www.media.link.com.mt
Numru 13,205
€0.55
L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Fost l-aqwa [ames destinazzjonijiet g[as-superyachts fil-Mediterran
Is-sit elettroniku superyachts.com fisser il-Port il-Kbir b[ala l-iktar port maestu] fil-Mediterran, bl-ilmijiet ka[lani tieg[u u bis-swar medjevali li jdawruh – sfond u xenarju mill-aqwa g[as-sidien tas-superyachts. (Ritratt> Michael Ellul) Storja f’pa;na 3
}volta fil-ka] tal-qtil tal-immigrant mill-Mali
Fil-kumpilazzjoni tal-ka] dwar ilqtil tal-immigrant mill-Mali, Abdalla Mohammed, ilbiera[ se[[et ]volta interessanti fil-Qorti, meta waqt li lAvukat Joe Giglio kien qed jistaqsi domandi lill-Ispettur Anthony Cachia, irri]ulta li l-uffi/jal ta’ Detenzjoni Mark Cuschieri kien qal li kien sema’ lis-Sur;ent Mark Anthony Dimech, mixli flimkien ma’ Gunner Clive Cuschieri bil-qtil volontarju ta’ Abdalla, jg[id li anke hu kien ta daqqtejn lill-immigrant illegali. L-Avukat Joseph Giglio li qed jidher g[as-Sur;ent Mark Anthony Dimech, qal li jekk dan kien il-ka], lIspettur Cachia messu xehed dan ilfatt waqt il-provi u meta kien qed ji;i ffa//jat mill-kontroe]ami li kien qed jag[millu hu. G[aldaqstant min[abba f’din li]volta, l-Avukat Giglio talab biex jing[ata kopja tat-transkrizzjoni talistqarrija ta’ Mark Cuschieri biex ikun jista’ jivverifika dan kollu. Rapport f’pa;na 4
Esperjenza ma;ika G[axar pazjenti jibdew [ajja ;dida wara intervent innovattiv fl-Isptar Mater Dei “Ma;iku” – hekk iddeskriva lesperjenza tieg[u fl-Isptar Mater Dei Anthony Borg, li kien wie[ed millewwel [ames pazjenti li g[amlu lintervent mediku mag[ruf b[ala Deep Brain Stimulation, u li jinvolvi ttqeg[id ta’ elettrodi fil-mo[[ li jg[inu lill-pazjent biex ikun jista’ jer;a’ jirkupra l-kontroll tal-movimenti u lmobilità tieg[u din il-pro/edura ssena li g[addiet. Meta tkellem dwar l-esperjenza tieg[u ta’ din il-pro/edura medika innovattiva li qed issir fl-Isptar Mater Dei, Anthony Borg qal li permezz tad-Deep Brain Stimulation hu re;a’ twieled mill-;did u ddeskriva lesperjenza b[ala wa[da inkredibbli. Hu qal li ;ie stabbilit li kellu lParkinsons meta kellu 40 sena u fi ]mien 10 snin il-marda kienet [akmitu, b’ri]ultat li kien limitat [afna fil-movimenti tieg[u. I]da l-fatt li seta’ jimxi u jikkontrolla anke lmovimenti tieg[u mill-;did, feta[lu bieb ie[or g[all-[ajja ;dida. Hu qal li
fl-Isptar Mater Dei, kemm il-kirurgu Ludvic Zrinzo u anke l-konsulent Josanne Aquilina ltaqg[u mieg[u kemm-il darba sabiex jispjegawlu e]att x’se ji;ri waqt l-intervent.
Bidla radikali fil-kwalità ta’ [ajjithom grazzi g[al diversi interventi innovattivi li qed isiru f’Mater Dei Matul dawn l-a[[ar erba’ snin diversi pazjenti gawdew minn bidla radikali fil-kwalità ta’ [ajjithom grazzi g[al diversi interventi innovattivi li qed isiru fl-Isptar Mater Dei. Wie[ed minn dawn l-interventi hum dak li jissejja[ Deep Brain Stimulation li jinvolvi t-tqeg[id ta’ elettrodi fil-mo[[
200 kaxxa sigaretti
Spanja
Inter/ettata attività fuq il-ba[ar fuq suspett ta’ attività illegali. Ikkonfiskata kunsinna ta’ madwar 200 kaxxa sigaretti
Nirien kontinwi [olqu di]astru ekolo;iku fil-G]ejjer Kanarji
Ara pa;na 3
Ara pa;na 15
li jg[inu lill-pazjent biex ikun jista’ jer;a’ jirkupra l-kontroll talmovimenti u l-mobilità tieg[u. Il-Ministru g[as-Sa[[a, l-Anzjani u Kura fil-Komunità, Joe Cassar, qal li dan kien pro;ett ;did u ambizzju] filqasam tan-Newrolo;ija u nNewrokirur;ija. Il-[idma fuq il-pro;ett inbdiet sentejn ilu u s-servizz beda ji;i offrut mill-Isptar Mater Dei mis-sena li g[addiet. Il-Ministru Cassar qal li dan kien pass importanti [afna fil-qasam tal-kura tas-sa[[a ta’ pajji]na, u l-fatt li l-kirurgu hu Malti, ikompli j]id mal-pre;ju tas-servizz li, b[allkumplament tas-servizzi, ji;i offrut b’xejn g[all-benefi//ju tal-pazjent. Deep Brain Stimulation hu intervent kirur;iku spe/jalizzat u jinvolvi g[add kbir ta’ professjonisti tassa[[a. Is-sena li g[addiet saru lewwel [ames operazzjonijiet, u sa issa din is-sena saru [amsa o[ra, filwaqt li l-;img[a d-die[la [ames g[al pa;na 5
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Lokali 5
Bidla radikali fil-kwalità tal-[ajja tal-pazjent minn pa;na 1
pazjenti o[ra se ji;u operati. Ir-ri/erka turi li g[allpopolazzjoni ta’ pajji]na, ikun hemm b]onn ta’ bejn [ames u g[axar operazzjonijiet fissena. Il-Ministru Joe Cassar qal li dan l-intervent iwassal biex il-[ajja tal-pazjent tinbidel radikalment, u [afna drabi ti;i deskritta mill-pazjent stess b[ala [ajja ;dida. Il-Ministru Cassar qal li l-fatt li sar ftehim biex il-kirurgu Ludvic Zrinzo, qieg[ed ji;i hawn Malta, ifisser li ji;i evitat ilb]onn li l-pazjent isiefer, u naturalment dan i;ib mieg[u vanta;;i kbar g[all-pazjent u l-familjari tieg[u. Il-kirurgu Zrinzo hu konsulent newrokirurgu spe/jalizzat fid-Deep Brain Stimulation li ja[dem inNational Hospital for Neurology and Neurosurgery, f’Londra. Il-kirurgu Ludvic Zrinzo qal li fil-qalba tal-[idma li ssir minn tim multidixxiplinarju hemm ilpazjent u r-rieda li ting[ata lpossibbiltà li wie[ed jg[ix [ajja ta’ kwalità a[jar. Hu qal li dan l-intervent, g[alkemm jaffettwa lill-pazjent b’mod dirett, jaffettwa wkoll ilfamiljari tal-pazjent li [afna drabi jkunu qed ibatu flimkien mal-pazjent. Waqt li spjega l-pro/edura, il-kirurgu Zrinzo qal li dDeep Brain Stimulation tista’ ssir kemm bil-pazjent rieqed imma anke bil-pazjent imqajjem. Filwaqt li meta lpazjent ikun imqajjem, ilkirurgu jkun jista’ jara leffetti tal-operazzjoni minnufih, l-esperjenza taf tkun wa[da diffi/li g[allpazjent.
Il-kirurgu Ludvic Zrinzo (li fir-ritratt jidher fuq ix-xellug), flimkien mal-pazjent Anthony Borg li kien wie[ed mill-ewwel [ames pazjenti li g[amlu l-intervent mediku mag[ruf b[ala Deep Brain Stimulation (Ritratt> Michael Ellul)
Kien g[alhekk li l-kirurgu Zrinzo stess iffoka fuq ri/erka bl-iskop li jsib metodi kif din il-pro/edura ssir bil-pazjent rieqed, kif fil-fatt illum qed isir, grazzi g[all-u]u tal-MRI li jag[ti indikazzjoni pjuttost /ara tas-su//ess taloperazzjoni. Il-pro/edura kollha, li normalment tie[u madwar
tmien sig[at, tibda bit-tqeg[id ta’ apparat ma’ ras il-pazjent, liema apparat jg[in lillkirurgu jorjenta ru[u bi pre/i]joni mal-mo[[ talpazjent. Wara dan, isir MRI, u mbag[ad l-operazzjoni nnifisha. Hu rringrazzja lillprofessjonisti kollha li jiffurmaw parti mit-tim li flimkien jag[mlu din il-
pro/edura. Il-konsulent newrolo;ista tal-Isptar Mater Dei, Josanne Aquilina, qalet li mhux kull min g[andu il-Parkinsons, jew xi mard li jaffettwa lmoviment, jista’ jag[mel dan l-intervent. Dan min[abba lfatt li fil-ma;;oranza talka]ijiet il-medi/ini li hawn ikunu di;à qed jg[inu lill-
pazjent. I]da meta dan ma jse[[x, ti;i kkunsidrata dDeep Brain Stimulation. Hi qalet li jsiru e]amijiet medi/i fuq il-pazjent sabiex ji;i stabbilit li sa[[et il-pazjent tippermetti l-intervent u wara jsiru wkoll sessjonijiet ta’ psikjatrija sabiex il-pazjent ikun kemm jista’ jkun ippreparat anke mentalment.
}viluppi biex il-kimoterapija tibda ting[ata f’G[awdex L-Isptar :enerali ta’ G[awdex mistenni jibda joffri s-servizz talkimoterapija fix-xhur li ;ejjin hekk kif wara intervent tal-Prim Ministru bdew laqg[at li se jwasslu biex dan is-servizz jibda jing[ata f’dan l-isptar. Dan qalu l-President tal-MUMN, Paul Pace, f’konferenza tal-a[barijiet li matulha ppre]enta l-proposti li g[addiet il-Union lill-partiti politi/i biex ji;u inklu]i fil-programmi elettorali tag[hom g[all-elezzjoni ;enerali li jmiss. Filwaqt li rringrazzja lill-Prim Ministru tal-intervent tieg[u, Paul
Pace sa[aq li dan il-pass, li kien possibbli wkoll wara kampanja talMUMN, se jwassal biex titnaqqas ittbatija ta’ pazjenti G[awdxin li kien qed ikollhom jaqsmu lejn Malta biex jir/ievu dan it-trattament delikat u wara jer;g[u jirritornaw lura G[awdex kull darba. Meta tkellmet dwar il-proposti elettorali tag[ha, l-MUMN spjegat li minkejja x-xoghol li sar g[ad hemm b]onn ta’ aktar investiment flinfrastruttura tal-Isptar :enerali ta’ G[awdex u l-Isptar Monte Carmeli biex dawn ukoll isiru state of the art.
Paul Pace appella wkoll biex tidda[[al aktar le;islazzjoni biex ji;u salvagwardjati bl-a[jar mod possibbli d-drittijiet tal-pazjent, inklu] id-dritt li jara l-file mediku tieg[u, li jitlob opinjoni sekondarja u li jkun jista’ jressaq l-ilmenti tieg[u quddiem bord indipendenti. Hu tkellem ukoll dwar il-problema tal-waiting lists biex pazjent ikun invistat minn spe/jalista u l-b]onn li kul[add ikun responsabbli ta’ xog[lu. Paul Pace sa[aq li permezz ta’ aktar investiment fil-kura fil-
komunità, inqas persuni jkollhom b]onn ju]aw l-Isptar Mater Dei g[all[ti;iet medi/i tag[hom, filwaqt li wissa li skont statistika tal-NSO sassena 2025 se jkun hemm b]onn mas7,000 sodda ;dida g[al persuni anzjani. Appella lill-Gvern biex ikompli jinvesti fl-edukazzjoni tal-infermieri u j[allihom jibdew jamministraw medi/ina li normalment ting[ata minn tabib, filwaqt li appella g[allbini ta’ sptar ;did ta’ 500 sodda g[al kura ta’ mard li ma jdumx biex jitfejjaq.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
2 Lokali Super 5 In-numri tas-Super Five li telg[u lbiera[ huma 1, 17, 41, 30 u 2. {add ma qata’ l-[ames numri. 14 qatg[u erba’ numri u reb[u €3,396.61 kull wie[ed, filwaqt li 1,143 qatg[u tliet numri u reb[u €48.54 kull wie[ed. Il-premju li jmiss mhux se jkun inqas minn €230,000.
Spi]eriji li jift[u llum VALLETTA: Empire Pharmacy, 77 Triq it-Teatru l-Antik; ILMARSA: San Raffaele Pharmacy, 247 Triq {al Qormi; {AL QORMI: St. George’s Pharmacy, 21 Triq il-Kbira; BIRKIRKARA: Pharmaplus, Triq Ganu; TAL-PIETA` : St. Anthony Pharmacy, 56 Triq San :u]epp; SWIEQI: Penny Lane Pharmacy, Triq is-Sejjie[; TAS-SLIEMA: Stella Maris Pharmacy, 34 Triq Milner; IKLIN: IlMehriez Pharmacy, 4 Triq Giovanni Curmi; L-IM:ARR: St. Mary
Pharmacy – Mgarr Dispensing Chemists, 13A, Triq Sir Harry Luke; SAN PAWL IL-BA{AR: Parkes Pharmacy, 582 Triq San Pawl; PAOLA: Fleming Pharmacy, 65 Triq {a]-}abbar; IL-KALKARA: Kalkara Pharmacy, 8 Misra[ l-Ar/isqof Gonzi; {A}-}ABBAR: Felice Dispensary, 95 Triq is-Santwarju; I}-}EJTUN: Gerada Pharmacy, 46 Triq Mater Boni Consigli; IMQABBA: Mqabba Central Pharmacy, 5 Triq Santa Katerina; {A}-}EBBU:: Plaza Pharmacy, 86 Triq il-Kbira; {AD-DINGLI: Santa Marija Pharmacy, Misra[ Fren/ Abela; VICTORIA: Batu Pharmacy, 38 Triq Palma; G{AJNSIELEM: G[ajnsielem Pharmacy, Pjazza Indipendenza.
Niket
Malta destinazzjoni mill-aqwa g[as-superyachts Il-kumpanija ta’ fama mondjali tas-Superyachts Y.CO, ikklassifikat lil Malta fost l-aqwa [ames destinazzjonijiet g[assuperyachts fil-Mediterran. Dan i/-/ertifikat millaqwa g[al Malta ng[ata f’artiklu li kien ippubblikat nhar it-Tnejn li g[adda, fuq is-sit superyachts.com u li fih deher ukoll ritratt millisba[ tal-Yacht Marina talBirgu. L-awtur ta’ dan lartiklu, Tristan Rutherford, meqjus b[ala espert f’dak li g[andu x’jaqsam maddestinazzjonijiet g[assuperyachts, qabbel lil Malta mal-bliet mag[rufa ta’ Venezja u Cádiz, u qal li pajji]na hu mimli bl-isba[ palazzi. Fi kliem Rutherford, ilPort il-Kbir hu l-iktar port maestu] fil-Mediterran, blilmijiet ka[lani tieg[u u bisswar medjevali li jdawruh. Skont Rutherford, is-settur turistiku f’Malta mexa ’l quddiem u l-kapitali tal-belt Valletta, li hi rikonoxxuta mill-UNESCO b[ala wirt dinji, hi konferma ta’ dan.
?ertifikat mill-aqwa g[al pajji]na fuq sit daqstant popolari mat-turisti u d-dilettanti tal-yachting Rutherford iddeskriva lil kapitali ta’ pajji]na b[ala belt mibnija fil-franka, m]ejna bid-dwieli u mimlija spazji miftu[a, inklu] bars u ristoranti, li ]gur ikomplu jtejbu l-esperjenza ta’ min i]urha. Kellu wkoll kliem ta’ tif[ir g[al Konkatidral ta’ San :wann, li ddeskrivih b[ala opra ta’ arti mill-ifjen, imsebba[ b’g[add ta’ [idmiet tal-pittur u artist mag[ruf Caravaggio. L-istess jista’ jing[ad g[all-kummenti tieg[u dwar il-belt qadima tal-Birgu, li kif spjega Rutherford, g[addiet minn pro;ett ta’ tisbi[ u ti;did biex issa tista’ tilqa’ fil-marina tag[ha superyachts kbar sa 100 metru. G[alkemm ilbelt hi wa[da storika, itturist li j]ur il-belt Vittoriosa, sostna
Rutherford, toffri wkoll g[add sabi[ ta’ ristoranti Mediterranji u postijiet o[ra ta’ divertiment. Il-g]ira ta’ G[awdex ;ibdet ukoll l-attenzjoni ta’ Rutherford, li ddeskriva lil din il-g]ira fit-Tramuntana ta’ Malta b[ala wa[da mi]g[uda bil-bajjiet, li tie[u lil vi]itatur fi ]mien ie[or. Fi kliem Rutherford, ix-xtut G[awdxin joffru lit-turist esperjenza tas-snin img[oddija, [ajja kwieta, daqs li kieku s-seklu 21 g[adu ma se[[x. Din ilg]ira, spjega Rutherford, hi wkoll destinazzjoni e//ellenti g[all-g[addasa. }gur li dan ir-riklam ta’ importanza, fuq sit daqstant popolari mat-turisti u ddilettani tal-yachting, g[andu j[alli impatt millaktar po]ittiv fuq il-qasam tat-turi]mu f’pajji]na.
It-Temp
UV INDEX
10
IT-TEMP ftit jew wisq im/ajpar u possibilment xi ftit im/ajpar f’xi n[awi g[all-ewwel li jsir il-bi//a l-kbira xemxi b’xi ftit s[ab VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif mit-Tramuntana g[all-Majjistral, f’xi waqtiet ikun [afif g[al moderat, li jdur mill-Grigal BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 32˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a tr mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.9 mm IX-XEMX titla’ fis-06.20 u tin]el fid-19.54
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
L-ERBG{A L-og[la 32˚C L-inqas 24˚C
IL-{AMIS L-og[la 33˚C L-inqas 24˚C
IL-:IMG{A L-og[la 34˚C L-inqas 24˚C
}ieda fis-servizzi tal-Arriva f’G[awdex L-Arriva qed i]]id is-servizzi g[all-kumdità ta’ dawk kollha li qed ji//elebraw il-festa ta’ Santa Marija f’G[awdex. Karozzi tal-linja se jkunu qed joffru aktar servizzi bejn Marsalforn u r-Rabat (G[awdex) sa g[ada l{amis.
Is-servizzi ]ejda minn Marsalforn lejn irRabat (Victoria) se joperaw f’11.45pm u fis1am. Jistg[u wkoll jintu]aw il-biljett normali ta’ tal-linja. L-Arriva se tkun qed topera wkoll aktar karozzi tal-linja f’Malta fuq ir-rotot lejn i/-?irkewwa.
B[al-lum 25 sena IS-SIBT L-og[la 32˚C L-inqas 24˚C
IL-{ADD L-og[la 32˚C L-inqas 23˚C
UV
UV
UV
UV
UV
10
10
10
10
10
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 32˚C xemxi, Al;eri 34˚C xemxi, Amsterdam 24˚C ftit imsa[[ab, Ateni 32˚C xemxi, Li]bona 25˚C imsa[[ab, Berlin 21˚C xemxi, Brussell 24˚C imsa[[ab, il-Kajr 34˚C xemxi, Dublin 20˚C xemxi, Kopen[agen 19˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 27˚C ftit imsa[[ab, Milan 29˚C xemxi, Istanbul 27˚C ftit imsa[[ab, Londra 24˚C xemxi, Madrid 30˚C xemxi, Moska 16˚C imsa[[ab, Pari;i 22˚C xita, Bar/ellona 32˚C xemxi, Ruma 30˚C xemxi, Tel Aviv 33˚C xemxi, Tripli 43˚C xemxi, Tune] 34˚C xemxi, Vjenna 23˚C xemxi, Zurich 25˚C imsa[[ab, Munich 24˚C xemxi, Stokkolma 21˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 23˚C xemxi
E
luf ta’ nies okkupaw postijiet strate;i/i madwar il-Port il-Kbir biex taw mer[ba kbira lill-frejgata Ingli]a HMS Broadsword. G[alkemm fi ]minijiet g[alkollox differenti, din il-mer[ba fakkret lil [afna f’memorji aktar diffi/li ta’ ]mien il-gwerra li filwaqt li kienu ]minijiet mill-aktar koroh, ilwasla tal-Konvoj ta’ Santa Marija kien mument ta’ fer[ enormi g[all-poplu Malti. Sadanittant ;ew mi/[uda rapporti fil-;urnal l-orizzont li ried jag[ti x’jifhem li fuq ilfrejgata Ingli]a kienu qed jin;arru armi nukleari. Il-Qorti /a[det talba li saret minn Marie Louise Coleiro b[ala Segretarju :enerali talMLP dwar attività g[all-familja li kien se jorganizza l-PN f’Marsalforn f’G[awdex. IlPartit Laburista ried lill-Qorti twaqqaf lillPN milli jorganizza l-attività g[all-familja g[aliex, sostna, li l-MLP kien talab permess [alli jsir meeting politiku. L-MLP o;;ezzjona g[all-fatt li t-talba tieg[u g[all[ru; tal-permess kienet mi/[uda millKummissarju tal-Pulizija. Alex Borg Olivier in[atar ambaxxatur ta’ Malta fil-:nus Mag[quda.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Lokali 3
Il-kunsinna ta’ sigaretti tni]]let minn fuq il-jott fil-ba]i marittima tal-FAM, f’Xatt it-Tiben (Ritratt> AFM Press Office)
Inter/ettat jott b’200 kaxxa sigaretti Il-Forzi Armati ta’ Malta, inter/ettaw jott madwar 20 mil fin-nofsinhar ta’ Malta li deher suspettu] u li minn fuqu kkonfiskaw kaxxi tassigaretti li mill-ewwel st[arri; jirri]ulta li lattività kienet wa[da illegali. Tim ta’ suldati, kmieni lbiera[ filg[odu telg[u abbord il-jott ‘Gently’ u sabu mal-200 kaxxa li kien fihom madwar ]ew; miljun sigarett. Il-Persuni abbord, Malti, Libjan u E;izzjan,
ma tawx spjegazzjoni sodisfa/enti dwar lori;ini ta’ dawn is-sigaretti u g[aldaqstant iljott kien skortat lejn il-ba]i tal-FAM, f’Xatt itTiben. Minnufih kienu nfurmati l-Pulizija u dDwana ta’ Malta li g[adhom g[addejjin blinvestigazzjonijiet tag[hom. Is-sigaretti, li l-valur tag[hom hu stmat li jaqbe] l-€400,000 kienu kkonfiskati g[al iktar st[arri;.
It-taqbida bejn Jason Micallef u An;lu Farrugia t[alli l-effett tag[ha It-taqbida li bdiet bejn Jason Micallef u An;lu Farrugia qed t[alli l-effett tag[ha fuq id-Deputat mexxej Laburista An;lu Farrugia, tant li b[al Muscat, An;lu Farrugia, mhux kapa/i jag[mel id-differenza bejn impjiegi ;odda u ]ieda flimpjiegi. Fi stqarrija, il-PN qal li min ikun qed jistudja lO level tal-Economics ikun kapa/i jag[mel din id-differenza mill-ewwel ;urnata li jibda jistudja s-su;;ett. G[al Anglu Farrugia u Muscat, qal il-Partit Nazzjonalista, din id-differenza hi tqila u qed i[awdu t-tnejn li huma. Muscat u Farrugia jridu jkunu fdati bit-tmexxija tal-ekonomija tal-pajji] u mhux kapa/i jifhmu kun/etti ba]i/i. Il-pru]unzzjoni ma twasslekx biex tkun politiku tajjeb. Id-deputat mexxej Laburista An;lu Farrugia
f’konferenza tal-a[barijiet qal li l-Prim Ministru Lawrence Gonzi g[andu jisku]a ru[u ma’ min hu bla xog[ol dwar i/-/ifra ta’ 20,000 post taxxog[ol ;did f’erba’ snin. Il-Partit Nazzjonalista qal li din mhix l-ewwel darba li An;lu Farrugia u Muscat urew li mhux kapa/i janalizzaw l-istatistika jew inkella j[awdu postijiet. Ri/entament An;lu Farrugia g[amel mistoqsija parlamentari li fiha [awwad il-Ber;a ta’ Kastilja mal-Ministeru tal-Affarijiet Barranin. Issa qed i[awwad ukoll dwar l-impjiegi. F’erba’ snin in[olqu 20,000 post tax-xog[ol ;did. Dan in[oloq ukoll mertu tas-settur privat. Farrugia u Muscat flok jirrikonoxxu dan, jippruvaw jiskreditaw l-investiment li qed jag[mel is-settur privat u li permezz tieg[u qed jin[olqu aktar impjiegi ttemm tg[id l-istqarrija.
In/ident tat-traffiku }ew; persuni qed isofru minn ;rie[i [fief linja, Taljan ta 22 sena u Maltija ta 56 sena
filwaqt li mara ta’ 56 sena qed isofri minn ;rie[i gravi i]da mhux fil-periklu tal-mewt wara in/ident li se[[ bejn karozza tat-tip Ford Fiesta u karozza tal-linja fi Triq il-Kosta, finNaxxar, ilbiera[ g[all-[abta tas-6.30am. Kaw]a tal-impatt li dawn il-karozzi kellhom, ]ew; passi;;iera li kienu fuq il-karozza tal-
’
’
minn San :wann, ittie[du l-Isptar Mater Dei b’ambulanza. Aktar tard ;ie //ertifikat li tTaljan qed isofri minn ;rie[i [fief filwaqt li lmara qed isofri minn ;rie[i ta’ natura gravi i]da ma tinsabx fil-periklu tal-mewt. Ix-xufiera ta’ tal-linja, mara ta’ 46 sena minn {al Qormi, qed issofri minn ;rie[i [fief ukoll.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
4 Lokali
}volta fil-ka] tal-qtil tal-immigrant mill-Mali Fil-kumpilazzjoni tal-ka] dwar il-qtil ta’ Abdalla Mohammed, ilbiera[ se[[et ]volta interessanti, meta waqt li l-Avukat Joe Giglio kien qed jistaqsi xi domandi lillIspettur Anthony Cachia, [are; li l-uffi/jal ta’ Detenzjoni Mark Cuschieri kien qal li kien sema’ lisSur;ent Mark Anthony Dimech jg[id li anke hu kien ta daqqtejn lill-immigrant illegali. L-Avukat Joseph Giglio li qed jidher g[as-Sur;ent Mark Anthony Dimech qal li jekk dan kien il-ka], l-Ispettur Cachia messu xehed dan ilfatt waqt il-provi u meta kien qed ji;i ffa//jat mill-kontroe]ami li kien qed jag[millu hu. G[aldaqstant min[abba f’din l-i]volta, l-Avukat Giglio talab biex jing[ata kopja tat-transkrizzjoni talistqarrija ta’ Mark Cuschieri biex ikun jista’ jivverifika dan kollu. Dan [are; meta quddiem il-Ma;istrat Savior Demicoli xehed l-Ispettur Anthony Cachia waqt li kompliet il-kumpilazzjoni tasSur;ent tal-Forzi Armati Mark Anthony Dimech ta’ 44 sena mill-G]ira u Gunner Clive Cuschieri ta’ 29 sena minn Ra[al :did li qeg[din ji;u mixlijin bil-qtil volontarju ta’ Abdalla, li kka;unawlu ;rie[i gravi u li biddlu ttra//i tar-reat, liema reati se[[ew bejn id-29 u t-30 ta’
Lulju li g[adda. Wara li fl-10 ta’ Lulju li g[adda xehdu 13-il persuna b’rabta ma’ dan il-ka] u mixxhieda kien [are; li s-Sur;ent Dimech kien ]amm lil Abdalla Mohammed filwaqt li kien Gunner Clive Cuschieri li allegatament sawtu. L-Ispettur Cachia fix-xhieda tieg[u qal li huwa kien ;ieh suspett g[al mod kif kienu qeg[din iwie;bu l-mistoqsijiet tieg[u Lance Bumbardier Gordon Pickard, ta’ 35 sena minn {a]-}abbar, li g[addej pro/eduri wkoll dwar dan il-ka], kif ukoll luffi/jali ta’ Detenzjoni Marco Cuschieri u Frans Scerri. Abdalla Mohammed ta’ 36 sena mill-Mali ma kienx qed ji//aqlaq waqt li kien qed ji;i eskortat lejn il-Poliklinika ta’ Ra[al :did. Kien qed i[ares wi//u ’l fuq ming[ajr ma kien qed jag[mel l-ebda reazzjoni fil-[in li hu kien immanettjat minn idejh u saqajh. Dawn kwa]i jis[qu fuq listess affarijiet fejn qalu li lvittma kien qed jirre]isti bilqawwa kollha. I]da meta kkonfrontahom, qal ix-xhud dawn finalment qalu li kien sar ftehim bejniethom biex jg[idu dan id-diskors biex ma ji;ux fl-inkwiet. Fil-fatt qal l-Ispettur Anthony Cachia, li Lance Bumbardier Gordon Pickard finalment qallu li kien raha
lis-Sur;ent Dimech i]omm lill-vittma u Gunner Clive Cuschieri jag[ti bis-sieq fuq ]aqqu u dahru, u hu beda jg[idlu biex jikkalma. Abdalla Mohammed, li kien ilu mfittex mit-30 ta’ Marzu tal-2009 wara li kien [arab mi/-?entru ta’ Detenzjoni ta’ {al Safi, miet kaw]a ta’ [ames daqqiet li qala’, allegatament ming[and Clive Cuschieri, u li minnhom laqtu l-parti privata. Dan allegatament ;ara wara li Mark Anthony Dimech kien qed jissara ma’ Mohammed li f’xi mument deher li kien se ji]gi//a, u kien hawn li Cuschieri intervjena. Il-katavru tal-immigrant kien t[alla fil-vann u kien g[all-[abta tat-3.10 a.m. tasSibt, 30 ta’ :unju li ttie[ed fil-kamra mortwarja tal-Isptar Mater Dei. Meta saret lawtopsja rri]ulta li Abdalla kellu feriti f’dahru kompatibbli ma’ daqqiet kif ukoll daqqa kbira fil-;enitali tieg[u. Il-kumpilazzjoni tkompli fl-20 ta’ Settembru li ;ej. Il-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Kap mit-Taqsima ta’ Kontra l-Omi/idji lIspettur Keith Arnaud u lIspettur Spiridione Zammit. G[al Clive Cuschieri qed jidhru l-Avukati Franco Debono u Rachel Tua filwaqt li g[al Mark Anthony Dimech qed jidher l-Avukat Joseph Giglio.
