2012_06_16

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 13,154

€0.55

Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

Malta fost l-a[jar pajji]i b’]ieda fil-[olqien tal-postijiet tax-xog[ol Fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena, Malta kellha t-tieni lakbar ]ieda fil-[olqien taxxog[ol fl-Ewropa meta mqabbel mal-kwart ta’ qabel, ji;ifieri t-tliet xhur bejn Ottubru u Di/embru 2011. Meta wie[ed imbag[ad iqabbel il-perijodu JannarMarzu 2012 mal-istess tliet xhur tas-sena li g[addiet, ji;ifieri l-ewwel kwart tal2011, Malta ti;i fir-raba’ post fl-UE f’dik li hija ]ieda fl-impjiegi. Dan kollu jo[ro; mi/-/ifri ppubblikati mill-Uffi//ju talIstatistika tal-UE, li juru li waqt li fl-Ewropa b[ala medja ma kienx hemm ]idiet fl-impjiegi – anzi f’/erti ka]i kien hemm tnaqqis – pajji]na kien fost ammont zg[ir ta’ stati-membri li ]iedu limpjiegi. Fl-ewwel kwart ta’ din issena, l-impjiegi f’Malta, fuq il-kwart ta’ qabel, ji;ifieri la[[ar tliet xhur tas-sena lo[ra, ]diedu b’0.9%. Dan, meta b[ala medja, l-impjiegi g[al pa;na 3

Il-Prim Ministru, Lawrence Gonzi, qed jitkellem ma’ wie[ed mill-[addiema tal-Cuschieri Aluminium (Ritratt> Michael Ellul)

Il-pro;etti jo[olqu x-xog[ol g[an-negozji ]-]g[ar Il-pro;etti tal-Gvern huma wie[ed millfatturi li qed jo[olqu x-xog[ol f’diversi setturi, fosthom dak tan-negozji ]-]g[ar u l-medji, li jimpjega eluf kbar ta’ [addiema. Il-mod kif in-negozji ]-]g[ar u l-medji qed igawdu minn xog[ol i;;enerat millpro;etti tal-Gvern kien ittrattat waqt ]jara

li l-Prim Ministru, Lawrence Gonzi, g[amel ilbiera[ fil-kumpanija Cuschieri Aluminium, fl-Imrie[el. Din il-kumpanija bdiet minn wa[da ]g[ira f’Tas-Sliema, u tul is-snin ]viluppat f’kumpanija li irnexxielha tie[u xog[lijiet fi pro;etti kbar tal-Gvern, anki fl-Isptar Mater Dei. Flimkien ma’ dan il-

Qorti

Euro 2012

Qbil li l-fan zone f’San :iljan tmur fil-parti tat-Tigulio

Franza u l-Ingilterra j]ommu l-ewwel post fi Grupp D

Ara pa;na 4

pro;ett kapitali, il-kumpanija [adet ukoll xog[lijiet bl-aluminju fil-pro;etti ta’ Tignè, il-Corinthia, il-Bank of Valletta u Portomaso. Tul i]-]jara tieg[u fil-kumpanija, ilPrim Ministru ltaqa’ mat-tmexxija talkumpanija u mal-[addiema.

Ara pa;ni 13 - 19

g[al pa;na 5


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

Lokali 3

Aktar [olqien ta’ impjiegi filwaqt li jitnaqqas il-qg[ad minn pa;na 1

fl-UE ma ]didux, baqg[u flistess livell, waqt li l-medja taz-Zona-Ewro naqset b’0.2%. Malta kienet fost 8 pajji]i biss li ]iedu l-impjiegi. Il-bqija tas-27 stat-membru, jew baqg[u fl-istess ilma jew naqqsu l-impjiegi. F’dan ilka], Malta ti;i fit-tieni post fir-rata tat-tkabbir talimpjiegi, u tg[addina biss lEstonja. Meta t-tqabbil isir malistess perijodu tas-sena lo[ra, jirri]ulta li fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena, Malta irre;istrat ]ieda flimpjiegi ta’ 1.9% fuq l-istess kwart tas-sena li g[addiet. Minn fost 15-il pajji] li rre;istraw ]ieda fl-impjiegi, Malta ti;i fir-raba’ post, wara l-Estonja, ir-Rumanija u lPolonja. Fil-bqija tat-12-il pajji]-membru, l-impjiegi jew baqg[u fl-istess livell jew naqsu. F’dan il-ka], il-medja Ewropea naqset sew fil-ka] tal-UE kif ukoll fil-ka] talpajji]i tal-Ewro, bi tnaqqis ta’ 0.1% u 0.5% rispettivament. Din l-a[[ar statistika talEurostat tikkonferma li minkejja l-mew; internazzjonali, pajji]na qed ikompli jo[loq impjiegi ;odda waqt li fl-istess [in, min-na[a l-o[ra, il-qg[ad qed ikompli jonqos, bir-rata ta’ dawk li qed jirre;istraw g[ax-xog[ol f’pajji]na – kif turi l-istatistika Ewropea stess – tibqa’ wa[da fost l-aktar baxxi fl-UE u fiz-Zona-Ewro. L-UE, il-:img[a ppubblikat ukoll i/-/ifri dwar l-esportazzjoni li g[amel kull pajji]-membru tag[ha flewwel tliet xhur ta’ din issena. Anki f’dan il-ka], i//ifri tal-UE juru li bejn Jannar u Marzu li g[addew, Malta gawdiet ]ieda sostanzjali f’dak li bieg[et barra l-pajji] – ]ieda ta’ 9% fuq l-istess tliet xhur tas-sena ta’ qabel. Din i]-]ieda ta’ 9 fil-mija fl-esportazzjoni ta’ Malta kienet ir-raba’ l-aqwa ]ieda fl-esportazzjoni fost is27 pajji] tal-UE. Sadattant, stqarrija ma[ru;a mill-Gvern laqg[et b’sodisfazzjon dawn irrapporti, li kkonfermaw kif l-

ekonomija Maltija kompliet to[loq aktar postijiet taxxog[ol fl-istess ]mien meta lqg[ad fl-Unjoni Ewropea kompla ji]died. B’hekk, pajji]na jinsab fuq quddiem meta ji;i g[all-akbar ]ieda flimpjiegi. Dan kollu, tg[id l-istqarrija, jirrifletti t-tkabbir ekonomiku li pajji]na qed jara filma;;oranza tas-setturi ekonomi/i, fosthom isservizzi finanzjarji, itteknolo;ija tal-informatika, lonline gaming, u anki diversi oqsma fis-settur talmanifattura, fosthom ilfarma/ewtika u l-avjazzjoni, li qed jo[olqu impjiegi ta’ kwalità g[olja g[all[addiema Maltin u G[awdxin. Dan, apparti li xxog[ol qed irendi pagi a[jar, kif jo[ro; mill-istatistika ppubblikata mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika, li wera ]ieda ta’ aktar minn 3% fil-pagi fl-ewwel kwart ta’ din is-sena meta mqabbel mas-sena li g[addiet. Dan kollu huwa frott l-istabbiltà ekonomika u finanzjarja ta’ pajji]na, li twassal biex linvestituri lokali u barrani juru aktar fidu/ja f’pajji]na. Fil-fatt, fl-ewwel kwart tassena, l-investiment flekonomija Maltija ]died b’aktar minn 5%, fejn kwa]i 2,000 negozju investew mal130 miljun ewro permezz ta’ skemi differenti tal-Gvern, b[all-MicroInvest, ilMicroCredit u l-Fondi talERDF g[all-industrija. L-istess stqarrija tg[id li l[idma tal-Gvern, li hi ffukata fuq il-[olqien tax-xog[ol, qed t[alli l-frott. G[alhekk, il-Gvern investa aktar biex ikompli jattira aktar fabbriki u kumpaniji lejn pajji]na. Fl-a[[ar 4 snin biss, ;ew approvati 130 fabbrika ;dida u estensjonijet, li [olqu aktar minn 3,600 impjieg. Fl-istess perijodu ;ew irre;istrati wkoll aktar minn 10,000 kumpanija ;dida. Dan kollu jfisser iktar xog[ol ta’ kwalità u aktar xog[ol g[all-familji Maltin. Apparti minn hekk, f’dawn la[[ar 4 snin in[olqu aktar minn 20,000 post tax-xog[ol.

Rampi ;odda fuq l-MV Ta’ Pinu biex dan ikun jista’ j;orr aktar karozzi

L-MV Ta’ Pinu issa se jkun jista’ jg[abbi 78 vettura aktar Fl-a[[ar erba’ snin sar investiment ta’ €7.5 miljun fil-vapuri tal-Gozo Channel Wie[ed mill-vapuri talGozo Channel, l-MV Ta’ Pinu, wara nuqqas ta’ [ames xhur se jer;a’ jibda joffri sservizz fi tmiem din il;img[a, wara li sar xog[ol fuqu sabiex ikun jista’ jie[u aktar vetturi. Sar ukoll xog[ol ta’ tisbi[ fid-dehra ;enerali u titjib filfa/ilitajiet interni tal-vapur. Dan qalu l-Ministru g[allFinanzi, l-Ekonomija u lInvestiment, Tonio Fenech, waqt i]-]jara li g[amel fuq il-vapur MV Ta’ Pinu sabiex jara x-xog[ol li sar. Hu kien akkumpanjat mi/Chairman tal-Gozo Channel, Paul Curmi. Il-Ministru Fenech qal li tul dawn l-a[[ar erba’ snin sar investiment ta’ €7.5 miljun fuq il-vapuri talGozo Channel – il-Gaudos u l-Malita – biex il-klijenti jing[ataw servizz ta’ kwalità og[la u b’mod

partikulari sabiex jitnaqqas il-[in tal-istennija. L-MV Ta’ Pinu, minn 80 vettura, issa se jkun jista’ jg[abbi 158 vettura. Dan kollu sar b’investiment ta’ €4 miljun u se jwassal biex is-servizz li toffri l-Gozo Channel ikun aktar effi/jenti u ta’ kwalità a[jar. Dan il-;urnal tkellem malMinistru g[all-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment, Tonio Fenech, dwar ilfunzjoni importanti li sservizz tal-Gozo Channel g[andu fuq l-ekonomija Maltija u partikularment fuq dik G[awdxija. Il-Ministru Fenech qal li ming[ajr ebda dubju, il-fatt li l-Gozo Channel permezz ta’ dan il-

vapur se tkun tista’ takkomoda aktar vetturi, se jg[in biex ikun hemm impatt fuq l-influss talpassi;;ieri lejn G[awdex, barra mill-fatt li l-[in talistennija issa se jonqos. Tonio Fenech kompla jg[id li hu importanti li jsiru dawn it-tipi ta’ investimenti biex l-ekonomija G[awdxija ting[ata kull g[ajnuna me[tie;a, g[aliex wara kollox, l-ekonomija Maltija u dik G[awdxija g[andhom jimxu id f’id. Wie[ed irid jinnota li fla[[ar erba’ snin, il-Gozo Channel ;arret xejn anqas minn 17-il miljun persuna – li jinkludu Maltin, G[awdxin u turisti – u g[abbiet 8 miljun vettura.

Fl-a[[ar erba’ snin, il-Gozo Channel ;arret 17-il miljun persuna u 8 miljun vettura


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

Lokali 5

Roderick Chalmers jirri]enja minn Chairman tal-BoV

Ic-Chairman tal-Bank of Valletta, Roderick Chalmers, ta r-ri]enja tieg[u mill-kariga. F’ittra lill-Ministru tal-Finanzi, l-Ekonomija u l-Investiment, Tonio Fenech, Chalmers qal li g[andu bzonn iktar ]mien qrib il-familja tieg[u wara l-mewta tra;ika ta’ ibnu. Hu qal li f’dawn l-a[[ar 40 sena, martu Mary Rose appo;;atu ming[ajr kundizzjoni fl-impenji professjonali tieg[u, u issa hu l-waqt li jag[mel l-istess mag[ha u malbqija tal-familja f’dan il-mument diffi/li g[alihom. Fl-istess ittra, Chalmers esprima d-disponibbiltà tieg[u biex jg[in lissu//essur tieg[u fil-pro/ess tat-transizzjoni. Fi stqarrija, il-Ministru tal-Finanzi, Tonio Fenech, qal li b’dispja/ir a//etta r-ri]enja u qal li jifhem din id-de/i]joni fid-dawl ta]-]minijiet diffi/li g[all-familja Chalmers.

Il-Gvern qed jinvesti f’numru ta’ skemi biex dawn in-negozji jkunu meg[junin u jkomplu jinvestu u jo[olqu x-xog[ol (Ritratt> Michael Ellul)

L-g[an ta’ kull investiment tal-Gvern hu l-[olqien tax-xog[ol minn pa;na 1

Il-Prim Ministru qal li lCuschieri Aluminium hi storja ta’ su//ess li tixhed lintraprenditorija Maltija, u hi intrapri]a li tixhed ilvaluri tal-intraprenditur Malti, li huma: il-b]ulija, irresponsabbiltà, il-vi]joni, kif ukoll is-sens ta’ sagrifi//ju. Il-[idma tal-Cuschieri Aluminium tixhed dawn ilvaluri li wasslu biex ilkumpanija kibret tul dawn la[[ar 30 sena li ilha mwaqqfa. Tul it-30 sena li ilha mwaqqfa, il-Cuschieri Aluminium imxiet mali]vilupp tal-pajji]; fil-fatt, il-pro;etti kapitali tal-Gvern kif ukoll l-investimenti lkbar mill-privat kienu sors ewlieni ta’ xog[ol importanti g[al din ilkumpanija. Dan jixhed l-importanza tal-pro;etti kapitali, li mhux biss jo[olqu x-xog[ol dirett, imma jag[tu x-xog[ol lil tant [addiema o[rajn, inklu]i li dawk li huma fin-negozju, lill-[addiema man-negozji ]]g[ar u l-medji, u anki lisself-employed, sostna l-Prim Ministru, li spjega kif ilCuschieri Aluminium qed t[ares lejn aktar opportunitajiet.

B[as-su//ess ta’ pajji]na, is-su//ess tal-Cuschieri Aluminium jiddependi fuq kemm a[na kapa/i na[tfu lopportunitajiet li jkollna. G[alhekk, a[na rridu nkomplu ninvestu fil-prodott u fis-servizz tag[na, qal ilPrim Ministru, li awgura lillkumpanija li l-[idma biex tesporta l-prodott tag[ha jkollha wkoll su//ess. Meta tkellem dwar innegozji ]-]g[ar u l-medji, ilPrim Ministru qal li dawn huma l-mutur tal-ekonomija Maltija propju g[aliex dawn huma s-sinsla tal-ekonomija Maltija g[aliex jipprovdu xxog[ol g[all-[addiema Maltin. Il-Gvern qed jinvesti f’numru ta’ skemi biex jg[in u jsostni l-operat ta’ dawn innegozji biex huma jkomplu jinvestu u jo[olqu x-xog[ol. Fost dawn hemm ilMicroInvest, li hi skema ta’ 40 fil-mija tnaqqis mit-taxxa biex tg[in l-investiment il;did u l-[olqien tal-impjiegi. Minn din l-iskema, sa issa bbenefikaw 1,550 sid ta’ negozju, li investew €25 miljun u li [olqu 300 impjieg. Il-Cuschieri Aluminium se tkun qed tinvesti f’apparat ;did u b’hekk tiffranka mittaxxa.

Il-Prim Ministru tkellem ukoll dwar il-MicroCredit, li hi fond ta’ €51 miljun, fejn innegozji Maltin jistg[u jibbenefikaw minn self sa missimu ta’ €500,000 b’img[ax baxx. Sa issa, 287 benefi/jarju qed igawdu minn din l-iskema u qed jinvestu mal €45 miljun. Il-Prim Ministru tkellem dwar il-[olqien tax-xog[ol u qal li l-g[an a[[ari tal-investiment tal-Gvern hu li nkomplu no[olqu aktar xog[ol f’pajji]na, aktar attività ekonomika, u xog[ol g[all-[addiema. Qed jirnexxilna fejn pajji]i o[rajn fallew. F’erba’ snin [loqna 20,000 post tax-xog[ol, u g[andna l-[ames lanqas rata ta’ qg[ad fl-Unjoni Ewropea, sostna Lawrence Gonzi. Gilbert Cuschieri, idDirettur Mani;erjali talkumpanija, semma kif ilkumpanija kibret minn wa[da ]g[ira g[al dik li hi llum. Hu qal li l-pjani tal-kumpanija huma li din tkompli ti]viluppa billi tibda topera minn spazju ikbar. Hu irrefera g[allpro;etti tal-Gvern u l-mod kif dawn kienu fattur ewlieni biex il-kumpanija ]viluppat. Gilbert Cuschieri qal li l-kumpanija qed tippjana wkoll li tkabbar lesportazzjoni tag[ha u timpjega iktar persuni.

Jibda l-ista;un tal-Blue Flag Ilbiera[ ing[ata bidu g[allista;un tal-Blue Flag 2012. Din is-sena, il-bajjiet f’pajji]na li g[andhom il-Blue Flag ]diedu minn tnejn g[al sitta. Dan ifisser li f’Malta u f’G[awdex qed ji]diedu lbajjiet li g[andhom livell e//ellenti fil-kwalità tal-ilma. Il-Ministru g[at-Turi]mu, l-Ambjent u l-Kultura, Mario de Marco, waqt konferenza tal-a[barijiet fil-Mellie[a propju fil-Bajja tal-G[adira, qal li wa[da mir-ra;unijiet g[alfejn it-turisti jag[]lu lil Malta b[ala d-destinazzjoni tag[hom fis-sajf hi l-;miel tal-bajjiet madwar Malta u G[awdex; u g[alhekk a[na fid-dmir li n[arsuhom. B’din il-konferenza tala[barijiet ing[ata bidu uffi/jalment g[all-hekk imsejja[ Blue Flag Season 2012, f’/erimonja simbolika li matulha dawk li jie[du [sieb dawn il-bajjiet ing[ataw formalment il-bandiera l-blu. Fid-diskors tieg[u, Mario De Marco qal li l-Blue Flag hi g[aqda li tippremja l-bajjiet madwar id-dinja li jil[qu 30 kriterju f’erba’ kategoriji differenti. Il-Ministru Mario de Marco fakkar li sabiex pajji]na llum g[andu bajjiet ta’ kwalità hekk g[olja, qed isir [afna investiment. Pre]enti wkoll g[al din ilkonferenza tal-a[barijiet kien

hemm il-President tan-Nature Trust Malta u r-rappre]entant tal-Blue Flag International Malta, Vince Attard, li flimkien mas-Sindku talMellie[a, Robert Cutajar, sostnew li dawn is-sitt bajjiet huma ;ojjell, b[al fil-ka] talBajja tal-G[adira, li mhux biss hi ;ojjell g[all-Melli[in imma g[all-Maltin u l-G[awdxin kollha u anki g[at-turisti li jag[]lu li j]uru pajji]na. Fid-diskors tieg[u, isSindku tal-Mellie[a, Robert Cutajar, sostna li g[ax ilMellie[a hi meqjusa b[ala destinazzjoni ta’ e//ellenza fl-Unjoni Ewropea, il-Kunsill Lokali [adem biex bix-xieraq il-Bajja tal-G[adira jing[atalha r-rikonoxximent li jixirqilha – dak tal-Blue Flag. Din is-sena, il-bajjiet f’Malta li ng[ataw irrikonoxximent tal-Blue Flag ]diedu minn 2 g[al 6 – fosthom il-Bajja tal-G[adira. Il-bajjiet l-o[rajn b’dan listatus huma r-Riviera f’G[ajn Tuffie[a, il-bajja ta’ San :org f’San :iljan, ilbajja ta’ Bu;ibba u r-Ramla l{amra f’G[awdex. Barra minn hekk, Malta g[andha wkoll 3 bajjiet li ng[ataw ilpremju ta’ bajja ta’ kwalità. Dawn il-bajjiet la[qu 70% mill-kriterji tal-Blue Flag, u huma Golden Bay, Paradise Bay u Fond G[adir.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

2 Lokali

Pro;ett-pilota g[al turi]mu mill-Amerika t’isfel

Waqt i]-]jara tieg[u f’pajji]na, il-Vi/i President tal-Kummissjoni Ewropea, Antonio Tajani, iltaqa’ malMinistru g[at-Turi]mu, lAmbjent u l-Kultura, Mario de Marco, fejn ;ie ffirmat ftehim ta’ pro;ett-pilota li hu mmirat sabiex bejn din issena u s-sena 2013, jin;iebu mal-50 elf turist millAmerika ta’ Isfel, lejn ilpajji]i tal-Unjoni Ewropea f’dawk li huma mag[rufa b[ala shoulder months. Fid-diskors tieg[u, ilMinistru Mario de Marco irringrazzja lil Antonio Taiani talli dejjem ra li jag[mel itturi]mu b[ala pilastru ta’ kull pajji] fl-Unjoni Ewropea,

spe/jalment f’Malta. Mario De Marco kompla jg[id li dan il-ftehim g[andu ]ew; g[anijiet, li wie[ed minnhom hu dak li jsa[[a[ is-settur tatturi]mu mhux biss fl-Unjoni Ewropea, imma anki f’Malta. Huwa kompla jg[id li grazzi g[all-iffirmar ta’ dan ilpro;ett-pilota pajji]na se jkollu l-opportunità li jidentifika swieq ;odda. Min-na[a tieg[u, il-Vi/i President tal-Kummissjoni Ewropea, Antonio Tajani, qal li t-turisti li se ji;u millAmerika ta’ Isfel, l-aktar bejn ix-xhur ta’ Ottubru u April, ikollhom opportunità a[jar sabiex jitg[allmu l-lingwa Ingli]a.

Spi]eriji li jift[u g[ada

VALLETTA: Empire Pharmacy, 77 Triq it-Teatru l-Antik; IL{AMRUN: Brown’s Pharmacy, 706 Triq il-Kbira San :u]epp; {AL QORMI: Drugshop Dispensary, Vjal De La Cruz; BIRKIRKARA: Pharmaplus, Triq Ganu; L-IMSIDA: Regal Pharmacy, 39B Triq Antonio Bosio; ST ANDREW’S: Pembroke Pharmacy, 87 Triq Giuseppe Malfeggiani, Pembroke; TAS-SLIEMA: Norman’s Pharmacy, 133 High Street; {AL BALZAN: Medica Pharmacy, Triq in-Naxxar; IL-MOSTA: Santa Margherita Pharmacy, Vjal ilQalbiena Mostin, Santa Margherita Estate; IL-MELLIE{A: Karizia Drugstore, 87 Triq George Borg Olivier; {AL TARXIEN: Sonren Pharmacy, Triq i]-}ejtun; IL-FGURA: Alpha Pharmacy “Maria Immaculata”, Triq Cospicua, k#m Vjal il-Kottoner; {A}-}ABBAR: Polymer Pharmacy, Triq ix-Xg[ajra; BIR}EBBU:A: Martin’s Pharmacy, 186 Triq B’Bu;a; {AL LUQA: St. Andrew’s Pharmacy, 25 Triq Dun Pawl; IS-SI::IEWI: Menelo Pharmacy, Triq it-Tabib Nikola Zammit; {AD-DINGLI: Santa Marija Pharmacy, Misra[ Fren/ Abela; VICTORIA: Palm Pharmacy, 2 Triq Palma; IXXAG{RA: Xaghra Pharmacy, 55 Triq il-Knisja. It-temp

UV INDEX

10

IT-TEMP> il-bi//a l-kbira sabi[ VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif, l-iktar mil-Lvant BA{AR> [afif IMBATT> ftit li xejn TEMPERATURA: l-og[la 30˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.6mm IX-XEMX> titla’ fis-05.45 u tin]el fit-20.20

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IS-SIBT L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C

IL-{ADD L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C

IT-TNEJN L-og[la 31˚C L-inqas 20˚C

Malta e]empju g[al pajji]i o[rajn L-iskemi li t[addem Malta biex tg[in lin-negozji ]-]g[ar u l-medji jkollhom a//ess g[allfinanzjament, ;ibdu t-tif[ir talVi/i President tal-Kummissjoni Ewropea g[all-Industrija u lIntrapri]a, Antonio Tajani, li kien Malta g[al ftit sig[at biex jattendi g[ar-raba’ konferenza tal-SME Envoys, li laqqg[et f’pajji]na 27 rappre]entant nazzjonali tal-Istati-Membri talUE dwar in-negozji ]-]g[ar u l-medji. Antonio Tajani kellu kliem ta’ tif[ir g[all-iskema Jeremie, im[addma f’Malta mill-Bank of Valletta, li toffri self lillSMEs b’rati vanta;;u]i tant, li hu ddeskriviha b[ala best practice fl-Ewropa u e]empju li pajji]i o[rajn g[andhom jadottaw. Antonio Tajani qal li l-pajji]i kollha tal-Ewropa jridu ji;bdu [abel wie[ed biex ting[eleb ilkri]i; u suq intern ta’ nofs biljun persuna u 23 miljun intrapri]a ]g[ira u medja

flimkien g[andhom is-sa[[a biex jag[mlu dan. Il-Vi/i President Tajani [abbar li iktar tard din is-sena, il-Kummissjoni Ewropea se tniedi pjan ta’ azzjoni dwar lintrapri]i ]-]g[ar u l-medji, u lpre]entazzjoni ta’ dan il-pjan se ssir propju f’Malta. Min-na[a tieg[u, il-Ministru Jason Azzopardi qal li Malta kienet l-iktar pajji] fl-UE li lSMEs tieg[u g[amlu u]u millprogramm ta’ finanzjament Jeremie. Minn April tas-sena li g[addiet, il-Bank of Valletta – l-amministratur lokali talprogramm Jeremie – approva 289 progett b’investiment bisself ta’ €28 miljun u b’investiment totali ta’ €45 miljun. Hu kkwota /-/ifri talA;enzija tal-Istatistika Ewropea li kkonfermaw li fl-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena, Malta kienet minn ta’ quddiem fil[olqien tal-impjiegi fl-Ewropa.

Dan kien possibbli wkoll grazzi g[all-elfejn negozju ]g[ir u medju li investew total ta’ €130 miljun fl-iskemi varji ta’ in/entivi mill-Gvern. Il-konferenza tal-mibg[uta spe/jali tal-SMEs saret Malta fuq stedina tal-Ministru g[allKompetizzjoni :usta, lIntrapri]i ]-}g[ar u lKonsumatur, Jason Azzopardi, u hi l-ewwel laqg[a ta’ din ixxorta li saret barra minn Brussell. Fid-diskors tieg[u fil-ftu[ talkonferenza, Jason Azzopardi qal li r-rwol tal-SMEs b[ala lmutur tat-tkabbir ekonomiku flEwropa qed jassumi importanza dejjem ikbar fid-dawl tat-taqlib ekonomiku u finanzjarju f’diversi pajji]i Ewropej. Hu fakkar kif Malta g[andha l[ames l-inqas rata ta’ qg[ad, u din il-kisba fiha iktar valur g[aliex l-ekonomija Maltija hi wa[da ]g[ira u miftu[a g[allkurrenti ekonomi/i li g[addejjin madwarha.

