu l-ist[arri; tag[hom fejn qal li [ar;u nuqqasijiet kbar. Hu qal li l-investigazzjonijiet kienu jxaqilbu kontra l-Maltin, li minn vittmi spi//aw b[ala l-aggressuri ta’ dan il-ka]. Id-difi]a qalet li ma te]isti l-ebda prova wa[da ta’ attentat ta’ qtil dwar dan il-ka], anzi xhud tal-Prosekuzzjoni stess, Felix Barbara, li kien in-Night Manager tal-Fuego dakinhar li nqalg[u l-in/identi, qal /ar u tond li l-attakk sar min-na[a tal-persuni li lPulizija g[amlithom vittmi.
L-Avukat Giglio qal li laktar xhud importanti talProsekuzzjoni, l-allegat vittma stess, Felix, ukoll ma kienx konsistenti fix-xhieda tieg[u fejn l-ewwel qal li ma kienx jaf min tah daqqa ta’ flixkun, u aktar tard ried li jirran;a kollox jekk jing[ata kumpens. L-Avukat Aaron Bugeja, li flimkien mal-Avukat Philip Galea Farrugia qed imexxi lProsekuzzjoni f’isem lAvukat :enerali, ma qabilx u qal li l-vittma Felix Idisi Oduh, dejjem kien konsistenit fix-xhieda tieg[u, u mill-ewwel qal li kien Anthony Azzopardi li tah daqqa ta’ flixkun. Qal li l-akku]ati millewwel ma [adux grazzja mal-[ames persuni li riedu jid[lu fl-istabbiliment u ma taw l-ebda ra;uni konkreta g[aliex ma t[allewx jid[lu fil-post. Hu qal li r-ra;uni hija wa[da ovvja, li dawn ma t[allewx jid[lu g[ax kienu ta’ karna;;jon skur. Tenna li t-tfajla Ingli]a li kienet mag[hom da[let g[ax kienet bjonda. Tenna li d-daqqa ta’ flixkun li qala’ Felix
f’g[onqu ma ;ietx mill-ajru, u kienet intenzjonata biex toqtlu. Fortunatment l-intervent tat-tobba salva [ajjet ra;el li kull ma xtaq hu biss li jid[ol il-Fuego. Il-;uri jkompli dalg[odu fejn issir il-kontro replika u lg[eluq tal-Avukat Joseph Giglio f’isem id-difi]a u wara jsir l-indirizz mill-Im[allef Michael Mallia. Il-;uri beda nhar it-Tnejn fejn Anthony Azzopardi ta’ 32 sena mill-{amrun u residenti Bu;ibba; Roderick Attard ta’ 27 sena millKalkara; David Bonello ta’ 53 sena mill-G[arg[ur; u Charlton Abela ta’ 30 sena minn Bormla, huma akku]ati b’attentat ta’ qtil fil-konfront tas-Sudani] Felix. L-erba’ r;iel qeg[din ji;u akku]ati wkoll li kka;unaw offi]a [afifa fuq Oloni Lucky, li hu Ni;erjan. Huma qeg[din ji;u akku]ati li wettqu dan irreat fl-24 ta’ :unju 2007, f’Pa/eville, g[all-[abta tas1.30am, u li kienu wkoll razzisti. L-Avukat :enerali akku]a lill-erba’ r;iel b’[ames Kapi ta’ Akku]a.
Rimedju immedjat f’e]ami tal-MATSEC Kien hemm ]ball fle]ami tal-MATSEC filFilosofija ta’ livell avvanzat li sar nhar it-Tnejn 21 ta’ Mejju. Dan g[aliex parti millkarta tal-e]ami, propju sezzjoni ‘?’ tal-ewwel karta, kellha mistoqsijiet ibba]ati fuq is-sillabu tal-2011 minflok dak tal-2012. Il-MATSEC Support Unit, hekk kif kien infurmat b’dan l-i]ball, millewwel [a azzjoni u [are; mistoqsijiet o[ra skont issillabu ta’ din is-sena skolastika. Il-karta l-;dida tale]ami ng[atat waqt nofs e]ami i]da l-istudeni ng[ataw 75 minuta o[ra li jikkumpensa g[at-telf ta’ [in. Dawk li po;;ew g[al dan l-e]ami kienu sodisfatti bid-de/i]joni. Il-bord tal-MATSEC sku]a ru[u g[all-inkonvenjenza li seta’ [oloq lillistudenti waqt [in ta’ tensjoni.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Lokali 5
Fir-ritratt fuq jidhru w[ud mill-istudenti li jattendu l-MCAST waqt li fir-ritratt l-ie[or, il-Prim Minsitru Lawrence Gonzi jidher jitkellem ma’ Jonathon Abel (xellug) li ppre]enta /-/erimonja tat-tqeg[id tal-ewwel ;ebla tal-kampus il-;did tal-MCAST (Ritratti> Michael Ellul)
Kulle;; f’kuntatt dirett mal-industrija u d-dinja tax-xog[ol minn pa;na 1
De/i]joni o[ra li mag[ha lMCAST hu marbut intimament, kompla l-Prim Ministru, hi t-tnedija talVi]joni 2015 fejn kienu identifikati setturi li l-Gvern ried ja[dem fuqhom biex ikun hemm tkabbir ekonomiku u jin[olqu iktar impjiegi b’pagi tajbin g[a]]g[a]ag[ u l-[addiema. LMCAST hu kru/jali biex jipprovdi [addiema m[arr;a li g[enu fit-tkabbir ta’ dawn loqsma identifikati fil-Vi]joni 2015. Il-Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xog[ol, Dolores Cristina, qalet li l-MCAST mela vojt kbir li kien qed jin[ass fil-qafas edukattiv ta’ Malta. Hi qalet li l-kulle;; hu xempju ta’ edukazzjoni inklussiva li tixtarr il-[iliet ta’ kull student prospettiv u jg[inu ji]viluppa ttalent u l-[ila tieg[u f’karriera b’rikonoxximent formali. Hi sellmet lill-prede/essur tag[ha fil-Ministeru tal-
Edukazzjoni, Louis Galea, li bil-vi]joni tieg[u ]era’ ]]errieg[a tal-MCAST fl-2001 u lill-prin/ipali, lecturers u staff li g[amlu dan il-kulle;; su//ess. Il-President tal-Bord talGvernaturi tal-MCAST, Joe Farrugia qal li f’dawn l-10 snin, 15,700 student temmew il-korsijiet tag[hom b’su//ess fl-MCAST. B[alissa, hemm 6,000 jistudjaw full-time u 4,000 o[ra fuq ba]i part-time fl-10 istituti tal-MCAST. Prova ta’ kemm dan ilkulle;; sar su//ess hu l-fatt li g[al [afna minn dawn listudenti, l-MCAST kienet lewwel g[a]la tag[hom fost g[a]liet o[rajn fejn setg[u jmorru biex ikomplu l-istudji tag[hom. F’kummenti lil INNAZZJON, Joe Farrugia qal li dan il-kulle;; hu f’kuntatt dirett mal-industrija u d-dinja tax-xog[ol tant li l-Bord talGvernaturi – li tieg[u hu l-
President – kif ukoll diversi lecturers, ;ejjin millindustrija. L-MCAST kien dejjem proattiv biex i[ejji studenti bil-[iliet me[tie;a li jkollhom b]onn industriji ;odda. E]empji /ari huma lindustrija tal-avjazzjoni, talfarma/ewtika u dik talbijoteknolo;ija u x-xjenza applikata. Joe Farrugia qal li llum il;urnata, f’industriji ta’ valur mi]jud g[oli, l-investituri ma jfittxux il-pagi baxxi, i]da l[iliet tar-ri]orsi umani. Helga Ellul, il-President talKamra tal-Kummer/ u lIndustrija, u li minbarra li hi industrijalista, hi wkoll membru tal-Bord talGvernaturi fl-MCAST,
ikkummentat li “kieku ma kienx hawn l-MCAST li pprovdiet it-ta[ri; tal[addiema, Lufthansa Technik u SR Technics ma kinux ji;u Malta.” I/-/erimonja tat-tqeg[id talewwel ;ebla tal-Kampus il;did tal-MCAST se[[et hekk kif riesqa lejn tmiemha lkariga Maurice Grech b[ala Prin/ipal ta’ dan il-kulle;;, Maurice Grech ilu principal tal-MCAST g[al dawn la[[ar [ames snin li matulhom il-kulle;; ra tkabbir b’rata mg[a;;la. Hu qal li dan ilkampus il-;did se jg[in biex il-[idma tal-10 istituti talMCAST tkun mi;bura f’post wie[ed u l-kulle;; ikompli jikber u jkun jista’ jilqa’ iktar
studenti. Mistoqsi kif i[ares lura lejn is-snin li g[amel b[ala prin/ipal tal-kulle;;, Maurice Grech qal li hu ta’ sodisfazzjon kbir g[alih li lMCAST kompla kabbar irrelazzjoni mill-qrib malindustrija. Minn Settembru li ;ej, ilPrin/ipal il-;did tal-MCAST se jkun Stephen Cachia. Hu qal li missjoni ewlenija tieg[u hi li jkompli jibni fuq dak li bnew il-Prin/ipali ta’ qablu. Karatteristika ewlenija talMCAST hi r-rabta mill-qrib li dan il-Kulle;; g[andu malindustrija. Stephen Cachia qal li hu determinat li din ir-relazzjoni tkompli tissa[[a[.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
6 Parlament
L-ETC tkompli ssa[[a[ l-impjiegi
It-Torri tal-Madliena hu wie[ed mill-binjiet stori/i li qed ikunu restawrati
Restawr fuq binjiet stori/i B[alissa l-Awtorità Maltija tat-Turi]mu (MTA) qed ta[dem fuq numru ta’ pro;etti ta’ restawr, fosthom, f’Pembroke, fil-Qawra u f’San Pawl il-Ba[ar. Mario De Marco, ilMinistru g[at-Turi]mu, lAmbjent u l-Kultura qal dan meta wie;eb mistoqsija parlamentari li staqsa d-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea. F’Pembroke qed isir restawr tat-torri tal-
Madliena, tal-Kumpless Militari Ingli] g[ad-Difi]a ma;enb it-torri kif ukoll restawr ta’ pont li jg[aqqad passa;; tar-ronda u kamra ta’ ]mien l-Ingli]i. Fil-Qawra qed isir restawr ta’ entrenchment wall u ta’ pillbox ta’ ]mien l-Ingli]i filwaqt li f’San Pawl ilBa[ar qed isir xog[ol ta’ restawr ta’ gun post ta’ ]mien il-militar Ingli] u tatTorri ta’ Wignacourt.
Il-Ministru De Marco fisser li dawn kollha qed ji;u restawrati b[ala parti mill-pro;ett ta’ kofinanzjament tal-Unjoni Ewropea permezz tal-programm Tourism Zone Upgrade with Urban Landscaped Spaces and other Facilities. Dan ir-restawr qed ikun possibbli grazzi g[al fondi miksuba mill-Fond Ewropew g[all-I]vilupp Re;jonali (ERDF).
L-Iskema Microinvest tg[in lil 1,045 sid ta’ negozju L-iskema Microinvest g[enet lil 1,045 sid ta’ negozju Malti u G[awdxi li j[addmu inqas minn g[axar min-nies biex jinvestu [alli jsa[[u, jespandu u ji]viluppaw il-kumpaniji tag[hom bil-possibbiltà li jfittxu swieq ;odda. Din l-iskema qed tkun esti]a g[al sena o[ra. Dan sostnieh Tonio Fenech, il-Ministru g[all-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment meta wie;eb mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Karmenu Vella. Il-Ministru Fenech fisser kif
l-iskema tnediet fil-Ba;it 2010 b[ala wa[da mill-inizjattivi me[udin b[ala parti mill-[idma tal-Gvern biex jixpruna l-ekonomiji fl-eqqel talkri]i ekonomika. B’hekk tit[ares il-kompetittività tassidien ta’ negozji ]g[ar u talpostijiet tax-xog[ol. Din l-iskema, ori;inarjament, kienet inti]a li tag[laq fl-a[[ar ta’ Marzu ta’ din issena, i]da fil-Ba;it 2012 ilGvern estenda din l-iskema g[al sena o[ra biex aktar sidien ta’ negozji jgawdu minnha. Tonio Fenech qal li dan
qed i[alli r-ri]ultati g[ax dawn l-1,045 sid ta’ negozju investew bejniethom aktar minn €17.3 miljun. Peress li din l-iskema tipprovdi tnaqqis mit-taxxa anki g[al min jo[loq post tax-xog[ol, din liskema wasslet g[al [olqien ta’ 242 post tax-xog[ol b’mod dirett. Dan ma jinkludix postijiet tax-xog[ol li n[olqu b’ri]ultat tal-espansjoni fin-negozju, meg[juna permezz ta’ din liskema, li g[aliha applikaw aktar minn 230 negozju f’G[awdex.
Sal-lum il-Korporazzjoni tax-Xog[ol u t-Ta[ri; (ETC) ta[t l-Employment Aid Programme (EAP) la[qet ftehim ma’ diversi azjendi u ng[ataw aktar minn 2,460 g[otja relatati ma’ sussidji fuq pagi ta’ [addiema. Meta kienet qed twie;eb mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Marie Louise Coleiro Preca, il-Ministru Dolores Cristina fissret li s-su//ess ta’ din liskema jidher bi/-/ar meta lmiri li g[alihom kien imniedi dan il-programm mhux biss intla[qu i]da ;ew maqbu]a. S’issa l-Korporazzjoni di;à [allset ’il fuq minn €1.1 miljun f’sussidji filpagi permezz ta’ din l-iskema. Aktar minn 80 fil-mija tal-parte/ipanti baqg[u flistess post tax-xog[ol sitt xhur wara li jkun spi//a lperijodu tas-sussidju, numru ie[or sab impjieg xi mkien ie[or filwaqt li o[rajn qed jing[ataw g[ajnuna millETC anki permezz ta’ iktar ta[ri;. F’dan il-programm, azjenda tista’ timpjega lil persuna hekk kif tir/ievi konferma li l-applikazzjoni waslet g[and il-Korporazzjoni. Dan isir g[ax kienet saret talba millg[aqdiet ta’ min i[addem li tkun introdotta din is-sistema. Minkejja dan dejjem jibqa’ l-fatt li sakemm isiru l-verifiki mal-kundizzjonijiet marbutin mal-g[oti ta’ fondi, l-azjenda tista’ ma tinstabx eli;ibbli g[all-fondi. Wa[da minn dawn il-verifiki hi jekk kienx hemm sensji u naqsu n-numru ta’ nies ja[dmu mal-organizzazzjoni li qed tapplika kif ukoll enti-
tajiet o[rajn asso/jati mag[ha. Il-ftehim tal-grant jintla[aq wara li l-eli;ibbiltà tal-azjenda kif ukoll tal-persuna tkun evalwata u kkonfermata skont id-diversi kriterji stabbiliti millKumitat responsabbli u millkundizzjonijiet imfassla mill-Unjoni Ewropea fuq lg[oti ta’ dawn il-fondi. Il-Ministru Cristina qalet li mindu kienet imnedija din liskema, l-ETC ir/eviet xejn inqas minn 4,670 applikazzjoni. Minn dawn, 42 applikazzjoni tal-azjendi g[ad ma ng[atawx twe;iba. Dawn in]ammu pendenti g[ax bil-kriterji li kienu qed ji;u applikati sa ftit ]mien ilu, dawn l-applikazzjonijiet ma kinux eli;ibbli min[abba sensjar ta’ persuni li saru filkumpanija li qed tapplika jew intrapri]i relatati mag[ha. Minkejja dan f’[idma sabiex kemm jista’ jkun ilKorporazzjoni tkompli tippromwovi l-impjiegi dawn lapplikazzjonijiet qed jer;g[u ji;u evalwati b’aktar reqqa. Il-Ministru Cristina rrimarkat li dawn mhumiex de/i]jonijiet li lKorporazzjoni tista’ tie[u wa[idha i]da jridu jsiru permezz ta’ djalogu mal-entitajiet kon/ernati sabiex jittie[du l-mi]uri [alli t-tibdiliet ikollhom impatt po]ittiv. B’ri]ultat ta’ dawn iddiskussjonijiet, azjendi li diversi ra;unijiet waqqfu xi [addiema f’xi perijodu min[abba s-sensji, jistg[u jkunu eli;ibbli jekk minn sena qabel l-applikazzjoni lkumpanija turi li ]iedet issig[at ta’ xog[ol.
Dalwaqt issir it-triq li tag[ti g[al SmartCity Transport Malta g[adha kemm lestiet id-disinji me[tie;a g[all-applikazzjoni tal-MEPA fuq it-triq li tag[ti g[al SmartCity. Dan qalu Austin Gatt, il-Ministru g[allInfrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni meta wie;eb
mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Joe Mizzi. Il-Ministru Gatt sostna li ttenders in[ar;u u x-xog[ol ikun jista’ jibda ladarba Transport Malta jkollha l-permessi me[tie;a ming[and ilMEPA.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Parlament 7
Mozzjoni ta’ opportuni]mu sfrenat Id-Deputat Nazzjonalista Francis Zammit Dimech qal li mozzjoni b[al dik li ppre]entaw l-Oppo]izzjoni se tirrifletti fuq min ippre]entaha. Din turi twettiq ta’ politika ta’ opportuni]mu sfrenat. Minflok Oppo]izzjoni kostruttiva, qed tkun Oppo]izzjoni vendikattiva li tara kif taqbad ma’ xi [add. Minn politiku serju wie[ed jistenna politika ta’ valuri u mhux ta’ opportuni]mu. Francis Zammit Dimech qal li l-Oppo]izzjoni rat ilmozzjoni privata tadDeputat Nazzjonalista Franco Debono u ppruvat tibni ka] madwarha. It-ton tal-mozzjoni talOppo]izzjoni hi differenti minn dik ta’ Franco Debono u minflok tg[id x’g[andu jiddiskuti aktar ilParlament, qed titlob i//ensura tal-Ministru. Hu qal li l-Gvern, filwaqt li jrid jie[u l-passi kollha me[tie;a biex jipprote;i ddrittijiet ta’ min hu investigat, [add ma jista’ jag[tih
tort li jag[ti ka] ukoll iddrittijiet tal-vittmi. IlMembri Parlamentari jridu j]ommu bilan/ bejn id-drittijiet tal-vittma u d-drittijiet ta’ min ikun qed ji;i investigat. Id-Deputat Nazzjonalista qal li ma jistax jifhem ilkritika li qed issir fil-konfront tal-Ministru Mifsud Bonnici dwar id-dewmien fil-Qorti meta [a diversi passi biex tkun indirizzata din il-problema. Dawn ilpassi wasslu biex t[affef ilpro/ess f’g[add kbir ta’ kaw]i kif juru /-/ifri. Francis Zammit Dimech staqsa xi proposti g[andha l-Oppo]izzjoni biex t[e;;e; li de/i]jonijiet talIm[allfin jittie[du fi ]mien iqsar. Staqsa wkoll jekk dan ifissirx xi forma ta’ nd[il fil-:udikatura. Hu qal li Oppo]izzjoni kostruttiva tara wkoll it-tajjeb li sar u fost il-[afna tajjeb li twettaq mill-Ministru Mifsud Bonnici ]gur li ma jistax ikun injorat il-qasam tal-a]il.
Ma jridx ikun aggressiv fil-kritika tieg[u Id-Deputat Laburista Josè Herrera qal li hu mhux se jie[u l-linja tal-kollega tieg[u, id-Deputat Michael Falzon u ma jridx ikun aggressiv filkonfront tal-Ministru Carm Mifsud Bonnici. Josè Herrera qal li meta lOppo]izzjoni ppre]entat mozzjoni dwar /ensura, skont l-Erskine May ifisser li hi mozzjoni ta’ fidu/ja. Hu qal li t-talba ta’ Michael Falzon g[al emenda fil-mozzjoni hi biss punt ta’ spjegazzjoni. Id-Deputat Laburista tkellem dwar is-sistema talAssistenti Legali. Hu ammetta li n-nuqqasijiet f’dan mhumiex tort tal-Ministru Mifsud Bonnici i]da tal-kunflitt ta’ interess li n[oloq mill-fatt li l-Ministru kien responsabbli mill-:ustizzja u mill-Intern.
Josè Herrera qal li l-Gvern ]gur kellu jerfa’ r-responsabbiltà politika g[ad-dewmien li kien hemm biex kienu introdotti emendi g[all-assistenza legali ji;ifieri assistenza ta’ avukat lill-persuna fi]]mien tal-arrest u l-interrogazzjoni. Dan id-dewmien wassal biex [afna pro/eduri investigattivi kienu dikjarati nulli mill-Qrati. L-istess [a;a qed ji;ri fil-ka] tal-arbitra;; sfurzat. Josè Herrera kkritika s-sitwazzjoni ta’ laboratorju talforensika m[addem mill-privat. Id-Deputat Laburista Evarist Bartolo qal li fost affarijiet o[ra, il-Ministru Mifsud Bonnici g[andu jkun /ensurat fuq il-ka] ta’ Nicholas Azzopardi.
Id-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili qieg[ed kulma jmur isa[[a[ ir-reputazzjoni tieg[u
Progressi kbar fil-Pulizija u l-Protezzjoni ?ivili Id-Deputat Nazzjonalista Beppe Fenech Adami qal li l[idma tal-Ministru Carm Mifsud Bonnici kienet wa[da intensiva. Hu kien responsabbli mill-Intern u mill-:ustizzja. Fil-qasam tal-Intern saret [afna [idma fil-Korp talPulizija. Illum hemm l-akbar ammont ta’ membri fil-Korp mill-2007 sal-lum. Anki jekk kien hemm Pulizija li spi//aw mis-servizz jew ma komplewhx, il-Ministru Mifsud Bonnici ra li jkun hemm sej[iet regolari biex il-Korp jibqa’ jkollu pulizija ;odda. L-a[[ar erba’ snin kienu snin li fihom kien hemm rekord ta’ pulizija fil-Korp kif ukoll ta’ [atriet ta’ Sur;enti, Spetturi u uffi/jali o[ra. IlMinistru dejjem ra li jkun hemm Korp mhux biss b’numru ta’ Pulizija bi]]ejjed i]da anke li dawn ikollhom ta[ri; relatat mas-servizz tag[hom. Beppe Fenech Adami qal li l-fatt li kien hemm Pulizija li telqu mill-Korp wie[ed irid jirrikonoxxi wkoll il-fatt li llum hawn [afna aktar opportunitajiet ta’ xog[ol u wie[ed jista’ fa/ilment isib xog[ol ie[or fejn ja[dem. Sar ukoll
investiment qawwi fuq lg[odda me[tie;a mill-Pulizija biex tkun tista’ ti;;ieled aktar il-kriminalità li qed tkun dejjem aktar organizzata. Id-Deputat Nazzjonalista qal li karatteristika talMinistru Mifsud Bonnici tul l-a[[ar erba’ kienet il-[idma qawwija favur min hu batut.
