www.media.link.com.mt
Numru 13,196
€0.55
Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
Billboard li hu simili kemm fil-messa;; kif ukoll fil-grafika g[al dak li kien jintu]a 30 sena ilu waqt kampanja elettorali fl-Ingilterra. Billboard li hu meqjus li biddel il-mod ta’ kif isiru l-kampanji
Labour won’t work Il-Labour i;ib il-qg[ad u je[odna lura 30 sena Meta wie[ed jara t-track record talMalta Labour Party dwar ix-xog[ol u n-nuqqas ta’ proposti dwar dan ilqasam jinduna li jekk il-labour ikun fil-Gvern jer;a’ jisplodi l-qg[ad. Illabour je[odna lura 30 sena. Dan huwa l-messa;; tal-billboard li nieda lbiera[ il-konferenza tal-
a[barijiet fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista. Matulha, il-Ministru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment Tonio Fenech, il-Ministru tal-:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja Chris Said u lPresident tal-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista Marthese Portelli
elenkaw, minn na[a l-o[ra, is-su//ess tal-Partit Nazzjonalista fil-qasam taxxog[ol tul is-snin. Marthese Portelli sa[qet li dan lewwel billboard jitratta x-xog[ol g[ax dan huwa wie[ed mill-iktar su;;etti importanti g[all-familji Maltin. Fil-fatt il-billboards li se jkun qed iniedi l-Partit
Kuntatt
Futbol
Aktar laqg[at tal-Prim Ministru mas-so/jetà /ivili
Valletta jirb[u s-Super Cup g[at-tielet sena konsekuttiva meta g[elbu lil Hibernians 3-1 Ara pa;na 3
Ara pa;na 31
Nazzjonalista fil-;img[at li ;ejjin, li huma inti]i li jwasslu l-messa;; talPartit Nazzjonalista, se jkunu kollha fuq temi li jolqtu lill-familji u se jkunu spjegati. Dan b’kuntrast g[al dawk tallabour, li huma attakki personali u ming[ajr sustanza. g[al pa;na 5
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
2 Lokali Tifkira
Charles Buhagiar jg[id li ‘ma kienx ]ball’ Il-Kunsill tal-Mosta se jiltaqa’ nhar l-Erbg[a biex jidde/iedi t-triq ‘il quddiem
Spi]eriji li jift[u g[ada
VALLETTA: Collis Williams Pharmacy, 15 Triq irRepubblika; IL-{AMRUN: Lister Pharmacy, 209 Triq ilKbira San :u]epp; {AL QORMI: Tal-Hlas Pharmacy, Triq il-{elsien; BIRKIRKARA: Fleur-De-Lys Pharmacy, 32 Triq Fleur-de-Lys; G}IRA: D’Argens Pharmacy, 330 Triq D’Argens; SAN :WANN: Medical Plaza Dispensing Chemists Cass-i-Mall Buildings, Vjal ir-Rihan; TASSLIEMA: The Economical Dispensary, 86#87 Triq Sir Adrian Dingli; {’ATTARD: St. Mary Pharmacy, 2 Triq Antonio Schembri; MOSTA: St. Mary Pharmacy, 14 Pjazza Rotunda; BU:IBBA: St. Simon Pharmacy, 8 Dawret ilG]ejjer; PAOLA: Distinction Pharmacy, 32 Pjazza Antoine De Paule; IL-FGURA: Alpha Pharmacy Maria Immaculata, Triq Cospicua k#m Vjal il-Kottoner; {A}-}ABBAR: St. James Pharmacy, Misra[ is-Sliem; I}-}EJTUN: St. Catherine Pharmacy, Triq l-Isqof Emanuel Galea; IMQABBA: Kristianne Pharmacy, Triq I^^^avi; SI::IEWI: St. Nicholas Pharmacy, 1 Triq il-Parro//a; {AD-DINGLI: Spi]erija Carmen, 1 Triq Misra[ Suffara; VICTORIA: Palm Pharmacy, 2 Triq Palma; SANNAT: Pisani Pharmacy, Bini :did, Triq Sannat. It-Temp
UV INDEX
9
IT-TEMP ftit imsa[[ab u lokalment im/ajpar masseb[, li jsir il-bi//a l-kbira xemxi VI}IBBILTÀ tajba lokalment moderata g[all-ewwel IR-RI{ [afif l-iktar mil-Lbi/, li jsir [afif g[al moderat min-Nofsinhar BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 33˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.7 mm IX-XEMX titla’ fis-06.11 u tin]el fit-20.05
Minkejja li quddiem il-Bord tal-Inkjesta li n[atar apposta biex jinvestiga l-g[otja talkuntratti mill-eks Sindku Laburista tal-Mosta Paul Chetcuti Caruana dwar ixxog[ol fuq ]ew; toroq, ilPerit tal-Kunsill Lokali, ixShadow Minister Laburista Charles Buhagiar ammetta li [a ]ball meta g[amel l-istima tax-xog[ol, f’kummenti ma’ IN-NAZZJON, l-istess Charles Buhagiar qal li dak ma kienx ]ball. Mistoqsi minn dan il-;urnal biex jag[ti r-ra;uni g[alfejn qabel beda x-xog[ol ta prezz u wara li beda x-xog[ol ta d-dettalji bi prezz differenti, kwa]i ddoppju ta’ dak ori;inali, Charles Buhagiar g[a]el li ma
jispjegax ir-ra;uni, i]da baqa’ jsostni li m’g[andux g[alfejn jitlob sku]a lir-residenti talMosta g[aliex hu ma [ax ]ball. Fl-istess [in, il-Mexxej Laburista Joseph Muscat g[adu sieket u ma lissen xejn dwar jekk hux se jie[u xi passi kontra d-Deputat Laburista li bl-i]ball o[xon tieg[u, kellu jintervjeni lGvern biex jo[ro; iddifferenza fil-prezz tal-istima ta’ Charles Buhagiar. Irrapport tal-inkjesta li ntalbet mill-istess Kunsill Lokali [are; kmieni din il-;img[a u minnu [are; li l-ordni biex isir ix-xog[ol fuq Triq idDawr u Triq l-Istrin;ell ma ng[atatx mill-Kunsill Lokali
i]da mill-eks Sindku Laburista Paul Chetcuti Caruana. F’kummenti ma’ INNAZZJON, is-Sindku talMosta Shirley Farrugia, li kienet Kunsilliera fl-a[[ar amministrazzjoni tal-Kunsill Lokali, qalet li nhar l-Erbg[a li ;ej se ssir laqg[a straordinarja tal-Kunsill Lokali biex ji;i diskuss irrapport tal-inkjesta u jittie[du de/i]jonijiet dwar x’passi se jkun qed jie[u l-Kunsill Lokali. Li hu ]gur hu, qalet is-Sindku, li minn Marzu li g[adda, il-Kunsill Lokali pre]enti [adem biex jassigura li x-xog[ol fuq it-toroq jitlesta mill-aktar fis possibbli.
Muscat f’morsa f’attakk fuq il-kandidat Laburista Franco Mercieca Il-Leader laburista Joseph Muscat inqabad f’morsa wara li hu stess feta[ attakk fuq ilkandidat Laburista G[awdxi Franco Mercieca g[ax Muscat u l-Labour g[amlu allegazzjonijiet ta’ korruzzjoni dwar bord tal-g[a]la li fih kien hemm Mercieca. Muscat qed jipprova j[oll il-morsa li nqabad fiha billi jwa[[al f’[addie[or. Fi stqarrija ma[ru;a millPartit Nazzjonalista jing[ad li jumejn ilu l-Kummissjoni g[as-Servizz Pubbliku uriet kif Muscat kien ]baljat u qalet ukoll li ma r/eviet l-ebda indikazzjoni li xi membru talbord tal-G[a]la g[all-kariga ta’ konsulent fl-oftalmolo;ija kellu xi riservi dwar leli;ibbilità ta’ xi applikanti.
G[alhekk Franco Mercieca qabel mal-pro/ess li sar. Filfatt, il-Kummissjoni qalet li lmembri kollha tal-bord talG[a]la ffirmaw ir-rapport talBord. Barra minn hekk, Franco Mercieca kkonferma li l-applikanti li ;ew intervistati kienu kollha eli;ibbli. Fl-istess stqarrija l-Partit Nazzjonalista jistaqsi jekk Muscat g[adux konvint millallegazzjonijiet li g[amel u x’passi se jie[u fil-konfront ta’ Franco Mercieca jekk g[adu jemmen dak li qal. Barra minn hekk, Muscat se jg[id min instigah li jag[mel l-attakk fuq pro/ess ta’ g[a]la li fih kien involut Franco Mercieca u minn fejn ;ew l-attakki interni^ G[aliex u kif Muscat da[al
g[alihom^ Il-Partit Nazzjonalista jistaqsi ukoll jekk hux possibbli li ma kienx jaf li kien hemm min qieg[ed ida[[lu f’morsa biex l-attakk tal-labour idur fuq Franco Mercieca. Sadattant, stqarrija ma[ru;a mill-Ministeru g[asSa[[a, l-Anzjani u l-Kura filKomunità tikkonferma ukoll li l-allegazzjonijiet ta’ Muscat u tal-Oppo]izzjoni huma kompletament infondati. L-Oppo]izzjoni qed tirrifjuta li tifhem dak li qed tg[id il-Public Service Commission. L-istqarrija tg[id li dan hu atte;;jament perikolu] g[ax jindika li lOppo]izzjoni qed tag[]el li tinjora din l-Awtorità li hija wa[da kostituzzjonali.
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
B[al-lum 25 sena
IS-SIBT L-og[la 33˚C L-inqas 23˚C
IL-{ADD L-og[la 35˚C L-inqas 24˚C
IT-TNEJN L-og[la 37˚C L-inqas 24˚C
IT-TLIETA L-og[la 37˚C L-inqas 24˚C
L-ERBG{A L-og[la 37˚C L-inqas 24˚C
UV
UV
UV
UV
UV
9
9
9
9
10
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 31˚C xemxi, Al;eri 33˚C xemxi, Amsterdam 21˚C xemxi, Ateni 32˚C imsa[[ab, Li]bona 27˚C xemxi, Berlin 19˚C xita, Brussell 22˚C imsa[[ab, il-Kajr 34˚C xemxi, Dublin 16˚C xita, Kopen[agen 22˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 25˚C ftit imsa[[ab, Milan 32˚C xemxi, Istanbul 29˚C ftit imsa[[ab, Londra 20˚C ftit imsa[[ab, Madrid 32˚C xemxi, Moska 27˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 21˚C xita, Bar/ellona 33˚C xemxi, Ruma 31˚C xemxi, Tel Aviv 31˚C ftit imsa[[ab, Tripli 38˚C xemxi, Tune] 40˚C xemxi, Vjenna 21˚C imsa[[ab, Zurich 24˚C ftit imsa[[ab, Munich 23˚C imsa[[ab, Stokkolma 23˚C imsa[[ab, St. Petersburg 25˚C ftit imsa[[ab
P
ass kura;;u] mill-Gvern Malti meta ressaq fil-Parlament abbozz ta’ li;i biex jag[mel il-Konvenzjoni Ewropea dwar id-Drittijiet Fundamentali talBniedem, parti mil-li;ijiet ta’ Malta. Il-Vi/i Prim Ministru qal li din kienet li;i kura;;u]a li turi li l-Gvern u l-poplu jirrikonoxxu li d-drittijiet fundamentali tal-bniedem kienu l-ba]i tal-[ajja demokratika. Is-Segretarju Parlamentari g[allAnzjani John Rizzo Naudi g[amel stqarrija fil-Parlament dwar l-effett tass[ana qawwija li kienet qed ta[kem ilg]ejjer Maltin u r-ri]ultati tajbin li kienu qed jinkisbu f’{as-Ser[ biex jittaffa leffett tal-ag[ar mew;a tas-s[ana fla[[ar 40 sena fuq l-anzjani. Fost mi]uri o[ra li ttie[du kien hemm i]-]ieda fl-istaff u fa/ilitajiet ta’ kura intensiva g[al madwar 100 ka] ta’ deni g[oli li kien hemm fil-;ranet ta’ s[ana.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
Lokali 3
Aktar laqg[at tal-Prim Ministru mas-so/jetà /ivili Fl-istorja tal-Belt Valletta, lanqas wara t-tieni gwerra dinjija, ma kien hemm daqshekk pro;etti g[addejjin fil-Belt Kapitali u dan kollu jfisser impatt tax-xog[ol inevitabbli. Dan kollu qed isir fl-istess waqt li fl-2018 il-Belt Kapitali se tkun il-Belt Kulturali Ewropea. Hekk sostna l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista waqt sensiela ta’ laqg[at ‘Kuntatt’ li Lawrence Gonzi flimkien mal-MEP Nazzjonalista Simon Busuttil qed jag[mel biex il-Partit Nazzjonalista jkun vi/in isso/jetà /ivili. Il-Prim Ministru, f’laqg[a mal-Komunità tan-Negozju talBelt, qal li dan kollu j[alli wkoll impatt fuq is-sitwazzjoni tan-negozji f’din il-lokalità. IlPrim Ministru fisser kemm huma importanti r-residenti kif ukoll l-eluf ta’ [addiema li ja[dmu f’din il-Belt. Min-na[a tieg[u, is-Sindku tal-Belt Valletta Alexiei Dingli ppre]enta rapport lil Prim Ministru bl-issues li qajmu tannegozji tal-lokalità li inkludew il-Park and Ride, issues dwar Transport Malta, CVA, l-attività fi/-/entru tal-Belt u proposti o[rajn sabiex titjieb issitwazzjoni tal-parke;;. F’laqg[a o[ra ta’ ‘Kuntatt’ flistess ;urnata, il-Prim Ministru ltaqa’ wkoll mal-Union talpsikologi, li kif spjega hu stess tag[mel parti minn settur ta’ professjonisti stabbli u rikonoxxuti fl-oqsma spe/jalizzati kollha. Hawnhekk,
il-Prim Ministru semma kif ilGvern g[andu jara kif dan ilqasam ikompli jikber u li jil[aq ukoll l-istandards kollha. Bernard Caruana, il-President tal-Union tal-Psikologi, qal li lUnion ddiskutiet l-andament ta’ kif inhuma sejrin iddiskussjonijiet fil-union talpsikologi u tkellmu wkoll dwar il-b]onn ta’ konsultazzjoni malUnion biex l-g[arfien u lesperjenza tal-psikologi tkun ukoll parti mill-g[arfien li jkollhom l-intrapri]i u l-Gvern u l-b]onn ta’ konsultazzjonijiet sabiex il-problemi li jiltaqg[u mag[hom fil-bidu ji;u trattati mill-ewwel u mhux meta laffarijiet imorru [a]in. Hu qal li l-Prim Ministru ra xi aspetti po]ittivi u fa[[ar l-inizjattivi tag[hom. Barra minn hekk, fl-istess ;urnata, il-Prim Ministru ltaqa’ ukoll ma’ VitiMalta, settur li mhux fa/li g[ax jaffa//ja kompetizzjoni kbira. Il-Prim Ministru semma kemm dan is-settur hu importanti g[ax barra milli hu parti essenzjali mix-xenarju ta’ pajji]na, dan iwassal g[all-prodott Malti li jwassal g[al aktar xog[ol u turisti lejn pajji]na. Is-Segretarju Amministrattiv ta’ Viti Malta, Gerald Vella, sostna li l-laqg[a kienet wa[da po]ittiva [afna li matulha ;ew diskussi l-issues marbuta malagrikoltura u vitikultura u fehmuh il-problemi li dejjem jiltaqg[u mag[hom u fejn jista’ jkun se jkun hemm laqg[at o[ra ‘l quddiem.
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi f’laqg[a mal-Komunità tan-Negozju tal-Belt
Laqg[a o[ra tal-Prim Ministru kienet mal-Union tal-Psikologi
Jidda[[lu grupp ta’ 88 immigrant Ilbiera[ filg[axija, g[all[abta tas-7.30, idda[[al f’Malta grupp ta’ 88 immigrant illegali f’Xatt itTiben il-Furjana. Iddg[ajsa ;iet inter/ettata madwar 30 mil nawtiku flin[awi tan-nofsinhar ta’ Malta. L-ewwel li mar fil-post
fejn ;ie inter/ettat iddinghy bl-immigranti kien l-ajruplan tal-Forzi Armati ta’ Malta Islander, biex imbag[ad, l-immigranti, 66 ra;el, 20 mara u ]ew;t itrabi dda[[lu fuq il-Patrol Boat tal-Forzi Armati P21. L-immigranti kollha huma mis-Somalja.
VitiMalta, produtturi tal-inbid ukoll iltaqg[u mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
4 Lokali
Aktar opportunitajiet L-Università ta’ Middlesex ser tifta[ ta’ xog[ol g[all-persuni b’di]abilità kampus f’pajji]na minn Jesmar Baldacchino
L-Università ta’ Middlesex f’Londra [abbret li ser tifta[ kampus f’Malta minfejn ser tkun qed toffri numru ta’ korsijiet li jwasslu g[al degrees distinti. Dan il-kampus mistenni li jattira numru kbir ta’ studenti mhux biss Maltin u G[awdxin i]da wkoll minn pajji]i o[ra madwar id-dinja. Din l-a[bar ing[atat waqt i/-/erimonja tal-gradwazzjoni tal-istudenti, li ;iet indirizzata millPrim Ministru Lawrence Gonzi. Il-Prim Ministru sostna li jinsab sodisfatt bis-su//ess ta’ dawn l-istudenti u dan listess su//ess jirrifletti lkwalitajiet u l-abbiltà talg[alliema Maltin biex l-istudenti rnexxilhom jiksbu fost l-aqwa ri]ultati. Lawrence Gonzi qal li dan huwa pass ie[or fit-twettiq tal-vi]joni g[al pajji]na, li Malta tkun /entru ta’ e//ellenza fledukazzjoni, inklu] b’istituzzjonijiet barranin. Permezz ta’ dan il-kampus, l-Univeristà ta’ Middlesex ser tkun qed toffri korsijiet lill-istudenti Maltin fil-livell ta’ undergraduate u masters degree f’numru ta’ su;;etti fosthom b[alma huma l-istudji fin-negozju, il-finanzi, il-midja u l-informatika b’korsijiet li ;ew mag[]ula mill-mijiet ta’ degrees li jing[ataw millkampus fir-Renju Unit. Li]vilupp ta’ dan il-kampus ser isir fil-lokalità ta’
Pembroke minn fejn g[al dawn l-a[[ar [ames snin, lUniversità ta’ Middlesex flimkien mal-STC Training kienet toffri korsijiet relatati mal-informatika fejn igradwaw b’su//ess numru kbir ta’ studenti. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li l-a[bar li lUniversità ta’ Middlesex ser tifta[ kampus f’Malta hija /ertifikat ie[or tal-potenzjali li qed joffri pajji]na fejn issettur edukattiv qed jirnexxilu jattira investiment ;did barrani. Il-Prim Ministru sa[aq li permezz tal-edukazzjoni biss Malta tista’ tkompli ti;bed lejha investiment ;did. Lawrence Gonzi spjega kif il-Gvern qieg[ed jinvesti fil-livelli kollha tal-edukazzjoni, blinvestiment fl-Università u lMCAST jammonta g[al aktar minn 170 miljun Ewro. L-investiment qieg[ed isir ukoll fl-istudenti nfushom permezz ta’ sistema edukattiva ming[ajr [las, l-istipendji, boro] ta’ studju u skemi ta’ kreditu fuq it-taxxa b[alma hi l-iskema Get Qualified, fejn aktar minn 1,800 student ibbenefikaw minn €7 miljun Ewro fi kreditu mit-taxxa biex ikomplu jistudjaw. Id-Deputy Vice Chancellor tal-Università, Melvyn Keen sostna li Malta tinsab f’zona strate;ika biex twassal edukazzjoni mill-aqwa lillistudenti madwar id-dinja li jfittxu edukazzjoni g[olja.
Il-gvern hu impenjat li jkompli jo[loq ix-xog[ol g[al kul[add. Madwar 80 persuna li g[andhom xi forma ta’ di]abilità u li qeg[din jirres;istraw g[ax-xoghol se jkollhom lopportunità li jkunu impjegati mal-Kunsilli Lokali g[al tliet snin. Dan grazzi g[al skema ;dida li [abbru l-Ministru talEdukazzjoni u x-Xog[ol Dolores Cristina u l-Ministru tal-:ustizzja, il-Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja Chris Said – skema li se toffri opportunitajiet ta’ xog[ol g[al persuni b’di]abilità u li se tit[addem mill-ETC b’kollaborazzjoni mal-Kunsilli Lokali. Dawk li jid[lu g[al dan ixxog[ol mhu se jitilfu xejn millpensjoni ta’ di]abilità. Il-[las ikun skont is-sig[at li wie[ed ja[dem bba]at fuq il-paga minima nazzjonali. Min qed jie[u l-benefi//ju tal-qg[ad ti]diedlu d-differenza bejn il-benefi//ju u l-paga minima. G[aliex il-Gvern jag[raf li persuni b’di]abilità jista’ jkollhom [ti;ijiet partikolari, l-
iskema se tipprovdi li limpjieg ikun fuq ba]i full time jew b’sig[at imnaqqsa jew part time jew bit-telework. I/-Chairman tal-KNPD Joe Camilleri fa[[ar din l-inizjattiva ;dida tal-Gvern u qal li b’dan il-mod qed nag[tu aktar opportunitajiet lill-persuni b’di]abilità [alli b’hekk ikollna so/jetà aktar inklussiva. I/-Chief Operations Officer tal-A;enzija Sapport Marcel Pisani qal li permezz ta’ din liskema l-pajji] qed i]id lopportunitajiet g[all-persuni b’di]abilità fil-qasam taxxog[ol. Hu sostna li kien hawn kambjamenti kbar f’dawn la[[ar g[oxrin sena u dan grazzi g[al dawk kollha involtui fosthom il-gvern u bosta g[aqdiet u individwi. Il-Ministru Cristina qalet li x-xog[ol jag[ti dinjità lillbniedem kif ukoll l-indipendenza. Din l-iskema se toffri opportunitajiet ta’ xog[ol lillpersuni b’di]abilità li huma [afna g[al qalb il-gvern. Pajji]na llum jista’ jifta[ar li g[andu l-inqas rata ta’ tfal
b’di]abilità li jmorru fi skejjel spe/jali. Hi fakkret li permezz tar-Riforma tal-Iskejjel Spe/jali, dawn inbidlu f’erba’ Resource Centres. B’hekk listudenti li jattendu fihom qed igawdu mill-esperjenzi differenti li joffru livelli differenti ta’ tag[lim, b[al studenti filmainstream. Il-Ministru Said [e;;e; lillKunsilli Lokali biex ja[tfu //ans u jimpjegaw persuni b’di]abilità permezz ta’ din liskema. Hu sostna l-importanza ta’ postijiet tax-xog[ol aktar inklussivi u ddeskriva b[ala po]ittiva [afna l-esperjenza ta’ kumpaniji li fix-xhur li g[addew impjegaw jew offrew esperjenzi ta’ xog[ol lill-persuni b’di]abilità grazzi wkoll g[all-impenn u l-[idma talA;enzija Sapport u l-KNPD. Il-Ministru Said semma ssu//ess tal-pro;ett ME2 u qal li l-mira kienet li dan il-pro;ett i[addem mal-230 persuna, i]da tant irnexxa li hemm madwar 430 persuna b’di]abilità li qed igawdu mill-pro;ett tal-Unjoni Ewropea.
