www.media.link.com.mt
Numru 13,162
€0.55
It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
Rati or[os tar-roaming mill-{add li ;ej minn Matthew Bonett
Maltin li mill-{add li ;ej, l-1 ta’ Lulju, ikunu msefrin f’pajji] tal-Unjoni Ewropea, se jibdew igawdu minn ro[s fir-rati tar-roaming meta jag[mlu u]u millmowbajl. Mill-2004 ’l hawn, ir-rati kemm tat-telefonati, kif ukoll tal-SMS u anke talu]u tal-internet, dejjem ra[su u issa jmiss li minn nhar il-{add li ;ej dawn irrati jkomplu jor[su g[allbenefi//ju ta/-/ittadini talUnjoni Ewropea. Ir-rata l-;dida ta’ telefonati minn nhar il-{add li ;ej se tkun ta’ 29/ kull minuta, waqt li biex wie[ed jir/ievi telefonata se j[allas 8/ kull minuta. Kull SMS se jkun jiswa’ 9/, waqt li r-rata tar-roaming se tkun dik ta’ 70/ kull megabyte.
I]da l-akbar differenza se tkun fil-prezzijiet tad-downloading tad-data, li jfisser ro[s g[al min ju]a l-mapep, l-emails u anke s-social networks meta wie[ed jivvja;;a. Studju li sar millKummissjoni Ewropea juri li negozjant tipiku li jivvja;;a fl-Unjoni Ewropea se jiffranka aktar minn €1,000 fis-sena, waqt li familja tipika li tmur vaganza darba fissena tista’ tiffranka sa €200. B’kollox, hu stmat, li meta wie[ed iqabbel it-tariffi li se jid[lu fis-se[[ minn nhar il-{add, ma’ dawk li kienu fis-se[[ fl-2007, ji;ifieri [ames snin ilu, ilkonsumaturi se jiffrankaw mal-75% ta’ dak li kienu j[allsu [ames snin ilu. g[al pa;na 2
Il-kantant ta’ fama mondjali, will.i.am, fir-ritratt jidher qed jippo]a g[ar-ritratti tal-;urnalisti u l-fotografi hekk kif jinsab Malta biex illejla jkun fost il-protagonsti fil-kun/ert tal-Isle of MTV Fuq il-Fosos tal-Furjana. Eluf ta’ ]g[a]ag[ g[as-sitt sena konsekuttiva se jkunu qed jo[onqu l-Fosos tal-Furjana f’dan l-ispettaklu uniku ta’ kun/ert karatterizzat minn l-aqwa mu]ika u l-aqwa dwal g[all-;enerazzjoni ]ag[]ug[a. Spettaklu li kapa/i joffru l-kun/erti tal-Isle of MTV li re;g[u inkludew lil Malta fil-vja;; ta’ kun/erti fl-Ewropa g[al dan is-sajf (Ritratt> Martin Agius) Ara wkoll pa;na 32
L-E;ittu
Euro Cup
I]rael jittama li l-E;izzjani jirrispettaw il-ftehim g[all-pa/i li ilu mill-1979
Hibernians jiksbu t-tieni reb[a fil-Euro Cup meta g[elbu lil Valletta 1-0
Ara pa;na 21
Ara pa;na 18
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
2 Lokali
Protezzjoni g[all-frie[ tal-fekruna tal-ba[ar li biedet fil-:nejna
Familji se jiffrankaw aktar huma li jkomplu ju]aw isservizzi tar-roaming. Dan se jsir biex il-konsumaturi ma ji[dux qatg[a meta jir/ievu l-kont tal-mowbajl. Dawn l-i]viluppi po]ittivi favur il-konsumatur Malti, qed ise[[u grazzi g[as-s[ubija ta’ Malta fl-UE, li bis-sa[[a ta’ din is-s[ubija, il-poplu Malti qed jg[ix [ajja a[jar. Minbarra l-fondi li l-Gvern Malti qed jirnexxilu j;ib mill-Unjoni Ewropea biex jintu]aw fuq pro;etti kapitali li minnhom, igawdi l-poplu b’mod in;enerali, kull /ittadin Maltin u G[awdxi qed igawdi minn din iss[ubija anke b’mod dirett, b[alma huma r-rati or[os meta j/empel b’mowbajl meta jkun imsiefer f’pajji] tal-UE.
minn pa;na 1
Hu stmat li din is-sena, l-Ewropej se jonfqu madwar €5 biljuni f’servizzi tar-roaming, li jfisser tra[[is ta’ €15-il biljun ewro meta mqabbel malprezzijiet tal-2007. Xi [a;a ;dida li se tid[ol fis-se[[ mill-1 ta’ Lulju hija l-fatt li meta wie[ed ikun se jaqbe] kont ta’ €50 meta jkun imsiefer, se jir/ievi SMS jew inkella e-mail biex tinfurmah b’dan il-fatt. Minn hemmhekk, il-konsumaturi jridu ja//ettaw
Bis-s[ubija fl-UE l-poplu Malti qed jg[ix kwalità ta’ [ajja a[jar
It-Temp
UV INDEX
9
IT-TEMP> Xemxi bi ftit s[ab kultant VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: {afif g[al moderat mill-Punent g[allMajjistral li jsir moderat g[al ftit qawwi BA{AR> {afif g[al moderat li jsir moderat IMBATT> Ftit li xejn li jsir baxx mill-Punent Majjistru TEMPERATURA: L-og[la 32˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 644.6 mm IX-XEMX> Titla’ fis-05.47 u tin]el fil-20.22
Is-sajjieda kif ukoll il-komunità xjentifika qed jaqblu li l-fkieren qed ji]diedu fl-ib[ra madwar Malta minn Kenneth Xuereb
Il-frie[ tal-fekruna talba[ar li nhar l-Erbg[a filg[axija telg[et fil-bajja tal-:nejna u biedet firramel, mistennija jfaqqsu lejn nofs Awwissu u ttie[du l-mi]uri kollha biex sa dak i]-]mien, ikunu m[arsa u kemm jista’ jkun in-natura tit[alla tie[u l-kors tag[ha. Waqt laqg[a informali mal-;urnalisti, l-uffi/jali talMEPA taw rendikont tala[[ar ]viluppi b’rabta ma’ dan il-fenomenu li ilu ma jse[[ f’Malta g[al g[exieren ta’ snin. L-Awtorità [ar;et ordni ta’ konservazzjoni ur;enti biex is-sit fejn jinsabu t-80 bajda ma jkunx imxekkel b’attività umana b’dawl u storbju qawwi, [;ejje; u annimali b[al klieb li jistg[u jiddisturbaw il-post. L-Awtorità, flimkien malMinisteru g[ar-Ri]orsi u lAffarijiet Rurali u Nature Trust Malta, qed jag[mlu sorveljanza kontinwa permezz ta’ tnejn minn nies, 24 sieg[a kuljum, sebat ijiem fil-;img[a. L-a[[ar rekord xjentifiku ta’ fekruna tbid f’bajjiet Maltin imur lura g[al kwa]i 100 sena – fl1915 – minn Giuseppe Despott g[alkemm hu probabbli li ;rat xi drabi o[ra
Tibdil fil-pro/eduri tal-applikazzjonijiet ta’ ]vilupp i]da ma tkunx dokumentata. Kemm is-sajjieda kif ukoll il-komunità xjentifika qed jaqblu li l-fkieren qed ji]diedu fl-ib[ra madwar Malta. Matul l-istess laqg[a kienu m[abbra wkoll ]idiet fil-patrimonju tal-biodiversità Maltija bl-iskoperta ta’ ]ew; spe/i ta’ fjuri ;odda. Il-botaniku Stephen Mifsud qal li l-fjura, li g[andha lisem temporanju ta’ Bomblu tal-fjura ]g[ira, hi millfamilja tal-orkidej u s’issa nstabet f’Malta biss fixxag[ri qrib Pembroke u lIm;arr. It-tieni fjura, i/-?istu isfar lixx, hi wa[da minn erba’ speci li huma rari [afna u tnejn minnhom jinsabu f’Malta biss. F’Malta hawn 1,300 spe/i ta’ flora li 40 minnhom huma endemi/i g[al pajji]na. Matul il-laqg[a kien spjegat ukoll xi tibdil filpro/eduri tal-applikazzjonijiet ta’ ]vilupp bil-g[an li jkun a;evolat il-klijent. F’dawn l-a[[ar ;img[at, lapplikant m’g[andux g[alfejn i[allas aktar g[all-perme-
ss biex iqabbad mas-servizzi tal-ilma u d-drena;; millewwel i]da jista’ jag[mel dan ladarba l-applikazzjoni tkun milqug[a. Bidla o[ra hi li l-limitu ta’ sitt xhur biex l-applikant jag[mel garanzija bankarja mill-g[oti tal-permess issa tne[[iet u minflok, l-applikant jista’ jag[mel dan fil[ames snin minn meta jin[are; il-permess. B’konsegwenza ta’ din ilbidla, l-applikant qed jing[ata kopja tal-permess li hu marbut mal-[ru; talgaranzija bankarja. Bidla o[ra importanti hi ttnaqqis fi]-]mien talippro/essar kif imfisser firriforma li da[let fis-se[[ filbidu tas-sena li g[addiet. Applikazzjonijiet li kellhom jie[du 26 ;img[a biex ji;u pro/essati issa tni]]lu g[al 12, u fil-ka] ta’ applikazzjonijiet g[al pro;etti kbar, minn 52 ;img[a l-limitu issa tni]]el g[al 26 ;img[a. Mill-bidu tar-riforma, lapplikazzjonijiet li da[lu kienu pro/essati fi]-]mien stipulat kwa]i fit-totalità tag[hom.
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
B[al-lum 25 sena
IT-TLIETA L-og[la 32˚C L-inqas 22˚C
L-ERBG{A L-og[la 33˚C L-inqas 24˚C
IL-{AMIS L-og[la 34˚C L-inqas 23˚C
IL-:IMG{A L-og[la 34˚C L-inqas 22˚C
IS-SIBT L-og[la 34˚C L-inqas 22˚C
UV
UV
UV
UV
UV
9
9
9
9
10
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Al;eri 31˚C xemxi, Amsterdam 16˚C imsa[[ab, Ateni 37˚C xemxi, Lisbona 34˚C xemxi, Berlin 15˚C ftit imsa[[ab, Brussell 18˚C imsa[[ab, il-Kajr 34˚C xemxi, Dublin 15˚C imsa[[ab, Kopen[agen 16˚C imsa[[ab, Frankfurt 20˚C imsa[[ab, Milan 29˚C xemxi, Istanbul 31˚C xemxi, Londra 21˚C xemxi, Madrid 35˚C xemxi, Moska 23˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 20˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 29˚C xemxi, Ruma 27˚C imsa[[ab, Tel Aviv 30˚C xemxi, Tripli 31˚C xemxi, Tune] 34˚C xemxi, Vjenna 18˚C imsa[[ab, Zurich 18˚C imsa[[ab, Munich 16˚C ftit imsa[[ab, Stockholm 14˚C imsa[[ab, St. Petersburg 18˚C xita.
