2012_07_13

Page 1

www.media.link.com.mt

Numru 13,177

€0.55

Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Bl-impjant il-;did ta’ Gasco Energy tirdoppja l-[a]na tal-gass Il-kapa/ità tal-[a]na talgass LPG tal-kumpanija Gasco Energy Limited f’Malta se tirdoppja hekk kif fil-jiem li ;ejjin se jibda ja[dem b’mod s[i[ limpjant il-;did u modern f’Beng[ajsa li sar b’investiment ta’ €20 miljun. Dan se jfisser ukoll li l-impjant l-antik tal-gass fil-Qajjenza f’Bir]ebbu;a li jinsab imdawwar bid-djar se jing[alaq u b’hekk jispi//a l-periklu u linkonvenjent g[arresidenti. Dan t[abbar il-biera[ waqt ]jara li g[amel flimpjant il-Prim Ministru Lawrence Gonzi li kien akkumpanjat minn George Pullicino, il-Ministru g[arRi]orsi u l-Affarijiet Rurali u uffi/jali ta’ Gasco Energy fosthom Louis A. Farrugia, i/-Chairman u Roberto Capelluto, il-Kap E]ekuttiv. g[al pa;na 3

Tliet Deputati ma jit[allewx jikkontestaw l-elezzjoni ;enerali mal-PN L-E]ekuttiv tal-PN approva g[axar kandidati ;odda g[all-elezzjoni ;enerali li jmiss fosthom il-Kirurgu l-Professur Albert Fenech flimkien ma’ 50 kandidat ie[or li di;à kienu kkontestaw mal-PN minn Charles Muscat

Tliet Deputati tal-PN – Franco Debono, Jesmond Mugliett u Jeffrey Pullicino Orlando – li matul din ille;islatura g[al xi drabi g[a]lu minn jeddhom li ma jsegwux id-direzzjoni talWhip tal-Grupp Parlamentari tal-PN u jew ivvutaw malOppo]izzjoni jew astjenew – mhux se jit[allew jikkontestaw l-elezzjoni ;enerali li jmiss f’isem ilPartit Nazzjonalista. Din id-de/i]joni unanima tal-Kumitat E]ekuttiv kienet tressqet u kienet approvata unanimament ukoll aktar kmieni mill-Kumitat Amministrattiv li ltaqa’ lbiera[ kmieni waranofsinhar u g[alhekk l-isem ta’ dawn ittliet persuni mhux se jitressaq

g[all-approvazzjoni u ma jkunux approvati b[ala kandidati. Il-Prim Ministru u Kap talPN Lawrence Gonzi [abbar dan ilbiera[ fi tmiem laqg[a tal-Kumitat E]ekuttiv li saret fid-Dar ?entrali tal-PN, f’TalPietà, u li g[aliha attendew ukoll it-tliet Deputati msemmija. Attenda wkoll ilPresident Emeritus u eks Prim Ministru u eks Kap tal-PN Eddie Fenech Adami. Fil-laqg[a t-tliet Deputati tkellmu u ressqu l-punti tag[hom filwaqt li l-Kap talPN Lawrence Gonzi g[amilha /ara li min imur kontra ddirezzjoni tal-Whip tal-Grupp Parlamentari, m’g[andux jit[alla jikkontesta l-elezzjoni. g[al pa;na 5

Is-Sirja Il-Gvern ta’ Assad mixli b[ala ‘kriminali’ minn eks-ambaxxatur Sirjan Ara pa;na 15

Il-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi, g[amilha /ara li min imur kontra d-direzzjoni tal-Whip tal-Grupp Parlamentari, m’g[andux jit[alla jikkontesta l-elezzjoni (Ritratt> Martin Agius)

Europa League Hibernians u Birkirkara eliminati mill-Europa League minkejja li fit-tieni leg kellhom wirjiet po]ittivi Ara pa;na 30


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Lokali 3

E;izzjan mixli b’attentat ta’ qtil

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi jiltaqa’ ma’ wie[ed mill-[addiema ta’ Gasco Energy (Ritratt- Michael Ellul)

Se jing[alaq l-impjant l-antik fil-Qajjenza f’Bir]ebbu;a minn pa;na 1

Din il-kumpanija hi jointventure bejn Multigas Limited, kumpanija Maltija u Liquigas Italia. Permezz talimpjant il-[a]na tal-gass se ti]died minn 2,300 tunnellata g[al 4,800 tunnellata u dan se jfisser aktar sigurtà biex f’pajji]na ma jkunx hawn problema ta’ [a]na ta’ gass. Il-Prim Ministru qal li b’dan l-impjant qed tintlahaq wa[da mill-miri ta’ Malta flistrate;ija tal-ener;ija ji;ifieri li jing[alaq l-impjant ilqadmin fil-Qajjenza f’Bir]ebbu;a. Dan l-impjant illum hu mdawwar bil-bini li matul issnin il-valur tal-bini naqas min[abba l-periklu li kien je]isti. Issa r-residenti ta’ Bir]ebbu;a se je[ilsu millperiklu u mill-;er[a ambjentali tal-impjant l-antik.

Hu qal li l-istrate;ija talGvern li jipprivatizza s-suq tal-gass tat il-frott u wasslet biex is-settur privat investa f’pajji]na u llum ilkonsumatur qed ikollu g[a]la akbar. Il-Prim Ministru qal li dan l-investiment hu sinjal ie[or ta’ fidu/ja f’pajji]na missettur privat li g[araf lopportunitajiet tas-suq u investa f’pajji]na. Il-Gvern qed ja[dem biex jo[loq ambjent xieraq li jg[in l-investiment u l-[olqien taxxog[ol u r-ri]ultati qed juri li l-istrate;ija u l-vi]joni talGvern g[al Malta huma tajbin. Il-Prim Ministru fakkar li lGvern Malti kompla jg[in lil dawk il-familji fil-b]onn li ntlaqtu mi]-]ieda fil-prezz internazzjonali ta]-]ejt u talgass li huma /irkustanzi li

[add m’g[andu kontroll fuqhom. Lawrence Gonzi qal li l-impjant il-;did li dam jinbena tliet snin, fisser ukoll xog[ol g[al numru ta’ [addiema u kuntratturi Maltin kif ukoll in[olqu numru ta’ impjiegi ;odda. Roberto Capelluto, il-Kap E]ekuttiv ta’ Gasco Energy qal li din il-fa/ilità se twassal biex il-konsumatur igawdi minn servizzi ;odda bl-u]u tal-gass fosthom l-autoLiquigas u l-arja kundizzjonata li tit[addem bil-gass. F’kumment lil IN-NAZZJON Roberto Capelluto qal li lliberalizzazzjoni tas-suq wasslet g[al dan l-investiment mis-settur privat. U qal li lkompetizzjoni twassal biex wie[ed jipprovdi l-aqwa servizz lill-konsumatur.

Investiment fit-talent lokali Imniedi l-Malta Film Fund b’investiment ta’ €250,000 Il-Malta Film Fund, inizjattiva li tg[in produtturi tal-films lokali, g[al din is-sena g[andu allokat € 250,000, b’fondi approvati mill-Fond So/jali Ewropew. Dan il-Fond twaqqaf fl-2008, u sal-lum tqassmu aktar minn miljun ewro f’g[ajnuna. Il-Ministru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment, Tonio Fenech stqarr li dawn il-fondi li jiffinanzjaw l-i]vilipp tal-films u lproduzzjonijet, g[andhom irwol importanti, tant li jg[ollu l-kwalità f’dan is-settur. Permezz ta’ dan il-Fond, kif spjega l-Ministru Tonio Fenech stess, il-produtturi tal-films jing[ataw sa massimu ta’ €20,000 g[al 60% tan-nefqa b’kofinanzjament g[all-i]vilupp tal-films, jew inkella sa massimu ta’ €120,000 g[all-produzzjoni. Il-Ministru Fenech semma kif din l-industrija f’pajji]na fl-a[[ar snin attirat 65 film internazzjonali u l-infiq totali fl-ekonomija Maltija ammonta g[al €150 miljun. Min-na[a tieg[u, il-Ministru tat-Turi]mu, ilKultura u l-Ambjent Mario de Marco qal li f’pajji]na hawn ‘il fuq minn 3,500 intrapri]a fis-

settur kreattiv li joffru impjieg lil iktar minn 8,000 persuna, b’dan kollu jkompli jsa[[a[ ittkabbir tal-ekonomija ta’ pajji]na. Dan il-Fond, kif esprimew i]-]ew; Ministri pre]enti, i[e;;e; il-produzzjoni tal-films, jappo;;ja lill-artisti, jippromwovi d-diversità permezz tal-awdjo-vi]iv u jsa[[a[ il-qafas tal-films u ji]viluppa l-arti u lkultura. Il-Ministru de Marco ]ied qal li s-settur awdjovi]iv hu /-/entru tal-attività ekonomika u semma ukoll kif b’investiment, l-MCAST qed tg[in di;à biex l-istudenti jitg[allmu aktar dwar ilproduzzjonijiet tal-films, u b’hekk l-g[odod qed ikomplu jikbru. I]-]ew; Ministri semmew ukoll li f’Di/embru li ;ej, f’pajji]na se jkunu qed jittellg[u lEuropean Film Awards li permezz tag[hom Malta tkun esposta fuq livell internazzjonali. Dawn l-unuri huma ukoll opportunità tajba biex ikun espost it-talent lokali. Dan kollu g[andu jkompli jsa[[a[ il-kultura unika tag[na l-Maltin u jipprote;i u jippromwovi l-identità tag[na wkoll.

Ali Ibrahem Eldessouki, E;izzjan ta’ 38 sena, resident il-Belt Valletta, kien mixli quddiem ilMa;istrat Neville Camilleri bl-attentat ta’ qtil fuq sid ilgabbana “Diana” li tinsab f’Putirjal, il-Belt, waqt feriment b’sikkina li se[[ kmieni nhar it-Tlieta li g[adda. L-allegat vittma Anthony Fenech, ta’ 57 sena minn {’Attard, kien ilu jaf lillakku]at peress li dan kemmil darba kien jiffrekwenta lgabbana tieg[u. Minn informazzjoni tal-Pulizija, Fenech mhux l-ewwel darba li ta lill- E;izzjan x’jiekol u jixrob u nhar it-Tnejn li g[adda, hu mar jitolbu ssigaretti kif ukoll €20. Meta Fenech irrifjuta li jag[tih flus, l-E;izzjan ma baqax jirra;una u permezz ta’ si;;u kisser il-vetrini tal[;ie; tal-gabbana. Allegatament meta Fenech mar biex iwaqqfu, dan ipponta sikkina lejh u beda jxejjirha fid-direzzjoni ta’ Fenech, tant li laqtu tliet darbiet f’sidru u f’]aqqu.

Hu [arab minn fuq ilpost, i]da nqabad ftit tal-[in wara mill-Pulizija fi Pjazza {elsien, fl-in[awi talistabbiliment Burger King. L-E;izzjan ukoll sofra xi ;rie[i [fief u b[al Fenech ittie[ed l-isptar Mater Dei g[al kura. Ali Ibrahem Eldessouki, kien mixli li pprova joqtol lil Anthony Fenech u jqieg[dlu [ajtu f’periklu /ar. Hu kien mixli wkoll li wettaq diversi ;rie[i ta’ natura [afifa u li g[amel [sara fi [wejje; [addie[or. Hu ;ie mixli wkoll li waqt li g[amel dan ir-reat, kellu fuqu arma regolari, li ;arr fuqu sikkina ming[ajr li/enzja, kif ukoll li sar ri/ediv. Is-sikkina kienet instabet f’dustbin fi Pjazza {elsien. Huwa wie;eb li mhuwiex [ati ta’ dawn l-akku]i u n]amm ta[t arrest preventiv. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Kylie Borg, waqt li l-Avukat talG[ajnuna Legali Mark Zammit Cutajar deher g[allE;izzjan.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Lokali 5

Kul[add irid jerfa’ r-responsabbiltà u l-konsegwenzi tad-de/i]jonijiet tieg[u minn pa;na 1

Waqt il-konferenza tala[barijiet il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li l-PN dejjem baqa’ konsistenti malprin/ipji u mal-valuri tieg[u u d-de/i]joni hi konsistenti mas-serjetà u mal-valuri talPartit, u kul[add irid jerfa’ rresponsabbiltajiet u lkonsegwenzi tad-de/i]jonijiet tieg[u. Hu qal li kul[add irid jifhem li ma jistax jie[u de/i]jonijiet u mbag[ad jassumi li ma jkunx hemm konsegwenzi tag[hom. Hu qal li l-PN se jo[ro; aktar b’sa[[tu u jittama li bidde/i]jonijiet li ttie[du, il-PN ma ssorprenda lil [add. Il-Kap tal-PN [abbar ukoll lista ta’ de/i]jonijiet o[ra li ttie[du lbiera[ mill-E]ekuttiv tal-PN, fosthom li kienu approvati g[axar kandidati ;odda g[all-elezzjoni ;enerali li jmiss flimkien ma’ 50 kandidat ie[or li di;à kienu kkontestaw mal-PN. Il-lista tal-kandidati l-;odda tinkludi lill-Professur Albert Fenech, l-eks trejdunjonista Gejtu Vella, Therese Cachia Commodini, Mario Rizzo Naudi, Claudio Grech, Antoine Borg, Manuel Delia, Ryan Callus, Ian Spiteri u Mark Anthony Sammut. Il-Prim Ministru g[amilha /ara li din mhix il-lista finali u fil-;img[at li ;ejjin se jitkompla l-e]er/izzju biex jit[abbru aktar ismijiet b[ala kandidati tal-PN. Hu spjega li dan hu pro/ess normali ta’ kull partit politiku fl-a[[ar sena tal-le;islatura biex jibda j[ejji ru[u g[al elezzjoni ;enerali li trid issir sa nofs issena d-die[la. Il-Kumitat E]ekuttiv talPN qabel li d-Deputat

Il-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi qal li d-de/i]jonijiet tal-E]ekuttiv tal-PN ittie[du biex il-PN jo[ro; aktar b’sa[[tu (Ritratt> Martin Agius)

Franco Debono jag[mel pre]entazzjoni dwar l-ittra li bag[at lill-President talE]ekuttiv Marthese Portelli dwar id-de/i]joni ta’ kundanna tat-tliet Deputati mill-E]ekuttiv wara li kienu vvutaw mhux skont iddirezzjoni tal-Whip u din se ssir fl-ewwel laqg[a formali tal-E]ekuttiv u mhux dik ta’ nhar it-Tlieta li ;ej. L-E]ekuttiv tal-PN idde/ieda wkoll dwar ilpro/edura dwar l-ittra li dDeputat Jeffrey Pullicino Orlando bag[at lillE]ekuttiv b’allegazzjonijiet dwar Richard Cachia

:uvni Fran/i] fil-periklu tal-mewt :uvni Fran/i] ta’ 14-il sena jinsab fil-periklu tal-mewt wara li lbiera[ waranofsinhar, g[all[abta tal-5 p.m., intlaqat minn karozza waqt li kien qed jaqsam fil-bypass ta’ Birkirkara, vi/in l-Università. Il-karozza, tat-tip Chevrolet Aveo, li tajret lil dan il-;uvni, kienet misjuqa minn tfajla ta’ 19-il sena minn San :iljan. IlPulizija qed tinvestiga l-ka].

Caruana. Fuq din l-ittra lE]ekuttiv kellu mozzjoni quddiemu ppreparata millAmministrattiv li kien iltaqa’ aktar kmieni lbiera[ wara nofsinhar. Approva wkoll ilpro/edura inklu] skadenzi ta’ meta jkunu sottomessi llisti tax-xhieda u lopportunità biex Richard Cachia Caruna jkun jista’ jirrispondi g[al allegazzjonijiet u jippre]enta l-lista taxxhieda tieg[u. Nhar it-Tlieta 17 ta’ Lulju l-E]ekuttiv se jag[mel seduta spe/jali li fiha jibda jinstema’ l-ka] u jing[alaq.

Id-direttivi lill-paramedi/i jibqg[u fis-se[[ Il-Union {addiema Mag[qudin (U{M) irrifjutat proposti mressqa mid-Divi]joni tas-Sa[[a rigward ilparamedi/i wara li qalet li l-proposti mressqa mill-gvern huma limitati u ma jirriflettux il-proposti mressqa mitTaqsima tas-Servizzi tas-Sa[[a tal-istess Union. Dan sar wara laqg[a ur;enti li ntalbet mit-Taqsima tasServizzi tas-Sa[[a mal-Kumitat tal-Grupp talParamedi/i. It-Taqsima, flimkien mal-Kumitat, qablu li d-direttivi li jinsabu g[addejjin b[alissa jibqg[u fis-se[[ sakemm jintbag[tu proposti ;odda li jkunu a//ettabbli.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

2 Lokali

Mhux l-ewwel darba li Deborah Schembri kienet insensittiva Id-da[qa sarkastika li biha l-kandidata Laburista Deborah Schembri wie;bet il-mistoqsija ta’ Net News, dwar taqbilx mal-a;ir talMalta Labour Party tletin sena ilu fil-konfront ta’ [addiema li ma rrapurtawx g[ax-xog[ol fil-festa talImnarja, qajjmet bosta reazzjonijiet. {afna [addiema jew qraba tal-[addiema li kienu sfaw diskriminati dak i]-]mien [assewhom offi]i g[all-insensittività li wriet Deborah Schembri bil-kummenti tag[ha. Deborah Schembri hi wa[da mill-kandidati l;odda li l-Malta Labour Party qieg[ed jimbotta ‘l quddiem, i]da dikjarazzjonijiet b[al dawn qajmu reazzjoni kemm fost il-poplu Malti u G[awdxi, b’mod spe/jali fost il-Laburisti. Numru ta’ Laburisti li tkellmu mag[na wrew iddispja/ir tag[hom g[allfatt li wa[da millkandidati l-;odda tal-

Lejber qed tiddefendi la;ir ta’ Gvern Laburista tat-tmeninijiet, meta kien jiggverna ming[ajr ilma;;oranza tal-voti. Fil-fatt, dak li g[amlet nhar il-{add Deborah Schembri ma kienx lewwel att ta’ insensittività fil-konfront ta’ min g[ex ta[t Gvern Laburista bejn l-1981 u l-1987. Fil-fatt, fl-ewwel ;img[a ta’ :unju, waqt Bondi Plus fuq l-istazzjon nazzjonali, iddefendiet la;ir tax-Shadow Minister Laburista Karmenu Vella fis-snin tmenin, u qalet li jekk kien hemm problema b’Ministru dak i]-]mien, messha tressqet mozzjoni mill-Partit Nazzjonalista fil-Parlament. F’dak l-istess programm, Deborah Schembri kienet iddefendiet il-Gvern Laburista li kien elett flelezzjoni tal-1981, u qalet li dak il-gvern kien qed jirrenja skont il-li;ijiet talpajji].

IT-TEMP

UV INDEX

11

IT-TEMP> xemxi u s[un VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif g[al moderat mit-Tramuntana g[all-Majjistral li jdur mill-Punent g[allMajjistral u jsir lokalment moderat BA{AR> moderat li jsir [afif g[al moderat IMBATT> baxx mill-Punent Majjistru TEMPERATURA: L-og[la 37˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 644.7 mm IX-XEMX> Titla’ fis-05.55 u tin]el fit-20.20

}ieda ta’ 2,288 persuna f’impjieg full-time Il-jobs part-time ]diedu b’5.3% In-numru ta’ persuni li g[andhom impjieg full-time, fl-ewwel xahrejn ta’ din issena ]died b’1.5%, jew b’2,288 [addiem fuq l-istess perjodu s-sena li g[addiet. Biex fl-a[[ar ta’ Frar kien hemm 150,166 persuna ja[dmu full-time. Dan jo[ro; minn /ifri pubblikati mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika, li juru li fl-istess perjodu kien hemm tnaqqis fin-numru ta’ nies qeg[da. L-istatistika turi li fi Frar li g[adda, fost l-ir;iel li ja[dmu full-time kien hemm ]ieda ta’ 113, i]da l-ikbar ]ieda kienet re;istrata fost in-nisa, li ]diedu b’2,175, jew 4.4%. Fl-ewwel xahrejn tal-2012, l-ikbar ]idiet fl-impjiegi kienu re;istrati fis-settur tas-Sa[[a u s-servizzi so/jali u fis-settur

tal-arti, id-divertiment u rrikreazzjoni. Min-na[a l-o[ra, fis-settur tal-kostruzzjoni kien hemm tnaqqis fl-impjiegi ta’ 2.1% u 2.4% rispettivament. Meta mqabbel mal-istess perjodu s-sena ta’ qabel, fi Frar li g[adda, l-impjiegi fulltime fis-settur privat ]diedu b’1.9%, g[al 109,317. L-ikbar ]ieda fl-impjiegi fis-settur privat kienet re;istrata fissettur tat-trasport u l-[a]na, b’]ieda ta’ 595 [addiem. Matul dan ix-xahar, limpjiegi fis-settur pubbliku ]diedu b’0.6%, fejn kien hemm ]ieda fil-[addiema tassettur tas-sa[[a. I/-/ifri juru wkoll li s-self employed ]diedu b’36 g[al 17,622. Waqt li l-impjiegi full-time f’G[awdex telg[u g[al 9,118.

L-istatistika t[ares ukoll lejn l-impjiegi part-time fejn, fi Frar, kien hemm ]ieda ta’ 5.3% fuq l-istess xahar issena ta’ qabel. Biex kien hemm 53,005 persuna ja[dmu part-time. Kien hemm ]ieda flimpjiegi part-time fis-settur tal-akkomodazzjoni u l-ikel i]da kien hemm tnaqqis fissettur pubbliku. F’dan il-perjodu, il-persuni li kellhom impjieg full-time kif ukoll part-time ]diedu bi 3.5%, bl-ikbar ]ieda kienet re;istrata fost in-nisa. Fost ilpersuni li kellhom biss impjieg part-time kien hemm ]ieda ta’ 6.7%, fejn hawnhekk ukoll, l-ikbar ]ieda kienet re;istrata fost in-nisa. I/-/ifri juru wkoll li l-qg[ad naqas b’39 persuna g[al 6,921 persuna.

Ra;el jindarab gravi f’in/ident f’uffi//ju Ra;el ta’ 57 sena residenti Birkirkara we;;a’ gravi i]da mhux fil-periklu tal-mewt wara li kmieni l-biera[ filg[odu g[all-[abta tat-tmienja u nofs indarab minn o;;ett li waqa’ fuqu. L-in/ident se[[ f’uffi/ini li jinsabu fi Triq Sant’Anna fil-Furjana. Mill-ewwel investigazzjonijiet tal-Pulizija rri]ulta li fuq ir-ra;el waqa’ o;;ett minn g[oli waqt li kien qed ji//aqlaq scaffolding. Sorsi

spjegaw li l-iscaffolding laqat ir[ama bilkonsegwenza li din spi//at fuq ir-ra;el. Fil-post issej[et l-assistenza ta’ team mediku mill-Isptar Mater Dei u r-ra;el ittie[ed l-isptar permezz ta’ ambulanza. Aktar tard ir-ra;el kien /ertifikat li qed isofri minn ;rie[i ta’ natura gravi i]da ma jinsabx fil-periklu tal-mewt. Il-Pulizija g[adha qed tinvestiga dan lin/ident.

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena IL-:IMG{A L-og[la 37˚C L-inqas 26˚C

IS-SIBT L-og[la 38˚C L-inqas 25˚C

IL-{ADD L-og[la 38˚C L-inqas 25˚C

IT-TNEJN L-og[la 36˚C L-inqas 25˚C

IT-TLIETA L-og[la 34˚C L-inqas 23˚C

UV

UV

UV

UV

UV

11+

10

10

10

10

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienu> Malta 36˚C xemxi, Al;eri 32˚C xemxi, Amsterdam 17˚C xemxi, Ateni 33˚C xemxi, Lisbona 25˚C xemxi, Berlin 21˚C xita, Brussell 18˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 36˚C xemxi, Dublin 14˚C imsa[[ab, Kopen[agen 17˚C imsa[[ab, Frankfurt 17˚C imsa[[ab, Milan 30˚C xemxi, Istanbul 31˚C xemxi, Londra 18˚C ftit imsa[[ab, Madrid 29˚C xemxi, Moska 29˚C imsa[[ab, Pari;i 18˚C xita, Bar/ellona 26˚C xemxi, Ruma 31˚C xemxi, Tel Aviv 30˚C xemxi, Tripli 43˚C xemxi, Tune] 36˚C xemxi, Vjenna 23˚C imsa[[ab, Zurich 21˚C imsa[[ab, Munich 20˚C imsa[[ab, Stokkolma 21˚C xemxi, St. Petruburgu 25˚C ftit imsa[[ab.

Jibda jissarraf l-interess ta’ investituri barranin fil-pajji] wara l-[atra tal-gvern il;did. Grupp ta’ industrtijalisti :ermani]i kellu jasal Malta flimkien ma’ erba’ Parlamentari Demokristjani g[al ta[ditiet dwar investiment industrijali f’pajji]na. Il-grupp kien se jin;ieb Malta b’inizjattiva ta’ Membru Parlamentari Demokristjan :ermani]. Il-Gvern [ejja programm ta’ attivitajiet u laqg[at fosthom mal-Prim Ministru Eddie Fenech Adami. Aktar attakki terroristi/i bil-g[an li jo[olqu paniku fost il-poplu u jag[tu stampa kerha tal-pajji] mal-barranin. Bomba splodiet ma’ dar f’Marsaxlokk. Il-familja ta’ din id-dar kienet mi;bura fis-sular ta’ fuq u fortunatament [add ma we;;a’ g[alkemm kienu kka;unati [sarat estensivi fil-fa//ata tad-dar. Saret ukoll sparatura fuq vetrina ta’ spi]erja fil-Birgu.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

4 Lokali

Jeffrey Pullicino Orlando g[andu jkun kapa/i jifhem sew l-istqarrijiet Il-Kap tal-Komunikazzjoni tal-Gvern, Gordon Pisani, fit-tieni stqarrija f’temp ta’ ftit sig[at, re;a’ tenna li l-akku]i mag[mula minn Jeffrey Pullicino Orlando fil-konfront ta’ Richard Cachia Caruana huma g[al kollox infondati. Gordon Pisani qal li Jeffrey Pullicino Orlando g[andu jkun kapa/i jifhem sew l-istqarrijiet tieg[u u mhux jipprova jdawwarhom kif jaqbel lilu. Fil-fatt, ilbiera[ filg[odu, wara li Gordon Pisani [are; l-ewwel stqarrija li fiha ddikjara li ma jaf blebda fatt jew informazzjoni li tista’ sservi ta’ ba]i g[al xi wa[da mill-akku]i ta’ Jeffrey Pullicino Orlando biex Richard Cachia Caruana jitke//a mill-Partit Nazzjonalista, Jeffrey Pullicino Orlando tkellem mat-timesofmalta.com u qal li po;;a lil Gordon Pisani b[ala wie[ed mixxhieda biex jag[ti s-sostenn tieg[u g[all-akku]a li ressaq Jeffrey Pullicino

Orlando, li Richard Cachia Caruana jo[loq problemi g[ad-detriment tal-Prim Ministru. Gordon Pisani, i]da, flistqarrija tieg[u, fakkar li fl-ewwel stqarrija tieg[u, hu kien ikkonferma pubblikament li ma kien jaf bl-ebda fatti jew informazzjoni li tista’ b’xi mod dirett jew indirett isservi ta’ ba]i g[al xi wa[da mill-akku]i mag[mula minn Jeffrey Pullicino Orlando kontra Richard Cachia Caruana. Hu /ar, sostna Gordon Pisani, li fl-ewwel stqarrija tieg[u, hu ma rriferiex g[al akku]a wa[da i]da g[allakku]i kollha li Jeffrey Pullicino Orlando g[amel kontra Richard Cachia Caruana. Gordon Pisani qal li Jeffrey Pullicino Orlando g[andu jkun kapa/i jifhem sew i]-]ew; stqarrijiet li [are; hu, u g[alhekk m’g[andu l-ebda dritt li jdawwar l-istqarrijiet tieg[u kif jippretendi li jaqbel lilu.

