www.media.link.com.mt
Numru 13,188
€0.55
Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Simon Busuttil jikxef li kien Muscat is-sors ta’ informazzjoni Muscat ji;bed it-tapit minn ta[t saqajn Sant minn Rebecca Borg
L-Ewro Parlamentari Simon Busuttil ]vela li kien il-leader Laburista tal-lum, Joseph Muscat, li ftit ;ranet qabel l-Elezzjoni :enerali tal-2008 parla u fta[ar mieg[u, waqt titjira lejn Brussell, li kien jaf x’qed jin[ema fil-qalba tal-MLP. Muscat kien ]vela listrate;ija li l-Kap talOppo]izzjoni ta’ dak i]]mien, Alfred Sant, ried jattakka lil Jeffrey Pullicino Orlando. Dan kollu wassal biex il-PN ikun ippreparat g[all-attakk li kien se jsir minn Sant wara li l-Ewro Parlamentari Nazzjonalista, min-na[a tieg[u, g[adda mill-ewwel din l-informazzjoni lis-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista ta’
Muscat l-ewwel iparla u juri kemm jaf, u meta dahru mal-[ajt jipprova jwa[[al f’[addie[or
dak i]-]mien, Joe Saliba. Dan kollu ntqal misSegretarju :enerali talPartit Nazzjonalista Paul Borg Olivier fil-pre]enza tal-Assistent Segretarju :enerali Jean Pierre Debono, waqt konferenza tal-a[barijiet fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista li trattat lg[emil ta’ Muscat u nnuqqas ta’ verità tieg[u. Paul Borg Olivier sostna li kien Muscat innifsu li ;ibed it-tapit minn ta[t saqajn il-Kap talOppo]izzjoni ta’ dak i]]mien, Alfred Sant, u ddeskriva wkoll lil Muscat b[ala “big mouth” u li g[andu atte;;jament tat-tfal g[aliex l-ewwel iparla biex juri kemm jaf, u mbag[ad meta ji;i dahru mal-[ajt jipprova jwa[[al f’[addie[or. B’dan kollu, Muscat ne[[a l-element ta’ sorpri]a minn dak li kien se jag[mel Sant lejlet elezzjoni ;enerali. Dan kollu jikkonferma listqarrijiet li [are; il-Partit Nazzjonalista f’dawn la[[ar jiem u li fihom sostna li kien il-paroli ta’ Muscat li ta bi]]ejjed informazzjoni
Il-kantanta rebbie[a tal-Eurovision Song Contest, l-I]vedi]a Loreen, ilbiera[ tat spettaklu mill-aqwa ta’ mu]ika fl-open air grounds ta/-?entru tal-Fieri u l-Konferenzi f’Ta’ Qali. Il-qofol tal-entu]ja]mu ta’ dan il-kun/ert intla[aq bl-interpretazzjoni tal-kanzunetta rebbie[a tal-Eurovision, Euphoria. Fl-istess kun/ert kien hemm wirjiet minn diversi kantanti lokali fosthom Kurt Calleja, Brooke, Tenishia u DJ Ruby. (Ritratt> Trevor Sollars)
Esperjenzi ta’ xog[ol g[al persuni b’di]abbiltà minn Gabriel Ellul
Il-pro;ett Me2, kofinanzjat mill-Unjoni Ewropea, qed ikompli jag[ti l-frott. Tixhed dan kollu l-esperjenza ta’ Bianca Bugeja li, permezz ta’ dan il-pro;ett, g[adha kemm temmet sena ta’ [idma mal-Kummissjoni Nazzjonali g[all-Persuni b’di]abbiltà. F’din l-okka]joni partikulari, il-Ministru tal:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u lFamilja, Chris Said ]ar il-bini ta’ din ilKummissjoni u ltaqa’ mal-[addiema, b’mod spe/jali ma’ Bianca Bugeja. Fid-diskors tieg[u, il-Ministru Said semma
g[al pa;na 3
L-Istati Uniti Lejn l-i]vilupp ta’ pillola g[al kontra l-Parkinson’s, l-Alzheimer’s u s-Sklerosi Multipla Ara pa;na 15
kif dan il-pro;ett qed jit[addem permezz ta’ A;enzija Sapport, il-Kummissjoni Nazzjonali g[all-Persuni b’Di]abbiltà u l-Korporazzjoni g[ax-Xog[ol u t-Ta[ri; (ETC). Il-pro;ett, li jfittex li jippromwovi linklu]joni tal-persuni ]vanta;;jati fis-so/jetà, nibet bl-g[an li sa tmiem din is-sena jkun g[en 230 persuna b’ di]abbiltà. I]da jirri]ulta li sa tmiem din is-sena se jkun g[en 430 persuna, li fi kliem il-Ministru jixhed is-su//ess ta’ dan ilpro;ett.
Sport
G[ada se ssir i/-?erimonja tal-Ftu[ tal-Olimpjadi ta’ Londra, imma l-log[ob effettivament beda lbiera[ bit-turnament tal-futbol tan-nisa Ara pa;ni 28-30
g[al pa;na 5
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
2 Lokali
Testijiet tad-DNA se jikkonkludu l-investigazzjonijiet
Mi]muma konsenji ta’ ikel impurtat Spezzjonijiet mis-Servizzi tas-Sa[[a Portwali Vettura li waslet minn Sqallija u li kienet qed i;;orr ikel g[al diversi kummer/janti ;iet segwita u matul l-investigazzjonijiet, total ta’ 100kg ta’ insalati tal-[axix frisk u 172.8kg sandwiches lesti, ;ew mi]muma u mormija iktar tard min[abba li l-ikel wasal f’temperatura inadegwata. Is-Servizzi tal-Ispettorat tas-Sa[[a fi [dan idDirettorat g[as-Sa[[a Ambjentali tasSovrantendenza Sa[[a Pubblika fakkar lill-operaturi kummer/jali tal-ikel fuq iddmir tag[hom li jikkontrollaw is-
minn Ray Abdilla
Suppliers u ji//ekkjaw sew il-konsenji meta jaslulhom u ma ja//ettawx ikel li jkun sar ta’ [sara g[assa[[a, billi tkun ;iet interrotta l-cold chain, fost abbu] ie[or possibbli. Dan qed jing[ad wara li saret investigazzjoni intensiva l-;img[a l-o[ra, misServizzi tas-Sa[[a Portwali, li hi taqsima fi [dan dan idDirettorat, f’e]er/izzju kon;unt mad-Dwana, Servizzi Veterinarji, Dipartiment tal-VAT u blassistenza tal-Pulizija u lAwtorità ta’ Malta g[allKompetizzjoni u g[allAffarijiet tal-Konsumatur.
Super 5 In-numri tas-Super Five li telg[u lbiera[ huma 16-15-39-1-11. Persuna wa[da qatg[et il-[ames numri u reb[et €1,070,688.50. 83 qatg[u erba’ numri u reb[u €1,849.32 kull wie[ed filwaqt li 3,962 qatg[u tliet numri u reb[u €45.20 kull wie[ed. Il-premju li jmiss mhux se jkun anqas
It-Temp
UV INDEX
10
IT-TEMP> ftit imsa[[ab li jsir il-bi//a l-kbira xemxi VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif g[al moderat mill-Punent g[all-Majjistral li jsir [afif BA{AR> ;eneralment [afif IMBATT> ftit li xejn TEMPERATURA: l-og[la 31˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.7mm IX-XEMX> titla’ fis-06.04 u tin]el fit-20.13
Hemm indikazzjonijiet /ari li l-katavru li nstab f’San :iljan huwa tar-Russa Polina Rahman ta’ 17-il sena, i]da qabel ma jkunu konklu]i t-testijiet tad-DNA ma jistax jing[ad b’/ertezza li Rahman hija l-vittma f’dan il-ka]. L-Erbg[a filg[odu saret lawtopsja fuq it-tfajla li nstabet fi stat avvanzat ta’ dekompo]izzjoni u ;ie ]velat li din sofriet minn frattura fil-kranju. Minn informazzjoni li g[andna jing[ad li l-Pulizija mhi teskludi xejn, ji;ifieri jekk dan kien ka] ta’ mewta a//identali jew li seta’ kien hemm xi [add li wassal g[all-mewt tag[ha. It-tfajla x’aktarx li waqg[et mil-livell tat-triq g[all-Wied Ta’ {arq {amiem, f’San :iljan, g[oli ta’ madwar tliet sulari. Hija nstabet it-Tlieta g[all-[abta tas-6.00 p.m. qalb xi si;ar u [axix, wi//ha ’l isfel liebsa bra u dublett mqatta’ fejn dik li tissejja[ “Villa Rosa”. Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha dwar il-ka] u minkejja li t-te]i tag[ha hija li ttfajla x’aktarx waqg[et g[al isfel, mhux esklu] li din setg[et kienet ma’ xi [add meta ;ara l-ka] u g[alhekk il-Pulizija f’dan l-istadju qed tipprova tiskopri min seta’ kien fil-kumpanija tag[ha qabel se[[ l-
Polina Rahman ta’ 17-il sena li kienet ilha nieqsa g[al aktar minn ;img[a
in/ident. Jekk finalment id-DNA jindika li kienet it-tfajla Russa li tilfet [ajjitha, din dakinhar li naqset kienet Paceville ma’ ]g[a]ag[ o[rajn u f’[in minnhom din intilfet minn mal-grupp. Ftit ’l isfel mil-livell tattriq il-Pulizija sabu ]arbuna u qrib il-katavru sabu ]arbuna o[ra simili li tista’ tindika wkoll li l-par ]arbun kien tar-Russa. Diversi uffi/jali g[olja tal-Pulizija, fosthom il-Kap tas-Sezzjoni tal-Omi/idji Keith Arnaud, l-Assistenti Kummissarji Pierre Calleja, Michael Cassar u Raymond Zammit, is-Supretendenti Silvio Valletta, Paul Vassallo u Stephen Gatt u lIspetturi Chris Pullicino u Therese Sciberras flimkien mal-Pulizija tad-Distrett u l-
Uffi/jali tax-Xena tar-Reat. Kienet intalbet ukoll lassistenza tad-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili li xxabbtu mal-;enb tal-wied biex ifittxu g[al xi o;;etti personali tat-tfajla. Il-Ma;istrat Tonio Micallef Trigona jinsab g[addej bl-inkjesta fejn jg[inuh hemm diversi esperti tal-Qorti fosthom litTabib Forensiku Mario Scerri. Sadanittant g[adha g[addejja t-tfittxija ta’ Agnes Revesz ta’ 18-il sena mill-Ungerija li l-a[[ar li dehret kienet fl-in[awi talQawra. Revesz hija ta’ statura rqiqa, xag[arha a[mar u g[ajnejha blu. La[[ar li Agnes Revesz dehret fil-pubbliku kienet liebsa libsa ro]a u slipper abjad.
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
B[al-lum 25 sena
IL-{AMIS L-og[la 31˚C L-inqas 22˚C
IL-:IMG{A L-og[la 33˚C L-inqas 22˚C
IS-SIBT L-og[la 34˚C L-inqas 23˚C
IL-{ADD L-og[la 36˚C L-inqas 24˚C
IT-TNEJN L-og[la 36˚C L-inqas 24˚C
UV
UV
UV
UV
UV
10
10
10
11
10
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 29˚C xemxi, Al;eri 31˚C xemxi, Amsterdam 27˚C xemxi, Ateni 33˚C xemxi, Li]bona 28˚C xemxi, Berlin 30˚C xemxi, Brussell 27˚C xemxi, il-Kajr 36˚C xemxi, Dublin 18˚C imsa[[ab, Kopen[agen 26˚C xemxi, Frankfurt 31˚C xemxi, Milan 29˚C xemxi, Istanbul 30˚C ftit imsa[[ab, Londra 28˚C xemxi, Madrid 33˚C ftit imsa[[ab, Moska 27˚C imsa[[ab, Pari;i 30˚C xemxi, Bar/ellona 31˚C xemxi, Ruma 27˚C xemxi, Tel Aviv 33˚C xemxi, Tripli 34˚C xemxi, Tune] 31˚C xemxi, Vjenna 22˚C imsa[[ab, Zurich 28˚C xemxi, Munich 22˚C xemxi, Stokkolma 26˚C xemxi, San Pietruburgu 21˚C imsa[[ab.
I
l-politika ta’ liberalizzazzjoni tal-kummer/ u kompetittività tag[ti frott kbir partikolarment fil-jiem tal-fiera internazzjonali ta’ Malta. Importaturi u anke konsumaturi kellhom kliem po]ittiv [afna g[all-kompetittività li n[olqot. L-aktar li marru tajjeb kienu lkonsumaturi li xtraw white goods. Ir-ro[s filprezzijiet se[[ b’ri]ultat ta’ politika li tippermetti l-importazzjoni ta’ dawn l-o;;etti b’mod [ieles mill-importaturi u mhux tit[alla f’idejn klikka ]g[ira li fi ]mien lamministrazzjoni so/jalista kienet ing[atat il-monopolju. Fl-a[[ar erba’ snin ta’ tmexxija, il-Gvern So/jalista ppermetta sistema fejn grupp ]g[ir ta’ negozjanti, u[ud minnhom mag[rufin g[all-kulur politiku tag[hom, kienu ng[ataw li/enzja biex i;ibu o;;etti ]armati [alli jimmuntaw hawn Malta. Blisku]a li ried jipprote;i l-industrija lokali, Gvern So/jalista g[alaq kull possibbiltà ta’ kompetittività fis-suq.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Lokali 3
L-MLP ma ji[ux il-qasam tas-sa[[a bis-serjetà Ma semmietx id-diversi possibbiltajiet ta’ spe/jalizzazzjoni li llum hemm g[ad-dispo]izzjoni tal-professjonisti Il-Ministeru g[as-Sa[[a, l-Anzjani u Kura filKomunità rrefera g[allistqarrija ma[ru;a millPartit Laburista u qal li min kiteb l-istqarrija, g[al darb o[ra, ma vverifikax il-fatti b’ri]ultat li [are; stqarrija mimlija ine]attezzi u li ma jirriflettux il-verità. Il-Ministeru kkundanna ttg[ajjir malafamanti li lMLP g[amel fil-konfront tal-professjonisti fi [dan ilPublic Service Commission. Fi stqarrija m[awda g[all-a[[ar, qal ilMinisteru, l-MLP jidher li ma fehem xejn dwar is-sistema adottata fejn jid[lu jobs mal-Gvern. Biex professjonist ikun jista’ ja[dem fis-servizz pubbliku, irid ikun re;istrat mal-Kunsill rispettiv, liema pass jista’ jsir biss wara li l-professjonist ikun fil-fatt ;ab il-kwalifiki me[tie;a. Il-pro/edura tal-intervisti ssir qabel ma ji;i ppubblikat ir-ri]ultat finali, biex
Fil-jiem li ;ejjin se ji;u impjegati aktar minn 200 infermier ;did fis-servizz pubbliku
ji;i m[affef il-pro/ess g[all-kumdità ta’ min ikun qieg[ed ifittex li ji;i impjegat. Anke hawnhekk lOppo]izzjoni, forsi min[abba g[a;;la ]ejda, ma rrealizzatx li dan hu pro/ess kompletament differenti u studjat apposta biex issir evalwazzjoni talpersuna fuq livelli differenti, b[al esperjenza miksuba matul is-snin b[ala student u kwalitajiet personali. Dan hu pro/ess g[al kollox differenti minn xi tip ta’ e]ami edukattiv. Li ma semmietx lOppo]izzjoni hu li fil-jiem li ;ejjin, se ji;u impjegati aktar minn 200 infermier ;did fis-servizz pubbliku. Lanqas ma semmiet iddiversi possibbiltajiet ta’ spe/jalizzazzjoni li llum hemm g[ad-dispo]izzjoni tal-professjonisti. G[al darb’o[ra lMinisteru j[oss il-b]onn li jappella g[al aktar serjetà min-na[a tal-Oppo]izzjoni fil-qasam tas-sa[[a. Sfortunatament lOppo]izzjoni g[a]let li tu]a l-qasam tas-sa[[a g[alliskopijiet parti;jani tag[ha, u f’dan il-ka], b’detriment g[al min g[adu kemm temm snin ta’ studju. Hi [asra li sadattant, lOppo]izzjoni injorat g[al kollox id-dmir li g[andha biex tipprovdi mqar [jiel ta’ politika serja g[al dan issettur tant importanti.
Is-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista Paul Borg Olivier fil-pre]enza tal-Assistent Segretarju :enerali Jean Pierre Debono, f’konferenza tal-a[barijiet kompla jikxef l-g[emil ta’ Muscat u n-nuqqas ta’ verità tieg[u (Ritratt> Michael Ellul)
Muscat imfisser b[ala ‘big mouth’ u b’atte;;jament tat-tfal minn pa;na 1
biex il-PN jidentifika min kien fil-mira tal-MLP u jilqa’ g[al dan l-attakk. Madankollu, erba’ snin wara dan kollu, l-MLP jibqa’ ji/[ad dan kollu u jg[id li kien il-Partit Nazzjonalista li llikja dan lill-MLP u mhux bil-kontra. Alfred Sant, filgazzetta Laburista Kull[add, kien sostna li kien whistleblower li ]vela din l-informazzjoni u mhux uffi/jal talPN. Dwar dan kollu, il-Partit Nazzjonalista rrea;ixxa skont
l-informazzjoni u l-istrate;ija li kienet mg[oddija, u ]velata lilu dak i]-]mien minn Muscat, li issa qed jipprova ja[bi l-g[emil tieg[u tal-passat. Is-Segretarju :enerali talPartit Nazzjonalista qal ukoll kif is-sors ie[or ta’ informazzjoni, minn tnejn li kellu, kien Jeffrey Pullicino Orlando nnifsu. Paul Borg Olivier fisser ukoll kif kien Muscat innifsu li fil-25 ta’ Frar 2008, waqt dibattitu organizzat mill-Awtorità tax-Xandir
fuq l-istazzjon nazzjonali, kien beda jag[ti l-ewwel [jiel u bil-paroli tieg[u beda jikxef l-istrate;ija talMLP dwar l-attakk li kienet se tag[mel l-Oppo]izzjoni fuq kandidat tal-Partit Nazzjonalista, li rri]ulta li kien Jeffrey Pullicino Orlando. Hu semma wkoll kif anke Jason Micallef, l-eks Segretarju :enerali tal-Malta Labour Party, giddeb lil Muscat meta qal li l-informazzjoni ma ;ietx minn uffi/jal tal-PN.
Anzjana fil-periklu tal-mewt Anzjana ta’ 72 sena mill-Qawra tinsab filperiklu tal-mewt wara li lbiera[ waranofsinhar waqg[at g[oli ta’ madwar nofs sular firresidenza tag[ha stess. Fil-post tal-in/ident marret il-Pulizija, ambulanza u anke membri tal-Protezzjoni
?ivili. L-anzjana ttie[det mill-ewwel lIsptar Mater Dei g[all-kura medika fejn aktar tard ;iet /ertifikata li tinsab fil-periklu tal-mewt. Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha fuq dan il-ka].
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
4 Lokali
Lejn qab]a me[tie;a fil-kwalità tax-xog[ol Qbil bejn l-imsie[ba so/jali dwar l-Active Labour Market Policy imnedija mill-U{M Il-Union [addiema Mag[qudin nediet iddokument Active Market Policy li g[andu jwassal lillpajji] biex jag[mel il-qab]a lejn iktar xog[ol ta’ kwalità f’perjodu iqsar biex b’hekk ila[[aq mar-rati stabbiliti flUnjoni Ewropea. Id-dokument tnieda f’attività g[all-imsie[ba so/jali li fiha mill-ewwel reazzjonjiet flistess laqg[a jidher li hemm qbil ;enerali dwar milpo]ittività ta’ dan iddokument. F’diskors il-President talunion Jesmond Bonello qal li din il-politka hi importanti g[all-i]vilupp tal-pajji] u spjega kif din il-politika biex titwettaq je[tie; li jkun hemm il-parte/ipazzjoni tal-imsie[ba so/jali. Hu spjega kif it-titjib fil-[iliet tal-[addiema jkattru linvestiment fil-pajji]. Is-Segretarju :enerali talU{M Josef Vella qal li dan hu programm g[all-g[axar snin li ;ejjin u li permezz tieg[u lpajji] jista’ jag[mel qab]a filkwalità u l-[iliet tal-[addiema. Josef Vella appella g[al riformi fl-ETC biex ikun garantit li l-postijiet ta’ xog[ol vakanti jittie[du. Id-dokument Active Labour Market Policy kien trattat millekonomista Clyde Caruana li spjega kif Malta qed tersaq lejn il-livelli tal-Unjoni Ewropea i]da se tkun qed til[aq dawn il-livelli fi ]mien 33 sena. Dan hu ’l bog[od wisq u jista’ jkollu effetti negattivi fuq l-ekonomija Maltija. Ghalhekk, sostna l-ekonomista
Id-dokument tal-U{M qed jipproponi programm g[all-g[axar snin li ;ejjin g[al qab]a fil-kwalità u l-[iliet tal-[addiema
Clyde Caruana, jehtieg li lActive Labour Market Policy tkun implimenata immedjatament. Dan g[aliex linvestiment li jsir fiha jrendi bil-kbir ’il quddiem. Hu spjega kif din il-politika t[addmet bis-s[i[ u b’su//ess fil-pajji]i Skandinavi bir-ri]ultati jkunu tajbin [afna fil-kwalità taxxog[ol u t-tnaqqis tal-qg[ad. Il-Ministru tal-Finanzi Tonio Fenech qal li r-rabta bejn ilkwalità tal-xog[ol f’pajji] differenti m’g[andhiex tkun marbuta mal-paga li tit[allas g[aliex din tvarja minn pajji] g[al ie[or. Membri ta’ korpi kostitwiti u unions pre]enti g[al-laqg[a esprimew qbil mad-dokument tal-U{M fejn is-Segretarju :enerali tal-U{M Tony Zarb qal li l-union se tkun qed tappo;;ja din il-politika g[aliex din hi ba]i bejn il-
unions g[all-;id tal-pajji] u tal-[addiema. Qbil ie[or espress kien millGRTU, fejn id-Direttur :enerali Vince Farrugia qal dan hu dokument po]ittiv u jum ta’ sodisfazzjon g[allimsie[ba so/jali. Hu appella g[al tis[i[ fl-MCESD u filbord dwar ir-relazzjonijiet fissettur tax-xog[ol. F’intervent, l-Assistent Parlamentari Stephen Spiteri tkellem dwar l-importanza taledukazzjoni u spjega kif ilGvern qed ikompli jinvesti f’dan is-settur bl-iskop g[aliex hu konxju li b’hekk biss ilpajji] jista’ jkompli javvanza u jsa[[a[ ir-rizorsi tieghu. Hu qal li l-politika mwettqa fledukazzjoni qed tag[ti ri]ultati tant li fl-a[[ar erba’ snin iggradwaw 20,000 student mill-Università u millMCAST.
