2012_09_03

www.media.link.com.mt

Numru 13,221

€0.55

It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Muscat ikompli bil-politika di]onesta

Muscat irid ikompli j[awwad l-im[u[ billi jie[u dikjarazzjonijiet barra millkuntest biex ming[alih jirba[ ftit voti. Dan jag[mlu g[ax hekk jaqbel lilu u lill-MLP mhux g[ax hekk hu flinteress ta’ settur jew komunità partikulari tasso/jetà Maltija. Jag[mlu wkoll billi jikkontradixxi lilu nnifsu u jipprova jnessi dikjarazzjonijiet li g[amel di;à.

Minkejja li fil-jiem li g[addew, g[al aktar minn darba, il-Ministru tal:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, Chris Said, spjega l-po]izzjoni talGvern dwar il-koabitazzjoni, Muscat b’g[a]la konxja qed jibqa’ jikkwota [a]in u jimmi]interpreta apposta dak li kien dikjarat fil-pubbliku.

Din hi di]onestà grassa.

Muscat qed jag[mel dan flistess [in li jag[]el li ma jipparte/ipax b’mod serju fid-diskussjoni dwar li;i daqstant importanti b[al dik dwar id-Drittijiet u l-Obbligi ta’ Persuni li Jikkoabitaw. g[al pa;na 2

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi fisser li x-xog[ol, l-edukazzjoni u s-sa[[a huma l-prijoritajiet tieg[ek u tal-familja tieg[ek.

Huma wkoll il-prijoritajiet tal-Partit Nazjonalista. G[alhekk mychoice.pn (Ritratt> Joseph Galea)

Ser[an il-mo[[ li wliedek jie[du l-aqwa edukazzjoni biex jirnexxu L-MLP dejjem [arbat l-edukazzjoni tat-tfal u ta]-]g[a]ag[ u jer;a’ jag[mel l-istess minn Charles Muscat

L-edukazzjoni minn dejjem kienet u g[adha fi/-/entru tal-politika tal-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista u g[alhekk kull sena investa fit-tag[lim u fledukazzjoni, bena skejjel ;odda, investa flUniversità, fl-MCAST, fl-ITS u fil-Higher Festi Indipendenza

Secondary, investa fl-g[alliema u kull sena qed jag[ti €23 miljun fi stipendju lillistudenti.

Fl-erba’ snin li g[addew l-istudenti [adu kwa]i €100 miljun fi stipendju. Dan juri li l-PN jag[ti ser[an il-mo[[ li wliedek jie[du l-aqwa edukazzjoni [alli jirnexxu lkoll. Il-

Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal dan ilbiera[ waqt djalogu f’Bir]ebbu;a bit-tema my choice.pn – Xog[ol, Sa[[a, Edukazzjoni. Id-djalogu li g[alih attendeit folla numeru]a, tmexxa minn Maria Muscat ;urnalista tal-PBS

Sport

Charles Stroud jitkellem b’nostal;ija dwar il-festi tal-Indipendenza li jibqg[u jippre]entaw politika b’differenza Ara pa;na 3

Awstraljana ta’ dixxendenza Maltija tirba[ midalja tad-deheb fil-log[ob Paralimpiku Ara pa;na 20

g[al pa;na 5

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

2 Lokali

Il-politika ekonomika Muscat jag[mel biss kif jaqbel lilu tal-MLP hi ]baljata u ;;ib il-qg[ad dikjarazzjonijiet li g[amel filpassat.

Il-Gvern qal ilbiera[ li bilkontra ta’ Muscat, il-Gvern qed ikun /ar. Il-Gvern qed iressaq abbozz ta’ li;i li jirregola l-koabitazzjoni stat ta’ fatt – kemm g[alleterosesswali kif ukoll g[allomosesswali – li hi realtà barra mi]-]wie;.

Din il-li;i g[all-ewwel darba tistabbilixxi wkoll iddrittijiet u d-dmirijiet ta’ persuni li jag[]lu li jikkoabitaw. Dan tag[mlu biex prin/ipalment t[ares lillparti l-aktar dg[ajfa f’dik listess relazzjoni.

Min qed jipprova jdawwar l-argument fuq l-introduzzjoni ta]-]wie; bejn l-omosesswali mhux qed jirrealizza li anki f’pajji]i fejn jirrikonoxxu dan i]-]wie; hemm li;i li tirregola l-koabitazzjoni, u li g[alhekk il-li;i proposta trid issir u hemm b]onnha fi kwalunkwe ka].

Il-Gvern jemmen ukoll li m’g[andux jid[ol firrelazzjoni privata ta’ bejn koppja sakemm mhux biex jaqta’ l-isfruttament li jista’ jkun je]isti f’relazzjoni partikulari, kemm jekk tkun bejn koppja eterosesswali kif ukoll jekk tkun bejn koppja omosesswali.

minn pa;na 1

Il-Ministru Chris Said iddikjara fi stqarrija lbiera[, li r-relazzjoni personali bejn persuni differenti, anki bejn koppji tal-istess sess, hi xi [a;a prezzju]a g[al dawk li jg[ixu din l-esperjenza u jemmen ukoll li g[alihom dik ir-relazzjoni hi n-nukleu familjari tag[hom anke jekk ma jkunux mi]]ew;in.

B’kuntrast, Muscat u l-MLP qed jippruvaw jag[tu x’jifhmu li huma liberali meta jippruvaw jag[tu l-impressjoni li huma favur i]-]wie; bejn koppji omosesswali.

Fil-verità, Muscat innifsu tkellem aktar minn darba kontra ]-]wie; g[al koppji omosesswali. Waqt programm fuq PBS, fit-13 ta’ :unju 2008, Muscat kien iddikjara li ‘ma nemminx fit-terminu ‘]wie;’ g[al koppji omosesswali g[ax ma na[sibx li jg[odd, ma na[sibx li hu naturali. G[alija, t-terminu ]wie; jg[odd bejn ra;el u mara’.

Hu /ar li dak li qed jippruvaw jag[mlu Muscat u l-MLP hu li fid-diskussjoni dwar il-li;i tal-koabitazzjoni jisposta l-argument b’mod konvenjenti biex jipprova jit[abbeb ma’ kul[add u jipprova ja[bi IT-TEMP

UV INDEX

8

IT-TEMP> il-bi//a l-kbira msa[[ab b’[albiet tax-xita li jistg[u jkunu lokalment bir-rag[ad f’xi waqtiet, li jsir ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin wara nofsinhar VI}IBBILTÀ> tajba minbarra f’xi [albiet tax-xita IR-RI{: moderat mil-Lbi/ g[all-ewwel li jsir [afif g[al moderat mill-Punent g[all-Majjistral BA{AR> moderat g[al qawwi li jsir moderat IMBATT> baxx min-Nofsinhar g[ax-Xlokk TEMPERATURA: l-og[la 30˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru xejn IX-XEMX> titla’ fis-06.35 u tin]el fit-19.29

Il-Partit Nazzjonalista qal li lpolitika ekonomika tal-MLP hi ]baljata u ;;ib il-qg[ad.

Muscat dawwar lilu nnifsu b’nies, b[al Karmenu Vella, li bil-poter f’idejhom ;abu lqg[ad u [assru l-futur ta’ ;enerazzjonijiet s[a[.

F’reazzjoni g[ad-diskors li g[amel ilbiera[ il-leader Laburista Joseph Muscat fixXewkija, f’G[awdex, li matulu rrifera diversi drabi g[assittinijiet, il-Partit Nazzjonalista qal li dwar ixxog[ol, is-sa[[a u ledukazzjoni Muscat jheda f’attakki parti;;jani minkejja lkisbiet li g[amel il-poplu Malti f’dawn l-oqsma.

Il-Partit Nazzjonalista fakkar li l-poplu llum qed igawdi minn 20,000 job ;did f’erba’ snin u kienu approvati 130 fabbrika ;dida; €1 miljun kuljum fis-sa[[a tal-familji; qed jinbena sptar ;did talkan/er; medi/ini b’xejn, inklu] g[all-marda tal-kan/er u programm nazzjonali ta’ breast screening li salva l-[ajja ta’ aktar minn mitt omm u mara; skola ;dida kull sena; aktar minn 18,500 student jie[du l-

istipendju; kampus ;did g[allMCAST; Learning Support Assistants g[all-istudenti b’diffikultajiet fit-tag[lim; u aktar flus fil-bwiet tal[addiema bi tnaqqis fit-taxxi u kwalità ta’ [ajja a[jar.

Li kieku [adna l-pariri ta’ Muscat, qal il-Partit Nazzjoanlista – li nibqg[u barra mill-UE u ma nda[[lux l-ewro u nag[mlu b[al ?ipru – kieku llum hawn eluf ta’ persuni bla xog[ol u sta;nar ekonomiku.

Fid-diskors tieg[u, Muscat re;a’ ]effen fin-nofs ilkwistjoni ta’ persuni omosesswali f’pajji]na u kompla jipprova jing[o;ob ma’ kulhadd u jikkontradixxi lilu nnifsu billi jg[awwe; dak li qal il-Ministru Chris Said biex jipprova jag[ti limpressjoni li hu favur ]wie; bejn persuni tal-istess stess.

F’]ew; okka]jonijiet differenti, it-tnejn waqt ilprogramm Xarabank, Muscat qal e]att bil-kontra fit-13 ta’ :unju ftit jiem wara li Muscat n[atar Mexxej Laburista, u fis17 ta’ :unju tas-sena li g[addiet meta Muscat g[amel

l-istess dikjarazzjoni meta qal li “[obbni jew obg[odni, jien nemmen li ]-]wie; hi kwistjoni ta’ g[aqda bejn ra;el u mara.”

Illum, i]da, Muscat qed jipprova jag[ti impressjoni differenti u jg[id li jaqbel ma’ ]wie; bejn persuni tal-istess sess.

Fid-diskors tieg[u, Muscat naqas milli jitkellem dwar ledukazzjoni tal-istudenti Maltin u G[awdxin. Dwar is-sa[[a ma qalx x’jag[mel jekk ikun Prim Ministru, i]da attakka l-Gvern u l-investiment li qed jag[mel fi sptar tal-kura tal-kan/er.

Qabel id-diskors ta’ Muscat, tkellmu tliet kandidati Laburisti – Joe Cilia, li kien Segretarju Parlamentari fil-Gvern ta’ Sant li dam biss 22 xhar, id-Deputat Anthony Agius Decelis u lkandidat Martin Ellul Mercer.

Filwaqt li t-tlieta li huma komplew ma’ Muscat u attakkaw lill-Partit Nazzjonalista, Joe Cilia pprova jirredikola l-Prim Ministru u qallu biex ma jersaqx il-Fgura g[all-;lieda bit-tadam g[ax malajr ikun hemm min iwaddablu xi wa[da.

Ra;el barrani jinsab fil-periklu tal-mewt Ra;el ta’ 33 sena mir-Renju Unit, jinsab filperiklu tal-mewt wara li lbiera[ waqa’ g[oli ta’ madwar sular u nofs fit-Triq il-Port Ruman, f’San Pawl il-Ba[ar, g[all-[abta tat-3 a.m.

Ir-ra;el ittie[ed l-isptar Mater Dei permezz ta’ ambulanza fejn kien /ertifikat li qed isofri minn ;rie[i gravi u jinsab fil-periklu tal-mewt.

Il-Pulizija qed tinvestiga dan il-ka].

B[al-lum 25 sena

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IT-TNEJN L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C

IT-TLIETA L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C

L-ERBG{A L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C

IL-{AMIS L-og[la 30˚C L-inqas 21˚C

IL-:IMG{A L-og[la 30˚C L-inqas 21˚C

UV

UV

UV

UV

UV

8

8

8

8

8

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienu> Malta 29˚C xemxi, Al;eri 25˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 25˚C imsa[[ab, Ateni 33˚C xemxi, Lisbona 30˚C xemxi, Berlin 19˚C xemxi, Brussell 20˚C imsa[[ab, il-Kajr 34˚C xemxi, Dublin 17˚C imsa[[ab, Kopen[agen 20˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 22˚C imsa[[ab, Milan 23˚C xita, Istanbul 26˚C ftit imsa[[ab, Londra 18˚C imsa[[ab, Madrid 23˚C xemxi, Moska 12˚C imsa[[ab, Pari;i 21˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 26˚C ftit imsa[[ab, Ruma 22˚C xita, Tel Aviv 31˚C xemxi, Tripli 39˚C xemxi, Tune] 17˚C xita, Vjenna 21˚C xemxi, Zurich 18˚C imsa[[ab, Munich 16˚C imsa[[ab, Stokkolma 17˚C imsa[[ab, St. Petruburgu 15˚C xita.

Im[abbra mi]uri importanti fil-qasam tassa[[a, id-djar u s-servizzi so/jali. Il-Ministru tal-Politika So/jali Louis Galea [abbar diversi mi]uri li kienu se jittie[du [alli jsir titjib tant me[tie; f’dawn it-tliet oqsma importanti. T[abbret ukoll ]ieda fin-numru ta’ infermiera, flimkien ma’ aktar ta[ri; anke g[all-paramedi/i. T[abbar il-[olqien ta’ dipartiment dwar il-kura tal-kan/er.

Pjani g[al aktar bini ta’ djar g[all-anzjani.

G[ajnuna g[all-persuni b’di]abbiltà. Filqasam tad-djar t[abbar pjan g[al twaqqig[ ta’ slums, skemi ta’ bini ta’ djar kif ukoll riforma fil-qasam tas-servizzi so/jali.

Oscar Bonnici, negozjant inqatel brutalment f’soddtu meta kien imsawwat flimkien ma’ martu minn [allelin li da[lu d-dar minn twieqi tal-gallarija permezz ta’ sellum.

Fil-Qorti, uffi/jali tal-Pulizija xehdu dwar kif waslu g[as-sejba tal-pittura ta’ San :ilormu tal-Caravaggio.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Lokali 5

Politika li tkompli ttejjeb il-kwalità tal-[ajja tieg[ek minn pa;na 1

filwaqt li Danica Caruana introdu/iet lil kelliema.

Lawrence Gonzi fakkar li anke f’din il-le;i]latura l-Gvern Nazzjonalista kompla jinvesti bil-qawwi fledukazzjoni, bena skola ;dida kull sena u dalwaqt tkun inawgurata l-Iskola Sekondarja ;dida tal-bniet f’Tal-{andaq.

B[alissa g[addej ix-xog[ol tal-bini talkampus il-;did tal-MCAST u qed ikompli jsir xog[ol ta’ titjib fl-iskejjel.

Il-Prim Ministru rrifera wkoll g[assu//ess li pajji]na qed jikseb fledukazzjoni u fakkar li filwaqt li g[axar snin ilu 45% biss tal-istudenti li jispi//aw mis-sekondarja kienu jkomplu jistudjaw f’livell og[la, illum 80% talistudenti qed ikomplu jistudjaw. Il-Gvern qed ja[dem biex din ir-rata tkompli tikber u aktar studenti jkomplu jistudjaw.

Lawrence Gonzi fakkar li llum ilGvern jonfoq €6,000 fis-sena fledukazzjoni ta’ kull tifel u tifla f’pajji]na u dan ifisser li f’20 sena l-Gvern ikun investa €120,000 fuq kull student u studenta fl-aqwa edukazzjoni b’xejn u fla[jar sistema edukattiva.

Il-Prim Ministru fakkar li llum flUniversità hemm 11,500 student u studenta, fl-MCAST hemm 6,500 student u studenta f’korsijiet full-time, minbarra dawk li qed jie[du korsijiet part-time; filwaqt li hemm eluf ta’ studenti o[rajn fl-Istitut g[all-Istudji Turisti/i (ITS) u fil-Higher Secondary.

B’kollox rekord ta’ aktar minn 20,000 student u studenta qed jattendu f’istituzzjonijiet edukattivi og[la. Hu qal li pajji]na mexa passi kbar ’il quddiem i]da baqa’ aktar xi jsir biex kull tifel u tifla jing[ata l-aqwa u l-a[jar edukazzjoni biex jirnexxu lkoll. Dan kollu jista’ jsir grazzi g[all-[idma u lpolitika g[aqlija ta’ dan il-gvern u tal[addiema kollha Maltin li qed jikkontribwixxu g[all-ekonomija ta’ pajji]na.

Fakkar li kull meta kien fil-gvern lMLP, dejjem [arbat l-edukazzjoni tat-tfal u ta]-]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin u jekk jer;a’ jkun fil-gvern jer;a’ jag[mel l-istess. Fl-a[[ar Gvern Laburista bejn l1996 u l-1998, Evarist Bartolo li kien Ministru tal-Edukazzjoni, kien ne[[a listipendju u bidlu f’dejn g[all-istudenti li jridu j[allsuh lura wara li jiggradwaw.

Dan minkejja li qabel l-elezzjoni kien qal li mhux se jmiss l-istipendju.

Fakkar ukoll li l-kandidat Laburista Edward Scicluna fix-xhur li g[addew qal li l-istipendji m’humiex sostenibbli. Jekk l-MLP jkun fil-gvern wisq probabbli li

Il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi jing[ata mer[ba lbiera[ f’Bir]ebbu;a fejn [a sehem fi djalogu (Ritratt> Joseph Galea)

Evarist Bartolo jer;a’ jkun il-Ministru tal-Edukazzjoni u Edward Scicluna jkun il-Ministru tal-Finanzi u dan ma jawgurax tajjeb g[al pajji]na.

Il-Prim Ministru rrifera wkoll g[allekonomija u qal li l-ekonomija miexja u qed to[loq ix-xog[ol u pajji]na qed ikompli jattira l-investiment. Kull sena pajji]na qed ikompli jattira aktar turisti u s-sena li g[addiet kienet rekord b’1.3 miljun turist, ji;ifieri tliet darbiet aktar mill-popolazzjoni. Din is-sena qed ikollna wkoll xhur rekord fosthom :unju u Lulju u dan ifisser li s-setturi kollha tal-ekonomija qed jibbenefikaw g[ax it-turisti j[allu [afna flus f’pajji]na.

Hu fakkar li l-gvern irid ikun accountable mhux biss mal-poplu Malti i]da wkoll mal-Unjoni Ewropea, li dejjem tat /ertifikat mill-aqwa lill-Gvern Malti g[ax ir-ri]ultati finanzjarji qed jintla[qu u qal li jinsab fidu/ju] li anke din is-sena jintla[qu l-miri finanzjarji.

Il-Prim Ministru fakkar kif Gvern Laburista fis-snin tmenin kien g[alaq liskejjel tal-Knisja u kien jinda[al lill-

;enituri dwar fejn jibag[tu lil uliedhom fl-iskejjel. Hu qal li llum fl-MLP u filParlament g[ad hemm nies li dak i]]mien kienu responsabbli g[al dawn lazzjonijiet li ;abu di]astru fis-sistema edukattiva ta’ dak i]-]mien.

Il-Prim Ministru rrifera wkoll g[al dak li kiteb il-kandidat u Ewro Parlamentari Laburista Edward Scicluna, li fa[[ar l-ekonomija ta’ ]mien Mintoff u li qal li g[andna nikkupjawha.

Il-Prim Ministru fakkar kif fi ]mien ilgvern ta’ Mintoff il-Maltin kien ikollhom imorru Sqallija biex jixtru /ikkulata u toothpaste, is-sistema tattelekomonikazzjoni kienet tal-biki, kien hawn kontrolli fl-importazzjoni u qg[ad kbir tant li kienu saru l-korpi tax-xog[ol.

Lawrence Gonzi qal li l-poplu Malti g[andu jisma’ u jixtarr sew dak li qed jg[id il-Labour li jrid jie[u lil pajji]na lura g[as-snin sebg[ajn u fakkar li limg[oddi tal-Labour hu mera tal-futur.

Fakkar li Edward Scicluna qal li kemm l-istipendji lill-istudenti u s-sa[[a b’xejn m’humiex sostenibbli u g[alhekk ma jistg[ux jibqg[u jing[ataw b’xejn.

Il-Prim Ministru qal li l-politika talPartit Nazzjonalista hi bba]ata fuq tliet pilastri li huma x-xog[ol, l-edukazzjoni u s-sa[[a, u se jkompli ja[dem bil-g[aqal biex jag[ti kwalità ta’ [ajja a[jar lillpoplu Malti kollu.

Lawrence Gonzi qal li Joseph Muscat ilu erba’ snin u nofs jg[id li ;ejja lelezzjoni u li ;ejja kri]i. I]da l-fatti juru li l-gvern qed iwettaq il-programm li bih kien fdat mill-poplu Malti, qed jo[loq ixxog[ol u jkattar il-;id.

Fisser li l-Partit Nazzjonalista kellu xi diffikultajiet interni fil-grupp Parlamentari u indirizza dawn ilproblemi, u fid-de/i]jonijiet li qed jie[u dejjem qed ifittex l-a[jar interess talpoplu Malti g[ax jemmen li l-politika trid tkun ta’ servizz g[all-poplu.

Il-Prim Ministru qal li f’aktar minn erba’ snin li ilu mexxej tal-MLP, Muscat qatt ma qal x’inhuma l-pjani tal-MLP dwar l-ekonomija, dwar il-politika barranija, dwar l-edukazzjoni, dwar issa[[a u dwar l-ambjent.

Muscat jikkritika l-pro;etti kapitali li jag[mel il-gvern b[alma huma l-pro;ett tad-da[la tal-Belt, skejjel, it-toroq u pro;etti o[ra. Il-Prim Ministru fakkar li dawn qed jo[olqu x-xog[ol lill-eluf ta’ [addiema u anke self employed. Dawn il-pro;etti u o[rajn mis-settur privat qed iwasslu biex jin[oloq ix-xog[ol u mhux ta’ b’xejn li fl-a[[ar erba’ snin in[olqu 20,000 post tax-xog[ol ;did.

Il-Prim Ministru rrifera wkoll g[allfesti tat-48 anniversarju millIndipendenza li g[andhom it-tema ‘my choice.pn Xog[ol, Edukazzjoni, Sa[[a’.

Fakkar li l-Partit Nazzjonalista dejjem [alla l-g[a]la f’idejn il-poplu u dan wassal biex pajji]na kiseb lIndipendenza u sar membru tal-UE kontra l-pariri tal-Labour li ried li Malta ting[aqad mal-Ingilterra bl-Integration u li flok s[ubija fl-UE ried }vizzera filMediterran li llum m’g[adhiex tissemma. Qalu li mill-UE Malta se tie[u biss miljun Lira, i]da Malta [adet biljun ewro bis-sa[[a tas-s[ubija fl-UE li ntu]aw fi pro;etti ambjentali, infrastruttura, ta[ri; u titjib fil-kwalità tal-[ajja.

Il-Prim Ministru qal li qed jersaq i]]mien meta l-poplu Malti u G[awdxi jrid jag[mel l-g[a]liet dwar il-futur tieg[u, tal-familja u ta’ wliedu. Hu qal li l-poplu jrid jidde/iedi hu, ma j[alli f’idejn [add u ji]en u jirrifletti dwar liema hu dak ilpartit li joffri l-a[jar futur biex jag[mel la[jar g[a]la li g[andha tkun favur ilPartit Nazzjonalista li dejjem [adem favur il-;id tal-poplu kollu.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Lokali 3

Il-festi tal-Indipendenza jippre]entaw politika b’differenza L-attivitajiet tal-festi talIndipendenza raw il-bidu tag[hom f’Settembru tal-1982 b’attivitajiet f’Ta’ Qali u mbag[ad bdew u baqg[u jsiru Fuq il-Fosos, post /entrali u iktar vi/in u sinonimu ma’ fejn se[[et il-;rajja talIndipendenza bis-sa[[a ta’ :org Borg Olivier.

IN-NAZZJON tkellem ma’ Charles Stroud, il-persuna li [a [sieb l-armar ta’ dawn lattivitajiet g[al 12-il sena, f’intervista li saritlu Fuq ilFosos tal-Furjana. B’nostal;ija kbira g[all-attivitajiet passati li kienu jsiru propju fl-istess post, Charles Stroud spjega fejn kienu jkunu /elebrati u x’kienu jinkludu //elebrazzjonijiet tal-festi talIndipendenza li kienu jittellg[u bis-sa[[a ta’ g[add ta’ voluntiera li kienu

Is-snin tal-1986 u tal-1989 jibqg[u fil-memorja ta’ Charles Stroud

jikkampjaw fa//ata tal-Fosos biex jibdew il-preparamenti.

Hu semma li dawn i//elebrazzjonijiet kienu jittellg[u bl-g[an li ti;i ]viluppata tip ta’ politika differenti, politika b’divertiment, mhux g[ax kien hemm b]onn divertiment biss g[ax kienu snin ta’ inkwiet ukoll, i]da kien hemm ilb]onn li n-nies ikollhom opportunità li jo[or;u u tedha ftit mill-politika.

G[alhekk kienu jittellg[u diversi attivitajiet ta’ arti, kultura u divertiment fosthom il-Konkors Kanzunetta Indipendenza li ttella’ g[allewwel darba fl-1983, fitTeatru tal-Alhambra, f’TasSliema. Dan il-konkors, li kien ji;bed attenzjoni kbira g[ax sal-lum m’hemmx okka]joni fejn kompo]ituri, awturi u kantanati jing[aqdu ma’ udjenza daqshekk kbira live.

Ittella’ ukoll f’teatri o[rajn fosthom fir-Radio City, fil{amrun.

