2012_07_12

www.media.link.com.mt

Numru 13,176

€0.55

Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

G[ajnuna lil elf familja b’membri b’di]abbiltà

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal meta lbiera[ iltaqa’ mal-og[la uffi/jali tal-kumpanija tal-igaming, Tipico, fl-uffi//ji tag[ha f’Portomaso, li l-Gvern fassal regoli li jag[mlu lil Malta pajji] attraenti g[all-investiment fis-settur tal-igaming li f’pajji]na j[addem 5,000 persuna (Ritratt> Michael Ellul)

Kumpanija o[ra tal-igaming tkabbar u to[loq aktar jobs L-in/entivi u l-ambjent po]ittiv li [oloq il-Gvern Malti wassal lil kumpanija o[ra tal-igaming tibba]a f’Malta, tkabbar l-operat u ]]id il-[addiema Kumpanija o[ra tal-igaming, it-Tipico, qed tkabbar l-operat tag[ha f’Malta u qed tippjana li sas-sena d-die[la tkun qed t[addem madwar 200 [addiem. Dan ifisser li fi ]mien sena, to[loq 100 job ;did.

Dettalji dwar l-espansjoni li qed twettaq din il-kumpanija kienu l-qofol ta’ ]jara li l-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Ministru tal-Finanzi Tonio Fenech g[amlu lbiera[ fl-uffi//ji tal-kumpanija f’Portomaso.

Il-Libja Jibril jibqa’ fil-vanta;; fl-g[add tal-voti fl-elezzjoni storika Libjana Ara pa;na 14

Il-kumpanija Tipico bdiet ta[dem minn Malta fl-2004 u llum t[addem madwar 100 impjegat bil-pjani jkunu li tirdoppja dan l-ammont g[al 200 [addiem.

Fost il-[addiema hemm madwar 20 g[al pa;na 2

Futbol lokali

Il-goalkeeper internazzjonali Malti Justin Haber vi/in li jing[aqad ma’ Mosta Ara pa;na 31

Fis-snin li g[addew lAwtorità tad-Djar g[enet madwar 1,000 familja li g[andhom membru b’di]abbiltà sabiex jag[mlu r-residenzi tag[hom aktar a//essibbli, jew b’sussidju fuq il-kera tar-residenza tag[hom.

Dan qalu l-Ministru tal:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, Chris Said waqt ]jara f’residenza privata fil-Mellie[a fejn lAwtorità tad-Djar g[enet finanzarjament sabiex kien installat lift g[all-u]u talfamilja Muscat. Il-familja Muscat hi mag[mula minn seba’ persuni fosthom Kyra, tfajla ta’ 21 sena, li tu]a si;;u tar-roti.

“Huwa importanti li persuni b’di]abbiltà jkunu parti mill-komunità u li jg[ixu kemm jista’ jkun [ajja indipendenti”, qal ilMinistru Chris Said meta lbiera[ ]ar id-dar tal-famlja ta]-]ag[]ug[a Kyra Muscat. g[al pa;na 5

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

2 Lokali

G[awdex se jkollu rappre]entant fl-MCESD Il-Kumitat Re;jonali g[al G[awdex twaqqaf uffi/jalment din il-;img[a f’laqg[a li fiha Michael Grech, il-President talKamra tal-Kummer/ G[awdxija, kien elett b[ala l-ewwel president tal-Kumitat Re;jonali g[al G[awdex.

Michael Grech se jkun ukoll membru tal-MCESD. Joe Muscat, mill-Asso/jazzjoni tat-Turi]mu g[al G[awdex, kien elett b[ala s-sostitut tieg[u.

Dan se[[ wara l-approvazzjoni tal-Parlament tal-abbozz ta’ li;i li tressaq mill-Ministru g[all-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, Chris Said. L-abbozz kien approvat b’mod unanimu fit-2 ta’ Mejju 2012.

Il-Kumitat Re;jonali g[al G[awdex hu mag[mul minn 17il delegat li jirrappre]entaw il-Kamra tal-Kummer/ G[awdxija, li g[andha ]ew; delegati; l-Asso/jazzjoni tatTuri]mu g[al G[awdex b’]ew; delegati; il-Kunsill Lokali Re;jonali ta’ G[awdex bi tliet delegati; l-Asso/jazzjoni G[awdxija tal-NGOs bi tliet delegati; u b’delegat kull wie[ed is-sezzjoni ta’ G[awdex tal-General Workers Union; is-sezzjoni ta’ G[awdex tal-Konfederazzjoni tat-Trade Unions Maltin; is-sezzjoni ta’ G[awdex tal-Union {addiema Mag[qudin; is-sezzjoni ta’ G[awdex tal-GRTU; id-Djo/esi ta’ G[awdex; il-Ministeru g[al G[awdex; u l-Grupp

Universitarju G[awdxi Il-President tal-Kumitat Re;jonali g[al G[awdex, flimkien mas-sostitut tieg[u, se jing[aqdu mal-MCESD fil-laqg[a li jmiss, li se ssir aktar tard dan ix-xahar.

SUPER 5

In-numri tas-Super Five li telg[u lbiera[ huma 10-25-14-3941. {add ma qata’ l-[ames numri. 52 qatg[u erba’ numri u reb[u €1,636.20 kull wie[ed filwaqt li 2,491 qatg[u tliet numri u reb[u €39.85 kull wie[ed. Il-premju li jmiss mhux se jkun anqas minn €880,000.

IT-TEMP

UV INDEX

3

IT-TEMP> xemxi, lokalment ftit imsa[[ab u xi ftit im/ajpar mas-seb[ VI}IBBILTÀ> tajba lokalment moderata g[all-ewwel IR-RI{: [afif g[al moderat mil-Lbi/, li jsir moderat g[al ftit qawwi mill-Punent Majjistru BA{AR> [afif li jsir [afif g[al moderat IMBATT> ftit li xejn TEMPERATURA: l-og[la 40˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.7mm IX-XEMX> titla’ fis-05.55 u tin]el fit-20.20

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IL-{AMIS L-og[la 40˚C L-inqas 26˚C

IL-:IMG{A L-og[la 36˚C L-inqas 25˚C

IS-SIBT L-og[la 36˚C L-inqas 24˚C

Il-Partit Laburista jibqa’ ma jinbidilx Il-Malta Labour Party qed jer;a’ jmur lura g[a]-]minijiet ta’qabel u jg[asses lil kull individwu billi jippre]enta rikors fil-konfront ta’ numru ta’ votanti u j/a[[adhom mid-dritt tal-vot.

Dan sostnieh is-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista Paul Borg Olivier li qal li din ma kinitx l-ewwel darba li l-Labour qed iressaq rikorsi fil-Qorti. Il-Partit Nazzjonalista jemmen li l-persuni g[andhom id-dritt tal-vot u dan huwa e]empju tad-differenza bejn il-politika tal-Partit Nazzjonalista u dik tal-Malta Labour Party kompla jg[id Paul Borg Olivier.

Fl-a[[ar ;ranet rajna kif il-Partit Laburista ppre]enta rikorsi kontra persuni differenti bilg[an li jwaqqafhom li jivvutaw fl-elezzjoni li jmiss. Dan il-ka] wassal g[al kundanna minn diversi esponenti g[all-mod kif il-partit Laburista qed jipprova jaqta’ l-irjus.

Dawn ir-rikorsi jsegwu wkoll il-mod kif fla[[ar ;img[at, il-Partit Laburista qa//at lil Carm Mifsud Bonnici u lil Cachia Caruana.

Intant l-uffi//ju Elcom tal-Partit Nazzjonalista qed joffri g[ajnuna legali b’xejn lil dawk il-persuni li tressaq rikors fil-konfront tag[hom.

Se tirdoppja l-[addiema b’100 job ;did minn pa;na 1

[addiem Malti u [addiema minn 16-il pajji] differenti. Li]vilupp tal-kumpanija wassal ukoll biex issa qed topera min-numru ta’ sulari f’Portomaso.

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li l-Gvern Malti hu konxju mill-opportunitajiet li joffri s-settur tal-igaming u qal li g[al dan l-iskop ilGvern fassal regoli li jag[mlu lil Malta pajji] attraenti g[al dan it-tip ta’ investiment.

Lawrence Gonzi qal li lGvern hu konxju wkoll millkapa/itajiet tal-[addiema Maltin u g[alhekk qed ikompli jsa[[a[ linvestiment fl-edukazzjoni, partikularment fl-Università u fl-MCAST.

Hu enfasizza l-importanza tal-kreattività f’dan is-settur kif ukoll f’setturi o[ra u semma kif l-industrija taligaming t[addem 5,000 persuna f’Malta. Hu po]ittiv, sostna l-Prim Ministru, li diversi kumpaniji barranin qed ikomplu jag[]lu lil Malta b[ala ba]i g[all-operat kummer/jali tag[hom.

L-Uffi/jal E]ekutiv Ewlieni ta’ Tipico, Jan Bolz, tkellem dwar il-mod kif ]viluppat il-kumpanija u qal li kienu l-in/entivi u lambjent po]ittiv li [oloq ilGvern Malti li wassal biex ilkumpanja l-ewwel g[a]let lil Malta u aktar tard kompliet ti]viluppa u tikber.

Bolz qal li l-in/entivi li lindustrija tal-igmaning tibbenefika minnhom f’Malta

huma l-ba]i li qed jattira investiment ta’ dan it-tip f’Malta.

Hu pparaguna l-ambjent po]ittiv f’Malta g[al din lindustirja ma’ dak ta’ pajji]i barranin, fosthom il-:ermanja u sostna li filwaqt li fil:ermanja huma kienu jsibu diffikultajiet biex joperaw, f’Malta huma sabu l-g[ajnuna me[tie;a.

Il-Kap E]ekuttiv talkumpanija qal li huma jinsabu ferm sodisfatti bil-livell tal[addiem Malti u g[alhekk jemmnu bis-s[i[ flinvestiment li l-Gvern Malti qed jag[mel fl-edukazzjoni.

Kontinwament il-kumpanija tanalizza l-istudenti li jo[or;u mill-MCAST u istituzzjonijiet edukattivi o[ra biex tkun tista’ timpjegahom mag[ha.

B[al-lum 25 sena IL-{ADD L-og[la 37˚C L-inqas 25˚C

IT-TNEJN L-og[la 36˚C L-inqas 25˚C

UV

UV

UV

UV

UV

11+

11+

10

11+

11+

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 36˚C xemxi, Al;eri 34˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 17˚C imsa[[ab, Ateni 33˚C xemxi, Li]bona 22˚C xemxi, Berlin 21˚C xita, Brussell 16˚C imsa[[ab, il-Kajr 34˚C xemxi, Dublin 15˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 19˚C imsa[[ab, Frankfurt 22˚C imsa[[ab, Milan 28˚C ftit imsa[[ab, Istanbul 32˚C xemxi, Londra 20˚C ftit imsa[[ab, Madrid 29˚C xemxi, Moska 25˚C imsa[[ab, Pari;i 18˚C imsa[[ab, Bar/ellona 28˚C xemxi, Ruma 30˚C xemxi, Tel Aviv 31˚C xemxi, Tripli 36˚C xemxi, Tune] 39˚C xemxi, Vjenna 27˚C imsa[[ab, Zurich 21˚C imsa[[ab, Munich 20˚C imsa[[ab, Stokkolma 18˚C imsa[[ab, San Pietruburgu 22˚C ftit imsa[[ab.

Approvata proposta g[al pro;ett pilota talUNESCO. F’laqg[a organizzata millFondazzjoni g[all-Istudji Internazzjonali, ilMinistru tal-Affarijiet Barranin ?ensu Tabone qal li Malta hi prattikament l-uniku pajji] fl-Ewropa li qed ji]viluppa u g[aldaqstant se tilqa’ fi [danha l-pro;ett li jkun jittratta r-relazzjonijiet internazzjonali.

B[ala l-ewwel xog[ol tal-Kamra, filParlament tressqu tmien mozzjonijiet fosthom erba’ abbozzi ta’ li;ijiet. Tnejn mill-abbozzi jittrattaw emendi g[all-Att tal-Korporazzjoni Enemalta u ie[or talKorporazzjoni Telemalta. Tressaq ukoll l-Abbozz dwar l-Att dwar il-Konvenzjoni Ewropea u ie[or imsejja[ Att dwar ilPermessi tal-Bini.

Il-Gvern [abbar li kellu l-iskop li jkabbar u j]id il-varjetà ta’ prodotti li jistg[u jidda[[lu fil-protokoll kummer/jali bejn Malta u l-Unjoni Sovjetika.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Lokali 5

Politika /ara favur persuni b’di]abbiltà minn pa;na 1

Il-Ministru Chris Said spjega kif bil-politika talGvern biex persuni b’di]abbiltà jkomplu jg[ixu fil-komunità, [afna familji qed igawdu minn skemi offruti mill-Awtorità tad-Djar.

Matul dawn l-a[[ar erba’ snin l-Awtorità tad-Djar ir/iviet madwar 300 applikazzjoni minn diversi persuni sabiex anke huma jibbenefikaw mill-g[ajnuna li toffri l-Awtorità.

B’kollox dawn il-persuni u familji bbenefikaw bejniethom aktar minn miljun ewro. Chris Said semma wkoll kif lAwtorità tad-Djar tg[in wkoll g[aqdiet volontarji li jg[inu persuni b’di]abbiltà.

G[ajnuna biex persuni b’di]abbiltà jkomplu jg[ixu fil-komunità L-iskema li bbenefikat minn Kyra Muscat tissarraf f’g[ajnuna kemm finanzjarja u anke teknika sabiex isir dak kollu possibbli biex il-persuna tibqa’ tg[ix f’darha, fi kliem ie[or ikollha aktar mobilità u a//essibbiltà. L-ammont ta’ sussidju li persuna tkun intitolat g[alih jing[ata skont is-sitwazzjoni finanzjarja talapplikant.

Chris Said qal ukoll li fla[[ar xhur l-Awtorità tadDjar irrevediet l-iskemi li toffri, kif ukoll se tkun qed toffri skema ;dida dik ta’ ‘Darek Fa/li’. Din l-iskema se tinvolvi postijiet b[al appartamenti bi prezzijiet sussidjati g[al persuni b’di]abbiltà.

Il-Ministru Chris Said spjega kif b[all-installazzjoni tal-lift fid-dar tal-familja Muscat, qed ji;u ppreparati offerti g[al 12-il lift ie[or f’diversi djar tal-Gvern.

F’pajji]na hawn 179 persuna b’di]abbiltà li qed jg[ixu f’wa[da mill-31 dar residenzjali fil-komunità m[addma bejn il-Gvern u diversi NGOs. F’qasir ]mien mistennija jift[u [amest idjar residenzjali o[ra fil-komunità g[all-persuni b’di]abbiltà.

Il-Kap E]ekuttiv talAwtorità tad-Djar, Albert Buttigieg, semma wkoll kif lAwtorità tad-Djar tg[in g[aqdiet volontarji li joffru servizzi ta’ housing lil gruppi differenti fis-so/jetà tag[na.

Fost dawn l-g[aqdiet hemm dawk li joffru servizz lil persuni b’di]abbiltà.

L-Awtorità tad-Djar tat fond fl-Imsida lil Equal Partners, b’kirja sussidjata, biex ikunu jistg[u joffru sservizzi tag[hom lil tfal u adulti b’di]abbiltà intelletwali.

Id-Dipartiment tas-Sigurtà So/jali fi tmien kunsilli lokali

Il-familja Muscat hi mag[mula minn seba’ persuni fosthom Kyra, tfajla ta’ 21 sena (ara ritratt), li tu]a si;;u tar-roti u gawdiet mill-g[ajnuna finanzjarja u teknika tal-Awtorità tad-Djar (Ritratt> Michael Ellul)

L-Awtorità tag[ti wkoll appartamenti sabiex ikunu jistg[u jintu]aw minn persuni li jistg[u jg[ixu b’mod indipendenti minn istituzzjoni filwaqt li jing[ataw is-sapport me[tie; fil-mixja tag[hom lejn [ajja a[jar u aktar indipendenti fis-so/jetà.

Ta[t l-iskema tasSupportive Housing, lAwtorità tad-Djar allokat

tliet appartamenti f’B’Kara, f’Marsaxlokk u fl-Im;arr, lill-Isptar Monte Carmeli, u tliet appartamenti o[ra f’{a]-}ebbu;, f’B’Bu;a u f’{al Kirkop lil Richmond Foundation.

Dawn l-appartamenti jintu]aw minn persuni li g[andhom problemi ta’ sa[[a mentali biex jg[ixu b’mod indipendenti jew semi-indipendenti.

Sentejn [abs fuq ]ew; hold-ups Ka] ta’ ]ew; hold-ups kien solvut mill-ewwel mill-Pulizija fejn ]ag[]ug[ ta’ 25 sena mill-Mosta kien ikkundannat sentejn [abs mill-Ma;istrat Carol Peralta wara li ammetta li kien hu li nhar it-Tlieta, 10 ta’ Lulju wettaq i]-

]ew; hold-ups fi spazju ta’ sieg[a u nofs. Jonathan Armeni, ammetta serqiet li se[[ew fil-Krayon Stationery filMosta u f’Tik Tik Confectionery, f’Ra[al :did.

Huwa ammetta wkoll li kellu fil-

pussess tieg[u sikkina ming[ajr permess tal-Pulizija. Irri]ulta li nsterqu ftit anqas minn €300 u li [add ma we;;a’ f’dawn l-in/identi.

Armeni nqabad wara li l-Pulizija sabu l-mutur tieg[u pparkjat f’Ra[al :did.

Fix-xhur li g[addew idDipartiment tas-Sigurtà So/jali ssie[eb ma’ tmien kunsilli lokali differenti sabiex bi s[ab jibdew jipprovdu servizz ta’ customer care mill-uffi//ji talKunsilli Lokali rispettivi.

Dawn il-Kunsilli Lokali huma dawk tal-Gudja, San Pawl il-Ba[ar, il-G[arg[ur, Pembroke, {’Attard, ilMellie[a, ix-Xag[ra u l-G[arb.

Dan spjegah il-Ministru g[all-:ustizzja lKonsultazzjoni Pubblika u lFamilja, Chris Said, meta ]ar id-Dipartiment tas-Sigurtà So/jali fi [dan il-Kunsill Lokali tal-Mellie[a, u dak taxXag[ra G[awdex. F’dawn iddipartimenti fi [dan il-Kunsilli Lokali, wie[ed jista’ japplika g[al diversi benefi//ji fosthom, l-g[ajnuna tal-mard, g[all-pensjoni, u g[allallowance tat-tfal fost o[rajn.

L-g[an ta’ dan il-pjan talGvern, kompla jispjega Chris Said, hu sabiex il-Kunsilli Lokali jsiru one stop shop, fejn ir-residenti tal-lokal ikunu jistg[u jinqdew fuq /erti su;;etti ming[ajr ma jo[or;u barra mil-lokalità. Dan japplika b’mod spe/jali g[allanzjani u l-persuni b’di]abbiltà.

Matul din i]-]jara filMellie[a, is-Sindku talMellie[a Robert Cutajar sostna li n-nies kemm ilu miftu[ minn Mejju dan l-uffi//ju fi [dan il-Kunsill Lokali, in-nies qed jidraw aktar dan is-servizz li qed ji;i offrut skont iddomanda.

Ji;ifieri jekk lokalità mhix daqstant popolata s-servizz jing[ata f’/ertu ;ranet fil;img[a, fil-ka] tal-Mellie[a dan is-servizz jing[ata lErbg[a u l-:img[a. I]da f’lokalitajiet kbar is-servizz tad-Dipartiment tas-Sigurtà Socjali jing[ata mit-Tnejn sal:img[a.

Is-Sindku tal-Mellie[a Robert Cutajar semma wkoll li l-Kunsill se jkun qed jiffirma fil-jiem li ;ejjin l-estensjoni tal-binja li jilqa’ dan iddipartiment.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Lokali 3

Solidarjetà mal-immigranti u r-refu;jati “Irridu ;ustizzja – le g[arrazzi]mu u revi]joni tassistema ta’ detenzjoni”, kien il-messa;; ewlieni tal-mixja ta’ solidarjetà ma’ persuni immigranti u refu;jati organizzata mill-Migrants Network for Equality, ilbiera[ waranofsinhar fil-Belt Valletta.

Numru mdaqqas ta’ immigranti kif ukoll xi Maltin [adu sehem f’din il-mixja silenzju]a li bdiet mill-funtana ta’ Tritoni, ni]let tul Triq irRepubblika u waqfet fi Pjazza San :or;.

G[all-mixja attendiet delegazzjoni tal-Partit Nazzjonalista li kienet mag[mula millAssistenti Parlamentari Beppe Fenech Adami u Charlò Bonnici, il-Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista David Agius, id-Deputat Karl Gouder, l-Ewro Parlamentari Simon Busuttil, uffi/jali tal-PN fosthom il-President tal-Kunsill :enerali Paula Mifsud Bonnici u d-Direttur Informazzjoni Frank Psaila; kif ukoll Victor Scerri, l-eks President talKunsill :enerali tal-PN.

Jeffrey Pullicino Orlando jippubblika lista ta’ xhieda Id-Deputat Jeffrey Pullicino Orlando ppubblika lista ta’ [ames xhieda li se jressaq quddiem il-Kumitat E]ekuttiv talPN biex jissostanzja s-sej[a tieg[u biex Richard Cachia Caruana jitke//a mill-PN. Il-[ames xhieda fil-lista ta’ Jeffrey Pullicino Orlando huma John Rizzo, il-Kummissarju tal-Pulizija; John Dalli, ilKummissarju Ewropew; Joe Mizzi, il-Whip tal-Partit Laburista, id-Deputat Laburista Karmenu Vella u Gordon Pisani, il-Kap tal-Komunikazzjoni fl-Uffi//ju tal-Prim Ministru.

Pullicino Orlando ppubblika din l-informazzjoni f’email li qassam lill-midja kollha g[aliex skont hu kien /ert li lismijiet kienu se jispi//aw g[and il-persuna li hu sejja[ b[ala l-‘portavoce’ ta’ Richard Cachia Caruana. G[alhekk, sostna Jeffrey Pullicino Orlando, g[a]el li ji]vela kollox hu.

Fi staqrrija, il-PN qal li filwaqt li kiteb lill-President talE]ekuttiv, Jeffrey Pullicino Orlando bag[at l-ittra lill-mezzi kollha tax-xandir imma g[al xi ra;uni li jafha hu biss ma bag[athiex lil Marthese Portelli.

Jeffrey Pullicino Orlando g[amel talba biex Richard Cachia Caruana jitke//a mill-PN fuq diversi punti li tqajmu f’ittra li kien bag[at lill-President tal-E]ekuttiv Marthese Portelli.

Pullicino Orlando qal ukoll li hu se jag[mel pre]entazzjoni lill-E]ekuttiv fil-laqg[a li se ssir nhar it-Tlieta tal-;img[a ddie[la s-17 ta’ Lulju. L-E]ekuttiv hu skedat li jiltaqa’ llejla.

B’reazzjoni g[al din l-ittra lill-mezzi tax-xandir, id-Deputat Laburista Karmenu Vella g[amel stqarrija li fiha rrefera g[al kuntatt li qal li kellu meta kien Ministru tat-Turi]mu ma’ Richard Cachia Caruana, dak i]-]mien direttur fuq il-Bord tal-Air Malta.

Karmenu Vella sostna li Richard Cachia Caruana kien qallu li ma kienx jaqbel mad-de/i]jonijiet tal-Bord dwar ix-xiri talflotta tal-RJs jew biex titwaqqaf il-kumpanija Azzurra Air. Vella sostna li peress li ra lil Richard Cachia Caruana ja[rab mir-responsabbiltà kollettiva, ma kompliex jiddiskuti mieg[u.

F’risposta g[al dan, Richard Cachia Caruana qal li Karmenu Vella jew qed jigdeb inkella qed i[awdu ma xi [addie[or. Richard Cachia Caruana qal li l-minuti tal-laqg[at tal-Bord tal-Air Malta juru li d-de/i]joni tax-xiri tal-RJs kienet unanima u hu appo;;jaha kompletament u baqa’ jsostni l-istess po]izzjoni kemm qabel kif ukoll wara l-bidla fil-Gvern.

B’riferenza g[all-ittra ta’ Pullicino Orlando lill-mezzi taxxandir, Gordon Pisani qal li hu jiddikjara pubblikament li jikkunsidra l-akku]i ta’ Pullicino Orlando fil-konfront ta’ Richard Cachia Caruana b[ala g[al kollox infondati. Hu ddikjara li ma jaf bl-ebda fatti jew informazzjoni li tista’ b’xi mod dirett jew indirett isservi ta’ ba]i g[al xi wa[da millakku]i mag[mula minn Pullicino Orlando kontra Cachia Caruana.

Gordon Pisani qal li minn issa qed jiddikjara li lest jidher quddiem il-Kumitat E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista biex jikkonferma din l-istqarrija u jag[ti x-xiehda tieg[u kif hu xieraq.

