www.media.link.com.mt
Numru 13,150
€0.55
It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
}ieda qawwija fil-parte/ipazzjoni tan-nisa fil-post tax-xog[ol Ir-rata ta’ persuni li ja[dmu f’Malta telg[et g[al kwa]i 58% b’ri]ultat ta’ ]ieda qawwija filparte/ipazzjoni tan-nisa fil-post tax-xog[ol u ]ieda sostanzjali fin-numru ta’ ]g[a]ag[ li jkomplu listudji wara s-sekondarja. Dawn huma l-iktar xejriet sinifikanti li [ar;u minn /ifri tal-Labour Force Survey ippubblikati mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika, u li jkopri t-tmien snin bejn l-2004 u s-sena li g[addiet. I/-/ifri juru li bejn l2004 u l-2011 in-numru ta’ persuni bejn il-15 u l64 sena li huma attivi fissuq tax-xog[ol tela’ minn 54.5% fl-2004 g[al 57.6% fl-2011. Dan kien dovut l-
iktar g[al ]ieda qawwija fil-parte/ipazzjoni tannisa. Ir-rata ta’ qg[ad fost i]]g[a]ag[ hi ta’ 13.7% – tnaqqis minn 16.6% fl2004 filwaqt li r-rata ta’ qg[ad fost il-popolazzjoni ;enerali ni]let minn 7.2 g[al 6.5%. In-numru ta’ nisa jfittxu x-xog[ol baqa’ og[la minn dak talir;iel minkejja li kien hemm tnaqqis sostanzjali ta’ 2% mill-2004. I]-]ieda kostanti finnumru ta’ nisa li ja[dmu wasslet biex ir-rata ta’ persuni li mhumiex attivi fis-suq tax-xog[ol ni]let bi kwa]i 9% matul is-sena li g[addiet meta mqabbel mal-2004.
Il-familja Agius iddikjarata ‘Energy Savers of the Year’ Storja f’pa;na 5
g[al pa;na 3
Euro 2012 L-Ingilterra u Franza fet[u l-impenji fil-Euro 2012 bi draw 1-1 f’konfront dirett waqt li llum jibda t-tieni round Ara pa;ni 13 - 18
L-Istati Uniti Investigazzjoni f’in/identi tat-traffiku li fihom kien imda[[al is-Segretarju tal-Kummer/ Ara pa;na 21
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Lokali 3
Aktar skemi g[an-negozji ]g[ar Fix-xhur li ;ejjin il-Gvern se jniedi aktar skemi ta’ g[ajnuna g[an-negozji ]g[ar u medji bl-iskop li dawn ikollhom iktar likwidità floperat tag[hom. Dan t[abbar mill-Ministru talFinanzi, Ekonomija u Investiment, meta lbiera[, flimkien mal-Ministru g[all-Kompetizzjoni :usta, Negozji }g[ar u Konsumatur, Jason Azzopardi, ]ar il-kumpanija Shields u tkellmu dwar l-iskemi tal-Gvern f’dan is-settur. Il-kumpanija Shields tipprovdi servizzi ta’ konsulenza u servizzi ta’
sigurtà lil diversi entitajiet ewlenin fil-pajji] u hi involuta f’xog[lijiet fi pro;etti kbar li fihom is-sigurtà tal[addiema hi element mill-aktar essenzjali. Il-Ministru Tonio Fenech tkellem dwar l-iskema Microinvest u qal li l-Gvern hu impenjat li jkompli jestendi dawn is-servizzi lil iktar kumpaniji ]g[ar. Jirri]ulta li mill-Microinvest ibbenefikaw 1,550 kumpanija li [adu f’benefi//ji sa €25,000 mittaxxa. Bejniethom dawn il-kumpaniji
Ji]diedu ]-]g[a]ag[ li jkomplu jistudjaw minn pa;na 1
Aspett inkora;;anti li jo[ro; mil-Labour Force Survey hu dak dwar il-livell tal-edukazzjoni u t-ta[ri; fost i]-]g[a]ag[. Jirri]ulta li n-numru ta’ ]g[a]ag[ bejn it-18 u l-24 sena li g[andhom livell ta’ edukazzjoni sas-sekondarja jew inqas, ni]el minn 42.3% fl-2004 g[al 33.5% fl-2011. Anki hawnhekk it-tnaqqis kien dovut l-iktar g[al ]ieda qawwija fost it-tfajliet li
jkomplu l-istudji tag[hom wara l-edukazzjoni obbligatorja. Din i]-]ieda hi riflessa wkoll fi]-]ieda tan-numru ta’ persuni bejn it-30 u l-34 sena li g[andhom livell terzjarju ta’ edukazzjoni, bin-nisa jitilg[u minn 16.3% fl -2004 g[al 22 .2% s-sena li g[addiet, rata li taqbe] dik tal-ir;iel. Ir-rata ta’ persuni li huma re;istrati b[ala selfemployed baqg[et stabbli f’dawn l-a[[ar tmien snin, fil-livell ta’ 13.7%.
Laqg[at dwar il-ba;it tal-UE Il-Vi/i Prim Ministru u Ministru tal-Affarijiet Barranin Tonio Borg jinsab fid-Danimarka g[al ta[ditiet dwar il-ba;it tal-Unjoni Ewropea. Il-qafas finanzjarju multi-annwali tal-UE g[all-2014-2020 se tkun il-materja prin/ipali g[ad-diskussjoni fil-Kunsill talAffarijiet :enerali li se jsir f’Aarhus, fid-Danimarka. In-negozjati se jkunu qed jiffukuaw fuq kif jista’ jsir u]u milliktar effettiv tal-ba;it biex ji;u promossi l-impjiegi u t-tkabbir ekonomiku fl-Ewropa. Fl-a[[ar laqg[at kien re;istrat progress, minkejja li t-triq hi twila u g[adhom g[addejjin negozjati iebsa sabiex jintla[aq ilqbil a[[ari.
investew €25 miljun u [olqu 300 post tax-xog[ol. Tonio Fenech spjega kif fl-a[[ar ba;it il-Gvern estenda din l-iskema biex fl-a[[ar sitt xhur applikaw 825 impri]a o[ra li bejniethom se jinvestu €15-il miljun. 23% minn dawn huma G[awdxin. Il-Ministru Jason Azzopardi qal li lGvern jemmen bis-s[i[ f’dan is-settur u sostna li filwaqt li se jkompli jg[in lil dan is-settur bid-diversi skemi, hu impenjat ukoll li jnaqqas il-burokrazija billi fost l-o[rajn ikunu simplifikati lapplikazzjonijiet g[al-li/enzji tan-
negozju. Statistika turi li fl-2010, Malta u l-Fillandja kienu l-a[jar ]ew; pajji]i fl-a//esibbiltà tan-negozji g[all-finanzi. Il-Gvern, sostna Jason Azzopardi, se jkompli jo[loq ukoll skemi li permezz tag[hom in-negozji ]g[ar u medji jkollhom iktar a//ess g[allfinanzjament. Hu tkellem dwar isservizzi ta’ one stop shop li qed toffri l-Malta Enterprise u qal li kien hemm 3,500 negozjant li [a s-servizzi. Jirri]ulta li f’Malta hawn 64,000 negozju ]g[ir li j[adddem inqas minn 10 persuni.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
2 Lokali
}ew; ]g[a]ag[ immultati €500 u ]ew; tfajliet illiberati }ew; ]g[a]ag[, wie[ed ta’ 17 u l-ie[or ta’ 16-il sena kienu mmultati €500 kull wie[ed wara li nstabu [atja li [ebbew g[al ]ew; tfajliet u li kka;unawlhom feriti [fief. Min-na[a tag[hom it-tfajliet kienu illiberati mill-akku]a li offendew li]-]g[a]ag[ subien u li kka;unaw feriti [fief fuq wie[ed minnhom. Il-Qorti preseduta mill-Ma;istrat Joseph Apap Bologna qalet li tinsab mistag[;bha kif dan il-ka] ;ie rrappurtat f’diversi mezzi ta’ kommunikazzjoni b[ala qisu xi “hate crime” min[abba l-orjentazzjoni sesswali tat-tfajliet, wa[da ta’ 17 u lo[ra ta’ 16-il sena. Il-Qorti qalet li mill-provi bl-ebda mod ma jirri]ulta li ttfajliet huma lesbjani u li jidher li l-a;ir ta]-]g[a]ag[ subien fil-konfront tat-tfajliet se[[ min[abba m;iba kies[a minn na[a tal-istess subien. Il-Qorti kkunsidrat diversi fatturi fosthom li wie[ed mi]]g[a]ag[ subien qal li ma jiddejjaqx li hu jsawwat tfajla u li ttfajliet involuti fil-ka] kienu g[all-affari tag[hom u ma jipprovokaw lil [add. Il-Qorti kkunsidrat ukoll l-età tenera tassubien fejn qalet li dan ]gur mhux ka] ta’ piena kar/erarja. Niket
B’niket in[abbru l-mewt ta’ (eks AFM) minn B’Kara li ng[aqad mal-Mulej fl-10 ta’ :unju fl-Isptar Mater Dei, fl-età ta’ 76 sena. Gawdewh tul [ajtu lil martu Mary neè Sciberras, lil uliedu Lourdes u ]ew;ha l-Ministru George Pullicino, Charles u martu Sandra, Elizabeth u ]ew;ha Gordon Pisani, in-neputijiet Mattea, Juanita u Krista, Andrea, [utu, [ut il-mara u l-familji tag[hom, qraba u [bieb. Il-funeral se jsir illum it-Tlieta, 12 ta’ :unju, u jitlaq mill-Isptar Mater Dei fis-1.30 p.m. g[all-Knisja Parrokkjali ta’ Sta. Maria (Knisja l-Qadima), B’Kara fejn issir quddiesa praesente cadavere. Wara ssir id-difna fil-qabar tal-familja fi/-?imiterju ta’ San Nikola, il-Qrendi. Ag[tih O Mulej, il-mistrie[ ta’ dejjem. Mario Galea
It-temp
UV INDEX
10
Akku]i infondati ta’ Charlon Gouder L-allegazzjonijiet li kien g[amel il-;urnalista ta’ One News Charlon Gouder kontra l-artikolista Daphne Caruana Galizia li hija kienet in;urjatu u mmalafamatu kienu infondati wara li l-Qorti preseduta mill-Ma;istrat Claire Strafrace Zammit illiberata. Gouder kien qed jallega li f’Marzu tal-2010 waqt li Caruana Galizia kienet qed ti;i ffilmjata minn One News waqt li hu kien qed jirrapporta ka] li hija kellha malMa;istrat Consuelo Scerri Herrera, g[addietlu kummenti malafamanti u dispre;;ativi. Charlon Gouder kien talab lill-Pulizija biex jinvestigaw il-ka] ta’ dak li huwa sejja[ allegat fastidju, malafama, in;urja u reati o[ra li jiksru lli;i tal-istampa fil-konfront tieg[u. Gouder kien qed jitlob ukoll biex Caruana Galizia biex tinstab [atja talli l-istess reati li wettqet fi Triq Republika, il-Belt, irriprodu/ithom bil-miktub fuq il-blog personali tag[ha. Il-Qorti qalet li lProsekuzzjoni ma rnexxilhiex tipprova l-ka] tag[ha u dak li g[amlet Caruana Galizia mhuwiex fil-parametri tal-li;i sabiex dwaru hija tinstab [atja.
One TV xandar kummenti ta’ Caruana Galizia li kienet g[amlet fuq mikrofonu, biex wara l-;urnalist feta[ kaw]a ta’ libell g[ad-danni Il-Qorti meta tat issentenza tag[ha kkwotat ukoll sentenza simili li tag[mel referenza dwar x’inhuwa malafamanti jew le, u f’dan il-ka] kienet ukoll qed tag[mel referenza g[al vidjo li kien imxandar fuq Youtube. Gouder qal li Caruana Galizia kienet ikkummentat billi qalet “fejnu dak^, jaqaw mar ma’ xi prostituta^” Daphne Caruana Galizia kienet qalet fix-xhieda tag[ha li kienet sabitha xi [a;a stramba u stupida biex One TV ixandar kummenti tag[ha li kienet g[amlet fuq il-mikrofonu, biex imbag[ad il-;urnalista jifta[ kaw]a ta’ libell g[ad-danni. Caruana Galizia qalet filQorti li fit-2 ta’ Marzu tal2010, wara li kienet marret il-Qorti fuq kaw]a ta’ libell li kienet g[amlet kontriha lMa;istrat Consuelo Scerri Herrera, kif kienet [ier;a mill-Qorti ma’ membri o[ra tal-familja tag[ha, ilcameraman ta’ One TV beda
ji;ri warajha u jdejjaqha g[al nofs sieg[a s[i[a. Dan se[[ hekk kif hija kienet nie]la minn Triq Santa Lu/ija, u wara lura fiddirezzjoni ta’ Triq irRepubblika. Ftit wara hija kienet rat lil Charlon Gouder miexi lejha u kellha l-intenzjoni li tistaqsih dwar il-ka] ta’ kartiera tal-flus li kienet irrappurtat fil-media, liema kartiera kienu misruqa lilu allegatament minn mara. Hija qalet li Gouder telaq ‘l hemm u g[alhekk hi marret fejn il-camera ta’ One News u staqsiet jekk Gouder kien marx ma’ prostituta, in vista tal-fatt ta’ vidjo f’dan is-sens li kien deher fuq Youtube. Caruana Galizia qalet li hi kienet g[amlet hekk biex jieqaf ilfastidju minn na[a ta’ One News fil-konfront tag[ha. G[aliha deher l-Avukat Roberto Montalto filwaqt li g[al Charlon Gouder dehru Avukati Andy Ellul u Vince Micallef.
IT-TEMP il-bi//a l-kbira sabi[ VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif mill-Punent li jsir [afif g[al moderat kultant BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 31˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.6 mm IX-XEMX titla’ fil-05.45 u tin]el fit-20.18
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
B[al-lum 25 sena
IT-TLIETA L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C
L-ERBG{A L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C
IL-{AMIS L-og[la 30˚C L-inqas 19˚C
IL-:IMG{A L-og[la 30˚C L-inqas 19˚C
IS-SIBT L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C
UV
UV
UV
UV
UV
11+
10
10
10
10
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 27˚ xemxi, Al;eri 27˚C xemxi, Amsterdam 18˚C imsa[[ab, Ateni 32˚C xemxi, Li]bona 21˚C ftit imsa[[ab, Berlin 20˚C xemxi, Brussell 18˚C imsa[[ab, il-Kajr 35˚C xemxi, Dublin 13˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 15˚C imsa[[ab, Frankfurt 19˚C imsa[[ab, Milan 22˚C xemxi, Istanbul 27˚C xemxi, Londra 17˚C ftit imsa[[ab, Madrid 27˚C ftit imsa[[ab, Moska 18˚C imsa[[ab, Pari;i 18˚C imsa[[ab, Bar/ellona 25˚C ftit imsa[[ab, Ruma 24˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 30˚C xemxi, Tripli 33˚ xemxi, Tune] 30˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 19˚C imsa[[ab, Zurich 16˚C ftit imsa[[ab, Munich 15˚C imsa[[ab, Stokkolma 17˚C imsa[[ab, St. Petersburg 20˚C ftit imsa[[ab.
Im[abbra d-de/i]joni tal-Gvern li jing[ata kumpens lill-g[alliema g[at-telf li sofrew meta strajkjaw. Din kienet marbuta madde/i]joni tal-Gvern So/jalista li kien naqqas jumejn paga lill-g[alliema wara li ntemm l-istrajk tal-1984. Kien sarilhom ukoll tnaqqis mill-bonus g[all-perijodu li damu bl-istrajk. Il-Gvern irtira wkoll lappell tad-Dipartiment tal-Edukazzjoni mis-sentenza li kienet tat il-Qorti f’Settembru 1986 favur it-talba tal-MUT dwar il-jumejn vaganza tal-Karnival. T[abbar ukoll li kienu se jer;g[u jin[atru d-Diretturi Spiritwali fl-iskejjel tal-Istat. Sadanittant f’laqg[a mal-Kamra talAvukati, il-Prim Ministru qal li jekk verament trid tirrenja d-demokrazija kien assolutament me[tie; li r-rispett tar-rule of law jkun kostanti minn kul[add partikolarment min-na[a talGvern.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
4 Lokali
Mixli li kellu d-droga Kumitat tal-Knisja jinsisti g[al kwota kokaina f’[anut tax-xorb fin-nar Je[tie; li tibda diskussjoni teknika u xjentifika dwar ir-rakkomandazzjoni ta’ kwota fil-log[ob tan-nar. Hija din id-dikjarazzjoni g[amlet il-Knisja b’reazzjoni g[all-istqarrija ma[ru;a l-;img[a l-o[ra mill-G[aqda Piroteknika Maltija, u li fiha kien kritikat il-proposta talKummissjoni Ambjent talKurja li jidda[[lu kwoti fuq in-nar tal-festi. Il-kwistjoni bdiet wara li r-rapport tal-istess Kummissjoni tal-Kurja kien ;ibed l-attenzjoni dwar ittrabijiet fl-arja u l-livell talperklorat li hu materjal li jintu]a fil-produzzjoni taxxog[ol pirotekniku. L-G[aqda Piroteknika
kienet wie;bet li dan huwa biss “sensazzjonali]mu”, u qalet li l-Knisja stess qed tikkontradixxi lilha nnifisha. Issa, f’risposta g[al dan, il-Kurja tenniet li ddiskussjoni dwar il-kwoti tan-nar g[andha tibda illum qabel g[ada u g[andha tkun ibba]ata fuq argumenti razzjonali u ming[ajr emozzjonijiet ]ejda. Il-Kummissjoni Ambjent [e;;et ukoll lill-pubbliku biex jaqra l-istqarrijiet li jo[or;u mill-Kurja e]att kif inhuma, u mhux kif ji;u interpretati minn [addie[or. Barra minn hekk, sostniet illi ta//etta l-opinjoni li stqarret l-G[aqda Piroteknika Maltija g[aliex din tg[in g[ad-diskussjoni.
Id-diskussjoni dwar il-kwoti tan-nar g[andha tibda llum qabel g[ada u g[andha tkun ibba]ata fuq argumenti razzjonali
Ryan Refalo ta’ 20 sena u residenti l-Birgu kien mixli quddiem il-Ma;istrat Giovanni Grixti li kellu filpussess tieg[u bejn 15 u 20 pakkett ta’ droga kokaina f’/irkostanzi li juru li din ma kinitx g[al u]u esklussiv tieg[u. Refalo li wie;eb mhux [ati tal-akku]i mi;jubin kontrih kien mixli li meta kien qed ja;ixxi b[ala “barman” fil[anut tan-nanniet tieg[u, liema [anut jismu “Tulip Bar” li jinsab fi Triq Testaferrata, fl-Imsida, kkommetta reat f’post fejn jiltaqg[u ]-]g[a]ag[. Huwa kien mixli wkoll li [ebb g[all-Pulizija u kka;una ferita
[afifa fuq il-Kuntistabbli Cassar Mallia. I]-]ag[]ug[ kien mixli wkoll li ma obdiex l-ordnijiet le;ittimi tal-Pulizija, li fixkilhom waqt dmirijiethom u li kellu l-[sieb li jag[mel delitt, u li ma sarx min[abba xi [a;a a//identali u indipendenti mill-volontà tieg[u. Huwa kien mixli wkoll li kellu fil-pussess tieg[u “flickknife” ming[ajr li/enzja talKummissarju tal-Pulizija. L-Ispettur Johann Fenech li ressaq lil Refalo qal li lakku]at ipprova ja[rab lillPulizija fejn instab ukoll mi]ien. Il-Pulizija kellha informazzjoni li fil-[anut kien qed isir reat relatat mad-droga
u li l-akku]at ma kkopera xejn mal-Pulizija. Ing[ad ukoll li meta l-Pulizija pprovat tkellem bil-kwiet lillakku]at, dan telaq ji;ri bilmi]ien u meta dan inqabad [ebb g[al Pulizija. L-Avukat Josè Herrera li flimkien mal-Avukata Veronique Dalli dehru g[al Refalo u qalu li l-klijent tag[hom ma kienx jaf li dawk li marru jkellmuh kienu Pulizija u ppanikja. Huwa qal ukoll li Ryan Refalo g[andu kondotta tajba u qed jikkontendi li d-droga mhijiex tieg[u. L-akku]at ing[ata llibertà provi]orja fuq depo]itu ta’ €3,000 u garanzija personali ta’ €3,000.
Ni;erjan mixli li [ebb g[al suldat Jin]amm arrestat g[ax ma kkoperax mal-Qorti Immigrant irregolari ta’ 36 sena li huwa ta’ nazzjonalità Ni;erjana baqa’ mi]mum ta[t arrest preventiv wara li ma riedx jag[ti ismu lill-Qorti meta dan tressaq quddiem ilMa;istrat Giovanni Grixti. Dak li qal lill-Pulizija li jismu Ali Munkeila, ;ie mixli li [ebb g[al suldat u ferieh u [ebb g[al suldat ie[or wara li allegatament qed jaqla’ l-inkwiet g[ax irid imur lura lejn pajji]u. Huwa kien mixli li tard wara nofsinhar tasSibt li g[adda [ebb g[al Angelo Caruana u Joseph Sciberras fi/-?entru ta’ Detenzjoni ;ewwa {al Safi. Huwa kien mixli li u]a forza fil-konfront tag[hom u li fera [afif lis-suldat Angelo Caruana.
Huwa kien mixli wkoll li g[amel [sara fluniformi tas-suldati u ma obdiex l-ordnijiet le;;ittimi tal-Pulizija. L-Avukat Martin Fenech qal li dan kien in/ident sfortunat fejn il-klijent tieg[u jinsab ukoll frustrat g[ax ilu ta[t detenzjoni g[al aktar minn sena. Minn na[a tag[ha l-Ispettur Priscilla Caruana qalet li l-akku]at mar fuq is-suldat Angelo Caruana u qa//atlu ;i]irina tad-deheb minn fuq g[onqu, u li g[alhekk qalet ukoll kienet qed topponi g[al libertà provi]orja talakku]at, li kienet mi/[uda mill-Qorti wkoll fuq il-ba]i li ma riedx jg[id min hu. Sadanittant meta mistoqsi mill-Qorti jekk ja[dimx, lakku]at qal li le, u li j[obb jorqod il-[in kollu.
:lieda bejn ]ew; uffi/jali tas-sigurtà kollegi Nico Nappa ta’ 22 sena minn {al Qormi kien illiberat bil-kundizzjoni li ma jag[milx reat ie[or fi ]mien sentejn mill-Ma;istrat Giovanni Grixti wara li ammetta li nhar il-{add g[al [abta tal-4.00 p.m. we;;a’ lil Salvino Borg waqt ;lieda. I]-]ew; persuni huma uffi/jali tas-sigurtà fl-Isptar Mater Dei bil-ka] ise[[
f’Tal-Pietà. Nappa ammetta li qabe] il-limitu tas-“self defence” u dan wara argument li nqala’ fejn sar rapport minn wie[ed minnhom lill-Mani;er, dwar l-operat tax-xog[ol tieg[u. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Saviour Baldacchino filwaqt li lAvukat Joseph Giglio deher g[al Nico Nappa.
