2012_08_29

www.media.link.com.mt

Numru 13,217

€0.55

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

L-MLP jibqa’ xettiku dwar l-UE u ankrat fil-passat

Li;i li se tag[raf il-koabitazzjoni b[ala realtà so/jali Tinvolvi drittijiet u dmirijiet Il-Gvern se jille;i]la biex jirrikonoxxi li lkoabitazzjoni hi realtà so/jali li tinvolvi kemm drittijiet kif ukoll dmirijiet.

Il-Gvern qed ida[[al g[allewwel darba l-kun/ett tascivil cohabitation partnership fil-li;i Maltija, u qed jiddikjara g[all-ewwel darba li persuni li jag[mlu lg[a]la li jikkoabitaw g[andhom drittijiet u obbligi.

M’huwiex a//ettabbli li /erti relazzjonijiet ta’ koabitazzjoni jispi//aw fi sfruttament ta’ wa[da millpartijiet u din il-li;i hi ma[suba biex telimina dan it-tip ta’ sfruttament.

Dan sostnieh Chris Said, il-Ministru tal-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u lFamilja, waqt konferenza tal-a[barijiet li matulha ta dettalji dwar l-Abbozz ta’ Li;i dwar id-Drittijiet u dDmirijiet ta’ Persuni li Jikkoabitaw.

L-Ewwel Qari ta’ dan lAbbozz ta’ Li;i di;à sar filParlament, u mistenni jitressaq g[at-Tieni Qari f’Ottubru.

Il-Ministru Chris Said irrefera g[ad-diskors talPresident fil-ftu[ tal-11-il Parlament li ng[ata fl-10 ta’ Mejju 2008. F’dan iddiskors, li jinkludi lprogramm tal-Gvern g[alle;i]latura, intqal li “...ilGvern bi [siebu jipproponi le;i]lazzjoni bil-g[an li ji;u m[arsa minn kull sfruttament persuni li jg[ixu flimkien barra mir-rabta ta]]wie;.”

Il-Ministru Said qal li lkoabitazzjoni hi stat ta’ fatt g[aliex illum in-numru ta’ nies li jag[mlu l-g[a]la li jikkoabitaw ]died sostanzjalment tant li saret realtà so/jali. Il-Gvern hu obbligat li jirregola lkonsegwenzi legali talkoabitazzjoni.

Il-Kunsill Lokali Laburista f’San Pawl il-Ba[ar g[andu jitlob apolo;ija Storja f’pa;na 4

g[al pa;na 5

(Ritratt> Michael Ellul)

Labour won’t work

Paralimpjadi

L-MLP lest li jre;;a’ l-arlo;; ekonomiku lura g[a]-]mien tal-bulk buying tas-snin 70 u 80

Illum jibdew il-Paralimpjadi f’Londra

Ara pa;na 2

Ara pa;na 30

Il-Malta Labour Party qieg[ed ikompli juri kemm baqa’ xettiku u ankrat fil-passat dwar iss[ubija fl-Unjoni Ewropea u li bil-poter f’idejhom, Muscat u Karmenu Vella, l-eks Ministru Laburista li Muscat qabdu biex ifassallu l-programm elettorali Laburista, i;ibu l-qg[ad.

Il-Partit Nazzjonalista sostna dan fi stqarrija b’riferenza g[axxetti/i]mu dwar is-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea li re;a’ fe;; filbera[ bid-dikjarazzjonijiet tal-eks Ministru Laburista Karmenu Vella iktar kmieni dan ix-xahar.

Dawn iddikjarazzjonijiet ikomplu juru kemm il-Labour hu ankrat mal-politika talpassat u jrid jimplimentaha. Bil-poter f’idejhom, Joseph Muscat u Karmenu Vella j;ibu lqg[ad.

Il-Partit Nazzjonalista qal li esponenti ewlenin tal-Labour jibqg[u jinsistu li jift[u l-ftehim mal-UE, liema ftehim g[al pa;na 2

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’Awwissu, 2012

2 Lokali

L-MLP lest li Prova o[ra jre;;a’ l-arlo;; li l-Labour won’t work ekonomiku lura Vella kien Ministru talIndustrija, kien hawn 10,000 persuna bla xog[ol u issa jrid ifixkel il-kisbiet tal-poplu Malti permezz tass[ubija fl-Unjoni Ewropea.

L-istess dikjarazzjoni, kompla l-Partit Nazzjonalista, kienet saret minn Muscat ftit ;ranet qabel l-elezzjoni ;enerali li g[addiet f’rapport li deher fil-gazzetta The Sunday Times fl-24 ta’ Frar 2008 bit-titlu “EU renegotiation possible”.

Anki Alfred Sant, lejlet listess elezzjoni ;enerali, kien qal li Gvern Laburista jer;a’ jipprova jifta[ mill;did in-negozjati mal-UE dwar il-ftehim li Malta la[qet mag[ha fl-2004 waqt il-programm Dissett f’Jannar tal-2008.

Dan kollu jikkonferma kemm il-Malta Labour Party baqa’ xettiku dwar iss[ubija fl-Unjoni Ewropea u li bil-poter f’idejhom, Muscat u Karmenu Vella i;ibu l-qg[ad, ittemm listqarrija tal-PN.

minn pa;na 1

f’dawn l-a[[ar tmien snin fisser opportunitajiet kbar ta’ xog[ol g[all-[addiema Maltin.

Din hi prova o[ra, kompla l-Partit Nazzjonalista, li Labour won’t work, li l-Labour i;ib il-qg[ad u jitfa’ lil pajji]na 30 sena lura.

Il-Labour i;ib il-qg[ad u jitfa’ lil pajji]na 30 sena lura Kif rappurtat f’l-orizzont tat-13 ta’ Awwissu li g[adda, Karmenu Vella, li n[atar minn Muscat biex jikteb il-programm elettorali, iddikjara waqt attività tal-General Workers’ Union li l-ftehim mal-UE “jista’ jinbidel skont i/-/irkustanzi talmument.”

Il-Partit Nazzjonalista fakkar li meta Karmenu

It-Temp

UV INDEX

9

IT-TEMP> Ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: {afif u varjabbli li jsir l-aktar millPunent BA{AR> :eneralment [afif IMBATT> Baxx mill-Grigal li jsir ftit li xejn TEMPERATURA: L-og[la 32˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 645 mm IX-XEMX> Titla’ fis-06.31 u tin]el fis-19.36

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

minn Jesmar Baldacchino

Fid-19 ta’ Lulju tal-2009, waqt seminar tal-MLP dwar linflazzjoni, il-Kap talOppo]izzjoni, Joseph Muscat kien sostna li meta se jkun Prim Ministru l-Gvern immexxi minnu g[andu jimporta hu stess prodotti u servizzi biex b’hekk jikkontrolla l-inflazzjoni.

Permezz ta’ din iddikjarazzjoni, il-Labour jinsab lest li jer;a’ jre;;a’ l-arlo;; ekonomiku tal-pajji] lura g[as-sistema tal-bulk buying ta’ ]mien l-eks Prim Ministru Dom Mintoff, politika fejn ilGvern ikun il-kompetitur dirett tal-privat, liema politika ;;ib il-qg[ad, teqred lis-settur privat u ttellef il-[olqien talimpjiegi.

Hekk fakkar il-Ministru g[all-Finanzi, l-Ekonomija u l-Investiment, Tonio Fenech, waqt il-programm Newdesk li xxandar fuq Radio 101, fejn it-tema kienet ix-xog[ol u li tmexxa minn Antoine Borg.

Il-Ministru Fenech sostna li prova o[ra li l-Labour se jre;;a’ l-arlo;; lura hu ddiskors tal-Ewroparlamentari Laburista, Edward Scicluna, li g[amel elo;ju kbir dwar ilpolitika ta’ Mintoff tas-snin 70 u 80 fuq il-;urnal The Times, fejn ipparagunaha mal-politika ta’ politi/i o[ra b[al Ronald Reagan.

Il-Ministru Tonio Fenech qal li din hi l-istess sistema li bag[tet lill-pajji] lura g[aliex kollox kien ikkontrollat millGvern, tkissret is-sistema

Muscat kif ukoll Edward Scicluna f’elo;ju kbir g[a]-]mien tal-bulk buying tas-snin 70 u 80 edukattiva u minflok kien hawn ix-xog[ol mal-korpi biex il-[addiema ma jkunux jistg[u jistrajkaw.

Tonio Fenech fakkar ukoll kif Muscat irid li Edward Scicluna jkun il-Ministru l;did tal-Finanzi jekk ikun hemm il-Labour fil-Gvern, u din hi konferma o[ra li ‘Labour won’t Work’, u bilLabour fil-Gvern ix-xog[ol mhux garantit.

Hawnhekk il-Ministru Tonio Fenech sa[aq li l-Partit Nazzjonalista mhux qieg[ed hemm biex joqg[od ifakkar f’dan i]-]mien ikrah g[a]]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin, i]da r-realtà hi li Muscat jinsab imdawwar b’politi/i b[al Karmenu Vella, Joe Debono Grech, Alex Sceberras Trigona u Marie Louise Coleiro Preca li [admu fil-Parlament fi ]mien il-mexxejja l-o[ra tal-MLP u llum il-;urnata g[adhom qed imexxu ’l quddiem il-politika tal-Labour.

Dawn huma l-istess persuni li qeg[din fuq quddiem flOppo]izzjoni b’influwenza politika antika, g[aliex jekk g[all-kura tmur g[and l-istess tabib, l-istess kura jer;a’ jag[tik.

Illum, Karmenu Vella hu listess persuna li Muscat qed

jafda biex ifassal il-programm elettorali tal-Labour g[allelezzjoni ;enerali li jmiss.

Il-Ministru Tonio Fenech fakkar ukoll kif Muscat waqt id-diskors tal-Ba;it li g[adda, kien tka]a g[aliex il-Gvern ma mexiex fuq l-istess passi ta’ ?ipru, biex illum il;urnata dan il-pajji] ]g[ir b[alna jinsab f’diffikultajiet ekonomi/i kbar.

Tonio Fenech qal li kieku lGvern mexa fuq il-pariri ekonomi/i ]baljati ta’ Muscat, kieku llum il-pajji] baqa’ die[el ;ol-[ajt. Muscat jg[id biss li jrid ikabbar lekonomija imma fl-istess [in ma jafx kif se jag[mel dan g[aliex m’g[andhux mi]uri konkreti.

F’kuntrast ma’ dan, qal Tonio Fenech, il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern irnexxielu jeg[leb il-mew; ekonomiku internazzjonali u jo[loq l-impjiegi ;odda u llum hawn 150,000 persuna ta[dem bi qlig[, jew a[jar 16,000 aktar milli kien hawn fi ]mien l-a[[ar Gvern talLabour fl-1998.

Il-Ministru g[all-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment spjega kif il-Gvern irnexxielu jo[loq 20,000 post taxxog[ol matul dawn l-a[[ar erba’ snin

B[al-lum 25 sena

L-ERBG{A L-og[la 32˚C L-inqas 23˚C

IL-{AMIS L-og[la 32˚C L-inqas 21˚C

IL-:IMG{A L-og[la 32˚C L-inqas 21˚C

IS-SIBT L-og[la 30˚C L-inqas 23˚C

IL-{ADD L-og[la 30˚C L-inqas 23˚C

UV

UV

UV

UV

UV

9

9

9

9

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 30˚C ftit imsa[[ab, Al;eri 20˚C imsa[[ab, Amsterdam 20˚C imsa[[ab, Ateni 32˚C xemxi, Lisbona 26˚C imsa[[ab, Berlin 23˚C xita, Brussell 21˚C imsa[[ab, il-Kajr 32˚C ftit imsa[[ab, Dublin 16˚C imsa[[ab, Kopen[agen 18˚C imsa[[ab, Frankfurt 25˚C imsa[[ab, Milan 28˚C xemxi, Istanbul 22˚C ftit imsa[[ab, Londra 21˚C xemxi, Madrid 30˚C xemxi, Moska 16˚C xita, Pari;i 25˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 33˚C ftit imsa[[ab, Ruma 30˚C xemxi, Tel Aviv 31˚C xemxi, Tripli 32˚C imsa[[ab, Tune] 31˚C xemxi, Vjenna 25˚C xemxi, Zurich 25˚C imsa[[ab, Munich 26˚C ftit imsa[[ab, Stockholm 16˚C xemxi, St. Petersburg 17˚C imsa[[ab.

M

alta u l-Istati Uniti jibdlu bejniethom ix-xewqat g[al ]vilupp akbar fir-rabtiet bejn i]]ew; popli partikularment fir-rabtiet ekonomi/i. F’ikla f’;ie[ is-Sotto Segretarju tal-Istat Amerikan Edward Derwinski, l-A;ent Prim Ministru Guido de Marco qal li l-Amerika tista’ tag[mel [afna mhux biss biex jitjiebu rrelazzjonijiet bejn i]-]ew; pajji]i, i]da wkoll biex Malta ting[ata l-g[ajnuna li tin[tie;.

Edward Derwisnki sostna li l-Istati Uniti tal-Amerika tista’ ssa[[a[ ir-rabtiet ekonomi/i ma’ Malta u li l-Amerika t[addem struttura ta’ ekonomija miftu[a u g[alhekk il-Gvern ma jisfurzax jew jordna lis-settur privat biex jinvesti i]da jinkora;;ih u jg[inu biex jag[mel dan.

Il-Ministru tal-Affarijiet Barranin ?ensu Tabone beda ]jara fl-E;ittu bilg[an li jissa[[u r-relazzjonijiet bejn i]]ew; pajji]i.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’Awwissu, 2012

Lokali 5

Kuntratt pubbliku Reazzjonijiet fl-interessi tal-koppja g[all-Att dwar u tal-ulied il-Koabitazzjoni minn pa;na 1

Hu qal ukoll li lkoabitazzjoni hi g[a]la konxja ta’ ]ew; persuni u g[alhekk il-Gvern qed jille;i]la ming[ajr mhu qed jinda[al fil-[ajja privata tannies.

Is-sitwazzjoni b[alissa hi tali li koppja li tikkoabita ma tistax tirre;istra r-relazzjoni ta’ koabitazzjoni li tkun fiha.

Permezz ta’ din il-li;i, ilGvern se jkun qed jirrikonoxxi l-koabitazzjoni de facto b[ala relazzjoni ba]ika; u se jkun qed jag[raf li hemm drittijiet u dmirijiet g[a]]ew; partijiet f’relazzjoni ta’ koabitazzjoni.

Il-Ministru Chris Said qal li permezz tal-li;i dwar ilkoabitazzjoni, persuni li jikkoabitaw u li jridu jirregolaw rwie[hom permezz ta’ att pubbliku, jistg[u jag[mlu dan liberament. Ilkoabitazzjoni hi miftu[a g[all-koppji ta’ sess differenti u tal-istess sess, tant li l-Li;i tal-Koabitazzjoni tag[raf legalment koppji tal-istess sess.

Il-li;i kif qed ti;i proposta mill-Gvern tistabbilixxi li lpersuni li jistg[u jikkoabitaw huma ]ew; adulti, ta’ sess differenti jew tal-istess sess, li jg[ixu flimkien b[ala koppja f’relazzjoni intima jew committed, li ma ji;ux minn xulxin u li m’humiex mi]]ew;in lil xulxin.

Dawn il-persuni jridu jkunu ilhom jg[ixu flimkien g[al mill-anqas sentejn jew aktar f’ka] li huma jkunu l-;enituri ta’ tifel#tifla jew aktar, u li dawn l-ulied ikunu

Perjodu ta’ konsultazzjoni li jag[laq fl-a[[ar tax-xahar ta’ Settembru

jiddependu minnhom; jew g[al [ames snin jew aktar f’kull ka] ie[or.

Il-li;i tistabbilixxi diversi kriterji kif ]ew; persuni jitqiesu li jikkoabitaw. Dawn il-kriterji jinkludu t-tul tarrelazzjoni ta’ bejniethom; irra;uni g[ala koppja jg[ixu flimkien; kemm wa[da millpartijiet fil-koppja hija dipendenti mill-o[ra fi kwistjonijiet ta’ finanzi u nnatura tal-arran;amenti finanzjarji li je]istu bejn ilkoppja f’ka]ijiet ta’ xiri ta’ propjetà jew xiri ta’ propjetà fuq ba]i personali.

Jinkludu wkoll jekk minn dik ir-relazzjoni twildux tfal li huma dipendenti fuq il;enituri li jikkoabitaw; jekk wa[da mill-partijiet f’dik ilkoppja tappo;;jax finanzjarjament lill-ulied talparti l-o[ra fil-koppja u l-mod kif il-partijiet involuti jippre]entaw rwie[hom b[ala koppja.

Il-kuntratt pubbliku imfassal mill-partijiiet f’relazzjoni ta’ koabitazzjoni jista’ jipprovdi g[al arran;amenti finanzjarji kemm matul ir-relazzjoni kif ukoll wara li r-relazzjoni tintemm.

Il-ftehim b’kuntratt ikun validu biss f’ka] li, qabel jid[lu g[alih, il-partijiet filkoppja jkunu r/evew pariri legali b’mod indipendenti jew inkella jkunu ng[ataw parir legali flimkien u jkunu qablu bil-miktub li dak ikun il-parir

legali li g[andhom jimxu fuqu.

Dan il-ftehim hu ma[sub biex jissalvagwardja linteressi tal-koppja kif ukoll tal-ulied, kemm jekk ikunu tnisslu f’dik ir-relazzjoni kif ukoll f’ka] li jkunu wlied li ;ejjin minn ]wie; pre/edenti ta’ wa[da mill-partijiet filkoppja.

Il-li;i tistabbilixxi wkoll ilmetodi li bihom tista’ tintemm ir-relazzjoni ta’ koabitazzjoni u x’passi jistg[u jittie[du.

Il-Ministru Chris Said fisser li l-Gvern jemmen fi]-]wie; li hu l-fus ta’ familja b’sa[[itha. G[alhekk il-Gvern i[ossu fid-dmir li jille;i]la sabiex jil[aq l-aspirazzjonijiet ta’ persuni li g[andhom relazzjoni personali prezzju]a i]da ma jkunux mi]]ew;in.

L-Istat ma jistax jag[laq g[ajnejh g[al dan u g[alhekk g[andu jille;i]la kull fejn hemm b]onn biex jistabbilixxi d-drittijiet u d-dmirijiet f’dawn ir-relazzjonijiet kemm bejn koppji eterosesswali kif ukoll bejn koppji omosesswali.

Il-perjodu ta’ konsultazzjoni jag[laq fit-30 ta’ Settembru 2012. Sottomissjonijiet dwar dan l-abbozz ta’ li;i jistg[u jintbag[tu b’email fuq rightscohabitation.mjdf@gov.mt jew permezz tal-posta regolari lill-Ministeru tal-:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u lFamilja, fil-Ber;a ta’ Kastilja, il-Belt Valletta.

Professur Malti jippre]enta premju fit-Turkija David Attard, id-Direttur tal-Istitut tal-Li;i Marittima, ippre]enta l-premju g[allKontribuzzjoni talEdukazzjoni lil Bulent Temur.

Dan sar waqt is-seba’ Golden Anchor Awards Ceremony, li

saret f’Istanbul, fl-a[[ar taxxahar li g[adda.

Is-seba’ edizzjoni ta’ dan ilpremju kienet organizzata mill-a;enzija Deniz Haber u l-gazzetta Dunya.

G[al din i/-/ermonja

attendew bosta mistednin distinti li bosta minnhom huma esperti fil-qasam marittimu minn 45 pajji] differenti. Attenda wkoll idDirettur :enerali tal-G[aqda Marittima Internazzjonali.

Il-Moviment tal-Persuni Omosesswali (MGRM) u l-Alternattiva Demokratika kkritkaw lAtt dwar il-Koabitazzjoni u qalu li dan mhux bi]]ejjed.

Il-Moviment tal-Persuni Omosesswali (MGRM) esprima di]appunt g[allproposti tal-Gvern u sostna li hu kien involut f’diversi diskussjonijiet mal-Ministru Chris Said dwar ir-rikonoxximent legali ta’ koppji tal-istess sess u l-familji tag[hom.

Il-Moviment qal li lproposti ma jil[qux illivell a//ettabbli biex lunjoni /ivili tkun f’livell ma]-]wie;.

Fl-istqarrija l-Moviment qal li dawn il-proposti jiksru wkoll id-drittijiet tat-tfal f’ka]i fejn hemm

relazzjonijiet bejn persuni tal-istees sess li jinvolvu wkoll tfal.

Il-Moviment sostna li dawn il-proposti mhumiex pass ’il quddiem i]da se jkomplu jinsta;naw lillkoppji tal-istess sess u lill-familji tag[hom u jpo;;uhom b[ala inferjuri g[ax i]ommulhom la//ess g[al drittijiet ugwali u jo[olqu rikonoxximent inferjuri g[al ]wie;. Skont ilMoviment, dan l-att se j]id l-omofobija li te]isti b[alissa.

L-AD sostniet li hi taqbel mal-proposta talMGRM dwar irrikonoxximent ta’ ]wie; bejn sessi tal-istess sess u ]iedet li d-dritt ta]-]wie; jirrappre]enta lugwaljanza.

Im[abbra l-;ranet g[all-ka//a fil-[arifa Wara li kkunsidra rrakkomandazzjonijiet imressqa mill-Kumitat Ornis u provizjonijiet o[ra fil-li;i, il-Gvern ippubblika l-;ranet g[all-ista;un talka//a fil-[arifa, li se jkun permess bejn l-1 ta’ Settembru 2012 u l-31 ta’ Jannar 2013. Mhux permess li bejn il-15 u t-30 ta’ Settembru 2012 mit-Tnejn sas-Sibt issir ka//a minn fuq l-art wara t-tlieta ta’ wara nofsinhar u sag[tejn qabel it-tlug[ tax-xemx taljum li jmiss. Dan biex ji;i protett il-passa;; talg[asafar migratorji li huma protetti.

Din il-provi]joni ;iet introdotta wkoll g[all[arsien tal-g[asafar migratorji li huwa mbassar li se jg[addu minn fuq pajji]na bejn il-15 u t-30 ta’ Settembru 2012. Ir-regoli jippermettu wkoll ka//a minn fuq il-ba[ar bejn l-1 ta’ Ottubru 2012 sal-31 ta’ Jannar 2013.

Il-Gvern appella lillka//aturi kollha biex i[arsu r-regolamenti kollha filwaqt li l-ksur tal-li;i mhux se ji;i tollerat.

Sadanittant il-FKNK ilmentat li hu f’Malta biss li l-ista;uni tal-[arifa u xxitwa mhumiex fissi kif inhuma f’kull pajji] tal-UE. Fi stqarrija, l-FKNK qalet li g[al darb’o[ra l-ista;un t[abbar tliet ijiem biss qabel jifta[ l-ista;un talka//a mill-art u minn fuq il-ba[ar u g[al darb’o[ra ma t[abbar xejn rigward linsib.

L-FKNK qalet li hi sku]a tal-Gvern li jg[id li m’g[andux informazzjoni mill-Ornis u jippersisti li jinjora “pariri siewja talFKNK” dwar deroga serja li tkun a//ettabbli g[all-UE u dan qed jeqred l-insib g[al kollox.

Il-Federazzjoni qalet li hi bag[tet l-informazzjoni dwar l-insib li l-Gvern irid ming[and il-Kumitat Ornis.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

Lokali 3

Il-‘Kuntatt’ mil-lum fid-djar Mil-lum, bdiet titqassam ilgazzetta ‘Kuntatt’ li ;;ib lisem mychoice.pn – xog[ol, sa[[a, edukazzjoni, fid-djar Maltin u G[awdxin. L-isem tal-gazzetta hu ukoll it-tema mag[]ula mill-Partit Nazzjonalista g[all-festi talIndipendenza ta’ din is-sena, u fiha, il-Partit Nazzjonalista qed iwassal il-[idma tieg[u b[ala partit fil-gvern. Dan ilpartit [adem bis-s[i[ f’dawn it-tliet oqsma, ix-xog[ol, ledukazzjoni u s-sa[[a, loqsma li huma l-pilastri tieg[u u li ;ab ri]ultati tajbin fihom f’dawn l-a[[ar erba’ snin.

