2012_06_06

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 13,145

€0.5k5

L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

€5.5 miljun f’g[ajnuna lil residenzi g[all-persuni b’di]abbiltà Tul dawn l-a[[ar [ames snin, ilGvern g[adda madwar €5.5 miljun lil erba’ NGO’s biex jipprovdu servizzi residenzjali filkomunità g[all-persuni b’di]abbiltà. F’Malta u G[awdex hawn 119-il persuna b’di]abbiltà li jg[ixu filkomunità f’wa[da mill-14-il dar differenti amministrati millA;enzija Sapport jew minn NGO’s. Il-Gvern ilu 10 snin li beda joffri s-servizzi residenzjali permezz tal-A;enzija Sapport, filwaqt li ilu snin twal li beda joffri s-servizzi residenzjali sostanzjali lill-NGO’s biex anki huma joffru dan is-servizz. F’pajji]na hawn 900 persuna b’di]abbiltà li ta[dem fuq bazi full-time u 200 persuna o[ra li ta[dem fuq ba]i part-time. F’konferenza tal-a[barijiet ilMinistru g[all-:ustizzja, ilKonsultazzjoni Pubblika u l-

Familja Chris Said, waqt ]jara li g[amel fir-Residenza Ta’ Vajrita, f’Marsaskala , qal li din hi ilkonferma li g[al Gvern il-persuni b’di]abbiltà g[andhom ikunu parti mis-so/jetà attiva li niffurmaw parti minnha a[na, u hu importanti li s-so/jetà tag[tihom d-dinjità b[al kull persuna o[ra g[aliex anki l-persuni b’di]abbiltà jistg[u jag[tu l-kontribut tag[hom lejn ilkomunità. Id-dar Ta’ Vajrita g[andha 25 resident li kollha kemm huma jag[tu l-kontribut tag[hom lejn ittmexxija ta’ din id-dar u jkunu meg[juna wkoll biex ikunu kapa/i jag[mlu l-affarijiet wa[idhom, b[al tisjir, [asil tal-[wejje; u xog[ol ie[or. Matul din i]-]jara Chris Said tkellem ma’ w[ud millamministraturi ta’ din id-dar, fejn tkellem mag[hom dwar il-[idma g[al pa;na 5

Ir-Re;ina Eli]abetta fil-karozzella sejra lejn il-Palazz ta’ Buckingham wara l-ikla tal-:ublew tad-Djamanti li saret ilbiera[ f’ Westminster Hall f’Londra. F’dan ir-ritratt ir-Re;ina tidher akkumpanjata minn Camilla, d-Dukessa ta’ Cornwall u meta t-toroq ta’ Londra mill-;did kienu ppakkjati bin-nies li attendew g[a/-/erimonji finali ad unur il-Kap tal-Monarkija li g[alqet sittin sena fuq it-tron tal-Ingilterra. (Ara storja f’pa;na 14)

Parlament

MCAST

Malta qatt ma ffirmat ftehim ta’ sigurta’ man-NATO

G[a]la ta’ 161 kors fl-MCAST fosthom disg[a ;odda mis-sena akkademika li jmiss

Ara pa;na 9

Ara pa;na 32


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’:unju, 2012

Lokali 5

119-il persuna b’di]abbiltà jg[ixu f’14-il residenza g[al pa;na 5

130 impjegat li ja[dmu fil-qasam tal-anzjani ng[ataw ta[rig dwar metodi ;odda ta’ kura tad-dimensja (Ritratt> Martin Agius)

Strate;ija Nazzjonali g[al persuni bid-Dimensja Id-dimensja hi prijorita’ g[all-Gvern, u wara [afna [idma f’din il-le;i]latura b’risq dawn il-persuni, ilGvern issa qed ja[dem fuq Pjan Nazzjonali g[adDimensja biex i]id l-g[arfien dwar din il-kundizzjoni u fejn hu possibbli d-dijanjosi ssir kemm jista’ jkun minn kmieni. Wie[ed mis-servizzi li qed joffri l-gvern g[al dawn ilpersuni hu l-Activity Centre li jinsab fir-Residenza San Vin/enz de Paul li jintu]a b[ala Day Centre spe/jalizzat g[al persuni li jbatu bid-dimensja u li g[adhom jg[ixu filkomunità. L-g[an ta’ dan i/-?entru ta’ matul il-jum, li ]aru sSegretarju Parlamentari Mario Galea nhar t-Tlieta filg[odu, hu li bil-koordinazzjoni talistaff spe/jalizzat f’dan ilqasam, jg[in lill-persuni li jbatu bid-dimensja jibqg[u attivi permezz ta’ attivitajiet li jorganizzawlhom fosthom e]er/izzju fi]iku, log[ob, arti, krafts, kant, mu]ika, qari, tisjir u anke [ar;iet. I/-?entru jilqa’ aktar minn mitt anzjan fil-;img[a u jservi wkoll ta’ ser[an il-mo[[ g[all-qraba tag[hom li waqt li huma jkunu qeg[din f’dan i/-?entru huma jkunu jistg[u jibqg[u g[addejjin bil-[ajja tag[hom.

Mario Galea elenka l-lista twila ta’ inizjattivi li [a lGvern f’dan il-qasam, u tkellem dwar il-pjan Nazzjonali tal-Gvern g[addimensja li [afna minnu di;à qed jitwettaq. Fakkar ukoll li b[alissa qed jintlaqg[u applikazzjonijiet g[ad-d[ul fil-formolarju ta’ medi/ini g[all-kura tad-dimensja li se jibdew jkunu offruti bla hlas lill-persuni b’din ilkundizzjoni. Fost il-lista twila ta’ inizjattivi li [a l-Gvern fissettur tad-dimensja Mario Galea semma’ l-investiment ta’ €9 miljun bil-blokk :wanni Pawlu II firResidenza San Vin/enz de Paul li g[all-ewwel darba fih swali li huma dementia friendly kif ukoll linvestiment ta’ €2 miljun filblokka tal-;erjatrija St Jeanne Antide. F’Zammit Clapp Nursing Home qed issir sala ;dida li se jkollha tnax-il sodda g[all-persuni biddimensja. Il-gvern investa f’130 impjegat li ja[dmu filqasam tal-anzjani billi ng[ataw ta[rig minn professjonisti mill-Università ta’ Stirling dwar metodi ;odda ta’ kura tad-dimensja kif ukoll se jkun qed jisponsorja ]ew; infermieri biex jissuktaw l-istudji tag[hom dwar id-dimensja fil-

livell post-graduate malUnivesità ta’ Stirling. Il-kors hu tat-tip distance learning u se jibda f’Awwissu 2012 u jibqa’ sejjer sa :unju 2013. :ie organizzat ukoll kors g[all-carers li ja[dmu fid-djar tal-anzjani biex jibqg[u a;;ornati fuq il-kura tad-dimensja. Mill-Isptar tarRijabilitazzjoni Karin Grech qed jing[ata servizz millmemory clinic fejn persuni li jbatu bid-dimensja jkunu riferuti mit-tabib tag[hom. IlGvern flimkien mal-’Malta Dementia Society’ waqqaf helpline biex ikun jista’ jag[ti pariri u assistenza lill-persuni li ghandhom qrabathom qed juru sintomi ta’ din ilkundizzjoni. Biex ikun hawn aktar g[arfien dwar din ilkundizzjoni minn età ]g[ira, kien ukoll ippublikat il-ktieb In-Nannu Nesa x’Jisimni miktub minn Trevor Zahra u illustrat minn C.S. Lewis li tqassam fl-iskejjel Pubbli/i, tal-Knisja u Privati. L-a[[ar statistika turi li f’Malta llum g[andna 5,000 ru[ li jbatu minn din ilkundizzjoni - /ifra li sas-sena 2060 se titla’ g[al 14,000. Madwar id-dinja hu stmat li fi ]mien tmintax-il sena se jkun hawn mal-miljun ru[ biddimensja.

tal-Gvern fil-qasam talpersuni b’di]abbiltà. IlGvern, qal Chris Said, hu impenjat li jibni aktar djar li joffru l-istess servizzi b[al dawk Ta’ Vajrita, g[alkemm di;à je]istu djar o[ra simili f’diversi lokalitajiet, fosthom filFgura li kienet l-ewwel dar li nbniet lura g[al 2002, {al Kirkop, Marsascala, Bormla, Bir]ebbuga u lMellie[a. Il-Ministru Said kompla jg[id li minbarra dawn issitt idjar tal-Gvern, hemm wkoll numru ta’ djar o[ra g[al persuni b’di]abbiltà, li

huma mmexxija minn NGO’s u li parti mill-[idma tag[hom hi ffinanzjata millGvern. U[ud minn dawn iddjar huma Fondazzjoni Arka, u l-Fondazzjoni Wens, Dar Nazzaret u Dar Pirotta fost o[rajn. L-A;enzija Support li tmexxi din id-dar din issena se tkun qed tir/ievi g[ajnuna ta’ 1.4 miljun ewro aktar milli kellha fissnin ta’ qabel. Dan bil-g[an li l-A;enzija Support tkompli tg[in persuni b’di]abbiltà jibqg[u attivi fil-komunità u anke tg[inhom ikunu aktar indipendenti.

F’pajji]na hawn 900 persuna b’di]abbiltà li ta[dem fuq ba]i full-time


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’:unju, 2012

2 Lokali

Russu jeg[req fil-Blue Lagoon Russu ta’ 31 tilef [ajtu tra;ikament meta g[ereq waqt li kien qed jg[um filbajja ta’ Blue Lagoon f’Kemmuna. Il-Pulizija kienet infurmata bil-ka] g[all-[abta tassieg[a u kwart tal-biera[ wara nofsinhar. Ir-ra;el ittella’ l-art fejn ing[ata lewwel g[ajnuna minn xi

persuni li kien hemm filbajja. Fil-post issej[et lassistenza tal-Forzi Armati ta’ Malta fejn b’helicopter irra;el ittiehed l-Isptar Generali ta’ Ghawdex fejn kien /ertifikat mejjet. Bil-ka] kienet infurmata lMa;istrat tal-Ghassa li [atret diversi esperti biex jg[inuha fl-inkjesta.

Il-Labour vojt mis-sustanza politika jattakka lil min ma jaqbilx mieg[u Il-Partit Nazzjonalista sostna li l-Malta Labour Party immexxi minn Muscat jattakka lil min ma jaqbilx mieg[u. Dan hu xhieda ta’ partit li ]vojta l-politika missustanza u jheda biss f’attakki personali u tfig[ ta’ tajn fuq kull min ma jaqbilx mieg[u. Fi stqarrija Muscat dawwar lilu nnifsu bl-estremisti u jie[u l-parir tag[hom. Wara li ma g[additx tieg[u – li

jwaqqa’ l-Gvern biex jissodisfa l-g[atx li g[andu g[all-poter – bg[at messa;; fejn fih g[ajjar linNazzjonalisti ‘[amalli’ – dan g[ax numru ta’ nies n;abru minn jeddhom quddiem ilParlament biex jag[tu mer[ba lill-Grupp Parlamentari talPartit Nazzjonalista. Muscat mhux wa[du flattakki personali fuq min ma jaqbilx mieg[u. Evarist

Bartolo kien xebbah linNazzjonalisti ma]-]ibel; Leo Brincat il-{add li g[adda sejja[ lill-Partit Nazzjonalista ‘faxxist’; George Vella kien g[ajjar lil istudenti ‘[amalli’ u ‘godardi’. Il-PN sostna li din hi lverità dwar il-Labour ta’ Muscat. Vojt mis-sustanza politika, opportunist u jheda f’attakki personali fuq kull min ma jaqbilx mieg[u.

It-Temp

UV INDEX

9

IT-TEMP> ftit imsa[[ab li jsir il-bi//a l-kbira xemxi VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif mit-Tramuntana g[all-Majjistral, kultant ikun [afif g[al moderat li jdur millPunent g[all-Majjistral sa wara nofsinhar BA{AR> moderat li jsir [afif IMBATT> baxx mill-Majjistral TEMPERATURA: L-og[la 28˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a nida Xita mill-1 ta’ Settembru 644.6 mm IX-XEMX> Titla’ fis-05.46 u tin]el fit-20.14

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

L-ERBG{A L-og[la 28˚C L-inqas 18˚C

IL-{AMIS L-og[la 28˚C L-inqas 17˚C

IL-:IMG{A L-og[la 28˚C L-inqas 18˚C

IS-SIBT L-og[la 29˚C L-inqas 18˚C

IL-{ADD L-og[la 29˚C L-inqas 19˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

9

9

9

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienu> Malta 26˚C xemxi, Al;eri 30˚C xemxi, Amsterdam 14˚C imsa[[ab, Ateni 27˚C xemxi, Lisbona 25˚C xemxi, Berlin 15˚C imsa[[ab, Brussell 13˚C imsa[[ab, il-Kajr 32˚C xemxi, Dublin 11˚C xita, Kopen[agen 14˚C imsa[[ab, Frankfurt 14˚C imsa[[ab, Milan 25˚C xemxi, Istanbul 29˚C xemxi, Londra 14˚C xita, Madrid 29˚C xemxi, Moska 20˚C imsa[[ab, Pari;i 16˚C imsa[[ab, Bar/ellona 25˚C ftit imsa[[ab, Ruma 23˚C imsa[[ab, Tel Aviv 27˚C xemxi, Tripli 29˚C xemxi, Tune] 29˚C xemxi, Vjenna 16˚C ftit imsa[[ab, Zurich 13˚C imsa[[ab, Munich 12˚C imsa[[ab, Stokkolma 17˚C xemxi, St. Petruburgu 17˚C xemxi.

L-Air Malta tkompli t-titjiriet tag[ha lejn Tripli

Hekk kif ilbiera[ re;a’ nfeta[ l-Ajruport ta’ Tripli wara li kien ing[alaq min[abba li ;ie okkupat minn xi ribelli, l-Air Malta [abbret li mil-lum, is-6 ta’ :unju, se ter;a’ tibda l-operat normali tag[ha lejn dan il-pajji]. Dan wara li ;iet ippubblikata notifika millAwtoritajiet tal-Avjazzjoni ?ivili Libjana li tikkonferma li l-ajruport re;a’ feta[. It-titjira KM696/ 7 se tkun qed topera skont l-iskeda normali tag[ha. Wara li kienu t[assru ttitjiriet l-Air Malta offriet lill-passi;;ieri li kellhom vja;; ibbukkjat li jtiru lejn Benga]i. It-titjiriet lejn Benga]i millAir Malta bdew il-;img[a li g[addiet wara erba’ snin.

B[al-lum 25 sena

F

l-ewwel ]jara tieg[u barra minn Malta, il-Prim Ministru Fenech Adami kellu laqg[a mal-Prim Minsitru Taljan Amintore Fanfani f’Palazzo Chigi. I]]jara saret fuq stedina tal-Prim Ministru Fanfani. Il-Prim Ministru Malti [a l-okka]joni biex ifisser it-tama li l-Protokoll ta’ G[ajnuna Finanzjarja, Ekonomika u Teknika li kien iffirmat f’Novembru ta’ qabel ikun ratifikat mill-Parlament Taljan fl-iqsar ]mien. Tliet Ministri o[ra kellhom laqg[at importanti barra l-pajji]. Fuq livell ta’ politika nazzjonali u internazzjonali, ilMinistru ?ensu Tabone kellu laqg[at fi Brussels u fi Brioni, filwaqt li fuq livell ta’ partit, il-Vi/i Prim Ministru u Vi/i Kap tal-PN Guido de Marco ]ar Sqallija fejn indirizza manifestazzjoni pubblika fi tmiem il-kampanja elettorali tad-DC. Sadattant f’diskors fil-Konferenza talILO, il-Ministru Louis Galea qal li bdew jittie[du passi biex Malta tirrattifika Konvenzjonijiet tal-ILO.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

Lokali 3

Josè Herrera kien xettiku dwar il-bidla fil-mozzjoni minn /ensura g[al sfidu/ja Kollox jindika li kien hemm qasma fil-Partit Laburista dwar il-bidla filmozzjoni li wasslet g[arri]enja ta’ Carm Mifsud Bonnici minn Ministru, minn wa[da ta’ /ensura g[al wa[da ta’ sfidu/ja. Dan indikah id-Deputat Laburista Josè Herrera meta kien qed ji;i intervistat fuq il-programm Reporter fuq Favourite Channel. Herrera ammetta li ma kienx komdu li din ilmozzjoni tinbidel g[al wa[da li ssejja[ g[arri]enja tal-Ministru Carm Mifsud Bonnici. Hu qal li ma kienx komdu g[al ]ew; ra;unijiet. Lewwelnett, g[all-fatt li lkelma ‘/ensura’ meta ti;i tradotta mill-Ingli] jinbidlilha s-sens, u t-tieni nett, g[ax, skont hu, ilkonsegwenzi kienu se jkunu ferm gravi. Sa issa, g[adu mhux mag[ruf kienx hemm o[rajn fil-Partit Laburista li kienu xetti/i, u ma qablux ma’ din il-bidla, i]da wie[ed irid jiftakar li Josè Herrera kien wie[ed mi]-]ew; Deputati Laburisti, flimkien ma’ Michael Falzon, li ressqu lmozzjoni ori;inali quddiem il-Parlament. Fil-fatt, anke l-g[ada talvot, fuq il-programm Bondi Plus fuq l-istazzjon nazzjonali, Josè Herrera qatt ma rrifera g[allmozzjoni li ressaq hu stess b[ala wa[da ta’ sfidu/ja, i]da deher qed joqg[od attent li jiddeskriviha biss b[ala wa[da ta’ /ensura. Waqt il-programm Reporter li xxandar nhar itTnejn filg[axija, Josè Herrera kien mistoqsi minn

Saviour Balzan jekk din lemenda kinitx instigata mill-fatt li Franco Debono kien qed i]id id-do]a ta’ kritika tieg[u kontra lMinistru Carm Mifsud Bonnici, u ming[ajr ma qal /ar u tond, Herrera ta’ x’jifhem li l-Oppo]izzjoni rikbet fuq dak li kien qed jag[mel Deputat tal-Gvern u qal li l-Partit Laburista jisma’ x’g[andu x’jg[id Franco Debono. Dikjarazzjoni simili g[amlitha Marlene Farrugia, meta t-Tnejn filg[axija wkoll, kienet qed tie[u sehem fil-programm Inkontri fuq Super One. F’dan il-programm, idDeputata Laburista ammettiet ukoll li Carm Mifsud Bonnici ;ie ssagrifikat fil-vot ta’ sfidu/ja fih b[ala Ministru. Marlene Farrugia attakkat ukoll lid-Deputat Nazzjonalista Robert Arrigo li waqt l-istess programm kien qed jitkellem dwar linterruzzjonijiet tadDeputati Laburisti waqt iddiskors tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi filParlament. Hi qalet li lOppo]izzjoni kellha kull dritt li tag[mel hekk g[ax hi eletta mill-poplu. Fit-tieni parti tad-diskors tal-Prim Ministru waqt iddibattitu dwar il-mozzjoni ta’ fidu/ja fil-Gvern, ilPrim Ministru kien imwaqqaf g[al aktar minn darba mid-Deputati Laburisti b’tg[ajjir filkonfront tieg[u. Waqt Inkontri fuq Super One, idDeputat Laburista Roderick Galdes g[amilha /ara li l-Oppo]izzjoni se tibqa’ g[addejja bl-istess a;ir.

Kurt Calleja u l-band f’ritratt tal-okka]joni fil-laqg[a tag[hom mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi

G[amiltuna kburin Kurt Calleja jfa[[ar l-organizzazzjoni Maltija f’Baku u l-appo;; li sab fil-parte/ipazzjoni Filwaqt li rringrazzja lillorganizzaturi wara lkanzunetta Maltija li rrappre]entat lil Malta filEurovision, il-kantant Malti Kurt Calleja qal li lEurovision kien esperjenza po]ittiva li qed tifta[lu opportunitajiet ;odda. Il-kantant Kurt Calleja u lband tieg[u kienu l-mistiedna tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi f’laqg[a fil-Ber;a ta’ Kastilja li fiha kienu diskussi kemm il-parte/ipazzjoni ta’ Malta fl-a[[ar edizzjoni talEurovision kif ukoll lopportunitajiet li lEurovision joffri g[allkanatanti u l-bands Maltin. Kurt Calleja u l-band tieg[u kienu akkumpanjati mi/-Chairman tal-PBS Joe Mizzi, li kien responsabbli mill-organizzazzjoni talparte/ipazzjoni Maltija f’Baku. Il-Prim Ministru qal li hu segwa r-rappre]entazzjonijiet ta’ Kurt u l-band tieg[u u kien impressjonat bilkapa/itajiet tag[hom u blentu]ja]mu li wrew.

Kurt Calleja ltaqa’ ma’ producer professjonali li ja[dem mal-West Life u mieg[u se ja[dem album ;did G[amiltuna kburin g[ax kul[add kien konxju millisfidi li ken hemm fis-semifinali ta’ din is-sena, sostna lPrim Ministru, li rringrazzja lill-organizzaturi ta’ din lesperjenza g[ax-xog[ol professjonali li wettqu. Lawrence Gonzi qal li lparte/ipazzjoni ta’ Malta filEurovision qed turi, tkabbar u to[rog il-kwalitjiet li g[andha l-industrija mu]ikali Maltija. Ic-Chairman tal-Public Broadcasting Service Joe Mizzi spjega l-isfidi tassemi-finali fosthom li kien hemm il-kanzunetta rebbie[a, [ames pajji]i mill-Balkani u t-Turkija. Dan wassal biex ilkwalifikazzjoni kienet ferm diffi/li. Min-naha tieg[u l-kantant Malti Kurt Calleja qal li g[all-band din kienet

esperjenza mill-aqwa. Hu spjega li l-Eurovision di;à qed jifta[lu orizzonti g[aliex proprju f’Baku ltaqa’ ma’ producer professjonali li ja[dem mal-West Life u li mieg[u issa Kurt Calleja beda ja[dem fuq l-album il;did tieg[u. Konxju mill-element ]ag[]ug[ li jikkaratterizza lband ta’ Kurt Calleja, il-Prim Ministru kkummenta dwar id-diffikultà li dawn sabu min[abba l-istudji u le]amijiet propju fil-perijodu tal-parte/ipazzjoni. Il-Prim Ministru sostna li lmod kif u[ud mill-membri tal-band irnexxielhom isibu bilan/ bejn l-istudji u lmu]ika hi aspett li g[andu jkun ta’ mudell g[al min ikun qed jistudja u jkun impenjat ukoll f’attivitajiet o[ra.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

4 Lokali

Familja twerwret mit-tiri li spara ;ar li anke wasslu g[all-mewt ta’ kelb Ilbiera[ sar l-a//ess fuq ilpost ta’ fejn se[[ew l-isparaturi fil-Mosta fil-konfront ta’ omm u binha fit-8 ta’ Awwissu 2009 fil-housing estate tal-Mosta. L-allegati vittmi xehdu li Carmelo Camileri ta’ 56 sena, mag[ruf b[ala “I]}un]an” kien spara [ames tiri, u membri tal-familja Galea spjegaw kif fi ftit minuti twerwru blatte;;jament tal-akku]at. Dawn qalu li mhux biss kienu huma l-vittmi ta’ dan il-ka] fuq barxa fuq karozza, i]da anke l-kelb tag[hom spi//a vittma wara li miet tliet xhur wara l-in/ident. Carmelo Camilleri qed ji;i akku]at f’;uri quddiem lIm[allef Michael Mallia blattentat ta’ qtil ta’ omm ta’ 50 sena u binha ta’ 24 sena. Camilleri, qed ji;i akku]at li fuq sempli/iment in/ident fuq il-karozza tieg[u, g[amel fattie[ u spara tiri bil-[sieb li joqtol lil Maria Galea u binha Clint wara li sparalhom minn 41 metru bog[od meta huma kienu filparapett. Id-difi]a temmet l-ewwel parti tag[ha bl-Avukat Malcolm Mifsud jg[id li lklijent tieg[u qatt ma kellu l-[sieb li joqtol lill-vittmi u g[amel dak li g[amel g[ax kien provokat. Fix-xhieda tag[ha, Maria Galea qalet li fil-;urnata tal-

in/ident, x’[in binha Clint [are; ikellem lil Camilleri, rat lil dan b’senter f’idu wara li semg[at sparatura u re;a’ spara. Hekk kif [ar;et hi, Camilleri li kien f’kantuniera ta’ fuq il-bejt tieg[u spara ]ew; tiri o[ra u birraba’ tir li kien spara, wara li di;a kien spara ]ew; tiri minn mat-triq, hu laqat lilha, lil binha u l-kelb tag[hom. Meta wasal il-missier mixxog[ol, Camilleri spara tir indirizzat lejh u li fortunatament ma laqtux. L-omm qalet li spi//at miksija bid-demm u ntlaqtet f’wi//ha u f’partijiet o[ra ta’ ;isimha filwaqt li binha ntlaqat f’saqajh. Massimo Galea qal li l-akku]at kien talbu Lm120 g[al barxa li g[amillu meta l-isprejer li qabbad hu kien se ji//ar;jah €70. Xehed ukoll it-tabib Mario Scerri li qal li e]amina lil Maria u lil binha Clint. Hu qal li l-ferita fuq wi// lomm setg[et tibqa’ g[al dejjem, i]da minn e]ami li sar fuqha ftit ta]-]mien ilu, din il-ferita ma baqg[etx tidher. Il-bqija tal-feriti fuq i]-]ew; vittmi kienu ta’ natura [afifa. Wara x-xhieda, ilProsekuzzjoni, li qed titmexxa mill-Avukat Jason Grima u Maurizio Cordina, iddikjarat li ma kellhiex aktar provi xi tressaq.

