www.media.link.com.mt
Numru 13,140
€0.55
Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
Il-PM jassumi r-responsabbiltà tal-Intern u l-Kunsilli Lokali Tonio Borg jassumi r-responsabbiltà tal-Affarijiet Parlamentari
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi jag[ti l-kummenti lill-;urnalisti wara li ttie[ed il-vot fil-Parlament lbiera[ filg[axija (Ritratt> Michael Ellul)
Il-PM jsejja[ g[al vot ta’ fidu/ja fil-Gvern ...wara li Franco Debono vvota mal-Oppo]izzjoni fuq il-mozzjoni ta’ sfidu/ja f’Carm Mifsud Bonnici li rri]enja minn Hermann Micallef
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi sejja[ g[al vot ta’ fidu/ja fil-Gvern li hu mistenni li jittie[ed fil-Parlament nhar it-Tnejn. Dan wara li d-Deputat Franco Debono vvota mal-Oppo]izzjoni Laburista fuq
il-mozzjoni li, minn wa[da ta’ /ensura nbidlet f’wa[da li ssejja[ g[ar-ri]enja ta’ Carm Mifsud Bonnici minn Ministru. E]attament wara li ttie[ed il-vot fuq
din il-mozzjoni ta’ sfidu/ja, li g[addiet b’35 vot favur u 34 kontra, id-Deputat Franco Debono [are; mill-Parlament u ma riedx jag[ti kummenti lill-;urnalisti. g[al pa;na 7
L-Italja
Sport
Poplu jikkalkula l-impatt tat-terremoti g[ar-re;juni, bit-the]]i] tal-art ikompli
Jit[abbru l-finalisti tal-5 edizzjoni ta’ The Gram Collection Replay Gala Night li se ssir nhar l-Erbg[a li ;ej
Ara pa;na 15
Ara pa;na 30
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi [abbar wara li a//etta r-ri]enja ta’ Carm Mifsud Bonnici minn Minstru, li kien se jassumi r-responsabbiltà tal-Intern u tal-Kunsilli Lokali filwaqt li l-Vi/i Prim Ministru Tonio Borg jassumi r-responsabbiltajiet tal-Affarijiet Parlamentari. Dan [abbru l-Prim Ministru stess f’konferenza tal-a[barijiet ftit mumenti wara li ntemmet is-seduta tal-Parlament talbiera[ filg[axija fejn g[addiet mozzjoni talOppo]izzjoni g[al /ensura u r-ri]enja tal-Ministru Carm Mifsud Bonnici. F’kummenti li ta lill;urnalisti wara li ttie[ed il-vot fil-Parlament, ilPrim Ministru qal li fi//irkustanzi ta’ dak li se[[ fil-Parlament kien qed ja//etta r-ri]enja talg[al pa;na 7
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
Parlament 7
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li l-Gvern se j[ares ’il quddiem biex ifittex l-interess tal-pajji] (Ritratt> Michael Ellul)
L-interess tal-pajji] hu li jitkattar ix-xog[ol u jin;ieb l-investiment minn pa;na 1
Wara li laqqa’ l-Grupp Parlamentari Nazzjonalista, il-Prim Ministru [abbar li Carm Mifsud Bonnici kien bag[atlu l-ittra ta’ ri]enja mill-ewwel wara l-vot u hu kien a//etta r-ri]enja. F’kummenti lill-;urnalisti, il-Prim Ministru qal li l-Parlament esprima l-vot tieg[u fuq mozzjoni li kienet tittratta l-po]izzjoni ta’ Carm Mifsud Bonnici. Hu qal li d-dover tieg[u b[ala Prim Ministru u b[ala Grupp Parlamentari Nazzjonalista hu li tittie[ed nota ta’ din il-votazzjoni u lkonsegwenzi tag[ha. Il-Prim Ministru qal li l-ewwel konsegwenza kienet li e]attament wara l-e]itu tal-vot, Carm Mifsud Bonnici ppre]enta l-ittra tar-ri]enja tieg[u minn Ministru fejn irringrazzja lill-Grupp Parlamentari Nazzjonalista g[all-appo;; li ng[ata. Fl-ittra tieg[u, Carm Mifsud Bonnici [ass li d-dover tieg[u hu li jippre]enta r-ri]enja tieg[u. Fil-kummenti lill-;urnalisti, ilPrim Ministru Lawrence Gonzi qal li hu informa lil Carm Mifsud Bonnici li ta[t dawn i/-/irkustanzi kellu ja//etta r-ri]enja tieg[u u rringrazzjah tas-servizz leali, impenjattiv u dedikat mhux biss lejn il-Gvern i]da lejn il-poplu Malti u G[awdxi kollu. Hawnhekk Carm Mifsud Bonnici ntlaqa’ b’/ap/ip mill-kollegi tieg[u tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista. Il-Prim Ministru [a nota u rre;istra l-fatt li l-vot g[andu konsegwenzi politi/i u g[alhekk ilbiera[
stess ippre]enta mozzjoni ta’ fidu/ja fil-Gvern biex tkun diskussa filParlament nhar it-Tnejn li ;ej. Il-Gvern g[ad irid jiftiehem malOppo]izzjoni dwar in-numru ta’ seduti li bi [siebhom isiru. Il-Prim Ministru qed jittama li dawn is-seduti ma ji[dux fit-tul u sostna li jkun nhar it-Tnejn stess meta jittie[ed vot dwar din il-mozzjoni. Il-Prim Ministru ]ied li lanqas la[qu g[addew 15-il ;urnata mindu kien hemm mozzjoni ta’ fidu/ja filGvern, u dik il-mozzjoni g[addiet bil-ma;;oranza mitluba filParlament. Hu j[oss xorta wa[da li allavolja seta’ qal li l-mozzjoni baqg[et valida, xorta jidhirlu li fi/-/irkustanzi g[andu jmur lura fil-Parlament biex jirre;istra jekk hemm ma;;oranza fil-Gvern. Mistoqsi jekk id-Deputat Franco Debono g[andux futur fil-Partit Nazzjonalista, il-Prim Ministru wie;eb li l-kwistjoni mhix jekk hu g[andux futur jew le. Il-kwistjoni hi li, kif dejjem isir, kul[add g[andu jerfa’ r-responsabbiltà tal-a;ir tieg[u, inklu] Franco Debono. Spjega wkoll li ;ara dak li ;ara lbiera[, u Franco Debono g[andu jerfa’ r-responsabbiltà ta’ dak li g[amel. Dwar il-mozzjoni ta’ fidu/ja filGvern, Lawrence Gonzi qal li m’hemmx ipotesi dwarha i]da l-verità hi li l-mozzjoni jew tg[addi jew ma tg[addix; kif tg[addi u ma tg[addix hu irrelevanti g[a/-/irkustanzi fil-pro/ess demokratiku.
Il-Prim Ministru qal li l-verità hi li wie[ed jara x’ji;ri nhar it-Tnejn u skont l-e]itu ta’ dakinhar, il-Gvern jidde/iedi x’g[andu jag[mel. Il-Prim Ministru ]ied li hu ma kienx sorpri] bir-ri]ultat tal-vot. Hu qal li Carm Mifsud Bonnici mexa sew fid-dekasteru tieg[u; g[amel erba’ snin u nofs ta’ [idma intensiva g[all-pajji] u ma jirtira ebda kelma ta’ tif[ir lejh. Min-na[a tieg[u, Carm Mifsud Bonnici stqarr li kien hemm vot filParlament u hu jirrispetta dak il-vot. Hu qal li ppre]enta r-ri]enja tieg[u lill-Prim Ministru li ;entilment a//ettaha. Carm Mifsud Bonnici sostna wkoll li hu ma kienx sorpri] bil-vot u kien qed jistenna dan irri]ultat. Hu temm jg[id li mhux f’po]izzjoni li jinterpreta x’seta’ [aseb id-Deputat Franco Debono. Il-Prim Ministru ]ied li issa lGvern se j[ares ’il quddiem biex ifittex l-interess tal-pajji] li jkollu listabbiltà kif ukoll biex ikompli jitkattar ix-xog[ol u jin;ieb l-investiment lejn pajji]na. Dan kollu jista’ jsir jekk ikun hawn /ertezza fl-istabbiltà tal-Gvern. Barra l-bini tal-Parlament, Carm Mifsud Bonnici ntlaqa’ b’/ap/ip minn folla li n;abret fi Pjazza San :or;. Fil-pront, xufier mar jifta[ ilbieba tal-karozza ministerjali i]da Carm Mifsud Bonnici ma u]ax ilvettura, u b’;est ta’ umiltà nstema’ jg[id lix-xufier li issa hu m’g[adux Ministru. Carm Mifsud Bonnici [alla l-bini tal-Parlament f’karozza privata.
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi rringrazzja lil Carm Mifsud Bonnici g[all-[idma u l-integrità tieg[u
Dejjem leali lejn il-;urament tal-[atra Fl-ittra ta’ ri]enja li ppre]enta lill-Prim Ministru wara l-vot fis-seduta talParlament ilbiera[, Carm Mifsud Bonnici esprima l-apprezzament tieg[u g[all-fidu/ja li wera fih il-Prim Ministru meta fil-bidu tal-le;islatura [atru b[ala Ministru fil-Kabinett. Irringrazzjah ukoll g[all-g[ajnuna tieg[u biex flimkien inkisbu ri]ultati flinteress tal-pajji]. Carm Mifsud Bonnici qal li b’wi//u minn quddiem jista’ jiddikjara li matul dawn l-erba’ snin dejjem ]amm leali lejn il-;urament tal-[atra u ming[ajr ebda tlaqliq jg[id li dejjem wettaq xog[lu b’responsabbiltà kbira. Carm Mifsud Bonnici qal li sfortunatament xi w[ud mill-Membri tal-Kamra tad-Deputati ma fehmux bi]]ejjed limpenn li l-Ministeru li mexxa, kien jirrekjedi. G[aldaqstant issottometta rri]enja tieg[u minn Ministru tal-Intern u Affarijiet Parlamentari b’effett immedjat. Fir-risposta tieg[u, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal f’ittra li bag[at lil Carm Mifsud Bonnici, li b’g[afsa ta’ qalb kien qed ja//etta r-ri]enja tieg[u minn Ministru tal-Gvern. Il-Prim Ministru qal li f’ismu u f’isem il-Gvern jirringrazzjah kemm tal-[idma tieg[u kif ukoll g[all-integrità tieg[u. Limpenn u d-dedikazzjoni tieg[u, imnebb[a minn valuri sodi u sani, huma ta’ ispirazzjoni g[alina lkoll. Il-Prim Ministru awgura li dan ilmument diffi/li jkun opportunità biex “ner;g[u nikkonfermaw id-dedikazzjoni tag[na lejn il-;id tal-poplu Malti u G[awdxi kollu.” Il-Prim Ministru temm l-ittra tieg[u b’tislijiet lil Carm Mifsud Bonnici u lillfamilja tieg[u.
Il-Prim Ministru jirringrazzja lil Carm Mifsud Bonnici g[all-[idma tieg[u minn pa;na 1
Ministru Carm Mifsud Bonnici filwaqt li rringrazzjah tal-[idma tieg[u f’din il-kariga tul dawn l-a[[ar erba’ snin u nofs. Il-Prim Ministru tenna l-
appo;; tieg[u lil Carm Mifsud Bonnici u qal li kien qed jer;a’ jsostni kull kelma li qal fil-Parlament fl-intervent tieg[u dwar il-mozzjoni. Il-Prim Ministru [abbar ukoll li ppre]enta lill-Iskrivan
tal-Kamra mozzjoni ta’ fidu/ja fil-Gvern biex tibda tkun diskussa nhar it-Tnejn. Hu qal li kienu qed isiru ta[ditiet mal-Oppo]izzjoni biex ikun de/i] in-numru ta’ seduti li kellhom jittie[du
g[ad-diskussjoni u esprima l[sieb tieg[u li possibbilment il-vot jittie[ed nhar it-Tnejn stess. F’kumment li ta Carm Mifsud Bonnici qal li hu dejjem g[amel [iltu kollha u dej-
jem [adem fl-interess talpoplu u tal-pajji]. Kemm il-Prim Ministru kif ukoll Carm Mifsud Bonnici qalu fir-reazzjoni tag[hom, li ma kinux sorpri]i bil-vot filParlament.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
2 Lokali
60 fil-mija tal-Ewropej favur kampanja kontra t-tabakk Hekk kif illum hu l-Jum Dinji Ming[ajr Tabakk, ilKummissjoni Ewropea ppubblika studju tal-Unjoni Ewropea dwar l-attitudnijiet lejn it-tabakk. B[ala medja, 60% ta/-/ittadini huma favur mi]uri biex it-tabakk isir inqas jidher u inqas attraenti, b[al pere]empju billi lprodotti tat-tabakk jin]ammu f’post fejn ma jidhrux fil[wienet jew billi ji;i ristett l-u]u ta’ tog[miet u kuluri attraenti. Fl-istess [in, /ifri o[ra kienu l-kaw]a ta’ t[assib. Per/entwal ta’ 28% ta//ittadini tal-UE ta’ età ta’ 15il sena u aktar ipejpu. 70% ta’ dawk li jpejpu u dawk li waqfu jpejpu qabdu l-vizzju qabel l-età ta’ 18-il sena. Il-Kummissarju Ewropew responsabbli g[as-Sa[[a u lPolitika tal-Konsumaturi, John Dalli, qal li hu ta’ t[assib li l-ma;;oranza talEwropej jibdew ipejpu filbidu ta]-]g[o]ija tag[hom, qabel ma jag[lqu 18-il sena.
Chairman ;did g[all-MIA Michael Hoeferer hu /Chairman il-;did talAjruport Internazzjonali ta’ Malta. Huwa ;ie mag[]ul mill-Bord il-;did tad-diretturi aktar kmieni dan ixxahar. Hoeferer [adem fl-ajruport internazzjonali ta’ Vjenna , kien ukoll il-kap e]ekuttiv tal-Austrian National Tourist Organisation, kien ilPresident tal-Alpine Tourist Commission u [adem ukoll fil-European Travel Commission. Michael Hoeferer li g[andu 53 sena kien di;à Chairman tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta bejn l-2003 u l-l-2007.
G[alhekk hemm l-impenn li jkun assigurat li l-Ewropa ]]omm l-impenji internazzjonali tag[ha dwar ir-regolamentazzjoni tal-prodotti tat-tabakk, inklu] it-tnaqqis tal-attrazzjoni tas-sigarretti g[a]-]g[a]ag[. Huwa b’dan il-[sieb li l-Kummissjoni Ewropea b[alissa qed tfassal proposta biex tirrevedi dDirettiva dwar il-Prodotti tat-Tabakk. Filwaqt li kkummenta dwar xi ri]ultati po]ittivi talist[arri;, il-Kummissarju Dalli ]ied jg[id li l-kampanji kontra t-tipjip b[al pere]empju l-kampanja talUE “Ex-Smokers are unstoppable” (Dawk li qatg[u ttipjip ma j]ommhom xejn), qeg[din jag[tu r-ri]ultati tag[hom. Is-sejbiet mill-ist[arri; talUE dwar l-attitudnijiet talEwropej lejn it-tabakk jinkludu, in-numru ta’ sigarretti li jpejjep persuna kuljum huwa 14.2, li jirrappre]enta tnaqqis ]g[ir mill-ist[arri;
Nofs il-popolazzjoni tal-Unjoni Ewropea qatt ma pejpet pre/edenti (2009) (14.4 sigarrett kuljum). Nofs ilpopolazzjoni tal-UE qatt ma pejpet, per/entwal ta’ 61% tal-persuni li jpejpu b[alissa di;à ppruvaw jieqfu jpejpu, inklu] persuna minn kull [amsa fis-sena ta’ qabel list[arri;. G[alkemm kien hemm tnaqqis ta’ 17% fil-proporzjon ta’ persuni esposti g[ad-du[[an tas-sigarretti fir-ristoranti u l-bars, 14% ta/-/ittadini tal-UE xorta rrappurtaw li kienu esposti g[at-tipjip fir-ristoranti, 28% fil-[wienet tal-kafé u l-bars fl-a[[ar sitt xhur. Per/entwal ta’ 73 fil-mija ta/-/ittadini tal-UE huma favur li ji;u introdotti elementi ta’ sigurtà biex ji;i limitat il-kummer/ illegali tas-sigarretti, anke jekk dan ifisser li jkunu aktar g[aljin. 33 fil-mija ta’ dawk li jpe-
jpu u dawk li qatg[u t-tipjip fl-UE jg[idu li t-twissijiet tas-sa[[a fuq il-pakketti tattabakk g[andhom jew kellhom impatt fuq l-attitudnijiet u l-im;iba tag[hom fittipjip. Sadanittant, fi stqarrija, lA;enzija Ewropea g[asSa[[a u s-Sigurtà fuq il-Post tax-Xog[ol [abbret li dissena qed tie[u sehem fil-Jum Dinji Bla Tabakk billi nediet il-kampanja ta’ g[arfien tag[ha ‘Postijiet tax-xog[ol ming[ajr du[[an tat-tabakk. Din t[e;;e; lil min i[addem u lill-[addiema biex jeliminaw id-du[[an tat-tabakk minn fuq il-postijiet tax-xog[ol fl-Ewropa kollha. Din il-kampanja g[andha l-g[an li tag[ti appo;; lil min i[addem u lill-[addiema fil-[olqien ta’ postijiet taxxog[ol [ielsa mit-tipjip.
Super 5 In-numri tas-Super Five li telg[u lbiera[ huma 36, 41, 14, 1 u 32. {add ma qata’ l-[ames numri. 23 qatg[u erba’ numri u reb[u €2,137.01 kull wie[ed, filwaqt li 1,267 qatg[u tliet numri u reb[u €45.26 kull wie[ed. Il-premju li jmiss mhux se jkun inqas minn €370,000.
It-Temp
UV INDEX
8
IT-TEMP ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin, lokalment ftit jew wisq imsa[[ab u xi ftit im/ajpar mas-seb[ VI}IBBILTÀ tajba lokalment moderata g[allewwel IR-RI{ [afif u varjabbli li jsir l-iktar mill-Punent g[al-Lbi/ BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 26˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.4 mm
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IL-{AMIS L-og[la 26˚C L-inqas 16˚C
IL-:IMG{A L-og[la 26˚C L-inqas 17˚C
IS-SIBT L-og[la 26˚C L-inqas 17˚C
IL-{ADD L-og[la 26˚C L-inqas 18˚C
IT-TNEJN L-og[la 27˚C L-inqas 18˚C
UV
UV
UV
UV
UV
8
8
9
9
9
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 24˚ xemxi, Al;eri 27˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 20˚C imsa[[ab, Ateni 25˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 23˚C ftit imsa[[ab, Berlin 17˚C ftit imsa[[ab, Brussell 21˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 31˚C xemxi, Dublin 15˚C imsa[[ab, Kopen[agen 12˚C imsa[[ab, Frankfurt 25˚C ftit imsa[[ab, Milan 25˚C xemxi, Istanbul 20˚C ftit imsa[[ab, Londra 24˚C ftit imsa[[ab, Madrid 30˚C imsa[[ab, Moska 23˚C imsa[[ab, Pari;i 24˚C imsa[[ab, Bar/ellona 28˚C ftit imsa[[ab, Ruma 23˚C xemxi, Tel Aviv 26˚C xemxi, Tripli 29˚C ftit imsa[[ab, Tune] 27˚C xemxi, Vjenna 20˚C bir-rag[ad, Zurich 25˚C ftit imsa[[ab, Munich 22˚C ftit imsa[[ab, Stokkolma 12˚C xemxi, St. Petersburg 08˚C imsa[[ab
Konferenza Globali dwar is-Sigurtà se ssir f’Malta L-A;enzija Maltija g[allInformazzjoni Teknolo;ika (MITA), ;iet mag[]ula biex torganizza l-ikbar konferenza ta’ informazzjoni fuq is-sigurtà g[all-2012. Din is-sena l-Forum of Incident Response and Security Teams (FIRST) g[a]el lil Malta biex torganizza l-24 Konferenza Annwali tag[ha
li se ssir bejn is-17 u t-22 ta’ :unju. ‘Il fuq minn 400 delegat minn 52 pajji] differenti di;à kkonfermaw l-attendenza tag[hom g[al din il-konferenza bit-tema Security is not an island. Fost il-kelliema mistenni jkun hemm esperti minNATO, Facebook, Google u
Microsoft. Id-delegati se ji;u indirizzati wkoll millMinistru tal-Infrastruttura, itTrasport u lKomunikazzjoni, Austin Gatt. I/-Chairman tal-MITA, Godwin Grima, esprima ssodisfazzjon tieg[u li lMITA se torganizza avveniment daqshekk presti;ju].
B[al-lum 25 sena
I
sir l-ewwel pass li eventwalment kellu jwassal biex Malta tissie[eb fl-Unjoni Ewropea. ?ensu Tabone, Ministru talAffarijiet Barranin, kien se jag[mel ]jara fi Brussell biex f’laqg[a ma’ Leo Tindemans, il-Ministru tal-Affarijiet Barranin Bel;jan u President tal-Kunsill tal-Komunità Ewropea (kif kienet mag[rufa l-g[aqda Ewropea dak i]-]mien) ifittex il-kundizzjonijiet xierqa li jkunu jippermettu lil Malta titlob li tissie[eb fil-KE. Fi stqarrija il-Gvern kien qal lil l-fatt li l-ewwel ]jara tal-Ministru tal-Affarijiet Barranin se ssir fi Brussell, tirrifletti limportanza li l-Gvern Malti jag[ti littis[i[ tal-asso/jazzjoni ta’ Malta mal-KE. Saru ]jarat f’postijiet li kienu jintu]aw mis-Servizzi Ingli]i biex tkun studjata lpossibbiltà li dawn ikunu utilizzati b[ala postijiet residenzjali.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
4 Lokali
8,000 turist fuq ]ew; cruise liners
I]-]ew; Cruise liners MSC Divina u MSC Splendida li da[lu fil-port ilbiera[ u li fuqhom kien hemm mat-8,000 passi;;ier (Ritratt> Michael Ellul)
Il-Cruise liner MSC Divina, it-tnax-il cruise liner ta’ MSC Cruises wasal fil-Port il-Kbir ta’ Malta l-Erbg[a filg[odu, erbat ijiem biss wara li kien varat filPort ta’ Marsilja. L-MSC Divina ssemma ad unur tal-attri/i Sophia Loren li kienet hi stess li inawgurat dan il-cruise liner flimkien malPresident tal-MSC Cruises Gianlui;i Aponte. L-MSC Divina telaq minn Marsilja lejn Ruma u Sqallija sabiex l-Erbg[a 30 ta’ Mejju wasal Malta fejn mieg[u da[al ukoll il-Cruise liner MSC Splendida. Bejniethom dawn i]]ew; cruise liners da[[lu aktar minn 8,000 passi;;ier f’Malta. Pre]enti g[al konferenza tala[barijiet li saret fuq il-vapur stess kien hemm il-Ministru g[at-Turi]mu l-Ambjent u lKultura Mario De Marco li flimkien ma’ Norman Hamilton, il-kaptan Giuliano Bossi u l-kap e]ekuttiv talValletta Cruise Port indirizza lkonferenza stampa. Attenda wkoll il-Kap talOppo]izzjoni Joseph Muscat, li flimkien mal-membri parlamentari Laburisti Luciano Busuttil u Gavin Gulia g[a]lu li jqattg[u [in fuq il-Cruise liner lussu] MSC Divina. I/-Chairman u d-Direttur Mani;erjali ta’ Hamilton Travel - Norman Hamilton spjega kif lErbg[a 30 ta’ Mejju hi ;urnata storika g[all-industrija talCruise Liners f’Malta. Dan g[aliex waslu ]ew; vapuri talkumpanija MSC, l-MSC Splendida u l-MSC Divina li huma fost l-akbar vapuri talMSC Cruises. B’kollox dan ilvapur jesa 3,959 passi;;ier u j[addem 1,370 persuna abbord. Min-na[a tieg[u l-Ministru Mario De Marco sostna li lindustrija tal-Cruise liners hija industrija importanti li t[alli effett fuq l-ekonomija Maltija. Semma wkoll kif s’issa din issena waslu di;à Malta mal-190 elf passi;;ier permezz talvapuri tal-kumpanija MSC. B’kollox matul is-sena l-o[ra din l-istess kumpanija ;abet lejn pajji]na 560 elf passi;;ier.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
Lokali 5
Il-Kummissjoni Ewropea tfa[[ar l-ekonomija Maltija Rapport li juri l-impenn tal-Gvern li jimplimenta inizjattivi ekonomi/i li jistimulaw it-tkabbir ekonomiku u jo[olqu l-postijiet tax-xog[ol
Il-Ministru Chris Said jippre]enta l-g[ajnuniet finanzjarji lil rappre]entanti ta’ [ames NGO’s
Aktar g[ajnuna lil g[aqdiet mhux governattivi {ames NGO’s igawdu minn finanzjament tal-Gvern u l-Unjoni Ewropea Il-MEUSAC flimkien mal-Ministeru tal-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u lFamilja, ippre]entaw kofinanzjament ta’ €100,000 lil [ames g[aqdiet mhux governattivi. Il-[ames NGO’s li bbenefikaw minn finanzjament mill-Unjoni Ewropea huma l-SOS Malta, il-Maltese Italian Business Chamber, il-Mu]ew ta’ Malta dwar lAvjazzjoni, il-Fond Ulied {al Qormi, u l-COPIN. B’kollox bejniethom dawn lg[aqdiet se jkunu qed ja[dmu fuq disa’ pro;etti. G[al pre]entazzjoni ta’ dawn l-g[ajnuniet finanzjarji kien hemm pre]enti lMinistru g[al :ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u lFamilja Chris Said, fejn fiddiskors tieg[u tkellem dwar
il-fatt kif f’dawn l-a[[ar tliet snin kien hemm 36 g[aqdiet mhux governattivi li bejniethom gawdew minn €14-il miljun. Il-Ministru Chris Said qal li l-Gvern po;;a wkoll madwar €800,000 li €100,000 minnhom marru g[al dawn il-[ames NGO’s. Il-Ministru Said qal li lfondi li qed jing[ataw dawn l-g[aqdiet se jmorru kollha g[al pro;etti siewja fosthom g[al pro;etti li jikkontribwixxu g[all-attività ekonomika. Il-Kap tal-MEUSAC, Vanni Xuereb, sa[aq dwar il-fatt li l-pre]entazzjoni ta’ dawn l-g[otjiet hi konferma /ara minn na[a tal-Gvern dwar il-[idma tieg[u sabiex isa[[a[ l-NGO’s u s-so/jetà /ivili.