Dawn l-istess oqsma, li huma g[al qalb il-Maltin u sinonimi ma’ dan il-partit, huma ukoll il-vi]joni talPartit Nazzjonalista g[all[ames snin li ;ejjin.

F’din il-gazzetta hemm ukoll g[add ta’ ritratti u informazzjoni dwar pro;etti, inizjattivi, postijiet ta’ rikreazzjoni, skejjel ;odda u edukazzjoni, l-investiment talGvern fil-qasam tas-sa[[a, ilkwalità tal-[ajja a[jar u aktar flus fil-but.

Informazzjoni o[ra inklu]a fil-‘Kuntatt’ tinkludi lattivitajiet li l-Partit Nazzjonalista se jkun qed jorganizza din is-sena g[allfesti tal-Indipendenza u anke qabel, Fuq il-Fosos. Din issena, il-festi Fuq il-Fosos se jkunu mifruxin fuq sebat ijiem bil-bidu tag[hom ikun il-:img[a 14 ta’ Settembru u

Il-fa//ata tal-gazzetta ‘Kuntatt’ li mil-lum bdiet titqassam fid-djar

ji;u fi tmiemhom il-{amis, 20 ta’ Settemrbu bil-mass meeting bil-kelliem prin/ipali jkun il-Prim Ministru u l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi.

F’din il-gazzetta, wie[ed jista’ jsib ukoll informazzjoni

dwar il-Konkors Kanzunetta Indipendenza, li din is-sena da[al fil-21 edizzjoni tieg[u kif ukoll l-iskeda l-;dida ta’ Net TV u Radio 101 g[all[arifa, b’informazzjoni dwar programmi u pre]entaturi ;odda.

Pazjenti qed jing[ataw kura b’xejn barra minn pajji]na Passi kbar fil-;lieda kontra l-kan/er Tul din il-le;i]latura ng[atat prominenza kbira lillkura kontra l-kan/er. Illum il;urnata bosta /ittadini Maltin huma [ajjin grazzi g[allinizjattivi li [a l-Gvern fosthom l-iskema nazzjonali ta’ breast screening, il-bini ta/-?entru l-;did talOnkolo;ija, l-investiment kontinwu fil-medi/ini.

Pazjenti Maltin qed jing[ataw ukoll kura spe/jalizzata b’xejn anka barra minn Malta, fosthom itterapija tar-Radio Active Iodine.

F’risposta g[al trattament li rreferiet g[ali[ l-

Oppo]izzjoni li hu wie[ed partikolari [afna li jing[ata permezz ta’ Radio Active Iodine u li min[abba ne/essitajiet radjoattivi, je[tie; li l-pazjent jin]amm i]olat g[al xi jiem filwaqt li jg[addu wkoll xi jiem o[ra biex “titnaddaf” il-kamra mirradjoattività.

Il-Gvern sa[aq li l-g[amel arran;amenti biex dan ittrattament ji;i offrut lil pazjenti Maltin barra minn Malta. Di;à hemm 8 pazjenti li ng[ataw trattament filwaqt li 4 pazjenti mistennija jmorru fil-;imag[tejn li ;ejjin u aktar pazjenti fil-;img[at ta’ wara.

Din tifforma parti mill-pjan nazzjonali dwar il-kan/er li ;ie ma[sub u mwettaq millGvern.

Id-dipartiment tas-sa[[a talab permess lir-Radiation Protection Board biex jinbidlu numru ta’ pratti/i li g[andhom iwasslu sabiex jinqdew aktar pazjenti f’anqas [in.

L-istqarrija kompliet li /?entru tal-Onkolo;ija mistenni jkollu ]ew; kmamar g[all-pazjenti li jkollom b]onn dan it-trattament.

S’issa fl-Isptar Sir Paul Boffa kien hemm biss kamra wa[da g[al dan it-trattament.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

4 Lokali

Jitlef [ajtu b’xokk elettriku

Ra;el ta’ 36 sena mi]}urrieq li kien qed ja[dem fil-kunvent Kristu Re tassorijiet tal-Qalb ta’ :esù fi Fleur de Lys tilef [ajtu tra;ikament wara li [a xokk elettriku. Jidher li rra;el kien qed ju]a g[odda mag[rufa b[ala lfekruna biex iqatta’ trinka fil-[ajt [alli jg[addi installazzjoni tad-dawl fil-[ajt.

Il-Pulizija kienet infurmata bl-in/ident g[al [abta tas-6.30 p.m. Filpost issej[et ambulanza b’tim mediku li [adu lirra;el l-Isptar Mater Dei biex jing[ata l-kura me[tie;a. Ftit [in wara, ilPulizija ;iet infurmata li rra;el sfortunatament kien tilef [ajtu.

Bil-ka] ;ie infurmat ilMa;istrat tal-g[assa Carol Peralta li [atar diversi esperti biex jassistuh flinkjesta.

Ra;el fil-periklu tal-mewt

Ragel ta’ 54 sena mirRabat Malta jinsab filperiklu tal-mewt wara li kien involut f’in/ident tattraffiku fi Triq lAvjazzjoni, f’{al Luqa.

L-in/ident se[[ kmieni lbiera[ filg[odu g[all[abta tal-5.30 meta g[al xi ra;uni r-ra;el, li kien qed isuq karozza tat-tip Toyota Corsa fid-direzzjoni tal-ajruport; [abat mal-arblu tat-traffic lights li hemm fi Triq lAvjazzjoni. Fil-post issej[et ambulanza b’tim mediku li [adet lir-ra;el fl-Isptar Mater Dei fejn kien /ertifikat li jinsab filperiklu li jitlef [ajtu.

Bil-ka] kien infurmat ilMa;istrat Joseph Apap Bologna li [atar diversi esperti biex jassistuh flinkjesta.

Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet dwar dan l-incident.

Il-MEPA /a[det dak li qal is-Sindku Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar u sostniet li meta ti;i identifikata zona fejn jintefa’ materjal fil-ba[ar, il-qbil ma jsirx b’mod verbali i]da bil-miktub (Ritratt> Michael Ellul)

Il-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Ba[ar g[andu jitlob apolo;ija Ramel u materjal ie[or jintefa’ fil-ba[ar ming[ajr l-approvazzjoni ne/essarja mill-MEPA minn Rebecca Borg

L-Awtorità ta’ Malta dwar l-Ambjent u l-Ippjanar (MEPA) iddikjarat li l-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Ba[ar g[andu jitlob apolo;ija pubblika tal-i]ball li g[amel wara li tefa’ ramel u materjal ie[or fil-ba[ar ming[ajr ma kellu lapprovazzjoni ne/essarja mill-Awtorità.

Is-Sindku Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar, Mario Salerno, min-na[a tieg[u tefa’ l-[tija kollha fuq il-MEPA li lmaterjal li ttella’ minn fejn isslipway intefa’ l-ba[ar, u li skont hu z-zona kienet indikata lill-Kunsill Lokali tallokalità b’mod verbali, xi [a;a li l-MEPA /a[det g[ax qbil b[al dan, ji;ifieri li ti;i identifikata zona fejn jintefa’ materjal fil-ba[ar, ma jsirx b’mod verbali i]da bil-miktub.

Il-MEPA mhux talli /a[det dan, i]da fi stqarrija sostniet li hi qatt ma [ar;et permess li jintefa’ ramel il-ba[ar i]da qablet li dan g[andu biss jitne[[a mis-slipway. IlMEPA qalet ukoll li baqg[at tistenna korrispondenza millKunsill Lokali dwar il-volum ta’ ramel li kellu jitne[[a sabiex tkun tista’ tqis l-attiv-

ità ta’ tfig[ tar-ramel.

Il-MEPA, meta kienet avvi/inata mill-Kunsill Lokali qablet li dan jitne[[a misslipway i]da mhux li ji;i mitfug[ fil-ba[ar, kif baqa’ jsostni s-Sindku ta’ San Pawl il-Ba[ar, Mario Salerno li qabel kien Sindku ta’ {al Kirkop u li fl-a[[ar elezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali reba[ il-ma;;oranza f’San Pawl ilBa[ar.

F’konferenza tal-a[barijiet li g[amlu fiz-zona mag[rufa b[ala tax-Xtut, is-Sindku Laburista, u George Abdilla, l-A;ent Segretarju E]ekuttiv, baqg[u jsostnu li huma offrew diversi zoni fejn irramel jista’ jintefa’ i]da lebda zona ma ;iet a//ettata mill-MEPA, [lief fil-ba[ar u li l-importanti li ma jintefax fuq l-alka.

Is-Sindku Laburista qal li filwaqt li l-MEPA kkundannat lill-Kunsill talli ma av]awhomx minn qabel meta kien se jibda x-xog[ol, ilKunsill bag[at ittra elettronika lill-MEPA ;urnata qabel, kif ordnat il-MEPA, li ti;i av]ata sa massimu ta’ ;urnata qabel ma jibda x-xog[ol, i]da jkun a[jar jekk ti;i infurmata

Il-MEPA kienet qed tistenna korrispondenza mill-Kunsill Lokali dwar il-volum ta’ ramel li kellu jitne[[a sabiex tkun tista’ tqis l-attività ta’ tfig[ tar-ramel jumejn qabel sabiex tkun tista’ tibg[at persuna josserva x-xog[lijiet.

George Abdilla qal li minkejja li l-Kunsill bag[at linformazzjoni ne/essarja ;urnata qabel kif kien maqbul, il-MEPA xorta wa[da qalet li ma kinitx ;iet av]ata.

Is-Sindku Laburista, b’reazzjoni g[al dan kollu, qal li lill-Kunsill [amm;uh u kkundannawh intortament.

Fil-method statement li bag[at il-Kunsill lill-MEPA ftit tax-xhur ilu, il-Kunsill identifika zona fejn il-materjal seta’ jintefa’, liema zona ;iet imne[[ija mill-kopja talmethod statement li ;iet ippre]entata lil dawk pre]enti g[all-konferenza tal-a[barijiet.

Filwaqt li r-ramel fiz-zona mag[rufa b[ala tax-Xtut beda jitne[[a lbiera[, il-materjal

fiz-zona tal-g[awm li fiha ntefa’ l-materjal g[andu jibda jitne[[a kmieni dalg[odu.

Mistoqsi dwar in-numru ta’ tyres u materjal ie[or b[al fliexken li ntefa’ l-ba[ar, isSindku qal li dan sar bi ]ball g[ax qal li l-kuntrattur ra xi individwi jitfg[u dan marramel.

L-eks Sindku ta’ San Pawl il-Ba[ar, Graziella Galea kkundannat it-tfig[ ta’ materjal fil-ba[ar, f’zona talg[awm u li l-bqija tal-materjal li ma la[aqx intefa’ min[abba li l-kuntrattur ;ie mwaqqaf milli jkompli g[addej bix-xog[ol, jinsab fejn sellum li ji;i w]at sabiex in-nies jin]lu jg[umu.

Sid ta’ ristorant li joqg[od ukoll fiz-zona, qal li [a;a b[al din qatt ma saret f’dawn l-a[[ar snin, ji;ifieri qatt ma kien il-ka] li materjal jitne[[a minn zona u jintefa’ f’zona o[ra.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

6 Intervista

Politika li g[andha t[e;;e; l-ekwità minn Gabriel Ellul

Il-politiku g[andu jkun impenjat li jippromwovi lekwità, ji;ifieri li kull persuna tg[ix f’so/jetà li hi ;usta, li ta[seb g[allb]onnijiet ta’ kull individwu.

Hekk sostna t-tabib u ddeputat Nazzjonalista JeanPierre Farrugia, f’intervista li kellu ma’ dan il-;urnal.

Matulha kellimna wkoll dwar il-[idma politika li wettaq fit-tliet le;i]laturi tieg[u.

G[aliex g[a]ilt lill-Partit Nazzjonalista^ Meta kelli 18-il sena, ilPartit Nazzjonalista kellu lma;;oranza tal-voti tal-

poplu Malti imma kien qieg[ed fl-Oppo]izzjoni.

Kont g[ent fil-kampanja elettorali tal-1981 u meta ssib ru[ek f’dik issitwazzjoni, meta tara li liktar prin/ipji ba]i/i taddemokrazija jkunu rispettati, hemmhekk il-politika tie[u importanza kbira f’[ajtek, fil-[ajja tan-nies.

F’dak i]-]mien kont qieg[ed nag[mel il-kors talmedi/ina fl-Università ta’ Malta u anke f’dan il-kuntest akkademiku, kul[add kien jitkellem dwar il-politika.

Meta n[ares lura napprezza kemm il-Partit Nazzjonalista f’dak i]-]mien bdew jid[lu nies fi [danu li tassew kellhom g[al qalbhom l-interessi tal-partit – partit li ried jara liddemokrazija rebbie[a.

Kif bdejt il-karriera politika tieg[ek^ Missieri kien fil-politika, allura kont ng[inu. Fl-1982 isse[ibt fil-Moviment

}g[a]ag[ Partit Nazzjonalista u fil-Kunsill Studenti Universitarji.

Napprezza [afna dan i]]mien, g[ax matulu stajt nipparte/ipa f’M}PN li kien mimli, moviment li kien attiv f’kull lokalità ta’ pajji]na, li kien jara numru kbir ta’ ]g[a]ag[ jissie[bu fih kull sena. L-M}PN, fissnin tmenin, kien tassew flg[eruq tal-pajji]. Nemmen li din l-esperjenza g[enitni biex nifforma ru[i politikament. G[enitni nitg[allem na[dem f’tim u li /erti prin/ipji g[andhom jin]ammu fuq kollox.

Fosthom insemmi prin/ipji b[al lealtà lejn il-partit, ilkunfidenzjalità – kollha valuri li g[andhom ikunu kardinali g[all-[idma ta’ kull politiku.

Fl-1987, wara li gradwajt, in[tart President tal-Kumitat Sezzjonali tal-Partit Nazzjonalista fil-Furjana, sal-1991. Niftakarni na[dem biex ner;g[u nift[u ka]in g[all-Partit Nazzjonalista fil-

Furjana, wara t-ti;rif li kien sofra fi ]mien ta’ tmexxija Laburista. Fl-1987 in[tart b[ala President tal-M}PN, sal-1991.

Ikkontestajt l-elezzjoni ;enerali g[all-ewwel darba fl-1992. Ma tlajtx b’50 vot imma ma kontx qed nistenna li se nitla’ mal-ewwel darba.

Er;ajt ikkontestajt fl-1996, meta ;ejt elett g[all-ewwel darba.

Kif t[oss li l-professjoni tieg[ek ta’ tabib teffettwalek il-[idma tieg[ek fil-politika^ Il-[idma tieg[i fi]-]ew;

oqsma hija wa[da kumplimentari. Dejjem infittex li nag[ti limportanza kollha me[tie;a lil pazjent li hu fil-b]onn.

Biss, il-politika hija wkoll prijorità kbira tieg[i u f’[ajti dejjem tajtha [afna importanza.

Fil-fatt, ili attiv fil-Partit Nazzjonalista minn meta kelli biss 18-il sena. Bdejt nimpenja ru[i fil-politika qabel ma bdejt na[dem b[ala tabib, allura drajt inla[[aq ma’ dawn i]-]ew; responsabbiltajiet tieg[i.

X’tikkummenta dwar din l-ewwel le;i]latura tieg[ek, meta kont backbencher flOppo]izzjoni^

Kienet le;i]latura interessanti, g[alkemm wa[da qasira. B[ala backbencher flOppo]izzjoni kont ing[atajt ir-responsabbiltà tal-isport u ]-]g[a]ag[. Niftakarni nfittex u ninforma ru[i dwar l-istat ta’ dawn l-oqsma f’pajji]na. Kont nag[mel [afna mistoqsijiet parlamentari f’dan irrigward u kelli [afna ideat dwar kif pajji]na jista’ jitjieb f’dawn l-oqsma.

Jean Pierre Farrugia waqt li qed jindirizza l-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista

Int ;ejt elett ukoll fl1998. Xi spikka fil-[idma tieg[ek f’dan il-perjodu^ Iva, fil-fatt er;ajt ikkontestajt l-elezzjoni tal1998, meta ;ejt elett g[attieni darba. Kont ;ibt it-tieni l-aktar numru ta’ voti minn fost il-kandidati

Dejjem infittex li nag[ti l-importanza kollha me[tie;a lil pazjent li hu fil-b]onn Fil-fatt, dak i]-]mien Malta kienet g[adha lura floqsma tal-isport. Biss, permezz tal-inizjattivi li ;ew implimentati iktar tard, ta[t tmexxija Nazzjonalista, pajji]na mexa ’l quddiem anke f’dan il-qasam.

Ovvjament, din ille;i]latura kienet immarkata wkoll mill-kunflitt li kien je]isti bejn Mintoff, li ried li l-Partit Laburista jibqa’ j[addan politika tax-xellug, u Sant, li ried li jwettaq /erta liberalizzazzjoni.

Madankollu, qatt ma ried li Malta tid[ol fl-Unjoni Ewropea.

Nazzjonalisti tad-distrett imma g[al dik il-le;i]latura ma kontx intg[a]ilt biex nifforma parti mill-e]ekuttiv tal-Gvern. G[alhekk idde/idejt li niffoka lener;ija tieg[i biex nikkampanja favur is-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea.

Fl-1998 in[tart b[ala President tal-E]ekuttiv talpartit u kont norganizza laqg[a kull ;img[a. Bqajt nokkupa din il-kariga sal2008, meta mbag[ad g[a]ilt li ma nissottometti n-nomina tieg[i g[al din il-kariga [alli jkun hemm i/-/ans li mara ting[ata din il-kariga.

Er;ajt ikkontestajt g[allelezzjoni tal-2003, i]da ma kontx ;ejt elett. :ejt elett mill-;did fil-parlament fl2008.

X’tikkummenta dwar il[idma tieg[ek matul din il-le;i]latura^

Nemmen li dejjem kont vi/in tal-kostitwenti u blinterventi li g[amilt filParlament dejjem pruvajt nindirizza l-problemi u lilmenti tag[hom. Dejjem attendejt is-seduti parlamentari li kellna u matulhom dejjem fittixt li npo;;i lill-kostitwent lewwel.

Fid-dawl tal-b]onnijiet tad-distrett tieg[i, dejjem fittixt li n[e;;e; l-ekwità, ji;ifieri li s-so/jetà tkun wa[da dejjem iktar ;usta, li kul[add ikun jista’ jinqeda mis-servizzi provduti lilu b’mod ugwali, b’mod effi/jenti, b’mod li tassew jaqdu l-b]onnijiet tieg[u.

Nemmen li ssu;;erimenti tieg[i filParlament, il-kummenti u linterventi tieg[i, g[enu biex anke s-servizzi tal-

Gvern ikomplu jitjiebu.

Bi]]ejjed jekk insemmi lwaiting list tal-katarretti – jiena kont l-ewwel membru parlamentari, qabel lOppo]izzjoni, li lissint itt[assib tieg[i dwar dan.

G[amilt hekk g[ax talbuni n-nies li jien nirrappre]enta. Illum wasalna fi stat fejn ilGvern wettaq numru ta’ inizjattivi biex jindirizza din l-isfida.

Fil-fatt, il-pazjenti issa jistg[u jinqdew minn klini/i u sptarijiet privati, minflok biss f’Mater Dei, biex b’hekk jag[mlu din loperazzjoni importanti. Dan g[en biex ikompli jonqos il-[in ta’ stennija g[allpazjenti tag[na.

Nemmen li dan ilkontribut tieg[i g[en biex mhux biss ikollna servizzi e//ellenti imma servizzi li g[andhom iktar ekwità.

Lill-Partit Nazzjonalista [add mhu se jg[allmu dwar l-e//ellenza – il-Partit Nazzjonalista dejjem spikka f’dan ir-rigward. g[al pa;na 7

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

Intervista 7

Id-deputat Nazzjonalista Jean Pierre Farrugia waqt l-intervista mal-;urnalist Gabriel Ellul

Il-Partit Nazzjonalista hu partit li dejjem ried jara d-demokrazija rebbie[a minn pa;na 6

Biss, nixtieq li ’l quddiem, ikun hemm iktar membri parlamentari li jis[qu fuq dan il-kun/ett tant importanti – l-ekwità.

Kont attiv f’xi kumitati f’dawn l-a[[ar snin^ F ’ din il - le;i]latura mexxejt ]ew; kumitati , anke dwar l - IVF . Kien xog[ol diffi/li , li j;orr

mieg[u responsabbiltà u li kien jitlob li , wara perjodu ta ’ anali]i u

studju , nippubblikaw rapport dwar l - IVF f ’ Malta .

Il - Kumitat kien dak dwar it - Teknolo;ija tar Riproduzzjoni Assistita u mieg[i kelli lid - deputati Frans Agius u Michael Farrugia . {dimna biex niksbu lenti medika fuq dan il qasam u g[alhekk ikkonsultajna numru ta ’ esperti medi/i fil - qasam .

Ir - ri/erka li pre]entawlna , flimkien mal - opinjonijiet u l -

kummenti tag[hom , g[enuna biex infasslu rapport dettaljat dwar dan l - IVF .

Tajjeb li ng[id li f ’ dak i] - ]mien , jekk l - embrijuni ma kinux se jkunu fri]ati , l - IVF kienet se twassal g[al numru kbir ta ’ embrijuni li jkunu trasferiti u ji;u abortiti .

Fortunatament , f ’ dawn l a[[ar xhur , ;ie ]velat li t teknolo;ija tal - oocyte vitrification , m ’ hemmx b]onn li l - embrijuni jkunu fri]ati biex ikunu evitati l -

Nemmen li dejjem kont vi/in tal-kostitwenti u bl-interventi li g[amilt fil-Parlament dejjem pruvajt nindirizza l-problemi u l-ilmenti tag[hom

kumplikazzjonijiet tal pro/edura tal - IVF . F ’ din il - le;i]latura , mexxejt ukoll il - Kumitat dwar il Familja , fejn trattajna mi]uri favur il - familja , anke bi djalogu ma ’ diversi a;enziji , fosthom Appo;; u Caritas .

Fost o[rajn , ittrattajna l problema tat - tqala fis - snin

ta] - ]g[o]ija u introdu/ejna korsijiet ta ’ ta[ri; g[al dawk li ji]]ew;u bi/ - /ivil .

Tixtieq tkompli tkun attiv fil-politika fis-snin li ;ejjin^ Bla dubju ta’ xejn.

Sakemm in-nies jibqg[u jfittxuk, huwa diffi/li li inti tinqata’ mill-politika.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

8 Lokali

Jing[ata /ans ie[or biex jibda u jtemm programm ta’ riabilitazzjoni Il-Qorti preseduta millMa;istrat Francesco Depasquale ordnat biex Alan Caruana ta’ 33 sena mi]}ejtun jitqieg[ed ta[t sorveljanza ta’ Uffi/jal talProbation g[all-perjodu ta’ tliet snin u ordnatlu biex jibda u jispi//a l-programm kollu ta’ riabilitazzjoni kontra l-vizzju tad-droga f’San Blas.

Il-Qorti qalet li Caruana

g[andu jimxi mal-pjan imfassal lilu mill-Komunità.

F’ka] li Caruana jonqos milli jattendi g[al dan ilprogramm, jitqies li jkun kiser l-Ordni tal-Qorti. Hu ammetta li fil-21 ta’ Frar tassena l-o[ra g[all-[abta tas-2 p.m. seraq mill-[anut Che Sara Confectionary li jinsab fi Triq {erba, i]-}ejtun, g[ad-dannu ta’ Victor

Bondin, li s-serq tieg[u kien jammonta g[al aktar minn €232.94 i]da kien anqas minn €2,329.37.

Caruana ammetta wkoll li fl-istess data, [in u post, wettaq [sara jew g[arraq [wejje; [addie[or u li g[amel [sara li tiskorri l€116.47 g[ad-dannu ta’ Victor Bondin.

Caruana ammetta li sar

re/idiv wara li kien instab [ati b’diversi sentenzi talQorti. Hu ammetta wkoll li kiser diversi kundizzjonijiet imposti fuqu mill-istess Qorti fosthom dik tat-12 ta’ Settembru 2011 meta kien ing[ata sentenza ta’ tmintaxil xahar [abs, mill-Ma;istrat Edwina Grima.