Attakk mill-Partit Laburista fuq l-istazzjon nazzjonali Dissett, Bondi +, TVAM u Sellili. Dawn ilprogrammi kollha tal-istazzjon nazzjonali kienu fil-mira ta’ attakk mill-kelliem Laburista g[axXandir, Gino Cauchi, li akku]ahom bi ]bilan/ g[aliex kellhom iktar mistednin mill-Partit Nazzjonalista milli mistednin ta’ simpatiji Laburisti. Fi stqarrija bi twegiba, il-Partit Nazzjonalista qal li l-Partit Laburista qed ikun di]onest g[aliex jibg[at f’ismu kandidati u uffi/jali laburisti g[allprogrammi fuq il-PBS, u g[aliex mhumiex deputati jilmenta li hemm ]bilan/ kontra tieg[u. Il-PN fakkar kif f’dawn l-a[[ar xhur, il-Partit Laburista bag[at kandidati Laburisti, b[al Yana Mintoff u Edward Scicluna, id-Deputat Mexxej Toni Abela u s-Segretarju Internazzjonali Alex

Sceberras Trigona, u mbag[ad jippretendi li ma ji;ux ikkunsidrati b[ala kelliema laburisti g[aliex mhumiex deputati. Fi stqarrija o[ra bi twe;iba, il-PBS qal li mhu veru xejn li fl-a[barijiet jixxandru risposti talGvern u ji;u injorati stqarrijiet tal-Oppo]izzjoni. Il-PBS qal li bejn Jannar u Mejju ta’ din is-sena, il-Kap tal-Oppo]izzjoni deher fl-a[barijiet 107 darbiet, u l-PM deher 16-il darba inqas minn Joseph Muscat. Il-PBS qal li hemm inqas politika fl-a[barijiet u qabbel statistika tal-Awtorità taxXandir, fejn fl-1997 kien hemm medja ta’ 183 storja fix-xahar – medja ta’ 6 stejjer kuljum – fuq il-Gvern Laburista, filwaqt li llum hemm medja ta’ 34 storja dwar il-Gvern fix-xahar, li hi medja ta’ ftit iktar minn wa[da kuljum.

B[al-lum 25 sena IT-TLIETA L-og[la 32˚C L-inqas 20˚C

L-ERBG{A L-og[la 32˚C L-inqas 20˚C

UV

UV

UV

UV

UV

10

10

10

10

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 29˚C xemxi, Al;eri 26˚C imsa[[ab, Amsterdam 17˚C imsa[[ab, Ateni 35˚C xemxi, Li]bona 22˚C imsa[[ab, Berlin 22˚C xemxi, Brussell 18˚C imsa[[ab, il-Kajr 35˚C xemxi, Dublin 13˚C imsa[[ab, Kopen[agen 15˚C xemxi, Frankfurt 20˚C imsa[[ab, Milan 25˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 28˚C xemxi, Londra 17˚C imsa[[ab, Madrid 29˚C xemxi, Moska 18˚C imsa[[ab, Pari;i 21˚C imsa[[ab, Bar/ellona 26˚C xemxi, Ruma 26˚C xemxi, Tel Aviv 29˚C xemxi, Tripli 30˚C xemxi, Tune] 33˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 23˚C xemxi, Zurich 25˚C ftit imsa[[ab, Munich 25˚C imsa[[ab, Stokkolma 19˚C imsa[[ab, San Pietruburgu 25˚C imsa[[ab.

Is-16 ta’ :unju jibqa’ mfakkar g[all-bidla fil-Gvern li se[[et fl-1971, bil-Partit Laburista jing[ata l-mandat wara disa’ snin fl-Oppo]izzjoni. Appena fil-poter, ilMintoffjani bdew perijodu twil ta’ ]mien ta’ vendikazzjonijiet, insulti u theddid, swat u diskriminazzjoni kontra kulmin ma jaqbilx mag[hom. Il-Mintoffjani ni]lu fit-triq mhux biex jifir[u i]da biex ifarrku lin-Nazzjonalisti fi djarhom u jfarrkulhom il-proprjetà personali tag[hom kif ukoll ka]ini. Fil-pajji] da[let arja ta’ bi]a’ u suspett. Il-Pulizija arrestat lill-a[wa Cachia Zammit g[ax riedet takku]ahom li kellhom fil-proprjetà tag[hom files u dokumenti tal-Gvern. Il-vendikazzjonijiet politi/i kompelw g[al 16-il sena b’[amsa minnhom kontra r-rieda tal-poplu. F’dawn issnin, il-Laburisti ta’ Mintoff ]iedu ddo]a tar-re;im.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

4 Lokali

Jintla[aq ftehim biex il-big screen jintrama quddiem it-Tigulio Il-big screen li ntrama fil-jiem li g[addew fi Triq Xatt isSajjieda ta’ Spinola, San :iljan, biex fuqu jintwerew il-partiti tal-futbol tal-Euro 2012, tne[[a. Issa, dan se jintrama fejn kien fil-fatt jintrama fil-passat – fil-parke;; ta’ quddiem dak li qabel kien jismu u g[adu mag[ruf b[ala “ItTigulio”. Dan se[[ wara li ntla[aq ftehim bejn idDipartiment tal-Artijiet u l-promoturi, il-Massive Promotions Ltd. Grazzi g[al dan il-ftehim, ;iet irtirata t-talba g[al mandat ta’ inibizzjoni, li ;iet ippre]entata b’ur;enza nhar il-{amis filg[odu, wara li diversi sidien tar-ristoranti u xi lukandiera ilmentaw li l-iscreen qieg[ed ikun ta’ inkonvenjent g[allklijenti tag[hom li jmorru biex jieklu jew jiddevertu f’atmosfera ta’ rilassament. Huma kienu qalu wkoll li min[abba l-big screen kien qed jonqsilhom ix-xog[ol. L-MHRA (Asso/jazzjoni Maltija g[al-Lukandi u rRistoranti) kienet wa[da minn dawk li wrew it-t[assib tag[hom g[all-mod kif tqieg[ed l-iscreen ftit metri ’l bog[od minn /erti ristoranti ta’ kwalità u minn boutique hotel. Kelliem g[ad-Dipartiment tal-Artijiet kien qal ukoll li dDipartiment qatt ma [are; permess biex jitwa[[al il-big screen. Madankollu, il-promoturi ta’ dan l-iscreen kienu qalu li huma kellhom il-permess tal-Kunsill Lokali ta’ San :iljan, li ma xtaqx li din id-darba l-big screen jitpo;;a fa//ata tat-Tigulio min[abba li jitnaqqas b’mod sostanzjali l-parke;; li hemm fl-in[awi. Il-Prim’Awla tal-Qorti ?ivili, ippreseduta mill-Im[allef Joseph Zammit McKeon, semg[et li]-]ew; partijiet jiddikjaraw li kienu la[qu ftehim barra mill-Qorti bejniethom li liscreen jitqieg[ed fil-parke;; tal-bajja ta’ Spinola, quddiem dak li kien mag[ruf b[ala “It-Tugulio”. Fi stqarrija, il-Kunsill Lokali ta’ San :iljan sostna li dde/i]joni li kienet ittie[det kienet l-a[jar wa[da fi/-/irkustanzi, i]da la kien hemm qbil bejn id-Dipartiment tal-Artijiet u l-organizzaturi, il-Kunsill ma sab l-ebda o;;ezzjoni li din l-attività ssir f’post ie[or.

Sitt snin [abs wara li ttraffika l-eroina fil-{amrun

Michael Portelli ta’ 29 sena minn Santa Lu/ija kien ikkundannat sitt snin [abs u mmultat €4,000 mill-Ma;istrat Marseann Farrugia, wara li nstab [ati li fil-5 ta’ April tas-sena l-o[ra u fit-tliet xhur ta’ qabel, fil-{amrun u fi n[awi o[rajn, f’[inijiet differenti, ittraffika d-droga eroina. Dan ir-reat sar f’distanza ta’ mitt metru mill-perimetru ta’ skola, ka]in jew /entru ta]-]g[a]ag[, jew xi post ie[or fejn normalment jiltaqg[u ]-]g[a]ag[. Huwa nstab [ati wkoll li kellu fil-pussess tieg[u d-droga eroina. Portelli ammetta fl-istqarrija li kien ta lill-Pulizija. Meta ;ie arrestat, Portelli kien ilu madwar sitt snin jabbu]a middroga eroina u l-cannabis. Dak i]-]mien huwa kien qed jipprova jikkura ru[u, i]da min[abba li d-do]a tal-methadone ma kinitx qed i]]ommu sa fil-g[axija, hu kien qed jabbu]a mid-droga eroina biex ma jaqax sick. Id-droga tal-kannabis kien qed jabbu]a minnha biex i]]ommu “naqra kalm mill-eroina”. Peress li flus biex jixtri d-droga ma kellux, hu kien jixtri l-pakketti tal-eroina, jifta[hom, jie[u ftit minnhom g[alih, u jer;a’ jbig[hom bl-istess prezz li jkun xtrahom. B’din is-sistema, id-droga li jkollu g[alih tkun ;iet b’xejn. Portelli ikkalkula li kien ilu jbig[ l-eroina b’dan il-mod g[al

madwar tliet xhur qabel l-arrest, li kien ibig[ bejn seba’ u 10 pakketti eroina tal-€10.00 kuljum, u li kellu madwar 10 sa 12-il persuna li jinqdew minn g[andu. Huwa kien ;ie arrestat g[all-[abta tas-2.00pm, flimkien ma’ ]ew; persuni o[ra hekk kif [are; minn karozza li kienet misjuqa minn wie[ed minn dawn i]-]ew; persuni. Dan kien g[adu kif ipparkja quddiem skola fil-{amrun. Skont Michael Portelli, huma kienu ;ejjin lura midDetox Centre u sabu parke;; hemmhekk. Wara tfittxija, il-Pulizija sabu g[and Portelli, sitt bi//iet tar-ra]a tal-kannabis u tmien pakketti tal-eroina. Skont Portelli, il-kannabis kien xtraha bil-€5.00 kull bi//a, u l-pakketti tal-eroina bilprezz ta’ €10.00 kull pakkett. L-ispi]jar Mario Mifsud ikkonkluda illi s-sitt bi//iet ]g[ar ta’ sustanza kannella kienu ra]a tal-pjanta kannabis, u l-ammont nett totali kien 2.62 grammi, f’purità ta’ madwar 4.3 fil-mija. G[all-fini ta’ piena, il-Qorti [adet ukoll inkonsiderazzjoni l-fatt li Portelli ikkoopera malPulizija u l-kondotta xejn nadifa tieg[u. Mis-sitt snin [abs irid jitnaqqas il-perijodu li Portelli in]amm b’arrest preventiv. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Jesmond J. Borg.

Illiberat b’kundizzjoni wara li refa’ jdejh fuq kollega Il-Qorti, ippreseduta millMa;istrat Audrey Demicoli, illiberat lil Christian Grixti ta’ 37 sena minn Bormla bil-kundizzjoni li ma jikkommettix reat ie[or fi ]mien tliet snin, wara li nstab [ati li fuq il-post taxxog[ol refa’ jdejh fuq kollega mara u li kissrilha t-telefon /ellulari wara argument li kellu mag[ha. Il-ka] jirrigwarda argument li nqala’ fuq il-post tax-xog[ol bejn ]ew; [addiema li kienu ja[dmu fl-istess stabbiliment – Christian Grixti, li kien impjegat b[ala l-manager fil-k/ina tal-istabbiliment Kastell Wine Bar, li jinsab {al Tarxien, u Juanita Muscat, li kienet impjegata b[ala bar and services manager. L-in/ident se[[ fit-23 ta’ Lulju 2010, g[all-[abta tas7.00pm. Hija qalet li dakinhar, waqt li hi kienet qed tistokkja l-bar ma’ /erta Graziella Bonnici, mar fuqha Christian Grixti u insista li persuna mill-istaff tag[ha tmur i;;iblu xi bi//iet mill;nien, u beda jg[olli le[nu. Muscat qalet li g[alkemm kellhom [afna x’jag[mlu u sabiex }EW: :ITI KOMDI B’{OTEL WA{DA

ITALJA-SVIZZERA 21 – 28 ta’ Lulju

AWSTRIJA-ITALJA

29 ta’ Awwissu – 5 ta’ Settembru Leader: Paul M Cassar Programmi: KDM TRAVEL 108 St. John Str, Valletta Tel: 21 235772 / 21 247016

ma taqlax inkwiet marret hi ;;ib dawn il-bi//iet, u sadattant, Grixti imblokka l-passa;; tal-bar sabiex ma to[ro;x minn wara l-bar, u meta hija resqet lura huwa beda jg[ajjarha li ma kinitx qed tag[mel xog[olha sew u li kienet qed tag[millu lbsaten fir-roti. Hija qalet ukoll li hu beda jg[ajjarha b’[uha, li huwa autistic, u beda jg[ajjat li hija kienet tatu daqqa ta’ sieq filparti privata tieg[u meta ma kienx minnu, u mbag[ad da[al lura fil-k/ina. Juanita Muscat kompliet tg[id li hija fil-pront /emplet lil min i[addimha minn fuq il-mobile tag[ha biex tinfurmah dwar dak li kien ;ara u tg[idlu li hija ma kinitx lesta li tkompli ta[dem ma’ Grixti b’dawn il-kundizzjonijiet. Meta min i[addimha talabha biex tg[addi l-mobile tag[ha lil Grixti biex ikellmu, hija da[let fil-k/ina u g[addiet it-telefon tag[ha lil Grixti. Meta dan [are; fil-bit[a bit-telefon, hija [ar;et warajh biex malli jlesti mit-telefonata tie[u l-mobile phone tag[ha lura u titlaq lejn id-dar. Hija qalet li meta Grixti raha [ier;a warajh qabad u qata’ mit-telefonata malemployer u re;a’ beda jg[ajjarha b’[uha, u mbag[ad qabad it-telefon u sabbtu malart, u taha daqqtejn ta’ ponn f’wi//ha. Hija qalet li l-mobile phone inkiser u hi [allietu hemm mal-art u telqet. Imbag[ad marret l-G[assa talPulizija tag[mel rapport u lpoliklinika. Christian Grixti qal fil-Qorti li Juanita Muscat kienet ilha minn filg[odu ma tag[milx xog[olha sew u t[alli l-post ma[mu;. Hu sostna li meta hija

rritornat g[ax-xog[ol g[all[abta tas-7.30pm beda jgergrilha dwar il-[mie; li kien hemm fil-wine bar. Hija bdiet tirrispondih b’ton sarkastiku u tg[idlu “Iva, sur direttur.” Meta huwa beda jg[ajjat mag[ha u jg[idilha li ma setg[ux ikomplu mexjin b’dan il-mod, hija po;;iet idejha ma’ wi//u u bdiet tipprovokah u tg[idlu sabiex imur fil-k/ina. Hu, g[alhekk qalilha l-kliem, “Inti mhux [uk ba[nan g[andek imma int,” u hija mbag[ad g[amlet wi//ha ma’ wi//u u tatu daqqa ta’ sieq fil-parti privata tieg[u, u huwa mbag[ad taha daqqa ta’ [arta f’wi//ha. Meta hija [ar;et twer]aq filbit[a huwa mar lura fil-k/ina. Grixti qal ukoll li wara ftit tal-[in li huwa kien irritorna filk/ina da[let Juanita Muscat u po;;ietlu l-mobile phone ma’ widnejh u qaltlu li kien hemm il-proprjetarju tal-post li xtaq ikellmu. Huwa qal li [are; barra fil-bit[a sabiex ikellem lill-employer tieg[u bil-kwiet u jispjegalu x’;ara. Muscat [ar;et warajh u bdiet tg[ajjat u twer]aq, u tatu daqqa ta’ [arta. Hu, g[alhekk taha daqqa ta’ [arta lura u sabiex je[les minnha waddab il-mobile phone tag[ha mal-art. G[all-finijiet ta’ piena, ilQorti kkunsidrat kemm il-fatt li Christian Grixti g[andu kondotta relattivament tajba, kif ukoll il-fatt li llum il-;urnata ma g[adx hemm kuntatt bejn ilpartijiet peress li dawn m’g[adhomx ja[dmu flimkien u l-anqas jiltaqg[u. Il-Qorti ordnat ukoll lil Christian Grixti biex i[allas lil Juanita Muscat is-somma ta’ €259, il-valur talmobile phone imkisser.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

Lokali 7

L-istudenti jiddiskutu l-ambjent

L-amministrazzjoni tal-GO f’laqg[a ma’ dawk li jmexxu l-Caritas

GO tkompli tag[ti l-appo;; tag[ha lil Caritas Il-Kap E]ekuttiv ta’ GO, David Kay, ]ar i/-/entru Terapewtiku San Blas ta’ Caritas Malta li jinstab fillimiti ta’ {a]-]ebbu; fejn hu akkwista g[arfien prattiku tal[idma li titwettaq minn Caritas immirata lejn ir-riabilitazzjoni ta’ persuni bil-vizzju tad-droga. G[al dawn l-a[[ar [mistaxil sena, GO dejjem tat lappo;; s[i[ tag[ha lil Caritas permezz ta’ ftehim bejn i]]ew; entitajiet. Il-kumpanija offriet, kemm il-darba, appo;; u g[ajnuna finanzjarja lil pro;etti ta’ Caritas ffukati fuq titjib fil-kwalità ta’ [ajja g[al persuni so/jalment

]vanta;;jati fil-komunità. F’San Blas David Kay iltaqa’ ma’ kapijiet u impjegati tal-Caritas, voluntiera, terapisti responsabbli millistadji kollha tal-programmi intensivi ta’ riabilitazzjoni u wkoll ma’ residenti li b[alissa g[addejjin minn programmi ta’ riabilitazzjoni fi//entru. Il-programmi huma ma[suba biex jappo;;jaw persuni li g[andhom problemi relatati mal-vizzju tad-droga u jg[inuhom biex jiddefinixxu l-identità u r-rwol tag[hom fis-so/jetà. Fl-istess [in, ilprogrammi jag[tu lir-residenti l-orjentazzjoni me[tie;a biex

ikunu jistg[u jintegraw ru[hom mill-;did fil-komunità. Caritas Malta hi l-akbar organizzazzjoni lokali impenjata li tipprovdi firxa wiesg[a ta’ trattamenti li jg[inu biex jintg[elbu diversi problemi so/jali. Caritas Malta ta[dem ma’ individwi so/jalment ]vanta;;ati inklu]i dawk li huma fqar jew fir-riskju talfaqar, persuni milqutin minn problemi ta’ natura so/jali, psikolo;i/i u emozzjonali, vittmi tad-droga, nies anzjani, dawk bi problemi tal-alko[ol u l-log[ob tal-azzard, vittmi ta’ u]ura, nies romol u separati fost o[rajn.

Iktar investiment minn kumpaniji tal-avjazzjoni f’Malta Is-settur tal-avjazzjoni f’Malta di;à jimpjega iktar minn 2,500 ru[, i]da g[adu qed jikber, jattira l-investiment u jo[loq ix-xog[ol. F’pajji]na hawn bosta kumpaniji li joffru servizzi f’dan il-qasam. U [afna minnhom qeg[din ikomplu jinvestu u j]idu dawn isservizzi. Wa[da minn dawn hi lkumpanija Russa Orion Malta, li hi bba]ata fl-ajruport internazzjonali ta’ Malta. Fl-a[[ar jiem t[abbar li din il-kumpanija, li toffri titjiriet charter b’jets privati, investiet mat-$22 miljun f’ajruplan ;did, tat-tip Hawker 4000. Dan se jing[aqad ma]-]ew; jets li di;à g[andha. Fuq is-sit tag[ha, ilkumpanija Hawker qalet li tara lil Malta b[ala pajji] fejn

tista’ tie[u vanta;; mis-settur li dejjem qed jikber, b’ri]ultat tal-po]izzjoni ;eografika talpajji], l-ispejje] baxxi u l-fatt li Malta hi membru tal-Unjoni Ewropea. Kumpanija o[ra li qed tinvesti hi l-kumpanija Maltija Malta Wings. F’dawn l-a[[ar ;img[at Malta Wings xtrat ajruplan tat-tip Tecnam P2000T biex tibda toffri servizz ;did f’Malta. Dak talAir Taxi. Servizz li joffri linnegozjanti l-opportunità li jsiefru lejn pajji]i fil-qrib, g[all-g[arrieda, u bi spejje] ferm inqas milli kieku jikru jet. Fil-bidu ta’ din is-sena rre;istru Malti tal-avjazzjoni kien jinkludi iktar minn mitt ajruplan, b’]ieda ta’ 21% fuq sentejn qabel. U l-lista mistennija tkompli titwal. I]da dan mhuwiex l-uniku

tkabbir li kien hemm fis-settur tal-avjazzjoni. Fl-a[[ar snin rajna investimenti kbar minn Lufthansa Technik, SR Technics u Medavia, fost o[rajn. Waqt li l-MCAST beda joffri korsijiet spe/jalizzati biex i[arre; li]-]g[a]ag[ Maltin skont il-[ti;iet ta’ din l-industrija. Rajna wkoll linji tal-ajru ;odda li bdew ja[dmu minn pajji]na, jew sa[ansitra fet[u ba]ijiet f’Malta, u bejniethom ]iedu g[exieren ta’ rotot ;odda. Il-gvern, konxju li dan issettur jista’ jibqa’ jikber u ji;;enera l-;id fl-ekonomija Maltija, g[adu kif investa €17-il miljun fil-Park talAvjazzjoni f’{al Safi, biex b[alma ;ara f’setturi o[ra, anke s-settur tal-avjazzjoni jkun su//ess.

L-istudenti huma lambaxxaturi li jwasslu lmessa;; favur l-ambjent fiddjar tag[na. Bis-sa[[a ta’ EkoSkola jag[tuna e]empju, b’hekk niggarantixxu li n[allu ambjent a[jar milli sibnieh’. Dan kien wie[ed middiskorsi ta’ apprezzament li diversi membri parlamentari mi]-]ew; na[at tal-kamra g[amlu lejn studenti li attendew g[at-8 edizzjoni ta’ EkoSkola Parlament. Attività li g[aliha attendew diversi studenti minn skejjel primarji minn madwar Malta u G[awdex. Dawn l-istudenti ressqu mozzjoni lill-Ispeaker talParlament Michael Frendo bi t[ejjija g[as-Summit Dinji li se jiltaqa’ l-;img[a d-die[la f’ Rio de Janeiro, u li g[aliha

mistenni jattendi l-Ministru g[at-Turi]mu, l-Ambjent u lKultura Mario de Marco. L-istudenti g[amlu dikjarazzjoni fejn esprimew itt[assib tag[hom dwar problemi ambjentali li jista’ jkollhom effett ha]in fuq il-futur tag[na, fosthom issemma ttni;;is tal-arja, l-art u l-ba[ar mill-industrija. Kif ukoll ittibdil fil-klima u l-effetti []iena li qed ikollu fuq ilkwalità tal-[ajja tag[na. Wara l-istudenti [adu vot favur din il-mozzjoni u lIspeaker Michael Frendo g[alaq din it-8 edizzjoni ta’ EkoSkola Parlament. Fla[[ar nett l-istudenti flimkien mal-g[alliema tag[hom [adu ritratt talokka]joni flimkien malIspeaker u l-Membri Parlamentari.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

8 Fit-triq tal-[ajja Fl-20 ta’ :unju l-komunità internazzjonali tfakkar Jum irRefu;jati. Dan isir bil-[sieb li nnies tifhem dejjem a[jar minn xiex jg[addu n-nies fi b]onn ta’ protezzjoni internazzjonali min[abba persekuzzjoni, gwerer /ivili, u di]astri naturali. Nies b[al dawn ikollhom b]onn

diversi forom ta’ solidarjetà u g[ajnuna. F’pajji]i b[al tag[na, li]jed li niltaqg[u mag[hom hu meta jaslu wa[edhom fuq iddg[ajjes jew ji;u salvati milli jinbelg[u mill-qilla tal-ba[ar. O[rajn jaslu bl-ajru jew fuq xi vapur u meta jkunu hawn jitolbu protezzjoni. Imma eluf kbar [afna

o[rajn jaslu biss sa xi na[a o[ra f’pajji]hom stess jew xi art vi/in. Dawn spiss jispi//aw f’xi kamp fejn il-kundizzjonijiet ta’ g[ajxien jafu jkunu ferm ’il bog[od minn xierqa u dinjitu]i. Esperjenza simili partikolari kienet ta’ dawk li saru mag[rufin b[ala....

Is-subien mitlufin tas-Sudan Fakkarni fihom l-inkwiet ;did li qed iberren bejn isSudan u s-Sudan t’Isfel – illum ]ew; pajji]i differenti – u l-a[barijiet dwar eluf kbar ta’ refu;jati li qed ikollhom ja[arbu mill-;lied u lqerda tal-mument, b[alma kellhom jag[mlu [afna o[rajn qabilhom. G[addew 20 sena Kienet is-sena 1992 meta fil-Kenja waslu mat-12,000 tifel mis-Sudan, tfal li ma damux ma [adu l-isem ta’ “Is-subien mitlufin tasSudan”. Il-mi;ja tag[hom wasslet biex il-Kenjani, flimkien mal-UNHCR, la;enzija internazzjonali tarrefu;jati, jift[u Kamp tarRefu;jati f’Kakuma. Ma]-]mien, il-popolazzjoni ta’ dan il-kamp kibret sew. Fih waslu wkoll Somali

u Etjopjani minn kampijiet li kienu f’in[awi o[rajn talKenja u li ;ew mag[luqin. Waslu wkoll refu;jati o[rajn mir-Re;jun talG[adajjar il-Kbar, li kienu trasferiti minn Najrobi. Ilpopolazzjoni la[qet mat80,000 minn pajji]i diversi. Mal-40 fil-mija minnhom twieldu fl-istess kamp. Min kienu “Is-subien mitlufin tas-Sudan” u x’;ara minnhom ma]-]mien^ Vittmi ta’ gwerra /ivili Fl-1983, fis-Sudan

fe;;g[et gwerra /ivili, bejn in-na[a ta’ fuq u dik t’isfel. Kienet gwerra kkargata minn disgwid re;jonali, etniku u reli;ju]. Sa /ertu punt, kienet kontinwazzjoni ta’ gwerra o[ra qabilha li bdiet fl-1955 u ntemmet fl1972. B[alma ji;ri dejjem f’sitwazzjonijiet b[al dawn, likbar vittmi kienu t-tfal. F’nofs is-snin Tmenin, eluf ta’ tfal subien Sudani]i ta’ etajiet diversi kellhom ja[arbu mill-villa;;i etni/i tag[hom, li kienu ji;u attakkati l-i]jed bil-lejl. Fosthom kien hemm sa[ansitra subien ta’ [ames

minn Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt

Subien Sudani]i li kienu kkunsidrati u mlaqqma b[ala ‘‘Is-subien mitlufin tas-Sudan’’

snin. Is-subien spi//aw iterrqu wa[edhom, ming[ajr il;enituri tag[hom. Tfal ta’ 10 snin jew ftit aktar fil-prattika saru l-a[wa u l-missirijiet ta’ tfal o[rajn iktar fra;li minnhom. Is-subien imxew l-ewwel lejn l-Etjopja. Baqg[u hemmhekk sas-sena 1991 meta l-Komunisti [atfu lpoter u l-gvern beda jke//ihom b’theddida li jekk ma jitilqux jift[u n-nar fuqhom.

