www.media.link.com.mt
Numru 13,222
€0.55
It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
L-E]ekuttiv i]omm l-istess po]izzjoni fil-konfront ta’ Franco Debono L-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista ]amm l-istess po]izzjoni fil-konfront tadDeputat Franco Debono, li vvota mal-Oppo]izzjoni filmozzjoni li wasslet g[arri]enja ta’ Carm Mifsud Bonnici minn Ministru. B’din il-po]izzjoni, idde/i]joni tal-E]ekuttiv li ma jit[alliex jikkontesta lelezzjoni li ;ejja, tibqa’ fisse[[. Din id-de/i]joni ttie[det f’laqg[a tal-Kumitat E]ekuttiv li saret ilbiera[ fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista f’Tal-Pietà, u li fuq l-a;enda tag[ha kien hemm it-talba ta’ Franco
Debono li kkontesta lpro/eduri attwati millE]ekuttiv fil-kundanna lil Franco Debono g[all-a;ir tieg[u meta vvota malOppo]izzjoni. Id-de/i]joni tal-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista kienet komunikata lill;urnalisti mill-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi li fi tmiem il-laqg[a sejja[ din id-de/i]joni b[ala wa[da politika waqt li spjega kif l-a;ir ta’ Franco Debono li vvota kontra lwhip tal-Grupp Parlamentari tal-Partit Nazzjonalista ma tistax tkun a//ettata.
Id-dura li fiha se[[ l-in/ident ilbiera[ waranofsinhar (Ritratt> Clayton Luke Mula)
Sajjetta ta[sad il-[ajja ta’ ra;el f’dura Storja f’pa;na 32
g[al pa;na 5
Il-Qorti
Maltempata
Omm ta’ 17-il sena mixlija bi qtil involontarju tat-tarbija tag[ha
Maltempata li [alliet [sarat kbar. Ni]let xita daqs il-medja tax-xahar ta’ Settembru
Ara pa;na 2
Ara pa;ni 16 u 17
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Lokali 5
Impressjoni ]baljata dwar il-kisbiet ta’ Mintoff g[al Malta
Il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi spjega kif l-a;ir ta’ Franco Debono li vvota kontra l-whip tal-Grupp Parlamentari tal-Partit Nazzjonalista ma tistax tkun a//ettata (Ritratt> Martin Agius)
Id-de/i]joni tal-Kumitat E]ekuttiv tibqa’ fis-se[[ minn pa;na 1
Kien g[alhekk, kompla jikkummenta l-Prim Ministru Lawrence Gonzi, li l-Kumitat E]ekuttiv idde/ieda li lpo]izzjoni me[uda kontra Franco Debono li ma jit[alliex jikkontesta l-elezzjoni li ;ejja, tibqa’ fis-se[[. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi sa[aq li l-Kumitat
E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista kellu dritt u dmir li jie[u din il-po]izzjoni. Qabel da[al g[al-laqg[a ta’ madwar sag[tejn, Franco Debono kkummenta mal;urnalisti u tkellem dwar illi;i tal-finanzjament tal-partiti waqt li qal li Malta u lAlbanija huma l-uni/i ]ew; pajji]i li fihom m’hemmx li;i
tal-finanzjament tal-partiti. Hu qal li l-;urnalisti g[andhom jistaqsu minn fejn ;ew il-flus biex il-Partit Nazzjonalista bena d-Dar ?entrali tieg[u. Franco Debono appella biex jitressaq l-abbozz ta’ li;i dwar ilfinanzjament tal-partiti. Fi tmiem il-laqg[a Franco Debono ma kkummentax.
Ma kienx awtorizzat jarmi r-ramel fil-ba[ar L-Awtorità Maltija dwar l-Ambjent u lIppjanar (MEPA) qalet li l-email datata 10 ta’ Lulju 2101 ippubblikata mill-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Ba[ar, tkompli tikkonferma li lKunsill Lokali ma kien qatt awtorizzat biex jarmi ramel u o;;etti o[ra li l-MEPA ne[[iet minn [dejn il-ba[ar fil-Qawra. Fi stqarrija, Il-MEPA qalet li minn din lemail jirri]ulta /ar kif saru d-diskussjonijiet spe/jalment dwar ir-rimi ta’ ramel fil-ba[ar. Dan jirri]ulta /ar meta fl-email, l-Awtorità informat lill-Kunisll li biex l-applikazzjoni talKunsill tista’ tkompli tkun pro/essata, ilKunsill g[andu jipprovdi l-pjanti ta’ sit alternattiv g[at-tpo;;ija tar-ramel. Il-MEPA qalet li l-Kunsill qed jipprova jqarraq bil-pubbliku billi jippubblika biss lemail preliminari tal-10 ta’ Lulju u ma
jippubblikax il-korrispondenza kollha, inklu] il-parti l-aktar rilevanti li ntbag[tu fl-1 u t-2 ta’ Awwissu 2010, u li jinkludu l-kundizzjonIjiet dwar kif il-kwistjoni kellha tkun trattata. Fil-korrispondenza mal-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Ba[ar, il-MEPA infurmat lillKunsill li hu kru/jali li jkun innutat li n-nuqqas ta’ o;;ezzjoni hi su;;ett g[al anali]i u iktar profonda dwar ir-rimi jew tpo;;ija ta’ ramel fil-ba[ar. Aktar minn hekk, il-MEPA indikat li ma kienx hemm o;;ezzjoni biss g[at-tne[[ija tar-ramel biss. Il-MEPA appellat lill-Kunsill Lokali ta’ San Pawl il-Ba[ar biex jieqaf jipprova jitfa’ l-[tija fuqha u minflok jag[mel apolo;ija pubblika g[al dan l-i]ball li fih tefa’ ramel fil-ba[ar bla ma kellu l-approvazzjoni ne/essarja talAwtorità.
Ir-riformi le;islattivi li kellhom l-ikbar impatt fuq is-so/jetà Maltija ma twettqux mill-eks Prim Ministru u eks Mexxej Laburista Dom Mintoff, i]da minn mexxejja o[rajn, fosthom il-Prim Ministru Laburista ta’ qablu Pawlu Boffa. Dan kien kliem l-istoriku Henry Frendo, f’artiklu li kiteb fil-Malta Independent tal-{add li g[adda. Henry Frendo sostna li kemm l-edukazzjoni obbligatorja, ilvot g[an-nisa, il-pensjonijiet kif ukoll it-taxxa fuq id-d[ul, kollha kienu introdotti f’Malta mill-Mexxej Laburista Pawlu Boffa, qabel mal-Perit Dom Mintoff [a f’idejh it-tmexxija talMLP. Fil-fatt, dan kollu jmur kontra l-istampa li pprova jpin;i lMLP llum, fl-elogji tieg[u lill-Perit Mintoff wara mewtu. Ftit irrealizzaw li l-akbar riformi fil-qasam so/jali, li f’dawn l-a[[ar jiem kienu ikkreditati lil Mintoff, fil-verità saru minn [addie[or, sostna l-Professur Henry Frendo. {afna minnhom saru minn Pawlu Boffa, il-mexxej Laburista ta’ qablu. Kien Mintoff innifsu li umiljah u ke//ieh biex jil[aq mexxej minfloku, fakkar Frendo. Fl-artiklu tieg[u, Henry Frendo jitkellem ukoll dwar ilkisba tal-Indipendenza. Kisba li fl-a[[ar ;img[at kien hawn min sa[anistra pprova jattribwiha b[ala xi kisba ta’ Mintoff. Hu fakkar kif il-mewt tal-Perit Mintoff se[[et proprju fil-50 anniversarju minn meta l-Prim Ministru Nazzjonalista :or; Borg Olivier ressaq it-talba formali g[all-Indipendenza ta’ Malta, proprju fl-20 ta’ Awwissu 1962. Dan, madankollu, kien fatt li ma tantx ing[ata importanza mill-mezzi tax-xandir lokali, tenna l-istoriku. Din it-talba li rat l-oppozizzjoni ta’ numru ta’ partiti o[rajn, fosthom dak ta’ Pellegrini, ta’ Ganado u ta’ Mabel Strickland, kollha appo;;jati minn Mintoff, fuq ba]i ta’ prin/ipju. Mintoff ried indipendenza differenti, ibba]ata fuq sitt punti, fosthom is-separazzjoni totali tal-istat minn mal-Knisja. Filpunti li fassal g[all-indipendenza li xtaq lil Malta, Mintoff kien i;;ustifika wkoll l-u]u tal-vjolenza f’/erti /irkustanzi. Dan kollu, kompla l-Professur Frendo, wassal biex Borg Olivier kellu jsib bilan/ delikat bejn dawn il-fazzjonijiet kollha. Biss, minkejja dawn l-isfidi, irnexxielu jwettaq dan b’su//ess g[ax it-transizzjoni kienet wa[da bla skossi. L-istoriku Henry Frendo jikteb li huma ftit dawk li verament jifhmu kemm kienet importanti l-Indipendenza g[al pajji] b[al Malta, spe/jalment fid-dawl tal-po]izzjoni strate;ika ta’ pajji]na u ]-]mien li fih ksibna l-Indipendenza, proprju fil-qofol tal-Gwerra Bierda. Henry Frendo kompla li wie[ed ikun qed jipprova jbiddel listorja meta jg[id li l-[elsien veru g[al Malta wasal fl-1979, jew li kien Mintoff li dawwar ir-rotta bir-Repubblika fl-1974. Kienet il-mi;ja tal-Indipendenza, bl-isforzi ta’ :or; Borg Olivier, li dawret u fasslet il-kors tal-istorja ta’ Malta, jiddikjara l-istoriku. Dak kollu li ;ara wara, fir-Repubblika u fil-{elsien, la kien ikun imma;inabbli u wisq inqas possibbli, kieku Malta ma saritx stat sovran fl-1964. Minkejja l-kontribut ta’ Mintoff fl-istorja politika ta’ Malta, temm jg[id Henry Frendo, l-eks Mexxej Laburista ]gur ma kienx dak il-persuna li wa[du fassal il-politika moderna ta’ Malta, kif xi mezzi tax-xandir ippruvaw ipin;uh f’dawn la[[ar jiem.
I]-]ew; ka]i se[[ew 15-il sena ilu Wara li f’dawn l-a[[ar jiem leks Kap tad-Dipartiment talOnkolo;ija, Stephen Brincat, li rri]enja mill-kariga, g[adda kummenti dwar imwiet ta’ pazjenti b’reazzjoni g[allkimoterapija f’G[awdex, idDipartiment tas-Sa[[a kien infurmat li l-ka]i li semma Brincat
se[[ew aktar minn 15-il sena ilu. Il-ka]i huma tnejn, u fi]-]ew; ka]i l-pazjenti kienu g[a]lu li jir/ievu t-trattament ta’ kimoterapija f’G[awdex, kontra lparir tal-konsulent tag[hom. Dan kien ikkonfermat fi stqarrija kon;unta ma[ru;a mill-Ministeru tas-Sa[[a, l-Anzjani u l-Kura fil-
Komunità, flimkien mal-Ministeru g[al G[awdex, wara laqg[a li saret aktar kmieni lbiera[ filg[odu ma’ Stephen Brincat. {mistax-il sena ilu, meta se[[ew dawn il-ka]i, ma kienx hawn re;istru spe/jalizzat, li jirregola l-g[oti ta’ din il-forma ta’ kura. Bis-s[ubija ta’ Malta fl-
Unjoni Ewropea, dan ir-re;istru sar obbligatorju. Fl-istqarrija tfisser li bis-sa[[a ta’ dan ir-re;istru, il-pazjenti Maltin qed igawdu minn kura ta’ kimoterapija f’ambjent a[jar u bi pro/eduri aktar siguri, b’riskji ferm inqas minn dawk li kellhom dawn il-pazjenti iktar minn 15-il sena ilu.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
2 Lokali
Garanzija ta’ xog[ol u edukazzjoni u sa[[a b’xejn jiet tal-Indipendenza, ilPresident tal-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista, Paula Mifsud Bonnici, qalet li lvolontarjat hu ferm importanti biex dawn i//elebrazzjonijiet ikunu jistg[u jsiru u biex tkun tista’ ssir il-[idma kollha fi [dan ilPartit Nazzjonalista. Hi ]iedet li l-edizzjoni talfesti tal-Indipendenza ta’ din is-sena hi wa[da ferm importanti, kemm g[aliex din hi t-48 anniversarju talIndipendenza, kif ukoll g[aliex hi l-a[[ar festa talIndipendenza qabel lelezzjoni ;enerali. Paula Mifsud Bonnici fakkret ukoll fil-kisbiet li kien g[amel il-Partit Nazzjonalista; fosthom lIndipendenza, is-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea u dd[ul ta’ Malta fl-ewro, ]viluppi fl-istorja ta’ pajji]na li g[al ra;uni jew g[al o[ra lMLP dejjem kien kontra. Paula Mifsud Bonnici tkellmet ukoll fuq dak li qal Karmenu Vella dwar li jer;a’ ji;i nnegozjat il-ftehim tadd[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea u qalet li Karmenu Vella hu membru ie[or tallum tal-MLP.
Il-Partit Nazzjonalista hu lpartit li jista’ jiggarantixxi xxog[ol, u l-edukazzjoni u ssa[[a b’xejn g[al kul[add. Dan tfisser minn Paula Mifsud Bonnici, il-President tal-Kunsill :enerali tal-PN, meta lbiera[ tkellmet fuq ilprogramm ‘Newsdesk’ fuq Radio 101 dwar it-tema talfesti tal-Indipendenza ta’ din is-sena bit-tema ‘mychoice.pn – Xog[ol, Sa[[a, Edukazzjoni’. Paula Mifsud Bonnici qalet li l-Partit Nazzjonalista hu lgaranzija g[ax-xog[ol, ledukazzjoni u s-sa[[a g[aliex filwaqt li kien xieraq li Mintoff jing[ata l-kredtu tal-kisbiet li kellu, fakkret kif l-MLP konvenjentament jinsa l-passat xejn sabi[ tal-Labour fil-Gvern spe/jalment ilqg[ad, l-attakk fuq l-iskejjel u episodji o[ra xejn sbie[, li kollha jkomplu jikkonfermaw li ‘Labour won’t work’. It-tema tal-festi talIndipendenza jenfasizzaw ilprijoritajiet tal-Partit Nazzjonalista favur ixxog[ol, is-sa[[a, u ledukazzjoni – setturi li huma l-pilastru tal-[idma tal-Gvern tul din il-le;i]latura. B’rabta ma/-/elebrazzjoniIT-TEMP
UV INDEX
8
IT-TEMP> imsa[[ab b’[albiet tax-xita lokalment bir-rag[ad li jsir ftit imsa[[ab filg[axija. VI}IBBILTÀ> tajba lokalment moderata jew baxxa fix-xita IR-RI{: moderat mix-Xlokk li jdur Majjistral BA{AR> moderat IMBATT> baxx mix-Xlokk TEMPERATURA: l-og[la 29˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 53.6 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 53.6 mm IX-XEMX> titla’ fis-06.36 u tin]el fit-19.26
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IT-TLIETA L-og[la 29˚C L-inqas 19˚C
L-ERBG{A L-og[la 30˚C L-inqas 19˚C
IL-{AMIS L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C
IL-:IMG{A L-og[la 30˚C L-inqas 21˚C
IS-SIBT L-og[la 30˚C L-inqas 21˚C
UV
UV
UV
UV
UV
8
8
8
8
8
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienu> Malta 29˚C imsa[[ab, Al;eri 25˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 22˚C ftit imsa[[ab, Ateni 32˚C xemxi, Lisbona 31˚C xemxi, Berlin 23˚C xemxi, Brussell 20˚C imsa[[ab, il-Kajr 33˚C xemxi, Dublin 19˚C imsa[[ab, Kopen[agen 20˚C xemxi, Frankfurt 24˚C xemxi, Milan 18˚C xita, Istanbul 26˚C xemxi, Londra 22˚C xemxi, Madrid 25˚C xemxi, Moska 18˚C imsa[[ab, Pari;i 19˚C imsa[[ab, Bar/ellona 29˚C ftit imsa[[ab, Ruma 22˚C xita, Tel Aviv 32˚C xemxi, Tripli 33˚C ftit imsa[[ab, Tune] 28˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 23˚C imsa[[ab, Zurich 19˚C imsa[[ab, Munich 19˚C imsa[[ab, Stokkolma 21˚C xemxi, St. Petruburgu 16˚C xita.
