2012_08_21

www.media.link.com.mt

Numru 13,210

€0.55

It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Imut il-Perit Mintoff Miet l-eks Prim Ministru u eks mexxej tal-Partit Laburista, il-Perit Duminku Mintoff.

Duminku Mintoff miet g[all-[abta tad-disg[a tal-biera[ filg[axija fletà ta’ 96 sena fir-residenza tieg[u f’{al Tarxien.

Matul ix-xhur u l-;img[at li g[addew Dom Mintoff idda[[al diversi drabi l-Isptar Mater Dei fejn fl-a[[ar drabi li kien l-isptar kien anke rikoverat fit-Taqsima tal-Kura Intensiva f’qag[da kritika.

Dom Mintoff twieled fis-6 ta’ Awwissu tal-1916 f’Bormla – kien proprju ftit tal-jiem ilu g[alaq 96 sena. Hu kien mi]]ewwe; lil Moyra de Vere Bentick, Ingli]a b’dixxendenza Olandi]a li mietet fl1997, u kellhom ]ewgt itfal – Ann u Yana. Il-Perit, kif kien mag[ruf ma’ [afna nies, kien mexxej tal-Partit Laburista bejn l-1949 u l-1984. Hu serva b[ala Prim Ministru g[al erba’ le;islaturi - bejn l-1955 u l-1958, u

wara l-Indipendenza ta’ Malta, bejn l-1971 u l-1984. Apparti l-kisbiet so/jali li ;ab g[all-pajji] jibqa’ mag[ruf ukoll g[all-;lieda tieg[u favur l-Integration, u fuq kollox ilkisba tar-Repubblika fl-1974, imbag[ad l-g[eluq tal-a[[ar ba]i militari Ingli]a fil-31 ta’ Marzu 1979 – ;urnata li ]gur tibqa’ l-aktar wa[da importanti fil-karriera politika tieg[u. Fl-istorja jibqa’ mfakkar ukoll g[all-mod kif iggverna kontra r-rieda tal-ma;;oranza fl-1981, g[all-perjodu ta’ vjolenza politika f’dawk i]-]minijiet, u anke b[ala dak li fl-a[[ar tas-snin erbg[in immina lill-Gvern ta’ Pawlu Boffa u fi tmiem id-disg[inijiet dak li waqqa’ l-Gvern ta’Alfred Sant.

Bla dubju jibqa’ mni]]el fl-istorja ta’ pajji]na b[ala ;gant politiku li ddomina x-xena politika Maltija g[al aktar minn nofs seklu, u sal-lum laktar politiku li dam iservi f’Malta.

Ara pa;ni 3,4,5

Qorti

Futbol

El Gadi li jinsab mixli bil-qtil ta’ martu ma jing[atax il-libertà provi]orja

Darmanin Demajo jemmen li l-verità ma [ar;itx kollha

Ara pa;na 6 Ara pa;na 30

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

2 Lokali

Evidenza tag[ti ra;un lill-ilmenti tal-passi;;ieri

Immigrant jitni]]el minn fuq lan/a tal-Forzi Armati tard il-lejl li g[adda

Jidda[[lu 77 immigrant Matul il-lejl li g[adda, f’Xatt it-Tiben idda[[lu 77 immigrant irregolari wara li dawn kienu lokalizzati flib[ra Maltin. Malli l-Forzi Armati ta’ Malta kienu infurmati b’dan, dawn bag[tu l-ajruplan B200 King Air sabiex jillokalizzaw u jinvestigaw iddg[ajsa msemmija.

Hekk kif ;iet identifikata d-dg[ajsa li kienet qed i;;orr l-immigranti, intbag[tet il-Patrol Boat P51 fil-post u min[abba li ddg[ajsa ma setg[etx tkompli l-vja;; tag[ha, is-77 immigrant ;ew trasferiti fuq il-Patrol Boat li wasslu lill-immigranti f’pajji]na.

It-Temp

UV INDEX

9

IT-TEMP> ftit imsa[[ab u xi ftit im/ajpar f’xi n[awi mas-seb[, li jsir il-bi//a l-kbira xemxi VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif u varjabbli li jsir l-iktar mill-Punent BA{AR> [afif IMBATT> ftit li xejn lokalment baxx mill-Grieg il-Lvant TEMPERATURA: l-og[la 33˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0mm Xita mill-1 ta’ Settembru 644.9mm IX-XEMX> titla’ fis-06.24 u tin]el fit-19.46

Permezz ta’ evidenza kategorika u dokumentata li jinkludu s-sistemi ta’ komunikazzjoni tal-ajruplan, logs tal-kompjuters ta/-check-in u tal-imsie[ba tag[ha li jipprovdu s-servizzi fl-ajruport ta’ Milan, jikkonfermaw il-kummenti u l-ilmenti li l-linja talajru r/eviet mill-passi;;ieri meta titjira tal-Air Malta minn Milan lejn Malta fis-27 ta’ Lulju telqet tard.

Dan qalitu fi stqarrija l-Air Malta b’rabta ma’ storja ppubblikata lbiera[ millgazzetta The Sunday Times fejn allegat li titjira telqet tard minn Milan g[aliex stenniet lil Dominic Azzopardi, ilPresident tal-ALPA u bdot mal-Air Malta flimkien ma’ martu Simone Cini li hi pre]entatri/i fuq is-Super One u ]ew; uliedhom The Sunday Times qalet, Azzopardi u l-familja tieg[u [allew it-titjira KM629 tistenna g[al iktar minn nofs siegha fuq it-taxiway tal-ajruport ta’ Malpensa fis-27 ta’ Lulju li g[adda.

L-istess rapport jg[id li Azzopardi u l-familja tieg[u allegatament g[amlu /-checkin fil-11.30 a.m., ji;ifieri kwarta wara li l-ajruplan suppost telaq, tant li l-iskrivanija ta/-check-in kienet mag[luqa

u l-pont mit-terminal g[allajruplan kien di;à maqlug[.

Imma l-kaptan tat-titjira ordna li l-bieb u /-check-in jer;g[u jinfet[u biex allegatament jitla’ abbord Dominic Azzopardi flimkien malfamilja tieg[u.

L-Air Malta qed tie[u lkwistjoni bis-serjetà [afna u mhux se ta//etta ;ustifikazzjonijiet li dawn l-affarijiet saru fil-passat u ma tistax tippermetti dewmien b[al dan jaffettwa l-[in tat-tluq u lwasliet tat-titjiriet tag[ha.

L-Air Malta sej[et l-ALPA sabiex jintla[aq ftehim biex issir inkjesta indipendenti esterna li t[ares lejn l-evidenza u tag[mel rapport. L-azzjonijiet li l-linja tal-ajru tista’ tie[u jiddependu fuq il-konklu]jonijiet ta’ din l-inkjesta.

Mal-gazzetta The Sunday Times Azzopardi qal li l-linja tal-ajru qed tpattihielu b’attakk personali g[ax l-ALPA ddikjarat kwistjoni industrijali mag[ha fuq il-mod kif ;ew trattati l-bdoti tal-ajru filpro/ess tar-ristrutturar.

Anke l-Asso/jazzjoni talpiloti stess, fi stqarrija, qalet li dan mhu xejn [lief attakk personali min-na[a tal-Air Malta f’tentattiv biex ikun skreditat il-President tag[ha Dominic Azzopardi. Fi stqar-

rija ffirmata mill-Kumitat E]ekuttiv, l-ALPA qalet li linformazzjoni ;iet “leaked” e]att wara li l-union irre;istrat it-tilwima industrijali mal-Air Malta.

L-ALPA attakkat ukoll li/Chairman tal-Air Malta Louis Farrugia u staqsiet jekk jistax ikun li hemm konnessjoni bejn il-kariga tieg[u fl-Air Malta u l-po]izzjoni tieg[u b[ala membru fil-Bord tadDiretturi ta’ Allied Newspapers li tippubblika The Sunday Times.

Sadanittant anke l-Forum Unions Maltin [areg jiddefendi lill-President tal-ALPA, Asso/jazzjoni li hija membru tal-Forum.

Fi stqarrija, Paul Pace, Segretarju :enerali talForum, qal li t-tort intefa’ fuq Dominic Azzopardi meta g[ad hemm investigazzjoni g[addejja, u kompla li l-artiklu ta’ The Sunday Times serva biss biex po;;a f’dawl ikrah l-integrità u l-professjonalità tal-bdoti tal-Air Malta u ppre;udika l-investigazzjoni li qed issir. Anke lForum qal li jittama li l-istorja tal-gazzetta ma kinitx inti]a biex ji;u imminati l-isforzi tal-Asso/jazzjoni tal-Bdoti tal-Ajru fin-negozjati mal-Air Malta.

Niket B’niket in[abbru l-mewt ta’ Albert O’Neil minn Birkirkara li ;rat nhar il-{add 19 ta’ Awwissu kkonfortat bis-Sagramenti Mqaddsa fl-età ta’ 66 sena. {allew jibku t-telfa tieg[u lil martu Mary Carmen, ibnu Mjr. Clinton O’Neil u martu Sharon, bintu Clodagh u ]ew;ha Claus u binthom Emily, bosta qraba u [bieb.

Il-funeral se jsir g[ada l-Erbg[a 22 t’Awwissu fil-Knisja Parrokkjali ta’ Santa Tere]a f’Birkirkara fejn se ssir quddiesa presente cadavere fid-9.15am. Wara ssir id-difna fi/-?imiterju tal-Addolorata.

Ag[tih O Mulej il-mistrie[ ta’ dejjem

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena

IT-TLIETA L-og[la 33˚C L-inqas 24˚C

L-ERBG{A L-og[la 34˚C L-inqas 24˚C

IL-{AMIS L-og[la 35˚C L-inqas 24˚C

IL-:IMG{A L-og[la 35˚C L-inqas 25˚C

IS-SIBT L-og[la 36˚C L-inqas 25˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

9

9

9

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 32˚C xemxi, Al;eri 31˚C xemxi, Amsterdam 22˚C xemxi, Ateni 32˚C xemxi, Li]bona 30˚C xemxi, Berlin 32˚C xemxi, Brussell 26˚C imsa[[ab, il-Kajr 34˚C xemxi, Dublin 21˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 26˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 32˚C imsa[[ab, Milan 34˚C xemxi, Istanbul 28˚C ftit imsa[[ab, Londra 21˚C ftit imsa[[ab, Madrid 35˚C xemxi, Moska 18˚C xita, Pari;i 29˚C imsa[[ab, Bar/ellona 35˚C xemxi, Ruma 33˚C xemxi, Tel Aviv 32˚C xemxi, Tripli 33˚C ftit imsa[[ab, Tune] 37˚C xemxi, Vjenna 34˚C xemxi, Zurich 32˚C xemxi, Munich 32˚C xemxi, Stokkolma 21˚C imsa[[ab, San Pietruburgu 15˚C ftit imsa[[ab.

I

s-Segretarju Parlamenatri Pierre Muscat ixejjen allegazzjonijiet tad-Deputat So/jalista Joe Mizzi, li fil-Parlament g[amel allegazzjonijiet dwar g[oti tasservizz tat-telefown lil [u l-Prim Ministru Eddie Fenech Adami.

Fil-Parlament ukoll, il-Ministru talEdukazzjoni Ugo Mifsud Bonnici talab lilleks Ministru So/jalista Daniel Micallef biex jag[tih informazzjoni dwar fejn kienu jinsabu dokumenti dipartimentali konnessi mal-Kappella tax-Xerri. Dawn id-dokumenti kienu me[tie;a biex isir xog[ol ta’ restawr fil-kappella u madwarha.

Rappurtata informazzjoni dwar dak li numru ta’ Deputati So/jalisti kienu qed jikkunsidraw b[ala /ensura tal-artikli miktuba minnhom f’diversi gazzetti talPartit So/jalista.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Lokali 3

{idma li mmarkat l-istorja ta’ pajji]na Fl-ewwel reazzjoni tieg[u wara li t[abbret l-a[bar li kien miet l-eks Prim Ministru u Mexxej Laburista Duminku Mintoff, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi, f’isem ilGvern u l-poplu Malti, sellem il-memorja tieg[u, Il-Prim Ministru sostna li l-Perit Duminku Mintoff huwa personalità ewlenija fil-[ajja pubblika Maltija minn wara t-Tieni Gwerra Dinjija sa tmiem is-seklu g[oxrin. Il-[idma kbira tieg[u mmarkat profondament l-istorja ri/enti ta’ pajji]na fuq il-livelli politi/i, ekonomi/i u so/jali.

L-impenn u d-determinazzjoni tieg[u wasslu g[al ]viluppi u bidliet profondi li jimmarkaw lil Malta u G[awdex.

Wara li ta l-kondoljanzi

tieg[u lil uliedu, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi offra, u l-familja a//ettat, li l-Gvern jag[ti funeral statali lill-eks Prim Ministru Duminku Mintoff.

Fi stqarrija separata, ilPartit Nazzjonalista stqarr li Dom Mintoff kien wie[ed mill-aktar figuri politi/i Maltin li ddominaw ix-xena politika Maltija g[al aktar minn [amsin sena. Il-Partit Nazzjonalista semma wkoll li d-differenzi bejn dan ilPartit u l-eks Mexxej Laburista tul il-karriera politika tieg[u huma mag[rufa bi]]ejjed, u f’dan il-mument, il-Partit Nazzjonalista jag[ti l-kondoljanzi tieg[u lill-familjari tal-eks Prim Ministru Duminku Mintoff u kif ukoll lill-Partit Laburista.

Folla ]g[ira n;abret quddiem id-dar tal-Perit Mintoff hekk kif kien t[abbar li miet f’daru

Il-Partit Laburista jirringrazzja lil Mintoff Fl-ewwel reazzjoni tieg[u waqt intervista fuq l-istazzjon Super One, il-mexxej tal-Partit Laburista, Joseph Muscat esprima s-sog[ba tieg[u g[allmewt tal-eks PM u eks Mexxej tal-Malta Labour Party Duminku Mintoff .

Joseph Muscat qal li b[alissa l-poplu Malti j[ossu orfni g[aliex Malta tilfet il-Perit tal-[elsien, ;gant tal-istorja politika tag[ha.

Joseph Muscat, li ]ar id-dar ta’ Mintoff ftit wara li t[abbret il-mewt tieg[u, kompla li Mintoff miet kif xtaq, fil-pa/i ta’ daru mdawwar bi wliedu.

Muscat, li ddiskriva lillPerit b[ala bniedem li minnu to[ro; l-ener;ija u l-vi]joni, ]ied jg[id li Dom Mintoff kien sors ta’ kontroversja imma [afna, inklu] l-avversarji politi/i tieg[u, jir-

rikonoxxu li, li kieku ma kienx g[alih, Malta kienet tkun differenti g[ax hu rnexxielu jpo;;i lil pajji]na fuq il-mappa tad-dinja.

Joseph Muscat qal li bejn il-Partit Laburista u Mintoff, fl-a[[ar snin kien hemm mumenti diffi/li u ta’ tensjoni, i]da hu sostna li dak issa hu kapitlu mag[luq u wie[ed jirringrazzjah ta’ dak kollu li g[amel.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

4 Lokali

Dom Mintoff, politiku li [alla marka f’pajji]na minn Dione Borg

So/jalist li sa mill-1949 ’il quddiem – meta sar Mexxej tal-Partit Laburista – da[[al f’Malta u fost is-segwa/i tieg[u l-ideali tieg[u, tant li bdew jissej[u Mintoffjani.

Daqshekk kien b’sa[[tu Dom Mintoff - daqshekk kellu impatt fuq is-segwa/i tieg[u.

Imwieled Bormla u studja fl-iskola tal-gvern tal-lokal biex wara da[al is-Seminarju u ggradwa mill-Università ta’ Malta fl-1937. Sentejn wara ggradwa b[ala perit u kompla jistudja l-Ingilterra Kien perjodu li fih Mintoff kien di;à da[al fil-Partit Laburista fejn okkupa l-kariga ta’ Segretarju :enerali u anki Deputat Mexxej talPartit.

Il-perjodu tat-Tieni Gwerra Dinjija kien wie[ed imqalleb g[all-politika f’Malta. Fl1947 Dom Mintoff kien ma[tur Ministru tax-Xog[lijiet u Rikostruzzjoni, birresponsabbiltà li jmexxi xog[ol ;did ta’ rikostruzzjoni wara t-ti;rif tal-gwerra.

Bejn l-1947 u l-1949 Mintoff kien Deputat Prim Ministru fil-Gvern Laburista tal-Prim Ministru Pawlu Boffa. Kien Gvern Laburista elett b’ma;;oranza assoluta ta’ 24 Deputat.

B[ala Deputat Prim Ministru Laburista, Mintoff

kien parti mid-delegazzjonijiet kollha tal-Gvern li kienu jmorru l-Ingilterra jiddiskutu l-futur ta’ Malta mal-Gvern Ingli].

Bejn il-Gvern Laburista ta’ Boffa u l-Gran Brittanja nqalg[et kwistjoni dwar lammont ta’ flus li Malta g[andha tie[u b[ala g[ajnuna g[al dak li sofriet fit-Tieni Gwerra Dinjija. Boffa ppre]enta memorandum lillGvern Ingli]...bil-Gvern Ingli] isostni li jekk dan ma jkunx irtirat id-diskussjonijiet ma jibdewx. Kien il-bidu ta’ problemi politici kbar bejn Mintoff u Boffa.

Filwaqt li Boffa dde/ieda li l-memorandum ma jkunx pre]entat, Mintoff sostna li dan ma kellux ikun irtirat.

Mintoff irri]enja mill-kabinett. Kienet qasma li wasslet biex Boffa rri]enja minn Mexxej Laburista u minn Prim Ministru ta’ Malta.

Fis-16 ta’ Ottubru 1949 Mintoff in[atar Mexxej Laburista b’Pawlu Boffa jibqa’ fix-xena politika u filGvern b[ala Mexxej talMalta Workers Party.

F’:unju 1950 il-Gvern ta’ Boffa tilef vot tal-ba;it u lparlament kien xolt.

Kien fl-1955 li l-Partit Laburista mmexxi minn Dom Mintoff irnexxielu jirba[ l-

Il-Perit Mintoff [osbien waqt laqg[a meta kien Prim Ministru

Wa[da mill-a[[ar attivitajiet fil-karriera politika tal-Perit Mintoff

elezzjoni u Mintoff jin[atar Prim Ministru ta’ Malta.

Mintoff imbarka fuq kampanja favur l-integrazzjoni ta’ Malta mal-Ingilterra. Pjan li kien ibba]at fuq sitt punti fosthom li l-Maltin jibbenefikaw mill-istess servizzi socjali u opportunitajiet b[allIngli]i u li l-Maltin ikunu rappre]entati fil-Parlament Ingli].

Wara diskussjonijiet flIngilterra, sar referendum dwar l-integration li fih [ar;u jivvotaw 45.2 fil-mija talelettorali. Kien referendum li qajjem il-kontroversji u lIngilterra bdiet tnaqqas linteress fl-integration.

Fl-1957 inqalg[u kwistjonijiet dwar it-tarzna u lg[ajnuna finanzjarja Ingli]a fil-Gvern ta’ Mintoff jirri]enja. Mintoff kien bidel il-po]izzjoni u ma baqax jinsisti fuq l-integration waqt li appella lill-partitarji Laburisti biex jin]lu fit-toroq.

April tal-1958 ra dimostrazzjonijiet vjolenti, [ruq ta’ G[ases tal-Pulizija u konfronti tal-Laburisti malPulizija. Kien perjodu li fih il-Gvern Laburista beda jintrodu/i l-welfare-state, inbnew diversi skejjel, djar ;oda u zona industrijali.

Is-sittinijiet kienu mmarkati bil-;lieda politika-reli;ju]a bilPartit Laburista jinsisti fost lo[rajn li kull /ittadin li ji]]ewwe; bi]-]wie; /ivili, li kull /ittadin ikollu dritt je]enta lil uliedu mit-tag[lim reli;ju] u li l-moralità pubblika f’Malta tkun stabbilita skont dak flEwropa tal-Punent.

Fl-elezzjonijiet tal-1962 kien il-Partit Nazzjonalista li reba[ l-elezzjoni b’:or; Borg Olivier jin[atar Prim Ministru. Kien Gvern li [adem bil-qawwi fuq lIndipendenza ta’ Malta u rnexxielu jiksibha fl-1964. IlPartit Nazzjonalista reba[ ukoll l-elezzjoni tal-1966 b’Mintoff jin[atar Kap talOppo]izzjoni.

Il-perjodu bejn l-1966 u l1969 kien dak li fih intemmet il-kwistjoni politika-reli;ju]a bi ftehim bejn il-Partit Laburista u l-Knisja.

It-tmiem tas-sittinijiet u lbidu tas-sebg[inijiet kienu snin ta’ azzjonijiet industrijali mill-GWU, partikolarment fit-tarzna ta’ Malta.

Kienet l-elezzjoni ;enerali tal-1971, l-elezzjoni li fiha n[atar Prim Ministru ta’ Malta…wara tlettax-il sena fl-Oppo]izzjoni. L-intenzjonijiet ta’ Mintoff kienu /ari mill-ewwel azzjonijiet, vapuri tal-gwerra Amerikani ma jit[allewx ju]aw il-portijiet Maltin, il-kwartier tan-NATO f’Malta jing[alaq u lKmanadat tan-NATO jkun dikjarat persona non-grata.

Il-Gvern ta’ Mintoff beda jsib appo;; minn Gvernijiet Komunisti fosthom tal-Unjoni Sovjetika u ta/-?ina flimkien mal-Libja. Mintoff kien lewwel Prim Ministru talPunent li ]ar i/-?ina. Malta u dawn il-pajji]i bdew jag[mlu skambji msej[a kulturali u o[rajn g[al skopijiet militari.

F’Marzu 1972, il-Gvern ta’ Mintoff iffirma Ftehim ta’ Difi]a mal-Ingilterra li bih il-

ba]i militari Ingli]a hedded il-pre]enza tag[ha f’Malta sal-1979. Malta kisbet 14-il miljun lira fis-sena.

Fl-1973 Mintoff da[[al lil Malta fil-Moviment ta’ Pajji]i Mhux Allineati flimkien ma’ Kuba, l-Indja u l-Al;erija. Flistess sena l-Gvern waqqaf lAir Malta waqt li sena wara nnazzjonalizza l-Bank of Valletta.

Fil-bidu tas-sebg[inijiet f’Malta bdiet die[la l-vjolenza politika. Gruppi ta’ partitarji Laburista [adu poter li jwettqu vjolenza politika bittkissir tal-ka]ini talOppo]izzjoni Nazzjonalista.

Il-ka]ini tal-PN tkissru kollha. Il-vjolenza politika ni]let anki fit-toroq b’attakki fuq dimostrazzjonijiet Nazzjonalisti Fl-1975 Mintoff kien ilpolitiku kontroversjali filkonferenza ta’ Helsinki li fiha kien insista li ma jistax ikun fl-Ewropa ming[ajr pa/i filMediterran. Mintoff baqa’ jinsisti li din tidda[[al fiddikjarazzjoni finali u waqqaf il-konferenza. Dan ;ab lg[aqda tal-Unjoni Sovjetika u l-Istati Uniti.

Fil-le;islatura 1971 – 1976 il-Gvern ta’ Mintoff wettaq riversi riformi fosthom innazzjonalizza u beda is-Sea Malta, il-Mid-Med Bank, itTelemalta u Xandir Malta, ing[ataw ]idiet fil-pagi tal[addiema, inbnew djar ;odda, l-introduzzjoni ta’ ;img[a ta’ 40 sieg[a u li;i favur paga ndaqs g[all[addiema nisa.

g[al pa;na 5

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Lokali 5

Stil ta’ tmexxija su;;ett g[al dibattitu minn pa;na 4

Is-settur tax-xog[ol beda juri problemi bil-Gvern Laburista jintrodu/i l-korpi tax-xog[ol ta[t dixxiplina militari.

Fl-1974 Malta saret Repubblika b’Sir Anthony Mamo jkun l-ewwel President tar-Repubblika.

Il-Partit Laburista reba[ ukoll l-elezzjoni tal-1976 bilvjolenza politika tiddomina bit-tkissir tal-ka]ini Nazzjonalisti. Fl-1979 partitarji Laburisti kissru d-dar talKap tal-PN Eddie Fenech Adami fi vjolenza politika organizzata bl-iskop li tintimida lill-Oppo]izzjoni.

Fl-1977 il-Gvern Laburista ne[[a d-dritt tal-azzjonijiet industirjali parzjali. Beda perjodu ta’ azzjonijiet mill[addiema bil-Gvern ta’ Mintoff jissospendi lill[addiema li strajkjaw.

Fl-1997 inqalg[et il-kwisjtoni bejn il-Gvern u t-tobba u l-isptarijiet privati ng[alqu. Issorijiet tal-Blue Sisters telqu minn Malta.

Fl-edukazzjoni, il-Gvern ta’ Mintoff g[amel diversi konfronti mal-istudenti, malg[alliema u mal-iskejjel.

Idda[[let l-iskema student [addiem fejn min jid[ol lUniversità ried parrinu. L-istudenti fl-Università kienu jing[a]lu. Id-dimostrazzjonijiet tal-istudenti sabu lill-pulizija jikkonfrontawhom.

F’Mejju tal-1978 il-Partit Laburista u l-GWU ing[aqdu u sena wara ntemm il-kuntratt tal-ba]i militari Ingli]a f’Malta b’/erimonja fil-Birgu.

L-elezzjoni ;enerali tal-1981 tat ri]ultat pervers bil-PN kiseb ma;;oranza ta’ 51 fil-mija tal-voti i]da minoranza ta’ Deputati fil-Parlament. Mintoff ifforma Gvern bl-appo;; ta’ 49 fil-mija tal-elettorat.

Fl-1982 l-Gvern ta’ Mintoff iffirma Trattat Sigriet malKorea ta’ Fuq. Trattat li ja[seb g[al ta[ri; tal-forzi tas-sigurtà Maltin mill-Koreani u g[allg[oti ta’ armamenti millKorea ta’ Fuq lil Malta.

Kienet ri]ultat li ;ab in/ertezza politika fil-pajji]. F’Jannar 1981 il-Qrati tal-:usstizzja kienu sospi]i mill-Gvern u ng[alqu g[al iktar minn xahar.

Flimkien ma’ kri]i politika, ilpajji] kellu kri]i ekonomika.

Fl-1983 il-Gvern introdu/a lfri]a tal-pagi.

Fl-1984 il-Gvern ta’ Mintoff [oloq kwistjoni mal-iskejjel tal-Knisja meta l-Gvern insista fuq revi]joni fil-pagi talg[alliema. Saru diversi strajks u strajk ;enerali fl-10 ta’

Ottubru 1984 mis-CMTU. Fit-22 ta’ Di/embru 1984 Mintoff irri]enja minn Prim Ministru u floku la[aq Karmenu Mifsud Bonnici, li fl-1982 kien ma[tur Mexxej tal-MLP. Il-le;lislatura 1981 – 1987 kompliet tkun wa[da ta’ tensjoni politika bil-vjolenza organizzata til[aq livelli millaktar gravi fit-30 ta’ Novembru 1986 u fil-5 ta’ Di/embru 1986. Dan meta pulizja u partitarji Laburisti attakkaw meeting Nazzjonalista fi]-}ejtun u aktar tard meta nqatel Raymond Caruana.

