www.media.link.com.mt
Numru 13,220
€0.55
Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
X’wettqu gvernijiet Nazzjonalisti
{idma favur kwalità ta’ [ajja a[jar
G[ada f’il-mument
Il-Partit Nazzjonalista qed jo[loq ix-xog[ol minn Charles Muscat
It-tema li g[a]el il-Partit Nazzjonalista g[all-festi tal-Indipendenza ‘mychoice.pn – xog[ol, sa[[a, edukazzjoni’, ti;bor il-[idma kollha tal-partit flinteress ta’ pajji]na. Il-fatt li Malta ]ammet il[ames l-anqas rata ta’ qg[ad turi li l-Partit Nazzjonalista fil-gvern qed jo[loq ix-xog[ol. Meta ti;bor it-tliet kelmiet taxxog[ol, is-sa[[a u ledukazzjoni wie[ed ikun qed juri li l-[idma tal-partit hi mmirata lejn il-kwalità a[jar tal-[ajja lil kull kategorija tas-so/jetà, mittfal, adulti u anzjani. Paul Borg Olivier, isSegretarju :enerali talPartit Nazzjonalista, qal dan ilbiera[ waqt ilprogramm Newsdesk fuq Radio 101, immexxi minn Antoine Borg u li tratta lfesti li l-Partit Nazzjonalista se jorganizza Fuq il-Fosos tal-Furjana
bejn l-14 u l-20 ta’ Settembru biex ji//elebra t48 anniversarju talIndipendenza. Paul Borg Olivier qal li l-messa;; tal-Partit Nazzjonalista mhux fta[ir tal-[olqien tax-xog[ol g[ax wara kull impjieg hemm persuna li [admet u stinkat u g[alhekk meta tissemma /-/ifra ta’ 20,000 impjieg ;did, wie[ed irid jiftakar li wara kull wie[ed minn dawn l-impjiegi hemm familja. L-impenn tal- Partit Nazzjonalista hu li jkompli jnaqqas ir-rata tal-qg[ad billi matul i]-]minijiet pajji]na kien kapa/i jirrispondi g[all-[ti;iet tallum. Fakkar li wara li g[alqet it-Tarzna li kienet qed to[loq pi] fuq il-poplu, illum hemm aktar minn 1,000 ja[dmu fl-industrija tal-manutenzjoni talajruplani. g[al pa;na 2
Il-kantant Taljan ta’ fama mondjali, Antonello Venditti, se jkun qed jag[ti l-kun/ert tieg[u, ‘Unica Tour 2012’, tant mistenni llejla fl-MFCC, f’Ta’ Qali. Antonello Venditti wasal Malta nhar il-{amis tard bil-lejl. Il-kun/ert ta’ Antonello Venditti hu parti mit-tour tieg[u ‘Única Tour 2012’. Fost l-24 kun/ert li qed jag[mel fl-Italja bejn it-8 ta’ Marzu u t-13 ta’ Ottubru, l-uniku pajji] li nkluda fit-tour tieg[u hu Malta. (Ritratt> Michael Ellul)
Offerta rekord Offerta rekord minn istituzzjonijiet finanzjarji g[al stocks tal-Gvern b’valur ta’ €66.9 miljun, ferm aktar mill-ammont ma[ru; li kien ta’ €50 miljun Ara pa;na 2
Tarbija teg[req
Tarbija ta’ disa’ xhur g[al xi ra;uni t[alliet we[idha f’banju u g[erqet. Il-Pulizija qed tinvestiga l-in/ident tra;iku. Ara pa;na 4
Wara l-elo;ji li saru mill-MLP u minn esponenti Laburisti dwar leks mexxej tag[hom, Dom Mintoff, l-MLP u l-mexxej Laburista Joseph Muscat ittantaw jie[du vanta;; politiku minn dak li g[amel Mintoff, kif ukoll azzardaw jag[tu limpressjoni li l-;id sar minn na[a wa[da biss. Dan mhux il-ka]. Il-gazzetta il-mument, fil-[ar;a ta’ g[ada se turi iswed fuq l-abjad il-;id sar minn kull min amministra fil-gvern. Il-Partit Nazzjonalista kien l-aktar li amministra lpajji] fl-a[[ar 90 sena ta’ storja. Tul dan il-perjodu, il-Partit Nazzjonalista g[amel mi]uri kbar ta’ fejda fost il-familji f’mi]uri so/jali kif ukoll fi pro;etti nazzjonali u infrastrutturali. il-mument g[ada se tkompli tag[ti l-istampa veritiera ta’ dak li se[[ f’pajji]na tul dawn is-snin u b’mod partikulari fuq dak li wettqu gvernijiet Nazzjonalisti fil-qasam so/jali, fl-edukazzjoni, fissa[[a, fid-djar u mi]uri li jolqtu lill-familja.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
2 Lokali
Il-Partit Nazzjonalista Attivitajiet li se jwasslu se jkompli ja[dem g[all-Indipendenza 2012 g[all-interess tal-familji L attivitajiet li se jwasslu G[ada l {add 2 ta -
-
g[all-festi tal-Indipendenza Fuq il-Fosos tal-Furjana bdew il-biera[ u se jibqg[u g[addejjin sat-13 ta’ Settembru, l-g[ada mbag[ad jibdew l-attivitajiet ta’ Fuq ilFosos tal-Furjana li jwassluna sa lejlet l-Indipendenza. Sal-14 tax-xahar, il-Prim Ministru u l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi se jkun qed i]ur numru ta’ postijiet tax-xog[ol fejn jiltaqa’ mal-[addiema rispettivi. Fost dawn hemm iz-Zoni Industrijali Tal-{andaq, ta’ San :wann u ta’ {al Far, kif ukoll [addiema ta’ lukanda f’Bu;ibba. Il-Prim Ministru se jkun qed i]ur ukoll l-a[[ar preparamenti g[all-attivitajiet tal-Indipendenza Fuq ilFosos fejn jiltaqa’ ukoll malvoluntiera tal-Partit.
,
’
Settembru, il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista se jkun qed jindirizza djalogu f’Bir]ebbu;a u aktar tard, fit13 ta’ Settembru, it-tfal se jkollhom djalogu interattiv mal-Prim Ministru fiz-zona tat-tfal Fuq il-Fosos. Flistess ;urnata, se jsir barbecue fil-Lukanda Excelsior, fil-Furjana, g[allattivisti tal-Partit. Avveniment ie[or li jsir ta’ kull sena matul dawn il-jiem li jfakkru l-Indipendenza, hi l-esebizzjoni r-Rotta tal-Arti, li tittella’ fid-Dar ?entrali talPartit Nazzjonalista, f’TalPietà, u li se tigi inawgurata fil-11 ta’ Settembru. Matul dawn l-attivitajiet, fi Pjazza Sant’Anna, f’TasSliema se ti;i mnedija wkoll t-tessera 2013.
Spi]eriji li jift[u g[ada VALLETTA: Empire Pharmacy, 77 Triq it-Teatru l-Antik; {AMRUN: Cosmed Pharmacy Soccors’, Triq Villambrosa; {AL QORMI: Pinto Pharmacy, 43 Triq San Bastjan; BIRKIRKARA: St. Jude Pharmacy, 213 Triq il-Wied; L-IMSIDA: Mayer Pharmacy, 33 Ix-Xatt ta’ Ta’ Xbiex; SAN :ILJAN: Melita Pharmacy, 127, Triq San :or;; TAS-SLIEMA: Drug Store: Anglo Maltese Dispensary Ltd. 382 Triq Manwel Dimech; {AL LIJA: St. Michael Pharmacy, Misra[ it-Transfigurazzjoni; IN-NAXXAR: Naxxar Pharmacy, Vjal il-21 ta’ Settembru; SAN PAWL IL-BA{AR: St. Paul’s Bay Pharmacy, 504 Triq il-Kbira; {AL TARXIEN: Sonren Pharmacy, Triq i]-}ejtun; KALKARA: Kalkara Pharmacy, 8 Misra[ lAr/isqof Gonzi; FGURA: Cilia’s Pharmacy, 313 Triq {a]-}abbar; {AL G{AXAQ: Beta Pharmacy, 50#52 Triq Santa Marija; I}-}URRIEQ: Kristianne Pharmacy, Triq Pietru Pawl Saydon; IS-SI::IEWI: The By Pass Pharmacy, Triq Mons Mikiel Azzopardi; RABAT: St. Anthony Pharmacy, 18 Triq il-Kbira; FONTANA: Fontana Pharmacy, Triq il-G[ajn; XEWKIJA: Gozo Chemists, Triq Im;arr.
It-Temp
UV INDEX
9
IT-TEMP> Ftit jew wisq imsa[[ab bilpossibbiltà ta’ xi [alba xita i]olata f’xi n[awi VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: {afif g[al moderat mil-Lbi/ li jsir moderat mill-Majjistral wara nofsinhar BA{AR> {afif li jsir moderat IMBATT> Ftit li xejn li jsir baxx mill-Majjistral TEMPERATURA: L-og[la 30˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 645 mm IX-XEMX> Titla’ fis-06.33 u tin]el fis-19.32
minn pa;na 1
Hu qal li wara kull impjieg u wara kull negozju hemm nies li huma l-mutur li jmexxi lil pajji]na ‘l quddiem. Is-Segretarju :enerali talPN qal li l-mira tal-Partit hi fuq l-aqwa g[all-individwu, g[all-familja u li jkompli jo[loq l-a[jar jobs. Ledukazzjoni, is-sa[[a u xxog[ol huma tliet miri li lPartit Nazzjonalista [adem fuqhom u taw ir-ri]ultati. Hu qal li s-su//ess taledukazzjoni f’pajji]na mhux biss fl-Università, imma wkoll fl-MCAST li qed jing[ata importanza daqs l-Università. Il-parte/ipazzjoni tal-nisa fledukazzjoni og[la qed twassal g[al ]ieda wkoll g[al aktar nisa fid-dinja tax-xog[ol. IlPartit Nazzjonalista investa kemm fl-Università kif ukoll fl-MCAST min[abba li lindustrija te[tie; mhux biss nies kwalifikati akkademikament, imma wkoll im[arr;a fil-qasam vokazzjonali. Paul Borg Olivier qal li lpoplu Malti minn dejjem kien kapa/i jeg[leb l-isfidi u matul il-festi tal-Indipendenza lPartit Nazzjonalista dejjem [ares ‘il quddiem lejn il-futur ta’ pajji]na. Il-messa;; talfesti tal-Indipendenza mhux biss i/-/elebrazzjoni ta’ din il;rajja, imma wkoll jindika l-
IS-SIBT L-og[la 30˚C L-inqas 23˚C
IL-{ADD L-og[la 29˚C L-inqas 21˚C
IT-TNEJN L-og[la 28˚C L-inqas 20˚C
IT-TLIETA L-og[la 29˚C L-inqas 20˚C
L-ERBG{A L-og[la 31˚C L-inqas 20C
UV
UV
UV
UV
UV
8
8
8
8
8
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 31˚C xemxi, Al;eri 23˚C bir-rag[ad, Amsterdam 18˚C xemxi, Ateni 34˚C xemxi, Lisbona 30˚C xemxi, Berlin 18˚C imsa[[ab, Brussell 15˚C imsa[[ab, il-Kajr 34˚C ftit imsa[[ab, Dublin 12˚C xita, Kopen[agen 18˚C imsa[[ab, Frankfurt 17˚C imsa[[ab, Milan 21˚C imsa[[ab, Istanbul 27˚C ftit imsa[[ab, Londra 17˚C ftit imsa[[ab, Madrid 24˚C xemxi, Moska 14˚C imsa[[ab, Pari;i 18˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 28˚C xemxi, Ruma 29˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 31˚C xemxi, Tripli 33˚C xemxi, Tune] 33˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 15˚C xita, Zurich 15˚C xita, Munich 14˚C imsa[[ab, Stockholm 15˚C xita, St. Petersburg 14˚C imsa[[ab.
Olivier qal li l-Partit Nazzjonalista kien aktar proattiv biex jisma’ lin-nies u jag[tihom twe;iba g[al dak li jixtiequ. Paul Borg Olivier sellem lil dawk kollha li ja[dmu flindustrija tat-turi]mu li matul is-sajf ikollhom ferm aktar xog[ol u inqas [in malfamilja. Hu qal li :unju u Lulju li g[addew kienu rekord ta’ kemm ;ew turisti f’pajji]na f’dawk ix-xhur u fakkar li t-turi]mu kul[add igawdi minnu u jwassal biex ji]died il-;id f’pajji]na. Fakkar ukoll fl-investiment kbir li sar fl-industrija tatturi]mu inklu] bil-bini talimpjanti g[at-tisfija taddrena;; li wassal biex pajji]na g[andu ba[ar ferm aktar nadif. Fisser li r-rwol tal-MLP hu li jrid jikkonvin/i biex ikun fil-gvern u l-elezzjoni hi lg[an primarju g[all-MLP. Min-na[a l-o[ra rresponsabbiltà tal-Partit Nazzjonalista hi li jwettaq ilprogramm li l-poplu fdah bih u li ja[dem fl-a[jar interess tal-poplu Malti. Paul Borg Olivier qal li ssena li ;ejja hi wa[da impenjattiva u appella lillpubbliku jipparte/ipa flattivitajiet li jorganizza lPartit Nazzjonalista li jibdew bil-festi tal-Indipendenza.
Offerta rekord g[all-istocks tal-Gvern It-Te]or ir/ieva 13-il offerta b’irkant tal-istocks tal-Gvern minn istituzzjonijiet finanzjarji. L-offerta kellha valur ta’ €66.9 miljun, ferm aktar mill-ammont ma[ru; li
kien ta’ €50 miljun imma li seta’ ji;i esti] b’ammont massimu ta’ €25 miljun. Minn dawn, il-Gvern a//etta €56.4 miljun li minnhom €25 miljun kienu stocks tal-2017
b’rata tal-img[ax li tvarja u marbuta mal-Euribor tas-sitt xhur filwaqt li €31.4 miljun huma stocks tal-2018 b’rata tal-img[ax li tvarja u marbuta mal-Euribor tas-sitt xhur.
B[al-lum 25 sena
F
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
[idma tal-Partit Nazzjonalista favur pajji]na fis-snin li ;ejjin. Is-sa[[a hi l-aktar [a;a essenzjali u fundamentali u g[alhekk pajji]na ma jistax jixxa[[a[ fejn tid[ol is-sa[[a. Il-Partit Nazzjonalista dejjem g[araf li jpo;;i l-futur ta’ wliedna b[ala l-g[e]e] [a;a, u g[alhekk i[ares lejn issa[[a, l-edukazzjoni u xxog[ol. Fl-a[[ar erba’ snin il-Partit Nazzjonalista fil-gvern indirizza l-qasam tas-sa[[a, tant li meta wie[ed iqabbel loperazzjonijiet isib li saru 11,000 operazzjoni aktar milli kienu jsiru [ames snin ilu g[al 45,000 operazzjoni. Dan kollu jfisser investiment qawwi u titjib fil-kwalità tal[ajja ta’ eluf ta’ Maltin u lfamilji tag[hom. Fl-a[[ar erba’ snin il-Gvern investa fil-kura tal-kan/er u mhux biss qed jibni sptar ;did spe/jalizzat g[all-kura talkan/er, imma qed jag[ti aktar medi/ini b’xejn inklu] lil dawk morda bil-kan/er. Paul Borg Olivier qal li wie[ed irid ikun po]ittiv g[all-kisbiet li saru fil-qasam tas-sa[[a g[ax dan ifisser kwalità ta’ [ajja a[jar g[al min ing[ata l-kura kif ukoll g[all-familji tag[hom. Dwar l-erba’ xhur minn meta tnieda s-sit myCHOICE.PN, Paul Borg
’diskors
li g[amel l-A;ent Prim Ministru Guido de Marco waqt ilftu[ tal-kungress tal-UNESCO dwar id-drittijiet tal-bniedem, de Marco qal li Malta hi pajji] sensittiv [afna dwar din il-kwistjoni g[aliex fi snin img[oddija pajji]na kien g[addej minn theddida kontinwa kontra d-drittijiet tal-bniedem. :ie rrappurtat ukoll kif il-Vi/i Prim Ministru Guido de Marco, u l-Ministru Ugo Mifsud Bonnici kienu bdew ]jara fil-Libja. Storja o[ra fl-ewwel pa;na ta’ InNazzjon Tag[na kienet dik dwar li]viluppi kbar li pajji]na kien qed jag[mel fil-qasam tas-sa[[a. Kien rappurtat li s-Segretarju Parlamentari George Hyzler kien g[adu kemm jasal Malta minn ]jara fl-Ingilterra fejn kien rappurtat li kien hemm diskussjonijiet li [allew il-frott mixtieq biex ikompli jissa[[a[ is-settur tas-sa[[a f’pajji]na.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
Lokali 5
{add m’hu a[jar minn [addie[or minn Jesmar Baldacchino
Xahrejn wara li kien ittie[ed mejjet fi/?entru tas-Sa[[a ta’ Ra[al :did u fil-Qorti g[adu g[addej il-ka] dwar mewtu, ilbiera[ sar il-funeral ta’ Mamadou Kamara, l-immigranti ta’ 32 sena mill-Mali li kien g[amel ukoll ]mien ma[rub. Folla ]g[ira n;abret fil-Moskea f’Kordin biex tin;abar fit-talb u flimkien tag[ti l-a[[ar tislima lil Kamara. Pre]enti kien hemm ukoll l-Imam Mohammed El Sadi, rappre]entant talPartit Nazzjonalista, uffi/jali mi/-?entru tadDetenzjoni, membri tal-Pulizija u uffi/jali tasServizz tal-:i]witi g[ar-Refu;jati. Pre]enti kien hemm ukoll is-sie[ba tieg[u, Mary Agius mill-Floriana u binthom Sata Mary, li g[andha disa’ xhur, kif ukoll qraba u [bieb. L-Imam El Sadi tkellem dwar limmigrazzjoni li ddeskrivieh b[ala fenomenu ta’ ]minijietna. Hu tkellem ukoll dwar irrazzi]mu u qal li m’g[andux ikun hawn mibeg[da bejn il-bnedmin g[ax [add m’hu a[jar minn [addie[or u l-ebda reli;jon ma hi aqwa mill-o[ra. L-Imam irringrazzja lill-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Gvern ta’ Malta li [allas g[all-ispejje] kollha biex seta’ jsir il-funeral u d-difna ta’ Kamara. Wara, it-tebut ittie[ed mill-[bieb qrib tieg[u fil-;nien biswit il-Moskea fejn saret id-difna skont it-tradizzjoni I]lamika, bil-;isem mejjet ta’ Kamara imkeffen f’li]ar jitne[[a mit-tebut u ndifen. Dawn kienu l-a[[ar mumenti fejn il-[bieb u l-qraba n;abru fl-a[[ar mumenti ta’ talb f’dik li kienet l-a[[ar tislima lil dan l-immigrant mill-Mali.
86 immigrant jidda[[lu Malta
86 immigrant irregolari da[lu f’Xatt it-Tiben ilbiera[ waranofsinhar g[all-[abta tal3.45 p.m. abbord il-patrol boat tal-Forzi Armati ta’ Malta, P21 wara li ajruplan tal-Forzi Armati lema[ dinghy 14-il mil nawtiku fil-Lbi/ ta’ Malta, g[all-[abta tal-11 a.m. Minnufih intbag[tet il-patrol boat fiz-zona indikata fejn innutat li d-dinghy ma setax ji//aqlaq minn fejn kien u g[alhekk l-immigranti kellhom jittellg[u abbord. Mis-86 immigrant, 74 huma r;iel u 12 nisa, b’erbg[a minnhom jg[idu li huma tqal.
F’dawn il-mumenti s-sie[ba ta’ Kamara, b’binthom f’idha bdiet tersaq lejn it-tebut biex binthom tkun tista’ tmiss it-tebut ta’ missierha u tag[tih l-a[[ar tislima. Meta tkellmet mal;urnal IN-NAZZJON, Mary Agius iddeskriviet lil Kamara b[al ra;el ;entili li kellu [afna [bieb spe/jalment mill-Furjana. Hi bdiet tiddeskrivi kif iltaqg[et mieg[u, fi]]mien li kien g[amel ma[rub mid-detenzjoni u fl-istess [in tistaqsi g[aliex kellu jg[addi minn din ix-xorti. L-immigrant kien jinsab fil-kustodja ta/?entru tad-Detenzjoni meta fit-30 ta’ :unju li g[adda kien ittie[ed mejjet fi/-?entru tasSa[[a ta’ Ra[al :did. Dan il-ka] g[adu g[addej fil-Qorti fejn is-Sur;ent Mark Anthony Dimech ta’ 44 sena, u l-Gunner Clive Cuschieri ta’ 29 sena, jinsabu mixlija bil-qtil ta’ Kamara. Sabiex sar il-funeral, il-Kummissarju talPulizija, John Rizzo g[amel talba biex ilkatavru ta’ Kamara jkun rilaxxat, liema talba intlaqg[et mill-Ma;istrat Saviour Demicoli. Fi stqarrija, il-Gvern ta’ Malta g[adda lkondoljanzi lill-familja, il-qraba u l-[bieb ta’ Kamara u talab li ssir investigazzjoni dettaljata biex ikun mag[ruf ir-ra;uni li wasslet g[all-mewt ta’ dan l-immigrant. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi talab ukoll personalment li ssir revi]joni tas-sistema tad-detenzjoni, liema revi]joni qed titmexxa mill-Uffi//ju tal-Prim Ministru. L-istqarrija ssostni li filwaqt li g[andna n[arsu ’l quddiem, ma nistg[ux ma nirriflettux fuq ilka] ta’ Kamara u dwar l-importanza li ma jkunx hawn ka]i o[ra ta’ din ix-xorta.
{bieb u l-qraba n;abru fil-Moskea f’Kordin fl-a[[ar mumenti ta’ talb f’dik li kienet l-a[[ar tislima lil Mamadou Kamara, l-immigranti ta’ 32 sena mill-Mali li ttie[ed mejjet fi/-?entru tas-Sa[[a ta’ Ra[al :did u fil-Qorti g[adu g[addej il-ka] dwar mewtu (Ritratt> Michael Ellul)
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
4 Lokali
Oppona l-kimoterapija f’G[awdex
L-eks A;ent Chairman tad-Dipartiment talOnkolo;ija Stephen Brincat oppona bil-qawwi tentattivi biex ikunu introdotti servizzi ta’ kimoterapija f’G[awdex min[abba li, skont hu, listaff mediku u linfermiera m’g[andhomx it-ta[ri; me[tie;. Fi stqarrija, idDipartiment tas-Sa[[a rrefera g[ar-ri]enja ta’ Stephen Brincat u qal li dDipartiment tal-Onkolo;ija li kien jitmexxa mill-istess Stephen Brincat, qatt ma ressaq pjan biex i[arre; u jag[mel supervi]joni ta’ dan l-istaff. Bi t[ejjija g[all-ftu[ talIsptar g[all-Kura tal-Kan/er, id-Dipartiment tas-Sa[[a ilu g[al xi snin jipprova jintrodu/i pratti/i innovattivi biex ji]gura kwalità ta’ standards g[all-kura talpazjenti morda bil-kan/er. Id-Dipartiment qal li skont il-pjani g[all-ftuh tal-Isptar g[all-Kura talKan/er, se jissa[[u /erti servizzi kliniki li g[andhom fatturi komuni kif ukoll pratti/i komuni. G[alhekk kien de/i] li lkan/er solidu u dak taddemm ikunu fl-istess Dipartiment u fl-istess post. Id-Dipartimemt qal li Stephen Brincat ma kienx jaqbel mal-kun/ett li dawn l-ispe/jalitajiet ikollhom amministrazzjoni klinika komuni u tefa’ r-ri]enja tieg[u meta [ar;et sej[a g[al Chairman Kliniku bi t[ejjija g[all-ftu[ tal-Isptar g[all-Kura tal-Kan/er.