Fl-a[[ar erba’ snin da[lu [afna ]g[a]ag[ fil-Pulizija Fost o[rajn il-Ministru Mifsud Bonnici jista’ jifta[ar li hu mexxa ’l quddiem il-li;i g[all-introduzzjoni tarRe;istru g[all-Protezzjoni tal-minuri. Beppe Fenech Adami qal li l-Oppo]izzjoni tkellmet [afna fuq affarijiet ]g[ar li jag[mlu [oss i]da [add ma jista’ ji/[ad ir-ri]ultati li nkisbu pere]empju mid-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili. Is-sena li g[addiet dan id-Dipartiment kien strumentali fl-organizzazzjoni u fil-[idma li saret
biex tilqa’ g[all-effetti talkri]i fil-Libja. Tul dak il-perijodu l-Oppo]izzjoni baqg[et gallarija u ma tatx il-kontribut mistenni f’sitwazzjoni diffi/li. Hu qal li pass ie[or importanti li sar mill-Gvern permezz tal-Ministru Mifsud Bonnici kien l-introduzzjoni tal-kun/ett tal-:ustizzja Riparatri/i. Dan qed jippermetti li jkun hemm kumpens g[all-vittmi ta’ reati. IlMinistru Mifsud Bonnici kellu l-kura;; li jda[[al issistema tal-parole. L-Oppo]izzjoni mhix tag[raf l-importanza li dak li jsir, isir pass pass. Ir-riformi li jsiru jin[tie;u li jkunu ri]ultat ta’ konsultazzjoni biex ir-riformi jkunu ta’ ;id g[as-so/jetà kollha. Id-Deputat Nazzjonalista qal li anki fil-[abs saru u qed isiru riformi biex il-[absin jibbenefikaw mill-istess riforma fl-interess tas-so/jetà. Anki fil-qasam tal-:ustizzja, il-Gvern pre]enti wettaq riformi li tag[ti l-indipendenza lill-:udikatura. G[all-kuntrarju, l-Partit Laburista g[andu storja ta’ nd[il fil-:udikatura u l-indikazzjonijiet huma li lOppo]izzjoni g[adha temmen f’dan it-tip ta’ nd[il.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
8 Lokali
Queen of the Night Tislima mu]ikali lil Whitney Houston minn Eleanor Cassar b’risq il-Fondazzjoni Puttinu Cares nhar il-{add li ;ej Eleanor Cassar, flimkien mal-band tag[ha ZoNe 5, se jtellg[u kun/ert kbir fis-City Theatre, il-{add li ;ej fis 7.30 p.m. biex ting[ata tislima lil wa[da mill-kantanti kbar li qatt rat id-dinja. B[alma [afna jafu, id-dinja tal-ispettaklu dan l-a[[ar tilfet wa[da mill-aqwa stilel tag[ha – Whitney Houston – kantanta kbira li [alliet warajha patrimonju mu]ikali li qajla jista’ jintesa. Il-mewt tag[ha [asdet lid-dinja kollha. Eleanor Cassar, ammiratri/i leali ta’ Houston sa mindu kellha 13-il sena, [asbet biex torganizza kun/ert live biex tfakkar lil din il-kantanta tant ma[buba. Eleanor stess tg[id li sa minn /kunitha dejjem kienet tkanta l-kanzunetti ta’ Houston u telg[et determinata li xi darba jkollha l-opportunità tinterpretahom fuq il-palk b[ala oma;;. Matul dan il-kun/ert se jkunu interpretati 17-il kanzunetta, apparti li se jintwerew xi filmati li jkopru lkarriera ta’ Houston mis-snin meta kienet g[adha tkanta b[ala korista sal-qu//ata talkarriera tag[ha fis-snin tmenin u disg[in, sal-a[[ar album tag[ha li la[aq [are; qabel ma [allietna. Il-grupp mu]ikali ta’ Eleanor, ZoNe 5, se jkun esti] g[al g[axar mu]i/isti, li g[al din l-okka]joni se jkunu ta[t id-direzzjoni ta’ Heathcliffe Balzan li, flimkien ma’ Eleanor, ilu xhur s[a[ jipprepara g[al dan il-kun/ert li ]gur se jkun apprezzat minn dawk kollha li j[obbu lmu]ika live u l-vu/i sabi[a ta’ Eleanor Cassar. Eleanor g[a]let li ssemmi dan il-kun/ert Queen of the Night, u f’din is-serata verament se tkun ir-re;ina mu]ikali li se tie[u lill-udjenza fi vja;; mu]ikali mimli
Eleanor Cassar
dawl, spettaklu u fuq kollox kanzunetti sbie[ mir-repertorju impressjonanti ta’ Houston. Se jkunu interpretati, fost o[rajn, kanzunetti b[al I Will Always Love You, When you Believe, Saving All My Love for You u o[rajn. Mistiedna spe/jali waqt din l-attività se jkunu Glen Vella u Chiara. Ilqlig[ li jsir minn dan ilkun/ert se jmur b’risq ilFondazzjoni Puttinu Cares. Apparti li [adet sehem kemm-il darba fil-Malta Song for Europe, Eleanor Cassar
reb[et diversi festivals presti;ju]i kemm f’Malta kif ukoll barra, fosthom filKazakistan, Tenerife, i/-?ina u r-Rumanija. Il-booking miftu[ minn fuq is-sit elettroniku www.biljetti.com u minn [wienet awtorizzati u indikati fuq is-sit. Il-prezzijiet qed jinbieg[u bil-prezz ta’ €12. Tistg[u tiksbu aktar informazzjoni billi //emplu lil Lorraine, tel. 99445783, jew tibag[tu email f’dan l-indirizz: whitneyhoustontribute27@gmail.com.
Xog[lijiet ta’ Clare Azzopardi fl-Irlanda Xog[lijiet letterarji minn bosta pajji]i Ewropej, fosthom dawk minn Malta permezz ta’ Clare Azzopardi, inqraw fil-European Literature Night li sar fil-belt ta’ Dublin, flIrlanda Ix-xog[lijiet tat-tfajla Maltija nqraw fil-post bl-isem ta’ Chapter House fi Christchurch Cathedral, fejn dawk pre]enti minbarra /-/ans li japprezzaw il-kitba ta’ Azzopardi, kellhom
ukoll l-opportunità li jistaqsu fuq il-g]ejjer Maltin b[ala destinazzjoni kemm mil-lat kulturali, kummer/jali, jew g[al skop ta’ vaganza, grazzi g[all-materjal provdut millAmbaxxata Maltija f’Dublin. Din l-attività kienet organizzata b’su//ess g[all-ewwel darba u attirat xejn anqas minn 1,200 ru[ fid-diversi postijiet li nfet[u apposta g[all-pubbliku.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Kummer/ 9
Delegazzjoni kummer/jali f’Milan }jarat o[ra ppjanati fi Stokkolma u Copenhagen Malta Enterprise mexxiet delegazzjoni ffurmata minn rappre]entanti ta’ 15-il kumpanija lokali filbelt ta’ Milan, li hu /entru ewlieni ta’ attività ekonomika fl-Italja. Ir-re;jun tal-Lombardija hu wie[ed mill-muturi ewlenin tal-ekonomija Taljana u wa[du jikkontribwixxi g[al wie[ed minn [amsa tal-prodott gross domestiku Taljan. Ir-rappre]entanti talkumpaniji Maltin kienu mis-setturi tas-servizzi finanzjarji, l-elettronika, it-telekomunikazzjoni, servizzi awdjovi]ivi, edukazzjoni u ta[ri; u ener;ija li ti;;edded. Saru laqg[at importanti ma’ rappre]entanti kummer/jali Taljani li lkoll esprimew sodisfazzjon g[al prospetti kummer/jali li kienu re;istrati. Il-laqg[at individwali saru wara forum organizzat mill-Malta Enterprise li matulu s-70 kumpanija Taljana li attendew kellhom l-opportunità jiffamiljarizzaw ru[hom mal-ambjent tan-negozju f’Malta. Waqt i]-]jara f’Milan, id-delegazzjoni Maltija kienet mistiedna talKamra tal-Kummer/ tal:appun. Matul dik illaqg[a kien hemm opportunità biex kumpaniji :appuni]i li joperaw flItalja jistudjaw il-possibbiltà li ju]aw lil Malta biex jespandu n-negozju tag[hom lejn l-Afrika ta’ Fuq. Malta Enterprise qed tilqa’ applikazzjonijiet ming[and rappre]entanti kummer/jali li jixtiequ li jkunu jiffurmaw parti minn delegazzjoni li se ]]ur Stokkolma, flI]vezja, u f’Copenhagen fid-Danimarka, bejn it-3 u t-8 ta’ Settembru li ;ej.
Jekk se ssuq tixrobx
MAPFRE b’]ieda ta’ 11% fi d[ul g[al €6.8 biljun MAPFRE rre;istrat d[ul ta’ €6.8 biljun fl-ewwel kwart tas-sena, ]ieda ta’ 11.5%, ri]ultat tat-tkabbir fin-negozju internazzjonali. Il-MAPFRE hi wkoll pre]enti f’Malta, bil-kumpanija Middlesea Insurance plc tifforma parti mill-Grupp MAPFRE. MAPFRE fl-ewwel kwart tas-sena rat tkabbir sinifikanti fil-qasam tal-assigurazzjoni tad-djar u ]iedet is-sehem fissuq fil-qasam tal-assigurazzjoni tal-karozzi b’0.3 punti per/entwali. Il-primjums tal-Grupp MAPFRE qab]u l-€5.8 biljun, ]ieda ta’ 15.1% meta mqabbla mal-istess perjodu, is-sena ta’ qabel. In-negozju Non-Life (€4,4 biljun) ]died bi 11.4% u l-Assigurazzjoni tal-{ajja ]diedet b’ 27.6% (1.5 biljun) matul dan il-perjodu. Ir-ri]ultat attribwit ta’ MAPFRE fl-ewwel kwart tal2012 ammonta g[al €271.4 miljun, tnaqqis ta’ 12.5%, min[abba t-tnaqqis ta’ ri]ultati straordinarji u inqas qlig[ kapitali, meta mqabbla mal-istess perjodu fis-sena pre/edenti. Meta wie[ed jeskludi dawn l-elementi, ir-ri]ultati rikorrenti ]diedu bi 3.7%, riflessjoni tal-prestazzjoni tannegozju Non-Life (+18.4%), tat-titjib fir-ri]ultati rikorrenti tal-assigurazzjoni tal-[ajja u fin-negozju internazzjonali u
t-tnaqqis fit-telf relatat ma’ katastrofi. }vilupp tan-negozju
Id-divi]joni talAssigurazzjoni Domestika, li tikkontribwixxi g[al 38.2% tal-primjums totali tal-grupp minn assigurazzjoni diretta u riassigurazzjoni a//ettata, qab]u €2.47 biljun, tnaqqis ta’ 3.7%, komparat ma’ tnaqqis in ;enerali ta’ 11% fis-suq tal-assigurazzjoni Spanjol. • Il-primjums non-life qab]u €1.6 biljun, tnaqqis ta’ 3.5%. Ta’ min isemmi lprestazzjoni po]ittiva filqasam tal-assigurazzjoni tad-djar (+3.4%). Innegozju fil-qasam tal-vetturi irre;istra tnaqqis ta’ 3.1%, meta komparat ma’ tnaqqis ta’ 4.8% fis-settur, b’]ieda fis-sehem mis-suq ta’ 0.3 punti per/entwali. In-negozju tal-assigurazzjoni kummer/jali ]died bi 2% g[al €217.2 miljun. • Il-primjums fl-assigurazzjoni tal-[ajja la[qu €763.3 miljun (tnaqqis ta’ 4.2% komparat ma’ tnaqqis ta’ 19% fis-suq), u jirrappre]entaw ]ieda ta’ 1.4 punti per/entwali fis-sehem mis-suq. • Id-divi]joni tan-Negozju Internazzjonali li tinkludi attivitajiet ta’ assigurazzjoni diretta barra l-pajji] u tikkontribbwixi 42.5% talprimjums totali tal-grupp
minn assigurazzjoni diretta u riassigurazzjoni a//ettata, la[qet /ifra ta’ primjums totali ta’ €2,6 biljun (41.6%) • Fil-pajji]i tal-Amerika Latina, il-Grupp kiseb primjums ta’ €2,093 miljun, ]ieda ta’ 51.3%. Ta’ min jinnota t-tkabbir b’sa[[tu fil-Bra]il (+95.4% g[al 1,142 miljun) pajji] li jikkontribwixxi 55% tannegozju ta’ MAPFRE firre;jun. :ew irre;istrati ]idiet fil-pajji]i kollha tarre;jun, b’mod partikolari fi/-?ili (+32%), l-Ar;entina (+28%), il-Kolombja (+25%), l-Ekwador (+18%), il-Vene]wela (+18%) l-Amerika ?entrali (+16%) u l-Messiku (+16%) • Fil-pajji]i l-o[ra fejn ilGrupp jopera fil-qasam talassigurazzjoni diretta: lIstati Uniti, il-Filippini, Malta, il-Portugall u tTurkija, il-primjums la[qu l-€559.5 miljun, ]ieda ta’ 14.2%. Kien hemm ]ieda fil-volum ta’ premjums flIstati Uniti g[al €374 miljun (+2.9%) u ]vilupp favorevoli fit-Turkija, bi primjums ta’ €107 miljun (+39.3%) • Fl-Amerika Latina r-ri]ultat fl-assigurazzjoni tjieb b’mod sinifikanti b’zieda ta’ 14%, meta wie[ed jeskludi l-qlig[ kapitali miksub fissena ta’ qabel permezz tal-
ftehim ma’ Banco do Brasil; u fil-kumplament tal-pajji]i li joperaw fl-assigurazzjoni diretta, in-nuqqas ta’ katastrofi u t-titjib fis-sottoskrizzjoni wassal g[al ]ieda ta’ disa’ darbiet iktar firri]ultati. Id-divi]joni tannegozju globali li tikkontribwixxi g[al 19.3% talprimjums tal-grupp u tinkludi ir-riassigurazzjoni, riskji globali u n-negozju ta’ assistenza, kisbu primjums u d[ul operattiv ta’ €1,246 miljun, ]ieda ta’ 12.6%. • Il-primjums a//ettati mirRiassigurazzjoni ammontaw g[al €738.4 miljun, ]ieda ta’ 12.5%. L-i]vilupp favorevoli tan-negozju jirrifletti, fost l-o[rajn, li]vilupp sostnut minnnegozju tal-assigurazzjoni tal-[ajja. Ir-ri]ultat milloperat ta’ riassigurazzjoni tjieb bi 385% wara nuqqas ta’ katastrofi. • Il-primjums minn Riskji Globali ]diedu bi 11.3% g[al €293 miljun, bi tkabbir b’sa[[tu fis-swieq ;odda internazzjonali, spe/jalment fis-settur Property Damage. • Id-d[ul min-negozju ta’ assistenza (primjums u d[ul mill-bejg[ ta’ servizzi rre;istra ]ieda ta’ 15% g[al €214 miljun. Kien hemm ukoll tkabbir miksub flassistenza fis-settur talivvja;;ar, spe/jalment firRenju Unit u fi Franza.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
10 Illum il-:img[a
?ifri ppubblikati mill-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta fl-ewwel ;img[a ta’ Mejju juru li matul April g[addew mill-ajruport ta’ Malta 304,198 passi;;ier – 1.4 fil-mija iktar mill-istess xahar tas-sena l-o[ra. Dan kien rekord! Din kienet ukoll
it-tieni darba li fix-xahar ta’ April inqab]et i/-/ifra ta’ 300,000 passi;;ier. ?ifra li ntla[qet minkejja li n-numru ta’ seats disponibbli fuq l-ajruplani li jitilg[u u jin]lu minn Malta kien ta’ 397,773, jew 3.3 fil-mija inqas. Il-medja tas-seat load
factor ukoll ]diedet meta mqabbla ma’ April 2011. Din a[qet 76.5 fil-mija, ]ieda ta’ 3.5 fil-mija minkejja li l-movimenti mill-ajruplani kienu ta’ 2.9 fil-mija inqas meta mqabbla mal-istess xahar is-sena l-o[ra.
F’Malta aktar passi;;ieri b’inqas seats disponibbli Inkora;;anti wkoll huma //ifri ma[ru;a mill-Eurostat dwar it-trasport bl-ajru flUnjoni Ewropea. Fl-2010 Malta kienet biss wara lLitwanja, id-Danimarka u lLatvija f’dak li hu tkabbir tattrasport bl-ajru. L-Eurostat isemmi li l-ajruport ta’ Malta fl-2010 immani;;ja 3.3 miljun passi;;ier, ]ieda ta’ 12.8 filmija fuq l-2009. Is-sitwazzjonijiet tal-linji tal-ajru internazzjonali
I]da biex inkunu nafu kemm ir-ri]ultati li qed jikseb pajji]na huma kbar, u kemm m’g[andhomx ra;un dawk li jsibu kull sku]a, u kull xag[ra fl-g[a;ina biex jimminizzaw dan is-su//ess, tajjeb li nibdew biex naraw kif sejrin illinji tal-ajru fl-Ewropa. Dan l-a[[ar is-sidien ta’ linja tal-ajru ]g[ira Dani]a, Cimber Sterling Group, iddikjaraw il-linja tal-ajru Cimber falluta. F’Jannar falliet il-linja nazzjonali tal-ajru Ungeri]a Malev. Falliet ukoll il-linja tal-ajru Spanjola Spanair. Hemm imbag[ad linji o[ra tal-ajru li m’humiex qed jag[mlu qlig[ u allura qed ja//elleraw l-isforzi tag[hom biex inaqqsu l-ispejje]. Dawn jinkludu l-Air France# KLM u Finnair. I]da dan mhux kollox! Lufthansa, l-ikbar l-linja talajru Ewropea bl-akbar numru ta’ passi;;ieri, fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena rrapurtat telf ta’ €397 miljun – telf iktar milli kien previst. Din illinja tal-ajru [abbret li kienet se tnaqqas il-[addiema amministrattivi tag[ha fiddinja bi 3,500. Fl-istess waqt Lufthansa qed thedded li tbig[ lAustrian Airlines jekk dik ma tibdiex turi ri]ultati po]ittivi. Lufthansa qablet ukoll li
Il-kumpanija tal-ajru Ungeri]a Malev li ;iet dikjarata falluta
tbig[ il-linja tal-ajru bmi lillInternatiomal Consolidated Airlines Group SA, ilkumpannija parent ta’ British Airways u Iberia. }ieda fir-rotot tal-ajru lejn Malta
X’qed iwassal g[al din ilkri]i fil-linji tal-ajru li jista’ jkollha riperkussjonijiet serji fuq is-settur tat-turi]mu? Ilkumpaniji tal-ajru jwa[[lu filprezz g[oli ta]-]ejt, fit-taxxi li qed ji]diedu u fit-tkabbir kajman tal-ekonomiji. Dan qed iwassal biex [afna kumpaniji tal-ajru flok jaqilg[u qed jitilfu. U jid[lu f’/irku vizzju] fejn ikollhom inaqqsu l-investiment, inaqqsu r-rotot u jnaqqsu l-impjiegi. A[na, b[ala stat g]ira, niddependu mil-linji tal-ajru ferm i]jed minn [addie[or. Filwaqt li pajji]i o[ra jiddependu g[all-madwar nofs ilvi]itaturi li jkollhom millajru, a[na niddependu millajru g[al madwar 98 fil-mija tal-passi;;ieri kollha li ji;u f’pajji]na. Dan ifisser li l-Gvern u lMTA jridu kontinwament ja[dmu biex ji]diedu r-rotot, biex intejbu l-medja tas-seat load factor. Iridu ja[dmu biex jekk jonqsu s-seats minn fuq l-ajruplani jikber l-load factor. F’dawn l-a[[ar snin innumru ta’ rotot minn u lejn
A[na ma ng[idux li f’pajji]na m’hawnx problemi. Biss insostnu li [dejn [addie[or m’a[niex [a]in. G[addejjin b’ritmu tajjeb. U qed ikollna ri]ultati ferm a[jar minn ta’ [addie[or
Malta ]diedu. Fl-2009 kien 57. Is-sena l-o[ra kienu 74. Din is-sena se jkunu 82. IrRyanair wa[dedha din is-sena qed topera seba’ rotot ;odda minn u lejn Stanstead (Londra), Bournemouth (irRenju Unit), Oslo (inNorve;ja), Turin (l-Italja), Malmo (l-I]vezja), Kaunas (il-Litwanja) u Wroclaw (ilPolonja). Frekwenza akbar ta’ rotot lejn Malta
Minn dawn ir-rotot se jkun hemm 16-il-titjira li bdew dan ix-xahar. Ir-Ryanair [abbret aktar kmieni din is-sena li issa bir-rotot li g[andha joperaw minn u lejn Malta se tkun qed i;;orr miljun passi;;ier minn u lejn pajji]na. Il-kumpanija tal-ajru Air France minn April li g[adda bdiet topera rotta minn Toulouse. Il-Lufthansa kellha ]]id il-frekwenza fir-rotot minn Munich u Frankfurt. LAir Berlin qed t[addem servizzi ;odda minn Stuttgart, Nuremberg, Cologne u Munich. Dawn jinqasmu malpassi;;ieri ta’ TUI cruises li jin;iebu lejn Malta sabiex jibdew il-cruise tag[hom millPort il-Kbir ta’ pajji]na. Stqarrija ma[ru;a millMinisteru tat-Turi]mu fit-30 ta’ April tenniet li “it-tnaqqis fis-seat capacity din ix-xitwa kien dovut sew g[al inqas titjiriet min-na[a tal-Air Malta li b[alissa g[addejja minn fa]i importanti ta’ ristrutturazzjoni, inqas titjiriet minn Ryanair li kienet idde/idiet li ttajjar 75 ajruplan inqas min[abba r-ri/essjoni
ekonomika Ewropea, u inqas titjiriet minn na[a tal-easyJet mill-Italja.