12,000

Imbi//ra mill-kukkudrilli

Forma o[ra ta’ tbatija Meta s-subien Sudani]i waslu fil-kamp, it-tbatija

Eluf minnhom ippruvaw ja[arbu billi jaqsmu xXmara Giro. Mhux mag[ruf kemm fosthom inqatlu, g[erqu jew kienu mbi//ra mill-kukkudrilli. Is-subien li rnexxielhom jaslu sax-xatt l-ie[or wara g[amlu xhur s[a[ jimxu minn post g[all-ie[or. Huma re;g[u da[lu fis-Sudan biex minn hemm imorru l-Kenja. Fl-1992, fil-Kamp ta’ Kakuma waslu qrib it-

Minn meta [arbu mill-villa;;i tal-;enituri tag[hom sa dakinhar, kienu mxew mal-1,500 kilometru. Kien f’Katuma li bdew isej[ulhom “Is-subien mitlufin tas-Sudan”

tifel fl-etajiet bejn ittmienja u t-tmintax-il sena. Bosta ma kinux jafu tajjeb id-data tat-twelid tag[hom. Minn meta [arbu millvilla;;i tal-;enituri tag[hom sa dakinhar, kienu mxew mal-1,500 kilometru. Kien f’Katuma li bdew isej[ulhom “Is-subien mitlufin tas-Sudan”. L-isem kien me[ud mir-rakkont ta’ Peter Pan. B’kollox kien hemm fuq 25,000 tifel.

tag[hom [adet forma o[ra, kienet minsu;a ma’ [afna qtig[ il-qalb u miftuma minn kull [jiel ta’ x’kien se ji;ri minnhom. Kellhom g[atx kbir g[al soluzzjonijiet li jo[or;uhom minn fejn kienu u jift[ulhom il-bieb g[al [ajja ming[ajr periklu u dinjitu]a. Kienu jg[ixu minn jum g[all-ie[or. Il-;uh ;ieli kien ikun imsie[eb minn mard b[al malarja u dijarea. M’g[andniex xi ng[idu, ilfirda mill-;enituri tag[hom u [uthom kienet tag[tihom ;ewwa [afna. G[adda [afna ]mien sa ma bdew jaraw xi xaqq dawl

f’tarf il-mina. Id-dawl issa[[a[ meta, fl-2001, lIstati Uniti tal-Amerika [abbru pro;ett biex mijiet kbar minn fost “Is-subien mitlufin tas-Sudan” jittie[du l-Amerika u jing[ataw i//ans li jibdew [ajja ;dida. L-Amerikani niedew dan ilpro;ett g[ax il-kundizzjonijiet li kienu qed jg[ixu fihom dawn it-tfal fil-Kamp ta’ Katuma kienu ferm inkwetanti u kienu jin[tie; li l-komunità internazzjonali tag[mel xi [a;a g[alihom ferm a[jar milli kienet g[amlet sa dakinhar. Arkivju di;itali Fl-Amerika, is-subien

Sudani]i sabu tistenniehom [ajja ;dida li ppermettitilhom ukoll jedukaw irwie[hom u ji]viluppaw it-talenti tag[hom. G[axar snin wara, bdew ife;;u l-istejjer ta’ su//ess tag[hom. Bejniethom bnew u qed ikomplu jibnu wkoll arkivju di;itali dwarhom u dwar ;rajjiethom. Dawn id-dokumenti, li talbiet g[alihom issa jistg[u jag[mluhom ukoll bl-internet, qed jg[inuhom isiru jafu jew i;eddu l-memorja tag[hom dwar g[eruqhom u l-istorja tag[hom.

Malek hu wie[ed mill-mijiet ta’ subien Sudani]i li sabu ;ejjieni ;did f’Phoenix. Illum hu technician fil-qasam mediku. Permezz tad-dokumentazzjoni di;itali, hu seta’ jara x’qal f’intervista li kienu g[amlulu voluntiera talferg[a Svedi]a tas-Save the Children International, fl1989. L-intervista saritlu meta kien g[adu l-Etjopja. Dak i]]mien kellu 14-il sena. Id-dokumenti juru li dakinhar hu qal li kien twieled f’villa;; jismu Thur Khol firre;jun ta’ Bahar al-Gazal. Lill-intervistaturi hu kien qalilhom l-ismijiet tal-familja tieg[u u rrakkuntalhom kif qabel il-gwerra /ivili hu kien jirg[a l-annimali. Qalilhom ukoll li kien [arab ma’ [afna subien o[rajn biex jevitaw milli jin[atfu mis-suldati min-na[a ta’ fuq tas-Sudan. Is-subien Sudani]i kienu jafu sew x’seta’ jfisser jekk jinqabdu mis-suldati. Kien ifisser li jkollok toqg[od g[al kull ma jg[idulek u taqdihom f’kull ma jg[idulek. Kien ifisser periklu, ng[idu a[na, li jg[allmuk tispara biex wara j;ieg[luk tag[mel hekk fuq niesek stess. Seta’ jfisser li j;ieg[luk timxi quddiemhom fl-g[elieqi u l-boskijiet, biex jekk ikun hemm xi bomba tal-art mo[bija, titbi//er int, mhux huma. U min jaf x’i]jed! Illum fis-Sudan ma g[adx hemm gwerra /ivili. Fl-2005 ;ie ffirmat Trattat ta’ Pa/i u f’Lulju li g[adda s-Sudan t’Isfel sar pajji] indipendenti. I]da l-istejjer ta’ ;lied etniku, b[al fl-istat Jonglei fin-na[a t’isfel, g[adhom ma spi//awx.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

L-elezzjonijiet ta’ g[ada fil-Gre/ja Fl-a[[ar sentejn, fl-a[barijiet ta’ barra smajna [afna fuq il-Gre/ja, pajji] li naqas li jag[mel irriformi biex jg[ix tajjeb, u issa qed jiffa//ja lkonsegwenzi. Gvernijiet Griegi wie[ed wara l-ie[or da[[lu skoss nies mal-gvern, issussidjaw kemm fel[u f’;irja g[all-voti, m’g[amlux it-tibdil biex ikunu jistg[u jikkompetu, u f’pajji] fejn il-passatemp nazzjonali hu l-eva]joni tat-taxxi, faqg[u l-kaxxa tal-Gre/ja. Qabel kienu ja[bu l-problemi billi ji]valutaw, ji;ifieri jaqtg[u l-valur tad-drakma u allura jaqtg[u l-valur ta’ kull paga, ta’ kull servizz so/jali, ta’ kull somma mfaddla u anke jaqtg[u l-valur tad-dejn li kellhom fid-drakma. Issa, billi g[andhom l-ewro, flok ja[bu l-problemi bl-i]valutar, iridu jiffa//jawhom u jsolvuhom. U jridu jaraw kif se jsibu tarf tal-kobba li g[aqqdu tul is-snin u li tista’ tit[abbel ftit aktar wara l-elezzjoni ta’ nhar il-{add li ;ej, it-tieni wa[da f’sitt ;img[at, wara l-ewwel wa[da li tant tat parlament imkisser li [add ma seta’ jg[aqqad gvern. Hi [asra li l-Gre/ja, fejn l-Ewropa ssib l-g[eruq tag[ha, waslet f’dan l-istat. Wara l-fatt kul[add g[aref. Bil-Malti ng[idu li ‘tie[u bla ma trodd, isswar t[ott’. Il-Griegi [attew pajji]. Is-sitwazzjoni Griega, kienet il-bidu tal-kri]i fiz-

zona ewro, illum il-;urnata madwarna hemm numru ta’ pajji]i li jinsabu f’sitwazzjonijiet diffi/li, tant li kellhom jie[du numru kbir ta’ mi]uri ta’ awsterità biex ikunu jistg[u jo[or;u minn dawn il-kri]ijiet. Fl-Italja rajna sa[ansitra Gvern Teknokratiku jie[u f’idejh it-tmexxija tal-pajji] bil-g[an li jie[du d-de/i]jonijiet me[tie;a biex ikun evitat il-falliment. Franza wkoll kellha tie[u numru kbir ta’ mi]uri ta’ awsterità. U xi ng[idu g[al Spanja blammont ta’ qg[ad jispara ‘l fuq b’mod partikulari fost il-;enerazzjoni ]ag[]ug[a. L-g[aqda tal-Ewropa F’mumenti b[al dawn, u[ud jistg[u jit[assbu wkoll fuq l-g[aqda tal-Ewropa u din tistax tkompli miexja ‘l quddiem b’pajji]i b[all-Gre/ja jtaqqluha. I]da l-idea tal-g[aqda tal-Ewropa mhix idea g[all-bnazzi biss. Twieldet wara l-akbar maltemp li qatt ;arrbet l-Ewropa, ]ew; gwerer li fihom lEwropej qatlu ‘l xulxin. L-g[aqda tal-Ewropa mxiet ‘il quddiem minkejja l-maltemp. It-Tieni Gwerra Dinjija kienet il-katalist li ;abet din il-bidla. Wara l-mewt ta’ miljuni ta’ persuni. I]]ew; pajji]i li kienu l-akbar g[edewwa ta’ xulxin, resqu lejn xulxin bil-g[an li jsibu soluzzjoni komuni, g[al ;id ta’ kul[add. Dan il-pass kien

irnexxa u g[adu jirnexxi g[ax sal-lum f’din lg[aqda (Unjoni Ewropea) hemm mi;bura numru ta’ pajji]i li lkoll qed ja[dmu lejn g[an wie[ed dik li jkun hemm g[aqda bejn is-27 pajji] membru. Unjoni Ewropea li wara g[exieren ta’ snin wara tTieni Gwerra Dinjija irnexxielha ]]omm ’il bog[od mill-kontinent Ewropew, gwerer, ;lied u kunflitti li kienu iddominaw l-ewwel nofs tas-seklu g[oxrin. G[aqda li wasslet g[al numru kbir ta’ pro;etti Ewropej. Unjoni Ewropea li wasslet g[at-twaqqig[ tal-fruntieri bejn il-pajji]i membri tag[ha u llum i//ittadini Ewropej huma [ielsa jmorru fejn iridu ming[ajr xkiel. G[alhekk dan hu ]mien ta’ sfida, l-aktar g[al dawk il-pajji]i li b[all-Gre/ja naqsu mill-g[aqal, i]da hu wkoll ]mien ta’ opportunità, l-opportunità li l-Ewropa tista’ toffri s-soluzzjoni li l-Gre/ja ma tistax issib wa[edha. Min-na[a ta’ Franza u l-Italja kien g[aqli li fla[[ar sig[at qabel l-elezzjonijiet fil-Gre/ja jsostnu li post dan il-pajji] g[adu fiz-zona ewro. Dan jindika l-g[aqda li ;abet din il-munita fost il-pajji]i membri li j[addnuha. Tkun [asra jekk id-de/i]jonijiet fil-Gre/ja ma jwasslux biex din tirritorna fit-triq li jwassal g[attkabbir ekonomiku li jnissel sens ta’ stabbiltà filpajji].

Skizzi (69)

Nilqg[u l-istedina Sentejn u nofs ilu ;ie varat il-programm ta’ breast cancer screening f’pajji]na. F’dan i]]mien pjuttost qasir ;ew mistiedna biex jag[mlu dan it-test 30,000 mara minn madwar Malta u G[awdex kollu. 30,000 mara g[amlu l-breast screening

Statistika li [ar;et dan la[[ar uriet li minn dawn it30,000 mara li ssottomettew ru[hom g[al l-iscreening tassider, inqabdu 117 il-ka] ta’ bidu tal-marda tal-kan/er. G[all-grazzja ta’ Alla nnumru hu wie[ed ]g[ir. M’hemmx dubju li kull wie[ed minn dawn il-ka]i jista’ ji;i trattat fil-fa]i bikrija tal-marda. B’hekk jag[ti persenta;; ta’ rekuperu iktar g[oli.

Skont il-pjan nazzjonali tassa[[a fi ]mien sentejn g[andu jibda programm ta’ screening ie[or spe/jalizzat intenzjonat g[as-sa[[a tal-mara. Sal-2014 hu mistenni li jibda liscreening fuq l-g[onq talutru, marda o[ra li taffettwa esklussivament lin-nisa. Nittamma li dan ilprogramm ikollu l-istess su//ess li tal-breast screening programme. Intant nawgura lillprofessjonisti u paramedi/i li qeg[din ja[dmu fuq dan ilpro;ett kull su//ess f’din ilmissjoni hekk importanti. Intant in[e;;e; lin-nisa kollha li ji;u mistiedna jattendu dan it-test biex ma jitilfux din l-opportunità. :enero]ita Maltija Dawn l-a[[ar ;img[at

In[e;;e; lin-nisa kollha li ji;u mistiedna jattendu g[all-e]ami tal-breast screening biex ma jitilfux din l-opportunità

re;g[et intweriet il-;enero]ità qawwija li g[andhom ilMaltin fil-konfront ta’ dawk kollha li huma fil-b]onn. Ittellg[u numru ta’ attivitajiet bi sfond sportiv li l-iskop a[[ari tag[hom kienu tnejn. L-ewwel li tissa[[a[ ilkuxjenza dwar ix-xog[ol siewi li qieg[ed isir f’[afna oqsma so/jali u t-tieni li jin;abru fondi sostanzjali biex ikompli jissa[[a[ dan ixxog[ol ta’ fejda. Deher /ar li l-bir ta’ ;enero]ita tal-Maltin hu wie[ed fond tassew hekk kif minn attività g[all-o[ra n-nies baqg[et tirrispondi bl-g[otjiet mill-qalb, imnebb[a minn spirtu kompletament altruwistiku biex tikkontribwixxi lejn kaw]i ;usti u nobbli. F’bosta pajji]i dan il-;bir ta’ fondi ;eneralment isir esklussivament fi ]minijiet spe/jali, ng[idu a[na fil-festi tal-Milied. F’pajji]na jidher /ar li lg[ajnuna qed tintalab u ssib l-appo;; f’kull ]mien. Dan hu

sens ta’ altruwizmu li hu valur li jg[aqqadna b[ala Maltin irrispettivament millopinjonijiet kuntrastanti li n[addnu. Dan l-impenn imur ’il bog[od mill-imma;ini tradizzjonali fejn il-[afna dejjem kienu j[arsu lejn listat biex ikun ta’ wens. Mhux biss hu sinjal ta’ empatija ;enwina lejn min g[andu b]onn i]da hu sinjal ta’ maturità u ta’ sens qawwi ta’ valuri so/jali li huma lkolla li biha tissawwar so/jetà b’sa[[itha u [anina. Jibda l-istagun tas-sajf Issa li daqt jifta[ l-ista;un tal-ba[ar, nitkexkex na[seb fil-[sara li tista’ ssir lill-ba[ar minna stess. Skart fuq ir-

ramel wara xi barbecue, skart fil-ba[ar minn xi cabin cruiser, nuqqas ta’ osservazzjoni ta’ regolamenti ta’ sigurtà fir-rigward ta’ in;enji tal-ba[ar u mitt [a;a o[ra. G[andha responsabbiltà biex dan il-ba[ar li jag[tina

minn Caroline Galea info@carolinegalea.com

tant nib]g[u g[alih u nie[du [siebu. G[andha responsabbiltà biex ng[allmu u nedukaw lil min ma jifhimx dan u nfehmuh li l-g[ajxien ta’ [afna Maltin u G[awdxin iserra[ fuq il-fatt li a[na jirnexxilna n]ommu l-ba[ar tag[na fl-istat sabi[ li qieg[ed. Dan hu appell li n[obb nag[mel kull sena. Nie[du gost u ngawdu dan ir-ri]ors li tant hu g[al qalbna ming[ajr ma nuru di]rispett, mhux biss g[all-ambjent imma wkoll g[al dawk li ji;u warajna biex jie[du pja/ir huma wkoll.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

10 Ittri

Il-Fratellanza tar-Ru]arjanti Sur Editur, Id-devozzjoni lejn it-talba tar-ru]arju mqaddes hi antika [afna. San Duminku ta’ Gu]man flimkien mas-suldati tieg[u (il-patrijiet Dumnikani) kienu promoturi ta’ din it-talba tant g[a]i]a f’;ie[ il-Ver;ni Marija. Il-Madonna tar-Ru]arju kienet rebb[et lill-Ordni talKavallieri ta’ San :wann f’battalja f’Lepanto fuq it-

Torok fl-1571. G[al din irreb[a l-Ordni tal-Kavallieri ta’ San :wann waqqfet fratellanza f’;ie[ din it-talba g[a]i]a, fl-1575 bl-iskop li ssabbar u tassisti dawk ikkundanati g[all-mewt li ’l quddiem ]didilha titlu ie[or dak ta’ (misericordia) tal[niena. Il-membri tag[ha fil-bidu kienu kavallieri. Nhar it-18 ta’ Ottubru 1755 il-Gran

Mastru Pinto f’/erimonja pompu]a ;ie investit membru fil-Fratellanza tarRu]arjanti. G[all-ewwel loratorju tal-fratellanza kien fil-Knisja tal-Porto Salvo imma mbag[ad marru flOratorju tal-Kon-Katidral ta’ San :wann. Fl-1578 il-Fratellanza ing[aqdet ma’ dik tal-Qtug[ ir-Ras ta’ San :wann ilBattista u t-titular kien il-

famu]a pittura talCaravaggio li turi l-qtug[ irras tal-Battista. Fi ]mien ilKavallieri l-GranViskonti kien jav]a lill-fratellanza ble]ekuzzjoni u fi ]mien lIngli]i kienet il-Pulizija li tav]a lill-Fratellanza tarRu]arjanti. Fi ]mien l-Ingli]i kien hemm membri fiha professjonisti u nobbli o[ra fis-so/jetà. Waqt i/-

/eremonji tag[hom il-fratelli Ru]arjanti kienu jilbsu kunfratija bajda b’/inglu abjad mal-qadd flimkien ma’ kuruna tar-ru]arju ta’ kulur iswed u wi//hom kien ikun mg[ammad permezz ta’ barnu] b’]ew; toqbiet quddiem l-g[ajnejn. Waqt il-;bir kien ikollhom karus tal-landa f’idejhom bi xbieha ta’ ras San :wann ilBattista fuq quddiem talKarus. Mill-;bir kienu j[allsu l-ispejje] tad-dfin u li jibqa’ kien issir quddies b’sufra;ju g[al ru[ likkundannat. Waqt il-;bir ta’ flus irRu]arjanti ma kinux imorru ji;bru mil-lokal fejn kien joqg[od l-ikkundannat u lanqas mil-lokal fejn ikun sar id-delitt. Baqa’ imwa[[ax meta ra dawn il-fratelli u ddeskrivihom b[ala fatati lesploratur,George French Angas meta ]ar Malta fl1841 fil-ktieb tieg[u “Rambles in Malta and Sicily”. L-imsemmija Fratellanza kienet tipprovdi lill-patri kappu//in li jkun qieg[ed jassisti fl-a[[ar malikkundannat, ]ew; palletti impittra, wa[da turi lillMadonna tar-Ru]arju flimkien ma’ San Duminku u San :u]epp u l-o[ra turi dDuluri u Kur/ifiss biex likkundannat i[ares lejhom b’devozzjoni u jkunu l-a[[ar soljiev qabel ma’ jid[ol fleternità. Barra minn hekk il-membri Ru]arjanti wara li tkun saret l-e]ekuzzjoni tal-ikkundannat kienu jne[[u l-[abel minn ma’ g[onqu u jpo;;u lkatavru fuq karretta g[al talapposta g[al dan il-g[an biss u je[duh f’post apposta biex issir l-inkjesta mill-Ma;istrat u t-tobba. Wara l-inkjesta rRu]arjanti kienu jpo;;u lkatavru ;ot-tebut. Kien hemm waqtiet o[ra li din ilfratellanza kienet tin;abar biex titlob g[all-ikkundannat kif ukoll biex tag[mel atti ta’ riparazzjoni. Meta waqfet il-piena kapitali waqfet ukoll din il[idma mill-fratellanza tarRu]arjanti.Is-Sur Edgar Montanaro kien kiteb listorja tar-Ru]arjanti fl-1942 fi ktieb b’folji ta’ daqs /kejken li kopja minnhom tinsab fil-Bibljoteka Nazzjonali l-Belt Valletta. Tassew ipprattikawh wie[ed mill-opri tal-[niena ‘idfen lill-mejtin’ u xieraq ukoll li l-qarrejja ta’ din littra jlissnu talba /kejkna g[al ru[ dawk il-membri mejtin tal-Fratellanza tarRu]arjanti li kienu jassistu lill-ikkundannati kemm materjalment kif ukoll spiritwalment.

Emanuel Micallef {al Qormi.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

Kultura 11

Titwila lil u[ud mill-attivitajiet kulturali organizzati madwarna B’xorti tajba kellna filKavallier ta’ San :akbu, esibizzjoni ta’ xi 70 opra artistika, ta’ xi w[ud mill-a[jar rappre]entanti tal-arti flIngliterra f’dan l-a[[ar seklu – xi 40 pittur, fosthom Sickert, Hockney u Lucian Freud. Il-British Council riedet ti//elebra l-75 sena tag[ha f’Malta, billi tag[tina dan irrigal. Hawn insibu mhux biss akwarelli, imma anke ]ejt, lithographs, etchings e//. Ta[lita tajba [afna, g[alkemm setg[u ddendlu a[jar. It-tema in genere donnha trid turi diversi stati tar-ru[, jew ta’ appre[ensjoni, kif ukoll xi darba jew tnejn, /erta nonchalance, qisna m’a[niex quddiem il-camera jew pittur, u [add ma jista’ jarana. L-g[a]la kienet ta’ Rego. Dan l-a[[ar qed jo[or;u diski li jimmu]ikaw poe]ija talletteratura Maltija. Jekk a[na m’a[niex neqsin minn letterati, lanqas ma a[na neqsin minn mu]i/isti jew studju]i talmu]ika. Fost dawk mid[la ta’ din lattività wie[ed jista’ jsemmi lil Dominic Galea li g[adu kemm [are; diska bil-poe]ija ta’ Karmenu Vassallo. Imma hemm ukoll l-APS Bank li ftit ilu, [are; diska bilpoe]iji ta’ Ru]ar Briffa mmu]ikata minn Mro Albert Pace, ir-rebbie[ ta’ kompetizzjoni tal-Bank b’mu]ika, sintendi ta’ kwalità o[ra –klassika – li konna smajna wkoll San :wann f’kun/ert meravilju]. Nicolò Isouard

Aktar ri/entement, l-APS Bank [are; diska o[ra bilmu]ika miktuba g[allKonkatidral ta’ San :wann, minn Ni/olò Isouard. Din g[andha re;istrazzjoni impekkabbli bl-istess artisti li kienu [adu sehem meta l-

minn Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

Mument waqt il-kun/ert li ttella’ fil-kappella ta’ Bir Miftu[

Oratorju in[adem f’San :wann. Kien irre;istrat fid-Dar tal-Irtiri Fran;iskana, Porziuncola, Ba[ar i/-?ag[aq. Aktar ma tisimg[u aktar tapprezza l-;enju ta’ Isouard u x-xog[ol tal-artisti kollha li [adu sehem biex isir il-kun/ert. Id-direttur kien l-Awstraljan Mro Richard Divall – studju] kbir ta’ Isouard – li editja lmu]ika u kiteb il-kummenti analiti/i g[as-CD. B[as-soltu Joseph Vella Bondin, b[ala konsultur, kien [ejja librett imprezzabbli blinformazzjoni fuq Isouard. F’dan il-disk tal-APS hu kien responsabbli wkoll g[at-test u nota biografika. Jie[du sehem firre;istrazzjoni (kif [adu filkun/ert) artisti mill-aqwa, kemm kantanti kif ukoll mu]i/isti: Rosabelle Bianchi, Claire Caruana, Claire Massa, Charles Vincenti, Albert