Sadanittant, il-Qorti ddeplorat bil-qawwa kollha

n-nuqqas ta’ avukat assenjat b[ala Avukat tal-G[ajnuna Legali li jidher quddiem ilQorti. Hi appellat lillAwtoritajiet biex jinvestigaw jekk dan l-avukat hux qed jaqdi dmiru kif suppost u li jittie[du l-passi me[tie;a jekk ne/essarju. IlProsekuzzjoni tmexxiet millIspetturi Kevin Pulis u Arthur Mercieca.

Kompetizzjoni tal-fotografija

L-A;enzija Programmi Unjoni Ewropea (European Union Programmes Agency EUPA) qieg[da tistieden lillpubbliku biex jie[u sehem f’kompetizzjoni fotografika bi storja. Kull parte/ipant hu mistieden jie[u sett ta’ ritratti u jo[loq narrattiva g[al mag[hom dwar il-parte/ipazzjoni tag[na fis-so/jetà.

L-A;enzija g[adha kif nediet din il-kompetizzjoni b[ala parti mill-kampanja tag[ha biex to[loq aktar g[arfien dwar ilprogrammi Lifelong Learning u Youth in Action u dwar lopportunitajiet li dawn ilprogrammi jipprovdu g[al /ittadini Ewropej ta’ kull età. Ittema ta’ din il-kompetizzjoni hi ‘Il-Parte/ipazzjoni fis-So/jetà’.

Il-pubbliku g[alhekk hu mistieden jid[ol g[al din ilkompetizzjoni u ju]a lkreattività u l-kameras (jew ittelefon /ellulari) biex jesplora lpossibbiltajiet kollha ta’ narrattiva li din il-kompetizzjoni tista’ to[loq. Il-kompetituri huma [ielsa li jinterpretaw ittema fl-aktar kuntesti miftu[a u l-parte/ipazzjoni li ti;i ppre]entata tista’ tkun ta’ natura attiva jew passiva, deliberata jew spontanja.

It-tema prin/ipali talkompetizzjoni hi l’Parte/ipazzjoni fis-So/jetà’ u wie[ed jista’ jissottometti applikazzjonijiet relatati ma’ wa[da minn dawn it-temi: inklu]joni, diversità, xju[ija attiva, solidarjetà bejn il;enerazzjonijiet, /ittadinanza attiva, parte/ipazzjoni filpro/ess demokratiku, ilvolontarjat, pro;ett transkonfinali u skambji, skoperti ta’ kulturi ;odda u intraprenditorija. Dawn huma biss gwida sabiex jg[inuk tibda t[addem il-kreattività tieg[ek.

Marbuta ma’ din ilkompetizzjoni hemm total ta’ €500 fi premjijiet x’jintreb[u.

L-applikazzjoni, it-termini u lkundizzjonijiet jinstabu fuq ilwebsajt tal-EUPA. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j/empel 25586130 jew jibg[at email fuq eupa@gov.mt. Iddata tal-g[eluq talkompetizzjoni hi l-10 ta’ Settembru 2012 f’nofsinhar.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

Lokali 9

A[wa tqal u bi problema Kaw]a ta’ droga ji;bdu €3,580 Kostituzzjonali dwar minn kont ta’ avukat minn Ray Abdilla

Amanda Camilleri ta’ 27 sena u o[tha Donna Camilleri ta’ 26 sena, u li g[andhom problema ta’ droga u li t-tnejn qeg[din jistennew tarbija, ;ew ikkundannati sentejn [abs sospi]i g[al erba’ snin wara li ammettew li aktar kmieni dan ix-xahar ;ibdu ssomma ta’ €3,580 mill-kont tal-Avukat Katya Psaila Savona.

Amanda li toqg[od Ra[al :did, u Donna minn Santa Lu/ija, marru ji;bdu l-flus bil-Karta tal-identità talAvukat Psaila Savona f’[ames ferg[at differenti talBank of Valletta ming[ajr mal-kaxxiera ndunaw. Ittfajliet kienu ji;bdu l-flus mill-kont tal-Avukat bejn id9.30 a.m. u l-11 a.m.

Donna Camilleri marret f’]ew; ferg[at filwaqt li Amanda Camilleri marret fi tlieta l-o[ra. Kien fl-10 ta’ Awwissu li g[adda li Donna Camilleri ;ibdet €400 millferg[a tal-Bank tal-Imsida u tlett ijiem wara marret ti;bed €580 mill-bank tal-G]ira. Fl14 ta’ Awwissu li g[adda mill-ferg[a ta’ San :wann marret o[tha Amanda Camilleri, li ;ibdet is-somma ta’ €600 filwaqt li jumejn wara din ;ibdet is-somma ta’ €1,000 mill-Bank of Valletta ta’ {al Qormi u fis-17 ta’ Awwissu l-istess tfajla ;ibdet €1,000 o[ra minn Fleur deLys. Donna Camilleri nqabdet fil-fatt meta l-g[ada kienet re;g[et marret ti;bed il-flus mill-ferg[a tal-G]ira. LAvukat Katya Psaila Savona kienet g[amlet rapport lillPulizija li xi [add kien

Sentenza li permezz tag[ha jkunu jistg[u fi ]mien qasir i[allsu lura dak li hu dovut u fin-nuqqas jiskontaw piena ta’ pri;unerija serqilha l-handbag fejn fih kellha flus u dokumenti, fosthom il-karta tal-identità.

F’okka]joni minnhom kaxxiera tal-Bank of Valletta kienet kienet staqsiet lil Donna Camilleri x’kienet tag[mel b[ala xog[ol u din peress li fil-handbag kien hemm biljett bl-isem ta’ Dr. Katya Psaila Savona, we;bitha li kienet tabiba.

Meta Donna Camilleri, li g[andha sitt xhur tqala, inqabdet fil-fatt hi kkoperat mal-Pulizija u qaltilhom li kienet hi u o[tha li kienu ;ibdu l-flus u li l-handbag kienu sabuh fil-;nien talG]ira.

Il-Pulizija mmexxija millIspettur Jason F Sultana, kellha suspett li l-baskett kien misruq mill-a[wa stess, imma l-a[wa dejjem ikkollaborow il-ver]joni li l-basket kienu sabuh fil-;nien tal-G]ira.

Amanda Camilleri ma setg[etx tinstab mill-Pulizija, li min-na[a tag[ha kienet [ar;et mandat ta’ arrest filkonfront tag[ha. Kien xi jiem wara li l-istess Spettur Jason Sultana, li dakinhar ma kienx xog[ol, lema[ha fl-in[awi fejn diversi tfajliet ikunu qeg[din jitlajjaw g[al skop ta’ prostituzzjoni fil-G]ira, u kienet arrestata.

Hu mifhum li l-Pulizija mhux darba jew tnejn kellhom rapporti u ttie[det

azzjoni fuq prostituzzjoni filkonfront tal-a[wa Camilleri.

Amanda Camilleri u Donna Camilleri ammettew li ffrodaw lill-Bank of Valletta u li g[amlu qlig[ g[ad-dannu tal-istess bank u l-Avukat Psaila Savona u dan permezz ta’ u]u ta’ ismijiet foloz.

L-a[wa ammettew ukoll li laqg[u g[andhom [wejje; misruqin u li nda[lu biex imexxuhom u li saru re/idivi.

Il-Qorti preseduta millMa;istrat Neville Camilleri, ikkunsidrat diversi fatturi meta waslet g[all-piena, fosthom l-ammissjoni bikrija tag[hom, il-kooperazzjoni tag[hom mal-Pulizija u l-fatt li f’ka] li dawn jing[ataw piena ta’ pri;unerija effettiva, ma jkunux f’po]izzjoni li j[allsu l-ammont li g[andha tie[u l-Avukat Katya Psaila Savona.

G[aldaqstant, il-Qorti qalet li jkun g[aqli li jing[ataw sentenza li permezz tag[ha jkunu jistg[u fi ]mien qasir i[allsu lura dak li hu dovut u fin-nuqqas jiskontaw piena ta’ pri;unerija.

Il-Qorti, ordnat ukoll lil Donna Camilleri sabiex fi ]mien sitt xhur t[allas issomma ta’ €980 lill-Avukat Katya Psaila Savona, u ordnat lil Amanda Camilleri sabiex ukoll fi ]mien sitt xhur t[allas is-somma ta’ €2,600 lillvittma.

Kors dwar il-housing u l-governanza urbana fl-Università ta’ Malta Permezz ta’ ftehim bejn l-Università ta’ Malta u l-Università tad-Djar, se jkun stabbilit Professorat fit-tfassil tal-politika dwar il-housing u l-governanza urbana fi [dan id-Dipartiment tal-Public Policy li jag[mel parti mill-Fakultà tal-Ekonomija, Management u Accountancy.

Din l-inizjattiva hi nti]a biex idDipartiment tal-Public Policy jo[loq tag[lim spe/jalizzat relatat ma’ dawn loqsma fil-livelli akkademi/i kollha filwaqt li to[loq il-kapa/ità g[al aktar ri/erka,

dibattitu u konsultazzjoni dwar dan ilqasam.

Permezz ta’ dan il-ftehim, li kien iffirmat mir-Rettur tal-Università, il-Professur Juanito Camilleri; u /-Chairman tal-Awtorità tad-Djar, Saviour Gauci; se jkun jista’ jin;ieb Professur barrani espert fil-qasam biex jg[allem lillistudenti li jkunu qeg[din jispe/jalizzaw filpublic policy.

L-espert se jkun ukoll mistieden biex jindirizza ta[ditiet pubbli/i, konferenzi u seminars.

esproprjazzjoni ta’ art Koppja residenti Birkirkara ppre]entat rikors Kostituzzjonali filPrim Awla tal-Qorti ?ivili fejn qeg[din isostnu li nkissru d-drittijiet fundamentali tag[hom f’dak li g[andu x’jaqsam ma’ proprjetà u l-[ajja privata tag[hom.

25 sena ilu, [afna millproprjetà tag[hom kienet esproprjata illegalment u li minn dak i]-]mien ’l hawn baqg[u ming[ajr kumpens.

Espedito u Rose Sammut ippre]entaw il-ka] tag[hom kontra l-Prim Ministru, b[ala l-Kap tal-Gvern u lAvukat :enerali fejn dawn qeg[din ji;u rappre]entati minn neputi tag[hom Christopher Vella li g[andu prokura dwar il-ka].

Il-koppja huma sidien ta’ bi//a art li tinsab f’Tal{erba, f’Birkirkara, ma;enb Triq Tumas Fenech, li [afna minnha ttie[det minn proprjetà tag[hom biex saret din ittriq. Qabel ma kienet saret l-esproprjazzjoni, il-koppja Sammut kellhom bi//a art ta’ ]ew; tomniet li kienet ukoll tinkludi g[alqa.

Ir-rikors jg[id li fl-1987, rappre]entanti tad-Direttur :enerali tad-Dipartiment tax-Xog[lijiet mar fil-post u ta ordni biex ti;i mwittija lproprjetà tal-koppja Sammut biex tinbena Triq Tumas Fenech.

Allegatament fost laffarijiet li nqerdu kien hemm razzett antik u ta’ storja li jmur lura sa mill1717.

Espedito Sammut kien di;à kiseb permess g[allkostruzzjoni biex l-art tieg[u ti;i ]viluppata, i]da min[abba l-espropjazzjoni li saret spi//a biex jibni post ferm i]g[ar.

Fir-rikors tfisser kif ilpost li bena spi//a biex i[ares lejn Triq Tumas Fenech, u minflok qed igawdi arja pura qeg[din ikollhom jibilg[u d[a[en mill-karozzi li jkunu g[addejjin mill-in[awi.

Il-koppja Sammut permezz tal-Avukat tag[hom Arthur Azzopardi, ipprova jag[mel kuntatt tad-Dipartimenti tal-Gvern kon/ernati dwar dan, biex jiksbu xi forma ta’ kumpens skont il-li;i.

Il-koppja Sammut qed tg[id ukoll li lespropjazzjoni ma saritx skont il-pro/edura mog[tija wkoll mil-li;i.

B’dak li sar fil-konfront tag[hom, qalet il-koppja, se[[ a;ir li jmur kontra lKostituzzjoni, ilKonvenzjoni Ewropea g[ad-Drittijiet tal-Bniedem u l-Qorti Kostituzzjonali.

Hu g[alhekk li l-koppja Sammut qeg[din jitolbu li jing[ataw kumpens g[al dak kollu li sofrew.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

10 Opinjoni

Il-kelb tat-terrakotta – Andrea Camilleri “G[oljiet niexfa qoxqox b[all-ibra; tal-;ganti, mg[ottija biss b’qasbiet sofor ta’ [axix niexef u mitluqa minn id il-bniedem wara li dik ;arrbet [afna telfiet g[al g[arrieda, im[abba libiena, s[ana tal-g[a;eb, jew fi kliem e[fef, im[abba l-g[ajja ta’ taqtig[a mitlufa mill-bidu nett, kienu mwaqqfa ’l hawn u ’l hinn b’;emg[a ta’ q/a/et tal-blat telg[in boloh mixxejn jew setg[u waqfu minn fuq, stalaktiti u stalagmiti ta’ g[ar fond u miftu[ li hi Sqallija.”

Salvo Montalbano U f’din Sqallija Salvo Montalbano, spettur tal-

pulizija ma[luq minn Andrea Camilerri b’;ie[ Manuel Vasquez Montalbano, isib ru[u wi// imb wi// malMafia organizzata li tferrex il-mewt bla [niena biex i]]id

kemm setg[etha u kemm ;idha.

Se[ibna Salvo ja[dem bla waqfien, imma ma jridx li jie[u grad aktar g[oli, g[ax ma jixtieqx jitlaq il-belt ta’ Vigata fejn dejjem [adem.

Hekk jew hekk g[andu ]mien g[al Livja, g[al xi g[uma, g[al xi ikla tajjeb m[ejjija mix-xwej[a Adelina, li binha xellifha mal-;ustizzija.

Jiddejjaq jag[ti konferenzi stampa.

Nies tal-Mafia jaraw kif ikellmuh, jag[tu xi tag[rif, jitolbuh jarrestahom g[ax lg[edewwa li qabel kienu [bieb qed ilestu biex iwarrbuhom min-nofs.

G[alhekk flimkien mannies tieg[u jkollu ja[bat g[ar-razzett u jag[mel farsa.

Imma l-Mafia g[andha g[ajnejn tajba u widnejn kbar. Tne[[i min-nofs b’g[a;la kbira nies li jistg[u

Jilg[ab qlub u sjuf I[abbatha mal-mejtin. “Ilmejtin ma kienu jag[tuh lebda fastidju, seta’ jorqod mag[hom, taparsi jaqsam likel mag[hom, jilg[ab qlub u sjuf mag[hom. Ma kienu jdejquh xejn. Min-na[a l-o[ra dawk li jkunu qed imutu, kienu j;eg[luh jeg[req.

Il-qoxra tal-ktieb ‘The terracotta dog’ tal-kittieb Andrea Camilleri

jag[tuh tag[rif siewi. Qtil wara qtil, sakemm il-qattiela u l-qattiela tal-qattiela jeqirdu lil xulxin u hekk jostru traffikar ta’ armi.

Idejh kienu jibdew jirtog[du, ;ismu kollu kien jiksa[, toqba kienet tinfeta[ fl-istonku tieg[u.” :ieli qala’ xi tir hu, ;ieli spara, we;;a’ jew qatel lil xi [add u issa ssir sejba f’g[ar. }ew; i;sma, wie[ed ta’ ra;el, ie[or ta’ mara li l-età tag[hom mhix mag[rufa.

Ir-ra;el kien mistrie[ fuq ;enbu, idu fuq sider il-mara li dehret mistrie[a. Kienu qed jitg[annqu u f’dik l-g[anqa kienu se jibqg[u g[al dejjem.

Fejn ir-ras tar-ra;el kien hemm bieqja, b’xi o;etti tondi fiha, [dejn il-mara buqar tal-fu[[ar, b[al dawk li ju]aw il-bdiewa biex ikollhom ilma frisk waqt ixxog[ol.

Fejn ri;lejn il-koppja kelb tat-terrakotta, twil tliet piedi, ta’ lwien gri]i u bojod. Ilbniedem tas-seng[a li g[amlu kien fasslu b’saqajh ta’ quddiem mitfug[a ’l quddiem, ta’ wara m[addnin, [alqu nofsu miftu[ bi lsienu a[mar, imdendel ’il barra, b’g[ajnejn t’g[assa. Kien qed jg[asses l-i;sma.

Min qatilhom

Ja[seb Montalbano. Min qatilhom u qeg[idhom hemm ried jibg[at messa;;. Imma hu aktar milli min qatilhom ried ikun jaf min [adhom hemm u qeg[idhom kif qeg[idhom.

Ikollu jitlob l-g[ajnuna ta’ [afna nies.

Jitfa//a ritratt ta’ tnejn waqt /erimonja ta]-]wie;. Wi// il-

minn Joe Cassar stcassar@maltanet.net

mara ikun ittie[ed minn ritratt ie[or. Il kelb tat-terrakotta kien jismu Kytmyr. Iqalleb kotba jfittex nies ta’ kull twemmin biex jitkellem dwar riti talmewt.

Hemm il-Koran, hemm xog[ol tal-palk E;izzjan mag[ruf b[ala ‘Nies il-G[ar’.

Fl-a[[ar isib te]i li waslet g[al lawrja u min kitibha. Fer[an se ittir Montalbano jaqbe] millveranda tad-dar tieg[u g[al fuq ir-ramel. Adelina titwerwer u jaqg[alha o;;ett tal-[;ie; minn idejha u tibda titlob.

Imma Montalbano g[ad baqag[lu x’jag[mel. Billi grad aktar og[la ma riedx, il-gvern kien tah somma flus. Jibg[at lill-[abiba Ingrid, wa[da mittliet i[bieb nisa li g[andu biex tikri ajruplan ]g[ir, li jtajjar bandiera li fuqha nkitbu b’ittri kbar isem ta’ ra;el u ie[or ta’ mara.

Meta jersaq fuq l-g[ar lajruplan ixerred il-ward. Ilmedia jxandru d-dehra.

Montalbano jistenna li ji;i jkellmu xi[ biex jg[idlu dwar x’;ara fis-6 ta’ Lulju 1943 waqt [bit mill-ajru ta’ ajruplani ta’ Alleati. {ajr lil Agenda Book Shop

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Kif G[awdex irid ikompli ji]viluppa Il-vi]joni li nieda l-Gvern fil-bidu ta’ din ille;i]latura – dik li ji]viluppa lil G[awdex fi g]ira ekolo;ika – illum ]viluppat fi sfida kontinwa li qed tqabbad lil G[awdex it-triq li jfassal il-passi tieg[u dwar kif g[andu jkompli ji]viluppa fis-snin li ;ejjin.

Vi]joni lejn ]vilupp sostenibbli

G[awdex, pass wara pass qed i[ares lejn direzzjoni wa[da – il-vi]joni lejn ]vilupp sostenibbli. Vi]joni li llum saret il-vi]joni mhux biss tal-poplu u l-familji G[awdxin, i]da wkoll tal-poplu tal-g]ejjer tag[na g[ax fuq il-mudell ta’ G[awdex, pajji]na jrid ikompli ji]viluppa b’mod sostenibbli.

Il-vi]joni eko-G[awdex, erba’ snin wara li tnieda dan il-pro;ett immexxi mill-Ministeru g[al G[awdex, ]viluppat tul dawn is-snin b[ala opportunità unika biex G[awdex ting[ata l-identità ta’ g]ira ekolo;ika.

Il-politika tal-Gvern fl-ewwel pjan li tfassal g[alli]vilupp ta’ eko-G[awdex wasslet biex illum il-poplu G[awdxi qieg[ed jifhem il-b]onn ta’ dan l-i]vilupp li G[awdex qieg[ed jg[addi minnu. }vilupp li permezz tieg[u qieg[ed jittrasforma lil G[awdex fi g]ira sostenibbli fir-realtà.

L-ewwel pjan ta’ azzjoni g[all-eko-G[awdex ippre]enta sentejn ilu 82 proposta li kienu mag[]ula b[ala prijorità u li setg[u jitwettqu fl-ewwel fa]i ta’ din il-vi]joni u l-pjan ta’ [idma li kien mifrux fuq sentejn – 2010-2012.

Minn dawn il-proposti u inizjattivi li raw parte/ipazzjoni wiesg[a tas-so/jetà /ivili – blg[aqdiet mhux governattivi jie[du sehem attiv f’dawn

l-inizjattivi – s’issa di;à twettqu jew qeg[din jitwettqu 61 mit-82 rakkomandazzjoni elenkati fl-ewwel pjan ta’ azzjoni.

Minbarra dawn l-inizjattivi, il-Ministeru g[al G[awdex wettaq jew qed ja[dem fuq aktar minn 140 rakkomandazzjoni o[ra li kienu ori;inarjament proposti fil-konstultazzjoni pubblika li saret dwar ilvi]joni eko-G[awdex.

Interess u ba[ar ta’ inizjattivi

Dan hu ]vilupp importanti li qanqal interess u ba[ar ta’ inizjattivi mill-g[aqdiet mhux governattivi kif ukoll mis-settur privat biex jimplimentaw programmi, bl-g[ajnuna tal-fond ta’ finanzjament li l-Gvern alloka g[al din il-vi]joni.

Din hi t-triq ’il quddiem li pajji]na g[andu jimxi fiha fis-snin li ;ejjin.

Il-vi]joni eko-G[awdex tat ri]ultati fl-ewwel sentejn ta’ implimentazzjoni tal-pjan li tfassal. Il-vi]joni eko-G[awdex mhix biss strate;ija li twassal lisso/jetà ta[seb favur l-ambjent u l-klima ta’ pajji]na.

I]da hi vi]joni li permezz tag[ha nakkwistaw ambjent b’sa[[tu g[al kwalità ta’ [ajja a[jar. Ftit e]empji taleffett li l-vi]joni eko-G[awdex [alliet fuq il-kwalità tal-[ajja tal-poplu G[awdxi u ta’ kull min i]ur din ilg]ira juru bil-fatti l-passi ’l quddiem li saru biex G[awdex ikun a[jar milli kien sentejn ilu.

Aktar minn 43 miljun litru ta’ ilma tax-xita n;abru fil-widien nodfa li llum joffru wkoll xenarji mill-isba[ ta’ dawn il-widien fil-g]ira ta’ G[awdex. Familji f’aktar minn 700 dar gawdew minn g[ajnuna

finanzjarja tal-Gvern biex installaw pannelli fotovoltaj/i li flimkien ji;;enenraw aktar minn 3% tal-konsum tal-ener;ija f’G[awdex. Il-Ministeru g[al G[awdex igawdi mill-akbar sistema ta’ pannelli fotovoltaj/i li g[andu l-Gvern u li sal-a[[ar ta’ din issena se tla[a[q sa nofs il-konsum tal-Ministeru.

Il-pro;ett ta’ titjib u tisbi[ ta’ Villa Rundle, il;nien ;did tat-Tliet G[oljiet f’Marsalforn, ilpro;ett ta’ afforestazzjoni f’G[ajnsielem u t-titjib fid-Da[la ta/-?nus f’Ta’ Sannat, offrew aktar spazji ;odda u ta’ rikreazzjoni. T[awlu aktar minn 27,000 si;ra u aktar minn 191,000 pjanta fi spazji pubbli/i.

Inbnew [ames kilometri ta’ [itan tas-sejjie[ kif ukoll g[adu g[addej xog[ol kbir ta’ restawr tasswar li jdawru /-/ittadella. G[addej ukoll xog[ol fil-pro;ett ta]-}ewwieqa Waterfront, fl-Im;arr, li se jo[loq zona o[ra miftu[a g[all-pubbliku u li tattira wkoll aktar turi]mu.