Immigrant mixli b’attentat ta’ qtil ta’ tliet kuntistabbli g[andu problemi mentali Immigrant ta’ 26 sena millMali li qed ji;i mixli bl-attentat ta’ qtil ta’ tliet kuntistabbli tal-Pulizija huwa bniedem li mo[[u ja[seb fuq /erta esperjenzi li g[alih g[alkemm ikunu per/essjonijiet, ikunu reali. Minn e]amijiet li saru fuqu rri]ulta li g[andu problemi simili ta’ marda fil-mo[[. Souleymane Samake qed ji;i mixli li ttanta joqtol lillKuntistabbli Brian Grech, Jason Schembri u Daniel Debattista u li kellu l-intenzjoni li jikkaw]alhom feriti gravi, liema reati ma se[[ewx min[abba xi [a;a a//identali u indipendenti mill-volontà tieg[u, liema attentat se[[ allegatament f’G[ar {asan, limiti ta’ {al Far f’Bir]ebbu;ia fit-30 ta’ Marzu li g[adda. Meta kien qed jixhed filkumpilazzjoni ta’ Samake, ilPsikjatra Etienne Muscat qal li hu e]amina lil akku]at fl-4 u fil-5 ta’ April fl-Isptar Mater Dei, fejn irri]ulta li f’xi [in hu kien qed jg[id li kien qed jitkellem ma’ Alla. Huwa kien qed jirreferi l-fatt li xi [add kien spara g[alih u li min[abba dan l-in/ident kien di;à g[amel operazzjoni ma;;ura. Mistoqsi mill-Ma;istrat
Edwina Grima dwar jekk ilkomportament tieg[u u lproblemi li g[andu humiex kurabbli, il-Psikjatra Muscat qal li diffi/li wie[ed jg[id g[aliex hemm ka]i fejn pazjenti b’din il-kundizzjoni jfiequ u hemm ka]ijiet fejn ma jfiqux. Xehed ukoll it-Tabib Joseph Spiteri, mis-Sezzjoni Forensika tal-[abs li jinsab lIsptar Monte Carmeli. Dan qal li hu jinsab g[al kura fejn g[andu problemi psikolo;i/i u li hemm nuqqas fl-i;jene tieg[u. Madankollu mil-lat po]ittiv, huwa qed jie[u lmedikazzjoni b’mod regolari. Qal i]da li mhux permissibbli li ji]vela aktar dwar il-pazjent min[abba li hu ma tax il-kunsens tieg[u biex ji]vela aktar dwaru. It-Tabib Spiteri qal li lproblema li te]isti hija li hu ma tantx jista’ jikkomunika ma’ Souleymane Samake u dan min[abba l-assenza ta’ interpretu. Min[abba f’hekk il-Qorti [atret interpretu biex kull meta jkun hemm il-[tie;a jmur l-Isptar Monte Carmeli u jittradu/i dak kollu li hemm b]onn. L-ewwel appuntament tieg[u se jkun is-Sibt 4 ta’ Awwissu, 2012. L-immigrant qed ji;i mixli
wkoll li kellu fil-pussess tieg[u sikkina biex jikkommetti reat u li [ebb g[all-istess tliet kunstistabbli. Hu mixli wkoll li kellu sikkina bla permess u li pprova jo[loq tra//i jew jg[id affarijiet li ma sarux. Qed ji;i mixli wkoll li ma obdiex l-ordnijiet le;ittimi tal-Pulizija. Dakinhar g[all-[abta tas7.15 a.m. il-Pulizija millIskwadra tal-Mobile kienu kostretti jisparaw tiri fid-direzzjoni tal-immigrant wara li dan ta salt lejhom b’sikkina kbira u wara li kompla jirre]isti minkejja li l-u]u tal‘pepper spray’. Ir-ra;el, suppost kien joqg[od fi/-?entru Miftu[ ta’ {al Far u kien spi//a operat immedjatament u g[amel xi ]mien f’qag[da kritika. Il-ka] kien se[[ fuq l-irdum ta’ G[ar {asan bil-Pulizija li kienu informati li kien hemm ra;el suspettu], li x’aktarx kien qed jg[ix f’g[ar li hemm fl-irdumijiet. Kif kienu resqu lejh, allegatament dan [are; sikkina kbira b’xafra ta’ madwar 18-il pulzier u beda jhedded lill-pulizija biha. Minkejja li l-pulizija wissewh diversi drabi biex ini]]el l-arma fl-art, Souleymane g[olla s-sikkina u ta salt lejhom ixejjer biha.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
Lokali 5
Servizz ie[or g[all-familji mill-uffi//ji tal-Kunsilli Lokali Jistg[u jag[mlu u]u minn 100 servizz tal-Gvern online F’g[axar lokalitajiet f’Malta u f’G[awdex ;ew installati daqstant terminals li minnhom, irresidenti Maltin u G[awdxin jistg[u ja//essaw is-servizzi taleGov4u li minnhom jistg[u jag[mlu u]u minn aktar minn 100 servizz li l-Gvern jipprovdi online. Dan is-servizz ilu jing[ata online, g[al persuni li permezz tal-eID, jkunu jistg[u ja//essawh mill-kumdità ta’ djarhom, i]da issa, dawk li mhumiex daqshekk familjari mal-u]u talkompjuter, xorta wa[da jistg[u jag[mlu u]u minn dan is-servizz permezz talg[ajnuna tal-istaff talKunsilli Lokali li ng[ataw it-ta[ri; ne/essarju g[al dan l-iskop. It-tnedija tat-terminals saret ilbiera[ filg[odu fluffi//ju tal-Kunsill Lokali tal-Mosta mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi, li hu responsabbli millKunsilli Lokali, u millPresident talAsso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali Michael Cohen. F’kelmtejn li g[amel, ilPrim Ministru ddeskriva dawn it-terminals b[ala pro;ett ie[or li jg[aqqad flimkien it-teknolo;ija mal-[idma tal-Kunsilli Lokali, li fl-a[[ar milla[[ar jg[in biex i//ittadini jkunu aktar komdi u jg[ixu a[jar. Hu qal li dan hu pass ie[or li g[amel il-Gvern biex mhux biss il-familji jkunu aktar komdi, i]da anke n-negozji Maltin li jistg[u jag[mlu u]u minn diversi servizzi jew millkumdità tal-uffi//ju, jew issa anke mill-uffi/ini talKunsilli Lokali, u b’hekk, jiffrankaw [afna [in fi kjuwijiet fid-Dipartimenti tal-Gvern. Il-Prim Ministru sellem ukoll lill-Ministru Chris Said li kien strumentali filbidu tal-pro/ess li wassal biex tnedew it-terminals, u lill-eks Ministru Carm Mifsud Bonnici li ta[t ittmexxija tieg[u, kompla lpro/ess. L-investiment totali hu ta’ €50,000, ji;ifieri €5,000 g[al kull terminal.
Marthese Portelli, President tal-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista u l-Ministri Tonio Fenech u Chris Said jispjegaw il-messa;; wara l-billboard tal-Partit Nazzjonalista
Il-Partit Nazzjonalista jniedi billboard biex iwassal il-messa;; tieg[u dwar ix-xog[ol minn pa;na 1
Il-President tal-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista qalet li l-Partit Nazzjonalista qed jag[mel u]u minn billboard li hu simili kemm fil-messa;; kif ukoll fil-grafika g[al dak li kien jintu]a 30 sena ilu waqt kampanja elettorali flIngilterra. Dak il-billboard hu meqjus li biddel il-mod ta’ kif isiru l-kampanji. Dan jintu]a f’diversi kampanji politi/i inklu] dik li g[addejja b[alissa fl-Istati Uniti. IlPartit Laburista je[odnu lura 30 sena meta kien hawn nuqqas ta’ xog[ol u qg[ad g[oli. Il-Ministru Tonio Fenech sostna li l-MLP dejjem kellu politika li [olqot il-qg[ad waqt li, b’differenza, il-Partit Nazzjonalista dejjem kellu politika favur ix-xog[ol, b’[idma id f’id mal-privat biex jin[olqu iktar xog[lijiet. Meta t[ares lejn l-istatistika, sostna Tonio Fenech, wie[ed jara kif, fl-a[[ar erba’ snin, ilGvern [oloq iktar minn 20,000 post tax-xog[ol ;did. Illum il-;urnata, g[all-ewwel darba fl-istorja, pajji]na g[andu iktar minn 150,000 persuna ja[dmu bi qlig[ 16,000 [addiem iktar milla[[ar darba li l-MLP kien filGvern. }diedu wkoll il-parttimers, li llum, bl-ammont ta’ aktar minn 52,000 huma aktar mid-doppju ta’ dak li kienu fi ]mien il-labour. U llum hemm iktar minn 50,000 mara ja[dmu full-time - 14,000
iktar minn ]mien l-MLP. Biex ir-rata ta’ parte/ipazzjoni tannisa fis-suq tax-xog[ol telg[et minn 35% g[al 44%. Tonio Fenech qal li fl-a[[ar erba’ snin kienu approvati iktar minn 130 fabbrika ;dida jew estensjoni ta’ fabbriki, li bejniethom investew iktar minn €320 miljun flekonomija. Pajji]na qed jing[ata anke rikonoxximent internazzjonali, blOrganizzazzjoni Dinjija taxXog[ol tg[id li Malta hi wie[ed minn [ames pajji]i biss tal-UE li g[andhom iktar impjiegi llum milli fil-bidu tal-kri]i, fl-2008. U flimkien mal-:ermanja hija wie[ed minn ]ew; pajji]i biss li g[andhom rata ta’ qg[ad inqas mill-2008. Semma wkoll kif f’mumenti ta’ diffikultà, il-Gvern ta g[ajnuna kbira lill-fabbriki biex dawn jinvestu minflok ike//u lill-[addiema tag[hom. Il-Ministru Fenech semma wkoll kif il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern qed jin/entiva x-xog[ol, fost lo[rajn billi naqqas l-income tax, nieda skemi b[allMicroInvest, MicroCredit u MicroGuarantee, introdu/a skemi biex jin/entiva lin-nisa jid[lu lura fid-dinja taxxog[ol, qed jag[ti lopportunità lill-pensjonanti li jibqg[u ja[dmu filwaqt li jie[du pensjoni s[i[a u qed jo[loq industriji ;odda, b[alma huma dawk tal-
avjazzjoni, tal-Life Sciences u tad-Digital Gaming. Minn na[a tieg[u, ilMinistru Chris Said qal li, b’kuntrast, il-Malta Labour Party fil-Gvern kien ;ab log[la rata ta’ qg[ad fl-istorja, b’iktar minn 10,000 persuna jfittxu xog[ol. Tant kienet sitwazzjoni gravi li l-Gvern laburista kien [oloq il-korpi tax-xog[ol. Anke fit-22 xahar li g[amel bejn l-1996 u l-1998 kienu ng[ataw is-sensja iktar minn 4,000 persuna. Il-qg[ad kien ]died b’1,800 u fi 22 xahar, i]-]ieda fl-impjiegi kienet biss ta’ 25. Impjieg wie[ed g[al kull xahar li l-labour kien filGvern. Kien ukoll ]mien fejn il-Gvern laburista da[[al 33 taxxa ;dida Chris Said qal li Joseph Muscat dejjem iddefenda dawn id-de/i]jonijiet []iena. Kien qal li s-SISA kienet taxxa tajba u li t-33 taxxa dda[[lu minn Gvern responsabbli. Kien ukoll kontra s-s[ubija ta’ Malta fl-UE, li wkoll wasslet g[all-[olqien ta’ aktar xog[lijiet. U s-sena li g[addiet qal li Malta messha timxi fuq l-e]empju ta’ ?ipru - pajji] li llum ra l-qg[ad jisplodi u qed jitlob bailout mill-UE. U l-iktar [a;a inkwetanti, sostna l-Ministru, hi li n-nies responsabbli mid-de/i]jonijiet []iena ta’ dak i]-]mien huma l-istess nies li Joseph Muscat irid li jag[mel Ministri. L-
istess nies li kienu filGvernijiet ta’ Duminku Mintoff, Karmenu Mifsud Bonnici u Alfred Sant. Fakkar li Karmenu Vella kien Ministru responsabbli millIndustrija meta l-ekonomija Maltija kienet fi stat di]astru]. Illum, Muscat qabbdu biex jikteb il-programm elettorali tal-MLP. Jekk dawn il-persuni jkunu Ministri, Muscat u lpartit tieg[u se jie[du l-pajji] 30 sena lura fl-istorja, u ta’ dawn id-de/i]jonijiet []iena se jpatti l-poplu, kif ;ara filpassat. Bilfors li wie[ed irid isemmi l-passat tal-Malta Labour Party u d-di]astru li dejjem [oloq fil-qasam taxxog[ol, anke min[abba l-fatt li sal-lum, g[adna ma nafux x’inhuma l-proposti ta’ Muscat g[al dan il-qasam. Il-Ministru Said tenna li sakemm hemm persuna wa[da tfittex xog[ol, il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern se jkompli ja[dem bla heda biex jo[loq l-impjiegi. Dan permezz ta’ iktar skemi li se jit[abbru fil-;img[at li ;ejjin u permezz ta’ iktar investiment fl-edukazzjoni u t-ta[ri;. It-tliet kelliema qalu li lfatti huma /ari. Il-Partit Nazzjonalista dejjem ;ab ixxog[ol waqt li l-labour dejjem ;ab il-qg[ad. Il-labour falla meta implimenta l-politika tieg[u dwar ix-xog[ol. U llum irid jer;a’ jimplimenta politika li ;;ib il-qg[ad.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
6 Lokali
Multa ta’ elf ewro fuq sewqan traskurat li kka;una ;rie[i gravi fuq persuna
Dun Mikiel Attard li miet fit-30 ta’ Lulju tal-2004
Se jibda l-pro/ess g[all-kaw]a tal-beatifikazzjoni ta’ Dun Mikiel Attard
Fl-okka]joni tat-tmien anniversarju mill-mewt tassa/erdot G[awdxi Dun Mikiel Attard min-Nadur, lIsqof ta’ G[awdex Mario Grech qaddes quddiesa fisSantwarju Ta’ Pinu u matulha [abbar li fil-futur qrib se jinfeta[ uffi/jalment il-pro/ess djo/esan tal-kaw]a talBeatifikazzjoni ta’ dan il-qassis ma[bub. Dun Mikiel Attard miet fit30 ta’ Lulju 2004 b’fama ta’ qdusija. Fl-4 ta’ Novembru 2010, il-Kleru ta’ G[awdex kien ressaq talba uffi/jali lillIsqof biex jag[ti bidu g[allkaw]a tal-Beatifikazzjoni tieg[u. Wara li fl-14 ta’ Mejju li g[adda r/ieva n-Nulla Osta mill-Kongregazzjoni g[allKaw]i tal-Qaddisin, l-Isqof ta’ G[awdex Mario Grech nhar l-Erbg[a [abbar li lpro/ess tal-Beatifikazzjoni se jinfeta[ dalwaqt. L-Editt ing[ata mill-Kurja ta’ G[awdex u ffirmat mill-Isqof Mario Grech kif ukoll millKan/illier Monsinjur Salv Brincat. Fl-Editt tieg[u, li nqara waqt il-quddiesa, l-Isqof Grech qal fost o[rajn li t-talba g[all-kaw]a talBeatifikazzjoni, mhux biss tesprimi x-xewqa li l-Knisja
tirrikonoxxi l-qdusija ta’ Dun Mikiel Attard, imma aktar minn hekk jinterpretaha b[ala inizjattiva mmirata biex wie[ed japprezza u jipprova jifhem kif Alla l-Qaddis g[adu ja[dem fil-bniedem. Fl-istess Editt tal-Kurja Veskovili bid-data tal-1 ta’ Awwissu, li se jinqara filknejjes kollha ta’ G[awdex, l-Isqof Mario Grech talab lil kull min jista’ jag[ti tag[rif favur jew kontra din ilkaw]a, kif ukoll min jista’ jressaq manuskritti jew dokumenti o[rajn f’rabta ma’ Dun Mikiel, sabiex jag[mel dan fl-uffi//ju tal-Vigarju :enerali fil-Kurja tal-Isqof f’G[awdex. B’hekk issa tibda l-[idma biex tin;abar ix-xhieda u levidenza kollha li, jekk ikun fiha elementi bi]]ejjed li jindikaw qdusija, titmexxa ‘l quddiem biex Dun Mikiel Attard ji;i beatifikat. Dun Mikiel Xerri, konfessur mag[ruf li miet fl-età ta’ 71 sena fl-2004, ji;i iben Koronat Attard, li kien deputat fil-Parlament fuq id-distrett ta’ Ghawdex. O[tu hi Giovanna Debono, ilMinistru g[al G[awdex u lAr/ipriet tal-Katidral ta’ G[awdex Monsinjur :u]eppi Attard ji;i [uh.
John Mary Vella ta’ 30 sena mill-Mosta kien immultat elf ewro mill-Ma;istrat Doreen Clarke wara li nstab [ati li min[abba sewqan traskurat huwa kka;una feriti gravi fuq il-persuna ta’ Louis Vernon Dawtry wara in/ident tat-traffiku. L-in/ident se[[ fil-5 ta’ April 2011. Il-vittma minn na[a tieg[u qal li hu baqa’ jsuq fil-karre;;jata tieg[u meta, hekk kif kienu qed javvi/inaw ir-“roundabout” ta’ fejn lG[adira, Vella kiser xi ftit g[al ;ol-karre;;jata ta’ barra u g[alhekk [abat mal-mutur. Fis-sentenza tag[ha l-Qorti qalet li m’hemmx dubju li Dawtry sofra ;rie[i ta’ natura gravi, i]da ma n;abux bi]]ejjed provi tal-ksur li ;arrab f’saqajh. Il-qorti eskludiet ukoll li Dawtry kien saq b’mod perikolu].
Il-Qorti qalet li Vella ma tantx tefa’ dawl fuq id-dinamika tal-in/ident. Hu jg[id li kien g[addej fil-karre;;jata ta’ ;ewwa waqaf qabel ir-“roundabout” g[aliex kienet qed iddur karozza li kellha prijorità hekk kif g[addiet din il-karozza hu re;a’ beda jsuq u hekk kif re;a’ beda jsuq [ass daqqa u sema’ [oss qawwi. Vella qal ukoll li fl-ebda [in ma ra jew induna li kien hemm il-mutur fit-triq u li kien biss mal-[abta li nduna bil-mutur. Il-passi;;iera fil-karozza ta’ Vella, Eva Formosa, li ti;i zijtu qalet li kulma ftakret dwar l-in/ident hu li Vella waqqaf mar“roundabout” u malli re;a’ beda jsuq semg[et [oss kbir u sabu ru[hom ;ol-bankina. Fis-sentenza tag[ha l-Qorti qalet li hemm kunflitt filver]jonijiet mog[tija minn Vella u Dawtry, fis-sens li kull
wie[ed minnhom jg[id li baqa’ jsuq fil-karre;;jata li kien qed isuq fiha. Huwa ovvju li xi [add minnhom mhux qed jg[id il-verità, almenu f’dan l-aspett g[aliex kieku l-in/ident ma kienx ise[[. Wara li kienu e]aminati l[sarat li kellhom fil-karozza u l-mutur, il-Qorti qalet li fil-fehma tag[ha kien li Vella hekk kif kien qed jissupera r-“roundabout” [are; mill-karre;;jata. Il-fatt li Vella lanqas biss induna li fit-triq dak il-[in kien hemm mutur ukoll hija indikazzjoni /ara li hu ma kienx attent. Il-Qorti qalet li n-nuqqas ta’ Vella f’dan l-in/ident kien wie[ed li jaqa’ ta[t definizzjoni ta’ sewqan traskurat. IlQorti kkunsidrat ukoll in-natura tar-reati li tag[hom instab [ati Vella u l-kondotta tieg[u. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet millIspettur Therese Sciberras.
G[ada ssir it-30 edizzjoni tal-Lejla M;arrija It-30 edizzjoni tal-attività agro-turistika fl-Im;arr imsej[a l-Lejla M;arrija se ssir g[ada l-{add filg[axija f’dan ir-ra[al mag[ruf g[al prodotti agrikoli li jipprodu/u l-bdiewa M;arrin. Il-bdiewa Im;arrin bi [;arhom ikabbru [xejjex u frott bnin biex bihom jie[du sehem fil-kompetizzjoni sabi[a ta’ [axix u frott li tkun l-akbar attrazzjoni. Grazzi g[all-[idma sfiqa tal-bdiewa [abbrieka, din il-kompetizzjoni dejjem g[amlitilhom unur u l-prodott lokali talIm;arr sar imfittex [afna mill-konsumatur u anke minn mijiet ta’ turisti li kull sena jattendu g[al din l-attività li da[let fil-kalendarju agro-turistiku ta’ pajji]na. Dawra ma’ diversi toroq tal-Im;arr tie[dok lura ma]-
]mien fejn wie[ed ikun jista’ jara g[odda tar-raba’ u muturi tal-[art, irkabtu tassajd, log[ob u ;ugarelli antiki. Ikun hemm ukoll wirja ta’ karozzi antiki. L-isqaqien fi Triq Dun Edgar u l-pjazza jie[u l-[ajja f’din il-;urnata b’arran;amenti ta’ fjuri friski, qsari u dekorazzjonijiet g[allokka]joni. Id-dilettanti tal-fotografija juru t-talent tag[hom birritratti me[udin f’dan ir-ra[al waqt il-Kompetizzjoni talFotografija. Interessanti tkun il-Wirja tax-Xog[ol tal-Idejn li jsir minn diversi M;arrin – ri]ultat ta’ sena tag[lim u [idma. Wie[ed mill-g[anijiet ta’ ‘Lejla M;arrija’ minn dejjem kien li tmexxi ‘l quddiem ittalent Im;arri u g[aldaqstant jintrema palk kbir fuq iz-zun-
tier. Fuqu jsir spettaklu ta’ talent lokali, b[al kant, re/tar, ]fin tradizzjonali u kostumi tipi/i Maltin. Din is-sena se ssir re-enactment ta’ kif kienet ta[dem il-Pitkalija fi ]mien missirijietna. Fejn issalib tal-knisja jkun hemm palk ie[or bi programm varjat. Din is-sena l-mistiedna spe/jali se tkun kantanta M;arrija stess li kisbet diversi su//essi, Christabelle Borg. Il-fondi li jin;abru millattivitajiet tal-Lejla M;arrija jintu]aw g[al diversi pro;etti li jsiru fil-parro//a, imma lg[an ewlieni li lKummissjoni ta[dem g[alih hu t-tkomplija tal-bini tassagristija tal-Knisja Parrokkjali tal-Im;arr. Ikun hemm ukoll ikel tradizzjonali, inbid, g[asel u [afna aktar.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 3 ta’ Awwissu, 2012
Lokali 7
Tifta[ il-maratona O[loq Tbissima
Il-pittura ta’ Caravaggio li kienet insterqet mill-Konkattidral ta’ San :wann
25 sena mis-sejba tal-pittura ta’ Caravaggio
{amsa u g[oxrin sena ilu fl-4 t’Awwissu tal-1987, Malta rnexxielha tirkupra lura wa[da mill-;awhriet artisti/i tag[ha meta, bl-g[ajnuna ta’ diversi sorsi lokali, il-pulizija Maltija rnexxielha issib ilpittura misruqa talCaravaggio, li turi lil San :ilormu.. Pittura li kienet insterqet lejlet l-ewwel tas-sena tal1984 minn grupp ta’ [allelin - f’dik li tista’ titqies b[ala wa[da mill-aktar serqiet spettakolari u li se jibqg[u jisssemmew fl-istorja ta’ Malta. Ma[duma fl-1608 minn Caravaggio, il-pittura dejjem kienet ikkunsidrata b[ala wa[da mill-aktar xog[lijiet importanti ta’ dan il-pittur ta’ fama dinjija. Fil-perjodu li lpittura nsterqet, din kienet tin]amm fil-Mu]ew talKonkattidral ta’ San :wann fil-Belt. Dakinhar li nsterqet il-pit-
tura, il-[allelin irnexxielhom i]ommu n-nies li kienu j]uru dan il-mu]ew milli jid[lu ;ewwa biex b’hekk huma jkunu jistg[u ja[dmu billibertà. Jirri]ulta li l-[allelin irnexxielhom jaqtg[u l-pittura minn mal-gwarni/, jirrumblawha u jitfg[uha minn wa[da mit-twieqi tal-mu]ew g[al barra fejn kien hemm kompli/i o[ra jistennewhom. Fuq quddiem fl-operazzjoni biex tinstab il-pittura kien hemm is-sa/erdot Dumnikan Marius Zerafa li kien il-mo[[ wara l-[idma biex il-pajji] irkupra l-pittura imprezzabbli. Fost il-[idma li kien qed iwettaq u li [afna minnha kien qed jag[milha fuq ba]i individwali, Fr Marius Zerafa kien qed jir/ievi telefonati anonimi ming[and il-[allelin li fihom huma kienu qed jitolbu flus kbar g[all-pittura. Fr.Zerafa ]amm kuntatt ma’
dawn il-[allelin u permezz ta’ kumpanija tat-telefonija, ittelefonati kienu intra//ati. B’din l-informazzjoni f’idejha, il-pulizija immedjatament intensifikat il-[idma tag[ha biex tinstab il-pittura u kienet lokalizzata fabbrika ]g[ira ta]-]raben fiz-zona tal-Marsa fejn fil-fatt il-pulizija kien rnexxielha ssib il-pittura. Investigaturi li st[arr;u dan il-ka] isostnu li g[al xi ]mien il-pittura kienet anki n[ar;et minn Malta bl-iskop li tinbieg[. Kieku dan se[[, il-pittura ma kienet tigi intra//ata qatt u Malta kienet titlef wa[da mill-aktar te]ori artisti/i li g[andha. Konxji li jista’ jkun hemm attentati o[ra ta’ serq tal-pittura, l-awtoritajiet Maltin sa[[ew bil-qawwi s-sigurtà madwar il-pittura, li llum tinsab f’post ferm aktar xieraq biex titgawda b[ala te]or Malti tal-arti.
Fet[et uffi/jalment lg[axar edizzjoni tal-maratona O[loq Tbissima – maratona ta’ 60 sieg[a ta’ xandir b’risq il-[idma missjunarja tas-So/jetà Missjunarja ta’ San Pawl fil-Perù, Filippini u filPakistan kif ukoll f’pajji]na. Pre]enti g[all-ftu[ kien hemm ukoll parti millgrupp ta’ voluntieri li flimkien mal-President ta’ Malta George Abela qattg[u esperjenza volontarja ta’ ;imag[tejn fil-missjoni tas-So/jetà Missjunarja ta’ San Pawl fil-Perù. F’indirizz tal-okka]joni, Fr Louis Mallia, id-direttur ta/-?entru Animazzjoni Missjunarja fi [dan isSo/jetà Missjunarja ta’ San Pawl, qal li l-esperjenza volontarja fil-Perù g[amlitu i]jed kburi li hu Malti, u li jg[ix ma’ nies ta’ qalb kbira b[al dawn il-voluntieri li [allew il-kumdità ta’ darhom b’tant b’sens ta’ m[abba biex jg[inu lillfoqra fil-Perù. Il-President ta’ Malta fa[[ar lill-voluntiera u qal li g[alih din kienet l-isba[ esperjenza tal-presidenza tieg[u. Dan g[aliex b’mod
konkret, flimkien ma rappre]entanza tas-so/jetà Maltija, urew il-valuri li jag[mluna Maltin. Il-grupp ta’ 77 voluntier qassam ikel lil 600 ru[ u fi ftit jiem ittobba invi]taw mal-1,200 pazjent fil-klinika tal-post. Dawn il-voluntiera g[amlu [idma f’komunitajiet imqassma f’madwar 2,400 metru ta’ de]ert f’kundizzjonijiet diffi/li. Huma bnew 2 grawnds talfutbol u attrezzaw il-klini/i tal-post fost l-o[rajn. Din il-[idma kienet apprezzata [afna mill-Peruvjani tant li l-President tal-Perù talab laqg[a mal-President Malti li spjegalu l-[idma talgrupp. F’g[eluq id-diskors tieg[u, George Abela appella biex i]jed nies jilqg[u s-sej[a g[all-volontarjat. Hu talab lill-Maltin biex jifhmu li s-solidarjetà g[andha tkun wa[da bla fruntieri u mhux biss malMaltin. Il-Maratona O[loq Tbissima, li qed issir f’Dar San :u]epp f’Santa Venera, tibqa’ g[addejja sal-5 ta’ Awwissu u se tkun qed tixxandar fuq l-istazzjonijiet televi]ivi lokali fosthom Net TV.