L-ekonomija Maltija miexja fit-triq it-tajba minkejja l-isfidi li ;ejjin minn barra. Dan hu l-qofol tar-rapport talKummissjoni Ewropea li juri li l-qg[ad f’Malta mistenni jibqa’ f’livell inqas millmedja Ewropea u l-i]bilan/, fl-2011, in]amm ta[t il-livell ta’ 3%. Ir-rapport dwar it-tmexxija ekonomika fl-UE, li ;ie adottat mill-Kummissjoni Ewropea lbiera[ filg[odu, jg[id ukoll li minkejja li rrata ta’ tkabbir ekonomiku se tonqos g[al 1.2%, din se ter;a’ tibda tikber mill2013 waqt li matul din issena, il-Prodott Gross Domestiku se jonqos g[al 1. 2%. Ir-rapport ifa[[ar lil Malta dwar l-investiment li sar biex is-settur tal-edukazzjoni jaddatta g[all-[ti;iet talekonomija. Jirreferi wkoll g[as-settur tal-ener;ija u jfa[[ar in-numru ta’ in/entivi biex titnaqqas id-dipendenza mi]-]ejt waqt li ji]died il-
persenta;; ta’ ener;ija ;;enerata minn sorsi alternattivi. Ir-rapport tal-Kummissjoni jissu;;erixxi li g[andu jkun hemm iktar tis[i[ tal-qafas tar-regolamenti fiskali, li jkunu utilizzati b’mod a[jar ir-ri]orsi umani, partikularment fejn jid[lu [addiema ta’ /ertu età u n-nisa, u li ssir iktar [idma biex iktar ]g[a]ag[ jibqg[u jistudjaw. Sfida o[ra tibqa’ l-fatt li lpajji] g[adu jiddependi [afna mill-importazzjoni ta]-]ejt, kif ukoll ir-riskji g[all-banek mis-settur tal-proprjetà. F’reazzjoni g[al dan ir-rapport, il-Gvern qal fi stqarrija li filwaqt li jinnota l-isfidi li jaffa//ja pajji]na, ir-rapport ifa[[ar il-passi li ttie[du millGvern biex i]omm lill-ekonomi-
ja miexja fit-triq it-tajba. Il-Gvern innota li r-rapport fa[[ar ukoll l-isforzi li saru biex il-[addiema jing[ataw iktar ta[ri; ta’ livell g[oli. Dan ir-rapport, sostna lGvern, juri l-impenn talGvern li jimplimenta mi]uri u inizjattivi ekonomi/i li jistimulaw it-tkabbir ekonomiku u jo[olqu l-impjiegi. Ir-rapport jg[id ukoll li fla[[ar snin il-Gvern wettaq inizjattivi biex iktar nisa jid[lu fis-suq tax-xog[ol u dwar il-b]onn li tikber l-utilizzazzjoni tal-[addiema u jirrimarka li fl-a[[ar snin saru qab]iet kbar ’il quddiem. Il-Gvern qal li jilqa’ l-konklu]jonijiet ta’ dan ir-rapport u se jkompli ja[dem biex jibni fuq is-su//essi talekonomija Maltija.
Ir-rapport ifa[[ar lil Malta dwar l-investiment li sar biex is-settur tal-edukazzjoni jaddatta g[all-[ti;iet tal-ekonomija
}ew;t itfal iwe;;g[u gravi f’[abta fix-Xg[ajra Erbat itfal u mara we;;g[u gravi f’in/ident tat-traffiku bejn trakk u ]ew; karozzi li se[[ fi Triq it-Torri ta’ Wignacourt kantuniera ma’ Triq il-Fortizza tal-Grazzja, fix-Xg[ajra. Jirri]ulta li wa[da mill-karozzi kienet misjuqa minn ra;el minn {al Qormi u l-vettura lo[ra kienet misjuqa minn mara mix-Xg[ajra, it-tnejn ta’ 45 sena. Fil-vettura misjuqa mill-mara, kien hemm erbat itfal passi;;ieri fejn tnejn minn dawn it-
tfal, li l-età tag[hom tvarja minn sitt snin sa [dax-il sena, korrew. Kemm is-sewwieq tal-vettura kif ukoll i]]ew;t itfal ittie[du l-Isptar Mater Dei bl-ambulanza g[all-kura. B’dan l-in/ident tat-traffiku ;ie infurmat ilMa;istrat Neville Camilleri li [atar diversi esperti sabiex jassistuh fl-inkjesta. Il-Pulizija qed tmexxi l-investigazzjonijiet dwar dan il-ka].
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
6 Lokali
Monsinjur Victor Grech nominat g[al premju ?ittadin Ewropew Monsinjur Victor Grech, li huwa persuna importanti g[all-[idma li twettaq Caritas Malta, ;ie nnominat mill-membri parlamentari Ewropej Maltin g[al premju Ewropew ta//ittadini. Dan il-premju huwa organizzat mill-Parlament Ewropew u jsir ta’ kull sena. L-g[an ta’ dan il-premju huwa li jag[raf ix-xog[ol siewi ta’ /ittadini Ewropej li ja[dmu favur l-integrazzjoni bejn il-popli differenti mhux biss dawk talmembri Ewropej imma anke pajji]i o[ra. Monsinjur Victor Grech dejjem ja[dem favur issolidarjetà u dwar problemi li n-nies jiffa//jaw min[abba d-droga, lalko[ol, il-faqar u lin;ustizzji so/jali. Is-sena l-o[ra kien Chris Delicata minn Malta li reba[ dan l-award presti;ju] g[all-[idma li wettaq fil-qasam tad-dijabete.
Akku]at b’serqa ta’ seba’ snin ilu Keith Cremona ta’ 24 sena mill-Belt Valletta, kien mixli b’serqa li se[[et seba’ snin ilu, fejn anzjana kienet sfat misruqha, u mill-provi kien irri]ulta li aktar minn persuna wa[da kienet da[let fir-residenza tag[ha. L-Ispettur Michael Mallia, li qieg[ed imexxi l-Prosekuzzjoni, qal li matul dawn is-snin kollha l-Pulizija qatt ma kellha li/ken [jiel jew suspett dwar l-allegat involviment ta’ Cremona, i]da dan la[[ar, ir/eviet informazzjoni kunfidenzjali f’dan ir-rigward, u meta g[amlet testijiet tal-marki tas-swaba’, sabet li dawn qablu ma’ ta’ Cremona. Jirri]ulta li grupp ta’ persuni, kienu
[abbtu fuq il-bieb ta’ barra tal-anzjana, u meta din marret tift[ilhom, xi [add minnhom imbottaha ’l ;ewwa u wara li ]ammewha kontra l-volontà tag[ha, [adulha madwar €466 (Lm200) u [arbu minn fuq il-post. Keith Cremona wie;eb li mhuwiex [ati li fl-20 ta’ Lulju, 2005, g[all-[abta tad9.30am, f’San :iljan, flimkien ma’ persuni o[rajn, seraq o;;etti, fosthom flus minn residenza privata ta’ anzjana, Bernardette Meilaq, li dak i]-]mien kellha aktar minn 60 sena. Hu ;ie mixli wkoll li fl-istess /irkustanzi, ]amm lill-anzjana kontra l-volontà tag[ha, kif ukoll li kka;unalha feriti ta’
natura gravi. Hu ;ie mixli wkoll li sar re/idiv. Id-difi]a, immexxija mill-Avukat Edward Gatt, g[amlet talba g[al-libertà provi]orja, bil-Prosekuzzjoni to;;ezzjona bil-qawwa kollha g[al din it-talba. L-avukat Gatt qal li wie[ed irid jifhem li dan ir-reat ilu li se[[ seba’ snin u jkun argument li ma jre;;ix jekk ilProsekuzzjoni tg[id li hemm il-bi]a’ li ji;u kontaminati xi provi. Il-Qorti, preseduta mill-Ma;istrat Neville Camilleri, laqg[et it-talba taddifi]a bi Cremona jing[ata l-libertà provi]orja fuq depo]itu ta’ €500 u garanzija personali ta’ €5,000.
Latvjan jammetti li seraq minn lukanda fejn kien residenti Ra;el ta’ 28 sena milLatvja, li jinsab Malta g[al vaganza, ammetta fil-Qorti li seraq numru ta’ kartolini, kif ukoll ikel u xorb milLukanda Suncrest, fejn qieg[ed allo;;jat. Quddiem il-Ma;istrat Neville Camilleri, Jurijs Lukjanovs ammetta li nhar it-Tlieta, f’xi [in matul il;urnata, hu seraq xorb u ikel mil-Lukanda Suncrest Hotel, li tinsab fi Triq il-Qawra,
f’San Pawl il-Ba[ar, liema serqa ammontat g[al madwar €116, g[ad-dannu talkumpanija Ax Holdings. Hu kien mixli wkoll li flistess jum, seraq 40 kartolina minn [anut tas-‘souvenirs’ tal-istess lukanda, g[ad-dannu ta’ sid il-[anut, Joseph Agius. Hu ammetta wkoll li g[all-[abta tas-7pm, in;urja, hedded lis-Sur;ent tal-Pulizija Chris Debono, persuna nkarigata skont il-
li;i mis-servizz pubbliku. Fil-Qorti, ing[ad li lLatvjan kien xurban u nqabad jisraq fil-fatt u twaqqaf mill-membru tassigurtà tal-lukanda. Jirri]ulta wkoll li meta kkonfrontah il-Pulizija, huwa beda jipprova jag[ti bir-ras. Il-Qorti kkunsidrat il-kondotta nadifa tal-imputat u anke l-fatt li qal li se jerfa’ r-responsabbiltà kollha. Hu rritorna 22 kartolina li
baqg[u g[andu u fi stat ta’ ;odda u li l-ammont tag[hom, hu ta’ €55 u ntrabat mal-Qorti li j[allas lura l-ammont kollu li seraq. Il-Qorti illiberatu bil-kundizzjoni li ma jag[milx reat ie[or fi ]mien tliet snin. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Gabriel Micallef waqt li g[al Latvjan, deher l-Avukat Renzo Porsella Flores.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
8 Parlament
Li;ijiet ;odda u riformi li pprote;ew lis-so/jetà Carm Mifsud Bonnici qal ilbiera[ filg[axija filParlament meta tkellem filmozzjoni fil-konfront tieg[u li ressqet l-Oppo]izzjoni, li l[idma li wettaq fil-qasam tal;ustizzja u l-intern issarrfet f’li;ijiet ;odda u riformi li pprote;ew lis-so/jetà “Jien dejjem inservi lillpoplu, lill-Parlament u lillkariga li ng[atajt mill-Prim Ministru”, iddikjara Carm Mifsud Bonnici, meta wie;eb g[ar-rimarki li saru fid-dibattitu. Fid-diskors tieg[u, karatterizzat b’mumenti mqanqlin u emozzjonali, Carm Mifsud Bonnici qal li l-qasam talIntern hu settur diffi/li, iktar u iktar din is-sena fejn l-isfidi li qed jiffa//ja l-pajji] jitolbu iktar impenn. “I/-/irkostanzi li wasslu g[al dan id-dibattitu huma strambi u qeg[duni f’po]izzjoni mill-iktar antipatika”, sostna Carm Mifsud Bonnici, li kompla li b[ala Kap tal-Kamra kien f’po]izzjoni diffi/li min[abba dawn il-mozzjonijiet li ;ew quddiemu. “Jien dejjem inservi lill-poplu, lill-parlament u lill-kariga li ng[atajt mill-Prim Ministru”, qal Carm Mifsud Bonnici, u kompla li l-po]izzjoni ta’ Kap tal-Kamra mhix wa[da li jista’ jkompli jmexxiha b’serenità. Carm Mifsud Bonnici talab lill-Prim Ministru biex ma jibqax iktar Kap tal-Kamra [alli jibqa’ ffukat fuq ilMinisteru responsabbli millIntern, l-Immigrazzjoni u lKunsilli Lokali. “Nixtieq nifhem sewwa g[aliex l-Oppo]izzjoni ressqet din il-mozzjoni”, sostna Carm Mifsud Bonnici, u sostna li dan l-attakk fuqu sar proprju wara li hu rkupra mill-marda li kellu; ma fehemx g[aliex sar attakk daqshekk qawwi fuqu u awgura li [add ma jg[addi minn dak li g[adda hu. “Ittraskurajt sa[[ti u [ajti u ;ejt kif ;ejt proprju g[aliex g[amilt dak is-sagrifi//ju. Dan g[amiltu g[al pajji]i”, sostna Mifsud Bonnici. Carm Mifsud Bonnici semma d-diversi [idmiet li wettaq, fosthom il-Qorti talFamilja, il-kun/ett tal-med-
Fl-a[[ar sej[a g[al rekluta;; applikaw 230 persuna g[al 100 post
Carm Mifsud Bonnici u s-Sinjura tieg[u wara li [ar;u mill-bini tal-Parlament ilbiera[
jazzjoni, il-:ustizzja Riparatri/i, l-emendi filKodi/i Kriminali u d-danni /ivili u l-emendi kontra lKorruzzjoni. Carm Mifsud Bonnici stqarr li dawn wasslu g[al riformi progressivi li bidlu l-affarijiet. Hu kompla li l-kritika li saret filParlament turi li ma kien hemm xejn kontrih i]da kontra kif saru l-affarijiet u lebda punt ma ji;;ustifika rri]enja tieg[u. “Din hi mozzjoni ta’ opportuni]mu u mhux ta’ lealtà, ibba]ata fuq tfig[ ta’ tajn, ine]attezzi u gideb. Carm Mifsud Bonnici semma l-ka] ta’ Nicholas Azzopardi u qal li m’g[andu xejn x’ja[bi u lanqas kellu fuq dan il-ka]. Dwar dan ilka], saru ]ew; rapporti u inkjesti indipendenti u separati li saru minn Ma;istrat u minn Im[allef. Hu po;;a numru ta’ dokumenti fuq ilMejda tal-Kamra u sostna li jekk hemm xi punt ;did li jitfa’ dawl differenti, issir linvestigazzjoni kollha li hemm b]onn. Meta tkellem dwar il-pulizija, Carm Mifsud Bonnici semma l-benefi//ji li g[andhom il-pulizija, fosthom, ilpensjoni wara 25 sena servizz u kundizzjonijiet tajbin ta’ xog[ol. Dwar ir-rekluta;; tal-pulizija, Carm Mifsud Bonnici qal li fl-a[[ar 10 snin sar rekluta;; ta’ 864 rekluta; fl-a[[ar sej[a g[al rekluta;; applikaw 230 persuna g[al 100 post. Dan hu /ertifikat /ar li filKorp tal-Pulizija g[ad hawn interess kbir minn nies li jridu jie[du din il-karriera b’vokazzjoni. Hu qal li x-xog[ol fuq l-
Tislima lill-Armata, lill-Pulizija u lill-Protezzjoni ?ivili li matul il-kri]i fil-Libja, [admu bl-aktar mod professjonali Akkademja l-;dida miexi kif ippjanat u b’ritmu tajjeb [afna. Qed isir enfasi kbir wkoll fuq it-tag[lim tal-pulizija u l-ma;;oranza tal-membri tal-Korp qed iwettqu [idma kbira fid-dmirijiet tag[hom. Carm Mifsud Bonnici sa[aq dwar kemm hu importanti li fid-distretti jkun hemm nies effi/jenti u li rrekluti jservu fid-distretti biex jie[du esperjenza. “Dak li sar fl-a[[ar erba’ snin fil-pulizija [adem b’mod tajjeb”, qal Carm Mifsud Bonnici, li spjega kif il-Pulizija ng[ataw ukoll g[odda biex ja[dmu. Carm Mifsud Bonnici semma l-qabdiet ta’ droga u qal li fl-a[[ar erba’ snin, fost o[rajn, inqabdu 60,000 pillola ecstasy u 26 kilo eroina, minbarra ammonti o[ra. “L-a[[ar st[arri; tal-Eurobarometer wera kif il-pulizija ta’ Malta kienu klassifikati b[ala t-tieni l-aktar taqsima li l-poplu g[andu fidu/ja fiha”, sostna Carm Mifsud Bonnici. Hu semma wkoll diversi li;ijiet li servew b[ala g[odod lill-pulizija, fosthom, il-video conferencing u r-regolamentazzjoni tal-bouncers. Tkellem dwar ir-Re;istru tal-Minuri u sa[aq li kull min ikun se jimpjega persuna biex tie[u [sieb it-tfal, g[andu jikseb l-informazzjoni me[tie;a minn dan ir-Re;istru. Dwar il-Piroteknika, ilGvern mexa ’l quddiem u [adem fuq riformi importanti
li qed i[allu l-frott mixtieq. Kienu introdotti diversi pieni relatati ma’ emendi dwar abbu]i mill-isplussivi u ]died il-kun/ett li meta xi [add jag[mel xi [a;a b[al din, ikun obbligat i[allas id-danni. Carm Mifsud Bonnici tratta wkoll il-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin u l-Att dwar il-:ustizzja Riparatri/i. “L-affarijiet kollha li kienu pjanati matul din il-le;islatura twettqu kollha; jonqos biss dik dwar lelectronic tagging li mistennija tit[addem f’g[eluq din issena”. Kienu pubblikati rapporti fosthom dwar [idma iktar effettiva fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin. Il-ka] ta’ Josette Bickle [are; minn rapport b[al dan. Hu qal li mill-450 persuna li da[lu filFa/ilità min[abba droga, 14 kienu repeat offenders. Minn testijiet tal-urina regolari u mhux g[all-g[arrieda, instab li tmienja fil-mija biss tal-pri;unieri nstabu li kienu qed jabbu]aw mid-droga. Hu qal fost ir-residenti hemm 48 li g[andhom edukazzjoni Primarja u [amsa la[qu l-livell terzjarju. Fittaqsima tal-YOURS sar xog[ol imprezzabbli fejn atturi Maltin offrew biex i[arr;u lir-residenti fit-Teatru. Carm Mifsud Bonnici rrefera g[al-Li;i tal-:ustizzja Riparatri/i fejn ix-xog[ol kien wie[ed kbir. Hu qal li lGvern kien i]jed minn progressiv g[ax mhux biss introdu/a l-Parole i]da wkoll il-
medjazzjoni bejn il-vittma u min wettaq ir-reat. Hu appella biex il-Li;i tal-:ustizzja Riparatri/i ma tkunx il-’[aruf tas-sagrifi//ju’. Carm Mifsud Bonnici sostna li l-[atriet tal-ma;istrati ma jag[milhomx hu i]da jsiru mill-Prim Im[allef. Il-vi]joni tieg[u tal-Qorti hi li lim[allfin ikunu huma li jamministraw il-Qrati. Il-Prim Im[allef irid ikun il-bniedem li jkollu l-poter f’idejh biex jassenja x-xog[ol hu lillim[allfin. Fost l-inizjattivi li ;ew introdotti, hemm is-sistema tal-arbitra;; li kienet ikkritikata mill-Oppo]izzjoni. Saret riforma kbira dwar ilmandati e]ekuttivi u kawtalatorji kif ukoll sar tibdil filmandat ta’ sekwestru. Hawnhekk il-Gvern g[amel pass ta’ ;ustizzja so/jali fejn il-home loans ma jaqg[ux ta[t il-mandat ta’ sekwestru. I/-?entru tal-Medjazzjoni wkoll mexa ’l quddiem g[ax, fost o[rajn, naqqas [afna spejje]; il-medjazzjoni da[let ukoll fil-Qorti tal-Familja. Ing[ataw 50,000 sieg[a ta’ medjazzjoni b’xejn mill-istat u madwar 700 koppja waslu fi ftehim ta’ rikon/iljazzjoni. Hu qal li r-rapport tal-Avukat tat-Tfal g[andu jkun kunfidenzjali filwaqt li ]ied li ddewmien fil-Qorti naqas drastikament. Dwar l-immigrazzjoni saru diversi bidliet, fosthom, fi//entri ta’ detenzjoni. Diversi pajji]i Ewropej kienu solidali ma’ Malta biex qasmu l-pi] tal-immigrazzjoni irregolari li kien qed jolqot lil pajji]na. LUffi//ju Ewropew f’Malta g[all-Appo;; tal-A]il kien pass ie[or importanti f’dan ilqasam. Hu tkellem dwar il-kri]i tal-Libja li kienet kwistjoni impenjattiva. Carm Mifsud Bonnici sellem lill-Armata, lill-Pulizija u lill-Protezzjoni ?ivili li matul din il-kri]i li laqtitna fil-la[am il-[aj, [admu bl-aktar mod professjonali. Malta kienet strumentali biex 15,000 persuna ;ew salvati mil-Libja biex marru lura f’pajji]hom. Carm Mifsud Bonnici tkellem ukoll dwar idDipartiment tal-Protezzjoni ?ivili li investa mhux biss firri]orsi umani i]da wkoll flapparat. Hu rringrazzja lil dawk kollha li [admu ta[tu fejn ra professjonalità u dedikazzjoni kbira. Carm Mifsud Bonnici qal li hu mexa b’serjetà kbira u kien ta’ pja/ir g[alih li [adem f’dan id-dekasteru b’risq il-;id tal-poplu Malti.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
Parlament 9
Il-Korp tal-Pulizija llum igawdi stima Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal ilbiera[ filParlament fit-tmiem id-dibattitu dwar il-qasam tal-;ustizzja u l-intern, li l-Korp talPulizija llum igawdi stima kontra ]-]minijiet koroh li g[adda minnhom il-Korp talPulizija kif ukoll l-amministrazzjoni tal-;ustizzja ta[t gvernijiet Laburisti. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi elenka l-[idma importanti li wettaq Carm Mifsud Bonnici b[ala Ministru responsabbli mill-;ustizzja u l-intern u qal li [adem biex wettaq differenza quddiem diversi sfidi li kellu l-pajji]. Il-Prim Ministru qal li lmozzjoni kienet pre]entata fil5 ta’ Di/embru tas-sena l-o[ra b[ala mozzjoni ta’ /ensura u issa, wara bidla fid-dekasteri, kienet trasformata b[ala wa[da li titlob ir-ri]enja talMinistru. Hu kompla li fla[[ar erba’ snin u tliet xhur Carm Mifsud Bonnici g[amel [afna xog[ol li g[amel differenza fil-;ustizzja u flintern, u f’mumenti kriti/i flimmigrazzjoni u fil-protezzjoni /ivili. Lawrence Gonzi qal li ja//etta li l-Oppo]izzjoni g[andha d-dritt titlob ittrasparenza u l-kontabbiltà kif stipulat f’demokrazija, i]da dan g[andu jkun rikambjat mill-Oppo]izzjoni billi juru li l-kritika ma tkunx ispirata minn opportuni]mu politiku flimkien ma’ superfi/jalità li twerwer. Dan jg[odd ukoll g[all-mozzjoni talAmbaxxatur Richard Cachia Caruana, sostna l-Prim Ministru, li kompla li dawn huma mozzjonijiet ]baljati u artifi/jali. Il-Prim Ministru rrifera g[ar-ri]enja ta’ Charles Mangion minn Ministru fi ]mien l-a[[ar gvern Laburista g[aliex ing[atat ma[fra meta kien obbligat li jmur qudidem il-Kabinett. Kienet ma[fra marbuta mad-droga u g[alhekk kien nuqqas serju tant li r-ri]enja kienet a//ettata mill-Prim Ministru ta’ dak i]-]mien Alfred Sant. Hu fakkar li l-Gvern Laburista kien ta amnestija lil min qatel u seraq i]da mhux lil min qatel biss. Il-Prim Minsitru staqsa min refa’ rresponsabbiltà ta’ dik il-fro;a? Dwar l-attakki personali, ilPrim Ministru qal li hu di;à kkundanna dawn l-attakki u appella biex dawn jieqfu. Il-Prim Ministru kkritika lmozzjoni kif ippre]entata mid-Deputat Laburista Michael Falzon u qal li Falzon ma rnexxielu jimpressjona lil [add. Din hi mozzjoni li l-ebda kelliem Laburista ma kien kapa/i jiddefendi b’konvinzjoni g[aliex hu maqbud bejn [altejn u huma skomdi g[aliex qed jippruvaw jiddefendu mozzjoni
Illum il-Korp tal-Pulizija g[andu stima kbira biex iwettaq il-;ustizzja u mhux l-in;ustizzja
indifensibbli. Dan g[aliex din hi mozzjoni in;usta fil-konfront ta’ Carm Mifsud Bonnici, sostna l-Prim Ministru, li qal li Carm Mifsud Bonnici jist[oqqlu lfidu/ja tal-Parlament g[aliex [adem u wettaq. Lawrence Gonzi kompla li din il-fidu/ja ting[atalu g[allmertu tal-[idma tieg[u kemm ilu Ministru fl-a[[ar erba’ snin u nofs. Hu kompla li apprezza l-offerta tal-Ministru Mifsud Bonnici li jkompli jservi u ma jibqax Kap talKamra. Fil-konfront ta’ Carm Mifsud Bonnici qed isiru attakki in;usti u g[alhekk din il-mozzjoni hi bla validità morali. Skandalizzajt ru[i nisma’ /ertu argumenti millOppo]izzjoni li jo[duna lura g[al ]mien gvern li kien jemmen li l-qrati huma l-paljazzi tieg[u, sostna l-Prim Ministru, li staqsa lill-Kap talOppo]izzjoni dwar dikjarazzjoni ta’ Evarist Bartolo li qal li m’g[anudx fidu/ja fil;udikatura tal-pajji]. Hu staqsa g[aliex Evarist Bartolo ma kienx /ensurat u x’g[amel il-Kap talOppo]izzjoni dwar dan. Dwar dan il-poplu jistenna twe;iba
mill-Oppo]izzjoni, aktar u aktar meta dan jitpo;;a filkuntest ta’ dak li g[amel il-PL fil-passat.