minn Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk
Average load factor
It-totalità ta’ tnaqqis fisseat capacity din ix-xitwa (2011#2012) kien ta’ 141,000 two-way ji;ifieri, ekwivalenti g[al 70,500 passi;;ier inqas meta mqabbel max-xitwa pre/edenti 2011#2011.” Minkejja dan it-tnaqqis finnumru ta’ turisti li ]aru Malta kien ferm inqas mit-tnaqqis fis-seat capacity. Dan wassal sabiex l-average load factor fuq l-ajruplani li taru lejn pajji]na din ix-xitwa tela’ g[al 70.3 fil-mija minn 65.4 fil-mija ix-xitwa pre/edenti (2010#2011). Kif se inkunu dan is-sajf? Minkejja li l-Air Malta se tkun qed ta[dem b’ajruplan inqas, g[ar-ra;unijiet li tajt iktar ‘il fuq, l-Awtorità Maltija g[at-Turi]mu qed tistenna li jkollna ]ieda mar;inali fis-seat capacity lejn pajji]na. Dan g[andu jwassal biex ix-xejra kemxejn negattiva li kellna fin-numru ta’ turisti li ]aru pajji]na, tinbidel. Dan ming[ajr ma wie[ed jie[u f’kunsiderazzjoni l-kri]i ekonomika u finanzjarja li qed tolqot l-Ewropa, b’mod spe/jali r-Renju Unit, l-Italja u Spanja, li t-tlieta li huma da[lu uffi/jalment f’ri/essjoni u li huma wkoll tlieta misswieq ewlenin tat-turi]mu g[al pajji]na. M’hemmx dubju li l-Gvern, l-Awtorità Maltija g[atTuri]mu u l-istakeholders kollha fl-industrja tat-turi]mu, jag[mlu [ilithom kollha biex ji;u aktar turisti lejn pajji]na. I]da biex dawn ji;u jrid ikun
hemm biex. U hawnhekk fejn jid[ol il-Gvern u l-MTA blg[ajnuna finanzjarja li jag[tu biex jinfet[u rotot ;odda minn dawk il-bliet u re;juni li qabel ma kinux a//essibbli g[al pajji]na. G[ajnuna li wasslet biex kabbret is-swieq ta’ pajji]na minn Spanja, l-Irlanda, l-Italja u tant pajji]i o[ra. G[ajnuna li mag[ha hemm marbuta wkoll aktar infiq fi promozzjoni mill-MTA fl-in[awi ta’ fejn infet[u dawn ir-rotot g[ax lMTA taf li jekk dawn ir-rotot ma ji;ux sostnuti, u jekk ilload factor tag[hom ma jkunx wie[ed sodisfa/enti u li j[alli qlig[ dawn ir-rotot jag[lqu bil-[effa. Minkejja kollox Malta sejra tajjeb
M’hemmx dubju, meta nqisu l-kri]i tal-linji tal-ajru li hawn b[alissa fl-Ewropa, meta nqisu r-ristruturazzjoni li g[addejja minnha l-Air Malta, meta nqisu l-kri]i ekonomika u finanzjarja li qed ter;a’ tolqot diversi pajji]i Ewropej, fosthom l-iktar ]ew; pajji]i li minnhom ji;u turisti lejn pajji]na, Malta sejra tajjeb. Min jg[id kuntrarju u jipprova jilg[ab bi/-/ifri biex jipprova jie[u ra;un, jew g[ax ma jifhimx jew irid iqarraq. A[na ma ng[idux li f’pajji]na m’hawnx problemi. Biss insostnu li [dejn [addie[or m’a[niex [a]in. G[addejjin b’ritmu tajjeb. U qed ikollna ri]ultati ferm a[jar minn ta’ [addie[or.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Fidu/ja s[i[a tal-PN fik u f’uliedek
Il-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista ta’ nofs is-sena se jitlaqqa’ llum u nhar il-{add li ;ej. Kunsill :enerali li minkejja li se jiddiskuti xxog[ol amministrattiv tal-Partit, se jkun qed jorbot ukoll mal-[idma li twassal il-fidu/ja li g[andu l-PN fik u f’uliedek. Il-[idma politika u amministrattiva tal-PN g[andha sinifikat g[ax tissarraf f’titjib fil-kwalità tal-[ajja g[all-poplu tag[na. Dan, il-PN kellu lopportunità li jwettqu b’[afna kisbiet li ssarrfu fi kwalità ta’ [ajja a[jar, tul is-snin li fihom il-poplu tah il-fidu/ja tieg[u biex imexxi l-pajji] u jie[u de/i]jonijiet fl-interess ta’ kul[add – fl-interess tieg[ek u t’uliedek. Kisbiet importanti fis-sa[[a, ix-xog[ol u fl-edukazzjoni Hekk g[amel meta ppre]enta l-g[a]la tal-poplu biex jissie[eb fl-Unjoni Ewropea, u aktar tard ukoll il-fidu/ja s[i[a li wera Gvern Nazzjonalista biex ilpoplu tag[na wkoll i[addem il-munita ewro. Dawn kienu ]ew; kisbiet importanti g[al pajji]na li bidde/i]joni li [a l-poplu, illum qed ingawdu kemm mis-s[ubija fl-UE kif ukoll fit-t[addim tal-ewro. I]da l-politika tal-PN li l-poplu tag[na approva g[aliex il-PN baqa’ jing[ata l-mandat biex jiggverna, tirnexxi g[ax il-PN dejjem kellu fidu/ja s[i[a fil-poplu tag[na. It-tema ta’ dan il-Kunsill :enerali ‘Fidu/ja Fik u f’Uliedek’, ti;bor ir-ra;uni wara ssu//ess tal-kisbiet ta’ pajji]na. Kisbiet importanti fis-sa[[a, fix-xog[ol u fl-edukazzjoni. Su//essi fl-
aktar tliet oqsma tal-[ajja li l-familji, il-[addiema, i]-]g[a]ag[ u l-anzjani l-aktar li g[andhom g[al qalbhom. Tul dawn l-erba’ snin ta’ din il-le;i]latura, Gvern Nazzjonista kompla jwettaq politika li tibqa’ til[aq dejjem aktar l-aspirazzjonijiet tal-poplu tag[na b’servizzi fil-kura tas-sa[[a li jkunu indirizzati g[al min hu vulnerabbli u je[tie; l-g[ajnuna min[abba l-kundizzjoni ta’ sa[[tu jew min[abba mard. G[alhekk Gvern Nazzjonalista qies il-ftu[ tal-Isptar Mater Dei f’Lulju ta’ [ames snin ilu, b[ala bidu ta’ kapitlu ;did b’servizzi tas-sa[[a moderni, qrib innies u li jwie;bu g[all-i]viluppi u l-b]onnijiet tasso/jetà tag[na. G[alhekk, sena wara o[ra, Gvern Nazzjonalista tul din il-le;i]latura baqa’ j]id il-ba;it g[asservizzi tas-sa[[a. Qieg[ed jinvesti fi sptar ;did g[all-kura tal-kan/er li se jipprovdi l-aqwa kura, ]ieda fil-medi/ini li jing[ataw b’xejn, qed ji]diedu mhux biss in-numru ta’ operazzjonijiet i]da wkoll operazzjonijiet spe/jalizzati li qabel kienu jsiru fi sptarijiet barranin. Flimkien mal-privat qed jing[ataw ukoll servizzi o[ra b’xejn fi sptarijiet privati.
20,000 post tax-xog[ol u 20,000 gradwat Gvern Nazzjonalista [addem politika li tat prijorità assoluta lill-[olqien tax-xog[ol. Lista twila ta’ g[ajnuniet u inizjattivi biex in-negozji talfamilji, negozji ]g[ar u ta’ daqs medju u wkoll, iva, investituri kbar li f’pajji]na g[andhom attività
ekonomika qawwija, waslu biex tul dawn l-a[[ar snin jo[olqu opportuntajiet ;odda ta’ xog[ol u biex il-qg[ad irnexxielna n]ommuh fl-anqas livelli fost il-pajji]i fl-UE. Is-settur tal-edukazzjoni wkoll kien element importanti fil-prijoritajiet li ta l-Gvern biex pajji]na baqa’ jattira l-investiment barrani f’industriji li qed jo[olqu opportunitajiet ta’ xog[ol g[all-istudenti li jiggradwaw u o[rajn li jtemmu l-istudji bi kwalifiki u /ertifikati. L-ivestiment f’kampus ;did talMCAST li l-ewwel binjiet tieg[u se jitlestew aktar tard din is-sena, l-investiment f’kampus ;did g[allIstitut g[all-Istudji Turisti/i (ITS) u l-bini ;did f’fa/ilitajiet ;odda fil-kampus tal-Università fis-settur tat-teknolo;ija u l-IT, huma e]empji konkreti tal-investiment li qed jag[mel il-Gvern biex ilpajji] jibqa’ jkollu [addiema gradwati u preparati g[al industriji li qed jag[]lu li jibba]aw l-attività ekonomika tag[hom f’pajji]na u jo[olqu l-postijiet ;odda tax-xog[ol. Hekk ;ara fl-a[[ar erba’ snin – iggradwaw 20,000 student u n[olqu 20,000 post tax-xog[ol. Politika li til[aq l-aspirazzjonijiet tan-nies Din hi l-[idma li se tkun ukoll ta[t il-lenti talKunsill :enerali. {idma li l-PN se jkompli ja[dem fuqha biex jindirizza l-aspirazzjonijiet tieg[ek u t’uliedek. {idma li b’fidu/ja s[i[a fl-istudenti, fi]]g[a]ag[, fil-[addiema u fil-familji, pajji]na se jkompli jkun kapa/i jo[loq l-opportunitajiet ta’ xog[ol u xog[ol b’pagi tajbin.
Il-vendikazzjoni> g[odda politika Laburista reb[u kaw]i dwar diskriminazzjoni sfa//ata. Dan kien wi// il-Partit Laburista ta’ Dom Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici. Wara li l-PL kien konvertit fin-New Labour it-tattika kienet tbiddlet. Il-Laburisti g[adhom sallum jg[idulna li meta telg[u fil-gvern fl-1996 huma ma qa//tu lil [add minn postu. Imma d-difensuri ta’ Alfred Sant u l-partit ta’ Joseph Diskriminazzjoni Muscat li dak i]-]mien kien ilsfa//ata front man tal-partit, jg[idu biss Kont ukoll milqut b’dak li nofs verità g[ax b’hekk kienu jg[iduli diversi jibqg[u jqarrqu. g[alliema G[awdxin dwar is{a ng[idilkom x’kien ;ara snin li kienu g[addew imorru f’G[awdex lil persuna li kienet Malta kuljum g[ax kienu kap ta’ dipartiment. Darba mag[]ula minn gvernijiet filg[odu mar g[ax-xog[ol u So/jalisti biex imorru ja[dmu sab persuna mag[rufa Malta. Laburista fl-uffi//ju tieg[u. Xi w[ud minnhom kienu Imbag[ad ing[ata l-messa;; li ng[ataw kumpens g[ax kienu hu kien seta’ jibqa’ f’postu, Xi w[ud mill-g[alliema G[awdxin kienu ng[ataw kumpens g[ax kienu reb[u kaw]i dwar diskriminazzjoni sfa//ata li sofrew ta[t gvern Laburista Fl-1993 kont mitlub nid[ol ng[allem l-Ekonomija u sSo/jolo;ija fil-kumpless Sir Mikelan;elo Refalo f’Victoria, G[awdex. Kont bqajt impressjonat binnumru kbir ta’ studenti li kienu qed jistudjaw fis-sixth form spe/jalment meta diversi g[alliema kienu qaluli li sal1987 l-istudenti kienu biss ftit g[exieren, meta fl-1993 kien hemm madwar 600 student.
i]da t-tmexxija se tg[addi f’idejn dak il-pampalun Laburista u d-de/i]jonijiet kienu se jibdew jittie[du minnu biss. Araw x’ipokresija
Lill-kap tad-dipartiment kienu g[amlulu sarima, huma baqg[u jg[idu li lil din il-persuna ma ne[[ewhiex minn postha u l-poplu kellu j[allas is-salarju ta’ dak il-kap taddipartiment xorta wa[da. Li kieku l-PL kien reba[ lelezzjoni tal-2008 mhux biss dan kien jirrepeti ru[u i]da ag[ar. G[ax il-Laburisti kellhom pjan dettaljat kif numru kbir ta’ G[awdxin f’postijiet ta’ responsabbiltà kienu se jintbag[tu ja[dmu Malta u di;à b’ittra kienu infurmaw lil talqalba fil-PL f’G[awdex li huma kienu se jie[du post dak u l-ie[or. Ji;ifieri l-PL kien preparat li jer;a’ ju]a l-politika talvendikazzjoni kontra Nazzjonalisti G[awdxin billi kien se jibg[athom Malta. Prova ta’ kemm il-PL jipprova jag[ti l-impressjoni li nbidel
meta fil-fatt ma nbidel xejn. Ni;u g[al-lum. Lawrence Gonzi nhar il-{add tkellem /ar u tond. “Dak li qed naraw illum hu xejn aktar [lief ilwi// vendikattiv tal-Partit Laburista li qed jo[ro; b’akku]i foloz. Din hi politika li tmur kontra l-etika u jien lest li ni;;ieled kontriha”. Akku]i bla ba]i kontra Richard Cachia Caruana
Kien qed jirreferi dwar lakku]i bla ba]i li Joseph Muscat qed jag[mel kontra Richard Cachia Caruana. B[al ma argumentajt ftit ;img[at ilu, il-PL g[andu wirt infami ta’ vendikazzjoni kontra persuni validi u g[adu sal-lum lest li jag[mel minn kollox biex ifarrakhom. Veru li m’g[adux jo[ro; lillbullies fit-toroq li kienu protetti minn Ministri Laburisti, i]da l-parlamentari Laburisti qed ju]aw is-setg[at tag[hom biex jag[mlu l-istess fil-ka] ta’ Richard Cachia Caruana, li g[al snin s[a[ serva lil dan ilpajji] b’mod altruwista u wassal biex dan il-pajji] ir/ieva
minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt
benefi//ji kbar mill-Ewropa, li minnhom gawda kul[add, nibda minn Joseph Muscat innifsu u numru kbir ta’ pampaluni Laburisti. Joseph Muscat kultant jaqbad ma’ xi ka] sfortunat u jag[mel minnu e]empju ta’ kemm il-PL g[andu qalb tazzokkor u l-PN g[andu qalbu [adra. Jekk xi familja titfarrak min[abba /irkustanzi sfortunati, din hi xi [a;a ta’ qsim ilqalb. Imma [afna familji Maltin illum g[adhom isofru min[abba politika Laburista tal-passat li kienet wasslet biex id-djar tag[hom kienu ttie[du biex inbidlu f’ka]ini Laburisti. Joseph Muscat baqa’ /ass quddiem din is-sitwazzjoni. Ilvendikazzjonijiet min-na[a talPL ikomplu.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
12 ?irasa#Ittri
.
Bhac-Cirasa G[andek kura;;^
Kuljum imutu 21,600 tifel u tifla ta[t il-[ames snin. Ji;ifieri jmut tifel jew tifla kull erba’ sekondi. L-aktar fl-Afrika u l-Asja. {afna minnhom imutu min[abba ;u[ u faqar. Inkella mard li f’pajji] b[al tag[na jista’ jitfejjaq. 148 miljun tifel u tifla huma underweight. 101 miljun tifel u tifla, imma laktar bniet, ma jattendux skola. 22 miljun ma jir/evux tilqim. 4 miljun tarbija jmutu qabel jag[lqu xahar. Sakemm qrajt dan il-paragrafu la[qu mietu 14-il tifel u tifla. Quddiem dawn ilfatti g[andek kura;; tibqa’ /ass? Bla prin/ipju
Il-Labour g[andu kilba kbira g[all-poter. Muscat irid isir Prim Ministru akkost ta’ kollox. L-ambizzjoni tieg[u hi li jsir l-i]g[ar Prim Ministru. Dan kliemu. Qalu hu stess. B[alissa qed iwieg[du kollox lil kul[add. G[andek ra;un jew le. Bi dritt jew le. Kollox iva jg[idulek. Tisma’ b’nies li weg[duhom djar tal-Gvern. Jobs. Permessi tal-bini. F’nifs wie[ed jg[idu li se jie[du [sieb l-ambjent. F’nifs ie[or iwieg[du lilli]viluppaturi permessi talbini. Fil-politika ma tistax timxi skont ma jonfo[ ir-ri[. Trid tag[mel dak li hu sewwa. Dak li hu ;ust. Irid ikollok prin/ipju. Irid ikollok il-kura;; tidde/iedi. Inklu] tie[u de/i]jonijiet diffi/li. Anki jekk ma jkunux popolari. Trid tfittex il-;id tal-pajji]. G[ax gvern jista’ jispi//a. U jitla’ gvern ie[or. Imma d-de/i]jonijiet li tkun [adt jibqg[u. Minnhom jiddependi l-futur ta’ pajji]na. Il-futur talfamilji tag[na. Tat-tfal tag[na. Il-weg[di tal-Labour huma kollha weg[diet fierg[a. Fl-elezzjoni tal1996 il-Labour ta’ Alfred Sant hekk kien g[amel. Weg[duhom li jne[[u lcash register. Da[ku bihom. Weg[duhom permessi tal-
minn Mario Galea
bini. Da[ku bihom. Wieg[du li se jne[[u lVAT. G[amlu taxxa aktar g[olja. Wieg[du lin-negozjanti nifs ;did. Minflok spi//aw fgawhom. Alfred Sant kien qal li biex jirba[ il-voti lest jag[mel patt max-xitan. Joe Muscat g[amlu. Min iwieg[ed kollox lil kul[add jispi//a jiddi]appunta lil kul[add f’kollox. TalLabour ma nbidlux. Fer[a bla temma
B[al lum tmint ijiem kellna laqg[a tal-kabinett. Saret G[awdex. Iddiskutejna fittul affarijiet importanti ta’ G[awdex. Hekk ukoll nag[mlu fil-laqg[at talkabinett li jsiru Malta. Imma li laqg[a tal-ministri ssir G[awdex hi sinifikanti [afna. Il-laqg[a bdiet fit-3 p.m. Kif wasalt ilma[t lillMinistru ta’ G[awdex Giovanna Debono fil-bieb tal-Ministeru. :o qalbi g[edt, “Ara x’kumpliment sabi[. Giovanna ni]let tilqag[na ;ol-bieb talMinisteru.” Dak il-[in veru ammirajt dan il-;est umli ta’ Giovanna. U biex nuriha lapprezzament tieg[i kont pront bistilha jdejha. G[edtilha “Grazzi Giovanna ta’ dan il-;est sabi[ li ;ejt tistenniena fil-bieb.” Imma l-fer[ tieg[i ntemm qasir ilg[omor. G[ax Giovanna kienet pronta we;bitni; “?u/, jien mhux qieg[da hawn nistenna lilek. Qieg[da hawn nistenna lillPrim Ministru.”
Il-Musulmani f’Malta Sur Editur, L-a[bar li g[adni kemm smajt li re;g[u da[lu l-klandestini ;eg[litni nirrifletti ftit fuq din il-problema. G[alkemm jien m’g[andi xejn kontra tag[hom, tajjeb li wie[ed ja[seb ftit fuqha. Dan l-a[[ar qrajt fuq l-internet li sa g[oxrin sena o[ra fl-Amerka tant ikun hemm Musulmani li dawn ikunu jistg[u jele;;u President u Senat huma. F’kelma wa[da, lAmerka tkun saret tag[hom. Issa a[na, hawn Malta, ma tridx wisq snin biex din il-problema ssir akuta. }ew; fatturi favur tag[hom huma li dawn ikollhom kemm Alla [alaq tfal u ]-]mien g[alihom mhux problema. Kapa/i jistennew. Araw ftit g[ad-di]astru tat-Twin Towers kemm kienu ilhom i[arr;u piloti biex ikunu jistg[u jwettqu l-[sieb ta’ mo[[hom. G[alihom din hi gwerra qaddisa u min jeg[req hu u ;ej, ikun miet martri.
Nista’ nkun ]baljat u jalla jkun hekk, imma dawn jimxu bil-mod u meta jasal ilwaqt tfaqqa’ wa[da kbira. Di;à rajna f’pajji]i o[ra Ewropej kif qed jinfiltraw f’kull settur bil-motto ‘jew tg[addi tag[na jew in[assar’. A[na di;à g[andna xog[fa fl-1122 meta konna ta[t l-G[arab, kif kienu qed jiftehmu biex jag[mlu massakru mill-Maltin waqt li jkunu l-knisja g[all-funzjonijiet tal-:img[a lKbira u, li ma kienx g[al daqsxejn ta ’ tfajla li semg[et kollox u malajr marret tav]a lillawtoritajiet, konna nispi//aw ta[t it-trab. Il-;enerazzjoni li tielg[a g[ad trid t[abbat wi//ha ma’ dan il-gwaj. A[na nkunu ilna li tlaqna! Nispi//a b’dan: Noqog[du attenti li ma jmurx qed inda[[lu l-lifg[a f’[obbna. Joe Grech
Santa Venera
Nota editorjali Tajjeb li l-poplu Malti japprezza wkoll li limmigranti irregolari kollha li ma jing[atawx status ta’ refu;jat, jintbag[tu lura lejn pajji]hom, kif rajna jse[[ fl-a[[ar jiem u ;img[at meta ntbag[tu gruppi kbar ta’ immigranti irregolari lura lejn pajji]hom. Fl-a[[ar ;img[at komplew ukoll jintbag[tu aktar gruppi ta’ refu;jati lejn pajji]i o[ra flEwropa u fl-Istati Uniti bis-sa[[a tal-[idma
kontinwa tal-Gvern ma’ numru ta’ pajji]i Ewropej kif ukoll mal-Istati Uniti hekk kif dawn il-pajji]i qed jifhmu li din is-solidarjetà ma’ pajji]na tfisser [afna g[alina. Ebda immigrant irregolari li m’g[andux dritt g[al status ta’ refu;jat, ma jibqa’ f’pajji]na u d-dewmien [afna drabi jkun min[abba nuqqas ta’ dokumenti fil-pro/ess biex dawn jinbag[tu lura lejn pajji]hom.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 13
minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
L-ITALJA
Issalva tarbija bl-i]g[ar qalb artifi/jali Tobba f’Ruma salvaw il[ajja ta’ tarbija wara li wa[[lulha l-i]g[ar qalb artifi/jali fid-dinja – pompa ]g[ira tat-titanjum li ti]en biss [dax-il gramma – u li ]ammitha [ajja sakemm instab donatur g[al trapjant. Intant hu biss illum li ttobba fl-Isptar Bambino Gesu qed ji]velaw pubblikament loperazzjoni tax-xahar li g[adda u li jfissru b[ala ‘storiku’. It-tarbija (tifel li ma ;iex identifikat) in]ammet [ajja g[al tlettax-il jum qabel ittrapjant u b[alissa lkundizzjoni tag[ha hi sodisfa/enti. It-tarbija kienet qed tbati
minn marda li affettwat ilmuskoli tal-qalb u li ddg[ajjef il-qalb sal-punt fejn ma jippompjax id-demm b’mod effettiv. Il-kirurgu Antonio Amodeo qal li waqt li t-tag[mir jintu]a b[ala ‘pass qabel trapjant’, dan ’il quddiem jista’ jing[ata lill-pazjent b[ala mi]ura permanenti. It-tarbija kienet ilha tin]amm fit-taqsima g[allkura intensiva tal-isptar sa minn xahar it-twelid u Amodeo sa[aq li din kienet qisha ‘familja’ g[alih u lkollegi li qed g[amlu minn kollox biex jg[inuha ‘g[al kull sieg[a u jum li tag[mel mag[hom’.
L-ITALJA
Ji/[du dwar il-bomba Ittra li qed ting[ad li ntbag[tet mill-grupp radikali tax-
xellugBrigate Rosse ti/[ad kull konnessjoni mal-bomba ta’ nhar is-Sibt fi skola ta’ Brindisi li kienet qatlet studenta ta’ sittax-il sena minbarra li [alliet diversi feruti. Intant, l-awtoritajiet ma vverifikawx l-ittra b[ala awtentika u meta l-messa;; jenfasizza li ‘l-Brigate ma jimmirawx g[all-istudenti u l-[addiema’. Dan il-grupp radikali kien responsabbli g[al diversi attakki matul is-snin sebg[in u fost o[rajn spikka l-omi/idju tal-eks Prim Ministru Taljan Aldo Moro (fl-1978) wara li spi//a osta;; tal-istess gwerrillieri urbani. Fl-istess [in, l-investigaturi g[ad iridu jiddeterminaw min kien responsabbli g[at-terrur fi Brindisi u meta mifhum li b[alissa numru ta’ persuni qed jg[inu fl-ist[arri; tal-Pulizija.