Festa tat-Tonn f’Marsaxlokk illejla Illejla se ssir il-Festa tat-Tonn fil-Pjazza ta’ Marsaxlokk li hi organizzata mill-Ministeru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali, mill-Fondazzjoni Maltija tal-Produtturi flAkkwakultura, mill-Koperattivi tas-Sajd u l-Kunsill Lokali. L-iskop ta’ din l-attività fl-iskema Naturalment Malti hu li jkun hemm aktar g[arfien dwar it-tjubija tal-prodott lokali. Fil-Festa tat-Tonn se jkun hemm tonn frisk imsajjar b’diversi ri/etti Mediterranji, bejg[ ta’ tonn frisk bi prezz spe/jali u informazzjoni dwar varjetà ta’ [ut li jitkabbar f’Malta. Se jsiru wkoll ]jarat bil-lan/a fuq farm tat-tonn ‘l barra minn Marsaxlokk. I/-?entru Malti g[ar-Ri/erka flAkkwakultura fit-Torri ta’ San Lu/jan se jkollu g[al wiri diversi spe/i ta’ [ut li jitkabbar f’dan i/-/entru. Se jkun hemm ukoll programm varjat g[al familja kollha.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
A[barijiet ta’ Barra 11 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
IS-SIRJA
Rapporti konfli;;enti dwar bastimenti Russi Kien hemm rapporti konfli;;enti fil-mezzi tax-xandir Russi lbiera[ dwar bastimenti tal-gwerra Russi mimlija truppi diretti lejn il-ba]i militari Russa fil-port ta’ Tartus. Sorsi militari Russi qalu li fuq kull bastiment hemm 120 suldat u l-vapuri di;à jinsabu fil-Ba[ar Mediterran u mistennija jaslu s-Sirja lejn tmiem din il-;img[a jew l-aktar ilbidu tal-;img[a d-die[la. I]da sig[at wara l-Ministeru tad-Difi]a Russu /a[ad din la[bar.
L-Assemblea :enerali te[odha kontra l-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU Aktar qabel ir-Russja qalet li kienet qed tlesti biex tibg[at suldati lejn is-Sirja fil-ka] li jkollha b]onn tipprote;i //ittadini tag[ha u tne[[i ttag[mir mill-ba]i f’Tartus li hi ba]i ]g[ira g[al tiswijiet fuq bastimenti militari Russi. Din hi l-unika ba]i navali permanenti Russa barra minn dik li kienet tifforma l-Unjoni Sovjetika. Is-Sirja hi l-akbar alleat tarRussja fil-Lvant Nofsani u ssena l-o[ra xtrat b’biljun dollaru f’armi mir-Russja.
:ellied tal-forzi ribelli waqt il-;lied li hemm g[addej f’Aleppo (Ritratt> Reuters)
Ir-Russja u /-?ina g[al tliet darbiet imblukkaw ri]oluzzjonijiet tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti kontra r-re;im talPresident Bashar al-Assad. Ilbiera[ fl-Assemblea :enerali tan-NU kellu jittie[ed vot ta’ kundanna kontra l-Kunsill tas-Sigurtà talistess NU g[an-nuqqas ta’ azzjoni rigward dak li qed ji;ri fis-Sirja. L-iskop wara r-ri]oluzzjoni hi biex il-Kunsill ja;ixxi i]da g[ad-differenza ta’ vot talKunsill, vot fl-Assemblea
m’g[andu ebda rbit legali. Dan il-pass se[[ wara li Kofi Annan, il-mibg[ut tanNU u l-Lega G[arbija, nhar il{amis irri]enja wara li qata’ qalbu li jista’ jkun hemm soluzzjoni diplomatika. Matul il-;urnata tal-biera[ kompla l-;lied qalil f’Aleppo, it-tieni l-akbar belt Sirjana, i]da osservaturi tan-NU qalu li tankijiet tal-gwerra u truppi tar-re;im jinsabu fi triqithom lejn Aleppo u aktarx il-battalja de/i]iva g[ad trid isse[[ g[al din il-belt ta’ ]ew; miljun persuna. Kien hemm rapporti
ta’ ;lied anki f’Hama u l-kapitali Damasku. Ir-ribelli Sirjani qed isostnu li g[andhom il-kontroll ta’ 50 fil-mija ta’ Aleppo. Sadattant kien rapportat li lPresident Amerikan Barack Obama kien ta l-permess biex is-CIA u a;enziji o[ra Amerikani jag[tu appo;; lirribelli li jista’ jwassal g[attne[[ija ta’ Assad. Anki r-Renju Unit [abbret li kienet se tibda tg[in ir-ribelli fil-;lieda tag[hom i]da b’mezzi mhux letali. Jidher li anki fil-ka] tal-
Istati Uniti, mhux se jing[ataw armi lir-ribelli. Dan hekk kif f’dawn l-a[[ar ;img[at diversi uffi/jali filPunent bidlu l-opinjoni dwar ir-ribelli Sirjani rigward lorganizzazzjoni u impenn tag[hom. X’e]attament fuq xiex se jikkonsisti dan l-appo;; millIstati Uniti mhux mag[ruf. Il-;img[a li g[addiet kien t[abbar li flimkien malG[arbja Sawdija u l-Qatar, itTurkija stabbilit ba]i sigrieta qrib il-fruntiera Sirjana biex tappo;;ja r-ribelli Sirjani.
SPANJA
Tbexxaq il-bieb g[al bailout Spanja qorbot aktar biex titlob li ting[ata g[ajnuna finanzjarja jew bailout hekk kif il-Prim Ministru Mariano Pajoy bexxaq il-bieb g[al dan il-pass. Rajoy qal dan waqt konferenza tal-a[barijiet ilbiera[ wara laqg[a
tal-Kabinett. L-ewwel konferenza tal-a[barijiet simili minn mindu tela’ fil-poter f’Di/embru. B’referiment g[al kummenti minn Mario Draghi, il-President tal-Bank ?entrali Ewropew, li qal
li kien qed ikun e]aminat mi]uri mhux konven]jonali biex jiddefendi l-ewro, Rajoy qal li ried ikun jaf x’kienu dawn il-mi]uri qabel ma jie[u de/i]joni. Hu ]ied li kien lest jag[mel dak li hu l-a[jar g[all-pajji].
Nhar il-{amis,waqt konferenza mal-Prim Ministru Taljan Mario Monti, Rajoy g[al tliet dabiet irrifjuta li jg[id jekk kienx se jitlob g[al bailout i]da lbiera[ qal li kien se jag[mel dak li hu fl-a[jar interess ta’ Spanja.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
12 A[barijiet ta’ Barra L-ISTATI UNITI
L-omm ta’ Michael Jackson ‘maqtug[a mid-dinja’
I?-?INA> In-nies tipprova ta[rab mill-qilla tal-mew; ta’ Xmara Qiantang – u fost irwiefen li ma ja[frux – fl-in[awi ta’ Hangzhou, fil-provin/ja ta’ Zhejiang. L-irwiefen u l-maltemp kontinwu bix-xita qeg[din jassedjaw l-artijiet tal-kosta lejn il-Lvant ta’ dan il-pajji] u b’konsegwenza ta’ ]ew; tifuni kbar li anki kka;unaw l-evakwazzjoni ta’ ‘l fuq minn 300,000 residenti miz-zoni milquta. (Reuters)
L-ISTATI UNITI
Il-bniedem jista’ jkun ftit snin ‘il bog[od mill-ewwel mixja fuq Mars
Xjenzati tan-NASA qalu li l-ewwel mixja tal-bniedem fuq il-Pjaneta Mars kapa/i ssir realtà storika fi ]mien g[axar snin; bl-a;enzija tal-ispazju Amerikana qed t[ejji biex – nhar it-Tnejn filg[odu – tni]]el l-akbar tag[mir esploratorju (s’issa) fuq l-art g[eri tal-’Pjaneta l{amra’. It-tag[mir – super-robot bl-isem ‘Curiosity’ u li fih daqs karozza ]g[ira – irid ‘jg[addi b’velo/ità mill-atmosfera ta’ Mars’ u jibba]a fuq in;inerija li g[andha twitti t-triq g[all-ewwel in]ul tal-bniedem fuq Mars. F’ka] li tirnexxi l-prova ta’ ‘Curiosity’ (li hu mg[ammar bi sbatax-il kamera u strumenti li ji;bru l-kampjuni mill-atmosfera) hemm kull possibbiltà li ‘l-impenn g[all-ewwel astronawta fuq Mars’ jie[u spinta ;dida – g[alkemm mistenni perijodu ta’ ansjetà kbira waqt
l-in]ul preliminarju kru/jali. Din il-prova tibba]a fuq tarka li tipprote;i lir-robot mis-s[ana; bl-in]ul anki jiddependi fuq ir-rocket-thrusters u l-akbar paraxut supersoniku fid-dinja. Min-na[a tieg[u, Adam Steltzner, wie[ed mill-in;iniera ewlenin involuti fil-pro;ett, tenna ‘li f’ka] ta’ [tie;a ur;enti jista’ jg[id li l-bniedem jirnexxilu jasal (fuq Mars) fi kwistjoni ta’ g[axar snin’ – b’din il-missjoni mhix [a;a impossibbli anki jekk il-[idma hi diffi/li minbarra li tinvolvi spejje] kbar.’ B’hekk ukoll jo[ro; /ar il-messa;; li l-in]ul fuq Mars jista’ jsir ‘dment li ddinja jkollha bi]]ejjed ri]orsi u motivazzjoni’. Mifhum li fil-prova li jmiss ixxjenzati se jibba]aw fuq sistema li ‘tiggwida’ l-in;enju esploratorju waqt l-
in]ul fuq Mars, u meta l-boosters ta’ ‘Curiosity’ imexxuh mill-atmosfera lejn is-sit g[all-in]ul spe/ifiku. L-esperti mbag[ad jaqblu li ‘l fuq minn mitt xjenzat tan-NASA li huma involuti fil-pro;ett iridu jg[addu minn ‘tensjoni li toqtol’ qabel l-in]ul immedjat – u bl-ansjetà, nhar it-Tnejn, ma tonqosx sal-punt meta jsiru jafu ddestin tal-in;enju u jekk tliet sekli ta’ investiment tawx il-frott mixtieq. Madankollu, Doug McCuistion, iddirettur tal-Mars Exploration Programme, jg[id li kul[add (fost ilkollegi) hu fidu/ju] li sar dak kollu possibbli biex il-missjoni tirnexxi – blesperti mal-Jet Propulsion Laboratory ta’ NASA jaqblu li ‘l-kundizzjonijiet qed jidhru tajbin’ g[all-in]ul ta’ Curiosity fuq il-Pjaneta l-{amra li mistenni g[al nhar it-Tnejn filg[odu.
Katherine Jackson – omm il-mibki kantant superstar Michael Jackson – ma kinitx taf li ;iet irrappurtata nieqsa matul ix-xahar li g[adda meta kienet f’Arizona; jew li wlied Michael (u neputijiet tag[ha) pruvaw jikkuntattjawha fi ]mien meta din ma setg[etx tikkomunika mad-dinja ta’ barra. Dokument tal-qorti jikkwota lil Katherine – li fl-età ta’ 82 sena qed ter;a’ taqsam ilkustodju ta’ wlied Michael Jackson – fis-sens li ‘;iet infurmata’ li t-tfal kienu tajbin fi ]minijiet ta’ taqlib ;did g[al din il-familja. Fil-fatt, ‘l-g[ajbien misterju]’ ta’ Katherine (f’Arizona) li dam g[al g[axart ijiem se[[ fost ‘taqbida g[allpoter’ fost il-familja Jackson rigward min se jikkontrolla lproprjetà ta’ Michael li hi kkalkulata li tiswa l-multimiljuni tad-dollari. Intant, Katherine Jackson issa qablet biex taqsam ilkustodja tal-ulied – Prince, li g[andu 15-il sena; Paris (14) u Blanket (10) – ma’ TJ Jackson; it-tifel ta’ Tito, li hu wie[ed mill-a[wa ta’ Michael Jackson. Dan meta l-Qorti Superjuri ta’ Los Angeles dan ix-xahar se ter;a’ tiltaqa’ biex tiffissa lftehim permanenti rigward irresponsabbiltà (fuq il-kun/ett ta’ shared guardianship) ta’ wlied Michael Jackson. Katherine Jackson, proprju ftit tal-jiem ilu, rritornat filkumpless ta’ familtha f’Los Angeles wara li /a[det pubblikament g[all-g[ajdut li kienet in[atfet minn u[ud fost uliedha adulti – i]da fiddikjarazzjoni lill-qorti sostniet ukoll li ‘f’dak i]-]mien kienu [adulha l-iPad u li t-telefon ta’ kamritha ma kienx qed jiffunzjona’.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
A[barijiet ta’ Barra 13 L-ISTATI UNITI
Tgergir dwar l-a//ess g[al-Log[ob Olimpiku Fl-Istati Uniti b[alissa hemm [afna tgergir middilettanti tal-isports min[abba l-Log[ob Olimpiku. Dan g[aliex id-drittijiet kollha biex jixxandru l-kompetizzjonijiet inxtraw millistazzjon NBC. Dan jinkludi anki minn fuq l-Internet. Il-NBC nefqet 1.18 biljun dollaru g[ad-dritt li xxandar il-Log[ob Olimpku fl-Istati Uniti kemm fuq it-televi]joni kif ukoll fuq l-Internet u g[amlitha kwa]i impossibbli g[al dawk ming[ajr abbonament g[all-cable jew is-satellita biex jaraw il-kompetizzjonijiet diretti fl-Istati Uniti.
Huma biss dawk il-klijenti li g[andhom abbonament li g[andhom a//ess g[al live streaming ta’ kull avveniment u li qanqal [afna rabja. Hemm ukoll tgergir li listreaming mhux qed ja[dem tajjeb u qed ikun hemm wisq reklami. G[ax-xandir fuq ittelevi]joni, xi kompetizzjonijiet popolari mhux qed jixxandru diretti u jixxandru fil-[in meta n-nies l-aktar jaraw it-televi]joni. Min[abba d-differenza tal[in mar-Renju Unit, dan ifisser li xi kompetizzjonijiet jixxandru sitt sig[at wara li jkunu saru.
L-AWSTRALJA
15-il sieg[a jistenna fuq it-telefon
Ra;el Awstraljan li /empel lil-linja tal-ajru Awstraljan Qantas biex jikkonferma t-titjira tieg[u lejn New York, sostna li t[alla jistenna fuq it-telefon 15-il sieg[a – aktar milli tie[u t-titjira. Andrew Kahn minn Adelaide qal li b’kollox dam jistenna 15-il sieg[a, 40 minuta u sekonda fuq il-mowbajl tieg[u qabel qata’ qalbu u qata’ l-linja ming[ajr [add qatt ma kellmu. Hu qal li filwaqt li [alla l-mowbajl mixg[ul, g[amel diversi affarijiet o[ra. Hu qal li fil-messa;; rekordjat li kien hemm mill-Qantas meta /empel, kien infurmat li xi [add kien se jkellmu “as soon as possible” u bi sfida ried jara kemm. Hu qal li meta qabe] is-sag[tejn imbag[ad webbes rasu u ried jara kemm ried jg[addi ]mien biex xi [add ikellmu. Kahn imbag[ad re;a’ /empel u xi [add wie;bu g[alkemm irri]ulta li ma kienx imni]]el fuq it-titjira min[abba ]ball filbooking. Il-Qantas qalet li qed tinvestiga l-ka] i]da ma sabet ebda prova tat-telefonata.
L-INDONE}JA> Attivisti ambjentali jkejlu kelb il-ba[ar tar-razza Whale Shark, wara li nstabet mejta fuq bajja f’Bantul qrib Yogyakarta (Ritratt> Reuters)
L-I}RAEL
Iwissi li l-Iran g[andu g[alfejn ikun inkwetat Eks kap tas-servizzi sigrieti I]raeljani wissa lill-Iran biex ma jwarrabx b[ala kliem fiera[ iddiskors li qed isir fl-I]rael dwar attakk kontrih. Ephraim Halevy qal li it-12-il ;img[a li ;ejjin se jkunu kru/jali g[ad-de/i]joni I]raeljani dwar jekk jattakkax l-Iran jew le. :img[at li
jikkon/idu mat-tellieqa g[allPresidenza Amerikana. Halevy, li g[axar snin ilu kien imexxi l-Mossad, qal li d-diskors li qed isir mill-Gvern I]raeljan dwar il-possibbiltà ta’ azzjoni kontra lIran min[abba l-programm nukleari tieg[u kien kredibbli u serju. Uffi/jali Amerikani huma kontra
attakk militari kontra l-Iran u qed jag[mlu pressjoni fuq l-I]rael biex jag[ti aktar ]mien id-diplomazija u s-sanzjonijiet. Saru diversi twissijiet mhux biss mill-Iran, li attakk kien ikollu konsegwenzi kbar, i]da l-I]rael hu im[asseb g[all-e]istenza tieg[u min[abba t-theddid kontinwu mill-
Iran u x’ji;ri ladarba dan ikollu larmi nukleari. Aktar kmieni din il-;img[a l-Prim Ministru I]raeljan Benjamin Netanyahu qal li ma ttie[det ebda de/i]joni dwar attakk i]da kien frustrat g[an-nuqqas ta’ impenn mill-komunità internazzjonali filkonfront tal-Iran.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
14 A[barijiet ta’ Barra IR-RUSSJA
Vja;; u tfittxija g[all-UFOs
Madwar [amsin dilettant tal-UFOs qed jie[du sehem f’e]er/izzju intensiv ‘ta’ osservazzjoni’, bl-a[[ar waqfa ta’ nota tinzerta ma;enb il-Lag tal-Baikal, fin-Nofsinhar tas-Siberja u fejn e]aminaw is-sema g[all-i/ken indikazzjoni ta’ flying saucers. Id-dilettanti anki tellg[u t-tined fl-in[awi biex jippersistu blosservazzjoni u b[ala parti minn avveniment li huma stess laqqmu ‘Vja;; Trans-Ewrasja g[atTfittxija tal-UFOs’. Dan wara li r-residenti tazzona kienu rrappurtaw ‘allegata ]ieda fid-dehriet ta’ o;;etti strambi fissema’. U[ud mill-parte/ipanti li tkellmu mal-a;enzija Reuters irreferew g[al ti;rif, fl-1958, ta’ ajruplan tat-tip TU-154 minbarra rrapporti (tar-residenti lokali) li kienu ‘raw UFO qed isegwi l-ajruplan sakemm ni]el fl-ilma ta’ Baikal’, li fil-fatt huwa laktar lag fond tad-dinja.
‘Minbarra dan, ma jonqsux ir-rapporti dwar lattivitajiet tal-UFO madwar Baikal u g[aldaqstant d[alna g[alle]er/izzju ta’ osservazzjoni. Nittamaw mill-qalb li jirnexxilna ni;bdu xi [a;a spe/jali blapparat fotografiku li ;ibna mag[na,’ tennew tnejn mid-dilettanti. Il-grupp fil-fatt qed ju]a l-kameras tal-vidjo biex jaqbad ‘attivitajiet mhux tas-soltu’ fis-sema u meta mifhum li dilettant minnhom [oloq tag[mir partikulari li kapa/i ‘jsegwi l-UFOs’ minbarra li (anki) jintu]a g[allmonitera;; ta’ radjazzjoni u emissjonijiet infrared mag[rufa b[ala ‘attività universali mhux tas-soltu’. Intant, ]ew; membri talgrupp – Anastasia u Andrey Chernobrov – qed jinsistu li rnexxielhom ‘ji;bru ritratt ta’ UFO bilkamera’ u fejn fissru ‘ddija madwar l-o;;ett li rawha taqleb il-kuluri minn blu g[al a[mar u isfar’.
IL-PAKISTAN> Tifla ta’ tmien snin tu]a saqajha biex tbandal dan il-’hammock’ (fejn hemm mindud [uha /kejken li ma jidhirx fir-ritratt) filwaqt li tbieg[ il-b]ie]aq ma;enb bankina fil-belt ta’ Karachi. (Reuters)
L-ISTATI UNITI
:ilda ‘spray-on’ g[all-kura ta’ ;rie[i
Ri/erkaturi Amerikani u Kanadi]i qed juru interess kbir fi trattament mag[ruf b[ala ‘spray-on skin’ li jg[atti ;er[iet partikulari b’/elloli tal-;ilda minbarra li jistimola l-kura me[tie;a. Fil-fatt, di;à saru l-provi ta’ dan l-ispray fuq 228 persuna li jbatu bl-ul/eri tas-saqajn (;er[iet miftu[a u s-sors ta’ u;ig[ kontinwu) u li wie[ed jista’ jdum ibati x-xhur. Intant, l-istudju – ippubblikat fil-;urnal Lancet – [are; b’ri]ultati interessanti bl-ul/eri li ;ew ittrattati bl-ispray jindikaw potenzjal akbar ta’ fejqan u bil-pro/ess (ta’ fejqan) ise[[ aktar malajr.
Filwaqt li diffi/li biex wie[ed jittratta l-ul/eri tas-saqajn, l-esperti jaqblu li – u irrispettivament mill-prezz ta’ dan l-ispray – pro/ess li jwassal g[al fejqan aktar malajr kapa/i jiffranka l-flus g[al persuna li tbati minn din il-kundizzjoni. Fl-istudju, il-pazjenti li u]aw l-ispray-onskin’ ( li jinkorpora l-imsemmija /elloli u proteini li jg[aqqdu d-demm) b[ala trattament almenu darba f’kull [mistax urew l-akbar progress, u bir-ri/erkaturi jinnutaw ‘kif il;er[iet bdew jonqsu b’mod drammatiku malewwel applikazzjoni – fost il-potenzjal ta’ fejqan akbar li jelimina l-[tie;a ta’ skin-graft.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
8 Fit-triq tal-[ajja L-akbar ]ew; rigali li l-{allieq jag[ti lill-bniedem huma l-[ajja u l-libertà. Mal-[ajja jag[tih il-boxxla tal-kuxjenza. Fil-bqija j[alli f’idejh. Ix-xewqa tieg[u tkun li l-bniedem jag[ti kas tal-kuxjenza u li jfittex is-sewwa. Fit-triq tal-[ajja l-bniedem jaf jiltaqa’ ma’ bosta tlajja’, ma’ [afna [ofor, ma’ saram wara ie[or.
Jaf jitfixkel u jog[tor diversi drabi. I]da xi darba, x’imkien, jaf ukoll isib quddiemu /-/irkustanza, l-okka]joni, l-opportunità li jag[raf u jsarraf it-tajjeb li jkun hemm fih. It-tajjeb li jkun hemm fil-bniedem jaf jag[mel [afna snin sieket u kwiet. Jaf ikun irid jerfa’ rasu, imma jkun imdawwar minn stil ta’ [ajja u ambjent li ma jag[tuhx nifs. Jaf ikun b[al fjamma /kejkna li ma
tkunx tista’ tit[e;;e; g[aliex ma jkollhiex ossi;nu bi]]ejjed. Biss darba t[oss l-arja, terfa’ rasha, tie[u l-[ajja u tibda tarmi d-dawl. Dak li mexxa lil [sibijieti f’din id-direzzjoni kien dak li smajt u qrajt il-;img[a l-o[ra, meta l-Ar;entina u l-media internazzjonali fakkru s-60 sena mill-mewt ta’ mara Ar;entina li g[exet biss 33 sena, i]da li ;rajjietha kienet wa[da partikulari.