Il-Qorti Kostituzzjonali ti/[ad l-appell ta’ missier fuq il-kustodja ta’ ibnu Il-Qorti Kostituzzjonali kkonfermat sentenza talAppell preseduta mill-Prim Im[allef Silvio Camilleri u l-Im[allfin Raymond Pace u Tonio Mallia fejn ordnat biex missier Malti jirritorna b’mod immedjat lil ibnu lejn il-Polonja. Il-Qorti preseduta millIm[allef Joseph Zammit McKeon qalet li Michael Caruana ma ppre]enta lebda prova li l-Qrati u lAwtoritajiet Pollakki ma kinux kapa/i li jissalvagwardjaw l-interessi tattifel. Missier it-tifel ta’ [ames snin kien di;à ordnat millQorti biex jirritorna lil ibnu lejn il-Polonja biex dan imur jg[ix ma’ ommu. Ilkoppja ma kinitx mi]]ew;a u kien ikollu diversi argument fejn l-omm, Katarzyna Morkis kienet idde/idiet li ter;a’ tmur lura lejn pajji]ha. Id-Dipartiment g[allProtezzjoni So/jali, skont ir-regolamenti tal-Unjoni Ewropea u l-Konvenzjoni Internazzjonali dwar it-tfal ma[tufa kienu bdew pro/eduri legali fil-Qorti Maltija kontra Michael Caruana biex il-kustodja tat-tifel taqa’ f’idejn lomm. Mill-provi rri]ulta li lomm kienet infurmat lil Caruana li kienet tqila bittarbija tieg[u, i]da rrifjutat li ti;i lura Malta, ming[ajr id-drittijiet tag[ha fuq it-
tifel li jkun protett. Il-koppja kien waslu fi ftehim filPolonja, fejn Caruana kien mar f’dan il-pajji], fejn ilkustodja kienet ing[atat lil omm, b’a//ess [ieles g[al Caruana. Fil-Qorti Pollakka sar ftehim biex il-missier ikollu a//ess g[at-tifel billi jie[du mir-residenza ta’ ommu fil-Polonja u jirritornah fl-istess residenza. F’mument minnhom, Michael Caruana ;ab lil ibnu Malta, i]da rrifjuta li jer;a’ jie[du lura lejn ilPolonja. Kemm il-Prim Awla tal-Qorti ?ivili kif ukoll il-Qorti tal-Appell sabu li huwa kien kiser illi;i internazzjonali kif ukoll l-Att li jirregola l-{tif u l-Kustodja tat-Tfal. Issa anke l-Qorti Kostituzzjonali dde/idiet b’dan il-mod. Hu kien argumenta li billi ibnu jintbag[at lura, bl-ebda mod ma dan kien qed ifisser li qed tissalvagwardja l-interessi tattifel. Huwa sa[aq ukoll li d-de/i]joni tal-Qrati tfisser li hu ta’ pre;udizzju g[alih g[ax ibnu se jinqata’ minn mieg[u u minn ma’ [utu. Il-Qorti qalet ukoll li Caruana qatt ma pprova li t-tifel kien se jkun f’riskju fi]iku jew psikolo;iku qawwi, jekk dan jer;a’ jmur il-Polonja. Anzi, kollox jindika li l-omm qieg[da tie[u [sieb sew ittifel.
Vincent Spiteri ta’ 28 sena mill-Birgu kien mixli quddiem il-Ma;istrat Giovanni Grima li nhar itTnejn li g[adda g[all-[abta tat-8.30 p.m. f’Bir]ebbgia u f’postijiet o[rajn f’Malta kka;una ;rie[i gravi fuq /ertu Francesco Caruana u li attakka u [ebb g[al Sur;ent u Kuntistabbli talPulizija. Spiteri li kien mixli bi 11il akku]a wie;eb mhux [ati li wettaq dawn ir-reati waqt ;lieda ma’ diversi persuni u li attakka lis-Sur;ent Frankie Sciberras u lillKuntistabbli Eman Hayman. Huwa kien mixli wkoll li darab [afif lil /ertu
Nicholas Caruana u li ma obdiex l-ordnijiet le;ittimi tal-Pulizija u li fixkilhom waqt dmirijiethom, li kiser il-pa/i pubblika b’g[ajjat u ;lied u li qal kliem mhux xieraq li jikkonsisti f’dag[a. L-Ispettur Priscilla Caruana li ressqet lil Spiteri xlietu wkoll li fl-istess jum u [in kien fis-sakra u g[amel atti oxxeni kif ukoll li n;urja uffi/jal pubbliku u li kellu fil-pussess tieg[u arma bil-ponta li kien qed i;orrha ming[ajr li/enzja tal-Kummissarju talPulizija. Huwa ng[ata l-libertà provi]orja fuq garanzija personali ta’ €3,000. G[al Spiteri deher l-Avukat Noel Bartolo.
Sid ta’ pitturi misruqin lest li ja[fer lill-;ar tieg[u li g[andu problemi ta’ droga Mixli bi 11-il akku]a Frank Theuma li huwa minn Bormla kien ammetta Noel Grech minn na[a ,
minn Nadur, G[awdex u li g[andu residenza Bormla qal li hu lest li ja[fer lil Jesmond Haidon, kemm -il darba kien hu li seraqlu sitt pitturi li kellu fil-pussess tieg[u. Huwa qal li jaf lil Haidon peress li huwa ;ar tieg[u u jaf li g[andu problema serja ta’ droga. Dan [are; meta quddiem il-Ma;istrat Saviour Demicoli bdiet il-kumpilazzjoni ta’ Jesmond Haidon ta’ 41 sena, minn Bormla li jinsab mixli bis-serq ta’ dawn il-pitturi. Theuma qal li hu kien xtara l-pitturi minn Tajlandja u li jiswew b’kollox swewh madwar € 700. B’rabta ma’ dan il-ka] /erta Kurt Grech ta’ 23 sena
li kien involut fis-serqa u ng[ata probation g[al perjodu ta’ tliet snin. Huwa ammetta li seraq pitturi minn residenza li tinsab ukoll f’Bormla. Fuq dan il-ka] kien tressaq ukoll Jesmond Haidon ta’ 41 sena, minn Bormla wkoll fejn dan m’ammettiex l-akku]i mi;jubin kontrih relatati ma’ dan il-ka]. Kurt Grech fix-xhieda tieg[u qal li kien Haidon li /empillu biex imorru jisirqu xi g[odda minn residenza f’Bormla. Hu a//etta li jmur mieg[u u minflok g[odda seraq il-pitturi li sabu. Qal li hu mar biex ibieg[ dawn ilpitturi lil [uh Noel Grech u li ma qallux li dawn kienu misruqin.
tieg[u qal li [uh kien mar ibieg[lu [ames pitturi u li lewwel ma staqsieh kien jekk dawn kinux misruqin, g[ax jekk dan kien il-ka] kien se jikxfu mal-Pulizija. {uh i]da qallu li kien partathom ma’ xi “spare parts” tal-Mazda. Tenna li jiftakar li [uh darba kellu Mazda u g[alhekk kien emmnu. Noel Grech qal li kien qal lil [uh li se jag[tih €100 tag[hom u dan a//etta. L-Ispettur Frankie Sammut li ressaq li]-]ew; Bormli]i qal li Grech u Haidon ftiehmu biex imorru jag[mlu serqa minn dar li g[adha fi stat ta’ kostruzzjoni. G[al Haidon deher l-Avukat Noel Bartolo bis-sentenza mistennija ting[ata fis-27 ta’ Awwissu li ;ej.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
6 Intervista
Il-Partit Nazzjonalista hu l-partit tal-indipendenza, tad-demokrazija u tal-Unjoni Ewropea minn Gabriel Ellul
Il-Partit Nazzjonalista kien minn dejjem il-partit li wettaq il-bidliet importanti g[al pajji]na, kemm bil-kisba talindipendenza, bl-impenn favur id-demokrazija u bil[idma g[as-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea. Hekk sostna d-Deputat Nazzjonalista Beppe Fenech Adami, f’intervista li kellu ma’ dan il-;urnal. Matulha, lAssistent Parlamentari spjegalna kif beda jimpenja ru[u fil-politika u l-kwalitajiet li g[andu jkollu l-politiku. Kif bdejt tinvolvi ru[ek fil-politika^ G[alkemm, sa minn tfuliti, dejjem niftakar lill-familja tieg[i impenjata fil-politika, il-mixja tieg[i fil-politika
kienet wa[da li se[[et pass pass. F’]g[o]iti impenjajt ru[i fil-Kumitat Sezzjonali ta]}g[a]ag[ tal-Partit Nazzjonalista, fil-Kumitat Sezzjonali tal-partit u flE]ekuttiv tal-M}PN, fost o[rajn. Ma sibtx ru[i b[ala membru parlamentari [abta u sabta. Imxejt din il-mixja tieg[i tar;a tar;a. Ili membru f’xi kumitat minn mindu kelli 13-il sena, ji;ifieri ili 30 sena attiv b’dan il-mod. Kont ukoll attiv fl-ELCOM, l-istruttura li tirregola lpro/ess elettorali f’dak li g[andu x’jaqsam mal-Partit Nazzjonalista. Niftakarni mmexxi l-ELCOM fl-elezzjoni tal-1992, l-1996 u l1998. Na[seb li dan kollu g[enni biex fija nrawwem lesperjenza ne/essarja biex ninvolvi ru[i fil-politika, kif qieg[ed nag[mel illum. Madankollu, bl-ebda mod ma ridt ninvolvi ru[i fil-politika b[ala membru parlamentari fl-istess waqt li missieri
kien il-Kap tal-Partit. Fil-fatt, qatt ma kkontestajt l-elezzjoni ;enerali sakemm missieri kien g[adu Kap tal-Partit Nazzjonalista. L-ewwel darba li kkontestajt kien proprju fl2008, meta kont ;ejt elett fuq it-tmien distrett. X’tikkummenta dwar il[idma tieg[ek matul din il-le;i]latura^ Bdejt din il-le;i]latura billi
;ejt elett biex nirrappre]enta lil Birkirkara, l-Iklin, Santa Venera, {al Lija u parti minNaxxar. Fuq livell distrettwali, wa[da mill-[idmiet tad-deputat tinvolvi x-xog[ol ta’ kostitwenza. Dan ixxog[ol juri l-impenn tag[na, il-membri parlamentari, lejn id-distrett li nirrappre]entaw. Hu g[alhekk li niltaqa’ blaktar mod regolari man-nies tad-distrett tieg[i, anke permezz ta’ ]jarat fid-djar. Irrealtà hi li n-nies ikunu jridu dik ir-relazzjoni personali mal-politiku. Ikunu jridu dan il-kuntatt dirett mieg[u. Fl-2010 jien ;ejt ma[tur b[ala Assistent Parlamentari fi [dan il-Ministeru tal:ustizzja u l-Intern. Permezz ta’ din ir-responsabbiltà ;dida, irnexxieli nibni stampa ikbar dwar pajji]na. M’g[andix dubju li f’dawn la[[ar snin, il-qasam tal-intern kien ikkaratterizzat minn sfidi kbar. Bi]]ejjed wie[ed isemmi l-immigrazzjoni illegali. Ninsab kburi li tajt sehmi f’dak li g[andu x’jaqsam mar-riformi li saru biex pajji]na jkun jista’ jindirizza din l-isfida, fosthom anke b’tibdil fil-mod kif ja[dmu lpulizija f’dan ir-rigward. Insemmi wkoll l-impenn tal-Gvern fil-qasam tal:ustizzja, fejn f’dawn l-a[[ar snin saru wkoll riformi kbar.
Beppe Fenech Adami ilu impenjat fil-politika minn tfulitu
Mil-lenti personali tieg[ek, g[aliex g[a]ilt lill-Partit Nazzjonalista^ I/-/irkostanzi tieg[i forsi huma differenti mi//irkostanzi ta’ politi/i o[rajn. B[alma jaf kul[add, jien trabbejt f’familja fil-politika, b’missieri jservi b[ala Kap tal-Partit Nazzjonalista g[al perjodu twil. G[alhekk, b’mod naturali involvejt ru[i fil-partit. Madankollu, jekk wie[ed
jistaqsini g[aliex wie[ed g[andu jag[]el lill-Partit Nazzjonalista, jiena ng[id li lPartit Nazzjonalista kien dej-
Jekk iqabbel it-track record tal-Partit Nazzjonalista ma’ dak tal-Partit Laburista, il-poplu malajr jista’ jag[mel ;udizzju jem dak il-partit li matul listorja ;ab il-bidliet kbar u relevanti g[al dan il-pajji]. IlPartit Nazzjonalista huwa lpartit li [olom bl-indipendenza u ;ab l-indipendenza. Huwa l-partit li ssielet g[ad-demokrazija u kiseb iddemokrazija. Il-Partit Nazzjonalista huwa l-partit li [olom u li emmen li Malta
g[andha tissie[eb fl-Unjoni Ewropea. Il-Partit Nazzjonalista huwa dak il-partit li g[adu u jibqa’ jemmen f’dan il-pajji] u filkapa/itajiet tal-poplu tieg[u. G[alhekk kull min jemmen f’dawn il-prin/ipji li sejsu lil Malta, b’mod naturali g[andu jag[]el lill-Partit Nazzjonalista.
g[al pa;na 7
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Intervista 7
Il-Partit Nazzjonalista hu l-partit li g[adu u jibqa’ jemmen f’dan il-pajji] minn pa;na 6
Il-[idma ta’ missierek, Eddie Fenech Adami, flimkien mal-;rajjiet ta’ tfulitek, b’liema mod iffurmaw il-karattru tieg[ek, anke fil-kuntest politiku^ Kif di;à spjegajt, jien trabbejt g[omri kollu fil-politika.
Ftit ilu kont ng[id li jiena g[amilt nofs [ajti b’missieri b[ala Kap tal-Oppo]izzjoni u n-nofs l-ie[or b’missieri b[ala Prim Ministru tal-pajji]. Kemm is-snin fl-Oppo]izzjoni, kif ukoll is-snin fil-Gvern, kellhom influwenza fuq [ajti. Is-snin tal-Oppo]izzjoni ovvjament kienu snin diffi/li, g[alija u g[all-familja tieg[i. B[ala familja g[addejna minn mumenti diffi/li [afna u nemmen li dawn, bla dubju, [allew impatt kbir fuqna lkoll, kemm fil-[ajja pubblika tag[na kif ukoll f’dak li g[andu x’jaqsam mal-[ajja privata tag[na. Naturalment, trabbejt ukoll fi snin meta l-Partit Nazzjonalista kien fil-Gvern. Dawn is-snin [allew ukoll
impatt fuqi, g[alkemm wie[ed kompletament differenti. Dawn kienu s-snin meta, permezz tal-[idma ta’ missieri u ta’ bosta persuni o[rajn fi [dan il-partit, f’Malta se[[ titjib kbir. Na[seb kul[add jirrikonoxxi l-[idma importanti li wettaq dan il-partit matul issnin. Dawn kienu snin meta litteralment rajna lil Malta tinbidel, minn pajji] fejn kellna problemi fid-drittijiet fundamentali tag[na, fix-xog[ol, fil-;ustizzja, fil-libertà, g[al pajji] li sar membru talUnjoni Ewropea. Kif tqabbel lil Malta fi tfulitek mal-pajji] li qed ng[ixu fih illum, spe/jalment fid-dawl tal-esperjenzi li g[addejt minnhom min[abba linvolviment ta’ Eddie Fenech Adami fil-politika^ B[al [afna o[rajn, jien g[ext il-vjolenza tas-snin 70 u 80. Meta tqabbilhom ma]]minijiet tal-lum, wie[ed malajr jirrealizza x’passi kbar g[amilna ’l quddiem. Illum
na[seb li kul[add jirrikonoxxi li dawk kienu ]minijiet koroh u diffi/li. Na[seb li bis-sa[[a tal-Partit Nazzjonalista, nistg[u n[arsu lura u napprezzaw kemm dan il-pajji] inbidel. Naturalment, wie[ed g[andu jitkellem dwar il-passat g[ax dan jaf ikun il-mera tal-futur. Jekk iqabbel it-track record tal-Partit Nazzjonalista ma’ dak tal-Partit Laburista, il-poplu malajr jista’ jag[mel ;udizzju dwar xi jsarrfu l-partiti kbar ta’ pajji]na. Fid-dawl ta’ dan kollu, x’ta[seb li g[andu jkun ir-rwol tal-politiku Malti^
Meta nitkellmu fuq membru li jimpenja ru[u fil-politika, g[andna n]ommu quddiem g[ajnejna li wie[ed jista’ jkollu diversi rwoli fis-servizz politiku tieg[u. Ovvjament irrwol tal-politiku Malti hu li jkun ta’ servizz g[an-nies. Jien dejjem ninsisti li l-politika hi wa[da mill-og[la vokazzjonijiet fejn wie[ed jista’ jservi. Dan hu pajji] li g[andu sfidi kbar quddiemu – hu
L-Assistent Parlamentari Beppe Fenech Adami waqt intervent f’wie[ed mill-Kunsilli :enerali tal-Partit Nazzjonalista
Dan hu pajji] li g[andu sfidi kbar quddiemu i]da g[andu wkoll opportunitajiet kbar pajji] li g[andu wkoll opportunitajiet kbar quddiemu. Hu g[alhekk li dan il-pajji] g[ad g[andu b]onn il-politiku, g[ad g[andu b]onn nies li jafu jag[mlu d-de/i]jonijiet importanti biex neg[lbu l-isfidi li niltaqg[u mag[hom matul is-snin. L-impenn tieg[ek filpolitika qed ikollu impatt fuq il-familja tieg[ek^ Meta timpenja ru[ek b’xi [a;a, mhux bilfors bil-politika, dejjem se jkollok tnaqqas ftit mill-[in liberu tieg[ek, jew inkella mill-[in li tqatta’ mal-familja tieg[ek. Madankollu, fil-[ajja dejjem trid issib dak il-bilan/.
Nemmen li iktar ma jkollok x’tag[mel, iktar tla[[aq ma’ affarijiet. Kif tqatta’ l-[in liberu tieg[ek^ Naturalment, il-[in liberu
tieg[i nipprova nqattg[u kemm jista’ jkun mal-familja. In[obb ukoll naqra, in[obb in[e;;e; lil uliedi biex jie[du sehem fl-isport u nie[u [sieb li dejjem inkun ta’ inkora;;iment g[alihom. Filfatt, [afna mill-[in liberu tieg[i hu dedikat g[al dak li g[andu x’jaqsam mat-trobbija ta’ wliedi. Fil-futur, tixtieq tkompli tkun attiv fil-politika^ Fil-[ajja tkun tixtieq [afna affarijiet. Biss, fis-snin li
;ejjin ma nimma;inax lili nnifsi mhux impenjat fil-politika. Naturalment tista’ timpenja ru[ek fil-politika b’diversi modi. B[alissa, limpenn tieg[i hu b[ala membru parlamentari u m’g[andi l-ebda intenzjoni li fix-xhur u s-snin li ;ejjin, b’xi mod innaqqas dan l-impenn tieg[i. Pjuttost nixtieq in]id dan limpenn, g[all-;id ta’ pajji]na.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
8 Lokali
Gym ;did fil-campus tal-MCAST Studenti li qed jag[mlu Diploma fl-Isport jew Extended Diploma fl-Isport fa[[ru dan l-investiment tal-Gvern minn Charles Muscat
Fi tmiem il-;img[a f’Ker/em, G[awdex ;iet imtellg[a l-festa tat-tadam. Waqt il-jumejn t’attività kien hemm programm ta’ attivitajiet relatati mat-tema tal-festa, it-tadam. Saru ]jajjar ;o g[elieqi tat-tadam fejn il-pubbliku ra l-pro/ess tal-qtug[ tat-tadam u anke ng[ata /-/ans imidd idu. Saru numru ta’ kompetizzjonijiet bi premjijiet g[all-a[jar varjetà ta’ tadam bil-premijiet tqassmu l-{add filg[odu mill-Assistent Parlamentari fil-Ministeru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali Philip Mifsud. Attrazzjoni waqt din il-festa kienet log[ba g[at-tfal u g[all-kbar bit-tadam. L-attività mifruxa fuq jumejn, ;iet organizzata mill-Ministeru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali, b’kollaborazzjoni mal-Ministeru g[al G[awdex, il-Kunsill Lokali ta’ Ker/em, produtturi tat-tadam Maltin u G[awdxin, G[aqda Mu]ikali San Girgor u Grupp Armar G[ajn Tuta.
Wie[ed g[andu jikkon/entra fuq l-isfidi tal-immani;;jar tal-iskart WasteServ tiddeplora t-tentattiv ripetut ta’ Leo Brincat li jitfa’ dubju fuq l-operat tag[ha Fil-qasam tal-immani;;jar tal-iskart sar progress sostanzjali f’dawn l-a[[ar snin imma g[ad fadal [afna xi jsir. Il-WasteServ hija kommessa li tkompli ta[dem biex tkompli tindirizza dawn l-isfidi flimkien ma’ dawk kollha involuti, inklu] ilpoplu Malti kollu. Filwaqt li l-WasteServ hija dejjem disposta g[al-kritika kostruttiva u dejjem lesta tag[ti r-risposti kollha fejn me[tie;, ikun [afna aktar g[aqli u utli g[all-pajjiz li wie[ed jikkon/entra fuq dawn l-isfidi milli wie[ed jintilef fuq episodji li se[[ew u kienu indirizzati ]mien ilu. Dan intqal li fi stqarrija ma[ru;a minn WasteServ Malta b’riferenza g[allkonferenza tal-a[barijiet tadDeputat Laburista Leo Brincat. WasteServ iddeplorat ittentattiv ripetut ta’ Leo Brincat li jitfa’ dubju fuq loperat tal-kumpanija. Dak li ;ie ppre]entat b[ala xi skoperta ta’ Leo Brincat m’huma xejn g[ajr punti me[udin mill-management letter li kienet intbag[tet mill-Awdituri g[as-sena ba]i
2009, fejn kienu ntalbu xi korrezzjonijiet u titjib filpro/eduri. Kif jistg[u jikkonfermaw l-awdituri, dawn il-punti ;ew indirizzati b’mod adekwat, bir-ri]ultat li l-Financial Statements tassena 2010 kienu approvati u ma[ru;a bla ebda kwalifikazzjoni. Dan juri li l-pro/ess kien wie[ed kritiku u kostruttiv fih innifsu, bil-g[an li jittejjeb l-livell ta’ rappurta;;. WasteServ sa[qet li dejjem kien hemm livell ta’ kooperazzjoni s[i[a mal-Awdituri. Fil-fatt, ilBord tad-Diretturi talWasteServ g[araf ix-xog[ol siewi li kienu qed jag[mlu lAwdituri u rrakkomandaw li jibqg[u l-Awdituri talkumpanija, liema rakkomandazzjoni ;iet milqug[a mill-azzjonisti talkumpanija – u dan ma sarx biex, kif ;ie allegat minn Leo Brincat, il-management ji;i e]onorat i]da biex ikompli jittejjeb l-iskrutinju kif ukoll il-livell ta’ rappurta;; finanzjarju. Dwar il-punti msemmija flistqarrija ta’ Leo Brincat, dawn huma me[uda mill-
management letter li kienet intbag[tet mill-Awdituri g[as-sena ba]i 2009, fejn kienu ntalbu xi korrezzjonijiet u titjib filpro/eduri. Il-[ru; tal-audited accounts u tal-management letter kien pro/ess s[i[ biex ji;i assigurat li l-kontijiet li sussegwentament kienu sottomessi lill-Awtorità dwar is-Servizzi Finanzjarji (MFSA) kienu jirriflettu b’mod pre/i] il-qag[da finanzjarja reali u dan, flistess interess tal-Awdituri, il-Bord tad-Diretturi talWasteServ, kif ukoll talazzjonist. Wie[ed irid isemmi ukoll li l-Bord, b’mod g[aqli u serju, g[a]el li jirrapporta fil-Financial Statements blaktar mod trasparenti skont lInternational Financial Reporting Standards’(IFRS’s) hekk kif adottati mill-Unjoni Ewropea. Kif isir f’kull audit ta’ kumpanija, il-punti li jissemmew fil-Management Letter iservu b[ala spunt biex il-management jirrevedi lpro/eduri u l-kontrolli interni biex dawn ji;u a;;ornati u jitjiebu, kif fil-fatt ;ara f’dan il-ka].
Il-Gvern qed ikompli jinvesti fil-qasam edukattiv anke permezz ta’ investiment fil-fa/ilitajiet sportivi li jinsabu fl-iskejjel u fl-istituzzjonijiet edukattivi og[la, fosthom fl-MCAST. Dolores Cristina, il-Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xog[ol ilbiera[ inawgurat gym ;did fil-campus tal-MCAST li sar mill-Gvern b’investiment ta’ aktar minn €80,000. Dan ilgym professjonali se jintu]a mill-istudenti u mill-istaff tal-MCAST u iktar ‘il quddiem se jkun jista’ jintu]a wkoll mill-pubbliku. G[al inawgurazzjoni attendew ukoll il-Prin/ipal tal-MCAST, il-Professur Maurice Grech, membri talistaff tal-MCAST, studenti u anke l-[addiema li [admu fuq dan il-pro;ett. Il-gym fih apparat professjonali tal-og[la kwalità li fih l-MCAST investa madwar €82,000 u se jkunu impjegati nies professjonali biex jg[inu lillistudenti u lill-istaff waqt li jkunu ju]aw dawn ilfa/ilitajiet. Il-Ministru Dolores Cristina qalet li l-pro;ett talcampus il-;did tal-MCAST li qed isir mill-Gvern b’investiment ta’ €120 miljun jinkludi fa/ilitajiet sportivi u g[alhekk meta jkunu lesti, l-apparat tal-gym se jkun trasferit fil-fa/ilitajiet il-;odda. F’kummenti lil INNAZZJON, il-Ministru Dolores Cristina qalet li dan hu rigal ie[or tal-Gvern lillistudenti, lill-istaff u anke lil komunità min[abba li l-gym se jinfeta[ ukoll g[al pubbliku. Hi qalet li listudenti li qed jag[mlu Diploma fl-Isport jew Extended Diploma fl-Isport se jkunu jistg[u ju]aw dawn il-fa/ilitajiet fil-campus tag[hom meta sa ftit ilu kien ikollhom imorru ju]aw gyms o[rajn. Hi qalet li dan ilpro;ett hu parti millinizjattivi li l-Gvern qed jie[u favur [ajja aktar attiva. Anke l-istudenti li qed jag[mlu Diploma fl-Isport jew Extended Diploma flIsport fa[[ru dan l-
investiment tal-Gvern. F’kummenti lil INNAZZJON, Paula Ellul qalet li hi studenta fl-a[[ar sena u l-gym hu importanti g[al kors tag[hom g[ax jistg[u jitg[allmu kif ju]aw lapparat, kif jag[mlu lprogrammi g[an-nies. Luke Busuttil li qed jag[mel ilkors ta’ Extended Diploma fl-Isport qal li l-gym hu importanti g[alihom listudenti biex itejbu l-[iliet fil-kors tag[hom u anke biex jag[mlu xi work-out. Daniel Mifsud student ie[or fil-kors tal-isport qal li l-gym iservi biex it-teorija jkunu jistg[u jipprattikawha fil-campus tal-MCAST stess. Hu qal li qabel ma kienx hemm lapparat li hemm illum u hu g[andu vanta;; fuq studenti tas-snin ta’ qabel. Il-Professur Maurice Grech qal li l-gym mhux biss se jg[in lill-istudenti flistudji tag[hom imma se jkun jista’ jintu]a wkoll millistaff tal-MCAST waqt il-[in liberu tag[hom. Hu fakkar ukoll li anke l-pubbliku se jgawdi minn dan linvestiment tal-Gvern g[ax il-gym se jinfeta[ ukoll g[al pubbliku. Fl-a[[ar erba’ snin madwar 115 -il student temmew b’su//ess korsijiet spe/jalizzati fl-isport flMCAST fosthom Diploma fl-Isport u Extended Diploma in Sport. Barra minn hekk l-MCAST joffri wkoll korsijiet part-time marbutin mal-isport fosthom dawk dwar il-psikolo;ija talisport li se jibdew f’Settembru. Sadattant il-Ministru Dolores Cristina rringrazzjat lill-atleti kollha Maltin li [adu sehem fl-Olimpjadi ta’ Londra li ntemmu nhar il{add li g[adda u qalet li minkejja l-limitazzjonijiet ta’ pajji]na, dawn g[amlu wirjiet tajba. Hi qalet li wie[ed irid i[ares ‘il quddiem u g[alhekk ilGvern qed jinvesti aktar flisport, fosthom permezz ta’ karriera fl-armata lil sportivi li jippromettu biex ikollhom aktar [in g[at-ta[ri; tag[hom.