Dan l-a[[ar qed jo[or;u diski li jimmu]ikaw poe]ija tal-letteratura Maltija

Buttigieg u l-Malta Philharmonic, barra l-Kor Mirabitur. Id-Dar Europa irregalatna tliet films finalisti fil-konkors li jsir kull sena ta’ films Ewropej. Dawn kienu Attenberg ta’ Tsangarai, play ta’ Ostlund u Les Neiges du Kilimandjaro ta’ Gueduguian. L-ewwel wie[ed kien ibba]at fuq is-sens ta’ vacuum morali u ekonomiku fil-Gre/ja b[alissa. It-tieni ttratta t-tema ta’ bbuljar kemm fit-tfal kif ukoll fil-kbar. It-tielet kien storja ta’ Victor Ugo, sentimenti tradizzjonali b[al dawk li sawru l-Ewropa. Dan il-film kien mistrie[ wara l-isfida so/jali tat-tnejn l-o[ra, u spe/jalment tal-ewwel wie[ed li tana so/jetà ma tafx fejn sejra, ma temmen f’xejn, u ma tiddistingwix bejn umanità u annimalità. Rossini, Haydn u Webern Ta’ kull sena drajna nistennew il-kun/erti filKappella ta’ Santa Marija, ilGudja, organizzati minn Din lArt [elwa, bil-kooperazzjoni

tal-Ambaxxati Taljana, Fran/i]a u :ermani]a. Dawn b[as-soltu kienu talaqwa livell, u dejjem ikollhom attendenza ;eneru]a. It-Taljan kien String Recital ta’ grupp ta’ tfajliet ]g[a]ag[, li ffurmaw il-grupp tag[hom ilCalypso Ensemble fi [dan lorkestra Nazzjonali. Kien fihom g[axqa g[allperfezzjoni tag[hom u g[allmod kif irnexxielhom jing[aqdu. Daqqew mu]ika ta’ Rossini, Haydn u Webern. It-tieni kun/ert ;abilna kitarrista :ermani] ta’ fama mondjali, Ulrich Rasche (li sfortunatament ma stajtx nattendi). Daqq mu]ika ta’ Bach, Weiss u Reusner. It-tielet kien Violin and Violoncello Recital li fih daqqew Agnes Pyka (vjolin) u Edouard Sapey-Triomphe (vjolon/ell). Dawn daqqew mu]ika ta’ Maurice Ravel u Zoltan Kodaly, mu]ika impenjanti kemm biex tindaqq kif ukoll biex tinstema’. Idioma “moderna”, l-ewwel wa[da iddedikata lill-memorja ta’ Debussy. I]-]ew; mu]i/isti,

però ilhom idoqqu flimkien u allura kellhom ]mien bi]]ejjed biex isiru jafu lil xulxin g[alliskopijiet tal-esekuzzjoni. Dawn il-kun/erti qeg[din dejjem jg[inu lil Din l-Art {elwa fil-[idma tag[ha f’numru kbir ta’ restawr u ta’ manutenzjoni f’Malta u G[awdex. {aqqhom l-akbar prosit. Hawn ma nistax ma nsemmix il-wirjiet tal-arti fi [dan is-So/jetà tal-Kummer/ u Arti - Schifano – u o[ra filkwartier /entrali tal-BOV, ta’ grupp ta’ artisti fil-bidu tale]er/izzju tag[hom, [idma, li fil-kreattività tag[ha, twieg[ed ;ejjieni tajjeb. Nixtieq insemmi ]ew; kotba ;odda, wie[ed fuq it-teatru hawn Malta, ed. Mario Azzopardi u l-ie[or fuq lattività drammaturga ta’ bniedem [awtiel f’bosta oqsma, Joseph Vella Bondin – studju ta’ Charles Briffa. Imma fuq dawn it-tnejn, nikteb xi [a;a o[ra, aktar ’il quddiem. Fl-a[[ar nett nixtieq insemmi l-kun/ert tas-Sette Giugno mill-Baned King’s Own u La Valette, li b’inizjattiva tal-Kunsill talBelt, g[aqqad dawn i]-]ew; qawwiet ikoni/i f’kun/ert verament tal-og[la livell. I]]ew; baned mhux biss kellhom programm sabi[, imma tawna esekuzzjoni perfetta li g[axxqet lil kulmin kellu x-xorti jattendi.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

12 Sbu[ija

Christabelle Giordimaina

Marylise Pace

Tiana Ivins

Fl-aqwa tag[hom it-t[ejjijiet g[all-Miss World li se jsir f’Ordos Ordos hi belt fi/-?ina li ma tantx smajna dwarha, però dan l-a[[ar qed tissemma peress li din is-sena se tilqa’ l-akbar konkors tas-sbu[ija Miss World f’Awissu li ;ej. F’dan il-konkors tfajliet minn 120 pajji] se jikkompetu bejniethom g[at-titlu ta’ Miss World 2012, L-organizzaturi qed i[ejju programm mill-isba[ fejn il-kontestanti kollha se jie[du sehem f’diversi attivitajiet u filmati li jwasslu lilna f’Awissu li ;ej waqt il-final tat-62 edizzjoni ta’ Miss World. Dan se jkun segwit minn aktar minn biljun telespettatur u se jintwera minn 65 stazzjon televi]iv. ‘Ordos’ li bil-Mangolian tfisser ‘palazz’ jinsab fl-aktar parti sinjura ta/-?ina. Is-serata se ssir fit-18 ta’ Awissu fil-Fitness Centre Stadium li jesa’ 50,000 ru[ u hu l-akbar stadium li jinsab fil-pajji]. Il-preparamenti qed jit[ejjew mill-organzzaturi tal-Miss World Jersey Ltd. flimkien ma’ kumitat li kien iffurmat f’isem il-pajji] apposta g[al dan l-avveniment. Mal-wasla tag[hom il-kontestani se jkunu milqug[a b’festa u /elebrazzjonijiet kbar, fejn se jit[ejjew attivitajiet kulturali li jirrappre]entaw listess pajji].

Miss World 2011 Ivian Sarcos se tiltaqa’ malkontestanti kollha li se jie[du sehem fil-konkors ta’ din is-sena u se temm r-renju tag[ha filwaqt tg[addih lir-rebbie[a ta’ Miss World 2012. Dan se jkun vja;; memorabbli kemm g[arrappre]entanta Maltija Daniela Darmanin kif ukoll g[all-120 kontestanti o[ra li se jiltaqg[u f’dan il-pajji]. Apparti l-attivitajiet u filmati li jittie[du biex jintu]aw g[as-serata finali tal-Miss World huma se jkollhom ukoll i/-/ans li j]uru l-pajji] f’diversi tours li se ji;u organizzati. Din il-;img[a fil-programm Ordos 2012 Miss World Malta, li jixxandar illejla fuq NetTV, se nkomplu b’aktar informazzjoni fuq il-moda u ssbu[ija u ma jonqosx li b[al kull ;img[a inlaqqg[ukom ma’ tliet kontestanti o[ra li huma Christabelle Giordimaina, Marylise Pace u Tiana Ivins. Christabelle Giordimaina – Hi studenta ta’ 17-il sena. Hi tixtieq li f’[ajjitha tikber iktar b[ala mudella u tikseb aktar esperjenza f’dan il qasam kif ukoll titjieb iktar fil qasam ta]-]fin.

B[ala passatempi Christabelle, fil [in liberu tag[ha, t[obb tipprattika l-mudellar kif u ]-]fin. T[obb tisma’ l-mu]ika kummer/jali u tara films.

L-aktar li laqatha hu l-film Pirates of the Caribbean. Minn din il-kompetizzjoni Christabelle iggwadanjat iktar esperjenza filmudellar u ltaqg[et ma u/u[ ;odda. Marilyse Pace – Hi tfajla ta’ 20 sena u g[adha qed tistudja g[all-A levels. L- ambizzjoni ta’ Marilyse hi li jkollha su//ess fil-karriera ta’ accountant u li ssiefer f’pajji]i differenti biex issa[[a[ il-karriera tag[ha fil-mudellar. Fil-[in liberu tag[ha t[obb tisma’ l- mu]ika Pop u Rock< t[obb taqra u ssegwi rivisti tal-moda kif ukoll tara l-films. G[al Marilyse, din il-kompetizzjoni kienet ta’ esperjenza sabi[a li tibqa’ tiftakarha tul [ajjitha kollha. Hi tixtieq li tavvanza fix-xena talmoda u tkompli ta[dem f’dan il qasam. Tiana Ivins – Hi tfajla ta’ 19-il sena u g[aliha din kienet l-ewwel darba li kkompetiet f’kompetizzjoni tal-mudellar. Fil-[in liberu tag[ha t[obb tipprattika ]-]fin. B[ala mu]ika t[obb tisma Hip-Hop u R&B. L-ambizzjoni ta’ Tiana hi li fil-[ajja ta’ kuljum tipprova affarijiet differenti u tg[addi minn esperjenzi ;odda. Peress li din kienet l-ewwel darba li [adet sehem f’kompetizzjoni, ovvjament tixtieq li tie[u sehem f’aktar sfilati tal-moda u sbu[ija


Il-{amis, 30 ta’ :unju, 2011 Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

13

Franza u l-Ingilterra jaqbdu r-ritmu L-I]vezja eliminati

Andy Caroll feta[ l-iskor g[all-Ingilterra

Yohan Cabaye skorja t-tieni gowl g[all-Franza

Aktar ka]i ta’ razzi]mu

Skont fotografu Pollakk, partitarji Kroati g[addew kummenti razzisti fil-konfront tal-attakkant Taljan, Mario Balotelli, u anki tefg[u banana fil-ground. Id-delegati tal-UEFA qalu li se jistennew ir-rapport tallog[ba ming[and ir-referee biex jidde/iedu x’passi se jie[du. L-FIGC kitbet uffi/jalment lill-UEFA biex tesprimi d-di]appunt tag[ha min[abba li waqt li ndaqq l-innu nazzjonali, il-partitarji tat-timijiet l-o[ra bdew isaffru. Dan se[[ kemm waqt l-ewwel partita kontra Spanja kif ukoll kontra l-Kroazja. Intant, il-Federazzjoni Kroata kienet ;iet immultata €25,000 wara xi in/identi fil-partita kontra l-Irlanda. Il-partitarji Kroati tefg[u xi flares fil-ground, u kien hemm partitarju li qabe] fil-ground biex ji//elebra u jg[annaq lill-kow/ Slaven Bilic.

Ri]ultati, klassifiki u programm Grupp A Russja Rep. ?eka Polonja Gre/ja

L

Grupp B R

D

T

F

2 1 1 0 5 2 1 0 1 3 2 0 2 0 2 2 0 1 1 2

K

Pt

2 4 5 3 2 2 3 1

- -

12 06 12

Gre/ja v Rep. ?eka Polonja v Russja - -

16 06 12

Grupp C R

D

T

F

09 06 12

1-1 4-1 1-2 1-1

8.45 pm: Rep. ?eka v Polonja 8.45 pm: Gre/ja v Russja

Olanda v Danimarka :ermanja v Portugall - -

13 06 12

Danimarka v Portugall Olanda v :ermanja - -

17 06 12

K

Pt

2 2 0 0 3 1 6 2 1 0 1 3 3 3 2 1 0 1 3 3 3 2 0 0 2 1 3 0

- -

- -

08 06 12

Polonja v Gre/ja Russja v Rep. ?eka

:ermanja Portugall Danimarka Olanda

L

0-1 1-0 2-3 1-2

8.45pm: Portugall v Olanda 8.45pm:Danimarka v :ermanja

Spanja Kroazja Italja Irlanda

L

Grupp D R

D

2 1 1 2 1 1 2 0 2 2 0 0

T

F

K

Pt

0 5 1 4 0 4 2 4 0 2 2 2 2 1 7 0

- -

Spanja v Italja Irlanda v Kroazja - -

- -

8.45pm: Kroazja v Spanja 8.45pm: Italja v Irlanda

L

R

D

2 1 1 2 1 1 2 1 0 2 0 0

T

F

K Pt

0 3 1 0 4 3 1 2 3 2 3 5

4 4 3 0

11 06 12

1-1 1-3

Franza v Ingilterra Ukrajna v }vezja - -

14 06 12

Italja v Kroazja Spanja v Irlanda

Franza Ingilterra Ukrajna }vezja - -

10 06 12

18 06 12

LOG{OB G{AL-LUM

15 06 12

1-1 4-0

Ukrajna v Franza }vezja v Ingilterra - -

19 06 12

1-1

2-1

0-2 2-3

8.45pm: Ingilterra v Ukrajna 8.45pm: }vezja v Franza

GRUPP A Wroclaw

8.45pm. Repubblika ?eka v Polonja (Diretta Rai 1 u TVM2)

GRUPP A Varsavja

8.45pm. Gre/ja v Russja (Diretta Rai 1 u TVM)


14 Sport IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

GRUPP A

Ir-Russi jridu jikkonfermaw il-[sieb ta' Advocaat Il-konvinzjoni tal-kow/ tar-Russja Dick Advocaat li t-tim tieg[u lag[ab l-aqwa football tal-Euro 2012, se tkun e]aminata llum meta se jippruvaw jissi;illaw post fil-kwarti tal-finali u jibag[tu lill-Gre/ja d-dar. Ir-Russi impressjonaw bis-serje ta' passa;;i pre/i]i u kontra-attakki fir-reb[a kbira 4-1 fuq ir-Repubblika ?eka fl-ewwel log[ba minn Grupp A i]da b'tim mhux mibdul, ma setg[ux i]ommu l-istess momentum kontra ttim aggressiv Pollakk u kienu mi]muma 1-1. Il-Gre/ja jridu bilfors jirb[u lir-Russja biex jg[addu mal-a[[ar tmienja u ma jistg[ux jaffordjaw li jkollhom bidu di]astru] li s'issa swielhom qares kontra l-Polonja u rRepubblika ?eka li se jkunu qed jiltaqg[u f'Wrocklaw. I/-Champions tal-2004 sabu ru[hom 2-0 minn ta[t wara sitt minuti kontra /?eki u kienu wkoll minn ta[t kontra l-Polonja sa sitt minuti fit-tieni taqsima talewwel log[ba tatturnament. Ir-Russja g[andhom b]onn draw biex javvanzaw u g[adhom bla telfa fla[[ar 16-il log[ba sa minn meta tilfu f'partita ta' [biberija kontra l-Iran issena l-o[ra. U l-iskwadra ta' Advocaat li qed tgawdi minn tim ba]at fuq is-sinsla ta' Zenit St. Petersburg, b[alissa hi mimlija bilkunfidenza. Sebg[a mill-players tattim li bdew fi]-]ew; partiti jilag[bu ma/-Champions Russi Zenit fejn Advocaat kellu esperjenza po]ittiva b[ala kow/. Fil-fatt, sitta minn dawn il-players li g[elbu lil Rangers fil-final tat-Tazza UEFA tal-2008 f'Manchester ta[t Advocaat,

Formazzjonijiet probabbli>

Gre/ja (4-3-3)

Russja (4-3-3)

Sifakis, Torosidis, K. Papadop'los, Sokratis, Holebas, Maniatis, Katsouranis, Karagounis, Salpingidis, Gekas, Samaras

Malafeev, Anyukov, Ignashevich, A Bere'skiy, Zhirkov, Shirokov, Denisov, Zyryanov, Dzagoev, Kerzhakov, Arshavin

kienu fil-lista tal-ewwel [dax tal-kow/ Olandi] filPolonja. “Meta kien kow/ ma' Zenit lg[abna kontra timijiet differenti filkampjonat Russu u g[alhekk jaf il-players kollha bl-amment,” qal ilgoalkeeper Russu Vyacheslav Malafeev. Qatt ma kellu problemi li jadatta g[all-player jew li jmexxihom. Imbag[ad [oloq /ertu tattika li issa ilna nu]aw g[al dawn la[[ar sentejn u li nippruvaw intejbu minn log[ba g[al o[ra.” Il-moral u l-fidu/ja kbira li g[andhom ir-Russi li jirb[u l-Kampjonat, ;ejja wkoll minn fuq. Il-President tal-Unjoni tal-football Russa, Sergey Fursenko, fil-ktejjeb tat-tim, bit-titlu “:ibulna r-reb[a”, qal, “Qed nistennew bixxieraq li t-tim tag[na j;ibilna parti o[ra mis-serje ta' su//essi u reb[iet li kellu l-football Russu.” Il-kow/ Grieg mistenni li jag[mel tibdil bid-difensur Sokratis Papastathopoulos issa disponibbli wara li skonta log[ba sospensjoni. Il-goalkeeper Michalis Sifakis probabbilment se jibda wara li [a post limwe;;a' Kostas Chalkias

f'nofs it-teni tasqsima kontra /-?eki. Il-midfielder Giorgos Karagounis f'din il-log[ba g[andu wkoll jil[aq irrekord nazzjonali ta' Theodoros Zagorakis ta' 119-il log[ba bil-flokk talGre/ja. Santos qal li t-tim tieg[u minkejja li g[andu punt wie[ed biss, minn ]ew; partiti, xorta g[ad jista' jmur kontra l-lo;ika u lkurrent. “Irridu ninsew kollox warajna. Issa rridu nie[du lpassjoni kollha li g[andna fil-pitch u ninsab konvint li nag[mlu l-partitarji Griegi kuntenti,” qal il-kow/ Portugi].

Dick Advocaat g[adu jsostni li r-Russja hu l-a[jar tim fil-Euro 2012

Min jista' jikkwalifika minn Grupp A L-erba' timijiet fi Grupp A, ir-Russja, irRepubblika ?eka, il-Polonja u l-Gre/ja kollha jistg[u jikkwalifikaw g[al mala[[ar tmienja fuq mertu tag[hom stess u kollha jafu li reb[a tiggarantilhom li jag[mlu dan. Ir-Russja jridu biss draw kontra l-Gre/ja biex javvanzaw u jistg[u anke javvanzaw

b'telfa jekk il-Polonja u r-Repubblika ?eka ji;u draw. Draw jista' jkun bi]]ejjed ukoll g[arRepubblika ?eka diment li l-Gre/ja ma tirba[x kontra r-Russja. G[all-Polonja u l-Gre/ja l-affarijiet huma aktar sempli/i. It-tnejn iridu reb[a, inkella barra.


Sport 15 IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

GRUPP A

It-tattika Pollakka mhux se tissorprendi li/-?eki Il - kow/ tal - Polonja Franciszek Smuda qed jibba]a fuq ta[lita ta ' difi]a soda u kontra - attakk fluwidu g[all - a[[ar log[ba minn Grupp A llum kontra r - Repubblika ?eka , tim li se jkun attent li ma jaqax darbtejn fl - istess nasba waqt il - Euro 20 1 2 . Il - jiem ta ' glorja tal Polonja fis - snin 70 u 80 kienu ba]ati fuq l - istess stil ta ' log[ob u dan kien il - mudell li adottaw il players ta ' Smuda f ' wirja mill - aqwa fit - tieni taqsima kontra r - Russja li tathom it - tieni draw konsekuttiv 1-1.

Smuda qed jippjana li j]omm l - istess players g[alkemm i/ - ?eki din id darba jistg[u ma jibilg[ux il - lixka wara li kontra l Gre/ja wrew li kienu komdi jistennew fuq wara , wara telfa sorprendenti 4 -1 kontra r - Russi li assorbew il - pressjoni inizjali qabel bdew il - kontra - attakki mi/idjali tag[hom . “ Ma rridux inkunu aktar offensivi . Huma biss it Taljani fil - football li jiddefendu u milli jidher minkejla li jag[mlu dan jirb[u wkoll . G[alfejn m ' g[andniex nag[mlu hekk a[na wkoll ,” qal Smuda . Ir - Russi jinsabu fl ewwel post tal - grupp b ' erba ' punti wara draw 11 mal - Polonja waqt li / ?eki jinsabu fit - tieni post bi tliet punti , il - Polonja tnejn u l - Gre/ja b ' punt wie[ed biss . Rimonta ta ' qtug[ ta ' nifs kontra r - Russi fit - tieni taqsima , g[olliet il - moral ta ' wie[ed mill organizzaturi tat turnament li issa qed jemmnu li t - tim ta ' Smuda kapa/i jag[mel dak li l ebda tim Pollakk qatt ma rnexxielu jag[mel qabel – jirba[ log[ba fil - finali tal Kampjoanti Ewropej . “ Nafu li / - ?eki draw g[alihom ikun bi]]ejjed . Irridu nirb[u . Nistg[u naraw li qed nitjiebu minn log[ba g[al o[ra u nittamaw li t - tielet wa[da tkun ir - reb[a ,” qal l attakkant Robert Lewandowski . Itant g[al din il - log[ba l - media Pollakka qalet li Smuda mistenni li j]omm lil - goalkeeper Przemyslaw Tyton minflok is - solitu Wojciech Szczesny li tke//a fl - ewwel log[ba kontra l - :re/ja . F ' intervista fuq it televi]joni Pollakka ,

Smuda qal li jib]a ' minn /ertu ]balji li g[amel Szczesny kontra l - Gre/ja . “ Tyton dejjem ;ab kalma fil - log[ba ,” qal Smuda . Il - Polonja g[andhom ukoll problema ta ' injuries imma mhux prbolema kbira daqs dik ta/ - ?eki li jinsabu fuq ix - xwiek biex jil[qu jirkupraw lill captain u playmaker Tomas Rosicky . Dan il - player li l kreattività u l - passa;;i tieg[u imexxu l - attakk ?ek , we;;a ' l - achilles fir reb[a 2 -1 fuq il - Gre/ja u sal - Erbg[a qal li lanqas biss fela[ jimxi . Uffi/jali tat - tim qalu li l - kundizzjoni ta ' Rosicky qed titjib imma g[adu dubju] . A[bar tajba li [a t - tim i]da kienet dik li l - ispalla tal - goalkeeper Petr Cech marret g[all -- [jar u se jkun lest g[all - log[ba . I/ - ?eki li se jkollhom ukoll eluf ta ' partitarji tag[hom fl - istadium li jinsab anqas min sieg[a bog[od mill - fruntiera tag[hom iridu jsibu mezz kif i]ommu l - pressjoni g[al 90 minuta s[a[ . Kontra r - Russja , i/ - ?eki kellhom l - a[jar log[ob fl ewwel fa]i sakemm ir Russi [adu kontroll , imbag[ad wara sitt minuti e//ellenti fil - bidu tal log[ba kontra l - Gre/ja - li wassluhom biex skurjaw ]ew; gowls - kellhom log[ba nervu]a sat - tmiem i]da ]ammew g[al reb[a 2 -1. Fl - a[[ar partiti ri/enti / ?eki ma marrux tajjeb mal - Pollakki , fejn tilfu

Il-goalkeeper tar-Repubblika ?eka Petr Cech li la[aq irkupra minn injury fi spalltu g[al kontra l-Polonja

kontra l - avversarji ;irien fi tlieta mill - a[[ar erba ' konfronti pre/e denti . “ Nittamaw li nibdew bl istess mod kif bdejna fl ewwel ]ew; partiti . Kontra r - Russja ma skorjajniex u rridu napprofittaw mi/ - /ansijiet kif g[amilna kontra l Gre/ja ,” qal Cech .

Formazzjonijiet probabbli>

Rep. ?eka (4-2-3-1) Cech, Gebre Selassie, Sivok, Kadlec, Limbersky, Hubschman, Plasil, Jiracek, Rosicky, Pilar,

Baros

Polonja (4-4-1-1)

Tyton, Piszczek, Wasilewski, Perquis, Boenisch, Dudka, Blaszczykowski, Polanski, Murawski, Obraniak, Lewandowski


16 Sport IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

Cabaye ta’ Franza jiskorja t-tieni goal kontra l-Ukrajna

Tliet minuti fatali g[all-Ukrajna }ew; goals fi spazju ta’ tliet minuti kienu fatali g[allUkrajna u swewlhom telfa, 20, kontra Franza, li kellhom log[ba mill-aqwa u g[al [injiet twal fil-partita gawdew mill-pusses tal-ballun. Il-partita bejn l-Ukrajna u Franza kellha tkun sospi]a g[al madwar 55 minuta min[abba maltemp kbir. Ilplayers kien ilhom [ames minuti fil-ground qabel irreferee Olandi], Bjorn Kupiers, erba’ minuti wara li kienet bdiet il-partita, ordnalhom biex imorru lura fid-dressing rooms. Ir-referee ta sieg[a /ans biex tieqaf ixxita u l-partita setg[et titkompla. Li kieku t[assret, il-log[ba, skont ir-regoli tal-UEFA, kienet tintlag[ab illum. Il-kow/ ta’ Franza, Laurent Blanc, beda bi Clichy minflok b’Evra, u b’Menez minflok b’Malouda. Kienu Franza li [olqu l-ewwel attakk perikolu] hekk kif dawn

skurjaw permezz ta’ Menez, i]da l-goal kien im[assar g[al offside /ar. Fl-24 minuta, l-Ukrajna wettqu l-ewwel reazzjoni hekk kif Jarmolenko ra x-xutt tieg[u minn barra l-kaxxa jg[addi ftit barra. Menez re;a’ kellu /ans tajjeb meta Franza approfittaw minn inde/i]joni fid-difi]a talUkrajna, i]da l-player ta’ PSG spara g[oli. L-aqwa /ans g[al Franza wasal fit-28 minuta meta listess Menez ixxuttja dritt filgoalkeeper avversarju wara li kien ir/ieva ballun perfett mix-xellug. Franza komplew jippressaw u kien ilgoalkeeper Pyatov li g[amel save kbir fuq daqqa ta’ ras Mexes. Hekk kif re;g[et bdiet ittieni taqsima, Pyatov re;a’ kien strumentali hekk kif salva xutt mill-vi/in ta’ Ribery, li kien ferm po]ittiv. Il-goal ta’ Franza wasal fit-52 minuta meta Ribery g[adda

lejn Menez, li evita difensur u spara xutt fir-rokna tax-xibka g[all-iskor ta’ 1-0. Tliet minuti wara, Benzema g[adda lejn Yohan Cabaye u dan tal-a[[ar anti/ipa difensur u skurja b’xutt filbaxx. Franza setg[u g[amlu l-iskor 3-0, i]da kienu sfortunati meta Cabaye laqat il-lasta. B’din ir-reb[a, issa Franza g[andha erba’ punti wara li fl-ewwel log[ba ;iet draw kontra l-Ingilterra, filwaqt li l-Ukrajna baqg[et bit-tliet punti li kisbet kontra lI]vezja. B’din ir-reb[a, Franza kompliet ittejjeb ir-rekord po]ittiv li g[andha hekk kif din kienet it-23 log[ba ming[ajr telfa.

GRUPP D

0-2 (HT 0-0)

UKRAJNA

FRANZA

12-Andriy Pyatov, 9-Oleh Gusyev, 3-Evhen, Khacheridi, 17-Taras Mykhalyk, 2-Evhen Selin, 11-Andriy Yarmolenko (8-Oleksander Aliev 68), 4Anatoly Tymoshchuk, 10Andriy Voronin (22-Marco Devic 46), 19-Evhen Konoplyanka, 18-Serhiy Nazarenko (15-Artem Milevsky 60), 7-Andriy Shevchenko

1-Hugo Lloris, 2-Mathieu Debuchy, 5-Philippe Mexes, 4-Adil Rami, 22-Gael Clichy, 14-Jeremy Menez (19-Marvin Martin 73), 11-Samir Nasri, 18-Alou Diarra, 6-Yohan Cabaye (17-Yann Mvila 68), 7-Franck Ribery, 10-Karim Benzema (9-Olivier

Giroud 76)

Skorjaw: Jeremy Menez 53’ (F), Yohan Cabaye 56’ (F) Referee: Bjorn Kuipers (Olanda) Attendenza: 48,000 spettatur

KUMMENTI

“Stajna niskurjaw aktar” Il-kow/ ta’ Franza, Laurent Blanc, fa[[ar il-prestazzjoni tat-tim li g[eleb lill-Ukrajna, 2-0, u qal li l-Fran/i]i setg[u sa[ansitra skurjaw aktar minn ]ew; goals. “Qed nitjiebu. Illum stajna niskurjaw aktar goals. Ma nistax ng[id sa fejn kapa/i naslu g[ax kull partita fiha storja,” qal Blanc. Il-kow/ tal-Ukrajna, Oleg Blokhin, qal li l-players kienu ddi]appuntati bl-iskor. “Franza hu wie[ed mill-aqwa timijiet fid-dinja u ma hix xi [a;a ta’ barra minn hawn li dawn reb[ulna,” qal Blokhin. Irreb[a li kisbet Franza kienet l-ewwel wa[da sa mill-2006 f’fa]i finali ta’ turnament internazzjonali.