{ames persuni jammettu li qalg[u l-inkwiet waqt il-futbol Tliet tfajliet u ]ew;t ir;iel partitarji ta’ Valletta F.C. ammettew quddiem ilMa;istrat Consuelo Scerri Herrera li qalg[u l-inkwiet meta Valletta u Hibernians iltaqg[u kontra xulxin f’Mejju u :unju li g[adda. Kimberly Mc Kay ta’ 20 sena, residenti Birkirkara, Carolee Cumbo ta’ 19-il sena, residenti Santa Lu/ija u tfajla ta’ 15-il sena, residenti Ta’ Xbiex ammettew li fil-partita li ntlag[bet fil-25 ta’ :unju li g[adda fil-grawnd ta/-?entinarju ma obdewx lordnijiet le;ittimi tal-Pulizija, u kisru l-pa/i pubblika. Huma ammettew ukoll li fixklu lill-Pulizija fil-qadi ta’ dmirijiethom, li ;abu ru[hom b’mod abbu]iv, li qalu kliem oxxen u indi/enti u li offendew il-morali talpubbliku. It-tfajla ta’ 15-il sena ammettiet ukoll li [adet parti f’;emg[a ta’ g[axra min-nies jew aktar bl-iskop li tag[mel reat, li naqset li tobdi l-ordnijiet le;ittimi talPulizija, li qab]et i/-/int u spi//at fil-grawnd fejn kien qed isir il-log[ob u li ;abet ru[ha b’mod abbu]iv. It-tliet tfajliet kienu sospi]i milli jersqu lejn grawnd talfutbol g[al perjodu ta’ erba’ xhur filwaqt li t-tfajla ta’ 15-il sena kienet illiberata bilkundizzjoni li ma tag[milx reat ie[or fi ]mien sentejn. Mc Kay u Cumbo kienu mmultati wkoll €90 kull wie[ed.
Sadanittant Arist Cordina ta’ 28 sena, residenti l-Belt u Colin Ellul ta’ 27 sena, residenti {al G[axaq kienu wkoll sospi]i mill-grawnd g[all-perjodu ta’ erba’ xhur u mmultati €90 kull wie[ed wara li qalu kliem indi/enti, naqsu li jobdu l-ordnijiet le;ittimi tal-Pulizija, kisru lpa/i pubblika u ;abu ru[hom b’mod abbu]iv. Ellul instab [ati li qala’ linkwiet fl-istess partita tal-25 ta’ :unju li g[adda filwaqt li Cordina ammetta li qala’ linkwiet fil-partita li ntlag[bet fil-grawnd ta’ Ta’ Qali, partita valida g[ar-reb[ talkampjonat li ntlag[bet fit-12 ta’ Mejju li g[adda. Dwar din il-partita fil-25 ta’ Mejju li g[adda kienu tressqu 31 partitarju ie[or ta’ Valletta li kienu ;ew immultati €90 kull wie[ed u ordnati ma jid[lux il-grawnd g[alperjodu ta’ erba’ xhur wara li ammettew li qab]u fil-grawnd dakinhar tal-partita kontra Hibernians. Il-partita li ntlag[bet fit-12 ta’ Mejju li g[adda meta Hibernians kienu g[elbu lil Valletta waqt li dawn kienu qeg[din ji//elebraw ir-reb[ talkampjonat. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispetturi Robert Vella u Kevin Farrugia filwaqt li lAvukat Veronique Dalli dehret g[all-partitarji ta’ Valletta.
Rabat lit-tfajla tieg[u g[al tlett ijiem g[ax telqitu David Azzopardi ta’ 23 sena mill-Isla kien ikkundannat sena u nofs [abs sospi]i g[al tliet snin wara li nstab [ati li rabat littfajla tieg[u ma’ si;;u g[al tlett ijiem s[a[ wara li din qaltlu li kienet se titilqu. Il-Qorti fis-sentenza tag[ha kkunsidrat il-fatt li Azzopardi kellu trobbija diffi/li, u li b’hekk din ikkaw]atlu attitudni ta’ rabja, anke jekk wara kollox dawn ma kinux sku]a g[all-azzjonijiet tieg[u. Il-Ma;istrat Miriam Hayman po;;iet lil Azzopardi ta[t Ordni ta’ Supervi]joni tal-uffi/jal tal-Probation Marietta Lanzon, fejn g[andu ji;i indirizzat lejn programmi indikati lejn vjolenza domestika u kif jikkontrolla l-azzjonijiet ta’ rabja tieg[u fi [dan l-A;enzija Sedqa flimkien mal-Appo;;, jew a;enzija o[ra. Min[abba l-gravità tal-a;ir ta’ David Azzopardi lejn is-sie[ba tieg[u, il-Qorti ordnat ukoll li ji;i esebit lilha rapport bil-miktub tal-andament tieg[u kull xahrejn. Din l-Ordni ta’ Supervi]joni g[andha tul ta’ sena u nofs. Azzopardi nstab [ati li ssekwestra lil Anne Marie Caruana, ikka;unalha feriti [fief b’sikkina, heddidha bil-mewt u kiser ilpa/i pubblika. Azzopardi kien ;ie arrestat fl-2008 u dan wara problemi bejn il-koppja. Anne Marie Caruana qalet fil-Qorti kif kien issekwestraha u li sa[ansitra u]a sikkina fil-konfront tag[ha. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Frankie Sammut filwaqt li g[al David Azzopardi deher l-Avukat Roberto Montalto.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Lokali 5
Fond ta’ €5,000 g[a]-]g[a]ag[
Il-Ministru Chris Said jifra[ lil Bianca Bugeja li g[addiet minn esperjenza po]ittiva ta’ xog[ol, li hi prova /ara tal-kontribut li dawn il-persuni jistg[u joffru lis-so/jetà filwaqt li huma stess igawdu wkoll minn opportunitajiet ta’ xog[ol (Ritratt> Michael Ellul)
Koperattiva Me2 qed t[addem 52 persuna b’di]abbiltà minn pa;na 1
Aktar minn hekk, 60 persuna minn dawn l-430 se jkunu gawdew minn esperjenza ta’ ta[ri; ma’ diversi entitajiet, fosthom kumpaniji privati. Dan, tenna l-Ministru Chris Said, joffri /ans biex il-persuni b’di]abbiltà jidraw aktar il-post tax-xog[ol u jiksbu esperjenza me[tie;a biex ikunu jistg[u joffri l-kontribut tag[hom lis-so/jetà f’ambjent ta’ xog[ol. B’hekk dan ilpro;ett qed jinvesti fil-futur ta’ dawn il-persuni. B’kollox, kompla lMinistru Said, f’pajji]na hawn iktar minn 900 persuna b’di]abbiltà ta[dem fuq ba]i full-time, flimkien ma’ iktar minn 250 persuna ja[dmu fuq ba]i part-time. IN-NAZZJON tkellem ma’ Bianca Bugeja li spjegat kif din l-esperjenza kienet wa[da meravilju]a g[aliha. Ixxog[ol tag[ha mal-Kummissjoni kien wie[ed varjat [afna, fejn kellha /-/ans ta[dem f’diversi rwoli differenti. Dan
kollu g[en biex jag[mel l-esperjenza tax-xog[ol tag[ha wa[da dejjem iktar g[anja. Spikkat, fost o[rajn, il-[idma tag[ha f’dak li g[andu x’jaqsam mal-artikli li jkunu pubblikati fil-;urnali Maltin, fejn Bianca kellha rwol attiv fil-[idma kontra d-diskriminazzjoni li twettaq ta’ kuljum din il-Kummissjoni. Id-Direttur E]ekuttiv talKummissjoni, Romina Bartolo, spjegat kif il-Kummissjoni Nazzjonali g[allPersuni b’Di]abbiltà minn dejjem emmnet fil-potenzjal ta’ dawn il-persuni ]vanta;;jati. Il-Kummissjoni, minflok tiffoka fuq id-di]abbiltajiet tag[hom, tag[]el li tenfasizza l-abbiltajiet ta’ dawn l-individwi, biex b’hekk ikunu jistg[u jil[qu l-vera potenzjal tag[hom. Iktar minn hekk, tenniet Romina Bartolo, il-[idma ta’ din il-Kummissjoni tittratta problema li dawn l-individwi jiltaqg[u mag[ha kuljum, id-diskrimi-
Aktar minn 900 persuna b’di]abbiltà ta[dem full-time u 250 persuna part-time
nazzjoni. Stephen Vella, il-Kap tal-pro;ett Me2, semma kif dan il-pro;ett mhux biss qed jg[in aktar persuni milli mistenni, imma wassal ukoll biex tin[oloq koperattiva so/jali, bl-isem Koperattiva Me2, li qed t[addem 52 persuna b’di]abbiltà. Dan jixhed mhux biss is-su//ess ta’ dan il-pro;ett fil-qasam tal-integrazzjoni so/jali, imma hu prova /ara talkontribut li dawn il-persuni, b’daqsxejn g[ajnuna, jistg[u joffru lis-so/jetà, filwaqt li huma stess igawdu wkoll minn opportunitajiet ta’ xog[ol.
Il-Kunsill Nazzjonali ta]}g[a]ag[ (KN}) nieda fond ta’ €5,000 g[al ]g[a]ag[ ta’ bejn 1628 sena biex ikunu jistg[u jintu]aw biex tikber il-parte/ipazzjoni ta]-]g[a]ag[ f’attivitajiet kulturali. Matthew Vella, il-President talKN}, sa[aq dwar il-b]onn li aktar ]g[a]ag[ jipparter/ipaw f’attivitajiet kulturali peress li dawn jikkumplimentaw l-edukazzjoni tag[hom. Tkellem ukoll dwar il[tie;a li [ass il-KN} biex jibda jopera dan il-fond, minkejja li se jkun qed jie[u parti sostanzjali mill-fondi allokati lil dan ilKunsill kull sena. Pre]enti g[at-tnedija ta’ din linizjattiva kien hemm il-Ministru tat-Turi]mu, l-Ambjent u lKultura, Mario de Marco, li fa[[ar dan il-fond u qal li hu messa;; /ar biex ti;i in/entivata l-parte/ipazzjoni f’attivitajiet extra kurrikulari. Huwa qal li b[alissa f’Malta minkejja l-per/ezzjoni popolari li l-Gvern ikollu jissussidja l-kultura, hawn madwar 8,000 [addiem li ja[dmu fi 3,600 intrapri]a li b’xi mod huma relatati mal-industrija tal-kreattività, li tikkontribwixxi g[al 4% tal-Prodott Gross Domestiku. Mario de Marco tkellem ukoll dwar il-Belt Valletta b[ala l-Belt Kapitali Ewropea tal-Kultura fissena 2018, u l-b]onn ta’ aktar [idma fuq dan il-qasam filwaqt li tikber l-importanza tal-element uman. Biex ikunu jistg[u jibbenefikaw minn dan il-fond, li jkopri wkoll il-[las ta’ drammi, kun/erti u esebizzjonijiet artisti/i, i]-]g[a]ag[ iridu jimlew formula provduta mill-istess Kunsill, filwaqt li josservaw xi limitazzjonijiet. Dan il-fond jinkludi wkoll il[las ta’ lezzjonijiet tal-mu]ika, re/tar, arti u ]fin. Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb minn fuq is-sit elettroniku tal-KN} www.knz.org.mt..
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
6 Lokali
Mixli li [a flus Aktar ilmenti tal-passi;;ieri tal-Arriva dwar l-emails fuq kont ta’ xufier ie[or
tal-MLP
Ji]diedu dawk li qed jilmentaw li d-data personali tag[hom qed tispi//a g[and Joseph Muscat Alfred Mangion permezz tal-avukati personali tieg[u ressaq ilmenti quddiem ilKummissarju g[allProtezzjoni tad-Data, Joseph Ebejer g[all-emails li qed jir/ievi ming[and il-Partit Laburista li j;orru propoganda politika biex jissie[eb fil-moviment ta’ Joseph Muscat. . Fl-ilment, Mangion qed isostni li huwa qatt ma g[adda din l-informazzjoni personali lill-Partit Laburista jew lill-Kap talOppo]izzjoni u g[alhekk staqsa kif il-partit irnexxielu jakkwista din l-informazzjoni sensittiva. L-avukat ta’ Mangion g[alhekk sostna li dan lakkwist tal-indirizz elettroniku ta’ Alfred Mangion jew in-numru tal-IP tal-kompjuter tieg[u saru bi ksur tal-li;i. Mangion sostna li din mhux l-ewwel darba li r/ieva emails ta’ din ixxorta u kemm-il darba av]a li ma jixtieqx li jkompli jir/ievi, g[alhekk ukoll qed jistenna li l-Partit Laburista u Muscat jikkjarifikaw ilmod li bih akkwistaw linformazzjoni personali tieg[u.
Din mhix l-ewwel darba li l-Partit Laburista jew ilKummissarju g[allProtezzjoni tad-Data r/evew ilmenti ta’ din ixxorta ming[and persuni li sostnew li qatt ma kienu g[addew l-informazzjoni tag[hom lill-Partit Laburista biex jir/ievu emails ta’ din ix-xorta. Il-Partit Laburista issa ilu dawn l-a[[ar xhur jibg[at din il-korrispondenza elettronika biex aktar individwi jissie[bu fil-moviment ta’ Joseph Muscat, spe/jalment mill-bidu tas-sena meta intensifikaw ix-xnig[at millkamp Laburista li kienet ser issir xi forma ta’ elezzjoni bikrija. Il-li;i dwar il-protezzjoni tad-data hi /ara u tistipola li ka] ta’ din ix-xorta i;orr mieg[u multi li jistg[u jammontaw g[al €23,293 g[al kull kontravvenzjoni kif ukoll multa addizzjonali ta’ €2,329 g[al kull jum li jg[addi fejn il-partit politiku ma jirregolax ru[u. Fix-xhur li g[addew, ilKummissarju g[allProtezzjoni tad-Data, kien di;à informa lill-partiti politi/i biex jaraw li jkunu konformi mal-li;i.
Xufier ta’ 34 sena mixXg[ajra ;ie mixli quddiem ilMa;istrat Tonio Micallef Trigona li dawwar g[alih flus im[allsa minn passi;;ieri talkumpanija Arriva wara li bag[bas fil-kompjuter. Allegatament dan l-eks xufier tal-Arriva dawwar g[alih aktar minn €2,333. Ronald Gerada tressaq
mill-Ispettur Jonathan Ferris u ;ie mixli b’mi]appropjazzjoni ta’ flus li t[allsu f’biljetti minn klijenti talArriva. Mill-provi rri]ulta li allegatament l-akku]at kien ju]a n-numru tal-PIN ta’ xufier ie[or li fuqu kienu ji;u re;istrati l-bejg[ filvja;;i li jsiru bit-trasport pubbliku.
L-Avukat Joe Giglio li deher g[al Gerada g[amel talba g[al-libertà provi]orja u minkejja li l-klijent tieg[u sar re/idiv. Il-Qorti laqg[et din ittalba fuq g[add ta’ kundizzjonijiet fosthom garanzija personali ta’ €3,000 u jiffirma fl-G[assa tal-Pulizija ta’ {a]-}abbar kull nhar ta’ :img[a.
Fran/i]i jammettu li g[amu bla [wejje; fil-Bajja ta’ San :or; }ew; ]g[a]ag[ Fran/i]i, wie[ed ta’ 16 u l-ie[or ta’ 17il sena, ammettew quddiem ilMa;istrat Tonio Micallef Trigona, li offendew il-morali tal-pubbliku wara li g[amu bla [wejje; fil-Bajja ta’ San :or;. L-Ispettur Trevor Micallef li ressaq li]-]ew; ;uvintur qal li dawn wettqu dan ir-reat nhar il-{add li g[adda, g[all-[abta tal-[dax neqsin kwart ta’ filg[axija. I]-]ag[]ug[ ta’ 17-il sena ammetta wkoll li hedded lillKuntistabbli Joseph Camilleri
meta dan mar biex jarrestah. It-tnejn ammettew li marru jg[umu u li f’mument minnhom ne[[ew il-malja. L-Avukat tal-G[ajnuna Legali Martin Fenech, li deher g[a]]g[a]ag[ Fran/i]i, ilmenta bil-qawwa kollha g[all-fatt li minkejja li l-klijenti tieg[u wettqu reat minimu, dawn tressqu l-Qorti ta[t arrest, xi [a;a li hija sproporzonata meta wie[ed iqis x’kienet lakku]a u xi [sara tista’ tag[mel lil ]ew; persuni ta[t l-età.
L-Avukat Fenech talab lillQorti g[all-ma[fra, li tqis letà tenera tag[hom, li huma immaturi, u li atti b[al dawn huma aktar fa/li li jsiru minn ]g[a]ag[ ta’ din l-età. Il-Qorti lliberat li]]ag[]ug[ ta’ 17-il sena bilkundizzjoni li ma jag[milx reat ie[or fi ]mien sena, u li]]ag[]ug[ ta’ 16-il sena bilkundizzjoni li ma jag[milx reat ie[or fi ]mien sitt xhur. I]-]ew; ]g[a]ag[ Fran/i]i ;ew mmultati wkoll €15 kull wie[ed.
Seraq prodotti tal-[axix u offenda Pulizija Paul Calleja ta’ 57 sena mill-Mosta kien mixli quddiem il-Ma;istrat Tonio Micallef Trigona li wettaq diversi serqiet li jikkonsistu
fi prodotti tal-[axix millIm;arr u li wara kien imur ibig[hom u jag[mel profit ille/itu minnhom. Huwa kien mixli wkoll li offenda diversi membri tal-Korp talPulizija. Calleja ;ie mixli wkoll li rre]ista l-arrest, li offenda lpa/i pubblika u anke lill-
Pulizija li ppruvaw jikkalmawh. Allegatament lakku]at lissen kliem di]pre;;attiv fil-konfront ta’ xi membri tal-Korp talPulizija u li rre]ista l-arrest b’mod vjolenti. Huwa kien mixli li huwa re/idiv u li g[andu kondotta kkulurita.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Lokali 7
Aktar g[odda f’idejn in-negozji ]-]g[ar Gvern immexxi millPartit Nazzjonalista qed jag[]el li jitkellem anqas u ja[dem aktar. Din kienet irreazzjoni tal-Ministru g[allKompetizzjoni :usta, inNegozji ]-}g[ar u lKonsumatur, Jason Azzoppardi, g[ad-diversi skemi li l-Gvern nieda fla[[ar xhur sabiex jg[in linnegozji ]-]g[ar, bl-a[[ar wa[da tkun l-iskema talMicro Guarantee, li t[abbret fil-Ba;it li g[adda u li g[adha kif tnediet. Jason Azzopardi qal dan waqt li nieda websajt ;dida tal-Awtorità Maltija g[allKompetizzjoni u l-Affarijiet tal-Konsumaturi, li se ti;bor is-servizzi tal-entitajiet tag[ha kollha fi [danha. Fi kliem Jason Azzopardi n-negozji ]-]g[ar huma wkoll konsumaturi u din ilwebsajt se sservi ba[al /entru onlajn minn fejn wie[ed jista’ mhux biss jikseb informazzjoni, i]da jinqeda f’numru ta’ servizzi marbutin mal-kompetizzjoni u l-affarijiet relatati malkonsumaturi. Il-Ministru Azzopardi qal li l-Micro Guarantee hi skema o[ra li tg[in linnegozji ]-]g[ar u li permezz tag[ha l-Gvern se jag[mel tajjeb g[al self li jista’ jkollhom in-negozji ]-]g[ar, xi [a;a li l-ebda gvern fl-istorja re/enti ma wettaq. Jason Azzoppardi ddeskriva din l-iskema b[ala sinjal ta’ fidu/ja finnegozji ]-]g[ar, hekk kif ilGvern se jkun qed jag[mel tajjeb sa disg[in fil-mija tas-self li negozju ]g[ir, li j[addem g[axar persuni jew inqas, jista’ jkollu.
Il-Kap Kmandant tad-Difi]a Ingli]a, il-:eneral Sir David Richards, kien Malta aktar kmieni din il-;img[a b’ta[ditiet ma’ diversi uffi/jali g[olja tal-Forzi Armati ta’ Malta. Il-Brigadier Martin Xuereb qal li ]-]jara ffukat biex tkompli tinbena relazzjoni iktar b’sa[[itha bejn il-militar ta]-]ew; pajji]i, b’mod evidenti l-opportunitajiet ta’ ta[ri; li jsibu uffi/jali Maltin fl-Ingilterra. Il-:eneral Richards iltaqa’ mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi u rringrazzja lil Malta tal-kontribut siewi li tat fil-kri]i tal-Libja
Opportunitajiet g[a]-]g[a]ag[ fi programmi ta’ skambji Qed jing[ataw aktar opportunitajiet g[a]-]g[a]ag[ biex jipparte/ipaw fil-programmi Youth in Action Exchange Programme. Mill-2007 sa issa, aktar minn 2,600 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a ppartecipaw fi pro;etti ta’ skambji tal-Unjoni Ewropea. B’kollox, aktar minn 235 pro;ett twettqu u bejniethom, dawn ibbenefikaw minn €3.5 miljun f’fondi Ewropej. ‘L-Influwenza tal-Isport fil-Gruppi Multikulturali’ hi t-tema ewlenija talProgramm Youth in Action li fih qeg[din jie[du sehem 74 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a li jipprattikaw l-arti tal-karate.
Dawn i]-]g[a]ag[ huma kemm minn Malta, millItalja kif ukoll mill-Polonja. Dan il-Youth in Action Exchange Programme qieg[ed ikun organizzat bissehem attiv tal-Malta Karate Federation. L-inawgurazzjoni ta’ dan il-programm li kien iffinanzjat minn fondi tal-Unjoni Ewropea permezz tal-EUPA kif ukoll il-MEUSAC saret f’Mount Saint Joseph f’Tar;a Gap, il-Mosta, itTnejn filg[axija. Pre]enti g[al din l-inawgurazzjoni kien hemm il-Ministru talEdukazzjoni, u x-Xog[ol Dolores Cristina.
Mill-2007 sa issa, aktar minn 2,600 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a ppartecipaw fi pro;etti ta’ skambji tal-Unjoni Ewropea Fid-diskors tag[ha, Dolores Cristina mhux biss fa[[ret din l-inizjattiva li tlaqqa’ li]-]g[a]ag[ flimkien i]da inkora;;iethom sabiex ikomplu jie[du sehem f’dawn it-tipi ta’ programmi li toffri l-Unjoni Ewropea. Il-Ministru appellat lillparte/ipanti, li fil-[idma tag[hom matul dawn il;ranet, jiddiskutu wkoll ilPolitika Nazzjonali dwar l-
Isport li l-Gvern g[adu kif nieda u biex jag[mlu ssu;;erimenti tag[hom dwar kif din tista’ titjieb. Waqt dan il-Youth in Action Exchange Programme li hu mifrux fuq programm ta’ ;img[a, il-parte/ipanti se jkollhom l-opportunità li janalizzaw numru ta’ su;;etti li huma importanti fl-arti tal-karate kif ukoll jintera;;ixxu ma’ xulxin.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
8 Lokali
Ir-rebbie[a ta’ GO fuq Facebook Il - kumpanija GO g[adha kemm [abbret ir - rebbie[a tal - a[[ar kompetizzjoni tag[ha fuq Facebook . Fiha l - klijenti interattivi tag[ha kienu mistednin jie[du sehem u jittantaw xortihom biex jirb[u rigali mill - isba[ . Tliet klijenti ta ’ GO t[abbru b[ala r - rebbie[a tal kompetizzjoni , wara li
wie;bu sew mistoqsija dwar il - brand ta ’ GO . L ismijiet tat - tliet rebbie[a dehru fil - pa;na ta ’ GO fuq Facebook . Nadine Grech reb[et iPhone 4S u apparat ta ’ mowbajl Wi - Fi ta ’ GO komplut bi tliet xhur ta ’ mowbajl internet b ’ xejn fuq it - tnejn . Claudine Chircop reb[et
HTC One X u apparat ta ’ mowbajl Wi - Fi ta ’ GO komplut bi tliet xhur ta ’ mowbajl internet b ’ xejn fuq it - tnejn filwaqt li Rowena Scicluna akkwistat Samsung Galaxy SIII u apparat ta ’ mowbajl Wi - Fi ta ’ GO komplut bi tliet xhur ta ’ mowbajl internet b ’ xejn ukoll fuq l - ismartphone u
l - apparat ta ’ mowbajl Wi Fi ta ’ GO . Din il - kompetizzjoni onlajn ta ’ GO ‘ Ivvota u Irba[ ’ tnediet b[ala parti mill - kampanja tal mowbajl internet ta ’ GO ‘ Join the Revolution ’. Il - pubbliku kien im[e;;e; jivvota g[all karattru li jippreferu mill karattri li qed jidhru fir -
reklami tal - mowbajl internet ta ’ GO , ji;ifieri minn fost Althea , Ariane , Phil u Paul . I] - ]ew; karattri li rnexxielhom ji;bru l - aktar voti – flimkien ma] - ]ew; personalitajiet l - o[ra – g[adhom kemm [adu sehem f ’ reality show li sar fuq cabin cruiser lussu]a .