Bil-passat tieg[u l-MLP m’g[andux kredenzjali politi/i biex jikkritika Lawrence Gonzi semma’ kif il-poter li kellhom idawruh f’perjodu ta’ tirranija li ma jridux isemmuh, jew ma jridux li ]-]g[a]ag[ ikunu konxji tieg[u. Dan g[andu jitpo;;a fil-kuntest tal-mozzjoni, sostna l-Prim Ministru, li fakkar kif fi ]mien meta dDeputat Laburista An;lu Farrugia kien spettur tal-pulizija f’perjodu meta saru atro/itajiet kontra d-drittijiet tal-bniedem fid-Depot talPulizija. Il-Prim Ministru semma’ ddrittijiet tal-bniedem u qal li Marie Louise Coleiro Preca kienet Segretarju :enerali fi ]mien meta l-poplu kien attakkat fid-dimostrazzjonijiet. Kif jista’ l-Labour jitkellem
dwar drittijiet Kostituzzjonali meta bejn l-1981 u l-1987 ggvernaw kontra r-rieda talma;;oranza g[al [ames snin. Aktar ri/enti l-Labour kien ipprova jaqleb ri]ultat tar-referendum dwar l-UE. Fakkar fl-allegazzjoni ta’ kunlfitt bejn il-Gvern u l;udikatura meta l-MLP g[amel sospenzjoni tal-Qrati Kostituzzjonali. Dan filwaqt li tkissret il-qorti u kienu attakkati n-nies waqt il-meeting fi]-}ejtun fl-1986. Il-Prim Ministru staqsa fejn kienu lMinistri li rri]enjaw u fejn hi l-kundanna mill-MLP? Il-Prim Ministru semma’ lframe-up fuq Pietru Pawl Busuttil waqt li llum il-Gvern qed iressaq il-whistle blower act. Hu qal li fil-[abs ilpri;unieri kienu ji;u torturati fi ]mien il-MLP waqt li fidDepot inqatel Nardu Debono u kienu torturati n-nies inklu] persuni b’di]abbiltà. Lawrence Gonzi kompla li qabel l-1996 Deputat Laburista kien anki wieg[ed li se jag[mel ;ustizzja ma’ pulizija li tke//ew mill-korp wara tortura li wettqu. Hu qal li Muscat ma ddejjaqx jikkwota l-wikileakes i]da ma jridx ja//etta d-dik-
jarazzjonijiet ta’ ;urnalist talKorea ta’ Fuq dwar il-laqg[a li hu kellu mal-ambaxxatur tal-Korea ta’ Fuq. Il-Prim Ministru akku]a lillOppo]izzjoni dwar il-valuri u qal li dan juri x’jag[mlu lMLP kieku jkunu fil-gvern. IlPN jemmen f’;udikatura [ielsa u integra li taqdi l-funzjoni g[all-;id tas-so/jetà, sostna l-Prim Ministru, li kompla li l-PN jemmen li kull persuna g[andha ssib il-protezzjoni. Dan it-twemmin Carm Mifsud Bonnici wettqu b[ala ministru. Lawrence Gonzi kompla li din hi mozzjoni bla validità teknika u bla morali u sostna li l-Oppo]izzjoni kienet redikola meta kkritikat lil Carm Mifsud Bonnici g[aliex mill-protezzjoni /ivili naqas generator. Dwar in-nuqqasijiet, il-Prim Ministru fakkar kif fit-8 ta’ :unju 1998 Alfred Sant, dak i]-]mien Prim Ministru, kien ammetta li kopja tar-rapport dwar ilframe-ups kienu naqsu minn Kastilja u li ma saret l-ebda inkjesta dwar dan. Aktar minn hekk jirri]ulta li t-tliet kopji ta’ din l-inkjesta naqsu kemm minn Kastilja kif ukoll millQorti u mill-Ministeru tal:ustizzja fi ]mien il-gvern Laburista ta’ Alfred Sant. Il-Prim Ministru qal li millkritika li g[amlet jidher li lOppo]izzjoni ma rrikonoxxitx ix-xog[ol kbir tal-membri talprotezzjoni /ivili. Wara dan lattakk l-Oppo]izzjoni g[amlet attakk ie[or fuq il-Korp talPulizija u fuq il-Kummissarju tal-Pulizija. Minbarra dan, sostna l-Prim Ministru, id-Deputat Laburista Michael Falzon ikkritika li hemm tliet karozzi mwa[[la mill-VRT, li m’hemmx min isewwi t-telefons, li mhux sew tirrifjuta persuna min[abba ttattoo u li ma jkunx hemm pulizija mara f’Paceville. Dawn ma jistg[ux ikunu kkunsidrati b[ala ra;unijiet g[al ri]enja ta’ ministru, irrimarka l-Prim Ministru, li qal li lOppo]izzjoni ma ;abet l-ebda ra;uni valida g[ar-ri]enja ta’ Carm Mifsud Bonnici. Illum il-Korp tal-Pulizija g[andu stima kbira biex iwettaq il-;ustizzja u mhux lin;ustizzja, sostna l-Prim Ministru, li qal li kul[add jaf bix-xog[ol li g[amel Carm Mifsud Bonnici fil-kri]i talLibja u quddiem il-problemi tal-immigrazzjoni irregolari. Jien stajt nistrie[ fuq Carm Mifsud Bonnici, li qatt ma [alla r-riedni ja[rablu minn idejh, qal il-Prim Ministru, li kompla li [afna mix-xog[ol li g[amel Carm Mifsud ma setax jo[ro; fil-pubbliku. Il-Prim Ministru qal il-mozzjoni tal-Oppo]izzjoni hi moralment ]baljata u in;usta, li tmeri s-sewwa u li tfisser g[a]la o[ra [a]ina tal-MLP.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
10 Lil hinn minn xtutna
Il-Libanu> {dax-il sena [abs in;ustament u issa ppruvaw joqtluh B[al nhar is-Sibt li ;ej 25 sena ilu, fit-2 ta’ :unju 1987, inqas minn xahar wara li rri]enja minn Prim Ministru tal-Libanu, kien inqatel Raxid Karami, fi splu]joni li se[[et fil-[elikopter li kien qed jivva;;a fuqu. Raxid Karami kien Musulman Sunnita. Skont ftehim li kien ilu fis-se[[ f’dak il-pajji] minn wara tTieni Gwerra Dinjija dwar qsim tal-poter bejn l-Insara u l-Musulmani, il-President ikun dejjem Kattoliku Maronita, l-Ispeaker Musulman Xiita u l-Prim Ministru, appuntu, ikun Musulman Sunnita. Akku]at u misjub [ati Seba’ snin wara l-qtil ta’ Raxid Karami, fl-1994 kien
;ie akku]at u misjub [ati Samir Geagea, Nisrani Maronita, mexxej tal-partit Qawwiet Libani]i. Samir Geagea kien ;ie kundannat erba’ sentenzi ta’ [abs g[al g[omru, inklu]a dik g[all-qtil ta’ Raxid Karami. I]da Amnesty International kienet qieset dawk is-sentenzi b[ala politikament motivati u in;usti. Darba l-Libanu kien wie[ed mill-aktar pajji]i stabbli filLvant Nofsani u fost dawk kollha G[arab, tant li sa nofs is-snin sebg[in kien meqjus b[ala “L-I]vizzera tal-Lvant Nofsani”. Gwerra /ivili#reli;ju]a
I]da kri]i politika li twalet g[al sena u nofs, fl-1975 wasslet g[al gwerra /ivili#reli;ju]a bejn ilMusulmani u l-Insara, fl-aktar pajji] G[arbi fejn hemm Insara, 30 fil-mija, fejn l-ikbar grupp hu dak tal-Musulmani Xiiti, wara l-wasla ta’ numru kbir ta’ refu;jati Palestinjani mill-1948 ’l hawn. Il-gwerra – li matulha Raxid Karami kien favur lind[il tas-Sirja – baqg[et sejra g[al 15-il sena, u fiha nda[lu wkoll il-qawwiet armati tas-Sirja u ta’ I]rael, sakemm fl-1990 intla[aq ftehim g[all-pa/i. Filwaqt, i]da, li dawk ta’ I]rael kienu rtiraw fl-2000, truppi Sirjani baqg[u hemm, jiddominaw u jikkonfoffaw fil-pajji]. I]da fi Frar tal-2005, wara l-qtil ta’ eks Prim Ministru ie[or, Rafiq al-Hariri, f’attentat terroristiku li warajh kien hemm is-Sirja, faqqg[et dik li baqg[et mag[rufa b[ala r-“Rivoluzzjoni ta/-?edru” kontra l-okkupazzjoni Sirjana.
Ir-Rivoluzzjoni ta/-?edru Din wasslet g[all-irtirar, g[all-inqas uffi/jalment, tasSirja, u minkejja g[add ta’
attentati kontra politi/i u persunag;i mag[rufa b[ala anti-Sirjani, f’Mejju saru lelezzjonijiet, li ntreb[u millAlleanza tal-14 ta’ Marzu li fiha hemm il-Musulmani Sunni, nofs l-Insara Sirjani, il-ma;;oranza tal-komunità Dru]a (ilkoll mi;bura filMoviment tal-Futur immexxi minn iben Rafik, Saad Hariri), il Qawwiet Libani]i (il-komponent ewlieni talInsara fl-alleanza), u partiti u movimenti o[ra, meqjusa b[ala ‘anti-Sirjani’, ‘proPunent’ u appo;;jati misSawdi Arabja. Fl-Alleanza l-o[ra, 8 ta’ Marzu, imbag[ad, hemm ixXiiti Musulmani talHezbollah (l-ikbar partit filkoalizzjoni) u tal-Amal, innofs l-ie[or tal-Insara mi;bura fil-Moviment {ieles Parijottiku mmexxi mill:eneral Michel Aoun, u movimenti u partiti o[ra fosthom dawk So/jalista u Komunista, liema alleanza hi meqjusa b[ala ‘pro-Sirjana’. Il-mexxejja tarRivoluzzjoni ta/-?edru minn dejjem qiesu l-;urijiet u ssentenzi kontra Samir Geagea b[ala in;usti, motivati politikament u orkestrati mir-re;im proSirjan biex je[les minn Samir Geagea mix-xena politika u jxolji l-Qawwiet Libani]i.
g[ax il-gvern ma riedx iwaqqaf il-kooperazzjoni mattribunal spe/jali li kien twaqqaf min-Nazzjonijiet Uniti biex jinvestiga l-qtil ta’ Hariri. Dan g[ax l-istess tribunal kien mistenni jxandar att ta’ akku]a kontra terroristi Hezbollah imda[[la fil-qtil ta’ Hariri. Atti ta’ akku]a Fil-fatt it-Tribunal Spe/jali g[al-Libanu ssottometta l-att tal-akku]a fis-17 ta’ Jannar, b’xi emendi fit-12 ta’ Marzu. F’nofs :unju twaqqaf gvern ;did ta’ koalizzjoni mmexxi mis-Sunnita Najib Mikati nominat mill-alleanza ‘8 ta’ Marzu’ li kisbet ma;;oranza fil-parlament meta s-So/jalisti telqu mill-alleanza 14 ta’
Marzu u nag[qdu mat-8 ta’ Marzu. Fit-30 ta’ :unju t-Tribunal Spe/jali ssottometta, b’mod kunfidenzjali lill-gvern, erba’ mandati ta’ arrest li jing[ad kienu kontra erba’ membri g[olja tal-Hezbollah. Tlett ijiem wara, fit-3 ta’ Lulju tassena l-o[ra, il-mexxej talpartit Hassan Nasrallah iddenun/ja l-le;ittimità tatTribunal Spe/jali tan-N.U. filwaqt li [alef li dawk mixlija mit-tribunal ma kinux se ji;u arrestati ta[t l-ebda /irkostanza jew gvern. Fit-22 ta’ Jannar li g[adda t-Tribunal Spe/jali [abbar lismijiet tal-erba’ membri talHezbollah. Sadanittant Geagea beda jkabbar mhux ftit linfluwenza tieg[u fl-alleanza
minn Joe Calleja jocal@me.com
14 ta’ Marzu b’/ans tajjeb li jibda jmexxi hu l-alleanza.
Jing[ad li kien dan li wassal g[all-attentat tal-qtil tieg[u fl4 ta’ April li g[adda meta xi [add spara ]ew; tiri minn sniper rifle mill-bog[od, li b’xorti tajba ma laqtuhx, imma komplew ]iedu ttensjoni f’dan ir-re;jun li ]gur mhux nieqes minnha. Sakemm qed nikteb g[ad mhux mag[ruf min spara.
Li;i ta’ amnestija F’Lulju tal-2005, g[alhekk, il-parlament g[adda li;i ta’
amnestija u Samir Geagea ;ie liberat wara 11-il sena [abs in;ustament. Sadanittant l-attentati terroristi/i u l-;lied bejn terroristi Hezbollah fil-Libanu u truppi ta’ I]rael fuq in-na[a l-o[ra, komplew, bi ;lied kbir ukoll bejn partitarji tal-gvern u l-oppo]izzjoni, sal-Ftehim ta’ Doha tal-2008 g[allwaqfien tal-;lied. Dan wassal g[all-gvern ta’ g[aqda nazzjonali b’perjodu ta’ kalma relattiva, u sena wara fl-2009 elezzjoni, li rri]ultat tag[ha ba]ikament kien l-istess b[al dik ta’ erba’ snin qabel, u gvern ie[or ta’ unità nazzjonali li inkluda ministri mi]-]ew; alleanzi, immexxi minn Saad Hariri. I]da dan il-gvern kellu g[omru qasir min[abba li lalleanza 8 ta’ Marzu mal-bidu tas-sena 2011 irtirat ilmembri tag[ha fil-kabinet
Erba’ membri tal-Hezbollah mixlija bil-qtil ta’ eks Prim Ministru
Il-mexxej tal-partit Qawwiet Libani]i Samir Geagea
Samir Geagea jindirizz mass meeting fl-anniversarju tar-Rivoluzzjoni ta/-?edru, fejn [abbar il-bidu tat-Tieni Rivoluzzjoni
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Il-Maltin l-anqas li j[allsu taxxa Il-Maltin l-anqas li j[allsu taxxi u qed i[allsu inqas milli kienu j[allsu qabel. Il-[addiema Maltin huma l-anqas li j[allsu taxxi fl-Unjoni Ewropea. Int illum qed t[allas anqas taxxa u int l-anqas intaxxat fl-Unjoni Ewropea. Dan ifisser aktar flus fil-but g[alik. Illum int qed t[allas anqas income tax Diversi gvernijiet Ewropej fl-a[[ar snin idde/idew li j]idu l-VAT. Diversi pajji]i, fosthom Spanja, Franza, l-Italja, ?ipru, il-Lussemburgu u lPortugall ]iedu wkoll l-income tax. Il-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista, ]amm l-istess rata ta’ VAT li hi fost l-anqas flUnjoni Ewropea u naqqas l-income tax g[al kul[add g[al tliet snin wara xulxin fl-2007, fl-2008 u fl-2009. Minn din is-sena l-Gvern naqqas ukoll irrati tal-income tax g[all-;enituri. Bit-tnaqqis li sar: • jekk int tag[mel dikjarazzjoni tat-taxxa g[al rasek tiffranka sa €1,050 fis-sena; • jekk intom koppja li tag[mlu dikjarazzjoni tattaxxa separata qed tiffrankaw €1.050 kull wie[ed – aktar minn €2,000 bejnietkom fis-sena; • jekk intom ta[dmu u qed trabbu t-tfal tiffrankaw €420 o[ra kull wie[ed fis-sena – li jfisser b’kollox b[ala koppja qed tiffrankaw €3,000 fis-sena; • jekk intom koppja u timlew formola tat-taxxa wa[da flimkien qed tiffrankaw €1,575 fis-sena.
Qed jin[oloq aktar negozju u ji]diedu l-impjiegi Minbarra dan it-tnaqqis fl-income tax, ilGvern f’din il-le;islatura naqqas ukoll l-income tax g[al diversi kategoriji o[ra fosthom g[allommijiet, il-[addiema u s-sidien ta’ negozji ]g[ar u medji, u l-anzjani. Fost l-o[rajn naqqas l-income tax: • g[all-ommijiet li jibqg[u f’impjieg wara li jkollhom it-tfal; • g[al nisa u ommijiet li jer;g[u jid[lu f’impjieg wara [ames snin; • g[al ;enituri li jibag[tu lit-tfal tag[hom f’child care centres, fi skejjel privati, g[alledukazzjoni kulturali jew sportiva; • g[al sidien ta’ negozji ]g[ar u medji li jinves -
tu aktar jew jimpjegaw aktar [addiema mag[hom; • g[al ]g[a]ag[ u [addiema li jkunu qed isegwu kors ma’ università barranija f’oqsma spe/jalizzati; • g[all-familji li j]ommu studenti barranin mag[hom waqt li jkunu jistudjaw Malta; • g[all-anzjani li joqog[du fi djar tal-anzjani privati u g[all-qraba li j[allsu biex l-anzjani li ji;u minnhom joqog[du fi djar tal-anzjani privati; • u ne[[a l-VAT minn fuq is -servizzi provduti lill-anzjani fid-djar tag[hom.
Bit-tnaqqis li g[amel fl-income tax Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista, int qed jibqag[lek aktar flus fil-but u b’hekk tgawdi [ajja a[jar. Il-[addiema Maltin huma l-anqas li j[allsu taxxi meta mqabbla mad-d[ul tag[hom minn fost il-[addiema kollha tal-pajji]i tal-Unjoni Ewropea. Filwaqt li l-Gvern naqqas it-taxxi biex int qed t[allas anqas, investa aktar fl-edukazzjoni, fissa[[a, fit-ta[ri; tal-[addiema, fil-prevenzjoni u filkura tal-familji, fil-qasam so/jali b’mod partikulari g[all-persuni b’di]abbiltà u l-anzjani u fl-ispazji pubbli/i g[at-tfal u l-familji. Int qed t[allas anqas income tax, qed tonfoq aktar u g[alhekk qed ji]died in-negozju u l-kummer/ f’pajji]na. Dan qed iwassal g[al aktar attività ekonomika u b’hekk qed ji]diedu l-impjiegi b’pagi tajbin. F’erba’ snin in[olqu 20,000 impjieg ;did u g[alhekk l-opportunitajiet ta’ xog[ol g[alik ]diedu. Muscat i]id it-taxxi
Muscat b[alissa qieg[ed iwieg[ed kollox lil kul[add. Mhux qed jg[id x’jiswew lilek il-weg[di li qed jag[mel u kemm trid t[allas int minn butek biex tag[mel tajjeb g[all-g[atx g[all-poter li g[andu. Muscat jintaxxa lilek g[all-ambizzjoni tieg[u. B’Muscat tbati int billi t[allas aktar taxxi. B’Muscat jibqag[lek anqas flus fil-but u l-kwalità tal-[ajja tieg[ek u ta’ wliedek tmur lura.