Il-mixja ta’ solidarjetà mal-immigranti u r-refu;jati li saret ilbiera[ fil-Belt Valletta (Ritratt> Brian Grech)

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

4 Lokali

‘Il-Lion’ jing[ata l-libertà provi]orja L-ewwel tir fil-qtil doppju f’Wied il-G[ajn kien sparat minn wie[ed mill-vittmi minn Ray Abdilla Fil-ka] ta’ qtil doppju li se[[ fil-15 ta’ Marzu li g[adda fejn Joseph Cutajar mag[ruf b[ala ‘Il-Lion’ qed ji;i akku]at bil-qtil ta’ Kevin Gatt ta’ 22 sena u Steve Zammit ta’ 32 sena, fil-Qorti rri]ulta li l-ewwel tir kien ;ie sparat minn wie[ed mill-vittmi.

Wara dan it-tir, il-pistola ;;ammjat

u minkejja li kien g[ad kellu tliet balal o[ra biex ji;u sparati, min spara ma setax ikompli jag[fas il-grillu.

Dan it-tag[rif ing[ata millBrigadier Maurice Calleja kien qed jixhed ilbiera[ fil-kumpilazzjoni ta’ Joseph Cutajar, ta’ 45 sena mwieled Bormla u residenti Wied il-G[ajn.

Il-Brigadier Calleja kien qed jag[ti kostruzzjoni ta’ dak li seta’ ;ara filkumpless tal-garaxxijiet quddiem il-

Ma;istrat Tonio Micallef Trigona. Hu qal li mit-trajjettorja tal-ewwel tir sparat, kollox jindika li dan kien sparat mill-karozza li kienet misjuqa minn Kevin Gatt u hekk kif din kienet nie]la fil-garaxx tal-kumpless.

Wara li l-Qorti semg[et ix-xhieda tal-biera[, Joseph Cutajar ing[ata llibertà provi]orja fuq depo]itu ta’ €5,000 u garanzija personali ta’ €15,000.

Dwar il-pistola rri]ulta li din kienet instabet ta[t ix-xufier li wara ma re;ax spara. Ftit tal-[in wara Gatt saq wara l-akku]at bil-karozza fl-istess kumpless, u wara li rriversja biex ikomplu jsegwi lil Joseph Cutajar, ilkarozza baqg[et die[la f’pilastru.

Ing[ad ukoll li ming[ajr ma riedu ,dawn sakkru lilhom infushom u

g[alhekk kien hemm [in bi]]ejjed biex Cutajar jil[aq imur g[all-pistola.

Joseph Cutajar jinsab akku]at li fil25 ta’ Marzu qatel lil Kevin Gatt ta’ 22 sena u li qatel lil Steve Zammit ta’ 32 sena li kien tilef [ajtu ;img[at wara l-in/ident, fil-11 ta’ April. I]]ew; ir;iel kienu nstabu fil-karozza Hyundai f’Wied il-G[ajn stess fejn kien se[[ l-in/ident.

Minn dak li di;à [are; fil-Qorti ng[ad li meta l-Pulizija ni]lu fil-basement tal-garaxx, kienu sabu Hyundai Accent ma[buta f’Honda SUV. Wara l-Honda kien hemm ipparkjata karozza BMW, bid-dawl ta’ ;ewwa u lwipers mixg[ulin.

Fil-karozza Hyundai kien hemm ix-xufier mimdud fuq is-seat talpassi;;ier u l-passi;;ier kien kokka

bejn id-dashboard u s-seat talpassi;;ier b’dahru lejn il-windscreen u wi//u fuq Kevin Gatt.

Meta l-Ispettur James Grech kellem lil Steve Zammit mill-Fgura, qallu li ma kienx jaf x’;ara u li kien paralizzat.

Dwar sie[bu mejjet qallu li jismu Kevin Zammit ‘I]-}ib;i’. Zammit kien mu;ug[ [afna u g[ajjien u ma baqax ikellmu min[abba l-istat li kien fih. Dan ittie[ed l-isptar f’ambulanza u sa dak il-[in kien g[adu f’sensih.

Zammit kien intlaqat minn tliet tiri ta’ arma tan-nar ftit wara s-7pm u li allegatament ;ew sparati minn Joe Cutajar.

G[al Cutajar qed jidhru l-Avukati Manwel Mallia u Arthur Azzopardi.

Liberat mill-akku]i G[en lill-Pulizija ta’ diskriminazzjoni u mhux instiga vjolenza waqt log[ba futbol

L-eks Kunsillier tal-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali ta’ Tas-Sliema Julian Galea ;ie liberat mill-akku]i ta’ diskriminazzjoni.

L-investigazzjoni mag[mula mid-Direttur tal-Impjiegi u rRelazzjonijiet Industrijali sabet li l-kummenti ta’ Julian Galea ma kellhom ebda ba]i.

Il-ka] imur lura g[all-kampanja elettorali g[all-elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali f’Marzu li g[adda fejn matulha, ilmidja Laburista xandret recordings li ttie[du bil-mo[bi ta’ Julian Galea fejn allegatament instema’ jg[id li hu jwettaq diskriminazzjoni fuq ba]i politika.

Julian Galea kien g[amel apolo;ija pubblika wara li kienu xxandru l-kummenti, fejn qal li dawk ir-rimarki ma jirriflettux il-po]izzjoni tieg[u u tal-PN. Galea kien elett ming[ajr kwota fil-Kunsill Lokali ta’ TasSliema i]da rri]enja ftit wara biex il-Kunsill ta’ Tas-Sliema, li kien mifni minn diversi problemi, ikun jista’ jibda mill;did fuq sieq tajba.

F’kummenti li ta Julian Galea, fisser li hu sodisfatt birri]ultat ta’ din l-investigazzjoni u qal li hu kellu l-appo;; tal-impjegati tieg[u li iktar minn nofshom ma jaqblux mieg[u politikament. Hu qal li qatt ma kien jistaqsihom liema partit politiku jappo;;jaw.

Dwar ir-recordings li tant g[amlulu [sara, Julian Galea qal li filwaqt li g[andu idea min kien warajhom, hu qatt ma kien jirrikordja lil xi [add biex ju]aha kontrih fil-futur. Dan hu atte;;jament ta’ kodard, temm jg[id Julian Galea.

Aldo Spiteri, partitarju tattim ta’ Valletta F.C. li g[andu 46 sena u residenti l-Fgura, kien liberat minn akku]i li instiga vjolenza waqt illog[ba futbol bejn il-Belt u lFloriana fil-finali tal-FA Trophy s-sena l-o[ra. G[allkuntrarju tal-akku]i mressqa kontrih, il-Qorti ddikjarat li dan il-partitarju “ma g[amel xejn [lief li g[en lill-Puliizja jikkalmaw l-affarijiet”.

Aldo Spiteri ma nstabx [ati li fil-Grawnd Nazzjonali ta’ Ta’ Qali, fit-22 ta’ Mejju 2011, instiga l-vjolenza u [e;;e; partitarji o[rajn biex ma jobdux l-ordnijiet talPulizija.

Aldo Spiteri mill-bidu talpro/ess ikkontesta l-akku]i mi;juba kontrih u minn dejjem sostna li pprova jikkalma lil s[abu l-partitarji.

Wara li rat ritratti me[udin minn filmati ta’ stazzjonijiet televi]ivi lokali, il-Ma;istrat Audrey Demicoli kkonkludiet li rritratti ma kinux prova tajba bi]]ejjed biex issib lil Spiteri [ati u g[aldaqstant illiberatu.

Fis-sentenza tag[ha, ilQorti qalet li mill-provi rri]ulta li waqt l-imsemmija log[ba, inqalg[u xi in/identi fin-na[a fejn kienu s-supporters tal-Belt u meta lpulizija intervjenew biex jikkalmaw l-affarijiet, u[ud minnhom kienu attakkati mill-partitarji tal-Belt fejn xi membri tal-Korp tal-Pulizija anke sofrew xi ;rie[i.

Aldo Spiteri f’]ew; stqarrijiet li g[amel, filwaqt li qal li kien pre]enti fil-grawnd /a[ad bil-qawwa li b’xi mod

kien involut f’xi ;lied jew li attakka lill-pulizija, u spe/ifika li kien qed jg[in lill-pulizija biex jikkontrollaw is-sitwazzjoni billi jikkalma lill-partitarji.

“Il-Qorti tistqarr li g[alkemm rat bir-reqqa listills mag[mula mill-espert tekniku, bl-ebda mod ma setg[et tasal g[allkonklu]joni fuq ba]i ta’ lil hinn minn kull dubju dettat mir-ra;uni, li l-imputat ikkommetta xi wie[ed mirreati li bihom jinsab akku]at fil-pro/eduri”, ikkonkludiet il-Ma;istrart Audrey Demicoli fis-sentenza tag[ha dwar dan il-ka].

Il-prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Kevin Farrugia waqt li l-Avukat Arthur Azzopardi dehru g[al Aldo Spiteri.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

6 Lokali

Il-fa//ata tal-knisja li issa hi kkumplimentata b’dan il-pro;ett li g[all-inawgurazzjoni tieg[u attendiet folla sabi[a (Ritratt> Trevor Sollars)

Inawgurat iz-zuntier ta’ {a]-}ebbu; b’investiment ta’ €100,000 Iz-zuntier ta’ {a]-}ebbu;, pro;ett li sar b’investiment ta’ €100,000 mill-Ministeru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali, u €20,000 mill-parro//a tar-ra[al, kien inawgurat it-Tlieta filg[axija. Filwaqt li lMinisteru pprovda l-materjal, il-parro//a kkummissjonat kuntrattur biex jie[u [sieb it-tqeg[id tal-pavimentar. It-tibdil talpaviment kollu taz-zuntier kien ta’ madwar 630 metru kwadru.

Il-Ministru George Pullicino, li inawgura dan il-pro;ett, qal li x-xog[ol li sar hu vetrina g[al dan ir-ra[al. Semma wkoll kif hemm investimenti o[ra jsiru fl-istess lokalità, fosthom ir-restawr tal-Kappella tal-An;li u se ssir ukoll mina ta[t l-art biex jissolvew il-problemi tal-g[arg[ar f’dan ir-ra[al, li permezz tag[ha, l-ilma jibqa’ sejjer fil-wied. B’kollox, s’issa

saru investimenti fi 13-il zuntier u restawr ta’ 14-il kappella.

Il-Perit Philip Mifsud, li segwa xxog[ol li sar fuq iz-zuntier mill-qrib, spjega li dan ix-xog[ol kien jinvolvi sistema ;dida tad-drena;; tal-ilma, restawr u spustjar ta’ arbli tad-dawl e]istenti u installazzjoni ta’ i]jed dawl biex tiddawwal il-fa//ata tal-knisja. Saru wkoll rampa u pu;;aman ;did g[all-persuni b’nuqqas ta’ mobbiltà, u sar ukoll tibdil ta’ tur;ien li minn dawk e]istenti tal-mu]ajk, inbidlu g[al dawk ma[dumin mill-;ebel talqawwi.

L-Ar/ipriet tar-ra[al, filwaqt li bierek dan il-pro;ett, irringrazzja lil kull min ta’ sehmu kif ukoll lill-benefatturi kollha li dejjem g[enu f’dak kollu li kien hemm b]onn.

It-tibdil tal-paviment kollu taz-zuntier kien ta’ madwar 630 metru kwadru

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Lokali

7

Inizjattiva biex tg[in lill-vittmi tad-droga

Is-Segretarju tal-Istat g[all-Affarijiet Ewropew tal-Portugall jiffirma l-ktieb tal-vi]itaturi mal-wasla tieg[u fil-Ministeru g[all-Affarijiet Barranin

L-ekonomija u l-investiment diskussi f’laqg[a bilaterali mal-Portugall

Ir-relazzjoni bilaterali e//ellenti bejn Malta u lPortugall se jservu b[ala pass ie[or ’il quddiem sabiex insa[[u lkoperazzjoni fl-oqsma politi/i u ekonomi/i.

Dan qalu l-Vi/i Prim Ministru u Ministru talAffarijiet Barranin Tonio Borg waqt li kien qed jindirizza konferenza tala[barijiet wara laqg[a bilaterali f’Malta masSegretarju tal-Istat g[allAffarijiet Ewropew talPortugall, Luís Miguel Gubert Morais Leitão.

Waqt id-diskussjonijiet, i]-]ew; na[at qablu li Malta u l-Portugall g[andhom ja[dmu flimkien fl-isferi Ewropej u Internazzjonali sabiex jaffa//jaw tajjeb issitwazzjoni ekonomika li qed tolqot lill-Ewropa.

Tonio Borg qal li jixtieq li n-na[a Portugi]a tesplora l-possibbiltà li ]]ur Malta

fil-futur qrib sabiex tesplora l-possibbiltajiet ta’ investiment minn kumpaniji Portugi]i f’Malta.

Waqt it-ta[ditiet, i]-]ew; na[at qablu wkoll li jsa[[u l-koperazzjoni fir-rigward ta’ ener;ija alternattiva. IlVi/i Prim Ministru rrefera f’dan ir-rigward g[allftehim li kien iffirmat bejn Malta u l-Portugall aktar kmieni matul din ille;islatura.

Il-qasam tat-turi]mu kien diskuss ukoll u mill-2004 ’l hawn, l-ammont ta’ turisti lejn Malta mill-Portugall dejjem ]died.

Is-Segretarju ghallAffarijiet Ewropew Portugi] irringrazzja lill-Vi/i Prim Ministru g[all-impenn ta’ Malta sabiex tissa[[a[ irrelazzjoni ta’ Malta malPortugall. Hu wieg[ed li se jkompli ja[dem sabiex tittejjeb aktar ir-relazzjoni bilaterali bejn i]-]ew; pajji]i.

Il-Ministru tal-:ustizzja Chris Said, nieda l-konsultazzjoni pubblika dwar l-iskemi talArrest Referral Scheme u l-Extra Judicial Body (EJB). Dawn liskemi huma proposti millkummissjoni nazzjonali dwar labbu] ta’ droga, alko[ol u dipendenzi o[ra g[al persuni li jinqabdu g[all-ewwel darba b’ammont ta’ droga li fi//irkustanzi jkun ovvju li huwa g[all-u]u personali u li fil-passat ma nstabx [ati fuq ka]ijiet o[ra ta’ abbu] tad-droga.

Il-Ministru Chris Said qal li din l-iskema hija inti]a sabiex filwaqt li l-gvern i]omm sod fil;lieda tieg[u kontra t-traffikar tad-droga, jg[in lill-vittmi taddroga sabiex igawdu minn dawn l-iskemi u jirriformaw ru[hom.

Skop ie[or ta’ din l-iskema hu li jitnaqqas l-ammont ta’ ka]ijiet quddiem il-Qrati tal-Magistrati filwaqt li l-Ministru sa[aq li lebda traffikant tad-droga ma g[andu jistenna li sa jgawdi minn dawn l-iskemi.

L-arrest referral scheme [a tkun pro/edura ;dida fejn min jinqabad b’ammont ta’ droga li jidher /ar li huwa g[all-u]u

personali, ikun mg[arraf millarrest referral officer li jista’ jag[]el bejn li jkun mressaq ilqorti fuq pro/eduri kriminali jew minflok, jg[addi pro/eduri quddiem bord apposta. :ie spjegat ukoll kif waqt li lpersuna tkun arrestata, il-Pulizija [a tag[mel l-a//ertamenti me[tie;a biex tara jekk l-arrestat kienx nstab [ati fuq akku]i o[ra relatati mad-droga.

Jekk l-arrestat ja//etta li jidher quddiem dan il-bord, hu ji;i mg[arraf kif jidher quddiem l-EJB u jag[ti l-awtorizzazzjoni tieg[u bil-mitkub li jikkommetti ru[u g[all-pro/eduri adottati filkonfront tieg[u, filwaqt li lPulzija ma tkomplix bilpro/eduri tag[ha.

Dan il-bord se jkun mag[mul minn tliet persuni fosthom 2 esperti dwar l-abbu] tad-droga.

Il-persuna li ta//etta li tg[addi mill-EJB g[andha tammetti lfatti tal-ka] u ssegwi dde/i]jonijiet tal-bord. Fost ilvanta;;i li minnhom mistennija jgawdu dawk li jag[]lu liskema tal-extra judicial body, hemm dik li l-isem tal-akku]at ma jixxandarx u g[alhekk ma

jbatix mill-istigma li taqa’ fuq persuni li jitressqu l-Qorti fuq droga, il-kondotta tal-persuna ma tkunx mittiefsa u li lmembri tal-bord jg[inu lpersuna biex ma ter;ax taqa’ fil-vizzju tad-droga.

Dr. Marilyn Clark f’isem ilKummissjoni Nazzjonali dwar l-Abbu] tad-Droga spjegat ukoll li skont din il-proposta, jekk din il-persuna ]]omm malkundizzjonijiet tal-EJB fi ]mien li ma jaqbi]x sentejn, huma jinfurmaw l-Avukat Generali dwar ir-rapport tal-EJB u blintenzjoni li ma jressqux il-ka] quddiem il-Qorti tal-Ma;istrati.

Il-Ministru Chris Said sa[aq li filwaqt li [a jkun hemm emendi fil-li;i ta’ Malta biex issistema ta[dem fil-parametri tal-ligi ta’ Malta, g[andu jkun hemm ukoll konsultazzjoni wiesg[a ma’ stakeholders importanti b[all-pulizija, ilKamra tal-Avukati, l-A;enzija Sedqa u g[aqdiet nongovernattivi o[ra.

Id-dokumenti bil-proposti jistg[u jinkisbu fuq is-sit elettroniku tal-Kummissjoni Nazzjonali.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

8 Parlament

106 persuni jistennew li jg[addu ;uri B[alissa hemm 106 persuni jistennew li jg[addu ;uri quddiem ilQorti Kriminali. Dan sostnieh Chris Said, ilMinistru g[all-:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea.

Il-Ministru Said fisser li t-tip ta’ reati li huma akku]ati bihom dawk li qed

jistennew li jg[addu ;uri huma: traffikar ta’ droga, [asil ta’ flus, serq aggravat, omi/idju, tentattiv ta’ omi/idju, stupru u traffikar ta’ persuni.

Chris Said stqarr li laktar ka] li ilu pendenti quddiem il-Qorti Kriminali jmur lura g[as-sena 2002.

Dan il-ka] qed jistenna le]itu ta’ ka] ie[or, li hu appuntat g[al Novembru li ;ej.

392 persuna investigati dwar Kwa]i elf tifel u tifla j]uru l-impjieg tag[hom l-Water Park ta’ Bu;ibba kuljum Mindu da[let fis se[[ l re;istrati b[ala self It-tfal qed ikollhom aktar spazju fejn jo[or;u l-kreattività tag[hom

-

-

Ordni tal-2012 dwar lIstandard Nazzjonali fuq lIstatus tal-Impjieg f’Jannar li g[adda, kien investigat listat ta’ impjieg ta’ 392 persuna.

Dan qalu Chris Said, ilMinistru g[all-:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Gavin Gulia.

Il-Ministru Said qal li minn dan in-numru rri]ulta li 49 persuna kienu fil-fatt re;istrati korrettament b[ala impjegati filwaqt li 189 persuna kienu

-

employed.

Hu ]ied li kien hemm 158 persuna li ma kinux re;istrati b[ala selfemployed. Minn dawn kienu e]entati 66 persuna u 92 persuna kienu kunsidrati li fil-fatt kienu f’relazzjoni ta’ impjieg u allura kienu impjegati.

Chris Said fisser li f’ka]i b[al dawn, min i[addem ji;i infurmat li dawk ilpersuni li kienu re;istrati b[ala self-employed huma fil-fatt impjegati u li lprovvedimenti tal-Att dwar ir-Relazzjonijiet Industrijali u tal-Impjieg japplikaw.

Iwe;;g[u 14-il kuntistabbli Matul l-ewwel sitt xhur ta’ din is-sena kien hemm 14-il kuntistabbli li we;;g[u waqt li kienu xog[ol. Dan qalu lPrim Ministru Lawrence Gonzi bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Noel Farrugia.

Is-su//ess tal-Water Park f’Bu;ibba, b’investiment ta’ €600,000 mill-Gvern, jidher mill-attendenza ta’ madwar 900 tifel u tifla kuljum li qed imorru jiddevertu fih.

Dan sostnieh George Pullicino, il-Ministru g[arRi]orsi u l-Affarijiet Rurali, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Nazzjonalista ?ensu Galea.

Il-Ministru Pullicino fisser li permezz ta’ pro;etti ta’ dan it-tip, it-tfal qed ikollhom aktar spazju fejn jo[or;u lkreattività tag[hom filwaqt li qed igawdu minn livell ta’

g[ajxien a[jar. It-tfal qed igawdu u jiddevertu f’din lavventura ;dida u innovattiva li qed toffri 17-il water feature differenti. Dan il-park hu miftu[ bejn :unju u la[[ar ta’ Settembru mill-10 a.m. sas-7 p.m.

George Pullicino stqarr li lilma kollu li jintu]a fil-park hu ri/iklat u jin]amm f’;ibjun ta[t l-istess park. L-ilma [iere; mill-water features, wara li jin;abar lura, ikun iffiltrat u sanitizzat bl-u]u ta’ UV sterilisation kif ukoll blu]u tal-klorin. Dan i/-/iklu dejjem jirrepeti ru[u biex b’hekk l-ilma ma jkun qatt

ta’ periklu g[as-sa[[a tattfal.

Il-park qed jitmexxa b’sistema fejn jid[lu gruppi ta’ 50 tifel u tifla wara xulxin kull 20 minuta. Dan biex kul[add jing[ata lopportunità li jilg[ab f’dan il-park uniku. Il-park hu mibni fl-g[amla ta’ dg[ajsa filwaqt li jinkludi locker room u servizzi sanitarji.

Il-Ministru Pullicino rrimarka li minbarra li dan ilpro;ett hu investiment dirett fit-tfal, hu wkoll pro;ett li se jkompli jag[ti spinta ’l quddiem lill-komunità kummer/jali f’Bu;ibba.

35 ka] ta’ avvelenament mill-ikel In-numru ta’ pazjenti li dda[[lu fl-Isptar Mater Dei kaw]a ta’ avvelenament mill-ikel flewwel [ames xhur ta’ din is-sena kien ta’ 35 persuna.

Bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari, Joe Cassar, il-Ministru g[as-Sa[[a, l-Anzjani u lKura fil-Komunità, stqarr li dan in-numru ta’

persuni ma jinkludix lil dawk il-pazjenti li ;ew invistati fid-Dipartiment tal-Emer;enza u g[al xi ra;uni jew o[ra ma dda[[lux b[ala pazjenti fis-swali tal-Isptar Mater Dei. It-terminu ‘avvelenament mill-ikel’ jinkludi wkoll infezzjonijiet kaw]ati minn viruses li jistg[u jkunu tra]messi mill-ikel.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Parlament 9

255 tqala minn tfajliet ta[t id-19-il sena fl-2010 Studju li sar fl-2010 wera li kien hemm 255 tqala minn ommijiet adoloxxenti ta[t id19-il sena. Dan [are; minn laqg[a tal-Kumitat Permanenti g[all-Affarijiet tal-Familja lbiera[ filg[axija u li matulha saret diskussjoni dwar it-tqala fost l-adoloxxenti bniet.

Fil-laqg[a, li tmexxiet midDeputat Nazzjonalista Jean Pierre Farrugia b[ala Chairman, saret diskussjoni minn perspettiva medika u ;ie mistoqsi x’qed isir biex ikunu evitati r-riskji ta’ sa[[a fost ladoloxxenti u l-opportunitajiet imdg[ajfa biex jibnu l-futur tag[hom.

Il-Professur Mark Brincat, il-Kap tad-Dipartiment tal:inekolo;ija g[amel pre]entazzjoni dwar issu;;ett. Hu qal li l-istudju wera li t-trabi li jitwieldu minn tfajliet ]g[ar qed ikunu ]g[ar [afna, qed ikunu inqas alert minn trabi o[rajn filwaqt li nstab li t-tfajliet-ommijiet kienu qed ipejpu.

Hu qal li t-tqala fost adoloxxenti bniet saret innorma fis-so/jetà tal-lum. Hu qal li dan il-fenomenu qed jo[loq problemi so/jali u ekonomi/i kbar u din g[andha tkun realizzata. Jirri]ulta li log[la rata ta’ tfajliet ]g[ar li nqabdu tqal fl-Ewropa tinsab f’Manchester, fl-Ingilterra.

Il-Professur Brincat sa[aq li g[andu jkun hemm i]jed edukazzjoni dwar ir-reproduzzjoni biex jonqsu dawn ilproblemi i]da min-na[a l-o[ra te]isti rata baxxa ta’ tqala f’Malta. Allura je]isti konflitt bejn il-bijolo;ija u l-aspett so/joekonomiku.

Hu qal li l-;inekolo;i mhux biss jaraw nisa u tfajliet tqal privatament i]da wkoll fi//entri tas-sa[[a. Dwar issa[[a reproduttiva, din g[andha tkopri wkoll il-politika tas-sa[[a sesswali u allura din tal-a[[ar g[andha tkun indirizzata i]jed. Il-Professur Brincat qal li d-Dipartiment tal-:inekolo;ija mhux responsabbli mill-politika

Tfajla li tinqabad tqila g[andha ssib l-g[ajnuna biex tkompli bl-edukazzjoni tag[ha

dwar is-sa[[a sesswali.