Jitne[[ew billboards illegali Id-Direttorat tal-Infurzar tal-MEPA ne[[a iktar minn 10 billboards illegali minn numru ta’ toroq arterjali fosthom it-triq li tag[ti minn {a]-}ebbu; g[ar-Rabat, ilby-pass tal-Imrie[el, iz-zona qrib l-Isptar Monte Carmeli u Triq Garibaldi fil-Marsa. L-Awtorità Maltija g[allAmbjent u l-Ippjanar se tirkupra l-ispi]a ta’ din lazzjoni diretta mill-kumpaniji rispettivi li krew u rriklamaw il-messa;;i tag[hom fuq billboards li ma kellhomx permess validu tal-MEPA.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Lokali 5
Tnaqqas 35% tal-konsum tal-elettriku Familja mi]-}urrieq se tikkompeti g[at-Tazza Ewropea tal-Klima Familja Maltija mi]-}urrieq huma lfinalisti Maltin tat-Tazza Ewropea talKlima, kompetizzjoni organizzata millProgramm g[all-Ener;ija Intelli;enti talKummissjoni Ewropea. Dan il-premju hu parti minn strate;ija Ewropea 2020 g[at-tkabbir ekonomiku sostenibbli. Il-familja Agius ikkompetiet flimkien ma’ 10,000 familja o[ra minn 11-il pajji] madwar l-Ewropa. Fi 13-il xahar, il-familja Agius irnexxielha tnaqqas b’madwar 35% mill-u]u tal-elettriku kkumparat mal-u]u li sar fl-2010. Dan
Ryanair b’sehem f’Malta ta’ 27% fil-moviment tal-passi;;ieri Matul Mejju li g[adda g[addew total ta’ 344,000 passi;;ier li g[amel dan ixxahar wie[ed po]ittiv [afna f’dak li hu moviment ta’ passi;;ieri fl-Ajruport. Flistess ]mien il-kumpanija talajru low cost, Ryanair irre;istrat tkabbir ta’ 28% filpassi;;ieri li ;arret minn u lejn Malta. Dan wassal biex f’Mejju, Ryanair ;arret 94,000 passi;;ier. B’dawn ir-ri]ultati Ryanair illum g[andha sehem ta’ 27% fin-numru ta’ passi;;ieri li jsiefru minn u lejn Malta. Stephen McNamara, kelliem tal-kumpanija Ryanair, stqarr li ]-]ieda tal-kumpanija talivvja;;ar low-cost hi frott limpenn lejn tariffi baxxi, ming[ajr l-ebda fuel surcharge u r-rieda li jkabbru t-turi]mu u li ji]diedu l-impjiegi. Dan hu ]vilupp ie[or importanti li se[[ fl-industrija tat-turi]mu f’pajji]na grazzi g[al de/i]joni li [a Gvern Nazzjonalista li jifta[ lindustrija tal-avjazzjoni g[allkumpaniji tal-ajru low cost – ]vilupp li [alla effett po]ittiv fuq l-industrija tat-turi]mu li hi pilastru importanti talekonomija nazzjonali.
ifisser li f’sena s[i[a din il-familja rnexxiela tiffranka madwar €150 filkontijiet tad-dawl ta’ sena s[i[a bejn April tal-2010 u Mejju tal-2012. Fost l-inizjattivi li wasslu g[al dan ittnaqqis fil-konsum kien hemm bidla fiddrawwiet li din il-familja kellha, u fl-u]u ta’ materjal mag[mul apposta biex inaqqas il-konsum tad-dawl fosthom, listallazzjoni ta’ bozoz LED, soffitti, blinds u roof shading. Is-Sur Agius, li l-professjoni tieg[u hi ta’ electrical engineer, stqarr li huma
b[ala familja jemmnu li hu d-dover tag[hom li jnaqqsu l-effett talproduzzjoni tal-elettriku fuq l-ambjent u li jag[mlu l-parti tag[hom sabiex jintla[qu l-miri tal-istrate;ija Ewropea 2020. Il-familja Agius [a tkun pre]enti flg[oti tal-premijiet li [a ssir fi Brussel nhar it-Tnejn li ;ej, 18 ta’ :unju 2012, fejn se jit[abbar r-rebbie[ ta’ din ilkompetizzjoni. Barra l-familja Agius kien hemm ukoll il-parte/ipazzjoni ta’ familji o[rajn
Maltin fosthom il-familja Ellul minn Marsaskala, u l-familji Camilleri minn San Pawl tat-Tar;a, Hull mill-Mosta, Micallef minn San Pawl il-Ba[ar u lfamilja Farrugia minn H’Attard, bejniethom irnexxielhom inaqqsu bejn 14 u 30% tal-konsum tal-elettriku. L-organizzaturi huma kburin li kien hemm tnaqqis sostanzjali fl-u]u taddawl ta’ familji li pparte/ipaw f’din ilkompetizzjoni li hi prova li dan ittnaqqis fil-konsum jista’ jsir u hu fattibbli.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
6 Lokali
Banking on Women jirfinaw il-[iliet tat-tisjir tag[hom fl-ITS Il-membri tal-Banking on Women jirfinaw il-[iliet kulinari tag[hom waqt attività fl-Istitut g[all-Istudji Turisti/i (ITS)
Il-membri tal-Banking on Women (BoW) kellhom lopportunità li jtejbu l-[iliet tat-tisjir tag[hom fl-Istitut g[all-Istudji Turisti/i (ITS) b’pariri pratti/i mog[tija millettur tal-ITS Joseph Casingena. Il-plat de jour kien Beef Stroganoff, ippre]entat fuq irross, bil-karrotti u l-pi]elli, li l-membri tal-BoW [ejjew wara dimonstrazzjoni minn Joseph Casingena. Minbarra li din kienet attività pja/evoli g[all-membri tal-BoW, Joseph Casingena ta pariri pratti/i li g[enu biex ikun hemm titjib fil-[iliet, kif ukoll u l-apprezzament kulinari. Matul dan il-kors ta’ erba' sessjonijiet, il-voluntieri tg[allmu jsajru diversi ikliet tajbin g[as-sa[[a li persuna tista’ ssajjar f’inqas minn nofs sieg[a. B[ala g[aqda volontarja ta’ nisa li ja[dmu mal-HSBC Bank Malta plc, BoW g[andha l-g[an li t[e;;e; linnisa jiksbu l-g[anijiet professjonali tag[hom filbank kif ukoll diversi g[anijiet o[ra tal-[ajja personali.
{atriet ;odda fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta Mill-ewwel ta' Lulju li ;ej l-Ajruport Internazzjonali ta' Malta se jkollu Deputat Kap E]ekuttiv ;did, Austin Calleja, li se jkun responsabbli wkoll millAirline Marketing. Fl-istess jum Alan Borg se jibda f'irwol ta' Chief Commercial Officer u Direttur E]ekuttiv talKumpanija. I/-Chairman tal-Malta International Airport qal li dawn il-[atriet qed isiru fid-dawl tal-isfidi li lindustrija qed tiffa//ja globalment u g[alhekk se jkunu qed ja[dmu biex ikomplu jsa[[u l-ajruport u s-sehem tieg[u f'din lindustrija.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Lokali 7
Ri]ultati inkora;;anti mill-pro;ett ta’ ri/erka dwar l-ener;ija mill-mew; Il-pro;ett ta' ri/erka dwar l-ener;ija mill-mew; li hu finanzjat mill-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u tTeknolo;ija (MCST) u li jinsab fil-ba[ar ’il barra minn G[awdex, qed jag[ti ri]ulati inkora;;anti. Dan il-pro;ett qed iqajjem interess qawwi fl-Ewropa u anke qed jissemma fil-media internazzjonali. Fi stqarrija, l-MCST spjega li l-mew; fil-ba[ar finna[a ta' fuq tal-Ewropa normalment ikun qawwi [afna u dan jag[milha diffi/li li wie[ed jikkontrolla lener;ija li tkun ;enerata minn pro;ett b[al dan. Madankollu, il-mew; fil-
L-Auto Liquigas li jinsab g[all-bejg[ mill-istazzjon ta’ Top Car fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta, f’{al Luqa
Liquigas Malta tniedi l-Auto Liquigas Jista’ jinxtara mill-ewwel stazzjon tal-fjuwil li tinstab fl-MIA
Auto Liquigas hu l-isem ta’ fjuwil li mil-lum jista’ jinxtara f’Malta minn dawk li g[andhom vettura li tista’ tie[u l-Liquefied Petroleum Gas (LPG). L-Auto Liquigas hu impurtat minn Liquigas Malta. Sidien ta’ vetturi mibdula biex jie[du l-LPG issa jistg[u jixtru l-Auto Liquigas millewwel stazzjon li qed ibig[ dan il-fjuwil. Dan hu Top Car, li jinsab fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta, f’{al Luqa. Dan t[abbar mill-Kap E]ekuttiv ta’ Liquigas Malta, Roberto Capelluto, filpre]enza tal-Ministru g[arRi]orsi u Affarijiet Rurali, George Pullicino, waqt laqg[a g[all-midja li saret fit-Top Car Fuel Station. Dan hu lewwel stazzjon f’Malta li se jforni l-Auto Liquigas. Din hi pa;na ;dida fl-istorja tat-trasport f’Malta. B[ala kumpanija minn ta’ quddiem nett fl-industrija tal-gass LPG, Liquigas temmen li l-investiment kbir li qed tag[mel flAuto Liquigas se jikkontribwixxi kemm g[al ambjent [afna aktar nadif, kif ukoll biex jitnaqqsu l-ispejje] tassidien ta’ vetturi li ja[dmu bil-petrol. B[ala fjuwil, l-Auto Liquigas jiswa inqas u se jg[in biex jitnaqqas l-impatt tat-trasport fuq sa[[itna u fuq l-ambjent naturali Malti.
L-Auto Liquigas hu fjuwil alternattiv li hu nadif, bla periklu u jintu]a [afna f’pajji]i Ewropej b[all-Italja, ilPolonja u l-:ermanja, u aktar ’il bog[od f’pajji]i b[allAwstralja. Hu l-g[a]la l-aktar effettiva biex il-vetturi tal-lum li ja[dmu bil-petrol isiru vetturi li jag[mlu anqas [sara lill-ambjent. Karozzi ;odda jew u]ati issa jistg[u jkunu impurtati f’Malta bi switch doppju biex ikunu jistg[u ja[dmu kemm bil-petrol bla /omb kif ukoll bil-fjuwil LPG. Bil-prezzijiet tal-lum, lAuto Liquigas hu or[os [afna mill-petrol jew diesel. Il-prezz tal-Auto Liquigas f’Malta se jkun ta’ €0.75 kull litru. Dan hu madwar 50% or[os millpetrol bla /omb, u 46% or[os mid-diesel. Il-bidla (conversion) li trid issir fil-vettura tkun vallapena g[al dawk issidien li ju]aw il-vetturi tag[hom kuljum. Il-bidla tal-vettura biex tkun ta[dem bl-LPG qed issir minn nies awtorizzati. Il-bidla g[all-LPG twassal biex il-vettura tkun tista’ ta[dem b’]ew; tipi ta' fjuwil, ji;ifieri ta[dem kemm bl-LPG jew inkella bil-petrol billi wie[ed ju]a switch, u jaqleb minn sistema g[all-o[ra anke waqt is-sewqan. Jitwa[[al strument fuq iddashboard [alli s-sewwieq isibha fa/li li jibdel bejn
petrol jew LPG. Il-bidla biex jintu]a l-LPG tiswa madwar €700 u €1,300, skont xi tkun il-vettura li tkun qed issirilha l-bidla. I]da l-ispi]a tal-bidu biex issir il-bidla tintreba[ lura g[ax ikun hemm anqas spejje] biex il-vettura tinstaq, peress li s-sewwieqa fa/ilment jiffrankaw sa 50% tal-ispejje] tal-fjuwil. U min[abba li lLPG hu fjuwil [afna aktar nadif, il-magna tal-vettura jkollha anqas strapazz u sservi aktar.Meta tqis il-prezzijiet xejn stabbli tal-fjuwil u tt[assib dwar il-fornitura, ilkwalità tal-arja, il-bidla filklima u l-kri]i li g[addejja flekonomija tad-dinja, Malta, b[al pajji]i o[ra Ewropej, g[andha b]onn tag[mel lakbar u]u tar-ri]orsi ta’ ener;ija li hawn. L-Auto Liquigas jag[milha aktar fa/li g[al Malta biex tadotta dejjem aktar ekonomija b’anqas u]u tal-karbonju. B’hekk, Malta tkun qed tag[mel kontribuzzjoni siewja g[all-isforzi tal-UE biex tnaqqas is-CO2 b’20% sal2020. L-ewwel stazzjon tal-fjuwil Auto Liquigas fl-MIA hu post konvenjenti g[al dawk li joqog[du jew ja[dmu finNofsinhar ta’ Malta. Liquigas Malta qed ta[dem biex idda[[al l-Auto Liquigas fi stazzjonijiet tal-fjuwil o[rajn madwar Malta.
Mediterran jag[milha aktar fa/li li wie[ed ja[dem fuq dan il-pro;ett. Il-pro;ett hu finanzjat mill-MCST permezz talProgramm Nazzjonali g[arRi/erka u l-Innovazzjoni u hu kordinat minn DexaWave Energy Malta bil-kollaborazzjoni ta' Euromed Eco Power, millIstitut g[al Ener;ija Sostenibbli u mill-Istitut Internazzjonali tal-O/ean flUniversità ta' Malta. L-iskop ta' dan il-pro;ett hu li jadatta l-;enerazzjoni tal-ener;ija mill-mew; millkundizzjonijiet fil-Ba[ar ta' Fuq g[al kundizzjonijiet filMediterran.
Mi;bura €2,300 f’attività ta’ Puttinu Cares f’G[awdex Aktar minn €2,300 in;abbru f'attività organizzata millimpje;ati tal-Isptar t'G[awdex b'risq Puttinu Cares. L-attivitajiet kienu jinkludu mixja ta' solidarjetà li telqet millkan/ell prin/ipali tal-Isptar :enerali ta' G[awdex, bejg[ ta' xtieli, pasti u a//essorji kif ukoll car wash fil-parke;; ewlieni tal-Isptar. Paul Buttigieg, il-Manager tas-Servizzi tal-Infermiera, irringrazzja lil dawk kollha li taw il-kontribut tag[hom florganizzazzjoni ta' dawn l-attivitajiet fosthom, il-Korp talPulizija u l-ERRC tal-pre]enza tag[hom waqt l-attività, kif ukoll dawk li pparte/ipaw u taw id-donazzjoni tag[hom.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
8 Parlament
Tliet cruiseliners jid[lu f’G[awdex Tliet bastimenti tal-passi;;ieri da[lu f’G[awdex matul din is-sena. Dan [abbru Mario De Marco, il-Ministru g[atTuri]mu u l-Kultura bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Anton Refalo. Il-Ministru De Marco qal li s’issa ]aru G[awdex il-vapuri Prinsendum f’April u s-Seabourn f’Mejju u f’:unju. Mario De Marco sostna li sabiex il-cruiseliners jorbtu mal-bagi jew mal-pontoons f’G[awdex, mhux me[tie; li jsir kuntratt imma sempli/i notifika lill-Awtorità tat|Trasport.
Malta parte/ipi f’konferenza dwar l-importanza tal-Parlament Delagazzjoni Parlamentari mag[mula mid-Deputati Nazzjonalisti David Agius u Frederick Azzopardi flimkien mad-Deputati Laburisti An;lu Farrugia u Silvio Parnis jinsabu f’Edinburgh, l-Iskozja fejn qed jattendu t-42 Konferenza tal-British Islands and Mediterranean Region of the Commonwealth. L-Asso/jazzjoni Parlamentari talCommonwealth tg[in biex ikun hemm konsultazzjoni regolari fost membri talParlamenti talCommonwealth. Tg[in ukoll biex ikun hemm kooperazzjoni u ftehim fi [danhom kif ukoll biex tippromwovi l-istudju ta’ u r-rispett lejn il-Parlament. Irrwol ta’ din l-asso/jazzjoni hu milqug[ mill-Parlamenti tal-Commonwealth u millKapijiet ta’ Gvern. Il-konferenza re;jonali annwali tipprovdi
pjattaforma ideali g[allmembri parlamentari fi [dan ir-re;jun li, irrespettivament minn sess, razza, reli;jon jew kultura, jiltaqg[u biex jiddiskutu ideali po]ittivi li jolqtu d-demokrazija parlamentari. It-tema tal-konferenza ta’ din is-sena hi “Nag[mlu lParlamenti Rilevanti – b’inqas ri]orsi, lin-nies u fi [dan il-media”. Madwar 60 delegat minn Alderney, ?ipru, millG]ejjer Falklands, minn :ibiltà, minn Guernsey, minn Isle of Man, minn Jersey, minn Malta, millIrlanda ta’ Fuq, mill-Iskozja, minn St. Helena, mir-Renju Unit u minn Wales qed jie[du sehem f’din ilkonferenza. Il-Membri Parlamentari wkoll qed jipparte/ipaw f’]ew; workshops, wie[ed dwar “L-Infiq Preventiv” u ie[or dwar “L-Esperjenza Irlandi]a”, li qed isiru b[ala parti mill-konferenza.
Kull impjegat li jag[mel xog[ol ta’ restawr fil-Konkatidral hu kwalifikat [afna
Kriterji g[al xog[ol ta’ restawr fil-Konkatidral ta’ San :wann Ix-xog[ol ta’ restawr filKonkatidral ta’ San :wann isir skont livelli rikonoxxuti fuq livell internazzjonali kif inhu stabbilit mill-European Confederation of Conservators-Restorers Organisation (ECCO). Dan qalu Mario De Marco, il-Ministru g[at-Turi]mu, lAmbjent u l-Kultura bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Laburista Carmelo Abela. Il-Ministru De Marco qal li kull impjegat li jag[mel xog[ol ta’ restawr g[allFondazzjoni tal-Konkatidral hu kwalifikat b’mod xieraq u\jew g[andu esperjenza skont il-kariga tieg[u.
Il-Fondazzjoni tqabbad konsulenti skont il-qasam partikulari ta’ xog[ol meta u kif hemm b]onn. Kull individwu, kuntrattur tarrestawr u l-[addiema tieg[u li jitqabbdu jag[mlu xog[ol ta’ restawr fil-Konkatidral ta’ San :wann huma kwalifikati kif jixraq jew g[andhom esperjenza fix-xog[ol li jitqabbdu jag[mlu. Qabel ma jibda x-xog[ol, ilkuntratturi huma obbligati jippre]entaw CV dettaljata ta’ kull impjegat tag[hom, dikjarazzjoni dettaljata talmetodolo;ija u spe/ifikazzjoni tal-materjali li jkun se jintu]a. Ix-xog[ol kollu hu sorveljat mill-kuratur u l-konservatur tal-Fondazzjoni.
Mario De Marco fisser li testijiet preliminari xjentifi/i jsiru hekk kif il-pro;ett jibda u tintu]a l-metodolo;ija addattata kif hemm b]onn. Ilkuntrattur hu obbligat ukoll li jippre]enta rapport finali li jkun fih l-istudji artisti/i u listorja, il-metodolo;ija w]ata, dokumentazzjoni bir-ritratti u grafika kif ukoll l-a[[ar ri]ultati tat-testijiet ta’ dak ilpro;ett partikulari. Il-permessi kollha me[tie;a huma mi;juba mill-MEPA u l-konsultazzjonijiet isiru ma’ uffi/jali tal-MEPA kull meta jkun hemm b]onn. Kopji tarrapporti dwar ir-restawr huma ddepo]itati fl-uffi//ju tasSovrintendent tal-Patimonju Kulturali.
E]enti minn testijiet tal-VRT Vetturi kummer/jali kif ukoll trakkijiet mhumiex e]entati minn testijiet fuq emissjonijiet waqt VRT
tests. Dan qalu Austin Gatt, il-Ministru g[allInfrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni bi twe;iba
g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Laburista Leo Brincat.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Parlament 9
L-impjant tal-gass tal-Qajjenza se jing[alaq fl-a[[ar ta’ Lulju L-impjant tal-gass talQajjenza f’Bir]ebbu;ia mistenni jag[laq fl-a[[ar ta’ Lulju meta l-kumpanija Gasco tinawgura l-fa/ilità tag[ha ;dida f’Beng[ajsa. Dan qalu Tonio Fenech, il-Ministru g[all-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Laburista Charles Buhagiar. Il-kumpanija Gasco bdiet tibni l-impjant b’investiment ta’ €20 miljun fl-2010 b[ala parti mill-obbligi kontrattwali meta [adet it-tmexxija talibbottiljar tal-gass millKorporazzjoni Enemalta.
Dan sar min[abba li lfa/ilità kienet qrib irresidenzi fil-Qajjenza kif ukoll min[abba l-[tie;a talkumpanija biex ikollha fa/ilitajiet ikbar g[all[a]na. Il-Gasco di;à installat sitt tankijiet kbar g[all-[a]na tal-gass LPG, u allura se tkun qed tirdoppja lkapa/ità tal-[a]na sabiex ilprovvista tkun assigurata. It-tankijiet il-;odda n[admu mid-ditta Tanko S.p.A tal-Italja; dawn huma twal 42 metru b’dijametru ta’ 7.5 metri. Il-kapa/ità totali tal-[a]na se ti]died minn 2,300 tunnellata g[al 4,800 tunnellata.
Igawdu mis-servizz tal-Home Help B[alissa qed jibbenefikaw 2,713 familja mis-Servizz ta’ G[ajnuna fid-Djar f’Malta u li jammontaw g[al 3,662 benefi/jarju. Meta kien qed iwie;eb mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Silvio Parnis, il-Ministru Joe Cassar qal li b[alissa hemm 89 ka] approvat li qed jistennew dan isservizz.
Illejla se tkun diskussa l-mozzjoni dwar il-:ustizzja u l-Intern Mozzjoni g[al riformi fl-oqsma tal-:ustizzja u l-Intern, proposta mid-Deputat Franco Debono f’Novembru li g[adda, se tkun diskussa fil-Parlament illejla. Id-dibattitu dwar din il-mozzjoni se jibda fis-7.30 p.m. u jintemm fid-9 p.m. Il-Kamra tar-Rappre]entanti wkoll qablet li l-mozzjoni talOppo]izzjoni kontra Richard Cachia Caruana, irRappre]entant Permanenti ta’ Malta g[all-Unjoni Ewropea, se tkun diskussa f’seduta plenarja nhar it-Tnejn filg[axija. Intant il-Kumitat Parlamentari g[all-Affarijiet Barranin u Ewropej se jer;a’ jiltaqa’ llejla biex isiru i]jed mistoqsijiet lill-Ambaxxatur Richard Cachia Caruana.
L-ambjent hu responsabbiltà ta’ kul[add Il-Gvern g[amel [afna investiment fl-ambjent u fil-kwalità tal-arja Meta kien diskuss l-abbozz ta’ li;i dwar ir-reati ambjentali, fl-istadju tat-tieni qari, id-Deputat Nazzjonalista Karl Gouder tkellem dwar l-effett tal[arsien tal-ambjent marbut mas-sa[[a tal-poplu. Hu qal li g[al [afna snin is-so/jetà ma tatx kas talambjent u tal-effetti mit-tip ta’ [ajja li konna mdorrijin ng[ixu. Issa l-poplu qed jitg[allem. Sabiex l-affarijiet isiru tajjeb irid ikun hemm investiment qawwi. Karl Gouder sostna li wie[ed qed jag[raf ukoll il-fatt li g[al [afna snin il-Gvern kien qed jiddependi minn /ertu ri]orsi g[all-ener;ija. Issa qed insiru konxji li dawn ir-ri]orsi g[ad jispi//aw u qed nirrikorru aktar lejn enerija minn sorsi alternattivi. Karl Gouder qal li l-Gvern g[amel [afna investiment kemm fl-ambjent, li wie[ed jara b’g[ajnejh, kif ukoll biex titjieb il-kwalità tal-arja. Id-Deputat Nazzjonalista Joe Falzon qal li kien ilGvern pre]enti li beda ja[dem fuq [arsien talambjent, kemm fuq livell ta’ politika lokali, i]da anke fuq livell ta’ politika Ewropea. Il-Prim Ministru kien impenja ru[u bi s[i[ u filbidu ta’ din il-le;islatura [a
Gvern Nazzjonalista beda ja[dem fuq il-[arsien tal-ambjent
fid-dikasteru tieg[u lambjent. Fost l-ewwel passi, saret ir-riforma fil-MEPA li b[ala wie[ed mill-mi]uri ewlenin sar enfasi qawwi fuq l-infurzar. :ew infurzati l-li;ijiet e]istenti u ]diedu l-pieni drastikament. Dan biex jinqata’ l-abbu] li min[abba li l-piena kienet relattivament baxxa, seta’ kien hemm min kien lest jie[u r-riskju li jmur kontra r-regolamenti. Mi]ura o[ra li ttie[det hi dik li ma jkun sanzjonat ebda ]vilupp ’il barra minn zona ta’ ]vilupp ming[ajr permess li jinkiseb minn qabel. Kull ]vilupp li jsir ming[ajr
permess ikollu jitwaqqa’. Id-Deputat Laburista Leo Brincat sejja[ lill-Gvern biex jg[id x’termini ta’ referenza ng[ataw il-membri talkummissjoni indipendenti li se tinvestiga allegazzjonijiet dwar [ruq ta’ annimali flin/ineratur tal-Marsa. Hu qal li r-rapport talinvestigazzjoni tal-MEPA fih [afna mistoqsijiet mhux imwie;ba. Leo Brincat qal li, filprin/ipju, l-Oppo]izzjoni taqbel mal-abbozz i]da esprima dubji dwar l-effetti tag[ha g[aliex mhux jara fiha mi]uri biex tkun infurzata.