U]u tal-ilma b’mod sostenibbli

Pajji]na, b[ala membru tal-Unjoni Ewropea se jkun qed ikompli jorbot maladdattament Ewropew filqasam tal-ilma u b’hekk jimxi lejn il-vi]joni tal-u]u tar-ri]orsi b’mod sostenibbli. Kien g[alhekk li fil-Jum Dinji tal-Ambjent ;iet imnedija l-Politika tal-Ilma, bi 12-il punt importanti, li tiffoka fuq is-setturi kollha tal-ilma, il-produzzjoni, limmani;;jar, it-trattament u t-ti;did ta’ din ir-ri]orsa. Din il-politika tg[id li lilma tax-xorb g[andu jkun ta’ kwalità tajba u ta’ sostenn uman, issemmi wkoll is-sostenibbiltà tal-

ilma tal-pjan, l-immani;;jar tad-domanda tal-ilma, il-;bir tal-ilma tax-xita. Barra minn hekk hemm elenkati wkoll ir-regolamentazzjoni tal-ilma tal-industrija u l-prezz tieg[u kif ukoll ir-ri]orsi mhux konvenzjonali, ilma trattat permezz tal-impjanti. F’dan ir-rigward, ilMinistru g[ar-Ri]orsi u lAffarijiet Rurali, George Pullicino elenka li pajji]na g[andu tliet impjanti tat-tisfija tad-drena;; li ja[tu lillpajji]na 60% tal-ilma li nikkonsmaw. Semma wkoll kif f’seba’ snin, ilKorporazzjoni tas-servizzi tal-ilma, din naqqset 56%

tat-telf ta’ dak l-ilma li ma jibqax g[addej fis-sistema tat-trattament tal-ilma. Illum, ]ied jg[id il-Ministru, 20% tal-ispi]a rikorrenti annwali ta’ din ilKorporazzjoni hi dedikata g[at-titjib fin-netwerk talilma. Barra minhekk, ilMinistru ]ied jg[id li pajji]na hu l-uniku wie[ed li jittratta l-liquid waste tieg[u. Il-Ministru rrifera wkoll g[all-programm ta’ informazzjoni li sewa miljun ewro u nofs, b’nofs il-fondi mill-Unjoni Ewropea biex ilbdiewa jitg[allmu kif inaqqsu l-impatt tan-nitrati.

Pajji]na jkompli jkattar l-ekonomija u jsa[[a[ is-sostenibbiltà

Ilbiera[ kien i//elebrat ilJum Dinji tal-Ambjent, li ttema ewlenija ta’ din is-sena kienet Green Economy li dwarha hemm kapitlu s[i[ filPolitika Nazzjonali talAmbjent b[ala mezz kif pajji]na jkompli jkattar lekonomija tieg[u jo[loq limpjiegi, filwaqt li jsa[[a[ issostenibbiltà. Fl-okka]joni ta’ dan il-Jum, l-Awtorità Maltija tatTuri]mu organizzat attività li tg[aqqad l-inizjattivi ambjentali mat-turi]mu, li matulha tkellem il-Ministru Mario de Marco li hu responsabbli mitTuri]mu, il-Kultura, u lAmbjent. Il-Ministru spjega kif fil-Politika Nazzjonali Ambjentali, u fl-abbozz talPolitika tat-Turi]mu 2012-

2016, hemm ir-rikonoxximent li t-turi]mu g[andu jkompli ji;i ]viluppat b’rispett lejn lambjent u l-prin/ipji tassostenibbiltà. Dan, ]ied jg[id il-Ministru, di;à qed isir permezz ta’ skemi tal-Gvern, lMTA, u l-Malta Enterprise li j[e;;u lill-operaturi turisti/i jinvestu fi pro;etti sostenibbli jew f’ener;ija alternattiva. Fost dawn l-iskemi, ilMinistru semma skema ta’ 10 miljun ewro b’ko-finanzjament mill-Unjoni Ewropea fi pro;etti ta’ dan it-turi]mu. Permezz ta’ tliet sej[iet, se jkunu ;ew iffinanzjati ‘l fuq minn 100 pro;ett b’investiment totali ta’ madwar 20 miljun ewro u b’g[ajnuna finanzjarja mill-iskema ta’ madwar €9 miljun. Bejniethom dawn se

jkunu wasslu g[al madwar 550 post tax-xog[ol ;did. Hu semma ukoll il-Malta Enterprise Energy Grant Scheme li permezz tag[ha 42 operatur turistiku ng[ataw bejniethom €2.2 miljun biex jag[mlu pro;etti, kif ukoll ECO certification, skema talMTA li permezz tag[ha 21 lukanda ng[ataw /ertifikat wara evalwazzjoni tal-pratti/i ambjentali tag[hom talli u]aw pratti/i favur l-ambjent u g[alhekk, dawn il-lukandi kienu rikonoxxuti. Il-Ministru rrifera wkoll g[all-programm edukattiv b’dimensjoni ambjentali marbut mal-Blue Flag u semma kif f’pajji]na g[andna disa’ bajjiet li ng[ataw rikonoxximent g[all-kwalità tajba.

Mixli bi stupru tan-neputija ta’ 13-il sena

Ra;el ta’ 65 sena kien mixli quddiem il-Ma;istrat Francesco Depasquale li stupra lin-neputija tieg[u ta’ 13-il sena u li kkorrompiha. Ir-ra;el wie;eb mhux [ati tal-akku]i mi;jubin kontrih u ng[ata l-libertà provi]orja fuq depo]itu ta’ €500 u garanzija personali ta’ € 20,000. Il-Ma;istrat ordna li isem l-akku]at ma jissemmiex biex tkun protetta l-identità tat-tifla filwaqt li l-ka] instema’ fil-Qorti bilmag[luq min[abba ddelikatezza tal-ka]. Dan fuq talba talProsekuzzjoni mmexxija mill-Ispettur Louise Calleja. G[all-akku]at deher lAvukat Ludvic Caruana.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

6 Lokali

}jara ta’ korte]ija mill-AIACE lill-President ta’ Malta Intemm il-kungress talasso/jazzjoni tal-eks uffi/jali u [addiema pensjonanti tal-Unjoni Ewropea li ltaqa’ f’Malta fla[[ar jiem. Fi tmiem dan il-kungress madwar 250 membru talAIACE li ;ew Malta flimkien mal-President u l-kumitat talistess g[aqda g[amlu ]jara ta’ korte]ija lill-President ta’ Malta, George Abela. F’messa;; talokka]joni, il-President talAsso/jazzjoni Richard Hay tkellem dwar kif dawn ilpensjonanti, tul i]-]mien, [admu u t[abtu sabiex bnew l-Unjoni Ewropea kif nafuha llum. Fl-indirizz tieg[u, Richard Hay tkellem ukoll fuq kif f’dawn l-a[[ar jiem f’Malta lmembri tal-AIACE skoprew listorja rikka tal-poplu Malti u l-

ospitalità tieg[u. B[ala drawwa, f’kull kungress tal-AIACE ting[ata donazzjoni lil xi g[aqda filantropika li ta[dem fil-post fejn isir ilkungress annwali, u din is-sena ng[atat donazzjoni ta’ €2000 lill-Malta Community Chest Fund li g[andha bosta attivitajiet fosthom Puttinu Cares li tg[in u tag[ti akkomodazzjoni lil pazjenti li jbatu mill-marda talkan/er. Il-President ta’ Malta George Abela min-na[a tieg[u rringrazzja lill-asso/jazzjoni taddonazzjoni li ng[atat u tkellem dwar kif il-membri talasso/jazzjoni offrew is-sehem tag[hom fit-tfassil u t-tkabbir talUnjoni Ewropea kif nafuha llum. Il-President Abela sa[aq li l-membri tal-AIACE g[ad

g[andhom rwol fl-Unjoni Ewropea u fakkar li s-sena 2012 hi s-sena Ewropea tal-anzjanità attiva u spjega kif dawn in-nies g[andhom jikkollaboraw ma’ uffi/jali tal-Unjoni Ewropea sabiex filwaqt li jipprote;u ddrittijiet tag[hom g[andhom jinstabu wkoll is-soluzzjonijiet g[all-isfidi ta’ ]minijietna. B’a//enn g[all-Unjoni Ewropea, il-President Abela tkellem ukoll fuq kif biex jinstabu s-soluzzjonijiet g[allkri]i tal-lum g[andu jin[oloq bilan/ bejn it-tis[i[ fiskali u ttkabbir ekonomiku. Dan ilbilan/ g[andu jinsab biex ikun hemm integrazzjoni aktar qawwija u fonda bejn l-istati membri tal-Unjoni li tkun garanzija ta’ pa/i u stabbiltà g[all-kontinent Ewropew.

Jintlaqg[u s-sottomissjonijiet g[all-Premju Ewropew g[all-Prattika Tajba L-g[an ewlieni tal-kampanja Postijiet taxXog[ol {ielsa mill-Periklu ta’ din is-sena hu li tmexxi ’l quddiem il-kollaborazzjoni re/iproka bejn il-management u l-impjegati fil-prevenzjoni tar-riskji fuq il-post tax-xog[ol. G[al dan il-g[an, l-A;enzija Ewropea g[asSa[[a u s-Sigurtà fuq il-Post tax-Xog[ol g[andha l-pja/ir tistieden kumpaniji u organizzazzjonijiet lokali biex jibag[tu ssottomissjonijet tag[hom g[all-Premju Ewropew g[all-Prattika Tajba 2012-2013 fis-sigurtà u s-

sa[[a fuq il-post tax-xog[ol. L-edizzjoni ta’ din is-sena se tkun spe/jali g[ax se tag[ti ]ew; premjijiet lil kull kumpanija: premju lil rappre]entant tal-[addiema u premju lillmanagement. Dan il-premju hu mqassam f’]ew; fa]ijiet: lewwel issir kompetizzjoni fuq ba]i nazzjonali u mbag[ad ir-rebbie[a nazzjonali ji;u nnominati biex jie[du sehem f’ kompetizzjoni pan-Ewropea. Id-data tal-g[eluq g[as-sottomissjonijiet hi l:img[a, 14 ta’ Settembru 2012.

Kul bil-g[aqal ma’ Fonzu Flimkien mat-tined tal-bdiewa armati b’[axix, frott u prodotti lokali friski g[all-bejg[ fis-Suq tal-Bdiewa f’Ta’ Qali, nhar is-Sibt, 2 ta’ :unju filg[odu, ]diedet tinda o[ra mhux tas-soltu li ;ibdet l-attenzjoni ta’ kull min kien pre]enti, l-aktar tat-tfal. Fonzu, mag[ruf aktar b[ala ‘Fonzu l-Fenek’ idde/ieda li jarma tinda, taha l-isem ta’ ‘Kul bil-G[aqal ma’ Fonzu lFenek’ u ntefa’ jg[allem lit-tfal pre]enti dwar il-frott u l[axix li jikber Malta u jurihom kif g[andhom jippreparaw tinqir sustanzju] mag[mul minn ingredjenti lokali. Kull sieg[a, tul in-nofstanhar ta’ filg[odu, numru sabi[ ta’ tfal [adu sehem f’attività interattiva li waqtha identifikaw u tkellmu dwar diversi frott u [axix li [ar;u huma stess minn basket ‘misterju]’, raw wirja ta’ ikliet ]g[ar sempli/i, attraenti u tajbin g[as-sa[[a, kif ukoll tg[allmu kif jag[mlu u anke daqu xarbiet friski mag[mula mill-frawli, [aw[ u berquq. Il-qofol ta’ din l-attività ntla[aq meta t-tfal pre]enti bdew ikantaw u ji]fnu mal-kanzunetta ori;inali ‘{axix u Frott’ flimkien ma’ ]ew; kantanti ]g[ar, Katoushka Mifsud u Estella Mercieca, u f’daqqa wa[da tfa//a Fonzu l-Fenek li beda ji]fen mag[hom. It-tfal kollha li ]aru t-tinda li rama Fonzu l-Fenek ing[ataw pakkett li fih kien hemm il-ktejjeb tar-ri/etti li g[adu kif [are;, Ri/etti ta’ Fonzu, ]ew; comics bi stejjer ta’ Fonzu kif ukoll il-lirika tal-kanzunetta ‘{axix u Frott’. Dan l-avveniment fis-Suq tal-Bdiewa f’Ta’ Qali ttella’ b[ala parti minn pro;ett edukattiv ‘Nieklu bil-G[aqal ma’ Fonzu - Healthy Eating with Fonzu’ ]viluppat lokalment minn Suzanne Piscopo fi [dan il-pro;ett usa’ ‘European Food Framework’.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

Lokali 7

Jibdew jintlaqg[u l-applikazzjonijiet g[as-servizz ta’ wens matul il-lejl Wara s-su//ess tan-night shelters ta]-}ejtun u lMellie[a, il-Gvern kompla jwettaq aktar inizjattivi favur l-anzjani tag[na u qed jifta[ it-tielet night shelter, issa fir-Residenza San Vin/enz de Paul, f’{al Luqa. In-night shelter tarResidenza San Vin/enz de Paul se joffri kenn g[al [ames nisa u tliet irgiel. Lanzjani li ju]aw dan il-post ikollhom kamra tas-sodda g[alihom, kamra tal-banju,

k/ina, living room u terrazzin. L-anzjani g[andhom ukoll il-fa/ilità li jie[du l-kolazzjon hemm. G[as-ser[an il-mo[[ talanzjani li se ju]aw dan isservizz, f’kull [in ta’ matul il-lejl fin-night shelter ikun hemm membru tal-istaff. Kull sodda fiha nurse call button filwaqt li matul il-lejl kollu, f’ka] li jinqala’ xi [a;a fir-Residenza San Vin/enz de Paul, ikun hemm it-tobba u l-infermiera. G[all-benefi//ju tal-

anzjani, is-servizz tattrasport pubbliku, il-karozza tal-Arriva numru 135 tid[ol fir-Residenza San Vin/enz de Paul u tasal e]att [dejn in-night shelter filwaqt li lkarozzi bin-numru 71 u 72 jieqfu barra r-Residenza. Is-Segretarjat Parlamentari g[all-Anzjani u Kura filKomunità qed jilqa’ applikazzjonijiet g[al dawk li huma interessati ju]aw innight shelter il-;did firResidenza San Vin/enz de Paul, {al Luqa.

Mejju kien aktar xott u s[un mill-klima medja Mejju wasal fi tmiemu u bit-temperaturi jog[lew ta’ kuljum aktar min-normal qed nersqu g[at-tmiem tar-rebbieg[a friska u f’temp ta’ ;imag[tejn ja[kimna l-ista;un s[un tas-sajf. Mejju kellu ]ieda ta’ 1.2 grad Celcius wara li dan ix-xahar tkejlet medja ta’ 20.3 grad Celcius, bil-klima normali tkun ta’ 19.1-il grad Celcius. Dan [are; minn statistika ma[ru;a millUffi//ju Meteorlo;iku fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta. L-og[la temperatura kienet re;istrata fit-12 ta’ Mejju meta la[qet it-30.1 grad Celcius, 6.8 grad Celcius aktar mill-massimu tal-klima normali f’dawn l-a[[ar 30 sena. Dan ;ie segwit bi pressjoni aktar baxxa fittemperatura tal-arja bejn il-15 u l-24 tal-istess xahar meta t-temperaturi kienu baxxi aktar min-normal. G[all-a[[ar tax-xahar, rajna t-temperatura ter;a’ titla’ ’l fuq min-normal. L-og[la temperatura li qatt telg[et f’Mejju kienet ta’

35.3 grad fit-23 tal-istess xahar tal-2006. L-istess statistika turi li l-aktar temperatura baxxa f’Mejju kienet ta’ 12.3-il grad Celcius u din ;iet rrappurtata fit-18 ta’ Mejju. L-4 ta’ Mejju tal-1970 kien l-aktar lejl frisk li kien ;ie rrekordjat b’temperatura ta’ 8 gradi Celcius. Mejju tal-2012 kien aktar xott mis-soltu. Kellna biss tra//a ta’ xita meta n-norma fi 30 sena kienet ta’ 6.7mm. F’Mejju tal-1995 kienet l-a[[ar darba li ;iet irrekordjata tra//a xita flUffi//ju Meteorolo;iku ta’ Malta. L-umdità g[ax-xahar li g[adda kienet ta’ 67 fil-mija, inqas mit-temperatura normali ta’ dawn l-a[[ar 30 sena li kienet ta’ medja ta’ 74 fil-mija. Din is-sena f’Mejju kellna 10 sig[at u 54 minuta ta’ dawl kuljum, li ji;u aktar millmedja g[al Mejju meta s-soltu jkunu kkalkulati 9 sig[at u 42 minuta. L-20 tax-xahar kienet linqas ;urnata xemxija, bl-oppost g[all-10, il11 u t-13 tax-xahar meta kellna 12.9-il sieg[a ta’ dawl.

Leo Brincat jibqa’ jirrepeti l-istess dwar il-li;i tat-tibdil fil-klima B’reazzjoni g[allistqarrija g[al Leo Brincat, il-Ministeru g[ar-Ri]orsi u Affarijiet Rurali qal li Leo Brincat jibqa’ jirrepeti l-istess dwar il-li;i tat-tibdil filklima. Dan minkejja li ng[ata t-twe;ibiet sa[ansitra fil-Parlament. L-istqarrija tg[id li lewwel li jrid jing[ad hu li pajji]na di;à jinsab marbut legalment b’miri stabbiliti li jridu jintla[qu b[ala parti mid-direttivi tal-Unjoni Ewropea. Meta kien [are; b’mozzjoni ta’ 150 kelma tliet snin ilu, Leo Brincat kien di;à spjegat lilu filParlament li l-Gvern qatt ma kien kontra li jkollna le;i]lazzjoni, tant li lkontromozzjoni tal-Gvern kienet titlob lill-Gvern sabiex iwettaq din listrate;ija bl-a[jar mod possibbli, inklu] mi]uri amministrattivi u jew le;i]lattivi. Dan se[[ proprju g[ax l-ewwel kellhom jitlestew il-mi]uri u l-proposti talistrate;iji, kemm dik tal-

mitigazzjoni kif ukoll dik tal-adattament g[at-tibdil fil-klima. Il-Gvern, tg[id l-istqarrija, irid li jsa[[a[ il-li;i di;à stabbilita biex il-li;i t[ares lejn ilb]onnijiet spe/ifi/i talpajji], partikolarment firrigward tal-adattament tat-tibdil fil-klima. Issa li l-istrate;iji huma finalizzati, il-Ministeru g[ar-Ri]orsi u Affarijiet Rurali waqqaf kumitat bejn l-Environmental Law and Resources Law Department fl-Università ta’ Malta, u l-Avukati talMinisteru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali li huma spe/jalizzati fuq il-li;i tal-bidla fil-klima biex ifasslu l-abbozz tal-li;i. Dan l-istess Ministeru jg[id li Leo Brincat qed jipprova jg[atti xturu g[ax g[al darb’o[ra, naqas milli jikkontribwixxi filpro/ess ta’ konsultazzjoni pubblika li sar u dan kollu, ittemm tg[id listqarrija, jixhed kemm lOppo]izzjoni tilg[ab g[all-gallarija.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

8 Parlament

Ikomplu t-testijiet kontra l-kan/er tas-sider

Mill-bidu tal-Programm Nazzjonali ta’ Screening g[all-Kan/er tas-Sider f’Ottubru tal-2009, b’kollox kienu mistiedna 32,507 nisa sal-a[[ar ta’ Mejju li g[adda. Dan qalu Joe Cassar, ilMinistru g[as-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li

Il-Qafas tal-Kurrikulu Nazzjonali qed jipproponi l-edukazzjoni g[al ]vilupp sostenibbli

Mentalità ambjentalista fost l-istudenti Fis-sistema edukattiva, ittfal tal-iskola qed jing[ataw tag[lim biex jitilg[u b’mentalità ambjentalista. Dan sostnietu Dolores Cristina, il-Ministru g[allEdukazzjoni u x-Xog[ol, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Laburista Anthony Agius Decelis. Fil-livell primarju t-tfal jesploraw temi ambjentali b[all-ambjent naturali Malti, it-tni;;is tal-ba[ar, stili ta’ [ajja u [arsien ambjentali, irri/ikla;;, il-protezzjoni talambjent g[al kwalità ta’ [ajja a[jar, l-impatt negattiv taleffett serra, il-qerda tal-foresti u xita a/idu]a, fost o[rajn, fis-su;;etti tal-istudji so/jali kif ukoll fix-xjenza.

L-g[alliema jistg[u jinkludu temi ambjentali fittag[lim ta’ su;;etti o[rajn b[all-Malti u l-Ingli], b’g[a]la adegwata ta’ qari jew kitba ta’ e]empji. Il-Ministru Cristina qalet li fil-livell sekondarju numru ta’ su;;etti jinkludu diversi temi ambjentali fis-sillabu. Fost dawn hemm is-su;;etti taxxjenza integrata, il-bijolo;ija, il-kimika, il-fi]ika, il;eografija, l-istudji so/jali, listudji Ewropej u l-home economics. Isir ukoll tag[lim mhux formali dwar l-ambjent permezz ta’ programmi b[al Eko-Skola. Fil-livell postsekondarju, listudenti jistg[u jag[]lu li jistudjaw ix-xjenza ambjentali fil-livell intermedjarju.

Dolores Cristina fissret li lQafas tal-Kurrikulu Nazzjonali, li tnieda f’Mejju 2011, qed jipproponi ledukazzjoni g[al ]vilupp sostenibbli b[ala wa[da mill[ames temi interkurrikulari g[al edukazzjoni [olistika. Dan il-Qafas ja[seb biex din it-tema flimkien ma’ erba’ temi interkulturali o[rajn ikunu integrati f’diversi oqsma tat-tag[lim u jipprovdu ferg[at li jg[aqqdu flimkien loqsma kollha tat-tag[lim. Intant, matul is-sena li g[addiet u fl-ewwel erba’ xhur ta’ din is-sena, kien hemm numru konsiderevoli ta’ tfal u ]g[a]ag[ li [adu sehem fi pro;etti ambjentali biex ikunu i]jed konxji talambjent naturali tag[na.

saret mid-Deputat Laburista Carmelo Abela. Il-Ministru Cassar fisser li minn dan in-numru, 18,314il mara a//ettaw din listedina u ]ied li sal-a[[ar tal-ewwel /iklu talprogramm, g[ad fadal 10,390 mara li jridu ji;u mistiedna biex ikunu inklu]i n-nisa kollha ta’ bejn il-50 u s-60 sena.