Quddiem din is-sitwazzjoni gravi, Mintoff g[amel diskors fil-Parlament li fih ippropona li jsir ftehim li fih isiru emendi kostituzzjonali biex min ikollu l-ma;;orana jiggverna. Ma’ din l-emenda Mintoff ippropona wkoll emenda dwar innewtralità ta’ Malta u wara lind[il barrni. L-emendi kostituzzjonjali kienu approvati biex fl-1987 kien elett il-PN fil-Gvern.

Mintoff baqa’ jikkontesta lelezzjonijiet mal-MLP anki meta fl-1992 Alfred Sant sar Mexxej. Kien evidenti nnuqqas ta’ qbil bejn Sant u Mintoff. Il-Partit Laburista reba[ l-elezzonijiet tal-1996 i]da dam jiggverna biss sentejn wara li Mintoff ivvota kontra l-Gvern fuq mozzjoni dwar il-marina tal-jottijiet fil-Birgu li l-Prim Ministru Alfred Sant kien dawwarha f’vot ta’ fidu/ja fil-Gvern. Saru l-elezzjonijiet bikrija u reba[ il-PN. Il-waqg[a tal-Gvern Laburista kienet l-a[[ar tappa storika fil-[ajja politika talPerit Dom Mintoff. Fil-karriera politika Mintoff kien fuq quddiem. Kien mexxej li warajh ;ibed il-folol i]da li listil tieg[u ta’ tmexxija jibqa’ su;;ett g[al dibattitu.

Il-Perit Mintoff fil-bidu tal-karriera politika tieg[u

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

6 Lokali

Mi/[uda l-libertà provi]orja lill-eks ra;el tal-Avukat Mifsud mixli bil-qtil tag[ha L-Im[allef Lawrence Quintano /a[ad it-talba g[allibertà provi]orja fil-konfront tal-Libjan Nizar Mostafa AlGadi, ta’ 34 sena minn Tripli, mixli bil-qtil tal-eks mara tieg[u, l-Avukat Margaret Mifsud. Al-Gadi kien ippre]enta rikors fil-Qorti Kriminali biex jing[ata l[elsien mill-arrest wara li listess talba kienet mi/[uda mill-Ma;istrat Saviour Demicoli, li quddiemu qed jinstema’ l-ka].

Il-Qorti Kriminali qalet li g[adu prematur f’dan l-istadju biex wie[ed jag[ti l-[elsien mill-arrest lill-akku]at, anke min[abba l-fatt li g[ad baqa’ xhieda importanti li g[ad iridu jixhdu fil-kumpilazzjoni.

Il-Prosekuzzjoni mmexxija mill-Ispettur Keith Arnaud kienet l-unika prova s’issa li ressqet il-Pulizija dwar il-qtil tal-Avukat Mifsud.

L-Ispettur Arnaud qal filQorti li l-eks ra;el tal-Avukat Mifsud kien qed isegwiha kontinwament fis-sig[at ta’ qabel inqatlet, u dan millwaqt li hi kienet ma’ s[abha f’restorant ;ewwa x-Xemxija sakemm wasslet lill-[abiba tag[ha Bu;ibba. Dan ifisser li bejn it-8.30PM u l-11.30PM, l-akku]at kien qed isegwi lpassi tag[ha.

Minn st[arri; li g[amlu lPulizija, nhar l-Erbg[a 18 ta’ April li g[adda, waqt li lvittma kienet qieg[da fir-ristorant Fortress g[all-[abta tad-9.30pm, l-akku]at kien mitt metru ’l bog[od, flin[awi tal-Mas;ar Olimpiku.

Kien hemm ukoll [inijiet fejn hu kien qieg[ed fejn il-kjosk tal-;elat, ftit metri bog[od mir-restorant fejn kienet qed

tiekol ma’ s[abha l-vittma.

L-Ispettur Arnaud qal ukoll li ta[t id-dwiefer instabu marki li qablu mad-DNA ta’ Nizar Mostafa Al-Gadi u li kien hemm tissue bid-demm li jaqbel ukoll mad-DNA talakku]at. Huwa qal li mille]amijiet forensi/i li nstabu ta[t difrejn il-vittma u minn tissue li nstabet fuq in-na[a ta’ wara tal-karozza talAvukat Margaret Mifsud, li fil-lejl ta’ bejn it-18 u d-19 ta’ April li g[adda, instabet mejta f’karozza f’Ba[ar i/-?ag[aq f’/irkostanzi suspettu]i rri]ulta li dawn jaqblu madDNA tal-akku]at.

El-Gadi, li qed jg[id li lprofessjoni tieg[u hija ta’ kok, qed iwie;eb mhux [ati tal-akku]i mi;jubin kontrih.

L-Ispettur Arnaud qed jg[id li mill-investigazzjonijiet li g[amlet il-Pulizija dwar ittelefonati u l-SMSs li saru jikkonfermaw li Al-Gadi gideb dwar fatti importanti tal-ka], l-aktar fejn kien fillejl ta’ bejn it-18 u d-19 ta’ April li g[adda, il-lejl li fih inqatlet l-Avukat Mifsud.

Il-vittma nstabet b’wi//ha mserra[ lejn in-na[a tat-tieqa tal-passi;;ier bid-demm ma’ [alqha u mne[irha. Millinvestigazzjoni rri]ulta li din mietet permezz ta’ pressjoni fuq sidirha li ma [allithiex timla l-pulmuni bin-nifs u g[alhekk mietet min[abba nuqqas ta’ ossi;nu. L-Avukati Manwel Mallia, Arthur Azzopardi, u Kathleen Grima qeg[din jidhru b[ala parti /ivili g[an-nom tal-;enituri tal-vittma, Tere]a u William Mifsud. L-Avukat Martin Testaferrata Moroni Viani qed jidher g[all-akku]at.

Il-Libjan Nizar Mostafa Al-Gadi, li jinsab akku]at bil-qtil tal-eks mara tieg[u

Jammettu li serqu Paul Tabone ta’ 34 sena, residenti Marsaxlokk u Shaun Galea ta’ 18-il sena, residenti Wied il-G[ajn, kienu mixlijin quddiem il-Ma;istrat Doreen Clarke li f’okka]onijiet differenti f’Lulju li g[adda serqu o;;etti minn kmamar li jintu]aw b[ala ville;;jatura fil-limiti ta’ Delimara ;ewwa Marsaxlokk.

Huma ammettew li matul il-lejl ta’ bejn is-

16 u s-17, id-19 u l-20 ta’ Lulju u matul illejl ta’ bejn it-23 u l-24 tal-istess xahar, da[lu f’dawn il-kmamar u serqu g[odda, kif ukoll g[add ta’ platti u tazzi g[ad-dannu ta’ Emanuel Scicluna, :u]eppi Borg u George Mercieca. Il-Qorti kkundannat li]-]ew; imputati 18-il xahar [abs sospi]i g[al tliet snin.

Tmien snin [abs fuq traffikar ta’ eroina Christopher Agius ta’ 41 sena mill-Furjana kien ikkundannat tmien snin [abs millMa;istrat Doreen Clarke wara li ammetta li f’dawn l-a[[ar [ames snin, huwa kellu filpussess tieg[u, kif ukoll ittraffika d-droga eroina.

Il-Pulizija kienet ilha tosserva lil Agius fejn bdew ji;u segwiti l-movimenti tieg[u mit-Taqsima ta’ Kontra d-Droga. Kien nhar isSibt li g[adda li l-Pulizija g[amlu rejd fl-appartament tieg[u u hemm instabet 200 gramma eroina lesta biex ti;i ttraffikata. L-appartament jinsab fi Triq Sant Anna lFurjana, fl-in[awi ta’ fejn hemm l-Iljun.

Kien filg[axija li Agius ming[ajr ma stenna sab lillPulizija ma’ wi//u u minn hemm wara li nstabet iddroga ;ie arrestat u ttie[ed ftit metri ’l bog[od mid-dar tieg[u fil-Kwartieri :enerali tal-Pulizija g[al aktar st[arri;.

Agius mill-ewwel ikkopera mal-Pulizija.

Huwa ammetta kemm malPulizija kif ukoll fil-Qorti diversi akku]i dwar traffikar ta’ droga f’g[add ta’ lokalitajiet differenti.

Irri]ulta li Agius, g[al dawn l-a[[ar snin kien qieg[ed jittraffika d-droga u ammetta wkoll li kien filpussess ta’ din id-droga u li huwa g[andu wkoll problema

tat-te[id tad-droga u li ttraffika l-istess droga fl-in[awi ta’ skola jew f’post fejn ikun hemm tfal jew ]g[a]ag[, dan min[abba wkoll li fejn ir-residenza tieg[u hemm diversi klabbs u postijiet li jiffrekwentaw i]-]g[a]ag[.

L-Ispettur Jesmond Borg, li mexxa l-Prosekuzzjoni qal li Agius g[andu problema serja ta’ droga, i]da fl-investigazzjonijiet tal-Pulizija, ikkopera mag[ha bis-s[i[.

Huwa ssu;;erixxa li Agius jin]amm fit-Taqsima Forensika tal-Isptar Monte Carmeli biex jibda programm ta’ riabilitazzjoni mid-droga.

Minbarra s-sentenza ta’ [abs, Agius ;ie mmultat €5,000.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Lokali 7

Is-s[ana mistennija tkompli ti]died i]da mhux fil-livelli ta’ heatwave Matul il-[amest ijiem li ;ejjin it-temperatura mistennija tkompli tog[la, g[alkemm is-sitwazzjoni tattemp f’pajji]na mhix ikkunsidrata b[ala heatwave.

Minkejja dan arja ta’ pressjoni g[olja millAl;erija qed tkompli tersaq lejn l-Ewropa u kaw]a t’hekk it-temperaturi lejn i//entru tal-Ewropa qeg[din dejjem ji]diedu.

L-aktar pajji]i fl-Ewropa li huma milquta minn s[ana qawwija huma l-Italja u partijiet minn Franza kif ukoll [afna pajji]i fi/-/entru talEwropa.

Tkellimna ma’ Kenneth Chase mill-Uffi//ju Meteorolo;iku fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta u spjega kif mew;a ta’ s[ana titkejjel meta l-og[la temperatura tal-;urnata tkun og[la mill-medja tal-og[la temperaturi b’[ames gradi

g[al perjodu ta’ [amest ijiem fuq statistika mill1961 sal-1990. G[alhekk jekk nimxu fuq din iddefinizzjoni nistg[u ng[idu li pajji]na mhux g[addej minn heatwave, però fla[[ar mill-a[[ar li hu importanti hu xi j[ossu nnies, u n-nies b[alissa qed i[ossu s-s[ana kaw]a ta’ dak mag[ruf b[ala heat stress kaw]a tal-umdità.

Skont it-tbassir tat-temp fuq siti elettroni/i l-og[la temperatura fil-[amest ijiem li ;ejjin se tkun propju nhar is-Sibt meta se titla’ g[al 36 grad Celsius.

G[alkemm matul dan issajf kellna temperaturi s[an, s’issa xorta wa[da ma ntla[qu l-ebda temperaturi rekord meta mqabbla ma’ snin o[ra. L-iktar rekord li ntla[aq kien fl-1999 meta ttemperatura telg[et 44 grad Celcius.

Serqu frejgatina u qadfu sa Portomaso }ew; studenti talmedi/ina ta’ nazzjonalità Fran/i]a ammettew fil-Qorti li serqu frejgatina minn San :iljan u minn hemm qadfu sa Portomaso b’tabella tattraffiku li u]awha b[ala moqdief. L-istudenti, li g[andhom 20 sena, wettqu dik li sej[u b[ala avventura fil-lejl ta’ bejn is-Sibt u l{add li g[adda.

Francois Jean-Paul Franques u Mathias Perazzi li ammettew ukoll li kienu fis-sakra rnexxielhom jitilg[u fuq l-art f’Portomaso u [allew il-frejgatina g[al ri[ha, b’konsegwenza li din inkaljat mal-blat. Aktar tard l-opra tal-ba[ar spi//at ;arrbet xi [sarat u [ar;et ’il barra mal-mew; fejn ;iet irkuprata mill-Forzi Armati ta’ Malta.

Il-Fran/i]i ammettew li serqu l-frejgatina ]g[ira talinjam minn fejn il-monument tal-Love u li wettqu

[sara fuqha. Il-Ma;istrat Doreen Clarke illiberathom bil-kundizzjoni li ma jag[mlux reat ie[or fi ]mien 18-il xahar, u ;ew ordnati j[allsu €400 f’temp ta’ ;img[a b[ala kumpens lil sid il-frejgatina.

Fil-Qorti, l-Avukat Martin Fenech, li deher g[a]-]ew; Fran/i]i, qal li l-istudenti g[amlu hekk g[ax kienu qeg[din jifir[u u kienu xi ftit ta[t l-influwenza taxxorb. Huwa qal ukoll li listudenti wrew dispja/ir g[al dak li g[amlu u li mhux minnu kif kien qed jing[ad li l-[sara fuq il-frejgatini hija estensiva.

Il-Qorti i]da qalet li fiddawl tal-fatt li sid il-frejgatina qieg[ed jinsisti li l[sara tammonta g[al i]jed minn hekk imsemmi filQorti, jekk jinstab li dan huwa minnu, wara stima li se ssir, l-istudenti jridu j[allsu wkoll id-differenza.

Il-festival ta/-?ikkulata fil-{amrun minn Ottubru din is-sena se jsir f’Settembru

Settembru mimli attivitajiet kulturali mill-Kunsilli Lokali Ix-xahar li ;ej, 11-il Kunsill Lokali se jkun qed itella’ bosta attivitajiet li permezz tag[hom ti;;edded l-identità individwali tal-lokalitajiet li se jkunu qed jipparte/ipaw f’dan il-kalendarju t’attivitajiet. Il-fondi kollha li ;ew allokati lil dawn il-Kunsilli jaqb]u t-€300,000 u ng[ataw g[ar-raba’ sena konsekuttiva bis-sa[[a tal-politika Nazzjonali tal-Gvern g[allKunsilli Lokali u tal-promozzjoni tal-kultura. Id-dettalji kollha ta’ dawn l-attivitajiet t[abbru mill-Assistent Parlamentari tal-Intern Beppe Fenech Adami fil-pre]enza tar-rappre]entanti tal-Kunsilli Lokali li lkoll taw dettalji dwar l-attivitajiet rispettivi tag[hom.

Beppe Fenech Adami stqarr li dawn l-attivitajiet jixhdu laspetti kulturali uni/i talKunsilli Lokali u jkomplu jsa[[uhom. Dawn jg[inu wkoll il-valur ekonomiku ta’ pajji]na g[ax ji;bdu aktar turisti b’mod partikolari flista;un tas-sajf.

Dan kollu se jing[ata bidu f’Ra[al :did permezz ta’ Notte Casal Paola li se tittella’ fl-1 ta’ Settembru mis6pm sa nofsillejl. Din l-attività se tkun qed tittella’ filPjazza ta’ Sant’Ubaldeska u fit-toroq tal-madwar, fi Triq lArkata, Triq Ninu Cremona, Sqaq it-Tramuntana u Triq itTramuntana. G[al din l-attività, li fiha wie[ed se jkun jista’ jer;a’ jg[ix l-istorja tarra[al, se jkun hemm servizz ta’ parke;; bla [las filgrawnd ta’ Pacegrasso.

Fl-istess ;urnata, f’Bir]ebbu;a se tittella’ ukoll l-attività In;eddu Tfulitna fejn se jkun hemm log[ob tattfal, ]fin folkloristiku, bixxatt ta’ Bir]ebbu;a jkun ma[luq g[all-pubbliku fejn ilbaned tal-lokalità flimkien se jkunu qed janimaw ir-ra[al.

Se jkun hemm ukoll wirja ta’ ritratti antiki tal-istess ra[al, ikel tradizzjonali, ferrovija, arti;janat Malti, bl-g[eluq ta’ din l-attività jittella’ minn Freddie Portelli.

Ix-Xlendi, mill-ewwel ;urnata tax-xahar sal-g[ada, se tkun qed tittella’ lFjakkolata Tradizzjonali taxXlendi, b’turija ta’ films fi spazju pubbliku fil-5 u l-20 ;urnata tal-istess xahar.

Il-Kunsill Lokali tal-Fgura se jkun attiv ukoll f’Settembru. Dan permezz ta’ The Fgura Arts and Food fighting Festival. Imbag[ad, [amest ijiem wara bejn is-7 u d-9 ta’ Settembru, Marsaskala se tkun qed ittella’ l-Iljieli Skalin bl-iskop li jkun hemm tag[rif storiku u parte/ipazzjoni wkoll ta’ talent lokali.

It-Torri ta’ San Tumas se jkun imdawwar bi fjakkoli u fih se tittella’ esebizzjoni t’arti;janat. Dan se jkun possibbli bis-sa[[a tal-Fondazzjoni Wirt Artna li sellfet it-Torri lill-Kunsill Lokali apposta g[al din l-okka]joni. Lokalità o[ra, l-Isla se ttella’ r-raba’ edizzjoni tal-Festival Senglea Marittima bejn l-14 u s-16 ta’ Settembru bit-tema ewlenija din is-sena tkun [arsa lejn i//elebrazzjoni tal-kultura tradizzjonali awtentika.

Is-Sibt 14 ta’ Settembru, {al Qormi se jtella’ Lejl f’Casal Fornaro, attività li se tie[u lura n-nies fi ]mien ilKavallieri u jesponi dak li jispe/jalizza fih, il-[ob] u g[alhekk se jissajjar bezzun ta’ tul ta’ diversi metri u Pudina bil-qlig[ kollu minnhom imur g[al Puttinu Cares. Barra minn hekk, se jkun hemm miftu[in g[allpubbliku x-xelters tar-ra[al.

Il-Marsa se ttella’ l-attività tag[ha fis-16 ta’ Settembru, Snajja’, Ikel u Xorb tul ilmedda ta]-]mien fil-Pjazza Patri Magri, bil-qlig[ kollu minn dawn l-attivitajiet organizzati minn dan il-Kunsill Lokali jmorru b’risq id-Dar tal-Providenza. Erbat ijiem wara, il-Qala, flimkien malGrupp Folkoristiku tal-Qala Mehir, se ttella’ s-7 edizzjoni tal-Festival Internazzjonali tal-Folk, li jdum g[addej sat23 tax-xahar.

Attività li ;eneralment tittella’ f’Ottubru, il-Festival ta/-?ikkulata din is-sena se tittella’ fit-22 ta’ Settembru fejn fost attrazzjonijiet o[ra se jkun hemm tag[rif u sezzjonijiet dwar l-u]u ta’ /ikkulata fil-qasam tas-sbu[ija, u xarba ori;inali mag[mul millcocoa kif kien servut fi ]mienu, fl-1760.

Dawn l-attivitajiet kollha ji;u fi tmiemhom i]-}ejtun fid-29 u 30 ta’ Settembru blattività ]ejt i]-]ejtun. Din illokalità se tkun qed ti//elebra l-festa marbuta m’ismu, ilftu[ tal-ista;un tal-;bir ta]]ebbu; u l-g[asir tieg[u g[a]-]ejt jew g[as-salmura.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

8 Lokali

In-night shelter ta]-}ejtun li kien inawgurat fl-a[[ar ;img[at

Il-Gvern investa [afna b’risq l-anzjani Matul din il-le;i]latura sar [afna xog[ol fil-qasam talanzjani. Din il-[idma kienet indirizzata kemm lejn dawk lanzjani li g[adhom attivi filkomunità kif ukoll lejn dawk l-anzjani li g[andhom b]onn istituzzjoni biex jin;abru fiha.

Kelliem g[as-Segretarjat Parlamentari g[all-Anzjani u l-Kura fil-Komunità stqarr li g[all-anzjani li g[adhom attivi fil-komunità, il-Gvern g[andu lista twila ta’ servizzi li jinkludu t-telecare, il-meals on wheels, il-home help, ilhandyman service, respite beds, night shelters u diversi o[rajn.

Il-Gvern m’g[andu l-ebda intenzjoni li jnaqqas isservizzi mog[tija lill-anzjani.

Fil-fatt, ftit ;img[at ilu lGvern feta[ it-tielet night

shelter fir-Residenza San Vin/enz de Paul. Il-pro;ett kien storja ta’ su//ess.

Wie[ed ma jridx jinsa li matul din il-le;i]latura ssodod g[all-anzjani ]diedu bi 857 aktar.

Progett importanti kien linvestiment ta’ €9 miljun fi blokk ;did f’San Vin/enz de Paul li g[all-ewwel darba fih laqa’ pazjenti li huma morda bid-dimensja. Hawnhekk ;ew ipprovduti 144 sodda.

Il-Gvern re;a’ beda j[addem l-Isptar Zammit Clapp li issa hu nursing home. Dan il-post jipprovdi 96 sodda. Meta g[alaq g[al xog[lijiet ta’ tisbi[ u tis[i[, lisptar kellu 60 sodda. Illum fin-nursing home msemmija hemm ukoll sala g[al anzjani li g[andhom id-dimensja.

L-Isptar Karen Grech qed iservi b[ala sptar ta’ riabilitazzjoni u llum innumru ta’ sodod tela’ g[al 239. Ta[t dan il-Gvern kien hemm ]ieda ta’ 174 sodda flisptar imsemmi. B[alissa lisptar g[addej bi programm ta’ tisbi[.

Il-Gvern kompla jixtri g[add ta’ sodod ming[and ilprivat b[ala parti mill-iskema ta’ Private Public Partnership.

Dawn issa telg[u g[al 401.

Matul din il-le;i]latura nfet[u wkoll is-swali St Jean Antide f’{‘Attard li tifla[ tilqa’ fiha 100 persuna u kien hemm ]idiet ukoll fid-Dar talAnzjani tal-Mellie[a, li minn 83 telg[u g[al 154 sodda.

G[aldaqstant, matul din ille;i]latura, is-sodod g[allanzjani telg[u bi 857 aktar.

Il-[ames edizzjoni tal-attività sportiva ‘Log[ob g[al Kul[add’ G[all-[ames sena konsekuttiva l-Kummissjoni }g[a]ag[ Rabtin Pawlini qed torganizza l-attività sportiva ‘Log[ob g[al Kul[add’ fuq iz-zuntier talKolle;;jata ta’ San Pawl firRabat, Malta.

L-attivitajiet se jsiru bejn it-22 u l-25 ta’ Awwissu mis-7 p.m. ’l quddiem u fla[[ar ;urnata jkun hemm isserata finali li fiha jit[abbru r-rebbie[a.

G[all-ewwel darba din issena, qed tittella’ wkoll serata o[ra ddedikata g[attfal nhar il-21 ta’ Awwissu mis-6.30 p.m. ’l quddiem. Ittfal li jipparte/ipaw se jitqassmu f’erba’ timijiet skont l-età tag[hom.

F’dawn l-attivitajiet jipparte/ipaw madwar 150 ]ag[]ug[/a minn madwar Malta kollha kif ukoll numru kbir ta’ helpers li jg[inu biex isiru l-attivitajiet.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Lokali 9

Kun/ert uniku fil-Ber;a ta’ Kastilja Kun/ert mhux tas-soltu fil-bit[a tal-Ber;a ta’ Kastilja filBelt Valletta, meta l-:img[a filg[axija, it-tenur Cliff Zammit Stevens kien akkumpanjat mill-pjanista Laila Barnat u l-pjanista b’id wa[da ta’ fama mondjali Nicholas McCarthy, li taw serata liema b[alha.

Nicholas McCarthy kien g[ad kellu biss 14-il sena meta dde/ieda li jintefa b’ru[u u b’;ismu g[all-mu]ika. Dan wara li affaxxina ru[u meta sema’ sinfonija ta’ Beethoven. Tant affaxxina ru[u li minkejja li twieled b’id wa[da, McCarthy ma qatax qalbu u beda jitg[allem il-pjanu vi/in id-dar tieg[u f’Tadworth, fir-Renju Unit.

It-triq tieg[u ma kinitx fa/li, u sab min ipprova jiskora;;ih, tant li darba sa[ansitra kien im/a[[ad milli jag[mel awdizzjoni fi skola ta’ pjanisti. Ix-xahar li g[adda, Nicholas, ta’ 23 sena, iggradwa mir-Royal College Of Music b[ala l-uniku pjanist b’id wa[da, xellugija, li qatt iggradwa fl-istorja tal-iskola. Hu qal li l-prattika g[al persuni b’id wa[da hija sfida ferm ikbar u kuljum jag[mel bejn [ames sig[at u sitta jipprattika.

Nicholas jifforma parti wkoll mill-ewwel orkestra Ingli]a g[all-persuni b’di]abbiltà. Din l-orkestra hi mag[mula minn 18-il mu]i/ist, li x-xahar li g[adda [adu sehem f’/erimonja li fiha ng[ata mer[ba t-tim tar-Renju Unit g[all-paraolimpjadi.

Din hi t-tieni darba li McCarthy qed jesegwixxi siltiet mu]ikali f’Malta, hekk kif is-sena l-o[ra kien akkumpanja lit-tenur Cliff Zammit Stevens stess fil-Palazz Vilhena flImdina.

It-tradizzjoni antika tat-tberik tal-annimali g[adha [ajja f’San :iljan San :iljan hu ra[al turistiku, pittoresk u mfittex minn [afna turisti li ji;u j]uruna.

Wie[ed mill-aktar ir[ula li jsir kummer/ turistiku fihom u hu pilastru g[all-ekonomija ta’ dan il-pajji]. ’Il bog[od minn dan kollu, hu ra[al li j[addan [afna tradizzjonijiet marbutin ma’ din il-lokalità antika fil-g]ejjer tag[na.

Aparti li hu mag[ruf b[ala ra[al tas-sajjieda hu wkoll ra[al li g[andu m[abba spe/jali g[all-annimali, spe/jalment dawk domesti/i.

Il-{add filg[odu saret wa[da minn dawn it-tradizzjonijiet – il-pur/issjoni u ttberik tal-annimali. It-tberik annwali tal-annimali f’San :iljan hu avveniment li jkun mistenni minn kull resident :iljani] li g[andu g[al qalbu l-annimali.

It-tberik tal-annimali hu attività tradizzjonali mistennija bil-[erqa kemm mit-tfal kif ukoll mill-adulti ta’ din il-parro//a. F’San :iljan din l-attività tifta[ i/-/elebrazzjonijiet tal-festa li tkun i//elebrata aktar tard matul Awwissu.

Minn kmieni l-{add filg[odu kienu [afna dawk il:iljani]i ta’ kull età, li dissena r[ewlha flimkien malannimali tag[hom g[al mixja mat-toroq ta’ San :iljan, g[ad-daqq tal-banda taliScouts ta’ San :iljan, qabel saret i/-/erimonja tat-tberik mill-Kappillan tar-ra[al, Father Claude Portelli. Issidien tal-annimali ng[ataw ukoll tifkira tal-okka]joni.

Dan l-avveniment annwali seta’ jkun su//ess bis-sehem tal-Kunsill Lokali tallokalità u pre]enti kien hemm is-Sindku Peter Bonello, li ta tifkira lil kull persuna li tat kontribut f’dan l-avveniment.

Dan l-avveniment annwali jlaqqa’ flimkien ukoll lissidien tal-annimali li jkunu jistg[u jaqsmu bejniethom pariri dwar it-trobbija talannimali filwaqt li jesibixxu l-isba[ bhejjem tag[hom, im]ejnin g[all-okka]joni.

