2012_06_13

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 13,151

€0.55

L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Kwalità ta’ [ajja a[jar g[all-G[awdxin Il-Gvern Malti jitlob lill-KE tirrikonoxxi lil G[awdex b[ala re;jun minn Matthew Bonett

Wara tmien snin minn meta Malta saret membru s[i[ tal-Unjoni Ewropea, wie[ed jista’ jara b’mod /ar kif l-i]vilupp li sar f’G[awdex fl-a[[ar snin grazzi g[all-politika ta’ Gvern Nazzjonalista kemm bl-investiment tal-Gvern kif ukoll bil-fondi li l-Gvern ;ab mill-Unjoni Ewropea, wassal g[al stil ta’ [ajja a[jar g[all-G[awdxin kollha. Dan peress li f’din ilg]ira komplew jin[olqu postijiet ;odda tax-xog[ol, saru diversi pro;etti infrastrutturali waqt li lG[awdxin qed ikomplu jing[ataw l-aqwa ta[ri; biex ikomplu ji]viluppaw il-karrieri personali tag[hom. F’dan id-dawl, fil-21 ta’ Mejju li g[adda l-Prim Ministru Lawrence Gonzi bag[at ittra lill-

Kummissjoni Ewropea (KE) biex ti;i diskussa lpossibbiltà li G[awdex jibda ji;i rikonoxxut b[ala ‘re;jun’. Dan sar biex anke jekk ilGvern Malti ma jibqax jing[ata l-massimu tal-fondi strutturali mill-UE peress li sar [afna ]vilupp fl-a[[ar snin, G[awdex jibqa’ jing[ata l-massimu tal-fondi biex din il-g]ira tkompli ti]viluppa kif g[amlet fla[[ar snin. Dan t[abbar waqt konferenza nazzjonali organizzata mill-MEUSAC li saret ilbiera[ filg[odu, f’G[awdex, bit-tema ‘G[awdex: G]ira-Re;jun flUnjoni Ewropea’, li g[aliha attendew diversi negozjanti G[awdxin, Sindki, kunsillieri, kif ukoll rappre]entanti ta’ g[aqdiet mhux governattivi. g[al pa;na 6

Matul il-[ames snin li ;ejjin il-Koperattiva tal-Piloti Marittimi se tinvesti €1.5 miljun u to[loq impjiegi ;odda u tipprovdi t-ta[ri; lill-piloti biex i]ommu ru[hom a;;ornati mat-teknolo;iji ;odda u vapuri akbar li mistennija jid[lu fil-portijiet Maltin fis-snin li ;ejjin. Storja f’pa;na 3

Il-Qorti L-Im[allef Jacqueline Padovani ssostni li l-Qorti qed tla[[aq mal-volum qawwi ta’ xog[ol b’numri straordinarji ta’ kaw]i de/i]i kull sena Ara pa;na 5

Euro 2012 Ir-Russi ]ammew l-ewwel post fi Grupp A bi draw kontra l-Polonja u r-Repubblika ?eka jirkupraw b’reb[a fuq il-Gre/ja Ara pa;ni 13 - 19


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

6 Lokali

Investiment ta’ €71 miljun f’G[awdex minn pa;na 1

Fil-konferenza saret pre]entazzjoni dettaljata dwar ilfondi li gawda minnhom G[awdex fl-a[[ar tmien snin. Il-Prim Ministru ta rendikont tal-progress li sar f’G[awdex fla[[ar tmien snin, mhux biss grazzi g[all-fondi li l-Gvern ;ab mill-UE, i]da anke grazzi g[allinvestiment li g[amel il-Gvern f’din il-g]ira. Fost l-o[rajn, fis-settur edukattiv saru passi kbar ’il quddiem, tant li minbarra liskola l-;dida f’G[awdex, ;ew imsa[[a l-istipendji g[allistudenti G[awdxin, tant li listudenti kollha G[awdxin li jistudjaw f’Malta qed jing[ataw allowance ta’ €1,200 fis-sena. Dan l-investiment qed isarraf biex aktar G[awdxin ikomplu bl-istudji tag[hom, tant li listudenti fl-ITS f’G[awdex ]diedu minn 26 fl-2001 g[al 82, dawk fl-MCAST f’G[awdex ]diedu minn 44 fl-2002 g[al 243 student u studenta, waqt li dawk l-istudenti G[awdxin li jsegwu korsijiet fl-MCAST f’Malta ]diedu minn [amsa fl2001 g[al 181. L-istudenti G[awdxin fl-Università

jammontaw g[al 1,035, ji;ifieri d-doppju ta’ kemm kienu 10 snin ilu. Il-Prim Ministru qal li wara kull numru, hemm student, studenta, familja u ssodisfazzjon tal-;enituri. Il-Prim Ministru fakkar li mas-s[ubija ta’ Malta fl-UE, ilGvern mill-ewwel kien iddikjara li mill-anqas 10% tal-fondi se jkunu qed ji;u investiti f’G[awdex. S’issa, il-Gvern di;à kkommetta 72% ta’ dawn il-fondi allokati g[al G[awdex li jfisser investiment dirett ta’ aktar minn €71 miljun. Fost l-investiment li sar u qed isir f’G[awdex hemm it-triq ta’ bejn l-Im;arr u r-Rabat kif ukoll it-triq tax-Xlendi, il-masterplan ta/-?ittadella b’investiment ta’ aktar minn €14-il miljun, Villa Rundle fejn di;à bdew jin;abru mijiet ta’ familji G[awdxin, Maltin u anke turisti, skemi ta’ ener;ija nadifa, ix-xog[ol li g[addej b[alissa fil-promenade ta]-}ewwieqa, fa/ilitajiet ;odda g[all-istudenti u l-lecturers talMCAST f’G[awdex, fa/ilitajiet ;odda g[all-pazjenti fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex, kif ukoll numru ta’ pro;etti o[ra mill-

kunsilli lokali u NGO’s li huma attivi sew f’G[awdex. Il-Prim Ministru spjega kif ilGvern qed i[ares ukoll lejn ilfutur tal-g]ira G[awdxija u fakkar fil-Pjan ta’ Azzjoni talGvern b[ala parti minn EkoG[awdex g[as-snin bejn l-2010 u l-2012. F’G[awdex 486 sabu xog[ol bl-Employment Aid Programme u l-ETC sabet 700 impjieg F’dan il-pjan ta’ azzjoni kien hemm 82 inizjattiva li sa issa 61 minnhom saru jew qed jitwettqu. Ta[t dawn il-61 inizjattiva li g[addejjin, hemm 180 pro;ett u inizjattiva differenti, fosthom [olqien ta’ aktar spazji pubbli/i g[all-familji, aktar imsa;ar, i]]jarat li qed isiru fid-djar biex familji jiffrankaw mill-konsum tal-ener;ija, in/entivi biex familji jinvestu f’pannelli fotovoltaj/i u solar water heaters, kif ukoll [a]na a[jar tal-ilma tax-xita g[all-bdiewa. Il-Prim Ministru g[amel

referenza wkoll g[all-[olqien tax-xog[ol u qal li permezz talEmployment Aid Programme, 486 [addiem G[awdxi sab xog[ol, waqt li fl-a[[ar erba’ snin, l-ETC sabet 700 impjieg lill-[addiema G[awdxin. L-iskema MicroInvest ukoll wasslet g[al benefi//ji g[an negozji G[awdxin, tant li sa issa 350 sid ta’ negozju f’G[awdex gawdew minn tnaqqis fl-income tax sa massimu ta’ €25,000. Waqt il-konferenza saret ukoll diskussjoni fost dawk pre]enti li matulha ssemmew diversi sfidi u anke opportunitajiet li jiltaqg[u mag[hom l-G[awdxin fil-[ajja ta’ kuljum. Fost l-o[rajn, issemmiet il-possibbiltà ta’ link permanenti bejn i]-]ew; g]ejjer. {afna mill-G[awdxin li tkellmu qalu li jaqblu ma’ dan il-link. Fl-intervent tieg[u, il-Prim Ministru rrifera g[all-istudju preliminari dwar il-possibbiltà ta’ mina ta[t il-ba[ar li tg[aqqad i]-]ew; g]ejjer, u issa beda l-pro/ess biex isir feasibility study dettaljat li se janalizza g[a]liet differenti ta’ mina ta[t il-ba[ar biex b’hekk tkun tista’ tittie[ed de/i]joni finali.

L-G[awdxin li ja[dmu bi qlig[ ]diedu b’5% Il-Ministru Chris Said fakkar filkonferenza tal-MEUSAC organizzata f’G[awdex li wa[da mis-su//essi talGvern f’din il-le;i]latura kienet ittwaqqif mill-;did tal-MEUSAC li di;à [alliet il-frott. Hu qal li mill-20,000 post tax-xog[ol li n[olqu f’Malta fl-a[[ar erba’ snin, 2,300

minnhom in[olqu f’G[awdex. Dan ifisser li l-G[awdxin li ja[dmu bi qlig[ ]diedu b’5%. Chris Said qal li l-akbar tliet pro;etti li wasslu g[al stil ta’ [ajja a[jar huma lg[eluq tal-mi]bla tal-Qortin, li b[alissa di;à beda jsir ix-xog[ol biex jinbena park tal-familja; l-impjant tat-trattament

tad-drena;; li wassal biex il-ba[ar ta’ madwar G[awdex ikun aktar nadif; u ssistema ;dida tat-trasport pubbliku. Chris Said qal li fl-a[[ar 10 xhur, isservizz tat-trasport pubbliku f’G[awdex intu]a minn g[axar darbiet aktar persuni minn kemm kien jintu]a s-servizz qabel ir-riforma.

Aktar minn 11-il km ta’ toroq ;odda f’G[awdex Fl-intervent waqt ilkonferneza tal-MEUSAC dwar ir-re;jonalità ta’ G[awdex, il-Ministru Giovanna Debono tkellmet dwar il-pro;etti infrastrutturali li saru f’G[awdex b’fondi li l-Gvern ;ab mill-Unjoni Ewropea. Fost dawn il-pro;etti saru aktar minn 11-il kilometru ta’ toroq ;odda, fosthom it-triq bejn ir-Rabat u San Lawrenz, it-toroq tax-Xlendi u Ta’ Pinu, kif ukoll it-triq bejn lIm;arr u r-Rabat. Il-Ministru g[al G[awdex tkellmet ukoll dwar pro;etti li qed isiru f’G[awdex biex ikomplu jaslu aktar turisti f’din il-g]ira. G[awdex investa biex lisport tal-g[addasa llum kiseb popolarità g[as-siti u servizzi li joffri. Semmiet ukoll it-twaqqif tad-Dipartiment tarRadjolo;ija ;did fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex u rristrutturar tas-sala taloperazzjonijiet. Pro;ett ie[or importanti li semmiet il-Ministru g[al G[awdex hu dak li g[addej fl-in[awi ta]-}ewwieqa, li se jkun qed isebba[ din iz-zona li tilqa’ lil kull min jasal G[awdex, filwaqt li se tkun qed tikkontribwixxi g[al aktar titjib so/jali u ekonomiku fil-g]ira ta’ G[awdex.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

2 Lokali G[oti ta’ demm

Il-mobile blood donation unit nhar il-{add li ;ej, 17 ta’ :unju, se tkun quddiem il-Ka]in tal-Banda Mount Carmel, ix-Xatt tal-G]ira. Il-[in g[all-g[oti tad-demm ikun mit-8.30 a.m .sas-1 p.m. Kull min se jag[ti d-demm irid jie[u mieg[u l-karta tal-identità.

Norve;i] jivvinta li serqulu €800

Norve;i] ta’ 21 sena kien illiberat bil-kundizzjoni li ma jag[milx reat ie[or fi ]mien sentejn wara li ammetta li vvinta storja li kienu nsterqulu €800 fi flus nhar il-{add li g[adda g[all-[abta tas-7.30 p.m. Vetle Tancred Hansen ammetta quddiem il-Ma;istrat Consuelo Scerri Herrera li mar l-G[assa ta’ San :iljan u g[amel rapport falz u dan bl-iskop li jinbdew pro/eduri kriminali millPulizija meta kien jaf li r-reat ma sarx. In-Norve;i] ammetta li kien fis-sakra u kien tilef is-somma ta’ €650 u g[aldaqstant ried jirkupra b’xi mod il-flus li tilef. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Trevor Micallef filwaqt li g[alih deher l-Avukat Patrick Valentino. It-temp

UV INDEX

10

IT-TEMP> Ftit jew wisq imsa[[ab li jsir xemxi VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: {afif mit-Tramuntana g[all-Majjistral, f’xi waqtiet ikun [afif g[al moderat BA{AR> {afif IMBATT> Ftit li xejn TEMPERATURA: L-og[la 30˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 644.6 mm IX-XEMX> Titla’ fis-05.45 u tin]el fil-20.18

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

L-ERBG{A L-og[la 30˚C L-inqas 19˚C

IL-{AMIS L-og[la 30˚C L-inqas 18˚C

IL-:IMG{A L-og[la 31˚C L-inqas 20˚C

IS-SIBT L-og[la 31˚C L-inqas 20˚C

IL-{ADD L-og[la 31˚C L-inqas 20˚C

UV

UV

UV

UV

UV

10

10

10

10

10

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 28˚C xemxi, Al;eri 27˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 15˚C imsa[[ab, Ateni 31˚C xemxi, Lisbona 21˚C imsa[[ab, Berlin 22˚C xita, Brussell 16˚C xita, il-Kajr 34˚C xemxi, Dublin 13˚C imsa[[ab, Kopen[agen 18˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 20˚C imsa[[ab, Milan 17˚C imsa[[ab, Istanbul 29˚C xemxi, Londra 13˚C imsa[[ab, Madrid 21˚C ftit imsa[[ab, Moska 22˚C bir-rag[ad, Pari;i 14˚C imsa[[ab, Bar/ellona 28˚C xemxi, Ruma 26˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 28˚C xemxi, Tripli 41˚C xemxi, Tune] 33˚C xemxi, Vjenna 21˚C imsa[[ab, Zurich 12˚C xita, Munich 18˚C imsa[[ab, Stockholm 18˚C imsa[[ab, St. Petersburg 14˚C imsa[[ab.

Kumpens ta’ €5,000 f’danni Iill-Ministru George Pullicino George Pullicino, ilMinistru g[all-Affarijiet Rurali u l-Ambjent, reba[ kaw]a ta’ libell g[ad-danni fil-konfront ta’ Joe Said li kien ordnat i[allas kumpens ta’ €5,000. Il-Qorti preseduta millMa;istrat Joseph Apap Bologna iddikjarat li lkliem ta’ Joe Said li ng[ad fuq Smash TV fl-14 ta’ Jannar tal-2008 waqt ilprogramm Realtà huma malafamanti fil-konfront tal-Ministru Pullicino. Il-Ministru George Pullicino mill-ewwel kien /a[ad l-allegazzjonijiet ta’ Joe Said u qal li dawn kienu intenzjonati biss biex i[amm;u r-reputazzjoni tieg[u. Il-Qorti qalet li saret allegazzjoni fil-pubbliku li l-Ministru hu korrott u kriminali. Il-Qorti qieset ukoll il-fatt li Said sku]a ru[u fuq dak li qal fuq il-Ministru Pullicino, kif ukoll ittie[det inkunsiderazzjoni talgravità tal-allegazzjonijiet. Fil-programm inkwistjoni Joe Said kien qabbel lillMinistru George Pullicino mal-ex Ministru Laburista Lorry Sant fejn kien i]effen wkoll poster li jg[id “vote George get Lorry”. Fil-kaw]a ng[ad ukoll li Joe Said kien qed jirrepeti lkliem ta’ dan il-poster f’diversi laqg[at b’mod sarkastiku. G[all-Ministru George Pullicino deher lAvukat Joe Zammit Maempel filwaqt li g[al Joe Said deher l-Avukat Joe Mifsud.

B[al-lum 25 sena Il-Konservattivi fl-Ingilterra kellhom reb[a storika b’ma;;oranza ta’ aktar minn 100 si;;u. F’messa;; lill-Prim Ministru Ingli]a Margaret Thatcher, Eddie Fenech Adami qal li j[ares ’il quddiem lejn [idma mill-qrib flimkien biex jissa[[u rrabtiet stori/i bejn Malta u r-Renju Unit. Il-Prim Ministru kompla bil-laqg[at tieg[u mal-korpi kostitwiti. F’laqg[a mal-GRTU, il-Prim Ministru qal li lGvern il-;did se jidde/iedi unilateralment biss f’ka]i ur;enti. Fejn l-affarijiet ma jkunux ta’ natura ur;enti, il-Gvern se jara li qabel ma jidde/iedi, jikkonsulta mal-korpi kostitwiti kollha. T[abbar ukoll li l-Membri tal-Forzi Armati u tat-Task Force li ma ja[dmux bix-xift kienu se jibdew igawdu min-nofs ta’ nhari tas-sajf b[all-[addiema l-o[ra tal-Gvern.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Lokali 3

Il-Koperattiva tal-Piloti Marittimi se tinvesti €1.5 miljun Esti] il-kuntratt tas-servizz fil-portijiet bi 15-il sena minn Charles Muscat

Matul il-[ames snin li ;ejjin, il-Koperattiva talPiloti Marittimi ntrabtet li tinvesti €1.5 miljun billi to[loq impjiegi ;odda u tipprovdi t-ta[ri; lill-piloti biex i]ommu ru[hom a;;ornati mat-teknolo;iji ;odda u vapuri akbar li mistennija jid[lu fil-portijiet Maltin fissnin li ;ejjin. Dan t[abbar ilbiera[ waqt l-iffirmar ta’ ftehim bejn Transport Malta u lKoperattiva tal-Piloti Marittimi li permezz tieg[u lGvern estenda l-kuntratt tasservizz fil-portijiet lillKoperattiva g[al 15-il sena li ;ejjin. Il-ftehim kien iffirmat minn Stanley Portelli, il-Kap E]ekuttiv ta’ Transport Malta; u Jesmond Mifsud, ilPresident tal-Koperattiva talPiloti Marittimi fil-pre]enza ta’ Austin Gatt, il-Ministru g[all-Infrastruttura, itTrasport u l-Komunikazzjoni kif ukoll tal-eks Segretarju :enerali tal-U{M, Gejtu Vella. Il-Ministru Austin Gatt qal li fl-a[[ar snin il-Koperattiva li twaqqfet fis-sena 2007 tat servizz effi/jenti fil-portijiet u servizz e//ellenti lill-industrija. Il-Koperattiva investiet fitta[ri; tal-piloti u flekwipa;;, xtrat ]ew; pilot boats b’investiment ta’ €1.6 miljun, xtrat simulator g[atta[ri; tal-piloti, ]iedet lekwipa;; b’sitt persuni g[al 21, u timpjega 15-il pilota marittimu. B’kollox s’issa lKoperattiva investiet €2.4 miljun. Austin Gatt qal li llum ilKoperattiva tgawdi l-fidu/ja

tal-kaptani tal-ma;;oranza tal-vapuri re;istrati fuq ilre;istru marittimu Malti u ta’ dawk kollha li jid[lu fil-portijiet Maltin. Grazzi g[atta[ri; u l-attenzjoni tal-piloti tal-Koperattiva, s’issa qatt ma se[[ew in/identi fil-portijiet Maltin. Il-Koperattiva tal-Piloti Marittimi ntrabtet li tibqa’ tipparte/ipa fis-servizz ta’ emer;enza nazzjonali u fitta[ri; li torganizza Transport Malta bi t[ejjija g[al eventwalità ta’ emer;enza fuq ilba[ar. Il-Ministru Autin Gatt qal li l-Gvern jippremja lil min jie[u xog[lu bis-serjetà u se jkompli ja[dem biex jin[oloq aktar xog[ol kif ;ara fl-erba’ snin li g[addew meta n[olqu 20,000 post tax-xog[ol ;did, inklu] fis-settur marittimu. Il-Gvern qed jinvesti fledukazzjoni u qed i[e;;e; aktar studenti biex jaqbdu karriera fil-qasam marittimu anke permezz ta’ korsijiet li jorganizza l-MCAST g[al kadetti li matul il-kors anke jie[du esperjenza fuq vapuri. Jesmond Mifsud, ilPresident tal-Koperattiva talPiloti Marittimi, qal li matul il-[ames snin li g[addew ilKoperattiva mxiet ’l quddiem u investiet fit-ta[ri; tal-piloti li llum kapa/i jidderie;u vapuri kbar li kapa/i jg[abbu 17,000 container u vapuri ta’ 400 metru tul. Hu qal li lKoperattiva se tkompli tinvesti biex t[ajjar aktar vapuri kbar ji;u f’Malta. Il-Koperattiva t[addem mas-26 ru[ u bis-sa[[a talftehim g[al 15-il sena li ;ejjin se tkompli tinvesti u ]]id il-[addiema.

{abs fuq serq ta’ pittura Joseph Cini ta’ 48 sena mill-Imsida u mag[ruf b[ala ‘Il-Pelè’ kien ikkundannat sentejn u nofs [abs mill-Ma;istrat Consuelo Scerri Herrera wara li nstab [ati li fis-17 ta’ Frar tassena 2001 seraq pittura antika tas-Seklu 17 minn residenza f’San Pawl il-Ba[ar. Cini li qed jiskonta diversi pieni l-[abs fuq diversi ka]ijiet u li fil-ma;;oranza tag[hom huma marbuta ma’ serq, instab [ati wkoll li sar re/idiv b’sitt sentenzi o[rajn u liema serqa kellha valur ta’ aktar minn €2,333. Il-pittura kienet ta’ /ertu David Burridge li kien mar id-dar u sab il-kamra tas-sodda mqallba u bl-im[adda u l-investa neqsin. Wara ni]el

isfel u sab diversi o;;etti neqsin fosthom pittura u fidda. Burridge qal li wara ftit tal-jiem huwa kien ra l-pittura tieg[u and Mizzi Antiques u li kien g[amel rapport lill-Pulizija. Qal ukoll li f’;urnal kien hemm ukoll avvi] biex tinbieg[ il-pittura tieg[u. Il-Qorti qalet li l-kondotta ta’ Cini mhi xejn anqas minn ktejjeb b’[afna reati fosthom [afna serq, pussess ta’ droga, [arba minn kustodja, in;urji u theddid fuq uffi/jali pubbli/i u lmembri tal-Korp tal-Pulizija. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Chris Pullicino.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

4 Lokali

Mhux [ati ta’ attentat ta’ qtil Ivan Bajada ta’ 36 sena mis-Swatar ma nstabx [ati ta’ attentat ta’ qtil ta’ Anthony Spiteri u li kka;unalu feriti gravi u dan wara argument ja[raq li se[[ fid-19 ta’ Frar tal-2006 fil-G]ira. Il-Qorti preseduta millMa;istrat Consuelo Scerri Herrera, qalet li Bajada g[amel dak li g[amel biex jiddefendi lilu nnifsu. Il-;lieda se[[et wara in/ident bil-karozza g[all[abta tal-4 p.m. fejn minn dak li xehed l-Ispettur Daniel Zammit, fi Triq Charles Cremona, kantuniera ma’ Triq Ponsomby, kien hemm argument li [alla persuna mal-art wara daqqa ta’ ponn. Issej[et l-ambulanza u Anthony Spiteri ta’ 60 sena ttie[ed l-isptar fejn it-tobba kienu //ertifikawh fil-periklu tal-mewt min[abba xi daqqiet f’rasu. Il-Qorti qalet li minn diversi xhieda [are; li Anthony Spiteri kien f’sokor ma jarax art u dan kif kien ippruvat b’mod xjentifiku mill-esperti tal-Qorti. Ilvittma ma kienx qed jirra;una u hu minnu li kien aggressiv. Il-Qorti qalet ukoll li Spiteri ma kienx konsistenti f’dak li qal u bidel il-ver]joni tal-fatti kif jidhirlu hu u ma kienx konsistenti filwaqt li Bajada ta l-ver]joni tal-fatti fi tliet okka]jonijiet. Il-Qorti qalet li Spiteri waqa’ min[abba s-sokor e//essiv u ma jirri]ulta blebda mod li Bajada ried ikorrih.

Karmenu Vella jinsa l-passat tieg[u Jikkritika s-su//essi ta’ Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista meta fi ]mienu kien hemm 10,000 persuna bla xog[ol Minkejja li l-fatti stori/i jikkonfermaw kif ta[t gvern Laburista li fih kien ministru Karmenu Vella kien hawn aktar minn 10,000 persuna ming[ajr xog[ol, l-istess Karmenu Vella fl-a[[ar jiem [are; stqarrija biex jipprova jmaqdar ir-ri]ultati po]ittivi tal-gvern mmexxi mill-Partit Nazzjonalista fis-settur taxxog[ol. B’reazzjoni g[al dan, ilPartit Nazzjonalista fi stqarrija qal li Karmenu Vella l-inqas persuna li tista’ titkellem dwar ixxog[ol g[aliex mhu kredibbli xejn. Il-Partit Nazzjonalista fakkar kif meta kien hu Ministru talIndustrija kien hawn l-aktar ammont ta’ nies qieg[da, aktar minn 10,000. Batew il-[addiema, b’nuqqas ta’ xog[ol, xog[ol b’kundizzjonijiet []iena u dixxiplina militari, b’pagi baxxi u b’wage freeze. Kien Ministru tal-Industrija meta l-[addiema bil-paga minima wkoll kienu j[allsu l-income tax. Il-Partit Nazzjonalista sostna li fil-qasam taxxog[ol, Karmenu Vella u lMalta Labour Party huma garanzija ta’ qg[ad. Min-na[a l-o[ra fil-qasam tax-xog[ol, gvern immexxi

Meta Karmenu Vella kien Ministru tal-Industrija kien hawn l-akbar ammont ta’ nies qieg[da

mill-Partit Nazzjonalista jfisser, il-[olqien ta’ 20,000 impjieg ;did f’erba’ snin. IlPartit Nazzjonalista jfisser li l-paga medja ]diedet b’2,000 ewro f’erba’ snin u l-paga minima ]diedet b’1,000 ewro. Aktar tnaqqis fit-taxxi g[all-[addiema u lfamilji, fil-fatt il-[addiema Maltin l-inqas li j[allsu taxxi fl-UE.