Omm ta[t l-età mixlija bi qtil involontarju tat-tarbija tag[ha Il-funeral tat-tarbija llum minn Ray Abdilla
Omm ta’ 17-il sena minn Bormla kienet mixlija quddiem il-Ma;istrat Audrey Demicoli bil-qtil involontarju tat-tarbija tag[ha ta’ disa’ xhur. L-omm wie;bet mhux [atja li wettqet dan ir-reat i]da kellha t-talba tag[ha g[allibertà provi]orja mi/[uda min[abba l-bi]a’ li jkun hemm kontaminazzjoni talprovi. Isem l-akku]ata ma jistax jixxandar fuq ordni tal-Qorti min[abba li g[adha ta[t l-età. I]-]ag[]ug[a tressqet millIspettur Robert Said Sarreo wara li [ar;et mill-Isptar Monte Carmeli fejn ilha mi]muma g[all-kura wara lmewt tat-tarbija, nhar il:img[a li g[addiet, f’Bormla stess. Il-Qorti ordnat li t-tfajla tin]amm fit-Taqsima Forensika tal-Isptar Monte Carmeli biex tibqa’ ti;i kkurata wara li kienet qed tbati minn stat ta’ xokk, u stress psikolo;iku. Id-difi]a qalet li l-omm kienet li/enzjata millPsikjatra Joseph Spiteri u g[alhekk issa hi kienet fieqet u ma kellhiex g[alfejn tin]amm fil-post. I]da lProsekuzzjoni qalet li kienet l-omm stess li ma riditx
tibqa’ fil-post ting[ata l-kura, u kien g[alhekk li hu kien qed jissu;;erixxi li din tin]amm arrestata fl-Isptar Monte Carmeli u tinbag[at g[all-kura. Hekk kif [ar;et mill-awla, l-akku]ata bdiet tg[ajjat u tibki u tg[id li hi ma riditx tmur l-Isptar Monte Carmeli g[ax mhix mi;nuna. Fil-Qorti, il-Prosekuzzjoni qalet li l-omm ]ag[]ug[a, waqt li kienet rikoverata lisptar, lissnet kliem ta’ theddid fil-konfront talfamilja ta’ missier it-tifla, u li dwar dan il-ka] g[addejja wkoll investigazzjoni minna[a tal-Pulizija. It-tfajla ta’ 17-il sena qed tkun mixlija li b’nuqqas ta’ [sieb u traskura;ni, ikka;unat il-mewt ta’ bintha ta’ disa’ xhur. Il-ka] se[[ fi Triq San Pawl, f’Bormla, bejn it-3.30 p.m. u l-4.45 p.m. Hu mifhum li g[al mhedda ta’ [in l-omm marret fuq ilkompjuter u sfortunatamenet insiet il-vit tal-banju miftu[. Wara li marret lura fil-kamra tal-banju, sabitu mimli sa fuq, bit-tarbija li spi//at ta[t lilma u g[erqet. Il-Qorti g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet dwar dan il-ka] fejn il-Ma;istrat Consuelo Scerri Herrera li
qed tmexxi l-inkjesta, kienet appuntat lill-Avukat Stephen Farrugia Sacco biex jag[mel anali]i tal-[in li l-omm damet fuq il-kompjuter. Dan biex ji;i kkalkulat kemm damet ittifla wa[edha fil-kamra talbanju. Wara li tressqet omm ittarbija, kien hemm ukoll xi ftit kommossjoni fil-kuriduri tal-Qorti fejn omm l-akku]ata nstemg[et targumenta malIspettur tal-Pulizija. Fit-tra;edja ta’ nhar il:img[a kien missier it-tarbija Josef Grech li [a lil bintu fi/?entru tas-Sa[[a ta’ Bormla wara li dan kien qed jistenna barra l-appartament tal-omm biex jie[u t-tarbija. It-tarbija kienet iddikjarata mejta hekk kif waslet l-Isptar Mater Dei. Mill-awtopsja li saret is-Sibt filg[odu kien ikkonfermat li t-tarbija mietet mg[arrqa. Il-funeral tat-tarbija se jsir illum. Hu mifhum ukoll li min-na[a tal-Pulizija se jkun hemm sigurtà stretta min[abba l-pre]enza talfamiljari tal-akku]ata u dik tal-familjari ta’ missier ittarbija. G[al omm it-tarbija deher l-Avukat tal-G[ajnuna Legali Mark Anthony Mifsud Cutajar.
B[al-lum 25 sena Il-Gvern Malti jistudja l-a[jar kundizzjonijiet biex Malta tissie[eb fil-Komunità Ekonomika Ewropea (illum mag[rufa b[ala Unjoni Ewropea). Dan t[abbar waqt laqg[a li l-Prim Ministru Eddie Fenech Adami kellu ma’ Derek Prag, ir-Rapporteur dwar Malta fil-Kumitat tal-Affarijiet Politi/i tal-Parlament Ewropew. Il-Prim Ministru qal li l-Gvern Malti jemmen bil-qawwa li post Malta g[andu jkun fil-Komunità Ekonomika Ewropea u l-Gvern kien qed jistudja l-affarijiet u lkundizzjonijiet kollha biex Malta tkun membru. }ag[]ug[ in]amm mill-Pulizija biex jg[in fl-ist[arri; dwar il-qtil tan-negozjant Oscar Bonnici u lattentat ta’ qatil ta’ martu.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Lokali 3
Persuni interrogati fuq traffikar ta’ skrata/ u possibbiltà ta’ armi lejn il-Libja minn Ray Abdilla
Numru ta’ persuni qeg[din ji;u interrogati mill-Pulizija fosthom minn dawk mit-Taqsima tal-Frodi u r-Reati Ekonomi/i wara li kontejner li kellu jitlaq minn Malta lejn il-Libja bi provvista’ ta’ energy drinks kellu mo[bija fih numru konsiderevoli ta’ skrata/. Fl-investigazzjoni li qed issir jidher ukoll li l-Pulizija g[andha informazzjoni li kien hemm pjan biex mal-iskrata/ li kienu jikkonsistu f’madwar mitejn kaxxa kien hemm ftehim biex ji;u esportati wkoll armi lejn il-Libja. Hu mifhum li l-iskrata/ kienu f’kontejner li fih kellu [afna Red Bull. Ta[t it-tag[bija tar-Red Bull kien hemm l-iskrata/ destinati lejn il-Libja u li lpersuni involuti kellhom il-[sieb li jg[abbu wkoll mag[hom armi fl-istess kontejner. Sorsi ta’ min jorbot fuqhom qalu lil dan il-;urnal li l-membri tal-Forzi Armati kienu infurmati b’dak kollu li kien qed ji;ri fejn il-l-vapur li kellu
jie[u dan il-kontejner kien ukoll inter/ettat u saret ukoll spezzjoni fuqu. Minkejja li l-Pulizija sabet biss skrata/ hija kellha informazzjoni li ttag[bija kellha wkoll tikkonsisti f’armi, liema armi sa issa jidher li baqg[u ma ;ewx inter/ettati u g[alhekk jidher li dawn jista’ jkun li g[adhom fil-pussess tal-persuni involuti f’din l-operazzjoni. Fost il-persuni li qeg[din ji;u interrogati hemm G[awdxi, li kien arrestat mill-Pulizija nhar il-{amis 30 ta’ Awwissu. Fil-fatt dan l-G[awdxi kien barra minn Malta i]da hekk kif huwa wasal lura lejn il-g]ira G[awdxija, kien arrestat minn Spettur tal-Pulizija li tela’ minn Malta g[al talapposta biex jie[du mieg[u g[allinvestigazzjoni fil-Kwartieri :enerali tal-Pulizija. Persuni o[rajn li qeg[din ji;u interrogati jinkludu Libjan, li kemm-il darba ]ar Malta u li x’aktarx kien hu li organizza l-operazzjoni biex minbarra liskrata/ ji;u esportati armi lejn il-Libja,
kif ukoll ]ew; burdnara li ja[dmu xXatt fejn dawn qeg[din jg[inu lillPulizija fl-ist[arri; tag[hom. Hekk kif il-kontejner kien qed jitg[abba, bil-vapur riesaq lejn Malta biex jie[du mieg[u, sar rejd g[allg[arrieda mill-Pulizija fejn dawn sabu 200 kaxxa mdaqqsa bl-iskrata/. Mhux esklu] li l-armi kienu tg[abbew f’xi kontejner ie[or u dan peress li l-vapur li kellu jie[u t-tag[bija kien wie[ed imdaqqas. Il-Pulizija qed tinvestiga dan il-ka] b’kawtela u kien g[alhekk li minkejja li dan kollu se[[ lejn in-nofs tax-xahar li g[adda, sa issa g[adu ma tressaq [add il-Qorti. Minn informazzjoni li g[andna mhux esklu] li l-Pulizija tressaq numru ta’ persuni permezz ta’ /itazzjoni fuq dan il-ka] filwaqt li l-persuni li qeg[din ji;u interrogati ng[ataw il-liberta’ permezz ta’ police bail. Sadattant l-iskrata/ jinsabu konfiskati f’idejn il-Pulizija g[al aktar st[arri;.
Rumen fil-periklu tal-mewt wara argument Rumen ta’ 27 sena jinsab fil-periklu tal-mewt wara li allegatament kien involut f’argument ma’ persuna o[ra fl-appartament tieg[u stess. Il-Pulizija kienu infurmati b’dan l-in/ident millawtoritajiet tas-sa[[a il{add filg[axija g[all-[abta tas-7.30 p.m, wara li rRumen mar g[all-kura. Mill-ewwel investigazzjonijiet irri]ulta li r-Rumen li hu residenti f’Bir]ebbu;a, kellu argument ma’ persuna li hu jaf sewwa. Tant hu hekk li lin/ident se[[ fl-appartament tar-Rumen stess, fi Triq San Tumas. Aktar ma g[adda l-[in ilkundizzjoni tar-Rumen kompliet tmur g[all-ag[ar hekk kif spi//a wkoll filperiklu li jitlef [ajtu. Bil-ka] ;iet infurmata lMagistrat tal-g[assa Audrey Demicoli li [atret diversi esperti sabiex jassistuha flinkjesta. Min-na[a tal-Pulizija linvestigazzjonijiet g[adhom g[addejjin.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
4 Lokali
Sena u nofs [abs wara li ffroda €6,000 lill-kunjati
Darren Spiteri ta’ 33 sena minn {al Qormi kien ikkundannat 18-il xahar [abs mill-Ma;istrat Audrey Demicoli wara li ammetta li bejn il-5 u s-27 ta’ Awwissu ffroda lillkunjati tieg[u s-somma ta’ €6,000 meta serqilhom il-karti ta’ krediu u ;ibdilhom il-flus mill-ferg[a tal-Bank of Valletta ta’ {al Qormi. Il-koppja Carmel u Maria Zerafa li jinsabu g[all-btala f’Malta mill-Awstralja biex jaraw lil binthom u ]ew;ha Darren Spiteri, kellhom karta ta’ kreditu kull wie[ed misruqa, bi Spiteri g[al 16-il darba jmur ji;bed somma flus li kienet tvarja minn €100 g[al €500. Spiteri ammetta wkoll li seraq il-karti ta’ kreditu u ;ibed ilflus billi kien hemm in-numru tal-pin [dejn l-istess cards, u g[alhekk kien fa/li g[alih li ji;bed il-flus. Hu ammetta wkoll li kkommetta reat waqt li jinsab fuq ordni ta’ probation u li sar re/idiv b’diversi sentenzi mog[tija mill-Qorti tal-Ma;istrati u li g[andu problema ta’droga. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Roderick Agius.
Iwe;;a’ gravi wara li ttajjar minn karozza Taljan ta’ 25 sena we;;a’ gravi i]da ma jinsabx fil-periklu talmewt wara li l-biera[ filg[odu ttajjar minn karrozza. L-in/ident se[[ fi Triq id-Dragunara, f’Paceville meta g[al xi ra;uni mhux mag[rufa ]-]ag[]ug[ ittajjar minn vettura ta’ tip Peugeot 306 misjuqa minn ra;el ta’ 58 sena mill-Imsida. Fil-post issej[et ambulanza li [adet il-;uvni l-Isptar Mater Dei fejn hu ;ie i//ertifikat li qed isofri minn ;rie[i gravi imma ma jisabx fil-periklu tal-mewt. Ir-ra;el ta’58 sena ma sofra l-ebda ;rie[i.
Fabio Psaila kien g[osfor g[al tliet ;img[at, i]da lejn l-a[[ar ta’ Di/embru tal-2010 kien ta ru[u f’idejn il-Pulizija
Persuni o[ra mixlijin b’serq jag[]lu li ma jixhdux Darren Debono ta’ 34 sena minn Wied il-G[ajn, mag[ruf b[ala t-Topo u Vincent Muscat ta’ 49 sena li m’g[andu ebda indirizz fiss u li fost o[rajn huma akku]ati bl-involviment tal-attentat ta’ serq mill-kwartieri ;enerali tal-HSBC g[a]lu li ma jixhdux fil-ka] ta’ Fabio Psaila minn Santa Venera biex ma jinkriminawx lilhom infushom. Dan meta t-Tnejn kompliet il-kumpilazzjoni quddiem ilMa;istrat Audrey Demicoli ta’ Fabio Psaila ta’ 37 sena minn Santa Venera li huwa mixli b’involviment fl-attentat ta’ serqa fuq il-kwartieri ;enerali tal-HSBC f’{al Qormi u b’serqa fuq is-sid talkumpanija Gold Market, f’{’Attard.
Fis-seduta tat-Tnejn kellu jixhed ukoll David Gatt, li qed ji;i mixli li kien il-mo[[ wara dan is-serq u l-attentat ta’ serq flimkien ma’ serqa ta’ kwa]i miljun ewro mill-ferg[a talHSBC f’{al Balzan. Madankollu Gatt ma deherx il-Qorti bil-kaw]a ti;i differita g[at-12 ta’ Ottubru li ;ej. L-Avukat Arthur Azzopardi li flimkien mal-Avukat Manwel Mallia qieg[ed jidher g[al Fabio Psaila qal li f’Jannar li g[adda lProsekuzzjoni kienet iddikjarat li kienet g[alqet ilprovi kollha dwar il-ka]. Madankollu g[all kull seduta qed jin;iebu xhieda li jew li xehdu di;à jew xhieda b[al Darren Debono u Vincent Muscat li jekk kien hemm il-b]onn li jixhdu
messhom ilhom li ;ew im[arrka. Fis-6 ta’ Awwissu li g[adda Fabio Psaila kien ing[ata llibertà provi]orja millMa;istrat Audrey Demicoli fuq depo]itu ta’ €5,000 u garanzija personali ta’ €10,000. Wara li kien se[[ l-a[[ar attentat, dak tal-Gold Market, Fabio Psaila kien g[osfor g[al tliet ;img[at, i]da lejn l-a[[ar ta’ Di/embru tal-2010 kien ta ru[u f’idejn il-Pulizija. Psaila qed ji;i mixli bi 30 akku]a, li jinkludu li organizza g[aqda ta’ ]ew; persuni jew aktar bil-[sieb li jag[mlu reati kriminali u li asso/ja ru[u ma’ xi persuna jew persuni f’Malta bil-g[an li jwettaq delitt f’Malta li g[alih hemm il-piena ta’ pri;unerija.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
6 Intervista
Il-Partit Nazzjonalista fil-gvern dejjem kiseb ri]ultati kbar g[al pajji]na minn Gabriel Ellul
L-istorja hija x-xempju talfutur. L-istorja turi bil-provi kemm il-Partit Nazzjonalista, fis-snin kollha tieg[u filGvern, kiseb ri]ultati kbar g[al pajji]na. Dan kien kliem l-Avukata Josianne Cardona Gatt, f’intervista li kellha ma’ dan il-;urnal fejn matulha kellmitna dwar il-[idma tag[ha b[ala kunsilliera ta’ Birkirkara u dak li [ajjarha biex tag[]el li tikkontesta lelezzjoni ;enerali li jmiss f’isem il-Partit Nazzjonalista.
X’tg[idli dwarek^
Jiena Josianne Cardona Gatt u g[andi 31 sena. Ili mi]]ew;a sentejn u nofs ma’ Pierre u g[andna tifel ta’ 4 xhur li jismu Andrè. Ili avukata g[al dawn l-a[[ar seba’ snin u na[dem fil-kamp tal-li;i kummer/jali u tattaxxa. B[ala passatempi n[obb naqra, inpin;i u nsajjar.
Kif bdejt l-involviment tieg[ek fil-politika^
Sa minn ]g[o]iti dejjem kont attiva fil-Moviment ]g[a]ag[ Partit Nazzjonalista. Ikkontestajt l-elezzjoni talkunsill lokali fil-lokalita’ tieg[i, dik ta’ Birkirkara, fl2006, meta kont ;ejt eletta g[all-ewwel darba b[ala kunsilliera. Er;ajt ikkontestajt fl-2009 fejn ;ejt eletta wkoll b[ala kunsilliera. Sena qabel, kont ikkuntestajt l-elezzjoni ;enerali fuq l-ewwel u ttmien distrett u g[alkemm ma ;ejtx eletta, xorta qed nag[]el li ner;a’ nikkontesta, g[ax verament nixtieq li nkun ta’ servizz.