Gusto Caruana hu l-mo[[ wara dan l-avveniment annwali li flimkien malKunsill Lokali jg[in f’din lorganizzazzjoni.

It-tenur Cliff Zammit Stevens waqt li kien qed jesegwixxi l-kun/ert fil-Ber;a ta’ Kastilja

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta‘ Awwissu, 2012

10 Intermezz

INTERMEZZ MONDJALI Rassenja kulturali internazzjonali

Kull pajji] g[andu l-kultura tieg[u. Hu importanti [afna li tag[raf kif tipper/epixxi dawk il-kwalitajiet.

– Fathia H. Ali, medjatri/i kulturali

L-immigranti u l-jedd g[all-kultura tag[hom Meta mara ta[rab minn pajji]ha u t[alli lill-familja warajha, dak ifisser xi [a;a kbira. Biex tag[mel dik l-g[a]la twe;;a’ [afna g[ax in-nisa ma jridux ji;;errew minn na[a g[al o[ra, imma jridu jkunu ssetiljati. G[alhekk, staqsi lilek innifsek> G[aliex kellha titlaq minn pajji]ha^ Ipprova qieg[ed lilek innifsek fil-po]izzjoni tag[ha> Tg[a;;ilx u tag[milx ;udizzju espedjenti, imma pprova ifhem.

– Amina, attivista E;izzjana Minn ]mien g[al ie[or, f’Malta jitqanqal iddibattitu nazzjonali (bil-kontroversji kollha li j;ib mieg[u) dwar l-immigranti irregolari. F’pajji]na ilhom jaslu l-immigranti irregolari g[al dawn la[[ar g[axar snin, meta beda e]odu qawwi millkosta Libjana, b’eluf ta’ Afrikani, ir;iel, nisa u tfal, jag[mlu vja;; iddisprat biex ja[arbu minn sitwazzjoniijiet impossibbli, inklu]i gwerer u ;u[, u jippruvaw jaslu fl-Ewropa.

Razzi]mu istituzzjonalizzat Id-diskors ;ieli ma jibqax diskors u ;ieli spi//a f’atti ta’ vjolenza, b[al meta n[arqu l-vannijiet tal:i]witi li tant ja[dmu f’dan is-settur jew ing[ata nnar lill-bibien tad-djar ta’ attivisti o[ra.

L-argumenti jis[nu wkoll meta jkun hemm mew;iet ;odda ta’ wasliet mill-Afrika, b[alma re;a’ kien hemm din is-sena.

I]da din is-sena l-affarijiet spi//aw b’mod tassew tra;iku hekk kif immigrant minn Mali, li kien ilu ma[rub tliet snin, allegatament inqatel waqt li kien fil-kustodja tal-Qawwiet tal-Ordni. Fid-dawl ta’ dak il-qtil, gruppi g[ad-drittijiet umani organizzaw mar/ ta’ protesta kontra “ir-razzi]mu istituzzjonalizzat”. G[all-mar/ attendew politi/i mi]-]ew; na[at tal-Kamra. Naturalment, tkun falsifikazzjoni jekk jing[ad li f’Malta r-razzi]mu hu “istituzzjonalizzat”, imma m’hemmx dubju li jinsab imqabbad f’saffi [oxnin f’mo[[ bosta Maltin. {afna mill-argumenti jinteressaw il-politika ta’ detenzjoni, li l-Gvern i[oss li hi ne/essarja (parikolarment f’pajji] ]g[ir daqs Malta) biex ikun hemm “kontroll tas-sitwazzjoni.”

I]da Parlamentari min-na[a tal-Gvern jistqarru li din il-politika te[tie; revi]joni (xi [a;a li jinsistu fuqha wkoll l-Isqfijiet). Anki Membru Parlamentari

Ewropew o;;ettiv b[al Simon Busuttil jistqarr li hu qatt ma kien sodisfatt bil-kundizzjonijiet li sab meta ]ar i/-/entri ta’ detenzjoni u jinsisti li g[andu jkun hemm monitora;; indipendenti tassitwazzjoni f’dawk il-postijiet li kienu kkritikati kemm-il darba anki minn entitajiet barranin ta’ sorveljanza. ?entru ta’ detenzjoni Parlamentari o[rajn, ng[idu a[na b[al Charlò Bonnici, josservaw li meta jkollok degradazzjoni fi/-/entri ta’ detenzjoni tkun qed tipprovoka liddetenuti, bir-ri]ultat li “ji;;ennu u jirribellaw” b’mod li jista’ jwassal g[at-tra;edja.

Jien ktibt kemm-il darba dwar il-b]onn li fixxhur twal ta’ detenzjoni, l-immigranti g[andhom id-dritt li ma jin]ammux b[ala pri;unieri (jew ag[ar), i]da g[andu jkollhom programm serju ta’ integrazzjoni u attività li tirrispetta d-dinjità, ilkultura u l-kreattività tag[hom.

minn Mario Azzopardi marpardi@maltanet.net

F’dawk i/-/entri ]gur li hemm firxa ta’ diversità kulturali li g[andha ting[ata attenzjoni u tkun esplorata b’mod professjonali. ?ertament, suldati li jag[mlu g[assa maddetenuti f’dawk i/-/entri mhumiex im[arr;in psikolo;ikament u kulturalment biex jifhmu dak ilba[ar ta’ differenzi. Mhumiex im[arr;in (u lanqas m’g[andna nippretendu li hu xog[olhom) li jifhmu n-normi tal-pajji]i li minnhom ikunu ;ejin limmigranti, l-aktar Afrikani.

Ma jafux kif jesploraw u jisfruttaw b’mod konkret il-kulturi rispettivi, l-aktar dawk pratti/i.

Xi snin ilu, fi/-?entru tad-Drama tal-Gvern, konna nidejna esperiment li fih g[aqqadna flimkien grupp ta’ Afrikani mi/-/entri tal-Marsa u {al Safi biex, g[al xahrejn s[a[, ja[dmu ma’ ]ew; diretturi Maltin u jippre]entaw g[all-pubbliku collage ta’ mu]ika, ]fin u teatru nativ mill-in[awi tal-Kongo.

Konna stedinna wkoll ]ew; osservaturi :ermani]i ]g[a]ag[ biex jistudjaw kif kien qed ji]viluppa l-pro;ett. Kienu saru ]ew; serati li mtlew sa ru[hom, i]da b’xorti [a]ina, minkejja lpubbli/ità qawwija li kienet saret, ebda politiku ma kien attenda g[all-ispettaklu.

Dak li hemm b]onn fi/-/entri ta’ detenzjoni huma medjaturi kulturali, grupp ]g[ir ta’ nies li jifhmu kif dawn id-detenuti jistg[u jesprimu

Matul ix-xhur twal ta’ detenzjoni, l-immigranti g[andhom id-dritt li jkollhom programm serju ta’ integrazzjoni u attività li tirrispetta d-dinjità, il-kultura u l-kreattività tag[hom

ru[hom kreattivament billi jirrealizzaw ittwemmin u ttradizzjoniiet kulturali flarti performattiva, fl-arti orali tal-kant u l-arti viziva.

Ir-rikkezza hi inkredibbli u forsi ftit hemm b]onn li jitfakkar li kienu artisti kbar mondjali (inklu] xi Pablo Picasso) li tnebb[u mill-arti Afrikana.

Is-sens komunitarju f’pajji]i Afrikani hu b’sa[[tu [afna u stimulazzjoni kreattiva f’dan il-kuntest taf tag[mel il-mirakli.

F’Malta hemm b]onn li jibda jkun ikkunsidrat intensament it-ta[ri; mhux biss ta’ medjaturi kulturali f’sens estetiku, i]da wkoll fejn jid[lu issues ta’ lingwa, psikolo;ija, materji legali u kuntesti medi/i. Jekk m’iniex sejjer ]ball kienet inbdiet xi [a;a fuq dawn il-linji li involviet lisServizz tal-:i]witi g[ar-Refu;jati u l-UNHCR. Drama terapewtika I]da l-inizjattiva kienet damet biss ftit xhur u ma kinitx involviet l-aspett kreattiv. Pro;ett ie[or kien dak li fil-bidu tal-ftu[ ta/-?entru g[al-Kreattività fil-Belt, b[ala Bord tad-Diretturi, a[na konna g[amilna arran;amenti mal-Armata biex darba jew darbtejn fil-;img[a nie[du tfal mi/-/entri ta’ detenzjoni u noffrulhom workshops fl-arti vi]iva (fejn huma setg[u jesprimu n-narrativi intimi u [afna drabi, trawmati/i tag[hom) u d-drama terapewtika.

Dawn huma ideat li la je[tie;u ri]orsi umani impossibbli u wisq inqas, finanzjamenti spettakiulari. M’hemmx dubju li dawn il-pro;etti jistg[u jkunu sponsorizzati fa/ilment, anki minn sorsi Ewropoej u internazzjonali.

Pro;etti kulturali b[al dawn /ertament mhux biss jag[tu dinjità lill-immigranti fil-perjodu ta’ detenzjoni, i]da jnaqqsu l-aggravazzjoni tal-istress, il-frustrazzjoni u s-sens ta’ inutilità u deprivazzjoni li j[ossu dawk l-erwie[ wara l-i]barri.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, {amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Il-Perit Duminku Mintoff (1916-2012) Tard ilbiera[ filg[axija t[abbret il-mewt tal-Perit Dom Mintoff, eks Prim Ministru u eks mexxej talPartit Laburista.

Il-Perit Mintoff kien politiku li [alla marka fuq il-pajji] u, g[alkemm trid tkun l-istorja tal-pajji] li ti;;udika fit-tul ta]-]mien u fil-kumpless kollu dak li g[amel il-Perit Mintoff, wie[ed jifhem li hu [adem skont l-ideali tieg[u g[al dak li hu kien iqis li kien il-;id tal-pajji].

It-tmexxija ta’ Mintoff

Il-Perit Mintoff fis-snin sebg[in u tmenin wettaq riformi li w[ud minnhom kienu me[tie;a u sabu qbil mill-Partit Nazzjonalista tant li l-Partit Nazzjonalista ]ammhom, kabbarhom u seddaqhom fil-gvern. Imma tibdil ie[or li g[amel Dom Mintoff ;ab qasma u firda fil-pajji] li komplew aggravaw aktar ma l-Partit Laburista dam fil-gvern kontra r-rieda tal-ma;;oranza talpoplu wara l-1981.

L-istorja ma tistax t[assar il-fatt li l-Perit Mintoff baqa’ jmexxi l-pajji] wara l-elezzjoni tal-1981 meta l-poplu Malti vvota

b’ma;;oranza g[all-Partit Nazzjonalista. Dan kellu l-konsegwenza li l-politika Maltija u lekonomija tal-pajji] g[addew minn ]mien ikrah sal-1987.

Irridu nag[rfu wkoll li meta l-pajji] kien f’xifer l-irdum, Dom Mintoff a;ixxa biex ilParlament Malti g[adda emendi kostituzzjonali li re;;g[u lill-pajji] lura g[ad-demokrazija fl1 987.

Il-metodu politiku tal-Perit Mintoff g[al [afna drabi kien jinkludi l-vjolenza mhux biss kontra lPartit Nazzjonalista imma wkoll kontra istituzzjonijiet o[rajn fis-so/jetà Maltija.

F’numru ta’ oqsma o[ra, kien hemm azzjonijiet o[ra kontroversjali li wettaq il-Perit Mintoff u li qalg[u l-kundanna tal-Qrati b[ala li kisru d-drittijiet fundamentali tal-bniedem, il[biberiji ma’ re;imi dittatorjali u t-tbeg[id talpajji] mid-demokraziji liberi, ;rajjiet b[al fledukazzjoni fil-kampanja kontra l-iskejjel talKnisja, ix-xkiel qawwi tal-unions [ielsa u lkontrolli fl-ekonomija li ;abu ri]ultati []iena g[all-[addiema l-aktar fis-snin tmenin sal-1987.

Mintoff fil-Partit Laburista

Barra l-marka fuq il-pajji], Dom Mintoff hu bniedem li [alla marka fuq il-Partit Laburista wkoll. Hu bena Partit Laburista fil-bixra tieg[u g[alkemm kien strumentali biex waqqa’ ]ew; gvernijiet Laburisti, dak tal-1950 immexxi millPrim Ministru Laburista Pawlu Boffa u dak tal1998 immexxi mill-Prim Ministru Laburista Alfred Sant.

Waqt li nfakkru dawn il-fatti, intennu rrikonoxximent g[al riformi tajbin li wettaq il-Perit Mintoff u li gvernijiet warajh ]ammew, kabbru u seddqu. Il-Perit Dom Mintoff kien figura kontroversjali li hu g[all-istorja li ti;;udika dak kollu li g[amel b’mod ’il boghod mill-passjoni politika u li jiffoka fuq ir-ri]ultati ta’ dak li g[amel.

Kondoljanzi lill-Familja Mintoff

IN-NAZZJON itenni l-kondoljanzi tieg[u lillfamilja tieg[u, is-segwa/i tieg[u u lill-Partit Laburista u jinsab ]gur li l-pajjiz kollu fil-;ranet li ;ejjin se jkun qed jag[ti tislima xierqa lil dan ilpersona;; kbir fil-politika Maltija.

Pro;etti u inizjattivi li qed jag[mlu lill-Belt aktar a//essibbli g[alik 1. Bla dubju, u ma na[sibx li qed niddikjara xi [a;a ;dida, il-komunità kummer/jali tal-Belt ilha ftit ta]-]mien tilmenta minn /ertu nuqqas, jew tnaqqis, ta’ a//essibbiltà g[al dawk li jridu jid[lu l-Belt biex jixtru.

Xog[olna hu li mhux biss nisimg[u, i]da wkoll u sa fejn hu possibbli u realistiku, nag[tu widen u noffru soluzzjonijiet. L-umiltà li jrid ikollna tfisser li ma nistg[ux nippretendu li se nog[;bu lil kul[add. I]da l-kura;;, irrieda u d-determinazzjoni tag[na jfissru li ma nehdew qatt insusu biex insibu, u nwettqu, soluzzjonijiet tajbin.

G[ajb g[alih min iwieg[ed il[ut fil-ba[ar biex jintg[o;ob

jew jilg[ab g[all-gallarija.

2. Dan il-Gvern qed ja[dem fuq diversi livelli u bil-[idma ta’ diversi ministeri biex nag[mlu l-Belt g[a]i]a tag[na iktar a//essibbli.

Kemm g[ax hekk hu xieraq u kemm g[ax irridu naraw iktar kummer/ fil-Belt.

Meta fi tmiem din is-sena jew fil-bidu tad-die[la jintemmu g[add ta’ pro;etti kapitali fil-madwar tal-Belt, se naraw belt kapitali [afna isba[, i]da [afna iktar a//essibbli wkoll. Illum qed in[abbru pro;ett ie[or kapitali li g[andu l-g[an ewlieni li n]idu mhux ftit lispazju tal-parke;; g[al dawk li jridu jid[lu l-Belt.

3. Kull min jid[ol il-Belt

jara l-car park fejn ilMonument tal-Gwerra. Car park li beda jopera fil-bidu tas-snin disg[in, u li fin-nofs g[ad g[andu spazju jew [ofra kbira li tkerrah. Ma tixraqx tant id-da[la tal-belt kapitali tag[na, iktar u iktar issa li se jkollna da[la imponeti frott ilpro;ett ta’ Piano.

Fl-istess [in, a[na smajna lil[na ;ustifikati biex ikollna iktar spazji g[all-vetturi g[al min die[el il-Belt. Kien g[alhekk li diversi xhur ilu bdejna diskussjonijiet maloperaturi ta’ dan il-car park biex jinvestu, mhux biss jg[attu dik l-apertura i]da wkoll biex ikabbru.

4. Ma kinux diskussjonijiet fa/li, iktar u iktar peress li l-

Il-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista qed ja[dem fuq diversi livelli u bil-[idma ta’ diversi ministeri biex nag[mlu l-Belt g[a]i]a tag[na iktar a//essibbli.

Kemm g[ax hekk hu xieraq u kemm g[ax irridu naraw iktar kummer/ fil-Belt

Gvern kellu /erti linji li ma setax jaqbe] biex i[ares linteressi tal-[wienet tal-Belt.

I]da wasalna u proprju llum nippre]enta fil-Parlament mozzjoni biex il-Parlament jintalab japprova estensjoni tal-kon/essjoni ta’ /ens li hemm b[alissa, ]ieda eventwali fil-[las ta’ /ens annwali, investiment ta’ diversi miljuni mill-operaturi kummer/jali li twassal g[al ]ieda ta’ mijiet ta’ spazji g[al parke;;.

Minbarra dan, l-operaturi jintalbu jintrabtu li jag[mlu landscaping sostanzjali filwi// tal-parke;; b’mod li jkun hemm ;nien a//essibbli g[all-pubbliku, fl-istess waqt li qed norbtuhom ma jag[mlu ebda [wienet jew attività kummer/jali (g[ajr car valeting) fil-car park meta jkun lest il-pro;ett.

Qed norbtuhom li japplikaw g[and il-MEPA fi ]mien qasir [afna minn meta l-Parlament japprova l-pro;ett u li l-pro;ett ikun lest fi

minn Jason Azzopardi jason.azzopardi@gov.mt

]mien massimu ta’ sena u nofs minn meta jo[or;u lpermessi.

5. Dan l-investiment u pro;ett se jfisser iktar xog[ol u [olqien ta’ impjiegi. Ifisser ukoll ]ieda ta’ mijiet ta’ spazji g[al parke;; ta’ vetturi u jfisser iktar a//essibbiltà g[all-belt kapitali tag[na, kif jixirqilha. Ifisser u juri Gvern li lest jisma’, jag[ti widen u li ja[dem g[as-soluzzjonijiet.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

12 Ittri APPREZZAMENT

Tislima lil Dun Salv Sammut Sur Editur, Dawk b[ali li kienu jafu mill-qrib lil Dun Salv Sammut, sa/erdot e]emplari mir-ra[al kwiet ta’ {al Lija, ]gur li tnikktu bl-a[bar tal-mewt tieg[u. Kif jikteb Job (1:21) “Il-Mulej tani u l-Mulej [adli.”

Fil-kuntest ta’ Dun Salv nista’ nlissen li l-Mulej tana u l-Mulej [adilna! Fl-omelija li nise; il-Kappillan Dun David Gauci, irrefera g[al ktieb ta’ Qo[elet (3:1) li jlissen li

“hemm ]mien g[all-fer[ u hemm ]mien g[an-niket.”

Tassew li l-Mulej li [alaqna

tana grazzja li mhux biss sirna nafu lil Dun Salv, imma [dimna mill-qrib mieg[u, sirna [bieb tieg[u u ta’ qrabatu. IlMulej tani bosta fi tfuliti meta kont nassisti lil Dun Salv fuq laltar b[ala abbati fil-parro//a ta’ San Girgor, Tas-Sliema.

Wara li jkun temm l-uffi//ju tieg[u ta’ kappillan tas-sorijiet Benedittini fl-Imdina, Dun Salv

kien jer[ilha lejn Tas-Sliema biex iqaddes quddiesa o[ra flg[axra ta’ filg[odu. Kien hu li g[allimni kif nimla l-pissidi blostji biex ji;u kkonsagrati, kien hu li g[allimni li g[al kull parti tal-abitu sagru li jilbes issa/erdot hemm talba spe/ifika.

G[alhekk fil-vaganzi tas-sajf kont ner[ilha lejn il-knisja ta’ San Girgor xi nofs sieg[a qabel biex in[ejji dak kollu me[tie; biex x[in ji;i, Dun Salv, isib kollox lest. Dejjem kien juri l-

apprezzament tieg[u g[al dan is-servizz bil-kelma “grazzi” filwaqt li jitlobni nselli g[al tad-dar. Jien kbirt ma’ Dun Salv u g[alhekk ma setax ma jkunx wie[ed millkon/elebranti meta jien i]]ewwi;t.

Anke wara li rtira kien dejjem jistenna lili u l-familja g[all-festa li tant kien i[obb – dik tas-Salvatur. Permezz tieg[u jien sirt in[obb i]jed liddar ta’ Alla – hekk jien

g[addejt din l-istess im[abba g[al dak kollu li hu marbut mal-altar tas-sagrifi//ju lillg[e]ie] uliedi subien.

Kemm dam id-dar tal-Kleru mort narah tliet darbiet. Qatt ma jien se ninsa meta mort narah proprju f’jum lesaltazzjoni tas-salib, fl-14 ta’ Settembru, 2010. Il[aqt ilquddiesa u smajtha flimkien mieg[u u s-sa/erdoti l-o[ra rikoverati hemm.

Il-quddiesa kollha bkejt imma bqajt imsa[[ar meta flimkien fost it-tbatija tal-mard tag[hom [ar;u idhom biex jikkonsagraw il-[ob] u l-inbid fil-;isem u d-demm ta’ Kristu.

Grazzi Mulej talli dakinhar permezz ta’ Dun Salv g[arraft il-kobor ta’ dan ir-rigal sabi[ tas-sa/erdozju u tassew hi ironija li l-media malajr ixxandar il-[a]in li jwettaq xi sa/erdot, imma t-tajjeb li jag[mlu sa/erdoti twajba, fisskiet b[al Dun Salv, jibqà mistur.

G[alhekk g[a]ilt li permezz ta’ dan l-apprezzament jien nag[ti xhieda g[al dak li kien ifisser Dun Salv – sa/erdot konvint mit-twemmin tieg[u imma li b[al Kristu kien dejjem dispost li joffri l-fejqan u mhux jikkundanna. Ittbissima sin/iera tieg[u kienet tabil[aqq isa[[rek u tfakkrek biex jekk g[ada jisba[ jum imdallam, ma taqtax qalbek [abib, ftakar li l-pitg[ada se jer;a’ jisba[ jum ;did.

Imma issa daqshekk rajnieh lil Dun Salv! Daqshekk rajnieh jisforza biex jitkellem imma flistess waqt jibqa’ po]ittiv billi jo[rog sabg[u l-kbir. G[ax ilMulej g[o;bu jie[du lura fi [danu – mhux fis-Salvatur imma fl-G[id tal-Assunta g[ax kif tista’ t[obb lill-Iben jekk ma t[obbx lill-Omm? G[ax Dun Salv kien ukoll jag[ti l-palata tieg[u filkappella ddedikata lillMadonna tal-Mirakli ;ewwa listess ra[al. :ieli ltaqjt mieg[u hemmhekk ukoll wara li jkun qaddes xi quddiesa u meta ma setax jitkellem i]jed xorta baqa’ jmur jikkon/elebra.

Se jibqg[u biss dawn ittifkiriet [elwin marbutin ma’qalbi u minquxa f’mo[[i.

U hekk Dun Salv g[alija jista’ jitqies b[ala sa/erdot awtentiku ie[or li l-knisja u l-parro//a ta’ San Girgor kienu m]ejnin bih.

Dun Salv g[ex l-istess epoka ta’ Dun Alwi; Micallef u Dun :ennaro Camilleri u issa li mag[hom ing[aqqad fis-sema pajji]na mag[hom ]gur [a lpremju mist[oqq.

Mulej, illum bkejt ukoll g[all-mewt ta’ Dun Salv, l-ilfiq tieg[i kien b[al dak ta’ tarbija imma hekk kif raddejnieh lillart er;ajt ftakart li xi jum se jkun imiss lili u dakinhar nittama li minflok nistenna jien lil Dun Salv ;ej iqaddes, ikun hu li jistennieni fil-bieb tal:enna [alli jurini g[al xiex [abbejt l-altar tal-Mulej matul [ajti kollha!

Sa[[a [abib.

Ivan Grixti

Il-Belt Valletta

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Kultura 13

Il-pont tal-breakwater – opportunità biex wie[ed i]uru u jie[u gost f’ambjent mhux tas-soltu. Pont b’[afna xog[ol, teknika u disinn

Sajf mimli b’[afna mu]ika, ]fin, kuluri u arti Mill-Festival tal-Arti rnexxieli nara rappre]entazzjoni fl-Argotti ta’ Bombyx Mori, tal-Imbal Pinto u Avshaton Poliak Dance Company, koreografija ta’ Pinto u Poliak, mi;juba Malta bil-kollaborazzjoni talAmbaxxata I]raeljana.

Skont il-programm dawn da[[luna “f’labirint ta’ metafori, misteri u g[e;ubijiet metafi]i/i li jistimulaw issensi u jqajmu emozzjonijiet reqdin”.

It-titlu jag[mel riferenza g[ad-dudu tal-[arir li jinse; il-[ajt u g[alhekk jag[ti spinta g[al dak li naraw tul ilmessa in scena, ta’ [ajt, spag u rbit li jfakkarna fil-labirint ta’ Knossos, fil-Minotawr u Te]ew, u Ariadni, u ssalvazzjoni permezz tal-[ajt li jsegwi l-kors tal-vja;; fillabirint.

Serata ta’ mu]ika Kienet serata tal-meravilja, b’mu]ika assertive, spag u [jut elasti/i, u inventività bla taqta’. {adt pja/ir nara l-u]u tad-dawl kif kwa]i qatt

g[adna ma narawh hawn Malta, dawl kapa/i, e]att, kreattiv, dawl-skultura.

G[alija dak kien l-aqwa attrazzjoni tas-serata. Il-ftu[ tal-opra kien xi [a;a li tbellhek jekk intix tara ma;ija jew sempli/i log[ob tad-dawl.

Id-danzi jew movimenti kienu intimament marbutin

mad-dawl u l-mu]ika, movimenti espressivi, imtambra, ma[suda. Din lintimità tad-danza, dawl u mu]ika kienet xi [a;a verament ta’ ammirazzjoni.

Kienu movimenti ta’ tkaxkir ta’ i;sma donnhom bla pi], bi rbit ta’ [jut li daqqa jxekklu u daqqa jirrakmaw, u daqqa jmexxuk filwaqt li jduru, jittawlu jew ji;;ebbdu skont i//irkustanzi. Interessanti kienu anke l-[ru; u d-d[ul minn toqob kwadri ]g[ar, mal-art jew m’og[la bniedem. Xtaqt is-serata tibqa’ sejra l-lejl kollu.

Fic-?entru Russu taxxjenza u kultura attendejna kun/ert ta’ kant minn Alena Bikkulova fl-okka]joni ta’ Jum il-Familja, Im[abba u fedeltà, festa mwaqqfa millGvern re/entement fir-Russja biex issa[[a[ il-familja u tinkura;;ihom ikollhom aktar tfal. Minbarra numru ta’ kanzunetti Russi, Bikkulova g[axxqet is-salla bil-kant ta’ Padam u Milord li fakkru lil Edith Piaf.

Kun/ert pjanistiku Fl-istess /entru kellna wkoll

kun/ert pjanistiku minn mu]i/ista Russu, Yuri Didenko ta/-Tchaikovsky’s Moscow State Conservatoire, li barra milli ppre]enta numru ]g[ir ta’ pjanisti student, daqqilna bi//iet minn

Rachmaninov u minn Chopin b’maestrija superlattiva.

Fost l-a[[ar attivitajiet kulturali tad-Direttur ta/?entru Kulturali Taljan, Dott.

Bruno Busetti, li nsellmulu g[all-[idma tieg[u utieqa fissnin li g[addew, qabel ma hu j[alli l-kariga, kien hemm wirja ta’ pittura mill-Gallarija Monogramma ta’ Ruma, li wrietna kwadri b’xejra moderna u avventuru]i minn numru ]g[ir ta’ artisti.