Aktar tard, dawn lattivitajiet kollha kienu integrati flimkien g[ax qabel, l-idea kienet li jkollna attivitajiet mifruxa b[ala

Charles Stroud jitkellem b’nostal;ija dwar il-festi tal-Indipendenza li jibqg[u jippre]entaw politika b’differenza

build-up g[all-;urnata talIndipendenza, imbag[ad isir l-ispettaklu finali.

Fi kliem Charles Stroud stess, l-attivitajiet ta’ dak i]]mien kienu “interminabbli” – minn teatru, log[ob g[at-tfal, spettaklu, diskussjonijiet, politika, esebizzjonijiet, kultura ta’ ikel u ta’ log[ob sa kull tip ta’ mu]ika u divertiment.

G[al dawn l-attivitajiet, xi drabi n;abu Malta attivitajiet minn barra minn xtutna b[al teknika, b[al lasers, projections kbar fuq il-bini kollu tal-Istitut Kattoliku, u anke log[ob pirotekniku sinkronizzat mal-mu]ika. Dan apparti affarijiet o[ra innovattivi b[al hot air balloons.

Dawn l-attivitajiet kollha,

g[alhekk bla ebda dubju kienu jkunu mistennija ferm minn kul[add, attivitajiet li minn sena g[al o[ra kienu dejjem imorru g[all-a[jar, b’kull sena l-palk ikun im]ejjen b’mod kreattiv u differenti.

Mistoqsi dwar liema kienet l-iktar sena li jibqa’ jiftakar, Charles Stroud mill-ewwel semma’ s-sena 1986 f’Ta’ Qali, mhux g[ax kienet xi [a;a partikulari g[ax kull sena kien ikun hemm affarijiet innovattivi, i]da din is-sena partikulari kien hemm diversi attivitajiet mifruxin mal-post kollu.

Sena o[ra li jibqa’ jiftakar hi l-1989, il-25 sena anniversarju mill-g[oti tal-Indipendenza fejn kien hemm attivitajiet organizzati min-na[a tal-gvern fuq l-arena u Fuq il-Fosos tul il-;img[a kollha.

Mistoqsi dwar minn meta kienu jibdew ilpreparazzjonijiet, Charles Stroud semma’ li dawk fuq ilkarta kienu jibdew mill-g[ada stess li jintemmu l-attivitajiet u l-kuntatti mal-performers jibdew f’Jannar u Frar u jibqg[u g[addejjin tul ix-xhur kollha ta’ qabel is-sajf.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

4 Lokali

Fl-erba’ snin li g[addew l-istudenti [adu kwa]i €100 miljun fi stipendju. Dan juri li l-PN jag[ti ser[an il-mo[[ li wliedek jie[du l-aqwa edukazzjoni [alli jirnexxu lkoll (Ritratt> Joseph Galea)

Il-Partit Nazzjonalista bil-fatti qed jinvesti fl-edukazzjoni Il-Partit Nazzjonalista fil-gvern bilfatti investa u qed ikompli jinvesti fledukazzjoni u b[alissa g[addej ilpro;ett tal-Bio Campus dwar ix-xjenza, il-pro;ett tal-kampus il-;did talMCAST, il-bini ta’ skejjel ;odda, ilFakultà l-;dida tal-ICT fl-Università, u pro;etti o[rajn.

Ernest Mercieca, student fl-Università qal dan ilbiera[ waqt il-djalogu talPartit Nazzjonalista, f’Bir]ebbu;a, bittema my choice.pn Xog[ol, Edukazzjoni, Sa[[a.

Hu fakkar li l-Gvern immexxi millPartit Nazzjonalista kompla ]ied listipendju tal-istudenti li g[andhom ukoll l-iSmart Card. Min-na[a l-o[ra,

meta Evarist Bartolo kien Ministru talGvern Laburista bejn l-1996 u l-1998, kien ne[[a l-istipendju u bag[at lillistudenti jiddejnu. Fakkar ukoll li lkandidat Laburista Edward Scicluna jrid li meta l-Labour ikun fil-gvern jag[tu pa;a minima li]-]g[a]ag[ u dan minflok i[e;;i;hom ikomplu jistudjaw.

Ernest Mercieca qal [add ma jaf x’inhu l-programm tal-Labour dwar ledukazzjoni u g[alhekk l-g[a]la g[andha tkun favur il-politika tal-PN li tat ir-ri]ultati li wie[ed jista’ jarahom.

Kelliem ie[or fid-djalogu kien Albert Micallef li hu infermier u ;enitur. Hu qal li beda t-ta[ri; tieg[u fl-1976 fi ]mien meta l-Labour kien ke//a lit-

tobba mill-Isptar San Luqa, kienu tke//ew il-Blue Sisters mill-Isptar Zammit Clapp u l-istudenti tal-medi/ina li meta kienu ntrabtu qrib il-Ber;a ta’ Kastilja g[ax ma setg[ux ikomplu jistudjaw f’Malta, kienu ssawtu. Hu qal li dan kollu kien waqqa’ l-moral ta’ dawk li kienu ja[dmu fis-sa[[a.

Albert Micallef qal li llum f’pajji]na g[andna l-Isptar Mater Dei li hu sptar mill-aqwa u jipprovdi l-aqwa servizzi.

F’pajji]na hawn ukoll sptarijiet u kliniki privati li ja[dmu id f’id mal-gvern biex ting[ata l-aqwa kwalità ta’ kura tassa[[a.

Hu qal li l-gvern qed jinvesti bis-s[i[ fl-edukazzjoni tat-tfal u ta]-]g[a]ag[

Maltin, qed jipprovdi l-aqwa fa/ilitajiet, stipendju u boro] ta’ studju biex ikomplu jispe/jalizzaw fil-karriera tag[hom.

Albert Micallef irringrazzja lill-Gvern Nazzjonalista li b’g[aqal qed jinvesti fledukazzjoni u dan wassal biex aktar studenti qed jiggradwaw, fosthom tnejn minn uliedu.

Kelliem ie[or kien Joe Cini, [addiem fil-Freeport. Hu qal li ilu ja[dem ilFreeport 19-il sena u filwaqt li dak i]]mien kienu jg[addu mill-Freeport 25,000 container, illum jg[addu 2.4 miljun container. Dan ;ara g[ax ]died [afna x-xog[ol u sar aktar investiment fil-Freeport.

Is-servizz tal-kimoterapija f’G[awdex ukoll F’madwar ]ew; minuti l-Mexxej Laburista Joseph Muscat rema l-kisbiet kollha li saru fil-qasam tal-kan/er hekk kif irrepeta l-allegazzjonijiet mag[mula minn Dr Brincat.

Fi stqarrija, il-Ministeru tas-Sa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, wie;eb g[al dak li qal Muscat fid-diskors tieg[u fix-Xewkija f’G[awdex ilbiera[ filg[odu, u qal li filwaqt li tul il-[atra tieg[u b[ala Kap tal-Onkolo;ija, Dr Brincat ma g[arrafx lid-Dipartiment tas-Sa[[a b’dak li llum qieg[ed jirrakkonta lill-;urnalisti, id-Dipartiment qieg[ed jinvestiga dawn l-allegazzjonijiet.

Id-Dipartiment tas-Sa[[a naturalment ma jinda[alx filkura tal-pazjenti b[alma kien allegat. Anzi, meta kien hemm sodod vojta fl-Isptar Sir Paul Boffa kien propju ddipartiment li kien jag[ti struzzjonijiet biex pazjenti morda terminali u li kienu l-Isptar Mater Dei jew filKomunità, ji;u offruti sodda fl-Isptar Sir Paul Boffa. Din hi prova o[ra /ara ta’ kemm il-[idma fil-qasam tas-sa[[a tpo;;i l-pazjent l-ewwel u qabel kollox. Il-Ministeru qal

li minflok ivverifika l-allegazzjonijiet, Muscat kisser il[idma ta’ mijiet ta’ professjonisti fil-qasam tal-kan/er u sostna li l-Ministeru dejjem [adem fl-a[jar interess talpazjent, u dan jixduh il-fatti: ■ qed jing[ataw medi/ini ;odda g[all-pazjenti li g[andhom il-kan/er fosthom g[al kan/er tas-sider (permezz tal-Herceptin), il-pulmun, il-fwied, iddemm, il-kliewi, il-prostata u l-kan/er fil-mo[[ ■ tobba tal-familja jistg[u jordnaw testijiet tal-prostata b’xejn fl-Isptar Mater Dei g[all-pazjenti tag[hom ■ ;ie installat apparat ;did tar-ra;;i biex ting[ata kura aktar effettiva permezz tar-ra;;i ■ Breast Screening Centre li qed isalva l-[ajjiet ta’ nisa biex il-kan/er tas-sider qed jinqabad fi stadju bikri ■ operazzjonijiet u pro/eduri ;odda fosthom TACE, li tnaqqas id-demm li jissuplixxi lit-tumur, biex tnaqqas ir-ritmu li bih jikber it-tumur ■ fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex sar Dipartiment ;did tar-Radjolo;ija

■ pazjenti jistg[u jag[mlu PET Scan fil-privat u j[allas il-Gvern ■ qed jinbena ?entru ;did g[al kura tal-kan/er fejn se tkun tista’ ting[ata kura lil 96 persuna f’[in wie[ed, meta sal-lum fl-Isptar Boffa ting[ata kura lil 27 persuna.

Minn dan kollu, qal iil-Ministeru, ibbenefikaw ilpazjenti u l-familjari tag[hom f’mument delikat f’[ajjithom, u, anke b’kollaborazzjoni ma’ g[aqdiet mhux governattivi fil-qasam, illum il-pazjenti u lfamiljari g[andhom kwalità ta’ [ajja.

Il-Ministeru rringrazzja lill-professjonisti tas-sa[[a, u juri solidarjetà mag[hom f’dan il-mument fejn lOppo]izzjoni qed tag[ti l-impressjoni li kollox kien isir minn bniedem wa[du.

Il-Ministeru tenna wkoll il-fidu/ja fil-professjonisti tas-sa[[a li ja[dmu G[awdex u l-kapa/itajiet tag[hom u hu g[alhekk li se jitkompla l-pjan biex is-servizz talkimoterapija jkun offrut f’G[awdex.

IN-NAZZJON

lt-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

6 Feature

1,900km bir-rota fl-Awstralja b’risq il-pazjenti morda bil-kliewi minn Clinton Sammut

40 parte/ipant#a qeg[din jie[du t-ta[ri; tag[hom fuq ir-roti biex fil-;img[at li ;ejjin jitilg[u l-Awstralja biex jipparte/ipaw f’edizzjoni annwali tal-Betfair Life Cycle Challenge Dan se jsir g[al g[an wie[ed, dak li jkabbar il-kuxjenza dwar persuni li jbatu minn mard fil-kliewi i]da flistess [in jin;abru l-flus biex ikun jista’ jinxtara makkinarju apposta g[al dawn il-pazjenti.

IN-NAZZJON intervista lil Soner Gurelli li ilu erba’ snin l-activity u llogistic coordinator tal-LifeCycle, u lil William Saliba li din l-maratona se tkun is-sitt esperjenza tieg[u filwaqt li ftit tax-xhur ilu hu sar donatur ukoll.

Kif u meta bdiet l-g[aqda LifeCycle^ L-g[eruq tal-g[aqda LifeCycle imorru lura g[as-sena 1999 meta l-

kow/ /iklista Alan Carry kellu esperjenza diretta mal-mard tal-kliewi hekk kif martu kienet pazjenta u wara ftit snin sarilha trapjant.

Waqt dak i]-]mien idde/ieda li jag[mel xi [a;a biex ikun ta’ g[ajnuna g[al dawn il-pazjenti u fil-fatt kien g[amel maratona ta/-/ikli]mu flimkien ma’ erba’ persuni minn Malta sa New Castle, fejn kien twieled.

Din il-maratona kienet su//ess spe/jalment mill-flus li n;abru u b’hekk idde/idew li din il-maratona g[andha tibda ssir kull sena f’pajji]i differenti.

Qadfa wara qadfa - ta[ri; intensiv bi t[ejjija g[all-Betfair Lifecycle Challenge 2012

Kemm qeg[din /iklisti din is-sena^

Sa issa qeg[din 40 /iklist u mag[hom trid tinkludi 18-il persuna o[ra li jiffurmaw parti mill-back-up team li ba]ikament huma tobba, infermieri, fi]joterapisti, xufiera flimkien mal-crew tal-k/ina li jsajru l-ikel g[al kul[add.

Hemm limitu ta’ kemm jie[du

sehem /iklisti^

B[alissa dejjem qeg[din inkunu madwar 50 /iklist fi grupp imdaqqas i]da li lo;ikalment fa/li li n]ommuh.

Il-limitu n]ommuh meta jibda jkollna ’l fuq minn 70 /iklist min[abba lo;istika waqt i/-challenge.

Dawk li jixtiequ jie[du sehem fil-Betfair LifeCycle Challenge 2002 ji;u b’mod volontarju^

U x’tag[mlu biex i]]ommu l-ispejje] baxxi^ L-esperjenza kollha hi fuq ba]i volontarja u l-bieb hu miftu[ g[al kul[add. Biex jie[du sehem kull parte/ipant irid ikun ;abar il-flus stabbiliti mill-kumitat LifeCycle.

I/-/ifra din is-sena hi ta’ €3,000.

Dan isir biex l-ispejje] involuti jkunu koperti qabel insiefru. Din hi regola li ti;i osservata strettament.

Ovvjament jittie[du numru ta’ mi]uri biex din l-ispi]a tibqa’ wa[da baxxa, fosthom li [add ma jorqod f’lukanda i]da f’xi kamp xi mkien fil-kampanja.

Minbarra l-voluntieri li jmorru ji;bru l-flus g[al-LifeCycle, kif jin;abru l-bqija tal-flus^ Hemm diversi modi kif isir dan,

fosthom minn donazzjonijiet mog[tija mill-isponsers li a[na navvi/inaw matul is-sena. Biex in]idu /-/ans li ning[ataw aktar flus, lill-isponsers noffrulhom skemi apposta fejn jid[ol reklamar.

E]empju l-iskema Platinum plus hi indirizzata g[al dak l-isponser li jag[tina l-ikbar /ifra, li g[al dawn la[[ar erba’ snin kien il-BetFair, u b[ala ringrazzjament nag[mlu l-logo tal-kumpanija tag[hom fuq ilflokkijiet uffi/jali tag[na u jsir parti mill-isem uffi/jali ta/-challenge.

Issib ukoll individwi li jag[tu donazzjonijiet ta’ flus jew anki jofrru l-[in tag[hom biex jg[inuna u din lg[ajnuna wkoll hi apprezzata.

Mod ie[or kif jin;abru l-flus hu bilg[ajnuna tal-parte/ipanti u [bieb tag[hom li matul is-sena jorganizzaw xi barbecue jew attività so/jali bejn il-[bieb jew kollegi tax-xog[ol u Soner Gurelli, l-activity u l-logistic coordinator tal-LifeCycle

William Saliba, donatur u /iklista mal-LifeCycle

g[al pa;na 7

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Feature 7

Is-sena li g[addiet in;abru €130,000 minn pa;na 6

jag[mlu ;abra ta’ donazzjonijiet biex il-flus jing[ataw lill-g[aqda.

Kif toffru s-ser[an il-mo[[ li l-flus kollha li jin;abru sejrin g[al dan il-g[an^

B[ala NGO a[na nag[tu ir/evuta lil kull min jag[tina donazzjoni filwaqt li kull min jixtieq jista’ jibag[tilna email u nibag[tulu d-dokument finanzjarju tal-g[aqda li hu vverifikat mill-awdituri.

Mill-edizzjoni li g[addiet tal-Betfair LifeCycle Challenge 2011 u mill-flus li n;abru kif ibbenefikaw il-pazjenti^ Is-sena li g[addiet in;abru madwar €130,000 u minnhom inxtraw ]ew; magni Prisma, li jintu]aw mill-

pazjenti li g[andhom b]onn kura spe/jalizzata li magni komuni ma jipprovduhiex. Kull wa[da minn dawn il-magni tiswa €40,000.

Issa qeg[din bil-[sieb li nikru vann biex il-pazjenti jkunu jistg[u ju]awh biex jing[ataw aktar servizzi fosthom billi jing[ataw kura d-dar millinfermiera tal-isptar, jie[du l-magni minn post g[al ie[or u anki jkun mezz ta’ trasport g[all-pazjenti.

Barra dawn is-servizzi noffru g[ajnuniet o[ra b[al noffru televixin, internet u safar barra minn Malta b[al ng[idu g[al Lourdes, fejn dawn jiltaqg[u ma’ pazjenti o[ra b[alhom u spiritwalment ikunu ferm a[jar. Ta’ min isemmi li dan jg[inhom irawmu aktar kura;;.

Kull min hu marid bil-kliewi jista’ jibbenefika minn dawn is-servizzi jew hemm xi pro/edura involuta^ A[na na[dmu flimkien ma’ Mater Dei u b’hekk kull pazjent li jid[ol f’dan l-isptar awtomatikament jibbenefika minn dawn is-servizzi.

B[alissa e]empju hemm madwar 250 pazjent fl-Isptar Mater Dei li b’xi mod jew ie[or jie[du wie[ed misservizzi tag[na, fl-u]u ta’ xi magna li xtrajna, jew servizz ie[or.

Kif ta[dem is-sistema^ A[na qeg[din il-[in kollu b’kuntatt dirett ma’ Mater Dei, li min-na[a

tag[hom huma jinfurmawna x’g[andhom b]onn, e]empju b]onn ta’ magna Prisma, imbag[ad meta jkun possibbli nag[tuhom lapparat#servizz me[tie; ladarba l-bord tal-isptar jaqbel.

Kulma nag[tu lil Mater Dei ji;i proprjetà tal-isptar u jibqa’ hemm.

X’jag[tik is-sodisfazzjon li tag[mel dan kollu u x’inhi r-responsabbiltà tieg[ek^ Xog[li fl-g[aqda hu li norganizza lattività u spi//ajt nag[mel dan ir-rwol meta l-kumpanija li kont na[dem mag[ha sponsorjat din l-attività li kienet se ssir it-Turkija.

Peress li jien kont ng[ix hemm, offrejtilhom li nag[tihom daqqa t’id u minn dakinhar sal-lum bqajt dejjem involut.

Ix-xog[ol mhux fa/li. Hemm [afna

preparazzjoni involuta u dan nag[mluh biex na//ertaw is-sa[[a u s-sigurtà ta’ kull persuna involuta. :eneralment ftit xhur qabel nitilg[u nibdew nirran;aw il-permessi

Il-poster bid-dettalji tal-attività ta’ din is-sena

mal-pajji] involut. Dan ikun possibbli bil-kooperazzjoni li nsibu malAmbaxxati Maltin li jinsabu hemm.

Meta dan kollu jkun lest nitla’ filpajji] ikkon/ernat u nibda nfassal ir-rotta ta’ kif se nimxu dakinhar flimkien ma’ rotot o[ra f’ka] li xi triq jew passa;; minnhom ikun mag[luq.

Ovvjament mhux dan biss ikun irid isir, i]da na[dmu wkoll fuq illo;istika g[all-crew li jkunu fil-vann u tal-k/ina biex isibu problemi kemm jista’ jkun mill-inqas.

Kif ikunu /ertifikati l-parte/ipanti li jistg[u jie[du sehem^ Qabel ma jsiefru g[all-maratona, kull parte/ipant jing[ata 17-il ;img[a

e]er/izzju fi]iku u wara dan isir e]ami minn Alan Carry, li jag[ti lpermess lill-individwu jistax jag[mel i/-challenge. Dan nag[mluh min[abba s-sigurtà tal-persuna biex [add ma jwe;;a’.

William, x’[e;;ek tie[u sehem fil-Betfair LifeCycle Challenge^ Kont naf bl-g[aqda mill-bidu tag[ha i]da qatt ma kelli l-opportunità

nie[u sehem min[abba li ma stajtx ning[ata leave fuq ix-xog[ol. Fl-2007 kelli l-opportunità li naqleb part-time u minn hemm bdejt nie[u sehem kull sena mal-LifeCycle.

Barra minn hekk, din il-maratona toffri iktar minn sfida wa[da apparti dik li ni;bru l-flus lill-pazjenti. Toffri wkoll sfida lilna nfusna li inti tipprepara sew u jirnexxilek tag[milha.

Kif tiddeskrivi l-esperjenza ta’ dawn il-[ames snin^ Apparti li naqdfu madwar 2,000 km fi [dax-il ;urnata, dejjem hemm

avventuri differenti li ma tkunx preparat g[alihom fosthom b[al meta konna se naqsmu mir-Rumanija g[allUkranja u l-pulizija ta’ hemm ma [allewniex g[ax ma ;ewx infurmati.

Kieku ma kienx g[all-Gvern Malti,

fosthom Guido De Marco, ma konniex ng[addu.

Darba o[ra kien hemm in/ident u triq ing[alqet min[abba gassijiet tossi/i u spi//ajna kellna nitilg[u fixxita muntanja kollha tajn u b’passa;;i m[arbtin. Dawn huma kollha mumenti li jag[mlu l-avventura unika.

Kif inhi l-;urnata tipika waqt i/-challenge^ Inqumu fil-5 a.m. u nibdew

nippreparaw u nie[du kolazzjon biex fit-8 a.m. nkunu lesti. Fil-basket nie[du kull [a;a ne/essarja b[al ikel u xorb. Qabel nitilqu jkun hemm mument ta’ briefing bejnietna ming[and Soner u nitilqu f’salt, fejn hu possibbli, min[abba l-li;ijiet tal-pajji].

Imbag[ad nag[mlu tnax-il sieg[a ;iri bir-roti. Kulma nieqfu hu ftit kull 50km f’xi check point partikulari u nieqfu g[al g[axar minuti u ner;g[u nibdew. Dan nag[mluh g[ax ilmuskoli jkunu g[adhom s[an u ferm a[jar biex inkomplu.

I/-check points huma mag[mulin apposta biex jil[qu l-esi;enzi tag[na kemm jista’ jkun b[al toilets, fejn nistrie[u ftit, e//.

Naslu fil-post fejn se norqdu tard [afna, g[al xi l-10 p.m. imma nkunu rridu nippreparaw il-kamp, nieklu, nissettjaw ir-roti u nbidlu xi [sarat li jkollna u norqdu. Fa/ilment torqod xi s-2 a.m.

Barra /-challenge tal-qdif bir-roti d[alt g[al sfida o[ra – dik li tkun donatur. G[ala [assejt li g[andek tag[mel dan^ Meta tikber u tkun d[alt f’/erta età,

il-problema li jista’ jkollok b]onn tag[ti xi kilwa lil xi membru talfamilja tonqos u tasal f’punt li ma g[andekx x’titlef. Jien offrejt li nag[ti l-kilwa lil persuna li kont naf i]da ddemm ma qabilx. B’hekk, kif ;iet lopportunità li l-kilwa tieg[i qablet ma’ ta’ [addie[or, d[alt g[aliha.

Operazzjonijiet b[al dawn isiru biss g[axra fis-sena u dan g[ax il-lo;istika li titlob operazzjoni ta’ trapjant hi kbira, e]empju trid ]ew; teatri tal-operazzjonijiet.

Il-bqija hemm b]onn [afna testijiet qabel l-operazzjoni u sitt ;img[at mistrie[ wara. Il-[ajja mbag[ad tkun lura g[an-normal ming[ajr ebda u;ig[ u komplikazzjonijiet kif forsi xi w[ud ja[sbu.

Fejn se ssir il-maratona din is-sena u x’qeg[din tistennew^ Din is-sena se mmorru l-Awstralja, kontinent ;did, li ;a offra

diffikultajiet partikulari fosthom permess biex tid[ol min[abba ssigurtà kbira li fih. Wara li nibdew ilmaratona ]gur li dawk kollha involuti se jie[du gost g[ax l-avventuri li se jaraw huma ferm ikbar. Tista’ ta[seb, hemm [afna muntanji u mhux it-toroq kollha huma asfaltati u allura se jkollhom avventuri hemm.

Id-dawl tal-;urnata hu iqsar minn dak f’pajji]i Ewropej. Dan ifisser inqas irqad g[ax ikunu jridu jqumu kmieni biex jippreparaw g[all-;urnata.

Barra minn hekk, ;a sar ftehim mal-komunità Maltija fl-Awstralja biex immorru [dejhom u lejl minnhom se norqdu fi/-/entru tag[hom. Kienu tassew kuntenti li se nkunu hemm.

Matul is-snin l-g[aqda Lifecycle kienet kru/jali biex mijiet ta’ Maltin jag[mlu l-‘organ donor card’

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

8 Opinjoni

Min ma j;arrabx il-[a]in ma jafx it-tajjeb Jidher li l-MLP [a g[alih bil-kbir bil-billboard li tella’ lPartit Nazzjonalista Labour won’t work. Bir-ra;un kollu.

Il-messa;; tal-PN, permezz ta’ dan il-billboard, huwa wie[ed /ar [afna – li l-MLP fil-gvern je[odna lura 30 sena, meta f’pajji]na ma kien hawn xejn [lief nuqqas ta’ xog[ol u qg[ad g[oli. U bla dubju, lMLP jist[i bil-passat tieg[u.

Fil-verità, g[andu g[aliex.

Hawn min g[adu ]g[ir [afna biex jiftakar lill-MLP 30 sena ilu. Imma min g[andu aktar jaf xi jsarraf il-MLP filgvern, u llum jista’ jqabbel bejn il-politika tal-MLP u lpolitika tal-PN. Dak li ;arrab il-politika [azina tal-labour, dak li ;arrab politika li kull darba li l-MLP wettaqha meta kien fil-gvern dejjem tat rizultati [ziena, dak li ;arrab il-qg[ad, l-ista;nar, in-nuqqas ta’ demokrazija u vjolenza istituzzjonalizzata, illum jista’ jitkellem ukoll fuq dak li irnexxielu jag[mel il-PN kull darba li kien fil-gvern.