Tarbija ta’ disa’ xhur teg[req f’banju
Tarbija ta’ disa’ xhur g[al xi ra;uni jew o[ra t[alliet we[idha f’banju bilkonsegwenza li g[erqet. Il-ka] se[[ g[all-[abta tal4.40 p.m. f’residenza privata f’Bormla fl-in[awi mag[rufa b[ala Fuq San Pawl. Hu mifhum li omm ittarbija g[andha 18-il sena u toqg[od l-Isla, i]da jirri]ulta li meta se[[ l-in/ident hi kienet f’appartament ta’ [abiba tag[ha f’Bormla. Hu mifhum li l-omm [adet ittarbija hemmhekk sabiex ta[silha. G[al xi ra;uni jew o[ra ttarbija t[alliet we[idha g[al xi [inijiet. Malli l-omm marret g[at-tarbija u ndunat x’kien
;ara, din ;riet biha lejn i/?entru tas-Sa[[a f’Bormla, li jinsab ftit pass ’il bog[od millpost fejn se[[ l-in/ident. Kien mi/-?entru tas-Sa[[a li lPulizija ;iet infurmata bil-ka]. Mi/-?entru tas-Sa[[a ttarbija ttie[det l-Isptar Mater Dei permezz ta’ ambulanza, fejn kienet i//ertifikata mejta. B’dan l-in/ident kienet infurmata l-Ma;istrat Consuelo Scerri Herrera, li [atret diversi esperti biex jassistuha fl-inkjesta. Jirri]ulta li mill-ewwel investigazzjonijiet preliminari fl-appartament fejn se[[ lin/ident, ;ie elevat kompjuter. L-investigazzjonijiet g[adhom g[addejjin.
Tifel fil-periklu tal-mewt Tifel ta’ tliet snin u erba’ xhur jinsab fil-periklu tal-mewt wara li sab ru[u f’diffikultà waqt li kien qieg[ed f’pixxina f’dar privata fil-Qala, f’G[awdex. Il-ka] se[[ g[all-[abta tal4.30 p.m. meta l-Pulizija kienu infurmati li se[[ in/ident u kien hemm b]onn l-g[ajnuna tag[ha. Minn st[arri; preliminari
rri]ulta li f’residenza fi Triq Belveder, fil-Qala, it-tifel sab ru[u f’diffikultà meta kien qieg[ed f’pixxina li hemm filpost. It-tifel ittie[ed fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex fejn instab li kien fil-periklu talmewt u ttie[ed fl-Isptar Mater Dei g[al aktar kura.
Revi]joni tal-prezz tal-petrol u d-diesel
Il-Korporazzjoni tal-Enemalta [abbret li l-prezz tal-petrol ]died b’[ames /entezmi, filwaqt li dak tad-diesel ]died b’/ente]mu. L-Enemalta qalet li dawn il-prezzijiet jirriflettu l-ispejje] talimportazzjoni tal-fjuwil. Barra minn hekk, i]-]ejt mhux raffinat f’Awwissu ]died b’9.5% fuq ix-xahar ta’ Lulju. Il-prezz tal-petrol u tad-diesel xorta jibqa’ d-disa’ u r-raba’ linqas rispettivament mis-27 pajji] tal-UE. Barra minn hekk, ilprezz tal-petrol u d-diesel f’pajji]na hu inqas mill-medja Ewropea. Dawn il-prezzijiet se jid[lu fis-se[[ mil-lum.
L-MLP irid inessi li kien g[ajjar lil Dom Mintoff traditur ta’ Malta Il-Fundazzjoni Duminku Mintoff issostni li dwar l-eks Prim Ministru jrid jing[ad ukoll dak li ;ara fl-1998 G[alkemm il-Kap talOppo]izzjoni Joseph Muscat sostna li ddifferenzi bejn l-MLP u leks Prim Ministru Dom Mintoff issa twarrbu, jidher li l-Labour ma jridx ifakkar dak li ;ara fl-1998 meta Mintoff kien ivvota filParlament kontra l-Gvern ta’ dak i]-]mien immexxi minn Alfred Sant. Dan qed jidher i]jed f’korrispondenzi bejn lMLP u l-Fundazzjoni Duminku Mintoff, li twaqqfet apposta biex ilmemorja tal-eks Kap Laburista tibqa’ titfakkar. Hekk kif tal-Labour qed jiddikjaraw li la l-partit u lanqas il-familja ta’ Mintoff m’g[andhom x’jaqsmu jew taw l-approvazzjoni tag[hom g[at-twaqqif talFundazzjoni Dom Mintoff, l-istess fundazzjoni sostniet li ma’ taqa’ ta[t l-ebda kappa ta’ partit politiku u temmen li g[andu jing[ad kollox fuq il-Perit, anke dak li ;ara fis-sena 1998, g[aliex inkella, fi kliem ilFundazzjoni nnifisha, tkun qed titwassal nofs verità. Mill-korrispondenza bejn l-MLP u t-twe;iba talFundazzjoni jidher li hi
evidenti l-qasma bejniethom u li g[andhom opinjonijiet differenti fuq kif Dom Mintoff g[andu jibqa’ mfakkar. Il-Fundazzjoni tistqarr li hi mag[mula minn nies li huma verament Mintoffjani u ma abbundanaw qatt lill-Perit jew kienu parti minn dawk in-nies li kienu g[ajruh traditur ta’ Malta. L-MLP i]da qal li lFundazzjoni mhix re;istrata u hi ming[ajr l-appo;; talpartit jew tal-familja Mintoff i]da l-Fundazzjoni /a[det din l-istqarrija u qalet li tgawdi l-appo;; talfamilja ta’ Mintoff u wie;bet li qieg[da filpro/ess li ti;i re;istrata b[ala g[aqda mhux governattiva. Il-Fundazzjoni ssostni li Mintoff dejjem ried li to[ro; il-verità kollha u hekk se tag[mel din ilFundazzjoni i]da l-MLP qed jg[id li l-uni/i inzjattivi relatati mal-memorja ta’ Duminku Mintoff u li huma rikonoxxuti mil-Labour u lfamilja Mintoff huma dawk li se jitniedu minn kumitat apposta ta[t it-tmexxija talVi/i Kap tal-partit, Toni Abela.
L-MHRA tfa[[ar il-[idma li qed issir fis-settur turistiku L-MHRA laqg[et b’mod po]ittiv il-figuri tal-NSO g[ax-xahar ta’ Lulju, li kien xahar rekord finnumru ta’ turisti li ]aru pajji]na, fin-numru ta’ ljieli li qattg[u f’Malta u wkoll fin-nefqa tag[hom. Fi stqarrija l-MHRA qalet li dan kollu hu ri]ultat tal-[idma kbira ta’ dawk kollha involuti, fosthom il-
Ministeru tat-Turi]mu, l-MTA, l-Air Malta, l-MIA u s-settur privat li hu l-mutur ta’ din l-industrija. Meta wie[ed jikkunsidra li diversi setturi o[ra qed jesperjenzaw taqlib, din il-kisba hi wa[da po]ittiva [afna u g[andha tkun ta’ stimolu g[axxhur li ;ejjin, qalet l-MHRA. L-MHRA qed ta[dem ma’ diversi
entitajiet governattivi biex ti]gura li n-numru ta’ turisti g[ax-xitwa jkun tajjeb. L-MHRA fi stqarrija qalet li tixtieq li /-/ifri jil[qu dawk taxxitwa tal-2010#2011 li kienu rekord fin-numru ta’ turisti li ]aru pajji]na. Il-President tal-MHRA, Tony Zahra, qal li l-a//essibbiltà hi /-/avetta g[as-su//ess u turija ta’ dan hi r-
ri]ultati miksuba. L-MHRA qalet li kull investiment fis-settur tat-turi]mu hu wie[ed g[aqli g[ax dan se jrendi anke g[all-Gvern f’forma ta’ taxxa. B’dan il-mod mhux biss ikunu qed jin[olqu aktar postijiet tax-xog[ol imma l-Gvern ikun qed jibbenefika wkoll.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
6 Intervista
G[andna na[dmu bis-s[i[ g[all-o[rajn, g[all-;id tas-so/jetà minn Gabriel Ellul
Kollha kemm a[na g[andna nirriflettu fuq il-kontribut li nixtiequ noffru lill-o[rajn. G[andna na[dmu bis-s[i[ g[all-o[rajn, g[al ;id tag[hom u tas-so/jetà b’mod ;enerali. Dan kien kliem it-tabib John Zammit Montebello, Sindku ta’ {al Balzan, f’intervista ma’ dan il-;urnal. Matulha kellimna dwar il-[idma tieg[u f’din il-lokalità u dak li [ajru jer;a’ jikkontesta f’isem ilPartit Nazzjonalista.
X’tg[idli dwarek^
Jiena John Zammit Montebello. Na[dem b[ala tabib u g[andi 50 sena. Mi]]ewwe; lil Carol u g[andna ]ew; subien, George u Andrew. Gradwajt fis-sena 1987, wara li g[al diversi snin kont membru fl-G[aqda talIstudenti tal-Medi/ina, anke b[ala Segretarju :enerali. Kont tajt sehmi wkoll filKunsill Studenti Universitarji, fejn [dimt ukoll b[ala Vi/iPresident. Ix-xog[ol tieg[i b[ala tabib tal-familja jinvolvi wkoll il-qasam tarrijabilitazzjoni mid-droga. B[ala passatempi n[obb ilqari, l-ivvja;;ar u l-futbol. Fil-fatt jiena wkoll il-Vi/i President tal-klabb tal-futbol Balzan Youths.
G[aliex g[a]ilt lil Partit Nazzjonalista^
Na[seb wa[da mill-fatturi li l-iktar ;ibditni lejn il-Partit Nazzjonalista kienet it-trobbija tieg[i u l-;rajjiet li se[[ew fiha. Jiena trabbejt fis-snin tmenin u g[addejt minn [afna diffikultajiet min[abba tmexxija
Laburista. Iktar minn hekk, dejjem [assejtni mi;bud lejn ilprin/ipji demokristjani li [addan il-Partit. Ovvjament, lambjent tal-familja dejjem jg[in u l-fatt li b[ala familja dejjem trawwimna b’kuxjenza so/jali nemmen li g[enitni biex inkompli nikkonferma ttwemmin tieg[i fil-Partit Nazzjonalista. Dejjem g[ext bil-[sieb li f’din il-[ajja qed ng[ixu mhux biss g[alina nfusna, i]da wkoll g[all-o[rajn li jkunu fil-b]onn. Il-Partit Nazzjonalista jg[inni ng[ix dan l-ideal.
Kif bdejt tinvolvi ru[ek fil-politika^
Bdejt nag[ti sehmi fil-Partit Nazzjonalista b’mod uffi/jali wara s-snin tmenin. Fis-snin meta kont g[adni student ta[t tmexxija Laburista, kont nattendi l-attivitajiet tal-Partit Nazzjonalista biss. I]da fl-1994 g[a]ilt li nikkontesta g[allelezzjoni tal-Kunsill Lokali fillokalità ta’ {al Balzan. :ejt elett mal-ewwel darba, fejn bejn l-1994 u l-1997 kont servejt b[ala Kunsillier. Mill1997 s’issa, dejjem ;ejt elett b[ala Sindku tal-lokal. Ikkontestajt l-elezzjoni ;enerali g[all-ewwel darba fl1998 u din hi r-raba’ darba li se nkun qed nikkontesta lelezzjoni ;enerali.
X’tikkummenta dwar l-esperjenza tieg[ek b[ala Sindku tal-lokal^
Li tkun Sindku hi responsabbiltà li fiha [afna sfidi. {al Balzan hu ra[al ]g[ir u nipprovaw nag[mlu la[jar g[ar-residenti mill-fondi
Dejjem [assejtni mi;bud lejn il-prin/ipji demokristjani li [addan il-Partit
B[ala tabib fil-kamp primarju, jixtieq jiffoka l-[idma tieg[u fuq is-sa[[a primarja
lokali li g[andna. G[al ;id tar-residenti, nag[mlu wkoll u]u minn fondi Ewropej, kif jidher ukoll mix-xog[ol li sar u qed isir fil-pjazza tar-ra[al. Madankollu, minkejja llimitazzjonijiet, il-Kunsill Lokali ta’ {al Balzan kien ta’ ;id kbir g[al-lokalità, anke meta wie[ed iqis li qabel ilKunsilli Lokali, {al Balzan kien jing[ata [afna inqas attenzjoni. Bis-sa[[a talKunsill Lokali, ir-ra[al qed igawdi minn /ertu programmi u qed ikunu organizzati fih g[add ta’ attivitajiet so/jali.
Dan kollu g[at-tgawdija tarresidenti.
Int ikkontestajt l-elezzjoni ;eneral g[al diversi drabi. Minkejja li ma ;ejtx elett, t[oss li dawn l-esperjenzi g[allmuk u g[enuk tikber personalment^
Il-fatt li inti toffri lkandidatura tieg[ek jfisser li inti qed tid[ol g[al /ertu sagrifi//ji. Jien ma tantx ikolli /ans nag[mel ]jajjar fid-djar. Biss nemmen li dawn l-esperjenzi ]gur li [allew impatt fuqi.
Madankollu, fid-distrett tieg[i se[[ew xi bidliet territorjali li jafu jag[mlu differenza kbira fir-ri]ultati tieg[i b[ala kandidat f’din lelezzjoni. Iktar minn hekk, ]gur li kunjomi ma jg[inx flelezzjoni ;enerali, min[abba li jibda bl-a[[ar ittra talalfabet. Minkejja dan kollu, jiena determinat li nag[mel [ilti kollha biex inkun ta’ servizz g[all-o[rajn. Imbag[ad ji;i mill-pubbliku li jag[mel la[[ar g[a]la tieg[u. g[al pa;na 7
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
Intervista 7
John Zammit Montebello ilu sindku ta’ {al Balzan sa mill-1997
{tie;a li nkunu /ittadini attivi li n;ibu bidla minn pa;na 6
X’[ajrek ter;a’ tikkontesta l-elezzjoni ;enerali^
Dejjem emmint li, jekk m’inhix lest nag[ti s-sehem tieg[i, ma nistax noqg[od ingerger dwar dak li qed ji;ri madwari. Kollha kemm a[na nafu nikkritikaw, kollha g[andna opinjoni. Biss nemmen li ji;i minna mbag[ad li nag[mlu xi [a;a, li nkunu ta’ servizz g[allo[rajn. Dan jg[odd f’kull livell, kemm fil-lokalità fejn tg[ix, kif ukoll fil-livell distrettwali. Bil-kandidatura tieg[i g[al din l-elezzjoni ;enerali qieg[ed noffri lili nnifsi g[as-
servizz tal-o[rajn - qed niddedika lili nnifsi biex nipprova nag[mel xi [a;a ta’ ;id g[all-o[rajn. Fejn ma nasalx jien, jista’ jasal xi [add ie[or. I]da fejn hu possibli, irrid inkun ta’ ;id.
Kieku tkun elett, fuq xiex tixtieq tiffoka l-[idma tieg[ek^
B[ala tabib fil-kamp primarju, nixtieq niffoka l[idma tieg[i kemm fuq issa[[a primarja kif ukoll flaspetti so/jali li jaffettwaw lill-individwi. A[na g[amilna [afna progress fuq livell ekonomiku u infrastrutturali, fost o[rajn - kollha su//essi li
jidhru sew jekk wie[ed iqabbel lil Malta ma’ kif kienet 25 sena ilu. Kull ]vilupp, madankollu, i;ib bidla fis-so/jetà. Fejn qabel kellna familji kbar, b’[afna qraba jg[ixu vi/in xulxin, illum qed naraw iktar familji ]g[ar, b’koppja li tie[u [sieb numru ]g[ir ta’ tfal. Meta tinqala’ xi problema fil-familja, pere]empju bejn il-koppja, ittfal mhux dejjem isibu ssostenn tal-qraba tag[hom. Nemmen li f’dan ir-rigward g[ad fadal xi jsir u nixtieq li nag[ti s-sehem tieg[i biex ilgvern ikun jista’ jkompli jindirizza din l-isfida.
Dejjem emmint li, jekk m’inhix lest nag[ti s-sehem tieg[i, ma nistax noqg[od ingerger dwar dak li qed ji;ri madwari Iktar minn hekk, nixtieq intenni l-[idma tal-Partit Nazzjonalista b’risq l-anzjani, spe/jalment f’dak li g[andu x’jaqsam mal-isfidi finanzjarji li huma jaffa/jaw. Dan minbarra li nixtieq na[dem ukoll f’dak li g[andu x’jaqsam mad-droga, b’mod partikulari billi kemm jista’ jkun jitnaqqas in-numru ta’ persuni li ji]viluppaw dan ilvizzju.
G[andek xi messa;; partikulari li tixtieq tg[addi^
Kul[add g[andu jirrifletti fuq is-sehem li qieg[ed jag[ti minn jeddu fis-so/jetà. G[andna na[dmu bis-s[i[ g[all-o[rajn u g[as-so/jetà b’mod ;enerali biex b’hekk mhux biss nie[du [sieb lil dawk li qed jg[ixu fostna llum, i]da wkoll lil dawk li ji;u warajna.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
8 Fit-triq tal-[ajja Jiena ng[odd lili nnifsi ma’ dawk li l-ilsien Malti j[obbuh. Fejn inkun nista’ nu]a kelma Maltija, nag[]el lilha. Nag[mel [ilti wkoll biex jekk jista’ jkun ma mmurx ]mer/ jiena u nitkellem jew nikteb, fis-sens li f’diskors jew kitba bil-Malti nda[[al xi kelma jew aktar minn ilsien ie[or, dejjem jekk inkun nista’ nag[]el. Nifhem ukoll li l-kliem li jid[ol fi
lsienna, minn ]mien g[al ie[or, g[ax ikollu g[eruq u tifsir tekniku jew internazzjonali, ma tistax ta[rab milli tu]ah – anzi, trid t[addmu jekk ikun da[al fil-kliem li ju]a l-poplu. Ikun hemm ka]i fejn tkun trid i]]omm saqajk mal-art, fis-sens li tkun prattiku. Li qanqalni nikteb fuq hekk kien id-de/i]joni li s-sinjali tat-traffiku jibdew jing[ataw xejra i]jed ‘Maltija’.