I
r-rieda tal-poplu ma kinitx se ti;i mxekkla minn min ma kellux rispett lejn id-demokrazija. Il-PN ma ;iex imwaqqaf mill-elementi vjolenti meta l-Partit So/jalista kien fil-Gvern u ma kienx se ji;i mwaqqaf meta l-PN ing[ata l-mandat tat-tmexxija tal-pajji]. Dan enfasizzah il-Prim Ministru u Kap tal-PN Eddie Fenech Adami meta indirizza Kunsill :enerali msejja[ apposta b[ala parti mill-attivitajiet biex il-poplu jkun im[e;;e; jag[ti l-appo;; tieg[u kontra lvjolenza u t-terrori]mu. Fl-istess Kunsill :enerali, Eddie Fenech Adami ;ie kkonfermat b[ala Kap tal-PN. Att ie[or ta’ sabuta;; wassal biex impjegat tal-kumpanija Kalaxlokk jin]amm biex jg[in fl-investigazzjonijiet tal-Pulizija wara splu]joni f’;eneratur waqt xog[ol fuq pro;ett. T[abbar ukoll li x-xiri ta’ settijiet tat-televi]joni bil-kulur setg[u jinxtraw mill-[wienet kollha li/enzjati u mhux aktar b’sistemi ta’ pja/iri politi/i kif kien isir ta[t amministrazzjoni So/jalista.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
4 Lokali
Xhud jg[id li Akku]at b’[ames Vince Farrugia kien theddidiet ta’ fi stat emottiv bomba fil-Qorti minn Ray Abdilla
Id-Deputat President talGRTU Philip Fenech xehed ilbiera[ fil-Qorti li d-Direttur :enerali tal-GRTU, Vince Farrugia, kien fi stat emottiv [afna u kien g[alhekk li beda jitlob diversi assikurazzjonijiet dwar il-ka] tieg[u. Id-Deputat President talGRTU Philip Fenech ikkonferma fil-Qorti li Vince Farrugia kien jibg[atlu diversi messa;;i fuq il-mowbajl g[ax beda jiddubita mill-pro/ess tieg[u u li ma kinitx se ssir ;ustizzja fil-konfront tieg[u. Hu minnu qal Philip Fenech, li hu kien kellem lillKummissarju tal-Pulizija u uffi/jali o[ra tal-istess Korp. Hu minnu li kien kellem lidDirettur tal-Qorti u li Vince Farrugia kien anke bag[atlu messa;; biex jara li hu kien qed jara li kien se je[odlu [sieb kollox. Philip Fenech ilbiera[ kien ix-xhud prin/ipali meta kien qed jixhed quddiem ilMa;istrat Edwina Grima. Huwa qal li Vince Farrugia kien qed jinkwieta fejn filmessa;;i kien hemm ukoll indikazzjoni li l-akku]at g[andu diversi poteri ma’ [afna mill-membri tal-Korp tal-Pulizija, u persuni o[ra u g[alhekk li Vince Farrugia be]a’ li Sandro Chetcuti seta’ “jg[addiha lixxa”. Ix-xhieda ng[atat meta kompliet il-kumpilazzjoni dwar Sandro Chetcuti ta’ 39 sena minn Wied il-G[ajn, mixli b’attentat ta’ ferita gravi fuq id-Direttur :enerali talGRTU. Ori;inarjament Chetucti kien mixli b’attentat ta’ qtil fil-konfront ta’ Vince Farrugia, i]da wara, l-Avukat :enerali bidel l-akku]a wara li nstemg[u xi xhieda. L-attakk allegatament kien se[[ il-{amis, 11 ta’ Marzu
tal-2010, kmieni waranofsinhar, fil-kwartieri tal-GRTU, fil-Belt, Valletta. Chetcuti, li xog[lu proprja huwa ]viluppatur tal-proprjetà, qed ji;i mixli wkoll li qabe] il-limiti tal-provokazzjoni. Chetcuti qed ji;i mixli wkoll li hedded bil-mewt lill-istess Farrugia u li kiser il-pa/i pubblika. G[al [in twil l-Avukat Manwel Mallia li qed jidher g[al Sandro Chetcuti, g[amel g[add ta’ mistoqsijiet lil Philip Fenech dwar SMS’s li hu r/ieva ming[and Vince Farrugi u r-risposta li huwa bag[atlu.
Vince Farrugia kien qed jinkwieta kif ukoll jib]a’ li Sandro Chetcuti seta’ jg[addiha lixxa Fenech ammetta li Vince Farrugia kien qallu biex jie[u [sieb ikellem xi xhieda fosthom dawk li ja[dmu lGRTU, il-Pulizija u l-midja biex il-ka] juri li Vince Farrugia kien il-vittma. Philip Fenech qal li Vince Farrugia kien g[addej minn trawma kbira, u ried assikurazzjoni li l-;ustizzja ssir. Qal li b[ala parti mix-xog[ol tieg[u, ix-xhud qal li meta jkun hemm ka] mal-Pulizija jew xi entità simili, je[odha f’idejh. G[aldaqstant hu kien li [a diversi persuni millGRTU, fosthom dawk li raw l-in/ident biex jag[tu stqarrija lill-Pulizija, u kien hu li lil dawk li qatt ma ressqu lejn ilQorti iggwidahom u mhux iddettalhom kif jag[tu x-xhieda tag[hom.
Philip Fenech qal ukoll li ;ieli wkoll “ibblaffja” ma’ Vince Farrugia meta kien iwie;u li kollox kien ta[t kontroll, u li anke mal-midja kien irran;a kollox. Ilmessa;;i ta’ Vince Farrugia kienu qeg[din isiru f’dan lambitu, qal ix-xhud. Hu kkonferma wkoll li lallegat vittma tal-ka] kien talbu biex jag[mel kuntatt ma’ ra;el biex jivverifika jekk Chetcuti kienx qed jin]amm il-[abs. Philip Fenech ikkonferma li kien hemm [afna persuni li kienu man-na[a ta’ Vince Farrugia, inklu] l-eks President ta’ Malta Guido de Marco, li skont Farrugia kellu influwenza kbira fil-konfront tal-Avukat Manuel Mallia. Ix-xhud qal li hu kien qal lil Vince Farrugia li hemm [afna nies warajh u dan kien jg[idulu wkoll biex jg[ollilu l-moral. Min-na[a tieg[u Philip Fenech /a[ad li hu kien kellem lil Guido de Marco biex dan b’xi mod je]er/ita linfluwenza tieg[u fuq lAvukat Mallia. Saru domandi mid-Difi]a wkoll lill-Avukat Jean-Carl Farrugia, it-tifel ta’ Vince Farrugia, fuq messa;;i li missieru kien bag[atlu, fejn dan kien issu;;erixxa li g[andu jie[u pariri ming[and it-tobba Conrad Borg u Anthony Samuel, li kienu fidDipartiment tal-Emer;enza meta Vince Farrugia dda[[al l-isptar. L-Avukat Jean-Carl Farrugia qal li l-messa;;i li ntbag[tu lil xulxin bejnu u missieru, kienu wkoll filkuntest ta’ avukat u l-klijent tieg[u. Hu qal li [add ma jg[idlu x’g[andu jag[mel u li [afna mill-messa;;i kienu biss su;;erimenti.
Kuntrattur ta’ 39 sena mill-{amrun in]amm ta[t arrest preventiv wara li ;ie mixli li bejn Marzu u :unju li g[adda g[amel [ames theddidiet ta’ bomba permezz ta’ telefonati fil-bini talQorti. Richard Cuschieri kien mixli li wettaq dawn ir-reati fis-16 u fis-26 ta’ Marzu, fid-19 ta’ April, fil-31 ta’ Mejju u fit-18 ta’ :unju li g[adda. Hu kien mixli li minbarra t-theddid permezz tat-telefon, bl-im;iba tieg[u kka;una bi]a’ fil-konfront ta’ [addie[or u li bl-a;ir tieg[u l-bini tal-Qorti fi Triq ir-Repubblika fil-Belt, Valletta kellu ji;i evakwat. Cuschieri ;ie mixli wkoll quddiem il-Ma;istrat Carol Peralta li bl-a;ir tieg[u [oloq /irkustanza li biha persuna o[ra tista’ ti;i mixlija jew tinstab [atja ta’ reat. Hu ;ie mixli wkoll li g[amel rapport falz lillPulizija u kien mixli li sar re/idiv b’diversi sentenzi tal-Qorti. Meta saret it-talba g[allibertà provi]orja, l-Ispettur
Daniel Zammit qal li lProsekuzzjoni m’g[andha lebda bi]a’ li b’xi mod ji;u kontaminati l-provi. Dan peress li di;à saru l-provi tekni/i kollha dwar il-ka] mill-espert tal-Qorti. Madankollu l-bi]a’ hi li Cuschieri jista’ jirrepeti rreat meta jer;a’ jkollu xi kaw]a l-Qorti. L-Ispettur Zammit qal li ttheddid dejjem sar meta lakku]at ikollu jidher g[al xi ka] fil-Qorti. Ing[ad ukoll li hu g[andu kondotta m]ewqa b’diversi kaw]i o[rajn pendenti, kemm /ivili kif ukoll kriminali. L-Avukat Beppe Fenech Adami, li qed jidher g[al Cuschieri, qal li l-kondotta m’g[andhiex x’taqsam fejn tid[ol il-libertà provi]orja u li prattikament attenda g[al kull kaw]a li kellu fil-Qorti. Il-Qorti qalet li l-bi]a’ tag[ha hu li l-akku]at jer;a’ jirrepeti l-att u g[alhekk f’dan l-istadju ti/[ad ittalba. Dan g[aliex ukoll qed jin[ela wisq ]mien tal-Qorti kull darba li jkun hemm theddida ta’ bomba.
Direttiva mill-GWU lix-xufiera tal-Arriva Il-General Workers Union tat direttiva lix-xufiera talArriva li xarabanks li ma jkunux attrezzati bl-arja kundizzjonata ma jinstaqux mix-xufiera tal-Arriva. Il- GWU qalet li lkumpanija Arriva intimidat lix-xufiera tag[ha li jekk huma ma jsuqux ix-xarabanks, jittie[du passi dixxiplinarji kontriehom u li ma j[allsuhomx tal-[in li
jag[mlu ma jsuqux. Skont il-GWU, is-sitwazzjoni ta’ xarabanks ming[ajr sistema adegwata ta’ arja kkundizzjonata ilha ti;i diskussa g[al kwa]i sena f’diversi laqg[at li lGWU kellha mal-Arriva. Il-GWU qalet li hi se tibqa’ ]]omm li x-xufiera ma jsuqux xarabanks li ma jkunux f’kundizzjoni li jil[qu l-istandards tal-awtoritajiet.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
Lokali 5
Is-servizz tal-IVF ilu f’pajji]na g[al aktar minn 20 sena Muscat ]balja dwar su;;ett sensittiv b[alma hu l-IVF
F’Malta ilhom jitwieldu trabi permezz tal-IVF g[al iktar minn 20 sena u hija [asra li su;;ett sensittiv u kumplikat b[al dan qed ikun trattat b’mod daqstant le;;er u parti;;jan mill-Partit Laburista. Dan intqal fi stqarrija ppublikata mill-Ministeru tal-:ustizzja, b’reazzjoni g[ad-diskors li g[amel ilKap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat, fejn qal li n-nisa Maltin qed ikunu m/a[[da minn dan isservizz. Il-Ministeru qal li l-fatti juru mod ie[or minn dak li qal Muscat. F’Malta lIVF ilu jsir mill-1991, tant li l-ewwel tarbija li twieldet f’Malta permezz ta’ dan is-servizz din is-sena mistennija tag[laq 21 sena.
Bl-emendi li se jsiru fil-li;i t-trattament se jkun offrut mill-Isptar Mater Dei Hu kkalkulat li f’Malta hawn 750 mara li [ar;et tqila b’dan it-trattament, xhieda ta’ kemm il-Kap tal-Oppo]izzjoni ]balja bid-diskors tieg[u. Fil-;img[at li ;ejjin filParlament se titressaq li;i ;dida dwar dan is-servizz, li;i li tfasslet wara li lGvern kellu pro/ess estensiv ta’ konsultazzjoni malesperti fil-qasam u bissa[[a tal-[idma li lKumitat Mag[]ul talKamra wettaq biex jikkunsidra r-Regolamentazzjoni tal-Prokreazzjoni Medikament Assistita, kif immexxija mid-Deputat Nazzjonalista Jean Pierre Farrugia. Permezz ta’ din il-li;i l;dida, se jkunu qed jit[arsu d-drittijiet kollha ta’ dawk involuti f’dan isservizz, inklu] il-;enituri, i]da b’mod partikolari ddrittijiet tal-embrijuni u tat-tfal li jitwieldu bl-IVF. Permezz ta’ din il-li;i dan it-trattament se jkun qieg[ed ji;i offrut millIsptar Mater Dei.