Sejja[ lil Joseph Muscat biex i]omm id-dekor

Fl-a[[ar a;;ornament Parlamentari fil-jiem li g[addew, id-Deputat Nazzjonalista Edwin Vassallo sejja[ b[ala irresponsabbli t-titlu li u]a fil-konfront tieg[u l-Kap tal-Oppo]izzjoni f’attività politika meta sejja[u b[ala l-Isqof Edwin Vassallo. Edwin Vassallo sejja[ lil Joseph Muscat biex i]omm id-dekor tieg[u u filwaqt li kellu kull dritt li jikkritika g[ax ma jaqbilx mieg[u, ma kellu qatt isejja[lu b’titlu ta’ awtorità g[olja. Id-Deputat Nazzjonalista Edwin Vassallo qal li lanqas ma jaqbel li g[a]el li jirredikolah g[ax ma jaqbilx mieg[u. Joseph Muscat ma jistax jifta[ar li hu liberali jekk mhux kapa/i ja//etta li jista’ jkun hawn min ma jaqbilx mieg[u. Edwin Vassallo tkellem ukoll dwar rapport im[ejji mill-Kumitat Parlamentari

dwar l-Affarijiet So/jali rigward is-sigurtà u l-buon ordni f’Paceville. Ir-rapport kellu b[ala skop li jara s-sitwazzjoni ta’ Paceville u l-problemi li g[andu llum u dawk li jista’ jkollu fil-futur. Saru laqg[at ma’ rappre]entanti differenti ta’ setturi li g[andhom x’jaqsmu ma’ din il-lokalità, inklu] mal-asso/jazzjoni taliskejjel li jg[allmu l-Ingli] peress li l-influss ta’ studenti ]g[a]ag[ barranin li jiffrekwentaw din illokalità g[andu effett ukoll fuq il-problemi li jkollhom jiffa//jaw ir-residenti. Edwin Vassallo qal li llaqg[at ma’ dawn il-gruppi, b’mod partikulari marresidenti, se jkomplu fi]]mien li ;ej g[ax Paceville llum qed jara folol kbar filg[axijiet i]da fi ]mien qasir se jkun lokalità li tara folol kbar matul il-;urnata kollha.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

Parlament 9

Tis[i[ fil-kummissjoni dwar l-ugwaljanza Bl-iskop li jsa[[a[ lugwaljanza bejn is-sessi, ilGvern se jkun qed iwessa’ r-responasbbiltajiet talKummissjoni Nazzjonali g[all-Promozzjoni talUgwaljanza (NCPE). Dawn l-emendi kienu diskussi lbiera[ fil-Parlament u dwarhom tkellmu lMinistru Chris Said u dDeputat Laburisti Helena Dalli u Evarist Bartolo. Chris Said, il-Ministru g[all-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja tkellem dwar illi;i tal-Kummissjoni Nazzjonali g[allPromozzjoni talUgwaljanza u qal li din titratta ugwaljanza bejn lir;iel u n-nisa i]da din illi;i se tkun qed twessa’ rresponsabbiltajiet ta’ din ilkummissjoni biex tkompli ttejjeb il-[ajja tan-nies. IlMinistru Said kompla li bit-twessig[ ta’ dawn irresponsabbiltajiet l-Gvern se jkun qed iwettaq weg[da elettorali o[ra. Il-messa;; wara dawn l-emendi hu li kul[add g[andu a//ess g[all-opportunitajiet daqs kull membri ie[or tasso/jeta bla ebda diskriminazzjoni. Hu tkellem dwar ilkisbiet tan-nisa fejn ilparte/ipazzjoni tan-nisa fuq ix-xog[ol telg[et minn 33.5 fil-mija fl-2004 g[al 41.1

fil-mija fl-2011. Jirri]ulta wkoll 8,800 mara irritornat ta[dem u bejniethom dawn iffrankaw total ta’ €10 miljun f’taxxa. Id-Deputat Laburista Helena Dalli pproponiet li l-Kummissjoni tkun appuntata mill-Parlament flok mill-Ministru u staqsiet g[aliex irresponsabbiltajiet talKummissjoni huma ristretti biss g[all-impjieg, fa/ilitajiet edukattivi u servizzi finanzjarji. Id-Deputat Laburista Evarist Bartolo stqarr li persuni transesswali qed jg[addu minn tbatijiet kbar u g[alhekk je[tie; li jing[ataw id-drittijiet tag[hom. Hemm ukoll illi;ijiet tal-koabtiazzjoni u dwar unjoni /ivili g[allomosesswali li wkoll g[andhom jitressqu filParlament. Fid-diskors tal-g[eluq, ilMinistru Said qal, fost o[rajn, li l-gvern irid ikompli ja[dem biex tinbidel il-mentalità u sostna li l-Kummissjoni rnexxielha tag[mel xog[ol imporanti anki ma’ kumpaniji. L-iskop talgvern hu li l-kummissjoni ssa[[a[ is-su//ess li g[amlet fl-ugwaljanza u g[andu jkun rikonoxxut li kien hemm qab]iet importanti ‘l quddiem.

L-Ispeaker jilmenta dwar editorjal ta’ ‘l-orizzont’ L-Ispeaker tal-Kamra tarRappre]entanti Michael Frendo ilbiera[ talab apolo;ija mill-;urnal talGeneral Workers’ Union wara li fil-[ar;a tal-biera[ l-editorjal iddeskrivih b[ala ‘Speaker Nazzjonalist’. Fil-bidu tas-seduta talbiera[ filg[axija, l-Ispeaker qal li l-;urnal ikkummenta dwar [uh, il-Professur Henry Fendo, li kien deskritt b[ala “[u lIspeaker Nazzjonalist Michael Frendo”. L-Ispeaker qal li tali

;urnalisti je[tie;u jedukaw lil infushom. Hu jinsab kburi li hu [u l-Professur Frendo u kien ukoll kburi li serva b[ala Ministru u li g[amel parti mill-Partit Nazzjonlista. I]da b[ala Speaker, kompla Michael Frendo, hu dejjem leali lejn is-Sedja b’ebda rbit politiku u sostna li tali kumment hu insult lejn l-Uffi//ju tal-Ispeaker u lejn il-Kamra tarRappre]entanti. Hu qal li qed jistenna apolo;ija ming[ajr ebda pre;udizzju.

Malta qatt ma ffirmat ftehim ta’ sigurtà man-NATO Fid-diskussjonijiet li Richard Cachia Caruana kellu mal-Amerikani, il-Prim Ministru kien dejjem informat “Malta qatt ma ffirmat ftehim ta’ sigurtà manNATO”. Dan qalu lAmbaxxatur Richard Cachia Caruana, fil-laqg[a talKumitat Parlamentari g[allAffarijiet Barranin u Ewropej li matulha kompliet iddiskussjoni dwar il-mozzjoni tal-Oppo]izzjoni kontra listess Richard Cachia Caruana, ir-Rappre]entant Permanenti ta’ Malta g[allUnjoni Ewropea. Fil-laqg[a, li tmexxiet minn Francis Zammit Dimech b[ala Chairman tal-Kumitat, Richard Cachia Caruana qal li kien hemm biss security of documents agreement. Kulmin hu membru fil-PfP, sostna l-Ambaxxatur Cachia Caruana, g[andu obbligu li jiffirma dan id-dokument biex ikun hemm protezzjoni, fost o[rajn, ta’ informazzjoni li ti;i min-NATO. Anki pajji]i b[ar-Russja u l-I]vizzera, li huma membri fil-PfP, iffirmaw is-Security of Documents Agreement ming[ajr m’huma membri tan-NATO. Richard Cachia Caruana sostna li Malta ma ffirmatx dokument ie[or relatat masSecurity of Docs. Hu stqarr li wara li jid[ol fil-PfP, pajji] ikollu b]onn jiffirma tali dokument. In-NATO kienet a//ettat id-dokumenti tal-1995 u tal-1996 [lief l-individual programme li kien skada. Meta kien mistoqsi midDeputat Laburista Leo Brincat dwar jekk jattendux ambaxxaturi g[al laqg[at talKabinett, Richard Cachia Caruana wie;eb li hu biss jattendi u li hu biss hu akkreditat lill-Unjoni Ewropea. Hu sostna li lGvern jittratta affarijiet li jolqtu li/-/ittadin b’mod dirett. Id-Deputat Laburista Leo Brincat talab lill-Ambaxxatur Cachia Caruana kopja talkuntratt tas-servizz, liema talba kienet deskritta mill-

L-Ambaxxatur Richard Cachia Caruana meta kompla jixhed quddiem il-Kumitat Parlamentari g[all-Affarijiet Barranin u Ewropej

Vi/i Prim Ministru b[ala irrelevanti. Hawnhekk i/-Chairman talKumitat ippre/i]a dwar irrilevanza tal-mistoqsijiet. IlVi/i Prim Ministru Tonio Borg ilmenta g[ax id-Deputat Laburista Leo Brincat li m’g[amel ebda mistoqsija marbuta mal-mozzjoni. I/Chairman tal-Kumitat iddikjara li l-mistoqsijiet li saru mid-Deputat Laburista ma kinux rilevanti u saru biss biex jag[mlu character assassination tal-Ambaxxatur Cachia Caruana. Id-Deputat Laburista fakkar li l-Ambaxxatur Cachia Caruana hu xhud normali. Richard Cachia Caruana qal li /ertu mistoqsijiet ma messhomx saru lilu i]da lillMinistru kon/ernat. Hu qal li mhux responsabbli g[arrelazzjoni li l-Gvern g[andu mal-Parlament. Richard Cachia Caruana stqarr li hemm /ertu affarijiet fil-Wikileaks li jg[aw;u lfatti. Hu rrepeta li dak kollu li kien qal lil uffi/jali Amerikani, ;ie dokumentat u tqieg[ed fuq il-Mejda talKamra mill-Prim Ministru. Innoti tieg[u wrew li dak li qal fil-laqg[a kien li Malta ma

ratx is-s[ubija fil-PfP b[ala soluzzjoni g[all-kwistjoni tassigurtà tad-dokumenti; hu kkunsidra soluzzjoni ba]ata fuq id-dokumenti e]istenti bejn Malta u n-NATO, xi [a;a li uffi/jal tan-NATO deher li kien se ja//etta. Hu ]ied li fid-diskussjonijiet li kellu mal-Amerikani, il-Prim Ministru kien dejjem informat. L-Ambaxxatur Cachia Caruana rrimarka li jekk lOppo]izzjoni temmen ilmistoqsijiet li qed tag[mel, u jekk id-Deputat Laburista Leo Brincat ikun Ministru g[al Affarijiet Ewropej, kieku rrelazzjonijiet bejn Malta u lUE jkunu ‘di]astru’. Richard Cachia Caruana qal li jekk l-Oppo]izzjoni trid kopji ta’ xi dokumenti o[rajn li hu kien g[adda lill-Prim Ministru jew lil uffi/jali, g[andha tistaqsi lill-Prim Ministru dwarhom. Hu sa[aq li qatt ma [a po]izzjoni ma Gvern barrani, u qabel ma [a din id-de/i]joni, qatt ma kellu l-barka tal-Gvern Malti. Il-Kumitat Parlamentari g[all-Affarijiet Barranin u Ewropej ;ie a;;ornat g[al nhar it-Tlieta 12 ta’ :unju fis-6.30 p.m.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

10 Opinjoni

Stejjer tal-wa[x Id-dalma fil-mas;ar, l-g[ajnejn tonqsilhom il-qawwa, i[arsu mibluha, si;ra ti//aqlaq u timxi ’l quddiem tersaq lejn sid l-g[ajnejn, tg[ajru u /awl kbir jinfexx fid-da[k {sejjes u taqtir tad-demm Ferg[a ta’ si;ra qisha

waddaba tnewwillu karta mkemmxa u safranija. Idejh jirtog[du jie[du l-karta, li bdiet taqbad imma n-nar ma jeqridhiex. U f’daqqa l[emda. Kien [olom, kien ra ]mer/, kellu mo[[u g[ajjien? Imma l-karta baqg[et f’idejh, imdawla bil-fosfru. Qattag[ha b/ejje/. G[alxejn, il-karta ter;a’ tibni ru[a, issir s[i[a, tibda xxarrablu jdejh bl-a[mar, issa te[el ma’ idu. Idu ma jistax i/aqlaqha, f’daqqa qed tu;g[u u titqal. Jitlaq ji;ri, jintilef f’labirint g[al sig[at twal. Jibda jisba[, jiltaqa’ ma’ nies li j[arsu lejh mistag[;ba u jistkerrhuh. Jaqa’ fl-art, iqum b’g[ajnuna ta’ id wa[da. L-id l-o[ra dejjem taqbad, ti[mar u titqal. Fl-a[[ar jasal f’daru. Isib lil martu li tistaqsih kemm dam daqshekk barra. {asbet li ;ralu xi [a;a kbira. Irid ifehemha x’;ara, jibda jlaqlaq, itemtem. Idu g[adha ma[ru;a ’l quddiem bil-karta taqbad imwa[[la mag[ha. Qtar a[mar ixarrab it-tapit tassalott. Martu ti//assa, ma tafx x’taqbad tag[mel. Il-qtar a[mar qed isir kliem fuq ittapit. Q R M T. Barra lbnazzi jinbidel f’maltemp. Beraq, rag[ad sil;. {sejjes fid-dar, l-g[amara qed ti//aqlaq, kxiexen qed jinfet[u, tazez u fliexken qed jinkisru. F’daqqa kollox jikkalma. Tibqa’ l-karta mwa[[la ma’ idu jibqa’ n-nar, jibqa’ lkliem fuq it-tapit. Martu mbikkma tmur titlob l-g[ajnuna lill-;irien. :iet lura, ;abet in-nies. Iduru madwar id-dar kollha imma ]ew;ha kien g[eb.

Il-qoxra tal-ktieb ‘The Pengiun Book of Ghost Stories> from Elizabeth Gaskell to Ambrose Bierce’

Orang-utang L-id tal-kittieb qed titrieg[ed, ma tistax tikteb sew. Id-dwiefer imtebbg[in binnikotina kibru u t[amm;u. Ixxemg[a li tag[ti d-dawl kwa]i n[allet g[alkollox. Ikollu j[alli dak li qed jikteb, jistrie[ ma’ dahar is-si;;u, jag[laq

g[ajnejh [a jserra[hom u jara x’jista’ jiftakar mid-dellijiet tal-img[oddi li kien ji;bor u j;emma’. I[irsa li jxerrdu l-bi]a’ meta jsib ru[u wa[du d-dar. Dawn mhumiex ta’ din id-dinja, ji;u mill-img[oddi.

Mhumiex bnedmin, ja[btu g[all-bnedmin, jag[mlulhom [sara. Xadini b’g[ajnejn jikbru ji;ru qalb il-bnedmin. Orangutang li sidha hu ba[ri fuq vapur Malti tibda toqtol in-nies (The Murders of the Rue Margue - Edgar Allan Poe 1809-1849). “B’g[ajnejn mag[luqa g[addinja, il-kittieb i[ares fih u jara b[allikieku, hekk kif jie[u nifs wie[ed, id-dehra iebsa tal-wi// – id-dirg[ajn tal-ir[am – lidejn imsallba fuq is-sider kiesa[ u fit-tielet saba’ ta’ idu l-lemnija, il-[atem li kien ta’

ommu – is-serp tad-deheb, il[atem li li kieku jitlef id-dawl, seta’ jag[]el minn elf ie[or bilmess biss (The Cold Embrace - Mary Elisabeth Braddon 1835-1950).” U lil dik it-tfajla hu kien bidilha minn[abba lpittura. Setg[et ti;i tg[annqu mittebut fejn kien raha? Ftakar li darba [abib kien tah parir siewi: “staqsi g[axar nies intelli;enti li jiftakru li xi darba kienu jib]g[u mill-i[irsa, biex jg[idulek sewwa g[aliex kienu mbe]]g[in – li jfissrulek l-ist[ajjil wara l- bi]a’ u niddubita jekk imqar wie[ed minnhom ikollu l-[ila jwie;eb il-mistoqsija ... Issa nazzarda u b’elmu ng[id li l-bi]a’ mifrux tal-i[irsa hu l-bi]a’ li jintmessu mill-i[irsa – jew fi kliem ie[or is-supernatural ma[sub i;ib ittkexkix” (Nightmare Touch Lafcadio Hearn 1850-1904). Hu kien qed jib]a’. Minn xiex? G[alfejn kien beda jikteb? Kif sab ru[u f’dan ilhemm? Xtaq li jitkixxef, xtaq isir jaf hu sewwa min kien. Ma setax imur lura u jer;a’ jo[loq lilu nnifsu. Seta’ jsib xi g[ajnuna? Min kien il-bniedem li [arab millmas;ar imwerwer? Min qallu biex jikteb dwaru? Kien se jie[u pistola mieg[u L-g[araq beda jxoqq g[alih. Id-dar fejn kien qieg[ed kien g[adu kemm xtraha bl-ir[is g[ax kien hemm ix-xnieg[a li kien fiha l-[ares. Kien da[ak b’min qallu hekk u bi/-/ajt ]ied

li kien se jie[u pistola mieg[u biex jekk titfa//a xi [a;a stramba kien jifta[ in-nar fuqha. Il-[abib wissieh “g[adna ng[ixu f’ Wied id-Dell, misto[bijin fil-postijiet im[arbta tieg[u, ng[arrxu minn bejn ix-xewk u x-xtieli

minn Joe Cassar stcassar@maltanet.net

sfiqa lejn l-g[ammara m;ienen li jixtiqulna d-deni. (The Moonlit Road - Ambrose Bierce 1842-1914). Fl-a[[ar f’mo[[u ;ie ra;;. Feta[ g[ajnejh, qam bilwieqfa, fittex, sab xemg[a o[ra, u terraq lejn il-librerija. Minn xkaffa [are; ktieb u qara: “Ilpaviment fejn kienet qed tpassi kien [ass il-passi tal-ie[or, ilkotba fuq l-ixkafef kienu raw wi//u, u kien hemm dqajqa meta l-g[arfien qalil tal-[itan qodma u dellija kien donnu se jo[ro; il-[oss tal-kliem u ssigrieti tag[hom. Imma l-kxif qatt ma ;ie u hi kienet taf li mhux ;ej.” (Afterword – Edith Wharton 1862-1937). “U ma’ kull [ajja ta’ bniedem tikber dik is-si;ra m[attba u twarrad g[ali, niket, dmug[ u dwejjaq bla tarf, sakemm fuq dik il-g[uda [arxa tintemm il-[ajja li nisslitha” (Il-Jien u Lilhinn Minnu – Dun Karm) (Il-kliem Dik is-Si;ra M[attba hu l-isem ta’ ;abra ta’ novelli ta’ :u]è Diacono). Din il-kitba mhix tieg[i. :iet bil-posta f’ittra flimkien ma’ ritratt li na[seb li hu talqoxra ta’ ktieb. Irrid nara fejn se nsib il-ktieb jekk je]isti. Min kitibli l-ittra la ni]]el isem u lanqas indirizz. Talabni n;ib kitbietu ta[t ir-ras ‘Stejjer tal-wa[x’, kelma kelma f’gazzetta. Ridt li nilqa’ x-xewqa tieg[u g[ax fhimt li kien qed ibati bilkbir. Nittama li llum meta jara l-kitba tieg[u f’din il-gazzetta, i[ossu a[jar.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Muscat bla ebda rispett lejn il-pro/ess demokratiku Dak li ;ara fl-a[[ar ;img[a fil-Parlament ikompli jsa[[a[ il-fehma ta’ [afna li l-Labour jibqa’ ma jista’ jinbidel qatt. Jibqa’ l-Labour li ma jirrispettax iddemokrazija. Jibqa’ l-Labour li je[odha kontra lpro/essi demokrati/i mhux biss tas-so/jetà tag[na, i]da wkoll fl-og[la istituzzjoni tal-pajji] – fil-Parlament. Il-po]izzjoni u l-a;ir li [a Muscat b[ala Kap talOppo]izzjoni u b[ala leader tal-Partit Laburista flOppo]izzjoni jibqg[u jistunaw. Il-Labour re;a’ wera li ma jafx ibaxxi rasu g[all-pro/ess demokratiku. Serjetà u korrettezza politika mill-Prim Ministru Il-Gvern ma g[amilx b[all-Oppo]izzjoni meta g[addiet il-mozzjoni tal-Oppo]izzjoni kontra Carm Mifsud Bonnici. Quddiem ir-ri]ultat ta’ dik ilmozzjoni, il-Prim Ministru wera serjetà u korrettezza politika. A;ixxa kif kellu ja;ixxi. Kien ta’ e]empju. L-istess e]empju ta b’umiltà kbira Carm Mifsud Bonnici ftit minuti wara li ntemm id-dibattitu u ttie[ed vot kontrih fil-Parlament wara wirja mill-aktar tal-mist[ija tal-Oppo]izzjoni Laburista li rikbet fuq lopportuni]mu politiku. L-umiltà ta’ Carm Mifsud Bonnici tat lezzjoni o[ra lill-Oppo]izzjoni Laburista u lill-Grupp Parlamentari Laburista.

Carm Mifsud Bonnici kellu kontrih mozzjoni in;usta. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi kien wara Carm Mifsud Bonnici, u mhux biss, fa[[ar il-[idma siewja u mill-aktar e]emplari u ta’ ammirazzjoni li wettaq Carm Mifsud Bonnici f’dawn l-a[[ar erba’ snin li fihom serva b[ala Ministru fil-Kabinett talGvern. Irringrazzjah mill-qalb u rrispetta r-ri]ultat talmozzjoni li ressqet l-Oppo]izzjoni. Il-pass naturali li

segwa kien li l-Prim Ministru jsejja[ g[al vot ta’ fidu/ja u ddikjara li kien qieg[ed jistenna vot /ar ming[ajr ebda kundizzjoni favur il-Gvern biex ikun jista’ jkompli bil-mandat li tah il-poplu fl-a[[ar elezzjoni li jiggvern lill-pajji] sat-tmiem il-le;i]latura. Ir-ri]ultat tal-mozzjoni ta’ fidu/ja li ressaq il-Prim Ministru Lawrence Gonzi kien /ar. Vot bla ebda kundizzjoni. Vot /ar ta’ fidu/ja favur il-Gvern. I]da g[all-Oppo]izzjoni dan ma fisser xejn. Muscat irrispetta, g[ax qabillu, ir-ruling li ta l-Ispeaker talParlament fuq talba li ressqet l-Oppo]izzjoni stess biex il-mozzjoni tinbidel f’wa[da ta’ sfidu/ja. Blistess mod, Muscat irrispetta wkoll il-vot fuq ilmozzjoni kontra Carm Mifsud Bonnici. I]da Muscat ma a//ettax ir-ri]ultat fuq il-mozzjoni ta’ fidu/ja filGvern li l-Prim Ministru Lawrence Gonzi reba[ filParlament nhar it-Tnejn filg[axija. L-a;ir ta’ Muscat mhu ta’ ebda sorpri]a Il-Labour tilef rasu quddiem il-vot ta’ fidu/ja filGvern. Muscat kien isteriku fil-Parlament. Il-Labour kollu tilef rasu quddiem il-vot /ar li reba[ il-Gvern fil-Parlament. Il-log[ba tad-demokrazija l-Labour ja//ettaha biss meta ti;i favur tieg[u. Meta jitlef illog[ba tal-pro/ess demokratiku fuq log[ba politika li ilu jilg[ab tul le;i]latura s[i[a f’mozzjoni wara o[ra ta’ sfidu/ja u ta’ attakki fuq livell personali, ikun irid i[assar. Muscat, fir-reazzjoni tieg[u g[all-vot ta’ fidu/ja li reba[ il-Gvern, tilef il-boxxla. Bil-kummenti li g[adda li l-Gvern ma solva xejn bil-vot ta’ fidu/ja, juri kemm Muscat ma jirispettax il-pro/ess demokratiku tal-Parlament. Dan ma jissorprendina xejn. Il-Labour qieg[ed juri li kien, g[adu u

jibqa’ ma jirrispettax id-demokrazija, la fil-Parlament u wisq anqas barra l-bini tal-Parlament, fis-so/jetà. Ja//etta biss dak li jaqbel lilu. Muscat wera li xejn ma jissodisfah jekk mhux elezzjoni llum qabel g[ada. Din mhix politika ta’ Kap ta’ Oppo]izzjoni li tag[ti ser[an il-mo[[. Il-log[ba li jekk ma tirba[x t[assar, qed tkompli tikkaratteristika l-kampanja u l-istrate;ija ta’ Muscat biex jirba[ il-poter akkost ta’ kollox. Muscat irid ja//etta li Gvern Nazzjonalista reba[ ilfidu/ja tal-elettorat fl-a[[ar elezzjoni ;enerali u g[andu l-obbligu li jiggverna bil-ma;oranza parlamentari warajh. Il-passat tal-Labour g[adu ji;ri ma’ saqajn Muscat Il-vot ta’ fidu/ja fil-Gvern, Muscat injorah. Dan g[al darb’o[ra mhu ta’ ebda sorpri]a. Hekk g[amel il-Labour fil-passat. G[adu mdawwar b’deputati u uffi/jali tal-Partit Laburista li kienu protagonisti fil-Labour tas-snin tmenin. Minn Alex

Sceberras Trigona, Marie Louise Coleiro, Karmenu Vella li hu inkarigat minn Muscat biex ifassal il-programm elettorali tal-Labour g[allelezzjoni li jmiss, minn Toni Abela u minn An;lu Farrugia li f’dawk i]-]minijiet kien uffi/jal g[oli fil-Korp tal-Pulizija li kien it-tarka tal-Gvern Laburista u mhux tal-poplu. Il-po]izzjoni li [a l-Prim Ministru Lawrence Gonzi quddiem kull sfida kienet tikkuntrasta malisteri]mu ta’ Muscat u tal-Oppo]izzjoni Laburista. Po]izzjoni ta’ Gvern Nazzjonalista li jibqa’ jirrispetta d-demokrazija u li jibqa’ ja;ixxi flinteress tal-pajji].

A[na nibqg[u l-partit tad-djalogu u tad-diskussjoni Nhar it-Tnejn il-Gvern Nazzjonalista re;a’ reba[ vot ie[or ta’ fidu/ja fil-Parlament minkejja l-gambetti politi/i tal-Oppo]izzjoni bit-tama li llum qabel g[ada jie[du ttmexxija ta’ dan il-pajji] f’idejhom. Il-vot ta’ nhar it-Tnejn wera bi/-/ar li dan il-Gvern immexxi minn Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru jista’ jkompli ja[dem g[all;id tal-Maltin u l-G[awdxin kollha u kif qal il-Prim Ministru stess fid-diskors tieg[u wara l-vot, ikompli ja[dem fuq l-og[la prijoritajiet tal-pajji] u biex intejbu l-[ajja tal-familji tag[na. Ir-ri]ultat li [are; millParlament nhar it-Tnejn li g[adda kien dak mitlub millPrim Ministru u g[alhekk issa hemm vot /ar u ming[ajr kundizzjonijiet sabiex dan ilGvern ikompli ja[dem u jmexxi ’l quddiem il-politika tieg[u g[all-;id ta’ kul[add.