Il-mistoqsija li nibtet u bdejt ng[arbel f’mo[[i kienet din> ;aladarba artna u ;ensna jiddependu daqstant mit-turi]mu u fostna qed ji]diedu dejjem i]jed nies li mhumiex ta’ nisel Malti x’fettlilna bdilna r-rotta li kellna minn dejjem f’dan il-qasam. I]jed u i]jed meta – sa fejn naf jien – din kienet ;iet a//ettata u ndrat^
Il-pont tal-im;iba tag[na mat-turist Minn dak li qrajt nifhem li min [a d-de/i]joni li s-sinjali tat-traffiku jibdew isiru bil-mod il-;did kellu lintenzjoni ;enwina li jimxi skont illinji ta’ gwida tal-Kunsill Nazzjonali tal-Ilsien Malti. Pajji] b’kultura, storja u lsien Barra minn hekk, hemm /erti argumenti favur din l-g[a]la. Fost dawn hemm li f’pajji]i o[ra Ewropej l-ilsien tal-pajji] ji;i qabel ilsna o[rajn, u li s-sinjali bl-ilsien Malti minnhom infushom ikunu jfakkru litturist li jinsab f’pajji] b’kultura, storja u lsien tieg[u stess. Hemm ukoll, imbag[ad, l-argument li d-daqs tas-sinjal tat-traffiku jista’ jkun kbir bi]]ejjed biex jinkludu lindikazzjoni kon/ernata bil-Malti u blIngli]. Argumenti b[al dawn g[andhom ilvalidità tag[hom. I]da jekk il-lista tar-ra;unijiet
minn Charles Buttigieg kb@erremme.org
anzjani daru biex jin]lu minn dik il-kow/ [alli jfittxu post g[aliex turist g[andu ji;i Malta bilqieg[da f’kow/ ie[or. I]da tinkludi l-fatt li f’Malta prattikament x-xufier tal-kow/ fejn kienu kul[add jitkellem bl-Ingli], din mhix telg[u [asibha mod ie[or. ukoll parti mill-kultura u l-identità Deherlu li ladarba kienu G[andna noffru l-aqwa servizz u ospitalità lil kull turist li ji;i f’Malta biex meta tag[na? U s-sinjali tat-traffiku bltelg[u fuq il-kow/ tieg[u jmorru lura f’pajji]hom jaqsmu l-esperjenza po]ittiva tag[hom ma’ s[abhom Ingli] mhumiex minnhom infushom kellhom jibqg[u hemm. sinjali tat-traffiku jkunux jag[mlu l-[ajja tan-nies konferma ta’ dan? U jekk l-ismijiet fuq is-sinjali Skont ir-rapport, il-mod kif ix-xufier g[a]el li mhux Maltin li j]uruna iktar fa/li u inqas diffi/li. tat-traffiku g[andhom ikunu jaqblu mal-ismijiet li jikkomunika l-fehma tieg[u li]-]ew; ]vinturati Dawn l-oqsma g[andhom [afna frieg[i. Il-qofol xejn ma kien feli/i. Fil-fatt, fe;;et storja li fiha ]t-turist isib fil-letteratura ta’ tag[rif jew mapep li tal-istorja aktarx li jkun l-esperjenza fil-lukanda u jag[tuh jew jixtri ma jkunx a[jar – sakemm ]ew; turisti g[addew minn esperjenza tassew fil-postijiet tal-ikel jew il-[wienet li j]uru t-turisti. qarsa u x-xufier spi//a arrestat. m’g[andniex f’rasna li nibdlu dawn ukoll? I]da hemm oqsma o[rajn ukoll fejn, mal-[afna In/identi b[al dawn jag[mlu [afna [sara mhux tajjeb ta’ persuni serji u responsabbli Il-Belt Valletta biss lill-isem tajjeb ta’ tant xufiera li j;ibu f’xog[olhom, taf issib xi ]elqa individwali li lJekk, biex nag[ti e]empju, l-isem tal-Belt itru[hom sewwa u b’dinjità man-nies li jilqg[u fuq effetti negattivi tag[ha jdumu jidwu u l-[oss ikrah il-vetturi tag[hom, imma wkoll lill-fama tajba ta’ turisti ikun jafuh b[ala “Valletta”, ma jistax tag[hom g[andu mnejn sa[ansitra jasal sal-artijiet pajji]na. ji;rilu li jitfixkel jekk jara sinjal ’Il-Belt li minnhom ikunu ;ejjin dawk milqutin. Valletta’? Ikunu qishom xi [add qed ji;bed it-tapit minn (Dan apparti li, fil-fehma tieg[i, meta ng[idu ta[t saqajn il-[idma u l-flus li jkunu qed ji;u Riedu jin]lu, i]da… ‘Il-Belt’ a[na nkunu qed nifhmu ‘The City’. dedikati biex in[ajru aktar nies ji;u j]uruna. Dan l-a[[ar, ng[idu a[na, f’;urnal ie[or iltqajt G[alhekk, jekk inkunu se niktbu wkoll ‘Valletta’, ma’ storja dwar sewwieq ta’ kow/ tat-turisti li na[seb li trid tinkiteb ‘Il-Belt Valletta’). In]ommu mar-regoli b’risq it-turist allegatament sawwat koppja Kanadi]a anzjana li Dan jg[odd ukoll g[al dawk ix-xufiera tat;ew i]uru Malta ma’ [afna nies o[rajn abbord Mhux l-istess jista’ jing[ad g[al ‘Ra[al :did’, trasport pubbliku (nittama li huma ka]i rari) li vapur tal-passi;;ieri li kien qed je[odhom minflok ‘Paola’? meta jfettlilhom jibqg[u g[addejjin minn [dejn f’diversi portijiet. Barra minn hekk, x’inhu l-a[jar g[as-sewwieqa xi post fejn suppost li tieqaf il-karozza tal-linja Nimma;ina li dawn it-turisti, l-a[[ar [a;a li u g[al sewqan i]jed kon/entrat u iffokat, sinjali minkejja li jkun hemm in-nies jistennew. stennew, wara li min jaf kif issa[[ru bil-;miel taltat-traffiku b’[afna kliem, jew sinjali tat-traffiku Esperjenzi morri b[al dik li kitbet dwarha Port il-Kbir huma u jaslu f’artna, kienet li x[in bl-inqas kliem possibbli u bl-a[jar /arezza koppja mill-Awstrija f’;urnal lokali dan ljin]lu l-art u jippruvaw imorru dawra fuq kow/ possibbli? a[[ar, fejn dawn it-tnejn spjegaw xi ;ralhom isibu min ja[bat g[alihom sempli/ement g[ax Na[seb li hemm ra;unijiet bi]]ejjed biex meta wara l-gost li [adu fi ]jara fl-Imdina waqt id-dawra ma ridux joqog[du bilwieqfa i]da wie[ed jer;a’ jirrifletti fuq x’inhu l-a[jar bilan/ baqg[u b’xiber imnie[er meta marru biex riedu joqog[du bilqieg[da! bejn l-ideal u l-prattika f’dan il-qasam. jirritornaw b’tal-linja, i[ammru l-wi// u Qrajt li meta indunaw li fuq il-kow/ li telg[u jag[mlu l-[sara. biex imorru jaraw xi postijiet sbie[ u ta’ interess Il-qasam tat-trasport ma kienx fadal postijiet bilqieg[da, i]-]ew; turisti Problema ma titran;ax b’o[ra Il-kriterji li nu]aw fis-sinjali tat-traffiku huma biss ferg[a wa[da fis-si;ra tal-komunikazzjoni Xi jkun dak li j;ieg[el lil /erti [addiema tag[na man-nies mhux Maltin li jkunu fostna. Hu jwettqu /erti ]balji jew nuqqasijiet fil-qadi ta’ Il-kriterji li nu]aw fis-sinjali qasam importanti. Biss hemm oqsma o[rajn li, dmirijiethom mhux fa/li tkun taf. tat-traffiku huma biss ferg[a na[seb, g[andhom importanza iktar minn hekk Il-bniedem jaf ikun g[ejja jew inkella jkun g[alkemm forsi mhux dejjem jag[mlu daqstant skurmentat min[abba xi nkwiet personali, fuq ixwa[da fis-si;ra [oss fil-mezzi tal-komunikazzjoni so/jali. xog[ol jew so/jali. I]da jkun xi jkun il-ka], dak li tal-komunikazzjoni man-nies L-oqsma tas-servizzi u l-prezzijiet, ng[idu a[na, jkun irid joqg[od attent u j]omm quddiem jafu jkunu j[ollu u jorbtu ferm i]jed minn jekk isg[ajnejh li problema ma titran;ax b’o[ra. mhux Maltin li jkunu fostna
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Jibqa’ jag[mel kollox biex jing[o;ob Matul din l-a[[ar ;img[a, lil-Leader Laburista Joseph Muscat rajnieh aktar minn darba, f’okka]joni wa[da wara o[ra, jag[mel minn kollox biex jing[o;ob ma’ kul[add. :img[a li kompliet tikxef l-ipokresija ta’ Muscat. Leader ta’ partit fl-Oppo]izzjoni li qieg[ed jippretendi li b’xi dritt ikun il-Prim Ministru wara l-elezzjoni ;enerali li jmiss, u minkejja dan, jibqa’ jag[]el a;ir mill-aktar tal-mist[ija. Ja[bi x’g[amel Mintoff lill-MLP bejn l-1996 u l-1998 Il-poplu kollu segwa l-po]izzjoni li [a Muscat biex, bil-mewt tal-eks Prim Ministru Dom Mintoff, l-MLP immexxi minnu jie[u vanta;;
politiku meta nesa kemm ikkritika lil Mintoff meta kien spalla ma’ spalla ma’ Sant fl-inkwiet li g[adda minnu l-MLP meta Sant kien fil-gvern bejn l-1996 u l-1998. I]da dan nesieh kollu g[ax konvenjament, illum qabillu juri wi// ie[or. Ilwi// li jing[o;ob ma’ kul[add. Ma jikkundannax lil Joe Grima F’din l-a[[ar ;img[a, Muscat kien iffa//jat ukoll bl-a;ir tal-eks Ministru Laburista ta]]minijiet ukoll ta’ Mintoff, Joe Grima, li kien wie[ed mill-vu/ijiet ta’ Muscat fuq il-midja Laburista bil-programm ta’ diskussjoni politika ta’ kull ;img[a. Muscat g[a]el ukoll li jing[o;ob ma’ Joe Grima quddiem il-kliem oxxen u offi] li g[amel l-eks Ministru Laburista fil-konfront ta’ Fr Alexander Lucie-Smith, li
f’artiklu online fil-;urnal The Catholic Herald, kien kritiku tal-eks Prim Ministru Dom Mintoff, partikularment g[all-[biberija li kellu ma’ numru ta’ dittaturi u g[all-vjolenza politika mwettqa fi ]mienu. L-eks Ministru Laburista nfexx f’attakk bl-u]u ta’ lingwa;; goff u mill-aktar baxx. Quddiem dan l-a;ir ta’ eks Ministru Laburista, Muscat ma riedx jikkundannah, u sa[ansitra kwa]i sku]ah g[ax qal li dak li qal Joe Grima qalu u kitbu filkapa/ità personali. Muscat qal li kien jie[u passi biss kieku dak id-diskors intqal fuq il-midja Laburista. Dan hu ka] ie[or /ar li jkompli jikkonferma la;ir irresponsabbli ta’ Muscat. A;ir /ar li juri li Muscat ma jrid jiksirha ma’ [add. Irid jing[o;ob ma’ kul[add u fil-ka] ta’ Joe Grima, g[amel minn kollox biex evita li jikkundanna jew li jiddisasso/ja ru[u mal-a;ir tal-eks Ministru Laburista. Jg[awwe; il-fatti u jikkontradixxi lilu nnifsu L-istess a;ir Muscat wera meta pprova jg[awwe; il-fatti biex jipprova jing[o;ob din iddarba ma’ sezzjoni tas-so/jetà Maltija. Muscat mhux biss g[awwe; il-fatti, i]da g[amel dikjarazzjonijiet barra mill-kuntest biex jipprova jirba[ punti politi/i b’rabta mal-li;i dwar ilkoabitazzjoni. Kif spjega l-Ministru Chris Said meta [abbar li l-Gvern se jille;i]la biex jirrikonoxxi li l-
koabitazzjoni hi realtà so/jali, f’ebda mument ma saru dikjarazzjonijiet omofobi/i, i]da fakkar li fil-li;ijiet ta’ Malta m’hemmx definizzjoni ta’ familja. Il-li;i ta]-]wie; tag[ti definizzjoni /ara ta’ x’inhu ]wie;, u l-li;i tal-koabitazzjoni ma tid[olx f’dan il-mertu. I]da biex Muscat jipprova jer;a’ jing[o;ob, g[a]el li sa[ansitra jikkontradixxi lilu nnifsu. G[a]el li jarmi dak li kien qal qabel, fejn f’okka]jonijiet pubbli/i kien g[amilha /ara li hu kontra ]-]wie; bejn persuni tal-istess sess. I]da din il-;img[a, wara li f’]ew; okka]jonijiet differenti waqt il-programm Xarabank f’:unju tal-2008 u f’:unju tas-sena li g[addiet Muscat kien qal li ]-]wie; hi kwistjoni ta’g[aqda bejn ra;el u mara, issa dawwar id-diska g[ax hekk jaqbillu llum. G[ax hekk hu konvenjenti li jg[id illum, Muscat ikkontradixxa hu stess dak li kien qal u ddikjara li “l-Gvern qed jistituzzjonalizza lomofobija billi jg[id li ]ew; persuni tal-istess sess mhumiex familja”. G[alhekk Labour won’t work Dan hu Muscat. Muscat jag[mel kollox biex jing[o;ob. I]da l-poplu ma tistax tid[aq bih b’dan il-mod. Is-serjetà fil-politika titlob li tkun konsistenzi fil-[sibijiet u fil-prin/ipji. Muscat s’issa qieg[ed juri ripetutament li mis-serjetà u mill-prin/ipji ma jimpurtah xejn. Jimpurtah biss li jing[o;ob. G[alhekk ta[t Muscat ukoll, ‘Labour won’t work’.
Skizzi (76)
Strate;ija skaduta Aktar ma toqrob l-elezzjoni ma tistax ma tinnutax listrate;ija konsweta talLabour li t[arrax l-attakk fero/i kemm fuq livell individwali u kif ukoll fuq oqsma partikulari tal-[idma tal-Gvern.
sfrenat u kon/entrat li qieg[ed g[addej biex ji;i denigrat ilqasam tax-xog[ol f’pajji]na. F’paniku biex i/ekknu lakkwisti li saru fis-suq taxxog[ol, il-Labour jispekulaw u jikkonfondu billi jmieru statistika uffi/jali sa[ansitra anki dik ;ejja minn fonti internazzjonali. F’dawn il-jiem kien konfermat li f’pajji]na hawn xejn anqas minn 150,400 persuna li qeg[din ja[dmu. Din hi /ifra rekord meta tikkunsidra li Malta qatt ma gawdiet minnha s’issa. }ieda li se[[et, kif jg[idu lIngli]i, across the board. Qabel xejn ma ninsewx li
dawn i]-]iedet fl-impieg qeg[din ise[[u fil-privat u g[aldaqstant huma kollha impiegi produttivi. Fl-a[[ar sena biss Malta rat ]ieda ta’ 2,500 impieg full-time li minnhom 2,300 kienu malprivat. Fil-parti l-kbira ]-]ieda se[[et f’impiegi ta’ nisa li, grazzi g[al numru ta’ in/entivi fiskali li introdu/a lGvern, [ajjar dejjem iktar nisa jid[lu fil-qasam tax-xog[ol. Dan kollu qieg[ed ise[[ f’kuntest ta’ ekonomija globali li g[addejja minn ri/essjoni li qatt ma rajna b[alha fl-a[[ar mitt sena. Kuntrarju g[al pajji]i ;irien tag[na li qeg[din isofru minn rati ta’ qg[ad e]orbitanti, dan in-nitfa ta’ nazzjon kien kapa/i mhux biss jippreserva l-impiegi imma jkattar ixxog[ol.
Il-poplu Malti dalwaqt se jkollu g[a]la x’jag[mel, g[a]la bejn il-politika tal-ba[[ li joffri l-MLP jew it-track record tal-Partit Nazzjonalista... l-g[a]la f’idejna
Imieru s-sewwa mag[ruf Dan bla dubju hu l-iktar /ertifikat /ar tas-sa[[a ekonomika Maltija. Imma dan g[al tal-Labour
Vittma favurita tal-MLP Bla dubju l-iktar vittma favurita tal-Labour kienet u tibqa’ s-sistema tas-sa[[a.
Aktar ma ji;u introdotti servizzi u iktar ma s-sistema tirfina, iktar l-Oppo]izzjoni tmaqdar, tikkritika u ]]ebla[ l-operat u l-[addiema dedikati li ja[dmu f’dan isservizz tant delikat u sfiq. Na[seb ma ng[idx [a]in meta ng[id li ma tg[addix ;urnata wa[da li l-Malta Labour Party jew xi alleati tieg[u ma jag[mlux stqarrija jew o[ra fuq xi qasam jew
ie[or marbut ma’ dan isservizz. Rekord ta’ xog[ol I]da l-isba[ wa[da ma tistax ma tkunx l-attakk
ma jiswa xejn. Minflok jirrikonoxxu dan il-progress fil-qasam tax-xog[ol, esponenti li mill-professjoni tag[hom misshom jafu a[jar, jixxalaw imaqdru u jmieru ssewwa mag[ruf. F’tattika fina jispekulaw u jistaqsu domandi ipoteti/i biex jag[mlu minn kollox biex itappnu dan ir-rekord ta’ xog[ol li dan il-Gvern irnexxielu jil[aq f’din illegi]latura. Il-miri tal-Gvern fil-qasam tax-xog[ol huma /ari daqs ilkristall. Il-Gvern impenja ru[u li jibni qafas ta’ sapport kemm edukattiv b’ta[ri; vokazzjonali, tekniku u akkademiku li g[andu jakkomoda l-b]onnijiet tassuq. Intefqu miljuni kbar fuq skejjel, pro;etti ta’ ta[ri; u sapport b[all-a;enzija ETC li flimkien ja[dmu b[ala xprun fil-qasam tax-xog[ol. Marbut ma’ din il-vi]joni hemm ukoll il-mira li lkwalità tax-xog[ol tkun wa[da iktar irfinuta u
minn Caroline Galea info@carolinegalea.com
dedikata li twassal g[al xog[ol a[jar b’kundizzjonjiet a[jar u salarji iprem. Dan xejn ma jdoqq g[al widnejn tal-Labour! Ni;bdu l-kontijiet Ftit tax-xhur o[ra l-
elettorat Malti se jkun mitlub jag[]el min irid imexxih g[all-[ames snin li ;ejjin. IlMaltin u l-G[awdxin se jkollhom ji;bdu l-kontijiet. Ikollhom jag[]lu bejn ilpolitika tal-ba[[ li qeg[din jipproponu l-Labour u t-track record li g[andu Partit Nazzjonalista fil-Gvern. Lg[a]la f’idejna!
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
10 Ittri
{ajt li jista’ jkun ta’ periklu Sur Editur, Min[abba x-xog[lijiet li qed isiru fi Triq Di/embru Tlettax filMarsa, vetturi sejrin lejn in-na[a t’isfel ta’ Malta qed ikollhom jg[addu minn fejn ilpower station l-antika biex jer;g[u jsibu ru[hom fejn is-Salib tal-Marsa. Kuljum g[alhekk qed insib ma’ wi//i dan il[ajt (ara r-ritratt) li nemmen li ma jdumx ma j/edi g[alkollox u nifhem li hu ta’ periklu. Illum il-;urnata saru jg[addu minn hemm mijiet ta’ karozzi, kultant anke jo[olqu kon;estjoni kbira tattraffiku u tispi//a tqatta’ [in mhux [azin fl-in[awi ta’ dan il[ajt immejjel. Nitlob li min hu responsabbli jie[u azzjoni qabel ikun tard wisq. Mario Sant
Bir]ebbu;a
Il-[ajt li jinsab fl-in[awi tal-power station l-antika u li je[tie; manutenzjoni
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
A[barijiet ta’ Barra 11 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
L-I}RAEL L-ISTATI UNITI
Theddida dwar ktieb kontroversjali Il-Pentagon wissa li qed jikkunsidra azzjoni legali kontra eks kommando manNavy SEALS (skwadra militari elitista) talli dan abbu]a ftehim biex ma ji]velax /erta informazzjoni fir-rakkont personali tieg[u – permezz ta’ ktieb ;did – dwar ir-rejd tal-2011 filPakistan fejn inqatel l-ar/iterrorista Osama bin Laden. L-avukat ewlieni talPentagon, permezz ta’ ittra, qal li d-Dipartiment tadDifi]a Amerikan anki qed jikkunsidra azzjoni legali kontra kull min ‘[adem u ikkopera mal-awtur biex ise[[ l-abbu]’ u mhux esklu] li l-flus (royalties) i;;enerati mill-ktieb partikulari jispi//aw issu;;ett ta’ rikors g[al danni min-na[a tal-Gvern. L-ittra indirizzata lil Mark Owen (l-isem fittizju talawtur tal-ktieb) tidentifika ]ew; ftehim separati li hu kien iffirma man-Navy fejn suppost intrabat li ma ji]velax /ertu tag[rif. Ilftehim mifhum li jorbtu legalment milli jikxef linformazzjoni klassifikata u liema a;ir jitqies b[ala delitt. Uffi/jali qalu li ssorprendew ru[hom bilktieb No Easy Day li (qabel spi//a pubblikat) ma kienx su;;ett g[al anali]i milla;enziji tal-Gvern biex ja//ertaw li ma jo[or;ux issigrieti. Intant, l-awtur seta’ kien qed jittama li jippubblika dan l-ktieb ta[t /erta anonimità i]da ma damitx ma [ar;et il-vera identità tieg[u – Matt Bissonette – u konfermata indipendentement min-na[a ta’ Reuters. Lanqas mhu /ar kemm ilpersuna jistg[u jitqiesu b[ala legalment [atja dwar abbu] mill-Pentagon u wara l-ittra formali ta’ Jeh Johnson, lAvukat Ewlieni tieg[u. L-ittra ma qalitx x’tip ta’ informazzjoni klassifikata spi//at ]velata (permezz talktieb) i]da hemm silta fissens li Osama bin Laden, li dak il-[in (waqt ir-rejd tanNavy SEALS fuq id-darkumpless tat-terrorista fil-belt Pakistana ta’ Abbottabad) ma kienx armat, [are; jittawwal mill-bieb tal-kamra tas-sodda tieg[u meta qala’ tiri ta’ arma f’rasu. Dan il-ktieb ing[ata pubbli/ità sostanzjali millmidja u l-ittra tal-Pentagon tinnota li di;à qed ji//irkolaw kopji tieg[u minkejja li No Easy Day suppost ikun ippre]entat fis-suq formalment, il;img[a d-die[la.
Ti]died il-presssjoni biex ma jattakkax l-Iran Qed tkompli tikber il-pressjoni fuq lI]rael biex ma jattakkax l-Iran wa[du, bl-Istati Uniti tag[milha /ara loppo]izzjoni g[al azzjoni unilaterali simili. Kliem minn mexxejja I]raeljani li se jiskadi ]-]mien biex jitwaqqaf ilprogramm nukleari Iranjan, kompla jqanqal t[assib li azzjoni militari hi imminenti, minkejja appelli internazzjonali kostanti biex l-I]rael jag[ti /ans lid-diplomazija u lissanzjonijiet ikollhom effett. Il-:eneral Martin Dempsey, i/Chairman tal-Joint Chief of Staff, dejjem wissa biex l-I]rael ma jattakkax lill-Iran wa[du imma din il-;img[a
deher i]id id-do]a u qal li ma riedx li l-Istati Uniti ting[ata t-tort g[al xi inizjattiva militari I]raeljana. Dempsey insista li filwaqt li attakk ta’ I]rael kien se jfixkel il-programm nukleari Iranjan, dan ma kienx se jeqirdu u barra minn hekk seta’ jxolji lkoalizzjoni internazzjonali li qed timponi sanzjonijiet iebsa kontra l-Iran. Nhar il-{amis, l-a;enzija tanNazzjonijiet Uniti g[all-ener;ija nukleari, l-IAEA, qalet li l-Iran kien irdoppja l-process biex jikseb l-uranju li jista’ jintu]a fl-armi nukleari. Sadattant Moshe Yalon, il-Vi/i Prim Ministru I]raeljan, qal li jib]a’ li l-Iran ma kienx jemmen li kien qed i[abbat
wi//u ma’ theddida militari reali min[abba l-messa;;i m[allta millpotenzi barranin. Il-Prim Ministru I]raeljan Benjamin Netanyahu qal li kien se jitkellem dwar il-perikli mill-Iran meta x-xahar iddie[el jindirizza l-Assemblea :enerali fi New York. Sadattant fil-midja I]raeljana kien hemm li Netanyahu kellu argument ja[raq ma’ Daniel Shapiro, lAmbaxxatur Amerikan fl-I]rael dwar il-ka] tal-Iran. Jidher ukoll li t-tmexxija tal-forzi tas-sigurtà I]raeljani huma maqsuma sew dwar jekk g[andux isir attakk jew le.
IS-SIRJA> :ellied tal-forzi ta’ kontra l-President Assad jidher fuq sodda mimlija armi fid-distrett ta’ Saif al-Dawla f’Aleppo. Franza lbiera[ [abbret li se tibda tag[ti g[ajnuna lil dawk iz-zoni fis-Sirja ta[t il-kontroll tar-ribelli. Dan wara li kemm Franza kif ukoll ir-Renju Unit wissew lil Assad li kienet qed tkun kunsidrata azzjoni militari biex ikunu protetti zoni ta’ sigurtà g[all-popolazzjoni Sirjana. (ritratt Reuters)
ID-DANIMARKA
IL-PAKISTAN
Rekord ta’ sensji
Ebda [niena g[al tifla bid-Down’s Syndrome Qorti fil-Pakistan tawlet i]-]mien ta’ arrest b’;imag[tejn
Minn mindu s-So/jalDemokrati/i telg[u fil-gvern fid-Danimarka g[axar xhur ilu, kwa]i elf [addiem talGvern ing[ataw is-sensja. Dan hu l-akbar numru ta’ [addiema tas-settur /ivili li qatt ing[ataw is-sensja missnin g[oxrin tas-seklu l-ie[or. Wara li s-So/jalisti reb[u lelezzjoni ;enerali tas-sena li g[addiet, ing[atat l-ordni lillministri biex jag[tu s-sensja lil [amsa fil-mija tal[addiema tag[hom. Dan fi ]mien meta hemm rata ta’ qg[ad allarmanti. Il-ministeri fejn ing[ataw lakbar ammont ta’ sensji kienu
dawk g[all-Affarijiet So/jali fejn 140 [addiem ng[ataw issensja u l-Ministeru talAmbjent fejn 109 [addiem ing[ata s-sensja. Fil-bqija talministeri l-o[ra tal-gvern ;did, wie[ed minn kull [ames [addiema ng[ata s-sensja. Skont l-a[[ar statisti/i ma[ru;a mill-Gvern Dani], f’:unju 1,500 [addiem ie[or tilfu xog[olhom – it-tielet xahar konsekuttiv fejn kien hemm ]ieda fil-qg[ad. B[alissa r-rata ta’ qg[ad fid-Danimarka hi ta’ 6.3 filmija u t-tbassir hu li g[allbqija tas-sena l-qg[ad se jkompli ji]died.
g[al tifla Nisranija li tbati bid-Down’s Syndrome li qed tkun akku]ata li insulentat ir-reli;jon Musulmana wara li fil-pussess tag[ha nstabu pa;ni ma[ruqin tal-Koran. Il-ka] se[[ fis-16 ta’ Awwissu f’Meharabadi barra l-kapitali Islamabad. It-tifla, Rimsha Masih li g[andha 14-il sena, kellha tkun arrestata wara li folla nies kienet se toqtolha wara li sar mag[ruf x’;ara. Infet[u wkoll passi legali kontra l-imam ta’ moskea f’Meharabadi kif ukoll 175 persuna li marru g[and il-Pulizija biex tag[tihom lil Masih [alli ja[arquha [ajja. L-Insara fl-in[awi fejn kienet tg[ix it-tifla [arbu min[abba bi]a’ li jispi//aw fil-mira. Il-li;i li tikkon/erna stmerrija lejn l-Islam fil-Paksitan hi wa[da vaga [afna u min[abba fiha wie[ed jista’ jing[ata l-piena tal-mewt. Spiss din tintu]a b[ala forma ta’ tpattija kontra persuna u spiss ikun hemm kundanna kbira internazzjonali g[ax fil-mira jispi//aw Insara fqar jew vulnerabbli.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
12 A[barijiet ta’ Barra
L-ISTATI UNITI> Ra;el jieqaf quddiem si;ra li nqalg[et mill-g[eruq f’Louisiana Avenue, fi New Orleans, meta din il-belt ;arrbet l-impatt tal-irwiefen ta’ Urugan (aktar tard Maltempata Tropikali) Isaac, fost l-in]ul ta’ xita qawwija. Intant il-belt ta’ New Orleans ma batietx l-istess katastrofi b[alma kien se[[ fl-2005 meta ntlaqtet mill-Urugan Katrina u s-sistema ta’ difi]i g[al kontra l-maltemp fero/i fl-in[awi jidhru li din id-darba rre]istew g[all-ag[ar tal-urugan. (Reuters)
IL-BANK TAD-DINJA
Twissija dwar qab]a fil-prezzijiet tal-ikel u l-effetti g[all-foqra Il-Bank tad-Dinja wissa li lprezzijiet tal-ikel globali rrankaw b’xejn anqas minn g[axra fil-mija g[ax-xahar ta’ Lulju u b’dan i]id l-inkwiet dwar l-impatt li dawn ilprezzijiet g[all-ifqar nies u pajji]i. Intant, il-Bank spjega li lmew;a tas-s[ana fl-Istati
Uniti u n-nixfa li ddominat fin-na[a tal-Ewropa tal-Lvant ja[tu f’parti g[all-ispinta filprezzijiet – meta l-aktar ]idiet drammati/i jirrigwardaw ilprezz ta’ qmu[ ewlenin u ssoybean. Fil-fatt, il-President talBank tad-Dinja Jim Yong Kim ma qag[adx jomg[od il-
kliem meta fisser i]-]idiet filprezzijiet b[ala ‘stori/i’, bilBank iwissi li dawk il-pajji]i li jimpurtaw il-qmu[ se jkunu partikularment vulnerabbli g[al din is-sitwazzjoni. Bejn :unju u Lulju lprezzijiet tal-qmu[ ]diedu b’xi 25 fil-mija, bil-prezz tassoybean jie[u spinta ta’
sbatax fil-mija. Kien biss ilprezz tar-ross li naqas – u b’xi erbg[a fil-mija. Fl-Istati Uniti, l-aktar nixfa [arxa g[al nofs seklu affettwat [a]in [afna lkultivazzjoni tal-qam[ u ssoybean, waqt li lproduzzjoni tal-qmu[ anki batiet bil-kbir fin-na[at tar-
Russja, l-Ukranja u lKa]akstan. Sadattant, il-Bank tad-Dinja qed i[e;;e; lill-gvernijiet biex jistimolaw u jsa[[u lprogrammi li jipprote;u lillaktar komunitajiet vulnerabbli mill-effett ta]-]idiet sostanzjali fil-prezz tal-ikel globali.