Il-pro;ett tal-campus il-;did tal-MCAST li qed isir mill-Gvern b’investiment ta’ €120 miljun jinkludi fa/ilitajiet sportivi
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Lokali 9
HSBC b’jum g[ar-rekluta;; f’G[awdex
Il-Ministru Chris Said waqt i]-]jara li g[amel fil-klabb tar-regatta ta’ Bormla
Investiment fi]-]g[a]ag[ Bormli]i Enfasi fuq it-ta[ri; ta]-]g[a]ag[, fuq il-kisba ta’ [iliet ;odda u fuq il-[olqien ta’ opportunitajiet tax-xog[ol Bl-g[ajnuna teknika talMEUSAC, il-Klabb tarRegatta ta’ Bormla akkwista fondi mill-programm Youth in Action tal-Unjoni Ewropea biex jimplimenta pro;ett li permezz tieg[u qed jg[in li]]g[a]ag[ jinvolvu ru[hom filkomunità b’mod kostruttiv. Il-pro;ett g[andu l-g[an li j[arre; lil grupp ta’ ]g[a]ag[ fis-seng[a tal-bini tad-dg[ajsa tradizzjonali tal-pass, b’tali mod li huma jkunu qed jakkwistaw [iliet ;odda, irawmu sens ta’ imprenditorija, u fl-istess [in itejbu l-possibilità tag[hom li jsibu impjieg. Ilpro;ett se jwassal ukoll biex tin]amm [ajja din is-seng[a tradizzjonali. Id-dettalji ng[ataw waqt ]jara li l-Ministru tal-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja Chris Said u l-Kap tal-MEUSAC Vanni Xuereb g[amlu fil-Klabb tar-Regatta ta’ Bormla fejn iltaqg[u ma]-
]g[a]ag[ li qed jipparte/ipaw f’dan il-pro;ett. Il-Ministru Chris Said qal li l-fondi tal-Unjoni Ewropea qed jg[inu sabiex, il-Gvern, entitajiet privati, NGOs u Kunsilli Lokali, bi s[ab jew individwalment, imexxu pro;etti li permezz tag[hom jin[oloq ix-xog[ol. Il-fondi Ewropej qed jintu]aw ukoll sabiex ti;i implimentata strate;ija g[al tag[lim tul il[ajja. Xhieda ta’ dan huwa linvestiment qawwi li sar millKorporazzjoni g[ax-Xog[ol u t-Ta[ri; fil-bini ta’ /entru g[at-ta[ri; f’{al Far fejn ji;u organizzati mijiet ta’ korsijiet g[al persuni ta’ kull età li jridu jtejbu l-[iliet tag[hom u b’hekk ikollhom opportunità akbar li jsibu impjieg. Il-Ministru Chris Said qal li pro;ett b[al dak tal-Klabb tarRegatta ta’ Bormla juri kemm l-Unjoni Ewropea hi pre]enti fil-[ajja ta’ kuljum ta/-/ittadi-
ni tag[ha. Qabel il-ftu[ tassessjonijiet ta’ tag[lim dwar il-bini tad-dg[ajjes, se jsiru erba’ sessjonijiet ta’ diskussjoni li jlaqqg[u lil parte/ipanti u kelliema spe/jali dwar aspetti ta’ relevanza Ewropea. Fost it-temi diskussi, se jing[ata importanza lis-sinifikat ta/-/ittadinanza Ewropea u l-valuri demokrati/i li t[addan lUnjoni Ewropea. Permezz ta’ dawn id-diskussjonijiet, ilpro;ett g[andu l-[sieb ukoll li jg[in li]-]g[a]ag[ jifhmu li lUnjoni Ewropea mhix xi entità maqtug[a mill-bqija talIstati Membri u r-realtajiet tag[hom. Intqal ukoll li s-seng[a ta’ kif tinbena d-dg[ajsa tal-pass ser ti;i mg[allma permezz tal-edukazzjoni informali. Dan il-pro;ett jinkludi wkoll ta[ri; relatat mat-tag[mir g[all-qdif u l-bini taddg[ajjes.
Festival li jimmarka tmiem is-sajf b’differenza Bl-g[an li nkomplu napprezzaw it-talent lokali ta’ pajji]na, Stageline Entertainment, flimkien ma’ Jagged House, se jkunu qeg[din jorganizzaw festival tal-mu]ika g[al tmiem dan issajf. Il-festival, bl-isem “The End of Summer Music Festival”, se jsir nhar is-7 ta’ Settembru u jibda fis-6.30pm. Dan t[abbar nhar it-Tnejn wara nofsinhar, waqt konferenza tal-a[barijiet, fejn matulha d-Direttur ta’ Jagged Entertainment, Keith Howard, spjega kif dan il-fes-
tival se jkun wie[ed uniku. Dan g[aliex, fi kliem Howard, il-festival qed isir bis-sehem ta’ 5 artisti lokali ta’ fama, inklu] il-grupp Tribali, Ira Losco, Airport Impressions, The Riffs u Brikkuni. Din, spjega Howard, se tkun l-ewwel darba li dawn l-artisti se jkunu qeg[din joffru prestazzjoni live flimkien. Iktar minn hekk, dan il-festival qed isir proprju fi ]mien meta kull wie[ed minn dawn l-artisti qieg[ed jimmarka tappa importanti fil-karriera
mu]ikali tieg[u, b’pubblikazzjoni ta’ xi album jew single ;did. Iktar minn hekk, fi kliem Miriam Fiorini, wa[da millorganizzaturi tal-attività, dan il-festival se jkun qieg[ed isie[eb il-wirt storiku ta’ Malta mal-wirt kulturali ta’ artna. Dan g[aliex, kif spjegat Fiorini, il-festival se jsir filgrawnds tal-Kulle;; Santa Margerita, il-Verdala Bormla. Dan is-sit se jkun qed joffri ambjent parikolari, wie[ed ikkaratterizzat mis-swar antiki ta’ pajji]na.
Uffi/jali mit-taqsima tarri]orsi umani ta/-/entru talKuntatt tal-HSBC fisSwatar, li jag[ti s-servizzi tieg[u b’mod esklu]iv lillklijenti mir-Renju Unit, se jitilg[u G[awdex nhar isSibt, 18 ta’ Awwissu biex jiltaqg[u ma’ persuni li huma fluwenti bl-Ingli] u g[andhom [iliet interpersonali tajbin [alli jimlew karigi ta’ Spe/jalisti Bankarji. Qabel ma jidda[[lu ja[dmu b’mod s[i[ fis-sistema bankarja ta/-/entru tal-Kuntatt, ilkandidati mag[]ula jing[ataw ta[ri; g[al 12-il ;img[a. L-impjegati ta//entru ja[dmu bix-xift. Il-jum ta’ rekluta;; se jsir propju ftit wara l-festa ta’ Santa Marija meta [afna G[awdxin ikunu bil-vaganzi u bosta Maltin ikunu qed i]uru G[awdex. Min jixtieq japplika g[andu jmur dakinhar fl-Arcadia Shopping Centre, ir-Rabat, G[awdex, bejn id-9am u l-4pm. B[alissa, hemm madwar 12-il impjegat G[awdxi ja[dmu fi/-/entru tal-HSBC fis-Swatar. L-impjegati G[awdxin igawdu minn vja;;i bla [las fuq il-vapur t’G[awdex u jkollhom trasport bir-ritorn b’xejn
mi/-?irkewwa sa/-/entru tas-Swatar u lura. Dawn l-impjegati G[awdxin da[lu ja[dmu mal-HSBC biex ikollhom xog[ol li joffrilhom stabbiltà, opportunità li ji]viluppaw u jimxu ’l quddiem fil-karriera tag[hom, u li jsiefru u ja[dmu barra mill-pajji] mal-istess kumpanija, peress li lHSBC jopera f’aktar minn 80 pajji] differenti. Barra li se jkollhom i//ans li javvanzaw fil-karriera tag[hom, l-impjegati g[andhom ukoll l-opportunità li jkollhom remunerazzjoni a[jar. Mag[ruf b[ala ‘Best Place to Work’, i//entru tal-Kuntatt tal-HSBC joffri bonus relatat ma’ kif jitwettaq ix-xog[ol u dan ikun apparti mis-salarju taxxahar, li jista’ ji]died aktar ma l-impjegati jmorru tajjeb f’xog[olhom, kif ukoll b’g[a]liet o[ra b[al ma hi s-sahra. Uffi/jali mit-taqsima tarri]orsi umani ta/-/entru talKuntatt tal-HSBC dakinhar se jkunu G[awdex anki biex iwie;bu domandi li jista’ jkollhom l-applikanti li jixtiequ japplikaw biex ja[dmu f’din l-organizzazzjoni dinamika fis-Swatar.
?entru akkreditat ta/-Chartered Institute of Marketing L-ewwel korsijiet mill-MISCO minn Settembru li ;ej MISCO dan l-a[[ar in[atret b[ala /entru akkreditat ta/-Chartered Institute of Marketing (CIM) biex b’hekk ing[aqdet f’network ta’ 45,000 membru akkreditat madwar id-dinja. MISCO se tkun qed toffri l-ewwel kors, Professional Certificate in Marketing minn Settembru li ;ej segwit minn kors ie[or, Professional Diploma in Marketing f’Jannar tal2013. Filwaqt li l-attivitajiet ewlenin jikkon/ernaw ittitjib fil-kapa/itajiet ta’ dawk li ja[dmu fil-qasam tal-marketing, kif ukoll l-
i]vilupp tal-professjoni talmarketing, il-qofol tal-attività kollha ta/-Chartered Institute of Marketing hi bba]ata fuq s[ubija, kwalifiki u ta[ri;. Kemm jekk individwu qed ifittex li jag[ti bidu g[all-karriera fis-settur talmarketing, kemm jekk hu marketing executive qed ifittex li javvanza fil-karriera tieg[u jew professjonist tal-marketing li jixtieq jid[ol fil-qasam tal-marketing management, il-kwalifiki tas-CIM li se jkunu qed jitwasslu minn MISCO huma opportunità ideali g[al kull min irid javvanza fil-karriera ta’ Marketing.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
10 Opinjoni
Il-qawwa tal-kitba “Il-[akma tal-ispirtu [a]in twettqet u nfniet u hekk ille[[a tat-tfulija mu;ug[a u sikwit be]g[ana kellha sse[[ g[al dejjem b[ala d-dinja tas-se[er ta’ Macondo, u flistess punt id-dehra mid-dar tal-Kurunell Marquez ma kinitx t[addan biss il-belt ]g[ira ta’ Arcataca imma wkoll il-Kolumbja tieg[u, u fis-sewwa l-Amerika Latina s[i[a u ’l hinn minnha.”
Fuq stazzjon televi]iv
One Hundred Years of Solitude hu l-kapulavur ta’ Gabriel (Gabito) Garcia Marquez li twieled f’Arcataca, fil-Kolumbja, fl1927. Ftit ;img[at ilu fuq stazzjon televi]iv barrani smajt la[bar imxandra mill-familja li l-kittieb ma kienx se jikteb i]jed g[ax in[akem middimenzja. Gerald Martin kien [are; bijografija semiuffi/jali ta’ Garcia Marquez, mibnija fuq intervisti ta’ mal-kittieb u ma’ nies li jafuh sewwa. Missier Gabito, Gabriel Eligio u ommu Luisa Santiaga kienu [allew lilu u lil o[tu man-nanniet materni, il-Kurunell Nicholas, imsemmi fis-silta li bdejt biha, u Tranquillina Marquez. {add ma jaf g[aliex il-;enituri ma ]ammewx mag[hom dawn ittfal, meta ]ammew tfal o[ra tag[hom jew biss ta’ Gabriel Eligio minn nisa o[ra. Il-Kurunell kellu influwenza kbira fuq it-tfajjel u dan kien jammirah u jirrispettah. In-nannu kien i]omm malLiberali f’pajji] maqsum bejn Konservattivi u Liberali, li ;ieli marru g[all-gwerra kontra xulxin. G[and in-nanniet kienu ji;u [afna nies u t-tifkiriet g[al Gabito kienu “ktieb li ;arr ;ewwa fih mittfulija”. Fl-1936 Gabito beda jmur l-iskola u mill-ewwel kien jixrob il-kotba. Billi n-nannu kien riesaq lejn it-tmiem (Marzu 1937), hu u o[tu ttie[du mill-;enituri tag[hom lejn il-belt ta’ Sucrè. Ilmissier kien ja[dem ta’ spi]jar u ;ieli “tabib” imma meta ltaqa’ ma’ Luisa kien telegrafista. Bniedem [abrieki li dejjem kien jag[mel li jista’ biex isib ix-xog[ol u kien idur [afna bliet.
Il-belt kapitali Bogota
:ieli l-familja sabet ru[ha fil-faqar. F’Jannar 1943 Gabito telaq lejn il-belt kapitali Bogota fejn bis-sa[[a ta’ avukat [a bor]a tal-istudju g[all-kulle;; f’Zipaquità ftit ’il bog[od mill-belt kapitali. Da[al fl-Università ta’ Bogota fl-1947 fejn beda jistudja g[al avukat kif xtaq missieru. {abtu d-dritt Ruman. F’April 1948 mar Cartagena u beda jikteb g[all-gazzetti Liberali. :ieli xi gazzetta falliet u kien isib ru[u bla xog[ol u bla flus u hekk ma setax jg[in lillfamilja li kienet fil-b]onn. Fl-a[[ar sab impjieg sod meta beda ja[dem ma’ El Universal. Ra b’g[ajnejh ilmassakru tal-istudenti f’Bogota fid-9 ta’ :unju 1954. Il-[sieb politiku kien dak ta’ So/jalista, u b’dan il[sieb kien janalizza, ifisser u jikteb dwar dak li kien ji;ri madwaru. Ta’ g[oxrin sena beda jikteb The House li wasslet g[all-kapulavur tieg[u li semmejt u s-silta li bdejt biha hi kumment fil-bijografija. Ilktieb kien su//ess kbir u kiseb g[al Marquez fama kbira. Il-kittieb mexa fit-triq ta’ Dostoyevsky, Kafka, Faulkner, Woolf, Dos Passos, Steinbeck u Huxley. Wara lpubblikazzjoni seta’ jg[in a[jar lill-familja. Fuq issisien tat-tifkiriet il-kittieb ja[taf ;rajjiet, jg[aqqadhom f’daqqa fis-se[er politiku tarreali]mu, [afna drabi permezz ta’ flashbacks. Tassew jaf jibni rumanzi. No One Writes To The Colonel, ;rajja ta’ kurunell li jistenna li jibda jie[u l-pensjoni li qatt ma tasal. M’g[andu xejn, flok ibig[ serduq tal-;lied, ilestih biex ida[[lu g[al ;lieda. Martu tistaqsih x’se jieklu. “IlKurunell kien [a 75 sena – il-75 ta’ [ajtu – biex jasal f’dak il-waqt. {add ma seta’ jirba[lu
“{assu fis-sewwa, [add ma seta’ jirba[lu, f’dak il-[in wie;eb: ‘[mieg’.” Il-;rajja re;g[et ;iet rakkuntata g[oxrin sena wara “g[ax dejjem kien hemm mod ie[or kif tg[id ;rajja.” Hekk [ar;et in-novella Trail Of Your Blood In The Snow li tista’ tfakkar it-telf ta’ tarbija tieg[u u tal-artista Tacia
Hemm xog[lijiet o[ra b[al ‘Memories of My Melancholy Whores’, ‘Big Mama and Other Stories’ u ‘Living To Tell The Tale’ li Marquez beda jikteb b’[effa meta t-tobba qalulu li kellu kan/er
minn Joe Cassar stcassar@maltanet.net
Il-qoxra tal-ktieb ‘Gabriel Garcia Marquez’ miktub minn Gerald Martin
Quintana. The Autumn Of The Patriarch, rumanz fl-isfond tal-;rajjiet tal-Amerika Latina: x’inhi l-im[abba, x’inhi s-setg[a. Ktieb mifrux fuq il-;rajja ta’ mitejn sena “fi ]mien li storikament ma kienx.” Aktarx tifkira talwaqg[a mis-setg[a tal-president Perez Jimenez talVenezuela rakkuntata minn [afna narraturi. Skont il-bijografu Gerald Martin One Hundred Years of Solitude hu “l-fus” tal[ajja ta’ Maruqez, The Autumn of the Patriarch hu “l-perm” tal-kitba ta’ Marquez. Chronicle of a Death Foretold hu l-iktar xog[ol pessimist ta’ Marquez, aktarx min[abba l-;rajjiet politi/i fl-Amerka ta’ Isfel. Marquez ;ieli qal li kien l-aqwa ktieb tieg[u. Il-bejg[ qabe] ilmiljun kopja hekk kif [are;. Love In A Time Of Cholera, il-;rajja sse[[ fi g]ira fil-Karibew. Nies li jg[ixu fl-Amerika Latina jinteb[u mill-ewwel li hi Cartagena de Indios. :rajja ta’ m[abba u sess, i]-]wie; u l-[elsien, i]-]g[o]ija u xxju[ija, mibnija fuq trijanglu sesswali mimli kuntrasti. Il-kittieb jirnexxilu jg[aqqad il-Grecja qadima, il-Monarkija Imperjali Spanjola, il-wirja kbira talpoplu ta’ isfel. The General in His Labyrinth hu xog[ol dwar leroj li [adem g[all-[elsien tal-Amerika Latina, Simon
Bolivar. Rumanz mibni bi//a minnu fuq il-poe]ija Medjevali ta’ Jorge Monrique ‘Virus Ta’ Meta Miet Missieri’. Popolari [afna fil-kultura, l-aktar g[all-vers “Il-[ajjiet tag[na huma xmajjar li jwasslu lejn il-ba[ar li hu l-mewt.” Is-sigrieti tal-oqbra
Monrique jg[id li l-mewt hi nasba u nassa. Maruqez jg[id li hi labirint. Of Love and Other Demons f’Cartagena, ;urnalist jintbag[at fil-kunvent ta’ Santa Klara billi l-binja se tinbidel f’lukanda. Xi oqbra nfet[u u l-fdalijiet se jittie[du xi mkien ie[or. Innovella hi dak li jsir jaf il;urnalist. Marquez ta’ 69 sena kiteb News of a Kidnapping. :rajja li tassew ;rat flAmerika Latina. To[ro; ittbatija tal-osta;;i, x’jag[mlu huma u l-familja tag[hom, x’jag[mel il-Gvern. Wa[da mill-protagonisti, Maruja, tg[id “Dan kollu kien xi [a;a li g[andha tinkiteb fi ktieb.” Il-baruni tad-droga Pablo Escobar jinqatel. Hemm xog[lijiet o[ra b[al Memories of My Melancholy Whores, Big Mama and Other Stories u Living To Tell The Tale li Marquez beda jikteb b’[effa meta ttobba qalulu li kellu kan/er. }amm il-kura;;, g[amel il-kura. Fl-1982 Maruqez reba[ ilPremju Nobel. Aktarx g[amel xi [idma ma’ nies
b[al Olaf Palme biex jie[du. Kien [aqqu li jie[du. Il-poplu ta’ pajji]u, tal-Amerika Latina, g[amillu festi kbar. Sar bniedem mag[ruf mhux biss minn intellettwali imma minn popli li raw fih il-bniedem li seta’ jmexxihom lejn dinja a[jar. Hekk jew hekk, il-[sieb tieg[u politiku (g[adda misSo/jali]mu g[as-So/jali]mu demokratiku kif im[addem flEwropa) kien mag[ruf. Meta kiseb l-istatura ta’ kittieb ;ab fuq quddiem is-Sud Amerika kif g[amlu Carlo Fuentes, Marco Vargas Llosa, Julio Cortazar, Josè Donoso u Miguel Angel Asturias. Barra fil-qasam letterarju g[amel [idma fil-qasam politiku. Bis-sa[[a tal-kitba
Wera lid-dinja l-Amerika Latina u l-problemi tag[ha. {abib l-aktar ma’ Fidel Castro. Kien rispettat ukoll minn Francois Mitterrand, irre Juan Carlos ta’ Spanja u martu Sofija, Bill Clinton, ilPapa :wanni Pawlu II, Felipe Gonzalez u Omar Torrijos, ilpresident tal-Kolumbja. Il-kitba sa[[et il-[idma politika tieg[u, l-opinjoni tieg[u kienet apprezzata u artiklu f’gazzetta seta’ jkun ta’ siwi f’parti mid-dinja fejn id-demm jixxerred mal-politika. Nag[laq dan l-artiklu kif Gerald Martin g[alaq il-bijografija ta’ Gabriel Garcia Marquez meta sarulu l-festi fis-26 ta’ Marzu 2007 f’Cartagena Convention Centre li nbniet flok il-[anut fejn il-kittieb kien jiekol u jixrob wara x-xog[ol filgazzetta El Universal fis-snin 1948-1949 meta ma kellux sold. Hemm “g[al darba o[ra ;ie muri li jekk Garcia Marquez kien ma[kum mis- – u msa[[ar bis- – setg[a, issetg[a darba wara darba, bla ra]an kienet tin;ibed lejh. Illetteratura u l-politika kienu ]ew; modi b’sa[[ithom li kienu jaslu biex iwettqu limmortalità fid-dinja li tg[addi, dinja li /-/iviltà talPunent [olqot g[all-pjaneta, ftit jemmnu li l-glorja politika ddum aktar mill-glorja li tinkiseb mill-kitba ta’ kotba famu]i.”
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Il-festa ta’ Santa Marija Din il-;img[a s-sajf Malti jil[aq il-qu//ata tieg[u bil-festa ta’ Santa Marija. Din il-festa tfisser nofs is-sajf b’dak kollu sabi[ li j;ib mieg[u dan l-ista;un tal-vaganzi, tas-safar, tat-turi]mu, talmistrie[, tad-divertiment, tal-attivitajiet barra, talfesti u g[aliex le, nie[du xi ftit ;ranet off mixxog[ol. Safar, mistrie[, divertiment Malta timtela b’g[exieren ta’ eluf ta’ turisti li b[alissa qed i]uruna, ammonti dejjem ji]diedu kif nafu li se[[ fix-xhur li g[addew. Turisti ta’ kwalità li jafu jgawdu u jisfruttaw dawn i]-]minijiet biex igawdu l-isba[ atmosfera li jaf joffri l-poplu Malti. Fl-istess waqt, [afna Maltin isiefru f’dan i]]mien. Dawn ji]diedu wkoll, kif tikkonferma listatistika li s-safar tal-Maltin ukoll qed jil[aq livelli rekord. {afna jimlew lil G[awdex g[al din il-festa ta’ turi]mu intern. U [afna wkoll igawdu l-festa tallokalità tag[hom f’din l-aktar festa li tlaqqa’ r[ula f’festa wa[da. Fil-fatt, illum biss qed ikunu //elebrati sitt festi ta’ Santa Marija, [amsa f’Malta u o[ra f’G[awdex. Is-seba’ wa[da, dik tal-Qrendi, din is-sena ma saritx bil-mod kif nafuha s-soltu imma saret biss b[ala pellegrina;; biex tfakkar li]-]ag[]ug[ millQrendi li tilef [ajtu f’in/ident bil-log[ob tan-nar.
{dax-il parro//a ddedikata lill-Assunta Madwar Malta u G[awdex, illum hawn xejn anqas minn [dax-il parro//a ddedikata lil Santa Marija. Tlieta minn dawn il-parro//i ji//elebraw ilfesta tag[hom nhar il-{add u dawn huma l-Im;arr, {ad-Dingli u ]-}ebbu;, G[awdex. Ma’ dawn ]diedet il-parro//a l-;dida, mill-2005, tal-Knisja lQadima ta’ Birkirkara. Santa Marija hi festa marbuta mar-raba’ u l-biedja. Fil-wi// tar-raba’ b[alissa jkun hemm ftit li xejn u fil-fatt il-qbiela tradizzjonalment jit[allsu f’jum Santa Marija. Fi r[ula fejn il-biedja kienet qawwija, Santa Marija dejjem fissret waqfa mix-xog[ol tar-raba’ g[all-mistrie[ u t-tgawdija tal-frott, u forsi wkoll ta’ festa b’dak kollu li jag[mel festa Maltija, millog[ob tal-nar u l-baned g[all-armar u t-ti]jin. F’din il-;img[a partikulari wie[ed japprezza wkoll l-importanza tal-festa Maltija. Tara r[ula s[a[ imballati bin-nies, igawdu dak il-mument ta’ darba fis-sena li r-ra[al jilbes il-libsa tal-festa u f’/elebrazzjoni s[i[a jispikka l-aqwa talent tallokal. F’din il-;img[a jispikkaw l-ener;ija ]ag[]ug[a u l-volontarjat li dawn joffru bil-g[an li jkabbru lfesta tal-lokal. Attivitajiet li jxejnu l-kritika fil-konfront ta’ din il-;enerazzjoni g[aliex i]-]g[a]ag[ li huma attivi fl-organizzazzjoni tal-festi g[andhom ikunu ta’ e]empju g[al kul[add.
}gur li lbiera[ filg[axija stajna nsegwu diversi spettakli ta’ log[ob tan-nar b’mod partikulari dawk fl-Imqabba, {al G[axaq u r-Rabat, G[awdex. NET Television, permezz tal-programm For/ina lbiera[ filg[axija seta’ jwassal wie[ed minn dawn l-ispettakli li wera l-kapa/ità tag[na l-Maltin filpiroteknika. Mhux ta’ b’xejn li fis-simpo]ju li sar aktar kmieni din is-sena, il-parte/ipanti barranin li kienu Malta baqg[u mistag[;ba bil-mod kif jin[adem ix-xog[ol tan-nar f’Malta. 70 sena mill-Konvoj ta’ Santa Marija Din il-festa tat isimha wkoll lill-konvoj li bih Malta setg[et tibqa’ tikkumbatti fl-ag[ar tat-Tieni Gwerra Dinjija fl-1942. Dan il-konvoj g[en biex Malta biddlet il-kors tal-gwerra fil-Mediterran, flAfrika ta’ Fuq u fl-Ewropa. G[addew 70 sena ta’ storja minn dak il-mument li l-Maltin raw ra;; ta’ dawl, imtlew bit-tama li wasslet biex il-poplu g[al darb’o[ra [are; rebbie[ f’mument kru/jali fl-istorja dinjija. Waqt li qed infakkru s-70 sena tal-Konvoj ta’ Santa Marija, nag[mlu x’nag[mlu f’din il-festa, jekk hux nivvja;;aw, ingawdu l-festa tag[na jew ta’ xi ra[al ie[or, jew nie[du ;ranet ta’ mistrie[, jalla ngawdu din il-festa kif jixraq f’sinjal ie[or ta’ dan is-sajf sabi[ mimli attivitajiet li qed jag[mlu lil Malta pajji] rikk fil-kultura u d-divertiment.
Gvern tal-investimenti Fil-jiem li g[addew kien inawgurat l-investiment li sar fuq il-lukanda Seabank filMellie[a. Dan il-pro;ett sewa €32 miljun u bla dubju, se jg[in lil pajji]na fis-settur turistiku. Pilastru tal-ekonomija Kif dejjem ng[idu, dan issettur hu wie[ed mill-pilastri tal-ekonomija tag[na u l-Gvern imexxi mill-Partit Nazzjonalista dejjem fehem il-[tie;a li nindukraw bl-a[jar mod possibbli lil dan is-settur biex inkomplu
nag[mlu lil Malta destinazzjoni dejjem a[jar g[at-turisti li j]uruha. Ix-xog[ol li sar fuq din illukanda tlesta f’inqas minn tmien xhur u llum il-lukanda Seabank g[andha seba’ ristoranti, l-ikbar pixxina fost illukandi Maltin u l-ikbar numru ta’ kmamar, b’total ta’ 476 kamra. B’hekk, hi l-ikbar lukanda tat-tip tag[ha f’Malta.