Il-fqira li saret l-g[o]]a tal-fqar Eva Peron twieldet fil-21 ta’ Novembru 1919 f’/irkustanzi tqal [afna, spe/jalment g[all-mentalità ta’ dak i]-]mien. Isimha proprju kien María Eva Ibarguren. Kienet [abibtu
Fet[et g[ajnejha g[all-ewwel darba f’belt /kejkna bl-isem ta’ Los Toldos, fit-tarf ta’ pjanura enormi tal-Ar;entina. Missierha kien il-mani;er ta’ farm kbir. Ommha kienet [abibtu. Il-parti l-kbira ta’ tfulitha g[exitha fil-faqar u ta[t is-s[aba tal-ille;ittimità. Id-daqqa l-i]jed qawwija u kru/jali, i]da, waslitilha fil-funeral ta’ missierha. Ommha riedet te[odha g[all-funeral. Imma mart missierha ma [allithomx jattendu. Fl-awtobijografija tag[ha, La Razon de mi Vida, Eva kitbet hekk: “Minn kull ]mien ta’ [ajti, baqg[et fija l-memorja ta’ xi in;ustizzja li itturmentatni u /arrtitni.” Kienet taf x’ifissru l-g[aks, ittwarrib so/jali, id-diskriminazzjoni u s-sagrifi//ju personali. Avventura
Kienet tifla intelli;enti u fuq tag[ha. Kienet t[obb il-[ajja u kellha ;ibda qawwija g[all-films Amerikani. Ma riditx tibqa’ fid-dell. Riedet Eva Peron imlaqqma mill-poplu b[ala “Santa Evita” to[ro; fix-xemx. Ta’ 15-il sena telqet Perón kellu l-[elu u l-morr, is-sabi[ u l-ikrah mid-dar u l-ambjent li trabbiet fih, biex tmur idduq u tgawdi l-[ajja differenti ta’ Buenos Aires. fit-tmexxija tieg[u. I]da waqt li hu kien ikun medhi fit-ta[bil il-mo[[ politiku, Eva [arset lura F’mo[[ha jidher li kellha wkoll ma[bub li, lejn [ajjitha u [asset li g[andha tinqeda bilmeta sabitu, dlonk indunat li r-realtà tieg[u ma qag[da ;dida tag[ha biex tg[in lil dawk li kienu kinitx dik li [asbet. qed jg[ixu fl-istess faqar li g[exet hi, jekk mhux Fi spazju ta’ tliet snin, bniet karriera b[ala attri/i tar-radju u tal-films. Bdiet ukoll issib ru[ha ag[ar. f’/irkustanzi li bdew inisslu [afna Tag[mel differenza spekulazzjonijiet dwarha fil-gazzetti. Dawn kienu Il-;ojjelli u l-ilbies rikk ma warrbithomx. I]da jduru mar-relazzjonijiet tag[ha ma’ r;iel prominenti li dehru jitfg[u g[ajnejhom fuqha. bdiet tiddedika lilha nnifisha g[al pro;etti F’Jannar 1944, Eva ltaqg[et ma’ Juan Perón, ma[subin biex itaffu l-faqar u jerfg[u lill-batut. politiku popolari li kien qed jikber b’[effa filBis-sa[[a tag[ha, bdew ife;;u wkoll [afna fama. skejjel u g[add ta’ sptarijiet ;odda. Jissemmew Iltaqg[u waqt kun/ert g[al ;bir ta’ fondi g[all12-il sptar, /entri ta’ kura u mijiet kbar ta’ vittmi ta’ terremot. Fi ]mien ftit ;img[at, kienu skejjel. Hemm min sa[ansitra g[adu jsemmi li lqed jg[ixu flimkien. ewwel rota li kellu kisibha bis-sa[[a tag[ha. Perón sar Ministru tal-Gwerra u Vi/i-President }viluppat [ila partikulari kif tkellem il-folla. tar-Repubblika. I]da ma’ tmiem it-Tieni Gwerra Dinjija kien hemm [afna taqlib politiku fl“Minn kull ]mien ta’ [ajti, Ar;entina. Perón spi//a l-[abs. In[eles minn hemm f’qawmien tal-poplu. baqg[et fija l-memorja Ma]-]mien i]]ewwe; lil Eva (it-tieni mara ta’ xi n;ustizzja li tieg[u) u ;ie elett President tal-Ar;entina. Hi itturmentatni u /arrtitni.” – kellha sehem kbir fil-mixja tieg[u ’l fuq fl-istima tal-poplu. Eva Peron
In-nies saru j[obbuha [afna. Kienet strumentali biex twieled il-Partit Peronista tan-Nisa. I]da l-iktar [a;a li kisbitilha g[eruq fondi f’qalb in-nies kienet ilFundazzjoni Eva Peron, li biha kienet twettaq [idmiet ta’ karità fost il-fqar minn tal-Ar;entina. Charles Buttigieg Il-fqar riedu li Eva kb@erremme.org jkollha sehem mittmexxija politika, [dejn ]ew;ha. Ilmilitar u r-rivali politi/i xejn ma kienu jaqblu ma’ dan. Kien hemm min i[obbha [afna, imma kien hemm ukoll min ma setax ini]]ilha li din il-mara li ;iet mit-triq u li kellha sfond daqstant kuntrastanti g[amlet qab]a so/jali tant kbira u kisbet tant popolarità u sa[[a. {afna sinjuri fil-flus ma kinux ja[mluha, tant li lanqas kienu jsemmuha b’isimha.
Qeridha l-kan/er In-nies kompliet ti;ri warajha. Min-na[a tag[ha, Eva kienet tg[id li dak li kienet kisbet kien jist[oqq kemm lilha kif ukoll lill-poplu. Hi
;iet proposta b[ala kandidat g[al Vi/i President. :ara, i]da, li nstab li kellha kan/er terminali. Eva [ar;et mix-xena pubblika. Mietet fis-26 ta’ Lulju, 1952. Kieku kienet g[adha [ajja, illum kien ikollha 93 sena. F’[ames snin biss ta’ [idma politika – ]mien li kien hemm min fissru b[ala intens daqskemm kien qasir – Eva wettqet [afna [idma filkomunità u g[all-komunità. {admet [afna wkoll g[ad-drittijiet tan-nisa. Sena wara mewtha, ]ew;ha nieda moviment li mexxa lill-Ar;entina g[al aktar minn 30 sena u llum re;a’ jinsab fil-poter. Dakinhar tal-funeral tag[ha, fit-toroq ta’ Buenos Aires kien hemm mal-miljun ru[. Meta qeg[duha g[all-qima tan-nies, marru jarawha mat-tliet miljun ru[. G[all-poplu, kienet “Santa Evita”. Minn dak i]-]mien ’l hawn, l-Ar;entina g[addiet minn minn [afna taqlib. Il-katavru ibbalzmat ta’ Eva g[adda minn post g[al ie[or. Fl-1957 ittie[ed l-Italja u fl-1971 fi Spanja. [aduh lura l-Ar;entina fl-1974. Kien hemm sptarijiet u skejjel li ssemmew g[aliha. Is-sittin anniversarju tal-mewt tag[ha tfakkar b’diversi modi, inklu] bil-[ru; ta’ karta tal-flus ;dida ta’ 100 peso, bil-profil tax-xbiEha tag[ha. Dakinhar tal-anniversarju, fil-[in li mietet Eva ndaqq l-innu nazzjonali barra l-bini tal-Kungress.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Esperjenza ;dida ta’ kwalità ta’ [ajja a[jar Il-;nien ;did f’Pembroke, l-a[[ar ;nien f’lista twila ta’ pro;etti ta’ tisbi[ u ta’ spazji ;odda g[ar-rikreazzjoni tal-familji, tal-pubbliku ;enerali u t-turisti li j]uruna, hu esperjenza o[ra ;dida ta’ kwalità ta’ [ajja a[jar. Il-pro;etti ta’ tisbi[, b’mod partikulari dawk g[ar-rikreazzjoni tal-familja kif ukoll g[all-adulti u g[at-tfal, huma turija tal-prijorità li ta Gvern Nazzjonalista tul din il-le;i]latura li issa ninsabu fl-a[[ar sena tag[ha. Il-katina ta’ pro;etti hi twila. Il-lista ta’ zoni u siti abbandunati, jew pjazez li kienu dominati mill-karozzi u llum qed jitgawdew mill-familji, hi twila u impressjonanti. Investimenti fi spazji ta’ rikreazzjoni Dan, i]da, ma kienx fa/li biex isir. Il-bidla filmentalità li nag[tu prijorità lill-kwalità tal-[ajja bi spazji fejn il-familji, koppji, ]g[a]ag[ u anzjani li jistg[u jqattg[u ftit sig[at ta’ rikreazzjoni f’ambjent mill-isba[ u li jag[ti ser[an il-mo[[, rajnieha titwettaq bi pro;ett wara ie[or li ji;i fit-tmiem tieg[u u jkun ippre]entat lill-pubbliku. L-ilmenti jew o;;ezzjonijiet fil-bidu jkunu [afna fuq kull inizjattiva ta’ pro;ett li tittie[ed. I]da l-ispazji miftu[a ta’ rikreazzjoni li qed jing[ataw lill-familji u l-pubbliku ;enerali, jintlaqg[u tajjeb immedjatament. Il-folol ta’ nies li jiffrekwentaw dawn il-postijiet ta’ rikreazzjoni
huma t-twe;iba u r-rispons po]ittiv tal-pubbliku li qed jag[raf li l-kwalità tal-[ajja ta’ poplu ma tiddependix biss mill-affarijiet materjali. Il-kwalità tal-[ajja titjieb g[ax nag[rfu nag[]lu l-ambjent adattat biex wie[ed ikun jista’ jie[u lmistrie[ tieg[u jew fejn wie[ed jista’ jirrikrea ru[u. Din hi bidla li rajnieha sse[[ quddiem g[ajnejna u fil-vi/in tag[na tista’ tg[id f’kull belt u ra[al tal-g]ejjer Maltin. Jispikkaw dejjem ilpro;etti kbar li l-Gvern jid[ol g[alihom biex iwettaq din il-bidla li tant tkun me[tie;a f’lokalità partikulari.
Pro;etti kbar importanti fl-a[[ar ;img[at Fl-a[[ar ;img[at, rajna jitwettqu pro;etti kbar importanti. F’G[awdex, rajna l-ftu[ ta’ Villa Rundle. Ix-xahar li g[adda feta[ il-Water Park f’Bu;ibba. Is-settur privat ukoll g[araf jinvesti fis-settur tar-rikreazzjoni tal-familji meta investituri privati fet[u l-Bird Park fis-Salini, ambjent uniku f’pajji]na li joffri ambjent trankwill u jippre]enta spe/i differenti ta’ g[asafar fl-ambjent naturali tag[hom – esperjenza o[ra unika u ta’ rikreazzjoni g[al kul[add. Dan hu l-istil ta’ politika li qed tibdel lil pajji]na u lill-poplu biex jg[ix u jesperjenza kwalità ta’ [ajja a[jar bi pro;etti li jag[tu spazji fejn f’[afna minnhom il-karatteristika ewlenija hi l-varjetà ta’ log[ob u l-[sejjes tal-movimenti tal-ilma.
Il-;nien ta’ Pembroke li kien inawgurat din il;img[a stess, [oloq ambjent uniku f’lokalità u f’/entru ta’ bejta ta’ attività ekonomika u ta’ xog[ol. Mhux biss jinsab metri biss bog[od minn zona residenzjali fejn jg[ixu mijiet ta’ familji, [afna minnhom familji ]g[a]ag[, i]da wkoll dan linvestiment fi pro;ett ie[or mill-isba[ ta’ rikreazzjoni jinsab fi/-/entru ta’ attività qawwija li to[loq l-industrija tat-turi]mu. Qrib katina ta’ lukandi li jilqg[u mijiet o[ra ta’ turisti. Ftit passi o[ra bog[od hemm l-Istitut g[all-Istudji Turisti/i fejn mijiet ta’ studenti wkoll jir/ievu l-edukazzjoni tag[hom u jit[arr;u biex ikunu l-[addiema ta’ g[ada fl-industrija tatturi]mu. :nien Pembroke hu inizjattiva o[ra f’katina ta’ pro;etti li twettqu fl-a[[ar snin biex din il-bejta ta’ attività ekonomika u ta’ xog[ol tkompli titlibbes bl-ambjent u bil-klima li jixirqilha. Id-differenza li qed jag[mel Gvern Nazzjonalista Dan hi d-differenza li qed jag[mel Gvern Nazzjonalista. Differenza g[aliex jag[raf ilprijoritajiet g[all-familji Maltin u jinvesti f’inizjattivi favur ix-xog[ol f’pajji]na, u favur ilfamilji, u f’dan il-ka] g[al aktar titjib tal-kwalità tal-[ajja tal-familji, tal-poplu u ta’ kull min i]ur il-g]ejjer tag[na.
Skizzi (75)
Interconnector Ftit tal-jiem ilu, wara bosta xhur ta’ preparamenti u studji, inbeda x-xog[ol tal-pro;ett tatterminal g[all-interconnector f’Qalet Marku. Pro;ett ambizzju] li meta jkun lest ikun ifisser li pajji]na la[aq tappa o[ra importanti biex jilqa’ g[all-isfida ener;etika tieg[u. }ieda fil-kapa/ità
Iktar minn mitt ru[ qeg[din ja[dmu bla heda biex tinbena l-ewwel fa]i tal-interconnector li bih Malta se ting[aqad ma’ Sqallija u b’hekk ikollna a//ess g[all-grid tal-elettriku Ewropew. Dan il-pro;ett se jiswa xejn anqas minn 200 miljun ewro u se j]id il-kapa/ità elettrika tag[na minn 571 megawatt g[al 670 megawatt. }ieda ta’ vi/in l-20 fil-mija fil-kapa/ità elettrika ta’ pajji]na. Mhux biss dan linterconnector se jfisser li Malta mhux se tibqa’ tiddependi esklussivament
mill-power station tag[ha imma se jkollha l-opportunità taqleb minn sistema g[all-o[ra skont l-esi;enzi u l-prezz kurrenti fis-suq. Waqt li g[addej dan ilpro;ett kumpanija barranija qieg[da tifrex il-cable bejn pajji]na u l-;ara tag[na Sqallija. Ir-rata ta’ ]vilupp li esperjenza pajji]na dawn la[[ar [amsa u g[oxrin sena kienet wa[da kbira. :ie re;istrat tkabbir sinifikanti fl-industrija, ]vilupp ta’ siti turisti/i fuq skala internazzjonali, immodernizzar ta’ impjanti tal-ilma, tela’ ammont kbir (forsi esa;erat) ta’ bini residenzjali u ]diedu nnumru ta’ turisti g[al-livelli rekord li rajna s-sena li g[addiet. Ma ninsewx Ma’ dawn ma rridux ninsew il-bini ta’ sptar ;enerali
modern li fih innifsu jikkonsma [afna ener;ija.
L-interconnector se j]id il-kapa/ità tal-elettriku i]da wkoll se jnaqqas it-tni;;is f’pajji]na g[ax l-elettriku qieg[ed ikun ;enerat barra minn xtutna
Rajna wkoll tibdil radikali fl-u]u ta’ apparat li ja[dem blelettriku u l-u]u tal-air conditioning li sar parti integrali ta’ postijiet pubbli/i u anki f’[afna djar tag[na. Dan l-i]vilupp ;ab mieg[u domanda g[all-ener;ija elettrika li dejjem ti]died minn sena g[all-o[ra. Ironikament anki bil-kri]i tal-prezzijiet ta]-]ejt u kontijiet og[la tad-dawl u lilma din id-domanda baqg[et ti]died xorta wa[da. Dan it-trend fil-konsum ma jidhirx li sejjer ibatti u jidher /ar li dan wisq probabbli se jkompli jikber hekk kif lekonomija tirpilja u ji]died ixxog[ol. Inqas tni;;is f’pajji]na F’dan ix-xenarju il-pro;ett tal-interconnector hu
de/i]joni strate;ika li g[andha twassal biex tnaqqas kemm il-problema talinkriment qawwi li jkollna fis-sajf imma wkoll jiggarantixxi li g[a]-]mien li ;ej Malta jkollha forniment adegwat ta’ ener;ija. Ma ninsewx ukoll li din i]]ieda tfisser ]ieda ta’ ener;ija
nadifa g[ax il-produzzjoni tag[ha se tkun ;enerata ’l bog[od minn xtutna. Dan g[alina hu pass intelli;enti g[ax jisfrutta lkundizzjonjiet kollha possibbli biex nixtru ener;ija bi prezzijiet kompetittivi waqt li nnaqqsu l-ammont ta’ tni;;is li hu inevitabbli filproduzzjoni tal-elettriku. Ma ninsewx li l-power stations huma ’l fuq fil-lista ta’ produtturi ta’ tni;;is flarja. Bla dubju dan hu pjan ambizzju]. Pjan li se jiswa [afna flus u li l-frott tieg[u g[andu jkun wie[ed li jindirizza lproblema g[al tul ta’ ]mien. Ir-ra;unijiet g[al dan ilpro;ett tal-interconnector g[andhom konsegwenzi kemm finanzjarji, ekonomi/i u fuq kollox ambjentali. G[al dan il-g[an jin[tie; li kollha kemm a[na nag[mlu lkontribuzzjoni tag[na. Ovvjament [add ma jie[u pja/ir ida[[al idejh fil-but i]da jibqa’ l-fatt li hawn konsensus li dan hu pjan g[aqli, serju u fuq kollox fattibbli.
minn Caroline Galea info@carolinegalea.com
Intant il-MLP ‘;did’ filGvern g[adu ma [ari;x b’soluzzjoni wa[da fattibbli u kredibbli biex jindirizza lisfida tal-ener;ija f’pajji]na. S’issa qalilna biss li se ira[[as il-kontijiet tad-dawl u l-ilma akkost ta’ kollox basta jirba[ l-elezzjoni. Pajji]na jixraqlu a[jar! B[as-soltu din l-isfida re;g[et saret ballun politiku. Waqt li l-Gvern jistinka biex isib bilan/ bejn il-prezz li j[allas il-konsumatur u lb]onn ta’ iktar investiment immedjat, hemm min hu lest biex jibqa’ g[addej bilgambetti. Intant ix-xog[ol ikompli u nittamaw li dan ilpro;ett isir realtà ma jdumx.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
10 Ittri
Awguri lil Monsinjur Joe Carabott
Sur Editur, Nhar il-:img[a 10 ta’ Awwissu, hu jum spe/jali g[alina l-Mostin, g[ax b[allum 37 sena ilu, il-kwadru titulari tal-Assunta, meqjum filKnisja Ar/ipretali, Santwarju u Rotunda tal-Mosta, ;ie inkurunat b’kuruna tad-deheb. Dakinhar ukoll Monsinjur Joe Carabott se ji//elebra quddiesa ta’ radd il-[ajr flokka]joni tal-50 sena millordinazzjoni sa/erdotali tieg[u.
Matul dawn il-50 sena, Monsinjur Carabott wettaq [idma kbira ta’ appostolat b’impenn kbir. G[al diversi snin serva b[ala Kappillan tal-Parro//a ta’ Sant’Anna f’Wied il-G[ajn u b[ala Ar/ipriet tal-Parro//a ta’ San Nikola fis-Si;;iewi. Bejn is-snin 1981 u 2003, kien Ar/ipriet tal-parro//a tag[na tal-Mosta, l-akbar parro//a fil-g]ejjer Maltin. Wettaq diversi pro;etti. Bena /-
?entru Pastorali f’Sant’Andrija Tar;a Gap u Kappella u ?entru tad-Duttrina f’Ta’ Mlit. Bena wkoll is-Sala Papa Wojtyla, li tag[mel parti mill-Oratorju Marija Immakulata, li tieg[u kien Direttur. Dejjem ta importanza littag[lim tad-duttrina, li//elebrazzjonijiet litur;i/i u [adem b’risq vokazzjonijiet sa/erdotali ;odda. Din il-[idma [alliet il-frott, g[ax numru sabi[ ta’ ]g[a]ag[ ;ew ordnati
sa/erdoti u llum qeg[din imexxu diversi parro//i. Barra l-[idma kbira spiritwali, l-Ar/ipriet Carabott kompla j]ejjen ir-Rotunda b’diversi opri, fosthom l-artal mejda, l-ambone, is-sedja, ]ew; gradenzini u l-fonti talmag[mudija. Kienet indurata mill-;did il-vara ta’ Santa Marija u m]ejna b’/intorin taddeheb u kien restawrat ukoll ilbankun tal-istess vara. Sar xog[ol ie[or b[al meta
;ew ar;entati mill-;did ilgandlieri, il-prim tal-festa talArtal Ma;;ur u s-sett talAppostli. Saret ni//a ;dida g[all-Vara l-Kbira u sar monument fisSagristija fl-okka]joni tal-50 sena mill-Miraklu tal-Bomba tad-9 ta’ April 1942. Fis-sena 2000, fl-okka]joni tal-25 sena mill-Inkurunazzjoni, l-Ar/ipriet Carabott organizza festi spe/jali, fejn il-kwadru titulari tal-Assunta ;ie m]ejjen bit-12-il kewkba tad-deheb. }gur li l-aktar pro;ett materjali li wettaq l-Ar/ipriet Carabott kien ir-restawr tarRotunda minn barra. Meta wara 22 sena b[ala Ar/ipriet tal-parro//a tag[na, kif kien xieraq ;ie ma[tur Monsinjur tal-Kapitlu talKatidral ta’ Malta, Monsinjur Carabott baqa’ joffri s-servizz sa/erdotali tieg[u sal-;urnata tal-lum fostna l-Mostin. Filwaqt li nifir[u mieg[u f’dan l-anniversarju hekk spe/jali u nirringrazzjawh ta’ kullma wettaq matul dawn il-50 sena, f’isem il-poplu kollu talMosta, nawgurawlu ad multos annos. Ivan Scerri
Il-Mosta
Intervent f’waqtu minn ]ew; tobba Sur Editur, Ippermettili nifra[ g[allintervent f’waqtu waqt quddiesa tal-mejtin fir-ra[al tieg[i f’dawn il-;ranet lill-eks Ministru Louis Deguara u lill-Ministru tas-Sa[[a Joe Cassar g[all-g[ajnuna li taw lil wie[ed anzjan g[all-[ass [a]in ikrah li tah u li kien gravi. Malajr /emplu g[allambulanza li fi ftit minuti kienet wara l-bieb tal-knisja u [aditu l-isptar g[all-kura. Jalla jfiq u jer;a’ ji;i mal-familja. Prosit u grazzi mill-qalb lil dawn i]-]ew; tobba.
. Busuttil
G
In-Naxxar
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com .mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u lindirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u lEditur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm ilpunt tag[ha.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
Sbu[ija 15
F’Ordos> it-tfajla Maltija tkompli bit-t[ejjijiet g[all-finali tal-konkors Miss World
Daniela Darmanin, it-tfajla Maltija li qed tirrappre]enta lil Malta fl-edizzjoni ta’ din is-sena ta’ Miss World – li se ssir fil-belt ta’ Ordos, fi/-?ina – qed tkompli bit-t[ejjijiet tag[ha g[as-serata finali li kulma jmur qed tkompli tersaq vi/in. L-edizzjoni ta’ din is-sena qed tkompli ti;;enera aktar interess u s-serata finali mistennija tkun segwita minn miljuni ta’ persuni minn madwar id-dinja. Sadattant, fl-edizzjoni tallum se nkomplu nsegwu lkontestanti ta’ Miss World u l-attivitajiet li qed jie[du sehem fihom. Kienet pre]entata d-diska uffi/jali g[al din is-sena hekk kif il-kontestanti kollha jkantaw f’g[eluq is-serata finali ta’ Miss World f’festival li sar tradizzjoni ta’ kull sena. Id-diska ssemmiet ‘Light the passion, share the dream’. Hu ta’ unur g[alloganizzaturi li l-kontestanti tfajliet jing[aqdu biex ikantaw flimkien g[all-a[[ar darba li jkunu flimkien fuq ilpalk qabel tintemm ittra]missjoni televi]iva. Filfatt, il-kontestanti tal-2008 kienu mistiedna fl-okka]joni spe/jali tal-ftu[ tal-Olimpjadi f’Beijing u dawn kantaw g[all-okka]joni. Il-provi ma jonqsux u peress li dan l-avveniment
U[ud mill-parte/ipanti fl-edizzjoni ta’ din is-sena ta’ Miss World li se ssir f’Ordos, fi/-?ina
ikollu udjenza kbira globali, ma jista’ jkun hemm l-ebda ]ball. G[aldaqstant, di;à hemm kollox programmat. Ittfajliet jinqasmu f’]ew; gruppi, u[ud minnhom jag[mlu l-provi filg[odu u ttieni grupp ikollu l-provi filg[axija. Il-kontestanti jridu jiftakru numru ta’ passi u movimenti u b’hekk finalment kollox ikun pre/i]. Hi [a;a sabi[a li kollha jg[inu lil xulxin u ja[dmu b[ala tim. Tradizzjoni o[ra hi lparte/ipazzjoni tat-tfajliet f’‘Dance of the World’. F’din l-attività, kull tfajla tilbes ilkostum tradizzjonali tal-pajji]
li tkun ;ejja minnu u g[al 30 sekonda t-tfajliet ji]fnu lmu]ika ta’ pajji]hom b’mod individwali. Din i]-]ifna ti;i rrekordjata u tintwera b[ala filmat waqt is-serata. Fil-fatt, din tlestiet ftit tal-jiem ilu. U din is-sena wkoll qed tin[adem sash spe/jali mag[mula bl-idejn u fiha wkoll il-kristalli. Din g[andha tikkumplimenta l-kuruna sabi[a li se tintu]a din issena. Il-;img[a d-die[la nwasslulkom aktar informazzjoni u dwar l-a[[ar preparamenti tal-konkors Miss World 2012.
Daniela Darmanin
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
16 ?inekritika minn Joe Calleja – jocal@me.com
DR. SEUSS’ THE LORAX
{rafa o[ra tipika g[at-tfal Direzzjoni> Chris Renaud, {in> 86 minuta, ?ert. U, KRS Wara li konna rajna lewwel film ispirat direttament mill-[rejjef ta’ Dr. Seuss (Theodore Giesel) ferm popolari mat-tfal Amerikani li kien jismu The Cat in the Hat kont ikkummentajt li aktar kont imma;inajt il-film b[ala cartoon feature b[alma kien ilfilm How the Grinch Stole Christmas li kien wassal g[all-ewwel darba isem Dr. Seuss barra l-kontinent Amerikan. Fil-fatt jidher li ma kontx jien biss bl-istess idea, g[ax il-film ta’ wara mnebba[ mill-[rejjef ta’ Seuss Horton Hears a Who! kien in[adem b’animazzjoni mill-isba[ grazzi g[all-grafika kumpjuterizzata. L-istess sar b’dan Dr. Seuss’ The Lorax, [rafa forsi aktar ekolo;ika mill-o[rajn li rajna s’issa hekk kid je[odna fil-belt imma;inarja ta’ Thneedville fejn kollox ([axix, si;ar, fjuri e//etra)
huma finta, mag[mula millplastik. Barra minn hekk issindku korrott O’Hare kien qed jag[mel flejjes kbar billi, biex ipatti g[an-nuqqas ta’ arja tajba min[abba n-nuqqas ta’ [dura naturali jibda jbig[ din l-arja fi fliexken kbar. Sadattant it-tfajjel nerd Ted (le[en Zac Efron) kien iffissat fuq it-tifla ;ara Audrey (Taylor Swift) u biex jimpressjonaha jg[idilha li kien se jmur ifittxilha pjanta#si;ra ta’ veru. G[alhekk, inkura;;it minn nanntu (Betty White) jirnexxilu ji]gi//a barra lbelt ([a;a li kienet projbita minn O’Hare) biex jipprova jsib imqar ]errieg[a wa[da. Hemm isib lix-xwejja[ Once-ler (Ed Helms) li jirrakkontalu l-istorja ta’ Lorax (Danny DeVito) li kien ipprova jsalva s-si;ar qabel O’Hare kien qeridhom kollha. L-istess b[all-film ta’ qablu, dan g[andu wkoll ani-
Sekwenza kulurita b’Lorax f’Dr. Seuss’ The Lorax
mazzjoni [ajja u kulurita b[alma kienu l-kotba ta’ Theodore Giesel, tant li kultant tist[ajlek qed taqra (u tara) xi ktieb tieg[u.