Muscat u Karmenu Vella jippruvaw ji]]ufjettaw Il-Leader Laburista Muscat u x-Shadow Minister Laburista Karmenu Vella [abbru f’konferenza tal-a[barijiet li saret fi/-?entru Nazzjonali Laburista lbiera[ filg[odu, li Karmenu Vella [a ;urament il-Qorti biex isostni l-ver]joni tieg[u, li kien di;à bag[at permezz ta’ stqarrija, dwar il-fatt li hu tressaq b[ala xhieda minn Jeffrey Pullicino Orlando li qed isejja[ biex il-PN ike//i lil Richard Cachia Caruana. Fl-istess konferenza tal-a[barijiet, i]da, Muscat u Karmenu Vella g[a]lu li jwaqqg[u g[a/-/ajt kemm l-E]ekuttiv tal-PN kif ukoll lil Richard Cachia Caruana. Fil-fatt, [in minnhom, Karmenu Vella u Muscat qabblu lil Richard Cachia Caruana malPapa. Karmenu Vella ;ab e]empju u qal li hu ltaqa’ darba f’[ajtu mal-Papa u dak il-mument jibqa’ jiftakru g[all-bqija ta’ [ajtu. Il-Papa, i]da, tant kemm jiltaqa’ ma’ nies li mhux se jiftakar li jkun iltaqa’ mieg[u. Joseph Muscat qal li dan il-ka] jixbah [afna l-laqg[a li, skont Karmenu Vella saret bejnu u bejn Richard Cachia Caruana.

Fl-istess konferenza tal-a[barijiet, Muscat qal li hu ma jafx jekk Karmenu Vella hux se jkun qed jag[ti x-xhieda tieg[u bil-fomm waqt laqg[a tal-Kumitat E]ekuttiv tal-PN. Jekk ise[[ dan, kompla jg[id Muscat, din il-laqg[a, minkejja li hi laqg[a kunfidenzjali ta’ partit politiku, g[andha tixxandar fuq it-televi]joni. Fil-kummenti li ta, Karmenu Vella, kompla jinsisti li ftit wara li la[aq Ministru fl-1996, hu kien iltaqa’ ma’ Richard Cachia Caruana, u li kien qallu li hu ma kienx jaqbel max-xiri talajruplani RJ70. Kif qal ta[t ;urament, Karmenu Vella qal li l-laqg[a kienet qasira u kien waqqaf id-diskussjoni ftit minuti wara li din kienet g[adha kif bdiet. Skont Karmenu Vella, Richard Cachia Caruana ried jiddisasso/ja ru[u midde/i]jonijiet tal-Bord tal-Air Malta, li hu kien membru tieg[u, u je[les mir-responsabbiltà tad-de/i]jonijiet []iena. Richard Cachia Caruana, i]da, /a[ad dan kollu u ppre]enta minuti tal-laqg[at li kienu saru, biex jipprova li dan mhux minnu.

Allegazzjoni bla ba]i u infondata Richard Cachia Caruana /a[ad bil-qawwa kollha lallegazzjoni li hu talab xi laqg[a ma’ Karmenu Vella jew li g[amel xi forma ta’ kuntatt mieg[u g[all-g[an li hu qed jallega. Richard Cachia Caruana qal dan fi stqarrija b’reazzjoni g[all-istqarrija ta’ Karmenu Vella, li fiha allega li Cachia Caruana b’xi mod ma kienx favur de/i]jonijiet li ttie[du mill-Bord tal-Air Malta dwar ix-xiri tal-flotta tal-AVRO RJ70 u l-investiment fl-Azzurra Air. Richard Cachia Caruana spjega li d-de/i]jonijiet biex lAir Malta tixtri l-ajruplani AVRO RJ70 u li tinvesti floperat tal-Azzura Air, f’kull instanza, ttie[du b’mod unanimu mill-Bord tadDiretturi, fuq pariri tekni/i u finanzjarji tal-management talAir Malta. Hu qal ukoll li dde/i]joni tal-Air Malta li taddotta strate;ija biex issir hub kienet ;ejja mill-g[an li lkumpanija kellha biex i]]id ittitjiriet skedati tag[ha b’aktar minn 35% u tistabbilixxi lilha nnifisha b[ala fus ewlieni firre;jun. Wara evalwazzjonijiet tekni/i u finanzjarji fit-tul, il-Bord kien a//etta r-rakkomandazzjoni talmanagement biex il-kumpanija tinvesti fil-flotta tal-AVRO RJ70 biex tkun tista’ twettaq din l-istrate;ija. Din idde/i]joni ttie[det b’mod unanimu u fuq il-parir talmanagement. Richard Cachia Caruana qal ukoll li spe/ifikament dwar ixxiri tal-flotta AVRO RJ70, idde/i]joni tal-Bord kienet ibba]ata fuq klawsola spe/ifika li kienet tirreferi g[al hekk

imsej[a trip cost guarantees li essenzjalment kienet tiggarantixxi l-ispi]a tatt[addim tal-flotta g[al perjodu ta’ 10 snin. Dan ifisser li g[al 10 snin s[a[, l-Air Malta ma kienet se tkun esposta g[allebda riskju marbut ma’ spejje] li jkunu ;ejjin minn [sarat u problemi operazzjonali. Wara li l-flotta AVRO RJ70 bdiet topera u bdew jinqalg[u lproblemi tekni/i li ffa//jat ilkumpanija, il-Bord tadDiretturi, inklu] Richard Cachia Caruana, kien sa[aq malmanagement biex ji;u e]er/itati l-klawsoli rispettivi dwar it-trip cost guarantees li permezz tag[hom, l-Air Malta kienet se tkopri l-ispejje] kollha addizzjonali li kienet se tid[ol fihom min[abba dawn ilproblemi. Richard Cachia Caruana spjega li kien f’dan listadju biss li l-management talAir Malta kien informa lill-Bord tad-Diretturi li l-imsemmija garanziji kienu t[allew barra mill-kuntratt ming[ajr ma lBord ma kien qatt ;ie infurmat. Cachia Caruana qal li g[al xhur s[a[, spe/jalment fl-ewwel xhur tal-amministrazzjoni Laburista, il-Bord kien sa[aq blaktar mod b’sa[[tu li kien hemm b]onn spjegazzjoni /ara dwar din l-ommissjoni gravi li biddlet in-natura kummer/jali kollha tal-ftehim dwar il-flotta min[abba li esponiet lill-Air Malta g[ar-riskji kollha marbutin mal-operat tag[ha. F’Marzu tal-1997, il-Bord tad-Diretturi li Cachia Caruana kien membru tieg[u, kien appunta Bord ta’ Inkjesta biex jinvestiga x-xiri ta’ din il-flotta u b’mod spe/ifiku biex ikun determinat kif l-imsemmija trip

cost guarantees kienu ommessi mill-kuntratt li ffirmat l-Air Malta. Cachia Caruana qal li sa fejn jaf hu, ir-rapport ta l-inkjesta qatt ma kien ippubblikat millBord tad-Diretturi li kien in[atar ftit wara minn Karmenu Vella, u dan g[al ra;unijiet li l-istess Karmenu Vella jmissu jispjega. Richard Cachia Caruana qal li Karmenu Vella jista’ jie[u kemm il-affidavit jidhirlu, i]da affidavit bl-ebda mod ma jdawwar gidba vili b[al din f’verità sagrosanta u dokumentata. Il-fatti u dde/i]jonijiet tal-Bord, kif kienu esposti fl-istqarrija ta’ Richard Cachia Caruana, huma kollha dokumentati. Richard Cachia Caruana qal li m’g[andu xejn x’ja[bi biex jippre]entahom b’wi//u minn quddiem, u mhux mo[bi wara affidavit fa]ul jew ]gwidat b’mod malinn. Richard Cachia Caruana qal li Karmenu Vella jrid jg[atti xturu u xtur dawk li appunta hu fuq ilBord tad-Diretturi tal-Air Malta u llum, 15-il sena wara, qieg[ed jipprova jwa[[al f’[addie[or dak li g[andu g[al xiex jirrispondi hu g[alih. Cachia Caruana sa[aq li minflok jin[ela fuq allegazzjonijiet kompletament bla ba]i u fittizji, Karmenu Vella messu jag[mel stqarrija jew affidavit fuq min millmanagement tal-Air Malta [alla barra l-klawsoli marbutin mattrip cost guarantees li permezz tag[hom il-vijabbilità tal-flotta AVRO RJ70 kienet tkun kompletament differenti, u g[aliex il-Bord tad-Diretturi appuntat minnu qatt ma ppublika l-inkjesta, ladarba kien tant jemmen li dawn kienu de/i]jonijiet ]baljati.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

6 Lokali

Malta Today kundannati j[allsu €15,000 f’danni lill-Avukat Peter Fenech Il - Qorti preseduta mill Ma;istrat Francesco Depasquale sabet [ati ta ’ malafama lill - ;urnal Malta Today fuq a[bar li dehret sitt snin u nofs ilu fil - konfront tal - Avukat Peter Fenech . Saviour Balzan , b[ala editur tal - ;urnal , u l ;unalist James Debono , kienu ordnati j[allsu globalment kumpens ta ’ €1 5 , 000 f ’ dak li l - Qorti qieset b[ala insinwazzjonijiet li saru fil - konfront ta/ Chairman ta ’ Dar il Mediterran g[all Konferenzi . Fit -1 8 ta ’ Novembru li g[adda l-istess a[bar kienet ukoll spi//at im/anfra mill-Qorti wara li din kienet imxandra fuq listazzjon One News, proprjetà tal-Partit Laburista, fl-24 ta’ Frar tal-2008. Anthony David Gatt u Miriam Dalli kienu ordnati j[allsu bejniethom issomma ta’ €2,500 filwaqt li Miriam Dalli wa[idha kienet ordnata t[allas €2,500 o[ra min[abba li r - rapport malafamanti li kien ixxandar fuq l istazzjon One Radio kien

bil - barka tag[ha . Fil - ka] tal - ;urnal Malta Today , l - artiklu li kien inkiteb mill ;urnalist James Debono fl - ewwel pa;na tal ;urnal kien jg[id li “ hekk kif il - Gvern [afer kont ta ’ Lm 1 00 , 000 , Peter Fenech jag[mel talba g[al Lm 1 38 , 000 ”. Fuq dan l - artiklu l;urnalist kien ordnat i[allas €10,000, filwaqt li l-editur Saviour Balzan, li fil-pa;ni ta’ ;ewwa kkummenta dwar dan ilka] u fis-sustanza qabel mieg[u, kien ordnat i[allas € 5,000 f’danni. Ir-rapporti fil-;urnal dehru fit-22 ta’ Jannar tal-2006. Mill-fatti [are; /ar li lammont indikat mill;urnal qatt ma kien dovut mill-Avukat Fenech. Il-Qorti qalet li l-;urnal ma kellu ebda dritt li jasal g[al konklu]joni li ladarba l-Avukat Peter Fenech huwa direttur ta’ kumpanija, allura din hija tieg[u. Il-Qorti tenniet li l-;urnalist g[andu lobbligu li jassigura li lill - poplu in;enerali jag[tih informazzjoni korretta .

Il-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u t-Teknolo;ija se jkun qed jinvesti €22 miljun f’/entru ;did tar-ri/erka u l-innovazzjoni f’Bighi

Malta fost l-iktar pajji]i li g[andhom pro;etti ta’ ri/erka Malta tinsab fir-raba’ post fl-Unjoni Ewropea fost ilpajji]i li qed jorganizzaw pro;etti xjentifi/i fis-7th Framework Programme. Dan jindika l-qab]a kbira li saret fir-ri/erka u l-innovazzjoni. Dan [are; waqt il-laqg[a annwali tal-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u t-Teknolo;ija, l-MCST, li saret f’Villa Bighi fil-Kalkara. Waqt il-laqg[a annwali /Chairman tal-MCST Jeffrey Pullicino Orlando rringrazzja lill-Gvern u b’mod partikulari lill-Prim Ministru Lawrence Gonzi tas-sostenn li dejjem ta lill-MCST. Hu qal ukoll li lministri tal-Kabinett dejjem taw is-sapport kollu tag[hom lilu u lit-tim kollu tal-MCST biex isir aktar investiment

f’pajji]na. G[all-Kunsill Malti g[axXjenza u t-Teknolo;ija, ilqab]a bejn ir-ri/erka u ssettur kummer/jali hi wa[da li trid ting[eleb biex irri/erka tkun applikata, sostna Pullicino Orlando, li tkellem dwar l-effetti po]ittivi li linizjattivi u r-ri/erka j[allu fuq l-ekonomiji tal-pajji]. Il-Kap E]ekuttiv talKunsill, l-In;inier Nicholas Sammut, qal li l-investiment mill-Gvern kompla jikber, tant li issa jla[[aq mal-€1.6 miljun - dan ifisser ]ieda ta’ aktar minn 50% mill-2011. U dan wara li fl-2011 kienet ukoll ing[atat ]ieda ta’ 57% fuq is-sena ta’ qabel. Il-Kap E]ekuttiv spjega li mill-2004, il-Kunsill

iffinanzja 45 pro;ett ta’ ri/erka u innovazzjoni b’fond mill-Gvern ta’ €4 miljun. Flistess perjodu l-Kunsill irnexxielu jikseb €11-il miljun f’fondi mill-Unjoni Ewropea biex Malta tkompli ti]viluppa l-[iliet tarri/erkaturi lokali. L-Uffi/jal E]ekuttiv Ewlieni tal-Kunsill tkellem dwar il-potenzjal tarri/erkaturi Maltin u qal li lpjani tal-Kunsill huma li dawn isibu l-appo;; me[tie;. Hu qal li filwaqt li jinsab impenjat li jkompli jg[in lirri/erkaturi lokali, il-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u tTeknolo;ija se jkun qed jinvesti €22 miljun f’/entru ;did tar-ri/erka u linnovazzjoni f’Bighi.

Il-President George Abela j[alli Malta g[all-missjoni fil-Perù Il-President ta’ Malta George Abela [alla Malta biex imur il-Perù flimkien ma’ grupp ta’ voluntiera. Din i]-]jara g[andha ]ew; skopijiet partikulari ji;ifieri li l-President jirrikonoxxi l[idma li jwettqu l-missjunarji Maltin f’artijiet tal-missjoni, u l-istedina li saret li]-]g[a]ag[ sabiex jakkumpanjawh u jag[mlu esperjenza li tiswa tant g[all-formazzjoni tal-karattru tag[hom.

Lejn il-Perù ntbag[at container ta’ 60 pied li mtela b’[afna materjal u medi/ini. Dn il-pro;ett g[andu l-appo;; tal-Malta Community Chest Fund. L-istess fond ta g[ajnuna finanzjarja lil dawk i]-]g[a]ag[ li g[andhom bejn it-18 u t-30 sena li ng[aqdu mal-President u li m’g[andhomx impjieg. Fin-nuqqas tal-President, Anton Tabone se jkun qed jie[u r-rwol ta’ A;ent President. Hu jirritorna Malta nhar il-{amis 26 ta’ Lulju.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Lokali 7

Il-Ministru Ingli] g[all-Ewropa f’ta[ditiet f’Malta

L-Ar/isqof :u]eppi Mercieca u n-Nunzju Appostoliku Monsinjur Tommaso Caputo f’mumenti ta’ talb waqt l-a[[ar tislima li ng[ata Dun Nazzaren Caruana fil-Knisja Parrokkjali tal-Imqabba fejn kien qed iservi ta’ Kappillan qabel miet. (Ritratt> Michael Ellul)

L-Imqabba ssellem lil Kappillan ‘e]emplari’ Il-parro//a tal-Imqabba lbiera[ waranofsinhar tat la[[ar tislima lill-Kappillan tag[ha, Dun Nazzaren Caruana, li miet nhar it-Tnejn – sa/erdot deskritt b[ala ‘e]emplari’ u ‘]iffa [elwa’. Il-Knisja Parrokkjali talImqabba ma setg[etx tesa’ lill-parru//ani Imqabbin u ta’ lokalitajet o[ra fejn Dun Nazzaren Caruana serva b[ala Kappillan, kif ukoll [afna sa/erdoti li servew mieg[u u l-eks Kappillani tal-Imqabba. ‘Sa/erdot e]emplari’ – hekk iddeskriva lil Dun Nazzaren, Monsinjur Lawrence Gatt li mexxa lquddiesa fil-pre]enza ukoll tal-Ar/isqof :u]eppi

Mercieca u tan-Nunzju Appostoliku Monsinjur Tommaso Caputo. Dun Nazzaren kien “sa/erdot qaddis, g[aref u g[aqli”, qal il-Predikatur Dun Frans Abdilla, li kien qed jamministra l-Parro//a talImqabba tul il-marda qasira tal-Kappillan. Hu qal li Dun Nazzaren kien iddeskriva filfuljett tal-Parro//a lil Alla b[ala “Alla tas-sorpri]i” li jrid lil min jimxi warajh ikun avventuru] g[ax jaf g[and min irid jasal, attent g[assinjali tad-direzzjoni blubbidjenza, jie[u l-ener;ija tieg[u mit-talb u jkun sensittiv fit-triq billi jipprattika s-silenzju.

Dun Nazzaren g[amel dan kollu kull fejn serva – f’{al Kirkop, f’{al Lija, filParro//a tal-Kun/izzjoni fil{amrun, u fl-Imqabba, qal Dun Frans Abdilla li ddeskriva lil Dun Nazzaren b[ala “]iffa [elwa”. Dun Frans Abdilla rringrazzja lit-tlettax [ut Dun Nazzaren li tawh lill-Knisja u lin-nies tal-parro//i fejn serva. Il-funeral ta’ Dun Nazzaren beda mill-Kappella Medjevali ta’ San Ba]ilju fil-qalba antika tar-ra[al, fejn kien g[all-qima tal-pubbliku, sal-Knisja Parrokkjali tal-Imqabba. Wara l-quddiesa ittie[ed b’korteo sa tarf ir-ra[al u l-addio tatu banda wa[da mag[mula minn

Estensjoni ta’ sitt xhur g[all-power station ta’ Delimara L-Awtorità dwar l-Ambjent u l-Ippjanar (MEPA) approvat estensjoni ta’ sitt xhur li fihom il-power station ta’ Delimara se tkompli tit[addem bil-Heavy Fuel Oil u li f’dan ilperjodu se jissuktaw aktar testijiet. Dan ifisser li l-power station se tibqa’ ta[dem b’dan il-mod sa :unju tal-2013, fejn se

jkunu qed isiru bosta testijiet biex ji;i stabbilit l-impatt ta’ dan il-fuel fuq is-sa[[a u l-ambjent. Ir-ri]ultati mi;bura permezz ta’ test mag[ruf b[ala Beta Attenuation Monitoring se jkun qed jintbag[at ukoll f’Università fi Bristol, flIngilterra, biex isiru l-anali]i me[tie;a li se jkunu pre]entati lill-bord wara li jintemm ilperjodu ta’ prova. Din l-approvazzjoni saret wara perjodu ta’ konsultazzjoni mal-pubbliku u l-kunsilli lokali li matulha ma saret l-ebda o;;ezzjoni g[allestensjoni tal-perijodu ta’ prova.

Minkejja li ma kienx hemm o;;ezzjoni g[all-estensjoni fil-perjodu ta’ testijiet, isSindki ta’ Marsaxlokk, Bir]ebbu;a u ]}ejtun ilmentaw dwar ir-ri[a ta’ qatran li skont huma qed tinxtamm mil-lokalitajiet tag[hom u dwar l-effetti li din jista’ jkollha fuq is-sa[[a tar-residenti. Uffi/jali tal-Enemalta sa[qu li jekk lanali]i juru li qed ikun hemm effetti negattivi lil hinn mill-livell a//ettat, ilpower station tista’ tinqaleb f’qasir ]mien biex ta[dem permezz tal-Gas Oil. Waqt il-laqg[a saret sej[a wkoll biex dawn ir-ri]ultati jkunu a//essibbli g[allpubbliku. Il-vot g[al dan il-perijodu tal-estensjoni kien approvat mill-ma;;oranza tal-membri tal-bord, bid-Deputat Laburista Roderick Galdes l-uniku membru li vvota kontra.

bandisti ta]-]ew; ka]ini talbaned Imqabbin. Il-funeral kompla lMellie[a fejn fil-Knisja Parrokkjali sar talb ta’ filg[axija u mbag[ad id-difna fi/-?imiterju tal-Mellie[a minn fejn kien Dun Nazzaren Caruana.

Il-Ministru Ingli] g[allAffarijiet Ewropej David Lidington hu mistenni jag[mel ]jara uffi/jali f’Malta nhar it-Tnejn u t-Tlieta li ;ej, is-16 u s-17 ta’ Lulju. Din i]]jara qieg[da ssir biex jissa[[u r-relazzjonijiet bejn Malta u r-Renju Unit. I]-]jara tal-Ministru Lidington ti;i fi ]mien fejn lUnjoni Ewropea qeg[da tiffa//ja diversi sfidi u g[alhekk hi opportunità biex i]-]ew; pajji]i ja[dmu flimkien fuq kwistjonijiet laktar importanti g[alihom. IlMinistru Ingli] mistenni jiltaqa’ mal-Vi/i Prim Ministru Tonio Borg u l-Ministru tal-Finanzi Tonio Fenech, kif ukoll ma’ membri tal-Oppo]izzjoni. Il-Ministru Lidington g[andu jipparte/ipa f’ri/eviment fuq HMS Echo fil-Port il-Kbir u fi djalogu pubbliku organizzat mill-MEUSAC fejn se jkunu diskussi l-isfidi finanzjarji quddiem l-UE. Din hi t-tieni ]jara dan la[[ar minn personalità pubblika importanti mirRenju Unit. F’April kien hemm i]-]jara f’pajji]na midDuka ta’ Gloucester flokka]joni tas-70 anniversarju mill-g[otja tal-George Cross lil Malta. Aktar ’il quddiem fis-sajf, hu mistenni li jkun hemm ]jara mill-First Sea Lord tar-Renju Unit.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

12 ?irasa#Ittri

. .

BHAC-CIRASA... M’Anne Bugeja

Ilbiera[ ir/ivejt a[bar li [allietni bla kliem. M’Anne Bugeja, nurse f’San Vincenz, [allietna [esrem. Bla kliem u bla sliem. Bla tlaqliq ng[id li M’Anne kienet wa[da mill-a[jar nurses li kellna f’San Vincenz. Kienet Practise Development Nurse. Dedikata. Talaffari tag[ha. Kont tlabtha te[odli [sieb il-kors talcarers li qed nittrenjaw f’San Vincenz. Min jaf kemm g[allmet carers. Mhux biss kienet nurse kapa/i. Imma dak li kienet taf kienet dejjem lesta taqsmu ma’ s[abha. M’Anne kienet nurse li t[obb l-anzjani. Kienet taqbe] g[alihom. Dejjem tirsisti li l-anzjani tag[na g[andhom dritt jing[ataw l-a[jar kura possibbli. Fuq kollox M’Anne kienet tfajla ferrie[a. Dejjem bi tbissima fuq fommha. S[abha kienu jfittxuha mhux biss g[allparir professjonali. Imma wkoll b[ala [abiba. Kienet tirre/ta fuq il-palk. Kemm fid-Domus i]}ejtun. Kif ukoll malanzjani f’San Vincenz. F’M’Anne jien kont sibt [abiba. Kollega professjonali. U xi [add li stajt tafdah b’g[ajnejk mag[luqin. Is-sliem g[a]i]a M’Anne. Strie[ fil-pa/i. Grazzi [afna ta’ kollox. M’a[na se ninsewk qatt M’Anne. G[ax ming[ajrek San Vincenz mhux se jkun listess. Ix-xemx tnixxfek

B[alissa g[addejjin minn s[ana kbira. Importanti li kul[add isegwi l-pariri li tajna. Safejn hu possibbli trid tevita x-xemx ta’ bejn il11am u l-4pm. Trid tilbes [wejje; /ari. U [fief. Importanti li tixrob [afna ilma. Anki jekk ma jkollokx g[atx. Kul ikel frisk b[al salads. Jekk se tmur fix-xemx u]a sunblock tajjeb. U pprova fittex id-dell. Ix-xemx sabi[a. Imma perikolu]a. Tafdahiex. Il-‘house visit’ ta’ Jason

Mela nhar il-{add, sie[bi l-Ministru Jason Azzopardi kien qed jag[mel il-house visits f’Ra[al :did. Kellu appuntament ma’ familja.

minn Mario GALEA

Hu u die[el sej[itlu ;ara. Li nzertat fil-bieb. “Int qed iddur id-djar?” staqsietu din il-mara. “Iva da]-]gur,” we;ibha Jason. “Mela ejja g[andi Sinjur. Kemm ili biex niltaqa’ ftit mieg[ek. Int wie[ed mi]-]wiemel li g[andna fil-partit tag[na,” qaltlu din il-mara. “Grazzi Sinjura. Iva ni;i bil-qalb kollha. Imma stennieni nid[ol g[and din il-familja ta’ [dejk g[ax g[andi appuntament mag[hom u wara ni;i g[andek.” Jason hekk g[amel. Kif lesta l-familja talappuntament baqa’ sejjer g[and il-mara li kienet g[ajtitlu. Kif da[al din laqg[etu mill-ewwel “X’se nag[mlu Sinjur? Se nirb[u. Serra[li rasi g[idli li se nirb[u g[ax di;à g[andi qalbi tferfer.” Bil-kalma Jason we;ibha “Ara Sinjura diddarba mhux se tkun fa/li. Imma verament nemmen li g[andna biex nirb[u. Imma rridu nibqg[u na[dmu sal-a[[ar.” “Ma nafx kif qed tg[idli hekk Sinjur daqskemm qed ikollna nies”, kwa]i widdbitu. Imbag[ad ilmara [ar;et il-flixkun talinbid. U nsistiet li tferrag[lu tazza nbid. “Sinjura ja[asra jien ma nixrobx. Anqas fit-tie; ma xrobt. Vera ma nixrobx. Grazzi talli da[[altni g[andek. Imma issa se jkolli na[seb g[ax fadalli fejn immur,” we;ibha Jason. Kif kien qabad [iere; ’il barra, il-mara kienet pronta ;ibditu millkomma tal-;lekk. “Hawn int toqg[odx t[alli in-nies jid[ku bik. Ara sew g[and min qed tid[ol. Dik li kellek appuntament mag[ha dik ;akbina. Dik mhux mag[na Dik Nazzjonalista tinten.”