Hu sostna li meta tfajla tinqabad tqila, waqt li tkun g[adha l-iskola, m’g[andhiex titwarrab, anzi trid tkun meg[juna tibqa’ g[addejja bledukazzjoni tag[ha.

Il-problema tolqot lil kull klassi tas-so/jetà Id-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea semma ka] fejn hawn g[alliema li qed ibassru liema wa[da mit-tfajliet li jg[allmu se tinqabad tqila lewwel. Id-Deputat Laburista Justyne Caruana qalet li taf bi tfajliet li kienu tqal u li sabu problemi meta qag[du g[alle]amijiet u dan min[abba appuntamenti fl-Isptar jew meta kienu waslu biex iwelldu. Id-Deputat Laburista Marie Louise Coleiro Preca qalet li l-problema kollha t[oll u torbot mal-aspett edukattiv u allura l-edukazzjoni g[andha tkun il-perm ta’ kollox.

Id-diskussjoni daret malqasam sportiv u kemm i/Chairman tal-Kumitat kif ukoll kelliema o[rajn qablu li

[afna ]g[a]ag[ mhumiex qed ji]vugaw fl-isport u attivitajiet o[rajn tajbin g[as-sa[[a.

Il-Professur Brincat kompla li hemm b]onn ta’ respite homes fil-komunità biex tfajliet ]g[ar jag[mlu u]u minnhom qabel u wara ma jwelldu u meta jkollhom lulied jitg[allmu jie[du [siebhom filwaqt li jkomplu b’[ajjithom. B’hekk dawn ittfajliet ikunu jistg[u jag[tu kontribut a[jar fis-so/jetà.

Hu qal li /-Child Care Centres huma tajbin i]da jonqos it-twaqqif ta’ istituzzjoni dixxiplinarja, qisha skola, li tg[in lil nisa ]g[ar biex jiksbu [iliet so/jali.

Il-Professur Brincat ]ied li kollox ma’ kollox g[andha tonqos l-injoranza g[ax ilproblema tat-tqala fost tfajliet ]g[ar qed tenfasizza l-problema l-o[ra tas-single mothers.

Hu ]ied li wie[ed m’g[andu jipponta subg[ajh lejn [add g[ax il-problema tista’ tolqot lil kull klassi tas-so/jetà.

Fid-diskussjoni saret enfasi biex id-Dipartiment g[allPromozzjoni tas-Sa[[a u lPrevenzjoni mill-Mard ikun strumentali fl-edukazzjoni sesswali.

Ebda esperiment fil-;enetika tal-majjal Il-Gvern mhu qed jag[mel ebda esperiment fil-;enetika tal-majjal g[at-trobbija f’Malta u ma jidhirx li hemm lok li dan isir lokalment meta din it-tip ta’ ri/erka titlob spe/jalizzazzjoni g[olja [afna.

G[aldaqstant ri/erka b[al din qatt ma tista’ tkun ekonomikament vijabbli.

Dan sostnieh George Pullicino, il-Ministru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat

Nazzjonalista ?ensu Galea.

Il-Ministru Pullicino ]ied li l-Ministeru flimkien malKoperattiva ta’ Min Irabbi lMajjali, kien introdu/a programm ta’ bdil fil-;enetika u dejjem ta l-appo;; tieg[u me[tie; biex jintla[aq lg[an li jkun hawn majjali ta’ ;enetika li jag[tu l-a[jar prodott.

Fl-g[a]la tal-varjetà mag[]ula, sostna George Pullicino, ing[atat kunsiderazzjoni lill-klima u lill-ambjent tal-g]ejjer Maltin.

Attivitajiet kulturali matul is-sajf Il-Ministeru g[at-Turi]mu, l-Ambjent u l-Kultura jara li jkunu organizzati diversi attivitajiet matul is-sajf permezz tal-Awtorità Maltija g[at-Turi]mu (MTA) u lKunsill Malti g[all-Arti u lKultura.

Dan qalu l-Ministru Mario de Marco bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea.

Hu fisser li matul :unju kienu organizzati l-Malta

Music Week u l-kun/ert Isle of MTV, liema attiviatjiet kienu organizzati mill-MTA. L-Awtorità Maltija g[atTuri]mu tg[in ukoll biex ikunu organizzati kun/erti minn kumpaniji privati fixxhur tas-sajf. Ikunu meg[juna wkoll diversi attivitajiet minn numru ta’ kunsilli lokali.

Mario de Marco qal li lKunsill Malti g[all-Arti u lKultura jorganizza l-Festa talG[ana, il-Malta Arts Festival u l-Festival tal-Jazz.

39,100 [adu s-sick leave

Matul l-ewwel sitt xhur ta’ din is-sena kien hemm 39,100 persuna li g[amlu talba g[al benefi//ju tal-mard. Dan qalu Chris Said, il-Ministri g[all-

:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Noel Farrugia.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

10 Lil hinn minn xtutna

Ilu ja[kem il-pajji] 33 sena Nhar il-{add li ;ej firRepubblika tal-Kongo (mag[rufa wkoll b[ala Brazzaville, jew sempli/ement il-Kongo, biex tiddistingwiha mill-Kongo lie[or ;ar ferm ikbar imsejja[ Repubblika ‘Demokratika’ tal-Kongo) se ssir l-elezzjoni g[all-parlament, fejn prattikament ilu ja[kem din leks kolonja Fran/i]a l-istess partit, dak Laburista Kongoli] (So/jalista-Marxista) talPresident tar-Repubblika Dennis Sassou-Nguesso, mill1979, 33 sena kwa]i ming[ajr waqfien.

minn Joe Calleja jocal@me.com

Sassou-Nguesso G[alhekk din l-elezzjoni

mhix mistennija tkun jew tag[ti ri]ultat differenti minn dawk tal-2007, meta l-partit ta’ Sassou-Nguesso flimkien ma’ g[add ta’ partiti o[ra ]g[ar u kandidati ‘indipendenti’ alleati tieg[u, kienu reb[u 125 b’]ew; partiti tal-oppo]izzjoni jaqsmu bejniethom it-12-il si;;u l-o[ra fil-parlament.

Dawk l-elezzjonijiet fil-fatt kienu bojkottjati mill-partiti ewlenin tal-oppo]izzjoni, u tqiesu b[ala xejn [ielsa u trasparenti, kemm tul ilpro/ess elettorali kif ukoll flg[add tal-voti u r-ri]ultati, listess b[all-elezzjoni l-o[ra farsa g[all-[atra tal-president fl-2009.

Qabel dik l-elezzjoni lPartit Laburista kien waqqaf alleanza ma’ madwar 60 partit ie[or bl-isem ta’ Rally g[all-Ma;;oranza Presidenzjali (RMP) biex ]guraw li Sassou-Nguesso kiseb mandat g[al seba’ snin o[ra b’79 fil-mija tal-voti. Leqreb rival tieg[u kien kandidat indipendenti li kiseb biss sebg[a fil-mija.

Front tal-partit tal-oppo]izzjoni

Dan g[ax wara li loppo]izzjoni ppruvat ukoll ting[aqad f’dak li ssejja[ ilFront tal-Partiti talOppo]izzjoni Kongoli]a (FPOC) b’20 partit, sitta minn 16-il kandidat irtiraw b[ala protesta g[all-kundizzjonijiet li fihom kienet qed titmexxa l-elezzjoni – e]empju r-rifjut kontinwu tal-gvern li jwaqqaf kummissjoni elettorali indipendendenti – filwaqt li erbg[a o[ra kienu skwalifikati mill-kummissjoni e]istenti, fosthom Ange Edouard Poungui, il-mexxej tal-ikbar partit floppo]izzjoni, l-Unjoni PanAfrikana g[ad-Demokrazija So/jali (UPADS).

Meta fl-2010 l-pajji] i//elebra l-50 sena ta’ indipendenza minn Franza, l-

Il-President Denis Sassou-Nguesso minn estrem g[all-ie[or, minn So/jalista-Marxista rivoluzzjonarju g[all-kapitali]mu sfrenat

FPOC ibbojkottjat i//erimonji uffi/jali b[ala protesta kontra l-faqar u lin;ustizzji kontinwi.

Mhix demokrazija Ir-Repubblika tal-Kongo (li g[all-inqas min ta l-isem uffi/jali kellu d-di/enza li ma jsej[ilhiex ‘Demokratika’, b[al dawk tal-;ar, il-Kongo ‘ta’ Kinsaxa’ li wkoll xejn ma huwa demokratiku!) mhix demokrazija elettorali.

Irregolaritajiet, bojkottijiet mill-oppo]izzjoni u skwalifiki, flimkien malassenza, kif ktibt, ta’

kummissjoni elettorali indipendenti, irridu/ew lelezzjonijiet re/enti f’fares.

Il-kostituzzjoni approvata f’referendum g[axar snin ilu suppost tillimita l-mandat presidenzjali g[al ]ew; mandati biss ta’ seba’ snin kull wie[ed, i]da SassouNguesso, wara li l-militar li po;;ewh fil-kariga fl-1979, baqa’ hemm sal-1992, u issa ilu President kontinwament mill-gwerra /ivili tal-1997.

Imma s-sabi[a, jew a[jar ilkerha, hi li dak ir-referendum kien bojkottjat milloppo]izzjoni g[ax kien jag[ti i]jed setg[a lill-president, fosthom li jabolixxi l-kariga tal-Prim Ministru, ta’ liema setg[at g[addew g[and ilpresident.

li kien sar ming[ajr osservaturi internazzjonali.

Minn meta saret indipendenti minn Franza fl1960 ir-Repubblika tal-Kongo g[addiet minn gwerer u kolpi ta’ stat militari.

Pressjoni interna u internazzjonali kienu ;ieg[lu lil Sassou-Nguesso jag[mel elezzjoni presidenzjali b’kandidati minn aktar minn partit wie[ed fl-1992, meta kien [are; tellief fit-tieni rawnd, filwaqt li lelezzjonijiet parlamentari kontroversjali li saru sena wara, wasslu g[al ;lied vjolenti bejn gruppi militari rivali li spi//aw fl-1997 bi nd[il minn truppi millAngola u appo;; politiku Fran/i].

Il-Kongo, minbarra li g[alhekk, hu wie[ed mittnax-il pajji] Afrikan li ilhom snin twal meqjusa b[ala mhux [ielsa minn g[aqdiet internazzjonali g[ad-drittijiet tal-bniedem, fosthom il-Freedom House – huwa wkoll wie[ed millprodutturi ewlenin ta]-]ejt fl-Afrika sub-Sa[arjana, i]da l-korruzzjoni u g[exieren ta’ snin ta’ instabbiltà wasslu g[allkundizzjonijiet umanitarji mill-ag[ar.

Il-Fond Monetarju Internazzjonali Il-Kongo hu klassifikat fil-137 post minn 187 flIndi/i ta’ }vilupp Uman tan-Nazzjonijiet Uniti tal2011. Biex tirrealizzaw din

il-gravità nfakkru li Malta tinsab fis-36 post, ji;ifieri fost il-pajji]i bl-aktar ]vilupp tal-bniedem g[oli fid-dinja.

U min ta[sbu li hemm fla[[ar u l-ag[ar post? Ilparti l-o[ra tal-Kongo, irRepubblika ‘Demokratika’ tal-Kongo!

Barra minn hekk, wara li r-re;im ta’ Sassou-Nguesso kien wettaq lobbligazzjonijiet tieg[u mal-Fond Monetarju Internazzjonali fl-inizjattiva tal-HIPC (Highly Indebted Poor Countries) u b’hekk tnaqqsulu l-[lasijiet taddebt service, fl-2010 re;a’ kabbar id-dejn bi ftehim ;did ma/-?ina Komunista, g[alkemm il-kundizzjonijiet ta’ dak is-self in]ammew sigrieti.

Il-Kongo fil-fatt hu klassifikat fil-154 post mill178 pajji] fil-Corruption Perception Index tatTransparency International 2011. Fi kliem ie[or, irre;im So/jalista tal-Kongo hu meqjus b[ala l-24 pajji] l-aktar korrott fid-dinja, flimkien ma’ pajji]i o[ra Afrikani b[ar-Repubblika ?entrali Afrikana, il-Kosta tal-Avorju, Ginea-Bissaw, il-Kenja, u ]-}imbabwe.

Osservaturi internazzjonali Gruppi tad-drittijiet umani kienu nnutaw g[add ta’ irregolaritajiet fir-referendum

Fost l-aktar pajji]i korrotti u l-inqas ]viluppati

Sassou-Nguesso tqabbel ma’ Hitler min[abba t-tislima Na]ista lill-bandiera ta’ pajji]u meta [a l-;urament fl-2009

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Xhur rekord g[at-turi]mu Il-kritika qawwija li g[amlet l-Oppo]izzjoni Laburista mmexxija minn Muscat fl-ewwel xhur tas-sena dwar l-andament ekonomiku tal-pajji], tat konferma o[ra tal-opportuni]mu politiku li Muscat jipprova jie[u minn fuq kull sitwazzjoni f’pajji]na.

Mhux hekk biss, i]da turi wkoll l-immaturità politika ta’ Muscat. Kemm Muscat jg[a;;el flargumenti politi/i tieg[u. Kemm Muscat ma jafx ikun prudenti.

April, Mejju u :unju kienu kollha xhur rekord I]da bit-tentattiv tieg[u li jitfa’ l-mel[ fuq ilferita, g[alkemm f’dak il-mument jista’ j[alli [afna [sara f’a;ir mill-aktar populist u opportunist, fuq medda ta’ ]mien Muscat jo[ro; dg[ajjef.

Niftakru kemm [ambaq Muscat fl-ewwel ;img[at u xhur ta’ din is-sena dwar kemm hawn instabbiltà ekonomika. Muscat kien rikeb mhux biss fuq is-sitwazzjoni ekonomika internazzjonali,

i]da wkoll fuq /irkustanzi partikulari li kienu qed ji]viluppaw fil-politika f’pajji]na.

I]da ]-]mien ma tax ra;un lil Muscat. L-ewwel sitt xhur tas-sena, f’wie[ed mit-tliet pilastri importanti tal-ekonomija Maltija – it-turi]mu – pajji]na re;a’ qieg[ed jikseb ri]ultati rekord.

Statistika uffi/jali f’dawn l-a[[ar tliet xhur uriet li din is-sena, ix-xhur ta’ April, Mejju u :unju huma kollha xhur rekord g[all-industrija turistika.

Wara li April kien xahar rekord fit-turi]mu,

Mejju wkoll kien xahar ie[or rekord. F’Mejju waslu l-og[la numru ta’ turisti li qatt ]aru Malta fix-xahar ta’ Mejju, b’aktar minn 133,600 turist.

Dawn qattg[u aktar minn miljun lejl f’Malta – log[la numru ta’ ljieli li qattg[u Malta t-turisti fixxahar ta’ Mejju. Nefqu wkoll €109.7 miljuni.

Effett po]ittiv fuq l-ekonomija Dawn i/-/ifri jfissru [afna g[all-ekonomija ta’ pajji]na. Ifissru ]ieda ta’ 2.5% fuq it-total ta’ turisti li waslu Malta meta mqabbla mal-istess xahar is-sena li g[addiet, ]ieda ta’ 12.1% fuq liljieli li qattg[u t-turisti Malta; u ]ieda ta’ €2.9 miljun, jew ]ieda ta’ 2.9% fin-nefqa tat-turisti meta mqabbel ma’ sena ilu. ?ifri ppubblikati mill-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta juru wkoll li :unju kien ukoll xahar rekord g[all-MIA. L-istatistika turi ]ieda ta’ 8.4% ta’ passi;;ieri li g[addew mill-ajruport fuq :unju tas-sena l-o[ra. Jirri]ulta wkoll li fl-ewwel sitt xhur tas-sena g[addew mill-ajruport 1.58 miljun passi;;ier – li hu l-og[la numru ta’ passi;;ieri li qatt g[addew mill-ajruport fl-istess perjodu ta’ sitt xhur.

Dawn huma ri]ultati li j[allu effett po]ittiv fuq l-ekonomija nazzjonali. Politika ta’ Gvern Nazzjonalista li qed tikseb ir-ri]ultat f’sena o[ra mimlija sfidi. Ri]ultati li qed jinkisbu frott il[idma tal-Gvern flimkien mal-imsie[ba so/jali filpajji].

Fl-industrija tat-turi]mu, ir-ri]ultati qed jinkisbu g[aliex il-Gvern g[araf jie[u de/i]jonijiet importanti u li qed jag[tu r-ri]ultati. In-numru ta’ rotot lejn pajji]na ]diedu minn 58 fl-2008 g[al 81 din is-sena.

Dawn huma ri]ultati li l-Labour ta’ Muscat ma jridx jitkellem dwarhom. I]da huma ri]ultati li qed jo[olqu x-xog[ol. Ri]ultati li qed joffru aktar opportunitajiet ta’ xog[ol g[al min irid ja[dem.

Ri]ultati li qed itejbu d-d[ul tal-[addiema u talfamilji tag[na. D[ul li qed i[alli aktar flus fil-but tal-familji Maltin.

Dan it-tijib fuq ir-ri]ultati miksuba fl-industrija tat-turi]mu, hu frott ta’ de/i]joni o[ra importanti li [a l-Gvern, li jkompli jinvesti fil-prodott turistiku Malti u jkun ta’ sostenn u g[ajnuna g[al min irid ikompli jinvesti biex ikabbar l-attività fit-turi]mu ta’ pajji]na.

Aktar flus fil-bwiet tal-familji Maltin Il-Gvern mexxa l-industrija bl-e]empju. G[araf li l-pajji] g[andu b]onn ikompli jinvesti fit-titjib tal-ambjent u l-ispazji miftu[a, fi pro;etti kapitali, fi pro;etti li joffru kwalità ta’ [ajja a[jar.

Din il-politika qed tgawdi minnha l-industrija tat-turi]mu i]da wkoll qed igawdu l-familji u l[addiema Maltin g[aliex ix-xog[ol frott tassu//ess li qed jag[mel pajji]na fl-industrija tatturi]mu, qed i[alli aktar flus fl-ekonomija tag[na u fil-bwiet tal-familji Maltin.

Fidu/ja f’pajji]na g[ax nemmnu f’pajji]na G[al dawk li jsegwu x-xena politika Maltija, l-g[ajta ta’ ‘Fidu/ja f’Pajji]na g[ax Nemmnu f’Pajji]na’ hi marbuta intrinsikament malPartit Nazzjonalista u malGvern immexxi minn Lawrence Gonzi.

L-interess nazzjonali l-ewwel

Tassew li meta wie[ed jara l-[idma ta’ dan il-Gvern jara li f’kull pass u mument, ilfidu/ja f’pajji]na, fil-poplu Malti u fl-abbiltà ta’ dan ilpoplu li jirnexxi kienet fuq quddiem nett tieg[u.

Hu biss gvern li jemmen fil-pajji] u fil-[ila tal-poplu Malti li jasal jie[u d-de/i]jonijiet kura;;u]i li [a Gvern Nazzjonalista u li fl-a[[ar mill-a[[ar [allew il-frott.

Min-na[a l-o[ra, g[andna Malta Labour Party li filwaqt li jifta[ar b’Dom Mintoff u l-

g[ajta tieg[u ta’ ‘Malta lEwwel u Qabel Kollox’ firrealtà dejjem segwa u g[adu s’issa fil-verità jsegwi lpolitika ta’ ‘MLP l-Ewwel u Qabel Kollox’.

Hu propju g[aliex nafu li g[all-MLP Malta ma ti;ix lewwel u qabel kollox li b[ala l-partit li tassew dejjem po;;ejna l-interess nazzjonali fuq quddiem je[tie; li fi]]mien li ;ej inkomplu bil[idma favur pajji]na.

Pajji]na mhuwiex xi ;ugarell b[alma donnu ja[sbu l-leader Laburista Muscat. Pajji]na je[tie; tmexxija serja. Pajji]na je[tie; tmexxija Nazzjonalista. Ejjew naraw li ma n[allux lil min bilgimmicks politi/i jibg[at lil pajji]na fid-direzzjoni l[a]ina.

Ejjew naraw li ma n[allux lil min i;eg[ilna ninsew

Il-Gvern Nazzjonalista hu gvern li kapa/i jie[u de/i]jonijiet f’waqthom fl-interess tal-poplu Malti kollu

Ma n[allux lil min i;eg[ilna ninsew x’inhuma tassew l-prijoritajiet tal-pajji] li fuqhom dan il-Gvern [adem

minn Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com

x’inhuma tassew l-prijoritajiet tal-pajji] li fuqhom dan ilGvern [adem, g[adu qed ja[dem u perswa] li se jibqa’ ja[dem bla waqfien.

I]-]g[a]ag[ mhumiex konvinti mill-MLP Il-{add li g[adda l-gazzetta

The Sunday Times [ar;et st[arrig tal-opinjoni pubblika dwar x’ja[sbu n-nies dwar il-partiti politi/i. Fissonda;; spikkaw l-ammont ta’ votanti inde/i]i u dawk li ma ridux iwie;bu.

Naturalment kompla jo[ro; /ar il-b]onn li l-Partit Nazzjonalista jkompli jikkomunika mal-poplu b’mod effettiv.

Punt interessanti [afna flist[arri;, li naturalment ilmedia Laburista g[a]let li tinjorah g[alkollox, kien x’ja[sbu l-votanti ;odda.

The Sunday Times kitbet hekk, “Almost 61 percent of new voters were satisfied with the leadership of Lawrence Gonzi. Only 5.8 percent were uncertain on how to rate Lawrence Gonzi.

However Dr Muscat seems to present more of a challenge for voters as 33.7 percent were undecided on their view about his leadership. The level of uncertainty was also high among Labour voters and new voters.”

Tassew /ifra li fiha x’tomg[od g[all-MLP li anke fost il-votanti ]g[a]ag[ tal-MLP hemm in/ertezza dwar it-tmexxija ta’ Muscat!

Marsaxlokk u l-bye laws Ma nistax nag[laq dan l-

artiklu ming[ajr ma nsemmi

l-fatt li b[alissa l-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk g[addej bil-pro/ess sabiex ida[[al numru ta’ bye laws ;odda.

B[ala kunsillier f’Marsaxlokk nispera li dan il-pro/ess ma jdumx aktar milli hemm b]onn sabiex sa fl-a[[ar jing[ataw dawn ilbye laws li r-resident Xlukkajri bir-ra;un tant ilhom jistennew min-na[a tal-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk.

Jalla li g[anijiet li g[alihom qeg[din ji;u promulgati, jintla[qu.

Angelo Micallef hu kunsillier f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

12 Mediarama#Ittri

Id-duttrina u tfal terrorizzati bl-infern Fi storja li xxandret ix-xahar li g[adda fl-ewwel fa//ata tas-Sunday Times, il-psikjatra Dr Alfred Grech, li jgawdi [afna rispett anki permezz tal-programmi televi]ivi li jidher fihom, xehed li qed jiltaqa’ ma’ bosta tfal li g[andhom bi]a’ patolo;iku mill-infern.

Meta [afna kienu ja[sbu li dawn l-ossessjonijiet b’bi]g[at tad-dinja l-o[ra, fejn ix-xjaten iqallbu n-nar ta’ dejjem g[al min jidneb, Dr Grech wera kemm hi differenti r-realtà. Malta tidher li g[adha ma[kuma minn kun/etti Medjevali fejn jid[ol id-dnub u l-kastig (etern).

Ir-rapport tas-ST fisser kif, minbarra lezzjonijiet obbligatorji ta’ kuljum dwar ir-reli;jon, tfal Maltin li jkunu se jag[mlu l-Pre/ett huma su;;etti g[al sig[at o[ra ta’ indottrinazzjoni reli;ju]a, lil hinn mill-[in tal-iskola.

Ir-ri]ultat qed jispi//a anki b’pazjenti ]g[ar fi klini/i mentali, ibatu mill-Oppressive Compulsion Disorder.

Kelliema g[as-so/jetà tal-MUSEUM qalu lill-gazzetta msemmija li din is-sitwazzjoni mhix tort ta’ dawk li jg[allmu d-duttrina, imma tort tal-“kultura” lokali u talinjoranza ta’ [afna ;enituri, li jossessjonaw lil uliedhom blidea tad-dnub, il-kastig u t-tpattija infernali.

Il-mistoqsija hi: Jekk nassumu li dawn il-;enituri g[adhom ]g[a]ag[ (ladarba g[andhom tfal ]g[ar li qed i[ejju g[all-Pre/ett), mnejn wirtu dawn l-atte;;jamenti reli;ju]i negattivi?

U dawn il-;enituri liema duttrina [adu jekk g[adhom daqstant “injoranti” li qed ibe]]g[u lil uliedhom u jimlewhom b’tant kumplessi? U kif u mnejn wirtu din ilkultura oskurantista? Min ja[ti?

Il-politi/i u l-komi/ità Fil-programm Dissett (TVM) deher Fr. Renè Camilleri jikkritika lill-programm Xarabank (li ma semmiex b’ismu) talli fi klima ta’ tensjonijiet u problemi politi/i, iddedika edizzjoni s[i[a biex juri lill-politi/i Maltin jid[qu u ji//a/raw bil-[merijiet.