Kura barra minn Malta Il-Gvern g[andu sistema ta’ awtorizzazzjoni sabiex pazjenti intitolati jmorru jie[du kura fi sptar ie[or barra minn Malta f’pajji] tal-Unjoni Ewropea. Dan sostnieh Joe Cassar, il-Ministru g[asSa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Stefan Buontempo.
Il-Ministru Cassar fisser li wie[ed jirrikorri g[al din is-sistema billi jkun riferut mill-konsulent jew spe/jalista li ja[dem fis-sistema pubblika tas-sa[[a. Hu qal li s-servizzi medi/i ta’ kura li jaqg[u ta[t din is-sistema huma dawk li jag[mlu parti mill-pakkett ta’ kura li joffri l-Gvern.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
10 Opinjoni
INTERMEZZ MONDJALI Rassenja kulturali internazzjonali
L-awtur li jipparodizza lis-so/jetà Carmel Scicluna f’konfront mal-Establishment lill-politku u lillburokrata. Lawturi, l-artisti u lintellettwali jistg[u jimlew illakuni li j[allu warajhom ilpoliti/i. Il-politku g[alkemm jista’ jag[mel mill-a[jar qatt ma jista’ jg[id kollox g[al minn ra;unijiet ovvji. LMario Azzopardi awtur jista’ jikxef marpardi@maltanet.net kulma jrid u g[andu jag[mel hekk bla bi]a’. B[alma awturi b[al Rushdie, Saramago, Garcia Marquez, Vargas Llosa, Dario Fo u Herta Muller kellhom is-sa[[a quddiem il-politi/i, g[aliex a[na l-awturi lokali ma jistax ikollna wkoll?
Wie[ed mi]-]ew; rebbie[a tal-edizzjoni 2012 tal-Konkors Letteratura g[a]-}g[a]ag[, organizzat mill-A;enzija }g[a]ag[ u l-Kunsill Nazzjonali talKtieb, hu Carmel Scicluna, wie[ed millprotagonisti tal-Letteratura tal-:enerazzjoni X. Irrumanz rebbie[ tieg[u, Ossessjoni, imiss temi b[all-bullying minn g[alliema fuq tifla fi skola primarja u l-manipulazzjoni ta’ eks g[alliem pedofilu biex jie[u li jrid minnha. Materjal kura;;u] u mhux tas-soltu. Carmel Scicluna hu l-awtur ta’ diversi xog[lijiet o[ra, fosthom G[all-Im[abba ta’ Lesbjana, In-Nofs Mudlam, Miss Wilma, Miktuba max-Xitan u Loveberds. INTERMEZZ intervista lill-awtur.
Il-protagonista tar-rumanz rebbie[ tieg[ek hi tifla G[arbija ta’ g[axar snin. Din storja fittizja jew ankrata mar-realtà^
:rajja fittizja ankrata mar-realtà ta’ tifel Malti ta’ seba’ snin li kien ;ie abbu]at sesswalment fi skola tas-sajf minn g[alliema mara. Ankrata mar-realtà ta’ ]ew; subien u tifla li kienu bullied bl-aktar mod mi;nun u orribbli minn g[alliema tal-{ames Sena tal-Primarja fi skola tal-Gvern. Naturalment, fta[t gwerra mal-Awtoritajiet. Jien ridt li din isserial-bully titke//a. L-g[alliema bully g[adha “teduka” lil ulied ilpoplu. Fuq is-sex offender tkellimt mal-Pulizija; nistenna li xi darba tit[arrek. Fatt innegabbli, isso/jetà tag[na, fuq na[a, tparla kemm t[obb it-tfal, u fuq na[a o[ra tipprote;i lill-molesters u lillbullies li jag[mlu parti mill-istituzzjonijiet tag[ha. Jien xhud ta’ din l-ipokrisija. U se nibqa’ nikteb bla nifs fuq dan.
Fejn tara li wasalna f’Malta bil-letteratura g[a]-]g[ar u l-adolexxenti^
L-A;enzija ta]-}g[a]ag[ u l-Kunsill Nazzjonali tal-Ktieb g[amlu bi//a xog[ol kbira meta tawna lopportunità li nindirizzaw letteratura g[a]]g[a]ag[. Imma g[adna lura ferm. Pietru Pitravu hu irrelevanti g[al tfal Maltin sesswalizzati ta’ 9 snin. Iridu jinkitbu kotba li ma jimmoralizzawx, ma jippridkawx u ma jippatronizzawx li]-]g[ar u ’l-adoloxxenti. Hemm b]onn kotba spe/ifi/i g[all-prepubexxenti, g[allpubexxenti u l-post-pubexxenti fuq dak li jolqothom illum. Il-Melvin Burgess Malti g[ad irid jin[oloq. Il-Philip Pullman Malti lanqas no[olmuh.
Minbarra li int awtur, int bniedem tax-xjenza: min hu l-pedofilu – predatur patetiku jew xi [a;a o[ra^
Jien spi]jar u letterat; l-opinjoni tieg[i fuq ilpedofili hi msejsa fuq fatti konkreti u mhux fuq listeri]mu. Il-pedofili j[obbu t-tfal, ikollhom il-mara u l-ulied, huma fost l-a[jar ;enituri, jitqanqlu g[attfal, alla[ares tmissilhom i/-/kejknin li “jiffansjaw”, jaraw il-porn tat-tfal, jimmasturbaw g[alihom, imma ma jmissuhomx – assolutament. Il-molesters tat-tfal ma j[obbux it-tfal, jimmanuvraw, jistaduhom biex imissuhom u
Fatt innegabbli, is-so/jetà tag[na, fuq na[a tparla kemm t[obb it-tfal, u fuq na[a o[ra tipprote;i lill-molesters u lill-bullies li jag[mlu parti mill-istituzzjonijiet tag[ha
Illum ma je]istix f’Malta moviment korali ta’ kittieba b’miri b[al tieg[ek. Hu me[tie; moviment b[al dan jew ma tistax to[loq a;enda lill-awturi # artisti^
Il-kittieb Carmel Scicluna rebbie[ tal-edizzjoni 2012 tal-Konkors Letteratura g[a]-}g[a]ag[
jabbu]awhom. Il-kelma “predatur”, jekk tippermettili, hi insulenti g[all-vittmi. {add ma jakku]a iljun li ji]brana /erva. Hi parti mill-ordni naturali. Predatur sesswali mhuwiex qed jag[mel xi [a;a naturali meta jabbu]a t-tfal. U, jekk mill-;did tippermettili, fil-psikjatrija te]isti sesswalità partikulari ta’ individwu. Hi x’inhi. Isso/jetà to[loq l-a;;ettivi b[al “patetiku”, “mhuxnormali”, “moq]ie]”.
B[ala kittieb, int ti/[ad ir-rumanzi “eskejpisti u aljenatorji” li ktibt fl-img[oddi u qed tistqarr li trid tikteb fuq materji so/jali, fis-sens ta’ literatur engagé. Mnejn tnisslet il-[tie;a talletteratura attiva # organika fik^ L-ewwel ]ew; kotba tieg[i kienu juvenilia,
eskejpisti u aljenatorji. Imbag[ad qbadt it-triq li tabil[aqq nemmen fiha. B[ala awtur nemmen li g[andhom jinkitbu stejjer kura;;u]i li jirrakkuntaw il-;rajjiet ta’ nies fil-minoranza, stejjer li jikxfu lipokrisija u l-bigotti]mu ta’ din is-so/jetà li ma tafx t[obb, li b[ala awtur nipparodizzaha, ng[ajjibha u nitmella[ biha kemm nifla[. Sartre [are; bit-terminu literatur engagè, li jfisser letteratura kommessa jew impenjata. Sartre webbilni b’din il-vi]joni artistika nobbli. Awturi lokali b[alek li jemmnu f’dil-vi]joni imlewni b’kura;; ta’ ljun biex nag[ti sehmi s[i[ fl-i]vilupp tag[ha. Fejn m’hemmx vi]joni artistika kbira hemm awturi bla sinsla.
Tg[id ukoll li trid tikteb biex tattakka lEstablishment. X’sa[[a g[andu l-awtur quddiem il-politiku jew il-burokrata^
Nie[u gost nattakka b’kitbieti l-partit li jkun filgvern, anki jekk insostnih fuq diversi issues. Lawtur li ma jib]ax u ma jikkonformax jista’ jsallab
{add, m’g[andniex xi ng[idu, ma jista’ jiddetta lill-awtur x’jinkiteb. L-a;enda ta’ awtur trid titwieled fih b’mod naturali. Te]isti letteratura tajba jew [a]ina. Imma tajjeb li jkun hawn awturi kuxjenzju]i li jimpurtahom mi/-/kejken, millimwarrab, minn dak li s-so/jetà tu]ah b[ala lmog[]a espjatorja (il-pedofilu hu a case in point). Jekk jin[oloq moviment korali bl-aspirazzjonijiet artisti/i tieg[i jien inkun minn tal-ewwel li nixxierek. Imma xi frott jista’ j[alli..? Inkun qed nispekula jekk nitkellem.
Fejn tinsab il-letteratura Maltija fil-pre]ent meta mqabbla mal-produzzjoni barranija^ Kemm qed taqra t-temperatura ta]-]mien^
Jien immur il-Librerija ?entrali u nitkellem mannies. Nistaqsihom domandi b[al dawn. Illetteratura Maltija jiddeskrivuha “bi kliem tqil”, “letteratura tal-patrijiet u s-sorijiet”, u ma tittrattax issues li jolqtuhom mill-qrib. Tal-anqas, l-awturi ta’ ]mieni qed jifhmu l-[tie;a li jassimilaw it-tradizzjoni u jo[olqu l-letteratura me[tie;a g[al ]mienna. Imma g[ad irridu naraw min huma l-barranin ta’ ]mienna [a niktbu fuqhom u naqb]u g[alihom.
Fl-interventi ;urnalisti/i tieg[ek f’dawn la[[ar snin hemm do]a reli;jo]ament ortodossa. Jista’ dan l-atte;;ament jillimitak b[ala artist jew anki jrendik intolleranti^
Lanqas xejn ma jillimitani jew irendini intolleranti. Jien pjuttost ng[ix [ajja ortodossa b[ala missier nisrani u ra;el mi]]ewwe; li qieg[ed fil-minoranza (u kburi immensament) min[abba ra;unijiet li ma nixtieqx nid[ol fihom. Imma b[ala awtur jien lest li nieqaf lillEstablishment fejn nara l-[tie;a u ma nikkonformax. Ma n[allatx ir-reli;jon malletteratura g[ax naf li huma b[a]-]ejt u l-ilma. B[ala awtur jien nikxef in-nuqqasijiet, nisfida u ng[ajjeb lill-awtoritajiet ekkle]jasti/i daqskemm lill-awtoritajiet /ivili. U b’gost kbir nag[mel hekk – kif qal tajjeb wie[ed mill-kriti/i tieg[i fil-gazzetta. Mill-banda lo[ra, l-ispirtu nisrani jimxi pari-passu mal-vi]joni artistika nobbli ta’ Sartre – il-literatur engagè.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Fax No. 21242886 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 Fax> 21240261 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Il-passat tal-MLP pre]enti fil-medjokrità ta’ Muscat Il-passat tal-Labour li hu mdawwar u ma[kum bih Muscat qed tiddomina l- medjokrità ta’ Muscat. Passat li g[adu fid-dell ta’ Muscat fuq g[a]la konxja tieg[u. G[aliex kien Muscat innifsu li g[a]el li minflok ma’ jinqata’ kemm jista’ mill-passat tal-Labour, sejja[ lura lillestremisti u o[rajn li g[adhom fil-bankiijiet talOppo]izzjoni anke llum, u li sa[ansitra kienu filKabinett tal-gvern Laburista ta’ bejn l-1981 u l1987 – kapitlu mill-aktar ikreh tal-istorja politika ta’ pajji]na. Imdawwar bil-Labour tal-passat
Kull darba li Muscat ikun kritikat li g[adu mdawwar bil-passat tal-Labour, Muscat jirrea;ixxi. Muscat jo[ro; il-kanuni kollha u jattakka fuq livell personali. Ja[seb li [add ma jista’ jikkritikah. {add ma jista’ jsemmag[lu lpassat. Hu Muscat innifsu li ddawwar bil-politi/i talLabour tal-passat – Alex Sceberras Trigona, Toni Abela, An;lu Farrugia, Marie Louise Coleiro, Karmenu Vella, Leo Brincat kif ukoll Joe Grima li g[andu progamm politiku fuq l-istazzjon Laburista li ji;bed ukoll il-karru ta’ Muscat. Ma’ dawn il-protagonisti fil-kamp politiku ta’ Muscat, hemm o[rajn ukoll li jibqg[u jissemmew li kienu parti mid-disfatta politika li g[amel ilLabour immexxi minn Alfred Sant li falla mhux g[aliex kellu l-eks mexxej Laburista u Dom
Mintoff kontrih u vvota kontrih fil-Parlament, i]da g[aliex il-politika tieg[u falliet kemm bilkaos ekonomiku li [oloq bit-tne[[ija tal-VAT u minflok da[[al 33 taxxa, i]da wkoll bl-iffri]ar tal-applikazzjoni ta’ Malta fl-UE. Hu fatt li [add ma jista’ jmerih, li Muscat g[adu mdawwar bl-estremisti fil-Partit Laburista. Muscat ma kienx kapa/i jinqata’ mill-passat talLabour. Fil-kamp tal-midja Laburista, Muscat ukoll hu mmexxi mil-Labour li ;arrab disfatti kbar hekk kif illum, fil-midja Laburista, Muscat m’g[andux kontroll. Il-midja Laburista hi f’idejn l-eks Segretarju :enerali tal-MLP, Jason Micallef. Mhux biss, i]da Muscat g[a]el ukoll li ja[tar lit-tifla ta’ Mintoff, Yana Mintoff, b[ala delegata spe/jali tal-MLP. Dan ix-xenarju kollu jkompli jiddallam u jkompli jo[loq ambjent li fih il-Labour qatt ma jista’ jkun fdat g[ax ikabbar l-in/ertezzi, b’dikjarazzjonijiet li jag[mel Muscat. Filwaqt li jibqa’ jirrifjuta li jg[id lill-elettorat x’se tkun ilpolitika Laburista jekk ikun fil-Gvern, Muscat jibqa’ jag[mel dikjarazzjoni wara o[ra li jibqg[u jfakkruna fil-passat tal-MLP. Muscat fid-dikjarazzjonijiet li qed jag[mel dwar il-qasam tas-sa[[a, l-edukazzjoni, il-[olqien tax-xog[ol, l-ekonomija u l-Unjoni Ewropea fost l-o[rajn, qieg[ed jo[loq in/ertezzi. Dikjarazzjonijiet ming[ajr sustanza.
Dikjarazzjonijiet ta’ xewqat, i]da ma jitkellimx kif se jimplimentahom u kif se jsarrafhom flinteress tal-familji, tal-[addiema, ta]-]g[a]ag[ u l-istudenti u tal-anzjani tag[na. Dikjarazzjonijiet li bihom Muscat qieg[ed ikompli juri li qed ikompli fil-passi tal-mexxejja Laburisti ta’ qablu. Gvern Nazzjonalista kapa/i jag[mel l-g[a]liet quddiem l-isfidi
Fuq in-na[a l-o[ra tal-mappa politika, hemm kuntrasti evidenti. Dawn l-a[[ar erba’ snin ta’ sfidi kbar, Gvern Nazzjonalista wera li kapa/i jag[mel l-g[a]liet u jie[u de/i]jonijiet fl-interess tal-poplu. L-g[a]liet ;abu r-ri]ultati. Dan, i]da ma jfissirx li mhux se nibqg[u niffa//jaw sfidi u diffikultajiet. Ifisser li Gvern Nazzjonalista kapa/i jie[u azzjoni g[aliex wera li l-g[a]liet li jag[mel jissarrfu f’;id g[as-so/jetà. L-20,000 post tax-xog[ol li n[olqu huma /ertifikat wie[ed minn [afna li juri li l-politika tal-Gvern qed tirnexxi u li minnha qed igawdi l-poplu Malti u G[awdxi. Politika li tawgura li pajji]na hu mmexxi minn Gvern li kapa/i jilqa’ g[al kull sfida. Muscat, din il-garanzija ma jista’ jag[tiha qatt, g[aliex iddikjarazzjonijiet li jag[mel ma jag[tux ser[an ilmo[[. Dan g[aliex g[al Muscat, li jinteressah biss hu li b’kull mezz possibbli jsir l-i]g[ar Prim Ministru.
Il-konsumatur fi/-/entru tal-attenzjoni 1. La l-bniedem g[alina g[andu jkun fi/-/entru talattenzjoni tag[na, u ta’ [idmietna, allura jsegwi li lkonsumatur, hu min hu, irid ikun fi/-/entru tal-attenzjoni u jing[ata importanza assoluta fil-[arsien tad-drittijiet tieg[u. Sigurtà fil-bandli
Ovvjament sar [afna f’dan il-qasam, spe/jalment minn meta sirna membri tal-Unjoni Ewropea. Nemmen li baqa’ iktar u a[jar x’nag[mlu. 2. Dan l-a[[ar flimkien mall-Awtorità ta' Malta g[allKompetizzjoni u g[allAffarijiet tal-Konsumatur, nedejt sensiela ta’ e]er/izzji li huma tant importanti f’dan ilqasam. Nibda billi nsemmi limportanza tas-sigurtà filplaygrounds kollha f’Malta u G[awdex. :imag[tejn ilu [abbart ittieni fa]i ta’ spezzjonijiet filplaygrounds, e]er/izzju kru/jali u importanti sabiex ittfal kollha jkunu jistg[u jilag[bu f’ambjent sigur u nadif. Illum t-tfal tag[na jilag[bu fi playgrounds
attrezzati, u armati b’sistemi ta’ CCTV Cameras. Is-sena li g[addiet l-Awtorità g[amlet, u hawn insemmi l-[idma sfiqa ta’ sie[bi Chris Said, l-ewwel fa]i ta’ spezzjoni fil-159 playground f’Malta u G[awdex li jaqg[u ta[t irresponsabbiltà tal-Kunsilli Lokali. B’hekk l-Awtorità g[amlet ir-rakkomandazzjoniet tag[ha lill-Kunsilli Lokali li minna[a tag[hom [adu l-passi ne/essarji sabiex isir ixxog[ol me[tie; u b’hekk ti;i a//ertata s-sigurtà. Issa bit-tieni fa]i li t[abbret, l-Awtorità se tkun qed tassigura li r-rakkomardazzjonijiet li g[amlet lill-Kunsilli Lokali ji;u effettwati. Laqg[at ta’ informazzjoni 3. Pro;ett ie[or ambizzju] u
importanti hu laqg[at regolari li l-Awtorità se tibda torganizza mal-Kunsilli Lokali. Dan se jsir primarjament biex toffri a///essibbiltà g[al dawk irresidenti kollha li jsibuha diffi/li li jmorru direttament
Baqa’ iktar x’nag[mlu. Determinati li nag[mlu iktar g[ax hu sewwa li l-konsumatur ikun im[ares iktar. Dak ukoll hu forma ta’ rispett u sensittività
fl-uffi//ji tag[ha. L-iskop a[[ari hu li l-Awtorità tlaqqa’ flimkien ir-residenti ta’ kull lokalità sabiex ti;i spjegata lilhom informazzjoni dettaljata dwar ix-xog[ol li twettaq l-Awtorità, id-drittijiet u d-dmirijiet li huma j[addnu b[ala konsumaturi, kif ukoll jing[ataw pariri u jintlaqg[u lilmenti tar-residenti nfushom. Permezz ta’ dan le]er/izzju, se nkunu qed noffru aktar a//essibbiltà g[al dawk kollha li jsibuha diffi/li li jmorru fl-uffi//ju talAwtorità li jinsab fi Blata lBajda. Qed inkunu iktar proattivi. 4. Barra minn hekk, lAwtorità estendiet il-[inijiet tal-ftu[ mit-Tnejn sal-:img[a sat-3 ta’ waranofsinhar u bi pja/ir ukoll [abbarna li f’Settembru li ;ej l-Awtorità se tibda tifta[ ukoll nofstanhar kull nhar ta’ Sibt u b’hekk se tiffa/ilita l-a//ess g[allkonsumaturi li ma jkunux jistg[u j]uru l-uffi//ji matul il-;img[a. Irridu nserr[u mo[[na li qed noffru dejjem iktar fa/ilità u kumdità lilek. 5. Ix-xahar li g[adda ppubblikajna r-rapport finali dwar il-provvista taluniformijiet tal-iskejjel. Wara li l-Uffi//ju g[allKompetizzjoni nieda
konsultazzjoni nazzjonali ssena li g[addiet, diversi partijiet, li jinkludu ddirettorat g[as-servizzi edukattivi, id-dipartiment talkuntratti kif ukoll lasso/jazzjonijiet tal-;enituri u anki l-Kumitat g[all-Affarijiet So/jali tal-Parlament, issottomettew il-kummenti tag[hom. Ftit jiem ilu [abbarna rrapport finali b’sett ta’ rakkomandazzjonijiet. Fost ilpunti prin/ipali r-rapport jindika li sabiex ikollna suq aktar kompetittiv, g[andu jkun hemm bidla fil-mod li liskejjel, il-;enituri u l-fornituri ja;ixxu f’dan is-suq. Irrapport jg[id ukoll li meta liskejjel ifasslu l-politika taluniformi tag[hom, l-iskejjel g[andhom ikunu konxji tarrwol ewlieni li g[andhom u b’hekk m’g[andhomx ifixklu l-pro/ess tal-kompetizzjoni f’dan is-suq. Fi kliem safi, g[edna li hemm lok g[al ro[s fluniformijiet ta’ diversi skejjel fuq medda ta’ snin u li liskejjel m’g[andhomx ida[[lu lill-;enituri fi spejje] ]ejda. Pro/eduri kollettivi 6. Bi pja/ir ng[id ukoll li lParlament il-;img[a li g[addiet approva l-li;i l-;dida tal-pro/eduri kollettivi (class
minn Jason Azzopardi jason.azzopardi@gov.mt
actions) fejn issa persuni jew g[aqdiet differenti se jkunu jistg[u jing[aqdu biex flimkien jift[u kaw]a wa[da minflok jift[u ruxxmata kaw]i separati, u b’hekk jiffrankaw il-[in u l-flus. Dan se jissarraf fil-;ejjieni f’pass mill-iktar radikali biex jit[arsu a[jar id-drittijiet talkonsumaturi f’pajji]na. U konsumaturi mhumiex biss individwi, i]da jinkludu wkoll lin-negozji ]g[ar. 7. Baqa’ iktar x’nag[mlu. Determinati li nag[mlu iktar g[ax hu sewwa li lkonsumatur ikun im[ares iktar. Dak ukoll hu forma ta’ rispett u sensittività.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
12 Ittri
Il-:nien tal-Argotti Sur Editur, Wie[ed mill-;onna l-aktar sbie[ fil-Furjana (u forsi wkoll f’Malta), hu l-Argotti. Jiena g[andi esperjenza sabi[a ta’ dan il-;nien li tant konna niffrekwentaw meta konna ]g[ar. Mhux biss, imma fi ]mien il-kuratur Carmelo Penza, li kien [abib [afna tal-papà tieg[i, malli kien ikun jaf li sejrin g[al xi dawra fl-Argotti, kien jistieden lill-papà biex ini]]ilna isfel u nag[tu titwila lill-annimali bbalzmati li kienu jin]ammu fih b’tant kura. Ftit xhur ilu, kont ;bidt lattenzjoni ta’ min hu responsabbli li /erti n[awi minnu kienu fi stat [a]in [afna. Apprezzajt li ng[ata
widen g[all-ilment tieg[i u sar intervent a/cettabbli li solva l-problema akuta li kienet tinsab fih il-parti talentratura kif ukoll xi passa;;i fi/-/entru tal-;nien. Bla dubju sar [afna progress f’dik li hi dehra tieg[u. L-ELC Consortium qed tie[u [siebu sewwa [afna u apparti l-indafa, qed ji;i nnutat li qed jit[awlu b’mod regolari, tipi differenti ta’ fjuri li jkomplu jsebb[uh u jag[mluh attraenti. Madankollu, na[seb li wasal i]-]mien li jsir investiment xieraq f’dan il;nien storiku u importanti, anke g[all-attivitajiet li ji;u organizzati fih, b[all-Festival Nazzjonali tal-G[ana kif ukoll o[rajn. Mhux biss, imma
wkoll g[all-importanza li g[andu storikament g[all-fatt li jospita fih kollezzjoni ta’ pjanti fil-Herbarium, mi]mum tajjeb ferm mill-kuratur tieg[u. Il-passa;;i twal, ;aladarba rran;ati, jistg[u jservu b[ala mixja fl-arja tas-si;ar u lpjanti – ]gur li f’ambjent nadif. In[oss ukoll, li meta ji;i restawrat, dan il-;nien storiku jista’ jsir ukoll attrazzjoni turistika spe/jalment g[al dawk li j]uruna permezz tal-cruise liners. Hu post e//ezzjonali. Napprezzawh aktar. Nisfruttaw aktar il-potenzjal tieg[u.