G[aliex g[a]ilt lill-Partit Nazzjonalista^ Din hija domanda li di;à kienu saqsewni qabel l-
elezzjoni tal-2008. Jiena ma nistax ng[id g[aliex g[a]ilt lill-Partit Nazzjonalista fi ftit [in, tant kemm hemm affarijiet li ;eg[luni nag[]el lil dan il-partit. Biss, ovvjament, il-Partit Nazzjonalista dejjem kien dak il-partit li [adem biex offra ddinjità lil poplu Malti, dejjem kien dak il-partit li [adem g[all-istudent u li g[en li]]g[a]ag[ u n-nisa fil-kamp tax-xog[ol. Hu l-uniku partit li verament jirrappre]enta lideali tieg[i.
X’tikkummenta dwar il[idma tieg[ek fil-kunsill lokali ta’ Birkirkara^
Niftakar kif, meta kont ;ejt eletta b[ala kunsilliera, kont g[adni kemm iggradwajt b[ala avukata. Wie[ed jista’ jimma;ina l-fer[ li kelli f’dawn il-;img[at. Fil-kunsill lokali ta’ Birkirkara, mill-ewwel ing[atajt il-portfolio talKultura, xi [a;a li jien in[obb [afna. Fil-[idma kulturali talkunsill, dejjem infittxu li na[dmu bi s[ab mal-ka]ini u l-g[aqdiet tal-lokal. Ma n[ossx il-[idma tieg[i f’dan il-kuntest b[ala pi], anzi g[alija huwa unur u presti;ju li nattendi dawn il-laqg[at, li nkun pre]enti waqt il-kun/erti li jkunu organizzati regolarment fil-lokalità.
X’re;a’ imbuttak biex issa qed tikkontesta g[at-tieni darba^ Jiena dejjem emmint filPartit Nazzjonalista u allura ridt li nag[ti sehmi b’dan ilmod fil-politika. Minkejja lisfidi kollha li ltqajna mag[hom f’dawn l-a[[ar jiem, nemmen li l-Partit Nazzjonalista hu partit kbir – kbir g[ax dejjem [addan fih esperjenza, ]g[o]ija u intelletwalità. Dawn
Il-Partit Nazzjonalista dejjem kien dak il-partit li [adem g[all-istudenti u li g[en li]-]g[a]ag[ u n-nisa fil-kamp tax-xog[ol
Josianne Cardona Gatt flimkien ma’ ]ew;ha Pierre u t-tarbija tag[hom
isarrafhom f’g[ajnuna lejn ilpoplu Malti. Iktar minn hekk, il-;rajjiet li kellna f’dawn l-a[[ar snin huma, fihom infushom, turija li l-Partit Nazzjonalista verament jaf imexxi lill-poplu Malti. Dan jidher mhux biss fit-tajjeb imma wkoll meta pajji]na jiltaqa’ ma’ sfidi u g[aw; kbir. Nista’ fa/ilment
insemmi l-kwistjoni tal-Libja, il-kri]i finanzjarja internazzjonali. Dawn huma kollha sfidi kbar g[al Malta u kollha kienu affa/jati minn Gvern Nazzjonalista, li g[araf li jbiddel dawn l-isfidi kollha f’opporunitajiet. U dan mhux jien qieg[da ng[idu. Ikun bi]]ejjed jekk wie[ed i[ares lejn rapporti li
l-Kummissjoni Ewropea tippublika b’mod regolari, kollha rapporti li jpo;;i lil Malta minn ta’ quddiem minn fost il-pajji]i Ewropej. Dawn ir-ri]ultati ksibniehom g[ax il-partit kollu [adem flimkien, g[ax il-Maltin [admu flimkien. Ma ksibnihomx bil[idma ta’ /erti individwi biss.
g[al pa;na 7
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Intervista 7
Josianne Cardona Gatt, flimkien ma’ s[abha l-kunsillieri tal-Kunsill Lokali ta’ Birkirkara waqt attività uffi/jali
Il-partit li jwettaq dak li jwieg[ed miunn pa;na 6
Fid-dawl tal-kandidatura tieg[ek g[all-elezzjoni ;enerali li jmiss, kif t[ares lejn ir-rwol tal-politiku Malti^
M’g[andi l-ebda persuna fil-familja tieg[i li xi darba kien politiku. Missieri fil-fatt hu barbier, b[an-nannu tieg[i. Biss, fil-familja tieg[i dejjem kien hemm ammirazzjoni kbira g[all-mibki :or; Borg Olivier. Borg Olivier dejjem kien jg[id li l-politika hi vokazzjoni – din il-fra]i da[let f’rasi u nemminaha bis-s[i[. Nemmen li l-politika hija mezz li biha tikber, g[ax tg[in lin-nies. Minkejja s-sagrifi//ji kollha li tinvolvi, il-politika
tag[tik sodisfazzjon kbir. Hija tassew mezz li ;;ib bidla g[all-a[jar, jekk wie[ed jag[raf jag[mel u]u tajjeb minnha.
Kieku kellek tkun eletta fuq xiex tag[]el li tiffoka l[idma tieg[ek^
Huwa diffi/li li tg[id e]att fuq xiex se ta[dem jekk tkun eletta. Ovvjament jien se na[dem fuq dak kollu li jafdali l-Kap tal-Partit, g[ax fl-a[[ar mill-a[[ar hu ji;i lkap tieg[i. I]da, l-isfond tieg[i, b’mod partikulari l-[idma tieg[i b[ala avukata u lkuntest so/jali li trabbejt fih, dan kollu se jkollu impatt enormi fuq l-a;ir tieg[i filpolitika. Nixtieq li jekk inkun eletta noffri l-[iliet
tieg[i bl-a[jar mod possibli. G[alhekk, jekk inkun eletta nixtieq noffri limpenn tieg[i f’oqsma legali, f’dak li g[andu x’jaqsam mal-familja u sso/jetà. F’dawn l-oqsma, b’mod partikulari, naf li nista’ nag[ti l-a[jar kontribut tieg[i, biex dejjem inkomplu nibnu Malta a[jar.
Kif t[ares lejn il-;ejjieni tal-pajji]^
In[ares lejn il-;ejjieni ta’ Malta b’ottimi]mu. G[andi tarbija li g[adha fl-ewwel xhur ta’ [ajjitha u mill-qalb nittama li l-futur tag[ha u tal-poplu Malti jkun wie[ed [ieni u mimli ;id. Nittama li l-[idma li wettaq il-Partit Nazzjonalista tibqa’ titkattar, b’risq id-dinjità tal-poplu
Il-politika hi tassew mezz li ;;ib bidla g[all-a[jar Malti u tal-[addiema Maltin. Il-poplu Malti g[andu japprezza dak kollu li g[addiet minnu Malta f’dawn l-a[[ar 25 sena, kwart ta’ seklu li ;abu bidla enormi fil-kwalità tal-[ajja tag[na l-Maltin.
G[andek xi messa;; partikulari li tixtieq twassal^
L-istorja hija x-xempju talfutur. Jekk wie[ed i[ares lejn l-istorja tal-Partit Nazzjonalista, malajr jinduna kemm dan il-partit kiseb ri]ultati kbar. Li taqdi lb]onnijiet ta’ kul[add ]gur li mhix xi [a;a fa/li,
spe/jalment min[abba li fisso/jetà ssib firxa wiesg[a ta’ b]onnijiet differenti. Biss nemmen li l-Partit Nazzjonalista dejjem kien dak il-partit li wettaq dak li kien wieg[ed. Mhux biss i]da, f’numru ta’ affarijiet, dan ilPartit wettaq iktar milli wieg[ed, bl-g[an li l-pajji] tag[na jkompli miexi ’l quddiem. Bi]]ejjed jekk wie[ed iqis l-Indipendenza li kisbilna lmibki Borg Olivier u Malta llum, membru tal-Unjoni Ewropea, li minkejja /-/okon tag[ha, qed tikseb ri]ultati li huma l-g[ira tal-pajji]i ;irien tag[na.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
8 Lokali
Jittellg[u l-billboards tal-Partit Nazzjonalista
Parti mill-ispettaklu li ttella’ s-sena l-o[ra fil-Festi tal-Indipendenza Fuq il-Fosos tal-Furjana
Attivitajiet g[all-familja kollha Fuq il-Fosos Is-sebat ijiem ta’ attivitajiet tal-Indipendenza 2012, bejn l14 u l-20 ta’ Settembru li ;ej fuq il-Fosos tal-Furjana se jkunu m]ewqa b’diversi attivitajiet immirati lejn il-familji kollha, mit-tfal sal-kbar. Madwar il-Fosos se jkun hemm zoni g[at-tfal, luna park, post fejn se jsir id-djalogu ta[t it-tinda, mu]ika, u lpalk principali li fuqu se jittella’ l-finali tal-Konkors
Kanzunetta Indipendenza fit-
18 ta’ Settembru, kuljum se
jkun qed jara numru sabi[ ta’ artisti lokali li lkoll se jipparte/ipaw f’kun/erti live. Se jkun jemm ukoll stands tal-ikel u xorb organizzati millKumitati Sezzjonali tal-Partit u stand tal-Lotterija Indipendenza li se tittella’ fl-a[[ar ;urnata tal-attivitajiet, ji;ifieri lejlet lfesta tal-Indipendenza. L-attivitajiet immirati lejn
it-tfal se jkunu The Chipmunks Show fl-14 ta’ Settembru, spettaklu ta’ ma;ija fis-17 tax-xahar, The Barney Sing a long show fit18 u The Disney Show Analise Dance Studio lg[ada, fid-19 ta’ Settembru. Dan apparti log[ob u divertiment ie[or fiz-zona tat-tfal matul il-jiem tal-attivitajiet. Il-kun/erti li se jittellg[u live fuq il-Fosos jinkludu
Cabaret Night, Jazz and Blues plus, Maltin Biss, kun/ert minn George Curmi l-Pusè, u mu]ika unplugged. Matul il-kumplament talattiviatjiet, madwar il-Fosos tal-Furjana se jkun hemm ukoll Small Village Brass Band. Fuq il-palk prin/ipali se jkun hemm ukoll spettaklu mill-parte/ipanti ta’ Dejà Vu u Don’t Stop Me Now li jixxandru fuq Net TV.
Fit-Toroq Maltin, issa wie[ed jista’ jara l-billboards differenti li tella’ lPartit Nazzjonalista b’rabta mal-festi talIndipendenza ta’ fuq ilFosos li se jittellg[u bejn l-14 u l-20 ta’ Settembru li ;ej. Wie[ed jista’ jiltaqa’ ma’ dawn il-billboards f’toroq ewlenin b[all-Bypass ta’ Birkirkara, {al Luqa u l-Imrie[el, {al Qormi, Burmarrad u lMarsa, is-Salina, ir-Rabat, {al Lija, l-Imsida, u anke {al Tarxien, u lkoll kemm huma j[addnu t-tema mag[]ula mill-Partit Nazzjonalista b’rabta malfesti tal-Indipendenza, myCHOICE.PN - Xog[ol, sa[[a, edukazzjoni. Dawn it-tliet pilastri talPartit Nazzjonalista, ixxog[ol, is-sa[[a u ledukazzjoni qed ji;u riflessi b’numru ta’ ritratti li jiffurmaw il-11-il billboard differenti. Fost o[rajn, wie[ed jista’ jara ]g[a]ag[ u persuni o[ra fuq il-post taxxog[ol, tfal fejn il-ba[ar li juru l-kwalità ta’ [ajja a[jar, studenti lUniversità, u anke tfal jing[ataw il-kura l-Isptar li lkoll flimkien juru l[idma tal-Partit Nazzjonalista fil-gvern f’dawn l-oqsma msemmija.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Lokali 9
Gvern li dejjem ta importanza lix-xog[ol, is-sa[[a u l-edukazzjoni Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista dejjem ta prijorità lix-xog[ol, is-sa[[a u ledukazzjoni u g[alhekk lg[a]la tas-slogan kienet dik ta’ mychoice.pn Xog[ol, Sa[[a u Edukazzjon. Il-Prim Ministru u Kap talPartit Nazzjonalista qal dan waqt ri/eviment g[at-tesserati tal-11 u t-12-il Distrett Elettorali li sar f’San Pawl ilBa[ar. Ir-ri/eviment hu parti millprogramm ta’ attivitajiet li jwasslu g[all-festi talIndipendenza. Din is-sena lfesti tal-Indipendenza se jsiru Fuq il-Fosos tal-Furjana bejn l-14 u l-20 ta’ Settembru. Il-Prim Ministru qal li hu jsejja[ l-elezzjoni fil-mument li jkun l-a[jar g[al pajjizna biex pajji]na jkompli miexi ’l quddiem, bil-[olqien taxxog[ol, bl-investiment fledukazzjoni u bl-investiment fis-sa[[a. L-attivitajiet marbutin malfesti tal-Indipendenza ta’ din is-sena huma importanti min[abba li pajji]na qed dejjem aktar jersaq lejn il-kampanja elettorali li twassal g[al elezzjoni ;enerali. Fis-snin li g[addew Gvern imexxi mill-Partit Nazzjonalista ta prijorità lil dawn it-tliet oqsma li huma prijorità fil-politika tal-PN. Il-Prim Ministru appella biex kul[add jattendi l-attivitajiet li se jfakkru it-48 sena mill-kisba tal-Indipendenza ta’ pajji]na. Is-Segretarju :enerali talPN, Paul Borg Olivier qal li ttema tal-festi tal-Indipendenza my choice.pn Xog[ol, Sa[[a, Edukazzjoni turi l-[idma li qed iwettaq il-Partit biex ikompli jkollna x-xog[ol, laqwa kwalità ta’ sa[[a u la[jar edukazzjoni. F’ri/eviment ie[or fi]}ejtun, is-Sibt, il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal li fl-a[[ar ;ranet kien hemm min mill-Partit Laburista li pprova jer;a’ jikteb l-istorja politika tal-pajji] mill-;did b’mod li din ma tirriflettix il-verità ta’ dak li g[ex il-poplu Malti fis-snin sebg[in u tmenin. Il-Prim Ministru qal li lfesti tal-Indipendenza ta’ din is-sena g[andhom sinifikat partikulari g[aliex fihom ilPN irid iwassal il-messa;; dwar il-verità tal-istorja
politika meta d-drittijiet fundamentali tal-bniedem filpajji] kienu mhedda u mxekkla. Lawrence Gonzi fakkar fiddiffikultajiet li g[adda minnhom il-poplu Malti filpassat ta[t gvernijiet Laburisti. Hu fakkar kif filpassat, il-poplu ma kienx jit[alla ji//elebra lIndipendenza u sostna li ]]minijiet tal-gvernijiet Laburisti huma ferm ’il bog[od minn snin tad-deheb, anzi huma snin tal-fa[am. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista semma l-fatti dwar i]-]minijiet tal-gvernijiet Laburista fosthom dwar iddiffikultajiet fl-edukazzjoni, fil-[olqien tax-xog[ol, flespressjoni [ielsa, fil-libertà u fil-vot [ieles. Kontrarjament g[al dan, sostna l-Prim Ministru Lawrence Gonzi, gvernijiet Nazzjonalisti investew filkapa/itajiet tal-poplu Malti u taw l-opportunitajiet li]]g[a]ag[ u lill-familji. Hu qal li quddiem l-isfidi tal-kri]i internazzjonali tal-a[[ar snin, il-Gvern Malti [a de/i]jonijiet tajbin waqt li gvernijiet barranin g[a]lu toroq differenti b’konsegwenzi negattivi fuq il-popli tag[hom. Il-Partit Nazzjonalista jemmen fl-g[a]liet tal-poplu, sostna l-Prim Ministru, li kompla li l-messa;; favur ixxog[ol, is-sa[[a u l-edukazzjoni huma konferma tal-programm politiku tal-PN li mexa fuqu fl-a[[ar snin biex kompla jtejjeb il-kwalità tal[ajja tal-poplu. F’ri/eviment ie[or f’{a]}ebbu; g[all-eletturi tas-Sitta u s-Seba’ Distrett, l-A;ent Prim Ministru Tonio Borg qal li fl-attivitajiet ta’din is-sena, il-PN irid iwassal messa;; li l-Gvern baqa’ja[dem anke matul il-vaganzi tas-sajf u flistess waqt irid iwassal ilmessa;; tal-importanza talIndipendenza. L-A;ent Prim Ministru qal li l-[idma mwettqa millGvern matul l-a[[ar erba’ snin u nofs wasslet biex in[olqu 20,000 impjieg ;did filwaqt li fil-qasam taledukazzjoni kien hemm 20,000 student li ggradwa mill-Università. Filwaqt li f’pajji]i o[ra l-istudenti jkollhom i[allsu g[all-istudji terzjari tag[hom, f’Malta jir/ievu stipendju.