Amalgam, the Willow Tree Group, iltqajna mag[hom filCavalieri Hotel, b’wirja kurata minn E.V. Vella ta’ xi pittura u painted furniture, li tat gost u wriet kif anke bi//a mobbli qadima tista’ ti;i mi;bura b’]ebg[a kkulurita u pittura fuqhom. L-artisti kienu Charlotte Dimech, Cecile Pinto, Bilba Popov, Adrian Camilleri, Georgina Ficur u Charlotte Dimech.

Evenings on Campus irregalalna dramm ori;inali bil-Malti ‘Ovidius in Exilio’, kitba ta’ Gorg Peresso u direzzjoni ta’ Keith Borg, produzzjoni ta’ Mediteatru u Malta Classics Association.

L-idea kienet wa[da tajba u ta’ min ifa[[arha, g[ax teatru Malti ftit jidher, u Peresso [adem fuq it-tema talMetamorfosi ta’ Ovidju u lfatt li dan ;ie e]iljat millImperatur Awgustu, talli blistejjer tieg[u amoru]i kien qed itellef il-bini ;did ta’

valuri fi]-]wie;, li lImperatur kien jixtieq – IrRumani kienu qed ikissru lfamilja. Forsi kien hemm ra;unijiet o[ra wkoll. Ovidju, fid-dramm – u mhux fir-realtà – xtaq li jg[allem xi ftit kultura lin-nies barbari li sab ru[u jg[ix mag[hom.

Id-dramm kien pjuttost [afif u /ajtier, kwa]i farsesk.

Stajna rajna figura aktar solida ta’ wie[ed mill-aqwa poeti li qatt rat id-dinja. Imma kien hemm bosta [wejje; teatrikalment validi u sbie[.

Fid-dramm dehret ukoll Stefanelle Cachia bhala ]effiena ta’ /erta grazzja – episodju, li kien jitlob xi ftit log[ob ta’ dawl a[jar.

Anthony Ellul, b[ala attur ta’ [ila, refa’ kemmxejn iddramm, g[alkemm forsi seta’ kien inqas playboy milli t-test pingih. Però, ma rridx inne[[i l-merti tal-attentat g[allkreattività, li din ilpre]entazzjoni kienet.

L-a[[ar [a;a li rrid insemmi hu l-famu] pont talbreakwater, “pont li ma jmur imkien”, skont kif qalu xi w[ud. Mort in]uru u tlajt fuq, u g[o;obni u stag[;ibt bixxog[ol, teknika u disinn tieg[u. Sabi[, u ferra[ni.

Issa jien ma rridx nag[mel punt parti;jan fuq dan il-pont li “ma jmur imkien”, imma nit[addet ta’ Malti u ta’ wie[ed li j[obb l-arti u listorja. Il-pont, spe/jalment

minn Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

kif inhu mixg[ul billejl, hu attrazzjoni g[at-turisti, u tturisti rriduhom. Imma g[alina l-Maltin il-pont ifisser li fl-a[[ar tellajna dak li kissrilna l-g[adu, u tellajnieh bi grazzja u [lewwa. U nistaqsi jien, meta g[amluh lIngli]i, dak il-pont, g[alfejn g[amluh? {add ma qal li dan kien pont ma jmur imkien imma kul[add rah b[ala kontinwazzjoni talbreakwater, bil-possibbiltà ta’ passa;; minn ta[tu g[al bi//iet ]g[ar tal-ba[ar.

U hekk hu issa wkoll, imma fi spirtu ta’ redenzjoni g[all[sara tal-img[oddi, u ;ustizzja retributorjali mixtieqa mill-Maltin g[al aktar minn nofs seklu. Fla[[ar wasalna – u kif!

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IR-RENJU UNIT

Il-Prin/ep Philip jo[ro; mill-isptar

It-tmiem ta’ missjoni...osservaturi tan-NU mexjin [dejn lukanda f’Damasku (Reuters)

IS-SIRJA

Jitilqu l-osservaturi tan-NU L-osservaturi militari tanNazzjonijiet Uniti lbiera[ telqu minn Damasku wara missjoni ta’ erba’ xhur li fiha spi//aw sempli/i ‘spettaturi’ waqt konflitt bla ra]an u wara li ma wasal imkien dak li kellu jkun ftehim g[all- waqfien mill-;lied bejn il-qawwiet tal-President Bashar alAssad u r-ribelli Sirjani.

Proprju lbiera[, karozzi tanNU dehru jsuqu lil hinn minn lukanda ta’ Damasku u fejn kien hemm rekbin u[ud milla[[ar membri tal-missjoni li sa ;img[at ilu kienet mag[mula minn 300 osservatur.

L-osservaturi ssospendew

il-[idma f’:unju wara li spi//aw su;;etti g[all-isparaturi waqt il-konflitt u lma;;oranza tag[hom issa di;à telqu mis-Sirja.

Kelliema g[all-osservaturi sadattant tennew li l-missjoni falliet g[aliex il-qawwiet ta’ Assad u r-ribelli ma mxewx mal-impenji dovuti – birre;im ju]a qawwiet tal-ajru kontra r-ribelli u bl-elementi anti-Assad i]idu l-attakki tag[hom fuq il-konvojs militari u l-bini tas-sigurtà talGvern Sirjan.

Il-mandat tal-missjoni UNSMIS skada fil-lejl tal{add u mistenni li l-osservaturi jkunu [ar;u ‘kollha’ mis-

Sirja’ sa nhar il-:img[a. Dan wara li l-;lied irranka fost ilfalliment tal-ftehim g[allwaqfien mill-;lied li kien iddikjara f’April Kofi Annan; l-eks medjatur tan-NU u lLega G[arbija.

Il-patt g[all-waqfien mill;lied qatt ma ]amm g[al xi ]mien notevoli, bir-ribelli fost o[rajn ja[tfu kontroll ta’ distretti ta’ Damasku u Aleppo u bil-qawwiet ta’ Assad iwettqu l-kontroffensivi fi]-]ew;t ibliet ewlenin. Skont l-a[[ar rapporti, il-militar tar-re;im anki lbiera[ kien qed jipprova ja[taf lura Mouadamiya, subborg ta’ Damasku, lill-;ellieda tal-Oppo]izzjoni.

Il-Prin/ep Philip, ir-ra;el tar-Re;ina Eli]abetta li llum g[andu 91 sena, ilbiera[ [are; mill-isptar, fl-Iskozja, u fejn kien qatta’ l-a[[ar [amest ijiem jirkupra minn infezzjoni.

Il-Prin/ep [are; mill-isptar bi tbissima u deher entu]ja]mat u fuq tieg[u waqt li [a b’idejn il-membri tal-istaff tal-Aberdeen Royal Infirmary u qabel telaq minn hemmhekk bil-karozza.

Din kienet it-tielet darba fi tmien xhur li l-Prin/ep kellu jid[ol l-isptar – bil-ka] ta’

mard pre/edenti jse[[ f’:unju, waqt i/-/elebrazzjonijiet biex jimmarkaw issittin sena tar-Re;ina fuq ittron tal-Ingilterra.

Intant, kelliema g[allPalazz ta’ Buckingham qalu li l-Prin/ep Philip u rRe;ina g[andhom iqattg[u l-btajjel tas-sajf f’Balmoral, ir-residenza tag[hom flIskozja, – u bl-istqarrija inkwistjoni tis[aq li lPrin/ep mistenni jer;a’ jassumi dalwaqt id-doveri uffi/jali tieg[u.

L-ITALJA

Jara tmiem g[all-kri]i Il-Prim Ministru Taljan Mario Monti qal li wie[ed jista’ jara t-tmiem tal-kri]i ekonomika f’pajji]u u li zzona ewro m’g[andhiex tippermetti li l-munita komuni ssir sors ta’ tensjoni bejn listati membri tat-Tramuntana u tan-Nofsinhar.

F’diskors li g[amel f’Rimini, Monti sostna li l-

Italja tinsab f’sitwazzjoni a[jar milli kienet sena ilu u li t-Taljani huma aktar konxji dwar id-diffikultajiet li qed jiffa//ja pajji]hom.

Mario Monti llum implimenta programm ta’ riformi li jinkludu ‘a;;ornamenti’ g[asswieq tax-xog[ol u l-pensjoni, u tnaqqis fl-infiq.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15

L-ISTATI UNITI

L-ewwel testijiet mill-Curiosity Il-vettura Curiosity tanNASA g[amlet l-ewwel passi lejn testijiet ta’ blat fuq il-pjaneta Mars biex ikun mag[ruf aktar dwar il[ajja fuq din il-pjaneta.

Il-vettura sparat laser minn dak li tlaqqam ChemCam lejn ;ebla ddaqs ta’ ballun tat-tennis li tinsab madwar 2.5 metru bog[od.

L-isparar tal-laser dewweb parti mill-;ebla u b’hekk inkixfu dettalji ba]i/i tal-mod kif kienet iffurmata l-;ebla. Il-;ebla m’g[andha ebda valur xjentifiku partikolari i]da min[abba l-forma tag[ha kienet ideali g[all-provi biex in-NASA tara kif ja[dem il-laser.

Din kienet biss prattika g[all-ChemCam u li wera li lest jintu]a g[al st[arri; aktar serju li jinvesta l-istorja ;eologika tal-pjaneta Mars.

Il-ChemCam hi fost diversi strumenti sofistikati li hemm abbord il-Curiosity li ti]en tunnellata u li ni]let fuq Mars ;imag[tejn ilu.

It-tir ewlieni ta’ din ilmissjoni hu biex ikun mag[ruf jekk qatt xi darba kienx hemm xi forma ta’ [ajja fuq il-pjaneta l-[amra.

L-ewwel mira xjentifika vera u proprja g[allChemCam se jkun blat fuq l-art madwar il-Curiosity li nkixef meta ni]let il-vettura fit-8 ta’ Awwissu.

Dan il-pass se jsir la jsiru t-testijiet kollha tal-;ebla, imlaqqma Coronation. Linformazjoni mi;bira millisparar tal-laser li jikxef /erti dettalji ;eolo;i/i mbag[ad ikunu analizzati minn apparat ie[or li hemm abbord il-Curiosity.

L-ISTATI UNITI> Membru tal-pararescue tal-Qawwa tal-Ajru Amerikana jitla’ lejn [elikopter tat-tip HH-60G waqt wirja tul ix-Xmara Hudson qrib l-Intrepid Sea, Air and Space Museum fi New York b[ala parti mill-US Air Force Week. (ritratt> Reuters)

IL-LIBJA

Arrestati nies ta’ Gaddafi wara l-attakki fi Tripli L-awtoritajiet Libjani qalu li kienu arrestaw 32 membru ta’ grupp ta’ nies leali lejn leks dittatur Muammar Gaddafi b’rabta malisplu]jonijiet fatali ta’ nhar il-{add fil-kapitali Tripoli. }ew; persuni nqatlu meta splodew karozzi bomba qrib bini marbut mas-sigurtà interna tal-pajji].

Dan kien l-ewwel attakk terroristiku fatali fil-kapitali Libjana minn mindu Gaddafi tne[[a mill-poter.

L-attakk se[[ lejliet lanniversarju tad-d[ul tarribelli fi Tripoli s-sena li

g[addiet.

Il-bombi splodew masseb[, wa[da minnhom qrib il-Ministeru tal-Intern, u lo[ra qrib akkademja talPulizija. {dejn il-Ministeru tal-Intern, il-forzi tas-sigurtà Libjani sabu karozza bomba o[ra li ma kinitx la[qet splodiet.

Il-Kurunell Mahmoud Sherif, il-kap tas-sigurtà ta’ Tripli, qal li l-isplu]joni se[[et quddiem l-akkademja [alliet ]ew; persuni mejta u [amsa midruba. Ma kienu rapportati ebda vittmi millisplu]jonijiet l-o[ra.

Sena ilu Tripli waqg[et f’idejn ir-ribelli Sherif qal li nies ta’ Gaddafi kienu wara l-attakki, li ntqal kienu qed jing[ataw appo;; finanzjarju minn nies ibba]ati f’pajji]i ;irien.

L-attakki se[[ew hekk kif folol ta’ nies kienu fi triqithom lejn it-talb ta’ filg[odu min[abba l-Eid alFitr, i/-/elebrazzjoni Musulmana fi tmiem irRamadan.

Il-persuni kienu arrestati wara sensiela ta’ rejds li saru f’diversi postijiet madwar

Tripoli wara informazzjoni li ;abru fis-sig[at wara lattakk.

L-akbar u;ig[ ta’ ras li g[andhom l-awtoritajiet ;odda fil-Libja hi dik li jistabbilixxu s-sigurtà peress li [afna minn dawk li ;;ieldu kontra l-forzi ta’ Gaddafi qed jirrifjutaw li j/edu l-armi.

S’issa [afna mill-in/identi ta’ vjolenza li kien hemm se[[ew f’Benga]i, fejn fe;;et ir-rivoluzzjoni kontra Gaddafi.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Feature 17

16 Feature

Esperjenza unika ta’ volontarjat fil-Perù

– Philip Mifsud

minn Clinton Sammut

Fil-[ajja l-bniedem jg[addi minn esperjenzi differenti li jiffurmawh u jag[mluh dak li hu. {afna jmorru lil hinn mill-esperjenzi ta’ kuljum u jkunu jixtiequ jag[mlu differenza f’[ajjet [addie[or bil-volontarjat, kemm f’pajji]na kif ukoll f’pajji]i ’l bog[od minn xtutna.

Fuq dan l-aspett tkellimna ma’ Philip Mifsud, Deputat Parlamentari f’isem il-Partit Nazzjonalista, li g[adu kemm wasal lura minn spedizzjoni fil-Perù flimkien mal-President ta’ Malta George Abela.

X’kien l-g[an tas-sehem tieg[ek f’din l-ispedizzjoni^ Jien dejjem kelli x-xewqa li nag[mel din l-esperjenza fil-missjoni, fejn [afna nies isiefru f’diversi postijiet taddinja fosthom fl-Ewropa u fil-Lvant. Jien xtaqt immur fil-missjoni imma qatt ma sibt l-opportunità.

Min[abba n-natura tax-

xog[ol tieg[i kont insibha diffi/li [afna li n[alli xxog[ol warajja g[al madwar xahar jew aktar u allura qatt ma stajt ning[aqad ma’ spedizzjoni simili.

Din is-sena sifirt fuq xog[ol fl-Uganda, fl-Afrika, u hemm kelli l-opportunità li n[oss u nie[u xi esperjenza [afifa tal-b]onn ta’ dawn innies u allura x-xewqa li kelli kompliet tikber.

Kif ;ejt lura mill-Afrika sibt li l-President George Abela kien vara din linizjattiva u peress li ]]mien kien ftit inqas minn tliet ;img[at stajt napplika g[aliha b’inqas diffikultà.

Applikajt g[ax kienet ixxewqa tieg[i i]da fl-a[[ar mill-a[[ar l-g[anijiet kienu dawk li ng[in lil [addie[or u nag[mel differenza.

L-g[anijiet u x-xewqat

tubu tat-tyre tal-karozza, jaqtg[uh min-nofs u jimlewh bl-ilma.

X’kienu l-preparamenti li g[amiltu f’Malta qabel mortu^

Philip Mifsud, wie[ed mill-Maltin li laqg[u l-isfida li g[amel il-President u marru l-Perù huma tassew nobbli imma x’kien l-aktar fattur li stimulak biex tmur^ Ng[idu a[na l-faqar, li tag[mel differenza... X’kien tieg[ek^ Il-mod ta’ kif kont

na[sibha xahar ilu u kif na[sibha llum hu kompletament differenti.

Illum li ;ejt ng[id li xahar ilu kont na[seb li se mmur u nag[mel differenza kbira.

Dan na[seb li kien l-g[an ta’ xahar ilu. Illum li ;ejt lura u ming[ajr ma ni]valuta xxog[ol siewi li sar, kienet qatra ]g[ira f’o/ean ta’ b]onn. Filwaqt li konna qeg[din ng[inu dar fil-b]onn ma;enbna, hemm numru ta’ djar u familji o[ra li g[andhom b]onn l-istess tip ta’ g[ajnuna.

Ng[id g[alija, ;ibt kuntentizza kbira u tbissima, u g[alkemm konna nbatu waqt ix-xog[ol tg[allimt napprezza l-[ajja a[jar, pere]empju l-fatt li tifta[ vit u ssib ilma nadif filwaqt li hemm l-ilma kien skars.

Meta tara l-kuntrast tg[id ‘jien ma g[andix xi ngerger’, e]empju biex i;orru l-ilma g[all-banju kienu jie[du t-

Kien hemm preparamenti iktar milli [sibt jien g[ax meta ntg[a]el il-grupp konna g[amilna numru ta’ ;img[at niltaqg[u kull nhar ta’ Sibt fit-3pm sa wara s-6pm.

Kien ikollna tliet tipi ta’ e]er/izzji fejn wie[ed kien jiffoka fuq il-grupp innifsu.

Dan kien b]onju] [afna meta tikkonsidra n-numru ta’ nies li konna, 77 persuna, b’etajiet li jvarjaw minn 18-il sena sa 65 u fejn il-professjonijiet u lesperjenzi tal-[ajja huma differenti.

Dawn is-sessjonijiet kienu jiffukaw fuq iddinamika tal-grupp biex mhux biss nitilg[u b[ala grupp tajjeb i]da flimkien inkunu kapa/i nittolleraw u nisimg[u lil xulxin biex [idmitna tkun wa[da tajba u la nin]lu nkunu tim wie[ed u mag[qud.

Is-sessjoni l-o[ra kienet tiffoka fuq x’wie[ed se jsib meta jasal il-Perù biex dak li jkun jibda jipprepara g[ax-xokk li mhux dejjem fa/li tilqa’ g[alih. Biex din tkun effettiva kemm jista’ jkun in;iebu tliet qassisin li kienu l-Perù biex dawn jispjegawlna x’hemm f’dan il-post mill-esperjenza tag[hom.

It-tielet sessjoni kienet tiffoka direttament fuq komunikazzjoni pere]empju xi tip ta’ tag[lim ta’ Spanjol ba]iku biex inkunu nistg[u nikkomunikaw man-nies talvilla;;.

Kultant, anke jekk persuna tirrakkuntalek x’hemm u forsi turik xi ritratti, ix-xokk li t[oss

meta tkun hemm ikun ferm differenti. X’[assejt meta wassalt hemm^

Tipprepara kemm tipprepara, trid tesperjenzah l-o;;ett biex tkun taf xi t[oss. Il-preparamenti saru b’dettall kbir tant li tellg[u grupp jie[du ritratti tal-post u sa[ansitra tad-djar li se jsir ix-xog[ol fihom. A[na konna fil-belt jisimha Arequipa li g[andha popolazzjoni ta’ madwar 1.2 miljun.

Din il-belt tinsab 8,000 pied ’l fuq mill-ba[ar u tista’ timma;ina li lanqas in-nifs ma kien regolari b[al hawn g[ax hemm taqta’ nifsek.

Fuq il-muntanji hemm numru ta’ villa;;i li qed jispi//aw g[ax in-nies ne]lin lejn in[awi iktar /entralizzati u kummer/jali.

Iktar ma to[ro; ’il barra mill-belt, fejn konna a[na, laffarijiet ba]i/i dejjem jonqsu u kulma ssib hu xi familja li tkun ikkapparrat bi//a art ta’ madwar 150 metru kwardu, imdawra b’[ajt tas-sejjie[, b’xatba fin-nofs u gorbo; b’bi//a pjan/a fuqu.

Meta nirreferi g[all-faqar, kul[add bejn wie[ed u ie[or jaf x’inhu i]da f’dan il-post x’inhi l-kaw]a ta’ dan ilfaqar^ Forsi g[ax in-nies huma ming[ajr impjieg u edukazzjoni^ Hi kumplessa [afna din ilmistoqsija g[ax il-faqar x’inhu? So/jali, kulturali jew materjali? Hi komunità kollha l-istess u biex inkun

onest din kienet mistoqsija li ppruvajna nsolvu u kienet dilemma personali li jien sejjer ng[in lil xi [add billi nag[millu kamra tal-banju u b’hekk se nin/entivah jibqa’ g[a]]ien u jistenna kollox ming[and [addie[or.

Kien hemm numru ta’ residenti hemm li da[[alniehom parti millgrupp u [admu mag[na i]da l-faqar g[andu g[eruq sodi u fil-fond. L-individwi donnhom a//ettawh, imma wie[ed jinnota li hemm xi w[ud li jimxu ’l quddiem imma jonqos [afna aktar xi jsir.

Il-pajji] u l-politika tal-pajji] jg[inuhom lil dawn in-nies jew ladarba ntelqu, ji;u abbandunati^ Mill-ftit li naf, il-Perù hu

Veduta tal-post

pajji] li g[andu numru kbir ta’ ri]orsi u b’hekk ]viluppaw l-estremitajiet ta’ faqar u sinjuri u l-politika hi korrotta, imma xorta jsiru xog[lijiet favur ir-residenti.

Rajt [addiema mqabbdin mill-istat jg[addu servizzi ba]i/i imma d-domanda

Dehra ta’ parti mill-villa;; waqt mixja mill-grupp Malti biex jibda parti mill-[idma fejjieda tieg[u

Il-President George Abela waqt log[ba futbol waqt l-inawgurazzjoni ta’ wie[ed mill-grawnds li saru matul din il-missjoni fil-Perù

taqbe] bil-kbir il-provvista.

Fil-belt, mill-banda l-o[ra, issib [ajja differenti b’karozzi lussu]i li Malta bilkemm tarahom u li huma ta’ ditti rinomati.

Meta mort il-Bra]il iltqajt ma’ individwu li meta wrejtu r-ritratti tal-Perù qalli li dik is-sitwazzjoni hi e]att kif kien il-Bra]il 20 sena ilu u li llum m’g[adekx issibha.

Filwaqt li jien kont g[adni na[seb li n-nies hemm jg[ixu fil-kartun, fortunatament dan m’g[adekx issibu.

X’kien ir-rwol tieg[ek^ Nimma;ina li kien relatat mal-professjoni tieg[ek ta’ perit.

Iva, hekk hu. Il-grupp kien maqsum fi tlieta ba]ikament.

Kien hemm il-grupp mediku mag[mul minn tobba, infermiera, spi]jara, tobba tal-g[ajnejn u [afna o[rajn.

Dawn it-tobba bdew jaraw

nies li qatt ma raw tabib u li f’ka] ta’ b]onn, dawn innies, flok imorru g[and tabib kienu jaraw kif se jsewwu xi ksur jew mard.

A[na konna infurmati li numru ta’ nies ma kienu qatt g[amlu vista g[and tabib talg[ajnejn u allura bi preparazzjoni tellajna ;abra ta’ 1,600 nu//ali u rnexxielna nqabblu 400 nu//ali g[al dawk li kellhom b]onnu.

Imma;ina, kien hemm tifel li bilkemm kien jara u meta g[amlulu n-nu//ali u beda jara tg[idx kemm fera[ u beka.

Kien hemm tim ie[or relatat ma’ child minding li lmembri fih g[enu lit-tfal u kien hemm mieg[u dak talk/ina li kien isajrilna.

It-tielet tim kien dak talkostruzzjoni. Kien maqsum f’dawk li ja[dmu fid-djar b’xog[lijiet b[al twa[[il ta’ toilets u banjijiet. It-tim lie[or kien ja[dem filkomunità fejn g[amlu child care center li jmorru fih tfal abbandunati matul il-;urnata biex persuni apposta jie[du [siebhom u jag[tuhom x’jieklu.

Permezz ta’ tim ie[or u fuq xewqa tal-President, g[amilnielhom pitch tat-turf u min[abba li l-ispazju mog[ti kien ferm i]g[ar milli [sibna, bil-materjal kollu li kellna spi//ajna g[amilna tnejn.

Fl-a[[ar ta’ din l-esperjenza saret /erimonja simbolika li matulha wie[ed minn dawn ir-residenti, li r-rwol tieg[u ma nafx x’kien e]att, ma fela[x ikompli jitkellem u nfaqa’ jibki bl-emozzjoni.

Hemm tinduna l-gratitudni ta’ dawk in-nies.

G[all-bidu jien kont leader fi/-child care center imma peress li ;a kien mibni u kien fl-a[[ar fa]i mxejt fil-qasam tal-kostruzzjonijiet talbanjijiet li riedu jinbnew mill-pedamenti.

A[na konna mitluba biex il-kmamar tal-banju jinbnew skont is-seng[a tag[hom u bil-materjal tag[hom li hu bricks ]g[ar tat-tafal.

Min[abba li Malta m’a[niex imdorrijin na[dmu bih

sibna numru ta’ diffikultajiet imma b’g[ajnuna ta’ nies tekni/i tal-post qbadna sseng[a u mexxejna kemm fla[na.

Kemm lestejtu kmamar tal-banju^ Bdejna madwar 12-il kamra tal-bajnu u lestejna b’kollox madwar tmienja

g[ax hemm pro/ess twil li tag[ti l-konkos u tag[tih /ans jinxef. L-a[[ar erbg[a se jsiru mill-qassisin ta’ hemm bil-materjal li t[alla hemm fosthom sinkijiet, madum, e//.

Minn fejn ;ie lmaterjal u kemm-il container kien hemm^ Ta[lita, na[seb fosthom mid-donazzjonijiet ta’ kontribuzzjonijiet ta’ suppliers u mill-Community Chest Fund li b’kollox ammontaw g[al erba’ containers b’20

tunnellata materjal kull wie[ed, inklu] medi/ini.

Ta’ min jispjega li din izzona hi maqsuma f’numru ta’ parro//i b’qassisin Maltin li kull wie[ed ikollu madwar 30,000 ru[. Fil-parro//a ta’ Fr Alex kienu jsajru g[al madwar 600 ru[ barra li dan irid jie[u [sieb l-aspett spiritwali, e//.

Ikel ji;i mill-benefatturi u l-providenza fosthom millMaltin li jibag[tu ddonazzjonijiet tag[hom waqt attivitajiet b[al ‘O[loq Tbissima’.

Dawn il-qassisin igawdu stima u gratitudni kbira minnies tal-villa;;.

Kieku jkollok tiddeskrivili ;urnata tipika tieg[ek waqt din l-ispedizzjoni, xi tg[idli^ Konna nqumu fis-6.30pm.

Fis-7pm quddies ta’ tliet

kwarti bejn wie[ed u ie[or u wara mmorru nie[du kolazzjon f’refettorju li hu bini simili g[al dak tal-irtiri.

L-ikel kien simili g[al ta’ Malta g[aliex peress li lkokijiet kienu Maltin u ttisjir kien f’idejn il-Maltin, b[al e]empju ross il-forn, kien simili g[al dak ta’ hawn.

Wara konna mmorru fuq il-post tax-xog[ol u nag[mlu ;urnata xog[ol sa xi l-5pm.

Kien ikollna packed lunch ta’ xi tliet panini. Kul[add kien jasal lura f’[inijiet differeti min[abba d-distanza mbag[ad ;irja g[all-banju min[abba li l-mis[un kien limitat. Wara konna nieklu u nag[mlu xi attivitajiet mannies tal-post. Wara, min kien ikun g[ajjien, imur jirtira ftit.

Irrid nie[u l-okka]joni biex insellem lil Fr Frank Cortis li qatta’ 35 sena jie[u [sieb it-tfal orfni fil-Perù.