:ew approvati 130 fabbrika ;dida u estensjonijiet ta’ fabbriki mill-Gvern f’erba’ snin. Aktar flus fil-bwiet tas-selfemployed filwaqt li ;ew salvati 5,000 impjieg Il-Partit Nazzjonalista flimkien mal-poplu, matul dawn l-a[[ar erba’ snin reba[ sfidi kbar, u hekk se jkompli jag[mel g[ax

pajji]na g[andu ;ejjieni sabi[ quddiemu ta’ aktar xog[ol u xog[ol a[jar b’pagi tajbin. Min-na[a l-o[ra l-Malta Labour Party ta’ Muscat u Karmenu Vella kienu aktar mo[[hom f’log[ob parti;jan biex jo[olqu l-in/ertezza filpajji]. Minflok jedha fi stqarrijiet parti;jani jkun a[jar li lMalta Labour Party jkun serju u jpo;;i l-prijoritajiet tal-familji Maltin l-ewwel. Karmenu Vella g[andu track record [a]in [afna fejn jid[ol ix-xog[ol. Karmenu Vella mhu kredibbli xejn. Karmenu Vella hu parti minn grupp ta’ politi/i li meta kellhom il-poter f’idejhom sta;naw lekonomija, gerrxu linvestiment u ;abu l-qg[ad. Il-Partit Nazzjonalista qal li n-nies li [arbtu l-[ajja ta’ ;enerazzjonijiet s[a[ illum Muscat dawwar lilu nnifsu bihom. Semma lil Evarist Bartolo, Karmenu Vella, Alex Sceberras Trigona, George Vella, Leo Brincat, Marie Louise Coleiro Preca. Jekk Muscat ikun Prim Ministru lil dawn jag[milhom Ministri biex jidde/iedu l-futur tieg[ek u ta’ uliedek. Dan g[ax Muscat jag[]el [a]in.

Ing[aqdu fi gruppi u ag[tu d-demm Appelli mis-Servizz Nazzjonali tat-Trasfu]joni tad-Demm fl-okka]joni tal-Jum Dinji Dedikat lid-Donaturi tad-Demm Fl-okka]joni tal-Jum Dinji Dedikat lid-Donaturi tad-Demm li se jkun i//elebrat g[ada, is-Servizz Nazzjonali tat-Trasfu]joni tad-Demm appella lillpersuni li huma eli;ibbli biex jag[tu d-demm u g[adhom qed jib]g[u jag[mlu l-ewwel donazzjoni, biex jing[aqdu fi gruppi u jag[tu ddonazzjoni tag[hom. Il-possibbiltà tal-g[oti tad-demm tikber [afna jekk ji;u organizzati gruppi ]g[ar minn fuq ilpostijiet tax-xog[ol, g[aqdiet volontarji kif ukoll reli;ju]i u tkompli tikber il-familja ta’ eroj Maltin u G[awdxin, b’g[otja nobbli ta’ bor]a demm imprezzabbli. Dan l-avveniment dinji ;ie mag[]ul u mwaqqaf mill-G[aqda Dinjija tas-Sa[[a bil-[sieb li kull donatur tad-demm madwar id-dinja jing[ata ;ie[ u g[arfien g[all-;est tant nobbli tieg[u, u fuq kollox ikun ta’ e]empju g[all-;enerazzjoni iktar ]ag[]ug[a [alli finalment sas-sena 2020 tintla[aq

il-mira li kull donazzjoni tad-demm li ssir fiddinja tkun mija fil-mija altruwista, u ssir ming[ajr [las jew xi tip ta’ favur. Pre]entament id-donazzjonijiet tad-demm madwar id-dinja jla[[qu t-92 miljun donazzjoni fis-sena, u l-isfida dinjija hi li safejn hu umanament possibbli dawn id-donazzjonijiet ikunu kollha [ielsa minn kull tip ta’ mard, u finalment ji;u u]ati kull fejn, u kull meta jkun hemm b]onn, u b’hekk ji;u mtawla jew salvati l[ajjiet. Is-Servizz Nazzjonali tat-Trasfu]joni tad-Demm appella lill-pazjenti li xi darba jew o[ra r/evew iddemm, jew il-qraba tag[hom, biex juru lgratitudni lejn id-donaturi tad-demm u jg[idulhom grazzi permezz ta’ kartolina ta’ ringrazzjament li g[andha tintbag[at li/-?entru tal-G[oti tad-Demm, Pjazza San Luqa, Gwardaman;a, PTA 1010.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Lokali 5

Il-Qorti qed tla[[aq mal-volum qawwi tax-xog[ol L-Im[allef Jacqueline Padovani ssostni li n-numri straordinarji ta’ kaw]i de/i]i kull sena hi xhieda tar-rieda soda u tal-[idma attwali tal-;udikant li jipprovdi, ;ustizzja fi ]mien ra;onevoli fi/-/irkustanzi u minkejja d-diffikultajiet minn Ray Abdilla “Minkejja l-problemi li jistg[u je]istu fil-Qrati ta’ Malta u ta’ G[awdex, il-Qorti altru milli qed ta[dem u tla[[aq mal-volum qawwi ta’ xog[ol. Kull sena jid[lu eluf ta’ kaw]i ;odda u minkejja llimitazzjonijiet il-;udikatura altru milli qed taqdi dmirha”. Dan qalitu l-Im[allef Jacqueline Padovani fiddiskors inawgurali tag[ha ta’ M[allef wara li serviet b’su//ess kwa]i 21 sena b[ala Ma;istrat. Meta kienet qed tindirizza g[add ta’ mistednin distinti fosthom il-Ministru tal:ustizzja Chris Said u dinjitarji o[ra tal-li;i u membri tal-familja tag[ha, hi qalet li ta’ sikwit nisimg[u kritika [arxa fuq l-operat talQrati tag[na, fuq il-mezzi tax-xandir u komunikazzjoni. Din il-kritika hi frott tad-dritt tal-libertà tal-espressjoni, protett ta[t il-Kostituzzjoni ta’ Malta. Din il-libertà talespressjoni trid tkun akkumpanjata minn responsabbiltà u l-kritika serja trid tkun fondata fuq informazzjoni veritiera. Dan l-a[[ar il-kritika kienet tali li l-poplu Malti kwa]i wasal biex jemmen li l-;udikanti ma jag[mlu xejn u li meta jaqtg[u sentenza, din tkun manifestament ]baljata. L-Im[allef Padovani qalet li fis-sena 2010 fil-Qrati talMa;istrati Malta u G[awdex,

Fl-2011 22,000 ka] ;did Inqatg[u 21,600 ka]

Sa Marzu tal-2012 Da[lu 7,178 ka] Inqatg[u 7,410 kaw]i

;ew ipprezentati 18,000 ka] ;did u ;ew de/i]i iktar minn 17,200. Fil-Qorti tal-Appell Kriminali u fil-Qorti Kriminali, ;ew ippre]entati mas-600 ka] ;did u ;ew de/i]i 400. Fil-Qrati ?ivili ;ew introdotti mal-4,000 ka] ;did, u gew de/i]i 3,800. Hi qalet li fis-sena 2010 da[lu 22,700 ka] ;did u lQrati qatg[u 21,500 ka]. L-Im[allef Jacqueline Padovani qalet li f’pajji]na g[andna 40 ;udikant. Dan ifisser li kull ;udikant qata’ medja ta’ 537 ka] f’dik ssena. Fl-2011, da[lu ’l fuq minn 22,000 ka] ;did, u nqatg[u ’l fuq minn 21,600 ka]. Dan ifisser li kull ;udikant qata’ medja ta’ 540 ka] f’dik s-sena. Din is-sena, fl-2012, sa Marzu biss, da[lu di;à 7,178 ka] u l-Qrati qatg[u 7,410 kaw]i. Dan ifisser, li nqatg[u aktar sentenzi milli da[lu. L-Im[allef Padovani qalet li meta Malta kisbet lIndipendenza fl- 1964, kien

Il-kritika hi frott tad-dritt tal-libertà tal-espressjoni, protett ta[t il-Kostituzzjoni ta’ Malta, u trid tkun akkumpanjata minn responsabbiltà hekk kif il-kritika serja trid tkun fondata fuq informazzjoni veritiera

hemm 14 il-;udikant, sitt Im[allfin u tmien Ma;istrati, u kienu jid[lu madwar 2,000 kaw]a fis-sena. Biex jin]amm l-istess proporzjon ta’ kaw]i g[al kull ;udikant, ji;ifieri 142 kaw]a kull ;udikant, Malta llum jkun je[ti;ilha 154 ;udikant, u mhux 40. Qalet ukoll li dan ma jfissirx li ma hemmx backlog ta’ kaw]i jew li kollox g[addej fuq ir-rubini. I]da n-numri straordinarji ta’ kaw]i de/i]i kull sena, huma xhieda tar-rieda soda u tal-[idma attwali tal;udikant li jipprovdi, g[a/cittadin Malti, ;ustizzja fi ]mien ra;onevoli fi//irkustanzi, fil-ma;;oranzi tal-kaw]i, minkejja n-nuqqas ta’ spazju, ta’ awli u ta’ staff, u minkejja n-numru ]g[ir ta` ;udikanti g[annumru kbir ta’ ka]i ppre]entati kuljum. L-Im[allef Padovani qalet li xorta wa[da hemm [afna x’jista’ jsir. Fost dawn hi qalet li l-Ma;istrati li jag[mlu l-g[assa je[tie; li jkollhom skrivana o[ra biex ix-xog[ol ta’ inkjesti u pro/essi verbali jit[affef. Kull Ma;istrat, b[al kull Im[allef, g[andu jkollu Assistent :udizzjarju biex jg[in lill-;udikant. Hi qalet li konxja li b[alissa di;à sar xi ftit progress f’din ilmaterja. L-Im[allef Padovani qalet ukoll li g[andhom ji;u kkalibrati l-multi, spe/jalment ta’ kontravenzjonijiet li jag[mlu l-parti kbira mill-kaw]i taddistrett. Dan jista’ jsir b’mod sempli/i billi ji;i segwit lindi/i tal-inflazzjoni. {amsin sena ilu, Lm25 kienu flus. Lammenda tal-lum ma

L-Im[allef Jacqueline Padovani twie;eb g[all-kritika [arxa fuq l-operat tal-Qrati meta lbiera[ indirizzat lill-mistednin distinti fl-ewwel seduta tag[ha fil-kariga ta’ M[allef wara li serviet g[al kwa]i 21 sena b[ala Ma;istrat

tirriflettix is-serjetà talkontrovenzjoniet fil-Kodi/i Kriminali u fil-Kap 10 talLigijiet ta Malta. Hi qalet ukoll li kull ;udikant g[andu messa;;ier wie[ed. Dan jrid jg[ajjat lillpartijiet tal-kaw]a lix-xhieda u lill-avukati, inewwel ilpro/essi lill-;udikant waqt li j]omm g[ajnejh fuq l-audio equipment biex jassigura li kollox qed ja[dem kif suppost. Sadattant, qalet li hemm b]onn li ti;i indirizzata l-problema ta’ sigurtà fil-Qrati ta’ Malta u G[awdex. L-esperjenza trawmatika li se[[et fil-pre]enza talMa;istrat Josette Demicoli, il-feriment ta’ parti f’kaw]a u tal-avukat tieg[u, ma tistax tirrepeti ru[ha. IlBank tal-:udikatura g[andu j[ejji proposti f’dan irrigward sabiex kull parti f’kaw]a, ix-xhieda u lavukati jkunu jistg[u jaqdu

dmirijiethom f’serenità u sigurtà. Qabel id-diskors talIm[allef Jacqueline Padovani tkellem ukoll il-President talKamra tal-Avukati Reuben Balzan li tkellem dwar irresponsabbiltà tal-midja fejn sa[aq li sakemm il-fatti jkunu korretti, kul[add g[andu dritt jikkritika loperat tal-;ustizzja, i]da tip ta’ rapurta;; li jkun sensazzjonali jista’ jag[mel [sara kbira. Hu qal li ma;;oranza tal;udikatura huma persuni [abrieka u jag[tu servizz e//ellenti. Hu awgura lill-Im[allef Padovani li b[ala l-ewwel mara ;udikant fejn kienet ;iet appuntata fl-1991 u li kellha esperjenzi wkoll b[ala assistent ;udizzjarju kif ukoll b[ala lecturer fil-fakultà talli;i, g[andhom iservu b[ala preparazzjoni mill-aqwa g[all-kariga ta’ M[allef.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Lokali 7

Xog[ol fis-sajf g[al studenti fl-ICT Il-Gvern i[allas nofs il-paga Il-President ta' Malta, George Abela, jing[ata mer[ba kbira mill-Istudenti tal-iskejjel St Francis f' Birkirkara u l-Imsida. Matul dawn i]-]jarat, il-President fakkar lit-tfal li g[andhom jib]g[u g[al dan il-mument tat-tfulija tag[hom fl-iskola, [alli meta j[arsu lura fi]-]mien japprezzaw l-edukazzjoni li jkunu r/ivew mill-g[alliema u l-;enituri tag[hom.

L-Istati Uniti tal-Amerika se tkun [adet 1,000 refu;jat minn Malta Fl-a[[ar ;img[a 20 refu;jat mill-Eritrea u mis-Somalja telqu minn Malta biex jibdew [ajja ;dida fl-Istati Uniti talAmerika. Aktar tard dan ix-xahar grupp ie[or ta' refu;jati wkoll se jmur l-Istati Uniti u b'hekk dak il-pajji] se jkun [a aktar minn 1,000 refu;jat minn Malta mis-sena 2006. Dan jo[ro; minn stqarrija ma[ru;a mill-Ambaxxata Amerikana f'Malta li fakkret li l-Istati Uniti tal-Amerika hi pajji] tal-immigranti u g[andha storja twila dwar a//ettazzjoni ta' immigranti. Il-Programm tal-Amerika dwar l-A//ettazzjoni tarRefu;jati juri l-og[la valuri u l-aspirazzjonijiet ta' kompassjoni, ;enero]ità u tmexxija li huma karatteristi/i talpoplu Amerikan. Nhar it-Tnejn li g[adda, Michael R. De Tar, i/-Chargè d'Affaires tal-Istati Uniti, laqa' lir-refu;jati f'Villa Apap Bologna biex isellmilhom u

jawguralhom il-vja;; it-tajjeb lejn l-Istati Uniti. Hu tenna limpenn tal-Gvern Amerikan li l-Programm tal-Amerika dwar l-A//ettazzjoni tar-Refu;ati jibqa' attiv.

L-Amerika tfa[[ar lill-awtoritajiet Maltin g[all-impenn tag[hom biex isalvaw il-[ajja ta' dawk l-aktar fil-b]onn Hu fakkar li fil-jiem li ;ejjin se tkun intla[qet i/-/ifra ta' 1,000 refu;jat li jkunu g[addew minn Malta lejn lIstati Uniti tal-Amerika biex iwettqu l-[olma tag[hom biex jibdew [ajja ;dida fl-Amerika fejn hemm opportunitajiet g[al dawk l-aktar fil-b]onn.

Michael R. De Tar qal li l[arsien ta' dawk l-aktar vulnerabbli mhux valur biss talAmerika imma hu valur li j[addnu Malta u l-Istati Uniti. Hu fa[[ar lill-awtoritajiet Maltin g[all-impenn tag[hom biex isalvaw il[ajja ta' dawk l-aktar filb]onn. Il-programm biex irrefu;jati jintbag[tu lAmerika hu su//ess u dan grazzi g[al kollaborazzjoni bejn il-Gvern Malti u diversi g[aqdiet lokali u internazzjonali li joffru appo;; lirrefu;jati matul i]-]mien li jg[addu f'Malta. L-a[[ar refu;jati li marru lAmerika se jg[ixu f'diversi bliet differenti. Malli jaslu lAmerika kull refu;jat ikun assenjat ma a;enzija li tipprovdilu s-servizzi me[tie;a b[alma huma dar, ikel, [wejje;, kura medika, servizzi ta' impjieg u appo;; ie[or matul l-ewwel sentejn [alli r-refu;jati jintegraw b'mod tajjeb.

Sirena restawrata g[all-Mu]ew Nazzjonali tal-Gwerra Tliet sireni ta' ]mien itTieni Gwerra Dinjija kienu salvati mit-Tarzna bis-sa[[a ta' Heritage Malta. Dawn is-sireni kienu jintu]aw mit-Tarzna biex jinfurmaw lill-[addiema bil-bidu u l-waqfien tal-[in tax-xoghol tag[hom. Wa[da minn dawn it-tliet sireni ;iet restawrata minn Heritage Malta u tpo;;iet fuq il-bejt tal-Mu]ew Nazzjonali tal-Gwerra. Din is-sirena, mill-11 ta' :unju se tibda tindaqq kuljum sabiex tikkommemora l-ewwel attakk millajru fuq Malta.

L-anzjani jiftakru sew issirena, jew kif kienu jsej[ulha, 'il-balomba', u l[oss qawwi u melankoniku li kienet tag[mel biex tav]a li lajruplani tal-g[adu kienu resqin lejn Malta filwaqt li rRediffusion kien i[abbar Air Raid Warning. Meta kien jispi//a l-attakk mill-ajru ssirena kienet ter;a' tindaqq b'nota differenti u rRediffusion kien i[abbar Air Raid Past. F'diversi postijiet f'Malta kienu jintu]aw ukoll murtali biex jav]aw li/-/ittadini li ajruplani tal-g[adu resqin

lejn Malta. Dawn kienu ji;u sparati minn pulizija quddiem l-g[assa. Kienu jintu]aw ukoll sireni li jit[addmu blidejn filwaqt li iktar tard da[lu wkoll is-sireni tal-elettriku. Fil-Mu]ew Nazzjonali tal-Gwerra hemm ]ew; e]empji ta' dawn il-balombi, wa[da li kienet tindaqq blidejn u l-o[ra tal-elettriku. Fil-futur qrib se ti;i esposta sirena o[ra fit-taqsima ddedikata lit-Tarzna Navali fil-Mu]ew Marittimu, filwaqt li l-o[ra ;iet inklu]a filkollezzjoni tal-wirt industrijali ta' Heritage Malta.

G[al sena o[ra, l-A;enzija tat-Teknolo;ija talInformatika ta’ Malta (MITA), flimkien malMinisteru g[allInfrastruttura, it-Trasport u l-Komunikazzjoni nedew student placement programme g[al dawk ilkumpaniji li qed ifittxu [addiema fil-qasam talinformatika u f’oqsma relatati biex ja[dmu matul ix-xhur tas-sajf. Din is-sena, l-iskema kienet imsa[[a sostanzjalment u saret iktar attraenti g[al min i[addem hekk kif il-Gvern se jo[ro; nofs ilpaga ta’ studenti fl-ICT li jkunu assenjati malkumpaniji partikulari. F’dawn l-a[[ar [ames snin, mijiet ta’ kumpaniji u studenti gawdew minn din l-iskema. Din l-esperjenza ta’ xog[ol tinfirex fuq 11-il ;img[a fuq ba]i ta’ 30 sieg[a fil-;img[a bejn Lulju u Settembru b’rata ta’ [las ta’ €5.31 fissieg[a – b’nofshom jit[allsu mill-Gvern. L-istudenti li jintg[a]lu jistg[u jokkupaw diversi rwoli fi [dan il-kumpaniji li xog[olhom jirrelata mal-

ICT u n-negozju. Min-na[a l-o[ra, ilkumpaniji se jkunu qed i[addmu lil dawn l-istudenti biex jag[tuhom esperjenza ta’ xog[ol u jin[oloq pont bejn l-aspettattivi tal-istudenti u r-realtajiet li wie[ed jiltaqa’ mag[hom fuq il-post taxxog[ol. Il-kumpaniji li jixtiequ jippartecipaw f’dan il-programm jistg[u jibag[tu email fuq spp.mita@gov.mt b’indikazzjoni tal-kwalifiki, l-g[arfien u l-[iliet li qed jirrikjedu u n-numru ta’ postijiet miftu[a. Min-na[a tag[ha, ilMITA tibg[at lista spe/ifika ta’ studenti flimkien masCV tag[hom. Il-kumpaniji jkunu jistg[u jintervistaw lill-istudenti prospettivi. Kumpaniji interessati g[andhom japplikaw sa mhux iktar tard mill-25 ta’ :unju. Studenti li qed isegwu kors relatat malICT fl-Università ta’ Malta, l-MCAST jew istituzzjoni privata o[ra jistg[u japplikaw online fuq is-sit www.mita.gov.mt mhux iktar tard mit-18 ta’ :unju.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

8 Parlament

Il-Pjan g[all-Istrate;ija Li;i biex issa[[a[ l-ambjent f’pajji]na Nazzjonali tad-Dimenzja jinsab fi stat avvanzat u fl-Ewropa Fid-diskors ta’ g[eluq, dwar l-abbozz ta’ li;i dwar reati kontra l-ambjent, ilMinistru Chris Said qal li lproblema tar-reati ambjentali ;iet diskussa kemm fil-fora Ewropej kif ukoll fuq livell internazzjonali. Fuq ba]i ta’dawn id-diskussjonijiet il-Kummissjoni Ewropea approvat direttiva g[all[arsien tal-ambjent billi jkun hemm reati kriminali. Chris Said qal li dawn huma reati kriminali u g[alhekk ikunu de/i]i minn qrati li jitrattaw reati kriminali. Il-li;i ta[seb g[al firxa wiesg[a ta’ pieni biex ilQrati jkunu jistg[u jid[lu fl-anali]i tal-gravità tarreati u l-;udikant ikun jista’ jag[mel distinzjoni bejn reati volontarji u reati kkaw]ati b’negli;enza. Il-Ministru Said qal li lli;i mhix inti]a biex ikun hemm pieni kontra min jikkaw]a [sarat lill-ambjent i]da trid isservi ta’ deterrent u b’hekk wie[ed joqg[od attent [alli l-[sara ma ssirx. Id-direttiva qed tpo;;i lpi] fuq il-pajji]i membri biex jikkollaboraw flimkien. Din ilkollaborazzjoni hi me[tie;a biex ilkoll flimkien jikkumbattu l-[sarat li jkunu qed isiru lill-ambjent, ;ejjin minn fejn ;ejjin. Il-pajji]i g[andhom jippre]entaw rapport lillKummissjoni Ewropea biex tkun tista’ tin;abar informazzjoni dwar il-passi li qed jittie[du rigward iddirettiva. Malta taqbel mat-test taddirettiva. Il-li;i m’hi se tbiddel xejn mil-li;ijiet di;à e]istenti i]da qed tkompli

tikkumplimenta dawk illi;ijiet. Mario de Marco, ilMinistru g[at-Turi]mu, lAmbjent u l-Kultura qal li labbozz hu marbut malkwistjoni tal-infurzar. Dan g[andu jkun il-pilastru ta’ kull inizjattiva ambjentali. G[alhekk twaqqaf idDirettorat tal-Infurzar fi [dan il-MEPA. L-abbozz qed isir biex isegwi d-direttiva tal-UE [alli jkun hemm infurzar tar-regoli ambjentali u interpretazzjoni a[jar ta’ dawn ir-regoli fil-pajji]i membri. Filkonsultazzjonijiet li saru mal-pubbliku [are; /ar linkonvenjenza li jo[loq ittni;;is tal-ambjent bil-[oss. Il-Ministru de Marco qal li l-abbozz jitkellem dwar liema huma r-reati kontra lambjent. Dawn jitrattaw delitti ambjentali li jvarjaw fl-oqsma differenti talambjent b[alma hu l-ba[ar u l-ilma, il-[amrija, l-arja u anke l-annimali. Id-direttiva tal-[arsien tal-ambjent ta[seb ukoll dwar reati li jistg[u jkunu kaw]ati minn pajji] fuq pajji]i o[ra. Mario de Marco qal li ma jaqbilx ma’ kummenti li saru mill-Oppo]izzjoni li jag[tu impressjoni li lMinistru g[andu jinda[al flinvestigazzjonijiet li jkunu qed isiru. Id-Deputat Nazzjonalista Joe Falzon irrefera g[asseduta tal-Parlament li saret ilbiera[ filg[odu fejn tfal tal-iskola [adu sehem f’dibattitu dwar l-ambjent. Hu ppre]enta talba mit-tfal tal-iskola mill-Kulle;; Saint Thomas Moore biex ting[ata attenzjoni liz-zona mag[rufa b[ala TalMag[luq.

Qed jittie[du diversi mi]uri biex ikun hemm titjib fil-kura tad-dimenzja Il-Pjan g[all-Istrate;ija Nazzjonali tad-Dimenzja jinsab fi stat avvanzat u dalwaqt se jkun approvat mill-Kabinett. Dan sostnieh Joe Cassar, il-Ministru g[as-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Anthony Agius Decelis. Il-Ministru Cassar qal lilPjan jikkonsisti f’mi]uri li jridu jkunu implimentati mill-istat f’diversi oqsma fil-kura tad-dimenzja. Dawn jinkludu mi]uri biex ji]died l-g[arfien fuq il-kundizzjoni, mi]uri biex id-dijanjosi ssir f’[in bikri fejn hu possibbli u diversi mi]uri biex ikun hemm titjib fil-kura g[al min ikollu d-dimenzja. Hemm ukoll mi]uri biex il-professjonisti, kif ukoll [addiema o[rajn li jie[du [sieb pazjenti biddimenzja, ikollhom it-ta[ri; me[tie; u ]vilupp ta’

Illum nies bid-dimenzja qed isibu l-appo;; me[tie;

re;istru tad-dimenzja kif ukoll ri/erka epidemjolo;ika f’dan ilqasam. Joe Cassar fisser li l-istat irid ja[dem id f’id malqraba u nies o[rajn li

jipprovdu kura informali sabiex fejn hu possibbli dawn in-nies ikollhom itta[ri; li jkun hemm b]onn kif ukoll l-g[ajnuna [alli jkunu jistg[u jie[du [sieb l-individwi bid-dimenzja.