L-ISTATI UNITI
Investigati allegazzjonijiet ta’ abbu] waqt e]ami L-Università ta’ Harvard qed tinvestiga allegazzjonijiet li xi 125 student li qed jistennew biex jiggradwaw ‘abbu]aw u qarrqu’ waqt e]ami li g[amlu fir-rebbieg[a u li hi mag[rufa b[ala ‘takehome final exam’ . Dan meta l-awtoritajiet qed jistennew li ji]velaw skandlu storiku li jinvolvi t-tip ta’ qerq partikulari. Il-President tal-Università ta’ Harvard Drew Faust qal li jekk huma minnhom, lallegazzjonijiet jirrappre]entaw a;ir intollerabbli li jabbu]a kull sens ta’ fidu/ja u ;entlomerija, b’impatt millaktar negattiv g[as-sistemi li je]aminaw il-kapa/ità
intellettwali ta’ student ta’ Harvard. L-allegazzjonijiet [ar;u firrebbieg[a meta g[alliem induna b’/erti ‘aspetti simili’ bejn numru ta’ e]amijiet u lka]i se jg[addu mir-revi]joni tal-Bord Amministrattiv talKulle;; ta’ Harvard li jikkonfronta ka]i fejn ir-regoli setg[u ;ew abbu]ati. L-istudenti li jinstabu [atja jistg[u fost o[rajn ikollhom jirtiraw g[al sena minn din luniversità li hi fost l-aktar presti;ju]i tal-Istati Uniti – u b’numru ta’ dekani li ;ew intervistati jag[mluha /ara li m’hemm l-ebda mod li Harvard jista’ qatt ja//etta ka]i ta’ di]onestà akkademika.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
14 A[barijiet ta’ Barra L-ISTATI UNITI
Appell ta’ Romney lill-Amerikani Ir-Repubblikan Mitt Romney [e;;e; lill-elettorat Amerikan biex f’Novembru jele;;u lilu b[ala President tal-Istati Uniti u biex jg[inuh jibni mill-;did l-ekonomija Amerikana u jo[loq miljuni ta’ impjiegi ;odda. Hu qal dan fid-diskors talg[eluq tal-Konvenzjoni Repubblikana f’Tampa fi Florida hekk kif a//etta nnomina tal-Partit Repubblikan biex ikun il-kandidat g[allelezzjoni Presidenzjali. F’dan id-diskors, Romney qal li kien se ja[dem biex jg[aqqad pajji] mifrud li kien emmen fil-weg[diet li kien g[amel Obama waqt ilkampanja elettorali imma issa tilfu kull tama li dawn se jitwettqu. Romney qal li biex wie[ed ikun jaf x’kellu b]onn ilpajji] ma kinitx xi [a;a kumplikata li kellha b]onn [afna [sieb. Dan g[aliex kull ma kellha b]onn l-Istati Uniti kienu impjiegi u [afna minnhom. Aktar qabel, waqt ilKonvenzjoni Nazzjonali Repubblikana f’Tampa, iddelegati semg[u sensiela ta’ diskorsi minn [bieb u qraba ta’ Romney li pin;ew stampa ta’ persuna ta’ qalb tajba –
parti minn sforz ta’ tlett ijiem biex ting[ata dehra a[jar ta’ Romney li spiss ji;i mg[ajjar li hu insensittiv u formali wisq. Id-diskors ta’ Romney jag[ti bidu g[at-ti;rija a[[arija ta’ xahrejn lejn lelezzjoni tas-6 ta’ Novembru u miljuni kbar ta’ Amerikani raw id-diskors fuq ittelevi]joni u xi w[ud [adu lewwel impressjoni tal-eks Gvernatur ta’ Massachusetts.
Romney b’distakk fuq Obama Sadattant jidher li l-laqg[a ta’ Tampa di;à bdiet t[alli lfrott hekk kif st[arri; talopinjoni pubblika wera li issa Romney g[andu distakk ]g[ir fuq il-President Demokratiku Obama. Qabel ma bdiet ilkonvenzjoni, Romney kien erba’ punti per/entwali wara Obama skont st[arri; tarReuters-Ipsos, b’Obama jgawdi l-appo;; ta’ 46 filmija tal-elettorat Amerikan u Romney 42 fil-mija. Imma fl-a[[ar st[arri; li sar, Romney kellu l-appo;; ta’ 44 fil-mija u 42 fil-mija
Mitt Romney, lemin, flimkien mal-kandidat tieg[u g[all-Vi/i Presidenza Amerikana Paul Ryan fi tmiem il-Konvenzjoni Nazzjonali Repubblikana f’Tampa fi Florida. (ritratt Reuters)
g[al Obama. I]da osservaturi wissew li limbuttatura li ssoltu jkun hemm wara l-konvenzjonijiet tal-partiti fl-Istati Uniti, l-
effett spiss malajr imajna jekk ma jin]ammx ir-ritmu. Il-;img[a d-die[la jkun imiss lil Obama li ja//etta nnomina waqt il-Konvenzjoni
Nazzjonali Demokratika f’Charlotte f’North Carolina u hemm possibbiltà kbira li Obama jer;a’ jirkupra dak li tilef.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
?inekritika 15 minn Joe Calleja – jocal@me.com TOTAL RECALL
Xalata ta’ splu]jonijiet u sparar Direzzjoni> Len Wiseman< {in> 118-il minuta< ?ert.> 12< KRS We Can Remember It Wholesale kienet storja qasira ta’ Philip K. Dick li minnha kien liberament adattat il-film tas-snin disg[in b’Arnold Schwarzenegger Total Recall li kien kiseb su//ess kbir billi, kif kienet il-moda dak i]-]mien, kien kompla s-sensiela ta’ films supervjolenti b[al Commando, The Running Man, Pedator jew RoboCop. Din il-ver]joni tarrakkont ta’ Dick mhix remake tal-film ta’ Schwarzenegger, imma ver]joni o[ra, differenti, tal-istess storja qasira. Filwaqt, però, li l-;rajjiet ta’ Dick kienu jenfasizzaw l-aktar fuq il-fantasija u esa;erazzjonijiet li qajla jitwemmnu, din il-ver]joni ;dida tikkon/entra l-aktar fuq lisplu]jonijiet u l-isparar, u intervalli qosra ta’ ‘kalma’ fejn il-protagonist ma jkunx /ert min hu u dawk ta’ madwaru, u x’qed jag[mel. Kultant anki min qed jara l-film jista’ jit[awwad. G[alhekk je[tie; /erta attenzjoni. Imma [alli nimxu pass pass. Minflok lil Schwarzenegger hawn g[andna lil Colin Farrell fil-parti tal-mentalment konfu] Douglas Quaid (g[allinqas hekk jg[id li jismu!) f’dinja talfutur, li wara gwerra kimika jifdal biss il-g]ejjer Britanni/i, issa msej[a l-United Federation
of Britain (UFB) u l-‘kolonja’, jew l-Awstralja. Min[abba li dawn i]-]ew; pajji]i jinsabu fuq na[at opposti tal-globu ’l bog[od minn xulxin, l-uniku mezz biex wie[ed jivvja;;a jkun permezz ta’ /ilindru ;gantesk li jg[addi minn mina li l-bniedem [affer minn na[a g[all-o[ra tal-globu. Quaid hu [addiem f’fabbrika, g[andu mara sabi[a Lori (Kate Beckinsale) u [ajja ordinarja. I]da hu jkollu diversi drabi listess [olma kerha ta’ mara misterju]a, Melina (Jessica Biel), u g[alhekk imur g[and kumpanija, ‘Rekall’ li tispe/jalizza fil-manipulazzjoni tal-memorja, i]da qabel biss jil[aq jibda l-pro/edura, li jid[lu fuqhom pulizija armati u tibda s-sensiela ta’ sparar u splu]jonijiet. Tg[id b’hekk inkixfet personalità mistura ta’ Quaid, jew inkella loperazzjoni ta’ Rekall bdiet ta[dem? Din kienet il-mistoqsija ewlenija ta’ Recall tal-1990 li g[amlitu daqstant interessanti u divertenti, g[alkemm din iddilemma mhix dejjem tin[ass li qed t[awwad kemm mistenni lill-karattru kif interpretat minn Farrell. Imma b[as-soltu min ifittex l-aktar l-azzjoni, minn dan kollu ftit jimpurtah.
Quaid (Collin Farrell) u Melina (Jessica Biel) fl-azzjoni f’Total Recall
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
16 ?inekritika
?inekritika 17
L-aqwa films f’Malta
(Bejn it-22 u s-26 ta’ Awwissu – KRS 1. (1) Ted 2. (-) The Expendables
2 3. (2) Brave 4. (3) The Dark Knight Rises 5. (4) Ice Age 4 – Continental Drift 6. (5) The Amazing Spider-Man 7. (-) Diary of a Wimpy Kid: Dog Days 8. (7) Marvel Avengers Assemble 9. (6) Snow White & the Huntsman 10. (8) The Lucky One
Jum ie[or ta’ films g[at-tfal Wa[da mill-ewwel sekwenzi ta]-]fin fit-toroq fi Step Up 4> Miami Heat
STEP UP 4> MIAMI HEAT
L-a[jar wie[ed mill-erbg[a li n[admu Direzzjoni> Scott Speer< {in> 99 minuta< ?ert.> PG< KRS Konna bdejna bi Step Up, imbag[ad Step Up: The Streets, u wara Step Up 3D, u issa jasal ir-raba’ wie[ed Step Up: The Revolution li però f’Malta, b[al flIngilterra, qed jintwera bl-isem ta’ Step Up 4: Miami Heat. Kemm-il darba kont nikkummenta kif dawn il-;eneru ta’ films kienu strettament ma[suba g[all-adolexxenti, b’mod partikulari g[al dawk li j[obbu ]-]fin hip hop u li ma jitilfu l-ebda wie[ed li jo[ro;, minkejja li dawn ikunu ripetittivi. Nie[u gost, g[alhekk nikkummenta li dan ir-raba’ wie[ed hu l-a[jar fosthom u wisq probabbli anki lil dawk li ma tantx jog[;obom dan i]-]fin u mu]ika ma jdejjaqhomx. Fuq kollox il-film fih fost l-a[jar sekwenzi ta’ ]fin li rajna b’kull wa[da
aqwa minn ta’ qabilha sat-tmiem spettakolari. Dan narawh sa mis-sekwenza tal-bidu hekk kif g[add ta’ karozzi kbar ‘armati’ jibdew g[addejjin mit-triq ewlenija ta’ Miami immexxija minn Sean (Ryan Guzman) u Eddy (Misha Gabriel). F’daqqa wa[da dawn jieqfu u, akkumpanjati minn mu]ika qawwija hip hop jew ‘tat-triq’ jibdew ji]fnu u jwettqu akrobaziji ma jitwemmnux, denji ta’ dawk li konna naraw fil-films tal-arti marzjali! Dan il-grupp ta’ ]effiena jkun jismu ‘The Mob’ li l-iskop tag[hom hu li jirb[u kompetizzjoni fuq il-You Tube tal-aktar video li jkunu rawh nies (hits), biex bil-premju li jirb[u jkunu jistg[u jsiru professionals. G[alhekk il-pjan tag[hom ikun li
jduru Miami u jiffilmjaw il-‘bravuri’ tag[hom, malli jtemmu x-xog[ol tag[hom ta’ kuljum fir-resort hotels fejn kienu ja[dmu kollha. I]da l-affarijiet jikkumplikaw ru[hom aktar meta Sean jiltaqa’ u jsir i[obb li]]effiena sabi[a Emily (Kathryn McCormick) li tkun bint l-isfruttatur filproprjetà Anderson (Peter Gallagher) li jkollu pjan li jwaqqa’ l-kwartier fejn ilMob kienu jg[ixu u jipprattikaw i]-]fin. G[alhekk issa l-wirjiet ta]-]fin tag[hom isiru wirjiet ta’ protesta wkoll. Filwaqt li b[as-soltu tkun taf kif se ti]vol;i l-;rajja, b[alma ktibt, ilproduzzjoni tal-film, partikularment waqt i]-]fin, hija superjuri tant li qajla jitwemmen li l-grupp fl-istorja ma sabux xog[ol professjonali mill-ewwel.
Il-;enituri u l-kbar illum mhux se jitilfu l-okka]joni li jie[du lil uliedhom fi/-/inema g[al Jum ie[or ta’ ?inema g[at-Tfal meta dawn se jkollhom g[a]la ta’ 16-il film varjati mag[]ula apposta g[alihom mill-KRS Film Distributors, bi prezzijiet spe/jali. Il-films f’Malta se jintwerew fl-Eden San :iljan, fl-Embassy il-Belt Valletta, fl-Empire Bu;ibba u f’Tal Lira l-Fgura, u jibdew mid-9.00am sas-7.00pm. F’G[awdex fis-Citadel fejn jibdew fl-3.45pm sas-6.15pm, G[al din il-festa ta/-/inema l-prezzijiet tad-d[ul huma €2.50 g[at-tfal u €4.00 l-kbar li jakkumpanjawhom. Ikun hemm ]jieda ]g[ira g[all-films bit-3D. Wie[ed jag[mel tajjeb jivverifika fi x’[in il-films li jixtieq jara jkunu qed jintwerew u ma jag[milx [a]in jekk jibbukkja minn qabel permezz tat-telefon.
CHERNOBYL DIARIES
Tal-wa[x f’post tal-wa[x veru Direzzjoni> Bradley Parker< {in> 89 minuta< ?ert.> 16< KRS Mid-di]grazzja nukleari ta’ Chernobyl fl-Ukrajna g[addew aktar minn 25 sena u llum nafu li t-tort kien tal-amministrazzjoni Komunista u li l-kaw]a ma kenitx in-nukleari nnifsu, i]da d-difetti u ttraskura;ni fil-bini u lmanutenzjoni tieg[u. Sirna nafu wkoll li ttra;edja f’danni u numru immedjat ta’ vittmi, u dawk li ;ew effettwati tul is-snin, ma kinux kbar daqskemm kien ;ie esa;erat dak i]-]mien. Barra minn hekk filbelt fejn kienu jg[ixu l[addiema tal-impjant mal-familjari tag[hom, Pripjat, u li ;ew evakwati immedjatament, illum ftit li xejn g[ad hemm kontaminazzjoni, hija attrazzjoni turistika, u n-nies qed jer;g[u jirritornaw fil-belt. {assejt li g[andi ng[id dan kollu g[ax f’dan il-film ting[ata lidea li l-belt hi abbandunata totalment u g[adha kontaminata. Ilpost kif kien immedjatament wara lin/ident evakwat u kif inhu s’issa bi ftit nies jista’ veru jitqies ‘talwa[x’, u g[alhekk ilproducers [asbu li jambjentaw rakkont tattkexkix, li rajna b[alu mhux ftit proprju f’dik il-belt, g[alkemm, filfatt, dan ;ie ffilmjat flUngerija (Budapest) u fir-Rumanija (Belgrad). Dan jibda bi]]g[a]ag[ Amerikani Chris (il-kantant#attur Jesse McCartney), ittfajla tieg[u Natalie (Olivia Dudley) u l[abiba tag[ha Amanda (Devin Kelley) waqt vaganza fl-Ewropa jaslu fil-kapitali tal-Ukrajna, Kiev, sabiex jiltaqg[u ma’ [u Chris, Paul (Jonathan Sadowski). Dan, li kien daqsxejn imqareb u ma ja[sibhomx, jikkonvin/ihom biex minflok ma jmorru Moska qabel i]uru l-belt ta’ Pripjat, g[ax din tkun esperjenza unika f’belt abbandunata g[exieren ta’ snin, u grazzi g[al gwida Ukrajna li jkollu wkoll
Geiger counter, sabiex jevitaw postijiet kontaminati [afna. Mag[hom jing[aqdu koppja turisti ]g[a]ag[ Awstraljan u Norve;i]a. Meta jitwaqqfu f’checkpoint g[ax suldati jg[idulhom li lbelt hi temporanjament mag[luqa, il-gwida jsib triq o[ra biex jid[lu. Ji;ri li l-vann ma jkunx irid jistartja, u allura jkollhom iqattg[u l-lejl hemm bla ebda kuntatt ma’ barra, u f’dak id-dlam /appa jibdew ise[[u [wejje; strambi u jin[atfu wie[ed wie[ed u wa[da wa[da… b[as-soltu fost twer]iq u g[ajjat, u suppost qtajja’, minn xi [add jew xi [a;a li ma naraw qatt. Interpretazzjonijiet tajbin u fotografija li tisfrutta l-ambjenti tal-wa[x ma[luqa g[all-film.
Jibda l-inkwiet g[al Jesse McCartney, Jonathan Sadowski, Ingrid Bolso Berdal, Olivia Dudley u Devin Kelley f’Chernobyl Diaries
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
18 Feature
Xelter tat-Tieni Gwerra Dinjija mibdul f’[anut tal-inbid minn Jerome Caruana Cilia - jcaruanacilia@gmail.com - ritratti Claudio Spiteri
Xelter li kien jintu]a millQriema fit-Tieni Gwerra Dinija madwar sittin sena ilu, inbidel f’[anut tal-inbid hekk kif kien jintrama fl-antik, g[all-okka]joni tal-Qormi Wine Festival. Il-ftu[ uffi/jali tax-xelter sar l-Erbg[a 29 ta’ Awwissu fil-ka]in tal-G[aqda Mu]ikali San :or; Martri mill-President tal-Banda Charles Micallef. Fil-fatt, fix-xelter ;ie armat bar tipiku Malti ta’ [anut talinbid u anke mwejjed biex kull min ji;i j]uru, jid[ol mill-ewwel fl-atmosfera. Ixxelter b’kollox g[andu 12-il kamra u hu m[affer fil-fond u g[andu [afna tidwir biex f’ka] li bomba tisplodi filqrib, il-blast tag[ha kien jitmewwet u [add ma jwe;;a’. G[all-ewwel darba se jkun qed jinbieg[ fis-suq Malti linbid Gran Mastru Pinto. Linbid se jkun jista’ jindaq bla [las. Fid-diskors tieg[u Charles Micallef qal li d-domanda g[all-inbid [olqot industrija li
Il-kuritur tax-xelter
trendi. Din l-industrija kienet kon/entrata fil-limiti ta’ beltna. Hu semma l-aspett storiku u r-relazzjoni tal-Belt Pinto mal-inbid. Fil-fatt {al Qormi, hekk qrib ix-xatt, kien mekka tal-kummer/ fl-inbid. Hu qal li [afna mill-produtturi kellhom l-im[a]en tag[hom fil-limiti ta’ {al Qormi. U[ud minn dawn in-negozjanti kienu wkoll involuti fil-[ajja so/jali. Wie[ed minn dawn dawn kien :ann Coleiro li fil-bidu tas-seklu 20 kien il-prokuratur tal-:img[a l-Kbira u kien ukoll il-proprjetarju ta’ dan ilpost qabel ma nxtara misso/jetà. :u]eppi Farrugia, l-ewwel president tal-Banda San :or;, kif ukoll ibnu :or;, l-ewwel delegat tal-Banda, kellhom bottega tal-inbid. Fil-fatt, {al Qormi kien mi]g[ud b’dawn il-bottegi. Kurun, kif kien jafu kul[add, illum hu parti mill-folklor Malti fil-kotba ta’ Wenzu u Ro]i, bis-sa[[a tal-pinna tal-eks president
Il-partijiet tax-xelter li ;ie mibdul f’[anut tal-inbid
tal-Banda :or; Zammit. Micallef qal li permezz ta’ din il-wirja, qed nippruvaw inwasslu b’mod vi]iv u tan;ibbli r-rabta li dejjem e]istiet bejn il-produzzjoni u l-bejg[ tal-inbid u l-Belt Pinto. Waqt li wie[ed
jammira l-;miel ta’ dan ixxelter enormi ta’ ]mien itTieni Gwerra Dinjija, dawk li j]uruh se jkollhom lopportunità jarawh jinbidel f’[anut tal-inbid kif ukoll jaraw feature fuq l-istess gwerra u l-[ajja ;ewwa dawn ix-xelters. Il-President qal li kull min jixtieq jag[ti donazzjoni, ilflus se jmorru g[all-kaw]a ;usta ta’ Puttinu Cares. Din il-
(fi]-]ew; ritratt) Parti mit-ti]jin li jikkumplimenta dan ix-xelter
wirja se tag[laq illum . Kemm il-President Micallef, kif ukoll is-Segretarju talBanda Patrick Brancaleone rringrazzjaw li]-]g[a]ag[ membri tal-Kummissjoni }g[a]ag[ Werqisti g[axxog[ol li g[amlu sabiex setg[et tittella’ din il-wirja. Pre]enti g[all-ftu[ kien hemm is-Sindku flimkien malkunsilliera tal-Kunsill Lokali ta’ {al Qormi.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
Sbu[ija 19
Daniela Darmanin dwar l-avventura tag[ha fil-konkors Miss World Il-{add, 22 ta’ Lulju wasalt Ordos fi/-?ina. Il-wasla tieg[i kienet daqsxejn diffi/li g[ax suppost kont wasalt jumejn qabel i]da kien hemm xi problemi bit-titjira min[abba lmaltemp li kien hemm. Malli wasalt ;ejt milqug[a mal-ewwel mir-rappre]entanti tal-Miss World Jersey Limited u rappre]entanti ta’ dan ilkonkors. {aduna fil-lukanda fejn kien hemm il-kontestanti kollha. Il-post hu kwiet [afna, ma tantx hemm karozzi. Hemm [afna binjiet ;odda u [afna o[rajn li g[adhom qed ji]viluppaw. L-g[ada li wasalt kelli nibda bl-impenji tieg[i g[ax ilkontestanti l-o[ra kienu ;a bdewhom. G[amilt mill-a[jar li stajt avolja kulma kont irqadt kien kwa]i erba’ sig[at biss minn wara dawk sig[at flajruport. Ridt inqum fl-istess [in mal-o[rajn biex nil[aq ma’ fejn kienu waslu huma firrehearsals u attivitajiet o[ra li kienu ppjanati. Mill-ewwel bdejna nivvja;;aw u dejjem qg[adna f’lukandi differenti. }orna [afna postijiet interessanti fejn kellna niltaqg[u ma’ [afna nies importanti fi/-?ina. Nista’ ng[id li kull fejn morna dejjem laqg[una b[ala l-kontestanti ta’ Miss World. Fil-fatt t[ossok importanti [afna g[ax kul[add
Waqt is-serata finali f’Ordos
Daniela Darmanin flimkien ma’ w[ud mill-parte/ipanti ta’ pajji]i o[ra
ikun irid jie[u r-ritratti b[ala tifkira g[al din l-okka]joni. G[alkemm konna numru rekord ta’ kontestanti, din issena konna mqassmin fi gruppi u kull grupp kien akkumpanjat
minn chaperon li kien responsabbli g[alina. Fost il-postijijet li morna, liktar attività li g[o;bitni kienet dik ta’ Desert. Hemmhekk kienet esperjenza ;dida g[alija. Il-grupp tieg[i kellna /ans ukoll li nirkbu fuq il-;emel. G[amilna ;urnata hemm fejn kellna wkoll filmings libsin ilbikini. Morna Shanghai, post millisba[ fejn rajna [afna xeni sbie[ billejl u darba minnhom [aduna b’vapur li minn fuqu stajna naraw il-bini sabi[ ta’ Shanghai kollu mdawwal. }orna wkoll l-iktar bini g[oli ta/-?ina Pearl Tower fejn imxejna fuq art tal-[;ie; li minn hemm tista’ tara l-pajji] kollu ta[t saqajk. Dan hu wie[ed mill-aktar binijiet imsemmija fi/-?ina. Tista’ tg[id li din kienet esperjenza sabi[a g[all-kontestanti kollha. L-esperjenza tieg[i fi/-?ina kienet wa[da spe/jali, differenti [afna imma wa[da li tibqa’ mieg[i fil-memorji tul [ajti kollha u spe/jalment meta jkolli t-tfal tieg[i nkun nista’
nirrakkontalhom l-avventura tieg[i. Diffi/li sakemm tidra lkultura tag[hom spe/jalment fl-ikel, li l-iktar kien diffi/li, g[ax kien ikel tradizzjonali ta/-?ini]i tal-Mongolja. Illingwa ma kinitx fa/li g[ax blIngli] ma jitkellem kwa]i [add, allura kien iktar diffi/li g[alina biex nikkomunikaw mag[hom. Il-kontestanti, minbarra dawk li kienu ji;u min-na[a ta/-?ina, kellhom kultura differenti u dak kien ta’ pja/ir g[alija g[ax kont qed nistenna biex naqsam mag[hom il-kultura ta’ pajjij]i. Tista’ tg[id li [afna mit-tfajliet ma kinux jafu b’Malta u kul[add kien interessat li jisma’ aktar dwar pajji]i. Tul dawn il-[ames ;img[at g[amilt dak kollu li stajt biex nimxi ’l quddiem u biex dejjem inkabbar isem pajji]i g[alkemm meta tkun ma’ pajji]i kbar hu diffi/li [afna. Is-Sibt 18 ta’ Awwissu kienet il-;urnata tal-finali talMiss World u din il-;urnata kienet mistennija millkontestanti kollha tant li
kul[add beda jipprepara minn kmieni. Kienet ;urnata ta’ e//itament kbir spe/jalment meta taf li se tidher quddiem biljun ru[ minn madwar id-dinja, g[alkemm g[al ftit se/ondi biss. I]da trid t[ossok kunfidenti filwaqt li tie[u pja/ir fuq dak il-palk mimli dwal u grafika. Il-palk kompla ji]]ejjen bissbu[ija tat-tfajliet kontestanti mlibbsin ilbies mill-isba[ b’kuluri u disinji mill-aqwa. L-udjenza ma naqsitx tag[ti l-inkora;;iment tag[ha blapplaws u t-tixjir ta’ bnadar ta’ kull pajji]. Hemm ukoll ma naqsitx il-bandiera ta’ Malta li g[ollewha b’g[ajta kbira ommi u omm l-g[arus tieg[i. Is-serata waslet fi tmiemha u t[abbret ir-rebbie[a li kienet Miss China. Jien kelli /-/ans li niltaqa’ mag[ha tul dan ixxahar u kelli wkoll lopportunità li niltaqa’ marrebbie[a tas-sena l-o[ra Ivian Sarcos (Miss Venezuela). {adna diversi ritratti li se jibqg[u tifkira ta’ din l-avventura meravilju]a.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
20 Festi minn Joe Chetcuti – joechetcuti@onvol.net
Il-festa ta’ Santa Katarina Ver;ni u Martri fi]-}urrieq Fil-Knisja Matri/i u Ar/ipretali ta]-}urrieq qed tkun /elebrata l-festa ta’ Santa Katarina Ver;ni u Martri. G[ada fid-9.12 a.m. jibda l-pontifikal solenni li se jitmexxa minn Monsinjur Alex Cordina, Vi/i Rettur tas-Seminarju. Wara titkanta l-antifona, issir /elebrazzjoni Ewkaristika u jsir il-bews tar-relikwa. Fis-6 p.m. jibda l-g[asar solenni u wara tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa ta’ Santa Katarina u se jmexxi Monsinjur Dun Alex Cordina. Fid-d[ul talpurcissjoni ting[ad il-litanija lil Santa Katarina minn Dun John Philip Curmi; titkanta l-antifona Prudens et Vigilans tas-Surmast :u]eppi Camilleri, issir /elebrazzjoni ewkaristika, bews tar-relikwa u jitkanta linnu popolari. F’12 p.m. il-President ta’ Malta George Abela se jikxef lapida kommemorattiva li tfakkar il-mitt sena minn meta l-Ka]in tal-Banda Santa Katarina ;ie trasferit fi Pjazza Maggiore, illum Palazz Alexandria f’Misra[ ir-Repubblika. Il-lapida se titbierek minn Monsinjur Alex Cordina. : G[ada fit-8.30 a.m. il-banda tas ’ So/jetà Mu]ikali Santa Katarina Ver;ni u Martri ta]}urrieq se ddoqq diversi mar/i briju]i minn Triq Dun :u]epp Zammit. Filg[axija se jkun hemm tliet baned mistiedna, ilBanda ?ittadina King’s Own tal-Belt, il-banda tasSo/jetà Filarmonika l-Unione ta’ {al Luqa kif ukoll il-banda tas So/jetà Mu]ikali Santa Marija talQrendi. Fl-10.30 p.m. jibda l-mar/ tal-a[[ar mill-banda tas-So/jetà Mu]ikali Santa Katarina Ver;ni u Martri ta]-}urrieq. Festi ta
barra
‘For/ina 2012’ fuq NET Television Il-programm For/ina 2012 se jxandar b’xandira diretta l-festa ta’ Santa Katarina Ver;ni u Martri fi]-}urrieq. Ix-xandira tibda fis-6.40 p.m.