Kwistjoni ta’ perspettiva Matul tmiem il-;img[a li g[addiet rajna l-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista bit-tema ‘Fidu/ja Fik u f’Uliedek’. Fih spikkat il-fidu/ja li l-Partit Nazzjonalista g[andu filpoplu Malti. Spikka wkoll il-fatt li lPartit Nazzjonalista hu tassew dak il-partit vi]jonarju li jemmen li pajji]na u a[na b[ala poplu nistg[u tassew nirnexxu. Partit Nazzjonalista li jemmen tassew li flimkien kollox possibbli u li bis-sa[[a tal-fidu/ja fil-poplu kiseb ri]ultati, qed jikseb ri]ultati u se jkompli jikseb ri]ultati. Xog[ol u investiment
Kunsill :enerali li fih spikka kif il-gvern imexxi
mill-Partit Nazzjonalista ;ab ix-xog[ol u l-investiment. Kif gvern Nazzjonalista assigura li l-ekonomija ta’ pajji]na tibqa’ tag[ti l-frott u li l-familji Maltin u G[awdxin ikollhom l-a[jar standard of living possibbli. Kunsill :enerali li fih spikka l-investiment li gvern Nazzjonalista qed jag[mel u g[amel fil-qasam ambjentali u fis-sa[[a. Investiment li qed jg[ati l-frott u bl-aktar mod /ar se jkompli jag[ti lfrott. Kunsill :enerali li fih [are; bi/-/ar li l-uniku partit li jista’ tassew jag[ti garanzija li]-]g[a]ag[ ta’ investiment fl-edukazzjoni hu dak il-partit li dejjem po;;a ledukazzjoni b[ala kolonna
Kien Kunsill :enerali li wera bl-aktar mod /ar li g[all-Partit Nazzjonalista, it-tema’ ‘Fidu/ja Fik u f’Uliedek’ mhix biss slogan i]da ideal politiku li jinstab fil-qalba tal-politika Nazzjonalista.
prin/ipali tal-gvernijiet imexxija minnu. Dak il-partit li dejjem kellu gvernijiet immexxija minnu li kisbu ri]ultati. Gvern li investa fl-MCAST, fl-ITS, fl-Università ta’ Malta u fil-bini ta’ bosta skejjel ;odda. Kien Kunsill :enerali li wera bl-aktar mod /ar li g[all-Partit Nazzjonalista, ittema’ ‘Fidu/ja Fik u f’Uliedek’ mhix biss slogan i]da ideal politiku li jinstab fil-qalba tal-politika Nazzjonalista. I]da l-kri]i vera tinstab f’Baku! I]da g[all-kap tal-media Laburista Jason Micallef, il-
kri]i li jist[oqqilha [in u konsiderazzjoni hi l-kri]i talparte/ipazzjoni Maltija filEurovision Song Contest. Insa l-isfidi kollha li ffa//ja pajji]na. Insa rri]ultati kollha miksuba minn pajji]na. Insa anke l-fatt li Kurt Calleja u t-tim tieg[u kisbu l-a[jar ri]ultat fil-
Eurovision Song Contest li kiseb pajji]na g[al bosta snin, g[ax g[al Jason Micallef hemm kri]i kbira. Tassew li jekk l-inkwiet ta’ Jason Micallef hu l-fatt li pajji]na ma marx a[jar filfinali tal-Eurovision Song Contest din hi konferma li pajji]na jinstab fit-triq ittajba. Nixtieq nie[u din l-opportunità biex nifra[ lil Kurt Calleja u lit-tim kollu; tassew taw wirja li g[amlitna kburin li a[na Maltin. Eddie Fenech Adami Tassew fl-istorja tal-Partit Nazzjonalista wie[ed isib lisem ta’ bosta politi/i kbar. Wie[ed mill-;ganti ]gur li hu
Eddie Fenech Adami li fi tmiem il-;img[a li g[addiet ;ie onorat bil-medalja Schumann mill-PPE. Ma tistax ma t[ossokx kburi li tifforma parti minn partit li fi [danu kellu politi/i hekk kbar, li jing[ataw rikkonoxximenti tal-og[la livell anke mill-barranin.
minn Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com
Awgurju g[al soluzzjoni Xlukkajra Din il-;img[a kien hemm
aktar ]viluppi dwar ka] li jirringwarda proposta g[al jogging track f’Marsaxlokk. Ma n[ossx li hawn hu l-post fejn g[andi nid[ol fid-dettalji rqaq ta’ dak li hemm propost. I]da b[ala kunsillier fi [dan il-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk ma nistax ma nappellax sabiex din is-sitwazzjoni ti;i ri]olta mill-aktar fis u dan fl-a[jar interess tarresidenti ta’ Marsaxlokk u fuq kollox ta’ dawk il-bosta li j]uru dan ir-ra[al pittoresk.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
12 Mediarama#Ittri
Nostal;ija sabi[a Pubbli/ità lil qattiel tal-massa Il-;uri tal-qattiel fundamentalist u anti-I]lamiku Anders Behring Breivik fl-Olanda qajjem diversi argumenti u implikazzjonijiet o[ra, fosthom jekk kellux jing[ata lpubbli/ità kbira li ng[ata fil-media internazzjonali. L-argument hu li jekk assassin tal-massa, li qatel kiesa[ u biered 77 persuna, il-bi//a l-kbira ]g[a]ag[, kellux igawdi minn pjattaforma pubblika biex iwassal il-messa;;i paranoj/i tieg[u. Fil-Qorti, bi sfida g[all-istess istituzzjoni li kienet qed tippro/essah u bi sfida g[all-qraba tal-vittmi, Anders Behring Breivik deher ukoll jag[ti s-salut Faxxista kemm-il darba. Ir-ra;el ma wera ebda rimors dwar x’g[amel anzi, qal li lest li jerga’ jwettaq il-massakru. Esperti minn in[awi differenti tad-dinja jinsistu li lpubbli/ità li ng[ata l-qattiel ma jistax jonqos li llum jew g[ada, se jkollha “effett konta;ju]”, g[ax pro/ess fil-Qorti pubbli/izzat b[al dak fil-ka] tan-Norve;i] hu e]attament dak li xtaq il-qattiel. Hemm il-possibbiltà ta’ dawk li jissej[u Copycat Crimes minn o[rajn li jaqsmu mieg[u l-istess ideat ta’ mibeg[da. Fil-Polonja, e]empju, i/-/entru ta’ kontra t-terrori]mu rrimarka li l-vjolenza perpetrata minn Anders Behring Breivik di;à kellha l-eku tag[ha fl-Italja, fejn estremist qatel g[alxejn b’xejn ]ew; immigranti Afrikani f’Firenze. Id-dinja medjatika taf bil-vanta;;i li jistg[u jie[du lakku]ati f’ka]ijiet b[al dawn, tant li waqt il-pro/ess ta’ Slobodan Milosevich f’The Hague, kienu ntfew il-mikrofoni meta l-awtokratu Serb beda jiddellierja bil-propaganda. Il-fehma pubblika fin-Norve;ja nqasmet. Kien hemm dawk li riedu jkunu jafu d-dettalji kollha tal-massakru permezz tal-media u kien hemm taqsima o[ra li o;;ezzjonat li l-qattiel ing[ata dik il-pubbli/ità kollha. Malta implikata
Malta kienet implikata wkoll, hekk kif gazzetta lokali blIngli] tat dettalji dwar kif Anders Behring Breivik kien ]ar Malta fl-2004 fuq dik li hu sejja[ “]jara ta’ ri/erka storika.” Anders Behring Breivik kien qag[ad f’apart-hotel xi mkien lejn il-Belt imma qal lill-pulizija li (1) ma jiftakarx id-dettalji ta]-]jara, [lief li wasal fil-g]ira m’ommu u (2) ma stabbilixxa ebda kuntatti permanenti f’Malta. Fil-fatt, Anders Behring Breivik kien semma lil Malta f’lista ta’ 24 pajji] “e]otiku” li qal li ]ar. Kien anki imposta fil-YouTube filmat ta’ tnax-il minuta dwar il-Kavallieri Templari biex jorbot il-kru/jati tal-Insara kontra l-Misilmin li se[[ew sekli ilu, mal-[tie;a ta’ kru/jati ;odda fi ]mienna. Ta’ min ifakkar li fil-Manifest anti-I]lamiku tieg[u, ilqattiel Norve;i] kien semma b’isimhom gruppi Maltin milLemin estrem. Kontra Anders Behring Breivik bil-lirika Forsi l-aktar strate;ija interessanti kontra Anders Behring Breivik fl-Olanda stess kienet il-protesta kbira minn eluf kbar ta’ nies li kkonfrontaw il-mibeg[da mi;nuna tieg[u billi kantaw fil-pjazza versi ta’ Pete Seeger, il-kantawtur Amerikan ta’ titli folk dwar il-pa/i b[al Where Have all the Flowers Gone jew If I had a Hammer. Il-folla ta’ madwar 50,000 ru[ kienet iffilmjata g[allmedia fi/-/entru ta’ Oslo, tkanta My Rainbow Race ta’ Pete Seege f’ver]joni Olandi]a. Il-fimati mbag[ad urew lill-folla timxi lejn il-Qorti fejn kien ippro/essat Anders Behring Breivik, tiksi t-tara; tal-bini bi fjuri [omor u bojod. Meta sar jaf, minn fejn kien qed jin]amm arrestat, li l-folla kienet qed tkanta versi ta’ armonija bejn ir-razez, Anders Behring Breivik qal li din hi kollha propaganda “Marxista”, g[ax l-Olanda [alliet li]-]g[a]ag[ ikunu kondizzjonati mentalment biex ja//ettaw lill-immigranti. Pete Seeger, li llum g[andu 92 sena, kien sar figura ikonika fis-snin sittin b[ala kantant tal-mu]ika folk u lprotesta. I]da lura fis-snin tletin, di;à kien qed juri ssolidarjetà tieg[u mar-Repubblikani fil-Gwerra ?ivili fi Spanja. Fost movimenti o[rajn li Pete Seeger issapportja ferventement kien hemm dak kontra l-Gwerra tal-Vjetnam u l-moviment Solidarnosc fil-Polonja. Dan l-a[[ar wera anki l-impenn tieg[u meta ssie[eb filprotesta Occupy Wall Street f’Manhattan. Il-kantant folk qal lill-media li meta sema’ x’g[amlu lOlandi]i bil-versi tieg[u, baqa’ affaxxinat, u j[oss li g[alih, dan kien unur tremend.
MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net
Sur Editur , Il - :ublew tar - Re;ina Eli]abetta II qajjem fija nostal;ija u l - memorja [aditni lura f ’ ]g[o]itha meta kont kont suldat fl RMA stazzjonat f ’ Mulheim , fil - :ermanja tal - Punent . F ’ Mejju tal -1 965 l - istess re;ina kienet ]aret il :ermanja tal - Punent , u [afna mill - gazzetti Ingli]i kienu bassru li din i] - ]jara qatt ma setg[at tkun su//ess min[abba li l gwerra kienet ilha biss 20 sena li spi//at u l :ermani]i kienu g[adhom ma nsewx il bumbardamenti mill qawwiet Ingli]i#Amerikani . Kontra kull mistenni , dik i] - ]jara kisbet su//ess kbir b ’ mod spe/jali f ’ Berlin fejn folol kbar laqg[u lir Re;ina b ’ entu]ja]mu kbir . Nhar l - Erbg[a 26 ta ’ Mejju , ir - Re;ina kellha appuntament mal - armata Ingli]a f ’ Sennelager qrib il - belt ta ’ Paderborn , u l armata Ingli]a laqg[et lir-
Re;ina b ’ parata spettakolari . Din il - parata kienet maqsuma fi tnejn , wa[da dismounted parade u l - o[ra mounted parade . L ewwel parata saret minn xejn anqas minn 1 7 - il ri;ment fosthom ir - ri;ment Malti tal - RMA , u kien hemm ukoll xejn anqas minn disa ’ baned militari flimkien ma ’ erbg[a o[ra ta ’ pipes and drums . Kien hemm ukoll ajruplani ]g[ar tal -1 st Wing Army Air Corps . Il parata kienet ta[t il - kmand ta ’ Major General B . O . P Eugster . CBE . DSO . MC . Is - sekwenza tal - parata kienet hekk : 1. Il - logutenent General Richard Godwin KCB . CBE . DSO jilqa ’ lir Re;ina Eli]abetta u lid Duka ta ’ Edinburgh . 2 . Jing[ata salut irjali bil - kanuni . 3 . Ir - Re;ina u d - Duka jispezzjonaw it - truppi . 4 . It - truppi u l - baned militari jag[mlu march past .
5 . Fly past mill - ajruplani tal - armata . 6 . Salut irjali ie[or . 7 . Pre]entazzjoni ta ’ nies distinti lir - Re;ina . Wara din il - parata saret il - mounted parade b ’ kull tip ta ’ vetturi militari li wie[ed jista ’ jimma;ina f ’ dak i] - ]mien . Niftakar sewwa li g[al din il - parata konna ;ejna m[ejjijin sewwa u g[al aktar minn ;img[a konna mmorru minn Mulheim g[al Sennelager kuljum biex flimkien ma ’ truppi o[ra Ingli]i nit[ejjew g[al din il - parata . Jien na[seb li din il parata g[ar - ri;ment tal RMA kienet wa[da mill akbar parati ( fejn jid[ol ammont ta ’ truppi mi;burin flimkien) li [adet sehem fihom u g[alina li konna hemm pre]enti ]gur li g[alkemm hi memorja ta ’ 47 sena ilu ]gur li mhux fa/li ninsewha .
Emy Camilleri {al G[axaq
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
Finanzi#Kummer/ 13
MAPFRE se tipprovdi assigurazzjoni lil-linja tal-ajru Iberia Is-sussidjarja talMAPFRE involuta fis-sottoskrizzjoni ta’ riskji kbar, MAPFRE Global Risks, se tassigura, g[al perjodu ta’ tliet snin ir-riskji tal-avjazzjoni fil-programm ta’ assigurazzjoni tal-linji talajru Iberia, Vueling, Air Nostrum u Iberia Express. Is-sussidjarja MAPFRE AMERICA se tkopri, g[all-ewwel darba, l-operat tal-kumpanija LAN Chile fl-Amerika Latina. Iberia, kumpanija talIAG li ilha assigurata malGrupp MAPFE g[al iktar minn g[axar snin, u LAN, din is-sena dde/idew li jassiguraw ir-riskji tal-avvjazzjoni tag[hom b’mod kon;unt. L-g[a]la ta’ MAPFRE Global Risks sabiex tkopri dawn ir-riskji tag[ti rikonoxximent lillprofessjonalità u lpre]enza tal-kumpanija fi Spanja u fl-Amerika Latina. MAPFRE Global Risks hi l-kumpanija fi [dan ilGrupp MAPFRE li tmexxi l-i]vilupp tan-negozju filqasam tar-riskji globali (programm ta’ assigurazzjoni g[al kumpaniji multinazzjonali, setturi globali u riskji kbar lokali) f’pajji]i fejn il-Grupp g[andu pre]enza. Din il-kumpanija hija punt ta’ referenza g[allkumpaniji multinazzjonali
Spanjoli (fil-fatt 27 minn 35 kumpanija mni]]lin flIBEX fi Spanja huma assigurati ma’ din l-entità) kif ukoll operator rinomat fl-Ewropa, b’iktar minn 120 klijent, li 45 minnhom jag[mlu parti mill-Fortune 500. Barra minn hekk, wara tliet snin ta’ operat flAmerika Latina, ilkumpanija g[andha portafoll sinifikanti ta’ 120 klijent lokali. Fl-2011 MAPFRE Global Risks kisbet e//ess ta’ primjums ta’ €1,000 miljun. MAPFRE hi pre]enti f’Malta permezz talkumpanija Middlesea Insurance, li issa tifforma parti minn dan il-Grupp. MAPFRE hi l-kumpanija ewlenija tal-assigurazzjoni fi Spanja u g[andha pre]enza f’iktar minn 40 pajji], b’mod spe/jali fisswieq tal-assigurazzjoni, riassigurazzjoni u l-assistenza fl-Amerika Latina, fejn il-Grupp imexxi nnegozju Non-Life. MAPFRE timpjega madwar 35,000 persuna u g[andha iktar minn 23 miljun klijent madwar iddinja. Fl-2011, il-Grupp li hu mni]]el fil-Bor]a ta’ Madrid u Bar/ellona kif ukoll fl-IBEX 35, kiseb ri]ultati netti ta’ €963 miljun u e//ess ta’ d[ul ta’ €23,530 miljun.
Robert Vella-Baldacchino (lemin), u Cliff Pace (xellug) barra l-bini ta’ Frankfurt Stock Exchange fejn mexxew laqg[at g[all-membri tal-Bor]a u fund managers
Sistema elettronika ;dida fil-Bor]a ta’ Malta Il-Bor]a ta’ Malta waslet fil-pro/ess finali fil-bidla tas-sistema l-;dida tat-trading, mag[rufa b[ala XETRA li se titnieda fil-11 ta’ :unju li ;ej. XETRA hi sistema elettronika li tintu]a minn Frankfurt Stock Exchange, Irish Stock Exchange, Ljubjana Stock Exchange, Eurex Derivatives AG, Bulgaria Stock Exchange u o[rajn. Din is-sistema hi a//essibbli minn 250 Banek Ewropew u 4,500 trader fi 18-il pajji]. Robert Vella-Baldacchino, Deputy General Manager; u Cliff Pace, Manager Product and
Business Development; organizzaw laqg[a g[all-membri tal-Frankfurt Stock Exchange u fund managers. Matul din il-laqg[a ng[ata tag[rif dwar Malta u s-settur ekonomiku u finanzjarju, l-20 sena su//ess ta’ operat talBor]a ta’ Malta, u taw ukoll tag[rif fuq isservizzi li tag[ti l-Bor]a u kif kumpaniji internazzjonali jistg[u jag[mlu u]u mis-servizzi tal-Bor]a ta Malta permezz ta’ listing, trading jew depository services. Is-sistema l-;dida XETRA se tifta[ swieq u opportunitajiet ;odda kemm g[all-Bor]a kif ukoll g[all-membri tag[ha u l-investituri.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
14 A[barijiet ta’ Barra
L-eks President tal-Liberja qabel il-verdett f’The Hague (Reuters)
L-OLANDA
{amsin sena [abs g[al Charles Taylor Il-Qorti tan-Nazzjonijiet Uniti f’The Hague ikkundannat l-eks President tal-Liberja Charles Taylor g[al [amsin sena [abs, ;img[at wara li sabitu [ati dwar appo;; lil ribelli fi Sierra Leone waqt ilgwerra /ivili tal-1991-2002. It-Tribunal Spe/jali g[al Sierra Leone, sostna li s-sentenza tirrifletti l-istatus tal-imputat b[ala Kap tal-Istat (f’dak i]]mien) u meta mistenni li Taylor, li g[andu 64 sena, se jappella minn din is-sentenza.
L-avukati ta’ Taylor qalu li s-sentenza ‘tammonta daqslikieku pri;unerija g[al g[omru u meta r-regoli ta’ The Hague jipprojbixxu limpo]izzjoni ta’ din is-sentenza (ta’ [abs) massima’. Flistess [in, l-appell ta’ Taylor jista’ jdum g[addej sitt xhur u wara l-verdett ta’ [tija rigward ‘ir-responsabbiltà konnessa ma’ w[ud mill-aktar delitti fa[xija fl-istorja u li saru (fi Sierra Leone) fuq perijodu ta’ [ames snin.
IR-RENJU UNIT
Spinta g[all-proprjetà Il-kumpaniji li qed ji]viluppaw l-art qalu li ssuq tal-proprjetà g[ar-residenti f’Londra u fl-in[awi tax-Xlokk g[adu ‘qawwi’ sal-lum u mistenni jifforma l-ba]i g[all-i]vilupp matul is-sena. Kelliema g[al Telford Homes, ]viluppaturi ta’ residenzi f’Londra, qalu li l-qlig[ qabel it-taxxa tela’ b’g[oxrin fil-mija g[as-sena li tintemm f’Marzu u li din kienet xprunata mill-i]vilupp tal-kumpanija f’din il-belt kapitali. Dan meta l-’elementi talhousing market (f’Londra) jibqg[u sodi’ u bl-e]ekuttivi f’dan il-qasam qed jistennew ‘]ieda sostanzjali fil-qlig[
(qabel it-taxxa) matul issena finanzjarja ;dida. Sadattant il-kumpanija St Modwen – li l-pro;etti tag[ha jinkludu /-/entru
kummer/jali Elephant & Castle f’Londra u dDiscovery Court Business Centre f’Poole – qalet li lkummer/ ri/enti kien inkora;;anti waqt li wkoll qed jistenna qlig[ ‘superjuri g[al tas-sena li g[addiet. Il-kumpaniji tal-proprjetà llum qed jibba]aw listrate;iji fuq is-settur tarresidenzi u fost indikazzjonijiet li l-i]vilupp se jkompli jaqbad ritmu fl-in[awi ta’ Londra u lejn iz-zoni Britanni/i tax-Xlokk.
IS-SIRJA
Intoppi g[al inizjattiva {adu daqqa ta’ [arta ttamiet dwar inizjattiva ;dida dwar is-Sirja wara li r-Russja opponiet ‘kategorikament’ g[al intervent barrani fis-Sirja – u wara li l-President Fran/i] Francois Hollande qal li ‘kienu g[adhom ma eskludewx’ intervent militari awtorizzat mill-Kunsill tasSigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti.
Sadattant, it-Turkija qed tke//i lill-istaff kollu diplomatiku Sirjan minn Ankara wara li pajji]i tal-Punent [adu passi simili. Dan meta u losservaturi tan-NU ivverifikaw dak li qed jidher b[ala qtil tal-massa ie[or fis-Sirja fost sejba ta’ katavri fl-in[awi ta’ Al-Sukar, lejn il-Lvant ta’ Deir al-Zour.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 15
Koppja anzjana t[ares lejn il-fdalijiet ta’ bini fil-belt ta’ Cavezzo barra Modena (Reuters)
L-ITALJA
The]]i] f’Emilia Romagna b’mara ssalva mir-radam L-iskwadri tal-emer;enza qed jistinkaw biex isibu l[ajjin ta[t il-fdalijiet tal-bini li /edew waqt it-terremot ta’ nhar it-Tlieta li laqat itTramuntana tal-Italja u meta sensiela konsistenti ta’ the]]i] sekondarju baqg[et tin[ass anki lbiera[ fir-re;jun ta’ Emilia Romagna. Skont ir-rapporti, it-terremot – it-tieni fl-in[awi fi ftit aktar minn ;img[a – sewa l[ajja ta’ sbatax-il persuna, b’il fuq minn 350 jisfaw midruba. Fl-istess [in, ma qatg[u kwa]i xejn it-treg[id tal-art matul il-lejl tat-Tlieta u lErbg[a, bl-aktar the]]i]a qawwija tirre;istra kwa]i 4 fuq l-Iskala Richter – u wara li t-terremot ‘il-kbir’, sig[at qabel, kien la[aq livell ta’ 5.8. Intant, il-komunità qawwiet il-moral bil-konferma li mara ta’ 65 sena, residenti ta’ Cavazzo, in[ar;et [ajja minn ta[t l-irdum tal-k/ina wara
L-ibliet ta’ Mirandola, Medolla u Cavezzo fost l-ag[ar milquta tnax-il sieg[a. L-anzjana rnexxielha ssalva g[aliex meta kkrollat darha hi spi//at ‘mg[ottija’ mill-g[amara li salvataha milli tispi//a mg[aff;a ta[t il-;ebel. I]da t-terremot ta’ nhar itTlieta kompla j]id malammonti tan-nies ming[ajr djar – li issa telg[u minn 6,000 g[al 14,000 – u wara li t-terremot tal-20 ta’ Mejju [alla stra;i fir-re;juni spe/ifi/i fejn minbarra seba’ mejtin (dakinhar) qered patrimonju kulturali s[i[ li jinkludi l-knejjes u l-bini stori/i. Il-Kabinett Taljan sadattant iltaqa’ b’ur;enza biex jid-
diskuti s-sitwazzjoni u meta ttruppi tal-Armata jinsabu stazzjonati fiz-zoni li ;arrbu lag[ar the]]i]. Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru Taljan Mario Monti tenna mill-;did li l-Gvern se jistinka biex il-[ajja tirritorna g[an-normal ‘f’din iz-zona spe/jali u prodottiva g[allItalja’ u meta llum mag[ruf li Mirandola, Medolla u Cavezzo huma fost l-ag[ar bliet milquta – bit-the]]i] ta’ nhar it-Tlieta jaffettwa wkoll l-ibliet prin/ipali ta’ Milan, Parma u Bologna. L-awtoritajiet Taljani jaqblu li ‘ma raw qatt di]astru fuq din l-iskala’, u meta mistenni li r-re;jun ta’ Emilia Romagna – mag[ruf g[allagrikoltura – se jdum ibati rriperkussjonijiet, spe/jalment b’ka;un tat-terremot tal-20 ta’ Mejju. Dan meta t-the]]i] ta’ nhar it-Tlieta anki affettwa [a]in lill-industrija tal-[all balsamiku tar-re;jun li huwa mag[ruf madwar id-dinja.