Emily Barbaro-Sant Il-Mosta
Periklu li je[tie; azzjoni Ni;bed l-attenzjoni tal-awtoritajiet kon/ernati li fit-triq prin/ipali qabel ma tid[ol g[all-mina [dejn l-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta (fiddirezzjoni lejn {al Kirkop) hemm arblu taddawl li l-bozoz tieg[u jinsabu f’periklu. Nie[u l-okka]joni wkoll li nesprimi lapprezzament g[all-investiment kontinwu li
g[addej fit-toroq arterjali ta’ pajji]na. Triq ilKunsill tal-Ewropa f’{al Luqa, li dan l-a[[ar infet[et g[at-traffiku, turi l-impenn tal-Gvern li jkompli jsa[[a[ l-infrastruttura tat-toroq ta’ pajji]na u j;ibhom f’livell Ewropew.
A. Borg
I]-}urrieq
Il-{amis, 30 ta’ :unju, 2011 It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
13
Hodgson jiddebutta bi draw u Shevchenko jsalva lill-Ukrajna Il-manager tal-Ingli] Roy Hodgson iddebutta bi draw 1-1 kontra Franza fil-Kampjonati Ewropej b[ala kow/ talIngilterra hekk kif it-tim tieg[u ilbiera[ irnexxielu jassorbi lpressjoni ta’ Franza u jie[u punt meritat. Franza kellhom l-inizjattiva g[al [inijiet twal imma l-Ingli]i g[arfu jiddefendu tajjeb u kienu huma li sa[ansitra marru filvanta;; mid-difensur ta’ Manchester City Joleon Lescott qabel il-plejer li jilg[ab flIngilterra u wkoll ma/-champions Manchester City, Samir Nasri kiseb id-draw g[al Franza. Wie[ed mill-pajji]i organizzaturi, l-Ukrajna, inkora;;ut minn pubbliku numeru], irnexxielu jdawwar telfa f’reb[a 2-1 kontra l-I]vezja u jmur fl-ewwel post fi Grupp D. Zlatan Ibrahimovic po;;a lillI]vezja fil-vanta;; imma doppjetta stupenda tal-captain Andriy Shevchenko, tat reb[a u bidu tal-[olm lit-tim ta’ Blokhin flisba[ log[ba tal-kompetizzjoni s’issa.
Andrey Shevchenko li minkejja li g[andu 35 sena skorja doppjetta u ta bidu tal-[olm lill-Ukrajna
Dwell bejn ]ew; plejers li jilag[bu mal-istess klabb ta’ Manchester City, l-Ingli] Joleon Lescott u Samir Nasri, i]-]ew; protagonisti fil-log[ba bejn l-Ingilterra u Spanja li ntemmet 1-1. Lescott feta[ l-iskor u Nasri ;ab l-iskor ftit tal-[in wara.
20 gowl B’hekk issa s-16-il finalista lag[bu kollha partita wa[da.
:ew skorjati xejn anqas minn 20 gowl fi tmien partiti, medja ta’ 2.5 gowl kull partita. Wara lewwel round barra li kien hemm gowl f’kull partita kien hemm ukoll ]ew; tke//ijiet kif ukoll penalty wie[ed li i]da kien fallut. Fil-lista ta’ l-aqwa skorers b[alissa huma tnejn il-plejers li skorjaw ]ew; gowls kull wie[ed. Dawn huma Andriy Shevchenko tal-Ukrajna u rRussu Alan Dzagoyev. Mil-lum jibdew il-partiti tattieni round. Ara pa;ni 16-17
LOG{OB G{AL-LUM GRUPP A Wroclaw
6 p.m. Gre/ja v Rep. ?eka (Diretta Rai 1 u TVM2)
GRUPP A Varsavja
20.45 p.m. Polonja v Russja (Diretta Rai 1 u TVM)
Iwe;;a’ l-kow/ tal-goalkeepers Clemence Jidher li s-sa[ta ta’ injuries fuq il-kontin;ent Ingli] qed ikompli jirrenja hekk kif ilbiera[ il-kow/ tal-goalkeeper Ray Clemence sofra injury serja fl-Achilles tendon waqt li kien qed jg[in lil Joe Hart jipprepara g[all-partita minn grupp D kontra Franza f’Donetsk.
Clemence li lag[ab g[al Liverpool u Tottenham u 61 darba mat-tim nazzjonali Ingli], ilu kow/ tal-goalkeepers talIngilterra sa mill-1996. Il-kow/ ta’ 63 sena kellu ji;i meg[jun jo[ro; mill-pitch u l-manager talIngilterra Roy Hodgson ikkonferma li
Clemence se jkun barra mill-azzjoni g[all-kumplanent tat-turnament. L-Ingli]i di;à tilfu lil Frank Lampard u Gareth Barry b’injuries qabel it-turnament kif ukoll lid-difensur /entrali Gary Cahill u l-goalkeeper ta’ riserva John Ruddy.
Ri]ultati, klassifiki u programm Grupp A Russja Polonja Gre/ja Rep. ?eka
Grupp B
L
R
1 1 1 1
1
D
T
F
K
Pt
0 0 4 1 3 0 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 4 0
- -
- -
08 06 12
Polonja v Gre/ja Russja v Rep. ?eka
Danimarka :ermanja Olanda Portugall 09 06 12
1-1 4-1
L
Grupp C R
1 1 1 1 1 0 1 0
D
T
F
K
Pt
0 0 1 0 3 0 0 1 0 3 0 1 0 1 0 0 1 0 1 0
Olanda v Danimarka :ermanja v Portugall
0-1 1-0
- -
Kroazja Spanja Italja Irlanda
Grupp D
L
R
1 1 1 1
1
D
T
F
K
Pt
0 0 3 1 3 0 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 3 0
- -
L
R
1 1 1 1
1
13 06 12
14 06 12
- -
15 06 12
- -
17 06 12
- -
18 06 12
- -
19 06 12
16 06 12
8.45 pm: Rep. ?eka v Polonja 8.45 pm: Gre/ja v Russja
8.45pm: Portugall v Olanda 8.45pm:Danimarka v :ermanja
0 1 0 1 0 0
Franza v Ingilterra Ukrajna v }vezja
- -
6.pm: Danimarka v Portugall 8.45pm: Olanda v :ermanja
0
T
F
K Pt
0 2 1 3 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 2 0
11 06 12
1-1 1-3
12 06 12
6.30 pm: Gre/ja v Rep. ?eka 8.45 pm: Polonja v Russja
D
- -
10 06 12
Spanja v Italja Irlanda v Kroazja
Ukrajna Franza Ingilterra }vezja
6.pm: Italja v Kroazja 8.45pm: Spanja v Irlanda 8.45pm: Kroazja v Spanja 8.45pm: Italja v Irlanda
1-1
2-1
- -
6.pm: Ukrajna v Franza 8.45pm: }vezja v Ingilterra - -
8.45pm: Ingilterra v Ukrajna 8.45pm: }vezja v Franza
14 Sport IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
GRUPP A
Tensjoni kbira g[all-isfida Polonja v Russja Il-Polonja u r-Russja qed jag[mlu mill-a[jar biex jibqg[u ffukati fuq il-futbol qabel il-konfront dirett minn Grupp A tal-lum mill-Euro 2012. Din l-isfida barra millpitch tidher li hi wa[da millaktar ja[arqu fit-turnament. L-awtoritajiet f’Varsavja ilhom ja[dmu iebes minn wara l-kwinti biex itaffu u jnaqqsu t-t[assib dwar dak li qed jitqies b[ala mar/ pjanat millpartitarji Russi fil-belt sal-istadium nazzjonali. Il-Ministru tal-Isport Joanna Mucha ppruvat ti/[ad li hemm rabja g[al dan minn xi partitarji f’Varsavja li qed isostnu li dan il-mar/ qed isir biex jer;a’ jfakkar id-dominju Russu fuq il-Polonja fl-era Komunista. “Ma na[sibx li se jkun hemm problemi b’dan il-mar/ jew b’din il-;urnata. Ninsab /erta li kollox se jmur sewwa. Hu assolutament normali li lpartitarji li jkunu qed jappo;;jaw lit-tim tag[hom jimmar/jaw fit-toroq waqt itturnament u g[alhekk din hi sitwazzjoni normali.” Il-partitarji Russi kienu wkoll fi/-/entru tal-attenzjoni wara in/identi li kien hemm fil-belt ta’ Wroclaw, il-jum li fih intlag[bet il-partita kontra r-Repubblika ?eka, u mistennija li jkunu f’numru kbir f’Varsavja llum. It-tim tag[hom ta l-aqwa prestazzjoni tat-turnament u ;ab fix-xena li/-?eki 4-1 b’wirja ta’ futbol e//ezzjonali u ;iri kontinwu. Dan ir-ri]ultat kompla jikkonferma l-istatus tag[hom b[ala favoriti minn Grupp A g[alkemm il-Pollaki wrew bi]]ejjed fl-ewwel taqsima li ddominaw kontra l-Gre/ja biex urew li mhux se jkunu superati fa/ilment. “Ir-Russi huma favoriti imma lg[abna kontra timijiet li huma ferm a[jar minnhom. M’hemmx ra;uni g[ala g[andna nib]g[u. Ninsabu f’darna,” qal il-midfielder offensiv Pollakk Adrian Mierzejewski. “G[alina l-plejers ma tag[milx differenza ma’ min
nilag[bu imma g[all-partitarji tag[na ovvjament hemm xi ftit tal-animo]ità u tensjoni g[al din il-log[ba.” Mierzejewski u Kamil Gronicki t-tnejn kienu kawti imma ottimisti dwar i/-/ansijiet li jilag[bu u dan kompla jkabbar ix-xnig[at li g[allinqas wie[ed minnhom jista’ jibda mill-bidu. Franciszek Smuda, meqjus minn [afna b[ala kow/ koservattiv li g[andu tendenza li j]omm l-istess formazzjoni fejn hu possibbli, qal li mhux se jag[mel aktar minn bidla wa[da mit-tim li beda bih flewwel log[ba. Il-goalkeeper Przemyslaw Tyton, li salva lill-Pollakki l:img[a meta da[al sostitut wara li tke//a Wojciech Szczesny, li se jkun sospi], u salva wkoll penalty millewwel, se jibda mill-bidu.
Wissew lill-partitarji
Il-Federazzjoni Russa u ttim nazzjonali l-{add [e;;ew lill-partitarji tag[hom filPolonja biex i;ibu ru[hom sewwa wara li xi partitarji xe[tu log[ob tan-nar u kellhom banners mhux xierqa waqt il-log[ba kontra rRepubblika ?eka. Il-UEFA qed tinvestiga dawn l-in/identi u /-/irkustanzi li wasslu biex madwar 30 partitarju attakkaw xi stewards wara l-log[ba. Il-kow/ Dick Advocaat mistenni jag[mel bidla wa[da fliskwadra li qed ti;i msemmija b[ala wa[da li kapa/i til[aq jew tmur a[jar minn dik ta’ erba’ snin ilu u li kienet waslet sas-semifinali. L-a[[ar darba li ]-]ew; na[at iltaqg[u kien fl-2007 u kienu spi//aw draw 2-2 f’partita ta’ [biberija f’Moska.
Il-goalkeeper Pollakk Przemyslaw Tyton li se jibda bit-tama li jwaqqaf lir-Russi milli jiskorjaw
Formazzjonijiet probabbli>
Polonja (4-2-3-1)
Tyton, Piszczek, Wasilewski, Perquis, Boenisch, Murawski, Polanski, Blaszczykowski, Obraniak, Rybus, Lewandowski
Russja (4-3-3)
Malafeev, Anyukov, Ignashevich, A. Berezutskiy, Zhirkov, Shirokov, Denisov, Zyryanov, Dzagoev, Kerzhakov, Arshavin
Sport 15 IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Thomas Rosicky li xejn ma kellu log[ba tajba kontra r-Russja
GRUPP A
Giorgos Karagounis (fl-art) jittakilja lil Sokratis Papastathopoulos waqt sessjoni ta’ ta[ri;. Karagounis g[andu xi jpatti g[all-penalty li falla kontra l-Polonja
Problemi difensivi g[all-:re/ja u r-Repubblika ?eka Il-Gre/ja u r-Repubblika ?eka g[andhom problemi difensivi qabel il-konfront bejniethom minn Grupp A tal-Euro 2012 illum bilGriegi ming[ajr id-difensuri /entrali regolari u rRepubblika ?eka ddisprati biex isoddu t-toqob kbar fillinja difensiva. Il-kow/ tal-Gre/ja Fernando Santos irid isib sostitut g[al Avraam Papadopoulos li jinsab barra mit-turnament min[abba injury fl-irkoppa waqt li Sokratis Papastathopoulos hu sospi] wara li tke//a b’mod mill-aktar kiefer kontra lPolonja fl-ewwel log[ba minn Grupp A. I]-]ew; plejers kienu pilastri fid-difi]a u qalg[u biss [ames gowls fil-partiti ta’ kwalifikazzjoni. Santos aktarx li jilg[ab lillmidfielder veteran Costas Katsouranis flimkien malplejer ta’ 20 sena Kyriakos Papadopoulos li da[al flok ilplejer bl-istess isem fid-draw 1-1 kontra l-Polonja. I/-?eki wkoll g[andhom ilproblemi tag[hom fid-difi]a imma dawn huma problemi li [olquhom huma stess wara ttelfa kbir li ;arrbu 4-1 il:img[a kontra r-Russja, dovuta l-aktar g[al ]balji banali fuq wara. Il-kow/ tar-Repubblika ?eka Michal Bilek tista’ ti;ih it-tentazzjoni li jmexxi lil Michal Kadlec fid-difi]a /entrali minflok fuq il-linja xellugija u jda[[al lil David Limbersky, waqt li lmidfielder Tomas Hubschmann jista’ wkoll
jibda mill-bidu biex isa[[a[ wara. Minkejja l-bidu terribbli li kellhom, id-difensur ?ek Roman Hubnik qal li ddiffikultajiet li kellhom biex ikkwalifikaw g[all-finali wara playoff kontra l-Montenegro, se jg[inuhom jassorbu lpressjoni kontra l-:re/ja f’Wrocklaw. Ta[t pressjoni “Jekk nitilfu, i/-/ansijiet
tag[na li navvanzaw spi//aw. Il-pressjoni g[al din il-log[ba se tkun ferm og[la millpressjoni li g[andna fl-a[[ar log[ba tal-grupp kontra rRussja.” Waqt li d-difi]a hi problema, i]-]ew; timijiet iridu jsibu t-triq li
twassalhom g[all-gowl fejn il-Griegi skorjaw biss 14-il gowl f’10 partiti ta’ kwalifikazzjoni, l-anqas ammont ta’ gowls skorjati minn tim finalista. I/-?eki jibba]aw [afna fuq Milan Baros imma r-rebbie[ ta]-]arbun tad-deheb fil-Euro 2004, skorja biss tliet darbiet fl-a[[ar sentejn g[al pajji]u u deher wisq i]olat u nieqes mill-appo;; kontra r-Russja. I/-?eki g[ollew il-moral mill-fatt lil -attakkant Baros u l-captain Tomas Rosicky sa fla[[ar issuperaw problemi ta’ injuries imma xorta jridu jsibu mod kif se jinfdu d-difi]a Griega, xi [a;a li naqsu li jag[mlu fl-a[[ar erba’ partiti. I/-?eki li ilhom ma jirb[u lill-Gre/ja 30 sena, sa mir-
Formazzjonijiet probabbli>
Gre/ja (4-3-3)
Rep ?eka (4-2-3-1)
Chalkias, Torossidis, Papadopoulos, Malezas, Holebas, Maniatis, Katsouranis, Karagounis, Salpingidis, Gekas, Samaras
Cech, Gebre Selassie, Kadlec, Hubnik, Sivok, Hubschman, Rosicky, Plasil, Pilar, Jiracek, Baros
reb[a 2-1 f’partita ta’ [biberija f’Marzu tal-1982, g[andhom ukoll motivazzjoni
]ejda g[aliex il-Gre/ja kien it-tim li kien reb[ilhom fissemifinali tal-Euro 2004.
16 Sport IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Andriy Shevchenko janti/ipa lil Ibrahimovic u jpo;;i lill-Ukrajna fil-vanta;;
Shevchenko jag[ti bidu tal-[olm lill-Ukrajna Andriy Shevchenko seraq ix-xena minn fuq Zlatan Ibrahimovic meta mexxa lillUkrajna, wie[ed mill-pajji]i li qed jorganizza l-Euro 2012 lejn reb[a drammatika 2-1 fuq l-I]vezja, wara rimonta fl-ewwel log[ba tag[hom minn Grupp D. Il-plejer ta’ 35 sena Shevchenko li rnexxielu jirkupra minn injuries persistenti biex beda malewwel 11, g[eleb lillgoalkeeper }vedi] Andreas Isaksson darbtejn bir-ras biex [assar il-vanta;; ta’ Ibrahimovic fit-52 miunta. L-Ukrajna li qed jie[du sehem g[all-ewwel darba filfinali ta’ Kampjonat Ewropew, issa telg[u flewwel post ta’ Grupp D bi tliet punti, quddiem Franza u l-Ingilterra li ssieltu bejniethom fi draw 1-1 f’Donetsk. L-I]vezja dehru resqin lejn reb[a ta’ rutina wara bidu kwiet, meta Ibrahimovic, li sa dak il-[in kien jispikka
biss fil-pitch min[abba ]]arbun ta’ lewn ro]a u abjad, po;;a lit-tim tieg[u filvanta;;. Ibrahimovic li ng[ata rwol liberu b[ala playmaker, irnexxielu jxellef il-cross ta’ Kim Kallstrom fix-xibka wara seba’ minuti mill-ftu[ tat-tieni taqsima. Madankollu Shevchenko, irrisponda tliet minuti biss wara g[all-Ukrajna meta tar minn tulu bir-ras g[all-cross ta’ Anatoliy Yarmolenko u xe[et lill-istadium Olimpiku ta’ Kiev f’dellirju ta’ fer[. Bl-g[ajjat ta’ ‘Sheva, Sheva’, dawk pre]enti kienu g[adhom ma raw xejn minn din is-serata storika. L-istess attakkant u captain irdoppja fil-61 minuta meta skorja bir-ras minn corner fuq l-ewwel lasta wara li [arab millmarkatur tieg[u Ibrahimovic. Aktar tard ilcaptain tal-Ukrajna kien mibdul u [alla l-pitch b’ovazzjoni qabel ;ie vvutat il-plejer tal-log[ba.
Sorprendentement kienu l-Ukrajna li kellhom aktar pussess kmieni fil-partita b’[afna passa;;i velo/i u pre/i]i madwar il-kaxxa imma d-difi]a }vedi]a baqg[et kon/entrata. L-I]vedi]i i]da xejn ma dehru dak it-tim li skorja 31 gowl fil-kwalifikazzjoni u kienu g[oddhom sabu ru[hom minn ta[t fl-ewwel taqsima meta kienu donnhom [adu kontroll. Shevchenko beda kontraattakk velo/i u kien hu li kkonkluda wara su;;eriment ta’ Yarmolenko imma x-xutt tieg[u g[adda j[akkek mallasta. Ibrahimovic imbag[ad kellu daqqa ta’ ras ’l isfel ta[bat ma’ sieq il-lasta e]att qabel il-mistrie[ u dan i//ans fallut finalment sewa qares g[alkemm is-sostitut Johan Elmander falla /ans tad-deheb li j;ib id-draw fla[[ar minuta meta xe[et g[oli minn quddiem il-lasta.
GRUPP A
2-1 (HT 0-0)
UKRAJNA
}VEZJA
12-Andriy Pyatov, 9-Oleh Gusyev, 3-Evhen, Khacheridi, 17-Taras Mykhalyk, 2-Evhen Selin, 11-Andriy, Yarmolenko, 4-Anatoly Tymoshchuk, 19Evhen Konoplyanka (22Marco, Devic 90+3), 18Serhiy Nazarenko, 10-Andriy Voronin (14-Ruslan Rotan 85), 7-Andriy Shevchenko (15Artem Milevsky 81)
1-Andreas Isaksson, 2-Mikael Lustig, 3-Olof, Mellberg, 4Andreas Granqvist, 5-Martin Olsson, 6-Rasmus Elm, 9Kim Kallstrom, 7-Sebastian Larsson (21-Christian Wilhelmsson, 68), 10-Zlatan Ibrahimovic, 20-Ola Toivonen (8-Anders Svensson, 62), 22Markus Rosenberg (11-Johan Elmander 71)
: Zlatan Ibrahimovic 52 (}), Andriy Shevchenko 55, 61 (U) : Cuneyt Cakir (Turkija)
Skorjaw Referee
KUMMENTI
Qed in[ossni ta’ 20
“Qed in[ossni li g[andi 20 u mhux 35 sena. In[ossni tajjeb. Kienet log[ba storika g[alina u reb[a,” qal il-captain tal-Ukrajna Andrey Shevchenko li kien iddebutta fl-1995 man-nazzjonal. “Kull log[ba g[alina hi final. Illum urejna karattru u issa g[andna /ans tajjeb li nikkwalifikaw mill-grupp.” L-Ukrajna b’din ir-reb[a sar l-ewwel pajji] organizzatur li reba[ il-log[ba tal-ftu[ sa minn meta l-Olanda u l-Bel;ju t-tnejn kienu reb[u fis-sena 2000. Dakinhar il-Bel;ju kien g[eleb lill-I]vezja. “L-ewwel taqisma ma konniex tajbin bi]]ejjed. I]-]ew; timijiet konna nervu]i u g[amilna ]balji tekni/i. Bdejna a[jar wara lmistrie[ u konna aktar aggressivi, g[amilna pressjoni fuqhom u wasal il-gowl. Kellna avversarju tajjeb u Shevchenko kien stupend fil-kaxxa,” qal il-kow/ tal-I]vezja Erik Hamren.