Tas-Sliema
Ix-Xlendi – G[awdex
Il-festa ta’ San Girgor il-Kbir
Il-festa tal-Madonna tal-Karmnu
F’Tas-Sliema qed tkun /elebrata l-festa ta’ San Girgor ilKbir, Papa u Duttur tal-Knisja. G[ada, jum il-festa, il-[in tal-quddies se jkun fis-6.30 a.m., fis-7.30 a.m., fid-9 a.m., fl10.30 a.m., u fil-11.30 a.m. Fis-5.45 p.m. tibda quddiesa u se jmexxi l-Kappillan Fr Gordon Refalo. Fis-7.15 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni blistatwa ta’ San Girgor il-Kbir, skolpita fl-injam mill-iskultur Angelo Righetti fi Brescia fl-1952. Il-pur/issjoni g[amla ta’ pageant se titmexxa mill-Kappillan Fr Gordon Refalo. Fid-d[ul tal-pur/issjoni titkanta l-antifona ta’ San Girgor il-Kbir ‘O Kbir Qaddis Gregorju’ tas-Surmast Carmelo Zammit, issir /elebrazzjoni ewkaristika u jitkanta l-innu popolari ‘Lil San Girgor Bniedem Kbir’ tal-poeta Nazzjonali Dun Karm Psaila filwaqt li l-mu]ika hi tas-surmast :u]eppi Casapinta. ’ : G[ada, jum il-festa, fil-11 a.m. jibda mar/ briju] mill-Banda tas-So/jetà Mu]ikali San Girgor ta’ Tas-Sliema. Filg[axija se jkun hemm banda mistiedna li hi l-Banda San Gabriel ta’ {al Balzan. Festi ta
barra
Fix-Xlendi, G[awdex, qed tkun /elebrata l-festa talMadonna tal-Karmnu. Din issena l-komunità tax-Xlendi qieg[da tfakkar l-40 sena millftu[ uffi/jali u t-tberik talknisja wara li kienet imkabbra. Nhar it-Tnejn, 3 ta’ Settembru, jitfakkar dan lanniversarju billi fis-7 p.m. issir kon/elebrazzjoni solenni b’messa;; tal-okka]joni millKappillan tax-Xlendi lKanonku Dun Giovanni Cremona u wara jkun hemm id-d[ul tal-istatwa talMadonna tal-Karmnu lura finni//a tag[ha. Illejla fis-6.30 p.m. tibda translazzjoni bir-relikwa. Wara tibda kon/elebrazzjoni ta’ lejlet il-festa u se jiffun-
zjona l-Kanonku Dun Karm Curmi. Fid-9.30 p.m. jibda mar/ briju] mill-banda tal-G[aqda Mu]ikali Santa Marija ta]}ebbu;, G[awdex. G[ada, jum il-festa, fl-10 a.m. jibda l-pontifikal solenni u se jmexxi Monsinjur Isqof Mario Grech. Mit-3 p.m. sas-6 p.m. ikun hemm log[ob tal-ba[ar li se jkun segwit bil-;ostra. Dan illog[ob hu organizzat millKumitat tal-Log[ob tal-Ba[ar imwaqqaf mill-knisja taxXlendi u sponsorjat minn Peter Lovewell. Fis-7.30 p.m. tibda [ier;a lpur/issjoni mmexxija minn Monsinjur Dun Karm Borg, bl-istatwa tal-Madonna talKarmnu ma[duma f’Milan fl-
1965. Fl-a[[ar parti fejn tasal il-pur/issjoni d-devoti talMadonna tal-Karmnu huma mistiedna jakkumpanjaw fittalba tar-ru]arju mqaddes li jkun animat mill-kant minn
Christabelle Formosa akkumpanjata fuq l-orgni minn Mark Lawrence Zammit. Wara d-d[ul tal-purcissjoni fil-knisja jitbierku u jitqassmu l-labtijiet tal-Madonna talKarmnu. Il-festa tintemm bilkant tal-antifona Flos Carmeli u ssir /elebrazzjoni ewkaristika. Il-banda tal-G[aqda Mu]ikali San Girgor ta’ Ta’ Ker/em se takkumpanja lpur/issjoni. Il-kant tal-vu/ijiet u lorkestra se jkunu ta[t id-direzzjoni ta’ Mro Carmel Peter Grech, Maestro di Cappella.
Is-Si;;iewi
Il-festa tal-Madonna tal-Providenza
Fis-Si;;iewi qed tkun /elebrata l-festa talMadonna tal-Providenza. Illejla fis-6.30 p.m. jibda r-ru]arju u fis-7 p.m. tibda quddiesa li se tkun g[all-benefatturi u se titmexxa millAr/ipriet Dun Joe Grech. Wara l-quddiesa, g[all-[abta tat-8 p.m. tibda tombla [dejn ilkappella. G[ada, jum il-festa, fis-6 p.m. jibda r-ru]arju
u wara tibda quddiesa li se tkun bil-prietka fuq il-Madonna. Se jie[u sehem il-Kor Parrokkjali Santa ?e/ilja mmexxi mis-Surmast Mro Hermann Farrugia Frantz. Wara li tintemm il-quddiesa jibda mar/ millbanda tal-G[aqda Mu]ikali San Nikola tasSi;;iewi, jin[araq nar tal-art u anke se jkun hemm fiera b’risq il-knisja.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
Festi 21 Ir-Rabat
Il-festa tal-Madonna ta/-?intura Fir-Rabat, Malta, fil-knisja konventwali ta’ San Mark qed issir il-festa tal-Madonna ta/-?intura, Sultana tal-Konsolazzjoni. Din ilfesta hi organizzata mill-komunità Agostinjana flimkien malAr/ikonfraternità tal-Madonna ta/-?intura u ta’ San Anton Abbati. Illejla fil-5.30 p.m. tibda talba tal-Koron/ina tal-Madonna u fis6 p.m. tibda translazzjoni solenni tar-relikwa u wara tibda quddiesa kon/elebrata li se titmexxa minn Patri Adeodato Schembri OSA. Wara ssir /elebrazzjoni ewkaristika, jitkanta l-innu popolari u jsir il-bews tar-relikwa. Fit-8.30 p.m. jibda mar/ mill-Banda Dekana u ?ittadina L’Isle Adam tar-Rabat li se jibda minn Triq Santu Wistin u jasal sa quddiem il-knisja ta’ San Mark. Wara, l-istess banda Rabtija tesegwixxi programm mu]ikali fuq il-plan/ier. G[ada, jum il-festa, il-quddies se jkun fis-7 a.m. fit-8.30 a.m. u fl-10 a.m. Fis-6 p.m. tibda quddiesa solenni li se titmexxa mill-Provin/jal Patri Emanuel Bonello OSA. Il-prietka se ssir minn Dun Brendon Mark Gatt. Fis-7.30 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa talMadonna ta/-?intura bis-sehem tal-Ar/ikonfraternità ta’ San Anton Abbati u tal-Madonna ta/-?intura kif ukoll tal-Banda Dekana u Cittadina L’Isle Adam tar-Rabat. Fid-9.30 p.m. isir id-d[ul tal-pur/issjoni fil-knisja, jitkanata l-innu popolari u ssir /elebrazzjoni ewkaristika ... u fil-Belt Valletta Fil-parro//a ta’ Santu Wistin fil-Belt Valletta illum qed tkun /elebrata l-festa tal-Madonna ta/- ?intura. Illejla fis-6.15 p.m. jibda pellegrina;; bl-istatwa tal-Madonna ta/-Cintura u matulu se jing[ad ir-ru]arju. Fis-7.15 p.m. tibda quddiesa bil-prietka u se jmexxi Patri Charles Baldacchino OFM Conv. Se jie[u sehem il-kor Sine Macula ta’ {al Safi.
Il-Mellie[a
Kun/ert f’Marsalforn Kun/ert annwali minn L-G[aqda Mu]ikali Vi]itazzjoni tal-G[arb, G[awdex, fuq talba ;enerali se ter;a’ ttella’ l-kun/ert mu]ikali bit-tema 70’s 80’s 90’s Flashback illum is-Sibt l-1 ta’ Settembru fid-9 p.m. fil-Menqa, f’Marsalforn. Dan il-kun/ert ittella’ l-ewwel darba b[ala parti mill-avveniment annwali ‘Se[er il-Punent’ li din is-sena sar bejn is-26 u d-29 ta’ April b’g[add kbir ta’ attivitajiet. F’dan il-kun/ert mu]ikali, il-banda, ta[t id-direzzjoni tasSurmast tag[ha George Apap, se tesegwixxi mu]ika popolari ta’ artisti le;;endarji mis-snin sebg[in sad-disg[inijiet fosthom ABBA, Queen, Michael Jackson, Tina Turner, Whitney Houston, Celine Dion, Andrea Bocelli u aktar. Jie[du sehem ukoll il-kantanti stabbiliti Maltin Chiara u Aldo Busuttil. Dan il-kun/ert qed ji;i organizzat bil-kollaborazzjoni talMinisteru ta’ G[awdex flimkien ma’ numru ta’ sponsers o[ra. Id-d[ul g[al dan il-kun/ert hu ming[ajr [las. Matul ilkun/ert se tin;abar donazzjoni b’risq il-Fondazzjoni Arka.
La Vittoria Youth Band Is-So/jetà Filarmonika La Vittoria talMellie[a nhar it-Tnejn li ;ej 3 ta’ Settembru se torganizza l-kun/ert annwali minn La Vittoria Youth Band fl-okka]joni tal-festa ta’ Marija Bambina li se tkun /elebrata nhar it-8 ta’ Settembru fil-Mellie[a. Dan il-kun/ert kien sar proprju g[all-ewwel darba disa’ snin ilu meta l-idea kienet li tin[oloq attività ;dida u differenti minn dak li a[na mdorrijin naraw fil-festi Maltin. Il-[sieb ewlieni wara dan il-kun/ert hu li jkun hemm element ta’ divertiment g[al kul[add minbarra l-aspett strettament mu]ikali. It-tema g[al din is-sena hi ‘2012’ li skont kif
bassru l-Maya din tista’ tkun l-a[[ar ta’ din lera li tinsab fiha d-dinja. Il-mu]ika fil-ma;;oranza tag[ha se tindaqq g[all-ewwel darba f’Malta f’dan il-kun/ert. Mal-banda se jing[aqdu fost l-o[rajn il-kantanti Ludwig Galea, Daniel Cauchi u Julia Grima, grupp ta’ ]effiena ta[t it-tmexxija ta’ Christina Cauchi kif ukoll il-kor tat-tfal tasSo/jetà ‘Vu/ijiet Vittorjani’ ta[t it-tmexxija ta’ Julia Grima u Claudia Vella. Il-kun/ert jibda fit-8 p.m. fil-pjazza talparro//a u se jmexxi din is-serata Jean Claude Micallef filwaqt li d-direzzjoni se tkun talAssistent Direttur Mu]ikali tal-banda Ryan Mallia. Kul[add hu mistieden jattendi.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor L’ultima mossa del killer Raidue, 21>05
Film thriller li n[adem apposta g[at-televi]joni fl-Istati Uniti fl-2009 u li g[andu b[ala attri/i protagonista lil Melissa George (fir-ritratt). Narawha b[ala eks ;urnalista li fil-passat ippruvat issolvi ka] ta’ serial killer, i]da ka;un ta’ hekk spi//at biex inqatlet wa[da minflokha. Wara dde/idiet li tmur tg[allem, i]da b’daqshekk ma jfissirx li ma baqg[etx fil-mira ta’ min ried joqtolha... 007 Zona Pericolo Raitre, 21>05
Film ie[or ta’ James Bond. In[adem flIngilterra fl-1987 b’re;ija ta’ John Glen, l-atturi ewlenin huma Timothy Dalton u Miryam D’Abo, li jidhru fir-ritratt. L-isem ori;inali tal-film hu Living Daylights.
Dun :or; Grima waqt il-[idma missjunarja tieg[u fl-Afrika
:bir ta’ fondi g[al g[an nobbli NET Television, kwa]i l-[in kollu minn nofsinhar ’il quddiem
Dun :or; Grima tal-Moviment Missjunarju :esù fil-Proxxmu ta’ kull sena jie[u [sieb jag[mel din ilmaratona biex iqajjem kuxjenza dwar il[ti;iet li g[andhom numri ta’ popli
IL GIORNO PIU BELLO Raitre, 17>25
Leo u Nina, partijiet interpretati minn Fabio Troiano u Violante Placido (it-tnejn firritratt), ikunu ilhom jg[ixu flimkien tliet snin. Jum minnhom Nina tistaqsih iridx li ji]]ew;u. Hu ja//etta, basta ma joqog[dux jag[mluh f’/erimonja tat-tie; tradizzjonali. Minkejja li jaqblu dwar dan, i]da pressjoni minn nies o[ra tg[id twassluhom biex ikollhom jibdlufehmithom?
f’artijiet il-missjoni u jin;abru fondi g[alihom. Tajjeb li l-poplu Malti, b[alma dejjem g[amel, ikompli juri solidarjetà ma’ min hu inqas ixxurtjat.
Ovosodo Iris, 13>15
Film divertenti Taljan li n[adem fl-1997 b’re;ija ta’ Paolo Virzi, fost l-ewwel films tieg[u, u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Edoardo Gabriellini, lil Marco Cocci u lil Claudia Pandolfi. Ilprotagonist f’din l-istorja ambjentata f’Livorno hu Piero, li minkejja li jg[addi minn diversi esperjenzi mhux dejjem sbie[ fil-[ajja, jibqa’ bniedem po]ittiv u jemmen fil-[ajja u s-sabi[ tal-im[abba. Il-film hu twil 103 minuti. Cristo si è fermato a Eboli Raitre, 14>50
Film drammatiku Taljan tajjeb [afna li n[adem fl-1979 b’re;ija ta’ Francesco Rosi u li g[andu b[ala attur ewlieni lil Gian Maria Volonté (fir-ritratt). Il-film hu bba]at fuq ktieb awtobijografiku ta’ Carlo Levi.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
TV#Radju 23
06>00
Bon;u 101 Weekend
07>00
A[barijiet
07>15
Bon;u 101 Weekend
09>05
Wara l-Breakfast
10>30
Il-Fatti Kollha
11>55
Avvi]i tal-Mewt
12>00
A[barijiet
12>30
Italomix
14>00
Skor
17>55
Avvi]i tal-Mewt
18>00
A[barijiet
18>30
Skor Extra Time
19>00
Country Music Club
21>00
Fuzzbox Saturday Special
24>00
Mu]ika
Il papà di Giovanna - Iris, 21>05
Radju Malta - 93.7 FM 07:00 - A[barijiet, 07:05 – Jum :did (jinkludi 07:30 Mill-:urnali Lokali, 07:35 Mill-Media Internazzjonali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 - BBC 09:05 - Naqra, Nitfa, Tikka 11:00 - Ma’ Natalie 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:57 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:10 - Naqra, Nitfa, Tikka 13:00 - Music Express 14:00 A[barijiet 14:05 – Mu]ika u Sport (16:00 A[barijiet 17:00 BBC News) 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – Nice ’N Easy 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Ri]ultati Sportivi 20:30 - Rock Express 22:00 - L-A[barijiet 2230 Saturday Night Special. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 – ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 ONE News) 10:00 – Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik) 11:45 ONE News 12:00 – Angelus 12:05 - Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem 12:30 – A[na 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 – Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Jack… bini 17:00 - Rush Hour 17:45 - ONE News 19:00 - Sport Action 19:15 – Banana Republic 19:45 - ONE News 20:45 – Eurovision Radio 21:45 - ONE News 22:00 – Dirett }g[a]ag[ 24:00 – Mezza Notte. RTK - 103 FM 06:30 Tmiem il-:img[a 103 FM! (jinkludi 05:45 Qari millBibbja, 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet filQosor 09:05 – Int, Fejn Sejjer? 10:05 - Gallerija (jinkludi 11:00 RTK Qosor) 11:05 - Sprint! 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Kwadri Titulari (r) 13:00 RTK Qosor 13:05 - Is-Sibt Waranofsinhar (jinkludi 14:00 BBC News, 15:00 RTK Qosor, 16:00 BBC News, 17:00 RTK Bulettin, 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Musica Italiana 22:00 – Il-Qaddis talJum 22:05 - Ru]arju 22:25 – Ripetizzjonijiet - Rakkont, Mu]ika. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - BBC World Service
09:06 - Pri]ma 10:00 – BBC News Update 10:06 – I’m Alright! 11:00 - BBC News Update 11:06 - Mhux Kelma Bejn Tnejn 12:00 - BBC News Update 12:05 - Triangolu 13:00 - Putumayo Radio Show 14:00 - BBC World Service 21:00 – Il-Banda tal-Plan/ier 22:30 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - F’:ie[ ilQaddisin 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Magazine 15:00 - Kurunella tal-{niena Divina 15:30 - Nitg[allmu Naqraw l-Evan;elu skont San :wann 16:00 - L-Arka ta’ Noe 17:00 - Kuntatt 17:30 - A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Ru]arju 18:30 Quddiesa 19:00 - (ikompli) Kuntatt 20:00 - Van;elu {aj 21:00 - Klasi/i u Sagri 22:00 - Mill-Bit[a g[all-:enna 23:00 - Ru]arju 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Dorian Cassar (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Malta’s Top 10 14:30 Ben Glover 16:30 – Weekend Drive 18:30 A[barijiet 18:35 – Malcolm B’s Party Zone 20:30 – Armin van Buuren 22:30 Ruby 00:30 - Carl Cox. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 All Time Favourites 08:00 Saturday Morning Beats 10:00 - Mill-{bieb g[all-{bieb 12:00 - Mill-Pinna tas-Surmast (Mar/i) 14:30 - Saturday Hits 14:30 - Sacred Spirit Instrumental Music 17:00 -
Music Generation Weekend 18:00 - Enchallah 20:00 - All Time Favourites.
Smash Radio - 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 - Radio Motordrome 15:00 Mixed Hits 16:30 – Tea Time 18:30 - Xtravadance 20:00 – Mixed Hits 22:00 – Vince Marshall 24:00 - Non-stop Night Music. Calypso Radio - 101.8 FM 06:00 - Calypso Breakfast 09:00 - Bejn il-{bieb 12:05 Calypso Weekend 14:00 Mu]ika u Sport 18:05 Saturday Night Live 20:30 Dak Kien }mien 01:00 - NonStop Music.