L-UNGERIJA> {addiem fi]-]u privat ta’ Abony jitma’ lil din il-fer[ ta’ tigra (tat-tip Siberian Tiger) li hi wa[da minn tlieta li g[adhom kemm ;ew trasferiti g[al dan il-kumpless mi]-]u ta’ Hamburg, fil-:ermanja. (Reuters)
IZ-ZONA EWRO
Trid i]]omm lill-Gre/ja Il-mexxejja tal-Unjoni Ewropea jridu li lGre/ja tibqa’ tifforma parti miz-zona ewro, g[alkemm il-President tal-Kunsill Ewropew Herman Van Rompuy g[amilha /ara li dan ilpajji] je[tie; li jirrispetta l-obbligi fiskali. Van Rompuy, li kien qed jitkellem waqt summit informali tal-UE, qal li hu essenzjali li l-Gre/ja tkompli ‘bir-riformi kru/jali’ [alli teg[leb il-problemi ekonomi/i – u fost itt[assib li l-pajji] partikulari jista’ jxolji millewro. Filwaqt li z-zona ewro qed t[ejji g[al dan ixxenarju, Van Rompuy insista, fi Brussell, li ‘jridu li l-Gre/ja tkompli b[ala membru filwaqt li timxi skont l-impenji (finanzjarji) li da[let g[alihom’. Hu sa[aq li l-Ewropa tibqa’ anki konxja ‘dwar l-isforzi sinfikanti min-na[a ta//ittadini Griegi’. Iz-zona ewro sal-lum uriet solidarjetà s[i[a
mal-Gre/ja, fejn – flimkien mal-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) – provditilha kwa]i 150 biljun ewro b[ala fondi ta’ emer;enza mill-2010 ’l hawn. Intant, Herman Van Rompuy qal li l-UE se tie[u l-azzjonijiet xierqa inti]i biex il-Gre/ja mill-;did tibda tkattar ix-xog[ol u tistimola lekonomija. Fl-istess [in hu enfasizza li ‘t-tkomplija tarriformi fil-Gre/ja hi l-akbar garanzija ta’ futur a[jar’ – bl-Ewropa tistenna li, wara lelezzjonijiet ;enerali ta’ :unju, il-poplu Grieg ikollu Gvern ;did li jag[mel din l-g[a]la spe/ifika. L-A;ent Prim Ministru tal-Gre/ja Panagiotis Pikrammenos irrikonoxxa l-appo;; taz-zona ewro meta r-rapporti tal-biera[ urew li tt[assib dwar dan il-pajji] partikulari qed i[alli ‘impatt ;enerali akbar’ g[all-ekonomija.
L-E:ITTU
Jivvutaw fit-tieni jum tal-elezzjoni bis-sigurtà ti;i l-ewwel Il-poplu tal-E;ittu vvota bi [;aru waqt it-tieni jum tal-elezzjoni [ielsa g[allPresidenza li fil-fatt hi lewwel pro/ess ta’ dan it-tip wara sitt sekli ta’ amministrazzjoni b’appo;; tal-militar. L-elezzjoni g[andha tiddefinixxi l-futur talE;ittu wara r-rewwixta (tas-
sena l-o[ra) li qa//tet lilleks President Hosni Mubarak, u b’[amsin miljun votant jidde/iedu jekk ja[trux President I]lamiku g[all-erba’ snin li jmiss – minbarra l-Parlament li hu ddominat mill-I]lami/i li ;ie elett qabel. Sadattant, il-poplu jrid jivvota ‘biex iserra[ rasu
mis-sigurtà b[ala l-aktar [a;a importanti’ u l-g[a]la tag[hom tista’ anki taqa’ fuq kandidati sekulari b[al Amr Moussa, l-eks Kap talLega G[arbija u Ahmed Shafiq li kien l-a[[ar Prim Ministru E;izzjan ta[t Mubarak. Tul il-jum spikkaw issriebet tal-E;izzjani barra l-
postijiet tal-votazzjoni, bilpoplu juri l-[erqa g[allpro/ess storiku u bil-Gvern anki jiddikjara festa pubblika biex ikunu jistg[u jivvutaw ukoll il-[addiema tal-Istat. Ma jidhirx li se[[ew xi in/identi kbar u waqt li xi ri]ultati ta’ dan l-ewwel rawnd jistg[u jkunu /ari sa
g[ada, m’g[andhiex ting[ata l-konferma uffi/jali qabel nhar it-Tlieta. F’ka] li l-ebda kandidat ma jikseb ma;;oranza assoluta tal-voti, i]-]ew; kandidati bl-akbar ammont ta’ voti jridu jikkuntestaw elezzjoni diretta u de/i]iva bejn is-16 u s-17 ta’ :unju.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
14 A[barijiet ta’ Barra MJANMAR
Jonqos ix-xkiel g[al Suu Kyi
Aung San Suu Kyi tie[u b’idejn il-partitarji tal-Partit NLD f’Yangon (Reuters)
Il-Kap tal-Oppo]izzjoni ta’ Mjanmar Aung San Suu Kyi l;img[a d-die[la g[andha tivvja;;a barra pajji]ha g[allewwel darba mill-1988 ’l hawn u fejn mistennija tag[mel diskors waqt forum internazzjonali fitTajlandja. Din id-de/i]joni ta’ Suu Kyi, rebbie[a tan-Nobel g[all-Pa/i,
qed jirrappurtawha elementi talPartit tag[ha – il-Lega Nazzjonali g[al Demokrazija (NLD) – wara sena ta’ bidliet drammati/i fi Mjanmar li qed jistejqer minn kwa]i nofs seklu ta’ tmexxija minn :unta militari. Suu Kyi, li g[andha 66 sena, reb[et si;;u parlamentari f’April u wara kuntatti ma’ riformisti u
eks membri tal-:unta li ]ammitha pri;uniera g[al [mistax-il sena fl-eqqel tal-;lieda tag[ha kontra d-dittatorjat. Intant, uffi/jali tal-NLD qalu li Suu Kyi a//ettat l-invit biex tattendi l-Forum Ekonomiku Dinji dwar ix-Xlokk tal-Asja li se jsir f’Bangkok u li din titlaq lejn it-Tajlandja proprju nhar it-Tnejn.
Dieta bilan/jata li tinkludi l-kal/ju tibqa’ l-‘aqwa strate;ija’, skont ir-ri/erkaturi
IL-:ERMANJA
Pilloli tal-kal/ju jistg[u jkunu perikolu]i g[all-qalb Ri/erkaturi fil-:ermanja qed jg[idu li persuni li jie[du s-supplimenti talkal/ju jistg[u qed j]idu ssogru ta’ xi attakk tal-qalb. Filwaqt li mag[ruf li lanzjani u n-nies li qed jikbru fl-età ta’ spiss jie[du l-kal/ju biex isa[[u u jevitaw il-ksur tal-g[adam, l-istudju partikulari – pubblikat fil-;urnal Heart – iwissi li dawn issupplimenti g[andhom jittie[du ‘b’element ta’ kawtela’. Fil-fatt, l-esperti jsostnu li l-a[jar strate;ija tinvolvi dieta bilan/jata li tinkludi lkal/ju u wara li l-analisti fi/-?entru g[ar-Ri/erka dwar il-Kan/er f’Heidelberg studjaw mat-
23,980 persuna g[al aktar minn g[axar snin. Ir-ri/erkaturi qabblu nnumru tal-attakki tal-qalb fost il-persuni li kienu qed jie[du s-supplimenti talkal/ju ma’ dawk li ma kinux u fejn irri]ulta li 851 fost il-15,959 li ma [adux is-supplimenti batew minn dik il-problema. Intant, ‘u waqt l-istudju’, sar mag[ruf li n-nies li kienu qed jie[du ssupplimenti tal-kal/ju kellhom ‘86 fil-mija aktar /ans’ li jbatu attakk talqalb; bir-ri/erkaturi jsostnu li l-element tas-sogru, f’dan il-ka], ‘kapa/i jirranka b’mod sostanzjali’ u biex in-nies timxi dejjem skont il-pariri tat-tobba.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 15
FRANZA> L-attri/i /elebri Nicole Kidman tippo]a waqt ‘photocall’ g[all-film The Paperboy tad-direttur Lee Daniels. Din il-produzzjoni qed tikkompeti g[all-unuri waqt il-65 Festival tal-Films ta’ Cannes li hu fost l-aktar avvenimenti presti;ju]i fid-Dinja ta/-?inema (Reuters)
L-ORGANIZZAZZJONI DINJIJA TAS-SA{{A
L-AZERBAIJAN
Impenn kontra l-poljo Irid jirnexxi fil-’Eurovision’
L-Organizzazzjoni Dinjija tas-Sa[[a (WHO) mistennija tiddikjara l-poljo b[ala emer;enza globali wara li din fe;;et mill-;did f’pajji]i li qabel kienu [ielsa minn din il-marda. Fil-fatt, il-WHO qed ta[seb biex tistimola programmi fin-Ni;erja, ilPakistan u l-Afganistan meta l-;lieda g[all-kontroll tal-marda ‘g[adha mdendla bejn is-su//ess u l-falliment’. L-Indja – darba meqjusa b[ala l-‘akbar sfida’ – kienet dikjarata [ielsa millmarda fi Frar, i]da llum hemm konferma tal-virus fir-re;juni tal-Afrika u f’Ta;ikistan; minbarra ka]i ;odda fi/-?ina wara ’l fuq minn g[axar snin. Il-membri tal-WHO din il-;img[a jivvutaw dwar jekk jiddikjarawx il-qerda tal-poljo b[ala ‘emer;enza g[as-sa[[a pubblika’ – blOrganizzazzjoni (ibba]ata f’:inevra) tikkalkula li
nuqqas ta’ azzjoni, fi ]mien g[axar snin, kapa/i tirri]ulta f’xi 200,000 tfal paralizzati fis-sena (u madwar iddinja). Bruce Aylward, li jmexxi l-kampanja tal-WHO kontra l-poljo, wissa dwar l-epidemji li fe;;ew fi tliet kontinenti – l-Ewropa, l-Afrika u l-Asja – f’din l-a[[ar sena u qal li jekk il-kampanja tfalli, il-virus jie[u spinta fost konsegwenzi li diffi/li biex wie[ed ibassarhom f’dan il-mument. L-Organizzazzjoni Dinjija tas-Sa[[a ori;inarjament iffissat is-sena 2000 b[ala ]]mien meta d-dinja suppost li tkun [elset mill-poljo u Dr Margaret Chan, idDirettur :enerali tal-WHO, qalet li ( l-organizzazzjoni) fil-pre]ent qed ta[dem ‘fuq ba]i ta’ emer;enza’. Intant, hu minnu wkoll li l-programm s’issa rnexxielu jikseb is-su//essi notevoli, u mhux l-anqas bil-ka] talIndja.
u jiddefendi d-demokrazija
Il-kantant Touraj ‘Tooji’ Keshtkar li qed jirrappre]enta lin-Norve;ja fil-Eurovision Song Contest ilbiera[ kien qed jittama li jg[addi mittieni semifinali (eliminatorja) u jkanta, nhar is-Sibt, filfinali ta’ dan il-konkors – i]da hu minnu wkoll li dan g[andu ambizzjoni li tmur jer;a’ lil hinn mill-mu]ika. Fil-fatt, ‘Tooji’ – ta’ nisel Iranjan u li jilbes faxxa ma’ dirg[ajh b’messa;; g[al ‘Iran {ieles’ – di;à wera ru[u dispost li jitkellem (f’Baku) favur id-drittijiet umani, il-libertà u ddemokrazija u waqt li ma jinsiex li qed jirrappre]enta linNorve;ja mil-lat mu]ikali mhux politiku ‘jaf ukoll ilkarattru tieg[u u li diffi/li j]omm [alqu mag[luq dwar /erti affarijiet’. Il-kantant, li qed jipparte/ipa fil-Eurovision bil-kanzunetta Stay u li nhar
‘Tooji’ Keshtkar (Reuters)
is-Sibt jag[laq 25 sena, di;à ]ar /entru tal-immigranti f’Baku u ma jinsa qatt li l;enituri tieg[u kienu refu;jati li ssugraw [ajjithom g[al dak li jemmnu fih. ‘B’hekk ikun [a]in li nibqa’ kwiet dwar xi [a;a fundamentali daqs id-drittijiet umani,’ itenni ‘Tooji’ li
kellu sena biss meta l-;enituri waslu n-Norve;ja (millIran) u talbu l-kenn politiku. Il-;enituri tal-kantant kienu kkritikaw ir-re;im Iranjan u [assew li kellhom jitilqu minn pajji]hom, bir-ri]ultat li ‘Tooji’ trabba fin-Norve;ja fejn kattar it-twemmin ‘fiddritt tieg[u li jg[id dak li j[oss’. Il-kantant jinsisti li ddemokrazija, l-ugwaljanza u l-[elsien huma valuri umani fundamentali g[al kull so/jetà u f’dawn il-jiem [are; ‘mill-ambjent kollu xinxilli tal-Eurovision’ fejn iltaqa’ ma’ refu;jati u ra b’g[ajnejh dak li fisser b[ala ‘n-na[a l-o[ra ta’ Baku.’ Sadattant, ‘Tooji’ u membri tad-delegazzjoni Norve;i]a g[all-Eurovision qablu li huma ‘liberi’ li jmorru fejn iridu (f’Baku), u li flebda [in ma spi//aw persegwitati mill-awtoritajiet lokali.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
16
Feature
Feature 17
minn Rebecca Borg, ritratti minn Lorne Cremona
Xog[lijiet estensivi ta’ tisbi[ u mmodernizzar fi :nien Villa Rundle
Investiment ta’ €2.5 miljun Pro;ett ma[sub biex ikompli jtejjeb il-kwalità tal[ajja tat-tfal, ta]-]g[a]ag[ u tal-anzjani G[awdxin u li jkompli jsa[[a[ il-prodott turistiku G[awdxi. Pro;ett li juri l-vi]joni tal-Gvern permezz tas-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea. Hekk sostna l-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqt il-ftu[ uffi/jali tal-pro;ett ta’ tisbi[ ta’ :nien Villa Rundle filpre]enza tal-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono, flimkien ma’ numru ta’ sindki, kumitati amministrattivi u membri ta’ g[aqdiet mhux governattivi. Dan il-pro;ett b’investiment ta’ aktar minn ]ew; miljun ewro u nofs mill-Gvern u minn fondi Ewropej, ]ied jg[id il-Prim Ministru, ;ie inawgurat bissa[[a tad-de/i]joni li [a lpajji] meta ssie[eb fl-Unjoni Ewropea u g[aliex il-Gvern g[amel g[a]liet /ari favur ilfamilji G[awdxin, g[a]liet ta’ kif ninvestu l-fondi talUnjoni Ewropea u l-fondi nazzjonali fi pro;etti f’G[awdex. Il-Prim Ministru ]ied jg[id li l-Gvern qed ikompli ja[dem biex itejjeb il-kwalità tal-[ajja tal-G[awdxin u jkompli jo[loq aktar xog[ol u kummer/ f’G[awdex biex il-[addiema u l-familji G[awdxin i]idu d-d[ul finazjarju tag[hom. Dan ilpro;ett, temm jg[id Lawrence Gonzi, hu wkoll ikkunsidrat b[ala landmark ewlenija f’G[awdex. Il-Gvern idde/ieda li jinvesti b’mod qawwi flinfrastruttura f’G[awdex fosthom it-toroq arterjali,
titjib tal-mu]ew talarkeolo;ija, ir-restawr tasswar, i]-}ewwieqa Waterfront u dan il-pro;ett ta’ Villa Rundle. Xhieda o[ra tal-mod kif il-Gvern jag[ti kunsiderazzjoni spe/jali g[al G[awdex hi lvi]joni eko-G[awdex. IlPrim Ministru rrefera wkoll g[all-impjant tat-tisfija talilma tad-drena;; li sar flistess g]ira, u sostna li dan kollu sar bi pjan li titjieb ilkwalità tal-ilma ba[ar g[allG[awdxin u g[ax l-g[adis hu ni//a turistika importanti. Xhieda ta’ dan, kompla jg[id il-Prim Ministru, hi li l-ba[ar tag[na hu wie[ed mill-ib[ra l-iktar nodfa fil-Mediterran. Hu sostna wkoll li dan il;nien issebba[ biex ikun vetrina [ajja tal-g]ira G[awdxija, post ta’ mistrie[ u rikreazzjoni g[all-familji, post turistiku u ta’
trankwillità, u li joffri ambjent ideali ie[or fejn ikunu jistg[u jittellg[u aktar attivitajiet kulturali li j]idu mal-attrazzjonijiet ta’ matul is-sena. Dan kollu hu possibbli bir-rieda politika ta’ dan il-Gvern dwar G[awdex – politika li trid la[jar g[al G[awdex, il-g]ira li tkompli to[loq ix-xog[ol fejn ir-residenti tag[ha jgawdu kwalità ta’ [ajja g[olja u spe/jali. L-impenn tal-Gvern, temm jg[id Lawrence Gonzi jibqa’ dak li nkomplu na[dmu biex inkomplu ntejbu l-prospetti g[all-;ejjieni tat-tfal, ta]]g[a]ag[ u l-G[awdxin kollha. Min-na[a tag[ha, ilMinistru g[al G[awdex, Giovanna Debono, stqarret li l-inawgurazzjoni ta’ dan ilpro;ett hi wa[da storika g[ax tg[aqqad dak li nbeda
Dan il-;nien issebba[ biex ikun vetrina [ajja tal-g]ira G[awdxija
97 sena ilu ma’ dak li twettaq f’dawn l-a[[ar sentejn, xog[lijiet li jippermettu li dak li writna ming[and ta’ qabilna ng[adduh g[attgawdija ta’ ;enerazzjonijiet tal-pre]ent u l-futur, f’kundizzjoni ferm a[jar. Dan l-investiment li sar b’investiment, li 85% minnu ;ie finanzjat mill-Fond Ewropew g[all-I]vilupp Re;jonali bil-bqija mill-fond nazzjonali, sar bis-sa[[a talobjettivi ewlenin li ispiraw is-sottomissjoni ta’ dan ilpro;ett, objettivi li ;ew spjegati b[ala titjib estensiv fl-in[awi li jippermettu li dan il-;nien jista’ jitgawda filwaqt li jintegra ru[u a[jar fl-infrastruttura kulturali u turistika fil-g]ira G[awdxija. Minbarra li rrikonoxxiet il[idma ta’ kull min ta sehmu biex dan il-pro;ett seta’ jse[[, irringrazzjat ukoll lirresidenti tal-in[awi li kellhom jg[addu minn inkonvenjent waqt li kienu g[addejjin ix-xog[lijiet, u awgurat li issa, ladarba lpro;ett sar, ikunu jistg[u jgawduh. U hawnhekk semmiet kif dan il-pro;ett ta’ tisbi[ jinsab vi/in skola ;dida g[all-istudenti, restawr fis-swar ta/-?ittadella, vi/in Bus Terminus ;did u sistema tat-trasport ;dida, flimkien ma’ g[add ta’ pro;etti o[ra li twettqu f’dawn l-a[[ar snin u o[rajn li g[adhom g[addejjin madwar G[awdex kollu. Fla[[ar nett, il-Ministru appellat biex b[ala parti millvi]joni ko-G[awdex, li wie[ed jib]a’ g[all-ambjent ta’ madwarna, g[andu jintwera rispett lejn ixxog[ol u l-investiment li sar.
:nien Villa Rundle hu mifrux fuq medda ta’ [mistax-il elf metru kwadru ta’ art
Pro;ett ta’ ;id g[all-familja Il-;nien sotriku ta’ Villa Rundle, jew kif inhu mag[ruf ukoll mal-G[awdxin, il-Mall, ;ie inawgurat il-;img[a li g[addiet b[ala pro;ett estensiv ta’ tisbi[ u mmodernizzar li sewa aktar minn ]ew; miljun ewro u nofs. Dan il-;nien mifrux fuq medda ta’ 15-il elf metru kwadru, u li jinsab fil-qalba tar-Rabat, G[awdex, se jtejjeb il-kwalità tal-[ajja tattfal, ta]-]g[a]ag[ u l-anzjani G[awdxin u jkompli ji;bed lejh g[add ta’ turisti li j]uru l-g]ira G[awdxija. :nien Villa Rundle, li hu msemmi g[all-:eneral Leslie Rundle li ggverna lil Malta bejn issena 1909 u l-1914, jaf ilbidu tieg[u 97 sena ilu. Kien il-Gvernatur Rundle stess li kkonvin/a lillamministrazzjoni ta’ dak i]]mien biex talloka l-flus g[all-bini ta’ ;nien jew mall wara t-talba li kien g[amel ilKap tas-Servizzi ?ivili f’G[awdex ta’ dak i]-]mien, William Millard. Ma]-]mien, imbag[ad, dan il-;nien sar post favorit man-nies ta’ kull età, mhux biss G[awdxin i]da wkoll Maltin u barranin, u b’hekk spi//a b[ala post
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqt l-inawgurazzjoni tal-pro;ett flimkien mal-Ministru Giovanna Debono
turistiku. Il-pro;ett ta’ tisbi[ ta’ dan il-;nien wassal g[all-bini ta’ teatru Grieg li jesa’ madwar 250 persuna, teatru li kapa/i jiffa/ilita organizzazzjonijiet kulturali biex ji]diedu lattrazzjonijiet li hu mag[ruf g[alihom dan il-;nien. Barra minn hekk, il-;nien jinkludi fa/ilitajiet tal-log[ob g[attfal, ga;e; g[all-g[asafar u
78 bank, kollox imdawwar b’[afna fjuri kkuluriti. Dan kollu hu mqassam fl-erba’ taqsimiet tal-istess ;nien, taqsimiet li lkoll jirrappre]entaw l-erba’ sta;uni: ir-rebbieg[a, is-sajf, il-[arifa, u x-xitwa. Sabiex sar dan ix-xog[ol ta’ mmodernizzar u tisbi[ tal-;nien, li llum hu mdawwar b’sistema ta’ wi-fi
Il-;nien jinkludi diversi attrazzjonijiet, fosthom fa/ilitajiet tal-log[ob g[at-tfal
u sistema ta’ dawl ;dida li tirrispetta l-ambjent, kellhom isiru diversi xog[lijiet. Kellhom jit[affru madwar tliet kilometri u nofs ta’ gandotti, ;ew mg[oddija 5,700 metru ta’ pajpijiet, inbnew kwa]i ]ew; kilometri u nofs kurduna u nbena wkoll ;ibjun li jesa’ madwar 1,500 metru kubu ilma taxxita. Barra minn hekk, inksew ukoll 7,800 metru kubu ta’ art b’diversi materjali. L-inawgurazzjoni ta’ dan il-;nien kienet ri]ultat ta’ e]er/izzju ta’ konsultazzjoni pubblika wiesg[a li saret dwar eko-G[awdex bejn l2008 u l-2009 u permezz tass[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea, ri]ultati miksuba llum li se jeffettwaw il-[ajja tal-;enerazzjonijiet li llum g[adhom ]g[ar. Din l-istess [idma wasslet biex ftit aktar minn sena ilu kien introdott il-karattru Kikku b[ala l-vu/i tat-tfal fi [dan eko-G[awdex. Dan ilkarattru kien pre]enti wkoll matul i/-/erimonja talinawgurazzjoni ta’ dan il;nien, u kiseb popolarità kbira fost it-tfal fl-iskejjel kollha madwar G[awdex.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
18 Kummer/
L-iPad il-;did ming[and Vodafone, bil-pjani tal-ismartphones
Sforz l-impenn biex tag[ti lill-klijenti l-a[[ar devices tal-mobile fis-suq globali, Vodafone introdu/iet l-iPad il-;did fil-[wienet kollha talVodafone madwar Malta u G[awdex. Min jixtri jew irid i;edded wie[ed mill-ismartphone plans ta’ Vodafone jista’ jew jag[]el wie[ed mill-ismartphones offruti b’xejn malpjan jew jie[u l-iPad il-;did b’xejn jew bi skont. Bl-a[[ar sistema operattiva avvanzata fid-dinja l-iOS 5.1 l-iPad il-;did g[andu numru ta’ karatteristi/i ;odda inklu]i app g[allkamera ddisinjata mill-;did, il-kapa/ità li tne[[i ritratti mill-Photo Stream, dictation f’diversi lingwi u Personal Hotspot. L-iOS 5.1 ja[dem bla xkiel mal-iCloud – servizz ;did rivoluzzjonarju li j[addan fih l-iTunes, Photo Stream u Documents fil-Cloud li wkoll ja[dmu facilment ma’ devices o[ra. Id-display Retina l-;did jag[ti erba’ darbiet aktar innumru ta’ pixels tal-iPad2 biex il-pa;ni tal-web, ilkliem, l-istampi u l-videos huma realisti/i u /ari [afna. I/-chip il-;dida A5X bi
graphics quad-core hi ma[luqa b’mod spe/ifiku minn Apple biex tag[ti esperjenza velo/i u interattiva b’bilan/ perfett bejn effi/jenza fl-u]u tal-ener;ija u performance. B’hekk wie[ed jista’ jgawdi l-benefi//ji kollha ta’ display impressjonanti u esperjenza ta’ multi-touch interface, log[ob li tintilef fih, vi]wali inkredibbli kif ukoll batterija li sservi ;urnata s[i[a. Il-kamera ta’ 5 megapixels g[andha optics avvanzati biex wie[ed ji;bed ritratti impressjonanti u video HD. Id-dawl minn wara j[allik ti;bed ritratti sbie[ f’dawl baxx u karatteristika ;dida li tag[ti stabbiltà lill-video tne[[i r-rog[da tipika ta’ kamera mi]muma fl-idejn. Dawn jistg[u jkunu editjati u mtejba biex jitqassmu fost il[bieb u l-familja bil-Photos app ta’ ;o fih. Meta tkellem fuq l-iPad il;did Alexandre FromentCurtil, il-Kap tal-Marketing ta’ Vodafone Malta, qal: “A[na kuntenti [afna li nistg[u noffru lill-klijenti tag[na l-opportunità li jgawdu l-pjani u n-network laktar velo/i ta’ Vodafone
flimkien mal-performance impressjonanti tal-Apple iPad il-;did. Ladarba tipprova l-iPad diffi/li titilqu minn idejk. G[andu kuluri inkredibbli b’44 fil-mija aktar colour saturation g[al imma;ini /ari kristall. Browsing, films, qari ta’ kotba u emails saru kollha esperjenzi superjuri. Il-personal hotspot jista’ jintu]a biex taqsam files fuq il-konnessjoni ta’ Vodafone b’download u upload speeds sa 21.6Mpbs madwar ilpajji] u 42Mpbs f’zoni partikulari. Pa;ni tal-web jitilg[u b’velo/ità inkredibbli u email b’attachments kbar fa/li jintbag[tu u tir/ievi.” L-iSmartphone Plan 35 joffri skont ta’ €200 fuq liPad il-;did waqt li liSmartphone Plan 55 joffri skont ta’ €300. Skont ta’ €450 hu marbut maliSmartphone Plan 75 meta wie[ed jie[u l-iPad minflok smartpone u l-iSmartphone Plan 95 joffri l-iPad il-;did b’xejn jekk jittie[ed minflok smartphone. Ir-ro[s fuq il-prezz taliPad il-;did qed ikun offrut jekk il-klijent jie[u l-iPad
Vodafone bi prodott ie[or ;did fis-suq lokali
fuq in-New Liberty Data Plans il-;odda. Il-pjani g[andhom ro[s addizzjonali ta’ €5 fuq l-access fee taxxahar g[al dawk il-klijenti li g[andhom wie[ed milliSmartphone Plans il-;odda.