Ma’ Fr Frank iltqajna florfanatrofju tieg[u u w[ud minna g[amlu xog[ol ta’ manutenzjoni fl-istess post.

Sfortunatament, Fr Frank [allielna xi jiem wara li a[na tlaqna minn hemmhekk, waqt li kien qed jilg[ab log[ba futbol mal-istess tfal li tant kien i[obb.

Fejn kontu tg[ixu kellkom b]onnijiet ba]i/i u x’perikli sibtu fil-post^

Il-post hu mag[mul biex jilqa’ numru ta’ nies biex jag[mlu volontarjat jew esperjenzi o[ra u fih laffarijiet ba]i/i kollha li wie[ed jistenna li jsib f’post hekk. Rigward perikli, la sibna u na[seb lanqas hemm.

Dan mhux post b[all-Afrika fejn se ssib xi sriep velenu]i, tigri jew inkella annimali slava;. Il-post hu sigur [afna kemm min-nies u kemm mill-ambjent.

L-isfidi li kien hemm kienu biss klimati/i g[ax filg[odu s[ana kbira u xemx tisre; u filg[axija tin]illek ta[t l-10 gradi Celsius. Dan effettwana g[ax imradna xi ftit bl-influwenza imma xejn gravi.

Min[abba li l-post hu niexef, l-ilma kif jasal hemm^ Billi jsiru numru ta’ boreholes jew [ofor fir-ramel^ Le, ba]ikament l-ilma ji;i

minn xi muntanji li g[andhom is-sil; fuqhom i]da l-ilma hu kontaminat u lilna qalulna li kemm jista’ jkun lanqas biex ta[sel

snienek ma g[andek tu]ah.

Dan g[aliex na[seb li l-ilma tal-muntanji qieg[ed ji;i kontaminat minn [afna qabel imma g[an-nies tal-villa;; dan hu l-a[jar li jistg[u jsibu.

Jien na[seb li /ertu mard huma g[andhom sistema li tifla[ g[alih mhux b[al tag[na. Il-bqija ssib kundizzjonijiet b[al ta’ Malta, persuni b’di]abbiltà, mard terminali u [afna o[rajn, mhux b[alma ssib flAfrika b[all-malarja jew lAids.

Kien hemm tfajla li mardet bil-lewkimja u g[alhekk g[amilnielha kamra tal-banju apposta imma bis-sa[[a tattobba li kellna da[lu g[allka]. B[ala grupp iffinanzjajna testijiet u medi/ini li g[andha b]onn u f’terminu qasir se tag[mel progress.

Ikollok tg[addi messa;; lil dawk li qed ja[sbuha biex imorru, xi jkun^ Jien, b[ala persuna li mort, komplejt inkabbar din il[e;;a biex immur f’pajji] li

joffri forsi diffikultajiet u sfidi ikbar u fejn l-g[ajnuna tin[ass ukoll. {afna qaluli li l-Perù hu l-a[jar post minn fejn g[andek tibda lesperjenza tieg[ek filvolontarjat.

Il-messa;; tieg[i hu li llum ng[idu li wie[ed g[andu jsiefer biex jitg[allem affarijiet li fuq ilbank tal-iskola ma titg[allimx. Dawn lispedizzjonijiet tajbin g[allindividwu nnifsu biex ikompli jikber u hu tajjeb li mqar darba f’[ajtu jesperjenzahom. Qatt mhu tard biex tag[mel vja;; hekk.

Jien nemmen li dawk li tlajna, flok investejna flusna f’vaganza f’Pari;i jew f’post ie[or fid-dinja, [ri;na daqsxejn iktar u morna nag[mlu differenza f’dan ilpajji], fejn il-po]ittività ta’ dan kollu kienet li [allejna tbissima warajna g[ax g[amilna differenza u forsi d-daqsxejn dwejjaq li [assejna li g[ad fadal [afna xi jsir ]gur li bil-qalb ;eneru]a ta’ [afna Maltin se jsir.

Il-grupp ta’ 77 voluntier Malti li marru l-Perù biex jag[mlu d-differenza ma’ min hu inqas ixxurtjat minnhom

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

18 A[barijiet ta’ Barra

IN-NEPAL> Tifla Musulmana tne[[i ]-]arbun qabel tmur g[at-talb f’moskea f’Kathmandu waqt i/-/elebrazzjonijiet tal-Eid al-Fitr, it-tmiem tax-xahar tas-sawm tar-Ramadan. (ritratt> Reuters)

IR-RUSSJA

IL-PAKISTAN

Se jfittxu lil Madonna g[ad-danni

Tifla b’di]abbiltà mentali fil-mira g[aliex iddesagrat il-Koran

Attivisti fir-Russja qed ifittxu lill-kantanta Amerikana Madonna g[ad-danni. Dan g[aliex qed isostnu li [assewhom offi]i minnha g[allappo;; tag[ha g[an-nies omosesswali waqt kun/ert li tat ftit ;ranet ilu f’San Pietruburgu. Belt fejn hemm li;i li tipprojbixxi li wie[ed ifa[[ar l-omosesswalità li]]g[a]ag[.

Dawn li ressqu r-rikors ilqorti qalu li kien hemm tfal ta’ 12-il sena g[all-kun/ert ta’ Madonna fid-9 ta’ Awwissu fejn esprimiet l-appo;; tag[ha

g[an-nies omosesswali.

B’kollox disa’ persuni ng[aqdu biex g[amlu dan irrikors u qed jitolbu kumpens ta’ 10.5 miljuni dollaru.

Huma qed ifittxu wkoll lorganizzatur tal-kun/ert u ssid tal-post fejn sar.

Qabel dan il-kun/ert, waqt kun/ert f’Moska, Madonna esprimiet l-appo;; tag[ha g[all-grupp punk Pussy Riot li t-tliet membri feminili kienu kundannati sentejn [abs g[al protesta li g[amlu f’katidral f’Moska kontra lPresident Vladimir Putin.

Il-pulizija fil-Pakistan arrestat tifla Nisranija ta’ 11il sena b’di]abbiltà mentali wara li folla nies akku]ata li ddesagrat pa;ni mill-Koran.

Barra minn hekk, il-pulizija kellha ti;bor ukoll il-;enituri tag[ha g[aliex kienu qed ikunu mhedda u diversi familji Nsara fl-akwati ta’ fejn ;ara l-ka] barra l-kapi-

tali Islamabad [arbu min[abba bi]a’ li jispi//aw fil-mira ta’ attakki ta’ tpattija.

Hu mifhum li t-tifla tbati bid-Down’s Syndrome.

Skont uffi/jali tal-Gvern Pakistan, it-tifla kienet qed i;;orr basket tal-iskart u meta xi [add fet[u, instab li ;ewwa kien hemm xi pa;ni

mill-Koran u fil-pront in;abret folla nies u l-pulizija kienet sfurzata tarrestaha.

Akku]a simili fil-Pakistan i;;ib piena ta’ g[omor il[abs u spiss dawk akku]ati b’reat simili nqatlu minn folol ta’ nies filwaqt li dawk il-politi/i li tkellmu kontra din il-li;i kontroversjali wkoll spi//aw fil-mira.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

A[barijiet ta’ Barra 19

FRANZA> }ag[]ug[ li ma ssaportiex is-s[ana tremenda jaqbe] g[al ;o funtana fl-in[awi tat-Trocadero, quddiem it-Torri Eiffel ta’ Pari;i. Dan meta mew;a ta’ s[ana mhix komuni (lanqas g[al dan i]-]mien tas-sena) qed tiddomina fil-pajji]i tal-Ewropa kontinentali. (Reuters)

IR-RENJU UNIT

Vizzju tat-tip ‘allarmanti’ fl-ifqar pajji]i tad-dinja Skont studju internazzjonali ppubblikat fil-;urnal mediku The Lancet, tnejn minn kull [ames ir;iel filpajji]i li qed ji]viluppaw g[adhom ipejpu jew ju]aw it-tabakk, filwaqt li aktar nisa qed jibdew ipejpu minn etajiet i]g[ar . L-istudju anki jiskopri ‘xejriet allarmanti’ ta’ abbu] ta’ dan it-tip u minkejja s-snin ta’ mi]uri g[al kontra t-tipjip madwar id-dinja, il-pajji]i foqra – dejjem skont l-istatistika – juru li l-ammonti tar-residenti li qatg[u il-vizzju g[adhom pjuttost baxxi.

Ir-rapport ta’ The Lancet imbag[ad jispjega li je]istu differenzi kbar fir-rati tattipjip bejn in-nisa u l-ir;iel u l-Istati partikulari; meta wie[ed jinnota wkoll id-disparità kbira bejn pajji] ]viluppat u ie[or anqas ]viluppat fejn jirrigwarda a//ess g[al trattamenti effettivi kontra l-vizzju.

Gary Giovino, millUniversità tal-Buffalo School of Public Health and Health Professions fi New York u li mexxa din irri/erka, qal li minkejja li 1.1 biljun persuna huma ‘koperti’ bl-introduzzjoni tal-aktar

It-tipjip iwassal g[al mard kroniku u f’[afna ka]i l-mewt policies effettivi g[all-kontroll tat-tabakk mill-2008, hu minnu li mat-83 fil-mija talpoplu dinji mhux kopert bi tnejn jew aktar ta’ dawn ilpolicies.

Il-mi]uri jinkludu le;islazzjoni li tipprojbixxi t-tipjip f’postijiet pubbli/i; projbizzjonijiet g[ar-reklamar tattabakk u l-insistenza g[al twissijiet ‘grafi/i’ dwar ilperiki g[as-sa[[a fuq ilpakketti tas-sigaretti.

Skont l-Organizzazzjoni Dinjija tas-Sa[[a (WHO) ittabakk joqtol ‘sa nofs’ innies li jippersistu bit-tipjip u bil-vizzju partikulari jwassal g[all-kan/er fil-pulmun – li ta’ spiss hu fatali – minbarra mard ie[or respiratorju ta’ natura kronika. Dan meta ttipjip hu anki meqjus b[ala fattur ta’ sogru ewlieni g[all-i]vilupp ta’ mard li jattakka l-qalb.

L-ISTATI UNITI

Imut id-direttur ta’ Top Gun Id-direttur tal-films famu] Tony Scott g[amel suwi/idju meta qabe] g[al ;ol-ilma talPort ta’ Los Angeles minn fuq il-Pont ta’ Vincent Thomas u bil-konferma ta’ mewtu ting[ata mill-Uffi//ju talMa;istrat Inkwerenti.

Nies li kienu fl-in[awi fil[in tas-suwi/idju drammatiku raw lil Scott – li dderie;a lfamu]i films Top Gun u Crimson Tide – jipparkja lkarozza tieg[u fuq il-pont u ‘jag[ti s-salt g[al isfel’. Ilkatavru tad-direttur, li ji;i [u d-direttur tal-films /elebri Ridley Scott, ittella’ ftit wara mill-iskwadri g[all-infurzar tal-li;i u fejn saret l-identifikazzjoni po]ittiva.

Il-pont inkwistjoni jg[aqqad id-distrett ta’ San Pedro finNofsinhar ta’ Los Angeles ma’ Terminal Island ;ewwa lport u pulizija aktar tard elevat nota mill-karozza ta’ Scott

Id-direttur Tony Scott (Reuters)

u li ja[sbu g[andha tkun ‘ilmessa;; tas-suwi/idju’.

Tony Scott, imwieled f’Northumberland, flIngilterra, se jibqa’ mag[ruf b[ala ‘l-mutur’ wara aktar minn 24 film u spettakli g[attelevi]joni u meta kien jispe/jalizza fi thrillers mag[mulin b’/erta klassi u li jibba]aw fuq l-azzjoni; tant li l-produzzjonijiet tieg[u g[al Hollywood ikkonfermawh

fost l-aktar diretturi li g[amlu su//ess f’dan il-;eneru.

Filwaqt li d-debutt tieg[u, fl-1983, b[ala direttur ta’ films g[a/-/inema bil-film The Hunger (dwar il-vampiri u li [adem fih il-kantant David Bowie) ma qajjimx wisq ferment, il-film Top Gun li [are; tliet snin wara u li jittratta l-istorja ta’ piloti tal-jetfighters Amerikani spi//a fenomenu tal-box-office minbarra li kkonferma lill-attur Tom Cruise b[ala superstar internazzjonali.

Sadattant, skont il-Movie Database, il-websajt ta’ Hollywood, Tony Scott, fla[[ar jiem kien qed jidderie;i film bl-isem Emma’s War u li jittratta l-istorja ta’ mara Britannika li tmur tag[mel [idma ta’ fejda fis-Sudan u li tispi//a ti]]ewwe; sinjur talgwerra li jkun irid jikkontrolla parti mill-pajji].

Tony Scott hu talent mitluf g[al Hollywood Minbarra l-imsemmija films mag[rufa jew a[jar ‘blockbusters’ li ma jmutu qatt, Tony Scott anki dderie;a diversi produzzjonijiet kbar o[ra g[al Hollywood u li anki, tul is-snin, servew b[ala ‘mudell’ g[all-produzzjonijiet moderni, ftit jew wisq simili fl-istil.

Fl-1987 Scott kien [are;

Beverly Hills Cop II ( il-kummiedja polizjeska b’Eddie Murphy fil-parti prin/ipali) b’directing credits notevoli o[ra jinkludu l-film tal-1990 Days of Thunder (kollaborazzjoni o[ra ma’ Tom Cruise) u t-thriller dwar l-ispjuna;; Enemy of the State (1998) li ja[dmu fih Gene Hackman u Will Smith.

Fl-2001 Scott impressjona wkoll bil-film Spy Game (blatturi Robert Redford u Brad Pitt) u bl-attur Denzel Washington isir l-aktar attur prolifiku ta’ dan id-direttur b’interpretazzjonijiet f’erba’ films o[ra – Man on Fire (2004); Deja Vu (2006); The Taking of Pelham 1 2 3 (2009) u Unstoppable (2010).

IN-NAZZJON

It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

20 Kummer/

Sit ;did fejn tixtri onlajn minn fejn trid Ix-xiri onlajn sar xi [a;a fa/li. B’g[afsa ta’ buttuna, tista’ tixtri kulma trid. I]da sfortunatament f’Malta g[ad g[andna /erti ]vanta;;i meta mqabbla ma’ pajji]i o[ra. Linternet mhux dejjem jirnexxilu jeg[leb il-limitazzjoni ;eografika tal-g]ejjer tag[na min[abba d-distanza u l-ba[ar.

Fil-fatt, mhux l-ewwel darba li l-konsumatur Malti jibqa’ di]appuntat meta jsib li minn min qed jixtri, ma’ jibg[atx ilprodott tieg[u lejn Malta, jew meta t-twassil ta’ o;;ett f’indirizz fir-Renju Unit pere]empju, ikun b’xejn u mbag[ad g[al Malta ikun jinvolvi spi]a kbira. Dan kollu jkompli jikkomplika ru[u meta l-konsumatur ikun jixtieq jirritorna l-o;;ett li jkun xtara.

“L-i]vilupp tas-sit il-;did www.shiplowcost.com hu ri]ultat tal-[tie;a dejjem ti]died minn klijenti li dejjem iridu jixtru prodotti spe/ifi/i minn /erti swieq u dejjem isibu problema min[abba li lo;;etti li jkunu jridu jixtru, ma jintbag[tux lejn Malta jew g[aliex [add ma jkun irid jag[ti garanzija li l-o;;ett se jasal sew, jew inkella

min[abba l-fatt li l-ispi]a biex jintbag[at lejn Malta tkun g[olja wisq tant li l-klijent ma jkunx jaqbillu. shiplowcost.com hi r-risposta g[al dawn id-diffikultajiet u tippermetti lill-Maltin kollha li jixtru kulma jixtiequ minn kwalunkwe pajji] fid-dinja u jkollhom l-o;;ett imwassal sa darhom bl-inqas prezz possibbli,” jispjega Johann Vella, General Manager ta’ Express Group.

Express Group fil-fatt qed joffri tliet soluzzjonijiet fi prodott wie[ed – l-ebda limitu fuq id-daqs u t-toqol talprodott mixtri – b’hekk din hi soluzzjoni unika g[all-konsumaturi lokali; il-klijent jista’ jag[mel u]u minn indirizz f’erba’ pajji]i differenti li huma r-Renju Unit, Franza, il:ermanja u l-Italja biex jie[u vanta;; mit-trasport b’xejn li l-bejjieg[a [afna drabi joffru f’dawn il-pajji]i, lo;istika u trasport professjonali lejn Malta fl-indirizz li jipprovdi lklijent; prezz /ar u trasparenti li jiddependi kemm fuq xi prodott hu jew fuq il-pi] tieg[u. Express Group hi kumpanija spe/jalizzata fillo;istika u t-trasport u g[andha

l-infrastruttura kollha ne/essarja biex toffri l-a[jar servizz lil kull min jixtri onlajn.

“Permezz ta’ dan is-sit shiplowcost.com, qed neliminaw l-a[[ar intoppi li l-klijenti Maltin is-soltu jiltaqg[u mag[hom meta jixtru prodotti minn barra u jkunu jridu j;ibuhom Malta biex b’hekk, lg[a]la ta’ prodotti issa hi usa’.

Bl-g[ajnuna ta’ din l-g[odda utli, kull min jixtri onlajn jista’ jag[mel dan ming[ajr ma jinkwieta dwar limitazzjonijiet ta’ trasport lejn Malta. Dan isservizz jippermetti lill-klijenti li jibag[tu l-ordnijiet tag[hom minn madwar id-dinja lejn lerba’ indirizzi ewlenin tag[na fir-Renju Unit, il-:ermanja, Franza u l-Italja. L-o;;etti tag[hom imbag[ad ji;u trasportati permezz ta’ Shiplowcost lil kull indirizz f’Malta u G[awdex,” ]ied jg[id Johann Vella.

Peress li dan hu servizz kompletament onlajn, is-sit shiplowcost.com ma[luq minn ICON hu sit ta’ komunikazzjoni bejn il-klijent u lkumpanija. Kul[add jista’ j]ur dan is-sit, jag[mel u]u millkalkulatri/i biex ji//ekkja

Fa/ilità ;dida g[al aktar kumdità billi tixtri mill-kumdità ta’ darek

kemm jiswa t-trasport talo;;ett lejn Malta ming[ajr lebda obbligazzjoni. Jekk ikollok Facebook account tista’ tu]a l-istess dettalji tieg[ek ta’ Facebook biex issir membru ta’ Shiplowcost u tissettja ddettalji tad-delivery fi ftit sekondi – ming[ajr ma jkollok g[alfejn ta[li wisq [in biex tirre;istra mill-;did b’dettalji ;odda. Hu wkoll fa/li biex t[allas g[as-servizz fejn ji;u a//ettati diversi credit cards lokali u internazzjonali.

“It-tim ta’ spe/jalisti ta’ ICON wettqu bi//a xog[ol mill-aqwa bl-i]vilupp ta’ dan is-sit ;did u l-applikazzjonijiet kollha marbuta mieg[u. Filfatt, is-sit hu wie[ed fa/li [afna biex tu]ah u joffri esper-

Il-BlackBerry Curve 9320 issa f’Malta L-ismartphone li l-fans tal-Blackberry tant ilhom jistennew issa jista’ jinxtara mill-[wienet ta’ Vodafone madwar Malta u G[awdex.

RIM, li kienu qed ja[dmu biex jipprovdu ver]joni aqwa u a[jar ta’ dan lapparat, g[adhom kif [ar;u bl-a[[ar smartphone talfamilja Blackberry.

Il-Blackberry Curve il;did g[andu prezz ra;onevoli [afna u hu ver]joni a[jar tal-mudell Blackberry li ji;i b’operating system li tappo;;ja kemm 3G kif ukoll Wi-Fi. “Sodisfatti li qed noffru lBlackberry 9320 lill-konsumaturi Maltin, b’mod partikulari l-fans kollha tal-Blackberry,” qal Alexandre Froment-Curtil, Kap tal-Marketing ta’ Vodafone Malta.

“L-ewwel Blackberry Curve deher fis-suq ming[ajr 3G u sofra l-konsegwenzi ta’ dan. I]da issa, grazzi g[all-Blackberry 9320 g[andna ver]joni a[jar tal-Blackberry OS. B’ver]joni aktar velo/i ta’ 7.1 OS dan l-ismartphone jappo;;ja t-3G kif ukoll WiFi jag[mel dan il-mudell a[jar mill-mudelli ta’ qablu.”

Bil-Blackberry Curve 9320 g[andek il-[ajja so/jali

f’idejk. Il-BBM shortcut key tg[in lil min ju]ah jaqbad mal-internet malajr u jitkellem u jtella’ ritratti, videos u files. L-application BBM hi ddisinjata madwar l-apps favoriti tieg[ek b[al Facebook, Twitter u lBlackBerry App World storefront. Tista’ taqsam la[[ar status updates ta’ Facebook, l-a[[ar Tweets u l-app li tkun g[adek kemm ni]]ilt permezz tal-BBM, ming[ajr ma to[ro; ’il barra mill-app.

Bil-Blackberry 7.1 operating system, il-Blackberry Curve 9320 hu mimli b’karatteristi/i ;odda u b’apps li ji;u installati malapparat biex b’hekk jag[ti laqwa u l-aktar esperjenza mg[a;;la tal-Blackberry s’issa. Karatteristika utli o[ra hi l-mobile-hotspot li t[allik tu]a l-Wi-Fi Hotspot ma’ [ames devices differenti f’daqqa.

Il-Blackberry Curve 9320 g[andu QWERTY keyboard, li hi wa[da mir-ra;unijiet g[aliex dan l-ismartphone hu tant popolari. G[andu wkoll FM radio, tajjeb biex tisma’ l-istazzjonijiet favoriti tieg[ek u a;;ornamenti tal-a[barijiet lokali u mu]ika kif ukoll mg[ammar b’batterija li s’issa sservi l-

Il-mudell BlackBerry Curve 9320

aktar fuq 3G Blackberry Curve smartphone.

Il-Blackberry Curve 9320 jista’ jinxtara mill-[wienet ta’ Vodafone madwar Malta u G[awdex g[al prezz ta’ € 249 jew g[al € 99 fuq liSmartphone 35 Plan jew b’xejn fuq l-iSmartphone 55

Plan, l-iSmartphone 75 Plan u l-iSmartphone 95 plan.

G[al aktar informazzjoni ]ur www.vodafone.com.mt#blac kberrycurve9320 jew /empel lill-customer care b’xejn fuq 247 minn linja Vodafone jew 99999247 minn xi linja o[ra.

jenza unika u diretta.

Tabil[aqq, waqt l-i]vilupp ta’ dan is-servizz, qag[dna attenti li naraw li s-servizz ikun wie[ed kemm jista’ jkun prattiku u effi/jenti. Il-klijenti m’g[andhomx wisq [in x’jitilfu, u g[alhekk, shiplowcost.com toffri pro/ess sempli/i maqsum fi tliet passi biex il-klijent jinqeda malajr u b’mod li jibqa’ sodisfatt,” temm jg[id Johann Vella.

Wie[ed mill-aspetti l-aktar b’sa[[ithom ta’ shiplowcost.com hu l-fatt li ma je]isti l-ebda limitu fuq x’jista’ jintbag[at. Is-servizz jippermetti lill-klijent li j]omm tracking ta’ kulma jkun xtara, u jkun jaf meta u x[in se jasal g[all-konvenjenza tieg[u.

L-Emirates b’titjiriet g[al Phuket fit-Tajlandja L-Emirates, wa[da mill-iktar linji tal-ajru li qed jikbru fid-dinja, kompliet tespandi n-netwerk tag[ha bit-t[abbira tasservizz ta’ kuljum lejn Phuket fit-Tajlandja.

Phuket, l-ikbar g]ira fitTajlandja, mill-10 ta’ Di/embru, se ssir it-tieni destinazzjoni tal-Emirates fit-Tajlandja.

“It-Tajlandja hi suq importanti [afna g[allEmirates, a[na b[alissa qed noperaw erba’ titjiriet kuljum bejn Dubaj u Bangkok, inklu] titjira blAirbus A380. A[na ninsabu kunfidenti li Phuket se tkun destinazzjoni popolari malpassi;;ieri tag[na, spe/jalment dawk millEwropa, il-Lvant Nofsani u l-Emirati G[arab Maqg[uda,” qal Tim Clark, il-President tallinja tal-ajru Emirates.

L-Emirates topera titjira kuljum minn Malta g[al Dubaj, b’waqfa qasira f’Larnaka, ?ipru.

IN-NAZZJON

It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Netube NET Television 22>15 Il-mistieden ta’ Mark Azzopardi g[al-lum se jkun Christian Micallef (hawn ta[t fir-ritratt mal-pre]entatur) li hu ;urnalist sportiv. Fost il-videos naraw ra;el itir, waqg[at bir-roti u trabi jg[umu ta[t l-ilma.

rispettivament g[al-Log[ob Paralimpi/i li se jsiru f’Londra bejn id-29 ta’ Awwissu u d-9 ta’ Settembru. Ikun hemm ukoll tisjir minn Doris Azzopardi, dwar is-sbu[ija ma’ Angele Stafrace u dwar il-moda ma’ Donella Agius.

Il-kompetizzjonijiet ma jonqsux.

Sotto accusa (The Accused) La 5 21>10

Ritratti J.J. Chircop

Ritratt J.J. Chircop

Film drammatiku Amerikan li n[adem fl-1988 b’re;ija ta’ Jonathan Kaplan u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Jodie Foster, li g[al din il-parti reb[et Oscar, u lil Kelly McGillis. Mara ti;i stuprata waqt li tkun f’bar u tidde/iedi li tie[u l-ka] il-Qorti. Min hu [ati, min stupraha biss, jew anki dawk kollha li flok ippruvaw iwaqqfuh, aktar inkora;;ewh bl-a;ir tag[hom?

Seta (Silk) Rete 4 00>15

Anna and the King Rete 4 21>10 Film dwar l-armla

]ag[]ug[a Ingli]a Anna (Jodie Foster, fir-ritratt) li tmur f’Siam biex tag[-milha ta’ g[alliema fil-Palazz tar-Re Mongkut (Chow YunFat). Dan ir-Re jkollu xejn anqas minn 58 tifel u tifla tieg[u, numru ta’ nisa li le;ittimament huma meqjusa lkoll b[ala martu, kif ukoll numru ta’ konkubini li sempli/iment jg[ixu mieg[u. B’;entilezza i]da determinazzjoni Anna jse[[ilha tne[[i /ertu g[anqbut ta’ tradizzjonijiet bla sens mill-pajji] u ti;bed ukoll l-ammirazzjoni tar-Re… Sajf Flimkien NET Television 18>10 Fost il-mistednin ta’ Marbeck

Spiteri u Charles Camenzuli se jkun hemm l-iSpeech Language Pathologist Joseph Agius (fir-ritratt).

Niltaqg[u wkoll ma’ Fabio Spiteri u ma’ Matthew Sultana, chef de mission u atleta

Keira Knightley (fir-ritratt) hi fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku Kanadi] li n[adem fl2007. Listorja hi ambjentata fi Franza fis-seklu 19.

Naraw ukoll lill-attur Michael Pitt b[ala Harvé li fil-fatt ji]]ewwe; lil Hélène u wara jitlaq g[al vja;;.

Il principe cerca moglie Canale 5 21>20 Prin/ep ta’ stat Afrikan, li jkun eredi g[at-tron, ikunu di;à

sabulu dik li kellha ’l quddiem issir martu.