Menez ta’ Franza (fin-nofs) issikkat minn diversi players tal-Ukrajna. Min[abba x-xita qliel f’Donetsk, il-partita kellha tkun sospi]a g[al 55 minuta


Sport 17 IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

Mellberg u Larrson jippruvaw iwaqqfu x-xutt ta’ Waclott, li ;ab id-draw g[all-Ingilterra

Reb[a drammatika g[all-Ingilterra L-Ingilterra kisbet reb[a importanti, 3-2, kontra lI]vezja, f’partita li [adet il[ajja fit-tieni taqsima hekk kif l-Ingli]i ]ammew il-pass ma’ Franza fl-ewwel post ta’ Grupp D waqt li bag[tu ddar lill-I]vezja. Il-kow/ nazzjonali talIngilterra, Roy Hodgson, beda bl-attakkant ta’ Liverpool, Andy Carroll, fuq quddiem min[abba li dan hu qawwi g[all-crosses. Wara sitt minuti, l-Ingli]i marru vi/in li jift[u l-iskor, i]da l-midfielder Parker ra x-xutt tieg[u salvat millgoalkeeper Isaksson. F’taqsima monotona, l-uniku mument brillanti kien il-goal ta’ Carroll, li sab ix-xibka fit-23 minuta b’goal millisba[. Carroll skurja goal tipiku bir-ras wara li ir/ieva cross perfett ming[and il-captain, Steven Gerrard. Dan kien irraba’ goal bir-ras f’dawn la[[ar sitt partiti li qalg[u lI]vedi]i. Dan il-goal kompla ta ra;un lil Hodgson li meta [abbar l-iskwadra kien hemm min ikkritikah talli sejja[ lil Carroll. L-I]vezja, fl-ewwel log[ba kontra l-Ukrajna kienu tilfu 2-1, u ]-]ew; goals li qalg[u kienu t-tnejn daqqiet ta’ ras ta’ Shevchenko. Ir-reazzjoni fjakka talI]vezja waslet meta Ibrahimovic – li re;a’ kellu log[ba kwieta – ra x-xutt tieg[u imxellef u spi//a f’idejn Joe Hart. Fit-36 minuta, kien Kim Kallstrom li pprova xutt, li g[adda ftit barra. Minkejja li l-I]vezja bdew

jid[lu aktar fil-partita, iddifensuri Ingli]i kienu ferm attenti u ra]]nu kull attakk }vedi]. {ames minuti minn tmiem l-ewwel taqsima, Hart anti/ipa bl-aqwa mod lil Elmander, li kien die[el filkaxxa. Hekk kif bdiet it-tieni taqsima, l-andament inbidel totalment u l-I]vedi]i fid-49 minuta ;abu d-draw. Freekick ta’ Ibrahimovic [abat mal-barriera u re;a’ ;ie g[and l-attakkant, li re;a’ xxuttja. Il-ballun spi//a g[and Mellberg, li ra x-xutt tieg[u ikun salvat minn Hart imma [abat ma’ Johnson u baqa’ die[el fix-xibka. L-I]vejza komplew irrimonta 10 minuti wara, meta Milner ikkommetta foul u Seb Larsson tefa’ cross perfett, biex bir-ras, Mellberg g[amilhom 2-1. L-Ingli]i wettqu reazzjoni u ;abu d-draw mis-sostitut Walcott, li kien g[adu kemm da[al. Il-player ta’ Arsenal, minn azzjoni ta’ corner skurja ;miel ta’ goal minn barra l-kaxxa. Il-goal tar-reb[a g[allIngilterra wasal fit-78 minuta, meta l-koppja ta’ Man Utd, Ashley Young u Danny Welbeck, [olqu azzjoni u kien dan tal-a[[ar, li b’dahru lejn il-lasta g[amilhom 3-2. Fl-a[[ar minuta Gerrard seta’ g[amilhom erbg[a, imma xxuttja dritt f’sider Isaksson. Din kienet l-ewwel reb[a li qatt kisbet l-Ingilterra kontra l-I]vejza f’partita kompetittiva.

GRUPP D

2-3 (HT 0-1)

}VEZJA

INGILTERRA

1-Andreas Isaksson, 41-Joe Hart, 2-Glen Johnson, Andreas Granqvist (2-Mikael 6-John Terry, 15-Joleon Lustig 66), 3-Olof Mellberg, Lescott, 3-Ashley Cole, 13-Jonas Olsson, 5-Martin 16-James Milner (7-Theo Olsson, 8-Anders Svensson, Walcott 61), 4-Steven 9-Kim Kallstrom, 7-Sebastian Gerrard, 17-Scott Parker, Larsson, 10-Zlatan 11-Ashley Young, 22-Danny Ibrahimovic, 6-Rasmus Elm Welbeck (20-Alex Oxlade(21-Christian Wilhelmsson Chamberlain 90), 9-Andy 81), 11-Johan Elmander Carroll (22-Markus Rosenberg 79) Skorjaw: Andy Carroll 23’ (I), Theo Walcott 64’ (I), Glen Johnson 49’ (awto gowl), Mellberg 59’ (}), Danny Welbeck 77’(I) Referee: Damir Skomina (Slovenja) Attendenza: 64290 spettatur

KUMMENTI

Ilni nistenna

Theo Walcott esprima ssodisfazzjon tieg[u g[allimpatt po]ittiv li kellu hekk kif dan da[al b[ala sostitut u skurja l-goal tat2-2. “Qatt ma lg[abt partita fi ground daqshekk importanti. Kont ilni nistenna mument b[al dan u nittama li fil-futur nesperjenza aktar minn dawn is-serati,” qal ilwinger ta’ Arsenal. Walcott, li da[al b[ala sostitut kompla, “Mhux importanti min jibda malewwel 11. L-importanti hu li l-players kollha jkunu lesti g[all-okka]joni.”

L-I]vedi] Olaf Mellberg i;ib id-draw ftit minuti mill-ftu[ tat-tieni taqsima


18 Sport IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

FATTI U FIGURI MINN GRUPP B

Id-Dani]i ilhom 16-il sena ma jitilfu mal-:ermanja... Il-:ermanja se jkunu qed jippruvaw jiksbu punti massimi fl-a[[ar log[ba mill-Grupp tal-mewt meta jilag[bu kontra d-Danimarka fl-Arena ta’ Lviv. Dan hu dak li jixtieq Loew u sa /ertu punt anke dak li jixtiequ l-Olandi]i li fl-istess [in, imma fil-Metalist Stadium ta’ Kharkiv, se jippruvaw jilag[bu l-a[[ar karta li fadlilhom kontra l-Portugall wara ]ew; telfiet.

DANIMARKA v :ERMANJA * G[alkemm ir-rekord tal-:ermanja kontra dDanimarka hu wie[ed negattiv – tmien reb[iet g[ad-Dani]i kontra l-14 tal-:ermanja – g[andhom ba]i fuqiex jittamaw. Id-Dani]i ilhom ma jitilfu kontra l-:ermanja g[al aktar minn 16-il sena fejn reb[u tnejn u ;ew draw wa[da fil-partiti kollha ta’ [biberija li lag[bu matul dan i]-]mien. Huma kienu g[elbu wkoll lil-:ermanja fil-famu]a log[ba tal-Euro 92 fil-final ta’ Gothenburg fl-I]vezja 2-0. Din kienet l-a[[ar darba li t-tnejn iltaqg[u f’turnament. * Sa mis-su//ess fenomenali tal-1992, id-Dani]i lag[bu 12-il log[ba fil-finali tal-Euro li minnhom reb[u tlieta u tilfu sitta. * L- attakkant Dani] Nicklas Bendtner li skorja ]-]ew; gowls tat-tim tieg[u fit-telfa 3-2 kontra lPortugall, kien skorja l-uniku gowl tal-log[ba meta d-Dani]i l-a[[ar li g[elbu lill-:ermanja f’partita ta’ [biberija f’Duisburg f’Marzu tal-2007. * Il-:ermanja jinsabu fuq serje ta’ 13-il reb[a konsekuttiva f’partiti kompetittiv sa minn meta tilfu s-semi-finali tat-Tazza tad-Dinja kontra Spanja fl-2010. Huma reb[u l-log[ba g[at-tielet post fl-Afrika t’Isfel, g[axar partiti fil-grupp ta’ kwalifikazzjoni u ]-]ew; partit li lag[bu s’issa f’dan il-grupp. *Il-:ermanja sabu x-xibka f’kull wa[da milla[[ar 18-il partita internazzjonali u skorjaw tliet gowls jew aktar f’disa’ minnhom. L-a[[ar darba li naqsu li jiskorjaw kien fid-draw 0-0 g[and lI]vezja f’Novembru tal-2010. * L-attakkant :ermani] Mario Gomez li skorja tliet gowls f’dawn il-finali s’issa, skorja tmien gowls g[all-:ermanja fl-a[[ar seba’ partiti filkwalifikazzjoni g[all-finali.

Klaas-Jan Huntelaar (xellug) u Khalid Boulahrouz i[ejju g[al dik li tista’ tkun l-a[[ar log[ba tal-Olanda kontra l-Portugall

...u l-Portugall b’rekord e//ellenti mal-Olanda PORTUGALL v OLANDA * Il-Portugi]i g[andhom rekord fantastiku kontra l-Olanda, reb[u sitt partiti u tilfu biss darba fla[[ar g[axar konfronti. L-unika telfa kienet aktar minn 20 sena ilu, 1-0 fil-kwalifikazzjoni tal-Euro f’Eindhoven f’Ottubru tal-1991. Barra dan ilPortugi]i g[elbu wkoll lill-Olanda darbtejn filfinali ta’ turnaments – fil-Euro 2004 u fit-Tazza tad-Dinja tal-2006. * L-attakkant prolifiku Portugi], Cristiano Ronaldo g[ad irid jiskorja f’dawn il-finali imma kien skorja kontra l-Olanda fil-Euro 2004 meta kien skorja fir-reb[a 2-1 fis-semi-finali f’Lisbona. * Il-Portugall normalment hu tim li jiskorja [afna. Mit-12-il partita tag[hom fil-kwalifikazzjoni u l-finali g[al dan it-turnament, skorjaw tliet gowls jew aktar f’mhux anqas minn seba’ okka]jonijiet. * L-Olanda li jridu bilfors reb[a b’]ew; gowl vanta;; biex ikollhom /ans li javvanzaw, g[adhom x’juru s’issa gowl wie[ed biss minn Robin Van

Persie. G[al din l-a[[ar log[ba forsi se jkollhom iduru fuq il-kwalitajiet tal-attakkant l-ie[or KlaasJan Huntelaar li s’issa kien utilizzat biss b[ala sostitut. Dan il-player skorja 12-il goawl fil-gruipp ta’ kwalifikazzjoni. * L-Olandi]i li fl-a[[ar sitt edizzjonijiet talfinali tal-Euro dejjem avvanzaw mill-fa]i talgruppi, sa mill-1988 meta saru Champions talEwropa, din id-darba qed jissograw bil-kbir u qed jiffa//jaw il-possibilita` ta’ erba’ telfiet konsekuttivi fil-finali tal-Euro – tlieta f’dan ilgrupp u t-telfa 3-1 fil-kwarti tal-finali kontra rRussja fl-2008. * Issa g[addew 39 log[ba u aktar minn [ames snin sa minn meta l-Olandi]i ;ew draw f’partita kompetittiva. Sa mid-draw 0-0 mar-Rumanija filkwalifikazzjoni tal-Euro f’Marzu tal-2007. Minn dakinhar l-Olandi]i reb[u 31 u tilfu tmien partiti fil-kwalifikazzjoni jew finali ta’ turnaments.


Sport 19 IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

L-Italja qed turi log[ob offensiv Li kieku l-partita bejn lItalja u l-Kroazja ntlag[bet diversi snin ilu, it-tim Taljan kien jikkuntenta bi draw; i]da t-tim ta’ Cesare Prandelli qed juri log[ob offensiv, xi [a;a rari g[atTaljani. L-Italja marret fil-vanta;; bi free-kick ta’ Pirlo, u Mandzukic ;ab id-draw 20 minuta mit-tmiem. Wara dan il-goal, l-Italja baqg[et tattakka u tipprova ssib ilgoal tar-reb[a. Parti mill-fatt li l-Italja qed jag[]lu li jattakkaw hi min[abba li d-difi]a mhix soda b[as-snin l-img[oddija. Fl-a[[ar partita ta’ dan ilgrupp, l-Italja trid tilg[ab blstsess mod u tfittex li tiskurja mill-ewwel kontra l-Irlanda. L-Irlandi]i fl-a[[ar ]ew; partiti li lag[bu qalg[u goal wara tliet minuti, u dan tellifhom il-kon/entrazzjoni. Jaf jag[ti l-ka] li jekk l-Italja ma ssibx il-goal mill-ewwel mal-Irlanda, l-affarijiet jikkumplikaw ru[hom. Reb[a g[all-Italja jaf ma tkunx bi]]ejjed g[ax jekk ilKroazja u Spanja jispi//aw

fi draw ta’ 2-2 jew aktar, ikunu dawn it-tnejn li jg[addu g[all-fa]i li jmiss. “Stajna g[alaqna l-log[ba b’goal ie[or. Kienet partita li kellna nirb[u. G[ad fadlilna /-/ans ng[addu,” qal Pirlo. L-attakkanti Mario Balotelli u Antonio Cassano kellhom log[ba kemxejn negattiva u jidher li Prandelli se jibda b’Di Natale kontra lIrlanda, li di;à hi eliminata. Barzagli jirkupra

Id-difensur Taljan Andrea Barzagli se jil[aq jirkupra g[all-a[[ar partita kontra lIrlanda. Id-difensur ta’ Juventus we;;a’ ftit jiem qabel il-Euro, u minfloku, Prandelli qed jilg[ab lil De Rossi fid-difi]a. Dan tala[[ar qed ikollu prestazzjonijiet mill-aqwa u wie[ed irid jara jekk Prandelli hux se jibda bi Brazagli fuq wara ladarba dan jirkupra. Jekk Barzagli jibda fuq wara, De Rossi ji;i avvanzat fil-midfield, li hi l-po]izzjoni naturali tieg[u. Barzagli kellu injury fil-pexxul.

Partitarji Irlandi]i li ma waqfu qatt jissapportjaw lit-tim kontra Spanja

L-Irlandi]i jfa[[ru l-partitarji L-Irlanda sar l-ewwel tim li ;ie eliminat mill-Euro u l-players tat-tim ammettew li waqt l-ewwel ]ew; partiti tat-turnament kienu negattivi. Fl-ewwel log[ba, l-Irlanda tilfet 3-1 kontra l-Kroazja, filwaqt li l-{amis tilfu 4-0 kontra Spanja. Il-player tal-Irlanda, Andrews, qal, “Wara l-ewwel telfa g[edna li se nitg[allmu milli]balji tag[na, imma er;ajna g[amilna l-istess ]ball. Qlajna goals banali u ma tg[allimniex. G[amilna log[ba s[i[a ni;ru wara l-players Spanjoli.” Il-kow/ tal-Irlanda, Trapattoni, ukoll ikkritika lit-tim tieg[u u qal, “G[al darba o[ra qlajna goal wara tliet minuti, u goal kmieni j[arbatlek il-pjani kollha. Ladarba qlajna dan il-goal bdejna nib]g[u u g[amilna aktar ]balji.” Xi [a;a li spikkat fil-log[ba bejn l-Irlanda u Spanja kienet il-fatt li

Spanja mhux se tilg[ab g[ad-draw It-Taljan Riccardo Montolivo (xellug) muri l-karta s-safra mir-referee Howard Webb wara foul fuq Mario Mandzukic. Bilic ikkritika l-kontroll tar-referee

KROAZJA

Slaven Bilic ottimist Il-kow/ nazzjonali tal-Kroazja, Slaven Bilic, qal li hu ottimist li t-tim tieg[u jikseb ri]ultat po]ittiv kontra Spanja u jg[addi g[all-fa]i li jmiss. “Jiena ottimist [afna g[al-log[ba li jmiss; sodisfatt bil-fatt li ;ibna erba’ punti minn ]ew; log[biet. Stajna ;ibna aktar minn erbg[a, imma xorta g[andna /ans tajjeb li ng[addu,” qal Bilic. Il-Kroazja ]gur li g[andhom b]onn l-g[ajnuna ta’ Luka Modric, midfielder, li Bilic, qabel il-log[ba kontra t-Taljani, qal li hu a[jar minn Andrea Pirlo. Dan tal-a[[ar bla dubju kellu log[ba a[jar mill-midfielder ta’ Tottenham. Il-Kroazja reb[et l-ewwel log[ba kontra l-Irlanda, 3-1, filwaqt li ;iet draw, 1-1, kontra l-Italja. Issa l-Kroazja tilg[ab kontra Spanja u jekk tirba[ jew ti;i draw, 2-2 jew aktar, tg[addi g[ar-round li jmiss. L-istess Bilic ikkritika lir-referee Howard Webb li kkontrolla l-partita bejn l-Italja u l-Kroazja. Dan il-kow/, qabel il-Euro [abbar li se j[alli lill-Kroazja wara t-turnament, u bla dubju jrid i[alli l-kariga fuq nota po]ittiva.

Il-kow/ nazzjonali ta’ Spanja, Vicente Del Bosque, sostna li t-tim tieg[u mhux se jilg[ab g[ad-draw meta jiltaqa’ kontra l-Kroazja fl-a[[ar partita valida minn Grupp C. Jekk il-partita tintemm fi draw ta’ 2-2 jew aktar, ikunu Spanja u l-Kroazja li jg[addu g[all-fa]i finali tal-Euro, waqt li l-Italja tkun eliminata, anki jekk tirba[ kontra l-Irlanda ta’ Trapattoni. Fl-2004 se[[et xi [a;a simili meta l-Italja kienet eliminata wara li l-I]vezja u d-Danimarka ;ew draw, 2-2. Spanja, nhar il-{amis g[elbu lill-Irlanda, 4-0, filwaqt li l-Kroazja u l-Italja ;ew 1-1. “Kemm a[na kif ukoll il-Kroazja se nilag[bu biex nirb[u. Jien lanqas biss g[amilt kalkoli u jinteressani biss mir-reb[a,” qal Del Bosque. L-istess Del Bosque fa[[ar lil Fernando Torres, li skurja ]ew; goals kontra l-Irlanda, u jidher li lkow/ Spanjol se jibqa’ jilg[ab b’attakkant u mhux kif g[amel fl-ewwel log[ba kontra l-Italja fejn Spanja lag[bet ming[ajr attakkant u [afna kienu tal-fehma li Del Bosque ]balja f’din lg[a]la. L-attakkant ta’ Chelsea matul dawn l-a[[ar snin iddi]appunta; imma jidher li re;a’ ;ej fil-forma. “Torres lag[ab il-log[ba ideali, u min [aseb li Torres seta’ beda l-ewwel log[ba g[andu ra;un,” temm jg[id il-kow/ ta/-Champions Ewropej, li g[araf l-i]ball tieg[u.

minkejja li l-Irlanda kienet 4-0 minn ta[t, ilpartitarji baqg[u jkantaw u jissapportjaw littim. “Irridu na[sbu fid-di]appunt kbir talpoplu Irlandi]. Il-players iridu jiftakru li meta konna 4-0 minn ta[t, il-partitarji baqg[u jkantaw, u b’hekk, fl-a[[ar log[ba kontra l-Italja jridu jag[tu wirja tajba b’rispett lejn il-partitarji,” kompla Trapattoni. L-istess Trapattoni qal li tant kemm huma tajbin il-players ta’ Spanja li jistg[u jilag[bu b’g[ajnejhom mag[luqa. Andrews iddeskriva lill-partitarji Irlandi]i b[ala “l-aqwa fid-dinja”. Il-captain tal-Irlanda, Robbie Keane, deher irrabjat wara l-log[ba kontra Spanja u qal, “Irridu ninsew kemm g[andna partitarji qalbenin. Irridu nbiddlu l-mentalità u nidbew nilag[bu tajjeb, g[ax dak hu li jridu jaraw il-partitarji.” :ERMANJA

Gomez ifakkarni fi Drogba Il-midfielder :ermani] Bastian Schweinsteiger qabbel lill-attakkant Mario Gomez mal-attakkant ta’ Chelsea, Didier Drogba. Mario Gomez skurja goal fir-reb[a ta’ 1-0 li kellha l:ermanja fuq il-Portugall u tnejn firreb[a, 2-1, li kellha fuq l-Olanda. B’dawn i]-]ew; reb[iet, il-:ermanja tinsab fil-qu//ata ta’ Grupp B u jonqosha punt mill-partita kontra dDanimarka biex tikkwalifika g[al mala[[ar tmienja. “Gomez jie[u kull /ans li ji;ih. Ifakkarni [afna fi Drogba. Gomez kellu sta;un tajjeb u hu po]ittiv [afna l-fatt li qed ikompli jiskurja waqt il-Euro. Ma rridux ninsew li g[andna wkoll lil Klose, li wkoll hu attakkant ta’ klassi,” qal Schweinsteiger. Gomez ma tantx kellu wirjiet tajbin, kemm waqt il-Euro 2008 kif ukoll waqt it-Tazza tad-Dinja tal-2010; i]da matul lista;un li g[adda, hu kien strumentali g[al Bayern Munich u issa qieg[ed ikompli jsib ix-xibka mal-:ermanja. Sa issa, Gomez skurja 25 goal f’54 partita mat-tim nazzjonali.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

20 Sport FUTBOL

Tit[abbar il-mewt ta’ Simon Tortell Ilbiera[ t[abbret il-mewt tal-Avukat Simon Tortell, eks player internazzjonali u ta’ Sliema Wanderers. Huwa kellu 52 sena. Huwa kien mi]]ewwe; lil Silvana u kellhom tlett ibniet: Elena, Alexandra u Ana Sofia. Il-karriera ta’ Simon Tortell fil-football bdiet mi/-?entru Sport Edukattiv fl1972, fejn wara li kien mar g[al prova ma’ Manchester United, ing[aqad ma’ Sliema Wanderers fl-1975-76. Tortell, flewwel sena tieg[u reba[ il-kampjonat, u ta’ anqas minn 16-il sena sar wie[ed mill-i]g[ar players li qatt reb[u lkampjonat Malti. Tortell dam ma’ Sliema Wanderers sal-1983-84, meta fl-a[[ar sta;un g[enhom jirb[u l-promozzjoni millEwwel Divi]joni wara li kienu rrelegati g[all-ewwel darba fl-istorja tal-klabb. Huwa lag[ab 63 partita fl-og[la divi]joni, fejn skorja 18-il goal u reba[ l-

unuri kollha tal-football Malti, fejn fl1978-79, fil-finali tal-FA Trophy, kien skorja ]-zew; goals ta’ Sliema fir-reb[a 2-0 kontra Floriana. Tortell lag[ab [ames partiti mat-tim nazzjonali Malti. Huwa ddebutta f’Otubru tal-1978 kontra Wales, filwaqt li l-a[[ar partita kienet f’Di/embru 1983, fit-telfa ta’ 12-1 f’Sevilla kontra Spanja. F’[ames partiti ma’ Malta hu skorja goal fir-reb[a ta’ 1-0 kontra t-Tune]ija, f’Tunis. Tortell kien waqaf mill-football biex jibda l-karriera ta’ avukat, li kienet ukoll wa[da brillanti. Fis-snin 90 hu n[atar b[ala l-ewwel Chairman tal-Kunsill Malti g[all-Isport, u fis-snin ta’ wara kien ukoll flamministrazzjoni tas-Sliema Wanderers u tas-Sliema Acquatic Sports Club. Il-funeral se jsir illum, fid-9.30am, filKnisja tan-Nazzarenu, Tas-Sliema.

Simon Tortell (quddiem fin-nofs) flimkien ma’ grupp ta’ eks players ta’ Sliema, li kienu mieg[u fl-istess ]mien, f’ritratt me[ud fl-2008

TENNIS ?IKLI}MU

Millar fit-tim tar-Renju Unit

I/-/iklist imwieled Malta, David Millar, kien mag[]ul fit-tim tar-Renju Unit u se jag[mel parti mit-tim flimkien ma’ Chris Hoy, Victoria Pendleton, Bradley Wiggins u Mark Cavendish. Millar, fl-2004, ing[ata piena ta’ sentejn wara li ammetta li g[amel u]u minn xi sustanzi pprojbiti. Xahar ilu, lAsso/jazzjoni Olimpika tar-Renju Unit tat id-dritt lil Millar biex jie[u sehem fl-Olimpjadi ta’ Londra.

Armstrong akku]at

I/-/iklist Lance Armstrong re;a’ ;ie akku]at li meta kien jifforma parti mit-tim Amerikan, United States Postal Service (USPS), g[amel u]u minn xi sustanzi pprojbiti. Kien it-tim stess li bag[at ittra biex jg[arraf lil Armstrong li l-A;enzija Amerikana g[al Kontra d-Doping kienet se tie[u azzjoni legali dwar dawn l-akku]i. Min-na[a tieg[u, Armstrong /a[ad dan kollu u qal li matul il-karriera tieg[u, hu qatt ma nstab po]ittiv.

Il-Kettle Chips European U#14 se jsir f’Lulju G[all-[ames sena konsekuttiva, il-Vittoriosa Lawn Tennis Club, bilkollaborazzjoni malFederazzjoni Maltija tatTennis, se jkun qed jorganizza l-Kettle Chips European Tournament. Dan hu turnament ri]ervat g[allplayers ta[t l-14-il sena, u din is-sena se jsir bejn it-Tnejn 2 u s-Sibt 7 ta’ Lulju. Din is-sena, dan itturnament re;a’ ;ibed interess qawwi minn diversi ]g[a]ag[ mill-Ewropa, fejn madwar 170 player di;à wrew l-

interess tag[hom li jie[du sehem. Dawn ;ejjin minn madwar 30 pajji] differenti flEwropa, inklu]i l-pajji]i Balti/i, kif ukoll mir-Russja u l-Ukrajna. Dawn it-tfal f’[afna ka]i jkunu akkumpanjati mill-;enituri tag[hom u anki millkow/ijiet, u g[alhekk dan hu wkoll mezz ie[or ta’ turi]mu sportiv. Malta se tkun irrappre]entata minn Miguel Galea, Zack Ciappara, Alexia Cassar, Rebecca McCarthy, Emily Lightfoot u Katrina

Sammut. Id-dettalji tat-turnament t[abbru waqt konferenza tala[barijiet li saret fil-VLTC stess mill-President tal-klabb, Paul Micallef, fil-pre]enza tal-President tal-Federazzjoni Maltija tat-Tennis, David Farrugia Sacco, u Carlos Cluett, ir-rappre]entant f’Malta tal-Kettle Chips, lisponsors tat-turnament. Il-pubbliku hu mistieden jattendi g[al dan l-avveniment internazzjonali u jag[ti lappo;; tieg[u lill-players Maltin.