G[al aktar tag[rif ]ur xi [anut tal-Vodafone, /empel 247 b’xejn minn linja Vodafone jew 9999 9247 minn xi linja o[ra, jew ]ur is-sit elettroniku www.vodafone.com.mt.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Edukazzjoni 19
}g[a]ag[ fi programm ta’ skambju
G[add ta’ ]g[a]ag[ millKulle;; ta’ Santa Margerita, fil-Kottonera, dan l-a[[ar [adu sehem fi skambju ta]]g[a]ag[ fl-Irlanda. Il-pro;ett bl-isem ‘Flimkien nag[mlu su//ess’ kien iffinanzjat mill-programm tal-EU Youth in Action. 36 ]ag[]ug[ minn erba’ pajji]i differenti [adu sehem f’din l-esperjenza internazzjonali. Barra l-fatt li l-akkomodazzjoni u l-attivitajiet kienu koperti mill-pro;ett, i]-]g[a]ag[ li vvja;;aw kellhom sebg[in fil-mija mill-ivvja;;ar im[allas ukoll mill-fondi Ewropej. I]-]g[a]ag[ Maltin li [adu sehem huma membri fil-grupp ta]-]g[a]ag[ talkulle;;. Dan kien it-tielet skambju li l-kulle;; [a sehem fih f’dawn l-a[[ar sentejn. Il-pajji]i li [adu sehem huma Tortona, fl-Italja, Puumala fil-Finlandja u Ballyfermot, l-Irlanda. Ballyfermot Youth Service Ltd kien il-grupp li kien qed jorganizza dan l-iskambju. Ilprogramm kien mibni madwar il-kun/ett ta’ kooperazzjoni. I]-]g[a]ag[ esperjenzaw dan permezz tal-isport, volontarjat u avventura. Barra minn hekk, i]-]g[a]ag[ kellhom opportunità unika li jaraw musical ta’ Broadway bl-isem Legally Blond u j]uru l-fdalijiet filvilla;; ta’ Glenalough. Permezz tal-isport, i]]g[a]ag[ kellhom /ans isiru jafu l-ismijiet ta’ xulxin u iktar minn hekk, jikkomunikaw bejniethom. Matul lattivijiet sportivi, ilparte/ipanti [adu sehem f’sessjonijiet tas-self defence, team sports u fitness. Fit-tielet ;urnata, i]-]g[a]ag[ kellhom jag[mlu wkoll xi volontarjat. I]-]g[a]ag[ Maltin g[amlu volontarjat mat-tfal, l-anzjani, fuq radju lokali u tqassim ta’ fuljett madwar Ballyfermot. Il-camping fuq il-muntanja Oakwood kienet sitwazzjoni o[ra fejn i]-]g[a]ag[ kellhom ja[dmu flimkien spe/jalment
Il-grupp ta’ ]g[a]ag[ Maltin li [a sehem fi skambju ta]-]g[a]ag[ fl-Irlanda – esperjenza indimentikabbli bis-sa[[a tal-pro;ett iffinanzjat minn programm tal-Unjoni Ewropea
meta kienet nie]la [afna xita. Dawn huma w[ud millkummenti ta]-]g[a]ag[ li [adu sehem. Luke qal: “Jien nixtieq nie[u sehem f’kull skambju li jag[mel il-kulle;; g[ax kienet esperjenza tassew sabi[a.” Chasmaine kkummentat hekk: “Ma [sibtx li se
jirnexxili nitkellem daqshekk bl-Ingli] u se n[e;;e; lillfamija tieg[i biex immorru lIrlanda.” Wayne, b’entu]ja]mu, qal: “I;ri jasal is-sajf [alli ner;g[u niltaqg[u ma]-]g[a]ag[ barranin.” Matul dawn l-iskambji, ilmobbiltà, kooperazzjoni u
identità Ewropea huma m[e;;a. Fl-iskambju ]]g[a]ag[ kellhom opportunità unika jitkellmu bl-Ingli] u tTaljan. Barra li tejbu l-[iliet fil-lingwi, u]aw [iliet o[ra li jitni]]lu fil-YouthPass, /ertifikat li fih jitni]]lu l-esperjenzi tal-parte/ipanti.
Il-Kulle;; ta’ Santa Margerita matul is-sajf li ;ej se jorganizza skambju ta]]g[a]ag[ f’Malta. Dawn ilpro;etti internazzjonali huma mmexxija mill-youth worker tal-kulle;;, Simon Schembri, bl-g[ajnuna ta’ Abigail Church, it-trainee counsellor.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
20 Madwarna
Festival Agrarju tal-Patata minn Clinton Sammut
Il-Kunsill Lokali tal-Qrendi bil-kollaborazzjoni tal-Ministeru tal-Intern u l-Affarijiet Parlamentari u l-Awtorità Maltija g[atTuri]mu se jorganizza l-Festival Agrarju talPatata. Dan il-festival se jkun organizzat nhar il{add 27 ta’ Mejju 2012 mill-10 a.m. ’il quddiem fil-:nien tal-Warda li jinsab biswit il:nien tal-Kmandant mibni minn Sir Alexander Ball fil-bidu tas-seklu dsatax. Intg[a]el dan il-;nien g[al din l-attività propju g[ax dan kien jintu]a mill-Ingli]i biex jesperimentaw bil-prodott tal-patata. Matul din l-attività wie[ed jista’ jara diversi esebizzjonijiet imtellg[a mill-istudenti taliskola Primarja u /-?entru ta’ Ri]orsi Helen Keller filwaqt li se jkun hemm ukoll it-tberik tal-annimali matul l-g[odwa. Tikkumplimenta din l-attività se jkun hemm esebizzjoni ta’ diversi karozzi antiki mill-Old Motors Club li tibqa’ sejra sa kmieni wara nofsinhar. Id-Dipartiment tal-Agrikoltura’ flimkien mad-Dipartiment tal-{arsien mill-Mard talPjanti se jag[tu informazzjoni dwar il-prodott tal-patata, it-tipi differenti kif ukoll x’mard jista’ jolqot lil dan il-prodott u kif dan jista’ ji;i evitat. Bdiewa Qrendin se jesebixxu l-makkinarju li jintu]a jew kien jintu]a g[a]-]rig[ u lqlig[ tal-patata, kif ti;i ppakke;;jatha u kif tasal fi djarna mill-g[elieqi tag[hom. Wara nofsinhar se jkun hemm spettaklu provdut minn diversi skejjel ta]-]fin, kant u ]fin folkloristiku kif ukoll kant minn diversi kantanti lokali. Il-qofol jintla[aq fis-6 p.m .meta l-grupp popolari Airport Impressions se
jdoqq unplugged, f’kun/ert li se jie[u madwar sieg[a. Il-Kunsill [aseb li jorganizza zona g[at-tfal b’animaturi u log[ob differenti li g[andu x’jaqsam mal-patata, b[all-;irja bil-patata fuq l-img[arfa, kif ukoll il-;irja gol-ixkora tal-patata. }gur li f’festival b[al dan ma jistax jonqos l-ikel. Is-so/jetajiet mu]ikali flimkien ma’ g[aqdiet o[ra tal-Qrendi se jtellg[u stalls blikel u [elu kif ukoll se jkun hemm stabbiliment tal-ikel rinomat lokalment li se jsajjar tipi differenti ta’ patata. Il-Kunsill Lokali Qrendi j[e;;e; lillMaltin u l-G[awdxin kollha biex nhar il{add 27 ta’ Mejju jing[aqad mag[hom biex flimkien ti;i /elebrat il-Festival Agrarju talPatata.
Waqt l-attività se jkun hemm diversi stands li se jbig[u diversi prodotti mag[mula mill-patata
Ix-Xatba tal-Kundanna Nhar il-{add 27 ta’ Mejju fl-iskola primarja ta’ {’Attard se jittella’ dramm, it-tieni episodji mis-sensiela C’est la Vie bl-isem, ‘Ix-Xatba talKundanna’. Dan id-dramm qed jittella’ mill-grupp Bright Entertainment ta[t id-direzzjoni ta’ Malcolm Vella. Vella hu wkoll l-awtur ta’ dan ix-xog[ol li jinkludi l-episodju ‘Kodi/i Farfett’ li ttella xxahar li g[adda. F’dan l-ewwel xog[ol tieg[u Malcolm Vella j[ares lejn il-[ajja b’mod komplut u permezz tal-karattri jlaqqg[ana ma’ sitwazzjonijiet li huma reali. Fosthom ir-relazzjonijiet ta’ bejn il-;enituri u t-tfal, issessswalità u kif il-passat dejjem jer;a’ jitfa//a biex jinki jew jivvendika minn dak li jkun. Id-dramm i;ib fi tmiemu storja li l-udjenza jaqbduha minn nofsha u bl-g[ajnuna ta’ narratur kemxejn partikulari, innis;u storja kompluta li twassal g[all-ftu[ tal-[sieb u xi ftit komi/ità wkoll. L-istorja sse[[ fis-snin tmenin, imma s-su;;ett hu validu wkoll g[a]-]mien tal-lum. Insegwu r-relazzjoni ta’ familja Indjana
(dik
Uli) u ]ew; a[wa Russi flimkien ma’ dik ta’ Mr. Banks. Wara li sirna nafu li nqatel is-Sur Nikolov l-istorja tibda b’Malkinu arrestat u akku]at bil-qtil. Penny li t[obb lil Malkinu taqbe] g[alih, i]da missierha, is-Sur Banks, kuntent wisq b’din l-a[bar u dan bir-ra;un g[ax l-a[[ar li dehru f’daqqa dawn it-tnejn sSur Banks spi//a b’saqajh ’il fuq l-isptar! Bejn xi ftit /ajt u xi ftit mumenti intensi, tg[id se naslu biex insibu l-vera persuna [atja? Fost l-atturi nsibu lil Mark Vella fil-parti tal-povru Malkinu, George Agius filparti tas-Sur Banks. Fil-parti tat-tfal tieg[u Marigold u Penny naraw lil Graziabelle Berry u Sandy Spiteri. Silvio Axisa, u Hilary Cauchi ja[dmu l-partit talinvestigaturi Xidron u Farouk u Kurt Cauchi u Mandy Cortis fil-parti tal-ma[bubin Vasilyev u Bela. Frank Vella u Lilliana Ciappara insibuhom fil-parti tal-kopja Indiana Mr Jerry u Mrs Uli u Adrian Archer ja[dem il-partit tal-qassis filwaqt li David Camilleri dik ta’ Trickov.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor Bejni u Bejnek NET Television,23>30 Il-mistieden ta’ Joséf Bonello g[al-lum se jkun Martin Gregory (fir-ritratt). U[ud jafuh b[ala footballer, fejn fost o[rajn anki g[al seba’ snin dan kien ix-xog[ol uniku u professjonali tieg[u. Wara g[amilha ta’ kow/. Ilu g[al dawn l-a[[ar [dax-il sena jmexxi t-taqsima tar-ri]orsi umani tal-kumpanija
Vodafone Malta, fejn da[[al metodi ;odda f’dik li hi relazzjoni mal-[addiema, metodi li huma rikonoxxuti u anki ppremjati. Insiru nafuh aktar mill-qrib.
Animal Diaries NET Television, 18>55 Il-programm ta’ [mistax ilu ffoka primarjament fuq il-[ajja ta]]wiemel f’Malta. Dakinhar in[ass in-nuqqas fl-istudio ta’ sidien ta]-]wiemel li ja[dmu bil-karozzini, li ma setg[ux jattendu. Illum se jing[ataw dan i/-/ans u fost o[rajn se jg[idu tag[hom dwar is-shelters li g[andhom isiru g[a]-]wiemel. Rockna Radio 101 FM, 17>30 Il-programm tal-lum
se jkun maqsum fi tnejn. Fl-ewwel parti Michael Bugeja se jiltaqa’ mal-mu]i/isti Simon Vella u Mark Rapa li fil-bidu ta’ :unju se jag[tu tliet kun/erti fil-Kavallier ta’ San :akbu. Fit-tieni parti, il-grupp PlanZero se jitkellem dwar il-mu]ika tieg[u u jdoqq live fl-istudio. Fil-fatt waqt il-programm se jniedi s-single il-;dida tieg[u. Vu/i Missjunarja Radju Marija, 21>00 Il-mistieden fil-programm tal-lum se jkun Godwin Genovese (fir-ritratt), li hu eks patri :i]wita. Fost o[rajn jirrakkonta l-[arba perikolu]a ta’ eluf ta’ refu;jati millVjetnam matul it-tmeninijiet,
u kif eluf minnhom spi//aw f’Palau Bidong, g]ira ta’ kilometru kwadru, tliet kwarti minnha ;ungla u ristretta g[al ra;unijiet ta’ sigurtà, 17-il kilometru ’l bog[od mill-kosta Malasjana. Insiru nafu x’kienet e]att il[idma li wettaq Godwin.
Malta Llejla NET Television, 17>00 Fost is-su;;etti filprogramm tal-lum se jkun hemm dwar il-ktieb More Glorious Food ta’ Gloria Mizzi, dwar wirja ta’ pjanti bonsai, il-moda, films li qed jintwerew fis-swali lokali ta//inema u l-Van;elu tal-{add li ;ej. Per una sola estate La 5, 21>10
Film drammatiku Amerikan li fost l-atturi ewlenin g[andu lil Leelee Sobieski u Chris Klein. L-isem ori;inali tal-film hu Here On Earth.
Xi t[oss koppja li ma jistax ikollha t-tfal^ Mieg[ek - NET Television, 21>00
Hu fatt mag[ruf li ttfal jimlew dar, biss koppja mi]]ew;a bla tfal xorta wa[da jista’ jkollha [ajja tajba u kuntenta. I]da f’ka] li n-nuqqas ta’ tfal ikun qed jikkundizzjona lkuntentizza tal-koppja, x’jista’ jsir? Ftit tax-xhur ilu dan ilprogramm ittratta liffri]ar tal-embrijuni. Minn dak i]-]mien ’l hawn il-kontroversja kompliet tikber. Kien hemm dikjarazzjonijiet qawwija mill-Isqof ta’ G[awdex Mario Grech. Ri/entement t[abbar li fi ]mien qasir se jkun mag[ruf il-metodu ta’ kif se jit[addem l-IVF f’Malta. Gruppi kontra liffri]ar tal-embrijuni komplew isemmg[u le[inhom. F’G[awdex tnieda pro;ett li joffri
Koppja bla tfal - hemm soluzzjonijiet^
g[ajnuna lill-koppji permezz tan-naproteknolo;ija. X’inhi e]att din il-kura li ma jidhirx li hemm kontroversji dwarha? U allura l-IVF se jitwarrab?
Lisa Spiteri u Fr Karm Debattista MSSP jmexxu d-diskussjoni bis-sehem ta’ esperti fl-istudio, filwaqt li t-telespettaturi jkunu jistg[u jg[idu tag[hom.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
22 TV#Radju
06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
Spedizzjoni g[all-pjaneta Mars
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
07>55 09>00 09>05
Pianeta rosso - Italia 1, 23.50
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet fil-Qosor Magazine 101
Film tal-fantaxjenza Amerikan li n[adem fl-2000 b’re;ija ta’ Anthony Hoffman u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Carrie-Ann Moss (fir-ritratt), Val Kilmer, Benjamin Bratt u Tom Sizemore. L-istorja hi ambjentata fil-futur, fis-sena 2050, meta vettura spazjali tintbag[at fuq missjoni fuq il-pjaneta Mars. Hemm jiskopru li fil-fatt hemm l-ossi;nu fl-arja u g[aldaqstant possibbli g[all-bniedem tad-dinja tag[ha li jg[ix hemm. I]da jkun hemm kreaturi mostru]i kif ukoll robot li xejn ma jkunu jidhru [bieb lejn il-bniedem tad-dinja tag[hna. Anki jekk l-istorja mhix xi wa[da ori;inali, il-film jirnexxilu ma jdejjaqx lil min jag[]el li jarah.
(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 19>30 21>00 23>00
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin talA[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Focus 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Mill-Parlament 21:00 - BBC News 21:05 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 - Maltin Biss 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:15 - Dirett Parlament 18:45 - Mid-Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone (jinkludi 19:45 ONE News) 20:15 Collage 20:45 - Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - VO’s 24:00 - Bla Kantunieri (r) 02:00 - Weekend Party. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 Headlines 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 – Kaskata Kulturali
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk (r)
15:30 – Il-Polz ta/-?ittadin 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Darek, Flusek u Negozju (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 – Se[er il-Malti 22:00 – IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Platea 10:00 University Matters 10:30 – Kulturi 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-:urnali 13:30 – Il-Malti fit-Traduzzjoni 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 – Biex
Hekk Jibqg[u Mag[na 20:00 – {sejjes minn Art lIrdieden 21:00 - BBC World Service.
Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - E]eri/izzi tarRandan (r) 11:00 - Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l-Erwie[ 13:00 - Shalom 14:30 – Qari tar-Rumanz 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - IlMuftie[ tal-G[erf 16:00 – IlKura tal-:nien 17:00 – G[arfuh fil-qsim tal-[ob] 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 Quddiesa 19:00 - Nixxieg[a Dumnikana 19:30 - Vexillum 20:00 - Alla g[ani fil-[niena 20:30 – Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 - {ajjitna bil-lejl 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-Kumpanija ta’ Tony 13:00 Ejjew G[andi 15:00 - All Time Favourites 17:00 - Melodiji talPassat 18:30 - All Time Favour-ites 22:00 - BeeZee Fridays. Smash Radio • 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 -Radio Motordrome 15:00 Funky Town 16:30 - DJ My Kill 18:30 - Xtravadance.
TVM 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - Lenti fuq Ilsienna 11:30 - Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - Sellili 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Xarabank 23:15 - L-A[barijiet 23:30 Modern Lifestyles (r). TVM 2 15:00 - A[barijiet 15:05 Diogen (dok.) 15:15 - Gadgets 15:45 - Waltzing Matilda (r) 16:15 - Venere 17:00 - A[barijiet 17:05 - Ti;rijiet Biss (r) 17:35 Mela Isma’ Din 17:45 - Asteriks (r) 18:15 - Fales (dok.) 18:30 Leli ta’ {a]-}g[ir (r) 19:00 Starboard 19:30 - Diogen (dok.) 19:45 - Madwarna 20:00 A[barijiet 20:40 - Xarabank. ONE 07:00 - ONE Breakfast
09:00 Liquorish Daily Update 09:10 Illostra (r) 09:40 - Londri (r) 09:45 - Teleshopping 10:30 - TX (r) 12:00 - Teleshopping 12:45 Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Tomatate 17:05 - Teleshopping 17:20 Liquorish Daily Update 17:30 ONE News Update 17:35 Hazzzzard Daily Update 17:40 Teleshopping 17:55 - Healthy Living 19:00 - Londri 19:20 Minuta Wa[da 19:30 - ONE News 20:15 - Attività Politika PL 20:45 - Affari Tag[na 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da! 23:45 - Kalamita (r). Smash 008:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 104.6 Music Entertainment 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:20 - MEP u Int 19:30 {abbejtek (r) 20:30 - Mill-
Parlament 21:30 - Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - Robert Musumeci Talk Show (r). Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00 u fid-09:00) 10:55 - 160˚ anniversario fon-
dazione della Polizia di stato 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Qui Radio Londra 20:35 - Affari tuoi 21:10 - Mi gioco la nonna 23:25 - TV7 00:25 Cinematografo - Speciale Cannes 00:55 - Tg 1 notte 02:00 - Qui Radio Londra. Raidue 07:00 - Cartoons 09:30 - Tgr montagne 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 Eat Parade 14:00 - Italia sul due 16:15 - La Signora del West (TF) 17:00 Private Practice (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 Ghost Whisperer (TF) 19:35 - Il clown (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - NCIS Los Angeles (TF) 21:50 - Blue Bloods (TF) 22:40 Dark Blue (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - L’ultima parola 01:10 - Tg Parlamento 01:20 Six Degrees (TF). Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà 09:50 - Dieci minuti di... 10:00 - La storia siamo noi 11:00 - Apprescindere 12:00 - Tg 3 - sport 12:25 ?ikli]mu: 95˚ Giro d’Italia 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 Piazza affari 15:10 - ?ikli]mu: 95˚ Giro d’Italia 18:05 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:10 - Le storie - diario italiano - Si replica 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Robinson (attwalità) 23:15 - Law & Order (TF) 24:00 - Tg3 linea notte 01:10 - 95˚ Giro d’Italia.
Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:40 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - L’isola dell’amore. Film 2008 16:15 - Pomeriggio cinque 18:45 - Il braccio e la mente 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - L’una e l’altra. Film 2010 23:30 - Supercinema 23:55 - Tg 5 notte 00:25 Striscia la notizia 00:55 Mediashopping 01:10 - Amici. Rete 4 07:20 - Come eravamo 07:25 Nash Bridges (TF) 08:20 Hunter (TF) 09:40 - Carabinieri 4 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:50 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:35 - My Life - Segreti e passioni 15:50 Il marchese del grillo. Film ’81 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 Quarto grado 24:00 - Revenge Vendetta. Film ’89. Italia 1 06:50 - Cartoons 08:40 - Settimo cielo (TF) 10:35 - Ugly Betty (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 - Camera Cafe (sitcom) 16:00 - Chuck (TF) 16:50 - La vita secondo Jim (sitcom) 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - Tutto in famiglia (sitcom) 19:25 - CSI: Miami (TF) 21:10 - V - Visitors (TF) 23:50 -Pianeta rosso. Film 2000 01:55 - Saving Grace (TF). La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (attwalità) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:10 Ombre rosse. Film ’39 16:00 L’Ispettore Barnaby 17:55 - I menu di Benedetta 18:50 - ‘G’ Day La 7 alle 7 19:25 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Un due tre speciale 23:45 - Sotto canestro 00:15 - Tg La 7 00:20 - Tg La 7 sport 00:25 (Ah)iporoso 01:25 - ‘G’ Day alla 7 su La 7 01:55 - ‘G’ Day.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
TV#Radju 23 Favourite Channel 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:15 - 7F 11:45 Reporter 12:00 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 15:00 - Teleshopping 16:30 Valletta Side 17:30 - Cachet 18:15 - F. News 18:30 - (ikompli) Cachet 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Sfera 23:15 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 - Romantica 17:00 Teleshopping 18:00 Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 12:45 - Extreme Makeover Home Edition 13:35 - Dharma & Greg (sitcom) 14:00 - Pushing Daisies (TF) 14:55 - Giudice Amy (TF) 15:45 - Men in Trees (TF) 16:30 -Privileged (TF) 17:15 - Chante (TF) 17:40 - Friends (sitcom) 18:30 - Uomini e donne 19:40 The OC (TF) 20:25 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 Per una sola estate. Film 2000 23:10 - Che trucco. BBC Entertainment 07:10 - 3rd & Bird 07:20 - Little Prairie Dogs 07:30 - Nina and the Neurons 07:45 - Spot’s Musical Adventures 07:50 - Me Too! 08:10 - The Roly Mo Show 08:25 - The Large Family 08:35 - One Foot in the Grave 09:05 The Green Green Grass 09:35 The Weakest Link 10:20 EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - New Tricks 12:10 Britain’s Royal Weddings 13:00 - As Time Goes By 13:30 - One Foot in the Grave 14:00 - The Weakest Link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - New Tricks 16:35 Britain’s Royal Weddings 17:25 - The Weakest Link 18:10 Apes in Danger 18:40 - Doctors 19:10 - Ray Mears Goes Walkabout 20:00 - One Foot in the Grave 20:30 - Lead Balloon 21:00 - afterlife 21:50 - The Green Green Grass 22:20 - As Time Goes By 22:50 - Live at the Apollo 23:35 - Two Pints of Lager and a Packet of Crisps.
TCM 007:45 - Zorro Rides Again. Film ’37 09:00 - Maverick 10:00 The High Chaparral 11:00 Buffalo Bill. Film ’44 12:40 Riders of Destiny. Film ’33 13:45 - Maverick 14:50 - The High Chaparral 16:00 - West of the Divide. Film ’34 17:05 How the West Was Won. Film ’62 (U) 20:00 - Return of the Gunfighter. Film ’67 (U) 22:00 Behind Enemy Lines. Film 2001 (15). MGM Movies 07:25 - Valdez Is Coming. Film ’71 (12) 08:55 - The Glory Stompers. Film ’68 (18) 10:20 Hickey & Boggs. Film ’72 (15) 12:10 - Ice Blues. Film 2008 13:35 - Hannah and Her Sisters. Film ’86 (15) 15:20 - Asteroid. Film ’97 17:25 - Nobody’s Fool. Film ’86 (12) 19:10 - Just a Little Harmless Sex. Film ’99 (15) 20:45 - MGM’s Big Screen 21:00 - Brannigan. Film ’75 (15) 22:50 - Welcome to LA. Film ’76 (15). Diva Universal 06:55 - Wind at My Back 07:50 - Great Women 08:00 - Quincy, M.E. 09:00 - Wolff’s Turf 09:55 - Ironside 10:50 - Cento Vetrine 11:55 - ER 12:55 Quincy, M.E. 13:53 - Great Women 14:00 - JAG 15:54 Great Women 16:00 - Ironside 17:00 - Wolff’s Turf 18:00 JAG 19:00 - Ironside 20:00 Quincy, M.E. 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 22:53 - Great Women 23:00 - ER. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: No Mercy 08:10 - Mythbusters 09:05 - Extreme Engineering: Mountain of Steel 10:00 - How Do They Do It? 10:30 Destroyed in Seconds 10:55 Ultimate Survival: European Alps 11:50 - Wheeler Dealers: Lancia Delta Integrale 8v 12:45 - Fifth Gear 13:40 - American Chopper: Craftsman#DieHard 14:35 - Dirty Jobs: Tofu Maker 15:30 - Deadliest Catch: Racing the Clock 16:25 - Mythbusters: Deadly Straw 17:20 - Extreme Engineering: Mountain of Steel 18:15 - Ultimate Survival: Costa Rican Rain Forest 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Mythbusters 21:00 - An Idiot Abroad: Climb Mount Fuji. River Monsters: 21:55 - European Maneater
22:50 - Amazon Assassins. 23:45 - Mythbusters: No Pain, No Gain. Melita Movies 10:00 - The Princess and The Frog 11:35 - Grown Ups 13:15 Shanghai Knights 15:05 - Water For Elephants 17:10 - X-Men 18:50 - Wall Street: Money Never Sleeps 21:00 - Jesse Stone: Thin Ice 22:25 - Hide & Seek 00:05 Buried Alive. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - Gossip Girl 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:45 - Glee 17:30 Amazing Race 18:15 - Days of Our Lives 19:05 - Films & Stars 19:35 - Person of Interest 20:30 - Glee 21:15 - Gossip Girl 22:00 - Top Gear 23:05 - The Mentalist 23:50 - How I Met Your Mother 00:15 - 2 Broke Girls 00:40 - Hung 01:10 Bored To Death. Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross. Billy the Exterminator: 08:00 - Sprayed by a Skunk! 08:30 - Swamp Monster. The Locator: 09:00 - A Mother’s Regret 09:30 - A Daughter’s Disappearance. 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Karen Grauber 11:00 America’s Court with Judge Ross 12:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Plenty of Baggage. Pawn Stars: 13:00 - Pezzed Off 13:30 - Cornering the Colonel. John Edward Cross Country: 14:00 - Four Psychics 15:00 Energy Abounds. 16:00 Snapped: Women Who Kill: Karen Grauber. The Locator: 17:00 - A Mother’s Regret 17:30 - A Daughter’s Disappearance. Billy the Exterminator: 18:00 Sprayed by a Skunk! 18:30 Swamp Monster. Pawn Stars: 19:00 - Pezzed Off 19:30 Cornering the Colonel. 20:00 America’s Court with Judge Ross 21:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Plenty of Baggage 22:00 - Hardcore Pawn 23:00 Lady Hoggers: Boss Hog 23:30 Parking Wars.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:00 - My Animal Family 09:15 - Benjamin’s Farm 09:20 - Kipper 09:30 - Mio Mao 09:40 P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 James the Cat 10:25 - Benjamin’s Farm 10:30 See The Sea 10:35 - My Animal Family 10:50 Benjamin’s Farm 10:55 - Baby Antonio’s Circus 11:05 - Mio Mao 11:15 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - I Spy 14:40 Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - I Spy 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - See The Sea 17:15 - My Animal Family 17:30 - Benjamin’s Farm 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 -
07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>50 19>45 20>30 21>00 21>30 21>32 22>30 23>00 23>30
NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Afrodite Teleshopping Bla Kumment Destinations (r) Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Animal Diaries NET News Flusek Mieg[ek NET News Mieg[ek Anali]i tal-A[bar (r) NET News Bejni u Bejnek
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - European Champ. Swimming 09:30 - European Champ. Swimming (live) 11:30 - WTA Brussels Ladies Open Tennis 13:00 - UCI World Tour Cycling 13:45 - UCI World Tour Cycling: Stage 19: Treviso: Alpe di Pampeago 17:30 - European Champ. Swimming (live) 19:00 - WTA
Brussels Ladies Open Tennis 21:00 - Bigger’s Better Boxing: Heavy Weight (live) 23:00 Toulon International U#23 Football.
GO Sports 1 07:00 - ERC Heineken Cup: Final: Leinster v Ulster 09:00 Trans World Sport 10:00 Serie A: Rd 25: Bologna v Udinese 12:00 - PL World: Wk 41 12:30 - ATP 250 Series: Nice: SF (live 17:30 - Serie A: Rd 28: Udinese v Napoli 19:30 - Wimbledon 2007: Official Film 20:30 - Barclays PL: Wk 21: Newcastle Utd v Man. Utd 22:30 - BMW PGA Champ.: Day 2. GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - BMW PGA Champ.: Day 1 13:00 - Barclays PL: Wk 25: Blackburn R v Newcastle Utd 15:00 - BMW PGA Champ.: Day 2 (live) 19:00 - Barclays PL: Review of the Season 21:00 - Roma Channel.
Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:30 Angelina Ballerina 19:55 - Tiny Planets 20:00 The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Gazoon 20:35 Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 Rubbadubbers 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Rubbadubbers.
Melita Sports 1 19:00 - Copa Libertadores: QF 2nd Leg: Santos v Velez Sarsfield (r) 21:30 - UEFA Champ. League: F.: Bayern Munich v Chelsea (r) 00:00 npower Champ.: Playoff F.: Blackpool v West Ham Utd (r).
Disney Channel 09:00 - Radio Rebel 10:30 - Phineas and Ferb 10:40 - Good Luck Charlie 11:05 - ANT Farm 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - So Random 12:45 - Jessie 13:10 - Wizards of Waverly Place 13:30 - Have a Laugh 13:35 - Wizards of Waverly Place 14:25 - Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:15 - Good Luck Charlie 15:40 - Austin and Ally 16:00 Ratatouille (U) 17:45 - Shake It Up 18:10 - Good Luck Charlie 18:30 - Have a Laugh 18:35 Wizards of Waverly Place 19:50 - Radio Rebel 21:20 - Phineas and Ferb 21:30 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.
Malta Stars 08:00 - U*BET FA Trophy: SF: Qormi v Valletta (r) 10:20 - 3 Pointer (r) 10:55 - Malta Basketball Association (r) 12:25 - Malta Rugby Football Union (r) 14:05 - Football Nurseries (r) 14:45 - U*BET FA Trophy: SF: Hibernians v Hamrun (r) 17:05 - Malta Basketball Association (r) 18:35 - Football Nurseries 19:10 - Malta Handball
Association 20:40 - MFA Futsal League 2nd Div. 22:15 U*BET FA Trophy: SF: Qormi v Valletta (r) 00:40 - Melita GFA 1st Div. (r). Football Stars 1 08:00 - Bundesliga: BR.
Dortmund v Hertha Berlin: dtd. 10.09.11 (r) 09:50 - npower Champ.: Playoff SF 1st Leg: Blackpool v Birmingham C. (r) 11:35 - La Liga: Osasuna v Sevilla: dtd. 20.09.11 (r) 13:25 - Bundesliga: Werder Bremen v Hamburg: dtd. 10.09.11 (r) 15:20 - La Liga: Racing v Real Madrid: dtd. 21.09.11 (r) 17:10 - npower Champ.: Playoff SF 2nd Leg: West Ham Utd v Cardiff C. (r) 19:00 - UEFA Champ. League: Weekly Magazine (r) 19:50 Bundesliga: BR. Dortmund v Hertha Berlin: dtd. 10.09.11 (r) 21:45 - La Liga: Racing v Real Madrid: dtd. 21.09.11 (r) 23:35 - Bundesliga: BR. Dortmund v Hertha Berlin: dtd. 10.09.11 (r) 01:30 - UEFA Champ. League: Weekly Magazine (r). Football Stars 2 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: BR. Dortmund v Hertha Berlin: dtd. 10.09.11 (r) 16:10 - La Liga: Playoff SF 1st Leg: Blackpool v Birmingham C. (r) 18:00 - Bayern Munich TV 21:00 - Barca TV 00:00 Bayern Munich TV. All Stars 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:45 - Pentathlon WC 2012: Women's Event: Budapest Hungary (r) 14:31 - NBA Live (r) 14:50 - Pentathlon WC 2012: Men's Event: Budapest Hungary (r) 15:40 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 16:45 - NBA Conference: SF Game 4: Miami @ Indiana (r) 19:00 - NBA Live 19:15 - WWE: RAW 20:05 - 2012 America's Cup: Venice: Day 3 (r) 22:10 NBA Conference: SF Game 4: Miami @ Indiana (r) 00:25 WWE: RAW (r) 01:15 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
24 Passatemp
Tisliba
Mimdudin>5. Iservi (5) 6. Re;ina tat-tjur (5) 7. Ikollok sensazzjoni (5) 10. Ma hemmx x’ja[bi fiddiskors (5) 11. Re/ta serja g[al fuq palk (5) 12. Fdal meqjus ma jiswiex (5) 14. Mhux ta[tek! (5) 16. Akku]at (5) 17. Sarar bl-idejn minn tnejn tas-Sumo (5) 18. Isa[[nuk fuqek fixxitwa (5)
Weqfin>1. :in;rija (6) 2. Skumnikat (6) 3. Tag[ti qatg[a (6) 4. Ta injezzjoni (6) 8. G[amel apertura (5) 9. u 15. Tist[oqqlu piena (5, 6) 12. Ventilatur ta’ kantina (6) 13. Ma rba[tux (6) 14. Dg[ajsa bil-qlug[ tattag[bija (6) 15. Ara 9
Sudoku Samurai… {ames log[biet Sudoku {ames log[biet f’xulxin. Kull wa[da tirkeb fuq o[ra. F’kull wa[da da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9. Soluzzjonijiet
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. Isdra; 6. Fatma; 7. Ateni; 10. Xtarr; 11. Igorr; 12. Papas; 14. Foloz; 16. X[i[a; 17. Jiswa; 18. Rumba. Weqfin>- 1. Mifrux; 2. Fattur; 3. Tfendi; 4. Pantor; 8. Kappa; 9. Folla; 12. Plajja; 13. Sa[[ar; 14. Fa[[ru; 15. Zappap.
Sudoku Samurai
Abjad: 4 – 7, Iswed: 18 – 21; Abjad: 7 – 11, Iswed: 21 – 25; Abjad 11 – 15, Iswed: 25 – 29; Abjad: 14 – 18, Iswed: 29 x 22; Abjad: 18 x 27; Iswed: 17 – 21; Abjad: 27 – 22, Iswed: 21 – 25; Abjad: 30 - 26, Iswed: 13 – 17; Abjad: 26 – 21, Iswed: 17 x 26; Abjad: 22 x 29 u jirba[.
Draughts
Jirba[ l-abjad
:ib il-bord tad-draughts u qieg[ed id-dammi e]att kif jidhru hawn fuq. I]da qabel, dawwar il-bord biex ikollok id-double corner fuq il-lemin. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ illog[ba f’disa’ mossi?
Dawn i]-]ew; xeni g[andhom komuni seba’ partikularitajiet, E]: L-ingropp fuq l-ewwel si;ra fuq ix-xellug ta’ fuq u s-serratura tal-basket f’idejn ir-ra;el fix-xena ta’ ta[t. Baqa’ sitta u dawn g[alik!
X’g[andhom komuni^
Il-konfront> x’g[andhom komuni^
}igarella tal-kappell u lingravata; Musta//i u denb l-g[asfur fl-inkwatru tan-nofs; Manku tal-qoffa u bi//a mill-wajer tat-TV; Bi//a ferg[a mit-tieni si;ra (lemin) u l-piegi filli]ar; {axix fuq il-lemin tal-faqqieg[a u parti mittarf fit-tul tat-tapit; Werqa fl-art quddiem il-faqqieg[a (lemin) u l-faxxa fuq ilkomma xellugija tal;akketta tar-ra;el.
Jirba[ l-abjad
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Klassifikati 25 PROPRJETÀ
Il-G]ira
PENTHOUSE bi 3 tas-sodda u flats bi 2 tas-sodda, dirett ming[and is-sid. ?emplu 21333212 jew 99498770.
Is-Swatar
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.
AVVI}I
G[al kull xog[ol
FLAT 3 tas-sodda, wa[da b’ensuite, bil-veduta minn wara u minn quddiem, terrazin lest min kollox ta’ kwalità tajba. Prezz €112,000 (Lm48,000). ?emplu 79441869.
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Marsaxlokk
Nixtri
Proprjetà
Ni]barazza
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698. U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.
Santa Venera
FLAT l-ewwel sular finished
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233. DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Restawr
RESTAWRATUR Taljan jag[mel restawr professjonali fuq g[amara antika ta’ kull stil u epoka bi French polish finishing. Aktar min 20 sena esperjenza fl-Italja u f’Malta. ?empel fuq 99420424 jew 21578866.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Trasport bejn l-Ingilterra u Malta
GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[all-;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.
VETTURI
Range Rover
CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.
G{ALL-BEJG{
G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: minna[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
Lott Brieret
KOLLEZZJONI ta’ aktar minn 80 beritta bir-riklam – €60 kollha jew €1-il wa[da. ?emplu 21242180.
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid,
pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
JIN{TIE:U
{addiema
FULL-TIME b’mhux inqas minn sentejn esperjenza biex jinstallaw xog[ol tal-aluminium u [;ie; b’li/enzja tassewqan. ?emplu 21465156# 99470635 lil Tower Alumium Ltd, }ebbu;.
Mastrudaxxa
BL-esperjenza. ?emplu Casaform fuq 79447266.
Sales Person
IL-Kumpanija Starfruit Ltd. Li hija nvoluta f’importazzjoni ta’ frott frisk, tixtieq timpjega full time persuna responsabbli u ener;etika biex tbieg[ u tag[mel deliveries tax-xog[ol bil-vann talkumpanija. Dawk interessati ta’ eta’ bejn l-20 u l-40 sena huma mitluba ji;u f’dan lindirizz: Starfruit Ltd. 7, Triq il-:ibjun, {’Attard. Ji;u ppreferuti dawk li g[andhom esperjenza.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
26 Avvi]i PN
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN AVVI}I POLITI?I {AL SAFI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.
{AL BALZAN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, filpjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322. L-ISLA. Is-Segretarju tal-
Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.
{AL QORMI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;). SAN :ILJAN. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tallokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tallokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri ;odda.
AVVI}I SO?JALI ROBERT ARRIGO. Il-{bieb
ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw {ar;a g[al G[awdex, illum il:img[a, 25 ta’ Mejju. In]uru [afna postijiet u jkollna l-Ikla ta’ nofsinhar fis-Seashells Restaurant. Prezz €15 u €13 g[al min g[andu l-KartAnzjan. G[all-biljetti /emplu 23285000 jew mill-uffi//ji.
NOEL GALEA. Il-{bieb ta’
Noel Galea se jorganizzaw Coffee Morning g[all-kostitwenti tal-{ames Distrett, itTlieta 29 ta’ Mejju fil-lukanda Alexandra, Paceville. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu lillhelpers fil-lokalitajiet tag[kom jew 21641281, 27602437 jew 99458101.
TAS-SLIEMA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Breakfast, it-Tlieta, 29 ta’ Mejju fis-San Antonio Hotel & Spa, Bu;ibba. Prezz €10 u g[all-biljetti /emplu 99824277 jew 79866595 jew ming[and ilhelpers.
PAULA MIFSUD BONNICI.
Il-{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 31 ta’ Mejju fil-Buskett Road House. Prezz €5 bit-trasport provdut u g[allbiljetti /emplu 21239210, 79538559 jew 99242945.
{AL LIJA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Ri/eviment fl-okka]joni talanniversarju mill-ftu[ talUffi//ju Sir Ugo Mifsud, il:img[a, 1 ta’ :unju fit-8 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Mistieden spe/jali l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi.
L-APAN se torganizza [ar;a g[al G[awdex nhar it-Tlieta 19 ta’ :unju. Prezz: €16 inklu] l-ikla ta’ nofsinhar fil-Lantern Restaurant, Marsalforn, u t-trasport f’Malta u G[awdex. Tisewx il-KartaAnzjan Bookings ming[and il-helpers. ?emplu 21420513, 79040544, 21521684 jew 99463677.
Il-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista se jorganizza
{ar;a g[al G[awdex fit-12 ta’ :unju. Tluq fis-7 a.m. mill-postijiet tas-soltu. Prezz: €18 u jinkludi ikla fis-Seashells Restaurant. Il-prezz ma jinkludix il-prezz tal-vapur. G[all-biljetti kkuntattjaw lill-helpers jew /emplu 99473932 jew 79603401. Il-biljetti huma limitati.
AVVI}I O{RA IL-G}IRA. Il-bar tal-Uffi//ju
PN qed ikun miftu[ kuljum bejn it-Tnejn u l-{add. Is-Sibt u l{add ikun miftu[ filg[odu wkoll mid-9 a.m.
IL-QRENDI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li l-Uffi//ju PN jinsab miftu[ ta[t management ;did wara t-tisbi[ u limmodernizzar li sar fl-a[[ar ;img[at. L-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn is-7 a.m. u tard filg[axija b’fa/ilitajiet b[al big screen u organizzar ta’ ikliet. G[al aktar informazzjoni /emplu 99479383.
L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali
PN jixtieq jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Ilbar qed ikun miftu[ is-Sibt u l{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u s-Serie A Taljan.
IL-MOSTA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità re;a’ jinsab miftu[ kuljum ta[t management ;did.
TAL-PIETÀ. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikunu servuti appetizers u jintwera lfootball live. Qed ikunu organizzati ikliet, fosthom fenkati, la[am ta]-]iemel u majjal mimli. G[all-bookings tistg[u //emplu 99298312 jew 21244956. Il-bar qed ikun miftu[ kuljum mill-5 p.m. ’l quddiem u l-{add anke filg[odu. TAS-SLIEMA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri talBar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità. Kull min hu interessat jista’ jikkuntattja lill-President talKumitat Sezzjonali PN Sliema fuq 99824277. Il-Kumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik laktar vanta;;u]a. TONIO BORG. Il-Vi/i Prim Ministru u Vi/i Kap tal-PN Tonio Borg jilqa’ lill-pubbliku fl-uffi//ju tieg[u f’Birkirkara bejn it-8 a.m. u l-10 a.m. G[al appuntament tistg[u //emplu 22042235 jew 21232873. DAVID AGIUS. Min jixtieq
jiltaqa’ ma’ David Agius jista’ jag[mel dan ming[ajr b]onn ta’ appuntament kull nhar ta’ Tnejn wara l-4 p.m., f’187 Triq Santa Katerina {’Attard jew /emplu 79423101 jew 21417507 g[al appuntament fil-;ranet l-o[ra. David Agius hu Deputat g[as-7 Distrett ({a]-}ebbu;, {ad-Dingli, irRabat, l-Im;arr u l-Imtarfa) u g[all-11-il Distrett ({’Attard, {al Balzan, il-Mosta u lImdina).