Il-PN hu l-partit li jo[loq ixxog[ol g[all-[addiema, g[asself-employed, g[al min hu fin-negozju, g[a]-]g[ir u g[all-kbir. Hu l-partit li minkejja l-maltemp finanzjarju u ekonomiku li [akem liddinja kollha, u minkejja l-

gambetti tal-MLP, baqa’ dejjem iffukat fuq i]-]ieda flinvestiment u fl-impjiegi. IlPN jemmen li x-xog[ol jag[tik id-dinjità. U g[aliex jemmen fil-bniedem u fil-kapa/itajiet tieg[u, il-PN dejjem [a de/i]jonijiet li permezz tag[hom jin[oloq aktar xog[ol.

F’dawn l-a[[ar erba’ snin, il-PN fil-gvern kien kapa/i jo[loq 20,000 job ;did, kien kapa/i jinvesti f’130 fabbrika ;dida u japprova estensjonijiet ta’ fabbriki b’investiment ta’ 320 miljun ewro. Kien kapa/i j]id il-parte/ipazzjoni tan-nisa fid-dinja tax-xog[ol bilkonsegwenza li llum g[andna 44% tan-nisa ja[dmu – ]ieda ta’ 9% mill-1998. Il-PN filgvern kompla jin/entiva xxog[ol billi fost l-o[rajn naqqas l-income tax, nieda skemi b[all-MicroInvest, ilMicroCredit u lMicroGuarantee. Qed jag[ti lopportunità lill-pensjonanti jibqg[u ja[dmu filwaqt li jie[du pensjoni s[i[a. Il-PN kien kapa/i jo[loq industriji ;odda, b[alma huma dawk talavjazzjoni, tal-Life Sciences u tad-Digital Gaming. Ir-ri]ultati llum huma totalment differenti minn dawk tal-Partit Laburista u l-mexxejja tieg[u. Filwaqt li l-MLP jibqa’ asso/jat mal-

minn Paula Mifsud Bonnici mifbon@maltanet.net

qg[ad, il-PN se jibqa’ mfakkar g[all-policies kollha tieg[u favur ix-xog[ol, il-PN se jibqa’ mfakkar kif irnexxielu jpo;;i lil Malta fuq quddiem nett firrata tat-tkabbir ekonomiku fost il-pajjizi kollha tal-Unjoni Ewropea f’mumenti tant delikati u ibsin g[all-gvernijiet kollha tal-Unjoni Ewropea.

U huwa proprju g[alhekk li l-billboard Labour won’t work ma ni]el xejn tajjeb mal-MLP. Il-PN g[a]el li ma jag[milx billboards li jattakkaw lillpersuni imma billboard wie[ed li jitkellem wa[du, billboard li j;ieg[lek tirrefletti ftit, li j;ieg[lek tikkompara t-track

record tal-MLP dwar ixxog[ol u n-nuqqas ta’ proposti tieg[u dwar dan il-qasam u ttrack record tal-PN dwar dan il-qasam u r-ri]ultati po]ittivi li irnexxielu jikseb.

Jiena nistaqsi: possibbli hawn min verament jixtieq imur lura 30 sena? Possibbli hawn min jixtieq li f’Malta jer;a’ jisplodi l-qg[ad?

Possibbli hawn min jixtieq li jer;g[u jin[olqu l-korpi taxxog[ol? Possibbli hawn min jixtieq li jer;a’ jkollna t-taxxi tas-sisa u dawk it-33 taxxa li kien da[[al il-gvern Laburista fit-22 xahar li g[amel filgvern? Ma ninsewx illi Muscat fl-1998, f’wa[da mill-kitbiet tieg[u fil-;urnal The Malta Independent, kien qalilna li ttaxxi tas-sisa huma ta’ ;id g[all-ekonomija aktar millVAT! Ma ninsewx li f’artiklu fil-Kull[add, Muscat kien sejja[ i]-]ieda fit-taxxi b[ala taxxi li saru minn “gvern serju u responsabbli”, taxxi li kul[add jaf li kienu naqqsu lkummer/, il-flus fil-but u [olqu ]ieda fil-qg[ad. Dan hu l-passat tal-labour.

Sfortunatament, dan hu lpre]ent tal-labour. G[aliex listess nies li wettqu dawn ilpolicies ]baljati fis-snin 70 u 80 u bejn l-1996 u l-1998 g[adhom fil-MLP u jridu

jer;g[u jmexxu lil dan ilpajji].

Hija inkwetanti li l-istess nies li kienu responsabbli midde/i]jonijiet []iena ta’ dak i]]mien huma l-istess nies li Muscat irid li jag[mel Ministri.

Hija inkwetanti wkoll kif eks Ministru li kien responsabbli mill-Industrija meta l-qg[ad kien jaqbe] l-10,000 tqabbad minn Muscat jikteb ilprogramm elettorali tal-MLP. Il-messa;; tal-Labour huwa wie[ed /ar [afna – jekk ilLabour ikun fil-gvern se jkun qed jie[u lill-pajji] 30 sena lura fl-istorja.

Muscat u l-MLP jie[du g[alihom g[ax insemmu lpassat u d-di]astru li dejjem [olqu fil-qasam tax-xog[ol.

Jie[du g[alihom g[aliex ma jridux lil min kien g[adu ]g[ir wisq biex seta’ ;arrab dan il[a]in tal-Labour ikun jaf blistorja [a]ina tal-Labour.

In[oss li kull politiku huwa fid-dover li ma j[allix din listorja tirrepeti ru[ha. Ejjew nassiguraw li t-tfal u ]]g[a]ag[ tal-lum ma jg[addux mill-istess esperjenzi koroh li g[addew minnhom it-tfal u ]]ag[]ag[ ta’ 30 sena ilu.

Paula Mifsud Bonnici hi l-President tal-Kunsill :enerali PN

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641#2#3 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

G[a]la favur ix-xog[ol, is-sa[[a u l-edukazzjoni It-tema li l-Partit Nazzjonalista g[a]el g[at-48 anniversarju mill-kisba tal-Indipendenza hi ‘Mychoice.pn Xog[ol, Sa[[a, Edukazzjoni’.

Il-[ajja tag[na hi mimlija g[a]liet. Kull g[a]la li nag[mlu jkollha effett, li jista’ jkun immedjat jew fit-tul. L-g[a]la minn partit politiku g[al ie[or g[andha implikazzjonijiet li jmorru lil hinn mill-ftit mumenti li inti tkun qed tix[et il-vot tieg[ek.

L-g[a]la favur il-Partit Nazzjonalista Bl-g[a]la li tag[mel permezz tal-vot tkun qed tag[ti l-fidu/ja tieg[ek biex min ikun fil-gvern jie[u d-de/i]jonijiet li jolqtu lilek fil-[ajja tieg[ek.

G[alkemm [ajjitna m’g[andhiex tkun episodji maqsuma f’fa]ijiet li jdumu [ames snin, ir-realtà hi li jekk l-g[a]la tkun g[all-partit li jie[u de/i]jonijiet tajbin u fl-interess tieg[ek, kif jag[mel il-Partit Nazzjonalista, se tgawdi INT direttament u mieg[ek tgawdi l-familja kollha tieg[ek.

Bl-g[a]liet []iena li jag[mel il-Labour tbati INT u l-konsegwenzi [afna drabi tad-de/i]jonijiet []iena jdumu fuqek g[al [afna snin.

Mychoice.pn tfisser li l-g[a]la tieg[i hi l-Partit Nazzjonalista. Il-prijoritajiet tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi u tal-Partit Nazzjonalista huma lprijoritajiet tieg[ek. G[alhekk il-Partit Nazzjonalista jpo;;i lilek fi/-/entru tal-politika tieg[u.

Nafu li INT trid Gvern li bih tkun tista’ sserra[ mo[[ok dwar l-impjiegi. Trid Gvern li kapa/i jo[loq ix-xog[ol. Il-Partit Nazzjonalista kull meta jkun fil-gvern jo[loq il-jobs g[all-[addiema u g[al

kull min irid ja[dem. Il-Partit Nazzjonalista j;ib ixxog[ol u xog[ol ta’ kwalità b’pagi tajbin. Sa[[tek hi g[al qalbna daqskemm hi g[al qalbek. Nafu li ssa[[a tieg[ek u tal-g[e]ie] tieg[ek hi ta’ prijorità g[alik. G[alhekk gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista mhux biss jinvesti fis-servizzi tassa[[a ta’ kwalità u b’xejn, i]da jinvesti wkoll f’dak kollu li g[andu impatt fuq sa[[tek u l-well being tieg[ek. Fost dawn hemm il-fa/ilitajiet sportivi, lispazji pubbli/i u l-inizjattivi u l-pro;etti li tejbu u jkomplu jtejbu l-kwalità tal-ilma ba[ar u tal-arja.

Irridu li wliedna jirnexxu lkoll

A[na rridu li wliedna jirnexxu lkoll. Mhux b’kumbinazzjoni li l-istudenti li qed ikomplu jistudjaw qed ji]diedu minn sena g[al o[ra. Din i]]ieda hi ri]ultat tal-investiment li qed isir fit-tfal ta’ kull età, sa[ansitra minn qabel ma t-tfal jibdew liskola primarja. Xog[ol, Sa[[a, Edukazzjoni – dawn huma l-prijoritajiet tieg[ek, li permezz tag[hom titjieb il-kwalità tal-[ajja tieg[ek. Il-prijoritajiet tieg[ek huma l-prijoritajiet tal-Partit Nazzjonalista.

G[alhekk l-g[a]la g[andha tkun Partit Nazzjonalista.

G[alhekk mychoice.pn.

G[all-kuntrarju, il-prijoritajiet ta’ Muscat u talLabour huma l-prijoritajiet g[alihom infushom.

Muscat jg[id li l-prijorità u l-ambizzjoni tieg[u hi li jkun l-i]g[ar Prim Ministru. G[alik li xi [add ikun li]g[ar Prim Ministru ma trendilek xejn. Il-Labour jg[id li g[andek tag[]el lilu g[aliex xeba’ flOppo]izzjoni. Anki din mhix ra;uni valida g[allbidla, g[aliex il-bidla bil-Labour tkun g[all-[a]in kif

juri li tkun kull darba li jitkellem Muscat u dawk ta’ madwaru b[al Karmenu Vella, Alex Sceberras Trigona, Leo Brincat, An;lu Farrugia u George Vella.

Il-logo li l-Partit Nazzjonalista g[a]el g[all-festi tal-Indipendenza jwassal messa;; /ar. Mychoice.pn tfisser li l-g[a]la tieg[ek u tieg[i hi l-Partit Nazzonalista g[aliex hu l-Partit li qed ipo;;i lprijoritajiet tieg[ek ta’ XOG{OL, SA{{Au EDUKAZZJ ONI b[ala l-prijoritajiet tieg[u. Hu qieg[ed iwettaq politika li biha INT tkompli ttejjeb ilkwalità tal-[ajja tieg[ek.

Mychoice.pn qieg[da fi kwadru tiela’ ’l fuq. Dan jirrappre]enta x-xewqa tieg[ek li tavvanza ’l quddiem u ’l fuq. Messa;; ta’ mobbilità so/jali, li kull wie[ed u wa[da minna kapa/i navvanzaw ’il quddiem.

Fil-logo hemm ukoll rappre]entati l-kuluri li jiddistingwuna – l-abjad u l-a[mar. Il-kuluri talbandiera Maltija. Il-Partit Nazzjonalista hu l-Partit ta’ kul[add, tan-nazzjon kollu, ta’ kull wie[ed u wa[da minna.

Il-Partit Nazzjonalista b’impenn li jag[tik l-aqwa u l-a[jar Finalment fil-logo hemm imni]]la l-prijoritajiet tieg[ek li l-Partit Nazzjonalista qed jag[milhom ilprijoritajiet tieg[u – ix-xog[ol, is-sa[[a u ledukazzjoni. Minnhom jiddependi l-istil ta’ [ajja li

tg[ix u li tixtieq tkompli tg[ix INT u l-g[e]ie] tieg[ek. G[alhekk ilPartit Nazzjonalista hu impenjat u jibqa’ impenjat biex jag[tik l-aqwa u l-a[jar.

Intietef

Aktar ma jbiddlu, aktar jibqg[u l-istess!

Muscat iddefenda kemm lil Alex Sceberras Trigona u kif ukoll lil Joe Grima, i]da Grima baqa’ jisfida u jitkessa[ u b’hekk kellu jirri]enja Joe Grima L-istorja ta’ Joe Grima tikxef parti mil-maskra talMalta Labour Party. Iridu jilag[buha ta’ progressivi u

moderati, i]da xi kultant ji]olqu xi wa[da. Jinkixfu.

Kemm se ddum tilg[abha ta’ dak li ma intix^!

Tiftakru^ Ftit ;img[at ilu kien hemm l-istorja ta Alex Sceberras Trigona. Issa warajh kien imiss eks ministru laburista ie[or, Joe Grima – tnejn minn dawk li Joseph Muscat re;a’ da[[al fil-moviment il-;did tieg[u.

Sabi[a din, re;a’ da[[al lill-antiki kollha u qal li bena moviment ;did!

Lil Alex Sceberras Trigona, Joseph Muscat iddefendieh.

Lil Joe Grima ddefendieh ukoll... g[all-bidu. I]da mbag[ad donnu li Joe Grima ried jisfida. Ma kienx bi]]ejjed li tkessa[ darba.

Re;a’ g[amilha fi ftit sig[at.

U Joseph Muscat ma kellux g[a]la o[ra g[ajr li j;ieg[lu jirri]enja.

Koabitazzjoni F’dawn il-;ranet, Chris

Said [abbar li;i ;dida li tirregola l-koabitazzjoni. Li;i li se tkun qed tirrikonoxxi ddrittijiet ta’ dawk il-persuni li jag[]lu dan l-istil ta’ [ajja.

I]da fuq kollox mad-drittijiet, din il-li;i se ;;ib mag[ha d-dmirijiet.

Sal-lum, min kien f’koabitazzjoni, meta fettillu seta’ (u g[adu jista’, g[ax illi;i g[adha m’g[addietx) jaqbad u jitlaq. U j[alli lillparti l-o[ra lampa stampa.

Bis-sa[[a ta’ din il-li;i, dan mhux se jkun aktar possibbli.

Il-Labour ma ja[dimx. G[ax ma jinbidilx. Jew inkella fi kliem laburist prominenti stess, Evarist Bartolo, ‘aktar ma jbiddlu aktar jibqg[u l-istess!’

G[all-ewwel darba flistorja ta’ pajji]na, din il-li;i se tkun qed tirrikonoxxi unjoni bejn tnejn min-nies tal-istess sess. Pass kura;;u] u li jirrispondi g[a/-/irkustanzi tal-lum. I]da bl-ebda mod din il-li;i ma tirrikonoxxi l-g[aqda ta’ tnejn min-nies tal-istes sess b[ala ]wie;.

Joseph Muscat

Flok irrikonoxxa dan ilpass kura;;u], Joseph Muscat [are; qatta bla [abel il-kontra. Sa[ansitra g[ajjar lill-gvern b’omofobija istituzzjonalizzata!

Qal li l-Labour ma jaqbilx bi prin/ipju.

Ta’ progressiv u moderat li hu, Joseph Muscat jemmen li familja hi mag[mula minn koppja, irrispettivament mis-sess ta’ dawk i]-]ew; individwi li jiffurmaw l-istess koppja. {asra li g[ad ma g[andux programm elettorali, g[ax kieku ]gur li f’post prominenti konna nsibu l-weg[da tal-gay marriage.

Jekk progressiv u moderat tfisser li dda[[al i]-]wie; bejn persuni omosesswali,

allura jien aktar u aktar kuntent li ma niffurmax parti minn dan il-Moviment.

Ma rridx niftiehem [a]in.

Jien nemmen bis-s[i[ li g[andna nkomplu na[dmu biex il-persuni omosesswali jkollhom aktar drittijiet. I]da qatt ma nista’ nirrikonoxxi g[aqda bejn tnejn min-nies tal-istess sess b[ala ]wie;. {asra li Joseph Muscat kien qed jg[id dan kollu prattikament fl-istess [in li Joe Grima kien qed juri omofobija kbira fuq ilfacebook! Joseph Muscat [aseb li kien se jo[ro; ta’ eroj mal-komunità omosesswali f’pajji]na u Joe Grima re;a’ kixiflu l-maskra!

Ma ja[dimx Il-Labour ma ja[dimx. G[ax ma jinbidilx. Jew inkella fi

kliem laburist prominenti stess, Evarist Bartolo, “aktar ma jbiddlu aktar jibqg[u

minn Philip Mifsud info@philipmifsud.com

l-istess!” Jekk ma [adimx il-passat meta kien fil-gvern, mhux se ja[dem fil-futur.

U r-ra;uni hi sempli/i, minkejja kull tentattiv li jag[mlu tal-Labour, bla ma jridu minn ]mien g[al ]mien juruna kemm ma nbidlux!

Muscat iddefenda kemm lil Alex Sceberras Trigona u kif ukoll lil Joe Grima, i]da Grima baqa’ jisfida u jitkessa[ u b’hekk kellu jirri]enja

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

10 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-ISTATI UNITI

Jindarab l-awtur Richard Bach Richard Bach, l-awtur talbestseller tas-snin sebg[ajn “Jonathan Livingston Seagull” indarab serjament meta l-ajruplan li kien qed isuq i;;arraf mal-in]ul f’San Juan Island flIstat ta’ Washington.

Dan wara li r-roti tal-ajruplan qabdu ma’ linji tal-elettriku. Hu nstab mdendel mill-fdalijiet talajruplan rasu ’l isfel u g[adu marbut u kienu grupp turisti li ni]lu l-art u wara sej[u g[allg[ajnuna. Hu issa jinsab f’kundizzjoni serja fi sptar f’Seattle.

Il-ktieb “Jonathan Livingston Seagull” kien pubblikat fl-1970 u sentejn wara sar bestseller u fl-1973 sar film. Ta’ min jg[id li l-ktieb kien fih anqas minn 10,000 kelma.

Bach hu dilettant kbir tal-ajruplani u kien minn ta’ età ta’ 17il sena li tg[allem itir. Hu jsostni li ;ej mill-familja talkompo]itur Johann Sebastian Bach.

L-ISTATI UNITI> Ra;el jag[mel l-a[[ar irtokki fuq skultura tar-ramel tal-President Barack Obama qrib il-post fejn illum tifta[ il-Konvenzjoni nazzjonali tal-Partit Demokratiku f’Charlotte f’North Carolina. (ritratt Reuters)

L-I}VEZJA

IS-SIRJA

Pensjonanti attivi jtawlu [ajjithom

Kull arma tg[odd g[al kontra r-ribelli

Jekk wie[ed ikun attiv u jg[ix [ajja tajba meta jkun la[aq is-sebg[ajn sena tista’ tag[mel differenza kbira fit-tul ta’ [ajja li wie[ed jg[ix.

Dan jirri]ulta minn studju li sar mill-Istitut Karolinska flI]vezja fejn kienet analizzata l-istil ta’ [ajja ta’ aktar minn 1,800 persuna li kellhom aktar minn 75 sena u li dam sejjer 18-il sena.

Irri]ulta li l-ir;iel li kellhom stil ta’ [ajja tajjeb kienu jg[ixu sitt snin aktar filwaqt li fil-ka] tan-nisa dan kien [ames snin.

Esperti insistew li qatt mhu tard wisq li wie[ed jibda jie[u [sieb sa[[tu.

Li wie[ed ma jag[milx e]er/izzju, ikollu pi] ]ejjed, ikun ipejjep jew jixrob [afna jnaqqas it-tul tal-[ajja ta’ dak li jkun.

Mir-ri/erka [are; li dawk li jieqfu jpejpu ta’ mezz’eta kellhom /ans li jg[ixu fit-tul daqs dawk li qatt ma jpejpu.

Apparti minn hekk l-g[awm, il-mixi u l-e]er/izzju fi]iku j]idu t-tul ta’ [ajja b’madwar sentejn. Effett po]ittiv fuq il[ajja ta’ dak li jkun kienet ukoll l-attività so/jali ta’ dak li jkun.

Studju]i insistew li qatt m’hu tard wisq biex wie[ed ibiddel l-istil ta’ [ajja tieg[u u jibda jiekol tajjeb u jevita /erti vizzji li jag[mlu [sara lis-sa[[a ta’ dak li jkun.

Ir-re;im Sirjan tal-Presdient Bashar al-Assad, apparti l[a]na vasta ta’ armi sofistikati Russi u minn pajji]i o[ra issa qed ju]a bombi sempli/i i]da li kapa/i jag[mlu stra;i kbira.

Bombi li huma tankijiet ta]]ejt tal-45 gallun mimlija splussiv, ]ejt u bi//iet tal-[adid u li qed jitwaddbu mill-[elikopters.

Bombi li jag[mlu stra;i akbar mill-isplussiv tal-armi li jin;arru s-soltu mill-[elikopters.

Xhieda qalu li l-[erba li qed jag[mlu dawn il-bombi hi wa[da li ma titwemminx u l[oss li jag[mlu hu wie[ed qawwi [afna tant li [afna nies jinfaqalhom it-tanbur ta’ widnejhom.

Jidher li l-aktar li qed jintu]aw hu fil-belt ta’ Aleppo kif ukoll f’Homs u fil-provin/ja ta’ Idlib.

L-Iran jinsisti li lest jiddefendi s-Sirja Sadattant ir-ribelli [atfu ba]i g[ad-difi]a kontra l-ajruplani u attakkaw ukoll ajruport filLvant tas-Sirja, dan hekk kif Assad qed jiddependi dejjem aktar fuq l-ajruplani u [elikopters militari tieg[u biex jattakka r-ribelli.

Ir-ribelli rnexxielhom jie[du l-kontroll ta’ ba]i militari f’Deir al-Zor minn fejn irnexxielhom jie[du ammont ta’ missili g[al kontra l-ajruplani.

Dan wara li ftit ;ranet qabel ir-ribelli qalu li kienu g[amlu [sara lil diversi [elikopters filba]i tal-ajru ta’ Taftanaz filprovin/ja ta’ Idlib.

Sadattant l-Iran wissa li kien se jie[u azzjoni jekk l-istati

Uniti tattakka s-Sirja.

L-Iran hu alleat ewlieni tasSrija u l-kummenti saru minn Mohammad Ali Assoudi, uffi/jal g[oli fil-Gwardji Rivoluzzjonarji Iranjani.

Fl-2006, l-Iran u s-Sirja kienu ffirmaw patt ta’ difi]a i]da ftit li xejn hu mag[ruf dwaru.

Sadattant diversi pajji]i ;irien qed jibdew i[ossu l-pi] tarrefu;jati Sirjani, bil-:ordan issa jg[id li ma jifla[x aktar g[allpi]. Hu stmat li fil-:ordan hemm madwar 140,000 refu;jat mis-Sirja.

In-Nazzjonijiet Uniti tikkalkola li madwar 1.2 miljun Sirjan kellhom ja[arbu minn djarhom min[abba l-;lied

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

A[barijiet ta’ Barra 11 IL-PAKISTAN

Jarrestaw l-imam Il-Pulizija Pakistana arrestat l-imam mir-ra[al tattifla Nisranija b’Down’s Syndrome li kienet arrestata g[aliex akku]ata li insulentat ir-reli;jon Musulmana.

Dan wara li nstabet filpussess ta’ pa;ni ma[ruqin tal-Koran.

It-tifla li g[andha 14-il sena ilha ;imag[tejn arrestata, fost l-o[rajn anki g[as-sigurtà tag[ha, wara li n-nies tar-ra[al tag[ha riedu joqtluha min[abba dak li allegatament g[amlet. I]da issa fe;; xhud li sostna li kien l-imam talmoskeja lokali li qieg[ed ilpa;ni ma[ruqin fil-baskett li kienet qed i;;orr it-tifla.

Il-;img[a li g[addiet qorti tawlet i]-]mien ta’ arrest tat-tifla f’[abs ta’ sigurtà massima b’;imag[tejn o[ra. Missier it-tifla qal li kien im[asseb [afna li tinqatel it-tifla minn xi [add kif ukoll li ssir xi [a;a lillbqija tal-familja u qed jappella lill-Presdient talPakistan Asif Ali Zardari biex jo[ro; ma[fra.

Il-li;i li tikkon/erna insult lill-Islam fil-Pakistan hi wa[da kontroversjali [afna u spiss tintu]a b[ala mezz ta’ tpatija personali.

Is-sena li g[addiet ]ew; politi/i Pakistani ewlenin inqatlu wara li tkellmu kontra din il-li;i.

L-ISTATI UNITI

Miet l-awtur ta’ “Raindrops Keep Fallin On My Head”

T[abbret il-mewt ta’ Hal David li fost l-o[rajn kiteb ilkanzunetti “Raindrops Keep Fallin’ on my Head” u “Walk on By.” Hu miet f’Los Angeles f’età ta’ 91 sena wara attakk ta’ puplesija.

Hu flimkien mal-kompo]itur Burt Bacharach kienu [e]]ew id-dinja mu]ikali bil-kanzunetti tag[hom fis-snin Sittin u kantaw il-kanzunetti tag[hom artisti b[al Frank Sinatra, Tom Jones, Barbra Streisand u Marty Robbins. I]da Hal David jibqa’ mag[ruf l-aktar g[ax-xog[ol tieg[u flimkien mal-kantanta Dionne Warwick li mieg[u kellha diversi su//essi.