Konsultazzjoni pubblika dwar it-tieni pjan ta’ azzjoni Dan kien ri]ultat ta’ konsultazzjoni li [adet madwar sena biex ]viluppat il-pjan ta’ azzjoni g[all-ewwel sentejn. Issa jmiss fa]i o[ra fl-implimentazzjoni ta’ fa]i o[ra tal-vi]joni eko-G[awdex hekk kif il-Minstru

g[al G[awdex [abbret konsultazzjoni pubblika dwar it-tieni Pjan ta’ Azzjoni g[as-snin 2013-2015 – pjan li flimkien mal-kunsilli lokali, g[aqdiet mhux governattivi u s-settur privat tkompli l-[idma b’objettiv ewlieni li tag[mel lil G[awdex g]ira a[jar.

Il-mixja mill-Indipendenza ’l quddiem Resqin lejn l-a[[ar ta’ Awwissu u ming[ajr ma nafu s-sajf qed joqrob lejn ittmiem tieg[u. Settembru se j;ib mieg[u l-festi talIndipendenza li b[al dejjem il-parti l-kbira tag[hom isiru fuq il-Fosos tal-Furjana. Din is-sena se jkun hemm sebat ijiem ta’ festi b’varjetà s[i[a g[all-familja kollha.

Dawn il-festi se jfakkru lkisba ta’ jum storiku fix-xena politika ta’ pajji]na meta lmikbi :or; Borg Olivier, ikona fl-istorja politika u ekonomika ta’ Malta, wassal lil Malta g[all-kisba talIndipendenza.

Hu importanti ferm li flisfond ta’ dawn il-festi u lattivitajiet li jsawru l-jiem ta’ /elebrazzjonijiet li jorganizza b’su//ess il-Partit Nazzjonalista, niftakru fil[idma u l-;id li g[amel g[al pajji]na missier Malta

Indipendenti, :org Borg Olivier.

Dan il-politiku kien kapa/i jsa[[a[ l-aspirazzjonijiet tieg[u billi emmen li nnazzjon tag[na seta’ jikseb lindipendenza mixtieqa.

Dan il-pass kien sinifikanti biex effettivament se[[et vi]joni o[ra li pajji]na jsir membru tal-Unjoni Ewropea.

G[alhekk wie[ed ma jistax ma japprezzax l-istil u l-mod ta’ kif Borg Olivier wassal lil Malta tag[na biex til[aq dan it-tragward hekk kif il-vi]joni li kellu dan il-mexxej kbir talPartit Nazzjonalista, hi moderna anke llum u relevanti fir-realtà li qeg[din ng[ixu fiha.

Wara l-Indipendenza listrate;ija tal-Gvern ta’ Borg Olivier kienet li jkabbar lindustrija bba]ata fuq lesportazzjoni u fuq is-settur tat-turi]mu, biex ja[sad il-

Gonzi kien kapa/i jag[mel su//ess mis-s[ubija ta’ Malta fl-UE anki jekk kellu diversi ostakli

benefi//ji tal-qag[da strate;ika ta’ Malta.

G[alhekk meta n[arsu lura nifhmu kif is-snin sittin huma marbutin mal-bidu ta’ programm ambizzju] ta’ investiment fl-infrastruttura tal-pajji], li kien meqjus b[ala l-[ajja ta’ kull pajji] li jkun irid jibda ji]viluppa u marbut mal-formazzjoni talidentità tal-pajji] b[ala nazzjon.

Il-[olqien tal-Bank ?entrali, il-Korporazzjoni Maltija g[all-I]vilupp, ilPolytechnic u t-tkabbir talUniversità fil-bini l-;did tag[ha fl-Imsida, kienu rri]ultat ta’ din l-era l-;dida.

Fl-istess waqt, il-pajji] beda jesperjenza investiment privat sostanzjali fit-turi]mu bid-d[ul ta’ ismijiet mag[rufa fil-qasam. Dan u aktar g[enu biex tnisslet fidu/ja akbar filprodott Malti tant li fl-1969 pajji]na pparte/ipa g[allewwel darba fl-EXPO li kienet saret fil-:appun.

Din il-parte/ipazzjoni kienet prova [ajja li Malta

kienet bdiet timxi fuq issu//ess tal-vi]joni ta’ Borg Olivier u l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern.

Irrid ng[id li Eddie Fenech Adami, b[ala s-su//essur ta’ Borg Olivier u eventwalment Prim Ministru ta’ Malta, mexa fuq il-passi tal-Kap ta’ qablu, b’g[an /ar, l-ewwel li jimmodernizza l-infrastruttura biex isa[[a[ l-investiment mis-settur privat u fl-istess [in jikseb g[al Malta ss[ubija s[i[a fl-Unjoni Ewropea.

Din il-mixja kompliet b’Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru wara Fenech Adami, hekk kif dan kien kapa/i jag[mel su//ess mis-s[ubija ta’ Malta fl-UE anke jekk kellu diversi ostakli diffi/li x’jeg[leb, fosthom irre/essjoni ekonomika.

G[alhekk, jekk wie[ed i[ares lejn l-istorja politika re/enti ta’ pajji]na, jifhem sew kemm il-kisba talindipendenza kienet importanti biex illum pajji]na hu wie[ed mill-aqwa pajji]i

minn David Casa, MEP david.casa@europarl.europa.eu

Ewropej. Il-mixja minn Borg Olivier ’il quddiem kienet importanti biex Malta u G[awdex jeg[lbu l-ostakli kollha ta’ g]ira ]g[ira f’nofs il-Mediterran.

Fuq kollox f’dawn il-jiem tal-festi tal-indipendenza je[tie; li naprezzaw u nifhmu l-importanza tal-Partit Nazzjonalista fil-Gvern u kif dan il-partit dejjem g[araf x’kienu l-isfidi tal-;ejjieni waqt li g[arafna niksbu ri]ultati po]ittivi u a[jar minn ta’ nazzjonijiet ikbar minn Malta.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

12 Ittri

Grazzi kbira lill-Mission Fund Sur Editur, Nixtieq permezz tal-;urnal tieg[ek InNazzjon nirringrazzja lill-Mission Fund (Mosta-Malta) talli g[o;bu jibg[atli g[ajnuna finanzjara [alli nkun nista’ nixtri ikel u medi/ini g[an-nies foqra li g[andna fil-parro//a tag[na, Santa Rita de Cássia fil-belt ta’ São Paulo-SP. Napprezzaw dejjem kull g[ajnuna li taslilna g[ax dejjem g[andna b]onnha u tg[inna [afna ntaffu xi ftit in-nuqqas li g[andhom dawn [utna. Hi opra sabi[a u ta’ min ikompli jag[ti s-sapport tieg[u

mill-a[jar li jista’. Dak li a[na qeg[din nag[mlu ma’ dawn in-nies ikollkom intom ukoll il-frott tieg[u. Qabel inqassmu l-ikel jew medi/ini dejjem ng[idulhom minn fejn u min bag[at din l-g[ajnuna [alli huma jitolbu g[alikom.

Minn qalbi nirringrazzja lill-Mission Fund u lil dawk kolha li qed jg[inuh biex ting[ata g[ajnuna fejn hemm b]onn.

Komplu aqsmu ma’ dawk li tistg[u tg[inu. Il-ftit ta’ kul[add hu [afna g[al ftit. {obbu dejjem lill-missjunarji u lmissjonijiet.

Tinsewx tibag[tu bolli u]ati lillMission Fund u tag[tu l-g[ajnuna finanzjarja tag[kom (onlajn jew b’direct bank transfer): HSBC – acc. no. 061 197 448 050; BOV – acc. no. 163 007 980 19; APS – acc. no. 200 008 207 62; BANIF – acc. no. 000 879 631 01.

Kull tag[rif ie[or jinstab fuq www.missionfund.org.mt.

Grazzi tal-g[ajnuna tag[kom.

frei Carmelo Schembri São Paulo

Festa doppja fil-Birgu Sur Editur, G[addiet festa o[ra. I]da din id-darba l-Birgu kellu festa doppja, g[ax wild din il-Belt Vittoriosa (u hawn ni;bed l-attenzjoni lil dawk li jridu jwarrbu dan l-isem) ;ie elevat g[ad-dinjità Kardinalizja, biex hekk din il-belt tat it-tieni iben tag[ha fl-og[la unur tal-Knisja.

L-Eminenza tieg[u g[o;bu mill-qalb li minkejja s[ana solita u età, ma warrab qatt l-g[o]]a li fiha trabba f’din il-belt ta’ storja marbuta mal-kbir eroj Levita San Lawrenz. {ajr g[alhekk mhux biss lill-Kardinal, l-Ar/isqfijiet tag[na l-Ar/ipriet u Kanon/i kif ukoll lil kull min ta kontribut biex kellna festa li tag[mel unur lillVittoriosani. {ajr ukoll lil NET Television li g[o;bu wkoll jittra]metti l-festa.

Ma nistax ma nurix apprezzament lill-voluntieri kollha li ja[dmu s-sena kollha, bla waqfien u ninkura;;ihom ikomplu biex din il-belt, g[alkemm ]g[ira, turi li hi kbira fil-qalb.

Imma ma nistax ninsa li din il-belt iffa//jat problema li ]ew;t idjar tad-duttrina talMu]ew kellhom jag[lqu, u kif [abbar l-Ar/ipriet se jara li jkollu post adattat fejn ittag[lim jitkompla. Jalla kif jinsabu [afna jdejn jg[inu g[all-armar tal-festa jsib ukoll min jg[in lill-parro//a f’dan il-qasam kif ukoll f’[idmiet o[ra parrokkjali.

Lorenzo Zahra

Il-Birgu

Nevitaw l-in/identi fil-ba[ar Sur Editur, Nixtieq nag[mel appell /kejken lil kul[add biex tintu]a prudenza kbira fil-ba[ar biex hekk nevitaw il-perikli g[alina nfusna u g[al [addie[or.

Dan l-a[[ar smajna b’numru ta’ in/identi, fosthom in/identi fatali. Nitnikket nisma’ b’dawn l-in/identi li [afna drabi bi ftit aktar prudenza u g[aqal nistg[u nevitawhom.

Dan l-appell ma jmurx biss g[all-g[awwiema u g[al dawk li j[obbu jaqb]u l-ba[ar minn /ertu g[oli, imma anki g[al dawk kollha li j[obbu jg[oddsu u jikka//jaw g[all-qarnit u l[ut u g[al dawk kollha li jkollhom ir-responsabbiltà li jsuqu l-opri tal-ba[ar.

Hemm numru ta’ regoli li g[andhom ikunu osservati. Fuq kollox hemm g[add ;mielu ta’ zoni g[all-g[awwiema li g[andhom jit[allew biss g[allg[awm.

Ray Borg L-Armier

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

Kummer/ 13

FIMBank i[abbar ir-rebbie[a tal-kampanja promozzjonali FIMBank [abbar irrebbie[a tal-kampanja promozzjonali ta’ dan is-sajf.

Din kienet imnedija matul ilFiera ta’ Malta u kienet miftu[a g[all-klijenti li fet[u ‘Easisave Online Savings Account’ jew ‘1000 Day Deposit Account’.

Nathalie Pace u Rina Zammit McKeon reb[u ‘40’’ High Definition LED TV’ wara li wie;bu tajjeb mistoqsija li saritilhom.

Il-prodott prin/ipali ta’ din il-kampanja promozzjonali

kien il-‘1000 Day Deposit’, kont b’terminu fiss bir-rata tal-img[ax g[olja ta’ 4.25% fis-sena.

L-img[ax jit[allas kull 90 jum u l-Bank qieg[ed jag[ti lopportunità lill-klijenti li jift[u dan it-tip ta’ kont, li jag[]lu li jiddepo]itaw limg[ax fl-istess kont jew li jir/ievu l-img[ax b’/ekk.

Prodott ie[or li kien jag[mel parti minn din ilkampanja promozzjonali kien il-kont ‘Easisave’.

Dan il-kont tat-tfaddil

Ir-rebbie[a tal-kampanja promozzjonali g[al dan is-sajf ta’ FIMBank, Nathalie Pace u Rina Zammit KcKeon, flimkien mar-rappre]entanti ta’ FIMBank Martin Chetcuti u Michael Portanier

innovattiv onlajn joffri lillklijenti l-konvenjenza, issigurtà u l-affidabbiltà tatt[addim tal-kontijiet tag[hom onlajn b’mod fa/li u f’kull [in tal-;urnata.

Kull min jixtieq, jista’ jifta[ kont ‘Easisave’ mill-kumdità tad-dar jew tal-post taxxog[ol fi ftit minuti biss billi j]ur is-sit www.easisave.com.

Il-klijenti li jift[u kont

‘Easisave’ igawdu minn rata ta’ mg[ax g[olja ta’ 2.5% fissena.

Il-Bank joffri wkoll

g[ajnuna lil kull min je[tie;ha permezz tal-helpdesk.

Il-kumpanija ta’ ri/ikla;; Green MT dan l-a[[ar organizzat kampanja u kompetizzjoni bl-isem ta’ ‘Go Green Man’ fi 30 skola, flimkien mal-karattru Gable minn De/eduti u l-kantanta Kristina Casolani.

Matul it-tmien ;img[at ta’ din il-kompetizzjoni, in;abru iktar minn 70,000 kg ta’ skart ri/iklabbli minn dawk l-iskejjel li pparte/ipaw f’din il-kampanja.

Ir-rebbie[a kienu St Francis School ta’ Birkirkara. Fit-tieni post ;iet l-Iskola Primarja ta’ San Pawl il-Ba[ar, waqt li l-Kulle;; tas-Subien tal-Verdala spi//a fit-tielet post. Din il-kampanja se titkompla la ter;a’ tibda’ s-sena skolastika.

Strate;ija ta’ investiment mag[rufa a[jar b[ala ‘one stop shop’ Steve Waddington, il-Fund Manager tal-Vilhena UK MultiManager Fund, il-Vilhena US MultiManager Fund u l-Vilhena European Multi-Manager Fund, fi pre]entazzjoni li g[amel fil-jiem li g[addew spjega li “l-istrategija talMulti-Manager mag[rufa a[jar b[ala one stop shop investment hi mfassla biex tag[mel il-[ajja talinvestitur aktar fa/li peress li tippermetti firxa ta’ fondi li ji;u m[addma minn fund managers differenti ;o fond wie[ed.”

Hu qal li “dawn l-investimenti qed jesponu l-investituri g[all-[iliet ta’

diversi kumpanji tal-investiment li kontinwament ifittxu opportunijiet ta’ diversifikazzjoni kif ukoll dejjem jimmiraw lejn prestazzjonijiet e//ezzjonali.”

Steve Waddington spjega kif “lg[an tal-istrate;ija tal-MultiManager hu li jo[loq firxa ta’ diversifikazzjoni permezz ta’ portafoll wiesa’ ta’ fondi m[addma minn esperti differenti li ji;u identifikati g[all-esperjenza u l[iliet tag[hom f’dak il-qasam partikulari b’ri]ultat li jag[mlu u]u minn strate;iji u stili differenti ta’ investiment.”

Im[addma mill-Valletta Fund Management Limited (VFM), ilVilhena UK, US u European MultiManager Funds, li sal-31 ta’ Lulju 2012 kellhom total ta’ aktar minn €33 miljun f’assi, jipprovdu linvestituri b’a//ess indirett g[al firxa wiesg[a ta’ ishma fi tliet re;juni, li huma dak Ewropew, Amerikan u r-Renju Unit.

L-g[an ta’ dawn il-fondi hu li jil[qu tkabbir kapitali fit-tul b’investiment predominanti, g[alkemm mhux b’mod esklussiv, fi skemi ta’ investiment kollettiv li jinvesti f’kull settur tal-ekonomija

fir-re;juni rispettivi tag[hom.

Wie[ed jista’ jinvesti f’dawn ilfondi msemmija minn investiment minimu ta’ £1,000, US$1,500 u €1,500 rispettivament jew permezz ta’ investiment fix-xahar minn £30, US$50 jew €50.

Insight Investment (Global) Management Limited (Insight), kumpanija sussidjarja tal-grupp BNY Mellon li sal-31 Marzu 2012 kienet responsabbli g[al aktar minn £170 biljun f’assi, hija s-SubInvestment Manger tal-Vilhena, UK, US u European Multi-Manager Funds.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-ISTATI UNITI

Obama jwissi dwar ‘Isaac’ b’Louisiana tistenna...

Residenti ta’ New Orleans jaraw il-mew; i[abbat max-xatt tax-xmara Pontchartrain u waqt li l-maltempata Isaac tavvi/ina l-in[awi ta’ Louisiana (Reuters)

Il-President Amerikan Barack Obama lbiera[ wissa lir-residenti tal-Gulf Coast li jista’ jirri]ulta g[arg[ar sinifikanti b’konsegwenza talmaltempata tropikali Isaac fejn insista biex innies issegwi direttivi g[al evakwazzjoni li lawtoritjiet u l-uffi/jali lokali jqisu b[ala xierqa.

‘Dan mhux i]-]mien li n-nies jilag[bu biddestin u hu importanti [afna li twissijiet ta’ dan it-tip jittie[du bl-akbar serjetà qal Obama li wieg[ed li jg[in lill-Amerikani li ;arrbu lkonsegwenzi koroh tal-maltemp.

Fil-fatt, il-President di;à ddikjara stat ta’ emer;enza f’Louisinana li tippermetti biex ilfondi federali jing[ataw lill-awtoritajiet lokali.

Isaac kienet mistennija tolqot ‘dalwaqt’ lin[awi ta’ New Orleans, proprju seba’ snin wara l-qerda terribbli li [alla l-Urugan Katrina flin[awi.

Sadattant, ir-residenti fil-Gulf Coast qed jie[du l-mi]uri biex jirrinfurzaw djarhom – spe/jalment il-bibien u t-twieqi – filwaqt li jixtru l-provvisti addizzjonali min[abba limprevedibbiltà tal-elementi.

Lanqas ma kien esklu] li l-impatt ta’ Isaac f’Lousiana seta’ jin[ass proprju mil-lejl li g[adda, i]da g[alkemm il-maltempata hi vi/in [afna l-livell ta’ urugan, uffi/jali f’dan l-Istat huma fidu/ju]i li d-difi]i g[al kontra l-g[arg[ar ‘din id-darba j]ommu’.

Madankollu, ir-residenti ta’ New Orleans g[ad g[andhom il-memorji koroh [afna ta’ Katrina li fl-2005 qatel ’il fuq minn 1,800 ru[ u lbiera[ kien hemm sriebet twal ta’ karozzi fi triqthom lejn lejn art og[la f’Baton Rouge.

IS-SIRJA

Funeral f’Damasku fil-mira ta’ terroristi It-Televi]joni Sirjana rrappurtat li tal-anqas tnax-il persuna nqatlu fi splu]joni ta’ karozza-bomba li se[[et waqt funeral fis-subborg ta’ Jaramana, fil-belt kapitali ta’ Damasku.

Ir-rapporti anki rreferew g[al ‘tal-anqas [amsin midruba’ meta dak il-[in kienu g[addejjin /erimonji funebri g[al ]ew; sostenituri tar-re;im tal-President Sirjan Bashar al-Assad.

Ing[ad ukoll li l-bomba inkwistjoni kienet qed ‘tin;arr’ f’taxi, b’ritratti talqerda sussegwenti juru numru ta’ karozzi mfarrkin u bini li ;arrab l-[sarat sostanzjali.

L-attivisti jikkalkulaw li mietu ’l fuq minn 20,000 ru[ mill-bidu tal-inkwiet fis-Sirja li ilu g[addej minn Marzu tal-2011 u ja[sbu wkoll li minnu rri]ultaw iktar minn miljun refu;jati.

Sadattant kompliet ilvjolenza madwar is-Sirja fost rapporti dwar bumbardamenti ;odda, ilbiera[, madwar

Damasku u ;lied fil-provin/ja ta’ Idlib lejn it-tramuntana.

Fi ]viluppi o[ra, l-A;enzija tan-Nazzjonijiet Uniti g[arRefu;jati UNHCR qalet li lammont tar-refu;jati Sirjani fit-Turkija jista’ jla[[aq mal200,000 aktar ma jiggrava lkunflitt fis-Sirja u hemm possibbilta kbira li [afna o[rajn jistg[u ja[arbu lejn il:ordan.

Fil-fatt, id-Direttorat Tork li jirrea;;ixxi g[al Di]astri lbiera[ qal li t-Turkija, sal;img[a d-die[la, g[andha tifta[ erba’ kampijiet ;odda biex jakkommodaw irrefu;jati li qed ja[arbu lvjolenza tas-Sirja fejn ilkapa/ita totali g[andha tkun ta’ 120,000 ru[.

Mifhum ukoll li t-Turkija anki qed tippjana g[allinfluss kontinwu ta’ refu;jati – bil-:ordan ilbiera[ isejja[ g[all-g[ajnuna internazzjonali min[abba lmew;a akbar ta’ refu;jati li qed jaslu f’artu b’ka;un talispinta tal-vjolenza finnofsinhar tas-Sirja.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15 I}RAEL

Ma ja[tix g[all-mewt ta’ Amerikana

Qorti fil-belt ta’ Haifa /a[det li l-Istat ta’ I]rael kellu [tija g[all-mewt ta’ Rachel Corrie; lattivista Amerikana li fl-2003 inqatlet minn bulldozer talArmata I]raeljana waqt li kienet qed tipprova twaqqaf lis-suldati milli jwaqqg[u djar talPalestinjani f’Rafah u ‘jnaddfu’ dik iz-zona ta’ Gaza.

Il-familja ta’ Corrie kienet ressqet mandat /ivili g[al negli;enza kontra l-Ministeru tad-Difi]a I]raeljan i]da lIm[allef Oded Gershon, filwaqt li esprima niket dwar il-mewta, iddikjara li l-Istat ma kienx responsabbli ‘f’sitwazzjoni fejn Corrie kienet qed tipprote;i terroristi f’in[awi desinjati g[all-kumbattimenti.’

Skont il-verdett l-Istat ta’ I]rael m’g[andux i[allas danni u wara li l-familja tal-vittma kienet talbet dollaru simboliku b[ala riparazzjoni u ‘g[allispejje] legali’.

Fl-2003, investigazzjoni talArmata Amerikana wkoll ikkonkludiet li l-qawwiet tag[ha ma kenux ja[tu g[allmewt ta’ Rachel Corrie.

IL-KENJA> Il-Pulizija tarresta dimostrant waqt protesti minn ]g[a]ag[ fil-belt ta’ Mombasa. L-iskwadri g[al kontra l-irvellijiet ilbiera[ komplew ji;;ieldu ma’ gruppi ta’ ]g[a]ag[ waqt it-tieni jum ta’ vjolenza fl-in[awi wara l-qtil ta’ reli;ju] Musulman li l-Istati Uniti akku]at b[ala ‘sors ta’ g[ajnuna’ g[al militanti I]lami/i fis-Somalja. Fl-a[[ar inkwiet ta’ Mombasa inqatlu pulizija u /ivili meta xi dimostranti tefg[u grenade lejn il-qawwiet tal-li;i li kienu qed jippruvaw jikkontrollaw is-sitwazzjoni. (Reuters)

IT-TIBET

L-IRAN

Jag[tu n-nar lilhom infushom }ew; Tibetani adolexxenti mietu wara li taw in-nar lilhom infushom barra monasteru fil-provin/ja ta’ Sichuan – meta, skont irRadio Free Asia (RFA), dawn kienu qeg[din jg[ajtu kontra l-amministrazzjoni ta/-?ina u l-politika attwali f’arthom.

L-istampa barranija mhix permessa f’dan ir-re;jun u diffi/li biex wie[ed jikkonferma /erti rapporti.

Intant l-organizzazzjoni Free Tibet (ibba]ata f’Londra) ikkonfermat l-in/ident u sa[qet li wie[ed mill-mejtin kien qassis ta’ tmintax-il sena u li l-vittma l-ie[or kien eks qassis ta’ sbatax-il sena.

Ji/[ad li se ‘juri’ siti nukleari L-Iran qal li m’g[andu lebda pjani biex juri s-siti nukleari tieg[u liddiplomati/i li din il-;img[a sejrin f’Tehran biex jattendu g[as-summit tal-Moviment ta’ Pajji]i M’humiex Alineati (NAM) – minkejja l-offerta pre/edenti tal-Vi/i-Ministru Iranjan g[all-Affarijiet Barranin Mohammad Mehdi Akhoundzadeh.