4,077 appell ;did quddiem il-MEPA f’g[axar snin Bejn l-2002 u s-sena li g[addiet, da[lu 4,077 appell ;did quddiem il-Bord tal-Appelli talAwtorità Maltija dwar l-Ambjent u l-Ippjanar. Dan sostnieh Mario de Marco, il-Ministru g[at-Turi]mu, l-Ambjent u l-Kultura bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mill-Assistent Parlamentari Philip Mifsud. Il-Ministru de Marco sostna li l-ammont ta’ appelli fl-2011, li kienu jg[oddu 865, ]diedu

meta mqabbla mas-snin pre/edenti g[aliex matul is-sena li g[addiet ma baqax aktar iddritt ta’ kunsiderazzjoni mill-;did [lief minn kundizzjonijiet ma[ru;in f’ka] ta’ approvazzjoni ta’ applikazzjoni. Mario de Marco fisser li qabel, f’ka] li applikazzjoni tkun rifjutata kien hemm ]ew; rimedji – ir-rikonsiderazzjoni jew appell. Issa r-rimedju hu biss dak ta’ appell.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Parlament 9

L-Oppo]izzjoni falliet fil-mozzjoni tag[ha Il-mozzjoni tressqet b’akku]i /ari fil-konfront ta’ Richard Cachia Caruana L-Oppo]izzjoni falliet filmozzjoni tag[ha g[ax ma ;abet l-ebda prova biex tissostanzjaha. Hekk ikkonkluda, fi ftit kliem, Richard Cachia Caruana, irRappre]entant Permanenti ta’ Malta g[all-Unjoni Ewropea fi stqarrija finali meta lbiera[ intemmet ix-xhieda tieg[u quddiem il-Kumitat Parlamentari g[all-Affarijiet Barranin u Ewropej. Malli bdiet il-laqg[a talbiera[, l-Ambaxxatur Cachia Caruana talab lill-Kumitat biex jaqra stqarrija finali b[ala parti mix-xhieda tieg[u. Il-laqg[a talbiera[ kienet is-seba’ wa[da dwar il-mozzjoni ta’ sfidu/ja fih tal-Oppo]izzjoni li tressqet quddiem il-Parlament fl-20 ta’ April li g[adda. Wara [ames seduti li fihom xehed kemm hu kif ukoll ilPrim Ministru – total s’issa ta’ kwa]i g[axar sig[at ta’ xhieda – Richard Cachia Caruana fakkar li l-mozzjoni tressqet b’akku]i /ari fil-konfront tieg[u. Il-mozzjoni tg[id li lAmbaxxatur Cachia Caruana kellu laqg[at ma’ rappre]entanti ta’ diversi pajji]i f’Novembru 2004 u ddiskuta kif Malta tista’ tissie[eb fil-Partnership for Peace minn wara dahar ilParlament Malti. Il-Gvern qed ji/[ad dawn l-akku]i u sa[aq li Richard Cachia Caruana kien iddiskuta biss l-a//ess g[al dokumenti relatati mas-sigurtà. Hu qal li l-uniku tentattiv li sar biex titressaq xi [a;a, li remotament tista’ titqies b[ala prova, hi kopja ta’ cable talWikileaks tal-2004. Richard Cachia Caruana fakkar li f’Novembru tal-2004, Malta ma kinitx membru tal-Partnership for Peace (PfP) u ma saritx membru qabel l-2008, ji;ifieri erba’ snin wara. Hu sostna li fis-seduti li g[addew kien di;à wie;eb dwar dan il-cable u wera, punt punt u bir-reqqa, g[aliex dan il-cable ma jissustanzja bl-ebda mod l-

L-Ambaxxatur Richard Cachia Caruana lbiera[ temm ix-xhieda tieg[u

akku]i li qed isiru fil-konfront tieg[u f’din il-mozzjoni. Hu fisser kif il-cable talWikileaks li fuqu d-Deputati Laburisti George Vella u Luciano Busuttil bnew l-akku]i tag[hom, jikkonsisti f’rendikont ta’ ]ew; laqg[at, li g[al wa[da minnhom Richard Cachia Caruana stqarr li lanqas biss kien pre]enti. Il-cable kien iffirmat minn uffi/jal Amerikan li ma kienx pre]enti g[all-ebda wa[da mil-laqg[at imsemmija. L-Ambaxxatur Cachia Caruana kien spjega kif meta wie[ed jaqra sew l-istess cable tal-Wikileaks isib li meta luffi/jal Amerikan kien qed jirreferi g[al xi gwida li g[andha tittie[ed minn Washington, ma kienx qed jirreferi g[alih. F’dan l-istadju, lAmbaxxatur Cachia Caruana twaqqaf milli jkompli jaqra listqarrija tieg[u mid-Deputat Laburista George Vella li rrimarka li l-istqarrija talAmbaxxatur Cachia Caruana kienet mimlija ripetizzjonijiet. Francis Zammit Dimech, i/Chairman tal-Kumitat u Tonio Borg, il-Vi/i Prim Ministru u

Ministru g[all-Affarijiet Barranin sa[qu li x-xhud g[andu dritt li jag[mel stqarrija biex jiddefendi l-integrita’ tieg[u. Bi twe;iba g[al mistoqsija li saret mid-Deputat Nazzjonalista Frans Agius, Richard Cachia Caruana /a[ad li qatt fittex xi sistema biex ma jkunx hemm kontabbilta’ parlamentari. Qatt ma ddiskuta ma’ xi gvern, Malti jew barrani, kif xi mi]ura tista’ tittie[ed minn wara dahar ilParlament. L-Ambaxxatur Cachia Caruana insista li hu qatt ma ddiskuta policies tal-Gvern ma’ uffi/jali Amerikani; l-Amerikani kienu jafu biss li l-Gvern Malti ma kellu ebda intenzjoni li jissie[eb mill-;did filPartnership for Peace fl-2004. Wara li l-Ambaxxatur Cachia Caruana temm ix-xhieda tieg[u u [are; mill-Kamra, qamu argumenti dwar il-pre]enza ta’ aktar xhieda. Il-membri talKumitat Parlamentari g[allAffarijiet Barranin u Ewropej qablu li l-Avukat :enerali g[andu jissejja[ illum wara nofsinhar biex jippre/i]a xi aspetti relatati mad-diskussjoni.

Tibda d-diskussjoni dwar riformi fil-:ustizzja Matul is-seduta tal-biera[ filg[axija, id-Deputat Nazzjonalista Franco Debono ippre]enta l-mozzjoni tieg[u dwar riformi fil-qasam tal-amministrazzjoni tal-:ustizzja. Mat-22 punt ippre]entati fil-mozzjoni, hu ressaq ]ew; punti o[ra li jitrattaw id-dritt li jkun hemm appell wara l-appell kif ukoll studju dwar kif titmexxa s-sistema tal-;urijiet. Franco Debono qal li din il-mozzjoni hi ri]ultat ta’ 12-il sena [idma fil-Qrati u min mhux mid[la ta’ dan ix-xog[ol ma jarax l-importanza u l-ur;enza tar-riformi su;;eriti. Hu ]ied li w[ud mir-riformi su;;eriti sar xi [a;a dwarhom wara li hu ppre]enta l-mozzjoni f’Novembru li g[adda. Mhux issu;;erimenti kollha jin[tie; intervent le;islattiv i]da jista’ jkun hemm intervent amministrattiv. Wa[da mir-riformi kbar li saru kienet il-qasma bejn ilMinisteru tal-:ustizzja u tal-Intern. Madwar il-pajji]i talEwropa din il-qasma te]isti [lief g[all-Irlanda, l-I]vezja u Malta. Fejn ma hemmx din il-qasma fid-dekasteri jista’jkun hemm kunflitt ta’ interess. Hu qal li r-reazzjoni tas-so/jetà g[al din il-qasma kienet wa[da tajba. Id-Deputat Franco Debono qal li t-twettiq tal-;ustizzja jintla[aq billi jin]amm bilan/ bejn id-drittijiet tal-Pulizija u ddrittijiet tal-istituzzjonijiet tal-:ustizzja. Bl-intern u l-;ustizzja ta[t l-istess ministeru, kienet qed tin[oloq diffikultà biex jintla[aq dan il-bilan/. Franco Debono qal li hi importanti wkoll l-interpretazzjoni tal-li;ijiet. Ikun hemm interpretazzjonijiet tal-li;i li ma jkunux jirriflettu l-[sieb tal-le;islatur. Hu ]ied li l-punti mqajma huma kollha konformi mal-prin/ipji tal-Partit Nazzjonalista. Hu qal li hu ma qabilx man-nuqqas ta’ azzjoni fir-riformi fil-qasam tal-:ustizzja fejn dawn jolqtu d-drittijiet talbniedem. Tkellem dwar id-dritt tal-avukat waqt linterrogazzjoni, dwar ir-re;istru ta’ persuni fuq offi]i ta’ minuri u dwar id-dritt tal-parole. Irrefera wkoll g[al-li;i talwhistleblower u sostna li din tista’ tkun imsa[[a i]jed. Hu ]ied li ma g[andux ikun il-Gvern biss li jressaq li;ijiet u matul din il-le;i]latura kien hemm xhieda ta’ kemm il-Parlament jista’ jkun aktar [aj. Meta rrefera g[all-Korp tal-Pulizija, Franco Debono qal li fl-1987 il-qag[da tal-Korp kienet wa[da [a]ina [afna. Sar [afna progress matul is-snin i]da g[ad fadal [afna x’isir biex il-Pulizija jkunu motivati. Dawn ma jistg[ux ikunu motivati jekk ikun im/a[[ad lilhom id-dritt tal-union tal-pulizija u jekk ma jit[allsux l-arretrati li huma dovuti lilhom. Franco Debono ssu;;erixxa t-twaqqif ta’ task force biex tanalizza s-sitwazzjoni tal-Korp tal-Pulizija [alli jittie[du passi biex l-affarijiet jimxu ’l quddiem. Meta rrefera g[ad-dewmien fil-Qorti hu qal li kull parti involuta g[andha tort inklu] lamministrazzjoni. Appella biex ikun hemm aktar investiment f’laboratorju forensiku g[all-Pulizija. Sejja[ ukoll biex ikun hemm separazzjoni bejn id-doveri ta’ Ma;istrati b[ala Ma;istrat Inkwirenti u b[ala ;udikant. Irrefera wkoll g[ad-doveri talAvukat :enerali. Filwaqt li qal li tin[ass il-[tie;a li l-Uffi//ju tal-Avukat :enerali jkollu aktar nies, hemm punti o[ra li jin[tie;u bidliet. Wa[da minn dawn hi li l-Avukat :enerali jimmotiva dde/i]jonijiet tieg[u.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

10 Opinjoni

“Min jeg[req hu u ;ej” Bil-g[aqal issib [sieb b’sa[[tu Imidd il-pass, g[all-bidu tqil, ’l hinn mill-[erba u j[ares b'tama lejn il-;ejjieni li jista' jifdih u hekk ikebbes musbie[ /kejken id-dalma li tg[akkes g[ajnejh. Bil-g[aqal isib [sieb b'sa[[tu, iwarrab il-[sibijiet kiebja, jitfarra; bi [wejje; /kejkna u bil-g[aqal ja[dem biex il-;ejjieni jer;a' jibda. Il-gwerer, il-;u[, it-tka]bir. L-g[ajta g[all-[elsien, innu dejjem fil-;rajja tal-bniedem. It-tluq tal-bniedem minn post g[al ie[or. Il-bnedmin tal-lum huma a[wa, ;ejjin mill-istess nisel kif tg[allem ix-xjenza. Homo Sapiens deher fl-Afrika fl-in[awi tarRift Valley, illum fil-Kenja, bejn mitejn elf sena ilu u mitt elf sena ilu. Minn hemm tferrex filkontinenti billi ba[[ar u terraq biex isib [olqien [awtiel meta madwaru nnixfa tferrxet, meta [utu ke//ewh. Il-mara l-[oxna twelled bnedmin, bhejjem, ixxerred ix-xita. Imma kif l-art drabi ti//aqlaq u trieg[ed, kif ib[ra jqumu kontra xtajtiet u j[arbtuhom. Il-warda sabi[a li ter;a' tag[ti l-[ajja lillmidfen li jg[annaq fdalijiet il-bniedem.

Il-mara l-[oxna u l-[olqien. Il-[a;ra li fuqha, eluf ta' snin ilu, il-bniedem naqqax bi//a tal-ba[ar aktarx biex juri kif wasal f'dik li llum hi Malta. Sinjal ta’ razzi]mu F'dan il-;urnal nhar il:img[a 25 ta' Mejju 2012 f’pa;na 12 dehret ittra ta[t irras ‘Il-Musulmani f’Malta’

miktuba minn Joe Grech minn Santa Vennera. Il-kittieb stqarr: “g[adni kemm smajt li re;g[u da[lu l-klandestini” f'Malta. Sab fuq “l-internet li sa g[oxrin sena o[ra fl-Amerka tant ikun hemm Musulmani li dawn ikunu jistg[u jele;;u president u senat huma. F'kelma wa[da, l-Amerka tkun saret tag[hom.” Imma g[e]ie] qarrejja, ilkbir g[adu ;ej. “Issa a[na, hawn Malta, ma tridx wisq snin biex din il-problema ssir akuta. }ew; fatturi favur tag[hom huma li dawn ikollhom kemm alla [alaq tfal u ]-]mien g[alihom mhux problema. Kapa/i jistennew. Araw ftit g[ad-di]astru tatTwin Towers kemm kienu ilhom i[arr;u piloti biex ikunu jistg[u jwettqu l-[sieb ta' mo[[hom. G[alihom din

Fil-Parlament Ewropew hemm nies ta’ kull twemmin u ta’ kull lewn ta’ ;ilda

hi gwerra qaddisa u min jeg[req hu u ;ej ikun miet martri.” L-ittra hi sinjal ta' razzi]mu li qed iserrep f'pajji]na u jwelled il-mibeg[da, im;iba u kitba qrib it-tarf tal-ksur tal-li;ijiet Maltin. F'Malta ma g[andniex itTwin Towers u lanqas g[andna senat. G[andna lKamra tar-Rappre]entanti kif g[andha l-Amerka jew a[jar l-Istati Uniti. Matul l-a[[ar snin twaqqaf fl-Istati Uniti l-moviment tatTea Party. Moviment reazzjonarju li xi w[ud millimsie[ba tieg[u, biex itellg[u Repubblikan president, xerrdu fuq l-internet li Obama hu Musulman. L-Istati Uniti huma stat lajk, b'danakollu pre;udizzji g[ad baqg[alhom. Fil-Parlament Ewropew hemm nies ta' kull twemmin u kull lewn ta' ;ilda. Kemm Maltin li matul i]]minijiet telqu minn dawn ilg]ejjer u sabu kemm f'pajji]i o[ra. {add ma kien sej[ilhom 'klandestini' jew 'immigranti illegali'. Kliem iebes, imma li f'Malta hu f'[alq il-poplu g[ax hekk qed jitg[allem minn Stat u Knisja u dan ilkliem iebes malajr isib kliem ie[or b[al “suwed”. U l-Maltin jg[idu li laqg[u lil San Pawl u [adilhom ittwemmin pagan. San Pawl kien [absi imma xorta ng[ata mer[ba.

Pajji] mag[qud fid-diversità Ftakart fil-lifg[a li [abtet g[al San Pawl meta fl-a[[ar tal-ittra li qed inwie;eb g[aliha qrajt il-kliem “noqog[du attenti li ma jmurx qed inda[[lu l-lifg[a f'[obbna”. Il-Maltin mag[luqa wara s-

swar dejjem be]g[u minn xi [add li jaraw mhux b[alhom ;ej hawn biex jo[dilhom ilfidi u ;idhom u hekk in[olqu l-[rejjef fil-;rajja tal-pajji]. Kiefer fil-kuntest tal-ittra lkliem “Min jeg[req hu u ;ej”. Nag[laq b'silta minn kitba tal-[abib tieg[i Bernard Cauchi fil-ktejjeb ta' Knisja 2000 – nru 96 – ‘Il-Fenomenu tal-Migrazzjoni’ – p57, “{afna Maltin g[adhom ikejlu d-dinja tag[hom f'termini ta' ;lieda eterna bejn il-[a]in u t-tajjeb, bejn il-Mislem u n-Nisrani, bejn l-iswed u l-abjad. “Il-Malti (li [afna drabi fil[rejjef insibuh li hu xi ftit samrani imma mhux daqs 'dawk', mo[[u jil[aqlu u sabi[) hu man-na[a tat-tajjeb, tan-Nisrani u tal-abjad, fi ftit kliem man-na[a Ewropea. “Ta' fuqna a[jar minna, ta' ta[tna ag[ar minna, u a[na xi

minn Joe Cassar stcassar@maltanet.net

mkien fin-nofs (imma aktar ma' ta' fuq) - perspettiva li tispre;ja s-sens ta' inferjorità lejn l-Ewropej u s-sens ta' superjorità lejn l-G[arab u nnies tal-Afrika in;enerali.” In-nota li kiteb l-editur ta[t l-ittra hi dg[ajfa, qisu qed jikteb biex itaffi. Ili nikteb f'din il-gazzetta snin twal. Dejjem kienet bandiera tal[elsien, minkejja diskriminata, minkejja li kellha twaqqa' bi//a minn isimha. Imma baqg[et. Ittra b[al dik imxandra hi daqqa ta' [arta lill-a[wa bnedmin u lil-li;ijiet ta' dan il-pajji], [ieles u pluralista, mag[qud fiddiversità.

Il-Maltin mag[luqa wara s-swar dejjem be]g[u minn xi [add li jaraw mhux b[alhom ;ej hawn biex jo[dilhom il-fidi u ;idhom u hekk in[olqu l-[rejjef fil-;rajja tal-pajji]


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Aktar xog[ol u pagi ji]diedu I/-/ifri li g[adhom kemm [ar;u dwar dak li tipprodu/i l-ekonomija Maltija kkonfermaw li, bejn Jannar u Marzu, il-[addiema Maltin f'daqqa da[[lu € 24 miljun aktar f'pagi milli kienu da[[lu fl-istess xhur tas-sena ta' qabel ]ieda ta' 4%. Dawn i/-/ifri ma[ru;a mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika (NSO) jikkonfermaw /ifri o[rajn differenti li juru li l-[addiema fulltime qed ji]diedu b'mod qawwi kull sena. ?ifri o[rajn ippubblikati juru li n-nies jirre;istraw g[ax-xog[ol huma f'livell ta' full employment – ji;ifieri hawn aktar postijiet taxxog[ol milli hawn nies iridu ja[dmu. Il-[addiem medju jda[[al €2,000 aktar fis-sena

Jirri]ulta wkoll li st[arri; wiesa' li jistaqsi lill-[addiema stess kemm ida[[lu paga juri li l[addiem medju f'Malta llum ida[[al € 2,000 aktar fis-sena milli kien ida[[al sena qabel. Dan kollu hu ri]ultat ta' fatt sempli/i imma qawwi [afna – li l-Gvern Malti fl-a[[ar erba' snin irnexxielu jo[loq 20,000 impjieg ;did. Dawk li huma mxennqin g[all-[sara, fl-a[[ar /ifri dwar dak li pprodu/iet l-ekonomija, g[oxew itanbru li teknikament it-totali ni]lu kemm kemm. Insew jg[idu li dan kien biss min[abba /aqliq fl-istokk li j]ommu /erti ditti. Ma qalux li lEnemalta tilfet g[ax m'g[addietx il-prezz g[oli ta]-]ejt fuqna. Insew jg[idu li bejn Jannar u

Marzu ji;u [afna anqas turisti mill-[arifa u ssajf. Ma qalux lanqas li f’Mejju kellna rekord ta’ moviment ta’ passi;;ieri, turisti u Maltin li siefru, li g[addew mill-ajruport. Aktar mit-teknika tal-inventarji u tat-turi]mu fl-ista;uni differenti tas-sena, dak li g[andu jinteressana hu x'jibqa' fi bwiet in-nies – ji;ifieri li l-istess /ifri jikkonfermaw li hawn aktar nies ja[dmu u l-[addiema qed ida[[lu aktar f'pagi. Tkabbir f’[afna oqsma tal-ekonomija L-istatistika ppubblikata l-;img[a li g[addiet turi li l-Prodott Gross Domestiku ta' Malta ]died f'termini ta' flus imma naqas f'termini reali fl-ewwel tliet xhur ta' din is-sena. ?ifri dettaljati dwar il-produzzjoni fil-pajji] bejn Jannar u Marzu juru li fl-ewwel tliet xhur tas-sena kien hemm [afna oqsma tal-ekonomija li kibru, fosthom l-esportazzjoni u s-servizzi li g[andhom x'jaqsmu mal-proprjetà u matturi]mu. }diedu wkoll b'aktar minn 3% l-pagi li da[[lu l-[addiema. Dak li l-pajji] ipprodu/a fl-ewwel kwart tassena ]died b'1% meta jitqies fi flus kurrenti – minn €1,541 miljun fl-ewwel tliet xhur tassena l-o[ra g[al €1,556 miljun fl-ewwel tliet xhur ta' din is-sena. Minkejja ]-]ieda ta' 1% fi flus kurrenti, meta wie[ed iqis i]-]ieda fil-prezzijiet fl-istess ]mien, l-Uffi//ju tal-Istatistika juri li f'termini reali dak li pprodu/a l-pajji] naqas b'1%.

Jirri]ulta wkoll, u li hu ta’ kura;; g[allpoplu tag[na, li [afna oqsma tal-ekonomija kibru. Il-fabbriki ]iedu l-esportazzjoni. Kien hemm ]ieda wkoll fl-investiment li n-negozji jag[mlu fil-kapital u fil-makkinarju li jixtru. Ilbejg[ bl-ingrossa u bl-imnut kien wie[ed stabbli. Fost l-oqsma li kibru kien hemm ukoll isservizzi li g[andhom x'jaqsmu mal-propjetà, isservizzi li jinbig[u minn negozji lil negozji o[rajn, l-edukazzjoni, is-sa[[a, il-[arsien so/jali, u s-servizzi ta' divertiment li jiddependu [afna fuq it-turi]mu. X'wassal biex il-produzzjoni tal-pajji] tidher li naqset kien kalkolu li tradizzjonalment ivarja [afna bejn perjodu u ie[or. Dan hu l-istima talinventarji. Is-sena l-o[ra din l-istima varjat bejn tnaqqis ta' € 82 miljun fit-tielet kwart u ]ieda ta' € 32 miljun fl-ewwel kwart. Din is-sena, fl-ewwel kwart, l-istima tal-inventarji kienet li dawn naqsu bi € 68 miljun u b'hekk, imqabblin ma' ]ieda ta' € 32 miljun fl-istess perjodu tas-sena ta' qabel, ;abu moviment ta' €100 miljun kontra l-produzzjoni li tag[mel l-ekonomija biex, b'hekk, din tidher li naqset. L-MLP b[al donnu g[orok idejh g[ax din iddarba /-/ifri tal-NSO setg[u jinterpretawhom kif iridu. I]da f’[afna drabi o[ra, l-MLP jiskreditahom u jikkritikahom, inklu] dawk ma[ru;a mill-a;enziji Ewropej u internazzjonali.

L-instabbiltà u l-in/ertezza ma[luqin minn tal-Labour stess Dan l-a[[ar smajna b’mod ripetut lill-mexxej tal-Partit Laburista, Joseph Muscat, ju]a l-istess slogans politi/i b[al instabbiltà u in/ertezza; kliem li bla dubju jin]el tajjeb mal-partitarji Laburisti i]da li meta toqg[od ta[seb ftit fuqu, jirrifletti tassew issitwazzjoni politika ta’ pajji]na tort ta’ Muscat u lpartit tieg[u. X’nixtieq infisser^ BilPartit Nazzjonalista filGvern, l-elettorat jaf fejn sejjer anke jekk kultant ikun hemm min ma jaqbilx ma’ din it-tmexxija. Kul[add hu konxju tal-politika u talvi]joni li g[andu Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru ta’ dan il-pajji]. Il-PN g[andu opinjoni u po]izzjoni dwar kull su;;ett

u qatt ma jilg[ab g[allgallarija kif qed jag[]el li jag[mel il-partit ta’ Muscat. L-instabbiltà u l-in/ertezza tin[oloq f’pajji] meta g[andek partit, f’dan il-ka] il-partit fl-oppo]izzjoni, li litteralment tilef l-identità tieg[u, tilef il-missjoni tieg[u u g[adu je]isti biss bil-[sieb li jikseb il-poter imwieg[ed lill-partitarji tieg[u. Ag[ar minn hekk, Muscat u l-partit tieg[u qed jibqg[u jirrepetu l-istess diska meta jg[idu li ma jridux juru lprogramm elettorali tag[hom g[ax inkella xi [add jikkupjah. Tal-Labour jippretendu li lpoplu Malti u G[awdxi jivvota g[alihom ming[ajr ma jafu fuq xiex u g[alxiex

Je[tie; li nkunu aktar po]ittivi fil-mod ta’ kif in[arsu lejn il-progress li sar f’pajji]na f’dawn l-a[[ar snin

jivvutaw. Jistennew li lpoplu jag[]el Labour g[ax issa ilhom snin twal isa[[nu l-bankijiet tal-oppo]izzjoni u ddejqu jistennew ming[ajr poter f’idejhom. G[al-Labour il-politika hi log[ba, u issa jistennew li jmiss lilhom li jilag[bu firrwol tal-partit fil-poter. L-affarijiet fil-politika ma jimxux hekk. Ikun ]ball jekk xi [add jirra;una b’dan ilmod u jarmi l-po]ittiv kollu li sar minn partit li f’dawn la[[ar snin biddel wi// Malta u G[awdex g[all-po]ittiv. Je[tie; li nkunu aktar po]ittivi fil-mod ta’ kif in[arsu lejn il-progress li sar f’pajji]na f’dawn l-a[[ar snin. Je[tie; li naprezzaw ittajjeb li sar u nifhmu kemm kien g[aqli dan il-Gvern li [a l-a[jar de/i]jonijiet biex pajji]na llum ma jinsabx flistess sitwazzjoni ekonomika ta’ [afna mill-pajji]i Ewropej. Jekk in[arsu lejn i/-/ifri li g[adhom kemm [ar;u dwar dak li tipprodu/i l-ekonomija

Maltija, bejn Jannar u Marzu, il-[addiema Maltin f’daqqa da[[lu 24 miljun ewro aktar milli kienu da[[lu fl-istess xhur tas-sena ta’ qabel. Dan l-ammont ifisser ]ieda ta’ erbg[a fil-mija. Aktar minn hekk, dawn listess /ifri juru bi/-/ar li l[addiema full-time f’pajji]na qed ji]diedu b’mod qawwi u dan mhux qed ji;ri b’kumbinazzjoni i]da g[ax hemm il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern li qed jag[raf jie[u l-a[jar de/i]jonijiet flinteress tal-familji Maltin u G[awdxin. Ejjew ma ninsewx li kien dan l-istess Gvern li fl-a[[ar erba’ snin irnexxielu jo[loq 20,000 impjieg ;did. Dawn huma /ifri li mhux se tkunu qed tisimg[u dawrhom filmezzi tax-xandir tal-PL g[ax l-interess tag[hom hu li jag[mlu l-[sara lill-Gvern u jeskludu fejn hemm it-tajjeb. Din hija l-akbar differenza bejn i]-]ew; partiti; il-PN jinteressah tassew li jag[mel il-;id g[al pajji]na u g[alih

minn David Casa david.casa@europarl.europa.eu

l-interess nazzjonali ji;i lewwel u qabel kollox, waqt li l-partit ta’ Muscat i[ares biss sa mnie[ru u kontinwament ja[seb kif se jag[mel [sara lill-Gvern u lill-PN bl-objettiv li jirba[ lelezzjoni ;enerali li jmiss [alli jpo;;i fuq is-si;;u talpoter. Sal-lum tal-Labour g[ad m’g[andhomx idea kif se jmexxu ladarba jkunu filgvern; m’g[andhom idea ta’ xejn u dwar xejn u dan ilfattur qed ikompli jo[loq instabbiltà u in/ertezza kbira fil-pajji] g[ax il-poplu qed jara li mhux veru te]isti alternattiva g[all-PN filgvern.