Ma kienx Dun Renè biss, in/identalment, li kkritika dak il-programm aljenatorju li pprova jag[ti l-impressjoni li f’Malta, tant kollox miexi fuq ir-rubini, lil hinn millkri]ijiet kollha tal-pjaneta, li l-politi/i jaffordjaw li jag[tu spettaklu ta’ komi/ità. Jid[qu huma u jda[[qu lill-elettorat.

Sadanittant, Joe (Peppi) Azzopardi kien mistieden fil-

programm G[andi Xi ng[id li Andrew Azzopardi jippre]enta kull nhar ta’ Sibt g[al Radju Malta.

Il-pre]entatur ta’ Xarabank ]vela li jippreferi li ma jibqax jippre]enta l-programm popolari tieg[u. Qal li offra kemmil darba biex il-programm jibda jippre]entah Norman Vella, wie[ed mill-pilastri tat-tim ta’ Xarabank, i]da Vella qed jirrifjuta.

La premiere dame

Mme Valerie Tierweller hi s-sie[ba tal-president ;did ta’ Franza, Francois Hollande.

Iltaqg[u [ames snin ilu, meta l-fortuna polititka tieg[u kienet fl-abbissi. Issa nbidel kollox wara li Hollande reba[ it-ti;rija presidenzjali.

I]da skont rapport ta’ France 24, inqalg[u “kumplikazzjonijiet” relatati mal-Premiere Dame ta’ Franza g[al diversdi ra;unijiet, fosthom: (i) Tierweller ma tridx li tissejja[ b’dak it-titlu, li hi tqisu antikwat u (ii) mhijiex lesta //edi postha b[ala l-editri/i kulturali tal-maga]in presti;ju] Paris Match.

Hi qed tg[id li mhijiex mi]]ew;a lil Hollande u g[alhekk ma tridx li tkun qed tg[ix minn fuq l-Istat, imma trid li jkollha l-impjieg indipendenti u le;ittimu tag[ha.

Il-problema hi li b’dak l-impjieg, il-media qed tg[id li ssie[ba tal-president se jkollha kunflitt /ar ta’ interess.

Fuq nota aktar frivola, imma privatment inva]iva, la;enzija France 24 qed tistaqsi x’seta’ qatt wassal lil Francois Hollande li jissedu/i lis-sie[ba tieg[u, hu la g[andu kari]ma u lanqas attributi fi]i/i li ji;bduk, filwaqt li Tierweller hi mara sabi[a.

B’xorti tajba, il-president Fran/i] hu midfun fil-problemi politi/i li wiret ming[and Sarkozy, u ftit g[andu mo[[ dawn il-pettegolezzi.

MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net

{amsin sena ta’ [idma qalb il-foqra fil-missjoni Sur Editur, Jien Sr Gaetana Bonello u Sr Seraphina Grima, sorijiet ta’ Ulied il-Qalb ta’ :esù, nixtiequ nirringrazzjaw lil dawk kollha li jg[inu lillMission Fund biex huma jkunu jistg[u jg[inu lilna lmissjunarji Maltin.

Din l-g[ajnuna qed tg[inna [afna biex na[dmu a[jar malfoqra. Jien ili l-Indja 47 sena u Sr Seraphina ilha hemm 50 sena. Ix-xog[ol tag[na kien dejjem mal-foqra.

G[al [afna snin konna ng[allmu fl-iskola mmexxija mid-djo/esi ta’ Jhansi. Hawn dejjem konna nie[du [sieb littfal foqra billi ng[inuhom filb]onnijiet kollha tag[hom.

Wara l-iskola ng[inuhom filhomework ukoll.

A[na ng[inu wkoll lill;enituri tag[hom li [afna drabi ji;u jibku fil-kunvent tag[na biex nag[tuhom medi/ini, ikel u [wejje; billi d-dar ma jkollhom xejn.

Jien, Sr Gaetana, fil-pre]ent qed na[dem mat-tfal tag[na orfni. A[na g[andna madwar 50 tifel u tifla li ma g[andhom lil [add u g[alhekk g[andna b]onn [afna l-g[ajnuna tag[kom biex nie[du [siebhom. Bil-g[ajnuna talMission Fund u tag[kom inkunu nistg[u ng[inuhom a[jar.

Fl-a[[ar nixtieq nitlobkom biex tibag[tu bolli u]ati u

donazzjonijiet lill-Mission Fund, sabiex inkunu nistg[u nkomplu x-xog[ol tag[na malfoqra.

Nitlobkom biex tibag[tu ddonazzjoni tag[kom f’dawn ilbanek: HSBC (Account No. 061 197 448 050), BOV (Account No. 163 007 980 19), APS (Account No. 200 008 207 62) jew BANIF (Account No. 000 879 631 01).

Aktar informazzjoni tistg[u ssibuha fuq is-sit www.missionfund.org.mt.

Nirringrazzjakom [afna u nweg[idkom dejjem it-talb tag[na.

Sr Gaetana Bonello u Sr Seraphina Grima DSH

Sorijiet Ulied il-Qalb ta’ :esù

L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, InNazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn.

Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu

jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Karozzi 13

Il-Fiat Punto Series 6 issa f’Malta Il-Fiat Punto l-;dida, issa fis-sitt serje u mag[rufa b[ala l-Fiat Punto Pop, issa tinsab Malta u wie[ed jista’ jaraha fix-showroom tal-Fiat fi Triq Psaila, Birkirkara.

Filwaqt li n]amm id-disinn dinamiku tal-mudell, il-Fiat Punto l-;dida ng[atat xe[ta ftit i]jed eleganti u ta’ karattru b’titjib kemm fuq lestetika u d-dettall minn ;ewwa u minn barra kif ukoll fit-teknolo;ija.

Il-mudell Punto l-;did, li ji;i kemm b[ala three door jew five door, g[andu g[a]la aktar wiesg[a ta’ magni, i]jed apparat teknolo;iku, u i]jed spe/ifikazzjonijiet minn qatt qabel.

Dan iwassal biex il-mudell ikun jappella g[all-[ti;iet i]jed sofistikati li qed ifittex il-konsumatur tal-lum, konsumatur li qed ifittex karozzi i]g[ar, li ma ja[lux, b’impatt i]g[ar fuq l-ambjent, fa/li li ssuqhom u fl-istess [in attraenti, komdi u pja/evoli.

Il-Punto l-;dida ti;i f’[ames ver]jonijiet differenti - Pop, Easy, Lounge, GBT u TwinAir. “Il-Fiat Punto 2012 qed tkompli tibni fuq l-impenn tal-kumpanija Taljana li twassal mudelli innovattivi u li jkunu fi klassi g[alihom,” qalet Francesca Mamo, id-

Direttur Mani;erjali ta’ Pater Group, rappre]entanti u distributuri uffi/jali ta’ Fiat f’Malta.

“Ma[suba g[all-aktar settur kompetittiv u dinamiku tassuq tal-karozzi, il-Punto 2012 qed tkompli ssa[[a[ irreputazzjoni tag[ha ta’ supermini bi stil u teknolo;ikament avvanzata.

L-i]viluppi ewlenin li saru fuq dan il-mudell jinkludu disinn esterjuri ;did, g[a]la ;dida ta’ kuluri, disinji ;odda ta’ alloy wheels, kuluri u materjali ;odda fuq ;ewwa, u magna ;dida bit-teknolo;ija rivoluzzjonarja TwinAir,” ]iedet tg[id Francesca Mamo.

L-importanza tal-mudell il;did tal-Punto m’g[andhiex tintesa. Il-mudell Fiat Punto minn dejjem kien wie[ed mill-i]jed mudelli b’sa[[ithom tad-ditta FIAT u dejjem kellu su//ess kbir.

Sa minn meta dan il-mudell da[al fis-suq fl-1993 minflok il-mudell Fiat Uno, il-Punto kellha su//ess kbir b’bejg[ li qabe] it-8.5 miljun vettura flEwropa. Id-disinn u l-istil distint tal-Punto kellhom su//ess immedjat spe/jalment grazzi g[ad-disinn mhux tassoltu tad-dwal vertikali fuq wara.

Matul is-snin ta’ wara, ilPunto mhux biss saret

Il-Fiat Punto l-;dida ver]joni 1.2 petrol Pop tibda minn €11,637 u dan il-mudell jista’ jinxtara bl-iskema tal-scrapping

imfittxija [afna mill-familji i]da wkoll mis-sewwieq individwali li kien qed ifittex mudell kumpatt b’dehra sportiva. Il-Fiat Punto saret punt ta’ riferiment g[al [afna

mudelli li ;ew wara. Illum, dan is-settur ta’ superminis sar ekwivalenti g[al kwart tal-karozzi ;odda kollha li jinbieg[u, fejn 30 mudell mill-Ewropa, il-:appun u l-

Korea qed jippruvaw jiksbu la[jar sehem minn dan is-suq.

Il-Punto 2012 il-;dida se tkun qed tfittex dan is-suq filwaqt li tappella g[al ;enerazzjoni i]g[ar ta’ sewwieqa.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IL-LIBJA

Jibril jibqa’ fil-vanta;;

IR-RENJU UNIT> Parti mill-wirja ‘Fire Garden” fi Stonehenge li saret matul il-lejl bejn it-Tlieta u l-Erbg[a b[ala parti mil-London 2012 Festival li hu marbut mal-Log[ob Olimpiku li se jsir dan ix-xahar. (ritratt> Reuters)

Mahmoud Jibril, li kien ilPrim Ministru tal-forzi ribelli matul ir-rivoluzzjoni kontra d-dittatura ta’ Muammar Gaddafi, kompla jkabbar ilvanta;; tieg[u wara l-elezzjoni storika li saret fil-Libja fi tmiem il-;img[a.

Dan hekk kif kompla lg[add tal-voti, i]da l-avversarji I]lami/i qed jirrifjutaw li jikkon/edu t-telfa g[aliex qed isostnu li l-po]izzjoni tag[hom se tissa[[a[ millkandidati indipendenti.

Fl-elezzjoni li saret nhar isSibt, is-si;;ijiet fil-Parlament kienu maqsuma bejn il-partiti u l-kandidati indipendenti.

L-Alleanza tal-Forzi Nazzjonali ta’ Jibril jidher li se tikseb reb[a kbira fil-Lvant partikolarment f’Tobruk u Berna, li kienu qed jitqiesu b[ala fortizzi tal-I]lami/i u osservaturi qalu li aktarx din hi indikazzjoni li r-reb[a tieg[u f’zoni urbani b[al Tripli se tkun akbar.

I]da kif se ta[dem is-sistema, l-indikazzjoni tar-reb[ li qed jikseb Jibril mhux se jissarraf awtomatikament f’dominanza tal-Parlament mag[mul minn 200 si;;u – li jrid jag[]el il-Prim Ministru u l-Kabinett qabel ma jwitti ttriq g[al elezzjoni ;enerali fl2013.

Il-kandidati fuq il-listi talpartiti kienu allokati biss 80 si;;u, dan ifisser li l-bqija se jkunu f’idejn kandidati indipendenti u li l-alleanza tag[hom s’issa kienet diffi/li li wie[ed jifhem.

Mohammed Sawan, il-kap tal-Partit tal-:ustizzja u Kostruzzjoni, il-ferg[a politika tal-Fratellanza Musulmana fil-Libja, qal li hu fidu/ju] li bl-alleasti li g[andu fost ilkandidati indipendenti, il-

Mahmoud Jibril

ma;;oranza fil-Parlament kienet se tkun tieg[u.

Dik tas-Sibt kienet l-ewwel elezzjoni [ielsa fil-Libja f’dawn l-a[[ar 60 sena u kienet meqjusa b[ala su//ess mill-osservaturi internazzjonali.

Jibril hu popolari g[ar-rwol li kellu fir-rivoluzzjoni Libjana kif ukoll g[aliex jitqies b[ala persuna li wie[ed jista’ jafda biex lekonomija Libjana tinbena mill-;did.

Hu jinsab minn ta’ quddiem ukoll f’Sabha, il-belt ewlenija fin-Nofsinhar tal-Libja.

Jibril hu meqjus mil-Libjani b[ala moderat u qed iwarrab it-timbru ta’ politiku liberali f’pajji] fejn il-valuri I]lami/i huma parti integrali mill-[ajja ta’ kuljum. {afna Libjani huma m[assba li ta[t l-I]lami/i, ilLibja ter;a’ ting[alaq millbqija tad-dinja b[al ma ;ara ta[t id-dittatura ta’ Gaddafi.

Il-kummissjoni elettorali Libjani g[all-ewwel qalet li rri]ultati preliminarji kienu se jin[ar;u lbiera[ imma s’issa lanqas il-voti parzjali filma;;oranza tad-distretti fi Tripli jew Benga]i ma n[ar;u.

L-IMF

Fidu/ju]a fl-ekonomija Libjana Il-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) esprima l-fidu/ja li lekonomija Libjana din is-sena se tirpilja sew hekk kif il-pajji] jirkupra mill-gwerra /ivili tas-sena li g[addiet u l-produzzjoni ta]-]ejt til[aq il-livelli normali ta’ qabel il-;lied.

L-IMF qalet li l-i]vilupp ekonomiku aktarx jitra]]an xi ftit issena d-die[la u ta’ wara hekk kif ir-rikostruzzjoni ta’ wara lgwerra tibda tmajna kif ukoll it-talba mill-poplu g[al prodotti li qabel ma kinux jinstabu fil-Libja.

Intqal li filwaqt li l-Gvern Libjan jifla[ jonfoq [afna, l-IMF ikkalkolat li dan ma kienx sostenibbli tul perjodu twil u fl-2015, il-Gvern se jibda jonfoq aktar milli qed ida[[al.

L-IMF qalet ukoll li l-ekonomija Libjana kienet vulnerabbli g[all-in/ertezza politika, in-nuqqas ta’ sigurtà u l-prezz internazzjonali ta]-]ejt.

L-IMF qalet li biex il-livell g[oli ta’ qg[ad li hemm fil-Libja jitnaqqas, hemm b]onn diversi riformi fil-Libja.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15

Il-bastiment tal-gwerra Russu ‘Smelivy’ jg[addi mill-Bosferu f’Istanbul. Ir-Russja bag[tet [ames bastimenti tal-gwerra diretti lejn is-Sirja, fejn ir-Russja g[andha l-unika ba]i militari fil-Mediterran. (ritratt> Reuters)

IR-RUSSJA

Bastimenti tal-gwerra fi triqithom lejn is-Sirja Tal-anqas [ames bastimenti talgwerra Russi jinsabu fi triqithom lejn il-port Sirjan ta’ Tartus, fejn ir-Russja g[andha wkoll ba]i navali.

Skont sorsi militari Russi, ]ew; destroyers u tliet bastimenti g[alli]bark mimlija suldati telqu minn

ba]ijiet Russi fl-Artiku u l-Ba[ar lIswed.

Il-Ministeru tad-Difi]a Russu insista li kien ilu pjanat li dawn il-vapuri jag[mlu dan il-vja;; biex jag[mlu ta[ri; fl-O/ean Atlantiku, ilMediterran u l-Ba[ar l-Iswed u talanqas wie[ed minnhom aktar kmieni

din is-sena kien qed iba[[ar barra mill-kosta Sirjana.

I]da diplomati/i mill-Punent qalu li dan il-vja;; kellu l-iskop li juri lappo;; Russu lill-President Sirjan Bashar al-Assad, li jwissi lill-Punent kontra intervent militari fis-Sirja u biex jipprepara g[all-evakwazzjoni

tar-Russi mis-Sirja.

Ir-Russja kienet re;g[et bdiet tag[mel rondi ta’ g[assa filMediterran fl-2007 wara waqfien ta’ 15-il sena.

Mhux /ar jekk dawn il-bastimenti qed i;orru armi jew ammont kbir ta’ suldati.

L-AWSTRIJA

L-ITALJA

Immigranti irregolari jmutu bil-g[atx Ebda misteru fil-mewt tal-eks PM Libjan L-a;enzija tan-Nazzjonijiet Uniti jie[du flixkun ilma mag[hom. g[ar-refu;jati (UNHCR) rrapportat li 54 immigrant irregolari li kienu qed jippruvaw jid[lu l-Italja bil-ba[ar milLibja mietu bil-g[atx matul vja;; ta’ 15-il ;urnata.

Vja;; li matulu wkoll id-dingi tallastku li kienu fuqu nfaqa’. L-UNHCR qalet li ra;el mill-Eritrea nstab millforzi tas-sigurtà Tune]ini jbati minn nuqqas kbir ta’ ilma . Hu kien iggranfat mal-fdalijiet tad-dg[ajsa u kien intlema[ mis-sajjieda l-lejl ta’ qabel.

Ir-ra;el sostna li kien telaq mil-Libja lejn tmiem :unju fi grupp ta’ 55 persuna u li nofshom kienu mill-Eritrea.

Hu qal li minnufih id-dingi ]viluppa problemi u huma lanqas ma t[allew

Imbag[ad intilfu u wara ftit [afna abbord beda j[osshom [a]in min[abba nuqqas ta’ ilma u x-xemx qawwija.

L-UNHCR qalet li d-dingi minkejja l-problemi kollha kien kwa]i wasal salItalja imma mbag[ad in;arr mir-ri[ qawwi. Hu qal li fid-disperazzjoni bdew jixorbu l-ilma tal-ba[ar li kabbar l-g[atx tag[hom.

Ir-ra;el mill-Eritrea b[alissa qed jing[ata kura fl-isptar ta’ Zarzis fixXlokk tat-Tune]ija.

Skont l-UNHCR madwar 170 persuna mietu din is-sena jippruvaw jil[qu lEwropa mil-Libja. Madwar 1,300 immigrant irregolari la[qu l-Italja millbidu tal-2012.

Il-prosekuturi fi Vjenna eskludew li Shokri Ghanem, Prim Ministru fi ]mien id-dittatura ta’ Muammar Gaddafi u li kien responsabbli millindustrija ta]-]ejt, inqatel.

Wara awtopsja u diversi e]amijiet forensi/i, irri]ulta li hu miet mg[arraq wara li sofra attakk tal-qalb.

Minkejja dan i]da l-investigazzjoni se tkompli biex ikunu mag[rufa d-dettalji kollha rigward ilmewt ta’ Ghanem li kellu 69 sena u nstab mg[arraq f’wi// ix-Xmara Danubju lejn tmiem April.

Fi ]mien il-mewt tieg[u, kien hemm [afna spekulazzjoni li seta’

nqatel. Hu nstab mejjet ftit metri mirresidenza tieg[u. Il-pulizija kienet qalet li hu kien ilu diversi sig[at f’wi// l-ilma qabel ma ntlema[. {dejn fejn instab hemm trejqa max-xmara fejn in-nies i[obbu jmorru passi;;ata i]da m’hemmx ilqug[ u rri]ulta li mhux l-ewwel darba li nies instabu mejta f’wi// l-ilma, f’xi ka]i wara li jkunu ]elqu.

Kelliem g[all-uffi//ju tal-prosekutur ta’ Vjenna qal li ebda tra//i ta’ sustanzi dubju]i ma nstabu fil-;isem ta’ Ghanem u fil-katvaru nstabet alka tax-xmajjar li indika li hu bela’ lilma darbtejn qabel ma g[ereq.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

16 A[barijiet ta’ Barra

A[barijiet ta’ Barra 17

SPANJA

Aktar mi]uri ta’ awsterità Il-Prim Ministru Spanjol Mariano Rajoy ilbiera[ [abbar sensiela ;odda ta’ mi]uri ta’ awsterità bl-iskop li l-Gvern inaqqas l-i]bilan/ negattiv li g[andu fil-finanzi tieg[u.

Hu [abbar dan hekk kif mijiet ta’ [addiema talminjieri fi Spanja waslu Madrid bil-mixi biex jipprotestaw kontra qtug[ fissussidji mill-Gvern.

Fost l-affarijiet hu [abbar ]ieda ta’ tlieta fil-mija filVAT u kien se jkun hemm qtug[ ta’ 3.5 biljun ewro filba;its tal-kunsilli lokali fejn fost l-o[rajn in-numru ta’ kunsilliera se jitnaqqas bi 30 fil-mija.

Se jkun hemm ukoll qtug[ f’diversi oqsma tas-servizzi so/jali kif ukoll kalkolu differenti ta’ kif tin[adem ilpensjoni.

Dawn il-mi]uri kienu

I?-?INA> ;innasti subien jipprattikaw l-istretching waqt li studenta taqbe] fuq il-palk fi skola sportiva f’Jiaxing. (ritratt> Reuters)

L-ITALJA

L-ISTATI UNITI

Inva]joni tal-wirdien f’Napli

Inqas TV ifisser [ajja itwal

F’Napli fost is-s[ana kbira li qed tag[mel, ir-residenti qed i[abbtu wi//hom ma’ inva]joni ta’ wirdien. Inva]joni li l-esperti qalu li hi meg[juna mis-s[ana kbira li qed tag[mel kif ukoll skart li jit[alla barra g[al sig[at twal fis-s[ana u matul il-lejl. {afna residenti qed jilmentaw mill-kwantità

ta’ wirdien li qed ikun hemm kif ukoll il-kobor tieg[u. Kien hemm diversi residenti li qalu li raw wirdien twil seba’ /entimetti.

Biex jippruvaw isibu tarf il-problema, lawtoritajiet issa qed iqabbdu nies spe/jalizzati biex ibixxu kontinwament is-sistema taddrena;; tal-belt fi sforz li jsiru tarf il-problema.

I?-?INA

Ka//a g[all-pirana L-awtoritajiet f’Liuzhou qed joffru kumpens ta’ 100 ewro lil kull min jaqbad pirana mill-Amerka Latina li invadew ix-xmara ewlenija.

Dan wara li persuna kienet attakkata waqt li kienet qed ta[sel kelb max-xmara.

Il-kumpens lil min jaqbad din il-[uta qed jing[ata wara li sforz mill-awtoritajiet biex jaqbdu dan il-[ut b’xibka

twila 10,000 metru fallew.

L-awtoritajiet ma jafux kif din il-[uta spi//at fix-xmara imma hemm spekulazzjoni li aktarx dawn kienu xi pet ta’ xi [add li mbag[ad remiehom fix-xmara fejn faqqsu aktar. Il-bejg[ talpirana fi/-?ina hu projbit i]da minkejja dan wie[ed jista’ jsib minnhom li jidda[[lu bil-kutrabandu.

Rapporti fil-;urnali ?ini]i qalu li hemm t[assib kbir peress li dan it-tip ta’ [ut jirriprodu/i b’rata mg[a;;la u m’hemm ebda kreatura fi/-?ina li tieklu u b’hekk f’qasir ]mien il-pajji] jista’ j[abbat wi//u bi problema serja min[abba l-[sara li jag[mel dan il-[ut lillbijodiversità fix-xmajjar ?ini]i.

Jekk wie[ed inaqqas il[in li jqatta’ quddiem ittelevi]joni g[al inqas minn sag[tejn kull jum, dan jista’ jtawwal il-[ajja ta’ dak li jkun bi kwa]i sena u nofs.

Hu fatt mag[ruf li mhux tajjeb li wie[ed iqatta’ [afna [in bilqieg[da anki jekk wie[ed jag[mel e]er/izzju fuq ba]i regolari.

Issa xjentisti fl-Istati Uniti ppruvaw isibu e]attament it-tul ta’ ]mien li jista’ jitqies b[ala perikolu] rigward tul ta’ ]mien li wie[ed joqg[od bilqieg[da.

Kien stmat li jekk persuna minn mindu jkunu tfal tillimita ]-]mien li tqatta’ quddiem televi]joni g[al massimu ta’ sag[tejn kuljum, dan jissarraf b’sena u nofs ta’ [ajja itwal.

Ir-ri/erka tmexxiet minn Peter Katzmarzyk u I-Min

lee mill-Pennington Biomedical Research Centre f’Baton Rouge f’Louisiana u din kienet pubblikata fir-rivista ‘BMJ Open’.

Kien stmat li jekk persuna tillimita ]-]mien li ddum bilqieg[da g[al tliet sig[at kuljum, il-[ajja tag[hom titwal b’sentejn.

Huma qalu li hemm b]onn bidla sinifikanti fiddrawwiet tan-nies rigward il-[in li jqattg[u quddiem it-televi]joni biex wie[ed jibda jara bidliet po]ittivi fit-tul ta’ ]mien li persuna tg[ix.

G[al din ir-ri/erka huma analizzaw ]ew; studji, wie[ed Amerikan u ie[or Kanadi], li kienu saru dwar is-su;;ett.

Hu stmat li persuna Amerikana tqatta’ 7.7 sieg[a kuljum bilqieg[da.

adottati bi tpatija g[all-bailout li se ting[ata Spanja kif ukoll esten]soni ta]-]mien li g[andha Spanja biex tnaqqas l-i]bilan/ fil-finanzi tal-Gvern.

Il-Ministri tal-Finanzi talpajji]i li ju]aw l-ewro qablu li jsellfu 30 biljun ewro lil Spanja min[abba ssitwazzjoni prekarja li jinsabu fiha l-banek Spanjoli u biex jag[tu sal-2014 minflok l2013 biex il-Gvern Spanjol jil[aq il-miri biex inaqqas li]bilan/ li g[andu.