Il-le[en ta’ DeVito jwassal il-karattru ta’ Lorax perfettament, filwaqt li Betty White b[ala n-nanna twajba, tisraq kull sekwenza li tkun fiha.
Hemm ukoll il-mesaa;; qawwi favur l-ambjent, kwa]i anti-kapitalista li bilkemm ma kienx hemm fl-Amerika min sejja[lu propaganda So/jal-
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
?inekritika 17 THE FIVE-YEAR ENGAGEMENT
{ames snin f’sag[tejn... u mnalla! Direzzjoni> Nicholas Stoller, {in> 124 minuta, ?ert. 16, KRS Din il-kummiedja romantika twasslilna dak li jg[addu minnu koppja tul [ames snin fi ftit aktar minn sag[tejn, u mnalla hu hekk g[ax ma nistax nimma;ina kif ir-re;ista Stoller u l-attur#producer Jason Segel, li flimkien kitbu liscript, setg[u qatt i;ebbdu aktar milli ;ebbdu f’dan ilfilm. Il-premessa fil-fatt hi wa[da sempli/i u limitata dwar koppja li, min[abba diversi /irkustanzi li x’aktarx setg[u kellhom kontroll fuqhom, jibqg[u jittratienu u jtawlu ]-]mien meta se ji]]ew;u g[al [ames snin s[a[. Wara sena li kienu ltaqg[u waqt party ta’ Lejlet l-Ewwel tas-Sena, Tom (Segel) kok prim minn San Francisco, ipproprona lil Violet (Emily Blunt) li ji]]ew;u. G[alkemm din ta//etta millewwel, ftit wara jaqblu li jipposponu ]-]wie; meta lilha joffrulha impjieg tajjeb wara li
tiggradwa fil-psikolo;ija flUniversità tal-Michigan ma;enb il-Professur Winton Childs (Rhys Ifans). Meta l-koppja, min[abba f’hekk imorru Michigan, Tom xejn ma jsibha fa/li jsib impjieg ta’ chef u jispi//a jipprepara l-burgers, filwaqt li Violet tibda tavvanza b’g[a;la fil-karriera. Dan ikompli jo[loq aktar tensjoni fir-relazzjoni tal-koppja, li xejn ma jg[in il-fatt li (a) Childs jin;ibed lejn Violet u (b) o[t Violet, Suzie (Alison Brie) ti]]ewwe; u tibda familja mal-aqwa [abib ta’ Tom, Alex (Chris Pratt). The Five-Year Engagement mhux nieqes minn mumenti verament komi/i – b[al meta Violet u o[tha jibdew jitlewmu quddiem wa[da mit-tfal ta’ din tal-a[[ar, i]da jitkellmu b[attfal qed jirrakkuntaw xi [rafa – u wkoll iwassal xi veritajiet dwar id-diffikulatjiet li jinvolvu relazzjonijiet personali.
Chris Pratt, Jason Segel, Emily Blunt u Alison Brie f’The Five-Year Engagement
Li g[andu nieqes hu mqassijiet msinna sew f’idejn film editor ta’ esperjenza li jqassar mill-124 minuta li jtul il-film! Tiskanta kif ir-re;ista hu l-istess wie[ed tal-kummiedja bril-
lanti simili Forgetting Sarah Marshall, fejn it-tul tieg[u kien ;ustifikat g[ax kien jittratta dwar [ames karattri ewlenin. Imma filwaqt li l-producer
kien l-istess Apatow, l-editur ma kienx William Kerr, li kien irre]ista lil Apatow u fejn [ass qata’ mill-film, u refa’ dak li qata’ g[al bonus extras li wara inkludieh fid-DVD tal-film.
LAY THE FAVOURITE
O[ra brillanti ta’ Rebecca Hall Direzzjoni> Stephen Frears, {in> 93 minuta, ?ert. 16, KRS Minkejja li kellha ]ew; ;ganti ta/-/inema b[al Penelope Cruz u Scarlett Johansson ma’ min tikkompeti, Rebecca Hall kienet impressjonat fil-film Vicky Cristina Barcelona u g[alkemm ma reb[itx tliet snin ilu ;iet nominata g[al g[add ta’ premjijiet fosthom il-Golden Globe Awards. Issa g[andha parti o[ra brillanti f’film suppost imnebba[ minn fatti veri skont ilmemorji ta’ Beth Raymer, kittieba Amerikana u ;urnalista. Fil-ktieb tag[ha li ta l-isem lil dan il-film, hi tirrakkonta lesperjenzi tag[ha fl-industrja tas-sess, fil-boxing mhux professjonali u fl-ambjent talim[atri fl-isport, g[alkemm il-film l-aktar li jitratta hu dwar dan tal-a[[ar. Hu fil-bidu biss li dan jag[tina [jiel tal-ewwel xog[ol tag[ha b[ala home stripper, xog[ol li j[alli l-flus i]da fl-istess [in perikolu]. Min[abba f’hekk Beth tmur f’Las Vegas bit-tama li twettaq il-[olma ta’ [ajjitha u ssib xog[ol b[ala cocktail waitress. Minflok, fuq il-parir ta’ ;ara ;dida tag[ha, Holly
(Laura Prepon), Beth tibda ta[dem mal-gambler professjonali fl-isport Dink (Bruce Willis), fejn taqbad mill-ewwel fix-xog[ol tallog[ob tal-azzard, tibda tikseb
su//ess g[ax tkun ferm tajba fil-matematika, u Dink jafdaha anki bi flejjes kontanti kbar. Beth tibda tin;ibed lejh, g[alhekk il-mara g[ajjura Tulip (Catherine Zeta Jones) f’parti li bilkemm ting[araf) xejn ma tie[u gost biha, u tispi//a ;;ieg[el lil Bruce ike//iha. Hawn tiltaqa’ mal-;urnalista twajjeb Jeremy (Joshua Jackson) u tmur New York, fejn bl-esperjenza tag[ha fillog[ob issib xog[ol millewwel mal-bookmaker ‘Rosie’ (Vince Vaughn), u tibda tmexxi ferg[a f’Curacao. I]da jkollhom problemi ma’ wie[ed mill-klijenti Greenberg (John Carroll Lynch) li jissogra li jpo;;ihom fl-inkwiet mal;ustizzja, g[ax dak il-log[ob ma kienx legali fi New York. Hawn Beth ikollha tirrikorri g[and Dink u Tuli g[allg[ajnuna…
Beth (Rebecca Hall) tibda ta[dem fil-bookmaking ma’ Dink (Bruce Willis) f’Lay the Favourite
L-istess b[al f’Vicky Cristina Barcelona, anki f’dan il-film, li ma kienx g[allpre]enza ta’ ]ew; atturi talkalibru ta’ Willis u Zeta Jones, Rebecca Hall kienet tiddomina l-film kompletament tant kemm tag[ti interpretazzjoni qawwija. Film li jirnexxi grazzi wkoll g[all-kumplament talkarattri varji u kuluriti, djalogu brillanti u locations konvin/enti.
L-aqwa films f’Malta Bejn il-25 u d-29 ta’ Lulju – KRS
The Dark Knight Rises 2. Ice Age 4 – Continental Drift 3. The Amazing SpiderMan 4. Snow White & the Huntsman 1.
5. Magic Mike 6. What to Expect When You’re Expecting 7. Mirror Mirror 8. The Dictator 9. American Pie Reunion 10. Battleship (re = re-entry)
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
18 Edukazzjoni
Fl-a[[ar g[oxrin sena pajji]na g[amel qab]iet kbar fil-qasam tal-edukazzjoni minn Stephen Spiteri Assistent Parlamentari fil-Ministeru tal-Edukazzjoni u x-Xog[ol
L-i]vilupp ta’ pajji]na jiddependi g[alkollox fuq li]vilupp u l-kontribut talpotenzjal ta’ kull /ittadin. Li]vilupp tal-potenzjal ta//ittadin jintla[aq permezz ta’ sistema edukattiva ta’ kwalità u standards internazzjonali. G[alhekk il-Gvern qieg[ed ledukazzjoni u t-ta[ri; b[ala ba]i fundamentali g[at-tkabbir ekonomiku sostenibbli ta’ pajji]na. Matul dawn l-a[[ar g[oxrin sena pajji]na g[amel qab]iet kbar fil-qasam edukattiv permezz ta’ riformi fundamentali f’kull qasam u livell li wasslu biex kabbru lg[add ta’ studenti li jkomplu jistudjaw u jit[arr;u wara ledukazzjoni obbligatorja kemm fil-qasam primarjament akkademiku kif ukoll filqasam professjonali u vokazzjonali. L-istudenti li temmew ledukazzjoni obbligatorja tag[hom, g[amlu l-e]amijiet tas-SEC u qed jistennew irri]ultati u jittamaw li jkomplu bl-istudji tag[hom. Illum hawn minjiera ta’ opportunitajiet varji li l-pajji] qed joffri lil kull min jixtieq ikompli jistudja u jit[arre; biex jakkwista l-g[erf, il-[iliet u l-kompetenzi g[al xog[ol flimkien ma’ karriera li tag[ti sodisfazzjon personali lillindividwu. Qatt daqs illum ma kellna g[a]la daqshekk vasta ta’ korsijiet fil-livell postsekondarju u terzjarju. Qatt daqs illum ma kellna firxa ta’ korsijiet f’kull livell u qasam ta’ edukazzjoni akkademika u ta[ri; professjonali u vokazzjonali. Dan seta’ ji;ri g[aliex, g[al aktar minn g[oxrin sena, ilGvern investa bil-qawwi flistituzzjonijiet edukattivi f’kull livell. Ittrasforma u a;;orna s-sistema edukattiva f’kull qasam u livell wara studji li saru minn
L-Assistent Parlamentari Stephen Spiteri waqt it-tqassim ta/-/ertifikati lill-istudenti waqt il-jum tal-gradwazzjoni fl-Iskola Sekondarja tal-Bniet tal-Kulle;; St.Thomas Moore f’Santa Lu/ija
professjonisti prattikanti flimkien ma’ akkademi/i, u wara konsultazzjonijiet vasti ma’ kull min kellu interess (stakeholders), inklu]i l;enituri, l-industrija, ilkummer/ u s-servizzi, bilg[an li jkollna sistema edukattiv u ta’ ta[ri; li mhux biss twassal g[all-akkwist ta’ kompetenzi, i]da wkoll li tissodisfa il-[iliet me[tie;a mill-ekonomija li qed tinbidel b’pass mg[a;;el f’kompetizzjoni dinjija ming[ajr ra]an u bla fruntieri. L-edukazzjoni obbligatorja
Irridu nfiehmu u ninsistu li l-edukazzjoni obbligatorja twassal biss biex tag[ti sisien fundamentali ta’ [iliet ba]i/i biex student jibni fuqu fillivell ta’ edukazzjoni sekondarja og[la u terzjarja, kemm akkademika, professjonali u vokazzjonali. Il-Gvern jirrikonoxxi limportanza tal-edukazzjoni obbligatorja u g[alhekk
It-trabi tal-SCBU g[andhom b]onn id-demm tieg[ek. Tibqax lura. Ag[tihom dan ir-rigal illum stess
qeg[din nie[du diversi mi]uri biex nassiguraw li ebda student ma jtemm ledukazzjoni obbligatorja ming[ajr ma jkun akkwista l[iliet me[tie;a li permezz tag[hom ikun jista’ jkompli jisfrutta l-potenzjal tieg[u – biex l-istudenti jkunu jistg[u jirnexxu lkoll. Irridu adoloxxenti li ja[sbu, li j[addmu l-imma;inazzjoni, li jiddiskutu, li kapa/i jsolvu problemi, li jitg[allmu kif jitg[allmu we[idhom, li ja[dmu b’mod indipendenti, li ja[dmu f’tim, li huma stimulati u kreattivi. Il-Gvern qed jassigura li kull ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a jsibu l-kors fil-qasam ta’ studju u ta[ri; skont ixxe[tiet, l-aspirazzjonijiet u lpotenzjal tag[hom. Il-Gvern qed jassigura li kull student jista’ jag[]el illivell ta’ edukazzjoni u ta[ri; skont l-abbiltà u l-kwalifiki li jkun akkwista fi tmiem ledukazzjoni obbligatorja. L-edukazzjoni terzjarja Dan ifisser li l-istudenti jistg[u jag[]lu li jmorru lJunior College jew il-Higher
Secondary jekk jixtiequ li jag[mlu karriera akkademika u jsiru g[alliema, tobba, periti, avukati, nutara, accountants u professjonijiet simili. Jew inkella jistg[u jmorru lMCAST biex jag[mlu karriera vokazzjonali, b[al ng[idu a[na
jibdew ja[dmu fil-qasam talmanutenzjoni tal-ajruplani, filqasam tal-produzzjoni talmedi/ini, xi vokazzjoni li g[andha x’taqsam mal-kura, mal-arti, id-disinn, lagrikoltura, il-kummer/ u oqsma o[ra. Jew jistg[u jmorru wkoll l-Istitut g[allIstudji Turisti/i u jag[mlu karriera fil-qasam tat-turi]mu jew l-ospitalità. Illum nitkellmu fuq tag[lim tul il-[ajja. L-istituzzjonijiet edukattivi f’kull livell mistennija jkunu strumentali g[at-tag[lim matul il-[ajja b[alma l-g[alliema f’kull livell u qasam g[andhom ikunu wkoll mudelli ta’ tag[lim matul il-[ajja g[all-istudenti tag[hom. Jolqtok [afna l-fatt li persenta;; kbir ta’ studenti mhux qed ikunu sodisfatti blakkwist tal-ewwel grad biss i]da qed jistudjaw g[al grad ta’ Masters u anke g[al Dottorat. Il-Gvern qed joffri scholarships kull sena g[allakkwist ta’ gradi universitarji, kemm fl-Università ta’ Malta kif ukoll f’universitajiet barranin, l-aktar f’korsijiet
spe/jalizzati li mhumiex offruti f’Malta. Fil-fatt, mijiet ta’ studenti qed jistudjaw barra minn Malta kull sena. Il-ma;;oranza lkbira tag[hom jer;g[u lura Malta biex jarrikkixxu listituzzjonijiet edukattivi og[la kif ukoll il-professjonijiet. L-MCAST ukoll qed joffri korsijiet li jwasslu g[al grad ta’ edukazzjoni u ta[ri; f’livell terzjarju biex anke ]-]g[a]ag[ li jag[]lu direzzjoni vokazzjonali jkunu jistg[u jilhqu l-potenzjal tag[hom u flistess [in ikompli ji]died lg[add ta’ gradwati. Ma jistax ma jkunx osservat li spi//a ]-]mien meta studji f’livelli terzjarji kienu esklussivi g[all-elit tas-so/jetà, g[al ulied il-professjonisti jew familji tat-tajjeb. L-istudenti fil-livell terzjarju ;ejjin minn kull settur so/jali li jikkonferma li matul dawn la[[ar g[oxrin sena waqqajna lbarrieri u ]viluppajna sistema edukattiva inklussiva fis-sens laktar wiesa’. Nawgura li [afna iktar studenti jkomplu bl-istudji tag[hom.
Mijiet ta’ studenti qed jistudjaw barra minn Malta kull sena. Il-ma;;oranza l-kbira tag[hom jer;g[u lura Malta biex jarrikkixxu l-istituzzjonijiet edukattivi og[la kif ukoll il-professjonijiet
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
20 Festi minn Joe Chetcuti – joechetcuti@onvol.net
BIR}EBBU:A
Il-festa ta’ San Pietru fil-Ktajjen
F’Bir]ebbu;a qed ti;i //elebrata l-festa ta’ San Pietru fil-Ktajjen. G[ada fid-9am tibda kon/elebrazzjoni solenni li titmexxa minn Monsinjur Joseph Bugeja. Il-pane;ierku jsir minn Patri Joseph Zahra OP. Fis-6pm tibda quddiesa li se tkun integrata bil-kant tal-g[asar u se jmexxi Dun Renè Cilia. Fis-7.15pm isir il-[ru; tal-pur/issjoni blistatwa ta’ San Pietru fil-Ktajjen u se jmexxi wkoll Dun Renè Cilia. Fid-d[ul tal-pur/issjoni
titkanta l-antifona ssir /elebrazzjoni ewkaristika u jsir il-bews tar-relikwa. Festi ta’ barra: G[ada filg[odu fil-11am i]-]ew; baned tal-lokal, li huma l-G[aqda Mu]ikali San Pietru fil-Ktajjen u s-So/jetà Filarmonika San Pietru Banda Bir]ebbu;a, se jag[mlu l-mar/i tradizzjonali tag[hom. Filg[axija se jkun hemm il-parte/ipazzjoni ta’ ]ew; baned mistiedna li huma l-banda talG[aqda Mu]ikali Vittorja tan-Naxxar u lBanda San Pawl ta’ {al Safi.
For/ina 2012 fuq NET Television
Il-programm ‘For/ina 2012’ g[ada l-{add se jkun minn Bir]ebbu;a biex tixxandar live lfesta ta’ San Pietru fil-Ktajjen. Il-programm jibda fis-6.40 pm.
Open day fil-kumpless tan-nar 15 ta’ Awwissu
G[ada l-{add se tkun organizzata open day fil-kumpless tan-nar il-;did 15 ta’ Awwissu filMosta. Din l-attività hi organizzata mis-So/jetà Piroteknika 15 ta’ Awwissu bl-iskop li dawk kollha dilettanti tal-log[ob tan-nar imorru jaraw il-kumpless fejn ja[dmu d-dilettanti tan-nar membri ta’ din is-So/jetà. Il-kumpless se jkun miftu[ mid-9.30 am ’il quddiem.
SAN :WANN
Il-festa tal-Madonna ta’ Lourdes F’San :wann qed tkun i//elebrata l-festa tal-Madonna ta’ Lourdes. G[ada l-[in tal-quddies se jkun fis-7am. Fit8.30am tibda l-quddiesa kantata solenni bil-priedka u din se titmexxa minn Dun Brandon Gatt. Wara jkun hemm iktar quddies fl-10am u fil-11.30am. Fis-6pm tibda quddiesa u se jmexxi Patri Effie Mallia OFM cap. Fis-7pm imbag[ad tibda [ier;a l-pur/issjoni blistatwa tal-Madonna ta’ Lourdes u se jmexxi l-Patri Gwardjan John Vella OFM Cap. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni ewkaristika u jitkanta l-innu popolari. Festi ta’ barra: G[ada fl-10.15am jibda mar/ briju] millBanda San :wann imbag[ad filg[axija se jkun hemm ilbanda mistiedna li se tkun il-Banda San :iljan, u din takkumpanja l-pur/issjoni.
L-istatwa ta’ San Pietru f’Bir]ebbu;a
IL-QALA, G{AWDEX
Il-festa ta’ San :u]epp Fir-ra[al pittoresk tal-Qala, G[awdex, qed tkun i//elebrata l-festa ta’ San :u]epp. G[ada fid-9am tibda kon/elebrazzjoni solenni li titmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech li se jag[mel ukoll il pane;ierku fuq San :u]epp. Fil-5pm tibda quddiesa bl-omelija u jmexxi l-Ar/ipriet Emeritu Monsinjur Anton Sultana. Fis-6.30 pm jibda l-g[asar solenni u jitmexxa minn Monsinjur Lawrenz Xerri tal-Kapitlu talKatidral. Fis-7.20pm tibda [ier;a l-pur/issjoni blistatwa ta’ San :u]epp u din titmexxa minn Patri Christopher Farrugia OFM. Fid-d[ul talpur/issjoni titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Festi ta’ barra: G[ada fil-11am jibda mar/
briju] mill-banda tal-G[aqda Mu]ikali San :u]epp tal-Kalkara. Filg[axija jkun hemm ]ew; baned mistiedna li se jkunu l-Banda Mnarja tan-Nadur u lBanda Santa Margerita ta’ Ta’ Sannat. IlBanda Ite Ad Joseph tal-Qala se takkumpanja l-pur/issjoni. Fil-Qala wkoll
Nhar l-Erbg[a li ;ej 8 ta’ Awwissu ja[bat lg[eluq il-41 anniversarju mill-inkurnazzjoni tal-kwadru titulari ta’ San :u]epp. Fis-7pm tibda kon/elebrazzjoni solenni ta’ radd il-[ajr bil-kant tat-Te Deum u jmexxi s-Sa/erdot Novell Dun Daniel Grech. Se jie[u sehem il-Kor Parrokkjali San :u]epp. Wara jsir id-d[ul tal-istatwa fin-ni//a.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
Festi 21 {AL LIJA
Il-festa tas-Santissmu Salvatur
F’{al Lija nhar it-Tnejn 6 ta’ Awwissu se tkun i//elebrata l-festa tas-Santissmu Salvatur. G[ada l{add fit-8am tibda quddiesa li se tkun bil-kant tat-Te Deum u jmexxi Patri Josef Briffa SJ. Fil-5.30pm tibda quddiesa kantata li se titmexxa minn Monsinjur Lawrenz Sciberras. Fis-6.30pm tibda transalzzjoni solenni mill-knisja tasSalvatur il-Qadim lejn il-parro//a u wara jibda l-g[asar solenni. Imexxi Monsinjur Lawrenz Sciberras. Wara ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Nhar it-Tnejn li ;ej 6 ta’ Awwissu, fil-festa tas-Santissmu Salvatur, il[in tal-quddies se jkun fis-6am, fis-7 am u fit-8am. Fid-9.15am tibda kon/elebrazzjoni solenni li se titmexxa mill-Kappillan Dun David Gauci. Il-pane;ierku se jsir minn Patri Marcello Ghirlando, studju] talIskrittura Mqaddsa. Wara l-quddiesa jsir il-bews tar-relikwa. Fil-11am tibda quddiesa fil-knisja l-qadima tas-Salvatur. Fil-5.15pm tibda quddiesa fil-knisja parrokkjali. Fis-6pm jibda l-g[asar solenni u fis7pm to[ro; il-pur/issjoni bl-istatwa
tas-Santissmu Salvatur. Fid-d[ul talpur/issjoni titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Festi ta’ barra: G[ada fis-7pm jibda mar/ briju] mill-banda talG[aqda Mu]ikali San :u]epp ta’ {al G[axaq filwaqt li nhar it-Tnejn 6 ta’ Awwissu, jum il-festa, filg[axija se jkun hemm ]ew; baned mistiedna li se jkunu l-Banda Trinità Qaddisa talMarsa u l-Banda Beland ta]-}ejtun.
Programm tal-log[ob tan-nar
G[ada, lejlet il-festa, il-programm tan-nar ma[dum kollu kemm hu mid-dilettanti tal-G[aqda tan-Nar San Mikiel ta’ {al Lija se jkun kif ;ej: Fit-8.15am waqt it-Te Deum, kaxxa infernali Spanjola u murtaletti. Fis-6.30pm waqt it-translazzjoni jin[araq salut, kaxxa infernali Spanjola u varjazzjoni ta’ murtaletti tal-log[ob. Fid-9.30pm tibda esibizzjoni spettakulari ta’ log[ob tan-nar tal-ajru mill-G[aqda tan-Nar San Mikiel ta’ {al Lija. L-ispettaklu jag[laq b’kaxxa infernali b’diversi xokkijiet. Fis-12.45pm jibda [ruq tan-nar tal-art.
L-istatwa tas-Santissmu Salvatur f’{al Lija
Il-programm tan-nar ta’ nhar ilfesta se jkun kif ;ej: Fit-8am [ruq ta’ murtaletti, fil-11.15am isir ukoll [ruq ta’ murtaletti. Fis-7pm waqt il-[ru; tal-istatwa artistika tas-Santissmu Salvatur jittella’ salut tad-da[na kulurita u kaxxa infernali Spanjola tallog[ob u sett ta’ murtali bil-log[ob li se jakkumpanjaw il-pur/issjoni. Fid-9pm jin[arqu diversi settijiet
BIRKIRKARA
Il-festa tal-Madonna tal-{erba F’Birkirkara g[ada se tkun i//elerbata l-festa tal-Madonna tal-{erba. Illejla fl-4.30pm tibda /elebrazzjoni Marjana. Fil-5pm tibda quddiesa u jmexxi Dun Pawl Gauci.
Fis-7pm fuq i]-]untier tal-Knisja tibda quddiesa u fl-istess [in se ji;u pre]entati t-trabi lill-Madonna. Se jqaddes il-Prepostu Ar/ipriet ilKanonku Dun Anton Cassar.
G[ada jum il-festa fis-7.15am tibda quddiesa u fis-6pm tibda quddiesa kantata bl-omelija u wara ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Imexxi Dun David Farrugia.
ta’ beraq tal-[sejjes u kkuluriti, kif ukoll [ruq ta’ varjetà ta’ murtali talkulur li jinkludu esibizzjoni vasta ta’ kuluri. Fid-d[ul tal-pur/issjoni tittella’ kaxxa infernali tal-kulur. ■ Nhar it-Tnejn 6 ta’ Awwissu l-OB Unit u l-crew kollu ta’ Net Television se jkunu {al Lija biex tixxandar il-festa tas-Santissmu Salvatur.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Agente 007 - Solo per i tuoi occhi Raitre, 21>05 Carole Bouquet u Roger Moore (it-tnejn fir-ritratt) huma fost il-protagonisti f’dan il-film fejn naraw lil 007 ja[dem g[allGvern Ingli] fl-ib[ra tal-Gre/ja
Fil-qosor Waqt l-irrekordjar tal-ver]joni l-;dida tal-kanzunetta ‘O[loq Tbissima’
Divertiment u solidarjetà Maratona O[loq Tbissima - NET Television, 07.30, 19>15, 20>30 u 21>35
L-g[axar edizzjoni ta’ O[loq Tbissima li bdiet ilbiera[, g[addejja u g[andha sa nofsillejl ta’ g[ada l-{add. Illum NET Television se jkun qed ixandar parti sostanzjali ta’ din il-maratona, li l-iskop warajha hu li ti;bor fondi b’risq il-[idma tal-MSSP kemm f’Malta stess kif ukoll
barra minn xtutna f’art il-missjoni. Minbarra servizzi li jag[mlu littelespettatur aktar konxju ta’ fiex jikkonsisti x-xog[ol li jsir mill-MSSP, ikun hemm ukoll divertiment, fosthom kant, log[ob u ]fin, bis-sehem ta’ diversi personalitajiet mag[rufa Maltin u G[awdxin.