Meta t[ares lejn dan kollu tapprezza l-[idma kbira li saret mill-[addiema, fil-ma;;oranza tag[hom Maltin, u tirrikonoxxi li dan kien investiment fil[addiema nfushom. Fil-fatt, l-investiment wassal biex il-lukanda ]]id l-impjegati tag[ha minn 150 g[al 325. Dan kollu se[[ fl-eqqel tal-kri]i finanzjarja internazzjonali. Kura;; u ammirazzjoni Fl-isfond ta’ dan kollu wie[ed g[andu jammira lkura;; ta’ min qed imexxi din il-lukanda biex ikompli jinvesti f’pajji]na. Fl-istess waqt, dan linvestiment ifisser fidu/ja fittmexxija ta’ Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru u fil-mod ta’ kif il-Gvern Malti qed i[addem il-politika tieg[u f’oqsma importanti, fosthom lekonomija, ix-xog[ol u tturi]mu. Nistqarr mag[kom li f’dawn l-a[[ar xhur kelli l-opportunità
Illum, u aktar minn qatt qabel, ng[id kemm jien kburi b’Malta li fl-eqqel tal-kri]i finanzjarja madwar il-globu baqg[et attiva u qed tkun kapa/i ti;bed l-aqwa investiment lokali u barrani
li niltaqa ma’ diversi investituri Maltin u barranin minn oqsma differenti tax-xog[ol li fa[[ru t-tmexxija serja ta’ pajji]na u fissru kif il-Gvern Malti joffri in/entivi tajbin biex l-investitur jag[]el lil pajji]na b[ala l-ba]i tieg[u biex jinvesti flusu. Aktar minn hekk, dawn l-istess nies kellhom kliem ta’ tif[ir g[all[addiem Malti li dejjem kien bie]el biex joffri l-a[jar fixxog[ol tieg[u. Illum, u aktar minn qatt qabel, ng[id kemm jien kburi b’Malta li fl-eqqel tal-kri]i finanzjarja madwar il-globu baqg[et attiva u qed tkun kapa/i ti;bed l-aqwa investiment lokali u barrani. Dan hu laqwa /ertifikat g[at-tmexxija serja u g[aqlija tal-Partit Nazzjonalista fil-Gvern. Aktar toroq g[all-familji tag[na Fil-jiem li g[addew kompla jsir aktar investiment millGvern, din id-darba bil-ftu[ ta’ wa[da mit-toroq ewlenin f’G[awdex, dik li mi/-/entru tar-Rabat twassal sal-Port talIm;arr. Din it-triq re;g[et infet[et g[at-traffiku wara
xog[ol infrastrutturali li sewa mat-€12-il miljun u li 85 filmija minnu ;ie finanzjat minn fondi Ewropej.
Nixtieq nie[u l-opportunità u nfa[[ar ix-xog[ol kollu li sar mill-[addiema Maltin u G[awdxin li lestew il-[idma ftit jiem biss qabel il-festa ta’ Santa Marija, li matulha g[add kbir ta’ Maltin i]uru G[awdex. B’hekk, kull min se jitla’ G[awdex f’dawn il-jiem jista’ jkun minn tal-ewwel li japprezza l-[idma kbira li qed jag[mel il-Gvern biex ikompli jsebba[ il-g]ejjer tag[na. Hu fatt mag[ruf li x-xog[ol fuq din ittriq dam ftit aktar milli skedat min[abba l-kwantità ta’ o;;etti stori/i li nstabu waqt li kien g[addej dan il-pro;ett. Fil-fatt, ix-xog[ol waqaf g[al bosta drabi sakemm dawn issejbiet ;ew analizzati u preservati. Tajjeb li wie[ed jiftakar li matul din il-le;i]latura saru bosta investimenti fit-toroq arterjali u residenzjali tal-g]ejjer Maltin. Fl-2010 nfet[u mill-;did ilbypass ta’ Marsaskala u Triq ilBelt Valletta fi]-}urrieq, investiment ta’ €14-il miljun, filwaqt li aktar kmieni din is-sena tlestew pro;etti fi Triq ilKunsill tal-Ewropa u Triq Garibaldi b’investiment ta’ €10.5 miljun, u xog[ol f’Xatt lG[assara tal-G[eneb fil-Marsa b’investiment ta’ €7.5 miljun.
minn David Casa david.casa@europarl.europa.eu
Xog[ol ie[or jinsab g[addej fi Triq il-Marfa u l-bypass ta’ Pennellu fil-Mellie[a, li huma miftu[a g[at-traffiku b’mod limitat, u l-underpass filMarsa. Dan ukoll hu investiment importanti li qed jag[mel ilGvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista u li jkompli jikkonferma l-g[aqal u s-serjetà li qed tag[raf timxi bihom din l-amministrazzjoni. Veru ka] li din il-le;i]latura se tibqa’ mfakkra g[all-investimenti kbar li saru fosthom kemm il-Gvern investa aktar minn qatt qabel fi spazji miftu[a g[ar-residenti u t-turisti. Spazji li kienu jintu]aw mill-vetturi qed jing[ataw lura lill-pubbliku biex jitgawdew mill-familji li j]uruhom.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
12 Ittri
Il-festa tas-Salvatur fid-Dar tal-Anzjani fl-Imtarfa Sur Editur, Nhar il-{add, 5 ta’ Awwissu ;iet i//elebrata l-festa tas-Salvatur fid-Dar tal-Anzjani tal-Imtarfa. Barra mill-quddiesa ta’ din l-okka]joni fil-kappella tad-dar li hi ddedikata lis-Salvatur, l-impjegati tad-dar [admu bis-s[i[ g[al g[add ta’ jiem biex dakinhar filg[axija j[ejju festin g[all-anzjani taddar. Din il-festa kienet su//ess u dan kien jidher fuq wi// kull anzjan u anzjana; u g[alkemm dawn fer[u u gawdew likel, ix-xorb u d-daqq li [ejjewlhom l-impjegati, m’hemmx dubju li l-aktar [a;a li apprezzaw kienet il-mod ta’ kif kollox kien im[ejji g[alihom bl-akbar g[o]]a u dedikazzjoni mill-impjegati. G[alhekk, f’isem ilqraba tal-anzjani tad-Dar tal-Imtarfa, nixtieq nirringrazzja lid-direttur, isSur Azzopardi u l-impjegati kollha li jwettqu xog[olhom bl-akbar reqqa u jag[tu dak kollu li jistg[u biex dawn l-anzjani ma jonqoshom xejn u ma j[ossuhomx we[edhom.
Rena Zerafa
A[bar mill-isba[
Jason Micallef
Joseph Muscat
Inkwiet g[al Muscat Sur Editur, Dak li ppruvaw jostru Muscat u l-Labour tul dawn l-a[[ar erba’ snin, kemm ilu li Muscat [a t-tmexxija tal-Labour f’idejh, issa kollu qieg[ed jo[ro; fil-bera[. Mhux biss il-gazzetti tal-Partit Nazzjonalista, il-mument u In-Nazzjon, qeg[din jikxfu dak li g[addej internament fil-kurituri ta/-?entru Laburista, i]da wkoll gazzetti o[rajn indipendenti qeg[din jikxfu din id-dg[ufija tal-MLP u ta’ Muscat. Il-gwerra siekta i]da lesta ti]broffa b[allvulkan, li te]isti bejn Muscat u Jason Micallef, hi evidenti u ma tawgurax tajjeb g[al-Labour. Jekk forsi Muscat kien qed jag[ti xi impressjoni li bit-tmexxija tieg[u kien hemm xi bidla fil-Labour, dan kollu qed isirlu suf. Jidher /ar li Muscat m’g[andu ebda kontroll fi [dan il-partit tieg[u, il-Labour. A[seb u ara kemm ikollu kontroll jekk ikun Prim Ministru! L-inkwiet di;à jidher illum, a[seb u ara kieku Muscat kellu jkun fil-Gvern. Hu minnu li l-Prim Ministru u Kap talPartit Nazzjonalista Lawrence Gonzi kellu
j[abbat wi//u ma’ diffikultajiet interni fil-partit, i]da dawn qatt ma kienu mo[bija, jew mitfug[a ta[t it-tapit. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi, minkejja l-i]viluppi kollha li se[[ew fi [dan il-partit tieg[u, li wera kemm qieg[ed ji;;edded u hu partit miftu[ g[al kull opinjoni, irnexxielu j]omm sod it-tmexxija tal-pajji]. Il-pajji] illum igawdi minn rekord ta’ xog[ol, rekord ta’ pro;etti li qed jitwettqu u rekord fl-industrija tat-turi]mu anke fi ]minijiet mill-aktar diffi/li tal-ekonomija dinjija. Din hi d-differenza bejn il-Labour u l-Partit Nazzjonalista – li l-Labour jibqa’ mifni bilproblemi interni tal-Labour u juri li qatt mhu lest li jkun kapa/i jmexxi pajji], u l-Partit Nazzjonalista miftu[ g[all-ideat u kapa/i jmexxi pajji], kif juru r-ri]ultati li pajji]na qieg[ed jirnexxilu jikseb. Id-differenza bejn i]-]ew; partiti, g[aldaqstant, hi evidenti u tmissha u tin[ass. L-inkwiet hu ta’ Muscat.
A. Borg
Birkirkara
Riforma o[ra li g[andha t[alli r-ri]ultati
Sur Editur, Dan l-a[[ar smajna [afna dwar l-e]er/izzju ;did li g[amlet l-Air Malta li bih ing[atat dehra ;dida. Nifra[ u nawgura sin/erament lillAir Malta g[al dan l-e]er/izzju li minn dak li smajt u qrajt fil-;urnali, qieg[ed jintlaqa’ tajjeb. Din hi riforma o[ra importanti li qieg[ed iwettaq il-Gvern tul din il-le;i]latura. LAir Malta, g[addiet tul din il-le;i]latura minn riforma kbira, immirata biex tag[ti vijabbiltà u sostenibbiltà lil-linja nazzjonali
tal-ajru. L-MLP kien e]istenti, [lief biex jikkritika. I]da din l-attitudni tal-MLP ma taqtg[alniex qalbna g[ax l-istess MLP ikun dejjem kontra kull riforma, kontra kull inizjattiva tal-Gvern. Hekk g[amel fuq kull privatizzazzjoni, l-aktar dwar it-Tarzna. I]da llum il-Gvern jing[ata ra;un. Ir-riforma tal-Air Malta hu e]er/izzju ie[or li se j[alli r-ri]ultati.
A. Mifsud
In-Naxxar
Sur Editur, A[bar mill-isba[ li [ar;et dan l-a[[ar hi li lProfessur Dr Albert Fenech, bniedem rispettat u mi]mum b[ala professjonista mill-aqwa mill-Maltin u l-G[awdxin kollha, mhux biss se jo[ro; g[all-elezzjoni biex jag[ti l-kontribut tieg[u fil-qasam politiku, imma se jo[ro; mal-Partit Nazzjonalista. Kelma wa[da ng[idlek g[a]i] Professur Fenech: issa stenna attakki fuqek minn diversi n[awi, b[alma di;à sofra Gejtu Vella u l-o[rajn li g[a]lu li jo[or;u mal-Partit Nazzjonalista. Imma ng[idlek: taqtax qalbek. Ir-ra;un se jag[tihulek ilpoplu! Keep it up!
G. L. Camilleri Il-Furjana
Prosit g[ax-xandir tal-Olimpjadi Sur Editur, Kelma ta’ apprezzament g[as-servizz li ta TVM 2 g[ax-xandir dirett talOlimpjadi. Kien servizz li perswa] li kien apprezzat minn kull dilettant talisport, u ming[ajr ebda parti;jani]mu wie[ed jista’ jg[id prosit tassew ta’ dan is-servizz millistazzjon nazzjonali. L-istazzjon nazzjonali re;a’ ta konferma tas-serjetà u l-professjonalità [ielsa minn kull parti;jani]mu politiku. Prosit tassew.
L. Cassar
San :iljan
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bilposta (Ittri lill-Editur, InNazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew flindirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
Fil-qosor
Ikomplu bil-protesti anti-Putin
IR-RUSSJA: Il-membri tal-grupp tal-mu]ika punk ‘Pussy Riot’ qed jippjanaw li jkomplu bil-protesti kontra l-President Russu Vladimir Putin u minkejja li tliet kollegi tag[hom qed ikunu pro/essati mill-qorti dwar allegat a;ir aggressiv. Ilmembri tal-grupp huma kollha nisa u w[ud lebsin il-balaklavas ilbiera[ kellmu lil BBC News dwar il-kampanja ta’ protesti li qed jag[mlu ‘b’risq lespressjoni [ielsa’ u biex ‘jappo;;jaw lil s[abhom li jinsabu l-[abs’. U[ud millintervistati kienu [adu sehem fil-protesta ta’ Frar li wasslet g[all-arresti u l-pro/essi tat-tliet membri ta’ ‘Pussy Riot’. Intant, il-verdett se jing[ata nhar il-:img[a, bil-prosekuturi Russi qed jitolbu li t-tliet imputati jing[ataw sa tliet snin [abs.
Sensiela ta’ attakki suwi/ida
L-AFGANISTAN: Rapporti lbiera[ irreferew g[al numru kbir ta’ mejtin u midruba f’sensiela ta’ attakki suwi/ida li se[[ew flartijiet Afgani lejn il-Lbi/ u meta l-pulizija fil-provin/ja ta’ Nimroz qalu li ntlaqtu diversi lokalitajiet fil-kapitali provin/jali ta’ Zaranj. Mifhum li f’dawn l-attakki mietu erbg[in ru[, b’talanqas tmenin o[ra jindarbu u meta l-parti kbira tal-vittmi huma /ivili. Ir-rapporti komplew li numru ta’ aggressuri suwi/ida kienu infiltraw Zaranj u li numru minnhom kienu anki spi//aw arrestati tul dawn l-a[[ar jumejn.
Jirkupraw il-katavri mit-terremot
L-IRAN: {addiema tassalvata;; irkupraw aktar katavri mill-in[awi Iranjani tal-Majjistral li jiem ilu ntlaqtu minn ]ew; terremoti qawwija li ssarrfu f’aktar minn 300 mejtin. I]da lawtoritajiet f’din iz-zona mhumiex ja//ettaw rapporti fis-sens li l-ammont talvittmi jista’ ji]died b’mod drastiku u qed jg[idu wkoll li /-/ifri eventwali kapa/i huma aktar baxxa minn dawk li t[abbru. Ir-rapporti kienu qed jirreferu g[al mijiet ta’ villa;;i li sofrew il-[sarat kbar mit-terremoti (li rre;istraw 6.4 u 6.3 fuq l-Iskala Richter) li laqtu lprovin/ja ta’ Azerbaj;an tal-Lvant nhar is-Sibt wara nofsinhar u fejn anki nqerdu l-villa;;i s[a[.
Ribelli tal-Armata g[al Sirja {ielsa j[ejju g[all-battalji li ;ejjin fl-in[awi ta’ Sermada, qrib ta’ Idlib (Reuters)
IS-SIRJA
Ir-re;im ‘qieg[ed jikkrolla’ L-eks Prim Ministru Sirjan Riad Hijab li kien [arab lejn il-:ordan il-;img[a l-o[ra qal li r-re;im li [alla warajh f’Damasku qieg[ed jikkrolla ‘mis-sens morali u finanzjarju kif ukoll mill-aspett militari’. Meta tkellem minn Amman, il-kapitali tal-:ordan, Hijab sostna li r-re;im tal-President Sirjan Bashar al-Assad illum ma jikkontrollax aktar minn tletin fil-mija tal-art tas-Sirja. Hu mbag[ad sejja[ biex jing[aqdu l-elementi talOppo]izzjoni li huma bba]ati barra pajji]hom u biex lArmata Sirjana ‘tappo;;ja lisSirjani f’dan i]-]mien kru/jali’. Hijab g[amilha /ara li jinsab ‘fuq in-na[a tar-ribelli Sirjani’ u [e;;e; biex kapijiet o[ra politi/i u militari
jwarrbu lil Assad, waqt li lArmata ‘ssegwi l-e]empji talmilitar fit-Tune]ija u l-E;ittu’ u to[ro; tg[in lill-poplu Sirjan. Din hi l-ewwel darba li leks PM Sirjan – l-og[la personalità politika li [arab mir-re;im ta’ Assad — tkellem pubblikament mindu telaq ma’ familtu lejn il:ordan u fejn insista li s-Sirja tinsab ‘mimlija b’uffi/jali u mexxejja militari li qed jistennew i]-]mien opportun biex jissie[bu fir-rewwixta’. Is-Sirja anki qed tissogra li tispi//a dejjem aktar i]olata mil-livell diplomatiku u waqt li l-Organizzazzjoni g[al Koperazzjoni I]lamika tiltaqa’ fl-G[arabja Sawdita biex tikkunsidra rrakkmandazzjoni ta’ Ministri
g[all-Affarijiet Barranin biex is-Sirja tisfa sospi]a minn dan il-grupp ta’ 57 pajji]. L-Iran, i]da, qed ji/[ad g[all-proposta waqt li Bashar al-Assad bag[at kollaboratur, Buthaina Shaaban, lejn Beijing biex tiddiskuti l-kri]i ma’ uffi/jali ?ini]i – u b’kelliema g[all-Gvern ?ini] jg[idu li anki qed jikkunsidraw li jestendu invit lil membri tal-Oppo]izzjoni Sirjana. Filwaqt li /-?ina opponiet g[al ri]oluzzjonijiet ri/enti tan-Nazzjonijiet Uniti dwar is-Sirja, l-awtoritajiet f’Beijing huma favur waqfien mill-;lied u djalogu politiku bejn is-Sirjani avversarji. Fi ]viluppi o[ra, Valerie Amos, is-Sotto Segretarju :enerali tan-NU u kordinatur
g[all-g[ajnuna ta’ emer;enza, ilbiera[ kellha ta[ditiet f’Damasku f’tentattiv biex i]]id ‘ir-ritmu’ tal-g[ajnuna ur;enti lis-Sirjani u bl-iskop li tnaqqas mit-tbatija ta/-/ivili li nqabdu fil-;lied tas-Sirja. Rapporti o[ra, imbag[ad, sostnew li l-Armata ta’ Assad re;g[et ibbumbardjat liz-zoni tar-ribelli – fosthom Saif alDawla u Salah al-Din – filbelt ewlenija ta’ Aleppo u birre;im jirreferi g[all-’qtil ta’ aktar terroristi’ fl-in[awi. Sadattant, f’Damasku, rapporti qalu li n-nies qed ja[arbu mid-distrett /entrali ta’ Qabun min[abba l-bi]a’ ta’ xi offensiva militari u fi ]mien meta l-qawwiet tassigurtà wettqu r-rejds fuq ]ew; distretti o[ra talkapitali.
IN-NORVE:JA
Pressjoni fuq Stoltenberg wara r-rapport ‘Breivik’ Il-Prim Ministru Norve;i] Jens Stoltenberg ilbiera[ kien ta[t pressjoni biex jirri]enja wara li rapport uffi/jali qal li l-pulizija setg[et ‘tevita’ ddag[dig[a ta’ qtil tas-sena lo[ra li wettaq l-estremista Anders Behring Breivik. L-attakki ta’ Breivik imorru lura g[at-22 ta’ Lulju tal2011 u kienu jinvolvu lisplu]jonijiet tal-bombi f’Oslo minbarra sparatura twila millistess aggressur fuq il-g]ira ta’ Utoya fejn kien qed ikun organizzat kamp g[a]]g[a]ag[. F’dan il-jum ta’ dmija storika kienu mietu 77 ru[ waqt li qamu d-dubji, fost
o[rajn, rigward l-effi/jenza tal-pulizija Norve;i]a. Nhar it-Tnejn, Kummissjoni tal-Gvern ikkonkludiet li sservizzi sigrieti tan-Norve;ja u l-pulizija wettqu l-i]balji kru/jali li permettew lil Breivik biex iwettaq l-a;ir fa[xi ‘bi ftit li xejn tfixkil’. Intant, il-gazzetta ewlenija ‘VG’ qalet li l-verdett ‘ma setax ikun ag[ar g[all-Gvern’ u sej[et – permezz ta’ editorjal – g[ar-ri]enja ta’ Stoltenberg. Ir-rapport ikompli li l’Gvern naqas milli jipprote;i lin-nies min[abba linkompetenza tieg[u u
wie[ed ma ja//ettax li lpersuni involuti ma j[allsux il-konsegwenzi’. Dan meta gazzetta o[ra, id-’DN’, ukoll g[abbiet ir-responsabbiltà fuq il-Prim Ministru fejn qalet li dan ]amm lura milli japprova l-mi]uri tas-sigurtà li setg[u waqqfu l-azzjonijiet ta’ Breivik. Min-na[a tieg[u, Stolteberg a//etta rresponsabbiltà g[al dak li sab ir-rapport u qal li se jibqa’ fil-kariga biex jimplimenta rrakkmandazzjonijiet. I]da filwaqt li l-g[ajjat g[al ri]enja u l-kritika huma daqqa ta’ [arta g[al Jens
Stoltenberg, mhux mistenni li r-rapport iwaqqa’ l-Gvern li rnexxilu jg[addi lekonomija tan-Norve;ja mit-taqlib li hemm b[alissa fl-Ewropa. Il-;uri ta’ Anders Breivik kien intemm f’:unju u ammonti kbir ta’ Norve;i]i kienu [ar;u fit-toroq biex ji//elebraw is-so/jetà miftu[a li hu stess qal li kien qed jipprova jeqred. Ilverdett g[andu jit[abbar fl24 ta’ Awwissu i]da g[alkemm Brievik ammetta dwar il-qtil, il-ma;istrati g[ad iridu j[abbru jekk dan hux ‘mentalment f’sikktu’ jew le.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
A[barijiet ta’ Barra 15
IR-RENJU UNIT
Wikileaks lura ‘online’ Il-websajt kontroversjali Wikileaks irritorna online wara taqlib ta’ aktar minn ;img[a dovut g[al hekk imsejja[ cyber-attack. Kelliema g[all-websajt qalu li s-servizzi ta’ Wikileaks kienu spi//aw sta;nati fuq lInternet u meta l-materjal beda jitla’ bil-mod [afna u bis-sistema lanqas ma tirrea;;ixxi rigward domandi g[al informazzjoni. L-attakk mag[ruf hu tat-tip DDoS (distributed denial of service) u li fost o[rajn jg[abbi l-websajts bil-pi] li ma jifla[x g[alih, minbarra li jwa[[al il-konnessjonijiet tan-network u ‘jwaqqa’ sservers. Qed jing[ad li grupp blisem Anti Leaks ‘ammetta’ g[all-attakk u meta Julian Assange, il-fundatur ta’ Wikileaks g[adu flAmbaxxata ta’ Ekwador f’Londra fejn qed ifittex ilkenn politiku. Assange irid jevita estradizzjoni lejn lI]vezja biex iwie;eb g[al akku]i rigward stupru u aggrediment ta’ persuni u li hu qed ji/[ad g[alihom.
L-AWSTRIJA> Mal-ewwel daqqa ta’ g[ajn wie[ed jista’ jie[u l-impressjoni li qed jara annimal b’]ew;t irjus, i]da jqarraq bik dan ir-ritratt ta’ ]ew; ;iraffi li qed i[arsu f’direzzjonijiet opposti, bilwieqfa [dejn xulxin ;ol-’enclosure’ tag[hom, fi]-]oo ta’ Schoenbrunn (Reuters)
FRANZA
SPANJA
Impenn g[all-ordni wara l-irvellijiet
In-nirien fil-G]ejjer Kanarji meqjusa b[ala di]astru ekolo;iku
Il-President ta’ Franza Francois Hollande qal li lGvern tieg[u se jag[mel kulma hemm b]onn biex ja//erta ]-]amma tal-ordni wara li l-belt ta’ Amiens spi//at su;;etta g[all-irvellijiet waqt ]ew;t iljieli konsekuttivi. Intant, il-Ministru talIntern Fran/i] Manuel Valls mar f’Amiens biex jenfasizza li l-Istat se j[ejji r-ri]orsi kollha biex jikkumbatti lvjolenza u wara li g[exieren ta’ ]g[a]ag[ lokali, fil-lejl tat-Tnejn, spi//aw ji;;ieldu mal-pulizija, fost l-isparaturi u l-[ruq ta’ proprjetà li tinkludi karozzi, /entru taddivertiment u anki skola g[at-tfal ]g[ar. Qed jing[ad li l-ixprun
wara l-vjolenza hi t-tensjoni li ]viluppat minn spotchecks tal-pulizija fuq residenti ta’ Amiens, u meta fla[[ar inkwiet indarbu talanqas sittax-il pulizija li ntlaqtu b’/omb sparat minn snieter. Sadattant qed tibqa’ g[olja t-tensjoni fost is-sobborgi mitluqin ta’ Franza u meta l-prospetti tax-xog[ol g[ar-residenti huma foqra. Fl-istess [in, id-diskriminazzjoni bejn ir-razez, issens fost ir-residenti li spi//aw emar;inati misso/jetà u d-dehra ta’ a;ir ostili min-na[a tal-pulizija huma wkoll elementi li ‘ja[tu’ g[all-kwalità talinkwiet li nqala’ s’issa f’Amiens.
L-iskwadri g[all-emer;enzi fil-:]ejjer Kanarji ta’ Spanja g[adhom qed jippruvaw jikkontrollaw in-nirien li [akmu l-in[awi ta’ La Gomera u meta l-uffi/jali lokali issa qed jitkellmu dwar ‘di]astru ekolo;iku’. Dan meta l-iskwadri ta’ mal-art qed ikollhom lappo;; ta’ ajruplani u helikopters li huma attrezzati biex jikkontrollaw nirien li s’issa qerdu mal-25 fil-mija tar-riserva naturali ta’ Garajonay – dikjarata millUNESCO b[ala Sit g[allPatrimonju Dinji. Iz-zona partikulari, fejn jiddominaw il-foresti, hi ekosistema unika li ja[sbu li ilha
te]isti g[al miljuni ta’ snin u l-[sarat li din ;arrbet millfjammi (li ilhom jaqbdu mill;img[a l-o[ra) jistg[u jkunu inkalkulabbli. Ir-rapporti intant qalu li lGvern tal-G]ejjer Kanarji lmenta talli l-ajruplani g[attifi tan-nirien damu wisq biex jil[qu z-zoni tal-emer;enza – u wara li kienu telqu minna[at aktar ‘il ;ewwa lejn i//entru ta’ Spanja. Min-na[a tieg[u, ilMinistru Spanjol g[allAmbjent Miguel Arias Canete spjega li dawn l-ajruplani ja[dmu bl-iskrejjen u g[aldaqstant m’g[andhomx il-velo/ità tal-jets u lanqas ma jistg[u jtiru matul il-lejl. Hu
anki minnu li t-talbiet g[allg[ajnuna f’sitwazzjonijiet b[al dawn iridu jsiru ‘l-ewwel [a;a filg[odu’ biex ikun hemm ir-reazzjonijiet xierqa u f’waqthom. Intant, l-irwiefen fiz-zona tal-G]ejjer Kanarji ma baqg[ux jonf[u fl-istess direzzjoni b[al qabel u li jfisser li l-fjammi mhumiex jinfirxu malajr b[alma kien ilka] fil-jiem pre/edenti. In-nirien s’issa qerdu malerbg[in residenza i]da waqt li xi 5,000 ru[ spi//aw evakwati mill-g]ira ta’ La Gomera, l-awtoritajiet qablu li l-ma;;oranza ta’ dawn issa jistg[u jirritornaw lura lejn iddar.