Il-kanzunetta “Raindrops Keep Fallin’ on my Head” kienet inkitbet g[all-film “Butch Cassidy and the Sundance Kid” tal-1969 u kienet reb[et l-Oscar g[all-A[jar Kanzunetta. David u Bacharch kienu wkoll reb[u Grammy g[all-kanzunetta “I’ll Never Fall In Love Again.”

David kien mi]]ewwe; u kellu ]ew;t itfal.

I?-?INA> Kopja ta’ Lamborghini Reventon li nbniet minn Wang Jian, minn Suqian, tul dawn l-a[[ar g[axar snin b‘bi//iet ta’ karozzi ‘second hand’ u o[rajn li bena hu. Il-karozza swietu madwar €10,000 u tista’ tasal sa velo/ità ta’ 160 mil fis-sieg[a. (ritratt Reuters)

L-OECD

Ma jkunx g[aqli g[al ebda pajji] li j[alli z-zona ewro Iz-zona ewro se tibqa’ s[i[a minkejja l-kri]i pre]enti, stqarr ilbiera[ Angel Gurria, is-Segretarju :enerali tal-Organizzazzjoni g[all-Kooperazzjoni Ekonomika u }vilupp (OECD).

Waqt konferenza tal-a[barijiet waqt forum internazzjonali f’Bled fis-Slovenja, Gurria qal li jemmen li [add

ma kien se jitlaq mill-munita ewro u tant ie[or kien jemmen li [add m’g[andu g[alfejn jitlaq miz-zona ewro, il-grupp ta’ pajji]i li ju]aw l-ewro.

Barra minn hekk, Gurria qal ukoll li jemmen li, minkejja dak kollu li qed jintqal, pajji]i o[ra fil-;ejjieni kienu se jissie[bu fil-munita ewro.

{add m’g[andu g[alfejn jitlaq miz-zona ewro Min-na[a l-o[ra hu qal li lBank ?entrali Ewropew (ECB) irid jag[mel aktar biex ira]]an il-kri]i fiz-zona ewro g[aliex il-fa/ilitajiet finanzjarji pre]enti ma kinux bi]]ejjed u insista li kien [a]in li lmunita titpo;;a f’riskju.

Hu qal li s-Slovenja, li xi pajji]i jispekulaw li tista’ ssir ilpajji] li jmiss biex jitlob g[al g[ajnuna finanzjarja internazzjonali, jew bailout, trid tiffoka fuq riformi u tikkunsidra bailout biss wara li timplimenta r-riformi u tnaqqas id-dejn tal-pajji].

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra

Isostnu li jafu min Dawk suspettati kien Jack the Ripper IR-RENJU UNIT

li kienu Jack the Ripper Tul dawn l-a[[ar 100 sena minn mindu fe;;ew il-qtil makabri f’Londra allegatament minn persuna mlaqqma Jack the Ripper, [afna kienu l-ismijiet li tressqu ta’ dak responsabbli.

Numru ta’ teoriji tressqu dwar l-identità ta’ Jack the Ripper i]da ebda wa[da minnhom ma offriet evidenza konklussiva. Dawn huma xi w[ud mis-suspettati:

Il-Prin/ep Albert Victor Christian Edward, id-Duka ta’ Clarence:

Kien wie[ed min-neputijiet tar-Re;ina Victoria. Hu kien mentalment instabbli u kien spi//a l-[abs bilkunsens tal-familja Irjali u miet fl-e]ilju fl-1892.

Joseph Barnett:

Bejjieg[ tal-[ut f’Billingsgater Market. Hu kien jaf wa[da mill-vittmi sew [afna. L-apparenza fi]ika tieg[u u l-profil psikolo;iku tieg[u jixb[u [afna dak tax-xhieda u li kienet fasslet l-FBI Amerikana.

Alfred Napier Blanchard: Bejjieg[ li

kien da[al fl-istazzjon ta’ BishopsGates wara qtil u f’sakra kbira jsostni li kien Jack the Ripper.

W.H. Bury: F’April tal1889, kien ing[ata l-piena tal-mewt wara li nstab [ati tal-qtil ta’ martu f’Dundee.

Qtil li kellu xebh kbir malmod kif kien joqtol Jack the Ripper i]da investigazzjoni tal-Pulizija ma kienet waslet imkien.

David Cohen: Aktarx ismu proprja kien Nathan Kaminsky u David Cohen jidher li kien isem li kien jing[ata lil Lhud m’hux mag[rufa mill-East End ta’

Londra. L-evidenza kontrih hi li kien vjolenti u meta miet, il-qtil waqaf i]da ebda irbit konkret ma jista’ jsir ma’ din il-persuna min[abba l-konfu]joni dwar l-isem

It-Tabib T. Neill Cream: Tabib Sko//i] li

kien responsabbli g[all-qtil ta’ nisa u jwettaq l-aborti.

Hu rappurtat li meta kien ing[ata l-piena tal-mewt, hu lissen il-kliem “I am Jack.” I]da il-mod differenti kif kien joqtol u li kien il-[abs meta twettaq qtil attribwit lil Jack the Ripper, iwaddab dubju fuq din it-teorija.

}ew; esperti tal-karattru Jack the Ripper qed isostnu li sabu minn verament kien dan il-qattiel li ilu lok ta’ [afna spekulazzjoni g[al dawn l-a[[ar 100 sena.

Skont l-awturi Christer Holmgren u Edward Stow dan kien /ertu Charles Cross, sewwieq ta’ karettun u li kien sostna li kien sab lewwel vittma, il-prostituta Polly Nichols fil31 ta’ Awwissu tal-1888.

Cross kien instab i[ares lejn il-katavru minn xhud, Robert Paul. Hu kien sostna li kien mixi tul Bucks Row meta lema[ ilkatavru.

I]da issa Holmgren u Stow jemmnu li Cross jista’ jkun il-qattiel. Skont ir-ri/erka li saret, Paul kien sostna li kien ra lil Cross bilwieqfa [dejn il-katavru ta’ Nichols i]da Cross

kien qal lill-Pulizija li kien bilwieqfa ’il bog[od mill-katavru fit-triq.

Barra minn hekk, il-qtil kollu li sar li kien attribut lil Jack the Ripper se[[ fiz-zona tarresidenza ta’ Cross f’Doveton Street f’Bethnal Green. Barra minn hekk, il-vittmi nqatlu fil-[in meta Cross is-soltu kien ikun miexi lejn ix-xog[ol f’Broad Street.

Skont Stow, Cross s’issa kien dejjem injorat fir-ri/erka biex jinstab min kien Jack the Ripper. L-awtur ]ied li Cross kien ukoll ta isem falz lill-Pulizija. Ismu propja kien Charles Latchmere. Hu qal li dak i]-]mien ilPulizija kienu qed ifittxu lil xi [add partikulari u mhux persuna ordinarja.

Cross kien miet fl-1920 u l-armla tieg[u fit12 ta’ Settembru tal-1940 fi Stratford.

Frederick Deeming:

Ba[ri li jidher li kellu problemi mentali u kien qatel ]ew; nisa tieg[u u ttfal tag[hom. Hu kien intbag[at il-[abs fl-1892 u kien qal lill-[absin l-o[ra li kien Jack the Ripper. I]da meta twettqu l-qtil, kien flAfrika t’Isfel anki jekk kien hemm xebh fil-qtil.

Montague John Druitt:

G[alliem li kien instab mejjet Lejliet l-Ewwel tasSena tal-1888. Ivestigaturi ta’ Scotland Yard sabu li kien jixbah f’[afna aspetti r-rapport ta’ xhieda dwar Jack the Ripper.

Micheal Ostrog: Kien Russu li kien ju]a [afna ismijiet differenti u kien suspettat ewlieni ta’ Scotland Yard.

Lewis Carroll: L-awtur ta’ Alice in Wonderland.

Awtur Ingli] Richard Wallace kien sostna li kien [alla messa;;i fil-kitba tieg[u li kien hu Jack the Ripper u kien g[amel riferenza vaga g[alih fiddjarju tieg[u i]da ftit jag[tu kredibbiltà lil din itteorija.

IR-RENJU UNIT> Ir-Re;ina Eli]abetta II flimkien mar-ra;el tag[ha l-Prin/ep Philip waqt dak mag[ruf b[ala il-‘Braemar Gathering’ fl-Iskozja. Festa tradizzjonali tal-kultura Sko//i]a li tmur lura mijiet ta’ snin. Il-Prin/ep Philip, li g[andu 91 sena, attenda wara li kien ilu ;imag[tejn jirkupra fil-Kastell ta’ Balmoral fil-qrib wara li kien idda[[al b’ur;en]a min[abba infezzjoni interna. (ritratt Reuters)

It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

13 TAZZA TAD-DINJA 2014

Prandelli jsejja[ lil Pazzini g[al kontra Malta u j[alli barra lil Cassano L-Italja se tkun ming[ajr ]ew; attakkanti li kienu g[a]la awtomatika fil-Euro 2012 g[all-partiti ta’ kwalifikazzjoni mit-Tazza tad-Dinja tal-2014 dan ixxahar kontra l-Bulgarija u Malta wara li Antonio Cassano u Mario Balotelli t[allew barra milliskwadra.

Mill-banda l-o[ra Giampaolo Pazzini re;a’ ssejja[ fl-iskwadra jum biss wara li skorja hat-trick g[all-klabb il-;did tieg[u AC Milan fir-reb[a 3-1 g[and Bologna. Pazzini sabha bi tqila jsib ix-xibka bil-flokk ta’ Inter l-ista;un li g[adda u kien t[alla barra mill-iskwadra li waslet sal-finali tal-Euro 2012.

Il-klabb ta’ Balotelli, Manchester City, is-Sibt [abbar li l-plejer se jkollu b]onn jag[mel operazzjoni ]g[ira min[abba kundizzjoni f’g[ajnejh.

Il-kow/ Cesare Prandelli sejja[ ukoll g[all-ewwel darba lill-attakkant ta’ Napoli Lorenzo Insigne li lista;un li g[adda kien fisSerie B mat-tim ta’ Pescara fejn g[enhom jirb[u l-

Giampaolo Pazzini li probabbilment se jkun qed imexxi l-attakk Taljan kontra l-Bulgarija u Malta

promozzjoni u kellu prestazzjonijiet e//ellenti mat-tim ta[ ta[t il-21 sena.

L-Italja se tilg[ab filBulgarija nhar il-:img[a u erbat ijiem wara tilqa’ littim nazzjonali Malti f’Modena.

L-iskwadra kollha hi din: Goalkeepers: Gianluigi Buffon (Juventus), Morgan De Sanctis (Napoli), Salvatore Sirigu (Paris St. Germain), Emiliano Viviano (Fiorentina);

Pienaar jirtira mill-iskwadra kontra l-Bra]il Il-captain tal-Afrika t’Isfel Steven Pienaar irtira millpartita ta’ [biberija kontra l-Bra]il f’Sao Paulo.

Il-midfielder ta’ Everton irtira mil-log[ba wara li we;;a’ fit-telfa 2-0 kontra West Browmich Albion fil-Premier League is-Sibt.

Id-difensur ta’ Racing Genk Anele Ngcongca li we;;a’ fil-log[ba tat-tim tieg[u mill-Europa League kontra Luzern il-;img[a l-o[ra, wkoll jinsab nieqes waqt li l-Plejer tasSena tal-Afrika t’Isfel Siyabonga Nomvethe hu dubju].

Il-log[ba tal-:img[a hi l-ewwel wa[da fit-tmexxija g[allkow/ il-;did tal-Afrika t’Isfel Gordon Igesund li ng[ata lkariga wara li l-organizzaturi tat-Tazza tad-dinja tal-2010 naqsu milli jirb[u log[ba mill-ewwel ]ew; partiti tag[hom ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja tal-2014 fil-Bra]il.

Swansea ming[ajr Taylor

Sadattant Swansea City se jag[mlu sta;un ming[ajr iddifensur internazzjonali ta’ Wales Neil Taylor wara li dan kiser l-g[aksa fid-draw 2-2 kontra Sunderlandis-Sibt.

Taylor li lag[ab fit-tim Olimpiku mar-Renju Unit in[are; fuq stretcher wara 20 minuta u kien operat fl-g[aksa.

Swansea li qed jie[du sehem g[at-tieni darba fil-Premier League wara debutt impressjonanti l-ista;un li g[adda, g[andhom seba’ punti mill-ewwel tliet partiti.

Difensuri: Davide Astori

( Cagliari) ,

Federico Balzaretti ( Roma) , Andrea Barzagli ( Juventus) , Leonardo Bonucci ( Juventus) , Mattia Cassani ( Fiorentina) , Christian Maggio ( Napoli) , Angelo Ogbonna ( Torino)

Midfielders: Daniele De Rossi ( Roma) , Alessandro Diamanti ( Bologna) , Emanuele Giaccherini ( Juventus) , Claudio

Marchisio ( Juventus) , Antonio Nocerino ( Milan) , Andrea Pirlo ( Juventus) , Andrea Poli ( Sampdoria) , Marco Verratti ( Paris St .

Germain)

Attakkanti: Marco Borini ( Liverpool) , Mattia Destro ( Roma) , Sebastian Giovinco ( Juventus) , Lorenzo Insigne ( Napoli) , Pablo Osvaldo ( Roma) , Giampaolo Pazzini ( Milan) .

Maradona ambaxxatur ta’ Dubaj Diego Maradona in[atar Ambaxxatur onorarju talisport ta’ Dubaj, anqas minn xahrejn wara li tke//a minn kow/ talklabb tal-Emirati G[arab Mag[quda Al Wasl.

L-Ar;entin wera xxewqa li jmur kow/ fi/?ina waqt vja;; li g[amel f’Beijing f’Awwissu i]da a//etta r-rwol ta’ ambaxxatur mal-Kunsill tal-isport ta’ Dubaj (DSC) wara li rrifjuta dawk li skont hu kienu offerti ‘mhux sodisfa/enti’ g[allkow/ing.

Ir-rwol il-;did tieg[u se jg[inu jsolvi tilwima ma’ Al Wasl li ke//ewh f’Lulju wara ftit aktar minn sena minn kuntratt ta’ sentejn.

“Il-Kunsill tal-Isport ta’ Dubaj u jien iddiskutejna ftit ideat u qed jitkellmu bis-serjetà biex jg[ollu ssettur sportiv ta’ Dubaj,” qal Maradona li g[andu 51 sena u rebbie[ tat-Tazza tad-Dinja.

“G[al dawk li [asbu li kont waqajt jew sfaxxajt, issa qed in[ossni aktar b’sa[[ti,” qal Maradona.”

Ahmad al-Sharif, Segretarju :enerali tadDSC qal li Maradona se jkun qed jaspira ;enerazzjoni ;dida ta’ plejers ta’ talent biex jil[qu l-og[la livell possibbli.

‘Brazuca’ il-ballun tat-Tazza tad-Dinja 2014 Il-partitarji tal-football fil-Bra]il ivvutaw biex jag[tu isem lill-ballun uffi/jali tat-Tazza tad-Dinja tal-2014. Dan hu ‘Brazuca’ kelma w]ata [afna fil-log[ob fil-Bra]il u li r/eviet 80 fil-mija tal-voti waqt votazzjoni online li saret mill-isponsors Adidas.

Aktar minn miljun votant minn dawk li [adu sehem g[a]lu l-isem ta’ Brazuca fuq Canavalesca li jfisser xi [add li jie[u sehem fi/-/elebrazzjonijiet annwali tal-karnival u Bossa Nova, il-famu] samba-jazz tal-mu]ika popolarizzat f’Rio de Janeiro fl-1950 u l-1960.

L-isem rebbie[ t[abbar fuq it-telvi]joni fejn l-eks captain Bra]iljan Cafu g[amel dehra b[ala mistieden spe/jali. Brazuca kien ukoll lg[a]la tal-midfielder Bra]iljan u ta’ Real Madrid, Kaka li ]vela l-vot tieg[u waqt filmat rekordjat minn Spanja.

Il-kun/ett li jing[ata isem g[all-ballun tatTazza tad-Dinja beda fil-Messiku fl-1970

b’Telstar. Fost l-aktar blalen memorabbli tul issnin kien hemm Tango li ntu]a fl-Ar;entina fl1978, Azteca fil-Messiku fl-1986 u Jabulani flAfrika t’Isfel fl-2010.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

14 Sport FORMULA 1

Button jirba[ mill-Pole wara in/identi fi Spa Is-sewwieq tal-McLaren Jenson Button reba[ il-Grand Prix tal-Bel;ju fi Spa wara li telaq mill-pole postion. Hu spi//a quddiem darbtejn i/Champion Sebastian Vettel tar-Red Bull u Kimi Raikkonen tal-Lotus.

It-ti;rija i]da kellha ]volta de/i]iva fl-ewwel ftit metri meta l-leader tal-klassifika Fernando Alonso fuq Ferrari kellu jirtira qabel l-ewwel kantuniera flimkien ma’ Lewis Hamilton talMcLaren.

Is-safety car kellha to[ro; immedjatament wara lin/ident li wassal ukoll g[allirtirar tal-Messikan tasSauber Sergio Perez u lFran/i] tal-Lotus Romain Grosjean li kien hu li da[al f’Hamilton u tar bil-karozza b’kollox g[al fuq Alonso li kien mistenni jil[aq ir-rekord ta’ Schumacher ta’ 24 ti;rija konsekuttiva li fihom reba[ il-punti. Alonso xorta g[adu leader tal-klassifika meta fadal tmien ti;rijiet fejn qed igawdi 24 punt fuq i/Champion renjanti Vettel li issa tela’ fit-tieni post b’140

punt segwit minn sie[bu Mark Webber.

Aktar tard Grosjean ;ie sospi] ti;rija mill-istewards.

Wara l-in/ident kienu bosta l-karozzi li da[lu fil-pit stop.

B’kollox kienu sitta ssewwieqa li ma temmewx itti;rija.

Is-sewwieq tal-McLaren Jenson Button ma kellux problemi sat-tmiem meta temm it-ti;rija l-ewwel 13.6 sekondi quddiem Vettel li kien reba[ mill-pole is-sena l-o[ra.

Il-:appuni] Kamui Kobayashi li kien it-tieni :appuni] li qatt beda millewwel filliera wkoll inqabad fl-in/ident u temm it-ti;rija fit-13-il post.

Niko Hulkenberg tal-Force India kiseb l-a[jar ri]ultat tal-ista;un meta temm irraba’ quddiem Felipe Massa tal-Ferrari u Mark Webber tar-Red Bull.

Is-seba’ darbiet Champion Michael Schumacher fit-300 ti;rija tieg[u temm fis-seba’ post fuq Mercedes wara li f’mument minnhom kien anke fit-tieni post.

Il-Lotus ta’ Grosjean tidher ttir fuq il-Ferrari ta’ Alonso u s-Sauber ta’ Perez wara li laqtet il-McLaren ta’ Hamilton waqt l-in/ident ikrah u (ritratt ]g[ir) ir-rebbie[ tal-GP tal-Bel;ju Jenson Button

Kif Spi//aw 1. J. Button (McLaren) 2. S. Vettel (RedBull) 3. K. Raikkonen (Lotus) 4. N. Huelkenberg (Force India) 5. F. Massa (Ferrari) 6. M. Webber (RedBull) 7. M. Schumacher (Mercedes) 8. J. Vergne (Toro Rosso) 9. D. Ricciardo (Toro Rosso) 10.P. Di Resta (Force India)

Klass. Sewwieqa

1. F. Alonso (Spnja) 2. S. Vettel (:ermanja) 3. M. Webber (Awstralja) 4. K. Raikkonen (Finlandja) 5. L. Hamilton (Brittanja) 6. J. Button (Brittanja) 7. N. Rosberg (:ermanja) 8. R. Grosjean (Franza) 9. S. Perez (Messiku)

164 140 132 131 117 101

77 76 47

Klass. Kostrutturi 1. RedBull 2. McLaren 3. Lotus 4. Ferrari 5. Mercedes 6. Sauber 7. Force India 8. Williams 9. Toro Rosso

272 218 207 199 112 80 59 53 12

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Sport 15 FOOTBALL TALJAN

Roma jeg[lbu lil Inter fil-Meazza Fl-iktar log[ba mistennija tattieni ;urnata Roma g[elbu lil Inter fil-Meazza 3-1 biex kisbu l-ewwel reb[a tal-kampjonat.

F’log[biet o[rajn kien hemm irreb[iet impressjonanti ta’ Juventus, Lazio u Napoli li jinsabu fl-ewwel post b’punti massimi.

UDINE – Juventus iddominaw din il-log[ba fejn taw wirja impressjonanti ta’ futbol li jag[mluhom l-ikbar favoriti g[ar-reb[ tal-kampjonat.

Udinese kellhom jilag[ba prattikament il-log[ba kollha bi plejer inqas meta tke//a lgoalkeeper Brkic fl-azzjoni talpenalty wara 12-il minuta. Mill[dax-il metru VIDAL ma ]baljax. B’goal vanta;; u bi plejer iktar, Juventus iddominaw u ]iedu goal ie[or e]att qabel il-mistrie[ permezz ta’ VUCINIC. Fit-tieni taqsima Juventus komplew fejn [allew fl-ewwel taqsima u skurjaw darbtejn o[ra b’doppjetta ta’ GIOVINCO. Udinese skurjaw goal ta’ konsolazzjoni permezz ta’ LAZZARI fit-78 minuta.

CAGLIARI – Cagliari pattew qares tal-i]balji li wettqu mill[dax-il metru fl-ewwel taqsima i]da fl-a[[ar [inijiet irnexxielhom isalvaw il-log[ba.

Fl-ewwel taqsima Cagliari fallew ]ew; penalties l-ewwel permezz ta’ Larrivey fil-21 minuta u seba’ minuti wara kien Conti li falla. Fl-azzjoni tat-tieni penalty Pelusa dabbar it-tieni karta safra biex Atalanta kellhom jilag[bu g[al sieg[a bi plejer inqas. I]da disa’ minuti mit-tmiem Atalanta fet[u l-iskor b’goal ta’ DENIS, biex Cagliari salvaw il-log[ba b’goal ta’ EKDAL fit-92 minuat.

CATANIA – Catania kisbu reb[a drammatika kontra Genoa biex a//ertaw mill-ewwel reb[a tal-ista;un. Kienu Genoa li marru fil-vanta;; fl-ewwel taqsima b’goal ta’ KUCKA fis26 minuta. Fit-tieni taqsima Catani skurjaw ]ew; goals fi

spazju ta’ ]ew; minuti b’doppjetta ta’ BERGESSIO. Tmien minuti mit-tmiem JANKOVIC kiseb id-draw g[al Genoa i]da ]ew; minuti wara Catania skurjaw il-goal tarreb[a permezz ta’ LODI. MILAN – F’wa[da mill-iktar log[biet mistennija Roma kisbu l-ewwel reb[a meta g[elbu lil Inter fil-Meazza b’goals determinanti fit-tieni taqsima.

Roma fet[u l-iskor wara kwarta log[ob permezz ta’ FLORENZI u Inter kisbu l-goal tad-draw b’mod xi ftit fortunati meta xutt ta’ CASSANO [abat ma’ difensur ta’ Roma bil-ballun iqarraq g[al kollox bilgoalkeeper Stekelenburg. Fittieni taqsima l-log[ba kompliet tkun mill-isba[ b’g[add ta’ /ansijiet ta’ skor g[a]-]ew; na[at. Fis-67 minuta azzjoni ta’ Totti li ]marka lil OSVALDO li b’lob pre/i] xe[et fix-xibka.

Roma issa ddominaw u MARQUINHO skorja t-tielet goal ta’ Roma minn qag[da kwa]i impossibli. Roma spi//aw il-log[ba b’g[axar plejers meta tke//a Osvaldo fla[[ar minuti.

RUMA – Lazio kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva f’wie[ed mill-a[jar bidu tag[hom g[al bosta snin meta g[elbu lil Palermo 3-0. Kien l-attakkant :ermani] KLOSE li feta[ liskor g[al Lazio fl-ewwel taqsima u [dax-il minuta millftu[ tat-tieni taqsima CANDREVA skorja t-tieni goal. Tmien minuti mit-tmiem re;a’ kien l-attakkant KLOSE li skorja t-tielet goal ta’ Lazio f’;urnata po]ittiva g[at-timijiet Rumani.

NAPLI – Napoli kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva meta g[elbu lil Fiorentina 2-1 f’log[ba missielta fi Stadio San Paolo li iktar kien jixbah g[alqa milli ground tal-futbol.

Napoli kellhomjistennew satttieni taqsima biex skurjaw ilgoals determinant. Kien

Abdoulay Konko ta’ Lazio jipprova jwaqqaf lil Nicolas Bertolo ta’ Palermo

HAMSIK li feta[ l-iskor fil-55 minuta bix-xutt tig[u mxellef mill-plejer ta’ Fiorentina Valero, u DZEMAILI skorja ttieni goal kwarta mit-tmiem.

Tliet minuti mit-tmiem Fiorentina skorjaw goal ta’ konsolazzjoni permezz ta’ JOVETIC. PARMA – Parma kisbu lewwel reb[a tal-ista;un meta g[elbu lil Chievo 2-0 b’goal f’kull taqsima. Kien BELFODIL li feta[ l-iskor fit32 minuta u erba’ minuti mittmiem ROSI skorja t-tieni goal tat-tim immexxi minn Donadoni.