L-istess Akhounzadeh, nhar it-Tnejn, kien indika li d-diplomati/i tan-NAM ‘setg[u’ jit[allew iduru lba]i militari ta’ Parchin, li skont l-International Atomic Energy Agency – losservatur tan-Nazzjonijiet

Uniti dwar in-nukleari – seta’ ntu]a di;à g[al splu]jonijiet inti]i b[ala provi g[al materjal atomiku.

Madankollu, kelliema g[all-Ministeru Iranjan ilbiera[ dehru jwarrbu din il-possibbiltà, b’wie[ed minnhom, Ramin Mehmanparast, jg[id li ma kellhom l-ebda pjani jew programmi spe/ifi/i biex ilmistednin barranin li se jie[du sehem fis-summit tanNAM i]uru l-istallazzjonjiet nuklari tal-Iran.

Sadattant diplomatiku talPunent fi Vjenna li kellem lill-a;enzija Reuters kien warrab g[all-offerta kawta

ta’ Akhoundzadeh b[ala tentattiv fqir g[all-pubbli/ità – wara li l-IAEA, nhar il:img[a, falliet mill-;did milli tikseb a//ess g[allispetturi tag[ha li jridu jmorru fil-fa/ilità ta’ Parchin.

L-istess diplomatiku tenna li kellha tkun l-IAEA, aktar milli d-diplomati/i li se jipparte/ipaw fis-summit tanNAM, li messha ng[atat a//ess g[all-ba]i partikulari.

L-Iran qed jilqa’ s-summit inkwistjoni (li jikkonkludi nhar il-:img[a) fi ]mien meta l-Punent qed jipprova ji]ola lill-Istat fundamentalista min[abba suspetti li dan irid jil[aq

livell totali ta’ kapa/ità g[allproduzzjoni ta’ armamenti nukleari – minkejja li Tehran jinsisti li l-programm atomiku tieg[u g[andu sempli/iment skopijiet pa/ifi/i.

L-IAEA, fl-istess [in, tissuspetta li l-Iran wettaq di;à provi g[al splussivi u relevanti g[all-i]vilupp ta’ armi nukleari ;o kamra talazzar f’Parchin meta hu possibbli li din il-[idma tmur lura sa g[axar snin.

L-a;enzija lanqas ma teskludi li l-Iranjani anki setg[u ippruvaw inaddfu ssit inkwistjoni fix-xhur ri/enti.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

A[barijiet ta’ Barra 17 SPANJA

Ji]died l-effett tar-ri/essjoni g[all-poplu

L-ekonomija Spanjola qed teg[req aktar f’ri/essjoni, biddepo]ituri qed jirtiraw flushom mill-banek u l-Gvern tal-Prim Ministru Mariano Rajoy jidher eqreb li jfittex pakkett g[al g[ajnuna fiskali ming[and l-Istituzzjonijiet Ewropej.

Skont /ifri pubblikati lbiera[ ir-ri/essjoni fi Spanja kibret fil-perijodu April:unju u s-sitwazzjoni mistennija taqleb g[all-ag[ar waqt li l-mi]uri g[allawsterità – li kienu introdotti b[ala reazzjoni g[all-kri]i tad-dejn fiz-zona ewro – inaqqru mid-domanda g[al prodotti u s-servizzi.

Dan meta f’Lulju intensifikat il-;irja talkumpaniji u l-konsumaturi biex jirtiraw flushom millbanek ta’ Spanja – biddepo]iti fis-settur privat jonqsu bi kwa]i [amsa filmija.

G[aldaqstant, l-analisti jemmnu li issa hu ‘inevitabbli’ li Spanja tasal biex titlob pakkett ta’ emer;enza li jg[in inaqqsilha

mill-img[ax fuq id-dejn waqt li l-mi]uri g[all-awsterità inti]i biex jaqtg[u milli]bilan/ pubbliku jkomplu jitfg[u l-ekonomija Spanjola aktar ’l isfel f’ri/essjoni.

Bil-pajji] qed i[ejji milla[jar li jista’ g[al ;ejjieni diffi/li, il-Prim Ministru Spanjol Mariano Rajoy ilbiera[, f’Madrid, iltaqa’ mal-President tal-Kunsill Ewropew Herman Van Rompuy fejn iddiskutew, fost affarijiet o[ra, is-sitwazzjoni ;enerali fl-Ewropa, inklu]a dik ta’ Spanja.

Il-laqg[a saret ;img[a qabel ma l-Bank ?entrali Ewropew (ECB) jiddiskuti mi]uri ;odda li jg[inu g[allispejje] tad-dejn fil-pajji]i talEwropa li ntlaqtu l-ag[ar mill-kri]i finanzjarja.

Din il-laqg[a tal-ECB li ssir fis-6 ta’ Settembru, anki ta[bat ma’ ]jara f’Madrid mill-Kan/illier tal-:ermanja Angela Merkel u rkant importanti tal-bonds fuq isself ta’ Spanja fejn linvestiment ikun validu g[al tul ta]-]mien.

IL-VENE}WELA> Il-President Vene]olan Hugo Chavez qal li l-iskwadri g[all-emer;enzi rnexxielhom ira]]nu n-nirien li [akmu tank ta]-]ejt fir-raffinerija ta’ Amuay u li naqset [afna l-intensità tal-fjammi li ‘belg[u’ ]ew; tankiijiet o[ra fl-istess in[awi. Ir-raffinerija tinsab f’Punto Fijo, fuq il-Penisola ta’ Paraguana fl-Istat ta’ Falcon.Il-kri]i kienet dovuta g[al splu]joni li se[[et nhar is-Sibt u swiet il-[ajja ta’ kwa]i [amsin ru[ u [alliet g[add ta’ midruba. Ir-ritratt juri n-nirien spettakolari ja[kmu t-tankijiet inkwistjoni. (Reuters)

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

18 A[barijiet ta’ Barra

Maqtug[in fl-ajru... Pulizija paramilitari jaqb]u ’l fuq mid-dirg[ajn ta’ kollegi waqt li jie[du sehem f’ta[ri; psikolo;iku fl-in[awi ta’ Tongling, fil-provin/ja ta’ Anhi, fi/-?ina (Reuters)

IL-KOLOMBJA

NEW ZEALAND

Qbil dwar ta[ditiet mar-ribelli FARC

Il-President tal-Kolombja Juan Manuel Santos ikkonferma li l-Gvern tieg[u da[al g[al ta[ditiet esploratorji ma’ FARC; lakbar grupp ta’ ribelli filpajji] ‘b[ala parti middoveri tieg[u biex ifittex ilpa/i’.

L-istampa qalet li l-ftehim dwar ta[ditiet esti]i nt[alaq f’Kuba meta l-grupp FARC ilu mill-1964 ji;;ieled kontra d-diversi gvernijiet Kolombjani.

Sadattant – g[alkemm ma provdiex dettalji dwar itta[ditiet esploratorji ma’ FARC – il-President Santos qal li l-grupp ELN, it-tieni l-akbar entità ta’ ribelli Kolombjani, ukoll qed jindika li jinsab lest g[al ta[ditiet.

Mifhum li l-ewwel round ta’ ta[ditiet g[all-pa/i bejn il-gvern ta’ Santos u FARC se jsir f’Oslo, il-kapitali tanNorve;ja, fil-5 ta’ Ottubru bin-negozjaturi mbag[ad ikomplu jiddiskutu f’Havana, il-belt kapitali ta’ Kuba.

Min-na[a tieg[u, Santos qal li l-Gvern Kolombjan tg[allem mill-i]balji talpassat fejn hawnhekk kien qed jirreferi g[at-ta[ditiet ta’ snin ilu ma’ FARC, meta

l-Kolombja kienet ta[t ittmexxija tal-President Andres Pastrana.

B[ala parti mit-ta[ditiet g[all-pa/i pre/edenti li kienu bdew fl-1998, l-eks President Pastrana kien offra zona ta’ sigurtà kbira daqs l-I]vizzera lill- FARC bl-iskop li jixpruna ddjalogu.Kien inti] li z-zona – lejn ix-xlokk tal-Kolombja – tkun ina//essibbli g[allArmata, i]da Pastrana spi//a jke//i lir-ribelli millistess in[awi wara li fallew it-ta[ditiet g[all-pa/i fi Frar tal-2002.

Madankollu, waqt li parti miz-zona baqg[et sal-lum fortizza tar-ribelli FARC, leks kap tag[hom Alfonso Cano – li xhur ilu spi//a jitlef [ajtu waqt rejd – sostna, fl-2011, li l-grupp kien lest biex jinnegozja lpa/i.

Kap ;did ta’ FARC mag[ruf b[ala Timochenko ukoll jenfasizza li hu xieraq li ‘jsiru l-isforzi lejn waqfien mill-;lied’.

Uffi/jali f’Bogota jikkalkulaw li mat-8,000 gwerillieri ta’ FARC g[adhom qed ji;;ieldu u jsostnu l-itwal rewwixta firre;jun kollu tal-Amerika Latina.

Snin ta’ abbu] bil-kannabis jista’ jwassal g[al effetti negattivi u irriversibbli fil-mo[[ Ri/erka li bba]at fuq studju relattat g[al elf ru[ fi New Zealand ]velat li ]]g[a]ag[ li jpejpju lkannabis ([axixa) ‘g[al snin’ qed jissugraw tnaqqis sinifikanti u irriversibbli filkapa/ità mentali – jew kif isej[ulha l-’IQ’.

Skwadra internazzjonali ta’ ri/erkaturi sabet li lpersuni ta[t it-tmintax-il sena li kienu bdew jabbu]aw bil-kannabis meta mo[[hom kien g[adu qed ji]viluppa sofrew ‘tnaqqis fil-livell tal-IQ’ – b’esperti jtennu li r-ri/erka tista’ tispjega proprju g[alfejn ilpersuni li jpejpu l-[axixa ma jil[qux il-veru potenzjal tag[hom.

Ir-ri/erkaturi kienu ilhom akar minn g[oxrin sena jsegwu l-[ajja ta’ grupp ta’ persuni minn Dunedin, fi New Zealand.

Fil-fatt, dawn il-persuni kienu evalwati b[ala tfal – qabel xi [add minnhom kien beda jabbu]a bilkannabis – bit-talin imbag[ad jg[addu minn

sensiela ta’ intervisti regolari sa meta g[alqu t-38 sena.

‘Jitilfu mat-tmienja fil-mija mis-sa[[a tal-IQ’ Filwaqt li r-ri/erkaturi [adu kont ta’ fatturi o[ra – inklu]i d-dipendenza ta’ dawn il-persuni fuq lalko[ol jew it-tabakk, kif ukoll in-numru ta’ snin iddedikati g[all-edukazzjoni – instab li l-persuni li abbu]aw bil-[axixa b’mod persistenti u tul [afna snin sofrew tnaqqis fil-kapa/ità tal-mo[[.

Il-ba]i tal-kalkolu kienu lka]i fejn persuni pejpu lkannabis tal-anqas erba’ darbiet f’;img[a, sena wara sena, sakemm spi//aw minn

adolexxenti u komplew b’dan il-vizzju meta qab]u l-g[oxrin u, f’xi ka]i, t-tletin sena, L-effett kien l-aktar enfatiku fost dawk li bdew ipejpu l-kannabis b[ala adolexxenti – tant li rri/erkaturi sabu li individwi li kienu ilhom jabbu]aw bih fi stadju hekk bikri tal-[ajja spi//aw tilfu mat-tmienja filmija mis-sa[[a tal-I’.

Fl-istess [in, ir-ri/erkaturi – li ddettaljaw dan l-istudju fil-;urnal Amerikan Proceedings of the National Academy of Sciences – sa[qu li t-tnaqqis fil-kapa/ità talmo[[ kien fuq kollox evidenti g[al dawk li abbu]aw bil[axixa b’mod persistenti u ‘programmat’.

Sadattant, hu pjuttost allarmanti – u sinifikanti – ri]ultat partikulari tal-istudju li juri li persuna li tkun ilha ssnin bil-vizzju, fil-parti kbira, ma jirnexxilhiex i;;ib lura lkapa/ità tal-mo[[ mitlufa, anki jekk sa fl-a[[ar din tidde/iedi li twaqqaf l-abbu] bil-kannabis jew, almenu, tabbu]a anqas.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

20 Feature

Id-Dwejra ssa[[arni!

Wa[da mill-isba[ bajjiet li n-natura g[o;obha ]]ejjen bihom lil G[awdex tag[na hija bla dubju ta’ xejn il-bajja pittoreska tad-Dwejra li ti;bed lejha tant G[awdxin, Maltin u barranin li jintilfu wara lpa/i, is-skiet u s-se[er li toffri din il-bajja mwarrba u [iemda u mkenna u ndukrata mir-ra[al tal-Levita Martri San Lawrenz.

Din il-bajja ma toffrix biss il-ba[ar blu flimkien mas-sema safi u sabi[ imma g[andha ingredjenti o[ra li ma ssibhomx f’[utha l-o[ra l-bajjiet. Qabel til[aq il-bajja, insibu torri, imsejja[ it-Torri tadDwejra li jmur lura lejn is-sena 1651. Dan, b[attorrijiet l-o[ra li nsibu f’bajjiet o[rajn, kien iservi ta’ g[assa u kien mill-ewwel jifta[ in-nar fuq min jazzarda jid[ol l-art minn fuq il-ba[ar, inkella biex minnu tinxteg[el [u;;ie;a biex isservi ta’ sinjal li lg[adu kien fil-qrib.

Interessanti [afna wkoll f’din il-bajja hija sseng[a li u]at id in-natura biex [olqot il-fenomenu hawnhekk imsejja[ “it-Tieqa” jew “il-Mejda”.

Dawn it-tliet blatiet imqieg[da qishom minn id ilbniedem b’dil-manjiera - trid tara biex temmen min jaf meta u kif, i[allu lil kul[add imbellah!

Huwa wie[ed mill-g[e;ubijiet li toffri d-Dwejra tag[na! Il-mistoqsija hi sa meta sejrin nibqg[u ngawdu din id-dehra! Il-mew; u r-rag[wa tal-ba[ar qeg[din kulma jmur jieklu u jnaqqru minn dan il;ebel sa ma forsi g[ad ji;;arraf g[alkollox.

Din il-bajja rabtet isimha mal-istorja ta’ dawn ilg]ejjer billi tielg[a minn ;o tag[ha l-ilmijiet, insibu tiddomina blata kbira li fuqha kienet tikber pjanta medi/inali u rari [afna, mog[tija spe/jalment lil dawk li kienu jbatu bl-ul/era inkella bid-disinterija.

Il-Kavallieri mill-ewwel g[arfu s-siwi u limportanza ta’ din il-pjanta msej[a Fungus

Gaulitanus (Gozitan Mushroom) u mag[rufa b[ala Fungus Coccineus Melitensis fil-kotba tal-medi/ina. Il[akkiema kienu [ar;u ordni li [add ma seta’ jitla’ fuq din il-blata ming[ajr permess, u l-kastig g[al min kien jazzarda jikser dak minn il-bandu, kien Joe M. Attard wie[ed iebes — emarjos@hotmail.com seba’ snin fuq limqadef fuq ixxwieni tal-Ordni.

Kien :eneral talOrdni li induna b’din il-pjanta, u g[alhekk din ilblata f’nofs il-ba[ar g[adha mag[rufa sal-lum b[ala l-:ebla tal-:eneral. {afna jsibuha wkoll b[ala l-Fungus Rock u rra;uni hija evidenti bi]]ejjed. Storiku Fran/i], Lacroix, f’wie[ed mill-kotba tieg[u jasal biex jag[ti deskrizzjoni grafika ta’ kif kienu jitilg[u u jin]lu fuq din il-blata mdawra kollha kemm hi bil-ba[ar.

Huwa juri kif kaxxa tal-injam kienet ti;ri bejn ]ew;t i[bula u tin;ibed kemm mill-art kif ukoll minn fuq il-blata.

Din il-blata t’G[erq Sinjur irnexxielha tni]]el isimha wkoll fil-letteratura ta’ lsienna. Dan l-a[[ar kont qed inqalleb u naqra ktieb tal-poe]iji u ltqajt ma’ wa[da tassew [elwa miktuba mill-poeta G[awdxi Pawlu Gauci minn Ta’ Ker/em. Aqrawha

u mbag[ad kellmuni: Siekta, wieqfa, B[al ;gant tg[asses da[la /kejkna Meta mg[addba l-mew;iet Li jinkisru jduru mieg[ek U minn swat jisfaw bewsiet.

G]ira /kejkna {add ma jtellfek mill-[olm tieg[ek Jew in-ng[as jiksirlek ftit G[adek ver;ni mill-id t’Alla Xejn ma taf b’;iri w ta[bit.

Blata [adra B’sag[tar [elu tul is-sena Tg[id hux minnu tan-nanniet Li int g[andek g[erq il-[ajja Illi jfejjaq il-mardiet?

Li naf ng[idlek Hu li qalbi bik titpaxxa Minnu g[andek g[erq l-g[ajxien Il-mistrie[ ta’ mo[[ g[ajjien.

Fil-bajja tad-Dwejra nsibu kur]ità o[ra li f’bajjiet o[ra ma ssibhiex. Mela hawnhekk g[andna bajja ;o bajja. Qed nirreferi g[all-Qawra, port /kejken li hu mag[qud mal-ba[ar ta’ barra permezz ta’ toqba, xaqq jew kanal fil-blat li minnu tg[addi biss xi frejgatina inkella xi luzzu ]g[ir.

U niftehmu, trid tkun tal-post biex tg[addi minn hawn. U lil tal-post ta’ spiss tarahom [er;in b’xi ]ew; barranin [alli juruhom il-ba[ar u l-arja ta’ g[al pa;na 21

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

Feature 21

It-Tieqa tad-Dwejra – attrazzjoni g[alina l-Maltin u l-G[awdxin u g[at-turisti li j]uru l-g]ejjer Maltin minn pa;na 20

barra. Bl-Ingli] din il-qala hija mag[rufa b[ala The Inland Sea waqt li fi lsienna l-kelma tfisser ‘xbieha tonda’ (skont Mikiel Anton Vassalli), waqt li De Soldanis isostni li l-kelma ‘Qawra’ ;ejja millG[arbi u tfisser ‘fejn tin]el ix-xemx’.

Niftakar xi xnin ilu kienu da[lu mill-bokka ta’ din id-daqsxejn ta’ bajja, ]ew; delfini. Biex da[lu, da[lu, imma mbag[ad ma setg[ux isibu triqithom lura ’l barra u kieku mhux g[all-intervent f’waqtu ta’ xi g[addasa li qabbduhom it-triq ’il barra, ma nafx x’kien isir minnhom.

Intant dwar din id-dehra nsibu wkoll sunett filletteratura tag[na li [are; mill-pinna tal-istoriku G[awdxi Monsinjur Giuseppe Farrugia Goioso li mhux ta’ min i[allih g[addej: Mg[addsa ;o [ofra ’l ;ew mill-blat tad-Dwejra

Min jaf kemm drabi minn fuq l-g[olja rajtek Tpetpet g[al g[ajn ix-xemx mal-mew;a sejra Tbusek inkiss inkiss tferra[lek [ajtek.

Drabi imma r-ri[ jonfo[ u l-mew;a mxejra T[abbat mal-blat. X’jimporta! Qatt ma smajtek Tgerger kontrih jew tgorr b’xi karba ]g[ira Jiskanta min ma jafx, jien le, g[ax drajtek.

Kwieta fil-bnazzi, kwieta fit-tempesta B[ad-dmug[ ilmietek safja u qatt imqalla U s-sena kollha kif iddur fer[ana.

O Qawra, jiemek kollha jiem ta’ festa Xbieha ta’ ru[ mal-qalb marbuta m’Alla Post ie[or b[alek m’hawnx dil-G]ira tag[na!

G[as-skiet u l-[emda ta’ dil-bajja, il-bniedem i[oss il-pa/i u jsib il-fejqan g[al dak kollu li jnikktu

hekk kif jintre[a g[ad-dell u l-kenn ta’ Omm isSinjura tas-Sema, Sant’Anna li lilha hija ddedikata lkappella /kejkna li nsibu hawnhekk.

U hawnhekk in[allu l-espressjoni tal-qalb titfisser fil-poe]ija miktuba mill-Poeta G[awdxi :or; Pisani: Kull min i]ur dal-post sabi[ u hieni I[oss il-kliem tas-Salm, matul i]-]jara Jinbidel minnufih f’hena ;ewwieni.

U ru[u ti]har b’ward b[al dak tal-;onna Filwaqt li qalbu ssir ta[raq b[al xrara X[in ja[seb biss f’Sant’Anna u l-Madonna.

Intant, waqt li tkunu San Lawrenz tinsewx tag[tu titwila lid-Dar-Mu]ew Dun :u]epp Cauchi u itolbuh lil dan is-sa/erdot twajjeb li tant bata matul [ajtu biex issa hu jitlob g[alikom fil-mi]erja u ttbatijiet tag[kom!

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

22 TV#Radju minn Raymond Miceli

- ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Karla e Katrine amiche inseparabili Canale 5, 09>30 Film Dani] tal-2009

li g[andu b[ala protagonisti lill-atturi Elena Arndt-Jensen u Nanna Finding Koppel, it-tnejn fir-ritratt. Naraw x’ji;ri waqt sajf li dawn i]-]ew;t i[bieb iqattg[u flimkien. Il-film hu twil 84 minuta.

Un alibi perfetto Canale 5, 21>20

Film drammatiku Amerikan tal-2009 b’re;ija ta’ Peter Hyams b’Michael Douglas jimpressjona mhux ftit fil-parti ta’ prokuratur distrettwali. :urnalista minn stazzjon televi]iv lokali tkun determinata li trid i;;ib dahru mal-[ajt lil dan il-prokuratur li ma jafx xi jfisser skruplu. G[alhekk tara kif tag[mel biex tispi//a arrestata b’akku]a gravi, u b’hekk tkun tista’ turi li dan il-prokuratur jiffalsifika l-provi. Jirnexxilha tag[mel dak li xtaqet? Fost l-atturi nsibu lil Amber Tamblyn (fir-ritratt), Jesse Metcalfe, Joel Moore u Orlando Jones. L-istess storja di;à kienet in[admet f’film fl-1956 b’re;ija ta’ Fritz Lang.

Joe Vella li j]omm kumpanija lis-semmieg[a ta’ Radio 101 fl-ewwel sig[at tal-lejl

Programm varjat Sajf Flimkien - NET Television, 18>10

Evidenza NET Television, 21>32 Il-programm tal-lum se jiffoka fuq id-delitt li se[[ b’tiri ta’ arma tan-nar f’Ta’ Qali fit-18 ta’ Mejju 1984 fuq Wilfred Cardona. Il-programm g[andu ri/erka u produzzjoni ta’ Dione Borg bis-sehem ta’ numru ta’ esperti, fosthom Anthony Abela Medici.

Programm varjat ippre]entat minn Charles Saliba u Janice Darmanin u bi produzzjoni ta’ Lisa Spiteri.

Minbarra l-irkejjen regolari ta’ kull nhar ta’ Erbg[a ma’ Liz Said u ma’ Fr Karm Debattista MSSP, illum se jkun hemm intervista ma’ Joe Vella kif ukoll tag[rif dwar tag[lim g[alladulti u dwar attività li se ssir f’Settembru.

Teresa Manganiello Sui passi dell’amore Raiuno, 23>40

Film bijografiku Taljan li n[adem fl2012 b’Maria Grazia Cucinotta f’parti ewlenija. Teresa, li dwarha hu l-film, kienet soru, fundatri/i tat-Terz Ordni Fran;iskana u llum hi beata. Il-film itul sieg[a u nofs.

King Arthur Rete 4, 21>10

Mister Fisherman NET Television, 20>30 Clayton Camilleri (fir-ritratt hawn fuq) illum se jkun flimkien mal-pre]entatur Josef Camilleri biex juruna metodi differenti ta’ kif wie[ed jista’ jag[mel is-sajda tieg[u. Fil-fatt

Clayton ivvinta prodott biex tillixka [uta mejta i]da tag[milha tidher qisha [uta [ajja u tkun tista’ trejjex biha b’mod effettiv g[all-a[[ar.