IN-NAZZJON l-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

12 Lokali

Kumpanija tal-avjazzjoni Maltija b’servizz ;did ta’ air taxi

In-negozjanti issa g[andhom il-fa/ilità li jibbukkjaw titjira g[al g[arrieda u jmorru f’pajji]i fil-Mediterran anke g[al ftit sig[at biss

Il-kumpanija Maltija Malta Wings nediet servizz ;did ta’ air taxi, li se jkun qed joffri opportunità lil dawk kollha li jkollhom b]onn jag[mlu vja;;i qosra u ur;enti biex jiffrankaw l-iskari;; u l-[in li wie[ed ikollu jg[addi minnu normalment meta jsiefer ma’ linja tal-ajru u l-ispejje] relatati ma’ meta jinkera jet privat. Malta Wings, li flimkien mal-kumpanija o[t tag[ha Malta School of Flying g[andha flotta ta’ sitt ajruplani u hi bba]ata fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta, kompliet tinvesti biex toffri dan is-servizz li hu mmirat liktar g[al negozjanti li jkollhom imorru f’pajji]i filqrib fuq ra;unijiet ta’ xog[ol. B’hekk, dawn in-negozjanti issa g[andhom il-fa/ilità li jibbukkjaw titjira g[al g[arrieda u jmorru f’pajji]i fil-

Mediterran anke g[al ftit sig[at biss, skont il-[ti;iet tag[hom. L-air taxi kienet l-idea ta’ Patrick Fenech, li kien waqqaf il-Malta School of Flying fl2004. I]-]ew; kumpaniji investew biex fl-a[[ar ;img[at inxtara ajruplan ;did u modern tat-tip Tecnam P2006T, li se jkun jista' jittajjar sa 560 mil ’il bog[od minn Malta. Apparti dan, il-kumpaniji g[andhom ukoll [ames ajruplani o[ra tat-tip Cessna. Apparti s-servizz ta’ air taxi, Malta Wings toffri wkoll titjiriet qosra fuq il-g]ejjer Maltin, kif ukoll titjiriet g[al skopijiet ta’ fotografija, air surveillance u ;arr ta’ merkanzija. Waqt li l-Malta School of Flying tag[ti ta[ri; g[all-piloti fuq ajruplani ]g[ar. Fil-fatt, il-ma;;oranza talpiloti li jiggradwaw f’Malta jag[mlu t-ta[ri; tag[hom ma’ din l-iskola.

Konferenza dwar ix-xejriet ekonomi/i fl-Afrika ta' Fuq Fid-dawl tat-taqlib kbir li kkaratterizza x-xena politika f’bosta pajji]i G[arab, qed ji;i ]viluppat stil ;did ta’ kif isir in-negozju f’dawn ilpajji]i b’mod partikulari flisfond tal-i]viluppi ekonomi/i fir-re;jun tanNofsinhar tal-Ewropa. Din is-sitwazzjoni qed toffri wkoll opportunitajiet ;odda tan-negozju g[allintrapri]i Maltin u Ewropej. Il-Malta Business Bureau flimkien mal-Ministeru talKompetizzjoni :usta, Negozji }g[ar u lKonsumatur ing[aqdu sabiex jorganizzaw konferenza internazzjonali li g[andha tix[et dawl fuq li]viluppi ekonomi/i li qed ise[[u wara r-rivoluzzjoni politika f’bosta pajji]i G[arab. Din il-konferenza

se ssir il-:img[a 15 ta’ :unju fil-Lukanda Excelsior, il-Furjana. Se jkun organizzat dibattitu bil-parte/ipazzjoni ta’ esperti fl-investiment mil-Libja, it-Tune]ija u lE;ittu bil-g[an li jipprovdu g[arfien lil dawk pre]enti dwar l-evoluzzjoni taxxejriet ekonomi/i li se[[u min[abba t-tibdil politiku f’dawn il-pajji]i. Dan se jkun segwit minn workshops separati li se jittrattaw id-diversi /irkustanzi u s-swieq differenti fi [dan il-pajji]i tal-Libja, it-Tune]ija u lE;ittu, filwaqt li se ting[ata [arsa lejn l-opportunità tannegozju g[all-intrapri]i ]g[ar u ta’ daqs medju b[alma huma bosta intrapri]i Maltin.

L-Air Malta tin[atar il-linja uffi/jali tal-Isle of MTV Il-linja nazzjonali tal-ajru Air Malta n[atret b[ala l-linja

tal-ajru uffi/jali tas-sitt edizzjoni tal-kun/ert Isle of MTV li g[all-kun/ert f'pajji]na fis-26 ta' :unju ;ejjin il-kantanti Nelly Furtado u r-rapper Amerikan Flo Rida, kif ukoll will.i.am. L-ispettaklu se jinkludi wkoll lill-artista tal-mu]ika elettronika Eva Simona b[ala supporting act. L-MTV se jiffilmjaw dan il-kun/ert li se jixxandar fuq 63 kanal tal-MTV fil-153 pajji] madwar id-dinja b[ala parti mis-serje World Stage li se tixxandar mill-1 ta' Awwissu. Sabiex ti//elebra dan l-avveniment, fil-jiem li ;ejjin, l-Air Malta se tniedi kompetizzjoni innovattiva fuq il-pa;na tag[ha fuq Facebook.


Il-{amis, 30 ta’ :unju, 2011 L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

13

I/-?eki jirpiljaw u Dzagoyev jer;a’ jiskorja

Alan Dzagoyev, tliet goals f’]ew; partiti

Il-Polonja u r-Russja spi//aw fi draw ta’ 1-1, liema ri]ultat i[alli lir-Russi komdi fl-ewwel post imma lillPollakki fit-tielet post u issa waqt li rRussja jmisshom mal-Gre/ja fl-a[[ar log[ba fl-istess [in il-Pollakki se jkunu jridu bilfors reb[a fuq ir-Repubblika ?eka f’konfront g[al min minnhom se jikkwalifika minn dan il-grupp. Ir-Russu Alan Dzagoyev bil-gowl li skorja kontra l-Polonja hu l-aqwa skorer tal-Kampjonat bi tliet goals. Ta’ di]appunt kbir kienu l-in/identi li nqalg[u bejn partitarji Russi u Pollakki qabel il-partita, in/identi li jag[mlu g[ajb lir-Russja li di;à kienu involuti f’in/identi o[ra matul il;img[a. Intant l-idea li l-Kampjonati Ewropej huma superjuri g[at-Tazza tad-Dinja [adet daqqa ’l isfel ilbiera[ meta l-

Gre/ja u r-Repubblika ?eka taw festa ta’ /ansijiet falluti u ]balji difensivi. :urnal f’Rio de Janeiro qal li l-Euro 2012 hi “Tazza tad-Dinja ming[ajr ilBra]il jew l-Ar;entina” u r-reb[a tarRepubblika ?eka 2-1 fuq il-Gre/ja esponiet il-battibekki g[al dan l-argument u minflok tat munizzjoni lil dawk li j[ossu li t-Tazza tad-Dinja tkun a[jar ming[ajr [afna pajji]i Ewropej. Fl-ewwel taqsima /-?eki wrew log[ob a[jar g[aliex riedu bilfors reb[a u mexxew il-ballun fil-midfield imma wara l-mistrie[ l-uni/i attakki tag[hom waslu minn goalkicks ta’ Cech. L-attakk Grieg ukoll kien jikkonsisti kollu minn xuttijiet u crosses ’il fuq immirati lejn Samaras u Fortounis u lgowl tag[hom wasal minn rigal ta’ Cech. Ara pa;ni 16 u 17

In/identi f’Varsavja Numru kbir ta’ partitarji Pollakki u Russi, qabel il-log[ba bejn dawn i]-]ew; nazzjonijiet, kienu involuti fi ;lieda kbira. Eluf ta’ partitarji Russi bdew jaqsmu x-xmara Vistula li tag[ti lejn l-istadium li fih intlag[bet il-log[ba valida minn Grupp A u dawn twaqqfu millpulizija. L-inkwiet beda meta numru ta’ partitarji tal-Polonja bdew jipprovokaw lil dawk tar-Russja. Minkejja li l-pulizija ppruvaw iwaqqfuhom dawn bdew iwaddbu ;ebel, flares, u bottijiet fid-direzzjoni tag[hom. Ir-relazzjoni bejn il-

LOG{OB G{AL-LUM GRUPP B Lviv

6 p.m. Danimarka v Portugall (Diretta Rai 1 u TVM2)

GRUPP B Kharkiv

20.45 p.m. :ermanja v Olanda (Diretta Rai 1 u TVM)

poplu Russu u dak Pollakk hi wa[da ta’ tensjoni kbira, spe/jalment wara li sentejn ilu, ajruplan li fuqu kien hemm il-President talPolonja, kien waqa`. Il-partitarji Pollakki kellhom banners jirreferu g[al din it-tra;edja. S’issa, waqt il-Euro kien hemm ka]ijiet ta’ in/identi i]olati u bla dubju dan kien l-akbar in/ident li se[[ s’issa fil-Polonja. L-FA tal-futbol Russu di;à tinsab fl-inkwiet wara li fl-ewwel partita kontra r-Repubblika ?eka, partitarji Russi waddbu xi flares u wrew banners kontroversjali.

In/identi quddiem l-stadium ta’ Varsavja bejn partitarji Russi u Pollakki

Ri]ultati, klassifiki u programm Grupp A Russja Rep. ?eka Polonja Gre/ja

L

Grupp B R

D

T

F

2 1 1 0 5 2 1 0 1 3 2 0 2 0 2 2 0 1 1 2

K

Pt

2 4 5 3 2 2 3 1

- -

- -

08 06 12

Polonja v Gre/ja Russja v Rep. ?eka - -

12 06 12

Gre/ja v Rep. ?eka Polonja v Russja - -

16 06 12

Danimarka :ermanja Olanda Portugall 09 06 12

1-1 4-1 1-2 1-1

8.45 pm: Rep. ?eka v Polonja 8.45 pm: Gre/ja v Russja

L

Grupp C R

1 1 1 1 1 0 1 0

D

T

F

K

Pt

0 0 1 0 3 0 0 1 0 3 0 1 0 1 0 0 1 0 1 0

Olanda v Danimarka :ermanja v Portugall

0-1 1-0

- -

Kroazja Spanja Italja Irlanda

Grupp D

L

R

1 1 1 1

1

D

T

F

K

Pt

0 0 3 1 3 0 1 0 1 1 1 0 1 0 1 1 1 0 0 1 1 3 0

- -

L

R

1 1 1 1

1

- -

15 06 12

- -

18 06 12

- -

19 06 12

8.45pm: Portugall v Olanda 8.45pm:Danimarka v :ermanja

0 1 0 1 0 0

Franza v Ingilterra Ukrajna v }vezja

14 06 12

17 06 12

0

T

F

K Pt

0 2 1 3 0 1 1 1 0 1 1 1 0 1 2 0

11 06 12

1-1 1-3

13 06 12

6.pm: Danimarka v Portugall 8.45pm: Olanda v :ermanja

D

- -

10 06 12

Spanja v Italja Irlanda v Kroazja

Ukrajna Franza Ingilterra }vezja

6.pm: Italja v Kroazja 8.45pm: Spanja v Irlanda 8.45pm: Kroazja v Spanja 8.45pm: Italja v Irlanda

1-1

2-1

- -

6.pm: Ukrajna v Franza 8.45pm: }vezja v Ingilterra - -

8.45pm: Ingilterra v Ukrajna 8.45pm: }vezja v Franza


14 Sport IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

GRUPP B

L-Olanda ta[t pressjoni kontra l-:ermanja Formazzjonijiet probabbli>

Olanda (4-2-3-1)

Stekelenburg, Van der Wiel, Heitinga, Mathijsen, Willems, N De Jong, Van Bommel, Robben, Sneijder, Afellay, Huntelaar Il-konfronti bejn l-Olanda u l-;ara, il-:ermanja, dejjem kellhom xi [a;a ]ejda, imma l-konfront tal-lum minn Grupp B tal-Euro 2012 hu dwar xi [a;a aktar minn rivalità re;jonali. Dan wara li l-Olandi]i bdew l-impenji tag[hom b'telfa sorprendenti kontra dDanimarka. Reb[a f'dik il-log[ba kienet tag[ti ftit nifs lit-tim ta' Bert van Marwijk kontra tim :ermani] aktar kwotat, imma issa t-tliet punti huma imperattivi. “Se tkun battalja imma rridu nuru li nistg[u nsiru Champions,” qal id-difensur Olandi] John Heitinga. “Irridu nirb[u issa. M'hemmx sku]i u dan nafuh kollha kemm a[na. Nafu li rridu bilfors nirb[u kontra l:ermanja.” Fit-telfa kontra dDanimarka Van Marwijk [alla fuq il-bank lill-attakkant ta' Schalke 04 Klaas-Jan Huntelaar, l-aqwa skorer talEwropa fil-gruppi ta' kwalifikazzjoni bi 12-il gowl minn tmien partiti. Dan da[al biss 19-il minuta mit-tmiem imma issa jista' jibda millbidu. Jekk jibda, Ibrahim Affelay, li ma tanx impressjona kontra d-Danimarka, aktarx li jit[alla barra biex jippermetti lil Robin Van Persie jmur mallinja xellugija. Tkun xi tkun il-formazzjoni inizjali, l-Olandi]i ma jistg[ux jippermettu wirja o[ra fqira flattakk kif urew kontra d-

:ermanja (4-2-3-1)

Neuer, Boateng, Hummels, Badstuber, Lahm, Khedira, Schweinsteiger, Muller, Ozil, Schurrle, Gomez

Danimarka b'Van Persie u Arjen Robben [atja ta' de/i]jonijiet ]baljati u konklu]jonijiet fqar. Fuq wara, id-difensur /entrali regolari Joris Mathijsen jista' jirritorna millbidu wara li re;a' beda jit[arre; regolament. Jekk ikun dikjarat tajjeb, allura se jilg[ab minflok Ron Vlaar. L-ewwel pass Il-:ermanja ma tanx dehru konvin/enti fir-reb[a 1-0 fuq il-Portugall u l-kow/ Joachim

Loew jaf li jrid ikun aktar pre/i] kontra l-Olanda u qed jitlob titjib f'kull dipartiment. “G[amilna l-ewwel pass kbir. Kellna partiti b[al dik kontra l-Portugall anke matul it-Tazza tad-Dinja tal-2010 flAfrika t'Isfel wara li rba[na kontra l-Awstralja u tlifna kontra s-Serbja.” Loew indika li jista' jilg[ab bil-formazzjoni imma ]amm idu mag[luqa u qal li qatt mhu se j[alli l-preparazzjoni tieg[u tkun influwenzata millavversarji. “Jien ma niffokax fuq lOlanda. A[na rridu nkunu li ng[ollu l-livell tal-log[ba tag[na u nippjanaw tajjeb biex nuru l-kwalitajiet li g[andna.” Kontra l-Portugall Loew g[a]el li jibda bl-attakkant Mario Gomez u d-difensur Mats Hummels flok l-attakkant b'aktar esperjenza Miroslav Klose u Per Mertesacker. Din se tkun it-tmien darba li ]-]ew; timijiet iltaqg[u filfinali tat-turnament u l-[ames darba fil-kampjonati Ewropej.

L-Olandi]i Khalid Boulahrouz, Wesley Sneijder u Arjen Robben i[ejju g[all-partita kontra l-:ermanja

Il-:ermanja g[andhom tliet reb[iet kontra t-tnejn talOlanda u ]ew; partiti o[ra kienu ntemmu fi draw. Interessanti se jkun ukoll iddwell bejn plejers [bieb kbar li jilag[bu mal-istess klabb ta' Bayern Munich u li llum se jkunu g[edewwa ta' xulxin. L-Olandi] Arjen Robben jaf isib quddiemu lill-captain :ermani] Philip Lahm jew inkella lil Jerome Boateng filwaqt li t-tliet plejers jafu sewwa lil xulxin u d-difetti ta' xulxin. Mag[hom jista' jing[aqad ukoll il-captain Mark Van Bommel li g[amel snin twal jilg[ab ma' Bayern ukoll. G[alhekk, dan ukoll g[andu jkun dwell interessanti.

Philip Lahm se jkollu sfida interessanti ma' Arjen Robben


Sport 15 IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

GRUPP B

Id-Dani]i kapa/i jer;g[u jra]]nu lil Ronaldo Formazzjonijiet probabbli>

Danimarka (4-2-3-1)

Andersen, Jacobsen, Kjaer, Agger, S. Poulsen, Zimling, Kvist, Rommedahl, Eriksen, Krohn-Dehli, Bendtner Id-Danimarka huma fidu/ju]i li kapa/i jkomplu bis-serje po]ittiva ta’ ri]ultati kontra l-Portugall u jwaqqfu lill-attakkant perikolu] Cristiano Ronaldo meta t-tnejn jiltaqg[u g[attieni log[ba fi Grupp B llum. Id-Danimarka jinsabu flewwel post fil-grupp flimkien mal-:ermanja u kienu reb[u l-grupp tag[hom quddiem il-Portugall waqt ilpartiti ta’ kwalifikazzjoni, bis-sa[[a wkoll tar-reb[a 2-1 f’darhom fuq l-istess Portugall. “G[alaqna tajjeb lil Ronaldo qabel u nemmnu bis-s[i[ li kapa/i ner;g[u nag[mlu dan,” qal id-difensur Simon Kjaer, wie[ed mill-a[jar plejers Dani]i firreb[a soprendenti 1-0 fuq lOlanda fl-ewwel log[ba. “G[andu teknika individwali unika imma wrejna li nistg[u nla[[qu mieg[u b[ala tim u nemmnu li nistg[u wkoll ner;g[u nirb[u lill-Portugall.” Il-midfielder Michael Silberbauer kien immarka lil Ronaldino f’Copenhagen u

Portugall (4-3-3)

Rui Patricio, Pereira, Pepe, Alves, Coentrao, Meireles, Veloso, Mourinho, Nani, Almeida, Ronaldo mistenni li jer;a’ jag[mel listess u se jibda mill-bidu flok Simon Poulsen. Id-Dani]i, irrankjati fiddisa’ post fid-dinja, g[allewwel kienu msemmija li se ji;u eliminati fl-ewwel rawnd mill-Euro 2012 imma l-Portugall, li huma rrankjati fl-g[axar post, dan l-a[[ar tilfu t-triq u issa jidhru vulnerabbli. G[alkemm Kjaer b’ton esa;erat qal li d-Dani]i kienu ‘fet[u l-grupp bera[‘, il-kow/ Morten Olsen kien aktar kawt fil-kummenti tieg[u wara r-reb[a fuq lOlanda. “Hu tajjeb li jkollok ftit tal-ewforija imma se n]ommu saqajna mal-art. Irridu nkunu ferm a[jar kontra l-Portugall g[ax dawn jinsabu ta[t pressjoni kbira issa.” Il-Portugall, li tilef 1-0 kontra l-:ermanja, reba[ darba biss mill-a[[ar seba’ partiti u skorja wkoll darba fl-a[[ar erbg[a. “Se nippruvaw inkomplu bit-triq tag[na u nilag[bu tajjeb. Ejjew na[dmu [alli

Il-kow/ Portugi] Paolo Bento jsegwi l-plejers waqt it-ta[ri;

nkunu ftit aktar effi/jenti u nfittxu wkoll il-fortuna li issa jidher li tlifna fl-a[[ar partiti,” qal il-kow/ Paulo Bento. G[alkemm insista li kien kuntent bil-prestazzjoni kontra l-:ermanja, Bento se jkun ta[t pressjoni biex jag[]el attakk li jiffunzjona. Helder Postiga ftit [alla impatt kontra l-:ermanja b[ala attakkant wa[du filformazzjoni 4-3-3 talPortugall u jinsab mhedded mill-attakkant ]ag[]ug[ Nelson Oliveira li Bento qed jirreferi g[alih b[ala l-plejer tal-futur. Il-Portugall deher biss perikolu] meta Silvestre Varela da[al flok Raul Meireles u beda jippressa aktar mal-linja leminija. Fl10 minuti li lag[ab Varela laqat il-lasta bi kross u ;ieg[el lill-goalkeeper Manuel Neuer iwettaq save e//ellenti.

Nicklas Bendtner jaqbe] waqt il-warming up tad-Danimarka bi preparazzjoni g[al-log[ba kontra l-Portugall


16 Sport IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Vaclav Pilar (fl-art lemin) jiskorja t-tieni gowl g[ar-Repubblika ?eka

Reb[a li t[alli li/-?eki jittamaw Ir-Repubblika ?eka riedu bilfors reb[a biexjibqg[u jittamaw li javvanzaw minn dan il-grupp wara t-telfa kbira li ;arrbu kontra r-Russja waqt li l-Griegi kienu ;ejjin minn draw nkora;;anti kontra lPolonja. Imma /-?eki [ar;u aktar determinati u kellhom b]onn

biss tliet minuti biex jift[u liskor permezz ta’ Petr Jiracek li r/ieva pass perfett ming[and Hubschman u g[eleb lill-goalkeeper avversarju. Ma[suda b’dan il-gowl ilGriegi ma wettqux reazzjoni, anzi qalg[u gowl ie[or tliet minuti wara. Din id-darba

Petr Jiracek tar-Repubblika ?eka (lemin) jifta[ l-iskor kontra l-Gre/ja

kien Vaclac Pilar li approfitta minn inde/i]joni tad-difi]a u g[amilhom 2-0. Il-Griegi kellhom gowl ta’ Giorgos Fotakis im[assar g[al offside ine]istenti ftit minuti qabel tmiem l-ewwel taqsima. Kollox kompla sejjer g[allag[ar g[all-Gre/ja meta kellu ji;i mibdul il-goalkeeper Chalkias li we;;a’ u minfloku da[al Michalis Sifakis. Hekk kif bdiet it-tieni taqsima l-Griegi naqqsu ddistakk meta l-goalkeeper Petr Chech [arablu l-ballun minn idu u Gekas naqqas l-iskor. Minkejja li l-Griegi komplew jo[olqu pressjoni wara dan il-gowl ma rnexxilhomx i;ibu d-draw. Din it-telfa g[all-Gre/ja kwa]i tfisser li dawn huma eliminati wara li [adu biss punt minn ]ew; log[biet. G[ar-Repubblika ?eka din kienet l-aqwa reazzjoni u issa jaffrontaw il-Polonja fl-a[[ar partita ta’ dan il-grupp filwaqt li l-Griegi jridu jilag[bu kontra r-Russja imma reb[a taf ma tkunx bi]]ejjed.

GRUPP A

1-2 (HT 0-2)

GRE?JA

REP. ?EKA

1-Kostas Chalkias (13-Michalis Sifakis 23), 15-Vasilis Torosidis, 5-Kyriakos Papadopoulos, 21-Kostas Katsouranis, 20-Josè Holebas, 16-Giorgos Fotakis (17-Fanis Gekas 46), 2-Giannis Maniatis, 10-Giorgos Karagounis, 14Dimitris Salpingidis, 7-Giorgos Samaras, 22-Kostas Fortounis (11-Kostas Mitroglou 71)

1-Petr Cech, 2-Theodor Gebre Selassie, 3-Michal Kadlec, 6-Tomas Sivok, 8David Limbersky, 13Jaroslav Plasil, 17-Tomas Hubschman, 19-Petr Jiracek, 10-Tomas Rosicky (18Daniel Kolar 46 – 12 Frantisek Rajtoral 90), 14Vaclav Pilar, 15-Milan Baros (20-Tomas Pekhart 64)

Skorjaw: Petr Jiracek 3’ (R?), Vaclav Pilar 6’ (R?), Fanis Gekas 53’ (G)

Referee: Stephane Lannoy (Franza) Attendenza: 35,213 KUMMENTI

Ma wettaqniex reazzjoni Il-kow/ tal-Gre/ja Fernando Santos kien ferm di]appuntat birri]ultat ta’ telfa. “Bdejna verament [a]in f’din il-partita. Konna nafu li kienu se jippressawna u bqajna ma wettaqna l-ebda reazzjoni. Sfortunatament l-ewwel g[axar minuti kienu fatali g[alina. G[amilna minn kollox biex in;ibu d-draw imma dan ma wasalx. “Fl-a[[ar kwarta aktar u]ajna qalbna milli mo[[na u dan deher /ar li ma sewa g[alxejn.” Il-midfielder Grieg Giorgios Samaras qal, “issa rridu mmorru g[all-a[[ar log[ba u nipprivaw nie[du kull /ans li fadlilna. Illum verament ridna nir[bu. Imma xorta g[ad g[andna fidu/ja fina nfusna u fit-tim. L-awtur tal-gowl Fanis Gekas qal, “Ittielet log[ba hi finali g[alina.”