GENOVA – Sampdoria kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva meta g[elbu lil Siena 2-1 li issa fil-qieg[ b’[ames punti ta[t i]]ero. Kien MAXI LOPEZ li feta[ l-iskor g[al Sampdoria qabel intemmet l-ewwel taqsima, i]da VERGASSOLA kiseb id-draw g[al Siena fit-62 minuta. Sitt minuti wara GASTALDELLO skorja l-goal tar-reb[a Dorjana.

TAZZA TAD-DINJA 2014

Mihajlovic jitlob bidu qawwi mis-Serbja Il-kow/ tas-Serbja Sinisa Mihajlovic qed jistenna li t-tim tieg[u jikseb almenu erba’ punti mill-ewwel ]ew; partiti li jmisshom filkwalifikazzjoni tat-Tazza tad-Dinja tal-2014 g[and l-Iskozja fit-8 ta’ Settembru u f’darhom kontra Wales erbat ijiem wara.

Dawn i]-]ew; konfronti fuq xulxin se jkunu l-ewwel partiti kompetittivi g[all-kow/ ta’ 43 sena fit-tmexxija wara li di;à kien kritikat bil-qawwi mill-partitarji u l-media wara tliet telfiet u draw f’partiti ta’ [biberija.

Is-Serbja skurjaw goal wie[ed biss ta[t Mihajlovic i]da l-kow/ jinsab fidu/ju] wara li sejja[ skwadra ta’ 28 plejer li sa fl-a[[ar kapa/i jibdew jirb[u l-partiti importanti fi grupp diffi/li.

“A[na a[jar mill-Iskozja u minn Wales u na[seb li nistg[u nirb[u ]-]ew; partiti i]da x-xog[ol li nag[mlu fil-pitch irid ikun tal-

livell tat-talent tag[na g[aliex mhux bi]]ejjed li nin]lu fil-pitch. Reb[a u draw ukoll ikun tajjeb g[alina waqt li ]gur inkun di]appuntat b’]ew;’ draws,” qal Mihajlovic It-timijiet l-o[ra fi Grupp A huma r-rivali eterni tas-Serbja, il-Kroazja kif ukoll ilBel;ju u l-Ma/edonja.

Jekk il-plejers ta’ Miohajloic iridu jil[qu laspetattiva jridu juru ferm aktar kreattività fil-midfield u jkunu pre/i]i fl-attakk i]da dan mhux se jkun fa/li min[abba l-injuries.

Il-playmaker Zdravko Kuzmanovic u lwinger Milos Krasic it-tnejn g[andhom injury fit-tul u l-attakkant Sulejmani u Scepovic huma fl-iskwadra i]da ;ejjin minn injuries.

Mihajlovic qal li sejja[ lil dawn i]-]ew; plejers biex jidraw il-grupp g[aliex huma plejers importanti fis-sistema tat-tim.

Ri]ultati u klassifiki Serie A

Torino v Pescara Bologna v Milan Udinese v Juventus Cagliari v Atalanta Catania v Genoa Inter v Roma Lazio v Palermo Napoli v Fiorentina Parma v Chievo Sampdoria v Siena

3-0 1-3 1-4 1-1

3-2 1-3 3-0 2-1 2-0 2-1

Serie B

Novara v Empoli Ascoli v Bari Brescia v Juve Stabia Cittadella v Grosseto Regina v Pro Vercelli Sassuolo v Crotone Ternana v Modena Verona v Spezia Vicenza v Cesena Lanciano v Varese Livorno v Padova

Juventus Napoli Lazio Sampdoria AS Roma Catania Inter Torino Chievo Genoa AC Milan Fiorentina Parma Cagliari Udinese Palermo Bologna Pescara Atalanta

2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2

2 2 2 2

0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

6 5 4 3 1 5 1 5 0 1 4 1 0 3 0 1 2 0 1 4 0 1 3 0 1 3 0 1 2

1 1

0

1

3 4 3 0 2 3 2 3 2 0 1 1 1 3 0 0 2 2 6 0 0 2 0 6 0 0 2 1 5 0 0 2 0 6 0 1 1 1 2 1 1 1 1 1 1 1 1 1

6 6 6 5 4 4 3 3 3 3 3 3 3 1

0 0 0 0 -1

Log[ob li jmiss Il-Hadd 16-9-12

Sassuolo Varese Spezia Livorno Vicenza Brescia Cittadella Crotone Pro Vercelli Modena Verona Bari Reggina Empoli V. Lanciano Ternana Juve Stabia Cesena Padova Ascoli Novara Grosseto

Chievo v Lazio Fiorentina v Catania Genoa v Juventus Milan v Atalanta Napoli v Parma Palermo v Cagliari Pescara v Sampdoria Roma v Bologna Siena v Udinese Torino v Inter

Lega Pro Grupp A

L-aqwa skorers

Grupp B

3 goals - Giampaolo Pazzini (AC Milan), Stevan Jovetic (Fiorentina) 2 Pablo Osvaldo (AS Roma), Gonzalo Bergessio (Catania), Sebastian Giovinco (Juventus), Miroslav Klose (Lazio)

1-1

3-1 1-2 llum

Kif Jinsabu

Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

2-2 1-3 2-0 2-1 1-0 2-1 0-1

L R D T F K Pt

2 2 0 0 2 2 0 0 2 1 1 0 1 1 0 0 2 1 0 1 2 1 0 1 2 1 0 1 2 1 0 1 2 1 0 1 2 1 1 0 2 0 2 0 2 2 0 0 2 1 1 0 2 0 2 0 2 0 1 1 2 0 0 2 2 0 0 2 2 0 0 2 1 0 1 0 2 0 0 2 2 0 2 0 2 0 1 1

5 4 3 3 4 2 3 2

1 1

2 1

3 1

3 2

1 1 2 1

2 5 2 3 2 0

2 2

1

3 3 2 3

Avellino v Prato Catanzaro v Barletta Frosinone v Carrarese Nocerina v Andria BAT Pisa v Latina Sorrento v Gubbio Viaregio v Paganese Perugia v Benevento

1 1 1 1

3 3 2 0 5 0 6 0

1 1 1 1 1 5

Tritium v Entella Albinoleffe v Sudtirol Como v San Marino Lecce v Cremonese Pavia v Feralpisalo’ Reggiana v Lumezzane Trapani v Carpi Treviso v Cuneo

6 5 4 3 3 3 3 3 3 2 2

-1 -1 -2 -5

2-3 1-1 3-1 3-2 1-2 2-1 0-1 1-2 1-1 4-3 1-0 2-2 3-1 0-0 2-1

llum

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

16 Sport

Massimo Grima jiskorja l-penalty tad-draw {amruni] fl-a[[ar ]ew; minuti (Ritratt> Trevor Sollars)

{amrun isalvaw punt fl-a[[ar minuti minn Cristian Antony Muscat

F’log[ba karatterizzata minn maltempata qawwija kif ukoll sajjetti, {amrun Spartans u Tarxien Rainbows temmew ilkonfront ta’ bejniethom fi draw ta’ 1-1. Il-log[ba kienet wa[da bilan/jata bejn dawn i]-]ew; timijiet u r-ri]ultat kien l-aktar wie[ed ;ust anke jekk {amrun salvaw punt fl-a[[ar minuti.

Mill-;img[a l-o[ra ‘l hawn se[[ew numru ta’ bidliet filkamp ta’ Tarxien Rainbows meta Clive Mizzi meg[jun mill-assistent kow/ Renzo Kerr-Cumbo [a post il-kow/ Danilo Doncic waqt li Roderick Bajada, Ryan Sammut, David Fenech u lattakkant Bra]iljan Andrezinho ng[aqdu mal-klabb.

Danilo Meira Santos kien nieqes min[abba li kien sospi].

Min-na[a l-o[ra {amrun Spartans kellhom nieqsa lil Terence Scerri li fadallu [afna barra mil-loghob waqt li Roderick Fenech kien sospi].

Kienu Tarxien R. li [olqu lewwel azzjoni perikolu]a talloghba fit-13-il minuta meta minn kross ta’ Justin Grioli ikkonnettja tajjeb Bueno li b’xutt bid-dawra tefa’ inkredibbilment g[oli. Fis-27 minuta xutt ta’ Pulo kien salvat parzjalment mill-goalkeeper ]ag[]ug[ Cassar, il-ballun spi//a f’saqajn Andrè Reinaldo De Souza Esposito li i]da ra x-xutt tieg[u jkun imblukkat mid-difensur ta’ {amrun Spartans, Yoshev.

Fis-36 minuta freekick insidju] ta’ Evaldo Silva Dos Santos [abat mal-lasta u mirrebound DANIEL MARIANO BUENO tefa’ f’xibka vojta b’daqqa ta’ ras b’sa[[itha.

Fis-57 minuta {amrun Spartans sofrew daqqa ta’ [arta meta spi//aw jilag[bu b’10 plejers wara li tke//ielhom il-goalkeeper Andrea Cassar talli miss il-ballun b’idu barra l-kaxxa. Kaw]a ta’

din it-tke//ija nqala’ millgrawnd il-plejer David Camilleri u da[al jilg[ab ilgoalkeeper sostitut Anthony Curmi.

Bi plejer aktar Tarxien deher li setg[u jikkontrollaw a[jar il-vanta;; li kellhom fejn fil-65 minuta kross shot ta’ Roderick Bajada ddawwar f’korner mill-goalkeeper Curmi.

Fis-77 minuta Daniel Zerafa g[al {amrun Spartans falla bi ftit meta kien fil-kaxxa u tefa’ l-ballun barra.

I]da l-isforzi tal-Ispartans kienu ppremjati b’dik li kienet l-a[[ar azzjoni tal-log[ba meta fit-88 minuta Evaldo Silva Dos Santos waqqa’ lil Vitanov fil-kaxxa u r-referee Pisani ordna penalty. Mill-11il metru inkariga ru[u MASSIMO GRIMA li ma ]baljax u ta tielet draw konsekuttiv lillIspartans waqt li /a[[ad lil mill-ewwel reb[a.

BOV PREMIER

1

{AMRUN (0)

1 TARXIEN

(1)

D. Cassar, C. Mamo, E. Silva A. Cassar, G. Calabretta, D. Dos Santos, R. Bajada, A. Camilleri, M. Grima, R. Reinaldo De Souza Esposito, K. Spiteri, T. Vella, D. Zerafa, A. Ivanov, A. Yoshev, L. Vitanov, Pulo, M. V. Tanti, D. M. Bueno, L. Romulo De Castro, A. Vergilov O. Anonam, J. Grioli Sost: N. Bozhov flok A. Sost: M. Caruana flok L. Vergilov 46 min., R. Romulo De Castro 13 min., J. Brightwell flok R. Spiteri 46 Shead flok K. Pulo 83 min., A. min., A. Curmi flok A. Cassar Agius flok M. V. Tanti 90 min.

57 min.

Imwissija: A. Vergilov 35 min., G. Calabretta 52 min. (H) J. Grioli 60 min., M. Caruana 65 min. (T) Tke//a: A. Cassar 57 min ({) Skurjaw: D. M. Bueno 36 min. (T), M. Grima 88 min. Pen (H) Referee: Clayton Pisani In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba D. M. Bueno (T)

Cassar jiffirma ma’ {amrun Il-midfielder ta’ Floriana Christian Cassar la[aq ftehim ma’

{amrun Spartans biex ikompli jilg[ab fil-Premier.

Dan ikkonfermah il-plejer innifsu li fuq il-pa;na tal-facebook tieg[u qal li kien la[aq ftehim mal-President ta’ {amrun Spartans Daniel Sullivan u mistenni li jiffirma mag[hom.

Cassar kien wie[ed mi]-]ew; plejers ta’ Floriana li ng[ata r-release l-;img[a l-o[ra wara Christian Caruana li ffirma ma’ Balzan FC.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Sport 17 Kif Jinsabu L R D T F K Pt

Birkirkara Valletta Hibernians Floriana Sliema W. Mosta Qormi {amrun S. Melita Rabat A. Tarxien R. Balzan

YFA U#17

3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

3 0 0 8 1 9 3 0 0 7 1 9 3 0 0 10 5 9 1 2 0 5 3 5 1 1 1 4 5 4 1 0 2 5 6 3 1 0 2 3 7 3 0 3 0 4 4 2 0 1 2 4 10 1 0 1 2 3 6 1 0 1 2 3 5 1 0 1 2 4 7 1

Ri]ultati lokali

Pieta v Sliema St. Patrick v Mosta Floriana v Tarxien R. Naxxar L. v St. Andrew Balzan v Pembroke A. Kirkop Utd v M;arr Utd

U#15

Mellie[a v San :wann Marsa v Marsaxlokk Sirens v G[axaq

2-1 1-2 1-0 0-4 4-0 1-0 0-3 2-2 4-2

Brooke Farrugia ta’ Floriana (xellug) fl-azzjoni mal-eks player ta’ Floriana Mario Caruana li lbiera[ iddebutta ma’ Balzan kontra l-eks tim tieg[u (Ritratt> Trevor Sollars)

Floriana jie[du l-ewwel reb[a minn fuq Balzan minn Cristian Antony Muscat

Fit-tieni log[ba li ntlag[bet fl-Istadium Nazzjonali f’Ta’ Qali lbiera[ u li ;abet fi tmiem it-tielet ;urnata talKampjnat Premier, Floriana g[elbu lil Balzan bl-iskor ta’ 3-1. Din kienet l-ewwel reb[a g[al Floriana dan lista;un u l-ewwel telfa g[al Balzan. Waqt li Floriana telg[u fir-raba’ post tal-klassifika, Balzan issa ni]lu ma’ grupp ta’ erba’ timijiet fla[[ar post b’punt wie[ed.

Floriana kellhom wirja tajba spe/jalment fit-tieni taqsima. Matul l-a[[ar ;img[a Floriana taw irrelease lil ]ew; plejers importanti fl-iskwadra tag[hom, Christian Cassar u Christian Caruana fejn dan tal-a[[ar ing[aqad ma’ Balzan u kien qed jilg[ab lewwel log[ba tieg[u ma’ Balzan proprju kontra l-eks

tim tieg[u meta da[al b[ala sostitut mal-ftu[ tat-tieni taqsima.

Min-na[a l-o[ra Balzan FC kellhom nieqes lil Renato Conceicao li g[adu sospi] waqt li t-team manager Ivan Zammit irritorna fittmexxija ta’ Balzan wara li skonta tliet log[biet sospensjoni.

Kif mistenni, Floriana [ar;u fuq l-offensiva u wara biss sitt minuti Brown qala’ minn fuq il-linja xutt ta’ Elton Da Silva.

Fit-13-il minuta Owen Bugeja li wkoll kien fla[barijiet din il-;img[a fuq possibbiltà ta’ trasferiment, ikkrossja lejn RYAN DARMANIN li b’daqqa ta’ ras tajba g[eleb lill-goalkeeper avversarju Camilleri u po;;a lill-Greens fil-vanta;;.

Ir-risposta ta’ Balzan waslet fis-36 minuta meta

Rennie Forace g[adda tajjeb lejn ELTON DA SILVA u dan b’xutt fil-baxx g[eleb lill-goalkeeper tal-Greens Jurgen Borg u kiseb id-draw.

G[at-tieni taqsima l-andament baqa’ bilan/jat fejn fil-61 minuta xutt /entrali tas-sostitut Valdo Alhinho kien salvat f’]ew; tentattivi mill-goalkeeper Camilleri.

Fl-74 minuta Verma g[adda lejn Darmanin, li kompla lejn Wasiu i]da dan ma rnexxilux jolqot tajjeb il-ballun.

Floriana komplew ikunu aktar avventuru]i u fil-81 minuta marru fil-vanta;; minn freekick dirett mog[ti mill-Plejer tal-log[ba AMAN VERMA li tefa’ lillpartitarji ta’ Floriana f’dellirju ta’ fer[. Balzan dehru kompletament ma[suda u Floriana approfittaw biex erba’ minuti biss wara

BOV PREMIER

1

BALZAN (1)

M. Camilleri, B. Bondin, Y. Camilleri, R. Forace, M. Mendy, S. Giglio, P. Calcado, J. Pace, D. Grima, M. Licari, E. Da Silva Sost: J. Francica flok J. Bondin 35 min., C. Caruana flok M. Licari 46 min. M. Deyanov flok M. Mendy 83 min.

3

FLORIANA (1)

J. Borg, A. Brown, O. Bugeja, T. Farrugia, D. Pisani, K. Farrugia, B. Farrugia, A. Verma, C. Borg, R. Darmanin, S. Wasiu Sost:V. Alhinho flok C. Borg 58 min., T. Cilia flok S. Wasiu 76 min.

Imwissija: D. Pisani 22 min., T. Farrugia 45 min. (F), S. Giglio 27 min., P. Calcado 36 min., E. Da Silva 45 min. (B) Skurjaw: R. Darmanin 13 min., A. Verma 81 min., T. Cilia 85 min.

(F), E. Da Silva 36 min. (B) Referee: Mario Apap In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba A. Verma (F)

Floriana g[amluhom 3-1 meta Ryan Darmanin g[adda lejn TREVOR CILIA li llobja l-ballun minn fuq Camilleri u ssi;illa l-ewwel reb[a ta’ Floriana.

Il-Kampjnat Premier issa jie[u l-ewwel waqfa tieg[u min[abba l-impenji tat-tim nazzjonali fl-ewwel partiti ta’ kwalifkazzjoni mit-Tazza tad-Dinja tal-2014 kontra lArmenja u l-Italja.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

18 Sport FOOTBALL INGLI}

L-ewwel reb[a g[al Arsenal u hat-trick ta’ Van Persie Arsenal sa fl-a[[ar kisbu lewwel reb[a fil-Premier League dan l-ista;un meta g[elbu lil Liverpool f’Anfield bl-akkwisti l-;odda Lukas Podolski u Santi Cazorla t-tnejn jiskurjaw lewwel goals tag[hom f’reb[a komda 2-0.

Wara ]ew; draws ming[ajr goals, Arsenal dehru jit[abtu biex isibu l-goals wara t-tluq ta’ Van Persie ma’ Manchester United i]da Podolski ta twe;iba meta skorja goal tajjeb biex po;;ihom fil-vanta;;.

Imbag[ad l-Ispanjol Cazorla ssi;illa r-reb[a fis-67 minuta kompli/i wkoll ]ball tal-goalkeeper Pepe Reina biex [alla lill-manager ta’ Liverpool Brendan Rodgers jirrifletti fuq il-punt wie[ed biss li g[adu [a t-tim tieg[u minn tliet partiti.

Hat-trick tal-akkwist il-;did Robbie Van Persie u penalty fallut mill-istess plejer taw reb[a drammatika lil Manchester g[and Southampton li baqg[u wahedhom fl-a[[ar post.

Kienu s-Saints li fet[u l-iskor meta minn azzjoni ta’ corner kien Lambert li g[ola tajjeb birras u xe[et fix-xibka fis-16-il minuta.

I]da United malajr wettqu rimonta u fit-23 minuta kien Van Persie li wara li kkontrolla b’sidru cross ta’ Valencia, b’xutt fil-baxx xe[et fix-xibka.

Madankollu kontra x-xejra tal-log[ob fit-tieni taqsima kien Schneiderlin li kompletament ]markat bir-ras re;a’ po;;a lil Southampton fil-vanta;;.

United kellhom /ans i;ibu ddraw ftit wara meta ng[ataw penalty i]da Van Persie ra lillgoalkeeper isalvalu x-xutt mil11-il metru biex meta kollox li United kienu se jsofru telfa sorprendenti, waslu ]ew; goals fla[[ar minuti. Daqqa ta’ ras ta’ Ferdinand [abtet mal-wieqfa i]da Van Persie minn ]ew; passi bog[od xe[et fix-xibka u kiseb id-draw. Imbag[ad fil-[in mi]jud kien l-istess Olandi] li b’daqqa ta’ ras stupenda skorja l-ewwel hat-trick tieg[u bilflokk ta’ United.

Fil-log[ba l-o[ra Aston Villa kisbu l-ewwel punt tal-ista;un meta ;ew draw 1-1 g[and Newcastle Clark fit-22 minuta feta[ l-iskor g[al Villa i]da Ben Arfa kiseb id-draw g[al Newcastle.

Lukas Podolski jidher jiskorja l-ewwel goal tieg[u ma’ Arsenal kontra Liverpool

Ri]ultati

Premiership

Liverpool v Arsenal Southampton v Man Utd Newcastle v Aston Villa

The Championship

0-2 2-3 1-1

Cardiff C. v Wolves

3-1

Preston NE v Swindon T

4-1

League One

Premier Sko//i]

Hearts v FC Dundee 0-1 Motherwell v Inverness CT 4-1

I Div.

Falkirk v Livingston

1-2

Kif Jinsabu

L R D T F K Pt

Chelsea 3 Swansea 3 West Brom 3 Man City 3 Man Utd 3 Everton 3 West Ham 3 Arsenal 3 Wigan A. 3 Newcastle 3 Fulham 3 Stoke City 3 Sunderland 2 Tottenham 3 Norwich 3 Reading 2 Liverpool 3 Aston Villa 3 QPR 3 Southampton 3

3 2 2 2 2 2 2

0 0 0 0 0 0 1 0 1 0 1 2 0 1 1 1

1 1 1 1 1 1 1 1 0 2

0 0 0 0 0 0 0 0 0

3 0 2 0 2 1 2 1 1 1 1 2 1 2 1 2

0 3

8 2 2 6 1 8 5 6 5 4 3 4 3 2 0 4 4 3 4 7 6 3 3 2 2 3 4 2 7 3 5 2 7 2 5 2 9 4 8 10

9 7 7 7 6 6 6 5 4 4 3 3 2 2 2 1 1 1 1

0

KAMPJONATI EWROPEJ

Bayern jumiljaw lil Stuttgart Bayern Munich taw wirja perfetta u umiljaw lil Stuttgart 6-1 biex kisbu t-tieni reb[a minn daqstant partiti u taw twissija li din is-sena se jkunu qed jimmiraw g[all-unuri.

Kienu Stuttgart li [asdu lillavversarji u marru minn fuq b’goal ta’ Harnik fil-25 minuta i]da wara li ;abu d-draw minn Thomas Mueller, Bayern qatt ma [arsu lura b’Mueller jiskorja goal ie[or fid-49 minuta u l-goals l-o[ra waslu minn Toni Kroos 33, Luis Gustavo 43, Mario Mandzukic 47 u Bastian Schweinsteiger fil-51 miunta.

G[al Stuttgart tke//a Ibisevic fl-74 minuta.

F’partita o[ra Wolfsburg kienu umiljati f’darhom b’telfa 4-0 kontra Hanover 96

bl-attakkant Pollakk Artur Sobiech jiskorja darbtejn.

L-akkwist il-;did l-Ungeri] Szabolcs Huszti kien involut fl-erba’ goals ta’ Wolfsburg fejn kien it-Tune]in Karim Haggui li feta[ l-iskor bir-ras wara 10 minuti u l-a[[ar goal wasal mis-sostitut Robin Knoche.

FRANZA – Andre-Pierre

Gignac po;;a lil Olympique Marseille fl-ewwel post talLeague 1 meta skorja volley mill-isba[ biex g[en lit-tim tieg[u jirba[ 3-1. Marseille li spi//aw fl-10 post l-ista;un li g[adda, kellhom bidu perfett bi 12-il punt minn erba’ partiti, tnejn aktar minn Olympique Lyon li jinsabu ttieni.

OLANDA - Twente Enschede ta’ Steve McLaren baqg[u fl-ewwel post talKampjonat Olandi] b’punti massimi wara li Leroy Frey skorja l-uniku goal minn penalty fir-reb[a kontra Venlo.

Ri]ultati o[ra

Bundesliga

Wolfsburg v Hannover B. Munich v Stuttgart

0-4 6-1

Bordeaux v Nice Marseille v Rennes

1-1 3-1

Vitesse A. v Feyenoord FC Twente v Venlo PSV v AZ Alkmaar Heerenveen v Ajax

1-0 1-0 5-1 2-2

Ravo V. v Sevilla A. Bilbao v Valladolid Levante v Espanyol R. Madrid v Granada

0-0 2-0 3-2 3-0

Franza

Olanda

Spanja

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

20 Sport LOG{OB PARALIMPIKU

Deheb g[al Joann Formosa f’Londra L-Awstraljana ta’ dixxendenza Maltija Joann Formosa kellha wirja e//ellenti waqt id-dixxiplina tal-ekwstriju individwali fil-log[ob paralimpiku ta’ Londra u reb[et il-midalja tad-deheb.

Formosa li g[andha 51 sena u tg[ix f’’Melbourne kellha l-a[jar prestazzjoni fil-karriera tag[ha meta kisbet punte;; ta’ 71.955 biex marret fit-tielet post wara l-Brittaniku Lee Pearson u lAwstrijak Pepo Puch fil-bidu talkompetizzjoni fil-kategorija Grade 1b.

Hi i]da kienet determinata li tirritorna lura b’midalja tad-deheb kif fil-fatt g[amlet.

“Naf dak li rrid u ninsab g[atxana g[alih. Kienet il-mira ta’ [ajti u tista’ biss tmur a[jar minn ;urnata g[al o[ra.

G[alhekk ]ommu g[ajnejkom fuqi.

Ninsab kuntenta li ;ibt aktar minn 70 u kwa]i lanqas irrid nemmen. Hi b[al [olma li g[adni ma qomtx minnha,” qalet Formosa wara l-ewwel wirja tag[ha.