Biss hu kien tal-fehma li lil martu kellu jsibha hu, u jaqtag[ha li biex isibha jmur b[ala bniedem komuni fi Queens, fl-Istati Uniti. Eventwalment jix[et g[ajnejh fuq it-tifla ta’ proprjetarju ta’ [anut tal-fast food, li fih ikun beda ja[dem. I]da x’ji;ri meta to[ro; il-verità kollha? Fost l-atturi f’dan il-film tal-1988 insibu lil Eddie Murphy u lil Shari Headley (fir-ritratt).

Kristen Camilleri

Marilena Gauci

}ew; mistiedna Indifest - NET Television 20>30

Ronald Briffa u Christine Haber b’edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm li jservi ta’ gwida g[all-Konkors Kanzunetta Indipendenza (KKI) li se jsir f’Settembru li ;ej Fuq il-Fosos fil-Furjana.

Il-mistiedna g[al-lum se jkunu J Anvil u Georgina.

Mit-Taqsima talKantanti Stabbiliti llum se niltaqg[u ma’ Kristen Camilleri bil-kanzunetta Flimkien u ma’ Marilena Gauci bil-kanzunetta Bl-Ikbar Serjetà Mit-Taqsima tatTalent }ag[]ug[ insiru nafu a[jar lil Natalya Galdes li anki tinterpreta live l-kanzunetta tag[ha Noli.

Ikomplu wkoll ilkompetizzjonijiet relatati mat-televoting u mal-Lotterija Indipendenza.

Natalya Galdes

IN-NAZZJON

It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu 2012

22 TV#Radju

Determinati li jirqaqu Il patto di Cenerentola (Lying to be Pefect) - Canale 5 16>50 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

Nola

(Poppy

Montgomery, fir-ritratt), li tkun tmexxi rivista immirata g[al qarrejja nisa, tkun pjuttost mibruma.

Flimkien ma’ ]ew;t i[bieb o[ra tag[ha xejn anqas [oxnin minnha, tidde/iedi li trid tara x’tag[mel u tirqaq. Jie[du pariri ming[and Belinda.

Jirnexxilhom ji;u bid-dehra li jixtiequ?

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12.30 13>00 15>00 15>05

Mu]ika bla Kummetn - Diski Maltin Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Ix-Xtajtiet Tag[na The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfiet g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00 u fil-17>00)

17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:35 MillMedia Internazzjonali, 07:50 Avvi]i tal-Mewt, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC News 09:05 Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 Newsline 12:45 – All Time Favourites 13:30 - Qari bilMalti 14:00 A[barijiet 14:05 E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bulettin ta’ lA[barijiet 18:15 - Il-Maltin Min Huma? 19:00 - Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bilMalti (r) 20:30 – Bomerang 21:00 - Nice ’N Easy 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Xi qrajt, xi smajt 22:10 - Ru]arju 22:30 – Il-Kun/ert ma’ Albert Storace 23:30 - Ripetizzjoni ta’ programmi.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Klassika 15:30 - Drive Time 15:45 ONE News 16:00 - Mhux g[atTfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 Rush Hour (jinkludu 17:15 :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - ONE Beat Box 21:45 ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Fr Colin u l-{bieb 24:00 Flimkien 02:00 - Bla Kantunieri (r).

RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 -

Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Musica al freddo 80s Corner Fuzzbox - Eric Montfort Night Style - Joe Vella

Headlines 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 – Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 - Bir-Rispett Kollu (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – BSummeer Mix! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 21:00 Mer]uq - ra;; ta’ a[bar tajba 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Ktieb fl-Idejn 10:00 - BBC News Update 10:06 - Pri]ma 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - KL 17 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Teatru Miftu[ 20:00 – Ikoni Mu]ikali I 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 – {ajjitna 11:00 - Ara Ommok 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Ti]wiqa Mu]ikali 14:00 - Jiena Hu l{ob] u l-{ajja 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 – Il-Ma[bub tal-Mulej 16:00 Il-Kappillan Tieg[ek 17:00 {ajjitna (r) 17:30 – Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 – Mulier 20:00 – Ninbidlu f’:esù permezz ta’ Marija 21:00 - Bejn {sieb u Armonija 22:00 - G[and Min Imorru Mulej? 23:00 - Ru]arju 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Nathan & Talitha 18:30 - A[barijiet 18:40 – Bay Beats 20:00 – Ben Glover 22:00 - Carl Bee 24:00 - CR2 records.

Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 – Il-{sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 – All Time Favourites 16:30 L-G[a]la Tieg[i 18:30 – Flashback 20:30 – All Time Favourites.

TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 Wild Africa 2 (dok.) 14:00 A[barijiet 14:05 - Teleshopping 15:05 - Planets (dok.) 16:00 A[barijiet 16:05 - Teleshopping 17:05 - True Stories 18:00 A[barijiet 18:10 - Sellili 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 Il-Kristu tal-Kerrejja (ep. 8) (r) 21:45 - International Short Film Festival 23:00 - L-A[barijiet 23:15 - Is-Sajf mas-Salv (r).

TVM 2 07:00 - News 12:50 - Luxdesign 14:00 - Sa[[tek l-Ewwel 14:10 -

Journey from the Centre of the World 15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 - Museum Secrets 16:00 Sa[[tek Kollox 16:10 - Oceans 17:00 - G[a]liet 17:30 - Mela Isma’ Din 17:40 - Journey from the Centre of the World 18:30 Waltzing Matilda 19:00 - A[barijiet bl-Ingli] 19:05 - Madwarna 19:30 - Ti;rijiet Biss 20:00 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:10 - Museum Secrets 21:00 - F’Salib it-Toroq 22:00 Symphony -- The Score 22:30 Oceans (r).

ONE 07:00 - Flippers (r) 07:30 - ONE News 07:45 - Kur]ità (r) 08:00 Expressions (r) 08:30 - ONE News 08:50 - Clint on ONE 08:55 - Minuta Wa[da 09:00 Lilliput 09:30 - Nuni 09:40 Minuta Wa[da 09:45 - Londri 10:00 - Teleshopping 10:35 Hazzard Daily Update 10:40 Lapes u Karta 10:50 - Vidoes Mu]ikali lokali 11:00 Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 Teleshopping 12:35 - Fresh & Funky (r) 13:30 - ONE News 13:40 - Teleshopping 14:40 Xablott (ep. 11 u 12) 15:45 Minuta Wa[da 15:47 - Londri 16:00 - Lilliput (r) 16:30 Expressions 16:50 - Clint on ONE 16:55 - Teleshopping 17:30 - ONE News 17:40 - Team PL 18:05 - Better Living Sajf 19:30 - ONE News 20:15 Flippers 20:45 -Mad-Daqqa t’G[ajn 21:45 - Klassi G[alina (ep. 8) 22:15 - }ona Sport Sajf 22:45 - Stejjer Qosra 23:15 ONE News 23:45 - Team PL (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura

09:00 -

{abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Madagascar (r) 21:30 Bejnietna (r) 22:00 - News 22:30 - Stylish Weddings (r).

Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 10:00 - Tg 1 10:10 - Unomattina vitabella 11:05 - Un ciclone in convento (TF) 12:00 - E state con noi in tv 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Don Matteo 7 15:10 - Capri 17:15 Heartland (TF) 18:00 - Il commissario Rex (TF) 18:50 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechete - il nuovo che fu 21:20 - Last Cop - ultimo sbirro (TF) 23:10 - Passaggio a Nord Ovest 00:15 - Tg 1 notte 00:50 - Sottovoce 01:25 - Real School 01:50 - Signore e signora.

Raidue 07:10 - Tutti odiano Chris ((TF) 07:30 - Cartoons 10:15 - Incinta per caso (TF) 10:35 - Tg 2 insieme estate 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E... state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Senza traccia (TF) 14:45 - Army Wives (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - Blue Bloods (TF) 17:00 - 90210 (TF) 17:50 - Tg 2 Flash L.I.S: 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case - delitti irrisolti (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - La spada della verità (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - La storia siamo noi 00:40 - Gunrush - Nessuna protezione. Film 2008.

Raitre 08:00 - A cavallo della tigre. Film ’61 10:10 - La storia siamo noi (dok.) 10:40 - Cominciamo bene 12:00 - Tg 3 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr piazza affari 14:50 - Tg 3 L.I.S. 14:55 La casa nella prateria (TF) 15:45 - Le massaggiatrici. Film ’62 17:15 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:05 - Un caso per due (TF) 21:05 - Festival inter-

nazionale del Circo di Budapest 23:20 - Tg regione 23:25 - Tg 3

linea notte estate 24:00 - Correva l’anno 01:00 - Lezioni dalla crisi 01:30 - Fuori orario 02:00 - Rai news 24.

Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina 08:35 Belli dentro (sitcom) 09:05 - Una sorellina di troppo. Film 2008 11:10 - I Cesaroni (TF) 13:00 Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Inga Lindstrom 16:50 - Il patto di Cenerentola. Film 2010 18:35 La ruota della fortuna 20:00 - Tg 5 20:40 - Veline 21:20 - Il principe cerca moglie. Film ’88 23:40 - Lo squalo 3. Film ’83 02:00 - Tg 5 notte.

Rete 4 07:45 - Più forte ragazzi (TF) 08:40 - The Sentinel (TF) 09:50 Detective Monk (TF) 10:50 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Pacific Blue (TF) 12:55 Distretto di polizia 4 13:50 Poirot 16:05 - My Life - Segreti a passioni 16:50 - Posta grossa a Dodge City. Film ’66 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (TF) 20:10 - Siska (TF) 21:10 - Anna and the King. Film ’99 00:15 Seta. Film 2007.

Italia 1 07:20 - Hannah Montana (sitcom) 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Anteprima - Celebrity Games 15:05 - Hellcats (TF) 15:55 Glee (TF) 16:45 - Giovani campionesse (TF) 17:35 - Anteprima - Celebrity Games 17:40 - Love Bugs 3 (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:25 - CSI: NY (TF) 21:10 - XMen - Conflitto finale. Film 2006 23:15 - Champions League speciale 24:00 - Darkman. Film ’90 02:00 - Rescue Me (TF).

La 7 07:00 - Omnibus Estate 2012 07:30 - Tg La 7 09:55 - In onda 10:35 - JAG - Avvocati in divisa 11:30 - Agente speciale Sue Thomas (TF) 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:10 La parete di fango. Film ’58 16:10 - Il Commissario Cordier (TF) 18:00 - I menù di Benedetta 18:05 - L’ispettore Barnaby (TF) 20:00 Tg La 7 20:30 - In onda 21:10 Prime Suspect (TF) 23:40 - Tg La 7 23:50 - NYPD 01:40 - Cold Squad (TF).

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

TV#Radju 23 Favourite Channel 08:00 - Ashram 10:00 - Ftakar Candid 11:15 - Teleshopping 12:05 - Kont taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 - Ipokriti 14:20 - Nintrefa ’l Fuq 15:00 -Teleshopping 16:30 - 7F 17:00 - Teleshopping 17:30 - {in g[al Kollox (jinkludi 18:15 F. News) 19:45 - Reporter 20:00 - Kont Taf? 20:15 - F. News 21:00 - Potovanja 22:00 - Take Me 23:15 - F. News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 - 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 - Romantica 17:00 - Teleshopping 18:00 Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music.

La 5 11:00 - Tempesta d’amore (soap) 12:10 - Beautiful 12:30 Centovetrine 13:05 - Non ditelo alla sposa 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Trust Me (TF) 15:40 - The OC (TF) 16:30 - Instant Star (TF) 17:00 Beautiful People (TF) 17:50 - La tata (sitcom) 18:15 - Non ditelo alla sposa 19:20 - Così Fan Tutte 19:40 - The OC (TF) 20:25 Una mamma per amica (TF) 21:10 - Sotto accusa. Film ’88 23:15 - Make Me Perfect (reality).

BBC Entertainment 07:10 - Teletubbies 07:35 - The Roly Mo Show 07:50 - Nina and the Neurons 08:05 - Me Too! 08:30 - As Time Goes By 09:00 - One Foot in the Grave 09:35 The Weakest Link 10:20 EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - Himalaya with Michael Palin 12:15 - Dinnerladies 12:45 - One Foot in the Grave 13:20 - As Time Goes By 13:50 - The Weakest Link 14:35 EastEnders 15:05 - Doctors 15:35 - Himalaya with Michael Palin 16:25 - Doctor Who Confidential 16:40 - One Foot in the Grave 17:15 - The Weakest Link 18:00 - EastEnders 18:30 Doctors 19:00 - Oliver Twist 19:30 - Oliver Twist 20:00 After You’ve Gone 20:30 Gavin and Stacey 21:00 Mo 22:45 - Rob Brydon’s Annually Retentive 23:15 afterlife.

TCM 08:10 - Gunsmoke 09:15 Maverick 10:15 - Gunfighters of Casa Grande. Film ’65 (A) 12:05 - One of Our Spies Is Missing. Film ’66 (U) 13:45 Gunsmoke 14:50 - Maverick 16:00 - Fort Utah. Film ’67 (U) 17:35 - Return of the Gunfighter.

Film ’67 (U) 19:35 - The Legend of Bagger Vance. Film 2000 (PG) 22:00 - Blown Away.

Film ’94 (15).

Melita Movies 10:00 - Beverly Hills Chihuahua 2 11:25 - Diary of A Wimpy Kid: Rodrick Rules 13:05 - Jesse Stone: No Remorse 14:27 Hollywood Buzz 14:50 - Just Wright 16:27 - Hollywood Buzz 16:50 - Wall Street: Money Never Sleeps 19:05 - You Again 21:00 - Love and Other Drugs 22:50 - Cedar Rapids 00:15 - Let Me In.

MGM Movies 07:10 - The Mechanic. Film ’72 (A) 08:50 - De-Lovely. Film 2004 (PG) 10:55 - The Charge of the Light Brigade. Film ’68 (A) 13:05 - A Man Called Sarge.

Film ’90 (15) 14:35 - War Stories. Film 2003 16:00 Kidnapped. Film ’71 (U) 17:45 In the Time of the Butterflies.

Film 2001 (12) 19:15 - Traces of Red. Film ’92 (15) 21:00 - Tryst.

Film ’94 22:40 - The Men’s Club. Film ’86 (18).

Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - The Mentalist 12:15 - Person of Interest 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 - 2 Broke Girls 17:07 30 Rock 17:30 - Gossip Girl 18:15 - Days of Our Lives 19:00 Films & Stars 19:30 - Mike & Molly 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 - Alcatraz 21:15 Fringe 22:00 - Hung 22:30 True Blood 23:35 - Chuck 00:25 - Game of Thrones.

Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 07:55 - Kojak 08:55 - Rosemary and Thyme 09:55 - Ironside 10:55 - McLeod’s Daughters 11:55 - Quincy, M.E. 12:55 Kojak 14:00 - ER 15:50 Polizia, Femminile, Singolare 16:00 - Ironside 17:00 - Quincy, M.E. 18:00 - JAG 19:00 Ironside 20:00 - Kojak 21:00 Rex: A Cop’s Friend 23:00 Quincy, M.E. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: Beat the Clock 08:10 - Extreme Fishing with Robson Green: South Africa 09:05 - Mythbusters: Viewers Special 2 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Arizona Sky Islands 11:50 - Wheeler Dealers: Bond Bug 12:45 - Overhaulin’: Soldiers’ Ride 13:40 - American Chopper: Senior vs Junior: Big Guns 14:35 - Dirty Jobs: Big Animal Vet 15:30 Mythbusters: 101 Uses for Duct Tape 16:25 - Deadliest Catch: Dead of Winter 17:20 - Extreme Fishing with Robson Green: North America 18:15 - River Monsters: Death Ray 19:10 How It’s Made 19:40 - How Do They Do It? 20:05 - Crash Course 21:00 - Mythbusters: Wrecking Ball Baloney 21:55 Moments of Terror: Dangling Base-Jumper 22:50 - Ross Kemp on Gangs: Colombia 23:45 Ultimate Survival: South Dakota.

Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross 07:30 - Eye for an Eye. The Locator: 08:00 - Big Sister’s Homecoming 08:30 - A Mother’s Healing. 09:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Gossip Girls 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Erin McLean 11:00 - America’s Court with Judge Ross 11:30 - Eye for an Eye. Ultimate Tourist Scams: 12:00 - Gambling Scam Malaysia 12:30 - Mortgage Scam - Cyprus. 13:00 - Storage Wars: Operation Hobo 13:30 Pawn Stars: Hello Nurse 14:00 Braxton Family Values: Dog of a Birthday Party 15:00 - Pregnant in Heels: Pregnancy Runway.

Ultimate Tourist Scams: 16:00 Gambling Scam: Malaysia 16:30 - Mortgage Scam: Cyprus. 17:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Back to Beverly Hills. The Locator: 18:00 - Big Sister’s Homecoming 18:30 - A Mother’s Healing. 19:00 Storage Wars: Operation Hobo 19:30 - Pawn Stars: Hello Nurse.

Ultimate Tourist Scams: 20:00 Gambling Scam: Malaysia 20:30 - Mortgage Scam: Cyprus. 21:00 - Hardcore Pawn 22:00 Lorraine Kelly’s Next Big Fat Challenge.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 - Oswald 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 Anthony Ant 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 - Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 Kipper 15:05 - Oswald 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets

18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 Pingu 19:30 - Gazoon 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - Gazoon 19:55 - The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Tiny Planets 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder.

Disney Channel 09:00 - Wendy Wu: Homecoming Warrior (PG) 10:25 - Day and Night 10:30 - Lifted 10:35 - Cars Toons 10:40 - Austin and Ally 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - Timon & Pumbaa 12:45 - The Suite Life on Deck 14:00 Austin and Ally 14:25 - Shake It Up 14:50 Phineas and Ferb 15:15 - Jessie 15:40 - Cars Toons 15:45 - Lifted 15:55 - One Man Band 16:00 - Ratatouille (U) 17:45 - ANT Farm 18:10 Wizards of Waverly Place 18:35 - Good Luck Charlie 19:25 - So Random 19:50 - Wendy Wu: Homecoming Warrior (PG) 21:15 - Partly Cloudy 21:20 - Cars Toons 21:30 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.

06>30 07>00 09>30 10>30 12>00 12>30 13>00 14>00 14>05 15.00 15<05 16>00 17>00 18>00 18>10 19>10 19>15 19>45 20>30 21>30 21>35 22>15 23>00

Bejni u Bejnek NET News X’Fattart Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel^ Bejni u Bejnek Simpati/i NET News Teleshopping NET News Simpati/i Teleshopping Insiru Nafu Lil...

NET News Sajf Flimkien Tlug[ tas-Super 5 (ikompli) Sajf Flimkien NET News Indifest NET News (ikompli) Indifest Netube NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 09:30 - EAA Meetings Athletics 11:00 - Women’s U#20’s WC Football 14:00 - EAA Meetings Athletics 15:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 16:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling: Stage 4 (live) 17:45 - Summer GP Ski Jumping 18:45 - EAA Meetings Athletics 20:00 - Euro-

pean Heavyweight Title Boxing 21:00 - Heavyweight Boxing 23:00 - Inside WTCC With...

23:30 - EAA Meetings Athletics.

Eurosport 2 07:30 - Eurosport 2 Morning News 08:00 - EAA Meetings Athletics 09:30 - Western & Southern Open Tennis 11:00 -

Tour of Spain UCI World Tour Cycling 12:30 - Eurosport 2 News 13:00 - Women’s U#20’s WC Football 16:00 - EAA Meetings Athletics 18:00 - Dew Tour Extreme Sports 19:30 Eurosport 2 News 20:00 - UCI World Tour Cycling 21:00 Women’s U#20’s WC Football 23:00 - Australian Football Magazine.Australian Football Magazine.

GO Sports 1 07:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: QF 15:00 - PL World 15:30 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Highlights 16:30 - Ligue 1: Rd 2: Highlights 18:00 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg: FC Spartak Moskva v Fenerbahce SK (live) 20:00 FIFA Futbol Mundial 20:45 UEFA Champions League: PlayOffs 1st Leg: FC Basel 1893 v CFR 1907 Cluj (live). Barclays PL: Wk 1: 22:45 - Review 23:45 - Everton v Man. Utd. 02:00 - ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: High.

GO Sports 2 20:45 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg:

Helsingborgs IF v Celtic FC (live) 22:45 - Milan Channel.

GO Sports 3 20:45 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg: VfL

Borussia Monchengladbach v FC Dynamo Kyiv (live) 22:45 Inter Channel.

GO Sports 4 20:45 - UEFA Champions League: Play-Offs 1st Leg:

LOSC Lille v FC Kobenhavn (live) 22:45 - Juve Channel.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing

09:00 - Barclays PL: Wk 1: Fulham v Norwich City 11:00 Samsung Diamond League: Stockholm 13:00 - Barclays PL: Wk 1: Review 14:00 - Ligue 1: Rd 2: AC Ajaccio v Paris SaintGermain 16:00 - Barclays PL: Wk 1: Reading v Stoke City 18:00 - Ligue 1: Rd 2: Olympique de Marseille v FC Sochaux-Montbeliard 20:00 FIFA Futbol Mundial 20:30 Barclays PL: Wk 1: West Ham United v Aston Villa 22:30 ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: QF. Melita Sports 1 08:00 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r) 10:05 - Bundesliga: 1.FC Nurnberg v BR. Monc’bach - dtd.

04.03.12 (r) 12:00 - FIFA Beach Soccer WC Qualifier: Italy v Hungary (r) 13:20 - America's Cup: World Series: Venice - Day 2 (r) 15:20 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r) 17:25 - Intern. Friendly: Germany v Argentina (r) 19:20 Bundesliga: VfB Stuttgart v 1FC. Kaiserslautern (r) 21:10 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r) 23:15 - Intern.

Friendly: Germany v Argentina (r) 01:10 - WWE: NXT (r).

Melita Sports 2 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:05 - Bundesliga: 1.FC Nurnberg v BR. Mon’bach - dtd.

04.03.12 (r) 17:00 - WWE: NXT (r) 17:50 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Italy vs. Hungary (r) 19:10 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 20:15 - Intern. Friendly: Germany v Argentina (r) 22:10 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 00:45 - America's Cup: World Series: Venice Day 2 (r).

Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Divi.: SKVW v Hotspurs - dtd. 22.03.

12 (r) 09:45 - AME Cup: Birkirkara v Rabat (r) 11:30 - Boxing: European Boxing Federation dtd.

20.07.12 (r) 12:45 - ASA Water Polo Champ.: Sirens v San Giljan - dtd. 10.08.11 (r) 13:45 U*BET FA Trophy - F.: Qormi v Hibernians - dtd. 27.05.12 (r) 16:45 - UEFA Futsal Cup 2012: Lexmax v Balzan FC - dtd. 10.

08.12 (r) 18:20 - Melita GFA 1st Divi.: SKVW v Hotspurs - dtd.

22.03.12 (r) 20:05 - AME Cup: Birkirkara v Rabat (r) 21:50 U*BET FA Trophy - F.: Qormi v Hibernians - dtd. 27.05.12 (r) 00:50 - European Boxing Fed. (r).

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

24 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin>5. It-terrur jitlef rasu u jsir [a]in ferm! (5) 6. Tad-demm u l-la[am,

7.

10.

11.

12.

14.

16.

17.

18.

i]da mhumiex annimali (5) Partit int (5) Ba[ri, kwa]i morina? (5) Qed tu]ah b[alissa, forsi (5) Ktieb ikun mag[mul minn mijiet minnhom (5) Tista’ tixtri pezza s[i[a minnu (5) Tqasqas bih (5) B’xi mod bus re u jkollok log[ba jew ta[wida bil-kliem? (5) Ag[mel b[all-[addie[or (5)

Weqfin>1. Ra[al f’G[awdex (6) 2. Ma jintlibsux fl-idejn ]gur (6) 3. Idendluh fuq l-artal filfesta (6) 4. Ikun fin-nofs b’xi mod, xkupat? (6) 8. Ftira tal-bajd (5) 9. Hawn l-ambulanzi de[lin u [er;in (5) 12. Il-bnadar g[amlu hekk bir-ri[ (6) 13. M’g[amiltx dmiri sewwa (6) 14. Jaf ikun kiefer mieg[ek kultant (6) 15. Dawn i;ibu ru[hom [a]in (6)

Kwadru ma;iku> Liema numru jonqos^

Liema numru lo;ikament g[andu jid[ol fil-kaxxa fejn hawn il-punt interrogattiv biex jag[mel dan il-kwadru wie[ed ma;iku?

Sudoku

Qwiel

Kul[add iressaq in-nar lejn xawwatu (i.e. il-ftira tieg[u).

Dan ifisser li kul[add ja[dem g[all-interessi tieg[u l-aktar.

Kul[add i[obb jikkmanda.

Dan ifisser li kul[add ja[seb li hu jifhem iktar minn s[abu u mis-superjuri tieg[u.

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>- 5. Manna; 6. Trott; 7. Nitfa; 10. Robbu; 11.

Lewla; 12. Varah; 14. Xilep; 16. Klima; 17. :lata; 18. Abitu.

Weqfin>- 1. Kmamar; 2. Rapidu; 3. It-tfal; 4. Stanga; 8. Kbirt; 9. Twalu; 12. Vja;;i; 13. {al Far; 14. Xammar; 15. Pulmun.

?ess

Soluzzjonijiet Te6 –c6 ?ess

In-Nru. 107. Il-[ames ringieli g[andhom total ta’ 290.

Kwadru ma;iku

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Problema ta’ A.C. White. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[ba billi jag[mel ‘checkmate’ f’]ew; mossi?

Silwett

Silwett

Sudoku

Bil-lapes jew bil-linka imla kull spazju fejn tidher dabra sewda u g[andu jitfa//a quddiemek silwett verament simpatiku.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Klassifikati 25 PROPRJETÀ Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000.

Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Marsaskala

APPARTAMENT ]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta, combined kbira, k/ina fitted tal-oak, kamra tal-ikel, sitting room, kamra tal-banju, bil-bejt. Kundizzjoni tajba [afna. ?emplu 79490444.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Santa Venera

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet

kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bilwashroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

{a]-}ebbu;

APPARTAMENT kbir flewwel sular fi blokka ta’ tnejn. Parzjalment lest, k/ina, living u dining area (open plan), tliet kmamar tas-sodda, wa[da minnhom ensuite u kamra tal-banju.

Washroom, bejt u l-arja.

Prezz €145,000. ?emplu 79050498.

front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt.

Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Gypsum Installation

Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

Trasport bejn l-Ingilterra u Malta

AVVI}I

TURNKEY CONTRACTORS, flat ceiling, wall lining, bulk head, partition, coving, sound proofing, painting e//. Kwalità importanti. Prezz bargain.

Established 1995. ?emplu 99477655 jew 27632105. moderndesign@waldonet.net .mt

G[al kull xog[ol

Ni]barazza

G{ALL-BEJG{

VETTURI Fiat Uno Fire

5 DOOR. Dejjem garaxxjata, sid wie[ed. Kundizzjoni tajba [afna, kulur abjad.

Magna 999cc. ?emplu 79274422.

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’

DJAR u garaxxijiet, in;orr kull tip ta’ materjal, prezz ra;onevoli u Atlas highup sa [ames sulari bi truck 6 wheeler g[all-bejg[. ?emplu 21433352, 79081719 jew 99499619.

