2012_08_20

www.media.link.com.mt

Numru 13,209

€0.55

It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Kevin Sammut isostni li huwa inno/enti

Aktar [idma biex il-Maltin ikomplu jkollhom kwalità ta’ [ajja a[jar

Lest li jappella mis-sospensjoni li ng[ata mill-UEFA minn Jesmar Baldacchino

L-eks plejer internazzjonali Malti, Kevin Sammut sostna li huwa inno/enti u qatt ma kien involut f’xi tix[im biex waqt il-log[ba ta’ kwalifazzjoni g[allEURO 2008, it-tim Nazzjonali Malti tal-futbol jitlef il-log[ba kontra nNorve;ja bl-iskor ta’ 4-0.

Dan wara li l-UEFA sabitu [ati u ng[ata sospensjoni ta’ g[axar snin millfutbol, liema sentenza tista’ tfisser ukoll it-tmiem talkarriera tieg[u f’dan lisport.

Waqt konferenza stampa fejn Sammut kien filpre]enza tal-avukati difensuri tieg[u, huwa insista li huwa inno/enti u li jinsab lest li jappella mis-sentenza li ng[ata. Qal ukoll li jinsab lest li jmur quddiem awtoritajiet sportivi o[ra jekk lappell ma jkunx wie[ed ;ust g[alih u lest ukoll li jressaq il-ka] quddiem il-Qorti

Ewropea tal-:ustizzja.

Kommoss g[all-a[[ar, Kevin Sammut qal li jiddispja/ih g[as-sospensjoni li ng[ata g[aliex ilu jilg[ab ilfutbol mill-età ta’ 10 snin.

Matul konferenza stampa twila, l-Avukati Manwel Mallia, Michael Scriha u Lucio Scriha, li qed jidhru g[al Kevin Sammut fil-ka] tal-UEFA, sostnew li l-plejer qatt ma ng[ata trattament ;ust u smig[ tajjeb mill-UEFA biex ikun f’po]izzjoni li jiddefendi ru[u bl-a[jar mod possibbli. L-Avukat Mallia qal li g[alkemm il-UEFA kienet lesta li tag[mel xi e//ezzjonijiet g[all-ka], qatt ma ressqet su;;erimenti kif Sammut ikun jista’ jiddefendi ru[u b’mod ;ust u jtella’ xxhieda kollha biex jinstemg[u waqt is-smig[ talka] f’Nyon fl-Isvizzera. g[al pa;na 14

Il-biera[ f’Birkirkara kien hemm /elebrazzjonijiet kbar hekk kif kien qed ikun imfakkar il-175 anniversarju tal-vara ta’ Sant’Elena. Fl-1833 Vincenzo Borg Brared kien ikkummissjona lill-iskultur Salvu Psaila biex jag[mel statwa ta’ Santa Liena, li tlestiet fl-1837, kwa]i 4 snin wara.

Fil-pur/issjoni li saret il-biera[ filg[odu [adu wkoll sehem fratellanzi minn parro//i o[ra li i]da jfakkru l-festi ta’ qaddisin li x-xbieha tag[hom in[admet ukoll minn Salvu Psaila (Ritratt> Brian Grech)

G[awdex

Kampjonat Premier

Andament tajjeb g[as-settur tal-akkomodazzjoni f’G[awdex

I/-Champions Valletta jibdew jiddefendu t-titlu b’reb[a mqan][a fuq Tarxien

Ara pa;na 5

Ara pa;na 17

Il-Partit Nazzjonalista fil-gvern se jkompli ja[dem biex ikompli joffri kwalità ta’ [ajja a[jar lillpoplu Malti u G[awdxi, u dan se jkompli jsir billi jin[olqu aktar postijiet tax-xog[ol, jing[ataw laqwa servizzi tas-sa[[a u l-edukazzjoni, kif ukoll ikompli jsir investiment fil-qasam tal-kreattività u l-innovazzjoni biex ikomplu jin[olqu opportunitajiet ;odda kemm fis-settur turistiku kif ukoll dak talkultura.

Dan qalu l-Prim Ministru u l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi waqt intervent telefoniku lbiera[ filg[odu waqt il-programm Il-Fatti Kollha fuq Radio 101.

B[alissa, il-Prim Ministru jinsab g[al btala flimkien mal-familja tieg[u filg]ira G[awdxija. g[al pa;na 5

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

2 Lokali

Muscat ‘amateur’ bil-provi

Il-Kappillan Kanonku Dun :or; Spiteri

Kappillan ;did g[all-parro//a tal-Imqabba

L-Ar/isqof Pawlu Cremona [atar lill-Kanonku Dun :or; Spiteri b[ala Kappillan tal-parro//a ta’ Santa Marija fl-Imqabba.

Dun :or; Spiteri twieled i]-}ejtun fit-30 ta’ Novembru 1957. Huwa r/ieva l-edukazzjoni tieg[u fi skola primarja u sekondarja tal-Istat. Fl-1977 da[al fis-Seminarju fid-djo/esi ta’ Westminster, Londra, fejn studja l-filosofija. Huwa kompla l-istudji tieg[u fisSeminarju tal-Qalb ta’ :esù, ir-Rabat G[awdex, u fisSeminarju tal-Virtù, irRabat Malta. Huwa ;ie ord-

nat sa/erdot fis-27 ta’ Frar 1987.

Dun :or; serva b[ala Vi/i Kappillan fil-parro//a ta’ Maria Annunzjata, {al Tarxien, fil-parro//a ta’ San Gu]epp, il-Kalkara u filparro//a tal-Madonna ta’ Pompei, Marsaxlokk.

B[ala parti mill-[idma pastorali tieg[u Dun :or; serva wkoll b[ala direttur spiritwali f’diversi skejjel, fosthom il-kulle;; San Tumas More, fejn kien ilu g[al dawn l-a[[ar sentejn.

Il-parro//a tal-Imqabba ti;bor fiha madwar 3,370 persuna f’1,100 familja.

9

L-Organizzazzjoni Dinjija tax-Xog[ol tat /ertifikat qawwi lil Malta meta qalet li huma biss il-:ermanja u Malta, i]-]ew; pajji]i flUnjoni Ewropea li llum g[andhom impjiegi aktar milli kellhom fil-bidu tal-krizi ekonomika dinjija fl-2008.

L-istqarrija tirrimarka wkoll li g[all-ewwel darba fl-istorja ekonomika tag[ha, pajji]na g[andu iktar minn 150,000 [addiem fuq xog[ol full-time.

L-istqarrija ttemm tg[id li filwaqt li Muscat i[awwad u jwaqqa’ lil pajji]u, il-barranin jirrikonoxxu li Malta g[andha l-grazzja li llum g[andha aktar impjiegi milli kellha fl2008.

Fl-istess intervent, Joseph Muscat irrefera ukoll g[allkiri tal-ambulanzi fejn hu qal li jistg[u jipperikolaw [ajjet l-individwu. I]da, stqarrija mill-Ministeru tas-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità ti//ara li kull ambulanza u]ata mill-Isptar Mater Dei til[aq is-safety standards mitluba fil-kuntratt.

Il-Ministeru jserra[ ras ilpubbliku li kull de/i]joni tittie[ed fl-a[jar interess tal-

pazjent u biex il-pazjent jing[ata l-a[jar servizz possibbli.

Fi stqarrija separata, ilMinisteru jg[id li lOppo]izzjoni qed tag[mel ilqasam tas-sa[[a ballun politiku fejn jipprova ji]ra’ ddubju dwar il-[idma f’dan ilqasam fejn ittimbraha b[ala wa[da medjokri. Dan meta ssena li g[addiet ing[ataw aktar minn 1,200,000 servizz fil-kura primarja, qed jinbena ?entru tal-Onkolo;ija u hemm iktar minn 124,215 persuna jibbenefikaw minn medi/ini b’xejn.

B[al ma kien im[abbar aktar kmieni, il-Ministru ressaq libell fil-konfront talPartit Laburista u d-diri;enti tieg[u min[abba li lOppozizzjoni baqg[et tag[mel insinwazzjonijiet anke wara li l-Public Service Commission stess kienet ikkonfermat li l-ebda konsulent ma kien fil-fatt inga;;at fis-Servizz Pubbliku, li l-Bordijiet tal-g[a]la jaqg[u direttament ta[tha u li l-ebda membru tal-Bord ma qajjem xi ri]ervi dwar l-eli;ibbiltà tal-kandidati.

Joseph Calleja b’/ans li jirba[ premju dinji

It-Temp

UV INDEX

F’kollegament telefoniku li l-Leader tal-Malta Labour Party, Joseph Muscat kellu fuq Super One Radio lbiera[ filg[odu, g[al darb’o[ra re;a’ wera kif ma jifhimx x’inhi ddifferenza bejn l-ammont ta’ impjiegi ;odda ma[luqa u ]]ieda netta fl-impjiegi. Dan hekk kif waqt l-intervent telefoniku hu qal li l-Gvern ivvinta /-/ifra ta’ 20,000 job.

Fi stqarrija ma[ru;a millPartit Nazzjonalista b’reazzjoni g[al dan, il-Partit Nazzjonalista qal li Joseph Muscat hu ‘amateur bilprovi’, g[ax filwaqt li hu jippretendiha ta’ Prim Ministru u ta’ ekonomista meta mhux, ma jifhimx x’inhi d-differenza bejn i]-]ew; /ifri ta’ impjiegi ;odda ma[luqa u ]]ieda netta fl-impjiegi.

F’dawn l-a[[ar erba’ snin, l-impjiegi ;odda ma[luqin rappurtati lill-Korporazzjoni g[ax-Xog[ol u t-Ta[ri; ammontaw g[al 20,000. Minna[a l-o[ra, l-istqarrija ]]id tg[id li ]-]ieda fl-impjiegi hi dak li jibqa’ f’]ieda netta wara li dawn l-impjiegi ;odda jpatttu g[al dawk li jintilfu u jitbattlu.

It-tenur Malti Joseph Calleja qieg[ed fil-fa]i finali talGramophone Classical Music Awards ta’ din is-sena. Ittenur ta’ fama mondjali huwa fil-fatt wie[ed mill-10 personalitajiet mu]ikali nominati g[al dan il-premju presti;ju] li se jwassal g[ar-reb[ tat-titlu Artist of The Year.

Il-Gramophone Classical

IT-TEMP> Xemxi bi ftit s[ab kultant VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: {afif u varjabbli li jsir l-aktar millPunent BA{AR> {afif IMBATT> Ftit li xejn li jsir baxx mil-Lvant TEMPERATURA: L-og[la 33˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 644.9 mm IX-XEMX> Titla’ fis-06.24 u tin]el fit-19.47

Music Awards, mag[rufa wkoll b[ala l-Oscars talmu]ika klassika, huma indirizzati g[al dawk l-artisti mu]ikali li jinsabu fl-aqwa tal-karriera mu]ikali tag[hom. Dan il-premju ilu jing[ata sa mill-1923.

In-nomina ta’ Joseph Calleja g[al dan il-premju, g[alhekk, hija di;à ta’ pre;ju

g[al pajji]na. Iktar minn hekk, ir-rebbie[a ta’ premjijiet li ng[ataw fis-snin li g[addew jinkludu lil konduttur Gustavo Dudamel, lil Joyce DiDonato, il-kor The Sixteen u l-vjolinist /elebri Hilary Hahn. Il-votazzjoni tag[laq fis-27 ta’ Awwissu u kull persuna tista’ tivvota darba biss.

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena

IT-TNEJN L-og[la 33˚C L-inqas 24˚C

IT-TLIETA L-og[la 34˚C L-inqas 25˚C

L-ERBG{A L-og[la 34˚C L-inqas 25˚C

IL-{AMIS L-og[la 34˚C L-inqas 24˚C

IL-:IMG{A L-og[la 35˚C L-inqas 24˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

9

9

9

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 32˚C xemxi, Al;eri 24˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 30˚C xemxi, Ateni 32˚C ftit imsa[[ab, Lisbona 28˚C ftit imsa[[ab, Berlin 33˚C xemxi, Brussell 32˚C xemxi, il-Kajr 35˚C xemxi, Dublin 18˚C imsa[[ab, Kopen[agen 27˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 33˚C xemxi, Milan 33˚C xemxi, Istanbul 28˚C ftit imsa[[ab, Londra 27˚C xemxi, Madrid 32˚C imsa[[ab, Moska 24˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 34˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 32˚C imsa[[ab, Ruma 33˚C xemxi, Tel Aviv 33˚C xemxi, Tripli 34˚C ftit imsa[[ab, Tune] 35˚C xemxi, Vjenna 29˚C xemxi, Zurich 30˚C xemxi, Munich 31˚C xemxi, Stockholm 22˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 19˚C xita.

R

appurtat li kienet qed issir g[assa stretta ma’ yacht tal-Organizzazzjoni g[all{elsien tal-Palestina (PLO) wara li jiem qabel irri]ulta li kienu nstabu bombi mal-opra tal-ba[ar malli din ittellg[et fuq l-art g[al tiswijiet u manutenzjoni.

Il-Gvern talab g[ajnuna teknika minn barra biex il-periklu li kienu qed jo[olqu l-bombi jkun eliminat. :ie ]velat ukoll li kienet infermiera Maltija li tat l-allarm li Rudolf Hess kien [assu [a]in fi/-/ella fejn kien mi]mum.

F’xi ]mien, Rudolf Hess kien id-Deputat ta’ Hitler.

Ippubblikata intervista li ta ?ensu Tabone, Ministru tal-Affarijiet Barranin waqt ]jara fil-Libja ftit jiem qabel. Din lintervista turi l-qerq tal-media So/jalista li ppruvat tag[ti stampa differenti lir-risposti tal-Ministru Tabone bl-iskop li jin[olqu differenzi bejn il-Gvern Malti ;did u lpoplu G[arbi.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Lokali 3

€5,000 biex refg[u l-istatwa ta’ Santa Marija Tiddebutta banda ;dida fir-ra[al tal-Im;arr minn Charmaine Parnis

Mat-tokki ta’ nofsinhar, ;emg[a ta’ nies kienet [erqana qed tistenna mal;enb tal-knisja tal-Im;arr biex jing[ata bidu g[at-tradizzjoni annwali marbuta mal-festa ta’ Santa Marija li kienet i//elebrata il-biera[.

Tradizzjoni li tmur lura numru ta’ snin sa mill-1923, sena wara li l-vara ta’ Santa Marija kienet in;abet minn Marsilja ;ewwa Franza. Lirkant bil-grupp li joffri likbar somma flus g[all-knisja jirba[ id-dritt li jerfa’ l-istatwa tal-Madonna l-{add filg[axija fil-festa.

Din is-sena kienu ]ew; gruppi ta’ reffieg[a li taw lofferti tag[hom biex finalment g[al sena o[ra u g[addisa’ darba, kien il-grupp

immexxi minn Wistin Vella mill-Im;arr stess li ta l-a[jar offerta – dik ta’ [amest elef ewro – u d-dritt li jerfa’ l-vara waqt il-pur/issjoni.

Il-grupp l-ie[or kien immexxi minn Kevin Vella mill-Im;arr ukoll. Is-sena lo[ra l-a[jar offerta kienet telg[et g[al g[axart elef u [ames mitt ewro.

G[all-Im;arrin din il-festa rat ukoll it-twaqqif tal-banda ;dida – is-So/jetà Filarmonika Marija Mtellg[a s-Sema li tellg[et l-ewwel kun/ert tag[ha s-Sibt 11 ta’ Awwissu.

Minbarra fl-Im;arr il-festa ta’ Santa Marija ;iet //elebrata wkoll matul tmiem din il;img[a f’{ad-Dingli, u ]}ebbu; G[awdex.

Folla kbira attendiet g[all-irkant tradizzjonali li fih il-grupp ta’ Wistin Vella [are; rebbie[ biex jerfa’ l-istatwa ta’ Santa Marija tal-Im;arr

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

4 Lokali

Taljan jammetti li kka;una feriti gravi fuq persuna o[ra Salvatore Zisa, Taljan ta’ 20 sena, ing[ata l-libertà fuq kundizzjonijiet fosthom garanzija ta’ €10,000 wara li lbiera[ tressaq il-Qorti quddiem il-Ma;istrat talg[assa Edwina Grima b’akku]i li fit-18 ta’ Awwissu g[all-[abta tat3.00 ta’ filg[odu kka;una ;rie[i gravi fuq persuna o[ra, liema offi]a ;iet mag[mula b’arma i]da ming[ajr il-[sieb li joqtol jew li jqieg[ed [ajjet per-

suna o[ra f’periklu.

L-akku]a l-o[ra kienet li fl-istess [in u post, fi Triq San :or; f’San :iljan, ]amm fil-pussess tieg[u sikkina jew strument li jaqta’ jew bil-ponta ming[ajr illi/enzja jew permess talKummissarju tal-Pulizija bi ksur ta’ li;ijiet ta’ Malta.

Is-sentenza se ting[ata f’dan il-ka] mistennija llum. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Godwin Scerri.

E;izzjan jisraq minn fuq ajruplan E;izzjan ta’ 32 sena, Hesham Darwish Hassan Darwish, li jg[ix l-Imsida, ng[ata tliet snin fuq libertà kundizzjonata wara li ammetta l-akku]i mi;juba kontrih li fit18 ta’ Awwissu, seraq flus kontanti minn fuq ajruplan tallinja tal-ajru E;izzjana li kien f’titjira lejn Malta mill-Kajr.

Il-valur ta’ din is-serqa li sar g[ad-detriment ta’ persuna ?ini]a je//edi €232.93 i]da hu ta[t €2,329.37.

L-E;izzjan tressaq ilQorti lbiera[ quddiem ilMa;istrat tal-g[assa Edwina Grima bilProsekuzzjoni titmexxa mill-Ispettur Mario Haber.

Il-mutur li kien qed isuq ir-ra;el ta’ 47 sena mill-Gudja u li kien involut f’[abta ma’ karozza Toyota f’Burmarrad (Ritratt> Clayton Tanti)

Anzjan fil-periklu tal-mewt u ra;el ie[or iwe;;a’ gravi f’]ew; in/identi separati Anzjan ta’ 78 sena qed isofri minn ;rie[i gravi u jinsab fil-periklu tal-mewt wara li kien involut f’in/ident fi Triq G[ar Dalam limiti ta’ Bir]ebbu;a, ilbiera[ filg[odu g[all-[abta tad-9.15.

Jidher li l-anzjan, li kien qieg[ed isuq vettura tat-tip Toyota Starlet, g[al xi ra;uni kien involut f’[abta head-on ma’ vettura o[ra tat-tip Opel Astra, li kienet misjuqa minn ra;el ie[or.

L-impatt kien wie[ed kbir tant li mal-art kien hemm b/ejje/ mill-vetturi u l-[;ie; tal-windscreen. Fuq il-post issej[et l-assistenza tal-membri tal-Pulizija kif ukoll il-

Protezzjoni ?ivili li g[enu sabiex in[ar;u l-irgiel millvetturi, bil-vettura tal-anzjan kellha titqatta’ biex seta’ jo[ro; minnha.

It-triq kellha ting[alaq ukoll g[al xi [in ghat-traffiku, bil-Pulizija jiddevjaw ittraffiku lejn toroq alternattivi.

Fil-post issej[et ambulanza li [adet li]-]ew;t ir;iel lejn lIsptar Mater Dei g[all-kura me[tie;a. Is-sewwieq talOpel Astra ma sofra l-ebda ;rie[i.

F’in/ident ie[or ra;el ta’ 47 sena mill-Gudja sofra ;rie[i gravi i]da ma jinsabx filperiklu tal-mewt wara li g[al xi ra;uni l-mutur li kien qed

isuq tat-tip Yamaha, kellu impatt ma’ karozza talg[amla Toyota misjuqa minn mara ta’ 30 sena mill-Imsida.

L-in/ident se[[ ilbiera[ filg[odu g[all-[abta tal-10.30 fi Triq Burmarrad, Burmarrad.

Minnufih fil-post issej[u lPulizija u ambulanza li [adet lis-sewwieq tal-mutur l-Isptar Mater Dei biex jing[ata lkura me[tie;a.

B’dan il-ka] ;iet infurmata l-Ma;istrat tal-g[assa Edwina Grima li fet[et inkjesta u [atretdiversi esperti biex jassistuha fl-inkjesta.L -investigazzjonijiet tal-Pulizija g[adhom g[addejjin.

Akku]ati b’serq fosthom pistola }ew;t ir;iel tressqu quddiem il-Ma;istrat tal-g[assa Edwina Grima akku]ati li fit18 ta’ Awwissu g[all-[abta tat-tlieta ta’ waranofsinhar ikkomettew serq ta’ diversi o;;etti fosthom pistola bilvalur totali ma jaqbi]x lammont ta’ €2,329.37 minn

residenza l-Imsida.

Dan apparti milli ]-]ew;t ir;iel, Giovanni Farrugia ta’ 48 sena mill-Belt Valletta u Clive Agius ta’ 27 sena, fl-istess data, [in u post, g[amlu [sara jew g[arrqu [wejje; ta’ [addie[or, mobbli jew immobbli, bl-ammont ta’

[sara ma jaqbi]x l-€1,164.69.

Giovanni Farrugia wa[du ;ie akku]at ukoll li kiser ilkundizzjonijiet tal-libertà provi]orja imposti fuqu millQorti tal-Ma;istrati millMa;istrat Miriam Hayman fis7 ta’ Novembru, 2001,dik li ma jikkommettix delitt ie[or ta’ natura volontarja waqt li jkun me[lus mill-arrest. Dan kien ing[ata ta[t garanzija personali, fost kundizzjonijiet o[ra imposti fuqu mill-istess Qorti.

Clive Agius wa[du ukoll ;ie akku]at talli fl-istess [in kiser il-kundizzjonijiet tal-libertà provi]orja imposti fuqu millMa;istrat Anthony Mizzi.

Filwaqt li Giovanni Farrugia ammetta l-akku]i mi;juba filkonfront tieg[u u ng[ata 3 snin probation u multa ta’ €500, Clive Agius m’ammettiex u g[alhekk in]amm ta[t arrest preventiv.

Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispetturi James Grech u Fabian Fleri.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Lokali 5

Il-pilastri tal-politika tal-Partit Nazzjonalista jibqg[u x-xog[ol, l-edukazzjoni u s-sa[[a minn pa;na 1

Il-Prim Ministru spjega differenza /ara bejn il-Partit Nazzjonalista u l-Malta Labour Party, bil-Partit Nazzjonalista dejjem jie[u laqwa de/i]jonijiet filmument opportun, i]da lLabour jag[laq [alqu imbag[ad wara li jkunu ttie[du d-de/i]jonijiet, jg[idu li dik kienet de/i]joni tajba.

E]empju /ar huwa l-ka] tal-gwerra /ivili fil-Libja, hekk kif il-Gvern Malti malewwel [a po]izzjoni favur il-libertà u d-drittijiet ta//ittadini, i]da l-Malta Labour Party ta[t it-tmexxija ta’ Joseph Muscat baqa’ sieket sakemm kien tard wisq.

F’dan id-dawl, sostna lPrim Ministru, mhux ;ust li pajji]na jit[alla jitmexxa minn persuni li aktar mo[[hom biex ‘jilag[bu lpoker’ milli jie[du l-aqwa de/i]jonijiet fil-[in opportun.