Il velo dipinto Raiuno, 21>20 Naomi Watts (fir-ritratt) u Edward Norton huma l-atturi prin/ipali f’dan il-film drammatiku Amerikan tal-2006.
Naraw mara artistokratika u tabib li ]-]wie; tieg[u jkun falla ja[dmu flimkien f’villa;; imwarrab ?ini] fejn epidemija tkun qed twettaq [erba. Il-film hu bba]at fuq rumanz ta’ William somerset Maugham. A spasso con Daisy Raitre, 16>40 L-istorja ta’ dan il-film Amerikan tal-1989 hi ambjentata fl-Istati Uniti tal-1940. Daisy
Professione inventore Raitre, 15>10
Inventur jag[mel fortuna mill-bejg[ permezz tattelevi]joni. I]da meta wa[da mill-invenzjonijiet tieg[u tikka;una danni mhux ]g[ar lil mijiet ta’ persuni, jispi//a je[el il-[abs. Ladarba jo[ro;, kif se jag[mel biex jibni [ajtu mill-;did? Fost l-atturi, Heather Graham u Kevin Spacey, li jidhru fir-ritratt.
tkun armla sinjuruna li tg[ix wa[idha f’villa kbira i]da pjuttost imwarrba. Binha jikkonvin/iha biex timpjega mag[ha xufier iswed. G[all-bidu hi tkun kemxejn pre;udikata kontra s-suwed, i]da malajr tibdel fehmitha u t-tnejn isiru [bieb. Fost l-atturi, Jessica Tandy u Morgan Freeman, li jidhru fir-ritratt.
Beautiful Dreamer La 5, 21>10
Brooke Langton u Colin Egglesfield (fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film tal-2006. Fi ]mien it-Tieni Gwerra Dinjija Claire issir taf li l-ma[bub tag[ha Joe, li jkun pilota, safa maqtul....
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
TV#Radju 23
Film komiku Amerikan Pensieri spericolati (High School High) - Italia 1, 14>10 06>00
Bon;u 101 Weekend
07>00
A[barijiet
07>15
Bon;u 101 Weekend
09>05
Wara l-Breakfast
10>30
Il-Fatti Kollha
11>55
Avvi]i tal-Mewt
12>00
A[barijiet
12>30
Italomix
14>00
Skor
17>55
Avvi]i tal-Mewt
18>00
A[barijiet
18>30
Skor Extra Time
19>00
Country Music Club
21>00
Fuzzbox Saturday Special
24>00
Mu]ika
Radju Malta - 93.7 FM 07:00 - A[barijiet, 07:05 – Jum :did (jinkludi 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:35 MillMedia Internazzjonali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor) 09:00 - BBC 09:05 Naqra, Nitfa, Tikka 11:00 Ma’ Natalie 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:57 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:10 - Naqra, Nitfa, Tikka 13:00 - Music Express 14:00 A[barijiet 14:05 – Mu]ika u Sport (16:00 A[barijiet 17:00 BBC News) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – Nice ’N Easy 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Ri]ultati Sportivi 20:30 - Rock Express 22:00 - L-A[barijiet 2230 Saturday Night Special. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 – ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 ONE News) 10:00 – Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik) 11:45 ONE News 12:00 – Angelus 12:05 - Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem 12:30 – A[na 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 – Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Jack… bini 17:00 - Rush Hour 17:45 - ONE News 19:00 - Sport Action 19:15 – Banana Republic 19:45 - ONE News 20:45 – Eurovision Radio 21:45 - ONE News 22:00 – Dirett }g[a]ag[ 24:00 – Mezza Notte. RTK - 103 FM 06:30 Tmiem il-:img[a 103 FM! (jinkludi 05:45 Qari millBibbja, 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet filQosor 09:05 – Int, Fejn Sejjer? 10:05 - Gallerija (jinkludi 11:00 RTK Qosor) 11:05 - Sprint! 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Kwadri Titulari (r) 13:00 RTK Qosor 13:05 - Is-Sibt Waranofsinhar (jinkludi 14:00 BBC News, 15:00 RTK Qosor, 16:00 BBC News, 17:00 RTK Bulettin, 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Musica Italiana 22:00 – Il-Qaddis talJum 22:05 - Ru]arju 22:25 – Ripetizzjonijiet - Rakkont, Mu]ika. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - BBC World Service
Film komiku Amerikan li n[adem fl-1996 b’re;ija ta’ Hart Bochner u li g[andu fost latturi ewlenin lil Jon Lovitz u lil Tia Carrere (fir-ritratt hawn ta[t) li narawhom fil-partijiet ta’ Richard Clark u Victoria Chappell. Richard ikun g[adu kif telaq minn g[alliem
fil-Wellington Academy u minflok mar jg[allem fil-Marion Barry High School. Hemm ikollu l-bi//a xog[ol biex jipprova jg[allem studenti li ftit li xejn iridu jafu bi skola, u fl-istess [in anki jipprova jaqbad relazzjoni ma’ wa[da mill-g[alliema kollegi tieg[u.
09:06 - Pri]ma 10:00 – BBC News Update 10:06 – I’m Alright! 11:00 - BBC News Update 11:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn 12:00 - BBC News Update 12:05 - Triangolu 13:00 - Putumayo Radio Show 14:00 - BBC World Service 21:00 – Il-Banda tal-Plan/ier 22:30 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - F’:ie[ ilQaddisin 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Magazine 15:00 - Kurunella tal-{niena Divina 15:30 - Nitg[allmu Naqraw l-Evan;elu skont San :wann 16:00 - L-Arka ta’ Noe 17:00 - Kuntatt 17:30 - A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Ru]arju 18:30 Quddiesa 19:00 - (ikompli) Kuntatt 20:00 - Van;elu {aj 21:00 - Klasi/i u Sagri 22:00 - Mill-Bit[a g[all-:enna 23:00 - Ru]arju 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Dorian Cassar (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Malta’s Top 10 14:30 Ben Glover 16:30 – Weekend Drive 18:30 A[barijiet 18:35 – Malcolm B’s Party Zone 20:30 – Armin van Buuren 22:30 Ruby 00:30 - Carl Cox. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 All Time Favourites 08:00 Saturday Morning Beats 10:00 - Mill-{bieb g[all-{bieb 12:00 - Mill-Pinna tas-Surmast (Mar/i) 14:30 - Saturday Hits 14:30 - Sacred Spirit Instrumental Music 17:00 -
Music Generation Weekend 18:00 - Enchallah 20:00 - All Time Favourites.
Smash Radio - 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 - Radio Motordrome 15:00 Mixed Hits 16:30 – Tea Time 18:30 - Xtravadance 20:00 – Mixed Hits 22:00 – Vince Marshall 24:00 - Non-stop Night Music. Calypso Radio - 101.8 FM 06:00 - Calypso Breakfast 09:00 - Bejn il-{bieb 12:05 Calypso Weekend 14:00 Mu]ika u Sport 18:05 Saturday Night Live 20:30 Dak Kien }mien 01:00 - NonStop Music.
TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 07:45 - Realtà (r) 09:00 - Kids TV 09:50 - }ona 10:15 - Maratona O[loq Tbissima 11:00 - (ikompli) }ona 12:00 - A[barijiet 12:10 - Harbour Life 12:40 Gadgets 13:10 - Life of Mammals (dok.) 14:00 - A[barijiet fil-qosor 14:05 Teleshopping 15:05 - The Truth about Food (dok.) 16:00 - A[barijiet 16:05 - Storjografija 16:35 Keeping Up Appearances 17:05 True Stories 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kelma g[all-{ajja 18:35 - Int Min Int? 18:45 - G[awdex Illum 19:20 - Is-Sajf mas-Salv (r) 20:00 - L-A[barijiet 20:40 Only Fools and Horses 21:15 -
Maratona O[loq Tbissima 23:00 - L-A[barijiet 23:15 - Maratona O[loq Tbissima 24:00 - Il-Kristu tal-Kerrejja (r).
TVM 2 07:00 - BBC - Gladiators of World War II (dok.) 07:50 Battle Castle 08:40 - BBC World Worst Diasasters 09:30 Olympics. ONE 07:30 - ONE News
07:45 Maratona O[loq Tbissima 08:30 - ONE News 08:45 - :awhra Maltija (r) 09:00 - Lilliput 09:30 - Teleshopping 10:00 - Maratona O[loq Tbissima 12:05 - Rifless (r) 13:30 - ONE News 13:40 Teleshopping 14:45 - Hazzzard 15:45 - Mad-Daqqa t’G[ajn (r) 16:45 - Maratona O[loq Tbissima 17:30 - ONE News 17:40 Teleshopping 18:15 - Fresh & Funky 19:30 - ONE News 20:10 - London 2012 20:30 - Maratona O[loq Tbissima 23:15 - ONE News 23:45 - DJ Vision. Smash 09:30 - Teleshopping 13:00 Fil-K/ina ma’ Farah (r) 14:00 Er;a’ Lura 15:30 - Robert Musumeci Talk Show (r) 16:00 Stylish Wedding 17:00 - Music 17:30 - CNI (r) 18:00 - Music 18:15 - Bingo 75 18:40 - U]u tal-Ilsien Malti 19:00 A[barijiet 19:30 - M’Intix Wa[dek (r) 20:30 - Madagascar
21:30 - Bejnietna 22:00 A[barijiet 22:30 - Forum.
Death in the Land of Encantos. Film 2007.
Raiuno 07:05 - Road Italy 08:00 - Tg 1 mattina 08:20 - La piccola moschea nella prateria (sitcom) 09:00 - Tg 1 09:10 - Pongo & Peggy - Gli annimali del cuore (att.) 10:05 - Un ciclone in convento (TF) 10:55 - Concerto di Uto Ughi 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 13:45 - Pit Lane 14:00 - Lineablu - La Maddalena 15:30 - Quark Atlante 16:15 - Dreams Raod 2011 Libano 17:00 - Tg 1 17:15 - A Sua Immagine 17:45 Homicide Hills 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Tg sport 20:35 - Techetechete - Il nuovo che fu 21:20 - Il velo dipinto. Film 2006 23:35 - Speciale
Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:50 - Circle of Life (TF) 10:20 - I Cesaroni 13:00 - Tg 5 13:40 - Belli dentro (sitcom) 14:10 - Non smettere di sognare 16:10 - Anni ’60 18:15 La ruota della fortuna (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Veline 21:20 - Ciao Darwin 5 00:15 - Avvocati a New York (TF) 01:15 - Tg 5 notte 01:45 - Veline.
per me Souvenir ovvero meno siamo meglio stiamo (varjetà) 01:20 - Tg 1 notte 01:35 Cinematografo estate. Raidue 07:00 - Cartoons
09:00 Bindi the Jungle Girl (TF) 09:25 - The Latest Buzz (TF) 09:50 - Cartoons 10:15 - Sulla via di Damasco 10:55 Olimpiadi di Londra 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Olimpiadi di Londra 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Olimpiadi di Londra 23:30 - Tg 2 notizie 23:45 Buonanotte Londra 01:15 Tg 2 dossier 02:00 - Tg 2 storie. Raitre 07:05 - Magazzini Einstein 08:00 - Istituzioni 08:55 - Wind at My Back (TF) 09:35 - W le donne. Film ’70 11:10 - Agente Pepper (TF) 12:00 - Tg 3 12:15 - Tgr il settimanale 12:45 - Timbuctu 13:10 - 14˚ Distretto (TF) 14:00 TG regione 14:20 - Tg 3 14:40 Tg 3 pixel 14:50 - Geo Magazine 15:10 - Profesione inventore. Film 2010 16:40 - A spasso con Daisy. Film ’89 18:15 - Le sorelle McLeod (TF) 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 Blob presenta 20:10 - Un caso per due (TF) 21:05 - Agente 007 - Solo per i tuoi occhi. Film ’81 23:45 - Sirene 00:45 - Tg 3 salute in forma estate 01:15 -
Rete 4 07:10 - Mediashopping 08:05 GSG9 - Squadra d’assalto (TF) 09:50 - Detective Monk (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Pacific Blue (TF) 12:55 - Distretto di polizia 4 13:50 - Suor Therese (TF) 15:40 - Lie to Me (TF) 17:45 - Il selvaggio mare del nord 18:55 - Tg 4 19:35 - Colombo (TF) 21:10 The Mentalist (TF) 23:55 - Sea Change - delitto perfetto. Film 2007 01:40 - Tg 4 night news. Italia 1 07:00 - Mowgli - il libro della giungla (TF) 07:40 - Cartoons 11:00 - La spada magica - alla ricerca di Camelot. Film cartoon ’98 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - S! My Dad Says (sitcom) 14:10 - Pensieri spericolati. Film ’96 16:00 Speed Racer. Film 2008 18:30 Studio aperto 19:00 - Cartoons 19:20 - White lion. Film 2010 21:10 - Jurassic Park. Film ’93 23:50 - Porky’s 2 - Il giorno dopo. Film ’83. La 7 07:00 - Omnibus 07:50 - TaiPan. Film ’86 10:00 - That’s Italia 11:00 - The Show Must Go Short 11:15 - Agente Speciale Sue Thomas (TF) 12:15 - GP Superbike Renju Unit 13:30 - Tg La 7 14:05 - Noi siamo angeli due facce da galera. Film ’97 16:05 - GP Superbike Renju Unit 17:10 - La regina di spade (TF) 18:10 - L’Ispettore Barnaby (TF) 20:00 - Tg La 7 20:30 - Cash Taxi (kwi]]) 21:10 - Atlantide storie di uomini e di mondi 23:10 - U-Boot 96. Film ’81 00:40 - Tg La 7 00:45 - Tg La 7 sport.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
24 TV#Radju Favourite Channel 08:00 - 7F 08:30 - F. Cinema 09:05 - Kont taf? 09:15 - F News 09:30 -Storjografija 10:00 - Musbie[ g[al Ri;lejja 10:30 Belle Donne 12:05 - Kont taf? 12:15 - F News 12:30 Teleshopping 13:00 - Sibtkuntatt 16:00 - Vespri 18:15 - F News 18:30 – The Design Workshop 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Entertain Me 23:15 - F. News Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request (r) 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 07:30 - Tempesta d’amore (soap) 08:30 - Centovetrine (soap) 11:10 - Amiche mie (TF) 13:10 Non ditelo alla sposa 14:10 Amici di Maria 2011 in Tour Backstage 16:10 - Giro Giro Bimbo 16:50 - Spose Extralarge 17:30 - Uomini e donne 18:45 Elisa di Rivombrosa 20:25 Così Fan Tutte 20:50 - Love Bugs 21:10 - Beautiful Dreamer. Film 2006 23:00 - Uomini e donne 00:05 - Il bello delle donne 2. BBC Entertainment 06:55 - Fimbles 07:15 Teletubbies 07:40 - The Roly Mo Show 07:55 - Forget-MeNot Farm 08:10 - Fimbles 08:30 - Doctor Who 09:15 - One Foot in the Grave 09:50 Dinnerladies 10:20 - As Time Goes By 10:50 - Coast 11:50 Elephant Diaries 12:40 - Robin Hood 13:25 - Doctor Who 14:10 - Casualty 15:00 EastEnders 17:00 - Monarch of the Glen 17:50 - Doctor Who 18:35 - The Weakest Link 19:25 - One Foot in the Grave 20:00 Getting On 20:30 - Gavin and Stacey 21:00 - BBC Proms 22:30 - The Queen’s Diamond Jubilee.
TCM 08:35 - Gunsmoke 09:40 - The High Chaparral 10:45 - Calamity Jane. Film ’53 (U) 12:40 - My Fair Lady. Film ’64 (U) 16:00 The Wizard of Oz. Film ’39 (A) 18:00 - Dragonwyck. Film ’46 (A) 20:05 - A Thunder of Drums. Film ’61 (U) 22:00 True Lies. Film ’94 (15). MGM Movies 06:45 - Tom Jones. Film ’63 (AA) 08:55 - Ring of the Musketeers. Film ’94 (15) 10:20 - Love or Money. Film ’89 11:50 - Rockula. Film ’90 (PG) 13:20 - Undercover Blues. Film ’93 (12) 14:50 - The ’70s. Film 2000 16:50 - Yentl. Film ’83 (PG) 19:05 - MGM’s Big Screen 19:20 - Bonanza: Under Attack. Film ’95 21:00 - Go Tell the Spartans. Film ’78 (X) 22:55 Rush. Film ’91 (18). Diva Universal 06:55 - Wolff’s Turf 07:50 This Life 08:45 - What to Bring to America 09:00 - Haywire 10:43 - Crossword 11:00 - JAG 13:00 - Mystery Woman: Vision of a Murder 14:43 - Love at First Sight 15:00 - Agatha Christie’s Marple 16:53 - Great Women 17:00 - Agatha Christie’s Poirot 18:49 - Fede Cieca 19:05 - ER 21:00 - JAG 23:00 - We’ll Meet Again (12). Discovery Channel 07:15 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Blockbuster Bridge 09:05 - Mighty Ships: Cristobal Colon 10:00 - Dirty Jobs 10:55 - Dirty Jobs 11:50 - Dirty Jobs 12:45 - Dirty Jobs 13:40 Extreme Engineering: Port of Rotterdam. Deconstruction: 14:35 - Walls 15:05 - Storm Proofing. 15:30 - Huge Moves 16:25 - How It’s Made 16:55 How Stuff’s Made 17:20 - Crisis Control: Washington DC Fire
and Emergency Medical Services 18:15 - Battle Machine Bros: Personal Assault Lander 19:10 How It’s Made 20:05 - Dynamo: Magician Impossible 21:00 - An Idiot Abroad: The Bucket List: Trans-Siberian Express 21:55 Ultimate Survival: Working the Wild 22:50 - Dual Survival:
Bogged Down 23:45 - Moments of Terror. Melita Movies 09:50 - Beverly Hills Chihuahua 2 11:15 - The Karate Kid (1984) 13:20 - Spanglish 15:30 - Water For Elephants 17:30 - Jesse Stone: Thin Ice 18:55 - Moulin Rouge 21:00 - Mr. Popper's Penguins 22:45 - Love and Other Drugs 00:35 - Please Give Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - Glee 12:15 Desperate Housewives 13:05 Hollywood Buzz 13:30 - Chuck 21:15 - Game of Thrones 22:30 30 Rock 23:00 - Supernatural 23:45 - Fringe 00:30 - Mike & Molly 00:55 - True Blood. Biography Channel 07:00 - Ultimate Tourist Scams: Tea Ceremony Scam: China. Storage Wars: 07:30 - Unclaimed Baggage 08:00 - Almost the Greatest Show on Earth 08:30 -
Winner Winner Chicken Dinner 09:00 - Stairway to Hemet 09:30 - Auction Sesame. Billy the Exterminator: 10:00 - Predator In the Pond 10:30 - Skunks on a Plane 11:00 - Fox Fight! 11:30 Swamp Monster. Little Miss Perfect: 12:00 - Kaylee vs Shelby 13:00 - Madison vs Angelina 14:00 - Asia & Kaylee. Storage Wars: 15:00 - Unclaimed Baggage 15:30 - Almost the Greatest Show on Earth 16:00 Winner Winner Chicken Dinner 16:30 - Stairway to Hemet 17:00 - Auction Sesame 17:30 Unclaimed Baggage 18:00 Almost the Greatest Show on Earth 18:30 - Winner Winner Chicken Dinner 19:00 Stairway to Hemet 19:30 Auction Sesame. Billy the Exterminator: 20:00 - Predator In the Pond 20:30 - Skunks on a Plane. 21:00 - Kalgoorlie Cops 22:00 - Parking Wars 23:00 Snapped: Women Who Kill: Amy Bosley.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:10 - See The Sea 08:15 - James the Cat 08:20 Fluffy Gardens 08:35 - Mio Mao 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 - Oswald 10:00 - Percy the Park Keeper 11:00 - Anthony Ant 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 - Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 Oswald 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:00 - Percy the Park Keeper 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu
18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 Dougie in Disguise 19:25 - Pingu 19:30 - Gazoon 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - Gazoon 19:55 - The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Tiny Planets 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder 22:35 - Fireman Sam 22:45 - Oswald. Disney Channel 08:10 - Jessie 08:35 - ANT Farm 09:00 - Austin and Ally 09:25 - Camp Rock (U) 10:55 - Have a Laugh 11:05 - Fish Hooks 11:30 - Austin and Ally 13:10 - Jessie 13:35 - Wizards of Waverly Place 14:00 - Good Luck Charlie 14:25 - Phineas and Ferb 14:50 - Shake It Up 15:15 - So Random 15:40 - ANT Farm 16:00 - Dadnapped 17:20 Austin and Ally 19:00 - Shake It Up 19:50 Camp Rock (U) 21:20 - Have a Laugh 21:30 Fish Hooks 21:55 - The Suite Life of Zack and Cody.
06>39 07>00 07>30 11.00 14>00 14>05 15>00 15>05 18>00 18>10 19>10 19>15 19>45 20>30 21>30 21>35 23>00
Bejni u Bejnek NET News Maratona O[loq Tbissima Teleshopping NET News For/ina (r) NET News (ikompli) For/ina NET News {a]en u Mrar (ep. 5) (r) Tlug[ tal-Lottu Maratona O[loq Tbissima NET News Maratona O[loq Tbissima NET News Maratona O[loq Tbissima NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 07:00 - English Breakfast 08:30 - Olymp. Athletics 09:30 - Olymp. Games: Day 8 (live) 11:00 - Olymp. Athletics (live) 14:40 - London Eye 14:45 Olymp. Games: Day 8 (live) 15:30 - Olymp. Diving: Women’s 3m Springboard: SF (live) 17:00 - Olymp. Cycling: Track (live) 19:40 - London Eye 19:45 - Olymp. Games: Day 8 (live) 20:30 - Olymp. Swimming: F. (live) 21:30 Olymp. Athletics (live) 23:00 Together to London 23:30 Olymp. Volleyball: Prel. Men: Brazil v Serbia (live). GO Sports 1 07:00 - Trans World Sport 08:00 - Barclays PL: Wk 33: Man. Utd v Fulham 10:00 -
WGC Bridgestone Invitational: Day 2 14:00 - Serie A: Rd 37: Inter v Milan 16:00 - Barclays PL: Wk 34: Blackburn R v Man. Utd 18:00 - WGC Bridgestone Invitational: Day 3 (part 1) (live) 19:30 - FIFA Futbol Mundial 20:00 Football's Greatest 20:30 - PL World 21:00 - ATP World Tour 500: Citi Open, Washington DC: SF (part 1) (live) 23:30 - Trans World Sport 00:30 - FIFA Futbol Mundial 01:00 - ATP World Tour 500: Citi Open, Washington DC: SF (part 2) (live). GO Sports 2 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - ATP World Tour 500: Citi Open, Washington DC: QF 18:00 - Barclays PL: Wk 35: Man. Utd v QPR 20:00 - WGC Bridgestone Invitational: Day 3 (part 2) (live) 00:00 - Roma Channel. Melita Sports 1 08:00 - Men's EHF Euro 2012: SF: Spain v Denmark (r) 09:55 - NBA F.: Game 4: Oklahoma
@ Miami (r) 11:55 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r 14:05 America's Cup: World Series: Naples: Day 4 (r) 16:10 Bundesliga: FC Nurnberg v Borussia Dortmund (r) 18:00 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: Rome Italy (r) 19:15 WWE: Superstars 20:05 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r) 22:10 America's Cup: World Series: Naples: Day 4 (r) 00:10 WWE: Superstars (r) 01:00 Bundesliga: FC Nurnberg v Borussia Dortmund (r). Melita Sports 2 12:00 - WWE: RAW (r) 12:50 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: Rome Italy (r) 14:00 - NBA F.: Game 4: Oklahoma @ Miami (r) 16:00 - Swedish ATG Horse Racing: V75 Race Meetings 20:05 - WWE: Superstars (r) 20:55 Bundesliga: FC Nurnberg v Borussia Dortmund (r) 22:45 Men's EHF Euro 2012: SF: Spain v Denmark (r) 00:40 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r). Malta Stars 08:00 - Malta Basketball Assoc.: Loyola v Depiro (r) 09:30 - Malta Rugby Football Union: Alligators v Stompers: dtd. 04.02.12 (r) 11:05 - Malta Handball Assoc.: Sportinmalta v White Eagles (r) 12:20 AME Cup: SF 1 (r) 13:55 Melita GFA 1st Div.: Nadur v Xewkija: dtd. 08.03.12 (r) 15:45 - BOV PL: Sliema v Valletta: dtd. 24.03.12 (r) 17:55 - Malta Basketball Assoc.: Loyola v Depiro (r) 19:25 - Malta Rugby Football Union: Alligators v Stompers: dtd. 04.02.12 (r). AME Cup: 21:00 - SF 1 (r) 22:35 - SF 2 (r). 00:10 - Melita GFA 1st Div.: Nadur v Xewkija: dtd. 08.03.12 (r).