GANGA Transport Services, Triq Wied il-G[ajn, {a]}abbar }BR2703. Is-soluzzjoni tieg[ek g[al ;arr ta’ karozzi bejn l-Ingilterra u Malta. Store fl-Ingilterra. ?emplu 21803271 jew 99153153.

G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and

PAWLU BONNICI

(Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-

na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bilkulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

PRIVAT Malti

FORMS 1 – 5: Se jing[ataw lezzjonijiet g[ar-resits ta’ Settembru. ?emplu 79288881.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

26 Avvi]i PN

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m.

AVVI}I POLITI?I

AVVI}I SO?JALI

VICTOR SCERRI. Il-{bieb ta’

THERESE COMODINI CACHIA. Il-{bieb ta’ Therese

Victor Scerri se jorganizzaw Diskussjoni Politika, il-{add, 30 ta’ Settembru fl-10.30 a.m. flUffi//ju PN Santa Lu/ija.

Kelliema Victor Scerri, Carm Mifsud Bonnici u l-Vi/i Prim Ministru u Vi/i Kap tal-PN Tonio Borg. Wara jkun hemm bibita.

CAROLINE GALEA. Il-{bieb

Comodini Cachia se jorganizzaw Barbecue, il-:img[a, 24 ta’ Awwissu. Prezz €15 g[all-kbar u €7.50 g[at-tfal ta’ ta[t it-12-il sena, bit-trasport inklu]. G[allbiljetti u aktar informazzjoni /emplu 21233600 jew 79425907.

CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo

ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Diskussjoni Politika, il:img[a, 5 ta’ Ottubru fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ {al Tarxien. Mistiedna spe/jali lMinistru Chris Said u l-President tal-E]ekuttiv tal-PN Marthese Portelli. Wara d-diskussjoni se jkun hemm bibita.

Mifsud Bonnici se jorganizzaw Barbecue, il-:img[a, 31 ta’ Awwissu fit-8.30 p.m. f’Ta’ Grabiel, Marsaskala. Prezz €15 g[all-kbar u €7 g[at-tfal. Il-biljetti jinkisbu ming[and il-helpers tas-soltu jew /emplu 99900434.

Trasport mill-postijiet tas-soltu hu pprovdut.

{AL SAFI. Il-Kumitat

MARK ANTHONY SAMMUT. Il-{bieb ta’ Mark

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.

{AL BALZAN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet talftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.

L-ISLA. Is-Segretarju tal-

Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.

Anthony Sammut se jorganizzaw Pasta Night, il-:img[a, 31 ta’ Awwissu fis-7.30 p.m. fi :nien Raymond Caruana, il-Gudja.

Prezz €8 g[all-kbar u €5 g[attfal. G[all-biljetti /emplu 79696073 jew 99459055, jew ibg[atu email lil mark@markanthonysammut.com.

ROBERT CUTAJAR. Il-{bieb

ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw attività so/jali biex titnieda l-kandidatura ta’ Robert Cutajar, il:img[a, 31 ta’ Awwissu fit-8 p.m. fil-lukanda Coastline, isSalini. G[all-bookings ibag[tu SMS fuq 79262101. Biljetti millUffi//ji PN tan-Naxxar, San Pawl il-Ba[ar u l-Mellie[a. Mistieden ewlieni l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi.

Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).

MARIO DE MARCO. Il-{bieb ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Barbecue, is-Sibt, 1 ta’ Settembru fit-8.30 p.m. f’La Grotta Restaurant, fil-lukanda Seabank, il-Mellie[a. Prezz €20 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21444437, 21247049 jew 99450902.

SAN :ILJAN. Membri tal-

PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’

{AL QORMI. Il-Kumitat

Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.

I}-}URRIEQ. Membri tal-

Kumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda.

Philip Mifsud se jorganizzaw Barbecue, is-Sibt, 1 ta’ Settembru fil-lukanda Topaz, Bu;ibba. G[al aktar informazzjoni /emplu 21462304 jew 99263914.

{A}-}EBBU:. Il-Kumitat

Sezzjonali ta]-}g[a]ag[ PN se jorganizza Lejla Maltija, il:img[a, 7 ta’ Settembru fit-8 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità.

Prezz €15 u biljetti jinbieg[u mill-bar tal-Uffi//ju PN jew /emplu 79460242.

L-APAN qed torganizza

‘Gozo by Night’ fl-24 ta’ Awwissu.

Nieklu fl-Odyssey restaurant, Marsalforn.

Bookings ming[and il-helpers jew /emplu 21420513, 79040544, 21521684 jew 99463677.

ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’

Antoine Borg se jorganizzaw Tombla u Barbecue, is-Sibt, 8 ta’ Settembru fis-7.30 p.m. filBuskett Roadhouse. Prezz €18 g[all-kbar u €12 g[at-tfal.

G[all-biljetti /emplu 27450114, 79703664 jew ibag[tu email fuq antoine@antoineborg.com.

AVVI}I O{RA IL-G}IRA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri talBar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità.

L-offerti g[andhom jintbag[tu lis-Segretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Uffi//ju PN G]ira, Triq Manoel De Vilhena, il-G]ira. Il-Kumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik laktar vanta;;u]a.

SAN PAWL IL-BA{AR. Il-

Kumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija talbar fl-Uffi//ju PN tal-lokalità.

Dawk interessati g[andhom jibag[tu l-offerti tag[hom indirizzati lis-Segretarju Kumitat PN San Pawl il-Ba[ar jew i/emplu 99456411 jew 99642765. IlKumitat Sezzjonali PN jirri]erva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.

IL-QRENDI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li l-Uffi//ju PN jinsab miftu[ ta[t management ;did wara t-tisbi[ u limmodernizzar li sar fl-a[[ar ;img[at. L-Uffi//ju PN qed ikun miftu[ kuljum bejn is-7 a.m. u tard filg[axija b’fa/ilitajiet b[al big screen u organizzar ta’ ikliet. G[al aktar informazzjoni /emplu 99479383.

L-ISLA. Il-Kumitat Sezzjonali

PN jixtieq jav]a li l-bar talUffi//ju PN tal-lokalità re;a’ nfeta[ ta[t management ;did. Ilbar qed ikun miftu[ is-Sibt u l{add mill-5 p.m. ’l quddiem, u jintwerew log[ob tal-Premier Ingli] u s-Serie A Taljan.

IL-MOSTA. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità re;a’ jinsab miftu[ kuljum ta[t management ;did.

TAL-PIETÀ. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità issa qed jitmexxa minn management ;did. Qed ikunu servuti appetizers u jintwera l-football live. Qed ikunu organizzati ikliet, fosthom fenkati, la[am ta]]iemel u majjal mimli. G[allbookings tistg[u //emplu 99298312 jew 21244956. Il-bar qed ikun miftu[ kuljum mill-5 p.m. ’l quddiem u l-{add anke filg[odu.

TAS-SLIEMA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri talBar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità.

Kull min hu interessat jista’ jikkuntattja lill-President talKumitat Sezzjonali PN Sliema fuq 99824277. Il-Kumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik laktar vanta;;u]a.

fl-Uffi//ju PN.

IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu

99804642.

BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200.

BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u

t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038.

G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567.

L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382.

L-ISLA. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5.30 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21806226 jew 99602472.

IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456.

L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979.

L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852.

L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603.

IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507.

IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com.

PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222.

RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954.

TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633.

IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529.

SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086.

SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt.

IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033.

VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849.

I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.

It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

27 G{AWM

Tuset u Mangion jirb[u t-tellieqa bejn Malta u G[awdex

Il-Fran/i] Jacques Tuset reba[ it-tellieqa ta’ bejn Malta u G[awdex li saret fi tmiem il-;img[a u Tuset g[amel dan f’[in ta’ tliet sig[at, 13-il minuta u 34 sekonda. Fit-tieni post spi//a Simon Zammit li g[amel irrotta f’[in ta’ tliet sig[at, 24 minuta u 55 sekonda.

Gilbert Bartolo spi//a fittielet post f’[in ta’ tliet sig[at, 29 minuta u 25 sekonda. Din it-tellieqa, li fiha lg[awwiema kellhom jg[umu sa G[awdex u ji;u lura Malta, kienet karatterizzata minn mew; qawwi, spe/jalment lejn in-na[at ta’ Kemmuna.

Minn 72 g[awwiem li [adu sehem f’din il-kompetizzjoni 15 minnhom ma komplewx din it-tellieqa u dawk li

lestew it-tellieqa ddiskrivew l-event ta’ din is-sena b[ala wie[ed mill-aktar diffi/li f’dawn l-a[[ar 10 snin.

It-tellieqa li reba[ Tuset kienet twila 11-il kilometru.

Fil-kategorija tan-nisa, kienet i/-champion lokali Davina Mangion li reb[et f’[in ta’ tliet sig[at, 21 minuta u 43 sekonda. Mangion reb[et ittellieqa billi g[elbet l-isfida ta’ Marian Belsten li spi//at it-tieni f’[in ta’ erba’ sig[at, [ames minuti u [ames sekondi.

Minbarra din it-tellieqa kien hemm ukoll tellieqa minn Malta g[al G[awdex, twila 5.5 kilometri. Din kienet tellieqa missielta g[all-a[[ar u fiha ]ew; g[awwiema, Robert Vella u Wayne Agius,

spi//aw it-tnejn li huma flewwel post.

Hekk kif kien fadal 1000m dawn kienu ras imb ras u sala[[ar tat-tellieqa [add minnom ma /eda u spi//aw it-tellieqa f’[in ta’ sig[at, 36 minuta u 13-il sekonda. Fit-tielet post spi//a Richard Zerafa li g[amel [in ta’ sieg[a, 41 minuta u 13-il sekonda.

Intant, fil-kategorija tannisa, Hannah Pace kienet lewwel mara li spi//at ir-rotta u din g[amlet dan f’[in ta’ sieg[a, 41 minuta u 19-il sekonda.

Dan ir-ri]ultat ikompli jikkonferma kemm Pace qed ikollha wirjiet tajbin fit-tlielaq fil-ba[ar miftu[. Fit-tieni post da[let Gail Sant li g[amlet [in ta’ tliet sieg[at, 59 minuta

Il-Fran/i] Jacques Tuset

u 27 sekonda filwaqt li fittielet post spi//at Nadia Vella li g[amlet [in ta’ sag[tejn, 14-il minuta u 27 sekonda.

Fi tmiem it-tellieqa Caruana

Curran, il-President talAquatic Sports Association, ippre]enta t-trofew lir-rebbie[a kollha u memento lil kull min [a sehem.

?IKLI}MU

Sciberras jirba[ f’edizzjoni o[ra ta’ su//ess

Steve Sciberras kien irrebbie[ tal-kategorija Elite fl-event tal-isprints li jsiru kull sena fi]-]mien tal-festa ta’ Santa Marija. Din l-attività tkun organizzata minn Mosta AF Sign Studio Cycling Club u bl-g[ajnuna ta’ diversi nies fosthom Father Albert Buhagiar, Mario Riolo, il-Korp talPulizija u Nazzareno Vassallo.

Bla dubju, kienu Mosta AF Sign Studio Cycling Club li ddominaw hekk kif, fil-kategorija Elite kienu //iklisti tag[hom, Steve Sciberras u l-veteran Paul Magri, li spi//aw fl-ewwel ]ew; postijiet. Fit-tielet post spi//a Pierre Borg ta’ Melita Cycling Club.

Carl Xuereb (Mosta C.C.) Ladies

Ruth Mamo (Mosta C.C.), Becky Saliba (Mosta C.C.) Masters 40+

Michael Lia (Mosta C.C.), Daniel Thornley (Mosta C.C.), Louis Xuereb (Mosta C.C.) Master 50+

Charles Zammit (Mosta C.C.) Masters 60+

Emmanuel Camilleri

(Mosta C.C.), Edwin Spiteri (Mosta C.C.) Under 15 Girls

Celine Fenech (Mosta C.C.) Under 15 Boys

Kurt Muscat (Mosta C.C.), Andrea Lucia (Mosta C.C.), Ian Zammit (Mosta C.C.) Under 12 Girls

Ir rebbie[a

Celine Fenech (Mosta C.C.)

Elite

Under 12 Boys

-

Qabel il-log[ba kontra Balzan, il-plejers ta’ {amrun sellmu lil Brenton Mifsud, partitarju ta’ {amrun. Fl-a[[ar jiem, Brenton Mifsud kien fuq fomm [afna persuni hekk kif fl-età ta’ 31 sena miet [abta u sabta wara attakk tal-a]ma. Nhar il-{amis li g[adda, fil-{amrun, Mifsud ing[ata tislima partikulari, b’mijiet ta’ nies jimlew il-knisja u z-zuntier tag[ha.

Juniors

:

Steve Sciberras (Mosta C.C.), Paul Magri (Mosta C.C.), Pierre Borg (Melita C.C.)

Michelle Lucia (Mosta C.C.), Issac Spiteri (Melita Discus C.C.), Michael Sant (Mosta C.C.)

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

28 Sport IL-PROGRAMM FUTBOL

Ferdinand erba’ ;img[at barra

Kaká, plejer ta’ Real Madrid

TRASFERIMENTI

Kaká jista’ jing[aqad ma’ Man Utd Skont rapport fil-;urnali Ingli]i l-midfielder offensiv ta’ Real Madrid, Kaká jista’ jing[aqad ma’ Man Utd b’self g[al sena. Fil-jiem li g[addew il-kow/ ta’ Real Madrid, Josè Mourinho qal li lest ine[[i lil Kaká u jidher li /-champions Spanjoli di;à la[qu ftehim ma’ plejer ie[or li se jie[u post Kaká.

Dan mhu [add [lief il-midfielder ta’ Tottenham Luka Modric li matul dawn l-a[[ar ;img[at dan tilef diversi sessjonijiet ta’ ta[ri; g[ax dan irid jing[aqad ma’ Real b’sa[[a. Man Utd se jippruvaw jakkwistaw lil Kaká b’self bit-tama li dan jirritorna fil-forma li kien rinomat g[aliha meta kien ma’ Milan.

Kaká jkun it-tieni midfielder offensiv li jkunu akkwistaw ir-Red Devils wara li dawn akkwistaw lil Kagawa ming[and Borrusia Dortmund. Kaká, li llum-il ;urnata g[andu 30 sena tilef postu mal-ewwel 11 ta’ Real hekk kif plejers b[al ma huma Ozil, Alonso u Khedira [adulu postu.

Minbarra Man Utd, klabb ie[or li wera interess fl-eks plejer ta’ Milan huma Galatasaray. Milan stess, fil;img[at li g[addew urew interess f’dan il-plejer imma Real riedu li min jie[u lil Kaká b’self i[allaslu l-paga kollha hu.

Intant, Man Utd [abbru li akkwistaw lid-difensur Alexander Buttner ming[and Vitesse Arnhem. Jidher li lmani;er ta’ Man Utd Alex Ferguson g[adu qed jikkunsidra jne[[ix lill-attakkant

Berbatov u jekk dan ji//aqlaq x’aktarx jing[aqad ma’ Sunderland.

Fi tmiem il-;img[a Real Madrid ;ew draw 1-1 kontra Valencia u Kaká, minkejja li kien sostitut, ma da[alx flazzjoni.

CASSANO – Il-kow/ ta’

Milan Massimiliano Allegri qal li mhux se j/a[[ad lillattakkant Antonio Cassano milli jitlaq minn mal-klabb.

Fil-jiem li g[addew kien hemm spekulazzjonijiet li Cassano jista’ jing[aqad ma’ Inter filwaqt li Inter jag[tu lill-attakkant Pazzini lil Milan.

Casano, f’Ottubru li g[adda kien operat f’qalbu u rkupra tajjeb u lag[ab parti milla[[ar fa]i tal-ista;un li g[adda kif ukoll kien wie[ed mill-plejers strumentali fit-tim nazzjonali Taljan li wasal salfinali tal-Euro 2012.

Pazzini kellu sta;un deludenti ma’ Inter imma wie[ed irid jg[id li [afna mill-plejers ta’ Inter, sta;un ilu ddi]appuntaw u ma kienx biss Pazzini li kien negattiv.

Cassano ng[aqad ma’ Milan fl-2011 ming[and Sampdoria u minn dakinhar ’l hawn dan reba[ anke l-kampjonat marRossoneri.

Pazzini ukoll telaq lil Sampdoria fl-2011 imma dan g[a]el li jing[aqad ma’ Inter.

“Mhuwiex sew li n]ommu plejer mag[na kontra x-xewqa tieg[u. Jekk jitlaq Cassano nfittxu plejer li kapa/i jilg[ab fil-kaxxa,” qal Allegri.

Il-kow/ ta’ Inter, Stramaccioni jidher li ma

jridx i]omm lil Pazzini, spe/jalment wara l-wirjiet tajba li qed ikollu l-akkwist il;did Rodrigo Palacio fil-partiti tal-preseason u dawk tarrawnds ta’ kwalifikazzjoni g[all-Europa League.

VARGAS- Skont rapporti fil-;urnali Taljani Napoli huma interessati fl-attakkant ta’ Genoa Alberto Gilardino u jidher li biex jakkwistaw lil dan il-plejer Taljan dawn huma lesti jag[tu lill-winger Vargas.

Vargas mhuwiex kuntent ma’ Napoli filwaqt li Napoli jridu plejer li jista’ jkun ta’ riserva ta’ Cavani. :img[a ilu Vargas qal li jekk dan mhux se jkun plejer regolari mat-tim se jitlob biex ikun misluf lil xi klabb ie[or.

Gilardino ng[aqad ma’ Genoa f’Jannar li g[adda ming[and Fiorentina g[assomma ta’ tmien miljun ewro.

LICHTSTEINER- Iddiri;enti ta’ Juventus se jkollhom diskussjonijiet mal-a;ent ta’ Stephan Lichtsteiner wara li matul il-;img[a, PSG urew interess f’dan il-plejer.

Minkejja li l-kow/ ta’ PSG, Carlo Ancelotti qal li Lichtsteiner mhuwiex parti mill-pjanijiet ta’ PSG, l-ispekulazzjnoijiet xorta ma waqfux.

Juventus kienu akkwistaw lil dan il-plejer ming[and Lazio g[as-somma ta’ 10.5 miljun ewro u jidher li dawn iridu mhux anqas minn 15-il miljun ewro tieg[u. PSG qed joffru lil Lichtsteiner kuntratt ta’ erba’ snin b’salarju ta’ erba’ miljuni fis-sena.

Id-difensur ta’ Man Utd, Rio Ferdinand se jkollu jdum erba’ ;img[at barra min[abba injury fil-groin.

Ferdinand tilef il-partita talbiera[ kontra Everton u hu mistenni jitlef aktar log[ob tal-kampjonat.

Jidher li l-eks plejer ta’ Leeds se jer;a’ jkun flazzjoni wara l-waqfa internazzjonali. Din l-injury hi problema g[all-mani;er ta’ Man Utd, Alex Ferguson li g[andu neqsin ukoll liddifensuri Chris Smalling, Jonny Evans u Phil Jones.

Skont rapporti fil-;urnali Ingli]i Ferdinand we;;a’ waqt sessjoni ta’ ta[ri; u jidher li Ferguson, jekk jibqa’ b’din il-problema fiddipartiment tad-difi]a, jilg[ab lil Carrick u lil Vidic fuq wara.

Din hi t-tieni a[bar [a]ina g[al Ferdinand fi spazju ta’ ftit jiem wara li dan ;ie mmultat madwar 45,000 lira sterlina min[abba li g[adda kummenti razzisti fil-konfront tad-difensur ta’ Chelsea, Ashley Cole.

Ferdinand g[a]el li ma jappellax dan il-verdett u lmani;er Alex Ferguson attakka lill-FA dwar din idde/i]joni fejn qal li matul dawn l-a[[ar snin kienu diversi id-drabi li plejers g[addew kummenti razzisti fuq l-internet imma qatt ma ;ew penalizzati.

Champions League Play-offs Illum

Spartak Moscow v Fenerbahce Monchengladbach v Dynamo Kiev Copenhagen v Lille Basel v Cluj Helsingborg v Celtic

G[ada

BATE v Kiryat Shmona AEL v Anderlecht Dynamo Zagreb v Maribor Braga v Udinese Malaga v Panathinaikos

Europa League G[ada

Stuttgart v Dyano Moscow

Il-{amis

Anzhi v AZ Neftci v APOEL Tromso v Partizan Ekranas v Steaua Liberec v Dnipro AIK v CSKA Moscow Legia v Rosenborg Atromitos v Newcastle Molde v Heerenveen Sheriff v Marseille Bursaspor v Twente Dynamo Bucharest v Metalist Luzern v Genk Trabzonspor v Videoton Dedelange v H. Tel Aviv Feyenoord v Sparta Prague Midtjylland v Young Boys Debrecen v Club Brugge Lokeren v Plzen PAOK v Rapid Vienna Vaslui v Inter Hearts v Liverpool Slask v Hannover Motherwell v Levante Crvena Zvezda v Bordeaux Athletic v HJK Maritimo v Dila Mura v Lazio Horsens v Sporting Lisbon Zeta v PSV

FUTBOL

Birkirkara FC Youth Nursery tilqa’ applikazzjonijiet ;odda Birkirkara FC Youth Nursery g[andha l-unur li hija wa[da mill-akbar nurseries li hawn fil-g]ejjer Maltin. Innursery t[arre; tfal li l-etajiet tag[hom ivarjaw bejn il[ames snin u s-17-il sena, ta[t is-supervi]joni tal-Head Coach Marko Glumac.

Glumac, li hu kkwalifikat b[ala UEFA B Level coach, twieled fis-Serbia u kien ukoll fuq il-kotba ta’ Partizan Belgrade.

Birkirkara FC Youth Nursery qed tilqa’ applikazzjonijiet ;odda, kemm bniet kif ukoll subien bejn l-etajiet imsemmija. Wie[ed jista’ fa/ilment jikseb id-dettalji me[tie;a fuq www.birkirkarafc.com-nursery.

G[al kull tip ta’ mistoqsija jew diffikultà, Jonathan Barbara, li huwa l-amministratur tan-Nursery, jista ji;i kkuntattjat fuq 99485895 jew

permezz tal-indirizz elettroniku nursery@birkirkarafc.com.

Min jing[aqad ma’ Birkirkara FC Youth Nursery fil-;ranet li ;ejjin ikun minn tal-ewwel li jiltaqa’ mal-Head Coach u mal-kumplament talistaff tekniku. Kull min ida[[al l-applikazzjoni tieg[u sal-15 ta’ Settembru 2012 jing[ata ukoll rigal ]g[ir.

In-nursery, li issa waslet fit30 sena minn mindu bdiet topera, ser tibda bil-programm ta’ ta[ri; tag[ha fl-24 ta’ Settembru.

In-nursery tie[u hsieb li ittfal jinataw ta[ri; skont il-livell tag[hom. L-iskop huwa li kull individwu jirran;a l-limitazzjonijiet tieg[u u jirfina dak li huwa di;à tajjeb fih, biex b’hekk jibda jemmen aktar fih innifsu. Matul lista;un, kull plejer ser ikun qed jibbenefika minn 96 sieg[a ta’ ta[ri;.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Sport 29 FUTBOL INGLI}

Aguero se jdum ;img[at barra L-attakkant ta’ Man City, Sergio Aguero, se jdum ftit ;img[at barra wara li we;;a’ fi tmiem il-;img[a fir-reb[a ta’ 3-2 li /-champions kellhom fuq Southampton. Kmieni filpartita, l-attakkant Ar;entin lewa rkopptu meta kien iffawljat minn Nathaniel Clyne.

Minbarra dan l-in/ident lattakkant l-ie[or, Mario Balotelli, we;;a’ xi ftit irkopptu hekk kif il-plejers kienu qed jag[mlu l-warming down.

Sorsi vi/in il-klabb qalu li linjury ta’ Balotelli mhix serja.

Nhar il-{add il-manager ta’ City, Roberto Mancini, qal li kien ferm inkwetat dwar linjury ta’ Aguero imma aktar tard matul il-;urnata l-attakkant ta’ City, fuq il-profil elettroniku tieg[u qal li wara t-testijiet medi/i deher li l-injury ma kinitx serja daqskemm [aseb fil-bidu.

Skont l-ewwel rapporti fil-

;urnali Ingli]i Aguero jista’ jdum barra bejn tliet ;img[at u erbg[a. Dan ifisser li Aguero jista’ jirritorna wara l-waqfa li waqtha jintlag[bu l-partiti tarrawnd ta’ kwalifikazzjoni g[atTazza tad-Dinja fl-ewwel ;img[a ta’ Settembru.

Di Matteo jfa[[ar lil Hazard Il-manager ta’ Chelsea, Roberto di Matteo, fa[[ar ilprestazzjoni li kellu l-akkwist il-;did ta’ Chelsea, Eden Hazard, kontra Wigan flewwel partita tal-kampjonat li l-Bloues reb[u bi skor ta’ 2-0.

Fil-jiem li g[addew, fil-finali tal-Community Shield kien hemm min ikkritika lil dan il-

plejer imma dan ta risposta kontra Wigan. Chelsea [allsu s-somma ta’ madwar 32 miljun lira sterlina g[as-servizzi ta’ Hazard li kien jilg[ab ma’ Lille.

Fil-partita kontra Wigan

L-attakkant ta’ Man City, Sergio Aguero

Hazard kien strumentali fi]]ew; gowls li skurjaw Chelsea. Fl-64 minuta Di Matteo g[a]el li jaqla’ lil Hazard li ng[ata standing

ovation hekk kif minfloku da[al akkwist ;did ie[or, ilBra]iljan Oscar.

“Eden g[andu kwalitajiet tajbin. Kien kwa]i perfett

kontra Wigan. Minn dejjem kien ta’ theddida g[allavvesarji u minkejja li ilu ftit mat-tim qed juri li jaqbel [afna ma’ s[abu,” qal Di Matteo.

FUTBOL

FORMULA 1

‘Liverpool iridu jsofru aktar minn dawn it-telfiet’

‘Id-dwell hu bejn Alonso u Vettel’

Il-manager ta’ Liverpool, Brendan Rodgers, wissa lill-partitarji li fil-futur Liverpool iridu jsorfu telfiet simili g[al dik li sofrew fi tmiem il-;img[a kontra West Brom. Dawn tal-a[[ar reb[u 3-0 u kien hemm [afna nies li kkritikaw lir-Reds g[al din il-wirja fqira.

Kienu l-gowl ta’ Zoltan Gera, Peter Odemwingie u ta’ Romelu Lukaku li taw lewwel telfa lil Liverpool f’dik li kienet lewwel log[ba tal-kampjonat.

“Irridu na[dmu u rridu nkunu lesti g[ax filfutur se jkun hemm ;ranet b[al dawn li fihom kollox imur [a]in. Dik hi r-realtà. Dan g[adu bidu ta’ pro;ett u sakemm nibnu ba]i se jkollna nbatu,” qal Rodgers.

Suarez, attakkant ta’ Liverpool, falla

Skont l-eks sewwieq tal-Ferrari, Rubens Barrichello, id-dwell g[ar-reb[ tat-titlu ta’ din is-sena se jkun bejn i/-champion renjanti Sebastian Vettel u l-leader tal-kampjonat, Fernando Alonso. Hekk kif fadal disa’ Grand Prix g[al tmiem il-kampjonat, wie[ed jista’ jg[id li [ames sewwieqa g[andhom /ans tajjeb g[ar-reb[ talkampjonat.