IL-BELT TAL-VATIKAN
Il-Papa jikkritika a;ir tal-istampa Il-Papa Benedittu lbiera[ ikkundanna dak li fisser b[ala ‘rappurta;;i foloz mill-istampa’ konnessi maliskandlu ta’ leaks li qed jaffettwa lill-Vatikan. Fl-istess [in, il-Papa ddefenda u esprima fidu/ja s[i[a fl-Uffi/jali tas-Santa Sede li huma qrib tieg[u u f’kummenti xotti – wara ludjenza ;enerali ta’ kull ;img[a ;ewwa Pjazza San Pietru – insista li l-a[[ar avvenimenti u s-’sensazzjonali]mu’ fil-ka] qed inikktulu qalbu. Meta tkellem dwar l-
iskandlu – fejn spikka larrest ta’ qaddej personali tieg[u rigward serq ta’ dokumenti sigrieti – il-Papa qal li xi membri tal-istampa ‘multiplikaw is-su;;erimenti fierg[a u li jmorru ferm ‘il hinn mill-fatti, tant li jag[tu dehra tas-Santa Sede li ma tikkorrispondix mar-realtà. L-istampa Taljana qed takku]a lil xi uffi/jali ewlenin tal-Vatikan b’li qed iwettqu ‘gwerra ta’ leaks (/irkolazzjoni ta’ informazzjoni klassifikata) b[ala parti minn taqbida interna g[allpotera’, i]da l-Papa lbiera[
kien determinat li jesprimi fidu/ja assoluta fin-nies ta’ madwaru. ‘ Nixtieq in;edded il fidu/ja u l-inkora;;iment lill-eqreb kollaboraturi u dawk kollha li kuljum, grazzi g[all-fidi u s-sens ta’ sagrifi//ju, qed jg[inu fit-tmexxija tal-missjoni pastorali’, qal il-Kap talKattoli/i li b’din l-ewwel referenza pubblika g[alliskandlu enfasizza l-u;ig[ li qed i[oss dwar il-leaks u l-allegazzjonijiet ta’ korruzzjoni fi [dan ilVatikan.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
16
Feature
Feature 17
Investiment ie[or mill-Gvern fil-qasam tal-[arsien tal-annimali Infeta[ l-ewwel park g[all-klieb f’Ta’ Qali koordinazzjoni minn Joe Mikallef, ritratti mid-Dipartiment tal-Informazzjoni
Matul is-snin li g[addew ilGvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista [a diversi mi]uri importanti u wettaq g[add ta’ pro;etti favur il[arsien tal-annimali. {olqa o[ra f’din il-katina twila ta’ inizjattivi favur il[arsien tal-annimali twettqet fil-jiem li g[addew meta nfeta[ f’pajji]na l-ewwel park g[all-klieb. Dan il-park g[allklieb jinsab fil-picnic area talPark Nazzjonali ta’ Ta’ Qali. Dan il-park, li hu kbir elf metru kwadru, jikkonsiti f’numru ta’ hurdles biex ilklieb ikunu m[arr;a kif ukoll play equipment g[all-klieb b[al cover tunnels, weave poles, dog teeter – tooter, hound hoops, hurdle jumps, hound hurdles, agility walk u dog walk ramp. Dan il-park, li qed ikun miftu[ mis-6.30 a.m. sal11.30 p.m. (fis-sajf) u mis6.30 a.m. sas-7.30 p.m. (fixxitwa), jinkludi wkoll litter bins apposta biex jintremew il-fdalijiet tal-klieb kif ukoll jipprovdi postijiet fejn il-klieb
jistg[u jixorbu. B’hekk, minn issa ’l quddiem, permezz ta’ dan ilpark in[oloq post fejn ilfamilji jistg[u jmorru flimkien mal-kelb tag[hom f’post li jinkludi log[ob g[allklieb. Dan il-park jikkumplimenta d-de/i]joni tal-Ministeru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali li l-familji jit[allew jid[lu bil-klieb tag[hom filPark Nazzjonali f’Ta’ Qali b’e//ezzjoni tal-area talAdventure Park, u bilkundizzjoni li l-kelb ikun marbut bi/-/inga. Jidher li lPark Nazzjonali ta’ Ta’ Qali fl-a[[ar xhur ra ]ieda fin-nies li j]uruh flimkien mal-pet tag[hom. Qatt daqs dawn l-a[[ar snin ma saret [idma daqstant importanti b’risq il-[arsien tal-annimali f’pajji]na. IlGvern erba’ snin ilu waqqaf Dipartiment g[all-{arsien talAnnimali. Fl-erba’ snin kemm ilu mwaqqaf dan idDipartiment saru avvanzi kbar f’dan il-qasam.
• In[olqot sistema ta’ Ambulanza g[all-Annimali
li ta[dem 24 sieg[a g[al sebat ijiem fil-;img[a. • Kemm ilu jopera dan isservizz, in;abru ’l fuq minn 3,500 annimal. • Minn dawn ;ew adottati iktar minn 1,270 annimal. • Ing[atat g[ajnuna lisSantwarji tal-Annimali biex ikomplu jitjiebu lfa/ilitajiet tag[hom. • Infeta[ ?entru San Fran;isk g[all-{arsien tal-Annimali. Dan i/-/entru qed jag[ti servizz ta’ kura 24 sieg[a kuljum, {dud u festi inklu]i. • F’Ottubru 2011 i/-/entru g[alaq sena mill-ftu[ tieg[u. Fl-ewwel sena tieg[u, dan i/-/entru ta servizz lil 14,000 annimal. {afna mill-ka]i da[lu fi//entru matul il-[inijiet bikrin ta’ filg[odu. Dan jikkonferma kemm f’pajji]na kien hawn b]onn /entru li jibqa’ miftu[ matul il-lejl 24 sieg[a kuljum.
• Id-Direttorat tal-{arsien tal-
Annimali ressaq u segwa mill-qrib 25 ka] ta’ mo[qrija ta’ annimali li dda[[lu l-Qorti. Ka] li kien seraq il-qlub ta’ kul[add kien dak tal-kelba Star. Fi/?entru ta’ San Fran;isk g[all-[arsien tal-annimali sar monument g[all-kelba Star bi skop li jwassal messa;; kontra l-mo[qrija tal-annimali, biex qatt aktar f’pajji]na ma jse[[u atti [orox b[alma sofriet din ilkelba. • Fis-sena 2011 beda wkoll pro/ess li wassal biex in[ar;et li;i li tobbliga lil kull sid ta’ kelb li kull kelb ikollu microchip sal-a[[ar ta’ :unju tas-sena 2012. Lg[anijiet prin/ipali ta’ dawn ir-regolamenti huma: • biex anqas persuni jabbu]aw u jabbandunaw lill-klieb meta jixbg[u minnhom; • biex ikun hawn anqas periklu g[as-sa[[a pubblika min[abba tixrid ta’ mard mill-klieb;
biex ikun hawn anqas attakki minn klieb abbandunati li jattakaw klieb u annimali o[ra; • biex tin[oloq database /entrali b’re;istru s[i[ tal-informazzjoni kollha rigward il-klieb u ssidien tag[hom. Sal-lum ;ew microchipped iktar minn 32,000 kelb. Inbeda wkoll ix-xog[ol biex jinbnew shelters g[allkarozzini fil-Belt Valletta. L-avvanz fis-settur talannimali wkoll qed iwassal biex jin[olqu impjiegi ;odda u g[alhekk il-Gvern offra numru ta’ scholarships biex aktar studenti jag[]lu li jil[qu veterinarji. L-investiment tal-Gvern fis-settur tal-[arsien talannimali qed iwassal biex ikunu salvati aktar annimali tat-triq, qed tkun offruta kura 24 sieg[a kuljum, in[olqu aktar opportunijiet ta’ xog[ol, u qed jin[olqu aktar postijiet pubbli/i fejn ilfamilji jistg[u jmorru flimkien mal-pet tag[hom. •
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
18 A[barijiet ta’ Barra IN-NAZZJONIJIET UNITI
Aktar effi/jenza tnaqqas il-;u[ fuq livell dinji
IR-RENJU UNIT> Il-Qorti Suprema Britannika dde/idiet li Julian Assange, il-fundatur ta’ WikiLeaks, jista’ jkun estradiet lejn l-I]vezja rigward allegati delitti sesswali. Dan ifisser li Assange, /ittadin Awstraljan, ftit fadallu g[a]liet wara battalja legali ta’ sena u nofs u wara li l-im[allfin /a[[dulu l-argument dwar ‘l-invalidità tal-mandat (Ewropew) g[all-arrest tieg[u’. Intant, din l-Og[la Qorti tat lill-avukati ta’ Assange (ritratt) sa ;imag[tejn /ans biex jikkontestaw id-digriet, u ffri]aw l-estradizzjoni sakemm l-Awstraljan jidde/iedi hux se jikkontesta d-de/i]joni tal-im[allfin. (Reuters)
L-Organizzazzjoni g[all-Ikel u l-Agrikultura (FAO) insistiet li d-dinja kapa/i titma lilha nnifisha b’anqas produzzjoni tal-ikel milli tbassar, dejjem jekk tibba]a fuq il-biedja sostenibbli bi programmi li jnaqqsu l-[ela u sistemi li jeliminaw konsum e//essiv. Sadattant, l-FAO – entità tan-Nazzjonijiet Uniti – wissiet li jekk jippersistu x-xejriet ta’ konsum attwali, id-dinja se jkollha ]]id il-produzzjoni talikel b’sittin fil-mija sal-2050 (mil-livelli tal-200507) biex tkun tista’ titma’ popolazzjoni li mistennija titla’ g[al disa’ biljuni mis-seba’ biljuni pre]enti. Fl-istess [in, l-FAO tinsisti li hu possibbli li lpopolazzjoni tad-dinja jkollha ikel bi]]ejjed b’]ieda ta’ produzzjoni tal-ikel fuq skala ferm i]g[ar. Dan permezz ta’ policy report ta’ qabel is-summit Rio+20 dwar l-i]vilupp sostenibbli li jsir f’Rio de
Janeiro (fil-Bra]il) bejn l-20 u t-22 ta’ :unju. Ir-rapport jis[aq li fejn tid[ol il-produzzjoni, ssistemi g[all-agrikultura u l-produzzjoni tal-ikel je[tie; inaqqsu mill-impatt negattiv g[all-ambjent fejn jispikka t-tnaqqir ta’ ri]orsi tal-ilma u tal[amrija. Intant, l-emissjoni ta’ gassijiet greenhouse ukoll je[tie; li tkun evitata. F’dak li jirrigwarda konsum, je[tie; li n-nies inaqqsu l-[ela ta’ ikel li jammonta g[al 1.3 biljun tunnellata ta’ ikel mitluf fis-sena; l-ekwivalenti ta’ xi terz tal-ikel prodott g[all-konsum tal-bniedem fuq livell globali. L-FAO g[aldaqstant tistenna li l-gvernijiet li jattendu s-summit ta’ Rio jimpenjaw ru[hom biex i[affu l-isforzi lejn tnaqqis tal-;u[ u l-malnutrizzjoni waqt li jibba]aw fuq il-linji gwida volontarji tan-NU dwar id-dritt g[all-ikel. Fil-qosor Mer[ba ta’ eroj
IT-TAJLANDJA: Aung San Suu Kyi, l-ikona taddemokrazija fi Mjanmar, ing[atat mer[ba ta’ eroj minn folol ta’ kompatrijotti fit-
Taljandja fejn b[alissa qed tag[mel l-ewwel vja;; barra pajji]ha mill-1988. Intant, mijiet ta’ immigranti minn Mjanmar segwew diskors li g[amlet mill-gallarija ta’ bini abbandunat f’zona industrijali barra Bangkok, fejn qalet li se ta[dem biex ittejbilhom iddrittijiet u l-kundizzjonijiet tax-xog[ol, fost affarijiet o[ra. Pressjoni g[al riforma IL-GRE?JA: L-Unjoni Ewropea ]iedet il-pressjoni
fuq Ateni u wissietha li je[tie; tixpruna r-riformi jekk trid tibqa’ ting[ata l-g[ajnuna s[i[a skont il-kundizzjonijiet tal-bailout miftiehma mat-‘trojka’ (mag[mul mill-istess UE, l-IMF u l-Bank ?entrali Ewropew). Dan fost l-ansjetà dwar id-data tal-ispezzjoni li jmiss mill-uffi/jali tat-‘trojka’ li tiddependi mir-ri]ultat talelezzjoni ;enerali tas-17 ta’ :unju fil-pajji]. Tistenna apolo;ija
IL-POLONJA: Il-Pollakki
insistew g[al apolo;ija millIstati Uniti wara li l-President Amerikan Barack Obama tkellem dwar ‘kamp tal-mewt Pollakk’ fil-[in meta [abbar premju g[al ;ellied tarre]istenza (Pollakk) li kien ;ibed l-attenzjoni tad-dinja g[all-Olokawst li mexxew inNa]isti li se[[ l-aktar fl-artijiet tal-Polonja. L-Olokawst jinvolvi kwistjoni delikata g[allPolonja li fit-Tieni Gwerra sofriet bil-kbir ta[t l-okkupazzjoni Na]ista u l-pajji] qed jirribatti su;;erimenti dwar responsabbiltà fil-massakru ta’ xi sitt miljun Lhudi Ewropej. Intant, il-Ministru Pollakk g[all-Affarijiet Barranin, Radoslaw Sikorski, qed jistenna sku]a minn Washington g[all-i]ball gravi i]da ‘ma jissuspettax f’xi sens [a]in partikulari min-na[a ta’ Obama’.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 19 L-ISTATI UNITI
Romney ikkonfermat b[ala l-isfidant tal-President Obama L-eks Gvernatur ta’ Massachusetts Mitt Romney a//erta mill-kandidatura talPartit Repubblikan biex f’Novembru li ;ej jisfida lidDemokratiku Barack Obama g[all-Presidenza tal-Istati Uniti. Dan kien ikkonfermat millprimary ta’ Texas fejn Romney kiseb fa/ilment il-voti me[tie;a biex jaqbe] it-threshold tal1,144 delegat me[tie;a g[annomina Repubblikana. Romney – li hu anki l-ewwel Mormon (membru ta’ denominazzjoni reli;ju]a u kulturali) ta’ partit ewlieni li se jikkonfronta l-elezzjoni g[attmexxija tal-Istati Uniti – qal li j[ossu ‘umli u onorat’ birri]ultat u issa g[andu jkun pre]entat uffi/jalment b[ala nnominat tar-Repubblikani waqt il-konvenzjoni tal-partit li jsir f’Awwissu ;ewwa Florida. L-g[a]la ta’ Romney intant kienet mistennija wara li rrivali tieg[u g[an-nomina rtiraw jew ma komplewx bilkampanji rispettivi. Fil-fatt, Romney kien di;à a//erta millIR-RENJU UNIT
Il-Prin/ep i[oss in-nuqqas ta’ ommu
Il-Prin/ep William, jew Duka ta’ Cambridge, ammetta li kienet ‘diffi/li [afna g[alih’ li jaffa//ja t-tie; tieg[u ming[ajr il-pre]enza ta’ ommu, il-mibkija Prin/ipessa Diana. Hu qal dan waqt intervista lin-network tattelevi]joni Amerikana ABC u meta r-Renju Unit wasal biex ji//elebra l-:ublew tadDjamanti tar-Re;ina Eli]abetta, li ti;i n-nanna ta’ William. Il-Prin/ep (li g[adu kemm in[atar Royal Knight of the Order of the Thistle; l-og[la unur tal-Iskozja) sostna li ‘[ass in-nuqqas ta’ ommu’ waqt i]-]wie; tieg[u lil Kate Middleton li sar f’April tal2011 ;ewwa Westminster Abbey. ‘Dak il-[in [sibt bejni u bejn ru[i li kienet tkun xi [a;a fantastika kieku ommi kienet hawn u taqsam mieg[i dan il-jum spe/jali,’ sostna lPrin/ep li kien g[ad g[andu [mistax-il sena meta lPrin/ipessa Diana tilfet [ajjitha f’in/ident bil-karozza li se[[ ta[t mina ta’ Pari;i f’Awwissu tal-1997. Intant, William u [uh Harry (li dakinar kien g[ad g[andu tnax-il sena) it-tnejn wie;bu g[al sensiela ta’ domandi mill-;urnalista tal-ABC u g[al dokumentarju inti] biex jikkon/iedi mal-:ublew tarRe;ina.
Mitt Romney kuntent bir-ri]ultat (Reuters)
appo;; ta’ 1,086 delegat qabel l-a[[ar e]ami ta’ Texas u fejn kien je[tie; biss ‘58 o[ra’ biex jil[aq it-threshold stabbilit. Fil-pro/essi ta’ qabel, Romney kien kiseb ‘il fuq minn sebg[in fil-mija tal-vot; bl-Istat ta’ Texas jikkontribwixxi 152 delegat fuq sistema proporzjonali. Is-su//ess anki jfisser li Mitt Romney mar ‘pass a[jar’ minn missieru George, eks Gvernatur ta’ Michigan li fl-1968 falla fit-
tentattiv biex jikseb in-nomina Repubblikana g[all-White House. Waqt li kien qed jag[laq ilprimary ta’ Texas, Romney kien qed jattendi avveniment g[all-;bir ta’ fondi f’Las Vegas flimkien ma’ Donald Trump, is-sinjurun tal-proprjetà – u bilkandidat Repubblikan anki jqatta’ l-jum imexxi l-kampanja tieg[u fl-in[awi ta’ Kolorado u Nevada. Wie[ed issa qed jistenna lg[a]la ta’ Romney b[ala running mate – jew a[jar ilkollega tal-partit li jikkuntesta g[all-kariga ta’ Vi/i President Amerikan. L-esperti jsostnu li r-ri]ultat tal-elezzjoni g[all-Presidenza tal-Istati Uniti jista’ jiddependi minn kif ji]vol;u l-affarijiet f’numru ta’ Stati kru/jali mag[rufa b[ala ‘battleground states’ u li jinkludu Kolorado u Nevada. Dan filwaqt li lkandidati ewlenin g[all-White House jibnu fuq l-istrate;iji rispettivi biex jattiraw lillvotanti indipendenti.
IR-RENJU UNIT> Mara tag[ti l-a[[ar irtokki fuq xbieha enormi tar-Re;ina Eli]abetta li hi mag[mula kollha kemm hi mill-;ilji. Dan l-ispe/i ta’ ritratt hu kkummissjonat mill-Kunsill tal-Fjuri tal-Olanda g[all-okka]joni tal-:ublew tad-Djamanti tar-Re;ina li se ji//elebraw fl-ewwel jiem ta’ :unju (Reuters)
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
20 Madwarna
Donazzjoni ta’ €3,400 lit-Transplant Support Group “Il-medja ta’ kull xahar ta’ dawk li jirre;istraw b[ala donaturi ta’ organi matTransplant Support Group irduppjat meta mqabbla malistess /ifri fl-2011, spe/ifikament f’Marzu, minn medja ta’ 169 g[al 551 re;istrazzjoni ;dida. “Din i]-]ieda bdiet malbidu tal-kampanja tal-Jum Dinji tal-Kliewi, il-Fun Walk u l-ktieb ;did ta’ ri/etti flimkien mal-kampanja filmedia lokali. “Dan huwa ri]ultat e//ellenti li ;ie minn kollaborazzjoni diretta bejn Vivian Corporation u tTransplant Support Group.” Dan qalitu Hannah Cremona, il-Marketing Manager ta’ Vivian Corporation waqt ilpre]entazzjoni ta’ /ekk ta’ €3,400 li n;abru waqt il-Fun Walk li saret nhar il-Jum Dinji tal-Kliewi u mittqassim tal-Kidney Care Cook Book. I/-/ekk kien ippre]entat lil Alfred Debattista u James
Muscat mit-Transplant Support Group, u lin-Nursing Officer Paul Calleja waqt /erimonja qasira fir-Renal Unit fl-Isptar Mater Dei. “Kull sena, Vivian Corporation ti//elebra b’mod attiv il-Jum Dinji tal-Kliewi b’attivitajiet u inizjattivi ma[suba sabiex iqajmu i]jed kuxjenza dwar l-importanza li nie[du [sieb il-kliewi tag[na. Il-kampanja ta’ din is-sena kienet tiffoka fuq ittrapjant ta’ kliewi u kif iddonazzjoni ta’ organi tista’ ssalva [ajjet [addie[or. “Fil-fatt, is-slogan mag[]ul g[al din is-sena kien Donate - Kidneys for Life - Receive u g[en ukoll biex in[ajru i]jed nies jirre;istraw b[ala donatur. “Minbarra l-Fun Walk minn Tas-Sliema sal-Belt li issa saret appuntament ta’ kull sena, [dimna mill-qrib [afna mat-Transplant Support Group fuq pubblikazzjoni ;dida, ilKidney Care Cook Book b’g[a]la ta’ ri/etti
Il-pre]entazzjonilit-Transplant Support Group.
tradizzjonali sempli/i ma[suba g[al dawk ilpazjenti li g[andhom problemi bil-kliewi, dawk li wettqu xi trapjant u g[al kull min sempli/ement jixtieq jg[ix stil ta’ [ajja i]jed b’sa[[tu,” spjegat is-Hannah Cremona. Dan il-ktejjeb bir-ri/etti kellu l-involviment ta’ Mario Caruana, ta’ James Muscat, donatur ta’ kilwa, u hu wkoll endorsed mill-Health Promotion Unit. Hu u jirringrazzja lil Vivian Corporation g[allinvolviment attiv u l-impenn tag[ha matul l-attivitajiet ta’ din is-sena, James Muscat
mit-Transplant Support Group qal: “Li nqajmu kuxjenza dwar it-trapjant ta’ organi kien wie[ed millg[anijiet ewlenin talkampanja ta’ din is-sena u lammont ta’ re;istrazzjonijiet u ]-]ieda fl-interess talpubbliku f’din il-kampanja kien su//ess kbir. “A[na kburin [afna li sibna sie[eb b[alma hi l-kumpanija Vivian Corporation. Il-flus mi;bura waqt l-attivitajiet ta’ din is-sena se jg[inu litTransplant Support Group issa[[a[ il-pro;etti tieg[u hu u jippromwovi l-importanza ta’ dan il-;est altruwista ta’ donazzjoni ta’ organi.”
Morphy Richards – it-tfittxija bdiet It-toaster ta’ Morphy Richards li serviet daqskemm kien twil i]]wie;, kwa]i 60 sena, u g[adha ta[dem. Hairdryer ta’ Morphy Richards li g[andha 53 sena g[adha ta[dem. Dawn huma biss ]ew; provi li wie[ed jista’ jsib fa/ilment fuq l-internet. Huma provi ta’ kemm il-prodotti ta’ Morphy Richards jservu u huma ta’ min joqg[od fuqhom.
Biex ji//elebraw il-75 sena ta’ asso/jazzjoni ma’ Morphy Richards, din issena, V&F Portelli nediet tfittxija g[all-prodotti ta’ Morphy Richards li g[andhom 25 sena jew aktar, u idealment, i]da mhux bilfors, g[adhom ja[dmu. Dawk li g[andhom o;;etti b[al dawn jistg[u jmorru l[anut ta’ V&F Portelli flImrie[el u jekk iridu, jibdlu l-o;;ett tag[hom ma’ ie[or
b[alu, li jkun ;did u daqstant ie[or ta’ min joqg[od fuqu. Fl-istess waqt, jie[du skont fuq l-o;;ett l-;did ta’ Morphy Richards. “Eluf ta’ djar Maltin g[adhom ju]aw prodotti ta’ Morphy Richards li kienu nxtraw fis-snin tmenin jew anke qabel. Dawk l-o;;etti fa/ilment jista’ g[andhom 30 jew anke 40 sena, u anki g[adhom ja[dmu. “Kultant, hawn min isibha
Mario Portelli u Sean Portelli juru mudelli qodma u ;odda ta’ Morphy Richards
xi ftit bi tqila li jitlaq minn idejh o;;ett tad-dar li jkun serva tajjeb g[al tant snin. V&F Portelli fl-Imrie[el, sala[[ar ta’ Lulju 2012, qed noffrulhom opportunità biex jibdluh u jie[du skont fuq mudell il-;did u aktar versatili ta’ Morphy Richards,” qal Mario Portelli. I]da g[aliex g[andha persuna tixtri [adida talmog[dija ;dida Morphy Richards, jew hairdryer, jew toaster, wara tant snin? Sean Portelli jg[id: “Jekk xi [add irid xi [a;a a[jar minn xi wie[ed mill-prodotti ta’ Morphy Richards li jkunu servewh tajjeb, dan se jkollu sorpri]a sabi[a. L-a[[ar mudelli ta’ Morphy Richards joffru g[add ta’ vanta;;i, fosthom handling aktar komdu u g[a]liet a[jar li huma ri]ultat tat-teknolo;iji tal-a[[ar u innovazzjonijiet tal-lum. “Fl-istess waqt, il-prodotti ta’ Morphy Richards baqg[u ta’ min jorbot fuqhom skont ir-reputazzjoni li Morphy Richards g[andha madwar id-dinja.” V&F Portelli twaqqfet fl1906 minn Vincent u Francis Portelli. Bdiet topera minn Triq San Pawl, il-Belt Valletta. F’Di/embru tal1988, il-kumpanija bdiet topera minn Notabile Road, l-Imrie[el.