Arriva tipprovdi servizzi spe/jali lejn avveniment f’Ta’ Qali Pjanati servizzi spe/jali g[all-kun/ert ta’ Renzo Arbore u l-Beer Festival
L-operatur tat-trasport pubbliku Arriva Malta se jkun qed ja[dem servizz spe/jali g[all-kumdità ta’ dawk kollha li se jattendu l-kun/ert ta’ Renzo Arbore f’Ta’ Qali nhar it-28 ta’ Lulju. Arriva mhux biss se tipprovdi servizz dirett millBelt Valletta lejn il-kun/ert i]da bl-istess biljett ta’ €2.50, dawk li ju]aw dan is-servizz spe/jali se jkollhom ukoll trasport dirett wara l-kun/ert lejn il-lokalità fejn joqog[du f’Malta u G[awdex. Il-kun/ert ta’ Arbore se jsir fl-MFCC f’Ta’ Qali u l-bibien jinfet[u fis-7 p.m. biex lispettaklu jibda fit-8.30 p.m. Ix-shuttles tal-Arriva lejn ilkun/ert jitilqu mill-Belt fis-7 p.m. u fis-7.30 p.m. Wara l-kun/ert, ix-shuttles diretti lejn lokalitajiet differenti f’Malta u G[awdex se ji;bru lill-entu]jasti direttament minn [dejn issala. Dan is-servizz spe/jali qed ji;i provdut bilkollaborazzjoni ta’ Easy Life Promotions. Sadanittant, Arriva Malta u Farsons ing[aqdu flimkien biex jorganizzaw servizz spe/jali lil dawk kollha li jixtiequ jgawdu l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-Farsons Great Beer Festival. Arriva se tkun qed torganizza servizz ta’ shuttles lejn il-Beer Festival li jitilqu mill-Belt Valletta u minn Bu;ibba, kif ukoll shuttles lura minn Ta’ Qali lejn Bu;ibba u San :iljan, minn fejn il-passi;;ieri jkunu jistg[u mbag[ad jaqbdu lkarozzi tal-linja ta’ billejl lejn il-lokalitajiet tag[hom. Ilbiljett se jkun jiswa €2.50. Fi stqarrija, l-operatur tattrasport pubbliku Arriva qal li dan is-servizz spe/jali n[oloq biex jag[ti lil dawk li se jattendu l-opportunità li jaslu fuq il-post bil-kumdità, fissigurtà u bi prezz baxx.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Lokali 9
Dan il-ktieb kien ippubblikat fl-okka]joni tal-125 anniversarju mill-g[oti tat-titlu ta’ ‘Belt Victoria’ li/-?ittadella u lir-Rabat ta’ G[awdex
Imniedi ktieb dwar l-istorja tar-Rabat, G[awdex Fil-jiem li g[addew tnieda l-ktieb Victoria - A Portrait Of A City, b’kitba talistoriku r-Reverendu Joseph Bezzina, u b’ritratti u disinn tal-fotografu mag[ruf Daniel Cilia. Dan il-ktieb kien ippubblikat fl-okka]joni tal125 anniversarju mill-g[oti tat-titlu ta’ ‘Belt Victoria’ li/-?ittadella u lir-Rabat ta’ G[awdex. Kien fl-1887 li r-Re;ina Vittorja g[olliet lir-Rabat
g[at-titlu ta’ belt, u llum lemblema tal-belt kapitali G[awdxija, li hi wkoll lemblema tal-kunsill lokali ta’ din il-belt, g[adha ;;orr l-ittri VR – Vittoria Regina, anke jekk [afna G[awdxin g[adhom jirreferu g[all-belt tag[hom bl-isem antik tarRabat. Sabiex tkun imfakkra din il-;rajja, il-kunsill lokali tarRabat, G[awdex, idde/ieda li minflok isir monument, ji;i kkumissjonat ktieb dwar
Traineeship fid-delegazzjonijiet tal-UE L-Uffi//ju tar-Ri]orsi Umani talAmministrazzjoni Pubblika fl-Uffi//ju tal-Prim Ministru qed jilqa’ applikazzjonijiet g[al kandidati li jixtiequ jiffurmaw parti mill-High Level Traineeship Programme of Junior Professional fiddelegazzjonijiet tal-Unjoni Ewropea. L-iskop ta’ dan ilprogramm hu biex ]g[a]ag[ b’talent u gradwati universitarji li talinqas g[andhom Masters Degree mill-pajji]i membri tal-Unjoni Ewropea jie[du esperjenza diretta fixxog[ol tad-delegazzjonijiet tal-UE u jag[rfu r-rwol taddelegazzjonijiet fl-
implimentazzjoni talpolitika tar-relazzjonijiet barranin tal-UE, fosthom ilPolitika Komuni Barranija u tas-Sigurtà. Permezz ta’ dan ilprogramm, il-kandidati mag[]ula jistg[u jkunu offruti ftehim ta’ traineeship wie[ed ta’ terminu fiss ta’ disa’ xhur. Jista’ jkun offrut ukoll ftehim ta’ perijodu ie[or ta’ disa’ xhur. Dawk interessati jistg[u jni]]lu applikazzjoni millwebsajt tad-DOI jew jibag[tu email lil publicsector.mpo@gov.mt jew i/emplu 22001343. L-applikazzjonijiet iridu jaslu fl-Uffi//ju tas-Settur Pubbliku fl-OPM sal 24 ta’ Awwissu li ;ej.
din il-belt, l-istorja u ttradizzjonijiet kulturali tag[ha. Is-Sindku tar-Rabat, G[awdex, Samuel Azzopardi, spjega lil dan il;urnal kif nibtet l-idea li lktieb ikun ippubblikat ukoll bil-lingwa Taljana. Samuel Azzopardi qal li min[abba rrabtiet li l-kunsilli lokali Maltin u G[adwxin g[andhom ma’ diversi awtoritajiet ta’ diversi re;juni fl-Italja, b[ala
kunsill lokali tar-Rabat, G[awdex, [assew li l-ktieb ikun ippubblikat b’din illingwa, biex b’hekk anke popli o[ra l-aktar vi/in tag[na jkunu jistg[u jifhmu a[jar l-istorja ta’ pajji]na inklu]a dik tal-lokalitajiet. Tkellimna wkoll ma’ Dun Charles ?ini, l-editur ta’ din il-pubblikazzjoni ;dida, li ]gur m’g[andu b]onn l-ebda introduzzjoni fejn jid[lu pubblikazzjonijiet ta’ /ertu presti;ju.
Dun Charles ?ini qal li b[ala editur tal-ktieb Victoria – A Portrait Of A City kellu r-responsabbiltà li kulma jinkiteb fil-ktieb ikun verifikat u bba]at fuq fatti veri li jkunu dokumentati. Il-ktieb fih 256 pa;na, aktar minn 40,000 kelma, u madwar 500 ritratt li jiddeskrivu l-istorja ta’ din il-belt u l-poplu tag[ha millewwel komunità ta’ nies fi]}mien Neolitiku sal-lum.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
10 Lil hinn minn xtutna
L-Unjoni Ewropea> Se/essjoni fi [danha u minnha Min isegwi l-politika internazzjonali – u min jaqra l-anali]i regolari tieg[i, nemmen li allura ssegwuha – jaf li minn kemm ilha l-Italja mmexxija minn gvern tekniku, fi [dan ilkoalizzjoni ?entru-Leminija ta’ Berlusconi beda ‘jberraq’ u l-Lega Nord ta’ Bossi bdiet tivvota kontra l-gvern tekniku ta’ Monti filwaqt li l-Popolo della Libertà, flimkien mal-partiti li kienu jopponu lil Berlusconi, sakemm qed nikteb, qed jappo;;jaw lil Monti. ?ans ta’ g[axar pajji]i ;odda^
Barra minn hekk, fil-Lega er;ajna bdejna nisimg[u aktar spiss il-kelma secessione, li t-Tramuntana tal-Italja tin[all, tinqata’ mir-Repubblika Taljana. Dan, g[alkemm mhuwiex fenomenu, qed jinstema’ dejjem aktar spiss, u ;ie kalkulat li dan is-seklu se jin[olqu mal-g[axar pajji]i ;odda fl-Ewropa. Dan hu inkura;;it kemm millglobalizzazzjoni, kif ukoll mill-idea li l-fruntieri llum m’g[adhomx ifixklu lkummer/ u li g[alhekk isse/essjoni jkollha ftit li xejn konsegwenzi ekonomi/i u qed jikseb dejjem aktar appo;;, mhux fl-Italja biss, minbarra li hemm ukoll min qed jinsisti li pajji]u kollu kemm hu g[andu jin[all, jo[ro; mill-istess Unjoni Ewropea, anki g[all-istess argumenti li semmejt. Imma dawn kemm huma argumenti sodi u kemm verament qed isir studju, anali]i u kontijiet serji? Din il-;img[a, g[alhekk, finnuqqas ta’ elezzjonijiet jew avvenimenti politi/i fil-kamp internazzjonali, se nipprova nag[milhom jien din lanali]i u riflessjonijiet, billi wkoll insemmi xi e]empji ta’ movimenti lejn se/essjoni.
minn Joe Calleja jocal@me.com
Wa[da mid-dimostrazzjonijiet favur l-indipendenza tal-Katalunja minn Spanja
Il-Katalunja Fl-Ewropa, l-argument tasseparatisti jmur lil hinn millglobalizzazzjoni. Dawn isostnu li l-integrazzjoni f’livell ta’ Unjoni Ewropea, flimkien mad-devoluzzjoni, limg[oddi ta’ poter minn
gvernijiet nazzjonali lil dak fi Brussell, kompla jherri ssa[[a tal-fruntieri nazzjonali. Fi kliem ie[or, l-istatinazzjon fl-Ewropa huma mag[sura kemm minn fuq kif ukoll minn ta[t. Nibda b’forsi l-aktar ka] antik, dak tal-Katalunja. Dan hu re;jun relattivament sinjur fi Spanja. Is-separati]mu Katalan kien kompla ;ie m[e;;e; mis-soppressjoni brutali mir-re;im ta’ Franco tal-lingwa u l-kultura tag[hom, i]da dan l-a[[ar iddiskors tas-separatisti kien dominat anki minn argumenti ekonomi/i, l-aktar id-defi/it fiskali kbir li l-Katalunja g[andha meta mqabbla malbqija ta’ Spanja. I]da l-ka] favur isseparazzjoni ekonomika hu aktar dg[ajjef milli jammettu s-separatisti.
Prodotti impurtati
Dawn qed jinjoraw il-fatt li l-Katalunja aktar tbig[ lillkumplament ta’ Spanja milli
Il-ka] favur separazzjoni ekonomika hu aktar dg[ajjef milli jammettu s-separatisti
lill-kumplament tad-dinja. L-ikbar suq ta’ esportazzjoni g[all-Katalunja infatti hu r-re;jun ;ar ta’ Aragona – u dan minkejja li ttieni l-ikbar suq ta’ esportazzjoni, Franza, g[andu ekonomija 50 darba ikbar minn ta’ Aragona. Il-Katalunja fl-2011 impurtat bi €15 biljun aktar mill-esportat barra Spanja, u dan l-i]bilan/ patta g[alih ilbejg[ mir-re;jun (€23 biljun) lill-kumplament ta’ Spanja, ji;ifieri internament – u [afna minn dan l-ammont kien fi prodotti importati! X’ji;ri, allura, kieku dawn il-fruntieri re;jonali bejn ilKatalunja u Spanja jinbidlu fi fruntieri nazzjonali, b[al bejn pajji] u ie[or, kieku lKatalunja, infatti ssir nazzjon sovran, b[alma jridu sseparatisti? Stimi li jsiru minn ekonomisti internazzjonali jissu;;erixxu li meta ]ew; kumpaniji, intrapri]i, ikunu fuq na[at opposti ta’ fruntiera nazzjonali, il-kummer/ ta’ bejniethom jonqos b’]ew; terzi – g[al terz ta’ dak li kienu jkunu kieku kienu fi [dan l-istess nazzjon. Dan hu konfermat minn madwar 100 e]empju ta’ pajji]i li, mill-bidu tal-1900 [adu l-indipendenza, u nqatg[u mill-art li kienu jiffurmaw parti minnha qabel. Kemm idum biex ise[[ dan it-tnaqqis jiddependi wkoll jekk is-separazzjoni sse[[x
Manfestazzjoni tal-Lega Nord favur l-indipendenza tar-re;jun tal-Padania
b’mod ostili jew bi ftehim. Sentimenti se/essjonisti simili Fil-ka] tad-‘Divorzju talBellus’ bejn ir-Repubblika ?eka u s-Slovakkja lkummer/ bejn i]-]ew;
nazzjonijiet ;odda naqas b’]ew; terzi fi ]mien [ames snin, anki jekk in[olqu g[aqda doganali u mekkani]mu ta’ [las filfruntieri. Biex inkomplu bl-e]empju tal-Katalunja, li kieku dan irre;jun kellu jissepara bittnaqqis g[al terz biss filkummer/ mal-kumplament ta’ Spanja, dan jissarraf fi tnaqqis tal-Prodott Gross Domestiku minn surplus ta’ erbg[a fil-mija g[al defi/it ta’ erbg[a fil-mija. B’hekk ilPGD ji/kien bi tmienja filmija. L-istess lo;ika tg[odd g[al partijiet o[ra tal-Ewropa fejn hemm ukoll sentimenti se/essjonisti simili – minbarra r-re;jun Bask fl-istess Spanja u l-Lega Nord fl-Italja, hemm l-Iskozja li b[ala pro/edura hi r-re;jun l-aktar qrib isse/essjoni b[alissa. Hemmhekk il-kwistjoni dwar kif eventwalment titqassam ir-riserva (dejjem tonqos) ta]-]ejt fil-Ba[ar tatTramuntana hi eku tasse/essjoni tas-Sudan tanNofsinhar. Barra minn hekk, tkun trid ti;i solvuta l-problema ta’ kif jinqasam id-dejn nazzjonali li
g[andu r-Renju Unit fid-dawl tal-kundizzjonijiet pre]enti ekonomi/i, u wkoll dik talg[a]la tal-munita g[al Skozja indipendenti. Il-kri]i fiz-zona ewro mbag[ad naqqset id-diskors ta’ dik il-munita g[allIskozja, u wriet illimitazzjonijiet, biex ma nsemmix l-e]empju Katalan, f’dak li b[alissa hu lkummer/ intern, kieku kellha ]]omm l-Isterlina g[allpolitika ekonomika ta’ Skozja indipendenti. Fl-a[[ar nett, g[alkemm hemm [afna aktar konsiderazzjonijiet x’wie[ed iressaq, hemm il-po]izzjoni tal-Unjoni Ewropea vis-à-vis pajji]i separatisti: mhu assolutament xejn /ar jekk art, pajji] li jinqata’ minn ie[or membru fl-UE jsirx awtomatikament membru ;did, jew inkella jispi//ax fi tmiem il-kju biex japplika mill-;did li jissie[eb. }gur li min hu membru u jfettillu jo[ro; mill-UE, biex jer;a’ jid[ol ikollu jibda mill;did. G[alhekk tajjeb li min jit[ajjar minn avventuri separatisti, fi [dan jew barra mill-Unjoni jikkunsidra bisserjetà dan kollu. Il-vaganzi t-tajba
Min[abba li matul Awwissu mhux mistennija elezzjonijiet jew avvenimenti internazzjonali kbar, [sibt li nie[u ftit ;img[at mistrie[ minn dan l-appuntament mag[kom. Ner;a’ lura bl-anali]i tieg[i fit-30 ta’ Awwissu.
G[all-ewwel darba, ma;;oranza ta’ Sko//i]i (51 fil-mija) f’Jannar iddikjaraw li huma favur l-indipendenza mill-Gran Brittanja
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Simbolu tal-bidliet Il-Partit Nazzjonalista b’wi//u minn quddiem isejja[ lilu nnifsu l-partit tal-bidliet. Partit li f’pajji]na wettaq bidliet kbar u ta’ sinifkat g[all-poplu tag[na. Bidliet mhux biss b’de/i]jonijiet politi/i importanti b[alma kienu s-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea u l-bidla b’su//ess g[all-ewro, i]da wkoll bit-t[addin ta’ politika ta’ vi]joni biex jassigura li lpoplu jibqa’ miexi ’l quddiem. Il-Partit Nazzjonalista qatt ma be]a’ jie[u de/i]jonijiet. Dejjem [ares lejn ir-riformi b[ala ]vilupp u pass li pajji]na u l-poplu tag[na jridu jie[du u jimxu fihom jekk iridu tassew itejbu lkwalità tal-[ajja tag[hom u biex insiru dejjem aktar pajji] modern. Intejbu l-kwalità tal-[ajja Minbarra d-de/i]jonijiet ta’ natura politika, hemm de/i]jonijiet o[ra, li wkoll iridu jittie[du fil-livell ta’ Kabinett tal-Gvern, li j[allu effett fuq il-poplu tag[na kif ukoll fuq l-ekonomija ta’ pajji]na. De/i]jonijiet importanti dwar kif il-Gvern se jinvesti flus il-poplu. Hi triq fa/li u opportunista li ma ti[ux de/i]jonijiet –
li t[alli kollox kif inhu u li ma tirriforma qatt min[abba l-bi]a’ li tista’ to[loq diskussjoni jew sa[ansitra xxellef difrejk ma’ xi [add fit-triq tarriforma u l-bidliet. L-istil tal-Partit Nazzjonalista hu dejjem fi spirtu li jid[ol b’ener;ija s[i[a biex iwettaq il-bidliet me[tie;a. Gvern Nazzjonalista wera kemm-il darba li kapa/i jie[u de/i]joni, jiddiskuti u jo[loq dibattitu,
biex tittie[ed de/i]joni finali. Gvern Nazzjonalista jag[raf ukoll jag[mel il-prijoritajiet ta’ fejn irid jinvestu flus il-poplu. Il-miri u l-objettivi tal-Gvern immexxi mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi kienu /ari – investiment fl-ekonomija, fix-xog[ol, fis-sa[[a u fl-ambjent ta’ pajji]na. Dawn huma l-ingredjenti tal-politika talGvern li qed tag[ti r-ri]ultati. Mhux biss g[andna rata ta’ qg[ad fost il-pajji]i l-anqas fl-Unjoni Ewropea u qed no[olqu aktar jobs u opportunitajiet g[all-[addiema, i]da wkoll hemm l-impenn li nkomplu ntejbu l-kwalità tal-[ajja ta’ pajji]na billi jitwettqu r-riformi u l-bidliet me[tie;a. Karatteristika tal-Gvern Nazzjonalista hi l-bidliet li qed jitwettqu fl-ambjent u fil-kwalità u l-istil tal-[ajja tag[na. Il-Belt Valletta qed ting[ata dehra u libsa ;dida. Dan hu pro;ett li qed jitwettaq wara de/i]joni li kien [a Gvern Nazzjonalista snin ilu li jag[mel mill-belt kapitali tag[na kalamita tal-qofol tal-politika u l-ekonomija ta’ pajji]na. Fil-Belt Valletta di;à twettqu pro;etti li g[alkemm fil-bidu tag[hom kienu qajmu [afna kritika. Illum kul[add jista’ jgawdi s-sbu[ija talpjazez u t-toroq li re;g[u qed jiddominaw fihom in-nies u mhux aktar karozzi. Ir-restawr ta’ bini storiku, flimkien mat-toroq fil-qalba tal-belt kapitali li qed ji;u pavimentati u wkoll [ielsa mit-traffiku, flimkien max-xog[ol kbir li g[addej fir-restawr tal-fortifikazzjonijiet li
jdawru l-Belt Valletta, kollha huma xhieda talpjan [olisitku li g[andu l-Gvern Nazzjonalista li jo[loq ix-xog[ol u jag[ti libsa xierqa li tag[mel lill-poplu tag[na kburi li a[na Maltin. Hekk kif ukoll jinsab riesaq lejn il-fa]i finali tattwettiq tal-pro;ett tad-da[la tal-Belt – il-bini talParlament ;did u l-bini tat-Teatru Miftu[ flimkien mal-pro;ett tal-lift li jg[aqqad il-Port il-Kbir ma//entru tal-belt kapitali, nhar it-Tlieta li g[adda rajna t-tlestija ta’ pro;ett ie[or li hu simbolu talbidliet u l-pro;etti li qed ise[[u mhux biss fil-belt kapitali, i]da f’pajji]na. Pro;etti li huma ta’ aspirazzjoni biex naffrontaw il-;ejjieni b’ener;ija Il-bini mill-;did tal-pont ta’ Sant’Iermu, mag[ruf a[jar b[ala l-pont tal-breakwater, hu simbolu ie[or tal-bidliet u l-pro;etti kollha li bdew ise[[u fl-a[[ar erba’ snin fil-Belt Valletta, fil-Port il-Kbir bil-pro;ett ta’ ri;enerazzjoni, u fil-port ta’ Marsamxett. Dan hu pont li, kif fisser il-Ministru Austin Gatt meta kien ippre]entat il-pont mibni mill-;did wara 65 sena nieqes mill-gwerra ’l hawn, re;a’ nbena b[ala aspirazzjoni g[all-pajji] li qed jaffronta l;ejjieni b’ener;ija ;dida i]da dejjem fuq il-valuri li sawruna b[ala poplu.
Ener;ija ma tieqaf qatt li biha qed ner;g[u no[or;u l-;miel tal-;ojjell li [allewna missirijietna filwaqt li nkomplu dejjem ni;;eddu.
Plus ça change, rien ça change G[alkemm nistqarr li sfortunatament ma nafx nikteb u nitkellem bil-Fran/i], it-titlu ta’ dan l-artiklu hu espressjoni bil-Fran/i] li tfisser li aktar ma l-affarijiet jinbidlu, aktar jibqg[u l-istess. Hi espressjoni li fiha [afna [sieb u li meta wie[ed jinduna li tkun tapplika g[alih g[andu tassew g[alxiex jit[asseb. Basta jirba[ l-elezzjoni ;enerali
Espressjoni li tg[odd assolutament g[all-Malta Labour Party ta’ Muscat. MLP li qieg[ed iwieg[ed kollox lil kul[add, MLP li qieg[ed jarmi kull prin/ipju basta jiggwadanja aktar voti u MLP li lest jag[mel patt ma’ min hemm b]onn basta jg[eleb
lill-Partit Nazzjonalista flelezzjoni ;enerali. Hu MLP li re;a’ qed jirrikorri g[all-istess tatti/i ta’ ]mien Alfred Sant, g[al dik il-politika sta;nata tat-tfig[ tat-tajn, allegazzjonijiet bla ra]an u nuqqas ta’ etika politika rampanti. G[andna MLP li hu medhi jxerred il-qtig[ il-qalb, isejja[ g[al elezzjoni bikrija u jipprova minn kollox biex i;ib linstabbiltà politika. Tassew tatti/i li ;a rajniehom fil-passat tal-Malta Labour Party, kemm dak distanti u anki dak aktar re/enti. Isejja[x lilu nnifsu Malta Labour Party, Muscat Labour Party jew Partit Laburista, ilpolitika tieg[u baqg[et identika, bidlet biss it-ton u forsi lkulur tal-pakkett.