Fl-istess waqt dan il-Gvern g[andu jkompli jag[ti widen lil dak li qed jg[id l-elettorat biex tassew inkunu qed nag[tu kas lil kul[add u nkomplu nkunu l-partit politiku tal-poplu mill-Gvern. Nag[tu widen Fl-istess waqt dan il-Gvern g[andu jibqa’ jag[ti widen lil dak li qed tg[id l-

Oppo]izzjoni i]da jinjora fejn din tkun qed tag[mel kritika distruttiva jew bl-iskop li tirba[ punti politi/i g[allinteress personali tag[ha. Meta jkun hekk, il-Gvern g[andu j[ares ’il quddiem lejn it-triq tieg[u u jag[raf kif dak li qed jag[mel qed jag[mlu tajjeb u ladarba hemm kritika distruttiva millkamp oppost ifisser li dak li qed jag[mel hu qed jurta bilkbir lill-avversarji politi/i tieg[u. Jien wie[ed minn dawk li n[obb in]omm bilan/ f’dak li jkun qed isir u jing[ad.

Nemmen li l-ebda Gvern u partit politiku ma jag[mel kollox tajjeb, u g[alhekk ilPN fil-Gvern kellu l-i]balji tieg[u u li ma kinux intenzjonati. Mhuwiex bi]]ejjed li ng[idu hekk. Je[tie; li nifhmu li dawn l-i]balji setg[u urtaw lil xi sezzjoni mill-elettorat tag[na u hemm min li sal-lum qed ibati l-konsegwenzi ta’ dawn l-i]balji u d-de/i]jonijiet me[uda. B[ala Gvern u partit je[tie; li nkomplu n[arsu lura, nag[mlu anali]i ta’ dak li sar u nirrikonoxxu t-tajjeb u l[a]in li g[amilna sabiex nibnu fuq dak li sar g[all-;id ta’ kul[add. Ejjew inkunu a[na l-akbar kriti/i tag[na stess. M’hemm xejn isba[ billi na//ettaw li sar [a]in fejn [sibna li se nkunu qed nag[mlu t-tajjeb – limportanti hu li ma ner;g[ux nirrepetu l-istess ]ball filfutur.

De/i]joni tajba Fl-isfond ta’ dan kollu, irrid infa[[ar id-de/i]joni tajba li [a l-partit biex ikun iktar vi/in tal-poplu u g[alhekk nieda s-sit elettroniku mychoice.pn u sa[ansitra myvoice.pn . B’dan il-mod il-Partit

Nazzjonalista qed juri tassew li minkejja li hu jinsab fuq issi;;u tad-de/i]jonijiet, xorta wa[da hu dispost li jag[ti widen g[as-su;;erimenti u lilmenti ta’ dawk li g[andhom xi [a;a xi jg[idu. Fl-istess waqt ma tantx naqbel mal-kritika li qed issir minn u[ud meta jg[idu li dan l-e]er/izzju missu sar qabel u mhux issa. Il-PN fil-Gvern dejjem kien il-partit tad-djalogu u f’dawn l-a[[ar erba’ snin, waqqaf dekasteru li ji;bor fih iddjalogu pubbliku u li permezz tieg[u l-poplu seta’ jipparte/ipa f’kull de/i]joni li kienet qed ti;i diskussa jew me[uda mill-Gvern.

minn David Casa, MEP david.casa@europarl.europa.eu

G[alhekk it-twaqqif ta’ dawn i]-]ew; siti elettroni/i huma kontinwazzjoni ta’ pro/ess li l-PN fil-Gvern nieda mill-g[ada li rba[na lelezzjoni ;enerali fl-2008 u issa qed jittie[ed fuq skala o[ra biex jg[in lill-PN jikteb il-programm elettorali tieg[u g[all-elezzjoni ;enerali li jmiss. Nie[u din l-opportunità biex nifra[ lill-Ministri Austin Gatt u Chris Said taxxog[ol kbir li qed jag[mlu waqt li nirringrazzja lillvoluntieri kollha tal-partit li qed jag[tu l-[in tag[hom biex il-partit tag[na jkompli jissa[[a[.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

12 Ittri

Il-PL bi propaganda qarrieqa Sur Editur, Iktar mhu g[addej i]-]mien, iktar il-magna ta’ propaganda Laburista qed tinfexx f’gideb sfa//at li qed jixxandar kuljum fuq l-istazzjon ONE u ji;i mog[ti prominenza kbira fuq ilfor/ina tal-GWU, l-gazzetti lOrizzont jew It-Tor/a. L-importanti g[alihom hi li jinstema’ l-gideb u ji;u emmnuti minn dawk li jaraw biss l-istazzjon jew il-gazzetti tag[hom. G[aruka]a g[al min qed jivvinta dan il-gideb sfa//at biex i[amme; lil esponenti

Nazzjonalisti l-[in kollu. Barra li mhux sew li dan il-gideb jit[alla g[addej qisu ma ntqal xejn, hemm [a;a o[ra li tinkwieta lil telespettaturi jew qarrejja onesti. B’dan il-gideb qed issir [sara irreparabbli fuq nies li qeg[din g[al xog[olhom u li qed jaqdu dmirhom kif suppost. Dan hu assassinju talkarattru li hu perikulu] [afna. M’hawnx ministru li mhux qed ji;i akku]at b’affarijiet li wara jsir mag[ruf li mhumiex minnhom. IlPrim Ministru huwa t-target

prin/ipali ta’ dawn il-kalunnji, imma kull min hu involut fix-xog[ol talgvern qed ji;i malafamat bil-gideb li qed jivvintaw fuqu. Inutli li jsiru llibelli g[ax dawn idumu biex jinqatg[u u l-[sara tkun ilha tkaxkar. Hemm b]onn li l-Partiti Nazzjonalista jkun dejjem b’seba’g[ajnejn g[al dawn il-gideb u jirribatti immedjatament kemm permezz tal-istazzjon NET, ir-Radju 101 kif ukoll permezz tal-gazzetti. B’hekk biss inkunu nafu l-verità. Dan l-a[[ar ivvintaw gidba

sfa//ata fuq Francis Zammit Dimech. G[amel sew id-deputat tag[na li ressaq ka] ta’ ksur ta’ privile;; biex inaddaf ismu minn din il-kalunnja. Kull min ji;i f’din is-sitwazzjoni g[andu jie[u l-passi kollha [alli forsi fl-a[[ar in-na[a Laburista turi ferm iktar rispett lejn l-avversarji politi/i tag[ha. Bil-gideb iridu jikkonvincu lill-elettorat jivvutawlhom biex ji;u fil-gvern wara 25 sena?

:or; Calleja Tas-Sliema

Attakki fuq il-qraba tal-politi/i Sur Editur, Qed jg[olli rasu l-fenomenu vili ta’ attakki moq]ie]a fuq il-qraba tal-politici. Mill-esperjenza nafu li dan isir meta, min jag[mel attakki b[al dawn, ikun tilef largument u jaqbdu paniku. Naturalment dan isir g[ax ma jsibx ra;unijiet sodi bi]]ejjed biex jattakka loperat tal-avversarji politi/i tieg[u. Attakki b[al dawn fuq nies li m’g[andhom x’jaqsmu xejn mal-pre]ent, isiru minn im[u[ ]g[ar biex, ming[alihom, jimpressjonaw im[u[ ]g[ar o[ra.

G. L. Camilleri

Il-Furjana

Mar/ b’differenza Sur Editur, Il-mar/ ta’ g[ada l-{amis mill-Banda San Filep f’{a]}ebbu; din is-sena se jkollu forma ;dida u hu ttamat li jing[o;ob aktar mill-pubbliku. Kif tispi//a l-funzjoni tattridu fil-knisja, l-banda tibda lmar/ minn fuq iz-zuntier, timxi g[al g[and l-ar/ipriet, titla’ filpjazza u ddur ma’ parti minn Triq Sciortino. Imbag[ad ilbanda titla’ fuq il-plan/ier u tag[mel kun/ert ta’ mu]ika pop li matulu se ddoqq mu]ika popolari Mal-Banda San Filep se jkantaw Jonathan Attard, Cherylis Camilleri, Josephine Ebejer Grech, Ann Marie Ellul, Jurgen Manicolo u Joyce Saliba. Se jkun hemm ukoll ]fin mill-Mystic Dancers b’korjografija ta’ Stephania Grech Gellel. Kul[add mistieden jie[u sehem, ikanta u ji]fen fil-pjazza ewlenija ta’ {a]-}ebbu;.

Philip Balzan

PRO Banda San Filep


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

Edukazzjoni 13

Korsijiet g[as-sajf mis-So/jetà Maltija tal-Arti, Manifattura u Kummer/ Is-So/jetà Maltija tal-Arti, Manifattura u Kummer/ se torganizza l-korsijiet tas-sajf fil-mu]ika, korsijiet talpjanu, kitarra, vjolin, vu/i u teorija, bejn Lulju u Settembru 2012. Il-korsijiet kollha jsiru f’Palazzo de La Salle, 219, Triq ir-Repubblika, il-Belt, mit-Tnejn sas-Sibt, darba fil;img[a g[al disa’ ;img[at konsekuttivi. Dawk ta’ filg[odu jkunu f’xi [in stabbilit bejn it-8.30 a.m. u s-1.30 p.m. u dawk ta’ filg[axija jkunu biss nhar ta’ Tnejn f’xi [in stabbilit bejn is-2 p.m. u t-8 p.m. Il-korsijiet tal-mu]ika jie[du bejn 45 u 60 minuta kull sessjoni. Kull min g[alaq sitt snin jista’ japplika g[al dawn ilkorsijiet. Il-formoli ta’ ti;did u applikazzjonijiet ;odda kif ukoll aktar dettalji fuq dawn il-korsijiet jinkisbu mis-So/jetà Maltija tal-Arti, Manifattura u Kummer/ mit-Tnejn sal:img[a bejn it-8 a.m. u s-1 p.m. Tistg[u //emplu 21244339 jew 21244400, jew tibag[tu email fuq info@artsmalta.org jew billi ]uru l-website tasSo/jetà Maltija tal-Arti, Manifattura u Kummer/ www.artsmalta.org.

G[alliema u studenti li [adu sehem fil-jum ta’ sport b’differenza fil-Kulle;; Santa Klara

:urnata gost g[as-sa[[a Din is-sena, Jum l-Isport fl-Iskola Primarja ta’ Tas-Sliema, fil-Kulle;; Santa Klara, sar b’differenza. L-g[an prin/ipali ta’ din l-attività kien biex nippromwovu mod ta’ g[ajxien tajjeb u biex ninkora;;ixxu l-parte/ipanti biex jixorbu lilma, jieklu l-frott u jag[mlu l-e]er/izzju. Il-;urnata bdiet b’/erimonja qasira li fiha lklassijiet kollha g[amlu parata madwar il-bit[a tal-iskola u mbag[ad student tal-iskola da[al bit-tor/a Olimpika waqt id-daqq tal-Innu Malti. F’din il-;urnata [adu sehem ukoll il-membri tal-istaff tal-iskola li ppreparaw l-ikel li ng[ata lit-tfal waqt u fi tmiem l-attività.

It-tfal kollha ng[ataw /ereali bil-[alib, frawli, tazza meraq tal-frott, sandwich, gallettini u flixkun ilma. Din l-inizjattiva rnexxiet grazzi g[as-sehem ta’ Charles Darmanin & Company Ltd, Consolidated Biscuits Co Ltd, E&M Import Ltd, Frott Artna, General Soft Drinks, Malta Dairy Products Ltd, Maypole, Nectar Limited, Ta’ Dirjanu u Poalo Bonnici Ltd li g[o;obhom jisponsorjaw l-ikel u x-xorb li ng[ataw lit-tfal. }gur li kienet ;urnata memorabbli g[at-tfal kollha mill-kindegarten sas-sitt sena li [adu sehem f’diversi log[ob flimkien mal-g[alliema tag[hom.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt IR-RENJU UNIT

Ir-Re;ina kommossa bi/-/elebrazzjonijiet li ‘jsostnu l-g[aqda’

Ir-Re;ina Eli]abetta xxejjer lill-folla mill-gallarija tal-Palazz ta’ Buckingham f’Londra (Reuters)

Ir-Re;ina Eli]abetta kkonkludiet erbat ijiem ta’ festi tal-:ublew tad-Djamanti b’messa;; spe/jali ta’ ringrazzjament lill-poplu Britanniku fejn qalet li ‘qed t[ossha umli u kommossa wara din l-esperjenza li ;abet daqstant nies ji//elebraw flimkien.’ Id-diskors rari (li kien irrekordjat qabel) ixxandar fuq it-televi]joni u r-radju madwar ir-Renju Unit u lCommonwealth u r-Re;ina ma naqsitx milli tirringrazzja ‘f’isimha u f’isem ]ew;ha lPrin/ep Philip’ lil dawk kollha li organizzaw l-avvenimenti ‘li bla dubju kienu jinvolvu sfida kbira’. Hi mbag[ad irrimarkat dwar ‘l-eluf ta’ familji, ;irien u [bieb li fer[u flimkien f’ambjent mill-aqwa’ filwaqt li ttamat li dawn l-avvenimenti jdumu jidwu g[al [afna snin

fil-memorja. Ir-Re;ina g[alqet id-diskors b’wieg[da li se tkompli tie[u l-ispirazzjoni mill-attitudni tan-nies (lejha) ‘li jirriflettu lqalb tajba ta’ poplu’ fir-Renju Unit u madwar ilCommonwealth. Qabel, ir-Re;ina u l-membri tal-Familja Rjali telg[u fuq ilgallarija tal-Palazz ta’ Buckingham biex isegwu lflypast ta’ ajruplani tat-Tieni Gwerra u l-Iskwadra tar-Red Arrows u waqt li folol enormi mlew it-toroq prin/ipali tazzona u bnadi o[ra ta’ Londra. L-a[[ar jum ta’ avvenimenti fil-programm tal-:ublew kien beda b’servizz fil-Katidral ta’ San Pawl fejn l-Ar/isqof ta’ Canterbury fa[[ar ‘iddedikazzjoni konsistenti tarRe;ina lil pajji]ha u lCommonwealth’, fost l-g[ajjat ta’ God Save the Queen talfolol fuq barra.

Sadattant, il-Prim Ministru Britanniku David Cameron – li [a sehem fil-qari waqt isservizz – mexxa grupp kbir ta’ rappre]entanti tal-Gvern, ilmilitar u membri tar-Royal Household u mag[hom kien hemm anki diplomati/i u mexxejja barranin. Wara s-servizz, ir-Re;ina attendiet ri/eviment f’Mansion House, ir-residenza uffi/jali tas-Sindku ta’ Londra, imbag[ad – flimkien malmembri ewlenin tal-Familja Rjali – imxiet mit-toroq ippakkjati bin-nies biex tmur g[all-pranzu li kien organizzat f’;ie[a f’Westminster Hall. Fi/-/erimonji talbiera[ spikka n-nuqqas tal-Prin/ep Philip, ir-ra;el tar-Re;ina, li qed ibati mill-effetti ta’ infezzjoni u jinsab rikoverat lisptar; bl-a[[ar rapporti jsostnu li ‘qed jirkupra tajjeb’ mill-kundizzjoni tieg[u.

Omar Dorda fl-i]barra (Reuters)

IL-LIBJA

Akku]at eks-sie[eb ta’ Gaddafi

L-ewwel uffi/jal ewlieni tarre;im antik ;ie akku]at filqorti b’konnessjoni malkonflitt li ;ab fi tmiem l-era tal-eks-dittatur Libjan Muammar Gaddafi. Abu Zeid Omar Dorda, li mexxa s-servizzi sigrieti Libjani li kienu ja[dmu barra pajji]hom, sama’ l-akku]i mi;juba kontra tieg[u waqt li kien mi]mum f’ga;;a talmetall f’sala tal-qorti fi Tripli. Hu intant /a[ad g[as-sitt akku]i li fost o[rajn jittrattaw direttivi tieg[u biex il-qawwiet tar-re;im jisparaw u joqtlu liddimostranti Libjani. Akku]a o[ra hi li Dorda [aseb biex jarma lill-grupp etniku tieg[u bl-iskop li jixpruna l-inkwiet /ivili waqt ir-rewwixta tassena l-o[ra kontra r-re;im. Intant, il-pro/ess ;ie a;;ornat sas-26 ta’ :unju, peress li l-avukati ta’ Dorda talbu g[al aktar ]mien biex jirrevedu l-ka].


IN-NAZZJON L-Erbgha, 6 ta’ :unju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15 STATI UNITI

Il-;ew] jista’ jg[in kontra d-diabete u l-mard tal-qalb Il-konsum tal-;ew] kif ukoll cashews u pistachios jista’ jg[in ilbniedem kontra d-diabete kif ukoll ilmard tal-qalb. Studju li g[adu kemm kien ippubblikat fl-Istati Uniti wera li dawk li jieklu ;ew], cashews u pistachios kellhom livell g[ola ta’ dak li hu mag[ruf b[ala l-kolesterol tajjeb u livell anqas ta’ protejini marbuta malmard tal-qalb kif ukoll kellhom /ans

anqas li jsofru ta’ dak li hu mag[ruf b[ala metabolic syndrome, grupp ta’ fatturi ta’ riskju li flimkien jistg[u jikkaw]aw attakk ta’ puplesija, diabete u problemi bil-qalb. Il-Professur Carol O’Neil talLouisiana State University, li mexxa r-ri/erka, qal li l-konsum ta’ dawk li bl-Ingli] jissej[u nuts li jikbru fuq issi;ar kellu effett fuq il-pi] tal-bniedem.

Hu qal li fir-ri/erka, huma analizzaw informazzjoni minn aktar minn 13,000 ra;el u mara ma’ dawk li kienu jikkonsumaw ;ew] u prodotti simili kull jum. Instab li dawk li kienu jieklu nuts kull jum mhux biss kellhom /ans anqas li jkollhom il-metabolic syndrome kif ukoll ikollhom livell anqas tal-fatturi li jistg[u jwasslu g[all-metabolic syndrome b[al obe-

L-ISTATI UNITI> L-iSpace Shuttle Enterprise titwassal f’Port Elizabeth fi New Jersey biex issa tkun g[all-wiri fl-Intrepid Sea, Air & Space Museum fi New York. (ritratt Reuters)

Il-PAKISTAN

Isostnu li nqatel l-istrate;ista tal-al-Qaeda Dak li jitqies b[ala l-istrategista ewlieni tal-al-Qaeda kif ukoll l-aktar persuna prominenti wara l-mexxej ;did Ayman al Zawahri, aktarx inqatel f’attakk minn drone Amerikan fil-Majjistral talPakistan. Dan qed jintqal minn uffi/jali fis-servizzi sigrieti Pakistani. Jekk dan hu minnu, din tkun l-akbar disfatta g[all-al-Qaeda minn mindu ftit aktar minn sena ilu truppi spe/jali Amerikani qatlu lil Osama bin Laden fil-Pakistan. Sorsi Amerikani qalu li Libi, reli;ju] Libjan u li hu gradwat fil-kimika, fil-passat kien

irnexxielu jsalva minn attakki o[ra bid-drones. L-attakk li aktarx qatlu, se[[ nhar it-Tnejn fit-Tramuntana tal-Waziristan, fejn huma ba]ati l-aktar gruppi perikolu]i ta’ militanti. Libi, li ismu propju hu Mohamed Hassan Qaid, skont is-servizzi sigrieti Pakistani aktarx kien fost seba’ militanti barranin li nqatlu fl-attakk ta’ nhar it-Tnejn. Dan wara li kienu inter/ettati messa;;i bejn il-militanti ta’ persuna importanti u l-indikazzjonijiet huma li kien Libi. Min-na[a l-o[ra i]da militanti fit-Tramuntana talWaziristan qed ji/[du li hu nqatel. Fil-passat kienu [ar;u

rapporti li dan il-Libjan inqatel u wara rri]ulta li ma kienx minnu. Jistg[u jg[addu x-xhur biex ikun konfermat min inqatel peress li z-zona hi ta[t il-kontroll tat-Talibani u l-vittmi jindifnu maljar biex ma jkunux identifikati. Dawn id-drones qed jirri]ulta li qed ikunu effettivi [afna kontra l-militanti Islami/i fiz-zona i]da huma wkoll lok ta’ polemika malPakistan. Bejn il-:img[a u t-Tnejn saru diversi attakki bid-drones tul il-fruntiera bejn il-Pakistan u l-Afganistan u hu stmat li madwar 30 persuna nqatlu.

sità, pressjoni g[olja tad-demm, ammont kbir ta’ zokkor fid-demm kif ukoll kolesterol. Il-konsum tal-;ew] kien asso/jat ukoll b’konsum akbar ta’ frott u /ereali u livelli anqas ta’ alko[ol, li fih [afna zokkor. It-Tabib O’Neil qal li l-konsum tal;ew] u simili g[andu jibda jkun parti integrali ta’ dieta tal-bniedem u m[e;;e; mit-tobba.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

16 Agrikultura

Wirja ta’ [xejjex u frott fis-Si;;iewi Il-pjazza tas-Si;;iewi g[al darb’o[ra se tinbidel f’esibizzjoni miftu[a ta’ frott u [xejjex u makkinarju agrikolu, antik u modern. Nhar is-Sibt 9 u l-{add 10 ta’ :unju, il-Kunsill Lokali se jtella’ l-Wirja Agrarja Annwali tieg[u li tinkludi mhux biss wirja ta’ prodotti u makkinarju agrikolu i]da wkoll divertiment g[all-familja kollha. Sal-lum, is-Si;;iewi g[adu mdawwar kompletament bilkampanja, im]ewwaq bl-art g[ammiela tal-Girgenti, issbu[ija tal-Fawwara, l-art ta’ [dejn tal-Providenza u {axXluq, Tal-G[olja u tant irkejjen pittoreski o[ra. Dan irraba’ kien u g[adu jipprovdi l-g[ajxien lil numru mdaqqas ta’ familji, u jipprodu/i frott u [xejjex mill-aktar mag[rufa g[at-tjubija, il-benna u ssbu[ija tag[hom ma’ Malta kollha. Sa sittin sena ilu l-[idma tas-Si;;iwin kienet l-aktar flg[elieqi. Ftit kienu dawk li kienu j[allu lir-ra[al biex jin]lu ja[dmu fi bliet u r[ula o[rajn. Billi s-Si;;iewi hu mdawwar minn [afna barrieri b’materjal tajjeb, g[add ;mielu wkoll kienu ja[dmu fil-qtug[ jew il-;arr tal-;ebel. Minkejja li n-numru talbdiewa u r-ra[[ala Si;;iwin naqas ;mielu, tant li ftit huma dawk li jiddependu g[allg[ajxien tag[hom primarjament mill-g[elieqi, madankollu xorta wa[da mis-Si;;iewi g[adhom jo[or;u tant prodotti sbie[ u tajbin, kemm g[all-

konsum kif ukoll b[ala g[alf g[all-annimali. L-iskop tal-Wirja Agrarja, imtellg[a kull sena millKunsill Lokali tas-Si;;iewi, hu li tkun onorata l-[idma ta’ tant bdiewa Si;;iwin li bi b]ulija u dedikazzjoni kbira g[adhom ja[dmu r-raba’ u jipprodu/u tant [xejjex u frott sabi[. I]da l-wirja g[andha skop ie[or, dak li jitfakkar kif missirijietna kienu ja[dmu flg[elieqi b’makkinarju li llum inqisuh primittiv u b’seng[at li llum kwa]i intilfu kollha. Il-Kunsill Lokali Si;;iewi hu fuq quddiem biex flimkien mal-istess bdiewa jkompli jkabbar il-kultura agrikola u jrawwem fost kul[add apprezzament g[all-[idma tag[hom. Il-wirja tinfeta[ is-Sibt 9 ta’ :unju fis-7 p.m. u barra l-esibizzjoni ta’ frott u [xejjex ikun hemm diversi attrazzjonijiet o[ra. Se jkun hemm divertiment g[all-familja kollha bil-parte/ipazzjoni talGuggen Band, g[annejja u lgrupp folkloristiku Seguna, fost o[rajn. Ikun hemm ukoll diversi stands ta’ ikel u xorb. Attrazzjoni spe/jali se tkun il-qieg[a bil-bag[al li kienet g[adha tintu]a sa madwar 35 sena ilu biex jintg[a]el ilqam[ minn mat-tiben. Wara lintroduzzjoni tal-makkinarju din id-drawwa mietet ilmewta naturali tag[ha. Attrazzjoni o[ra hi l-magna ta’ dris li kienet impurtata f’Malta wara l-Ewwel Gwerra Dinjija u li min[abba l-kura u l-g[o]]a ta’ sidha g[adha