ROBERT ARRIGO. Robert
Arrigo jav]a li qed jiltaqa’ ma’ kull min jixtieq jiltaqa’ mieg[u, kuljum bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-uffi//ju tieg[u, 60 Triq Depiro, TasSliema. ?emplu 23285000 jew 79492885.
{’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-
Uffi//ju PN.
IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu
99804642.
BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8
p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. G[al assistenza tistg[u //emplu 98890488 jew 79224165. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.
Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
27 RUGBY
Rugby 7’s Tournament li jintemm b’su//ess Valletta, Kavallieri u Birkirkara jiddominaw il-kategoriji rispettivi tag[hom Il-GasanMamo Youth Rugby 7’s Tournament li ntlag[ab dan l-a[[ar filMarsa offra spettaklu li fih [adu sehem il-klabbs kollha tar-rugby. Madwar 100 players [adu sehem f’dan ittournament li jkompli jippromwovi dan l-isport f’Malta. I]-]g[a]ag[ ing[ataw /ertifikat ta’ GasanMamo minn Brian Daltan, Vi/i President tal-Malta Rugby Football Union u l-klabbs rebbie[a ng[ataw trofew. Fil-kategorija ta’ ta[t it12-il sena Kavallieri, Birkirkara u Valletta kellhom timijiet tar-rugby g[a]]g[ar. Kull tim lag[ab darbtejn kontra xulxin u lValletta Lions li ddominaw il-log[ob kollu, [ar;u rebbie[a. Wie[ed jinnota li fil-kategorija ta]-]g[ar hemm players tajbin li g[andhom entu]ja]mu u dedikazzjoni kbira u dan jawgura tajjeb g[all-futur tar-rugby f’Malta. Fis-sezzjoni ta’ ta[t l-14-il sena, i]-]ew; rivali tas-7s, Kavallieri u Birkirkara re;g[u lag[bu kontra xulxin u g[al darb’o[ra Kavallieri reb[u l-log[ba u spi//aw filqu//ata tal-league biex reb[u is-7’s Tournament. Ilgrupp ta’ din l-età qed ji]viluppa talent promettenti li ]gur se jkun ta’ benefi//ju g[al dawn i]-]ew; klabbs. Is-7s Tournament kien ta’ sfida kbira b’wirjiet millaqwa min-na[a ta’ Kavallieri, Gladiators u Birkirkara. Kull log[ba
damet aktar mis-seba’ minuti tas-soltu biex jag[mel tajjeb g[al-log[ob li t[assar min[abba l-maltemp u le]amijiet. Il-log[ob kien e//itanti [afna i]da Birkirkara bbrillaw bi players li lag[bu g[al [afna [in biex reb[u ttournament. Kull klabb wera li bl-g[ajnuna tal-kow/is, illivell tar-rugby f’Malta qed ikompli jitjieb. Fl-a[[ar tat-tournament, Brian Dalton, Vi/i President tal-Malta Rugby Football Union ippre]enta /ertifikati ta’ GasanMamo lil kull min [a sehem u trofej lit-timijiet rebbie[a.
It-tim ta’ Vodafone kompost minn David Busuttil, Martin Sciberras, Ryan Scicluna, Dustin Sammut u Mark Sammut li qadef g[all-karità
Team minn Vodafone jaqdef g[all-karità Grupp ta’ sitt impjegati ta’ Vodafone Malta [adu sehem fil-Kinder Swimathon li saret dan l-a[[ar b’risq il-Fondazzjoni Inspire. L-avveniment kien miftu[ g[all-pubbliku u lparte/ipanti qab]u jg[umu fl-indoor pool talInspire f’Wied il-G[ajn biex ji;bru fondi g[allFondazzjoni. Mark Sammut, Dustin Sammut, Martin Sciberras, Ryan Scicluna, Ian Christie u David
Busuttil da[lu g[all-isfida u ;abru wkoll somma ta’ flus li ng[atat dakinhar stess. L-avveniment kien ukoll opportunità ta’ team building g[all-impjegati li [allew ir-rutina taxxog[ol warajhom bl-appo;; tal-management. “Kienet attività rilassanti [afna,” qal Mark Sammut “u opportunità biex insiru nafu lil xulxin a[jar barra mir-rutina tas-soltu taxxog[ol, f’ambjent ta’ gost.”
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’Mejju, 2012
28 Sport
Il-midfielder ta’ Chelsea Frank Lampard bit-tazza ta/-Champions wara li Chelsea g[elbu lil Bayern Munich bl-g[oti tal-penalties
Il-plejers ta’ Man City ji//elebraw ir-reb[ tal-kampjonat wara li reb[u 3-2 kontra QPR
FUTBOL
Is-su//ess ta’ Chelsea u Man City jista’ jibda era ;dida Is-su//ess li kisbu Chelsea fi tmiem il-;img[a u su//ess li kisbu Man City ;img[a qabel jista’ jag[ti bidu ta’ era ;dida fil-futbol. Is-sid ta’ Man City, Sheikh Mansour u s-sid ta’ Chelsea, Roman Abramovich nefqu miljun kbar ta’ liri matul dawn l-a[[ar snin biex jil[qu l-g[an tag[hom. Sheikh Mansour fl-2009 akkwista lil Man City u beda jixtri diversi plejers ta’ kalibru g[oli. Fl-istess sena Roberto Mancini n[atar b[ala kow/ tat-tim u tliet snin wara Man City spi//aw biex reb[u l-kampjonat proprju fl-a[[ar sekondi. Man City kellhom b]onn reb[a fla[[ar ;urnata tal-kampjonat filwaqt li r-rivali tag[hom, Man Utd ukoll riedu reb[a biex jibqg[u jittamaw li jiddefendu t-titlu. Man Utd g[elbu lil Sunderland filwaqt li Man City kienu 2-1 minn ta[t kontra QPR, tim li kien qieg[ed jissielet biex ma jkunx relegat. It-tim ta’ Roberto Mancini wettaq rimonta storika u reba[ 3-2 biex b’hekk Man City reb[u l-kampjonat g[all-ewwel darba wara 44 sena. Min-na[a tag[hom Chelsea kienu
ilhom jippruvaw jirb[u /-Champions League sa mill-2003, is-sena li fiha lbiljunarju Russu akkwista lill-klabb. Abramovich kien [atar lil Mourinho b[ala kow/ ta’ Chelsea u dan millewwel wassal lill-Blues g[ar-reb[ talkampjonat li kien ilu ma jasal fi Stamford Bridge 50 sena. Madankollu, Mourinho, bil-plejers kollha li kellu g[ad-dispo]izzjoni tieg[u ma rnexxilux irebba[ i/Champions League. Fl-2008 Avram Grant kien pass ’il bog[od milli jirba[ i/-Champions League ma’ Chelsea meta dawn tilfu f’Moska l-finali blg[oti tal-penalties kontra Man Utd. Sena wara, Chelsea, ta[t it-tmexxija ta’ Hiddink, Chelsea kienu sekondi ’l bog[od milli jer;g[u jilag[bu f’finali imma kienu eliminati minn Barcelona b’gowl ta’ Iniesta. Din is-sena, l-affarijiet ;ew favurihom u kellhom ikunu l-penalties li rregalaw lil Chelsea l-ewwel tazza ta/-Champions League fl-istorja talklabb. Ir-ri]orsi finanzjarji li g[andhom dawn i]-]ew; klabbs huma kbar u
dawn il-flus qed jippermettu lil dawn il-klabbs ikomplu jikbru. Mancini, hekk kif Man City ;ew inkurunati champions tal-Ingilterra qal li issa lg[an ta’ Man City hu li jkomplu jiddominaw fl-Ingilterra filwaqt li jibdew ikunu kompetittivi fl-Ewropa. Wie[ed irid jara issa Abramovich x’se jag[mel ladarba reba[ i/Champions League. Il-mani;er ta’ Chelsea li wassalhom g[ar-reb[, Roberto Di Matteo g[adu ma jafx hux se jkompli jmexxi lil dan it-tim. Jekk Di Matteo ma jkomplix l-avventura tieg[u ma’ Chelsea l-mani;er il-;did irid jibni fuq is-su//ess li kisbu lplejers ta’ Chelsea. L-eroj ta’ Chelsea, Didier Drogba mhux se jkun parti mill-futur ta’ dan il-klabb wara li ]vela li se jitlaq minn mal-Blues u b’hekk Abramovich irid isib attakkant ie[or li jimla l-post vakant li se j[alli Drogba. Il-mani;er ta’ Man Utd, Alex Ferguson minn dejjem kien stqarr li laktar [a;a diffi/li fil-futbol hi li tirba[ l-ewwel titlu. Wie[ed irid jara issa ladarba City reb[u l-kampjonat, x’se
tkun ir-reazzjoni kemm ta’ Man Utd kif ukoll ta’ Arsenal. Dawn it-tnejn iddominaw il-futbol Ingli] g[al seklu s[i[ u issa jidher li lfolja nqalbet. Barra minn hekk klabbs kbar b[al ma huma Newcastle, Liverpool, Tottenham u Everton ukoll iridu risposta. “Nafu li Man City se jkomplu jonfqu l-flus u jixtru l-plejers kif ukoll i[allsu salarji kbar. Ma nistg[u nag[mlu xejn dwar dan. Irrisposta tag[na trid tkun fil-grawnd u mhux f’kemm nixtru plejers,” qal Ferguson. “A[na m’a[niex klabb li nonfqu flus kbar fuq plejers imma ntellg[u lplejers a[na, kif dejjem g[amilna u kif dejjem se nibqg[u nag[mlu g[ax dejjem irba[na meta g[amilna dan,” kompla jg[id il-kow/ Sko//i]. Min-na[a tag[hom, City qalu li mhux se jkomplu jixtru ammont kbir ta’ plejers. Madankollu, ftit jiem wara tmiem il-kampjonat di;à hemm spekulazzjonijiet li Man City qed isegwu diversi plejers biex isa[[u t-tim fosthom Thiago Silva, Ibrahimovic u Van Persie.
OLIMPJADI
Luiz irid jilg[ab f’Londra
L-attakkant ta’ Chelsea, Didier Drogba kien wie[ed minn dawk li ;arrew it-Tor/a Olimpika li se tkun qed iddur l-Ingilterra g[al 70 jum. Drogba, frisk mis-su//ess li kiseb ma’ Chelsea fi/-Champions League stqarr li kien onorat li qed i;orr din it-tor/a. “Kburi [afna b’dak li qed nag[mel. L-uniku dispja/ir tieg[i hu li ma nistax nie[u sehem fl-Olimpjadi,” qal l-attakkant tal-Ivory Coast.
Id-difensur ta’ Chelsea, David Luiz qal li issa wara li kiseb su///ess mal-Blues dan jixtieq jirrepeti dan issu//ess fl-Olimpjadi ta’ Lodnra meta jilg[ab mattim Bra]iljan. L-eks plejer ta’ Benfica li g[andu 25 sena jista’ jkun parti mittim b[ala wie[ed millplejers li g[andhom aktar minn 23 sena. Il-problema li jista’ jiffa//ja Luiz hi li jekk dan jilg[ab fl-Olimpjadi ma jkunx jista’ j[ejji ma’ Chelsea g[all-ista;un li ;ej fit-tour li dawn g[andhom fl-Istati Uniti. Dan it-tour jibda fit-18 ta’ Lulju u jintemm fit-28 ta’ l-istess xhar bil-partita kontra Milan filwaqt li lewwel log[ba tat-tim
Bra]iljan hi fis-26 ta’ Lulju. Wie[ed irid jara Chelsea x’se jidde/iedu dwar dan ilplejer li kien strumentali fir-reb[ ta/-Champions League. Diversi klabbs qed jitolbu lill-plejers tag[hom biex ma ji [dux sehem flOlimpjadi biex ikunu jistg[u j[ejju bl-a[jar mod g[all-ista;un li ;ej. Fost dawn il-plejers hemm Hernandez talMessiku li jilg[ab ma’ Man Utd. Ferguson g[amel minn kollox biex Hernandez jibqa’ l-Ingilterra u fil-fatt hekk se jsir. Il-mani;er ta’ Arsenal, Arsene Wenger talab lil Jack Wilshire biex ma jkunx parti mit-tim tarRenju Unit li se jie[u sehem f’Londra.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Sport 29 FORMULA 1
Hamilton jista’ jwaqqaf rekord Jekk is-sewwieq talMcLaren Lewis Hamilton jirba[ il-Grand Prix ta’ tmiem il-;img[a, iwaqqaf rekord. Dan g[aliex dan ikun is-sitt sewwieq differenti li jkun reba[ fl-ewwel sitt Grand Prix tas-sena. L-a[[ar darba li [ames sewwieq differenti reb[u l-ewwel [ames Grand Prix tas-sena kien fl-1983 u din is-sena se[[ l-istess meta Maldonado reba[ il-Grand Prix ta’ Spanja. Fl-istorja tal-Formula 1 qatt ma ;ara li sitt sewwieqa differenti jirb[u l-ewwel sitt Grand Prix. Jista’ jkun sewwieq differenti ie[or li jirba[ dan ilGrand Prix u xorta jitwaqqaf dan ir-rekord i]da l-aktar sewwieq favorit li jikseb reb[a f’Monaco hu proprju Hamilton. Hamilton, li fil-jiem li g[addew qal li jrid jikseb lewwel reb[a tieg[u dan lista;un, g[andu 53 punt u qieg[ed tmien punti wara Vettel tar-Red Bull u Alonso tal-Ferrari. Dawn tal-a[[ar attwalment qeg[din jokkupaw l-ewwel post tal-klassifika tassewwieqa. Hamilton, fl-ewwel tliet Grand Prix beda mill-ewwel po]izzjoni i]da qatt ma rnexxielu jiddefendi dan lewwel post.
“Monaco hu /irkwit spe/jali. Monaco u Silverstone huma l-aktar ]ew; /irkwiti li nkun nixtieq nirba[ il-Grand Prix. S’issa ;ibt punti f’kull Grand Prix u l-konsistenza qed tkun kru/jali din is-sena. Minkejja li qed inkun konsistenti se nkun ;ej minn ]ew; Grand Prix kemxejn negattivi g[alija u b’hekk mhux biss irrid nitjieb fil-wirjiet tieg[i imma nimmira li nirba[ lewwel Grand Prix tal-ista;un”, qal is-sewwieq Ingli]. Jekk Hamilton jibda millpole position din tkun il-150 pole position g[all-McLaren. Hamilton kien irre;istra l-a[jar [in fi Spanja waqt is-sessjoni ta’ kwalifikazzjoni imma ;ie penalizzat u kellu jibda milla[[ar post min[abba li lammont ta’ fuel li kellu filkarozza ma kienx jaqbel marregoli. I/-/irkwit ta’ Monaco hu wie[ed fost il-favoriti mhux biss ma’ Hamilton i]da anke mas-segwa/i tal-Formula 1 min[abba li hu /irkwit ferm diffi/li u ristrett. }ew; sewwieqa li se jkunu qed jimmiraw li jirb[u dan ilGrand Prix se jkunu l-koppja tal-Lotus, Kimi Raikkonen u Romain Grosjean. Dawn ittnejn, dan l-ista;un qed ji;bru diversi punti bejniethom u fil-
Is-sewwieq tal-Mercedes, Michael Schumacher (fin-nofs) flimkien mal-player tal-futbol tal-:ermanja u ta’ Bayern Munich, Lukas Podolski. Il-players ta’ Bayern Munich marru jaraw il-Grand Prix ta’ Monaco
fatt wie[ed ma jistax jg[id min hu s-sewwieq prin/ipali ta’ dan it-tim min[abba rrivalità interna li hemm f’dan it-tim, rivalità li ]gur tag[mel ;id. Fil-Bahrain, Raikkonen u Grosjean spi//aw fit-tieni u fit-tielet post rispettivament filwaqt li fi Spanja Raikkonen
spi//a fit-tielet post u Grosjean kien ferm vi/in li jikseb post fuq il-podju. Il-fatt li dawn i]-]ew; sewwieqa qed ji;bru diversi punti g[en lil-Lotus biex jitilg[u fit-tielet post tal-klassifika tal-kostrutturi, 25 punt wara l-leaders Red Bull. Pre]enti g[al dan il-Grand
Prix se jkun hemm il-players tat-tim tal-futbol ta’ Bayern Munich. Dawn se jkunu g[adhom ;ejjin minn telfa filfinali ta/-Champions League kontra Chelsea, telfa li se tkun diffi/li biex il-players ja//ettaw spe/jalment meta wie[ed iqis li l-partita nlag[bet fil-grawnd ta’ Bayern stess.
FUTBOL – FINALI TAT-TAZZA TAR-RE
L-a[[ar /ans g[al Barcelona Illum Barcelona se jkunu qed jippruvaw jirb[u l-uniku titlu dan l-ista;un, hekk kif fil-finali tat Tazza tar-Re jaffrontaw lill-finalisti talEuropa League, Athletic Bilbao. Din il-finali, ironikament, se tintlag[ab fil-grawnd tat-tim li g[eleb lill-istess Athletic Bilbao fil-finali talEuropa League, Atletico Madrid. Dan l-ista;un, fid-darbtejn li ltaqg[u kontra xulxin Barcelona reb[u f’darhom filwaqt li barra minn darhom Barcelona ;ew draw 2-2. Madankollu, wie[ed jista’
jg[id li dawn ir-ri]ultati kienu jqarrqu. Bilbao kellhom wirja millaqwa meta lag[bu f’darhom u kellu jkun gowl ta’ Lionel Messi fid-90 minuta li salva draw g[at-tim ta’ Guardiola. Meta Bilbao lag[bu fil-Camp Nou kellhom log[ba tajba u lKatalani kellhom biss 55% tal-pussess tal-ballun. Fl-istess partita Bilbao kellhom tliet players strumentali neqsin u xorta offrew sfida denja lil Barcelona li se jkunu qed ifittxi li jirb[u l-ewwel titlu ta’ dan l-ista;un wara li spi//aw it-tieni fil-kampjonat
Il-kow/ ta’ Barcelona, Pep Guardiola li se jkun qed imexxi lil dan it-tim g[all-a[[ar darba
wara Real Madrid u ;ew eliminati mis-semi finali ta/Champions League. G[al Guardiola din se tkun l-a[[ar log[ba tieg[u ma’ Barcelona wara li [abbar ftit tal-;img[at ilu li din se tkun l-a[[ar sena tieg[u malklabb. Biex waslu sal-finali Barcelona eliminaw lil Valencia fis-semi finali b’aggregate ta’ 3-1 filwaqt li t-tim ta’ Bielsa g[eleb lil Mirandes b’aggregate kbir ta’ 8-3. Ittim Bask spi//a fl-10 post filkampjonat u wasal sal-finali tal-Europa League. Theddida kbira g[ad-difi]a ta’ Barcelona se jkun lattakkant Fernando Llorente. Dan spi//a b[ala l-aqwa skorer tat-tim fl-Europa League filwaqt li hu t-tieni l-aqwa skorer fit-Tazza tar-Re. Llorente, s’issa, sab ix-xibka [ames darbiet. Jekk Barcelona jirb[u din it-tazza, din tkun is-26 darba fl-istorja tag[hom li reb[uha filwaqt li Athletic Bilbao, li huma t-tieni l-aktar tim li qatt reba[ din it-tazza, se jkunu qed jimmiraw li jirb[u din ittazza g[all-24 darba. Barcelona se jkollhom liddifensur Carles Puyol kif
ukoll lill-attakkant David Villa neqsin min[abba injury. Id-difensur Dani Alves ukoll se jitlef din il-log[ba filwaqt li l-attakkant Sanchez hu mistenni jirkupra. Athletic Bilbao, fl-a[[ar [ames [ar;iet tag[hom tilfu erba’ partiti u ;ew draw wa[da u dan juri li mhux g[addejin minn forma tajba. Madankollu, fl-a[[ar [ames log[biet tag[hom fit-Tazza tar-Re, Bilbao reb[uhom kollha u ilhom ma jitilfu g[al dawn l-a[[ar tmien partiti f’din il-kompeitzzjoni. Min-na[a tag[hom, Barcelona, fl-a[[ar [ames partiti li lag[bu kontra Bilbao reb[u tnejn u ;ew draw tlieta. Dan ifisser li Bilbao se jkollhom bi//a xog[ol iebsa. Barcelona ilhom ma jilag[bu mit-12 ta’ Mejju meta dakinhar kienu ;ew draw 2-2 kontra Betis i]da minkejja dan il-midfielder Fabregas jemmen li l-kundizzjoni fi]ika tat-tim hi wa[da tajba. “Mhux normali li ddum daqshekk biex tilg[ab finali imma ninsabu e//itati biex intemmu l-ista;un bit-tajjeb. Ninsab /ert li anke Athletic Bilbao huma e//itati biex
jirb[u din it-tazza u jpattu g[ad-disfatta tal-Europa League.” Bilbao, l-ista;un l-ie[or urew futbol mill-isba[, spe/jalment fl-Europa League. Il-futbol offensiv li jilag[bu Bilbao u Barcelona ]gur li se joffri spettaklu u gowls. Min-na[a tag[hom, Barcelona jridu jpattu g[addisfatta u fl-istess [in Guardiola jrid itemm l-avventura glorju]a ma’ dan il-klabb bl-a[jar mod possibbli. Meta wie[ed i[ares lejn dak kollu li reb[u Barcelona matul dawn l-a[[ar snin hu stramb il-fatt li dawn ma reb[ux titlu wie[ed din issena u ]gur li llum se tkun okka]joni li l-players Katalani ma jridux jitilfu. Formazzjonijiet probabbli>
Athletic Bilbao (4-3-3):
Iraizoz – Iraola, Javi Martinez, Amorebieta, Aurtenetxe – De Marcos, Herrera, Iturraspe – Susaeta, Llorente, Muniain Barcelona (4-3-3): Valdes – Pique, Mascherano, Adriano, Busquets – Thiago Alcantara, Xavi, Iniesta – Messi, Fabregas, Sanchez
IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’Mejju, 2012
30 Sport TRASFERIMENTI
Conte i;edded il-kuntratt
L-attakkant :ermani] Lukas Podolski (xellug) u l-kow/ tat-tim nazzjonali :ermani] Joachim Loew waqt sessjoni ta’ ta[ri;
EURO 2012
“It-telfa ta’ Bayern mhux se taffettwana”
Skont l-attakkant ta’ Arsenal, Lukas Podolski ttelfa li sofrew Bayern Munich fil-finali ta/-Champions League kontra Chelsea mhux se taffettwa l-morall tat-tim nazzjonali :ermani] li g[andu numru kbir ta’ plejers ;ejjin mill-klabb tal-Bavarja. Philipp Lahm, Manuel Neuer, Bastian Schweinsteiger, Thomas Mueller, Holger Badstuber, Jerome Boateng, Toni Kroos u Mario Gomez huma kollha plejers ta’ Bayern li fil;img[at li ;ejjin se jkunu qed jilag[bu fil-EURO 2012. Bayern Munich mhux biss kellhom di]appunt li tilfu ]ew; finali ta/-Champions League fi spazju ta’ tliet snin i]da anke l-fatt li tilfu l-finali kontra Chelsea proprju flAllianz Arena.