Sport 17 IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Ir-Russja vi/in l-a[[ar tmienja GRUPP A

1-1 (HT 0-1)

POLONJA

RUSSJA

22-Przemyslaw Tyton, 20Lukasz Piszczek, 13-Marcin Wasilewski, 15-Damien Perquis, 2-Sebastian Boenisch, 16-Jakub Blaszczykowski, 5-Dariusz Dudka (18-Adrian Mierzejewski 73),7-Eugen Polanski (6-Adam Matuszczyk 85), 10-Ludovic Obraniak (23-Pawel Brozek 90+3), 11-Rafal Murawski, 9Robert Lewandowski

16-Vyacheslav Malafeyev, 2Alexander Anyukov,12Alexei Berezutsky, 4-Sergei Ignashevich, 5-Yuri Zhirkov, 6-Roman Shirokov, 7-Igor Denisov, 8-Konstantin Zyryanov, 17-Alan Dzagoyev (9-Marat Izmailov 79), 11-Alexander Kerzhakov (14-Roman Pavlyuchenko 70), 10-Andrei Arshavin

Skorjaw: Alan Dzagoyev 37 (R), Jakub Blaszczykowski 57 (P) Referee: Wolfgang Stark (:ermanja) Attendenza: 55,920 spettatur Ir-Russja qieg[da b’sieq wa[da fil-fa]i li jmiss wara li din ;iet draw 1-1 kontra lPolonja. Fl-a[[ar log[ba rRussi g[andhom b]onn talanqas draw kontra l-Gre/ja biex jikkwalifikaw mal-a[[ar tmienja. B’dan ir-ri]ultat issa kompla jikkomplika ru[u dan il-grupp hekk kif issa r-Russja, li hi leader ta’ dan il-grupp g[andha erba’ punti, irRepubblika ?eka g[andhom tlieta, il-Polonja g[andhom tnejn filwaqt li l-Gre/ja g[andhom punt. G[allPolonja dan id-draw ikompli jag[tihom tama li jag[mluha mal-a[[ar 16. Il-kow/ tar-Russja, Dick Advocaat beda bil-11-il player li reb[u kontra /-?eki filwaqt

li t-tim Pollakk kellu ]ew; u/u[ differenti mill-ewwel partita kontra l-Gre/ja. Minkejja li l-Polonja iddominaw l-ewwel 20 minuta, kien is-solitu Alan Dzagoyev tar-Russja li feta[ liskor permezz ta’ daqqa ta’ ras wara li r/ieva cross perfett minn free kick tal-captain Andrei Arshavin. G[al Dzagoyev dan kien ittielet gowl f’]ew; log[biet wara li kien skurja doppjetta fl-ewwel log[ba kontra rRepubblika ?eka. Dzagoyev, li hu ukoll l-aqwa skorer talkompetizzjoni g[eleb lil Przemyslaw Tyton li kien qed jie[u post Schenzny li kien tke//a fl-ewwel log[ba kontra l-Gre/ja. Qabel dan il-gowl, il-

Jakub Blaszczykowski jixxuttja l-gowl tad-draw g[all-Polonja kontra r-Russja

Pollakki kellhom ]ew; okka]jonijiet /ari ta’ skor. Wie[ed minnhom kien ta’ Sebastian Boenisch u Robert Lewandowski ra l-volley tieg[u j[akkek minn mal-lasta. Barra minn hekk, Eugen Polanski tal-Polonja kellu gowl im[assar g[al offside /ar. Fis-57 minuta l-Polonja ;abu d-draw permezz talcaptain Blaszczykowski li qata` lejn in-nofs u fajjar xutt li ma ta l-ebda /ans lillgoalkeeper Vyacheslav Malafeyev.

L-attakkant tar-Russja Alan Dzagoyev jifta[ l-iskor kontra l-Polonja

Dan kien draw ;ust bejn ]ew; timijiet li jkunu jafu ddestin tag[hom proprju fla[[ar partiti ta’ dan il-grupp. {arsa lejn l-istatistika turi li rRussja qatt ma g[elbu lillPolonja f’pajji]hom u din ittradizzjoni kompliet wara dan id-draw f’Varsavja. }gur li l-prestazzjoni li kellhom ir-Russi l-biera[ ma kellhiex x’taqsam mal-wirja brillanti li dawn kellhom kontra r-Repubblika ?eka filwaqt li g[all-Polonja din kienet wirja a[jar minn dik li kellhom kontra l-Gre/ja.

KUMMENTI

Kapa/i nilag[bu Il-captain tal-Polonja, Jakub Blaszczykowski qal li bil-wirja li kellu kontra r-Russja, it-tim wera li kapa/i jilg[ab u jikseb ir-ri]ultati. “Il-partitarji jistg[u jag[mlu differenza kbira. Irridu nemmnu fina nfusna,” qal Blaszczykowski. “Il-gowl li skurjat tani aktar ener;ija. Obdejna lill-kow/ u ;ibna ri]ultat tajjeb.” Il-kow/ tal-Polonja, Franciszek Smuda qal, “Kienet il-[olma tieg[i li ma nitilfux mar-Russi u rnexxielna. Il-players taw dak kollu li setg[u.”


18 Sport IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

FATTI U FIGURI GRUPP C

L-Italja g[adha qatt ma reb[et lill-Kroazja L-Italja u l-Kroazja g[ada se jiltaqg[u fil-belt ta' Poznan f'partita li tibda fis-6 p.m. u li se tkun it-tieni wa[da minn Grupp C. Il-Kroati ;ejjin minn reb[a u l-Italja minn draw. Mill-istess grupp imma fil-PGE Arena ta' Gdansk fid-8.45 p.m. il-holders Spanja li bdew bi draw kontra l-Italja, jilag[bu kontra l-Irlanda li jinsabu fl-a[[ar post ming[ajr punt

ITALJA v KROAZJA * L-unika reb[a tal-Italja fuq il-Kroazja waslet snin twal ilu, proprju fi ]mien il-gwerra, fl-1942. Mill-qasma talJugoslavja, l-Italja qatt ma reb[et lill-Kroazja f'[ames partiti, li tlieta minnhom kienu partiti kompetittivi internazzjonali. * Il-gowl ta' Antonio Di Natale fid-draw 1-1 ma' Spanja fl-ewwel log[ba minn Grupp C, kien l-ewwel wie[ed bil-flokk nazzjonali wara kwa]i sentejn. Di Natale, laqwa skorer fis-Serie A fi tnejn mill-a[[ar tliet sta;uni, l-a[[ar darba li kien skorja g[all-Italja kien kontra sSlovakkja fl-a[[ar log[ba talgrupp mit-Tazza tad-Dinja flAfrika t'Isfel. * Id-draw kredibbli li [adu l-Italja kontra Spanja ma jistax ja[bi l-fatt i]da, li issa tTaljani g[adhom ma reb[ux wa[da mill-a[[ar [ames partiti tag[hom f'turnament ma;;uri. Wara li tilfu bilpenalties kontra Spanja filkwarti tal-finali tal-Euro 2008, b'mod sorprendenti l-Italja naqsu milli jirb[u wa[da mittliet partiti tag[hom fil-grupp fit-Tazza tad-Dinja kontra avversarji relattivament modesti b[all-Paragwaj, New Zealand u s-Slovakkja. * Il-Kroazja qatt ma tilfu fil[in regolamentari f'wa[da mill-a[[ar seba' partiti tag[hom f'turnament ma;;uri. Fallew il-finali tat-Tazza tadDinja tal-2010 imma reb[u lgrupp bi tliet reb[iet minn tliet partiti fil-Euro 2008 u tilfu biss bil-penalties kontra tTurkija fil-kwarti tal-finali. Fil-finali tat-Tazza tad-Dinja

tal-2006, tilfu l-ewwel log[ba kontra l-Bra]il imma segwewha bi draws kontra l:appun u l-Awstralja. * Sa minn meta tilfu 5-1 kontra l-Ingilterra f'partita ta' kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja f'Settembru tal2009, il-Kroazja tilfu biss tlieta mill-a[[ar 28 partita internazzjonali li lag[bu. * L-attakkant Kroat Nikica Jelavic skorja l-ewwel gowl kompetittiv tieg[u g[allKroazja fir-reb[a 3-1 fuq lIrlanda l-{add u l-ewwel wie[ed g[al pajji]u fi kwa]i sentejn.

Antonio Nocerino (xellug), Antonio Di Natale (fin-nofs) and Ignazio Abbate j[ejju g[at-ta[ri; fi Krakovja Stadium

SPANJA v IRLANDA Spanja u l-Irlanda ltaqg[u 14-il darba filkompetizzjoni matul l-a[[ar 40 sena u lIspanjoli g[andhom vanta;; sostanzjali hekk kif reb[u tmien darbiet kontra ]-]ew; reb[iet tal-Irlanda. L-erba' partiti l-o[ra ntemmu draw. * Sa mit-telfa 1-0 kontra l-I]vizzera flewwel log[ba fit-Tazza tad-Dinja sentejn ilu, Spanja naqsu milli jiskorjaw f']ew; partiti biss minn 29 konfronti internazzjonali. * Is-serje po]ittiva ta' 14-il reb[a konsekuttiva g[al Spanja f'partiti kompetittivi mit-telfa 1-0 kontra l-I]vizzera, intemmet il{add bid-draw 1-1 mal-Italja. * Is-serje po]ittiva tal-Irlanda ta' 14-il log[ba konsekuttiva bla telfa, ukoll intemmet il-{add bit-telfa 1-3 mal-Kroazja. * It-tliet gowls li ;arrbu kontra l-Kroazja kienu l-istess ammont ta' gowls li qalg[u lIrlandi]i waqt is-serje ta' bla telfa li kienet tinkludi 11-il partita li fihom ma qalg[ux gowl. * Il-Kroat Mario Mandzukic il-{add sar lewwel plejer li skorja ]ew; gowls f'log[ba kontra l-Irlanda minn meta l-Pollakk Robert Lewandowski skorja doppjetta fir-reb[a 3-2 f'Novembru tal-2008 f'partita ta' [biberija.


Sport 19 IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

FRANZA

Noel Le Graet jiddefendi lil Samir Nasri Il-President tal-Federazzjoni tal-futbol fi Franza, Noel Le Graet iddefenda lill-midfielder Samir Nasri li deher jag[mel ;est kontroversjali hekk kif ;ab id-draw kontra l-Ingilterra. Nasri g[amel subg[u ma’ [alqu biex b[al spe/i jsikket lil dawk kollha li kkritikawh f’dawn la[[ar xhur. “Irridu ni;;udikaw lil Nasri fuq x’jag[mel bil-ballun f’saqajh u mhux fuq affarijiet

o[ra. Nasri ;ie nominat l-aqwa player tal-log[ba. Skurja gowl, u ;eneralment, kull player jag[mel reazzjoni wara li jkun skurja gowl. Kien ;est ta’ ftit sekondi u xejn gravi,” qal Le Graet. Matul dawn l-a[[ar xhur ilmidfielder ta’ Man City kien kemm -il darba kkritikat millmidja Fran/i]a li dejjem sostniet li Nasri mhux qed jag[ti l-aqwa tieg[u mat-tim nazzjonali.

Il-UEFA se tinvestiga ka]i ta’ razzi]mu Il-UEFA [abbret li se tinvetsiga ]ew; ka]i separati ta’ razzi]mu. Waqt il-log[biet bejn Spanja u l-Italja u r-Russja u r-Repubblika ?eka kien hemm xi partitarji li kantaw xi korijiet razzisti. Rapporti fil-midja qalu li l-attakkant Taljan Mario Balotelli kien vittma ta’ korijiet razzisti fil-partita kontra Spanja ta’ nhar il-{add li g[adda. F’partita o[ra, dik bejn ir-Russja u r-Repubblika ?eka, iddifensur tar-Repubblika ?eka, Theodor Gebre qal li nduna b’kori razzisti fil-konfront tieg[u. Il-UEFA qed tag[mel minn kollox biex ti;;ieled kontra rrazzi]mu f’pajji] li hu rinomat g[al din il-[a;a. :img[a ilu players tat-tim nazzjonali Olandi] qalu li semg[u korijiet razzisti waqt li dawn kienu qed i[ejju g[all-ewwel partita kontra d-Danimarka i]da ma kienet miftu[a l-ebda investigazzjoni dwar dan. Minbarra li l-UEFA [abbret li se tivestiga dawn il-ka]ijiet talbet ukoll lis-sindki ta’ diversi bliet kemm fil-Polonja kif ukoll fl-Ukrajna biex waqt is-sessjonijiet ta’ ta[ri; tat-timijiet ikun hemm stazzjonat numru akbar ta’ puluzija biex ikunu evitati korijiet razzisti. Il-Kap tal-G[aqda Kontra r-Razzi]mu fl-Ewropa, Piara Pwar qalet li kienet sodisfatta b’dak li qed tag[mel il-UEFA, “g[ax waqt tournaments internazzjonali hu importanti [afna li jintbag[at messa;; /ar kontra r-razzi]mu.” IRLANDA

Il-midfielder ta’ Franza, Samir Nasri li sikket lill-midja wara li skurja kontra l-Inglterra

SPANJA

“Irridu nirb[u ]-]ew; partiti” L-attakkant Spanjol, Fernando Torres qal li Spanja trid tirba[ i]-]ew; partiti li fadlilha minn Grupp C biex tg[addi g[ar-rawnd li jmiss. Spanja issa jmissha tilg[ab kontra l-Irlanda u kontra l-Kroazja. Fl-ewwel log[ba tag[hom, Spanja ;ew draw 1-1 kontra l-Italja. “Konna nafu li se nilag[bu kontra tim qawwi meta lg[abna kontra l-Italja. I]-]ew; timijiet kellhom /ansijiet biex jirb[u. Draw kontra l-Italja mhux di]astru imma issa rridu nag[mlu /ert li nirb[u kontra l-Irlanda u

wara neg[lbu lill-Kroazja,” qal Torres. LIrlanda ma tistax ter;a’ titlef wara li tilfet 3-1 kontra l-Kroazja filwaqt li l-Kroazja, qabel ma jilag[bu kontra Spanja jridu jaffrontaw lillItalja. Il-UEFA [abbret li l-Portugi] Pedro Proenca se jikkontrolla l-log[ba bejn Spanja u l-Irlanda. Dan ir-referee kkontrolla l-finali ta/-Champions League ta’ dan l-ista;un bejn Chelsea u Bayern Munich. L-Ingli] Howard Webb se jikkontrolla l-log[ba l-o[ra bejn l-Italja u l-Kroazja.

L-I}VEZJA

Problemi fid-difi]a }vedi]a Il-problemi fid-difi]a talI]vezja g[adhom pre]enti u wara t-telfa ta’ 2-1 kontra lUkrajna dan re;a’ kien evidenti hekk kif dawn qalg[u ]ew; gowls bir-ras. Din mhix xi [a;a ;dida g[at-tim tal-I]vezja li fla[[ar tliet partiti qalg[u tliet gowls li kollha saru b’daqqa ta’ ras. Tlieta minn dawn il-[ames

gowls bir-ras ;ew minn azzjoni ta’ corner. Minkejja r-rekord negattiv ilkow/ tal-I]vezja, Hamren qal, “Din hi parti mil-log[ba u ma tantx tista’ tag[mel affarijiet dwarha. It-tieni gowl stajna evitanjieh imma issa hu tard wisq biex nitkellmu dwar dan.” Issa l-avversarji li jmiss g[all-

I]vezja se jkunu l-Ingli]i u ]gur li wie[ed mill-akbar theddida g[ad-difi]a tal-I]vezja se jkun l-attakkant Andy Carroll u ddifensur Lescott li di;à skurja gowl bir-ras kontra Franza. Intant, il-UEFA [abbret li Damir Skomina tas-Slovenja se jikkontrolla l-partita bejn lIngilterra u l-I]vezja.

Trapattoni j[alli barra lil McClean Il-kow/ tal-Irlanda, Giovanni Trapattoni qal li x’aktarx, fil-partita kontra Spanja se j[alli barra lil James McLean. Wara t-telfa kontra lKroazja, kienu [afna dawk li sostnew li Trapattoni g[andu jag[mel u]u mill-player ta’ Sunderland i]da l-kow/ Taljan

irrifjuta li jag[mel dan. “I]-]mien ta’ McLaean jasal. G[adu ]g[ir u jil[aq jilg[ab. Players ]g[ar irridu nu]awhom meta ma nkunux ta[t pressjoni u mhux meta se nilag[bu kontra /-champions tal-Ewropa u tad-Dinja,” qal Trapattoni.

KROAZJA

}ew; partitarji Kroati mmultati }ew; partitarji Kroati ;ew immultati 580 dollaru kull wie[ed wara li dawn kienu involuti fi ;lieda f’Poznan. Waqt dan l-in/ident partitarji tal-Kroazja ;;ieldu mal-pulizija wara l-partita ta’ nhar il-{add kontra l-Irlanda. Barra minn hekk, ]ew; partitarji o[ra tal-

Kroazja ;ew immultati g[ax qab]u fil-grawnd u marru ji//elebraw mal-kow/ Slaven Bilic wara r-reb[a ta’ 3-1 li dawn kisbu fuq lIrlanda. Dawn, minbarra li ;ew immultati, ;ew sospi]i mill-grawnd ta’ Poznan g[at-tliet snin li ;ejjin.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

20 Sport TAZZA TAD-DINJA 2014

L-Awstralja ssalva punt kontra l-:appun

St. Patrick jew St. George’s jistg[u jibqg[u fl-Ewwel Divi]joni

Luke Wilkshire skurja penalty kontroversjali fit-tieni taqsima biex ta punt lillAwstralja kontra l-:appun. Din kienet partita valida g[arrawnd ta’ kwalifikazzjoni tatTazza tad-Dinja tal-2014. I]-]ew; timijiet spi//aw jilag[bu b’10 u l-Awstralja ]gur li se jkunu aktar kuntenti b’dan ir-ri]ultat g[ax damu jilag[bu b’10 players g[al aktar minn nofs sieg[a. Mark Milligan intwera ttieni karta safra fis-56 minuta u l-:appun mar fil-vanta;; tmien minuti wara permezz ta’ Yuzo Kurihara. Fid-69 minuta r-referee Khalil Al Ghamdi ordna penalty favur l-Awstralja u minn dan il-penalty, Wilkshire g[amilhom 1-1.

minn Chris Muscat

St. Patrick jew St. George’s, i]]ew; timijiet li l-ista;un li g[adda ;ew relegati mill-Ewwel g[at-Tieni Divi]joni, jistg[u jilag[bu f’decider bejniethom biex xi [add minnhom jibqa’ jilg[ab fl-Ewwel Divi]joni g[al sta;un ie[or. Dan wara li l-E]ekuttiv tal-MFA ivvota favur li l-ista;un li ;ej ikun hemm tim ie[or jilg[ab fl-MFA. Dan hu l-klabb ta’ Ta’ Xbiex li fl-a[[ar snin kien ukoll lag[ab fl-MFA qabel ma ]arma min[abba li kien qed ikollu bosta problemi amministrattivi u ta’ formazzjoni. Jidher li din is-sena, wara spezzjoni milluffi/jali tal-MFA, Ta’ Xbiex g[andhom kumitat u organizzazzjoni tajba tant li l-E]ekuttiv a//ettahom lura fl-MFA fejn se jkunu qed jie[du sehem fit-Tielet Divi]joni. Sabiex ma jintmissx il-format tat-Tielet u tTieni Divi]joni, l-E]ekuttiv approva b’7 voti favur u 4 kontra li jkun hemm 13-il tim fl-Ewwel

9 players ta’ Valletta fil-lista tat-trasferimenti Valletta da[[lu fl-MFA lista ta’ disa’ players li mhux se jkunu qed i]ommu mag[hom l-ista;un li ;ej. {afna minn dawn il-players kienu mislufa lil klabb ie[or matul lista;un li g[adda waqt li wie[ed minnhom, il-goalkeeper Andrew Hogg, di;à la[aq ftehim mal-klabb ?iprijott ta’ Eninis Neon Paralimni. Il-players l-o[ra fuq il-lista tattrasferimenti huma Steve Bezzina li kien ma’ Sliema l-ista;un li g[adda, David Camilleri u Massimo Grima li t-tnejn lag[bu ma’ {amrun Spartans, Rennie Forace, Jonathan Francica u Jamie Pace li lag[bu ma’ Balzan Youths, Kurt Magro li kien ma’ Mosta u Kenneth Scicluna li kien misluf lil Qormi. Valletta llum se jkunu qed jibdew il-preparazzjoni tag[hom g[all-ista;un li ;ej ta[t il-gwida tal-kow/ Mark Miller u lassistent il-;did tieg[u Gilbert Agius. Huma se jkunu qed jittrenjaw fil-ground ta’ Fgura United fejn illum mistennija jaslu wkoll it-tliet players Bra]iljani ;odda.

Divi]joni. Madankollu biex dan isir, din il-proposta trid ti;i approvata millKunsill tal-MFA li se jiltaqa’ nhar lErbg[a u sorsi vi/in dan il-;urnal qalu li jidher li hemm appo;; qawwi g[aliha li tkun approvata. Madankollu l-istanding committee tal-Ewwel Divi]joni ma qabilx ma’ din id-de/i]joni u kiteb anke ittra ta’ di]approvazzjoni. Persuni li tkellmu ma’ dan il-;urnal i]da staqsew g[aliex il-bidla se ssir fl-Ewwel Divi]joni u mhux fil-Premier, fit-Tieni jew fit-Tielet Divi]joni stess. Jekk il-proposta tkun approvata hu mifhum li l-log[ba decider tintlag[ab is-Sibt 30 ta’ :unju, ji;ifieri fi ]mien 17-il jum ie[or. Madankollu hawnhekk ukoll tqum ilmistoqsija b’liema tim se jkunu qed jilag[bu St. Patrick u St. George’s li b[alissa jinsabu wieqfa mit-ta[ri;. Bit-tim li kellhom l-ista;un li g[adda jew b’dak g[all-ista;un li ;ej?

SPARAR

Lee Xuereb fit-tmien post

It-tiratur Malti tad-Double Trap, Nathan Lee Xuereb spi//a fit-tmien post waqt ilKampjonati Internazzjonali tal-Juniors li qed isiru f’Suhl fil-:ermanja. Fl-ewwel rawnd, Lee Xuereb laqat 42 plattina minn 50 filwaqt li fittieni rawnd laqat 43 plattina. Fit-tielet rawnd Lee Xuereb tjieb u laqat 48 plattina minn 50 g[al total ta’ 133 plattina minn 150. Flimkien ma’ Nathan Lee Xuereb hemm ilkow/ tieg[u Jimmy Bugeja. Illum u g[ada, James Galea se jie[u sehem fl-event tat-Trap. Intant, l-impenn li jmiss g[al Nathan Lee Xuereb u ttiratur l-ie[or William Chetcuti se jkun fl-a[[ar ;img[a ta’ :unju meta dawn jie[du sehem fil-Grand Prix Internazzjonali tal-Italja li se jsir fir-ranges tal-isparar f’Umbria Verde.

BOXING

FUTBOL

Imut Teofilo Stevenson

Il-Paragwaj ike//u l-kow/

Il-boxer le;;endarju minn Kuba, Teofilo Stevenson miet fl-età ta’ 60 sena wara li tah attakk tal-qalb. Stevenson reba[ tliet medalji tad-deheb waqt l-Olimpjadi. Stevenson kien reba[ ilmedalji tad-deheb flOlimpjadi ta’ Munich fl-1972, f’Montreal fl-1976 u f’Moscow fl-1980 u huwa meqjus l-aqwa amateur boxer ta’ kull zmien . Wara l-Olimpijadi tal-1976, promuturi Amerikani offrewlu [ames miljun dollaru biex jaqleb professjonali u jkun jista’ jisfida lil Muhammad Ali i]da rrifjuta biex baqa’ leali lejn Fidel Castro. Fi tmiem il-karriera Teofilo Stevenson la[aq kow/ g[al bosta boxers Kubani u Vi/i President tal-Federazzjoni talBoxing Kubana.

Il-Paragwaj ke//ew lill-kow/ Francisco Arce wara li dawn kellhom bidu ferm [a]in fil-log[ob ta’ kwalifikazzjoni g[atTazza tad-Dinja tal-2014. Il-Paragwaj, li waslu sal-kwarti talfinali tat-Tazza tad-Dinja tal-2010 qeg[din fil-post ta’ qabel tala[[ar f’grupp ta’ disa’ timijiet mill-Amerika t’Isfel. Dawn, s’issa, ;abru biss erba’ punti minn [ames partiti. Fi tmiem il;img[a l-Paragwaj tilef 3-1 kontra l-Bolivja. Dawn tal-a[[ar kienu ilhom ma jirb[u [ames log[biet minn din il-fa]i u kisbu l-ewwel reb[a proprju kontra l-Paragwaj. “Din kienet wa[da mill-aktar de/i]jonijiet diffi/li li qatt [adt ma’ dan il-bord. L-affarijiet ma marrux kif xtaqna,” qal ilPresident tal-FA tal-Paragwaj, Juan Angel Napout. Arce kien beda jmexxi lit-tim tal-Paragwaj sena ilu u minn dakinhar ’l hawn it-tim nazzjonali qatt ma kiseb ri]ultati daqstant po]ittivi. L-FA tal-Paragwaj issa qed tfittex kow/ ie[or biex ikompli jmexxi lit-tim fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tadDinja. Maran ma’ Catania

Catania [abbru li [atru lil Rolando Maran b[ala l-kow/ il-;did tag[hom wara li ftit tal-jiem ilu telaqhom Vincenzo Montella. Dan tal-a[[ar iffirma ma’ Fiorentina u [a post Delio Rossi li kien tke//a wara li attakka fi]ikament lill-midfielder Ljajic fla[[ar fa]i tal-ista;un li g[adda. Maran iffirma kuntratt ta’ sena mat-tim Sqalli.

MOTOGP

SNOOKER

Lorenzo ma’ Yamaha sal-2014

Il-Maltin eliminati

L-eks champion Jorge Lorenzo ;edded il-kuntratt tieg[u mal-Yamaha g[al sentejn o[ra. Dan ifisser li ssewwieq Spanjol se jibqa’ mat-tim sal-2014. Lorenzo ilu mal-Yamaha sa mill-2008 u reba[ it-titlu mondjali sentejn wara filwaqt li sta;un ilu spi//a fit-tieni post wara Casey Stoner. Lorenzo, dan l-ista;un jinsab f’forma mill-aqwa, u s’issa reba[ tlieta minn [ames Grand Prix. Fi]-]ew; Grand Prix l-o[ra Lorenzo spi//a fittieni post u grazzi g[al dawn il-punti kollha li ;abar, dan qieg[ed fl-ewwel post talklassifika tas-sewwieqa.