Silvio Orlando u Francesca Neri huma l-protagonisti f’dan il-film drammatiku Taljan li n[adem fl-2008 b’re;ija ta’ Pupi Avati. G[alliem i[e;;e; student tieg[u biex jibda jinnamra mat-tifla tieg[u li ma tantx tkun [elwa. TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 07:45 - Realtà (r) 09:00 - Kids TV 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet 12:10 - Harbour Life 12:40 Gadgets 13:10 - Life of Mammals (dok.) 14:00 - A[barijiet fil-qosor 14:05 Teleshopping 15:05 - Human Mind (dok.) 16:00 - A[barijiet 16:05 - Storjografija 16:35 Keeping Up Appearances 17:05 The Hottest Place on Earth 18:00 - A[barijiet 18:10 - Kelma g[all{ajja 18:35 - Int Min Int? 18:45 - G[awdex Illum 19:20 - Is-Sajf mas-Salv (r) 20:00 - L-A[barijiet 20:40 - Only Fools and Horses 21:15 - BBC Electric Proms 2009 - Robbie Williams 22:15 Absolutely Fabulous 22:45 Madwarna 23:00 - L-A[barijiet 23:15 - Il-Kristu tal-Kerrejja (r). TVM 2 07:00 - News 13:10 - Gladiators of World War II 14:00 - Sa[[tek l-Ewwel 14:10 - Auschwitz - The
Nazi and the Final Solution 15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 World’s Worst Disasters 16:00 Sa[[tek l-Ewwel 16:10 Gladiators of World War II (r) 17:00 - Extraordinary Dogs 17:30 - A[barijiet bl-Ingli] 17:40 - Auschwitz - The Nazi and the Final Solution 18:30 - BOV Premier League: Hibs v Melita 20:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:35 Madwarna 21:00 - Dreams 23:00 - Electric Proms 2009 Robbie Williams. ONE 07:30 - ONE News 07:45 Artzetra 08:30 - ONE News 08:45 - :awhra Maltija (r) 09:00 - Lilliput 09:30 - Teleshopping 10:00 - Sieg[a }mien Sajf 12:05 - Rifless (r) 13:30 - ONE News 13:40 - Teleshopping 14:45 Hazzard 15:45 - Mad-Daqqa t’G[ajn (r) 16:45 - }vintura (r) 17:30 - ONE News 17:40 Teleshopping 18:15 - Fresh & Funky 19:30 - ONE News 20:15 - Arani Issa 23:15 - ONE News 23:45 - DJ Vision. Smash 09:30 - Teleshopping 13:00 Fil-K/ina ma’ Farah (r) 14:00 Er;a’ Lura 15:30 - Robert Musumeci Talk Show (r) 16:00 Stylish Wedding 17:00 - Music 17:30 - CNI (r) 18:00 - Music 18:15 - Bingo 75 18:40 - U]u tal-Ilsien Malti 19:00 A[barijiet 19:30 - M’Intix
Wa[dek (r) 20:30 - Madagascar 21:30 - Bejnietna 22:00 A[barijiet 22:30 - Forum. Raiuno 07:05 - Overland 9 08:00 - Tg 1 mattina 08:20 - La piccola moschea nella prateria (sitcom) 09:00 - Tg 1 09:10 - Pongo & Peggy - Gli annimali del cuore (att.) 10:15 - Road Italy - Day by Day 10:25 - La casa del guardaboschi (TF) 11:10 - Un ciclone in convento (TF) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Lineablu - Viaggio tra le isole 15:30 - Quark Atlante 16:15 - Dreams Road 2011 17:00 - Tg 1 17:15 - A Sua Immagine 17:45 - Homicide Hills 18:50 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Tg sport 20:35 Techetechete - Il nuovo che fu 21:20 - Cantare è d’amore 23:30 - 50a edizione Premio Campiello 2012 - chi vincerà? 00:45 - Tg 1 notte 01:00 - Speciale Mostra d’Arte Cinematografca - Venezia. Raidue 07:00 - Cartoons 09:00 - Bindi the Jungle Girl (TF) 09:25 - The Latest Buzz (TF) 09:50 Elephant princess 10:15 - Sulla via di Damasco 10:50 - La peg-
giore settimane della nostra vita (TF) 11:30 - La nave dei sogni Myanamar. Film 2005 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Sereno variabile estate 13:45 - GP del Belgio 15:30 - Squadra Speciale Lipsia 16:15 - Squadra Speciale Stoccarda 17:00 - Chaos (TF) 17:40 - Due uomini e mezzo (TF) 18:05 - In buona salute 18:35 Sea Patrol 19:30 - Il clown 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 L’ultima mossa del killer. Film 2009 22:40 - Tg 2 notizie 22:55 - Sabato sprint 23:45 - Tg 2 dossier 00:30 - Tg 2 - storie 01:10 - Tg 2 Mizar 01:35 - Tg 2 si, Viaggare 01:50 - Tg 2 Eat Parade. Raitre 07:05 - Magazzini Einstein 08:05 - Gate C 08:35 - Cult Book 09:05 - Timbuctu: I viaggi di Davide 09:30 - Mi permette, babbo? Film ’56 11:00 - Tgr - Il bravo 12:25 - Tgr il settimanale 12:55 - Kilimangiaro album 13:10 - 14˚ Distretto (TF) 14:00 TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 Cristo si è fermato a Eboli. Film ’79 17:25 - Il giorno + bello. Film 2006 19:00 - Tg 3 20:00 Blob Venezia 2012 20:10 - Un caso per due (TF) 21:05 - 007 Zona pericolo. Film ’87 23:25 -
Tg 3 23:45 - Sirene 00:30 - Tg 3 00:55 - Outrage. Film 2010. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:50 Circle of Life (TF) 11:00 - I Cesaroni 13:00 - Tg 5 13:40 Belli dentro (sitcom) 14:10 - Non smettere di sognare 16:10 Benedetti dal signore 18:35 - La ruota della fortuna (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Veline 21:20 Ciao Darwin 5 00:15 - Avvocati a New York (TF) 01:15 Rubicon. Rete 4 07:10 - Mediashopping 08:05 GSG9 - Squadra d’assalto (TF) 09:50 - Carbinieri 4 10:50 Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 13:50 - Suor Thérèse (TF) 15:40 - Detective Monk (TF) 17:50 - La scomparsa dei delfini 18:55 - Tg 4 19:35 - Colombo (TF) 21:10 - Law & Order: Unità speciale (TF) 23:00 - Criminal Intent (TF) 00:40 - Thief 01:15 Tg 4 night news 01:40 - Ieri e oggi in tv special - Vota la voce 1983. Italia 1 07:00 - Il mondo di Patty (TN) 07:40 - Cartoons 11:00 - Daffy Duck e l’isola fantastica. Film cartoon ’83 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - S*! My dad says (sitcom) 14:10 - Il mio ragazzo è un bastardo. Film 2006 15:55 - Una canzone per te. Film 2010 17:50 - Magazine Champions League 18:30 Studio aperto 19:00 - Cartoons 19:10 - Il topolino Marty e la fabbrica di perle. Film cartoon 2006 21:10 - Underdog. Film 2007 22:50 - Scemo & più scemo. Film ’94 01:00 - Poker1mania 01:55 Studio aperto - La giornata. La 7 07:00 - Omnibus - Rassegna stampa 07:30 - Tg La 7 10:00 That’s Italia 11:00 - Agente Speciale Sue Thomas (TF) 11:45 - Noi siamo Angeli - Dollari. Film ’97 13:30 - Tg La 7 14:05 - Martian Child - Un bambino da amare. Film 2007 16:10 - La regina di spade (TF) 18:05 L’Ispettore Barnaby (TF) 20:00 - Tg La 7 20:30 - Cash Taxi (kwi]]) 21:10 - Inside the Titanic (dok.) 23:05 - Speciale Atlantide - La notte dei naufragi 00:05 Omnibus notte 01:15 - Il marito in collegio. Film ’77.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
24 TV#Radju Favourite Channel 08:00 - 7F 08:30 - F. Cinema 09:05 - Kont taf? 09:15 - F News 09:30 -Storjografija 10:00 - Musbie[ g[al Ri;lejja 10:30 Belle Donne 12:05 - Kont taf? 12:15 - F News 12:30 Teleshopping 13:00 - Sibtkuntatt 16:00 - Vespri 18:15 - F News 18:30 – The Design Workshop 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Entertain Me 23:15 - F. News Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 - Drama Bronx 15:00 - Wasal il-{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request (r) 20:00 Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 08:30 - Centovetrine (soap) 11:10 - Amiche mie (TF) 13:10 Non ditelo alla sposa 14:10 Amici di Maria - Tour 15:45 Spose Extralarge 16:25 - Giro Giro Bimbo 17:00 - Che trucco 17:30 - Uomini e donne 18:40 Elisa di Rivombrosa 20:25 Così Fan Tutte 20:50 - Love Bugs 21:10 - L’ultimo compleanno. Film 2007 23:00 Uomini e donne 00:05 - Il bello delle donne 2. BBC Entertainment 07:10 - Teletubbies 07:35 Charlie and Lola 07:45 - Nina and the Neurons 08:00 - Me Too! 08:20 - Buzz and Tell 08:25 - Doctor Who 09:10 - One Foot in the Grave 09:50 Dinnerladies 10:25 - As Time Goes By 10:55 - All the Small Things 11:45 - Himalaya with Michael Palin 12:35 - After You’ve Gone 13:05 - 2point4 Children 13:35 - My Family 14:05 - Casualty 14:55 EastEnders 16:25 - EastEnders 16:50 - All the Small Things 17:40 - Doctor Who 18:30 The Weakest Link 19:20 - One Foot in the Grave 20:00 - Live at the Apollo 20:45 - Being Erica 21:25 - Gavin and Stacey 21:55 - Last of the Summer Wine.
TCM 08:20 - Gunsmoke 09:20 Norma Rae. Film ’79 (AA) 11:30 - The Champ. Film ’79 (PG) 13:55 - Monte Walsh. Film ’70 (A) 16:00 - Elvis: That’s the Way It Is 2001. Dol. ’70 (U) 17:50 - The Grapes of Wrath. Film ’40 (A) 20:20 - The Savage Guns. Film ’62 (U) 22:00 Posse. Film ’93 (15). MGM Movies 06:45 - New York, New York. Film ’77 (A) 09:25 - Bonanza: Under Attack. Film ’95 11:00 Driving Me Crazy. Film ’91 (PG) 12:25 - Solarbabies. Film ’86 (PG) 14:00 - Kidnapped. Film ’71 (U) 15:45 - Oleanna. Film ’94 17:15 - Where Angels Fear to Tread. Film ’91 (PG) 19:05 MGM’s Big Screen 19:20 Hendrix. Film 2000 (15) 21:00 Consuming Passions. Film ’88 (15) 22:40 - Thieves Like Us. Film ’74 (AA). Diva Universal 06:55 - This Life 08:45 - The Good Old Boys 10:52 - Great Women 11:00 - JAG 13:00 Mystery Woman: Wild West Mystery 14.42 - Crossword 15:00 - Agatha Christie’s Marple 16:53 - Arlecchino Consonante e Colombina Vocale 17:00 - Jane Doe: Now You See It, Now You Don’t 18:44 - Great Women 19:00 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - JAG 23:00 Mary Higgins Clark: I’ll Be Seeing You (12). Discovery Channel 07:15 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: World Class Stadium: South Africa 09:05 - Top 10: Fighters. Mighty Planes: 09:55 Orbis 10:50 - Martin Mars 11:40 - Hercules LC-130 ‘Skibird’ 12:35 - Antonov 124. 13:30 - Extreme Engineering: Azerbaijan’s Amazing Transformation. Deconstruction: 14:25 - Walls, Framing, Joint 14:55 - Safety Equipment. 15:20 - Mega Builders: Race to the Games 16:15 - How It’s Made 16:45 How Stuff’s Made 17:10 Extreme Explosions: Glasgow 18:05 - Battle Machine Bros 19:00 - How It’s Made 20:00 Brew Masters: Ancient Ale 21:00 - Unchained Reaction:
Heavy v Light 22:00 - Life on a Wire: The Bahamas 23:00 Surviving the Cut: Ranger School. Iris 09:20 - Uomini contro. Film ’70 11:13 - In nome del popolo italiano. Film ’71 13:15 - Ovosodo. Film ’97 15:10 -Dimenticare Palermo. Film ’89 17:05 - Dust. Film 2001 19:25 - Ballistic. Film 2002 21:05 - Il papà di Giovanna. Film 2008 23:15 Prima che sia notte. Film 2000. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - 2 Broke Girls 11:30 - Glee 12:15 - Desperate Housewives 13:00 - Amazing Race 20:05 - Hollywood Buzz 20:30 - Chuck 21:15 - Game of Thrones 22:30 - 30 Rock 23:00 - Supernatural 23:50 - Fringe 00:40 Mike & Molly 01:05 True Blood. Biography Channel 07:00 - Ultimate Tourist Scams: Gem Scam - Thailand. Pawn Stars: 07:30 - Old Man’s Booty 08:00 - Sharks and Cobras 08:30 - Fired Up 09:00 - Hot Air Buffoon 09:30 - A Shot and a Shave. Billy the Exterminator: 10:00 - Swamp Monster 10:30 Predator In the Pond 11:00 Snakes in a Pool 11:30 - Donnie Gets Dirty. Holidate: 12:00 Houston#Los Angeles 13:00 Holidate: Chicago#San Francisco 14:00 - Dallas#New York. Pawn Stars: 15:00 - Old Man’s Booty 15:30 - Sharks and Cobras 16:00 - Fired Up 16:30 - Hot Air Buffoon 17:00 - A Shot and a Shave 17:30 - Old Man’s Booty 18:00 - Sharks and Cobras 18:30 - Fired Up 19:00 - Hot Air Buffoon 19:30 - A Shot and a Shave. Billy the Exterminator: 20:00 - Swamp Monster 20:30 Predator In the Pond. 21:00 Hardcore Pawn 22:00 - Police Women of Cincinnati: Welcome to Cincinnati 23:00 - Snapped: Women Who Kill: Ashleigh Pechaluk.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 Kipper 09:45 - Igloo-Gloo 10:00 - Wind in the Willows 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 - Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Wobblyland 17:00 - Wind in the Willows 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 - Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 - Thomas and
Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder 22:35 - Fireman Sam 22:45 - IglooGloo 23:00 - Kipper 23:10 - Dougie in Disguise 23:20 - Barney and Friends 23:50 - Wildlife 23:55 - Anthony Ant Disney Channel 08:10 - Jessie 08:35 - Austin and Ally 09:00 Shake It Up 09:25 - Aladdin and the King of Thieves (U) 10:45 - Phineas and Ferb 11:05 Austin and Ally 11:30 - ANT Farm 13:10 - Jessie 13:35 - Good Luck Charlie 14:25 - Phineas and Ferb 15:15 - Shake It Up 16:00 - Aladdin and the King of Thieves (U) 17:20 - ANT Farm 19:00 Hannah Montana 19:50 - Hatching Pete 21:15 Phineas and Ferb 21:30 - Fish Hooks 21:55 - The Suite Life of Zack and Cody 22:45 - Sonny with a Chance.
06>30 07>00 09>15 10>00 12>00 14>00 14>05 15>00 15>05 18>00 18>10 19>45 20>30 21>30 21>35 23>00
Bejni u Bejnek NET News Wheelspin Teleshopping Maratona :esù fil-Proxxmu NET News (ikompli) Maratona NET News (ikompli) Maratona NET News (ikompli) Maratona NET News (ikompli) Maratona NET News (ikompli) Maratona NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 07:00 - US Open Tennis: Day 5 (live) 10:00 - Intercontinental Challenge Rally: Day 1: Brno, Czech Republic (live) 11:00 US Open Tennis 13:00 -
Intercontinental Challenge Rally: Day 1: Brno, Czech Republic (live) 14:00 - UCI Europe Tour Cycling 14:30 - UCI Europe Tour Cycling: Day 2 (live) 16:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling: Stage 14 (live) 17:45 - US Open Tennis: Day 6 (live). Eurosport 2 07:30 - Eurosport 2 Morning News 08:00 - UCI Europe Tour Cycling 08:30 - Australian Rules Football: Rd 23 (live) 11:30 -
Tour of Spain UCI World Tour Cycling 12:00 - J League Football: Day 24: Kashima Antlers v Vissel Kobe (live) 14:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 15:00 Tour of Spain UCI World Tour Cycling: Stage 14 (live) 16:00 US Open Tennis 17:00 - US Open Tennis: Day 6 (live). GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 1:
Chelsea v Newcastle Utd 09:00 UEFA Champ. League Super Cup: Chelsea v Club Atlético de Madrid 11:00 - F1: Shell Belgian GP, Spa-Francorchamps: Practice 3 (live) 12:30 - UEFA Champ. League: Magazine Progr. 2 13:00 - Trans World Sport 14:00 - F1: Shell Belgian GP, Spa-Francorchamps: Qual. (live) 15:30 - PGA Omega European Masters: Day 3 (nr live) 20:00 - Ligue 1: Rd 4: FC Sochaux-Montbéliard v Montpellier HSC (live) 22:00 Ligue 1: Rd 4: Olympique Lyonnais v Valenciennes 00:00 - PGA Omega European Masters: Day 3. GO Sports 2 13:30 - Football Feast 13:45 Barclays PL: Wk 2: Swansea City v West Ham United (live) 15:45 - Football Feast 16:00 Barclays PL: Wk 2: Man. Utd v Fulham (live) 18:00 - Football Feast 18:30 - Barclays PL: Wk 2: Chelsea v Newcastle United (live) 20:30 - Milan Channel. GO Sports 3 16:00 - Barclays PL: Wk 3:
Swansea City v Sunderland (live) 18:00 - Serie A: Rd 2: Torino v Pescara (live) 20:00 - Inter Channel. GO Sports 4
Aviva Premiership: Rd 1: 15:00 London Wasps v Harlequins
(live) 17:30 - Saracens v London Irish (live). 20:00 - Ligue 1: Rd 4: SC Bastia v AS Saint-Etienne (live) 22:00 - Juve Channel. GO Sports 5 16:00 - Barclays PL: Wk 3: WBA v Everton (live) 18:00 LFC TV 19:30 - RaboDirect Pro12: Rd 1: Scarlets v Leinster (live) 21:30 - LFC TV. GO Sports 6 16:00 - Barclays PL: Wk 3: Wigan Ath v Stoke City (live) 18:00 - MUTV. GO Sports 7 07:00 - Series A: Rd 1: Atalanta v Lazio 09:00 - Ligue 1: Rd 4: Preview Show 09:30 - Trans World Sport 10:30 - Samsung Diamond League: Zurich, Switzerland 12:30 - RaboDirect Pro12: Rd 1: Ulster v Glasgow 14:30 - UEFA Champ. League Super Cup: Chelsea v Club Atlético de Madrid 17:00 Ligue 1: Rd 4: Olympique Lyonnais v Valenciennes (live) 19:00 - Barclays PL: Wk 3: West Ham Utd v Fulham 21:00 - PGA Omega European Masters: Day 3 01:00 - Aviva Premiership: Rd 1: London Wasps v Harlequins. Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga: Preview (r) 08:00 - Bundesliga: Preview (r) 08:30 - America's Cup: World Series: San Francisco: Day 1 (r) 10:35 - Fighting Spirit: It's Showtime #54 (r) 12:55 - 2012 Alpari World Match Tour: Germany: Day 1 (r). Bundesliga: 15:00 - Preview (r) 15:30 - 1FC.
Nurnberg v Borussia Dortmund (live). 17:35 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Portugal v France (r) 19:15 - WWE: Superstars 20:05 - Fighting Spirit: It's Showtime #55 (r) 22:05 - Bundesliga: 1FC. Nurnberg v Borussia Dortmund (r) 00:10 - WWE: Superstars (r) 01:00 - 2012 Alpari World Match Tour: Germany: Day 1 (r). Melita Sports 2 12:00 - WWE: RAW (r). FIFA Beach Soccer WC Qual.: 12:50 Portugal v France (r) 14:25 Hungary v Ukraine (r). 15:40 America's Cup: World Series: San Francisco: Day 1 (r) 17:45 Fighting Spirit: It's Showtime #54 (r) 20:05 - Swedish ATG Horse Racing: V75 Race Meetings 00:10 - Bundesliga: 1FC.
Nurnberg v Borussia Dortmund (r).
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
Tisliba 25 Mimdudin>1. Isa rah isewwi purtiera tal-qasab! (6) 4. {add ma jista’ jsibhom (8) 9. Il-Madonna, filpur/issjoni tal-:img[a lKbira (6) 10. Povra Pat! (Anagramma) (8) 12. Kul[add idoqq tal-qaddis tar-ra[al tieg[u (4) 13. G[al ftit ma rba[tx ilkaw]i kollha! (5) 14. Isir wi// imb wi// malkonfessur (4) 17. Kull waqt u f’kull [in (6) 18. u 20. Wa[da ta’ drapp turiha, b[ala e]empju (6) 20. Ara 18 21. Qtil, reat, att kriminali (6) 27. Isir b’[afna g[oqod tajbin (4) 28. Daqqa t’g[ajn taf i;;ib [sara b’xi mod! (5) 29. Ejja fuq u ;ib mieg[ek spe/i ta’ tila! (4) 32. Li jaqilbu g[all-isfar (8) 33. Tne[[i l-qam[ mis-sifa, b’/ertu sider wara salib! (6) 34. G[adu jemmen bi [wejje; ta’ mitt sena ilu? (8) 35. Ammetta [tijietu (6) Weqfin>1. Xog[lu ja[dem fuq linkwina (7) 2. Skiet perfett (8) 3. Xejn mhu komuni (4) 5. Qag[ad quddiem pittur biex ipin;ih (6) 6. Mhux ’il quddiem (4) 7. Pja/iri li jittallbu (6) 8. Tapprezzaha l-aktar filkampanja (6) 11. u 26. Qabel Settembru (6) 15. Se titlaq u ssir serja b’xi mod (5) 16. Dmir (5) 19. Reb[a (8) 22. Tg[arraq billi tu]a lgomma? (7) 23. I]-]wiemel kollha jib]g[u minnha (6) 24. Ma tatx g[alkollox (6) 25. Sta;un (6) 26. Ara 11 30. I]ommlok flusek biex tpo;;i fuqu? (4) 31. Hekk hu, daqs iddubbien, ng[idu (4)
1
2
3
4
9
5
6
8
10 11
12
13
14
15
16
17
18 19 20
23
21
24
25
27
22
26
28
29
30
31
32
33
34
35
Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin>1. Nistma; 4. }gumbrat; 9. Novizz; 10. Sintendi; 12. Opra; 13. ?anga; 14. Ward; 17. Awturi; 18. u 20. Klikka; 21. Abbiss; 27. Kbar; 28. Dawra; 29. Dell; 32. Pa/enzja; 33. Skozja; 34. Tellaqna; 35. Maduma. Weqfin> 1. Ninnota; 2. Severità; 3. Mazz; 5. Gringu; 6. Mutu; 7. Randan; 8. Timidu; 11. u 26. Ma[fra; 15. Grokk; 16. Qlibt; 19. Silenzju; 22. Sultana; 23. Xkupat; 24. Fa//ol; 25. {ajjin; 30. In]a’; 31. Ikla.
7
Tisliba bin-Numri
In-numru 312, li mhux inklu] fil-lista ta’ numri bi tliet figuri, jinsab imni]]el fejn suppost f’din il-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha li g[andkom f’dawn il-[ames listi.
Irba[ sett tal-platti m’g[and JB Stores Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, ‘In-Nazzjon’, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, TalPietà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. Ir-rebbie[#a jkun mitlub iwie;eb mistoqsija [afifa fuq it-telefon, g[alhekk mas-soluzzjoni tat-Tisliba tinsewx tni]]lu n-numru tat-telefon tag[kom. L-a[[ar premju ntreba[ minn C.M. Dimech,15#3 Triq Zammit Clapp, TalPietà, PTA 1635. SOLUZZJONI TA’ TISLIBA BIN-NUMRI
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
26 Klassifikati PROPRJETÀ Bir id-Deheb
APPARTAMENTI semifinished u garaxxijiet kompluti bil-lift. Jibdew minn €815,807 (Lm35,000). ?emplu 99477271.
Is-Swatar
Santa Venera
MAISONETTE bi tliet kmamar tas-sodda fully furnished. Prezz €163,056 (Lm70,000). ?emplu 99477271.
G{ALL-KIRI Tas-Sliema
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
FI?-/entru, ironmongery jew pet shop, l-uniku [anut ta’ dan it-tip. ?emplu 79404472.
Marsaxlokk
L-Imsida
{ANUT, bil-permess, bla rigal. €6 kera kuljum. ?emplu 99898254 jew 77320474.
TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ madum u plumbing, gypsum board kif ukoll kisi bil-;ibs, graffiato u ]ebg[a bi 30 sena esperjenza. ?emplu 79091057.
Santa Venera
AVVI}I
House Sale
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698. FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.
POST /entrali, appartament ;did bi tliet kmamar tas-sodda lest minn kollox. Bil-lift. €800 fix-xahar. ?emplu 99477271.
G{AT-TWELLIJA Il-Qrendi
G[al kull xog[ol
TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa u xog[ol ta’ membrane u kull tip ta’ kisi u tibjid. ?emplu 79407292.
G[al kull xog[ol
{AFNA affarijiet tad-dar f’kundizzjoni tajba, g[amara, dekorazzjonijiet tad-dar u pjanti, illum is-Sibt, 1 ta’ Settembru, mid-9 a.m. sa 12 p.m. f’199 Triq Santa Margerita, is-Si;;iewi.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprinting press.com
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. ?emplu 99870665.