G[andna MLP li hu medhi jxerred il-qtig[ il-qalb, isejja[ g[al elezzjoni bikrija u jipprova minn kollox biex i;ib l-instabbiltà politika
Attakk viljakk Li l-Malta Labour Party jinfexx f’attakk personali fuq persona;;i politi/i b[alll-
Prim Ministru Lawrence Gonzi, il-Ministru Austin Gatt, id-Deputat u eks Ministru Carm Mifsud Bonnici u l-eks Rappre]entant Permanenti ta’ Malta g[all-Unjoni Ewropea Richard Cachia Caruana, hu livell baxx ta’ politika i]da forsi mhux daqstant sorprentendi. I]da l-attakk viljakk fuq ilPresident Emeritu u eks Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista, il-mibki Guido De Marco, hu viljakk u wera tassew il-wi// aggressiv tal-‘Moviment’ ta’ Muscat. Li tattakka bniedem li ma jistax jiddefendi ru[u hu livell mill-aktar viljakk u baxx li l-MLP jidher li rrikorra g[alih. {adt gost [afna naqra lartiklu tal-Ministru Mario De Marco f’The Sunday Times tal-{add li g[adda bit-titlu ‘(Dis)Honourable Politics’. Fih diversi argumenti ferm
b’sa[[ithom i]da li f’mo[[i baqg[et tispika din il-bi//a, “Truth is that despite claims of being a “new progressive movement”, Labour has not changed, will not change, may not want to change. For as Evarist Bartolo, who reputedly spearheads the news at One and Maltastar, said with regard to the same PL, “plus ça change, rien ça change.” Viva l-Madonna ta’ Pompei!
Ma nistax ma ni[ux din lopportunità biex nawgura festa mill-aqwa lix-Xlukkajri kollha. Jalla l-[idma kollha li saret tul dawn l-a[[ar xhur tissarraf f’festa mill-aqwa g[alina x-Xlukkajri kollha biex nag[tu tislima mist[oqqa lill-Madonna ta’ Pompei. Jalla l-festa sservi biex b[ala komunità tg[aqqadna flimkien. Jalla l-festa tkun okka]joni o[ra li tg[inna na[dmu id f’id, messa;; li [add gost ferm nara wkoll fil-kitba tal-
minn Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com
Vi/i Sindku Carmelo Bugeja li minn hawn nie[u l-opportunità biex nawgura festa mill-aqwa lilu u lil s[abi lkunsilliera kollha wkoll. Il-festa t-tajba lix-Xlukkajri kollha!
Angelo Micallef hu Kunsillier f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
12 Mediarama#Ittri
L-Ewropa u l-kri]i lokali Fid-dawl tal-kri]i intensa Ewropea, b’mod partikulari filpajji]i taz-zona ewro, u fil-kuntest tad-diskors li beda jsir dwar il-[olqien ta’ Federazzjoni fuq il-mudell tal-Istati Uniti, ta’ strutturi b[all-Unjoni Bankarja u l-bqija, Malta sfat img[addsa f’dawk li jidhru b[ala problemi tassew periferi/i g[all-kuntest internazzjonali. Illum hemm il-per/ezzjoni mifruxa li l-Gvern in[ataf osta;; min-nies tieg[u stess. U spi//ajna b’a;enda ta’ dissidenza min[abba motivi li jidhru personalizzati. Assistejna u qed nassistu g[al mossi ta’ vendetta, g[ajjat g[ar-ri]enji, akku]i ta’ oligarkija, voti astensjonisti u o[rajn favur l-Oppo]izzjoni. F’dawn l-a[[ar ;img[at konna spettaturi g[al isteri]mi politi/i, melodrammi g[all-gallerija, sfidi g[al dwelli fanati/i, opportuni]mu flagranti, appelli g[ad-dixxiplina ta’ dawk l-elementi li jridu jkissru ’l-Gvern minn f’appelli interni g[al elezzjonijiet bikrin u bosta skussjaturi o[ra. Kien hemm anki d-dikjarazzjoni semiuffi/jali minn xi [add lo;iku u attent b[al Simon Busuttil, fis-sens li l-Partit Nazzjonalista illum hu “partit maqsum”. Xi [a;a li wara kollox, m’g[adx hemm dubju dwarha. Wara d-dikjarazzjoni ta’ Busuttil, [add ma jista’ jibqa’ jg[id li l-Gvern is in denial. Il-media qed tilg[ab il-log[ba tal-ispinn u ssensazzjonali]mu bil-qalb kollha. U jidher li ti;i meta ti;i elezzjoni, il-pettegolezzi se ji]diedu, il-kriterji vendikattivi se jkunu g[oljin fuq l-a;enda, il-maniji se jikkargaw aktar u lmotiv tal-ksib tal-poter akkost ta’ kollox se jkun prijorità assoluta. U dan kollu meta madwarna, l-Ewropa qed taqbad. Kien hemm intervall li offra /erta aljenazzjoni, bis-sa[[a tallog[ob Ewropew mill-Polonja u l-Ukrajna, fejn qlibna g[al fanati]mi o[rajn, antiki u infantili fl-istess waqt, i]da malajr kien hemm ir-ritorn g[ar-realtà patetika ta’ kif qed tintlag[ab il-log[ba politika lokali. Ba;it g[al Ottubru Il-miraklu hu li minkejja kollox, il-Gvern qed ikompli g[addej u qed ikompli jiskorja (b[al fil-ka] tal-“fiat” kru/jali li tat il-Kummissjoni Ewropea dwar l-Air Malta wara skemar attent min-na[a Maltija, anki bis-sehem tal-unions). U g[al Ottubru qed jit[ejja ba;it, l-a[[ar wie[ed g[al din ille;i]latura tempestu]a. Tonio Fenech deher fuq l-istazzjon nazzjonali, ifisser kif f’Ottubru li ;ej, “il-pajji] se jkollu ba;it”, anki g[aliex hemm time frames li jridu jkunu rispettati, anki f’kuntest Ewropew. Il-Ministru re;a’ enfasizza li “obbligu tal-Gvern hu li jag[mel il-[ames snin ta’ le;i]latura”. {afna Maltin o;;ettivi jaqblu ma’ dan l-obbligu. Mistoqsi jekk dan hux se jkun “ba;it tal-elezzjoni”, Il-Ministru a//erta lit-telespettaturi li lba;it li jmiss, l-a[[ar wie[ed ta’ dan il-Gvern, se jkun wie[ed serju, realistiku u responsabbli, u mhux ba;it “populist”. L-interess nazzjonali onest hekk jitlob. Id-“diskussjoni” politika fil-media Mument dwar l-hekk imsej[a “diskussjonijiet” politi/i bittelevi]joni. Rari, jekk qatt, tara lil deputat b[al Robert Arrigo juri r-rabja tieg[u quddiem il-kamera. I]da fil-programm Inkontri, l-a[[ar wie[ed fl-iskeda pre]enti (One TV) u li rnexxielu jfarrak g[alkollox is-sens ta’ bilan/ o;;ettiv, Robert Arrigo pprotesta bil-qawwa g[allmod kif ma kienx qed jit[alla jitkellem. Kellu ra;un jg[id li hu dejjem jisma’ l-argumenti bil-kalma u ma jinterrompi qatt, i]da m’hemmx tolleranza minn [addie[or biex jisma’ l-interventi tieg[u. Altru li g[andu ra;un. U dan ma ji;rix biss fil-ka] ta’ Robert Arrigo. Ji;ri ta’ spiss fejn /erti politi/i qed jer;g[u jag[tu l-ag[ar e]empju ta’ kif g[andha ti]viluppa d-djalettika fost il-klassi tag[hom. Il-patrunanza, l-arroganza u l-intolleranza g[all-fehmiet ta’ [addie[or huma l-ag[ar e]empji li l-klassi politika tista’ tag[ti lill-poplu. Xi [a;a li wasslet g[al kri]i o[ra lokali, innuqqas ta’ kredibbiltà. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qed jibda jg[id li “i]-]mien talpartiti spi//a”. Din l-illu]joni klassika ta’ min jistudjaha anki g[all-ironija tag[ha. Bi]]ejjed issegwi “diskussjoni” politika fil-mezzi taxxandir.
MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net
William Chetcuti g[ada se j;orr il-bandiera Maltija waqt i/-/erimonja tal-ftu[ tal-Olimpjadi li se jsiru f’Londra
Il-bandiera Maltija li se tin;arr g[ada fil-ftu[ tal-Olimpjadi Sur Editur, Nifra[ lil William Chetcuti talli ng[a]el biex i;orr il-bandiera Maltija waqt i/-/erimonja tal-ftu[ tal-Olimpjadi f’Londra. I]da nispera li l-bandiera li eventwalment se j;orr mhix se tkun l-istess wa[da li dehret f’ritratt f’gazzetta
tal-{add li g[adda! Dan g[aliex din fiha talinqas ]ew; difetti. IlGeorge Cross mhux f’postu e]att, imma ’l barra millcanton, dik ir-rokna ta’ fuq in-na[a tal-arblu. Barra minn hekk, fl-istess ritratt, i/-/irku tal-istess Geoge Cross jidher qiesu kwadru
flok tond! Dawn forsi jidhru li huma dettalji ]g[ar, imma ma ninsewx li din il-bandiera, barra li hi g[a]i]a [afna g[alina, se jarawha miljuni ta’ nies!
Paul Attard
Birkirkara
Il-libertà tal-kelma tispi//a mal-MLP Sur Editur, Qed ikollna ka]i meta xi spjuni tal-Labour jirrekordjaw bil-mo[bi dak li jg[idu nNazzjonalisti b[al fil-ka] ta’ Richard Cachia Caruana u kandidat g[all-kunsill ta’ TasSliema. Imbag[ad ju]aw dawn ir-
{tie;a ta’ voluntieri
Sur Editur, Hospice Malta te[tie; voluntieri biex jg[inu filmanuntenzjoni tal-computers’ hardware. Min hu interessat biex jg[in, jikkuntattja lill-Hospice fuq 21440085 jew info@hospicemalta.org.
Maria Grech
Hospice Malta
recordings fuq One TV biex jag[mlu l-[sara lill-Partit. Dawn minn dejjem hekk kienu g[ax nafu ]mien meta kont ti;i attakkat jekk turi lopinjoni tieg[ek jew imqar jekk tixtri In-Nazzjon jew tmur xi attività tal-PN. G[alhekk noqog[du attenti
minn min joqg[od idur mag[na g[ax illum iktar fa/li li jirrekordjaw dak li tg[id u jdawruh kif jaqbel lilhom. G[adna ma nistg[ux nafdawhom lanqas fl-iktar dritt fundamentali.
Tessie Zerafa
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u lEditur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Divertiment 13
G[ada jitla’ s-siparju fuq l-edizzjoni 2012 tal-Farsons Great Beer Festival G[ada jitla’ s-siparju fuq it-32 edizzjoni tal-Farsons Great Beer Festival li se jsir fil-Park ta’ Ta’ Qali bejn g[ada l-:img[a, 27 ta’ Lulju u l-{add, 5 ta’ Awwissu. Il-festival jifta[ kuljum fit-8 p.m. Id-d[ul g[alih hu b’xejn u hemm parke;; kbir barra l-Park. Il-Farsons Great Beer Festival joffri l-aqwa ditti lokali u internazzjonali talbirra li hawn f’Malta kif ukoll l-aqwa talent lokali fid-divertiment. L-isponser ewlieni ta’ din is-sena hi Vodafone. L-isponsers lo[ra tal-festival jinkludu lil Gasan Enterprises, 89.7 Bay, l-Awtorità Maltija tatTuri]mu, Classic Group u Ray Ban. Il-Farsons Great Beer Festival hu l-akbar festival li jsir fil-miftu[ f’Malta u luniku festival li jibqa’ g[addej g[al g[axart iljieli s[a[. Il-festival dejjem ikollu attendenza tajba u latmosfera tieg[u tolqot kemm lill-familji u kif ukoll li]-]g[a]ag[, u kull sena qed jinkiser ir-rekord talattendenza. B[as-soltu, idd[ul g[all-festival hu b’xejn minkejja li l-ispejje] biex jittella’ festival b[al dan fuq skala daqstant kbira joffru sfida tremenda. Fost l-aqwa ditti lokali talbirra li se jkun hemm fil-festival, min jattendi se jsib ilfamilja tal-birra Cisk li reb[et diversi premjijiet matul is-snin: Cisk Lager, Cisk Export, Cisk Excel u Cisk Chill, li tnediet is-sena li g[addiet u li ntg[o;bot [afna mill-konsumaturi. Ma jonqsux ukoll il-birer klassi/i Hopleaf Pale Ale u Blue Label Ale li j]ommu ttradizzjoni tax-xorb tal-birra [ajja. Id-ditti internazzjonali talbirra li se jkun hemm jinkludu Carlsberg midDanimarka, Budweiser millAmerka, Guinness u Kilkenny mill-Irlanda, John Smith’s Extra Smooth millIngilterra, Beck’s mill:ermanja, u Corona millMessiku, kif ukoll id-ditti Ingli]i u Irlandi]i ta/-/idru Strongbow u Bulmer’s Original Cider. U g[allewwel darba dis-sena se jkun hemm ukoll birer internazzjonali o[ra ta’ spe/jalità.
Mill-album tal-Farsons Great Beer Festival – f’kull edizzjoni jie[du sehem u[ud mill-aqwa kantanti u bands lokali
Ix-xelta ta’ ikel fil-Food Court tikkumplimenta lg[a]la tal-birer. Il-mug uffi/jali tal-festival tal-2012 se jinstab g[all-bejg[ minn [afna mill-barijiet tal-festival. G[al darb’o[ra l-organizzaturi fasslu programm li jinkludi l-aqwa artisti u gruppi mu]ikali lokali kemm g[all-palk prin/ipali kif ukoll g[all-palk talmu]ika rock. Din is-sena se jkun hemm ukoll tliet gruppi barranin. Dawn huma International Diamond Thieves, St Matthew, u Canvas Wall. Madankollu, b[al dejjem, i/-/entru talattenzjoni se tibqa’ fuq ittalent tal-artisti lokali, li jqisu l-festival b[ala l-aqwa gig tag[hom tas-sena. Prova tas-sapport lit-talent Malti hi l-attività ‘Rock the Fest’ li bdiet is-sena l-o[ra, bil-[sieb li r-rebbie[a tag[ha jing[ataw i/-/ans li jdoqqu fuq il-palk tar-rock waqt il-
Farsons Great Beer Festival. Vodafone qed tkun pre]enti g[all-aktar avvenimenti importanti dan is-sajf, inklu] l-Isle of MTV, ilkun/ert ta’ Joseph Calleja u se tkun pre]enti wkoll filFarsons Great Beer Festival. {afna nies iqisu l-Farsons Great Beer Festival b[ala wie[ed mill-avvenimenti so/jali ewlenin f’Malta u g[alhekk Vodafone se tkun pre]enti bi stand akbar u bla[[ar offerti, prodotti u servizzi.
tag[ha jkollu /-/ans li jie[u sehem f’dan l-akbar festival ta’ Malta. Il-parte/ipanti ;ew i;;udikati minn bord ta’ professjonisti lokali talmu]ika, u t-tliet gruppi rebbie[a li se jdoqqu fuq irrock stage t[abbru l-:img[a li g[adda. seriousz fUNK u Aces Shade se jdoqqu l{add, 29 ta’ Lulju filwaqt li Twenty Six Other-Worlds se jdoqqu l-{amis, 2 ta’ Awwissu.
Rock the Fest – il-mixja sal-Festival tal-Birra ta’ Farsons It-tieni edizzjoni tal-attività ‘Rock the Fest’ saret fil-BJ’s Club aktar kmieni dan ixxahar. Din l-attività toffri lopportunità lill-gruppi
Intla[aq ftehim malArriva biex toffri servizz ta’ trasport pubbliku g[al Ta’ Qali u lura. L-Arriva se toffri servizz dirett esklussiv ta’ trasport pubbliku g[all-festival (salistage ta’ [dejn l-Ambaxxata Amerikana) mill-vened ta’ Bu;ibba u l-Belt bi prezz ta’ €2.50 kull vja;; ’l hemm u lura. In-nol jinkludi l-vja;; mil-lokalità sal-Belt jew
mu]ikali ;odda li qatt ma jkunu [adu sehem filFarsons Great Beer Festival li jipparte/ipaw f’kompetizzjoni mu]ikali li r-rebbie[
Trasport pubbliku
Bu;ibba, il-vja;; minn hemm sa Ta’ Qali u lura u lvja;; sad-dar. L-Arriva se tkun qed toffri wkoll servizz ta’ trasport g[al billejl mill-Park ta’ Ta’ Qali g[all-venda ta’ San :iljan u ta’ Bu;ibba minn nofsillejl sas-1 a.m. Minn dawn il-postijiet wie[ed jista’ jaqbad tal-linja g[al rotta o[ra ta’ billejl biex ikun jista’ jasal fejn jixtieq. F’kull venda se jkun hemm avvi]i u tag[rif g[allpassi;;ieri. G[al tag[rif ie[or id[ol fis-sit www.arriva.com.mt. Tista’ tikkuntattja lis-servizz tal-konsumatur tal-Arriva fuq 21222000 g[al tag[rif ie[or. Segwi l-Farsons Great Beer Festival fuq Facebook: www.facebook.com#thefarsonsgreatbeerfestival g[alla[[ar a[barijiet u tag[rif, jew ni]]el l-app uffi/jali talfestival ta’ din is-sena g[alliPhone jew l-Android.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
14 A[barijiet ta’ Barra
IS-SIRJA
Ikompli t-t[assib dwar l-armi kimi/i
Il-BELARUS> Truppi spe/jali tal-Belarus waqt ta[ri; qrib ir-ra[al ta’ Goroshki, madwar 30 kilometru mill-kapitali Minsk. (ritratt> Reuters)
IL-KOREA TA’ FUQ
Jikkonfermaw li hi l-mara Il-mezzi tax-xandir fil-Korea ta’ Fuq [abbru li lmexxej Kim Jong-un i]]ewwe; biex hekk intemm il-misteru tal-mara li kienet qed tidher dejjem ma;enbu. Hi kienet identifikata b[ala Ri Sol-ju. Dan l-a[[ar hi kienet qed tidher dejjem ma;enbu u kien hemm [afna spekulazzjoni dwar min kienet.
Issa hemm spekulazzjoni dwar min verament hi b’osservaturi fil-Korea t’Isfel isostnu li din kantanta li Kim kien jo[ro; mag[ha fil-passat imma missieru, Kom Jong-il kien waqqaf. Hu rari [afna li d-dittaturi tal-Korea ta’ Fuq jidhru fil-pubbliku man-nisa tag[hom.
Il-militar Tork bag[at truppi m[arr;a apposta g[al attakki bl-armi kimi/i tul ilfruntiera mas-Sirja. Dan wara li r-re;im Sirjan wissa li lest ju]a dawn larmi kontra truppi ta’ pajji] barrani. Rapporti fil-midja Torka qalu li battaljun ta’ truppi spe/jalizzati fl-armi kimi/i kienu ntbag[tu lejn Konja fit-Turkja /entrali u stakkament minnu kien intbag[at tul il-fruntiera mat-Turkija. Nhar it-Tnejn kelliem g[all-ministeru tal-Affarijiet Barranin Sirjan ikkonferma li l-pajji] kellu l-armi kimi/i i]da qal li ma kienx lest ju]ahom kontra l-poplu imma ma kienx se ja[sibha darbtejn beix ju]ahom kontra for]i barranin. I]da r-Russja, l-akbar alleat f’din is-sitwazzjoni tas-Sirja, qalet li kienet ing[atat garanziji ta’ min wie[ed jorbot fuqhom mirre;im Sirjan li l-[a]na ta’ armi kimi/i kienet protetta. Hemm t[assib, partikolarment mill-I]rael, li dawn l-armi jispi//aw f’idejn il-grupp militanti ba]at fil-Libanu talHezbollah. Is-Sirja hu mifhum li g[andha l-akbar [a]na ta’ armi kimi/i fid-dinja. Avigdor Lieberman, ilMinistru tal-Affarijiet
Barranin I]raeljan, wissa li pajji] kien se ja;ixxi b’determianzzjoni jekk dawn l-armi jispi//aw f’idejn il-Hezbollah. Hu qal li l-mument li l-I]rael jinduna li dawn l-armi qed jing[ataw lill-Hezbollah, laffarijiet jinbidlu l-I]rael kien se jirrea;ixxi ming[ajr ma ja[sibha darbtejn u ming[ajr ma j]omm pass lura. Hemm t[assib li hekk kif ir-re;im Sirjan jara li tilef ilkontroll jag[ti dawn l-armi lill-Hezbollah inkella filkaos li jkun hemm meta jaqa’ r-re;im, dawn jinsterqu. Ehud Barak, il-Ministru tad-Difi]a I]raeljan, qal li lI]rael kien se jikkunsidra azzjoni militari jekk dawn jispi//aw f’idejn ilHezbollah. Sadattant l-Armata Sirjana kienet qed tikkon/entra lisforzi tag[ha kontra lpre]enza ta’ ribelli f’Aleppo, it-tieni l-akbar belt fil-pajji]. Stakkament kbir ta’ tankijiet tal-gwerra kienu diretti lejn il-belt hekk kif matul il-;urnata tal-biera[ kompla l-;lied fil-belt. Sadattant it-Turkija g[alqet il-fruntiera mas-Sirja filwaqt li l-ambaxxaturi Sirjani g[al ?ipru u lEmirati G[arab Mag[quda ng[aqdu mar-ribelli.
Kim Jong-un ma’ dik li kienet identifikata b[ala l-mara tieg[u. (ritratt> Reuters)
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 15 L-ISTATI UNITI
Pillola kontra l-Alzheimer’s, il-Parkinson’s u s-Sklerosi Multipla Xjentisti fl-Istati Uniti g[adhom kemm ]velaw li sar progress fl-i]vilupp ta’ pillola biex tittratta l-Marda talAlzheimer’s, il-Parkinson’s kif ukoll isSklerosi Multipla. Intqal li din g[andha wkoll il-potenzjal li tra]]an l-i]vilupp tal-Alzheimer’s. Testijiet fuq l-annimali s’issa kienu
po]ittivi u issa l-pillola ng[atat lillbniedem g[all-ewwel darba g[alkemm g[ad iridu jin[ar;u r-ri]ultati. Imma ttestijiet li saru fuq l-annimali indikaw li din il-pillola tista’ tkun effettiva kontra sensiela ta’ mard fil-mo[[. Issa ]ew; tipi ta’ din il-pillola, mag[rufa b[ala MW151 u MV 189,
kienu re;istrati fl-Istati Uniti minn xjentisti tan-Northwestern University f’Chicago. Ix-xjentisti qalu li din il-medi/ina tu]a tattika differenti fil-konfront talmard minn medi/ini o[ra li qed ji;u ]viluppati. Din il-pillola rri]ulta li fl-esperimenti
kienet effettiva kontra feriti fil-mo[[ kif ukoll attakk ta’ puplesija u aktarx tista’ tevita kumplikazzjonijiet fit-tul. Issa hemm stennija g[ar-ri]ultati mill-esperimenti fuq il-bniedem li hu lewwel pass biex din il-medi/ina ;dida tkun approvata u tkun tista’ tinbieg[ fis-suq.
GREENLAND
Jg[ib is-sil; Skont ritratti tan-NASA me[uda bis-satellita, matul dan ix-xahar ammont sostan]jali ta’ sil; g[eb minn Greenland. Xjentisti qalu li dan li]vilupp bla pre/edent se[[ tul zona ferm akbar milli qatt intlema[ tul dawn l-a[[ar 30 sena ta’ osservazzjoni bis-satellita. Is-sil; dab anki millaktar post kiesa[ u g[oli fi Greenland mag[ruf b[ala Summit Station. La[[ar darba li dab is-sil; f’Summit Station kien fl1889. G[alkemm matul ixxhur tas-sajf, is-sil; fi Greenland idub xi ftit, il[effa u l-kobor ta’ dak li ;ara din is-sena i]da ssorprenda x-xjentisti li ddeskrivew dak li ;ara b[ala “straordinarju.” Waleed Abdalati, ixxjentist kap tan-NASA, qal li g[alissa wie[ed ma jistax jg[id jekk dan huwiex avveniment naturali imma rari jew kien ikkaw]at mill-bniedem. Ftit ta’ ;ranet ilu ritratti tas-satellita ]velaw li iceberg enormi ta’ madwar 150 kilometru kwadru, kienet inqasmet minn Greenland.