Il-qofol tal-migrazzjoni mill-Isptar Boffa jintla[aq bil-ftu[ ta/-?entru ;did tal-Onkolo;ija li qed jinbena [dejn l-Isptar Mater Dei b’investiment qawwi fil-kura tal-mard tal-kan/er (Ritratt> Martin Agius)
Ikompli l-investiment fis-servizzi tas-sa[[a Il-GU Clinic ti//aqlaq mill-Isptar Boffa g[all-Isptar Mater Dei minn Kenneth Xeureb
Il-Gvern kompla bl-investiment filqasam tas-sa[[a hekk kif bdew ji//aqilqu l-ewwel servizzi mill-Isptar Boffa, il-GU Clinic, g[all-Isptar Mater Dei. Waqt ]jara fl-ewwel jum li fih il-klinika bdiet ta[dem mill-post il-;did, ilMinistru tas-Sa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, Joe Cassar, qal li l-klinika hi l-ewwel wa[da mid-diversi servizzi offruti mill-Isptar Boffa li se ji//aqilqu lejn l-Isptar Mater Dei, bil-qofol talmigrazzjoni jintla[aq bil-ftu[ ta/-/entru ;did tal-Onkolo;ija. Joe Cassar qal li l-klinika hi fus importanti fil-politika nazzjonali dwar is-sa[[a sesswali u l-fatt li issa din ;iet integrata fl-istruttura tal-isptar ;enerali, hu nti]
ukoll biex jitnaqqas it-tabù asso/jat ma’ dawn il-kundizzjonijiet. Il-GU Clinic infet[et fl-Isptar Boffa fl2000 bl-iskop li tag[ti pariri kif ukoll testijiet b’mod kunfidenzjali. Wie[ed jista’ jag[mel appuntament billi sempli/ement i/empel lill-klinika ming[ajr il-b]onn li jkun riferut minn tabib. Id-Direttur tal-Klinika, it-Tabib Philip Carabot, qal li b[alissa g[addej programm ta’ ta[ri; biex iktar spe/jalisti jkunu jistg[u ja[dmu f’dan il-qasam tassa[[a sesswali. It-Tabib Carabot qal li sfortunatament, jirri]ulta li f’Malta, b[all-kumplament tad-dinja, kibret [afna l-in/idenza tal-
marda syphillis min[abba kuntatti sesswali ka]wali u ming[ajr protezzjoni. Is-sena li g[addiet, in-numru ta’ ka]i rappurtati ta’ syphillis kien ila[[aq is-46, id-doppju tas-sena ta’ qabel. Il-probabbilità hi li hemm iktar ka]i li l-awtoritajiet ma jafux bihom. Philip Carabot qal li l-bi]a’ li kien [oloq il-virus HIV fis-snin 80 u 90 donnu majna, u dan wassal biex l-u]u ta’ protezzjoni fl-atti sesswali naqas drastikament, bil-konsegwenza li qed naraw ]ieda filmard li jittie[ed bil-kuntatt sesswali. Il-Ministru Joe Cassar qal anki f’dan ilqasam, b[al f’kull qasam ie[or tas-sa[[a tal-bniedem, il-Gvern qed jikkon/entra lisforzi tieg[u fuq il-prevenzjoni.
Kumitat ;did g[all-G[aqda tal-Malti L-G[aqda tal-Malti [atret kumitat ;did, waqt Laqg[a :enerali Straordinarja li saret f’Dar l-Istudent, fl-Università ta’ Malta. L-g[an tal-G[aqda tal-Malti hu li tissokta fil-[idma tag[ha b’risq il-Malti, illetteratura lokali u l-oqsma kollha l-o[ra marbutin mal-identità ta’ pajji]na, spe/jalment fost l-istudenti tal-
Università. L-G[aqda tal-Malti twaqqfet minn :u]è Briffa u :u]è Bonnici fl-1931, li bdew jo[or;u l-‘Le[en il-Malti’ fl-istess sena. Matul is-snin mexxew l-G[aqda Professuri b[al Pietru Pawl Saydon, :u]è Aquilina, Dun Karm Sant u Oliver Fri;;ieri. Il-kumitat il-;did hu mag[mul minn
Bernard Micallef, Kap tad-Dipartiment tal-Malti; Emanuel Psaila, President; Marcel Zammit Marmarà, Vi/i President; Stefan Bezzina, Segretarju; Maurice Mifsud Bonnici, Te]orier; Dwayne Ellul, Assistent Te]orier; Leanne Ellul, Uffi/jal g[arRelazzjonijiet Pubbli/i; u minn Josette Attard u William Incorvaia.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
Parlament 9
Ji/[du li riedu jivvutaw kontra Richard Cachia Caruana Fl-a;;ornament tas-seduta tal-biera[, tliet Deputati Nazzjonalista /a[du kategorikament li kellhom xi [sieb jivvutaw favur il-mozzjoni tal-Oppo]izzjoni kontra Richaed Cachia Caruana. Jean Pierre Farrugia, Louis Deguara u ?ensu Galea /a[du li g[addew xi messa;;i lil Jeffrey Pullicino Orlando, la bil-fomm u lanqas b’sms, li kellhom xi [sieb jivvutaw kontra Richard Cachia Caruana. Huma qalu li n-nuqqas ta’ Jeffrey Pullicino Orlando, li ma jsemmix l-g[axar Membri li, skont hu, riedu jivvutaw favur il-mozzjoni talOppo]izzjoni, kif ukoll rapporti f’xi ;urnali u lparte/ipazzjoni tieg[u fi programm televi]iv il-biera[ filg[odu, setg[u taw limpressjoni li huma kienu fost dawk l-g[axra msemmija minnu. Jean Pierre Farrugia qal li hu g[amilha /ara fil-pubbliku li min[abba s-su//essi li kiseb pajji]na fis-s[ubija flUE, qatt ma kien se jappo;;ja mozzjoni b[al dik imressqa mill-Oppo]izzjoni. Hu sfida
lil Jeffrey Pullicino Orlando biex jg[id l-ismijiet talMembri li qal li jaf li kienu lesti jivvutaw bil-mod kif g[amel hu. Id-Deputat Nazzjonalista Louis Deguara tkellem dwar is-sistema parlamentari Ingli]a fejn il-House of Lords u l-House of Commons ja[dmu flimkien permezz ta’ diskussjoni re/iproka dwar illi;ijiet li jkunu qed ji;u diskussi. Hu qal li anki fil-Parlament Ingli] ikun hemm nuqqas ta’ qbil bejn Membri tal-istess partit u anki back benchers li j[ossu li mhumiex qed ikunu inklu]i fix-xog[ol parlamentari. }ied ukoll li f’pajji]na nnuqqas ta’ qbil bejn backbenchers u front benchers ma je]istix fuq in-na[a tal-Gvern biss. Louis Deguara qal li pajji]na wkoll g[andu jitg[allem mill-esperjenza Ingli]a u jitwettqu riformi tant mixtieqa fil-mod kif ja[dem il-Parlament. IdDeputat Nazzjonalista ddikjara li hu ma kellu l-ebda kuntatt ma’ Jeffrey Pullicino Orlando u g[alkemm seta’
kien hemm ]mien fejn meta kien Ministru ma qabilx ma’ Richard Cachia Caruana /ert li persuna li [admet daqstant favur is-s[ubija ta’ Malta flUE ma kienet qatt se ta;ixxi kontra l-interessi ta’ pajji]u g[alhekk qatt ma seta’ esprima qbil jivvota favur il-mozzjoni tal-Oppo]izzjoni. ?ensu Galea tenna l-appell tieg[u dwar il-privile;; parlamentari u tenna li dan kellu jitne[[a jew ikun ristrett. Hu qal li dan ma g[adux ]mienu u jintu]a biss minn min be]a’ jo[ro; jirrepeti barra millParlament l-akku]i li jkun g[amel bil-protezzjoni talprivile;;. Hu rrefera wkoll g[al dak li qal Jeffrey Pullicino Orlando dwar il-mozzjoni rigward Richard Cachia Caruana u g[al rapport fil-;urnal l-orizzont fejn issemmew [ames ismijiet, fosthom tieg[u. Hu qal li dan hu rapport qarrieq u /a[ad kategorikament li hu kellu xi [sieb jivvota favur il-mozzjoni tal-Oppo]izzjoni. Hu qal li dan ma setax jag[mlu g[aliex Richard Cachia Caruana qatt ma g[amel passi ta’ deni lejn pajji]u.
Deputati tal-Oppo]izzjoni jo[or;u ‘l barra biex jissejja[ kworum Matul il-[in g[all-mistoqsijiet parlamentari fis-seduta tal-biera[, qam argument bejn Tonio Fenech, ilMinistru g[all-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment u d-Deputat Laburista Joe Mizzi dwar l-istruttura mani;erjali pre]enti filKorporazzjoni Enemalta. Wara li saru numru ta’ mistoqsijiet supplimentari mid-Deputat Laburista, lIspeaker tal-Kamra tarRappre]entanti Michael Frendo sejja[ lil Joe Mizzi biex i]omm mal-mistoqsija ori;inali u ma jag[milx diskorsi barra minn lokhom. Hawnhekk id-Deputat Laburista pprotesta u lIspeaker ma [alliehx ikompli bl-interventi tieg[u u jag[mel mistoqsijiet mhux relatati mal-interpellanza li kienet qed ti;i mwie;ba. Mad-daqqa u l-[in, Joe Mizzi, li hu wkoll il-Whip tal-Grupp Parlamentari Laburista, sejja[ kworum u sejja[ lill-ftit membri fuq ilbankijiet tal-Oppo]izzjoni
biex jo[or;u ’l barra, kif filfatt g[amlu. L-Ispeaker laqa’ din it-talba u sejja[ kworum. I]da David Agius, il-Whip tal-Grupp Parlamentari Laburista argumenta malIspeaker ma kellux jing[ata kworum g[ax fil-Parlament kien hemm b’kollox 15-il membru parlamentari. Dak il-[in qabel malOppo]izzjoni g[ajtet kworum, min-na[a tal-Gvern kien hemm id-Deputati David Agius, Franco Debono, Clyde Puli, Tonio Fenech, Austin Gatt, Joe Cassar, Mario de Marco u Francis Zammit Dimech. Min-na[a tal-Oppo]izzjoni kien hemm Noel Farrugia, Gino Cauchi, Joe Mizzi, Anthony Zammit, Josè Herrera u An;lu Farrugia. Ftit sekondi qabel ma ssejja[ kworum, deher id-Deputat Laburista Charles Buhagiar die[el fil-Kamra u malli lWhip tal-Grupp Parlamentari Laburista sejja[ kworum, hu fil-pront [are; ’il barra.