Il-Parlament Nazzjonali ta]-}g[a]ag[ se jer;a’ ji;i organizzat b’su//ess Sur Editur, Nag[mel referenza g[al artiklu li deher fil-;urnal InNazzjon il-{amis, 5 ta’ Lulju f’pa;na 11 u li fih saret referenza g[all-Kunsill Nazzjonali ta]}g[a]ag[ (KN}) u l-Parlament Nazzjonali ta]-}g[a]ag[ u li g[aldaqstant l-e]ekuttiv talKN} [ass li kellu jirrispondi. Nixtiequ nserr[u ras kull min hu m[asseb dwar din il-bi//a kif il-Kunsill ikkonferma kemm-il darba, il-Parlament Nazzjonali ta]-}g[a]ag[ se jer;a’ ji;i organizzat. Il-KN} jixtieq ji;bed lattenzjoni li Angelo Micallef kien di;à [alla kummenti fuq Facebook u l-KN} kien irrisponda u kkonferma li lParlament Nazzjonali ta]}g[a]ag[ kien se jer;a’ ji;i organizzat u infatti kien imniedi mis-Segretarju Parlamentari g[a]-}g[a]ag[ Clyde Puli filParlament l-Erbg[a 23 ta’ Mejju. Il-KN} ikkomunika ma]-]g[a]ag[ permezz ta’ bosta mezzi inklu] il-website

www.knz.org.mt (li ver]joni ;dida tag[ha se titnieda daqt) u l-Facebook, u r/ieva xejn anqas minn 60 applikazzjoni. Nhar il-:img[a 6 ta’ Lulju lKN} organizza laqg[a ta’ introduzzjoni lill-parte/ipanti kollha u saret diskussjoni fuq ittemi mag[]ula g[al din is-sena, ng[atat informazzjoni fuq kif jiffunzjona l-Parlament Nazzjonali ta]-}g[a]ag[. Fl-a[[ar saret attività so/jali biex il-parte/ipanti saru jafu lil xulxin u jibdew jiffurmaw ilpartiti. Din l-attività saret fluffi//ju l-;did tal-KN} f’50, Triq l-Iljun, Il-Furjana FRN 1513 (;entilment provdut millGvern, u li dan se jinfeta[ uffi/jalment aktar tard din issena). Il-laqg[a bdiet fis 6.30 p.m. u ;iet fi tmiemha g[all[abta tad-9 p.m. Il-KN} jixtieq ukoll jikkjarifika li l-programm ilu ffissat minn Mejju li g[adda u li kull min applika immedjatament ir/ieva l-programm permezz ta’ email. Dan ifisser li l-ewwel

applikazzjoni li da[let fit-23 ta’ Mejju r/eviet il-programm dakinhar stess. Il-KN} jixtieq ukoll jikkjarifika li ma g[andux g[alfejn jer;a’ “jirxoxta dan le]er/izzju hekk utli” u dan g[aliex il-Parlament Nazzjonali ta]-}g[a]ag[ ;ie wkoll organizzat is-sena l-o[ra. Iktar kmieni din is-sena Clyde Puli ppre]enta lill-parte/ipanti tas-sena l-o[ra bi/-/ertifikati. :ew ukoll pre]entati rri]oluzzjonijiet tal-Parlament lil bosta nies distinti fostom il-Kap tal-Oppo]izzjoni, f’attività li g[aliha kien pre]enti wkoll Angelo Micallef. Infakkru li min irid jag[mel kuntatt mag[na jew iressaq kritika kostruttiva jew su;;erimenti jista’ jibg[at email fuq info@knz.org.mt jew ikellem lill-koordinatur responsabbli Matthew Vella permezz ta’ email fuq president@knz.org.mt.

Karl Agius

PRO, KN}, Il-Furjana


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

8 Parlament

486 ka] ta’ vjolenza domestika

Matul l-ewwel sitt xhur ta’ din is-sena ;ew irrappurtati 486 ka] ta’ vjolenza domestika lillPulizija. Dan sostnih ilPrim Ministru Lawrence Gonzi bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Noel Farrugia. Bi twe;iba g[al mistoqija o[ra li kienet saret millistess interpellant, Joe Cassar, il-Ministru g[asSa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità stqarr li kien hemm persuna wa[da li dda[[let l-Isptar Mater Dei kaw]a ta’ vjolenza domestika bejn Jannar u Mejju li g[adda. Il-Ministru Cassar fisser li jkun hemm ukoll ka]ijiet ta’ persuni li allegatament ikunu sofrew minn vjolenza domestika u jing[ataw ilkura fid-Dipartiment talEmer;enza ming[ajr ma jkollhom b]onn jidda[[lu lisptar b[ala inpatients.

Il-Prim Ministru wkoll [abbar li matul l-ewwel sitt xhur ta’ din is-sena, ilPulizija kellha 131 rapport ta’ vjolenza fuq persuni li kellhom 60 sena jew aktar. Bi twe;iba g[al mistoqsija o[ra li saret mid-Deputat Laburista Noel Farrugia, il-Prim Ministru qal li matul listess perijodu ;ew irrappurtati 303 serqiet minn stabbilimenti kummer/jali lill-Pulizija. Minn dan in-numru, 81 kienu g[ad-detriment ta’ impjegati jew parru//ani li kienu fil-[wienet. Barra minn hekk fl-istess perijodu, ;ew irrappurtati lill-Pulizija 163 serqa ta’ vetturi kif ukoll 466 serqa minn residenzi privati. Minn dawn, 109 kienu jikkon/ernaw o;;etti misruqin minn fuq barra tar-residenzi u 59 minn residenzi li ma kinux okkupati.

591 persuna fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin Il-popolazzjoni fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin, sat-2 ta’ Lulju ta’ din is-sena, hi ta’ 591 persuna u minnhom hemm 401 persuna li qed iservu sentenza. Dan sostnih il-Prim Ministru Lawrence Gonzi bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Silvio Parnis. Mill-istatistika jirri]ulta li kien hemm 105 persuna li wettqu serq jew serq aggravat, persuna li kienet mixlija dwar [ruq, 12 li kienu akku]ati b’attentat ta’ qtil, 21 bi ksur ta’ ple;; jew probation, persuna li wettqet rikatt, 12 dwar multi konvertiti, 17 akku]ati bi stupru jew korruzzjoni ta’ minorenni, persuna akku]ata dwar [rib, sitt persuni dwar frodi u falsifikazzjoni u sitt persuni li wettqu ;rie[i gravi

fuq persuni o[rajn. Hemm ukoll ]ew; persuni li huma mixlija dwar traffikar ta’ persuni, tmien persuni li huma akku]ati dwar immigrazzjoni, tliet persuni li huma akku]ati dwar kriminalità organizzata u 162 persuna dwar pussess, traffikar jew importazzjoni ta’ droga. Hemm ukoll tliet persuni li huma mixlija dwar prostituzzjoni, 13 akku]ati b’theddid, persuna dwar offi]i ta’ traffiku u persuna o[ra dwar [sara volontarja. Hemm ukoll 26 persuna o[ra li huma akku]ati bi qtil volontarju. Jirri]ulta li, bejn l-2008 u din is-sena, kien hemm 51 persuna li da[lu fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin g[ax ma [allsux il-manteniment lill-ulied jew lill-konjugi.

{idma mill-kunsill tal-belt Valletta biex i[ares iz-zoni pedonali

Inizjattivi mill-kunsilli lokali fiz-zoni pedonali Diversi kunsilli lokali [adu inizjattivi biex g[a]lu numru ta’ toroq g[al zoni pedonali mis-sena l-o[ra sal-lum. Meta kien qed iwie;eb mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Stefan Buontempo, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li l-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta ja[dem biex inaddaf b’mod regolari z-zona pedonali tieg[u. L-istess kunsill jinforza u j[ares dawn iz-zoni. Dan biex il-[att tal-merkanzija lil tal[wienet jibqa’ jsir fil-[inijiet stipulati u bla abbu] biex dejjem ikun hemm l-inqas traffiku possibbli g[allkumdità ta’ min ikun qed jixtri fil-Belt. Fil-belt Vittoriosa, wie[ed isib numru ta’ toroq li huma zoni pedonali. Dawn huma parti minn Triq l-Palazz lAntik tal-Gvernatur, Triq itTramuntana, Couvre Porte, Triq Wenzu Dyer, parti minn Triq l-Antika u Triq il-Kunsill Popolari. Matul ix-xhur tas-Sajf, bejn Lulju u Settembru, il-Kunsill Lokali tal-Isla jag[laq Xatt Juan B Azzopardi g[at-

traffiku nhar ta’ Sibt u {add filg[axijiet. Iz-zona mag[rufa b[ala l:wiedi fi]-}ejtun ;iet riservata b[ala zona pedonali. Din tkopri Triq ilKun/izzjoni, Triq San Fran;isk u parti minn Triq San Lu/jan. Il-[sieb hu li din iz-zona tkun rijabilitata b’dawl stil antik u l-wi// tattriq imsemmija tkun //angjata.

Il-Kunsill tal-Mellie[a se jibdel parke;; g[al zona pedonali Il-Kunsill Lokali ta’ {adDingli kien applika fi skema spe/jali sabiex Triq id-Dejqa tkun pedonali. Kien anki n[are; il-permess millAwtorità Maltija g[allAmbjent u l-Ippjanar (MEPA). Il-Kunsill qed jistenna sabiex jinbeda xxog[ol. Il-Kunsill ta’ Ker/em qed

jara li l-bankini li jsiru jkunu bir-rampa u wesg[in kif suppost. E]empju /ar hi l-bankina ta’ madwar il:nien li qed jinbena mill;did. Il-Prim Ministru ]ied li lKunsill Lokali tal-Mellie[a qed jimplimenta pro;ett li jinvolvi tisbi[ u pavimentar ta’ Misra[ i]-}jara tal-Papa :wanni Pawlu II, li effettivament se jinbidel minn parke;; g[al zona pedonali. Dan biex wie[ed ikun jista’ jgawdi /-/entru storiku tal-Mellie[a. Triq San Mikiel flImqabba kienet mag[luqa g[at-traffiku. F’San Pawl ilBa[ar, il-Kunsill g[andu parti minn Triq Sant’Antnin u l-Pjazza ta’ Bu;ibba. F’Tas-Sliema, Triq Bisazza saret zona pedonali li saret mill-Ministeru g[arRi]orsi u l-Affarijiet Rurali u issa qed titgawda millpubbliku. Fi]-}ebbu; G[awdex, ilKunsill jag[laq g[at-traffiku parti minn Triq il-Wied, Triq il-Port u l-Menqa ta’ Marsalforn fix-xhur tas-sajf fil-[inijiet ta’ filg[axija.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Parlament 9

}ieda ta’ servizzi fi/-?entru tal-Onkolo;ija l-;did

L-istaff mediku fl-Isptar Mater Dei jag[mel minn kollox biex jg[in lill-pazjent

Servizzi medi/i ffukati fuq il-[ti;iet tal-pazjent Il-Gvern qieg[ed kontinwament ja[dem biex is-servizzi medi/i li jing[ataw ikunu ffukati fuq il-[ti;iet tal-pazjent. Dan sostnieh Joe Cassar, il-Ministru g[as-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Alfred Sant. Il-Ministru Cassar fisser li l-pazjenti li jid[lu filMedical Intensiv Therapy Unit (MITU) b[ala day-cases ma jikkonsistux biss minn pazjenti li g[andhom b]onn

il-kimoterapija, imma wkoll pazjenti li g[andhom b]onn trattamenti o[rajn g[al kundizzjonijiet medi/i o[ra. Joe Cassar qal li g[alkemm l-istaff kollu jag[raf li kemm jista’ jkun il-[inijiet ikunu rispettati, min[abba konkorrenza qawwija ta’ pazjenti u problemi o[rajn li jistg[u jinqalg[u minn [in g[al ie[or, jista’ jkun li kultant xi pazjent idum iktar mis-soltu jistenna. Hu sostna li l-prassi li tit[addem b[alissa hi li lpazjenti li g[andhom b]onn

il-kimoterapija jkunu assessjati mit-tim ta’ tobba li qed jie[du [sieb il-pazjent u jekk xi pazjent ikollu xi kumplikazzjonijiet meta jkun id-dar, jista’ jmur g[and ittabib tieg[u g[all-assessjar jew jirrikorri fl-Emer;enza fejn jarah xi tabib tal-post. Jekk hemm b]onn, dawn it-tobba jikkomunikaw malEmatolo;ista li jkun hemm on-call biex issir de/i]joni ta’ kif g[andhom ji;u trattati dawn il-pazjenti u jekk hemm b]onn il-konsulenti jid[lu l-isptar biex jag[mlu l-assessjar huma stess.

Il-Bord tal-Parole jista’ jimponi l-kundizzjonijiet L-Att dwar il-:ustizzja Riparatri/i jippermetti li meta pri;unier jing[ata l-parole, ilBord tal-Parole jista’ jimponi l-kundizzjonijiet li hu jqis li huma xierqa u dawn jistg[u jinkludu l-monitora;; elettroniku. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi stqarr, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari, li dan il-monitora;; mhux

prerekwi]it biex ja[dem l-Att dwar il-:ustizzja Riparatri/i. F’dan ir-rigward, sostna lPrim Ministru, l-Att imsemmi jistabbilixxi forom o[rajn ta’ monitora;;, ji;ifieri li monitora;; li jsir mill-Parole Officer inkarigat minn kull persuna li se ting[ata l-parole, jibqa’ essenzjali irrespettivament minn jekk pri;unier ikunx su;;ett g[al

monitora;; elettroniku jew le. Il-monitora;; elettroniku hu g[odda siewja i]da filkuntest tal-Att dwar il:ustizzja Riparatri/i, ta’ natura supplimentari. Il-Prim Ministru ]ied li fil-kuntest pre]enti qed ting[ata prijorità g[al aktar tis[i[ fl-ambitu talFa/ilità Korrettiva ta’ Kordin kif ukoll tad-Dipartiment g[all-Parole u Probation.

Is-servizzi fi/-?entru lOnkolo;ija l-;did se ji]diedu. Dan sostnieh Joe Cassar, il-Ministru g[asSa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, fi twe;iba parlamentari. Hu fisser li f’dan i//entru, li jinsab fi stadju avvanzat, se jkun hemm 96 sodda (maqsumin f’74 sodda inpatient u 22 sodda daycare) - ]ieda ta’ 47 sodda inpatient fuq l-Isptar Sir Paul Boffa. I/-/entru l-;did se jkun mg[ammar bi tliet linear accelerators ;odda; il-linear accelerator il-;did li kien installat fl-Isptar Sir Paul Boffa se jittie[ed fi/-?entru

tal-Onkolo;ija l-;did. Se jkun hemm sala talHaematology, sala g[allkura tat-tfal u l-adoloxxenti kif ukoll sala spe/jalizzata g[all-kura paljattiva – servizz li di;à beda jit[addem fl-Isptar Sir Paul Boffa. Il-Ministru Cassar fakkar li /-?entru tal-Onkolo;ija fl-Isptar Mater Dei hu programmat li jkun lest sala[[ar tas-sena d-die[la, ji;ifieri sal-a[[ar tal-2013. Intant, fil-pre]ent g[ad m’hemmx pjani ta’ kif se jintu]a l-Isptar Sir Paul Boffa wara li jkun lest lIsptar il-;did talOnkolo;ija.

58 parker f’Malta u G[awdex Hawn 58 car park attendant li g[andhom li/enzja ma[ru;a minn Transport Malta. Dan sostnieh Austin Gatt, ilMinistru g[allInfrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni bi twe;iba g[al mistoqsija

parlamentari li saret midDeputat Laburista Anthony Agius Decelis. Il-Ministru Gatt stqarr li wie[ed minn dawn ilcar park attendant hu assenjat f’parke;; talkarozzi skedat f’G[awdex.

Aktar minn 19,000 mutur li/enzjat In-numru ta’ muturi li/enzjati f’Malta b[alissa hu ta’ 15,527 filwaqt li f’G[awdex hemm 3,780. Dan t[abbar minn Austin Gatt, il-Ministru g[all-Infrastruttura, Trasport u Komunikazzjoni, bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Noel Farrugia.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

10 Illum il-:img[a Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi nhar it-Tlieta 3 ta’ Lulju informa lill-Parlament li waqt is-summit tal-Unjoni Ewropea kien o;;ezzjona g[ar-rakkomandazzjonijiet

marbuta mal-età tal-irtirar. Malta rriformat is-sistema tal-pensjonijiet tag[ha madwar sitt snin ilu meta l-età pensjonabbli ttellg[et minn 61 g[al 65 g[a]-]ew; sessi.

L-età pensjonabbli ta’ 65 sena tintla[aq fil-[ames snin li ;ejjin. Malta hi tal-fehma li ma jin[tie;x iktar tibdil g[all-età pensjonabbli qabel l-2029.

L-età pensjonabbli mhix se tinbidel Il-pensjonijiet jixorbu parti sostanzjali ta’ dak kollu li jo[ro; il-Gvern. ?ifra li mistennija tkompli tikber iktar ma l-poplu jg[ix fit-tul. Dan hu ta’ w;ig[ ta’ ras g[al kull gvern, spe/jalment g[allgvernijiet Ewropej li tul l-a[[ar 60 sena [olqu xibka ta’ pensjonijiet li kulma jmur ;abret fiha lil dawk kollha li jag[lqu /erta età – l-età pensjonabbli kif determinata minn kull pajji]. Il-bniedem qieg[ed jg[ix aktar :ara wkoll li meta l-pensjonijiet da[lu fis-se[[ g[all-ewwel darba, il-bniedem ma kienx jg[ix daqskemm jg[ix illum u allura l-età pensjonabbli ;iet ikkalkulata fuq numru ta’ snin ferm inqas milli qed ng[ixu issa. Hemm ukoll il-fattur demografiku. 60 sena ilu rrati tat-twelid kienu ferm og[la minn ta’ llum, birri]ultat li kien hemm numru ferm ikbar ta’ [addiema jag[mlu tajjeb g[all-pensjonanti milli hemm illum. Dan kollu [oloq problemi g[all-gvernijiet. {add ma jrid inaqqas il-pensjonijiet. Anzi nemmen li kull gvern jixtieq i]id. Biss, [afna drabi bejn dak li tixtieq u dak li tista’ tag[mel hemm ba[ar jaqsam. Il-qag[da ;iet ikkomplikata bil-kri]i finanzjarja u ekonomika li faqqg[et fl-2008 u li sabet lid-dinja ftit li xejn ippreparata.

Dan wassal biex jittie[du diversi mi]uri li xejn ma kienu popolari mal-popli. Mi]uri li laqtu salarji u pagi, [inijiet tax-xog[ol, pi]ijiet ;odda. U anke tibdil fil-pensjonijiet. L-iktar fl-etajiet tal-irtirar. Dawn kienu mi]uri li ma ntlaqg[ux tajjeb, tant li wasslu g[al inkwiet so/jali u anki bdil ta’ gvernijiet. Irtirar kmieni

Fuq kollox hemm dawk mag[rufa b[ala etajiet li fihom dak li jkun jirtira kmieni u hemm l-etajiet normali tal-irtirar. Hekk, e]empu, l-età kmieni talirtirar fil-Bel;ju hi ta’ 60 sena filwaqt li dik normali hi ta’ 65. Fil-:ermanja l-irtirar kmieni hu mal-65 sena filwaqt li dak normali hu ta’ 67 sena, filwaqt li kellek pajji]i b[all-Gre/ja fejn l-età kmieni ta’ rtirar kienet ta’ 55 filwaqt li dik normali kienet ta’ 65. Hemm imbag[ad pajji]i o[rajn, b[ad-Danimarka, li m’g[andhomx età ta’ rtirar kmieni. U biex tkompli t[awwar il-borma, hemm diversi pajji]i fejn l-età tal-irtirar tal-mara hi iktar baxxa minn dik tar-ra;el. Appena faqqg[et il-kri]i finanzjarja u ekonomika, diversi pajji]i sabu refu;ju billi bdew jie[du mi]uri biex jg[ollu l-etajiet pensjonabbli u biex jag[mlu dawk tal-ir;iel u n-nisa l-istess. Il-gvern Fran/i] ta’ Sarkozy idde/ieda li jg[olli l-età tal-irtirar g[al dawk li twieldu wara l-1940 b’erba’ xhur fis-sena g[al 62 sena fl-2018, u din ilmi]ura bdiet isse[[ minn Lulju 2011. Din xejn ma ntlaqg[et tajjeb mill-Fran/i]i. Il-Gvern Konservattiv-Liberali ta’ David Cameron fir-Renju Unit idde/ieda li jg[olli l-

Il-pensjonijiet ammontaw g[al 54.2 fil-mija tal-benefi//ji kollha tas-sigurtà so/jali fl-2009, g[al 53.3 fil-mija fl-2010 u g[all-istess persenta;;, 53.3 fil-mija fl-2011

minn Joe M. Zahra

L-età tal-pensjoni f’Malta g[andha tibqa’ dik li hi u ssir revi]joni tag[ha fl-2029

pensjoni statali g[al 66 sena. Il-Gvern Taljan g[a]el li jg[olli l-età tal-irtirar g[an-nisa li ja[dmu fis-settur pubbliku g[al 65 sena. Fi Spanja l-età pensjonabbli telg[et minn 65 g[al 67 sena. Fil-Gre/ja kemm l-Unjoni Ewropea kif ukoll il-Fond Monetarju Internazzjonali imponew linji gwida iebsa li inkludew dik li l-età pensjonabbli tan-nisa titla’ minn 60 g[al 65 biex hekk tkun b[al tal-ir;iel. :ew imposti wkoll pieni fuq dawk li jirtiraw kmieni. Fl-Irlanda l-età pensjonabbli g[al dawk fisservizz pubbliku telg[et minn 65 g[al 66, bl-età pensjonabbli massima tkun ta’ 70 sena. Fil:ermanja l-età pensjonabbli g[andha tog[la minn 65 g[al 67 sena bejn din is-sena u l-2029. F’Malta Il-Gvern jemmen li s-sistema pensjonabbli f’pajji]na g[andha tkun wa[da sostenibbli. Fl-2006 l-Gvern introdu/a emendi legali g[as-sistema u lle;i]lazzjoni trid ti;i analizzata kull [ames snin. Fost il-mi]uri li [adna f’pajji]na hemm li l-età pensjonabbli titla’ minn 61 g[al 65 sena g[all-ir;iel u n-nisa l-istess. Din il-mi]ura se tkun se[[et fil-

[ames snin li ;ejjin u hekk ma jkunx hemm [tie;a ta’ iktar tibdil fl-età pensjonabbli qabel l-2029. Jekk nie[du l-a[[ar tliet snin insibu li n-nefqa f’pensjonijiet tal-irtirar kontributorji u mhumiex kienet ta’ €358.6 miljun fl-2009, €389.6 miljun fl2010 u €387.7 miljun fl-2011. Minn dawn €319.5-il miljun fl-2009, €369.9 miljun fl-2010 u €367.7 miljun fl-2011 kienu pensjonijiet kontributorji. Il-pensjonijiet ammontaw g[al 54.2 fil-mija talbenefi//ji kollha tas-sigurtà so/jali fl-2009, g[al 53.3 fil-mija fl-2010 u g[all-istess persenta;;, 53.3 fil-mija fl-2011. Kienu jag[mlu wkoll 6.2 fil-mija tal-Prodott Gross Domestiku fi prezzijiet kurrenti

White Paper

tas-suq fl-2009, 6.4 filmija fl-2010 u 6.1 fil-mija fl-2011. G[ala qed nag[ti dawn il-[afna /ifri? G[ax minnhom jirri]ulta li, spe/jalment fl-a[[ar sentejn, in-nefqa f’pensjonijiet baqg[et listess u li l-persenta;; b[ala parti mill-Prodott Gross Domestiku anki ni]el xi ftit. Dan jikkonferma wkoll kalkoli mag[mula millAgeing Working Group li jsostnu li n-nefqa fuq ilpensjonijiet mistennija ti]died wara l-2030.

Fi Frar li g[adda l-Kummissarju Ewropew g[axXog[ol, Affarijiet So/jali u Inklu]joni tenniet f’White Paper li kien importanti li jog[lew l-etajiet tal-irtirar. Din il-White Paper tipproponi, fost affarijiet o[ra, li l-istati membri ji;u inkora;;iti jippromwovu [ajja itwal fil-post tax-xog[ol billi jorbtu l-età tal-irtirar ma’ kemm hu mistenni li jg[ix il-bniedem, billi ji;i ristrett l-a//ess g[al irtirar kmieni mix-xog[ol u jing[alaq il-gap bejn letajiet pensjonabbli tal-ir;iel u tannisa. Dawn il-proposti Malta qed twettaqhom u qed jag[tu ri]ultati. Il-Gvern jemmen li m’hemmx g[alfejn jittie[du iktar mi]uri. Biss, filwaqt li f’Malta g[ollejna l-età tal-irtirar u g[amilna li l-età tal-irtirar tal-ir;iel u n-nisa jkunu l-istess, hemm pajji]i li jidhru li se j[ottu dak li sar. Hekk, e]empju, il-President Fran/i] Francois Hollande wieg[ed li se jer;a’ jbaxxi l-età pensjonabbli g[al 60 sena g[al dawk li kkontribwew akar minn 41 sena. Jekk din ilweg[da sse[[, xejn ma tkun ta’ e]empju tajjeb g[al pajji]i o[rajn. Jekk ix-xejra llum hi lejn età og[la ta’ rtirar, jekk l-Unjoni Ewropea qed tinsisti li l-etajiet tal-irtirar jog[lew biex il-pajji]i membri jqarrbu lejn xulxin l-etajiet tal-irtirar tag[hom, ma jistax ikollok pajji]i ewlieni b[al Franza li flok jg[olli l-età talirtirar, ibaxxiha. G[alhekk il-Prim Ministru tag[na g[andu jkompli j]omm iebes u ma j[allix min jinda[lilna dwar il-pensjonijiet f’pajji]na. Pajji]na di;à [a mi]uri importanti biex is-sitwazzjoni ma ta[arbilniex minn idejna. Mi]uri li kollox jindika li qed jag[tu ri]ultati po]ittivi. Jekk [addie[or m’g[amilx l-istess, affarih!


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

I/-/irku virtu] tax-xog[ol Dan l-a[[ar, l-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika ppubblika st[arri; li jsir fuq eluf ta’ familji biex jara kif sejjer ix-xog[ol fil-pajji]. Dan l-ist[arri; wera kemm hawn nies ja[dmu, kemm hawn ifittxu x-xog[ol, x’tip ta’ xog[ol g[andhom jew iridu, u kemm g[andhom paga. Dan l-ist[arri; isir f’Malta bl-istess metodu e]att u b’mistoqsijiet dettaljati [afna kif isir f’kull pajji] tal-Unjoni Ewropea, u f’pajji]i o[rajn ukoll, biex imbag[ad ir-ri]ultati tieg[u jkunu jistg[u jitqabblu bejn pajji]i differenti g[ax ikunu e]att fuq l-istess ba]i. 3,200 aktar ja[dmu f’Malta bejn Jannar u Marzu

Dawn ir-ri]ultati kienu interessanti g[ax kienu fuq l-ewwel tliet xhur tas-sena, l-istess tliet xhur li fihom minn /ifri o[rajn kien irri]ulta telf talEneMalta fil-prezz ta]-]ejt g[oli f’dawk ix-xhur bla ma kien g[ola l-elettriku u kien irri]ulta wkoll tnaqqis f’dak li pprodu/iet l-ST Microelectronics f’Jannar. L-ist[arri; juri r-ri]ultati f’dak li mhux tekniku jew temporanju. Jag[ti indikazzjoni /ara tar-ri]ultat f’dak li hu l-kejl veru ta’ kif tkun sejra lekonomija, ji;ifieri x-xog[ol u l-pagi tal-[addiema. Irri]ulta li dawk li kienu qed ja[dmu f’Malta bejn Jannar u Marzu li g[addew ]diedu bi 3,200 fuq l-

istess tliet xhur ta’ sena qabel – 3,200 aktar ja[dmu. Irri]ulta li dawk li kienu qed ifittxu x-xog[ol f’Malta naqsu b’500, waqt li fil-bqija tal-Ewropa lqg[ad kien qed ji]died; f’Malta, 500 anqas ifittxu x-xog[ol. U mistoqsijin juru kemm da[[lu paga, irri]ulta li l-paga medja tal-[addiema Maltin ]diedet b’€500 fis-sena – €500 aktar. Ix-xog[ol i;ib pagi u kundizzjonijiet a[jar

Dan se[[ g[ax meta jkun hawn ix-xog[ol, il[addiema u l-unions ikunu jistg[u jitolbu pagi u kundizzjonijiet a[jar milli jistg[u jag[mlu kieku jkun hawn il-qg[ad. U meta jkun hawn ix-xog[ol, [addiem jista’ wkoll isib jibdel ix-xog[ol g[al wie[ed a[jar – [a;a li tkun ferm aktar diffi/li kieku jkun hawn il-qg[ad. G[alhekk Gvern Nazzjonalista jirsisti biex f’pajji]na n;ibu aktar xog[ol u xog[ol a[jar. Gvern Nazzjonalista jrid li l-[addiema, kemm jekk impjegati, jekk self employed, jew investituri, ikollhom aktar g[a]liet u opportunitajiet. L-aqwa garanzija biex il-[addiema jew is-self employed itejbu l-po]izzjoni tag[hom u jkollhom pagi u d[ul a[jar, hi li l-Gvern ikompli ja[dem, biex aktar investituri lokali u barranin jinvestu

f’Malta u li l-[addiema jkomplu jit[arr;u biex ikollhom xog[ol a[jar. F’dawn l-a[[ar erba’ snin tul din il-le;i]latura, Gvern Nazzjonalista [oloq 20,000 job ;did. Il-jobs in[olqu g[aliex kien hawn il-fidu/ja tal-investituri li jkabbru l-attività ekonomika f’pajji]na. Din ilfidu/ja [olqot ix-xog[ol. L-impjiegi ;odda [olqu ambjent fejn ]diedu l-opportunitajiet ta’ xog[ol g[al kull min irid ja[dem. In[olqu wkoll jobs g[a]]g[a]ag[ li jid[lu g[all-ewwel darba fis-suq taxxog[ol. Mill-1 ta’ Jannar tal-2008 sal-lum, il-Gvern ]ied il-paga minima b’€1,000. Il-Gvern hu determinat li jkompli ja[dem biex isa[[a[ il-kompetittività ta’ pajji]na. Kull de/i]joni li tittie[ed g[andha g[an li ssa[[a[ l-impjiegi u li jin[olqu aktar jobs. G[aldaqstant hi ta’ prijorità li tibqa’ ssir anali]i kontinwa ta’ kull de/i]joni li tittie[ed u l-impatt li din jista’ jkollha fis-suq taxxog[ol. Ix-xog[ol jibqa’ l-aqwa prijorità g[all-Gvern Nazzjonalista

G[alhekk hu sewwa li x-xog[ol ikun l-aqwa prijorità tal-Gvern. Mhux biss g[ax nafu x’ba[ar imqalleb hemm barra, imma wkoll g[ax ix-xog[ol hu /irku virtu]. Xog[ol b’pagi a[jar. Bejg[ aktar. Kundizzjonijiet aqwa Opportunitajiet aktar. Investiment akbar. Aktar xog[ol. U /-/irku virtu] ikompli jdur, fuq ix-xog[ol.