Il-Prim Ministru Spanjol qal lill-Parlament ilbiera[ li dawn il-mi]uri kienu se jkunu adottati ming[ajr dewmien Hu qal li l-pajji] qed ikollu j[allas issa g[all-e//essi talpassat u li qatt fl-istorja talpajji] ma kien hemm re/essjoni b[al dik ta’ b[alissa. B[alissa fi Spanja hemm ukoll rata ta’ qg[ad ta’ 24 fil-mija.

I?-?INA> }g[a]ag[ jaraw lil wie[ed minn s[abhom jaqbe] il-ba[ar bir-rota waqt attività f’Wuhan. (ritratt> Reuters)

L-ITALJA

IR-RENJU UNIT

Mart Roberto Benigni tidda[[al l-isptar

Sptarijiet qed i[allu l-pazjenti jmutu

Nicoletta Braschi, mart ilkomiku Taljan Roberto Benigni tinsab rikoverata lisptar wara li kienet imda[[la f’in/ident tat-traffiku serju.

Braschi dda[[let fi sptar f ’ Cesena wara li x - xufier tal - karozza tag[ha tilef il kontroll u [abat ma ’ arblu tad - dawl . Braschi sofriet f ’ feriti f ’ wi//ha u g[andha madwar xahar rekoverata .

Fil-[in tal-in/ident hi kienet fi triqitha lura d-dar Fil-[in tal-in/ident l-attur komiku ma kienx ma’ martu u [assar l-impenji kollha ta’ xog[ol li kellu biex imur ma;enb martu.

Benigni u Braschi [admu diversi films flimkien fosthom it-tnejn li ;abu lakbar su//ess lil Benigni, “La Vita è Bella”, u “Johnny Stecchino”

Tobba fir-Renju Unit wissew li lisptarijiet g[andhom mnejn qed i]ommu lura mill-ikel u l-ilma g[al pazjenti anzjani beix i[affu l-mewt tag[hom b[ala parti minn sforz biex ikun hemm aktar sodod battala.

Sitt tobba ewlenin f’ittra li kitbu lil The Daily Telegraph wissew li sptarijiet g[andhom mnejn qed ju]aw skemi kontoversjali biex itaffu l-pi] fuq irri]orsi tal-isptarijiet.

Dawk li jappo;;jaw lil-Liverpool Care Pathway, li jippermetti lit-tobba u infermiera biex ma jag[tux il-likwidi u ddrogi fl-a[[ar jiem tal-[ajja ta’ pa]jent, isostnu li dan hu l-a[jar mod beix pa]jent

jit[alla jmut. Imma t-tobba fl-ittra tag[hom qalu li m’hemm xejn a[jar minn mewta naturali peress li spiss f’dawn ilka]i jkun hemm tbatija anqas.

Barra minn hekk intqal li t-tobba flisptarijiet mhux dejjem qed ifittxu lkunsens tal-pazjenti biex i[affulhom ilmewt.

Is-sitt tobba li kitbu l-ittra huma esperti fil-kura tal-anzjani u kitbu l-ittra flimkien mal-Medical Ethics Alliance, organizzazzjoni medika Nisranija. Huma qalu li [afna membri tal-pubbliku kienu g[amlu kuntatt mag[hom b’e]empji ta’ abbu] ta’ dik li hi mag[rufa b[ala lLiverpool Care Pathway, li tintu]a f’29

fil-mija tal-imwiet fi sptarijiet.

Huma jwissu li m’hemm ebda mod xjentifiku dwar kif wie[ed jista’ jbassar li l-mewt hi imminenti [lief f’ka]i estremi.

Il-Liverpool Care Pathway, imsejja[ hekk g[aliex imfassal fir-Royal Liverpool Hospital fis-snin disg[in, g[andu l-iskop li jassigura li pazjenti li huma qrib ilmewt imutu ming[ajr ma jkun hemm ind[il mhux me[tie; mill-isptar.

I]da issa hemm t[assib min[abba lproblemi li g[andhom l-isptarijiet Ingli]i li s-sistema qed ti;i abbu]ata u nstab li spiss il-familjari tal-pazjent ma jkunux infurmati li t-tobba jkunu dde/idew li jadottaw din il-mi]ura.

SPANJA> }ew; ritratti li juru mumenti mill-festa popolari ta’ San Fermin f’Pamplona, li hi mag[rufa l-aktar g[all-;iri li jkun hemm mal-barrin fit-toroq tal-belt u li ddum sejra disat ijiem.Firritratt fuq ix-xellug jidher dak li hu mag[ruf b[ala “Kiliki”, karattru tradizzjonali li jdur it-toroq jolqot in-nies b’bastun bi spon]a fit-tarf. Fir-ritratt l-ie[or jidher dak mag[ruf b[ala Rejoneador, ;ellied tal-barrin fuq ]iemel, waqt wirja f’Pamplona. (ritratti> Reuters)

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

18 Madwarna

Koordinaturi ta’ SPRED jattendu konferenza fl-Irlanda ta’ Fuq Dun Trevor Fairclough u George Harrington, Koordinaturi ta’ SPRED (}vilupp Reli;ju] Spe/jali) li jag[mel parti mid-Dar talProvidenza, ;ew lura minn Konferenza Internazzjonali li saret f’Larne, fl-Irlanda ta’ Fuq. It-tema uffi/jali talkonferenza, li ssir kull tliet snin, hi dejjem ‘Project Peer Support’. Sa/erdoti, reli;ju]i u laj/i djo/esani, li lvokazzjoni tag[hom hi li ja[dmu ma’ persuni b’di]abbiltà intellettwali, iltaqg[u flimkien biex jirriflettu fuq l-esperjenzi

personali fl-ambjenti tag[hom biex i;eddu limpenn spiritwali tag[hom.

52 parte/ipant mill-Istati Uniti, l-Awstralja, ilMessiku, l-Afrika t’Isfel, lIskozja, l-Irlanda ta’ Fuq u ta’ Isfel u Malta n;abru fidDar tal-Irtiri ta’ Drumalis f’Larne, biex jiddiskutu sistemi a[jar ta’ servizzi millaqwa g[al persuni b’di]abbiltà, sistemi ta’ sapport kontinwu kif ukoll biex jitg[allmu millesperjenzi ta’ xulxin. Din issena, id-delegati ffukaw laktar fuq ‘il-bini tat-tqanqil litur;iku tag[hom’.

Dun Trevor Fairclough (bilqieg[da l-ewwel mix-xellug) u George Harrington (bilwieqfa l-ewwel mil-lemin) flimkien mal-fundaturi u [addiema ta’ SPRED ta’ Chicago

G[al dawn l-a[[ar tmien snin, id-Dar tal-Providenza kienet affiljata mal-A;enzija SPRED, li hija bba]ata fi

Glasgow, l-Iskozja. Dan qed ikun ta’ benefi//ju kbir g[arresidenti b’di]abbiltà intellettwali biex ji;u

meg[juna jikbru wkoll fil-fidi tag[hom. L-g[an a[[ari hu li dan is-servizz ji;i esti] g[allivell ta’ parro//i.

Il-polza tal-assigurazzjoni tal-ivvja;;ar il-;dida ta’ GasanMamo tirrifletti ]viluppi ;odda fl-ivvja;;ar It-tfal qed jiddevertu bil-Blanket Buddies abbord it-titjira tal-Emirates

L-Emirates i;;orr [bieb ;odda g[at-tfal Il-globalistas i]-]g[ar talEmirates issa jistg[u jie[du pja/ir bil-kumpanija ta’ [bieb ;odda tal-ivvja;;ar blintroduzzjoni ta’ ;ugarelli ;odda abbord it-titjiriet talEmirates.

B’]ew; kollezzjonijiet ta’ ;ugarelli ma[suba g[at-tfal ]g[ar u ikbar, l-esperjenza talvja;; ;iet irfinuta iktar biex ilpassi;;ieri ]-]g[ar ikollhom vja;; iktar divertenti u memorabbli.

It-tfal i]-]g[ar nett jistg[u i[arsu ’l quddiem biex jikkollezzjonaw l-g[a]la ta’ mostri ori;inali mill-kollezzjoni ‘Fly With Me Monster’. Dawn il-mostri divertenti, bl-isem ta’ Jimbob, Tezz, Camus u Wagga, kollha g[andhom ilpersonalità u l-karattru tag[hom, u g[alhekk ideali biex iservu ta’ ispirazzjoni g[allimma;inazzjoni tat-tfal.

Kull ;ugarell jinsab disponibbli fi tliet kategoriji differenti ta’ prodotti li jinkludu

Blanket Buddies - karattri mag[mulin minn materjal artab, Seat Belt Critters – ;ugarelli ]g[ar li jintlibsu mas-seat belt biex jinkura;;ixxu ssigurtà, u Sketchers Manjeti/i li bihom ilpassi;;ieri ]g[ar talEmirates jistg[u jesprimu rwie[hom b’mod kreattiv u divertenti g[al sig[at s[a[.

G[at-tfal kemxejn ikbar, lEmirates qed toffri ;ugarelli ispirati mill-vja;;i li huma kodisinjati mill-marka ikonika Quiksilver. Ma[suba biex jevokaw l-ispirtu avventuru] u tal-ivvja;;ar, il-kollezzjoni ta’ Quicksilver hi ddisinjata madwar tliet temi ji;ifieri surfing, snowboarding u skating.

“Il-familji draw lesperjenza pja/evoli li tivvja;;a fl-ambjent rilassanti li l-Emirates hi mag[rufa g[alih, u l-introduzzjoni ta’ dawn il;ugarelli l-;odda tenfasizza limpenn li g[andna biex

ni];uraw li l-familji jkollhom a//ess g[al ambjent b’kontenut li hu ta’ tifsir tul l-g[add ta’ pjattaformi tag[na,” qal Terry Daly, Vi/i President Divi]jonali, Service Delivery, g[all-Emirates.

It-tijiriet kollha tal-Emirates se joffru selezzjoni ta’ dawn il;ugarelli ;odda fuq it-titjiriet ittwal.

Il-young flyers issa jistg[u wkoll jibbenefikaw mill-firxa wiesg[a ta’ prodotti g[at-tfal li jinkludu l-magazin E-kids, lapsijiet ikkuluriti, rucksacks u cooler bags tal-Emirates, u lkotba popolari ta’ Dr Seuss.

Il-kollezzjoni tal-;ugarelli flimkien mas-sistema ta’ divertiment in-flight ice u menu ddedikat g[at-tfal jenfasizzaw limpenn tal-Emirates biex tipprovdi ambjent rilassanti u pja/evoli g[all-familja kollha.

L-Emirates topera titjira kuljum minn Malta g[al Dubaj, b’waqfa qasira f’Larnaka, ?ipru.

GasanMamo Insurance nediet polza mtejba li tirrifletti ]viluppi ;odda fl-ivvja;;ar. Il-polza tipprovdi kopertura ;dida u aktar benefi//ji g[all-istess premium.

“Il-polza mtejba hi bba]ata fuq dak li jg[idulna lklijenti waqt li naqduhom kemm meta jag[mlu xi claim jew meta naqduhom b’xi servizz jew prodott fil-ferg[at tag[na,” qal Chris Delicata, Senior Manager, General Business, Personal and Commercial Underwriting ta’ GasanMamo.

“Il-mod kif in-nies jivvja;;aw qed jinbidel u jevolvi.

G[alhekk il-klijenti g[andhom b]onn li l-assigurazzjoni tag[hom tirrifletti dan. It-titjib li g[amilna hu wie[ed importanti b’mod partikolari g[al-livell e]ekuttiv b’]ieda tal- limitu ta’ kopertura spe/jalment fl-ispi]a medika, bagalji u flus.”

Ma[luqa madwar il-b]onnijiet tal-klijent, il-polza talivja;;ar l-;dida tkopri affarijiet ;odda u hi l-unika wa[da tat-tip tag[ha fis-suq, wa[da li tipproponi standards ;odda. Hi toffri kopertura g[al attivitajiet li qed jikbru fil-popolarità b[alma huma l-golf, sport taxxitwa inklu] skiing, u l-kun/erti. Spi]i veterinarji g[all-pets waqt li tkun barra huma wkoll xi [a;a ;dida.

L-enfasi ewlieni tal-polza l-;dida tal-ivvja;;ar ta’ GasanMamo hu ]-]ieda fil-kopertura g[all-ispejje] medi/i b’kopertura massima ta’ €1,000,000, kopertura g[all-bagalji ta’ €3,500 u kopertura g[al telf ta’ flus sa € 2,500.

Il-polza tikludi wkoll ]ieda fil-limitu ta’ kopertura g[al meta jit[assar il-vja;;, trattament mediku ta’ emer;enza, benefi//ju ta’ flus g[all-isptar, personal liability, meta wie[ed jitlef l-ajruplan, telf ta’ passaport u excess g[all-assigurazzjoni ta’ kiri ta’ karozzi.

“Dan l-i]vilupp hu parti mill-istrate;ija ta’ GasanMamo li noffru prodotti li jixprunaw is-suq u li huma ma[luqa madwar il-klijent u dan bi premium baxx g[all-a[jar valur,” kompla jg[id Chris Delicata.

L-assigurazzjoni tal-ivvja;;ar il-;dida ta’ GasanMamo tista’ tinxtara b’mod fa/li [afna online mis-sit www.gasanmamo.com/travel.html.

Il-polza hi sempli/i u g[andha prezz kompetittiv.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Arti 19

Charlotte Dimech> ‘Olivia’

Amalgam minn E. V. Borg

‘Amalgam’ hi wirja ta’ g[amara mpittra blidejn u kollezzjoni ta’ pittura organizzata millgrupp ‘Willow Tree’, immexxi bilkollaborazzjoni ta’ Charlotte u Gina.

Adrian Camilleri, Cecile Pinto u Biba Popov, lartisti mistiedna fi [dan il-grupp, ing[aqdu ma’ Charlotte Dimech u Gina K. Ficur f’wirja kollettiva fil-Lukanda Cavalieri San :iljan, miftu[a g[all-publiku mis-Sibt 14 ta’ Lulju sal:img[a 17 ta’ Awwissu.

Il-wirja hi ferm partikulari g[ax g[amara mpittra bl-idejn hi ppre]entat flimkien ma’ kollezzjoni ta’ pittura li tinkludi pajsa;;i, astratti u xog[lijiet imma;inattivi u fantasti/i. Il-katalgu tal-wirja bil-kulur (pp24) jiddokumenta x-xog[ol ta’ dawn il-[ames artisti. Il-wirja tifta[ il-:img[a 13 ta’ Lulju fis-7.30 p.m.

Charlotte Dimech u Gina Ficur jippre]entaw g[amara mpittra bl-idejn. Is-sezzjoni ta’ Charlotte ting[araf mill-ewwel g[ax tu]a mottivi floreali u pjanti fi stil naif. Il-karattru bellusi tag[ha jittrasforma l-esperjenza fi lwien psikedeli/i, vibranti u ferrie[a. Id-dekorazzjoni tipika talartista hi distinta fis-sens li g[andha mottivi ta’ kreaturi [elwin b[al friefet, [uttaf u pajsa;;i mimlija kuluri viva/i. ‘Olivia’, bi//a g[amara moderna mi]bug[a turquoise b’mottiv ta’ bukkett fjuri, hija karatteristika ta’ xog[olha.

Gina Ficur mis-Serbja g[andha stil essenzjalment Orjentali tal-Ewropa tal-Lvant b’eki espli/iti g[at-tradizzjoni u l-kultura Serba.

L-aqwa xog[ol tag[ha huwa senduq iddekorat b’a[mar Indjan, b’tinqix imqabbe] kulur il-fidda.

Il-fre;ju huwa fi stil tradizzjonali popolari u folkloristiku Serb li jifforma girlanda ;eometrika ripetuta li ti;ri madwar it-tarf. Imsej[a ‘Magic Carpet’ tikkuntrasta ma ‘Queen of Hearts’ coffee table ta’ [lewwa kbira mpittra bi [rafa li tixbah lil dik ta’ Alice in Wonderland, b’kastell ma;iku jidher minn tieqa miftu[a.

Adrian Camilleri b’dispo]izzjoni romantika, sentimentali u lirika jikkrea pajsa;;i ta’ rkejjen idilli/i ta’ pa/i u serenità. Kwa]i monokromatiku jo[loq atmosfera u burdata nostal;ika li tissu;;erixxi rkejjen ’il bog[od mill-konfu]joni moderna, dawk mo[bija jew fantasti/i ispirati minn kartolini antiki musfara bi]-]mien.

L-i]jed romanti/i huma ‘Maltempata fuq Kastell Sant’An;lu’ b’sema li thedded ix-xita u ‘N]ul ix-Xemx’ ta’ sensittivita u senswalità atmosferika, poetika u lirika.

Cecile Pinto hi ispirata mill-pajsa;; astratt ta’ Turner u b[all-maestro tipprova tikseb atmosfera jew burdata. Il-fluwidità fil-pittura tag[ha li kwa]i monokromatika to[loq unità rari u prezzju]a. L-i]jed xog[ol emottiv hu ‘IrRebbieg[a fl-G[alqa’, xog[ol delikat u sentit im]ewwaq bl-ilwien rikki u b’mew; bir-rag[wa ji;ru wara xulxin g[al fuq ix-xatt i]jed brikkunata milli ta’ twerwir. Ix-xog[ol ta’ Cecile huwa topografiku u jimpressjona fis-sempli/ità tieg[u b’saffi ta’ sema, ba[ar u art. Turi m[abba kbira g[all-;eografija u n-natura. L-uniku [oss li jtarrax huwa ‘Il-;u[ huwa qisu Dragun’ f’a[mar jg[ajjat.

Il-kollezzjoni ta’ Biba Popov, artista professjonali, tippro;etta vi]joni mitika u [alliema f’sens sempli/i u naif. Hija turi livell g[oli ta’ kompetenza teknika, libertà, sempli/ità u kunfidenza – ri]ultat ta’ studju u karriera twila artistika. Il-fantasija u l-imma;inazzjoni tag[ha huma tant ferventi li f’ispirazzjoni spiritwali to[loq xeni vi]junarji, ossessjonata minn an;li jittajru fil-bera[ fl-istil ta’ Chagall.

L-istil tag[ha espressiv u romantiku jag[ti lok g[all-emozzjoni u s-sentiment. L-isba[ xog[ol huwa an;lu li qieg[ed ja[fen kal/i kbir inkwadrat minn bini Ruman b[all-kwinti fuq palk. Il-libertà u /-/ertezza li turi l-artista juru li qajla g[andha rbit u fer[ana ttir fl-ispazju u ]-]mien.

Cecile Pinto> ‘Ir-Rebbieg[a fl-G[alqa’ (Spring in a Field)

Xog[ol artistiku mill-isba[ tal-istained glass

Is-sabi[ tal-arti tal-istained glass Ix-xog[ol tal-istained glass, b[ala arti u arti;janat, jirrikjedi l-kapa/ità artistika li tikkon/epi disinn adattat u li jista’ jin[adem u t-teknika ne/essarja biex dan jista ’ ji;i esegwit .

F ’ dan il - kuntest, il - Malta University Consulting Ltd qed torganizza kors ta ’ stained glass li jkun jikkonsisti f ’ sittax - il sessjoni ta ’ tliet sig[at il - wa[da . Dan il kors hu skedat g[al Awwissu u Settembru u se jkun fir - Residenza tal - Università, Triq Robert Mifsud Bonnici, {al Lija .

Dan il - kors jintrodu/i lill - istudenti g[all - istorja, it tipi varji u t - teknika me[tie;a tal - istained glass . Il kors ikun jinkludi sew sezzjonijiet ta ’ teorija, fejn l istudenti jistg[u japprezzaw il- karatteristi/i tat - tipi differenti ta ’ [;ie;, kif ukoll sessjonijiet ta ’ prattika, fejn l - istudenti jkollhom l - opportunità jaqtg[u l - [;ie; u jipprodu/u huma stess xog[ol ta ’ stained glass . L aspett prattiku tal - kors jikkon/entra fuq il - metodu ‘ Tiffany ’.

Il - koordinatur u l - g[alliem hu Joseph Meilak li ilu ja[dem f ’ dan il - qasam ta ’ [;ie; mill -1 988 u li ilu jg[allem is - su;;ett tal - istained glass fil - Gozo Centre for Arts and Crafts mis - sena 1 998 .

Hu studja t - teknika me[tie;a g[al dan l - arti;janat f ’ diversi pajji]i, fosthom l - Italja u l - Istati Uniti .

Din is - sena Joseph Meilak reba[ in - National Sport and Art Contest 20 1 2 u dan ix - xog[ol qieg[ed jikkompeti fl - IOC Sport and Art Contest .

G[al aktar informazzjoni tistg[u tikkuntattjaw lillMalta University Consulting Ltd billi //emplu 21240746, permezz ta’ email fuq maria.bugeja@muhc.com.mt jew inkella ]uru s-sit www.muhc.com.mt.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

20 Volontarjat

{idma ta’ volontarjat fil-pro;ett ‘Independent Living’ ta’ Dar San :u]epp Tim mid-dipartiment tal-finanzi ta’ Vodafone Malta ta daqqa t’id f’Dar San :u]epp, f’Santa Venera, billi ]barazza u naddaf kmamar, lesta xog[ol ta’ manutenzzjoni, g[en fittisjir g[at-tfal u l-membri tat-tim meddew idejhom f’affarijiet o[ra ta’ kuljum b[ala parti mill-pro;ett Independent Living. Huma taw ukoll numru ta’ blalen u tag[mir ie[or talisport biex it-tfal jilag[bu bihom fil[in tar-rikreazzjoni.

“Ix-xog[ol li g[amel it-tim ta’ Vodafone, u li apprezzajnieh [afna, nieda l-a[[ar fa]i tal-pro;ett Independent Living tad-Dar San :u]epp,” qal Fr Frankie Cini, MSSP,

id-Direttur tad-Dar. “L-attivitajiet matul il-;urnata inkludew l-armar tal-k/ejjen u t-tindif tal-partijiet tal-bini li se jinfet[u dalwaqt. Matul il-;urnata lestejna la[[ar fa]i tal-pro;ett biex jilqa’ t-tfal li m’g[andhom imkien fejn imorru fi tmiem il-;img[a, kif ukoll ]g[a]ag[ li g[andhom b]onn post fejn joqog[du qabel ma jkunu lesti jmorru jg[ixu wa[edhom. Kollha kemm a[na grati [afna lejn il-;enero]ità tat-tim ta’ Vodafone li ta aktar milli konna qed nistennew fil-preparamenti ta’ qabel il-ftu[ ta’ dan il-pro;ett tant mistenni.”

“G[alija l-pre]enza u l-impenn ta’

Mumenti waqt xog[ol volontarju f’Dar San :u]epp f’Santa Venera

xi [add b[al Fr Cini u t-tim tieg[u jag[tuni [afna kura;;,” qal Jonathan Briffa, Finance Operations Manager ta’ Vodafone Malta.

“Kburin li tajna kontribut g[al dan il-pro;ett li ]gur se jag[mel differenza kbira fil-[ajja ta’ dawn it-tfal u ]]g[azag[. {adna gost [afna u ssodisfazzjon li tatna din l-esperjenza jmur lil hinn mill-impenn li tajna,” temm jg[id Jonathan Briffa.

Dar San :u]epp titmexxa misSo/jetà Missjunarja ta’ San Pawl u b[alissa tilqa’ 18-il tifel li g[andhom bejn it-tmien snin u t-18-il sena li g[al bosta ra;unijiet ma jistg[ux jg[ixu ddar.

Is-subien jg[ixu fi tliet appartamenti separati fil - kumpless tad - Dar skont l - età tag[hom bil - g[an li jg[ixu [ajja f ’ ambjent ta ’ dar u jintegraw ru[hom fis - so/jetà .

B[alissa x - xog[ol li qed isir fuq il - pro;ett Independent Living hu biex jipprovdi residenza g[al dawk li g[andhom aktar minn 1 6 - il sena .

G[al aktar tag[rif fuq il - pro;ett ]ur il - pa;na ta ’ Facebook St Joseph ’ s Home - Independent Living Project . Id - donazzjonijiet jistg[u jintbag[tu b ’ SMS fuq 506 1 8947 (€ 6 . 99) jew 506 1 8090 (€ 4 . 99) jew fil - kont HSBC 027022730004 .

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor

Psaila.

Don’t Stop Me Now NET Television, 20>30 Wara l-ewwel programm ta’ ;img[a ilu, issa nafu min huma l-finalisti g[all-edizzjoni ta’ dan is-sajf, li huma Nicola Marie Cutajar, Franklin Calleja, Clayton Seychell, Bernice Camilleri, Graziella Vella, Norbert Bondin, Annabelle Chetcuti, Leanne Axiaq, Denise Spiteri u Fiona Camilleri. Dawn l-g[axra ntg[a]lu minn sbatax skont il-;urija li kienet iffurmata minn Ray Mangion, Moira Stafrace, Catherine Mifsud u Maria Abdilla (fir-ritratt) li se tkun qed tie[u [sieb t[arre; lill-parte/ipanti. Dawn ukoll se jkunu fil-programm tal-lum. Il-kantanti ng[ataw bi//a xog[ol mhux tas-soltu g[alihom – ittie[du g[and Mediterranean Ceramics f’Ta’ Qali u hemm g[amlu xog[ol tal-fu[[ar. Naraw min spikka l-aktar u g[alhekk [a 10 punti. L-aktar protagonist fil-programm tal-lum se jkun Franklin Calleja, li xi snin ilu kien [a sehem fil-Malta Junior Eurovision.