“Diffi/li biex tikkonslahom b[alissa. Jien dan l-ista;un ;raltli xi [a;a simili u m’hemmx x’tag[mel. Trid ta//etta li l-isport hu /iklu b[al [ajja, daqqa l-affarijiet imorru tajjeb u daqqa jmorru [a]in,” qal Podolski. Matul l-ista;un li g[adda, Podolski lag[ab ma’ Cologne u dawn ;ew relegati u Podolski ng[aqad ma’ Arsenal. Matul il-;img[a Mueller qal li hu u s[abu, aktar ma ja[sbu fuq il-finali li huma ddominaw mill-bidu sal-a[[ar, aktar qed i[ossuhom di]appuntanti. “It-tmien plejers ta’ Bayern huma ta’ kwalità kbira u ninsab /ert li sakemm tibda lEURO dawn mhux biss se jinsew it-telfa i]da se jkunu motivati biex ipattu g[al dan id-di]appunt,” kompla jg[id
Podolski. G[all-kuntrarju ta’ Podolski, il-kow/ nazzjonali tal-:ermanja, Joachim Loew, qabel ma ntlag[bet il-finali ta/-Champions League kien stqarr li jekk Bayern jitilfu ttim :ermani] se jkun affettwat b’mod negattiv. Il-:ermanja se tibda b[ala wa[da mill-favoriti g[ar-reb[ tat-tilu anke jekk il-grupp tal:ermanja hu wie[ed ferm diffi/li. Il-:ermanja trid tilg[ab kontra d-Danimarka, l-Olanda u l-Portugall.L-a[[ar darba li l-:ermanja kienet champion tal-Ewropa kien fl1996. Fil-EURO 2008 l-:ermanja spi//at fit-tieni post filwaqt li spi//at fit-tielet post f’]ew; edizzjonijiet tat-Tazza tadDinja, dawk tal-2006 u tal2010.
Il-kow/ ta’ Juventus, Antonio Conte ;edded ilkuntratt mal-Bianconeri. Skont dawn ir-rapporti Conte ;edded il-kuntratt sal2015 u s-salarju tieg[u, minn 1.5 miljun ewro fis-sena se jkun dak ta’ tliet miljuni fissena. Minbarra li ;edded ilkuntratt Conte se jitkellem mad-diri;enti ta/-champions Taljani dwar il-plejers li jixtieq jakkwistaw g[allista;un li ;ej fejn issa Juventus mhux biss se jkunu impenjati fil-kampjonat u filCoppa Italia i]da anke fi/Champions League. DI MATTEO – Ilmani;er ta’ Chelsea Roberto Di Matteo mhux lest i;edded il-kuntratt mal-Blues g[al sena biss. Skont rapporti fil;urnali Ingli]i Di Matteo jrid li Chelsea joffrulu kuntratt twil biex b’hekk ikun jista’ jfassal pro;ett biex ikompli jibni fuq is-su//ess li kisbu Chelsea fuq Bayern Munich. Jidher li Chelsea, minkejja li Di Matteo kien strumentali f’dan is-su//ess jixtiequ li ja[tru kow/ b’aktar esperejnza u Di Matteo jidher li se jitlaq minn malklabb. Aston Villa jinsabu interessati f’Di Matteo.
“Nafu li Di Matteo jista’ jitlaq. Fil-jiem li ;ejjin Di Matteo mal-ewwel se jkun jaf x’inhi d-de/i]joni tag[na. Il-plejers jibdew il-preseason fl-4 ta’ Lulju u nixtiequ li sa dik id-data nkunu nafu min se jkun il-kow/ g[al sta;un ie[or,” qal il-Kap E]ekuttiv ta’ Chelsea, Ron Gourlay. Intant, plejer li se jibqa’ ma’ Chelsea hu Frank Lampard li stqarr li jixtieq itemm il-karriera tieg[u mat-tim. Lampard, li g[andu 33 sena fadallu sena biex jiskadilu l-kuntratt u dan mhux biss se j;edded il-kuntratt i]da se jibda jir/ievi salarju ta’ madwar 175,000 elf lira sterlina fil;img[a. INZAGHI – L-attakkant Taljan, Filippo Inzaghi, li g[adu kemm waqaf jilg[ab ma’ Milan jidher li se jibda jilg[ab fl-Istati Uniti proprju ma’ Chicago Fire li qed joffrulu kuntratt ta’ ]ew; miljun ewro fis-sena. Inzaghi, li g[andu 39 sena g[andu offerti wkoll ming[and LA Galaxy u Vasco da Gama. Matul dawn l-a[[ar snin diversi plejers marru jilag[bu flIstati Uniti fosthom Thierry Henry u David Beckham.
GIRO D’ITALIA
Guardini jirba[ is-17-il tappa Andrea Guardini reba[ is17-il tappa tal-Giro d’Italia meta g[eleb l-isfida ta/-champion mondjali Mark Cavendish. Fittielet post spi//a t-Taljan Roberto Ferrari. Guardini reba[ din ittappa li tibda San Vito di Cadore u tintemm f’Vedelago f’[in ta’ tliet sig[at u 52 sekonda. Il-Giro
jintemm nhar il-{add li ;ej. Intant, l-Ispanjol Joaquim Rodriguez g[adu l-leader overall tal-klassifika. Kif spi//aw:
1. Andrea Guardini, Mark Cavendish, Roberto Ferrari, Robert Hunter
Kif Jinsabu: 1. Joaquim Rodriguez, Ryder
Hesjedal, Ivan Basso, Michele Scarponi
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
Sport 31
Agius se jibqa’ ma’ Valletta L-eks plejer ta’ Valletta, Gilbert Agius se jibqa’ ja[dem fi [dan il-klabb hekk kif dan a//etta l-offerta li g[amillu l-klabb biex jin[atar b[ala assistent kow/. Agius se jkun qed jg[in lil Mark Miller, eks kow/ ta’ Hibernians li hu mistenni jing[aqad ma/-champions matul il-;img[at li ;ejjin Agius, xi snin ilu kien g[amel il-kors tal-UEFA biex jil[aq kow/ i]da dak i]]mien kien g[a]el li jibqa’ jilg[ab ma’ Valletta. Jidher li Agius se jiffirma kuntratt ta’ sentejn biex b’hekk jibqa’ mal-klabb li minn dejjem kien f’qalbu. Fl-a[[ar partita talkampjonat kontra Hibernians Agius deher ferm emozzjonat u bla dubju din l-a[bar se tin]el tajjeb malpartitarji u dawk kollha involuti f’dan il-klabb. Jihder ukoll li Valletta kellhom xi diskussjonijiet
ma’ Justin Haber li g[adu kemm intemmlu l-kuntratt li kellu mat-tim Grieg ta’ Kerkyra. Minkejja li Valletta se j;eddu l-kuntratt ta’ Hogg jidher li jridu gowler ie[or ta’ kalibru. Se jibqg[u fil-kariga Intant, sorsi vi/in dan il-
;urnal ]vela li Steve d’Amato se jibqa’ jmexxi lil Mosta filwaqt li Pawlu Zammit se jibqa’ jmexxi lil Birkirkara. Wie[ed irid jara issa x’se jkun il-futur tal-eks kow/ ta’ Valletta, Jesmond Zerafa li fi tmiem il-;img[a
KAMPJONATI EWROPEJ TAL-ISPARAR
Bidu tajjeb g[al Deguara u Galea ..... dawn jer;g[u jisparaw illum
It-tiraturi Maltin Rennie Deguara u James Galea lbiera[ bdew l-avventura tag[hom fil-Kampjonati Ewropej li qed isiru fil-belt ta’ Larnaca f’?ipru. Dawn i]-]ew; tiraturi kellhom bidu tajjeb u llum jer;g[u jkunu fl-azzjoni bit-tama li jg[addu g[all-barrage finali tat-Trap. Deguara fl-ewwel rawnd laqat 22 plattina minn 25 filwaqt li fit-tieni rawnd laqat 24 minn 25. James Galea, fl-ewwel rawnd, laqat 23 plattina minn 25 filwaqt li fit-tieni rawnd seta’ mar a[jar hekk kif laqat 18-il plattina minn 25. Dan l-event ikompli llum fejn it-tiraturi jridu jisparaw fuq 75 plattina o[ra, 25 kull rawnd. L-aqwa sitt tiraturi jikkwalifikaw g[all-barrage finali. G[al dawn il-kampjonati qed jipparte/ipaw mijiet ta’ tiraturi minn madwar l-Ewropa. Fil-jiem li g[addew it-tiratur Malti Nathan Lee Xuereb kiseb su//es fl-event tad-Double Trap hekk kif reba[ ilmedalja tal-fidda. ?ipru, matul dawn l-a[[ar snin investa [afna fir-ranges tal-isparar u issa qed jorganizza b’mod regolari kampjonati b[al dawn. CHAMPIONS LEAGUE
Platini lest jibdel ir-regoli Il-President tal-UEFA, Michel Platini qal li hu lest biex jibdel ir-regola li tg[id li jekk tim jirba[ i/-Champions League i]da fil-kampjonat ma jispi//ax f’po]izzjoni li jikkwalifika g[a/-Champions League tal-ista;un ta’ wara, dan jikkwalifika b’mod awtomatiku minflok l-a[[ar tim li jkun g[adda g[al din ilkompetizzjoni. Dan l-ista;un Chelsea, li spi//aw fis-sitt post talPremiership Ingli], reb[u /Champions League u [adu post Tottenham li spi//aw firraba’ post. Meta tkellem dwar din ir-regola, Platini qal li g[at-tliet snin li ;ejjin mhux se jbiddilha imma wara dawn is-snin jikkunsidra biex jibdilha. Il-mani;er ta’ Tottenham, Harry Redknapp qal li lUEFA g[andha t[alli [ames
klabbs minn pajji] wie[ed jekk ji;ri kif ;ara dan lista;un. “Jekk t[alli [ames timijiet minn pajji] trid tne[[i klabb ie[or minn pajji] ie[or g[ax il-kompetizzjoni dejjem ikun fiha 32 tim,” spjega Platini. Din ir-regola ;iet introdotta meta fl-2005, Liverpool kienu re[bu /-Champions League u [adu post Everton. Ir-Reds kienu spi//aw fil-[ames post u li kieku ma reb[ux kontra Milan f’Istanbul dawn ma kienxu jikkompetu fi/Champions League tal-2006. Rigward dak li ;ralhom Tottenham Platini qal, “ Tottenham mhux qed ikunu penalizzati g[ax jafu r-regoli. Jekk riedu jkunu /erti li se jid[lu fi/-Champions League kellhom jispi//aw it-tielet u mhux ir-raba’,” temm jg[id il-President.
qal li mhux se jibqa’ ma/champions kif ukoll x’se jag[mel il-kow/ ta’ Qormi FC, Stephen Azzopardi. Dan be[siebu jie[u de/i]joni finali wara li Qormi jilag[bu l-finali talU*Bet FA Trophy kontra Hibernians nhar il-{add li ;ej. Birkirkara mhux se j;eddu l-kuntratt tal-attakkant Moises Avila-Perez filwaqt li Nikola Vukanac, Shola Shodiya Haruna, Rodrigo Pereira u Jorge kollha g[andhom marbutin b’kuntratt.
L-eks captain ta’ Valletta, Gilbert Agius li se jing[ata rwol ta’ assistent kow/
FIFA
Ir-referees se jkunu ttestjati L-esperti medi/i tal-FIFA qalu li jixtiequ li r-referees ikunu wkoll ittestjati g[ad-doping. “Irridu nqisu lir-referee b[ala parti mil-log[ba. B[alissa r-referees ji;u ttestjati fi]ikament imma qatt ma jkunu //ekjati jekk hux qed jie[du sustanzi projbiti,” qal il-Kap tal-Istaff Mediku tal-FIFA, Jiri Dvorak. “Mhux qed ng[idu li rridu li r-referees ikunu ttestjati g[ax hemm xi suspetti []iena imma g[ax irridu li kul[add ikun fuq l-istess livell. Il-plejers, b[ar-referee, ikunu fil-grawnd, u dawn ji;u ttestjati regolarment,” kompla Dvorak. Dwar dan, ir-referee internazzjoali, Howard Webb qal, “M’hemm l-ebda problema li nibdew inkunu ttestjati. A[na m’g[andniex g[alfejn nie[du sustanzi projbiti g[ax mhu qed nikkompetru kontra [add i]da kemm naraw li r-regoli jkunu rispettati. Intant, David Howman, id-Direttur :enerali tal-WADA qal li fil-futur jista’ jag[ti l-ka] li plejer li jkun instab po]ittiv jit[alla jit[arre; mat-tim i]da ma jkunx jista’ jilg[ab.
FUTBOL INGLI}
Barton sospi] 12-il partita
Il-captain ta’ Queens Park Rangers, Joey Barton se jkun sospi] 12-il partita wara l-im;iba vjolenti tieg[u fl-a[[ar partita tal-kampjonat kontra /champions Man City. Barton kien tke//a kontra Man City fil-partita li QPR tilfu bi skor ta’ 3-2 fla[[ar minuti. Hu ;ie akku]at li a;ixxa b’mod vjolenti fil-konfront ta’ Sergio Aguero u Vincent Kompany. Minbarra li se jkollu jiskonta 12-il partita, Barton ;ie mmultat 75,000 elf lira sterlina mill-FA Ingli]a. Barton kien ori;inarjament tke//a min[abba fawl fuq Tevez u ta’ dak il-fawl se jiskonta erba’ partiti. L-in/identi li kien hemm bejn Barton, Aguero u Kompany se[[ew wara li Barton kien di;à ;ie ordnat biex jo[ro; mill-grawnd. Ta’ dawn lin/identi Barton ;ie sospi] tmien partiti li jammontaw g[al total ta’ 12. Min-na[a tag[hom, QPR ma g[amlu l-ebda stqarrija u wie[ed irid jara issa jekk dawn hux se jbig[uh fis-sajf li ;ej meta jifta[ is-suq ta’ trasferimenti. Barton, fi stqarrija pubblika qal li kien Tevez li beda kollox u dan ma ;iex ippenalizzat. “Nitlob sku]a lil kul[add u ma rridx nisma’ aktar fuq dan lin/ident. L-affarijiet li ji;ru fil-grawnd huma spontanji u ]gur mhux pjanati, qal Barton.
OLIMPJADI 2020
Baku u Doha eliminati mil-lista finali Il-bliet ta’ Baku u Doha ;ew eliminati mil-lista finali tal-bliet li qed jikkontestaw biex jorganizzaw l-Olimpjadi tas-sajf tal-2020. Dan ;ie ]velat mill-Kumitat Olimpiku Internazzjonali (IOC) li issa jrid jag[]el bejn il-bliet ta’ Madrid, Tokyo u Istanbul. G[al Doha u Baku dan hu ttieni di]appunt konsekuttiv g[ax dawn di;à ;ew esklu]i mil-lista ta’ bliet li se jorganizzaw l-Olimpjadi tal2016. L-IOC se t[abbar min se jorganizza l-akbar avveniment sportiv f’Settembru ta’ sena o[ra fil-belt ta’ Buenos Aires. Din hi t-tielet darba li l-belt ta’ Madrid qed tkun wa[da mill-bliet li qed titfa’ lkandidatura tag[ha filwaqt li g[all-belt ta’ Tokyo din hi ttieni darba. Baku kienet dejjem l-aktar
belt li wie[ed stenna li tkun eliminata f’din il-fa]i. Dan g[aliex din il-belt qatt ma organizzat edizzjonijiet sportivi ta’ dan it-tip u m’hemm kwa]i l-ebda infrastruttura sportiva. Il-membri tal-IOC /a[du li eliminaw lil Doha min[abba li jekk isiru l-Olimpjadi hemm ikollhom isiru f’Ottubru min[abba s-s[ana kbira li jkun hemm fil-Qatar matul is-sajf. Gilbert Felli, Direttur E]ekuttiv qal li l-Qatar ;ie esklu] ‘mhux min[abba ttemp biss’ i]da anke min[abba ra;unijiet o[ra li ma qalhomx. B[alissa, fi Spanja hemm kri]i finanzjarja i]da l-Kumitat li tefa’ l-kandidatura biex jorganizza l-Olimpjadi f’Madrid baqa’ jinsisti fuq dan u qal li sakemm l-IOC ti;i biex tie[u de/i]joni, lekonomija fil-pajji] tkun
marret g[all-a[jar. Alejandro Blanco, il-Kap tal-Kumitat li qed jitfa’ din ilkandidatura qal li anke dan ilKumitat g[andu l-appo;; s[i[ tal-Gvern Spanjol. Istanbul, li qed tippre]enta din il-kandidatura g[all-[ames darba konsekuttiva tefg[et ukoll il-kandidatura biex torganizza l-Kampjonati Ewropej tal-Futbol tal-istess sena u l-IOC mal-ewwel g[amlitha /ara li Istanbul ma tistax torganizza ]ew; edizzjonijiet f’daqqa. Min-na[a tag[hom, ilkapijiet tat-Turkija minn dejjem qalu li l-prijorità tag[hom hi li jorganizzaw lOlimpjadi. Il-belt ta’ Tokyo, li organizzat l-Olimpjadi tal1964, g[adha qed tirkupra mit-terremot u t-tsunami qawwi li se[[ sena ilu.
Il-:img[a, 25 ta’ Mejju, 2012
32 Lokali
Kurt Calleja fil-finali
It-titlu tal-kanzunetta ta’ Kurt Calleja This is the Night ]gur qatt aktar m’hu se jkun opportun daqs kemm se jkun g[ada meta fil-final tal-Eurovision Song Contest f’Baku fl-A]erbaj;an se jkun wie[ed mis-26 kantant finalisti fl-edizzjoni ta’ din is-sena. L-ambaxxatur tal-kanzunetta Maltija g[al din is-sena rnexxielu jikseb post li l-poplu Malti, dilettant u mhux ta’ din il-manifestazzjoni mu]ikali, ilu snin jistenna. L-awgurju ta’ kul[add hu li Kurt u l-band tieg[u jer;g[u jag[tu wirja o[ra ta’ talent u spettaklu.
Fidu/ja fik u f’uliedek Illum il-Partit Nazzjonalista jibda jlaqqa’ lKunsill :enerali tieg[u bilqofol jintla[aq nhar il-{add li ;ej bid-diskors tal-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi. Dan hu Kunsill :enerali amministrattiv fejn il-Partit jag[ti rendikont s[i[ tal[idma sfiqa li saret mill-PN permezz tal-istrutturi kollha tieg[u matul din l-a[[ar sena. Hu wkoll Kunsill :enerali fejn il-Partit, permezz tal-interventi tal-kunsilliera, jitkellem ukoll dwar ilvi]joni tieg[u g[all-;id talfamilji, it-tfal, i]-]g[a]ag[ u l-anzjani tag[na. It-tema mag[]ula hi Fiducja Fik u f’Uliedek. Fra]i li g[andha sinifikat qawwi li tpo;;i l-ewwel u qabel kollox lill-bniedem fi//entru tal-politika tal-PN. Hija importanti wkoll g[aliex fl-istess waqt turi l-fidu/ja u l-apprezzament li g[andu lPartit lejn il-bniedem.
Gvern immexxi mill-PN qed jara li nirnexxu lkoll flimkien u dan g[ax g[andu fidu/ja s[i[a fil-bniedem – fik u f’uliedek. G[ax il-Gvern g[andu fidu/ja fik u f’uliedek g[a]el li jag[tik l-aqwa edukazzjoni. G[aliex il-Gvern g[andu fidu/ja fik u f’uliedek g[a]el li jag[tik din l-edukazzjoni b’xejn. G[ax g[andu fidu/ja fik u f’uliedek g[a]el li jibnilek skola ;dida kull sena. G[ax g[andu fidu/ja fik, qed jag[tik il-fakultà li tag[]el int fejn tixtieq tistudja u lopportunità li tkompli blistudji tieg[ek permezz ta’ scholarships. Il-PN jemmen fik. Jemmen li inti, bledukazzjoni li rnexxielek tikseb, se tkun qed tag[ti l-frott lil dan il-pajji], se tkun filfutur [addiem kompetenti u allura se tkun qed tikkontribwixxi g[all-i]vilupp ekonomiku ta’ pajji]na. Dan il-Kunsill :enerali se jkun qed jis[aq fuq l-impor-
minn Paula Mifsud Bonnici President Kunsill :enerali PN mifbon@maltanet.net
tanza tax-xog[ol f’pajji]na fejn g[andu nuqqas ta’ ri]orsi naturali. Ix-xog[ol jibqa’ pedina importanti fil-[ajja tag[na u fl-i]vilupp tag[na b[ala so/jetà. Dak kollu li rnexxielu jikseb pajji]na tul dawn l-a[[ar snin, fejn kellek kri]i ekonomika u finanzjarja
media•link COMMUNICATIONS
internazzjonali li [asdet lil [afna, huwa frott tax-xog[ol ta’ ommijiet u missirijiet, imma bla dubju huwa frott ukoll tad-de/i]jonijiet ta’ dan il-Gvern favur ix-xog[ol u xog[ol b’pagi tajbin. G[aliex Lawrence Gonzi kien kapa/i jie[u d-de/i]jonijiet li kien hemm b]onn, u g[aliex [adhom b’akbar responsabbiltà, bil-g[aqal u li j[arsu fit-tul, illum g[andna pajji] li f’dawn l-a[[ar erba’ snin kien kapa/i jsalva 5,000 impjieg li kienu f’riskju u jo[loq 20,000 post taxxog[ol. Fl-2011, pajji]na kellu ttielet l-akbar rata ta’ [olqien ta’ impjiegi fl-Unjoni Ewropea u llum g[andna ssitt l-anqas rata ta’ qg[ad flUnjoni Ewropea. U dan meta pajji]i o[rajn fl-Unjoni Ewropea, kienu qeg[din inaqqru l-pensjonijiet, i]idu ttariffi g[ad-d[ul flUniversitajiet tag[hom, inaqqsu l-pagi u j]idu t-taxxi. U dan waqt li l-Partit
Laburista f’Malta kien qieg[ed jinjora dak li qed ji;ri f’dawn il-pajji]i u jipponta subg[ajh lejn il-Gvern g[al kull werqa li taqa’ missi;ar tal-madwar. Dan il-Kunsill :enerali se jkun qed jiddiskuti l-investiment kbir li g[amel dan ilGvern fil-qasam tas-sa[[a. Se jkun qed jiddiskuti kif dan ilGvern, filwaqt li jkompli jag[ti dan is-servizz b’xejn, se jkun qed jinvesti aktar f’dan il-qasam sabiex ilmarid, l-anzjan u l-vulnerabbli jing[ata servizz ta’ kwalità. Il-PN fil-Gvern irnexxielu jag[mel dan kollu g[aliex kellu u g[ad g[andu fidu/ja s[i[a fit-tfal u ]-]g[azag[ tag[na; g[aliex jemmen fil[addiema tag[na u fil-potenzjal tag[hom; g[aliex jemmen fl-investituri u f’pajji]na. U g[aliex jemmen fik u f’uliedek, il-PN se jkompli ja[dem biex jo[loq aktar xog[ol u xog[ol b’pagi tajbin g[alik.