Jikkundannaw lilhom infushom Se nirriprodu/i paragrafu minn artiklu li deher f’The Times ta’ nhar it-Tnejn. IlLaburisti wi//hom tost jag[tu lil [addie[or dak li hu tag[hom. X’wi// tost

Iridu kwalitajiet g[olja g[al [addie[or meta huma jg[oxew fil-mandra li jsej[u politika progressiva u moderna. Aqraw daqsxejn dan ilparagrafu. “Jekk irridu nitg[allmu dan li hemm b]onn, irridu n[arsu lejn dak kollu li lest li jag[mel il-Partit Nazzjonalista b’mod qarrieq biex jirb[u l-elezzjonijiet. Fin-nofs hemm [afna interessi personali, u allura, l;lieda bla [niena g[all-poter issir g[an fiha nnifisha, minflok ma l-poter jintu]a b[ala mezz g[at-titjib tal-[ajja ta/-/ittadini.” X’wi// tost? Dawn il-kliem kitbithom Helena Dalli, il-Kelliema tal-

Malta Labour Party g[asServizzi Pubbli/i u Ugwaljanza tas-Sessi. X’wi// tost g[andha Helena Dalli tikteb dwar il-mod qarrieq kif il-PN reba[ serje twila ta’ elezzjonijiet, meta lpartit tag[ha g[adu mg[addes fil-[ama li kien ikkaw]a rri]ultat pervers li rri]ulta flelezzjoni tal-1981. Missha tist[i hekk kif t[ares madwarha u tara hemm dawk li l-mexxej tag[ha stess Joseph Muscat m’ilux sej[ilhom ‘politikament immorali’ g[ax baqg[u mwa[[lin mal-poter meta lpoplu kien ivvota b’ma;;oranza assoluta favur il-PN. Nid[ak jekk mhux nibki meta naqra artikli b[al dawn. Hemm l-interessi personali, qaltilna l-brava Helena. Mur obsor? L-interessi personali ta’ dawk li ilhom jist[oqqilhom fil-MLP sa missnin 70 u kienu //appsu bil-

L-interessi personali ta’ dawk li ilhom jist[oqqilhom fil-MLP sa mis-snin 70 u kienu //appsu bil-korruzzjoni, dawk ma tridx taf bihom Helena

korruzzjoni, dawk ma tridx taf bihom Helena. Dawk ma jg[oddux. Ipokrita! Interessi personali L-interessi personali ta’ Karmenu Vella, Joe Grima, Joe Debono Grech, Leo

Brincat u o[rajn li llum jippu]aw tal-ver;ni huma listess politi/i li sostnew ilgvern korrott ta’ Dom Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici sal-a[[ar jum possibbli fl1987. Possibbli Helena meta kitbet dak li kitbet ma ftakritx fil;lieda bla [niena g[all-poter li kienet saret mill-Partit Laburista biex jibqa’ jiggverna? Bil-vjolenza, bilpratti/i elettorali korrotti, blintimidazzjoni u bl-eluf ta’ impjiegi mal-gvern u malparastatali li kienu kissru lkaxxa ta’ Malta. Ir-ri]ultat li kien kiseb Eddie Fenech Adami f’dik lelezzjoni kien g[alaq sittax -il sena ta’ xempju ta’ kif ilpoter kien sar g[an fih innifsu. X’wi// tost g[andha Helena Dalli takku]a lilna li l-poter mhux qed nu]awh g[at-titjib tal-[ajja ta/-/ittadin. Mela

g[ala kabbarna l-edukazzjoni f’dik li hi llum, flok g[amilna b[alma g[amlu gvernijiet Laburisti meta kienu g[alqu lMCAST u tellfu wlied il[addiema edukazzjoni teknika u vokazzjonali. U lill-istudenti a[na ma bg[atniehomx jiddejnu kif kien g[amel Evarist Bartolo. U jekk is-servizzi tas-sa[[a kibru b’mod meravilju], dawn mhux g[al kul[add qeg[din hemm? Donnhom ma jafux U l-Kunsilli Lokali li l-MLP vvota kontra, dawn mhux qeg[din hemm g[a/-/ittadini kollha biex jitjiebu s-servizzi. U min ried i]ommna barra lEwropa? Kittieba tal-MLP

b[al Helena Dalli donnhom jg[ixu xi mkien ie[or. Donnhom qatt ma semg[u bil-miljuni ta’ ewro li spi//aw fil-but ta’ [addiema Maltin u G[awdxin bil-pro;etti infrastrutturali kull fejn t[ares. U ma jg[idu xejn dwar l-eluf ta’ [addiema u studenti li marru g[at-ta[ri; jew studju barra minn Malta. Helena Dalli [adet kull opportunità li setg[et. I]da riedet b[al [bieb tag[ha

minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt

tillimita l-opportunitajiet g[al [addie[or. Kliem Helena Dalli hu kundanna g[al politika Laburista tal-passat u ta’ dawk il-politi/i li g[adhom jaspiraw li jkunu Ministri llum meta lpassat tag[hom tal-mist[ija kien missu wassalhom biex jitilqu mill-[ajja pubblika. Hu kundanna g[al Joseph Muscat li jibqa’ jirrepeti li filpolitika kul[add g[andu jerfa’ r-responsabbiltà tieg[u. Reffag[ha r-responsabbiltà tieg[u Muscat b’dawk li g[a]el li ji;bor madwaru, ilfossili politi/i li kienu g[amlu mill-poter, g[an fih innifsu? Tassew taf x’tikteb Helena Dalli.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Lokali 13

Jum tal-Familja fl-HSBC Attivitajiet g[at-tfal u offerti bankarji spe/jali g[ada s-Sibt Il-ferg[at rinnovati talHSBC tal-Mosta, Ra[al :did, u s-Swieqi, kif ukoll il-ferg[a tal-HSBC firRabat G[awdex, se jorganizzaw jum g[allfamilja b’attivitajiet g[attfal u b’offerti bankarji spe/jali. Diversi animaturi se j]ommu t-tfal attivi b’diversi log[ob u attivitajiet, face painting u balloon artists, filwaqt li lklijenti jistg[u jesperjenzaw il-ferg[at rinnovati tal-HSBC Malta. Il-ferg[at imsemmija se jkunu miftu[in mit-8.30am san-12.30pm. Matul il-Jum tal-Familja tal-HSBC, il-klijenti li j]uru dawn il-ferg[at ikunu eli;ibbli g[allofferti spe/jali fuq prodotti tal-HSBC Life, inklu] xahar ta’ premium b’xejn tal-HSBC Personal Protector Plan (PPP) u talHSBC Children’s plan, li joffru protezzjoni finanzjarja g[all-familja kollha. “L-HSBC jara l-familja b[ala l-qalb tal-komunità, u a[na tassew [erqanin g[al dan il-jum taddivertiment g[all-familja fil-ferg[at rinnovati

tag[na,” qal id-Deputat Kap tar-Retail Banking & Wealth Management talHSBC, Ray Briffa. Din hi opportunità spe/jali wkoll g[allklijenti biex isiru jafu aktar dwar is-servizzi talHSBC, jistaqsu xi mistoqsijiet finanzjarji lillesperti tag[na, filwaqt li jiksbu aktar tag[rif dwar lbenefi//ji tal-ferg[at rinnovati tag[na u lfa/ilijajiet avvanzati g[allExpress Banking permezz tal-ATMs ;odda. L-ATMs ;odda talHSBC joffru fa/ilitajiet aktar avvanzati g[alla//ess mg[a;;el, sigur u konvenjenti g[al transazzjonijiet ordinarji. B’hekk, g[all-[ti;ijiet bankarji aktar kumplessi, il-klijenti tal-HSBC jibbenefikaw minn iktar [in ta’ kwalità mal-esperti tal-HSBC fil-ferg[at. Il-ferg[at immodernizzati jappo;;jaw dan billi joffru ambjent mill-iktar pja/evoli u komdu b’ferm aktar privatezza, li fihom persuna tista’ tiddiskuti de/i]jonijiet finanzjarji importanti mal-esperti talHSBC.

Residenti fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin ing[ataw flokkijiet li l-Korpi Kunsulari Onorarji tar-Repubblika Slovakka g[amlu lill-NGO ‘Mid-Dlam g[ad-Dawl’, fil-pre]enza tad-Direttur tal-{abs. Id-Dekan tal-Korpi Onorarji, Godwin Bencini, qal li l-iktar xog[ol importanti minn na[a tag[hom hu li ji;u assistiti persuni li jsibu ru[hom f’diffikultà, u g[andha wkoll tassisti lil dawk il-persuni minn pajji]i barranin li ji;u arrestati u jibqg[u fil-Fa/ilità Korrettiva u li m’g[andhomx familji fil-pajji] li jistg[u jassistuhom f’dak kollu li jkollhom b]onn. Kien g[alhekk li ng[ataw il-flokkijiet lir-residenti fil-fa/ilità, xi [a;a li ju]aw ta’ kuljum. Dan sar wara li l-Konslu Onorarju ltaqa’ mal-President tal-NGO George Busuttil, li identifika r-rekw]iti l-iktar importanti.

Attivitajiet fil-Kalkara b’risq Puttinu Cares Il-Kunsill Lokali talKalkara flimkien marRainbow Ward se jorganizza g[at-tielet sena konsekuttiva lattività ‘Festa Familja Puttinu Cares’, bejn illlum il-:img[a u l-{add li ;ej, fix-xatt pittoresk tal-Kalkara. Il-qlig[ minn din l-attività se jmur kollu kemm hu g[allPuttinu Cares Cancer Support Group. Dettalji dwar dan lavveniment ing[ataw fil-jiem li g[addew f’konferenza tala[barijiet mis-Sindku talKalkara Michael Cohen u Dr Victor Calvagna. Illum il-:img[a l-attivitajiet jibdew fit-8pm fejn se jkun hemm Zumba, kompetizzjoni tal-birra kif ukoll divertiment

minn Bronk Productions. Se jkun hemm ukoll sezzjoni tattfal fejn se jkun hemm log[ob u face painting. G[ada s-Sibt se jkun hemm serata ta’ mu]ika minn John Muscat u LouiseAnn. Filwaqt li l-{add filg[odu se jkun hemm quddiesa fuq iz-zuntier Parrokkjali, carwash u wirja tal-karozzi. Waranofsinhar se tibda maratona ta’ g[axar sig[at g[awm. Filg[axija se jkun hemm divertiment minn Bronk Productions u mu]ika mill-Maestro Joe Brown u lband tieg[u. Il-flus li se jin;abru f’din lattività se jkunu qed jg[inu lis-support group biex jinbnew appartamenti flIngilterra.

Il-passat bil-mu]ika fil-Birgu

Spettaklu fi spazju miftu[ il-Birgu, se jkun qed jirrinterpreta l-passat tal-Port ilKbir u s-sigrieti kollha li dan i;ib mieg[u. Irrakkonti kollha se ji;u interpretati permezz b’maskli, illustrazzjonijiet, kreaturi u temi mu]ikali bi [sejjes klassi/i ta’ strumenti mu]ikali. Dan kollu qed ikun ippre]entat bejn illum u g[ada minn The Rubberbodies Collective li se ttella’ dan lispettaklu flimkien malKunsill Lokali tal-Birgu, ikkummissjonat mill-Malta Arts Festival. Dan l-ispettaklu hu arti ori;inali ta’ materjal kreattiv se jse[[ bilparte/ipazzjoni ta’ artisti Maltin u anke barranin, b’artisti ;ejjin millMessiku, l-Ukrajna, l-Italja, Slovenja, ir-Renju Unit u lAwstrija.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IL-LIBJA

L-ebda ]blokk dwar ;urnalisti mi]uma

FRANZA> }ew;t ir;iel i[arsu lejn il-muntanja Mont Maudit fir-re;jun tal-Alpi. Talanqas disa’ ‘climbers’ tilfu [ajjithom waqt valanga, ilbiera[, qrib Chamonix (qalb l-Alpi Fran/i]i) u li anki [alliet talanqas erba’ nieqsa. Il-valanga kienet l-aktar wa[da qattiela fl-in[awi tal-Alpi mill-2008 ‘il hawn u bil-mejtin jinkludu ]ew; Spanjoli, tlett :ermani]i u ra;el }vizzeru. (Reuters)

Ma waslu mkien it-ta[ditiet biex jin[elsu ]ew; ;urnalisti Libjani li qed jin]ammu flin[awi ta’ Bani Walid – sa ftit ilu fortizza tal-eks-dittatur Muammar Gaddafi – u li jiem ilu kienu qed jirrappurtaw dwar l-elezzjoni storika g[all-Assemblea Nazzjonali ta’ 200 si;;u. Il-;urnalist-fotografu Abdelqadir Fassouk u lfotografu Yusuf Badi – it-tnejn impjegati mal-istazzjon Tobacts ta’ Misrata – ‘g[abu’ ftit wara r-rappurta;; mill-in[awi ta’ Mizdah u ladarba kienu qabdu t-triq lura g[al Misrata. Intant, milizja ta’ Misrata

kienet qed thedded li tattakka l-in[awi ta’ Bani Walid biex issalva lill-;urnalisti u wara li kien skada deadline spe/ifiku. Illum, xhur wara r-rewwixta anti-Gaddafi, fadal il-gruppi armati fil-Libja li ma jridux ibaxxu rashom g[al awtorita wa[da waqt li kemm-il darba jidde/iedu li jie[du l-li;i b’idejhom. Fil-fatt, in-negozjaturi qalu li l-grupp ta’ Bani Walid insista biex ma je[lisx li]]ew; ;urnalisti u g[aldaqstant ]diedet is-sej[a biex l-entitajiet internazzjonali jintervjenu g[all-[elsien ta’ dawn i]]ew; ir;iel inno/enti. Fil-qosor

Se jibqa’ barra l-politika I}RAEL: L-eks-Prim Ministru I]raeljan Ehud Olmert m’g[andux pjani biex jirritorna fil-politika wara li qorti ma sabitux [ati ta’ akku]i serji ta’ korruzzjoni li kienu wasslu g[ar-ri]enja tieg[u fl-2008. L-istampa, qabel, spekulat li Olmert seta’ jsir alleat tal-Oppo]izzjoni u ladarba l-Partit Kadima tieg[u ta/-/entru llum g[andu mexxej ;did, minbarra li jifforma parti mill-koalizzjoni konservattiva tal-Prim Ministru Benjamin Netanyahu.

Qg[ad rekord IL-GRE?JA: L-a[[ar statistika uriet li l-qg[ad la[aq rekord ;did ta’ 22.5 fil-mija g[al April u bl-a[bar [a]ina tkompli g[all-gvern ;did ta’ koalizzjoni meta l-pajji] (anki) qed isofri l-[ames sena konsekuttiva ta’ ri/essjoni.

Ordni ‘storika’ ta’ ajruplani L-ISTATI UNITI: Ilkumpanija tal-ajruplani Boeing [abbret ordni ‘storika’ ta’ 150 ajruplan tat-tip 737 ming[and il-United Airlines u fi ftehim li jiswa sa 14.7 biljun dollaru. L-ordni tinkludi mitt ajruplan ;did tat-tip 737 Max 9 u [amsin Boeing 737-900ER tan-Next Generation. B’hekk il-Boeing ‘b’kollox’ ir/eviet ‘il fuq minn 10,000 ordni g[al jetliners ‘mill-familja 737.

Imutu fi splu]joni ta’ tanker IN-NI:ERJA: Mietu ‘l fuq minn mitt persuna fir-re;jun Niger Delta wara li tanker g[at-trasport tal-fuel kraxxja u sploda f’balla nirien minuti wara u waqt lin-nies kienu qed ji;ru g[al fuq il-post bl-iskop li ji;bru l-fuel imwaqqa’. {afna mill-vittmi n[arqu [ajjin u l-lista tag[hom tista’ tkun [afna og[la.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15 IS-SIRJA

Eks-ambaxxatur ta’ Assad jattakka l-kriminali tar-re;im L-ewwel ambaxxatur li abbanduna lill-President Sirjan Bashar al-Assad sejja[ biex l-Armata tas-Sirja tipponta l-armi lejn il-kriminali li jiffurmaw ir-re;im ta’ Damasku anki waqt li t-truppi tal-gvern da[lu f’subborg talkapitali biex ikomplu bilka//a g[ar-ribelli. Nawaf al-Fares, li g[andu rabtiet mill-qrib mas-servizzi tas-sigurtà, kien l-ambaxxatur Sirjan g[all-Iraq, wie[ed millftit [bieb ta’ Assad fir-re;jun, u l-kundanna qalila tieg[u stimolat bil-kbir lill-elementi li qed imexxu r-rewwixta kontra l-President tas-Sirja u ssostenituri tieg[u. Jiem ilu, Manaf Tlas, :eneral mal-Gwardja

Nawaf al-Fares (Reuters)

Repubblikana tas-Sirja u li kien qrib [afna ta’ Assad, spi//a ja[rab lejn Franza – u b’Fares issa jo[ro; stqarrija bil-video fuq Facebook fissens li l-qawwiet tal-Gvern Sirjani qeg[din joqtlu li//ivili. Filwaqt li ddikjara sehem fir-rivoluzzjoni tal-poplu

Sirjan, Fares [e;;e; biex ilmembri tal-militar (tas-Sirja) jag[mlu l-istess u jiddefendu li/-/ittadini u pajji]hom. Hu enfasizza li kull Sirjan g[andu jg[in fir-rivoluzzjoni [alli je[ilsu mill-[mar-il lejl waqt li akku]a lill-familja ta’ Assad u l-alleati tag[ha dwar korruzzjoni u talli qerdu lis-so/jetà g[al 40 sena. Diversi pajji]i tal-Punent ukoll jaqblu li Assad g[andu jitlaq mill-poter fi kwalunkwe ftehim politiku g[as-Sirja; bil-Ministru Iraqi g[allAffarijiet Barranin Hoshiyar Zebari jg[id li Fares jinsab ilQatar; wie[ed mill-Istati talGolf li jappo;;ja lir-ribelli Sirjani u li wkoll irid jara la[[ar ta’ Assad. MALI

Lejn intervent ‘probabbli’ Il-Ministru Fran/i] g[allAffarijiet Barranin Laurent Fabius qal li hu probabbli li jsir intervent militari minn qawwiet barranin f’Mali, bil[sieb li jikkonkludu t-taqlib fil-pajji] fejn militanti marbutin mal-Al-Qaida qed jikkontrollaw ammont sinifikanti ta’ territorju. Fabius jinnota li kull intervent g[andu jsir ta[t tmexxija Afrikana u bl-appo;; talqawwiet internazzjonali, meta l-gvernijiet re;jonali u talPunent illum qed iqabblu ssitwazzjoni f’Mali ma’ dik tal-Afganistan.

L-OLANDA

Mladic jittie[ed l-isptar L-eks-:eneral Serb tal-Bosnja Ratko Mladic ittie[ed ji;ri lisptar waqt ir-raba’ jum tal-pro/ess dwar delitti tal-gwerra li qed jinstama’ quddiem it-tribunal tan-Nazzjonijiet Uniti f’The Hague. M’hux esklu], intant, li s-smig[ jista’ jkompli llum.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

16 A[barijiet ta’ Barra

A[barijiet ta’ Barra 17 IR-RENJU UNIT

L-a;enziji g[as-servizzi sigrieti ta[t pressjoni qabel l-Olimpjadi It-t[ejjijiet g[all-Olimpjadi ta’ Londra tefg[u lill-a;enziji tas-servizzi sigrieti Britanni/i ta[t pressjoni sinfikanti u meta l-pajji] qed jorganizza lakbar impenn tas-sigurtà li qatt da[al g[aliha fi ]menijiet ta’ pa/i. Il-Kumitat (tal-Parlament) g[as-Sigurtà u s-Servizzi Sigrieti, permezz tar-revi]joni annwali, qal li l-moviment Al-Qaida u l-gruppi ta’ militanti affiljati mieg[u – minbarra l-gruppi armati li jopponu g[all-ftehim ta’ pa/i fl-Irlanda ta’ Fuq – jibqg[u laktar theddida sinifikanti g[ar-Renju Unit. I]da l-Kumitat jinsisti li l[idma g[al kontra tterrori]mu qed tag[ti l-frott tag[ha, bi/-Chairman Malcolm Rifkind itenni

ottimi]mu kawt wara li fl2011 naqsu l-ammont talattakki fuq il-miri tas-sigurtà nazzjonali. Madankollu, il-[idma intensiva g[all-Olimpjadi (li jibdew fis-27 ta’ Lulju) tefg[et pi] sostanzjali fuq la;enzija g[as-servizzi sigrieti domesti/i M15; bil-kumitat ta’ Rifkind jammetti li la[[ar rivoluzzjonijiet f’numru ta’ pajji]i G[arab iddominaw il-[idma tala;enziji tas-sigurtà Britanni/i fl-2011 u b’xi ]viluppi jissorprendu lil [afna elementi fi [dan din ilkomunità sigrieta. Sadattant, u proprju xxahar li g[adda, l-Kap ta’ M15 Jonathan Evans kien wissa, fl-ewwel diskors pubbliku tieg[u g[al sentejn,

li militanti tal-Al-Qaida qed ju]aw il-pajji]i G[arab li ke//ew lit-tmexxija antika b[ala ba]ijiet g[ar-rekluta;; ta’ ]g[a]ag[ mill-Punent g[al attakki fuq ir-Renju Unit. G[aldaqstant is-servizzi tas-sigurtà Britanni/i qed jag[tu priorità ;dida lill[idma biex jirribattu t-theddid tal-Al-Qaida u ta’ elementi b[ad-dissidenti (Repubblikani) Irlandi]i filwaqt li r-Renju Unit t[ejji g[all-Olimpjadi. L-attakki ta’ tip cyber ukoll jippre]entaw theddida serja g[as-sigurtà tar-Renju Unit u hemm id-domandi jekk sarx bi]]ejjed progress fuq il-pjani g[al National Cyber Security Programme li t[abbar tmintax-il xahar ilu.

Intant, Theresa May, b[ala l-Ministru responsabbli g[allIntern, ilbiera[, fil-Parlament, wie;bet g[al mistoqsijiet wara li ammettiet li qed tpo;;i suldati addizzjonali fuq standby u g[all-[arsien tas-sigurtà waqt l-Olimpjadi min[abba li kuntrattur privat jista’ ma jirrispettax l-impenji partikulari. L-intopp hu imbarazzanti g[all-koalizzjoni fil-gvern, i]da May g[amlitha /ara li m’hemm l-ebda kwistjoni li ssigurtà Olimpika setg[et spi//at f’sitwazzjoni kompromettenti. Dan meta eluf ta’ atleti u uffi/jali mistennija jibdew jaslu f’Londra din il-limg[a u bilbibien tal-Villa;; Olimpiku g[andhom jift[u proprju nhar it-Tnejn.

The Rolling Stones (mix-xellug g[al-lemin)> Mick Jagger, Keith Richards, Ronnie Wood u Charlie Watts. Dan ir-ritratt ittie[ed quddiem The Marquee Club ta’ Londra fejn kien sar l-ewwel ‘live gig’ ta’ dan il-grupp fl-1962 (Reuters)

IR-RENJU UNIT

Possibbiltà li r-Rolling Stones qed i[ejju tour dinji wara 50 sena ta’ su//essi

SPANJA> Joseba Etxaburu, fotografu mal-a;enzija Reuters, jispi//a fl-art ta[t l-assalt ta’ barri selva;; fl-arena ta’ Pamplona wara s-sitt jum konsekuttiv tat-tlielaq mal-barrin li b[al kull sena jikkaratterizzaw il-festival tradizzjonali ta’ San Fermin. Etxaburu sofra xi grif u tben;il fl-in/ident i]da rnexxielu ji]gi//a mill-periklu biex ikompli ji;bed ir-ritratti ta’ dan l-avveniment (Reuters)

L-ITALJA

‘Valentino’ f’idejn il-Qatari Id-dar tal-moda Taljana ‘Valentino’ inxtrat millFamilja Rjali ta’ Qatar g[al 700 miljun ewro, u li jfisser wa[da mill-aktar xirjiet prominenti ta’ isem disinjatur

rinomat minn investitur li qed jiddebutta f’dan is-suq. Kelliema g[al ‘Valentino’ qalu li Mayhoola for Investments S.P.C. – appo;;jata minn investitur ewlieni ta’

Qatar – minn issa saret ilproprjetarja ta’ Valentino Fashion Group SpA li nxtrat ming[and il-fond tal-equity privat Permira (bba]at f’Londra) u Marzotto; l-intraprendituri tat-tessuti Taljani. Minkejja li Valentino – li waqqafha d-disinjatur Valentino Garavani – ma ]velatx id-dettalji finanzjarji jew isem l-investitur, is-sorsi

qrib il-ftehim qalu li l-Familja Rjali ta’ Qatar akkwistaw dan il-;ojjell tal-moda g[al 700 miljun. Id-ditta Valentino b’hekk saret l-a[[ar isem ta’ lussu mill-Italja li nxtara millbarrani u wara li kisbet fama dinjija g[all-istil tal-ilbies spe/ifiku li ilu s-snin favorit ma’ prin/ipessi u l-attri/i ta’ Hollywood.