Sa sittin sena ilu l-[idma tas-Si;;iwin kienet l-aktar fl-g[elieqi. Ftit kienu dawk li kienu j[allu r-ra[al biex jin]lu ja[dmu fi bliet u r[ula o[rajn

Fi tmiem din il-;img[a fil-Pjazza tas-Si;;iewi se tittella’ l-wirja agrarja annwali li fiha l-protagonisti se jkunu l-prodotti ta’ [xejjex u frott li se jkunu g[all-wiri flimkien ma’ makkinarju agrikolu ie[or

tit[addem kull sena f’din ilwirja. Wie[ed ikun jista’ jiggosta diversi prodotti lokali b[alma huma g[asel u ]ejt ta]]ebbu;a, kif ukoll dawk ta’ snajja’ u arti;janat tal-post. Il-{add filg[odu jkun hemm sfilata bi]-]wiemel li tibda fit-8 a.m. u tberik talannimali. Fi/-?entru ?iviku se jkun hemm ukoll esibizzjoni ta’ pitturi minn artisti tal-lokal. Matul il-jumejn tal-wirja wie[ed ikun jista’ jixtri [xejjex u frott friski mog[tija mill-bdiewa tal-lokal fejn idd[ul kollu se jmur g[ad-Dar tal-Providenza li tinsab fisSi;;iewi.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

Mu]ika 17

L-APS Bank jag[ti ;ie[ kbir lill-mu]ika Maltija Ikompli jkabbar ir-repertorju mu]ikali f’pajji]na minn Peter Paul Ciantar

Nixtieq ni]]i [ajr kbir lill-APS Bank g[all-inizjattiva tieg[u li jniedi ‘It-Tieni Kompetizzjoni Mu]ikali’ fuq ba]i nazzjonali g[all-kompo]ituri Maltin. Jien attendejt g[all-konferenza stampa li saret dan l-a[[ar, li fiha /Chairman tal-Bank, Emmanuel P. Delia, [abbar l-ismijiet rebbie[a. Nixtieq nifra[ minn qalbi li]-]ew; kompo]ituri ]g[a]ag[ li reb[u din ilkompetizzjoni li ma kienet fa/li xejn. Ir-rebbie[a huma Christopher Muscat fil-kategorija ta’ ‘Stabat Mater’ u Steven Joseph Psaila bissuite orkestrali ‘Katerin tal-Imdina’ rebbie[ fil-Kategorija tas-Suite g[allOrkestra fuq tema Maltija. Ma’ dawn t[abbru wkoll ]ew; ismijiet o[ra li l;urija internazzjonali dehrilha li jist[oqqilhom jissemmew ukoll. G[alhekk, ‘Special Jury Prize’, spe/i ta’ t-tieni post f’kull kategorija, ing[ata lil Euchar Gravina fil-kategorija ta’ ‘Stabat Mater’ u lil Paul Portelli bis-suite orkestrali tieg[u mibnija fuq [ames poe]iji ta’ Dun Karm Psaila. F’din il-konferenza stampa, i/Chairman tal-Bank APS, wera bi/-/ar

li x-xewqa tal-Bank hi li jid[ol f’inizjattivi ;odda mu]ikali, biex ikabbar b’mod konkret il-kultura mu]ikali f’pajji]na. Naturalment, tie[u pja/ir tisma’ vrus b[al dawn minn chairman ta’ istituzzjoni finanzjara kummer/jali li mill-qlig[ ta’ din l-azjenda trodd xi [aga lura g[all-benefi//ju tas-so/jetà Maltija. Naqbel perfettament ma/-Chairman tal-;urija internazzjonali, Joseph Vella Bondin, (il-konsulent mu]ikali tal-Bank u li kien ukoll il-mo[[ wara din l-inizjattiva), li jistqarr pubblikament l-apprezzament tieg[u u ta’ dawk li verament i[obbu l-mu]ika serja f’pajji]na, g[ax hu jaf li inizjattivi b[al din minn bank kummer/jali jg[ollu bis-s[i[ it-talenti mu]ikali f’pajji]na u jift[u l-bibien bera[ g[all-kompo]ituri Maltin, anke f’qasam internazzjonali. Qed ng[id dan g[ax din il-kompetizzjoni mu]ikali kellha ;urija internazzjonali mag[mula minn nies ta’ [ila kbira mu]ikali, ;ejjin millPolonja, il-:ermanja, il-Bulgarija u l-Ingilterra. Dawn il-persuni, li g[andhom ukoll

Ir-rebbie[a tat-Tieni Kompetizzjoni Mu]ikali mnedija mill-APS Bank> Steven-Joseph Psaila (xellug) u Christopher Muscat

importanza fil-qasam mu]ikali internazzjonali, fir-rapport tag[hom fa[[ru bis-s[i[ ix-xog[lijiet sottomessi g[al din il-kompetizzjoni tant li kienu huma li taw ukoll ‘Special Jury Prize’. Mhux hekk biss. L-APS Bank jix-

tieq li din l-inizjattiva tieg[u jkompliha sal-a[[ar u ’l quddiem, ix-xog[lijiet rebbie[a se ji;u esegwiti f’xi kun/ert li jorganizza l-Bank u wkoll g[andu f’mo[[u li jirrekordja xxog[lijiet mu]ikali ;odda fuq CD. Prosit tassew.

Kun/ert mill-pjanista Kun/ert f’;ie[ il-kompo]itur Amerikan Leonard Bernstein Alexei Galea Is-sensiela ta’ kun/erti li jiffukaw fuq talent Malti ti;i fi tmiemha dan lista;un teatrali b’kun/ert tal-pjanista Alexei Galea nhar il-:img[a 8 ta’ :unju fit-8 p.m. fis-Sala Isouard. Alexei studja l-vjolin u l-pjanu f’Purcell School, Londra, u ggradwa filmu]ikolo;ija minn Pembroke College, lUniversità ta’ Oxford, u mill-Moscow State Conservatoire fejn studja l-pjanu ma’ Viktor Merzhanov u Yuri Didenko. Il-pjanista Alexei Galea Alexei deher b[ala solista ma’ orkestra g[all-ewwel darba meta kellu tnax-il sena, meta daqq il-vjolin fil-Vivaldi Concerto in A minor mal-Johann Strauss School Orchestra. B[ala pjanista, Alexei ;ie mistieden jie[u sehem f’[afna festivals u daqq fir- Rachmaninov Museum ;o Ivanovka, Primavera Classica f’Moska, u g[all-President ta’ Malta. Hu ntg[a]el biex jirrappre]enta lil Malta fl-ewwel kompetizzjoni tal-Unjoni Ewropea g[all-pjanu fi Praga fejn reba[ premju g[ad-daqq ta’ mu]ika Maltija. F’din l-a[[ar sena Alexei kien qieg[ed jistudja biex isir surmast tal-orkestra mal-Prof. Steffen Leissner talHochschule fur Musik Carl Maria von Weber fi Dresden. Il-kun/ert tat-8 ta’ :unju jinkludi xog[lijiet ta’ Bach, Beethoven, Chopin, Scriabin u l-kompo]itur Malti Cassar. Il-biljetti g[all-kun/ert jiswew €10 u jinkisbu mis-sit tatTeatru Manoel www.teatrumanoel.com.mt jew /emplu l-Booking Office 21246389 jew ibag[tu email fuq bookings@teatrumanoel.com.mt.

Bernstein and More hu kun/ert-ikla esklussiv li se jkun iddedikat g[allkompo]itur Amerikan Leonard Bernstein. Din is-sena, il-musical famu] tieg[u West Side Story se jag[laq 55 sena millkompo]izzjoni tieg[u. Dan ilkun/ert-ikla se jsir l-Erbg[a 27 ta’ :unju fit-8.30 p.m. filbit[a pittoreska tal-Palazzo de Piro Cultural Centre l-Imdina, li tgawdi veduti spettakolari. Leonard Berstein twieled f’Massachusetts fl-1918 u sar kompo]itur b’fama internazzjonali. Minbarra li kien jikkomponi, kien ukoll maestro, kittieb, lecturer u pjanista. Skont The New York Times hu kien wie[ed millmu]i/isti b’talent kbir u ta’ su//ess fl-istorja Amerikana. Hu kien direttur mu]ikali tal-orkestra presti;ju]a New York Philharmonic g[al ]ien twil u dderie;a bosta kun/erti mal-aqwa orkestri dinjija, kif ukoll kiteb il-mu]ika g[al musicals b[al West Side Story, Candide, Wonderful Town, On the Town u Mass. Il-kun/ert li se jsir jippre]enta xi w[ud millkanzunetti sbie[ tieg[u, b[al ‘Tonight’ u ‘Somewhere’ mill-famu] West Side Story. Il-kun/ert se jinkludi xog[liji-

et o[ra b[al Summertime talkompo]itur Amerikan George Gershwin. Se jie[du sehem is-soprano Marita Bezzina, l-arpista Jacob Portelli u /-/ellist Gilmour Peplow. Dan it-trio se jag[ti tribut xieraq lil dan il-kompo]itur internazzjonali, u se jipprovdi serata pja/evoli lill-mistednin tal-Palazzo de Piro. Dan il-kun/ert qed ji;i organizzat minn Barocco Cultural

Events waqt li l-ikel u sservizz ikun provdut minn Infinitely Xara Caterers. Min jixtieq jattendi g[al din is-serata pja/evoli jista’ jikkuntattja lil Barocco Cultural Events fuq 79680952 jew jibg[at email fuq bookings@baroccomalta.com. Wie[ed jista’ wkoll jikkuntattja lil Xara Palace fuq 21450560 jew jibg[at email fuq events@xarapalace.com.mt.

Fl-aqwa tag[hom it-t[ejjijiet g[all-kun/ert f’;ie[ il-kompo]itur Amerikan Leonard Bernstein


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra L-AZERBAIJAN FRANZA

Re;a’ qed iberraq mal-Armenja Sarkozy ‘imdejjaq’ Re;a hemm tensjoni bejn ;;ieldu gwerra bejniethom Hi qalet li kienet ’

l-Azerbaijan u l-Armenja wara li l-Ministeru tadDifi]a tal-Azerbaijan akku]a lill-Armenja li qatel [ames suldati li kienu g[assa malfruntiera bejn dawn i]-]ew; pajji]i. Dan ;urnata wara li tliet Armeni nqatlu fi /irkustanzi simili. Dawn i]-]ew; eks Repubbliki Sovjeti/i kienu

fis-snin disg[ajn min[abba r-re;un tan-NagornoKarabakh u bejniethom kien dikjarat waqfien mill-;lied. Fost din it-tensjoni kollha, din il-;img[a fl-Armenja kien hemm is-Segretarju talIstat Amerikan Hillary Clinton li [e;;et g[allkalma. Hi llum sejra lAzerbaijan.

im[assba [afna minn dawn l-in/identi u kien hemm periklu li l-affarijiet setg[u jeskalaw f’kunflitt kbir li jkun tra;iku g[al kul[add involut. Nhar it-Tnejn, l-Armenja akku]at l-Azerbaijan li qatlet tliet suldati fl-istess re;jun fejn inqatlu s-suldati tal-Azerbaijan.

Rapporti qed jg[idu li l-eksPresident Fran/i] Nicolas Sarkozy jinsab ‘imdejjaq’ bissitwazzjoni attwali wara li tilef l-elezzjoni g[allPresidenza u li dan qatta ljiem ta’ btala ri/enti f’kuntatt kontinwu mal-politi/i f’pajji]u. Sarkozy, li kien akkumpanjat minn martu Carla Bruni u t-tlett uliedu waqt break ta’ tliet ;img[at fil-Marokk, mifhum li kien ta’ spiss jitkellem mal-politi/i Fran/i]i matul il-btala. Sadattant, waqt intervista lill-istazzjon France 3, Sarkozy qal li filwaqt li hu m[asseb dwar is-sitwazzjoni fl-Ewropa, qed ja[seb biex jevita volontarjament kull t[assib dwar il- politika. Dan ftit jew wisq jikkonferma dak li qal Brice Hortefeux, wie[ed mill-akbar [bieb tal-eks-President, u li tenna li Sarkozy irid li issa j]omm profil baxx. Nicolas Sarkozy u Carla

Bruni b[alissa jinsabu d-dar f’Pari;i i]da f’Lulju sejrin iqattg[u xahrejn filville;;jatura ta’ Bruni f’ Cap Negre, fir-re;jun tar-Riviera. Osservaturi qalu li Sarkozy qed isibha diffi/li li jinqata’ mix-xena politika u b’din lattitudni tkun riflessa fil-[afna telefonati li hu kien g[amel (mill-Marokk) lill-eksMinistri, kollaboraturi u deputati tal-Partit UMP li b[alissa qed i[ejji g[allelezzjonijiet parlamentari li jsiru fi Franza bejn l-10 u s-17 ta’ :unju. Wara li tilef il-Presidenza, Sarkozy kien indika li kellu j[alli l-politika u semma lintenzjoni tieg[u biex jg[ix [ajja normali b[ala Fran/i] ie[or fost il-Fran/i]i. Intant, [abib tieg[u ;ie kwotat li filwaqt li m’hemm lebda mod li (Nicolas Sarkozy) jista’ qed ibati minn xi forma ta’ dipressjoni, l-eks-President Fran/i] jinsab imxabba fi//irkustanzi attwali.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 19

Xeni mill-kun/ert li sar it-Tnejn quddiem Buckingham Palace

Il-Prin/ep Charles ibus id ommu, ir-Re;ina Eli]abetta II, fi tmiem id-Diamond Jubilee Concert li sar it-Tnejn filg[axija quddiem Buckingham Palace, u li fih kantaw u[ud minn fost l-aqwa kantanti tal-passat u o[rajn moderni (ritratt Reuters)

Mument mill-wirja tal-log[ob tan-nar li kien hemm fuq Buckingham Palace fi tmiem il-Diamond Jubilee Concert f’Londra b[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet tas-60 sena ta’ tmexxija mir-Re;ina Eli]abetta II (ritratt Reuters)

Ir-Re;ina Eli]abetta II tiltaqa’ mal-kantanti (mix-xellug g[al-lemin) Elton John, Cliff Richard, Shirley Bassey, Tom Jones u Paul McCartney backstage waqt il-Diamond Jubilee Concert barra Buckingham Palace (ritratt Reuters)


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

20 Re/ensjoni

Meta Karbet is-Sirena minn Joe M Attard emarjos@hotmail.com

Il-poeta Charles Bezzina mhux biss g[andu [afna g[al qalbu l-poe]ija, tant li di;à tana g[add sabi[ ta’ kotba bilpoe]ija li kiteb matul is-snin, imma dawn l-a[[ar snin beda jinteressa ru[u sewwa wkoll fl-istorja tal-A[[ar Gwerra. Kien missieru li xettel fih din lim[abba u dan l-interess. Wara li stampa mill-;did xi xog[ol ta’ missieru Frank, Alla ja[firlu, xi snin ilu kien [are; ilktieb tieg[u “Meta Karbet is-Sirena” li iktar kmieni din is-sena ;ie maqlub g[allIngli] minn Alfred Palma. F’dan ix-xog[ol Charles Bezzina mhux biss stra[ fuq dokumenti u tiftix ie[or, imma ried jg[addi lill-qarrejja tieg[u [afna informazjoni dwar l-A[[ar Gwerra f’G[awdex li huwa kiseb minn fomm nies G[awdxin li g[exu din lesperjenza xejn sabi[a biex b’hekk seta’ jurina l-impatt so/jali li [alliet fuqna. U allura f’dan il-ktieb insibu bosta esperjenzi, stejjer, ;rajjiet ta’ G[awdxin li g[exu dawk is-snin ta’ diqa, tensjoni u diffikultà. Billi G[awdex forsi ma ;arrabx ittbatija intensa li g[addiet minnu l-g]ira o[tna, l-awtur waqa’ fuq g[oxrin persuna gejjin minn ir[ula u oqsma differenti tal-[ajja G[awdxija u intervistahom u b’hekk seta’ jo[ro; stampa /ara ta’ ]mien il-Gwerra. Fost dawn l-G[awdxin insibu lillMonsinjur Anton Gauci li fost [wejje; o[ra, jitkellem dwar is-sitwazjoni tattag[lim f’dak i]-]mien imwieg[er u kif darba nzerta sejjer lejn l-G[arb biex jistudja g[al kwiet u f’[in minnhom

instemg[u l-ajruplani tal-g[adu li tefg[u salt bombi li waqg[u bejn l-G[olja ta’ G[ar Ilma u Qasam San :or;. L-istudent Gauci ma kellux triq o[ra g[ajr li jintefa g[al kenn ta[t [ajt tassejjieg[ u jintre[a f’idejn Alla bit-tama li kollox jg[addi b’wi// il-;id kif fil-fatt sar, g[ax il-Mons g[adu mag[na sal-lum mimli bil-g[omor jg[allimna bil-kitba tieg[u. Persuni o[ra wara l-mikrofonu ta’ Charles Bezzina huma l-istess missieru Frank, il-:i]wita Patri Gi;i Camilleri mix-Xag[ra li llum [alliena, is-Surmast :u]eppi Buhagiar mix-Xag[ra, Monsinjur Albert Curmi mill-Fontana, ilPerit Andrè Zammit, Dun :u]epp Saliba mi]-}ebbu;, Mons Girgor Vella minn Ta’ Ker/em, Dun Gwann Xuereb mixXewkija flimkien ma’ o[rajn. Fl-intervista li Bezzina g[amel lil :u]eppi Micallef, imwieled fil-Victoria fl-1932, dan jirrakkonta t-tfulija tieg[u fliskola Primarja meta kien g[adu Standard 1 fejn jiftakar fost prekawzjonijiet o[ra l-bieb li jag[ti g[allbit[a miksi bis-suf u /-/raret biex jimbarra xi gass li seta’ jid[ol f’ka] ta’ xi attakk mill-ajru bla mistenni. Attakki tal-gwerra Jirrakkonta kif s-sentejn ta’ wara kellu jg[addihom fi skola o[ra billi dik talVajrin;a kienet tilqa’ fiha fkimkien masSeminarju, bosta refu;jati u anzjani

Maltin li telqu kollox warajhom min[abba l-attakki tal-gwerra. Micallef jiftakar sew l-esperjenza kerha tas-Sibt, 10 ta’ Ottubru 1942 meta g[add ta’

bombi waqg[u fuq ir-ra[al Ta’ Sannat u g[amlu [erba s[i[a. Jiftakar l-attakki fero/i tal-ajruplani tal-g[adu fuq il-vapur l-Illustrious; kien jitla’ fuq is-Sur u minn hemm jara l-ajrupjani jin]lu g[al fuq dan il-vapur bla [niena tant li anke minn G[awdex kienu jinstemg[u [sejjes talbi]a’. Joseph Micallef jiftakar sew ukoll meta fis-6 ta’ Mejju 1942 ajruplani Germani]i mmaxingjaw xarabank li kienet fi Pjazza Savina Victoria lesta biex tie[u xi nies lejn Ta’ Pinu u x-xufier, Toni Saliba, safa ferut u miet fuq il-post. Sett tarRediffusion kien imwa[[al fi Pjazza tTokk mal-bini tal-Banca Giuratale mnejn l-G[awdxin kienu jistg[u jisimg[u x’inhu ji;ri madwarna. G[awdxin o[ra jirrakkuntaw kif kellu jitwaqqa’ t-Torri sabi[ ta’ Gourgion fixXewkija biex jag[mel wisa g[all-mitjar; kif dan inbena fi ]mien qasir wara li n;enji kbar u goffi n;abu bil-ba[ar g[allbini tieg[u. Bla ebda dubju Charles Bezzina [a ftit ta]-]mien mhux [a]in biex irnexxielu jsib dawn in-nies kollha u jie[u minn fommhom dan it-tag[rif ukoll li jifta[ tieqa bera[ fuq i]-]mien ikrah li g[addejna minnu u li nittamaw ma jer;a’ qatt ji;i lura. Po]izzjoni state;ika Fil-bidu tal-pubblikazzjoni tieg[u Bezzina jitkellem ukoll dwar il-qag[da strate;ika tal-g]ira tag[na, dwar l-Air-

Raids kontinwi li kienu jkaxkru [abta u sabta tant nies lejn il-kenn tal-blat, lajruplani li ;;arrfu fuq G[awdex, in-

Il-qoxra tal-ktieb ‘When the Siren Wailed’

numru kbir ta’ refu;jati Maltin li g[adhom sallum jitkellmu dwar dak lExodus u kemm minnhom sa[ansitra twieldu G[awdex, il-Knisja, il-Black Market, l-isptarijiet, il-;abra tal-qam[, l-Amministrazzjoni u tant tag[rif ie[or siewi g[al min b[ali ma jiftakar xejn minn dawk i]-]menijiet koroh li minnhom g[addew missirijietna. Na[seb li kien [sieb tassew g[aqli li dan il-ktieb jinqaleb g[all-Ingli] g[ax b’hekk anke dawk li ma jifhmux bilMalti jistg[u jsiru jafu minn xiex g[addew il-g]ejjer Maltin bejn l-1939 u l-1945 u kemm il-gwerra hija fenomenu tal-bi]a’, ta’ min jistmerrha u li ma fihiex xi t[obb.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Bejni u Bejnek NET Television, 23>30 Il-mistiedna ta’ Joséf Bonello g[al-lum se tkun il-pre]entatri/i televi]iva Angie Laus (fir-ritratt) li min[abba l-karattru tag[ha, bosta nies i[obbu jsegwu l-programmi li tippre]enta. Ori;inarjament minn San :wann, i]da wara li ]]ew;et lil Duane, li ji;i iben ix-xandar Vince Laus, marret toqg[od San Pawl il-Ba[ar. Tifforma parti mit-tim tal-kumpanija Where’s Everybody. Replay Gala Night NET Television, 20.30

Charles Saliba u Louise Tedesco jippre]entaw il-[ames edizzjoni ta’ Replay Gala Night, serata li hi abbinata mal-programm ta’ dan l-istazzjon li jsir kull nhar ta’ {add filg[axija. Is-serata, li se tippremja players g[all-ista;un 2011-12 se ssir fis-sala prin/ipali ta’ media.link communications. Aktar dettalji fil-pa;ni tal-isport. Quel nano infame Italia 1, 23.15

Koppja mi]]ew;a tkun tixtieq [afna li jkollha t-tfal. G[alhekk meta wara l-bieb ta’ darhom stess isibu tifel abbandunat, jidde/iedu li jrabbuh daqslikieku kien tag[hom. Fil-verità i]da dan ma jkunx tifel ]g[ir, i]da nanu li jag[milha ta’ [alliel u li l-pulizija tkun qed tfittxu. Naturalment il-koppja jg[addu minn [afna affarijiet fit-tentattiv tag[hom biex jie[du [sieb lil dak li ming[alihom hu tarbija fuq tag[ha. Il-film in[adem fl-2006 b’re;ija ta’ Keenen Ivory Wayans. Chit Chat NET Television, 15>45

Janice Darmanin tmexxi edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm ta’ diskussjoni mit-tfal u ssu;;ett g[al-lum se jkun il-volontarjat. Naraw dwar il-kampanja li qed tag[mel il-MEUSAC bil-karattri Tommy u Rosy (fir-ritratt) dwar dan is-su;;ett. X’inhu l-volontarjat u kif it-tfal jistg[u jag[mlu volontarjat fil-lokalità tag[hom u fl-iskejjel fejn jattendu. It-tfal qatt esperjenzaw li meta tag[ti u b’xejn, tispi//a biex tir/ievi aktar f’sodisfazzjon u esperjenza li ]gur isibuha fil-futur?

G[alliema determinata fil-metodi li tu]a Tempi Moderni - Canale 5, 16.50

Film :ermani] tal-2007 b’re;ija ta’ Erwin Keusch u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Anica Dobra (li fir-ritratt tidher flimkien ma’ Nelly Keusch), Julia Dietze u Helo von Stetten. Anna tkun g[alliema. Meta tmur tg[allem fi skola f’post imwarrab, il-metodi tag[ha moderni xejn ma jintlaqg[u sew mill-;enituri tal-istudenti. I]da hi ma tkunx minn dawk li jaqtg[u qalbhom malajr. Naraw kif tispi//a l-kwistjoni u min igawdi. L-isem ori;inali tal-film hu Schöne Aussciht .

Diskussjoni dwar ‘eating disorders’ Malta Llejla - NET Television, 17>00

Id-diskussjoni waqt il-programm tal-lum se tkun dwar eating disorders b[alma huma l-anoressja u l-bulimja. F’din id-diskussjoni se jag[tu s-sehem tag[hom Joanne Ellul Lanfranco li esperjenzat hi stess l-anoressja, il-psikologa Dorothy Scicluna u Karmen Tedesco li tippromwovi [afna

l-importanza tal-ikel bnin. Ukoll fil-programm tal-lum ikun hemm ir-rokna mat-tabib Godfrey Agius li se jiffoka fuq kif wie[ed jista’ jippreveni mard tal-kliewi, b’mod partikulari jekk di;à jkun ibati minn xi mard jew kundizzjonijiet b[alma huma d-dijabete u l-pressjoni g[olja.