IR-REPUBBLIKA DEMOKRATIKA TAL-KONGO> Nies ja[arbu fuq rota tal-injam mg[obbija bl-affarijiet personali minn ;lied bejn l-Armata u r-ribelli fil-belt ta’ Goma. (ritratt> Reuters)
L-ITALJA
Tifel imur wa[du Ruma minn Manchester Infet[et investigazzjoni wara li tfajjel ta’ 11-il sena rnexxielu jivvja;;a b’ajruplan minn Manchester sa Ruma mhux biss ming[ajr passaport imma lanqas biljett jew boarding pass.
Kollox inkixef wara li passi;;ieri fuq lajruplan saru suspettu]i mill-a;ir tat-tifel. Jidher li t-tifel g[adda minn diversi security checks u [add ma pprova jwaqqfu.
Issa t-tfajjel ing[aqad mal-familja tieg[u u jirri]ulta li aktar qabel hu kien [arab mid-dar u tela’ fuq l-ewwel ajruplan li seta’ fl-ajruport ta’ Manchester.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
16
Feature
Feature 17
minn Clinton Sammut
{idma akbar favur il-politika u l-istrate;ija nazzjonali dwar is-sa[[a sesswali Illum il-;urnata, bl-avvanz fit-teknolo;ija inklu] linternet, numru kbir ta’ nies qed ikunu mg[allma x’tip ta’ [ajja g[andhom jg[ixu biex inaqqsu r-riskju ta’ xi tip ta’ mard jew kundizzjonijiet tassa[[a fosthom id-dijabete u lobe]ità. Attenzjoni [olistika
Minn st[arri; li sar [are; li numru konsiderevoli ta’ ]g[a]ag[ ikollhom x’jaqsmu sesswalment ta[t l-influwenza tal-alko[ol
Wie[ed jirrikonoxxi l-fatt li qed isir dan kollu, flimkien ma’ numru ta’ mi]uri kemm nazzjonali kif ukoll fuq ba]i lokali jew individwali, u numru ikbar ta’ nies qed jattendu klassijiet apposta g[all-e]er/izzju filwaqt li qed joqog[du attenti x’jieklu. Wie[ed jinnota li din lattenzjoni partikulari ma ting[atax lill-;isem kollu b’mod ekwu i]da w[ud millpartijiet huma mog[tija l;enb g[al numru ta’ ra;unijiet li jafhom biss lindividwu, fosthom g[ax wie[ed ja[seb li s-su;;ett mhux daqshekk importanti b[al, ng[idu a[na, li ma timxix [affi jew inkella forsi li persuna ma t[osshiex komda titkellem jew titlob informazzjoni fuq dak issu;;ett partikulari. Fost dawn is-su;;etti nsibu dak relatat mal-[ajja sesswali. Infatti, dawn iddiffikultajiet u problemi kollha flimkien ma’ numru ta’ temi o[ra relatati massesswalità ;ew innutati u l-
Se jitfassal sit elettroniku li kul[add ikun jista’ jid[ol fih u ju]ah bil-privatezza kollha b[ala sors ta’ informazzjoni fuq is-sesswalità tal-individwu
Gvern [aseb biex jie[u azzjoni kif me[tie; spe/jalment biex jinforma u jikkontrolla numru ta’ problemi fosthom it-tixrid talmard fi [dan is-so/jetà tag[na. Il-politika u l-istrate;ija nazzjonali Fil-fatt, fis-sena 2010, tnediet il-Politika Nazzjonali Dwar is-Sa[[a Sesswali u, wara perjodu ta’ konsultazzjoni, fl-2011 tnediet ukoll l-Istrate;ija Nazzjonali Dwar is-Sa[[a Sesswali.
Dan hu pass ie[or importanti fil-qasam tassa[[a g[ax fil-fatt, is-sa[[a sesswali hi parti integrali missa[[a tal-poplu kollu kemm f’aspett fi]iku, prokreattiv i]da wkoll psikolo;iku. Wara li t[abbret il-politika
nazzjonali dwar is-sa[[a sesswali saru diversi workshops bis-sehem ta’ persuni minn oqsma differenti tal-[ajja. Wara li saru levalwazzjoni kollha b’mod serju u professjonali, kienet ]viluppata strate;ija tas-sa[[a sesswali apposta g[al pajji]na biex b’hekk il-problemi jew diffikultajiet pre]enti jkunu indirizzati b’mod aktar effettiv u f’qasir ]mien. Kemm il-politika kif ukoll l-istrate;ija nazzjonali dwar is-sa[[a sesswali g[andhom l-iskop li jedukaw aktar dwar is-su;;ett. Diversi ri/erki wrew il-b]onn li dan ise[[. Fost l-o[rajn, mill-ist[arri; li sar fl-2010 kienu biss tlieta fil-mija mi]-]g[a]ag[ ta’ bejn l-14 u s-16-il sena li kienu jafu liema mard hu relatat mas-sess u kwa]i terz ta]-]g[a]ag[ attivi
Mill-ist[arri; li sar fl-2010 kienu biss tlieta fil-mija mi]-]g[a]ag[ ta’ bejn l-14 u s-16-il sena li kienu jafu liema mard hu relatat mas-sess
Il-Gvern se jkompli jinvesti f’kampanji edukattivi dwar is-sa[[a sesswali biex ikollna so/jetà b’sa[[itha u infurmata
sesswalment tal-istess età kellhom rapport sesswali talanqas darba ta[t l-influwenza probabbli tal-alko[ol. Il-prin/ipji tad-drittijiet u ddmirijiet individwali u so/jali li ;ejjin mill-valuri tar-rispett u d-dinjità lejn il-[ajja talbniedem, huma l-pedament tal-miri, g[anijiet, mi]uri u ri]ultati konkreti dwar issa[[a sesswali g[al pajji]na. B’mod prattiku, l-istrate;ija qed t[ares lejn, fost affarijiet o[ra, aktar tag[rif sabiex wie[ed jag[mel g[a]liet infurmati, kampanji ta’ informazzjoni mmirati lejn gruppi spe/ifi/i fis-so/jetà, promozzjoni dwar is-sa[[a sesswali fl-iskejjel, linvolviment tal-;enituri f’dan kollu, u anke r-rwol tal-media fil-promozzjoni tas-sa[[a sesswali. Aktar kampanji ta’ promozzjoni L-istrate;ija di;à bdiet ti;i
implimentata kif ippjanat u dan sar permezz tal-ewwel pass li sar permezz ta’ ta[ri; lil professjonisti varji filqasam tas-sa[[a. Barra minn hekk, ilMinisteru tas-Sa[[a [aseb biex jin[oloq sit elettroniku bl-iskop li jservi ta’ referenza g[all-pubbliku u l-mezzi taxxandir dwar is-sa[[a sesswali. L-investiment f’dan il-qasam se jkompli g[addej u fil-fatt se jkunu investit iktar fondi fuq numru ta’ kampanji ta’ informazzjoni mmirati lejn persuni ta’ etajiet u rwoli differenti fis-so/jetà Maltija. Hu d-dmir tal-individwu li jistaqsi u jie[u linformazzjoni me[tie;a biex barra li hu nnifsu jkun [ieles mill-perikli, fl-istess [in inaqqas il-probabbiltà li jitlaqa’ ma’ xi marda u jxerridha.
F’lezzjonijiet apposta, tfal tal-iskejjel jing[ataw informazzjoni me[tie;a rigward is-sesswalità biex ikunu konxji tag[hom infushom
Saru g[add ta’ workshops relatati mat-tema u kienu [afna n-nies ta’ etajiet differenti li attendew u kellhom l-opportunità li jistaqsu l-mistoqsijiet lill-esperti
L-individwu g[andu jkun responsabbli mhux biss tieg[u nnifsu i]da wkoll tas-sie[eb jew is-sie[ba tieg[u
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
18 A[barijiet ta’ Barra
L-ITALJA
Il-Funtana ta’ Trevi tkompli trendi Il-le;enda tg[id li meta turist jitfa’ munita filFuntana ta’ Trevi fil-kapitali Ruma, jista’ jserra[ mo[[u li xi darba se jirritorna fil-belt. Issa skont /ifri li g[adhom kemm kienu pubblikati, l-ammont ta’ flus mi;bura minn din ilfuntana qed ji]died. Minkejja l-kri]ijiet, jidher li [afna nies lesti jwaddbu l-flus f’din ilfuntana. I]da ]-]ieda filflus li qed jin;abru minn qieg[ il-funtana mhux biss g[aliex it-turisti qed ifittxu ftit risq fi ]minijiet diffi/li, i]da wkoll g[aliex l-awtoritajiet ta’ Ruma bdew joqog[du g[assa g[al dawk li jmorru jisirqu l-muniti. Il-grupp Kattoliku Caritas, li jie[u [sieb il;bir tal-muniti darba fil;img[a biex jintu]aw g[al ikel g[all-fqar u g[ajnuna o[ra lil min hu batut, innutat ]ieda sinifikanti fil-muniti li qed jinstabu. Skont Alberto Colaiacomo, kelliem g[all-Caritas f’Ruma, kien hemm ]ieda ta’ bejn 20 u 30 fil-mija fil-muniti li qed jin;abru minn qieg[ il-funtana. Hu i]da qal li fattur ewlieni kien li lkunsill lokali ta’ Ruma g[adda li;i li biha issa sar reat li wie[ed jisraq ilmuniti. Hu qal li qabel kien hemm gruppi organizzati li kienu jmorru jisirqu ammonti kbar ta’ muniti. Fl-2011, mill-funtana n;abru €830,000 filwaqt li s-sena li g[addiet in;abru kwa]i miljun ewro. Din is-sena, hekk kif listagun turistiku g[adu filbidu tieg[u, il-Caritas di;à ;abret €535,000.
IR-RENJU UNIT> Ir-Re;ina Eli]abetta flimkien mal-Prim Ministru pre]enti David Cameron (xellug) u dawk li kien hemm qablu John Major, Tony Blair u Gordon Brown qabel pranzu biex ifakkar is-60 sena tar-Re;ina b[ala kap tal-monarkija Ingli]a. Il-pranzu kien organizzat minn Cameron u sar f’10 Downing Street. (ritratt> Reuters)
SPANJA
Tibqa’ ta[t il-lenti Qed ikompli t-t[assib dwar is-sitwazzjoni finanzjarja Spanjola hekk kif dan il-pajji] re;a’ jinsab f’xifer il-falliment, b’analisti jsostnu li Spanja kien se jkollha b]onn l-g[ajnuna finanzjarja jew bailout. B[ala konsegwenza, anki lispi]a tas-self tal-Italja re;g[et qed ti]died bil-Gre/ja t[abbat wi//ha ma’ kri]i b[al ma kien hemm fis-snin tletin, dik mag[rufa b[ala The Great Depression u barra minn hekk, intqal li l-mi]uri ta’ awsterità li introdu/iet mhux qed jirnexxu. Spanja di;à kellha b]onn bailout g[all-banek tag[ha u minkejja li l-Gvern Spanjol qed jinsisti li mhux se jkun hemm b]onn g[ajnuna finanzjarja g[all-pajji], lindikazzjonijiet huma li f’dik
id-direzzjoni riesaq il-pajji]. Spanja b[alissa hi mifnija wara li kkrollat l-industrja talproprjetà kif ukoll re/essjoni u l-og[la rata ta’ qg[ad flEwropa. It-Tlieta, Spanja kellha t[allas rata ta’ interess ta’ 7.6 fil-mija fuq is-self. Dan hu ferm aktar mis-sebg[a filmija li kien wassal biex ilGre/ja, l-Irlanda u l-Portugall jitolbu bailout. Dan peress li meta jinqabe] is-sebg[a filmija hu stmat li l-pajji] mhux se jkun jifla[ aktar g[all-pi] finanzjarju. Dan ifisser li Spanja issa, tul perjodu ta’ sitt xhur, qed t[allas aktar g[ad-dejn li g[amlet minn pajji]i b[asSlovakkja u r-Repubblika ?eka biex jissellfu g[al perjodu ta’ g[axar snin. F’Ottubru, Spanja se jkoll-
ha tkopri mal-28 biljun ewro f’dejn. Is-self anki g[all-Italja ]died hekk kif qed ti]died lispekulazzjoni li anki l-Italja se jkollha b]onn l-g[ajnuna finanzjarja. Analisti qed isostnu li jekk Spanja jkollha b]onn bailout, b[ala konsegwenza inevitabbli, anki lItalja tispi//a fl-istess ilma. Sadattant fil-Gre/ja b[alissa hemm l-ispetturi tal-Unjoni Ewropea u l-IMF u sorsi qed jindikaw li l-pajji] g[adu mhux qed ida[[al il-flus li suppost mill-mi]uri ta’ awsterit`a li introdu/a. Din il-;img[a l-Prim Ministru Grieg Antonis Samaras qal li t-tbassir ekonomiku hu ferm ag[ar milli kien ma[sub s’issa. Imma minkejja dan kien ottimist li fl-2014, l-affarijiet
se jibdew jaqilbu g[all-a[jar. Fi ]viluppi o[ra: Il-:appun irre;istra ]bilan/ fil-kummer/ rekord g[all-ewwel sitt xhur ta’ din issena hekk kif l-esportazzjoni ddg[ajfet u kien hemm ]ieda fit-talba g[a]-]ejt allura kien hemm qab]a kbira fl-importazzjoni. Il-:appun, it-tielet lakbar ekonomija fid-dinja, tiddependi [afna fuq l-esportazzjoni g[all-i]vilupp ekonomiku u bil-kri]i ekonomika li hawn fid-dinja, l-indikazzjonijiet huma li l-esportazzjoni se tkompli tonqos. Ir-re/essjoni fir-Renju Unit kompliet tikber skont la[[ar /ifri u t-tnaqqis fil-produzzjoni bejn April u :unju kien ferm akbar milli kien mistenni. Dan wara tnaqqis li kien hemm fl-ewwel tliet xhur tas-sena.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
A[barijiet ta’ Barra 19
I?-?INA> Suldati ?ini]i waqt ta[ri; f’ba]i militari f’Jinan fil-provin/ja ta’ Shandong. (ritratt> Reuters)
FRANZA
Putin im[asseb li se javvelenawh Jirri]ulta li xi [add irid iduq dak kollu li jkun se jiekol il-President Russu Vladimir Putin min[abba bi]a’ li jista’ ji;i avvelenat. Dan ]velah Giles Bragard, il-fundatur tal-klabb esklussiv ta’ kokijiet li ja[dmu g[all-mexxejja tad-dinja, ilClub des Chefs des Chefs. Hu qal li sa fejn jaf hu din l-u]anza antika
g[adha tintu]a. Hu qal li l-ikel ji;i spezzjonat minn persuna professjonali b’ta[ri; mediku. Bragard ]vela wkoll li l-Presdienti Amerikani huma suspettu]i [afna ta’ ikel li mhux Amerikan u l-eks President George Bush meta darba ]ar Londra kellu ]ew; a;enti tal-FBI biex jippruvaw l-ikel kollu li kien se
jiekol. Anton Mosimann, li sajjar g[al diversi Prim Ministri Ingli]i, ]vela li Margaret Thatcher kienet dejjem ta[seb dwar il-prezz tal-ikel u darba staqsiet lil Mosimann dwar il-prezz tal-vitella li kien serva lill-eks President Fran/i] Francois Mittereand. Snin wara hi kienet
fa[[ritu g[al dak il-platt imma qalet li kien g[ali. Sadattant kien ]velat ukoll li lPresident Amerikan Barack Obama jobg[od il-pitravi filwaqt li lPresdient Fran/i] Francois Hollande u l-Kan/illier :ermani] Angela Merkel kienu jmutu g[al bi//a ;obon.
IR-RENJU UNIT
Il-Google...strument utli g[al kontra l-kriminalità Il-Gvern u l-Pulizija qed jag[mlu (bejn wie[ed u ie[or) erba’ talbiet kuljum lillGoogle biex jing[ataw informazzjoni dwar il-Britanni/i li ju]aw dan is-search-engine tal-internet. Skont i/-/ifri li g[adhom kemm da[lu, Google r/ieva tal-inqas 1,455 domanda g[al data g[all-perijodu :unjuDi/embru tal-2011; u blinformazzjoni mitluba tkun fil-parti kbira relatata ma’
investigazzjonijiet kriminali. Fl-istess perijodu kien hemm imbag[ad 49 talba biex ‘jitni]]el il-kontenut partikulari’ g[an-nom tal-Gvern u lPulizija. L-istatistika mbag[ad immarkat ]ieda ta’ 22 fil-mija fuq l-istess perijodu g[as-sena pre/edenti, minbarra li indikat l-ammont dejjem qed ji]died ta’ informazzjoni dwar Britanni/i li qed jin;abar ‘minn wara l-kwinti’.
Sadattant – u filwaqt li listatistika hi l-aktar komprensiva minn fost kwalunkwe search provider fuq l-internet – Google jirrifjuta li ji]vela proprju min qed jag[mel it-talbiet g[allinformazzjoni inkella liskopijiet li jista’ jkollha lentità spe/ifika. Kien hemm okka]joni wa[da biss li ng[atat spjegazzjoni ftit jew wisq iddettaljata u li kienet tinvolvi talba mill-
Asso/jazzjoni tal-Kapijiet talPulizija biex jitne[[ew [ames user accounts fuq il-websajt YouTube li allegatament kienu jippromwovu t-terrori]mu. Din it-talba fil-fatt intlaqg[et, bir-ri]ultat li 640 vidjow tne[[ew minnfuq issit inkwistjoni. L-istatistika spe/ifika ng[atat fit-Trasparency Report ta’ Google li jo[ro; darbtejn fis-sena u li juri r-
Renju Unit b[ala r-raba’ laktar pajji] – wara l-Istati Uniti, l-Indja u l-Bra]il – li (permezz tal-a;enziji talGvern) talbu g[al informazzjoni fuq ba]i regolari. Id-data mitluba, sadattant, tkopri kollox – minn messa;;i fuq il-blogs sa albums tar-ritratti; profili fuq in-network so/jali Google + u r-ri]ultati ta’ tfittxija g[al informazzjoni permezz tassearch-engine.
IN-NAZZJON
22
Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
TV#Radju
minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor Don’t Stop Me Now NET Television, 20>30 Edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm ippre]entat minn Eileen Montesin li fih naraw l-avventura ta’ g[axar parte/ipanti kemm fil-kant kif ukoll f’[iliet o[rajn. It-tema tal-kant fil-programm tal-lum se tkun il-mu]ika Country. Clayton Seychell (fir-ritratt), narawh ikanta dwett ma’ Jelena, li se tkun wa[da mill-protagonisti f’Déjà Vu, meta tkompli f’Ottubru li ;ej. Kur]ità g[at-telespettaturi nistg[u ng[idu li o[t Clayton, Letizia Seychell, kienet fost il-parte/ipanti ta’ Don’t Stop Me Now fl-edizzjoni tas-sena li g[addiet. Il-;urija g[al-lum se tkun iffurmata minn Dominic Galea, Catherine Mifsud u Moira Stafrace. Barra minn hekk tg[addi wkoll il-kummenti tag[ha Maria Abdilla, li qed tie[u [sieb t[arre; lill-parte/ipanti u tg[inhom jipperfezzjonaw fit-talenti tal-kant. Il-bi//a xog[ol mhux tas-soltu li se naraw lill-parte/ipanti kollha jie[du sehem fiha se tkun konnessa mal-Ewwel G[ajnuna. Lejn tmiem il-programm naraw min mill-parte/ipanti se ji]didulu 10 punti u min se jitnaqqsulu 10 punti. Jennifer’s Body Italia 1, 23>00 Film tal-bi]a’ Amerikan li n[adem fl-2009 b’re;ija ta’ Karyn Kusama u li g[andu lil Megan Fox (fir-ritratt), Amanda Seyfried u Johnny Simmons fost l-atturi ewlenin. L-aktar tfajla attraenti li tkun tattendi skola g[olja partikulari tispi//a posseduta mix-xitan. Issir kreatura li dejjem trid la[am uman. Minkejja l-attitudni stramba tat-tfajla, dik li tkun il-[abiba tal-qalb tag[ha ma t[allihiex tixxejjer mar-ri[ u tag[mel dak kollu possibbli biex Jennifer ter;a’ ssir dak li kienet qabel din l-esperjenza. Il-film hu twil 102 minuti. I due carabinieri Rete 4, 16>30
Marino u Glauco jid[lu fil-Korp tal-Pulizija u dlonk isiru [bieb. I]da din il-[biberija tixxellef wa[da sew meta t-tnejn li huma jix[tu g[ajnejhom fuq l-istess mara, Rita. Fost l-atturi ewlenin f’dan il-film b’re;ija ta’ Carlo Verdone nsibu lill-istess Verdone kif ukoll lil Enrico Montesano u lil Massimo Boldi. Un tocco di classe La 7, 14>10
George Segal u Glenda Jackson (it-tnejn firritratt) huma l-atturi protagonisti ta’ dan il-film Ingli] tal-1973 u jinterpretaw il-karattri ta’ Steve u Vicky rispettivament. Vicky tkun divorzjata u omm ta’ ]ew;t itfal. Steve wkoll ikun mi]]ewwe; u missier. Darba kien sar jaf li martu tradietu. Wara li Vicky u Steve jixxerjaw l-istess taksi, jibdew jiffrekwentaw lil xulxin, u dawk li g[all-bidu jkunu laqg[at ta’ pja/ir, jid[lu aktar fil-fond. X’ji;ri wara btala li jqattg[u flimkien f’Malaga? French Kiss Canale 5, 23>30
Film Amerikan tal-1995 li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Kevin Kline u lil Meg Ryan. Mara taqbad ajruplan g[al Pari;i hekk kif issir taf li l-g[arus tag[ha qabad o[ra hemmhekk. I]da fuq l-ajruplan issir taf ra;el ie[or, u malajr tinsa g[ala kienet qed tag[mel dak il-vja;;.
Il-kok Neil Darmanin
Rokna ;dida Sajf Flimkien - NET Television, 18>10
Ronald Briffa u Mireille Bonello jippre]entaw l-edizzjoni tal-lum. Se jkun hemm rokna ;dida li se tibda llum li se tkun dwar it-tisjir flimkien mal-kok Neil Darmanin u lkok ie[or biex jg[inu. Adriana Vella mill-BICREF titkellem dwar in-natura u l-bijodiversità kemm fuq l-art kif ukoll ta[t wi// l-ilma. Victor Chircop u Laura Farrugia jitkellmu dwar il-kompjuter. Ikun hemm ukoll il-kontribuzzjonijiet regolari ta’ CLayton u Graziella dwar is-sbu[ija u dik dwar mu]ika ma’ Pierre Cordina. Una proposto per dire si Canale 5, 21>20 Anna Brady (Amy Adams, fir-ritratt) tippjana li tmur Dublin fl-Irlanda biex nhar id-29 ta’ Frar, f’sena bisestili, tipproponi ]-]wie; lill-g[arus tag[ha Jeremy (Adam Scott). L-Irlandi]i jemmnu li jekk ra;el ikollu proposta ta]-]wie; f’dan il-jum, hu ja//etta ]gur. Io e Max Minsky Canale 5, 08>35 Nelly Sue Edelmeister (Zoe Moore, fir-ritratt) tkun dejjem tmur tajjeb [afna fis-su;;etti akkademi/i, i]da mhux fl-isport. Meta ssir taf li r-ra;el tal-[olm tag[ha hu involut filbasketball, tkun determinata li hi wkoll trid tid[ol fit-tim talbasketball. Xi triq trid itterraq biex titjieb fl-isport biex tkun tista’ ti;i a//ettata fit-tim?