Alonso b[alissa jinsab fil-qu//ata tal-klassifika tas-sewwieqa b’164 punt u s-sewwieq tal-Ferrari qed igawdi vanta;; ta’ 40 punt fuq l-eqreb rivali tieg[u, Mark Webber tar-Red Bull.

Dan tal-a[[ar g[andu vanta;; ]g[ir ta’ ]ew; punti fuq Vettel li ]gur mhux qed jiddomina b[alma g[amel matul dawn l-a[[ar sentejn.

Lewis Hamilton tal-McLaren qieg[ed fir-raba’ post, [ames punti ta[t Vettel, u minkejja li Hamilton kien qed jistenna li jkun aktar vi/in Alonso f’nofs il-kampjonat, din is-sena hi wa[da ferm aktar po]ittiva g[as-sewwieq Ingli] li jidher li issa nesa l-problemi li kellu fil-[ajja personali tieg[u u qieg[ed jikkon/entra biss fuq ittlielaq.

“Alonso qieg[ed fl-aqwa forma ta’ [ajtu. M’g[andux l-aktar karozza velo/i imma qed jag[mel li jista’ biha u dawk li qed isegwuh qed itellfu lil xulxin. Nemmen li fl-a[[ar mill-a[[ar, il;lieda se tkun bejn Alonso u Vettel,” qal Barrichello.

Il-Formula 1 tirritorna fit-2 ta’ Settembru bil-Grand Prix talBel;ju.

Fl-istess intervista Barrichello kien mistoqsi x’ja[seb dwar Michael Schumacher, sewwieq li kien fl-istess tim tieg[u.

“Apprezzajt il-mod li bih Schumacher re;a’ rritorna g[all-isport b’mentalità rebbie[a,” temm jg[id Barrichello.

diversi /ansijiet ta’ skor u dwar dan ilmanager tar-Reds qal, “Ir-realtà hi li ma rridux nitilfu /ansijiet jekk irridu nirb[u.

Jekk irridu nkunu mal-ewwel timijiet filklassifika rridu nibdew ni;bru l-punti malajr kemm jista’ jkun.”

L-istess Rodgers ikkritika lir-referee Phil Dowd li skont hu ma tax ]ew; penalties /ari favur it-tim tieg[u.

“Kien hemm xi de/i]jonijiet li ma qbiltx mag[hom. Kellna wkoll plejer imke//i imma ma rridx inmaqdar lill-plejers tieg[i li taw kollox kontra West Brom,” qal Rodgers.

A[bar [a]in g[al Liverpool hi li l-winger Joe Cole we;;a’ l-hamstring waqt il-partita u jista’ jdum diversi ;img[at barra.

Ilbiera[ Barcelona ppre]entaw lill-akkwist il-;did tag[hom, Alex Song. Barcelona [allsu s-somma ta’ madwar 19-il miljun ewro g[al dan il-plejer ta’ Arsenal. Dan hu t-tieni akkwist g[at-tim Katalan wara li aktar kmieni matul dan is-sajf xtraw lil Jordi Alba ming[and Valencia. G[al Alba Barcelona [allsu s-somma ta’ 14-il miljun ewro. Song iffirma kuntratt ta’ [ames snin mat-tim Spanjol. Song se jkun is-seba’ plejer Afrikan li se jkun qed jilg[ab bil-flokk ta’ Barcelona.

Mhux se jabbandunaw lil Massa Il-Ferrari mhux be[siebhom jabbandunaw lil Felipe Massa.

Matul dawn l-a[[ar sentejn is-sewwieq Bra]iljan ma tantx kellu wirjiet tajbin u ]gur li dan hu di]appunt kbir, spe/jalmet meta wie[ed iqis li fl-2008 dan kien tilef il-kampjonat b’punt.

Ta’ min jinnota li sta;un ilu Massa sar l-ewwel sewwieq talFerrari mill-1992 li ma rnexxilux jispi//a darba mal-ewwel tlieta fi Grand Prix. Jidher li dan l-ista;un se sse[[ l-istess [a;a g[ax minn dakinhar ‘l hawn Massa ma tjiebx fil-wirjiet tieg[u.

S’issa, minn 11-il Grand Prix Massa ;ab total ta’ 25 punt filwaqt li sie[bu Alonso ;ab 139 punt aktar minnu u qieg[ed flewwel post tal-klassifika tas-sewwieqa.

Dawn ir-ri]ultati ]iedu l-ispekulazzjonijiet li fi tmiem l-ista;un Massa mhux se jibqa’ mat-tim imma dwar dan, Stefano Domenicali, il-kap tat-tim, qal, “Nemmen li Felipe jaf x’g[andu jag[mel. G[andu b]onn itejjeb il-wirjiet tieg[u g[ax g[andna b]onn il-punti tieg[u. Ikun sabi[ li mhux biss nippruvaw ni;u lewwel fil-klassifika tas-sewwieqa imma anke fil-klassifika talkostrutturi.”

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

30 Sport

Darmanin Demajo jemmen li l-verità ma [ar;itx kollha Fuq il-log[ba Norve;ja kontra Malta kienu ntlag[bu €200,000 Ftit biss wara d-de/i]joni tal-UEFA dwar l-iskandlu fillog[ba Norvegja kontra Malta milg[uba g[all-kompetizzjoni Euro 2008, il-President talMFA Norman Darmanin Demajo jsostni li l-evidenza dokumentata li hu ra tistabbilixxi li din il-log[ba kienet imbag[bsa u jiddikjara li hu j[oss li ma [ar;itx il-verità kollha.

Dawn id-dikjarazzjonijiet saru mill-President tal-MFA Norman Darmanin Demajo f’konferenza tal-a[barijiet mog[tija lbiera[ fil-Kwartier :enerali tal-MFA f’Ta’ Qali.

Il-konferenza kienet indirizzata wkoll mill-Uffi/jali talIntegrità tal-MFA Frans Tabone u mill-Avukat talMFA Chris Bonnett filpre]enza tal-Kap E]ekuttiv tal-MFA Bjorn Vassallo.

Il-President tal-MFA qal li minkejja d-dokumentazzjoni, ma kienx f’po]izzjoni li jistabbilxxi liema plejers kienu involuti f’dan l-iskandlu.

Wara li ta rendikont ta’ kif l-MFA saret taf bil-ka], ilPresident tal-MFA qal li wara li l-MFA kisbet id-dokumenti tax-xhieda, mill-ewwel deher li l-allegazzjonijiet ma kinux mitfug[a bl-addo// min[abba li kien fihom [afna dettalji.

Dan, sostna Norman Darmanin Demajo, kien konfermat ukoll minn investigaz-

zjonijiet li g[amlet l-MFA. Darmanin Demajo sostna li lallegazzjonijiet kienu sostanzjati minn fatti u dettalji li ma setg[ux kienu ivvintati.

Dwar l-appell li l-plejer Kevin Sammut jista’ jag[mel mis-sospensjoni ta’ g[axar snin, Darmanin Demajo qal li dan jiswa biss €1,000. Hu sostna li l-evidenza li l-log[ba kienet imbag[bsa tirri]ulta minn dikjarazzjonijiet ta’ ]ew; persuni differenti, wie[ed minnhom kien il-bniedem involut li fil-fatt kixef kollox.

Dwar il-fatt li l-plejer Kevin Sammut ma lag[abx illog[ba involuta kollha, Norman Darmanin Demajo qal li log[ba tista’ tkun irran;ata anki jekk plejer ma jilg[abx. Darmanin Demajo qal li l-evidenza turi li fuq illog[ba Norve;ja Malta ntlag[bu €200,000 Kemm il-President talMFA, kif ukoll l-uffi/jali kollha tal-Asso/jazzjoni esprimew id-dispja/ir tag[hom g[all-[sara li saret lill-futbol Malti u qal li dde/i]jonijiet dwar din illog[ba ma tte[dux mill-MFA g[aliex din ma kinitx log[ba organizzata minnha.

Quddiem il-problema ta’ log[biet imbag[bsa g[allim[atri anki fil-futbol Malti, il-President tal-MFA qal li l-

Il-President tal-MFA Norman Darmanin Demajo jindirizza konferenza tal-a[barijiet b’rabta mad-de/i]joni tal-UEFA

MFA di;à laqqg[et lill-presidenti tal-klabbs tal-Premier biex tiddiskuti s-sitwazzjoni mag[hom u temmen li ledukazzjoni hi l-a[jar arma kontra dan l-abbu]. G[alhekk l-MFA se tiltaqa’ mal-plejers, partikolarment dawk ta[t id19-il sena, biex tag[mel ilpo]izzjoni tag[ha /ara u twissi dwar l-abbu].

Mistoqsi jekk jikkunsidrax il-verdett u l-pro/ess kontra Kevin Sammut b[ala wie[ed

TRASFERIMENTI

Schembri jiffirma ma’ Omonia Nicosia Il-plejer internazzjonali Malti Andre Schembri lbiera[ waranofsinhar iffirma kuntratt ta’ sentejn mal-klabb rinomat tal-og[la divi]joni ?iprijotta, Omonia Nicosia. Dawn tal-a[[ar kienu ilhom isegwu lil Schembri meta dan kien jilg[ab mal-klabb Grieg ta’ Panionios.

L-attakkant ta’ 26 sena kellu diversi kuntatti ma’ klabbs barranin matul ix-xhur tas-sajf, u wara l-esperjenza po]ittiva fil-Gre/ja issa

Andre Schembri hekk kif iffirma ma’ Omonia Nicosia

g[a]el li jkompli bil-karriera tieg[u f’?ipru.

L-ista;un li g[adda Omonia spi//aw fit-tielet post tal-klassifika ?iprijotta. Ta’ min jinnota li fi tmiem il-;img[a Omonia Nicosia reb[u sSuper Cup ta’ ?ipru meta g[elbu lil AEL Limassol.

Ikkuntattjat minn dan il-;urnal Schembri qal li g[a]el li jing[aqad ma’ dan il-klabb g[ax hu wie[ed mill-akbar klabbs fil-pajji] u dan lista;un hu mistenni jissielet g[ar-reb[ tal-kampjonat.

“Dan hu klabb kbir u matul dan is-sajf investa [afna biex jissielet g[all-kampjonat. Fil-fatt, jien it-12-il akkwist ta’ dan it-tim f’dan is-sajf. Di;à naf xi membri tal-istaff g[ax kienu ma’ Panionios. Jekk din is-sena mmoru tajjeb sena o[ra jkollna /ans nilag[bu fir-rawnds preliminari tal-kompetizzjonijiet Ewropej,” qal Schembri.

Mistoqsi x’se jkun l-g[an personali tieg[u ma’ dan it-tim, il-plejer Malti qal, “Se nipprova minn kollox biex nirba[ post mal-ewwel [dax.

Mhux se tkun fa/li g[alija, spe/jalment g[ax wasalt tard u hawn [afna plejers Portugi]i u Bra]iljani ta’ kalibru,” temm jg[id Schembri.

Dan se jkun id-disa’ klabb fil-karriera ta’ Schembri. Il-plejer Malti beda l-karriera ma’ Hibs u lag[ab ma’ Marsaxlokk, Braunshweig, Carl Zeiss Jena, Karnten, Ferencvaros, Olympiakos Volou u Panionios.

;ust, il-President Darmanin Demajo qal li jkun sorpri] jekk jirri]ulta li l-UEFA ma tkunx imxiet b’;ustizzja. Hu spjega kif il-li;ijiet tal-futbol huma differenti minn dawk tal-;ustizzja /ivili g[all-fatt li fil-futbol hemm b]onn grad inqas ta’ provi biex persuna tinstab [atja.

Norman Darmanin Demajo qal li wara talba li saret minn Kevin Sammut, l-MFA [allset l-ispejje] tat-titjiriet g[all-istess

plejer u tal-avukat tieg[u biex dawn jattendu g[as-smig[ talka]. Hu qal li l-MFA g[adha ma [aditx po]izzjoni jekk, f’ka] li d-de/i]joni tkun konfermata fl-appell, l-MFA tne[[ix l-unuri ta’ Plejer tasSena li Kevin Sammut kien reba[ xi ftit sta;uni ilu.

Jirri]ulta li se jsir ukoll appell biex is-sentenza kontra Kevin Sammut tkun tg[odd ukoll g[all-pajji]i kollha fid-dinja.

FUTBOL INGLI}

Everton ja[sdu lil Man Utd Everton [asdu lil Man Utd hekk kif fl-ewwel partita tal-kampjonat, dawn g[elbuhom bi skor ta’ 1-0 biex issa Man Utd, wara partita di;a’ qeg[din tliet punti ta[t ir-rivali tag[hom Chelsea u Man City.

Wie[ed jista’ jg[id li din kienet reb[a meritata g[al Everton li matul il-partita ma iddejqux jattakkaw lirRed Devils. Fl-ewwel taqsima Everton marru vi/in li jiskurjaw i]da Osman laqat il-lasta.

Wara li l-iskor kien dak ta’ 0-0 fi tmiem l-ewwel taqsima, hekk kif re;g[u [ar;u t-timijiet Everton laqtu l-lasta permezz ta’ Fellaini.

Kien fis-57 minuta meta Everton fet[u l-iskor meritatament permezz ta’ Marouane Fellaini. Minn azzjoni ta’ corner Fellaini g[ola tajjeb fuq id-difensur u bir-ras g[amilhom 1-0.

Wara dan il-gowl Man Utd setg[u ;abu d-draw permezz ta’ Cleverley i]da dan ra l-ballun maqlgu[ minn fuq il-linja. Wara din l-azzjoni da[al jilg[ab lakkwist il-;did ta’ Man Utd, Robin van Persie. Bla dubju din hi telfa li tul ilkampjonat se tin[ass.

Fl-a[[ar minuta Man Utd kellhom /ans tajjeb permezz ta’ Anderson i]da dan ra x-xutt tieg[u imur barra.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

Sport 31

Hibs jeg[lbu lil Mosta f’log[ba emozzjonanti minn Cristian Muscat

BOV PREMIER

3

HIBERNIANS (3)

M. Muscat, R. Camilleri, J. Pearson, S. Pisani, R. Soares, M. Dias, A. Cohen, B. Kristensen, J. Bezzina, Z. Levnaic, J. Lima Sost- A. Azzopardi flok B. Kristensen 46 min., A. M. Ribeiro flok M. Dias 59 min.

2

MOSTA (2)

J. Haber, F. Apap, A. Cini, L. Dimech, S. Bezzina, R. Grech, D. Mitev, F. Aboulezz, C. Campagnoli, D. Bogdanovic, O. Obiefule Sost- J. Bajada flok F. Aboulezz 56 min., B. Agius flok S. Bezzina 74 min.

Imwissija - O. Obiefule 28 min., C. Campagnoli 89 min. (M), M. Dias 35 min., A. Azzopardi 56 min., A. M. Ribeiro 72 min., Z. Levnaic 77 min., S. Pisani 87 min.

(H) Skurjaw - S. Pisani 33 min., M. Dias 38 min., 40 min. (H), J. Bajada 58 min., D. Mitev 78 min. (M) Referee - Alan Mario Sant In-Nazzjon Plejer talLog[ba - M. Dias (H)

F’log[ba emozzjonanti, Hibernians impressjonaw meta b’wirja mill-aqwa g[elbu lil Mosta bl-iskor ta’ 3-2. Il-plejer tag[hom Marcelo Dias kellu wirja mill-aqwa fejn filfatt skorja ]ew; gowls u ;ie vvutat ukoll b[ala l-BOV Plejer tal-Log[ba mill-;urnalisti.

Il-Pawlisti kellhom lillMFA Plejer tas-Sena Clayton Failla nieqes min[abba li dan jinsab sospi] b’mod provi]orju. Mosta kellhom lill-eks plejer ta’ Floriana Mano Micallef sospi]. G[alihom iddebuttaw xejn inqas minn tmien plejers fosthom Justin Haber, Fernandinho Apap, Luke Dimech, Steve Bezzina, Ryan Grech, Daniel Mitev, Carlos Campagnoli u Daniel Bogdanovic.

L-eks captain ta’ Mosta, Bryan Agius da[al jilg[ab b[ala sostitut fit-tieni taqsima u propju llum se jing[aqad ma’ }ebbu; Rangers. Minna[a l-o[ra Hibernians laqg[u lura lill-plejer Serb Zoran Levnaic wara ]ew; sta;uni waqt li l-a[[ar akkwist Anderson Mendes Ribeiro da[al jilg[ab fid-59 minuta b[ala sostitut fejn [a post ilBOV Plejer tal-log[ba Marcelo Dias. Il-plejers John Nwoba u Jason Lee Vandelannoite ma kinux inkluzi fil-lista tat-18 –il plejer

ta’ Hibernians. Mosta kienu ferm ahjar fit-2 taqsima milli l-ewwel taqsima fejn fil-fatt skorjaw i]-]ew; gowls tag[hom fil-log[ba.

Kienu Hibernians li [ar;u fuq l-offensiva meta wara tliet minuti freekick ta’ Jackson Lima gie milqug[ tajjeb minn Justin Haber.

Fl-14 –il minuta Mosta [olqu l-ewwel azzjoni perikolu]a fil-log[ba meta Firas Aboulezz reba[ ballun f’nofs grawnd i]da x-xutt /entrali tieg[u ;ie milqug[ mill-goalkeeper u captain ta’ Hibernians Mario Muscat. }ew; minuti wara Hibernians kellhom azzjoni perikolu]a meta xutt angulat ta’ Dias gie mxellef minn difensur ta’ Mosta f’korner.

Fit-33 minuta Hibernians fethu l-iskor meta l-plejer internazzjonali Andrew Cohen baqa’ die[el fil-kaxxa, g[adda l-ballun tajjeb lejn STEVE PISANI li tefa’ fix-xibka biex tefa’ lill-Pawlisti fil-vanta;;. {ames minuti wara lPawlisti rduppjaw l-iskor meta Jackson Lima ta kross perfett lejn MARCELO DIAS u dan permezz ta’ daqqa ta’ ras tajba g[eleb lill-goalkeeper Justin Haber. Fl-40 minuta MARCELO DIAS qabe] difensur ta’ Mosta, baqa’ die[el fil-kaxxa u b’xutt mill-isba[ g[eleb lil Haber biex g[amel l-iskor 3-0

Marcelo Dias ta’ Hibernians l-awtur ta’ ]ew; goals (Ritratt> Trevor Sollars)

favur Hibernians u tefa’ lillpartitarji ta’ Hibernians f’delirju ta’ fer[.

Fit-58 minuta Mosta naqqsu l-mar;ni tal-iskor meta xutt tas-sostitut JONATHAN BAJADA ;ie mxellef bir-ras mill-plejer ta’ Hibernians Rodolfo Soares li pprova

jikklerja l-ballun qabel ma ntemm fix-xibka.

Fit-78 minuta Mosta skorjaw gowl ie[or minn freekick mill-isba[ tal-ispe/jalista eks Sliema Wanderers DANIEL MITEV li ma ta l-ebda /ans lill-goalkeeper Mario Muscat li jsalva.

Reb[a fa/li g[al Birkirkara 4

BOV PREMIER

B’KARA (1)

0

MELITA

R. Gauci, A. M. Corujo, R. Camenzuli, G. Sciberras, R. Muscat, P. Fenech, R. Scicluna, J. P. Mifsud Triganza, Z. Muscat, J. Dos Reis Santos, S. Shodiya Haruna Sost- J. Benites Da Conceicao flok J. P. Mifsud Triganza 72 min., J. Zerafa flok J. Dos Reis Santos 80 min., D. Spieri flok R. Muscat 90 min.

K. Zahra, K. Vella Petroni, G. Gribbon, R. Alhinho, J. Vukanic, L. Sammut, J. Galea, M. Valenzia, L. Micallef, N. Baldacchino Orland, H. L. Armaro Negrin Sost- K. Micallef flok M. Valenzia 46 min., S. Galea flok N. Baldacchino Orland 46 min., D. Gravino flok K. Vella Petroni 88 min.

Imwissija - H. L. Armaro Negrin 18 min. (M) Skurjaw - J. Dos Reis Santos 8 min., 52 min., S. Shodiya Haruna

65 min. pen., J. Benites Da Conceicao 76 min. (B) Referee - Malcolm Spiteri In-Nazzjon Player tal-Log[ba - J. Dos Reis Santos (B) Azzjoni mill-partita bejn B’Kara u Melita. (Ritratt> Trevor Sollars)

Birkirkara kienu bla dubju l-a[jar tim hekk kif ming[ajr diffikulta’ g[elbu l-isfida tat-tim neo-promoss mill-kampjonat BOV l-Ewwel Divi]joni Melita bl-iskor ta’ 4-0.

Tajjeb ng[idu li f’din il-log[ba, Melita kienu qed jag[mlu d-debutt tag[hom fil-Kampjonat BOV Premier. Kif mistenni Birkirkara [ar;u fuq l-offensiva u wara biss tmien minuti rnexxielhom jift[u l-iskor minn freekick dirett talplejer li kien qed jag[mel id-debutt

g[alihom, JOSELITO DOS REIS SANTOS li ma ta l-ebda /ans lillgoalkeeper ta’ Melita Karl Zahra.

Fil-35 minuta Birkirkara kellhom /ans tad-deheb li jirduppjaw l-iskor i]da kienu sfortunati meta xutt filbaxx ta’ Jean Pierre Mifsud Triganza stampa mal-mimduda.

Fil-ftuh tat-2 taqsima Birkirkara komplew fuq l-offeniva u fil-fatt ma damux ma irduppjaw l-iskor meta fit52 minuta minn through pass ta’ Jean

Pierre Mifsud Triganza, ikkonnettja tajjeb il-BOV Plejer tal-Log[ba, JOSELITO DOS REIS SANTOS li dar mal-goalkeeper avversarju Karl Zahra qabel ra x-xutt fil-baxx tieg[u mil-lemin jintemm fix-xibka biex skorja t-tieni gowl personali tieg[u f’din il-log[ba.

Fil-65 minuta d-difensur ta’ Melita Rudi Alhinho miss il-ballun b’idu filkaxxa u r-referee Malcolm Spiteri ordna penalty li minnu SHOLA

SHODIYA HARUNA ma ]baljax biex tefa’ lill-partitarji numeru]i ta’ Birkirkara f’delirju ta’ fer[.

Fis-76 minuta Birkirkara g[amluhom erbg[a meta l-plejer li fil-Euro Cup lag[ab xi log[biet ma’ Valletta u li kien ilu biss erba’ minuti fil-grawnd, JHONNATTAN BENITES DA CONCEICAO r/ieva tajjeb minn through pass, dar malgoalkeeper avversarju qabel tefa’ fix-xibka.

It-Tlieta, 21 ta’ Awwissu, 2012

32 Lokali

Il-pro;ett ta’ riabilitazzjoni se jkun qed jipprovdi spazju rikreattiv ;did bi rqajja’ ambjentali u mog[ni b’pavimentar imdawwar b’si;ar tal-larin;

Xog[ol ta’ riabilitazzjoni fuq il-Foss tal-Imdina minn Hermann Micallef

Id-Direttorat tar-Restawr, fi [dan il-Ministeru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali, qed iwettaq xog[ol ta’ riabilitazzjoni fuq il-Foss talImdina. Dan ix-xog[ol, b’investiment ta’ €1.2 miljun u li mistenni jintemm aktar tard din is-sena, ikopri kwa]i 16,000 metru kwadru ta’ art mhux utilizzata u li ma kinitx a//essibbli g[all-pubbliku.

Il-permessi mill-Awtorità Maltija g[all-Ambjent u lIppjanar (MEPA) g[al dan ixxog[ol estensiv [ar;u kollha u monitora;; arkeolo;iku qed isir b’mod kontinwu. Saru wkoll diversi diskussjonijiet malawtoritajiet kompetenti talagrikoltura, mal-Enemalta, malKunsill Lokali tal-Imdina u ma’

entitajiet o[rajn li g[andhom interess f’dan il-pro;ett.

Il-pro;ett ta’ riabilitazzjoni se jkun qed jipprovdi spazju rikreattiv ;did bi rqajja’ ambjentali u mog[ni b’pavimentar imdawwar b’si;ar tal-larin;. Sistema ;dida taddawl se tkun qed tikkumplimenta l-pro;ett sabiex il-Foss ikun imdawwal u a//essibbli g[all-pubbliku filg[axijiet.

Sa dan l-a[[ar, fiz-zona, kien hemm numru mdaqqas ta’ si;ar ta/-/itru, li issa fil-ma;;oranza tag[hom qed ikunu m[awla f’;enb biex jag[tu i]jed importanza lis-swar. Qabel ma beda x-xog[ol kien hemm 272 si;ra ta/-/itru fil-Foss talImdina. Il-pro;ett ta’ tisbi[ jesi;i l-u]u ta’ 154 si;ra ta//itru u l-kumplament, ji;ifieri

118, qed ikunu m[awla mill;did fil-Buskett. Il-pro;ett

jinkorpora wkoll 84 si;ra o[ra ta’ spe/i differenti, mag[]ula spe/ifikament biex jixirqu maliskema s[i[a ta’ tisbi[. Ilkun/ett tad-disinn, li jirrifletti lqafas ;eometriku tas-swar, hu wkoll imfassal madwar innumru kbir ta’ si;ar li jistg[u jibqg[u fil-post ori;inali tag[hom.

Il-pro;ett ukoll jinkludi e]er/izzju intensiv dwar ittmexxija tal-ilma. Di;à kien ikkunsidrat ilqug[ g[all-ilma fuq is-sur ta’ San Pawl u dan sar matul ir-restawr u rri;enerazzjoni ta’ din iz-zona; l-ilma kollu li n;abar matul issena li g[addiet ;ie trasferit f’;ibjun e]istenti li jinsab filbit[a tal-Palazz Vilhena. Dan se jservi b[ala wie[ed mill-;ibjuni

media•link COMMUNICATIONS

Pro;ett li qed isir b’investiment ta’ €1.2 miljun u li jkopri kwa]i 16,000 metru kwadru ta’ art mhux utilizzata ta’ riserva g[all-;ibjun prin/ipali e]istenti li jinsab filFoss u li jista’ jimtela bl-ilma permezz ta’ bowser matul ixxhur xotti tas-sajf.

I]da dan kollu jista’ ma jkunx ne/essarju peress li l-pro;ett jipproponi li tin;abar parti kbira tal-ilma tax-xita mit-tisbi[ li qed isir, liema ilma mbag[ad imur f’;ibjuni baxxi li kienu disinjati biex jisfruttaw iddifferenza fil-livelli e]istenti u g[alhekk ma jkunx hemm b]onn ta’ skavar.

Ir-riabilitazzjoni tal-foss hu la[[ar minn serje ta’ pro;etti li

saru fl-a[[ar ftit snin fl-Imdina.

Fl-2011 intemm ix-xog[ol metikolu] ta’ restawr fuq isswar ta[t il-Palazz Vilhena u ssur ta’ San Pawl.

Matul is-sentejn li ;ejjin listrutturi li jag[tu g[all-Imtarfa u s-sur Despuig ukoll se jkunu restawrati. Id-Direttorat tarRestawr ukoll kien responsabbli g[ar-restawr tal-bieb prin/ipali tal-Imdina u l-funtana tatTelg[a tas-Saqqajja. Intant qed isiru ta[ditiet mal-klabb talfutboll Mdina Knights rigward ir-rilokazzjoni tal-fa/ilitajiet sportivi tieg[u.