Kramer contro Kramer Rete 4, 15>35

Film drammatiku li n[adem fl-1980 b’re;ija ta’ Robert Benton u li se[[lu jirba[ [ames Oscars, [a;a li ]gur mhix fa/li. L-istorja hi dwar id-diffikultajiet li g[adda minnhom missier li ried irabbi lil ibnu wa[du wara li martu dde/idiet li taqbad u titlaq. Il-gwaj i]da jinqala’ meta wara sena u nofs martu ter;a’ titfa//a u tkun trid tie[u lil binha mag[ha. Fost l-atturi, Dustin Hoffman, Justin Henry u Meryl Streep.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

22 TV#Radju

Avventura li ma tinsieha qatt Summertime - Sole, Cuore... Amore (Lovewrecked) - La 5, 21.10 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101

Jenny (Amanda Bynes, fir-ritratt ma’ Chris Carmack), tkun tfajla ]ag[]ug[a li tidde/iedi li g[as-sajf tmur ta[dem f’villa;; turistiku. Hemm tiltaqa’ g[all-ewwel darba mal-kantant Jason Master, li tkun tarah b[ala ra;el

attraenti u tqisu b[ala l-idolu tag[ha. Tg[addi avventura li ma tinseiha qatt. Il-film in[adem fl-2005 b’re;ija ta’ Randal Klieser. Il-film hu twil 78 minuta.

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:35 Mill-Media Internazzjonali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - All Time Favourites 13:30 Qari tar-Rumanz 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 - Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bullettin tal-A[barijiet 18:15 - Ma’ Nathalie 19:00 Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari tar-Rumanz (r) 20:30 - Nis;a 21:00 - Mu]ika Romantika 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Xi Qrajt, Xi Smajt 22:08 Ru]arju 22:30 - Soul, Rhthym & Blues 23:30 Ripetizzjoni. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 A[na 13:15 - Rumanz 13:45 ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Lokal 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 Verset il-Lejl 20:45 Eurovision Radio 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 - Forum 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Ta[t Sema Kwiekeb. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bullettin 12.15 - Afternoon Favourites

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam 80s Corner Fuzzbox - Christian Azzopardi Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

(jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - G[and in-Nutar 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:12 - Realtajiet ta’ llum (jin-kludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 - Ru[ il-Kelma 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Rakkont, l-Polz ta/-?ittadin, Servizz b’im[abba, Sa[[a, Straightforward, Ambjent. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Mill-Bokka taxXelter 10:00 - BBC News Update 10:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali (r) 13:30 - Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 Nis;a 20:00 - Classic FM 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Tag[lim u Twemmin Nisrani 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 - Shalom 14:30 Qari tar-Rumanz 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 - Il-Kura;; Nofs il-Fejqan 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Lifesong 20:30 - Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 - Kristu Fostna (r) 23:00 - Il-{ajja Vera (r) 23:30 - Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Toby’s Wall of Sound 24:00 - Paul van Dyk. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi Angelus fit-08:00 u f’12:00) 18:00 - Italia.com 20:00 - L.S. Live.

TVM 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 Qalbinnies 11:30 - Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - Sellili 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 - A[barijiet 18:10 Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 Bijografiji 21:45 - Mixage 22:30 - Minn Lenti Interkulturali 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Leli ta’ {a]-}g[ir (r). TVM 2 13:10 - Planet Earth 14:00 Roland Garros Tennis QF 19:00 - Wirt, Arti u Kultura 19:30 A[barijiet bl-Ingli] 19:45 Madwarna 20:00 - A[barijiet 20:45 - Planet Earth 21:35 Ti;rijiet Biss (r) 22:35- Roland Garros Tennis. ONE 07:00 - ONE Breakfast

09:00 Liquorish Daily Update 09:10 Teleshopping 09:40 - Londri (r) 10:00 - Teleshopping 10:30 Sieg[a }mien 12:15 Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 (ikompli) Kalamita 16:20 - Karta u Lapes 16:30 - Tomatate 17:00 - Teleshopping 17:20 - Liqourish Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:40 - Teleshopping 18:00 - Looks 18:50 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da 19:30 ONE News 20:15 - Illostra 20:30 - TX 22:00 - Euro Twenty12 23:15 - ONE News 23:50 Kalamita (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - M’Intix Wa[dek (live) 20:30 - Robert Musumeci Talk 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - Il-Parlament talPoplu (r).

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 09:35 Linea verde 10:00 - Tg 1 10:10 Unomattina vitabella 11:00 Unomattina storie vere 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 17:15 - Anniversario arma dei carabinieri 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:20 - Parimaserata Porta a porta 23:55 - Testimoni e protagonisti - Antonella Clerici 01:10 - Tg 1 notte 01:45 Sottovoce. Raidue 07:00 - Cartoons 09:55 - Zorro (TF) 10:20 - Cartoons 10:25 Tg 2 insieme 11:25 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Senza traccia (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - The Good Wife (TF) 17:00 - Private Practice (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Squadra speciale Cobra 11 (TF) 22:50 - Tg 2 notizie 23:05 - Premio Marisa Bellisario 00:10 - Tg Parlamento 00:20 - New Police Story. Film 2004. Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agora 10:00 - Dieci minuti di... 10:10 - La storia siamo noi (attwalità) 11:15 Agente Pepper (TF) 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Sabrina, vita da strega (sitcom) 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - La casa nella prateria (TF) 15:50 - Un genio due compari un pollo. Film ’75 17:50 Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 Blob 20:10 - Le storie - diario Italiano - si replica 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Chi l’ha visto? 23:15 - Doc 3 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Gatec - Wild Horse Redemption.

Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina 08:40 Mamma in sciopero. Film 2002 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 -

Extreme Makeover Home Edition 15:45 - Parenthood (TF) 16:50 Tempi moderni. Film 2007 18:45 - Il braccio e la mente 20:00 - Tg 5 20:30 - Striscia la notizia 21:10 - Le tre rose di Eva (l-X parti) 23:30 - Gli ostacoli del cuore. Film 2009 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia. Rete 4 07:30 - Nash Bridges (TF) 08:25 - The Sentinel (TF) 09:50 Detective monk (TF) 10:45 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Tutti per Bruno (TF) 12:55 - Distretto di polizia 13:50 - Forum 15:10 - Wolff - un poliziotto a Belino (TF) 16:05 My Life (soap) 16:35 - Kramer contro Kramer. Film ’79 18:55 Tg 4 19:35 - Ieri e oggi in tv 19:40 - Tempesta d’amore (soap) 20:10 - La signora in giallo (TF) 21:10 - Apocalypse 00:25 - Dark Blue World. Film 2001. Italia 1 07:00 - Cartoons 08:40 - Settimo cielo (TF) 10:35 - Ugly Betty (TF) 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 - Camera Cafe (sitcom) 16:00 - Chuck (TF) 16:50 - La vita secondo Jim (sitcom) 17:45 Trasformat 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: Miami (TF) 21:10 - Svalvolati on the Road. Film 2007 23:15 Quel nano infame. Film 2006 01:15 - Nip # Tuck (TF). La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (attwalità) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:10 L’esecutore. Film ’70 16:00 L’Ispettore Barnaby (TF) 17:55 I menu di Benedetta 18:50 - ‘G’ Day La 7 alle 7 19:25 - ‘G’ Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Il mio amico Eric. Film 2009 23:25 - Tg La 7 23:30 - Tg La 7 Sport 23:35 (Ah)ipiroso 00:30 - Passioni pericolose.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unjju, 2012

TV#Radju 23 Favourite Channel 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:15 - Newspoint 11:45 - Reporter 12:05 Favourite Link 12:10 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 Niskata 15:00 - Teleshopping 16:30 - The Sapiano Show (r) 17:30 - Makura 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Mitqlu Deheb 23:15 - Favourite News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Kontra r-Ri[. La 5 12:45 - Coleen’s Real Woman 13:35 - Le regole dell’amore (sitcom) 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:55 - Giudice Amy (TF) 15:45 - Men in Trees (TF) 16:30 - Privileged (TF) 17:15 - Chante! (TF) 17:40 Friends (sitcom) 18:30 - Uomini e Donne 19:40 - The OC (TF) 20:25 - Una mamma per amica 21:10 - Summertime - sole, cuore... amore. Film 2005 23:00 - Che trucco (reality). BBC Entertainment 07:10 - Bobinogs 07:20 Penelope K, by the way 07:30 Nina and the Neurons 07:45 Charlie and Lola 07:55 - ForgetMe-Not Farm 08:10 - Boogie Beebies 08:25 - Garth and Bev 08:35 - After You’ve Gone 09:05 - Dad’s Army 09:35 - The Weakest Link 10:25 - Elephant Diaries Update Special 11:25 Big Cat Diary 11:55 Mastermind 13:00 - After You’ve Gone 13:30 - Dad’s Army 14:00 - The Weakest Link 14:50 - Elephant Diaries Update Special 15:50 - Big Cat Diary 16:25 - Mastermind 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - My Family 20:30 - Fawlty Towers 21:00 - Freefall 22:30 - Dad’s Army 23:00 - The Diamond Queen 23:50 - Blackadder II.

TCM 07:25 - One of Our Spies Is Missing. Film ’66 09:05 -

Sherlock Holmes in Washington. Film ’43 (U) 10:25 - Sherlock Holmes and the House of Fear. Film ’45 (A) 11:45 - A Shot in the Dark. Film ’64 (PG) 13:45 Maverick 14:50 - Rawhide 16:00 - The Hill. Film ’65 (12) 18:30 - Rawhide. Film ’51 (A) 20:10 - Breakheart Pass. Film ’76 (PG) 22:00 - Passenger 57. Film ’92 (15) 23:35 - Magnum Force. Film ’73 (15). MGM Movies 06:50 - Battle of Britain. Film ’69 (PG) 09:00 - Countdown to Chaos. Film ’99 10:30 - Salt and Pepper. Film ’68 (PG) 12:10 High Tide. Film ’87 (15) 13:50 Rockula. Film ’90 (12) 15:20 Crime and Punishment. Film ’98 (12) 16:50 - MGM’s Big Screen 17:05 - Avanti! Film ’72 (15) 19:25 - Rage. Film ’94 21:00 Sonny Boy. Film ’90 (15) 22:40 - After Dark, My Sweet. Film ’90 (15). Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 07:55 - Quincy, M.E. 08:55 Wolff’s Turf 09:50 - Ironside 10:50 - Cento Vetrine 11:50 ER 12:45 - Quincy, M.E. 13:45 - Rosemary and Thyme 15:45 Ironside 17:00 - Wolff’s Turf 18:00 - JAG 19:00 - Ironside 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 Great Women 21:10 - Loves Music, Loves to Dance (12) 23:01 - As the Light Leaks in 23:10 - ER. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: Fresh Blood 08:10 - Extreme Fishing with Robson Green: South Africa 09:05 - Mythbusters: Seasickness: Kill or Cure 10:00 How Do They Do It? 10:30 Destroyed in Seconds 10:55 Ultimate Survival: Everglades 11:50 - Wheeler Dealers: Triumph Spitfire Mk.IV 12:45 Twist the Throttle: Ducati 13:40 - American Chopper: Darien Lake Bike 14:35 - Dirty Jobs 15:30 - Mythbusters 16:25 Deadliest Catch: Changing Tides 17:20 - Extreme Fishing with Robson Green: Spain and Portugal 18:15 - River Monsters: Freshwater Shark 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They

Do It? 20:05 - Deception with Keith Barry: Cops and Robbers 21:00 - Ultimate Cops 21:55 Extreme Fishing with Robson Green: Costa Rica 22:50 - River Monsters: Piranha 23:45 Hillbilly Handfishin: Catfish Are Wicked Cute. Melita Movies 10:00 - Santa Baby 2: Christmas Maybe 11:25 - Up! 13:00 Push 14:52 - Hollywood Buzz 15:15 - X-Men: First Class 17:25 - Transporter 3 19:10 You Again 21:00 - Marmaduke 22:30 - Edge Of Darkness 00:25 - 41 Year Old Virgin. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - The Mentalist 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 - The Mentalist 17:30 Supernatural 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Hollywood Buzz 19:30 - Films & Stars 20:00 - Suburgatory 20:30 How I Met Your Mother 21:00 2 Broke Girls 22:00 - Bored To Death 22:30 - Chuck 23:20 Alcatraz 00:05 - Gossip Girl 00:50 - True Blood. Biography Channel 07:00 - Eye for an Eye 07:30 America’s Court with Judge Ross 08:00 - Holidate: Boston and Miami 09:00 - Hoarders: Tara#Betty 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Shayne Lovera 11:00 - Eye for an Eye 11:30 - America’s Court with Judge Ross 12:00 - Little Miss Perfect: Trinity and Taylor. Pawn Stars: 13:00 - Backroom Brawl 13:30 - Packing Heat. 14:00 - Hugh Grant 15:00 - A Gypsy Life for Me 16:00 Snapped: Women Who Kill: Shayne Lovera 17:00 Hoarders: Tara#Betty 18:00 Holidate: Boston and Miami. Pawn Stars: 19:00 - Backroom Brawl 19:30 - Packing Heat. 20:00 - Hoarders: Tara#Betty 21:00 - Little Miss Perfect: Trinity and Taylor 22:00 -

Confessions of an Animal Hoarder: 82 Dogs and Counting 23:00 - Hoarders: Claudie.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:00 - My Animal Family 09:15 - Benjamin’s Farm 09:20 - Kipper 09:30 - Mio Mao 09:40 P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 James the Cat 10:25 - Benjamin’s Farm 10:30 See The Sea 10:35 - My Animal Family 10:50 Benjamin’s Farm 10:55 - Baby Antonio’s Circus 11:05 - Mio Mao 11:15 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Monkey See Monkey Do 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dougie in Disguise 13:35 Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 Monkey See Monkey Do 14:50 - Oswald 15:05 Anthony Ant 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 Pingu 16:10 - Tiny Planets 16:15 - Pingu 16:20 Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - See The Sea 17:15 My Animal Family 17:30 - Benjamin’s Farm 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30

07>00 08>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19.10 19.15 19>45 20>30 23>00 23>30

- The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:35 Angelina Ballerina 19:55 - Tiny Planets 20:00 Barney and Friends 20:25 - Pingu 20:30 - Gazoon 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Monkey See Monkey Do. Disney Channel 09:00 - Recess 09:10 - Fish Hooks 09:25 - So Random 09:45 - Have a Laugh 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - Recess 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:35 - Good Luck Charlie 14:00 - The Suite Life on Deck 14:25 - Shake It Up 14:50 Phineas and Ferb 15:15 - Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 - Camp Rock 2: The Final Jam (U) 17:45 - Jessie 18:05 - ANT Farm 18:25 - Have a Laugh 18:30 - Good Luck Charlie 19:15 - So Random 19:40 - The Suite Life on Deck 20:05 Jonas 20:25 - Shake It Up 20:50 - Good Luck Charlie 21:40 - Phineas and Ferb 21:55 - Wizards of Waverly Place.

NET News Djalogu Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping House Magazine Teleshopping Bla Kumment Chit Chat Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Kontra l-{in Tlug[ tas-Super 5 (ikompli) Kontra l-{in NET News Replay Gala Night NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Euro 2012: Countdown 08:45 - GT Academy 09:00 Game, Set and Mats 09:30 Tennis 10:30 - International Football 11:00 - Euro 2012: All Access 12:00 - The French Open Tennis 13:30 - Game, Set and Mats 14:00 - The French Open Tennis: QF (live) 19:30 - Game, Set and Mats 20:00 - UCI World Tour Cycling 21:00 - Euro 2012: Countdown 21:15 - Wednesday Selection 21:20 - World Dressage Masters Equestrian 22:20 Riders Club 22:25 - The Memorial Tourn. PGA Tour Golf 23:25 - Netherlands Ladies Open Euro Tour Golf 23:35 - Golf Club 23:40 - Rolex Volcano Yachting. GO Sports 1 07:00 - Serie A: Rd 15: Novara v Napoli 09:00 - Intern. Rugby: Wales v Barbarians 11:00 Barclays PL: Wk 17: Wolves v Sunderland 13:00 - US PGA Champ.: Official Video 2011 14:00 - PGA Nordea Masters: Day 1 (live) 18:00 - 2012 France Galop: Prix du Jockey Club 19:00 - Serie A: Rd 1: Napoli v Genoa 21:00 - The Six Nations 2012: Wales v France 23:00 PGA Nordea Masters: Day 1. GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA ISPS Handa Wales Open: Day 3 13:00 - Serie A: Rd 17: Palermo v Napoli 15:00 FIFA Futbol Mundial 15:30 Samsung Diamond League: Eugene, USA 17:30 - Barclays PL: Wk 19: Wolves v Norwich C. 19:30 - PL World: Wk 43 20:00 - Trans World Sport 21:00 - Roma Channel. Melita Sports 1 08:00 - npower Champ.:

Middlesbrough v Watford: dtd. 05.11.11 (r) 10:00 - Bundesliga: FC Schalke v 1.FC K’slautern: dtd. 15.10.11 (r) 12:00 - La Liga: Sevilla v Sporting: dtd. 16.10.11 (r) 13:55 - Copa Libertadores: Vasco da Gama v Nacional: dtd. 09.02.12 (r) 16:00 - Carling Cup: Rd 2: Exeter C. v Liverpool: dtd. 24.08.11 (r) 17:50 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: Rome Italy (r) 19:00 NBA Live (r) 19:20 - NBA: Conference F.: Game 4: Miami @ Boston (r) 21:25 - La Liga: Sevilla v Sporting: dtd. 16.10.11 (r) 23:15 - Bundesliga: FC Schalke v 1.FC K’slautern: dtd. 15.10.11 (r) 01:10 - 2012 Alpari World Match Tour: Germany: Day 1 (r). Melita Sports 2 12:00 - European Poker Tourn. (r) 12:50 - Swedish ATG Horse

Racing: V4 Race Meetings 13:55 - NBA: Conference F.: Game 4: Miami @ Boston (r) 16:00 - Bundesliga: FC Schalke v 1.FC K’slautern: dtd. 15.10.11 (r) 17:55 - MountainBike: Hansreyindia (r) 18:25 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:30 - La Liga: Sevilla v Sporting: dtd. 16.10.11 (r) 21:20 - Bundesliga: FC Schalke v 1.FC K’slautern: dtd. 15.10.11 (r) 23:15 - European Poker Tour: Season 6: London Show 1 (r) 00:10 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings. Melita Sports 10 19:00 - NBA: Dallas @ New York: dtd. 19.02.12 (r) 20:50 NBA: All-Star Game: dtd. 27.02.12 (r) 23:05 - La Liga: Villarreal v Valencia: dtd. 08.01.12 (r) 00:50 - Bundesliga: FC Augsburg v Werder Bremen: dtd. 21.10.11 (r). Malta Stars 08:00 - MBA: Louis Borg Cup: Depiro v A to Z Athleta (r) 09:20 - Malta Rugby Football Union: Overseas v Alligators: dtd. 27.03.12 (r) 10:55 - Boxing: The Big Hit: dtd. 15.05.12 (r) 12:40 - Football Nurseries (r) 13:15 - MOC Olympic Special (r) 13:50 - Melita GFA 1st Div.: Sannat L. v Ghajnsielem : dtd. 27.04.11 (r) 16:00 - BOV PL: Tarxien v Hibernians: dtd. 14.01.12 (r) 18:20 - MBA: Louis Borg Cup: Depiro v A to Z Athleta (r) 19:40 - Tennis: MTF Tennis (r) 20:05 - Malta Rugby Football Union: Overseas v Alligators: dtd. 27.03.12 (r) 21:40 Football Nurseries (r) 22:15 MOC Olympic Special (r) 22:50 - Melita GFA 1st Div.: Sannat L. v Ghajnsielem : dtd. 27.04.11 (r) 01:00 - BOV PL: Tarxien v Hibernians: dtd. 14.01.12 (r). Football Stars 1 08:00 - npower Champ.:

Middlesbrough v Watford: dtd. 05.11.11 (r) 10:00 - Bundesliga: FC Schalke v 1.FC K’slautern: dtd. 15.10.11 (r) 12:00 - La Liga: Sevilla v Sporting: dtd. 16.10.11 (r) 13:55 - Copa Libertadores: Vasco da Gama v Nacional: dtd. 09.02.12 (r) 16:00 - Carling Cup: Rd 2: Exeter C. v Liverpool: dtd. 24.08.11 (r) 17:50 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: Rome Italy (r) 19:00 NBA Live (r) 19:20 - NBA: Conference F.: Game 4: Miami @ Boston (r) 21:25 - La Liga: Sevilla v Sporting: dtd. 16.10.11 (r) 23:15 - Bundesliga: FC Schalke v 1.FC K’slautern: dtd. 15.10.11 (r) 01:10 - 2012 Alpari World Match Tour: Germany: Day 1 (r).


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

24 Letteratura

Kompetizzjoni ta’ rakkontar tal-istejjer Evenings on Campus qed jorganizza Kompetizzjoni ta’ Rakkontar tal-Istejjer permezz ta’ diversi medja (Transmedia Storytelling Competition). Il-parte/ipanti huma mistiedna jiktbu storja li wara ti]viluppa f’diversi trami skont id-diversi pjattaformi ta’ medja li jintu]aw. L-idea mhijiex li ti;i ppre]entata l-istess storja f’forom differenti ta’ medja, imma li tit[alla ti]viluppa bla[jar mod li joffri kull medium u jitnaqqxu strutturi narrattivi li jippermettu lil stejjer differenti jintis;u flistess dinja. L-uni/i regoli talkompetizzjoni huma li listorja qasira g[andha tinkludi xog[ol fuq tal-inqas ]ew; pjattaformi ta’ medja. Is-sottomissjonijiet g[andhom jitwasslu sa nofsinhar tas-16 ta’ Lulju f’Kamra Nru 133, Il-Bini tal-

Amministrazzjoni, LUniversità ta’ Malta, lImsida. Aktar tag[rif dwar itTransmedia Project jista’ jinstab fuq il-pa;na ta’ Evenings on Campus fuq Facebook. L-udjenza – Lejn min hu mmirat Dan il-pro;ett x’aktarx

ikun immirat lejn ;enerazzjoni aktar ]ag[]ug[a. Madankollu, nies ta’ kull età jie[du gost jisimg[u l-istejjer, u g[alhekk g[andu jappella g[al udjenza wiesg[a.

Is-serata tat-transmedja Il-pro;etti se jkunu ;;udikati fuq il-ba]i ta’ kreattività, stil, lingwa u innovazzjoni fl-u]u taddiversi medja mag[]ula. Se

jkun iffilmjat dokumentarju bi t[ejjija g[all-avveniment li se jinkludi l-parte/ipazzjoni tat-timijiet involuti. Waqt

avveniment spe/jali f’Evenings on Campus, jintwerew id-dokumentarju u siltiet minn diversi pro;etti, u jit[abbar ir-rebbie[⁄a jew ittim rebbie[. Rakkontar ta’ stejjer permezz ta’ diversi medja – Xi tfisser^

Transmedja huwa pro/ess ta’ rakkontar ta’ stejjer li jsir permezz tal-u]u ta’ aktar minn tip wie[ed ta’ medium. Dan ma jfissirx sempli/ement li ti;i ppre]entata l-istorja fuq pjattaformi differenti, imma li jintu]a kull medium biex ji;u kkomunikati elementi differenti tal-istorja bl-aktar mod interessanti possibbli. B’hekk, din issir esperjenza ta’ assorbiment li fiha l-udjenza tintilef f’dinja imma;inarja li ti;i mag[mula reali kemm jista’ jkun permezz tal-forom differenti ta’ medja u permezz ta’ trami

differenti. Dan ma jfissirx lu]u tal-a[[ar mezzi tekni/i u forom ta’ medja. Fil-fatt, ilmedja tradizzjonali, b[allistampa, ir-radju, il-film u ttelevi]joni, jistg[u jintu]aw ukoll. Medja o[rajn li jistg[u ji;u inkorporati fit-trama jinkludu log[ob (karti tallog[ob, board games u di;itali), networks tal-medja so/jali, blogs, mu]ika, ritratti, YouTube … sakemm it-trami differenti kollha u lforom differenti kollha ta’ medja jintegraw biex jo[olqu dinja wa[da. Il-premju Ir-rebbie[a, jew it-tim rebbie[ ikollhom il-

possibbiltà li jer;g[u ji]viluppaw u jsa[[u nnarrattiva tag[hom ma’ professjonista ta’ esperjenza u t-tim tieg[u. Dan ilprogramm ta’ konsulenza esperta jdum sejjer xahar

Evenings on Campus Dan huwa festival tas-sajf li jsir kull sena fuq ilKampus tal-Università, lImsida. Dan dejjem jag[mel [iltu biex jipprovdi rappre]entazzjonijiet kulturali u edukattivi talog[la kwalità fix-xhur tassajf. Dejjem jag[mel milla[jar biex jinvolvi lillistudenti, lek/erers u staff tal-Università ta’ Malta kif ukoll performers jew artisti lokali u barranin. Dan joffri post g[al individwi u gruppi ta’ talent li l-parte/ipazzjoni tag[hom tista’ tkun artistika jew organizzattiva. L-ideat talistudenti dejjem jitqiesu b’entu]ja]mu partikulari u [afna pro;etti ta’ su//ess irnexxew permezz ta’ din il-kollaborazzjoni. s[i[. Matul dan il-perijodu, ti;i spjegata strate;ija /ara g[at-tnedija u l-iffinanzjar u l-istorja ti;i ]viluppata. Ittim rebbie[ se jkun im[arre; sew biex jippre]enta nnarrattiva tieg[u fis-suq internazzjonali.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

Passatemp 25 Sudoku

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

18.