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
TV#Radju 23
Kummiedja b’re;ija ta’ Salvatores Puerto Escondido - La 7, 21>10 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
Kummiedja Taljana li n[admet fl-1992 b’re;ija Gabriele Salvatores bi Claudio Bisio, Valeria Golino u Diego Abatantuono (it-tlieta fir-ritratt hawn ta[t) fil-partijiet ewlenin.
L-impjegat tal-bank Mario Tozzi jara delitt jitwettaq minn pulizija. Jaqbdu paniku u jidde/iedi li ja[rab lejn il-Messiku, fejn isir jaf tnejn li jg[ixu [ajja bla ebda inkwiet.
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.30 13>00 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Il-Festa Tag[na The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria - Ronald Briffa (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 ?ama ?ama 09:00 - BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bil-Malti 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 A[barijiet 16:05 - Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 - Nwar 19:00 - Nitfa Kultura 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 Nie[du {sieb Darna 21:00 BBC News 21:05 - Maltin Biss 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:00 - Ru]arju 23:30 Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - In-Novella 13:45 - ONE News 14:00 Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 - ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 05:45 Qari mill-Bibbja, 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News)
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Musica al fresco Disco inferno - Tony Borg Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
15:30 - I]-}g[a]ag[ fis-Sajf (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Summer Mix (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 18:50 - Mid-Dinja Kattolika 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 21:00 - Fil-:nien 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet - Rakkont, Mer]uq, Stilista, Wellbeing, Mu]ika. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Cam-pus 09:30 - Nis;a 10:00 BBC News Update 10:05 - I’m Alright! 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - Il[na mi/-/par 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Ilbies lImperatur 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Mill-Bit[a g[all-:enna 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l-Erwie[ 13:00 Qawsalla ta’ Kari]mi (r) 14:00 Nifhmu Flimkien is-Sa[[a Mentali 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 G[annu lil ismu 20:00 - MillG]ira tat-Tliet G[oljiet 21:00 Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 Lejn il-qawmien 23:00 Ru]arju 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell. Bastjani]i FM - 95 FM 06:30 - Ru]arju 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 - Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi 08:00 u 12:00 - Angelus) 13:00 - Tempo on the Mix 17:00 - {annieqa :i]imin 17:30 - All Time Favourites 18:00 - Realtajiet Siekta 20:00 - All time Favourites 20:30 - Country Fever.
TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 - Art of Germany (dok.) 14:00 A[barijiet 14:05 - Teleshopping 15:05 - Early Flight (dok.) 16:00 - A[barijiet 16:05 - Teleshopping 17:05 - Earth - The Power of the Planet (dok.) 18:00 - A[barijiet 18:10 - Sellili 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Is-Sajf masSalv 21:30 - Mill-Im[a]en talFesta 22:00 - Absolutely Fabulous 22:30 - Only Fools and Horses 23:00 - L-A[barijiet 23:15 - International Short Film Fest. TVM 2 07:00 - News 10:30 - BBC Days the Shook the World (dok.) 11:20 - BBC - Extraordinary Women (dok.) 12:10 - BBC Beast Legends (dok.) 13:00 Olympics 21:45 - BBC - Days the Shook the World (dok.) 22:35 - BBC - Extraordinary Women (dok.) (r) 23:25 - BBC Beast Legends (dok.) (r). ONE 07:00 - BreakfastNews 09:00 Lilliput 09:30 - Nuni 09:40 Minuta Wa[da 09:45 - Londri 10:00 - Teleshopping 10.30 Hazzzard Daily Update 10:35 Lapes u Karta 10:50 - Vidoes Mu]ikali lokali 11:00 Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 Teleshopping 12:30 - MadDaqqa t’G[ajn (r) 13:30 - ONE News 13:40 - Teleshopping 14:45 - Nies B[alna (ep. 4) 15:40 - Minuta Wa[da 15:45 - Londri 16:00 -Lilliput (r) 16:30 - Stylish Living 16:55 - Clint on ONE 17:05 - Teleshopping 17:30 ONE News 17:40 - Team PL 18:05 - Teleshopping 18:20 Starmakers 19:30 - ONE News 20:15 - Flippers 20:45 - }vintura (ep. 3) 21:45 - DJ Vision (r) 22:35 - On D Road 23:15 - ONE News 23:45 - Team PL 00:05 Clint on ONE 00:10 - Flippers (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina
ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Forum 21:30 - CNI 22:00 - News 22:30 Motordrome (r). Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00 u d09:00) 10:00 - Tg 1 10:10 Unomattina vitabella 11:00 Unomattina storie vere 12:00 - E state con noi in TV 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 Verdetto finale 15:15 - Il promontorio di Annie. Film 2005 17:15 - Heartland (TF) 18:00 - Il commissario Rex (TF) 18:50 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechete - Il nuove che fu 21:20 - Superquark 23:35 - Le vie dell’amicizia 01:15 - Tg 1 notte 01:50 - Sottovoce. Raidue 007:10 - Vite sull’onda (sitcom) 07:30 - Cartoons 10:15 - La complicata vita di Christine (TF) 10:35 - Tg2 insieme 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 e...state con costume 13:50 - Tg 2 Sì, viaggiare 14:00 - Senza traccia (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - One Tree Hill (TF) 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Private Practice (TF) 22:40 Brothers & Sisters (TF) 23:25 Tg 2 notizie 23:40 - Fratelli d’Italia 00:40 - Tg Parlamento 00:50 - Hawaii Five-0 (TF) 01:45 - Spazio 1999 (TF). Raitre 08:00 - Non c’è pace tra gli ulivi. Film ’50 09:45 - La storia siamo noi (dok.) 10:45 - Cominciamo bene 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr piazza affari 14:55 - La casa nella prateria (TF) 15:45 - Il soldato di ventura. Film ’76 17:30 - Geo Magazinee 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg Regione 20:00 - Blob 20:15 - Cotti e mangiati (sitcom) 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Law & Order - I due vlti della giustizia (TF) 22:45 - Tg regione 22:50 - Tg 3 linea notte estate 23:25 - Tony Arzenta.
Film ’73 01:15 - Cult book 01:45 - La musica di Raitre Tribute to Miles. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:35 - I e Max Minsky. Film 2007 11:00 Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful 14:10 Rosamunde Pilcher 16:30 L’amore non ha prezzo. Film 2006 18:30 - La ruota della fortuna 20:00 - Tg 5 20:40 - Veline 21:20 - Una proposta per dire si. Film 2010 23:30 - French Kiss. Film ’95 01:00 - Tg 5 notte 01:30 - Veline. Rete 4 07:45 - Più forte ragazzi (TF) 08:40 - The Sentinel (TF) 09:50 Detective Monk (TF) 10:50 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Pacific Blue (TF) 12:55 Distretto di polizia 3 13:50 - Il tribunale di Forum 15:10 - Wolff - un poliziotto a Berlino (TF) 16:05 - My Life - Segreti e passioni (soap) 16:30 - I due carabinieri. Film ’84 18:55 - Tg 4 19:35 - Renegade (TF) 20:35 Tempesta d’amore (soap) 21:10 Due imbroglioni e... mezzo! Film ’97 23:05 - Sono pazzo di Iris Blond. Film ’96. Italia 1 07:20 - Hannah Montana (sitcom) 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Gossip Girl (TF) 15:55 - Glee (TF) 16:45 - Giovani campionesse (TF) 17:35 - Mercante in fiera 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: NY (TF) 21:10 - Human Target (TF) 23:00 - Jennifer’s Body. Film 2009 01:00 - Nip#Tuck 01:50 Rescue Me (TF). La 7 07:00 - Omnibus Estate 2012 09:45 - Coffee Break 11:00 - In onda 11:40 - Agente speciale Sue Thomas (TF) 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14:10 - Un tocco di classe. Film ’73 16:10 - Il commissario Cordier (TF) 18:00 - I menù di Benedetta 18:55 - Cuochi e fiamme 20:00 - Tg La 7 20:30 In onda 21:10 - Puerto Escondido. Film ’92 23:25 - La valigia dei sogni 00:05 - NYPD (TF) 01:00 - Tg La 7 01:05 - Tg La 7 sport.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
24 TV#Radju Favourite Channel 08:00 - Makura 10:00 - One Star Hotel 10:30 - Mad-Daqqa Ni]fnu 11:15 - Teleshopping 12:05 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 - {in g[al Kollox 15:00 Teleshopping 16:30 - Favourite Cinema 17:00 - Teleshopping 17:30 - The Design Work Workshop 18:15 – F. News 18:30 - (ikompli) The Design Work Workshop 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Armar Festi 22:00 - Duggan 23:15 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 12:30 - Centovetrine 13:05 - Che trucco 13:25 - Spose Extralarge 13:45 - Giro Giro Bimbo 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Guidice Amy (TF) 15:40 - The OC (TF) 16:30 - Eastwick (TF) 17:20 - Chante! (TF) 17:40 - Dharma & Greg (sitcom) 18:00 - Non ditelo alla sposa 19:20 Giro Giro Bimbo 19:40 - The OC (TF) 20:20 - Una mamma per amica (TF) 21:00 - El internado (TF) 22:40 - Beautiful (soap) 23:10 - Body Work Australia. BBC Entertainment 07:10 - Tellytales 07:20 Bobinogs 07:30 - Nina and the Neurons 07:45 - Show Me Show Me 08:10 - Boogie Beebies 08:25 - Charlie and Lola 08:35 My Family 09:05 - Last of the Summer Wine 09:35 - Roger and Val Have Just Got In 10:05 - EastEnders 10:35 - Doctors 11:05 - Casualty 11:55 - Bleak House 12:55 - My Family 13:25 - Last of the Summer Wine 13:55 - The Weakest Link 14:35 - EastEnders 15:05 - Doctors 15:35 - Casualty 16:25 - Bleak House 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - Monarch of the Glen 20:00 - Keeping up Appearances 20:30 - Blackadder the Third 21:00 - Going for the Gold: The Bill Johnson Story 22:30 - Supernova 22:55 - The Old Guys 23:25 - New Tricks.
TCM 08:05 - Gunsmoke 09:10 - The High Chaparral 10:15 - A Thunder of Drums. Film ’61 (U) 12:10 - Hondo and the Apaches. Film ’67 13:45 - Gunsmoke 14:50 - The High Chaparral 16:00 - The Hallelujah Trail. Film ’65 (U) 19:20 - Rio Bravo. Film ’59 (PG) 22:00 - Hell on Wheels 23:00 - Deadwood. MGM Movies 07:50 - Report to the Commissioner. Film ’75 (AA) 09:40 - Mr Wonderful. Film ’93 (15) 11:20 - MGM’s Big Screen 11:35 - Hunter: Return to Justice. Film 2002 13:00 - Sketch Artist II: Hands That See. Film ’95 (18) 14:35 - Return to Macon County. Film ’75 (15) 16:05 - Love or Money. Film ’89 (15) 17:35 Eddie and the Cruisers II: Eddie Lives! Film ’89 (12) 19:20 - The Mechanic. Film ’72 (PG) 21:00 Conflict of Interest. Film ’93 (15) 22:30 - The Taking of Pelham One, Two, Three. Film ’74 (AA). Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 08:00 - Kojak 09:00 - Wolff’s Turf 09:55 - Ironside 10:55 McLeod’s Daughters 11:55 Quincy, M.E. 12:55 - Kojak 14:00 - Rex: A Cop’s Friend 16:00 - Ironside 17:00 - Quincy, M.E. 18:00 - JAG 19:00 Ironside 20:00 - Kojak 21:00 Great Women 21:10 - The Sign of Four (PG) 23:13 - Parole D’Amore 23:20 - Quincy, M.E. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: Proving Grounds 08:10 - Extreme Fishing with Robson Green: China 09:05 - Mythbusters: Big Rig Myths 10:00 - How Do They Do It?: Armoured Cars, Lifts and Cheese 10:30 Destroyed in Seconds 10:55 Ultimate Survival: The Inside Story 11:50 - Wheeler Dealers: Mazda MX-5 NA 12:45 - Rides: Eleanor’s Big Bro 13:40 American Chopper: The Kobalt Bike 14:35 - Dirty Jobs: Mule Logger 15:30 - Mythbusters: Blind Driving 16:25 - Deadliest Catch: Old Age and Treachery 17:20 - Extreme Fishing with Robson Green: Sri Lanka 18:15 - River Monsters: Killer Snakehead 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Sons of Guns: Jesse James Gun 21:00 - Nothing Personal: Roadside Betrayal 21:55 - Sport Under Threat
22:50 - How Sports are Made 23:45 - Igenius: How Steve Jobs Changed the World Melita Movies 10:00 - Marmaduke 11:30 Stuart Little 12:55 - A Knight's Tale 15:04 - Hollywood Buzz 15:30 - Our Family Wedding 17:10 - Moulin Rouge 19:15 Just Wright 21:00 - The A-Team 22:55 - Love and Other Drugs 00:45 - Tortured. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - Brothers and Sisters 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:50 - Suburgatory 17:15 - 2 Broke Girls 17:40 - How I Met Your Mother 18:15 - Days of Our Lives 19:10 - Brothers and Sisters 20:00 - Mike & Molly 20:30 - Desperate Housewives 21:15 - Supernatural 22:00 True Blood 23:05 - Person of Interest 23:55 - Entourage 00:25 - Bored To Death 00:50 Alcatraz. Biography Channel 07:00 - Eye for an Eye: Smokin’ Weed 07:30 - America’s Court with Judge Ross 08:00 - Making
Over America with Trinny and Susannah: Candy Store Girl: Paula Baumgartner 09:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Chocolate Louboutins 10:00 Snapped: Women Who Kill: Jessica Riggins 11:00 - Eye for an Eye: Smokin’ Weed 11:30 America’s Court with Judge Ross 12:00 - The Real Hustle 13:00 Storage Wars: I’m the New Mogul 13:30 - Pawn Stars: Buy the Book 14:00 - Confessions of an Animal Hoarder 15:00 Hoarders: Season 3 Follow Up: Vula, Al, Jim, Arline and Glen 16:00 - The Real Hustle 17:00 Real Housewives of Beverly Hills: Chocolate Louboutins 18:00 - Making Over America with Trinny and Susannah: Candy Store Girl: Paula Baumgartner 19:00 - Storage Wars: I’m the New Mogul 19:30 - Pawn Stars: Buy the Book 20:00 - The Real Hustle 21:00 Hardcore Pawn 22:00 - I Survived: Beyond and Back: Lucas, Eben, Darlene 23:00 My Ghost Story.
Bejni u Bejnek NET News X’Fattart Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel^ Bejni u Bejnek Simpati/i NET News Teleshopping NET News Simpati/i Teleshopping Insiru nafu lil... NET News Sajf Flimkien Lift NET News Don’t Stop Me Now NET News (ikompli) Don’t Stop Me Now Anali]i tal-A[bar (r) NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Together to London 09:00 - Olym. Football 13:00 Olym. Football: Preliminaries Men: Spain v Japan (live) 15:00 - Olym. Football 15:30 - Olym. Football: Preliminaries Men: Mexico v South Korea (live). Olym. Football: Preliminaries Men: 17:30 - Switzerland v Gabon (live) 20:00 - Great Britain v Senegal (live). 22:45 Together to London 23:15 Olym. Football. GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 10:
Norwich City v Swansea City 09:00 - ATP 250 Series: Gstaad: QF 14:00 - PGA Austrian Golf Open: Day 2 (live) 18:00 Barclays PL: Wk 13: Bolton W v Stoke City 20:00 - The Champ.: Wimbledon 2012: Liezel Huber # Lisa Raymond v Serena Williams # Venus Williams 22:00 - PGA Austrian Golf Open: Day 2 02:00 - Serie A: Rd 17: Siena v Lazio. GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - The 141st Open Champ.: Day 4 17:00 - Trans World Sport 18:00 - HBO World Boxing Championship: 12 Rd Super Featherweight Fight:
Adrien Broner v Vincente Escobedo 21:00 - Roma Channel.
18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:55 - My Animal Family 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 Pingu 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - My Animal Family 19:55 - The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Tiny Planets 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder.
Melita Sports 1 08:00 - NBA: Chicago @ Philadelphia: dtd. 06.05.12 (r) 10:05 - Copa Libertadores: Internacional v Once Caldas: dtd. 26.01.12 (r) 12:05 - npower Champ.: Leicester City v Derby County: dtd. 01.10.11 (r) 14:00 La Liga: Osasuna v Barcelona: 11.02.12 (r) 15:50 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Poland v Spain (r) 17:10 - America's Cup: World Series: Newport: Day 1 (r) 19:15 - WWE: NXT 20:05 NBA: Chicago @ Philadelphia: dtd. 06.05.12 (r) 22:05 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Poland v Spain (r) 23:25 - WWE: NXT (r) 00:15 - La Liga: Osasuna v Barcelona: 11.02.12 (r).
Disney Channel 09:00 - Lemonade Mouth 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 Timon & Pumbaa 12:45 - Jessie 13:10 - ANT Farm 13:35 - Fish Hooks 14:00 - Hannah Montana Forever 14:25 - Hannah Montana Forever 14:50 - Phineas and Ferb 15:15 - Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 - Radio Rebel 17:25 Jessie 17:50 - ANT Farm 18:15 - Wizards of Waverly Place 18:35 - Good Luck Charlie 19:00 Disney Fairies 19:50 - Lemonade Mouth 21:30 Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.
Melita Sports 2 12:00 - America's Cup: World Series: Newport: Day 1 (r) 14:05 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:10 - Copa Libertadores: Internacional v Once Caldas: dtd. 26.01.12 (r) 17:10 - NBA: Chicago @ Philadelphia: dtd. 06.05.12 (r) 19:10 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 2 (r) 21:15 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Poland vs. Spain (r) 22:35 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 01:10 -
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Oswald 09:50 - Kipper 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 Anthony Ant 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Thomas and Friends 13:50 - Bob the Builder 14:00 - Fireman Sam 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Oswald 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig
06>30 07>00 09>30 10>30 12>00 12>30 13>00 14>00 14>05 15.00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>10 19>35 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00
NBA: Chicago @ Philadelphia: dtd. 06.05.12 (r). Melita Sports 10 19:00 - Copa Libertadores:
Internacional v Once Caldas: dtd. 26.01.12 (r) 20:55 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Poland vs. Spain (r) 22:10 - America's Cup: World Series: Newport: Day 1 (r) 00:10 - La Liga: Osasuna v Barcelona: 11.02.12 (r). Malta Stars
Malta Rugby Football Union: 08:00 - Stompers v Overseas: dtd. 14.02.12 (r) 09:35 - Ladies Kavallieri v Falcons (r). 10:25 BOV PL: Hibernians v Birkirkara: dtd. 24.03.12 (r) 12:35 - Melita GFA 1st Div.: Nadur v Xaghra: dtd. 16.02.12 (r) 14:25 - MFA Futsal League: Sportinmalta v Capital Boys (r) 15:45 - Malta Basketball Assoc.: Hibs v Depiro: dtd. 25.03.12 (r). Malta Rugby Football Union: 17:00 - Stompers v Overseas: dtd. 14.02.12 (r) 18:35 - Ladies Kavallieri v Falcons (r). 19:25 BOV PL: Hibernians v Birkirkara: dtd. 24.03.12 (r) 21:35 - Melita GFA 1st Div.: Nadur v Xaghra: dtd. 16.02.12 (r) 23:25 - MFA Futsal League: Sportinmalta v Capital Boys (r) 01:10 - Malta Handball Assoc.: Luxol v LaSalle (r). Football Stars 1 08:00 - NBA: Chicago @ Philadelphia: dtd. 06.05.12 (r) 10:05 - Copa Libertadores: Internacional v Once Caldas: dtd. 26.01.12 (r) 12:05 - npower Champ.: Leicester City v Derby County: dtd. 01.10.11 (r) 14:00 La Liga: Osasuna v Barcelona: 11.02.12 (r) 15:50 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Poland vs. Spain (r) 17:10 - America's Cup: World Series: Newport: Day 1 (r) 19:15 - WWE: NXT 20:05 NBA: Chicago @ Philadelphia: dtd. 06.05.12 (r) 22:05 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Poland vs. Spain (r) 23:25 - WWE: NXT (r) 00:15 - La Liga: Osasuna v Barcelona: 11.02.12 (r). Football Stars 2 12:00 - America's Cup: World Series: Newport: Day 1 (r) 14:05 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:10 - Copa Libertadores: Internacional v Once Caldas: dtd. 26.01.12 (r) 17:10 - NBA: Chicago @ Philadelphia: dtd. 06.05.12 (r) 19:10 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 2 (r) 21:15 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Poland vs. Spain (r) 22:35 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 01:10 NBA: Chicago @ Philadelphia: dtd. 06.05.12 (r).
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Passatemp 25
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
Mimdudin>5. Ne[[i l-g[atu (5) 6. Persuni kwalunkwe (5) 7. Ri]erva ta’ provi]jon (5) 10. {awt ]g[ir tal-ilma mbierek (5) 11. {edla (5) 12. Saq dg[ajsa bil-palelli (5) 14. Im]aqqaq jew qerqni (5) 16. Wa[da li ttajjar il-;id filfierag[ (5) 17. Ta[t, fil-baxx (5) 18. Telg[a fuq ]iemel (5)
18
Weqfin>1. Jekk raqad hekk, jidher irrabjat g[alxejn b’xejn (6) 2. Bi//a xog[ol jew bi//a negozju (6) 3. Ma j/edix il-fehma li da[[al f’rasu (6) 4. Ju]aha dentist biex jaqla’ darsa (6) 8. Na[at (5) 9. Skor/a fil-wi// tal-[alib img[olli (5) 12. Sa/erdot (6) 13. Li malajr jinkiser (6) 14. Frotta ta’ San :wann (6) 15. Kien hawn g[ajdut li … (6)
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. La//a; 6. Panna; 7. I]]ur; 10. Bravu; 11. Ismar; 12. Setet; 14. Iddur; 16. Xawta; 17. u 18. Pandemonju. Weqfin>1. Slaleb; 2. {an]ru; 3. Spjuni; 4. Pantor; 8. Baqta; 9. Smida; 12. Skappa; 13. Twavel; 14. Intimu; 15. Rifjut.
G[at-tfal
L-ispettur Varga
Osservaw bl-akbar attenzjoni l-istampi u dak li ntqal u g[andek issib li xi [add minnhom feta[ ilkaxxaforti ta’ Arturo. Il-kummissarju Varga interroga [ames suspettati tas-serqa. Min minnhom hu l-aktar probabbli?
Sudoku
Soluzzjonijiet L-aktar persuna probabbli li kkommettiet is-serqa hi n-Nru. 4. Billi esibixxa biljett ta/-/inema hu luniku wie[ed li kellu alibi rigward il-[in tas-serqa. Hu l-uniku wie[ed li kontrih ma kien hemm xejn fid-dar. Dak li j;ieg[lek tissuspetta fl-o[rajn hu: Il[abel mit-tieqa j[asbek fil[arba ta’ akrobata; IlL-ispettur Varga
In-Nri. 3 u 4
Froggy fun
Froggy fun
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
Sudoku
Fost dawn is-sitt ]rin;ijiet vi/in l-g[adajjar ta/-Chadwick Lakes hawn tnejn perfettament ugwali, tant li a[na qed insej[ulhom tewmin. Liema huma?
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
26 Klassifikati
PROPRJETÀ Is-Swatar
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Santa Venera
FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bilwashroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.
{a] - }ebbu;
APPARTAMENT kbir fl ewwel sular fi blokka ta ’ tnejn . Parzjalment lest , k/ina , living u dining area ( open plan) , tliet kmamar tas - sodda , wa[da minnhom ensuite u kamra tal - banju .