Fil-ka] tal-kri]i ekonomika, Muscat u l-partit tieg[u qed jag[mlu l-istess b[alma g[amlu fil-ka] tal-Libja, ji;ifieri qed jibqg[u kwieti, ma joffrux soluzzjonijiet, i]da issa wara li jg[addi lmaltemp ekonomiku, taparsi jo[or;u b’soluzzjoni.

Differenza o[ra bejn i]]ew; partiti hu l-mod kif i[arsu lejn is-sussidju. IlPartit Nazzjonalista filgvern ma ddejjaqx jie[u de/i]jonijiet ibsin, fosthom ir-riforma li saret fit-Tarzna li dak i]-]mien kienet qed twassal g[al telf kbir ta’ flus li kienu qed ji;u investiti mit-taxxi tal-poplu Malti u G[awdxi.

Dak i]-]mien, il-Labour kien ipprotesta kontra din irriforma, fakkar il-Prim Ministru.

Il-poplu Malti hu intelli;enti bi]]ejjed li jag[raf id-differenza bejn i]]ew; partiti, kompla jg[id il-Prim Ministru.

Lawrence Gonzi tkellem ukoll dwar il-[idma talGvern fix-xhur li ;ejjin, li issa se jkun qed iressaq ]ew; abbozzi ta’ li;i quddiem il-Parlament biex ji;u approvati. Fil-jiem li g[addew, il-Gvern di;à ppre]enta l-abbozz tal-li;i dwar l-IVF, waqt li fil-jiem

li ;ejjin, il-Gvern se jippublika white paper dwar il-li;i tal-koabitazzjoni.

Il-Prim Ministru sostna li fl-a[[ar erba’ snin, f’pajji]na n[olqu 20,000 post tax-xog[ol ;did grazzi g[ad-de/i]jonijiet kru/jali li [a l-Gvern minkejja //irkostanzi diffi/li madwar id-dinja, kif ukoll grazzi g[as-settur privat Malti li wera fidu/ja s[i[a flekonomija Maltija.

Fl-a[[ar erba’ snin, f’pajji]na n[olqu 20,000 post tax-xog[ol ;did grazzi g[adde/i]jonijiet kru/jali li [a l-Gvern Biex inkomplu no[olqu aktar xog[ol u xog[ol a[jar, irridu Gvern li ma jib]ax jie[u d-de/i]jonijiet diffi/li, qal Lawrence Gonzi.

Hu rrefera wkoll g[allqasam tal-edukazzjoni fejn il-Gvern hu kommess li jibqa’ joffri l-a[jar edukazzjoni g[at-tfal u ]-]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin. Mhux hekk biss, i]da kif ;ara fissnin li g[addew, il-Gvern irid ikompli jg[in lill-familji biex huma jkunu jistg[u jag[tu l-a[jar edukazzjoni lil uliedhom fit-twettiq talprin/ipju tal-g[a]la li bih i]]g[a]ag[ ikunu jistg[u jag[]lu huma x’inhu l-a[jar g[alihom.

Is-sa[[a tibqa’ l-aktar [a;a g[a]i]a g[alina, qal ilPrim Ministru, u g[alhekk, kif qed ji;ri, il-Gvern irid ikompli jinvesti biex ilMaltin u l-G[awdxin jing[ataw l-a[jar servizz tas-sa[[a, mhux biss floqsma li konna mdorrijin fihom, i]da fi]-]mien li ;ej irridu nkomplu ninvestu biex ni;;ieldu mard ie[or b’mod partikolari, il-;lieda kontra l-kan/er bi sptar ;did tal-onkolo;ija u programmi ;odda li se jg[inu l-prevenzjoni ta’ din il-marda qerrieda.

Matul il-;img[a li g[addiet ammont ta’ turisti g[a]lu li jaqsmu lejn G[awdex biex igawdu il-prodott li toffri din il-g]ira

Andament tajjeb g[as-settur tal-akkomodazzjoni f’G[awdex Mill-previ]jonijiet tal-lukandiera jidher li se jkollhom [arifa tajba

G[alkemm il-festa ta’ Santa Marija din is-sena [abtet e]attament f’nofs tal-;img[a, xorta wa[da jidher li g[al sena o[ra kienu bosta l-Maltin u t-turisti li approfittaw ru[hom minn din il-festa pubblika u qasmu l-fliegu g[al ftit ;ranet ta’ rilassament filg]ira G[awdxija.

Kienu diversi l-kummenti po]ittivi fost il-lukandiera li lkoll esprimew sodisfazzjon li l-bookings g[al din il-;img[a kienu inkorra;anti [afna u sa[ansitra xi lukandi kienu fil-fatt fully-booked.

Derrick Sacco f’isem illukanda lussu]a ta’ [ames stilel Kempinski f’ San Lawrenz, semma kif dan ilperjodu tas-sena kien sa[ansitra a[jar mis-sena l-o[ra, billukanda kienet kwa]i mimlija bit-turisti u anki mill-Maltin.

Huwa kkumenta li l-bookings g[all-kumplament tas-sajf u tul l-ista;un tal-[arifa sejrin tajjeb [afna.

L-istess jista’ jing[ad g[al lukanda o[ra, din id-darba fix-Xlendi. Il-lukanda St. Patrick’s b’ 64 kamra kienet mimlija g[al tul din il-;img[a

{afna mil-lukandi G[awdxin kienu fully-booked g[al ;img[a ta’ Santa Marija ta’ Santa Marija, fejn Karl Gaffiero mill-mani;ment ta’ din il-lukanda, qalilna li landament g[ax-xhur li ;ejjin huwa po]ittiv ukoll, spe/jalment mill-Maltin li jitilg[u g[al weekend break, u dan g[aliex il-festi pubbli/i li jmiss, dawk tal-Vitorja u lIndipendenza ser ja[btu proprju l-:img[a u s-Sibt.

Sodisfazzjon espress ukoll minn Stefan Attard, Marketing Manager filLukanda Calypso li tinsab filqalba ta’ Marsalforn, fejn qal li l-lukanda kienet 90 fil-mija mimlija, l-aktar mill-Maltin.

Sostna li l-ewwel sitt xhur ta’ din is-sena, xhur meqjusa relativvament kwieti meta mqabbla mas-sajf, kienu meqjusa a[jar mis-snin li g[addew.

G[al xi w[ud alternattiva popolari saret li jikru farmhouse minflok joqog[du f’lukanda. Paul Scicluna direttur mani;erjali fil-

kumpanija Gozo Farmhouses Ltd spjegalna li l-25 farmhouse li g[andhom mifruxa madwar G[awdex kienu bbukkjati kollha bilma;;oranza tag[hom ikunu okkupati minn turisti li proprju ppreferew lil G[awdex b[ala l-post fejn iqattg[u lvaganza ewlenija tag[hom.

Huwa semma li [afna huma dawk li jibbukkjaw direttament permezz tas-sit tag[hom fuq l-internet, u kompla li g[alkemm g[all-[arifa li ;ejja dan is-settur ta’ akkomodazzjoni g[alissa jidher kemxejn iktar kwiet, it-tendenza hija li jkollhom [afna last minute bookings g[al dan l-ista;un.

Kummenti po]ittivi u inkora;;anti li bla dubju juru bi//ar kemm is-settur turistiku f’G[awdex minkejja kollox, jibqa’ wie[ed b’sa[[tu, bitturi]mu intern jikkontribwixxi g[al ]ieda f’dan is-su//ess minn sena g[al o[ra.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

6 Lokali

L-I]vizzera tie[u 19-il refu;jat minn Malta L-I]vizzera [adet minn Malta 19-il refu;jat li jori;inaw mill-Eritrea, isSomalja u s-Sudan. Dan qalitu Simonetta Sommeruga, il-Ministru tal:ustizzja tal-I]vizzera. Dan qed isir b[ala parti millinizjattiva Eurema.

L-I]vizzera [allset ukoll l-ispejje] relatati mat-titjira tar-refu;jati, li lkoll igawdu

minn status ta’ refu;jati mill-Kummissjoni G[olja g[ar-Refu;jati tanNazzjonijiet Uniti (UNHCR).

Il-Ministru Sommeruga qalet li minkejja li lI]vizzera mhix parti millUnjoni Ewropea, il-pajji] qed jie[u dawn ir-refu;jati b[ala solidarjetà ma’ Malta.

James Holland, il-produttur u pre]entatur tad-dokumentarju

Dokumentarju ;did dwar l-assedju fuq Malta fit-Tieni Gwerra Dinjija Il-BBC mistennija tipprodu/i dokumentarju dwar ilkontribut ta’ Malta fit-Tieni Gwerra Dinjija bl-isem “The Siege of Malta”. Id-dokumentarju – li g[andu jkollu tul ta’ 59 minuta – hu miktub u ppre]entat mill-istoriku James Holland.

Id-dokumentarju mistenni jiffoka fuq i]-]mien bejn Marzu u April tal-1942, meta waqg[u aktar bombi f’Malta minn kemm waqg[u f’Londra – avveniment li wassal biex Malta ng[atat ilGeorge Cross. James Holland g[andu jargumenta fuq limportanza ta’ Malta flistrate;ija tal-alleati, spe/jalment kontra l-bastimenti talg[adu. Kieku Malta waqg[et,

Id-dokumentarju li g[andu jkun 59 minuta twil miktub u ppre]entat mill-istoriku James Holland l-Ingilterra kienet titlef ilkontroll tag[ha fuq l-Afrika ta’ Fuq u l-Mediterran qabel il-battalja ta’ El Alamein.

It-telfa ta’ Malta g[allIngli]i setg[et fet[et il-bibien lill-armata :ermani]a g[allbjar ta]-]ejt fil-Kawkasu, bilkonsegwenzi kollha li dan seta’ j;ib mieg[u.

Dan id-dokumentarju g[andu jkollu wkoll numru ta’ intervisti ma’ suldati li ;;ieldu Malta u li juri r-rwol militari ta’ Malta fil-battalja biex il-konvojs ikunu jistg[u

jaslu Malta u r-rwol tas-sottomarini Ingli]i kontra l-flotta tal-Assi.

F’Settembru g[andha tin;ibed parti kbira minn dan id-dokumentarju, bejn i/-/elebrazzjonijiet talIndipendenza u l-airshow.

“The Siege of Malta” hija produzzjoni ta’ Maya Vision g[all-BBC. Dan id-dokumentarju hu mistenni li jintwera fl-2013. Id-direttur huwa Aaron Young, li kien innominat diversi drabi g[all-BAFTA Awards.

Festa ta’ films matul il-Jum ta/-?inema g[at-Tfal Id-distributuri tal-films, ilKRS, qed jorganizzaw attività o[ra b’rabta mal-Jum ta/?inema g[at-Tfal bil-wiri ta’ diversi films fis-swali kollha ta/-/inema f’Malta u f’G[awdex, nhar is-Sibt 1 ta’ Settembru 2012.

Dakinhar se tkun festa o[ra tal-a[jar films; il-wiri tag[hom ise[[ bejn id-9am u s-7pm. Fis-swali ta/-/inema tas-Citadel f’G[awdex, ilfilms se jintwerew fl-3.45pm u fis-6.15pm.

Is-16-il film li ntg[a]lu jinkludu varjetà ta’ ;eneri mmi-

rati biex ji;bdu l-attenzjoni mhux biss tat-tfal i]da wkoll tal-familji. Il-prezzijiet tal-biljetti huma €2.50 g[at-tfal u €4 g[all-adulti li jakkumpanjawhom. Se jkun hemm ]ieda fil-prezz g[all-films li jintwerew fil-ver]joni 3D. Dawn huma l-films kollha li se jintwerew fl-1 ta’ Settembru 2012: Step Up 4: Miami Heat (3D), Diary of a Wimpy Kif: Dog Days, Brave (3D), Red Tails, Dr. Seuss’ The Lorax (3D), The Dark Knight Rises, Snow White and the Huntsman u

Ice Age 4: Continental Drift (3D).

Se jintwerew ukoll The Amazing Spider-Man, Men in Black III, Battleship, Marvel Avengers Assemble, The Hunger Games, Mirror Mirror, The Pirates! In An Adventure With Scientists u We Bought A Zoo. Is-swali kollha li fihom se jkunu qed jintwerew dawn is16-il film huma dawk talEden f’San :iljan, tal-Empire f’Bu;ibba, tal-Embassy filBelt, Tal-Lira fil-Fgura u tasCitadel f’G[awdex.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Lokali 7

Heritage Trail fl-Isla Il-Heritage Malta qed torganizza heritage trail fil-belt iffortifikata tal-Isla biex i]]id l-g[arfien dwar il-wirt kulturali li joffri pajji]na.

Il-Heritage Trail “Exploring Historic Senglea” [a tibda minn quddiem il-Mu]ew Marittimu fil-Birgu. Minn hemm, il-parte/ipanti jirkbu d-dg[ajjes tradizzjonali Maltin biex imorru l-Isla, fejn jiddawru mat-toroq dojoq ta’ din il-belt. Matul din i]-]jara ting[ata informazzjoni dwar il-monumenti u l-binjiet stori/i li nbnew mill-Kavallieri ta’ San :wann, kif ukoll tag[rif dwar xi avvenimenti li se[[ew wara ]mien il-Kavallieri f’Malta. I]-]jara tispi//a fil-Mu]ew Marittimu fejn ting[ata xi informazzjoni dwar il-bini ta’ xi mudelli tal-b/ejje/ tal-ba[ar.

L-Isla hi belt prominenti g[ax tinsab e]attament fa//ata tal-Belt Valletta u g[ax hi mdawra kwa]i kollha kemm hi mill-Port ilKbir. L-isem ta’ din il-belt ;ej mill-Gran Mastru Claude De La Sengle, li kien responsabbli biex jibdilha f’belt iffortifikata. Hu ;ie ma[tur fil-kariga tieg[u fl-1553 u kkummissjona in;inier militari, Nicola Bellavanti, biex ji]viluppa u jiffortifika din il-peni]ula.

Min[abba s-sehem ta’ din il-Belt waqt l-inva]joni Ottomana waqt l-Assedju lKbir, l-Isla ng[atat it-titlu Civitas Invicta.

Waqt it-Tieni Gwerra Dinjija, din il-belt sfat ibbumbardjata mill-ajruplani tal-g[edewwa, intilfu binjiet stori/i, [ajjiet u ;id materjali. Fis-16 ta’ Jannar 1941 inqerdet ukoll il-Ba]ilika ddedikata lillMadonna tal-Vitorja.

Waqt il-kun/ert ‘Strummin’

Se jsir il-kun/ert ‘Strummin’ b’risq Puttinu Cares I]-}g[a]ag[ {addiema Nsara (}{N), f’Settembru se jorganizzaw il-11-il edizzjoni tal-kun/ert “Strummin”, li din is-sena se jsir b’risq Puttinu Cares, li tg[in lil dawk morda bil-kan/er.

Id-dettalji dwar il-kun/ert ing[ataw waqt konferenza tala[barijiet miz-}{N, fosthom mill-President Alexia Falzon.

G[al din il-konferenza attendew ukoll Dolores Cristina, il-Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xog[ol, u Dr Victor Calvagna, i/-Chairman ta’ Puttinu Cares.

Luke Grech, membru ta]}{N, qal li l-kun/ert

Strummin, Tribute to the Greats, se jsir fl-14 u fil-15 ta’ Settembru fis-Sala Sir Temi Zammit, fl-Università.

Se jie[du sehem 60 kitarrist, li jakkumpanjaw bands li jdoqqu kanzunetti li kellhom impatt fix-xena mu]ikali fisseklu li g[adda.

Il-Ministru Dolores Cristina fa[[ret li]-}g[a]ag[ {addiema Nsara li qed jg[inu g[aqda o[ra volontarja. Hi qalet li l-volontarjat f’Malta hu b’sa[[tu tant li madwar 27,000 persuna jag[tu aktar minn 20 sieg[a fil-;img[a ta’ [idma volontarja.

Dr Victor Calvagna

Se jie[du sehem 60 kitarrist li jakkumpanjaw lill-bands li jdoqqu kanzunetti li kellhom impatt fix-xena mu]ikali fis-seklu li g[adda irringrazzja li]-}g[a]ag[ {addiema Nsara tal-g[ajnuna li se jag[tu lill-Puttinu Cares.

Hu qal li l-flus se jintu]aw g[all-bini ta’ 12-il appartament f’Sutton, l-Ingilterra, biex Maltin li jitilg[u g[allkura tal-kan/er ikollhom fejn joqog[du.

Jean Claude Vancell, membru ta]-}{N, qal li l-website il-;dida ta]-}{N hi ddedikata lit-talent tal-edizzjonijiet ta’

Strummin li saru fis-snin li g[addew. Fiha wkoll informazzjoni dwar il-kun/ert ta’ din is-sena.

Sadattant, i]-}g[a]ag[ {addiema Nsara ippre]entaw /ekk ta’ €2,400 lil Ian Azzopardi, l-Assistent Te]orier tal-Malta Community Chest Fund.

Dawn il-flus in;abru waqt ilkun/ert Strummin tas-sena lo[ra.

L-impjegati tal-Bank of Valletta jg[inu lil Dar Sagra Familja Il-Bank of Valletta (BOV) ippre]enta l-fondi li n;abru waqt dress-down day, li saret fit-13 ta’ Lulju 2012, b’risq i/-Children-in-Care, lil Dar Sagra Familja f’{a]-}abbar.

Il-BOV kien pront jirrea;ixxi g[al storja li kienet ippubblikata f’;urnal lokali dwar il-[tie;a ur;enti ta’ xog[ol ta’ tiswija li te[tie; Dar Sagra Familja, li hi dar li toffri kenn lil 11-il tifel u tifla.

Vanessa Macdonald, il-Kap tar-Relazzjonijiet Pubbli/i u lMedia So/jali fil-BOV, akkumpanjata mill-impjegati tal-BOV, ippre]entat id-donazzjoni lil Sr Bernardette Galea, il-Provin/jala tasSorijiet ta’ San :u]epp u lkap temporanju ta’ Dar Sagra Familja. Sr. Bernardette spjegatilhom id-danni strutturali kbar u t-tiswija li je[tie;u.

Vanessa Macdonald qalet li

l-BOV ;abret donazzjoni ]g[ira minn kull impjegat li pparte/ipa fid-dress-down day u li g[a]el li jmur ix-xog[ol b’ilbies informali. Il-klijenti wkoll kienu mistiedna jikkontribwixxu lejn din l-edizzjoni partikulari ta’ din l-attività.

Id-dress-down days talBank jag[mlu parti millisforzi tar-responsabbiltà so/jali, filwaqt li kienet di;à ttie[det id-de/i]joni li din is-

sena l-flus imorru b’risq ittfal. Kien g[adu kif beda lpro/essar g[all-allokazzjoni tal-fondi lil diversi organizzazzjonijiet attivi f’dan ilqasam u l-Bank jinsab sodisfatt li jista’ jg[in fix-xog[ol tat-tiswija, li se jassigura li Dar Sagra Familja tkompli ta[dem u tie[u [sieb it-tfal.

Sr Bernardette irringrazzjat lill-impjegati tal-Bank of Valletta g[all-;enero]ità

tag[hom u lill-Bank talli g[a]el lil Dar Sagra Familja biex tibbenefika minn dawn il-fondi li n;abru fid-dressdown day. Hi ]iedet li lisforzi tas-sorijiet biex jag[tu lit-tfal l-istess livell ta’ m[abba u g[ajnuna li kienu jir/ievu minn familja huma ppremjati minn din id-donazzjoni [anina li tg[in biex tippre]evera l-missjoni tag[hom.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

8 Opinjoni

L-ispirtu festiv L-ispirtu festiv f’dawn la[[ar jiem kien jin[ass [afna f’pajji]na hekk kif [afna bliet u r[ula kienu qed ji//elebraw l-festi rispettivi tag[hom. Fil-fatt, is-sajf la[aq il-qofol tieg[u nhar l-Erbg[a li g[adda, bi/-/elebrazzjoni tal-festa tas-Solennità tat-Tlug[ fisSema ta’ Santa Marija, li ;iet i//elebrata f’seba’ parro//i f’Malta u G[awdex. G[ajr g[allin/identi li se[[ew – li setg[u kienu aktar gravi – kellna jiem sbie[ ta’ festa.

Aktar ma jg[addi ]]mien, aktar ninteba[ kemm it-tradizzjoni talfesti f’Malta g[adha b’sa[[itha, u nazzarda ng[id li qed tikber ukoll.

F’:unju li g[adda, lUffi//ju Nazzjonali talIstatistika [are; statistika li turi li s-sena li g[addiet, apparti li kien hemm ]ieda fin-nefqa fuq il-festi, kien hemm ukoll ]ieda finnumru ta’ organizzaturi u parte/ipanti. Fil-fatt, din listatistika turi li fil-130 festa li kellna f’75 parro//a f’Malta u G[awdex, kien hemm ’il fuq minn 3,800

persuna li kienu involuti florganizzazzjoni ta’ dawn il-festi. Jirri]ulta wkoll li l-baned ukoll kellhom sehem qawwri fil-festi. Filfatt, kien hemm 455 mar/.

Minn dawn, 130 saru millbaned tal-lokalità rispettiva, waqt li l-kumplament saru minn baned ta’ lokalitajiet differenti li [adu sehem fil-festi ta’ r[ula o[rajn. Minn din l-istatistika jo[ro; /ar l-impenn u ddedikazzjoni ta’ [afna nies fil-lokalitajiet ta’ Malta u G[awdex li jqattg[u [afna mill-[in liberu tag[hom (u dan ;eneralment bi skapitu tal-familji tag[hom) jorganizzaw l-attivitajiet relatati mal-festi. Ix-xog[ol kbir imwettaq mill-g[aqdiet muzikali hu wie[ed fenomenali, u d-daqq tal-mar/i popolari u brijju]i li jindaqqu matul il-jiem talfesta huwa ftit meta mqabbel max-xog[ol kbir li jsir minn dawn l-g[aqdiet.

U hu proprju g[alhekk li nemmen li l-g[aqdiet fillokalitajiet kollha f’Malta u G[awdex g[andhom jibqg[u jing[ataw issostenn u l-appo;; kollu

ne/essarju, inklu] dak finanzjarju, min-na[a talgvern u l-kunsilli lokali, fil-parametri li tippermetti l-li;i, sabiex dawn ikomplu jkabbru l-kultura Maltija u sa[ansitra jrawmu t-tfal minn età ]g[ira j[obbu lmu]ika u l-arti.

U b[ala {amruniza, ma nistax ma nsemmix il-festa ta’ San Gejtanu. Din ilfesta ;iet u marret; hi festa li jispikka fiha l-kobor tag[ha g[aliex ti;bed lejha eluf kbar ta’ nies minn kull rokna ta’ Malta. Waqt li fi r[ula u bliet o[ra, in-nies jin;abru biex igawdu spettakli kbar ta’ log[ob tannar jew biex jaraw l-armar fit-toroq, fil-{amrun innies ti;i biex tippartecipa bis-s[i[ fl-attivitajiet kollha, g[aliex din il-festa hija verament festa tal-folol kbar. Nixtieq nie[u din lokka]joni biex nifra[ lillKappillan Dun Henry Balzan, l-g[aqdiet Mu]ikali San :uzepp u San Gejtanu, u l-g[aqdiet kollha fil{amrun, lill-Kunsill Lokali u lill-Pulizija g[all-mod kif din il-festa ;iet organizzata, u kif ilkoll flimkien

irnexxielhom jag[mlu din il-festa wa[da ta’ g[aqda u fer[. Jalla dan l-ispirtu ta’ g[aqda u fer[ jibqa’ jirrenja matul is-sena kollha g[all-;id tal-komunità {amruni]a kollha.