Il-qoxra tal-ktieb ‘Kidney Care Cook Book’
Emirates se to[loq aktar opportunitajiet ta’ kummer/
L-Emirates SkyCargo, iddivi]joni ta’ ;arr ta’ merkanzija tal-Emirates, se tg[aqqad iktar negozji filVjetnam ma’ opportunitajiet kummer/jali mifruxa mannetwerk globali tag[ha. Bit-tnedija ta’ titjira kuljum g[all-passi;;ieri fl-4 ta’ :unju, l-Emirates SkyCargo se tu]a l-kapa/ità ta’ ;arr ta’ 240 tunnellata fil-;img[a biex tistimula lkummer/ bejn il-belt ta’ Ho Chi Minh u Dubaj, u flistess waqt ma’ iktar minn 120 destinazzjoni madwar id-dinja. Il-belt ta’ Ho Chi Minh se tkun l-14-il destinazzjoni tal-Emirates SkyCargo filLvant Imbieg[ed, u b’hekk issa[[a[ l-impenn tag[ha lejn dan ir-re;jun fost esportaturi ewlenin b[al Hong Kong, i/-?ina, il:appun u l-Korea, li di;à qed joperaw bl-Emirates SkyCargo lejn diversi bliet fl-Ewropa, il-Lvant Nofsani, l-Afrika u l-Amerika ta’ Fuq. L-Emirates topera titjira kuljum bejn Malta u Dubaj, b’waqfa f’Larnaka, ?ipru. F’Malta, l-Emirates SkyCargo tinsab fl-ewwel sular tad-Departures Lounge fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta. G[al aktar tag[rif wie[ed jista’ j/empel 21660102, jew jibg[at email fuq skycargomla@emirates.com .
IN-NAZZJON
Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
TV#Radju 21 minn Raymond Miceli -
ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor Anali]i tal-A[bar NET Television, 21>00
Rappre]entanti ewlenin ta’ kumpaniji internazzjonali li ja[dmu fis-settur tal-avjazzjoni jag[tu r-ra;unijiet li wasslu lis-sidien tag[hom jidde/iedu li flushom jinvestuhom f’Malta. Inkiseb ri]ultat. Industrija ;dida li [olqot aktar minn elf post tax-xog[ol g[a]-]g[a]ag[ u l-[addiema Maltin li qed jissarrfu f’xog[ol ta’ kwalità b’pagi tajbin. Il-programm se janalizza dan l-i]vilupp il-;did fl-industrija Maltija u l-benefi//ji g[all-ekonomija Maltija. Produzzjoni u pre]entazzjoni Roderick Agius. Fever Pitch Melita Movies, 14>55
Jimmy Fallon u Drew Barrymore (it-tnejn fir-ritratt), huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film tal-2005 li g[andu re;ija tal-a[wa Farrelly. L-istorja hi ambjentata fid-dinja tal-isport u hi bba]ata fuq ktieb ta’ Nick Hornby li di;à kien in[adem f’film tmien snin qabel. Malta Llejla NET Television, 17>00
Aktar tard illum fis-sede tas-So/jetà Maltija g[all-Arti, Manifattura u Kummer/, Palazzo de la Salle, il-Belt se tkun inawgurata wirja b’xog[lijiet (ara ritratt) tal-pittur minn Firenze Luciano Schifano. Insiru nafu aktar dwar din il-wirja.
Ulied personalitajiet Maltin mag[rufa Il-Mara tal-Lum - NET Television, 13>20
Il-mistiedna tal-lum biex iqattg[u ftit [in flimkien mal-pre]entatri/i Gloria Mizzi huma kollha tfal ta’ nies famu]i li b’xi mod jew ie[or [allew impatt fuq il-kultura Maltija. Se jie[du sehem Susan Chircop - it-tifla ta’ Oreste Kirkop li kien g[amel isem g[alih b[ala kantant operistiku u attur f’Hollywood, Valerie Seychell li hi t-tifla tal-attur Johnny Navarro, Cora Camilleri li ti;i t-tifla tal-attri/i :emma Portelli, kif ukoll Vanda Fsadni li hi t-tifla ta’ Erin Serracino Inglott, kittieb li tana xog[lijiet letterarji kemm b[ala kotba kif ukoll g[all-palk u li bla dubju ta’ xejn il-kapulavur tieg[u hu Il-Miklem Malti.
(Mix-xellug g[al-lemin minn fuq) Oreste Kirkop, Johnny Navarro, :emma Portelli u Erin Serracino Inglott. Ilkoll ma g[adhomx mag[na. I]da wliedhom se jitkellmu dwarhom
Josette Falzon NET Television, 23>30 Il-mistiedna ta’ Joséf Bonello g[al-lum hi Josette Falzon (fir-ritratt). Minn meta
saret taf li bintha Francesca g[andha cystic fibrosis ma waqfitx tara x’tista’ tag[mel biex ti;bor fondi [alli tkun tista’ ssir ri/erka g[al soluzzjoni ta’ din il-kundizzjoni. Fost o[rajn is-sena li g[addiet g[amlet il-maratona ta’ 42 kilometru li ssir f’Londra. Destinations NET Television, 21>32 Il-mistiedna ta’ Mireille Bonello g[all-programm tal-lum se tkun l-atleta Diane Borg li se taqsam mat-telespettaturi esperjenzi ta’ safar differenti minn tas-soltu. B’filmati mill-isba[ naraw dwar it-32 g]ira tropikali li jiffurmaw St Vincent & the Grenadines. Omar Busuttil jo[odna, fost o[rajn, sa Castelmezzano (fir-ritratt), belt fin-Nofsinhar ta’ Basilicata li hi mibnija qalb il-blat.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
22 TV#Radju
Film ta’ azzjoni Fran/i] Io vi troverò (Taken) - Rete 4, 21>10 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.30 13>00 15>00 15>05
Film ta’ azzjoni Fran/i] li n[adem fl-2008 b’re;ija ta’ Pierre Morel li g[andu li Maggie Grace (fir-ritratt hawn ta[t), Liam Neeson, Famke Janssen u Xander Berkeley fost l-atturi ewlenin. Eks a;ent sigriet jag[mel dak kollu possibbli
biex isalva [ajjet bintu li tkun in[atfet b[ala osta;; minn grupp ta’ kriminali f’Pari;i. L-eks investigatur irid ja;ixxi kemm jista’ jkun malajr g[ax hemm il-periklu li bintu tidda[[al fi/-/irku vizzju] tal-prostituzzjoni u ting[ata identità ;dida...
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet X’G[andna g[all-Weekend The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin talA[barijiet 18:15 - - Nwar 19:00 - Nitfa Kultura 19:50 Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 A[barijiet 20:05 - Qari bilMalti (r) 20:30 - Nie[du {sieb Darna 21:00 - BBC News 21:05 - Maltin Biss 22:00 - LA[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 - Ru]arju 23:30 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - In-Novella 13:45 - ONE News 14:00 Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 - ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms.. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - Jg[idu Tag[hom i]-}g[a]ag[
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Country Music Club Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
(jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - L-Argument Matul il-:img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 Servizz b’Im[abba 22:00 - IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet - Jaqblu, Ma Jaqblux, Stilista, Fil-:nien, Upbringing, Cyber Crime. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Cam-pus 09:30 - Nis;a 10:00 BBC News Update 10:05 - I’m Alright! 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Il[na mi/-/par 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Ilbies lImperatur 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Ara Ommok 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju lErwie[ 13:00 - Tifkiriet millImg[oddi 13:30 - Melodija Si/iljana 14:00 - Kif Jitkellmu n-Nies 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - MillPalk sal-:enna 20:00 - I]-]wie; sitwazzjoni u realtà llum 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 Lejn il-qawmien 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell. Bastjani]i FM - 95 FM 06:30 - Ru]arju 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 - Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi 08:00 u 12:00 - Angelus) 13:00 - Tempo on the Mix 17:00 - {annieqa :i]imin 17:30 - All Time Favourites 18:00 - Realtajiet Siekta 20:00 - All time Favourites 20:30 - Country Fever.
TVM 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 - 6 f’Palazz 11:30 - Ttyl 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Sellili 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 A[barijiet 16:10 - }ona 17:40 Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Kelli Ng[ix 21:45 Bondi + 22:30 - Venere 23:15 L-A[barijiet 23:30 - Gadgets (r). TVM 2 15:00 - A[barijiet 15:05 Dokumentarju 15:15 - 6 f’Palazz 16:00 - Planet Earth 17:00 A[barijiet 17:05 - Roland Garros Highlight Programme 18:30 Qalbinnies 19:15 - 3 Pointer (r) 19:30 - Dokumentarju 19:45 Madwarna 20:00 - A[barijiet 20:45 - Nista’ 21:30 - Wirt Arti u Kultura 22:00 - Asteriks 22:30 G[a]liet (r). ONE 07:00 - ONE Breakfast
09:00 Liquorish Daily Update 09:10 Teleshopping 09:40 - Londri (r) 10:30 - Sieg[a }mien 12:15 Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 Kalamita 16:20 - Lapes u Karta 16:30 - Teleshopping 16:50 Sal-:ister 17:20 - Liquorish Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:35 - Hazzzard Daily Update 17:40 - Aroma Kitchen 18:00 - Looks 18:50 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da 19:30 ONE News 20:15 - Illostra 20:30 - Emilja (ep. 31) 21:45 Ilsien in-Nisa 23:15 - ONE News 23:40 - Minuta Wa[da 23:45 Kalamita (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Forum 21:30 - CNI 22:00 - News 22:30 Motordrome (r).
Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d-09:00) 11:00 - Tg 1 11:05 - Occhio alla spesa 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta (attwalità) 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Qui Radio Londra 20:35 - Affari tuoi 21:10 - Mi gioco la nonna 23:20 - Porta a porta 00:55 - Tg 1 notte 01:30 Qui Radio Londra 01:35 Sottovoce. Raidue 07:00 - Cartoons 09:30 - Zorro (TF) 09:55 - Cartoons 10:00 Tg2 insieme 10:20 - Relazione
del governatore della Banca d’Italia 12:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Italia sul due 16:15 - La signora del West (TF) 17:00 - Private Practice (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Hawaii Five-O (TF) 22:40 - Cold Case (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - La storia siamo noi (dok.) 00:35 Six Degrees (TF) 01:15 - Tg Parlamento 01:25 - Six Degrees (TF). Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agora 10:00 - Dieci minuti di... 10:10 - La storia siamo noi (dok.) 11:15 - Agente Pepper (TF) 12:00 - Tg 3 sport 12:45 - Sabrina, vita da strega (sitcom) 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - La casa nella prateria (TF) 15:50 - Delitto d’amore. Film ’74 17:30 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg Regione 20:00 - Blob 20:10 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Golden Galea - Diamond League 22:40 - Volo in diretta 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 Cult book 01:35 - La musica di Raitre. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina
08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 -
Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 - Rosamunde Pilcher 16:15 - Amici 16:30 - Pomeriggio cinque 18:40 - Il braccio e la mente 20:00 - Tg 5 20:30 Striscia la notizia 21:10 Benenuti a Tavola - Nord vs Sud 23:30 - Matrix 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia. Rete 4 06:45 - Tgcom24 07:20 - Come eravamo 07:25 - Nash Bridges (TF) 08:20 - Hunter (TF) 09:40 - Carabinieri 4 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 12:50 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 Wolff - un poliziotto a Berlino (TF) 16:05 - My Life - Segreti e passioni (soap) 16:30 - Un marito per Cinzia. Film ’58 18:55 Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Io vi troverò. Film 2008 23:10 - Lw & Order (TF) 24:00 - Sognando Italia 01:00 - La lupa. Film ’96. Italia 1 07:00 - Cartoons 08:40 Settimo cielo (TF) 10:35 - Ugly Betty (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 Cartoons 15:00 - Camera Cafe (sitcom) 16:00 - Chuck (TF) 16:50 - La vita secondo Jim (sitcom) 17:45 - Trasformat 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: Miami (TF) 21:10 - Mistero 00:30 Magicland 01:55 - Saving Grace (TF). La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (TF) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14:10 - Un re per quattro regine. Film ’56 16:00 - L’Ispettore Barnaby (TF) 17:55 - I menu di Benedetta 18:50 - ‘G’ Day La 7 alle 7 19:25 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 Piazzapulita 24:00 - Tg La 7 00:05 - Tg La 7 sport 00:10 (Ah)ipiroso (attwalità) 01:10 -‘ G’ Day alle 7 sulla 7 01:40 - ‘G‘ Day.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
TV#Radju 23 Favourite Channel 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:15 - Favourite Cinema 11:45 - Reporter 12:00 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Niskata 14:05 - A[barijiet fil-qosor 15:00 - Teleshopping 16:30 - Nintrefa ‘l Fuq 17:30 Jien u Int 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Jien u Int 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 Valletta Side 22:00 - The Sapiano Show 23:15 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 12:15 - Centovetrine 12:45 -
Extreme Makeover Home Edition 13:35 - Dharma & Greg (sitcom) 14:00 - Pushing Diaries (TF) 14:55 - Guidice Amy (TF) 15:45 - Men in Trees (TF) 16:30 - Privileged (TF) 17:15 - Chante! (TF) 17:40 Friends (sitcom) 18:30 - Uomini e donne 19:40 - The OC (TF) 20:25 - Extreme Makeover Home Edition 21:10 - Glee (TF) 22:50 - Che trucco. BBC Entertainment 07:10 - Bobinogs 07:20 Penelope K, by the way 07:30 Nina and the Neurons 07:45 Spot’s Musical Adventures 07:50 - Me Too! 08:10 - Boogie Beebies 08:25 - The Large Family 08:35 - One Foot in the Grave 09:05 - Dad’s Army 09:35 - The Weakest Link 10:20 - EastEnders 10:50 - Doctors 11:15 - Casualty 12:10 - Emma 13:00 - As Time Goes By 13:30 - One Foot in the Grave 14:00 The Weakest Link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Casualty 16:35 - Emma 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - New Tricks 20:00 - One Foot in the Grave 20:30 Blackadder II 21:50 - Dad’s Army 22:20 - As Time Goes By 22:50 - afterlife 23:40 Lead Balloon.
TCM 08:10 - Maverick 09:15 Rawhide 10:25 - Backfire. Film ’50 12:10 - Rider on a Dead Horse. Film ’62 13:45 Maverick 14:50 - Rawhide 16:00 - A Thunder of Drums. Film ’61 (U) 17:50 - The Grapes of Wrath. Film ’40 (PG) 20:15 The Boy From Oklahoma. Film ’54 22:00 - Hell on Wheels 23:00 - Deadwood. MGM Movies 07:10 - The Group. Film ’66 09:40 - Road Rage. Film ’99 11:05 - MGM’s Big Screen 11:20 - Halls of Anger. Film ’69 (PG) 13:00 - Marie: A True Story. Film ’85 (15) 14:50 Sibling Rivalry. Film ’90 (12) 16:15 - Valdez Is Coming. Film ’71 (12) 17:45 - High Noon. Film 2000 19:15 - A Dry White Season. Film ’89 (15) 21:00 Saved! Film 2004 (12) 22:30 Ulee’s Gold. Film ’97 (15). Diva Universal 06:55 - Wind at My Back 07:50 - Great Women 08:00 - Quincy, M.E. 09:00 - Wolff’s Turf 09:55 - Ironside 10:50 - Cento Vetrine 11:55 - ER 12:55 Quincy, M.E. 13:53 - As the Light Leaks in 14:00 - Rex: A Cop’s Friend 15:00 - Rex: A Cop’s Friend 16:00 - Ironside 17:00 - Wolff’s Turf 18:00 JAG 19:00 - Ironside 20:00 Quincy, M.E. 21:00 - The
Casebook of Sherlock Holmes 23:05 - ER
Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: Storm Season 08:10 - Mythbusters 09:05 - Extreme Engineering: Deepest Tunnel 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Alaskan Mountain Range 11:50 - Wheeler Dealers:
Alfa Romeo Spider Veloce 12:45 - Rides: Driven 13:40 American Chopper: Manitowoc Crane Company Bike 14:35 Dirty Jobs: Worm Grunter 15:30 - Deadliest Catch: Blow Up 16:25 - Mythbusters 17:20 Extreme Engineering: Deepest Tunnel 18:15 - Ultimate Survival: Mount Kilauea 19:10 How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Dirty Jobs: Italy 21:00 - Finding Bigfoot: Buckeye Bigfoot 21:55 Chilean Miners Rescue 22:50 A Haunting: Lake Club Horror
23:45 - Mythbusters: Flu Fiction. Melita Movies 09:30 - Beverly Hills Chihuahua 2 10:55 - X 2 13:10 - Mr 3000 14:55 - Fever Pitch 16:40 - The Karate Kid 19:00 - The A-Team 21:00 - Big Mommas: Like Father, Like Son 22:45 - Virgin Queen. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - Gossip Girl 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Brothers and Sisters 16:50 - Suburgatory 17:15 - 2 Broke Girls 17:40 - S#*! My Dad Says 18:15 - Days of Our Lives 19:10 - Brothers and Sisters 20:00 - Mike & Molly 20:30 - Desperate Housewives 21:15 - Supernatural 22:00 True Blood 23:05 - Person of Interest 23:55 - Entourage 00:25 - Bored To Death 00:50 Alcatraz. Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross. Billy the Exterminator: 08:00 - 9 Foot Gator 08:30 - Dirty Rat. The Locator: 09:00 - A Son’s Search for Answers 09:30 - A Soldier’s Fight for Truth. 10:00 Snapped: Women Who Kill: Donna Fryman 11:00 America’s Court with Judge Ross 12:00 - Real Housewives of Beverly Hills: My Mansion Is Bigger Than Your Mansion. Pawn Stars: 13:00 - Chopper Gamble 13:30 - The Eagle Has Landed. 14:00 - Confessions of An Animal Hoarder 15:00 Hoarders: Lloyd and Carol 16:00 - Snapped: Women Who Kill: Donna Fryman. The Locator: 17:00 - A Son’s Search for Answers 17:30 - A Soldier’s Fight for Truth. Billy the Exterminator: 18:00 - 9 Foot Gator 18:30 - Dirty Rat. Pawn Stars: 19:00 - Chopper Gamble 19:30 - The Eagle Has Landed. 20:00 - America’s Court with Judge Ross 21:00 - Real Housewives of Beverly Hills: My
Mansion Is Bigger Than Your Mansion 22:00 - I Survived 23:00 - My Ghost Story: My Ghost Story Series 3.10 (28).
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:00 - My Animal Family 09:15 - Benjamin’s Farm 09:20 - Kipper 09:30 - Mio Mao 09:40 P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 James the Cat 10:25 - Benjamin’s Farm 10:30 See The Sea 10:35 - My Animal Family 10:50 Benjamin’s Farm 10:55 - Baby Antonio’s Circus 11:05 - Mio Mao 11:15 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 Rubbadubbers 12:45 - Oswald 13:00 - The Hoobs 13:25 - Dorothy the Dinosaur 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - I Spy 14:40 Rubbadubbers 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dorothy the Dinosaur 15:30 - The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - I Spy 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - See The Sea 17:15 - My Animal Family 17:30 - Benjamin’s Farm 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30 - The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork
19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:30 Angelina Ballerina 19:55 - Tiny Planets 20:00 The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Gazoon 20:35 Tiny Planets 20:40 - Pingu 20:45 - Tork 21:00 Rubbadubbers 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Rubbadubbers. Disney Channel 09:00 - Recess 09:25 - So Random 09:45 - Have a Laugh 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - Recess 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:30 - Have a Laugh 13:35 Good Luck Charlie 14:00 - The Suite Life on Deck 14:25 - Shake It Up 14:50 - Phineas and Ferb 15:15 - Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 Recess 16:30 - Wizards of Waverly Place 16:55 So Random 17:20 - Fish Hooks 17:45 - Shake It Up 18:10 - Good Luck Charlie 18:30 - Have a Laugh 18:35 - Wizards of Waverly Place 19:00 Hannah Montana 19:25 - Phineas and Ferb 19:50 - Shake It Up 20:15 - Jonas 20:40 - So Random 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.
07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>45 20>30 21>00 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30
NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Il-Mara tal-Lum Teleshopping Bla Kumment Animal Diaries (r) Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in NET News RPM Anali]i tal-A[bar NET News Destinations EGOV4U (r) NET News Bejni u Bejnek
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - World Series by
Renault Motor Racing 09:00 The French Open Tennis 10:30 - Game, Set and Mats 11:00 The French Open Tennis: Day 5 (live) 20:30 - Game, Set and Mats 21:00 - Fight Club 23:30 - Horse Racing Time 23:45 The French Open Tennis. GO Sports 1 07:00 - Aviva Premiership: F.:
Harlequins v Leicester Tigers 09:00 - Barclays PL: Wk 21: Wolves v Chelsea 11:00 - Serie A: Rd 19: Inter v Lazio 13:00 PL World: Wk 42 13:30 Anglo Welsh LV Cup: Rd 4: Exeter Chiefs v Bath 15:30 PGA: ISPS Handa Wales Open: Day 1 (live) 19:30 - Intern. Friendly: Norway v England 21:30 - Spirit of a Champion: The Man 22:30 - The Six Nations 2012: Italy v England 00:30 - Barclays PL: Wk 23: Chelsea v Sunderland 02:30 PL World: Wk 42. GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - BMW PGA Champ.: Day 4 13:00 - RaboDirect Pro12: F.: Leinster v Ospreys 15:00 - Barclays PL: Wk 26: Chelsea v Man. Utd 17:00 Serie A: Rd 27: Chievo v Inter 19:00 - Samsung Diamond League: Rome, Italy (live) 21:00 - Roma Channel. Melita Sports 1 19:00 - Bundesliga: 1FC. Koln v Hoffenheim: dtd. 25.09.11 (r) 20:45 - La Liga: Villarreal v Barcelona: dtd. 28.01.12 (r) 22:30 - European Poker Tour: London Show 3 (r) 23:15 - La Liga: Real Madrid v Zaragoza: dtd. 28.01.12 (r). Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Div.: Ghajnsielem v Xaghra: dtd. 01.02.12 (r) 09:45 - Boxing: The Big Hit: dtd. 15.05.12 (r) 11:30 - MTF Tennis (r) 11:55 U*BET FA Trophy: Qormi v Hibernians (r) 14:30 - Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Stompers: dtd. 03.03.12 (r) 16:10 - 3 Pointer (r) 16:45 - U*BET FA Trophy: Qormi v Hibernians (r) 19:25 MOC Olympic Special 19:55 -
Boxing: The Big Hit: dtd. 15.05.12 (r) 21:40 - Melita GFA 1st Div.: Ghajnsielem v Xaghra: dtd. 01.02.12 23:25 -
MBA St James Hospital Shield: Luxol vs Alyssa Ashley Loyola (r) 00:50 - MFA Futsal League 2nd Div.: Hamrun Spartans FC v sportinmalta.com Melita AFC (r). Football Stars 1 08:00 - Bundesliga: Bayern
Munich v Bayer Leverkusen: dtd. 24.09.11 (r) 09:50 - npower Champ.: Cardiff City v Leicester City: dtd. 25.09.11 (r) 11:40 - La Liga: Real Madrid v Zaragoza: dtd. 28.01.12 (r) 13:30 - Bundesliga: 1FC. Koln v Hoffenheim: dtd. 25.09.11 (r) 15:20 - La Liga: Villarreal v Barcelona: dtd. 28.01.12 (r) 17:10 - npower Champ.: Cardiff City v Leicester City: dtd. 25.09.11 (r) 19:00 Bundesliga: Werder Bremen v Hertha Berlin: dtd. 25.09.11 (r) 20:55 - La Liga: Real Madrid v Zaragoza: dtd. 28.01.12 (r) 22:45 - Bundesliga: Bayern Munich v Bayer Leverkusen: dtd. 24.09.11 (r), Football Stars 2 08:00 - Bayern Munich TV 11:00 - Barca TV 14:10 Bundesliga: Bayern Munich v Bayer Leverkusen: dtd. 24.09.11 (r) 16:05 - La Liga: Real Madrid v Zaragoza: dtd. 28.01.12 (r) 17:55 - Bayern Munich TV 20:55 - Barca TV 23:55 - Bayern Munich TV. All Stars 12:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 13:50 - NBA: Conference SF: Oklahoma @ San Antonio (r) 16:00 - Cape Epic: 2012: South Africa: ep. 04 (r) 16:30 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: China (r) 17:35 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 18:45 - NBA Live 19:00 - WWE: NXT 19:50 -
Alpari World Match Racing Tour: Germany: Day 1 (r) 21:55 - WWE: NXT (r) 22:45 Cape Epic: 2012: South Africa: ep. 04 (r) 23:15 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
24 Tag[rif
Basket kbir bi premjijiet g[all-klijenti ta’ Vodafone Eluf ta’ klijenti kkompetew g[al g[add ta’ premjijiet fl-a[[ar kompetizzjoni bonanza scratch and win li Vodafone organizzat fil-perjodu talG[id. Kull dar f’Malta u f’G[awdex ir/eviet voucher li kellu jimtela u jittie[ed fi [wienet mag[]ula ta’ Vodafone. Ing[ataw scratch cards lil g[add ta’ persuni li mbag[ad kellhom jirrispondu mistoqsija sempli/i. Eluf [adu sehem u ttantaw xortihom. {afna reb[u premjijiet ming[and KFC, Pizza Hut, Burger King, Sako, Wagamama u Cafè Cuba. O[rajn reb[u ikla buffet u weekend breaks fillukandi lussu]i tal-Corinthia. Il-basket bil-premjijiet tqal bil-Vodafone Internet Keys, o;;etti ffirmati tal-Vodafone McLaren Mercedes, mobile phones Puma u Facebook u Vodafone Smart Androids. Ir-rebbie[a xxurtjata taliPad2 hi Sonia Gravina. Heathcliff Farrugia, il-
Ir-rebbie[a Sonia Gravina ma’ Heathcliff Farrugia minn Vodafone
Consumer Sales Manager ta’ Vodafone, enfasizza l-isforzi tal-kumpanija fil-konfront tal-klijenti biex ikunu rringrazzjati b’inizjattivi sempli/i imma effettivi.