Formosa kellha moral ferm g[oli wara l-ewwel jum ta’ kompetizzjoni u qalet li lesta biex tisfida l-aqwa atleta

Britanniku, Lee Pearson li kien ilu jiddomina dan l-event 1b sa mis-sena 2000 fejn reba[ disa’ midalji paralimpi/i.

“Dejjem ]ammejt mal-miri tieg[i. Naf fejn irrid immur u naf x’irrid. }ammejt biss ma’ dak li nemmen u issa kont kapa/i nirrealizzah,” qalet Formosa li qed tikkompeti bi]-]iemel tag[ha Worldwide PB. Joann Formosa kienet we;;g[et b’in/ident ta]-]iemel u baqg[et ming[ajr l-u]u s[i[ ta’ saqajja.

F’Malta Formosa g[andha jg[ixu bosta qraba fosthom zijiet u ku;ini u l;unral il-mument tal-[ar;a tad-19 ta’ Awwissu kien ippubblika artiklu s[i[ dwar din l-atleta ta’ dixxendenza Maltija li stqarret li tixtieq li ti;i ]]ur il-qraba tag[ha f’Malta u forsi issa se tkun tista’ tag[mel dan b[ala Champion tal-log[ob paralimpiku.

Missier Joann kien emigra lejn lAwstralja meta kien g[adu ;uvni u ]]ewwe; hemm fejn kellu erbat ibniet u tifel. F’Malta missieru kellu wkoll razzett tal-baqar f’Tal-Balal.

Joann Formosa ti//elebra bil-midalja tad-deheb

TENNIS – US OPEN

Federer u Murray jibqg[u jirb[u

{addiem jidher jag[mel xog[ol fl-istadium il-;did ta’ Corinthians f’Sao Paulo

TAZZA TAD-DINJA 2014

Il-FIFA kuntenta bil-progress li sar fil-Bra]il Is-Segretarju :enerali tal-FIFA Jerome Valcke qal li kien kuntent bil-progress li qed jag[mel il-Bra]il fil-bini ta’ stadiums bi preparazzjoni g[at-Tazza tad-dinja tal-2014 Valcke g[amel din l-stqarrija hekk kif ikkonkluda ]jara ta’ ;img[a li matulha dar mal-pajji] fejn spezzjona l-progress li qed isir fix-xog[ol f’diversi stadia.

“M’hawn l-ebda problema u m’g[andna lebda stadium li waqa’ lura fix-xog[ol sal-lum.

Madankollu kul[add jaf li dan jista’ jinbidel fi kwalunkwe [in i]da f’dan l-istadju nista’ ng[id li m’hemm l-ebda stadium fiz-zona l[amra.”

Ir-relazzjoni bejn il-FIFA u l-Kumitat Organizzativ tal-Bra]il dan l-a[[ar xejn ma kienet e//ellenti.

F’Marzu ta’ din is-sena Valcke qal f’ittra li kiteb lill-Gvern Bra]iljan biex ‘iqum fuq tieg[u’ u j[affef il-preparazzjoni. Skont Valcke minn dakinhar l-affarijiet irran;aw u l-FIFA u l-Kumitat Organizzattiv issa huma aktar sinkronizzati.

Il-Gvern Bra]iljan iffa//ja kritika qawwija kemm minn pajji]u stess kif ukoll minn barra g[all-mod kif tratta l-infrastruttura u l-bini talstadiums.

Il-Maracana Stadium ta’ Rio li fih se tintlag[ab il-final hu rappurtat li jinsab 62 filmija lest. Madankollu l-bini fl-istadium ta’ Recife f’Pernambuco, waqa’ lura.

F’Novembru se tittie[ed de/i]joni jekk dan listadium jistax jibqa’ jitqies b[ala wie[ed li fih se jsir il-log[ob fil-fa]i finali.

In-Numru 1 fid-Dinja Roger Federer kompla bil-forma e//ellenti tieg[u fil-US Open li qed jintlag[ab fi s[ana kbira meta elimina fa/ilment lil Fernando Verdasco fit-tielet round u reba[lu 6-3, 6-4, 6-4 f’sag[tejn u ]ew; minuti biex b’hekk i/-champion ta’ Wimbledon g[adu ma tilifx sets f’i Flushing Meadows din is-sena.

Fir-round li jmiss jiltaqa’ kontra lAmerikan Mardy Fish Fish ji//elebra r-reb[a g[al post fil-kwarti tal- Mardy fuq Gilles Simon finali wara li lAmerikan elimina lill-Fran/u] Gilles Simon.

Intant ic-Champion Olimpiku Andy Murray irkupra minn mument ta’ pawsa f’nofs il-log[ba biex g[eleb lil Felciano Lopez f’erba’ sets, 7-6, 7-6, 4-6, 7-6.

Murray kien qed jirba[ 4-2 fit-tielet set qabel Lopez wettaq rimonta u po;;a l-log[ba fir-raba’ set. Murray reba[ wara tliet sig[at u 53 minuta biex issa jilghab kontra s-seed nru 15 il-Kanadi] Milos Raonic li elimina lill-Amerikan James Blake 6-3, 6-0, 7-6.

Sadanittant il-karriera tal-Be;jana Kim Clijsters intemmet uffi/jalment is-Sibt meta tilfet il-log[ba mit-tieni round talmixed doubles. Ir-rebbie[a ta’ erba’ titli grand slam lagb[et mal-Amerikan Bob Bryan u tilfu kontra r-Russi Ekaterina Makarova u l-Bra]iljan Bruno Soares 6-2, 3-6.

Clijsters kienet [abbret li se tirtira mit-tennis wara dan lOpen biex tikkon/entra aktar fuq il-familja tag[ha.

Hi qalet li trid tibqa’ mfakkra b[ala l-plejer li dejjem tat il-mija fil-mija tag[ha.

“Dejjem ippruvajt nag[ti l-massimu. Minn meta kelli tmien snin sal-a[[ar log[ba li lg[abt, kemm jekk kien f’turnament kif ukoll waqt it-ta[ri;,” qalet Clijsters.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Ittri 21

Apprezzament

Salvu Galea Is-Sibt, 18 ta’ Awwissu, jum Santa Liena, konna qeg[din G[awdex g[allvaganza ta’ ftit jiem. F’xis7.30 a.m. i/empel it-telefon /ellulari u jg[idulna li [alliena Salvu, ir-ra;el t’o[t il-mara, mill-Manikata. :barna kollox fi ftit minuti u er;ajna lura Malta, ma rridux nemmnu din l-a[bar kiefra.

G[ax il-[ajja taf tkun iebsa wisq u d-destin ma j[assru [add.

Salvu kien mag[ruf [afna mal-bdiewa, l-aktar fin-na[iet tal-Manikata, G[ajn Tuffie[a u l-Im;arr. Kellu karattru [elu, ma jmeri lil [add, anki fuq is-su;;etti li kien espert fuqhom. U kien g[adu mimli bis-sa[[a. Tant li kien g[adu jbakkar minn sbie[ il-jum [alli ja[dem il-ftit raba’ saqwi li kien g[ad baqag[lu, u li kien jikkura bl-akbar reqqa u dedikazzjoni. {afna kienu jafuh ukoll bil-vann Transit i;orr itturisti jew l-istudenti ]g[ar g[all-iskola fl-in[awi ta’ San Pawl il-Ba[ar. Jew inkella fuq id-daqsxejn ta’ kajjik li kellu biex jitfa’ xi ftit nases g[all-kwiet u l-[emda talba[ar ka[lani lejn in-na[iet tal-Mejjiesa. Kemm kien jie[u pja/ir u kien ikun kuntent meta jaqbad xi ftit vopi jew xi ftit [ut ie[or!

Mal-pubbliku in;enerali kien mag[ruf l-aktar g[allmuturi antiki li kien i[obb i;emma’. Kellu kollezzjoni ;mielha ta’ muturi. Ta’ kull daqs u g[amla. Kollha ja[dmu perfettament. Anki dawk li g[andhom g[exieren ta’ snin! Kien jie[u [siebhom, ji]bog[hom, i[addimhom, jindukrahom, sal-inqas dettall. U [alli g[alih waqt xi wirja agrikola,

(1941-2012)

jirrakkonta u j;ieg[el lil min ikun hemm quddiemu [alli jsemmag[lu l-[oss tieg[u b’dik it-tbissima simpatika tieg[u. “G[adu ja[dem perfett” kien jistqarr. L-aktar waqt il-‘Lejla M;arrija’ li ssir ta’ kull sena fl-ewwel {add ta’ Awwissu fir-ra[al pittoresk tal-Im;arr, Malta.

I]da [ej, il-Mulej xtaqu mieg[u [abta u sabta. Propju ;img[a biss qabel il-festa ta’ San :u]epp li ssir fil-Manikata, u li fih refa’ kemm-il darba.

I]da kien xokk kbir wisq g[all-familjari tieg[u. G[ax Salvu kien ra;el ;entlom.

G[alih il-familja kienet ti;i l-ewwel u kien jag[mel minn kollox g[aliha. Kien i[obb [afna u g[alhekk kien ma[bub [afna. Konferma ta’ dan kien il-funeral kbir li kellu nhar it-Tnejn, 20 ta’ Awwissu.

Il-knisja tal-Manikata rari rat dawk in-nies kollha li litteralment kienet ma[nuqa minn nies ta’ kull età u klassi. G[ax anki jekk Salvu g[ex [ajja sempli/i kien kapa/i jkun ta’ e]empju g[al [afna. F’kelma wa[da kien ma[bub u rispettat minn kul[add.

Issa nitolbu lill-Mulej jag[ti s-sabar me[tie; lillg[a]i]a martu An;ela, jew a[jar :olina, kif insibuha lfamiljari u l-[bieb, lill-uliedu Paul u Frankie flimkien mannisa tag[hom Marylou u Julie. U fuq kollox lit-tliet neputijiet James, u t-tewmin Isaac u Luke, li kienu dejjem mieg[u u kullimkien. Kien litteralment jg[ix g[alihom.

Ag[tih, O Mulej, il-mistrie[ ta’ dejjem.

Frans Deguara

Il-Mosta

Banda La Vallete

Nixtieq nag[ti prosit lill-G[aqda Filarmonika Nazzjonali La Vallete, lill-Kumitat u l-bandisti li [adu parti fil-funeral tal-eks Prim Ministru Dom Mintoff. Veru kienet banda tajba u l-mar/i funebri sbie[ li daqqew.

Prosit lis-So/jetà ta’ La Vallete.

Angelo Galea Valletta

It-trentini fil-log[ba tas-Super 5 Jiena dejjem nilg[ab xi [a;a kemm lottu u anki Super 5, tant li ilni nni]]el in-numri tal-lottu ta’ kull ;img[a g[al [afna snin biex in]ommhom g[ar-rekord tieg[i u tas-Super 5 g[al dawn la[[ar 18-il sena.

L-iktar li affaxxinajt ru[i fuq it-tlug[ tas-Super 5 hi kif qatt ma naqsu li kull ;img[a titla’ bejn wa[da jew tliet numri bi 3.

Jew mit-30 sad-39, din il-bi//a ilni nsegwiha sa mis-sena 1994 sal-lum, 18-il sena ilu minn meta bdejt in]omm rekord tag[hom.

Jista’ xi [add jispjegali dan il-fenomenu min hu interessat b[ali, nixtieq li nara xi kitba ta’ xi [add fuq dan il-;urnal.

G. Busuttil

Naxxar

L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, InNazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew flindirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt.

L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u lindirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma.

Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

22 Intervista

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Joe Mikallef jitkellem ma’ Oliver Friggieri (12) Fil-[ar;a tal-lum ta’ In-Nazzjon qed nippubblikaw it-tnax-il parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar l-eks Prim Ministru Dom Mintoff (it-tieni parti) li [alliena [mistax ilu u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom.

Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;a li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bisL-akbar ;rajja li g[adda minnha pajji]na kienet il-kisba tal-Indipendenza fl-1964... episodju importanti li jien inqabblu ma’ tellieqa li Mintoff tilef!

Kienet tellieqa bejn Mintoff u Borg Olivier. Forsi Mintoff baqa’ mwe;;a’ mill-fatt li kellu jkun lavversarju tieg[u li jxejjer id-dokument ta’ Malta indipendenti.

Borg Olivier, dehni u kalm u pa/enzju], wasal g[all-iskop a[[ari tieg[u b’metodi differenti.

Mintoff tas-snin sebg[in u ftit wara baqa’ j[ares lejn l-Indipendenza b’/ertu mod.

Ta[t Mintoff Jum l-Indipendenza tilef l-importanza nazzjonali tieg[u. Borg Olivier, imwe;;a’ imma dejjem mudell ta’ prudenza kbira, beda ji//elebra lIndipendenza hu stess.

Il-fatt li Mintoff warrab Jum l-Indipendenza wassal biex il-Partit Nazzjonalista jibda ji;;edded. Kien ]ball tattiku ta’ Mintoff, imma, mill-;did, hemm dejjem il-paradoss: hemm Mintoff tal-folol, u hemm Mintoff li jissogra li jkabbar il-folla avversarja.

Hekk ;ara, u fi ftit snin il-Partit Nazzjonalista kellu lil Eddie Fenech Adami b[ala mexxej ;did (1977), u fl-elezzjoni li kien imiss (1981), il-ma;;oranza talvoti ntreb[et minn Fenech Adami. Hemm infeta[ kapitlu ;did fl-istorja, iddominat mill-figura ta’ Fenech Adami. Mintoff, dejjem bl-arlo;; f’idu, issa kien jaf li ]-]mien tieg[u kien g[adda.

Kien il-waqt li jinxe[et u jikteb ktieb, imma ...

Naraha interessanti [afna r-relazzjoni bejn Dom Mintoff u :or; Borg Olivier...

Huma ]ew; karattri opposti g[alkollox, mill-ilbies sal-kelma, mill-figura pubblika sal-pass fi]iku.

Mintoff jirrabja u jitmas[an malajr, u Borg Olivier ma jirrabja qatt u b’xejn. Mintoff jitkellem [afna, u Borg Olivier ftit. Mintoff edukat fil-kultura Ingli]a u Borg Olivier imrawwem fil-kultura Taljana.

Hemm litanija ta’ differenzi, anzi litanija ta’ kwalitajiet kuntrarji g[al xulxin. L-opposti b[al xulxin...

It-tnejn bejniethom kellhom jiltaqg[u flimkien, kontra xulxin, fil-mument meta poplu /kejken kellu jsir hu wkoll stat indipendenti. Ma setg[ux ma ‘jg[irux’ g[al xulxin, u lanqas setg[u ma jammirawx lil xulxin – fis-skiet g[all-inqas. B[al ]ew; timijiet li waslu sal-partita tal-finali: it-tnejn jammiraw lil xulxin, imma t-tnejn ma jridux li t-tim l-ie[or jirba[ hu. Hi n-natura umana, u hi hekk dejjem, f’kollox.

Madankollu, hemm [afna x’juri li t-tnejn kienu jirrispettaw tassew lil xulxin. Kif stajt ma tirrispettax

sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna.

Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku – joe.mikallef@media.link.com.mt.

lil Borg Olivier? Naf li t-tnejn tkellmu tajjeb [afna fuq xulxin. It-tnejn g[amlu minn kollox g[al pajji]hom. It-tnejn g[andhom post fil-qalb ta’ kull Malti li hu Malti. It-toroq tal-istorja huma interessanti: kellu jkun il-Gvern Laburista ta’ Dom Mintoff li jag[ti funeral statali lil Borg Olivier (1980), u issa kellu jkun il-Gvern Nazzjonalista ta’ Lawrence Gonzi li jag[ti funeral statali lil Mintoff.

Dom Mintoff reba[ il-Gvern fl-1971 – fil-pajji] faqqg[et il-vjolenza. Fis-snin ta’ wara hu [adem g[al ammont ta’ bidliet importanti. Irnexxielu jibni wkoll kuntatti internazzjonali tajbin u o[rajn inqas tajbin – anzi perikolu]i [afna.

Il-fa]i postkolonjali ta’ pajji] hi minnha nnifisha diffi/li. Hemm it-tendenza li malli l-poplu jin[eles mill-[akma barranija, il-poplu jinqasam u jispi//a f’konflitti ;ewwiena, fi [danu stess. F’diversi pajji]i dan hu dovut g[al differenzi ta’ nisel, twemmin, tribujiet u l-bqija.

Fil-ka] Malti l-konflitt ewlieni hu d-differenza bejn il-klassijiet so/jali. Il-b]onn li tikber u tinfirex il-klassi tan-nofs kien ifisser li jintla[aq grad og[la ta’ pa/i u ordni fil-pajji]. Fi]-]mien ta’ Mintoff din it-tensjoni so/jali bdiet ta[kem fil-pajji] kollu. Listituzzjonijiet ewlenin (Stat u Knisja) ma kinux f’relazzjoni tajba bejniethom.

Ir-rabja storika ta’ Mintoff, li kien ilu mill[amsinijiet jistenna biex jiggverna, hi tipika ta’ perijodu diffi/li li fih hu nnifsu ried jintrodu/i bosta bidliet tajbin, me[tie;a. L-inkwiet kien qisu lekwivalenti ta’ konfronti serji li se[[u f’eks kolonji o[rajn. Mintoff ried li Malta ssir repubblika (1974), u li mbag[ad tag[laq il-ba]i militari Ingli]a (1979).

Ried i/aqlaq il-qafas ekonomiku u jintrodu/i diversi benefi//ji so/jali.

L-importanza tieg[u f’dan il-qasam hi tassew kbira, u wie[ed jista’ jifhem it-tensjoni nazzjonali f’dan id-dawl. Jiena g[ext dak il-perijodu u ktibt fittul dwaru fil-gazzetti. Illum in[ares lura u ng[id li

Malta kienet g[adha qieg[da titg[allem kif t[addem id-demokrazija.

G[addejna minn ]mien diffi/li, b[ala pajji] maqsum fi tnejn, imma Alla ried li [dejn pajji]i o[rajn ma [allasniex prezz g[oli daqshom.

Matul il-mandat tieg[u Mintoff wettaq numru ta’ riformi importanti u li jibqg[u jissemmew.

Il-kuxjenza so/jali ta’ Mintoff kienet il-mottiv ewlieni tieg[u f’kull riforma li g[amel, u f’kull benefi//ju li introdu/a. Hu qatt ma nesa ]-]mien ta’ tfulitu u ta’ ]g[o]itu, u jidher li b[ala riformatur so/jali ewlieni hu baqa’ mnebba[ dejjem millmi]erji li ra madwaru.

Il-fatt li l-gvernijiet Nazzjonalisti li ;ew wara, mill1987 ’il quddiem, ]viluppaw u sa[[u dawn il-benefi//ji hu e]empju ie[or tal-maturità politika ta’ Malta.

Wara kull maltemp Malti dejjem tfa//a l-bnazzi.

Tajjeb li nanalizzaw ftit ukoll ir-relazzjoni bejn Dom Mintoff u Eddie Fenech Adami.

Dom Mintoff antik u mg[obbi u Eddie Fenech Adami frisk u mimli ener;ija...

Kellha tkun relazzjoni kumplessa g[al ra;unijiet diversi. Fenech Adami, mexxej ;did fl-1977, da[al g[al kariga diffi/li, ta’ Kap tal-Oppo]izzjoni, fi ]mien tassew diffi/li. Kellu jkun protagonist daqskemm vittma ta’ perijodu li fih il-poplu Malti donnu ried isolvi t-tensjonijiet stori/i, antiki, li trabbew fi [danu.

Il-festa parrokkjali g[amlet ]mien toffri l-opportunità li /erti tensjonijiet ikunu mfissrin, ]vugati, filpiki ta’ ka]ini, baned, statwi u l-bqija. Dawn il-festi ma kinux, u mhumiex, aljenazzjonijiet, b[alma linteress fit-Tazza tal-Ewropa, fi ]mien ta’ kri]i kbira, ma kienx aljenazzjoni. Kien b]onn. U jekk laljenazzjoni hi b]onn, mela hi tajba. Il-[ajja hi interessanti u sopportabbli anki bis-sa[[a tal-aljenazzjonijiet; l-akbar industrija dinjija hi d-divertiment.

Il-perijodu li fih Mintoff u Fenech Adami sabu ru[hom wi// imb wi// f’mument tassew de/i]iv hu fa]i spe/jali, unika fl-istorja Maltija kollha. Hemm waslu sax-xifer il-konfronti ewlenin: bejn Stat u Knisja, bejn klassi so/jali u o[ra, bejn ]ew; tipi ta’ politika barranija, u l-bqija.

Minkejja l-gravità tas-sitwazzjoni, na[seb li ]]ew; mexxejja setg[u jammiraw f’xulxin il-qawwa tal-konvinzjoni li kellhom huma t-tnejn. Issa Fenech Adami beda jidher b[ala eroj ie[or, jew sa[ansitra b[ala antieroj kull meta kien il-vittma ta’ vjolenza.

L-imma;ni tieg[u kibret fil-kuntest tal-figura dominanti ta’ Mintoff.

Il-folol tassew kbar li beda ji;bor madwaru Eddie Fenech Adami kienu qishom rappre]entazzjoni ripetuta tal-folol li kien kapa/i ji;bor madwaru Mintoff ]mien qabel. Mexxej ]ag[]ug[, elokwenti, rappre]entant tal-klassi tan-nofs, hu reba[ minnufih ir-rispett ta’ kotra s[i[a.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Intervista 23

Kien hemm xi [a;a paradossalment ‘Mintoffjana’ f’dan kollu. Mintoff innifsu, b[alma g[en lill-Knisja biex i;;edded /erti strutturi tag[ha, kien kaw]a biex il-Partit Nazzjonalista jirrappre]enta l-ideali ta’ epoka ;dida. Issa l-Partit Nazzjonalista kien g[araf it-talent ;did li kien hemm fi [danu stess. {alli nag[mel pass lura - l-antagoni]mu g[all-Knisja^ G[aliex^ G[all-inqas minn ]mien l-Illumini]mu Fran/i] ’l hawn, minn Napuljun ’l hawn, kull politika li riedet i;;ib tibdil so/jali kellha xi forma ta’ antipatija malKnisja Kattolika. Ir-Risor;iment Taljan f’Malta kellu dan l-aspett ukoll. Il-Knisja kienet saret qisha s-simbolu ta’ klassi so/jali g[olja, waqt li fuq in-na[a lo[ra kien hemm il-vittmi, il-foqra.

F’dan il-kuntest tiftiehem l-en/iklika ‘Rerum Novarum’ (1891) ta’ Ljun XIII. Kemm il-Partit Nazzjonalista u kemm il-Partit Laburista twieldu fiddawl tag[ha, ji;ifieri g[andhom l-istess g[eruq. IlKnisja sikwit be]g[et mit-tibdil. Fortunat Mizzi nnifsu kien ;ie dikjarat ‘inimicus homo’ mill-awtorità tal-Knisja. F’g[ajnejn il-Knisja Mizzi kien g[adu tag[ha. Hekk ukoll Strickland, u mbag[ad Dimech u Mintoff.

F’dan l-isfond tiftiehem il-;lieda bejn l-Ar/isqof Gonzi u l-Perit Mintoff. Mhix ;lieda dwar il-fidi.

Mintoff innifsu trabba fi [dan familja reli;ju]a, e]emplari, u dejjem stqarr li jemmen f’Alla. {uh huwa patri, waqt li o[tu kienet soru. :lieda mal-Knisja kienet ;lieda mal-familja... Ma kinitx ;lieda mal-Knisja imma konfront mal-awtorità ekkle]jastika dwar mi]uri li b’ebda mod ma jmissu lill-Knisja b[ala g[aqda reli;ju]a.

Mintoff dejjem wera rispett kbir lejn Kristu, fil-kitba u fid-diskorsi.

Kif jista’ jkun spjegat allura l-konfront qares bejn Ar/isqof u Prim Ministru? Seta’ Mintoff i;elled lillammiraturi kbar tieg[u mag[hom infushom? Kien i]id jew jitlef l-appo;; kieku mess l-i/ken punt ta’ fidi?

Dawk li kienu msej[in ‘suldati tal-azzar’ kienu ‘kontra lKnisja’ jew ‘favur Mintoff’? Seta’ bniedem ikun [a;a u mhux l-o[ra? Seta’ jkun Kattoliku u Laburist fl-istess [in?

Kollox jindika li l-konfront mal-Knisja kien parti mill-konfrontazzjoni so/jali li Mintoff emmen li kienet me[tie;a biex ise[[ it-tibdil li xtaq. Il-[sieb ta’ Mintoff, kif hu miktub u mit[addet, fih influwenza qawwija tal-lingwa;; reli;ju], u qabelxejn Kristjan.

Jista’ allura wie[ed jg[id li kaw]a prin/ipali ta’ Mintoff kienet is-separazzjoni bejn l-Istat u l-Knisja^ Il-ka] tal-kwadru ta’ Caravaggio hu tipiku ta’ kollox. Hemm konfront bejn il-fdal tas-sistema talKavallieri u s-sistema lajka moderna. Id-distinzjoni bejn il-poter tal-Istat u l-poter tal-Knisja tispjega [afna mill-inkwiet Malti fl-istorja re/enti. Hu kuntrast ekonomiku wkoll; fl-isfond ta’ dan kollu kien hemm il-fehma li l-Knisja kienet sinjura [afna.

Il-Partit Laburista ma j;ibx il-ma;;oranza tal-voti fl-elezzjoni ;enerali tal-1981. Dom Mintoff baqa’ jiggverna kontra x-xewqa tal-poplu... Dom Mintoff tilef [afna mill-kredenzjali tieg[u.