Washroom , bejt u l - arja . Prezz €1 45 , 000 . ?emplu 79050498 .
G{ALL-KIRI Santa Venera
{ANUT Class 4 permit tajjeb g[al kollox. ?emplu 79460291 jew 21442967.
VETTURI Citroen C2 VTR
SEWDA dejjem iggaraxxjata. Extras jinkludu VTR alloys, bucket seats bi trimmings oran;jo, electric windows u mirja, power steering, kundizzjoni tajba [afna. 42,000kms, mudell 2006. Sid wie[ed. Prezz €6,500 o.n.o. ?emplu 99056674.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar,
tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Ni]barazza
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Trasport bejn l-Ingilterra u Malta
GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra.
?emplu 21803271 jew 99153153.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3
Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-
na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bilkulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress. com
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
Pushchair
3 wheeler Neoato Reverso Sport, f’kundizzjoni perfetta, ftit u]ata, €125. Puschair Inglesina, f’kundizzjoni tajba [afna €50. ?emplu 79409398.
PRIVAT Malti
FORMS 1–5: Se jing[ataw lezzjonijiet g[ar-resits ta’ Settembru. ?emplu 79288881.
Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
27
Vito Giordano pre]entat lil Qormi FC Vito Giordano ng[aqad uffi/jalment ma’ Qormi FC b[ala konsulent sportiv. Hu kien ippre]entat millpresident tal-klabb Redino Apap lil numru ta’ sponsers waqt attività li saret f’lukanda fil-Qawra. Hu se jkun qed jikkollabora mas-setturi kollha tal-klabb, b’mod spe/jali man-nursery. Matul i]-]jara tieg[u lillklabb u l-kumitat ta’ Qormi FC, Giordano baqa’ impressjonat bil-fa/ilitajiet ;odda li fihom investa l-klabb matul dawn l-a[[ar snin. Hu fa[[ar l-akkademja li da[let fis-se[[ is-sena l-o[ra u fuq kollox id-dedikazzjoni talmembri mill-kumitat. Dan kollu wassal lil Giordano biex jag[]el lil Qormi FC minkejja li kien ikkuntattjat minn diversi klabbs o[ra. Barra minn hekk,
fattur ie[or li [e;;e; lil Giordano jing[aqad ma’ Qormi hu l-[biberija spe/jali li g[andu ma’ Matthew Fenech. Kemm Giordano kif ukoll Qormi FC g[andhom listess vi]joni, ji;ifieri dik li jag[tu prijorità li]-]g[a]ag[. Il-[idma ta’ Vito Giordano fil-klabb ta’ Qormi FC bdiet b’mod immedjat, hekk kif permezz tal-kuntatti kbar li g[andu fl-Italja, hemm possibbiltà li jintla[aq ftehim ma’ klabb li jilg[ab fis-Serie A Taljana biex jibdew isiru skambji ta’ plejers ]g[a]ag[ u opportunitajiet ;odda biex anke xi tfal imorru jag[mlu xi esperjenza fl-Italja ma’ dan ilklabb. Vito Giordano [adem [afna fil-qrib ma’ timijiet rinomati b[al Parma, Lecce u diversi klabbs o[ra Taljani. Hu g[andu esperjenza vasta fuq
l-aspett ta’ scouting ma’ bosta klabbs o[ra fl-Italja u jiffoka fuq it-talent ]ag[]ug[. Dan l-akkwist hu [olqa o[ra minn katina ta’ inizjattivi biex Qormi FC jiffoka aktar fuq ir-rwol importanti ta]-]g[a]ag[ filklabb. Il-klabb jixtieq jag[milha /ara li Vito Giordano bl-ebda mod mhu se jkun qed jie[u post Stephen Azzopardi firrwol ta’ direttur tekniku. Stephen Azzopardi jinsab kuntent [afna bil-wasla ta’ Vito Giordano u hu kommess li ja[dem flimkien ma’ din ilpersuna bi kwalità u esperjenza vasta. Waqt din l-attività kien ippre]entat ukoll il-plejer ]ag[]ug[ ta’ 18-il sena Ambrosio Catello li se jifforma parti mill-iskwadra ta’ ta[t id-19-il sena.
Il-President ta’ Qormi FC Redino Apap (xellug) ma’ Vito Giordano
ASM
G[ada ssir il-Laqg[a :enerali Annwali
Dan l-a[[ar in-nursey tal-basketball ta’ Athleta organizzat is-serata annwali ta’ pre]entazzjoni li g[aliha attendew ilplejers tal-kategoriji kollha inklu] il-President tal-MBA Paul Sultana li fir-ritratt jidher jippre]enta t-trofew lill-a[jar plejer mara tal-klabb, Aleksandra Ratomska. Athleta BC hu l-eqdem klabb tal-basketball f’Malta. Reba[ bosta unuri u jie[u sehem fil-kategoriji kollha. Il-kumitat immexxi mi/Chairman Joe Miceli u s-Segretarja Anneke Grixti jirringrazzja pubblikament lill-isponsers tal-appo;; kontinwu tag[hom. L-ista;un il-;did jibda fl-1 ta’ Settembru bit-ta[ri; isir fil-gym tal-Kulle;; Santu Wistin f’Tal-Pietà. Dawk interessasti li jissie[bu fin-nursery jistg[u j/emplu 21486464 jew 99865725.
G[ada l-:img[a lAsso/jazzjoni Sport Muturi (ASM) se jkollha l-Laqg[a :enerali Annwali li fiha se tele;;i l-Kumitati tasSezzjonijiet kollha kif ukoll ilVi/i President, Assistent Segretarju u ]ew; rappre]entanti tal-ASM filMalta Motorsport Federation. Bl-g[ajnuna tal-Kunsill Malti g[all-Isport il-laqg[a din is-sena se ssir fil-Kumpless Sportiv ta’ San Benedittu f’{al Kirkop. L-attivitajiet ikomplu s-Sibt 28 ta’ Lulju meta se ssir ilpre]entazzjoni annwali 201112 fis-Si;;iewi. G[al iktar informazzjoni wie[ed jista’ j]ur is-sit tal-ASM jew il-profil ta’ Facebook bl-isem A.S.M. Malta. Attività su//ess Intant, fi tmiem il-;img[a, lASM organizzat b’su//ess lattività annwali li ssir ta[t id-
dawl artifi/jali u fiha [adu sehem l-Autocross talKampjonat ASM Pasta-Poiatti, is-sewwieq Autocross G[awdxin u dawk talMotocross u t-Trials. Fitti;rijiet spe/jali kien hemm ilparte/ipazzjoni tal-Quad Bikes. Fl-Autocross i/-Champion Christian Galea fuq Fiat Ritmo ddomina s-serata u reba[ it-tliet heats kollha tal-;urnata segwit minn Josef Grech fuq Fiesta MK3. Hu reba[ ukoll il-finali segwit minn Grech u Joe Cutajar. Fil-Finali Klassi B wasal lewwel su//ess ta’ Gordon Johnson fuq Peugeot 205 li mill-ewwel [a t-tmun ta’ din il-finali segwit minn Andreas Zammit fuq Fiesta u Andreas Scicluna fuq Opel Corsa. F’nofs il-finali Scicluna sfortunatament kellu jirtira min[abba [sara teknika u kien fa/li g[al Tabone jispi//a t-tielet.
Mis-Sezzjoni G[awdxija talAutocross Nicholas Agius fuq Capri reba[ il-finali tal-Klassi A segwit minn Joseph Saliba fuq Mazda 121. Fil-Finali Klassi B rajna Marvic Vassallo fuq Escort li kellu bidu tajjeb u temm it-tieni wara ]ball b’Josef Agius fuq BMW jo[ro; rebbie[. Fil-Quad Bikes William Sant fuq Suzuki 400cc spi//a flewwel post b’24 punt segwit minn Joseph Falzon fuq Polaris u Stefan Fenech spi//a t-tielet b’14 il-punt. Fil-Motocross Klassi A Carmelo Borg fuq Suzuki reba[ il-heats kollha tal-;urnata u kien segwit mill-a[wa Paul Muscat u Chris it-tnejn fuq KTM. Fi Klassi B James Zahra fuq Yamaha re;a’ ddomina b’]ew; ti;rijiet minn tlieta u reba[ ilklassi bi 72 punt segwit minn Trever Muscat b’65 punt u Muscat bi 58 punt rispettivament.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
28 Sport OLIMPJADI
Jittamaw li jibdlu t-tradizzjoni Matul dawn l-a[[ar snin ilfavoriti g[ar-reb[ talkategorija tat-Triathlon dejjem spi//aw biex iddi]appuntaw. Il-partitarji Britanni/i tat-Triathlon jittamaw li f’Londra tinbidel it-tradizzjoni min[abba l-fatt li dawn huma l-favoriti g[arreb[ tal-medalja tad-deheb. L-isport tat-Triathlon kien introdott fl-Olimpjadi ta’ Sydney fis-sena 2000. Dakinhar l-Awstraljani kienu favoriti li jirb[u. Madankollu l-favorita Michellie Jones kellha tikkuntenta bil-medalja tal-fidda hekk kif /ediet g[all-qawwa ta’ Brigitte McMahon. Din is-sena l-favorit biex jirba[ fil-kategorija tal-ir;iel hu /-champion mondjali Alistair Bronwlee li g[ad g[andu 24 sena. L-akbar theddida tieg[u se jkun [uh Jonathan li hu sentejn i]g[ar minnu. Din se tkun it-tieni darba li Alistair se jkun qed jie[u sehem fl-Olimpjadi. Erba’ snin ilu, waqt l-Olimpjadi ta’ Beijing dan kien ferm vi/in li jissorprendi lil kul[add u jirba[ id-deheb. Madankollu, lejn l-a[[ar fa]i tal-;irja ta’ 10km dan naqqas ir-rittmu u spi//a biex ma kisibx su//ess. Minn dakinhar ‘l hawn Alistair tjieb [afna f’dan lisport u huma [afna li qed jistaqsu kif se jirnexxielhom iwaqqfuh quddiem ilpubbliku tieg[u stess. Fl-2009 Brownlee ;ie nkunurat champion mondjali hekk kif reba[ il-[ames ketgoriji li kkompeti fihom. Dan ikkonferma l-qawwa tieg[u sentejn wara meta re;a’ kien dikjarat champion mondjali. Ta’ min jinnota li Alistair sofra injury fl-g[aksa u tilef [afna mill-ista;un li
g[adda imma xahar ilu dan irritorna bl-aqwa mod u reba[ fl-ewwel tellieqa li [a sehem fiha din is-sena. Waqt li Alistair ma kienx qed jikkompeti min[abba linjury kien [uh Jonathan li ddomina x-xena u reba[ ]ew;t itlielaq. Dawn irri]ultati mlew lill-partitarji Ingli]i b’kura;; kbir. Jidher li Stuart Hayes se jkun l-atleta li se ‘jipprote;i’ lil dawn ittnejn fir-rotta tar-rota. “L-akbar inkiwet tieg[i u ta’ [ija hu li kul[add se ja[dem kontrina,” qal Alistair. Bla dubju dawn ittnejn iridu joqog[du attenti g[al Alexander Bryukhankov li flimkien ma’ tim Russu se jipprova jirba[ id-deheb u jeg[leb lill-koppja Ingli]a. Bryukhankov jaf li jekk irid ikollu /ans jirba[ irid jifta[ vanta;; tajjeb meta l-atleti jkunu fuq ir-rota. Jekk ma jag[milx hekk, hu ferm diffi/li biex Alistair u Jonathan ikunu maqbu]a fil;iri jew fil-ba[ar. Atleta li kien wie[ed millfavoriti f’Beijing, Javier Gomez ukoll spi//a biex iddi]appunta u minflok reba[ id-deheb spi//a fir-raba’ post. Wie[ed tajjeb jg[id li dan kellu xi injury [afifa li tellfitu [afna wat il-kompetizzjoni. Fil-kategorija tan-nisa. F’Londra se tibda b[ala favorita l-Ingli]a Helen Jenkins. Din ;iet dikjarata champion mondjali kemm fl2008 kif ukoll tliet snin wara. Emma Moffatt,li [adet ilmedalja tal-fidda f’Beijing hi mistennija tisfida lil Jenkins. I/-champion Olimpika ta’ erba’ snin ilu, Emma Snowshill mhux se tkun tista’ tiddefendi t-titlu g[ax kellha diversi injuries matul din la[[ar sena.
Tyson Gay bejn Asafa Powell (xellug) u Usain Bolt lemin)
L-a[wa Bronwlee li se jibdew b[ala l-favoriti g[ar-reb[ tal-medalja tad-deheb fit-Triathlon
Gay impressjonat bil-livell L-isprinter Amerikan Tyson
Gay qal li hu impressjonat bil-livell ta’ atleti li se jikkompeti kontrihom f’Londra. “Xi [add jista’ jag[mel [in ta’ 9.8 sekondi, li hu [in impressjonati, u xorta ma jirba[x min[abba l-livell li hemm din is-sena,” qal Gay. L-uniku atleta li g[amel il100m f’[in ta’ inqas minn 9.8 skondi kien Usain Bolt meta dan reba[ il-finali ta’ Erna snin ilu f’Beijing b’[in ta’ 9.69’ sekondi. Dakinhar, fittieni post kien spi//a Richard Thompson li g[amel [in ta’ 9.89’ sekondi. Fil-finali ta’ din is-sena se jkun hemm taqtig[a kbira bejn l-istess Bolt, Yohan Blake, Justin Gatlin, Asafa Powell u Gay innifsu.
Ta’ min jinnota li Blake din is-sena di;à reba[lu darbtejn lil Biolt waqt it-trials tal:amajka. “Hi [a;a tal-g[a;eb li fil-finali jista’ jkollok erba’ jew [ames atleti li jag[mlu l100m f’[in ta’ 9.7 sekondi. Gay g[andu rekord personali ta’ 9.69’ sekondi filwaqt li Bolt kien waqqaf rekord mondjali ta’ 9.58’ sekondi. Powell, fl-2008 kien g[amel [in ta’ 9.72’ sekondi filwaqt li Blake, din is-sena g[amel [in ta’ 9.75’ sekondi. G[al Gay, jekk jikseb ri]ultat po]ittiv dan ikun ifisser su//ess doppju meta wie[ed iqis li f’Marzu li g[adda dan lanqas kien qieg[ed jit[arre; min[abba injury f’qaddu li kien ilu jag[tih problemi sena s[i[a. L-ewwel darba li dan ikkompeti din is-sena kien xahar ilu u grazzi g[all-klassi
u esperjenza tieg[u Gay kiseb post mat-tim Amerikan. “Kultant, nammetti, in[oss we;g[a ‘l hemm u ‘l hawn imma issa qieg[ed hawn u ma rridx ninkwieta fuq xejn,” qal Gay. Ta’ min jinnota li Gay qatt ma reba[ medalja waqt lOlimpjadi u erba’ snin ilu deher f’forma mill-aqwa waqt it-trials Amerikani. Id-destin ried li Gay we;;a’ lhamstring waqt it-200m u kellu jirtira mill-100m. “Fil-karriera tieg[i xejn ma jonqosni [lief medalja Olimpika. Qed ng[odd il;ranet biex nikkompeti. Ninsab fidu/ju] li nista’ nag[mel il-100m f’9.7’ sekondi jew anqas. Wara kollox, bil-livell li hemm, m’g[andix g[a]la [lief li nimmira g[al dak il-[in,” temm jg[id Gay.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Sport 29
Pace Bonello l-15-il chef-de-mission g[all-Olimpjadi
Julian Pace Bonello
G[al kull edizzjoni talOlimpjadi, kull pajji] parte/ipant ja[tar chef-demission li hu l-kap taddelegazzjoni u jkun responsabbli mis-settur amministrattiv, lo;istiku u laspett tekniku tal-kontin;ent tieg[u. G[all-Olimpjadi ta’ Londra l-Kumitat Olimpiku Malti (KOM) [atar lill-Vi/i President Julian Pace Bonello b[ala kap tad-
delegazzjoni. Din se tkun ittieni darba konsekuttiva li Pace Bonello qed imexxi lkontin;ent Malti wara li di;à g[amel dan fl-a[[ar edizzjoni erba’ snin ilu f’Beijing. Il-kapijiet taddelegazzjonijiet kollha kull meta Malta [adet sehem flOlimpjadi kienu dawn: 1928 Paul Giorgio (KOM Segretarju :enerali) 1936 Paul Giorgio (KOM
Segretarju :enerali) 1948 Joseph Manduca (Uffi/jal tal-MAAA) 1960 Maj. Alfred Briffa (KOM President) 1968 Louis Grasso (KOM Uffi/jal) 1972 Karm Borg (KOM President) 1980 Bertie Muscat (KOM Segretarju :enerali) 1984 Edward Caruana (KOM Uffi/jal) 1988 Bertie Muscat (KOM
Segretarju :enerali) 1992 Louis Borg (KOM Direttur tekniku) 1996 Philip R. Psaila (KOM Direttur tal-isport) 2000 Philip R. Psaila (KOM Direttur tal-isport) 2004 Marie Therese Zammit (KOM Vi/i Direttur tal-isport) 2008 Julian Pace Bonello (KOM Vi/i President) 2012 Julian Pace Bonello (KOM Vi/i President)
L-ISTORJA TAL-LOG{OB OLIMPIKU (IT-TIENI PARTI)
IL-BEL:JU
Minn Bar/ellona sa Beijing
Imorru Londra bir-roti
Din hi t-tieni u l-a[[ar parti tal-artiklu dwar l-istorja talOlimpjadi li l-ewwel parti tieg[u kienet ippubblikata lbiera[. L-a[[ar [ames edizzjonijiet tal-Olimpjadi tassajf saru f’Bar/ellona, Atlanta, Sydney, Ateni u Beijing. Kienu Olimpjadi li minn sena g[al o[ra raw ]ieda sostanzjali ta’ parte/ipanti dovuta l-aktar g[all-qasma ta’ bosta pajji]i flEwropa fosthom il-Jugoslavja u l-Unjoni Sovjetika.
200m breaststroke fl-g[awm spikkat il-:appuni]a Kyoko Iwasa li li ta’ 14-il sena u sitt ijiem reb[et id-deheb u saret li]g[ar g[awwiema li qatt reb[et kompetizzjoni talg[awm fl-Olimpjadi.
futbol reba[ id-deheb fl-ewwel edizzjoni tat-turnament tannisa.
- Is-27 Olimpjadi kienu l-Olimpjadi tal-Millennju. Sydney saret it-tieni belt Awstraljana li torganizza llog[ob fejn min[abba t-temp il-log[ob kellu jsir kmieni firrebbieg[a. Ma dak li wettqu atleti b[al Cathy Freeman, Michael Johnson u o[rajn, spikkat Birgit Fischer rebbie[a ta’ ]ew; midalji tad-deheb filKayak bid-differenza li bejn su//ess u ie[or kienu g[addew 20 sena. B’hekk saret l-ewwel atleta li kellha tistenna 20 sena bejn midalja u o[ra. Atleta ie[or li spikka kien hemm ilBritanniku Steve Redgrave li fil-coxless four sar membru ta’ grupp li kien reba[ deheb f’[ames Olimpjadi konsekuttivi. 2000
- Lura fl-Istati Uniti fejn fost tant problemi lo;isti/i, f’Atlanta, pakkett bomba m[olli fil-park Olimpiku [alla ]ew; vittmi. Kienu l-Log[ob ta/-?entinarju fejn Atlanta reb[et it-dritt fil-konfront ta’ Ateni. G[al darb’o[ra fl-Istati Uniti mad-dominju tad-Dream Team fil-basketball kien hemm dominju kummer/jali millakbar ditti fl-Istati Uniti u bissa[[a ta’ bejg[ ta’ biljetti u sponsorship kien sar profitt ta’ $10 miljun. {adu sehem rekord ta’ 197 pajji] u 10,318-il atleta u r-Russja [adet sehem b[ala pajji] indipendenti g[all-ewwel darba sa mill-1912. Mohammed Ali xeg[el l-urna Olimpika u ng[ata midalja taddeheb g[ar-reb[a tieg[u filboxing fl-Olimpjadi tal-1960 biex tpatti g[al dik li kienet insterqitlu. Amy Van Dyken saret lewwel Amerikana li reb[et erba’ midalji tad-deheb filpixxina f’Olimpjadi wa[da u lIrlandia Michelle Smith reb[et tlieta deheb u bron] fl-g[awm. Fl-atletika l-Kanadi] Donovan Bailey reba[ il-100m f’rekord mondjali ta’ 9.84 sek u Michael Johnson reba[ il-200m u l400m b’rekord ta’ 19.32 sek fil-200m. Fit-tennis Andre Agassi reba[ id-deheb u sar lewwel ra;el u t-tieni overall (wara martu Steffi Graf) li reba[ il-Golden Slam (deheb Olimpika u l-erba’ grand slams). It-tim Amerikan tal1996
- Bl-Olimpjadi mill;did fl-Ewropa l-belt ta’ Bar/ellona, il-belt ta’ Juan Antonio Samaranch ipprovdiet infrastruttura mill-aqwa b’numru sabi[ ta’ atleti protagonisti li [allew it-timbru fl-istorja Olimpika. Kienu wkoll l-a[[ar Olimpjadi li saru fl-istess sena tal-Olimpjadi taxXitwa wara votazzjoni li ttie[det fl-1986. Min[abba tmiem il-Gwerra l-Bierda. Kienu wkoll l-ewwel Olimpjadi sa mill-1972 li saru ming[ajr bojkott u b’kollox attendew 172. Kienu lOlimpjadi li fihom twaqqaf idDream Team tal-basketball bi plejers b[al Michael Jordan, Magic Johnson u Larry Bird, Jennifer Capriati ta’ 16-il sena reb[et is-singles tat-tennis. Jibqa’ mfakkar ukoll il-mument tal-Britanniku Derek Redmond li /arrat il-hamstring fissemifinali tal-400m imma t[abat biex itemm it-ti;rija u missieru li kien fil-folla qabad u da[al fit-track bla permess biex g[enu jtemm id-distanza fost ovazzjoni kbira minn dawk pre]enti. Fl-atletika wkoll Gail Devers reb[et il-100m fl-aktar tmiem in/ert fl-istorja meta [ames nisa spi//aw fi spazju ta’ 0.06 sek bejniethom. Fil1992
Konstantinos Kenteris u Ekaterini Thanou rtiraw millog[ob lejlet il-ftu[ wara li allegatament ivvintaw in/ident b’mutur biex jevitaw e]ami tad-doping. Fil-maratona, fla[[ar 10 km l-Bra]iljan Vanderlei de Lima kien attakkat minn qassis Irlandi] u mix[ut fil-folla. De Lima rkupra u temm it-tielet u aktar tard ing[aat l-unur Pierre de Coubertin g[all-isportività li wera. Il-Britannika Kelly Holmes reb[et id-deheb fit800m u l-1,500m u /-?ini] Liu Xiang reba[ il-110m hurdles. Il-Marokkin Hicham El Guerrouj reba[ id-deheb fl1.500m u l-5,00m u sar lewwel atleta sa minn ]mien Paavo Nurmi fl-1924 li g[amel hekk. Imma fuq kul[add spikka Michael Phelps, l-Amerikan li reba[ tmien midalji fl-g[awm, sitta dehem u tnejn bron].