Naraw photo shoot li saritlu u anki jkanta dwett ma’ Jürgen Manicolo, Jacob ta’ Déjà Vu. Produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Eileen Montesin. Direzzjoni ta’ Steve

Mister Mamma La 7, 14>05 Joe (Michael

Keaton) u Caroline (Teri Garr), it-tnejn fir-ritratt, ikunu koppja mi]]ew;a li jispi//aw bil-mara b’karriera brillanti u r-ra;el, wara li jitlef l-impjieg li kellu, jie[u [sieb ix-xog[ol tad-dar u t-tarbija li jkollhom.

G[alkemm hi sitwazzjoni mhux komuni [afna, aktar ma jg[addi ]-]mien aktar qed niltaqg[u ma’ sitwazzjonijiet b[al dawn. Tajjeb wie[ed japprezza li dan il-film ilu li n[adem mill-1983.

Claudia Catania ma’ xi xog[lijiet li tag[mel hi stess

Intervista ma’ Christabelle Sajf Flimkien - NET Television, 18>10

Galline da salvare Canale 5, 8>35 Film :ermani] tal2006 b’re;ija ta’ Vivian

Naefe li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Jeremy Mockridge u lil Michelle von Treuberg (it-tnejn fir-ritratt). Dan il-film hu fil-fatt l-ewwel wie[ed li hu bba]at fuq sensiela ta’ kotba mmirati g[a]-]g[a]ag[ xog[ol Cornelia Funke.

L-istejjer kollha jduru ma’ [ames tfajliet li jmorru l-istess skola u li jiffurmaw klikka, u dak li jg[addu minnu

Ronald Briffa u Mireille Bonello jippre]entaw l-edizzjoni tal-lum.

L-intervista prin/ipali se tkun mal-kantanta ]ag[]ug[a Christabelle Borg, li anki nisimg[uha tinterpreta ]ew; kanzunetta tag[ha, fosthom Say. Naraw Claudia Catania x’kapa/i tag[mel fuq il-qxur tal-bajd, bir-ri]ultat finali jkun wie[ed tabil[aqq impressjonanti.

Adriana Vella tal-Bicref titkellem dwar il-bijodiversità u dwar is-summit Rio+20 li sar ix-xahar li g[adda.

Poster tas-summit li sar f’Rio de Janeiro fil-Bra]il

IN-NAZZJON

Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

22 TV#Radju

Biex jer;a’ jibda jg[ix sew Ricky & Barabba - La 7, 21>10 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.30 13>00 15>00 15>05

Film komiku Taljan li n[adem fl-1992 b’re;ija ta’ Christian De Sica li narawh ukoll b[ala attur f’parti ewlenija. F’partijiet o[ra ewlenin naraw lil Renato Pozzetto u lil Francesca Reggiani.

Negozjant ikun wasal f’xifer il-falliment

meta jsir jaf bniedem li jkun jg[ix fit-toroq.

In-negozjant jg[in lill-vagabond isib mill-;did lil martu li tkun [arbet mal-[abib u anki biex jer;a’ jibda jg[ix b’mod xieraq.

Fir-ritratt jidhru De Sica u Pozzetto.

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Il-Festa Tag[na The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria - Ronald Briffa (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin talA[barijiet 18:15 - - Nwar 19:00 - Nitfa Kultura 19:50 Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 A[barijiet 20:05 - Qari bilMalti (r) 20:30 - Nie[du {sieb Darna 21:00 - BBC News 21:05 - Maltin Biss 22:00 - LA[barijiet 22:05 - Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 - Ru]arju 23:30 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - In-Novella 13:45 - ONE News 14:00 Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 - ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms.

RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 05:45 Qari mill-Bibbja, 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 - I]-}g[a]ag[ fis-Sajf

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Musica al fresco Disco inferno - Tony Borg Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

(jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Summer Mix (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 18:50 - Mid-Dinja Kattolika 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 21:00 - Fil-:nien 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Rakkont, Mer]uq, Stilista, Wellbeing, Mu]ika.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Cam-pus 09:30 - Nis;a 10:00 BBC News Update 10:05 - I’m Alright! 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Il[na mi/-/par 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Ilbies lImperatur 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Mill-Bit[a g[all-:enna 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l-Erwie[ 13:00 Qawsalla ta’ Kari]mi (r) 14:00 Nifhmu Flimkien is-Sa[[a Mentali 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 G[annu lil ismu 20:00 - MillG]ira tat-Tliet G[oljiet 21:00 Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 Lejn il-qawmien 23:00 Ru]arju 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell.

Bastjani]i FM - 95 FM 06:30 - Ru]arju 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 - Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi 08:00 u 12:00 - Angelus) 13:00 - Tempo on the Mix 17:00 - {annieqa :i]imin 17:30 - All Time Favourites 18:00 - Realtajiet Siekta 20:00 - All time Favourites 20:30 - Country Fever.

TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 - Art of America (dok.) 14:00 - A[barijiet 14:05 - Teleshopping 15:05 - Early Flight (dok.) 16:00 A[barijiet 16:05 - Teleshopping 17:05 - Earth - The Power of the Planet (dok.) 18:00 - A[barijiet 18:10 - Sellili 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Is-Sajf masSalv 21:30 - Mill-Im[a]en talFesta 22:00 - Absolutely Fabulous 22:30 - Only Fools and Horses 23:00 - L-A[barijiet 23:15 - International Short Film Fest.

TVM 2 07:00 - News 12:50 - Luxdesign 14:00 - Sa[[tek l-Ewwel 14:10 BBC - Days the Shook the World (dok.) 15:00 - Mela’ Isma’ Din 15:10 - BBC - Extraordinary Women (dok.) 16:00 - Sa[[tek lEwwel 16:10 - BBC - Beast Legends (dok.) 17:00 - Trekking 17:30 - Mela Isma’ Din 17:40 BBC - Days the Shook the World (dok.) 18:30 - Leli ta’ {a]-}g[ir 19:00 - A[barijiet bl-Ingli] 19:05 - Storjografija 19:30 - Starboard 20:00 - A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 20:10 - BBC Extraordinary Women (dok.) (r) 21:00 - Nista’ 21:45 - Madwarna 22:00 - Mela Isma’ Din 22:10 BBC - Beast Legends (dok.) (r) 23:00 - Swimup (r).

ONE 07:00 - BreakfastNews 09:05 :awhra Maltija 09:20 - Te]ori 09:30 - Nuni 09:40 - Minuta Wa[da 09:45 - Londri 10:00 Teleshopping 10.30 - Hazzzard Daily Update 10:35 - Lapes u Karta 10:50 - Vidoes Mu]ikali lokali 11:00 - Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 - Teleshopping 12:30 Mad-Daqqa t’G[ajn (r) 13:30 ONE News 13:40 - Teleshopping 14:45 - Nies B[alna (ep. 2) 15:40 - Minuta Wa[da 15:45 - Londri 16:00 - }ona Sport Sajf (r) 16:30 - Stylish Living 16:55 - Clint on ONE 17:05 - Teleshopping 17:30 - ONE News 17:35 - Team PL 18:05 - Teleshopping 19:30 ONE News 20:15 - Flippers 20:45 - }vintura (ep. 1) 21:45 Attività Politika 23:15 - ONE News 23:45 - Clint on ONE 23:50 - Flippers (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura

09:00 -

{abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Forum 21:30 - CNI 22:00 - News 22:30 Motordrome (r).

Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d09:00) 10:00 - Tg 1 10:10 Unomattina vitabella 11:00 Unomattina storie vere 12:00 - E state con noi in TV 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - La magnifica coppa. Film 2009 17:15 Heartland (TF) 18:00 -Il commissario Rex (TF) 18:50 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechete - Il nuove che fu 21:20 - Superquark 23:35 - Obiettivo Castrocaro 00:25 - Tg 1 notte 01:00 - Sottovoce 01:30 - In Italia - Le tasse.

Raidue 07:10 - Vite sull’onda (sitcom) 07:30 - Cartoons 10:15 - La complicata vita di Christine (TF) 10:35 - Tg2 insieme 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 e...state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Senza traccia (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - The Good Wife (TF) 17:00 - One Tree Hill (TF) 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Private Practice (TF) 22:40 Brothers & Sisters (TF) 23:25 Tg 2 notizie 23:40 - Fratelli d’Italia 00:40 - Tg Parlamento 00:50 - Hawaii Five-0 (TF) 01:45 - Spaziio 1999 (TF).

Raitre 08:00 - Il delitto di Giovanni Episcopo. Film ’47 09:30 - La storia siamo noi (dok.) 10:30 Cominciamo bene 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr piazza affari 14:50 - Tg 3 L.I.S. 15:00 - Tour de France 18:00 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg Regione 20:00 - Blob 20:15 - Cotti e mangiati (sitcom) 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Sulle tracce del crimine (TF) 23:05 Tg regione 23:10 - Tg 3 linea

notte estate 23:45 - Il figlio del gangster. Film ’76 01:05 - Cult book 01:35 - La musica di Raitre.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:35 Galline da salvare. Film 2006 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 Tg 5 13:40 - Beautiful 14:10 -

Exteme Makeover Home Edition 15:10 - Parenthood (TF) 16:10 Un paradiso per due. Film 2009 18:45 - Il braccio e la mente 20:00 - Tg 5 20:30 - Veline 21:10 - Quinta colonna 24:00 Rubicon (TF) 01:00 - Tg 5 notte 01:30 - Veline.

Rete 4 07:45 - Più forte ragazzi (TF) 08:40 - The Sentinel (TF) 09:50 Detective Monk (TF) 10:50 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Cuore contro cuore (TF) 12:55 - Distretto di polizia 2 (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 - Wolff - un poliziotto a Berlino (TF) 16:05 - My Life Segreti e passioni (soap) 16:30 La mortadella. Film ’71 18:55 Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:10 - Siska (TF) 21:10 - L’urlo dell’odio. Film ’97 23:40 - Rivelazioni - Sesso è potere. Film ’94.

Italia 1 07:20 - Hannah Montana (sitcom) 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Gossip Girl (TF) 15:55 - Le cose che amo di te (TF) 16:45 Friends (sitcom) 17:35 Mercante in fiera 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: NY (TF) 21:10 Human Target (TF) 23:00 Nightmare. Film 2010 01:00 Nip#Tuck 01:50 - Rescue Me (TF).

La 7 07:00 - Omnibus Estatte 2012 09:45 - Coffee Break 11:10 - Ti ci porto io 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14:05 - Mister mamma. Film ’83 16:10 - L’Ispettore Barnaby (TF) 18:00 - I menù di Benedetta 18:55 - Cuochi e fiamme 20:00 Tg La 7 20:30 - In onda 21:10 Ricky & Barabba. Film ’92 23:00 - La valigia dei sogni 23:40 - Tg La 7 23:45 - Tg La 7 sport 23:50 - NYPD (TF) 01:45 - In onda.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

TV#Radju 23 Favourite Channel 08:00 - Makura 10:00 - One Star Hotel 10:30 - Mad-Daqqa Ni]fnu 11:15 - Teleshopping 12:05 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 - {in g[al Kollox 15:00 Teleshopping 16:30 - Favourite Cinema 17:00 - Teleshopping 17:30 - The Design Work Workshop 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) The Design Work Workshop 19:45 Reporter 20:00 - Kont taf?

20:15 - F. News 21:00 - Armar Festi 22:00 - Duggan 23:15 - F. News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music.

La 5 12:45 - Che trucco 13:25 - Spose Extralarge 13:45 - Giro Giro Bimbo 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Guidice Amy (TF) 15:40 - The OC (TF) 16:30 - The Starter Wife (TF) 17:20 - Chante! (TF) 17:40 Dharma & Greg (sitcom) 18:00 - Non ditelo alla sposa 19:20 - Giro Giro Bimbo 19:35 - The OC (TF) 20:25 Una mamma per amica (TF) 21:10 - La piccola principessa.

Film ’95 22:50 - Beautiful (soap).

BBC Entertainment 07:10 - Tellytales 07:20 - Little Prairie Dogs 07:30 - Nina and the Neurons 07:45 - Teletubbies 08:10 - Boogie Beebies 08:25 Charlie and Lola 08:35 - My Family 09:05 - Last of the Summer Wine 09:35 - The Big Top 10:10 - EastEnders 10:40 Doctors 11:10 - Casualty 12:00 - Bleak House 13:00 - My Family 13:30 - Last of the Summer Wine 14:00 - The Big Top 14:35 - EastEnders 15:05 Doctors 15:35 - Casualty 16:25 - Bleak House 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Monarch of the Glen 20:00 - Keeping up Appearances 20:30 - Blackadder the Third 21:00 - Great Ormond Street 21:50 - Lab Rats 22:20 - The

Old Guys 22:50 - New Tricks 23:40 - Twenty Twelve.

TCM 07:55 - Gunsmoke 08:55 Rawhide 09:55 - Valley of the Kings. Film ’54 (U) 11:30 - The Last of Sheila. Film ’73 (PG) 13:45 - Gunsmoke 14:50 Rawhide 16:00 - Tarzan and the Lost Safari. Film ’57 (U) 17:40 The Grapes of Wrath. Film ’40 (A) 20:05 - Angel and the Badman. Film ’47 (U) 22:00 Hell on Wheels 23:00 Deadwood.

MGM Movies 06:50 - New York, New York.

Film ’77 (A) 09:30 - Rockula.

Film ’90 (PG) 11:00 - MGM’s Big Screen 11:15 - The Scalphunters. Film ’68 (PG) 12:55 - Smile. Film ’75 (A) 14:45 - Starcrossed. Film ’85 16:20 - Submerged. Film 2001 17:50 - Sketch Artist II: Hands That See. Film ’95 (18) 19:25 The Set Up. Film ’95 (18) 21:00 - The Calendar Girl Murders.

Film ’84 (15) 22:35 - Order of Death. Film ’84 (18).

Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 08:00 - Kojak 09:00 - Wolff’s Turf 09:55 - Ironside 10:55 McLeod’s Daughters 11:55 - ER 12:55 - Kojak 14:00 - Rex: A Cop’s Friend 16:00 - Ironside 17:00 - Wolff’s Turf 18:00 JAG 19:00 - Ironside 20:00 Kojak 21:00 - Memoirs of Sherlock Holmes 23:10 - ER. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: When Hell Freezes Over 08:10 -

Extreme Fishing with Robson Green: Canada 09:05 Mythbusters: 22,000 Foot Fall 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Belize 11:50 - Wheeler Dealers: Delorean 12:45 - Rides: ZZ Chop 13:40 - American Chopper: Orange Rescue Bike 14:35 - Dirty Jobs 15:30 Mythbusters: James Bond Special 16:25 - Deadliest Catch: We’re Not in Kansas Anymore 17:20 - Extreme Fishing with Robson Green: Alaska 18:15 River Monsters: The Mutilator 19:10 - How It’s Made 19:40 How Do They Do It? 20:05 Sons of Guns: Sniper Rifle Silencer 21:00 - Nothing Personal: Popping Champagne 21:55 - Curiosity: Why is Sex

Fun? 22:50 - Curiosity: How Evil Are You? 23:45 - Olympic Park Machines With Jonny Smith.

Melita Movies 10:00 - Toy Story 3 11:45 Beverly Hills Chihuahua 2 13:10 - Jesse Stone: No Remorse 14:37 - Hollywood Buzz 15:00 - Rio 16:35 - Hollywood Buzz 17:00 Unnatural Causes 18:35 Angels & Demons 21:00 Below The Beltway 22:35 - Let Me In 00:30 - Precious.

Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - Brothers and Sisters 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:50 - Suburgatory 17:15 - 2 Broke Girls 17:40 - How I Met Your Mother 18:15 - Days of Our Lives 19:10 - Brothers and Sisters 20:00 - Mike & Molly 20:30 - Desperate Housewives 21:15 - Supernatural 22:00 True Blood 23:05 - Person of Interest 23:55 - Entourage 00:25 - Bored To Death 00:50 Alcatraz.

Biography Channel 07:00 - Eye for an Eye 07:30 America’s Court with Judge Ross 08:00 - Making Over America with Trinny and Susannah: In the Army Now: Lashunda Rogers 09:00 - Hoarders: Mary Lynn and Ingrid 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Michelle Hetzel 11:00 - Eye for an Eye 11:30 America’s Court with Judge Ross 12:00 - The Real Hustle 13:00 Storage Wars: Not Your Average Bear 13:30 - Pawn Stars: The Great Escape 14:00 -

Confessions of an Animal Hoarder 15:00 - Hoarders: Hanna and Kathy and Gary 16:00 - The Real Hustle 17:00 Hoarders: Mary Lynn and Ingrid 18:00 - Making Over America with Trinny and Susannah: In the Army Now: Lashunda Rogers 19:00 - Storage Wars: Not Your Average Bear 19:30 - Pawn Stars: The Great Escape 20:00 The Real Hustle Hardcore Pawn: 21:00 - Hot Rods, Raging Tempers 21:30 - Acid Test.

22:00 - I Survived: Beyond and Back: Mesiah, Susan 23:00 Psychic Kids: The Lost Girl.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 Oswald 09:50 - Kipper 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 - Anthony Ant 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:10 - James the Cat 12:15 Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:15 Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Thomas and Friends 13:50 - Bob the Builder 14:00 - Fireman Sam 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Oswald 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40

- Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:55 My Animal Family 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - My Animal Family 19:55 - The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Tiny Planets 20:35 Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder.

Disney Channel 09:00 - Johnny Tsunami 10:30 - Have a Laugh 10:40 - Shake It Up 11:30 - ANT Farm 12:20 Jessie 13:10 - Good Luck Charlie 14:50 - Phineas and Ferb 15:15 - So Random 16:00 - Johnny Kapahala: Back on Board 17:30 - Wizards of Waverly Place 17:55 - Jessie 18:20 - ANT Farm 18:45 - Good Luck Charlie 19:35 - So Random 20:00 - The Suite Life on Deck 20:25 - Fish Hooks 20:40 - Shake It Up 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.

06>30 07>00 09>30 10>30 12>00 12>30 13>00 14>00 14>05 15.00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>10 19>35 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00

Bejni u Bejnek - Antoine Borg NET News X’Fattart Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel^ Bejni u Bejnek - Victor Camilleri Simpati/i NET News Teleshopping NET News Simpati/i Teleshopping Insiru nafu lil...

NET News Sajf Flimkien Lift NET News Don’t Stop Me Now NET News (ikompli) Don’t Stop Me Now Anali]i tal-A[bar (r) NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Rally

08:45 - Together to London 09:00 - World Junior Champ. Athletics: Day 3 (live) 13:00 - Tour de France Cycling: Stage 11: Albertville La Toussuire (live) 17:45 UCI World Tour Cycling: Tour of Poland: Stage 3 (live) 19:00 - UEFA European U#19 Champ.

Football: SF (live) 21:00 World Junior Champ. Athletics: Day 3 21:45 - Australian Goldfields Open, Snooker 23:15 - UEFA European U#19 Champ. Football.

GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 31: Arsenal v Newcastle Utd 09:00 - Serie A: Rd 25: Lazio v Fiorentina 11:00 - The Champ.: Wimbledon 2012: Novak

Djokovic v Ryan Harrison 13:30 - RaboDirect Pro12: Rd 11: Leinster v Ulster 15:30 PGA Aberdeen Management Scottish Open: Day 1 (live) 19:30 - Trans World Sport 20:30 - PL World: Wk 48 21:00 - The Champ.: Wimbledon 2012: Lukas Rosol v Rafael Nadal 01:00 - Serie A: Rd 26: Roma v Lazio.

GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA Alstom Open de France: Day 4 13:00 - Barclays PL: Wk 32: Everton v Arsenal 15:00 - PL World: Wk 48 15:30 - The Champ.: Wimbledon 2012: Ivo Karlovic v Andy Murray 19:00 RaboDirect Pro12: Rd 12: Connacht v Leinster 21:00 Roma Channel.

Melita Sports 1 08:00 - NBA: Miami @ LA Lakers: dtd. 03.04.12 (r) 10:05 - Copa Libertadores: Vasco v Corinthians: dtd. 17.05.12 (r) 12:00 - npower Champ.: West Ham United v Cardiff C.: dtd.

07.08.11 (r) 13:50 - La Liga: Malaga v Real Zaragoza: dtd.

25.02.12 (r) 15:40 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Sweden v England (r) 17:05 2012 Alpari World Match Tour: Sweden: Day 1 (r) 19:15 WWE: NXT 20:05 - NBA: Miami @ LA Lakers: dtd.

03.04.12 (r) 22:10 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Sweden v England (r) 23:30 WWE: NXT (r) 00:20 - La Liga: Malaga v Real Zaragoza: dtd. 25.02.12 (r).

Melita Sports 2 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour: Sweden: Day 1 (r) 14:05 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings

15:10 - Copa Libertadores: Vasco v Corinthians: dtd.

17.05.12 (r) 17:05 - NBA: Miami @ LA Lakers: dtd.

03.04.12 (r) 19:10 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Sweden v England (r) 20:30 Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 21:35 Carling Cup: Rd 1: Leeds Utd v Bradford C.: dtd. 09.08.11 (r) 23:25 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.

Melita Sports 10 19:00 - Copa Libertadores: Vasco v Corinthians: dtd.

17.05.12 (r) 20:50 Bundesliga: BR. Dortmund v BR. Monchengladbach: dtd.

21.04.12 (r) 22:50 - 2012 Alpari World Match Tour: Sweden: Day 1 (r) 00:50 - La Liga: Español v Levante: dtd.

25.02.12 (r).

Malta Stars 08:00 - Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Stompers: dtd. 03.03.12 (r) 09:35 Football Nurseries (r) 10:10 MOC Olympic Special (r) 10:45 - BOV PL: Birkirkara v Floriana: dtd. 28.01.12 (r) 13:00 - Melita GFA 1st Div.: Sannat Lions v G[ajnsielem dtd. 27.04.12 (r) 14:45 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix (r) 16:05 - Malta Basketball Assoc.: Andorra v Malta (r) 17:30 - Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Stompers: dtd. 03.03.12 (r) 19:05 - Football Nurseries (r) 19:40 - MOC Olympic Special (r) 20:15 - BOV PL: Birkirkara v Floriana: dtd. 28.01.12 (r) 22:30 - Melita GFA 1st Div.: Sannat Lions v G[ajnsielem dtd. 27.04.12 (r) 00:15 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix (r) 01:35 - Football Nurseries (r).

Football Stars 1 08:00 - NBA: Miami @ LA Lakers: dtd. 03.04.12 (r) 10:05 - Copa Libertadores: Vasco v Corinthians: dtd. 17.05.12 (r) 12:00 - npower Champ.: West Ham United v Cardiff C.: dtd.

07.08.11 (r) 13:50 - La Liga: Malaga v Real Zaragoza: dtd.

25.02.12 (r) 15:40 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Sweden v England (r) 17:05 2012 Alpari World Match Tour: Sweden: Day 1 (r) 19:15 WWE: NXT 20:05 - NBA: Miami @ LA Lakers: dtd.

03.04.12 (r) 22:10 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Sweden v England (r) 23:30 WWE: NXT (r) 00:20 - La Liga: Malaga v Real Zaragoza: dtd. 25.02.12 (r).

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

24 Sajf 2012

Is-sajf, is-sajd u l-[ut ta’ Malta minn Clinton Sammut

Is-sajf hu rinomat ma’ temp s[un u bla ri[ u matulu [afna dilettanti tas-sajd jie[du din opportunità li jmorru jistadu, kemm max-xtajta jew fuq xi qoxra tal-ba[ar, u jqattg[u sig[at s[a[ jistadu g[all-kwiet bix-xewaq li jaqbdu xi [uta.

L-ib[ra Maltin joffru lok g[al diversi tipi ta’ [ut u [lejjaq o[ra kemm ]g[ar kif ukoll kbar. Il-[ut kollu hu klassifikat f’]ew; kategoriji, tal-qieg[ jew tal-wi//, u dan hu importanti biex wie[ed ikun jaf x’teknika g[andu ju]a biex jaqbad dan it-tip ta’ [ut.

Illum se nag[tu titwila liddiversi [ut li je]istu fl-ib[ra tag[na flimkien ma’ xi metodi li jintu]aw biex jinqabdu dawn il-[ut. Il-[ut li se naraw jistg[u jinsabu max-xatt jew ’il barra.

Ta’ min jinnota li xi w[ud mill-[ut, g[alkemm jg[ixu ’l barra u fil-fond, ;ieli jid[lu lejn ix-xatt, fejn l-ilma jkun baxx u b’temperaturi aktar g[oljin, biex ibidu l-bajd tag[hom. :eneralment f’ambjent hekk il-frie[ isibu inqas predaturi u iktar ikel disponibbli.

Meta dawn jikbru u jil[qu /ertu daqs dawn, jo[or;u ’l barra f’ib[ra aktar kes[in u fejn ikun hemm ferm iktar predaturi.