Sport 17 IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Joe Hart meg[lub mix-xutt ta’ Samir Nasri li ta draw lil Franza kontra l-Ingilterra
Franza mi]muma mill-Ingilterra Franza u l-Ingilterra ssieltu fi draw 1-1 fl-ewwel log[ba tag[hom minn Grupp D f’Donetsk wara li g[all-gowl ta’ Joleon Lescott, irrisponda disa’ minuti wara Samir Nasri. Il-partita li ntlag[bet f’temp s[un u umdu] fid-Donbass Arena li ma kienx mimli, rat lill-Ingilterra jiddefendu bi qlubija kontra tim Fran/i] ferm aktar kreattiv u aggressiv u li issa ilu 22 partita ma jitlef. Kienet id-29 log[ba bejn Franza u l-Ingilterra fejn Franza reb[u tmienja, l-Ingilterra 16 u l-[amsa l-o[ra spi//aw draw. Il-manager tal-Ingilterra, Roy Hodgson li ilu fil-kariga g[al sitt ;img[at biss, [a riskju meta dde/ieda li jibda bi]-]ag[]ug[ ta’ 18-il sena Alex OxladeChamberlain fit-tielet log[ba tieg[u mal-Ingilterra minflok Downing u dan g[alkemm kellu
;irjiet tajbin mal-linja, deher li kien nieqes mill-prodott finali meta mqabbel max-xuttijiet su//essivi li kellhom Franza. Bidu tajjeb g[al Franza fejn wara 10 minuti l-goalkeeper Joe Hart [alla l-ballun ja[rablu minn corner. F’risposta immedjata lIngli]i setg[u marru fil-vanta;; meta fl-14-il minuta Ashley Young ]marka lil Joe Milner li g[adda tajjeb imma wara li dar mal-goalkeeper Fran/i] ikkonkluda barra. Fl-14-il minuta Joe Hart wettaq intervent tajjeb fuq xutt mid-distanza ta’ Cabaye u listess Hart kien attent u salva fuq Debouchy fis-27 minuta. Madankollu kienu l-Ingli]i li fet[u l-iskor man-nofs sieg[a meta Lescott skorja l-ewwel gowl tieg[u bil-flokk nazzjonali b’daqqa ta’ ras fuq freekick ta’ Steven Gerrard
biex [asad lill-goalkeeper Fran/i] Hugo Lloris. Imma dan il-gowl damu jgawduh biss disa’ minuti g[aliex kien il-kollega talistess Lescott mal-klabb ta’ Manchester City, Samir Nasri li kiseb id-draw g[al Franza b’xutt fil-baxx minn barra lkaxxa wara azzjoni sabi[a bejn Evra u Ribery u g[eleb lill-goalkeeper sie[bu tal-klabb Joe Hart. Franza baqg[u jiddominaw il-pussess u dehru ferm aktar in/i]ivi fl-attakk mill-Ingli]i li ddefendew tajjeb imma lura wisq biex ippermettew lil Franza [afna spazju fejn jimmanuvraw. Fit-tieni taqsima, Yohan Cabaye, Franck Ribery u Benzema kollha marru vi/in g[al Franza imma ma rnexxielhomx isibu t-tieni gowl.
KUMMENTI
Irridu erba’ punti
“Franza wrew li g[andhom plejers fantasti/i imma a[na kuntenti b’dak li g[amilna,” qal il-captain Ingli] Steven Gerrard. “Dejjem g[idt li jkun xi jkun irri]ultat, m’g[andniex nimlew rasna. Issa rridu erba’ punti mi]-]ew; partiti li fadlilna.” Il-kow/ Roy Hodgson iddefenda l-g[a]la tieg[u u qal “Oxlade-Chamberlain mar tajjeb u kien perikolu]. G[andu jkun kuntent bil-prestazzjoni tieg[u imma kienet prestazzjoni kollettiva. Kul[add ta l-a[jar tieg[u biex ]ammna fil-log[ba,” qal Hodgson.
Joleon Lescott jiskorja bir-ras u jpo;;i lill-Ingilterra fil-vanta;;
GRUPP A
1-1 (HT 1-1)
FRANZA
INGILTERRA 1-Joe Hart, 2-Glen Johnson, 6John Terry, 15-Joleon Lescott, 3-Ashley Cole, 16-James Milner, 4-Steven Gerrard, 17Scott Parker (8-Jordan Henderson 78), 20-Alex Oxlade-Chamberlain (21Jermain Defoe 77), 11-Ashley Young, 22-Danny Welbeck (7-Theo Walcott 90+1)
1-Hugo Lloris, 2-Mathieu Debuchy, 5-Philippe Mexes, 4-Adil Rami, 3Patrice Evra, 6-Yohan Cabaye (20-Hatem Ben Arfa 84), 18-Alou Diarra, 15-Florent Malouda (19Marvin Martin 85), 11Samir Nasri, 10-Karim Benzema, 7-Franck Ribery Skorjaw: Joleon Lescott 30 (I), Samir Nasri 39 (F) Referee: Nicola Rizzoli (Italja) Attendenza: 40,650 spettatur
18 Sport IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
FATTI U FIGURI GRUPP B
Ronaldo ilu minn Novembru ma jiskorja g[all-Portugall G[ada jintlag[ab it-tieni rawnd ta' partiti minn Grupp B hekk kif fl-Arena ta' Lviv, id-Danimarka tilg[ab kontra l-Portugall fis6 p.m. u warajhom fil-Metalist Stadium ta' Kharkiv fid-8.45 p.m. jiltaqg[u ]ew; rivali antiki, l-Olanda u l-:ermanja. Din hi [arsa lejn xi fatti u figuri ta]-]ew; konfronti
DANIMARKA v PORTUGALL * Id-Danimarka u l-Portugall iltaqg[u bosta drabi o[ra fil-passat f'partiti kompetittivi. Dan se jkun l-g[axar konfront f'partiti mitTazza tad-Dinja jew Kampjonati Ewropej, imma t-tieni wie[ed biss f'fa]i finali ta' turnament. Kienu ;ew draw 1-1 f'fa]i talgruppi fil-Euro 96 f'Sheffield. Kienu fl-istess grupp ta' kwalifikazzjoni g[al dan it-turnament u spi//aw jaqsmu l-unuri. Il-Portugall reba[ 3-1 f'Porto u tilef 2-1 f'Copenhagen. * Ir-reb[a sorprendenti tad-Danimarka 1-0 fuq l-Olanda flewwel log[ba, tawlet is-serje po]ittiva tag[hom g[al [ames reb[iet konsekuttivi f'partiti kompetittivi wara erba' su//essi filgrupp ta' kwalifikazzjoni. Issa ilhom seba' partiti kompetittivi konsekuttivi ma jitilfu. * L-attakkant Dani] Michael Krohn-Dehli li skorja l-gowl de/i]iv kontra l-Olanda, issa skorja fl-a[[ar tliet partiti konsekuttivi tad-Danimarka. * It-telfa 1-0 tal-Portugall kontra l-:ermanja t[allihom b'rekord ta' gowl wie[ed biss fl-a[[ar erba' partiti u reb[a wa[da biss milla[[ar seba' log[biet. * Il-Portugall reba[ log[ba wa[da biss mill-a[[ar sebg[a li lag[ab fil-finali ta' turnaments u naqas milli jiskorja f'[amsa minnhom. L-unika reb[a tag[hom madankollu, kienet wa[da e//ezzjonali, 7-0 fuq il-Korea ta' Fuq fit-Tazza tad-Dinja tal-2010. * L-attakkant prin/ipali tal-Portugall, Cristiano Ronaldo, skorja seba' gowls fil-partiti ta' kwalifikazzjoni imma g[adu ma sabx gowl g[al pajji]u minn meta skorja darbtejn kontra l-Bosnja fittieni leg tal-playoffs f'Novembru li g[adda.
Cristiano Ronaldo, man-nazzjonal g[adu mhux qed juri l-istess log[ob li juri mal-klabb
L-Olandi]i Mark van Bommel, Arjen Robben u Wesley Sneijder ma jistg[ux ifallu kontra l-:ermanja
OLANDA v :ERMANJA * Inkredibbilment din se tkun it-tmien darba li r-rivali eterni ltaqg[u fil-finali ta' turnament u l-[ames darba fil-kampjonati Ewropej. Il:ermanja g[andhom il-vanta;; bi tliet reb[iet, ]ew; reb[iet g[all-Olandi]i u tnejn o[ra ntemmu bi draws. Daqstant ie[or hu sorprendenti l-fatt li ]-]ew; timijiet skorjaw mill-anqas darba f'kull wa[da mis-seba' partiti. * Kien hemm konfronti klassi/i bejn it-tnejn. B[al dawk fil-finali tat-Tazza tad-Dinja tal1974 meta t-tim ta' Johan Cruyff skorja penalty kmieni imma tilef 2-1 kontra l-:ermani]i fi Munich. Fis-semifinali tal-Euro 1988 f'Hamburg, Marco Van Basten skorja l-gowl tar-reb[a lejn it-tmiem u ta reb[a lill-Oran;jo 2-1. Imbag[ad kien kien hemm dik fit-tieni rawnd tat-Tazza tad-Dinja tal-1990 li l:ermani]i reb[u 2-1 wara li l-attakkant Rudi Voeller u l-Olandi] Frank Rijkaard spi//aw imke//ija.
* L-Olanda [adu sehem fi tmien finali sa minn meta kienet introdotta l-fa]i tal-gruppi. Bit-telfa tag[hom 1-0 kontra d-Danimarka sSibt dik kienet l-ewwel darba li tilfu l-partita tal-ftu[ minbarra fl-1988 meta tilfu 1-0 kontra l-Unjoni Sovjetika. B'mod kurju], dik is-sena kienet l-unika darba li reb[u t-turnament meta fil-final kienu g[elbu lil-istess Unjoni Sovjetika 2-0. * Il-:ermanja, li reb[u l-g[axar partiti tag[hom fil-grupp ta' kwalifikazzjoni, skorjaw f'kull wa[da mill-a[[ar 17-il partita internazzjonali li lag[bu u f'disg[a minnhom skorjaw tliet gowls jew aktar. L-a[[ar darba li ma skorjawx kienet fid-draw 0-0 g[and lI]vezja f'Novembru tal-2010. * L-attakkant :ermani] Mario Gomez, li skorja fir-reb[a 1-0 fuq il-Portugall fl-ewwel log[ba, issa skorja sitt gowls fl-a[[ar sitt partiti ta' kwalifikazzjoni jew finali.
Sport 19 IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Prandelli jikkonsidra tibdil kontra l-Kroazja Il-kow/ Taljan Cesare Prandelli bidel il-;akketta vjola favorita tieg[u ma’ libsa aktar eleganti g[all-Euro 2012 u jrid ukoll li ttim ikun aktar eleganti minkejja li ta wirja tajba kontra Spanja fi Grupp C. Id-draw 1-1 kontra Spanja issa se jkun segwit minn test differenti l-{amis kontra lKroazja mimlija kunfidenza, u s-sa[[a fi]ika li wrew flattakk fir-reb[a 3-1 fuq lIrlanda wasslet lil Prandelli biex jikkunsidra tibdil. “Isse se nanalizza sewwa llog[ba tal-Kroazja u mbag[ad nidde/iedi. Se n[ares fuq kollox biex nara min hu l-aktar kalm u l-aktar tajjeb fi]ikament. Irrid nara u nifhem liema plejer hu lest g[al din il-partita importanti u de/i]iva fil-grupp,” qal Prandelli. L-attakkant qsajjar Antonio Di Natale skorja l-ewwel gowl kontra /-Champions tad-Dinja minuti biss wara li da[al flok Mario Balotelli imma Prandelli jista’ j]omm mattemperament tal-attakkant ta’ Manchesrter City peress li dan hu plejer twil li jista’ jo[loq problemi lid-difi]a Kroata. Mistoqsi dwar id-duo Balotelli u Cassano, il-kow/ qal, “Kuntent bl-attitudni tag[hom. Kont ukoll kuntent biddistanza li ]ammew mill-midfielder /entrali, imma f’/ertu okka]jonijiet irridu nkunu aktar fondi.” Prandelli kien ukoll kunent [afna bid-debutt ta’ Emanuele Giaccherini fuq il-linja xellugija u ja[seb li l-midfielder Daniele De Rossi kien tajjeb b[ala wie[ed minn tliet difensuri /entrali imma jridu jo[ro; aktar bil-ballun. “Kellu log[ba kbira imma kif nara l-log[ba jien, meta jkollok midfielder jilg[ab hemm, jista’ jag[mel differenza kbira,” qal Prandelli li rrikonoxxa l-fatt li jista’ jibdel iddifi]a tieg[u ta’ tlieta kontra l-Kroazja imma ma jridx rivoluzzjoni. “L-idea mhux li nibdel [afna imma li nag[ti kontinwità. Fi tlett ijiem se niltaqg[u kontra tim kompletament differenti minn Spanja. Hu tim imprevedibbli u jista’ jinbidel minn taqisma g[al o[ra. Irridu nkunu aktar preparati.” Gomez [erqan li jibbrilla L-attakkant :ermani] Mario Gomez qed jittama li sa fla[[ar i[alli l-marka tieg[u f’turnament ma;;uri wara li skorja l-gowl tal-:ermanja kontra l-Portugall. “Hu veru li dan kien l-a[jar u l-aktar gowl importanti s’issa,” qal vi]ibilment rilassat il-plejer ta’ 26 sena. “Il-futbol jista’ jkun stramb. Kont naf li Miro Klosekien lest biex jid[ol floki. Rajtu jistenna imma g[idt li kien fadalli [in g[al /ans ie[or. Imbag[ad il-ballun [abat ma’ wi//i,” qal bi tbissima sarkastika.
Trapattoni jg[id lill-Irlandi]i biex jibqg[u jittamaw Il-kow/ nazzjonali talIrlanda Giovanni Trapattoni [e;;e; lill-plejers sabiex jibqg[u jittamaw wara li sserje twila ta’ partiti bla telfa ntemmet [esrem kontra lKroazja fix-xita ta’ Poznan il{add. Log[ba mimlija ]balji li ntemmet b’telfa 3-1 minn Grupp C, po;;iet s[aba sewda fuq l-ewwel dehra talIrlanda f’finali ta’ turnament ma;;uri sa mill-1988 u issa jridu bilfors jevitaw telfa kontra /-Champions talEwropa Spanja li ;ew draw 1-1. “Importanti [afna li
nirkupraw malajr psikolo;ikament u ner;g[u nibdew nemmnu g[aliex irridu niftakru kemm lg[abna partiti bla ma qlajna gowl. Nemmnu fis-sa[[a tag[na,” qal Trapattoni li t-tim tieg[u kien ilu 11-il partita ma jaqla’ gowl f’serje ta’ 14-il log[ba bla telfa. L-Irlanda dehru tqal u f’waqtiet nieqsa millkreattività kontra l-Kroazja u Trapattoni indika li jista’ jag[mel xi tibdil g[all-isfida kontra Spanja f’Gdansk. “Spanja hi log[ba o[ra u g[aliha rridu na[sbu [afna u [afna,” qal il-kow/ ta’ 73 sena li daq biss it-tielet telfa kompetittiva kemm ilu jmexxi lill-Irlanda. “Jekk nidde/iedi li nibdel, mhux se jkun g[aliex plejer hu [a]in jew ma jimmeritahx jilg[ab. G[andna log[ba o[ra. L-avversarji tag[na ;ew draw u g[andhom punt wie[ed biss.” Ming[ajr attakkant Il-kow/ ta’ Spanja Vicente Del Bosque iddefenda d-
de/i]joni li [a li jilg[ab ming[ajr attakkant fiss fid-
Govanni Trapattoni jrid jg[olli l-moral tal-plejers tieg[u
draw 1-1 kontra l-Italja u indika li jista’ ju]a l-istess tattika g[at-tieni log[ba minn Grupp C kontra l-Irlanda. Del Bosque [alla lil Fernando Torres u ]ew; attakkanti /entrali o[ra barra, Llorente u Negredo u minflok g[a]el li jilg[ab b’midfield offensiv li fih kien hemm Fabregas, Iniesta u David Silva. Hu qal li g[amel hekk biex Spanja jkunu aktar qawwija fil-pussess imma madankollu naqsu milli jdawru l-ballun fuq art xotta u kontra tim Taljan dixxiplinat. “G[anda fidu/ja kbira f’dak li g[amilna. G[andna tliet attakkanti fantasti/i imma Cesc hu attakkant tajjeb ukoll. Jaf kif g[andu jmur fuq ilballun u ja[dem tajjeb ma’ kul[add barra li kapa/i ji]marka ru[u tajjeb. G[amilna dak li [sibna li hu l-a[jar anke jekk issograjna li nkunu ]baljati. G[andna plejers li diffi/li li tikkontrolla u [sibt li kien l-
a[jar ]mien li nag[mlu dan,” qal Del Bosque. G[all-partita kontra lIrlanda, wara li kien ukoll kritikat mill-eks kow/ nazzjonali Spanjol Luis Aragones, Del Bosque indika li jista’ jer;a’ jilg[ab ming[ajr attakkant. “ Hu possibbli li nilag[bu bl-istess mod. Mhux qed neskludi li se npo;;i lil xi [add quddiem imma li nilag[bu ming[ajr attakkant hi g[a]la li g[andna. Nemmen li g[andi plejers tajbin biex jilag[bu din illog[ba, Silva, Fabregas u Iniesta. Nemmen li huma attakkanti. Il-partiti normalment jinbidlu fit-tieni taqsima meta l-log[ba tinfeta[. Fl-ewwel taqsima ttimijiet g[andhom tendenza li jkunu aktar organizzati u ftit ikun hemm /ansijiet,” qal del Bosque li lmenta li l-pitch flewwel log[ba kien xott u dan tellef [afna mil-log[ba sabi[a ta’ Spanja.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
20 Sport TENNIS – OPEN TA’ FRANZA
Nadal jeg[leb lil Djokovic u jwaqqaf rekord L-Ispanjol Rafa Nadal g[eleb lis-Serb Novak Djokovic 6-4, 6-3, 2-6, 7-6 biex reba[ l-Open ta’ Franza g[al rekord ta’ seba’ darbiet. Is-seed nru 2 b’hekk qabe] ir-rekord tal-I]vedi] Bjorn Borg li kien reba[ sitt titli f’Roland Garros u temm it-tama ta’ Djokovic li li jsir it-tielet plejer filkategorija tal-ir;iel li jirba[ erba’ titli grand slam konsekuttivi.
Il-log[ob f’din il-final kien ;ie sospi] il-{add min[abba x-xita bl-Ispanjol break minn ta[t fir-raba’ set. Madankollu Nadal irnexxielu jibbrejkja lura fl-ewwel log[ba tatTnejn. Il-log[ba kienet riesqa lejn tie-break fir-raba’ set imma s-seed nru 2 g[amel break point fit-12-il game u mbag[ad il-[olma ta’ Djokovic intemmet b’double fault.
Rafa Nadal l-ewwel plejer li reba[ seba’ darbiet l-Open ta’ Franza
TAZZA TAD-DINJA
L-Urugwaj jeg[leb lill-Peru L-Urugwaj xejjen kull kontroversja dwar l-ewwel gowl tieg[u biex kiseb reb[a e//itanti 4-2 fuq il-Peru f’partita ta’ kwalifkazzjoni mittazza tad-Dinja tal-2014 millAmerika t’Isfel waqt li lEkwador reba[ 1-0 kontra lKolombja. Din ir-reb[a po;;iet lillholders tal-Copa America, lUrugwaj, fit-tieni post f’dan il-grupp, punt ta[t il-leaders ?ile u wie[ed fuq l-Ar;entina waqt li r-reb[a tal-Ekwador f’Quito tellg[ethom fir-raba’ post. L-Urugwaj mar fil-vanta;; wara kwarta f’mod mill-aktar
kontroversjali meta minn daqqa ta’ ras tad-difensur Sebastian Coates, il-ballun deher jitmiss mill-attakkant Luis Suarez u l-Peruvjan Antonio Gonzalez ipprova jimblokka fuq il-linja. Ilkow/ tal-Peru, Sergio Markarian qal li hu kien mg[arraf li l-ballun ma kienx qabe] il-linja u kien hemm ukoll possibbiltà ta’ offside dwar it-tieni gowl talUrugwaj. Il-Peru kiseb id-draw b’auto-gowl ta’ Diego Godin u volley minn Paolo Guerrero. Diego Forlan kellu penalty salvat minn Diego Penny tal-
Peru imma minkejja dan lUrugwajani kisbu r-reb[a b’goals mis-sostituti Cristian Rodriguez u Sebastian Eguren biex g[at-tielet darba skorjaw erba’ gowls f’[ames partiti. Intant l-attakkant Cristian Benitez skorja bir-ras l-uniku gowl disa’ minuti wara l-mistrie[ biex [alla lill-kow/ talKolombja Josè Pekerman b’[afna xog[ol x’jag[mel biex jerfa’ lit-tim mis-sitt post fi]-]ew; rounds li jmiss f’Settembru. L-Ekwador kellhom liddifensur Cristian Noboa mke//i fis-86 minuta g[attieni karta safra.
ITALJA
Fiorentina ja[tru lil Montella Fiorentina [abbru li kienu [atru uffi/jalment lil Vicenzo Montella b[ala l-kow/ il-;did tag[hom g[all-ista;un li ;ej. L-eks attakkant internazzjonali Taljan iffirma kuntratt ta’ sentejn mal-klabb tas-Serie A minn Toscana fejn g[andu g[a]la li j;edded il-kuntratt g[al sena o[ra. Huwa se jie[u post Delio Rossi li tke//a lejn tmiem lista;un li g[adda wara li ta daqqa ta’ ponn lill-plejer tieg[u stess Adem Ljajic waqt id-draw 2-2 ta’ Fiorentina kontra rrivali mhedda bir-relegation Novara. Montella kien pre]entat uffi/jalment ilbiera[ filg[odu flArtemio Franchi Stadium ta’ Fiorentina.
Il-Bra]iljani ta' Valletta jaslu g[ada It-tliet players Bra]iljani li se jkollhom mag[hom i/-Champions Valletta g[all-ista;un li ;ej se jaslu Malta g[ada fil-jum li fih Valletta se jkunu qed jibdew jippreparaw g[all-ista;un li ;ej. Dawn huma d-difensur Donizete Da Silva ta' 28 sena, Jonnattann Benitez Conceicao ta' 24 sena u Ricardo da Rocha Filho ta' 26 sena. Dawn it-tlieta se jin]lu g[at-ta[ri; g[all-ewwel darba l-{amis. Ta[t it-tmexxija tal-kow/ il-;did Mark Miller u l-assistent tieg[u Gilbert Agius Valletta se jkunu qed jippreparaw g[allista;un li ;ej fil-ground ta' Fgura Utd waqt li filg[odu t-ta[ri; se jibda jsir fil-ground tas-Salinos.
Ma[tur il-Kumitat ta’ }ejtun C. FC
L-artista misjuqa minn Anthony Calleja kienet l-ewwel dg[ajsa li naqqxet isimha fuq ittrofew tal- BOV Round the Islands Trophy wara li reb[et it-ti;rija tal-100 mil nawtiku. Iddg[ajsa li fiha 35 pied reb[et fuq id-dg[ajsa rivali Kaimana ta’ David Anastasi b’Raider II ta’ Jonas Diamantino tispi//a fit-tielet post. Wara li [ar;u mill-port ta’ Marsamxett bi ftit ri[, il-krew kellu bi//a xog[ol iebsa biex i]omm il-qlug[ miftu[ lejn in-nofsinhar ta’ Malta sakemm qasmu l-fliegu ta’ Kemmuna lejn G[awdex. Charles Azzopardi, Manager Marketing tal- Bank of Valletta u Godwin Zammit, komodor tal- Royal Malta Yacht Club ippre]entaw it-trofej lir-rebbie[a. Ir-ri]ultati tal-ti;rija jistg[u jinkisbu mill- Royal Malta Yacht Club’s Website www.rmyc.org.