L-Oppo]izzjoni tappo;;ja l-mozzjoni Ebda rapport dwar irwejja[ dwar il-;ustizzja u l-intern Matul is-seduta tal-biera[ filg[axija kompliet iddiskussjoni dwar ir-riformi floqsma tal-:ustizzja u lInterni. Is-sustanza tad-diskorsi li saru minn tliet kelliema Laburisti wriet li lOppo]izzjoni qed taqbel malmozzjoni li tressqet midDeputat Nazzjonalista Franco Debono. Id-Deputat Laburista Josè Herrera qal li l-Oppo]izzjoni ma taqbilx li jkun hemm kundanni ta’ [abs min[abba ra;unijiet finanzjarji. Hu qal
li mhux a//ettabbli li persuna li ma tkunx onorat l-obbligi tag[ha mad-Dipartiment talVAT tispi//a l-[abs. Id-Deputat Laburista Marie Louise Coleiro Preca qalet li d-drittijiet tal-vittmi ta’ reati g[andhom ikunu msa[[a mhux biss b’mezzi legali i]da anke b’mezzi so/jali. Dawn g[andhom b]onn aktar g[ajnuna so/jali li prattikament ma te]istix. Marie Louise Coleiro Preca qalet li l-persuni li ji;u f’kuntatt mal-pri;unieri g[andhom
ikunu m[arr;a biex jg[inu fir-riforma tal-persuna [alli tkun tista’ ter;a’ tid[ol lura fis-so/jetà. Id-Deputat Laburista Michael Falzon qal li skont il-Prim Ministru il-membri tal-Protezzjoni ?ivili u talPulizija ma kinux se jing[ataw [las g[as-sahra li kienu mweg[din lilhom. Irrefera wkoll g[al prezzijiet ]ejda li qed ikunu mitluba j[allsu pri;unieri g[al prodotti li barra mill-[abs jinxtraw bi prezz ir[as.
mill-Mag[tab “Ma ;ewx irrappurtati rwejja[ mill-Mi]bla talMag[tab”. Dan kien enfasizzat minn George Pullicino, il-Ministru g[arRi]orsi u l-Affarijiet Rurali meta wie;eb mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Laburista Evarist Bartolo. Il-Ministru Pullicino sostna li dan seta’ kien ikkonfermat fit-8 ta’ :unju li g[adda waqt ]jara li
g[amel il-Prim Ministru u diversi ;urnalisti u fl-ebda [in ma kien hemm lok ta’ xi inkonvenjent ta’ din ixxorta. Hu fisser li l-gassijiet li jo[or;u minn din il-mi]bla qed jin;abru minn sistema ta’ pajpijiet mifruxin ma’ kull na[a tal-mi]bla u jkunu trattati f’impjant li jissejja[ Regenerative Thermal Oxidiser (RTO) f’temperaturi g[oljin [afna.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
12 Ittri
Il-qanpiena tal-arlo;; tal-Birgu Sur Editur, Xi [bieb staqsewni jekk il-qanpiena tat-Torri talArlo;; li kien hemm filpjazza tal-Birgu g[adhiex te]isti. Naturalment dawn qed jirreferu g[at-torri li l-Birgu kellu fil-pjazza, u li safa meqrud fil-Gwerra. Irrid ng[id li l-arlo;; i;;arraf sewwasew 70 sena ilu g[ax kien intlaqat proprju fil-11 ta’ April 1942. L-arlo;; kellu ]ew; qniepen li jdoqqu l-[in. Meta ;;arraf it-torri, wa[da mill-qniepen biss baqg[et s[i[a.
Fis-sena 1943 din kienet tqieg[det fil-pjazza fuq ]ew; plieri li nbnew apposta biex setg[et tindaqq nhar San Lawrenz u f’Jum irReb[a, fit-8 ta’ Settembru 1943. Wara, il-qanpiena ma dehritx aktar fil-Birgu. Li ;ara kien li din ittie[det fid-Depot tal Pulizija (li kien fi Fleur De Lys) u l-Awtorità kienet [ar;et avvi] li fidDepot kien hemm bosta o;;etti li n;abru mid-debris biex xi individwi setg[u jitolbuhom lura. Dak i]-]mien [add millBirgu ma talab lura lqanpiena.
Il - Birgu ma kellux lil min jitlob lura o;;etti li jappartjenu lil din il - belt Allura , wara ]mien , ;ara li kanonku mill Kolle;;jata ta ’ Birkirkara li sar jaf bil - qanpiena talab li ji;borha g[al u]u fil knisja li kien jie[u [siebha . Hekk illum il qanpiena tinsab fil kampnar tal - knisja ta ’ San Pawl tal - Wied ta ’ Birkirkara fejn g[adha sal lum toffri servizz billi ssejja[ lill - Insara jin;abru f ’ dik il - knisja g[at - talb .
Lorenzo Zahra
Il - Birgu
Il-fer[ fit-tbatija Sur Editur, Il - fer[ irid ikun il - marka ta ’ dak li a[na , Insara . Dan il - fer[ irid juri ru[u fil mod li a[na ng[ixu . :esù fl - A[[ar ?ena qal lill - Appostli : “ G[edtilkom dawn il - [wejje; biex il fer[ tieg[i jkun fikom u l fer[ tag[kom ikun s[i[ .”
Hi tassew [a;a sabi[a li jkollna dan il - fer[ ta ’ :esù f ’ qalbna , avolja jkollna nbatu f ’ [ajjitna . Il - Beata Eli]abetta tat Trinità tg[id : “ Is - sigriet tal - fer[ ;o qalbna g[andu jkun b[al dak tal - qaddisin li [abbew lil :esù b[ala [abib .” L - g[adu ta ’ dan il - fer[ f ’ qalbna hu l - bi]a ’ li a[na jkollna . Il - Bibbja tirrepeti g[al 365 darba l - kelmiet , ‘ La Tib]g[ux ’. :esù stess qalilna li l - bi]a ’ u l inkwiet ma jiswew g[alxejn , dak li trid hu li
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[allpubblikazzjoni f’din ilpa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.co m.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u lindirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u lEditur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm ilpunt tag[ha.
tafda f ’ Alla . :esù kien jaf li a[na jkollna nbatu fil-[ajja b’[afna modi, b[al bilmard, billi jkollok tendenza tbaxxi lilek innifsek, ta[seb li ma tiswa g[alxejn, sens qawwi ta’ pessimi]mu li tispi//a tobg[od lil [ajtek stess, u tant o[rajn. Quddiem [sibijiet b[al dawn, [sibijiet negattivi li ]gur ma jkunux ;ejjin minna[a t’Alla, tajjeb li nkunu nies ta’ talb u nafdaw f’:esù, nemmnu li hu kapa/i jag[mel dak li a[na ma nistg[ux nag[mlu fil[ajja. Hu stess qalilna: “Ejjew g[andi u jien inserra[kom.” San Fran;isk de Sales jikteb: “Toqg[odx tib]a’ x’jista’ ji;riliek g[ada, listess missier li j[obbok u jie[u [siebek illum, jie[u [siebek g[ada u kuljum, jew je[ilsek mit-tbatija jew
jag[tik qawwa spe/jali f’qalbek biex terfa’ dik ittbatija”. G[alhekk, g[ix filpa/i, mistrie[ fil-providenza t’Alla, li jie[u [sieb it-tajr u l-;ilji mela kemm iktar lillbniedem, xbieha tieg[u! Is-Salmista jg[idilna: “IlMulej hu r-Rag[aj tieg[i, quddiem min g[andi nib]a’, quddiem min g[andi nitwerwer?” Gawdi dak il-fer[ ta’ Kristu fil-qalb tieg[ek billi twarrab kull ansjetà ]ejda u kull inkwiet minn ;o qalbek. Ftakar dejjem fi kliem San :or; Preca: “{sieb li jinkwetak mhux ;ej minn Alla g[ax Alla u Alla talvera fer[ u pa/i.” Mela ma npartat xejn mal-veru fer[ u pa/i li jaf jag[ti biss :esù fil-qalb tag[na.
Carmel Caruana San :wann
Il-{amis, 30 ta’ :unju, 2011 It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
13
Schweinsteiger forsi jil[aq jirkupra
Il-midfielder :ermani] Bastian Schweinsteiger g[andu jil[aq jirkupra minn injury fl-g[aksa biex jilg[ab fis-semi-finali tal-Euro 2012 kontra l-Italja f’Varsavja l{amis. Dan [abbru l-kow/ talgoalkeepers Asndreas Koepke. Schweinsteiger li hu ferm influwenti fit-tim :ermani], we;;a’ fi Frar u tilef l-a[[ar jumejn ta’ ta[ri; mal-:ermanja. “G[andu problema ]g[ira flg[aksa. Ma t[arri;x g[al dawn
l-a[[ar jumejn u [a kura intensiva. Illum i]da mistenni li jirritorna g[at-ta[ri; u g[andu jkun lest g[all-{amis,” qal Koepke. Schweinsteiger li beda filpartiti kollha tal-Ingilterra f’dan it-turament, qal li l-u;ig[ fl-g[aksa telliflu [afna mill[effa u /ertu movimenti waqt dan it-turnament. “Il-kwistjoni hi dwar movimenti ]g[ar u meta ni;i biex nag[mel sprint velo/i. Biex inkun onest qed ninkwieta
ftit,”qal il-plejer :ermani] din il-;img[a. G[ad mhux mag[ruf jekk hux se jkun fl-iskwadra millbidu l-{amis hekk kif il:ermanja se tkun qed tfittex post fil-final tat-turnament il{add li ;ej f’Kiev bil-mira li tirba[ l-ewwel unur ma;;uri sa mill-1996. “Bastian hu plejer ta’ klassi mondjali u plejer importanti [afna fit-tim tag[na. Nittama li jkun tajjeb g[al din il-log[ba,” qal il-midfielder Mesur Ozil.
Pires jibbrilla mal-;urnalisti Il-;urnalisti mill-Ukrajna li qed jirrapportaw it-turnament tal-Euro 2012 idde/idew li jilag[bu log[ob ta’ [biberija kontra l-;urnalisti u l-media mill-pajji]i barranin, partikolarment dawk Fran/i]i u Ingli]i li b[alhom kienu qed jirrapportaw dan it-turnament. Madankollu, il-partita filgrawnd tal-klabb mit-Tieni Divi]joni FC Olimpik Donetsk kienet bla storja u
din mhix sorpri]a meta wie[ed jara min [a sehem fiha. Fit-tim Fran/i] kien hemm i/-Champion tad-Dinja ma’ Franza fl-1998, Robert Pires, li llum hu analista tallog[ba ma’ stazzjon Fran/i]. Ta’ 38 sena Pires kien fi klassi g[alih, skorja tnejn u [adem erbg[a o[ra fir-reb[a 12-4 kontra l-Ukrajni fejn ilkow/ ta’ 50 sena ta’ Nice , Claude Puel, skorja hat-
trick. Pires ipprovda wkoll [ames passa;;i o[ra talgowls fir-reb[a 6-1 fuq lIngilterra. L-Ukrajni setg[u lag[bu lill-midfielder ta’ Bayern Munich Anatoliy Tymoshchuk li [adem b[ala kummentatur televi]iv imma dan irrifjuta li jilg[ab fillog[ba kontra l-Ingilterra li l-Ukrajni tilfu 3-0 b’gowls ta’ Chris Waddle u Stan Collymore.
Bastian Schweinsteiger li lbiera[ t[arre; normali ma’ s[abu wara jumejn mistrie[
L-Italja jilmentaw minn nuqqas ta’ mistrie[ Il-kow/ nazzjonali Taljan ilbiera[ filg[axija lmenta mill-fatt li s-semifinali se tintlag[ab il{amis u dan ifisser li lavversarji l-:ermanja se jkollhom jumejn o[ra ta’ mistrie[ i]jed minnhom. “Din hi problema li lUEFA trid tikkunisdra g[all-Kampjonati Ewropej li jmiss,” qal Prandelli waqt konferenza tala[barijiet ilbiera[. “Li tilg[ab semi-finali wara waqfa qasira mhux se jg[in g[all-ispettaklu.” Mistoqsi dwar jekk ilmidfielder Alessandro Diamanti hux se jibda mill-bidu wara l-wirja po]ittiva kontra lIngilterra, Prandelli indika li dan fadallu triq twila biex jibda mill-bidu min[abba l-importanza u l-kreattivita ta’ Antonio Cassano u l-ener;ija ta’ Montolivo li kapa/i jg[inu aktar lil Pirlo. “Meta ta[seb fuq Diamanti trid ta[seb li tibdel lil Cassano jew Montolivo. Il-blalen kollha li mess Pirlo kienu grazzi g[al Montolivo,” qal Prandelli.