Il-[ut tal-g]ejjer Maltin Il-Ka[lija (Oblada

melanura) hi [uta wiesg[a u /atta filwaqt li g[andha kulur il-fidda b’lewn ka[lani u xufftejn ]g[ar. Ting[araf g[aliex fejn denbha g[andha faxx iswed ]g[ir u din il-[uta tikber sa 30 /entimetru u tista’ tla[[aq pi] ta’ 800 g.

Hi popolari mas-sajjieda tax-xatt u tinsab fil-kurrenti tal-wi//. Hu innutat li iktar ma jkun /aqliq, iktar hemm /ans li din il-[uta tmiss.

Il-Mulett (Chelon labrosus) mag[ruf ukoll b[ala Bobin meta jkun ]g[ir u Kaplat meta jkun kbir. Hi [uta tawwalija, xufftejn kbar u [oxnin filwaqt li g[andha lewn il-fidda fi//elesti filwaqt li d-dahar hu ta’ lewn skur u ]-]aqq bajdanija. Tikber sa massimu ta’ 80 /m u tla[[aq pi] ta’ 2 kg.

Il-mulett jinsab f’diversi zoni fosthom f’portijiet fejn ikun hemm l-alka u [axix li jittiekel mill-istess [uta jew inkella fejn il-blat fejn ilmulett jixrob il-[ama minnu.

Kemm il-ka[li kif ukoll ilmulett jinqabdu bil-qasab, bi xlief irqiq u b’g[alf mag[mul mill-;obon u l-[ob] bi snanar irqaq. Il-mulett jinqabad ukoll bil-forka min[abba li jaqbe] f’wi// l-ilma u bil-bezzun li

jkun mimli snanar u meta lkaplan jew il-mulett ja[taf dan, jibla’ sunnara u jinqabad mis-sajjied.

L-Awrata (Sparus aurata) hi [uta popolari mal-Maltin kollha kemm g[all-ikel kif ukoll g[as-sajd. Hi /atta u wiesg[a filwaqt li g[andha rasha kbira forma ta’ arkata, ;isimha kulur il-fidda u g[andha strixxi kulur iddeheb bejn g[ajnejha u fil;enb tag[ha. Tikber sa 60 /m u tla[[aq pi] ta’ 5 kg.

L-ambjent preferut tag[ha hu vi/in il-qieg[ u fuq il-blat.

L-Ispnotta (Dicentrachus labrax) hi [uta tawwalija b’diversi kuluri fosthom kanella fil-;ri] skur maddahar, kulur il-fidda fil-;nub u bajda fi]-]aqq. L-ispnotta tikber sa metru b’pi] ta’ 10 kg imma rari til[aq dan il-pi] g[ax til[aq tinqabad. Tinsab ta’ spiss fil-portijiet g[aliex tiekol [ut ]g[ir li jkun hemm g[all-kenn.

Kemm l-awrat kif ukoll lispnott jitkabbar fil-fish farms g[aliex dawn huma ferm popolari mal-familji Maltin.

Meta dan it-tip ta’ [ut ;ieli ja[rab mill-ga;e; ikunu [afna li jistadulu bi xlief o[xon, snanar kbar u gambli. Lispnott jinqabad ukoll bir-rixa jew totlu ]g[ir.

Il-Burqax (Seranus scriba) hi [uta tawwalija u g[andha kulur kanella fl-isfar, u fuq il;enb hemm faxex wesg[in u skuri filwaqt li wara l-[alq g[andha linji [omor u blu qishom t[arbix tal-kitba.

Tikber sa 30 /m u tla[[aq pi] ta’ 200 g. Tinsab vi/in ixxatt, fl-alka jew fuq xi sikka li til[aqha b’xi dg[ajsa.

Dan it-tip ta’ [ut jiekol krusta/i u [ut ]g[ir u fa/li li taqbdu b’xi konz jew xlief tal-qieg[ u snanar imdaqqsin.

Ir-Ru]ett (Xyrichthys novacula) hu [ut li g[andu lewn kulur ro]a u a[mar /ar b’tebg[a kulur il-fidda fil;enb. Il-kulur a[mar fl-ir;iel hu ferm aktar skur u anki jkollu kulur [adrani. Ir-ru]ett hu /att u jikber sa massimu ta’ 40 /m b’massimu ta’ kilo u nofs, imma din il-[uta ;eneralment tinqabad ta’ pi] ferm i]g[ar minn hekk.

Tinqabad bi xlief tal-qieg[ u gambli f’postijiet li jkunu miksija bir-ramel biss.

I]-}ondu (Uranoscopus scaber) hi [uta b’rasha kbira, g[ajnejn ’il fuq u qrib xulxin u b’[alq kbir. Kulurha hu kannella skur b’tebg[at skuri fil-;nub u tikber sa 30 /m b’pi] ta’ 200 g. Issib lil din il-[uta f’postijiet bir-ramel jew tajn fejn tin[eba u tistenna [ut ]g[ir jg[addi minn fuqha.

Tinqabad bix-xibka u

Den/i (Dentex dentex)

}ondu (Uranoscopus scaber)

Ru]ett (Xyrichthys novacula)

Sawt (Echiichthys vipera)

jing[ad li tag[ti xokkijiet ]g[ar lejn in-na[a talg[ajnejn g[alkemm diversi sajjieda ji/[du dan.

Is-Sawt (Echiichthys vipera) hi [uta tawwalija ta’ lewn kannella skur fuq iddahar filwaqt li fil-;enb hi kulur il-fidda b’tebg[at kannella skuri. G[andha rasha kbira u g[ajnejha ]g[ar u tikber sa 15-il /m biex tla[[aq pi] ta’ 150 g.

Dan il-[ut jg[ix misto[bi fir-ramel jistenna xi gamblu jg[addi minn [dejh i]da kif inhu innutat fl-isem, dan g[andu valenu fix-xewka taddahar u mal-gar;i li wie[ed meta jintlaqat minnu g[andu jfittex li jie[u kura ming[and it-tabib.

Sajd g[alih isir b’diversi modi fosthom bi xlief talqieg[, xbieki u knuz.

Id-Den/i (Dentex dentex)

hi [uta li g[anda rasha u g[ajnejha kbar filwaqt li g[andha kulur gri] u /elesti bl-isfar fuq il-;wiena[. Mal;enb g[andha tikek [omor u /elesti u tiekol [ut ]g[ir.

Tikber sa metru u tla[[aq pi] ta’ 10 kg.

Tinsab kemm f’ilma baxx b[al xi sikka jew f’ilmijiet sa 100 metru fond. Tinqabad b’diversi modi fosthom knuz u b’xi [arpun.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Passatemp 25

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

Sib il-valuri tas-simboli

16

17

X’inhu l-valur ta’ kull simbolu differenti li s-somma totali fl-a[[ar ta’ kull ringiela u kolonna hi dik li tidher fuq barra n-na[a tal-lemin u isfel nett?

18

Mimdudin>5. Libsa tat-tfal ]g[ar (5) 6. Oskurament g[and is-Sur Dalmas? (5) 7. Tibqax ;ewwa (5) 10. Tg[idx kemm [a pja/ir!

(5) 11. Lewn is-sapun tal-[asil tal-[wejje; (5) 12. Tixtrihom minn ;o spi]erija (5) 14. Mal-[omor huma l-ilwien ta’ art twelidna (5) 16. Lewn id-demm jew lewn il-[mara? (5) 17. Gundalla (5) 18. Jekk pikkanti, tifta[lek laptit (5)

Weqfin>1. Fawra ta’ ;isem mejjet (6) 2. Raqqaq wisq fl-infiq (6) 3. Ta somma flus lil bintu li se ti]]ewwe; (6) 4. Ta b’martell 96) 8. Tferrex il-b]ar (4) 9. Xog[ol li jsir b’dawn u mhux bil-magni (5) 12. Nettunu jkollu wa[da f’idejh (6) 13. Qabbad re[ja tal-;isem u tal-mo[[ (6) 14. Temp li j;ieg[lek to[ro; (6) 15. Frott li jixbah lit-tin (6)

Sudoku

Kur]ità

Florence Nightingale

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Soluzzjoni tal-biera[

Mimdudin> 5. u 6. Ibbumbarda; 7. Xa[am; 10. Xalpa; 11.

Ivana; 12. Va]un; 14. {ajra; 16. Swaba’; 17. Titma; 18. E[]en.

Weqfin> 1. Mibrux; 2. Impala; 3. Abbati; 4. Saltna; 8. Blu]a; 9. Varja; 12. Veduta; 13. Newwa[; 14. {abbe]; 15. Amment.

G[at-tfal

Infermiera rinomata li ddedikat [ajjitha g[allassistenza tal-morda waqt ilGwerra tal-Krimea (1854).

Kienet mistiedna mill-Gvern Ingli] biex torganizza sptar li jin;arr: l-opra tag[ha damet 21 xahar. Il-persenta;; talimwiet ni]el minn 45 g[al 20%.

Florence Nightingale twieldet fit-12 ta’ Mejju 1820 u mietet ta’ 90 sena f’10, South Street, Park Lane, Londra, fit-13 ta’ Awwissu, 1910. Kienet mog[tija l-laqam ta’ ‘Lady with the Lamp’.

Soluzzjonijiet

Kull numru fuq kull ;ebla hu t-total ta]-]ew; ;ebliet po;;uti fuqu. Bin-numri di;à mog[tija fil-gradilja, imla l-kumplament tal-piramida.

Sudoku

Ibni l-piramida

Ibni l-piramida

Dak bl-ittra ‘b’.

Liema plagg^ L-g[awwiema tewmin Dawk bin-nri. 2 u 6

Liema mill-erba’ plaggijiet ‘a’, ‘b’, ‘/’ jew ‘d’ irid jikkonnettja dan ir-ra;el biex jixg[el it-televixin?

Il-valuri tas-simboli

Liema ]ew; g[awwiema huma identi/i u li a[na g[alhekk qed insej[ulhom ‘tewmin’?

Liema plagg^

Spati: 1 Qalb: 5 Denari; 3 Piki: 8

L-g[awwiema tewmin

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

26 Klassifikati

PROPRJETÀ Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000.

Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Marsaxlokk

esklussiv g[al kummer/. Area 54 metru kwadru. G[al aktar informazzjoni ikteb P.O. Box 284 ‘In-Nazzjon’.

{a]-}ebbu;

{ANUT ;did fis-suq Class 4 lest minn kollox tajjeb g[al kull negozju, bil-fire alarm, cameras, toilet, e//. Bla rigal.

Livell mat-triq, bil-parapett 33x20 pied, ;ewwa 22x30 pied u isfel 35x22 pied. ?emplu 99442591.

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

TERRACED house ;dida f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond.

Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott.

Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

Santa Venera

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

G{ALL-KIRI Il-Belt Valletta

POST g[all-kiri g[al u]u

Il-Fgura

Santa Venera

{ANUT Class 4 permit tajjeb g[al kollox. ?emplu 79460291 jew 21442967.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u

nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Trasport bejn l-Ingilterra u Malta

GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]-}abbar }BR2703. Issoluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.

G{ALL-BEJG{ Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[allgosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

27 TENNIS - VLTC

Grieg u Russa jirb[u l-Kettle Chips European Tournament Il-Grieg Vasileos Iliopoulos u r-Russa Kristina Kamskaya reb[u l-edizzjoni ta’ din issena tal-Kettle Chips European Junior Tournament li kien organizzat millVittoriosa Lawn Tennis Club (VLTC) b’kollaborazzjoni mal-Federazzjoni Maltija tatTennis. F’dan it-turnament [adu sehem 60 plejer ta[t l14-il sena minn 13-il pajji] Ewropew.

It-turnament intlag[ab bejn it-2 u s-7 ta’ Lulju u kien ta’ Kategorija 3 fil-Kalendarju tat-Tennis Europe ta’ ta[t l14-il sena.

Il-kompetizzjoni kienet karatterizzata minn livell tabil[aqq g[oli u pja/evoli ta’ tennis b’kontin;ent qawwi ta’ plejers Russi j[allu impressjoni tajba meta reb[u l-parti l-kbira tal-unuri.

Sadattant, it-turnament serva wkoll ta’ esperjenza tajba g[at-tennisti ]g[ar Maltin li setg[u jikkompetu kontra plejers Ewropej b’[iliet tassew impressjonanti. Fost ilMaltin, Katrina Sammut irnexxielha tasal sal-kwarti tal-finali tas-singles meta g[elbet lir-Russa Tatsiana Burdyka f’loghba mill-isba[ i]da mbag[ad tilfet mas-seed nru 1 Ekaterina Korzhova tarRussja.

Is-singles tas-subien kienet bejn Vasileios Iliopoulos talGre/ja u Finn Bass tar-Renju Unit. Din il-finali kienet wirja mill-isba[ ta’ kif g[andha tkun il-log[ba. I]-]ew; plejers lag[bu log[ba e//ezzjonali, u l-Grieg reba[ 6-4, 6-3.

Fis-singles tal-bniet, li ntlag[bet fl-Atlas Insurance

Court tal-VLTC, ir-Russa Kristina Kamskaya ltaqg[et mal-kompatrijotta tag[ha Ekaterina Korzhova f’log[ba e//itanti ikkaratterizzata bi ground strokes mi]-]ewg na[at. Kristina baqg[et konsistenti u finalment reb[et 6-4, 6-4.

L-unuri g[ad-doubles tassubien intreb[u minn Salvador Bandeira talPortugall u Alvaro Regalado ta’ Spanja li g[elbu littandem Russu Timiur Igamberdyev u Nikita Potatov 6-1, 6-3.

Id-doubles tal-bniet kienet kollha kemm hi Russa, hekk kif Kristina Kamskaya u Ekaterina Korzhova g[elbu lill-kompatrijotti tag[hom Varvara Kuksina u Maria Smoylar 6-3, 6-3. Id-duo

Maltin Katrina Sammut u Rebecca McCarthy waslu sassemifinali i]da tilfu malog[la seeds u eventwalment ir-rebbie[a Kristina Kamskaya u Ekaterina Korzhova 6-2, 6-2.

Fi tmiem il-log[ob, Twanny Camilleri, is-Segretarju talVLTC, qassam it-trofej lirrebbie[a u r-runners-up.

Pre]enti wkoll kien hemm Francis Sciberras, Direttur tal-European Tournaments tal-VLTC. L-organizzaturi rringrazzjaw lil Carlos Cluett, rappre]entant tal-Kettle Chips f’Malta, l-isponsers tatturnament, kif ukoll lil Farsons li pprovdew l-ilma San Michel lill-plejers matul il-;img[a talkompetizzjoni.

Ir-rebbie[ tal-boys’ singles, Vasileios Iliopoulos tal-Gre/ja, jir/ievi t-trofew ming[and Twanny Camilleri, is-Segretarju tal-VLTC, fi tmiem it-turnament

SPARAR

Pisani jirba[ sparatura Trap It-tiratur tat-Trap, Jeffrey Pisani, mar fuq quddiem flisparatura Trap g[asselezzjoni tat-tim nazzjonali li saret fi tmiem il-;img[a meta spara rounds ta’ 24, 25, 21, 25 u 23 biex kiseb total ta’ 118 minn 125 u la[aq ilminimum qualifying standard (MQS).

Pisani, li laqat ]ew; straights, temm fl-ewwel post qabel il-barrage finali u mbag[ad laqat 20 minn 25 g[al total ta’ 138 minn 150.

Fit-tieni post bi plattina anqas spi//a Noel Attard li wkoll laqat il-MQS, l-istess b[al Brian Galea li laqat 133.

Mir-raba’ sas-sitt post spi//aw Kevin Pace, George Cassar u James Galea.

Ir-Russa Kristina Kamskaya, rebbie[a tas-singles tal-bniet

Sparatura g[all-karità Sadanittant, il-klabb ta’

{al Qormi fi tmiem il;img[a organizza sparatura g[all-karità biex ji;bor fondi g[ad-Dar tal-Providenza fisSi;;iewi.

Dan l-avveniment annwali li sar matul il-lejl ta’ bejn isSibt u l-{add u wkoll matul il-jum il-{add attira numru sabi[ ta’ tiraturi biex in;abret is-somma sabi[a ta’ €1,320 li kienet pre]entata lil Fr Mark li rringrazzja littiraturi f’isem id-Dar talProvidenza.

Matul l-ispratura ta’ billejl, George Mifsud spi//a fl-ewwel post waqt li Carmel Mangion temm ittieni u Robert Camilleri ttielet.

Fl-isparatura ta’ matul iljum George Borg temm lewwel quddiem Paul Gatt u Richard Camilleri.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

28 Sport G{AWM SINKRONIZZAT

It-tim Olimpiku Britanniku bl-a[[ar ta[ri; f’Malta L-Erbg[a, it-tim Olimpiku Ingli] u dak Malti se jag[tu spettaklu g[all-pubbliku fil-Pixxina Nazzjonali “Il-kamp ta’ ta[ri; tat-tim nazzjonali Britanniku tal-g[awm sinkronizzat hu /ertifikat tal-istandards g[oljin talfa/ilitajiet li g[andna f’pajji]na u tasserjetà li biha titmexxa l-pixxina nazzjonali.”

Dan qalu s-Segretarju Parlamentari g[a]-}g[a]ag[ u Sport, Clyde Puli, meta ]ar it-ta[ri; li qed jag[mel f’pajji]na t-tim nazzjonali Britanniku bi preparazzjoni g[all-Olimpjadi ta’ Londra.

Is-Segretarju Parlamentari fakkar li l-Gvern f’din il-le;i]latura investa eluf kbar ta’ ewro f’din il-fa/ilità li llum apparti li qed isservi ta’ ]vog rikreattiv g[al eluf ta’ tfal li huma membri filprogrammi sportivi tal-KMS u g[allmembri tal-pubbliku li jattendu f’dan il-kumpless, qed tintu]a b[ala post g[at-ta[ri; tal-atleti nazzjonali Maltin u sa[ansitra qed tintu]a wkoll minn atleti barranin.

Clyde Puli sa[aq li din hi t-tieni darba li dan it-tim jinsab f’pajji]na u fil-fatt l-istess skwadra ;iet Malta fl2009 qabel il-Kampjonati Mondjali ta’ Ruma u llum re;g[et ;iet qabel appuntament daqstant importanti.

Is-Segretarju Parlamentari [abbar li

din is-sena apparti t-ta[ri; dan it-tim se jkun qed itella’ spettaklu bla [las g[all-pubbliku nhar l-Erbg[a 18 ta’ Lulju fis-7.30 p.m. F’dan l-avveniment se jag[ti wirja g[all-ewwel darba t-tim nazzjonali Malti tal-g[awm sinkronizzat immexxi mill-kow/ Saho Harada, rebbie[a ta’ ]ew; midalji Olimpi/i u li b[alissa qed tg[in ukoll lill-British Syncro fit-ta[ri; tag[hom.

Clyde Puli sa[aq li dawn it-timijiet internazzjonali ma kinux se ji;u Malta kieku l-Gvern ma investiex f’din ilfa/ilità. Hu spjega kif dan l-investiment sar g[aliex il-Gvern qieg[ed kontinwament jinvesti fl-atleti tieg[u u fis-sa[[a u l-benesseri ta’ kull individwu. Aktar minn hekk hu qal li fa/ilitajiet ta’ kwalità g[olja qed jattiraw lejn pajji]na turi]mu sportiv li qed jo[loq ix-xog[ol u qed i[alli f’pajji]na eluf ta’ ewro.

Waqt din l-attività kien hemm pre]enti l-Vi/i Direttur tal-KMS Bertie Muscat, id-Direttur tal-KMS, Joe Caruana Curran li ta dettalji dwar l-attività li se tittella’, u t-Team Manager tal-British Sycro li qalet li ttim Britanniku hu kuntent [afna bilfa/ilità u s-servizz li qed jing[ata.

G[awwiema tat-tim Olimpiku Britanniku waqt it-ta[ri; f’Malta

FUTBOL

Totti se ji;i Malta g[all-40 anniversarju tar-Roma Club

Il-membri tal-Kumitat tar-Roma Club (Malta)

Il-captain ta’ Roma, Francesco Totti, se jkun pre]enti meta r-Roma Club (Malta) se jkun qed ji//elebra g[eluq l-40 anniversarju mill-ftu[ tieg[u. Dan kien ]velat wara li dan l-a[[ar saret il-Laqg[a :enerali Annwali fil-kwartieri l-;odda f’Pembroke.

Il-President Ray Sant, is-Segretarja :enerali Graziella Bencini u t-Te]orier Bryan Camilleri ddiskutew fit-tul u b’mod dettaljat il-pjani futuri. Min[abba li s-sena d-die[la se jkun l-40 anniversarju talklabb, il-Kumitat se jistieden b’mod formali lil Francesco Totti u lill-familja tieg[u biex ji;u Malta b[ala parti mi//elebrazzjonijet ta’ dan l-avveniment storiku.

Il-Kumitat bi pja/ir kbir jav]a wkoll li se ji;u introdotti inizjattivi inovattivi li se tgawdi minnhom kull persuna fil-klabb.

Kull min jixtieq jissie[eb b[ala membru g[andu jikteb lit-Te]orier Bryan Camilleri fuq asr@maltanet.net.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Sport 29

Il-FIFA se t[abbar ]ew; uffi/jali kontra l-korruzzjoni Il-FIFA l-;img[a d-die[la se tkun qed ta[tar ]ew; personalitajiet li se jkollhom rwol importanti fil-;lieda kontra l-korruzzjoni fil-futbol fi [dan l-Asso/jazzjoni. Din id-de/i]joni ori;inarjament kellha tittie[ed f’Mejju.

Il-Kumitat E]ekuttiv tal-FIFA se jkollu laqg[a spe/jali nhar it-Tlieta 17 ta’ Lulju biex jikkonferma n-nominazzjonijiet g[al Chairman ta]-]ew; entitajiet tal-kumitati ta’ etika li twaqqfu dan l-a[[ar fi [danha.

Fil-laqg[a se tkun diskussa wkoll id-de/i]joni li ttie[det dan l-a[[ar biex tim tal-Kosovo li qed jirrappre]enta

lill-eks Provin/ja tas-Serbja, jit[alla jilg[ab partiti internazzjonali ta’ [biberija.

Il-Kungress tal-FIFA di;à approva d-de/i]joni li jaqsam il-kumitat ta’ etika li fl-a[[ar sentejn kien responsabbli talli investiga diversi ka]ijiet ta’ korruzzjoni fosthom il-votazzjoni tatTazza tad-Dinja tal-2018 u l-2022 u lelezzjoni presidenzjali tal-FIFA s-sena l-o[ra.

G[alkemm il-kumitat ta’ etika ssospenda numru ta’ uffi/jali g[oljin, inklu] Mohammed bin Hammam, kandidat g[all-elezzjoni ta’ President u li tke//a g[al g[omru, kien kritikat talli

ma [ax inizjattiva u a;ixxa biss wara rapporti fil-midja.

Il-prosekutur Luis Moreno-Ocampo, mag[ruf aktar talli jfittex li jinkrimina kriminali tal-gwerra, mistenni li jin[atar il-kap tal-kamra responsabbli li tinvestiga l-ka]i.

Il-kamra l-o[ra se tkun responsabbli biex ti;;udika l-ka]i u tag[ti ssanzjonijiet. I/-Chairman li kien propost mill-kumitat independenti talFIFA rrifjuta l-offerta min[abba ra;unijiet ta’ sa[[a f’Mejju u dan tawwal il-pro/ess ta’ riforma.

I]-]ew; personalitajiet li se ja;ixxu b[ala Chairman se jkunu konfermati

nhar it-Tlieta.

Madankollu, aktar proposti ta’ riformi mill-kumitat tal-FIFA mmexxi mill-Professur Mark Pieth mill-Istitut Governattiv ta’ Basel, se jitpo;;ew quddiem il-Kungress tal-FIFA li jmiss f’Mejju tal-2013.

Dawn jinkludu l-limitu ta’ età g[allPresident tal-FIFA u l-membri talE]ekuttiv li se jkunu wkoll restritti g[al mandat ta’ sentejn.

Dwar il-Kosovo, f’Mejju l-FIFA kienet qalet li se t[alli lil dan it-tim jilg[ab partiti ta’ [biberija imma din id-de/i]joni dejqet kemm lill-UEFA kif ukoll lill-FA tas-Serbja.

FORMULA 1

OLIMPJADI

Il-GP ta’ Singapore vi/in li jkun esti] g[al [ames snin o[ra

L-Awstralja bl-i]g[ar kontin;ent sa mill-1992

Il-Formula 1 a//ettat ftehim ma’ Singapore biex testendi lkuntratt tal-GP tal-pajji] g[al [ames snin wara t-ti;rija f’Settembru. Dan qalu l-kap kummer/jali tal-Formula 1 Bernie Ecclestone.

Il-Britanniku ta’ 81 sena qal lill-;urnal Singapore Today li ]-]mien meta se ting[ata la[bar uffi/jali tat-ti;did talkuntratt se ti;i de/i]a millGvern ta’ Singapore.

“Kulma kien hemm x’ni//araw biex in;eddu lkuntratt g[all-GP ta’ Singpaore issa //arajnieh.