L-ISTATI UNITI
Jaqbdu l-akbar serp tat-tip Burmese Python
Pulizija jg[asses l-in[awi ta’ Amiens fejn inqerdu numru ta’ karozzi waqt il-;lied (Reuters)
Xjenzati Amerikani qalu li nqabad Burmese Python qalb l-a[rax ta’ Florida u li hu lakbar serp tal-ispe/i li qatt ;ie rikoverat mill-in[awi. Dan is-serp, li nqabad fla[rax tal-Everglades u li llum m’g[adux [aj, kellu tul ta’ 5.18 metru u kien ji]en 74 kilogramma. Intant, il-python kien anki tqil b’87 bajda u li wkoll ja[sbu li jammontaw
g[al rekord. Il-Burmese Python mhu blebda mod spe/i indi;ena ta’ Florida i]da dawn is-sriep qed jissemmew b[ala l-ka;un ‘g[at-tnaqqis ta’ /erti razez ta’ annimali’ fl-Everglades. Ix-xjenzati qalu wkoll li la[[ar skoperta turi proprju kemm ]viluppaw sriep ta’ dan it-tip fin-Nofsinhar ta’ Florida u meta l-python partikulari
suppost li hu sinonimu manna[at fix-Xlokk tal-Asja. Kenneth Krysko, tal-Florida Museum of Natural History, qal li dawn is-sriep qed jg[ixu fit-tul qalb ambjent salva;; u dan ifisser ‘inkwiet g[all-annimali tal-post’ meta m’hemmx dubju li ‘serp li hu twil aktar minn [ames metri jista’ jiekol prattikament dak li jrid u ming[ajr wisq tax-xkiel’.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
16 Feature
Feature 17
Spazju ta’ rikreazzjoni g[at-tfal u l-familji minn Gabriel Ellul
:nien it-Tliet G[oljiet joffri sit ta’ rikreazzjoni ideali, b’sitt zoni differenti li joffru varjetà ta’ log[ob u bandli g[at-tfal
:nien it-Tliet G[oljiet f’Marsalforn joffri 4,400 metru kwadru ta’ spazju g[all-familji li j]uruh. Dan ilpro;ett, li sar b’investiment ta’ kwa]i miljun ewro, hu mmirat g[at-tgawdija tat-tfal li j]uruh. B’sitt zoni differenti li joffru varjetà ta’ log[ob u bandli g[at-tfal li j]uru dan ilpost, :nien it-Tliet G[oljiet joffri sit ta’ rikreazzjoni ideali, [ieles mill-periklu. Dan jidher kemm bil-mod kif tfasslu l-log[ob differenti tattfal, u wkoll bin-numru ta’ bankijiet li jinsabu [dejn kull zona ta’ log[ob, ma[suba g[al dawk l-adulti li jakkumpanjaw lit-tfal f’dan il-;nien. Dan kollu f’ambjent li j[ares il-wirt tan-natura u jippromwovi s-sostenibbiltà, kif tixhed l-g[a]la ta’ lampi li jdawlu d-diversi zoni differenti tal-;nien u li jag[mlu u]u mid-dawl taxxemx. Inbena wkoll ;ibjun li, filwaqt li ja[]en l-ilma taxxita, jintu]a biex jissaqqu d900 si;ra u xitla li hemm fil;nien. Proprju fil-jum li fih kien inawgurat dan il-;nien is-Sibt li g[adda, IN-NAZZJON [a l-kummenti ta’ numru ta’ tfal, li kienu qed jag[mlu u]u millog[ob li joffrilhom dan ilpost ta’ rikreazzjoni. Meta kienu mistoqsija x’jog[;obhom minn dan ilpro;ett, spikkaw kummenti dwar il-varjetà ta’ log[ob u bandli li t-tfal jistg[u ju]aw. O[rajn fa[[ru l-fjuri u s-si;ar li j]ejnu dan il-;nien, filwaqt li kien hemm min iddeskriva l-;nien b[ala wie[ed sabi[ u kbir. Numru ta’ tfal Maltin sa[ansitra qalu li jixtiequ jibdew i]uru dan il-;nien kull meta l-familja tag[hom tkun fil-g]ira G[awdxija. Minbarra l-kummenti ta’ dawn it-tfal, dan il-;urnal [a
wkoll il-kummenti ta’ Kathleen Formosa, /eramista, li bl-opra tag[ha, mag[ruf b[ala ‘Il-Menhir’, g[enet biex tag[ti xejra artistika lil dan il-post rikreattiv. Staqsejnieha xi jfisser g[aliha li x-xog[ol artistiku tag[ha jinsab f’post b[al dan, li se jkunu qed i]uruh numru kbir ta’ tfal u familji. Hi esprimiet l-apprezzament tag[ha g[al din l-opportunità filwaqt li sostniet li t[ossha onorata li, permezz tat-talent artistiku tag[ha, qed issebba[ dan is-sit. L-ispirazzjoni tal-opra artistika ta’ Formosa hi msejsa fuq l-g[arfien tal-wirt storiku ta’ pajji]na, mag[ruf sew g[an-numru ta’ fdalijiet preistori/i li nsibu fih. I]da minbarra dan, ‘Il-Menhir’ fih ukoll ]ew; twieqi li, fi kliem i/-/eramista, juru kif it-tfal g[andhom i[arsu lejn iddinja moderna ta’ madwarhom. Dan il-[sieb jissie[eb sew mal-g[an a[[ari ta’ dan il;nien, li fi kliem il-Prim Ministru Lawrence Gonzi, hu ma[sub biex jg[in lit-tfal jikbru fl-a[jar ambjent g[al sa[[ithom.
Post ie[or ta’ rikreazzjoni ma[sub biex jg[in lit-tfal jikbru fl-a[jar ambjent g[al sa[[ithom
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
18 A[barijiet ta’ Barra
IL-PERU> Numru ta’ tfal da[kana jilag[bu qalb it-tajn qrib ix-Xmara Itaya, f’Iquitos, filwaqt li jsegwu l-festival li jinawgura x-Xmara Amazon b[ala wa[da mis-Seba’ G[e;ubijiet Naturali tad-Dinja. L-g[a]la tal-Amazon saret b[ala parti minn konkors globali mniedi min-’New Seven Wonders Foundation’ (Reuters)
L-AWSTRALJA
Jiddiskutu l-abbozz inti] g[al ftu[ ta/-/entri g[al refu;jati Id-Deputati Parlamentari flAwstralja qed jiddibattu abbozz ta’ li;i inti] biex jer;g[u jinfet[u /entri g[allimmigranti offshore u wara li esperti rrakkmandaw dan ilpjan fost l-ista;nar bejn ilPartit Laburista fil-Gvern u lOppo]izzjoni. L-esperti qalu li l-Awstralja g[andha twaqqaf /entri g[allippro/essar ta’ dawn limmigranti f’Nauru u f’Papua New Guinea – u wara li lamministrazzjoni Laburista,
fl-2008, kienet g[alqet /entru ta’ Nauru u kkonkludiet snin ta’ di]gwid profond dwar lhekk imsej[a ‘Soluzzjoni Pa/ifika’. Sadattant, rapporti qalu li ‘g[abu fuq il-ba[ar’ qrib issebg[in immigrant li kienu qed jippruvaw g[all-kenn politiku – bl-uffi/jali doganali Awstraljani qed jinvestigaw linformazzjoni dwar ‘dg[ajsa li sparixxiet’ wara li telqet mill-Indone]ja lejn lAwstralja.
Min-na[a tieg[u, ilMinistru tal-Intern Awstraljan Jason Clare qal li d-destin tan-nieqsa qed iqajjem t[assib kbir u meta l-awtoritajiet lokali g[ad ma sabu l-ebda prova jew indikazzjoni li dawk il-persuni setg[u waslu fl-Awstralja. Mifhum li bejn l-a[[ar xhur tal-2009 u l-pre]ent mietu sa 600 immigrant li ppruvaw jaqsmu l-ba[ar lejn lAwstralja bl-iskop li jing[ataw il-kenn politiku u
liema vja;;i fihom element mhux [a]in ta’ periklu. Sadattant, panel indipendenti issa [are; rapport fis-sens li ]-]ew; fa/ilitajiet (offshore) g[allimmmigranti g[andhom jer;g[u jinfet[u ‘mill-aktar fis’ u b[ala parti minn diversi mi]uri inti]i biex jonqsu nnumri tan-nies li qed jisfidaw il-periklu u jivvja;;aw biddg[ajjes lejn l-Awstralja. Il-panel in[atar f’:unju mill-Prim Ministru
Awstraljan Julia Gillard u wara li ]-]ew; partiti ewlenin tal-Awstralja naqsu milli jaqblu rigward il-mi]uri li suppost ‘jindirizzaw’ ilproblema tal-hekk imsej[a boat-people. Sadattant, Gillard – li lPartit Laburista tag[ha kien [are; kontra t-twaqqif ta’ dawn i/-/entri – sostniet li lKabinett issa a//etta rrakkomandazzjonijiet filkwistjoni u qed ifittex ftehim fil-Parlament.
IR-RENJU UNIT
?ans ta’ ‘wie[ed f’[amsa’ li l-[olm tat-tfulija jkun realizzat Fl-ewwel snin tal-[ajja, il-;enituri u persuni involuti fit-trobbija tat-tfal i[obbu jg[idu li/-/kejknin li ‘ma je]istux limiti’ g[al-livelli li jistg[u jil[qu aktar ‘il quddiem. I]da fil-verità, l-ambizzjonijiet g[oljin tat-tfulija huma destinati li jibqg[u biss [olm ‘f’erba’ minn kull [ames ka]i’ – u skont st[arri; partikulari li g[adu kemm kien konklu] fir-Renju Unit. Ladarba jsiru l-kalkoli u l-anali]i, wie[ed jara li [mistax fil-mija biss ‘tattfal’ jirnexxilhom jaslu fejn jixtiequ b[ala adulti u skont ‘il-[olm li kien ilu jiggwidahom mindu setg[u jiffurmaw l-
ewwel [sibijiet’. Aktar minn wie[ed fost kull g[axar ir;iel ikunu ffissaw – b[ala tfal – li jsiru plejers tal-futbol professjonali u li jgawdu fama kbira permezz ta’ din ilkarriera. Imbag[ad, xi [dax fil-mija jo[olmu li jsiru piloti ma’ xi linja tal-ajru – u b’sebg[a fil-mija jrawmu l-ambizzjoni li jirnexxu fl-Armata. Mill-banda l-o[ra, xi g[oxrin fil-mija tan-nisa li wie;bu g[all-ist[arri; qalu li b[ala tfal kienu jo[olmu dwar karriera ta’ infermiera li suppost t[allihom sodisfatti minn kull aspett.
Fl-istess [in, il-professjoni ta’ g[alliema to[ro; b[ala ‘t-tieni l-aktar popolari’ fost in-nisa intervistati; b’karriera fil-politika tidher li tappella lanqas g[an-nisa u l-ir;iel involuti fle]er/izzju – b’wie[ed fil-mija biss jag[]luha b[ala karriera ‘ideali’. L-ist[arri; li jibba]a fuq 1,044 adulti sab li residenti fir-re;jun tan-North East, fl-Ingilterra, g[andhom l-i]g[ar ‘probabbilta’ li jirrealizzaw il-[olm (g[al karriera) ta’ tfulithom – bi 93 filmija jispi//aw jag[mlu xog[ol differenti minn dak li kienu xtaqu f’età ]g[ira. Imbag[ad ir-residenti fiz-zoni
Britanni/i tas-South East huma l-aktar – bi kwa]i g[oxrin fil-mija— li jirrealizzaw il-[olm ta’ tfulithom fejn tid[ol karriera preferuta. Sadattant, l-aktar kumment xott u li jolqot il-marka g[andu jkun dak ta’ Jason Kemp – ta’ JCB Toughphones li kkummissjona l-ist[arri; – u li tenna li ‘ftit hemm dubju li mhux kul[add jista’ jil[aq il-livell ta’ plejer tal-futbol professjonali’. Dan meta l-[ajja ftit jew wisq ta[sad dan it-tip ta’ [olm minn kmieni – u bilbniedem ikollu ja//etta l-polza taddestin.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
A[barijiet ta’ Barra 19
I?-?INA
Joqtlu serial killer wara ka//a fit-tul
Il-Pulizija ?ini]a fil-belt ta’ Chongqing qatlet serial killer li kien ma[rub lill-;ustizzja u dan ;ara wara ka//a intensiva g[alih li enfasizzat l-offensiva qalila tal-Gvern kontra lkriminalità. Ir-rapporti qalu li Zhou Kehua, mifhum b[ala responsabbli g[al disa’ ka]i ta’ qtil f’diversi provin/ji ta/-?ina, inqabad f’fabbrika ta]-]raben (f’Chongqing) fejn spi//a jaqla’ tiri fatali mill-pulizija. Il-ka] ta’ Zhou sammar lill-pajji], spe/jalment wara li l-awtoritajiet immobilizzaw
eluf ta’ pulizija biex jaqbdu lill-qattiel f’wirja ta’ sa[[a straordinarja kontra bniedem perikolu] g[all-a[[ar. Minbarra l-omi/idji, li w[ud minnhom imorru lura g[all-2004, Zhou kien implikat ukoll f’ka]i ta’ serq u proprju l-;img[a lo[ra kien ‘fe;;’ biex joqtol mara quddiem bank flin[awi ta’ Chongqing. L-attivitajiet kriminali li jinvolvu l-armi tan-nar huma rari ferm fi/-?ina min[abba l-kontrolli stretti li jirregolaw il-pussess talarmi inkwistjoni.
HONG KONG> Tfal u adulti jduru madwar mitt figurin tal-karattru tal-cartoons ‘Doraemon’ waqt wirja li qed ti//elebra l-mitt sena qabel it-twelid ta’ wie[ed mill-aktar ikoni kulturali popolari tal-:appun. B[ala l-personalità prin/ipali tal-komiks li introdu/a Fujiko Fujio, fl-1969, ‘Doraemon’ ‘jitwieled’ fit-3 ta’ Settembru tal-2112 u skont l-istorja, imur lura fi]-]mien lejn is-seklu g[oxrin (Reuters)
IL-:APPUN
Jittratta l-ka] delikat tan-nies ma[tufa Diplomati mill-:appun u lKorea ta’ Fuq Komunista aktar tard dan ix-xahar se jiltaqg[u g[all-ewwel darba g[al ta[ditiet li mistennija jittrattaw il-kwistjoni ta[raq tal-[tif ta’ /ittadini :appuni]i minn a;enti Komunisti. It-ta[ditiet li g[andhom isiru f’Beijing (fi/-?ina) fid29 ta’ Awwissu, se jinvolvu lewwel djalogu ta’ dan it-tip mindu Kim Jong-un [a lkontroll tal-Korea ta’ Fuq wara l-mewt ta’ missieru, Kim Jong-il, f’Di/embru li g[adda. Dan jista’ jag[ti sinjal li Kim Jong-un kapa/i qed jin[all mis-sistema ri;ida ta’ tmexxija oppressiva li kkaratterizzat lir-re;imi pre/edenti ta’ missieru u nannuh (l-ewwel President tal-Korea ta’ Fuq) Kim Ilsung. Il-Korea ta’ Fuq kienet [atfet /ittadini :appuni]i fissnin sebg[in u tmenin bliskop li dawn jg[inu [alli j[arr;u lill-ispjuni tag[ha fillingwa u l-kultura tal-:appun. Intant, il-:appun ilu jinsisti g[al tag[rif dwar il-persuni ma[tufa, i]da l-Korea ta’ Fuq baqg[et tinsisti li dan hu ‘ka] mag[luq’. Il-[tif ilu jbaqbaq b[ala sors ta’ tensjoni diplomatika bejn Tokjo u Pyongyang u kwalunkwe sinjali ta’ progress f’din il-kwistjoni kapa/i jwasslu wkoll g[al titjib firrelazzjonijiet bilaterali. Intant, is-Segretarju Ewlieni tal-Kabinett :appuni] Osamu Fujimura mhux /ert jekk il[tif jistax ikun fuq l-a;enda ta’ laqg[at o[rajn, fil-futur, bejn pajji]u u l-Koreani Komunisti.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
20 Festi
I//elebrata l-festa ta’ Marija Assunta Is-solennità tal-15 ta’ Awwissu tfakkarna fittlug[ ta’ Marija fis-sema bir-ru[ u l-;isem. L-G[id tal-Assunta hu mag[ruf ukoll b’g[o]]a kbira millMaltin u l-G[awdxin kollha g[ax nhar il-15 ta’ Awwissu missirijietna [adu nifs qawwi meta da[al filPort il-Kbir il-Konvoj b’dak kollu ne/essarju g[all-g[ajxien ta’ dawn ilg]ejjer fis-snin tal-a[[ar Gwerra Dinjija u din
is-sena qed titfakkar is-70 sena minn din il-;rajja. Il-festa tal-Assunta qed ti;i //elebrata f’seba’ parro//i, sitta f’Malta u wa[da f’G[awdex. F’Malta ti;i //elebrata filMosta, il-Qrendi, il-Gudja, lImqabba, {al G[axaq u {’Attard. F’G[awdex qed tkun i//elebrata fil-Knisja Katidrali tal-Belt Victoria. Ma’ dawn ]diedet ukoll ilparro//a l-;dida ta’ Santa Marija fil-Knisja l-Qadima ta’
Birkirkara, fejn issir il-festa ta’ ;ewwa biss. Minbarra dawn il-parro//i hemm ukoll il-kappella ddedikata lil Santa Marija li tinsab f’{al Muxi f’{a]}ebbu; u wkoll fil-knisja tasSamra fil-{amrun mag[rufa b[ala Santa Marija ta’ Atocia. F’dawn il-pa;ni qed nippubblikaw tag[rif dwar ilfesti kollha //elebrati f’Malta u G[awdex ad unur il-Kbira Ver;ni Mbierka Mtellg[a s-Sema.
Fir-Rabat, G[awdex Il-Knisja Matri/i u Kolle;;jata fir-Rabat, G[awdex, li tiddomina log[la post fil-konfini ta/?ittadella, illum qed ti;bed lejha G[awdxin u Maltin g[all-festa l-kbira ta’ Santa Marija u ma’ dawn ma nistg[ux ma nsemmux lg[add ;mielu ta’ turisti li jinzertaw ikunu fostna fuq btala u b[al dan i]-]mien jitilg[u lejn G[awdex g[allfesta ta’ Santa Marija. Ta’ min ifakkar li din issena qed jitfakkar ukoll is-56 anniversarju mill-wasla talAssunta li kienet mog[tija lill-knisja katidrali misSo/jetà Filarmonika Leone, kif ukoll qed titfakkar it-300 sena ftu[ u t-tberik talkatidral. Dalg[odu fid-8.45am jibda
l-kant tat-Terza Pontifikali u fid-9am tibda l-quddiesa pontifikali li se titmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech bis-sehem tal-Kapitlu talKnisja Katidrali. Fi tmiem ilpontifikal, Monsinjur Isqof se jag[ti l-barka appostolika blindul;enza plenarja. Se tindaqq il-quddiesa Missa in Solemnitate Sanctae Mariae Assumptae ta’ Mro. Joseph Sammut. Fil-5pm tibda quddiesa li se titmexxa mill-Ar/ipriet Dun Pawl Cardona. Fis-6pm jibda l-g[asar solenni millKapitlu tal-Knisja Katidrali. Fis-7pm to[ro; ilpur/issjoni bl-istatwa ta’ Santa Marija u fl-10pm listatwa ta’ Santa Marija ting[ata l-a[[ar tislima filpjazza tal-katidral fid-d[ul
Fis-santwarju tar-rotunda fil-Mosta Kull sena l-Mostin ji//elebraw bil-kbir il-festa talPatruna Santa Marija. Dalg[odu fis-santwarju tarrotunda, li jsa[[rek t[ares lejh, fid-9.15am tibda lkon/elebrazzjoni solenni li se titmexxa minn Monsinjur Ar/isqof Emeritu :u]eppi Mercieca. Fil-5.30pm tibda quddiesa letta li tkun bil-kant talg[asar u l-kant tal-Ave Regina Coelorum. Fis-7pm tibda [ier;a l-pur/issjoni blistatwa ta’ Santa Marija. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Din is - sena qed jit fakkar is - 37 anniversarju mill - inkurunazzjoni u l 11- il anniversarju tal istellarju tax - xbieha tal Assunta . Festi ta’ barra: Illum fil-11am jibda mar/ briju] mill-Banda tas-So/jetà ■
Filarmonika Santa Marija tal-Mosta. Illejla fis-7pm lBanda tas-So/jetà Filarmonika Santa Marija tal-Mosta tilqa’ fil-bieb il[ru; tal-istatwa bid-daqq tal-Ave Maria u wara lBanda Santa Marija takkumpanja l-ewwel parti tal-pur/issjoni. Fis - 7pm l - Banda Konti Ru;;ieru tal - Ka]in San Pawl tar - Rabat , Malta , tag[mel mar/ u programm fi Triq il - Kostituzzjoni u Pjazza Rotunda u wara l istess banda Rabtija se ddoqq programm mu]ikali fuq il - plan/ier fil - Pjazza Rotunda . Il-Banda Nicolò Isouard tal-Mosta se takkumpanja ttieni parti tal-pur/issjoni sad-d[ul tag[ha fil-knisja b’g[add ta’ innijiet Marjani bl-akkumpanjament tal-Kor Mosti ‘Shalom’ immexxi minn Rita Vassallo.
MAR?I U BANDALORI - Illum fuq Radio 101 fid-9 a.m
se jkun hemm edizzjoni spe/jali tal-programm Mar/i u Bandalori ppre]entat minn Joe Chetcuti. Il-programm se jkun kollu kemm hu ddedikat g[all-festa ad unur Marija Assunta Mtellg[a s-Sema.
L-istatwa ta’ Santa Marija li tinsab fir-Rabat, G[awdex
solenni u devot tag[ha. Flistess pjazza titkanta l-Ave Maria u ssir /elebrazzjoni ewkaristika minn Fr Anthony Mario Saliba. Festi ta’ barra: Dalg[odu fil-11am jibda mar/ mi]-]ew; baned mistiedna li huma l-Banda tas-So/jetà Mu]ikali 12th May ta’ {a]-}ebbu; u l-Banda tas-So/jetà Filarmonika l-Unjoni ta’ {al Luqa. Fis-2.30pm jibdew it-ti;rijiet tradizzjonali tal-bhejjem. Il-paljijiet se jitqassmu millMinistru g[al G[awdex, Giovanna Debono kif ukoll mis-Sindku tar-Rabat, G[awdex, Samuel Azzopardi. Fis-6pm l-Banda ?ittadina Leone tibda mar/ minn [dejn i/-?entru Parrokkjali salPjazza tal-Katidral.
Fil-[ru; tal-istatwa l-Banda ?ittadina Leone ddoqq l-innu ‘Warda Sbej[a tar-Rebbieg[a’ u wara l-Innu Immortali ‘Per La Festa Di Maria Assunta in Cielo’ (1913) tas-Surmast Orlando Crescimanno fuq versi tal-Professur Ramiro Barbaro di San Giorgio. Wara, il-Banda ?ittadina Leone tkompli takkumpanja l-pur/issjoni. Fit-8pm jibda mar/ briju] mill-Banda tal-G[aqda
Mu]ikali San :u]epp ta’ G[ajnsielem. Dan il-mar/ jibda minn quddiem il-Ka]in tal-Banda ?ittadina Leone u jibqa’ tiela’ sal-Pjazza talKatidral fejn wara l-istess banda ddoqq programm mu]ikali. Fit-8.30pm jibda programm mu]ikali fi Pjazza lIndipendenza (It-Tokk) mill-Banda tas-So/jetà Filarmonika Victory tax-Xag[ra.
‘For/ina 2012’ fuq NET Television Il-programm For/ina 2012 illum se jkun fir-Rabat, G[awdex, sabiex minn hemm tixxandar diretta l-festa ad unur Santa Marija. Il-programm jibda fis-6.40pm.
F’{al G[axaq F’{al G[axaq qed tkun i//elebrata l-festa ta’ Santa Marija. Dalg[odu fid-9am tibda l-quddiesa solenni talfesta li se titmexxa minn Patri Adrianu Joseph Cachia OFM. Fi tmiem il-quddiesa tindaqq l-antifona ‘Assumpta Est Maria’ u jsir il-bews tar-relikwa u titkanta l-Ave Maria Stella. Fil-5.30pm tibda quddiesa bl-omelija mmexxija millKanonku Ar/ipriet Dun Joe Cilia u wara jibda l-g[asar. Fis-7pm tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ Santa Marija, xog[ol l-iskultur Marjanu Gerada, biex fl10.30pm issir /elebrazzjoni Marjana fuq iz-zuntier talknisja. Fid-d[ul tal-istatwa titkanta l-antifona ‘Assumpta Est Maria’ u ssir /elebrazzjoni ewkaristika. L-Orkestra u l-Kor Bel Canto se jkunu ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Hermann Farrugia Frantz. Festi ta’ barra: Dalg[odu fl-10.30am jibda mar/ briju] mill-Banda Santa Marija ta’ {al G[axaq. Fis-6pm jibda mar/ millBanda }ejtun ta]-}ejtun u fil-[ru; tal-istatwa l-istess banda }ejtunija tilqa’ l-istatwa fuq i]-]untier b’g[add ta’
L-istatwa ta’ Santa Marija li tinsab f’{al G[axaq
innijiet Marjani. Fis-7.15pm l-Banda Sagra Familja ta/-Circolo San Giuseppe tal-Kalkara
takkumpanja l-pur/issjoni. Fit-8pm jibda programm mu]ikali fuq il-plan/ier mill-Banda }ejtun.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Festi 21
F’{’Attard F’{’Attard qed tkun i//elebrata l-festa ta’ Santa Marija. G[ada fid-9.15am tibda l-quddiesa solenni li se titmexxa minn Monsinjur Anton Gouder. Wara l-quddiesa titkanta l-antifona Hodie Maria tas-Surmast Carlo Diacono u jsir il-bews tarrelikwa. Fis-6pm tibda quddiesa letta u fis-7.15pm tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ Santa Marija, xog[ol tad-ditta Raffl ta’ Pari;i fl-1874, li se titmexxa minn Dun Noel Borg. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-antifona Hodie Maria tas-Surmast Carlo Diacono u ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Festi ta’ barra: Dalg[odu fil-11am jibda mar/ briju] mill-Banda Santa Marija tasSo/jetà Mu]ikali La Stella Levantina ta’ {’Attard. Fis-6pm jibdew mar/i millBanda Santa Marija tasSo/jetà Mu]ikali La Stella Levantina ta’ {’Attard u millBanda tas-So/jetà Filarmonika Maria Mater Gratiae ta’ {a]-}abbar.
F’Birkirkara Fil-Knisja l-Qadima ta’ Birkirkara wkoll qed tkun i//elebrata l-festa ta’ Santa Marija. Il-programm ta’ din il-festa se jitkompla llum, jum il-festa, permezz ta’ quddiesa bl-omelija li se tibda fl-10am mmexxija minn Dun Nicholas Doublet u din se tkun animata mill-grupp ‘Il[na ta’ Tif[ir’. Fil-5.30pm jibda r-ru]arju li se jitmexxa mill-Membri talKunsill Pastorali Parrokkjali. Fis-6pm tibda quddiesa solenni li se titmexxa mill-Kappillan Dun Lino Azzopardi. Fiha se jing[ad ukoll l-g[asar. Il-prietka se ssir minn Dun Hector Scerri.
Fl-Imdina
L-istatwa tal-Assunta li tinsab f’{‘Attard
Fil-[ru; tal-istatwa l-Banda Santa Marija tas-So/jetà Mu]ikali La Stella Levantina ssellem lill-istatwa bl-innu ‘Ifta[ Qalbek’ ta’ :u]eppi Busuttil. Wara, l-istess banda tkompli takkumpanja lpur/issjoni. Waqt il-pur/issjoni l-Banda Marija Mater Gratiae ta’
{a]-}abbar ttella’ programm mu]ikali [dejn il-knisja. Mad-d[ul tal-pur/issjoni lBanda ?ittadina Santa Marija ta’ {’Attard issellem g[alla[[ar darba lill-istatwa blAve Maria tas-Surmast Onorarju Emeritu Abel Joseph Mizzi u wara jindaqq l-innu popolari.
Fil-Knisja Katidrali talImdina qed issir il-festa tatTlug[ tal-Ver;ni Marija. Illum, jum il-festa talAssunta, fid-9.30am jibda lpontifikal solenni bis-sehem tal-Kapitlu Metropolitan. Fil5pm jibda l-g[asar solenni, /elebrazzjoni ewkaristika u
r-repo]izzjoni tar-relikwa. Fis - 6pm tibda quddiesa kantata li se titmexxa mill Ar/ipriet Monsinjur Dun Anton Vella bis - sehem tal Kor Collegium Musicum tal - Knisja Katidrali mmexxi mis - Surmast Dion Buhagiar .
F’{a]-}ebbu; Fil-kappella [elwa ta’ {al Muxi f’{a]-}ebbu; qed tkun i//elebrata l-festa ta’ Santa Marija. Dalg[odu fis-7am tibda quddiesa u se jmexxi Monsinjur Joe Bugeja. Illejla fis-7pm jibda r-ru]arju fil-pjazza u fis-7.30pm tibda quddiesa li se titmexxa mill-Ar/ipriet Dun Daniel Cardona.
Fl-Imqabba Fl-Imqabba qed tkun i//elebrata l-festa ta’ Santa Marija. Dalg[odu fid-9.15am tibda lquddiesa kon/elebrata bilpane;ierku u jmexxi Monsinjur Dun George Bezzina. Fis-6pm jibda l-g[asar solenni, titkanta s-Salve u anki l-Litanija biex wara tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa ta’ Santa Marija. Din se titmexxa mill-istess /elebrant. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Festi ta’ barra: Il-mar/ tradizzjonali ta’ filg[odu ;ie kan/ellat b’rispett lejn ilKappillan Dun Nazzareno Caruana li miet fid-9 ta’ Lulju li g[adda. Fis-6pm l-Banda Peace tanNaxxar tibda mar/ minn Triq San Ba]ilju sal-pjazza. L-istess banda se tilqa’ l-[ru; talistatwa b’g[add ta’ innjiet Marjani u wara tkompli takkumpanja l-pur/issjoni.