Dan l-a[[ar saret il-Laqg[a :enerali Annwali ta’ }ejtun Corinthians FC fejn fost lapprovazzjoni tar-rapporti kien hemm ukoll il-[atra ta’ kumitat ;did. L-uffi/jali tal-klabb ma kinux kontestati u saret elezzjoni g[all-[atra ta’ 12-il membru ie[or fil-kumitat. G[aldaqstant il-kumitat g[allista;un 2012-13 huwa dan: President - Sean Abela; Segretarju - Carmelo Abela; Kaxxier - Mario Mifsud; Membri Ordinarji - Horace Camilleri, Noel Caruana, Albert Cumbo, Angelo Curmi, Richard Curmi, Benny
Desira, Mario Duca, Mario Ellul, Moses Mercieca, Shalom Mercieca, Kevin Mifsud, u Leonard Underwood. Il-[atra tal-membri ordinarji fil-kumitat hija g[al sena filwaqt li dik tal-uffi/jali hija g[al tliet snin. Dan wara li da[lu fis-se[[ l-emendi li kienu saru fl-istatut filLaqg[a :enerali Annwali fissena 2011. Il-kumitat jirringrazzja lillmembri u supporters li attendew u pparte/ipaw u talfidu/ja li wrew f’dawk kollha li ;ew eletti.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 21
L-ISTATI UNITI> L-USS Iowa jid[ol fil-Port ta’ Los Angeles biex jitrakka permanentament hemmhekk. Il-vapur tal-gwerra li serva lil pajji]u g[al madwar sittin sena, issa trakka f’San Pedro fejn se jintu]a b[ala mu]ew (Ritratt> Reuters)
L-ISTATI UNITI
SPANJA
Is-Segretarju tal-Kummer/ involut f’hit and run
Reazzjoni po]ittiva Kien hemm reazzjoni po]ittiva fis-swieq finanzjarji g[all-bailout li se ting[ata lil banek Spanjoli li dwaru sar qbil fi tmiem il-;img[a. Nhar is-Sibt, il-Ministri talFinanzi taz-zona ewro qablu li ssellfu 100 biljun ewro lillbanek Spanjoli. Banek Spanjoli t[allew b’biljuni ta’ ewro f’self li mhux se jit[allas lura wara li krollat lindustrija tal-bini u wara lpajji] da[al f’re/essjoni. L-ammont e]att ta’ fondi li
se ting[ata Spanja se jkun de/i] wara ]ew; spezzjonijiet li se jsiru tal-banek Spanjoli u mistennija jsiru fil-;ranet li ;ejjin. Spanja tinsab fit-tieni re/esjoni tag[ha fi tliet snin. Il-Gvern Spanjol qed jistinka biex jenfasizza li huma lbanek Spanjoli li se jing[ataw g[ajnuna u mhux il-pajji]. Sadattant Jyrki Katainen, ilPrim Ministru tal-Finlandja, qal li dan il-bailout kien se
jkompli jissa[[a[ l-ewro billi tne[[a l-akbar periklu li lproblemi finanzjarji jkomplu jinfirxu. Issa hemm stennija g[allelezzjoni ;enerali fil-Gre/ja li se ter;a’ ssir nhar il-{add. Elezzjoni li jekk tintreba[ mill-estremisti tax-xellug tista’ malajr ter;a’ tbiddel latmosfera fis-swieq g[allag[ar. Dan peress li dawn ma jridux j]ommu l-patti li saru biex il-Gre/ja ting[ata lg[ajnuna finanzjarja.
IL-LIBJA
Ting[alaq il-fruntiera mat-Tune]ija Il-qsim ewlieni tal-fruntiera bejn it-Tune]ija u l-Libja ng[alqet wara li nqala’ ;lied fl-in[awi bejn il-frozi tas-sigurtà Libjani u eks ribelli dwar min g[andu jikkontrolla lfruntiera. Il-fruntiera ng[alqet wara li fi tmiem il-;img[a kien hemm ;lied fil-qsim ta’ fruntiera ta’ Ras Jdir. Ilfruntiera kellha wkoll ting[alaq min-na[a Tune]ina. Dan min[abba protesti biex jin[elsu 12-il Tune]in li kienu spi//aw arrestati waqt ;lied fuq inna[a Libjana u mhux qed jit[allew jirritornaw lura pajji]hom. Dan hekk kif il-Gvern Libjan [abbar li l-ewwel elezzjoni ;enerali fil-pajji] se ssir fis-7 ta’ Lulju. Din ori;inarja-
Negozjati biex tin[eles id-delegazzjoni tal-ICC ment kellha ssir fid-19 ta’ :unju. Sadattant fil-Libja waslet delegazzjoni tal-Qorti Kriminali Internazzjonali (ICC) biex tipprova tikseb il[elsien ta’ delegazzjoni o[ra tal-ICC li l-;img[a li g[addiet kienet arrestata wara li ]aret lil Saif al-Islam, iben Muammar Gaddafi. Erba’ uffi/jali tal-ICC qed jin]ammu f’Zintan wara li fuq avukatessa Awstraljana, Melinda Taylor, li kien hemm fiha nstabu dokumenti li tqisu b[ala suspettu]i. It-tifel ta’ Gaddafi jinsab f’idejn ir-ribelli ta’ Zintan, fost l-aktar b’sa[[itha fil-
Libja, u dawn qalu li l-ewwel riedu jinterogaw lill-uffi/jali tal-ICC qabel ma je[ilsuhom. Dan apparti li d-delegazzjoni l-o[ra li waslet fil-Libja mhux se tit[alla tmur i]urhom. Saif al-Islam ilu mi]mum f’Zintan milli nqabad f’Novembru. Hu mfittex millICC imma l-awtoritajiet Libjani qed isostnu li lpro/ess tieg[u se jsir filLibja. L-ICC fil-passat esprimiet t[assib g[al kundizzjonijiet li fihom qed jin]amm u kemm hemm sistema ;uridika b’sa[[itha filLibja g[al pro/ess importanti b[al dak.
John Bryson, is-Segretarju tal-Kummer/ Amerikan, qed ikun investigat g[al diversi ka]i ta’ hit and run nhar is-Sibt f’Kalifornja u li l-Pulizija temmen li hu kien il-kaw]a tag[hom. Skont il-Pulizija ta’ San Gabriel, l-investigazzjoni preliminarja tindika li Bryson ikkaw]a l-ewwel [abta meta l-karozza tieg[u laqtet karozza o[ra minn wara u mbag[ad re;a’ laqatha meta telaq mill-post tal-in/ident u b[ala konsegwenza f’dawk li kienu fiha saqu warajh u fl-istess [in /emplu l-pulizija. Imbag[ad madwar [ames minuti wara hu kien involut f’[abta o[ra, din id-darba ma’ vettura li tintu]a mill-pulizija lokali. Fl-a[[ar in/ident li kien involut fih, Bryson kellu jing[ata kura medika
min[abba xi feriti [fief li kellu u dda[[al l-isptar b[ala prekawzjoni. Ilpassi;;ieri tal-vetturi l-o[ra ma kellhom feriti serji. IdDepartiment tal-Kummer/ qal li hu kellu problemi ta’ sa[[a fil-[in tal-in/ident u kien qed isuq il-karrozza personali tieg[u u ma kellux skorta.
John Bryson, is-Segretarju tal-Kummer/ Amerikan
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
22 A[barijiet ta’ Barra NEW ZEALAND
FRANZA
Lady Gaga taqla’ damdima
Tissa[[a[ il-po]izzjoni ta’ Hollande
Il-kantanta popolari Lady Gaga ntlaqtet a//identalment f’rasha minn wie[ed mi]-]effiena tag[ha waqt wirja f’Auckland. Minkejja li d-daqqa kienet wa[da qawwija u g[al xi [in Lady Gaga sofriet sturdament u kellha t[alli l-palk g[al xi [in, hi wara ftit ritornat fuq il-palk u kompliet bil-kun/ert. Hi ntlaqtet f’rasha bi prop li kien qed jintu]a minn ]effien waqt il-kun/ert. IR-RENJU UNIT
Cameron jinsa lil bintu f’pub Il-Prim Ministru Ingli] David Cameron bi ]ball nesa lil bintu ta’ tmien snin f’pub wara li mar jiekol hemm ma’ martu u xi [bieb. Dan wara ta[wida dwar ma’ min kellha tmur id-dar. Cameron induna li bintu Nancy, li g[andha tmien snin u hi wa[da minn tlett itfal li g[andu, kienet nieqsa meta flimkien ma’ martu rritornaw lura fir-residenza filkampanja ta’ Chequers f’Buckinghamshire. Il-pub fejn kien, jinsab ftit bog[od mill-pub. Jidher li t-tifla
marret it-tojlit hekk kif il;enituri kienu se jitilqu. Kien imbag[ad Cameron personalment li mar lura ji;bor lil bintu. Filwaqt li ka] simili hu embarazzanti g[al kwalunkwe ;enitur, g[al Cameron dan inkixef nhar il{add meta l-Gvern ta bidu g[al kampanja kontra dawk meqjusa b[ala “familji problemati/i; li jg[ixu [ajja kaotika u jiswew lill-Gvern [afna flus min[abba l-inkwiet li jaqilg[u u l-abbu] missistema tal-benefi//ji so/jali.
L-ISTATI UNITI> Il-kelb ‘Big Air Bella’ waqt il-kompetitzzjoni Purina Pro Plan Incredible Dog Challenge li saret fi tmiem il-;img[a f’Del Mar f’Kalifornja (Ritratt> Reuters)
Il-President Fran/i] Francois Hollande jinsab riesaq lejn ir-reb[a ta’ ma;;oranza soda fil-parlament wara li l-ewwel fa]i talelezzjonijiet Parlamentari nhar il-{add. Dan il-vot mistenni jsa[[a[ il-po]izzjoni tieg[u hekk kif jipprova jikkonvin/i lill:ermanja biex ikun hemm spinta akbar lejn l-i]vilupp talekonomija Ewropea b[ala twe;iba g[all-kri]i finanzjarja li hawn. Il-vot tal-{add [alla l-Partit So/jalista ta’ Hollande miexi fid-direzzjoni li jikseb 289 si;;u fil-Parlament u b’hekk ikollu l-ma;;oranza assoluta. Dan apparti li se jkun jista’ jg[odd fuq l-appo;; tal-Partit tal-{odor. Issa t-tieni fa]i tal-elezzjoni se ssir il-{add li ;ej f’dawk id-distretti fejn ebda partit ma kiseb aktar minn 50 fil-mija tal-voti. Is-So/jalisti kellhom reazzjoni kwieta g[al dan irri]ultat. Dan biex i]ommu lpressjoni fuq il-partitarji biex imorru jivvutaw u b’hekk jirb[u l-poter fit-Tieni Kamra tal-Parlament g[all-ewwel darba f’g[axar snin. IS-SIRJA
Irid azzjoni de/i]iva Il-mexxej ;did tal-grupp ewlieni ta’ oppo]izzjoni g[addittatura [e;;e; lill-potenzi dinjija biex jipprote;u l-popolazzjoni mill-forzi armati talPresident Bashar al-Assad u jie[du azzjoni de/i]iva finNazzjonijiet Uniti. Azzjoni li tista’ tkun implimentata bilforza. Abdelbasset Sida, li kien elett mexxej tal-Kunsill Nazzjonali Sirjan (SNC), qal li jekk il-Kunsill tas-Sigurtà tanNU ma setax jil[aq ftehim dwar x’g[andu jsir, allura lkomunità internazzjonali g[andha tie[u azzjoni ming[ajr mandat tan-NU. Sida, li hu Kurd u g[al [afna snin g[ex fl-e]ilju flI]vezja, wara li kien elett mexxej stinka biex iserra[ mo[[ l-Insara u l-Alawiti, ilgrupp Islamiku ta’ Assad, li huma m[assba dwar l-e]istenza tag[hom fis-Sirja jekk jitne[[a Assad, li l-;ejjieni tag[hom kien se jkun protett u ma kienx se jkun hemm diskriminazzjoni ba]ata fuq ilfidi jew grupp etniku. I]da bejn l-oppo]izzjoni g[al Assad hemm firda kbira u l-SNC g[ad m’g[andux appo;; kbir internazzjonali.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 23
IT-TUNE}IJA
L-al-Qaeda xxewwex lit-Tune]ini Il-mexxej tal-al-Qaeda f’messa;; li tpo;;a fuq lInternet g[amel appell litTune]ini biex jiddefendu l-li;i Islamika wara li lpartit Islamista li reba[ lelezzjoni fil-pajji] wieg[ed li ma kienx se jimponi is-sharia, il-li;i Islamika. It-Tune]ija kienet fost ilpajji]i G[arab sekulari partikolarment min[abba l-importanza tas-settur turistiku u wara t-tne[[ija tad-dittatur Zine alAbidine Ben Ali, l-awtoritajiet ;odda insistew li ma kinux se jimponu li;ijiet stretti Islami/i. Issa f’messa;; ta’ dak li jintqal hu le[en Ayman alZawahri li tpo;;a fuq lInternet, il-mexxej talgrupp terroristiku qal li lPartit Ennahda, li qed imexxi t-Tune]ija flimkien ma’ partiti sekulari, kien tradixxa lilu nnifsu kif ukoll ir-reli;jon Islamika. Hu qal li l-Islam li qed jipprietka l-Ennahda hu dak li jog[;ob il-Punent kif ukoll il-pajji] tal-Golf Persjan. Hu qal li dan hu Islam li jippermetti llog[ob tal-azzard, banek bla skrupli, bajjiet fejn innies ikunu g[arwenin kif ukoll li tbaxxi rasha g[alli;ijiet internazzjonali. G[alhekk hu [e;;e; litTune]ini biex ma ja//ettawx li jkun hemm sostizjoni g[al-li;i sharia. Filwaqt li Islamisti ma kellhomx rwol kbir fir-rivoluzzjoni Tune]ina, minn dak i]-]mien lil hawn, laktar [a;a li qed tifred itTune]ini hi l-polemika tarrwol tar-reli;jonijiet filGvern u s-so/jetà. Tul dawn l-a[[ar xhur kien hemm diversi protesti fil-kapitali Tune] minn estremisti Islami/i li jridu li fil-pajji] ikun hemm illi;i sharia.
L-UKRAJNA> Skultura bl-isem “Buttuna” tidher g[all-wiri fi ;nien ewlieni fil-kapitali tal-Ukrajna Kiev (Ritratt> Reuters)
IR-RENJU UNIT
Iridu li Charles ikun ir-Rè Skont st[arri; li sar fil;ranet ta/-/elebrazzjonijiet tal-:ublew tad-Djamant tarRe;ina Eli]abetta II, ilma;;oranza tal-Ingli]i jridu li jkun it-tifel il-kbir tag[ha, ilPrin/ep Charles li jiret it-tron warajha u b’hekk isir Rè. Qabel i/-/elebrazzjonijiet, kien it-tifel tieg[u William li kien il-favorit tal-poplu biex jil[aq minflok ir-Re;ina. Osservaturi jemmnu li sspinta g[all-popolarità ta’ Charles kien id-diskors emozzjonali u /ajtier f’tif[ir g[al
ommu fi tmiem id-Diamond Jubilee Concert ;img[a ilu quddiem Buckingham Palace. Dakinhar kien hemm applaws kbir meta rrefera g[al ommu r-Re;ina bil-kliem “Mummy”. Ra;uni o[ra tista’ tkun g[al mod kif baqa’ [dejn missieru, il-Prin/ep Philip, li kellu jidda[[al l-ispar u b’hekk tilef parti kbira ta/-/elebrazzjonijiet. L-a[[ar st[arri; li kien sar ;imag[tejn ilu kien wera li 44 fil-mija riedu li William ikun
ir-Re li jmiss u 38 fil-mija li jkun Charles. Imma issa st[arri; talYouGov li g[adu kemm [are; wera li /-/ifri nqalbu u kien hemm 44 fil-mija li riedu li jkun Charles u 38 fil-mija li jkun William. Min-na[a lo[ra William hu popolari daqs ir-Re;ina u 86 fil-mija jqisuh b[ala ta’ vanta;; g[all-familja Irjali. L-a[[ar darba li kien hemm appo;; kbir biex Charles ikun Rè kien fl-2005. Sa dak i]-]mien hu kellu
bi//a xog[ol iebsa biex je[les minn impressjoni tal-pubbliku li kien imkabbar. Imma tul i]]mien dan tbiddel l-aktar bissa[[a bl-ideat tieg[u dwar riformi li hemm b]onn filmonarkija
Il-Prin/ep William meqjus vanta;; g[all-pajji]
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
24 Avvi]i PN
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-
AVVI}I POLITI?I {AL SAFI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.
{AL BALZAN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet talftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.
L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).
SAN :ILJAN. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda. AVVI}I SO?JALI RA{AL :DID. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Wine & Pizza Party, il-:img[a 15, ta’ :unju fis-7.30 p.m. Prezz €3 u g[all-biljetti /emplu 99057917, 99229973 jew 99980488.
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
Philip Mifsud se jorganizzaw G[otja ta’ Demm, is-Sibt, 16 ta’ :unju. G[al aktar informazzjoni /emplu 21462304 jew 99263914.
JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe Cassar se jorganizzaw {ar;a g[al G[awdex, l-Erbg[a, 20 ta’
:unju fit-8.15 a.m. Ikun hemm Quddiesa fil-Knisja Ta’ Pinu, [in liberu fir-Rabat, Ikla u Tombla fil-lukanda Cornucopia. Prezz €25 u g[all-bookings /emplu 79459227 jew 99468624.
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Harbour Cruise, il-{amis, 21 ta’ :unju. Tluq mix-Xatt ta’ TasSliema fis-7 p.m. Prezz €3 u g[all-biljetti /emplu 23285000. MARIO DE MARCO. Il-{bieb
ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 26 ta’ :unju fil-Fairplay Bingo, Bu;ibba. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21247049, 99450902 jew 21223911.
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
Philip Mifsud se jorganizzaw {ar;a l-Buskett g[all-festa talImnarja, il-{amis, 28 ta’ :unju. G[all-biljetti /emplu 21462304 jew 99269314.
BEPPE FENECH ADAMI. Il-
{bieb ta’ Beppe Fenech Adami se jorganizzaw Barbecque, il:img[a, 29 ta’ :unju fit-8 p.m. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €12 g[at-tfal ta’ ta[t it-12-il sena. G[all-biljetti /emplu 99493491 jew 79886711.
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb
ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Pasta Night, il-:img[a, 6 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-:onna talBarrakka t’Isfel. G[all-biljetti /emplu 99841333 jew 21666736.
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Barbecque, il-:img[a, 6 ta’ Lulju fit-8.30 p.m. fil-lukanda Excelsior. Prezz €23 g[all-kbar u €12 g[at-tfal. G[all-bookings /emplu 23285000. JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe
Cassar se jorganizzaw :urnata Sqallija, is-Sibt 14 ta’ Lulju. Tluq bil-Katamaran g[al Pozzallo fil-5 a.m. u naslu lura Malta fil-11 p.m. }jara fis-suq ta’ Katania, Mount Etna u Auchan Shopping Complex. Prezz €145 u g[all-bookings /emplu 79459227 jew 99468624.
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’
Tonio Fenech se jorganizzaw Barbecque, is-Sibt, 21 ta’ Lulju fil-lukanda Sea Bank, ilMellie[a. Prezz €15 g[all-kbar u €10 g[at-tfal ta’ ta[t l-10 snin. G[all-bookings /emplu
27327302, 79927302 jew ibag[tu email fuq fenechtonio@gmail.com.
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Barbecque, is-Sibt, 21 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-lukanda Cavalieri, San :Iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal. G[al aktar informazzoni /emplu 79047870.
CAROLINE GALEA. Il-{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Barbecque, il-:img[a, 27 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-lukanda Pergola, il-Mellie[a. Prezz €17, li jinkludi l-ikel u t-trasport. Tfal nofs prezz. G[all-biljetti /emplu 99843564, 99491069 jew staqsu lill-helpers tas-soltu. JASON AZZOPARDI. Il-{bieb
ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Barbecque, is-Sibt, 4 ta’ Awwissu fit-8 p.m. fid-Danish Village, l-G[adira. Prezz €18 g[all-kbar u €9 g[at-tfal. G[allbiljetti /emplu 99841333 jew 21666736.
AVVI}I O{RA SAN PAWL IL-BA{AR. Il-
Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar flUffi//ju PN tal-lokalità. Dawk interessati g[andhom jibag[tu lofferti tag[hom indirizzati lisSegretarju Kumitat PN San Pawl il-Ba[ar jew i/emplu 99456411 jew 99642765. Il-Kumitat Sezzjonali PN jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.
IL-G}IRA. Il-bar tal-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn it-Tnejn u l-{add. IL-QRENDI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li l-Uffi//ju PN jinsab miftu[ ta[t management ;did wara t-tisbi[ u limmodernizzar li sar fl-a[[ar ;img[at. L-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn is-7 a.m. u tard filg[axija b’fa/ilitajiet b[al big screen u organizzar ta’ ikliet. G[al aktar informazzjoni /emplu 99479383.
L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali
PN jixtieq jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Ilbar qed ikun miftu[ is-Sibt u l{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u s-Serie A Taljan.
IL-MOSTA. Il-Kumitat
L-APAN se torganizza [ar;a g[al G[awdex nhar it-Tlieta 19 ta’ :unju. Prezz: €16 inklu] l-ikla ta’ nofsinhar fil-Lantern Restaurant, Marsalforn, u t-trasport f’Malta u G[awdex. Tisewx il-KartaAnzjan Bookings ming[and il-helpers. ?emplu 21420513, 79040544, 21521684 jew 99463677.
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità re;a’ jinsab miftu[ kuljum ta[t management ;did.
TAL-PIETÀ. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikunu servuti appetizers u jintwera l-football live. Qed ikunu organizzati ikliet, fosthom fenkati, la[am ta]]iemel u majjal mimli. G[allbookings tistg[u //emplu 99298312 jew 21244956. Il-bar qed ikun miftu[ kuljum mill-5 p.m. ’l quddiem u l-{add anke filg[odu.
Uffi//ju PN.
IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu
99804642.
BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m.
fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor Insiru Nafu Lil NET Television, 21>32 Freddie Portelli (fir-ritratt), bla dubju ta’ xejn fost l-aktar kantanti Maltin li ilhom fix-xena mu]ikali u li g[adhom attivi, se jkun il-mistieden tal-psikologu Anton Grech g[al-lum biex jintervistah. Il-kopre]entatri/i talprogramm, Stephanie Spiteri, tlaqqag[na ma’ Frankie Fenech biex titkellem mieg[u dwar Freddie. Freddie u
Frankie ilhom jafu lil xulxin sew g[al numru ta’ snin u fil-fatt fl-1977 it-tnejn li huma kienu fost il-fundaturi tal-Barracudas Club f’San Pawl il-Ba[ar. Vitalità NET Television, 13>20
Anthony Galea Debono jitkellem dwar il-bilan/ fil-;isem tal-bniedem u l-konnessjoni li hemm mal-ilma ta’ wara l-widnejn. It-tabib Christopher Barbara jag[ti tag[rif dwar il-;idri r-ri[. Il-qabla Louise Bugeja titkellem dwar l-importanza li l-missier jassisti g[all-[las tat-tarbija. Il-psikologu Peter Muscat jitkellem dwar bdil fil-personalità. Jag[tu wkoll il-kontribut tag[hom waqt dan il-programm ippre]entat minn Marbeck Spiteri, Malcolm Crockford u Herbert Messina Ferrante. Bejni u Bejnek NET Television 23.30 Il-mistiedna ta’ Joséf Bonello g[al-lum se tkun il-pre]entatri/i radjufonika u televi]iva Eileen Montesin (fir-ritratt). Bdiet il-karriera tag[ha ta’ pre]entatri/i bil-programmi tat-tfal. {admet ukoll b[ala attri/i fuq il-palk. Eventwalment isimha aktar beda jispikka fil-qasam tad-drama g[at-televi]joni, b’bosta drabi tie[u [sieb tikteb, kif ukoll tirre/ta u tie[u [sieb il-produzzjoni tag[hom. L-a[[ar su//ess tag[ha f’dan il-qasam kien Déjà Vu, li ntwera fuq dan l-istazzjon aktar kmieni din is-sena u li mistenni jkompli f’Ottubru li ;ej. Coco Avant Chanel Rete 4 21.10
Film bijografiku Fran/i] li n[adem fl-2009 u li g[andu lill-attri/i Audrey Toutou fil-parti tal-protagonista Coco Chanel, li minn bidu modest g[all-a[[ar jirnexxilha ssir wa[da mill-aqwa stilisti tal-moda ta’ kull ]mien.