Jekk se ssuq... TIXROBX Jekk se tixrob... ISSUQX
Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
27 TRIATHLON
Persuni b’di]abbiltà fit-tielet tellieqa tas-sena Fit-tielet tellieqa tas-sena organizzata minn B’Kara St Joseph, se jie[du sehem persuni b’di]abbiltà. Din ittriathlon f’forma ta’ relay se ssir g[ada waqt li b[alissa, f’Londra, qed isiru lParalimpjadi. Oliver Scicluna se jie[u sehem fl-ewwel parti tattellieqa li se tkun tikkonsisti f’g[awma ta’ 750m f’ba[ar miftu[. Scicluna, li hu persuna b’di]abbiltà, ipprattika diversi dixxiplini fosthom l-g[awm, il-futbol, il-basketball, latletika u anke l-volleyball. Imma l-aktar sport li rnexxa fih kien il-breakdancing u sa[ansitra mar jikkompeti barra minn pajji]na. Noel Aquilina, li hu wkoll persuna b’di]abbiltà, se jkun qed jie[u sehem bir-rota fuq rotta ta’ 20km. Sentejn ilu, Aquilina kien idde/ieda li fost il-[afna sport li pprattika, jag[]el i/-/ikli]mu wara li kien [a sehem f’tellieqa ta’ tlett ijiem twila 318km minn Messina sa Pozzallo. Barra minn hekk, Aquilina [a sehem ukoll f’tellieqa ta’ 15km li kienet organizzata mill-Federazzjoni ta/?ikli]mu f’Malta. L-akbar g[an ta’ Aquilina hu li jirrappre]enta lil Malta filParalimpjadi ta’ erba’ snin o[ra li se jsiru fil-Bra]il. It-triathlon tintemm bil;irja ta’ Darren Vandit li se ji;ri rotta ta’ 5km. Vandit ilu sentejn jipprattika l-atletika u
Il-Kampjonat jid[ol f’fa]i kru/jali minn Stewart Said
Darren Vandit, atleta b’di]abbiltà li se jie[u sehem fit-Triathlon li se ssir g[ada
minn dakinhar i[oss li [ajtu nbidlet kompletament. B’ta[ri; intensiv, Vandit hu wie[ed mill-aqwa 20 atleta li jie[u sehem fuq distanzi twal f’Malta. L-g[an ta’ dan it-tim
FUTBOL
b’membri b’di]abbiltà mhux se jkun li jwaqqaf rekords imma li l-membri jinkora;;ixxu nies b[alhom biex ma jaqtg[ux qalbhom.
Illum fil-Pixxina Nazzjonali jintlag[bu ]ew; partiti o[ra li se jag[tu indikazzjoni ta’ min jistg[u jkunu ]-]ew; rebbie[a ta]-]ew; Kampjonati talWaterpolo. Fl-ewwel partita, i/Champions Marsascala MOR€ jiltaqg[u kontra Valletta Sterling fl-ewwel play off minn tlieta. Marsascala g[addew g[al finali direttament wara li spi//aw l-ewwel fil-klassifika finali filwaqt li Valletta kellhom jeliminaw lil Otters Nivea bit-tielet play off tkun dik de/i]iva, fejn wara li Otters reb[u l-ewwel play off, Valletta rkupraw tajjeb biex reb[u ]-]ew; partiti ta’ wara u qatg[u passa;; g[all-finali. B’hekk se jkollna ripetizzjoni tas-sena l-o[ra meta jer;g[u jilag[bu kontra Marsascala. Fl-ista;un li g[adda Marsascala kienu rkupraw minn telfa fl-ewwel partita u reb[u t-tieni u t-tielet partita. F’dan l-ista;un Marsascala u Valletta ltaqg[u sitt darbiet, b’Wied il-G[ajn jirb[u [ames konfronti, filwaqt li l-Beltin reb[u l-konfront l-ie[or. IlBeltin se jkollom nieqes lillkow/ Anthony Farrugia u Sean Meli li t-tnejn jinsabu sospi]i. G[alkemm Marsascala jibdew favoriti, wie[ed jistenna konfront interessanti. Fit-tieni partita, dik millKampjonat Premier, Sliema McDonalds jaffrontaw lil
Neptunes Emirates fit-tieni play off fuq l-a[jar minn [amsa. Neptunes reb[u lewwel play off nhar l-Erbg[a 11-6. Sliema se jippruvaw jirkupraw minn din it-telfa g[ax reb[a o[ra g[al Neptunes tkun diffi/li g[asSlimi]i li jirb[u l-Kampjonat fis-sena tal-anniversarju. Min-na[a tag[hom, Neptunes, wara l-wirja tajba fl-ewwel play off, jippruvaw jersqu pass bog[od mir-reb[ tal-21 kampjonat tag[hom. Dan se jkun is-seba’ konfront bejniethom f’dan lista;un, b’Neptunes jirb[u tlieta, Sliema tnejn filwaqt li l-konfront l-ie[or spi//a fi draw. Log[ob g[al-lum
6.00pm - 1 Divi]joni Play Off 1 - Marsascala vs Valletta 7.15pm - Premier Play Off 2 Sliema vs Neptunes
Konfronti dan l-ista;un 13 :unju -
Valletta vs Marsascala 1 Lulju Marsascala vs Valletta 5 Lulju Valletta vs Marsascala 14 Lulju Valletta vs Marsascala 27 Lulju Marsascala vs Valletta 12 Awwissu Valletta vs Marsascala 22 :unju Sliema vs Neptunes 26 :unju Neptunes vs Sliema 7 Lulju Sliema vs Neptunes 25 Lulju Neptunes vs Sliema 12 Awwissu Sliema vs Neptunes 29 Awwissu Neptunes vs Sliema
8-12 13-11 10-11 11-16 11-13
8-16 5-9 4-6 8-12 9-10 8-8 11-6
CRICKET
Tournament b’risq Brenton Mifsud
{amrun Spartans se jorganizzaw it-‘Trofeo Brenton Mifsud’, tournament trijangulari li se jsir il-{amis 6 ta’ Settmebru fil-Victor Tedesco Stadium, fil{amrun. Brenton Mifsud kien ]ag[]ug[ {amruni] li miet fl-14 ta’ Awwissu 2012, lg[ada tax-xalata tal-festa ta’ San Gejtanu. F’dan it-tournament se jie[du sehem {amrun Spartans, Pietà Hotspurs u St. Venera Lightnings, li huma ttliet klabbs li kellhom x’jaqsmu mag[hom filkarriera tal-futbol tieg[u Brenton Mifsud u missieru Vince. Il-programm jibda fis-6 p.m. b’partita ta’ [biberija
WATERPOLO
bejn il-[bieb u l-plejers ta’ ta[t l-14 u s-16-il sena ta’ {amrun Spartans li kien jilg[ab mag[hom Brenton Mifsud fil-passat. Fis-7.30 p.m. jibda ttournament trijangulari li fih se jintlag[bu tliet partiti ta’ 45 minuta l-wa[da bejn {amrun Spartans, Pietà Hotspurs u St. Venera Lightnings. Bejn partita u o[ra se jintwerew servizzi fuq il-big screen dwar il-[ajja ta’ Brenton Mifsud. {amrun Spartans i[e;;u lil kull min kien jaf lil Brenton Mifsud biex jattendi g[al din is-serata li se tibqa’ kommemorattiva g[allfamilja Mifsud u g[al dawk li kienu l-aktar vi/in tieg[u matul [ajtu.
Malta f’tournament internazzjonali f’Corfu It tim nazzjonali Malti talcricket se jkun fl-azzjoni mit-3 sad-9 ta’ Settembru fit-Tieni Divi]joni tal-Kampjonat Ewropew tal-Cricket li se jsir f’Corfu. Is-sena l-o[ra, it-tim Malti ]amm postu f’din iddivi]joni meta g[eleb lil ?ipru u lill-I]vezja fil-play offs. G[al din is-sena l-Asso/jazzjoni Maltija tal-cricket [atret kow/ mill-Ingliterra, Dave Carlisle biex imexxi t-tim. Mis-sena l-o[ra se jkun hemm sitt plejers fl-iskwadra li ma kinux lag[bu. Se jer;a’ jid[ol wie[ed mill-a[jar batsmen, Frankie Spiteri, John Callus li di;à rrappre]enta lil Malta sitt darbiet u Dave Borg li se jkun qed jilg[ab f’din ilkompetizzjoni g[at-tieni darba. Tliet plejers huma ;odda u
dawn huma George Agius, Derek Ali u Sunny Krishna. Ilkumplament tat-tim hu mag[mul minn John Grima (7 darbiet), Mike Caruana (10 darbiet), l-a[wa Mark G u Ronnie Sacco (5 darbiet), u Nowell Khosla, Justin Brooke u Samuel Aquilina (darbtejn). It-tim se jkun immexxi minn Andrew Naudi akkumpanjat mi/-Chairman tal-Malta Cricket Association Sarfraz Ali u sSegretarju Pierre Naudi. Fil-passat, it-tim Malti wasal sas-semifinali f’erba’ okka]jonijiet differenti: fl-1997, fl-2001, fl-2003 u fl-2007. It-tim nazzjonali Malti ilu jie[u sehem f’dawn il-kampjonati mill-1989. Malta se tkun fi Grupp A ta’ dan it-tournament u dan il-grupp hu mag[mul mill-Estonja,
I]rael, il-Lussemburgu, ilPortugall u Spanja. Fi Grupp B hemm il-Kroazja, ?ipru, ilFinlandja, il-Gre/ja, Isle Of Man u l-I]vizzera. Il-programm tat-tim Malti hu dan: It-Tnejn 3 ta’ Settembru 10.30am - Malta vs. Portugall It-Tlieta 4 ta’ Settembru 10.30am - Malta vs. I]rael It-Tlieta 4 ta’ Settembru 3.30pm - Malta vs. Lussemburgu L-Erbg[a 5 ta’ Settembru 3.30pm - Malta vs. Estonja Il-{amis 6 ta’ Settembru 10.30am - Malta vs. Spanja Il-:img[a 7 ta’ Settembru cross-over semi-finals - Malta vs. Tim minn Grupp B Is-Sibt 8 ta’ Settembru play offs g[all-placing
C
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
28 Sport FUTBOL INGLI}
Van Persie jrid ipatti g[an-nuqqas ta’ Rooney Il-Programm
Premier
West Ham v Fulham Swansea v Sunderland Tottenham v Norwich West Brom v Everton Wigan v Stoke Man City v QPR
G[ada
Liverpool v Arsenal Newcastle v Aston Villa Southampton v Man Utd
The Championship
Millwall v Middlesbrough Barnsley v Bristol City Birmingham v Peterborough Burnley v Brighton Crystal P. v Sheff Wed Derby v Watford Hull v Bolton Ipswich v Huddersfield Leeds Utd v Blackburn Nottm Forest v Charlton Leicester v Blackpool
G[ada
Cardiff v Wolves
League One
Bury v Notts County Crawley v Leyton O. Crewe v Coventry Hartlepool v Scunthorpe MK Dons v Carlisle Portsmouth v Oldham Sheff Utd v Bournemouth Stevenage v Shrewsbury Tranmere v Colchester Walsall v Brentford Yeovil v Doncaster
Manchester United se jkollhom b]onn li l-akkwist il;did Robin Van Persie jerfa’ lpi] b[ala skorer meta jmorru g[and it-tim promoss ta’ Southampton fil-Premier League g[ada, ming[ajr limwe;;a’ Wayne Rooney. L-eks attakkant ta’ Arsenal, Van Persie, skorja fl-ewwel log[ba li beda mill-bidu ma’ United fir-rimonta 3-2 fuq Fulham il-;img[a l-o[ra u lmanager Alex Ferguson kien kuntent bil-mod kif l-Olandi] [adem mal-akkwist l-ie[or Shinji Kagawa, li wkoll skorja. “Kont kuntent bit-tnejn li huma. G[adu kmieni u se jibdew jifhmu a[jar lil xulxin aktar ma jg[addi ]-]mien,” qal Ferguson. Is-sostitut Rooney sofra qasma kerha f’koxxtu kontra Fulham u l-attakkant Ingli] baqa’ fl-a[barijiet din il;img[a wkoll hekk kif ilmedia Ingli]a spekulat li lplejer ta’ 26 sena jista’ jkun fi triqtu ’l barra minn Old Trafford wara li t[alla barra mill-ewwel [dax. “Qrajt il-kummenti banali fil-;urnali u dak li kellhom xi jg[idu n-nies. Dawn kollha [merijiet. Qieg[ed hawn biex
nibqa’,” qal Rooney fuq Twitter. United, li bdew l-ista;un b’telfa g[and Everton, jistg[u jilqg[u lura lil Jonny Evans wara injury u b’hekk itaffu ftit mill-problemi fid-difi]a. Southampton jinsabu n-na[a l-o[ra tal-klassifika fl-ewwel sta;un tag[hom fl-og[la divi]joni mill-2005 wara li fet[u l-impenji kontra Manchester City. Taw [asda li/-Champions qabel tilfu 3-2 u g[adhom iridu jie[du lewwel punt minn ]ew; partiti. City fil-[ames post, jilqg[u lil QPR illum u l-klabb minn Londra issa g[andu dehra ;dida minn dak it-tim li sofra ]ew; gowls fil-[in mi]jud f’Mejju li g[adda biex ta t-titlu lill-avversarji. Dan wara li lmanager Mark Hughes kien ferm attiv fis-suq tattrasferimenti. QPR sofrew telfa umiljanti ta’ 5-0 kontra Swansea City flewwel ;urnata qabel ;ew draw 1-1 ma’ Norwich il;img[a l-o[ra. “Importanti li niftakru li hemm [afna plejers ;odda fittim. Mhux se nibdew nifhmu lil xulxin mill-ewwel,” qal lattakkant Bobby Zamora.
Van Persie (fin-nofs) kongratulat minn s[abu wara li skorja kontra Fulham
City ;ew draw g[and Liverpool fl-a[[ar [ar;a grazzi g[al rigal ta’ Martin Skrtel li ppermetta lil Carlos Tevez jikseb il-100 gowl tieg[u fil-futbol Ingli] imma [alla lill-manager Roberto Mancini jirrifletti dwar kemm g[ad fadal lok g[al titjib u kien g[alhekk li Mancini [a lil Scott Sinclair, ta’ 23 sena, ming[and Swansea. Il-playmaker Tork Nuri Sahin g[andu jiddebutta g[ada kontra Arsenal f’log[ba li tibda kmieni. Sahin, b’self
ming[and Real Madrid, ma kienx re;istrat fil-[in g[allplay off tal-Europa League kontra Hearts il-{amis. “Se ne]aminaw lill-plejer imma /ert li se jkun involut fi tmiem il-;img[a,” qal ilmanager Brendan Rodgers. I/-Champions Ewropej Chelsea, li jinsabu fl-ewwel post bi tliet reb[iet minn daqstant partiti, mhux se jkunu fl-azzjoni fl-Ingilterra peress li lbiera[ lag[bu fis-Super Cup tal-UEFA kontra Atletico Madrid.
G[ada
FUTBOL TALJAN
League Two
Partiti diffi/li g[al Juventus u Inter
Preston v Swindon Wimbledon v Dag & Red Bristol Rovers v Morecambe Cheltenham v Accrington Exeter v Burton Albion Fleetwood v Aldershot Gillingham v Chesterfield Plymouth v Northampton Port Vale v Torquay Rochdale v Barnet Rotherham v Bradford Southend v Wycombe York v Oxford Utd
Premier Sko//i]
Aberdeen v St Mirren Celtic v Hibernian Ross C. v Kilmarnock St Johnstone v Dundee Utd
G[ada
Hearts v Dundee Motherwell v Inverness CT
I Div
Airdrie Utd v Cowdenbeath Dunfermline v Raith Rovers Morton v Dumbarton Partick T. v Hamilton
II Div
Brechin v Alloa East Fife v Albion Queen of S. v Arbroath Stenhousemuir v Forfar Stranraer v Ayr
G[ada
Falkirk v Livingston
III Div
Berwick v East Stirling Clyde v Annan Athletic Peterhead v Montrose Stirling v Queens Park
G[ada
Rangers v Elgin
G[ada Juventus u Inter se jkollhom log[ba diffi/li meta jilag[bu kontra Udinese u Roma rispettivament. Juventus fet[u l-impenji tag[hom filkampjonat b’reb[a 2-0 fuq Parma u issa jilag[bu barra minn darhom kontra tim li matul il-;img[a ;ie eliminat mi/-Champions League blg[oti tal-penalties kontra Braga. Minkejja li Udinese ;ew eliminati, dejjem offrew sfida denja lil kull tim. Wie[ed irid jara x’se tkun ir-reazzjoni talplejers ta’ Udinese wara din ittelfa di]appuntanti. Sta;un ilu Udinese kienu wkoll eliminati mill-play offs ta/-Champions League kontra Arsenal. Jidher li l-midfielder Asamoh, li Juventus akkwistaw ming[and Udinese, se jibda mal-ewwel 11 u s’issa dan il-plejer kellu prestazzjonijiet mill-aqwa. Plejer ie[or ta’ Juventus li sta;un ilu kien ma’ Udinese hu Isla. Udinese tilfu fl-a[[ar minuta kontra Fiorentina flewwel partita u ma jistg[ux iwaqqg[u aktar punti jekk be[siebhom jibqg[u vi/in tattimijiet li jinsabu fuq quddiem. Juventus kellhom partita tajba kontra Parma imma kellhom jistennew sat-tieni taqsima biex fet[u l-iskor. Intant, g[ada Inter jaffrontaw lil Roma u din se
Antonio Cassano se jilg[ab kontra eks tim tieg[u
tkun l-ewwel log[ba diffi/li g[al Inter dan l-ista;un wara li g[elbu lit-tim promoss ta’ Pescara fl-ewwel jum talkampjonat u eliminaw lil Vaslui fil-play offs tal-Europa League. Inter kellhom wirja tajba kontra Pescara u reb[u 3-0 fejn l-iskor seta’ kien akbar li kieku Milito ma falliex /ans kbir fittieni taqsima. Min-na[a tag[hom Roma salvaw punt f’darhom stess kontra Catania meta kienu 2-1 minn ta[t. Bla dubju, it-tim ta’ Zeman irid itejjeb il-wirja tieg[u jekk be[siebu jirba[ kontra Inter. Lakkwist il-;did ta’ Inter, Antonio Cassano, mistenni jer;a’ jibda mal-ewwel 11
kontra l-eks tim tieg[u. Din ilpartita fis-snin li g[addew kienet l-aktar wa[da mistennija min[abba li meta Inter reb[u lkampjonati kienu Roma li offrewlhom l-akbar sfida. Illejla Milan ifittxu li jiksbu l-ewwel reb[a meta jiltaqg[u kontra Bologna. Fl-ewwel partita tal-ista;un Milan tilfu f’San Siro bi skor ta’ 1-0 kontra Sampdoria u ta’ min jg[id li fl-a[[ar minuti kien ferm vi/in li jsalvaw punt. G[al Milan se jkunu neqsin l-attakkanti Pato u Robinho li huma mwe;;g[in u b’hekk hu mistenni li mal-ewwel 11 jibda l-akkwist il-;did Pazzini. Barra minn hekk, jista’ jag[ti l-ka] li jilg[ab l-akkwist il-;did Bojan li ng[aqad ma’ Milan matul il;img[a ming[and Roma. Bologna wkoll tilfu l-ewwel log[ba tag[hom kontra Milan u b’hekk dan il-konfront se jkun wie[ed interessanti. Wara r-reb[a li kisbu fuq Palermo, Napoli issa jilag[bu kontra Fiorentina f’Napli. Dawn i]-]ew; timijiet g[andhom tliet punti u se jfittxu li qabel il-waqfa internazzjonali jkollhom sitt punti. L-eroj ta’ ;img[a ilu g[at-tim minn Firenze kien Jovetic li skurja ]ew; gowls kontra Udinese u dan bla dubju se jkun theddida kbira g[addifi]a ta’ Napoli. Wie[ed irid jara fejn se
tintlag[ab il-partita bejn Cagliari u Atalanta min[abba li Cagliari g[adhom ma sabux grawnd adegwat g[al-log[ob. Sena ilu dawn lag[bu nofs lista;un fi Trieste. Lazio jilag[bu kontra Palermo u din se tkun log[ba interessanti min[abba l-fatt li fl-ewwel ;urnata talkampjonat dawn sofrew telfa. Palermo tilfu 3-0 kontra Napoli filwaqt li Lazio tilfu bi skor minimu ta’ 1-0 kontra Atalanta. Il-Programm
Serie A
Torino v Pescara Bologna v Milan
G[ada
Cagliari v Atalanta Catania v Genoa Inter v Roma Lazio v Palermo Napoli v Fiorentina Parma v Chievo Sampdoria v Siena Udinese v Juventus
Serie B
Novara v Empoli Brescia v Juve Stabia Lanciano v Varese Sassuolo v Crotone Verona v Spezia Ascoli v Barci Cittadella v Grosseto Reggina v Pro Vercelli Ternana v Modena Vicenza v Cesena
It-Tnejn
Livorno v Padova
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
Sport 29 TRASFERIMENTI
Ramirez jing[aqad ma’ Southampton
L-attakkant Urugwajan Gaston Ramirez finalment ing[aqad ma’ Southampton ming[and Bologna. Lattakkant ta’ 21 sena kien ing[aqad ma’ Bologna ming[and Penarol sentejn ilu. AFELLAY - Linternazzjonali Olandi] Ibrahim Afellay ing[aqad ma’ Schalke 04 b’self g[al sena ming[and Barcelona. Huwa se jkun qed jer;a’ jissie[eb malkow/ Huub Stevens li kien mexxieh meta kien ma’ PSV Eindhoven. Afellay li g[andu 26 sena, ilu 18-il xahar ma’ Barcelona u lag[ab 41 log[ba waqt li ilu wkoll fl-iskwadra Olandi]a mill-Euro 2008. BENDTNER – Juventus akkwistaw lill-attakkant Dani] Nicklas Bendtner b’self g[al sta;un ming[and Arsenal. Juve g[andhom ukoll l-g[a]la li jixtru l-plejer g[al 6 miljun ewro fi tmiem l-ista;un. ADAM – L-internazzjonali Sko//i] Charlie Adam sie[eb lil Stoke City ming[and
Liverpool. Adam li g[andu 26 sena ffirma kuntratt ta’ erba’ snin g[al somma mhix mag[rufa. SINCLAIR – Scott Sinclair ing[aqad ma’ Manchester City ming[and Swansea City. Barra dan, City [adu wkoll lid-difensur Bra]ilajn Maicon ming[and Inter. DE JONG – Il-midfielder Olandi] Nigel De Jong sie[eb lil Milan u kien inklu] fliskwadra g[al kontra Bologna wara li ffirma kuntratt ta’ tliet snin ming[and Manchester City. Bl-akkwist tieg[u u ta’ Bojan Krkic li kien misluf lil Roma ming[and Barcelona, issa Milan, skont il-Vi/iPresident Galliani, jistg[u jisfidaw g[at-titlu. DEL PIERO – Sydney FC [abbru li la[qu ftehim uffi/jali ma’ Alessandro Del Piero u se jmorru l-Italja fi tmiem din il;img[a biex jiffirma kuntratt mag[hom wara 19-il sta;un ma’ Juventus. ROSE – Id-difensur ta’
Tottenham Danny Rose iffirma kuntratt ta’ self g[al sena mal-manager ta’ Sunderland Martin O’Neill. SAVIOLA – Malaga akkwistaw lill-attakkant Ar;entin eks Real Madrid u Barcelona, Javier Saviola fuq kuntratt ta’ sena. Il-plejer ta’ 30 sena xtara r-release ming[and Benfica u g[adda minn e]ami mediku. DOS SANTOS – Real Mallorca [adu lill-attakkant Messikan Giovani Dos Santos ming[and Tottenham Hotspur fuq kuntratt ta’ erba’ snin. HERNANDEZ – Linternazzjonali Spanjol Pablo Hernandez sie[ed lil Swansea ming[and Valencia g[al somma rekord tal-klabb ta’ 5.55 miljun sterlina fuq kuntratt ta’ tliet snin. VAN DER VAART – Linternazzjonali Olandi] Rafael van der Vaart re;a’ rritorna ma’ Hamburg fejn kien bejn l-2005 u l-2008 ming[and Tottenham.