I?-?INA> Suldat (fin-nofs) jonfo[ biex iqabbe] ballun tat-table tennis minn fuq ‘il-linja’ tat-tazzi tal-ilma. Ir-ritratt ittie[ed waqt pawsa g[all-mistrie[ fi stazzjon g[ad-difi]a tal-fruntiera fl-in[awi ta’ Taizhou, fil-provin/ja ta’ Zhejiang (Reuters)

Ir-rock-group le;;endarju The Rolling Stones ilbiera[ fakkar il-[amsin anniversarju mit-twaqqif tieg[u waqt esibizzjoni ta’ ritratti filwaqt li d-dinja talmu]ika setg[et tirrifletti fuq l-ewwel live gig ta’ Mick Jagger u s[abu li kien se[[ fil-Marquee Club ta’ Oxford Street (f’Londra) fl-1962. Intant, aktar interessanti hemm l-ispekulazzjoni liStones jistg[u jkunu qed i[ejju tour dinji ;did wara li l-kitarrista Keith Richards ammetta, jiem ilu, li l-grupp qed jiltaqa’ g[al numru ta’ provi. Dan il-kumment partikulari jista’ jfisser diversi possibbiltajiet. Fl-istess [in, Richards ma qalx meta hu, Jagger,

Charlie Watts u Ronnie Wood (ir-Rockers veterani lo[ra tal-grupp) se jer;g[u jag[tu l-kun/erti i]da sa[aq li hemm affarijiet li qed ji//aqalqu u li ja[seb li l[a;a definittivament g[andha ssir. Il-kriti/i tal-mu]ika qed jaraw sens ta’ spirtu u g[aqda ;dida fost il-membri tar-Rolling Stones li tul issnin kwa]i dejjem kienu fi//entru ta’ xi kontroversja u wkoll spikkaw il-battibekki interni bejniethom. Fl-istess [in, hu wkoll indikattiv la[[ar kumment ta’ Richards fis-sens li llum l-ispirtu bejnu u bejn s[abu hu e//ellenti. Sadattant, ir-ritratti talesibizzjoni – li ttellg[et

f’Somerset House, f’Londra, u li se ddum sas-27 ta’ Awwissu – iwasslu l-istorja tal-erbg[a ]g[a]ag[ li ddebuttaw fl-1962 u li (bilmu]ika tag[hom) saru simboli tar-’rewwixta kontra l-awtorità mag[rufa b[ala lestablishment’. Il-vja;; ta’ Jagger u s[abu hu anki dettaljat fi ktieb kommemorattiv bl-isem The Rolling Stones: 50 li fih jinkwadraw ‘il-[amsin sena fantasti/i’ tal-grupp, bl-erba’ mu]i/isti jnaqqxu isimhom b[ala ‘:ganti tar-Rock’. Fil-qalba tas-su//ess ta’ The Rolling Stones – illum ‘ambaxxaturi rinomati’ tal;eneru – tibqa’ r-relazzjoni mu]ikali ta’ Jagger ma’ Richards, li tmur lura g[al

]mien meta ma kinitx te]isti l-kultura popolari. Intant, mhux darba jew tnejn li fe;; l-inkwiet bejniethom, u mal-membri lo[ra tal-grupp, u proprju din is-sena, Richards kien talab sku]a lil Jagger g[al kummenti dispre;jattivi li kien g[amel dwaru filbijografija tieg[u Life (li [ar;et fl-2010) li anki wasslet g[al firda fi [dan liStones. L-a[[ar tour ta’ The Rolling Stones bit-tema The Bigger Bang kien dam sentejn u dan is-super-group ta kun/erti fi 32 pajji] (li g[alihom attendew mal-4.5 miljun dilettant) qabel lg[eluq memorabbli ta’ Londra, fl-2007.

L-ISTATI UNITI

Dehriet xokkanti jenfasizzaw il-[sara g[as-sa[[a mis-sigaretti Pakketti tas-sigaretti stampati b’dehriet ta’ pazjenti qed jie[du n-nifs fuq il-ventilaturi jg[inu biex in-nies li g[andhom il-vizzju tat-tipjip jag[tu ka] tat-twissijiet relatati dwar is-sa[[a. Studju li jibba]a fuq mitejn persuna li tpejjep u li deher fl-American Journal of Preventive Medicine sab li mat-83 filmija jkunu kapa/i jiftakru

t-twissija rigward is-sa[[a ladarba din tkun tkun akkumpanjata b’ritratt grafiku li jwassal messa;; /ar dwar il-konsegwenzi. Meta mbag[ad it-twissija tibba]a fuq il-kliem biss, ir-rata ta’ su//ess (ji;ifieri li l-messa;; jasal g[and innies) ma taqbi]x il-[amsin fil-mija. Ri/erkaturi millUniversità ta’ Pennsylvania – li u]aw tip ta’ teknolo;ija

mag[rufa b[ala eyetracking – ikkalkulaw i]]mien li tqatta’ kull persuna biex tara kwalunkwe parti tarreklamar (fuq il-pakketti tas-sigaretti) li ;;orr tikketti tat-twissija. Fl-esperiment inkwistjoni, kull parte/ipant li [ares lejn lirreklamar kien mitlub jikteb dawk it-twissijet biex [addie[or jikkalkula

kemm kapa/i timpressjona l-informazzjoni provduta. Intant, l-istudju jg[id f’ka]i fejn persuna (li tpejjep) tin;ibed malajr lejn il-kliem fit-twissija grafika u aktar ma lpersuna ssegwi d-dehra (xbiha) provduta fuq ilpakkett, akbar tkun ilpossibbiltà li din tiftakar sew l-informazzjoni provduta It-Tabib Andrew

Strasser, wie[ed millawturi ewlenin tal-istudju, qal bla tlaqliq li dawn huma ri]ultati importanti... ‘Dan g[aliex minbarra lvalur ta’ tikketta bi twissija grafika, ir-ri/erka tipprovdi [jiel dwar kif it-tikketti jistg[u jkunu aktar effettivi u bl-informazzjoni ‘l quddiem isservi g[allintroduzzjoni ta’ warning labels li j[allu impatt akbar b’ri]q is-sa[[a’.

Sadattant, Strasser jawgura li t-tikketti grafi/i jg[inu biex in-nies tinforma ru[ha aktar dwar is-sogri tat-tipijip u biex aktar persuni jidde/iedu li jwarrbu g[all-vizzju. Intant – u fuq ba]i ta’ din ir-ri/erka – l-Gvern tarRenju Unit ukoll qed jinvolvi ru[u f’konsultazzjonijiet dwar lippakkjar tas-sigaretti u prodotti o[rajn tat-tabakk.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

18 Attwalità

Napprezzaw il-[ajja u s-sa[[a Ri/erka m[ejjija mill-Organizzazzjoni Dinjija tas-Sa[[a turi li madwar id-dinja jmutu 5.4 miljun persuna kull sena, fosthom 650,000 Ewropew, min[abba l-u]u tat-tabakk u mard relatat mat-tipjip Fl-Ewropa biss l-imwiet jammontaw daqs ilpopolazzjoni ta’ Malta u nofs kull sena! Sfortunatament, ittabakk hu prodott legali li joqtol u jag[mel [sara lil kull min ipejjep u lil kull min hu espost g[ad-du[[an tieg[u. Fil-fatt joqtol madwar [amsin fil-mija ta’ dawk li ju]awh. {add fost dawk in-nies li jpejpu ma’ jista’ jkun jaf jekk hix se tolqot lilu jew le, [lief meta jkun tard wisq. Sas-sena 2030 hu stmat li fid-dinja l-imwiet se ji]diedu g[al aktar minn tmien miljuni fis-sena.

minn Joe Cassar il-Ministru g[as-Sa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità

inizjattiva biex ti;i introdotta l-li;i kontra ttipjip f’postijiet pubbli/i. Saru diversi inizjattivi o[ra b[al kampanji ta’ g[arfien dwar il-[sara tattabakk f’diversi postijiet fosthom fil-komunità, postijiet tax-xog[ol u skejjel. Iffukanja wkoll fuq it-tfal u t-tfajliet u offrejna diversi klassijiet g[al waqfien mittabakk. I]da xorta jibqa’ l-fatt li kwa]i 26 fil-mija tan-nies f’Malta g[adhom ipejpu. Hu /ar li dawn in-nies g[adhom mhumiex jag[rfu bi]]ejjed ir-riskji fuq sa[[ithom u lpossibbiltà ta’ mewt prematura. Dan il-fatt jista’ jiskora;;ixxi lil xi w[ud minnkom milli tkunu konsistenti jew milli tipperseveraw fit-t[e;;i; tag[kom ma’ dawn lindividwi li qeg[din fir-riskju.

It-tabakk jibqa’ problema

G[alkemm [afna minn dawn l-imwiet ji;ru f’pajji]i li g[adhom qeg[din ji]viluppaw, irridu nammettu li t-tabakk xorta g[adu problema f’pajji]na u qed jag[mel [sara kemm lillpoplu tag[na kif ukoll lillekonomija ta’ pajji]na. Fissena 2010 t-tabakk kien ka;un ta’ 366 mewta, ji;ifieri mewt ta’ persuna kuljum min[abba t-tipjip. Dan xorta qed ji;ri minkejja l-fatt li l-imwiet kaw]a tat-tipjip jistg[u jkunu evitati. Hemm xi w[ud li jieqfu i]da [afna o[rajn jibqg[u ju]aw it-tabakk tul issnin u b’hekk ikunu su;;etti g[al aktar mard. Mard ikka;unat mit-tabakk g[andu pi] fuq is-so/jetà g[aliex tkun me[tie;a aktar assistenza medika li b’konsegwenza ]]id il-pi] ekonomiku f’pajji]na. I]da l-ag[ar [a;a hi li b’mod aktar dirett teffettwa

Napprezzaw il-[ajja u sa[[itna meta proprju a[na b’sa[[itna... g[ax jaf ikun tard wisq

[a]in lill-persuna individwali u lill-familja tag[ha. It-tabakk jeffettwa l-produttività fid-

dinja tax-xog[ol u l-impjieg fih innifsu. Dan finalment jirrifletti fuq is-so/jetà u fuq

l-infiq ;enerali ta’ pajji]na li jolqot direttament li/-/ittadini kollha ming[ajr distinzjoni ta’ xejn. Azzjonijiet importanti Minkejja l-le;i]lazzjoni u l-azzjonijiet kollha li saru u

li g[adhom jsiru, mhux daqshekk fa/li li jikkonvin/u lin-nies biex jieqfu. G[alkemm pajji]na hu ]g[ir b’limitazzjonijiet fir-ri]orsi tag[na, imxejna passi ta’ ;gant f’dak li huma mi]uri ta’ kontroll tattabakk. Meta nqabblu dawn isservizzi u l-isforzi tag[na ma’ dawk ta’ pajji]i Ewropej hemm /erti aspetti li qeg[din minn ta’ quddiem fihom u o[rajn li qeg[din mexjin fuq l-istess livell. Hu bi]]ejed li nsemmu li fis-sena 2004 pajji]na [a l-

{add fost dawk in-nies li jpejpu ma jista’ jkun jaf jekk hix se tolqot lilu jew le, [lief meta jkun tard wisq u sa[[itna meta proprju a[na b’sa[[itna... g[ax jaf ikun tard wisq

Nag[tu valur lil sa[[itna Fl-a[[ar mill-a[[ar, il[ajja u s-sa[[a huma wisq ta’ valur biex ma jing[atawx il-prijorità. Ittipjip hu l-kaw]a wa[danija ta’ mwiet li jistg[u ji;u evitati kemm f’Malta u madwar id-dinja.

B[ala Ministru nixtieq nis[aq fuq il-fatt li g[alkemm il-Ministeru tasSa[[a l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità qed jag[mel [afna sforzi biex jitnaqqas it-tipjip, intom ilprofessjonisti g[andkom rwol ferm importanti f’dan il-qasam. In-nies, il-pazjenti tag[kom, g[andhom fidu/ja kbira fikom. G[aldaqstant g[andkom l-a[jar opportunità biex tg[inu lil dawk minnhom li jpejpu biex ibidlu l-im;iba billi tiggwidawhom u tg[inuhom jieqfu jpejpu.

Sas-sena 2030 hu stmat li fid-dinja l-imwiet se ji]diedu g[al aktar minn tmien miljuni fis-sena


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Ambjent 19

Malta tgawdi l-og[la kwalità ta’ ilma ba[ar... imma dan xi jfisser^ minn Clinton Sammut

B[ala g]ira, li g[andha kull lat u rokna mdawra b’ilma ba[ar hu ferm importanti li lkwalità ta’ dan l-ilma tkun g[olja kemm jista’ jkun filwaqt li jsir monitora;; biex naraw li din il-kwalità tin]amm. Dan g[aliex millilma ba[ar irridu nie[du lilma g[ax-xorb, prodotti talikel b[al [ut u mel[ kif ukoll nu]awh b[ala mezz ta’ ser[an u divertiment b[al ng[idu a[na l-g[awm. Hemm diversi modi kif din il-kwalità tal-ba[ar tista’ tkun impo;;ija f’riskju b’eventwalità li numru ta’ bajjiet jistg[u jing[alqu fosthom insibu tixrid ta’ kimika b[al ]jut u anki drena;; li jpo;;i s-sa[[a talbniedem u tal-annimali f’periklu eminenti. Ftit tal-jiem ilu [ar;et la[bar li Malta ;iet iklassifikata fit-tieni post filkategorija tal-og[la kwalità tal-ilma ba[ar g[all-g[awm. Dan hu unur kbir g[all-Malta g[ax barra li dan joffri kwalità ta’ [ajja g[olja lillMaltin li jag[mlu u]u minnu dan it-titlu internazzjonali jg[in biex jattira numru ikbar ta’ turisti lejn il-g]ejjer Maltin. Fuq din il-materja tkellimna ma’ Charles Bonnici li hu ssenior principal tad-direttorat tas-sa[[a ambjentali, rigward il-pro/ess marbut ma kif ti;i determinata l-kwalità tal-ilma tal-g[awm. Charles Bonnici spjega li dawk il-bajjiet kemm ramlin jew blat, lili huma tradizzjonalment iffrekwentati minn numru kbir ta’ Maltin u barranin jkun hemm mitt persuna jg[umu f’salt u li huma uffi/jalment identifikati b[al bajjiet g[al g[awm, hemm l-obbligu intitolati awtomatikament li jsiru testijiet tal-kwalità tal-ilma fuqhom. B’kollox flar/ipelagu Malti hawn 35

Charles Bonnici

bajja li minnhom jittie[du 87 kampjun tal-ilma. Dawn il-bajjiet huma maqsuma f’zoni mmarkati minn A sa D fejn A tirrappre]enta n-na[a ta’ isfel ta’ Malta, zona B i/-/entru, zona C in-na[a ta’ fuq ta’ Malta filwaqt li zona D ti;bor fi [danha l-G[awdex u lillKemmuna. Dawn iz-zoni huma importanti g[aliex in-numru ta’ kampjuni li jittie[du millba[ar ikunu mmarkati bl-ittra rispettiva taz-zona u numru li jimmarka l-bajja. E]empju lkampjun C-01 jirrappre]enta l-bajja tal-:nejna li tinsab fitTramunatana ta’ Malta. Il-metodu ta’ kif wie[ed jie[u l-kampjun hu wie[ed universali g[all-iStati Membri kollha tal-Unjoni Ewropea li hu tliet metri ’l barra mix-xatt u jittie[ed 30/m ta[t wi// lilma. Kif il-kampjun jittie[ed dan ji;i ssi;illat, immarkat u mqieg[ed f’cooler u jittie[ed fil-laboratorju g[al anali]i. F’dan il-ka] fil-laboratorju, il-kampjuni ji;u analizzati g[al ]ew; tipi ta’ bakterja dawk tal- E.coli (Escherichia coli) u I.enterococci (Intestinal enterococci) li huma ]ew; mikrobi li jag[mlu [sara lill-bniedem fosthom jikka;unaw infezzjonijiet fl-g[ajnejn, fil[alq, fil-widnejn u dijarea Meta ssir l-anali]i talkampjun din issir fi 48 sieg[a

fejn jittie[du n-numru ta’ mikrobi pre]enti ta’ kull spe/i msemmija. Dak tal-E.coli ma jridx jaqbe] 1000cfu g[al kull 100ml ilma filwaqt li talI.enterococci, li hu stmat b[ala l-aktar perikolu], innumru ta’ mikrobi ma jridx jaqbe] 500cfu g[al kull 100ml ilma. F’ka] li fl-ewwel 24 sieg[a dan il-kont jaqbe] ji;u kkuntattjat l-uffi/jal ta’ dik iz-zona partikulari, li hawn tlieta biss madwar lar/ipelagu, u jmorru ji;bru kampjun ie[or biex ji;i analizzat b’mod immedjat. Dan issir biex issir a//ertament li l-ilma analizzat hu vera kontaminat u mhux ta’ dak ir-ri]ultat in/identalment. F’ka] li t-tieni kampjun jimmarka l-istess ri]ultat lbajja ting[alaq b’mod temporanju biex tali kontaminazzjoni ma taffetwax is-sa[[a tal-g[awiem. Dan issir billi jo[or;u numru ta’ avvi]i li jinkludu avviz midDipartiment talinformazzjonib[al Gazzetta tal-Gvern, ji;u /irkulati emails, titellg[a fuq is-sit elettroniku u Facebook tadDirettorat g[as-Sa[[a Ambjentali. Barra minn hekk fuq is-sit elettroniku tad-direttorat jinstab rapport fiz-zoni kollha minn fejn dawn il-kampjuni jittie[du u ji;u assenjati hemm sinjali apposta li juru n-numru ta’ stilel li dik il-bajja [adet matul dik il-;img[a li jkunu riveduti

Minn bajjiet nodfa jgawdi kul[add

skont il-ka]. Meta ti;i identifikata tali kontaminazzjoni f’bajja partikulari, il-bajjiet qrib dik iz-zona ji;u wkoll kontrollati g[ax tali kontaminazzjoni bilkurrent tal-ba[ar tista’ timxi fil-bajjiet qrib. Ta’ min jinnota li dawn ilkampjuni u l-anali]i jittie[du mit-tielet ;img[a ta’ Mejju sat-tielet ;img[a ta’ Ottubru li b’kollox jammontaw g[al 23 ;img[a. Dawn il-;img[at imsemmija huma l-;ranet uffi/jali tal-g[awm. F’kull ;img[a ssir il-pro/edura talanali]i u r-ri]ultati jo[or;u fuq is-sit elettroniku fejn irri]ultati huma ferm fa/li li jinqraw mill-pubbliku. Hemm erba’ tipi ta’ klassifiki tal-kwalità tal-ilma, dak bi tliet stilel b[ala e//ellenti, bi tnejn b[ala tajjeb, b’stilla wa[da b[ala suffi/jenti u dak ming[ajr stilel b[ala kwalità baxxa. Dawn jitqieg[du fil-kaxxa korrispondenti g[al bajjiet u b’hekk wie[ed jie[u indikazzjoni fejn jista’ jmur jg[um. Ir-ri]ultati li jo[or;u ma

B’mod regolari jittie[du diversi kampjuni tal-ilma minn postijiet differenti biex ikun a//ertat li kollox hu kif suppost

jkunux biss validi g[al dik issena partikulari i]da jibqg[u jin;abru g[al erba’ snin s[a[ u meta l-pajji]i membri ji;u a;;udikati l-postijiet ta’ klassifikazzjoni, l-bord jara’ r-ri]ultati ta’ dawn l-a[[ar erba’ snin. Illum il-;urnata hu stmat li f’Malta g[andha 97.7 fil-mija tal-bajjiet madwar il-kosta klassifikati b[ala e//ellenti u li jing[alqu l-bajjiet min[abba n-nuqqas ta’ kwalità tal-ilma saret rari immens tant li 2011 l-ebda bajja qatt ma ;iet mag[luqa. Hu ferm importanti li b[ala /ittadini nag[mlu mill-a[jar biex in]ommu kemm il-bajjiet u l-ba[ar nadif kemm jista’ jkun g[ax barra li nag[mlu u]u minnu a[na stess u dawk g[e]ie] g[alina, bis-sa[[a ta’ din ir-ri]orsa qeg[din nattiraw numru ikbar ta’ turisti li ji;u apposta biex jg[umu f’ba[ar tant nadif u ta’ kwalità g[olja. G[al dawk li jixtiequ aktar informazzjoni rigward il-kwalità tal-ilma tal-g[awm huma m[e;;a j]uru s-sit elettroniku.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

20 Fotografija

Wirja ta’ fotografija bit-tema ‘Walks of Life’ minn E. V. Borg

“Hemm persuni meravilju]i f’kull settur tal[ajja; u[ud familjari, o[rajn le. Ag[mel [iltek u pprova ag[mel [bieb ma’ [afna persuni. Il-bnedmin huma, f’i]jed minn dimensjoni wa[da, likbar te]or li g[andna.” Din il-kwotazzjoni minn Bryant H. McGill hi l-kun/ett jew vi]joni wara wirja estensiva: ‘Walks of Life – A Photographic Exhibition’, su;;ett jew tema ri/erkata minn sitt fotografi Maltin li t[ares lejn il-bniedem b[ala te]or g[alkemm filpopolarità tal-[ajja lbniedem jista’ wkoll isir dipendenti fuq is-so/jetà. Din il-kollezzjoni ta’ madwar 80 xog[ol tinkludi ‘persuni minn kull settur tal[ajja’ dawk sinjuri u fqar, vanta;;ati u ]vanta;;ati, bniedmin b’talent u dawk ming[ajru: ir;iel, nisa u tfal. Il-wirja hi mqassma f’sezzjonijiet: tfal bi tbissima, atturi ppu]ati, mu]ika u l-palk – jazz, g[ana folkloristika, danza u ballet, anzjani jistrie[u, arkitettura u xeni Orjentali fl-Indja. G[alkemm ix-xog[ol filwirja hu ta’ format relattivament ]g[ir, il-wirja hi ppjanata u ppre]entata verament tajjeb skont issu;;ett u f’/erti ka]i wkoll f’pari jew gruppi.

Louis Agius, Stephen Buhagiar, Leonard Cocks, Mark Micallef, Raymond Muscat u David Sant huma l-fotografi parte/ipanti f’din il-wirja. Il-wirja til[aq livell ;enerali tekniku g[oli jekk mhux e//ellenti. Dwar illivell artistiku mil[uq hu diffi/li tikkonkludi li huma arti g[ax id-definizzjoni ta’ kreattività u ori;inalità hi su;;ettiva. Louis Agius jiddomina lwirja b’numru ta’ ritratti e//ellenti fosthom: ‘Floating Town’, belt mg[arrqa blilma fl-Indja, fi gri]i fiddiena u kompo]izzjoni vertikali li diffi/li ma tolqotx l-g[ajn bil-bilan/ li fiha ta’ dawl u dlam. }ew; xog[lijiet tal-istess fotografu huma: ‘Purple Umbrella’ li jissu;;erixxi moviment ikkaw]at mir-ri[, u ‘Moon Dance’, ballerina eleganti u delikata f’moviment ta’ ballet f’atmosfera m/ajpra, ma;ika u misterju]a. ‘Karmenu’, ritratt (portrait) ta’ anzjan ta’ Leonard Cocks, hu espressiv u jolqot l-g[ajn g[ax kwa]i grottesk fit-tikmix profond fuq wi//u. Hu studju fi]iku i]da fl-istess [in psikiku, karikatura reali li tesponi [ajja ta’ di]appunti, delu]joni u di]illu]joni, possibilment ri]ultat ta’ mrar u emar;inazzjoni totali. Ixxog[ol fih sens ta’ krudeltà

Il-kollezzjoni ta’ madwar 80 xog[ol tinkludi persuni minn kull settur tal-[ajja

‘Sweat’ me[ud minn David Sant

u tbatija terribbli. Dan ixxog[ol huwa relatat fil-vi/in ma ‘Old Marathon Man’ ta’ R. Muscat. Su;;ett ironiku, kwa]i sarkastiku, hu ‘In-Nies taxXog[ol’ ta’ Stephen Buhagiar: erba’ persuni inkwadrati f’erba’ twieqi ta’ gallerija ta’ ka]in politiku j[arsu ’l isfel lejn in-nies g[addejjin mit-triq. Fuq rashom f’ittri kbar poster bilkliem tat-titlu. Il-messa;; hu espli/itu waqt li fi kjaroskur, il-dwal mitigat jilg[ab fuq wi//hom mix-xellug g[allemin waqt li ji]died flintensità. ‘Rupees’ ta’ David Sant hu ritatt tal-g[a;eb fl-atmosfera li jo[loq ta’ mara anzjana qisha [ier;a minn tila ta’ Rembrant. ‘British Museum’ ta’ Mark Micallef jag[ti dehra monumentali u maestu]a ta’ spazju fluttanti (imtajjar) filMu]ew imsaqqaf b’materjal trasparenti mirfud minn

skeletru ;eometriku li jo[loq moviment g[al g[ajn ilbniedem. Raymond Muscat jikkrea kjaroskur formidabbli birritratt ‘G[ana Maltija’, erba’ g[annejja libsin qomos bojod ta[t sdieri suwed f’kompo]izzjoni bilan/jata u kuntrastu]a. ‘Log[ob tal-Karti’ ta’ Stephen Buhagiar jist[oqqlu kumment kritiku. Fuq ixxellug karti tal-log[ob definiti f’reali]u fotografiku mi]muma f’idejn ta’ persuna mo[bija jew barra millkompo]izzjoni waqt li lkumplament tal-kwadru huwa sfukat. ‘Clarisse’ ta’ Mark Micallef hu wi// ta’ tfajla ]ag[]ug[a immens sabi[a murija ma;enb ‘IxXall A[mar’ ta’ Leonard Cocks, wi// ta’ mara inno/enti u rilassat bi tbissima sedu/enti li ddewweb is-sil; waqt li ‘G[araq’ ta’ David Sant relatat f’dan il-grupp: – wi//

ta’ mara sewda, f’espressjoni emottiva u senswali li ma tindikax futur ferrie[i. Dawn ix-xog[lijiet huma ming[ajr dubju artisti/i u jiddokumentaw il-bniedem fil-mixja tal-[ajja ta’ kuljum i]jed b[ala te]or milli b[ala ma]]ra ma’ g[onq is-so/jetà. Il-wirja hi dokument kulturali u artistiku li jeduka u jo[loq kur]ità u apprezzament g[all-[ila teknika li jirnexxilu jikseb il-bniedem. Il-wirja ‘Walks of Life – A Photographic Exhibition’ imtellg[a mill-‘Malta Photographic Society’ hi attwalment miftuha g[allpubbliku sal-20 ta’ Lulju 2012 fis-sede tal-Awtorità tat-Turi]mu ta’ Malta, filBer;a tal-Italja, Triq Merkanti, il-Belt Valletta. {inijiet: it-Tnejn u lErbg[a: mid-9 a.m. sal-5 p.m.; It-Tlieta, il-{amis u l:img[a: mid-9 a.m. sas-2 p.m.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt For/ina NET Television, 21.00

Edizzjoni spe/jali tal-programm For/ina minn {al Qormi fejn din il-;img[a qed tkun i//elebrata l-festa ta’ San Bastjan. Din is-sena qed isiru festi spe/jali hekk kif is-So/jetà Filarmonika Pinto qed tfakkar il-150 sena mittwaqqif tag[ha. U proprju llejla l-istess banda tesegwixxi mar/ briju] u dimostrazzjoni bi statwa tal-qaddis martri. Il-programm jinkludi diversi intervisti u servizzi ta’ interess dwar in-nar u l-armar, ]ew; elementi importanti ferm f’din il-festa. Ma jonqosx ukoll li lpre]entturi jintervistaw persuni involuti direttament fil-festa, fosthom lill-kappillan. Rockna Radio 101 FM, 19>15

Michael Bugeja jintwervista lil Wyrd Animals, wie[ed mill-gruppi l-;odda fix-xena alternattiva. Wara se jkun hemm intervista ma’ The Shh (fir-ritratt), duo pjuttost ;did b’konnessjoni ma’ The Beangrowers, li dan l-a[[ar [are; l-ewwel xog[ol tieg[u.

Le indagini di Padre Castell - Rete 4, 21>00

Francis Fulton Smith

(fir-ritratt hawn ta[t) hu l-protagonist f’din is-sensiela

televi]iva :ermani]a li llum se jintwerew ]ew; episodju minnha li kwa]i kollha kienu ffilmjati u ambjentati f’Malta. Fost il-postijiet li naraw hemm il-Kalkara, il-Palazz il-Belt u l-Port il-Kbir. Fost il-Maltin li jidhru nsibu lil Paul Portelli u lil Aidan Aquilina.