2.7 miljun partitarju ]aru l-’Fan Zone’ fl-Ukrajna Id-Direttur tat-turnament tal-Euro 2012 fl-Ukrajna ]ar il-fan zone ta’ Kiev biex jiltaqa’ mal-partitarji u jag[ti rendikont dwar l-esperjenza tag[hom f’dan il-Euro 2012 Qabel beda l-log[ob lUkrajna kienet kritikata bilqawwi dwar it-trattament taleks Prim Ministru Yulia Tymoshenko, bojkotts, stejjer dwar prezzijiet g[oljin, korruzzjoni u twissija ta’ possibilment attakki razzisti fuq itturisti. Imma d-direttur Markiyan Lubkivsky qal li n-numru ta’ partitarji li marru g[al-log[ob kien ferm akbar milli mistenni u l-esperjenza s’issa kienet po]ittiva. Aktar minn 1.2 miljun persuna ]aru l-fan zone f’Kiev u
b’kollox 2.7 miljuni ]aru l-fan zones fl-erba’ bliet fl-Ukrajna li fihom sar il-log[ob. “S’issa ma kellniex in/ident wie[ed u lanqas sitwazzjoni wa[da ta’ kunflitt. Il-partitarji Ukrajni u n-nies Ukrajni b’mod ;enerali ;abu ru[hom tajjeb [afna u laqg[u lil kul[add. Fet[u l-bibien liddinja. U din li probabbilment kienet l-akbar sorpri]a fit-turnament. Il-fan zone ta’ kien qab]et kull aspetattiva u hi xi [a;a li tag[milna kburin b[ala nazzjon”. Lubkivsky qal li qed jistenna bejn 35,000 u 40,000 partitarji f’Donetsk g[as-semifinali bejn il-Portugall u Spanja g[ada u sa 130,000 partitarji f’Kiev g[all-final tal-1 ta’ Lulju.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
18 Sport
Hibs jag[tu l-ewwel dispja/ir lil Miller minn Cristian Muscat
0
EURO CUP
VALLETTA
A. Krul, J. Caruana, S. Borg, J. B. Da Conceicao, I. Azzopardi, J. Da Silva, R. Briffa, R. Da Rocha Filho, D. Rocha Dos Santos, W. Barbosa, M. Mifsud Sost: D. Falzon flok I. Azzopardi 71 min., E. Agius flok W. Barbosa 71 min. K. Sammut flok S. Borg 82 min.
HIBERNIANS (1)
1
M. Muscat, R. Camilleri, R. Soares, J. Vandelannoite, A. Pulis, B. Mristensen, A. Cohen, C. Failla, J. P. Farrugia, M. Dias, T. Caruana Sost: S. Pisani flok M. Dias 56 min., N. E. Moises flok J. P. Farrugia 64 min., J. Lima flok T. Caruana 76 min.
Imwissija: M. Dias 17 min., C. Failla 35 min., S. Pisani 63 min. (H), R. Briffa 45 min., E. Agius 73 min. (V) Skurja: J. P. Farrugia 16 min. (H) Referee: Clayton Pisani In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba: R. Camilleri (H)
Hibernians g[adhom bilg[atx g[all-unuri g[aliex billog[ob li wrew fir-reb[a 1-0 kontra Valletta dehru iktar motivati u determinati. M’hemmx dubju li Valletta jridu juru prestazzjonijiet a[jar jekk iridu javvanzaw flEwropa kif inhi x-xewqa talPresident Sciriha kif ukoll talpartitarji tag[hom. G[al Valletta ddebutta lgoalkeeper ]ag[]ug[ Olandi] Andrè Krul waqt li l-kow/ Mark Miller kien qed jilg[ab g[all-ewwel darba kontra leks tim tieg[u Hibernians u [are; tellief. Din kienet ittieni reb[a konsekuttiva g[all-kow/ il-;did Michael Woods fit-tmexxija ta’ Hibernians wara li l-{amis g[elbu lil Floriana 5-0. Hibernians [ar;u fuq loffensiva u wara biss ]ew; minuti l-goalkeeper Muscat ixellef xutt ta’ Michael Mifsud u l-ballun ghadda ftit barra. Fis-6 minuta Krul ippancja xutt ta’ Dias. Ftit
wara Muscat re;a’ salva din id-darba tentattiv tal-captain tat-tim nazzjonali Mifsud. Fit-12-il minuta Mifsud ir/ieva pass intelli;enti ta’ Jhonnattann i]da t-tentattiv tieg[u kien ferm gholi. Kien fis-16-il minuta, li Hibernians fet[u l-iskor meta xutt fil-baxx ta’ Cohen kien parzjalment salvat minn Krul bil-ballun jispic/a f’saqajn Jean Paul Farrugia li millvi/in ma ]baljax u re;a’ sab ix-xibka wara li skorja tripletta kontra Birkirkara. Valletta resqu vi/in il-gowl tad-draw fil-31 minuta meta mill-korner tal-Bra]iljan Jhonnathan, Ricardo Da Rocha Filho g[ola tajjeb i]da d-daqqa ta’ ras tieg[u kienet imxellfa bil-ballun ja[bat mal-mimduda. Hekk kif konna qed nistennew it-tisfira tar-referee Clayton Pisani g[al tmiem lewwel taqsima Valletta tilfu opportunità tad-deheb li j;ibu l-iskor indaqs meta f’ta[wida
Jean Paul Farrugia jeg[leb lid-debuttant goalkeeper Krul g[all-goal tal-Hibs (Ritratt> Trevor Sollars)
quddiem il-lasti, Jason Vandelannoite ipprova jimblokka x-xutt ta’ Mifsud, ilballun spi//a g[and Jonathhann i]da t-tentattiv ta’ dan spi//a barra biex b’hekk intemmet l-ewwel taqsima. Hekk kif kienu g[addew sitt minuti mill-ftu[ tat-tieni taqsima Cohen ]marka lil Dias i]da t-tentattiv talattakkant Marcelko Dias g[adda barra. Fis-56 minuta Valletta [olqu periklu meta Denni Rocha Dos Santos avvanza tajjeb, baqa’ die[el fil-kaxxa i]da Muscat xellef it-tentattiv tal-attakkant Bra]iljan f’korner. Mill-korner li rri]ulta mog[ti minn Jhonnathann, listess Denni Rocha Dos Santos ikkonnettja tajjeb i]da t-tentattiv tieg[u bir-ras
TENNIS – WIMBLEDON
Bidu tajjeb g[al Djokovic Venus Williams eliminata fl-ewwel round Novak Djokovic beda jiddefendi t-titlu ta’ Wimbledon b’reb[a fa/li fuq l-Ispanjol Juan Carlo Ferrero 6-3, 6-3, 6-1 fl-ewwel round. Is-seed nru 1 kellu bidu pjuttost kwiet u kien ibbrejkjat fit-tielet game tal-ewwel set imma malajr irkupra u g[alaq l-ewwel set bis-solitu kombinazzjoni ta’ difi]a tajba u konsistenti. Is-Serb li kellu l-unur li jifta[ l-azzjoni fil-court /entrali wara li g[eleb lil Rafa Nadal fil-final tal2011, ma kienx f’burdata ta’ /ajt u riskji u bbrejkja lill-Ispanjol darbtejn fittieni set u darb’o[ra fittielet set. Is-Serb l-ie[or Janko Tipsarevc ukoll g[adda g[at-
tieni round wara li elimina lil David Nalbandian 6-4, 7-6, 6-2. In-numru 3 l-I]vizzeru Roger Federer kif mistenni kiseb reb[a fa/li kontra ddebuttant l-Ispanjol Alberto Ramos 6-1, 6-1, 6-1. Fost in-nisa il-[ames darbiet Champion Venus Williams kienet meg[luba 6-1, 6-3 mirRussa Elena Vesnina. Din kienet l-aktar eliminazzjoni bikrija ta’ eks numru wie[ed f’Wimbledon sa minn meta tilfet fl-ewwel round fl-istess turnament fid-debutt tag[ha fl-1997 u wara l-eliminazzjoni fit-tieni round firRoland Garros x-xahar lie[or. Ta’ 32 sena u waqt li qed tipprova tirkupra minn
marda, Venus dehret qed tbati bil-kbir u qatt ma rkuprat minn bidu [a]in kontra Vesnina li hi spe/jalista taddoubles u l-log[ba [adet biss 75 minuta. I/-?ini]a Li Na seed nru 11 g[elbet lil Ksenia Pervak talKazakhstan f’]ew; sets waqt li s-seed nru 5 Samantha Stosur wa[da minn 11-il champion ta’ Grand Slam filkategorija tan-nisa, g[elbet lill-Ipsanjola Carla Suarez Navarro 6-1, 6-3. Kif mistenni, n-nru 1 fiddinja, r-Russa Maria Sharapova g[elbet lillAwstraljana Anastasia Radionova 6-2, 6-3 waqt li l:ermani]a Sabine Lisicky ssuperat lill-Kroata Petra Martic 6-4, 6-2.
g[adda j[akkek mal-lasta. IlBeltin fallew /ans tad-deheb ie[or meta Jhonnathann ]marka lil Mifsud fil-kaxxa i]da d-difensur ta’ Hibernians Ryan Camilleri evita kull periklu g[all-Pawlisti meta tajjar il-ballun minn fuq Mifsud. Ftit wara Muscat salva tajjeb fuq Denni i]da sussegwentament Andrew Cohen ;ie ;;udikat mir-referee Pisani li miss il-ballun b’idu u b’hekk ordna penalty. I]da Valletta ma sarfux din lopportunità tad-deheb f’gowl meta mill-11-il metru lattakkant Bra]iljan li bosta sostnew li kien l-aqwa plejer ta’ Valletta fl-ista;un li g[adda ra t-tentattiv tieg[u jg[addi g[oli. Sittax-il minuta mit-tmiem tal-log[ba Jhonnatthan tilef
okka]joni tad-deheb li j;ib iddraw g[al Valletta meta wara li r/ieva tajjeb ming[and Briffa ra t-tentattiv tieg[u jg[addi g[oli minn fuq il-lasti difi]i minn Muscat. Fit-83 minuta Kevin Sammut li kien g[adu kemm [a post Steve Borg ]marka lil Jhonnatthann fil-kaxxa i]da ttentattiv tal-Bra]iljan ;ie kklerjat minn Ryan Camilleri. Meta kien g[ad fadal biss [ames minuti biex jintemm il[in regolamentari, il-plejer li qed jag[mel prova ma’ Hibernians Moises [arab tajjeb fuq kontrattakk, wi// imb’wi// mal-goalkeeper Krul i]da g[amel l-impossibbli meta ma rnexxilux jitfa’ fix-xibka wara li l-goalkeeper Belti Andrè Krul innewtralizza tajjeb.
Imut id-difensur Roque ta’ Betis Miquel Roque, difensur ta’ Real Betis li beda l-karriera mal-akkademja ta’ Barcelona u kellu esperjenza qasira ma’ Liverpool, miet bil-kan/er fletà ta’ 23 sena. “Miki Roque kellu kan/er f’qaddu sa minn Marzu tal2011. Il-bord tad-diretturi u l-istaff tekniku, flimkien
mat-timijiet kollha tal-klabb u l-partitarji, jing[aqdu malfamilja tieg[u f’dan ilmument ta’ dulur kbir ta’ wie[ed minn plejers tag[na,” qal il-klabb fi stqarrija.” Il-mewt ta’ Roque kienet [asda kbira g[all-poplu Spanjol.