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi, jiltaqa’ ma’ familja ]ag[]ug[a fi]-}ejtun
Il-Prim Ministru jiltaqa’ ma’ w[ud minn dawk li attendew ir-ri/eviment organizzat mill-Partit Nazzjonalista f’San Pawl il-Ba[ar
Il-Vi/i Prim Ministru Tonio Borg jitkellem mal-pubbliku fl-attività f’{a]-}ebbu;
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
10 Opinjoni
INTERMEZZ MONDJALI Rassenja kulturali internazzjonali
Patri Anastasju Cuschieri> Il-poeta [assieb manipulat mill-politi/i Din is-sena ja[bat il-50 anniversarju mill-mewt tal-Professur Karmelitan Anastasju Cuschieri (1876-1962), poeta. filosfu u politiku li abbanduna l-poe]ija patrijottika u l-poltika min[abba “l-manipulazzjoni”. Il-Karmelitani se jo[or;u diversi studji ;odda dwaru. Din ir-rubrika intervistat lil Patri Charlo Camilleri, OC. Dwar il-kumplessità ta’ Cuschieri. G[aliex kellu jkun l-anniversarju minn mewtu biex jer;a’ jissemma Patri Anastasju Cuschieri? Kemm hu relevanti llum? F’kull anniversarju tieg[u tat-twelid jew mewt Cuschieri jitfakkar mill-Karmelitani b’diversi modi. Din is-sena idde/idejna li nie[du l-opportunità li ma niqfux fuq Cuschieri “poeta tal-Madonna u lKelma Maltija”, i]da nesploraw ukoll il-lat filosofiku u politiku tieg[u, aspetti li kienu traskurati. Kwistjonijiet politiko-reli;ju]i fl-istorja ta’ pajji]na ]ammew lil ta’ qabilna milli jesploraw dan l-aspett tal-poeta-[assieb. Fil-politika sfortunatament f’pajji]na g[adna nitilfu r-ra;unar u jis[nu l-irjus u wasal i]-]mien li l-poplu jibda ji;i ffurmat g[al diskussjonijiet ra;unati ming[ajr pre;udizzji u ming[ajr parti;jani]mu. Fil-letteratura Maltija Cuschieri g[adu jkun studjat fl-iskejjel, g[alkemm mhux daqs qabel, meta konna nistudjaw il-;abra tal-poe]iji tieg[u. Illum ji;u studjati tnejn jew tliet poe]iji biss. Meta tqis li beda jikteb il-letteratura bil-Malti qabel Dun Karm, fl-1907, in[oss li ;ie mwarrab. G[aliex g[andu l-fama li kien bniedem kumpless? X’nafu dwar tfulitu u ]g[o]itu? Kien bniedem kumpless. L-ewwel nett kien filosfu bi [sieb fin. L-argumentazzjoni tieg[u hi lo;ika [afna u ta[rab il-polarizzazjoni. Kien ikisser l-argument, janalizzah u jag[tik ilkonklu]joni. Kien kapa/i jo[ro; g[ad-dawl id-dg[ufija talargument. I]da baqa’ ra;el b’qalb ta’ tifel inno/enti. Kien bniedem paradossali, sensibbli u flistess [in qawwi fil-prin/ipji. Fi]ikament kien qsajjar, mist[i b’sens ta’ inferjorità u in/ertezza u fl-istess [in /ert u g[aref fi [siebu u kliemu. Introvert u fl-istess [in persuna pubblika li ;ennet il-folol. Kien jib]a’ [afna mis-sajjetti u qalb ta’ ljun quddiem il-folol li jmorru jisimg[uh. Ma nafu xejn dwar tfulitu [lief li kien mi;bud [afna lejn ommu, u li zitu mid-dehra mlietlu rasu b’ [afna bi]a’. Nafu li kellu vu/i tajba [afna, kien ikanta tajjeb, i[obb il-billiard u bniedem affettiv li jag[tik qalbu b’ lealtà. Fuq dan il-livell bata [afna. F’]g[o]itu nafu li kien student brillanti u kumpann ta’ Eugenio Pacelli (li mbag[ad sar Papa). Cuschieri kien [abib tal-martri tan-Na]i]mu, ilfilosfu u ;urnalista Karmelitan il-Prof. Titus Brandsma, illum beatu. Kien ta ta[didiet sa[ansitra fi Vjenna u l-Olanda u l-btajjel iqattag[hom lItalja, fejn studja. Nafu li Anastasju Cuschieri kellu vu/i tajba [afna, kien ikanta tajjeb, i[obb il-billiard u bniedem affettiv li jag[tik qalbu b’ lealtà fejn f’]g[o]itu kien student brillanti u kumpann ta’ Eugenio Pacelli (li mbag[ad sar Papa)
Patri Anastasju b[ala novizz fl-1890 (Ritratt bilkortesija ta’ Patri Charlo Camilleri OC.)
Il-poe]ija tieg[u hi mill-aktar sempli/i, diretta, lu/ida, a//essibbli g[al kollox. }gur m’hijiex “kumplessa”. Kien hemm personalita’ divi]a f’Patri Anastasju? Ta’ g[aref li kien kellu dil-kapa/ità li jissimplifika l-ideat. Kien jg[addi ljieli ja[dem ilkelma. G[andu [afna kitbiet popolari, apparti lpoe]ija, li jidhru sempli/i, i]da fil-fatt ja[bu [sieb kumpless. Ried joffri edukazzjoni lil kul[add, spe/jalment lill-popolin, [alli jinftiehem waqt li jixpruna l-[sieb kritiku. Bil-poe]ija tieg[u kien wera li l-Ilsien Malti kien tajjeb anki biex tesprimi ideat u [sibijiet g[olja u kumplessi. Ma na[sibx li kellu personalità maqsuma, le. Fil-qasam filosofiku , Cuschieri kien studju], akkademiku, jew [are; b’kun/etti ori;inali? Kien aktar studju] u akkademiku. L-importanza tieg[u fil-filosofija Maltija tinsab fil-fatt li kif jinnota wkoll P. Mark Montebello, irnexxielu jo[ro; il-filosofija mit-torri tal-avorju li fiha kienet mag[luqa u jda[[alha fil-[ajja so/jali, politika u letterarja lokali. Ikun ]baljat min jistudja lil Cuschieri biss b[ala poeta, jew b[ala filosfu jew b[ala oratur politiku. Fih hemm it-tliet elementi f’daqqa li j;eg[luk tifhmu. Kien ukoll attiv fil-politika b[ala Rappre]entat tal-Università fis-Senat. X’kien il-[sieb politiku tieg[u? G[aliex jing[ad li “ma riedx ikun
manipulat” u abbanduna lpolitika? Mistoqsija ta[raq u kumplessa. minn Cuschieri kien Mario Azzopardi elett b[ala marpardi@maltanet.net rappre]entant talgradwati min[abba li kien bniedem g[aref f’diversi oqsma. Fil-kuntest ta’ Malta li kienet qed tit[abat g[al identità u tre;ija proprja, Cuschieri fehem li biex Malta tasal trie;i lilha nnifisha kellha b]onn (1) li tie[u bis-serjetà l-Ilsien Malti b[ala lIlsien li jg[aqqadna u jag[tina identità , ming[ajr ma ni]olaw ru[na mill-Ewropa. I]olament lingwistiku u purist i]]ejjed kien i;ib i]olament politiku u so/jali. Kien hemm b]onn ukoll (2) li Malta te[les minn mentalità kolonjali li tnissel /ertu sens ta’ inferjorità ta[t il-[akkiema Ingli]i, u (3) kien me[tie; li Malta timtela’ b’mentalità ri]or;imentali li twassal (u hawn nikkwota lilu liberament ) biex tqum fuq saqajha u tie[u rajha f’idejha. Il-mudell li kien qed jara’ /ar quddiemu kien dak tal-Italja li ftit qabel kienet g[adha kemm ng[aqdet f’nazzjon wie[ed. G[al Cuschieri, tis[ib mal-Ingilterra kien ifisser ukoll id-d[ul tal-protestante]mu u allura b[ala reli;ju] dan kien jarah b[ala theddida g[all-wirt Kattoliku Malti. I]da jkun ]baljat jekk ng[idu li ried rabta mal-Italja (avolja Kattolika). Hemmhekk ner;g[u naqg[u f’ kolonjali]mu, li hu ma ridux. Dan fil-fatt kien /a[du kategorikament fil-Parlament waqt diskors tieg[u. Fil-qieg[a s[una li kien fiha, [add ma fehmu u beda ji;i manipulat min-Nazzjonalisti u liStricklandjani. G[alhekk warrab u ma baqax jikteb poeziji patrijotti/i, g[alkemm baqa’ jippubblika poeziji u kitbiet bi lsienna. Tara xi implikazzjonijiet psikologi/i dwar “lossessjoni” tieg[u bil-Madonna? Ma nsej[ilhiex ossessjoni. Il-Madonna kienet g[alih l-ewwel nett l-arketip ta’ dak li hu safi, mhux imni;;es. F’dinja mhedda mill-gwerer, irvellijiet, tixrid ta’ dmija, ambizzjonijiet li jassru lill-proxxmu, kien jara f’Marija l-bniedma b[alna li tirrifletti l-valuri traxxendentali tas-Sabi[, tatTajjeb, u tas-Sewwa. Marija kienet g[alih allegorija tas-Sinjura tal-G[erf li nsibuha fil-Ktieb tal-G[erf, o[t u omm, figura mistika li twasslek g[al totalità interjuri. X’iddistingwih mill-punto di vista pastorali? B[ala poeta, filosfu, politiku u oratur, baqa’ patri tal-poplu. Qatt ma tkabbar jew ippretenda li hu xi [a;a a[jar minn [addie[or. Kien jin[eba u ma jridx jidher. Pastoralment dejjem kien mal-parti tal-batuti u l-emar;inati, mal-foqra u l-illitterati. Kien l-ewwel direttur ta’ moviment li ried jeduka lill-[addiema tal-id. Cuschieri fehem li kollox hu g[as-servizz tal-bniedem s[i[: ru[, intellett u ;isem.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
L-MLP jg[aqqadna mal-passat Il-kampanja li g[addej biha l-MLP – li jippro;etta lilu nnifsu b[ala partit li jista’ joffri futur, mill-ewwel tisfuma fix-xejn u ssir du[[an meta wie[ed jara min g[andu warajh illum illeader Laburista Joseph Muscat. Muscat g[amel g[a]liet []iena
Il-kliem jista’ jkun sabi[ kemm tridu. I]da le]empju ta’ politiku jkaxkar – kemm fit-tajjeb kif ukoll fil-[a]in. Muscat, mhux qieg[ed joffri partit li jekk ikun fil-gvern ikun differenti mill-passat tal-Labour. Dan ma jistax jag[mlu qatt. G[aliex Muscat, minkejja li kellu le;i]latura s[i[a biex jibni partit ;did, ma kellux ir-rieda u l-impenn li jibni partit maqtug[ mill-passsat talLabour. Muscat g[amel g[a]liet []iena. G[a]la [a]ina wara o[ra li re;g[u ;abu lil-Labour illum mag[;un mhux mal-futur, i]da mal-passat. L-u/u[ li hu mdawwar bihom Muscat, fuq g[a]la dejjem tieg[u, ire;;g[u l-arlo;; lura g[al 30 snin ilu – g[all-ag[ar ]minijiet tal-Labour. Karmenu Vella, Alex Sceberras Trigona, Leo brincat, Joe Debono Grech, Joe Grima, Marie Louise Coleiro Preca, An;lu Farrugia, Toni Abela u George Vella, kollha huma u/u[ tal-passat. U/u[ li w[ud minnhom ifakkruna fl-ag[ar ]minijet tal-Labour tas-snin tmenin. Dan hu l-Labour li hu llum iffurmat minn Muscat. Labour li fuq quddiem nett hemm l-eks Ministru Laburista Karmenu Vella li meta kien Ministru responsabbli mill-industrija, il-Gvern
tal-Labour kellu l-og[la rata ta’ qg[ad, b’xejn inqas minn 10,000 ru[ bla xog[ol, korpi taxxog[ol, u investiment barrani ine]istenti g[ax kul[add kien jib]a’ jersaq lejn pajji]na – [lief iddittaturi tal-pajji]i komunisti. Illum, Karmenu Vella hu spalla ta’ Muscat, li fdah ifassallu l-programm elettorali tal-Labour g[all-elezzjoni ;enerali li jmiss. Alex Sceberras Trigona, hu wkoll il-vu/i ta’ Muscat fil-politika barranija tal-MLP, u li kien ilMinistru tal-Affarijiet Barranin tat-tmeninijiet u parti mill-Kabinett tal-gvern tal-Labour li fih kien hemm ukoll l-eks Ministru Laburista Joe Grima, li l-;img[a li g[addiet re;a’ kkonferma kemm il-Labour jibqa’ ma jinbidilx bil-kliem offi] u oxxen li u]a fil-konfront ta’ qassis li g[adda kummenti fuq sit elettroniku barrani dwar kif ja[sibha fuq Mintoff. A;ir tal-mist[ija minn eks Ministru ie[or Laburista li Muscat g[a]lu biex ikun il-vu/i talLabour fuq programm politiku fuq il-midja Laburista, u li wera kemm il-Labour jibqa’ jattakka u jag[mel gwerra kontra kull min ma jaqbilx mieg[u. Muscat hu mdawwar b’dawn in-nies li je[duna lura g[as-snin l-img[oddija tal-Labour, fuq g[a]la tieg[u. Hu biss Muscat li jrid jag[ti spjegazzjoni kif il-Labour illum jista’ qatt jippre]enta xi futur b’nies li l-poplu tag[na di;à daq esperjenzi mill-aktar negattivi u morri, u li ma offrew ebda futur lill-poplu tag[na.
Hu b’dan il-passat li Muscat qieg[ed jer;a’ jikkontesta l-elezzjonijiet ;enerali li jmiss. IlLabour tal-passat qieg[ed pre]enti fil-Labour ta’ Muscat. L-g[a]liet li g[amel Muscat tul dawn la[[ar erba’ snin u aktar kemm ilu fit-tmexxija tal-partit, qeg[din jg[aqqduna mhux mal-futur g[all-;id ta’ pajji]na, i]da mal-passat biex lillpoplu jer;a’ jg[addih minn esperjenza li l-poplu jixtieq ma jer;ax jg[addi minnha. L-istorja tal-a[[ar erba’ snin fl-MLP, hi tassew tal-mist[ija g[ax flok ’il quddiem, il-Labour dawwar wi//u lejn l-u/u[ tal-passat flok ma beda pa;na ;dida. Il-poplu ma jridx jitlef dak li qed igawdi llum
Il-poplu ma jridx jitlef dak li kiseb. L-a[[ar erba’ snin ta[t tmexxija tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi, il-Partit Nazzjonalista fil-gvern kiseb ri]ultati importanti fix-xog[ol bil-[olqien ta’ 20,000 job ;did; fl-edukazzjoni b’aktar investiment u aktar opportunitajiet ta’ studju g[allistudenti; u fis-sa[[a b’]ieda ta’ aktar servizzi ta’ kura u b’aktar medi/ini b’xejn u b’investiment f’/entru ;did g[all-kura tal-kan/er. Hu l-Partit Nazzjonalista li g[andu l-vi]joni li jkompli jibni fuq dawn il-kisbiet li minnhom ilpoplu qieg[ed illum igawdi minn kwalità a[jar ta’ [ajja minkejja l-isfidi kontinwi ri]ultat tas-sitwazzjoni ekonomika dinjija.
Il-kobor tan-negozji z-zg[ar 1. Hu fatt li r-rata talqg[ad f’Malta hi baxxa [afna paragunata ma’ ta’ [afna pajji]i Ewropej. Hi fil-fatt il-[ames l-inqas rata. Fi kliem ie[or, hemm pajji]i Ewropej li huma [afna ikbar minna li g[andhom rata ta’ qg[ad [afna ikbar minn tag[na, meta Malta m’g[andhiex ri]orsi naturali u ekonomija miftu[a, li b[al kamra mibnija bla saqaf f’nofs l-art hi miftu[a g[all-irji[at, maltempati u burraxki kollha li ja[kmuha. Wa[da mill-iprem ra;unijiet g[ala g[andna rata ta’ qg[ad daqstant baxxa hi g[aliex fl-a[[ar erba’ snin in-negozji ]g[ar tag[na [olqu [afna impjiegi ;odda, waqt li kabbru jew fet[u ;odda.