“Irnexxielna nferr[u lillklijenti tag[na b’rigali ]g[ar li jag[mlu l-;urnata ta’
kuljum daqsxejn aktar pja/evoli,” qal Heathcliff Farrugia.
Festa ta’ Fjuri li saret m’ilux fi Pjazza Tignè b’risq ilHospice Malta ntemmet b’su//ess. Il-pjazza kienet im]ejna b’tapit ta’ fjuri g[all-okka]joni u ELC, Sherries, Floreal Home u Piscopo Gardens offrew fjuri u o;;etti relatati li nbieg[u b[ala rigali g[al Jum lOmm. Vincent Zammit, i/-Chairman ta’ Hospice Malta, irringrazzja lil kull min g[en biex din l-inizjattiva tkun su//ess. Hu qal li hu permezz ta’ atti ta’ solidarjetà b[al dan li g[al dawn l-a[[ar 23 sena Hospice Malta setg[et tkompli bil-missjoni tag[ha li tipprovdi servizzi b’xejn ta’ End of Life Palliative Care lill-pazjenti u lill-familji tag[hom. “Jekk jog[;obkhom a//ettaw l-apprezzament tag[na g[all[sieb u g[all-;enero]ità kbira tag[kom,” temm jg[id Vincent Zammit.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
Passatemp 25
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
X’jonqos^
18
Biex ix-xena fuq il-lemin tkun identika g[al dik fuq ix-xellug jonqosha tmien partikularitajiet. Ara ssibhomx kollha. Mimdudin>5. Tqa//ita tal-g[onq f’libsa (5) 6. Xa[am, grass (5) 7. Tonna tinbidel f’dan lisem (5) 10. Ismu ssibu mo[bi minn hawn sal-vulkan? (5) 11. Jag[mluha mill-karti u qasab u jtajruha t-tfal b’lanza (5) 12. u 14. Rita li titrabba filg[ajn u //ajpar il-vista (10) 14. Ara 12 16. Jilbisha l-qassis meta
jamministra xi sagrament (5) 17. Bi//a g[amara b’mag[qad (5)
18.
Ti;ik [niena g[al xi [add (5)
Sudoku Kur]ità
Weqfin>1. Mibg[ut ’il barra millog[ba (6) 2. Werrej, lista ta’ affarijiet (6) 3. Im[olli fejn jidher (6) 4. Sensiela [oloq imda[[lin f’xulxin (6) 8. Dixx (5) 9. Is-seng[a tal-labra u l[ajt (5) 12. Tubu wiesa’ u dejjaq li j;orr l-ilma (6) 13. Kap tal-kulle;; (6) 14. Log[ba tal-azzard filka]inò (6) 15. Attakk tal-qalb (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. Salvi; 6. Jisma’; 7. Mi]un; 10. Karru; 11. Isfar; 12. Kobob; 14. Be]ik; 16. Brazz; 17. Be]qa; 18. Urejt. Weqfin>1. u 3. Issikkajtuni; 2. Timidu; 4. Naqqar; 8. Drabi; 9. Sfu]i; 12. Katuba; 13. Berraq; 14. Bezzun; 15. Kadett.
G[at-tfal
Fejn kienu ja[bu l-flus
Fl-1997, skarpan minn Napli ivvinta ]raben kif wie[ed ja[bi flus, dokumenti u karti ta’ kreditu. Kienu jinfet[u mit-takkuna u l-[allelin ma kinux isibu dawn l-affarijiet.
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
Kubi mi]bug[in It-tliet pari ta’ na[at ta’ kubu fa//ata ta’ xulxin in]ebg[u ro]a, vjola u a[dar. Il-kubu tqatta’ f’64 kubu ]g[ir. Kemm-il kubu m’g[andu lebda na[a mi]bug[a?
Soluzzjonijiet 3D – 8A – 10D
Kwadri identi/i
8 kubi
Kubi mi]bug[in
Jekk trid taf, bil-lapes g[aqqad it-tikek minn Nru. 1 san-Nru. 87.
Kwadri identi/i
Din l-istampa hi komposta minn sittin kwadrett. Jekk tiflihom tajjeb g[andek issib li tlieta minnhom huma identi/i. Liema?
Sudoku
X’qed ji;ri^
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
26 Klassifikati PROPRJETÀ Il-G]ira
PENTHOUSE bi tliet kmamar tas-sodda u flats bi tnejn tas-sodda, dirett ming[and is-sid. ?emplu 21333212 jew 99498770.
Is-Swatar
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz € 210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess millkomun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
Marsaxlokk
FLAT bi tliet kmamar tassodda, wa[da b’ensuite, bilveduta minn wara u minn quddiem, terrazzin lest minn kollox ta’ kwalità tajba. Prezz €112,000 (Lm48,000). ?emplu 79441869.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Proprjetà
U artijiet g[all-i]vilupp. ?emplu 99473354 jew 21387082.
Santa Venera
FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.
{a]-}ebbu;
APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), tliet kmamar tas-sodda, wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju. Washroom, bejt u l-arja. Prezz €145,000. ?emplu 79050498.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
Tiswijiet
KOLLEZZJONI ta’ aktar minn 80 beritta bir-reklam – €60 kollha jew €1 l-wa[da. ?emplu 21242180.
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Trasport bejn l-Ingilterra u Malta
Nixtri
G{AT-TWELLIJA
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.
GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.
{al Tarxien
Ni]barazza
G{ALL-BEJG{
{ANUT tal-grocer bl-istock jew ming[ajru. ?emplu 79267553.
VETTURI Range Rover
CLASSIC, 3 door V8 3.9 EFI, ;ewwa mibdul – soft dash. Prezz €5,000 negozjabbli. ?emplu 79456174.
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u
Biljetti tat-tombla
EMI Bingo Sheets, free delivery (pakketti b’10 sheets). ?emplu 99870603, 21228138 jew 21224607.
G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’
Lott brieret
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[allgosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
JIN{TIE:U Mastrudaxxa
BL-esperjenza. ?emplu Casaform 79447266.
Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
27 HANDBALL
La Salle jirb[u wkoll l-a[[ar ]ew; unuri Fi tmiem il-;img[a ni]el is-siparju fuq l-ista;un talHandball Lokali fejn La Salle ;ew inkurunati Champions tan-Knock Out fil-kategorija tal-ir;iel kif ukoll f’dik tan-nisa wara li ]]ew; timijiet tag[hom g[elbu l-isfida tar-rivali eterni Aloysians fi]-]ew; finali. Dawn ir-reb[iet ifissru li lLa Salle rnexxielhom jirb[u t-triple f’kull kategorija u ttim tal-ir;iel temm l-ista;un ming[ajr telfa. Il-final tan-nisa kienet de/i]a fl-a[[ar sekondi tallog[ba hekk kif kien g[ad fadal biss ]ew; minuti mittmiem, u La Salle Trendi kellhom vanta;; ta’ gowl i]da kienu qed jilag[bu bi plejer anqas. Aloysians }mer/ ippruvaw jissorprendu b’attakk velo/i i]da kienu La Salle li ]iedu lvanta;; meta l-captain Bernadette Vassallo skorjat gowl [ames sekondi mittmiem u La Salle Trendi reb[u t-tieni finali tan-Knock Out. It-tieni final tal-;urnata kienet dik g[all-ir;iel u fiha, La Salle ZT Developments [adu r-riedni mill-bidu nett b’difi]a soda tul il-partita kollha. La Salle kellhom lill-
It-tim tal-ir;iel ta’ La Salle li reba[ in-Knock Out u temm l-ista;un kollu bla telfa (ritratti> Patrizia Val Madiona)
Ungeri] Krisztian Olschleger b[ala l-aktar plejer influwenti fl-attakk u dan [oloq [afna perikli u paniku g[ad-difi]a ta’ Aloysians Von Taine kull darba li kellu l-pussess tal-ballun. Fit-tieni taqsima wara ]ew; gowls stupendi talplejer internazzjonali Ian Turban, La Salle ZT Development ikkontrollaw ilpartita sal-a[[ar ming[ajr wisq diffikultà. B’din ir-reb[a La Salle T Developments irnexxielhom jag[lqu sta;un ming[ajr telfa u reb[u wkol l-unuri kolha li joffri l-handball Malti.
It-tim tan-nisa ta’ La Salle li reba[ in-Knock Out g[at-tieni darba
LOTTA
Tournament tar-rebbieg[a g[all-kadetti u l-istudenti Il-Federazzjoni Maltija Lotta organizzat b’su//ess kompetizzjoni riservata g[allkadetti u schoolboys#girls li fiha kkompetew g[add kbir ta’ ]g[a]ag[ li rrappre]entaw erba’ timijiet. Dawn it-timijiet kienu Naxxar Boys Secondary, Stella Maris College, Qawra Wrestling Club (Ir;iel) u Qawra Wrestling Club (Nisa). Dan it-tournament kien wie[ed mill-akbar, jekk mhux l-akbar ta’ din ix-xorta, organizzat mill-Federazzjoni Maltija Lotta minkejja llimitazzjoinijiet finanzjarji tag[ha. Il-kompetizzjoni saret fl-Iskola Sekondarja tanNaxxar u g[aliha attendew numru kbir ta’ ;enituri, qraba o[ra u [bieb. Abraham Vassallo u Lawrence Attard kienu rreferees filwaqt li Pierre Cassar, Alfred Ellul Mercer, Jesmond Giordimaina u Kenneth Vella kienu l-uffi/jali
3. Gary Genovese (Qawra). 53kg: 1. Aron Schembri (Naxxar Boys Sec.), 2. Manuel Buhagiar (Stella Maris)
Klass. Cadets#Schoolboys: 1. Naxxar Boys Secondary (5 Deheb, 2 Fidda), 2. Qawra Wrestling Club (2 Deheb, 2 Fidda), 3. Stella Maris College (3 Fidda, 4 Bron])
Schoolgirls
Il-parte/ipanti li [adu sehem fit-tournamnet tar-rebbieg[a
tal-mejda. Kien pre]enti wkoll Simon A. Bonello, il-President tal-Federazzjoni Maltija Lotta. Ir-ri]ultati individwali kienu dawn: Kadetti
47#53kg: 1. Gary Giordimaina (Naxxar Boys Sec.), 2. Charlton Agius (Qawra), 3. Ali Farshian (Stella Maris).
59kg: 1. Franklyn Chiberras (Naxxar Boys Sec.) 2. Joseph Camilleri Asarov (Naxxar Boys Sec.), 3. Mathew Sapiano (Stella Maris). 63 kg: 1. Mark Galea (Naxxar Boys Sec.), 2. Nico Zarb (Qawra), 3. Joseph Gauci ((Stella Maris). 76kg: 1. Wayne Formosa (Naxxar Boys Sec.), 2. Jordan
Farrugia Coleira (Stella Maris), 3. Miguel Tabone (Stella Maris). 100+ kg: 1. Mitchell Camilleri (Qawra), 2. Luke Vella Grima (Stella Maris). Schoolboys
38kg: 1. Tristian Dale Zammit (Qawra), 2. Hwanito Borisov (Naxxar Boys Sec.),
35#38kg: 1. Alanis Cardona Qawra), 2. Amy Chircop (Qawra) 52kg: Rachel Micallef (Qawra), 2. Casevann Bonello (Qawra) 59kg: Emma Farrugia (Qawra), 2. Shania Barbara (Qawra) 63kg: Angele Galea (Qawra), 2. Jeanette Zarb (Qawra), 3. Jallisse Micallef (Qawra). .
: 1.
Klass Schoolgirls
Qawra Wrestling Club (4 Deheb, 4 Fidda, 1 Bron])
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
28 Sport
KMS Skolasport tag[laq bil-manifestazzjoni sportiva annwali Is-sena skolastika 2011-12 ta’ KMS Skolasport, sponsorjata minn Kellogg’s, se tintemm bilManifestazzjoni Sportiva Annwali. Din is-serata mimlija attivitajiet u divertiment g[all-familja kollha se tkun wirja ta’ talenti sportivi mit-tfal li tg[allmu matul is-sena skolastika. Organizzata mill-Kunsill Malti g[all-Isport (KMS), ilManifestazzjoni Sportiva Annwali se ssir g[ada l:img[a, l-1 ta’ :unju, mis-7 p.m. sad-8.45 p.m. filKumpless Sportiv talKottonera. Il-parte/ipanti kollha ta’ Skolasport, flimkien malfamilja u l-[bieb tag[hom huma mistiedna jattendu din is-serata. Id-d[ul hu b’xejn. Din is-sena lManifestazzjoni Sportiva se toffri programm kemxejn differenti. Dan g[aliex ilgruppi tat-tfal mid-diversi Kumplessi Sportivi tal-KMS se jippre]entaw l-attività ta’ sport, ]fin u moviment. G[attielet sena konsekuttiva, ilKMS Skolasport se tkun qed tippre]enta l-Annabelle Vassallo Award lill-kow/ li wera l-iktar impenn fil-[idma tieg[u matul is-sena. L-attività se tkun ippre]entata minn Joe Tanti.
Ir-rappre]entanti ta’ Malta filEurovision Song Contest, Kurt Calleja u l-grupp tieg[u, se jkunu l-mistednin spe/jali matul is-serata. B[ala parti mill-impenn biex tippromwovi stil ta’ [ajja b’sa[[itha permezz ta’ e]er/izzju fi]iku u ikel tajjeb g[as-sa[[a fost il-komunità Maltija, Kellogg’s ilha tisponsorja l-programm ta’ KMS Skolasport u lManifestazzjoni Sportiva Annwali g[al dawn l-a[[ar 12-il sena. Dawk il-;enituri li jattendu l-attività se jkunu jistg[u jid[lu fi/-/ans li jirb[u wie[ed minn tliet premjijiet grazzi g[all-Kellogg’s. Dawn jinkludu mountain bike u log[ob tal-Wii.
U[ud mill-parte/ipanti waqt l-2011 Manifestazzjoni Sportiva tal-KMS Skolasport
Ter;a’ ssir il-Members Association Cup L-istanding committee tal-MFA g[attieni sena konsekuttiva se jer;a’ jorganizza t-tournament ‘Members Association Cup’ g[all-imsie[ba kollha. It-tournament tal-ista;un li g[adda kien su//ess kbir tant li fih [adu sehem [ames g[add ta’ asso/jazzjonijiet u kien intreba[ minn ISA Industries Soccer Competition meta fil-finali g[elbu lil GIDA G[ar id-Dud Association. Fl-edizzjoni ta’ din is-sena se jer;g[u jie[du sehem [ames g[aqdiet li huma;
ISA, GIDA, SWAN, MESA u l-MFCA, li se jie[du sehem g[all-ewwel darba. IlMAFA u l-GFA mhux se jie[du sehem peress li g[andhom impenji o[ra. L-MFA se t[allas l-ispejje] kollha ta’ dan it-tournament li jinkludu l-grawnds, ir-referees, it-trofej u l-midalji talfinalisti. Il-poloz li ttellg[u fl-a[[ar laqg[a taliStanding Committee Members Associations kienu: 1 ta’ :unju 2012 - Rawnd Preliminari:
18.15, GIDA vs MESA (Melita FC Ground) 4 ta’ :unju 2012 - Semifinali: 18.30, SWAN vs ISA (Centenary Stadium) 4 ta’ :unju 2012 - Semifinali: 20.00, MFCA vs GIDA#MESA (Centenary Stadium) Il-finali ta’ din il-kompetizzjoni ssir itTlieta 5 ta’ :unju 2012 fis-Centenary Stadium fis-6.30 p.m. Immedjatament wara ssir ilpre]entazzjoni tat-trofej u l-midalji.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
Sport 29
Inter jikkonfermaw lil Stramaccioni g[al tliet snin Andrea Stramaccioni ffirma kuntratt ta’ tliet snin biex sar il-kow/ permamenti ta’ Inter wara li [alla impressjoni tajba fuq il-President Massimo Moratti matul il-perjodu temporanju li g[amel fittmexxija tat-tim. Il-plejer ta’ 36 sena li kien ;ie promoss mis-settur talyouths f’Marzu biex jie[u post Claudio Ranieri li tke//a, kien irnexxielu jer;a’ jqajjem ftit lit-tim li madankollu xorta spi//a barra mi/-Champions League g[al sta;un ie[or wara li temm fis-sitt post fis-Serie A. Moratti ilu ]mien jg[id li jammira [afna lill-eks kow/ ta’ Barcelona Pep Guardiola imma bl-Ispanjol jg[id li jrid ftit ]mien ta’ mistrie[, Stramaccioni ng[ata l-inkarigu g[as-su//ess li kiseb fis-settur tal-youths. “Iva, il-kuntratt tieg[u ;;edded g[al tliet snin,” qal Moratti. Stramaccioni ma kellux esperjenza tal-og[la livell ta’ futbol. Eks plejer ta’ Bologna, li temm il-karriera kmieni min[abba li we;;a’, kien ilu kow/ tal-youths ta’ Inter g[al anqas minn sena wara li
ng[aqad mag[hom ming[and Roma fejn kien jokkupa kariga simili. Moratti issa qed jittama li Stramaccioni jkun kapa/i jda[[al demm ]ag[]ug[ fliskwadra, partikolarment mittim li reba[ in-Next Gen European Cup g[all-plejers U#21 f’Marzu. Inter se jakkwistaw ukoll plejers o[ra minn barra b[alma huma l-attakkant ta’ Genoa Rodrigo Palacio u l-attakkant ta’ Napoli Ezequiel Lavezzi. “Bqajna li se niltaqg[u u nitkellmu imma tant kellna x’nag[mlu t-tnejn li a[na li g[adna ma ltqajniex,” qal Moratti meta mistoqsi jekk kellimx lill-President ta’ Napoli Aurelio De Laurentis. Sadanittant, il-kow/ ta’ Siena Giuseppe Sannino jista’ jie[u l-post ja[raq ta’ kow/ ta’ Palermo. Sannino qal li jinsab ferm fer[an li jista’ jmexxi lil dan ittim. L-a[bar kienet konfermata mill-President ta’ Palermo Zamparini li [abbar li Sannino se jie[u post Bortolo Mutti. Dan minkejja li ma kien iffirmat l-ebda kuntratt bejn Sannino u Palermo. Il-klabb Sqalli, minkejja skwadra li tista’ ti;;ieled g[al post fl-
Minkejja l-esperjenza kollha li g[andu, Ranieri naqas milli jirba[ unur flerba’ snin li g[amel ma’ Chelsea jew fis-sentejn li kellu ma’ Juventus. Monaco kienu waslu salfinal ta/-Champions League fl-2004 u qed jittamaw li tTaljan jer;a’ jmexxihom flog[la postijiet.
Stramaccioni konfermat g[al tliet snin ma’ Inter
Ewropa, spi//a jissielet kontra r-relegation fl-a[[ar parti talista;un li g[adu kif intemm. Claudio Ranieri jiffirma ma’ Monaco Intant, l-eks kow/ ta’ Chelsea, Juventus u Inter, Claudio Ranieri, in[atar kow/ ta’ Monaco hekk kif il-klabb minn din il-prin/ipalità qed jipprova jer;a’ jistabbilixxi ru[u fost l-aqwa fl-Ewwel Divi]joni Fran/i]a. Ranieri, li g[andu 60 sena, iffirma kuntratt ta’ sentejn b’effett immedjat.
“Ranieri hu meqjus b[ala wie[ed mill-aqwa kow/is flEwropa u se jkun qed i;ib mieg[u l-esperjenza li kiseb,” qalu Monaco fi stqarrija. Relegati l-ista;un li g[adda, Monaco kellhom bidu di]astru] g[all-ista;un imma xorta rnexxielhom idawru s-sitwazzjoni ta[t itTaljan Marco Simone biex spi//aw fit-tmien post. Madankollu, din is-serje po]ittiva ma kinitx bi]]ejjed biex Simone u l-istaff tieg[u j]ommu posthom.
Felix Magath jibqa’ ma’ Wolfsburg Wolfsburg ;eddew ilkuntratt tal-kow/ Felix Magath b’sentejn o[ra, u issa Magath hu marbut mal-klabb tal-Bundesliga sas-sena 2015. Magath, li wassal lil Wolfsburg sal-uniku titlu tag[hom fl-2009, kien ing[aqad ma’ Schalke wara ssu//ess ma’ Wolfsburg, i]da rritorna lejn tmiem l-ista;un 2010-11 biex g[en lil Wolfsburg jevitaw irrelegation. Il-president ta’ Wolfsburg
Francisco Javier Garcia qal li Wolfsburg qed ifittxu kontinwità u ma’ Magath jistg[u jag[mlu dan. Wolfsburg temmew l-ista;un fit-tmien post u fallew post flEuropa League fl-a[[ar log[ba tal-Bundesliga.