9. 12. 13. 14. 15.

Soluzzjonijiet

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. Sadid; 6. Ivara; 7. Botta; 10. Torri; 11. Xiber; 12. Madum; 14. Nibex; 16. Uniku; 17. Rabja; 18. Rumba. Weqfin>1. Ksu[at; 2. Idjomi; 3. Tiftix; 4. Kattar; 8. Grada; 9. }biba; 12. Mostru; 13. Manbar; 14. Nakkri; 15. Xurban.

G[at-tfal

Xeni inkatenati flimkien

Dawn id-disa’ xeni huma marbutin b’katina ma’ xulxin. Ibda mix-xena ‘A’ u spi//a fix-xena ‘I’, imma mhux fl-ordni kif qeg[din hawn fuq. G[andhom ikunu b’dan il-mod: Su;;ett fixxena ‘A’ jidher ukoll identiku f’xena o[ra (li mag[ha g[alhekk issir inkatenata) u f’din tal-a[[ar hemm su;;ett ie[or identiku anki fit-tielet xena u nibqg[u sejrin hekk sal-a[[ar. X’inhi lordni tax-xeni li qed jiffurmaw il-katina?

L-ordni hi din: A–H–B–F–G– C – E – D – L. Is-su;;etti li jag[mluhom inkatenati huma: A – H (s[aba ta’ du[[an); H – B (l-istrixxa fix-xejd u ]ew; mew;iet fuq ix-xellug tar-raft); B – F (il-[uta); F – G (I/-/off tal-fardal u //off mal-kappell); G – C (il-bor]a); C – E (il-[uta); E – D (il-kappell); D – I (il-fjura).

14. 16. 17.

titg[affe; u ting[ata sura (5,5) Ara 8. Ktieb li fih tni]]el lavvenimenti tal-jum (6) Dejjaq, innervja (6) Qatra bejn il-[bieb (6) Ma [alliex lil min jisma’ (6)

X’jonqos^ Fit-tieni jonqos: Parti mix-xag[ar, g[asfur flajru; parti mill-komma li [ier;a mill-basket u l-but talbasket tal-mara. Fit-tielet jonqos: S[aba fin-nofs; l-obbjettiv tal-magna tar-ritratti; ilmaqfel tal-basket u s-si;ra nna[a t’isfel (xellug). Fir-raba’ jonqos: Widnet ir-ra;el; g[asfur flajru (xellug); faxxa fuq ilkomma tal-;akketta u parti (lemin) tal-blata.

11. 12.

X’jonqos^

Minn fuq g[al isfel fit-2, fit-3 u fir-4 xena kull darba jonqos erba’ partikularitajiet li dejjem issibhom fl-ewwel wa[da. Liema huma?

Tmien annimali o[ra

6. 7. 10.

tag[bijiet mi;budin minn bhejjem (10) Ara 5 Kas, attenzjoni (5) Farka, g[abra (5) Par (5) So/jetajiet kummer/jali (5) Mag[kus (5) Avvi/inajt (5) Jie[u dak li kien tal;enituri wara mewtom (5) Kienet tintlibes fir-ras mill-ir;iel fl-antik (5)

Weqfin>1. Li g[adda ]-]mien minn fuq l-o;;ett (6) 2. Bi//a tonda b’xi numru fit-tlug[ tat-tombla (6) 3. Mo[[u hemm (6) 4. Ta’ min jit[assru (6) 8. u 9. Tixxarrab fil-kolla,

Bat – Panda – Otter – Deer – Eagle – Goat – Hippo – Bear.

Mimdudin>5. u 6. G[amla ta’ karrijiet b’]ew; roti kbar g[at-

Xeni inkatenati

Punch bil-larin;, grapefruit u tuffie[

Sib tmien annimali o[ra

It-teacher ni]]el annimal. Issa inti fil-kaxxi vojta minn fuq g[al isfel trid issib tmien annimali o[ra bl-Ingli].

Kikkra ilma; }ew; mg[aref zokkor; 4 sinniet tewm; Stikka kannella ta’ ]ew; pulzieri; }ew; kikkri meraq tal-larin;; }ew; kikkri mera tal-grapefruit; }ew; kikkri cider tat-tuffie[; Tliet kwarti Ginger ale.

Metodu>

:o ta;en ]g[ir [allat flimkien lilma, iz-zokkor, it-tewm u listikka tal-kannella. Qieg[ed fuq in-nar sa ma jifta[ jag[li u mbag[ad [allih itektek fuq nar baxx g[al 10 minuti. Kessa[ ;o buqar u [awwad, kessa[ fil-fri;; u ftit qabel ma sservi l-punch ]id il-Ginger ale fuq blokki tas-sil;.

Sudoku

Ikollok b]onn>


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

Tiswijiet fil-pront u fil-post

digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpre ss.com

26 Klassifikati PROPRJETÀ

Santa Venera

PENTHOUSE bi tliet kmamar tas-sodda u flats bi tnejn tas-sodda, dirett ming[and is-sid. ?emplu 21333212 jew 99498770.

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tassodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti millbejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

Is-Swatar

G{ALL-KIRI

Il-G]ira

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

{ANUT ;did fis-suq Class 4 lest minn kollox, tajjeb g[al kull negozju, bil-fire alarm, cameras, toilet e//. Bla rigal. Livell mat-triq, bil-parapett 33x20 pied, ;ewwa 22x30 pied u isfel 35x22 pied. ?emplu 99442591.

Marsaxlokk

G[al kull xog[ol

FLAT bi tliet kmamar tassodda, wa[da b’ensuite, bilveduta minn wara u minn quddiem, terrazzin lest minn kollox ta’ kwalità tajba. Prezz €112,000 (Lm48,000). ?emplu 79441869.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Il-Fgura

AVVI}I TA’ dawl, ilma, xog[ol ta’ tik[il u tibjid, qlug[ ta’ madum. ?emplu 79973566 jew 27659116.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju u tal-art, plumbing, kisi bil;ibs, graffiato, ]ebg[a e//. Bi 30 sena esperjenza. ?emplu 79091057.

Nixtri

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Trasport bejn l-Ingilterra u Malta

GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.

KOTBA gwida fuq pajji]i u bliet differenti fl-Ewropa u lil hinn. ?emplu 79422620.

G{ALL-BEJG{

Nixtri

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla

Biljetti tat-tombla

EMI Bingo Sheets, free delivery (pakketti b’10 sheets). ?emplu 99870603, 21228138 jew 21224607.

Lott brieret

KOLLEZZJONI ta’ aktar minn 80 beritta bir-reklam – €60 kollha jew €1 l-wa[da. ?emplu 21242180.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

JIN{TIE:U Mastrudaxxa

BL-esperjenza. ?emplu Casaform 79447266.


L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

27 G{AWM

Ri]ultat presti;ju] g[al San :iljan ASC f’Siraku]a San :iljan Giuseppe’s g[adhom kemm irritornaw minn [amest ijiem ta’ ta[ri; intensiv li g[amlu fi/Cittadella dello Sport f’Siraku]a, fi Sqallija, hekk kif l-iskwadra qed t[ejji ru[ha g[all-kampjonat tas-sajf li jibda din il-;img[a. Matul dan il-kamp ta’ ta[ri;, San :iljan ipparte/ipaw fil-Gianluca Veneziano Memorial li fih ipparte/ipaw ukoll il-Club

ospitanti Circolo Canottieri Ortigia, Acicastello u Muri Antichi Catania. Il-klabb Malti rnexxielu jikseb ri]ultat presti;ju] hekk kif spi//a fit-tieni post wara draw ta’ 10-10 kontra Muri Antichi Catania, reb[a kontra Acicastello (14-13) u telfa minima fil-finali kontra Ortigia bl-iskor finali 10-11. Il-captain Paul Fava ng[ata t-tazza tat-tieni post fi tmiem it-tournament. It-tournament

ing[ata attenzjoni mill-mezzi ta’ informazzjoni Sqallin kif ukoll mill-websajt popolari www.waterpolodevelopmentw orld.com. It-tim ta’ San :iljan kompla jit[arre; intensivament ma’ Ortigia g[all-kumplament talmawra. It-tim tmexxa millHead Coach Karl Izzo li kien akkumpanjat mill-President tal-Klabb Daniel Aquilina u mis-Segretarju tal-Klabb Anthony Attard.

Il-captain Paul Fava ng[ata t-tazza tat-tieni post

BOWLING

TRIATHLON

Fina inkurunati Champions

Atleti Maltin i[ejju g[all-Kampjonati Ewropej

Kif kien mistenni, Fina rnexxielhom jirb[u lkampjonat hekk kif g[elbu lisfda tar-rivali Ramis u [adu ttitlu ming[and i/-champions okmalta.com. Fina, tim mag[mul minn Kenneth Arpa, Mark Muscat, Danial Swift, Justin Caruana Scicluna, u Sue Abela kien ilu ma jirba[ il-kampjonat g[al dawn l-a[[ar sitt snin. Fina ;ew inkurunati champions bir-reb[a ta’ 8-0 kontra MIA. Dawn kellhom b]onn biss ]ew; punti biex jirb[u t-titlu imma kellhom wirja mill-aqwa u MIA ma kellhom l-ebda reazzjoni g[allqawwa ta/-champions il;odda. Ramis, li spi//aw fit-tieni post, ukoll kellhom reb[a massima fuq J Grima & Co i]da din ir-reb[a ma effettwatx l-andament tal-kampjonat. Fittielet post spi//aw okmalta.com li fl-a[[ar [ar;a It-tim ta’ Fina, rebbie[ tal-kampjonat nazzjonali. Kenneth Arpa, Mark Muscat, Danial Swift u Justin Caruana Scicluna, u Sue Abela (fin-nofs) tag[hom f’dan il-kampjonat dawn tilfu 6-2 kontra Turu’s G[al Fina dan hu d-19-il su//ess Kif Spi//aw Knights. mill-a[[ar 30 sta;un. Dawn in-numri : Fina – 116, Ramis – 109, St James Hospital reb[u bl-istess jitkellmu wa[edhom u bla dubju okmalta.com – 101, Turu’s Knights – skor kontra The Clan i]da minkejja li huma l-aktar [a;a po]ittiva li qatt 94, Rogantino’s – 68, J Grima & Co – reb[u, xorta spi//aw ;ew relegati. Lkiseb dan it-tim kien meta reba[ 1362, The Clan – 52, M.I.A. – 47, St. uniku draw ta’ tmiem il-;img[a kien il kampjonat konsekuttiv. James Hospital – 44, Supreme – 27 dak bejn Supreme u Rogantino’s. Dawn kienu bdew jiddominaw flFina mill-ewwel [ar;u tajjeb kontra 1997 u waqfu jirb[u fl -2003 . Fl-2008 : Spare Me Plz – 97, Gladiators MIA u dawn bdew jiksbu l-punti millkienu re;g[u reb[u l-kampjonat u – 90, 4-Play – 83, Blitzkrieg – 80, ewwel partita. G[all-bidu talHepO2 Acorn – 75, Bank of Valletta – kampjonat Fina u Ramis bdew jissieltu din is-sena kienet ritorn g[assu//ess. 74, Vintage – 73, X S – 65, Middlesea bejniethom g[at-tieni post filwaqt li Kull min hu interessat biex jie[u Insurance – 56, Kiwis – 27 okmalta.com dehru li se jift[u vanta;; sehem f’dan il-kampjonat jista’ notevoli fuq l-avversarji tag[hom. : Touch of Class – 86, One 4 Madankollu fit-tieni parti tal-ista;un j/empel l-Eden SuperBowl fuq 23710777 jew jibg[at email fuq All – 82, Atlas Insurance – 72, BOV – il-leaders naqqsu [afna mil-log[ob superbowl@edenleisure.com g[al 70, PinBetweeners – 56, Swingers – 50, tag[hom u sa[anistra nqab]u kemm aktar dettalji. The King’s Pins – 2, Misfits – 10 minn Fina kif ukoll minn Ramis.

B[alissa, diversi atleti Maltin qed i[ejju g[all-Kampjonati Ewropej tat-Triathlon tal-Pajji]i ]-}g[ar. Dawn il-kampjonati jibdew fis-7 ta’ Lulju u se jsiru fil-Lussemburgu. Il-kontin;ent Malti li se jirrappre]enta lil Malta se jit[abbar fis-17 ta’ :unju. Fost l-atleti li huma mistennija jispikkaw waqt dawn ilkampjonati hemm Keith Galea u Danica Bonello Spiteri, li g[adhom kemm kisbu ri]ultati po]ittivi. L-ewwel edizzjoni ta’ dawn ilkampjonati saret fl-1997 u fost latleti Maltin li kisbu su//ess kien hemm Maria Mifsud Bonnici, Danica Bonello Spiteri, Michelle Vella Wood, Mark Zammit, Dermot Galea u Keith Galea. L-edizzjoni tal-2011, dik ta’ ?ipru, intreb[et minn Mark Zammit li kien irre;istra [in ta’ sag[tejn u sitt minuti. “Se tkun diffi/li biex nag[]lu lil min se jirrappre]enta lil Malta g[ax fil-qasam tat-triathlon f’Malta hemm diversi atleti tajbin,” qal Cyprian Dalli, President tal-Asso/jazzjoni tatTriathlon f’Malta. “Ninsabu fidi/ju]i li w[ud mill-atleti se jirritornaw Malta bil-medalji,” kompla Dalli. L-atleti Maltin se jikkompetu fuq distanza Olimpika li tikkonsisti f’g[awma ta’ 1.5km, ;irja bir-rota ta’ 40km u ;irja ta’ 10km. Din se ssir fis-17 ta’ :unju fil-Bajja tax-Xemxija. Minkejja li l-g[an prin/ipali ta’ din il-kompetizzjoni hu li minnha jintg[a]lu l-atleti li se jiffurmaw it-tim Malti, kull min jixtieq jikkompeti jista’ jag[mel dan. Kull min irid jie[u sehem g[andu jirre;istra sa mhux aktar tard mill-14 ta’ :unju. Wie[ed jista’ jakkwista aktar informazzjoni billi jibg[at email fuq maltatriathlon@gmail.com.

I Div

II Div

III Div


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 6 ta‘ :unju, 2012

28 Sport

Illum issir The Gram Collection Replay Gala Night Illejla jkunu mag[rufa r-rebbie[a kollha tal-[ames edizzjoni ta’ The Gram Collection Replay Gala Night li se tixxandar dirett fuq Net television fit-8.30 p.m. Is-serata finali se tkun pre]entata minn Charles Saliba u Louis Tedesco. B’kollox se jing[ataw 20 award, flimkien mal-Lifetime Achievement Awards kif ukoll il-Plejer tas-Sena skont it-telespettaturi tal-programm. G[al dan l-unur il-partitarji u telespetatturi jistg[u jibqg[u jivvutaw permezz ta’ sms fuq 506 170 91 bl-isem tal-plejer favorit tag[hom sal-lum f’nofsinhar. Matul l-istess serata se jing[ata wkoll it-trofew g[all-a[jar plejer tal-;urnal In-Nazzjon u ta’ ilmument.

Il-finalisti huma dawn

L-aqwa Goalkeeper: Henry

Bonello (Sliema Wanderers), Matthew Camilleri (Balzan Youths), Andrew Hogg (Valletta FC), Mario Muscat (Hibernians FC) L-aqwa Difensur: Ian Azzopardi (Valletta FC), Steve Borg (Valletta FC), Jonathan Caruana (Valletta FC), Rodolfo Soares (Hibernians FC) L-aqwa Midfielder: William Barbosa (Valletta FC), Roderick Briffa (Valletta FC), Clayton Failla (Hibernians FC), Pablo Doffo (Floriana FC) L-aqwa Attakkant: Denni Rocha dos Santos (Valletta FC), Edison Luis dos Santos (Hibernians FC), Obinna Obiefule (Mosta FC), Jorge Pereira da Silva (Qormi FC)

L-aqwa Kow/: Mark Miller (Hibernians FC), Ivan Zammit (Balzan Youths), Paul Zammit (B’Kara FC), Jesmond Zerafa (Valletta FC) L-aqwa Referee: Marco Borg, Chris Lautier, Clayton Pisani, Esther Azzopardi L-aqwa Plejer Barrani: William Barbosa (Valletta FC), Denni Rocha Dos Santos (Valletta FC), Obinna Obiefule (Mosta FC), Jorge Pereira da Silva (Qormi FC) L-aqwa Plejer Malti: Roderick Briffa (Valletta FC), Jonathan Caruana (Valletta FC), Andrew Cohen (Hibernians FC), Clayton Failla (Hibernians FC) L-aqwa Plejer Overall: William Barbosa (Valletta FC), Jonathan Caruana (Valletta FC), Clayton Failla (Hibernians FC), Obinna Obiefule (Mosta FC)

FORMULA 1

Alonso l-aktar sewwieq im[allas Rapport f’rivista Fran/i]a qal li s-sewwieq talFerrari, Fernando Alonso, hu l-aktar sewwieq im[allas fil-Formula 1 b’salarju ta’ madwar 30 miljun ewro fis-sena, u dan ma jinkludix ammonti li jaqla’ minn sponsorships. Wara Alonso hemm il-koppja tal-McLaren, Lewis Hamilton u Jenson Button rispettivament. Hamilton u Button g[andhom salarju ta’ 16-il miljun ewro fis-sena. I/-champion renjanti tar-Red Bull, Sebastian Vettel, jaqla’ daqs is-sewwieq l-ie[or talFerrari, Felipe Massa, madwar 10 miljun ewro fis-sena. Dawn i/-/ifri jkomplu jikkonfermaw lispekulazzjonijiet li Vettel jew Mark Webber, li wkoll jaqla’ 10 miljuni fis-sena, jistg[u j[allu lir-Red Bull u jing[aqdu mal-Ferrari jew mal-McLaren. B[alissa Fernando Alonso jinsab fil-qu//ata tal-klassifika tas-sewwieqa, tliet punti fuq ilkoppja tar-Red Bull, Webber u Vettel. Sadanittant l-organizzaturi tal-GP tal-Kanada [abbru li s-sessjoni ta’ provi liberi fi/-/irkwit ta’ Montreal g[al-GP tal-{add u li d-d[ul tag[ha jkun b’xejn, mhux se tkun miftu[a g[all-pubbliku min[abba bi]a’ ta’ protesta minn studenti li jippruvaw i[arbtu s-sessjoni. Dawn il-protesti ilhom g[addejjin minn Frar u kultant kienu wkoll vjolenti wara li l-gvern talprovin/ja ta’ Quebec [abbar li kien se jg[olli lmi]ati li jit[allsu g[at-tag[lim.

Fernando Alonso b’salarju ta’ $30m fis-sena

L-aktar g[axar sewwieqa m[allsa fid-dinja huma dawn: 1. Fernando Alonso: €30m 2. Lewis Hamilton: €16m = Jenson Button: €16m 4. Sebastian Vettel: €10m = Mark Webber: €10m = Felipe Massa: €10m = Nico Rosberg: €10m 8. Michael Schumacher: €8m 9. Kimi Raikkonen: €5m 10. Heikki Kovalainen: €4m

Top Star Coach Award: Clive Mizzi (Mqabba FC), Mark Miller (Hibernians FC), Paul Zammit (B’Kara FC), Jesmond Zerafa (Valletta FC) L-aqwa Plejer I Div.: Darren Falzon (Naxxar Lions), Julian Galea (Melita FC), Michael Martin (Melita), Adam Smeir (Rabat Ajax) L-aqwa Plejer U17: Kyle Cesare (Pietà Hotspurs), Lywelyn Cremona (Valletta FC), Jurgen Degabriele (Hibernians FC), Ryan Spiteri (Hamrun FC) L-aqwa Plejer Mara: Rachel Cuschieri (B’Kara FC), Stephania Farrugia (B’Kara FC), Joselyn Gafà (Gozo FC), Gabriella Zahra (B’Kara FC) L-aqwa Websajt: Birkirkara FC, Floriana FC, Mdina Knights, Valletta FC

L-atleti bid-doping se jkunu sospi]i mill-Olimpjadi Mill-2015, dawk l-atleti li jinqabdu li jkunu g[amlu u]u minn sustanzi projbiti mhux se jit[allew jie[du sehem iktar fl-Olimpjadi. Il-Kumitat Olimpiku Internazzjonali (IOC) kien introdu/a din ir-regola fl-2008 imma l-Qorti Arbitrarja tal-Isport (CAS) ne[[ietha. Dan ifisser li b[alissa r-regola hi li jekk atleta jiskonta s-sospensjoni jkun jista’ jer;a’ jie[u sehem flOlimpjadi. Issa jidher li l-A;enzija ta’ Kontra d-Doping, il-WADA, se tbiddel xi kodi/i fir-regoli biex b’hekk din tid[ol fis-se[[ u tibda ti;i applikata mill-2015. Minkejja dan, il-WADA mhix se t[alli lill-Asso/jazzjoni Olimpika tar-Renju Unit (BOA) ter;a’ dda[[al fis-se[[ irregola li tissospendi atleti g[al g[omorhom. Re/entement kien hemm ka] meta l-atleta Dwain Chambers u /-/iklist David Millar, ressqu appell quddiem is-CAS biex ikunu jistg[u jie[du sehem fl-Olimpjadi ta’ Londra li se jsiru matul dan is-sajf. Kemm Millar kif ukoll Chambers kienu nstabu po]ittivi u skontaw is-sospensjoni tag[hom. Il-BOA ma riditx li dawn ikunu parti mill-konti;ent Ingli] fl-Olimpjadi i]da issa ttnejn qed i[ejju g[at-trials biex jippruvaw jikkwalifikaw g[all-Olimpjadi. L-argument tal-BOA kien li hu in;ust li atleta li jkun kiser ir-regoli jie[u post xi [add li dejjem irrispetta dawn l-istess regoli.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

Sport 29

Ronaldinho jiffirma ma’ Atletico Mineiro L-eks playmaker ta’ Barcelona u AC Milan, Ronaldinho, iffirma kuntratt qasir mal-klabb tal-og[la divi]joni Bra]iljana, Atletico Mineiro, erbat ijiem biss wara li telaq lil Flamengo. L-eks Champion tad-Dinja u Plejer tas-Sena tal-FIFA fl2004 u l-2005, telaq lil Flamengo wara li allegatament il-klabb kellu jtih $19.6il miljun f’salarju u bonuses mhux im[allsa. Atletico [adu lill-plejer ta’ 32 sena sa tmiem l-ista;un u dan jista’ jiddebutta llum filpartita mill-kampjonat kontra Bahia. “Mhux biss plejer. Hu Ronaldinho. G[andi reputazzjoni ta’ bniedem mi;nun imma m’iniex daqshekk mi;nun li nirrifjuta /ans li nakkwista lil Ronaldinho,” qal il-President tal-klabb Alexandre Kalil. Atletico, wie[ed mi]-]ew; klabbs kbar f’Belo Horizonte,

flimkien ma’ Cruzeiro, spi//aw fil-15-il post fil-kampjonat l-ista;un li g[adda u reb[u l-kampjonat darba biss fl-1971. Il-karriera ta’ Ronaldinho bdiet sejra lura sa mill-2006 u n-nuqqas ta’ forma tieg[u [afna drabi kien attribwit g[al stil ta’ [ajja ta’ xalar. Hu la[aq il-massimu tieg[u matul il-[ames snin li kien ma’ Barcelona u mbag[ad g[amel tliet snin anqas impressjonanti ma’ AC Milan. Ronaldinho wkoll la[aq ilmassimu tieg[u kmieni fixxena internazzjonali u g[en lill-Bra]il jirb[u t-Tazza tadDinja fl-2002 imma erba’ snin wara ta prestazzjoni fqira u sa[ansitra t[alla barra miliskwadra g[all-2010. Fil-bidu tas-sena l-kow/ Vanderlei Luxemburgo telaq lil Flamengo wara serje ta’ battibekki pubbli/i mal-plejer li wkoll kien kritikat missu//essur Joel Santana.

L-Irlandi] Kevin Doyle (xellug) jissielet mal-Ungeri] Adam Pinter fid-draw 0-0

EURO 2012

L-Irlandi]i dominati

L-Irlanda kienu dominati mill-Ungerija fl-a[[ar partita ta’ [biberija qabel il-Euro 2012 imma rnexxielhom jo[or;u minn Budapest bi draw ta’ 0-0. Madankollu, ittim immexxi minn Trapattoni [a ftit esperjenza tal-partiti diffi/li li se jsib quddiemu fi grupp li jinkludi lil Spanja, l-Italja u lKroazja. Id-draw ming[ajr gowls f’xita kontinwa jfisser li lIrlandi]i tawlu s-serje tag[hom ta’ ming[ajr telfa g[al 14-il partita li 11 minnhom waslu ming[ajr ma qalg[u gowl u l-aktar importanti hu l-fatt li Trapattoni se jmur g[all-ewwel log[ba kontra l-Kroazja fi tmiem il;img[a, ming[ajr problemi ta’ injuries.