TRASFERIMENTI

Milan mhux se jbig[u lil Silva Il-President ta’ Milan, Silvio Berlusconi, [abbar li mhux se jbig[u lid-difensur Thiago Silva lil PSG, li ilhom isegwuh u offrew 46 miljun ewro g[as-servizzi tieg[u. Fl-a[[ar jiem, idDirettur Sportiv ta’ Milan, Adriano Galliani, tkellem mad-Direttur Sportiv ta’ PSG, Leonardo, li hu eks player u kow/ ta’ Milan.

Laudrup ma’ Swansea

Aaron Ciantar, waqt l-ewwel provi li g[amel fil-Port il-Kbir din il-;img[a, bix-Chaudron 22 (Ritratt> Roberto Runza)

POWERBOATS

Ciantar bl-ewwel provi fuq ix-Chaudron Matul din il-;img[a, is-sewwieq Malti u Champion tad-Dinja, Aaron Ciantar, kellu l-ewwel provi biddg[ajsa l-;dida Chaudron, iddisinjata minnu stess u mibnija minn missieru, Charles Ciantar. Id-dg[ajsa l-;dida g[all-2012 hi Chaudron Pro S 22, ta’ daqs i]g[ar u

b’mutur outboard ta’ 300 HP. Wara l-provi f’pajji]na, din ilpowerboat se tiddebutta fi Franza f’Kampjonat ri]ervat g[al din ilkategorija, bil-possibbiltà li anki listess Aaron Ciantar isuq fi Franza. Kelliem g[al Chaudron ikkonferma li fl-Ukrajna hemm

interess f’din il-powerboat, fejn hemm il-possibbiltà li jsir Kampjonat b’7 dg[ajjes Chaudron ta’ din ilkategorija. Fil-provi li saru fuq single outboard 300, Aaron Ciantar la[aq il-95 mil fis-sieg[a, li huwa l-massimu li dan il-mudell jista’ jtella’.

Swansea [abbru li [atru lil Michael Laudrup b[ala l-kow/ tag[hom. L-eks player tar-Real Madrid u Barcelona se jie[u post il-manager ta’ Liverpool, Brendan Rodgers. Laudrup mexxa timijiet b[alma huma Brondby, Getafe, Spartak Moscow u Real Mallorca. Laudrup se jkun it-tielet kow/ ta’ Swansea f’erba’ snin.

Gattuso ma’ Sion

L-eks player ta’ Milan, Gennaro Gattuso, ing[aqad mal-klabb }vizzeru ta’ Sion. Intant, Juventus [abbru li akkwistaw lill-koppja ta’ Udinese, Mauricio Isla u Kwadwo Asamoah. Dawn i]-]ew; players bla dubju se jsa[[u l-midfield ta/-champions Taljani.



IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 21

IN-NORVE:JA> Turista tie[u ritratt ma;enb gwardjan, quddiem il-Palazz Irjali fi/-/entru ta’ Oslo (Reuters)

L-I}VIZZERA

}jara fil-Parlament qabel l-g[oti tan-Nobel Aung San Suu Kyi, il-Kap tal-Oppo]izzjoni filMjanmar, attendiet sessjoni tal-Parlament }vizzeru, f’Berne, qabel kellha taqbad ajruplan lejn in-Norve;ja, fejn illum, f’Oslo, g[andha ta//etta l-Premju Nobel g[all-Pa/i, li kienet reb[et fl1991. Suu Kyi, li f’April ;iet eletta g[all-Parlament ta’ pajji]ha wara li damet g[oxrin sena mi]muma ta[t

arrest f’darha, qed tag[mel lewwel vja;; fl-Ewropa g[al kwa]i kwart ta’ seklu, u meta l-{amis [assitha ma tifla[x u “e]awrita”, tant li t[assret ikla li l-uffi/jali }vizzeri kienu organizzaw f’unurha. G[al snin s[a[, Suu Kyi ma laqg[etx l-opportunitajiet biex titlaq mill-Mjanmar min[abba l-inkwiet li l:enerali tal-eks :unta setg[u j]ommuha milli tirritorna f’pajji]ha.

L-E:ITTU

“Jiem ta’ periklu” Il-Fratellanza Musulmana wissiet li l-kisbiet favur iddemokrazija spi//aw ta[t theddida wara li l-qorti kostituzzjonali annullat il-vot parlamentari [ieles tal-2011 fl-E;ittu filwaqt li sej[et g[al elezzjonijiet ;odda filpajji]. Fil-fatt, il-Fratellanza sostniet li l-E;ittu jaf jer;a’ jg[addi minn “jiem perikolu]i” f’ka] li l-poter jirritorna f’idejn in-nies b’rabta mal-eks re;im talPresident imke//i, Hosni Mubarak, u fost ferment f’livell nazzjonali. Il-kandidat tal-Fratellanza, Mohammed Mursi, g[ada jikkonfronta lill-eks Prim Ministru E;izzjan, Ahmed Shafiq, fl-elezzjoni de/i]iva g[all-Presidenza, bid-digriet ta’ nhar il-{amis mill-qorti effettivament jag[ti l-poter

le;i]lattiv lill-Kunsill Suprem tal-Qawwiet Armati, li f’dawn ix-xhur [ares it-transizzjoni filpajji] wara t-tke//ija ta’ Mubarak, fi Frar tal-2011. Intant, l-attivisti jib]g[u li dawn il-qawwiet qed jippruvaw i]idu l-poter. Huma kkundannaw id-digriet talqorti kostituzzjonali b[ala “kolp ta’ stat” inti] biex itellef ir-rivoluzzjoni, u li wettquh “il-ma;istrati ma[tura ta[t Mubarak”. U g[alkemm Mohammed Mursi a//etta d-de/i]joni talqorti, il-Fratellanza Musulmana, li s-sena l-o[ra reb[et 46 fil-mija tas-si;;ijiet fil-Parlament, irreferiet g[al indikazzjonijiet li l-E;ittu jista’ qed javvi/ina perijodu li kapa/i jkun jer;a’ aktar perikolu] mill-a[[ar ]menijiet tal-eks re;im.

IL-GRE?JA

Spinta finali g[all-voti Il-partiti politi/i Griegi, ilbiera[ kienu involuti fla[[ar spinta g[all-voti qabel il-pajji] jid[ol g[at-tieni elezzjoni ;enerali, ;img[at biss wara l-elezzjoni tas-6 ta’ Mejju, meta l-ebda partit ma kiseb il-ma;;oranza. L-elezzjoni ta’ g[ada hi kru/jali g[all-futur tal-Gre/ja fiz-Zona-Ewro, bil-Partit g[al Demokrazija :dida, li jappo;;a l-bailout ming[and listituzzjonijiet internazzjonali (g[all-Gre/ja), u l-entità Syriza – li spi//at it-tieni fl-a[[ar elezzjoni u li topponi l-bailout – it-tnejn jorganizzaw rallies finali fl-in[awi ta’ Ateni. Il-fondi tal-emer;enza (per-

mezz ta]-]ew; pakketti internazzjonali) li ng[ataw lillGre/ja huma marbutin b’kundizzjonijiet li jimponu xi diffikultajiet g[all-poplu. I]da waqt li [amsa fost is-seba’ gruppi politi/i Griegi ji/[du la[[ar bailout, hu biss wie[ed – il-komunisti – li jrid li lpajji] jabbanduna l-ewro. Il-:ermanja, b[ala l-aktar ekonomija b’sa[[itha fizZona-Ewro, tinsisti li lGre/ja, l-istess b[all-istatimembri l-o[ra li ir/evew ilbailouts, g[andha tirrispetta lkundizzjonijiet tal-awsterità, u bil-Kap tal-Bundesbank (Bank ?entrali) f’Berlin, Jens Weidmann, jirrepeti din it-

twissija, ilbiera[, fejn sostna li z-Zona ma tistax tippermetti “rikatt” potenzjali min-na[a ta’ pajji]-membru. Sadattant, il-Kap tal-Partit g[al Demokrazija :dida, Antonis Samaras, ilbiera[ g[amel diskors lis-sostenituri tieg[u fi Pjazza Syntagma, qrib il-Parlament Grieg, u meta llum qed jakku]a lillpartiti Griegi li ma jridux ilbailout li “qed jilag[bu lpoker” bil-futur ta’ pajji]hom. Samaras irid li l-Gre/ja timxi b’mod responsabbli u tkun /ara f’dak li trid meta pajji]u, fost o[rajn, “irid ikompli b[ala membru talewro”.

IS-SIRJA

Nuqqas ta’ impenn g[all-pa/i Il-Kap tal-Missjoni tanNazzjonijiet Uniti fis-Sirja (UNSMIS) qal li qed jidher “nuqqas ta’ [erqa” millavversarji lokali biex ifittxu l-bidliet ibba]ati fuq il-pa/i u bil-vjolenza fil-pajji] ti]died sew fl-a[[ar g[axart ijiem. Il-:eneral Robert Mood sostna li l-vjolenza ssarrfet f’aktar telf ta’ [ajja fost ilqawwiet tal-President Sirjan, Bashar al-Assad, ir-ribelli u anki /-/ivili fl-ibliet – u blosservaturi tieg[u, li mhumiex armati, qed jiffa//jaw

sogru sinjifikanti. It-truppi ta’ Assad filpre]ent qed jibbumbardjaw iz-zoni tal-Oppo]izzjoni, minbarra li ji;;ieldu l-battalji mar-ribelli f’diversi bnadi tal-pajji]. Dan, meta r-rapporti qed jirreferu g[all-qtil konsistenti ta/-/ivili filprovin/ji ta’ Deir al-Zour u Aleppo, kif ukoll f’subborg ta’ Damasku. Intant, ir-Russja baqg[et tirre]isti g[al “ind[il barrani” fis-sitwazzjoni tas-Sirja, bilMinistru Russu g[all-

Mhix tiddiskuti bidla politika “g[al wara Assad” Affarijiet Barranin, Sergei Lavrov, jis[aq li pajji]u mhux qed jiddiskuti xi pjani g[al xi trasformazzjoni politika (fis-Sirja) li g[andha sse[[ f’ka] li Bashar alAssad jispi//a minn President.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

22 A[barijiet ta’ Barra IL-:APPUN

L-a[[ar arrest b’konnessjoni mal-attakk tal-1995 fis-subway ta’ Tokjo Il-Pulizija :appuni]a arrestaw lill-a[[ar membru ta’ Aum Shinrikyo – is-setta li fl1995 wettqet l-attakk fatali bin-nerve gas f’subway ta’ Tokjo – biex temmew il-ka//a g[all-membri ta’ din l-entità, li damet g[al sbatax-il sena. L-arrestat, Katsuya Takahashi, hu ssuspettat dwar sehem fl-attakk fa[xi li [alla tlettax mejtin fl-underground, bil-Pulizija tidentifika l-identità tieg[u wara li ;abritu minn xi n[awi qrib kafeterija

fil-kapitali :appuni]a. L-arrest sar anki ;imag[tejn wara li nqabad Naoko Kikuchi, membru ie[or issuspettat tal-Aum Shinrikyo, u wara li eluf ta’ pulizija, jiem ilu, da[lu g[all-impenn intensiv biex jinqabad Takahashi, li spi//a ja[rab minn daru. Filfatt, Takahashi kien ilu ji]gi//a lill-awtoritajiet minn dritt wara l-attakk tal-1995, li anki [alla mas-6,000 midruba. Il-Pulizija temmen li “la[[ar membru arrestat tas-

setta” kien wassal kollega sa stazzjon tas-subway, fejn telaq il-gass velenu] matul il[in tar-rush hour. L-Aum Shinrikyo ]viluppa b[ala setta b’ossessjoni partikulari dwar “l-A[[ar tadDinja”. Sadattant, Shoko Asahara, li mexxa din is-setta fi]-]mien tal-attakk fis-subway, jinsab fuq death row wara li spi//a kkundannat g[all-mewt b’konnessjoni mar-rwol tieg[u fit-terrori]mu tal-1995.

L-ISTATI UNITI

Su//ess g[as-sensiela l-;dida ta’ “Dallas” L-ISTATI UNITI> L-attri/i Penelope Cruz tippo]a waqt ilpremiere tal-film “To Rome With Love”, u waqt is-serata tal-ftu[ tal-Los Angeles Film Festival, fir-Regal Cinemas, f’din il-belt prin/ipali ta’ Kalifornja. “To Rome With Love” hi kummiedja romantika li g[andha b[ala direttur li//elebri Woody Allen, li anki kien involut fil-kitba tal-iskritt minbarra li jinterpreta parti prin/ipali. (Reuters)

Is-sensiela televi]iva le;;endarja “Dallas” – bil-;enerazzjoni l-;dida tal-Familja Ewing – g[amlet su//ess fl-Istati Uniti, b’medja ta’ 6.8 miljun telespettatur isegwu l-ewwel episodju, li mmarka r-ritorn ta’ din is-soap opera mog[tija irtokk notevoli g[al ]menijietna. Ir-ratings kienu l-og[la g[al din is-sena fejn tid[ol il-premiere ta’ serje televi]iva

(produzzjoni g[al TNT) u meta qed jer;g[u jidhru l-(atturi) veterani Larry Hagman, Patrick Duffy u Linda Gray fil-karattri rispettivi ta’ JR, Bobby u Sue Ellen Ewing – minbarra diversi u/u[ ;odda. Is-sensiela ori;inali ta’ Dallas, li ntweriet bejn l-1978 u l-1991, tinvolvi d-drama bejn la[wa JR u Bobby u l-battalji kontinwi tag[hom g[all-fortuna tal-familja.

IR-RENJU UNIT

Rabta bejn id-dijabete u l-Alzheimer’s Ix-xjenzati qalu li identifikaw rabta ;enetika potenzjali bejn id-dijabete u l-marda Alzheimer’s, li hi l-aktar kaw]a komuni g[ad-demenzja. Dan, meta ilna nafu g[al xi ]mien li l-persuni morda biddijabete g[andhom sogru bilwisq akbar li ji]viluppaw lAlzheimer’s – i]da mhux irra;uni. Intant, xi ri/erkaturi Amerikani mis-City College ta’ New York, li kitbu artiklu g[all-Genetics, qalu li “studju bba]at fuq id-dud” indika li gene mag[ruf tal-Alzheimer’s anki g[andu rwol fil-mod kif l-insulina tkun ippro/essata. L-esperti dwar id-demenzja – li taffettwa mat-820,000 firRenju Unit – issa qalu li huma me[tie;a “aktar [idma u studju fuq in-nies” u meta hemm tipi ta’ medi/ina li kapa/i jnaqqsu l-i]vilupp talmarda i]da mhux iwaqqfuha. Indikazzjoni ewlenija talAlzheimer’s li tidher biss wara l-mewt hi l-pre]enza tal-proteina amyloid f’partijiet meqrudin tal-mo[[ tal-pazjent. Sadattant, ix-xjenzati di;à sabu l-bidliet (mag[rufa b[ala mutations) f’gene li hu involut fl-ippro/essar ta’ dik il-proteina u waqt l-i]vilupp talmarda Alzheimer’s, li “tintiret” fil-familja.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 23 I?-?INA

Ittella’ l-ewwel astronawta mara g[al missjoni fl-ispazju I/-?ina ]velat li l-ewwel mara (astronawta) ?ini]a li se tittella’ flispazju llum jisimha Liu Yang, li g[andha 33 sena u li hi pilota malqawwiet tal-ajru. Intant, Liu Yang tissie[eb ma’ ]ew; kollegi r;iel – l-astronawti Jing Haipeng u Liu Wang – fuq l-in;enju tal-ispazju Shenzhou 9, li fis-sig[at li ;ejjin irid jag[mel kuntatt mal-module tal-istazzjon spazjali Tiangong 1, meta /-?ina qed tipprova twaqqaf ba]i (talispazju) permanenti fl-orbita. Qabel ikkonfermawlha r-rwol filmissjoni, Liu Yang qalet li sa mill-bidu

nett kienu qalulha li mhix differenti

Il-President Fernandez de Kirchner

IL-G}EJJER FALKLANDS

Fernandez tinsisti g[al ta[ditiet Il-President tal-Ar;entina, Cristina Fernandez de Kirchner, insistiet biex irRenju Unit jid[ol f’negozjati dwar is-sovranità tal-G]ejjer Falklands meta indirizzat lillKumitat tan-Nazzjonijiet Uniti dwar id-Dekolonizzazzjoni fittletin anniversarju ta’ meta lqawwiet Britanni/i [elsu dawn il-g]ejjer mill-okkupazzjoni Ar;entina. I]da waqt li Fernandez insistiet li “l-istorja u l;eografija” isostnu l-jedd ta’ pajji]ha, il-kelliema g[ar-residenti tal-Falklands akku]aw lill-Ar;entina b’“intimidazzjoni”, u bil-Prim Ministru tarRenju Unit, David Cameron, ikompli jag[milha /ara li m’g[andhomx jinnegozjaw dwar il-Falklands. Nhar il-{amis, il-G]ejjer Falklands fakkru t-tmiem talokkupazzjoni Ar;entina (fl1982), li damet g[al 74 jum b’numru ta’ servizzi f’Port Stanley, u fejn raddew ;ie[ lill-membri tal-qawwiet Britanni/i li mietu fil-kunflitt. Intant, l-osservaturi qalu li lPresident tal-Ar;entina ]iedet il-livell tal-kwistjoni diplomatika permezz ta’ din i]]jara personali fi New York (fejn akkumpanjawha ’l fuq minn disg[in delegat) u proprju fi]-]mien ta’ dan l-anniversarju sensittiv.

mill-astronawti r;iel, u hi temmen li “jekk ikollok il-perseveranza, issu//ess g[andu jasal f’kull kamp tal[idma”. L-a;enzija tal-a[barijiet ?ini]a

Xinhua fissret lil Liu Wang b[ala pilota veterana li da[let mal-Armata g[al-Liberazzjoni tal-Poplu fl-1997 qabel inga;;awha b[ala astronawta f’Mejju tal-2010. Intant, Shenzhou 9 hi r-raba’ titjira spazjali ta/-?ina li tinvolvi l-astronawti, u l-missjoni – ir-raba’ tal-pajji] mill-2008 – titlaq dalg[odu mi/-/entru ta’ Jiuquan, fil-provin/ja ta’ Gansu, lejn il-Majjistral tal-pajji].

Ladarba dan l-in;enju jikkonkludi lpro/ess mag[ruf b[ala docking ma’ Tiangong 1 (module esperimentali li b[alissa qed idur madwar l-orbita), lastronawti mistennija jwettqu numru ta’ esperimenti xjentifi/i abbord. Ix-Xinhua spjegat li l-missjoni taddocking hi anki l-ewwel wa[da ta/?ina fl-ispazju li “se tibba]a fuq lastronawti”. Dan, wara li /-?ina, is-sena l-o[ra, ikkonkludiet manuvra ta’ docking ikkumplikata (ma’ Tiangong 1) b’in;enju li ma kienx qed i;orr lastronawti u bil-pro/ess partikulari jsir bir-remote control.

L-astronawta Liu Yang ixxejjer lill-membri tal-istampa fil-provin/ja ?ini]a ta’ Gansu (Reuters)


Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

32 Lokali

Ilbiera[ feta[ uffi/jalment l-ista;un tal-Blue Flag. F’dan ir-ritratt insibu l-bajja tal-Mellie[a, li din is-sena qed tgawdi minn dan l-istatus. B’kollox f’Malta g[andna sitt bajjiet Blue Flag, u dan, grazzi fost l-o[rajn g[all-investiment li sar biex ikun hemm ilma ta’ kwalità g[olja [afna. (Ritratt> Michael Ellul)

Id-difi]a ssostni li Lawrence Grech u s[abu ftiehmu g[all-flus Jissokta s-smig[ tal-appell ta’ ]ew; sa/erdoti kkundannati 11-il sena [abs fuq abbu] ta’ tfal minn Ray Abdilla

L-appell tad-difi]a ta]-]ew; qassisin li kienu kkundannati 11-il sena [abs fuq abbu] ta’ xi tfal li kienu jg[ixu f’Dar San :u]epp f’Santa Venera [a ]volta interessanti, fejn mhux biss ing[ad li l-Qorti tal-Ma;istrati fis-sentenza tag[ha kienet skoretta peress li skartat g[al kollox il-punti kru/jali li g[amlet id-difi]a, i]da ntqal ukoll li Lawrence Grech u s[abu ltaqg[u u ftiehmu biex jag[mlu [ilithom biex jaraw x’jistg[u jie[du f’termini finanzjarji ming[and dawk li tawhom [afna. L-Avukat Giannella Demarco u l-Avukat Joseph Giglio qeg[din jidhru g[al Patri Godwin Scerri u Patri Carmelo Pulis. Dr Giannella Demarco qalet li l-ewwel Qorti skartat g[al kollox ilfatt li fil-ma;;oranza talka]ijiet – li jmorru lura sa[ansitra mill-1986 – dawn huma preskritti. L-Avukat Demarco qalet ukoll li l-Qorti tal-Ma;istrati ]baljat bil-kbir meta r-reat kontinwat kejlitu billi qabdet l-ewwel data u spi//at bl-a[[ar data. Fit-2 ta’ Awwissu li

g[adda, i]-]ew; sa/erdoti kienu kkundannati 11-il sena [abs bejniethom wara li nstabu [atja li abbu]aw sesswalment minn subien li kienu jg[ixu fid-Dar San :u]epp, f’Santa Venera. Patri Carmelo Pulis kien ikkundannat sitt snin [abs wara li nstab [ati li abbu]a minn disa’ subien, tmienja f’Dar San :u]epp u wie[ed filMarfa, filwaqt li Patri Godwin Scerri kien ikkundannat [ames snin [abs wara nstab [ati li kkorrompa ]ew; subien. L-Avukat Giannella Demarco, filwaqt li qalet li lakku]ati ma kellhomx Avukat tal-G[ajnuna tag[hom waqt l-interrogazzjoni, re;g[et qalet li Lawrence Grech huwa giddieb, u li kien hu l-id wara ttajn li ntefa’ fuq is-sa/erdoti. F’aktar minn erba’ sig[at ta’ difi]a, l-Avukat Demarco iffukkat [afna fuq Patri Pulis, u qalet li wara 30 sena sa/erdot fejn [add u qatt ma lissen kliem di]pre;;attiv filkonfront tieg[u, da[al Lawrence Grech fix-xena u dan beda jlaqqa’ g[andu

diversi persuni o[rajn li kienu vi/in tieg[u u biex jaraw kif se jag[mlu biex forsi jdabbru kemxa flus. L-Avukat Demarco qalet li Lawrence Grech kien i/empel lil dawk li kienu vi/in tieg[u, kif ukoll kien jistieden lillavukat tieg[u, Patrick Valentino, g[al xi party biex jaraw kif se jkissru lil Patri Carmelo Pulis fost [wejje; o[rajn. L-Avukat qalet li sa sentejn qabel ma fe;; dan ilka], Lawrence Grech kien anki organizza party g[al Patri Pulis, u dan, skont hu, kien organizzah peress li kien l-a[jar sa/erdot f’Dar San :u]epp. L-Avukat Demarco qalet li Lawrence Grech huwa l-istess bniedem li talab lil Patri Pulis biex i]ew;u, kif fil-fatt ;ara. Hija qalet li meta Grech kien l-Awstralja u darba fost l-o[rajn sema’ li Patri Pulis kien hemm g[al btala, stiednu biex imur g[andu, u qallu biex imur sabiex jara lil bintu. Mhux talli hekk, talli Grech jg[id li huwa ma jerfax lil bintu u lanqas ibusha min[abba li jib]a’, u li din ilbi]g[a ;abha min[abba li hu

media•link COMMUNICATIONS

kien abbu]at, imbag[ad lil bintu [alliha tkun affezzjonali ma’ Patri Pulis. Hu ]gur li [allieha tintrefa’ minn Patri Pulis, qalet l-Avukat Demarco, g[ax Lawrence Grech jaf li dan huwa sa/erdot li [adem dejjem g[all-;id tat-tfal. L-Avukat Demarco qalet ukoll li [afna minn dawk li huma tal-klikka ta’ Grech ukoll fa[[ru l-impenn ta’ Patri Pulis, u kien hemm o[rajn li anki talbuh biex i]ewwi;hom, u anki jistidnuh fid-dar tag[hom. L-Avukat staqsiet kif jista’ jkun li wie[ed jafda f’xi [add li kien abbu]a minnu. L-Avukat Demarco qalet li xi [add li jabbu]a minn xi [add ie[or huwa l-istess Lawrence Grech, li minn filmat – li anki ;ie esebit filQorti – jidher li kien abbu]a minn sie[bu li kien fl-istitut mieg[u, u li dan twerwer bilbi]a’. Dan l-abbu] sar meta Grech kien di;à mi]]ewwe; u sar fil-pre]enza ta’ martu u bintu. Hija qalet ukoll li Patri Pulis qala’ [afna tif[ir minn diversi persuni, fosthom /ertu John Debattista, li kien i[obb

imur f’Dar San :u]epp u anki jorqod hemm, u dwar Patri Pulis kien jg[id li kien ra;el li dejjem [adem g[all;id tat-tfal. Hija qalet ukoll li [afna mix-xhieda li taw lallegati vittmi ta’ abbu] ikkontradixxew lilhom infushom diversi drabi, u dan g[ax filli jg[idu li kienu abbu]ati u filli jg[idu kemm kien i[obbhom Patri Pulis. Hija qalet ukoll li ma tistax tifhem kif l-ewwel Qorti qalet li Patri Pulis messu talab g[al psikjatra, meta fix-xhieda tieg[u, il-Ministru Joe Cassar, li kien it-tabib tieg[u, qal li Patri Pulis huwa bniedem li g[andu tendenzi suwi/idali. G[aldaqstant, qalet l-Avukat Demarco, messhom kienu l-Pulizija li g[amlu talba biex dan ikun invistat minn psikjatra. L-Avukat Demarco qalet li hija tispera – peress li b[alissa kul[add qed jitkellem kif qed jitkellem fil-konfront talKnisja – li ssir il-vera ;ustizzja. Hi qalet li l-;udizzju ma jsirx mill-media jew millpoplu – b[al ma kien ;ara lil Kristu – imma l-;ustizzja trid issir skont il-li;i.