Fil-{amrun
Fil-knisja Tas-Samra fil{amrun issir il-festa ta’ Santa Marija. Hemm insibu statwa li saret 43 sena ilu u twasslet hemm f’:unju b’pellegrina;;. Fl-1970 Willie Attard ]graffja u ddekora l-istatwa filwaqt li fl-1977 sar pedestall fuq disinn ta’ Pawlu Bugeja u n[adem mid-ditta
Fil-Gudja Marija Assunta li tinsab fl-Imqabba
Fis-7.15pm l-banda talG[aqda Karmelitana Queen Victoria ta]-}urrieq ssellem lill-istatwa u g[all[abta tad-8.45pm l-istess banda Karmelitana ddoqq ‘ l - Innu l - Kbir lil Marija Mtellg[a s-Sema’, kompo]izzjoni ta’ Mro. George Martin fuq kliem
ta’ Patri J.M. Ghigo. Se jie[du sehem il-baritonu Louis Cassar, it-tenur Joseph Aquilina kif ukoll il-Coro Bel Canto ta[t iddirezzjoni tas-surmast Hermann Farrugia Frantz. Wara, il-banda Karmelitana }urriqija tkompli tesegwixxi programm strumentali.
tag[laq 175 sena mill-mi;ja tag[ha fil-Qrendi. Se jmexxi Monsinjur Alex Cordin. Ta’ min jg[id li se jkun hemm screen kbir fuq izzuntier u feature li fih se jipparte/ipaw bosta ]g[a]ag[. Fid-d[ul tal-istatwa fil-knisja titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Stqarrija ma[ru;a misSo/jetà Mu]ikali Santa Marija tal-Qrendi tg[id li wara t-telfa ta’ Joseph Mifsud li kien involut fil-Kamra tanNar Santa Marija tal-Qrendi,
;ie de/i] li l-parti esterna talfesta ta’ Santa Marija g[al din is-sena ma ssirx. Minbarra hekk, l-ebda nar mhu se jin[araq matul il;ranet tal-festa u s-servizzi tal-baned ;ew ukoll ikkan/ellati. Is-So/jetà tinforma wkoll li l-ktieb li soltu ji;i pubblikat fil-;ranet tal-festa se jkun ridott g[al ktejjeb b’messa;;i mill-Kappillan tal-parro//a u t-tmexxija tasSo/jetà Mu]ikali Santa Marija tal-Qrendi kif ukoll ilfesta interna.
Il-Qrendi Il-Qrendi hi lokalità o[ra fejn illum qed tkun i//elebrata l-festa ta’ Santa Marija. Dalg[odu fit-8.30am tibda lkon/elebrazzjoni solenni talfesta li se titemxxa minn Monsinjur Alex Cordin. Fis-6pm jibda l-g[asar u wara tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ Santa Marija li se tie[u forma ta’ pellegrina;; animat u quddiesa fil-pjazza quddiem il-knisja parrokkjali quddiem l-istatwa talAssunta, li din is-sena
Mangion Farrugia. Il-programm ta’ din il-festa jkompli llum. Fis-6pm tibda quddiesa kantata bil-prietka fuq il-Madonna u jmexxi ssa/erdot novell Fr Anthony Fitzpatrick. Wara jibda pellegrina;; bl-istatwa ta’ Santa Marija. Fid-d[ul tal-istatwa fil-knisja titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni ewkaristika.
Fil-parro//a Ar/imatri/i u Ar/ipretali tal-Gudja qed tkun i//elebrata l-festa ta’ Santa Marija. Dalg[odu fid9.30am tibda l-quddiesa kantata solenni li se titmexxa minn Monsinjur Isqof Silvestru Magro OFM. Fi tmiem il-quddiesa jitkantaw l-antifoni Virgo Prudentissima u Assumpta Est. Wara jsir il-bews tarrelikwa. Fis-6.15pm jibda l-g[asar u fis-7.30pm tibda [ier;a lpur/issjoni bl-istatwa ta’ Santa Marija u se jmexxi Monsinjur Isqof Silvestru Magro OFM. Fid-d[ul talpur/issjoni jitkantaw l-antifona Assumpta Est, is-Salve, l-antifona Virgo Prudentissima u ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Festi ta’ barra: Dalg[odu se jkun hemm mar/i mi]]ew; baned tal-Gudja, ji;ifieri l-G[aqda Mu]ikali Marija Assunta u s-So/jetà Mu]ikali La Stella. Fis-6.30pm l-banda talG[aqda Mu]ikali San :or;
Martri ta’ {al Qormi tibda mar/ minn Triq {al Safi u wara ttella’ programm mu]ikali fuq il-plan/ier. Fis-7.30pm l-Banda Anici ta’ {al Qormi waqt il-[ru; tal-istatwa ddoqq l-Ave Maria, tibda mar/ minn [dejn il-Palazz D’Aurel u wara ddoqq programm mu]ikali.
L-istatwa ta’ Marija Assunta fil-Gudja
IN-NAZZJON L-Erbg[a,
15 ta’ Awwissu, 2012
22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor Ufficiale e gentiluomo Rete 4, 21>10
Richard Gere u Debra Winger (it-tnejn firritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku Amerikan tal-1982. }ag[]ug[ Italo-Amerikan jidde/iedi li jipprova jag[mel karriera fil-militar. Isib kemm min lest jag[tih daqqa t’id kif ukoll min lest li jfixklu, i]da hu jkun determinat... Amadeus La 7, 20>30
Film bijografiku li n[adem fl-1984 li qajjem interess qawwi dwar Mozart u l-mu]ika tieg[u anki fost nies li mhux soltu jappellaw g[alihom. Il-film juri rrivalità li kien hemm bejn il-;enju kompo]itur mag[ruf mad-dinja kollha u Antonio Salieri. Ir-re;ija hi ta’ Milos Forman. Il-film kien nominat g[al 53 premju presti;ju] u reba[ 40 minnhom, fosthom tmien Oscars.
L-istatwa ta’ Santa Marija fuq iz-zuntier tal-Katidral ta’ G[awdex
Minn G[awdex For/ina - NET Television, 18>40, 20>30 u 21>32
It-tielet appuntament ta’ dan il-programm fi ftit jiem se jo[odna sa G[awdex g[allfesta ta’ Santa Marija li ssir
mill-Katidral ta’ G[awdex bis-sehem ukoll tas-So/jetà Filarmonika Leone. Nassistu, fost o[rajn, g[all[ru; tal-vara tal-Assunta mill-Katidral, il-[ruq tan-nar tal-ajru minn fuq l-G[olja ta’ Gelmus, u d-diversi aspetti li jag[mlu din il-festa wa[da unika. Minbarra x-xandira diretta, naraw ukoll numru ta’ servizzi li t[ejjew minn qabel u li huma b’xi mod jew ie[or relatati ma’ din il-festa.
Baby Birba - Un giorno in libertà Italia 1, 21>10 Film komiku Amerikan tal-1994 li n[adem b’re;ija ta’ Patrick Read Johnson u li g[andu fost l-atturi
ewlenin lil Joe Mantegna u lil Lara Flynn Boyle. Madankollu jisraq ix-xena t-tarbija li naraw fil-film u li qed jidher hawn fir-ritratt. B[ala storja naraw li tlieta min-nies jisirqu tifel ta’ disa’ xhur, iben koppja sinjura. I]da minkejja li g[adu daqstant ]g[ir, it-tifel hu intelli;enti u jag[ti battikata sew lil dawk li serquh...
B’re;ija tal-Malti-Kanadi] Mario Azzopardi Le mogli di Gabriel (The Wives he Forgot) – Canale 5, 14>10
Film drammatiku li n[adem apposta g[at-televi]joni fil-Kanada fl-2006 b’re;ija tal-Malti-Kanadi] Mario Azzopardi. Charlotte (Molly Ringwald, fir-ritratt ma’ Ellen Dubin) ftit li xejn tkun tingwalaha mal-ir;iel u jkollha opinjoni pjuttost negattiva tag[hom. Dan i]da sakemm issir taf lil Gabriel (Mark Humphrey), li i]da jkun ibati minn amnesija. Numru ta’ nisa jkunu jsostnu li dak hu r-ra;el tag[hom, u Charlotte dejjem tiddefendih fil-Qorti fuq ka]i ta’ bigamija. X’inhi l-verità, jew qatt mhi se ssir mag[rufa?
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
TV#Radju 23
Qisu twieled mill-;did Due settimane in un’altra città - Rete 4 16>40 06>00 08>00 08>30
Film komiku Amerikan tal-1961 b’re;ija ta’ Vincente Minnelli li g[andu b[ala protagonisti lil Kirk Douglas (firritratt ma’ Daliah Lavi) u lil Edward G. Robinson. Naraw kif attur ta’ Hollywood, illum minsi minn kul[add u anki mirkub mill-vizzju tax-xorb alko[oliku, imur Ruma fejn jing[ata l-opportunità li g[al darb’o[ra ja[dem f’film. Ma jdumx ma jibda j[ossu qisu bniedem li twieled mill-;did... L-isem ori;inali tal-film hu Two Weeks in Another Town.
101 Breakfast Club - Ch. Saliba A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05 10>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05
A[barijiet fil-Qosor Mar/i u Bandalori Mu]ika - Mark Garrettt Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria - Ron Briffa (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00 u fil-17>00)
17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 ?ama ?ama 09:00 - BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 Tifkiriet 13:30 - Qari tarRumanz 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 - Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bullettin tal-A[barijiet 18:15 - Nwar 19;00 - MillG]ira ta’ Calypso 19:50 Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 A[barijiet 20:05 - Qari tarRumanz (r) 20:30 - Il[na mi/?par 21:05 - Mu]ika u Sport 22:00 - L-A[barijiet 22:05 (ikompli) Mu]ika u Sport 23:00 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:03 - Ru]arju 23:30 Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 A[na 13:15 - Rumanz 13:45 ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Lokal 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 Verset il-Lejl 20:45 - Eurovision Radio 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Forum 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Ta[t Sema Kwiekeb. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:45 Qari mill-Bibbja, 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bullettin 12.15 Afternoon Favourites (jinkludi
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Musica al fresco - Daniel Debono RnB Time - William Cauchi Fuzzbox - Eric Montfort Night Style - Joe Vella
13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 L-ICT Magazine 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Summer Mix (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Ru[ il-Kelma 22:05 Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet - Rakkont, Edukazzjoni, I]-}g[a]ag[ fis-Sajf, Consumer Affairs, Mu]ika. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Mill-Bokka taxXelter 10:00 - BBC News Update 10:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali (r) 13:30 - Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Nis;a 20:00 - Classic FM 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Mixja ta’ 90 Sena ma’ Marija 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 - Qari tarRumanz 13:30 - Shalom 14:30 - Qari ta’ Rumanz 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 - LejH Biss In[ares 16:00 Il-Kura;; Nofs il-Fejqan 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - In-Nisrani f’Malta Llum 20:00 - Serenata Naplitana 20:30 - Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 Sejja[li u Jien Inwie;bek 23:00 - Ru]arju 23:30 - Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 Toby’s Wall of Sound 24:00 Paul van Dyk. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi Angelus fit-08:00 u f’12:00) 18:00 - Italia.com 20:00 - L.S. Live.
TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Quddiesa 09:50 - }ona 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 -
Journey to the Centre of the Earth (dok.) 14:00 - A[barijiet 14:05 Teleshopping 15:05 - Museum Secrets (dok.) 16:00 - A[barijiet 16:05 - Teleshipping 17:05 Oceans (dok.) 18:00 - A[barijiet 18:10 - Sellili 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Realtà 22:00 - Mixage 22:30 - Storjografija Santa Marija 23:00 - L-A[barijiet 23:15 - X’Joffri l-Kunvent (r). TVM 2 07:00 - News 12:00 - Malta u lil hinn minnha 14:00 - Sa[[tek lEwwel 14:05 - I Believe In 15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 Art of Russia 16:00 - Sa[[tek Kollox 16:10 - History of Science 17:00 - Ti;rijiet Biss (r) 17:30 - Mela Isma’ Din 17:40 - I Believe In 18:30 - Sitta f’Palazz 19:00 - A[barijiet bl-Ingli] 19:05 - G[awdex Illum 19:30 - Swim Up 20:00 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:10 - Art of Russia 21:00 - De/eduti 22:00 Swim Up 22:30 - History of Science. ONE 07:00 - Flippers (r) 07:30 - ONE News 07:45 - Te]ori (r) 07:55 Kudos (r) 08:30 - ONE News 08:50 - Clint on ONE 08:55 Minuta Wa[da 09:00 - Lilliput 09:30 - Nuni 09:40 - Minuta Wa[da 09:45 - Londri 10:00 Teleshopping 10:35 - Hazzzard Daily Update 10:40 - Lapes u Karta 10:50 - Vidoes Mu]ikali lokali 11:00 - Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 - Teleshopping 12:30 Gazebo (r) 13:30 - ONE News 13:40 - Teleshopping 14:45 Emilja (ep. 17) 15:40 - Minuta Wa[da 15:45 - Londri 16:00 Lilliput (r) 16:30 - Ieqaf 20 Minuta 16:55 - Clint on ONE 17:00 - Teleshopping 17:30 ONE News 17:40 - Te]ori 18:05 - Teleshopping 18:55 - Kur]ità 19:30 - ONE News 20:15 Flippers 20:45 - Kun/ert So/jetà Filarmonika Santa Marija talMosta 23:15 - ONE News. Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 -
Teleshopping 19:00 - News 19:30 - M’Intix Wa[dek (live) 20:30 - Robert Musumeci Talk 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - Il-Parlament talPoplu (r). Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 09:35 - Linea verde 10:00 - Tg 1 10:10 - Unomattina vitabella 10:30 - A Sua Immagine Speciale Assunzione 10:55 -
Santa Messa dalla Chiesa San Giovanni Battista in Porto Recanati (Macerata) 12:00 Angelus da Castelgandolfo 12:20 - E... state con noi in tv 13:30 Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Don Matteo 7 15:10 Capri 17:15 - Heartland (TF) 18:00 - Il commissario Rex (TF) 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Football Friendly. Italja v Ingilterra 23:20 - La mia fedele compagna. Film 2008 00:50 - Tg 1 notte 01:25 Sottovoce 01:55 - Real School. Raidue 07:10 - Vite sull’onda (sitcom) 07:30 - Cartoons 10:15 - La complicta vita di Christine (TF) 10:35 - Tg 2 insieme estate 10:50 - Olimpiadi di Londra 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E... state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Senza traccia (TF) 14:45 - Army Wives (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - Blue Bloods (TF) 17:05 - Tg Sport 17:25 Friendly. Football U#21. Olanda v Italja 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - La spada della verità (TF) 21:55 - Countdown (TF) 22:50 Supernatural (TF) 23:35 - Tg 2 notizie 23:50 - Traitor. Film 2008. Raitre 08:00 - Superstoria 08:40 Guardia, guardia scelta, brigadiere e maresciallo. Film ’56 10:10 - La storia siamo noi (attwalità) 11:15 - Agente Pepper (TF) 12:00 - Tg3 12:15 - Per un pugno di libri 12:55 - Tgr - Il concerto di ferragosto 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:45 - Figu album di persone notevoli 14:50 - Tg 3 L.I.S. 14:55 - La casa nella prateria (TF) 15:45 - Anima persa. Film ’76 17:25 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 Blob 20:05 - Un caso per due (TF) 21:05 - Operazione San
Gennaro. Film ’66 23:00 - Tg regione 23:20 - Doc 3 - Il ragazzo delfino 00:10 - Visioni private - Ivano Fossati 00:40 - Fuori orario 02:00 - Rai news. Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina 08:35 Belli dentro (sitcom) 09:10 - La Banda Olsen alla ricerca dell’oro nero. Film 2009 10:10 - I Cesaroni 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 - Le moglie di Gabriel. Film 2006 16:15 - La clinica tra i monti: Ritorno alla vita. Film 2010 18:30 - La ruota della fortuna 20:00 - Tg 5 20:40 - Veline 21:20 - In fondo al cuore. Film ’99 23:30 - Torbide relazioni. Film 2006 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Veline. Rete 4 07:45 - Più forte ragazzi (TF) 08:40 - The Sentinel (TF) 09:50 Detective Monk (TF) 10:50 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Pacific Blue (TF) 12:55 Distretto di polizia 4 13:50 Poirot 16:05 - My Life (soap) 16:40 - Due settimane in un’altra città. Film ’61 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:10 - Siska (TF) 21:10 Ufficiale e gentiluomo. Film ’82 24:00 - Il Presidente - una storia d’amore. Film ’95. Italia 1 07:20 - Hannah Montana (sitcom) 08:10 - Cartoons 10:30 Osmosis Jones. Film 2001 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Una miss tutta tonda. Film 2003 16:45 - Giovani campionesse (sitcom) 17:40 - Love Bugs 3 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - Un genio in pannolino. Film ’99 21:10 - Baby Birba - un giorno in libertà. Film ’94 23:15 - M & M - Matircole e meteore 01:55 - Rescue Me (TF). La 7 07:00 - Omnibus - Rassegna stampa 0745 - Tg La 7 07:50 L’Ispettore Barnaby 0940 - JAG - Avvocati in divisa (TF) 09:55 In onda 11:30 - Agente Speciale Sue Thomas (TF) 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 -Corto circuito. Film ’86 16:10 - Il Commissario Cordier 18:00 - I menù di Benedetta 18:55 - Cuochi e fiamme 20:00 Tg La 7 20:30 - Amadeus. Film ’84 23:45 - Tg La 7 23:50 - Tg La 7 Sport 23:55 -- Menzogne & Ricatto 01:40 - Nido di spie. Film ’81.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
24 TV#Radju Favourite Channel 08:00 - {in g[al Kollox 10:00 Newspoint 10:30 - L-Imqarbin 11:15 - Teleshopping 12:05 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 - IlMadonna ta/-?oqqa 15:00 Teleshopping 16:30 - Newspoint 17:00 - Teleshopping 17:30 Nies B[alna 18:15 – F. News 18:30 - Mrs Prichard 19:45 Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Mit-2 g[al 3 23:15 - Favourite News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’ Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Kontra r-Ri[. La 5 08:55 - Centovetrine 10:05 Tempesta d’amore 12:10 Beautiful 12:30 - Centovetrine 13:05 - Non ditelo alla sposa 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Trust Me (TF) 15:45 - The OC (TF) 16:30 Beautiful People (TF) 17:20 Chante! (TF) 17:50 - Dharma & Greg (sitcom) 18:15 - Non ditelo alla sposa 19:20 - Così Fan Tutte 20:25 - Una mamma per amica 21:10 - Le giraffe. Film 2000 23:00 - Make Me Perfect (reality). BBC Entertainment 07:15 - Teletubbies 07:40 - The Roly Mo Show 07:55 - Nina and the Neurons 08:10 - Me Too! 08:30 - After You’ve Gone 09:00 - 2point4 Children 09:30 The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Bleak House 12:15 London Hospital 13:10 - After You’ve Gone 13:40 - The Weakest Link 14:25 EastEnders 14:55 - Doctors 15:25 - Bleak House 16:25 London Hospital 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - My Family 20:30 - Beautiful People 21:00 - afterlife 21:55 - Roger and Val Have Just Got In 22:25 - Last of the Summer Wine 22:55 - India with Sanjeev Bhaskar 23:45 - Ideal. TCM 07:50 - Gunsmoke
08:55 - The
High Chaparral 09:55 - The Searchers. Film ’56 (U) 12:10 Carson City. Film ’52 (U) 13:45 - Gunsmoke 14:50 - The High Chaparral 16:00 - Billy the Kid. Film ’41 (A) 17:50 - The Big Lift. Film ’50 (U) 20:05 - My Cousin Rachel. Film ’52 (A) 22:00 -16 Blocks. Film 2006 23:55 - Disclosure. Film ’94 (18). MGM Movies 08:00 - Stagecoach. Film ’86 (U) 09:35 - K-9000. Film ’91 11:10 - Rockula. Film ’90 (PG) 12:40 Mission of the Shark. Film ’91 (PG) 14:15 - Where Angels Fear to Tread. Film ’91 (PG) 16:05 Saved!. Film 2004 17:35 MGM’s Big Screen 17:50 - Ned Kelly. Film ’70 (AA) 19:30 Stone Cold. Film ’71 (18) 21:00 - Theatre of Blood. Film ’73 (X) 22:45 - The Amityville Horror. Film ’79 (X). Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 07:55 - Kojak 08:55 - Rosemary and Thyme 09:55 - Ironside 10:55 - McLeod’s Daughters 11:55 - Quincy, M.E. 12:55 Kojak 14:00 - You Belong to Me (15) 15:45 - Great Women 16:00 - Ironside 17:00 - Quincy, M.E. 18:00 - JAG 19:00 Ironside 20:00 - Kojak 21:00 Mystery Woman: Game Time 22:43 - Crossword 23:00 Quincy, M.E. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: Lobstermen: Mohawks and Madness, Goodness and Gladness 08:10 - Extreme
Fishing with Robson Green: At the Ends of the Earth 09:05 Mythbusters: James Bond Special 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Fan vs Wild 11:50 Wheeler Dealers: VW T2 Panel Van 12:45 - FutureCar: The Extremes 13:40 - American Chopper: Senior vs Junior: Lee Returns 14:35 - Dirty Jobs: Special Affects Artist 15:30 Mythbusters: Prison Escape 16:25 - Deadliest Catch: Greenhorns 17:20 - Extreme Fishing with Robson Green: At the Ends of the Earth 18:15 River Monsters: Alligator Gar 19:10 - How It’s Made 19:40 How Do They Do It? 20:05 Flying Wild Alaska: Guts and Glory 21:00 - Gold Rush: Alaska: Bad Blood 21:55 Extreme Fishing with Robson Green: Thailand 22:50 - River
Monsters: Congo Killer 23:45 Hillbilly Handfishin: I Want the Big One. Melita Movies 09:30 - The Karate Kid. Film ’84 11:35 - Stuart Little 13:00 - Rio 14:35 - Rise of The Planet of The Apes 16:20 - The Da Vinci Code 19:10 - Grown Ups 21:00 - Win Win 22:50 - When A Man Loves A Woman 00:55 - Mirrors 2. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - The Mentalist 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 - The Mentalist 17:30 Supernatural 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Hollywood Buzz 19:30 - Films & Stars 20:00 - Suburgatory 20:30 How I Met Your Mother 21:00 2 Broke Girls 21:30 - Hung 22:00 - Bored To Death 22:30 Chuck 23:20 - Alcatraz 00:05 Gossip Girl 00:50 - True Blood. Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross 07:30 - Eye for an Eye. The Locator: 08:00 - Quest for Redemption 08:30 - A Sister’s Heartbreak. 09:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Lost Footage 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Lisa Costello 11:00 - America’s Court with Judge Ross 11:30 - Eye for an Eye. Ultimate Tourist Scams: 12:00 - Drug Bus Scam - Peru 12:30 - Gem Scam - Thailand. 13:00 - Storage Wars: Hooray for Holly-Weird 13:30 - Pawn Stars: Rough Riders 14:00 - Lorraine Kelly’s Next Big Fat Challenge. Ultimate Tourist Scams: 16:00 Drug Bus Scam - Peru 16:30 Gem Scam - Thailand. 17:00 -
Real Housewives of Beverly Hills: Lost Footage. The Locator: 18:00 - Quest for Redemption 18:30 - A Sister’s Heartbreak. 19:00 - Storage Wars: Hooray for Holly-Weird 19:30 - Pawn Stars: Rough Riders. Ultimate Tourist Scams: 20:00 - Drug Bus Scam - Peru 20:30 - Gem Scam - Thailand. Hardcore Pawn: 21:00 - Les’ Way or the Highway 21:30 Sucker Punch. 22:00 - Hoarders: Randy#Vicky 23:00 Confessions of an Animal Hoarder: Lolette and Robin.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 9:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 - Oswald 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 Anthony Ant 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 - Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 Kipper 15:05 - Oswald 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets
18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 Pingu 19:30 - Gazoon 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - Gazoon 19:55 - The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Tiny Planets 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder. Disney Channel 09:00 - Jonas LA
09:25 - So Random 09:50 Hannah Montana Forever 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 Phineas and Ferb 12:20 - Timon & Pumbaa 12:45 - The Suite Life on Deck 14:00 - Austin and Ally 14:25 - Shake It Up 14:50 - Phineas and Ferb 15:10 - Cars Toons 15:15 - Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 - Johnny Kapahala: Back on Board 17:30 - Jessie 17:55 - ANT Farm 18:20 - Good Luck Charlie 19:10 - So Random 19:35 - Cars Toons 19:50 - The Suite Life on Deck 20:15 Jonas LA 20:40 - Shake It Up 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.
06>30 07>00 09>30 10>45 12>00 12>30 13>00 14>00 14>05 15.00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>10 18.40 19>45 20>30 21>30 21>35 23>00
Bejni u Bejnek NET News Chit Chat Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel Bejni u Bejnek Simpati/i NET News Teleshopping NET News Simpati/i Teleshopping RPM NET News Man Up + (r) For/ina Santa Marija, Victoria, G[awdex NET News For/ina NET News For/ina NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Horse Racing Time 08:45 - World Superbike Champ. Series 09:30 - World Supersport Series 10:00 - World Superbike Champ. Series 10:45 - Together to London 12:30 - WATTS 13:15 - Clasica Ciclista San
Sebastian UCI World Tour Cycling 14:15 - Summer GP Ski Jumping 15:15 - Mats Point 15:45 - Western & Southern Open Tennis 17:00 - Western & Southern Open Tennis: Day 3: Women’s (live) 19:00 - Summer GP Ski Jumping: HS 132: Courchevel, France (live) 20:45 - Wednesday Selection 20:50 Nations Cup Equestrian 21:50 Riders Club 21:55 - Bridgestone Invitational World Champ. Golf 22:55 - Ladies Irish Open, Ladies European Tour Golf 23:10 Golf Club 23:15 - Yacht Club 23:25 - WC 2014: All Access. Eurosport 2 07:30 - Eurosport 2 Morning News 08:00 - Eneco Tour of
Benelux UCI World Tour Cycling 09:00 - Western & Southern Open Tennis 11:00 Clasica Ciclista San Sebastian UCI World Tour Cycling 12:00 - J League Football: Day 18 (live) 13:00 - GP Speedway 15:00 - Speedway GP 16:00 Clasica Ciclista San Sebastian UCI World Tour Cycling 17:00 - Summer GP Ski Jumping: HS 132: Courchevel, France (live) 18:30 - Eurosport 2 News 19:00 - Western & Southern Open Tennis: Day 3: Women’s (live) 22:45 - This Week on World Wrestling Entertainment 23:15 Pro Wrestling. GO Sports 1 07:00 - Ligue 1: Rd 1: Paris Saint-Germain v FC Lorient 09:00 - HBO World Boxing Championship: Super Featherweight Fight: Adrien
Broner v Vincente Escobedo 12:00 - 2012 US PGA Championship: Day 3 16:30 FIFA Futbol Mundial 17:00 ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Rd 2 (live) 23:00 - Ligue 1: Rd 1: Montpellier HSC v Toulouse FC 01:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Rd 2 (live). GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - FIFA Futbol Mundial 08:30 - Barclays PL: Wk 11:
Manchester City v Manchester United 10:30 - ATP Masters 1000: Rogers Cup: SF 15:30 The Six Nations 2012: Italy v
England 17:30 - Ligue 1: Rd 1: Paris Saint-Germain v FC Lorient 19:30 - PL World 20:00 - Trans World Sport 21:00 Ligue 1: Rd 1: AS Saint-Etienne v LOSC Lille 23:00 - Barclays PL: Wk 8: Bolton W v Chelsea 01:00 - Serie A: Rd 10: Siena v Chievo. Melita Sports 1
FIFA Beach Soccer World Cup Qual.: 08:00 - France vs. Czech Republic (r) 09:20 - Spain vs. Netherlands (r). 10:45 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's Final: China (r) 11:50 - Copa Libertadores: Corinthians v Vasco: dtd. 24.05.12 (r) 13:50 Bundesliga: SC Freiburg v Bayern Munich: dtd. 18.02.12 (r) 15:40 - NBA: Memphis @ Boston: dtd. 05.02.12 (r) 17:30 2012 UIPM Pentathlon: Men's Final: China (r) 18:35 - 2012 Alpari World Match Tour: Germany: Day 1 (r) 20:45 International Friendly: Germany v Argentina (live) 22:50 WWE: RAW (r) 23:41 America's Cup: World Series: Naples: Day 1 (r). Melita Sports 2 12:00 - America's Cup: World Series: Naples: Day 1 (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:05 German Super Cup: Bayern Munich v Borussia Dortmund (r) 17:40 - The FA Community Shield: Chelsea v Manchester City (r) 20:15 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meeting 22:50 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's Final: China (r) 23:55 - International Friendly: Germany v Argentina (r). Malta Stars 08:00 - Malta Basketball Assoc.: Hibs v Depiro: dtd. 25.03.12 (r) 09:15 - Malta Rugby Football Union: Cup Final: Stompers v Overseas: dtd. 14.01.12 (r) 10:55 - AME Cup: 4th Place Group: Rabat v Tarxien (r) 12:35 - MFA Futsal League: Paola Downtown v White Eagles (r) 14:00 - BOV Premier League: Hamrun v Tarxien: dtd. 05.05.12 (r) 16:05 Malta Basketball Assoc.: Hibs v Depiro: dtd. 25.03.12 (r) 17:25 Malta Rugby Football Union: Cup Final: Stompers v Overseas: dtd. 14.01.12 (r) 19:10 - Malta Handball Association (r) 20:35 AME Cup: 4th Place Group: Rabat v Tarxien (r) 22:20 - MFA Futsal League: Paola Downtown v White Eagles (r) 23:45 - BOV Premier League: Hamrun v Tarxien: dtd. 05.05.12 (r).