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
Tisliba 25 Mimdudin>1. Jekk bebbuxi, ikollu pil ta’ lewn imnaqqax b[all-qoxra ta’ bebbuxu (6) 4. Ma t[alliex li jista’ jinfeta[ kif ;ieb u la[aq (8) 9. Titjir ta’ balal minn armi tannar (6) 10. Xarba mag[mula mill-meraq tal-lumi ma[lul fiz-zokkor (8) 12. Il-vittma ta’ Kajjin (4) 13. Pi] verament ]g[ir u]at laktar mill-ispi]jara (5) 14. Jekk il-Qadima, nkunu qed nirreferu g[all-Imdina (4) 17. {wawar bit-tewm g[al ma’ bebbuxata (6) 18. u 20. Grupp ta’ [bieb li soltu jin;abru flimkien (6) 20. Ara 18. 21. Hawn min ma jg[addix minn
27. 28. 29. 32. 33. 34. 35.
ta[t wie[ed g[ax superstizzju]! (6) Tlabt lil Sant’Antnin u …… dak li tlift (4) Kull xorta ta’ log[ob atletiku (5) Ma [aditx nifs aktar b’sadda tal-grie]em u l-imnifsejn (4) Sustanza li minnha hu mag[mul l-abjad tal-bajd (8) Timlih meta tindafar sew (6) Ma [allejtux jisma’ i]jed! (8) Mix[uta, ma tifla[x (6)
Weqfin>1. Pastizz tond tal-g[a;ina (7) 2. Di]grazzja tal-bi]a’ (8) 3. Ma [allietx ;did (4) 5. G[ata tar-ras, tas-suf, g[attrabi (6) 6. G[emil li ssib mo[bi f’bit[a ;ir? (4) 7. Ta kenn b’xi mod, li//nagen? (6) 8. Tg[id Lea rat l-e]istenza vera tal-[a;a? (6) 11. u 26. Tbattlu l-ixkora, ng[idu a[na, fil-konfessjonarju (6) 15. Jekk ta’ ta[t, jintlibes ta[t qmis u j]omm il-;isem s[un (5) 16. Tibqax imne]]a’ (5) 19. Pulit, li jaf jilbes u jaf i]ommha (8) 22. MA’ NUTAR (Anagramma) – Mara li tie[u [sieb ittmexxija tal-impjegati l-o[ra fis-swali ta’ sptar (7) 23. Attakk g[al g[arrieda fuq xi [add, ;eneralment billejl (6) 24. Dabbar b’xi mod, /erti tbajja? (6) 25. Ma[ru; fil-bera[ u m[olli g[all-wiri (6) 26. Ara 11 30. T[allix vojt (4) 31. Ejja sa fuq! (4) Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin>1. Ku;ini; 4. Arrestati; 9. Rigali; 10. Skruplu]; 12. Ekru; 13. Xkuma; 14. Deni; 17. Tellaq; 18. u 20. Olanda; 21. Strina; 27. Assi; 28. Sfida; 29. }ejt; 32. Minestra; 33. ?estun; 34. Kmandata; 35. Spirti. Weqfin> 1. Kurrent; 2. :ugarell; 3. Noli; 5. Rakkmu; 6. Eluf; 7. Tilbes; 8. Ti]jin; 11. u 26. Skalda; 15. Sajda; 16. Platt; 19. Direttur; 22. Attenti; 23. }ammek; 24. Osanna; 25. Sfaret; 30. {sad; 31. Temp.
1
2
3
4
9
5
6
7
8
10 11
12
13
14
15
16
17
18 19 20
23
21
24
25
27
22
26
28
29
30
31
32
33
34
35
Tisliba bin-Numri
In-numru 141, li mhux inklu] fil-lista ta’ numri b’[ames figuri, jinsab imni]]el fejn suppost f’din il-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha li g[andkom f’dawn l-erba’ listi.
Irba[ sett tal-platti m’g[and JB Stores Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, ‘In-Nazzjon’, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. Ir-rebbie[#a jkun mitlub iwie;eb mistoqsija [afifa fuq it-telefon, g[alhekk mas-soluzzjoni tat-Tisliba tinsewx tni]]lu n-numru tat-telefon tag[kom. L-a[[ar premju ntreba[ minn C. Barbara, 52, Triq l-Iskola, {al Safi SFI 1406. SOLUZZJONI TA’ TISLIBA BIN-NUMRI
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
26 Klassifikati PROPRJETÀ In-Naxxar
GARAXX semi-basement 20’x70 12-il filati g[oli, saqaf bil-planki. Prezz: €60,564 (Lm26,000). ?emplu 99277295 jew 99421156.
Is-Swatar
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess millkomun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
Marsaskala
APPARTAMENT ]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta, combined kbira, k/ina fitted tal-oak, kamra tal-ikel, sitting room, kamra talbanju, bil-bejt. Kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79490444.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem il-ba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tassodda. ?emplu 79843698.
Santa Venera
FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tassodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.
G{ALL-KIRI Il-{amrun
GARAXX tajjeb g[al store, 70 pied tul, 21 pied wisa’ bi 13-il filata, livell mat-triq bil-bit[a u parapett. ?emplu 99554321.
Ir-Rabat
DAR moderna mibnija ;dida tajba g[al klinika jew uffi//ju f’area talKnisja. ?emplu 79255442.
VETTURI Citroen C2 VTR
SEWDA dejjem iggaraxxjata. Extras jinkludu VTR alloys, bucket seats bi trimmings oran;jo, electric windows u mirja, power steering, kundizzjoni tajba [afna. 42,000km, mudell 2006. Sid wie[ed. Prezz €6,500 o.n.o. ?emplu 99056674.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa talkonkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.
Gypsum Installation
TURNKEY CONTRACTORS, flat ceiling, wall lining, bulk head, partition, coving, sound proofing, painting e//. Kwalità importanti. Prezz bargain. Established 1995. ?emplu 99477655 jew 27632105. moderndesign@waldonet.net.mt
Trasport bejn l-Ingilterra u Malta
GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]-}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn lIngilterra u Malta. Store flIngilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.
Ni]barazza
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Blir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tattie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress. com
Mejda tal-pranzu
G{ALL-BEJG{
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor talkompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[allgosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
Boxing
Pushchair
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
PRIVAT Malti
FORMS 1–5: Se jing[ataw lezzjonijiet g[ar-resits ta’ Settembru. ?emplu 79288881.
72 video bil-magazines dwar laqwa boxers, €50 kollha jew €1 l-wie[ed. Tapit 275cm x 315cm a[dar bil-wine €30. ?emplu 21243433.
3 wheeler Neoato Reverso Sport, kundizzjoni perfetta, ftit u]ata, €125. Puschair Inglesina, kundizzjoni tajba [afna €50. ?emplu 79409398.
Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
27
Ikomplu jintreb[u l-medalji
Ilbiera[ komplew jintreb[u aktar medalji bir-Renju Unit jirba[ fil-qdif, Franza tirba[ fil-Judo u l-Korea t’Isfel tirba[ flIsparar bil-Qaws. Fit-tennis twaqqaf rekord hekk kif il-partita bejn Roger Federer u Juan Martin Del Potro damet aktar minn erba’ sig[at u saret l-aktar partita tennis li qatt damet fl-istorja talOlimpjadi Intant, illum kien hemm fl-azzjoni ]ew; Maltin o[ra flazzjoni. L-g[awwiema Nikky Muscat spi//at fir-raba’ post filheats tal-50m filwaqt li Diane Borg irnexxielha tg[addi g[allewwel rawnd tal-100m. Illum, fil-11am, ikun fl-azzjoni Richad Chouchal.
Diane Borg waqt il-heats tal-100m (Ritratt> Paul Zammit Cutajar)
“Hawn [afna qed jg[iru In-nisa qed inaqqsu d-distakk g[as-su//ess tieg[i” L-g[awwiema ?ini]a Ye Shiwen attakkat lil dawk li qeg[din jg[idu li din qed tirba[ b’mod impressjonanti bl-u]u ta’ sustanzi pprojbiti. Ye Shiwen [olqot kontroversja kbira meta reb[et l-400m individual medley f’[in rekord u wara reb[et ukoll il-200m individual medley. Shiwen mhux biss reb[et dawn it-tlielaq imma fl-400m individual medley tejbet la[jar [in tag[ha b’[ames sekondi u kien dan il-fatt li qajjem [afna dubji. “Jien urejt x’naf waqt lOlimpjadi. Naf li hawn [afna qed jg[iru g[as-su//ess tieg[i u qed jippruvaw jitfg[uni f’dell ikrah,” qalet Shiwen. Fl-400m individual medley Shiwen irre;istrat [in ta’ 4.28.43’ u dwar dan qalet, “Il-kow/ minn dejjem qalli biex niffoka fuq din it-tellieqa g[ax kienet l-ewwel tellieqa li kont se nie[u sehem fiha flOlimpjadi u b’hekk, ri]ultat tajjeb fiha jg[inni n]id ilfidu/ja. Ironikament, minkejja li rba[tha, l-g[ada, waqt il200m kont nervu]a [afna g[ax wara l-wirja li kelli fl400m kul[add ippretenda li nirba[ tal-200.” Lord Colin Moynihan, li hu Kap tal-Asso/jazzjoni
Olimpika tar-Renju Unit, ikkonferma li Shiwen ;iet ittestjata u ma nstabitx po]ittiva. Meretnyyazov sospi] Il-referee tal-boxing
Ishanguly Meretnyyazov ;ie sospi] mill-Olimpjadi millAIBA. Dan min[abba li ma waqqafx il-partita minkejja li boxer minnhom kien waqa’ sitt darbiet fil-rawnd finali. Meretnyyazov tatTurkmenistan di;à mar lura d-dar u dan hu l-ewwel uffi/jal li ;ie mke//i minn dawn l-Olimpjadi. Pearce mhux ta[t pressjoni Il-kow/ tat-tim tal-futbol tal-ir;iel tar-Renju Unit,
Stuart Pearce (fir-ritratt) qal li ma jinsabx ta[t pressjoni waqt l-Olimpjadi. Matul issnin it-tim Ingli] minn dejjem kellu ri]ultati di]appuntanti waqt turnaments ma;;uri imma skont Pearce, it-tim tieg[u mhux se jkun ta[t pressjoni b[alma kien it-tim Ingli] li kien imexxi Fabio Capello. Fit-Tazza tad-Dinja tal2010 Pearce kien parti millistaff tekniku tat-tim Ingli]. Dakinhar l-Ingli]i kienu ;ew eliminati kontra l-:ermanja u Pearce qal li din is-sena, ilfatt li m’hemmx aspettazzjonijiet kbar fuq ittim tar-Renju Unit se jg[in [afna. Ir-Renju Unit g[eleb lill-Urugwaj biex ikkwalifika minn Grupp A. “Issa, ladarba g[addejna mill-grupp irridu nkomplu navanzaw. Il-plejers g[andhom grinta kbira u stajt ninduna biha qabel ma bdew il-partiti meta morna g[al kamp ta’ ta[ri; fi Spanja,” qal Pearce. Ta’ min jinnota li jekk irRenju Unit jirba[ il-medalja tad-deheb, din tkun l-ewwel medalja tad-deheb li jkun reba[ Pearce fil-karriera tieg[u. “Nixtieq li nirb[u, aktar min[abba l-plejers milli g[alija nnifsi,” temm jg[id Pearce.
Aktar ma jg[addi ]mien aktar qed jonqos id-distakk bejn in-nisa u l-ir;iel firri]ultati waqt l-Olimpjadi. Bla dubju, l-aktar atleta femminili li kienet prova ta’ dan hi /?ini]a Ye Shiwen (fir-ritratt) li s’issa reb[et ]ew; medalji taddeheb u waqqfet ukoll rekord mondjali. Xjenzjati juru li mara ma tistax til[aq il-livell ta’ ra;el min[abba li n-nisa g[andhom qalbhom i]g[ar u l-pulmun tag[hom jesa’ inqas. Madankollu n-nisa, li bdew jikompetu fl-Olimpjadi fl1900, qed juru progress kbir u fil-futur dan id-distakk li hemm bejn i]-]ew; sessi se jkompli jonqos. Mill-1900 il-parte/ipazzjoni
tan-nisa fl-isport ]iedet b’numru kbir u minkejja li dawn bdew jikkompetu fl1900, ma setg[ux jikkompetu f’k’ull kategorija li kien hemm. Ta min jinnota li l-;isem tan-nisa g[andu tendenzi li j]omm aktar xa[am minn dak tal-ir;iel u xi kultant, dan ilfattur jg[in lill-g[awwiema. Min-na[a l-o[ra, il-;isem tarra;el kapa/i j]omm aktar muskoli u b’hekk g[andu aktar sa[[a fl-ilma. Qalb ta’ ra;el hi akbar minn dik ta’ mara u dan ifisser li tkun tista’ tifrex aktar demm f’[in qasir madwar il-;isem. L-ir;iel g[andhom ukoll pulmun akbar li jippermettilhom jie[du nifs ikbar.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
28 Sport QDIF
New Zealand ma jiddi]appuntawx
Russell Westbrook tal-Istati Uniti fl-azzjoni
BASKETBALL
Reb[a rekord g[all-Istati Uniti L-Istati Uniti rre;istrat lakbar reb[a li qatt kien hemm fl-Olimpjadi hekk kif reb[et bi skor ta’ 156-73 kontra n-Ni;erja. Dan irrekord sar hekk kif kien fadal erba’ minuti u skurja Andre Igoudala tal-Istati. B’din ir-reb[a, l-Istati Uniti g[elbu r-rekord pre/edenti ta’ meta l-Bra]il kien g[eleb lill-E;ittu bi skor ta’ 138. Dan ir-rekord kien ilu sa mill-1988. L-Amerikani kellhom bidu mill-aqwa u fil-fatt, wara lewwel taqsima kienu di;à g[amlu 78 punt. Ta’ min jinnota li anke dan ilpunte;; sa tmiem l-ewwel taqsima hu rekord g[ax irrekord pre/edenti kien dak ta’ meta l-Bra]il, waqt lOlimpjadi ta’ Seoul, kienu ;abu punte;; ta’ 72 kontra /-?ina. Fost l-aktar players li spikkaw g[all-Istati Uniti kien hemm Carmelo Anthony li ;ab 37 punt u permezz ta’ dan il-punte;; Anthony kiser rekord pre/edenti ta’ meta Stephon Marbury ;ab 31 punt. Ta’ min jinnota li Anthony ;ab dan il-punte;; meta lanqas biss lag[ab nofs il-partita u dan juri kemm in-Ni;erja qatt ma wettqet reazzjoni kontra t-tim li hu favorit g[ar-reb[ tal-medalja taddeheb. Anthony lag[ab biss 14-il minuta. Minbarra li sar l-aktar player Amerikan li ;ab punte;; f’log[ba Olimpika, Anthony sar ukoll l-aktar player li g[amel treepointers f’partita wa[da. Dan g[amel 10 three pointers.
Rekord ie[or li nkiser mill-Istati Uniti kien li dan kien l-akbar distakk li kien hemm bejn ]ew; timijiet filbasketball. L-Istati Uniti reb[u b’distakk ta’ 83 punt u kisru r-rekord tag[hom stess li kienu g[amlu fl-1956 meta g[elbu lit-Tajlandja bi skor ta’ 101-29, ji;ifieri b’distakk ta’ 72 punt. Player ie[or li spikka g[all-Amerikani kien Kobe Braynt li ;ab 16-il punt u lkow/ tal-Istati Uniti, Mike Krzyzewski, hekk kif ra li din il-partita kienet wa[da fa/li serra[ diversi players fosthom l-istess Kobe Bryant u LeBron James. Sa tmiem l-ewwel kwart tal-partita l-Istati Uniti kellha 49 punt u sat-tielet kwart tal-partita kienu laq[u l-100. “Din kienet l-aqwa partita li qatt rajt minn kemm ilni mmexxi t-timijiet,” qal Mike Krzyzewski. Ta’ min jinnota li Krzyzewski kien il-kow/ tat-tim li erba’ snin ilu f’Beijing reba[ id-deheb u kien assistent kow/ tat-tim tal-1992, tim li jibqa’ wie[ed mill-aqwa timijiet flistorja tal-basketball. “F’serata b[al din stajna lg[abna kontra kwalunkwe tim, meta ji;ik kollox tajjeb tirba[ ]gur. Bil-wirja li kellna llum nemmen li tajna sinjal li g[al darba opra, a[na kapa/i nirb[u l-medalja tad-deheb,” kompla Mike Krzyzewski. Minn na[a tieg[u l-kow/ tan-Ni;erja, Ayodele Bakara qal b’ton ironiku, “G[amilna xi ]balji fil-fa]i difensiva g[ax kieku nemen li stanja nirb[u.”
Il-favoriti g[ar-reb[ talkategorija tal-pari tal-ir;iel, il-koppja minn New Zealand Eric Murray u Hamish Bond reb[u l-medalja tad-deheb. Dawn tal-a[[ar g[elbu lisfida tal-Fran/i]i Germain Chardin u Dorian Mortelette. Fit-tielet post spi//aw lIngli]i Grorge Nash u William Satch. Murray u Bond reb[u din it-tellieqa f’[in ta’ 6.16.65’ filwaqt li Chardin u Mortelette irre;istraw [in ta’ 6.21.11’. Fil-heat li saret aktar kmieni matul din il-;img[a New Zealand waqqfu rekord mondjali, u dawn, li reb[u wkoll tliet titli mondjali komplew juru l-qawwa tag[hom hekk kif ilbiera[ reb[u din il-kategorija. Fil-bidu tat-tellieqa lFran/i]i offrewlhom sfida denja imma aktar ma beda jg[addi [in id-distakk bejn New Zealand u l-kumplament kompla jikber. Murray u Bond ilhom sta;un s[i[ ikollhom wirjiet mill-aqwa u dawn is-su//essi jpattu g[addi]appunt li kellhom erba’ snin ilu f’Beijing meta lanqas g[addew g[all-finali. Su//ess ie[or g[al New Zealand
Mahe Drysdale kiseb ittieni su//ess g[al New Zealand f’din id-dixxiplina fi spazju ta’ ftit sig[at. Wara li New Zealand, ftit qabel kienu reb[u lkategorija tal-pari, dawn reb[u wkoll il-kategorija individwali permezz ta’ Drysdale.
Il-koppja minn New Zealand Eric Murray u Hamish Bond li reb[u l-medalja tad-deheb fil-kategorija tal-parti tal-ir;iel
Grainger tirba[ wara tliet edizzjonijiet Il-koppja tar-Renju Unit
Katherine Grainger u Anna Watkins reb[u l-medalja taddeheb f’dik li hi d-double sculls ta-nisa. Grainger kienet ilha tipprova tirba[ id-deheb fi tliet edizzjonijiet o[ra talOlimpjadi imma kellha tistenna sal-Olimpjadi li saru proprju f’pajji]ha biex irnexxielha tag[mel dan. FlOlimpjadi li g[addew Grainger minn dejjem kienet pass ‘il bog[od mid-deheb g[ax reb[et tlieta fidda. Ir-reb[a g[all-Ingli]a waslet quddiem madwar 25,000 ru[ li raw lit-tim tag[hom jiddomina mil-bidu nett. L-Ingli]i reb[u f’[in ta’ 6.55.82 filwaqt li fit-tieni post spi//aw l-Awstraljani Kim Crow u Brooke Pratley li g[amlu [in ta’ 6.58.55’
Fit-tielet post spi//aw ilkoppja mill-Polonja Magdalena Polfularczyk u Julia Michalska. Dawn g[amlu [in ta’ 7.07.92’. Deheb g[all-:ermanja Il-:ermani]i Schulze,
Wende, Schoof u Grohmann reb[u l-medalja tad-deheb fil-kategorija tal-quadraple sculls tal-ir;iel hekk kif /a[[du lit-tim tar-Renju Unit mid-deheb. Fit-tielet post spi//aw l-Awstraljani Morgan, Forsterling, Mcrae u Noonan. Minkejja li t-tim tar-Renju Unit kien reba[ is-semi-finali b’[in tajjeb, l-erba’ Ingli]i kellhom bidu di]appuntanti li swielhom qares. Minkejja li lejn l-a[[ar 500m it-tim Ingli] g[amel sforz kbir ma setax jaqbe] lit-tim tal:ermanja.
TENNIS
Sharapova u Federer fil-finali Ir-Russa Maria Sharapova bbukjat post fil-finali tassingles hekk kif reb[et 6-2, 63 kontra Maria Kirilenko. Sharapova, li tinsab fit-tielet post tar-rankings mondjali qed tikkompeti g[all-ewwel darba fl-Olimpjadi u se tkun qed tittama li tirrepeti dak li kienet g[amlet Elena Dementieva. Din tal-a[[ar, erba’ snin ilu kienet reb[et ilmedalja tad-deheb f’Beijing. Fil-finali Sharapova tilg[ab kontra Serena Williams jew kontra Victoria Azarenka. L-i}vizzeru Roger Federer g[adda g[all-finali talkategorija tal-ir;iel hekk kif elimina lil Juan Martin Del Potro f’partita mill-aqwa li ntemmet 3-6, 7-6, 19-17. Ta’ min jinnota li din il-partita [adet erba’ sig[at u 25 minuta, l-aktar partita li qatt damet minn kemm it-tennis beda jintlag[ab fuq tliet sets.
Federer issa jilg[ab kontra Andy Murray jew Novak Djokovic.
SPARAR BIL-QAWS -
Oh Jin-hyek reba[ l-ewwel medalja tad-deheb filkategorija individwali talisparar bil-qaws. Jin-hyek g[eleb lil Takaharu Furukawa tal-:appun fil-finali biex b’hekk dan kompla ]ied malmedalji li l-Korea t’Isfel reb[et f’din id-dixxiplina, imma fuq ba]i ta’ tim. Matul is-snin il-Korea t’Isfel minn dejjem kienet qawwa f’dan l-isport imma filkategorija individwali minn dejjem iddi]appuntaw. TRAMPOLIN – I/-?ini] Dong Dong, b’punte;; totali ta’ 62.990 reba[ il-medalja taddeheb fil-finali tal-;innastika. Dong g[eleb l-isfida tarRussu Dmitry Ushakov. Intant, fit-tielet post spi//a /?ini] l-ie[or Chunlong Lu.
DOPING – Ir-Russa Victoria Baranova ntbag[tet id-dar wara li nstabet [atja li g[amlet u]u minn sustanza projbita. Branova ;iet ittestjata qabel l-Olimpjadi u l-IOC [abbar ir-ri]ultat ilbiera[. WEIGHTLIFTING –
Svetlana Podobedova reb[et it-tielet medalja tad-deheb g[all-Kazakhstan meta din g[elbet lir-Russa Natalya Zabolotnaya. Ta’ min jinnota li l-;udikatura kellhom ji]nu lill-atelta biex jidde/iedu min hu r-rebbie[ min[abba li ttnejn li huma refg[u 291kg. Podobedova kienet ti]en 220 gramma inqas minn Zabolotnaya u b’hekk reb[et id-deheb. Is-sorpri]a tal-;urnata waslet hekk kif i/-champion mondjali, Nadezda Evstyukhina kienet eliminata fi stadju bikri.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
Sport 29 G{AWM
Iktar deheb g[al Phelps f’serata ma;ika g[all-Istati Uniti
Michael Phelps kompla j]id mal-kollezzjoni ta’ midalji taddeheb tieg[u meta lbiera[ reba[ il-100m butterfly, prattikament fil-kompetizzjoni ta’ qabel la[[ar fil-karriera tieg[u fejn jista’ jirba[ midalja o[ra matteam tar-relay Amerikan. Michael Phelps wera l-klassi kollha tieg[u meta reba[ f’[in ta’ 51.21 sekondi. Chad le Clos tal-Afrika t’Isfel li g[eleb lil Phelps jumejn ilu fl-a[[ar /entimetri kellu jissielet marRussu Evgeny Korotyshkin biex reba[ il-fidda bil-bron] tmur g[and ir-Russu. Is-serata kienet fantastika g[all-Istati Uniti hekk kif millpixxina Olimpika waslu ]ew; midalji o[ra tad-deheb. Dawn ;ew minn Katie Ledecky u Missy Franklin, b’din ta’ l-a[[ar tirba[ it-tielet deheb tag[ha f’Londra, b[al Michael Phelps, u lbiera[ ukoll Franklin kisret rekord mondjali ie[or. Katie Ledecky reb[et il-kom-
petizzjoni 800m freestyle f’[in ta’ tmien minuti u 14.63 sekondi biex temmet l-isperanzi Britanni/i li jirb[u l-ewwel midalja tad-deheb fl-g[awm, fejn Rebecca Adlington kellha tikkuntenta bil-bron], bil-fidda tintreba[ mill-Ispanjola Mireia Belmonte Garcia. Missy Franklin ikkonfermat li tista’ tkun ir-re;ina indiskussa tal-pixxina meta reb[et id-deheb fil-200m backstroke f’[in ta’ ]ew; minuti u 4.06 sekondi. Dan kien [in rekord tad-dinja birrekord pre/edenti jkun ta’ Kirsty Coventry. Ir-Russa Anastasia Zueva kisbet il-fidda u l-Amerikana Elizabeth Beisel kisbet il-bron]. Fl-a[[ar final tas-serata talbiera[, l-iktar tellieqa velo/i dik tal-50m freestyle, intreb[et millFran/i] Florent Manauou, bilmidalja tal-fidda tintreba[ minn Cullen Jones tal-Istati Uniti u lbron] minn Cesar Cielo talBra]il.
?IKLI}MU
ATLETIKA
Doppjetta Britannika fi/-/ikli]mu Il-Gran Brittanja kkonfermat il-qawwa tag[ha fi//ikli]mu meta lbiera[ kisbet ]ew; midalji tad-deheb, filkompetizzjoni Keiren tannisa u fil-kompetizzjoni team pursuit tal-ir;iel. Victoria Pendleton reb[et id-deheb fil-kompetizzjoni Keiren biex pattiet g[addi]appunt talli kienet skwalifikata l-{amis fil-kompetizzjoni sprint tat-titmijiet. Ilbiera[ Pendleton ikkonfermat il-qawwa kollha tag[ha u rrepetiet is-su//ess ta’ Beijing erba’ snin ilu. Il-midalja tal-fidda ntreb[et minn Guo Shuang ta/-?ina u l-midalja tal-bron] intreb[et minn Lee Wai Sze. I/-champion tad-dinja u favorita Anna Mears tal-Awstralja kellha tikkuntenta bil-[ames po]izzjoni. Pendleton li kienet ferm
Michael Phelps
emozzjonata wara r-reb[a tag[ha, g[andha /ans li tikseb midalja o[ra fil-kompetizzjoni sprint individwali li tibda l-{add. Su//ess ie[or Britanniku wasal iktar kmieni meta tteam Britanniku reba[ ilmidalja tad-deheb fil-kompetizzjoni pursuit tal-ir;iel, fejn minbarra l-midalja tad-deheb il-Britanni/i kisru r-rekord tad-dinja li kienu waqfu huma stess fl-olimpjadi ta’ Beijing erba’ snin ilu. Il-kwartet Britanniku kien mag[mul minn Ed Clancy, Geraint Thomas, Steven Burke u Peter Kennaugh. Huma temmew f’[in ta’ tliet minuti, 51.659 sekondi, b’vanta;; ta’ kwa]i tliet sekondi fuq it-tieni klassifikati l-Awstralja. Fil-final g[all-midalja tal-bron] New Zealand g[elbet lir-Russja.