Kultura u identità tal-Maltin Sajf Flimkien - NET Television, 18>10

Fil-qosor

Episodji kwa]i kollha mi;buda f’Malta

Marilù Vella

Vu/i Missjunarja Radju Marija, 21>00 Il-programm tal-lum se jlaqqag[na ma’ David Dye (fir-ritratt), so/ju tal-Museum li wettaq xog[ol missjunarju f’Korca fl-Albanija. Jag[ti deskrizzjoni tal-Kulle;; Preca li nbena

Audrey Harrison u Joséf Bonello jippre]entaw l-edizzjoni tal-lum ta’ dan il-programm, li nhar ta’ :img[a jiffoka primarjament fuq il-kultura u l-identità tag[na l-Maltin. Simon Mercieca fil-fatt se jitkellem dwar il-kultura Mediterranja li naturalment dik Maltija tifforma parti minnha. Marilù Vella [ar;et bl-idea tal-Gourmet Pastizzi, pastizzi li filwaqt li j]ommu t-tog[ma tajba tal-pastizzi huma ferm anqas ta’ [sara g[as-sa[[a. Il-programm se jlaqqag[na wkoll mad-direttur tal-films ]ag[]ug[ Ray Mizzi, li t-tielet film qasir tieg[u, The Medic, kiseb numru ta’ premjijiet f’festivals internazzjonali. Jing[ata tag[rif dwar il-Malta Jazz Festival u dwar l-Off Festival. U ladarba fil-programm hemm sehem Joséf Bonello, ma jistax jonqos li jkun hemm ukoll rokna fis-su;;ett li jispe/jalizza fih hu, ji;ifieri dwar l-inbid. Il-produzzjoni tal-programm hi ta’ Paula Fleri Soler.

hemm biex jag[ti edukazzjoni u li qed jitmexxa mill-Maltin. Jag[ti tag[rif dwar il-[idma li titwettaq, minkejja li l-pajji] hu wie[ed b’ma;;oranza Musulmana u Ortodossa.

Verdetto finale La 7, 23>30

Denzel Washington

(fir-ritratt) hu fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku tal-1992 li l-isem ori;inali tieg[u hu Ricochet. Naraw li pri;unier ja[rab mill-[abs u jkun

determinat li jpattiha lill-persuna li min[abba fiha spi//a l-[abs.

Xena mill-film ‘The Medic’ ta’ Ray Mizzi


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

22 TV#Radju

Relazzjoni li ;abet l-g[aw; Callas e Onassis - Canale 5, 16.10 06>00

Minisensiela bijografika Taljana li n[admet g[attelevi]joni fl-2005 b’re;ija ta’ Giorgio Capitani dwar relazzjoni ta’ m[abba li qatt ma spi//at fi ]wie; u li donnu aktar ;abet g[aw; milli risq. Il-persuni in kwistjoni t-tnejn kienu mag[rufin sew. Wie[ed is-sinjurun Aristotile Onassis u hi [add g[ajr is-sopran Griega ta’ fama internazzjonali Maria Callas. Il-parti ta’ Callas hi interpretata minn Luisa Ranieri. Naraw ukoll lil Anna Valle (fir-ritratt) fil-parti ta’ Jackie Kennedy.

101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fit-08>00)

09>00 09>05 10>00 10>05 11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Magazine 101 Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 19>15 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Ron (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin talA[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Focus 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Mill-Parlament 21:00 - BBC News 21:05 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 – Ru]arju 23:30 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 - Maltin Biss 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:15 - Dirett Parlament 18:45 - Mid-Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone (jinkludi 19:45 ONE News) 20:15 Collage 20:45 - Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - VO’s 24:00 - Bla Kantunieri (r) 02:00 - Weekend Party. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 Headlines 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 – Il-Polz ta/-?ittadin

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk (r) Night Style

16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Summer Mix! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 21:00 – }g[a]ag[ fisSajf (r) 22:00 – Il-Qaddis talJum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Rakkont, Ru[ il-Kelma, Upbringing, Tobba, Environment. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Teatru Miftu[ 10:00 - Santu Wistin: {ajja u Twemmin 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-:urnali 13:30 – Ktieb fl-Idejn 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 – Biex Hekk Jibqg[u Mag[n 20:00 – {The Soundtrack File 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 11:00 - Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l-Erwie[ 13:00 - Qari tar-Rumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Il-Muftie[ tal-G[erf 16:00 – Il-Kura tal-:nien 16:45 - Naturali 17:00 – G[arfuh fil-qsim tal-[ob] 17:30 Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 Angelus u Ru]arju 18:30 Quddiesa 19:00 - Qawsalla ta’ Kari]mi 20:00 - Alla g[ani fil[niena 20:30 – Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 - Proposto Spiritwali 23:00 - Ru]arju 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 Kompjeta 24:00 - Il-Ma[bub tal-Mulej. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-Kumpanija ta’ Tony 13:00 Ejjew G[andi 15:00 - All Time Favourites 17:00 - Melodiji talPassat 18:30 - All Time Favourites 22:00 - BeeZee Fridays. Smash Radio • 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 -Radio Motordrome 15:00 - Funky Town 16:30 - DJ My Kill 18:30 Xtravadance.

TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 Extraordinary Women (dok.) 14:00 - A[barijiet 14:05 Teleshopping 15:05 - Days that Shook the World (dok.) 16:00 A[barijiet 16:05 - Teleshopping 17:05 - Beast Legends (dok.) 18:00 - A[barijiet 18:10 - Sellili 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - King Kong. Film 2009 23:00 - L-A[barijiet 23:15 Mixage. TVM 2 07:00 - A[barijiet 12:00 - Malta u Lil Hinn Minnha 14:00 Sa[[tek l-Ewwel 14:10 - BBC The Truth About Food (dok.) 15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 BBC - Life of Mammals (dok.) 16:00 - Sa[[tek l-Ewwel 16:10 BBC - True Stories (dok.) 17:00 - Wirt, Arti u Kultura 17:30 Mela Isma’ Din 17:40 - BBC The Truth about Food (dok.) 18:30 - Asteriks 19:00 - A[barijiet bl-Ingli] 19:05 - Int Min Int? 19:30 - Waltzing Matilda 20:00 -

A[barijiet g[al Dawk Neqsin mis-Smig[ 20:10 - BBC - Life of Mammals (dok) (r) 21:00 F’Salib it-Toroq 22:00 - Mela Isma’ Din 22:10 - BBC - True Stories (dok) (r) 23:00 - Ti;rijiet Biss (r). ONE 07:00 - Breakfast News 09:05 :awhra Maltija 09:20 - Te]ori 09:30 - Nuni 09:40 - Minuta Wa[da 09:45 - Londri 10:00 Teleshopping 10:30 - Hazzard Daily Update 10:35 - Lapes u Karta 10:50 - Videos mu]ikali lokali 11:00 - Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 - Better Living Sajf (r) 13:30 - ONE News 13:40 Teleshopping 14:45 - Emilja (ep. 3) 15:40 - Minuta Wa[da 15:45 - Londri 16:00 - }ona Sport Sajf (r) 16:35 - Ieqaf 20 Minuta 16:55 - Clint on ONE 17:05 Teleshopping 17:30 - ONE News Update 17:35 - Team PL 18:05 Healthy Living 19:30 - ONE News 20:15 - Flippers 20:45 DJ Vision 21:35 - Gazebo (r) 22:35 - Kudos (r) 23:15 - ONE News 23:45 - Clint on ONE 23:50 - Flippers (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’

Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 104.6 Music Entertainment 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:20 - MEP u Int 19:30 {abbejtek (r) 20:30 - MillParlament 21:30 - Dokumentarju 22:00 - News 22:30 - Robert Musumeci Talk Show (r). Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00 u fid09:00) 10:00 - Tg 1 10:10 Unomattina vitabella 11:00 Unomattina storie vere 12:00 - E state con noi in tv 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 Verdetto finale 16:35 - 2 papà, nemici amici. Film 2009 17:15 Heartland (TF) 18:00 - Il commissario Rex (TF) 18:50 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techtechete - Il nuovo che fu 21:20 - Festival di Castrocaro 23:30 - TV7 00:35 L’appuntamento 01:05 - Tg 1 notte 01:40 - Sottovoce.

posto al sole 21:05 - La grande storia 23:15 - Tg regione 23:20 Tg3 linea notte 23:55 - Lucarelli racconta 01:15 - Zettel - Vita 01:55 - Andare e venire. Film ’72. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:35 Papà ha perso l’aereo. Film 2004 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Extreme Makeover Home Edition 15:10 Parenthood (TF) 16:10 - Callas e Onassis (l-1 parti) 18:45 - Il braccio e la mente 20:00 - Tg 5 20:30 - Veline 21:20 - Resto umile (varjetà) 23:30 Supercinema 23:55 - Tg 5 notte 00:25 - Veline 00:55 Mediashopping 01:10 - Big Shots (TF). Rete 4 07:45 - Più forte ragazzi (TF) 08:40 - The Sentinel (TF) 09:50 Detective Monk (TF) 10:50 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Cuore contro cuore (TF) 12:55 - Distretto di polizia 2 (TF) 13:50 - Il tribunale di Forum 15:35 - My Life - Segreti e passioni (soap) 16:05 - Gran Premio. Film ’44 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:10 Siska (TF) 21:00 - Le indagini di padre Castell (TF) 23:00 Criminal Intent (TF) 23:55 - I figli degli uomini. Film 2006.

Raidue 07:10 - Vite sull’onda (sitcom) 07:30 - Cartoons 10:15 - La complicata vita di Christine (TF) 10:35 - Tg 2 insieme estate 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 Tg 2 e... state con costume 13:50 - Tg 2 Eat Parade 14:00 - Senza traccia (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - The Good Wife (TF) 17:00 - One Tree Hill (TF) 17:50 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - NCIS - unità anticrimine (TF) 22:40 Brothers & Sisters (TF) 23:25 Tg 2 notizie 23:40 - Speciale L’Ultima parola 01:15 - Tg Parlamento 01:35 - Spazio 1999 (TF).

Italia 1 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Gossip Girl (TF) 15:55 - Le cose che amo di te (TF) 16:45 Friends (sitcom) 17:35 Mercante in fiera 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: NY (TF) 21:10 - In the Name of the King. Film 2006 23:45 - Conan il distruttore. Film ’83 01:45 - Rescue Me (TF).

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Le Signore. Film ’60 09:40 - La storia siamo noi 10:40 - Cominciamo bene 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr Piazza affari 14:50 - Tg 3 L.I.S. 15:00 - Tour de France 18:00 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:20 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Cotti e mangiati (sitcom) 20:35 - Un

La 7 07:00 - Omnibus 09:45 - Coffee Break (attwalità) 11:10 - Ti ci porto io 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 Lo sbarco di Anzio. Film ’69 16:10 - L’Ispettore Barnaby 18:00 - I menù di Benedetta 18:55 Cuochi e fiamme 20:00 - Tg La 7 20:30 - In onda 21:10 - Testimone d’accusa. Film ’57 23:20 - Tg La 7 23:25 - Tg La 7 sport 23:30 Verdetto finale. Film ’92 01:25 Tg La 7 .


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

TV#Radju 23 Favourite Channel 08:00 - Dun Benit 09:00 - Mrs Prichard 10:00 - Armar Festi 11:15 - Teleshopping 12:05 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 Festi 15:00 - Teleshopping 16:30 - ECO 17:00 Teleshopping 17:30 - Ashram 18:15 - F. News 18:30 - (ikompli) Ashram 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Ipokriti 22:00 Nintrefa ’l Fuq 23:15 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 - Romantica 17:00 Teleshopping 18:00 Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 11:55 - Beautiful 12:20 Centovetrine 12:45 - Che trucco 13:25 - Spose Extralarge 13:45 Giro giro bimbo 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 Giudice Amy (TF) 15:40 - The OC (TF) 16:30 - The Starter Wife (TF) 17:20 - Chante (TF) 17:40 - Dharma and Greg (sitcom) 18:00 - Non ditelo alla sposa 19:20 - Giro giro bimbo 19:35 - The OC (TF) 20:25 Una mamma per amica (sitcom) 21:10 - The Tudors (TF) 22:50 Beautiful. BBC Entertainment 07:10 - Tellytales 07:20 - Little Prairie Dogs 07:30 - Nina and the Neurons 07:45 - Teletubbies 08:10 - Boogie Beebies 08:25 Charlie and Lola 08:35 Keeping up Appearances 09:05 Lab Rats 09:35 - The Weakest Link 10:20 - EastEnders 10:50 Doctors 11:20 - Monarch of the Glen 12:10 - Great Ormond Street 13:00 - The Old Guys 13:30 - Keeping up Appearances 14:00 - The Weakest Link 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - The Inspector Lynley Mysteries 16:30 - Great Ormond Street 17:25 - The Weakest Link 18:10 - Walk on the Wild Side 18:40 - Doctors 19:10 - Doctor Who 20:00 - The Royle Family 20:30 - Twenty Twelve 21:00 New Tricks 21:50 - The

Impressions Show with Culshaw and Stephenson 22:20 - ’Allo,

’Allo! 22:50 - Live at the Apollo 23:35 - Little Britain.

. TCM 07:35 - Gunsmoke 08:35 Rawhide 09:35 - The Grapes of Wrath. Film ’40 (A) 11:55 Angel and the Badman. Film ’47 (U) 13:45 - Gunsmoke 14:50 The High Chaparral 16:00 - The Hired Gun. Film ’57 (U) 17:15 -

The Adventures of Sherlock Holmes. Film ’39 (PG) 18:55 Sherlock Holmes in Washington. Film ’43 (U) 20:15 - Murder Ahoy. Film ’64 (U) 22:00 Road to Perdition. Film 2002 (15).

MGM Movies 07:15 - The Great Train Robbery. Film ’79 (PG) 09:05 - Another Pretty Face. Film 2002 10:35 Mission of the Shark. Film ’91 (PG) 12:10 - The Initiation of Sarah. Film 2006 13:40 - Report to the Commissioner. Film ’75 (AA) 15:30 - Shock to the System. Film 2006 (15) 17:00 The Charge of the Light Brigade. Film ’68 (PG) 19:10 - The Calendar Girl Murders. Film ’84 (15) 20:45 - MGM’s Big Screen 21:00 - Teenage Bonnie and Klepto Clyde. Film ’93 (15) 22:30 - The Alamo. Film ’60 (PG). Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 08:00 - Kojak 09:00 - Wolff’s Turf 09:55 - Ironside 10:55 McLeod’s Daughters 11:55 - ER 12:55 - Kojak 14:00 - JAG 16:00 - Ironside 17:00 - Quincy, M.E. 18:00 - JAG 19:00 Ironside 20:00 - Kojak 21:00 Agatha Christie’s Poirot 22:53 Parole D’Amore 23:00 - ER. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: We’re Not in Kansas Anymore 08:10 -

Extreme Fishing with Robson Green: Alaska 09:05 Mythbusters: Hindenburg Mystery 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Dominican Republic 11:50 - Wheeler Dealers: Chevy Truck 12:45 - Fifth Gear 13:40 - American Chopper: Mark Buehrle Bike 14:35 - Dirty Jobs 15:30 - Mythbusters: Lead Balloon 16:25 - Deadliest Catch: Glory Days 17:20 - Extreme Fishing with Robson Green: New Zealand 18:15 - River Monsters: Cold-Blooded Horror 19:10 How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Curiosity:

Can You Live Forever? 21:00 Swamp Loggers 21:55 - Stan Lee’s Superhumans: Jaw Breaker 22:50 - A Haunting: The Calling 23:45 - A Haunting: The Apartment.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 Brothers and Sisters 12:15 Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 Alcatraz 17:30 - Amazing Race 18:15 - Days of Our Lives 19:05 - Films & Stars 19:35 - Person of Interest 20:30 - Glee 21:15 Gossip Girl 22:00 - Top Gear 23:05 - The Mentalist 23:50 How I Met Your Mother 00:15 2 Broke Girls 00:40 - Hung 01:10 - Bored To Death.. Biography Channel 07:00 - Eye for an Eye 07:30 America’s Court with Judge Ross 08:00 - Making Over America with Trinny and Susannah: Virginia Cheerleading Coach: Jennifer Stagg 09:00 - Hoarders: Jim and Susan 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Nancy Seaman 11:00 - Eye for an Eye 11:30 - America’s Court with Judge Ross 12:00 - The Real Hustle 13:00 - Storage Wars: Hook, Line and Sucker 13:30 Pawn Stars: Necessary Roughness 14:00 - John Edward Cross Country: Energy Abounds 15:00 - John Edward Cross Country: Spiritual Fuel 16:00 - The Real Hustle 17:00 - Hoarders: Jim and Susan 18:00 - Making Over America with Trinny and Susannah: Virginia Cheerleading Coach: Jennifer Stagg 19:00 - Storage Wars: Hook, Line and Sucker 19:30 - Pawn Stars: Necessary Roughness 20:00 - The Real Hustle. Hardcore Pawn: 21:00 - Gold War 21:30 - Family Feud. 22:00 - Swamp People: Hunter or Hunted? 23:00 - Lady Hoggers: Attack of the Juvies 23:30 - American Hoggers.

21>30 21>35 23>00

Bejni u Bejnek - Victor Camilleri NET News Chit Chat Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel^ Bejni u Bejnek - Luciano Micallef Simpati/i NET News Teleshopping NET News Simpati/i Teleshopping Déjà Vu NET News Sajf Flimkien Lift NET News Flusek For/ina - Festa ta’ San Sebastjan, {al Qormi NET News (ikompli) For/ina NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Rally

08:45 - Together to London 09:00 - World Junior Champ. Ath.: Day 4 (live) 11:00 - Tour de France Cycling: Stage 12: Saint Jean de Maurienne Annonay Davezieux (live) 17:15 - UCI World Tour Cycling: Tour of Poland: Stage 4 (live) 18:00 World Junior Champ. Ath: Day 4 (live) 22:00 - Australian Goldfields Open, Snooker (live) 23:00 - Bank of the West Classic Tennis: QF (live).

GO Sports 1 07:00 - RaboDirect Pro12: Rd 14: Leinster v Treviso 09:00 - Barclays PL: Wk 35: Arsenal v Man. C. 11:00 - The Champ.: Wimbledon 2012: Elena Baltacha v Petra Kvitova 12:30 - PL World: Wk 48 13:00 - Serie A: Rd 31: Lazio v Napoli 15:00 - FIFA Futbol Mundia 15:30 - PGA Aberdeen Management Scottish Open: Day 2 (live) 19:30 - Samsung Diamond League: London, England: Day 1 (live) 22:00 - PGA

Aberdeen Management Scottish Open: Day 2 02:00 - Barclays PL: Wk 37: Arsenal v Chelsea.

GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA Aberdeen Management Scottish Open: Day 1 13:00 - Barclays PL: Wk 35: Wolves v Arsenal 15:00 - The Champ.: Wimbledon 2012: Jo-

Wilfried Tsonga v Guillermo Garcia-Lopez 18:00 - Trans World Sport 19:00 - RaboDirect Pro12: Rd 15: Leinster v Scarlets 21:00 - Roma Channel.

17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:55 - My Animal Family 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 Pingu 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - My Animal Family 19:55 - The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Tiny Planets 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder.

Melita Sports 1 08:00 - Carling Cup: Rd 1: Shef. Wed. v Blackpool (r) 10:30 - La Liga: Mallorca v Real Madrid: dtd. 14.01.12 (r) 12:20 - Bundesliga: 1FC. Kaiserslautern v Borussia Dortmund (r) 14:15 npower Champ.: Birmingham C. v Coventry C.: dtd. 13.08.12 (r) 16:05 - WWE: NXT (r) 16:55 NBA: Boston @ LA Lakers (r) 18:45 - Cape Epic: 2012 South Africa: ep. 03 (r) 19:15 WWE: RAW. FIFA Beach Soccer WC Qual.: 20:05 - Italy v Israel (r) 21:25 - Russia v Germany (r). 22:45 - WWE: RAW (r) 23:35 - La Liga: Mallorca v Real Madrid: dtd. 14.01.12 (r).

Disney Channel 09:00 - Wizards of Waverly Place 09:25 - Mom’s Got a Date with a Vampire 10:40 - My Babysitter’s a Vampire 16:00 - Wizards of Waverly Place: The Movie 17:30 - Wizards of Waverly Place 17:55 - Jessie 18:20 - ANT Farm 18:45 - Good Luck Charlie 19:35 - So Random 20:00 - The Suite Life on Deck 20:25 - Fish Hooks 20:40 - Shake It Up 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place,

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga: 1FC. Kaiserslautern v Borussia Dortmund (r) 13:55 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:00 Copa Libertadores: Boca Juniors v Fluminense: dtd. 18.05.12 (r) 16:55 - 2012 Alpari World Match Tour: Sweden: Day 1 (r) 19:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r)

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Oswald 09:50 - Kipper 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 Anthony Ant 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Thomas and Friends 13:50 - Bob the Builder 14:00 - Fireman Sam 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Oswald 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - P.B. Bear and Friends

06>30 07>00 09>30 10>30 12>00 12>30 13>00 14.00 14>05 15>00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>10 19>35 19>45 20>30 21.00

Melita Movies 10:00 - Fat Albert 11:40 - Toy Story 3 13:25 - Spanglish 15:35 - Below The Beltway 17:07 Hollywood Buzz 17:30 - Big Daddy 19:05 - Cinema Verite 20:33 - Hollywood Buzz 21:00 X-Men: First Class 23:10 Cedar Rapids 00:35 - Never Let Me Go.

20:05 - Carling Cup: Rd 1: Shef. Wed. v Blackpool (r) 22:35 NBA: Boston @ LA Lakers (r) 00:25 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings. Melita Sports 10 19:00 - NBA: Boston @ LA Lakers (r) 20:45 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Portugal v Greece (r) 22:10 - La Liga: Rayo Vallecano v Real Madrid: dtd. 26.02.12 (r) 23:55 - Bundesliga: Borussia Dortmund v SC. Freiburg: dtd. 05.05.12 (r). Malta Stars 08:00 - Malta Handball Assoc.: Luxol v Kavallieri (r) 09:20 Melita GFA 1st Div.: G[ajnsielem v Xewkija: dtd. 04.01.12 (r) 11:05 - BOV PL: Sliema v Valletta: dtd. 28.01.12 (r) 13:20 - Football Nurseries (r) 13:55 MOC Olym. Special (r) 14:30 Malta Rugby Football Union: Valletta v Overseas: dtd. 13.03. 12 (r) 16:05 - Malta Basketball Assoc.: Denmark v Malta (r) 17:30 - Malta Handball Assoc.: Luxol v Kavallieri (r) 18:50 Melita GFA 1st Div.: G[ajnsielem v Xewkija: dtd. 04.01.12 (r) 20:35 - BOV PL: Sliema v Valletta: dtd. 28.01.12 (r) 22:50 - Football Nurseries (r) 23:25 MOC Olym. Special (r) 00:00 Malta Basketball Assoc.: Denmark v Malta (r) 01:25 Football Nurseries (r). Football Stars 1 08:00 - Carling Cup: Rd 1: Sheffield Wed. v Blackpool (r) 10:30 - La Liga: Mallorca v Real Madrid: dtd. 14.01.12 (r) 12:20 Bundesliga: 1FC. Kaiserslautern v Borussia Dortmund (r) 14:15 npower Champ.: Birmingham C. v Coventry C.: dtd. 13.08.12 (r) 16:05 - WWE: NXT (r) 16:55 NBA: Boston @ LA Lakers (r) 18:45 - Cape Epic: 2012: South Africa: ep. 03 (r) 19:15 - WWE: RAW. FIFA Beach Soccer WC Qual.: 20:05 - Italy v Israel (r) 21:25 - Russia v Germany (r). 22:45 - WWE: RAW (r) 23:35 La Liga: Mallorca v Real Madrid: dtd. 14.01.12 (r). Football Stars 2 12:00 - Bundesliga: 1FC. Kaiserslautern v Borussia Dortmund (r) 13:55 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:00 Copa Libertadores: Boca Juniors v Fluminense: dtd. 18.05.12 (r) 16:55 - 2012 Alpari World Match Tour: Sweden: Day 1 (r) 19:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 20:05 - Carling Cup: Rd 1: Shef. Wed. v Blackpool (r) 22:35 NBA: Boston @ LA Lakers (r) 00:25 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

24 Avvi]i PN

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. flAVVI}I POLITI?I SAN PAWL IL-BA{AR. Il-

Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Diskussjoni Politika bittema ‘Il-{idma tal-Gvern ?entrali u San Pawl il-Ba[ar’ mal-Ministri George Pullicino u Tonio Fenech u d-Deputati Nazzjonalisti ?ensu Galea u Michael Gonzi, il-{add, 22 ta’ Lulju fil-11 a.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Mistieden spe/jali dDeputat Nazzjonalista Carmelo Mifsud Bonnici u tmexxi Daniela Bartolo.

{AL SAFI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.

{AL BALZAN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322. L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;). SAN :ILJAN. Membri tal-

Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.

I}-}URRIEQ. Membri tal-

Kumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tallokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri ;odda.

AVVI}I SO?JALI RA{AL :DID. Il-Kumitat

Sezzjonali PN se jorganizza Barbecue, illum il-:img[a, 13 ta’ Lulju fis-7 p.m. quddiem lUffi//ju PN tal-lokalità. Prezz €15 g[all-kbar u €7 g[at-tfal sa 11-il sena. Biljetti mill-Uffi//ju PN, mill-helpers tar-raba’ distrett jew /emplu 99229973, 99057917 jew 79290954.

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’

Joe Cassar se jorganizzaw :urnata Sqallija, is-Sibt 14 ta’ Lulju. Tluq bil-katamaran g[al Pozzallo fil-5 a.m. u naslu lura Malta fil-11 p.m. }jara fis-suq ta’ Katania, Mount Etna u Auchan Shopping Complex. Prezz €145 u g[all-bookings /emplu 79459227 jew 99468624.

GEORGE PULLICINO. Il{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw Barbecue, il:img[a, 20 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-Grand Hotel Excelsior, ilFurjana. Prezz €26 g[all-kbar u €14 g[at-tfal ta’ ta[t it-12-il sena. G[al aktar dettalji /emplu 79062222 jew 21344589. TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw Barbecue, is-Sibt, 21 ta’ Lulju fil-lukanda Sea Bank, ilMellie[a. Prezz €15 g[all-kbar u €10 g[at-tfal ta’ ta[t l-10 snin. G[all-bookings /emplu 27327302, 79927302 jew ibag[tu email fuq fenechtonio@gmail.com. MARIO GALEA. Il-{bieb ta’ Mario Galea se joganizzaw Barbecue, is-Sibt, 21 ta’ Lulju g[and Grabiel, Wied il-G[ajn. Prezz €14 g[all-kbar u €5 g[attfal. G[all-biljetti /emplu 22992464, 99487102 jew 79369800, jew ming[and ilhelpers tas-soltu. PETER MICALLEF. Il{bieb ta’ Peter Micallef se jorganizzaw Barbecue, is-Sibt, 21 ta’ Lulju fit-8.15 p.m. fil-Lukanda Pergola, il-Mellie[a. G[all-biljetti /emplu 21465070 jew 79460054. CHARLÒ BONNICI. Il{bieb ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Barbecue, is-Sibt, 21 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-lukanda

Cavalieri, San :Iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal. G[al aktar informazzjoni /emplu 79047870.

SAN PAWL IL-BA{AR. Il-

Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Ri/eviment g[at-Tesserati, eks Membri tal-Kumitat, eks Deputati tad-Distrett, Rappre]entanti tal-G[aqdiet Lokali u {bieb, l-Erbg[a, 25 ta’ Lulju fit-8.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Mistiedna spe/jali lPrim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi u s-Sinjura Kate Gonzi.

Uffi//ju PN.

IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642.

BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN.

BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

{AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426.

{AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.

IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-

TONIO BORG. Il-{bieb ta’ Tonio Borg se jorganizzaw Barbecue, il-:img[a, 27 ta’ Lulju fil-lukanda Dolmen Resort, il-Qawra. Prezz €18 g[all-kbar u €9 g[at-tfal. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 79807644.

L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273985. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’

{AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew

Joe Cassar se jorganizzaw Pasta Night, il-:img[a, 27 ta’ Lulju fit-8 p.m. fl-Uffi//ju PN talMosta. Prezz €10 u g[all-biljetti /emplu 79459227 jew 99468624.

EDWIN VASSALLO. Il{bieb ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Barbecue, il-:img[a, 27 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €20 g[all-adulti u €10 g[at-tfal ta’ bejn il-5 u t-12-il sena. G[al aktar informazjoni jew trasport /emplu 21433869. CAROLINE GALEA. Il-

{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Barbecue, il-:img[a, 27 ta’ Lulju fit-8 p.m. fil-lukanda Pergola, il-Mellie[a. Prezz €17, li jinkludi l-ikel u t-trasport. Tfal nofs prezz. G[all-biljetti /emplu 99843564, 99491069 jew staqsu lill-helpers tas-soltu.

SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb

ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Barbecue, is-Sibt, 28 ta’ Lulju fit-8.30 p.m. fil-Lukanda Le Meridien, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal. G[all-biljetti /emplu 79010504 jew 21228585.

GEORGE PULLICINO. Il{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw ;urnata fuq il-Hera II f’G[awdex u Kemmuna, isSibt, 4 ta’ Awwissu. Prezz €25, li jinkludi l-ikel. G[al aktar dettalji /emplu 79062222 jew 21344589.

BBQ mill-Ferg[at S{PN, SI}M, MNPN, M}PN U APAN Data: Il-:img[a 3 ta’ Awwissu Post: Il-Lukanda Cavalieri, San :iljan {in: Fit-8.30 p.m. Prezz: €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal (minn 6 snin sa 12-il sena) Jattendi l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi. G[all-biljetti /emplu 79463770, 79490867, 99473932 jew 99470968. Trasport €2 jew parke;; fil-Portomaso Parking (€3) ji;i provdut jekk mitlub.

Uffi//ju PN.

IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567.

Uffi//ju PN.

79442733.

{AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN.

IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN.

IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN.

IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.

L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852.

L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507.

IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN.

IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com.

PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11

a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Passatemp 25

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin>5. u 6. Jum fost l-o[rajn …… (5,5) 6. Ara 5 7. Jag[lqu g[ajnejhom g[al dejjem (5) 10. Mhux twil (5) 11. Lesti s-sodda biex torqod (5) 12. Munita antika fil-g[ajn? (5) 14. Tingi] bil-kliem, kuljunar (5) 16. Tixtrih ukoll meta tixtri [;ie;a biex twa[[alha (5) 17. Taw bihom u xejru daqqiet lil xulxin (5) 18. Nofs tan-nofs s[i[ (5)

Weqfin>1. Issemmg[alna ftit mu]ika (6) 2. Xaqleb il-kmiem jew ilqliezi (6) 3. Kanzunetti bejn tnejn (6) 4. Itterrorizza bil-fatati (6) 8. Jekk ifittxu sew,

9. 12. 13. 14. 15.

g[andhom mnejn … dak li jridu (5) Imni]]el kobba fuq irkupptejh (5) Pri;unieri (6) Mo[[u hemm (6) G[amlu [oss b’[alqhom biex juru li ma qablux (6) Imnaqqas, imqassar (6)

Super Sudoku… mill-1 sas-16 Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 4 kaxxi b’4 nnumri kollha mill-1 sas-16.

Kur]ità

Soluzzjoni tal-biera[

Mimdudin> 5. Bobba; 6. Dalma; 7. O[ro;; 10. Fera[; 11. A[dar; 12. Faxex; 14. Bojod; 16. A[mar; 17. Nef[a; 18. Zalza. Weqfin> 1. Sbroff; 2. Xa[xa[; 3. Iddota; 4. Sammar; 8. Troxx; 9. Idejn; 12. Foxxna; 13. Xa[xa[; 14. Bnazzi; 15. Dukkar.

Il-;iraffa

?ess

Biex jieklu, il-;iraffi jiltaqg[u grupp madwar issi;ar tal-aka/ja u bis-sa[[a talistatura tag[hom jag[]lu lweraq li jkunu n-na[a ta’ fuq, aktar morbidi u li jag[tu gost. Kull ;iraffa tiekol sa 75 libbra weraq kuljum. L-ilsien hu twil 18-il pulzier. Tixrob sa 10 glalen ilma kuljum. Il-qalb t[abbat 170 darba kull minuta. L-g[onq hu qasir wisq biex jil[aq sal-art. Il-;iraffa hi litwal annimal fid-dinja.

Soluzzjonijiet

Isma’ ]-]ew; qniepen qabel taqtag[ha. Dan ifisser li biex wie[ed jidde/iedi fuq xi kwistjoni jrid jisma’ l-argument favur u kontra. Issabbar b’min idejjaqlek qalbek. Ifisser li bil-pa/enzja jirnexxilek tg[ix man-nies.

Jirba[ l-abjad

Il-Qawl

Df4 – f1

Fl-Amerika, 75% tan-nisa divorzjati jer;g[u ji]]ew;u. Hu stmat li sena minn [ajtek tqattag[ha tfittex o;;etti mitlufa. Napuljun Bonaparte kellu bi]a’ kbir mill-qtates. Il-kelb ‘Franch Poodle’ ori;ina fil-:ermanja. Il-mel[ hu l-unika ;ebla li tittiekel. B[all-ir;iel, in-nemus jippreferu nisa ;in;rin. L-O/ean Atlantiku hu aktar miela[ mill-O/ean Pa/ifiku. Sigmund Freud kien ipejjep 20 sigarru kuljum.

Dan il-pittur g[andu b]onn jixtri paletta ;dida g[ax tieg[u qdiemet [afna. Fl-istampa ta’ fuq narawh josserva g[axar paletti. Il-pittur g[a]el wa[da. Jekk telimina l-paletti ta’ ta[t, ara ssibx littra li kellha l-paletta li g[a]el.

L-g[a]la f’idejh

Minn hawn u minn hemm

L-g[a]la f’idejh

G[a]el il-paletta ‘d’

Problema ta’ M. Havel. Kif jista’ l-abjad jag[ti chekmate f’]ew; mossi?

Super Sudoku

Jirba[ l-abjad


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

26 Klassifikati

PROPRJETÀ Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

{a]-}ebbu;

TERRACED house ;dida f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond.

Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Santa Venera

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

G{ALL-KIRI

AVVI}I

Il-Belt Valletta

G[al kull xog[ol

POST g[all - kiri g[al u]u esklussiv g[all - kummer/ . Area 54 metru kwadru . G[al aktar informazzjoni ikteb P . O . Box 284 ‘ In Nazzjon ’.

Il-Fgura

{ANUT ;did fis-suq Class 4 lest minn kollox tajjeb g[al kull negozju, bil-fire alarm, cameras, toilet, e//. Bla rigal. Livell mat-triq, bil-parapett 33x20 pied, ;ewwa 22x30 pied u isfel 35x22 pied. ?emplu 99442591.

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq ilfil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al

kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Trasport bejn l-Ingilterra u Malta

GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.

G{ALL-BEJG{ Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.


Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

27 BOWLING

Stott Jr jeg[leb lil Spiteri fil-finali 14-il bowler lokali mal-aqwa 24 Paul Stott Jr g[eleb lil Mark Spiteri fil-finali talKampjonati Maltin talBowling. Il-bowlers Maltin waqt dawn il-kampjonati kisbu ri]ultati po]ittivi u 14 minnhom spi//aw mal-aqwa 24. Din kienet il-21 edizzjoni tal-Malta Open u din ilkompetizzjoni saret fl-Eden SuperBowl f’San :iljan. B’kollox kienu 44 ilbowlers li [adu sehem u dawn kienu ;ejjin minn 11-il pajji] minn madwar l-Ewropa. Irrebbie[ [a €5000. Il-bowlers kienu ;ejjin mill-Awstrija, lBel;ju, l-Ingilterra, il:ermanja, l-Irlanda, minn I]rael, l-Olanda, l-Italja, lI]vizzera u ovvjament, minn Malta. Il-format tal-kompetizzjoni baqa’ l-istess g[alledizzjonijiet pre/edenti u dan kompla ]ied mal-e//itament g[ax bowler li jkun mar [a]in fl-ewwel 12-il rawnd kellu /-

/ans li jpatti g[al dan f’sitt partiti o[ra. Dawk li ji;u mal-ewwel sitta fl-ewwel rawnd jg[addu b’bye u dan iffisser li dawn ikollhom inqas partiti x’jilag[bu fl-a[[ar ;urnata li tkun l-aktar wa[da diffi/li. Xi [a;a o[ra popolari f’dawn it-turnaments hi dDesperado Squad li tintlag[ab e]attament wara r-rawnd finali ta’ kwalifikazzjoni, qabel ilfa]ijiet finali. Dawk li ma jkunux ;ew mal-ewwel 21 wara l-ewwel rawnd ikollhom /ans ie[or li jag[mluha mal-aqwa 21 billi jittantaw xortihom f’partita o[ra. L-aqwa tliet ‘Desperados’ jg[addu malkumplament tal-bowlers. Wara li ntlag[bu r-rawnds kollha ta’ kwalifikazzjoni, kien Kenneth Arpa li sab ru[u fil-qu//ata. Dan kellu total ta’ 2802 punti, b’medja ta’ 233.5 punt f’kull rawnd. Christian Vandamme, mill-

Bel;ju, kien fit-tieni post b’total ta’ 2757 punt, b’medja ta’ 229.7 punt f’kull rawnd. I/-champion nazzjonali Mark Spiteri kien fit-tielet post b’2751 punt, b’medja ta’ 229 punt f’kull rawnd. L-Irlandi] Paul Stott Jr, li eventwalment spi//a biex reba[ il-kompetizzjoni, kien fir-raba’ post b’total ta’ 2746 punt, b’medja ta’ 228 punt f’kull rawnd. Intant, il-kumplament ta’ bowlers lokali li g[amuluha mal-ewwel 24 kienu Justin Caruana Scicluna (il-[ames post), Rankin Camilleri (is-sitt post), Neil Sullivan (id-disa’ post), Mauro Anastasi (lg[axar post), Joana Attard (il11-il post), Danial Swift (it12-il post), Sue Abela (it-13-il post), Mark Muscat (l-14-il post), Paul Baldacchino (il15-il post), Dennis Mercieca (it-18-il post), Philippe Vancell (il-21 post), u Tiziana Carannante (fl-24 post).

Christian Vandamme, Paul Stott Jr., Mark Spiteri u Rankin Camilleri

WEIGHTLIFTING

Jinkisru 16-il rekord nazzjonali L-Asso/jazzjoni Maltija tal-Weightlifting organizzat it-tieni edizzjoni talkompetizzjoni tal-klabbs li fiha [adu sehem 30 atleta, 10 minnhom tfajliet. Quddiem attendenza numeru]a filkumpless tal-Kottonera kienu tlieta l-klabbs li [adu sehem, u dawn kienu Cottonera, Starmax u Mcast WL Naxxar. F’din il-kompetizzjoni latleti Maltin kienu wkoll qed jipparte/ipaw fost 95 klabb minn [afna pajji]i differenti u b’kollox kien hemm 338 ra;el u 204 nisa.

Il-kompetizzjoni kienet missielta [afna, l-aktar bejn it-tim rebbie[, ji;ifieri dak tal-Kottonera, li kien immexxi minn Rodmar Pulis, u dak ta’ Starmax, immexxi minn Mark Farrugia u li g[al [in twil kien jinsab fuq quddiem. It-tim tal-Cottonera, li pparte/ipa b’14-il atleta u kiseb it-total ta’ 2751, Starmax, li pparte/ipa bi 13-il atleta, disg[a minnhom nisa, kiseb 2464. Il-klabb ta’ Mcast WL Naxxar ipparte/ipa bi tliet atleti seniors u kiseb total ta’ 883

punt. Il-kompetizzjoni kienet inkora;;anti [afna spe/jalment fejn jid[ol talent ]ag[]ug[ hekk kif 26 atleta li pparte/ipaw huma kollha ta[t is-16-il sena. Filkompetizzjoni nkisru 16-il rekord nazzjonali, disg[a minn Ivana Micallef filkategorija 75kg Juniors, sitta minn Nicole Gatt filkategorija 53kg fil-Youth, Junior u anke Senior. Joran Farrugia kiser rekord filkategorija +94kg Youths. L-a[jar atleta ra;el filkompetizzjoni kien Daniel

Serences ta’ Mcast li rnexxielu jerfa’ total ta’ 270kg u jag[mel 292 punt, filwaqt li fix-xena internazzjonali kiseb id-disa’ post minn minn 26 atleta. Filkategorija tan-nisa Nicole Gatt kellha refg[a totali ta’ 95kg u g[amlet 140 punt biex internazzjonalment kisbet l-14-il post minn 29 atleta minkejja li g[ad g[andha 15-il sena. Fix-xena internazzjonali ttim tan-nisa ta’ Starmax kellu debutt tajjeb [afna hekk kif minn 63 klabb li [adu sehem, temm fil-21 post. Huma

rnexxielhom jirb[u lil klabbs minn pajji]i kbar b[allIngilterra, il-Polonja, lAwstralja, l-Awstrija, il:ermanja, l-Iskozja, lAmerika, New Zealand, irRepubblika ?eka, ilFinlandja u [afna o[rajn. Il-kompetizzjoni kienet immexxija minn Jesmond Caruana bl-g[ajnuna tarreferees, Alfred Ellul Mercer, Simon Brincat, Stephen Borg, Gayle Caruana u Rodienne Balzan. Il-kompetizzjoni kienet possibbli bl-g[ajnuna talKunsill Malti g[all-Isport.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

28 Sport

SPARAR

Vella u Bezzina jimpressjonaw

Master Vella (xellug) waqt dimostrazzjoni tal-Hapkimudo ma’ Josef Spiteri

TAEKWONDO

Vassallo jikkompeti f’Ateni

Kyle Vassallo, li jag[mel parti mill-iskwadra nazzjonali tat-taekwondo, g[adu kemm ipparte/ipa fit-tielet kampjonat Ewropew g[al dawk bejn is-16 u l-21 sena li sar f’Ateni filGre/ja. Din kienet esperjenza unika g[al Vassallo g[all-fatt li kienet l-ewwel darba li kkompeta f’kategorija ta’ klassi ‘A’. Vassallo, li kien akkumpjanjat mill-kow/ nazzjonali Brian Saliba u l-g[alliem tieg[u u lphysical trainer, tilef l-ewwel log[ba kontra l-Azerbajian fejn l-avversarju wera li kien iktar ta’ esperjenza. Dan l-a[[ar il-Federazzjoni Maltija tat-Taekwondo kellha l-unur li tilqa’ lillKwanjamnim (Master) Christopher Vella (6th Dan Taekwondo) li kien hawn apposta sabiex imexxi numru ta’ sezzjonijiet, kompetizzjoni

tal-poomsae (forma) kif ukoll imexxi l-e]amijiet g[a//inturin l-iswed. Kwanjamnim Vella, li hu log[la awtorità fit-taekwondo g[al Malta, jg[ix il-:ermanja u ja[dem fil-Lussemburgu fejn ukoll jag[ti ta[ri; fit-taekwondo fil-klabbs kif ukoll lill-istudenti tal-Iskola Ewropea. Ilprogramm im[ejji kellu l-qofol tieg[u fil-kompetizzjoni talpoomsae u l-e]amijiet ta//inturin l-iswed. Il-hapkimudo hi sistema bba]ata fuq l-istil Korean talhapkido b’xi differenzi spe/jalment g[ax dan l-istil hu iktar orjentat lejn id-difi]a personali u kif ukoll g[all-fatt li l-granmastru li ]viluppah kellu wkoll esperjenza fil-kickboxing Korean u [allathom flimkien. Dan l-istil jinkludi [afna middaqqiet tat-taekwondo i]da

jenfasizza [afna fuq il-qbid u l[elsien mill-avversarju. Kwanjamnim Vella mexxa diversi sezzjonijiet fid-dixxiplina tat-taekwondo bil-g[an ewlieni li jipprepara a[jar lil dawk il-kandidati li kienu se jag[mlu l-e]ami ta/-/inturin liswed. Il-kandidati li g[addew b’su//ess kienu: Nicky Azzopardi – 2nd Dan Luke De Marco – 1st Poom Duncan Munro – 1st Poom Ir-rebbie[a tal-kompetizzjoni tal-poomsae kienu dawn: Emvin Mifsud – Senior C Rachel Mifsud – Pewee C Joel Genuis – Junior A Marie Claire Bonanno – Senior A Dawk kollha li g[andhom interess li jsiru jafu iktar dwar it-taekwondo g[andhom jiktbu fuq info@mtf.org.mt jew i/emplu 99265439.

ATLETIKA

Mifsud u Hili jibdew b’reb[a Aaron Mifusd ta’ Pembroke Athleta u Carmen Hili ta’ St Patrick’s bdew jiddefendu ttilu li reb[u sena ilu waqt ilBirkirkara St. Joseph 5K Road Running Series hekk kif dawn reb[u l-ewwel tellieqa tal-kategorija rispettiva tag[hom. Din hi l-10 edizzjoni ta’ dawn il-kampjonati. It-tliet tlielaq ta’ din is-sena qed isiru kollha fil-bypass talMtarfa. L-aqwa sitta f’kull tellieqa g[amlu r-rotta f’[in

ta’ mhux aktar minn 17-il minuta. Mifsud feta[ vanta;; sostanzjali mill-ewwel u sa nofs it-tellieqa kien di;à [alla lill-avversarji tieg[u warajh. Dan reba[ it-tellieqa hekk kif da[al f’[in ta’ 16-il minuta u disa’ sekondi. Dan il-[in hu rekord personali f’din ir-rotta g[al Mifsud. Mifsud iddomina imma lbattalja g[at-tieni post kienet wa[da missielta. L-erba’

atleti, Simon Spiteri ta’ St Patrick’s, Steve Chetcuti ta’ Birkirkara St Joseph, Clive Gerada , ukoll ta’ Birkirkara St Joseph, u Bertrand Sant, kollha kienu b’/ans tajjeb li jid[lu t-tieni. Spiteri g[eleb l-isfida ta’ dawn kollha u da[al it-tieni f’16-il minuta u 29 sekonda. Intant, Hili ddominat il-kategorija tag[ha u reb[et f’[in ta’ 18-il minuta u 54 sekonda.

Dan l-a[[ar, il-Malta AirRifle & Pistol Club organizza kompetizzjoni g[al numru ta’ tiraturi li kkompetew biex jiksbu d-dritt li jirrappre]entaw lil Malta filKampjonati tal-Isparar talCommonwealth li se jsiru f’Jersey f’Settemrbu li ;ej. Bla dubju, l-aktar li spikkaw waqt din il-kompetizzjoni kienu ]ew; nisa. Alison Vella u Eleanor Bezzina kienu ]-]ew; tiraturi li spikkaw waqt din il-kompetizzjoni u issa dawn ittnejn jirrappre]entaw lil Malta f’kampjonati barra minn Malta. Alison Vella kisbet reb[a fil-kategorija tal-air rifle u minbarra li reb[et waqqfet rekord personali ta’ 548 punt minn 600. Permezz ta’ dan il-punte;; Vella spi//a quddiem Michael Xuereb li ;ab 532 punt. Hynalka Adam, li g[adu ;did f’dan l-isport, mar tajjeb u spi//a t-tielet hekk kif ;ab 524 punt. G[al Adam dan

ukoll kien rekord personali u dan ikompli jawgura tajjeb g[al dan it-tiratur. Fir-raba’ po]izzjoni spi//at Annabel Borg li ;abet total ta’ 502 punti. Intant, Eleanor Bezzina reb[et il-kategorija tal’mixed’ air pistol hekk kif ;abet total ta’ 373 punt minn 400. Fit-tieni post spi//a Ray Cacciattolo u fit-tielet post spi//a Mario Mallia. Stephen Vassallo u Martin Grech spi//aw fir-raba’ u fil-[ames po]izzjoni rispettivament. Eleanor Bezzina issa tie[u sehem fil-kategorija tal-air pistol filwaqt li Vella se tie[u sehem g[all-ewwel darba fil-kategorija tal-air rifle fil-Kampjonati talCommonwealth. F’dawn il-kampjonati se jkun hemm jie[du sehem tiraturi tal-aqwa livell li se jkunu ;ejjin minn Wales, lIngilterra, l-Iskozja, l-Irlanda ta’ Fuq, Guearnsey, Jersey, Isle Of Man, minn :ibiltà u minn ?ipru.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Sport 29

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Oviedo Vici b’/ans li jie[u t-tieni reb[a infila minn Kenneth Vella

Fil-korsa tal-Marsa llejla ssir is-36 laqg[a tal-ista;un fuq seba’ ti;rijiet g[al ]wiemel tat-trott fuq distanza qasira ta’ 2140m. L-aktar ti;rija mistennija se tkun wa[da tal-klassi Premier li b[all-kumplament tat-ti;rijiet se ssir fuq distanza qasira ta’ 2140m u li fiha l-Fran/i] Oviedo Vici jipprova jie[u t-tieni reb[a konsekuttiva ta[t il-gwida ta’ Darren Mizzi. It-ti;rija Premier se tkun il-[ames wa[da u tibda fit-8.30pm. Hawn se nsibu 13–il ]iemel jie[du sehem li huma l-;did }vedi] ta’ seba’ snin Power Night Star, Veikko Hornline, Max d’Avignere, Op Le Cosseen, Net de Ginai, Bonus Kall, Nophenio de Lune. Oviedo Vici, Nuper, I Pitstop, Gentle Way, Nitesco d’Antony u Oscar de la Vallee. Misjuq minn Darren Mizzi, Oviedo Vici jibda favorit li jirre;istra t-tieni reb[a konsekuttiva u r-raba’ wa[da tas-sena minn Veikko Hornline (Carl Caruana) u Nitesco d’Antony (David Ellul). L-ewwel ti;rija tal-klassi Copper tibda fis-7pm. Tbassir

. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Royal Qui. Place – Jibilo du Terme, Garden Pax. . Klassi Bronze. Dist – 2140m. Win – Ariane A. Place - Louise Wood, Abzolute Pepper. . Klassi Bronze. Dist – 2140m. Win – Quoky du Soir. Place – Super Mack Grocer, Polytain. . Klassi Gold. Dist – 2140m. Win – Naja In Blue. Place – Wim, Reado November. . Klassi Premier. Dist – 2140m. Win – Oviedo Vici. Place – Nitesco d’Antony, Veikko Hornline. . Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Napolitano Sun. Place – Onwards Star, Passons d’Ortige. VII Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2140m. Win – Okilebo de Bremont. Place – Stoms Alex, Bankir Zon. I Ti;rija

II Ti;rija

III Ti;rija

IV Ti;rija

V Ti;rija

VI Ti;rija

OLIMPJADI

Neymar irid jikseb su//ess Il-plejer Bra]iljan Neymar qal li jrid jg[in il-pajji]u jirba[ il-medalja tad-deheb waqt l-Olimpjadi ta’ Londra. Minkejja li l-Bra]il hu mag[ruf g[all-istorja glorju]a fil-futbol, ironikament, l-ebda tim Bra]iljan qatt ma reba[ medalja tad-deheb waqt lOlimpjadi. Neymar, plejer ta’ Santos li g[adu 20 sena hu wie[ed mill-aktar plejers segwiti minn klabbs Ewropej u sta;un ilu dan kellu /-/ans jilg[ab fil-finali tat-tazza tad-dinja tal-klabbs kontra Barcelona. “G[andna tim b’sa[[tu bi]]ejjed biex jirba[. Minkejja li qatt ma rba[na medalja tad-deheb nafu li se nibdew b[ala wie[ed mittimijiet favoriti,” qal Neymar. Irrid ng[olli l-livell Il-captain tat-tim talatletika tar-Renju Unit Dai Greene qal li g[andu rresponsabbiltà li jg[olli llivell waqt l-Olimpjadi li se jsiru f’pajji]u stess. Dai

Greene g[adu kemm ;ie mag[]ul b[ala captain tattim u [afna kienu kuntenti b’din l-g[a]la g[ax filpassat kien hemm captains li ma kinux imwielda flIngilterra.

L-eks President tal-FIFA, Joao Havelange li hu akku]at b’tix[im

FIFA

Havelange akku]at b’korruzzjoni L-eks President tal-FIFA, Joao Havelange hu akku]at b’tix[im. Dan ]velawh rapporti f’Qorti fl-I]vizzera. Skont dawn ir-rapporti Havenlange ir/ieva somom kbar ta’ flus ming[and ISL, kumpanija li llum il-;urnata falliet. Havelange ir/ieva madwar 986,000 lira sterlina filwaqt li Ricardo Teixeira, li hu membru tal-Kumitat e]ekuttiv tal-FIFA, ir/ieva madwar 8.4 miljun lira sterlina. L-ISL kienet wa[da mill-kumpaniji li tikkollabora mal-FIFA u din falliet fl-2001. Skont stazzjon televi]iv Ingli] Havelange u xi uffi/jali o[rajn kienu [allsu biex isimhom ma jkunx ]velat meta kienu bdew l-investigazzjonijiet f’Novembru li g[adda.

Sena ilu l-President attwali tal-FIFA, Sepp Blatter talab biex l-ismijiet ikunu ]velati. Havelange kien ilu 24 sena President tal-FIFA u fl-1998 Blatter kien ;ie elett minfloku. Havelange b[alissa jinsab flisptar min[abba li qed jir/ievi kura g[all-artrite. Dan kien irtira mill-IOC f’Di/embru li g[adda, ftit ;img[at qabel ma kienu se jibdew linvestigazzjonijiet dwar il-ka] tal-ISL. Teixiera din is-sena rtira millkariga ta’ kap tal-Federazzjoni tal-Futbol Bra]iljan kif ukoll mill-kariga ta’ membru filKumitat li se jorganizza t-Tazza tad-Dinja tal-2014. Teixiera ma ]velax ir-ra;uni g[alfejn kien qieg[ed jirtira.

Din hi bla dubju daqqa ta’ [arta o[ra g[all-FIFA li qed tag[mel minn kollox biex te[les mir-reputazzjoni [a]ina li [adet dan l-a[[ar min[abba diversi ka]ijiet ta’ korruzzjoni. Sena ilu kien hemm il-ka] tal-elezzjoni Presidenzjali meta Bin Hammam kien irtira lkandidatura tieg[u jum qabel l-elezzjoni biex aktar tard sar mag[ruf li dan kien ir/ieva flus kbar biex jivvota lillpajji] partikolari fl-g[a]la ta’ min kien se jorganizza tTazza tad-Dinja tal-2018. IlFIFA din il-;img[a stess [abbret li [atret ]ew; uffi/jali biex ja[dmu fi [dan ilFederazzjoni u jeliminaw ilkorruzzjoni.

FORMULA 1

Schumacher irid ikompli Il-plejer Bra]iljan Neymar

“F’April li g[adda kkuntattjani Charles van Commenee u offrieli li nkun captain imma fl-istess [in qalli wkoll li se jkolli bi//a xog[ol iebsa u ta’ responsabbiltà kbira. Jien [adt i]-]mien biex idde/idejt u g[a]ilt li na//etta g[ax meta kont captain sena ilu waqt ilKampjonati Ewropej kienet esperjenza li mhu se ninsa qatt u bla dubju, li nkun captain tat-tim tal-atletika waqt l-Olimpjadi hi esperjenza unika,” qal Greene.