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Passatemp 25
Tisliba
Mimdudin>5. Lingwi (5) 6. Isem ra;el li jing[ata b[ala premju f’xi /erimonja spe/jali? (5) 7. {ut ik[al? (5) 10. u 11. Kilba g[atxana (5,5) 11. Ara 10 12. u 14. Dan g[andu l-flus (10) 14. Ara 12 16. Tip (5) 17. u 18. It-tfajjel tal-[ob] u l-inbid (10) 18. Ara 17.
Weqfin>1. Tittanta (6) 2. {afna drabi tidlikha qabel tikolha (6) 3. Iva int, … kemm int! (6) 4. Nies minn {al Qormi (6) 8. Prim. Tal-aqwa kwalità (5) 9. Ra;el b’;ilda safra (5) 12. Qallu xi [a;a (6) 13. Xeg[el u tefa’ l-[in kollu (6) 14. {uta fina (6) 15. Tu]a broxk jew raspa (6)
Soluzzjoni tal-biera[
Mimdudin>- 5. Makku; 6. Boro]; 7. Silta; 10. N[awi; 11. Temma; 12. u 14. I//assajtu; 16. Slift; 17. u 18. I[obb jug]a. Weqfin>- 1. Tmenin; 2. Puliti; 3. Abitat; 4. I]urna; 8. La//i; 9. Smajt; 12. Ind[il; 13. Saliba; 14. Safejn; 15. Uragan.
Xeni inkatenati Dawn ix-xeni huma marbutin f’katina wa[da mal-o[ra. Ibda mill-ittra A u spi//a bl-ittra I, mhux fl-ordni murija hawn fuq, imma b’dan il-mod: su;;ett fix-xena A jidher ukoll, identiku, f’xena o[ra, li g[alhekk issir inkatenata. F’din tal-a[[ar hemm su;;ett li jidher identiku, anki fit-tielet xena u nibqg[u sejrin sal-a[[ar. X’inhi l-ordni tax-xeni?
G[at-tfal Soluzzjonijiet
Sudoku L-ordni hi din>
Liema minn dawn it-tliet dellijiet hu dak tad-dragun?
A-H-B-:-F-D-?-E-I. Infatti s-su;;etti li jag[mluhom inkatenati huma: A-H (Ix-xag[ar); H-B (Il-beritta); B-: (Lg[asafar); :-F (}ew; ;ebliet b’erba’ werqiet); F-D (Il-fjura); D-? (Ilva]un); ?-E (Il-papo//a); E-I (Ir-rag[wa fuq ras irra;el u s-s[aba).
Id-dell tad-dragun
Id-dell tad-dragun
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
In-Nru. 2
Sudoku
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
26 Klassifikati PROPRJETÀ
G{ALL-KIRI
{al G[axaq
Il-{amrun
APPARTAMENTI kantuniera ;ebel u saqaf. Tliet kmamar tas-sodda, quddiem greenarea. €84,000. ?emplu 79316057 jew 79691449.
Il-Qrendi
APPARTAMENTI kbar 150sqm ;ebel u saqaf. Tliet kmamar tas-sodda u gallarija kbira. €100,000. ?emplu 79316057 jew 79691449.
Is-Swatar
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
Marsaskala
APPARTAMENT ]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta, combined kbira, k/ina fitted taloak, kamra tal-ikel, sitting room, kamra tal-banju, bilbejt. Kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79490444.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Santa Venera
FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.
GARAXX tajjeb g[al store, 70 pied tul, 21 pied wisa’ bi 13-il filata, livell mat-triq bilbit[a u parapett. ?emplu 99554321.
Ni]barazza
DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
AVVI}I
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
G[al kull xog[ol
Tiswijiet
G{ALL-KIRI# BEJG{
Il-{amrun
{ANUT 24mx5m. Bla rigal. Permess Klassi 4. ?emplu 21235288,79394841 jew 79235286.
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Gypsum Installation
TURNKEY CONTRACTORS, flat ceiling, wall lining, bulk head, partition, coving, sound proofing, painting e//. Kwalità importanti. Prezz bargain. Established 1995. ?emplu 99477655 jew 27632105. moderndesign@ waldonet.net.mt
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Trasport bejn l-Ingilterra u Malta
GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.
G{ALL-BEJG{
Boxing
72 video bil-magazines dwar l-aqwa boxers, €50 kollha jew €1 l-wie[ed. Tapit 275cm x 315cm a[dar bilwine €30. ?emplu 21243433.
G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
G[amara
TAL-pine tal-kamra tas-sodda – gwardarobba ta’ sitt bibien, gradenza b’erba’ kxaxen u bil-mera fuqha u ]ew; komodini bil-kxaxen. Kundizzjoni perfetta €700 biss. Sodda super king size bil-headboard tar-ram. Kwa]i ;dida €450. ?emplu 99498584.
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
Pushchair
3 wheeler Neoato Reverso Sport, kundizzjoni perfetta, ftit u]ata, €125. Puschair Inglesina, kundizzjoni tajba [afna €50. ?emplu 79409398.
PRIVAT
A-level#Intermediate MALTI, Maths, Physics, Biology, Chemistry, Taljan, Birkirkara: Marsaskala, ilKalkara, il-{amrun (qrib ilJunior College). ?emplu 21472561, 21660812, 99891548 jew 99458791. Ingli] A-level#Intermediate
GRUPPI ]g[ar. G[alliem gradwat u bl-esperjenza. San :iljan u l-{amrun (qrib ilJunior College). ?emplu 21385545 jew 79266226.
Malti
FORMS 1–5: Se jing[ataw lezzjonijiet g[ar-resits ta’ Settembru. ?emplu 79288881.
O-level
FORMS 1–4: Maths, Malti, Physics, Taljan, Ingli], Biology u Chemistry: Birkirkara, il-{amrun, Marsaskala jew il-Kalkara. ?emplu 21472561, 21660812, 99891548 jew 99458791.
L-Erbg[a, 15 ta‘ Awwissu, 2012
27
Facciol Head Coach tan-nursery ta’ Marsaskala FC
Louis Facciol in[atar il-Head Coach il-;did tan-nursery ta’ Marsaskala FC bil-g[an li jfassal programm li jag[ti lfrott tieg[u fuq medda ta’ ]mien kemm fit-trawwim tattfal kif ukoll biex jibbenefika ttim ta’ Marsaskala FC. Facciol li m’g[andux b]onn introduzzjoni fil-futbol lokali, se jkun assistit minn Albert Mifsud li fil-passat ukoll ta sehem importanti fit-tmexxija ta’ nurseries. Flimkien ma’ kow/is di;à e]istenti u kow/is o[rajn li se jkunu interessati japplikaw u jkunu parti millpro;ett ambizzju] tal-klabb ta’ Wied il-G[ajn, Facciol u Mifsud iridu jibnu team entu]ja]mat u determinat li jwassal lin-nursery ta’ Marsaskala FC fost l-aqwa filg]ejjer Maltin. Intant Marsaskala FC Youth Nursery qed tilqa’ applikazzjonijiet ming[and kow/is kwalifikati kif ukoll kow/is li jixtiequ jkabbru l-esperjenza tag[hom fit-ta[ri; ta’ tfal filfutbol. L-g[an tan-nursery ta’ Marsaskala huwa li tkabbar il[idma tag[ha u trawwem littfal fl-ir;iel ta’ g[ada mhux biss fil-futbol i]da wkoll filbinja tal-karattru tag[hom. Minkejja li din hija t-tieni sena tal-operat tan-nursery, innumru ta’ tfal fin-nursery hu wie[ed inkora;;anti [afna. Kow/is interessati g[andhom
jikkuntattjaw lil Louis Facciol fuq 9942 0026 jew lil Albert Mifsud fuq 7966 6028. Tista’ tintbag[at ukoll email fuq nursery@marsaskalafc.com Applikazzjonijiet ma’ Luqa FC YN Luqa St. Andrew’s FC
Youth Nursery qed jilqg[u applikazzjonijiet g[al dawk li jixtieq jissie[bu fin-nursery. Tfal subien u bniet ta’ bejn il[ames snin u 17-il sena jistg[u japplikaw. Luqa St. Andrew’s F.C. Youth Nursery g[andha g[addispo]izzjoni tag[ha tliet fa/ilitajiet e//ellenti fejn it-tfal jistg[u jitg[allmu l-log[ba talfootball. Dawn huma 5-a-side pitch fl-iskola Primarja, 9-aside pitch fl-isports Complex ground ;did u f’ San Vin/enz de Paule, limiti ta’ {al Luqa. It-ta[ri; kollu jitmexxa minn kow/is kwalifikati filwaqt li jsiru attivitajiet ta’ sport ie[or u attivitajiet so/jali matul is-sena kollha g[all-membri tannursery. Dawk interessati jistg[u ji;bru formola ta’ applikazzjoni mill-klabb talfootball fi Triq il-:dida, {al Luqa jew mill-kumpless fi Triq San Tumas, {al-Luqa. Aktar informazzjoni tista’ tinkiseb fuq in-numri 9986 8730 jew 9980 99443 jew minn fuq is-sit www.luqastandrewsfc.org
TABLE TENNIS
}g[a]ag[ Maltin lura mi/-?ina
Tliet ]g[a]ag[ Maltin illum jaslu lura minn Shanghai fi/-?ina wara xahar ta[ri; fil-log[ba tat-table tennis. It-ta[ri; sar fl-Unviersità tal-Isport ta’ Shanghai li minnha jo[or;u rebbie[a tal-midalji tad-deheb fl-Olimpjadi f’diversi dixxiplini. Dan it-ta[ri; sar bl-g[ajnuna ta’ Reno Calleja u lAmbaxxatur ?ini] g[al Malta, Cai Jinbiao. It-tfal li marru g[al xahar ta[ri; huma Miguel Balzan ta’ 18-il sena mis-Swieqi, Adawi Zouari ta’ 17-il sena mill-Gudja u Ryan Tabone ta’ 18-il sena minn Birkirara.
It-tim Malti tal-lotta se jkun fl-azzjoni fil-belt ta’ Bradford fir-Renju Unit fil-25 ta’ Awwissu fejn se jikkompeti kontra lottaturi minn diversi klabbs Ingli]i. It-tim Malti se jkun mag[mul minn kontin;ent ta’ seba’ lottaturi u ]ew; uffi/jali li huma l-kow/ nazzjonali Jesmond Giordimaina u r-referee Pawlu Farrugia. Interessanti l-fatt li Giordimaina ;ie mistieden biex jikkompeti f’kategorija spe/jali Masters ta’ 65kg minkejja li g[andu 46 sena. Il-lottaturi l-o[ra huma Gary Giordimaina (Schoolboy 47kg), Wayne Formosa (Schoolboy 70kg), Mark Galea (Cadet 58kg), Adam Vella (Senior 60kg), David Zammit (Senior 66kg), Abraham Vassallo (Senior 84kg) u Aidan Buhagiar (Senior 96kg).
SWIEQI UTD FC
Strickland Jr. President Onorarju Fil-Laqg[a Annwali :enerali ta’ Swieqi United FC, Roger Strickland Jr. in[atar b[ala l-ewwel President Onorarju ta’ Swieqi United FC fl-istorja qasira ta’ dan il-klabb. Roger Strickland Jr. kien onorat ukoll b[ala ‘membru g[al g[omru’ u dan it-titlu ng[ata lilu b[ala rikonoxximent tax-xog[ol u ssapport li dejjem ta lill-klabb. Strickland kien ;ie elett g[all-
ewwel darba fil-Kumitat fl2009. Fl-ista;un 2010-11 ;ie elett b[ala Vi/i President tal-klabb u kien anke l-fundatur tas’Strickland Cup’ fis-sena 2010, kompetizzjoni li saret popolari [afna fost il-klabbs tat-Tielet Divi]joni. Waqt l-istess laqg[a n[atar ukoll il-Kumitat il-;did. Dr. Justin Fenech ser jer;a’ jerfa’ r-responsabbiltà me[tie;a sabiex imexxi l-klabb b[ala l-
President assistit minn Gavin Ellul u Hani Arebi. Michael Calleja hu s-segretarju u Anthony Azzopardi t-Te]orier. Fost l-u/u[ ;odda fil-kumitat hemm ukoll membri li ilhom iservu lill-klabb sa mill-bidu. Swieqi United FC b[alissa qed jippreparaw skwadra kompetittiva g[all-ista;un li ;ej biex itejbu l-po]izzjoni li kisbu sta;un ilu. Roland Sollars re;a’ ;ie ma[tur b[ala kow/ g[all-ista;un li ;ej.
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
28 Sport
Il-programm kollu tal-ewwel fa]i tal-BOV Premier Is-Sibt li ;ej jing[ata bidu g[all-Kampjonat BOV Premier bl-ewwel ]ew; partiti. L-ewwel log[ba se tlaqqa’ lil Qormi kontra wie[ed mit-timijiet promossi Rabat Ajax waqt li warajhom jintlag[ab dak li darba kien l-akbar derby ta’ Malta bejn Sliema u Floriana. I/-Champions Valletta jibdew jiddefendu t-titlu kontra Tarxien waqt li t-Tnejn it-tim l-ie[or promoss dan l-ista;un Melita, jag[laq l-ewwel ;urnata kontra B’Kara. B[as-soltu l-kampjant se jkun maqsum fuq ]ew; fa]ijiet fejn wara l-ewwel ]ew; rounds lewwel sitta jilag[bu fi/-Championship Pool u l-a[[ar sitta fir-Relegation Pool. It-Tnejn 24 ta’ Settembru Is-Sibt 3 ta’ Novembru Is-Sibt 18 ta’ Awwissu Victor Tedesco Stadium Kordin Ta’ Qali 6.30pm Rabat A v Qormi 8.30pm Sliema W v Floriana
6pm Floriana v Rabat A 8.15pm B’Kara v Sliema W
2pm Rabat A v Tarxien R 4pm Hibernians v Floriana
Il-{add 19 ta’ Awwissu Ta’ Qali
Il-:img[a 28 ta’ Settembru Victor Tedesco Stadium
Il-{add 4 ta’ Novembru Victor Tedesco S.
6.30pm {amrun S v Balzan 8.30pm Valletta v Tarxien R
6pm Qormi v Balzan 8.15pm Melita v {amrun S
2pm Sliema W v {amrun S 4.15pm Qormi v B’Kara
Valletta se jibdew jiddefendu t-titlu kontra Tarxien
It-Tnejn 20 ta’ Awwissu Kordin
Is-Sibt 29 ta’ Settembru Ta’ Qali
Il-:img[a 9 ta’ Novembru Victor Tedesco S.
Il-:img[a 14 ta’ Di/embru Victor Tedesco S.
Il-:img[a 18 ta’ Jannar Victor Tedesco S.
Il-:img[a 24 ta’ Awwissu Kordin
Il-{add 30 ta’ Settembru Ta’ Qali
Is-Sibt 10 ta’ Novembru Kordin
Is-Sibt 15 ta’ Di/embru Ta’ Qali
Is-Sibt 19 ta’ Jannar Ta’ Qali
Is-Sibt 25 ta’ Awwissu Ta’ Qali
Il-:img[a 5 ta’ Ottubru Victor Tedesco Stadium
Il-{add 11 ta’ Novembru Victor Tedesco S.
Il-{add 16 ta’ Di/embru Kordin
Il-{add 20 ta’ Jannar Kordin
Il-{add 26 ta’ Awwissu Ta’ Qali
Is-Sibt 6 ta’ Ottubru Ta’ Qali
Is-Sibt 17 ta’ Novembru Victor Tedesco S.
Il-:img[a 21 ta’ Di/embru Victor Tedesco S.
Is-Sibt 26 ta’ Jannar Ta’ Qali
Il-:img[a 31 ta’ Awwissu Kordin
Il-{add 7 ta’ Ottubru Ta’ Qali
Il-{add 18 ta’ Novembru Kordin
Is-Sibt 22 ta’ Di/embru Ta’ Qali
Il-{add 27 ta’ Jannar Kordin
Is-Sibt 1 ta’ Settembru Ta’ Qali
Il-:img[a 19 ta’ Ottubru Victor Tedesco Stadium
It-Tnejn 19 ta’ Novembru Victor Tedesco S.
Il-{add 23 ta’ Di/embru Kordin
It-Tnejn 28 ta’ Jannar Victor Tedesco S.
Il-{add 2 ta’ Settembru Ta’ Qali
Il-{add 20 ta’ Ottubru Ta’ Qali 3pm Mosta v Rabat A 5pm Floriana v Valletta
Il-:img[a 23 ta’ Novembru Victor Tedesco S.
6pm Rabat A v Melita 8.15pm B’Kara v Balzan
Il-:img[a 4 ta’ Jannar Victor Tedesco S.
6pm Balzan v Qormi 8.15pm Sliema W v Rabat A
Il-:img[a 1 ta’ Frar Victor Tedesco St.
Is-Sibt 15 ta’ Settembru Kordin
Il-{add 21 ta’ Ottubru Ta’ Qali
Is-Sibt 24 ta’ Novembru Ta’ Qali
Is-Sibt 5 ta’ Jannar Ta’ Qali
Is-Sibt 2 ta’ Frar Ta’ Qali
Il-{add 16 ta’ Settembru Ta’ Qali
Il-:img[a 26 ta’ Ottubru Victor Tedesco Stadium
Il-{add 25 ta’ Novembru Kordin
Il-{add 6 ta’ Jannar Kordin
Il-{add 3 ta’ Frar Kordin
It-Tnejn 17 ta’ Settembru Ta’ Qali
Is-Sibt 27 ta’ Ottubru Kordin
Il-:img[a 7 ta’ Di/embru Victor Tedesco S. 6pm Melita v Hibernians 8.15pm Tarxien R v {amrun S
Il-:img[a 11 ta’ Jannar Victor Tedesco S.
6pm Melita v Balzan 8.15pm Mosta v Tarxien R
Is-Sibt 9 ta’ Frar Victor Tedesco S.
Is-Sibt 22 ta’ Settembru Ta’ Qali
Il-{add 28 ta’ Ottubru Victor Tedesco S.
Is-Sibt 8 ta’ Di/embru Ta’ Qali
2pm Qormi v Floriana 4pm Valletta v B’Kara
Il-{add 10 ta’ Frar Kordin
Il-{add 23 ta’ Settembru Ta’ Qali
2pm Rabat A v B’Kara 4pm Qormi v Valletta
Is-Sibt 12 ta’ Jannar Ta’ Qali
Il-:img[a 2 ta’ Novembru Victor Tedesco S.
Il-{add 9 ta’ Di/embru Kordin
Il-{add 13 ta’ Jannar Kordin
It-Tnejn 11 ta’ Frar Ta’ Qali
6.30pm Hibernians v Mosta 8.30pm B’Kara v Melita
6.30pm Tarxien R v Sliema W 8.30pm Floriana v {amrun S 6.30pm Melita v Rabat 8.30pm Qormi v Hibernians 6.30pm Mosta v Valletta 8.30pm Balzan v B’Kara
6.30pm B’Kara v Rabat A 8.30pm Sliema v Mosta
6.30pm Hibernians v Melita 8.30pm Valletta v Qormi
6.30pm {amrun S v Tarxien R 8.30pm Balzan v Floriana 5pm Qormi v Sliema W 7pm Floriana v B’Kara
5pm Rabat A v Hibernians 7pm Melita v Valletta 6pm Tarxien R v Balzan 8pm Mosta v {amrun S
5pm Tarxien R v Melita 7pm {amrun S v Valletta 5pm Balzan v Hibernians 7pm Mosta v Qormi
3pm Tarxien R v B’Kara 5pm Hibernians v Valletta 3pm Rabat A v Sliema W 5pm Mosta v Floriana
6pm {amrun S v Rabat A 8.15pm Floriana v Qormi
3 pm Sliema W v Hibernians 5pm B’Kara v Valletta 3pm Balzan v Melita 5pm Tarxien R v Mosta
6pm Balzan v Sliema W 8.15pm B’Kara v {amrun S
3pm Qormi v Melita 5pm Tarxien R v Hibernians 6pm Sliema W v Melita 8.15pm Valletta v Rabat A
3pm Floriana v Tarxien R 5pm B’Kara v Hibernians 3pm Balzan v Mosta 5.15pm {amrun S v Qormi 6pm Melita v Mosta 8.15pm Valletta v Balzan
6pm Rabat A v Balzan 8.15pm Valletta v Sliema W
2pm Melita v Floriana 4pm Hibernians v {amrun S 2pm Qormi v Tarxien R 4.15pm Mosta v B’Kara
2pm Melita v B’Kara 4.15pm Balzan v {amrun S
2pm Qormi v Rabat A 4pm Tarxien R v Valletta
6pm Mosta v Hibernians 8.15pm Floriana v Sliema W
2pm Hibernians v Qormi 4pm Valletta v Mosta
2pm Sliema W v Tarxien R 4.15pm {amrun S v Floriana
2pm Floriana v Balzan 4pm Mosta v Sliema W
6pm [amrun S v Mosta 8.15pm Hibernians v Rabat A 2pm Sliema W v Qormi 4pm B’Kara v Floriana
2pm Balzan v Tarxien R 4pm Valletta v Melita 6pm Melita v Sliema W 8.15pm Rabat A v Valletta
2pm Mosta v Balzan 4pm Hibernians v B’Kara
2pm Tarxien R v Floriana 4pm Qormi v {amrun S
2pm {amrun S v Melita 4pm Valletta v Hibernians 2pm Floriana v Mosta 4pm B’Kara v Tarxien R
2pm Rabat A v {amrun S 4pm Hibernians v Sliema W
6pm Tarxien R v Qormi 8.15pm {amrun S v Hibernians
2pm B’Kara v Mosta 4pm Sliema W v Valletta
2pm Balzan v Rabat A 4pm Floriana v Melita
2pm Rabat A v Floriana 4pm Valletta v {amrun S
2pm Hibernians v Balzan 4pm Sliema W v B’Kara 6pm Melita v Tarxien R 8.15pm Qormi v Mosta
6pm Mosta v Melita 8.15pm Floriana v Hibernians
2pm {amrun S v Sliema W 4pm B’Kara v Qormi 2pm Tarxien R v Rabat A 4pm Balzan v Valletta 2pm Melita v Qormi 4.15pm Sliema W v Balzan 2pm Rabat A v Mosta 4pm Hibernians v Tarxien R 6pm {amrun S v B’Kara 8 pm Valletta v Floriana
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Sport 29
Clyde Puli jiltaqa’ mal-atleta Paralimpiku Is-Segretarju Parlamentari g[a]-}g[a]ag[ u Sport, Clyde Puli, laqa’ delegazzjoni mill-Malta Paralympic Committee and Associate Disciplines (MPCAD) kif ukoll lill-g[awwiem Matthew Sultana li se jirrappre]enta lil Malta fil-Log[ob Paralimpiku li se jsiru Londra bejn id-29 ta’ Awwissu u d-9 ta’ Settembru 2012. Id-delegazzjoni kienet immexxija mill-President Nathan Farrugia. Pre]enti kien hemm ukoll i/Chairman tal-Kunsill Malti g[all-Isport Bernard Vassallo, ix-Chef de Mission Fabio Spiteri u l-kow/ Ebi Mohammadpour. Is-Segretarju Parlamentari kien akkumpanjat mi/-
Chairman tal-Kunsill Malti g[all-Isport Bernard Vassallo. Clyde Puli awgura lil Matthew Sultana li se jipparte/ipa fil-50m freestyle, 100m butterfly u 100m breaststroke. Hu qal li Matthew Sultana g[andu jkun mudell li ji;bed aktar ]g[a]ag[ lejn l-isport. Waqt il-laqg[a, Puli ddiskuta l-pjani g[all-i]vilupp talisport paralimpiku sa mill-livell tal-grassroots u x-xog[ol li qed isir mill-vi/in bejn ilMPCAD u l-KMS. Fi tmiem il-laqg[a Clyde Puli ppre]enta l-assistenza lill-Malta Paralympic Committee and Associate Disciplines biex ikomplu l-[idma tag[hom f’dan il-qasam importanti.
Clyde Puli flimkien mal-atleta Matthew Sultana (it-tielet mix-xellug), il-President Nathan Farrugia, i/-Chairman tal-Kunsill Malti g[all-Isport Bernard Vassallo, ix-Chef de Mission Fabio Spiteri (lemin), u l-kow/ Ebi Mohammadpour (xellug)
Ri]ultati po]ittivi g[all-KOM f’Londra Il-parte/ipazzjoni Maltija flOlimpjadi ta’ Londra 2012 kienet ristretta biss g[al [ames atleti imma kienet wa[da tajba u r-ri]ultati miksuba jag[tu konferma li x-xog[ol li qed jag[mlu l-atleti, il-kow/is u l-g[a]liet li qed jag[mel il-Kumitat Olimpiku Malti (KOM) qed i[allu l-frott. Dan qaluh l-uffi/jali tal-KOM lura Malta minn Londra. Wie[ed i]da jrid jag[mel anali]i iktar fid-dettall dwar kif ir-ri]ultati jistg[u jitjiebu fix-xhur li ;ejjin sabiex l-atleti jil[qu objettivi iktar importanti. Il-Kumitat Olimpiku Malti jifhem li kien hemm stennija kbira g[at-tiratur William Chetcuti li f’dawn l-a[[ar snin kiseb ri]ultati importanti f’kompetizzjonijiet internazzjonali. Chetcuti ma rnexxilux jid[ol fil-finali u dan bla dubju kien ta’ di]appunt. Il-KOM qal li kien ta’ servizz kontinwu g[al Chetcuti u f’perjodu ta’ tliet snin offra g[ajnuna finanzjarja qawwija sabiex dan it-tragward jintla[aq. William Chetcuti ilu g[al dawn l-a[[ar g[axar snin igawdi g[ajnuna tal-Kumitat Olimpiku Internazzjonali. Ghalkemm
Chetcuti wera li hu ta’ livell g[oli [afna, jidher li fit-2 ta’ Awwissu sofra l-pressjoni tal-kompetizzjoni. Wie[ed ma jridx ma jilqax b’sodisfazzjon iddisa’ post miksub li g[al darba o[ra jpo;;i lil William Chetcuti fost le//ellenza tal-isport tad-double trap mondjali. Fl-g[awm Andrew Chetcuti kiseb rekord nazzjonali filwaqt li Nikki Muscat kisbet rekord sta;jonali. Kemm Chetcuti kif ukoll Muscat urew impenn e//ellenti u r-ri]ultati tag[hom jixhdu dan. Chetcuti kompla jtejjeb fuq dak li g[amel is-sena li g[addiet f’Liechtenstein filwaqt li kienet [asra g[al Muscat li kellha ddeni jiem qabel il-kompetizzjoni g[ax ir-ri]ultat li di;à huwa tajjeb seta’ kien a[jar. Anke fl-atletika, il-KOM jilqa’ b’sodisfazzjon ir-ri]ultati miskuba. Kemm Diane Borg kif ukoll Rachid Chouhal g[amlu l-a[jar [in sta;jonali g[al Malta. Borg sa[ansitra rnexxielha tikkwalifika rawnd fil-kompetizzjoni u anke fit-tieni 100m li [adet sehem fih irnexxielha wkoll tag[mel it-tieni l-
a[jar [in li qatt in;era minn atleta Maltija, 0.03 sekondi biss mir-rekord nazzjonali. Il-KOM qal ukoll li l-esperjenza Olimpika serviet sabiex l-istaff mediku u l-kow/is jattendu seminars u jag[mlu kuntatti importanti li bla dubju jservu mhux ftit g[all-;id talisport Malti. Id-direttur tal-isport Mark Cutajar qal li l-esperjenza Olimpika kienet wa[da po]ittiva g[alkemm wie[ed ma jridx jinsa t-tog[ma morra tal-isparar fejn kien qed jistenna xi [a;a a[jar. “Id-disa’ post hu tajjeb,” qal Cutajar, i]da William Chetcuti g[andu talent li jikseb [afna a[jar. Cutajar qal li hemm b]onn xi korrezzjonijiet ]g[ar li anke jridu ji;u a//ettati mill-atleta nnifsu biex dawn jintla[qu. Hu qal li fi ]mien qarib il-Kummissjoni Teknikna tag[mel anali]i a[jar tar-ri]ultati miksuba waqt li jemmen li l-età ]g[ira ta’ erbg[a mill-[ames atleti hi ta’ garanzija g[all-futur. Cutajar qal li meta t[ares lura lejn il-kompetizzjonijiet li [adu sehem fihom il-Maltin, ma hemm l-ebda atleta minn dawk hekk imsej[a
]g[ar qabilhom fil-klassifika. Wie[ed ma jridx jinsa r-ri]ultat miksub minn ?ipru fl-ibburdjar u mill-Montenegro fil-waterpolo u l-handball u minn San Marino fl-isparar, li bla dubju jistg[u jservu ta’ stimolu g[all-futur. Finalment, Cutajar kellu kliem ta’ tif[ir g[all-kow/is li dejjem sabhom ta’ g[ajnuna matul l-a[[ar snin. Ix-Chef De Mission Julian Pace Bonello qal li l-Olimpjadi ta’ Londra jag[lqu kapitlu ie[or g[all-Kumitat Olimpiku Malti. Hu rringrazzja lil dawk kollha li taw sehem matul la[[ar xhur sabiex din l-esperjenza tkun wa[da po]ittiva. Pace Bonello rringrazzja lill-atleti, kow/is u lasso/jazzjonijiet rispettivi tag[hom. Ringrazzjament imur ukoll g[all-istaff mediku kif ukoll g[all-[addiema talKumitat Olimpiku Malti li [admu minn wara l-kwinti g[as-servizz talatleti. Finalment, l-Im[allef Lino Farrugia Sacco, il-President tal-KOM, irringrazzja lill-atleti, kow/is u uffi/jali g[ax bil-[ila u d-dedikazzjoni tag[hom Malta kisbet ri]ultat ie[or presti;ju].