EURO 2012
Ir-Russja mi]muma f‘log[ba misterju]a
Usain Bolt jilbes i]-]arbun qabel sessjoni ta’ ta[ri; fil-Foro Italico ta’ Ruma
Ir-Russja kienu mi]muma fi draw ming[ajr gowls milLitwanja f’partita fqira bi preparazzjoni g[all-Euro 2012 li ntlag[bet fl-istadium ]g[ir biswit il-Lag ta’ :inevra u li kienet imdawra b’misteru. I]-]ew; na[at laqtu l-lasta flewwel minuta imma wara dan il-log[ba aktar dehret qisha sessjoni ta’ ta[ri;. Dan l-istadium g[andu stand fuq na[a wa[da biss u g[olja ]g[ira bil-[axix fuq in-na[a lo[ra. Il-partita lanqas ma kienet
reklamata minn Stade Nyonais, il-klabb tat-Tieni Divi]joni li ju]a dan l-istadium u lanqas mill-UEFA li tikri dan ilgrawnd hi u g[andha l-kwartieri tag[ha fuq in-na[a l-o[ra tattriq. Dawk kollha li attendew t[allew jid[lu b’xejn u kien hemm folla ta’ madwar elf spettatur, il-parti l-kbira minnhom Russi li jg[ixu firre;jun. Il-kontin;ent milLitwanja kien jikkonsisti f’sitt partitarji mix[uta fuq il-[axix,
inklu] koppja li g[olliet ilbandiera nazzjonali waqt iddaqq tal-innijiet. Il-kow/ tar-Russja Dick Advocaat li t-tim tieg[u se jkun qed jilg[ab kontra l-Polonja lGre/ja u r-Repubblika ?eka fi Grupp A, qal li kien e]er/izzju tajjeb [afna. Ir-Russja ;ew draw 1-1 kontra l-Urugwaj nhar il:img[a u se jkunu qed jilag[bu l-a[[ar log[ba tag[hom qabel il-finali kontra l-Italja l-:img[a fi Zurich.
ATLETIKA
Stennija g[al Usain Bolt f’Ruma L-iktar bniedem velo/i fid-dinja, Usain Bolt, se jkun impenjat illejla fil-meeting tad-Diamond League li se ssir f’Ruma. I/-champion Olimpiku u detentur tarrekord tad-dinja kien qal li j[ossu ming[ajr ener;ija wara li kiseb [in ta’ 10.04 fil-meeting fir-Republika ?eka nhar il-:img[a. Dan kien l-ag[ar [in miksub minn Bolt fl-a[[ar tletin tellieqa li [a sehem fihom fil-100m. I]da lejlet lappuntament ta’ Ruma Bolt qal li jinsab kunfidenti li re;a’ jinsab fl-aqwa tieg[u. Bolt qal li t-tellieqa tal-:img[a hi xi [a;a tal-passat u qed i[ossu li jista’ jag[mel [in tajjeb f’Ruma. Bolt se jkollu sfida mill-konnazjonal tieg[u Asafa Powell illum fi Stadio Olimpico. Justin Gatlin, rival kbir ta’ Bolt u rebbie[ filmeeting tad-Diamond League f’Doha, qal li n-nies iddejqu bil-wirjiet ta’ Bolt u jridu xi [a;a ;dida. Meta mistoqsi jikkummenta dwar il-kummenti ta’ Gatlin, Bolt infaqa’ jid[aq u qal li biex jil[aq lilu, l-ewwel irid jil[aq bosta atleti o[ra.
L-AFRIKA
Lamouchi kow/ ma’ Ivory Coast Ivory Coast wettqu bidla fit-tmexxija tat-tim jiem qabel l-ewwel impenji tag[hom filkwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja. Huma [atru lill-kow/ Sabri Lamouchi minflok Francois Zahoui. Din il-mossa [asdet lil [afna g[ax waslet lg[ada li Zahoui mexxa lit-tim kontra Mali f’log[ba ta’ [biberija li Ivory Coast reb[u 2-1. Lamouchi, imwieled it-Tune]ija i]da b’passaport Fran/i], u li anki lag[ab tnax-il log[ba g[al Franza, kien qed jag[mel xog[ol ta’ kummentatur mat-TV qabel ing[ata din il-[atra. L-a[bar ing[atat fi stqarrija qasira ma[ru;a mill-Federazzjoni ta’ Ivory Coast li rringrazzjat lil Zahoui tal-[idma li wettaq. Zahoui mexxa lil Ivory Coast sal-final tatTazza Afrikana iktar kmieni din is-sena fejn tilfu lfinal kontra }ambja wara l-g[oti tal-penalties. Intant, Gambja bidlu r-rwoli tal-kow/ u lassistent kow/ nazzjonali tag[hom jiem biss qabel jibdew il-partiti ta’ kwalifkazzjoni mit-Tazza tadDinja tal-2012. It-Taljan Luciano Mancini issa [a t-tmexxija tat-
tim ming[and Peter Bonu Johnson li issa tpo;;a b[ala assistent kow/ tat-Taljan. Johnson kien in[atar kow/ nazzjonali minflok ilBel;jan Paul Putt f’Jannar. Is-Sibt Gambja se jift[u l-impenji fi Grupp C ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja f’Bakau, kontra l-Marokk. Ftehim dwar il-bonus Il-gvern tal-Cameroon g[amel bonus fiss g[allplejers tat-tim nazzjonali tal-Cameroon biex ma jkunx hemm inkwiet b[as-sena l-o[ra, li wassal lill-plejers biex jag[mlu strajk u li wassal g[assospensjoni tal-captain Samuel Eto’o. Il-plejers se jing[ataw 9,550 dollaru g[al kull reb[a fil-log[biet ta’ kwalifikazzjoni. Il-flus li se jing[ataw se jo[or;u minn fondi tal-gvern. T[abbar ukoll li jekk il-Cameroon jikkwalifikaw g[all-finali tat-Tazza tad-Dinja, jing[ataw bonus spe/jali li lammont tieg[u g[ad irid jit[abbar mill-gvern. Samuel Eto’o kien ing[ata sospensjoni ta’ tmien xhur wara li mexxa strajk wara li l-plejers ma ng[atawx il-bonus li kienu mwieg[da.
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
30 Sport THE GRAM COLLECTION REPLAY GALA NIGHT
Jit[abbru l-finalisti tal-5 edizzjoni Il-[ames edizzjoni ta’ The Gram Collection Replay Gala Night se ssir nhar l-Erbg[a 6 ta’ :unju u se ter;a’ tixxandar dirett fuq Net television fit-8.30 p.m Dan t[abbar mill-pre]entatur u producers tal-programm popolari Replay, Christian u :or; Micallef waqt konferenza tal-a[barijiet fejn ing[ataw dettalji dwar l-awards li se jkunu qed jing[ataw u fis-serata finali li se ter;a’ tkun pre]entata minn Charles Saliba u Louise Tedesco. Christian Micallef qal li din is-serata ta’ e//ellenza se tkun qed ter;a’ tlaqqa’ l-aqwa talfutbol Malti g[al dan l-ista;un f’post wie[ed fejn se jkunu qed jing[ataw b’kollox 20 award, l-istess b[alma ng[ataw is-sena l-o[ra. :or; Micallef spjega kif saret il-votazzjoni fejn g[all-ewwel disa’ awards, fl-ewwel fa]i ntalbu jivvutaw biss 12-il ;urnalisti li jsegwu regolarment il-Kampjonat Malti li g[a]lu l-a[jar tmien plejers f’kull kategorija. Fit-tieni fa]i mbag[ad tmien ;urnalisti o[ra differenti taw il-preferenza lil [amsa minn dawk li kienu vvutati u b’hekk saru mag[rufa l-erba’ finalisti g[al kull award. G[all-unur tal-a[jar plejer talEwwel Divi]joni vvutaw ittliet ;urnalisti li jsegwu regolarment il-kampjonat kif ukoll il-kow/is kollha tat-timijiet f’din id-divi]joni waqt li g[all-a[jar plejer ta[t is-17-ilsena vvutaw il-kow/is talklabbs fil-kategorija kif ukoll id-Direttur Tekniku tal-MFA flimkien mal-kow/ u l-assistent kow/ nazzjonali. L-unur tat-Top Star Coach
Award ivvutaw g[alih ilkow/is kollha tal-Premier li riedu jag[]lu min ja[sbu li kien l-a[jar fosthom tul lista;un waqt li g[at-Top Star Player Award ivvutaw il-plejers kollha li lag[bu filPremier. :or; Micallef enfasizza wkoll li [add mill-plejers jew kow/is ma setg[u jivvutaw g[alihom infushom waqt li g[at-tim tas-sena li g[alih ivvutaw il-kow/is, dawn ma setg[ux jag[]lu plejer mill-iskwadra tag[hom. Ittim tas-sena se jkun qed jit[abbar waqt is-serata finali. Se jkunu qed jing[ataw ukoll il-Lifetime Achievement Awards kif ukoll il-Plejer tasSena skont it-telespettaturi talprogramm. G[al dan l-unur ilpartitarji u telespettaturi huma m[e;;a li jivvutaw permezz ta’ sms fuq 506 170 91 blisem tal-plejer favorit tag[hom. Il-votazzjoni g[al dan l-unur tag[laq nhar lErbg[a 6 ta’ :unju f’nofsinhar u r-rebbie[ jit[abbar filg[axija waqt /-/erimonja finali. Christian Micallef qal li kuntrarju g[al dak li se[[ is-sena meta l-unuri kollha kwa]i ntreb[u minn plejer wie[ed, din is-sena jidher li hemm bilan/ kbir dwar fejn se jmorru l-unuri finali. Matul l-istess serata se jkunu qed jing[ataw ukoll it-trofew g[all-a[jar plejer tal-;urnal ‘In-nazzjon’ u ‘il-mument’ kif ukoll tal-;urnal ‘The Malta Independent’
Christian u :or; Micallef – stennija kbira g[al edizzjoni o[ra li tippremja l-futbol Malti
Il-finalisti s’issa huma dawn L-aqwa Goalkeeper: Henry Bonello (Sliema Wanderers), Matthew Camilleri (Balzan Youths), Andrew Hogg (Valletta FC), Mario Muscat (Hibernians FC) L-aqwa Difensur: Ian Azzopardi (Valletta FC), Steve Borg (Valletta FC), Jonathan Caruana (Valletta FC), Rodolfo Soares (Hibernians FC) L-aqwa Midfielder: William Barbosa (Valletta FC), Roderick Briffa (Valletta FC), Clayton Failla (Hibernians FC), Pablo Doffo (Floriana FC) L-aqwa Attakkant: Denni Rocha dos Santos (Valletta FC), Edison Luis dos Santos (Hibernians FC), Obinna Obiefule (Mosta FC), Jorge Pereira da Silva (Qormi FC) L-aqwa Kow/: Mark Miller (Hibernians FC), Ivan Zammit (Balzan Youths), Paul Zammit (B’Kara FC), Jesmond Zerafa (Valletta FC)
L-aqwa Referee: Marco Borg, Chris Lautier, Clayton Pisani, Esther Azzopardi L-aqwa Plejer Barrani: William Barbosa (Valletta FC), Denni Rocha Dos Santos (Valletta FC), Obinna Obiefule (Mosta FC), Jorge Pereira da Silva (Qormi FC)
L-aqwa Plejer Malti: Roderick Briffa (Valletta FC), Jonathan Caruana (Valletta FC), Andrew Cohen (Hibernians FC), Clayton Failla (Hibernians FC) L-aqwa Plejer Overall: William Barbosa (Valletta FC), Jonathan Caruana (Valletta FC), Clayton Failla (Hibernians FC), Obinna Obiefule (Mosta FC) Top Star Coach Award: Clive Mizzi (Mqabba FC), Mark Miller (Hibernians FC), Paul Zammit (B’Kara FC), Jesmond Zerafa (Valletta FC) L-aqwa Plejer I Div.: Darren Falzon (Naxxar Lions), Julian Galea (Melita FC), Michael Martin (Melita), Adam Smeir (Rabat Ajax)
L-aqwa Plejer U17: Kyle Cesare (Pieta` Hotspurs), Lywelyn Cremona (Valletta FC), Jurgen Degabriele (Hibernians FC), Ryan Spiteri (Hamrun FC) L-aqwa Plejer Mara: Rachel Cuschieri (B’Kara FC), Stephania Farrugia (B’Kara FC), Joselyn Gafà (Gozo FC), Gabriella Zahra (B’Kara FC) L-aqwa Websajt: Birkirkara FC, Floriana FC, Mdina Knights, Valletta FC
IN-NAZZJON Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
Sport 31 FUTBOL
Scholes i;edded il-kuntratt Il-midfielder veteran ta’ Man Utd, Paul Scholes ;edded il-kuntratt tieg[u mal-klabb g[al sena o[ra u dan ifisser li se jkompli lavventura tieg[u mar-Red Devils Matul l-ista;un li g[adda Paul Scholes, minkejja li kien irtira mill-isport, idde/ieda li jer;a’ jkompli biex jag[ti daqqa t’id lil Man Utd li kellhom diversi plejers fid-dipartiment tal-midfield imwe;;g[in. Scholes irid li jer;a’ jirba[ il-kampjonat wara li Man Utd tilfu dan il-kampjonat b’differenza ta’ gowls u minflokhom reb[uh ir-rivali Man City. “ Tkellimt ma ’ Scholes u dde/ieda li jibqa ’. Kien jaf li g[amel ]ball meta rtira mill - futbol ,” qal il - manag er ta ’ Man Utd Alex Fergson . “ Scholes jaf li ma jistax jilg[ab il - log[ob kollu imma kapa/i jilg[ab 25 partita u jkunu mill aqwa ,” kompla jg[id Ferguson .
Rodgers kow/ ta’ Liverpool
Liverpool [abbru li [atru b[ala kow/ tag[hom lil Brendan Rodgers li matul lista;un li g[adda kien qed imexxi lil Swansea. Rodgers, li se jkun qed jie[u post Kenny Dalglish li tke//a ftit tal-;img[at ilu, iffirma kuntratt ta’ tliet snin mar-Reds. Liverpool se j[allsu bejn erba’ u [ames miljun lira sterlina g[as-servizzi ta’ dan ilkow/. Matul l-ista;un li g[adda spi//aw fit-tmien post u reb[u l-Leage Cup u waslu sal-finali tal-FA Cup. Dan kien l-ewwel sta;un g[al Swansea fil-Premier u irnexxielhom anke jeg[lbu lil Liverppol 1-0 fl-a[[ar partita tal-ista;un. Liverpool kienu tkellmu ma’ Rodgers xi ;img[a ilu i]da dan g[al bidu kien irrifjuta li jin[atar b[ala kow/ tag[hom u b’hekk Liverpool dawru l-attenzjoni tag[hom fuq Martinez ta’ Wigan. Fil-jiem li g[addew kien hemm ]vilupp u Rodgers issa a//etta din il-kariga.
Il-midfielder veteran ta’ Man Utd, Paul Scholes li se jkompli l-avventura tieg[u mar-Red Devils
EURO 2012
L-Ukrajna u l-Polonja ji/[du allegazzjonijiet ta’ razzi]mu Il-Polonja u l-Ukrajna /a[du dak li deher fil-midja Ingli]a fejn intqal li filPolonja u l-Ukrajna hemm problema ta’ razzi]mu u vjolenza fl-istadiums. I]-]ew; pajji]i organizzaturi taw assigurazzjoni lit-turisti u kulmin sejjer isegwi dan il-log[ob, li dak li deher filmezzi tax-xandir fl-Ingilterra kien imkabbar u mi]informattiv. Fi programm li xxandar fuq il-BBC bl-isem ta’ Panorama, intwerew partitarji jag[mlu s-salut Na]ista, o[rajn ikantaw kant antisemitiku u anki partitarji jag[mlu [sejjes tax-xandini indirizzati lejn plejers ta’ kulur. Il-Prim Ministru Pollakk Donald Tusk qal li kull min imur fil-Polonja mhu se jkun fl-ebda periklu min[abba rrazza tieg[u. F’Kiev il-ministru tal-affarijiet barannin talUkrajna qal li tista’ tg[id [afna affarijiet fuq l-Ukrajna, i]da l-pajji] ]gur mhux razzist. Hu qal li l-pajji]i flUnjoni Ewropea huma bilqabda iktar razzisti millUkrajna. Din l-akku]a kienet daqqa ta’ [arta o[ra g[all-Ukrajna f’serje ta’ episodji li qed itappnu l-impressjoni li qed jipprova jag[ti dan il-pajji]. It-tfig[ il-[abs tal-kap taloppo]izzjoni Yulia Tymoshenko bdiet kampanja
minn [afna pajji]i fl-Unjoni Ewropea, fejn politikanti minn g[add ta’ pajji]i anki talbu bojkott tal-Euro 2012. Kien hemm ukoll suspetti ta’ korruzzjoni, prezzijiet esa;erati tal-lukandi, vjolenza fuq membri favur id-drittijiet tal-omosesswali, u l-a[[ar in/ident li kompla tefa’ dell ikrah fuq l-Ukrajna kienet il;lieda bejn deputati filParlament Ukren dwar li;i fuq il-lingwa uffi/jali. Awtoritajiet Ukreni qed jib]g[u li dawn is-serje ta’ in/identi se jgerrxu lin-nies milli jmorru g[al dawn illog[ob fejn jekk l-influss ta’ turisti ma jkunx wie[ed qawwi, dan ikun ta’ dannu kbir g[all-ekonomija talUkrajna, li kienet qed t[ares b’ottimi]mu lejn l-Euro 2012. Sadinattant rappre]entant tal-g[aqda ta’ kontra rrazzi]mu fl-Ukrajna qal li lawtroitajiet qed jippruvaw ja[bu l-problemi reali dwar ir-razzi]mu. Din il-kelliema Iryna Fedorovich qalet li kontinwament jir/ievu lmenti minn nies ta’ kulur dwar trattament [a]in mill-poplu Ukren. Fedorovich qalet li lawtoritajiet dejjem baqg[u siekta dwar din ir-realtà. L-awtoritajiet Ukreni [assewhom urtati l-iktar bil-kummenti tal-internazzjonali Ingli] Sol Campbell li waqt
il-programm Panorama talBBC, g[amel appell lill-partitarji Ingli]i biex ma jmorrux l-Ukrajna min[abba razzi]mu u vjolenza. Campbell li lag[ab 73 darba g[all-Ingilterra qal hekk: “Ibqg[u d-dar u araw il-log[ob fuq it-TV. Tissugrawx g[ax tistg[u tmorru u ti;u lura f’tebut.” Il-plejers Ukreni ddefendew lil pajji]hom fejn Andriy Shevchenko, ming[ajr dubju l-iktar plejer rappre]entattiv, qal li l-Ukrajna mhux veru g[andha dawn il-problemi. Shevchenko qal li l-Ukrajna hu pajji] kwiet u li j[obb ilpa/i. Anki l-plejer Oleh Luzhny li fil-passat lag[ab anki ma’ Arsenal, /a[ad bilqawwa kollha dawn l-akku]i, fejn qal li fl-Ukrajna hemm plejers Ni;erjani jilag[bu filkampjonat Ukren u qatt ma ;ew intimidati. Id-direttur tal-kumitat organizzattiv ta’ Euro 2012 flUkrajna Markiyan Lukivsky kien assedjat mill-;urnalisti biex jag[ti reazzjoni dwar ilprogramm Panorama. Hu qal li ntefa’ wisq tajn fuq pajji]u min[abba l-Euro 2012. Hu sa[aq li 90 fil-mija ta’ dak li ntqal mhu xejn g[ajr gideb. Dwar il-kummenti ta’ Sol Campbell, Lukivsky qal li dawn il-kummenti huma offensivi.
TENNIS - OPEN TA’ FRANZA
Federer iwaqqaf rekord Roger Federer waqqaf rekord ta’ 234-il reb[a fi Grand Slamd hekk kif dan g[eleb lil Adian Ungur 6-3, 6-2, 6-7, 6-3 u flistess [in g[adda g[at-tielet rawnd tal-Open ta’ Franza. Federer kien la[aq ir-rekord ta’ Jimmy Connors meta flewwel rawnd elimina lil Tobias Kamke. Intant, it-tennisti numru wie[ed fid-dinja Novak Djokovic u Victoria Azarenka ma sabuhiex diffi/li biex fit-
tieni rawnd tal-Open ta’ Franza dawn g[elbu lil Blaz Kavcic u lil Dinah Pfizenmaier rispettivament. Djokovic reba[ 6-0, 6-4, 64 kontra Kavcic tal-Islovenja u fil-partita l-o[ra, Azarenka kellha wirja mill-aqwa kontra l-:ermani]a Pfizenmaier hekk kif reb[et 6-1, 6-1. Sorpri]a fit-tieni rawnd kienet it-telfa ta’ Marion Bartoli 6-2, 3-6, 6-3 kontra Petra Martic.
KORRUZZJONI
Sospi]i tliet klabbs Torok Il-UEFA [abbret li Besiktas, Gaziantepspor u Bursaspor, sena o[ra mhux se jit[allew jie[du sehem fl-ebda kompetizzjoni Ewropea min[abba li g[andhom problemi finanzjarji. Besiktas ma [allsux lill-plejers tag[hom, u ta’ dan, dawn ;ew immultati 200,000 elf ewro. Ma ;ewx ]velati l-pieni li ng[ataw Bursaspor u Gaziantepspor. Dawn il-klabbs se jappellaw din id-de/i]joni.
Il-{amis, 31 ta’ Mejju, 2012
32 Lokali
Is-sit fejn qed jinbena /-/entru ;did tal-Onkolo;ija li se jkollu erba’ sulari u jing[aqad mal-Isptar Mater Dei
Ix-xog[ol fuq i/-?entru tal-Onkolo;ija miexi kif skedat Investiment ta’ €60 miljun g[al aktar titjib tas-servizzi tas-sa[[a Ix-xog[ol fuq i/-?entru talOnkolo;ija, jew i/-/entru ;did g[allkura tal-kan/er fl-isptar Mater Dei miexi tajjeb u skont l-iskeda, tant li lpro;ett da[al fit-tielet fa]i tieg[u, dik li jibda tiela’ l-bini. Waqt ]jara fis-sit fejn qed jinbena dan i/-/entru lbiera[, il-Ministru tasSa[[a, l-Anzjani u l-Kura filKomunità Joe Cassar spjega li lewwel ]ew; fa]ijiet, li tlestew, kienu x-xog[ol ta’ skavar fil-blat u l-bini ta’ tliet bunkers tal-konkos li fihom se jitpo;;ew il-magni tar-ra;;i li jintu]aw biex ting[ata l-kura g[allkan/er. Fil-bini ta/-/entru se jkun
hemm in-patient, out-patient u day unit, fejn il-pazjenti jmorru g[all-kura u mbag[ad imorru d-dar wara nofsinhar. Joe Cassar qal li l-bini fuq i/?entru tal-Onkolo;ija beda fl-2010 u dan l-isptar qed isir b’ investiment ta’ €59.6 miljun, b’85% tal-fondi ;ejjin mill-Fondi Strutturali tal-Unjoni Ewropea. Joe Cassar qal li l-Gvern nieda lprogramm ta’ prevenzjoni tal-marda tal-kan/er, li tinkludi li l-Programm Nazzjonali tal-Breast Screening u lProgramm ta’ Screening g[all-kan/er tal-musrana. Sar ukoll il-Linear
Accelerator fl-Isptar Sir Paul Boffa. IlMinistru sostna li dawn il-programmi qeg[din isiru biex kemm jista’ jkun, [add ma jkollu g[alfejn ji;i f’dan i//entru, i]da l-Gvern xorta wa[da qed jinvesti biex min ikollu b]onn ikun jista’ jing[ata l-kura f’/entru modern u attrezzat bl-aqwa teknolo;ija. Il-Ministru tas-Sa[[a qal li filpre]ent, fl-Isptar Sir Paul Boffa hemm 27 sodda g[all-kura tal-kan/er. Fi/?entru tal-Onkolo;ija se jkun hemm 96 sodda. 74 sodda in-patient u 22 sodda fid-Day Care. Joe Cassar qal li fost l-o[rajn, it-tfal tar-Rainbow Ward se jibdew
media•link COMMUNICATIONS
jing[ataw il-kura minn dan i/-/entru, kif ukoll il-pazjenti li g[andhom /ertu mard fid-demm, u li llum jing[ataw ilkura fl-ITU. Brian St John, il-Kap E]ekuttiv talFondazzjoni g[as-Servizzi Medi/i, li tie[u [sieb il-pro;etti tal-Gvern filqasam tas-Sa[[a, qal li /-/entru ;did se jkollu erba’ sulari u dan se jing[aqad mal-Isptar Mater Dei kemm permezz ta’ pont li jg[aqqad mazzona fejn hemm l-Out-patients, kif ukoll minn ta[t l-art, permezz ta’ mina minn fejn jg[addu s-servizzi. Il-pro;ett g[andu jitlesta lejn la[[ar tal-2013.