“Konna ftit fortunati g[ax fl-ewwel taqsima stajna sibna ru[na 2-0 minn ta[t imma Shay Given kien e//ellenti. Lavversarji tag[na kien jist[oqqilhom vanta;; u finalment stajna anke tlifna 3-0. LUngerija hu tim qawwi bi plejers ]g[ar u jilag[bu futbol pja/evoli,” qal Trapattoni. Il-log[ba bdiet 20 minuta tard min[abba xita qawwija u sajjetti fil-belt kapitali. “Kont naf li mhix se tkun log[ba fa/li imma ma ridtx nibdel is-sistema tag[na g[al log[ba wa[da. Kontra avversarji li jilag[bu b’attakkant wie[ed, ikollna d-diffikultajiet. Issa nitkellmu u naraw kif se nsolvu din il-problema. Listil tal-Kroati hu differenti. Kontrihom forsi g[andna b]onn midfielder ie[or.”

Ronaldinho f’konferenza stampa wara li ffirma ma’ Atletico Mineiro

BOXING

Haye vs Chisora tista’ ma ssirx Il-;lieda tant mistennija bejn l-Ingli]i David Haye u Dereck Chisora tista’ ma ssirx. Dan g[aliex ilFederazzjoni tal-Boxing filLussemburgu, l-istess Federazzjoni li provdiet illi/enzji ta’ boxers lil dawn it-tnejn, ;iet sospi]a millUnjoni li ti;bor fiha lFederazzjonijiet tal-Boxing fl-Ewropa (EBU). L-Unjoni wissiet ukoll lillFederazzjoni fil-Lussemburgu li jekk ma tirtirax il-li/enzji ta’ Haye u Chisora, titke//a mill-Unjoni. Jekk il-li/enzji ta’ Haye u Chisora jkunu rtirati, il-promutur tal-;lieda, Warren, ikollu jfittex mezz ie[or biex issir din il-;lieda li hi skedata g[all-14 ta’ Lulju f’Upton Park fl-Ingilterra. Ftit tal-;img[at ilu l-Bord tal-Federazzjoni tal-Boxing fl-Ingilterra ma a//etattx li jag[ti li/enzji lil dawn il-

boxers, u b’hekk, Warren kien ;ab dawn il-li/enzji mill-Federazzjoni talLussemburgu. Haye u Chisora ma kellhomx li/enzja wara li ttnejn ;ew fl-idejn waqt konferenza tal-a[barijiet li saret wara li Chisora kien i;;ieled u tilef kontra Klitschko. Minn meta Warren ]vela li se ji;;ieldu kontra xulxin, kien hemm kontroversja kbira u kien hemm min sa[anistra qal li ;lieda bejn Haye u Chisora se tag[mel il-[sara lill-boxing flIngilterra. L-istess Warren kien qal li hemm stennija kbira g[al din il-;lieda u wara l-ewwel ftit jiem minn meta t[abbret, inbieg[u eluf kbar ta’ biljetti. Fil-fatt, meta fadal madwar xahar g[al din il-;lieda, di;à nbieg[u madwar 28,000 biljett.

L-Afrika t’Isfel ike//u lill-kow/ L-Afrika t’Isfel ke//ew lillkow/ nazzjonali Pitso Mosimane b’reazzjoni g[allbidu di]appuntanti li kellhom fil-partiti ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja tal-2014. Mosimane hu l-ewwel vittma tal-kampanja ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja mill-kontinent Afrikan wara li t-tim tieg[u kien mi]mum draw 1-1 f’daru mill-Etijopja li jinsabu 71 post ta[thom fir-rankings tal-FIFA. L-a[bar tat-tke//ija tal-kow/ waslet bi stqarrija wara laqg[a bejn l-uffi/jali tal-FA tal-Afrika t’Isfel tard it-Tnejn filg[axija. Mosimane kien sa[aq, qabel il-log[ba kontra l-Etijopja, li din kienet partita li ‘riedu bilfors jirb[uha’. Il-kow/ ta’ 47 sena kien sar persuna famu]a wara l-i]ball banali fil-kalkoli li kien g[amel is-sena l-o[ra biex it-tim tieg[u jikkwalifika g[all-finali tatTazza Afrikana tal-2012. L-Afrika t’Isfel kienu f’po]izzjoni komda qabel la[[ar log[ba tal-grupp f’darhom imma lag[bu g[al draw g[ax [asbu li dan kien jag[tihom l-ewwel post filgrupp bid-differenza ta’ gowls. Madankollu r-regolamenti kienu jg[idu li f’ka] li ]ew; timijiet jispi//aw l-istess, lewwel ma jg[odd kien il-konfront dirett u b’hekk l-Afrika t’Isfel kienu maqbu]a minNiger bi ]ball mill-aktar imbarazzanti. Mosimane kien irrifjuta li jirri]enja u minflok kien ing[ata b’sorpri]a vot ta’ fidu/ja millAsso/jazzjoni. Madankollu serje di]appuntanti ta’ seba’ partiti ming[ajr reb[a, temmitlu l-kariga tieg[u t-Tlieta. Mosimane, li kellu ]ew; perjodi b[ala kow/ nazzjonali, telaq lit-tim b’rekord ta’ 9 reb[iet, 10 draws u 4 telfiet minn 23 log[ba. Postu g[al-log[ba tas-Sibt kontra l-;irien Botswana se jie[du l-assistent tieg[u Steve Komphela.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

30 Sport FUTBOL

Haber jikkonferma Alex Borg jibda negozjati ma’ Valletta b’reb[a SNOOKER

Il-goalkeeper tat-tim nazzjonali Malti Justin Haber ikkonferma li jinsab g[addej f’negozjati ma/Champions lokali Valletta FC. Haber qal li kellu laqg[a mal-President ta’ Valletta Victor Sciriha u l-kumitat Belti u qal li dan kien ittieni tim li tkellem mieg[u u rringrazzjahom talli wrew interess fih. Madankollu, lewwel se jistennew ilLaqg[a :enerali Annwali ta’ Valletta FC li se ssir g[ada u mbag[ad jer;g[u jiltaqg[u l-;img[a d-die[la. Haber li l-ista;un li g[adda kien qed jilg[ab filGre/ja qal li xorta kellu xi offerti minn klabbs barrani u g[adu wkoll qed jevalwahom. Mistoqsi kif i[ossu jekk ikollu jmur jilg[ab ma’ Valletta ladarba hu player li tela’ min-nursery tar-rivali eterni Floriana, Haber qal li xorta wa[da jibqa’ partitarju ta’ Floriana FC i]da issa ilu xahrejn Malta u dawn qatt ma avvi/inawh b[al Valletta u tawh l-offerta tag[hom. Sadattant il-goalkeeper internazzjonali Malti lie[or, Andrew Hogg, g[ada mistenni jmur ?ipru biex jiffinalizza t-trasferiment tieg[u ma’ klabb tal-og[la divi]joni.

Alex Borg kellu bidu millaktar po]ittiv fil-kampjonati Ewropej tas-snooker li qed isiru fil-Latvja. Fl-ewwel log[ba tieg[u li ntlag[bet il-biera[, Alex Borg g[eleb bl-iktar mod fa/li lil Janis Bindze tal-Latvja 4-0. Alex Borg iddomina l-frames kollha li reba[. Hu reba[ l-ewwel frame 104-14, it-tieni wie[ed 95-5, it-tielet 98-6 u r-raba’ frame b’mod konvin/enti wkoll 957. Alex Borg qed jilg[ab fi

Pisani g[al partita f’Sarajevo Il-UEFA [atret lir-referee internazzjonali tal-FIFA Clayton Pisani biex illum jikkontrolla l-log[ba ta’ kwalifikazzjoni minn Grupp 1 talKampjonat Ewropew U#21 li l-finali tieg[u se jsiru fl-2013 bejn il-Bosnja Herzegovina u San Marino. Il-log[ba se tintlag[ab f’Asim FerhatoviHase Stadium, f’Sarajevo. L-uffi/jali l-o[ra g[al din il-partita huma l-assistenti ref-

Justin Haber

U-21

Malta llum tilg[ab kontra l-I]vezja Illum it-team nazzjonali Malti ta’ ta[t il-21 sena immexxi minn Ray }a]u Farrugia jer;a’ jkun impenjat f’log[ba mill-fa]i ta’ kwalifikazzjoni mill-kampjonat Ewropew ta’ ta[t il-21 sena. Erbat ijiem ilu t-team Malti kien ferm sfortunat meta sofra

Grupp C flimkien ma’ Vladizlav Kalinovski talBelarus, Sasch Lippe tal:ermanja u Shay Arama ta’ I]rael, li l-biera[ ukoll beda b’reb[a konvin/enti ta’ 4-0. Alex Borg jer;a’ jkun flazzjoni llum meta jilg[ab kontra Vladizlav Kalinovski, filwaqt li g[ada jilg[ab kontra Lippe. Alex Borg itemm l-impenji tieg[u tal-ewwel fa]i billog[ba kontra Shay Arama nhar il-:img[a.

l-goal tar-reb[a Slovena fl-94 minuta, wara li Terence Vella kien kiseb id-draw momentarju g[all-Maltin. Fl-ewwel leg f’Malta l-I]vezja kienet [ar;et rebbie[a 1-0 b’goal ta’ Hamat fis-36 minuta. Malta tinsab fl-a[[ar post tal-grupp b’[ames punti minn

tmien log[biet filwaqt li lI]vezja qed tfittex ir-reb[a biex tkompli bl-isfida tag[ha mas-Slovenja li tinsab flewwel post bi 17-il punt. Il-log[ba se tintlag[ab f’Halmstad u se tkun ikkontrollata mir-referee Kroat Domagoj Vuckov.

Clayton Pisani

erees Alan Camilleri u Duncan Sultana u r-referee Adrian Azzopardi b[ala rraba’ uffi/jal. Dan se jkun id-debutt internazzjonali g[al Duncan Sultana wara li dan l-a[[ar ipparte/ipa b’su//ess fil-kors ta’ Konsolidazzjoni tal-UEFA mag[ruf b[ala l-CORE flimkien mar-referee Adrian Azzopardi u l-assistent referee Roberto Vella.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

Sport 31

Man Utd jil[qu ftehim g[al Kagawa

Djokovic ji//elebra wara r-reb[a kontra Tsonga wara li salva erba’ match points

TENNIS OPEN TA’ FRANZA

Federer u Djokovic fis-semi finali wara battalji ta’ [ames sets It-Taljana Errani tkompli tissorprendi u tid[ol ma’ l-a[[ar erbg[a In-numru wie[ed tad-dinja Noval Djokovic u Roger Federer reb[u l-log[biet talkwarti finali tag[hom bl-iktar mod drammatiku biex issa jiltaqg[u kontra xulxin fissemi finali tal-Open ta’ Franza. Fil-kompetizzjoni tan-nisa, it-Taljana Sara Errani kompliet tissorprendi meta g[elbet lil Angelique Kerber biex g[addiet mala[[ar erbg[a fejn fis-semi finali se tiltaqa’ ma’ Samantha Stosur. Novak Djokovic kien f’xifer l-eliminazzjoni meta anki salva erba’ match points kontra l-Fran/i] Jo-Wilfried Tsonga. Il-bidu deher milliktar fa/li g[al Novak Djokovic li qed ifittex li jsir l-ewwel tennista fi 43 sena li jirba[ l-erba’ Grand Slam tournaments wara xulxin. Dan g[aliex hu reba[ lewwel set 6-1 fejn Tsonga deher li mhux qieg[ed fil-

log[ba. I]da fit-tieni u t-tielet set Tsonga wera forma differenti fejn b’tennis mill-aqwa reba[ i]-]ew; sets 7-5. Fir-raba’ set Novak Djokovic g[adda minn mumenti ferm diffi/li fejn Tsonga seta’ [oloq sorpri]a meta falla erba’ match points. I]da Djokovic ]amm il-kalma u rnexxielhu jisforza tie break li reb[u 8-6 biex kollox kellu jkun de/i] fil-[ames set. Hawn Tsonga kien g[al kollox dominat fejn kien filforma negattiva tal-ewwel set biex Djokovic reba[ 6-1 u kiseb post fis-semi finali. Issa Djokovic jiltaqa’ ma’ Roger Federer li wkoll kellu jit[abat u jie[u [ames sets biex jikkwalifika. Juan Martin Del Potro beda ferm tajjeb u Roger Federer beda jag[mel [afna ]balji. Del Potro reba[ l-ewwel ]ew; sets 6-3, 7-6, i]da biex reba[

dawn is-sets jidher li [ela [afna ener;ija g[aliex fis-sets l-o[ra tilef il-kon/entrazzjoni kollha u Federer wera l-klassi kollha tieg[u fejn reba[ tliet sets wara xulxin 6-2, 6-0, 6-3 biex ikkwalifika. Fil-kompetizzjoni tan-nisa it-Taljan Sara Errani kompliet tissorprendi meta g[elbet lil Angelique Kerber tal-:ermanja biex g[all-ewwl darba waslet sas-semi finali f’tournament grand Slam. Errani fir-rounds ta’ qabel eliminat lil Ana Ivanovic u Svetlana Kuznetsova u issa te[odha kontra Samantha Stosur biex tipprova tasal salfinal. L-Awstraljan Stosur seed numru sitta waslet g[at-tielet darba fl-a[[ar erba’ snin fissemi finali tal-Open ta’ Franza meta g[elbet lil Dominika Cibulkova tasSlovakkja f’]ew; sets 6-4, 6-1.

EURO 2012

Referee Spanjol g[al-log[ba tal-ftu[ Ir-referee Spanjol Carlos Velasco Carballo se jikkontrolla l-log[ba tal-ftu[ tal-Euro 2012 bejn il-Polonja u l-Gre/ja. Velasco Carballo li g[andu 41 sena kien ir-raba’ uffi/jal fil-final tal-UEFA Champions League bejn Chelsea u Bayern u kkontrolla wkoll il-

final tal-Europa League ta’ lista;un li g[adda bejn Porto u Braga. Ri]ultati ’ [biberija

Log[ob ta

}vezja v Serbja Turkija v Ukrajna Awstrija v Rumanija Franza v Estonja

2-1 2-0 0-0 4-0

-

U 21

Slovenja v Fillandja Andorra v Rep. ?eka Danimarka v Ma/edonja G]ejjer Faroe v Serbja Estonja v Georgia Liechtenstein v Ungerija Rumanija v Slovakkja Awstrija v Lussemburgu Olanda v Bulgarija

1-1 1-5 6-5 0-2 1-2 0-4 2-0 4-1 5-0

Manchester United la[qu ftehim ma’ Borussia Dortmund g[at-trasferiment tal-midfielder Shinji Kagawa u issa linternazzjnali :appuni] jonqsu biss li jag[mel e]ami mediku u jing[ata permess ta’ xog[ol. United qalu fi stqarrija li kienu qed jistennew li dan it-trasferment ikun konklu] sal-a[[ar ta’ :unju u di;à la[qu ftehim personalment mal-midfielder offensiv li kien rivelazzjoni fil:ermanja fl-a[[ar ]ew; sta;uni u kellu kuntratt ma’ Dortmund sal-2013. Ma ng[atawx dettalji dwar is-somma li t[allset g[alih imma rapporti filmedia :ermani]a qalu li Kagawa se jiswa 17 miljun ewro. Il-player ta’ 23 sena kienet sie[eb lil Dortmund g[al 350,000 ewro ming[and il-klabb :appuni] tat-Tieni Divi]joni Cerezo Osaka u skorja 21 goal f’49 log[ba. Kagawa reba[ ]ew; kampjnati konsekuttivi kif ukoll it-Tazza :ermani]a dan l-ista;un u g[en lil Borussia jistabbilixxu lilhom infushom b[ala forza fil-football :ermani]. Huwa skorja 13-il goal filkampjonat l-ista;un li g[adda u [adem disa’ o[ra g[al s[abu hekk kfi [a post l-imwe;;a’ Mario Goetze wara l-waqfa tax-xitwa fi rwol ta’ playmaker fejn kien daqstant effettiv.

Shinji Kagawa

Barton arrestat Il-midfielder ta’ Queens Park Rangers, Joey Barton kien arrestat nhar it-Tnejn

filg[axija wara in/ident barra nightclub f’Liverpool. Kelliem g[all-pulizija ta’ Mersyside qal li erba’ r;iel kienu interrogati, tnejn minnhom talli kisru l-pa/i pubblika. Il-pulizija qalet li aktar tard l-erba’ r;iel t[allew jitilqu fuq ple;; sakemm isiru aktar investigazzjonijiet. Barton li g[andu 29 sena u mwieled Liverpool, filbidu tal-ista;un li ;ej se jkun qed jiskonta 12-il partita sospensjoni wara li nstab [ati g[al kondotta vjolenti meta tke//a fl-a[[ar log[ba tal-Premier l-ista;un li g[adda kontra l-eks klabb tieg[u Manchester City.

TAZZA TAD-DINJA

L-Uzbekistan jibdel il-kow/ L-Uzbekistan bidel il-kow/ Vadim Abramov mal-eks kow/ Mirjalol Kasimov wara li tilef l-ewwel log[ba ta’ kwalifikazzjoni mit-Tazza tad-Dinja 2014 kontra l-Iran. Fi stqarrija l-FA talUzbekistan [abbret din ilmossa sorprendenti wara ttelfa 1-0 f’Tashkent fejn lUzbekistan kienu m/a[[da minn goal minkejja li fil-75 minuta minn xutt ta’ Odil Akhemov il-ballun deher jaqbe] il-linja tal-goal. L-Iran li kienu [olqu ftit /ansijiet matul il-partita, skurjaw il-goal tar-reb[a firraba’ minuta tal-[in mi]jud. L-Uzbekistan li qatt g[adu ma kkwalifika g[at-Tazza tad-Dinja kien spi//a t-tielet

fil-grupp tat-tielet round li kien fih i/-Champions Asjati/i l-:appun meta kien ta[t it-tmexxija ta’ Abramov li kien mexxihom ukoll sarraba’ post fit-Tazza Asjatika s-sena l-o[ra. Kasimov li kien g[amel sentejn kow/ nazzjonali qabel tne[[a f’April tal-2010, mhux se jkollu /ans jipprepara littim qabel imur Bejrut biex il:img[a jilg[ab it-tieni log[ba minn Grupp A kontra lLibanu. F’dan il-grupp hemm ukoll il-Qatar u l-Korea t’Isfel u lewwel tnejn jikkwalifikaw g[all-finali fil-Bra]il bit-tielet post jipprova jikseb post filfinali permezz ta’ ]ew; playoffs.


L-Erbg[a, 6 ta’ :unju, 2012

32 Lokali

L-MCAST qieg[ed ja[dem [afna biex jipprovdi l-aqwa gradwati bl-og[la livelli ta’ edukazzjoni u ta[ri;

Disa’ korsijiet full-time ;odda g[all-istudenti tal-MCAST minn Matthew Bonett

L-istudenti li be[siebhom ikomplu bl-istudji tag[hom fil-Kulle;; Malti g[all-Arti, Xjenza u Teknolo;ija s-sena d-die[la se jkollhom g[a]la ta’ 161 kors minn fejn jag[]lu, tant li din is-sena, innumru ta’ korsijiet full-time ]diedu b’disa’ o[ra, fosthom erba’ programmi ta’ degree f’Ba//ellerat tal-In;inerija. Il-prospektus tal-korsijiet full-time tal-MCAST g[assena akkademika li jmiss tnieda lbiera[ waqt business breakfast li matulu tkellmu wkoll tliet studenti li qasmu lesperjenza tag[hom f’dan ilKulle;;, li nkludiet kemm tag[lim kif ukoll ta[ri; u sa[ansitra xog[ol. Il-prospektus il-;did, li se jkun a//essibli g[all-pubbliku waqt expo li se ssir aktar tard dan ix-xahar, joffri g[add ta’ elementi ;odda, fosthom listi ta’ opportunitajiet g[all-karrieri li l-istudenti ta’ kull kors jistg[u jaspiraw g[alihom malli jiggradwaw millKulle;;.

Fl-indirizz tieg[u lil dawk pre]enti, il-Prin/ipal talMCAST, il-Professur Maurice Grech spjega rra;uni wara s-su//ess ta’ dan il-Kulle;;. Hu qal li lKulle;; ja[dem id f’id malindustrija, b’mod spe/jali mal-Kamra Maltija talKummer/, l-Intrapri]a u lIndustrija. Fil-fatt, anke flintervent tieg[u, l-In;inier Ray Muscat, id-Direttur :enerali tal-Kamra Maltija tal-Kummer/, l-Intrapri]a u lIndustrija fa[[ar il-laqg[at li jsiru bejn l-amministrazzjoni tal-MCAST u l-istess Kamra, u spjega kif il-korsijiet il;odda huma frott ta’ ta[didiet li saru fl-a[[ar xhur. LMCAST qieg[ed ja[dem [afna biex jipprovdi l-aqwa gradwati bl-og[la livelli ta’ edukazzjoni u ta[ri; lillindustriji l-;odda ta’ pajji]na. Fl-attività tal-biera[ filg[odu, fost l-o[rajn, tkellmu Maria Victoria Bezzina, li tinsab fl-a[[ar sena tal-istudji tag[ha fil-kors ta’ Ba//ellerat

G[a]la ta’ 161 kors f’kulle;; li qieg[ed dejjem jikber fix-Xjenza f’In;inerija Biomedika, Jolene Falzon li tinsab fl-ewwel sena tal-istudji tag[ha fil-kors ta’ Higher National Diploma flImmani;;jar tal-Annimali, u Dmitri Calleja, li ilu jistudja flMCAST mill-2003 u din issena jinsab fl-a[[ar sena filkors ta’ Ba//ellerat fix-Xjenza fl-In;inerija tal-Kostruzzjoni. Huma qasmu l-esperjenzi tag[hom f’dan il-Kulle;; u [e;;ew lil studenti li g[adhom m’humiex /erti liema karrieri se jie[du biex jaraw sew ilprospektus tal-MCAST g[aliex joffri firxa wiesa’ ta’ korsijiet li jolqtu l-gosti ta’ kul[add. Tkellem ukoll is-Segretarju Permananti fil-Ministeru talEdukazzjoni u x-Xog[ol James Calleja, li f’isem ilMinistru Dolores Cristina, spjega kif il-Gvern qed ikompli jinvesti fl-istudenti Maltin anke bil-bini l-;did tal-kam-

media•link COMMUNICATIONS

pus tal-MCAST. Hu fakkar li di;à hemm pjanati pro;etti b’valur ta’ €20 miljun g[allistudenti tal-MCAST. James Calleja qal li fis-snin li ;ejjin, l-MCAST se jiffa/ja diversi sfidi li i]da, jista’ jeg[libhom b’su//ess, kif g[amel fl-a[[ar snin. Fost l-isfidi li semma, hemm il-fatt li trid tkompli tissa[[a[ ir-relazzjoni bejn ittag[lim u x-xog[ol, kif ukoll il-fatt li l-kwalifi/i jkunu ma[ru;a minn pajji]na u mhux minn pajji]i o[ra. Il-korsijiet il-;odda jinkludu tliet programmi offruti mill-Istitut tax-Xjenza Applikata li nfeta[ is-sena li g[addiet, programm millIstitut tal-Agrikummer/ u ie[or mill-Istitut tal-In;inerija Elettrika, kif ukoll erba’ programmi fil-livell ta’ Ba//ellerat fl-In;inerija. Biex jintrodu/u studenti prospettivi tal-Kulle;; mal-

161 kors differenti li jistg[u jag[]lu minnhom, u biex idewwaqhom l-esperjenza b[ala studenti fl-MCAST, ilbiera[ tnieda wkoll g[allewwel darba l-’MCAST Expo’, li se tkun attività bejn it-23 u s-26 ta’ :unju filKampus tal-MCAST f’Ra[al :did. Dan l-’expo’ se jsir biex studenti li jkunu temmew l-iskola sekondarja u dawk li temmew l-edukazzjoni post-sekondarja jkunu jistg[u ji;bru kopja talprospektus, jie[du sehem f’numru ta’ attivitajiet, kif ukoll jiltaqg[u ma’ rappre]entanti ta’ kumpaniji ewlenin f’oqsma differenti tal-ekonomija Maltija. Wara li jintemm dan l’expo’, ji;ifieri mis-27 ta’ :unju, il-prospektus se jkun jista’ jin;abar mill-Kunsilli Lokali, jew b[alissa jista’ ji;i a//essat fuq is-sit www.mcast.edu.mt. L-applikazzjonijiet se jkunu qed jintlaqg[u bejn it-23 u s-27 ta’ Lulju li ;ej.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.