Film storiku li n[adem fl-2004 b’re;ija ta’ Antoine Fuqua u li g[andu lil Keira Knightley u lil Clive Owen fil-partijiet ewlenin tar-Re;ina Guinevere u tar-Re Artù. Il-film joffri 125 minuta ta’ spettaklu.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

TV#Radju 23

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

P.S. I love you Raiuno, 21>20

101 Breakfast Club - Ch. Saliba A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club

Gerard Butler u Hilary Swank (it-tnejn fir-ritratt) huma l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2007.

Holly taqa’ f’dipressjoni wara li jmutilha ]ew;ha.

Jum minnhom tir/ievi ittra miktuba proprju minn ]ew;ha...

(b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Mu]ika Bla Kumment - Diski Taljani Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria - Ron Briffa (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 ?ama ?ama 09:00 - BBC 09:05 - Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 Tifkiriet 13:30 - Qari tarRumanz 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 - Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bullettin tal-A[barijiet 18:15 - Nwar 19;00 - MillG]ira ta’ Calypso 19:50 Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 A[barijiet 20:05 - Qari tarRumanz (r) 20:30 - Il[na mi/?par 21:05 - Mu]ika u Sport 22:00 - L-A[barijiet 22:05 (ikompli) Mu]ika u Sport 23:00 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:03 - Ru]arju 23:30 Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 A[na 13:15 - Rumanz 13:45 ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Lokal 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 Verset il-Lejl 20:45 - Eurovision Radio 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Forum 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Ta[t Sema Kwiekeb.

RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:45 Qari mill-Bibbja, 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bullettin 12.15 Afternoon Favourites (jinkludi

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Musica al fresco - Daniel Debono RnB Time - William Cauchi Fuzzbox - Christian Azzopardi Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 L-ICT Magazine 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Summer Mix (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Ru[ il-Kelma 22:05 Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet - Rakkont, Edukazzjoni, I]-}g[a]ag[ fis-Sajf, Consumer Affairs, Mu]ika.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Mill-Bokka taxXelter 10:00 - BBC News Update 10:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali (r) 13:30 - Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Nis;a 20:00 - Classic FM 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Mixja ta’ 90 Sena ma’ Marija 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 - Qari tarRumanz 13:30 - Shalom 14:30 - Qari ta’ Rumanz 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 - LejH Biss In[ares 16:00 Il-Kura;; Nofs il-Fejqan 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - In-Nisrani f’Malta Llum 20:00 - Serenata Naplitana 20:30 - Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 Sejja[li u Jien Inwie;bek 23:00 - Ru]arju 23:30 - Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 Toby’s Wall of Sound 24:00 Paul van Dyk. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony (jinkludi Angelus fit-08:00 u f’12:00) 18:00 - Italia.com 20:00 - L.S. Live.

TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 -

Journey to the Centre of the Earth (dok.) 14:00 - A[barijiet 14:05 Teleshopping 15:05 - Museum Secrets (dok.) 16:00 - A[barijiet 16:05 - Teleshipping 17:05 - I Believe In (dok.) 18:00 - A[barijiet 18:10 - Sellili 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 Realtà 22:00 - Mixage 23:00 L-A[barijiet 23:15 - X’Joffri lKunvent (r).

TVM 2 07:00 - News 10:20 - Art of Russia 11:10 - History of Science 12:00 - Malta u lil hinn minnha 14:00 - Money docs 15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 Art of Russia 16:00 - Sa[[tek Kollox 16:10 - History of Science 17:00 - Ti;rijiet Biss (r) 17:40 - Money Docs 18:30 Sitta f’Palazz 19:00 - A[barijiet bl-Ingli] 19:05 - G[awdex Illum 19:30 - Swim Up 20:00 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:10 - Champions League - prematch programme 20:35 Football. Champions League 22:45 - Champions League.

Highlight Programme.

ONE 07:00 - Flippers (r) 07:30 - ONE News 07:45 - Te]ori (r) 07:55 Kudos (r) 08:30 - ONE News 08:50 - Clint on ONE 08:55 Minuta Wa[da 09:00 - Lilliput 09:30 - Nuni 09:40 - Minuta Wa[da 09:45 - Londri 10:00 Teleshopping 10:35 - Hazzzard Daily Update 10:40 - Lapes u Karta 10:50 - Vidoes Mu]ikali lokali 11:00 - Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 - Teleshopping 12:30 Gazebo (r) 13:30 - ONE News 13:40 - Teleshopping 14:45 Emilja (ep. 22) 15:40 - Minuta Wa[da 15:45 - Londri 16:00 Lilliput (r) 16:30 - Ieqaf 20 Minuta 16:55 - Clint on ONE 17:00 - Teleshopping 17:20 Hazzzard - Daily Update 17:30 ONE News 17:40 - Team PL 18:05 - Teleshopping 18:55 Kur]ità 19:30 - ONE News 20:15 - Flippers 20:45 - Issues 22:15 - Fresh & Funky 23:15 ONE News 23:45 - Team PL (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 -

Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - M’Intix Wa[dek (live) 20:30 - Robert Musumeci Talk 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - Il-Parlament talPoplu (r).

Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 09:35 - Linea verde 10:00 - Tg 1 10:10 - Unomattina vitabella 11:00 - Un ciclone in convento (TF) 12:00 - E... state con noi in tv 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Don Matteo 7 15:10 - Capri 17:15 - Il commissario Rex (TF) 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 Techetechete 21:20 - P.S. I Love You. Film 2007 23:40 - Teresa Manganiello - Sui passi dell’amore. Film 2012 01:15 - Tg 1 notte 01:50 - Speciale mostra d’are cinematografica - Venezia.

Raidue 07:10 - Tutti odiano Chris (sitcom) 07:30 - Cartoons 10:15 Incinta per caso (TF) 10:35 - Tg 2 insieme estate 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E... state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Senza traccia (TF) 14:45 - Army Wives (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - Blue Bloods (TF) 17:00 - 90210 (TF) 17:55 - Tg Sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold case - delitti irrisolti (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 Squadra speciale Cobra 11 (TF) 21:55 - Countdown (TF) 22:50 Supernatural (TF) 23:35 - Tg 2 notizie 23:45 - I predatori della città perduta. Film 2008 01:35 Paralimpiadi - Londra 2012.

Raitre 08:00 - Speciale cinema in tv 08:10 - La sfida. Film ’57 09:35 - La storia siamo noi (attwalità) 10:30 - Cominciamo bene 13:10 - La strada per la felicità (soap) 14:00 - Tg regione 14:50 - Tgr piazza affari 15:00 - La casa nella prateria (TF) 15:50 Fantasmi a Roma. Film ’61 17:30 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 - Blob a Venezia 2012 20:15 - Cotti e mangiati (sitcom) 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - La grande storia 23:25 - Tg 3 linea notte estate 24:00 - Doc 3 - Char, l’isola che

scompare 00:55 - Visioni private - Edoardo Raspelli 01:25 - Fuori orario 02:00 - Rai news.

Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina

08:35 Finalmente arriva Kalle (TF) 09:30 - Karla et Katrine amiche inseparabili. Film 2009 11:00 - I Cesaroni 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - C’è sempre un’altra possibilità. Film 2012 16:50 - Beautiful Dreamer. Film 2006 18:35 - La ruota della fortuna 20:00 - Tg 5 20:40 - Veline 21:20 - Un alibi perfetto. Film 2009 23:30 - Inserzione pericolosa 2. Film 2005 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Veline.

Rete 4 07:45 - Pacific Blue (TF) 08:40 Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 4 (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 13:50 Poirot 16:05 - My Life (soap) 16:40 - Inferno sul fondo. Film ’58 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:10 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - King Arthur. Film 2004 23:50 Un mondo perfetto. Film ’93 02:00 - Tg 4.

Italia 1 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Hellcats (TF) 15:55 - Glee (TF) 16:45 - Giovani campionesse (sitcom) 17:40 - Love Bugs 3 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - CSI: NY (TF) 20:20 - Football. Champions League. Fenerbahce v Spartak Mosca 23:00 - Speciale Champions League 24:00 - Il guru. Film 2002 01:55 - Rescue Me (TF).

La 7 07:00 - Omnibus Estate 2012 07:30 - Tg La 7 09:55 - In onda 10:35 - JAG - Avvocati in divisa (TF) 11:30 - Agente Speciale Sue Thomas (TF) 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:10 - I picari. Film ’87 16:10 Il Commissario Cordier 18:00 L’ispettore Barnaby (TF) 20:00 Tg La 7 20:30 - In onda 21:10 Missione natura 23:15 - Un capo 00:55 - Tg La 7 01:05 - NYPD (TF) 02:00 - Cold Squad (TF).

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

24 TV#Radju Favourite Channel 08:00 - {in g[al Kollox 10:00 Newspoint 10:30 - L-Imqarbin 11:15 - Teleshopping 12:05 Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 Il-Madonna ta/-?oqqa 15:00 Teleshopping 16:30 - Newspoint 17:00 - Teleshopping 17:30 Nies B[alna 18:15 – F. News 18:30 - Mrs Prichard 19:45 Reporter 20:00 - Kont taf?

20:15 - F. News 21:00 - Mit-2 g[al 3 23:15 - Favourite News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 - Bell’ Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Kontra r-Ri[.

La 5 11:00 - Tempesta d’amore 12:10 - Beautiful 12:30 - Centovetrine 13:05 - Non ditelo alla sposa 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Dirty Sexy Money (TF) 15:40 - The OC (TF) 16:30 - Instant Star (TF) 17:00 Beautiful People (TF) 17:50 - La tata (sitcom) 18:15 - Non ditelo alla sposa 19:20 - Così Fan Tutte 19:40 - The OC (TF) 20:25 Una mamma per amica 21:10 Un compleanno da ricordare.

Film ’84 23:00 - Beautiful (soap).

BBC Entertainment 07:10 - Teletubbies 07:35 Charlie and Lola 07:50 - Nina and the Neurons 08:05 - Me Too! 08:30 - After You’ve Gone 09:00 - 2point4 Children 09:30 The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Oliver Twist 11:45 Oliver Twist 12:15 - Cranford 13:10 - Rob Brydon’s Annually Retentive 13:40 - The Weakest Link 14:25 - EastEnders 14:55 Doctors 15:25 - Oliver Twist 16:25 - Cranford 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - My Family 20:30 - Beautiful People 21:00 - afterlife 21:50 - Roger and Val Have Just Got In 22:20 - Last of the Summer Wine 22:50 - India with Sanjeev Bhaskar 23:40 - Ideal.

TCM 07:30 - Gunsmoke

08:35 -

Maverick 09:35 - Cattle Town.

Film ’52 (U) 10:55 - The Hallelujah Trail. Film ’65 (U) 13:45 - Gunsmoke 14:50 Maverick 16:00 - Gunsight Ridge. Film ’57 17:40 - With a Song in My Heart. Film ’52 (U) 20:00 - Casablanca. Film ’42 (U) 22:00 - The Specialist. Film ’94 (15).

MGM Movies 06:55 - Hunter: Return to Justice.

Film 2002 08:15 - Love or Money. Film ’89 09:45 Inspector Clouseau. Film ’68 (U) 11:20 - Undercover Blues. Film ’93 (12) 12:50 - Yentl. Film ’83 (PG) 15:00 - The Wilby Conspiracy. Film ’75 (AA) 16:41 - MGM’s Big Screen 16:55 - The Alamo. Film ’60 (U) 19:30 - In the Heat of the Night: Who Was Geli Bendl? Film ’94 21:00 - Swamp Thing. Film ’82 (15) 22:30 - Sketch Artist. Film ’92 (18).

Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 07:55 - Kojak 08:55 - Rosemary and Thyme 09:55 - Ironside 10:55 - McLeod’s Daughters 11:55 - Quincy, M.E. 12:55 Kojak 14:00 - Public Speaking 15:42 - Crossword 16:00 Ironside 17:00 - Quincy, M.E. 18:00 - JAG 19:00 - Ironside 20:00 - Kojak 21:00 - Mystery Woman: Wild West Mystery 22.42 - Love at First Sight 23:00 - Quincy, M.E. Discovery Channel 07:15 - Deadliest Catch: The Final Run 08:10 - Extreme Fishing with Robson Green: North America 09:05 Mythbusters: Blind Driving 10:00 - How Do They Do It? 10:30 - Destroyed in Seconds 10:55 - Ultimate Survival: Men vs Wild Jake Gyllenhaal 11:50 Wheeler Dealers: Range Rover P38 12:45 - The Kustomizer 13:40 - American Chopper: Senior vs Junior: Return of the Black Widow 14:35 - Dirty Jobs: Steel Mill Worker 15:30 Mythbusters: Antacid Jail Break 16:25 - Deadliest Catch: Heading Out to Sea 17:20 - Extreme Fishing with Robson Green: Southern Australia 18:15 - River Monsters: Hidden Predator 19:10 - How It’s Made 19:40 How Do They Do It? 20:05 Flying Wild Alaska: Breakup 21:00 - Gold Rush: Alaska: Never Say Die 21:55 - Extreme Fishing with Robson Green: Zimbabwe and Zambia 22:50 River Monsters: Hidden Predator

23:45 - Hillbilly Handfishin: Shake, Rattle and Roll.

Melita Movies 10:05 - Diary of a Wimpy Kid 11:40 - Chronicles of Narnia 13:40 - Big Daddy 15:12 Hollywood Buzz 15:35 - Death at a Funeral 17:05 - Angels & Demons 19:20 - Rio 21:00 Street Kings 2: Motor City 22:30 - False Pretenses 00:00 Black Swan.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - How I Met Your Mother 11:30 - The Mentalist 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 - The Mentalist 17:30 Supernatural 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Hollywood Buzz 19:30 - Films & Stars 20:00 - Suburgatory 20:30 How I Met Your Mother 21:00 2 Broke Girls 21:30 - Hung 22:00 - Bored To Death 22:30 Chuck 23:20 - Alcatraz 00:05 - Gossip Girl 00:50 - True Blood.

Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross 07:30 - Eye for an Eye. The Locator: 08:00 - The Promise 08:30 - A Son’s Search for Answers. 09:00 - Real

Housewives of Beverly Hills 10:00 - Snapped: Women Who Kill: Diane Fleming 11:00 America’s Court with Judge Ross 11:30 - Eye for an Eye. Ultimate Tourist Scams: 12:00 - Tea Ceremony Scam - China 12:30 Love Rat Scam - Turkey. 13:00 - Pawn Stars: Fired Up 13:30 Pawn Stars: Zzzzzzz 14:00 - The Chawners’ Last Chance 15:00 The Chawners’ Last Chance.

Ultimate Tourist Scams: 16:00 Tea Ceremony Scam - China 16:30 - Love Rat Scam - Turkey.

17:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Back to Beverly Hills. The Locator: 18:00 - The Promise 18:30 - A Son’s Search for Answers. Pawn Stars: 19:00 - Fired Up 19:30 - Zzzzzzz.

Ultimate Tourist Scams: 20:00 Tea Ceremony Scam - China 20:30 - Love Rat Scam - Turkey.

Hardcore Pawn: 21:00 - Les’ Big Gamble 21:30 - Pilot.

22:00 - Hoarders: Roy#Loretta.

Hardcore Pawn: 23:00 Aftermath 23:30 - Final Decision.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 - Oswald 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 Anthony Ant 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 - Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 Kipper 15:05 - Oswald 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets

18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 - Gazoon 19:00 - Tork 19:15 - Dougie in Disguise 19:25 Pingu 19:30 - Gazoon 19:35 - Angelina Ballerina 19:50 - Gazoon 19:55 - The Hoobs 20:25 - Pingu 20:30 - Tiny Planets 20:35 - Pingu 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder.

Disney Channel 09:00 - Jonas LA 09:25 - So Random 09:50 Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Jake and Blake 11:05 - Sonny with a Chance 11:30 Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - Timon & Pumbaa 12:45 - The Suite Life on Deck 14:00 - Austin and Ally 14:25 Shake It Up 14:50 - Phineas and Ferb 15:15 Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 - Wizards of Waverly Place: The Movie 17:30 - Jessie 17:55 ANT Farm 18:20 - Good Luck Charlie 18:45 Disney Fairies 19:40 - Phineas and Ferb 19:50 The Suite Life on Deck 20:15 - Jonas LA 20:40 Shake It Up 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 Wizards of Waverly Place.

06>30 07>00 09>30 10>45 12>00 12>30 13>00 14>00 14>05 15.00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>10 19>10 19>15 19>45 20>30 21>30 21>35 23>00

Bejni u Bejnek NET News Chit Chat Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel Bejni u Bejnek Simpati/i NET News Teleshopping NET News Simpati/i Teleshopping RPM NET News Sajf Flimkien Tlug[ tas-Super 5 (ikompli) Sajf Flimkien NET News Mister Fisherman NET News Evidenza NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 07:00 - US Open Tennis 08:30 US Open Tennis 14:30 - Tour of

Spain UCI World Tour Cycling 16:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling: Stage 11 (live) 17:45 - US Open Tennis: Day 3 (live).

Eurosport 2 07:30 - Eurosport 2 Morning News 08:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 09:00 - US Open Tennis 12:30 - Eurosport 2 News 13:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 14:30 - US Open Tennis 17:00 - US Open Tennis: Day 3 (live) 19:30 Eurosport 2 News 19:45 - US Open Tennis: Day 3 (live).

GO Sports 1 07:00 - UEFA Champ. League: Play-Offs 2nd Leg: RSC

Anderlecht v AEL Limassol FC 09:00 - Barclays PL: Wk 2: Stoke City v Arsenal 11:00 PGA Johnnie Walker Champ. at Gleneagles: Day 3 15:00 UEFA Champ. League: PlayOffs 2nd Leg: Udinese Calcio v SC Braga 17:00 - Ligue 1: Rd 3: Highlights 18:00 - Serie A: Rd 1: Fiorentina v Udinese. UEFA Champ. League: Play-Offs 2nd Leg: 20:00 - Tuesday Highlights 20:45 - Celtic FC v Helsingborgs IF (live). 22:45 - Wednesday Highlights 23:30 - Fenerbache v Spartak Moskva. 01:30 - PL World 02:00 - Barclays PL: Wk 2: Swansea City v West Ham United.

GO Sports 2 20:45 - UEFA Champ. League: Play-Offs 2nd Leg: CFR 1907 Cluj v FC Basel 1893 (live) 22:45 - Milan Channel.

GO Sports 3 20:45 - UEFA Champ. League: Play-Offs 2nd Leg: LOSC Lille v FC Kobenhavn (live) 22:45 Inter Channel.

GO Sports 4 20:45 - UEFA Champ. League: Play-Offs 2nd Leg: FC Dynamo

Kyiv v VfL Borussia Monchengladbach (live) 22:45 Juve Channel.

GO Sports 5 20:45 - UEFA Champ. League: Play-Offs 2nd Leg: Fenerbache v Spartak Moskva (live) 22:45 LFC TV. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - UEFA Champ. League: Play-Offs 2nd Leg: NK Maribor v GNK Dinamo 10:00 Barclays PL: Wk 2: Norwich City v QPR 12:00 - FIFA Futbol Mundial 12:30 - UEFA Champ.

League: Play-Offs 2nd Leg:

Hapoel Kiryat Shmona v FC Bate Borisov 14:30 - Serie A: Rd 1: Genoa v Cagliari 16:30 UEFA Champ. League: PlayOffs 2nd Leg: Panathinaikos FC v Malaga CF 18:30 - Ligue 1: Rd 3: Highlights 19:30 - PL World: Programme 10 20:00 Trans World Sport 21:00 Ligue 1: Rd 3: Montpellier Herault SC v Olympique de Marseille 23:00 - PGA Johnnie Walker Champ. at Gleneagles: Day 3.

Melita Sports 1

FIFA Beach Soccer WC Qual.: 08:00 - Belarus v Russia (r) 09:15 - France v Netherlands (r).

11:00 - Fighting Spirit: It's Showtime #55 (r) 13:05 America's Cup: World Series: San Francisco: Day 2 (r) 14:40 Bundesliga: Hannover v FC. Schalke (r) 16:35 - 2012 Alpari World Match Tour: Sweden: Day 1 (r). FIFA Beach Soccer WC Qual.: 18:40 - Belarus v Russia (r) 19:55 - France v Netherlands (r). 21:40 - Bundesliga: Hannover v FC. Schalke (r) 23:35 - WWE: RAW (r) 00:25 America's Cup: World Series: San Francisco: Day 2 (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga: Hannover v FC. Schalke (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:05 - 2012 Alpari World Match Tour: Sweden: Day 1 (r) 17:10 - America's Cup: World Series: San Francisco: Day 2 (r) 18:45 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings (r) 19:50 - Bundesliga: Hannover v FC. Schalke (r) 21:45 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 00:20 - 2012 Alpari World Match Tour: Sweden: Day 1 (r).

Malta Stars 08:00 - UEFA Futsal Cup 2012: Lexmax v Balzan FC (r) 09:30 Malta Rugby Football Union: Overseas v Stompers: dtd.

17.03.12 (r) 11:20 - Boxing: European Boxing Federation dtd.

20.07.12 (r) 12:35 - AME Cup: 3rd#4th Place: Balzan v Mosta (r) 14:15 - BOV PL: Qormi v Valletta: dtd. 03.12.11 (r) 16:20 - UEFA Futsal Cup 2012: Lexmax v Balzan FC (r) 17:55 Malta Rugby Football Union: Overseas v Stompers: dtd.

17.03.12 (r) 19:50 - Boxing: European Boxing Federation dtd.

20.07.12 (r) 21:10 - AME Cup: 3rd#4th Place: Balzan v Mosta (r) 22:55 - BOV PL: Qormi v Valletta: dtd. 03.12.11 (r) 01:00 - MFA Futsal League: Naxxar v Paola (r).

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

Passatemp 25

Tisliba

Sudoku

Ri/etta

Roast Pepper Moussaka G[al sitt persuni trid>

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Mimdudin>5. Ma baqax fuq (5) 6. Waqfa qasira (5) 7. {anut f’nofs pjazza (5) 10. Skalda (5) 11. Dabbar rasek! (5) 12. Qala’ l-[uta minn massunnara (5) 14. Il-vizzju tax-xorb aktar milli jmiss (5) 16. Li ma jittradix lil dak li jkun (5) 17. Dari kienu ja[dmu minn Tas-Sliema g[al Marsamxett (5) 18. G[ad jikber u jsir ra;el (5)

Weqfin>1. Mi]bug[ bih, jing[ata ]lie;a tleqq u ti]loq (6) 2. Belt ]g[ira (6) 3. Li jsiru ta’ sikwit (6) 4. Qanqal mnejn kien (6) 8. }diedu fil-pi] (5) 9. Kompless ta’ bini (5) 12. Seraqhulu? (6) 13. Fer[ ta’ ;enn f’mument, ta’ malajr (6) 14. Karozza ta’ fuq is-sil; (6) 15. L-g[arusa tir/ievi [afna minnhom f’dik il-;img[a ta’ qabel it-tie; (6)

}ew; brin;iliet isslajsjati; ]ew; sinniet tewm mg[aff;in; erba’ mg[aref ]ejt ta]-]ebbu;a; basla mdaqqsa mqaxxra u mqattg[a fin; 500g kapuljat tal-[aruf; mel[ u b]ar mit[un frisk; 400g polpa tat-tadam; ]ew; ku//arini rosmarin imqatta’; ku//arina [all balsamiku; 400g b]ar a[dar fil-forn; 300g jogurt naturali; ]ew; bajdiet im[abbtin; 25g ;obon Parmi;;an ma[kuk.

Metodu>

Kemm g[andu b]onn briks^

Tempesta qawwija g[amlet [ofra kbira fil-[ajt. Issa dan ir-ra;el qed jipprova jara kemm g[andu b]onn briks biex isewwiha.

Tista’ tg[inu?

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. Anita; 6. Loqom; 7. Sku]a; 10. Futur; 11. Nilqa’; 12. Xiref; 14. Fatat; 16. Alida; 17. Arblu; 18. Album.

Weqfin>1. Ma[tuf; 2. Fakkar; 3. Blazun; 4. ?majra; 8. Itiru; 9. Blata; 12. Xammar; 13. Fellus; 14. Faddal; 15. Tadama.