FUTBOL TAN-NISA
Bra]il u Gran Brittanja eliminati
Il-Bra]il u l-Gran Brittanja lbiera[ kienu elimnati millkompetizzjoni tal-futbol tan-nisa. Il-Bra]il tilfu kontra /-champions tad-dinja l-:appun 2-0 fl-ewwel kwartifinali tal-biera[. Il-:appuni]i issa jiltaqg[u fis-semifinali kontra Franza li lbiera[ eliminaw lill-I]vezja 2-1 wara li kienu goal minn ta[t. Is-semifinali l-o[ra f’Wembley it-Tnejn se tkun bejn lIstati Uniti u l-Kanada. L-Istati Uniti li qed ifittxu r-raba’ titlu Olimpiku g[elbu lil New Zealand 2-0 b’goal f’kull taqsima. F’Old Trafford il-Kanada g[elbu lill-Gran Brittanja 2-0 biex temmew l-isperanzi Brittani/i.
L-ewwel midalji fl-atletika Ilbiera[ bdew il-kompetizzjoni fl-atletika fejn kienu assenjati l-ewwel ]ew; midalji. Fix-shot tal-ir;iel il-midalja tad-deheb intreb[et minn Tomasz Majewski tal-Polonja b’tefg[a ta’ 21.89m, filwaqt li l-midalja tad-deheb fl-10,000m tan-nisa ntreb[et minn Tirunesh Dibaba tal-Etjopja. BEACH VOLLEY
I/-champions olimpi/i l-Istati Uniti eliminati
I/-champions olimpi/i l-Istati Uniti kienu eliminati millkompetizzjoni tal-Beach Voley tal-ir;iel. Il-koppja Amerikana mag[mula minn Todd Rogers u Phil Dalhausser kienu eliminati b’sorpri]a kbira mill-koppja Taljana firround tal-a[[ar sittax. It-Taljani Daniele Lupo u Paolo Nicolai li g[addew mal-a[[ar sittax minkejja li tilfu tnejn mit-tliet log[biet tag[hom, wettqu din is-sorpi]a meta lbiera[ reb[u f’]ew; sets 21-17, 21-19.
TENNIS
Final ripetizzjoni ta’ Wimbledon Fil-kompetizzjoni tal-ir;iel se jkunu Roger Federer u Andy Murray l-finalisti tattournament olimpiku f’ripetizzjoni tal-final ta’ Wimbledon ftit ;img[at ilu. In-numru wie[ed Roger Federer kellu jit[abat biss[i[ biex g[eleb lil Juan Martin del Potro wara maratona ta’ tennis brillanti. Del Potro reba[ l-ewwel set 6-3, i]da Federer reba[ it-tieni set bit-tie break u t-tielet wie[ed 19-17 wara maratona ta’ ‘l fuq minn erba’ sig[at. Fis-semifinali l-o[ra Andy Murray ferra[ bil-kbir lillpubbliku Britanniku meta
g[eleb lil Novak Djokovic 75, 7-5, biex issa jer;a’ jisfida lil Roger Federer. Se jkunu Serena Williams u Maria Sharapova l-finalisti tal-kompetizzjoni tat-tennis tan-nisa. L-Amerikana li qed tfittex l-ewwel midalja olimpika tag[ha g[addiet fa/ilment wara li reb[et issemifinali kontra n-numru wie[ed tad-dinja Viktoria Azarenka 6-1, 6-2. Anki Maria Sharapova kellha reb[a fa/li fis-semifinali fl-ewwel esperjenza olimpika tag[ha. Hi g[elbet lir-Russa Maria Kirilenko 6-3, 6-3.
Min qed jirba[ il-midalji Nazzjon
1. Stati Uniti 2. ?ina 3. Korea t’Isfel 4. Gran Bittanja 5. Franza 6. :ermanja 7. Italja 8. Korea ta’ Fuq 9. Kazakstan 10. Russja
D
21 20 9 8 8 5 4 4 4 3
F
B
2 6 5 9 5 0 0 12
5 8 6 6 3
10 12 13 9
1
0 8
T
43 43 16 22 19 20 13 5 4 23
Ri]ultati Basketball
Angola v Kroazja Russja v Awstralja Bra]il v Kanada Turkija v ?ina Franza v Renju Unit Field Hockey
Awstralja v Ar;entina Olanda v New Zealand :ermanja v Indonesja Renju Unit v Pakistan Afrika t’Isfel v Spanja Handball
Angola v Renju Unit Korea ta’ Fuq v Franza Kroazja v Montenegro Russja v Bra]il Spanja v }vezja -
Futbol tan nisa
}vezja v Franza Stati Uniti v New Zealand Bra]il v :appun Renju Unit v Kanada Volleyball
Bra]il v ?ina :appun v Russja Turkiaj v Korea ta’ Fuq Renju Unit v Rep. Dom. Waterpolo
Spanja v Ungerija Russja v Awstralja Renju Unit v Italja ?ina v Stati Uniti
56-75 66-70 73-79 82-55 80-77 2-2 5-1 5-2 4-1 2-3 31-25 21-24 27-26 31-27 25-24 1-2 2-0 0-2 0-2
3-2 1-3 3-2 0-3 13-11 8-11 5-10 6-7
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
30 Sport ATLETIKA
Wirja po]ittiva ta’ Diane Borg
L-atleta Maltija Diane Borg kellha wirja po]ittiva lbiera[ hekk kif din g[addiet g[all-heats tal-ewwel rawnd ta’ kwalifikazzjoni u minkejja li spi//at fl-a[[ar post, din tejbet il-[in li kienet g[amlet filg[odu kif ukoll irre;istrat l-aqwa [in personali g[al din is-sena. Borg, wara li g[addiet millheats tal-preliminari, fl-ewwel rawnd ;abet [in ta’ 11.92’ filwaqt li l-a[jar [in tag[ha din is-sena kien dak ta’ 11.95’. Irrekord nazzjonali, li hu ta’ Borg stess, hu dak ta’ 11.89’ . Borg bdiet l-ewwel rawnd fittielet lane u l-heat tal-ewwel rawnd intreb[et minn Jeter Carmelita tal-Istati Uniti. Kontra Borg, fl-ewwel rawnd kien hemm jikkompetu Yuliya Balykina tal-Belarus, Marta Jeschke tal-Polonja, Olga Bludova tal-Kazakstan, Shenqiue Ferguson tal-Bahamas, Olga Belkina tar-Russja u Anyika Onoura tar-Renju Unit.
Diane Borg kienet g[addiet g[all-ewwel rawnd wara li firrawnd preliminari spi//at fittielet post fit-tieni heat minn erbg[a. Borg irre;istrat [in ta’ 12-il sekonda u dan fisser li minkejja li jkunu l-ewwel tnejn fil-heat li jg[addu g[ar-rawnd li jmiss, din g[addiet g[ax kellha d-disa’ l-a[jar [in fl-overall minn 10. Il-heat reb[tiha Delphine Atangana tal-Kamerun li g[amlet [in ta’ 11.71’ filwaqt li fit-tieni post spi//at Kaina Martinez talBelize. Kontra Borg kien hemm jikkompetu wkoll Nafissa Souleymane tan-Ni;er, Asenate Manoa tat-Tuvalu, Ftima Dahman tal-Yemen, Salah AlHabsi tal-Oman u Cristina llovera tal-Andorra. Muscat, fl-2011, reb[et ilmedalja tad-deheb fil-Log[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar u b[alissa wie[ed jista’ jg[id li din l-atleta tinsab fil-massimu tal-karriera tag[ha.
L-atleta Maltija Diane Borg waqt il-heats tar-rawnd preliminari li saru filg[odu (Ritratt> Paul Zammit Cutajar)
SPARAR
L-ewwel medalja tad-deheb g[all-Belarus
G{AWM
Muscat tispi//a fir-raba’ post L-g[awwiema Nikky Muscat (fir-ritratt) spi//at firraba’ post waqt il-heats tal50m fresstyle u b’hekk ma g[addiex g[ar-rawnd li jmiss. Muscat, ta’ min jinnota li Muscat kienet ilha xhur tit[arre; g[at-tellieqa tal100m u kien biss f’:unju meta [adet l-a[bar li t-tellieqa ;iet mibdula g[all-50m. Muscat ikkompetiet fil-[ames heat minn 10 u bdiet mis-sitt lane u din g[amlet [in ta’ 27.22 sekonda. Dan il-[in hu nofs sekonda aktar mill-aqwa [in li qatt irre;istrat, li fil-fatt
hu rekord nazzjonali. Il-heat reb[itha Ruta Meilutyte talLitwanja li g[elbet l-isfida ta’ Gabriella Nikitina tal-Latvja. Fit-tielet post, qabel Muscat spi//at Chinyere Pigot tasSurniam. Flimkien ma’ Muscat kien hemm jikkompetu wkoll Faye Sultan tal-Kuwajt, Jessica Vieira tal-Mo]ambique, Talita Baqlah tal-:ordan u Jamila Lunkuse tal-Uganda. Muscat kisret kull rekord nazzjonali f’dawn i]-]ew; kategoriji waqt il-laqg[at lokali.
Fil-qosor
Tsikhan esklu] mit-tim L-atleta mill-Belarus, Ivan Tsikhan mhux se jie[u sehem flOlimpjadi wara li l-IAAF talbet lill-Kumitat Olimpiku talBelarus biex ma jinkludix lil Tsikhan min[abba li dan, erba’ snin ilu kien instab po]ittiv u l-medalja tal-bron] li kien reba[ kienet ittie[ditlu. Barra minn hekk, Tsikhan u sie[bu Vadim Devyatovskiy kienu reb[u l-medalja tal-fidda f’Beijing u anke din kienet ;iet irtirata. Tsikhan kien reba[ id-dritt li jie[u sehem fl-Olimpjadi wara li kien reba[ appell quddiem is-CAS.
Sergei Martynov reba[ lewwel medalja tad-deheb g[all-Belarus hekk kif dan reba[ il-kategorija tal-prone rifle tal-50m u waqqaf rekord mondjali. Ir-reb[a li kiseb Martynov kienet wa[da rilettivament fa/li u dan g[eleb l-isfida talBel;jan Lionel Cox li spi//a t-tieni u ta’ Rajmond Debevee tal-iSlovenja. Martynov ;ab total ta’ 705.5 punt filwaqt li Cox ;ab 701.2 punt. L-iSloven Debevee ;ab 701 punt. Irrekord mondjali pre/edenti kien f’idejn il-:ermani] Christian Klees li, fl-1996 kien ;ab total ta’ 704.8 punt. Maartynov kien reba[ ilmedalja tal-bron] kemm waqt l-Olimpjadi ta’ Sydney kif ukoll waqt l-Olimpjadi ta’ Ateni u ma kienx [a sehem f’dawk ta’ Beijing.
ATLETIKA
Illum fl-azzjoni Rachid Chouhal Illum fil-11am, l-atleta Malti Rachid Chouhal se jie[u sehem fil-heats tal-100m. Latleta veteran, li g[andu 37 sena b[al donna re;a’ sab ilforma tieg[u hekk kif matul din is-sena kellu wirjiet u [inijiet mill-aqwa fil-laqg[at li saru fil-Marsa. L-atleta Malti se jibda mit-tieni lane fir-raba’ heat minn total ta’ erbg[a. Flimkien ma’ Chouhal, li se jkun fl-ewwel lane, se jkun
hemm jikkompetu Gerard Kobeane tal-Burundi, Patrick Tuara minn Cook Island, Tilak Ram Tharu tan-Nepal, Carl Williams Courtney millVirgin Islands, Nooa Takooa mill-Kirgistan), Fabrice Coiffic tal-Maurtitius u Massoud Azizi talAfghanistan. Chouhal, matul is-sena kiser anke r-rekord nazzjonali tal-veterani meta rre;istra [in ta’ 10.83 sekondi.
Pupo jeg[leb lil Kumar
Leuris Pupo minn Kuba g[eleb l-isfida tal-Indjan Vijay Kumar biex reba[ ilmedalja tad-deheb filkategorija tal-fire pistol tal25m. Pupo, li g[andu 25 sena, laqat 35 minn 40 target filwaqt li Kumar laqat [amsa inqas. Fit-tielet post spi//a /-?ini] Feng Ding li laqat 27 target. Ir-Russu Alexei Klimov iddi]appunta bil-kbir hekk kif kien eliminat mir-rawnd finali. Kumar kien ferm sportiv u laqnas biss fera[ meta reba[ u mar jie[u b’idejn lavversarji tieg[u.
L-atleta Malti Rachid Chouchal bil-medalja tad-deheb li kien reba[ waqt il-Log[ob tal-Pajji]i ]-}g[ar sena ilu f’Liechtenstein
IN-NAZZJON Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
Sport 31 JUDO
Deheb g[al Riner Teddy u Idalys Ortiz
Il-Fran/i] Riner Teddy u Idalys Ortiz ta’ Kuba reb[u l-midalja tad-deheb fil-kategoriji rispettivi tag[hom. Biex reba[ il-midalja taddeheb tal-kategorija tal100kg, Teddy, fil-finali, g[eleb lil Alexander
Mikhaylin. Andreas Toelzer tal:ermanja reba[ il-midalja tal-bron] filwaqt li lBra]iljan Rafael Silva reba[ il-midalja l-o[ra tal-bron]. Intant, Idalys Ortiz weqqet sorpri]a u g[elbet
lill-favorita Mika Sugimoto fil-finali tal-kategorija tas78kg. Karina Bryant tar-Renju Unit reb[et il-midalja talbron] filwaqt li Tong Wen ta/-?ina reb[et il-midalja lo[ra tal-bron].
Riner Teddy ta’ Franza bil-midalja tad-deheb
Valletta jirb[u l-BOV Super Cup b’wirja konvin/enti minn Cristian Muscat
BOV SUPER CUP
3
VALLETTA (3)
M. Bartolo, R. Briffa, I. Azzopardi, S. Borg, R. Barreto Da Rocha, J. Gabriel Da Silva, W. Barbosa, M. Mifsud, L. Da Silva Almeida, D. Falzon, R. Fenech Sostituzzjonijiet - K. Sammut flok I. Azzopardi 64 min. I. Zammit flok L. Da Silva Almeida 84 min., E. Agius flok J. Gabriel Da Silva 84 min.
HIBERNIANS (1)
1
M. Muscat, A. Pulis, R. Camilleri, R. Soares, M. Dias, A. Cohen, B. Kristensen, E. Herrera, J. Vandelannoite, J. Lima, J. Nwoba Sostituzzjonijiet - S. Pisani flok A. Pulis 46 min., A. M. Ribeiro flok M. Dias 72 min., J. Bezzina flok J. Nwoba 75 min.
Imwissija - M. Dias 15 min (H)., W. Barbosa 37 min., I. Azzopardi 51 min. (V) Skurjaw - M. Mifsud 25 min., L. Da Silva Almeida 31 min., D. Falzon 35 min. (V), J. Lima 45 min. (H) Referee - Paul Caruana In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - R. Briffa (V)
Valletta reb[u l-BOV Super Cup meta b’wirja konvin/enti spe/jalment fl-ewwel taqsima fejn skorjaw 3 gowls g[elbu lir-rivali Hibernians bl-iskor ta’ 3-1. Tajjeb ng[idu li l-gowls f’din il-log[ba ;ew skorjati fl-1 taqsima waqt li din kienet it-3 Super Cup konsekuttiva mirbu[a minn Valletta. Valletta kellhom nieqsa lil Jonathan Caruana u lil Denni Rocha Dos Santos min[abba li kienu mwe;;a’ waqt li g[alihom iddebutta l-istriker ;did Braziljan Leandro Almeida li wkoll irnexxielu jsib ix-xibka fil-31 minuta. Min-na[a l-o[ra Hibernians kellhom lil Jonathan Pearson, Jean Paul Farrugia u Clayton Failla neqsin. Wara 8 minuti minn Korner ta’ Jackson Lima, il-goalkeeper ta’ Valletta Bartolo ppan/ja qasir, da[al Rodolfo Soares i]da dan ra x-xutt tieg[u jg[addi barra. Fit-12–il minuta Ryan Fenech kellu x-xutt tieg[u minn barra l-kaxxa jg[addi g[oli. Fil-25 minuta Valletta fet[u l-iskor meta l-captain Roderick Briffa g[adda tajjeb lejn MICHAEL MIFSUD li minn po]izzjoni angulata g[eleb lil Mario Muscat bil-ballun jispi//a fil-lemin tax-xibka. Sitt minuti wara Valletta rduppjaw l-iskor meta Michael
Mifsud g[adda lejn id-debutant LEANDRO DA SILVA ALMEIDA li venven xutt fillasta li ma ta l-ebda /ans lillgoalkeeper ta’ Hibernians Mario Muscat. Fil-35 minuta Roderick Briffa g[adda lejn Falzon, Mario Muscat [are; biex jag[laq il-lasti i]da DYSON FALZON qabbe] il-ballun minn fuqu biex g[amel l-iskor 3-0 favur Valletta. Fl-40 minuta Dyson Falzon ta kross mixxellug, il-ballun spi//a f’saqajn Michael Mifsud li i]da ma ]ammx il-ballun tajjeb u meta kien ]bilancjat tefa’ l-ballun barra. Meta konna qed nistennew it-tisfira tar-referee Paul Caruana g[al tmiem l-ewwel taqsima, Hibernians naqqsu lmar;ni tal-iskor biex re;g[u fet[u l-loghba permezz ta’ xutt mid-distanza ta’ JACKSON LIMA. Hibernians [ar;u fuq loffensiva fil-ftu[ tat-2 taqsima u fil-51 minuta freekick ta’ Andrew Cohen ;ie ddevjat bir-ras minn plejer Belti bilballun ji;i mxellef f’korner b’mod spettakolari mill-goalkeeper Belti Manuel Bartolo. Fis-60 minuta William Barbosa g[ad-da l-ballun lejn il-captain tat-tim nazzjonali Michael Mifsud, dan avvanza fil-kaxxa i]da ra x-xutt tieg[u
Mario Muscat kompletament meg[lub mix-xutt bomba tal-Bra]iljan debuttant ta’ Valletta Leandro Da Silva Almeida li skorja t-tieni goal ta’ Valletta (Ritratt> Martin Agius)
ji;i mxellef f’korner mill-goalkeeper Muscat. Fit-72 minuta freekick insidju] ta’ Barbosa g[adda ftit barra mil - lasti difi]i minn
Mario Muscat . Fit - 80 min uta minn kross ta ’ Steve Pisani, ikkonnettja tajjeb is - sostitut Anderson Mendes Ribeiro li f’din il-
log[ba kien qed jiddebutta ma’ Hibernians i]da huwa kien sfortunat meta ra t-tentattiv tieg[u minn daqqa ta’ ras ja[bat mal-wieqfa.
WATERPOLO
Neptunes jitilg[u fit-tieni post minn Stewart Said
Sirens Ritter Sport.........13 Neptunes Emirates.........20 (3-3),(4-7),(4-7),(2-3)
Neptunes Emirates telg[u fit-tieni post meta b’wirja konvin/enti g[elbu lil Sirens Ritter Sport 20-13. B’din irreb[a Neptunes issa jinsabu punt biss wara Sliema filwaqt li qeg[din ]ew; punti fuq San :iljan. Minn na[a tag[hom Sirens issa nqatg[u matematikament mit-ti;rija g[al play-offs fejn issa jinsabu seba’ punti ta[t it-tielet klassifika ta’ San :iljan bluniku motiv li g[andhom ikun li jispi//aw fir-raba’ post. G[at-tieni partita konsekutiva g[al Neptunes beda fil-lasta Ryan Sciortino filwaqt li spikka g[alihom
Tomas Molnar li skorja Klassifika Premier tmien gowls. L R D T F K Pt L-ewwel sessjoni kienet Sliema 5 4 0 1 56 42 15 bilan/jata fejn spi//at 3-3 Neptunes 5 3 0 2 73 54 14 San :iljan 5 3 1 1 60 57 12 b’Sirens jirnexxilhom Sirens 6 1 1 4 66 81 5 jikkontrollaw lil Neptunes. Exiles 5 0 2 3 45 66 2 It-tim tal-Balluta sab il1st Div forma tal-gowls fit-tieni L R D T F K Pt sessjoni meta irnexxilu jifta[ Marsascala 5 4 0 1 70 48 17 6 4 0 2 90 78 14 vanta;; ta’ tliet gowls g[al Valletta Otters 5 2 0 3 61 67 9 10-7. Neptunes g[amlu /ert Ta’ Xbiex 6 1 0 5 62 90 4 mill-partita meta reb[u ssessjoni bi skor identiku C. Zammit (1), C. Spiteri b[as-sessjoni pre/edenti DeBarro, D. Zammit (2), L. Caruana biex fet[u vanta;; ta’ sitt Neptunes: R. Sciortino, N. gowls biex l-a[[ar sessjoni Lanzon (2), E. Aquilina, M. kienet biss formalità Stellini (2), G. Pace, A. Ciric, b’Neptunes finalment reb[u S. Camilleri (6), J. Camilleri, B. 20-13. Lanzon, S. Gravina (1), I. Sirens: A. Grech, A. Attard, Bugeja, T. Molnar (8), C. A. Sammut, N. Grixti, A. Mercieca (1) Babay (2), C. Kiss (4), J. Borg Referees: Ivan Sciriha, Fabio
(4), D. Cutajar, A. Zarb Cousin,
Ricciotti
Is-Sibt, 4 ta’ Awwissu, 2012
32 Lokali
L-atleta Maltija Diane Borg (lemin) waqt it-tellieqa tal-mitt metru tan-nisa, li wasslitha biex ikkwalifikat g[at-tieni round hekk kif ikkompetiet mal-aqwa atleti tad-dinja. IN-NAZZJON tkellem ma’ Diane Borg e]att wara din it-tellieqa u hi esprimiet is-sodisfazzjon tag[ha g[al dan ir-ri]ultat hekk presti;ju] (Ritratt> Reuters)
}ew; spe/jalisti tat-tfal ifa[[ru l-li;i tal-IVF minn Charles Muscat
Fil-jiem li g[addew ilGvern ippubbika l-Abbozz ta’ Li;i li jirregola t-tnissil meg[jun mix-xjenza, jew a[jar, l-IVF. Dan l-Abbozz ta’ Li;i jag[ti opportunità ;dida lil koppji li jkunu jixtiequ ttfal filwaqt li hu bba]at fuq ilprin/ipju tal-[arsien tal-[ajja tal-embrijuni u tal-omm. F’kummenti lil IN-NAZZJON, Dr Joe Mizzi u l-Professur Simon Attard Montalto, ]ewg spe/jalisti tat-tfal, jag[tu rra;unijiet g[aliex iqisu din illi;i b[ala po]ittiva [afna. Il-Pedjatra Joe Mizzi qal li li;i tillimita n-numru ta’
embrijuni li jkunu trasferiti flutru g[al tnejn. Hu qal li b[ala tabib tat-tfal dan hu punt po]ittiv [afna u jsegwi dak li qed ji;ri fid-dinja kollha. Mill-esperjenza, anke f’pajji]na, u mill-istatistika internazzjonali, hu mag[ruf li meta mara tkun tqila bi tliet trabi jew erbg[a, dawn g[andhom riskju g[oli [afna, kemm ta’ mewt kif ukoll ta’ di]abbiltà. G[alhekk, dwar dan, l-Abbozz ta’ Li;i ppre]entat hu po]ittiv [afna. Dr Joe Mizzi kompla li mill-aspett etiku, il-li;i kienet ispirata mill-prin/ipju tal-
[arsien u tar-rispett tal-[ajja umana u kien g[alhekk li ;ie pprojbit l-iffri]ar talembrijuni. G[al dan kien hemm prezz x’wie[ed i[allas min[abba li l-pro/edura hi inqas effettiva. G[alhekk wie[ed jittama li bil-progress fix-xjenza tal-iffri]ar tal-bajd, il-prospetti ta’ koppji li jixtiequ tarbija jitjiebu wkoll. Hu qal li fl-a[[ar 20 sena lIVF kienet ipprattikata f’Malta imma ma kinitx regolata u g[alhekk il-fatt li se jkun hemm li;i li tirregola dan il-qasam hi [a;a tajba [afna. Jekk wara din il-li;i l-IVF
media•link COMMUNICATIONS
issir parti mis-Servizz Nazzjonali tas-Sa[[a, allura se tkun qed ting[ata opportunità lil koppji bi problema ta’ infertilità li s’issa ma setg[ux jaffordjaw it-trattament, li jiswa [afna flus jekk isir b’mod privat, biex ukoll ikollhom tama ;dida li jkollhom tarbija. Min-na[a tieg[u, ilProfessur Simon Attard Montalto qal li hu fatt mag[ruf li meta jkun hemm ka]i ta’ tqala bi tliet trabi jew erbg[a, ir-riskji g[at-trabi huma kbar [afna, [afna aktar milli jekk ikun hemm tewmin.
G[alhekk ilu jin[ass il-b]onn li jkun hemm li;i li tirregola u ]]omm limitu ta’ kemm ikun hemm embrijuni fil-;uf, b’massimu ta’ tnejn. Hu qal li g[alhekk il-li;i kif inhi proposta hi tajba [afna g[ax tirrifletti dak li wie[ed ilu jistenna. Il-Professur Simon Attard Montalto qal li li;i l-ewwel nett qed tirrispetta lit-trabi u fl-istess waqt lill-mara wkoll. Hu qal li l-g[a]la li koppja jkollha t-tfal permezz tasservizz tal-IVF li se jibda joffri l-Gvern fl-Isptar Mater Dei hi xi [a;a sabi[a u tajba.