2. Meta nsemmu negozji zg[ar infissru tassew i]]g[ar nett. Dawk li jimpjegaw minn wie[ed sa disa’ impjegati huma lma;;oranza kbira fil-pajji]. Anzi, ter;a’ u tg[id, ilma;;oranza assoluta ta’
dawn jimpjegaw minn wie[ed sa erba’ biss. Mela tal-ir[am, tal-injam, il-mastrudaxxi, il-[addieda, mekkaniks, l-isprejers, talmadum, tal-aluminjum, tal;arr, tal-mer/a, ta]-]raben, tal-[wejje;, il-[ajjata, ilhairdressers, tal-interior design, tal-computers, talla[am, tal-[axix, tal-[elu, listationeries, ta/-/eramika, tal-[ut, tar-ritratti, larti;jana, il-graphic designers, u tant u tant o[rajn. Minn dawn g[andna kwa]i 62,000 impri]a. Dawn huma dawk li ma qatg[ux qalbhom fl-a[[ar snin, minkejja l-kri]i u lmaltemp minn barra u grazzi g[all-g[ajnuna talGvern, b’mod partikulari liskemi tal-Malta Enterprise u t-tnaqqis tal-burokrazija, kabbru qatig[.
sentejn. Iktar minn 1,700 negozju applikaw g[aliha u di;à tajna lura iktar minn € 8 miljun lura fil-bwiet ta’ dawn in-negozji zg[ar f’tax credits. I]da hi [asra kbira li g[adni niltaqa’ ma’ min qatt ma sema’ biha.
3. Biss biss, mill-iskema MicroInvest, dik li permezz tag[ha titnaqqaslek it-taxxa g[ax tkun investejt fil[anut jew impjegajt xi [add ;did, in[olqu iktar minn 360 impjieg ;did fl-a[[ar
5. Filwaqt li wie[ed minnhom, self employed, ammetta mal-Prim Ministru li kien naqaslu x-xog[ol waqt il-kri]i tal-Libja, issa re;a’ lura g[an-normal u g[andu sa Jannar li ;ej
4. Proprju s-Sibt li g[adda, waqt li akkumpanjajt lill-Prim Ministru fuq ]jara g[and xi negozji ]g[ar f’Tal-{andaq, kelli okka]joni niltaqa’ ma’ ]ew; tipi ta’ esperjenzi. Wa[da sabi[a u po]ittiva u cjoè, negozji ]g[ar [afna (u[ud jimpjegaw persuna wa[da) li qed ikollhom problema frott il-;id u ;ieli jirrifjutaw ix-xog[ol tant kemm g[andhom xog[ol. Min tal-ir[am, min tal-;arr, min aluminju u [adid u min tal-;ebel.
mill-inqas ibbukkjat. Kien hemm tliet impri]i ]g[ar immens li [adu kuntratti tal-MITA, tal-MCAST u ie[or qed jag[mel il-grid ilkbir g[all-interconnector bejn Malta u Sqallija. Tag[lima o[ra li mhux veru li huma l-kuntratturi lkbar biss li jie[du x-xog[ol tal-Gvern jew pro;etti kbar, i]da huma wkoll i]-]g[ar nett li jie[du x-xog[ol u jaqilg[u l-flus minnhom. 6. L-esperjenza l-o[ra, ftit negattiva ng[id jien, kienet ta’ ]ew; imprizi ]g[ar [afna li qatt ma kienu semg[u la bilBusiness First (il-one stop shop fi Gwardaman;a fejn hemm 20 dipartiment talGvern ta[t saqaf wie[ed) u lanqas bil-MicroInvest. Din hi [asra g[ax hemm barra jidher li g[ad hemm eluf ta’ negozji li jistg[u jibbenefikaw mill-g[ajnuna tal-Gvern u lanqas jafu. 7. Hu g[alhekk li ftit jiem ilu [ri;na madwar g[oxrin elf ittra ta’ stedina
minn Jason Azzopardi jason.azzopardi@gov.mt
lill-[wienet u impri]i ]g[ar g[al laqg[at ta’ djalogu mieg[i u ma’ uffi/jali talMalta Enterprise f’diversi kunsilli f’Malta u G[awdex. Irridu nisimg[u. Però rridu wkoll ninfurmaw. 8. Irridu nkomplu no[orgu iktar fil-bera[ ilkobor tan-negozji ]-]g[ar tag[na [alli no[olqu iktar xog[ol.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
12 Ittri
Jekk se ssuq...
TIXROBX!
‘The King’ minn fuq F’dawn l-a[[ar ;ranet rajna fil-gazzetti ritratt ta’ Muscat b’rasu baxxuta dejjem ja[seb minn xiex g[addej, kontra Jason ‘The King’ b’[alqu dejjem im/arrat jiddie[aq. Veru spi//alu r-rispett li darba kellu lejh, g[ax issa bi/-/ar li rikbu bil-kbir. Fejn mar dak i/-/ap/ip u ttg[anniq fil-kwartieri talLabour meta Joe qal lil niesu li Jason a//etta biex ma jo[ro;x g[all-elezzjoni. G[all-kuntrarju f’dawn la[[ar xhur li g[addew inbidel kollox u Jason f’daqqa wa[da [iere;. Tg[id Muscat se j]ommu lil Jason biex ma jo[ro;x, g[ax jekk le veru hemm xi [a;a
tinten fin-nofs. Dan juri li jekk Muscat mhux lest li jag[ti twissija lil Jason biex jieqaf minn dan li qed jag[mel, allura l-poplu bilfors ikollu jg[id li b’wie[ed tilef il-kontroll a[seb u ara jekk ikollu Malta f’idejh fiex insibu ru[na. Il-maltemp ta’ [addie[or jikxfu, imma ta’ ;o [danu stess jostru, imma sfortunatament fl-a[[ar isib min jikxifulu. Issa nafu fil-verità li Jason ;ab lil Muscat fuq sieq wa[da, issa nistennew u naraw x’ manuvri ;odda se jkun hemm bejniethom g[al quddiem…
. Busuttil
G
In-Naxxar
Nuqqas ]g[ir Nixtieq permezz talgazzetta tieg[ek ni;bed lattenzjoni ta’ min hu kon/ernat g[all-manutenzjoni ta’ residenza tal-anzjani St. Vincent de Paul. Qabel ma tid[ol, fuq barra hemm ]ew; bankijiet biex bniedem ikun jista’ jistrie[ fuqhom, i]da na[seb aktar milli tistrie[, tit-
farrak fuqhom g[ax tant qdiemu li tilfu l-forma u barra minn hekk, mimlijin sadid! Ma na[sibx li hi daqshekk problema biex jinbidlu ma’ tnejn o[ra aktar adattati, wara kollox id-dar hi g[allanzjani. Jane DeBattista
Il-{amrun
L-ittri f’din il-pa;na
L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bilposta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Opinjoni 13
Ksenofobija#etno/entri]mu Ksenofobija ;ejja minn ]ew; kelmiet Griegi: kseno = dak kollu li hu barrani u mhux tas-soltu, u fobia=bi]a’; etno/entri]mu ;ejja minn: etnos = nazzjon u /entri]mu, jew meta na[sbu li kollox hu //entrat fina jew f’ta’ madwarna jew fin-nazzjon tag[na. Dawn i]-]ew; kelmiet nistg[u nifhmuhom malajr jekk niftakru meta bdejna naraw dak i/-/aqliq ta’ nies ta’ kulur ie[or ;ejjin jinvaduna bid-dg[ajjes milLibja. Bi]a’ ta’ [addie[or li ma nafuhx, u dil-bi]a’ ti;i g[ax a[na mag[luqin fina nfusna u jidhrilna li a[na kif a[na ng[addu u m’g[andu jid[ol [add ie[or fostna. U dan ikun ;ej minn [afna ideat f’mo[[na imma mhux l-inqas mir-reli;jon u mill[ob]na ta’ kuljum. Dan semmieh listorjografu tar-reli;jonijiet Mircea Iliade li jg[id li lhomo religiosus (il-bniedem reli;ju]) jg[ix f’univers mitolo;iku mag[luq, u g[alih barra dan l-univers hemm il-kaos, it-ta[wid, fejn in-nies huma xjaten. G[alhekk tid[ol il-bi]a’ ta’ dak li ma tafx, bi]a’ ta’ dak kollu differenti minnek.
Biss dan sa /ertu punt, g[ax jekk wie[ed joqg[od ja[seb isib li wkoll jekk ma tikkunsidra xejn aktar, jibqa’ l-fatt li dawn in-nies huma bnedmin b[alna g[alkemm b’;ilda ta’ lewn ie[or. Xejn i]jed u xejn inqas. Imma d-diversità tarreli;jon hi element importanti fid-diversità kulturali. G[alkemm fejn tid[ol id-diversità kulturali hemm qbil fuqha u kul[add ja//ettaha, g[alkemm b’xi diffikultajiet ukoll. Imma fejn tid[ol ir-reli;jon, ilfobja (= bi]a’) hi kbira wisq u flok tg[aqqad tkisser, i;;ib il-mibeg[da. G[al [afna, dik ir-reli;jon li mhix b[al tieg[i hi demonjaka. U g[alhekk meta snin ilu bdew ;ejjin dawk li bdejna nsej[u ‘klandestini’ flok ‘ma[rubin’, bdejna narawhom koroh. Xi so/jolo;i jg[idu li Malta nfet[et g[allinfluwenza barranija wara la[[ar gwerra dinjija. Dak i]]mien is-swar li jdawru lbliet tag[na ma baqg[ux aktar jifil[u g[at-tempesti ta’ barra l-port, tempesti kulturali, reli;ju]i u o[rajn.
Beda die[el kollox. Biex tag[qad, dan rajnieh m’ilux meta bdejna naraw id-dg[ajjes tan-nies ta’ lewn ie[or. [afna be]g[u li se jkissrulna r-reli;jon, [a;a li ma ;ratx u g[alliqnas jekk ;rat xi ftit – u jien ng[id li xi ftit ;rat – ma kienx min[abba dan-nies. Kien hemm min be]a’ li se je[dulna postna u Malta ma tibqax tag[na. B[al dak li qallu a[na eterni. Imma fl-a[[ar mill-a[[ar min qalilna li Malta hi tag[na? U tg[id ma nafux kemm kunjomijiet Maltin insibuhom fl-Italja? Ma mmorrux ’il bog[od wisq tafux. {afna Maltin marru jg[ixu G[awdex u G[awdxin ;ew jg[ixu Malta. U dan minn ]mien ]em]em. Frattant Malta baqg[et Malta u G[awdex baqa’ G[awdex. U kieku stess jinbidlu n-nies, x’ikun ;ara? Minn bojod insiru suwed? B’daqshekk? Jinbidlu ddrawwiet. Forsi jinbidel ittwemmin. Forsi. G[ax illum qed naraw li kullimkien hemm ta[lit ta’ kollox. U l[ajja tibqa’ g[addejja. Il-fobja li konna qed inkabbru fina bil-mod il-mod qed tg[addi u rridu u ma
rridux ikollna na//ettaw kull sitwazzjoni li ti;i. Illum id-dinja saret ra[al wie[ed. It-Taljani jg[idu ‘Il piccolo mondo antico’. A[na nistg[u ng[idu ‘Il piccolo mondo nuovo’. Ukoll f’Malta stess, naraw kif flir[ula u fl-ibliet tag[na hemm ta[lita nobis ta’ nies li ;ejjin minn imkejjen o[ra. U l-Qriema m’g[adhomx Qriema biss, u l-{amruni]i m’g[adhomx {amruni]i biss. Max Muller, il-fundatur tal-istorja tar-reli;jonijiet, g[andu kumment fuq dan: “Li tkun taf reli;jon wa[da jfisser li ma taf ebda reli;jon.” Jekk qawsalla tne]]ag[ha mill-lwien u t[allilha l-aktar lewn li jog[;bok, ma tkunx tista’ tapprezza s-sbu[ija ta’ dak il-lewn wa[du. Po;;i lkuluri flimkien u aktar jirka//aw. Kellux ra;un mela Franklin D. Roosevelt meta qal “Remember, remember always, that all of us, and you and I especially, are descended from immigrants and revolutionists.” Min jaf minn fejn ;ew missirijietna? Jien nara minni. Kunjomi nsibu miktub f’nofs il-
minn Karmenu Mallia lavojo@maltanet.net
mappa tal-g]ira ta’ Kreta li tinsab bejn il-Gre/ja u tTurkija imma ftit ‘l isfel minnhom. Mela jien nofsi Grieg u nofsi Tork. U mhux g[alhekk! Ejjew ma nkunux ksenofobi. Illum hawn u g[ada le. U billi ji;i [addie[or warajna? Illum Malta hi tag[na, g[ada forsi tkun ta’ [addie[or. Ma rridux inkunu wkoll etno/entri/i, b’nazzjonali]mu esa;erat. Fuq kollox illum Malta saret b[al kull pajji] ie[or, parti mill-Ewropa, parti middinja.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
A[barijiet ta’ Barra 15 L-ITALJA
L-a[[ar tislima lill-Kardinal Martini Fid-Duomo ta’ Milan ilbiera[ waranofsinhar sar ilfuneral tal-Kardinal Carlo Maria Martini li kien ammirat minn [afna. G[all-progressivi, hu kien “il-Papa etern jistenna biex jil[aq” skont l-Irish Times u li kien it-tama ta’ [afna li jqajjem l-ispirtu riformista talKunsill Vatikan it-Tieni tal1962-65. Min-na[a l-o[ra il-konservativi kienu jaraw fih il-[mar il-lejl li l-Vatikan g[amel sew li evitah. Martini miet nhar il:img[a fl-età ta’ 85 sena. Fla[[ar intervista li ta u li dehret is-Sibt fil-Corriere della Sera, hu kien stqarr li lKnisja Kattolika kienet 200 sena lura u [e;;e; bidla radikali fil-Knisja. I]da minkejja kollox, ilKardinal Martini kien rispettat [afna sal-a[[ar u [afna kienu dawk minn madwar id-dinja li bag[tu l-messa;;i ta’ kondoljanzi. Fi tmiem il-;img[a hu stmat li 150,000 marru jag[tuh l-a[[ar tislima waqt li l-katavru kien espost g[allpubbliku fil-Katidral ta’
Milan fejn kien Ar/isqof bejn l-1980 u l-2002. Il-media Kattolika madwar l-Ewropa emfasizzat ir-rwol ta’ Martini b[ala Kardinal rispettat li ma ]ammx lura milli jisfida temi sensittivi. B[all-Papa Benedettu XVI, Martini kien twieled fl-1927 u g[amel karriera fir-ri/erka akkademika u t-tag[lim qabel in[atar biex imexxi ar/idjo/esi importanti. Martini [a [sieb Milan g[al 22 sena minn fejn imbag[ad sar mag[ruf mal-Italja kollha kif ukoll madwar id-dinja u dejjem kien kontra ritorn lejn Knisja Kattolika aktar ortodossa u spiss ma rax g[ajn ma’ g[ajn mal-Kardinal Joseph Ratsinger li mbag[ad sar il-Papa tal-lum. Meta saret l-elezzjoni g[allPapa ;did fl-2005 wara lmewt tal-Papa :wanni Pawlu II, hu kien di;à marid bilmarda tal-Parkinson’s . G[all-funeral tieg[u lbiera[ attenda fost l-o[rajn il-Prim Ministru Taljan Mario Monti. Wara, hu kien midfun ;ewwa d-Duomo stess ta[t ilkur/ifiss ta’ San Carlo Borromeo.