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

24 Festi minn Joe Chetcuti – joechetcuti@onvol.net

L-IMQABBA

I}-}EJTUN

Il-festa tal-Madonna tal-:ilju Il-festa ta’ Santa Katarina Ver;ni u Martri Fi]-}ejtun qed tkun i//elebrata l-festa ta’ Santa Katarina Vergni u Martri. G[ada, jum il-festa, fid-9.15 a.m. tibda il-quddiesa kantata solenni li se titmexxa minn Monsinjur Dun Karm Zammit. Fis-6 p.m. jibda l-g[asar solenni u fis-7 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa ta’ Santa Katarina. Se jmexxi kollox il Kanonku Dun :or; Spiteri. Fid-d[ul talpur/issjoni titkanta l-antifona ‘Prudens Et Vigilans’ tasSurmast Carlo Diacono u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. : G[ada fid’ Festi ta

barra

9 a.m. il-Banda }ejtun tibda mar/ minn quddiem il-ka]in tal-istess so/jetà. Fis-1 p.m. il-Banda Beland ta]-}ejtun tibda l-mar/ tradizzjonali tas-sieg[a minn Triq ir-Repubblika. Filg[axija se jkun hemm tliet baned mistiedna: il-banda tas-So/jetà Mu]ikali Santa Marija tal-Qrendi, il-banda tal-G[aqda Karmelitana Queen Victoria ta]-}urrieq u l-banda tas-So/jeta Filarmonika Nicolò Isouard tal-Mosta. Fl-10.30 p.m. jibda mar/ briju] mill-banda tal-G[aqda Mu]ikali }ejtun.

IL-FONTANA – G{AWDEX

Il-festa tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù Fil-Fontana G[awdex qed tkun i//elebrata l-festa talQalb Imqaddsa ta’ :esù. G[ada, jum il-festa, fid-9 a.m. tibda kon/elebrazzjoni pontifikali li se titmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech. L-istess Isqof se jag[mel ilpane;ierku f’;ie[ il-Qalb Imqaddsa ta’ :esù. Se ti;i esegwita l-quddiesa b’erba’ vu/ijiet ‘Fons Vitae’, kompo]izzjoni tas-Surmast Mro John Galea. Il-kant tallitru;ija se jkun animat mill Chorus Urbanus ta[t id-direzzjoni tal-istess surmast.

Fis-6.30 p.m. jibda l-kant tat-tieni g[asar u fis-7.30 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni blistatwa tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù li se titmexxa minn Monsinjur Salvu Tabone. Fidd[ul tal-pur/issjoni titkanta lantifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. ’ : G[ada filg[axija se jkun hemm tliet baned mistiedna, il-Banda ?ittadina La Stella tal-Belt Victoria, il-Banda Prekursur tax-Xewkija kif ukoll ilBanda Ite Ad Joseph tal-Qala G[awdex. Festi ta

barra

IN-NADUR – G{AWDEX

Festa tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù Fil-knisja tal-Qalb Imqaddsa ta’ :esù f’ta’ Karkanja fin-Nadur G[awdex qed issir il-festa tal-Qalb ta’ :esù. Dalg[odu fis-6 a.m. tibda quddiesa u wara tibda adorazzjoni fil-privat millfamilji tal-istudenti talGri]ma. Fil-11.30 a.m. tibda quddiesa. Fil-5.30 p.m. jibda rru]arju u fis-6 p.m. tibda quddiesa bl-omelija. Wara

ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. G[ada, jum il-festa, fis6.30 p.m. tibda quddiesa u wara adorazzjoni bi stedina g[al kul[add. Fil-5.30 p.m. jibda r-ru]arju u fis-6 p.m. tibda kon/elebrazzjoni solenni li se titmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech. Wara tibda [ier;a lpur/issjoni bis-Santissimu Sagrament.

Fl-Imqabba qed tkun i//elebrata l-festa talMadonna tal-:ilju. G[ada, jum il-festa, fid-9 a.m. tibda l-quddiesa kantata solenni bil-pane;ierku. Se jmexxi lKanonku Dun Antoine Borg, bis-sehem tal-orkestra u l-vu/ijiet. Fis-6 p.m. jibda l-g[asar solenni bil-mu]ika u fis7.15 p.m. tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa talMadonna tal-:ilju u jmexxi Patri Adrianu Joseph Cachia OFM. Fid-d[ul talpur/issjoni lura fil-knisja titkanta l-antifona. ’ : G[ada fis-1 p.m. jibda mar/ briju] mill-banda tas So/jetà Mu]ikali Madonna tal-:ilju tal-Imqabba. Filg[axija se jkun hemm ]ew; baned mistiedna: ilbanda tas-So/jetà Filarmonika Maria Mater Gratiae ta’ {a]-}abbar u lbanda tal-G[aqda Mu]ikali Sant’ Andija ta’ {al Luqa. Fl-10.30 p.m. jibda lmar/ tal-a[[ar mill-banda tas-So/jeta Mu]ikali Madonna tal-:ilju. Il-festa tal-Madonna tal:ilju se tixxandar live nhar il-{add mill-programm For/ina li tibda fis6:45 p.m. fuq NET television. Festi ta

barra

L-istatwa tal-Madonna tal-:ilju li tinsab fl-Imqabba

L-G{ARB – G{AWDEX

L-anniversarju tas-sej[a tal-Madonna ta’ Pinu lil Karmni Grima Fis-Santwarju Nazzjonali ddedikat lill-Madonna ta’ Pinu fl-G[arb G[awdex qed jitfakkar is-77 Anniversarju tal-Inkurunazzjoni tal-Kwadru tal-Madonna ta’ Pinu. Nhar il-{amis li ;ej 21 ta’ :unju, fis-6.30 p.m. tibda translazzjoni u wara jibda lpontifikal solenni li se jitmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech bis-sehem talKapitlu tal-Knisja Kolle;;jata tal-G[arb. Se janima l-Kor Stella Maris ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Mro Carmel Peter Grech. Nhar il-:img[a, jum ilfesta, il-[in tal-quddies se jkun fil-5 a.m. fis-6 a.m. fis-7 a.m. u fil-11.15 a.m. Fid-9 a.m. tibda l-quddiesa pontif-

ikali li se titmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech li se tixxandar dirett fuq Radju Marija. Fl-10 a.m. jitkanta t-Te Deum, ting[ad is-supplika talMadonna ta’ Pinu u din se tixxandar fuq Radju RTK. Se jie[u sehem il-Kor Stella Maris ta[t id-direzzjoni tasSurmast Mro Carmel Peter Grech. Mill-12 p.m. sal-5p.m. tibda adorazzjoni fil-kappella talMadonnna ta’ Pinu. Fil-5.30 p.m. tibda quddiesa li se titmexxa minn Monsinjur Carmelo Gauci, bis-sehem talGrupp ta’ Talb ‘Madonna ta’ Pinu’. Fis-6.30 p.m. tibda quddiesa li se titmexxa minn

Monsinjur Joseph Sultana flimkien mal-Kapitlu talKolle;;jata tal-G[arb. Waqt din il-quddiesa se jitkanta ttieni G[asar tal-Madonna. Se janima l-Kor Parrokkjali talGharb ta[t it-tmexxija ta’ Dun Michael Galea. Fit-8 p.m. jibda l-pontifikal solenni li se jitmexxa minn lArcisqof Emeritus Monsinjur :u]eppi Mercieca. Se janima l-Kor Nativitas tax-Xag[ra mmexxi mill-organista Ivan Attard u se tixxandar ukoll fuq Radju RTK. Fid 9 p.m. jibda r-ru]arju aux flambeaux li jmexxi Monsinjur Isqof Mario Grech. Fl-10.15 p.m. issir it-talba talg[eluq u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika.

KER?EM – G{AWDEX

Il-festa tal-Madonna tal-Karmnu Fil-kappella tas-Sorijiet Karmelitani f’Ker/em G[awdex, qed issir il-festa ad unur il-Madonna tal-Karmnu. Illum. jum il-festa. hu ddedikat lit-Ter]jarji Karmelitani. Dalg[odu fis-7 a.m. jibda l-Uffi//ju tal-Qari u kant ta’ salmi ta’ sbi[ il-jum. Fis-5.45 p.m. jibda l-g[asar solenni, fis-6 p.m. jibda r-ru]arju li se jitmexxa mit-Ter]jarji Karmelitani. Fis-6.30 p.m. tibda quddiesa kan-

tata solenni bl-Omelija fuq il-Ver;ni Mbierka :miel tal-Karmelu u se jmexxi il Monsinjur Carmelo Borg. Il pane;ierku se jsir minn Dun Michael Curmi li hu l-Vi/i Rettur tas-Seminarju. Wara, jindaqq l-innu, antifona Flos Carmeli u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Se jiehu sehem il-Kor Stella Maris ta[t iddirezzjoni tas-Surmast Carmel Peter Grech.


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

26 TV#Radju

B’effetti spe/jali mill-aqwa Harry Potter e la camera dei segreti - Italia 1, 21>10 06>00

Bon;u 101 Weekend

07>00

A[barijiet

07>15

Bon;u 101 Weekend

09>05

Wara l-Breakfast

10>30

Il-Fatti Kollha

11>55

Avvi]i tal-Mewt

12>00

A[barijiet

12>15

Italomix

15>05

Skor

17>55

Avvi]i tal-Mewt

18>00

A[barijiet

18>15

Skor Extra Time

19>00

Club 90s

21>00

Fuzzbox Saturday Special

23>00

Il-Fatti Kollha (r)

24>00

Country Music Club (r)

Radju Malta - 93.7 FM 07:00 - A[barijiet, 07:05 – Jum :did (jinkludi 07:30 Mill:urnali Lo kali, 07:35 MillMedia Internazzjonali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor) 09:00 - BBC 09:05 Tne[[ilhom il-Kappel 11:00 Ma’ Natalie 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:57 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:10 - Naqra, Nitfa, Tikka 13:00 - Music Express 14:00 A[barijiet 14:05 – Mu]ika u Sport (16:00 A[barijiet 17:00 BBC News) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – Nice ’N Easy 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Ri]ultati Sportivi 20:30 - Rock Express 22:00 - L-A[barijiet 2230 Saturday Night Special. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 – ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 ONE News) 10:00 – Kartolina (jinkludi 10:30 F’{a-mes Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik) 11:45 ONE News 12:00 – Angelus 12:05 - Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem 12:30 – A[na 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 – Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Jack… bini 17:00 - Rush Hour 17:45 - ONE News 19:00 - Sport Action 19:15 – Banana Republic 19:45 - ONE News 20:45 – Eurovision Radio 21:45 - ONE News 22:00 – Dirett }g[a]ag[ 24:00 – Mezza Notte. RTK - 103 FM 06:30 Tmiem il-:img[a 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 – Ifta[ Qalbek 10:05 - Fil-Fond tal-A[bar (jinkludi 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 RTK Bulettin 12:15 – Se[er il-Malti (jinkludi 13:00 RTK Qosor) 13:30 - L-G[a]la Tieg[ek u Tieg[i 14:00 - BBC News 14:05 - Straightforward 15:00 - RTK Qosor 15:05 - LG[a]la Tieg[i u Tieg[ek (jinkludi 16:00 BBC News, 17:00 RTK Bulettin, 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Notte Italiana 20:00 – IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 – Realtajiet tal-Lum (r) 24:00 - Ripetizzjonijiet Rakkont, Family Finance, Ekolo;ija, Nutar.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - BBC World Service 09:06 - Pri]ma 10:00 – BBC News Update 10:06 – I’m Alright! 11:00 - BBC News Update 11:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn 12:00 - BBC News Update 12:05 - Triangolu 13:00 - Putumayo Radio Show 14:00 - BBC World Service 21:00 – Il-Banda tal-Plan/ier 22:30 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - Ilma mibdul f’inbid 11:00 - Lejn l-art imweg[da 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Magazine 15:00 - Kurunella tal-{niena Divina 15:30 - Il-Kelma ta’ Alla fl-Ewkaristija 16:00 - LArka ta’ Noe 17:00 - Kuntatt 17:30 - A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 (ikompli) Kuntatt 20:00 Van;elu {aj 21:00 - Klasi/i u Sagri 22:00 - Ilma {aj, :esù 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Dorian Cassar (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Malta’s Top 10 14:30 Ben Glover 16:30 – Weekend Drive 18:30 A[barijiet 18:35 – Malcolm B’s Party Zone 20:30 – Armin van Buuren 22:30 Ruby 00:30 - Carl Cox. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 All Time Favourites 08:00 Saturday Morning Beats 10:00 - Mill-{bieb g[all-{bieb 12:00 - Mill-Pinna tas-Surmast (Mar/i) 14:30 - Saturday Hits 14:30 - Sacred Spirit Instrumental Music 17:00 -

Music Generation Weekend 18:00 - Enchallah 20:00 - All Time Favourites.

Smash Radio - 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 - Radio Motordrome 15:00 Mixed Hits 16:30 – Tea Time 18:30 - Xtravadance 20:00 – Mixed Hits 22:00 – Vince Marshall 24:00 - Non-stop Night Music. Calypso Radio - 101.8 FM 06:00 - Calypso Breakfast 09:00 - Bejn il-{bieb 12:05 Calypso Weekend 14:00 Mu]ika u Sport 18:05 Saturday Night Live 20:30 Dak Kien }mien 01:00 - NonStop Music.

It-tieni mis-sensiela ta’ films ta’ Harry Potter liema film in[adem fl-2002 b’re;ija ta’ Chris Columbus. Harry (Daniel Radcliffe, ritratt) ma jismax mill-parir ta’ Dobby u fuq il-vettura tieg[u li tkun ittir, flimkien ma’ [abibu Ron imur l-iskola tal-ma;ija ta’ Hogwarts. Ma jdumx ma

TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 07:45 - Lenti fuq Ilsienna (r) 08:15 Minn Lenti Interkulturali (r) 09:00 - Kids TV 10:15 - }ona Compilation 11:15 - Meander (r) 12:00 - A[barijiet 12:10 Paqpaq (r) 12:50 - Sibtek 14:00 - A[barijiet fil-qosor 14:05 (ikompli) Sibtek 16:00 - A[barijiet 16:10 - Luxdesign 17:20 Modern Lifestyles 18:00 A[barijiet 18:10 - Kelma g[all{ajja 18:20 - Gadgets 18:50 G[awdex Illum 19:25- Dot EU 20:00 - L-A[barijiet 20:40 Football. Euro 2012. Gre/ja v Russja 22:40 - Madwarna 23:15 - L-A[barijiet 23:30 - Sibtek (r). TVM 2 10:15 - Repeat Euro 2012 Matches 15:00 - A[barijiet 15:05 - Bijografiji 16:00 Waltzing Matilda (r) 16:30 Waterpolo 2012 (r) 17:00 A[barijiet bl-Ingli] 17:05 - Wirt, Arti u Kultura (r) 17:35 - Mela Isma’ Din 17:45 - Sitta f’Palazz 18:15 - Dokumentarju 18:30 Ttyl (r) 19:00 - Trekking 10:30 Euro 2012 pre match programme 20:35 - Football. Euro 2012. Repubb. ?eka v Polonja (live) 22:15 - Eurlo 2012 Highlight Programme. ONE 08:00 - EGOV4U TV 08:30 ONE News 08:50 - Malta Fuq Kanvas (r) 09:35 - Sal-:ister (r) 10:05 - Teleshopping 10:20 Better Living (r) 11:00 - Clint on ONE 12:45 - Teleshopping 13:15 - Te]ori (r) 13:30 - ONE News 13:35 - The Kilo Challenge 15:30 - Teleshopping 15:45 - Mad-Daqqa t’G[ajn (r) 16:45 - Country Jamboree 17:30 - ONE News 17:40 - Pink Panther 18:15 - On D Road 18:55 - Ieqaf 20 minuta 19:30 ONE News 20:05 - Euro Twenty-12 20:35 - Bla A;enda 23:15 - ONE News 23:45 - Ilsien in-Nisa. Smash 09:30 - Teleshopping 13:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 14:00 Er;a’ Lura 15:30 - Robert Musumeci Talk Show (r) 16:00 Stylish Wedding 17:00 - Music 17:30 - CNI (r) 18:00 - Music 18:15 - Bingo 75 18:40 - U]u tal-Ilsien Malti 19:00 - A[barijiet 19:30 - M’Intix Wa[dek (r)

jinteba[ li hemm mhux kollox ikun miexi kif suppost u jkun determinat li ma j[allix kollox g[addej. Naturalment il-karattru ta’ Harry Potter hu [olqien tal-kittieba Ingli]a J.K. Rowling. Il-film, li hu twil 151 minuta hu mi]g[ud b’effetti spe/jali mill-aqwa.

20:30 - Madagascar 21:30 Bejnietna 22:00 - A[barijiet 22:30 - Forum. Raiuno 07:05 - Road Italy Day by Day 07:15 - La casa delle 7 donne 08:00 - Tg 1 mattina 09:10 - La casa del guardaboschi (TF) 09:55 - Tg 1 L.I.S. 10:00 - Rai Parlamento Settegiorni 10:55 Overland 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 Lineablu - Da Marsigla a Venezia 15:45 - Quark Atlante 16:30 Mixitalia 17:00 - Tg 1 17:15 - A Sua Immagine 17:45 - Homocide Hills 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:25 - Football. Euro 2012. Rep. ?eka v Polonja (live) 23:05 - Notti Europee 23:15 - Football. Euro 2012. Gre/ja v Russja (live) 01:00 - Tg 1 notte 01:15 - S’è fatta notte 01:55 - Cinematografo speciale. Raidue 07:00 - Cartoons 09:00 - The Latest Buzz (TF) 09:30 - Grachi (TF) 10:15 - Sulla via di Damasco 10:50 - Territori 11:30 - La nave dei sogni - Tahiti. Film ’99 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 Dribbling Europei 14:00 - Un matrimonio molto particolare. Film 2007 15:45 - Squadra Speciale Lipsia 16:20 - Squadra Speciale Stoccarda 17:00 - Chaos (TF) 17:40 - Due uomini e mezzo (TF) 18:00 - Tg 2 18:05 In buona salute 18:35 - Sea Patrol (TF) 19:30 - Il clown (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Legami pericolosi. Film 2010 22:40 - Brothers & Sisters (TF) 23:30 - Tg 2 notizie 23:45 - Tg 2 dossier 00:30 - Tg 2 01:10 - Tg 2 mizar 01:35 - Tg 2, Si, viaggiare 01:55 - Tg 2 Eat Parade. Raitre 07:05 - Wind at my Back

07:50 Il cammino della speranza. Film ’50 09:30 - Cameriera bella presenza offresi. Film ’51 11:10 Agente Pepper (TF) 12:00 - Tg 3 12:25 - Tgr il settimanale 12:55 Kilimangiaro album 13:10 - 14˚ Distretto (TF) 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tg 3 pixel 14:55 - Rai Educational TV Talk 16:55 - Non so degno di te. Film ’65 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Stadio Europa 20:25 - Blob 20:40 Agente 007 - Si vive solo due volte. Film ’67 22:50 - Tg 3

23:10 - Ombre sul giallo (dok.) 00:20 - Tg 3 00:30 - Tg 3 agenda sul mondo 00:45 - Tg 3 sabato notte 01:30 - Terra madre. Film ’31. . Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:50 Superpartes 09:50 - Circle of Life (TF) 10:50 - Love Affair. Film ’94 13:00 - Tg 5 13:40 Dillo con parole mie. Film 2002 15:45 - Ritorno alla laguna blu. Film ’91 17:45 - Anni 50 20:00 - Tg 5 20:30 - Veline 21:10 - Il

matrimonio del mio migliore amico. Film ’97 23:30 American Gigolo. Film ’80 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Tg bau&miao. Rete 4 07:05 - Mediashopping 07:55 GSG9 - Squadra d’assalto (TF) 09:50 - L’Italia che funziona 10:05 - Detective Monk (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Tutti per Bruno (TF) 12:55 - Distretto di polizia 13:50 - Forum 15:10 - Perry Mason (TF) 17:00 - Lie to Me (TF) 17:55 - La baia dei predatori 18:55 - Tg 4 19:35 Colombo (TF) 21:15 - The Mentalist (TF) 23:55 - Una casa sulle colline. Film ’93 01:45 - Tg 4 night news. Italia 1 07:25 - Cartoons 10:55 - Asterix contro Cesare. Film cartoon ’87 12:25 - Studio aperto 13:30 Grand Prix 13:35 - Moto/ikli]mu. GP Renju Unit 17:00 - Chill out, Scooby Doo. Film cartoon 2007 18:30 - Studio aperto 19:00 - Bau Boys 19:35 - Princess - alla ricerca del vero amore. Film 2008 21:10 - Harry Poter e la camera dei segreti. Film 2002 00:15 - The Love Guru. Film 2008. La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 10:00 - Bookstore 11:10 Show must go short 12:30 L’erba del vicino 13:30 - Tg La 7 14:05 - Atlantide - Storie di uomini e di mondi 16:10 - JAG Avvocati in divisa (TF) 18:00 L’Ispettore Barnaby (TF) 20:00 - Tg La 7 20:30 - In onda 21:30 - Impero (dok.) 23:55 - NYPD (TF) 00:45 - Tg La 7 00:50 - Tg La 7 sport 00:55 - M.O.D.A 01:40 - Intrigo a Taormina. Film ’60.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

TV#Radju 27 Favourite Channel 08:00 - {in g[al Kollox 09:05 Kont taf? 09:15 - F News 09:30 - Favourite Cinema 10:00 Musbie[ g[al Ri;lejja 10:30 Belle Donne 12:00 - Kont taf? 12:15 - F News 12:30 Teleshopping 13:00 - Sibtkuntatt 16:00 - Boost (r) 18:15 - F News 18:30 – The Design Workshop 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Entertain Me 23:15 - F. News Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request (r) 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 06:55 - Vivere (soap) 07:30 Tempesta d’amore (soap) 08:30 - Centovetrine (soap) 11:10 - Il falco e la colomba (TF) 13:10 Non ditelo alla sposa 14:00 Nokia Amici in Tour 16:10 Giro Giro Bimbo 16:50 - Anna e i Cinque 18:40 - Elisa di Rivombrosa 20:20 - Così Fan Tutte 20:50 - Love Bugs 21:10 Stevie. Film 2008 23:00 - Charm School 00:10 - Il bello delle donne. BBC Entertainment 07:10 - 3rd & Bird 07:20 Penelope K, by the way 07:30 Gigglebiz 07:45 - Charlie and Lola 07:55 - Forget-Me-Not Farm 08:10 - Boogie Beebies 08:25 - Garth and Bev 08:35 Doctor Who 09:20 - One Foot in the Grave 09:50 - Keeping up Appearances 10:20 - My Family 10:50 - Gavin and Stacey 11:20 - Lab Rats 11:50 - The Weakest Link 12:35 - Robin Hood 13:15 - After You’ve Gone 13:45 The Royle Family 14:15 Casualty 15:05 - EastEnders 17:05 - Doctor Who 17:50 New Tricks 18:40 - Robin Hood 19:25 - ’Allo, ’Allo! 20:00 -

Beautiful People 20:30 - Gavin and Stacey 21:00 - Live at the Apollo 21:45 - The Queen’s Diamond Jubilee: BBC Concert at Buckingham Palace. TCM 07:40 - Rawhide 08:45 - Angel and the Badman. Film ’47 (U) 10:40 - The Hallelujah Trail. Film ’65 (U) 13:30 - Daddy Long Legs. Film ’55 (U) 16:00 Trigger Jr. Film ’50 17:50 Catlow. Film ’71 (PG) 19:50 Miss Congeniality. Film 2000 (12) 22:00 - True Crime. Film ’99 (15). MGM Movies 06:49 - 12 Angry Men. Film ’57 (U) 08:45 - Mary Christmas. Film 2002 10:10 - Memories of Me. Film ’88 (12) 11:50 - The Group. Film ’66 14:20 - Crime and Punishment. Film ’98 (12) 15:50 - Kidnapped. Film ’87 (15) 17:30 - Radio Days. Film ’87 (PG) 18:55 - MGM’s Big Screen 19:10 - Wisdom. Film ’86 (15) 21:00 - F.I.S.T. Film ’78 (PG) 23:25 - Go Fish. Film ’94 (18). Diva Universal 06:55 - Wolff’s Turf 08:45 Crossword 09:00 - Crazy in Love 10:43 - Love at First Sight 11:00 - JAG 13:00 - Crime of Passion (12) 14:51 - Great Women 15:00 - Agatha Christie’s Marple 16:53 - La Prova 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:52 - Great Women 19:05 - ER 21:00 - JAG 23:00 -

The Casebook of Sherlock Holmes.