Dom Mintoff> protagonista meta l-Partit Laburista mmexxi minn Alfred Sant tilef il-Gvern fl-1998 wara tmexxija ta’ 22 xahar biss

B[al fl-1974 issa fl-1981 kienet qamet kwistjoni kostituzzjonali li tinvolvi lil kul[add. Il-kostituzzjoni dehret li qisha tirrikonoxxi kontradizzjoni, ji;ifieri lidea li hemm aktar minn ma;;oranza wa[da: ilma;;oranza tal-voti u l-ma;;oranza tas-si;;ijiet.

Il-Partit Nazzjonalista kiseb numru akbar ta’ voti, u l-Partit Laburista kiseb numru akbar ta’ si;;ijiet.

G[al darba o[ra qam id-dibattitu dwar id-demokrazija. Is-snin 1981-1987 kienu fost l-i]jed perikolu]i flistorja moderna kollha tal-pajji].

Il-[atra ta’ Karmenu Mifsud Bonnici b[ala mexxej su//essur minn barra l-Parlament... de/i]joni kontroversjali g[all-a[[ar.

Il-perijodu bikri post-Mintoff kien inde/i]. Mintoff ried tran]izzjoni kalma minn idu g[al id [addie[or.

Hu kien ilu li fassal partit fuq ix-xbieha tieg[u nnifsu, imma meta ;ie biex jag[]el mexxej-su//essur

xe[et g[ajnejh fuq persuna;; differenti g[alkollox minnu.

Il-;entilezza ta’ Karmenu Mifsud Bonnici, is-sens legalistiku qawwi tieg[u, il-gravità li tkellem dejjem biha kienu jfissru li Mintoff xtaq isib alternattiva g[alih innifsu. Qisu [ares lejn l-avversarju modern li issa kien sar popolari [afna, Eddie Fenech Adami, u xtaq jag[]el lil xi [add li seta’ jipprovdi l-offensiva xierqa.

Kif tispjega l-kuntrast bejn Mintoff u Alfred Sant^ Fl-1998 Dom Mintoff waqqa’ l-Gvern ta’ Alfred Sant... L-episodju drammatiku ta’ Mintoff mg[ajjar ’traditur’...

Dan l-episodju jfakkarni f’versi li hemm f’‘The Ballad of Reading Gaol’ ta’ Oscar Wilde: Each man kills the thing he loves... The coward does it with a

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Dom Mintoff baqa’ mwe;;a’ mill-fatt li kellu jkun l-avversarju tieg[u li xejjer id-dokument ta’ Malta indipendenti

kiss, The brave man with a sword! Mintoff deherlu li l-[lejqa li rabba u kabbar hu stess ma kinitx baqg[et kif xtaqha hu.

Issa, dak l-arlo;; mg[a;;el tal-bidu kien qabad pass ie[or. Il-magna ta]-]mien tiddetermina lilna lkoll, f’kull qasam. Alfred Sant jirrappre]enta identità (karattru, kultura, vi]joni) differenti [afna minn dik li matul it-tmexxija ta’ Mintoff la[qet saret mhux biss tadizzjoni imma sa[ansitra li;i. Il-ftu[ u lg[eluq tal-pre]enza ta’ Mintoff fl-istorja jfakkru f’xulxin.

Kien x’kien il-prezz, minn Boffa sa Sant, hu ma riedx ji//aqlaq pulzier. Alfred Sant ried jafferma li l;enerazzjonijiet jitbiddlu, u l-arlo;; jimxi dejjem, anki meta jieqaf. Kien kura;;u] huwa wkoll u g[amel il-pass li bih ried jikkonferma li, ji;ri x’ji;ri, il-prin/ipji ma kellhomx jintmessu.

Mintoff kien bniedem bikri li anti/ipa, i]da issa lmodernità tieg[u kienet xja[et. Kien wasal ]mien tassew ;did. Kien imiss issa lil Fenech Adami li j[oss tassew kemm kien hemm distanza bejn i]]ew; mexxejja Laburisti li hu sab lilu nnifsu f’nofshom.

Fi ftit ]mien fuq il-palk kellu jkun hemm ]ew; atturi ;odda g[alkollox: Lawrence Gonzi u Joseph Muscat. Nimma;ina lil Mintoff u lil Borg Olivier i[arsu ’l hawn isfel u jifir[u li l-wirt tag[hom waqa’ f’idejn tajbin.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

24 Storja

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN (8)

Il-monument tal-Air Force fil-Furjana minn Michael Galea

Ftit wara t-tmiem tal-a[[ar Gwerra l-Kbira (1939-45) malajr nibtet l-idea li fil-pajji]i tal-Commonwealth jitwaqqaf mafkar g[al dawk il-piloti tal-ajru mill-Commonwealth li tilfu [ajjithom u li ma g[andhomx qabar L-akbar Monument ta’ Tifkira lill-piloti tal-ajru (l-Air Force) jinsab f’Surrey, lIngilterra. Monumenti o[ra ta’ tifkira jinsabu f’El Alamein (iddedikat lil dawk il-piloti li tilfu [ajjithom fl-E;ittu, il-Libja u fil-Lvant Nofsani), f’Singapore (lil dawk li mietu fil-Lvant Imbieg[ed), f’Ottawa (lil dawk li mietu fl-Amerika ta’ Fuq), fl-Awstralja u pajji]i o[ra.

Il-monument ta’ tifkira f’Malta ddedikat lil dawk mil-piloti qalbiena

L-ajkla li hemm fil-qu//ata

tal-Commonwealth u li ma ;ewx lura jinsab fil-Furjana.

Il-monument jikkonsisti f’forma ta’ kolonna g[olja aktar minn 15-il metru u mag[mula minn ir[am li n;ieb minn Ruma. Fuq il-qu//ata tal-kolonna hemm ajkla tal-bron] indurat.

Il-kolonna qed tistrie[ fuq ba]i /irkulari, li madwarha hemm minquxin l-ismijiet tal-piloti li taw l-og[la sagrifi//ju; huma piloti millpajji]i tal-Commonwealth.

B’kollox hemm 2,301 isem.

L-arkitett tal-monument hu Sir Hubert Worthington, filwaqt li l-iskultur tal-ajkla hu Charles Wheeler.

Meta kien riesaq il-jum tal-inawgurazzjoni tal-monument bdew jaslu f’Malta l-qraba u l-[bieb ta’ xi w[ud li isimhom jidher fuq il-monument. Dawn ;ew bl-ajru u bil-ba[ar. Ir-Royal Air Force Association [adet [sieb torganizza l-akkomodazzjoni ta’ dawk il-vi]itaturi. President ta’ dik l-Asso/jazzjoni kien Lord Tedder, li kien l-Air Commander-in-Chief fil-gwerra u bosta drabi f’Malta waqt il-blitz.

F’Malta kien hawn, fuq ]jara statali, ir-Re;ina Eli]abetta II akkumpanjata mid-Duka ta’ Edinburgh. Din kienet l-ewwel ]jara statali tar-Re;ina minn mindu kienet intemmet il-gwerra.

Missier ir-Re;ina, :or; VI, kien ;ie Malta (waqfa ta’ 20 sieg[a) f’:unju 1943, meta l-gwerra kienet g[adha ma ntemmitx.

Fl-okka]joni ta]-]jara rjali tal-1954 ir-Re;ina kienet qed tivvja;;a fuq il-Yacht Irjali Britannia. Il-flotta talMediterran stazzjonata f’Malta kienet marret biex twassal u teskorta l-yacht irjali fi triqtu lejn Malta.

Il-panelli bl-ismijiet ta’ dawk li tilfu [ajjithom fil-Mediterran

Malli l-yacht bir-Re;ina abbord da[al fil-Port il-Kbir, ing[ata salut ta’ 21 tir. Ilqofol ta’ dik i]-]jara kien sewwasew il-kxif talmonument ta’ tifkira dedikat lill-piloti tal-Commonwealth, nhar it-Tnejn, it-3 ta’ Mejju 1954.

Fost dawk li kien hemm jassistu g[a/-/erimonja, kien hemm il-Prim Ministru, George Borg Olivier, l-Ar/isqof Mikiel Gonzi, Im[allfin u Membri talParlament. U fost dawk il-barranin li ;ew g[al din l-okka]joni kien hemm Air Chief Marshal Sir Hugh Lloyd u Air Vice Marshal Maynard, li t-tnejn servew f’Malta matul il-gwerra, u Sir Edmond Schreiber, li kien Gvernatur ta’ Malta bejn l-1944-1946.

F’diskors qasir u kommoventi r-Re;ina qalet: “Most of you will inevitably be turning your minds back, recalling past memories and wondering, perhaps, whether their sacrifice has been in vain. To you I would give the message of hope — if we show in all our dealings the same integrity of purpose, and the same resolution in fulfilling it as was shown by them in the war, then surely we shall be able to extract from the dark and desperate difficulties which beset us a victory no less glorious than that which we commemorate here today.”

Imbag[ad ir-Re;ina kixfet il-monument. Kien hemm ]ew; minuti silenzju u wara ndaqqet il-Last Post. Kien hemm xeni kommoventi qalb dawk pre]enti; biki mill-qraba ta’ dawk il-mejtin

Il-monument kif nahuh illum, imdawwar bis-si;ar u kkurat sew

li kienu qed ji;u mfakkra.

Tqieg[du kuruni ta’ fjuri mir-Re;ina u mid-Duka f’ri;lejn il-Monument. Kienet /erimonja sempli/i, solenni u sinjifikattiva [afna.

3 ta’ Mejju 1954 - dakinhar li kien inawgurat il-monument

Il-monument hu att ta’ gratitudni u rikonoxxenza lejn dawk li g[amlu l-og[la sagrifi//ju billi taw [ajjithom [alli ta’ warajhom setg[u jg[ixu aktar [ielsa.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor

Metroland Iris 13>30

{ajjet Chris (Christian Bale, fir-ritratt ma’ Elsa Zylberstein u ma’ Emily Watson), illum mi]]ewwe; u g[andu tifel, tit[arbat kemxejn meta jasal Tony, [abib antik tieg[u, li jibda jfakkru fil-fjammiet ta’ m[abba ta’ meta kienu g[adhom ]g[a]ag[. Chris jibda ja[seb dwar i]-]wie; tieg[u u j[ammem jekk kienx g[amel sew meta [a dak il-pass.

Eocknrolla Italia 1 00>25

Film Ingli] li n[adem fl-2008 b’re;ija ta’ Guy Ritchie bi storja ambjentata fil-kwartieri ta’ Londra fejn tista’ tg[id kollox hu kkontrollat mill-kriminali.

Fost l-atturi nsibu lil Thandie Newton (fir-ritratt), lil Gerard Butler u lil Tom Wilkinson. G[andu wkoll soundtrack tajba immens xog[ol Steve Isles.

La ragazza del lago Canale 5 23>35

Film thriller Taljan li n[adem fl-2007

b’re;ija ta’ Andrea Molaioli u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Toni Servillo u lil Valerio Golino. Bis-sa[[a ta’ tifla ]g[ira, Kummissarju tal-Pulizija jsir jaf li hemm katavru ta’ tfajla max-xatt tal-lag. Min qatilha u kif spi//at hemm? Fost l-atturi nsibu wkoll lil Alessia Piovan (fir-ritratt), li g[alkemm g[andha parti ]g[ira, bissa[[a ta’ dan il-film qabdet it-triq tas-su//essi.

Man Up + NET Television 21>35 Is-Sibt li g[adda saret yIt-tieni partita tal-play-offs bejn Sliema u Neptunes, importanti g[all-indikazzjonijiet ta’ min jista’ jirba[ il-Kampjonat. I-programm tal-lum se jiffoka fuq din il-partita.

Il Generale Dalla Chiesa Canale 5 21>10 Min[abba li spikka sew fil-;lieda tieg[u kontra l-Mafja, Carlo Alberto Dalla Chiesa jin[atar :eneral. Fis-snin 70 u 80, kemm f’Torino kif ukoll f’Milan,

hu jimpenja ru[u kontra lBrigate Rosse.

X’ji;ri meta fl1981 jer;a’ lura Palermo?

Fil-parti talprotagonist naraw lil Giancarlo Giannini.

Is-simulator tal-isparar fil-Kumpless Sportiv ta’ {al Kirkop

Mill-a[barijiet... i]da aktar fid-dettall Newsroom - NET Television, 20>30

Dan il-programm ta’ kull nhar ta’ Tnejn, li din is-sena anki baqa’ g[addej tul il;img[at tas-sajf, joffri servizzi relatati mal-a[barijiet li i]da jkollhom il-[in li jistg[u jid[lu f’aktar dettall.

Naraw intervista esklussiva mal-fotografu Renè Rossignaud li dan la[[ar kellu esperjenza marrifu;jati fil-fruntieri tasSirja. (ra wkoll pa;na 32 ta’ din il-gazzetta).

Is-simulator tal-isparar li

permezz tieg[u t-tfal ikunu jistg[u jit[arr;u fl-isparar ming[ajr ma jkun hemm periklu g[alihom u li kien inawgurat dan l-a[[ar f’{al Kirkop se jkun su;;ett ie[or ittrattat.

Insiru nafu aktar dwar skambju ta]-]g[a]ag[ li sar f’Malta fil-;img[at li g[addew.

Jipprodu/i l-programm il-pre]entatur stess Simon Vella Gregory, meg[jun minn Matthew Bonett.

Uno spara nel buio La 7 14>10

Film komiku Amerikan li n[adem fl-1964 b’re;ija ta’ Blake Edwards u li g[andu b[ala attturi ewlenin lil Peter Sellers u lil Elke Sommer, it-tnejn fir-ritratt. Jinqatel ix-xufier ta’ miljunarju.

L-Ispettur Clouseau jindaga dwar il-ka] u jara li ma jibqax id-dell ikrah li ntefa’ fuq is-seftura grazzju]a, li jkun sar mi;bud lejha. Il-film hu twil 110 minuta.

Bad Boys Italia 1 2110

}ew; pulizija suwed, fil-karattru jkunu ferm differenti minn xulxin, wie[ed mo[[u fin-nisa u l-ie[or il-familja ti;i l-ewwel u qabel kollox. Biex wie[ed minnhom ikun jista’ jindaga bil-libertà dwar ka] ta’ qtil b’konnessjoni ma’ traffikar tad-droga, jispi//aw biex dawn it-tnejn jibdlu l-identità tag[hom. Fost l-atturi Will Smith li jidher fir-ritratt.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

26 TV#Radju Memorie di una Geisha Rete 4, 23>25 06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bilMalti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Maltin Biss (r) 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 Solidarjetà 21:00 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:03 – Ru]arju 23:30 Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Ewropa 18:45 Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 ONE News 20:15 - Sport Action 20:45 - Pajji] li Jixraq lil Uliedna 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Bla Kantunieri 23:00 Woodenman Jukebox 24:00 Music FM 02:00 - Serali.

RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 RTK qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 - Mis-Swieq talFlus 15:40 - Fil-:nien (jinklu-

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Musica al fresco Club 90s Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

di 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Summer Mix! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Int fjn sejjer? 22:00 Il-Qaddis tal-Jum 22:05 Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet - Rakkont, Gallarija, LAvukat # Nutar, Gastronomijai.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Triangolu 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 Bioneers 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - KL 17 20:00 Draguni, Kastelli, Reijiet u R;ejjen 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Qari mill-Iskrittura Mqaddsa 11:30 - Nitg[allmu Naqraw l-

Evan;elju skont San :wann 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 14:30 - Shalom 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 - Mulej x’inhu l-bniedem biex int ta[seb fih? 16:00 Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Qari Reli;ju] 19:30 - Ift[u l-Bibien 20:00 - Naturali 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 Nixtarru kitbet San :or; Preca 22:00 - {udni f’Idejk 23:00 Ru]arju 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed.

Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 - Tempo on the mix 17:30 – All Time Favourites 18:30 – Don’t Stop the Music 20:00 Mu]ika Klassika.

Film drammatiku Amerikan li n[adem fl-2005 u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Ziyi Zhang u lil Michelle Yeoh, li jidhru fir-ritratt.

L-istorja hi ambjentata fil-:appun ta’ ftit anqas minn 100 sena ilu.

Tifla tinbieg[ b[ala serva.

Minkejja li jkollha tg[addi minn bosta umiljazzjonijiet, eventwalment meta tikber issir wa[da mill-aktar geishi mag[rufin ta’ ]mienha.

TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 Century of Flight (dok.) 14:00 A[barijiet 14:05 - Teleshopping 15:05 - World’s Best: Euro Coaster Kings (dok.) 16:00 A[barijiet 16:05 - Teleshopping 17:05 - Frozen Planet 18:00 A[barijiet 18:10 - Sellili 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 X’Joffri l-Kunvent 21:30 - DCI Banks: Friend of the Devil 23:00 - L-A[barijiet 23:15 - G[awdex Illum (r).

TVM 2 07:00 - News 11:10 - True Stories 12:00 - Malta u lil hinn minnha 14:00 - Sa[[tek l-Ewwel 15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 Wild Africa 16:00 - Sa[[tek Kollox 16:10 - True Stories 17:00 - Starboard 17:30 - Mela Isma’ Din 17:40 - Wonders of the Solar System (r) 18:30 Asteriks 19:00 - A[barijiet blIngli] 19:05 - Mill-Im[a]en talFesti 19:30 - Trekking 20:00 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:10 - Wild Africa 21:00 - De/eduti 23:00 - Is-Sajf masSalv.

ONE 07:00 - Flippers (r) 07:30 - ONE News 07:45 - Kur]ita (r) 08:00 Expressions (r) 08:30 - ONE News 08:50 - Clint on ONE 08:55 - Minuta Wa[da 09:00 Lilliput 09:30 - Nuni 09:40 Minuta Wa[da 09:45 - Londri 10:00 - Teleshopping 10:35 Hazzard Daily Update 10:40 Lapes u Karta 10:50 - Vidoes Mu]ikali lokali 11:00 Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 - Rifless (r) 13:30 - ONE News 13:40 Teleshopping 14:45 - Emilja (ep.

24) 15:40 - Minuta Wa[da 15:45 - Londri 16:00 - Lilliput (r) 16:35 - Ieqaf 20 Minuta 16:55 - Clint on ONE 17:00 Flippers 17:20 - Hazzzards daily update 17:30 - ONE News 17:40 - Team PL 18:05 Teleshopping 18:35 - Te]ori 18:45 - Kudos 19:30 - ONE News 20:15 - Flippers 20:45 - Q 21:45 - Resume 22:50 - Lejn ilKungress tal-PL 23:15 - ONE News 23:45 - Team PL (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’

Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - {abbejtek 20:30 Stylish Weddings (r) 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - M’Intix Wa[dek (r).

Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi 07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 10:00 - Tg 1 10:10 - Unomattina vitabella 11:00 - Un ciclone in convento 12:00 - E state con noi in tv 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Don Matteo 7 15:10 - Un pascolo tranquillo.

Film 2001 17:15 - Il commissario Rex 18:50 - Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 Techetechete 21:20 - Per una notte d’amore. Film 2007 23:50 Bambino negato 00:45 - Speciale Mostra d’Arte Cinematografica Venezia 01:15 - Tg 1 notte 01:50 - Sottovoce.

Raidue 07:00 - Sorgente di vita 07:30 Cartoons 10:15 - Incinta per caso (TF) 10:35 - Tg 2 insieme estate 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E... state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Senza traccia (TF) 14:45 - Army Wives (TF) 15:30 Guardia costiera (TF) 16:15 Blue Bloods (TF) 17:00 - 90210 (TF) 17:55 - Tg 2 sport 18:15 Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 21:55 - Una scatenata coppia di sbirri (TF) 22:50 - Supernatural (TF) 23:35 - Tg 2 notizie 23:50 - Almost true (dok.) 00:50 Protestantesimo 01:20 Paralimpiadi - Londra 2012.

Raitre 08:00 - Tempo di villeggiatura.

Film ’56 09:35 - La storia siamo noi (dok.) 10:35 - Cominciamo bene 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr piazza affari 15:00 - La casa nella prateria (TF) 15:50 - La bandeera marcia o muori. Film ’77 17:20 Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob a Venezia 2012 20:15 - Cotti e mangiati (sitcom) 20:35 - Un

posto al sole 21:05 - Il viaggio (attwalità) 23:05 - Tg regione 23:15 - Tg 3 linea notte estate 23:45 - FIL - Felicità interna lorda 00:45 - Carmela, salvata dai filibustieri. Film 2012.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 - Un amore extralarge. Film 2011 16:30 - Pomeriggio cinque 18:30 - La ruota della fortuna 20:00 Tg 5 20:40 - Veline 21:10 - Il generale dalla chiesa 23:35 - La ragazza del lago. Film 2007 01:30 - Tg 5 notte 02:00 Veline.

Rete 4 06:50 - Magnum PI (TF) 07:45 Pacific Blue (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 4 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - My Life - Segreti e passioni (soap) 17:00 - Il Comandante Florent: pirati della strada. Film ’97 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:10 - Siska (TF) 21:10 - Quinta colonna 23:25 Memorie di una geisha. Film 2005.

Italia 1 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Hellcats (TF) 16:45 - Giovani campionesse (TF) 17:40 - Love Bugs 3 (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - CSI: NY (TF) 21:10 Bad Boys. Film ’85 22:30 Rookie Blue (TF) 00:25 RocknRolla. Film 2008.

La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La7 09:40 - Coffee Break 10:50 -

Agente Speciale Sue Thomas (TF) 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg 1 14:10 - Uno sparo nel buio. Film ’64 16:10 - Il commissairo Cordier (TF) 18:00 - L’ispettore Barnaby (TF) 20:00 - Tg La 7 20:30 - In onda 21:10 - L’infedele (attwalità) 23:50 Omnibus Night 01:00 - NYPD (TF).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

TV#Radju 27 Favourite Channel 08:00 - Festi 10:00 - 7F 10:30 Favourite Cinema 11:15 Teleshopping 12:05 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 - Il-Madonna ta/-?oqqa 15:00 - Teleshopping 16:30 - Newspoint 17:00 Teleshopping 17:30 - Nies B[alna 18:15 - F. News 18:30 Mrs Prichard 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Mit-Tnejn g[al 3 23:15 - F. News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75.

La 5 11:00 - Tempesta d’amore 12:10 - Beautiful (soap) 12:30 Centovetrine 13:05 -Non ditelo alla sposa 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Dirty Sexy Money (TF) 15:40 - The OC (TF) 16:30 - Instant Star (TF) 17:00 - Beautiful People (TF) 17:50 - La tata (sitcom) 18:35 - Extrem Makeover Home Edition 19:40 - The OC (TF) 20:25 - Una mamma per amica (TF) 21:10 – Elisa di Rivombrose (it-XIII-il parti) 23:00 - Beautiful (soap).

BBC Entertainment 07:10 - Teletubbies 07:35 Charlie and Lola 07:45 - Nina and the Neurons 08:00 Balamory 08:20 - Buzz and Tell 08:30 - ’Allo, ’Allo! 09:05 - The

Impressions Show with Culshaw and Stephenson 09:35 - The Weakest Link 10:20 - Chimp Family Fortunes 10:50 - Doctors 11:20 - Himalaya with Michael Palin 12:10 - Sport Relief 2012 13:10 - ’Allo, ’Allo! 13:45 - The Impressions Show with Culshaw and Stephenson 14:15 - The Weakest Link 15:00 - Chimp Family Fortunes 15:30 - Doctors 16:00 - Himalaya with Michael Palin 16:55 - ’Allo, ’Allo!

17:30 - The Weakest Link 18:15 - EastEnders 18:45 - Doctors

19:15 - Himalaya with Michael Palin 20:05 - The Green Green Grass 20:35 - Katy Brand’s Big Ass Show 21:00 - New Tricks 21:50 - Dinnerladies 22:20 - As Time Goes By 22:50 - Gavin and Stacey 23:15 - Cranford.

TCM 07:25 - The V.I.P.s (A) 09:20 Edge of the City (A) 10:45 Flipper’s New Adventure (U) 12:25 - Moonfleet (A) 13:50 The Sunshine Boys (A) 15:40 GP (A) 18:30 - The Comedians (AA) 21:00 - A Star Is Born (AA) 23:15 - Heart of Darkness (15).

MGM Movies 07:50 - De-Lovely. Film 2004 (PG) 09:50 - A Perfect Stranger.

Film ’94 (12) 11:20 Timestalkers. Film ’87 (PG) 12:55 - Submarine X-1. Film ’68 (U) 14:25 - Savage Harvest.

Film ’80 (AA) 15:50 - Rage.

Film ’94 17:20 - Shark! Film ’69 18:50 - Arabian Nights. Film ’74 (X) 21:00 - Eight Men Out. Film ’88 (12) 23:00 - MGM’s Big Screen 23:15 - Sketch Artist.

Film ’92 (18).

Iris 11:45 - Il Commissario (TF) 13:30 - Metroland. Film ’97 15:35 - I vinti. Film ’52 17:45 La maschera della morte. Film ’84 19:20 - Charlie’s Angels (TF) 20:05 - Starsky & Hutch TF) 21:00 - Roba da ricchi. Film ’87 22:55 - Iris a Venezia 2012 23:10 - Occhio, malocchio, prezzemolo e finocchio. Film ’83.