F’dawn il-jiem tas-sajf, g[alkemm ix-xog[ol politiku jibqa’ g[addej bla waqfien, jirnexxielna naljenaw ftit ru[na mir-rutina ta’ kuljum. G[al bosta, dawn il-jiem ifissru waqfa mix-xog[ol u jiem ta’ mistrie[, safar u divertiment.

Malta timtela b’g[exerien ta’ eluf ta’ turisti, ammonti li dejjem qeg[din jizdiedu.

Drajna wkoll li s-sajf ikun mimli b’[afna attivitajiet li qed ikomplu jag[mlu lil Malta pajji] aktar rikk filkultura u d-divertiment.

Anki jien xtaqt naqta’ ftit mir-rutina tas-soltu u ktibt artiklu li j[alli lill-qarrejja ftit ’il bog[od mir-riflessjonijiet politi/i tassoltu. Jalla d-djarju sajfi tag[kom g[adu jippermetti li jkun wie[ed ta’ divertiment. Imma kif ng[idu, kollox jasal fi tmiemu u anki l-ista;un tas-sajf dalwaqt jispi//a.

minn Paula Mifsud Bonnici mifbon@maltanet.net

Sfortunatament, g[alija di;à spi//a g[aliex il[idma politika tieg[i ma tippermettilix inkun [afna ’ l bog[od minnha .

Nawgura lil kul[add vaganzi sbie[ u l-[idma ttajba lil kull min g[adu jew re;a’ da[al fir-rutina tassoltu.

Paula Mifsud Bonnici hi l-President tal-Kunsill :enerali PN

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Rekord ta’ xog[ol full-time F’dawn l-a[[ar ;ranet [ar;u /-/ifri dwar kemm kien hawn nies ja[dmu full-time f’Marzu li g[adda.

Dawn huma /ifri li l-employers jag[tu lillKorporazzjoni g[ax-Xog[ol u t-Ta[ri; dwar kemm qed i[addmu nies u g[alhekk huma /ifri mag[dudin bl-e]att u la huma stima u lanqas st[arri;. ?ifri li jirriflettu r-realtà tas-sitwazzjoni tax-xog[ol f’Malta.

Fin-nisa, min-na[a l-o[ra, i]-]ieda kienet ta’ 2,200 full-timer; konferma li meta jkun hawn ix-xog[ol igawdu l-aktar dawk il-gruppi b[an-nisa li dari ma kinux ja[dmu u li llum qed ja[dmu g[ax hawn lopportunitajiet biex ja[dmu.

Ilkoll nafu l-benefi//ji li ta l-Gvern lin-nisa biex jibqg[u fid-dinja tax-xog[ol jew sa[ansitra j[ajjarhom jer;g[u lura anke wara li jsiru ommijiet.

150,400 ja[dmu full-time

L-aqwa kejl tal-ekonomija

I/-/ifri dwar Marzu komplew jikkonfermaw li Malta qed tgawdi rekord ta’ xog[ol, u komplew jikkonfermaw li issa f’Malta hawn aktar minn 150,000 ru[ ja[dmu full-time.

Fl-a[[ar xhur sa Jannar konna dejjem ftit anqas minn 150,000 full-timer. Imma dan in-numru tond inqabe] fi Frar u mbag[ad kompla ji]died biex f’Marzu kien hawn 150,400 ja[dmu full-time. }ieda mal-partikular u fin-nisa

Fejn se[[et din i]-]ieda? }gur mhux mal-Gvern li fl-a[[ar sena lanqas ]ied mitejn full-timer u fla[[ar xahar sa[ansitra naqqas. I]-]ieda kienet kwa]i kollha f’impjiegi produttivi mal-privat. Mi]]ieda ta’ 2,500 full-time b’kollox fl-a[[ar sena, i]]ieda mal-partikular kienet ta’ 2,300.

I]-]ieda kienet tista’ tg[id kollha wkoll fin-nisa.

Billi l-ir;iel f’Malta fl-etajiet bejn 25 u 55 kwa]i ja[dmu kollha, ma tantx hemm minn fejn ji]diedu.

Interessanti li din i]-]ieda fix-xog[ol full-time g[al-livell rekord li issa qabe] il-150,000 se[[et f’xahar meta /ifri o[rajn kienu wrew li kien hemm tnaqqis tekniku f’dak li jipprodu/i l-pajji] g[ax lEneMalta ma kinetx ]iedet il-prezz tal-elettriku.

I/-/ifri dwar ix-xog[ol juru li dak it-tnaqqis tassew kien tekniku g[ax fid-dinja reali tax-xog[ol Malta f’dak l-istess ]mien kienet qieg[da ]]id ixxog[ol u l-impjiegi full-time li, fl-a[[ar mill-a[[ar, huma l-aqwa kejl ta’ kif tkun sejra l-ekonomija li llum qed tgawdi rekord ta’ xog[ol full-time.

Rekord ta’ xog[ol full-time meta lkoll nafu minn xiex inhi g[addejja l-ekonomija f’pajji]i ta’ madwarna. Ilkoll nafu s-sitwazzjoni fi Spanja u l-Gre/j, imma f’Malta s-sitwazzjoni hi xorta o[ra.

Aktar investiment

Ilkoll nafu li s-sigriet wara l-[olqien tax-xog[ol hu l-fatt li pajji]na qed ikompli jattira dejjem

aktar investiment. Investiment li ;ej kemm missettur privat i]da wkoll mill-Gvern. Rajna dan la[[ar l-inawgurazzjoni ta’ lukanda ;dida imma wkoll qed naraw numru kbir ta’ pro;etti g[addejin li mag[hom hemm impjegati eluf ta’ [addiema.

Fost il-pro;etti nsemmu dawk tat-toroq, ilpro;etti tar-restawr tas-swar, dawk ta’ Bieb ilBelt u tant pro;etti o[rajn li g[addejin madwar ilpajji] kollu.

De/i]jonijiet g[aqlin li ]ammew l-ekonomija g[addejja, de/i]jonijiet li fissru li aktar familja Maltin qed igawdu minn ser[an il-mo[[, i]da fuq kollox Gvern g[aqli li jaf jie[u l-a[jar de/i]jonijiet fi ]mien meta jkun me[tie; li tittie[ed /erta azzjoni.

X’differenza meta tara r-reazzjoni talOppo]izzjoni, politika tal-ba[[, politika li meta tismag[ha tistaqsi lilek innifsek jekk dak li qed tisma’ hux qed jing[ad bis-serjetà jew le. Meta naraw dawn ir-ri]ultati nindunaw dejjem aktar li t-tajn li titfa’ l-Oppo]izzjoni mhu xejn g[ajr sinjali ta’ g[ira g[all-mod kif qed imexxi l-Gvern.

Sal-lum Muscat g[adu medhi jilg[ab noli, g[adu qed ja[bi l-policies tieg[u g[al diversi setturi. Aktar ma jg[addi ]mien aktar ji]diedu l-mistoqsijiet dwar x’qed joffri b[ala alternattiva Muscat. Mistoqsijiet li na[seb qatt m’huma se jitwie;bu.

INTIETEF

Inbid lokali ta’ kwalità Vendemja

F’Awwissu l-g[eneb tista’ tibda tmissu. Hekk niftakar lill-bu]nannu tieg[i jg[id. U hekk hu. Issa li wasalna fla[[ar terz ta’ Awwissu il;bir tal-g[eneb u l-produzzjoni tal-inbid lokali tinsab fl-aqwa tag[ha.

Il-kultivazzjoni taddwieli u l-produzzjoni talinbid mhix xi [a;a ;dida g[all-pajji]na. Tant hu hekk li hemm fdalijiet arkeolo;i/i li juru li, madwar 3,000 sena ilu, f’pajji]na kien hawn produzzjoni ta’ nbid fuq skala pjuttost kummercjali. I]da dan ma jfissirx li minn dejjem kellna xi nbid ta’ kwalità tajba [afna.

Hu mifhum li meta ;ew ilkavallieri f’Malta (li kienu mdorrijin b’inbid ta’ kwalità) l-inbid lokali ma tantx daqqilhom u ftit sfurzaw biex itejbulu l-kwalità.

G[a]lu t-triq il-fa/li, bdew

i;ibu l-inbid tag[hom u [allew lil Maltin jag[mlu dak li kienu mdorrijin jag[mlu.

Inbid tradizzjonali

B’mod simpli/istiku wie[ed jista’ jg[id li minn kull tip ta’ g[eneb tista’ tag[mel l-inbid. I]da mhux kull tip ta’ g[enba tag[mel inbid ta’ kwalità.

Kuntrarjament g[al dan, b’mod simpli/istiku wkoll, lg[eneb tal-mejda ma jipprodu/iex inbid ta’ kwalità u kuntrarjament g[al dan lg[eneb li minnu jo[ro; inbid tajjeb ma hux tajjeb g[allikel.

Tul is-snin, f’Malta evolva g[eneb li jista’ jservi g[a]]ew; g[anijiet, ji;ifieri li jkun tajjeb g[al ikel u li jkun tajjeb biex wie[ed jista’ jag[mel minnu nbid di/enti.

Lejn kwalità a[jar

I]da tul dawn l-a[[ar snin

Issa Malta la[qet it-80 varjetà ta’ nbid DOK li jammontaw g[al madwar 90 fil-mija tal-inbejjed lokali kollha

u partikularment fl-a[[ar g[axar snin kien hemm sforz kbir biex l-inbejjed Maltin ikunu nbejjed ta’ kwalità u li j[abbtuha mal-aqwa nbejjed tad-dinja.

Ma hemm xejn milli j]omm dan. Dan g[aliex ilkundizzjonijiet klimati/i u agrikoli lokali jippermettu li jkollna g[eneb ta’ kwalità u li joffri nbid ta’ kwalità.

B’karatteristika partikularment lokali li ma ssibha flebda nbid ie[or. Ir-ri]ultat qed jidher g[aliex l-avvanz f’dan il-qasam kien enormi.

F’dawn l-a[[ar snin f’Malta qed ji;u prodotti nbejjed ta’ kwalità tant li j;orru l-marka IGT (Indikazzjoni ;eografika Tipika) jew sa[ansitra DOK (Denominazzjoni ta’ Ori;ini Kontrollata).

Issa Malta la[qet it-80 varjetà ta’ nbid DOK li jammontaw g[al madwar 90% tal-inbejjed lokali kollha.

Ri/erka u innovazzjoni

I]da b[al kull qasam ie[or, fl-inbid ma tistax tistrie[ fuq dak li tkun ksibt. Trid tibqa’ tirri/erka biex i]]omm ilpass. Irid ikollok ukoll linnovazzjoni biex jekk hu

possibbli mhux biss i]]omm il-pass i]da tkun pass quddiem [addie[or ukoll.

Il-gvern jemmen filvitikultura (it-tkabbir taddwieli) u jemmen ukoll flenolo;ija (il-produzzjoni ta’ nbid) lokali.

Tant hu hekk li [aseb li f’Malta jkun hawn /entru ta sperimintali g[all-Vitikultura u l-enolo;ija. ?entru ta’ ri/erka u innovazzjoni filqasam tat-tkabbir tad-dwieli lokali u fil produzzjoni ta’ nbid lokali.

G[al dan il-g[an binja pjuttost abbandunata u li filpassat kellha u]u relatat malinbid, fil-Buskett qed tkun rinovata u restawrata g[al dan il-g[an.

Il-Winery

G[al numru ta’ snin dan ilbini kien mag[ruf b[ala lWinery tal-Buskett. I]da tul is-snin ma baqax jintu]a.

I]da kull min nzerta g[addej minn dawn l-in[awi dan la[[ar setg[a jinduna li lWinery qed ter;a’ ting[ata l[ajja.

Mhux biss il-binja nnifisha i]da wkoll l-art agrikola talmadwar. Kien ta’ pja/ir

minn Philip Mifsud Philip.Mifsud@pmaperiti.com

g[alija li nhar il-{amis li g[adda kelli l-opportunità li flimkien George Pullicino ]ort ix-xog[lijiet li kienu qed isiru.

Pro;ett li se jiswa madwar nofs miljun ewro. Progett li 85 fil-mija minnu hu ffinanzjat mill-Unjoni Ewropea. Progett li se jkollu u]u partikulari, i]da relatat mal-u]u originali. Pro;ett li meta jibda jiffunzjona, ji;ifieri lejn l-a[[ar ta’ din is-sena, se jkompli jassigura titjib fl-agrikultura lokali.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IL-LIBJA

Karozzi bomba fi Tripli Tal-anqas ]ew; persuni nqatlu wara l-isplu]joni ta’ tliet karozzi bomba fil-kapitali Libjana Tripli. L-ewwel attakki letali ta’ din ix-xorta minn mindu tne[[a Muammar Gaddafi s-sena li g[addiet.

Mira ta’ dawn l-attakki kienu bini marbuta mas-sigurtà interna tal-Libja fosthom il-Ministeru tal-Intern. Lisplu]jonijiet se[[ew masseb[ tal-{add.

L-ewwel bomba splodiet [dejn l-uffi/ini tal-Ministeru tal-Intern fi/-/entru ta’ Tripli.

Din l-ewwel splu]joni ma kkaw]atx vittmi. Hekk kif filpost waslu l-Pulizija, dawn sabu karozza bomba li ma kinitx splodiet.

Ftit wara, splodew ]ew; karozzi bomba. Din id-darba [dejn fejn fi ]mien Gaddafi kien hemm l-Akkademja talPulizija nisa u li llum il;urnata qed jintu]a millMinisteru tad-Difi]a biex jin]ammu nies ta[t arrest.

F’dawn l-a[[ar ]ew; splu]jonijiet inqatlu ]ew; persuni /ivili u ndarbu tlieta o[ra. Il-vittmi nzertaw g[addejjin f’karozza meta se[[ew l-isplu]jonijiet.

L-isplu]jonijiet innifishom ikkaw]aw ftit [sara lill-bini u se[[ew hekk kif in-nies kienu qed ilestu g[at-talb ta’

filg[odu tal-Eid al-Fitr, i//elebrazzjonijiet g[al tmiem ix-xahar tas-sawm tarRamadan.

L-awtoritajiet m’g[andhomx [jiel minn seta’ kien wara dawn l-attakki.

Matul ix-xahar tarRamadan kien hemm mew;a ta’ vjolenza fil-Libja fosthom bomba fi Tripli qrib l-uffi//ji tal-Pulizija Militari u splu]joni ta’bini abbandunat f’Benga]i li kien jintu]a misservizzi sigrieti militari.

Dawn l-attakki mistennija jkunu prova g[all-assemblea nazzjonali ;dida, li g[amlet it-titjib tas-sigurtà fil-Libja prijorità meta aktar kmieni dan ix-xahar [adet il-poter mill-Kunsill Transitorju Nazzjonali.

L-Assemblea se tistinka biex timponi l-awtorità fuq id-diversi gruppi armati li [adu sehem fir-rivoluzzjoni kontra Gaddafi u issa qed jirrifjutaw li j/edu l-armi. Li jittie[du l-armi minn g[andhom se tkun bi//a xog[ol iebsa.

Din il-vjolenza qed teffettwa r-relazzjonijiet talLibja ma’ pajji]i o[ra kif ukoll ma’ organizzazzjonijiet internazzjonali li g[andha b]onn l-g[ajnuna tag[hom fil-mixja lejn ir-rikostruzzjoni tal-Libja.

IT-TANZANIJA> Iljunessa tittewweb fil-Park Nazzjonali ta’ Sergenti flimkien ma]-]g[ir tag[ha (ritratt Reuters)

L-ITALJA

Is-s[ana tkompli tag[mel tag[ha madwar l-Ewropa

IR-RENJU UNIT> Julian Assange, il-fundatur ta’ Wikileaks, jitkellem mill-gallarija tal-Ambaxxata tal-Ekwador, fejn mar ifittex kenn (ritratt Reuters)

Diversi pajji]i Ewropej qed ikomplu jkunu effettwati [a]in minn s[ana kbira. Fost dawk milquta l-ag[ar hemm l-Italja u l-Gre/ja partikularment min[abba n-nirien li qed ikun hemm fil-kampanja.

I]da anki pajji]i b[all:ermanja u r-Renju Unit irre;istraw temperaturi g[oljin fi tmiem il-;img[a.

L-Italja b[alissa g[addejja mis-sitt mew;a ta’ s[ana dan is-sajf u g[al nofs din il;img[a, it-temperaturi mistennija jer;g[u jog[lew. Dan hekk kif l-Italja g[addejja mill-ag[ar nixfa f’dawn la[[ar g[axar snin u li qed t[alli impatt fuq l-ekonomija tal-pajji].

Numru rekord ta’ multi wara li qab]u fil-funtani Skont il-Coldiretti, lasso/jazzjoni tal-biedja, [afna mill-[sad kien effettwat mittemp u hu stmat li saret b’biljun ewro [sara.

G[alhekk, la jintemm is-sajf i l-prezz tal-prodotti agrikoli Taljani mistenni ji]died.

Sadattant aktar minn elf persuna kellhom ikunu evakwati minn tliet postijiet g[allkampe;; fit-Toscana hekk kif fil-foresti ta’ madwar ]viluppaw nirien kbar.

In-nies kienu evakwati mizzona ta’ Marina di Grosseto fiz-zona ta’ Maremima. Hawn [afna min-nirien hu suspettat

li tqabbdu apposta fosthom wie[ed li fih inqatlu 19-il ]iemel tar-razza.

Il-protezzjoni /ivili fl-Italja kellha tintervjeni kontra 31 nar fi tmiem il-;img[a madwar l-Italja.

Fil-kapitali Ruma, ilPulizija qed jikkumbattu battalja differenti kkaw]ata miss[ana – in-numru rekord ta’ nies li qed jaqb]u fil-Funtana ta’ Trevi u funtani stori/i madwar il-kapitali. Kienu 62 dawk immultati, filma;;oranza barranin, wara li da[lu fil-funtani biex jiffriskaw ru[hom.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

A[barijiet ta’ Barra 11

IL-KANADA> Linus Sjoholm mill-I]vezja waqt kompetizzjoni tal-mountain bike li saret f’Whistler fil-British Columbia (ritratt Reuters)

IR-RENJU UNIT

Nuqqas ta’ studenti subien

It-tfajliet illum il-;urnata qed jiddominaw l-universitajiet Ingli]i g[al punt tali li istituzzjoni ewlenija nediet kampanja biex tattira aktar subien ta’ nisel abjad.

Il-pass mir-Royal Veterinary College, fejn aktar minn tliet kwarti talistudenti huma tfjaliet, hu lewwel darba li s-subien bojod kienu parti minn strate;ija biex ting[ata g[ajnuna lil dawk il-gruppi tas-so/jetà Ingli]a li mhumiex rappre]entati sew.

Filwaqt li osservaturi jaqblu li dan il-kulle;; hu ka] estrem, jirrifletti tendenza tan-nisa li qed jeg[lbu lir;iel f’dik li hi edukazzjoni.

Mill-24 università ewlenija fil-pajji], tlieta biss g[andhom ma;;oranza ta’ studenti subien.

Fl-universitajiet fir-Renju Unit, hemm 984,000 student ta’ sess feminili u 713,000 ta’ sess maskili. Id-differnza mistennija tkompli tikber favur il-bniet.

Skont Mary Curnock Cook, kap tal-Universities and Colleges Admissions Service, din id-differenza hi inkwetanti u qed twassal g[al bidla fundamentali fisso/jetà.

Barra minn hekk, anki f’dawk li huma professjoniji-

et li kienu tipikament asso/jati mal-ir;iel, l-affarijiet qed jinbidlu. Fil-qasam tal-li;i, fl-2010, 60 fil-mija ta’ dawk li qed jiggradwaw huma nisa.

Fl-istess sena, 56 fil-mija tal-postijiet fl-istituzzjonijiet g[all-istudju tal-medi/ina kienu bniet meta fis-snin sittin kienu anqas minn kwart u qed ikun imbassar li fl-2017, il-ma;;oranza tat-tobba se jkunu nisa.

F’dawk li huma veterinarji, qed ikun imbassar li fl2015, 90 fil-mija ta’ dawk li jikkwalifikaw minn univeristajiet Ingli]i se jkunu nisa.

Irri]ulta wkoll li studenti ta’ sess maskil li huma bojod jammontaw g[al madwar 45 fil-mija tal-popolazzjoni Ingli]a skont l-a[[ar /ensiment fil-pajji] u llum jirrappre]entaw biss 20 fil-mija tad-d[ul f’kulle;;i.

Min-na[a l-o[ra n-nisa ta’ karna;un abjad huma [afna fost l-istudenti.

Din is-sena kien hemm 84,000 mara aktar li applikaw g[all-edukazzjoni terzjarja mill-ir;iel. Fost l-universitajiet ewlenin Ingli]i, dawk fejn hemm aktar studenti maskili huma Cambridge, il-London School of Economics u lImperial College f’Londra.

IS-SIRJA

Dehra rari ta’ Assad Il-President Sirjan Bashar al-Assad g[amel dehra rari fil-pubbliku hekk kif ilbiera[ mar g[at-talba tat-tmiem tarRamadan, l-Eid, Al Ftir f’moskea f’Damasku.

Din kienet l-ewwel dehra tieg[u fil-pubbliku minn mindu f’Lulju kien hemm splu]joni fil-kapitali Damasku li fiha nqatlu fost o[rajn l-og[la uffi/jali Sirjani inkarigati mis-sigurtà.

Assad kien akkumpanjat mill-Prim Ministru ;did Sirjan i]da mhux mill-Vi/i President, Farouk al-Shara, li fi tmiem il-;img[a dwaru kien hemm rapporti li kien ipprova ja[rab Fil-filmati li ntwerew fuq ix-xandir tal-Istat Sirjan, Assad intwera jisma’ prietka fil-moskea dwar kif is-Sirja hi mira ta’ konfoffa internazzjonali mfassla mill-Istati Uniti, l-I]rael u xi pajji]i G[arab.

L-attakk tat-18 ta’ Lulju kien daqqa ta’ [arta kbira g[al Assad u wara l-;lied sploda kemm f’Damasku kif ukoll f’Aleppo.

Nhar is-Sibt kien hemm [afna spekulazzjoni li Shara kien [arab i]da l-uffi//ju tieg[u [are; stqarrija ji/[ad dan. Minkejja dan sorsi qed jinsistu li hu pprova ja[rab lejn il-:ordan i]da nqabad u issa qed jin]amm ta[t arrest fid-dar tieg[u.

Il-President Sirjan Assad (lemin) waqt it-talb ilbiera[ fil-Moskea al-Hamad f’Damasku (ritratt Reuters)

F’dawn l-a[[ar ;img[at kien hemm diversi uffi/jali g[olja tar-re;im li abbandunawh bl-aktar wie[ed li spikka kien il-Prim Ministru Riyadh Hijab ;imag[tejn ilu.