It-team nazzjonali Malti tan-netball (ritratt) temm avventura mill-aqwa f’tournament ta’ ranking mondjali li sar f’:ibiltà b’sitt reb[iet minn tmien log[biet f’wa[da mill-aqwa wirjiet barra minn xtutna. Ir-reb[iet Maltin kienu kontra l-qawwa tal-Irlanda 33-22, I]rael 47-20 u 57-29, l-I]vizzera 52-36 u 48-34 u kontra t-team li ospita t-tournament, :ibiltà 37-32. L-uni/i telfiet g[at-team Malti waslu kontra l-Irlanda 45-23 u kontra :ibiltà b’punt wie[ed biss 33-32. It-team Malti kien immexxi mill-kow/ nazzjonali Helga Turban akkumpanjata mit-team manager Stephania Cassar u mill-President tal-Malta Netball Association Sandra Farrugia.

I]-]ew; players Maltin tas-snooker, Alex Borg u Roberta Cutajar, kienu eliminati t-tnejn millKampjonati Ewropej tasSnooker li qed isiru filLatvja. Borg tilef fir-round tala[[ar 32 kontra /-?iprijiott Antonis Poullos 4-3 waqt li Cutajar kienet eliminata mill-Bel;jana Wendy Jans 3-1. Jans hi kunsidrata b[ala l-aqwa player tal-Ewropa f’dan l-isport fejn kienet champion fl-a[[ar tliet snin konsekuttivi u qed timmira li ter;a’ ]]omm it-titlu.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 21 IS-SIRJA

L-ebda pjani g[al intervent militari minn barra

MONACO> L-attri/i Jacqueline Macinnes Wood waqt /elebrazzjoni li kien hemm waqt il-52 Edizzjoni tal-Monte Carlo Television Festival biex jitfakkar il-25 anniversarju tas-serje televi]iva Amerikana The Bold and the Beautiful. (ritratt Reuters)

Is-Segretarju Britanniku g[all-Affarijiet Barranin William Hague qal li l-isforzi internazzjonali biex jonqos lkunflitt tas-Sirja qed jikkon/entraw fuq [idma g[al transizzjoni pa/ifika – meta mhumiex jikkunsidraw xi intervent militari minn barra. Meta tkellem, ilbiera[, f’Islamabad, Hague qal li [add mhu qed ifittex intervent militari ta’ dan it-tip u lanqas ma jemmen li l-komunità internazzjonali g[andha ta[seb fuq is-Sirja f’termini ta’ xi Libja o[ra. Intant, hu jinnota li s-sitwazzjoni tal-lum fis-Sirja g[andha xebh ma’ dik li ]viluppat waqt il-gwerra tassnin disg[in fl-eks Jugoslavja – bir-re;im ta’ Damasku qed ju]a l-artillerija kontra zoni ta’ /ivili qabel jibg[at gruppi ta’ milizjani biex joqtlu lin-nies fl-in[awi. L-Uffi//ju tas-Segretarju:enerali tan-Nazzjonijiet Uniti Ban Ki-moon ilbiera[ qal li l-vjolenza fis-Sirja qed

Il-vjolenza fis-Sirja qed taqleb g[all-ag[ar taqleb g[all-ag[ar meta lqawwiet tal-President Bashar al-Assad qed jintensifikaw lassalti fuq /entri ta’ /ivili blOppo]izzjoni Sirjana tirrikorri dejjem aktar g[al attakki kordinati fuq it-truppi tal-Gvern Sirjan. Min-na[a tieg[u, William Hague tenna mill-Pakistan li lisforzi kollha tal-komunità internazzjonali jinvolvu appo;; lejn bidla u soluzzjoni pa/ifika g[all-problemi kbar tas-Sirja – ‘g[aliex bil-vjolenza, ikollok bil-wisq aktar imwiet u bil-pi] tat-tbatija jkompli ji]died g[all-poplu.’ Fil-pre]ent, Ban Ki-moon qed jesprimi t[assib profond g[al kif intensifikat il-vjolenza armata madwar is-Sirja kif ukoll dwar l-ispinta ta’ periklu g[a/-/ivili fl-in[awi ta/-

/entru tal-attakki. Is-Segretarju-:enerali tanNU anki insista g[all-waqfien immedjat tad-dmija u wara li l-osservaturi tan-NU fis-Sirja fl-a[[ar jiem irrappurtaw livell og[la ta’ ;lied bejn ilqawwiet tal-gvern u r-ribelli Sirjani. Il-qawwa tal-osservaturi tan-NU – mag[rufa b[ala UNSMIS – anki innotat lattakki ppjanati u kordinati mir-ribelli (qawwiet talOppo]izzjoni) fuq truppi talgvern u fuq infrastruttura /ivili f’numru ta’ lokalitajiet fis-Sirja. Waqt li intensifikat ilvjolenza jidher ukoll li qed jinbidlu l-istrate;iji u t-tatti/i tan-na[at Sirjani rispettivi, bis-Segretarju-:enerali tanNU jis[aq biex il-gvern ta’ Assad u l-Oppo]izzjoni jirrispettaw l-impenji g[all-pa/i li da[lu g[alihom aktar kmieni din is-sena meta kienu a//ettaw il-pjan ‘tas-sitt punti’ mressaq mill-medjatur internazzjonali Kofi Annan.

?IPRU

IR-RENJU UNIT

Indikazzjoni ta’ bailout qabel tmiem ix-xahar

130,000 messa;; ta’ fer[ lir-Re;ina

Il-g]ira-stat ta’ ?ipru indikat li tista’ tapplika g[al bailout internazzjonali qabel l-a[[ar tax-xahar meta qed jonqsulha l-g[a]liet finanzjarji biex tibqa’ ssostni l-banek tag[ha li huma esposti sew g[all-problemi tal-Gre/ja. Il-Ministru tal-Finanzi ?iprijott Vassos Shiarly qal li din hi issue ur;enti, meta jafu li r-rikapitalizzazzjoni talbanek ta’ ?ipru te[tie; tkun konklu]a sat-30 ta’ :unju meta issa g[ad fadal biss numru ta’ ;ranet. ?ipru, li tifforma parti mizzona ewro, qed ti;;ieled kontra l-[in biex ter;a’ tistimola l-kapital tas-Cyprus Popular Bank – it-tieni l-akbar bank tal-g]ira li qed ibati milleffetti tal-problemi fiskali talGre/ja – dejjem skont id-

deadline regolatorju tal-a[[ar tax-xahar. Fil-fatt, ?ipru tassumi lPresidenza tal-Unjoni Ewropea g[al sitt xhur proprju l-g[ada tad-deadline, flEwwel ta’ Lulju, meta din issitwazzjoni finanzjarja po;;iet lill-g]ira-stat f’po]izzjoni ming[ajr pre/edent fejn ma ta[tix g[al kollox g[a/-/irkustanzi partikulari. Meta kien mistoqsi jekk kwalunkwe talba g[al g[ajnuna fuq tip ta’ bailout tikkon/entrax biss fuq appo;; lill-banek, Vassos Shiarly qal li fil-fehma tieg[u din tinvolvi pakkett komprensiv li jibba]a fuq prattika e]istenti u li ma jkoprix biss ir-rikapitalizzazzjoni tal-banek i]da anki [ti;iet futuri.

Hekk kif din is-sena ir-Re;ina Eli]abetta II qed tfakkar il-:ublew tad-Djamant, hi s’issa din is-sena r/eviet aktar minn 130,000 messa;; u ittra ta’ fer[ g[al dan l-anniversarju. Wara /-/elebrazzjonijiet li saru fil-bidu tax-xahar, Buckingham Palace qal li 45 xkora ta’ ittri twasslu fil-Palazz u fil-;ranet li ;ejjin hu mistenni li jaslu aktar ammonti kbar ta’ ittri.

Din is-sena hi r/eviet aktar minn 60,000 ittra marbuta mal-Gublew – id-doppju talammont matul l-istess perjodu fl-2011. Hi r/eviet ukoll 71,000 email permezz tal-website uffi/jali tal-:ublew. Matul i/-/elebrazzjonijiet tal-:ublew kien hemm 2,031,057 persuna li ]aru l-website u l-pa;na ta’ Facebook tal-Monarkija Ingli]a ]aruha 1,846,920 persuna waqt i/-/elebrazzjonijiet.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

22 A[barijiet ta’ Barra

L-ISTATI UNITI

Il-Ginseng jg[in kontra l-g[ajja kaw]ata mill-kan/er Il-Ginseng, pjanta li lg[eruq tag[ha jintu]a fittisjir kif ukoll b[ala tip ta’ te, jidher li jg[in lil dawk morda bil-kan/er biex jg[elbu l-g[ajja li tikkaw]a din il-marda. Ri/erkaturi fl-Istati Uniti sabu li do]i qawwija tal-ginseng tul perjodu ta’ 12-il xahar taffa l-g[ajja kkaw]ata mill-kan/er fil-pazjenti. Huma g[amlu l-istudju fuq 340 pazjent li kienu temmew it-trattament g[allkan/er jew kienu g[adhom qed jing[ataw trattament g[al din il-marda. Minnhom, 60 fil-mija kellhom kan/er tas-sider. Matul ir-ri/erka, ta’ kull jum dawn ing[ataw 2,000 milligramma ta’ ginseng inkella dik li hi mag[rufa b[ala placebo, letteralment medi/ina fittizja li tintu]a flistudji simili. It-Tabiba Debra Barton,

tal-Mayo Clinic Cancer Centre fl-Istati Uniti, wissiet li l-ginseng li wie[ed jixtri lest mit[un mhux dejjem hu tajjeb min[abba /erta kimika li tit[allat mieg[u u f’nies li jkollhom il-kan/er tas-sider jista’ jag[mel aktar [sara milli ;id. Fir-ri/erka, instab li wara tmien ;img[at kien hemm titjib sinjifikanti fl-g[ajja li kienu qed ibatu minnha lpazjenti meta mqabbla ma’ dawk li kienu qed jing[ataw placebo. Hi qalet li din il-pjanta wkoll ma kellha ebda effetti mhux mixtieqa fuq il-pazjenti li [aduha. Il-ginseng ilu jintu]a fil-medi/ina tradizzjonali ?ini]a b[ala sors ta’ ener;ija naturali. Ir-ri/erka li mexxiet Barton issa se tkun pre]entata waqt il-laqg[a annwali tal-American Society of Clinical Oncology.

L-ALBANIJA

President ;did Il-Parlament fl-Albanija ele;;a lil Bujar Nishani b[ala l-President ;did tal-pajji]. Nishani hu eks Ministru talIntern u membru tal-Partit Demokratiku li jinsab filGvern. Hu kien elett bi 73 vot favur minn 76 f’vot sigriet fil-Parlament mag[mul minn 140 si;;u. L-Unjoni Ewropea ma tantx hi kuntenta b’din l-elezzjoni min[abba li riedet kompromess dwar il-kandidat biex tittaffa t-tensjoni politika li hemm fil-pajji]. Tliet sessjonijiet Parlamentari li saru qabel

naqsu li ji;bru l-ma;;oranza me[tie;a biex ikun elett kandidat g[al din il-kariga li hi laktar wa[da /erimonjali. Fir-raba’ vot, kull ma kien hemm b]onn kienet ma;;oranza sempli/i li lgvern imexxi mill-Prim Ministru Sali Berisha g[andu fil-Parlament. L-UE ilha t[e;;e; lAlbanija biex ikun hemm aktar maturità politika qabel ma ta//etta l-applikazzjoni ta’ dan il-pajji] biex jissie[eb flUE. L-applikazzjoni ma kinitx a//ettata darbtejn f’dawn l-a[[ar sentejn.

L-ISTATI UNITI> L-eks Presidenti George W. Bush (xellug) u George H. W. Bush, li ji;u wkoll missier u iben, waqt /erimonja abbord l-aircraft carrier USS George H.W. Bush (CVN 77) li ssemma wara l-eks President li kien ukoll bdot fin-Navy Amerikana matul it-Tieni Gwerra Dinjija (ritratt Reuters)

IL-LIBJA

T[assib wara attakk fuq l-Ambaxxatur Ingli] Kompla jikber it-t[assib rigward is-sitwazzjoni tas-sigurtà fil-Libja wara li t-Tnejn, konvoj ta’ vetturi li kien riekeb fih l-Ambaxxatur tarRenju Unit, intlaqat minn rocket ]g[ira f’Benga]i. Fl-attakk, l-Ambaxxatur Domnic Asquith ma ndarabx i]da ]ew; uffi/jali tas-sigurtà Ingli]i ndarbu meta se[[ lattakk madwar 300 metru mill-konsolat Ingli] fl-in[awi ta’ al-Rabha. Dan l-attakk kien l-aktar wie[ed serju kontra barranin fil-Libja. Osservaturi qalu li aktarx l-attakk twettaq minn militanti Islami/i forsi bi tpattija g[all-qtil ta’ Libjan ftit ;ranet ilu li kien membru ewlieni tal-al-Qaeda. Ta’ min jg[id li Asquith ji;i minn Herbert Asquith, li kien Prim Ministru tar-Renju Unit bejn l-1908 u l-1916 kif ukoll

Il-Foreign Office iddeskrivietu b[ala in/ident serju hu l-ku;in tal-attri/i Helena Bonham Carter. Kelliem g[all-Foreign Office iddeskriva dak li ;ara f’Benga]i b[ala serju. Ir-rocket, tat-tip RPG li ti;i sparata minn fuq l-ispalla, kienet sparata lejn karozza filkonvoj. Sorsi Libjani qalu li lAmbaxxatur kien g[adu kemm telaq minn restorant qrib il-konsolat meta se[[ lattakk. Dan l-attakk se[[ [amest ijiem wara li bomba twaddbet minn karozza quddiem il-konsolat Amerikan f’Benga]i filwaqt li fl-istess belt fit-22 ta’

Mejju RPG kienet sparata lejn l-uffi/ini tas-Salib l-A[mar. F’ebda wie[ed minn dawn il-ka]i ma kien hemm vittmi. Sadattant l-awtoritajiet Libjani qalu li avukat u interpretu tal-Qorti Kriminali Internazzjonali (ICC) jistg[u jin]ammu g[al 45 ;urnata arrestati fil-Libja sakemm isiru l-investigazzjonijiet rigward il-laqg[a li kellhom ma’ Saif al-Islam, it-tifel ta’ Muammar Gaddafi li hu mi]mum mill-;ellieda ta’ Zintan. L-ICC qed tinsisti li dawn g[andhom jin[elsu immedjatament. Huma kienu mi]mumin wara li Melinda Taylor, avukatessa Awstraljana malICC, instabet fil-pussess ta’ dokumenti meqjusa suspettu]i wara l-laqg[a li kellha ma’ iben Gaddafi.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 23 L-ISTATI UNITI

Lejn tfittxija ;dida g[all-[ajja fuq il-pjaneta Mars Dan is-sajf, jekk kollox imur sew, robot se jasal fuq il-pjaneta Mars biex jipprova strate;ija ;dida fit-tfittxija tal[ajja barra mid-dinja. G[ad-diffferenza g[al dak li sar fil-passat bil-missjonijiet Viking fis-snin Sebg[in fejn saret tfittxija g[al microbes, in-NASA se tu]a robot fil-forma ta’ vettura ]g[ira li ng[atat l-isem ta’ Curiosity li se tfittex g[al postijiet fejn seta’ kien hemm il-[ajja u forsi preservati. Il-Curiosty mistenni jin]el fuq Mars fis-6 ta’ Awwissu fiz-zona mag[rufa b[ala

Grace Crater u l-missjoni se tkun wa[da ;eolo;ika. Hawnhekk hemm munzell ta’ terrapien g[oli [ames kilometri, u li hi mag[rua b[ala Mount Sharp, u x-xjentisti jemmnu li dan huma fdalijiet tas-sediment li darba kien hemm fil-post. Missjonijiet li saru fil-passat sabu evidenza dwar Mars li jsa[[u l-possibbiltà li darba seta’ kien hemm il-[ajja. Fuq Mars g[ad hemm wa[da mill-Mars Exploration Rovers tan-NASA ta[dem, seba’ snin wara li tpo;;iet hemm, u din sabet minerali li

fid-dinja ji;u ffurmati biss blilma. L-ilma hu wie[ed mittliet ingredjenti g[all-[ajja, lo[rajn huma sors ta’ ener;ija u l-carbon. John Grotzinger, li hu xxjentist li se jkun qed imexxi l-missjoni ta’ Curiosity, qal li anki fid-dinja t-tfittxija g[all[ajja li kien hemm fil-passat mhix fa/li. Jekk l-in]ul isse[[ ming[ajr problemi, il-missjoni Curiosity mistennija ddum sejra sentejn. Ir-rocket bilvettura fiha telqet mid-dinja fis-26 ta’ Novembru g[al vja;; ta’ disa’ xhur.

IR-RENJU UNIT

Kontra li l-atturi jkunu mudelli g[as-so/jetà David Tennant, attur mag[ruf Ingli] l-aktar min[abba l-parti tal-protagonist fis-serje televi]iva Ingli]a Dr Who qal li hu ]baljat li atturi jitqiesu b[ala mudelli tal-im;iba li wie[ed g[andu jadotta fil-[ajja. L-attur, li g[andu 41 sena f’intervista fir-rivista Ingli]a Radio Times qal li hemm impressjoni li kul[add li jkun mag[ruf irid ikun “pur

moralment” i]da filwaqt li jaqbel li din tkun xi [a;a tajba, ma jaqbilx li g[ax wie[ed ikun f’serje televi]iva g[andu jitqies li hu perfett. Hu qal li fil-ma;;oranza assoluta l-atturi kienu nies sew u ra;onevoli i]da kienu dawk diffi/li, li spiss ma jkunux xi stilel kbar i]da aktar ja[sbu li huma hekk, li jattiraw [afna attenzjoni.

L-ISTATI UNITI

In/ertezza dwar il-futur tas-Segretarju g[all-Kummer/ Is-Segretarju g[allKummer/ Amerikan John Bryson qal li kellu jo[ro; billeave ‘immedjatament’ meta b[alissa qed ikun investigat dwar ir-rwol tieg[u f’]ew; in/identi bil-karozza li se[[ew f’Kalifornja, fi tmiem il-;img[a, u li l-kollaboraturi tieg[u qeg[din jorbtu maleffetti ta’ attakk ta’ puplisija. La Bryson u lanqas ilWhite House ma ]velaw informazzjoni ;dida (permezz ta’ stqarrijiet separati) rigward l-allegata marda li qed ibati biha s-Segretarju u L-ISTATI UNITI> {elikopter iwaddab l-ilma qrib djar fl-in[awi ta’ Fort Collins f’Colorado min[abba n-nirien li ]vilippaw fil-kampanja tal-in[awi (ritratt Reuters)

L-AWSTRALJA

Tmiem g[all-misteru ‘dingo-baby’ Issolva misteru legali li kien ilu g[al 32 sena meta ma;istrat inkwerenti konkludiet li kelb jew klieb slava; tarrazza dingo kienu qatlu lit-tarbija Azaria Chamberlain fitterritorju Awstraljan mag[ruf b[ala l-outback. I/-/kejkna Azaria, fis-17 ta’ Awwissu tal-1980, kienet sparixxiet minn ;o tinda f’zona g[all-kampijiet vi/in Uluru; monument mag[ruf b[ala Ayers Rock li hu fost lakbar attrazzjonijiet turisti/i fi/-/entru tal-Awstralja. Il-ka] tag[ha kien sar ‘kaw]a /elebri’ madwar iddinja minbarra li fired l-opinjoni fost l-Awstraljani, i]da dde/i]joni tal-ma;istrat sa fla[[ar ikkonkludiet ;lieda twila g[all-;ustizzja li Michael u Lindy Chamberlain, il-;enituri ta’ Azaria, ilhom imexxu g[al dan i]-]mien kollu. L-element tal-in;ustizzja f’dan il-ka] kien partikular-

Awgurju li l-ispirtu tat-tarbija jsib is-ser[an ment a[rax g[all-omm, Lindy Chamberlain, li kellha tiskonta tliet snin [abs b’konnessjoni mal-mewt ta’ bintha sakemm waqg[u l-akku]i mi;juba kontriha. Il-katavru ta’ Azaria ma nstab qatt u l-;enituri tag[ha sa mill-bidu nett insistew li ‘kien [atafha dingo’; kelb ta’ razza spe/ifika Awstraljana. Meta kellem lill-;urnalisti, ilbiera[, Michael Chamberlain irrefera g[a]]mien terribbli li g[addiet minnu familtu kif ukoll g[allbattalja biex titne[[a t-tebg[a minn fuq isimha waqt li kompla li ‘hemm /ans, issa, li lispirtu ta’ bintu jsib isser[an’. Min-na[a tag[ha, l-omm –

illum mag[rufa b[ala Lindy Chamberlain-Creighton – sostniet, barra l-qorti ta’ Darwin (il-kapitali ta’ Northern Territory) li hi kuntenta li d-drama sa fl-a[[ar waslet fi tmiemha. Il-ka] mag[ruf b[ala taddingo-baby kien il-ba]i g[al film prodott f’Hollywood blisem A Cry in the Dark u li fih l-attri/i famu]a Meryl Streep interpretat il-parti ta’ Lindy Chamberlain. Intant, Elizabeth Morris, ilma;istrat inkwerenti g[arre;jun ta’ Northern Territory, iddikjarat li /-/ertifikat talmewt ta’ Azaria Chamberlain g[andu jaqra li ‘din spi//at attakkata u ma[tufa minn dingo jew numru ta’ klieb ta’ din ir-razza’. Il-Ma;istrat Morris imbag[ad offriet il-kondoljanzi tag[ha lill-koppja Chamberlain u wie[ed minn uliedhom li kien mag[hom fil-qorti ta’ Darwin.

g[alissa mifhum li Bryson irid jg[addi minn e]amijiet u evalwazzjoni medika. Ing[ad ukoll li John Bryson m’g[andux jirritorna g[axxog[ol g[al ]mien indefinittiv u li se jikkonsulta flimkien mat-tobba dwar il-passi li jmiss. Min-na[a tieg[u, Bryson qal li nnotifika lill-President Amerikan Barack Obama li qed jo[ro; bil-leave g[al ra;unijiet medi/i u be[siebu jikkon/entra l-isforzi tieg[u biex jirrisolvi l-issues tassa[[a li ]viluppawlu.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

24 Opinjoni

Jack the Ripper minn Karmenu Mallia - lavojo@maltanet.net

“Titfa’ l-;ebla u ta[bi idek int hux^” Kemm-il darba smajnieha din l-espressjoni^ L-aktar fejn jid[lu t-tfal. {afna drabi lanqas ikunu jafu x’qed jag[mlu. Inno/enza^ Ma nafx. Imma l-kbar jid[lu sikwit f’/irku b[al dan. G[allinqas jien, minn fost dawk li naf, ma nafx min ipprova jid[aq b’xi [add u jag[mel hekk b’inno/enza. U meta jag[mluha l-kbar din, aktar tkun makakka, bil-[sieb li jridu d-deni. Hekk g[amel Jack. Din lespressjoni: “Jack the Ripper” ili nafha, imma qatt ma rnexxieli nsib min kien verament dan Jack. Tg[allimt biss x’kien. G[ax ’il dan lIstorja libbsitu maskra u sallum g[adha ma ne]]g[ethilux. Mela fl-a[[ar tas-seklu dsatax, aktar pre/i], fl-1888, qrib il-Whitechapel ta’ East End, Londra, post il-fqar u limwarrba, kienu qed ise[[u praspar ma jitwemmnux. Innies kienet imbe]]g[a. Kienu qed jinqatlu nies inno/enti. Min g[onqu m[anxar, min ]aqqu miftu[a bera[. Il;ustizzja g[almlet minn kollox biex taqbad ’il-[ati, ’il dak (jew dik!) jew ukoll ’il dawk li libsu maskra, ’il Jack the Ripper, das-serial killer, dal-brikkun jew, ner;a’ ng[id, brikkuni. Kien kollu g[alxejn. Biss dan Jack the Ripper ma baqax mag[ruf biss flambjent Ingli], imma nfirex mad-dinja kollha. Il-kelma ‘infirex’ mhix pre/i]a. G[ax Jack the Ripper minn dejjem kien je]isti fis-so/jetà, anzi f’kull so/jetà. G[ax ikolli ng[id li ftit jew wisq kul[add g[andu bi//a minnu fil-fond ta’ qalbu. Tiftakru dik lespressjoni makabra u moq]ie]a fl-Opra Tosca: “nel tuo cuor annida Scarpia!” (Scarpia qed jag[mel il-bejta tieg[u f’qalbek) kantata manifikament a la Puccini mill-vili Scarpia. U allura kif tista’ tistag[;eb meta taqra li wkoll Santa Tere]a ta’ Avila kienet da[let f’bawxata b[al din, tefg[et il;ebla u [biet idha, dejjem bla ma taf, meta n-nies [asbu li mietet, sa kienu [affrulha lqabar g[al-lest. Imma re;g[et irxuxtat. ‘O natura!’ kien hemm xi [add li g[ajjat. Tg[id x’jasal jag[mel ilbniedem biex ma jurix dak li g[andu f’qalbu^ Kont qed naqra li Albrecht Dürer waqt qamar il-g[asel tieg[u u ta’ martu, [alla ’l martu lampa stampa u

Jack the Ripper minn dejjem kien je]isti fis-so/jetà, anzi f’kull so/jetà g[ax ftit jew wisq kul[add g[andu bi//a minnu fil-fond ta’ qalbu

g[osfor. Dik responsabbiltà! Tg[idli xejn. Imma issa naqilbu l-folja u mmorru n]uru ’l Santu Wistin. Meta darba kien qed jg[allem lill-Insara taddjo/esi tieg[u, biex juri li bilmitra b’kollox kien baqa’ wie[ed minnhom, stqarr: “vobis sum episcopus, vobiscum christianus” (g[alkemm jien isqof tag[kom, jien Nisrani mag[kom). U g[alkemm ng[idu li Jack the Ripper ji;ri u j[uf ma’ kullimkien, f’kull qasam tal[ajja u f’kull pajji], g[ax ilbniedem minn dejjem ;arr ilkaratteristika umana tieg[u, imma wie[ed ma jridx je]a;era u jlibbes ’il kul[add il-maskra tieg[u. Tassew, hemm [afna nies boloh b[alu, imma hemm [afna sin/ieri u onesti wkoll. Ng[idu a[na b[alma kien Santu Wistin. Tkellimt fuq Jack the Ripper qisu kien isem anonimu. Sa /ertu ]mien ilu, g[ax fl-1992 instab djarju ta’ wie[ed li ffirma b[ala Jack the Ripper. Imma mhumiex /erti jekk il-firma hix tieg[u

Mela fl-a[[ar tas-seklu dsatax, aktar pre/i], fl-1888, qrib il-Whitechapel ta’ East End, Londra, post il-fqar u l-imwarrba, kienu qed ise[[u praspar ma jitwemmnux

jew ta’ awtur ie[or, fil-fatt James Maybrick, li biex tag[qad g[ex fl-stess ]mien tal-atti brutali li se[[ew Londra. Biss hu issa li qed ja[sbu [a]in f’Maybrick, min[abba li martu aktarx qatlitu bl-arseniku. Tba]wira s[i[a insomma. Imma l-fatt jibqa’ li llum jew g[ada ssewwa jirba[ ]gur. Il-Griegi g[andhom kelma g[al dan: ‘Nike’ (Reb[a). Biss dejjem jibqg[u dawk il-pessimisti li ssibhom wara l-kantuniera. Insemmi wie[ed: Karl Kraus, issatirista Awstrijak tas-seklu li g[adda. Dan kiteb hekk: “Squeeze human nature into the straight jacket of criminal justice and crime will appear.” (Ag[sar in-natura umana fl-id dejqa tal:ustizzja Kriminali u jo[ro; id-delitt). Ie[or darba qal: “Jien ng[id li l-mejtin huma aktar fortunati mill-[ajjin; imma l-a[jar hu dak li g[adu ma twilidx u g[alhekk g[adu ma daqx il-[a]en li jin;abar ta[t il-kappa tax-xemx.” Qawl ma nafx fejn sibtu jg[id: “Il-volpi ma jistax ja[bi denbu.” Bil-;obon jinqabad il;urdien! Jew bin-nassa suq. Ag[]el liema trid. E[[, dik issinjorina famu]a Fran/i]a, Giljottina! Ma tafux x’inhi^ Aqraw l-istorja tar-Rivoluzzjoni Fran/i]a u tkunu tafu. Jack the Ripper o[ra! X’wa[x!