L-ISTATI UNITI> Ri/erkaturi je]aminaw kelb il-ba[ar tar-razza Great White li tkaxkar mill-mew; mejjet fuq Goosewing Beach f’Little Compton f’Rhode Island. Il-kelb il-ba[ar kien twil erba’ metri u ji]en 726 kilogramma. (ritratt Reuters)
L-ISTATI UNITI
:img[a importanti g[all-kampanja Presidenzjali Il-kampanja g[all-elezzjoni Presidenzjali f’Novembru din il-;img[a da[let f’fa]i ;dida, hekk kif f’Charlotte f’North Carolina, fet[et ilKonvenzjoni Nazzjonali talPartit Demokratiku. F’din il-laqg[a Barack Obama se jkun konfermat b[ala l-kandidat tal-partit g[all-elezzjoni tas-6 ta’ Novembru. Laqg[a li se tkun importanti biex tag[ti spinta lil Obama hekk kif hu u l-avversarju tieg[u, ir-Repubblikan Mitt Romney, jinsabu kwa]i ras imb ras fl-ist[arri; tal-opinjoni pubblika. Skont st[arri; li [are; il{add mir-Reuters-Ipsos, 45 fil-mija tal-elettorat kien qed jappo;;ja lil Obama u l-istess ammont lil Romney. Il-kandidat Repubblikan a//etta nnomina l-;img[a li g[addiet waqt il-Konvenzjoni Nazzjonali Amerikana li saret f’Tampa fi Florida. Obama fi tmiem il-;img[a kien f’Boulder f’Colorado fejn erba’ snin ilu kien a//etta n-nominazzjoni g[all-ewwel darba. Romney kien fi New
Obama u Romney ras imb ras
Mitt Romney
Hampshire biex i[ejji g[al tliet dibattiti li se jkollu ma’ Obama f’Ottubru. Id-Demokrati/i mil-laqg[a ta’ Charlotte qed jippruvaw iqajmu ftit l-entu]ja]mu li g[ad-differenza ta’ erba’ snin ilu hu batut fil-konfront ta’
Barack Obama
Obama, l-aktar min[abba ssitwazzjoni ekonomika dg[ajfa u qg[ad ta’ 8.3 filmija. Filwaqt li uffi/jali tal-White House qalu li Obama kien se joffri strate;ija ekonomika beix il-pajji] iqum fuq saqaj[
meta ja//etta n-nomina, f’Boulder, id-diskors tieg[u kien dedikat lill-avversarju tieg[u. L-ikbar sfida ta’ Obama se tkun li juri g[aliex erba’ snin o[ra tat-tmexxija tieg[u se jkunu tajbin g[all-ekonomija
Amerikana aktar milli kienu dawn l-ewwel erba’ snin ta’ tmexxija tieg[u. Id-Demokrati/i qed isostnu li Obama wiret ekonomija [a]ina mill-Presdient Repubblikan George W. Bush. :img[a ilu, st[arri; tarReuters-Ipsos wera li Obama kellu distakk fuq Romney b’appo;; ta’ 46 fil-mija, birRepubblikan igawdi minn appo;; ta’ 42 fil-mija. Illaqg[a Repubblikana ta’ Tampa tat spinta lil Romney li la[aq lil Obama i]da ma rnexxilux jaqb]u. Obama se ja//etta n-nomina nhar il-{amis u mistenni li dan jag[ti[ spinta fl-ist[arri; tal-opinjoni pubblika. Min-na[a l-o[ra, Romney g[andu distakk fuq Obama fost dawk li jqisu lilhom infushom b[ala indipendenti. Romney g[andu l-appo;; ta’ 33 fil-mija filwaqt Obama g[andu lappo;; ta’ 28 fil-mija.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
16
Maltempata
Maltempata
17
Maltempata li kienet mistennija ...i]da li [alliet [sarat kbar minn Jesmar Baldacchino Ritratti> Michael Ellul u Martin Agius
Il-g]ejjer Maltin intlaqtu minn xita qalila li ;iet deskritta minn u[ud b[ala xena mill-films tal-a[[ar tad-dinja. Il-maltemp beda l-{add filg[axija u baqa’ g[addej sat-Tnejn filg[odu fejn re;a’ kien hemm xita qalila g[all-[abta tal-5.15 ta’ filg[odu kif ukoll aktar tard waranofsinhar. G[alkemm ix-xita kienet mistennija [add ma kien qieg[ed jobsor li se tolqotna b’daqshekk qilla. Kaw]a ta’ hekk t[assru wkoll attivitajiet li kienu ppjanati l-{add filg[axija b[all-festa ta’ Santa Katerina ta]-}urrieq, u l-;lieda bittadam waqt il-Fgura Arts and Food Fighting Festival. L-Uffi//ju Meteorolo;iku qal li b’kollox ni]lu 42.4 mm ta’ xita, li g[alkemm mhux komuni tkun mistennija fir-re;jun tal-Mediterran f’dan i]-]mien fejn jinbidel l-ista;un mis-sajf g[all-[arifa. Aktar tard waranofsinhar tal-biera[, l-Uffi//ju Meteorolo;iku [are; twissija o[ra li l-maltemp fi/-/entru tal-g]ejjer Maltin u fit-Tramuntana jista’ ma jinbidilx sa tard bil-lejl. Il-maltempata kienet ir-ri]ultat ta’ pressjoni ta’ arja kies[a fil-punent tal-Mediterran matul dawn l-a[[ar jiem u li nfirxet lejn in-Nofsinhar tal-Mediterran fejn sabet pressjoni g[olja. {afna spi//aw bi djarhom
mg[arrqa bl-ilma u kellhom iqattg[u sig[at s[a[ ji;bru l-ilma bil-bramel. G[add kbir ta’ karozzi spi//aw ukoll jin;arru mill-ilmijiet u j;arrbu [sarat estensivi. L-aktar lokalitajiet milqutin kienu {al Qormi, Birkirkara, l-Imsida, ilG]ira, Tal-Pietà, Tas-Sliema, San :iljan, ir-Rabat u postijiet o[ra f’G[awdex. It-triq f’parti mit-telg[a tas-Saqqajja, fir-Rabat f’Malta, inqalg[et bil-konsegwenza li n[oloq inkonvenjent kbir g[at-traffiku. Matul il-;urnata tal-biera[, numru ta’ [addiema kienu involuti f’[idma biex jaraw x’tiswija kienet me[tie;a. Ir-ri[ qawwi ta’ kmieni filg[odu kkaw]a xi [sarat bi /nus, [itan tas-sejjie[ u numru ta’ billboards jinqalbu. Matul il-lejl u l-jum tat-Tnejn sa tard waranofsinhar, il-membri talProtezzjoni ?ivili kienu involuti f’[idma intensiva biex jag[tu lg[ajnuna wara li r/evew numru kbir ta’ rapporti. }ag[]ug[ u mara kellhom jing[ataw l-g[ajnuna wara li tkaxkru mill-ilma, bil-mara kellha titla’ wkoll fuq is-saqaf tal-karozza tag[ha biex tevita s-sa[[a tal-ilma. Ix-xita affettwa wkoll is-servizz tattrasport pubbliku tal-Arriva. Fi stqarrija l-Arriva qalet li numru ta’ vja;;i kellhom jaslu tard min[abba li numru ta’ toroq primarji
u sekondarji kellhom jing[alqu min[abba l-ilma u t-ti;rif tal-bini u strutturi o[ra. L-operatur tat-trasport pubbliku g[a]el li ju]a rotot alternattivi f’/erti /irkustanzi g[assigurtà tal-passi;;ieri. Fil-Munxar G[awdex, b’xorti tajba [add ma we;;a’ wara li sfronda saqaf meta tank tal-ilma nqala’ minn fuq il-bejt bir-ri[ u spi//a fuq il-bejt ta’ dar o[ra.
Ni]let xita daqs il-medja tax-xahar ta’ Settembru Din il-maltempata sabet ukoll post fuq artiklu bir-ritratti tas-sit elettroniku Taljan tat-temp bl-isem ta’ Meteoweb. John Darmanin, mill-Uffi//ju Metereologiku tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta, tkellem ma’ IN-NAZZJON u spjega kif din ilmaltempata, g[alkemm kienet wa[da qalila g[ax g[amlet ammont kbir ta’ xita f’qasir ]mien, kienet mal-medja tax-xita g[ax-xahar ta’ Settembru. Fl-aktar wa[da ri/enti simili, kienet dik ta’ Settembru tal-1995 meta ;iet irre;istrata mal-112.7mm ta’ xita. Fl-1997 kienet irre;istrat mal106.7mm ta’ xita, u fl -2003 mal100.8mm ta’ xita. Kaw]a tax-xita ta’ bejn il-{add u t-Tnejn ;ew ikkan/ellati numru
ta’ attivitajiet fosthom il-festa ta’ Santa Katerina ta]-}urrieq u l;lieda bit-tadam fil-Fgura. Fi]-}urrieq min[abba li x-xita bdiet fil-ftu[ tal-mar/ bil-vara kienet di;à fil-pur/issjoni, kien hemm ammont kbir ta’ persuni li taw l-g[ajnuna tag[hom biex ilvara setg[et tid[ol malajr kemm jista’ jkun lura fil-knisja. Keith Schembri, Segretarju tasSezzjoni tal-Armar tal-festa fi]}urrieq, ikkummenta li meta bdiet ix-xita fi]-}urrieq kien hemm ammont kbir ta’ nies li ma kinux biss residenti. Sostna li ]}rieraq jinsabu di]appuntati g[ax wara x-xog[ol kollu li sar g[allfesta, ma setg[ux ji//elebraw kif xtaqu. Schembri qal ukoll li xi bi//iet tal - armar ta ’ barra ;;arraf i]da kien kmieni wisq biex jaraw fiex tikkonsisti l - [sara u minflok bdew i]armaw l - aktar malajr possibbli biex fil - ma[]en ikunu jistg[u jevalwaw bir - reqqa u bil kalma . Dwar it - Tomatina , il - ;lieda bit - tadam , is - Sindku tal - Fgura Byron Camilleri sostna li [add ma ’ we;;a ’ wara li z - zona fejn kellha ssir il - ;lieda bit - tadam in[akmet minn tromba bir - ri[ li kaxkret lin - nies , il - palk , l imwejjed u s - si;;ijiet .
Is-Sindku fisser li hi [asra li din l-attività kellha tit[assar g[aliex pre]enti kien hemm ukoll numru sabi[ ta’ turisti. Is-Sindku talFgura rringrazzja lill-Pulizija u lill-membri tas-St. John Ambulance u lil dawk kollha li g[enu biex ;ew evitati l-in/identi. Wara xita b[al din, il-Maltin qed jistaqsu jekk is-sajf spi//ax, i]da fi kliem John Darmanin, millUffi//ju Meteorologiku, dan ilmaltemp issa qed jimxi minn fuq il-g]ejjer Maltin u fil-;ranet li ;ejjin hu mistenni temp sabi[ u kemxejn s[un i]da mhux esklu]a l-probabbiltà ta’ xi [alba xita [afifa. Fi stqarrija, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi rringrazzja lill[addiema tad-Dipartimenti talProtezzjoni ?ivili u l-voluntiera tad-Dipartiment flimkien malorganizzazzjonijiet voluntiera o[ra, il-membri tal-Korp talPulizija, il-Forzi Armati ta’ Malta kif ukoll il-[addiema ta’ diversi dipartimenti tal-Gvern g[all[idma li twettqet. Il-Prim Ministru rringrazzja wkoll lill-Uffi//ju Meteorologiku, id-Dipartiment tal-Informazzjoni u l-mezzi tax-xandir kollha g[assehem li taw sabiex wasslu ttwissijiet ne/essarji lill-pubbliku qabel u matul dawn il-maltempati.
Maltempata li [alliet diversi [sarat, l-aktar fuq si;ar u karozzi li n;arru mal-ilmijiet
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
18 A[barijiet ta’ Barra
IL-KOREA T’ISFEL
Miet il-fundatur tal-Moonies T[abbret il-mewt ta’ Sun Myung Moon, il-fundatur talUnification Church, setta kontroversjali li s-segwa/i tag[ha huma mag[rufa b[ala Moonies u li huma mifruxin madwar id-dinja. Uffi/jali qalu li Moon, li kellu 92 sena, miet wara kumplikazzjonijiet min[abba pulponite. Hu kien ilu jing[ata kura fi sptar f’Seoul, il-kapitali tal-Korea t’Isfel, minn nofs Awwissu, u l-;img[a li g[addiet kien trasferit lejn irtir tal-knisja li [oloq wara li lfamilja tieg[u qalet li ftit kien hemm /ans li jg[ix. Il-katavru tieg[u issa hu espost g[all-pubbliku f’dan lirtir li jixbah [afna l-White House f’Washington. Ilfuneral se jsir fil-15 ta’ Settembru u wara se jindifen fl-istess bini fejn jinsab espost. Sa ftit ]mien ilu, Moon kellu [ajja pubblika attiva u f’Marzu kien mexxa /erimonja ta]-]wie; g[al 2,500 persuna u f’Lulju servizz reli;ju] g[al 15,000 segwa/i. G[al snin twal din is-setta, ta[lita tar-reli;jon Nisranija u misti/i]mu Asjatiku, kienet lok ta’ [afna kritika internazzjonali u minn xi w[ud meqjusha b[ala perikolu]a g[all-mod kif ji;u indotrinati s-segwa/i. Hemm ukoll [afna mistoqsijiet dwar ilfinanzi tag[ha. Bejn is-snin sebg[in u lbidu tas-snin tmenin, ilMoonies kienu dehra komuni f’[afna bliet tal-Punent jip-
Sun Myung Moon
pruvaw i[ajru n-nies jissie[bu mag[hom u ji;bru l-fondi. Moon kien mi]]ewwe; – il-koppja jissej[u “il-:enituri Vera” mis-segwa/i – u g[andhom g[axart itfal. Moon twieled f’dik li llum hi l-Korea ta’ Fuq fl-1920 u [oloq is-setta tieg[u ftit wara li ntemmet il-gwerra talKorea fl-1953. L-Unification Church hi ssid tal-;urnal fil-Korea t’Isfel, Segye Times kif ukoll sid ta’ [afna negozji o[ra madwar id-dinja. Esperti reli;ju]i fil-Korea t’Isfel qalu li s-setta kienet se tkompli tiffunzjona peress li din mhix biss organizzazzjoni reli;ju]a i]da organizzazzjoni kummer/jali ba]ata fuq twemmin reli;ju]. Il-;enituri tieg[u kienu Nsara u hu kien isostni li meta kellu 15-il sena kien iltaqa’ ma’ :esù Kristu f’dehra u talbu jkompli xog[lu.
IL-:ERMANJA> Il-Kan/illier :ermani] Angela Merkel tixrob il-birra waqt il-festival tradizzjonali mag[ruf b[ala ‘Gillamoos’ f’Abensberg fin-Nofsinhar tal-:ermanja (ritratt Reuters)
L-ISTATI UNITI
L-a[[ar jiem ta’ Michael Jackson
IR-RENJU UNIT> Il-Prin/ep Andrew jin]el mal-fa//ata tax-Shard, il-bini disenjat minn Renzo Piano u l-itwal bini fl-Ewropa, ilbiera[ filg[odu biex ji;bor flus g[all-karità. Il-Prin/ep ni]el mis-87 sular. (ritratt Reuters)
Emails interni li kienu ntbag[tu mill-organizzaturi tal-kun/erti li kien se jag[ti Michael Jackson fl-2009 ftit qabel ma miet, juru li dawn kienu m[assbin [afna dwar il-kundizzjoni tas-sa[[a talkantant Amerikan. F’email minnhom li ntbag[tet meta l-kantant kien Londra biex i[abbar ilkun/erti bl-isem This Is It, Jackson kien deskritt b[ala “[erba emozzjonali” skont messa;; minn Randy Philips tal-AEG li kienu qed jorganizzaw, lill-kap tieg[u Tim Leiweke. Dan kien fost 250 pa;na ta’ emails li nkisbu minn The Los Angeles Times.
Il-korrispondenza fe;;et b[ala parti minn tilwima legali dwar il-kun/erti li t[assru. Il-kumpanija ta’ assigurazzjoni Lloyds, li kienet assigurat il-kun/erti, qed tipprova xxolji 17.5 miljun dollaru f’polza talassigurazzjoni li kellhom lAEG g[ax dawn ma kinux onesti dwar il-kundizzjoni tas-sa[[a ta’ Jackson. Jackson kien miet fil-25 ta’ :unju tal-2009 wara overdose ta’ anestetiku li kien jie[u. F’Novembru li g[adda, it-tabib personali tieg[u Conrad Murray kien instab [ati tal-qtil involontarju ta’ Jackson u kien ikkundannat g[al erba’ snin [abs.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
A[barijiet ta’ Barra 19 IL-:ERMANJA
Strajk ie[or g[al-lum mill-cabin crew tal-Lufthansa Illum, il-cabin crew tal-linja tal-ajru :ermani]a, il-Lufthansa, se jer;g[u jo[or;u fuq strajk wara azzjoni simili nhar il-:img[a li pparalizzat l-ajruport ta’ Frankfurt. Dan min[abba tilwima industrjali dwar ilpagi u mi]uri biex jitnaqqas it-telf tal-kumpanija. L-union li tirrappre]enta l-cabin crew, l-
UFO, qalet li illum, l-istrajk kien se jkun itwal minn dak ta’ nhar il-:img[a, li kien ta’ tmien sig[at, kif ukoll kienu se jintlaqtu aktar ajruporti. Il-Lufthansa qed toffri li jkun hemm ]ieda fil-pagi ta’ 3.5 fil-mija bi tpattija g[al [inijiet tax-xog[ol itwal. I]da l-UFO qed titlob ]ieda ta’ [amsa fil-mija u garanziji dwar l-impjiegi.