Kuntent li dan il-ka] issa ng[alaq g[aliex Singapore kien ta’ ;id g[all-F1 u t-ti;rijiet filg[axija wkoll kienu tajjeb

Bernie Ecclestone

g[al Singapore,” qal Ecclestone. Madankollu fi stqarrija mmedjata g[al din la[bar l-organizzaturi ta’ Singapore qalu li “g[alissa lofferta tal-amministrazzjoni tal-Formula 1 mhix bi]]ejjed

g[alihom biex jikkommettu ru[hom g[al [ames snin o[ra imma qedjittamaw bi s[i[ li jintla[aq ftehim.”

It-ti;rija saret g[all-ewwel darba fl-2008 fi/-/irkwit ta’ Marina Bay u saret sinonima mal-kalendarju tal-Formula 1 b[alma huma dawk ta’ Monaco u Abu Dhabi.

Il-;urnal Today qal li d-drittijiet biex jorganizza l-GP hu stmat li ;ew jiswew lil Singapore $35 miljun g[allewwel edizzjoni u telg[u sa $42 miljun is-sena l-o[ra.

Studju dwar il-vijabilità li sar fl-2010 sab li l-GP kien wassal biex idda[[lu $331.37 miljuni fi r/evuti mit-turi]mu fl-ewwel tliet snin.

TOUR DE FRANCE

Voeckler jirba[ l-g[axar tappa Thomas Voeckler reba[ l-g[axar tappa tat-Tour De France filwaqt li l-Britanniku Bradley Wiggins iddefenda l-flokk isfar. Voeckler g[amel ir-rotta li bdiet minn Macon u ntemmet f’Bellegarde sur Valserine f’[in ta’ erba’ sig[at, 46 minuta u 26 sekonda.

Il-Fran/i] Voeckler g[eleb l-isfida ta’ Scarponi u Voigt li spi//aw fit-tieni u fit-tielet post rispettivament. I/-/iklisti kienu qed jikkompetu wara jum ta’ mistrie[.

G[al Voeckler din kienet it-tielet darba li dan reba[ tappa ta’ Tour u lbiera[ dan iddomina kwa]i mill-bidu u ma tax /ans lill-avversarji jil[quh. : 1. Thomas Voeckler, 2. Michele Scarponi, 3. Jens Voigt, 4. Luis Leon Sanchez, 5. Dries Devenyns, 6.

Sandy Casar, 7. Egoi Martinez Klassifika :enerali: 1. Bradley Wiggins, 2. Cadel Evans, 3. Chris Froome, 4. Vincenzo Nibali, 5. Denis Menchov, 6.

Kif spi//aw

Haimar Zubeldia

L-Awstralja se tkun qed tibg[at l-i]g[ar kontin;ent tag[ha g[all-olimpjadi tas-sajf sa mill-edizzjoni tal-1992, b’410 atleti jikkompetu f’Londra bil-mira li l-pajji] jispi//a fost l-aqwa [amsa fid-dinja fil-klassifika tal-midalji.

It-tim li kien finalizzat ilbiera[ se jkollu 319-il uffi/jal u se jkun 25 membru anqas minn dak il-grupp li kien reba[ 14-il midalja tad-deheb, 15 fidda u 17 bron] f’Beijing fejn spi//a fis-sitt post.

Madankollu dan l-istess tim hu sostanzjalment akbar mill-290 li kienu [adu sehem f’Bar/ellona 20 sena ilu meta l-Awstralja kienet spi//at fl-10 post overall.

Il-Kumitat Olimpiku Awstraljan qed jg[id li dawn l-Olmpjadi se jkunu diffi/li g[aliex ir-Renju Unit se jkun qed jistenna numru ta’ reb[ ta’ midalja b[ala organizzatur waqt li /-?ina, l-Istati Uniti u r-Russja mistennija li jer;g[u jokkupaw l-ewwel tliet postijiet.

Dan mistenni li j[alli lill-Awstralja tissielet ma’ pajji]i li jinvestu [afna fl-isport b[al Franza, il-:ermanja, l-Italja u l-:appun g[all-[ames post.

Il-Kumitat Olimpiku Awstraljan fi Frar tas-sena l-o[ra kien ippreveda li l-pajji] se jtemm fit-tmien post f’Londra imma lPresident John Coates ir/ieva a[bar isba[ wara l-anali]i ta’ din issena.

“Is-sena l-o[ra ma kontx kunfidenti meta rajt ir-ri]ultati li qed jinkisbu u rajt li konna se ni]lu isfel imma issa qed nara li se nkunu mal-aqwa [amsa. Kuntent b’dak li rajt s’issa din is-sena, partikolarment fl-ibburdjar u /-/ikli]mu u l-qdif. Na[seb li se mmorru wkoll a[jar fl-isport tal-ekwestriju u l-isparar.

“Ir-ri]ultati tal-g[awm waqt it-trials kienu a[jar g[alkemm xorta qed nittamaw f’xi titjib meta mqabbla mal-Amerikani biex nirb[u 15-il midalja fl-ilma.”

Coates ilu ]mien jara l-pixxina b[ala wie[ed mill-punti ta’ sa[[a tal-Awstraljani li reb[u 20 midalja f’Beijing u hi l-akbar tama biex jil[qu l-mira tag[hom.

Jekk kollox imur [a]in imma, almenu g[andu jkollu s-sodisfazzjon li jara lil James Magnussen jirba[ id-deheb lura g[allAwstralja fil-100m freestyle sprint g[all-ewwel darba sa minn ]mien Michael Wenden fl-1968.

Sfida o[ra importanti se tkun fil-velodrome fejn Anna Meares se tipprova ssir l-ewwel /iklista li tirba[ erba’ midalji Olimpi/i fittrack u l-ewwel wa[da li tirba[ fi tliet edizzjonijiet.

It-tim Awstraljan se jkun kompost ukoll g[all-ewwel darba minn missier u bint, David u Hayley Chapman fl-isparar.

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

30 Sport EUROPA LEAGUE

Diffi/li g[al B’Kara u Hibernians Hibernians u Birkirkara, i]-]ew; timijiet Maltin li llejla huma fl-azzjoni fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni talEuropa League, iridu jkomplu minn fejn [allew ;img[a ilu g[alkemm hu diffi/li biex dawn jg[addu g[arrawnd li jmiss.

Minkejja li Hibernians tilfu 5-2 kontra Sarajevo, ilPawlisti kienu qed jilag[bu log[ba tajba sakemm spi//aw jilag[bu b’10 meta tke//a Rodlofo Soares u qalg[u erba’ gowls.

Hibernians illum fis7.30pm f’Kordin jilqg[u littim mill-Bosnja u jittamaw li jsibu gowl kmieni biex b’hekk jid[lu fil-partita. :img[a ilu Hibernians kienu marru minn ta[t wara biss ]ew; minuti imma dawn wettqu reazzjoni mill-aqwa u skurjaw ]ew; gowls permezz ta’ Jean Paul Farrugia u Rodolfo Soares. Dan tala[[ar tke//a fit-52 minuta u minn hemm ’il quddiem landament tal-partita nbidel u Sarajevo skurjaw erba’ gowls. Minbarra t-tke//ija ta’ Soares daqqa ta’ [arta o[ra g[at-tim ta’ Michael

Woods waslet meta qalg[u gowl fl-a[[ar minuta.

Intant, Birkirkara jmorru lMa/edonja biex jilag[bu ttieni leg kontra Metalurg Skopje. L-ewwel leg f’Malta ntemmet 2-2 u ]-]ew; gowls li skurjaw barra minn darhom Metalurg, bla dubju, illejla se jiswew deheb. Ilpartita bejn it-tim Karkari] u Metlarug tibda fil-5pm.

B’Kara ]gur li jridu jevitaw li jaqilg[u gowl kmieni kif ;ara fl-ewwel leg f’Malta meta Nestorovski tefa’ lil Metalurg filvanta;;.

It-tim ta’ Pawlu Zammit irnexxielu j;ib id-draw fittieni taqsima i]da minuta wara Metalurg re;g[u marru fil-vanta;; u jekk it-tim Karkari] irid jg[addi g[attieni rawnd ]gur li irid jevita li jkollu mumenti ta’ nuqqas ta’ kon/entrazzjoni li jafu jiswew qares.

Tliet minuti minn tmiem il-partita B’Kara kisbu lgowl tad-draw permezz ta’ Triganza u dan il-gowl ]amm it-tamiet tat-tim Malti [ajjin g[at-tieni leg tal-lejla fil-Ma/edonja.

Il-Programm kollu

Zhetysu Taldykorgan v Lech Poznan FC Metalurgi Rustavi v Teuta Durres Ordabasy Shymkent v Jagodina Shirak v Rudar Pljevlja Aktobe v Torpedo Kutaisi Fk Metalurg Skopje v Gandzasar v EB-Streymur Celik v Borac Banjaluka FC Daugava v Suduva Gomel v Vikingur Inter Baku v Narva JK Trans Jeunesse Esch v Olimpija Ljubljana L. Metalurgs v La Fiorita Montegiardino Siauliai v Tallinna FC Levadia MyPa v Cefn Druids AFC Zimbru v Bangor City Kalmar v Cliftonville Rosenborg v Crusaders Stabaek v Jyvaskyla JK Eschen/Mauren v Hafnarfjordur FK Senica v MTK Budapest v FK Sarajevo Llanelli v KuPS Kuopio NSI Runavik v Differdang 03 UE Santa Coloma v FC Twente Enschede NK Mura v FK Baku NK Osijek v FC Santa Coloma Publikum Celje v Dacia Chisinau Zeta Golubovci v Pyunik Budapest Honved v Flamurtari SP Libertas v Renova Thor A v Bohemian FC Vestmannaeyar v St. Patricks Birkirkara

Hibernians

Plejers ta’ B’Kara waqt sessjoni ta’ ta[ri; ftit jiem qabel il-partita kontra Metalurg (Ritratt> Birkirkarafc.com

CHAMPIONS LEAGUE

“L-avversarji li jmiss klassi g[alihom” Il-kow/ ta’ Valletta, Mark Miller, iddeskriva lit-tim ta’ Partizan b[ala tim klassi g[alih. Valletta g[elbu lil Lusitans 8-0 fl-ewwel leg u 1-0 fit-tieni leg biex issa jilag[bu kontra t-tim ta’ Partizan fit-tieni rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[a/-Champions League.

Partizan bdew il-preseason tag[hom fit-tieni ;img[a ta’ :unju u b[alissa g[andhom kamp ta’ ta[ri; fis-Slovenja. Filwaqt li Miller mar jara partita ta’ [biberija bejn Partizan u Sturm Graz, Aleksandar Rogic, li hu l-assistent kow/ ta’ Avram Grant, mar jara lil Valletta kontra Lusitans f’Kordin.

“L-avversarji li se nilag[bu kontrihom fir-rawnd li jmiss huma ta’ klassi g[alihom. Partizan tim qawwi u kont impressjonat b’dak li rajt. Li nnutajt hu li /erti sostituti kienu a[jar mill-plejers titulari. Irrid nammetti li minkejja li naf li Partizan tajbin, ixxukkjat bil-livell tag[hom,” qal Miller.

L-attakkant ta’ Valletta, Michael Mifsud, fl-azzjoni kontra Lusitans

Jhonnattan ja[rab g[all-goal f’Andorra

L-attakkant ta’ Valletta, Denni Dos Santos (bil-ballun), issikkat minn diversi plejers ta’ Lusitans

IN-NAZZJON Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

Sport 31 WATERPOLO

Reb[iet g[al Sliema u Valletta Minn Stewart Said Jaqb]u fl-ewwel post

Sliema McDonalds............19 Exiles Ferretti....................12 (4-2),(5-3),(4-4),(6-3)

Sliema Wanderers irritornaw g[ar-reb[ wara t-telfa fil-finali tan-knock-out, meta g[elbu lil Exiles Ferretti. It-tim Slimi] kien jimmeritah ir-reb[a fejn kien l-a[jar tim fl-ilma, bilplejer Ferenc Salamon jer;a jkun l-aqwa skorer tag[hom b’seba’ gowls. Huma kellhom lil Jerome Gabarretta u lveteran Paul Privitera nieqsa.

G[al Exiles dan kien pass falz fejn s’issa g[adhom ming[ajr punt fil-klassifika.

Sliema wrew l-intenzjonijiet tag[hom mill-bidu fejn reb[u lewwel ]ew; sessjonijiet biex fet[u vanta;; ta’ erba’ gowls.

Exiles wettqu rimonta ]g[ira fit-tielet sessjoni fejn wara li Sliema marru 13-6 minn fuq, Exiles skorjaw tlett gowls wara xulxin biex naqqsu l-iskor g[al 13-9. Fl-a[[ar sessjoni Sliema komplew fejn [allew biex reb[u l-ewwel tlett punti tag[hom u qab]u momentarjament fl-ewwel post.

Sliema: I. Gergely, C. Cluett (1), N. Lubrano (2), M. Agius, M. Meli (3), J. Soler (1), D. Paolella, J. Brownrigg (3), C. Debono, F. Salamon (7), M. Rizzo (2), M. Spiteri Staines, R.

Coleiro

Exiles: A. Borg Cole, J. Rizzo Naudi (1), M. Paris, D. Pace Lupi (2), T. Sullivan (3), S. Vassallo, J. Spiteri Staines (1), K. Griscti, S. Galea Pace, P. Borg (1), A. Kunac (2), M. Toth (2), K. Lanzon Referees: Massimo Anigleri, Raffaele Colombo L-ewwel reb[a

Otters Nivea.......................14 Valletta Sterling................16 (5-4),(1-6),(5-2),(3-4)

Valletta Sterling kisbu lewwel reb[a tal-ista;un meta f’partita bilan/jata g[elbu lil Otters Nivea 16-14. Dan hu nifs ;did g[at-tim Belti fejn irnexxilu jerba[ l-ewwel partita wara [mistax-il log[ba bla[[ar reb[a tasal fis-26 ta’ Awwissu. Kollox ma’ kollox ir-reb[a kienet meritata fejn wara li kienu minn ta[t flewwel sessjoni, marru filvanta;; fejn baqg[u sal-a[[ar

Timmy Sullivan ta’ Exiles jipprova xutt fuq il-lasta ta’ Sliema (Ritratt> Brian Grech)

g[alkemm ;ew mil[uqa f’xi [inijiet.

Otters fet[u tajjeb fejn reb[u l-ewwel sessjoni 5-4. I]da Valletta wettqu rimonta tajba fit-tieni sessjoni fejn dawru liskor g[al 10-6. Otters re;g[u da[lu fil-partita fit-tielet sessjoni fejn Valletta dehru li rrilassaw xi ftit biex naqqsu li]vanta;; g[al gowl. I]da fla[[ar sessjoni wara li Otters ;abu l-iskor indaqs darbtejn, Valletta [ar;u rebbie[a b’gowls

ta’ Anthony Galea u Korolija.

Otters: A. Cachia, G. Attard (1),

G. Zammit, Z. Radocz (3), S. Dimech, M. Balatoni (2), J. Paris (2), D. Schembri (2), K. Scicluna, K. Debattista (1), C. Martin (1), E. Farrugia, K. Grima Scott (2) Valletta: A. Sammut, S. Meli (1), R. Calleja, A. Galea (1), T. Agius (3), S. Cachia (1), A. Galea, M. Korolija (4), J.C. Farrugia, D. Zoltan (5), A. Arrigo (1), E. Arrigo, K. Hyzler Referees: Ivan Sciriha, Alex DeRaffaele

Premier Sliema Neptunes Sirens San :iljan Exiles

1st Div

Klassifika L R D T F 0 0

1

1

1 1 1

- 1 0

0 0 0 0

-

0 1 1

K Pt

19

12

6

15 12 12

12 15 19

5 4 2 0

L R D T F

K Pt

Marsascala 1 1 0 0 15 9 8 Valletta 1 1 0 0 16 14 5 Otters 1 0 0 1 14 16 3 Ta’ Xbiex 1 0 0 1 9 15 1

TRASFERIMENTI

IL-:ERMANJA

Justin Haber ma’ Mosta

Bayern ibig[u l-biljetti kollha tal-partiti ‘home’

Kollox jindika li l-goalkeeper tat-tim Nazzjonali Malti Justin Haber ser jirritorna fil-kampjonat Premier.

Indikazzjonijiet /ari li r-ritorn tieg[u ser ikun ma’ Mosta.

Infatti Haber attenda sessjoni ta’ ta[ri; fil-grawnd tal-Mosta flimkien mal-kow/ Stephen d’Amato.

Haber fl-ista;un li g[adda kien re;istrat ma’ Kerkyra fisSuperLiga tal-Gre/ja wara li fl-ista;un ta’ qabel kien f’Ferencvaros fl-Ungerija fejn kien lag[ab 12-il partita.

L-a[[ar dehra ta’ Haber fil-kampjonat Malti kienet flista;un 2006-2007 meta kien lag[ab biss seba’ partiti ma’ Marsaxlokk filwaqt li bejn l-2002 u l-2005 kien lag[ab 74 partita ma’ Birkirkara.

Hu kien beda l-karriera ma’ Floriana fejn bejn l-1998 u l2001 lag[ab 23 partita.

Ma’ Mosta qed jit[arre; ukoll l-attakkant Daniel Bogdanovic li jista’ wkoll jissie[eb mag[hom f’ka] li ma jkomplix jilg[ab barra pajji]na.

FUTBOL

Juventus ine[[u l-istilel Juventus ]velaw il-gear il-;did g[all-ista;un li ;ej u fuqu mhux se jkun hemm stilel tad-deheb li s-soltu jirrappre]entaw in-numru ta’ kampjonati mirbu[a mill-klabb. Kul[add kien qed jistenna li Juventus i]idu stilla wara li dawn kienu qed isostnu li sta;un ilu reb[u t-30 titlu fl-istorja tag[hom i]da dawn g[a]lu li mhux biss ma j]idux stilla i]da anke ne[[ew it-tnejn l-o[ra li kellhom. Kull stilla tissimbolizza 10 titli.

Il-President Angelli spjega din l-g[a]la u qal, “A[na rba[na 30 kampjonat imma skont il-FIGC irba[na 28. Min[abba li ma naqblux fuq din g[a]ilna li ma nag[mlu xejn.”

Juventus kienu tne[[ewlhom ]ew; kampjonati, dawk tal2005 u tal-2006 wara li dawn kienu involuti fl-iskandlu ‘Calciopoli’. Minflok l-istilel Juventus g[amlu kitba fuq ilgear tg[id hekk, ‘30 sul campo’, li tfisser, 30 kampjonat mirbu[a fil-grawnd. Agnelli qal ukoll li g[adu ma ;iex de/i] min se jiret il-gear tal-le;;endarju Alessandro Del Piero li [alla l-klabb fi tmiem dan l-ista;un. “Il-plejers iridu jidde/iedu bejniethom min se jibda jilbes in-numru 10,” temm Agnelli.

Bayern Munich forsi ma reb[ux unur fl-a[[ar ]ew; sta;uni imma jistg[u j[ossuhom kburin bl-appo;; enormi li g[andu l-klabb hekk kif ilbiera[ [abbru li kienu bieg[u l-biljetti kollha tas-17-il partita li se jkunu qed jilag[bu f’darhom matul l-ista;un li ;ej, xahar u nofs qabel jibda lBundesliga.

Il-biljetti ta’ sta;un s[i[ twaqqfu meta nbieg[u 39,500 mid-69,000 li jesa’ l-Allianz Arena f’dak li jidher li se jer;a’ jkun sta;un ta’ profitti, l-20 wie[ed konsekuttiv g[al Bayern li f’Mejju li g[adda tilfu l-final ta/-Champions League f’darhom kontra Chelsea.

Il-klabb li tilef ukoll il-final tat-Tazza :ermani]a kontra Borussia Dortmund l-ista;un li g[adda, g[andu l-unur li g[amel profitt matul l-a[[ar 19-il sena konsekuttiva.

Il-klabb g[amel profitt ta’ 1.3 miljun ewro fl-ista;un 2010-11 fejn i;;enera 290.9 miljun ewro meta mqabbel mat-312 miljun li ;;enera fl2009-10 u d-d[ul minn merchandising ]died b’aktar minn 10 fil-mija g[al 43.9 miljun minn 38.9 miljuni.

Bayern qed jimmiraw li jkollhom madwar 20 miljun ewro aktar fi flus ladarba listadium tag[hom jit[allas sal-2020.

Guerrero ma’ Corinthians Il-klabb tal-Bundesliga

Hamburg FC u Corinthians la[qu ftehim biex l-attakkant Paolo Guerrero ji;i trasferit mal-klabb Bra]iljan.

L-internazzjonali Peruvjan li g[andu 28 sena di;à jinsab il-Bra]il g[al e]ami mediku.

Huwa lag[ab 161 log[ba fil:ermanja fejn skorja 47 gowl. Guerrero kien ing[aqad ma’ Hamburg ming[and Bayern Munich fl-2006.

Guerrero li jib]a’ [afna jivvja;;a bl-ajru l-ista;un li g[adda kien sospi] tmien partiti g[al da[la vjolenti fuq il-goalkeeper ta’ Stuttgart, Sven Ulreich.

BASKETBALL

Malta tibda b’reb[a It-tim nazzjonali tan-nisa tal-basketball beda lavventura tieg[u waqt il-kampjonati Ewropej talFIBA b’reb[a ta’ 72-23 kontra l-Moldova. Dawn il-kampjonati qed isiru fil-belt ta’ Struga filMa/edonja.

Malta kellha partita mill-aqwa u l-Moldova ma kellhiex risposta kontra l-holders. Malta bdiet tajjeb u wara biss tliet minuti il-Maltin kienu 8-0 minn fuq.

Wara basket min-na[a tal-Moldova Malta re;g[u ddominaw u g[amlu 17-il punt biex b’hekk l-ewwel taqsima ntemmet 27-3 favur il-Maltin. It-

tieni kwart tal-partita kienet ukoll f’idejn il-Maltin li g[amlu 10 punti.

Moldova g[amlu xi punti permezz ta’ Lavric li g[aml xi free throws. Minkejja dawn il-punti nnisa Maltin kienu 47-9 fil-vanta;;. It-tielet kwart tal-partita ukoll kien iddominat mill-Maltin li g[amlu 15-il punt bil-Moldova ma jwettqux reazzjoni sal-10 minuta meta g[amlu l-iskor 62-12.

L-a[[ar kwart tal-partita kien wie[ed aktar bilan/jat u ]-]ew; timijiet ]baljaw u l-Moldova reb[u dan il-kwart 11-01 madankollu l-Maltin reb[u 72-23.

Il-{amis, 12 ta’ Lulju, 2012

32 Lokali

Turisti jie[du l-prekawzjoni mix-xemx f’dawn il-jiem fejn ir-ra;;i tax-xemx ikunu qawwija [afna (Ritratt> Michael Ellul)

T[allix ix-Xemx Iddewbek }gur li f’dawn il-jiem qed in[ossu l-effetti taxxemx, b’dan il-g[an se jibda jitqassam fuljett dwar il-prekawzjonijiet kollha biex wie[ed ikun protett mix-xemx.

Dawn il-fuljetti se jitqassmu fil-Kunsilli Lokali, fil-Knejjes u f’diversi postijiet pubbli/i. Dan qalu s-Segretarju Parlamentari g[all-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, Mario Galea, li indirizza konferenza tal-a[barijiet fl-Isptar Monte Carmeli. Konferenza li kienet tittratta l-prekawzjonijiet li wie[ed g[andu jie[u sabiex jevita s-s[ana tax-xemx, li f’dawn la[[ar jiem la[qet temperaturi g[oljin [afna.

Mario Galea qal li s-s[ana tista’ taffettwa lil kul[add, i]da /erti kategoriji ta’ nies huma f’riskju akbar minn o[rajn, fosthom, l-anzjani, it-trabi u ttfal ]g[ar, pazjenti b’kundizzjonijiet kroni/i, persuni bi problemi ta’ sa[[a mentali, persuni li jabbu]aw mill-alko[ol, dawk li g[andhom problemi ta’ mobbiltà, [addiema tal-id u anke dawk li jipprattikaw l-isports.

Mario Galea semma kif biex wie[ed i]omm ’il bog[od mis-s[ana g[andu jevita li jo[ro; barra bejn il-11 ta’ filg[odu u l-4 ta’ waranofsinhar, irridu nixorbu l-ilma ta’ spiss anke meta m’g[andniex g[atx, u importanti li wie[ed jiekol ikel frisk u jevita l-alko[ol, kafè u te.

L-effetti tas-s[ana jinkludu telqa, nixfa fil[alq, u;ig[ ta’ ras u anke dardir. S’issa f’Malta g[ad ma kienx hawn ka]ijiet fejn xi persuni mietu kaw]a tas-s[anat qawwija. Mario Galea fakkar kif jekk wie[ed ikollu b]onn jo[ro; g[andu joqg[od fid-dell, kemm jista’ jkun jilbes kappell, [wejje; /ari u [fief. Huwa importanti wkoll li napplikaw krema g[all-protezzjoni kontra r-ra;;i tax-xemx. Lil min i[ossu [a]in min[abba s-s[ana, g[andu jitressaq f’post fiddell sakemm jistejqer. Wie[ed jista’ jni]]el ittemperatura permezz ta’ fann u billi jxarrab il;ilda. Importanti wkoll li wie[ed jie[u l-parir tattabib.

media•link COMMUNICATIONS

Il-fuljett informattiv li se jkun ippubblikat fil-;ranet li ;ejjin