Discovery Channel 06:50 - Wheeler Dealers: Toyota MR2 (First Generation AW10 # AW11) 07:15 - American Chopper: Mikey Special 08:10 -

Extreme Fishing with Robson Green: The Philippines 09:05 Deadliest Catch: On the Crab 09:55 - Ultimate Survival: European Alps 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: Tokyo’s Sky City 12:35 - Street Customs: Dourdan Charger 13:30 - Wheeler Dealers: Toyota MR2 (First Generation AW10 # AW11) 14:25 - American Chopper: Army National Guard 15:20 -

Mythbusters: Confederate Rocket 16:15 - Dirty Jobs: Cranberry Farmer 17:10 - Deadliest Catch: The Finish Line 18:05 - Ultimate Survival: Costa Rican Rain Forest 19:00 - How It’s Made 20:00 - Man, Woman, Wild: Croatian Cave Odyssey 21:00 Ultimate Survival: Arizona Sky Islands 22:00 - Superhuman Showdown: Endurance 23:00 Human Body: Ultimate Machine: Sight.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - 2 Broke Girls 11:30 - The Mentalist 12:15 - Person of Interest 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 Desperate Housewives 17:30 How I Met Your Mother 17:52 Suburgatory 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - 30 Rock 19:30 Top Gear 20:30 - Person of Interest 21:15 - The Mentalist 22:00 - Game of Thrones 23:05 Supernatural 23:55 - Alcatraz 00:40 - Bored To Death 01:05 Amazing Race.

Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross 08:00 - Confessions of an Animal Hoarder: Bonnie and Don 09:00 - Snapped: Women Who Kill: Nikki Reynolds 10:00 - America’s Court with Judge Ross 10:30 -

Real Housewives of Beverly Hills: Adrienne’s Fashion Show 11:30 - America’s Court with Judge Ross 12:00 - Parking Wars. Pawn Stars: 13:00 - Bikes and Blades 13:30 - Backroom Brawl. American Pickers: 14:00 - The Mad Catter 15:00 - What Happens in Sturgis. 16:00 Parking Wars 17:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Back to Beverly Hills 18:00 Confessions of an Animal Hoarder: Bonnie and Don. Pawn Stars: 19:00 - Bikes and Blades 19:30 - Backroom Brawl. 20:00 - Parking Wars. Hardcore Pawn: 21:00 - Crazy Cash 21:30 - The Big Bet. 22:00 - Braxton Family Values: You Can’t Go Home Again 23:00 - Pregnant in Heels: Couples Therapy.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 07:05 - Monkey See Monkey Do 07:20 - Angelina Ballerina 07:35 - Thomas and Friends 07:50 Bob the Builder 08:00 - Fireman Sam 08:10 Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 - Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - The Hoobs 11:40 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny

Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:25 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder 22:35 - Fireman Sam 22:45 - Igloo-Gloo.

Disney Channel 08:10 - Jake and the Neverland Pirates 08:25 Handy Manny 08:35 - The Hive 08:40 - Mini Adventures of Winnie the Pooh 08:45 - Mouk 09:00 - Jonas 09:25 - So Random 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Kim Possible 11:05 - Shake It Up 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 Timon & Pumbaa 12:45 - The Suite Life on Deck 13:35 - The Suite Life on Deck 14:00 - ANT Farm 15:40 - So Random 16:00 - Good Luck Charlie 16:30 - Wizards of Waverly Place 16:55 - The Suite Life on Deck 17:20 - Austin and Ally 17:45 - Phineas and Ferb 18:10 - ANT Farm 18:35 Good Luck Charlie 19:00 - Jessie 19:25 - The Suite Life on Deck 20:15 - Jonas 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place 22:45 - Kim Possible.

07>00 09>30 10>30 12>00 12>30 13>00 14>00 14.05 15>00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>10 19>45 20>30 21>30 21>35 22>00 23>00

NET News Chit Chat Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel Bejni u Bejnek Simpati/i NET News Teleshopping NET News Simpati/i Teleshopping Déjà Vu NET News Sajf Flimkien NET News Newsroom NET News Man Up + La Famiglia NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 07:00 - US Open Tennis

08:30 Tour of Spain UCI World Tour Cycling 09:30 - Motorsports Weekend 09:45 - US Open Tennis 13:30 - Adventure 14:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 15:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling: Stage 16 (live) 17:45 - US Open Tennis: Day 8 (live).

Eurosport 2 07:30 - Eurosport 2 Morning News 08:00 - US Open Tennis 10:00 - Women’s U#20’s World Cup Football 12:30 - Eurosport 2 News 13:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 14:30 - US Open Tennis 17:00 - US Open Tennis: Day 8 (live).

GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 3:

Wigan Ath v Stoke City 09:00 PGA Omega European Masters: Day 1 13:00 - Serie A: Rd 2: Torino v Pescara 15:00 - Aviva Premiership: Rd 1: London Welsh v Leicester Tigers 17:00 Ligue 1: Rd 4: Girondines de Bordeaux v OGC Nice 19:00 Barclays PL: Wk 3: Man. C. v QPR 21:00 - Serie A: Rd 2: Inter v Roma 23:00 - Barclays PL: Wk 3: Review 00:00 - PGA Omega European Masters: Day 1.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Serie A: Rd 2: Cagliari v Atalanta 11:00 - Barclays PL: Wk 3: WBA v Everton 13:00 ATP Masters 1000: Western & Southern Open, Cincinnati: Highlights 14:00 - FIFA Futbol

Mundial 14:30 - PGA Omega European Masters: Day 1 18:30 - Ligue 1: Rd 4: Highlights 19:25 Barclays PL: Wk 3: Review 20:30 - RaboDirect Pro12: Rd 1: Ulster v Glasgow 22:30 Samsung Diamond League: Zurich, Switzerland 00:30 -

Serie A: Rd 2: Lazio v Palermo.

Melita Sports 1 Bundesliga: 08:00 - 1FSV.

Nurnberg v Borussia Dortmund (r) 09:55 - VfL Wolfsburg v Hannover (r) 11:50 - WWE: SummerSlam (r) 14:50 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: France v Netherlands (r) 16:35 Fighting Spirit: It's Showtime #54 (r). Bundesliga: 19:00 Highlights 20:05 - 1FSV. Nurnberg v Borussia Dortmund (r). 22:00 - WWE: SummerSlam (r) 00:55 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: France v Netherlands (r).

Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga: 1FSV.

Nurnberg v Borussia Dortmund (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:05 - Bundesliga: VfL Wolfsburg v Hannover (r) 17:00 - WWE: SummerSlam (r) 19:55 - Bundesliga: Highlights (r) 21:00 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meeting.

Bundesliga: 23:35 - VfL Wolfsburg v Hannover (r) 01:30 - Highlights (r).

Malta Stars 08:00 - BOV PL: Valletta v Qormi (r) 10:05 - Melita GFA 1st Div.: Nadur Youngsters v SKVW (r) 11:50 - UEFA Futsal Cup 2012: Lexmax v Balzan FC (r) 13:20 - AME Cup: Final: Sliema v Birkirkara (r) 15:00 Malta Rugby Football Union: Valletta v Overseas: dtd.

13.03.12 (r) 16:35 - Boxing: European Boxing Federation dtd.

20.07.12 (r) 17:50 - Melita GFA 1st Div.: Nadur Youngsters v SKVW (r) 19:40 - BOV PL: Valletta v Qormi (r) 21:45 UEFA Futsal Cup 2012: Lexmax v Balzan FC (r) 23:15 - AME Cup: Final: Sliema v Birkirkara (r) 00:55 - Malta Rugby Football Union: Valletta v Overseas: dtd.

13.03.12 (r).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

28 Passatemp

Tisliba

1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin>5. Ra;el li g[andu l-banda ;ejja ddoqq? (5) 6. Stallun, mibrum u b’sa[[tu (5) 7. Mara li g[andha nokkla rari mo[bija? (5) 10. Qala’ l-imsiemer minn malinjam tal-kaxxi (5) 11. Tista’ ter;a’ ti]]ewwe; (5) 12. Ittawwal ftit, ara fatat! (5) 14. Issir b’daqqa ta’ xkupa (5) 16. Tat-tewm ma tigdimx biha (5) 17. Marda tal-;ilda fir-ras tixbah lill-munita [a]ina? (5) 18. Minnhom tg[addi imma mhumiex toroq (5)

Weqfin>1. Ng[id is-sigriet x’fih? (6) 2. It-tqal jinbidlu u ddabbar rasek? (6) 3. Timla t-tazzi bix-xorb (6) 4. Pajji] b’metall ir[is wara /irku? (6) 8. Kif dejjem ng[idu, s[una tajba (5) 9. {oxna (5) 12. Fih ra dan l-ista;un? (6) 13. Sat-tin ta’ fehmtu? (6) 14. Kienu jsajru fuqhom fuq ilba[ar? (6) 15. Fl-Imqabba tista’ ssibu qed jg[in? (6)

:lieda fuq [abta

}ew;t ir;iel [ar;u g[al xulxin wara li ]-]ew; karozzi tag[hom da[lu f’xulxin. U milli jidher g[andhom ko// [sara mhux [a]in. Liema mid-dettalji fil-kwadri fuq il-lemin huma me[udin mill-istampa l-kbira?

Kur]ità

Sudoku

Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin>5. Ronda; 6. Abbli; 7. Buqar; 10. Mixwi; 11. Indaf; 12. Torok; 14. {adem; 16. Fra]i; 17. Nannu; 18. Na[ar.

Weqfin>1. Pronom; 2. Ra;uni; 3. Parati; 4. Tindaf; 8. Ixtri; 9. :dida; 12. Talent; 13. Karkur; 14. {a]ina; 15. M[atra.

?ess

Ikla g[al tnejn

Fil-Park Bench Cafè, ristorant f’Huntington Beach, vi/in Los Angeles, ta’ kuljum ra;el kien jie[u l-kelb mieg[u u jordna ]ew; menujiet, wie[ed g[alih u l-ie[or g[all-kelb.

Qawl

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

Min jerfa’ l-qatta qatt ma g[andu biex jitg[atta. Min ja[dem xog[ol ta’ ftit flus ma jkollux biex jg[ix.

Soluzzjonijiet Il-kwadri A u D

Problema ta’ F.A.L. Kuskop. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[ba billi jag[ti checkmate f’]ew; mossi?

:lieda fuq [abta

Cc4 – d6 ?ess

Piramida ta’ /rieki

Sudoku

Wejter, gandoffli g[alija u perli g[all-mara, jekk jog[;bok!

A[dem il-prin/ipju li n-numru f’kull /irku jirrappre]enta s-somma tan-numri fi]-]ew; /rieki li fuqhom ikun qed jistrie[.

G[andek xi numri mni]]lin f’xi /rieki biex jg[inuk timla /-/rieki l-vojta li baqa’ f’din il-piramida.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Klassifikati 29 PROPRJETÀ Bir id-Deheb

APPARTAMENTI semi-finished u garaxxijiet kompluti bil-lift. Jibdew minn € 815,807 (Lm35,000). ?emplu 99477271.

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000.

Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Santa Venera

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bilwashroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

Santa Venera

MAISONETTE bi tliet kmamar tas-sodda fully furnished. Prezz €163,056 (Lm70,000). ?emplu 99477271.

G{ALL-KIRI Tas-Sliema

POST /entrali, appartament ;did bi tliet kmamar tassodda lest minn kollox. Billift. €800 fix-xahar. ?emplu 99477271.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa u xog[ol ta’ membrane u kull tip ta’ kisi u tibjid. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

G[al kull xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ madum u plumbing, gypsum board kif ukoll kisi bil-;ibs, graffiato u ]ebg[a bi 30 sena esperjenza. ?emplu 79091057.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: minna[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. ?emplu 99870665.

Jekk se ssuq...

TIXROBX Jekk se tixrob...

ISSUQX

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

30 Fil-Lenti

Insiru nafu a˙jar lil...

Sarah Camilleri Isem u kunjom

Sarah Camilleri.

Data tat-twelid

21 ta’ Lulju, 1978.

Lokalità fejn toqg[od San :wann.

X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu

Il-konnessjoni tieg[i mal-arti bdiet bi]-]fin, meta ta’ 4 snin bdejt nie[u lezzjonijiet g[and Alison White. Studjajt il-ballet klassiku u jazz fil-BTDA (British Theatre Dance Association) i]da ]-]fin li tg[allimt jinkludi wkoll tap, character, contemporary, lyrical, traditional u mime.

Meta bdejt nikber, irrealizzajt li ]-]fin beda jog[;obni wkoll meta stajt nu]ah b’relazzjoni ma’ karattru u dde/idejt li mmur lezzjonijiet talmusical theatre. Minn hemm komplejt miexja u t[ajjart nibda nistudja acting skills, performance arts u acting for TV (Trinity College). D[alt ukoll l-Università ta’ Malta fejn studjajt Theatre Studies u Communications. Wara g[amilt PGCE fid-drama biex insir g[alliema ta’ dan is-su;;ett.

Fis-sena 2000 kelli l-ewwel esperjenza tieg[i b[ala attrici fi drama televi]iva u minn hemm ma [aristx lura. {adt sehem f’diversi produzzjonijiet b[al Is-Salib tal-Fidda, In-Nru 9, Dejjem Tieg[ek Becky, La Farfalla, Dellijiet, De/eduti, Londri, u b[alissa bdejt niffilmja s-serje ;dida Eklissi, li se tibda tintwera minn Ottubru li ;ej fuq NET Television. {adt sehem ukoll f’bosta produzzjonijiet teatrali b[ala attri/i u anke ]effiena fi w[ud mill-aqwa teatri kemm f’Malta kif ukoll barra minn xtutna.

Jekk l-affarijiet imsemmija fit-twe;iba ta’ qabel mhumiex l-impjieg ewlieni tieg[ek, x’tag[mel aktar^

Jiena g[alliema tad-drama fil-Kulle;; San Albert fil-Belt Valletta. Hawnhekk ukoll inressaq l-istudenti tieg[i g[al e]amijiet tad-drama f’universitajiet barranin rikonoxxuti f’pajji]na.

G[andek xi delizzji^

Il-[in liberu tieg[i n[obb nu]ah biex nara [afna films, ng[um u anke naqra.

L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa L-ikbar sodisfazzjon li g[andi fil-karriera tieg[i s’issa hu li meta n[ares lura, g[amilt [afna affarijiet li r-ri]ultati tag[hom kienu frott ta’ [idma u studju u l-fatt li ;ew apprezzati milludjenza li segwiethom jimlieni b’sens ta’ kburija.

Xi [a;a li ddejqek

Jien idejjaqni [afna l-gideb u s-superfi/jalità tan-nies.

Is-sin/erità u l-ir;ulija huma importanti [afna g[alija u jekk nitlef il-fidu/ja f’xi [add, diffi/li [afna li nakkwistaha lura! U iktar minn hekk, jien nobg[od [afna l-mo[qrija fuq l-annimali.

Fil-fatt spiss tarani nirrapporta ka]i u nipprova nsalvahom fejn nista’.

Esperjenza li g[addejt minnha, po]ittiva jew negattiva, u li t[oss li minnha tg[allimt [afna

Esperjenza kerha li g[addejt minnha kienet meta tlift lill-ikbar [abib tieg[i f’in/ident.

Hemmhekk tg[allimt kemm g[andi napprezza kull ;urnata ta’ [ajti. Kollox hu imprevedibbli, allura ma nie[u xejn for granted. Wa[da mill-affarijiet ]g[ar li dejjem nipprova nag[mel hi li kemm jista’ jkun qabel ma mmur norqod ma nkun mi;;ielda ma’ [add qrib tieg[i.

Il-fatt li tg[ix fil-g]ejjer Maltin, xi t[oss li huma l-vanta;;i u l-i]vanta;;i^

mhux daqshekk ta’ vanta;; g[all-artisti g[ax l-opportunitajiet huma limitati. B[ala attri/i jew ]effiena ma tantx tista’ ta[dem full-time fl-arti li l-iktar in[obb. I]da kuntenta li b’xi mod jew ie[or kont iffortunata li sibt l-opportunitajiet li sibt.

Min-na[a l-o[ra, il-vanta;; kbir li nsib fi g]iritna huwa t-temp. Jien in[obb [afna l-[ajja tas-sajf u hawnhekk ]gur m’g[andix biex ingerger!

Sfortunatament li tg[ix fil-g]ejjer Maltin

Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir taf l-a[barijiet: il-gazzetta, it-televi]joni, ir-radju jew l-internet, u g[aliex^ L-iktar li nsir naf b’a[barijiet huwa permezz tar-radju fil-karozza tieg[i. Min[abba l-[ajja mg[a;;la li g[andi, ma tantx insib [in biex insegwi l-a[barijiet permezz ta’ mezzi o[ra.

G[alik xi jfissru dawn^: • l-im[abba – Li tag[mel sagrifi//ji biex igawdi

•

• • • • IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Iktar milli g[ax hu ritratt favorit tieg[i, g[a]ilt wie[ed minn fost dawk fejn nidher mal-persuni favoriti tieg[i. Dawn huma t-tifel tieg[i Liam, li g[andu 12-il sena u l-boyfriend tieg[i Neville Refalo. Dan ir-ritratt ittie[ed f’Marzu li g[adda.

•

[addiehor u t[ossok kuntenta li g[amilthom.

Huwa sentiment li diffi/li tispjegah i]da ma tistax tg[addi ming[ajru. il-[biberija – Fidu/ja! Li ssib spalla fuq min tibki u tid[ak fejn tkun sin/ier u kompletament int fil-pre]enza tag[hom. il-libertà – Dritt li tg[ix bla ;udizzju. i/-/ensura – Libertà fgata. ir-reli;jon – Sapport spiritwali. is-safar – Brejk u avventura. L-opportunità li tiskopri kulturi differenti. I]da ti;ini wkoll diqa peress li nib]a’ [afna nitla’ fuq ajruplan! il-mewt – Xi [a;a li ma nafx x’inhi.

Sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag[na ma’ nies li g[andhom konnessjoni mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu. Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità minn dawn l-oqsma^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

Sa[[tek 31

Servizzi ta’ tilqim g[al protezzjoni tieg[ek Li wie[ed jie[u kull pass ne/essarju biex jipprevjeni xi tip jew ie[or ta’ mard hu l-aktar pass g[aqli li jista’ jag[mel. Dan hu ta’ vanta;; g[ax il-bniedem jevita kull [sara li tista’ se[[ fuqu meta jiltaqa’ malmarda, li imbag[ad ikun tard wisq.

Il-Gvern, imexxi mill-Partit Nazzjonalista, g[araf dan u b’hekk impenja ru[u biex dan ise[[ billi pprovda numru ta’ tilqim lill-g[add kbir ta’ nies ta’ etajiet differenti minn tfal sa anzjani.

Il-gvern g[alkemm jipprovdi dan is-servizz u tilqim b’xejn g[al kull minn hu eli;ibbli li jag[mel u]u minhom, nieda numru ta’ kampanji fejn dawn barra li jservu b[ala mezz ta’ edukazzjoni huma ukoll mod kif jintla[qu ferm iktar persuni.

Is-Segretarjat tal-Anzjani u Kura fil-Komunità permezz tal-Uffi//ju tas-Servizz Nazzjonali tat-Tilqim kompla g[addej b’impenn de/i]iv favur is-sa[[a tal-individwu dan kien possibbli grazzi g[ad-diversi klini/i li g[andha madwar pajji]na.

F’Malta g[andna tmien klini/i tattilqim filwaqt li f’G[awdex hemm klinika o[ra. Dawni il-klini/i kollha jinsabu fi/-/entri tas-Sa[[a u li kollha jag[tu servizz ta’ tilqim lit-tfal u li]-]ag[]ag[ skont l-Iskeda Nazzjonali tat-Tilqim. Dan it-tilqim jing[ata kollu ming[ajr [las.

Barra minn hekk, ta’ kull sena jsiru kampanji ta’ tilqim fl-iskejjel permezz tas-Servizz tas-Sa[[a flIskejjel. Il-kampanji li saru s-sena li g[addiet inkludew kampanja tattilqim kontra t-Tuberkulo]i g[allistudenti tat-tieni sena tal-iskejjel sekondarji, li l-età tag[hom tvarja bejn it-tnax u tlettax-il sena, u

kampanja o[ra biex tinag[ta t-tieni do]a tal-MMR lit-tfal tar-raba’ sena, etajiet tvarja tmienja u disa’ snin, tal-iskejjel primarji.

Matul is-sena 2011, ing[ataw 34,431 tilqima lit-tfal sa sittax-il sena. Minn Jannar sa Di/embru 2011, ing[atat 14,963 tilqima lit-tfal misServizz ta’ Sa[[a fl-Iskejjel. Matul ilkampanja li saret g[as-sena 2011 u 2012, 76,129 persuna [adu t-tilqim kontra l-influwenza sta;jonali.

Jekk wie[ed iqabbel l-2010 mal2011 naraw li kien hemm ]ieda ta’ 71 fil-mija fit-te[id tal-va//in tal-5 in 1, 42 fil-mija fit-te[id tal-MMR u 15 fil-mija fit-te[id tal-Hepatitis B. F’Malta, 73 fil-mija tat-tfal huma koperti bl-ewwel do]a ta’ MMR u 98 fil-mija huma koperti bit-tieni do]a ta’ MMR. Jidher /ar li l-poplu Malti qed isir iktar konxju ta’ sa[[tu u qed jifhem l-importanza tat-tilqim kemm g[at-tfal kif ukoll g[all-adulti.

Fis-sena 2010, ng[ataw 10,100 va//in tal-Hepitatis B u fl-2011 11,650.

F’Malta g[andna firxa wiesg[a ta’ tilqim li qeg[din fuq l-iskeda nazzjonali. Ta’ min isemmi: Poljo Difterite Tetnu MMR Hib Hepatitis B Pertussis BCG

Matul is-sena 2011 76,129 persuna [adu t-tilqim kontra l-influwenza sta;jonali

Filwaqt li l-Gvern hu impenjat biex ikompli jipprovdi dan it-tilqim b’xejn lil kull persuna, hu fid-dmir tag[na li naraw li nie[du dan is-servizz biex b’hekk inkomplu nipprote;u sa[[itna u dawk ta’ madwarna.

Minn Jannar sa Di/embru 2011, ing[atat 14,963 tilqima lit-tfal mis-Servizz ta’ Sa[[a

It-tilqim jing[ata lit-tfal biex ikunu ferm b’sa[[ithom kontra tipi spe/ifi/i ta’ mard

It-Tnejn, 3 ta’ Settembru, 2012

32 Lokali

L-aktar li huma affettwati mill-kunflitt imdemmi fis-Sirja huma t-tfal (Ritratt> Renè Rossignaud)

Esperjenza ta’ fotografu Malti fis-Sirja Jekk wie[ed iqalleb il-;urnali, jixg[el ir-radju jew it-televi]joni, jew idur numru ta’ siti tal-a[barijiet internazzjonali, isib li l-gwerra fis-Sirja ilha tiddomina l-a[barijiet g[al dawn la[[ar xhur. Il-President Sirjan, Bashar al Assad, ma jridx i/edi g[all-pressjoni li qed issirlu biex jirri]enja, i]da wieg[ed li se jibqa’ ji;;ieled g[al pajji]u. Fil-fatt, is-Sirja hi pajji] li hu verament diffi/li biex tid[ol fih jew biex to[ro; minnu, tant li [afna mirrapurta;; li qed isir, qed isir minn ;urnalisti li jinsabu fil-fruntieri ta’ dan il-pajji].

Il-fotografu Malti Renè Rossignaud, fil-jiem li g[addew, mar ukoll malfruntieri tas-Sirja u kellu /-/ans ji;bed numru kbir ta’ ritratti. Din ma kenitx lewwel esperjenza ta’ Renè Rossignaud fi gwerra; i]da hu xorta jibqa’ j]omm memorji spe/jali – fost l-o[rajn, esperjenza ta’ familja li ltaqa’ mag[ha u li kienet g[ad kif tilfet tarbija tat-twelid, u li tilfet tarbija o[ra fl-istess ;urnata.

Mal-fruntieri tas-Sirja hemm diversi kampijiet tan-Nazzjonijiet Uniti li qed

jospitaw numru ta’ refu;jati li qed jippruvaw jo[or;u mill-pajji] u jevitaw li jitilfu [ajjithom waqt din il-gwerra.

Fil-fatt, il-fotografu Malti ltaqa’ ma’ familja o[ra li nqabdet f’dawn ilkampijiet minkejja li xtaqet tmur lura biex issalva membru ie[or tal-familja.

B’kollox, Renè Rossignaud g[amel g[axart ijiem idur mal-fruntieri tasSirja, u f’dawn il-jiem hu ]ar it-Turkija, l-Iraq, il-Libanu u l-:ordan. Hu ltaqa’ wkoll ma’ numru ta’ ;urnalisti barranin u tkellem mag[hom dwar dak li qed jesperjenzaw huma wkoll.

Fil-fatt, il-ftit ;urnalisti li rriskjaw u da[lu bil-mo[bi fis-Sirja biex jirrappurtaw minn ;ewwa, spi//aw maqtula mill-armata Sirjana ta’ Bashar al-Assad. Rossignaud ra b’g[ajnejh larmata Sirjana timblukka kull fruntiera li minnha persuni jistg[u jo[or;u jew jid[lu f’dan il-pajji] li issa ilu g[addej minn gwerra g[al diversi xhur.

L-intervista s[i[a mal-fotografu Malti se tixxandar illejla waqt il-programm Newsroom fuq NET Television fit-8.30pm.

Il-fotografu Malti Renè Rossignaud, li fil-jiem li g[addew, mar mal-fruntieri tas-Sirja u kellu /-/ans ji;bed numru kbir ta’ ritratti

media•link COMMUNICATIONS