Ifrex is-slajsis tal-brin;iel fil-platti u ferrex fuqhom it-tewm u xarrabhom bi]-]ejt ta]-]ebbu;a (tliet img[aref).

Sa[[an il-kumplament ta]-]ejt ;o ta;en tal-aqli u sajjar il-basal g[al ftit minuti. }id il-kapuljat u kompli sajjar g[al 10 minuti sakemm jie[u lewn kannella. {awwad tajjeb ilkapuljat minn [in g[al ie[or. Roxx il-mel[ u l-b]ar. }id il-polpa tat-tadam, ir-rosmarin u l-[all balsamiku, g[al 15-il minuta sakemm il-la[am jirtab.

Po;;i saff brin;iel f’dixx tajjeb g[all-forn, ix[et nofs il-kapuljat u ttoppja bil-b]ar a[dar. Irrepeti. {allat il-jogurt bil-bajd u l-;obon ma[kuk. Roxx il-mel[ u l-b]ar.

Ferra’ fuq nett u a[mi f’forn imsa[[an 200C#Gas Mark 6 g[al nofs sieg[a jew sakemm jie[u lewn dehbi kannella u jtella’ b]ie]aq ]g[ar.

Soluzzjonijiet

G[at-tfal

In-Nru. 4

Id-dell tal-mostru

Minn fuq g[al isfel 5d; 4f; 7b; 2/; 2f.

Fejn jinsabu^

28 wa[da Briks

Fejn qeg[din^

Il-[ames kwadri fuq il-lemin jinsabu xi mkien fl-istampa. Ara ssibx fejn jinsabu. Attenti: jistg[u jkunu fuq il-;enb tag[hom.

Il-lo;ika tan-numri

Il-lo;ika tan-numri

Sudoku

Id-dell tal-mostru

Liema minn dawn il-[ames dellijiet numerati hu tal-mostru?

Irran;a wie[ed minn kull numru u sinjal tal-aritmetika li jidhru fir-ringiela ta’ fuq fir-ringieli u kolonni biex tasal g[ar-ri]ultati li jidhru fuq barra. Kull kalkulazzjoni trid issir pass pass. Ilmultiplikazzjoni mhux bilfors tin[adem g[aliha.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

26 Klassifikati PROPRJETÀ Bir id-Deheb

APPARTAMENTI semifinished u garaxxijiet kompluti bil-lift. Jibdew minn €815,807 (Lm35,000). ?emplu 99477271.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Santa Venera

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

Santa Venera

MAISONETTE bi tliet kmamar tas-sodda fully furnished.

Prezz €163,056 (Lm70,000). ?emplu 99477271.

G{AL-KIRI

AVVI}I

Tas-Sliema

G[al kull xog[ol

POST /entrali, appartament ;did bi tliet kmamar tas-sodda lest minn kollox. Bil-lift. €800 fix-xahar. ?emplu 99477271.

G{AT-TWELLIJA Il-Qrendi

FI?-/entru, ironmongery jew pet shop, l-uniku [anut ta’ dan it-tip. ?emplu 79404472.

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ madum u plumbing, gypsum board kif ukoll kisi bil-;ibs, graffiato u ]ebg[a bi 30 sena esperjenza. ?emplu 79091057.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//.

B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. ?emplu 99870665.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

27

Sena o[ra ta’ su//ess g[all-ASM Il-[idma tal-Kumitat E]ekuttiv talASM hi ferm impenjattiva tul is-sena kollha. Veru li nnaqqsu ftit millattivitajiet sportivi matul is-sajf u lista;un tal-festi Maltin i]da g[alkemm ma jkunux qed isiru ti;rijiet, it-t[ejjija g[as-sena sportiva li ;ejja ma tiqafx.

F’Lulju ta’ kull sena, l-ASM torganizza l-Laqg[a :enerali Annwali (AGM) u da[lu nies ;odda mattmexxija. Din is-sena l-AGM ;iet organizzata fil-Kumpless Sportiv ta’ {al Kirkop u dan kien possibbli bissa[[a tal-Kunsill Malti g[all-Isport (KMS).

Matul dan l-ista;un sportiv, l-ASM kellha torganizza wkoll ]ew; EGMs. Wie[ed kien kontinwazzjoni tal-EGM ta’ qabel u ie[or ;ie organizzat dwar proposta ta’ rilokazzjoni tar-racing circuits tal-ASM. Dawn il-laqg[at kienu ta’ sodisfazzjon g[all-membri li attendew.

Din is-sena, l-ASM organizzat tliet Kampjonati Nazzjonali. Dawn kienu dak tal-Autocross fuq 15-il attività, dak tal-Motocross fuq tmien attivitajiet u g[all-ewwel darba wara waqfa ta’ disa’ snin, re;a’ kien organizzat ilKampjonat tat-Trials (Indoor) fil-korsa ta’ Ta’ Qali. }gur li dawn in-numru ta’ attivitajiet i;ibu mag[hom diffikultajiet ta’ kull xorta i]da b’[idma g[aqlija kien hemm attendenza qawwija g[all-attività so/jali li organizzat l-ASM biex ti//elebra ma/-champions u runner-up ta’ kull kampjonat.

Ir-rebbie[a tal-kampjonati j[ossuhom kburin li reb[u dawn lunuri mal-ASM. Il-kompetizzjoni g[attitlu hi iebsa tant li fl-Autocross hemm punt wie[ed biss bejn i/-champion u rrunner-up. L-istess [a;a tista’ ting[ad g[all-Motocross Klassi ‘A’. Tliet punti biss jifirdu li]-]ew; rebbie[a fl-og[la postijiet u fit-Trials wie[ed isib ]ew; kompetituri runners-up bl-istess punte;;.

F’Jannar ta’ din is-sena, l-ASM organizzat programm ta’ ta[ri; (teorija u prattika) fis-sewqan tal-Motocross u su;;etti relatati b[al nutrizzjoni, fi]ika, preparazzjoni personali, il-mutur u o[rajn. Dan it-ta[ri; sar fuq inizjattiva tal-President tal-ASM Frans Deguara

mal-UEM u mal-FMI i]da t-ta[ri; kien immexxi mis-Segretarju talFederazzjoni Ewropea tal-Muturi (UEM) Alessandro Sambuco u minn ]ew; uffi/jali tal-Federazzjoni Taljana tal-Muturi (FMI) D. Sotera u G. Settineri.

Barra minn dan, l-ASM torganizza Moto-Raduno mal-FMI, ma’ Ragusa Touring Club flimkien mal-MotoGuzzi Malta Club. Din ir-Raduno tattira numru sostanzjali ta’ sewwieqa (ir;iel u nisa) li g[andhom interess partikulari fl-istorja ta’ Malta, fil-kultura tag[na u wkoll fl-ikel tipiku ta’ pajji]na. Dawn ir-Raduno (il-[ames wa[da konsekuttiva mill-ASM) qed ikunu ta’ su//ess mill-aspett sport-turistiku u dak sportiv tant li qed ikun hemm sewwieqa mill-Bel;ju li ji;u Malta g[all-ewwel darba.

Barra l-attivitajiet so/jali g[allmembri u l-familji l-ASM torganizza attivitajiet spe/jali. Kull sena, ilmembri tal-ASM joffru ;urnata xog[ol manwali (tibjid, ]ebg[a, u xog[lijiet o[rajn ) lid-Dar tal-Providenza.

Ti;i organizzata wkoll attività sportiva bil-Car Demolition b’risq ilMalta Community Chest Fund. Barra minn hekk, issir ukoll quddiesa spe/jali kull Novembru g[all-membri de/eduti.

Ma tonqosx l-attività jew tnejn li lASM toganizza fil-;ranet tas-sajf nhar ta’ Sibt. Ti;rijiet ta’ [biberija g[assezzjonijiet kollha jsiru f’Lulju u ti;rija ta’ sieg[a Autocross Endurance ssir f’Settembru. Dawn isiru ta[t id-dawl artifi/jali.

L-ASM hi membru s[i[ kemm malKMS, mal-MOC (non-Olympic Sport), u mal-MMF, i]da, l-ikbar akkwist li llum g[andha l-ASM hu s-s[ubija kemm mal-Federazzjoni Taljana u wisq iktar mal-Federazzjoni Ewropea tal-Muturi.

L-ASM mhux biss qed takkwista linji gwida ta’ tmexxija fuq livell Ewropew i]da wkoll qed tipparte/ipa fid-diskussjonijiet u d-de/i]jonijiet li lUEM tie[u minn ]mien g[al ie[or.

Delegati (Frans Deguara, Johann Pace u J.Micallef) f’Marzu attendew ilKumitat tar-Rappre]entanti f’Siraku]a.

F’Lulju dawn attendew il-Kungress

Damon Zahra, champion tat-trial

Annwali f’Belgrad fis-Serbja u f’Di/embru se jmorru Monako fuq pro;ett ie[or g[all-muturi kemm talisport u wkoll tat-turi]mu u ddilettanti.

Dawn l-a[[ar sentejn sewwieqa talMotocross tal-ASM [adu sehem b’su//ess fil-Kampjonat Re;jonali talItalja u Sqallija. Illum l-ASM g[andha seba’ sewwieqa li/enzjati biex jie[du sehem f’ti;rijiet tal-FMI Motocross u sebg[a o[ra jikkompetu fil-Kampjonat FMI tal-MiniMoto li reb[u g[add ta’ Podium placings.

L-ASM hi l-unika federazzjoni Maltija li tista’ to[ro; li/enzji g[al sewwieqa biex isuqu l-muturi filkampjonati tat-ti;rijiet fl-Italja u flEwropa fejn hemm livell g[oli [afna ta’ riders.

L-ASM qed ta[dem id f’id mal-Perit u l-Uffi/jal tal-UEM-FIM Standards

biex il-korsa tal-Motocross f’Malta tinbena u tkun /ertifikata fuq livelli Ewropej. Din tifta[ orizzonti ;odda biex jistg[u jsiru ti;rijiet fuq livell Ewropew f’Malta u tkun opportunità g[as-sewwieqa Maltin li jikkompetu mal-barranin f’pajji]na.

Dan u aktar jirrikjedu ta[ri; u tag[mir professjonali g[all-korsa u lmembri li l-ASM qed tie[u hsieb.

G[all-Kampjonat li jibda f’Ottubru li ;ej, l-ASM se ter;a’ torganizza lkampjonati Autocross, Motocross u Trials. Se jer;g[u jibdew it-ti;rijiet talQuadbikes u ti;rijiet tal-Autocross minn sewwieqa G[awdxin li dejjem qed ji]diedu fin-numru. Hemm ukoll pjan im[ejji biex ikun organizzat sport ;did tal-Kartcross. Dawn huma vetturi spe/jali li ju]aw magni tal-muturi.

Hemm programm intensiv ta’ attivitajiet g[all-ista;un li ;ej.

IN-NAZZJON

28

L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

Sport

Sport 29

FUTBOL – IL-KA} TAL-KORRUZZJONI NORVE:JA V MALTA

Seba’ partiti ta’ sena ilu setg[u kienu mbag[bsa minn Christian Micallef

Il-President tal-MFA, Norman Darmanin Demajo, tkellem malprogramm ‘NEWSROOM’ dwar il-ka] ta’ korruzzjoni fil-partita bejn in-Norve;ja u Malta, li ntlag[bet nhar it-2 ta’ :unju, 2007, f’Oslo, li fiha n-Norve;i]i [ar;u rebbie[a bl-iskor ta’ 4-0.

F’dan il-ka] kienu implikati wkoll il-plejers Stephen Wellman u Kenneth Scicluna, li i]da kienu liberati mill-Bord talKontroll u Dixxiplina tal-UEFA. Id-de/i]joni tal-UEFA ;abet reazzjoni mill-pubbliku sportiv Malti u d-di]appunt kien wie[ed evidenti li nstab [ati plejer wie[ed biss f’dan il-ka].

Darmanin Demajo wie;eb diversi mistoqsijiet relatati ma’ dan il-ka].

X’ta[seb dwar il-ka] ta’ Norve;ja v Malta^

“Kif kul[add jaf di;à saret konferenza tal-a[barijiet dwar dan imma nixtieq ni//ara xi [a;a g[ax jidher li jien ;ejt interpretat [a]in. Mill-evidenza li rajt m’g[andix dubju li lpartita kienet imbag[bsa. Fissentenza kien hemm plejer li ;ie

penalizzat u l-o[rajn ;ew liberati u huwa dan il-punt li nixtieq ni//ara. Meta ;ejt mistoqsi jekk na[sibx li kienx hemm i]jed plejers involuti, jien na[seb li meta bniedem jirran;a log[ba u jilg[ab fuqha kif ammetta hu stess, ma jkunx ftiehem ma’ plejer wie[ed biss. :eneralment irid ikun hemm bi]]ejjed plejers biex i;ibu rri]ultat li jkun ;ie miftiehem,” qal Darmanin Demajo.

“Personalment nemmen li kien hemm xi tlieta jew erba’ plejers involuti. Jien qatt ma ;;udikajt fuq min kienu. Idde/i]joni tal-Bord tadDixxiplina tal-UEFA m’g[andhiex x’taqsam ma’ dak li na[seb jien. Anke min irran;a l-partita stess semma li tkellem ma’ tlieta jew erba’ plejers,” kompla jg[id il-President.

“Ma nafx min huma dawn ilplejers u ma nistax ng[id min huma. Is-sentenza [alliet lillpoplu Malti b’[afna dubji. Ilverità kollha ma [ar;itx.”

Demajo qal ukoll li jekk Kevin Sammut hu inno/enti tkun [asra kbia kemm g[alih kif ukoll g[all-futbol Malti li dan je[el dik is-sospensjoni.

“Il-fenomenu tal-log[ob

immanipulat hu wie[ed li rari to[ro; il-verità minnu. Ilna [afna nisimg[u b’dan il-ka] imma ma sirna nafu kwa]i xejn.”

“Jien kuntent li l-ka] ;ie fi tmiemu u ;ie maqtug[.”

“Il-kredibbiltà tal-futbol Malti

fuq livell nazzjonali ilha mtappna”

Mistoqsi jekk ja[sibx li dan ilka] tappan il-kredibbiltà talfutbol Malti, Darmanin Demajo wie;eb, “Il-kredibbiltà tal-futbol Malti fuq livell nazzjonali ilha mtappna. B[ala President talMFA g[andi dmir li ni;;ieled kontra l-korruzzjoni u, fuq livell nazzjonali, fejn konna bqajna.

Tisma’ [afna xnig[at imma ma ssir taf b’xejn uffi/jali. Fuq livell internazzjonali, din hi lewwel darba li kellna ka] b[al dan. Tajjeb ng[idu li dan il-ka] se[[ [ames snin ilu u dan ifisser li ilna [ames snin ng[ixu flg[amsa fejn ming[alina li kollox sew meta fil-fatt ma kienx.

“Meta nisma’ b’ka] b[al dan ng[id li issa hawn min lest jimmanipula anke log[ob

internazzjonali u mhux biss fuq livell ta’ klabb,” qal Darmanin Demajo.

“Dan hu livell ;did ta’ korruzzjoni g[ax fil-passat kellna ka]i ta’ korruzzjoni li tkun konsegwenza ta’ passjoni fejn tim ikun lest jag[mel kollox, anke j[allas, biex jirba[ l-unuri jew biex ma jkunx relegat. Dan hu tip ta’ theddida ;dida.”

Kien hawn min sostna li lMFA, dwar dan il-ka], damet ma [adet po]izzjoni.

X’setg[et g[amlet differenti lMFA^

“Ma naqbilx li l-MFA kaxkret saqajha f’dan il-ka], g[ax anzi, kieku ma kinitx l-MFA li /aqalqet l-affarijiet nib]a’ li kieku llum il-;urnata g[adna e]att kif bdejna min[abba l-fatt li [afna mill-informazzjoni li kellu f’idejh il-Bord kienet kisbitha l-MFA,” spjega Demajo.

Demajo spjega li fl-ewwel sitt xhur, minn meta [ar;u lallegazzjonijiet (Mejju 2011 sa Ottubru 2011) l-MFA ma kellha l-ebda informazzjoni. Demajo fakkar li l-partita Norve;ja v

Malta kienet imsemmija f’ka]i o[rajn u b’hekk kien diffi/li g[all-MFA sakemm akkwistat kopja ta’ dak kollu li ntqal filQorti.

“Bdejna ninvestigaw f’Novembru u kkonkludejnieha f’Marzu ta’ din is-sena Intervistajna lil kul[add u [loqna dossier ta’ 500 pa;na u g[addejnieh lill-UEFA. L-MFA mhux biss g[a;;let biex g[alqet il-ka], i]da g[amlet l-affarijiet kif suppost,” kompla Demajo “{asbu li jien kelli xi [a;a x’na[bi”

Darmanin Demajo qal li hekk kif kien fe;; dan l-iskandlu kien hemm min allega li hu kellu xi [a;a x’ja[bi u ;ie wkoll ikkritikat li rrifjuta li ji]vela lismijiet kollha li ssemmew.

“L-allegazzjonijiet kienu fuq it-tim s[i[ u aktar ma bdew jg[addu xhur aktar bdejna niffurmaw short-list ta’ min kienu l-plejers involuti. L-MFA ir/ieviet ittra anonima li m’g[andhiex valur imma xorta wa[da g[addejnieha lillPulizija. Meta n[ares lura lejn dak kollu li se[[ nemmen li lMFA mxiet bl-a[jar mod li setg[et.”

Temmen li l-Pulizija qed tag[mel bi]]ejjed biex ti;;ieled kontra l-korruzzjoni^

“Kellna [afna laqg[at malPulizija. Il-Korp g[andu [afna x’jag[mel u wie[ed irid jara kemm hi prijorità f’dan il-pajji] il-;lieda kontra l-log[ob immanipulat. L-aktar [a;a importanti hi li l-MFA u lPulizija ja[dmu flimkien imma nemmen li kultant il-Pulizija hi mg[obbija b’[afna xog[ol u lproblema tal-log[ob immanipulat, f’dan il-pajji], g[alissa mhux qed ting[ata importanza daqskemm qed ting[ata barra minn Malta. Barra minn Malta hemm dipartimenti spe/jalizzati li xog[olhom hu biss li jissorveljaw lil kull min jipprova jimmanipula l-partiti,” spjega Demajo.

“Il-match-fixing jirrovina lisport” “Nawgura li dan il-ka] jifta[ g[ajnejn kul[add biex b’hekk fil-futur nevitaw in/identi b[al dawn. Is-sabi[ ta’ kull sport hu li qabel ma tibda l-partita [add ma jkun jaf l-iskor finali u jekk il-fenomenu tal-match-fixing jid[ol sew jirrovina lill-isport kollu, u mhux biss il-futbol. L-

awtoritajiet g[andhom jag[tu prijorità lil dawn il-ka]i,” kompla Demajo.

Il-President tal-MFA, Norman Darmanin Demajo, ma jemminx li Kevin Sammut (fir-ritratt) kien l-uniku plejer involut fil-ka] Norve;ja v Malta

g[al pa;na 29

minn pa;na 28

“Nemmen li l-korruzzjoni te]isti”

Mistoqsi jekk jemminx li hemm korruzzjoni fil-futbol Malti, Demajo kien pront iwie;eb, “Nemmen li iva, te]isti, imma l-problema hi li ma naf xejn. Nemmen li te]isti g[ax fejn hemm il-log[ob tal-flus u lelement uman hemm ittentazzjoni tal-korruzzjoni. Hu fa/li biex tallega.”

“Re/entement g[amilt laqg[a mal-presidenti tal-klabbs u staqsejtom jekk humiex lesti biex flimkien ni;;ieldu lkorruzzjoni u kollha qablu ma’ din il-proposta. Minkejja li nemmen li kultant il-presidenti jonfqu daqsxejn i]]ejjed, naqbel mal-fatt li dawn qed jag[mlu minn kollox biex jg[ollu l-livell tal-futbol Malti u huwa g[alhekk li jekk ikun hemm ilkorruzzjoni tkun [asra wara dak kollu li jag[mlu,” kompla Demajo.

Demajo enfasizza li wie[ed ma jridx jinsa li minkejja li hemm [afna nies involuti f’dan il-fenomenu, fl-a[[ar mill-a[[ar huma l-plejers li jag[mlu dan possibbli g[ax il-log[ba huma jilag[buha u [add i]jed.

Demajo qal li l-problema tallog[ob immanipulat hi li ladarba kampjonat jie[u fama [a]ina, kull ri]ultat li jkun hemm innies jiddubitawh. Din hi l-akbar problema g[ax l-isport ma jibqax wie[ed imprevedibbli.

“Seba’ partiti ta’ sta;un ilu kienu red flags”

Hekk kif Demajo tkellem dwar dan il-punt, kien mistoqsi jekk jemminx li l-Maltin g[andhom tendenza li jirrelataw skor kbir ma’ korruzzjoni.

“Ma nemminx li hawn din ilmentalità Malta. F’kull sta;un jintlag[bu madwar 200 partita fil-Premier. L-MFA di;à hi fi s[ubija ma’ kumpanija li wara kull partita tipprovdilna statistiki u jekk ikun hemm xi [a;a li ma ddoqqilniex, dawn l-istatistiki jag[tuk stampa /ara. Dawn ilkumpaniji jindunaw li hemm xi [a;a stramba meta ammont kbir ta’ persuni jilag[bu fuq it-tim li ma jkunx mistenni jirba[. Din ilkumpanija li qeg[din fi s[ab mag[ha qaltilna li seba’ partiti ta’ sta;un ilu, l-im[atri li saru fuqhom ma kinux isegwu llo;ika,” spjega Demajo.

Meta ji;ri ka] b[al dan ilpartita tisseja[ b[ala ‘red flag’.

Demajo ]vela li mill-ista;un li ;ej, l-informazzjoni li ting[ata lMFA minn barra minn Malta se tg[addiha minnufih lill-klabbs

filwaqt li sta;un ilu din linformazzjoni ]ammitha l-MFA u g[amlet ri/erka dwarha. Din hi wa[da mill-ewwel mi]uri li lMFA se tie[u biex ti;;ieled kontra l-korruzzjoni.

“Meta jkun hemm log[ba li tkun red flag din tag[ti lok li ssir investigazzjoni imma ma jfissirx li jekk tkun red flag tkun immanipulata,” enfasizza Demajo.

Ta[seb li wqasal i]-]mien biex l-MFA tag[mel kampanja kontra l-korruzzjoni u twaqqaf dipartiment li ja[dem kontra dan ilfenomenu^ “Din hi proprju wa[da millaffarijiet li tkellima dwarha mal-Pulizija. Nixtieq li fil-futur l-MFA ikollha persuna li jkollha l-istess a//ess g[at-tip ta’ informazzjoni li g[andha lPulizija biex b’hekk ti;;ieled kontra l-korruzzjoni. Minn issa rridu nibdew ng[allmu li]]g[a]ag[ dwar il-korruzzjoni biex dawn jevitaw li jid[lu f’dan i/-/irku vizzju],” qal Demajo.

Demajo wissa lil kull min jaf b’ka]i ta’ korruzzjoni biex javvi/ina lill-MFA u ji]vela laffarijiet. “Minn dejjem nir/ievi ittri anonimi imma dawn ma nag[tux daqstant kashom. Ittri relatati ma’ korruzzjoni ng[adduhom minnufih lillPulizija imma min irid jg[inna, ikellimna wi// imb wi//,” sostna l-President.

“Irridu nipprote;u lil min jikxef il-komplotti”

Demajo qal li [afna drabi lka]i [add ma jsir jaf bihom min[abba li min ikollu linformazzjoni jib]a’ jg[addiha lill-awtoritajiet. “Wa[da millmi]uri li se nie[du hi li l-MFA tipprote;i lil kull min ji]vela lverità. Ma nistg[ux nippretendu li jg[inuna n-nies jekk dawn jafu li mhux se jkunu protetti.

Irridu nassiguraw lil dawn innies li mhux se jid[lu f’[afna inkwiet,” qal Demajo.