Shara, li ku;intu hi uffi/jal fis-servizzi sigrieti, nhar il{amis [abbar li kien

ing[aqad mar-ribelli.

Shara, li g[andu 73 sena u hu eks Ministru tal-Affarijiet Barranin, ]amm profil baxx tul dawn is-17-il xahar ta’ kunflitt fis-Sirja. I]da x-xahar li g[adda deher fil-funeral statali tat-tliet uffi/jali g[olja li nqatlu fl-attentat ta’ Lulju.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra IR-REPUBBLIKA ?EKA

Kien qed jippjana stra;i simili g[al dik ta’ Oslo Il-Pulizija ?eka ressqet ra;el il-Qorti li hu suspettat li kien qed jippjana attakki simili g[al dawk li wettaq Anders Behring Breivik fin-Norve;ja.

S’issa r-ra;el qed ikun akku]at b’pussess illegali ta’ armi u li pperikola l-pubbliku.

Dan wara li f’rejd li sar fir-

residenza tieg[u f’Ostrava, instabu armi, splussiv u uniformijiet tal-pulizija. IlPulizija qalet ukoll li din ilpersuna li isimha qed jin]amm mistur, kien ju]a lisem ‘Breivik’ meta j[alli messa;;i fuq l-Internet.

Dan ir-ra;el fil-passat kellu

problemi mal-Pulizija u kien di;à tressaq il-Qorti [ames darbiet fosthom g[aliex kien u]a l-isplussiv.

Il-pulizija g[amlu r-rejd wara li ng[ataw informazzjoni li din il-persuna kienet qed tlesti biex twettaq splu]joni kbira b’bomba ta’

ajruplan. Meta kien arrestat, fuqu kellu dentonatur li ja[dem b’remote control.

Il-Pulizija qalet li g[alissa ma kinitx taf x’kien fil-mira tieg[u i]da l-armi u splussiv li kellu kienu bi]]ejjed biex iwettqu stragi.

Barra minn hekk qed issir

investigazzjoni g[al xi rabta li seta’ kellu ma’ Breivik. Fit22 ta’ Lulju tas-sena li g[addiet, Breivik qatel 77 persuna bi splu]joni li wettaq fil-kapitali Norve;i]a oslo u fuq g]ira fil-qrib, Utoeya, fejn feta[ in-nar fuq irtir politiku ta]-]g[a]ag[.

IR-RUSSJA> Ajruplan Russu tat-tip Beriev Be-200ChS tal-Ministeru g[all-Emer;enzi, iwaddab 12-il tunellata ta’ ilma waqt wirja f’air show fl-ajruport ta’ Yemelyanovo barra Krasnoyarsk. (ritratt Reuters)

IR-RENJU UNIT

Mhux se jkomplu jag[tu kas ir-rapporti dwar l-UFOs Il-Ministeru tad-Difi]a Ingli] mhux se jkompli jinvestiga r-rapporti ta’ UFOs wara de/i]joni li m’hemmx evidenza li dawn l-UFOs huma ta’ theddida g[ar-Renju Unit.

Dan minkejja li uffi/jal g[oli filqasam tal-avjazzjoni ammetta li kull xahar ikun hemm o;;ett mhux

mag[ruf fl-ispazju tal-ajru tal-pajji].

Dan il-kumment g[amlu Richard Deakin f’intervista mal-BBC il;img[a li g[addiet. Deakin hu l-kap tal-Air Traffic Control tar-Renju Unit.

Hu qal li kull tant ]mien ikun hemm affarijiet fl-ajru li ma jkunux konformi ma’ dak li hu mag[ruf u bejn wie[ed

L-ISTATI UNITI

Mietet l-armla ta’ Gregory Peck Veronique Peck, l-arma tal-attur le;;endarju Gregory Peck, mietet fl-età ta’ 80 sena minn attakk tal-qalb fid-dar tag[ha f’Los Angeles.

Imwielda Franza, hi kienet ;urnalista meta ltaqg[et ma’ Peck fl-1953 u tul is-snin g[amlet [afna xog[ol ta’ karità.

Gregory Peck kien miet fl-2003 fl-eta ta’ 87 sena.

u l-ie[or ikun hemm ka] kull xahar.

Issa i]da nkixef li l-Ministeru tadDifi]a Ingli] ma kienx se jkompli jinvestiga dawn il-ka]i wara anali]i birreqqa tal-ka]i tul is-snin. Dan wara linja telefonika li kien hemm apposta g[al ka]i simili kif ukoll uffi//ju apposta twaqqfu min[abba l-ispi]a

Issa uffi/jali qalu li minflok hemm sistema sofistika ta’ radars kif ukoll sistema missilistika biex jg[assu lispazju tal-ajru tal-pajji] li se jilm[u kwalukwe theddida serja.

Kelliem g[all-Ministeru qal li f’50 sena, ma kien hemm ebda rapport li ]vela xi forma ta’ theddida g[ar-Renju Unit.

I?-?INA

?ini]a tirba[ il-Miss World It-titlu ta’ Miss World ta’ din is-sena ntreba[ minn Yu Wenxia ta’ 23 (ritratt) sena mi/-?ina waqt serata li saret f’Ordos, fir-re;jun talMongolja ?ini]a.

Jikkompetu kontra Yu kien hemm 115-il tfajla o[ra minn madwar id-dinja – rekord g[al

din il-kompetizzjoni.

Fit-tieni post spi//at Sophie Moulds ta’ 19-il sena minn Wales filwaqt li jessica Kathawaty ta’ 23 sena millAwstralja spi//at fit-tielet post.

Din hi t-tieni darba fl-istorja ta’ din il-kompetizzjoni li ?ini]a reb[et it-titlu.

It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

13

Caruana jsalva lil Valletta Ara pa;ni 16 u 17

Federer jirba[ f’Cincinnati

Ara pa;na 19

TROFEO BERLUSCONI

It-trofew g[al Juventus Juventus g[elbu lil Milan 3-2 biex reb[u l-edizzjoni ta’ din is-sena tattrofeo Berlusconi li jintlag[ab kull sena bejn Milan u Juventus f’;ie[ ilmemorja ta’ Luigi Berlusconi, missier il-president ta’ Milan Silvio Berlusconi.

Kien hemm stennija kbira g[allwirja ta’ Milan wara l-kampanja ta’ trasferimenti fqira tar-Rossoneri. Milan kienu ming[ajr Cassano li kwa]i ]gur se j[alli lil Milan u Juventus kienu ming[ajr Pirlo u Buffon.

Il-bidu kien tajjeb g[al Milan li marru fil-vanta;; permezz ta’ Robinho i]da Juventus mill-ewwel kisbu d-draw permezz ta’ Marchisio tliet minuti wara, u qabel l-intervall Juventus kienu fil-vanta;; b’goal ta’ Vidal.

Il-log[ba baqg[et missielta fittieni taqsima u Matri skorja t-tielet goal fl-64 minuta. Kwarta mit-tmiem Robinho twaqqa’ fil-kaxxa u mill11-il metru kien l-istess Robinho li g[amel l-iskor finali 3-2.

Ri]ultat

Coppa Italia

Siena v Vicenza

4-2

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

14 Sport

L-avukati difensuri jag[tu d-dettalji tal-ka] minn pa;na 1

Mallia qal li Sammut sab quddiemu diffikultajiet finanzjarji kbar biex jitla’ l-Isvizzera quddiem il-bord tal-UEFA u fl-istess [in l-Awtorità Ewropea tal-Futbol infurmathom li g[alkemm jistg[u jressqu lista ta’ xhieda mhux bilfors il-bord kien lest li jismag[hom.

Il-UEFA ma kinitx lesta li t[allas l-ispejje] ta’ Sammut u lanqas tax-xhieda. Fi kliem lAvukat Mallia, Sammut ma ng[atax trattament xieraq biex ikun jista’ jiddefendi ru[u bla[jar mod. Huwa qal li l-konferenza stampa kellha tissejja[ biex ikun jista’ jag[ti d-dettalji kollha relatati mal-ka] g[alx baqg[u jsiru spekulazzjonijiet dwar l-eks plejer internazzjonali.

Hawnhekk, l-Avukat Manwel Mallia beda’ jag[ti tag[rif kronolo;iku ta’ kif beda u ntemm il-pro/ess.

Huwa qal li fil-11 ta’ Mejju, Kevin Sammut ;ie mg[arraf mill-UEFA li kien jinsab akku]at skont l-Artiklu 45 talUEFA u ng[ata d-data tal-31 ta’ Mejju biex jidher quddiem it-tribunal tal-UEFA f’Nyon fl-Isvizzera.

Intant fil-15 ta’ Mejju, lavukati difensuri kienu di;à ng[ataw il-case files dwar illog[ba li Malta lag[bet manNorve;ja mill-MFA. Mallia qal li d-difi]a ma kellhiex i]]mien me[tie; minnha biex tipprepara bl-a[jar mod u

Kevin Sammut baqa’ wkoll ming[ajr proposti mill-UEFA biex ikun jista’ jeg[leb id-diffikultajiet finanzjarji u lo;isti/i, li plejer Malti g[andu, biex ikollu smig[ ;ust quddiem it-tribunal tal-UEFA. L-avukati qalu li sad-29 ta’ Mejju kienu baqg[u ming[ajr risposta fuq din it-talba li g[amlu sakemm wara ;ew infurmati li l-UEFA kienet se tipposponi s-smig[ tal-ka] g[as-17 ta’ Awwissu li g[adda.

Matul il-konferenza stampa, l-avukati difensuri ta’ Kevin Sammut qalu li mir-rapporti tal-UEFA, jirri]ulta li kien hemm /erta persuna bl-isem ta’ Al Mir minn Sarajevo li kellu kuntatt ma’ Ante Sapina u li kien qallu li r-ri]ultat tallog[ba ta’ Malta se ji;i ffissat minn qabel.

Sapina hu mag[ruf malUEFA u mal-Pulizija Ewropea g[ax kien involut f’numru kbir ta’ tix[im ta’ log[ob tal-futbol u kien ukoll issemma millKroat Mario Crvtak waqt ilpro/ess f’Bochum.

L-Avukat Mallia ddeskriva kif Crvtak hu dak li mar Oslo u qed isostni li kien iltaqa’ ma’ plejers Maltin biex jiftiehmu fuq ir-ri]ultat. Qal ukoll li aktar tard waqt il-pro/ess Crvtak kien sostna li la hu u lanqas Sapina ma kienu lag[bu flushom fuq il-log[ba ta’ Malta u li b’kull probabbiltà Al Mir lanqas kien je]isti.

L-Avukat Mallia qal i]da li

l-UEFA [asset li ma kienx hemm g[alfejn Sapina u Al Mir jidhru quddiem it-tribunal f’Nyon waqt is-smig[ tal-ka] ta’ Kevin Sammut.

Min-na[a tieg[u, l-Avukat Michael Scriha sostna li Mario Crvtak ma kienx kredibbli waqt ix-xhieda tieg[u g[ax waqt l-investigazzjonijiet talUEFA kien iddeskriva l-plejer Malti li qal li ltaqa’ mieg[u b[ala wie[ed qasir, o[xon u b’xag[ru twil.

Hawnhekk l-avukati ta’ Sammut sa[qu li din iddeskrizzjoni mhi xejn kompatibbli mal-fi]iku ta’ Kevin Sammut. L-Avukat Michael Scriha ddeskriva kif tmexxa lpro/ess fl-Isvizzera u sostna li Crvtak ma setax jiftakar jekk iltaqax ma’ Sammut u lanqas il-[in, il-post jew i]-]mien meta seta’ ltaqa’ mieg[u.

Hawnhekk qal li d-Difi]a tinsab fil-pussess ta’ CDs li juru kif Sammut kien di;à pre;udikat qabel ma ng[ata ssospensjoni.

Scriha kkritika bl-a[rax ilmod kif timxi l-UEFA f’dawn il-ka]ijiet u qal li Malta huwa pajji] ]viluppat u l-Qorti Maltija taf x’inhuma drittijiet tal-bniedem. Michael Scriha enfasizza li l-Prosekutur talUEFA deher li ried jag[fas g[al sospensjoni g[al g[omru i]da d-dubbji li kellha l-UEFA stess dehru fil-piena ta’ sospensjoni g[al 10 snin li ng[atat.

L-Avukat Michael Scriha

L-eks plejer internazzjonali Malti Kevin Sammut waqt il-konferenza tal-a[barijiet il-biera[

insista li mir-rapporti talUEFA jidher li kien Pierre Cornù, li dak i]-]mien kien il-Kap tas-Settur Legali talUEFA, li ssu;;erixxa l-isem ta’ Kevin Sammut lil Crvtak. Huwa ddeskriva lidentifikazzjoni b[ala skandalu]a u kif ix-xhieda tadDifi]a baqg[et ma nstemg[etx.

F’din il-lista kien hemm,

fost l-o[rajn, l-eks kow/ tattim Nazzjonali Malti Dusan Fitzel, l-eks uffi/jal tal-MFA Ivan Vella, il-Kap E]ekuttiv pre]enti tal-MFA Bjorn Vassallo, membri mill-kontin;ent Malti f’Oslo g[allog[ba kontra n-Norve;ja, Pierre Cornuù, membri millPulizija, membri mill-Awtorità tal-Lotteriji u z-ziju ta’ Sammut.

SPARAR

Jeffrey Pisani jirba[ l-All Malta Trap

Ir-rebbie[ tal-kompetizzjoni Jeffrey Pisani jispara l-biera[

Jeffrey Pisani kien fl-aqwa forma tieg[u fi tmiem il;img[a meta reba[ il-kompetizzjoni Trap, The All Malta Trap, li kienet organizzata mill-Malta Shooting Sport Federation fir-ranges talasso/jazzjoni fil-Bidnija.

Fl-ewwel jum tal-kompetizzjoni li saret is-Sibt, it-tiraturi kellhom jisparaw fi tliet rawnds ta’ 25 plattina kull wa[da, filwaqt li l-kompetizzjoni kompliet il-biera[ filg[odu bil-kompetituri jisparaw fuq ]ew; rawnds o[ra ta’ 25 plattina. Wara dawn il[ames rawnds l-aqwa sitt klassifikati [adu sehem fil-barrage finali fuq 25 plattina o[ra.

Il-kompetizzjoni kienet ta’ livell g[oli [afna fejn kien hemm [ames straights ta’ 25 minn 25. Dawn kienu miksuba darbtejn mir-rebbie[ Jeffrey Pisani, u darba kull wie[ed minn Brian Galea, Alessandro Nicotra u Matthew Busuttil.

Fl-ewwel jum tas-Sibt Jeffrey Pisani beda bi straight ta’ 25, u wara laqat 24 u 24 biex mar mill-ewwel filvanta;;. Il-{add Jeffrey Pisani kompla fejn [alla s-Sibt meta beda bi straight ie[or u fil-[ames round laqat 24 biex spi//a b’total ta’ 122 minn massimu ta’ 125. Dan kien punte;; mill-aqwa u kien plattina ’l bog[od milli jil[aq irrekord nazzjonali.

Minbarra Jeffrey Pisani, Brian Galea, Stephen Vella, Alessandro Nicotra, Frans Pace u Frankie Scorfna ikkwalifikaw g[all-barrage finali. Brian Galea laqat 118 fl-ewwel fa]i biex kien temporanjament fit-tieni post segwit minn Stephen Vella li laqat 116; Alessandro Nicotra temm l-ewwel fa]i b’total ta’ 114, Franki Scorfna laqat total ta’ 113, filwaqt li Frans Pace kien is-sitt kwalifikat meta laqat total ta’ 112.

Fil-barrage Jeffrey Pisani re;a’ kien l-a[jar anki jekk kiseb l-ag[ar skor tieg[u talkompetizzjoni meta laqat 22 minn 25 plattina biex temm il-kompetizzjoni fl-ewwel post b’total ta’ 144 minn massimu ta’ 150 plattina.

Warajh kien Alessandro Nicotra li mar l-a[jar fil-barrage meta laqat 19 biex spi//a fir-raba’ post b’total ta’ 133.

Frans Pace laqat 18 fil-barrage biex b’total ta’ 130 spi//a fil-[ames post. It-tieni post kien miksub minn Brian Galea li laqat 17 fil-barrage g[al total ta’ 135.

Stephen Vella temm b’total ta’ 133 wara li laqat 17 filbarrage u kiseb it-tielet post wara shoot off ma’ Alessandro Nicotra.

Frank Scorfna kellu jikkuntenta bis-sitt post wara li laqat 16 fil-barrage u spi//a b’total ta’ 129.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Sport 15 FOOTBALL

Everton jakkwistaw lil Mirallas Il-klabb tal-premiership Everton akkwistaw lillattakkant Bel;jan Kevin Mirallas ming[and it-tim Grieg Olympiakos. Dan mistenni li jimla l-post ta’ Jack Rodwell li [alla lil Everton biex ing[aqad ma’ Manchester City l-;img[a lo[ra.

Mirallas li g[andu 24 sena ffirma kuntratt ta’ erba’ snin ma’ Everton. G[alkemm issomma tat-trasferiment ma t[abbritx uffi/jalment,

jing[ad li Everton se j[allsu s-somma ta’ sitt miljun lira sterlina biex jakkwistaw isservizzi tal-attakkant Bel;jan.

Mirallas qal li jinsab ferm kuntent li ng[aqad ma’ Everton fejn se jkollu lopportunità li jilg[ab flaqwa kampjonat ma’ wie[ed mill-aqwa klabbs. Hu qal li Everton kienu ilhom isegwuh u g[amlu [afna kuntatti mal-manager tieg[u.

Mirallas li kien jifforma

parti mit-team Bel;jan li g[eleb lill-Olanda 4-2 f’log[ba ta’ [biberija, skorja 200 goal f’25 log[ba ma’ Olympiakos fl-ista;un li g[adda.

Kevin Mirallas mhux se jkun jista’ jiddebutta ma’ Everton illum, li jift[u limpenji tag[hom fil-premiership meta jilqg[u f’darhom lil Manchester United. Dan g[aliex Mirallas ma la[aqx iffirma sal-:img[a filg[axija.

Dani Pedrosa jg[olli t-trofew wara r-reb[a f’Indianapolis

MOTO GP

Dani Pedrosa jirba[ f’Indianapolis ?IKLI}MU

Wiggins se jie[u sehem fit-Tour Britanniku Ir-rebbie[ tat-Tour de France u rebbie[ tal-midalja tad-deheb fl-Olimpjadi ta’ Londra, Bradley Wiggins, se jie[u sehem fit-Tour Britanniku x-xahar iddie[el.

It-Tour Brittaniku dejjem kien meqjus b[ala kompetizzjoni sekondarja komparat mal-famu]i Tour de

France, Giro d’Italia jew ilVuelta ta’ Spanja, i]da din is-sena ]gur li se jkun qed jikber fl-importanza tieg[u hekk kif it-team Sky se jipprova li l-Britanniku l-ie[or Chris Froome jirba[ dan itTour.

It-Tour Britanniku se jkun fuq tmien stadji u jibda mill-belt ta’ Ipswich fid-9

ta’ Settembru. Wiggins qal li se jie[u sehem fit-Tour Britanniku biex jirringrazzja lill-partitarji li segwewh b’attenzjoni kbira matul din is-sena fantastika g[alih.

Wiggins li g[andu 32 sena qal li se jibqa jit[arre; sakemm jibda t-Tour Britanniku g[ax irid li j[alli impressjoni tajba wkoll.

L-Ispanjol Dani Pedrosa reba[ il-Grand Prix tal-Moto GP il-biera[ meta fuq mutur Honda reba[ f’[in ta’ 46 minuta u 39.631 sekondi. Fittieni post fuq mutur Yamaha da[al Spanjol ie[or Jorge Lorenzo.

Fit-tielet post spi//a tTaljan Andrea Dovizioso fuq mutur Yamaha u fir-raba’ post da[al l-Awstraljan Casey Stoner fuq mutur Honda.

Valentino Rossi fuq Ducati kiseb is-seba’ po]izzjoni.

Fil-klassifika naqas id-dis-

takk bejn Jorge Lorenzo u Dani Pedrosa fejn Lorenzo g[adu fl-ewwel post b’225 punt, segwit minn Pedrosa b’207 punt.

Fil-kategortija Moto2 tliet Spanjoli fl-ewwel postijiet bir-reb[a tmur g[and Marc Marquez segwit minn Pol Espargaro u Julian Simon.

Fil-klassi Moto 3 Spanjol ie[or fl-ewwel post, Luis Salom fuq mutur Kalex segwit mill-:ermani]i Sandro Cortese fuq KTM u Jonas Folger fuq Ioda

?IKLI}MU

Degenkolb jirba[ it-tieni tappa Il-:ermani] John Degenkolb reba[ ittieni stadju talVuelta li sar ilbiera[. L-Awstraljan Allan Davis spi//a fit-tieni post wara li reba[ sprint bejn g[add ta’ /iklisti. IlBritanniku Ben Swift da[al fit-tielet po]izzjoni.

It-tappa tal-biera[ kienet bejn Pamplona u Viana u l-Ispanjol Jonathan Castroviejo tat-team Movistar baqa’ leader tal-Vuelta li tintemm f’Madrid fid-9 ta’ Settembru.

Degenkolb jidher jirba[ it-tappa talbiera[

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

16 Sport KAMPJONAT BOV PREMIER

Balzan superjuri i]da jiksbu biss punt minn Cristian Antony Muscat

2

BOV PREMIER

{AMRUN S. (1)

A. Cassar, G. Calabretta, R. Fenech, M. Grima, T. Scerri, T. Vella, D. Zerafa, A. Ivanov, A. Yoshev, L. Vitanov, N. Bozhov Sostituzzjonijiet - R. Spiteri flok T. Vella 72 min.

2

BALZAN (1)

M. Camilleri, A. Agius, Y. Camilleri, M. Mendy, S. Giglio, R.G. Conceicao, J. Pace, D. Grima, J. Francica, P. Calcado, E.A. Da Silva Sostituzzjonijiet - M. Deyanov flok A. Agius 64 min., M. Licari flok J. Francica 78 min.

Imke//i - R.G. Conceicao 90 min. (B) Imwissija - A. Yoshev 41 min., T. Vella 52 min., R. Fenech 90

min. ({), M. Mendy 35 min., P. Calcado 70 min., J. Pace 90 min.(B) Skurjaw - M. Grima 14 min., T. Scerri 50 min. ({) M. Mendy 19 min., P. Calcado 66 min. (B) Referee - Mario Apap In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - A. Cassar ({)

Fl-ewwel log[ba li ntlag[bet il-{add filg[axija fl-Istadium Nazzjonali f’Ta’ Qali, {amrun Spartans u Balzan temmew il-konfront ta’ bejniethom fi draw ta’ 2-2.