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Catwoman Italia 1, 21.10

Film Amerikan tal-2004 li n[adem b’re;ija ta’ Pitof u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Halle Berry (fir-ritratt fuq il-lemin), lil Benjamin Bratt, lil Sharon Stone u lil Talisa Soto. Jispikkaw sew fil-film id-diversi effetti spe/jali. }ag[]ug[a li ta[dem fil-qasam tar-reklamar tinqatel wara li ssir taf li l-kumpanija tal-ko]meti/i li tkun qed ta[dem g[aliha se tpo;;i fis-suq prodott li jag[mel [sara lis-sa[[a. I]da l-battalja tag[ha kontra min, bla skuplu ta’ xejn ikun irid iwettaq il-[a]in, ma tiqafx hemm. Il-film hu twil sieg[a u 44 minuta. Iswed fuq l-Abjad NET Television, 21>32

Gvern Nazzjonalista qed iwettaq bosta pro;etti fil-komunità. {afna minn dawn il-pro;etti jsiru minn impjegati tad-Dipartiment li g[alih hu responsabbli George Pullicino, il-Ministru tar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali. Fil-fatt hu se jkun fost il-mistiedna g[all-edizzjoni tal-lum ta’ dan il-programm ta’ Stephen Calleja biex ikunu diskussi w[ud mill-[afna pro;etti li qed isiru. Hemm mistieden ukoll kelliem g[all-Partit Laburista, i]da sakemm morna g[all-istampa, dan kien g[adu ma infurmax lil min be[siebu jibg[at b[ala rappre]entant tieg[u. Simpati/i NET Television, 20.30 Walter jag[ti lift bil-karozza lil Dodie... u ti;ih g[alja! Salvu j[ossu ma jifla[x. Lieni tinsisti li ji;i t-tabib u jsib li g[andu d-deni u l-influwenza. Waqt li jkun mistrie[, id-deni jibda jag[mel tieg[u u Salvu jsib ru[u minn post g[all-ie[or. X’qed ji;ri? Dragut, l-inkwi]izzjoni u l-Vjetnam x’g[andhom x’jaqsmu? Charlie jie[u g[alih g[ax Salvu ma jsellimlux. Fl-uffi//ju ta’ Joe, Lorrie tid[ol xog[ol flok Denise. :anni jippreparalha t-te li tant t[obb. :anni g[andu xi sigriet jew le? Hellboy Italia 1, 23>30 Selma Blair (fir-ritratt fuq ix-xellug), kif ukoll Rupert Evans, John Hurt u Ron Perlman huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2004 li g[andu re;ija ta’ Guillermo del Toro. Hellboy ikun [olqien tan-Na]isti fi pjan biex jo[onqu l-umanità. I]da naraw x’ji;ri u kif dan ix-xitan ]g[ir jispi//a jinbidel fi xjenzjat li ja[dem biss g[all-;id u l-pa/i.

Diskussjoni dwar trapjanti u donazzjoni ta’ organi Malta Llejla - NET Television, 17>00

Id-diskussjoni waqt il-programm tal-lum se tkun dwar id-donazzjoni tal-organi u t-trapjanti. Fost il-mistiedna ta’ Stephanie

Spiteri biex jitkellmu dwar dan is-su;;ett se jkun hemm James Muscat, Alfred Debattista u Tony Micallef.

Chit Chat NET Television, 15>45 Xi ;img[at ilu dan il-programm ittratta l-pocket money. Illum xorta wa[da se jitkellem dwar il-flus, i]da fuq livell akbar. Tonio Fenech, il-Ministru tal-Finanzi, Ekonomija u Investiment se jkun fl-istudio biex iwie;eb g[ad-diffikultajiet tat-tfal. Ma jonqsux ukoll xi su;;erimenti min-na[a tag[hom dwar kif g[andhom jintefqu l-flus fil-Ba;it li jmiss. Tmexxi d-diskussjoni Janice Darmanin. Bejni u Bejnek NET Television, 23>30 Il-mistieden ta’ Joséf Bonello g[al-lum se jkun Val Valente (fir-ritratt fuq il-lemin), li ismu tista’ tg[id hu sinonimu mal-mu]ika. :ej minn familja mu]ikali, tg[allem idoqq numru ta’ strumenti minn /kunitu, madankollu l-aktar favorit tieg[u hu s-sassofonu. Organizza numru ta’ kun/erti jazz kemm f’Malta kif ukoll barra minn xtutna. Hu wkoll il-President tal-union tal-mu]i/isti u dawk li joffru divertiment. Speriamo che sia femmina La 7, 21>10

Film drammatiku Taljan li n[adem fl-1985 b’re;ija ta’ Mario Monicelli b’Liv Ullmann, Philippe Noiret, Bernard Blier u Catherine Deneuve fil-partijiet ewlenin. Il-film, li jiffoka fuq dar fit-Toscana fejn tista’ tg[id jg[ixu nisa biss, kien intlaqa’ tajjeb [afna meta [are;.

Moondance Alexander La 5, 21.10

Kay Panabaker u Dante Longpre (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2007. L-istorja hi ambjentata f’Colorado fl-Istati Uniti u hi bba]ata fuq ;rajja li se[[et realment. Naraw kif id-determinazzjoni ta’ mara twassal biex i]-]iemel Checkers jirba[ numru ta’ kompetizzjonijiet presti;ju]i.


IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

26 TV#Radju

Film ta’ avventura 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

Alaska - Rete 4, 21.10

Jake Barnes (Dirk Benedict) u ]-]ew; uliedu Sean (Vincent Kartheiser) u Jessie (Thora Birch, fir-ritratt fuq ix-xellug) imorru jg[ixu fl-Alaska wara li tkun mietet mart Jack u omm it-tfal. Il-missier ikun pilota. Waqt li jkun qed jag[mel titjira biex jipprovdi xi o;;etti me[tie;a g[al emer;enza, l-ajruplan li jkun qed isuq jispi//a jaqa’ qalb il-muntanji. Uliedu ma jkunux konvinti li l-awtoritajiet qed jag[mlu bi]]ejjed biex isibuh u g[aldaqstant jidde/iedu li jmorru jfittxuh huma wkoll. Isibu l-g[ajnuna ta’ ors ]g[ir li kienu salvaw minn [alq ka//atur (Charlton Heston). Il-film in[adem fl-1996 b’re;ija ta’ Fraser Clarke Heston, li ji;i t-tifel ta’ Charlton Heston. Ta’ min jinnota li Thora Birch, li meta [admet f’dan il-film kien g[ad g[andha biss 13-il sena, di;à kienet qed turi x’kapa/i ssarraf.

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>15 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - L-G[odwa t-Tajba (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:35 Mill-Media Internazzjonali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - All Time Favourites 13:30 Qari tar-Rumanz 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 - Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bullettin tal-A[barijiet 18:15 - Ma’ Nathalie 19:00 Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari tar-Rumanz (r) 20:30 - Nis;a 21:00 - Mu]ika Romantika 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Xi Qrajt, Xi Smajt 22:08 Ru]arju 22:30 - Soul, Rhthym & Blues 23:30 Ripetizzjoni. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 A[na 13:15 - Rumanz 13:45 ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Lokal 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 Verset il-Lejl 20:45 Eurovision Radio 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 - Forum 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Ta[t Sema Kwiekeb. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bullettin 12.15 - Afternoon Favourites

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Malli Jidlam 80s Corner Fuzzbox - Christian Azzopardi Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

(jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30 - G[and in-Nutar 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:12 - Realtajiet ta’ llum (jin-kludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 - Ru[ il-Kelma 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Rakkont, l-Polz ta/-?ittadin, Servizz b’im[abba, Sa[[a, Straightforward, Ambjent. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Mill-Bokka taxXelter 10:00 - BBC News Update 10:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali (r) 13:30 - Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 Nis;a 20:00 - Classic FM 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Tag[lim u Twemmin Nisrani 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 - Shalom 14:30 Qari tar-Rumanz 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 - Il-Kura;; Nofs il-Fejqan 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Lifesong 20:30 - Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 - Kristu Fostna (r) 23:00 - Il-{ajja Vera (r) 23:30 - Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Toby’s Wall of Sound 24:00 - Paul van Dyk. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi Angelus fit-08:00 u f’12:00) 18:00 - Italia.com 20:00 - L.S. Live.

TVM 07:00 - TVAM 09:00 - Mela Isma’ Din (r) 09:15 - Kwi]]un (r) 10:00 - Purée (r) 11:00 Qalbinnies 11:30 - Madwarna 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - Sellili 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) Sellili 16:00 - A[barijiet 16:10 I]-}ona 17:40 - Sa[[tek l-Ewwel 17:45 - Mela Isma’ Din 18:00 A[barijiet 18:10 - Kwi]]un 18:55 - Purée 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Football. Euro 2012. Olanda v :ermanja 22:40 Minn Lenti Interkulturali 23:15 L-A[barijiet 23:30 - Leli ta’ {a]-}g[ir (r). TVM 2 10:00 - Ripetizzjoni tal-partiti Euro 2012 16:00 - A[barijiet 16:05 - Planet Earth Saving Species 17:00 - A[barijiet blIngli] 17:05 - Ti;rijiet Biss 17:35 - Mela Isma’ Din 17:50 Football. Euro 2012. Danimarka v Portugall (live) 20:00 - Pre Match Olanda v :ermanja 20:45 - Planet Earth 21:35 - Waterpolo 2012 22:05 - Dokumentarju 22:15 - Ttyl (r) 22:45 - Euro 2012 Highlight Programme 23:45 - Wirt, Arti u Kultura. ONE 07:00 - ONE Breakfast

09:00 Liquorish Daily Update 09:10 Teleshopping 09:40 - Londri (r) 10:00 - Teleshopping 10:30 Sieg[a }mien 12:15 Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 (ikompli) Kalamita 16:20 - Karta u Lapes 16:30 - Tomatate 17:00 - Teleshopping 17:20 - Liqourish Daily Update 17:30 - ONE News Update 17:40 - Teleshopping 18:00 - Looks 18:50 - Londri 19:20 - Minuta Wa[da 19:30 ONE News 20:05 - Euro Twenty-12 20:35 - TX 22:00 Fresh & Funky 22:45 - Ieqaf 20 minuta 23:15 - ONE News 23:45 - Minuta Wa[da (r) 23:50 - Kalamita (r) Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Tele-

shopping 19:00 - News 19:30 M’Intix Wa[dek (live) 20:30 Robert Musumeci Talk 21:30 Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - Il-Parlament tal-Poplu (r). Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 09:35 Linea verde 10:00 - Tg 1 10:10 Unomattina vitabella 11:00 Unomattina storie vere 12:00 La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - Amore ritrovato. Film 2010 17:15 - Stadio Europa 17:45 - Football. Euro 2012. Danimarka v Portugall (live) 20:00 - Tg 1 20:25 Football. Euro 2012. Olanda v :ermanja (live) 23:05 - Notti Europee 00:35 - Tg 1 notte 01:10 - Sottovoce 01:40 - Real School. Raidue 07:10 - Vite sull’onda (sitcom) 07:30 - Cartoons 09:45 - Zorro (TF) 10:10 - Cartoons 10:25 Tg 2 insieme 11:25 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Dribbling Europei 14:45 - Senza traccia (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - The Good Wife (TF) 17:00 - One Tree Hill (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Squadra speciale Cobra 11 (TF) 22:50 - Tg 2 notizie 23:05 - Eva 24:00 Guardami 00:45 - Tg Parlamento 00:55 - Hawaii Five-0 (TF). Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agora 10:00 - La storia siamo noi (attwalità) 11:15 Agente Pepper (TF) 12:00 - Tg 3 sport 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Sabrina, vita da strega (sitcom) 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:50 - Tgr piazza affari 15:00 - La casa nella prateria (TF) 15:50 Ruba al prossimo tuo... Film ’69 17:40 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 - Stadio Europa 20:25 - Blob 20:35 - Un posto al

sole (soap) 21:05 - Chi l’ha visto? 23:15 - Doc 3 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Liszt, gli anni di pellegrinaggio. Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina 08:40 Ecco a voi Lola! Film 2010 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 Pomeriggio cinque cronaca 16:50 - La principessa cerca lavoro. Film 2005 18:45 - Il braccio e la mente 20:00 - Tg 5 20:30 Veline 21:10 - Le tre rose di Eva (il-XI-il parti) 23:25 - Omicidio perfetto. Film 2006 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Veline. Rete 4 07:30 - Nash Bridges (TF) 08:25 - The Sentinel (TF) 09:50 Detective monk (TF) 10:45 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Tutti per Bruno (TF) 12:55 - Distretto di polizia 13:50 - Forum 15:10 - Wolff - un poliziotto a Belino (TF) 16:05 - My Life (soap) 16:30 - Assassinio allo specchio. Film ’80 18:55 Tg 4 19:35 - Ieri e oggi in tv 19:45 - Tempesta d’amore (soap) 20:25 - La signora in giallo (TF) 21:10 - Alaka. Film ’96 23:35 - I colori della vittoria. Film ’98. Italia 1 07:20 - Hannah Montana (sitcom) 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Gossip Girl (TF) 15:55 - Le cose che amo di te (TF) 16:45 Friends (sitcom) 17:35 - Mercante in fiera 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: NY (TF) 21:10 - Catwoman. Film 2004 23:20 - Hellboy. Film 2004 01:30 - Nip # Tuck (TF). . La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (attwalità) 11:10 - L’aria che tira 12:30 - I menu di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:10 - Il giorno dello sciacallo. Film ’73 16:50 - Atlantide 18:00 L’Ispettore Barnaby 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Speriamo che sia femmina. Film ’85 23:30 - NYPD (TF) 00:20 Tg La 7 00:25 - Tg La 7 Sport 00:30 - (Ah)ipiroso 01:25 - San Antonio. Film 2004.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

TV#Radju 27 Favourite Channel 08:00 - Stenba[ 10:00 Teleshopping 11:15 - Newspoint 11:45 - Reporter 12:05 Favourite Link 12:10 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 Niskata 15:00 - Teleshopping 16:30 - The Sapiano Show (r) 17:30 - Makura 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) Makura 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Mitqlu Deheb 23:15 - Favourite News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Kontra r-Ri[. La 5 12:25 - Centovetrine 12:45 Coleen’s Real Woman 13:35 Giro Giro Bimbo 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 Giudice Amy (TF) 15:40 - The OC (TF) 16:30 -Men in Trees (TF) 17:20 - Chante! (TF) 17:40 - Friends (sitcom) 18:00 Uomini e Donne 19:20 - Giro Giro Bimbo 19:40 - The OC (TF) 20:20 - Una mamma per amica 21:10 - Moondance Alexander. Film 2007 23:00 Che trucco (reality). BBC Entertainment 07:10 - Bobinogs 07:20 Penelope K, by the way 07:30 Gigglebiz 07:45 - Charlie and Lola 07:55 - Forget-Me-Not Farm 08:10 - Boogie Beebies 08:25 - Garth and Bev 08:35 After You’ve Gone 09:05 Gavin and Stacey 09:35 - The Weakest Link 10:20 EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - Big Cat Diary 12:00 Mastermind 13:00 - Gavin and Stacey 13:30 - After You’ve Gone 14:00 - The Weakest Link 14:45 - EastEnders 15:15 Doctors 15:45 - Big Cat Diary 16:25 - Mastermind 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - My Family 20:30 - Fawlty Towers 21:00 - Life on Mars 21:50 The Big Top 22:20 - Last of the Summer Wine 22:50 - King Edward VII: King of Pleasure 23:40 - Blackadder II.

TCM 06:55 - Day of the Evil Gun. Film ’68 (PG) 08:40 - Maverick 09:40 - Rawhide 10:45 - Tarzan and the Lost Safari. Film ’57 12:25 - The Scarlet Claw. Film ’44 (PG) 13:45 - Maverick 14:50 - Rawhide 16:00 - Roll on Texas Moon. Film ’46 17:05 Another Time, Another Place. Film ’58 18:55 - The Ghost and Mrs Muir. Film ’47 (U) 20:55 The Trail Beyond. Film ’34 22:00 - Revenge. Film ’90 (15). MGM Movies 08:50 - Double Deception. Film ’93 10:25 - Report to the Commissioner. Film ’75 (PG) 12:15 - The Brink’s Job. Film ’78 (PG) 14:00 - Delirious. Film ’91 (PG) 15:35 - Electra Glide in Blue. Film ’73 (PG) 17:25 MGM’s Big Screen 17:40 Slow Dancing in the Big City. Film ’78 (PG) 19:30 - She Fought Alone. Film ’95 (15) 21:00 - Still of the Night. Film ’82 (PG) 22:30 - The Taking of Pelham One, Two, Three. Film ’74 (15). Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 08:00 - Quincy, M.E. 09:00 Wolff’s Turf 09:55 - Ironside 10:55 - Cento Vetrine 11:55 ER 12:55 - Quincy, M.E. 13:53 - Great Women 14:00 - Rosemary and Thyme 16:00 - Ironside 17:00 - Wolff’s Turf 18:00 - JAG 19:00 - Ironside 20:00 Quincy, M.E. 21:00 - Crime of Passion (12) 22:51 - As the Light Leaks in 23:00 - ER. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: Red Skies in the Morning 08:10 -

Extreme Fishing with Robson Green: Australia (North East) 09:05 - Mythbusters: Franklin’s Kite 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Scotland 11:50 - Wheeler Dealers: Ferrari 308 GT4 Dino 12:45 - Twist the Throttle: BMW 13:40 - American Chopper: RJR Memorial Car Show 14:35 Dirty Jobs: Wetland Warrior 15:30 - Mythbusters: Speed Cameras 16:25 - Deadliest Catch: Stay Focused or Die 17:20 - Extreme Fishing with Robson Green: North America 18:15 - River Monsters: Congo Killer 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Deception with Keith

Barry: Dating and Daring 21:00 - Ultimate Cops 21:55 - Extreme

Fishing with Robson Green 22:50 - River Monsters: Alligator Gar 23:45 - Hillbilly Handfishin: Come on You Noodling Diva! Melita Movies 11:00 - Adam Sandler's Eight Crazy Nights 12:20 - Garfield 13:40 - Diary of a Wimpy Kid: Rodrick Rules 15:17 Hollywood Buzz 15:40 - The ATeam 17:34 - Hollywood Buzz 18:00 - Mistaken 19:30 Cinema Verite 21:00 - Love and Other Drugs 22:50 - The Great New Wonderful 00:15 - Buried Alive. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - The Mentalist 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 - The Mentalist 17:30 Supernatural 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Hollywood Buzz 19:30 - Films & Stars 20:00 - Suburgatory 20:30 How I Met Your Mother 21:00 2 Broke Girls 21:30 - Hung 22:00 - Bored To Death 22:30 Chuck 23:20 - Alcatraz 00:05 Gossip Girl 00:50 - True Blood. Biography Channel 07:00 - Eye for an Eye 07:30 America’s Court with Judge Ross 08:00 - Holidate: New York#San Francisco 09:00 - Hoarders: Judi and Gail 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Malaika Griffin 11:00 - Eye for an Eye 11:30 - America’s Court with Judge Ross 12:00 - Little Miss Perfect: Madison vs Angelina. Pawn Stars: 13:00 - Bumpy Ride 13:30 - Chummobile. 14:00 The World’s Oldest Conjoined Twins 15:00 - Lorraine Kelly’s Big Fat Challenge 16:00 Snapped: Women Who Kill: Malaika Griffin 17:00 Hoarders: Judi and Gail 18:00 Holidate: New York#San Francisco. Pawn Stars: 19:00 Bumpy Ride 19:30 Chummobile. 20:00 - Hoarders: Judi and Gail 21:00 - Little Miss Perfect: Madison vs Angelina 22:00 - Confessions of an Animal Hoarder: Trapped by Cats 23:00 - Hoarders: Laura and Penny.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:00 - My Animal Family 09:15 - Benjamin’s Farm 09:20 - Kipper 09:30 - Mio Mao 09:40 P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 James the Cat 10:05 - Fluffy Gardens 10:20 James the Cat 10:25 - Benjamin’s Farm 10:30 See The Sea 10:35 - My Animal Family 10:50 Benjamin’s Farm 10:55 - Baby Antonio’s Circus 11:05 - Mio Mao 11:15 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Monkey See Monkey Do 12:45 - Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 - Dougie in Disguise 13:35 Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 Monkey See Monkey Do 14:50 - Oswald 15:05 Anthony Ant 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 Pingu 16:10 - Tiny Planets 16:15 - Pingu 16:20 Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Anthony Ant 17:10 - See The Sea 17:15 My Animal Family 17:30 - Benjamin’s Farm 17:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30

- The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:35 Angelina Ballerina 19:55 - Tiny Planets 20:00 Barney and Friends 20:25 - Pingu 20:30 - Gazoon 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Monkey See Monkey Do. Disney Channel 09:00 - Recess 09:25 - So Random 09:45 - Have a Laugh 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - Recess 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:35 - Good Luck Charlie 14:00 - The Suite Life on Deck 14:25 - Shake It Up 14:50 - Phineas and Ferb 15:15 - Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 - The Return of Jafar (U) 17:10 - Jessie 17:35 - ANT Farm 18:00 - Wizards of Waverly Place 18:20 - Have a Laugh 18:25 Good Luck Charlie 19:10 - So Random 19:50 The Suite Life on Deck 20:15 - Jonas LA 20:40 Shake It Up 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 09>30 11>45 12>30 13>00 13>05 13.20 15>20 15>35 15>45 16>40 16>45 17>00 18>00 18>10 18>55 19.10 19.15 19>30 19>45 20>30 21>30 21>32 23>00 23>30

NET News Bejni u Bejnek (r) Teleshopping It-Tnejn l’Huma X’Hemm g[all-Ikel NET News Teleshopping House Magazine Teleshopping Bla Kumment Chit Chat Bla Kumment Teleshopping Malta Llejla NET News (ikompli) Malta llejla Kontra l-{in Tlug[ tas-Super 5 (ikompli) Kontra l-{in Minn Varsavja sa Kiev NET News Simpati/i NET News Iswed fuq l-Abjad NET News Bejni u Bejnek

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - European Le Mans Series 09:00 - Football 13:00 - Queens ATP Tennis 13:30 - Queens ATP Tennis: Day 3 (live) 20:00 - Football 20:30 - Wednesday Selection 20:35 - Riders Club 20:40 - Fedex St Jude Classic PGA Tour Golf 21:40 - Nordea Scandinavian Masters, PGA European Tour Golf 22:10 -

Slovakian Masters Open Ladies Euro Tour Golf 22:20 - Golf Club 22:25 - Yacht Club 22:35 - European Le Mans Series 23:00 - Football.

GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 12: Tottenham H v QPR 09:00 - Aviva Premiership: Rd 12: Exeter Chiefs v Harlequins 11:00 - FIFA Futbol Mundial 11:30 - Serie A: Rd 13: Milan v Chievo 13:30 Aviva Premiership: Rd 12: Leicester T.v Sale Sharks 15:30 Arsenal TV: Arsenal Season Review (part 3) 17:00 - Serie A: Rd 14: Genoa v Milan 19:00 Barclays PL: Goals of the Season 20:00 - Samsung Diamond League: New York, USA 22:00 Barclays PL: Wk 13: Fulham v Tottenham H 00:00 - Aviva Premiership: Rd 13: Northampton Saints v Harlequins 02:00 - US PGA Champ.: Off. Video 2011. GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA Nordea Masters: Day 3 13:00 - Barclays PL: Wk 15: Tottenham H v Aston Villa 15:00 - Serie A: Rd 16: Milan v Siena 17:00 - FIFA Futbol Mundial 17:30 - Aviva Premiership: Rd 13: Leicester T.v London Wasps 19:30 - PL World: Wk 44 20:00 - Trans World Sport 21:00 - Roma Channel. Melita Sports 1 08:00 - npower Champ.: Birmingham C. v West Ham Utd: dtd. 26.12.11 (r) 09:55 Bundesliga: Hannover v Bayern Munich: dtd. 23.10.11 (r) 12:00 - La Liga: Real Madrid v Barcelona: dtd. 10.12.11 (r) 14:00 - Copa Libertadores: Boca Juniors v Zamora: dtd. 19.04.12 (r) 15:55 - Carling Cup: Rd 3: Brighton v Liverpool: dtd. 21.09.11 (r) 17:45 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: Rome Italy (r) 19:00 - NBA Live (r) 19:20 NBA Playoffs: Indiana @ Miami: dtd. 13.05.12 (r) 21:30 La Liga: Real Sociedad v Real Madrid: dtd. 29.10.11 (r) 23:20 Bundesliga: Hannover v Bayern Munich: dtd. 23.10.11 (r) 01:20 - 2012 UIPM Pentathlon: Women's F.: Rome Italy (r) Melita Sports 2 12:00 - NBA Playoffs: Indiana @

Miami: dtd. 13.05.12 (r) 14:05 Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:10 - 2012 Alpari World Match Tour: Korea: Day 1 (r) 17:15 - Bundesliga: Hannover v Bayern Munich: dtd. 23.10.11 (r) 19:10 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 20:15 - La Liga: Real Sociedad v Real Madrid: dtd. 29.10.11 (r) 22:05 - Bundesliga: Hannover v Bayern Munich: dtd. 23.10.11 (r) 00:05 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings. Melita Sports 10 17:25 - NBA Conference SF.: Game 4: Miami @ Indiana: dtd. 20.05.12 (r) 19:20 - NBA Conference F.: Game 1: Oklahoma @ San Antonio (r) 21:20 La Liga: Malaga v Barcelona: dtd. 22.01.12 (r) 23:05 - Bundesliga: FC Nurnberg v Borussia Dortmund: dtd. 03.02.12 (r) 00:50 - America's Cup: World Series: Venice: Day 3 dtd. 19.05.12 (r). Malta Stars 08:00 - MFA Futsal League: Naxxar v Paola (r) 09:44 European Nations Cup: Div 2A: Malta v Sweden: dtd. 21.04.12 (r) 11:49 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix: dtd. 14.04.12 (r) 13:09 - Football Nurseries (r) 13:44 - MOC Olympic Special (r) 14:19 Melita GFA 1st Div.: Nadur v Xaghra: dtd. 16.02.12 (r) 16:09 BOV PL: Floriana v Hibernians: dtd. 17.03.12 (r) 18:09 - Malta Basketball Assoc. 1st Div Men's F.: Athleta v Siggiewi (r) 19:34 European Nations Cup: Div 2A: Malta v Sweden: dtd. 21.04.12 (r) 21:39 - MFA Futsal League: Naxxar v Paola (r) 23:23 Football Nurseries (r) 23:58 MOC Olympic Special (r) 00:33 - Melita GFA 1st Div.: Nadur v Xaghra: dtd. 16.02.12 (r). Football Stars 1 08:00 - npower Champ.: Birmingham C. v West Ham Utd: dtd. 26.12.11 (r) 09:55 - Bundesliga: Hannover v Bayern Munich: dtd. 23.10.11 (r) 12:00 - La Liga: Real Madrid v Barcelona: dtd. 10.12.11 (r) 14:00 - Copa Libertadores: Boca Juniors v Zamora : dtd. 19.04.12 (r) 15:55 - Carling Cup: Rd 3: Brighton v Liverpool: dtd. 21.09.11 (r) 17:45 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: Rome Italy (r) 19:00 - NBA Live (r) 19:20 - NBA Playoffs: Indiana @ Miami: dtd. 13.05.12 (r) 21:30 - La Liga: Real Sociedad v Real Madrid: dtd. 29.10.11 (r) 23:20 - Bundesliga: Hannover v Bayern Munich: dtd. 23.10.11 (r) 01:20 - 2012 UIPM Pentathlon: Women's F.: Rome Italy (r).


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

28 Passatemp

Tisliba 1

2

3

5

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

X’jonqos^

17

18

Biex it-tieni xena tkun identika g[all-ewwel wa[da jonqos g[axar partikularitajiet. Osservahom sew u ara jirnexxilekx issibhom kollha.

Sudoku Mimdudin>5. Drapp ileqq (5) 6. Dan jixraqlu l-gvern tieg[u (5) 7. Bihom ji]]ejnu [afna oqbra f’Novembru (5) 10. Ras g[at-Taljani, kunjom g[alina (5) 11. Kollox jien, bla g[ajnuna ta’ [add (5) 12. :eneralment tixtrih ukoll meta taqta’ [;ie;a (5) 14. Hawn min i]ommha g[a]]rame; wa[da tajba (5) 16. Marda tal-patata (5) 17. Muletti ]g[ar [afna (5) 18. Tiekol bil-[tija ta’ wie[ed? (5)

Weqfin>1. Dehra li turik parti mi]]arbun? (6) 2. Fit-tond tkun, [aj u nej! (6) 3. Immiraw u …… (6) 4. :ieli kien hawn foloz flidejn (6) 8. Ag[laq [alqek! (5) 9. Hekk tajba l-ftira, ng[idu (5) 12. Lag[ab noli (6) 13. Ra;el li nieklu? (6) 14. Dawn jidhru! (7) 15. Tiltaqa’ mieg[u fil{rejjef G[arbin (6)

Soluzzjoni tal-biera[

Mimdudin> 5. Nervi; 6. {obla; 7. D[uli; 10. Sa[an; 11. I[oll; 12. Idlek; 14. Saqaf; 16. Grada; 17. Far;a; 18. Sofra. Weqfin> 1. In/ens; 2. Mit[un; 3. T[alli; 4. Fardal; 8. D[uli; 9. {olqa; 12. Inxift; 13. Karwat; 14. Sadist; 15. Farfar.

Kemm jiswew^ Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Sont il-prezz tal-blalen f’kull xkaffa ara ssibx kemm jiswa ballun tal-golf, tat-tennis u tar-rugby.

Soluzzjonijiet

G[at-tfal

Sudoku

In-Nru. 3

Liema numru abjad g[andu jid[ol fi/-/irku tan-nofs biex aritmetikament ikun legat bl-istess operazzjoni ta]-]ew; karozzi opposti ta’ xulxin?

Nilag[bu bin-numri In-Nru. 17 jid[ol fi//irku tan-nofs, li hu ddifferenza bejn is-somma tat-tliet numri fuq ilkarozzi opposti (37+8+4) = 49-17 = 32 (18+9+5); (54+6+3)=6317=46=(33+7+6); (25+8+9)=4217=25=(21+2+2).

Nilag[bu bin-numri

Dell ta’ Barney

Barney jidher in-na[a ta’ fuq lejn il-lemin. Liema minn dawn il-[ames dellijiet hu verament dak ta’ Barney?

X’jonqos^

Id-dell ta’ Barney

Meta jtir l-g[asfur imbag[ad kollox g[alxejn. Ifisser li l-kura fil-waqt tajba, mhux meta jkun tard. Meta jorqod il-qattus il-;rieden jo[or;u. Ifisser li fejn ma jkunx hemm dixxiplina ma jkun hemm [add min jie[u [sieb u kul[add jabbu]a.

G[oqda fuq xkora; roqg[a fl-ixkora; il-gan/ f’tarf il-lenza; il-baffi; dabra sewda fuq dahar ilbaqra; parti minn sieq ixxellugija tar-ra;el; /int talinjam; ftit [axix quddiem il-baqra u sinna talfurketta.

Qwiel Maltin

Kemm jiswew^

“Meravilju]i l-g]ejjer tal-Hawaii!” Hekk kien qal darba Bob Hope (1903 – 2003). “Fihom issib minn kollox: bajja u ramel kemm trid fejn jilag[bu t-tfal, xemx fejn il-mara u [afna nisa jixxemmxu fil-bajjiet u sa[ansitra klieb il-ba[ar g[all-kunjata…”

Ballun (golf): 3; Tat-tennis: 7; Tar-rugby: 8.

X’kien qal Bob Hope


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Klassifikati 29 PROPRJETÀ Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess millkomun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Marsaxlokk

FLAT bi tliet kmamar tassodda, wa[da b’ensuite, bilveduta minn wara u minn quddiem, terrazzin lest minn kollox ta’ kwalità tajba. Prezz €112,000 (Lm48,000). ?emplu 79441869.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

{a]-}ebbu;

TERRACED house f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond. Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Trid tara. Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

Santa Venera

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tassodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti millbejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

G{ALL-KIRI Il-Fgura

{ANUT ;did fis-suq Class 4 lest minn kollox tajjeb g[al

kull negozju, bil-fire alarm, cameras, toilet e//. Bla rigal. Livell mat-triq, bil-parapett 33x20 pied, ;ewwa 22x30 pied u isfel 35x22 pied. ?emplu 99442591.

G{AT-TWELLIJA {al Tarxien

{ANUT tal-grocer blistokk jew ming[ajru. ?emplu 79267553.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ dawl, ilma, xog[ol ta’ tik[il u tibjid, qlug[ ta’ madum. ?emplu 79973566 jew 27659116.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq ilfil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju u tal-art, plumbing, kisi bil-;ibs, graffiato, ]ebg[a e//. Bi 30 sena esperjenza. ?emplu 79091057.

Nixtri

KOTBA gwida fuq pajji]i u bliet differenti fl-Ewropa u lil hinn. ?emplu 79422620.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Trasport bejn l-Ingilterra u Malta

GANGA Transport Services, Triq Wied ilG[ajn, {a]-}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.

G{ALL-BEJG{ G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tattombla

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3

Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-

na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bilkulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu

email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

Biljetti tat-tombla

EMI Bingo Sheets, free delivery (pakketti b'10 sheets). ?emplu 99870603, 21228138 jew 21224607.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[allgosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

JIN{TIE:U Mastrudaxxa

BL-esperjenza. ?emplu Casaform 79447266.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

30 Kultura

Wirja ta’ bonsai flimkien mal-inawgurazzjoni ta’ klabb ;did minn Clinton Sammut

}gur li xi darba jew o[ra [ajjitna ltqajna mal-kelma 'bonsai' jew kellna l-opportunità naraw si;ra ta' dan it-tip li g[andha l-ori;ini tag[ha fi/-?ina. Eventwalment, din is-si;ra da[let ukoll fil-:appun u f'diversi pajji]i o[ra fosthom Malta. Il-:appun baqa' rinomat mas-seng[a u t-tradizzjoni tas-si;ar tal-bonsai mhux biss g[ax in-nies tal-post ilhom elf sena j[addnu u jikkultivaw din ittradizzjoni i]da wkoll g[ax kienu huma li taw il-kelma 'bonsai' lil dan id-delizzju. Il-kontemplazzjoni u l-ispirazzjoni fil-bonsai Il-kelma 'bonsai' tfisser litteralment 'pjanta' (sai) f'pot jew re/ipjent (bon). Is-sabi[ ta' din l-abilità hi li sservi ta'

ispirazzjoni u kontemplazzjoni g[al min jaraha flimkien ma' lok g[al min jixtieq ikun kreattiv. Forsi kur]ità li ftit jafu biha hi dik li dawn is-si;ar jitkabbru mhux b[ala sors g[all-ikel, medi/ina jew biex issir xi replika ta' post fuq skala ]g[ira, b[alma jsir g[all-;onna pubbli/i, i]da biex it-tkabbir li jsir isir fuq perjodu twil ta' ]mien u jag[ti l-fa/ilità li ssir manipulazzjoni fil-forom differenti ta' dawn is-si;ar fir-re/ipjenti. Is-si;ra tal-bonsai tista' titwieled minn diversi sorsi fosthom ]rierag[, xitel jew inkella minn xi bi//iet talpjanti mag[rufa aktar b[ala cuttings. It-teknika u s-sigriet g[aliex dawn ix-xtieli jibqg[u ]g[ar tintrabat malprin/ipju tad-daqs tar-re/ipjent li dawn jit[awlu fih. Hu su;;erit li jintg[a]lu si;ar jew arbuxelli li jag[mlu weraq ]g[ir jew inkella simili g[ax-xewk g[ax dan jag[ti effett isba[ meta tara s-si;ra b'mod globali u estetiku. Il-bonsai u Malta

Ma setax jonqos li tradizzjoni b[al din tid[ol ukoll fi xtutna fejn insibu diversi dilettanti u esperti li jipprattikaw din l-arti tal-bonsai fi djarhom jew f'workshops. Din l-arti f'pajji]na wasslet biex

diversi persuni sa[ansitra jing[aqdu flimkien u jift[u g[aqda bl-isem ta' Bonsai Culture Group Malta. L-g[an tal-ftu[ ta' din l-g[aqda, li tmur lura g[as-sena 1991, kien dak li tg[aqqad u tlaqqa' fi [danha numru ta' dilettanti u esperti li flimkien jaqsmu l-esperjenzi tag[hom rigward dan is-su;;ett. L-g[anijiet prin/ipali huma li tkun lok ta' edukazzjoni fejn titkattar u tixxerred din id-dixxiplina u li sservi ta' g[ajnuna u referenza siewja li tag[ti pariri professjonali lil dawk kollha li jixtiequ jibdew jipprattikaw dan id-delizzju. Wara diversi snin, li matulhom lg[aqda kellha timxi minn post g[al ie[or biex tibqa' topera, din l-g[aqda ng[atat post permanenti flimkien ma' ;nien li jista' jintu]a g[at-tkattir talprofessjoni ta' min hu interessat. Din il-proprjetà li tinsab il-Furjana fi Triq il-Mina ta' Notre Dame, setg[et ting[ata bis-sa[[a talg[ajnuna diretta li ta l-Ministeru g[ar-Ri]orsi u Affarijiet Rurali, immexxi minn George Pullicino.

fi/-/entru l-;did tal-g[aqda u b'hekk se tkun qed ti//elebra l-ftu[ uffi/jali ta' dan il-klabb. Il-wirja tal-bonsai se ssir fil-;nien imsemmi li jinsab ftit ’l isfel millkwartieri tal-Pulizija u l-Kurja. Din lattività se ssir nhar is-16 ta' :unju u lpubbliku hu mistieden jattendi bejn id9 a.m. u s-1 p.m. imbg[ad bejn l-4 p.m. u t-8 p.m. G[al din l-okka]joni ;ie mistieden espert barrani, Kevin Willson, millIngilterra, li hu espert fil-qasam tatteknika tad-driftwood fil-bonsai u li ilu jipprattika din it-teknika g[al dawn l-a[[ar tletin sena. Din it-teknika tikkonsisti f'arti ta' manipulazzjoni permezz ta' grif u linji fi zkuk u frieg[i mejta tas-si;ra talbonsai u b'hekk is-si;ra tidher ixja[ u tag[mel impatt vi]ibbli akbar. Waqt din l-okka]joni se tinkixef ilplakka kommemorattiva minn George Pullicino li ta' minn isemmi li se jing[ata t-titlu ta' President Onorarju tal-klabb.

Si;ra tal-bonsai waqt wa[da mill-esibizzjonijiet li saru mill-Bonsai Malta Culture Group

Attivitajiet organizzati L-organizzaturi ta' din l-g[aqda g[andhom diversi pro;etti ta' x'jista' jsir f'dan il-;nien fosthom dak li dan il-;nien ikun mibdul f'wie[ed talbonsai. I]da wkoll li l-art tintu]a biex jitkabbru s-si;ar li meta jikbru g[ad-daqs me[tie; u bi [xuna ta' zkuk adattata, dawn jinqalg[u u jibdew il-pro/ess li ji;u kultivati b[ala bonsai. Pro;ett ie[or hu dak li bis-sa[[a talbinja l-;dida jistg[u jkunu organizzati a[jar il-lezzjonijiet u l-workshops li jkunu organizzati kull nhar ta' {amis g[all-membri tal-g[aqda. Barra minn hekk, l-g[aqda torganizza wirjiet annwali li fihom,

madwar 20 esibitur i;ibu diversi tipi ta' bonsai biex il-pubbliku jkun jista' jammirahom u jie[u aktar informazzjoni. Fost dawn it-tipi differenti ta' bonsai jkun hemm dawk tal-g[arg[ar, tal-ballut, ta]-]ebbu; u [afna o[rajn. Din is-sena l-wirja annwali se ssir

Waqt l-esibizzjoni ta' din is-sena s-si;ar tal-bonsai se jkunu esibiti fi ;nien biswit il-binja l-;dida li ng[atat lil din l-g[aqda

Wirja dwar l-innovazzjoni tan-nar tal-art L-G[aqa Nar tal-Art Santa Marija tal-Imqabba se torganizza wirja bit-tema The Cradle of Innovation, li tiffoka fuq lori;inalità u l-kreattività tal-arti tan-nar tal-art fil-festa ta’ Santa Marija tal-Imqabba tul is-snin. Minn meta da[al in-nar tal-art fl-Imqabba, lejn nofs is-seklu dsatax, dan ir-ra[al [a l-fama g[all-ori;inalità f’din l-arti. Jissemma li nies minn ir[ula o[ra kienu jmorru fil-jiem talfesta biex jaraw in-nar tal-art li tant kienu jkunu qed jistennew biex jaraw xi [a;a ;dida li ma tarahiex f’postijiet o[ra. Il-wirja tiffoka fuq linnovazzjonijiet kollha li jafu l-

bidu tag[hom fil-festa ta’ Santa Marija, b[alma huma pupi ji//aqilqu, innovazzjonijiet ta’ ingrana;;i u mekkani]mi ;odda, kif ukoll l-introduzzjoni ta’ diversi funtani u gassijiet ta’ kuluri ori;inali u aktar re/enti, strutturi kbar li jiffurmaw effetti ori;inali. Il-qofol intla[aq fis-sena 2010 meta l-istess g[aqda ;iet iddikjarata rebbie[a assoluta tarraba' edizzjoni tal-Festival Nazzjonali tan-nar tal-art mekkanizzat fuq il-Fosos talFurjana. F’din il-wirja wie[ed jista' jara ritratti kif ukoll filmati esklussivi dwar l-evuluzzjoni u l-i]vilupp

ta’ din l-arti fil-festa ta’ Santa Marija. Arti li g[addiet minn ;enerazzjoni g[al o[ra u li hi tant sinonima mar-ra[al talImqabba. Wie[ed se jkun jista’ jara wkoll xi mekkani]mi kif ukoll g[odod li jintu]aw g[al din il[idma. Din hi wirja li l-ebda dilettant m'g[andu jitlef u se ssir bejn illum l-Erbg[a, 13 u l-{add, 17 ta’ :unju u se tkun miftu[a bejn is-6 p.m. u l-11 p.m. Din se ssir fil-Ka]in tasSo/jetà Santa Marija u Banda Re :or; V tal-Imqabba u d-d[ul huwa bla [las. Aktar informazzjoni tinstab fuq www.santamarija.com.


IN-NAZZJON L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

Mu]ika 31

Video mu]ikali ;did mill-kantanta Maltija Brooke Il-kantanta Maltija Brooke g[adha kif [ar;et il-video mu]ikali tal-a[[ar single tag[ha ‘Fairytale’. Din is-single hi l-aktar pro;ett frisk li [admet fuqu Brooke dan l-a[[ar. Brooke tg[ix Londra u tqassam il[in mu]ikali tag[ha tkanta f'Londra stess, kif ukoll fl-Italja fejn dan la[[ar kellha dwett mar-rebbie[ ta’ Sanremo, Giovani – Tony Maiello u ma jonqosx ukoll il-[in f’Malta stess. Il-video mu]ikali ta’ ‘Fairytale’ tnieda fil-jiem li g[addew. Din is-single kienet irrekordjata u ma[duma f'Los Angeles, fejn Brooke ntlaqg[et b’entu]ja]mu kbir. Id-direttur ta’ dan il-video mu]ikali ta’ din is-single hu Din Altit ta’ Pandaworks. L-istess video mu]ikali kien irrekordjat f'Los Angeles primarjament fl-istess kastell li kienet iffilmjat fih Lady Gaga bil-kanzunetta tag[ha ‘Paparazzi’. F’dan il-video wie[ed jista' jsegwi lil Brant Daugherty fil-parti ta’ Noel

Serata ta’ mu]ika jazz Is-So/jetà Maltija tal-Arti, Manifattura u Kummer/ se torganizza serata ta' jazz ma' Dominic Galea & Friends f'Palazzo de La Salle, il-Belt, nhar it-Tlieta 10 ta' Lulju fit-8 p.m. ‘The Great American Song Book’ hi attività o[ra organizzata mis-So/jetà biex ji;i //elebrat il-160 anniversarju mit-twaqqif tas-So/jetà Maltija tal-Arti, Manifattura u Kummer/. Dominic Galea (pjanu), Simon Sammut (bass), Ben Galea (drum), Sammy Murgo (alto sax), Doreen Galea (vocals) u Sammy Galea (pjanu) se jippre]entaw programm ta' mu]ika jazz talkompo]ituri Roger Hart, Velazquez, Warren Gordon, Green, Webster, Mandel, Jobim, Fields, McHugh, Gershwin, Shearing, Galea, Vassallo, Porter u Ellington. Id-d[ul g[as-serata se jkun ming[ajr [las. }uru www.artsmalta.org.

Kahn fis-serje ‘Pretty Little Liars’. Brant wera fidu/ja kbira fi Brooke, tant li mhux biss [a gost ja[dem mag[ha, i]da jixtieq li fil-futur jer;g[u jkollhom xi opportunitajiet o[ra simili. ‘Fairytale’ hi r-raba’ single li n[ar;et hawn Malta minn Brooke. Is-singles li [ar;et qabel kollha kisbu ri]ultati po]ittivi tant li kollha rnexxielhom jitilg[u fl-ewwel post ta’ kull chart lokali. B’tant potenzjal u talenti, Brooke b[alissa g[addejja bl-a[[ar arran;amenti u [idma fuq l-album il;did tag[ha. Hi qed ta[dem ukoll fuq xi avvenimenti li be[siebha tibda tag[mel dalwaqt, fosthom fi Troubadour, Ronnie’s Scotts, Proud u Half Moon Putney, fejn se tkun qed tippromwovi l-mu]ika tag[ha. ‘Fairytale’ b[alissa qed tindaqq fuq diversi stazzjonijiet lokali, kif ukoll di;à rnexxielha tid[ol fil-Malta’s Top Ten Singles. Brooke b[alissa tinsab Malta flimkien mal-band tag[ha biex

Il-kantanta ]ag[]ug[a Maltija Brooke

tkanta waqt xi avvenimenti lokali quddiem il-poplu Malti. Aktar informazzjoni dwar Brooke tista' tinkiseb minn fuq is-sit personali

tag[ha www.brookemusic.com jew tistg[u ssibuha fuq facebook fuq Brookemusic, jew ukoll fuq twitter (brookemusic).


L-Erbg[a, 13 ta’ :unju, 2012

32 Lokali

Is-sena li g[addiet, kien hemm ]ieda kemm fin-nefqa fuq il-festi, kif ukoll fin-numru ta’ organizzaturi u parte/ipanti. Ir-ritratt fuq juri t-t[ejjijiet li g[addejjin b[alissa fl-armar g[all-festa tal-Madonna tal-:ilju fl-Imqabba li se tkun i//elelbrata nhar il-{add li ;ej. (Ritratt> Martin Agius)

Nefqa ta’ €1.5 miljun fil-festi fl-2011 }ieda wkoll fl-organizzaturi u l-parte/ipanti It-tradizzjoni tal-festi f’Malta g[adha wa[da b’sa[[itha u qed tikber. Dan jirri]ulta minn statistika ppubblikata lbiera[ mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika li turi li ssena li g[addiet, kien hemm ]ieda kemm fin-nefqa fuq il-festi, kif ukoll fin-numru ta’ organizzaturi u parte/ipanti. I/-/ifri juru li s-sena li g[addiet intefqu €1,482,860 fuq 130 festa f’75 parro//a f’Malta u G[awdex. Il-parti lkbira tal-flus minfuqa, kwa]i nofs miljun ewro, marru

g[all-baned u l-log[ob tannar. Waqt li ammonti kbar o[ra ntefqu fuq l-armar talknejjes, pubblikazzjonijiet, korijiet u orkestri u spejje] amministrattivi. Min-na[a l-o[ra kienu biss €63,205 li marru g[all-[las tal-parte/ipanti, li juri kif ilfesti g[adhom dominati millvolontarjat. Id-d[ul kien ta’ €1,275,615, li [afna minnu ;ie minn donazzjonijiet talfesta. Fondi o[ra ;ew minn attivitajiet ta’ ;bir ta’ flus u reklami. L-istatistika turi wkoll li s-

sena li g[addiet kien hemm 3,870 persuna involuti florganizzazzjoni tal-festi – /ifra li tista’ tinqasam f’496 membru tal-Kleru u 3,374 laj/i. F’dan il-ka] kien hemm ]ieda mar;inali ta’ 50 persuna fuq is-sena ta’ qabel. Dan ifisser li kien hemm medja ta’ 32 organizzatur g[al kull festa. Kien hemm ukoll 8,173 persuna li [adu sehem filpur/issjonijiet li jfisser ]ieda ta’ 209 persuni, jew 3 filmija, fuq l-2010. Il-medja ta’ persuni li [adu sehem filpur/issjonijiet kienet ta’ 65

media•link COMMUNICATIONS

Il-volontarjat jibqa’ parti integrali mill-festa Maltija g[al kull festa, i]da l-ikbar rata ta’ parte/ipazzjoni kienet re;istrata fitTramuntana ta’ Malta fejn kien hemm medja ta’ 151 persuna g[al kull pur/issjoni. Fi]-]ew; ka]i, l-ikbar parte/ipazzjoni kienet talir;iel ta’ bejn 18 u 64 sena. L-ist[arri; tal-NSO juri li mill-122 festa li kienu //elebrati s-sena li g[addiet, 95 kienu festi primarji. 86 filmija kienu //elebrati kemm

b’mod intern kif ukoll b’mod estern. Fi 5 fil-mija tal-festi pparte/ipaw korijiet lokali filwaqt li f’2 fil-mija tal-festi kienu mikrija korijiet. Il-baned ukoll kellhom sehem qawwi fil-festi tas-sena li g[addiet. Jirri]ulta li kien hemm 455 mar/. Minn dawn, 130 saru minn baned tallokalità waqt li l-kumplament saru minn baned ta’ lokalitajiet differenti li [adu sehem filfesti ta’ r[ula o[ra.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.