Zaccheroni se j;edded il-kuntratt mal-:appun Il-:appun ;edded il-kuntratt tal-kow/ nazzjonali Alberto Zaccheroni bil-mira li jkollhom lill-kow/ Taljan fittmexxija ta/-Champions Asjati/i sal-finali tat-Tazza tad-Dinja fil-Bra]il fl-2014. Il-midja :appuni]a rrapportat dan u qalet li l-kow/ ta’ 59 sena kien in[atar f’Awwissu
tal-2010 fuq kuntratt ta’ sentejn b’g[a]la li j;edded ilkuntratt. Ta[t it-tmexxija tieg[u l-:appun reba[ it-titlu Asjatiku g[al rekord ta’ erba’ darbiet is-sena l-o[ra u g[adda wkoll g[ar-raba’ round ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja filBra]il.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
Sport 19 CHAMPIONS LEAGUE
Polza fa/li g[al Valletta imma mhux g[at-tlieta l-o[ra I/-Champions Valletta kellhom polza relattivament fa/li u tajba meta ttellg[u kontra /Champions ta’ Andorra FC Lusitanos fl-ewwel round ta’ kwalifikazzjoni mi/Champions League wara li lbiera[ itellg[u l-poloz f’Nyon. Il-Beltin se jkunu qed jilag[bu l-ewwel leg f’Malta fit-3 jew l-4 ta’ Lulju waqt li lpartita ta’ ritorn tkun ;img[a wara f’Andorra. Lusitanos reb[u l-kampjonat b’]ew; punti fuq Santa Coloma l-ista;un li g[adda u din kienet l-ewwel darba li saru Champions sa minn meta ;ew promossi fl-og[la divi]joni ta’ Andorra fis-sena 2000. Din se tkun it-tielet sena konsekuttiva tag[hom li qed jie[du sehem fl-Ewropa fejn fl-ista;un 2010-11 kienu eliminati f’dan l-istess round wara telfiet kbar ta’ 5-0 u 0-6 ma’ Rabotnicki Skopje talMa/edonja waqt li s-sena lo[ra kienu eliminati b’telfiet 50 u 1-0 kontra l-Kroati ta’ NV Varazdin. Jekk Valletta, kif mistenni, javvanzaw minn dan ir-round,
jilag[bu log[ba ferm aktar diffi/li kontra Partizan Belgrade tas-Serbja, tim li kien elimina lil Rabat Ajax (4-0) flista;un 1984-85, lil Hibernians fl-istess kompetizzjoni (5-0) flista;un 1990-91 u lil Sliema Wanderers (5-3) fl-ista;un 2000-01, dejjem fit-Tazza UEFA. Diffi/li fl-Europa League
Mhux l-istess jista’ jing[ad g[all-polza li messet lil Hibernians, Birkirkara u Floriana fl-Europa League fejn se jkollhom jiffa//jaw avversarji ferm diffi/li. Hibernians, rebbie[a tal-FA Trophy telg[u kontra FK Sarajevo tal-Bo]nja, Birkirkara kontra FK Metalurg Skopje tal-Ma/edonja u Floriana kontra l-I]vedi]i ta’ EK Elfsborg. Birkirkara se jkunu qed jilag[bu l-ewwel leg f’Malta fil-4 ta’ Lulju waqt li Floriana u Hibernians jilag[bu l-ewwel leg away. It-tieni legs jintlag[bu fit-12 ta’ Lulju. Imma peress li Floriana u Hibs huma skedati li jilag[bu f’pajji]na fl-istess jum, wa[da mill-partiti tista’ tint-
lag[ab qabel. FK Sarajevo reb[u tliet darbiet il-kampjonat tal-Bo]nja u darbtejn o[ra meta kienu g[adhom b[ala Jugoslavja. Din se tkun it-tieni darba f’pajji]na wara li fl-2007-08 kienu eliminaw lil Marsaxlokk 9-1 aggregate u kienu waslu salewwel round tat-Tazza UEFA. L-avversarji ta’ Floriana, IF Elfsborg b[alissa huma l-leaders tal-Kampjonat }vedi] wara 12-il partita u l-a[jar prestazzjoni tag[hom fl-Ewropa kienet fl-ista;un 2007-08 meta kienu eliminaw lil Linfield talIrlanda ta’ Fuq u lill-Ungeri]i ta’ Debrecen fi/-Champions League biex spi//aw fil-fa]i tal-gruppi tal-Europa League. Birkirkara wkoll kellhom polza diffi/li li telg[u kontra HK Metalurg Skopje li temmew it-tieni fil-kampjonat talMa/edonja. Is-sena l-o[ra Metalurg kienu eliminati minn Lokomotiv Sofia tal-Bulgarija wara draw 0-0 fl-ewwel leg u 3-2 f’Sofia. Il-partiti se jintlag[bu fil-5 u t-12 ta’ Lulju
Il-poloz kollha Champions League ’ Kwalifikazzjoni
I Rd ta
F91 Dudelange (LUX) v Sp Tre Penne (SMR) ( v FC Lusitanos (AND) Linfield (N. IRL) v B36 Torshavn (FRO) (3-4 Lulju u 10-11 Lulju) Valletta
MLT)
’ Kwalifikazzjoni
II Rd ta
KS Skenderbeu (ALB) v Debreceni (UNG) NK Maribor (SVN) v FK Zeljeznicar (BOZ)) MSK Zilina (SVK) v Haopel Kirhay Shmona (ISR) Bate Borisov (BLR) v FK Vardar (MKD) AEL Limassol (?IP) v Linfield#Torshavn Shamrock R. (IRL) v Ekranad (LTU) Flora Tallin (EST) v FC Basel (SVI) The New Saints (WAL) v Helsingborg (SWE) HJK Helsinki (FIN) v Reykjavik (ISL) Molde FK (NOR) v Ventspils (LVA) Dudelange#Tre Penne v Salzburg (AUT) Slovan Liberec (CZE) v Shakhtar Karagandy (KAZ) Ludogorets Rasgrad (BUL) v D. Zagreb (CRO) Neftci PFK (AZE) v Zestafoni (GEO) Ulisses (ARM) v Sheriff (MDA) Lusitans v Partizan B. (SRB) Budocnost Podgorica (MNE) v Slask Wrocklaw (POL) (17-18 Lulju u 24 u 25 Lulju) Valletta#
Europa League . ta’ Kwalifikazzjoni
I Rd
Inter Baki (AZE) v Trans Narva (EST) Senica (SVK) v MTK Budapest (UNG) Tirana (ALB) v Grevenmacher (LUX) Torpedo Kutaisi (GEO) v Aktobe (KAZ) Borac banja Luka (BO}) v Celik Niksic (MNE) Baki (AZE) v NK Mura (SVN) Elfsborg (SVE) v ( Renova (MKD) v Libertas (SMR) Santa Coloma (AND) v NK Osijek (KRO) Jagodina (SRB) v Ordabasy Shymkent (KAZ) Differdange 03 (LUX) v NSI Runavik (FRO) Rosenborg (NOR) v Crusaders (NIR) Myllykosken Pallo (FIN) v Cefn Druids (WAL) Siauliai (LTU) v Levadia Tallin (EST) Bhoemian (IRL) v Thor Akureyri (ISL) Darajevo (BO}) v ( FC Twente (OLA) v Santa Coloma (AND) Rudar Pljevlja (MNE) v FC Shirak (ARM) Flamurtari (ALB) v Budapest Jonved (UNG) Dacia Chisinau (MDA) v NK Celje (SVN) Suduva (LTU) v Daugava (LVA) KuPS Kuopio (FIN) v Llanelli AFC (WAL) Kalmar FF (SWE) v Cliftonville (NIR) Vigingur (FRO) v FC Gomel (BLR) Hafnarfjordur (ISL) v USV Eschen Mauren (LIE) Lech Poznan (POL) v Zhetysu Taldykorgan (KAZ) Xazar Lankaran (AZE) v JK Nomme Kalju (EST) ( v Metalurg Skopje (MKD) FK Zeta (MNE) v Pyunik (ARM) KS Teuta (ALB) v Metalurgi Rustavi (GEO) NK Olimpija Ljubljana (SVN) v AS Jeunesse Esch (LUX) Streymur (FRO) v Gandzasar Kapan (ARM) St. Patrick A. (IRL) v IBV Vestmannaeyjar (ISL) Liepajas Metalurgs (LVA) v SP La Fiorita (SMR) JJK Jyvaskyla (FIN) v Stabaek Fotball (NOR) Zimbru Chisinau (MDA) v Bangor City (WAL) FK Skendija 79 (MKD) v Portadown (NIR) (5 u 12 ta’ Lulju) Floriana
MLT)
Hiberninans
Plejers ta’ Arsenal ji//elebraw wara l-pre]entazzjoni
AR:ENTINA
Arsenal Champions g[all-ewwel darba Arsenal reb[u l-kampjonat fl-Ar;entina g[all-ewwel darba meta g[elbu lil Belgrano 1-0 f’darhom fl-a[[ar jum talKampjonat Clausura. Il-klabb modest mis-subborgi ta’ Sarandi u li twaqqaf fl1957 mill-President pre]enti tal-FA Ar;entina, Julio Grondona u [uh, temm 19-il partita bi 38 punt, tnejn aktar mill-eqreb rivali Tigre li
spi//aw 2-2 ma’ Independiente. Il-holders Boca Juniors li reb[u l-kampjonat Apertura flewwel nofs tal-ista;un, spi//aw [ames punti aktar ’l isfel flimkien ma’ All Boys li reb[ulhom 3-1. Id-difensur /entrali Lisandro Lopez li jismu e]att b[allAr;entin li jilg[ab ma’ Olympique Lyon, skorja l-goal tar-
reb[a f’nofs l-ewwel taqsima. Intant fil-Bra]il il-holders Corinthians kisbu l-ewwel reb[a tal-Kampjonat Bra]iljan meta g[elbu lil Palmeiras 2-1 minkejja li serr[u bosta plejers min[abba l-Copa Libertadores. Ir-reb[a fuq it-tim ta’ Felipe Scolari fid-derby ta’ Sao Paulo qalg[et lill-Corionthians milla[[ar post tal-klassifika wara sitt partiti.
Birkirkara
MLT)
MLT)
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
20 Sport PREMJAZZJONI ANNWALI TAL-GOZO FA QORMI FC
Apap konfermat President Wara l-ewwel laqg[a tal-kumitat il-;did ta’ Qormi FC li g[al dan l-ista;un se jkun iffurmat minn 11-il membru, Redino Apap kien konfermat il-President tal-Klabb waqt li Marco Ciantar se jkun is-Segretarju u Victor Schembri hu tTe]orier tal-klabb. Vi/i President in[atar Victor Camilleri li se jkun ukoll i/Chairman tan-Nursery tal-klabb waqt li ]-]ew; membri lo[ra Vi/i President huma Emmanuel Bonnici u Paul Borg. Il-membri l-o[ra eletti waqt il-Laqg[a :enerali Annwali huma Pierre Apap u Manuel Scicluna li n[atru b[ala Vi/iSegretarju u Vi/i-Te]orier rispettivament, Chris Briffa li se jkun il-kontrollur finanzjarju tal-klabb, Nicholas Mamo b[ala Chairman tas-Supporters Klabb u Mario Scerri b[ala te]orier tan-Nursery u PRO. BO??I
Bu;ibba u Paola Schreiber fl-ewwel post Il-kampjonat tal-bo//i talPremier League organizzat mill-Federazzjoni, jinsab nofs triq fejn kienu re;istrati reb[iet mit-timijiet li qeg[din jissieltu ghall-unuri ta’ din issena. Din kienet l-a[[ar ;urnata ta’ log[ob qabel ma jibda ttieni round biex issa kulma’ jmur aktar qed jid[ol entu]ja]mu fejn sejrin l-unuri ta’ din is-sena. Fi tmiem l-ewwel round it-timijiet ta’ Bu;ibba u Paola Schreiber baqg[u jokkupa l-ewwel post ta’ lEwwel Divi]joni b’disa’ punti kull wie[ed segwiti mit-timijiet tal-{amrun,
Msida u Qormi San Bastjan li g[andhom seba’ punti kull wiehed. Fit-tieni Divi]joni Luqa, baqg[u fl-ewwel post b’g[axar punti segwiti mittimijiet tas-St. Peter’s Zabbar b’disa’ punti kif ukoll mit-tim ta]-Zurrieq li g[andhom tmien punti biex tkompli ti[rax il-;lieda g[all-promozjoni g[all-Ewwel Divi]joni. Fit-Tielet Divi]joni it-tim ta]-}ejtun g[adu bla telfa u jinsab fl-ewwel post tal-klassifika b’g[axar punti, segwit minn {al Lija li g[andhom disa’ punti u l-Qrendi b’sitt punti.