F’din il-log[ba spikka ferm il-goalkeeper ]ag[]ug[ ta’ {amrun Spartans Andrea Cassar li salva penalty u ;ie vvutat ukoll il-BOV Plejer tal-Log[ba. Balzan F kellhom lit-team manager Ivan Zammit sospi] u kollox ma’ kollox kienu superjuri fuq {amrun Spartans spe/jalment fit-tieni taqsima. {amrun Spartans iddominaw l-ewwel [inijiet tal-partita u propju kien MASSIMO GRIMA li fl-14-il minuta b’xutt direttament minn freekick g[eleb lill-goalkeeper Matthew Camilleri. Tliet minuti biss wara Calabretta g[adda tajjeb lejn Ivanov li kkrossja fil-kaxxa ta’ Balzan Youths i]da difensuri ta’ Balzan imblukkaw f’korner b’diffikultà.

Fid-19-il minuta Balzan ;abu l-iskor indaqs meta minn freekick mog[ti minn Pedro Calcado ikkonnettja tajjeb MATTHEW MENDY li permezz ta’ daqqa ta’ ras g[eleb lil Cassar bil-ballun ja[bat mal-lasta qabel jispi//a fixxibka.

Fit-23 minuta minn korner mog[ti minn Calcado, da[al tajjeb Mendy li ra d-daqqa ta’ ras tieg[u t[akkek ftit mallasta u tispi//a barra. }ew; minuti wara azzjoni personali ta’ Alex Elton Da Silva, li baqa’ javvanza pero’ xutt fuq il-;irja tieg[u spi//a barra.

Fit-30 minuta wara azzjoni personali o[ra ta’ Da Silva, dan dar mal-goalkeeper Cassar, pero’ x-xutt finali tieg[u ;ie mblukkat minn Ivanov. Fit-38 minuta freekick perikolu] mog[ti minn Massimo Grima ;ie mdawwar f’korner bi bravura minn Camilleri.

Fil-41 minuta Angel Yoshev waqqa’ lil Da Silva fil-kaxxa u r-referee Mario Apap ordna penalty, i]da mill-11-il metru l-penalty li kien mog[ti minn Pedro Calcado ;ie mdawwar f’korner tajjeb ferm bis-sieq millgoalkeeper ]ag[]ug[ Andrea Cassar.

Fil-ftu[ tat-tieni taqsima {amrun Spartans ma damux ma rduppjaw l-iskor meta fil50 minuta minn kross mixxellug ta’ Angel Yoshev, ikkonnettja tajjeb l-eks plejer ta’ Valletta TERENCE SCERRI li minn quddiem illasta tefa’ l-ballun fir-rokna tax-xibka biex tefa’ lill-parti-

L-attakkant ta’ {amrun Spartans Terence Scerri u Luis Ramulo de Castro ta’ Tarxien fl-azzjoni bejniethom (Ritratt Joseph Galea)

tarji ta’ {amrun Spartans f’dellirju ta’ fer[.

Fis-66 minuta Balzan ;abu l-iskor indaqs minn azzjoni personali ta’ PEDRO CALCADO, li baqa’ die[el filkaxxa u g[eleb lill-goalkeeper Andrea Cassar.

Fil-75 minuta xutt sabi[ ta’

Deyanov g[al Balzan FC ;ie mblukkat b’mod spettakolari mill-goalkeeper Cassar.

Sekondi biss wara xutt millvi/in ta’ Nikol Bozhov fuq inna[a l-o[ra tal-grawnd ;ie mdawwar f’korner mill-goalkeeper Camilleri.

Fid-90 minuta Balzan

spi//aw jilag[bu b’g[axar plejers meta tke//a g[alihom Renato Garcia Conceicao b’karta [amra diretta wara li g[amel fawl f’nofs il-grawnd biex ftit wara r-referee Mario Apap li kellu kontroll tajjeb tal-log[ba, saffar it-tisfira finali.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Sport 17

Michael Mifsud jipprova jg[addi bejn ]ew; players ta’ Tarxien (ritratt> Joseph Galea)

Reb[a minima g[al Valletta minn Cristian Antony Muscat

BOV PREMIER

VALLETTA (0)

1

M. Bartolo, S. Borg, R. Fenech, J.G. Da Silva, L. Da Silva Almeida, R. Briffa, R. Barreto Da Rocha Filho, D. Falzon, W. Barbosa, M. Mifsud, S. Bajada Sostituzzjonijiet - D. Rocha Dos Santos flok R. Fenech 62 min., J. Caruana flok W. Barbosa 63 min., I. Azzopardi flok D. Falzon 80 min.

0

TARXIEN R.

N.G. Vella, C. Mamo, A. Agius, J. Shead, D.M. Santos, K. Pulo, D.M. Bueno, L.R. De Castro, O. Anonam, S. Bonnici, J. Grioli Sostituzzjonijiet - M. Tanti flok J. Shead 76 min., M. Caruana flok A. Agius 80 min., W. Chircop flok K. Pulo 89 min.

Imwissija - K. Pulo 41 min., L. R. De Castro 52 min., D. M. Bueno 86 min. (T), R. Fenech 35 min. (V) Skurja - J. Caruana 68 min. (V) Referee - Adrian Azzopardi

In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - O. Anonam (T)

F’log[ba li falliet milli til[aq l-aspettattiva, Valletta bdew jiddefendu t-titlu ta’ champions permezz ta’ reb[a minima ta’ 1-0 fuq Tarxien Rainbows, bil-gowl g[alihom jasal mis-sostitut Jonathan Caruana fit-68 minuta.

Nistg[u ng[idu li g[alkemm f’din il-log[ba Valletta kienu g[al [inijiet twal fuq l-offensiva, huma fallew milli jimpressjonaw.

Kif mistenni /-champions Valletta [ar;u fuq l-offensiva u wara 4 minuti l-akkwist il-;did Belti ming[and irrivali Birkirkara, Shaun Bajada ra x-xutt angulat tieg[u jg[addi kemm kemm g[oli minn fuq il-lasti difi]i

mill-goalkeeper ta’ Tarxien Rainbows Nicholas George Vella.

Sitt minuti wara, Michael Mifsud qabe] diversi plejers Tarxini]i qabel ra x-xutt tajjeb tieg[u jg[addi ftit g[oli.

Fid-19-il minuta Danilo Meira Santos approfitta minn ]ball fid-difi]a Beltija i]da ra x-xutt tieg[u mid-distanza ji;i mxellef f’korner b’diffikultà mill-goalkeeeper ta’ Valletta Manuel Bartolo.

Valletta komplew fuq loffensiva fil-ftu[ tat-tieni taqsima u fid-49 minuta xutt ta’ Ryan Fenech mid-distanza ;ie mblukkat b’diffikultà mill-goalkeeper Vella.

Fis-56 minuta xutt /entrali

mid-distanza tal-plejer Argentin ta’ Tarxien Rainbows Daniel Mariano Bueno ntlaqa’ ming[ajr diffikultà mill-goalkeeper Bartolo.

Valletta finalment fet[u liskor fit-68 minuta meta minn korner mog[ti tajjeb minn Shaun Bajada kkonnettja tajjeb is-sostitut JONATHAN CARUANA li b’daqqa ta’ ras g[eleb lillgoalkeeper Vella.

Fis-87 minuta xutt b’sa[[tu ta’ Shaun Bajada g[al Valletta g[adda ftit barra.

Fid-90 minuta l-plejer Joao Gabriel Da Silva ;ie wi// imb wi// mal-goalkeeper Vella i]da spara ferm g[oli.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

18 Sport FOOTBALL INGLI}

Man City u Chelsea jibdew b’reb[a I/-champions Ingli]i Manchester City u /-champions tal-Ewropa Chelsea bdew b’reb[a l-impenji tag[hom filpremiership il-biera[. I]da jekk g[al Chelsea l-log[ba kienet fa/li fejn huma skorjaw ]ew; goals fl-ewwel minuti tal-log[ba, mhux l-istess jista’ jing[ad g[al Manchester City li bdew il-kampjonat bl-istess mod li huma temmewh, ji;ifieri reb[a drammatika ta’ 3-2 wara li kienu 1-2 minn ta[t fit-tieni taqsima.

Din il-log[ba fakkret lillpartitarji tas-City fl-a[[ar log[ba tal-kampjonat kontra QPR li ntemmet bl-istess skor meta Aguero tahom il-kampjonat meta skorja l-goal tarreb[a bl-a[[ar xutt tal-log[ba.

Ilbiera[ Man City wkoll kellhom jirkupraw wara [asda i]da almenu a//ertaw mirreb[a g[axar minuti mittmiem u mhux bl-a[[ar xutt tal-log[ba.

Manchester City bdew tajjeb kontra t-team promoss ta’ Southampton fejn beda jkollhom [afna /ansijiet ta’ skor, bl-ikbar /ans jasal g[and lIspanjol David Silva li falla banalment mill-penalty spot bix-xutt /entrali tieg[u fa/ilment salvat mill-goalkeeper tas-Saints. Il-penalty ng[ata g[al foul fuq Carlos Tevez bl-Ar;entin ikollu log[ba verament tajba.

Manchester City kienu wkoll sfortunati meta kmieni fil-log[ba tilfu lil Sergio Aguero li we;;a’ rkopptu u kellu jinbidel. Manchester City eventwalment fet[u liskor fl-40 minuta permezz ta’ Carlos Tevez li minn qag[da dubju]a ta’ offside avanza u skorja b’xutt angolat.

I]da fit-tieni taqsima t-team immexxi minn Roberto Mancini nqabad fuq sieq wa[da g[al darba darbtejn meta Southampton dawru liskor favur tag[hom b’azzjonijiet ta’ kontrattakk. Lewwel kien Rickie Lambert li kiseb il-goal tad-draw u wara kien Steven Davis li po;;a lil Southampton fil-vanta;; wara

Carlos Tevez ta’ Man City fl-azzjoni ma’ Ward-Prowse ta’ Southampton

azzjoni mibdija minnu b’[arba mid-difi]a tieg[u stess.

Man City issa xe[tu kollox fl-attakk fejn Mancini da[[al lil Mario Balotelli u ftit wara City kisbu l-goal tad-draw meta Dzeko skorja wara azzjoni konfu]a fil-kaxxa wara g[oti ta’ korner.

G[axar minuti mit-tmiem kien il-Fran/i] Nasri li spara l-ballun fix-xibka biex ta lewwel tliet punti li/-champi-

ons tal-Ingilterra.

Chelsea g[all-kuntrarju a//ertaw kmieni mir-reb[a fejn skorjaw ]ew; goals flewwel seba’ minuti u wara kkontrollaw il-log[ba biex kisbu l-ewwel tliet punti fi sta;un meta huma mistennija li jkunu fost il-protagonisti g[ar-reb[ tat-titlu.

L-akkwist il-;did Eden Hazard mill-ewwel [alla impatt fl-iskwadra mmexxija minn Roberto Di Matteo hekk

kif kellu sehem importanti fi]-]ew; goals tal-Blues.

Wara ]ew; minuti Hazard g[eleb il-markatura ta’ Ivan Ramis u qassam lejn Branislav Ivanovic li da[al tajjeb u skorja mill-vi/in. {ames minuti wara, Hazard da[al tajjeb fil-kaxxa fejn kien imwaqqa’ minn Ramis u mill-[dax-il metru Frank Lampard g[alaq il-log[ba.

Illum jag[mlu d-debutt Manchester United fejn hemm

stennija g[all-wirja talakkwist il-;did tar-Red Devils Robin Van Persie.

Manchester United ikunu barra minn darhom kontra Everton.

Ri]ultati

Premier Ingli]

Wigan v Chelsea 0-2 Man City v Southampton 3-2

Premier Sko//i]

Dundee Utd v Dundee

3-0

FOOTBALL EWROPEW

Ajax jiskorjaw sitta

Il-plejer ta’ Marseille Cignac ji//elebra wara li feta[ l-iskor

Ajax Amsterdam kisbu lewwel reb[a tal-ista;un meta skorjaw erba’ goals flewwel taqsima biex g[elbu lil NEC Nijmegen 6-1 barra minn darhom.

Lukoki feta[ l-iskor fit13-il minuta wara azzjoni ta’ Lasse Schone, u sal-20 minuta l-iskor kien 3-0 b’goals ta’ Christian Eriksen u Tobias Sana. }ball banali tal-goalkeeper ta’ Nijmegen Gabor Babos wassal g[ar-raba’ goal ta’

Ajax skorjat minn Theo Janssen.

Fit-tieni taqsima Ajax ]iedu ]ew; goals o[ra permezz ta’ Siem De Jongh u Sana u Bram Nuytinck skorja goal ta’ konsolazzjoni g[al NEC Nijmegen.

Fi Franza kien hemm reb[iet g[al Olympique Marseille u Bordeaux.

Marseilles g[elbu lil Sochaux 2-0 grazzi g[al goals skorjati minn Cignac u Fanni fit-tieni taqsima.

Bordeaux ukoll [ar;u rebbie[a fuq Rennes 1-0 grazzi g[al goal ta’ Obraniak skorjat kwarta mit-tmiem.

Ri]ultati

Franza

Bordeaux v Rennes Marseille v Sochaux

Olanda

1-0 2-0

NEC v Ajax 1-6 Den Haag v Waalwijk 2-2 Alkmaar v Almelo 3-1 Groningen v Willem II 1-1

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Sport 19 FOOTBALL SPANJOL

Real Madrid jibdew bi draw Real Madrid bdew id-difi]a tat-titlu mirbu[ fl-ista;un li g[adda bi draw fi Stadio Santiago Bernabeu kontra Valencia. F’log[ba o[ra lbiera[ spettaklu u tmien goals fir-reb[a ta’ Real Betis 5-3 fuq Athletic f’Bilbao.

Real Madrid iddi]apuntaw flewwel log[ba tag[hom fejn tilfu l-ewwel ]ew; punti fit-tellieqa mistennija mar-rivali tag[hom Barcelona. Il-bidu kien wie[ed tajjeb min-na[a ta’ Real Madrid fejn wara biss g[axar minuti huma marru fil-vanta;; grazzi g[al goal ta’ Higuain.

Qabel intemmet it-taqsima Valencia kisbu l-goal tad-draw b’goal ta’ Jonas u Valencia rnexxielhom i]ommu dan ir-

ri]ultat sat-tmiem.

Il-log[ba bejn Athletic Bilbao u Valencia kienet spettakolari fejn g[al Real Betis skorjaw Martin, doppjetta ta’ Molina, Pozuelo, u Etxeberria, bil-goals ta’ Athletic Bilbao jaslu minn Marcos u doppjetta ta’ José.

Fil-log[ba l-o[ra Barcelona bdew b’reb[a fuq Real Sociedad fejn skorjaw tliet goals fl-ewwel kwarta permezz ta’ Puyol u doppjetta ta’ Messi.

Fit-tieni taqsima ]ew; goals o[ra ta’ Pedro u David Villa.

Ri]ultati

Ath. Bilbao v Real Betis 3-5 Real Madrid v Valencia 1-1 Barcelona v Sociedad 5-1

TENNIS

Is-sitt titlu tas-sena g[al Federer

Il-plejers ta’ Valencia jifir[u wara l-goal tad-draw kontra Real Madrid

In-numru wie[ed tad-dinja Roger Federer ikkonferma lqawwa tieg[u meta fil-final tas-Cincinnati Masters g[eleb lil Novak Djokovic f’]ew; sets 6-0, 7-6. Bis-sa[[a ta’ din ir-reb[a Roger Federer se jkompli jestendi r-renju tieg[u fil-qu//ata tar-rankings fejn hu l-iktar plejer li dam ;img[at fl-og[la po]izzjoni tar-rankings mondjali.

Il-log[ba tal-biera[ kienet log[ba biss fit-tieni set g[aliex fl-ewwel set Novak Djokovic qatt ma da[al fillog[ba bil-pubbliku bilkemm irid jemmen li kien qed jara log[ba bejn l-aqwa tnejn fiddinja.

Fl-ewwel set Roger Federer [a biss 20 minuta biex kiseb dan is-set 6-0, fejn l-I]vizzeru kien id-dominatur assolut u bis-Serb jikkommetti g[add

ta’ ]balji, xi w[ud banali wkoll.

It-tieni set kienet qisha log[ba g[al kollox differenti.

Minkejja li Roger Federer kompla jilg[ab tennis talaqwa livell, issa anki Novak Djokovic beda juri l-qawwa tieg[u u l-log[ba kellha issa skambji u mumenti ta’ tennis spettakolari.

Kemm Federer kif ukoll Djokovic ]ammew is-service tag[hom u kwa]i deher millbidu tas-set li dan kellu jkun de/i] bit-tie break. It-tie break ukoll kien wie[ed ferm missielet u ta’ bilan/ assolut i]da finalment l-esperjenza tal-veteran Federer kellha ra;un fejn Federer reba[ ittie break 9-7 biex b’hekk a//erta mill-Masters ta’ Cincinnati.

Federer b’hekk irritorna

g[ar-reb[ ta’ titlu wara li ftit ;img[at ilu tilef il-final tattournament Olimpiku meta kien meg[lub minn Andy Murray u kellu jikkuntenta bil-midalja tal-fidda. G[al Djokovic is-sena ]gur ma kinitx wa[da po]ittiva fejn minbarra li tilef l-ewwel post fir-rankings mondjali, tilef ukoll il-midalja tal-bron] flOlimpjadi meta tilef kontra lAr;entin Juan Martin Del Porto.

Issa l-attenzjoni ta]-]ew; tennisti ddur fuq l-a[[ar Grand Slam tas-sena, il-US Open li jibda b[al-lum ;img[a. Wara dan l-a[[ar Grand Slam, l-iktar appuntament importanti jkun il-World Tour Finals f’Novembru flO2 Arena ta’ Londra, li prattikament itemm l-ista;un tattennis g[as-sena 2012.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

20 Sport IRONMAN TRIATHLON

Rekord nazzjonali minn Michelle Vella Woods L-atleta ta’ Birkirkara St. Joseph Michelle Vella Wood kisret ir-rekord nazzjonali talIronman triathlon waqt kompetizzjoni li saret is-Sibt f’Kalmar l-I]vezja. Hi temmet f’[in totali ta’ g[axar sig[at u 53 minuta.

Il-kompetizzjonhi tikkonsisti f’g[awma ta’ 3.8 km, tellieqa bir-roti fuq distanza ta’ 180.2

km u maratona tal-atletika fuq distanza ta’ 42 km.

Michelle Vella Wood g[amlet l-g[awma f’[in ta’ sieg[a, disa’ minuti u 56 sekonda, il;irja bir-roti f’[in ta’ [ames sig[at, 43 minuta u 57 sekonda u l-;irja f’[in ta’ tliet sig[at, 51 minuta u 38 sekonda.

Jesmond Caruana, il-President tal-Asso/jazzjoni Maltija tal-Weightlifting f’Londra

WEIGHTLIFTING

Caruana lura bl-unuri mill-Olimpjadi Jesmond Caruana, ilPresident tal-Malta Weightlifting Association irritorna minn Londra wara li kien mag[]ul mill-federazzjoni internazzjonali biex ikun Segretarju tal-kompetizzjonijiet tal-weightlifting waqt l-Olimpjadi. Din kienet l-ewwel esperjenza g[al Caruana waqt il-log[ob Olimpiku.

Waqt dan il-log[ob huwa attenda g[all-Kungress talpajji]i tal-Commonwealth fejn Caruana ippre]enta rapport dwar il-[idma li qed issir biex f’Malta f’April tas-sena d-die[la jkunu organizzati lKampjonati talCommonwealth kemm g[al nisa kif ukoll g[all-ir;iel fuq livell ta’ Senior, Junior u anke Youth.

Il-pre]entazzjoni kienet milqug[a tajjeb [afna mir-

rappre]entanti tal-pajji]i pre]enti u [afna di;à kkonfermaw il-pre]enza tag[hom f’Malta.

Waqt il-kungress ukoll in[atru [ames delegati tekni/i wie[ed g[al kull kontinent biex jibdew jipreparaw il[idma g[al-log[ob talCommonwealth li se jsiru flIskozja fis-sena 2014.

Sam Coffa, Vi/i President tal-Federazzjoni internazzjonali n[atar rappre]entant talkontinent Australia#Oceania, Moira Lassen g[all-Kontinent Amerikan, Kevin DuPlooy g[all-Afrika, Subramanya Kumbasi g[all-Asja filwaqt li Jesmond Caruana n[atar g[all-kontinent tal-Ewropa.

Dan bla dubju huwa su//ess ie[or kbir g[all-g[aqda talweightlifting Maltija u g[allfiducja internazzjonali li qed tinkiseb.

Michelle Vella Wood l-atleta ta’ Birkirkara St. Joseph

G{AWM – MALTA-G{AWDEX-MALTA

Jirba[ il-Fran/i] Tuset, u Davinia Mangion tirba[ il-kompetizzjoni tan-nisa Ba[ar u mew; qawwi filfliegu bejn Malta u G[awdex kien il-protagonista tal-edizzjoni ta’ din is-sena talg[awma Malta-G[awdexMalta organizzat minn Birkirkara St. Joseph.

L-edizzjoni ta’ din is-sena saret nhar is-Sibt li g[adda fejn il-kompetituri kellhom bi//a xog[ol iebsa spe/jalmernt vi/in Kemuna.

Minn 72 g[awwiem li bdew din il-kompetizzjoni, 15 kellhom jirtiraw f’wa[da milliktar edizzjonijiet diffi/li ta’ din l-g[awma.

L-g[awma ta’ 11-il kilometru minn Malta sa G[awdex u lura g[al Malta kienet mirbu[a u dominata mill-g[awwiem espert Fran/i] Jacques Tuset li

g[amel id-distanza f’[in ta’ tliet sig[at 13-il minuta u 34 sekonda. Fit-tieni post da[al l-g[awwiem Malti Simon Zammit li spi//a fi tliet sig[at, 29 minuta u 25 sekonda.

L-g[awwiema Davinia Mangion kienet g[al darb’o[ra l-ewwel g[awwiema mara li g[amlet id-distanza ta’ 11-il kilometru f’[in ta’ 3 sig[at, 21 minuta u 43 sekonda.

Fin-nofs korsa bejn G[awdex u Malta fuq distanza ta’ 5.5 km, kien hemm taqtig[a interessanti bejn Robert Vella u Wayne Agius li fl-a[[ar 1 km kienu ras imb ras u minkejja l-qawwa talba[ar dawn baqg[u de[lin flimkien u temmew fl-istess

[in ta’ sieg[a 36 minuta u 13il sekonda. Fit-tielet post spi//a Richard Zerafa f’[in ta’ sieg[a, 41 minuta u 13-il sekonda.

L-g[awwiema ]ag[]ug[a Hannah Pace kienet l-ewwel mara li temmet id-distanza ta’ 5.5 km f’[in ta’ sieg[a 41 minuta u 19-il sekonda. Fittieni post spi//at Gail Sant f’[in ta’ sieg[a, 59 minuta u 27 sekonda, u fit-tielet post spi//at Nadia Vella f’[in ta’ sag[tejn, 14-il minuta u 27 sekonda.

Fi tmiem it-tlielaq il-president tal-ASA Joe Caruana Curran qassam it-trofej lirrebbie[a. Din il-kompetizzjoni kienet organizzata minn Birkirkara St. Joseph ta[t lawspi/i tal-ASA.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Ittri 21

Aktar ]g[a]ag[ ikomplu bl-istudji tag[hom Sur Editur, Trid tkun in]ilt f’livell millaktar baxx biex tazzarda tipprova tqarraq b’mod li tg[awwe; il-fatti. Tg[awwe; ir-realtà. L-MLP g[andu g[alfejn tassew jist[i meta jg[id li ]-]g[a]ag[ mhumiex ikomplu bl-istudji tag[hom u li g[aldaqstant il-Gvern qieg[ed ifalli fil-qasam edukattiv.