PARK – Celta Vigo a//ettaw li jie[du lillattakkant Korean Park Chuyoung b’self ming[and Arsenal. CAVANI – L-attakkant Urugwajan ta’ Napoli Cavani, ;edded il-kuntratt sal-2017 biex jibqa’ Napoli li [adu wkoll lil Mesto ming[and Genoa. BORRIELLO – Lattakkant Marco Borriello re;a’ ing[aqad ma’ Genoa ming[and Roma. Hu kien ma’
Genoa fl-ista;un 2007-08 u wara ng[aqad ma’ Milan u wara ma’ Roma. F’nofs lista;un li g[adda kien ing[aqad b’self ma’ Juventus. Dan it-trasferiment sar possibbli wara li Gilardino ng[aqad ma’ Bologna. TONI – L-attakkant veteran Luca Toni l-biera[ ing[aqad ma’ Fiorentina f’wie[ed milla[[ar trasferimenti qabel ing[alaq il-perjodu tas-suq tattrasferimenti.
LOKALI
Christian Cassar jing[ata r-release Floriana FC [abbru li la[qu ftehim ma’ Christian Caruana biex jitterminaw il-kuntratt tieg[u u b’hekk seta’ jing[aqad ma’ Balzan. Sadattant it-trasferiment ta’ Owen Bugeja minn ma’ Floriana g[al ma’ Qormi sfaxxa fl-a[[ar mumenti waqt li lplejer imwieled in-Ni;erja Akanni-Sunday Wasiu sar plejer ta’ Floriana wara li kien di;à lag[ab mag[hom fl-ewwel fa]i tal-ista;un 2009-10 qabel mar jilg[ab fi/-?ina. Fi trasferimenti o[ra Triston Caruana se jag[mel sta;un ie[or b’self ma’ Qormi filwaqt li David Fenech se j[alli lil Sliema biex jing[aqad ma’ Tarxien Rainbows.
EUROPA LEAGUE
TAZZA TAD-DINJA
Polza fa/li g[all-holders Atletico Madrid
Villa lura ma’ Spanja
Ir-rebbie[a tal-Europa League tal-ista;un li g[adda, Atletico Madrid se jkunu qed jilag[bu kontra Hapoel Tel Aviv, Viktoria Plzen u ddebuttanti Academica Coimbra tal-pajji] ;ar Portugall fil-fa]i tal-gruppi tal-kompetizzjoni g[al din issena wara li lbiera[ f’Monaco ttellg[u l-poloz. Athletic Bilbao, finalisti telliefa f’Mejju, se jilag[bu kontra Olympique Lyon, Sparta Prague u Hapoel Kiryat Shmona fi grupp ie[or minn 12 tal-ewwel fa]i tattieni l-akbar kompetizzjoni tal-UEFA. Tottenham Hotspur li
spi//aw ir-raba’ fil-Premier League l-ista;un li g[adda, imma kienu m/a[[da minn post fi/-Champions League wara s-su//ess ta’ Chelsea filkompetizzjoni, telg[u ma’ Panathinaikos, Lazio u Maribor. Il-[ames darbiet Champions Ewropej Liverpool se jiltaqg[u kontra Udinese u Young Boys kif ukoll malklabb sinjur tar-Russja Anzhi Makhachkala li g[andhom lill-attakkant Samuel Eto’o fit-tim. Il-partiti jibdew fl-20 ta’ Settembru u l-finali se tintlag[ab fil-15 ta’ Mejju tal2013 f’Amsterdam.
Il-gruppi kollha Grupp A
Liverpool Udinese Young Boys Anzhi Makhachkala
Grupp B
Atletico Madrid Hapoel Tel Aviv Viktoria Plzen Academica Coimbra
Grupp E
VfB Stuttgart FC Copenhagen Steaua Bucharest Molde
Grupp F
PSV Eindhoven Napoli Dnipro Dnipropetrovsk AIK Stockholm
Schweinsteiger t[alla barra Il-midfielder :ermani] Bastian Schweinsteiger t[alla barra mill-iskwadra g[all-parttiti kontra Faroe Islands u l-Awstrija wara li l-kow/ Joachim Loew qal li l-plejer g[adu mhux fit wara serje ta’ injuries.
Radamel Falcao waqt it-tlug[ tal-poloz
Grupp I
Olympique Lyon Athletic Bilbao Sparta Prague Hapoel Kiryat Shmona
Grupp J
Tottenham Hotspur Panathinaikos Lazio Maribor
Grupp C
Grupp G
Sporting Lisbon Basel Genk Videoton
Bayer Leverkusen Metalist Kharkiv Rosenborg T. Rapid Vienna
Grupp D
Grupp H
Grupp L
Olympique Marseille Fenerbahce B. Moenchengladbach AEL Limassol Girondins Bordeaux Club Bruges Newcastle United Maritimo
Inter Rubin Kazan Partizan Belgrade Nefti PFK
L-aqwa skorer ta’ kull ]mien ta’ Spanja, David Villa re;a’ ssejja[ fl-iskwadra nazzjonali mill-kow/ Vicente Del Bosque g[all-partiti ta’ kwalifikazzjoni mit-Tazza tad-Dinja 2014. Villa li skorja 51 goal fi 82 log[ba g[al Spanja, kiser siequ x-xellugija ma’ Barcelona fit-Tazza tad-Dinja tal-klabbs issena l-o[ra u g[amel tmien xhur barra fejn tilef ukoll il-Euro 2012. Huwa skorja fl-ewwel log[ba uffi/jali fir-ritorn tieg[u ma’ Barcelona fir-reb[a 5-1 fuq Real Sociedad meta da[al sostitut. Carles Puyol li qed jirkupra minn ksur t[alla barra kif t[allew ukoll Juan Mata, Fernando Llorente u Javi Martinez.
Grupp K
Twente Enschede Hanover 96 Levante Helsingborgs
Intant Rafael van der Vaart u Nigel De Jong ma kienu inklu]i fl-iskwadra Olandi]a g[all-partiti kontra t-Turkija u lUngerija. Nieqsa wkoll mill-iskwadra ta’ 23 plejer im[abbra mill-kow/ Louis Van Gaal hemm Ibrahim Afellay u Gregory van der Wiel. Berbatov mal-Bulgarija Il-kow/ tal-Bulgarija Luboslav Penev sejja[ lil Dimitar Berbatov fl-iskwadra nazzjonali fejn indika li l-attakkant se jtemm l-e]ilju li g[amel fuqu nnifsu min-nazzjonal. Berbatov li ffinalizza t-trasferiment minn ma’ Man Utd g[al ma’ Fulham kien irtira min-nazzjonal fl-2010. Huwa se jsejja[ konferenza tal-a[barijiet nhar it-Tnejn f’Sofia biex jiddiskuti s-sej[a u s-saga tat-trasferiment tieg[u. Capello jinjora lil Arshavn Il-kow/ tar-Russja Fabio Capello [alla barra lill-captain Andrei Arshavin mill-iskwadra ta’ 24 plejer g[all-partiti kontra l-Irlanda ta’ Fuq u l-I]rael.
Capello [alla barra wkoll lil Roman Pavlyuchenko u Pavel Progrebnyak waqt li l-winger ta’ 36 sena Yuri Zhirkov u Sergei Semak t[allew barra min[abba injuries.
Kow/ ta’ Swa]iland Il-Bel;jan Valerie Billen in[atar kow/ nazzjonali ta’ Swa]iland fuq kuntratt ta’ sena. Billen li g[andu 59 sena kellu esperjenza fl-Afrika mal-klabb Ivorjan ta’ Satellite Abidjan fl-2001 u mexxa wkoll lil Ujpest Dozsa fl-Ungerija imma l-a[[ar 20 sena g[addiehom b[ala trainer fil-Bel;ju. Swaziland li huma rrankjati fil-181 post fid-dinja di;à huma eliminati mit-Tazza tad-Dinja tal-2014 min[abba restrizzjonijiet finanzjarji u mhumiex fil-preliminari tatTazza Afrikana.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
30 Sport FOOTBALL SUPER CUP
Atletico jumiljaw lil Chelsea CHELSEA …..................... 1 ATLETICO MADRID ..... 4
Atletico Madrid u l-attakkant Kolombjan tag[hom Falcao kienu f’vena brillanti l-biera[ f’Montecarlo hekk kif lattakkant skorja hat trick biex g[en lil Atletico jirb[u s-Super Cup Ewropea kontra Chelsea 4-1. Atletico Madrid rebbie[a talEuropa League fl-ista;un li g[adda taw lezzjoni ta’ football li/-Champions Ewropej li qatt ma da[lu fillog[ba u sofrew telfa umiljanti, fejn sa tmiem l-ewwel taqsima Atletico kienu di;à a//ertaw bis-su//ess finali wara li bnew tliet goals vanta;; kollha skorjati minn Falcao. G[al Atletico Madrid dan kien it-tieni su//ess f’din ilmanifestazzjoni fi spazju ta’ sentejn, fejn f’Awwissu ta’ sentejn ilu kienu wkoll g[elbu li/-champions Ewropej Inter 10 biex reb[u dan l-unur. Mill-bidu tal-log[ba deher /ar li l-Ispanjoli kellhom xi [a;a iktar mill-Ingli]i fejn
wara erba’ minuti Falcao laqat il-lasta ta’ Cech, i]da ]ew; minuti wara l-istess plejer feta[ l-iskor bix-xutt tieg[u jer;a’ ja[bat mal-lasta qabel il-ballun imbaram g[al ;ewwa. Fit-13-il minuta Falcao skorja t-tieni goal b’xutt spettakolari bid-dawra li ma ta l-ebda /ans lil Cech isalva. Atletico skorjaw it-tielet goal qabel l-intervall. Azzjoni velo/i ta’ kontrattakk mitmuma minn Falcao li g[aqqad it-tieni hat trick tieg[u dil-;img[a wara ttlieta li skorja kontra Athletic Bilbao it-Tnejn li g[adda firreb[a ta’ 4-0 ta’ Atletico fuq Bilbao. Fit-tieni taqsima kien hemm il-pressjoni sterili tat-tim ta’ Di Matteo i]da mas-sieg[a log[ob l-iskor kompla jsir umiljanti g[all-Blues meta Miranda g[amilhom 4-0. Kwarta mit-tmiem Chelsea skorjaw goal ta’ konsolazzjoni permezz tad-difensur Ingli] Gary Cahill li mill-vi/in spara fix-xibka.
Il-players ta’Atletico jifir[u bis-Super Cup wara r-reb[a fuq Chelsea
IN-NAZZJON Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
Sport 31
Mosta jiksbu l-ewwel reb[a b’g[axar plejers minn Cristian Antony Muscat
0
2
KAMPJONAT PREMIER BOV
SLIEMA W.
MOSTA (1)
H. Bonello, A. Muscat, C.G. J. Haber, F. Apap, B. Agius, M. Micallef, L. Dimech, R. Baldacchino, J. Mifsud, A. Grech, D. Mitev, C. Decesare, P. Barbetti, A. Campagnoli, O. Zongo, D. Faccini, M. Scerri, M. Muchardi, O. El-Ghaouti, M. Bogdanovic, O. Obiefule Ciantar Sostituzzjonijiet - O. Chiemera flok D. Mitev 70 min., J. Bajada flok O. Zongo 74 min., F. Aboulezz flok O. Obiefule 90 min. Imke//i - R. Grech 66 min. (M) Imwissija - M. Muchardi 26 min. (S), R. Grech 35 min., 66 min., B. Agius 73 min. (M) Skurjaw - O. Obiefule 13 min., 90 min. (S) Referee - Marco Borg In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - O. Obiefule (M) F’log[ba li naqset milli Bogdanovic, ikkonnettja til[aq l-aspettattiva, Mosta tajjeb OBINNA OBIEFULE rre;istraw l-ewwel reb[a li wa[du quddiem ilsta;jonali meta b’g[axar goalkeeper Slimi] Henry plejers g[elbu lil Sliema Bonello, tefa’ fix-xibka. Wanderers bl-iskor minimu Erba’ minuti biss wara ta’ 2-0 bi]-]ew; gowls li Sliema Wanderers marru huma jaslu mill-aqwa skorer vi/in li j;ibu l-iskor indaqs tal-kampjonat li g[adda meta minn azzjoni personali Obinna Obiefule. ta’ Matias Muchardi, dan G[al Sliema Wanderers da[al fit-tliet kwarti ta’ iddebbutta l-plejer Taljan grawnd u xutt minn barra lAlain Faccini li ng[aqad kaxxa tieg[u ;ie salvat mag[hom din il-;img[a. b’diffikultà mill-goalkeeper Mosta fet[u l-iskor fit-13- internazzjonali Justin Haber. il minuta meta minn kross Fit-48 minuta wara lejn in-nofs tal-plejer azzjoni personali tal-awtur internazzjonali Daniel tal-gowl Mosti Obinna
Obiefule, dan qabe] liddifensur ta’ Sliema Wanderers Clifford Gatt Baldacchino li wa[du quddiem il-goalkeeper ta’ Sliema Wanderers Bonello tefa’ barra. Fis-66 minuta Mosta qalg[u daqqa ta’ [arta meta spi//aw jilag[bu b’g[axar plejers wara li tke//a g[alihom il-plejer Ryan Grech wara li wettaq fawl fuq plejer Slimi] u r/ieva t2 karta safra fil-log[ba. Mill-freekick li rri]ulta leks plejer ta’ Floriana Ivan Woods inkariga ru[u i]da
tefa’ ferm g[oli mil-lasti difi]i mill-goalkeeper ta’ Mosta Justin Haber. Meta konna qed nistennew it-tisfira finali tar-referee Marco Borg li kellu kontroll tajjeb tal-log[ba, Mosta duppjaw l-iskor fid-90 minuta permezz tas-solitu OBINNA OBIEFULE li wara azzjoni personali, qabe] lill-goalkeeper avversarju Bonello qabel tefa’ f’lasti vojta biex tefa’ lill-partitarji numeru]i Mostin f’dellirju ta’ fer[. Ftit minuti wara r-referee saffar it-tisfira finali.
Birkirkara ma jfallux kontra Rabat Birkirkara komplew bisserje ta’ ri]ultati po]ittivi fejn qed juru li se jkunu sfidanti ewlenin g[ar-reb[ talkampjonat meta g[elbu lit-tim neo-promoss Rabat Ajax bliskor ta’ 2-0. Huma kellhom lil Ryan Scicluna sospi] waqt li Joselito dos Reis kien nieqes min[abba injury. Shola Shodiya Haruna g[adu qed jirkupra minn injury u fil-fatt kien fuq il-bank tas-sostituti. Madankollu rritorna g[alihom Nikola Vukanac li rnexxielu wkoll isib ix-xibka wara li serva ]ew; log[biet sospensjoni waqt li ddifensur internazzjonali Edward Herrera g[amel iddebutt tieg[u mal-Istripes fittieni taqsima e]attament fil-65 minuta wara li ng[aqad mag[hom ming[and Hibernians matul din ilgimg[a. Min-na[a l-o[ra Rabat Ajax ma setg[ux jutilizzaw l-a[jar formazzjoni possibbli min[abba l-fatt li t-tliet difensuri tag[hom Clive Brincat, Heiner Backhaus u Gaetano Gesualdi jinsabu mwe;;g[in. Kif mistenni kienu Birkirkara li [ar;u fuq loffensiva meta wara azzjoni
personali ta’ Jean Pierre Mifsud Triganza dan g[adda lejn Jhonnattann b’dan jara lballun jg[addi ftit ’il bog[od minn mal-mimduda. Wara kwarta log[ob Birkirkara marru vi/in li jmorru fil vanta;; meta corner mog[ti minn Da Conceicao d-difi]a ta Rabat naqqset milli tikklerja lballun, da[al tajjeb Rowen Muscat li ra x xutt tieg[u ja[bat mal-lasta. Fit-33 minuta minn korner g[al darb’o[ra mog[ti min Da Conceicao, da[al tajjeb NIKOLA VUKANAC li b’daqqa ta’ ras tefa’ l-ballun fix-xibka. Fl-40 minuta azzjoni personali ta’ Jean Pierre Mifsud Triganza li min po]izzjoni angulata ra x xutt tieg[u ja[bat mal-lasti u jispi//a barra. Fis-47 minuta Rabat kellhom l-ewwel azzjoni perikolu]a tal-partita meta minn free kick mog[ti minn Adam Smeir, il-goalkeeper ta’ Birkirkara Reuben Gauci salva b’diffikultà bil-ballun jispi//a f’korner. Fit-58 minuta kellna azzjoni perikolu]a o[ra ta’ Birkirkara meta g[al darb’o[ra wara azzjoni
KAMPJONAT PREMIER BOV
2
B’KARA (1)
R. Gauci, J. Zerafa, N. Vukanic, R. Camenzuli, R. Muscat, G. Sciberras, A. Mendoza Corujo, J. Benites Da Conceicao, Z. Muscat, P. Fenech, J. P. Mifsud Triganza Sostituzzjonijiet - E. Herrera flok R. Camenzuli 65 min., S. Sharuna Shodiya flok J.P.M. Triganza 73 min., F. Zammit flok J. Zerafa 83 min.
0
RABAT A.
S. Mintoff, C. Schembri, I. Carapic, J. Caruana, N. Astrauskas, A. Smeir, M.M. Fuster, D. Falzon, R. Micallef, Y. Cauchi, D. Azzopardi Sostituzzjonijiet - H. Backhaus flok Y. Cauchi 56 min., N. Farrugia flok A. Smeir 83 min., C. Muscat flok M.M. Fuster 88 min.
Imwissija - A. Smeir 24 min., J. Caruana 34 min. (R), Z. Muscat 35 min., G. Sciberras 60 min. (B) Skurjaw - N. Vukanac 33 min., J.P. Mifsud Triganza 58 min. (B) Referee - Fyodor Zammit In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - J. Benirtes Da Conceicao (B) personali ta’ Jean Pierre Mifsud Triganza dan pprova ix-xutt bil-goalkeeper Rabti Sean Mintoff idawwar f’korner. Mill-istess korner mog[ti minn De Conceicao Birkirkara rduppjaw l-iskor meta da[al tajjeb JEAN PIERRE MIFSUD
TRIGANZA li b’daqqa ta’ ras tajba g[eleb lillgoalkeeper Rabti. Fis-77 minuta minn azzjoni personali tal-BOV Plejer talLog[ba Jhonnattann Benites Da Conceicao, dan ipprova xutt minn barra l-kaxxa li g[adda j[akkek malmimduda.
Azzjoni bejn Mano Micallef ta’ Mosta u Matias Muchardi ta’ Sliema (ritratt> Martin Agius)
Kif Jinsabu
Birkirkara Hibernians Valletta Sliema W Mosta Qormi {amrun S Floriana Rabat A Melita Balzan Y Tarxien R
L R D T F K Pt 3 2 2 3 3 2 2 2 3 2 2 2
3 0 0 8 2 0 0 7 2 0 0 4 1 1 1 4 1 0 2 5 1 0 1 3 0 2 0 3 0 2 0 2 0 1 2 3 0 1 1 3 0 1 1 3 0 0 2 2
9 4 6 1 6 5 4 6 3 4 3 3 2 2 2 6 1 7 1 4 1 4 0 1
LOG{OB PARALIMPIKU
Sultana jtejjeb il-[in tieg[u
L-g[awwiem Malti Matthew Sultana li qed jie[u sehem fil-Log[ob Paralimpiku ta’ Londra tejjeb ir-rekord nazzjonali tieg[u stess meta g[amel [in ta’ 31.12 sek fil-50m butterfly fil-kategorija S10. Ir-rekord pre/edenti ta’ Sultana kien ta’ 32.20 sek. Sultana li pparte/ipa fittieni heat minn tlieta f’din il-kategorija, temm fisseba’ post, b’distakk ta’ 7 sekondi mir-rebbie[, ilBra]iljan Phelipe Rodriguez waqt li fl-istess heat i/-?ini] Furong Ling waqqaf rekord Asjatiku meta temm it-tielet. Sultana li kien l-i]g[ar g[awwiem pre]enti kien klassifikat fl-a[[ar post overall fost 20 g[awwiem fil-kategorija fejn millheats kollha l-a[jar [in kisbu l-Bra]iljan Andre Brasil li waqqaf rekord tallog[ob ta’ 23.50 sek. Sultana jer;a’ jkun flazzjoni dalg[odu meta jie[u sehem fil-100m Butterfly.
Is-Sibt, 1 ta’ Settembru, 2012
32 Lokali
FRANZA> B[all-biera[ 15-il sena f’Pari;i kien t[abbar li mietet il-Prin/ipessa Diana, mart il-Prin/ep Karlu u omm il-Prin/pijiet William u Harry. Fir-ritratt jidher ritratt tag[ha mwa[[al mal-Fjamma tal-Libertà qrib il-Pont de l’Alma, il-mina fejn kienet mietet flimkien mal-ma[bub tag[ha Dodi al-Fayyed. Ilbiera[ kienu [afna dawk li marru jpo;;u l-fjuri u l-messa;;i ta’ tifkira mal-monument (Ritratt> Reuters)
130 attività u 500 artist fil-Belt waqt Notte Bianca - Lejl Imdawwal Il-pubbliku se jkun jista’ jipparte/ipa fl-attivitajiet b’interazzjoni mal-artisti minn Charles Muscat
Is-seba’ edizzjoni ta’ Notte Bianca – Lejl Imdawwal se ssir fil-Belt Valletta nhar isSibt 29 ta’ Settembru. B’kollox se jkunu organizzati 130 attività f’60 post differenti bil-parte/ipazzjoni ta’ aktar minn 500 artist u artista, kemm stabbiliti kif ukoll o[rajn ;odda. Kull sena l-Kunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti, li jorganizza dan lavveniment kulturali, jo[ro; b’ideat ;odda u din is-sena, li kienet is-sena tal-Olimpjadi, l-enfasi se tkun fuq l-attivitajiet sportivi interattivi. Dettalji dwar Notte Bianca ng[ataw ilbiera[ waqt konferenza tal-a[barijiet li fiha
[adu sehem Mario de Marco, il-Ministru tat-Turi]mu, ilKultura u l-Ambjent, Davinia Galea, il-Kap E]ekuttiv talKunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti, u Peter Busuttil, idDirettur Artistiku. Din is-sena l-attivitajiet mhux biss se jsiru f’[afna zoni tal-Belt fosthom fitTeatru l-Imwaqqa’, imma se jkunu esti]i g[al fuq il-ba[ar billi se jkun hemm attivitajiet fuq bastiment li matul is-sena jkun idur fil-Mediterran biex jippromwovi l-kultura. Il-Ministru Mario de Marco qal li l-attività Notte Bianca – Lejl Imdawwal saret parti mill-kalendarju ta’ attivitajiet
kulturali li jkunu organizzati fuq skala nazzjonali bl-iskop li jippromwovu l-wirt kulturali ta’ pajji]na. Dawk li jattendu dejjem jiskopru xi [a;a ;dida kemm f’dak li hu wirt kulturali fil-Belt kif ukoll artisti ;odda. Hu qal li din lattività tg[in ukoll fit-t[ejjija g[all-programm ta’ attivitajiet li se jwassal biex fis-sena 2018, il-Belt Valletta tkun ilKapitali Kulturali Ewropea. Hu qal li kull sena Notte Bianca mhux biss tattira eluf ta’ Maltin imma wkoll eluf ta’ turisti li jkunu f’pajji]na tant li s-sena li g[addiet g[al Notte Bianca attendew aktar minn 60,000 ru[.
media•link COMMUNICATIONS
Il-pubbliku li jattendi g[al Notte Bianca se jkollu lopportunità li jipparte/ipa flattivitajiet li jkunu g[addejjin billi se jkun hemm interazzjoni bejn l-artisti li jkunu qed jie[du sehem u l-pubbliku. Matul il-konferenza tala[barijiet, l-artisti Antoine Farrugia u Bettina Von Brockdorff taw tog[ma ta’ dak li wie[ed jista’ jara waqt Notte Bianca ta’ din issena. Antoine Farrugia pitter xena mill-isba[ filwaqt li Bettina Von Brockdorff ]ifnet il-flamenco. Davinia Galea spjegat li se jkun hemm arran;amenti
dwar it-trasport pubbliku filwaqt li d-d[ul tal-pubbliku fil-Belt se jkun min - na[a ta ’ Bieb il - Belt u l - [ru; se jkun min - na[a tal - Bank ?entrali . Aktar dettalji dwar il lo;istika se jing[ataw mill Kunsill Malti g[all - Kultura u l - Arti ftit jiem qabel issir Notte Bianca . Sadattant , l - g[ada ta ’ Notte Bianca , il-{add 30 ta’ Settembru, se jkun hemm tours bil-gwida madwar ilBelt li jinkludu ]jarat u spjegazzjoni ta’ monumenti u postijiet stori/i kif ukoll dawk marbutin mat-Tieni Gwerra Dinjija.