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
30 Sport PARTITA TA’ {BIBERIJA
Ir-raba’ reb[a konsekuttiva g[al Malta
3
MALTA (2)
Andrew Hogg, 2. Alex Muscat, 4. Gareth Sciberras, 5. Andre’ Agius, 7. Daniel Bogdanovic, 8. Roderick Briffa, 9. Michael Mifsud (cap.), 10. Andrew Cohen, 13. Andre’ Schembri, 14. Ryan Camilleri, 15. Steve Borg Sost – John Mintoff 86’, Shaun Bajada 46’, Paul Fenech 86’, Luke Dimech 54’, Ryan Fenech 62’
2
SAN MARINO (1)
Aldo Simoncini, fabio Vitaioli, Mirko Palazzi, Michele Cervellini, Davide Simoncini, Alessandro Della Valle, Enrico Cibelli, Alex Gasperoni, Danilo Rinaldi, Manuel Marani, Matteo Vitaioli Sost- Federico Valentini 46’, Damiano Vannucci 63’, Cristian Brolli 46’, Alessandro Bianchi 46’, Simone Bacciocchi 79’, Marco Mauracccini
Skurjaw - M. Mariani 8’ (S), M. Mifsud 13’, 82’ (M), A. Agius 21’ (M), D. Rinaldi 90+2’ Referee – Paolo Tagliavento (ITA) It - tim nazzjonali Malti kiseb ir - raba ’ reb[a konsekuttiva f ’ dawk li huma partiti ta ’ [biberiji u b ’ hekk waqqaf rekord g[aliex sal - biera[, Malta qatt ma kien irnexxielha tirba[ erba ’ partiti konsekuttivi . Din ir - raba ’ reb[a waslet kontra San Marino meta ttim immexxi minn Pietro Ghedin reba[ bi skor ta’ 3-2 fl-Istadium Olimpiku ta’ Serravalle. Kienu San Marino li marru kmieni fil-vanta;; permezz ta’ Manuel Mariani li skurja minn azzjoni ta’ corner wara tmien minuti wara li r/ieva ming[and Mirko Palazzi. Malta ;abu d-draw fit-13-il minuta permezz tas-solitu Michael Mifsud li g[eleb lill-goalkeeper Aldo Simoncini b’xutt b’sa[[tu. Il-Maltin komplew jippressaw u marru filvanta;; fil-21 minuta meta Mifsud, din id-darba g[adda lejn Andrei Agius li skurja gowl sabi[ biex it-timijiet marru jistrie[u bi skor ta’ 2-1. Sitt minuti minn tmiem ilpartita re;a’ kien Michael Mifsud li sab ix- xibka . Din id - darba il - captain Malti g[eleb lil Federico Valentini li da[al b[ala
sostitut . }ew; minuti fuq il-[in regolari San Marino ng[ataw penalty wara li kien hemm fawl fil-kaxxa. Mill-penalty San Marino naqqsu d-distakk b’gowl ta’ Danilo Rinaldi li g[eleb lil Hogg. F’Awwissu ta’ sena ilu Malta reb[et 2-1 kontra rRepubblika ?entrali talAfrika filwaqt li reb[et bi skor identiku kontra lLiechtenstein fi Frar li g[adda. It-tielet reb[a konsekuttiva f’partiti ta’ [biberija waslet fl-ewwel partita ta[t it-tmexxija talkow/ nazzjonali Pietro Ghedin meta Malta, f’:unju li g[adda reb[et 2-1 kontra lLussemburgu. Din kienet l-a[[ar log[ba li se jilg[ab it-tim nazzjonali qabel ma jibda l-impenji tieg[u fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja tal-2014. Fis-7 ta’ Settembru Malta tilg[ab f’Ta’ Qali kontra l-Armenja filwaqt li erbat ijiem wara f ’ Modena tilg[ab kontra l Italja . Bla dubju l - partiti tat tazza tad - dinja se jkunu ferm diffi/li u ]gur li t- tim Malti ma jridx jag[mel l i]balji li wettaq kontra tim aktar kwotat minn dak ta ’ San Marino .
Il-kow/ nazzjonali ta’ Malta, Pietro Ghedin (xellug) li kiseb it-tieni reb[a konsekuttiva mat-tim nazzjonali Malti
ITALJA
U21
Pandev u Dossena sospi]i
Reb[a kbira g[al Malta
Pandev u Dossena ta’ Napoli ;ew sospi]i ]ew; partiti kull wie[ed wara in/identi fil-finali tasSuper Cup kontra Juventus is-Sibt. Fi tmiem il-;img[a Juventus reb[u din il-partita bi skor ta’ 42 wara li Napoli kellhom lil Pandev u Zuniga mke//ija. Id-difensur Zuniga, li b[al Pandev tke//a kontra l-Bianconeri, ;ie sospi] partita. Il-kow/ ta’ Napoli Walter Mazzarri ;ie sospi] partita talli pprotesta waqt il-log[ba. Pandev u Dossena se jitilfu l-partiti kontra Palermo u Fiorentina u din bla dubju hi telfa kbira g[at-tim Naplitan.
It-tim nazzjonali Malti ta’ ta[t il-21 sena kiseb reb[a kbira ta’ 4-1 kontra lLiechtenstein f’partita ta’ [biberija li intlag[bet filgrawnd ta’ Kordin. Malta kellhom b]onn biss ]ew; minuti biex marru filvanta;; permezz ta’ Ryan Scicluna. Wara dan il-gowl ilMalti, fid-19-il minuta ]iedu mal-iskor permezz ta’ Ryan Camenuzli biex b’hekk tmiem l-ewwel taqsima intemmet 2-0 favur Malta. Yessous Camilleri skurja ttieleet gowl tal-Maltin tliet minuti wara li bdiet it-tieni daqsima u Dylan Falzon g[amilhom erbg[a kwarta mit-tmiem. Il-gowl talLitwanja wasal fid-79 minuta g[al skor finali ta’ 4-1. Din il-partita kienet importanti g[all-kow/ Ray Farrugia biex jara l-
kundizzjoni tal-players tieg[u qabel ma dawn jilag[bu partita valida mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[all-Euro 2013. Fis-6 ta’ Settembru Malta tilg[ab barra minn darha kontra l-Ukrajna. Fla[[ar log[ba li lag[bet Malta f’dan il-grupp tilfet 4-0 kontra l-I]vezja. Malta: Steve Sultana, Ryan Camenzuli, Luca Martinelli, Zach Muscat, Rowen Muscat, Ryan Scicluna, Mark Scerri (c), Terence Vella, Bjorn Kristensen,Yessous Camilleri, Matthew Gauci Liechtenstein: Dario Calliori, Fabian Eberle, Mathias Bele, Olcay Gur (c), Valentin Flatz, Philipp Ospelt, Sandro Wolfinger, Christoph Duelli, Tolgahan Unlu, Niklas Kieber, Thomas Eggenberger Referee: Nikola Popov
IN-NAZZJON L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
Sport 31 PARTITI TA’ {BIBERIJA
L-a[[ar esperimenti qabel il-kwalifikazzjoni Illum se jintlag[bu numru kbir ta’ partiti ta’ [biberija madwar id-dinja kollha bilmira ewlenija tkun li t-timijiet jag[mlu l-a[[ar irtokki qabel jibdew il-partiti ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja tal-2014 fil-Bra]il. Dawn g[alhekk se jkunu partiti sperimentali b’[afna kow/is, u[ud ;odda, jippruvaw talenti ]g[a]ag[ bil-mira g[al sentejn o[ra. Tispikka fuq kollha l-isfida f’Berne fl-I]vizzera bejn lIngilterra u l-Italja, ]ew; timijiet li ltaqg[u l-a[[ar filkwarti tal-finali tal-Euro 2012 fejn l-Italja kienu reb[u 4-2 bil-penalties wara draw 0-0. Il-kow/ Taljan Cesare Prandelli se jkun qed jibda sentejn kru/jali li matulhom stqarr li l-mira tieg[u hi li jasal sal-finali tat-Tazza tadDinja fil-Bra]il. Min[abba limpenji ta’ Juventus u Napoli fis-Super Cup Taljana nhar is-Sibt, Prandelli sejja[ tmien plejers ;odda fl-iskwadra, inklu] i]-]g[a]ag[ De Sciglio, Perin, Gabbiadini, Poli u l-attakkant ta’ Milan El Shaarawy. “Ninsabu lesti biex nibdew l-ista;un il-;did b’ent]ja]mu kbir u [e;;a li mmorru tajjeb. Rajt lil dawn l-’Azzurri’ l;odda u f’g[ajnejhom rajt il[e;;a li jibdew fuq nota tajba,” qal Prandelli qabel illog[ba. “L-idea hi li nkompli bilfilosofija tal-log[ba tag[na imma li nkunu aktar brillanti biex inkomplu navvanzaw u niskorjaw. Mhix kumbinazzjoni li l-plejers li rridu naraw sewwa huma lattakkanti l-;odda, dawk li g[andhom il-kwalitajiet li qed infittxu. L-idea hi li ntejbu l-
log[ba tag[na,” qal Prandelli li se jkun ukoll ming[ajr Balotelli li g[andu infezzjoni f’g[ajnejh u floku sejja[ lil Diego Fabbrini ta’ Udinese. G[al din il-log[ba l-Puma g[amlu flokk sp/ejali li jfakkar it-30 sena minn meta l-Italja reb[et it-Tazza tadDinja fi Spanja. G[alhekk ittim Taljan se jilbes flokk simili g[al dakinhar b’g[onq blu u bl-istess stil ta’ numri fejn m’hemmx isem fuq ilflokk. Dan il-flokk hu edizzjoni limitata u minnhom in[admu biss 1982 fejn fuq ;ewwa talg[onq ta’ kull flokk se jkun hemm ir-ri]ultati tal-Azzurri fit-Tazza tad-Dinja tal-1982. Hodgson li se jkun ming[ajr il-captain Gerrard, Rooney, Ashley Cole u Terry fost l-o[rajn g[andu g[axar plejers li kienu fl-iskwadra ta’ Euro 2012 u [amsa milliskwadra Olimpika ta’ Stuart Pearce. Michael Carrick li ilu ma jkun fit-tim mill-2010 re;a’ ssejja[ waqt li ;ew inklu]i wkoll Frank Lampard, Livermore, Bertrand, Caulker u Cleverley. L-Italja reb[u tnejn milla[[ar erba’ sfidi kontra lIngilterra bl-Ingilterra tirba[ wa[da u l-o[ra tintemm draw. Partita o[ra interessanti se tkun dik fi Frankfurt fejn il:ermanja se tilg[ab kontra lAr;entina. Il-kow/ :ermani] Joachim Loew tilef is-servizzi tal-goalkeeper Manuel Neuer li we;;a’ l-{add ma’ Bayern Munich u g[andu nieqsa lillcaptain Philipp Lahm, Bastian Schweinsteiger, Mario Gomez, Lukas Podolski u Per Mertesacker. Lahm t[alla barra g[ax il-mara qed
Mourinho jrid jissejja[ ‘l-uniku wie[ed’ Il-kow/ ta’ Real Madrid Josè Mourinho qal li g[andu jibda jissejja[ ‘luniku wie[ed’ (only one) minflok ‘il-wie[ed spe/jali’ (special one) wara li sar luniku kow/ li reba[ l-aqwa tliet kampjonati fl-Ewropa. Mourinho reba[ ilkampjonati fi Spanja (darba ma’ Real Madrid), fl-Italja (darbtejn ma’ Inter) u flIngilterra (darbtejn ma’ Chelsea) kif ukoll f’pajji]u stess il-Portugall (darbtejn ma’ Porto). “{obbni jew obg[odni, jien l-uniku wie[ed li rba[t l-aktar tliet kampjonati importanti fl-Ewropa. G[alhekk forsi minflok ‘Special One’ in-nies issa tista’ tibda ssejja[li ‘Only one’,” qal Mourinho f’intervista mal-istazzjon televi]iv Portugi] SIC. Mourinho li g[andu 49 sena kien imlaqqam ‘special one’ mill-media
Ingli]a wara li rrefera g[alih innifsu b’din il-fra]i waqt konferenza tala[barijiet li kienet saret mal-wasla tieg[u ma’ Chelsea ming[and Porto fl2004. F’intervista li xxandret nhar it-Tnejn, Mourinho spjega li aktar ma g[adda ]mien minn fuqu, sar anqas egoist u anqas iffukat fuq il-miri individwali tieg[u. “G[all-grazzja t’Alla laffarijiet sejrin tajjeb g[alija. Illum il-;urnata ninsab iffukat fuq affarijiet o[ra. {adt gost li ma’ Inter rajt il-klabb jirba[ xi [a;a li kien ilu ma jirba[ 50 sena. Dan hu li qed jinstigani issa aktar milli lmiri personali,” qal Mourinho. Real se jibdew l-impenji g[all-ista;un 2012-13 kontra Barcelona fis-super Cup Spanjola fit-23 ta’ Awwissu.
Il-programm
Santi Cazorla (lemin) u Cesc Fabregas. Spanja se tilg[ab kontra Puerto Rico fl-ewwel impenn sa minn meta ]ammet it-titlu Ewropew fil-Euro 2012
tistenna l-ewwel wild tag[hom, waqt li Gomez u Schweinsteiger g[adhom imwe;;g[in. Mill-banda lo[ra Podolski u Mertesacker jinsabu jippreparaw ma’ Arsenal g[all-bidu tal-ista;un Ingli] nhar is-Sibt. L-Ar;entina g[andhom lura fl-iskwadra lill-captain ta’ Newcastle Fabricio Coloccini wara assenza ta’ tliet snin u mieg[u se jkollu [afna plejers li jilag[bu fl-Ewropa fosthom Messi, Aguero u Lavezzi. Il-:ermanja reb[u tnejn mill-a[[ar tliet konfronti kontra l-Ar;entina, bl-akbar wa[da tkun 4-0 fit-Tazza tadDinja tal-2010. Jiddebutta Deschamps Il-kow/ il-;did ta’ Franza
Didier Deschamps se jkun qed jiddebutta b’log[ba kontra /-Champions talAmerika t’Isfel l-Urugwaj. Deschamps [a l-[atra fi tmiem il-Euro 2012 minflok
Laurent Blanc. Is-sospensjoni li ng[ataw Nasri u Menez fi tmiem ilEuro, wasslet biex Deschamps inkluda bosta talenti ;odda g[al din ilpartita fl-istadium il-;did ta’ Le Havre. I]-]g[a]ag[ Raphael Varane (Real Madrid), Christophe Jallet (Paris Saint-Germain), Mapou Yanga-Mbiwa (Montpellier) u Etienne Capoue (Toulouse) kolha ;ew inklu]i fl-iskwadra waqt li l-captain ta’ Lille Rio Mavuba u l-winger ta’ Lyon Jimmy Briand qed jirritornaw. Il-kow/ tal-Urugwaj Oscar Tabarez se jkun ming[ajr lattakkant ta’ Napoli Cavani u l-playmaker ta’ Liverpool Luis Suarez. L-Urugwaj ilhom ma jitilfu partita internazzjonali sa minn Mejju tal-2011. Tard matul il-lejl li ;ej i/Champions tad-Dinja u Ewropej Spanja se jilag[bu
Given jirtira mix-xena internazzjonali Il-goalkeeper Irlandi] Shay Given irtira mix-xena internazzjonali wara li lag[ab rekord ta’ 125 partita g[al pajji]u. “Wara [afna [sieb u kunsiderazzjoni, [adt l-aktar de/i]joni diffi/li fil-karriera tieg[i li nirtira mill-futbol internazzjonali. Kien unur u privile;; li nilg[ab u f’/ertu okka]jonijiet inkun captain tat-tim,” qal il-goalkeeper ta’ Aston Villa li g[andu 36 sena. “Nixtieq nirringrazzja lill-plejers, managers, staff u lill-aktar partitarji e//ellenti.” Din l-a[bar kienet konfermata mill-FA Irlandi]a li qalet li Given kien tkellem mal-kow/ Giovanni Trapattoni u informah bidde/i]joni. “Nifhem id-de/i]joni diffi/li li Shay kellu jag[mel u napprezza l-isforzi kollha li g[amel tul il-karriera tieg[u
internazzjonali,” qal il-kow/ Talajn Giovanni Trapattoni. “Hu plejer b’sa[[tu b’karattru kbir u l-im[abba tieg[u lejn pajji]u dejjem uriha. Kien unur g[alija li na[dem mieg[u kemm ilni kow/ u nawguralu kull su//ess fil-futur.” - L-eks difensur internazzjonali tarRumanija u Chelsea, Dan Petrescu rri]enja minn kow/ tal-klabb tal-Premier Russu, Kuban Krasnodar g[aliex wara tliet snin irid sfida ;dida. Il-proprjetarju tal-klabb Oleg Mkrtychan qal li kien sorpri] bid-de/i]joni ta’ Petrescu li waslet wara li l;img[a t-tim reba[ lir-rivali ;irien Krasnodar 2-1 biex telg[u fit-tmien post b’sitt punti minn erba’ partiti. Petrescu kien ;edded ilkuntratt tieg[u fl-2005. PETRESCU
Angola v Mozambique Bolivja v Guyana Botswana v Tanzanija ?ina v Ghana El Salvador v :amajka Lussemburgu v Georgia Niger v Ni;erja Oman v E;ittu Qatar v Kuwajt Singapore v Hong Kong Togo v Burkina Faso Tune]ija v Iran :appun v Venezwela Korea t’Isfel v Zambja Azerbaijan v Bahrain Russja v Ivory Coast Armenja v Belarus Bulgarija v ?ipru Norve;ja v Gre/ja }vezja v Bra]il Ukrajna v Rep. ?eka Danimarka v Slovakkja Albanija v Moldova Awstrija v Turkija Kroazja v }vizzera Ungerija v I]rael Montenegro v Latvja Ma/edonja v Litwanja Bel;ju v Olanda Estonja v Polonja :ermanja v Ar;entina Irlanda ta’ Fuq v Finlandja Serbja v Eire Slovenja v Rumanija Wales v Bosnija Ingilterra v Italja Franza v Urugwaj Skozja v Awstralja kontra Puerto Rico, tim li hu rrankjat fil-138 post fid-dinja. G[al din il-log[ba Del Bosque sejja[ skwadra qawwija li tinkludi 18-il plejer li huma Champions talEwropa. L-uniku wi// ;did hu d-difensur Ignacio Monreal ta’ Malaga waqt li Jordi Alba, Javi Martinez u Juan Mata t[allew barra wara l-impenji fl-Olimpjadi, Xavi t[alla mistrie[ u l-attakkant ta’ Sevilla Alvaro Negredo wkoll t[alla barra.
Ri]ultati League Cup I Rd
Birmingham C v Barnet Bristol C v Gillingham Dagenham v Coventry C Exeter C v Crystal Palace Ipswich T v Bristol R Millwall v Crawley T Northampton T v Cardiff C Peterborough v Southend Plymouth A v Portsmouth Port Vale v Burnley Stevenage v Wimbledon Swindon v Brighton & Hove Torquay v Leicester C Yeovil T v Colchester
5-1 1-2 0-1 1-2 3-1 2-1 2-1 4-0 3-0 1-3 3-1 3-0 0-4 3-0
Challenge Cup Sko//i]a
Annan A. v Stenhousemuir Greenock M. v Queen of S Queen’s Park v Partick T Arbroath v Forfar A Cowdenbeath v East F East S v Airdrie Raith R v Montrose
0-3 1-2 3-2 3-2 3-0 3-0 5-2
L-Erbg[a, 15 ta’ Awwissu, 2012
32 Lokali
F’anqas minn tliet xhur G[awdex gawda minn ]ew; pro;etti li g[andhom messa;; b’sinifikat favur aktar spazji ta’ rikreazzjoni g[all-familji u dan biex it-tfal jikbru b’sa[[ithom u f’ambjent li joffrilhom l-ispazju kollu fejn jilag[bu. Wara l-pro;ett ta’ Villa Rundle fil-qalba tal-belt Victoria aktar kmieni dan is-sajf, fi tmiem il-;img[a li g[addiet tlesta wkoll ‘:nien it-Tliet G[oljiet’, f’Marsalforn, li minbarra l-ispazju ta’ rikreazzjoni, joffri wkoll veduti mill-isba[ tal-g]ira G[awdxija. Dan hu pro;ett ie[or fil-katina ta’ spazji ;odda ta’ rikreazzjoni li beda jgawdi l-poplu fl-a[[ar tliet xhur, fosthom il-Waterpark f’Bu;ibba u l-;nien il-;did f’Pembroke. (Ritratt> George Scerri, DOI) Ara wkoll pa;ni 16 u 17
G[awdex…illum destinazzjoni a[jar, g[alik Awwissu huwa sinonimu mal-influss ta’ eluf ta’ turisti Maltin li jaqsmu l-fliegu biex iqattg[u l-btajjel tag[hom f’G[awdex. Dawk kollha li di;à jinsabu fil-g]ira G[awdxija ]gur li qed jesperjenzaw G[awdex a[jar. A[jar, frott il-[idma kontinwa tal-Ministeru g[al G[awdex li ssarrfet fi pro;etti li minnhom qed igawdu mhux biss lG[awdxin i]da wkoll ilMaltin u t-turisti li j]uruna. L-esperjenza po]ittiva tin[ass e]attament meta wie[ed jasal G[awdex – b’terminal ;did u toroq talog[la kwalità ming[ajr skari;; ]ejjed ta’ toroq alternattivi. Dan hekk kif fl-a[[ar jiem fta[na g[at-traffiku, ittriq arterjali li mill-Port talIm;arr twassal sa/-?entru tar-Rabat. Fl-a[[ar erba’ snin wettaqna toroq o[ra li tejbu la//essibiltà g[al-lokalitajiet frekwentati mit-turisti b’mod partikolari matul dan lista;un. Dawn jinkludu t-Triq tax-Xlendi, it-Triq ta’ Pinu, it-Triq tar-Ramla u dik tadDwejra. L-a//essibiltà qed noffruha wkoll permezz ta’ sistema ;dida tat-trasport pubbliku, li fl-a[[ar sena rajna li sa[[et
mhux ftit dan is-servizz filg]ira G[awdxija. Il-Maltin li qed i]uruna f’dawn il-jiem jistg[u jgawdu l-ambjent sabi[ u rilassanti li joffru :nien Villa Rundle filqalba tar-Rabat u :nien itTliet G[oljiet f’Marsalforn. }ew; pro;etti li fta[na f’dawn l-a[[ar tliet xhur, u li ]gur ser jitgawdew millfamilji tag[na. Fix-xhur li ;ejjin ser ikunu jistg[u jitgawdew spazji pubbli/i o[ra, fosthom i]-}ewwieqa Waterfront fl-Im;arr u lWater Park f’Marsalforn. G[al dawk li jippreferu xi mixja fil-kampanja biex igawdu l-ambjent rurali li toffri l-g]ira, ;ie ppubblikat ilktejjeb Gozo – 10 Great Walks, li jag[ti gwida dettaljata dwar diversi mixjiet. Bi pja/ir insemmi wkoll li din is-sena G[awdex [a lQuality Coast Gold Award hekk kif ;ie kklassifikat fittielet post fost 100 destinazzjoni kostali fl-Ewropa, filwaqt li nag[ta l-ewwel blu flag g[all-bajja tar-Ramla. G[awdex illum hija destinazzjoni a[jar, b’ri]ultat ta’ numru ta’ pro;etti li l-Gvern wettaq mill-a[[ar elezzjoni ;enerali. Pro;etti li joffru
minn Giovanna Debono
kwalità ta’ [ajja a[jar fiddiversi setturi u li minnhom qed tibbenefika s-so/jetà G[awdxija kollha – it-tfal, i]]g[a]ag[, il-[addiema, min i[addem, il-familji, l-anzjani u anke persuni ]vanta;;jati. Il-qasam tas-sa[[a f’G[awdex ra t-twaqqif ta’ Dipartiment ;did tarRadjolo;ija fl-Isptar :enerali bl-introduzzjoni ta’ servizzi ;odda b[as-CT Scan u lmammografija. Bdew joperaw ukoll ]ew; ambulanzi ;odda. B[alissa jinsab g[addej xog[ol ie[or li jinkludi Taqsima talOperazzjonijiet, Taqsima g[al
media•link COMMUNICATIONS
testijiet tal-Bone Density u xog[ol infrastrutturali ie[or fil-kurituri tal-isptar. B’risq l-edukazzjoni ta’ wliedna, fta[na skola sekondarja ;dida tas-subien u lIstitut g[all-Istudji Turisti/i fil-Qala; sa[[a[na l-fa/ilitajiet tal-MCAST u l-Kampus tal-Università f’G[awdex; qed inkomplu bi programm ta’ ristrutturar fl-iskejjel kollha; u ]idna l-allowance addizzjonali g[al kull student G[awdxi li jkompli blistudji terzjarji f’Malta. B’hekk minbarra l-istipendju, kull student jie[u allowance ta’ €1,200 fissena. G[all-isportivi ]idna lfa/ilitajiet li joffri lKumpless Sportiv, fejn b[alissa jinsab g[addej ukoll xog[ol ta’ ristrutturar. Is-settur agrikolu ra t-tlestija ta’ bi//erija ;dida, filwaqt li g[addej ix-xog[ol fuq i/?entru ta’ Innovazzjoni dwar Xjenzi Rurali u l-Ambjent. Il-[idma b’risq il-wirt storiku ssarrfet fir-restawr ta’ diversi siti stori/i fosthom dak tas-swar ta/-?ittadella. Lestejna wkoll il-Masterplan tal-istess sit li serva ta’ gwida g[al numru ta’ pro;etti.
Fta[na /-?entru Santa Marta g[all-persuni bi b]onnijiet spe/jali u ?entru ta’ Akkoljenza g[al dawk vulnerabbli. Bdejna wkoll bi pjanijiet biex nibnu Child Development Centre li ser jinkludi diversi servizzi. Qed inkomplu wkoll bil[idma tag[na fl-implimentazzjoni tal-Pjan ta’ Azzjoni Eko G[awdex 2010 – 2012. S’issa saru madwar 180 pro;ett li jolqtu diversi komunitajiet f’G[awdex. Fost l-o[rajn insibu pro;etti ta’ tindif talwidien u bini ta’ ;ibjuni; u]u u promozzjoni ta’ sistemi li joffru ener;ija alternattiva; pratti/i ambjentali tajbin; kampanji edukattivi; parte/ipazzjoni fi programmi internazzjonali biex nippromwovu l-potenzjal tal-g]ira b[ala destinazzjoni rurali; u tliet skemi li fissru implimentazzjoni ta’ aktar minn 60 pro;ett. Dan kollu jissarraf f’G[awdex a[jar b’ri]ultat ta’ politika ta’ partit li jinteressah mill-poplu u mill-pajji] u juri dan bil-fatti u mhux bil-kliem biss. Minn qalbi nawgura btala mill-isba[ lil dawk kollha li ser i]uruna f’dawn il-jiem.