L-MLP ma jridx jemmen irrealtà. L-MLP irid jag[ti stampa qarrieqa.

L-istatistika ppubblikata mill-awtoritajiet kompetenti turi li din is-sena kien hemm zieda qawwija ta’ studenti li applikaw di;à biex jid[lu f’istituzzjonijiet edukattivi wara li temmew l-istudji fillivell sekondarju.

I]-]ieda kienet f’kull istituzzjoni edukattiva.

Dan jistg[u jixhduh i]]g[a]ag[ stess li g[andhom quddiemhom ba[ar ta’ opportunitajiet f’g[a]liet li jistg[u jag[mlu biex ikomplu jit[arr;u, jiksbu aktar kwalifiki u jkunu m[arr;a f’dak li jixtiequ jaspiraw g[alih.

L-MLP g[andu jkun jaf li ]-]g[a]ag[ mhux se jemmnuh. L-MLP qatt ma jista’ jkun kredibbli jekk jibqa’ ju]a l-arma tat-tag[wi; talfatti anke quddiem realtà li ma jista’ jmeriha [add.

L-MLP jibqa’ maqtug[ mirrealtà u ma jammettix li lpajji] qieg[ed jag[mel su//ess fil-qasam edukattiv.

L-MLP qatt ma jista’ jitwemmen g[all-propaganda qarrieqa tieg[u.

L-MLP ma jridx jemmen li l-Università, l-MCAST u lITS huma kollha storja ta’ su//ess u li ji;bdu lejhom eluf ta’ studenti sena wara o[ra - liema studenti qed ikomplu ji]diedu minn sena g[al o[ra.

L-investiment li l-Gvern qieg[ed ikompli jag[mel kemm fl-Università, fil-kampus il-;did tal-MCAST kif ukoll fil-kampus ippjanat g[all-ITS, se jkomplu ji;bdu aktar ]g[a]ag[ li jkunu jridu jkomplu jistudjaw.

Dan hu wkoll mod kif ilGvern qieg[ed joffri ambjent modern u li jindirizza l-[ti;iet kollha tal-istudenti g[a]]minijiet tal-lum.

Investiment li jkompli jinkoragixxi lill-istudenti li jkompu javvanzaw fl-istudji tag[hom.

A. Gatt

H’Attard

Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista kattar l-opportunitajiet g[a]-]g[a]ag[ biex ikunu jistg[u jkomplu bl-istudji tag[hom

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

22 Intervista

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Joe Mikallef jitkellem ma’ Oliver Friggieri (10) Fil-[ar;a tal-lum ta’ In-Nazzjon qed nippubblikaw l-g[axar parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar il-festa ta’ Santa Marija (ittieni parti) li qed tkun i//elebrata f’dawn il-jiem u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom.

Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bisNixtieq niddiskutu ftit l-aspett storiku tal-grazzja tal-Konvoj ta’ Santa Marija.

Miraklu^ Kumbinazzjoni^ Li hu ]gur hu li kien episodju determinanti [sfna fl-istorja tal-ba/in tal-Mediterran. X’inhuma l-argumenti tieg[ek^ Kollox hu marbut ma’ konvoj, kelma li tfisser numru ta’ vapuri mg[obbija. Fit-Tieni Gwerra Dinjija Malta bdiet ti;i bbumbardjata bil-qawwa f’Marzu 1942. F’April intefg[u madwar sebat elef tunnellata ta’ bombi fuq Malta u fl-in[awi tag[ha fil-ba[ar.

Is-sitwazzjoni kienet kerha [afna f’kollox, u salbidu ta’ Awwissu kien fadal ikel u ne/essitajiet o[ra g[al madwar erba’ ;img[at biss. Kollox kien

jiddependi minn jekk tasalx g[ajnuna minn barra (ikel u fuel); inkella l-Maltin, bla ikel xejn, kien se jkollhom i/edu. Saru attakki qawwija, tant li fit-13 ta’ Awwissu konvoj fi triqtu lejn Malta kien fadal-

sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.

Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku – joe.mikallef@media.link.com.mt.

lu biss tliet vapuri, u l-g[ada rnexxielu jid[ol. Fil15 ta’ Awwissu, il-festa ta’ Marija Assunta, l‘Ohio’ da[al Malta. Hekk twieled l-episodju mag[ruf b[ala ‘l-Konvoj ta’ Santa Marija’. Minn dakinhar ’il quddiem il-Maltin emmnu li huma salvaw bi grazzja ta’ Santa Marija.

Kumbinazzjoni^

Kull ;rajja reli;ju]a g[andha l-bieb imbexxaq tad-dubju, inkella tkun /ertezza /erta, u tin]el g[al-livell normali ta’ kull esperjenza umana. Irra;uni trid prova /erta, u x-xjenza t[addem lil dik il-prova /erta. Fil-qasam reli;ju] hemm pass lil hinn, og[la, minn dan. Hawnhekk jibda diskors ie[or, imma g[all-Maltin dan kien fatt, u huma emmnu li t-talb tag[hom f’mument fatali b[al dak, kien instema’. Hekk nemmnu llum ukoll fil-kotra l-kbira. Sa hawn l-aspett tal-fidi.

L-aspett tal-istorja, min-na[a l-o[ra, iseddaq dan

kollu. Id-d[ul tal-konvoj fil-Port ta’ Malta kellu effett determinanti mhux biss fuq il-qag[da mwieg[ra tal-Maltin, i]da wkoll fuq l-i]vol;iment tal-gwerra, l-aktar fil-Mediterran. G[all-Maltin, ta[t dan il-fatt - miraklu? Koin/idenza? - hemm [a;a /ara [afna: huma talbu lill-Madonna, u dak li huma talbu ng[ata lilhom sewwasew fil-waqt mixtieq. Poplu s[i[ emmen hekk, u kien poplu mhux biss g[aqli, imma m;arrab, lejlet i/-/ediment totali.

Kemm ta[seb li l-avvenimenti tal-Konvoj ta’ Santa Marija [allew effett fuq l-i]vilupp u t-tiswir tal-poplu Malti u G[awdxi^

Kien mument determinanti mhux biss g[al Malta imma wkoll g[all-blokk li l-g]ira, kolonja Ingli]a, kienet involuta mieg[u fil-konflitt. Dan hu affermat mill-istori/i. Bis-sa[[a tad-d[ul tal-konvoj Malta ma /edietx, ma ntreb[itx, u baqg[et

Santa Marija> It-tradizzjoni Marjana f’Malta hi antika, is-santwarji Marjani huma diversi, il-prominenza tal-Madonna fil-kultura Maltija – mu]ika, arti vi]iva, letteratura – hi kbira [afna

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Intervista 23

parti mill-Imperu Ingli].

Dan il-fatt ifisser li minn wara l-gwerra ’l quddiem, mis-snin erbg[in tas-seklu l-ie[or, Malta setg[et tibda pro/ess doppju: (1) ter;a’ tibda tibni lilha nnifisha mill-[erba tal-gwerra; (2) tinnegozja l-istatus politiku tag[ha u tibda t-triq lejn lIndipendenza. Kollox issa kien jindika li l-eroi]mu ta’ Malta, ippremjat anki bl-g[oti tal-George Cross, kien se jwassalha biex tikseb drittijiet akbar.

Fl-1944 twaqqfet Assemblea Nazzjonali u tfasslet Kostituzzjoni. It-triq lejn l-Indipendenza kienet infet[et. Kien jonqos li jitfa//aw il-mexxejja Maltin.

L-Indipendenza nkisbet formalment fl-1964, imma l-pro/ess li wassal g[aliha nbeda [afna qabel. Hemm beda l-konfront qawwi bejn :or; Borg Olivier u Dom Mintoff, it-tnejn ulied lin[awi tal-Port, fejn se[[ il-qofol tal-konflitt talgwerra. Borg Olivier, Nazzjonalist, twieled il-Belt Valletta u da[al fil-politika fl-1939, waqt li Mintoff, Laburist, twieled Bormla u da[al fil-politika fl-1935. Il-Port jg[aqqad lil na[a ma’ o[ra: Valletta - Kottonera, it-tnejn i[arsu mill-bog[od lejn xulxin, mifrudin bl-ilma. Kemm Borg Olivier u kemm Mintoff g[exu l-gwerra.

Fl-avveniment tal-konvoj hemm punt storiku permanenti, tidwira de/i]iva. Malta, kolonja [ielsa, issa setg[et tinnegozja l-;ejjieni tag[ha biex tasal li ssir stat sovran. Bdiet tkun stmata aktar millImperu Ingli]. U kellhom ikunu ]ew;t itfal ulied il-Port li jiddwellaw bl-ikreh bejniethom g[al dan.

Fil-konflitt bejn Borg Olivier u Mintoff g[allIndipendenza kellu sehem ukoll l-Ar/isqof Mikiel Gonzi, imwieled il-Birgu, hu wkoll iben il-Port.

Il-protagonisti Maltin ta’ wara l-gwerra, it-tlieta wlied il-Port, it-teatru l-aktar tra;iku tal-gwerra, kellhom jitilqu mill-istess punt: x’futur g[andu jkollu issa poplu qalbieni b[al dan? Jista’ jg[ix wa[du? U jekk mhux wa[du, kif? Diskors twil...

Jidher li d-devozzjoni lejn il-Madonna – forsi wkoll kult – hi fil-qalb ta’ kull ;enerazzjoni ta’ nies – tfal, ]g[a]ag[, adulti u anzjani... Kif tispjega dan^ Fl-isfond hemm il-kult bikri tal-fertilità, l-importanza tal-figura femminili, materna, fil-kultura Mediterranja. Il-Kristjanizzazzjoni g[ammdet dan kollu. Min-na[a l-o[ra, il-figura tal-Madonna hi fundamentali fil-fidi Kattolika.

Popolari wkoll fid-dag[a^ Hu fatt li a[na poplu Mediterranju u jitlg[alna malajr, nisblu malajr – u [afna drabi te[el ilMadonna. Kif tispjega dan kollu^ In[obbuha lill-Madonna jew ma n[obbuhiex^ Il-fenomenu tad-dag[a hu kumpless u jmur lil hinn minn insult verbali lejn persuna;; reli;ju], jew g[oli. Je]isti fejn hemm tradizzjonijiet reli;ju]i, u ‘ji]viluppa’ minn fi [danhom. Lopposti, l-estremi jsawru realta’ wa[da. Id-dag[a, it-ta[dit vulgari huma wkoll espressjonijiet li jirriflettu attitudni ta’ persuna fi [dan grupp jew so/jetà.

Xi drabi dawn huma fra]ijiet li bihom persuna trid timpressjona, tis[aq, ti;bed l-attenzjoni. Ra;el

Santa Marija> F’pajji]na d-devozzjoni lejn il-Madonna hi kbira [afna u l-g[eruq huma profondi tista’ tg[id f’kull belt u ra[al

issa[[a[ il-virilità tieg[u; mara turi li hi taf tla[[aq ma’ ra;el ukoll. Id-dag[a b[allikieku kapa/ità personali. Hu x’inhu, id-dag[a hu dejjem enfasi, u aktarx li jing[ad b’vu/i g[olja, s[una, irrabjata.

Fil-lingwa Maltija hemm sikwit konsonanti doppji fil-kliem tad-dag[a.

Fil-prattika, id-dag[a huwa banali, insolenti u degradanti. Ibaxxi [afna lil min ilissnu. Huwa wkoll assurd g[aliex (1) jekk temmen, tistma u t[obb, u mhux tinsulta; u (2) jekk ma temminx, ma tistax tinsulta lil min ma temminx bih.

Bi programm ta’ edukazzjoni nazzjonali Malta tista’ tne[[i dan kollu minn fuq fommna.

Kampanja edukattiva nazzjonali tista’ tkun kemm governattiva u kemm ekkle]jastika. Governattiva g[aliex id-dag[a ilu jag[ti isem [a]in lill-pajji], u ekkle]jastika g[aliex id-dag[a joffendi s-sentimenti l-aktar profondi ta’ [afna.

Il-Madonna hi wkoll protagonista f’[afna

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Kull ;rajja reli;ju]a g[andha l-bieb imbexxaq tad-dubju, inkella tkun /ertezza /erta, u tin]el g[al-livell normali ta’ kull esperjenza umana

xog[ol letterarju Malti...

Iva, hi prominenti [afna fil-letteratura Maltija kollha, kemm dik li nkitbet fl-ewwel fa]i tag[ha bit-Taljan, u kemm dik li mbag[ad bdiet tinkiteb bil-Malti minn madwar nofs is-seklu tmintax ’il quddiem.

Kif ta[seb li Marija t[ares lejna mill;enna fejn tinsab^ Na[seb li taf li devozzjoni konvinta ta’ tant sekli fost il-Maltin ma hix xi [a;a li se tispi//a malajr.

Hemm fin-nofs mhux biss wirt ta’ fidi imma wkoll wirt kulturali s[i[ li lil Malta jag[milha dak li hi.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

24 Storja

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN (6)

Il-monument tal-Papa Piju V minn Michael Galea

Min[abba l-[erba kbira li [alla warajh f’Malta l-Assedju tat-Torok fl-1565, kien hemm waqtiet meta l-Ordni kien qed ja[sibha biex jitlaq minn Malta u jistabbilixxi ru[u fi Sqallija, g[alkemm il-Granmastru Jean de Valette kien oppona bil-qawwa kollha din l-idea. Papa Piju IV (1559-65) ma riedx li dan isir< spe/jalment wara li l-insara kienu taw [ajjithom fid-difi]a tal-G]ira I]da l-Papa Piju IV miet fi ]mien dik l-istess sena talAssedju. Is-su//essur tieg[u kien Piju V (1566-72).

Dan ried li titwettaq ix-xewqa talprede/essur tieg[u billi kellha tinbena belt ;dida, li tkun

Ilbust ori;inali, xog[ol il-Palermitan Giuseppe Valenti, li llum jinsab flUffi//ju tal-Kunsill Lokali tal-Belt Valletta. Hawn ta[t il-bust fil-post li sar ori;inarjament, fuq ;ewwa ta’ Bieb il-Belt

tissejja[ Valletta, g[allqalbieni Granmastru De Valette (1557-68).

Piju V, g[alhekk, bla telf ta’ ]mien, kiseb l-g[ajnuna tar-Re Filippu ta’ Spanja u ta’ prin/pijiet biex jibag[tu flus g[all-bini tal-belt ;dida. Ir-Re Lwi;i IX ta’ Franza ir-Re Sebastjan talPortugall, u d-Duka tat-Toskana Cosimo dei Medici ma naqsux li jag[tu sehemhom.

Piju V stess g[en bi s[i[ biex setg[et tinbena l-belt Valletta.

Hu bag[at l-arkitett Francesco Laparelli minn Cortona f’Malta.

Fit-28 ta’ Marzu 1566 — sitt xhur biss mit-tmiem tal-assedju — tqieg[det solennement l-Ewwel :ebla.

Qabel l-elezzjoni tieg[u ta’ Papa, Piju V kien jismu

Michele Ghisleri. Twieled minn familja fqira fi Piemonte fl-1504. Da[al fl-Ordni Dumnikan.

Iddistingwa ru[u g[allvirtujiet u l-meriti tieg[u.

Waqt il-pontifikat tieg[u hu g[en lill-Insara fil-famu]a battalja navali f’Lepanto fl1571. Miet sena wara. G[ax [ajja twila monastika.

G[addew aktar minn tliet mitt sena. Sadattant l-arma ta’ dan il-Papa kienet tqieg[det fuq il-bieb ta’ Putirjal; mill-bqija ma kienx hemm tifkira o[ra ta’ Piju V, li kien tant [abrek g[all-bini tal-Belt Valletta.

Fuq inizjattiva tal-Patrijiet Dumnikani tal-Belt, nhar il{add, 24 ta’ Lulju 1892, saret /erimonja tal-kxif talmonument ta’ Papa Piju V, li kien jikkonsisti f’bust talbron] tal-istess Papa. Dan tqieg[ed fuq in-na[a ta’ ;ewwa tal-Bieb ta’ Putirjal.

Kienet /erimonja sempli/i u simpatika, i]da fl-istess [in solenni.

Patri Tumas Paolo Zarb, kappillan tal-Parro//a ta’ San Duminku tal-Belt Valletta, u promotur ewlieni biex twaqqaf dan il-monument, g[amel id-diskors kommemorattiv.

“Filwaqt li l-Amerika waqqfet statwa tal-Papa Ljun XIII, il-Papa tar-Ru]arju, ilPatrijiet tag[na Dumnikani riedu li jitwaqqaf monument lill-Papa Piju V, il-Papa li bittalb u g[ajnuna materjali kien ta sehmu biex isalva l-g]ira mill-inva]joni

8 ta’ Settembru 2004 - kopja tal-bust ori;inali ssib ru[ha fuq pedistall tal-ir[am f’monument li kien inawgurat f’Misra[ l-Assedju, il-post fejn nistg[u narawh illum

tal-Mislem… Wara tliet sekli, a[na issa se nwaqqfu dan il-monument b[ala g[elm g[all-meritu u wkoll biex jitfakkar il-;ublew tal-ma[bub Ljun XIII. Din l-inizjattiva hi wa[da li fis-sens reli;ju] u patrijottiku tag[ha g[andha ti;bed is-simpatija ta’ kull klassi.”

Imbag[ad l-Isqof Pietro Pace (1889-1914) kixef il-monument. Dak il-[in instama’ /-/ap/ip tal-folla, l-isparar tal-murtali, id-daqq

Il-Patrijiet Dumnikani riedu li jitwaqqaf monument lill-Papa Piju V, il-Papa li bit-talb u g[ajnuna materjali kien ta sehmu biex isalva l-g]ira mill-inva]joni tal-Mislem

tal-qniepen u l-kant tal-kor tat-tfal.

Fuq il-Bieb tal-Belt kienu jperpru l-bnadar tal-Papa, ilMaltija u tal-Ordni Dumnikan. Kienet dehra mill-isba[. It-ti]jin b’festuni tal-weraq, id-damask a[mar, bnadar, l-uniformijiet ta’ stakkament tar-Royal Malta Artillery u l-ilwien tal-ilbies ta’ dik il-;emg[a ssoktaw iferr[u dik i/-/erimonja.

Dakinhar filg[axija kien hemm mixeg[la ;enerali fil-Belt.

Il-monument tal-bron] hu xog[ol l-iskultur Giuseppe Valenti minn Palermo.

Fis-snin sittin ilmonument kien tne[[a minn postu min[abba l-pro;ett ta’ Bieb il-Belt. Imbag[ad fit-8 ta’ Settembru 2006 filg[odu replika jew kopja talmonument tal-Papa Piju V tqieg[det fuq pedistall ta’ r[am f’Misra[ l-Assedju l-Kbir, Triq ir-Repubblika, Valletta.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor pre]entazzjoni ta’ Christian Micallef naraw li Sliema jg[addu g[all-finali tal-play-offs, filwaqt li Neptunes u San :iljan g[addew g[as-semifinali. Mill-kampjonat tal-Ewwel Divi]joni M’Scala g[addew g[all-finali talplay-offs, filwaqt li Valletta u Otters g[addew g[as-semifinali. Naraw aktar waqt il-programm.

Tra le nuvole Canale 5 21>20

George Clooney u Vera Farmiga (it-tnejn firritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2009 li l-isem ori;inali tieg[u hu Up in the Air. Kunpanija timpjega ra;el bl-iskop li jie[u [sieb ike//i numru ta’ impjegati meqjusa b[ala ]ejda. Jie[u grazzja ma’ wa[da mill-impjegati u...

La locandiera Canale 5 16>50

Film Awstrijak li n[adem fl-2010 b’re;ija ta’ Thomas Jacob u li g[andu fost latturi ewlenin lil Christina Plate (fir-ritratt), Jan Sosniok u Michael Roll.

Sandra tkun esperta fl-arti li tkun ilha numru ta’ snin tg[ix u ta[dem f’Berlin.

Meta i]da jmut missierha, tmur lura fejn kienet twieldet u [ajjitha tinbidel radikalment hekk kif tibda tmexxi lukanda li tkun wirtet.

Seven Swords Rete 4 23>30 Film tal-2005 li hu koproduzzjoni Koreana, ?ini]a u minn Hong Kong. L-istorja tmur lura fi/-?ina tal-1660. L-arti marzjali jkunu aboliti, i]da tlieta min-nies jirribellaw u ma jag[tux kas ta’ din l-ordni.

Peter Agius

Intervista mal-Kap il-;did tal-Uffi//ju tal-Parlament Ewropew Newsroom - NET Television, 20>30

La poliziotta La 7 14>05

Marianagelo Melato (fuq ix-xellug fir-ritratt hawn ta[t) hi l-protagonista ta’ dan il-film Taljan li n[adem fl-1974 u g[al din il-parti ng[atat il-premju presti;ju] David di Donatello. Naraw minn xiex tg[addi f’impjieg li hu pjuttost iddominat mill-ir;iel.

Fil-programm tal-lum se jkun hemm intervista ma’ Peter Agius, li hu l-Kap il;did tal-Uffi//ju tal-Parlament Ewropew hawn Malta.

Ukoll waqt il-programm, se ting[ata [arsa lejn numru ta’ pro;etti li kienu inawgurati fin-na[a ta’ fuq ta’ Malta fl-a[[ar jiem.

Se jkun hemm ukoll servizzi interessanti dwar dg[ajsa li fil-;img[at li g[addew kienet Malta, u li ta[dem b’ener;ija mixxemx tant li hi mg[ottija b’panelli fotovoltaji/i.

Produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Simon Vella Gregory.

Man Up + NET Television 21>35 Fis-sitt programm ta’ dan l-ista;un bi

Il tesoro dei templari III Canale 5 9>05

Film Dani] tal2008 bi storja ambjentata f’Malta u li kien ukoll iffilmjat hawnhekk f’:unju u f’Lulju tal-2007.

Jie[du sehem ukoll xi atturi Maltin, fosthom Monica Attard, Manuel Cauchi, Malcolm Galea u Silvio Catania. Il-film hu twil sieg[a u 20 minuta

Sajf Flimkien NET Television 18>10 Fost il-mistednin ta’ Louise Tedesco u Hector Bruno fil-programm tal-lum se jkun hemm Mathieu Cilia, projects coordinator fil-Ministeru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rural. Hu se jitkellem dwar il-pro;ett ta’ Biagio Centre (fir-ritratt hawn fuq meta sentejn ilu t[abbar dak li se jsir) li qed ikun mibdul f’/entru interattiv dwar il-fortifikazzjonijiet fil-g]ejjer Maltin u dwar Petting Farm li qed isir f’Ta’ Qali.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

26 TV#Radju

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

Rip (Barry Pepper, fir-ritratt ma’ Mira Sorvino) ikun g[adu kif [are; mill-[abs fejn skonta sen-

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Mu]ika Bla Kumment - Snin 80 Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00 u fis-17>00)

17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Musica al fresco Club 90s Fuzzbox - Michael Bugeja Night Style - Joe Vella

Pane e libertà - Raiuno, 21>20

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bilMalti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Maltin Biss (r) 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 Solidarjetà 21:00 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:03 – Ru]arju 23:30 Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Ewropa 18:45 Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 ONE News 20:15 - Sport Action 20:45 - Pajji] li Jixraq lil Uliedna 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Bla Kantunieri 23:00 Woodenman Jukebox 24:00 Music FM 02:00 - Serali.

RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 RTK qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 - Mis-Swieq talFlus 15:40 - Fil-:nien (jinklu-

di 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Summer Mix! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Int fjn sejjer? 22:00 Il-Qaddis tal-Jum 22:05 Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet - Rakkont, Gallarija, LAvukat # Nutar, Gastronomijai.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Triangolu 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 Bioneers 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - KL 17 20:00 Draguni, Kastelli, Reijiet u R;ejjen 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Qari mill-Iskrittura Mqaddsa 11:30 - Nitg[allmu Naqraw l-

Evan;elju skont San :wann 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 14:30 - Shalom 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 - Mulej x’inhu l-bniedem biex int ta[seb fih? 16:00 Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Qari Reli;ju] 19:30 - Ift[u l-Bibien 20:00 - Naturali 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 Nixtarru kitbet San :or; Preca 22:00 - {udni f’Idejk 23:00 Ru]arju 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 - Tempo on the mix 17:30 – All Time Favourites 18:30 – Don’t Stop the Music 20:00 Mu]ika Klassika.

Film drammatiku Taljan li n[adem fl-2008 dwar [ajjet il-membru parlamentari u trejdunjonista Taljan Giuseppe Di Vittorio. Fil-film il-parti tal-protagonist narawha interpretata minn Pierfrancesco Favino (li jidher fin-nofs fir-ritratt). Peress li kien safa orfni, kellu jibda ja[dem ta’ età ]g[ira [afna. Tg[inu Carolina, li eventwalment issir martu.

TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 Century of Flight (dok.) 14:00 Report 14:05 - Teleshopping 15:05 - World’s Best: Awesome Superstructres (dok.) 16:00 Report 16:05 - Teleshopping 17:05 - Frozen Planet 18:00 Report 18:10 - Sellili 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 X’Joffri l-Kunvent 21:30 - DCI Banks: Playing with Fire 23:00 L-A[barijiet 23:15 - G[awdex Illum (r).

TVM 2 07:00 - News 12:00 - Malta u lil hinn minnha 14:00 - Sa[[tek lEwwel 15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 - Wild Africa ep. 2 16:00 Sa[[tek Kollox 16:10 - True Stories 17:00 - Symphony - The Score 17:30 - Mela Isma’ Din 17:40 - Planets 18:30 - Asteriks 19:00 - A[barijiet bl-Ingli] 19:05 - Mill-Im[a]en tal-Festi 19:30 Trekking 20:00 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:10 Wild Africa 21:00 - De/eduti 22:00 - Mela Isma’ Din 23:00 Is-Sajf mas-Salv.

ONE 07:00 - Flippers (r) 07:30 - ONE News 07:45 - Kur]ita (r) 08:00 Expressions (r) 08:30 - ONE News 08:50 - Clint on ONE 08:55 - Minuta Wa[da 09:00 Lilliput 09:30 - Nuni 09:40 Minuta Wa[da 09:45 - Londri 10:00 - Teleshopping 10:35 Hazzard Daily Update 10:40 Lapes u Karta 10:50 - Vidoes Mu]ikali lokali 11:00 Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 - Rifless (r) 13:30 - ONE News 13:40 Teleshopping 14:45 - Emilja (ep.

19) 15:40 - Minuta Wa[da 15:45 - Londri 16:00 - Lilliput (r) 16:35 - Ieqaf 20 Minuta 16:55 - Clint on ONE 17:05 Teleshopping 17:20 - Hazzzards - daily update 17:30 - ONE News 17:40 - Team PL 18:05 Teleshopping 18:35 - Te]ori 18:45 - Kudos 19:30 - ONE News 20:15 - Flippers 21:45 Resume 22:50 - Lejn il-Kungress tal-PL 23:15 - ONE News 23:45 - Team PL (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 -

Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - {abbejtek 20:30 Stylish Weddings (r) 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - M’Intix Wa[dek (r).

Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi 07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 10:00 - Tg 1 10:10 - Unomattina vitabella 11:05 - Un ciclone in convento 12:00 - E state con noi in tv 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Don Matteo 7 15:10 - Capri 17:15 - Heartland (TF) 18:00 - Il commissario Rex 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechete 21:20 - Pane e libertà - Giuseppe di Vittorio. Film 2008 23:50 Nel cuore dell’Asia centrale 01:05 - Tg 1 notte 01:40 Sottovoce.

Raidue 07:00 - Sorgente di vita 07:30 Cartoons 10:15 - La complicata vita di Christine (TF) 10:35 - Tg 2 insieme estate 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E... state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Senza traccia (TF) 14:45 - Army Wives (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - Blue Bloods (TF) 17:00 - 90210 (TF) 17:50 - Tg 2 Flash L.I.S. 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case - delitti irrisolti (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 21:55 - Una scatenata coppia di sbirri (TF) 22:50 - Supernatural (TF) 23:35 - Tg 2 notizie 23:50 - Stracult - il meglio di 01:20 Protestantesimo 01:55 - Joe Petrosino (l-I parti).

Raitre 07:30 - Tg Buongiorno regione 08:00 - Accadde al commissariato. Film ’54 09:40 - La storia siamo noi (dok.) 10:30 Cominciamo bene 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr piazza affari 14:55 - La casa nella prateria (TF) 15:45 Chasing 3000. Film 2010 17:25 Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:05 - Un caso per due (TF) 21:05 - Notte brava a Las Vegas.

Film 2008 23:00 - Tg 3 linea notte estate 23:35 - FIL - Felicità

interna lorda 00:25 - La musica di Raitre - ‘Ernani’ ta’ Verdi.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:35 Belli dentro (TF) 09:05 - Il tesoro dei templari III. Film 2008 11:10 - I Cesaroni 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful 14:10 Centovetrine 14:45 - Olimpiadi di famiglia. Film 2011 16:50 La locandiera. Film 2010 18:35 La ruota della fortuna 20:00 - Tg 5 20:40 - Veline 21:20 - Tra le nuvole. Film 2009 23:30 - The Mexican. Film 2001 01:45 - Tg 5 notte.

Rete 4 06:50 - Magnum PI (TF) 07:45 Più forte ragazzi (TF) 08:40 The Sentinel (TF) 09:50 Detective Monk (TF) 10:50 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Pacific Blue (TF) 12:55 Distretto di polizia 4 13:50 Poirot 16:05 - My Life - Segreti e passioni (soap) 16:55 - Il commissario Navarro - Il crimine non sciopera. Film ’97 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:10 - Siska (TF) 21:10 Caccia mortale. Film ’93 23:30 Seven Swords. Film 2005.

Italia 1 07:30 - Hannah Montna (sitcom) 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Hellcats (TF) 15:55 - Glee (TF) 16:45 - Giovani campionesse (TF) 17:40 - Love Bugs 3 (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: NY (TF) 21:10 - Plastik Ultrabellezza (reality) 00:40 Rookie Blue (TF) 01:35 - Nip # Tuck (TF).

La 7 07:00 - Omnibus Estate2012 07:30 - Tg La7 09:55 - In onda 10:35 - JAG - Avvocati in divisa (TF) 11:30 - Agente Speciale Sue Thomas (TF) 12:30 - I menù di Benedetta 14:05 - La poliziotta. Film ’74 16:10 - Il commissairo Cordier (TF) 18:05 L’ispettore Barnaby (TF) 20:00 Tg La 7 20:30 - In onda 21:10 Draquila - L’Italia che trema.

Film 2010 23:00 - Un capo in incognito (reality) 00:30 - Tg La 7 00:35 - Tg La 7 sport 00:40 NYPD (TF) 01:35 - Cold Squad (TF).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

TV#Radju 27 Favourite Channel 08:00 - Festi 10:00 - 7F 10:30 Favourite Cinema 11:15 Teleshopping 12:05 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 - Il-Madonna ta/-?oqqa 15:00 - Teleshopping 16:30 - Newspoint 17:00 Teleshopping 17:30 - Nies B[alna 18:15 - F. News 18:30 Mrs Prichard 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Mit-Tnejn g[al 3 23:15 - F. News.

TCM 08:25 - The Only Game in Town.

Film ’70 (A) 10:40 - Sherlock Holmes and the Voice of Terror.

Film ’42 (A) 11:55 - Billy Two Hats. Film ’73 (AA) 13:45 Gunsmoke 14:50 - Maverick 16:00 - Gunfighters of Casa Grande. Film ’65 (A) 17:50 One of Our Spies Is Missing.

Film ’65 (U) 19:35 - Anna and the King of Siam. Film ’46 (A) 22:00 - My Cousin Vinny. Film ’92 (15).

Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75.

MGM Movies 07:25 - Driving Me Crazy. Film ’91 (PG) 08:50 - Oleanna. Film ’94 10:20 - Fatal Memories.

Film ’92 11:50 - Tom Sawyer.

Film 2000 (PG) 13:20 - Return to Macon County. Film ’75 (AA) 14:50 - Women vs Men. Film 2002 16:15 - Eddie and the Cruisers. Film ’83 (PG) 17:50 A Woman’s Tale. Film ’91 19:25 - In the Custody of Strangers. Film ’82 (15) 21:00 Traces of Red. Film ’92 (15) 22:45 - MGM’s Big Screen 23:00 - Neon City. Film ’91 (15).

La 5 10:05 - Beautiful 11:00 Tempesta d’amore 12:10 Beautiful (soap) 12:30 Centovetrine 13:05 -Non ditelo alla sposa 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Trust Me (TF) 15:50 - The OC (TF) 16:30 - Instant Star (TF) 17:00 Beautiful People (TF) 17:50 - La tata (sitcom) 18:15 - Non ditelo alla sposa 19:20 - Così Fan Tutte 19:40 - The OC (TF) 20:25 Una mamma per amica (TF) 21:10 – Elisa di Rivombrose (ilXI-il parti) 23:00 - Make Me Perfect (reality).

BBC Entertainment 07:10 - Teletubbies 07:35 - The Roly Mo Show 07:50 - Nina and the Neurons 08:05 - Me Too! 08:25 - ’Allo, ’Allo! 09:00 - The

Impressions Show with Culshaw and Stephenson 09:30 - The Weakest Link 10:15 - Chimp Family Fortunes 10:45 - Doctors 11:15 - Himalaya with Michael Palin 12:05 - New Tricks 12:55 - ’Allo, ’Allo! 13:30 - The Impressions Show with Culshaw and Stephenson 14:00 - The Weakest Link 14:45 - Chimp Family Fortunes 15:15 - Doctors 15:45 - Himalaya with Michael Palin 16:35 - New Tricks 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Himalaya with Michael Palin 20:00 - One Foot in the Grave 20:35 - Katy Brand’s Big Ass Show 21:00 - New Tricks 21:50 - Dinnerladies 22:20 - As Time Goes By 22:50 - London Hospital 23:45 - Gavin and Stacey.

Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 07:55 - Kojak 08:55 - Rosemary and Thyme 09:55 - Ironside 10:55 - McLeod’s Daughters 11:55 - Quincy, M.E. 12:55 Kojak 14:00 - He Sees You When You’re Sleeping (PG) 15:45 - Fede Cieca 16:00 Ironside 17:00 - Quincy, M.E. 18:00 - JAG 19:00 - Ironside 20:00 - Kojak 21:00 - Agatha Christie’s Marple 22:53 - Parole D’Amore 23:00 - Quincy, M.E. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: Lady Luck 08:10 - Extreme Fishing with Robson Green: USA 09:05 - Mythbusters: James Bond Special 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival 11:50 - Wheeler Dealers: Lotus Elan 12:45 Street Customs: The Royal Rover 13:40 - American Chopper: Senior vs Junior: Mikey’s Art Opening 14:35 - Dirty Jobs:

Spray Insulation Technician 15:30 - Mythbusters: Bullet Fired vs Bullet Dropped 16:25 Deadliest Catch: Beat the Clock 17:20 - Extreme Fishing with Robson Green: South Africa 18:15 - River Monsters: Freshwater Shark 19:10 - How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - The Real Hustle 20:35 - The Real Hustle 21:00 One Man Army: Hard Work, Hard Play 21:55 - Nothing Personal: Deadly Divorce 22:50

- Extreme Fishing with Robson Green: South Africa 23:45 - I Shouldn’t Be A Lost at Sea. Melita Movies 10:00 - Diary of A Wimpy Kid: Rodrick Rules 11:40 - 13 Going On 30 13:15 - Circle of Friends 14:42 - Hollywood Buzz 15:05 The Tree of Life 17:25 - The Longest Yard 19:20 - Rio 21:00 - Just Wright 22:40 - Hide & Seek 00:20 - I Heart Huckabees.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - The Mentalist 12:15 - Person of Interest 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 Desperate Housewives 17:30 How I Met Your Mother 17:52 Suburgatory 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - 30 Rock 19:30 Top Gear 20:30 - Person of Interest 21:15 - The Mentalist 22:00 - Game of Thrones 23:05 Supernatural 23:55 - Alcatraz 00:40 - Bored To Death 01:05 Hung 01:35 - Entourage.

Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross 07:30 - Eye for an Eye. The Locator: 08:00 - A Daughter’s Disappearance 08:30 - A Daughter’s Struggle. 09:00 -

Real Housewives of Beverly Hills: Rocky Mountain Highs and lows 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Jennifer Hyatte 11:00 - America’s Court with Judge Ross 11:30 - Eye for an Eye. Ultimate Tourist Scams: 12:00 - Ketchup Scam - Ecuador 12:30 - Car Diversion Scam Spain. 13:00 - Storage Wars: Hook, Line And Sucker. Pawn Stars: 13:30 - Monkey Business 14:00 - Making Cents 14:30 Off the Wall 15:00 - Evel Genius 15:30 - Not on My Watch. Ultimate Tourist Scams: 16:00 - Ketchup Scam - Ecuador 16:30 - Car Diversion Scam Spain. 17:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Back to Beverly Hills. The Locator: 18:00 - A Daughter’s Disappearance 18:30 - A Daughter’s Struggle. 19:00 Storage Wars: Hook, Line And Sucker 19:30 - Pawn Stars: Monkey Business. Ultimate Tourist Scams: 20:00 - Ketchup Scam - Ecuador 20:30 - Car Diversion Scam - Spain. 21:00 Hardcore Pawn 22:00 - Braxton Family Values: Dog of a Birthday Party 23:00 - Pregnant in Heels: Pregnancy Runway.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 - Oswald 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 Anthony Ant 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 - Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 Kipper 15:05 - Oswald 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 -

Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 Pingu 19:30 - Gazoon 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - Gazoon 19:55 - The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Tiny Planets 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder.

Disney Channel 09:00 - Frenemies 10:20 - The Suite Life on Deck 10:40 - Austin and Ally 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 Phineas and Ferb 12:20 - Timon & Pumbaa 12:45 - The Suite Life on Deck 14:00 - Good Luck Charlie 15:40 - Cars Toons 15:45 - For the Birds 15:50 - Cars Toons 15:55 - Day and Night 16:00 Sharpay’s Fabulous Adventure (PG) 17:20 - Jessie 17:45 - ANT Farm 18:10 - Wizards of Waverly Place 18:35 - Good Luck Charlie 19:25 - So Random 19:50 - Frenemies 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>30 10>30 12>00 12>30 13>00 14>00 14.05 15>00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>10 19>45 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00

NET News Chit Chat Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel Bejni u Bejnek Simpati/i NET News Teleshopping NET News Simpati/i Teleshopping Déjà Vu NET News Sajf Flimkien NET News Newsroom NET News Man Up + La Famiglia NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - WATTS 09:00 Women’s U#20’s WC Football: Group Stage: Ghana v USA (live) 11:00 - Women’s U#20’s WC Football 12:00 - Women’s U#20’s WC Football: Group Stage: Germany v China (live) 14:00 - Summer GP Ski Jumping 15:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 16:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling: Stage 3 (live) 17:45 - Women’s U#20’s WC Football 19:30 EAA Meetings Athletics (live) 21:45 - WATTS 22:00 - This

Week on World Wrestling Entertainment 22:30 - Pro Wrestling 23:30 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling.

Eurosport 2 07:30 - Eurosport 2 Morning News 08:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 09:00 Women’s U#20’s WC Football: Group Stage: North Korea v Norway (live) 11:00 - Tour of

Spain UCI World Tour Cycling 12:00 - Women’s U#20’s WC Football: Group Stage: Argentina v Canada (live) 12:45 - Eurosport 2 News 13:00 - Women’s U#20’s WC Football: Group Stage: Mexico v Switzerland (live) 14:00 - Czech Open Floorball 15:00 - Women’s U#20’s WC Football 16:30 - Summer GP Ski Jumping 18:00 - Dew Tour Extreme Sports 19:30 - Eurosport 2 News 20:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 21:00 Western & Southern Open Tennis 22:00 - Women’s U#20’s WC Football.

GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 1: Review 08:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Last 16 16:00 - Barclays PL: Wk 1: QPR v Swansea City 18:00 - Ligue 1: Rd 2: AC Ajaccio v Paris Saint-Germain 20:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Highlights 21:00 - Samsung Diamond League: Stockholm 23:00 - Barclays PL: Wk 1: Review 00:00 Ligue 1: Rd 2: FC Lorient v Montepllier HSC 02:00 - Barclays PL: Wk 1: Wigan Ath v Chelsea.

GO Sports 6 21:00 - Barclays PL: Wk 1: Everton v Man. Utd (live).

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 08:30 - Ligue 1: Rd 2: FC

Lorient v Montepllier HSC 10:30 - Barclays PL: Wk 1: West Ham United v Aston Villa 12:30 - Ligue 1: Rd 2: Olympique

Lyonnais v ESTAC Troyes 14:30 - Barclays PL: Wk 1: Wigan Ath v Chelsea. Ligue 1: Rd 2: 16:30 - LOSC Lille v AS Nancy Lorraine 18:30 Highlights 19:25 - Barclays PL: Wk 1: Review 20:30 Olympique Lyonnais v ESTAC Troyes. 22:30 - FIFA Futbol Mundial 23:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Last 16.

Melita Sports 1 Bundesliga: 08:00 - Hertha Berlin v Werder Bremen - dtd.

03.03.12 (r) 09:55 - Borussia Dortmund v 1.FSV Mainz - dtd.

03.03.12 (r). 11:45 - WWE: SummerSlam (r) 14:20 - Intern.

Friendly: Germany v Argentina (r) 16:15 - 2012 Alpari World Match Tour: Sweden - Day 2 (r) 18:15 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Romania vs. France (r) 19:35 - Intern. Friendly: Germany v Argentina (r) 21:30 WWE: SummerSlam (r) 00:05 Bundesliga: Hertha Berlin v Werder Bremen - dtd. 03.03.12 (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga: Hertha Berlin v Werder Bremen - dtd.

03.03.12 (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:05 - Bundesliga: B. Dortmund v 1.FSV Mainz - dtd.

03.03.12 (r) 16:55 - Intern.

Friendly: Germany v Argentina (r) 18:50 - America's Cup: World Series: Venice - Day 1 (r) 20:50 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 23:25 - 2012 Alpari World Match Tour: Sweden - Day 2 (r) 01:30 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Romania vs. France (r).

Malta Stars 08:00 - U*Bet FA Trophy: SF: Hibernians v Hamrun - dtd.

21.05.12 (r) 10:35 - Melita GFA 1st Divi.: Ghajnsielem v Nadur dtd. 15.03.12 (r) 12:25 - AME Cup: Birkirkara v Qormi (r) 13:55 - ASA Water Polo Champ.: Sliema v Sirens - dtd.

07.08.11 (r) 14:55 - Malta Rugby Football Union: Valletta v Overseas - dtd. 11.02.12 (r) 16:30 - MFA Futsal League: Valletta St Pauls v Todos FC (r) 18:10 - U*Bet FA Trophy: SF: Hibernians v Hamrun - dtd.

21.05.12 (r) 20:50 - Boxing: European Boxing Federation dtd.

20.07.12 (r) 22:05 - UEFA Futsal Cup 2012: Balzan FC v KMF Leotar - dtd. 08.08.12 (r) 23:40 - Melita GFA 1st Divi.: Ghajnsielem v Nadur - dtd.

15.03.12 (r) 01:30 - ASA Water Polo Champ.: Sliema v Sirens dtd. 07.08.11 (r).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

28 Passatemp

Tisliba

Mimdudin>5. Ni]let mis-sema u

6.

7.

10.

11.

12.

14.

16.

17.

18.

tg[idx kemm kielu nies (5) Pass ta’ ]iemel (5) Inwaddab — ftit ferm!

(5) Bi//a la[am sew (5) I]g[ar [afna minn ]ib;a (5) Ni]]lu l-ba[ar? (5) {ut li ma tantx issib lil min jikolhom (5) Temperatura atmosferika (5) Marda tal-patata (5) Libsa li kien jilbes ilpatri (5)

Weqfin>1. Serer, jekk tal-[;ie; (6) 2. Velo/i (6) 3. Dawn jimlewha d-dar (2-4) 4. Dari kont issibha wara bieb (6) 8. Tlajt fl-età (5) 9. Ma g[adhomx qosra (5) 12. Tag[milhom billi tmur minn pajji] g[all-ie[or (6) 13. Post li dari kien ikun

Nilag[bu bin-numri :ib lapes u gomma. Da[[al is-simboli tal-aritmetika (+, -, x, ÷) fil-po]izzjoni korretta f’kull ringiela mimduda u wieqfa biex dawn l-ekwazzjonijiet ja[dmu ma’ xulxin. Nota: ebda numru m’g[andu jkun ripetut f’kull linja.

mimli ajruplani militari (3,3) 14. Tella’ l-kmiem (6) 15. Jag[tik in-nifs u t-tipjip jag[millu [a]in (6)

Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin>- 5. Ellul; 6. Allah; 7. Bewsa; 10. Divin; 11.

Bired; 12. Xorti; 14. Somom; 16. Ismar; 17. Artab; 18. Lumi.

Weqfin>- 1. :edded; 2. Elfejn; 3. {asseb; 4. M[aded; 8.

Tvara; 9. Dramm; 12. Xkupat; 13. Issibu; 14. Spalla; 15.

Maltin.

?ess

Kur]ità Sudoku Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 in-numri kollha mill-1 sad-9.

Fi/-?ina, il-mistieden ma jiekolx l-ikel kollu, il-manjieri tajbin jippermettu li j[alli filplatt imqar ftit ross biex ilpadrun ikun sodisfatt li lpranzu kien suffi/jenti u abbondanti.

Soluzzjonijiet

Sudoku Nilag[bu bin-numri Jirba[ l-abjad

Liema pi]ijiet (a, b, / jew d) jitilg[u u jin]lu malli dan lin;inier idawwar il-manku fid-direzzjoni tal-vle;;a?

Af3 – c6

Problema ta’ H. Barry. Kif jista’ l-abjad jirba[ il-log[ba billi jag[ti ‘checkmate f’]ew; mossi?