“Se nag[tu amnestija lil min ikun involut u jidde/iedi li jikxef. A[na rridu neliminaw lil min javvi/ina lill-plejers u mhux lill-plejer innifsu.”

Temmen li l-MFA [olqot pre/edent bil-fatt li [allset kwa]i l-ispejje] kollha ta’ Kevin Sammut^

“Ma nemminx li [loqna pre/edent. Jien kelli laqg[a ma’ Sammut innifsu u ma’ membru tal-familja tieg[u hekk kif [ar;et is-sentenza. Hu g[amilhieli /ara li ma kellux

Il-President tal-MFA Norman Darmanin Demajo

flus biex jitla’ jippre]enta lappell tieg[u. Dan fisser li Sammut, li kieku ma ;iex meg[jun mill-MFA, ma kienx se jkun pre]enti g[ad-difi]a tieg[u stess u wara diskussjonijiet idde/idejna li ng[inu lil Sammut. L-ispi]a ma kinitx wa[da kbira u l-MFA b’hekk tat /ans lil Sammut jiddefendi lilu nnifsu.”

Demajo qal li Wellman u Scicluna ma talbux lill-MFA biex tg[inhom finanzjarjament.

“B[alissa l-MFA qed

tinvestiga ka] ie[or ta’ korruzzjoni”

Waqt l-istess intervista Darmanin Demajo ]vela li b[alissa l-MFA qed tinvestiga ka] ie[or ta’ plejer li rrapporta li ;ie avvi/inat minn xi plejer ie[or qabel partita tal-Premier li ntlag[bet madwar tliet xhur ilu.

“Meta jkun il-waqt ni]velaw aktar dettalji.”

Demajo temm billi g[adda messa;; lill-futur tal-futbol

f’Malta. “Meta sentejn ilu ;ejt ma[tur b[ala President talMFA, qatt ma bsart li xog[li kien se jkun interrott minn skandlu b[al dan. Dan kollu g[amilni mdejjaq g[ax xog[li hu li ni]viluppa l-log[ba u flistess [in nipprote;iha. Inkwetat [afna fuq il-match-fixing. Se nag[mel minn kollox biex ma n[allix dan il-fenomenu jid[ol fil-kampjonat tag[na g[ax ikun il-ka;un ta’ mewtu,” qal Demajo.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

30 Sport RAWND TA’ KWALIFIKAZZJONI G{AT-TAZZA TAD-DINJA 2014

Jibda l-bejg[ tal-biljetti g[al kontra l-Armenja Il-biera[ waqt konferenza tal-a[barijiet t[abbru l-prezzijiet tal-biljetti g[all-partita valida mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tadDinja tal-2014 kontra lArmenja, partita li se tintlag[ab f’Ta’ Qali nhar is-7 ta’ Settembru li ;ej.

Malta tinsab fi Grupp B flimkien mal-Bulgarija, malItalja, mad-Danimarka, marRepubblika ?eka u malArmenja.

Il-prezzijiet biex wie[ed jara din l-ewwel log[ba valida minn Grupp B huma: West AStand- Adulti- €20 West C Stand – Adulti€20 Millenieum Stand – Adulti – €10 South Stand – Adulti – €7 Milleinium Stand – Tfal – €5 South Stand – Tfal – €3.

Ta min jinnota li n-North Stand mhux se tintu]a f’din il-partita u dawk li akkwistaw

il-Goal Card u kienu g[a]lu li joqog[du f’dan is-settur, g[alissa se joqog[du fisSouth Stand. West A Stand Sector M hu ri]ervat g[allpartitarji tal-Armenja.

Wie[ed jista’ jakkwista lbiljetti minn www.mfa.com.mt jew inkella minn www.MaltaTicket.com.

Minbarra li wie[ed jixtri l-biljetti jista’ wkoll jag[mel kopja tag[hom id-dar stess u b’hekk, fil-;uranta tal-partita jevita li joqg[od jistenna fil-kju.

Min jag[]el li ma jixtrix ilbiljetti minn fuq l-Internet jista’ jakkwista biljett millUffi/ini tal-MFA f’Ta’ Qali, minn Eros Stationery f’Paceville, minn Lion King Stationery f’Gwardanan;a, minn Star Tourism Services f’Bu;ibba jew ming[and Teamsport l-Iklin.

Is-CEO tal-MFA, Bjorn Vassallo [e;;e; lill-partitarji Maltin biex jag[tu l-appo;; tag[hom lit-tim Malti kontra

l-Armenja kif ukoll kontra filpartiti l-o[ra tal-grupp.

Il-programm tal-log[ob li se tilg[ab Malta hu dan:

7 ta’ Settembru 2012

Malta v Armenja - Ta’ Qali

11 ta’ Settembru 2012

Italja v Malta - Stadio Alberto Braglia, Modena

12 ta’ Ottubru 2012

Repubblika ?eka v MaltaStadion m?sta Plzne, Plzen

22 ta’ Marzu 2013

Bulgarija v Malta - Vasil Levski National Stadium, Sofia

26 ta’ Marzu

Malta v Italja – Ta’ Qali

7 ta’ :unju 2013

Armenja v Malta - Generali Arena, Praga

6 ta’ Settembru 2013 Malta v Danimarka

10 ta’ Settembru 2013 Malta v Bulgarija

11 ta’ Ottubru 2013

Malta v Repubblika ?eka

15 ta’ Ottubru 2013 Danimarka v Malta

L-g[awwiem Matthew Sultana li se jirrappre]enta lil Malta fil-Paralimpjadi

Illum jibdew il-Paralimpjadi Matthew Sultana se jirrappre]enta lil Malta Illum, f’Londra jing[ata bidu g[all-14-il edizzjoni talParalimpjadi. I/-/erimonja tal-ftu[ se ssir illejla u Malta se tkun rappre]entata minn Matthew Sultana.

Sultana se jkun qed jie[u sehem fi tliet kategoriji, il50m freestyle, il-100m butterfly u l-100m breaststroke.

Dawn l-atleti ikunu klassifikati skont id-di]abbiltà tagh[om u filwaqt li Sultana hu klassifikat b’di]abbiltà ta’ livell S10 fil-freestyle u butterfuly, dan hu klassifikat b’di]abbiltà ta’ S9 fil-breaststroke. Il-livell S10 hu l-inqas di]abbiltà li wie[ed jista’ jkollu. Sultana fil-;img[at li g[addew kien qal li l-kate-

gorija favorita tieg[u hi l100m butterfuly anke jekk [afna jemmnu li din hi l-aktar wa[da diffi/li minn dawn ittliet kategoriji.

L-a[[ar darba li Malta [adet sehem kien erba’ snin ilu f’Beijing permezz tal-atleta Antonio Flores li kien [a sehem fil-100m u kien ikkompeta kontra Oscar Pistorious.

Dan tal-a[[ar din is-sena sar l-ewwel persuna b’di]abbiltà li qatt [a sehem fl-Olimpjadi.

Ta’ min jinnota li Malta, qabel ma [adet sehem fl-2008 kienet ilha sa mill-1980 ma tie[u sehem. Minkejja li lParalimpjadi jing[ataw inqas importanza mill-Olimpjadi, ]gur li g[al Malta dawn huma

importanti, spe/jalment meta wie[ed jara l-medalji li reba[ pajji]na matul is-snin.

S’issa, Malta, f’14-il edizzjoni reb[et 19-il medalja, erba’ minnhom tal-fidda u 15 tal-bron].

F’kummenti li ta ftit ilu Sultana qal li dan beda jg[um sentejn u nofs ilu u beda jit[arre; fil-fa/ilitajiet tal-Inspire.

Bejn wie[ed u ie[or, Sultana jit[arre; sitt ijiem fil;img[a mal-kow/ tieg[u Ebi Mohammadpour u darba fil;img[a jit[arre; mat-tim nazzjonali Malti. Sultana, f’din la[[ar sena [a sehem ukoll f’meeting fejn ikkompeta kontra g[awwiema li mhumiex di]abilitati.

FOOTBALL

Cagliari ma jafux fejn se jilag[bu Iktar problemi g[al Cagliari hekk kif dawn g[adhom ma jafux fejn se jilag[bu l-ewwel log[ba f’darhom kontra Atalanta.

It-tim tas-Serie A minn Sardinja qed jipprova jsib post fejn jilg[ab wara li lejn tmiem l-ista;un li g[adda abbandunaw Stadio Sant Elia min[abba li dan ma kienx baqa’ tajjeb biex jilqa’ spettaturi fih min[abba sigurtà g[all-istess spettaturi.

L-Istadium Sant Elia kien inbena lejn tmiem is-snin sittin u kien i]]an]an g[allog[ba ta’ Cagliari kontra Atletico Madrid fit-Tazza ta/-Champions wara li Cagliari kienu reb[u l-ewwel u l-uniku kampjonat tas-Serie A fl-istorja tag[hom.

Cagliari li kienu forza qawwija lejn tmiem is-snin sittin u bidu tas-snin sebg[in, reb[u l-kampjonat fl-istadium Amsicora, li hu iktar fil-qalba tal-belt ta’ Cagliari. I]da b’team mimli stilel b[al Gigi Riva, Domenghini, Albertosi, Cera u o[rajn, Cagliari bdew i[ossu l-b]onn li jmorru fi

Stadium ;did u b’hekk inbena Stadio Sant Elia.

I]da f’g[oxrin sena dan listadium ftit li xejn ra manutenzjoni, anki jekk bissa[[a tat-Tazza tad-Dinja Italia 90, kienet saret manutenzjoni f’dan il-ground li kien wie[ed li fih intlag[bu l-log[ob.

Matul is-sajf Cagliari ppruvaw imorru fl-istadium Is Arenas fil-kwartier ta’ Sant’Elena, xi [ames kilometri ’l barra mi/-/entru talbelt. I]da minkejja [afna xog[lijiet bl-g[a;la li saru, dan il-ground m’g[addiex mill-ispezzjoni tal-Pulizija u l-awtoritajiet lokali li qalu li l-istadium g[adu mhux fi stat li jilqa’ n-nies fih.

G[al Cagliari ma tantx baqa’ g[a]la fejn is-soluzzjonijiet huma tnejn. Jew jilag[bu l-log[biet fi Trieste, 1,000km bog[od minn Cagliari fejn lag[bu xi log[biet lejn tmiem l-ista;un li g[adda, jew inkella jilag[bu fl-istadium Is Arenas i]da ming[ajr spettaturi.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 29 ta’ Awwissu, 2012

Sport 31 TENNIS

Radwanska tavanza minkejja problemi fl-ispalla Is-seed numru tnejn Agnieska Radwanska g[addiet g[at-tieni round talUS Open ming[ajr wisq tbatija minkejja problemi kontinwi li g[andha flispalla.

Radwanska li rtirat mittournament ta’ New Haven il;img[a l-o[ra min[abba lispalla l-leminija tag[ha, g[addiet fa/ilment b’reb[a 61, 6-1 fuq ir-Russa Bratchikova. Radwanska kellha l-ispalla nfaxxata biex tg[inha tissaporti l-u;ig[.

Fi tmiem il-log[ba li damet biss 54 minuta Radwanska qalet li s’issa l-ispalla ma tantx inkwetata. Agnieska Radwanska qatt ma waslet mal-a[[ar sittax fi Flushing Meadows u qed tittama li jirnexxilha tag[mel dan din is-sena.

Din kienet sena po]ittiva g[all-Pollakka ta’ 23 sena fejn waslet sal-final tattournament ta’ Wimbledon li matulu tilfet fi tliet sets ma’ Serena Williams.

F’log[biet o[ra mill-ewwel round kien hemm ir-reb[iet fa/li ta’ Roberta Vinci, Ekaterina Makarova u Ana Ivanovic li g[elbet lillUkrena Elina Svitolina 6-3, 6-2.

Fil-kompetizzjoni tal-ir;iel Jo-Wilfried Tsonga avanza wara li g[eleb lil Karol Beck 6-3, 6-1, 7-6, u l-Kanadi] Milos Raonic [a [ames sets

Il-[olma ta’ Udinese li jikkwalifikaw g[all-ewwel darba g[al Gruppi ta/Champions League sfumat fix-xejn meta kienu Braga li g[addew wara l-g[oti talpenalties wara li sa 120 minuta l-iskor baqa’ 1-1.

Anderlecht kellhom jistennew sa l-a[[ar [inijiet biex qatg[u passa;; g[al fa]i tal-Gruppi tal-UEFA Champions League.

Fi Brussel Anderlecht bdew fi ]vanta;; ta’ 1-2 kontra AEL Limassol wara t-telfa f’?ipru. Limassol dehru ferm vi/in li jag[mluha g[allewwel darba sal-fa]i talGruppi wara li ddefendew tajjeb l-attakki tal-Bel;jani li bdew i]idu iktar ma beda g[addej il-[in.

Disa’ minuti mit-tmiem kien il-Bra]iljan Kanu li Champions League Play-offs - Ri]ultati Kiryat Shmona v BATE 1-1 (BATE 3-1 agg) Anderlecht v AEL Limassol 2-0 (Anderlecht 3-2 agg) Maribor v Dynamo Zagreb 0-1 (Zagreb 3-1 agg) Udinese v Braga 1-1 (Agg 2-2. Braga 5-4 pen) Panathinaikos v Malaga 0-0 (Malaga 2-0 agg) Illum

Jo-Wilfried Tsonga lest biex jag[ti s-service

biex g[eleb lill-Kolombjan Santiago Giraldo 6-3, 4-6, 36, 6-4, 6-4.

Nicolas Almagro [a erba’ sets biex g[eleb lil Radek

Stepanek tar-Republika ?eka 6-4, 6-7, 6-3, 6-4 u Thomas Berdych g[eleb fi tliets sets lill-Bel;jan David Goffin 7-5, 6-3, 6-3.

Ir-raba’ reb[a g[al Degenkolb distakk fuq il-kumplament ta/-/iklisti.

Fit-tmiem fil-villa;; ta’ Sanxenxo John Degenkolb ta l-isprint de/i]iv biex reba[ ir-raba’ stadju filVuelta ta’ din is-sena. LIspanjol Joaquim Rodriguez ]amm il-leadership g[asseba’ ;urnata konsekuttiva.

Fi tmiem it-tellieqa Degenkolb qal li l-mira tieg[u hi li jirba[ tappa o[ra u li jirba[ il-flokk tal-punti, fejn f’din il-klassifika

b[alissa jinsab fl-ewwel post bi 28 punt.

Degenkolb qal li l-a[[ar 300 metru kienu verament diffi/li min[abba li t-telg[a kienet wa[da wieqfa.

Il-leader Rodriguez se jkollu tappa diffi/li llum fejn jista’ anki jitlef il-flokk ta’ leader wara t-tmien trial ta’ 39.4 km. Rodriguez mistenni li jkollu sfida mit-Taljan Nibali u mill-Brittaniku Chris Froome li jinsab fit-tieni post distakkat bi 53 sekonda.

FORMULA 1

Hamilton se j;edded il-kuntratt Is-sewwieq tal-McLaren, Lewis Hamilton irid i;edded il-kuntratt. Dan qalu Martin Whithmarsh, il-kap tat-tim tal-McLaren fejn qal li fi tmiem dan l-ista;un Hamilton se jtemm [afna spekulazzjonijiet u j;edded

Udinese eliminati bil-penalties finalment po;;a lil Anderlecht fil-vanta;; biex minuta mit-tmiem kien issostitut Iakovenko li a//erta g[al kollox millkwalifikazzjoni bit-tieni goal.

F’I]rael Kiryat Shmona ma rnexxielhomx jirkupraw irri]ultat biex BATE Borisov g[addew g[all-fa]i tal-gruppi.

Kiryat riedu jirkupraw ]ew; goals ]vanta;; u bdew jitamaw fis-67 minuta meta Lencse po;;ihom fil-vanta;;.

I]da t-tamiet ta’ Shmona intemu propju fid-90 minuta meta Pavlov kiseb il-goal taddraw g[al BATE biex temm g[al kollox it-tamiet ta’ Kiryat.

Anki Malaga g[addew wara li kisbu draw ta’ ming[ajr goals f’Ateni kontra Panathinaikos u g[addew b’aggregate ta’ 2-0.

Ri]ultati u Programm

?IKLI}MU

Il-:ermani] John Degenkolb kiseb ir-raba’ reb[a tieg[u fil-Vuelta ta’ Spanja meta temm bi sprint l-istadju ta’ 190km filprovin/ja tal-Galizja.

It-tappa g[addiet minn [afna zoni mag[rufa g[atturi]mu min[abba l-ammont ta’ bajjiet sbie[ fiz-zona. Ittmiem tat-tappa kien jinkludi telg[a impenjattiva li fiha Degenkolb, il-Fran/i] Nacer Bouhanni u t-Taljan Deniele Bennati fet[u

CHAMPIONS LEAGUE

mat-tim Ingli].

Hamilton matul dan lista;un kemm-il darba ikkritika l-istaff tekniku u kien hemm xnig[at li dan jista’ jing[aqad mar-Red Bull.

“Hamilton qalli li jrid jibqa’ mag[na,” qal Whithmarsh. L-

a[[ar darba li Hamilton reba[ it-titlu kien fl-2008.

Dan l-ista;un Hamilton jinsab fir-raba’ post filklassifika tas-sewwieqa u se jipprova jtejjeb ir-ri]ultat li kiseb sena ilu meta dan spi//a l-[ames.

Fenerbahce v S Moscow Dynamo Kiev v Monchen Lille v Copenhagen Cluj v Basel Celtic v Helsingborg

Europa League Dynamo Moscow v Stuttgart (Stuttgart 3-1 agg) G[ada

(1-2) (3-1) (0-1) (2-1) (2-0) 1-1

Dila Gori v Maritimo Dnipro D’petrovsk v Liberec(2-2) APOEL Nicosia v Neftchi (1-1) CSKA M v Stockholm (1-0) Hapoel v Dudelange (3-1) Helsinki v Athletic Bilbao (0-6) PSV v Zeta Golubovci (5-0) Rosenborg v Legia Warsaw (1-1) Heerenveen v Molde (0-2) Sparta Prague v Feyenoord (2-2) Steaua Bucuresti v Ekranas (2-0) Young Boys v Midtjylland (3-0) Metalist v Dinamo Bucurest (2-0) Genk v Lucerne (1-2) Viktoria Plzen v Lokeren (1-2) Bordeaux v Red Star (0-0) Brugge v Debrecen (3-0) Marseille v Sheriff (2-1) Videoton v Trabzonspor (0-0) Hannover v Slask Wroclaw (5-3) Inter v Vaslui (2-0)

Levante v Motherwell (2-0) Partizan Belgrade v Tromso (2-3) Rapid Vienna v PAOK (1-2) Alkmaar v Anzi (0-1) Twente v Bursaspor (1-3) Lazio v NK Mura (2-0) Newcastle v Atromitos (1-1) Liverpool v Hearts (1-0) Sporting Lisbon v Horsens (1-1)

Ingilterra League Cup

Aston Villa v Tranmere Burnley v Plymouth (Burnley 3-2 pen) Carlisle v Ipswich Coventry v Birmingham Crawley v Bolton Doncaster v Hull Gillingham v M’boro Leeds v Oxford Leicester v Burton MK Dons v Blackburn Norwich v Scunthorpe Not. Forest v Wigan Ath. Preston v C. Palace QPR v Wallsall Sheffield W v Fulham Stevenage v Southampton Stoke v Swindon Sunderland v Morecombe Swansea v Barnsley Watford v Bradford West Ham v Crewe Yeovil v WBA Reading v Peterborough

Skozja League Cup

3-0 1-1 2-1 3-2 2-1 3-2 0-2 3-0 2-4 2-1 2-1 1-4 4-1 3-0 1-0 1-4 3-4 2-0 3-1 1-2 2-0 2-4 3-2

Dunfermline v Montrose 3-0 Hamilton v Partick 1-0 Kilmarnock v Stenhousemuir 1-2 Livingston v Dumbarton 3-2 Queen Of S. v Hibs 2-0 Ross C v Raith R 1-4

L-Erbg[a, 29 ta‘ Awwissu, 2012

32 Lokali

Sid ta’ negozju, fi New Orleans, jistrie[ ftit wara li g[atta bl-injam il-[anut tieg[u. Dan hekk kif fl-Istat ta’ Louisana, fl-Istati Uniti, kien dikjarat stat ta’ emer;enza min[abba li l-maltempata Tropikali bl-isem ta’ Isaac issa qed tinbidel f’uragan. Dan l-uragan qed qed iqanqal il-memorji tal-Uragan Katrina seba’ snin ilu li kien [alla [erba s[i[a (Ritratt> Reuters)

Joe Grima jirrifjuta li jag[mel apolo;ija g[al kliem oxxen Wara l-attakk bi kliem oxxen fuq Facebook filkonfront ta’ awtur ta’ artiklu li kien kritiku g[all-eks Prim Ministru Dom Mintoff u kontra l-kleru b’mod ;enerali, l-eks Ministru Joe Grima jirrifjuta li jisku]a ru[u g[al dak li kiteb. Anzi ji;;ustifika l-attakk tieg[u.

Ikkuntattjat mill-;urnal The Times, l-eks Ministru Laburista qal li m’g[andu lebda apolo;ija x’jag[mel g[ax il-kumment tieg[u, skont hu, kien inti] “b[ala risposta blistess ton g[all-lingwa;; u]at mill-qassis” li skont Grima, “lartiklu tieg[u kien inti] biex iwe;;a’ lin-nies.”

L-artiklu in kwistjoni deher

fil-;urnal online The Catholic Herald ;img[a ilu u fih l-awtur, Fr Alexander Lucie Smith, kien kritiku g[all-politika li wettaq Mintoff, b’enfasi fuq il-politika barranija.

Fost o[rajn, l-artiklu jsemmi l-[biberija li kellu Mintoff ma’ Mao Tse-Tung, il-mexxej ta/?ina komunista, il-mexxej Libjan il-Kurunell Muammar Gaddafi u l-Khmer Rouge – ilgrupp rivoluzzjonarju komunista tal-Kambodja immexxi minn Pol Pot. Semma wkoll l-in/identi li kienu se[[ew fis-snin sebg[in b’mod partikolari il-[ruq talbini ta’ The Times u l-attakk fuq id-dar tal-Kap talOppo]izzjoni Eddie Fenech

Adami.

Artiklu li ma ni]el xejn tajjeb ma’ Joe Grima, li kien Ministru fil-gvernijiet Laburisti tas-Sebg[inijiet u ttmeninijiet u infexx jg[ajjar lil Fr Lucie Smith fuq is-sit Facebook b’lingwa;; milliktar baxx, kemm fil-konfront tal-awtur innifsu kif ukoll filkonfront tal-kleru b’mod ;enerali fejn Grima stiednu jag[mel atti sesswali ma’ qassisin s[abu li sej[ilhom “pedofili.”

Joe Grima, li jippre]enta lprogramm Inkontri fuq Super One, kompla li l-ma;;oranza tal-kummenti li r/ieva kienu ta’ appo;; u kien hemm sa[ansitra min qallu li [aqqu

media•link COMMUNICATIONS

Joe Grima sostna li l-ma;;oranza qablu mieg[u u hemm min qal li [aqqu midalja midalja.

L-Eks Ministru Laburista issa re;a’ kiteb fuq Facebook fejn qal li hu jibqa’ jsostni lkummenti li u]a fil-konfront ta’ Fr Lucie-Smith u l-kleru b’mod ;enerali. Hu qal li Fr Lucie-Smith “g[a]el dan ilmument biex iwe;;ag[na liktar u issa jaf sa fejn lesti naslu sabiex niddefendu il-wirt li [alla Mintoff.”

Ikkuntattjat minn The Times, il-kap tal-media Laburista Jason Micallef qal li

l-kummenti ta’ Joe Grima saru fuq il-pa;na personali ta’ Facebook u g[aldaqstant, listazzjon m’g[andux x’jaqsam mag[hom.

IN-NAZZJON bag[at mistoqsijiet lill-Mexxej Laburista Joseph Muscat u staqsieh jekk hux se jie[u passi fil-konfront ta’ Joe Grima. 48 sieg[a wara lkummenti ta’ Joe Grima, la lMLP u lanqas il-leader tieg[u ma kkundannaw dak li kiteb Grima.