L-eks champion Michael Schumacher qal li jixtieq ikompli jikkompeti fil-Formula 1 anke matul l-ista;un li ;ej. Schumacher, li reba[ ittitlu mondjali g[al seba’ darbiet g[andu kuntratt mal-Mercedes sa tmiem l-ista;un u ddiri;enti tat-tim ikkonfermaw li jixtiequ j]ommu lil dan is-sewwieq u hu mifhum li fil;img[at li ;ejjin jibdew diskussjonijiet dwar ilkuntratt ;did. Id-Direttur tal-Mercedes Norbert Haug ilu jg[id li jrid i]omm lil Schumacher i]da dan tala[[ar, matul ix-xhur li g[addew qatt ma qal x’jixtieq. “G[adni mhux sodisfatt b’dak li ksibt minn kemm ilni ma’ dan it-tim. Ma rridx nirtira b[ala sewwieq li fallejt,” qal Schumacher. Schumacher irritorna g[as-sewqan fl-2010 u minn dakinhar ‘l hawn sie[bu Nico Rosberg kien a[jar minnu hekk kif dan reba[ Grand Prix u spi//a erba’ darbiet o[ra fuq il-podju matul is-sentejn u nofs li Schumacher ilu malMercedes. L-eks sewwieq tal-Ferrari. F’dawn is-sentejn spi//a biss darba fuq il-podju u dan kien filGrand Prix tal-Ewropa li sar ftit ilu.

Webber tkellem mal-Ferrari Is-sewwieq tar-Red Bull, Mark Webber ]vela li qabel ma dan ;edded il-kuntratt tieg[u mattim kellu diskussjonijiet mal-Ferrari. Matul dawn l-a[[ar xhur kien hemm [afna spekulazzjonijiet li Webber jista’ jing[aqad mal-Ferrari i]da s-sewwieq Awstraljan g[a]el li jibqa’ ma/-champions. Webber, li g[adu kemm reba[ il-Grand Prix ta’ Silverstone qal, “Iva, tkellimt mal-Ferrari imma g[a]ilt li nibqa’ hawn. Issa rrid niffoka li matul dan l-ista;un inkompli ni;bor il-punti. It-tim li na[dem mieg[u hu wie[ed mill-aqwa u kien g[alhekk li ;eddidt il-kuntratt,” spjega Webber. Ftit tal-jiem ilu i/-champions tar-Red Bull

Sebastian Vettel qal li minkejja li hu u Webber mhumiex l-akbar [bieb, jie[u gost ja[dem mieg[u. Dwar dan Webber qal, “Jien u Seb minn dejjem [dimna id f’id. Meta nin]lu fi/-/irkwit jien u hu nikkompetu kontra xulxin. Sena ilu hu ddomina kwa]i kull tellieqa imma fl-2009, fl-2010 u din is-sena l-istorja hi differenti,” qal Webber.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

30 Sport EUROPA LEAGUE

Hibs eliminati f’log[ba mimlija gowls minn Cristian Muscat

4

HIBS (4)

M. Muscat, E. Herrera, A. Pulis, R. Camilleri, S. Pisani, A. Cohen, B. Kristensen, M. Dias, J. Lima, J. Vandelanoitte, J. P. Farrugia Sost - J. Bezzina flok S. Pisani 74 min.

4

SARAJEVO (3)

A. Adilovic, I. Sesar, S. Husejinovic, I. Tatomirovic, Z. Belosevic, N. Zlatkovic, S. Torlak, D. Comor, E. Hadzic, A. Suljic, B. Gujic Sost – Z. Karamatic flok Z. Belosevic 46 min., R. Sunjevaric flok S. Husejinovic 67 min., N. Haskic flok E. Hadzic 82 min.

Imwissija - J. P. Farrugia 44 min., B. Kristensen 83 min. (H), S. Torlak 51 min. (S)

Skurjaw - E. Hadzic 12 min., 27 min., A. Suljic 23 min., R.

Sunjevaric 90 min. (S), M. Dias 22 min., 35 min., J. P. Farrugia 40 min., 44 min. (H) Referee - Adam Nemeth (Ungerija)

F’log[ba li fiha rajna tmien gowls, Hibernians kellhom wirja tajba kontra FK Sarajevo i]da temmew il-konfront fi draw ta’ 4-4 biex b’hekk tilfu l-konfront fuq ]ew; legs bi skor aggregate ta’ 9-6. Rimarkabbli hu l-fatt li flewwel taqsima rajna xejn inqas minn seba’ gowls. Il-Pawlisti kellhom nieqes lil Rodolfo Soares min[abba li kien sospi] wara li tke//a fil-konfront tal;img[a li g[addiet kif ukoll lil Clayton Failla u Jonathan Pearson. Kif mistenni FK Sarajevo [ar;u fuq l-offensiva u fil-11-il minuta Hadzic g[adda tajjeb bejn id-difi]a ta’ Hibernians però x-xutt b’sa[[tu tieg[u [abat mal-lasta bil-goalkeeper

Muscat meg[lub g[al kollox. Minuta biss wara huma fet[u l-iskor meta Suljic qassam fin-nofs lejn EMIR HADZIC u dan ming[ajr diffikultà tefa’ fix-xibka. Fis-17 il minuta corner g[al Hibernians mog[ti minn Jackson Lima però daqqa ta’ ras ta’ Vandelannoitte g[addiet ftit barra. }ew; minuti wara minn through ball ta’ Cohen lejn Jean Paul Farrugia, dan baqa’ javvanza però l-ballun kien imblukkat fil-pront millgoalkeeper Adilovic. Fit-22 minuta Hibernians kisbu l-gowl tad-draw meta minn kross tajjeb ta’ Andrew Cohen, ikkonnettja tajjeb MARCELO DIAS u permezz ta’ daqqa ta’ ras perfetta

g[eleb lil Adilovic. Minuta biss wara FK Sarajevo re;g[u marru fil-vanta;; meta Husejinovic g[adda tajjeb lejn ASMIR SULJIC u dan b’xutt fil-pront g[eleb lil Mario Muscat. Fis-27 minuta FK Sarajevo g[amluhom tlieta meta minn corner mog[ti minn Sesar g[ola tajjeb EMIR HADZIC u b’daqqa ta’ ras tajba g[eleb lil Muscat biex b’hekk skorja ttieni gowl personali fil-log[ba. Fil-35 minuta Hibernians regg[u sabu x-xibka meta Jackson Lima g[adda pass djagonali lil MARCELO DIAS li baqa’ javvanza u b’xutt angulat fil-baxx g[eleb lil Adilovic. Fl-40 minuta Hibernians kisbu l-gowl taddraw meta minn cross ta’ Vandelannoite, g[ola tajjeb JEAN PAUL FARRUGIA u permezz ta’ daqqa ta’ ras tajba skorja gowl mill-isba[. Fl-44 minuta Hibernians marru filvanta;; meta Marcelo Dias qassam lil JEAN PAUL FARRUGIA li b’xutt b’sahhtu g[eleb lil Adilovic. B’kuntrast g[all-ewwel taqsima fejn rajna xejn inqas minn seba’ gowls, it-tieni taqsima kienet ferm kwieta u nieqsa mill-azzjonijiet. Fit-72 minuta minn cross ta’ Cohen ikkonnettja tajjeb l-awtur ta’ doppjetta Jean Paul Farrugia i]da d-daqqa ta’ ras tieg[u spi//at barra. Fil-85 minuta xutt centrali tas-sostitut Johann Bezzina ;ie milqug[

TRASFERIMENTI

Ibrahimovic jista’ jitlaq lil Milan Skont rapporti fil-;urnali Taljani l-attakkant ta’ Milan Zlatan Ibrahimovic (ara ritratt) kif ukoll id-difensur tal-istess klabb Thiago Silva jistg[u jitilqu lil Milan u jiffirmaw ma’ PSG. PSG offerew is-somma ta’ €62 miljun g[al dawn i]-]ew; players u wie[ed irid iqis li minbarra li Milan ida[[lu 62 ta’ dawn it-tnejn je[ilsu minn ammonti kbar ta’ salarju li jag[tu lil dawn it-tnejn. Ibrahimovic fadallu kuntratt ta’ sentejn ma’ Milan u dan g[andu salarju ta’ €12 miljun fis-sena filwaqt li Thiago Silva, li g[adu kemm ;edded il-kuntratt b’[ames snin g[andu salarju ta’ sitt €6 miljun fissena. Dan ifisser li Milan, lil dawn it-tnejn fis-snin li ;ejjin iridu j[allsuhom €60 miljun. L-a;ent ta’ Ibrahimovic, Mino Raiola jinsab l-I]vezja jitkellem mal-klijent tieg[u filwaqt li ma’ Raiola hemm ukoll id-Direttur Sportiv ta’ PSG, Leonardo. Jekk Milan ine[[u lil Ibrahimovic dawn jidhru li minfloku se jakkwistaw lil Destro. Ibrahimovic g[all-bidu ma riedx jing[aqad ma’ PSG i]da

min[abba li dawn qed jakkwistaw diversi players dan jidher li bidel fehmtu. Jidher li biex Ibrahimovic jing[aqad ma’ PSG jonqos biss li l-klabb Fran/i] joffri salarju ta’ 14-il miljun ewro fis-sena minflok 12 li qed jaqla’ issa. CARROLL- L-attakkant ta’ Liverpool Andy Carroll jista’ jer;a’ jing[aqad ma’ Newcastle jew inkella ma’ West Ham. Ilkow/ tal-Hammers, Sam Allardyce ing[ata l-permess ming[and Liverpool biex jitkellem mal-attakkant internazzjonali Ingli]. Liverpool ma jridxu ibieg[u lil Carroll imma jisilfuh. Il-kow/ ta’ Newcastle Alan Pardew fa[[ar lil Carroll u qal li hu kuntent b’dak li kien g[amel Carroll mal-Magpies. Minkejja li Liverpool huma lesti biex ine[[u lil Carroll dan tal-a[[ar qatt ma esprima li jixtieq jitlaq lir-Reds. Fil-jiem li g[addew il-President ta’ Milan Silvio Berlusconi qal li hu interessat f’Carroll u jekk Ibrahimovic jitlaq ma’ PSG jista’ jag[ti l-ka] li r-Rossoneri jippre]entaw offerta uffi/jali.

Ri]ultati Taldykorgan v Lech Poznan Rustavi v Teuta Durres Shymkent v Jagodina Shirak v Rudar Pljevlja Aktobe v Torpedo Kutaisi Metalurg v Birkirkara Gandzasar v EB-Streymur Celik v Borac Banjaluka Daugava v Suduva Gomel v Vikingur Inter Baku v Narva JK Trans Jeunesse v Ljubljana Metalurgs v Montegiardino Siauliai v Tallinna MyPa v Druids AFC Zimbru v Bangor Kalmar v Cliftonville Rosenborg v Crusaders Stabaek v Jyvaskyla JK Mauren v Hafnarfjordur FK Senica v Budapest Hibernians v FK Sarajevo Llanelli v Kuopio Runavik v Differdang 03 Santa Coloma v Twente Mura v FK Baku Osijek v Santa Coloma Celje v Chisinau Golubovci v Pyunik Honved v Flamurtari

1-1

6-1 0-0 1-1 1-0 0-0 2-0 1-1 2-3 4-0 2-0 0-3 4-0 2-1 5-0 2-1 4-0 1-0 3-2 0-1 2-1 4-4 1-1 0-3 0-3 0-0 1-0 1-2 2-2 1-0

mill-goalkeeper avversarju Adilovic. Fis-87 minuta freekick ta’ Jackson Lima g[al Hibernians kien imblukkat tajjeb millgoalkeeper Adilovic. Fid-90 minuta FK Sarajaevo gabu l-

iskor indaqs meta Sesar g[adda tajjeb lis-sostitut RADAN SUNJEVARIC li b’xutt b’sa[[tu dijagonali g[eleb lill-goalkeeper Mario Muscat biex ftit minuti wara rreferee saffar it-tisfira finali.

EUROPA LEAGUE

B’Kara eliminati minkejja li ma tilfux Birkirkara kienu eliminati mir-rawnd ta’ kwalfikazzjoni tal-Europa League bil-gowl barrani kontra Metalurg Skopje tal-Ma/edonja. Fittieni leg tal-biera[ B’Kara ]ammew draw 0-0 lil Metalurg u dan fisser li t-tim mill-Ma/edonja ikkwalifika grazzi g[a]-]ew; gowls li skorja f’Malta ;img[a ilu meta dawn it-tnejn kienu ;ew draw 2-2. Minkejja li t-tim Karkari] kien l-aktar perikolu] it-tim ta’ Pawlu Zammit ma setax isib il-gowl li kien ifisser kwalfikazzjoni g[ar-rawnd li jmiss. Il-Karkari]i kellhom seba’ attentati fuq il-lasti avversarji filwaqt li kienu biss tlieta lattentati ta’ Metalurg fuq illasti ta’ B’Kara. Ta min jinnota li dawn i]]ew; timijiet laqtu l-lasta. Ilfatt li Metalurg kellhom [ames players imwissija juri kemm dawn kienu ta[t pressjoni kontra t-tim Malti. Wie[ed jista’ jg[id li B’Kara se j[ossuhom kemmxejn di]appuntanti bil-fatt li qalg[u ]ew; gowls f’Malta, wie[ed fl-ewwel ]ew; minuti u t-tieni wie[ed minuta wara li B’Kara kienu ;abu d-draw. Fl-ewwel leg Metalur kienu marru fil-vanta;; wara ]ew; minuti permezz ta’ Nestorovski. B’Kara kienu wettqu reazzjoni mill-aqwa u skurjaw ie[or permezz ta’

0

METALURG S

0

B’KARA

12- Pavlovic(GK), 5Kralevski, 13- Dragovic, 21- Petkovski, 7- B. Ljamcevski, 20- Krstev(C), 27- Stevanovic, 22Curlinov, 16- Dimoski, 4Alomerovic, 9- Nestorovski

1- Gauci(GK), 3- Rodrigo Pereira, 6- Fenech, 19Zerafa, 24- Muscat, 11Shodiya, 17- Dos Reis, 23Jorge Santos, 15Vukanac(C), 21 - Scicluna, 16- Camenzuli

Imwissija – Kralevski 20’

(M), Curlinov 45’ (M), Alomerovic 46’ (M), Dragovic 48’ (M), P. Fenech 62’ (B), Kristev 90’ (M) Referee - Alexander Harkam (Awstrija)

Curlinov. Mifsud Triganza ;ab id-draw tliet minuti mittmiem u minkejja li B’Kara ;ew eliminati wie[ed irid jg[id li dan bla dubju hu ri]ultat po]ittiv g[al dan it-tim Malti li hu l-uniku tim Malti li kien impenjat fl-Ewropa li ma tilifx log[ba fuq ]ew; legs.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

Sport 31 FUTBOL

Man City jbig[u l-biljetti f’[in rekord I/-champions Ingli]i Man City ]velaw li bieg[u s-season tickets f’[in rekord. Man City bieg[u dawn it-36,000 elf biljett meta fadal madwar xahar g[all-bidu talkampjonat anke jekk il-prezz tal-biljetti huma 9% og[la. Bla dubju l-fatt li Man City reb[u lkampjonat wara nuqqas ta’ 44 sena i;;enera entu]ja]mu kbir fost il-partitarji li issa jridu jaraw lit-tim tag[hom jasal anke sal-qu//ata tal-futbol Ewropew. Minbarra li sta;un ilu Man City reb[u l-kampjonat, sena qabel dawn kienu reb[u l-FA Cup iu kien minn dakinhar fejn il-players u l-kow/ bdew jemmnu li Man City jistg[u jirb[u lkampjonat. Ftit tal-jiem ilu l-kow/ ta’ Man City Roberto Mancini ;edded il-kuntratt tieg[u mal-klabb sal-2017, anke jekk kien hemm tentattivi min-na[a tal-FA Russa biex ta[tru b[ala kow/ tat-tim nazzjonali minflok Dick Advocaat li [alla l-kariga wara l-Euro 2012. Matul l-ista;un li g[adda Man City kienu eliminati mill-fa]i tal-gruppi ta/-Champions

League u bola dubju din id-darba jridu javanaw aktar f’din il-kompetizzjoni presti;ju]a. Cahill qed jirkupra Id-difensur ta’ Chelsea Gary Cahill qal li hu ferm kuntent bil-mod ta’ kif dan qed jirkupra mill-injury li ]ammitu barra millEuro 2012. Cahill, li reba[ i/-Champions League ma’ Chelsea kien kiser geddumu f’partita ta’ [biberija kontra l-Bel;ju, li saret ftit jiem qabel il-Euro f’Wembley. :img[a ilu t-tobba ne[[ewlu l-[adid minn [alqu u issa dan jista’ jiekol ikel solidu minflok ikel tat-trabi. “Kuntent bilmod ta’ kif qed nirkupra. Kont kwa]i lest biex nilg[ab fil-Euro u kif rajt l-xray ixxukkjajt ru[i,” spjega Cahill. Rigward l-ista;un li ;ej Cahill qal li lplayers, wara li sta;un ilu reb[u l-FA Cup u /-Champions League iridu jkomplu jirb[u. “Kont kuntent li Di Matteo kien konfermat.

Ninsabu [erqana biex ner;g[u nibdew na[dmu mieg[u,” qal Cahill.

Players ta’ Man City ji//elebraw ir-reb[ tal-kampjonat

BASKETBALL

FORMULA 1

Reb[a o[ra g[al Malta

De Vilota qed tirkupra bil-mod

It-tim nazzjonali tan-nisa li qieg[ed jie[u sehem fil-kampjonati Ewropej tal-FIBA kiseb reb[a o[ra, din id-darba kontra l-iSkozja. Wara rreb[a kontra l-Moldova Malta reb[et bi skor ta’ 80-57 kontra l-Isko//i]i. B’din ir-reb[a, ilholders issa jinsabu fil-qu//ata ta’ Grupp A. L-Iskozja reb[et l-ewwel log[ba 73-54 kontra l-Azerbajian i]da ma setg[et tag[mel xejn kontra l-qawwa tal-Maltin. Fl-ewwel ]ew; minuti l-Maltin kienu di;à 6-0 minn fuq u wara l-ewwel fa]i tal-partita l-Iskozja irkupraw u ;abu l-iskor indaqs 12-12. Malta wettqu reazzjoni u g[amlu sitt punti o[ra biex reb[u s-sessjoni 18-12. Fit-tieni sessjoni Chritisna Grima g[amlet basket u minn hawn ‘il quddiem

Is-sewwieqa tal-Marussia Maria de Vilota qed tikrupra bilmod u issa m’g[adhiex ta[t kura intensiva. Sa qabel tmiem il;img[a din se tirritorna d-dar fi Spanja. De Vilota kienet we;;g[et f’]ona vi/in ta’ Silverstone meta kienet qed tittestja l-karozza u baqg[et die[la fi trakk li kien ipparkjat. De Vilota tilfet g[ajnejha l-leminija. Fi sqtarrija fuq is-sit elettroniku tal-Marussia kien hemm miktub li l-jiem li ;ejjin se jkunu kru/jali g[al De Vilota li g[ad g[andha 32 sena. Fi tmiem il-;img[a fil-Grand Prix ta’ Silverstone [afna sewwieqa awguraw lil De Vilota u Mark Webber iddedika r-reb[a g[aliha. De Vilota s’issa kienet operata darbtejn u qed titkellem malfamilja u dan hu sinjal importanti.

il-Maltin fet[u vanta;; ta’ 12-il punt. Il-Maltin iddefendew dan il-vanta;; u fil-fatt ]iedu ma’ dan l-istess vanta;; g[al skor ta’ 38-23. It-tielet sessjoni bdiet b’ritmu tajjeb g[allMaltin li kienu meg[juna bit-three pointer ta’ De Martino. Sa nofs din is-sessjoni l-Maltin kienu 55-25 minn fuq. Minkejja li lejn l-a[[ar tas-sessjoni l-Isko//i]i kienu a[jar Malta xorta kienet qed tgawdi vanta;; ta’ 65-32. Fl-a[[ar sessjoni l-Isko//i]i kienu ferm a[jar u u naqqsu d-distakk g[al 22 punt billi g[amlu liskor 70-48. Malta irkupraw tajjeb u spi//aw biex reb[u l-log[ba 80-57. Rebecca Brincat Thoresen spi//at b[ala l-aqwa skorer hekk kif g[amlet 20 punt. TOUR DE FRANCE

Rolland jirba[ il-11-il tappa Il-Fran/i] Pierre Roland reba[ il-11-il tappa tat-Tour de France filwaqt li Bradley Wiggins g[eleb lil Cadel Evans lejn l-a[[ar fa]i biex kabbar il-vanta;; tieg[u filklassifika overall. Din bla dubju hi l-aktar tappa diffi/li ta’ dan it-tour u r-rotta hi fl-Alpi. Din kienet Luxol St Andrews [abbru li akkwistaw lill-midfielder ta’ Qormi FC, Joseph Farrugia (lemin). Farrugia, li kien captain tal-klabb ta’ Qormi hu t-tieni akkwist ta’ Luxeol wara li dawn akkwistaw ukoll lill-goalkeeper Matthew Towns. F’kumment li ta l-President tal-klabb Steve Abela qal li hu kuntent bil-fatt li Farrugia, spe/jalista tal-free kicks, g[a]el lil Luxol minkejja li kellu diversi offerti ming[and klabbs o[rajn.

OLIMPJADI

Phillips Idowu f’kundizzjoni tajba

L-atleta Ingli] tat-Triple Jump Phillips Idowu qal li jinsab f’kundizzjoni tajba ftit jiem qabel ma jibdew l-Olimpjadi f’Londra. Idowu kellu injury u kien hemm [afna li kienu xetti/i dwar il-fatt jekk dan jil[aqx jirkupra jew le. “Ninsab tajjeb. Jien bniedem kwiet u ma n[obbx inwieg[ed. Jien qatt ma tkellimt dwar l-injury li kelli g[ax irkuprajt tajjeb. Sakemm in-nies kienu qed jitkellmu dwar l-injury tieg[i jien bqajt na[dem g[al rasi,” qal Idowu.

it-tieni reb[a li kiseb Rolland f’tour. Rolland g[eleb l-isfida ta’ Pinot u Froome. Intant, Fabian Cancellara [abbar li se jitlaq mit-Tour de France min[abba li martu qed tistenna tarbija. Cancellara qal li din kienet de/i]joni iebsa g[ax kien qed jie[u gost jikkompeti fit-Toru.

:

Kif spi//aw

Pierre Rolland, 2. Thibaut Pinot, 3. Chris Froome, 4. Jurgen Van den Broeck, 5. Vincenzo Nibali 1.

:

Klassifika :enerali

Bradley Wiggins, 2. Chris Froome, 3. Vincenzo Nibali, 4. Cadel Evans

Nisa mill-Arabja Sawdita fl-Olimpjadi G[all-ewwel darba flistorja l-Arabja Sawdita se tkun rappre]entata minn atleti nisa waqt l-Olimpjadi. Il-Kumitat Olimpiku idde/ieda li jibg[at judoka u atleta li tie[u sehem fl-800m. Wodjan Ali Seraj Abdulrahim Shahrkhani se tie[u sehem fil-kategorija

tas-78kg fil-judo filwaqt li Sarah Attar se ttellaq fil800m. Dan kollu wara li lIOC u l-Kumitat Olimpiku tal-Arabja Sawdita qablu li jintbg[atu nisa fl-Olimpjadi. Il-President tal-IOC, Jacques Rogge qal li din la[bar hi wa[da ferm po]ittiva. Fix-xhur li

g[addew [afna gruppi favur id-drittijiet tal-bniedem [e;;ew lill-Kumitat Olimpiku tal-Arabja Sawdita biex jibg[at nisa jikkompetu f’Londra. Din id-de/i]joni tfisser li issa kull pajji] li se jie[u sehem fl-Olimpjadi se jkun rappre]entat kemm millir;iel kif ukoll minn nisa.


Il-:img[a, 13 ta’ Lulju, 2012

32 Lokali

Rekluti ;odda tal-Korp tal-Pulizija waqt il-quddiesa li saret fil-Konkatidral ta’ San :wann fl-okka]joni tal-198 anniversarju tal-Korp (Ritratti> Michael Ellul)

Lejn aktar tis[i[ tal-Korp tal-Pulizija Kumitat se janalizza l-[idma tal-korp u jissu;;erixxi kif din tista’ tkompli titjieb Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi, jippre]enta medalja lill-membru tal-korp g[as-servizz li ta

minn Jerome Caruana Cilia

Il-Gvern se jwaqqaf kumitat bil-g[an li janalizza l-korp talPulizija u jara kif se ji;i msa[[a[ u g[aldaqstant x’riformi hemm b]onn li jsiru. Hu qal li dan il-kumitat se jkun lest li jag[mel dak kollu ne/essarju biex isir l-investiment fil-korp u b’hekk ji;;edded u jaqdi a[jar dmirijietu. Dan intqal mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqt il-qofol tal-attivitajiet b’rabta mal-198 Anniversarju mitTwaqqif tal-Korp tal-Pulizija li ntla[aq nhar il-{amis 12 ta’ Lulju – f’Jum il-Pulizija - bi//erimonja ta’ unuri fid-depot

tal-Pulizija fil-Furjana. Il-Prim Ministu Gonzi qal li l-g[oti tal-midalji lill- membri tal-Pulizija dda[[al 22 sena ilu u mumenti b[al dawn huma essenzjali g[all-apprezzament u l-gratitudni g[all-qadi ta’ dmirijiethom. Hu sostna li min jinvesti f’pajji]na, ifittex li jinvesti f’pajji] b’ser[an tal-mo[[ u sigur. Il-Prim Ministru qal li lgvern irid l-a[jar ghall-korp tal-Pulizija. Il-korp tal-Pulizija f’Malta twaqqaf fit-12 ta’ Lulju tal1814, 15-il sena qabel ilPulizija Metropolitana ta’ Londra. Minn dakinhar sal-

lum, il-korp tal-Pulizija dejjem kien pilastru g[as-so/jetà Maltija. Dan minkejja li saru tibdiliet kbar fil-korp, b’mod spe/jali fl-u]u tat-teknolo;ija u apparat modern ie[or. In-Nazzjon [adet il-kummenti ta’ ]ew; kuntistabbli li ng[ataw unur spe/jali li ddistingwew ru[hom minn o[rajn. Il-Kuntistabbli Fabio Schembri ma kienx xog[ol meta arresta ]ew; persuni b’pussess taddroga kannabis f’Di/embru li g[adda. Hu qal li min[abba li jifforma parti mill-iskwadra mobbli, mill-ewwel induna li hemm xi [a;a mhux sewwa. G[aldaqstant g[amel kura;; u

media•link COMMUNICATIONS

intervjena g[all-;id tas-so/jetà. Tkellimna wkoll mal-kuntistabbli Robert Vassallo li wkoll kellu jitlaq mill-jum frank tieg[u u jmur jaqdi dmiru. Kien qed jaqta’ xag[ru fil-Furjana, meta r/ieva telefonata rigward ]ew; persuni li kienu g[adhom kemm ikkommettew numru ta’ serqiet minn karozzi li kienu ipparkjati f’’Ta’ Qali. Hu qalilna li b’dan il-mod il-pulizija jkun verament 24 sieg[a servizz. Il-Kummissarju tal-Pulizija John Rizzo qal li l-[ajja talpulizija mhix fa/li g[ax ikollhom i[abbtu wi//hom ma [afna problemi varji. Hu qal li

l-[ajja ta’ Pulizija hi sfida kontinwa. I/-/elebrazzjonijiet tal-biera[ bdew meta fid-9 a.m., il-Banda tal-Pulizija g[amlet parata minn Triq ir-Repubblika sa quddiem il-Konkatidral ta’ San :wann fejn saret il-Gwardja tal-Unur. Wara saret quddiesa solenni //elebrata mill-E//ellenza Tieg[u l-Isqof Mario Grech fejn g[aliha attendew l-g[ola awtoritajiet tal-pajji], fosthom il-Prim Ministru Lawrence Gonzi, il-Kummissarju talPulizija John Rizzo u lBrigadier Martin Xuereb fost o[rajn.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.