Gli abbracci spezzati Rete 4 23.45
Penélope Cruz u Lluis Homar (it-tnejn fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Spanjol tal-2009 li g[andu re;ija ta’ Pedro Almodóvar. Eks re;ista tal-films ikollu passat xejn trankwill. Wara li kien involut f’in/ident tat-traffiku, mhux biss tilef id-dawl ta’ g[ajnejh i]da wkoll lil Lena, li kienet il-mara ta’ [ajtu. Intant, x’hemm ri]ervat g[alih fil-futur u kif i[ares lejn il-[ajja wara l-isfortuna li kellu jg[addi minnha... Il-film hu twil sag[tejn u erba’ minuti.
Il-psikologa Cher Engerer
Esperjenzi ta’ adozzjoni Quadro - NET Television, 20.30
Quadro, b[as-soltu bi pre]entazzjoni u produzzjoni ta’ Bryn Manning se jkompli jesplora t-tema tal-adozzjoni, li di;à rajna xi [a;a dwarha fil-programm ta’ [mistax ilu, min[abba li t-Tlieta li g[adda l-programm ma sarx. Niltaqg[u ma’ ;enituri li
g[addew mill-esperjenza tal-adozzjoni. Nisimg[u wkoll esperjenza mhux daqstant sabi[a ta’ persuna li wkoll adottat. Mistiedna fl-istudio Dun :or; Grima u l-psikologa Cher Engerer.
Ktieb ;did minn Mario Azzopardi Malta Llejla - NET Television 17.00
Il bacio che aspettava (In the land of women) Canale 5, 23.30 Elena Anaya, (fir-ritratt), Adam Brody u Meg Ryan huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku Amerikan tal-2006 b’re;ija ta’ Jon Kasdan. Lil Carter titilqu l-g[arusa, anki jekk hu jkun talabha bil-[niena biex tag[milx dan. Wara jmur i]ur lil ommu u jsibha tolfoq. Tkun g[adha kif ir/eviet l-a[bar li ommha Phyllis xejn ma tinsab tajba u xtaqitha tmur biex iddur biha. Carter joffri li jmur hu minflok. L-omm ma tantx taqbel mal-idea, i]da Carter ma jitlifx wisq ]mien u jaqbad l-ajruplan lejn Michigan. Dak li jsib f’dar nanntu xejn ma tkun qag[da sabi[a, i]da...
Fost ir-rubriki regolari li jkollu dan il-programm kull nhar ta’ Tlieta nsibu dik imtellg[a bil-kollaborazzjoni tal-Kunsill Nazzjonali tal-Ktieb. Illum il-mistieden f’din ir-rokna se jkun Mario Azzopardi (fir-ritratt fuq illemin), li mill-pinna tieg[u [ar;u diversi kotba, bl-aktar wie[ed ri/enti jkun M’Hemmx B]onn Siparju. Ukoll waqt il-programm tal-lum se jkun hemm il-Patri Karmelitan Charlo Camilleri jitkellem dwar l-Istitut u Kuvent li l-ordni tieg[u g[andha fl-Imdina. Kontribuzzjonijiet o[ra jkunu minn Kevin Azzopardi u Alistair Fenech.
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 12 ta’ :unju 2012
26 TV#Radju
06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.30 13>00 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet L-Edukazzjoni /-?avetta tas-Su//ess The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam Il-Klassi/i tas-Sittinijiet Fuzzbox - Eric Montfort Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
Film drammatiku li reba[ tliet Oscars Sul lago dorato (On the Golden Pond) - Raitre, 15>50
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:35 Mill-Media Internazzjonali, 07:50 Avvi]i tal-Mewt, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC News 09:05 Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 Newsline 12:45 – All Time Favourites 13:30 - Qari bilMalti 14:00 A[barijiet 14:05 E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bulettin ta’ lA[barijiet 18:15 - Il-Maltin Min Huma? 19:00 - Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bilMalti (r) 20:30 – Bomerang 21:00 - Nice ’N Easy 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Xi qrajt, xi smajt 22:10 - Ru]arju 22:30 – Il-Kun/ert ma’ Albert Storace 23:30 - Ripetizzjoni ta’ programmi. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Klassika 15:30 - Drive Time 15:45 ONE News 16:00 - Mhux g[atTfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 Rush Hour (jinkludu 17:15 :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - ONE Beat Box 21:45 ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Fr Colin u l-{bieb 24:00 - Flimkien 02:00 - Bla Kantunieri (r). RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 Headlines 11:55 - Fi {dan il-
Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 – Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 – Kaskata Kulturali 15:30 Bir-Rispett Kollu (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:12 – Bi]]ejjed g[al Kul[add (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:53 Kaskata Kulturali 21:00 Mer]uq - ra;; ta’ a[bar tajba 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Ktieb fl-Idejn 10:00 - BBC News Update 10:06 - Pri]ma 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - KL 17 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Teatru Miftu[ 20:00 – Ikoni Mu]ikali I 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 – {ajjitna 11:00 - Kristu Fostna 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju tal-Erwie[ 13:00 Strument f’Idejk 14:00 - {olqa mal-Maltin ta’ Barra 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 – Ulied is-Sultan 16:00 - Dritt u {ajja 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 – Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 Quddiesa 19:00 – I]-}wie;… sitwazzjoni u realtà llum 20:00 – Swi// (r) 21:00 - Iva Nemmen 22:00 - Il-Mulej Hu r-Rag[aj Tieg[i 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Na-than & Talitha 18:30 - A[barijiet 18:40 – Bay Beats 20:00 – Ben Glover 22:00 - Carl Bee 24:00 - CR2 records. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 – Il-{sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 – All Time Favourites 16:30 L-G[a]la Tieg[i 18:30 – Flashback 20:30 – All Time Favourites.
Henry Fonda u Katharine Hepburn (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq, li t-tnejn [adu Oscar g[al din il-parti mit-tlieta li reba[ il-film) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku Amerikan li n[adem fl-1981 b’re;ija ta’ TVM 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 Qalbinnies 11:30 - Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - Sellili 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Football. Euro 2012. Olanda v :ermanja 22:40 Minn Lenti Interkulturali 23:15 L-A[barijiet 23:30 - Leli ta’ {a]-}g[ir (r). TVM 2 10:00 - Ripetizzjoni tal-partiti Euro 2012 16:00 - A[barijiet 16:05 - Planet Earth Saving Species 17:00 - A[barijiet blIngli] 17:05 - Ti;rijiet Biss 17:35 - Mela Isma’ Din 17:50 Football. Euro 2012. Danimarka v Portugall (live) 20:00 - Pre Match Olanda v :ermanja 20:45 - Planet Earth 21:35 - Waterpolo 2012 22:05 - Dokumentarju 22:15 - Ttyl (r) 22:45 - Euro 2012 Highlight Programme 23:45 - Wirt, Arti u Kultura. ONE 07:00 - ONE Breakfast
09:00 Liquorish Daily Update 09:10 Teleshopping 09:40 - Londri (r) 10:00 - Teleshopping 10:30 Sieg[a }mien 12:15 Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 (ikompli) Kalamita 16:20 - Karta u Lapes 16:30 - Tomatate 17:00 - Teleshopping 17:20 - Liqourish Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:40 - Teleshopping 18:00 - Looks 18:50 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da 19:30 ONE News 20:05 - Euro Twenty-12 20:35 - TX 22:00 Fresh & Funky 22:45 - Ieqaf 20 minuta 23:15 - ONE News 23:45 - Minuta Wa[da (r) 23:50 - Kalamita (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News
Mark Rydell. }ew; anzjani jirtiraw fid-dar li jkolhom biswit lag. Binthom t[allilhom g[al xahar lit-tifel tas-sie[eb il-;did tag[ha biex jie[du [siebu... Il-film hu twil sieg[a u 47 minuta.
19:30 - M’Intix Wa[dek (live) 20:30 - Robert Musumeci Talk 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - Il-Parlament talPoplu (r). Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 09:35 Linea verde 10:00 - Tg 1 10:10 Unomattina vitabella 11:00 Unomattina storie vere 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - Amore ritrovato. Film 2010 17:15 Stadio Europa 17:45 - Football. Euro 2012. Danimarka v Portugall (live) 20:00 - Tg 1 20:25 - Football. Euro 2012. Olanda v :ermanja (live) 23:05 Notti Europee 00:35 - Tg 1 notte 01:10 - Sottovoce 01:40 - Real School. Raidue 07:10 - Vite sull’onda (sitcom) 07:30 - Cartoons 09:45 - Zorro (TF) 10:10 - Cartoons 10:25 Tg 2 insieme 11:25 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Dribbling Europei 14:45 - Senza traccia (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - The Good Wife (TF) 17:00 - One Tree Hill (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Squadra speciale Cobra 11 (TF) 22:50 - Tg 2 notizie 23:05 - Eva 24:00 Guardami 00:45 - Tg Parlamento 00:55 - Hawaii Five-0 (TF). Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agora 10:00 - La storia siamo noi (attwalità) 11:15 Agente Pepper (TF) 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Sabrina, vita da strega (sitcom) 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:50 - Tgr piazza affari 15:00 - La casa nella prateria (TF) 15:50 Ruba al prossimo tuo... Film ’69 17:40 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 - Stadio Europa 20:25 - Blob 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Chi l’ha
visto? 23:15 - Doc 3 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Liszt, gli anni di pellegrinaggio. Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina 08:40 Ecco a voi Lola! Film 2010 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 Pomeriggio cinque cronaca 16:50 - La principessa cerca lavoro. Film 2005 18:45 - Il braccio e la mente 20:00 - Tg 5 20:30 Veline 21:10 - Le tre rose di Eva (il-XI-il parti) 23:25 - Omicidio perfetto. Film 2006 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Veline. Rete 4 07:30 - Nash Bridges (TF) 08:25 - The Sentinel (TF) 09:50 Detective monk (TF) 10:45 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Tutti per Bruno (TF) 12:55 - Distretto di polizia 13:50 - Forum 15:10 - Wolff - un poliziotto a Belino (TF) 16:05 My Life (soap) 16:30 Assassinio allo specchio. Film ’80 18:55 - Tg 4 19:35 - Ieri e oggi in tv 19:45 - Tempesta d’amore (soap) 20:25 - La signora in giallo (TF) 21:10 - Alaka. Film ’96 23:35 - I colori della vittoria. Film ’98. Italia 1 07:20 - Hannah Montana (sitcom) 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Gossip Girl (TF) 15:55 - Le cose che amo di te (TF) 16:45 Friends (sitcom) 17:35 Mercante in fiera 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: NY (TF) 21:10 Catwoman. Film 2004 23:20 Hellboy. Film 2004 01:30 - Nip # Tuck (TF). La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (attwalità) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:10 - Agli
ordini del Führer e al servizio di sua maestà. Film ’66 16:50 Atlantide 18:00 - L’Ispettore Barnaby (TF) 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - SOS Tata 00:10 - Tg La 7 00:15 - Tg La 7 sport 00:20 - (Ah)iporoso 01:20 - Otto e mezzo 02:00 Omnibus.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
TV#Radju 27 Favourite Channel 08:00 - Stenba[ 10:00 - Telebejg[ 11:45 - Reporter 12:05 Link 12.10 - Kont taf? 12:15 F. News 12:30 - Niskata 15:00 Storjografija 15:30 Teleshopping 16:30 - ECO 17:30 - {in g[al Kollox (jinkludi 18:15 F. News) 19:45 Reporter 20:05 - Muftie[ 20:15 - F. News 21:00 - Boost 23:15 F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 - Romantica 17:00 Teleshopping 18:00 - Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 12:25 - Centovetrine 12:45 Coleen’s Real Woman 13:35 Giro Giro Bimbo 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 Giudice Amy (TF) 15:40 - Yhe OC (TF) 16:30 - Men in Trees (TF) 17:20 - Chante (TF) 17:40 - Friends (sitcom) 18:00 Uomini e donne 19:30 - Giro Giro Bimbo 19:40 - The OC (TF) 20:20 - Una mamma per amica (TF) 21:10 - Il caso dell’infedele Klara. Film 2009 23:10 - Che trucco. BBC Entertainment 07:10 - Bobinogs 07:20 Penelope K, by the way 07:30 Gigglebiz 07:45 - Charlie and Lola 07:55 - Forget-Me-Not Farm 08:10 - Boogie Beebies 08:25 - Garth and Bev 08:35 Walk on the Wild Side 09:05 One Foot in the Grave 09:35 The Weakest Link 10:20 EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - King Edward VII: King of Pleasure 12:10 - The
Inspector Lynley Mysteries 13:00 - Walk on the Wild Side 13:30 - One Foot in the Grave 14:00 - The Weakest Link 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - King Edward VII: King of Pleasure 16:35 - The Inspector Lynley Mysteries 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Lark Rise to Candleford 20:00 - After You’ve Gone 20:30 - Gavin and Stacey 21:00 - The Hound of the Baskervilles (PG) 22:30 - Freefall. TCM
06:55 - Hondo and the Apaches. Film ’67 08:40 - Maverick 09:40 - Rawhide 10:45 Sherlock Holmes Faces Death. Film ’43 (U) 12:00 - Murder Most Foul. Film ’64 (U) 13:45 Maverick 14:50 - Rawhide 16:00 - Home in Oklahoma. Film ’46 17:05 - Day of the Evil Gun. Film ’68 (PG) 18:55 - Tarzan and the Lost Safari. Film ’57 20:35 - The Scarlet Claw. Film ’44 (PG) 22:00 - Risky Business. Film ’83 (18) 23:55 Deep Blue Sea. Film ’99 (15). MGM Movies 09:05 - Chance of a Lifetime. Film ’91 10:45 - Ghoulies II. Film ’88 (12) 12:15 Mannequin. Film ’87 (PG) 13:45 - Sketch Artist II: Hands That See. Film ’95 (18) 15:20 - Battle of Britain. Film ’69 (PG) 17:30 Asteroid. Film ’97 19:35 Hunter: Return to Justice. Film 2002 21:00 - She Fought Alone. Film ’95 (15) 22:30 - Sometimes They Come Back. Film ’91 (15). Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 08:00 - Quincy, M.E. 09:00 Wolff’s Turf 09:55 - Ironside 10:55 - Cento Vetrine 11:55 ER 12:55 - Quincy, M.E. 13:55 - Great Women 14:00 - ER 15:50 - Great Women 16:00 Ironside 17:00 - Wolff’s Turf 18:00 - JAG 19:00 - Ironside 20:00 - Quincy, M.E. 21:00 Rex: A Cop’s Friend 23:00 ER. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch:
Everything on the Line 08:10 Extreme Fishing with Robson Green: New Zealand 09:05 Mythbusters: Helium Football 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Iceland 11:50 - Wheeler Dealers: Jaguar XJS 12:45 - Overhaulin’: Dude, Where’s My Skylark? 13:40 - American Chopper: McCuff Industries 14:35 - Dirty Jobs: Exotic Nanny 15:30 Mythbusters: Underwater Car 16:25 - Deadliest Catch: Red Skies in the Morning 17:20 Extreme Fishing with Robson Green: Australia (North East) 18:15 - River Monsters: Demon Fish 19:10 - How It’s Made: Turbochargers # Enchiladas # Watches 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Penn and Teller Tell a Lie: Forest Fire Vs Jet Engine 21:00 - Mythbusters: Toilet Bomb 21:55 - Aircrash
Confidential: Systems Failure 22:50 - Kidnap and Rescue: Taken by Surprise 23:45 Ultimate Survival: Turkey. Melita Movies 10:00 - Scared Shrekless 10:30 -
Secrets of the Furious Five 11:00 - Garfield 12:20 - Ramona and Beezus 14:05 - Crimes of Passion 15:32 - Hollywood Buzz 15:55 - Big Daddy 17:25 Hollywood Buzz 17:50 - Taken From Me: The Tiffany Rubin Story 19:20 - Dan In Real Life 21:00 - The A-Team 22:55 When A Man Loves A Woman 01:00 - Please Give. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - The Mentalist 12:15 - Person of Interest 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 - 2 Broke Girls 17:07 - 30 Rock 17:30 - Gossip Girl 18:15 - Days of Our Lives 19:00 Films & Stars 19:30 - Mike & Molly 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 - Alcatraz 21:15 Fringe 22:00 - Hung 22:30 True Blood 23:35 - Chuck 00:25 - Game of Thrones. Biography Channel 07:00 - Eye for an Eye 07:30 America’s Court with Judge Ross 08:00 - Holidate: Philadelphia#Seattle 09:00 Hoarders: Augustine 10:00 Snapped: Women Who Kill: Wendi Andriano 11:00 - Eye for an Eye 11:30 - America’s Court with Judge Ross 12:00 - Little Miss Perfect: Maggie vs Taylor vs Madison. Pawn Stars: 13:00 Flight of the Chum 13:30 - Luck of the Draw. 14:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Life, Liberty and the Pursuit of Wealthiness 15:00 -
Thintervention with Jackie Warner: Big Fat Liar 16:00 Snapped: Women Who Kill: Wendi Andriano 17:00 Hoarders: Augustine 18:00 Holidate: Philadelphia#Seattle. Pawn Stars: 19:00 - Flight of the Chum 19:30 - Luck of the Draw. 20:00 - Hoarders: Augustine 21:00 - Little Miss Perfect: Maggie vs Taylor vs Madison 22:00 - The World’s Oldest Conjoined Twins 23:00 Lorraine Kelly’s Big Fat Challenge.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:00 - My Animal Family 09:15 - Benjamin’s Farm 09:20 - Kipper 09:30 - Mio Mao 09:40 P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 James the Cat 10:25 - Benjamin’s Farm 10:30 See The Sea 10:35 - My Animal Family 10:50 Benjamin’s Farm 10:55 - Baby Antonio’s Circus 11:05 - Mio Mao 11:15 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Monkey See Monkey Do 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dougie in Disguise 13:35 Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 Monkey See Monkey Do 14:50 - Oswald 15:05 Anthony Ant 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 Pingu 16:10 - Tiny Planets 16:15 - Pingu 16:20 Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - See The Sea 17:15 My Animal Family 17:30 - Benjamin’s Farm 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30
- The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:35 Angelina Ballerina 19:55 - Tiny Planets 20:00 Barney and Friends 20:25 - Pingu 20:30 - Gazoon 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Monkey See Monkey Do. Disney Channel 09:00 - Recess 09:25 - So Random 09:45 - Have a Laugh 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - Recess 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:35 - Good Luck Charlie 14:00 - The Suite Life on Deck 14:25 - Shake It Up 14:50 - Phineas and Ferb 15:15 - Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 - Mom’s Got a Date with a Vampire 17:20 - Jessie 17:45 - ANT Farm 18:05 - Wizards of Waverly Place 18:30 - Have a Laugh 18:35 - Good Luck Charlie 19:25 - So Random 19:50 - The Suite Life on Deck 20:15 - Jonas LA 20:40 - Shake It Up 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Plac.
07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>45 18>55 19>30 19>45 20>30 21>30 21>32 22>30 23>15 23>45
NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel^ NET News Teleshopping Vitalità Teleshopping Bla Kumment X’Fatt-art Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta Llejla Flimkien ma’ Nancy Kontra l-{in Minn Varsavja sa Kiev NET Newsi Quadro NET News Insiru Nafu Lil... Trott u Galopp NET News Bejni u Bejnek
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Football 12:30 WATTS 13:30 - Queens ATP Tennis: Day 2 (live) 20:00 Football 20:30 - Queens ATP Tennis: Day 2 (live) 21:30 WATTS 22:30 - European Le Mans Series 23:00 - Football. GO Sports 1 07:00 - Aviva Premiership: Rd 9: Gloucester Rugby v Leicester T. 09:00 - Arsenal TV: archive match 19-09-09: Arsenal v Wigan Ath 11:00 - Serie A: Rd 8: Lecce v Milan 13:00 - Wimbledon 2008: Official Film 14:00 - Barclays PL: Wk 8: Tottenham H v Arsenal 16:00 Aviva Premiership: Rd 10: Leicester T.v Northampton Saints 18:00 - Serie A: Rd 9: Milan v Parma 20:00 - Barclays PL: Wk 11: Blackburn R v Tottenham H 22:00 - 2012 France Galop: Prix du Jockey Club 23:00 - Aviva Premi.: Rd 10: London Wasps v Harlequins 01:00 - Intern. Friendly: England v Belgium. GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA Nordea Masters: Day 2 13:00 - Aviva Premiership: Rd 11: Worcester Warriors v Leicester T. 15:00 - Spirit of a Champion: The Champion 15:30 - Serie A: Rd 11: Milan v Catania 17:30 - Samsung Diamond League: Oslo, Norway 19:35 Wimbledon 2009: Official Film 20:30 - FIFA Futbol Mundial 21:00 - Roma Channel. Melita Sports 1 08:00 - La Liga: Barcelona v Mallorca: dtd. 29.10.11 (r) 09:45 - npower Champ.: Portsmouth v Southampton: dtd. 18.12.11 (r) 11:30 - NBA Playoffs: Denver @ LA Lakers: dtd. 29.04.12 (r) 13:10 - Bundesliga: Bayer Leverkusen v FC Schalke: dtd.23.10.11 (r) 15:00 - Copa Libertadores: Defensor Sp. v Chivas Guadalajara: dtd. 28.03.12 (r) 16:55 - 2012 Alpari World Match Tour: Korea: Day 1 (r) 19:00 - NBA Live (r) 19:20 npower Champ.: Portsmouth v Southampton: dtd. 18.12.11 (r) 21:10 - Carling Cup: Rd 3: Leeds Utd v Man. Utd: dtd. 20.09.11 (r) 23:00 - La Liga: Barcelona v Mallorca: dtd. 29.10.11 (r) 00:50 - America's Cup: World Series: Venice: Day 4 dtd. 20.05.12 (r). Melita Sports 2 12:00 - La Liga: Barcelona v Mallorca: dtd. 29.10.11 (r) 13:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 14:50 Carling Cup: Rd 3: Leeds Utd v Man. Utd: dtd. 20.09.11 (r)
16:40 - 2012 UIPM Pentathlon: Women's Final: Rome Italy (r) 18:05 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:10 - Bundesliga: Bayer Leverkusen v FC Schalke: dtd.23.10. 11 (r) 21:05 - NBA Live (r) 21:25 - NBA Playoffs: Denver @ LA Lakers: dtd. 29.04.12 (r) 23:10 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.. Melita Sports 10 17:30 - NBA: Oklahoma C. @ LA Lakers: dtd. 22.04.12 (r) 19:55 - NBA Playoffs: Denver @ LA Lakers: dtd. 29.04.12 (r) 21:35 - Copa Libertadores: Defensor Sp. v Chivas Guadalajara: dtd. 28.03.12 (r) 23:30 Bundesliga: 1.FC Koln v FC Schalke: dtd. 28.01.12 (r) 01:15 - America's Cup: World Series: Venice: Day 4 dtd. 20.05.12 (r). Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Div.: Nadur v Victoria H.: dtd. 09.02.12 (r) 09:45 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Aloysians: dtd. 01.04.12 (r) 11:00 - Malta Basketball Assoc.: 1st Div Men's Final: Siggiewi v Electronics (r) 12:40 - Boxing: The Big Hit: dtd. 15.05.12 (r) 14:25 - BOV PL: Marsaxlokk v Qormi: dtd. 02.03.12 (r) 16:35 MOC Olympic Special (r) 17:10 - Football Nurseries (r) 17:45 Melita GFA 1st Div.: Nadur v Victoria H.: dtd. 09.02.12 (r) 19:30 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Aloysians: dtd. 01.04.12 (r) 20:50 - Malta Basketball Assoc.: 1st Div Men's Final: Siggiewi v Electronics (r) 22:15 - Boxing: The Big Hit: dtd. 15.05.12 (r) 00:00 - BOV PL: Marsaxlokk v Qormi: dtd. 02.03.12 (r) 02:10 - MOC Olympic Special (r). Football Stars 1 08:00 - La Liga: Barcelona v Mallorca: dtd. 29.10.11 (r) 09:45 - npower Champ.: Portsmouth v Southampton: dtd. 18.12.11 (r) 11:30 - NBA Playoffs: Denver @ LA Lakers: dtd. 29.04.12 (r) 13:10 - Bundesliga: Bayer Leverkusen v FC Schalke: dtd.23.10.11 (r) 15:00 - Copa Libertadores: Defensor Sp. v Chivas Guadalajara: dtd. 28.03.12 (r) 16:55 - 2012 Alpari World Match Tour: Korea: Day 1 (r) 19:00 - NBA Live (r) 19:20 npower Champ.: Portsmouth v Southampton: dtd. 18.12.11 (r) 21:10 - Carling Cup: Rd 3: Leeds Utd v Man. Utd: dtd. 20.09.11 (r) 23:00 - La Liga: Barcelona v Mallorca: dtd. 29.10.11 (r) 00:50 - America's Cup: World Series: Venice: Day 4 dtd. 20.05.12 (r).