Buttigieg l-a[jar plejer tal-GFA L-ista;un tal-Futboll G[awdxi 2011-12 ;ie fittmiem bil-Premjazzjoni Annwali li torganizza l-Gozo FA fl-a[[ar ta’ kull sta;un. Fl-istess serata kienu ppremjati t-timijiet kollha li kisbu xi su//ess matul l-ista;un li g[adda. Kienu ppremjati wkoll dawk l-individwi li reb[u d-diversi kategoriji. Matul is-serata saru wkoll messa;;i tal-okka]joni minn Alvin Grech, President talGFA u Norman Darmanin Demajo, President tal-MFA. B[ala l-Aqwa Plejer tasSena tal-GFA tal-I Divi]joni ntg[a]el Rodney Buttigieg ta’ Xewkija Tigers F.C., filwaqt li Jean Paul Mizzi kien mag[]ul l-A[jar Plejer tatTieni Divizjoni. Il-kategoriji l-o[ra ntreb[u minn Jason Pace (Victoria Hotspurs F.C.U#18), Damon Hili (G[ajnsielem F.C. - U#15), Stefan Cassar (Gozo F.C. - U#15) u Tracey Thewma (Gozo F.C. Nisa). L-Aqwa Skorers spi//aw: Claudio Antunes (Nadur Youngsters F.C. I Divi]joni 22 gowl), Malcom Vella (Ker/em Ajax F.C. II Divi]joni – 14-il gowl), Ian Xuereb (Victoria Hotspurs F.C.) u Joel Xuereb (SK Victoria Wanderers) - U#18 – 17-il gowl) u Joshua Buttigieg (Qala Saints F.C.). - U#15 - 46 gowl). Fil-messa;; tieg[u waqt ilpremjazzjoni il-President talMFA, Norman Darmanin Demajo, qal li jemmen li likbar prijorità tibqa’ dik li jkun hawn pitch ie[or ta’ daqs
TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Tispikka l-Gran Finali VOB Meta llejla fil-korsa talMarsa ssir l-34 laqg[a talista;un fuq g[axar ti;rijiet se tispikka l-aktar il-Gran Finali VOB g[al ]wiemel tal-og[la klassi Premier fuq distanza qasira ta’ 2140m. Barra din it-ti;rija, il-laqg[a tal-lejla se tinkludi ti;rija o[ra regolari tal-istess klassi u ti;rija tal-galopp. Il-Gran Finali VOB se tlaqqa’ flimkien i]-]wiemel li dan l-a[[ar spikkaw filkampjonat Skyparks talI]vedi]i u dawk li tant marru tajjeb fil-finali Prix de Vincennes g[al ]wiemel Fran/i]i. Il-finali se tkun ittmien ti;rija u tibda fid-9.20 p.m. Hawn se nsibu g[axar ]wiemel li huma Label Chouan, Milord Barbes, Op Le Cosseen, Count Of Life, Niky du Donjon, Lady de Vindecy, Mig Of The Wood, Skip Dimanche, Happiness Photo u Wiss Night Hawk. Misjuqa minn Julian Farrugia, Lady de Vindecy tibda favorita li
tie[u t-tielet reb[a konsekuttiva minn Mig Of The Wood (Noel Baldacchino) u Wiss Night Hawk (Rodney Gatt). Lady de Vindecy ;ejja minn su//ess ftit taljiem ilu fil-finali tal-Prix de Vincennes. L-uniku ti;rija tal-galopp se tkun ir-raba’ wa[da u fiha hemm miktuba biss erba’ ]wiemel fosthom iddebuttant Irlandi] Honey Moon. It-ti;rija l-o[ra talklassi Premier se tkun is-sitt wa[da u tibda fit-8.20 p.m. Hawn se nsibu 16-il ]iemel fosthom il-;did Dani] I Pitstop. L-ewwel ti;rija tal-klassi Copper tibda fis-6.30 p.m. Tbassir
I Ti;rija. Klassi Copper. Win – Icare de Jemma. Place – Hulegardens Filur, Apple Tooma. II Ti;rija. Klassi Bronze. Win – Roger Qui. Place – Vera LH, Kejser Engely. III Ti;rija. Klassi Bronze.
Win – Prince Orange. Place – Quouky du Soir, Nuthan d’Emi. IV Ti;rija. Klassi Galopp. Win – Little Anthony. Place – Nuage de la Tour, Prince Yarraman. V Ti;rija. Klassi Gold. Win – Ollico Pellois. Place – Reado November, Naja In Blue. VI Ti;rija. Klassi Premier. Win – Veikko Hornline. Place – Lover Boy Index, Marini du Mont. VII Ti;rija. Klassi Silver. Win – Man Quick. Place – Darco As, Geronimos Cadillac. VIII Ti;rija. Gran Finali VOB. Klassi Premier. Win – Lady de Vindecy. Place – Mig Of The Wood, Wiss Night Hawk. IX Ti;rija. Klassi Silver. Win – Okilebo de Bremont. Place – Winner Farming, Black Guy. X Ti;rija. Klassi Silver. Win – Ackaturbo. Place – Rybo Juvel, Kosai LJ.
Rodney Buttigieg
normali bit-turf sintetiku biex fuqu jkun jista’ jintlag[ab illog[ob kollu ta]-]g[ar. L-g[a]la ta’ dan il-grawnd huwa dak ta’ Ker/em fejn dan l-a[[ar [ar;u l-permessi me[tie;a u g[aldaqstant ixxog[ol mistenni li jibda fi ]mien qasir fejn hu ma[sub li jsir anke stand tal-ispettaturi. Huwa appella lil klabbs kollha biex jag[mlu l-parti tag[hom u ma jistennewx lil MFA u l-GFA li flimkien ma’ entitajiet o[ra jsibulhom ilflus kollha huma. Il-President tal-GFA Alvin Grech, semma r-rwol li b[ala amministraturi tal-futbol filg]ira G[awdxija hu wie[ed li jpo;;i responsabbiltà kbira fuq l-amministraturi, peress illi jolqot prattikament ilferg[at kollha tas-so/jetà
G[awdxija. Huwa semma dak li organizzat il-GFA matul dan l-ista;un fejn saru xejn inqas minn tnax il-kompetzzjoni domestika, erba’ Kampjonati u tmien Knock Outs. Huwa fera[ lill-dawk kollha li reb[u xi unur partikulari, fejn awgura wkoll lit-timijiet tal-Gozo FA li dan l-ista;un taw sodisfazzjoni kbir fejn dak tat-Tfal tal-Under 15 reba[ il-Kampjonat u ;ie promoss g[al Sezzjoni A, filwaqt li dak tan-Nisa ]amm postu flog[la divi]joni u kellu prestazzjonijiet tajbin [afna. Grech kompla qal li g[assnin li ;ejjin trid tkompli tissa[[a[ l-amministrazzjoni tal-Asso/jazzjoni, kif ukoll li ting[ata iktar g[ajnuna finanzjarja lill-Klabbs.
}ew; training camps minn Lazio SC Wara s-su//ess miksub matul ]ew; training camps, il-Lazio Supporters Club Malta dde/ieda li din is-sena jer;a’ jorganizza ]ew; training camps o[ra bejn it-2 u s-6 ta’ Lulju f’San :wann bilkollaborazzjoni ma’ San :wann FC u ie[or bejn id-9 u t-13 ta’ Lulju fil-Gozo Stadium bil-kollaborazzjoni mal-GFA u Ker/em Ajax. Dan l-avveniment se jkun immexxi minn Volfango Patarca, l-eks kap tas-settur tal-youths ta’ SS Lazio u scout responsabbli g[al aktar minn 20 sena. Hu kien ilbniedem li skopra t-talenti ta’ plejers b[al Alessandro Nesta, Federico Macheda, Marco Di Vaio, Gigi Di Biagio, Paolo Di Canio, Marco Materazzi, Giampiero Pinzi, Flavio Roma, Daniele Francheschini u Alessandro Iannuzzi. Matul l-a[[ar 10 snin, 71 plejer li attendew il-programm ta’ Patarca lag[bu futbol professjonali fl-Italja. Huwa se jkun assistit minn
Giancarlo Oddi, Champion ma’ Lazio fl-ista;un 1973-74, plejer nazzjonali Taljan u kow/ ma’ SS Lazio, Palermo, Lecce, Bologna u Torino fost l-o[rajn kif ukoll minn Appeddu Filippo li kien kow/ tal-goalkeepers ma’ diversi nurseries f’Ruma. Dawk interessati jistg[u jimlew formola li tinkiseb ming[and Full Marks, 288 Zabbar Road il-Fgura jew inkella j/emplu lil Edward Psaila fuq 99498873, lil Chris Sant fuq 99477646 inkella lil George Pace f’G[awdex fuq 99402511 g[al aktar informazzjoni sa mhux aktar tard mit-30 ta’ :unju. Il-plejers se jkunu maqsuma skont l-età tag[hom u t-ta[ri; se jsir bejn it-Tnejn u l:img[a bis-sessjoniiet ta’ filg[odu jibdew fit-8 a.m. u dawk ta’ wara nofsinhar fil-5 p.m. Kull sessjoni ta’ tkun ta’ sieg[a u nofs. Erba’ plejers se jkunu mag[]ula biex imorru g[al trials fl-Italja.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
22 A[barijiet ta’ Barra L-EKWADOR
Id-dinja titlef spe/i unika T[abbar li miet ‘Lonesome George’ l-a[[ar fekruna enormi tal-art maskili li kienet tg[ix fil-G]ejjer Galapagos. Hu ma[sub li din il-fekruna kellha madwar 100 sena. ‘Lonesome George’ kien instab fl-1972 u kien sar simbolu tal-G]ejjer Galapagos i]da hu kien lunika fekruna ra;el fuq ilg]ira u qatt ma g[ammar mal-fkieren l-o[ra nisa fuq
il-g]ira. Hu kien meqjus wie[ed mill-aktar annimali rari fid-dinja. Hu kien l-a[[ar membru tal-ispe/i ta’ fekruna enormi minn La Pinta, wa[da milli]g[ar g]ejjer fil-Galapagos. Dawn il-fkieren kienu fost lispe/i li g[enu x-xjentist Ingli] Charles Darwin tasSeklu 19 biex ifassal it-teorija tieg[u dwar l-evoluzzjoni talispe/i.