Discovery Channel 07:15 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Arctic Ice Crusher 09:05 - Mighty Ships: Resolution. River Monsters: 10:00 - Death Ray 10:55 - Killer Snakehead 11:50 - Alaskan Horror 12:45 - Demon Fish. 13:40 - Extreme Engineering:

New Orleans Surge Barrier 14:35 - Mega Engineering: Underground City 15:30 - Huge Moves 16:25 - How It’s Made 16:55 - How Stuff’s Made 17:20 - Dealers 18:15 - Aircrash

Confidential: Systems Failure 19:10 - How It’s Made 20:05 Penn and Teller Tell a Lie 21:00 - An Idiot Abroad: Jordan 21:55 - Ultimate Survival: Malaysian Archipelago 22:50 - Dual Survival: Failed Ascent 23:45 Rampage!: Weather Rampage 2. Melita Movies 09:40 - The Next Karate Kid 11:25 - Up! 13:00 - Deadly Isolation 14:25 - Tristan and Isolde 16:30 - The Da Vinci Code 19:20 - Too Big To Fail 21:00 - Edge Of Darkness 22:55 - Street Kings 2: Motor City 00:30 - Please Give. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - Glee 12:15 Desperate Housewives 13:05 Supernatural 19:15 - Hollywood Buzz 19:45 - Amazing Race 20:30 - Chuck 21:15 - Game of Thrones 22:30 - 30 Rock 23:00 - Supernatural 23:45 - Fringe 00:30 - Mike & Molly 00:55 True Blood. Biography Channel 07:00 - Eye for an Eye: Who Pimped My Ride?. Pawn Stars: 07:30 - Big Guns 08:00 - Flight of the Chum 08:30 - Bumpy Ride 09:00 - A Christmas Special 09:30 - Trail Breaker. Little Miss Perfect: 10:00 Patience and Jayne 11:00 -

Maggie vs Taylor vs Madison 12:00 - Madison vs Angelina 13:00 - Kayla vs Aliyah 14:00 Kaylee vs Shelby. Pawn Stars: 15:00 - Big Guns 15:30 - Flight of the Chum 16:00 - Bumpy Ride 16:30 - A Christmas Special 17:00 - Trail Breaker 17:30 - Big Guns 18:00 - Flight of the Chum 18:30 - Bumpy Ride 19:00 - A Christmas Special 19:30 - Trail Breaker. 21:00 - Hardcore Pawn 21:30 Lady Hoggers: Mud Hoggin’ 22:00 - Nothing Personal: Married to a Rock Star 23:00 Evil Up Close: Ivan the Terrible: Ivan Payne.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 08:25 - See The Sea 08:30 - James the Cat 08:35 Fluffy Gardens 08:50 - James the Cat 08:55 - See The Sea 09:00 - My Animal Family 09:15 Benjamin’s Farm 09:20 - Kipper 09:30 - Mio Mao 09:40 - P.B. Bear and Friends 09:50 - Kipper 10:00 - Angelina Ballerina 10:50 - Benjamin’s Farm 10:55 - Baby Antonio’s Circus 11:00 - Baby Antonio’s Circus 11:05 - Mio Mao 11:15 - Kipper 11:35 - P.B. Bear and Friends 11:45 - Baby Antonio’s Circus 11:50 - Benjamin’s Farm 11:55 - Baby Antonio’s Circus 12:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:25 - Tigga and Togga 12:35 - Monkey See Monkey Do 12:45 Oswald 13:00 - Barney and Friends 13:25 Dougie in Disguise 13:35 - Bob the Builder 13:45 - Thomas and Friends 14:00 - Bob the Builder 14:10 - Jarmies 14:25 - Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - Monkey See Monkey Do 14:50 - Oswald 15:05 - Anthony Ant 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - The Hoobs 15:55 - Tigga and Togga 16:05 - Pingu 16:10 Tiny Planets 16:15 - Pingu 16:20 - Jarmies 16:35 - Kipper 16:45 - Fireman Sam 16:55 - Tigga and Togga 17:00 - Angelina Ballerina 17:50 Benjamin’s Farm 17:55 - Baby Antonio’s Circus 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Tiny Planets 18:30

- The Hoobs 18:55 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:35 Angelina Ballerina 19:55 - Tiny Planets 20:00 Barney and Friends 20:25 - Pingu 20:30 - Gazoon 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Monkey See Monkey Do 22:10 - Oswald 22:25 - Jarmies. Disney Channel 08:10 - Jessie 08:35 - ANT Farm 09:00 - Austin and Ally 09:25 - The Thirteenth Year 10:45 - So Random 11:05 - The Suite Life on Deck 11:25 Have a Laugh 11:30 - Shake It Up 11:55 - Good Luck Charlie 12:20 - ANT Farm 12:45 - Austin and Ally 13:10 - Jessie 13:30 - Have a Laugh 13:35 - Wizards of Waverly Place 14:00 - So Random 14:25 - Phineas and Ferb 14:50 - Shake It Up 15:15 - Good Luck Charlie 15:40 - Wizards of Waverly Place 16:00 - Wendy Wu: Homecoming Warrior 17:20 - ANT Farm 17:45 Austin and Ally 18:10 - Shake It Up 18:35 Wizards of Waverly Place 19:00 - Good Luck Charlie 19:25 - Jessie 19:50 - The Thirteenth Year 21:15 - Phineas and Ferb 21:30 - Fish Hooks 21:55 - The Suite Life of Zack and Cody.

07>00 07>30 08.00 08>30 09.30 11>30 12>00 12>30 13>30 14>00 14>05 15>00 15>05 18>00 18>10 18>50 19>10 19>15 19>30 19>45 20>30 21>30 21>32 22>30 23>00

NET News Trott u Galopp (r) RPM (r) Insiru Nafu Lil... (r) Teleshopping EGOV4U (r) Anali]i tal-A[bar (r) Teleshopping PQ NET News Sas-Sitta NET News (ikompli) Sas-Sitta NET News Wheelspin G[alik fl-Ewropa Tlug[ tal-Lottu G[alik fl-Ewropa Minn Varsavja sa Kiev NET News Ordos Miss World Malta NET News Stejjer EGOV4U (r) NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - The Box 08:45 WATTS. European Le Mans Series: 09:00 - Warm-Up (live) 10:00 - Legends (live). 11:00 Football 13:00 - Queens ATP Tennis 14:15 - European Le Mans Series 14:45 - European Le Mans Series: Race (live) 16:30 - Queens ATP Tennis: SF (live) 18:30 - European Le Mans Series: Race (live) 20:00 - Football 20:30 - European Le Mans Series: Race (live) 22:30 - European Le Mans Series 23:00 European Le Mans Series: Race (live). GO Sports 1 07:00 - 2012 US Open Champ.: Day 2 13:00 - Serie A: Rd 27: Milan v Lecce 15:00 - Barclays PL: Wk 1: Tottenham H v Everton 17:00 - Serie A: Rd 28: Parma v Milan 19:00 - Aviva Premiership: Rd 20:

Northampton Saints v Liecester T. 21:00 - Trans World Sport 22:00 - 2012 US Open Champ.: Day 3 (live). GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - Barclays PL: Wk 27:

Tottenham H v Newcastle Utd 10:00 - Serie A: Rd 29: Milan v Roma 12:00 - PL World: Wk 44 12:30 - Barclays PL: Wk 34: Tottenham H v Swansea C. 14:30 - Serie A: Rd 30: Catania v Milan 16:30 - Aviva Premiership: Rd 20: Harlequins v London Wasps 18:30 - Barclays PL: Wk 38: Tottenham H v Blackburn R 20:30 - PL World: Wk 44 21:00 - Roma Ch. Melita Sports 1 08:00 - La Liga: Mallorca v Sevilla: dtd. 05.11.11 (r) 09:45 NBA F.: Game 1: Miami @ Oklahoma (r) 12:45 - WWE: RAW (r) 13:35 - Cape Epic: 2012: South Africa: ep. 03 (r) 14:00 - 2012 UIPM Pentathlon: Women's F.: Russia (live) 15:05 - NBA F.: Game 2: Miami @ Oklahoma (r) 18:15 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: China (r) 19:15 - WWE: Superstars 20:05 - Bundesliga: 1 FSV. Mainz v Werder Bremen: dtd. 29.10.11 (r) 22:00 - 2012 UIPM Pentathlon: Women's F.: Russia (r) 23:05 - WWE: Superstars (r) 23:55 - La Liga: Mallorca v Sevilla: dtd. 05.11.11 (r). Melita Sports 2 12:00 - WWE: RAW (r) 12:50 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: China (r) 13:55 - NBA F.: Game 1: Miami @ Oklahoma (r) 17:00 - Bundesliga: 1 FSV. Mainz v Werder Bremen: dtd. 29.10.11 (r) 18:55 - npower Champ.: Watford v Reading: dtd.

14.01.12 (r)

20:45 - Copa Libertadores: SF 1st Leg: Santos v Corinthians (r) 22:50 - La Liga: Levante v Valencia: dtd. 05.11.11 (r) 00:40 - WWE: Superstars (r). Melita Sports 10 NBA F.: 17:15 - Game 1: Miami @ Oklahoma (r) 20:15 - Game 2: Miami @ Oklahoma (r). 23:15 - WWE: Superstars 00:00 - Copa Libertadores: SF 1st Leg: Santos v Corinthians (r). Malta Stars 08:00 - Malta Basketball Assoc.: 1st Div. Men's F.: Siggiewi v Tata Motors (r) 09:35 - Malta Rugby Football Union: Stompers v Alligators: dtd. 26.11.11 (r) 11:10 - Malta Handball Assoc.: Luxol v LaSalle: dtd. 01.04.12 (r) 12:30 - Football Nurseries (r) 13:05 - MOC Olympic Special (r) 13:40 - Melita GFA 1st Div.: Ghajnsielem v Nadur: dtd. 15.03.12 (r) 15:25 - BOV PL: Sliema v Valletta: dtd. 02.03.12 (r) 17:35 - Malta Basketball Assoc.: 1st Div. Men's F.: Siggiewi v Tata Motors (r) 19:10 - Malta Rugby Football Union: Stompers v Alligators: dtd. 26.11.11 (r) 20:45 - Malta Handball Assoc.: Luxol v LaSalle: dtd. 01.04.12 (r) 22:05 Football Nurseries (r) 22:40 MOC Olympic Special (r) 23:15 - Melita GFA 1st Div.: Ghajnsielem v Nadur: dtd. 15.03.12 (r) 01:00 - BOV PL: Sliema v Valletta: dtd. 02.03.12 (r). Football Stars 1 08:00 - La Liga: Mallorca v Sevilla: dtd. 05.11.11 (r) 09:45 NBA F.: Game 1: Miami @ Oklahoma (r) 12:45 - WWE: RAW (r) 13:35 - Cape Epic: 2012: South Africa: ep. 03 (r) 14:00 - 2012 UIPM Pentathlon: Women's F.: Russia (live) 15:05 - NBA F.: Game 2: Miami @ Oklahoma (r) 18:15 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: China (r) 19:15 - WWE: Superstars 20:05 - Bundesliga: 1 FSV. Mainz v Werder Bremen: dtd. 29.10.11 (r) 22:00 - 2012 UIPM Pentathlon: Women's F.: Russia (r) 23:05 - WWE: Superstars (r) 23:55 - La Liga: Mallorca v Sevilla: dtd. 05.11.11 (r). Football Stars 2 12:50 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: China (r) 13:55 - NBA F.: Game 1: Miami @ Oklahoma (r) 17:00 - Bundesliga: 1 FSV. Mainz v Werder Bremen: dtd. 29.10.11 (r) 18:55 - npower Champ.: Watford v Reading: dtd. 14.01.12 (r) 20:45 - Copa Libertadores: SF 1st Leg: Santos v Corinthians (r) 22:50 - La Liga: Levante v Valencia: dtd. 05.11.11.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 18 ta’ :unju, 2012

28 Tisliba Mimdudin>1. Nag[ti bejn wie[ed u ie[or il-valur ta’ o;;ett (6) 4. Imke//i mnejn joqg[od b’mandat legali b’kulma kellu fil-post (8) 9. Wie[ed ;did li jkun da[al mal-patrijiet f’kunvent biex isir wie[ed minnhom (6) 10. Mo[bija f’[amsin tendina… m’g[andniex xi ng[idu! (8) 12. Ta’ Verdi jg[axxqu l-qalb waqt li ta’ Wagner il-mo[[! (4) 13. Il-la[am tal-barri (5) 14. Biex inhi mimlija l-Wardija! (4) 17. Kittieba (6) 18. u 20. Grupp ta’ nies tal-istess fehma dejjem flimkien (6) 20. Ara 18 21. Fil-bidu tal-Abbissinja hawn lok fond qisu bla qieg[? (6) 27. G[all-kuntrarju m’humiex ]g[ar (4) 28. Qabel durella, log[ba tat-tfal li jduru u jaqb]u bil-fer[ (5) 29. Il-be]]ieg[ jib]a’ minn tieg[u stess (4) 32. Sabar u ra]na tan-nervi (8) 33. Tg[id veru li ssib [afna nies x[a[ haw? (6) 34. G[amilna ti;rija bejnietna (8) 35. ?angatura (6) Weqfin>1. Nosserva (7) 2. Qilla u nuqqas ta’ [niena tispi//a bil-verità? (8) 3. Tnejn u [amsin karta tallog[ob f’pakkett (4) 5. {uta serp qisha sallura, tag[mel aljotta tajba (6) 6. Dan jitkellem bis-sinjali (4) 7. Qabel konna nsumu sew fih (6) 8. Tqieg[du minn tulu fuq sodda (6) 11. u 26. Amnestija (6) 15. B’wie[ed m’intix se tisker (5) 16. G[amilt ta’ ta[t fuq jew servejt l-ikel fil-platti (5) 19. Nuqqas ta’ kull g[amla ta’ [oss u kliem (8) 22. La Sunta trid hekk, tista’ ssir re;ina! (7) 23. Kinset (6) 24. Juri wi// b’ie[or (6) 25. Tal-[ut, hekk jg[ajjat li huma! (6) 26. Ara 11 30. Ne[[i [wej;ek minn fuqek! (4) 31. Milja ta]-]aqq (4)

1

2

3

4

9

5

6

8

10 11

12

13

14

15

16

17

18 19 20

23

21

24

25

27

22

26

28

29

30

31

32

33

34

35

Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores

Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda

Mimdudin> 1. Ku;ini; 4. Arrestat; 9. Rigali; 10. Skruplu]; 12. Ekru; 13. Xkuma; 14. Deni; 17. Tellaq; 18. u 20. Olanda 21. Strina; 27. Assi; 28. Sfida; 29. }ejt; 32. Minestra; 33. ?estun; 34. Kmandata; 35. Spirtu. Weqfin> 1. Kurrent; 2. :ugarell; 3. Noli; 5. Rakkmu; 6. Eluf; 7. Tilbes; 8. Ti]jin; 11 u 26. Skalda; 15. Sajda; 16. Platt; 19. Direttur; 22. Attenti; 23. Zammek; 24. Osanna; 25. Sfaret; 30. {sud; 31. Temp.

7

Tisliba bin-Numri

In-numru 691, li mhux inklu] fil-lista ta’ numri bi tliet figuri, jinsab imni]]el fejn suppost f’din il-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha li g[andkom f’dawn l-erba’ listi.

Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, ‘In-Nazzjon’, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, TalPietà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. Ir-rebbie[#a jkun mitlub iwie;eb mistoqsija [afifa fuq it-telefon, g[alhekk mas-soluzzjoni tat-Tisliba tinsewx tni]]lu n-numru tat-telefon tag[kom. L-a[[ar premju ntreba[ minn S. Aquilina, 'LAjkla', Triq il-Knisja lQadima, Birkirkara.

SOLUZZJONI TA’ TISLIBA BIN-NUMRI


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

Klassifikati 29 PROPRJETÀ

G{ALL-KIRI

Is-Swatar

Il-Fgura

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Marsaxlokk

FLAT 3 kmamar tas-sodda, wa[da b’ensuite, bil-veduta minn wara u min quddiem, terrazin lest minn kollox ta’ kwalita’ tajba. Prezz €112,000 (Lm48,000). ?emplu 79441869.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Santa Venera

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tassodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti millbejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

{a]-}ebbu;

TERRACED house f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond. Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Trid tara. Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

{ANUT ;did fis-suq Class 4 lest min kollox tajjeb g[al kull negozju, bil-fire alarm, cameras, toilet etc. Bla rigal. Livell mat-triq, bil-parapett 33x20 piedi, ;ewwa 22x30 piedi u isfel 35x22 piedi. ?emplu 99442591.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ dawl, ilma, xog[ol ta’ tik[il u tibjid, qlug[ ta’ madum. ?emplu 79973566 jew 27659116.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal[ajt, qlug[ ta’ kmamar talbanju u tal-art, plumbing, kisi bil-;ibs, graffiato, ]ebg[a etc. Bi 30 sena esperjenza. ?emplu 79091057.

Nixtri

KOTBA gwida fuq pajji]i u bliet differenti fl-Ewropa u lil hinn. ?emplu 79422620.

Nixtri

GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl ilBa[ar. ?emplu 99887233.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Trasport bejn l-Ingilterra u Malta

GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]-}abbar }BR2703. Issoluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.

G{ALL-BEJG{ ?estuni

LI tpo;;i ti;ie; u drinkers u feeders tal-plastik. ?emplu 21413140.

G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

Biljetti tat-Tombla

EMI Bingo Sheets, free delivery (packets x 10 sheets available). ?emplu 99870603, 21228138 jew 21224607.

Gradenza

ANTIKA maltija (ta’ listilla) f’kundizzjoni perfetta. Mejda Maltija antika u sett ta’ erba si;;ijiet u gwardarobba antika. ?emplu 79091346.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

JIN{TIE:U Mastrudaxxa

BL-esperjenza. ?emplu Casaform fuq 79447266.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

30 ?inekritika minn Joe Calleja – jocal@me.com

PROMOTHEUS

Ma’ Ridley Scott mill-2001 g[all-2089 Direzzjoni> Ridley Scott, {in> 123 minuta, ?ert.> 16, KRS Il-film 2001, A Space Odyssey, i]da ma[dum fl1968, g[adu sal-lum meqjus b[ala kapolavur talfantaxjenza tar-re;ista Stanley Kubrick u li mieg[u g[adhom jitqabblu films ta’ dan il-;eneru biex ji;i de/i] x’livell la[qu. Issa g[addew kwa]i 45 sena u jasal film minn re;ista daqstant kapa/i, Ridley Scott, li g[ad jitqies b[ala l-Ispace Odyssey tassnin li ;ejjin hekk kif mill 200 1 ta ’ Kubrick, dan je[odna sa[ansitra sal 2089 . Naturalment Scott g[andu vanta;;i kbar fuq Kubrick g[ax, grazzi g[all-avvanzi kbar fil-grafika kompjuterizzata, g[andu aktar possibbiltà jag[mel lideat tieg[u realtà, u fi Promotheus hu dan li Scott e]attament irnexxielu jag[mel, dik l-ambizzjoni li b[al Kubrick, iwasslilna ;rajja tajba – fantastika kemm trid imma tajba – b’su;;ett qawwi u f’set grandju], bi]]ejjed ng[idu li l-film jistaqsi ]ew; mistoqsijiet vitali b[al “Min fejn ;ejna^ G[aliex ninsabu hawn^”, filwaqt li jag[mel dan b’mod spettakulari f’sekwenzi mi]g[uda bleffetti spe/jali mwassla bit3D. Ninsabu fl-2089 meta, wara introduzzjoni qasira li

Vickers (Charlize Theron) u l-kaptan Janek (Idrix Elba) f’Prometheus

vi]walment i]]ommok u li tipprova twie;eb [afna millmistoqsijiet (u g[alhekk mhux se ntawwal dwarha), niltaqg[u max-xjenzjati Elizabeth (Noomi Rapace) u Charlie (Logan MarshallSmith) li fi g]ira jsibu tpin;ija antikissima ta’ figura kwa]i umana imma twila [afna qed turi grupp ta’ stilel, b[al donnu jrid juri minn fejn ;ie. Erba’ snin wara dawn

narawhom jivvja;;aw lejn dawk il-pjaneti wara li kkonvin/ew triljunarju anzjan, Weyland (Guy Pearce) jiffinanzja dik l-ispedizzjoni privata, biex jaraw jekk dawk il-[lejjaq g[adhomx je]istu u jekk kinux il-bidu tar-razza umana tag[na. L-ispedizzjoni tinkludi wkoll l-uffi/jal g[oli nieqsa mill-emozzjoni Vickers (Charlize Theron) u r-robot kwa]i uman David (Michael

Fassbender) li jie[u [siebha, il-kaptan Janek (Idris Elba), ;eolo;ista, bijologu, tabib u ]ew; piloti. Filwaqt li David jibda j;ib ru[u b’mod suspettu], jibdew dejjem aktar isibu provi li fuq il-pjaneta kien hemm jew jista’ g[ad hemm il-[ajja. G[al tliet kwarti minnu Prometheus hu film tassew qawwi bi Scott essenzjalment jissellef [afna mill-istruttura tal-klassiku l-ie[or tieg[u

Alien, u li t-tmiem tieg[u jag[tik l-idea li dan Prometheus b[ala prequel tieg[u. Il-cast tal-atturi jo[olqu ekwipa;; d[uli li jwasslu karattri li mhumiex is-soltu arketipi, fi produzzjoni imponenti grazzi g[al production design ta’ stag[;ib, sat-tielet ‘att’ li jwassal g[al sensiela tal-aqwa sekwenzi ta’ azzjoni u spettaklu.

SAFE

Azzjoni kontinwa ming[ajr wisq ta[bil il-mo[[ Direzzjoni> Boaz Yakin, {in> 94 minuti, ?ert.>14, KRS Dan il-film iwettaq laspettattivi kollha li wie[ed jistenna li jsib fi thrillers moderni ta’ azzjoni b’pass li j[allik bla nifs u perikolu], vjolenza e//essiva u esa;erata, u ta’ min ifa[[ar lil kull min kellu x’jaqsam malproduzzjoni tal-film li kienu jafu e]att xi jridu jwasslu ming[ajr ma ppruvaw i[alltu wisq temi jew elementi li qatt ma setg[u ji]viluppawhom kif xieraq f’film b[al dan, fejn l-aktar importanti u mfittex, azzjoni pura u lo;ika mill-inqas, ming[ajr g[alhekk wisq ta[bnil il-mo[[ g[al min qed jarah. Biex inkun ;ust irrid insemmi li l-qafas tar-rakkont fih /erta ori;inalità hekk kif fi/-/entru tieg[u hi tifla ?ini]a ta’ 11-il sena, Mei (Catherine Chan) li kellha [ila straordinarja b’memorja ta’ ;enju. Min[abba f’hekk tin[ataf u jkollha t[addem dan id-don g[al gangster kiefer ?ini]. Meta din ting[ata numru twil importanti biex ]]ommu

f’mo[[ha, dan iwassal g[al ;lied vjolenti g[at-tifla bejn il-Mafja ?ini]a (immexxija mill-attur James Hong) u dik Russa (minn Sandor Tecsy) u pulizjotti korrotti fi New York ta[t il-kmand ta’ Captain Wolf (Robert John Burke), u f’nofs dan ilpandemonju Mei jirnexxilha ta[rab bil-Mafja u l-pulizija ji;ru warajha. Ikun hawn li f’subway ti;i innutata minn eks pulizjott skreditat Luke (Jason Stratham) li r-Russi kienu qatlulu lil martu filwaqt li heddewh li se joqltu wkoll lil kull min ikollu x’jaqsam mieg[u, u g[alhekk kien se joqtol lilu nnifsu billi jinxte[et ta[t ferrovija, li kieku ma nnutax lill-gangsters ji;ru warajha. Issa Luke ida[[alha f’mo[[u li jipprote;i lil Mei u jag[ti bidu g[al gwerra totali kontra l-mexxejja kriminali u l-armati tag[hom ta’ qattiela bla [niena, minbarra l-pulizija u politikanti korrotti li lkoll kellhom x’jitilfu jekk it-tifla

Luke (Jason Stratham) jibda jg[in lil Mei (Catherine Chan) li jkollha memorja e//ezzjoinali f’Safe

tikxef in-numru, mhux flus biss. Apparti l-armi li ji;bor ming[and dawk kollha li

joqtol donnhom dubbien, Luke ikollu [ila kbira fl-arti marzjali, kollox imwassal b’editing tassew

professjonali, fost kaos s[i[ f’;ie[ l-ispettaklu, fejn ma jonqsux fra]ijiet u battuti spirtu pront minn Luke.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 16 ta’ :unju, 2012

?inekritika 31

Hans (Otto Jespersen) je[odha ma’ troll fi Trollhunter

TROLLHUNTER (Trolljegeren)

Ridikolu kemm trid imma j]ommok Direzzjoni> Andre Ovredal, {in> 113 minuta, ?ert.> 12, KRS Jidher li l-moda li nbdiet aktar minn 12-il sena ilu bi Blair Witch Project g[adha [ajja u influwenzat li//inema internazzjonali tant li din il-;img[a wasal Malta wkoll dan il-film Norve;i] li je[odna appuntu qalb ilmuntanji pittoreski i]da misterju]i ta’ dak il-pajji] Skandinavu. Dan jifta[ bil-kitba li “dawk li se tara huma filmati veri u li l-ebda sekwenzi ma ;ew manipulati”. Il-;rajjiet li naraw tul ilfilm jitwasslu mil-lentijiet tal-kamera ta’ wie[ed minn tliet studenti li jibdew jinvestigaw il-qtil ta’ xi turisti minn orsijiet, imma dak li jsibu jkun ferm differenti u tat-tkexkix. L-istudenti jiltaqg[u ma’ ka//aturi tal-orsijiet, imma jinteressahom l-aktar /ertu Hans (Otto Jespersen) li kien jg[ix wa[du f’karavan u jo[ro; jikka//ja biss matul illejl. Meta jmorru warajh minn triq mudlama li tag[ti g[al mas;ar jarawh [iere; ji;ri jg[ajjat biss il-kelma “Troll!” Infatti jidher (dejjem skont il-film) li fin-Norve;ja jg[ixu dawn il-[lejjaq-mostri, spe/i

ta’ orsijiet, muppets, b’xedaq u geddum twil, twal daqs si;ra. Hans g[all-ewwel ma jkunx iridhom isegwuh u jiffilmjaw – g[ax hu fil-fatt kien a;enti sigriet tal-gvern im[allas biex joqtol lit-trolls li [ar;u mit-territorju limitat g[alihom u qed joqtlu jew iferu lill-bnedmin – i]da mbag[ad, imxebba’ millburokrazija tat-Troll Security Service, jidde/iedi li d-dinja je[tie; u g[andha dritt issir taf x’kien qed ji;ri. G[alhekk i[allihom jakkumpanjawh, hekk kif jibda jfittex Ringlefinch, spe/i ta’ troll ;gantesk g[oli 200 pied, jew 61 metru,

armat bi spotlight ;gantesk b ‘dawk UV kapa/i jibdel littroll f’;ebel jew jisplodih, fla[jar sekwenza tal-film li sse[[ f’pajsa;; miksi bilborra u sil;. Trollhunter hu ridikolu u esa;erat kemm trid, imma tiskanta kif i]ommok xorta wa[da, u ma jaqax fi]-]ufjett, u jitratta s-su;;ett bl-ikbar serjetà, tant li ta[sbu xi dokumentarju reali, veru... apparti /-/ajta rikorrenti li ttrolls jobog[du lill-insara u “jxommuhom”, u kitba fla[[ar tal-credits li tg[id li “L-ebda troll ma n[aqar jew we;;a’ waqt il-produzzjoni tal-film”!

L-aqwa films f’Malta (Bejn is-6 u l-10 ta’ :unju – KRS) The Dictator Men in Black III Marvel Avengers Assemble Dark Shadows The Lucky One 6. Beauty and the Beast 7. A Monster in Paris 8. Battleship 9. The Cabin in the Woods 10. This Means War 1. 2. 3. 4. 5.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.