L-in;inier

L-in;inier

a u d jitilg[u

Jirba[ l-abjad

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Klassifikati 29 PROPRJETÀ

VETTURI

Is-Swatar

Fiat Uno Fire

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000.

Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Marsaskala

APPARTAMENT 2#3 tassodda, combined kbira, k/ina fitted tal-oak, kamra ta l-ikel, sitting room, kamra tal-banju, bil-bejt. Kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79490444.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Santa Venera

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

5 DOOR. Dejjem garaxxjata, sid wie[ed. Kundizzjoni tajba [afna, kulur abjad. Magna 999cc. ?emplu 79274422.

AVVI}I

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Gypsum Installation

TURNKEY CONTRACTORS, flat ceiling, wall lining, bulk head, partition, coving, sound proofing, painting etc. Kwalita importanti.

Bargain Price. Established

1995. ?emplu 99477655 jew 27632105. moderndesign@ waldonet.net.mt

Ni]barazza

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Trasport bejn l-Ingilterra u Malta

GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.

G{ALL-BEJG{

G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Pushchair

3 wheeler Neoato Reverso Sport, kundizzjoni perfetta, ftit u]ata, €125. Puschair Inglesina, kundizzjoni tajba [afna €50. ?emplu 79409398.

PRIVAT

Malti

FORM 1 – 5: Se jing[ataw lezzjonijiet g[ar-resits ta’ Settembru. ?emplu 79288881.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

30 Fil-Lenti

Insiru nafu a˙jar lil...

Walid Nabhan Isem u kunjom

Walid Nabhan.

Data tat-twelid

22 ta’ Novembru 1966 fl-Amman, il-:ordan.

Lokalità fejn toqg[od Is-Swieqi.

X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jew maddinja tal-arti u l-ispettaklu

Il-konnessjoni li g[andi hija ta’ natura letterarja, spe/jalment fejn tid[ol il-kitba kreattiva. Il-kitba kreattiva mhux ne/essarjament dik li ssir bilpinna, jew bit-tastiera tal-kompjuter. Hawn min jikteb bil-pinzell, hawn min jikteb bl-iskarpell, hawn min jikteb bil-kamera, bil-vu/i, b’g[ajnejh, b’idejh, bl-istrumenti, bl-ixkupa, bl-g[araq, biddemm. Kul[add huwa potenzjal. Kul[add huwa storja u l-protagonista tag[ha, kul[add huwa ktieb u kittieb, jiena osservatur biss, xhud jekk trid.

Allura jekk g[andi xi konnessjoni mal-I nimma;ina li g[andha x’taqsam mal-kitbiet tieg[i, pre/i]ament il-pro]a u l-poe]ija li nikteb bilMalti... nittama, ;ieli pa/pa/t fuq affarijiet o[ra, imma l-pro]a u l-poe]ija jibqg[u l-ispe/jalità tieg[i.

Jekk l-affarijiet imsemmija fit-twe;iba ta’ qabel mhumiex l-impjieg ewlieni tieg[ek, x’tag[mel aktar^

Assolutament qatt ma qlajt /ente]mu mill-kitba [lief g[al xi traduzzjoni professjonali, fil-bi//a lkbira mhux ‘daqshekk letterarja’. G[as-sorpri]a ta’ [afna nies, jiena xjenjat, u ili ]mien u g[omor na[dem fil-qasam tax-xjenzi tal-[ajja.

Sfortunatament il-letteratura mhix soda daqs

ix-xjenza biex tqallg[ek il-[ob]a ta’ kuljum, g[alkemm hawn min jg[id li poplu bla arti qatt ma jista’ javvanza la fix-xjenza, u lanqas f’oqsma o[rajn.

G[andek xi delizzji^

Iva. Il-qari, il-qari, il-qari u l-kitba. Xi darba kelli s-sajd g[al qalbi daqs l-ossi;nu, i]da kelli nnaqqas min[abba l-kitba.

L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa

L-aktar mumenti li tawni sodisfazzjon f’[ajti s’issa huma dawk il-mumenti meta rajt id-dittaturi G[arab jinqalg[u minn fuq it-tronijiet eterni tag[hom wie[ed wara l-ie[or. {olma li qatt ma bsart li se sse[[ f’[ajti. U[ud minnhom kienu ilhom g[exieren ta’ snin, kwa]i kemm ili ne]isti fid-dinja jien. Forsi r-rebbieg[a G[arbija mhix bilfors kontrina’. Il-[ajja mhix mag[mula il-bidu ta’ era mill-isba[, imma ]gur hija t-tmiem mill-abjad u l-iswed biss, hemm spettru s[i[ ta’ ta’ inkubu mill-ikreh. Nittama li ]-]errieg[a ta’ kuluri bejniethom. Ma ninsewx il-qawsalla u din ir-rebbieg[a tkompli tiffjorixxi u tinxtered. l-kuluri li tista’ to[ro; minnha. Abbli l-varjetà hija Fuq livell personali forsi t-twelid tal-ewwel wa[da mill-isba[ karatteristi/i tal-[ajja. Fil-ka] ktieb li kelli bil-Malti. L-ewwel ktieb qisu tar-razza tag[na jidher li rridu [afna pa/enzja u l-ewwel wild g[all-kittieb, er[ilu li llum ma kontx tolleranza biex in]ommu lil din ir-rikkezza no[or;u kif inhu, imma g[al dak i]-]mien kien g[addejja, imqar bejnietna. mument ta’ a;itazzjoni u sodisfazzjon bla qies.

Issa hemm iktar trabi x’jitwieldu, aktar kmieni li g[addejt minnha, po]ittiva jew dan ix-xahar twieldet it-tieni ;abra ta’ novelli ta[t Esperjenza negattiva , u li t[oss li minnha tg[allimt [afna l-isem ta’ Le[en tal-Fu[[ar. Nittama li b[allL aktar esperjenza li [alliet il-marki tag[ha fuqi ewwel ktieb, Lura d-Dar u ;rajjiet o[ra li ma kienu dawk is sentejn ta’ lieva li qattajt b[ala ;rawx, jintlaqa’ tajjeb. suldat fid-de]ert tas-sud tal-:ordan. G[amilt ]mien twil in[ares lejn dawk is-sentejn b[ala Xi [a;a li ddejqek l-ag[ar silta ta’ [ajti u tg[idx kemm xtaqt, kieku Serbut twil ta’ affarijiet, imma l-iktar [a;a li stajt , in[assarhom minn fuq il-pa;ni tag[ha. ’Il ddejjaqni hija l-estremi]mu, hu x’inhu, mhux biss quddiem skoprejt li kienu proprja dawk is-sentejn ideolo;iku jew reli;ju] b[al dak ta’ Bush u li g[amluni x’jiena llum. Skoprejt li dawk is-senDonald Ramsfield, ‘min mhux mag[na allura tejn ta’ klawsura obbligatorja, bl-istramberiji u t-trabijiet tag[hom, bil-qilla tax-xemx u l-kefrija tax-xitwa, bit-tajjeb u l-[a]in u s-surreali]mu kollu, kienu g[allmuni [afna iktar mill-iskejjel kollha. L-armata tassew skola, skola mill-e[rex.

Il-fatt li tg[ix fil-g]ejjer Maltin, xi t[oss li huma l-vanta;;i u l-i]vanta;;i^

Mhux se ng[idlek i/-/okon u l-kobor u t-traffiku u li ;ieli naslu malajr, g[ax ;ieli ma naslux.

Twe;iba formali. Kwa]i cliché, u ma nafx kemm hu minnu, g[ax hawn nies li ili ma na[bat mag[hom snin twal. {afna drabi na[btu ma’ dawk li [ajjithom tinter/etta ma’ [ajjitna b’xi mod. Na[seb li l-ispazju trid to[olqu f’mo[[ok qabel twa[[al fil-;eografija.

Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir taf l-a[barijiet: il-gazzetta, it-televi]joni, ir-radju jew l-internet, u g[aliex^

Kollha f’daqqa. Skont fejn inkun, illum m’hemmx g[alfejn tfittex l-a[barijiet, ifittxuk huma, i]da l-gazzetta, il-kelma mitbug[a biex niftiehmu, dejjem g[andha s-se[er tag[ha.

G[alik xi jfissru dawn^: l-im[abba – L-im[abba hija meta tibda ta[dem

•

•

• • • IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Dan ir-ritratt ittie[ed il-Gordan Valley, waqt wa[da mis-sessjonijiet ta’ ta[ri; mal-Armata :ordani]a. Inqisu g[al qalbi g[ax jirrappre]enta l-fa]i ta’ [ajti li tissepara bejn ‘it-tifel’, li jrid isib kollox lest, u r-‘ra;el’ li jekk ma jfendix g[al rasu fost mijiet ta’ karattri strambi u [lejjaq ]orri, se jsib ru[u ta[t is-saqajn. Lill-Armata, minkejja li g[aff;itni wa[da sew, nibqa’ nafha [afna affarijiet, fosthom is-sodizza, id-dixxiplina u s-sabar infinit

• •

kontra tieg[ek innifsek. il-[biberija – Ossi;nu li ma jrid xejn biex "jikkarbonizza" ru[u u jsir monossidu tal-karbonju, jiddependi mis-safa u l-purezza tal-ossi;nu fuq i]-]ew; na[at tal-ekwazzjoni. il-libertà – Kull min irnexxielu jsir g[asfur jew g[asfura jaf xi tfisser. Jien esperjenzajtha. i/-/ensura – Tajra bla ;wiena[. ir-reli;jon – Serenità u kalmizza g[al min jemmen, ‘endorfina spiritwali’ bi kliem bijokimiku g[al min ma jemminx, u ferita miftu[a g[al dawk li g[adhom u, x’aktarx se jibqg[u, ja[sbuha. is-safar – Ti;did tar-ru[ u l-menti. il-mewt – L-uniku lupu reali.

Sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag[na ma’ nies li g[andhom konnessjoni mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu. Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità minn dawn l-oqsma^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

Madwarna 31

Premju Anzjan tas-Sena – Rikonoxximent lill-Anzjani tag[na minn Clinton Sammut

Fil-[ajja mag[;;la li ng[ixu fiha mhux dejjem ikollna /ans nieqfu u nirriflettu ftit dwar dak li g[andha madwarna u napprezzawh kif me[tie;. Kultant naslu biex nie[du kollox qisu xejn mhu xejn u nibqg[u g[addejjin, u meta nirrealizaw x’importanza kellu#ha f’[ajjitna probabbli ikun tard wisq.

Kultant dan sfortunatament ji;rilna hekk ma qrabatna forsi dawk l-aktar anzjani, i]da wie[ed japprezza l-fatt li dawn l-anzjani g[andhom rwol kru/jali fis-so/jeta’ tag[na.

L-anzjani matul l-i]vilupp tas-so/jetà [adu rwol attiv aktar minn qatt qabel spe/jalment min[abba l-esperjenza wiesg[a tag[hom u issa ukoll sirna narawhom jg[inu lilluliedhom billi waqt li huma jkunu xog[ol jie[du [sieb inneputijiet tag[hom.

Malta minn dejjem [assejna li l-anzjan g[andu jkun parti kru/jali fis-so/jetà tag[na u dan urejnih bil-prattika mhux biss bis-servizzi offruti millgvern, b[alma rajna f’diversi [ar;iet o[ra i]da wkoll billi 19-il sena ilu kien ;ie varat pro;ett mag[ruf b[ala l’Premju Anzjan tas-Sena’.

Ta’ kull sena s-Segretarjat Parlamentari g[all-Anzjani u Kura fil-Komunità jorganizza l-Premju Anzjan tas-Sena.

Din is-sena l-premju qed jikber fl-importanza tieg[u min[abba li l-Unjoni Ewropea ddedikat is-sena 2012 g[all-Anzjanità Attiva u s-Solidarjetà bejn il-;enerazzjonijiet.

Dan hu premju tassew importanti g[al [afna nies fosthom g[all-anzjani nfushom, qrabathom u g[allkomunità li huma ji;u minnha. Dan il-premju hu sinifikanti [afna g[al minn jir/evih dan g[aliex g[alkemm dawn l-anzjani attivi fil-komunità ma jkunu

jridu xejn lura dan il-premju jag[tihom sodisfazzjon personali. {afna anzjani, li jkunu g[adhom jifil[u mhux lewwel darba li jiddedikaw [afna mill-[in tag[hom lil komunità b’kull mod possibbli g[alihom, sa[ansitra billi jg[inu lill-anzjani o[ra f’darhom jew waqt xi attivitajiet b[al Day Care Center.

Il-premju n[oloq g[al numru ta’ g[anijiet spe/ifi/i fosthom hemm erba’ ewlenin dawn huma: - L-g[arfien tas-servizz li lanzjan jag[mel b’mod volontarju ma’ min ikun me[tie; - L-g[arfien lil dak l-anzjan li bil-karattru u bl-attività tieg[u waqt li hu irtirat, hu e]empju ta’ kreattività - L-g[arfien tal-kontribut li l-anzjan jag[ti biex anzjani jkollhom [ajja a[jar fil-komunità, Barra minn hekk ta’ minn jinnota li se jing[ata wkoll Premju Spe/jali lill-anzjan li l-Bord tal-G[a]la ikun irrikonoxxa li g[amel xog[ol siewi u me[tie; marbut ma’ dar tar-Residenza#/entru ta’ Matul il-Jum. Is-Segretarju Parlamentari Mario Galea fit-tnedija talpremju ta’ din is-sena li lPremju Anzjan tas-Sena jwaqqa’ l-attitudni negattiva ta’ xi w[ud li j[arsu lejn ixxju[ija b[ala l-ag[ar fa]i fil[ajja tal-bniedem.

Il-premju ji//elebra l-anzjanità bl-aktar mod pro-attiv dan g[aliex juri li l-anzjani meta jirtiraw mix-xog[ol ikunu biss waqfu minn dak ix-xog[ol mag[ruf b[ala xog[ol formali u huma jintefghu f’[idmiet o[ra fil-ka]ini, il-baned, l-g[aqdiet so/jali u reli;ju]i, partiti politi/i, kunsilli lokali, parro//i u o[rajn.

Is-sena 2011 rat lil Margaret Mifsud b[ala r-rebbie[a tal-Premju Anzjan tasSena.

L-anzjani tag[na wara li jispi//aw mix-xog[ol formali tag[hom mill-ewwel jid[lu g[al xog[ol ie[or fil-komunità tag[hom fosthom f’ka]ini so/jali

B[alissa l-Bord tal-G[a]la g[all-Premju ‘Anzjan tasSena 2012’ qed jilqa’ n-nominazzjonijiet g[al dan il-premju liema pre]entazzjoni sejra ssir nhar it-12 ta’ Ottubru 2012.

G[al dan il-Premju jistg[u jkunu nominati nisa, ir;iel u koppji, li huma /ittadini Maltin li jg[ixu f’Malta jew f’G[awdex, u li sal-a[[ar ta’ din is-sena jkunu g[alqu l-età ta’ [amsa u sittin sena.

Regoli o[ra relatati ma’ dan il-premju huma li persuna ma tistax tinnomina lilha nnifisha u l-applikazzjoni g[andha timtela’ fit-tielet persuna. Ir-rebbie[a tas-snin ta’ qabel ma jistg[ux jer;g[u ji;u nnominati.

Il-persuna nominata trid tkun g[amlet xog[ol volontarju b[ala servizz lil min kien fil-b]onn, uriet inizjattiva u kreattività u kienet ta’ ispirazzjoni g[al [addie[or, u

waqqfet jew mexxiet skema ta’ volontarjat jew sawret kuxjenza pubblika favur ilbniedem fid-diffikultà.

In-nominazzjonijiet g[al dan il-premju g[andhom isiru fuq formola apposta minn mhux inqas minn tlieta minnies li ma jkunux ji;u millpersuna nominata.

Kull nominazzjoni g[andha turi li l-persuna nominata g[andha l-kwalifiki biex tikkonkorri. Trid tkun mehmu]a kopja tad-dokumenti uffi/jali ta’ identifikazzjoni u jing[ataw iddettalji tal-kwalitajiet li fuqhom tkun ibba]ata nnominazzjoni.

Persuni nominati ma jistg[ux jiktbu huma stess ilmotivazzjoni#[idmiet li jkunu g[amlu. Jekk isir dan, innominazzjoni ma ti;ix ikkunsidrata mill-Bord tal-G[a]la.

Il-formola trid tkun iffirmata minn dawk li jag[mluha u

mill-persuna nnominata.

L-applikazzjoni g[andha tintbag[at flimkien ma’ ]ew; ritratti ri/enti tal-persuna nnominata. Jekk tixtieq aktar tag[rif dwar kif timla din lapplikazzjoni, tista’ //empel fuq in-numru tat-telefon: 22788311.

Informazzjoni u formoli g[an-nominazzjonijiet, jistg[u jin;abru mi/-/entru Servizz Anzjan, Triq Zekka, il-Belt Valletta, mill-Kunsilli Lokali, mid-Dipartiment g[all-Anzjani u Kura filKomunità, Pjazza San Fran;isk, Victoria, G[awdex jew minn fuq il-websajt www.ehealth.gov.mt.

L-applikazzjonijiet g[andhom jittie[du bl-idejn f’Malta fi/-/entru Servizz Anzjan u f’G[awdex id-Dipartiment g[all-Anzjani u Kura filKomunità, sa mhux aktar tard min-nofsinhar tal-10 ta’ Settembru 2012.

It-Tnejn, 20 ta’ Awwissu, 2012

32 Lokali

L-ISTATI UNITI> Is-Space Shuttles Endeavour u Atlantis bidlu l-po]izzjoni u ;ew fa//ata ta’ xulxin g[all-a[[ar darba fil-Kennedy Space Center, Florida.

Wara, l-Endeavour in;arret lejn ma[]en minn fejn f’Settembru tin;arr lejn il-California Science Center biex tkun g[all-wiri permanentament.

L-Atlantis, min-na[a l-o[ra, se titpo;;a g[all-wiri fil-Kennedy Space Center.

(Ritratt> Reuters)

Vi]joni, g[aqal u b]ulija Min[abba /-/okon ta’ pajji]na u l-fatt li a[na g]ira, spiss naqg[u fin-nasba li ning[alqu fil-mentalità insulari tag[na u ninsew naraw ftit x’qed ji;ri madwarna.

F’dinja daqstant globalizzata, fejn dak li ji;ri fil-:ermanja, fi/-?ina, fl-Istati Uniti, u f’kull parti o[ra tad-dinja, jaffettwana mill-qrib, ma nistg[ux in;ibu ru[na b[allikieku d-dinja ddur mag[na biss.

Wisq nib]a’ li hekk qed ji;rilu l-Partit Laburista.

Jitkellem fuq tkabbir ekonomiku b[allikieku dan isir bil-ma;ija, jitkellem fuq lispi]a tal-Gvern b[allikieku din kienet xi bir bla qieg[.

Jirrispondi g[al billboard fuq ix-xog[ol b’billboard fuq tallinja, b[allikieku hawn xi [add jippreferi jag[mel [ames minuti jistenna biex jirre;istra milli nofs sieg[a jistenna tal-linja. Jipprova jbellag[hielna li s-su//ess li qed tag[mel Malta qed ji;ri biss b’kumbinazzjoni jew

g[ax a[na iffurtunati, li pajji]na sejjer tajjeb “minkejja l-Gvern”. Le, is-su//ess ta’ pajji]na la qed ji;ri b’kumbinazzjoni u lanqas sempli/iment b’xorti tajba.

Na[seb li huma tnejn il-fatturi li ]ammew lil pajji]na sod f’dan it-taqlib ekonomiku kollu. L-ewwel nett, l-g[aqal u l-b]ulija tal-[addiema, limprendituri u s-selfemployed Maltin, li kellhom jag[mlu sagrifi//ji u li issa u ’l quddiem igawdu l-frott tag[hom. Il-Partit Nazzjonalista dejjem wera fidu/ja s[i[a fis-settur privat u fil-poplu innifsu, u din ilfidu/ja dejjem issarrfet fil[olqien tax-xog[ol u l[olqien tal-;id.

It-tieni fattur huwa bla dubju l-vi]joni tal-gvern; vi]joni li ma bdietx illum imma snin ilu. Ftit biss wara l-elezzjoni tieg[u, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi fassal u nieda liema huwa linvestiment li ried ji;bed lejn pajji]na, u l-oqsma li fihom

minn Mark Anthony Sammut markasammut@gmail.com

ried jara lil pajji]na je//ella: l-informatika u t-telekomunikazzjoni, is-settur finanzjarju, l-avjazzjoni, l-online-gaming, il-manifattura avvanzata b[all-farma/ewtika, u s-settur turistiku. Illum, dawn l-oqsma kibru, u kien grazzi g[all-fatt li dawn l-oqsma kienu fost lanqas li ntlaqtu mirri/essjoni li kellna ekonomija

media•link COMMUNICATIONS

li baqg[et tikber fil-[olqien tax-xog[ol.

G[alhekk, mhix b’kumbinazzjoni li Malta g[andha wa[da mill-inqas rati ta’ qag[ad fl-Ewropa. Mhijiex b’kumbinazzjoni li Malta qieg[da tikseb rekord wara lie[or fil-qasam turistiku.

Mhijiex b’kumbinazzjoni li Malta ti;i l-ewwel fl-Ewropa fir-rata ta]-]g[a]ag[ li jsibu x-xog[ol relatat fl-ewwel xhur wara li jtemmu l-istudji tag[hom. Mhijiex b’kumbinazzjoni li r-ri/erkaturi flUniversità tag[na saru jag[mlu isem g[alihom infushom f’livell internazzjonali.

Mhux ta’ b’xejn li lMinistru :ermani] g[allEwropa, Michael Link, fi ]jara li g[amel f’Malta sejja[ lil pajji]na b[ala “ankra ta’ stabbiltà”, u b[ala mudell ta’ su//ess ekonomiku g[allkumplament tal-Ewropa.

Mhux ta’ b’xejn li l-Vi/i President tal-Kummissjoni Ewropea, Antonio Tajani,

sejja[ dak li qed tag[mel Malta fl-oqsma tan-negozji ]]g[ar u l-medji b[ala bestpractice. Dan hu x’nifhmu a[na meta ng[idu li rridu npo;;u lil Malta fil-qu//ata tal-Ewropa: Malta saret e]empju ta’ prattika tajba g[all-kumplament talEwropa, fejn [addie[or qed ji;i m[e;;e; jikkupjana.

Altru milli b’kumbinazzjoni! Altru milli “minkejja lGvern”! Parti kbira missu//ess ta’ pajji]na hi l-frott tal-vi]joni ta’ fidu/ja li dejjem kellhom il-gvernijiet nazzjonalisti fil-poplu tag[na, gvernijiet li kienu proattivi bi]]ejjed biex jifhmu minn snin qabel liema huma loqsma li pajji]na je[tie; isa[[a[ u jitjieb fihom. Hi din il-kwalità ta’ vi]joni li je[tie;lu pajji]na fis-snin li ;ejjin biex ikun jista’ jkompli jag[mel su//ess f’dinja globalizzata li qieg[da dejjem tinbidel b’rata i]jed mg[a;;la – din il-vi]joni dejjem offriha lPartit Nazzjonalista.