- Erba’ snin ilu Beijing saret it-tielet belt fl-Asja li organizzat Olimpjadi. Kienu lOlimpjadi ta’ Usain Bolt, laktar bniedem velo/i fid-dinja i]da wkoll l-Olimpjadi ta’ William Chetcuti li fid-double trap naqas milli jid[ol fil-finali g[al plattina wa[da biss b’mod li spi//a fit-8 post f’dak li huwa meqjus b[ala l-aqwa ri]ultat s’issa qatt miksub minn Malta fl-Olimpjadi. {adu sehem 204 pajji]i u 11,028 atleta. Twaqqfu 43 rekord mondjali u 132 rekord Olimpiku u numru rekord ta’ 86 pajji] reb[u almenu midalja. Kif mistenni kienu /-?ini]i l-aktar li reb[u, 51 midalja tad-deheb u 100 b’kollox. L-Amerikan Michael Phelps waqqaf rekord tal-aktar midalji mirbu[a minn atleta wie[ed f’Olimpjadi wa[da, tmienja tad-deheb fl-g[awm. 2008
- Ateni 2004 kienu Olimpjadi li marru lura f’dik li hija tradizzjoni. Olimpjadi li matulhom il-President attwali Jacques Rogge ressaq lillpubbliku aktar lejn l-isport bilpoplu Grieg jag[ti l-appo;; s[i[ tieg[u minkejja l-problemi amministrattivi li seta’ kien hemm xhur qabel il-ftu[. Numru rekord ta’ 201 pajji] u 10,625 atleta [adu sehem. Kien hemm 301 event ta’ midalja u 28 sport differenti. Il-Griegi 2004
Il-Bel;ju nieda promozzjoni ideali g[all-pre]enza tieg[u g[all-Olimpjadi meta bag[at bir-roti delegazzjoni talpersonalitajiet sportivi f’Londra. L-eks Champion tat-Tour de France Eddy Mercks qed imexxi 24 /iklist, inklu]i eks personalitajiet sportivi u /elebri fil-Bel;ju fuq rotta li se tie[u tlett ijiem sa Londra. “A[na nippromwovu //ikli]mu u rridu mmorru Londra bir-rota,” qal Mercks waqt konferenza fi Brussell. I/-/ikli]mu hu l-isport nazzjonali fil-Bel;ju u Mercks, li reba[ it-Tour de France [ames darbiet, hu meqjus b[ala personalità fil-pajji] tant li hemm ukoll stazzjon ta’ ta[t lart imsemmi g[alih fi Brussell. “Il-Bel;ju qed jag[mel unur kbir lir-Renju Unit billi qed jibg[at lill-aqwa /iklisti ta’ kull ]mien f’Londra,” qal Jonathan Brenton, ambaxxatur Britanniku g[all-Bel;ju. I/-/iklisti li jinkludu wkoll lil iben Mercks, Axel u Johan Museeuw, rebbie[ ta’ 11-il ti;rija fit-Tazza tad-Dinja, se jieqfu fil-belt Bel;jana ta’ Ypres fi triqthom lejn Londra. OLIMPJADI
Beckham fi/-?erimonja tal-Ftu[
David Beckham se jkollu parti fi/-?erimonja tal-Ftu[ talOlimpjadi. Madankollu, ilmidfielder ta’ LA Galaxy ma ]velax x’se jkun qed jag[mel g[ada. “Ninsab onorat li se nie[u sehem fi/-?erimonja. Kont involut minn meta Londra tefg[et il-kandidatura,” qal Beckham Matul dawn l-a[[ar ;img[at Beckham kien di]appuntant li l-kow/ tat-tim tal-futbol, Stuart Pearce, ma g[a]lux biex ikun parti mit-tim Britanniku. Il-Kap tal-Kumitat li organizza l-Olimpjadi, Coe, qal li Beckham kien l-aktar persuna li tat apo;; lill-Kumitat mill-bidu.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
30 Sport BASKETBALL
Reb[a o[ra Amerikana
It-tim Britanniku u Franza kellhom bidu e//ezzjonali g[at-turnament tal-futbol tan-Nisa talOlimpjadi li beda lbiera[ meta g[elbu lil New Zealand b’gowl ta’ Stephanie Houton filMillennium Stadium ta’ Cardiff. Fil-partiti l-o[ra l-Istati Uniti g[elbu lil Franza 4-2, il-:appun g[eleb lill-Kanada. 2-1 u l-Cameroon ;ew 0-5 mal-Bra]il. Fir-ritratt tidher il-Britannika Stephanie Houghton (fuq xellug) tissielet ma’ Amber Hearn ta’ New Zealand, il-goalkeeper Jenny Bindon u Abby Erceg (lemin) ta’ New Zealand ukoll.
Spanja offrew oppo]izzjoni qawwija fil-bidu tal-log[ba imma mira pre/i]a minn Carmelo Anthony u LeBron James g[enu lit-tim Amerikan tal-Basketball jirkupra minn bidu diffi/li u finalment reb[u 100-78 f’partita ta’ [biberija fi Spanja u li potenzjalment tista’ tkun il-finali g[ar-reb[ tal-midalja taddeheb f’Londra. L-Istati Uniti g[elbu lil Spanja g[all-midalja taddeheb f’Beijing erba’ snin ilu imma serje ta’ injuries lillitwal plejers tag[hom qajmu dubju dwar kif se jmorru din id-darba kontra tim Spanjol li g[andu plejers itwal.
Spanja g[amlu u]u mit-tul tag[hom biex kisbu 10 punti konsekuttivi u marru 10-3 quddiem il-pubbliku tag[hom u mbag[ad kienu 22-13 minn fuq qabel Anthony u s[abu bdew ir-rimonta li wasslithom g[ar-reb[a sat-tmiem. Anthony spi//a l-aqwa skorer b’27 punt waqt li James kellu 25 punt. G[all-Ispanjoli, Gasol li kellu lil [uh Marc nieqes min[abba injury fi spalltu mexxa lil Spanja b’19-il punt waqt li Ibaka kiseb 16-il punt. It-turnament tal-ir;iel flOlimpjadi jibda l-{add blIstati Uniti jilag[bu kontra Franza u Spanja kontra /?ina.
OLIMPJADI
Papachristou esklu]a mit-tim Grieg Paraskevi Papachristou tal - Gre/ja tne[[iet mit - tim Grieg li se jie[u sehem fl Olimpjadi wara li dan , fuq il - profil elet troniku tag[ha , g[addiet rimarki razzisti . Il - kap tat - tim Grieg , Isidoros Kouvelos qal li Papachristou ma rrispettatx lill- avversar ji tag[ha billi g[addiet kumment razzist dwar l - Afrikani . Hekk kif saret taf b’din id-de/i]joni Papachristou sku]at ru[a u qalet li din kienet biss /ajta.
Alaoui Selsouli sospi]a
L-atleta Marokkina tal-1,1500m, Mariem Alaoui Selsouli ;iet sospi]a milli tie[u sehem flOlimpjadi wara li nstabet [atja li g[amlet u]u minn sustanza projbita. Selsouli din is-sena [adet il-medalja tal-fidda waqt il-kampjonati indoor. Din l-atleta fil-passat di;à kienet sospi]a min[abba li kienet instabet po]ittiva u issa hi mistennija li tkun sospi]a g[al g[omorha. Alaoui Selsouli g[andha dritt tappella quddiem il-Federazzjoni tal-Atletika tal-Marokk.
Il-midja internazzjonali ng[atat i/-/ans tara dak li eluf ta’ atleti se jkunu qed jikkompetu g[alih waqt l-Olimpjadi> ilmidalji tal-bron], fidda u deheb li se jkunu qed jing[ataw lillewwel tliet postijiet. B’kollox se jkun hemm 302 /erimonji tal-podju li fihom se jkunu qed jing[ataw il-midalji. Kull midalja li hi ddisinjata minn David Watkins, ti]en bejn 375 u 400 gramma u n[admu fil-kwartieri tar-Royal Mint f’Wales.
IN-NAZZJON Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
Sport 31 WATERPOLO
Sliema jil[qu lil San :iljan fl-ewwel post Minn Stewart Said
Neptunes Emirates. ..........9 Sliema McDonalds..........10 (4-2),(2-1),(3-5),(0-2)
Sliema McDonalds telg[u jaqsmu l-ewwel post ma’ San :iljan meta f’partita e//itanti g[elbu lil Neptunes Emirates 10-9 wara rimonta tajba. Ittim ta’ Sliema kien jimmeritah li jerba[ il-partita fejn wara li kien minn ta[t g[al kwa]i l-partita s[i[a baqa’ jemmen sal-a[[ar. Min-na[a tag[hom Neptunes ;arrbu ttieni telfa konsekuttiva wara t-telfa kontra San :iljan biex issa ni]lu fit-tielet post. Neptunes reb[u l-ewwel ]ew; sessjonijiet biex marru 6-3 fil-vanta;;. I]da Sliema kellhom ideat o[ra meta reb[u t-tielet sessjoni biex naqqsu d-distakk g[al gowl wie[ed. L-a[[ar sessjoni kienet dik de/i]iva b’Sliema jdawru l-partita b’gowls ta’ Gabarretta u Salamon biex reb[u l-partita 10-9. Neptunes: I. Bugeja, N.
Lanzon, E. Aquilina, M. Stellini (4), G. Pace, A. Ciric (2), S. Camilleri (2), J. Camilleri, B. Lanzon, S. Gravina, R. Sciortino, T. Molnar (1), C. Mercieca Sliema: I. Gergely, J. Gabarretta (2), N. Lubrano, P. Privitera, M. Meli, J. Soler, D. Paolella, J. Brownrigg (2), C. Debono (2), F. Salamon (4), M. Rizzo, M. Spiteri Staines, C. Cluett Referees: Mario Dalli, Paolo Bensaia Jaqb]u fit-tielet post
Valletta Sterling ..............12 Otters Nivea ....................13 (3-3),(2-4),(4-2),(3-4)
Otters Nivea kisbu l-ewwel reb[a fl-Ewwel Divi]joni meta f’partita li baqg[et in/erta sal-a[[ar g[elbu lil Valletta Sterling 13-12. G[attim G[awdxi din kienet reb[a importanti fejn filwaqt li qab]u lil Ta’ Xbiex pattew g[at-telfa li ;arrbu fl-ewwel
rawnd kontra l-istess tim Belti. Min-na[a tag[hom Valletta tilfu /ans tajjeb li jsa[[u t-tieni post biex g[alkemm baqg[u fit-tieni post raw il-vanta;; tag[hom jonqos g[al ]ew; punti. Wara li l-ewwel sessjoni ntemmet f’parità, Otters [adu vanta;; ta’ ]ew; gowls fittieni sessjoni. I]da Valletta rkupraw l-i]vanta;; meta reb[u t-tielet sessjoni biex sal-a[[ar sessjoni l-iskor kien 9-9. I]da t-tim G[awdxi rnexxielu jerba[ l-a[[ar sessjoni meta feta[ vanta;; ta’ ]ew; gowls bi ftit [in biex il-gowl ta’ Zoltan kien inutli biex Otters reb[u 13-12. Valletta: A. Sammut, S. Meli, R. Calleja, A. Galea (1), T. Agius, S. Cachia (1), A. Galea, M. Korolija (2), M. Cordina (1), D. Zoltan (7), A. Arrigo, E. Arrigo, J.C. Farrugia Otters: A. Cachia, G. Attard (2), G. Zammit, Z.
TRASFERIMENTI
PSG iridu lil Modric Rapporti fil-;urnali Ingli]i PSG huma interessati fil-midfielder ta’ Tottenham, Luk Modric. Dan tal-a[[ar, ftit ilu telaq mill-Ingilterra u mar Spanja g[ax ma jridx jibqa’ ma’ dan il-klabb u l-klabb immultah 80,000 elf lira sterlina. Modric kien mistenni jiffirma ma’ Real Madrid imma jidher li Real ma jridux i[allsu s-somma ta’ 31 miljun lira sterlina. Tottenham qed jitolbu 40 miljun lira sterlina g[al Modric. PSG huma lesti j[allsu dawn il-flus biex jakkwistaw lil Modric wara li di;à akkwistaw lil Lavezzi, Verratti, Ibrahimovic u Thiago Silva. Real jixtiequ li jakkwistaw lil Modric biex jie[u l-post ta’ Kakà li jidher li se jitlaq u x’aktarx se jirritorna ma’ Milan.
HENRY – L-attakkant Fran/i] Thierry Henry qal li jxitieq jer;a’ jirritorna ma’ Arsenal, b[ala plejer jew kow/. Fil-bidu ta’ din is-sena Henry kien mar jilg[ab ma’ Arsenal fuq self ming[and New York Red Bulls. Henry fadallu sena u nofs biex jispi//alu l-kuntratt. HAZARD – {u l-midfielder il-;did ta’ Chelsea, Eden Hazard, Thorgan se jing[aqad ukoll mal-Blues. Thorgan li g[andu 19-il sena sta;un ilu kien jilg[ab ma’ Lens. Rapporti fil-;urnali Ingli]i qalu li Chelsea se jisilfuh lil xi klabb ie[or. Chelsea [abbru wkoll li akkwistaw lill-playmaker Bra]iljan Oscar ming[and Internacional. EL SHAARAWY - Milan [abbru li l-attakkant Stephan El Shaarawy ;edded il-kuntratt tieg[u sal-2017. El Shaarawy jag[laq 20 sena
f’Ottubru u sta;un ilu skurja ]ew; gowls fi 22 partita fisSerie A. INZAGHI - Filippo Inzaghi [abbar li kien qed jirtira mill-futbol u se jing[aqad mal-istaff tekniku tal-kow/is tal-Youths ma’ AC Milan. “Il-perjodu tieg[i ma’ Milan spi//a bl-a[jar mod possibbli, b’gowl fl-a[[ar log[ba u g[alhekk kien kollox perfett,” qal Inzaghi li g[andu 38 sena. Inzaghi li skorja 156 gowl fis-Serie A fi 370 log[ba, ]ied jg[id, “Ma stajtx immur nilg[ab xi mkien ie[or g[aliex ma stajtx naqbad u nitlaq lil Milan. Illum ir/evejt proposta mill-Ingilterra imma ma stajtx nitlaq lil Milan. Iffirmajt kuntratt ta’ sentejn u se nkun il-kow/ tat-tim talYouths imbag[ad nittama li xi darba nkun qed immexxi wkoll l-ewwel tim ta’ xi klabb.”
FUTBOL
Bale jista’ jkun sospi] Il-winger ta’ Tottenham Gareth Bale jista’ jkun sospi] jekk jilg[ab malklabb waqt li jkunu g[addejjin l-Olimpjadi. Madankollu, dan ikun sospi] jekk l-FA Ingli]a tressaq ilment quddiem il-FIFA. Dan ;ie ]velat millPresident tal-FIFA, Sepp Blatter. Bale kien mag[]ul
mill-kow/ tat-tim tal-futbol tar-Renju Unit i]da Tottenham qalu li dan kien imwe;;a’ u b’hekk ma jistax jilg[ab. Imma t-Tlieta Bale lag[ab ma’ Spurs kontra Los Angeles u sa[ansitra skurja. S’issa l-FA Ingli]a u lAsso/jazzjoni Olimpika tarRenju Unit g[adhom ma
[ar;u l-ebda stqarrija. Jekk iressqu lment Bale ikun sospi] u ma jkunx jista’ jilg[ab ma’ Tottenham sat12 ta’ Awwissu, ji;ifieri sa tmiem l-Olimpjadi. Wara l-partita Bale qal, “{assejt xi w;ig[ wara xi sieg[a log[ob imma n[ossni [afna a[jar milli kont. Din il-log[ba kelli b]onnha.”
Steve Camilleri ta’ Neptunes jipprova jdawwar il-ballun issikkat minn Mark Meli ta’ Sliema (ritratt> Trevor Sollars)
Radocz (5), S. Dimech, M. Kif Jinsabu Balatoni (1), J. Paris (2), D. Premier L R D T F K Pt Schembri, E. Farrugia, K. Debattista (1), C. Martin, K. San :iljan 4 2 1 1 45 43 9 3 2 0 1 36 32 9 Scicluna, K. Grima Scott (2) Sliema 3 1 0 2 38 32 8 Referees: Alex DeRaffaele, Neptunes Sirens 3 1 1 1 34 39 5 Stefan Licari Exiles 3 0 2 1 31 38 2 Log[ob li jmiss
Il-:img[a 27
6 p.m. I Div. Marsascala v Valletta 7.15 p.m. Prem. Exiles v Neptunes
1st Div Marsascala Valletta Otters Ta’ Xbiex
L R D T F K Pt 4 4 0 0 59 4 2 0 2 59 4 1 0 3 36 4 1 0 3 41
35 58 55 57
17
8 6 4
Kagawa jiskorja g[al Man Utd L-akkwist il-;did ta’ Man Utd, Shinji Kagawa skorja lewwel gowl tieg[u ma’ Man Utd f’partita ta’ [biberija kontra Shanghai Shenhua. G[al Shanghai ma kinux qed jilag[bu Drogba u Anelka. Kagawa skurja l-uniku gowl tal-partita meta r/ieva tajjeb ming[and Bebe. Man Utd tilfu diversi okka]jonijiet ta’ skor. Man Utd b[alissa qeg[din i[ejju g[all-ista;un li ;ej flAsja u issa, fil-5 ta’ Awwissu jmisshom jilag[bu kontra Valerenga tan-Norve;ja u tlett ijiem wara jilag[bu partita ferm mistennija kontra Barcelona. Problemi g[al Arsenal
Wara li sar mag[ruf li lattakkant Van Persie mhux se
Draw g[al Hibs
Hibernians ilbiera[ lag[bu partita ta’ [biberija kontra Sheffield United, il-klabb milLeague One Ingli]a li g[al dawn l-a[[ar snin ]amm lappuntament tieg[u ta’ training camp f’pajji]na qabel jibda l-ista;un fl-Ingilterra. Il-log[ba li kienet bilna/jata ntemmet ming[ajr gowls. Aktar kmieni matul din il;img[a l-Blades g[elbu bl-iskor kbir ta’ 6-0 lit-tim tal-Ewwel Divi]joni }ejtun Corinthians.
j;edded il-kuntratt, issa Arsenal qed jaffa//jaw problema o[ra. Din id-darba min[abba li l-midfielder Jack Wilshere jista’ jdum barra sa Ottubru. Wilshere tilef l-a[[ar fa]i tal-ista;un li g[adda min[abba injury fl-g[aksa u hekk kif kien qed jirkupra re;a’ we;;a’. Dan l-a[[ar Wilshere mar fl-I]vezja biex ikun operat u g[adu lanqas biss beda jit[arre; bil-ballun. “Kull plejer li ma jkunx g[adu mess ballun f’Lulju ma jkunx lest g[all-bidu tal-kampjonat f’Awwissu. Irridu nimxu pass, pass. Nittamaw li l-fatt li g[adu ]g[ir jg[inu biex jirkupra aktar malajr,” qal il-mani;er ta’ Arsenal, Wenger.
Ri]ultati
CHAMPIONS LEAGUE II Rd II Leg
Helsingborg v TNS (Helsingborg 3-0 agg) V. Skopje v BATE Borisov (Bate 3-2 agg) D. Zagreb v Ludogorets R. (D. Zagreb 4-3 agg) Linfield v Limassol (Limassol 3-0 agg) S. Wrocklaw v Buducnost (S. Wrocklaw 2-1 agg) Reykjavik v HJK Helsniki (Helsinki 9-1 agg)
3-0 0-0 3-2 0-0 0-1 1-2
Il-{amis, 26 ta’ Lulju, 2012
32 Lokali
Il-Ministru Dolores Cristina waqt li ]aret il-Klabb 3-16 fl-iskola primarja ta’ San Pawl il-Ba[ar (Ritratt> Michael Ellul)
€1.5 miljun f’xog[lijiet ta’ estensjoni u tisbi[ fl-iskejjel Tul ix-xhur tas-sajf qed isir xog[ol marbut ma’ tisbi[ u manutenzjoni f’numru ta’ skejjel madwar il-g]ejjer Maltin, b’investiment ta’ €1.5 miljun. Dan se jwassal biex g[add ta’ skejjel madwar il-g]ejjer Maltin se jkunu jistg[u joffru ambjent a[jar lill-istudenti tag[hom meta tibda s-sena akkademika li jmiss. Fost dawn l-iskejjel, hemm i]-]ew; skejjel ta’ Ra[al :did, fejn qed isir xog[ol ta’ bdil tal-aperturi ta’ barra. Listess xog[ol qed isir ukoll fliskejjel primarji tal-G[arg[ur, tal-Marsa, tax-Xg[ajra, {al Qormi u tan-Naxxar, fejn qed isir ukoll refurbishment ;enerali. Qed isir ukoll upgrading fl-iskola sekondarja tal-bniet
tal-{amrun fil-Kulle;; San :or; Preca. Fl-iskejjel primarji tarRabat, Bormla u l-Isla qed isir tibdil fil-kmamar tal-banju, filwaqt li fl-iskola sekondarja tas-subien f’Santa Venera qed isiru xi xog[lijiet ta’ alterazzjoni. Pro;etti o[rajn jinkludu upgrading fis-sistema tal-elettriku u l-btie[i li qed issir fliskola Dun Manwel Attard Resource Centre fil-Wardija, filwaqt li fl-iskola primarja tal-Mosta se ji;i installat lift. Minbarra x-xog[ol li qed isir, hemm ukoll ]ew; applikazzjonijiet quddiem ilMEPA g[al aktar pro;etti favur l-istudenti hekk kif i/Child Care Centre ta’ San :wann qed jistenna l-
approvazzjoni talKummissjoni Nazzjonali Persuni b’Di]abbiltà qabel ma tressaq pro;ett quddiem ilBord tal-MEPA filwaqt li /Child Care Centre ta]-}urrieq issottometta pjanijiet g[al ]vilupp ie[or. Investiment ta’ madwar €400,000 sar fl-iskola Primarja ta’ San Pawl ilBa[ar, investiment li wassal biex tul ix-xhur tas-sajf ing[ata bidu g[al pro;ett ta’ estensjoni tal-iskola, liema pro;ett jikkonsisti f’6 klassijiet ;odda u tkabbir ta’ 8 klassijiet o[rajn. B’hekk din l-iskola se tkun tista’ tilqa’ fiha 800 student meta tifta[ is-sena akkademika li jmiss. Dwar dawn ix-xog[lijiet tkellmet lMinistru tal-Edukazzjoni u x-
media•link COMMUNICATIONS
Xog[ol Dolores Cristina fi ]jara li g[amlet f’din l-iskola primarja l-Erbg[a filg[odu, fejn iltaqg[et ukoll mat-tfal li qed jattendu programmi li jsiru f’din l-iskola, li tag[mel parti mill-Kulle;; Maria Re;ina, b[all-Klabb 3-16 u Skola Sajf. Minbarra dan il-pro;ett ta’ estensjoni, qed isir ukoll xog[ol ta’ manutenzjoni f’dawn il-klassijiet, fejn se ti;i installata sistema ta’ pannelli fotovoltaji/i biex jintu]a dawl permezz tar-raggi tax-xemx u mi]uri o[rajn favur l-ambjent. Hi semmiet ukoll li l-Gvern jinsab kommess li jkompli bilprogramm tieg[u li jifta[ skola ;dida kull sena, bl-iskola li jmiss se tkun dik tal{andaq akar tard din is-sena.
Minbarra dan ix-xog[ol f’San Pawl il-Ba[ar, qed isir ukoll xog[ol fuq estensjoni fliskola sekondarja tal-bniet ta]}ejtun, liema estensjoni tikkonsisti fi tliet laboratorji u tliet klassijiet, filwaqt li fliskola primarja ta’ {a]}abbar qed issir estensjoni ta’ tliet klassijiet. Dolores Cristina tkellmet ukoll dwar l-inizjattivi talGvern favur tfal bi b]onnijiet spe/jali biex dawn jintegraw dejjem aktar mal-istudenti lo[rajn, fosthom permezz ta’ Resource Centres u Learning Zones, kif ukoll permezz ta’ investiment f’fakultajiet sportivi ma[suba g[al dawn il-persuni biex huma wkoll ikunu jistg[u jipparte/ipaw flisport.