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
28 Passatemp
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Minn post g[al ie[or
Mimdudin>5. Nuqqas ta’ sabar (5) 6. Waslet biex issir omm (5) 7. So/jevoli (5) 10. {a tbaqbiqa (5) 11. Idewweb (5) 12. Imassa;;a (5) 14. Kamra jkollha art, [itan u dan (5) 16. Kan/ell ]g[ira (5) 17. Tni]]il ta’ demm millimnie[er (5) 18. :arrab, qala’ fuq wi//u (5)
Weqfin>1. Ra]a li meta tin[araq tarmi du[[an ifu[ (5) 2. Mg[affe;, mag[mul trab (6) 3. Tabbanduna (6) 4. Drapp abjad jintlibes fuq i]-]aqq u jintrabat malqadd (6) 8. Modest, minn tag[na (5) 9. Tu]aha waqt ix-xog[ol tal[jata (5) 12. Kont imxarrab, qg[adt g[ax-xemx u …… (6) 13. Ir-rag[ad g[amel [afna [sejjes (6) 14. Wie[ed li j[obb ja[qar (6) 15. Ne[[a t-trab (5)
Fil-parti ta’ fuq immarkati bl-ittri jidhru persuna;;i li qed ikollhom xi jg[idu u jg[ajtu ma’ xulxin. Fil-parti ta’ ta[t, g[all-kuntrarju, immarkati bin-numri jidhru persuna;;i ferrie[a. Kemm u liema persuna;;i jidhru fi]-]ew; lokalitajiet?
Sudoku
Soluzzjoni tal-biera[
Mimdudin> 5. Xibka; 6. Porga ; 7. Itlaq; 10. Simen; 11. Terer; 12 u 14. Indispost; 16. Kappa; 17. Lixka; 18. ?okon. Weqfin> 1. Axxess; 2. Kantin; 3. Appalt; 4. Mantar; 8. Smida; 9. Qrusa; 12. In]ilt; 13. Skavar; 14. Papo//; 15. Induna.
G[at-tfal
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
Minn quddiem u minn wara Dawn l-erbat ir;iel (A, B, ? u D) huma l-istess kif jidhru mill-ispalel (1, 2, 3 u 4) imma mhux f’din l-ordni. X’inhuma l-akkoppjamenti?
Soluzzjonijiet
Sudoku Minn quddiem u minn wara
C - 7, F - 1, H - 2, M - 11, P - 21, S - 15, U - 9, V -10. Minn post g[al ie[or
Pin;u din l-istampa [elwa bil-kuluri li tippreferu, però l-[mar ag[tuh il-lewn tieg[u.
Meta jmissek likkem. Dan ifisser li m’g[andekx t[alli okka]jonijiet ja[arbulek minn ta[t g[ajnejk. Meta l-ajru jag[mel tieg[u sal-ba[ar juri qieg[u. Dan ifisser li r-ri[ qawwi jqanqal il-ba[ar mill-qieg[ nett.
A – 3; B – 4; ? – 1; D – 2.
Tpin;ija
Qwiel Maltin
Ag[tihom l-armi
Liema arma suppost ju]a kull wie[ed minn dawn is-sitt persuna;;i?
1 – F; 2 - ?; 3 – B; 4 – A; 5 – D; 6 – E.
Ag[tihom l-armi
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Klassifikati 29 PROPRJETÀ Is-Swatar
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
Marsaxlokk
FLAT bi tliet kmamar tassodda, wa[da b’ensuite, bilveduta minn wara u minn quddiem, terrazzin lest minn kollox ta’ kwalità tajba. Prezz €112,000 (Lm48,000). ?emplu 79441869.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Santa Venera
FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.
{a]-}ebbu;
TERRACED house f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond. Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Trid tara. Min hu
interessat i/empel 79066880 jew 27015780.
G{ALL-KIRI Il-Fgura
{ANUT ;did fis-suq Class 4 lest minn kollox tajjeb g[al kull negozju, bil-fire alarm, cameras, toilet e//. Bla rigal. Livell mat-triq, bil-parapett 33x20 pied, ;ewwa 22x30 pied u isfel 35x22 pied. ?emplu 99442591.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ dawl, ilma, xog[ol ta’ tik[il u tibjid, qlug[ ta’ madum. ?emplu 79973566 jew 27659116.
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
G[al kull xog[ol
TA’ madum tal-art u tal[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-
banju u tal-art, plumbing, kisi bil-;ibs, graffiato, ]ebg[a e//. Bi 30 sena esperjenza. ?emplu 79091057.
Nixtri
KOTBA gwida fuq pajji]i u bliet differenti fl-Ewropa u lil hinn. ?emplu 79422620.
Nixtri
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl ilBa[ar. ?emplu 99887233.
Ni]barazza
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew
99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Trasport bejn l-Ingilterra u Malta
GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]-}abbar }BR2703. Issoluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.
G{ALL-BEJG{ G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u
xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
Biljetti tat-tombla
EMI Bingo Sheets, free delivery (pakketti b'10 sheets). ?emplu 99870603, 21228138 jew 21224607.
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[allgosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916 .
JIN{TIE:U Mastrudaxxa
BL-esperjenza. ?emplu Casaform 79447266.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
30 Ivvja;;ar
Bangkok u Phuket> Perli fit-Tajlandja Bangkok, mag[rufa matTajlandi]i b[ala Krung Threp – il-belt tal-an;li, tinsab fuq ix-xmara Chao Phraya u toffri diversità kbira ta' postijiet stori/i u ta’ divertiment. Mill-Grand Palace satTempju tal-Emerald Buddha, il-bini f’Bangkok jg[aqqad l-arkitettura tradizzjonali Tajlandi]a mal-istil tar-Rinaxximent Taljan. Festa g[as-sensi Filwaqt li l-ewwel impressjoni tal-vi]itatur tista' tkun li Bangkok hi
belt o[ra moderna u viva/i, [arsa iktar fil-fond ti]vela metropoli Orjentali ma;ika, li fiha l-wirt kulturali u artistiku u l-arkitettura g[adhom jiffjorixxi fost ilbini g[oli u /-/entri ;odda tal-kummer/. L-attitudni li turi ddeterminazzjoni tatTajlandi]i u kif jafu jgawdu l-[ajja. Il-vi]itatuiri jsibu li karatteristika komuni madwar il-pajji] kollu hi lkorte]ija u l-kompatibbiltà tal-poplu Tajlandi]. ItTajlandi]i jafu kif igawdu l[ajja. Fil-fatt, m’hemmx kelma fil-lingwi o[rajn li taqbel mal-kelma Tajlandi]a ‘sanuk’. Din ilkelma tikkombina l-kun/etti ta' divertiment, gost, u joie de vivre u, g[alhekk, tiddeskrivi aspett importanti tal-[ajja tat-Tajlandi]i Il-belt kapitali tat-
Tajlandja toffri ftit minn kollox. Wie[ed jista' j]ur ilMonasteru tar-Reclining Buddha, li fih statwa enormi tal-Budda. Imbag[ad filg[axija jesperjenza l-[ajja ta’ billejl f’Patpong. Postijiet ta’ interess f’Bangkok G[at-turisti, l-a[jar mod
kif jesploraw Bangkok hu li jmorru cruise tul ix-xmajjar u l-kanali. B’dan il-mezz ta’ trasport, ikunu jistg[u jaraw palazzi u tempji mill-isba[ kif ukoll swieq imlewna u l[ajja ta' kuljum ta' dawk li jg[ixu [dejn dawn ixxmajjar. Bangkok hu post ideali g[ax-xiri, g[ax joffri g[a]la enormi ta’ o;;etti mag[mulin lokalment jew ta’ ditti internazzjonali, bi prezzijiet ra;onevoli [afna, kemm jekk persuna tmur tag[mel xirja fl-arja kondizzjonata ta’ wie[ed mi/-/entri kummer/jali moderni kif ukoll jekk tmur tixtri fl-atmosfera vibranti li joffru s-swieq tradizzjonali. Lil hinn mill-belt kapitali hemm il-bqija tal-pajji] jistenna lit-turisti biex jesplorawh. Il-vi]itaturi jistg[u jaraw l-ir[ula moderni tas-sajd inkella lir[ula tribali, il-bajjiet sbie[ fejn l-ib[ra s[an u /ari jiltaqg[u mar-ramel abjad fin u l-imsa;ar tal-;ew] talindi, l-isport u l-attivitajiet ta' divertiment b[al parasailing, windsurfing, jew forsi rikba fuq dahar l-
Kartolina minn Bangkok
iljunfant, inkella bambu rafting. Phuket> Il-perla tat-Tajlandja
Madwar 860 kilometru fin-Nofsinhar ta' Bangkok tul il-kosta tal-Punent tatTajlandja hemm Phuket, likbar g]ira fit-Tajlandja. Tintla[aq mill-kontinent permezz ta' pont. Phuket
]ammet il-kultura distintiva tag[ha, b’ta[lita ta' influwenzi ?ini]i u Portugi]i flimkien mattradizzjonijiet ta/-Chao Naam, in-nies indi;eni li jg[ixu fuq il-ba[ar. Ir-resort prin/ipali joffri bajjiet kwieti, b’abbundanza ta’ water sports, varjetà ta' divertiment u g[add ta' attivitajiet. Ir-resorts l-iktar popolari huma f’Patong, f’Karon u f’Kata, g[alkemm hemm ukoll bajjiet o[ra mxerrda madwar il-g]ira kollha. Phuket Town hi ba]i ideali minn fejn persuna tista’ tesplora l-foresti tropikali tal-g]ira, lg[elieqi tar-ross, u lpjanta;;uni tal-gomma, ;ew] tal-anakardju, kakaw, ananas u tal-fibra. Il-vi]itaturi g[andhom imorru jg[oddsu mas-sikek tal-qroll li fihom varjetà
enormi ta' [ajja tal-ba[ar. F’dawn l-ilmijiet jg[ixu aktar minn 850 spe/i ta' [ut pela;iku u 100 spe/i ta' [ut li jg[ix fis-sikek tal-qroll, kif ukoll aktar minn 200 varjetà ta' qroll. L-Emirates Holidays, loperatur tal-vja;;i tal-linja tal-arju Emirates, toffri lopportunità lill-vja;;aturi li jag[]lu u jibbukkjaw vaganzi g[at-Tajlandja. Dawn il-vaganzi jistg[u jkunu mfasslin apposta skont il-b]onnijiet u linteressi tal-vja;;atur. Ilklijenti g[andhom firxa ta' luxury beach resorts, lukandi /entrali, postijiet romanti/i, postijiet fuq ilmuntanji, resorts tal-golf, u postijiet fuq g]ejjer remoti. Qamar il-g[asel tal-[olm jista' wkoll jitgawda kullimkien fit-Tajlandja, inklu] f'Bangkok, Phuket, Krabi, Phang Nga Bay, u Koh Samui.
Il-linja tal-ajru Emirates
Xena mill-isba[ mill-;awhra ta' Phuket
L-Emirates Airline ittir kuljum bejn Dubaj u Malta. Ittitjira EK 108 titlaq minn Malta fl-3.45 p.m. u tasal Dubaj fis-00.55 a.m. tal-g[ada. Minn Dubaj, l-Emirates ittir erba' darbiet kuljum lejn Bangkok, il-belt kapitali tat-Tajlandja. It-titjira EK 384 titlaq minn Dubaj fit-3.15 a.m. u tasal f’Bangkok f’12.25 p.m. G[al aktar dettalji tistg[u tikkuntattjaw l-Uffi//ju tal-Bejg[ ta' Emirates fuq 25577255 jew ]uru s-sit www.emirates.com#mt, jew ikkuntattjaw lill-a;ent tal-ivvja;;ar tag[kom.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
Madwarna 31
Jum ta’ volontarjat fi/-?entru San Blas Grupp mit - tim tal - Consumer Sales ta ’ Vodafone ta daqqa t’id fit-tindif tal-;nien u tal-madwar fi/-/entru terapewtiku ta’ San Blas. It - tim flimkien mar - residenti ng[aqdu g[al dan l - avveniment li ta l - opportunità lill - impjegati u lir - residenti ta ’ San Blas li ja[dmu , jieklu l - ikla ta ’ nofsinhar u jiddiskutu flimkien . “‘ Tag[mel x ’ tag[mel g[al wie[ed mill - a[wa tieg[i tkun qisek g[amiltu mieg[i ’,” qal Carmel Cremona mill - Caritas . “ Dan hu l - motto tag[na – dan il kliem jinsab fil - Bibbja , Mattew 25 : 40 . Dan jirrifletti xi tfisser il Caritas . A[na ferm grati g[all g[ajnuna u l - interess li juru Vodafone u l - fondazzjoni tar responsabbiltà korporattiva tag[ha fuq ba]i regolari .” Heathcliff Farrugia minn Vodafone spjega kif din l - esper jenza kienet wa[da li fet[et g[ajnejn it - tim . “ L - istaff u r - residenti ta ’ San Blas laqg[una u esprimew apprez zament sin/ier g[all - g[ajnuna tag[na . Meta tkellimna mar - resi denti indunajna kemm tista ’ tkun
diffi/li g[al min abbu]a mid - droga biex jer;a ' jibda [ajtu mill - ;did . Personalment indunajt li g[andi napprezza l - affarijiet sempli/i fil [ajja . Resident partikulari effettwani personalment meta qal : ‘ Hawn in[ossni ma[bub . In[oss li g[andi t - tieni familja li hi impor tanti daqs l - ewwel wa[da ’.” Il - komunità terapewtika ta ’ San Blas toffri lil min jabbu]a bid droga l - opportunità li jir/ievi riabilitazzjoni intensiva 24 sieg[a kuljum f ’ komunità bla periklu . Il - komunità tospita sa 28 resi dent maskili . Il - programm idum g[addej medja ta ’ disa ' xhur , u fl a[[ar xahar ikun fuq fa]i semi - res idential . Dan jinkludi fa]i pre re entry fejn ir - residenti jibdew ja[dmu waqt li jibqg[u joqog[du fir - residenza ta ’ San Blas . Fit - tmiem tal - fa]i residenzjali r residenti jkunu evalwati u jimxu fil - fa]i re - entry – servizz offrut lil klijenti fl - a[[ar fa]i tar - riabilitaz zjoni meta jkunu qed jer;g[u jag[mlu parti mis - so/jetà . Wara li jitlesta l - programm il - klijenti jkunu m[e;;a jibqg[u f ’ kuntatt mal - Caritas .
SMA Progress Kids u GreenPak issie[bu flimkien biex jedukaw u jirri/iklaw SMA Progress Kids, li hu impurtat u mqassam minn Vivian Corporation, issie[eb ma’ GreenPak Coop Society biex flimkien jag[tu lill-klijenti l-opportunità li jg[inu b’mod attiv lill-ambjent. Fl-istess waqt, b'din l-inizjattiva jie[du mag[hom id-dar log[ob edukattiv g[at-tfal tag[hom. Il-ku//arini tal-plastik li jinsabu fil-[alib tat-trab SMA Progress Kids jistg[u jinbidlu ma’ log[ob ta’ puzzles edukattivi tad-ditta Orchard. Hemm numru ta’ log[ob minn fejn wie[ed jista’ jag[]el, u li jiddependi fuq innumru ta’ ku//arini tal-plastik mi;bura. Dawn il-puzzles huma ideali g[at-tfal ta’ bejn it-18-il xahar u tliet snin jew aktar, u huma mag[mulin minn boards ibsin u materjal ri/iklat biex b’hekk i]ommu mal-istess tema ta’ prattiki favur l-ambjent. L-offerta ta’ SMA Progress Kids hi valida sat-30 ta’ :unju 2012 jew sakemm iservi l-istokk. Il-ku//arini tal-plastik jistg[u jissarrfu mill-uffi//ji ta’ Vivian Corporation, li jinsabu f’29
Sanitas Bldg, Triq it-Torri, lImsida. GreenPak se tirri/ikla lmaterjal kollu mog[ti lura minn Vivian Corporation. Vivian Corporation, li qed ti//elebra s-sittin anniversarju mit-twaqqif tag[ha, hi organizzazzjoni ewlenija fid-distribuzzjoni u marketing f’erba’ oqsma distinti, fosthom ilkura tas-sa[[a u t-trabi, prodotti tal-ikel, kosmeti/i u tal-banju. Il-kumpanija hi membru tal-iskema ta' GreenPak b[ala parti millimpenn tag[ha biex tirri/ikla u tg[in lill-ambjent. GreenPak Coop Society, operaturi tal-iskema ta' GreenPak, to[ro; il-li/enzja g[all-u]u tal-marka Green Dot f’Malta. Matul dawn la[[ar [ames snin il-kumpanija naqset tunnellati s[a[ ta’ skart tal-ippakkjar milli jmorru ;ol-mi]bliet u minflok ikunu rri/iklati. G[al aktar tag[rif dwar din l-iskema ta’ ;bir ta’ SMA Progress Kids, wie[ed jista’ ji;bor il-fuljett promozzjonali minn punt tal-bejg[ jew i/empel lil SMA Careline fuq 80073102.
{idma volontarja fi/-/entru terapewtiku ta' San Blas permezz ta' tindif minn [addiema ta' Vodafone
It-Tlieta, 12 ta’ :unju, 2012
32 Lokali
Il-festa ta’ futbol bil-kompetizzjoni li g[addejja bil-Euro 2012 tin[ass fl-Ewropa kollha. Id-deni tal-futbol, b’mod partikulari meta jilag[bu t-tim tal-Ingilterra jew tal-Italja, jin[ass anke f’pajji]na. It-turisti li b[alissa jinsabu fil-g]ejjer tag[na u g[andhom it-tim ta’ pajji]hom f’din il-kompetizzjoni Ewropea, ]gur li jo[olqu atmosfera mill-isba[ fejn ma jonqosx il-fer[ ta’ dawk li t-tim tag[hom jirba[, u d-di]appunt tat-telliefa. Fir-ritratti li qed nippubblikaw, fuq ix-xellug jidhru quddiem big screen f’San :iljan, it-turisti Fran/i]i waqt li fir-ritratt l-ie[or l-Ingli]i, it-tnejn jifir[u fil-mument tal-gowl tat-tim ta’ pajji]hom. Il-log[ba bejn Franza u l-Ingilterra ntemmet 1-1 (Ritratt> Brian Grech)
27 jum qabel instabet mejta kien g[oddu fgaha minn Ray Abdilla
L-Avukat Margaret Mifsud li nstabet mejta f’karozza f’Ba[ar i/-?ag[aq fl-20 t’April li g[adda kienet marret l-G[assa tal-Pulizija ta’ Birkirkara tag[mel rapport lill-Pulizija li l-eks ra;el tag[ha kien g[oddu fgaha bi spaga bajda. Mimlija tensjoni l-Avukat Mifsud kienet marret l-G[assa fl-24 ta’ Marzu, 27 jum qabel ma’ nstabet bla [ajja, fejn qalet li Nizar Mustafa Al-Gadi kien tela’ fuq dahra, dawwar spaga ma’ g[onqha u beda jag[fas fuq g[onqha. Dan qalu s-Sur;ent Kevin Grima li kien qed jixhed filka] ta’ Al-Gadi, l-eks ra;el tal-Avukat Margaret Mifsud li ftit qabel ma mietet kien tressaq il-Qorti mixli li kka;una ferita [afifa fuq l-
Avukat Mifsud, issekwestraha, heddidha bilmewt u n;urjaha, li kka;una bi]g[a li se tintu]a vjolenza fuqha jew fuq uliedha u li kkommetta reat waqt li kien ta[t sentenza sospi]a. Is-Sur;ent Grima qal li dakinhar filg[odu Margaret Mifsud kienet marret l-G[assa tal-Pulizija flimken ma’ ]ew;t ulied bniet tag[ha. Wara li kienet g[amlet xi [in tistenna kienet g[amlet ir-rapport filkonfront tal-Libjan li huwa minn Tripli fejn qalet li hi kienet g[adha tg[ix mieg[u, minkejja li ]-]wie; tag[hom kien spi//a. Hija infurmat lill-Pulizija li g[all-[abta tad-9.30 ta’ filg[odu mar fuqha u aggrediha u tela’ fuq daharha u beda jg[idilha, “int jew ittfal”, u hi we;bitu, “kieku
tafni bi]]ejjed g[andek tkun taf ir-risposta tieg[i”. L-omm ta’ ]ew;t itfal, qal ix-xhud kienet tib]a’ tirrapporta lil ]ew;ha min[abba l-konsegwenzi. IsSur;ent Grima qal ukoll li lAvukat Margaret Mifsud kellha g[onqha a[mar ri]ultat tal-attakk li allegatament sar minn Al-Gadi. Dan kien tressaq il-Qorti permezz ta’ /itazzjoni millIspettur Elton Taliana, bil-ka] qed jinstema’ quddiem ilMa;istrat Claire Stafrace Zammit u se jkompli fis-17 ta’ Settembru li ;ej. Sadanittant kif intemmet ilkaw]a fil-Qorti l-Ispettur Taliana widdeb lil Libjan biex ma jersaqx lejn l-Ambaxxata Libjana min[abba li l-Pulizija da[lulha rapporti li dan qed imur hemm u jag[mel [afna
media•link COMMUNICATIONS
Kellha g[onqha a[mar ri]ultat tal-attakk li allegatament sar minn Al-Gadi talbiet irrillevanti, bl-uffi/jali tal-Ambaxxata jinsabu urtati dwar dan. L-Avukat Margaret Mifsud, li kienet tispe/jalizza fil-kamp /ivili, kienet instabet mitluqa fuq is-si;;u tas-sewwieq talkarozza tag[ha fi trejqa ;oxxag[ri fl-in[awi mag[rufin b[ala tal-G[allis f’Ba[ar i/?ag[aq. G[adu mhux /ar kif hija spi//at f’dan il-post. L-Avukat Mifsud kellha lkustodja tat-tfal u jidher li xi drabi kienu jinqalg[u xi in/identi bejn il-koppja. Dawn l-allegati in/identi kienu fost il-fatturi li g[alihom ilPulizija kienet u g[adha
tinterroga lil Ali-Gadi, li g[adu s-suspett ewlieni talPulizija, anke fil-ka] tal-mewt tag[ha g[al g[arrieda. Il-Pulizija kien da[lilha rapport li l-mara kienet g[ebet filg[axija, jum qabel ma nstabet. Infatti l-mara nstabet waqt tfittxijiet li kienet qieg[da tag[mel g[aliha lPulizija. L-Avukat Simon Galea Testaferrata qed jidher g[al Libjan filwaqt li l-Avukat Manwel Mallia, Arthur Azzopardi u issa l-Avukat Kathleen Grima qeg[din jidhru b[ala parti /ivili filka].