‘Lonesome George’ jin;arr fuq stretcher minn fejn instab mejjet fil-G]ejjer Galapagos (ritratt Reuters)
IZ-ZONA EWRO
Lejn unjoni bankarja Il-Mexxejja tal-UE g[andhom jiddiskutu integrazzjoni fiskali akbar minbarra passi spe/ifi/i lejn unjoni bankarja ming[ajr limitu ta’ fruntieri waqt summit li se jsir bejn nhar il-{amis u l-:img[a. Uffi/jali li huma familjari mad-dokument imfassal – li g[adu qed ikun irrevedut – qalu li dan jelenka fid-dettall l-erba’ ‘pilastri’ me[tie;a g[al unjoni ekonomika u monetarja qawwija li lMexxejja jemmnu hi ne/essarja biex ta//erta lfutur tal-pro;ett. Id-dokument – minbarra lprogress lejn unjoni bankarja – jiddiskuti l-[tie;a ta’ politika dwar il-ba;it aktar integrat, minbarra l-passi me[tie;a g[al integrazzjoni ekonomika aktar profonda u kif g[andha tin]amm ‘il-le;ittimità demokratika’ f’ka] li l-pajji]i j/edu g[al ammont ta’ sovranità. L-uffi/jali li fasslu dan iddokument huma l-President tal-Kummissjoni Ewropea José Manuel Barroso; ilPresident tal-Kunsill Ewropew Herman Van Rompuy; il-Kap tal-Bank ?entrali Ewropew Mario Draghi u Jean-Claude Juncker, il-Kap tal-pajji]i talEurogroup li ju]aw l-ewro. Il-Mexxejja Ewropej di;à qalu li l-ewwel qasam li je[tie;u ja[dmu fuqu jinvolvi l-integrazzjoni bejn il-banek
fejn jippruvaw ‘ikissru l[olqa bejn il-banek fi kri]i u l-gvernijiet midjunin’ – bissitwazzjoni ta’ Spanja tqajjem t[assib partikulari. Uffi/jali tal-UE jemmnu li din l-integrazzjoni bankarja tista’ tintla[aq f’sena, g[alkemm il-:ermanja lewwel trid tara aktar progress lejn integrazzjoni fiskali – b’din il-[a;a tirrikjedi [afna aktar ]mien min[abba l[tie;a li jinbidel it-trattat talUnjoni Ewropea (biex it-tragward isir realtà).
Uffi/jali tat-‘trojka’ jipposponu ]-]jara f’Ateni Sadattant hemm l-istennija li l-Bank ?entrali Ewropew, eventwalment, jing[ata responsabbiltà unika biex jissorvelja l-akbar banek talEwropa, waqt li jikber ir-rwol tal-European Banking Authority b[ala ‘osservatur’ meta l-istess entità g[andha tikkordina l-[idma tar-regolaturi nazzjonali. Fi ]viluppi o[ra, il-Prim Ministru u l-Ministru ;did talFinanzi tal-Gre/ja se jitilfu ssummit li jmiss meta huma indisposti min[abba ra;unijiet medi/i. Il-Prim Ministru Antonis
Samaras kien operat f’g[ajnejh nhar is-Sibt u Vassilis Rapanos jinsab l-isptar wara li [assu [a]in qabel la[aq [a l-;urament b[ala Ministru talFinanzi. Min[abba s-sitwazzjoni, kellha tkun posposta ]-]jara li kellhom jag[mlu lbiera[ f’Ateni l-uffi/jali tat-‘trojka’ – l-UE, il-Bank ?entrali Ewropew u l-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) – li sallum silfu daqstant biljuni ta’ ewro lill-Gre/ja ta[t il-programmi tal-bailout. I/-/irkustanzi huma anki []iena g[all-Gre/ja li qed tipprova tnaqqas mill-kundizzjonijiet ‘[orox’ relattati g[all-bailout bil-Ministru Grieg g[all-Affarijiet Barranin u l-Ministru talFinanzi li dalwaqt jispi//a mill-kariga se jattendu s-summit biex jitolbu ‘termini aktar flessibbli’ rigward isself. Madankollu l-Gre/ja g[andha tiffa//ja e]ami iebes waqt is-summit tal-UE peress li l-:ermanja mistennija ]]ommilha iebes [afna. Dan wara li l-Ministru :ermani] g[all-Finanzi Wolfgang Schaeuble iddikjara /ar li lGre/ja g[andha tieqaf milli titlob aktar g[ajnuna u minflok tie[u l-passi biex timplimenta mill-akar fis il-mi]uri g[al riforma li da[let g[alihom.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 23 IS-SIRJA
Il-jet Tork u l-kapa/ità militari Sirjana Filwaqt li /-/irkustanzi e]atti mhumiex /ari, it-twaqqig[ ta’ ajruplani militari Tork millmilitari Sirjan juri li dawn tala[[ar huma kapa/i, nervu]i u dejjem aktar qrib konfrontazzjoni mat-Turkija, li hi potenza militari. It-Turkija qed issostni li lajruplan F4 Phantom mg[ammar g[all-ispjuna;; kien qed jg[in f’testijiet tarradars militari Torok meta bi ]ball da[al fl-ispazju tal-ajru Sirjan. I]da t-Turkija qed tinsisti li l-ajruplan kien fuq ib[ra internazzjonali meta kien attakkat ming[ajr twissija. IsSirja qed tinsisti li l-ajruplan kien /arament fl-ispazju talajru tag[ha u dirett lejn ilkosta fil-baxx u b’velo/ità qawwija. E]attament x’kienet il-missjoni tal-ajruplan Tork diffi/li li jkun mag[ruf. Filwaqt li tTurkija qed issostni li mhix xi [a;a rari li ajruplani jid[lu flispazju tal-ajru ta’ pajji]i ;irien meta jkunu fuq ta[ri; jew xi missjoni, il-perikli li dan ji;ri f’dak Sirjan fi ]mien ta’ daqstant tensjoni wie[ed jemmen li kellhom ikunu /ari. It-Turkija, bil-mod il-mod hu mif[um li qed i]]id lappo;; g[all-membri talArmata {ielsa Sirjana ba]ati fit-Turkija qrib il-fruntiera Sirjana. Dan wara li lmentat diversi drabi li l-kunflitt Sirjan kien qed ifur mill-fruntieri Sirjani wara ka]i ta’ sparar tul il-fruntiera bejn i]-]ew; pajji]i kif ukoll l-eluf kbar ta’ refu;jati Sirjani li [arbu lejn itTurkija. Hemm xi osservaturi li jemmnu li l-ajruplan seta’ kien fuq missjoni ta’ spjuna;; jew li ntbag[at proprju biex itTorok jaraw kemm huma tajbin ir-radars u d-difi]i g[al kontra l-ajruplani Sirjani. Bilpotenzi tal-Punent u G[arab dejjem aktar attivi biex ine[[u
Tatti/i strambi u b’[afna protagonisti wara l-kwinti lil Bashar al-Assad mill-poter, xi analisti jemmnu li kollox possibbli. Hayat Alvi, lecturer dwar ilLvant Nofsani fl-U.S. Naval War College, qal li din il-;rajja turi li hemm [afna tatti/i u strate;iji strambi g[addejjin fir-re;jun u b’[afna protagonisti wara l-kwinti. Hu ]ied li l-Armata Sirjana g[andha ra;un tkun nervu]a fi/-/irkustanzi li jinsab fihom il-pajji] imma Alvi qal li ma kien fl-interess ta’ ebda pajji] li jid[lu fi gwerra kontra xulxin g[aliex it-tnejn g[andhom [afna x’jitilfu u ftit x’jiggwadanjaw. L-in/ident ta’ nhar il:img[a juri wkoll li jekk se jkun hemm intervent simili g[al dak lis ar fil-Libja, lewwel irid isir attakk kbir fuq id-difi]i g[al kontra l-ajruplani Sirjani. Hemm imbag[ad min qed isostni li dan il-ka] kollu aktarx kien ir-ri]ultat ta’ ]balji li saru mi]-]ew; na[at. Skont il-militari Sirjan, kontra l-ajruplan infet[u l-kanuni g[al kontra l-[bit mill-ajru u mhux sparati missili li jistg[u jaslu aktar fil-bog[od. Jekk l-ajruplan kien fil-mira g[al erba’ minuti jew anqas, is-suldati Sirjani aktarx sparaw ming[ajr il-[in biex jikkonsultaw uffi/jali g[olja jew irre;im Sirjan innifsu. Barra minn hekk, ftit ;ranet qabel, Kurunell tal-Qawwa talAjru Sirjan [arab bl-ajruplan militari tieg[u lejn il-:ordan u analisti ma jeskludux lanqas li t-truppi Sirjani setg[u [asbu li dan kien wie[ed minn tag[hom li kien qed ja[rab mill-pajji].
L-ISTATI UNITI> Nies jammiraw dik li tissejja[ Levitated Mass tal-artist Michael Heizer. Din tikkonsisti fi blata ta’ 340 tunellata li tpo;;iet fil-Los Angeles County Museum of Art. (ritratt Reuters)
IL-:APPUN
Isibu fdalijiet Rumani f’qabar :ojjellerija tal-[;ie; li aktarx saru mirRuman I nstabu f’qabar tas-seklu [amsa f’Nagaoka qrib Kyoto. L-indikazzjoni li dawn i]-]ibe; tal-[;ie; saru mir-Rumani bejn lewwel u r-raba’ seklu juru li aktarx l-influwenza tal-Imperu Ruman kien la[aq il-periferiji tal-Asja. Skont ri/erka li g[amel l-Istitut Nazzjonali
tar-Ri/erka Kulturali ta’ Nara, instabu dawn i]]ibe; b’mezz sofistikat u huma fost l-eqdem xog[ol fuq il-[;ie; ta’ dan it-tip li nstab fil:appun. Is-sejba fil-:appun tista’ twaddab ftit dawl dwar kemm u kif infirex l-Imperu Ruman kif ukoll kif setg[u dawn i]-]ibe; spi//aw fil:appun.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 26 ta’ :unju, 2012
Klassifikati 29 PROPRJETÀ Is-Swatar
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Santa Venera
FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.
{a]-}ebbu;
APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), tliet kmamar tas-sodda, wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju. Washroom, bejt u l-arja. Prezz €145,000. ?emplu 79050498.
G{ALL-KIRI Il-Belt Valletta
POST g[all-kiri g[al u]u esklussiv g[all-kummer/.
Area 54 metru kwadru. G[al aktar informazzjoni iktbu P.O. Box 284 ‘In-Nazzjon’.
Il-Fgura
Nixtri
GARAXX in-na[a tal-iskola tal-Gvern, San Pawl il-Ba[ar. ?emplu 99887233.
{ANUT ;did fis-suq Class 4 lest minn kollox tajjeb g[al kull negozju, bil-fire alarm, cameras, toilet, e//. Bla rigal. Livell mat-triq, bil-parapett 33x20 pied, ;ewwa 22x30 pied u isfel 35x22 pied. ?emplu 99442591.
Ni]barazza
AVVI}I
Tiswijiet fil-pront u fil-post
G[al kull xog[ol
TA’ dawl, ilma, xog[ol ta’ tik[il u tibjid, qlug[ ta’ madum. ?emplu 79973566 jew 27659116.
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Nixtri
KOTBA gwida fuq pajji]i u bliet differenti fl-Ewropa u lil hinn. ?emplu 79422620.
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619. TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Trasport bejn l-Ingilterra u Malta
GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]}abbar }BR2703. Is-soluz-
zjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.
G{ALL-BEJG{ G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
Biljetti tat-tombla
EMI Bingo Sheets, free delivery (pakketti b’10 sheets). ?emplu 99870603, 21228138 jew 21224607.
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater
sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
JIN{TIE:U Xufier
G{AS-servizz tal-meals on wheels. Dettalji minn MCC Flat 8, 17, Triq Santa Monica, Gwardaman;a. ?emplu 21230181.
{ajjat#{ajjata
FIS-settur tal-manifattura, esperjenza fuq magna tal[jata hi me[tie;a. Ikkuntattja lil Sails & Canvas Ltd, ilMarsa, fuq 79451643 jew ibg[at email fuq info@sailsandcanvas.net.
Jin[tie;u
NIES ja[dmu b[ala shutterers full-time fuq sit ta’ kostruzzjoni. ?emplu 99803542.
Mastrudaxxa
BL-esperjenza. ?emplu Casaform 79447266.