IR-RENJU UNIT
Sitwazzjoni mwieg[ra g[all-pazjenti fl-isptarijiet Jirri]ulta li wie[ed minn kull [ames pazjenti fl-isptarijiet Ingli]i jsofri in/ident evitabbli, kumplikazzjoni jew ]ball li jag[mel [sara lil sa[[ithom. Statistika uffi/jali minNational Health Service (NHS) wera li aktar minn 20 fil-mija tal-pazjenti fl-istparijiet isofri minn xi problema f’sa[[ithom jew ikollhom in/ident waqt li jkunu fil-ward. Id-Dipartiment tas-Sa[[a Ingli] kien stabilixxa l-mira li jkun hemm kura ming[ajr
intoppi g[al 95 fil-mija talpazjenti sa tmiem is-sena. Uffi/jali tas-sa[[a Ingli]i ammettew li madwar 200,000 fis-sena pazjent isofru minn problemi li setg[u kienu evitati waqt li kienu g[all-kura. F’April, il-NHS kien ta bidu g[al dak li sejja[ isSafety Thermometer, biex ji;bor informazzjoni mill-isptarijiet kollha tal-Gvern rigward problemi bil-pazjenti li jistg[u jkunu evitati. Irri]ulta li f’Lulju, sitta filmija ]viluppaw ul/era g[ax
t[allew wisq mimdudin fissodda u xi 1.2 fil-mija waqg[u u we;;g[u waqt li kienu qed jing[ataw kura. Katherine Murphy, chief executive tal-Patients Association, qalet li kienet xi [a;a verament inkwetanti li pazjent li jidda[[al l-isptar g[al trattament jispi//a jsofri minn xi [a;a li hi evitabbli bl-attenzjoni li je[tie;. Problemi bil-pazjenti li jistg[u jkunu evitati jiswew lil NHS madwar biljun Lira Sterlina kull sena.
L-ISTATI UNITI> Mument mill-festival tal-arti u mu]ika mag[ruf b[ala Burning Man 2012 li jsir fid-de]ert ta’ Black Rock f’Nevada. Aktar minn 60,000 persuna minn madwar id-dinja attendew g[al dan l-avveniment li ilu jsir g[al dawn l-a[[ar 26 sena u jkun mifrux tul ;img[a u li hu karatterizzat fost l-o[rajn minn [ruq ta’ skulturi kbar tal-injam. (ritratt Reuters)
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
20 Avvi]i PN
AVVI}I POLITI?I VICTOR SCERRI. Il-{bieb
ta’ Victor Scerri se jorganizzaw Diskussjoni Politika, il{add, 30 ta’ Settembru fl10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN Santa Lu/ija. Kelliema Victor Scerri, Carm Mifsud Bonnici u l-Vi/i Prim Ministru u Vi/i Kap tal-PN Tonio Borg. Wara jkun hemm bibita.
CAROLINE GALEA. Il{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Diskussjoni Politika, il-:img[a, 5 ta’ Ottubru fis-7.30 p.m. flUffi//ju PN ta’ {al Tarxien. Mistiedna spe/jali l-Ministru Chris Said u l-President talE]ekuttiv tal-PN Marthese Portelli. Wara d-diskussjoni se jkun hemm bibita. {AL SAFI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.
{AL BALZAN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a lit-tesserati kollha tal-lokalità li t-tesseri jistg[u jin;abru mill-Uffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il[inijiet tal-ftu[ huma mill5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.
L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l-{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem ilknisja ta’ San :or;). SAN :ILJAN. Membri tal-
ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri ;odda.
ming[and il-helpers tas-soltu jew /emplu 99843564.
AVVI}I SO?JALI
IL-G}IRA. Il-Kumitat
VICTOR SCERRI. Il-{bieb ta’ Victor Scerri se jorganizzaw Barbecue, il-:img[a, 7 ta’ Settembru fis-7.30 p.m. fis-San Antonio Hotel and Spa, Bu;ibba. Prezz €20 g[all-kbar u €12 g[at-tfal ta’ ta[t it-12-il sena, bit-trasport inklu]. Biljetti ming[and ilhelpers tas-soltu jew /emplu 99239840.
{A}-}EBBU:. Il-Kumitat
Sezzjonali ta]-}g[a]ag[ PN se jorganizza Lejla Maltija, il:img[a, 7 ta’ Settembru fit-8 p.m. fl-Uffi//ju PN tallokalità. Prezz €15 u biljetti jinbig[u mill-bar tal-Uffi//ju PN jew /emplu 79460242.
ANTOINE BORG. Il-{bieb
ta’ Antoine Borg se jorganizzaw Tombla u Barbecue, isSibt, 8 ta’ Settembru fis-7.30 p.m. fil-Buskett Roadhouse. Prezz €18 g[all-kbar u €12 g[at-tfal. G[all-biljetti /emplu 27450114, 79703664 jew ibg[atu email fuq antoine@antoineborg.com.
PAULA MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Paula Mifsud
Bonnici se jorganizzaw Barbecue, is-Sibt, 22 ta’ Settembru fit-8 p.m. fil-lukanda Dolmen Resort, il-Qawra. Prezz €15. Trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 21239210, 79538559 jew 99242945.
ROBERT ARRIGO. Il-
{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta 25 ta’ Settembru f’Villa Arrigo, in-Naxxar. Prezz €3 u g[all-bookings /emplu 23285000.
JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe Cassar se jorganizzaw Fenkata, is-Sibt, 6 ta’ Ottubru fit-8 p.m. fil-Barri Restaurant, l-Im;arr. Prezz €16.50 u g[all-bookings /emplu 79459227 jew 99468624. * TONIO FENECH. Il{bieb ta’ Tonio Fenech se
Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tallokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u lErbg[a bejn is-6.30 p.m. u s7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 11 ta’ Ottubru fillukanda Qawra Palace, ilQawra. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 27327302 jew 79927302.
I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tallokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex
CAROLINE GALEA. Il{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru f’Villa Arrigo. Biljetti
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri talBar tal-Uffi//ju PN tallokalità. L-offerti g[andhom jintbag[tu lis-Segretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Uffi//ju PN G]ira, Triq Manoel De Vilhena, G]ira. IlKumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.
SAN PAWL IL-BA{AR. IlKumitat Sezzjonali PN qed jilqa’ offerti g[at-tmexxija tal-bar fl-Uffi//ju PN tallokalità. Dawk interessati g[andhom jibag[tu l-offerti tag[hom indirizzati lisSegretarju Kumitat PN San Pawl il-Ba[ar jew i/emplu 99456411 jew 99642765. IlKumitat Sezzjonali PN jirriserva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.
TAS-SLIEMA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri talBar tal-Uffi//ju PN tallokalità. Kull min hu interessat jista’ jikkuntattja lillPresident tal-Kumitat Sezzjonali PN Sliema fuq 99824277. Il-Kumitat jirri]erva d-dritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.
TONIO BORG. Il-Vi/i Prim
Ministru u Vi/i Kap tal-PN Tonio Borg jilqa’ lill-pubbliku fl-uffi//ju tieg[u f’Birkirkara bejn it-8 a.m. u l10 a.m. G[al appuntament tistg[u //emplu 22042235 jew 21232873.
DAVID AGIUS. Min jixtieq
jiltaqa’ ma’ David Agius jista’ jag[mel dan ming[ajr b]onn ta’ appuntament kull nhar ta’ Tnejn wara l-4 p.m., f’187 Triq Santa Katerina {’Attard jew /emplu 79423101 jew 21417507 g[al appuntament fil-;ranet l-o[ra. David Agius hu Deputat g[as-7 Distrett ({a]-}ebbu;, {ad-Dingli, ir-Rabat, l-Im;arr u l-Imtarfa) u g[all-11-il Distrett ({’Attard, {al Balzan, il-Mosta u l-Imdina).
ROBERT ARRIGO. Robert
Arrigo jav]a li qed jiltaqa’ ma’ kull min jixtieq jiltaqa’ mieg[u, kuljum fid-9.30 a.m., fil-5 p.m. b’rappre]entant talCustomer Care u s-Sibt fid9.30 a.m. fl-uffi//ju tieg[u, 60 Triq Depiro, Tas-Sliema. ?emplu 21320710.
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642. BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5.30 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21806226 jew 99602472. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
TV#Radju 21 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Ritratt J.J. Chircop
Netube NET Television 22>15 Il-mistiedna ta’ Mark Azzopardi g[al-lum se tkun Charmaine Parnis (hawn ta[t fir-ritratt mal-pre]entatur), newscaster u ;urnalista ta’ media.link. B[ala filmati, se naraw, fost o[rajn, kor fuq il-post tax-xog[ol, l-ikbar festa bi]-]ebg[a u skate karting ji;i pprattikat.
Sajf Flimkien NET Television 18>10 Fost il-mistednin ta’ Marbeck Spiteri u
Charles Camenzuli se jkun hemm Joyce Muscat u Angele Stafrace li b[as-soltu jiffokaw fuq trattament tas-sbu[ija differenti. Rita Micallef, li hi manager fis-servizz tal-ispeech and language pathology, titkellem dwar dak li jaqa’ e]att ta[t dan it-titlu. Doris Azzopardi tag[mel tisjir ta’ xi [ut partikulari. Il-kompetizzjonijiet ma jonqsux.
li jse[[. Michael Taylor (Ryan Reynolds) ikun sejjer g[allgradwazzjoni ta’ ommu, parti interpretata minn Julia Roberts. I]da proprju f’dak ril-jum, din ikollha in/ident tat-traffiku li j[alliha mejta. X’ji;ri minn ]ew;ha u minn binha? Kif se jkampaw u jg[addu minn dan i]-]mien diffi/li. Fost l-atturi nsibu wkoll lil Willem Dafoe u lil Cayder Boyd, dan tal-a[[ar fir-ritratt hawn fuq. Liberi Iris 13>50
Nicole Grimaudo u Elio Germano, it-tnejn firritratt, huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Un sogno per domani drammatiku La 5 21>10 Taljan li Film drammatiku Amerikan li n[adem fln[adem fl-2003 2000 b’re;ija ta’ Mimi Leder u li g[andu fost l- b’re;ija ta’ atturi ewlenin lil Kevin Spacey u lil Haley Joel Gianluca Maria Osment, it-tnejn fir-ritratt hawn ta[t. It-tfajjel Tavarelli. Anki jekk tixtieq li ddur id-dinja, hi jemmen bis-s[i[ li d-dinja tista’ tkun ferm a[jar tkun tbati minn attakki ta’ paniku kull darba li jekk kul[add jag[mel azzjoni tajba. Dik li tipprova tirkeb xi mezz ta’ trasport. Hu wkoll jag[]el li jag[mel hu tkun li jlaqqa’ lil ommu, li jixtieq li ma jibqax ikkakmat f’Bussi, il-villa;; tkun mirkuba mill-vizzju tax-xorb alko[oliku, fejn jg[ix. Flimkien jirnexxilhom jeg[lbu ma’ g[alliem tieg[u li jkun pjuttost ra;el d-diffikultajiet u jiskopru aktar x’g[andha timidu. L-isem ori;inali tal-film hu Pay It x’toffri d-dinja? Forward.
Ritratti J.J. Chircop
Fil-qosor
Neville, Claire u Ivan
Francesca Sciberras
Klinsmann Coleiro mistieden Indifest - NET Television 20>30
Ronald Briffa u Christine Haber b’edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm li jservi ta’ gwida g[all-Konkors Kanzunetta Indipendenza (KKI) li se jsir f’Settembru li ;ej Fuq il-Fosos fil-Furjana. Il-mistieden g[al-lum se jkun Klinsmann Coleiro. Mit-Taqsima tal-Kantanti Stabbiliti llum se niltaqg[u ma’ Ivan, Claire u Neville li jinterpretaw il-kanzunetta Dan Mhux Tmiem, u Francesca Sciberras bil-kanzunetta Rebbi[in. Mit-Taqsima tat-Talent }ag[]ug[ insiru nafu a[jar lil Antonella Rapa li tinterpreta live l-kanzunetta tag[ha X’Qaltli l-Arzella u lil Maria u Justine li l-kanzunetta tag[hom hi {bieb ta’ Veru.
Bonnie e Clyde all’italiana Raitre 15>50 Film Taljan tal-1982 li g[andu fost l-atturi
ewlenin lil Paolo Villaggio u lil Ornella Muti. X’ji;ri minn tnejn minn nies li jinzertaw f’post fejn titwettaq serqa bl-armi u l-pulizija ja[sbu li kienu huma li organizzawha?
Un segreto tra di noi (Fireflies in the Garden) Canale 5 23>10 Film drammatiku Amerikan li n[adem fl-
2008 u li fih naraw kif ;urnata li kellha tkun ta’ /elebrazzjoni tinbidel min[abba in/ident tra;iku
Maria u Justine
Antonella Rapa
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 4 ta’ Settembru 2012
22 TV#Radju
06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12.30 13>00 15>00 15>05
Wavelenth Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Ix-Xtajtiet Tag[na The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:35 MillMedia Internazzjonali, 07:50 Avvi]i tal-Mewt, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet filqosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 - BBC News 09:05 Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 Newsline 12:45 – All Time Favourites 13:30 - Qari bilMalti 14:00 A[barijiet 14:05 E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime (jinkludi 17:00 BBC News) 18:00 - Bulettin ta’ lA[barijiet 18:15 - Il-Maltin Min Huma? 19:00 - Nwar 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bilMalti (r) 20:30 – Bomerang 21:00 - Nice ’N Easy 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Xi qrajt, xi smajt 22:10 - Ru]arju 22:30 – Il-Kun/ert ma’ Albert Storace 23:30 - Ripetizzjoni ta’ programmi. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Klassika 15:30 - Drive Time 15:45 ONE News 16:00 - Mhux g[atTfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 Rush Hour (jinkludu 17:15 :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - ONE Beat Box 21:45 ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Fr Colin u l-{bieb 24:00 Flimkien 02:00 - Bla Kantunieri (r). RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 -
Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Musica al freddo 80s Corner Fuzzbox - Eric Montfort Newsdesk Night Style - Joe Vella
Headlines 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 – Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 - Bir-Rispett Kollu (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – BSummeer Mix! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 21:00 Mer]uq - ra;; ta’ a[bar tajba 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Ktieb fl-Idejn 10:00 - BBC News Update 10:06 - Pri]ma 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali 13:30 - KL 17 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Teatru Miftu[ 20:00 – Ikoni Mu]ikali I 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 – {ajjitna 11:00 - Ara Ommok 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Ti]wiqa Mu]ikali 14:00 - Jiena Hu l{ob] u l-{ajja 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 – Il-Ma[bub tal-Mulej 16:00 Il-Kappillan Tieg[ek 17:00 {ajjitna (r) 17:30 – Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 – Mulier 20:00 – Ninbidlu f’:esù permezz ta’ Marija 21:00 - Bejn {sieb u Armonija 22:00 - G[and Min Imorru Mulej? 23:00 - Ru]arju 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Nathan & Talitha 18:30 - A[barijiet 18:40 – Bay Beats 20:00 – Ben Glover 22:00 - Carl Bee 24:00 - CR2 records. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 – Il-{sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 – All Time Favourites 16:30 L-G[a]la Tieg[i 18:30 – Flashback 20:30 – All Time Favourites.
MINUTI CONTATI (Iris 21>10) - Thriller tal-1995 b’re;ija ta’ John Badham li l-isem ori;inali tieg[u hu Nick of Time. }ew; pulizjotti waqt li ma jkunux bl-uniformi, ja[tfu b[ala osta;; tifla ]g[ira ta’ ra;el li ma jkunx ilu wisq li romol. Jirrikattaw lill-missier li jie[u lura lil bintu jekk joqtol lill-Gvernatur ta’ Kalifornja. Fost l-atturi nsibu lil Johnny Depp u Courtney Chase (it-tnejn firritratt), kif ukoll lil Marsha Mason u lil Christopher Walken.
TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 Wild Africa (dok.) 14:00 A[barijiet 14:05 - Teleshopping 15:05 - Wonders of the Solar System (dok.) 16:00 - A[barijiet 16:05 - Teleshopping 17:05 True Stories 18:00 - A[barijiet 18:10 - Sellili 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Il-Kristu talKerrejja (ep. 10) (r) 21:45 -
International Short Film Festival 23:00 - L-A[barijiet 23:15 - IsSajf mas-Salv (r).
TVM 2 07:00 - News 12:00 - I Believe In 12:50 - Luxdesign 14:00 Sa[[tek l-Ewwel 14:10 - Journey
from the Centre of the World 15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 Museum Secrets 16:00 - Sa[[tek Kollox 16:10 - I Believe In 17:00 - G[a]liet 17:30 - Mela Isma’ Din 17:40 - Journey from the Centre of the World 18:30 Waltzing Matilda 19:00 - A[barijiet bl-Ingli] 19:05 - Madwarna 19:30 - Ti;rijiet Biss 20:00 A[barijiet g[al dawk neqsin missmig[ 20:10 - Museum Secrets 21:00 - F’Salib it-Toroq 22:00 Mela Isma’ Din 22:30 - Premier League Match: Valletta v Qormi.
ONE 07:00 - Flippers (r) 07:30 - ONE News 07:45 - :awhra Maltija (r) 08:00 - Stylish Living (r) 08:30 ONE News 08:50 - Clint on ONE 08:55 - Minuta Wa[da 09:00 - Lilliput 09:30 - Nuni 09:40 - Minuta Wa[da 09:45 Londri 10:00 - Teleshopping 10:35 - Hazzard Daily Update 10:40 - Lapes u Karta 10:50 Vidoes Mu]ikali lokali 11:00 Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 Teleshopping 12:35 - Fresh & Funky (r) 13:30 - ONE News 13:40 - Teleshopping 14:40 Xablott (ep. 14) 15:45 - Minuta Wa[da 15:47 - Londri 16:00 Lilliput (r) 16:30 - Expressions 16:55 - Clint on ONE 17:00 Flippers 17:30 - ONE News 17:40 - Team PL 18:05 - Better Living Sajf 19:30 - ONE News 20:15 - Flippers 20:45 -MadDaqqa t’G[ajn 21:45 - Klassi G[alina (ep. 9) 22:15 - }ona Sport Sajf 22:45 - Stejjer Qosra 23:15 - ONE News 23:45 - Team PL (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura
09:00 -
{abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - Il-Parlament tal-Poplu 20:30 - Madagascar (r) 21:30 Bejnietna (r) 22:00 - News 22:30 - Stylish Weddings (r). Raiuno 06:45 - Unomattina estate (jinkludi Tg 1 fis-07:00, 08:00 u 09:00) 10:00 - Tg 1 10:10 - Unomattina vitabella 11:00 - Un ciclone in convento (TF) 12:00 - E state con noi in tv 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Don Matteo 7 15:10 - Ricette d’amore. Film 2001 17:15 - Il commissario Rex (TF) 18:50 Reazione a catena 20:00 - Tg 1 20:30 - Techetechete - il nuovo che fu 21:20 - Superquark 23:35 - Miss Italia 2012 - Si parte 00:20 - Speciale Mostra d’Arte Cinematografica-Venezia 00:50 Tg 1 notte 01:25 - Sottovoce 01:55 - Real School.
XVII Festival Internazionale del Circo di Massy 23:15 - Tg regione 23:20 - Tg 3 linea notte estate 23:55 - Correva l’anno 00:50 - Lezioni dalla crisi 01:20 - Fuori orario 02:00 - Rai news 24. Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina
08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Inga Lindstrom 16:30 Pomeriggio cinque 18:30 - La ruota della fortuna 20:00 - Tg 5 20:40 - Veline 21:10 - Chiedimi se sono felice. Film 2000 23:10 Un segreto tra di noi. Film 2008 01:10 - Tg 5 notte 01:40 Veline. Rete 4 07:45 - Pacific Blue (TF) 08:40 Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 4 (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo 14:05 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - Sella d’argento. Film ’78 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (TF) 20:10 Siska (TF) 21:10 - Tierra de Lobos - L’amore e il coraggio (itII parti) 23:30 - Malèna. FIlm 2000 01:40 - Tg 4.
Raidue 07:10 - Tutti odiano Chris ((TF) 07:30 - Cartoons 10:15 - Incinta per caso (TF) 10:35 - Tg 2 insieme estate 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 E... state con costume 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Senza traccia (TF) 14:45 - Army Wives (TF) 15:30 - Guardia costiera (TF) 16:15 - Blue Bloods (TF) 17:00 - 90210 (TF) 17:50 - Tg 2 Flash L.I.S: 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case - delitti irrisolti (TF) 19:35 - Ghost Whisperer (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 21:55 - Countdown (TF) 22:50 Supernatural (TF) 23:30 - Tg 2 notizie 23:45 - La storia siamo noi 00:45 - Paralimpiadi Londra 2012.
Italia 1 08:10 - Cartoons 10:30 Dawson’s Creek (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Hellcats (TF) 15:55 - Glee (TF) 16:45 - Giovani campionesse (TF) 17:40 - Love Bugs 3 (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - CSI: NY (TF) 21:10 - CSI Miami (TF) 23:00 - Human Target (TF) 01:45 - Nip#Tuck (TF).
Raitre 08:00 - I tromboni di Fra Diavolo. Film ’62 09:40 - La storia siamo noi (dok.) 10:40 - Cominciamo bene 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr piazza affari 14:55 - Tg 3 L.I.S. 15:00 La casa nella prateria (TF) 15:50 - Bonnie e Clyde all’italiana. Film ’82 17:25 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob a Venezia 2012 20:15 - Cotti e mangiati (sitcom) 20:35 - Un posto al sole 21:05 -
La 7 07:00 - Omnibus Estate 2012 09:40 - Coffee Break 10:50 Agente speciale Sue Thomas (TF) 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:10 - FBI - protezione testimoni 2. Film 2004 16:10 - Il Commissario Cordier (TF) 18:00 L’ispettore Barnaby (TF) 20:00 Tg La 7 20:30 - In onda 21:10 Prime Suspect (TF) 22:45 Crossing Jordan 23:40 - Omnibus Night (attw.) 00:50 - NYPD 01:45 - Cold Squad (TF).
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
TV#Radju 23 Favourite Channel 08:00 - Ashram 10:00 - Ftakar Candid 11:15 - Teleshopping 12:05 - Kont taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 - Ipokriti 14:20 - Nintrefa ’l Fuq 15:00 -Teleshopping 16:30 - 7F 17:00 - Teleshopping 17:30 - {in g[al Kollox (jinkludi 18:15 F. News) 19:45 - Reporter 20:00 - Kont Taf? 20:15 - F. News 21:00 - Potovanja 22:00 - Take Me 23:15 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 - 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 - 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 - Romantica 17:00 - Teleshopping 18:00 Total Request 20:00 - Bingo 75 20:30 - Non Stop Music. La 5 12:10 - Beautiful 12:30 Centovetrine 13:05 - Non ditelo alla sposa 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Dirty Sexy Money (TF) 15:40 - The OC (TF) 16:30 - Instant Star (TF) 17:00 - Samantha chi? (TF) 17:50 - La tata (sitcom) 18:35 -
Extreme Makeover Home Edition 19:40 - The OC (TF) 20:25 - Una mamma per amica (TF) 21:10 - Un sogno per domani. Film 2000 23:25 Beautiful (soap).
BBC Entertainment 07:10 - Teletubbies 07:35 Garth and Bev 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Nina and the Neurons 08:05 - Balamory 08:25 - Buzz and Tell 08:30 Little Human Planet 08:35 - As Time Goes By 09:00 - The Green Green Grass 09:30 - The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:10 - Himalaya with Michael Palin 12:00 - 20,000 Streets Under the Sky 12:55 Dinnerladies 13:25 - The Green Green Grass 13:55 - The Weakest Link 14:40 EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - Himalaya with Michael Palin 16:25 - 20,000 Streets
Under the Sky 17:20 - The Weakest Link 18:05 EastEnders 18:35 - Doctors 19:00 - Oliver Twist 19:30 Oliver Twist 20:00 - After You’ve Gone 20:30 - Gavin and Stacey 21:00 - Cranford 21:50 2point4 Children 22:20 - Rob Brydon’s Annually Retentive 22:50 - afterlife 23:40 Beautiful People. TCM 08:05 - Flipper’s New Adventure (U) 09:40 - Grand Prix (A) 12:25 - How the West Was Won (U) 14:55 - The Prize (A) 17:05 - They Died with Their Boots On (U) 19:20 - Seven Brides for Seven Brothers (U) 21:00 Coma (AA) 22:55 - The Fearless Vampire Killers (A). MGM Movies 07:35 - The Manhattan Project (PG) 09:30 - Starcrossed (PG) 11:05 - Return to Macon County (AA) 12:35 - A Man Called Sarge (15) 14:05 - Blacula (X) 15:35 - Till There Was You (PG) 17:05 - 12 Angry Men (U) 19:00 - Eight Men Out (12) 21:00 Bulletproof (15) 22:35 - The Men’s Club (18). Discovery Channel 06:50 - Wheeler Dealers: Peugeot 205 GTi 1.9 07:15 American Chopper: Army National Guard 08:10 - Dirty Jobs: Cranberry Farmer 09:05 Deadliest Catch: The Finish Line 09:55 - Ultimate Survival: Costa Rican Rain Forest 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: Transatlantic Tunnel 12:35 - Overhaulin’: The Mad Kidney Donor 13:30 Wheeler Dealers: Peugeot 205 GTi 1.9 14:25 - American Chopper: Army National Guard 15:20 - Mythbusters: Vodka Myths 16:15 - Dirty Jobs: Mud Mineral Excavator 17:10 Deadliest Catch: Friends and Rivals 18:05 - Ultimate Survival: Moab Desert 19:00 How It’s Made 20:00 Mythbusters: Blue Ice 21:00 Crash Course 22:00 - One Car Too Far: Volcano 23:00 -
Extreme Fishing with Robson Green: At the Ends of the Earth.
Iris 10:15 - Ku fu? Dalla Sicilia con furore. Film ’73 12:00 - Il Commissario (TF) 13:50 Liberi. Film 2003 16:00 L’inafferrabile 12. Film ’51 17:45 - Poliziotto speciale. Film ’98 19:30 - Charlie’s Angls (TF) 20:15 - Starsky e Hutch (TF) 21:10 - Minuti contati. Film ’95 23:00 - Slevin - Patto criminale. Film 2006. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 - Films & Stars 11:05 - 2 Broke Girls 11:30 - The Mentalist 12:15 Person of Interest 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 - 2 Broke Girls 17:07 - 30 Rock 17:30 - Person of Interest 18:15 - Days of Our Lives 19:00 Films & Stars 19:30 - Mike & Molly 20:00 - How I Met Your Mother 20:30 - Alcatraz 21:15 Fringe 22:00 - Hollywood Buzz 22:24 - True Blood 23:29 Chuck 00:19 - Game of Thrones. Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross 08:00 - Confessions of an Animal Hoarder: Janice and JD 09:00 - Snapped: Women Who Kill: Ann Stout 10:00 America’s Court with Judge Ross 10:30 - Real Housewives of Beverly Hills: Malibu Beach Party from Hell 11:30 America’s Court with Judge Ross 12:00 - Parking Wars. Pawn Stars: 13:00 - Chum Goes AWOL 13:30 - Bow Legged. 14:00 - Braxton Family Values: You Can’t Go Home Again 15:00 - Pregnant in Heels: Couples Therapy 16:00 Parking Wars 17:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Back to Beverly Hills 18:00 -
Confessions of an Animal Hoarder: Janice and JD. Pawn Stars: 19:00 - Chum Goes AWOL 19:30 - Bow Legged. 20:00 - Parking Wars. Hardcore Pawn: 21:00 - Storm’s A-Brewin 21:30 - Desperate Pawn. 22:00 The Chawners’ Last Chance.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 07:35 - Thomas and Friends 07:50 - Bob the Builder 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 - Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - The Hoobs 11:40 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 -
Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:25 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder 22:35 - Fireman Sam 22:45 - Igloo-Gloo. Disney Channel 08:10 - Jake and the Neverland Pirates 08:25 Handy Manny 08:35 - The Hive 08:40 - Mini Adventures of Winnie the Pooh 08:45 - Mouk 09:00 - Jonas 09:25 - So Random 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:25 - Fish Hooks 10:40 - Kim Possible 11:05 - Shake It Up 11:30 Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 - Timon & Pumbaa 12:45 - The Suite Life on Deck 14:00 - Austin and Ally 14:25 Shake It Up 14:50 - Phineas and Ferb 15:15 Jessie 15:40 - Shake It Up 16:00 - Good Luck Charlie 16:30 - Wizards of Waverly Place 16:55 The Suite Life on Deck 17:20 - Austin and Ally 17:45 - Phineas and Ferb 18:10 - ANT Farm 18:35 - Good Luck Charlie 19:00 - Jessie 19:25 The Suite Life on Deck 20:15 - Jonas 21:05 Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place 22:45 - Kim Possible 23:10 - The Fairly Odd Parents 23:35 - The Fairly Odd Parents.
06>30 07>00 09>30 10>30 12>00 12>30 13>00 14>00 14>05 15.00 15<05 16>00 17>00 18>00 18>10 19>45 20>30 21>30 21>35 22>15 23>00
Bejni u Bejnek NET News X’Fattart Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel^ Bejni u Bejnek Simpati/i NET News Teleshopping NET News Simpati/i Teleshopping Insiru Nafu Lil... NET News Sajf Flimkien NET News Indifest NET News (ikompli) Indifest Netube NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 07:00 - US Open Tennis 08:45 - Motorsports Weekend 09:00 Women’s U#20’s World Cup Football: SF (live) 11:00 - US Open Tennis 12:30 - Women’s U#20’s World Cup Football: SF (live) 14:30 - Inside IRC 15:00 - US Open Tennis 17:00 - US Open Tennis: Day 9 (live). Eurosport 2 07:30 - Eurosport 2 Morning News 08:00 - Porsche Super Cup Motor Racing 08:30 - US Open Tennis 10:00 - Tour of
Spain UCI World Tour Cycling 11:30 - Australian Football Magazine 12:30 - Eurosport 2 News 13:00 - Tour of Spain UCI World Tour Cycling 14:30 - US Open Tennis 17:00 - US Open Tennis: Day 9 (live). GO Sports 1 07:00 - Serie A: Rd 2: Parma v Chievo Verona 09:00 - PGA Omega European Masters: Day 2 13:00 - Barclays PL: Wk 3:
Newcastle Utd v Aston Villa 15:00 - Ligue 1: Rd 4: FC Sochaux-Montbeliard v Montpellier Herault SC 17:00 Serie A: Rd 2: Catania v Genoa 19:00 - Ligue 1: Rd 4: Highlights 19:55 - Barclays PL: Wk 3: Review 21:00 UEFA Champions League: Magazine Programme 21:30 Barclays PL: Wk 3: Liverpool v Arsenal 23:30 - RaboDirect Pro12: Rd 1: Ulster v Glasgow 01:30 - PGA Omega European Masters: Day 2. GO Sports 2 20:45 - UEFA Champ. League: Play-Offs 2nd Leg:
Panathinaikos FC v Malaga CF (live) 22:45 - Milan Channel.
GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Serie A: Rd 2: Sampdoria v Siena 11:00 Barclays PL: Wk 3: Swansea City v Sunderland 13:00 - PGA Omega European Masters: Day 2 17:00 - Trans World Sports 18:00 - Aviva Premiership: Rd 1: London Wasps v Harlequins 20:00 - FIFA Futbol Mundial 20:30 - Barclays PL: Wk 3: Wigan Ath v Stoke City 22:30 - Serie A: Rd 2: Catania v Genoa 00:30 - UEFA Super Cup: Chelsea v Club Atletico de Madrid.
Melita Sports 1 08:00 - America's Cup: World Series: San Francisco: Day 3 (r) 10:05 - Bundesliga: Bayern Munich v VfB Stuttgart (r) 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour: Korea: Day 1 (r) 14:05 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Poland v Spain (r) 15:20 - Fighting Spirit: It's Showtime #55 (r) 17:15 - WWE: NXT (r) 18:05 - Bundesliga: Highlights (r) 19:00 - America's Cup: World Series: San Francisco: Day 3 (r) 21:05 - Bundesliga:
Bayern Munich v VfB Stuttgart (r) 23:00 - 2012 Alpari World Match Tour: Korea: Day 1 (r) 01:05 - WWE: NXT (r).
Melita Sports 2 12:00 - America's Cup: World Series: San Francisco: Day 3 (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:05 - Bundesliga: Bayern Munich v VfB Stuttgart (r) 17:00 - WWE: NXT (r) 17:50 2012 Alpari World Match Tour: Korea: Day 1 (r) 19:55 Bundesliga: 1FSV. Nurnberg v Borussia Dortmund (r) 21:50 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 00:25 Bundesliga: Bayern Munich v VfB Stuttgart (r). Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Div.: SKVW v Victoria Hotspurs (r) 09:45 - Boxing: European Boxing Federation dtd. 20.07.12 (r) 11:00 - Malta Basketball Assoc.: Depiro v Floriana (r) 12:20 - Malta Handball Assoc.: Aloysians v Luxol: dtd. 14.04.12 (r) 13:35 Malta Rugby Football Union: Overseas v Stompers: dtd. 17.03.12 (r) 15:10 - BOV PL: Valletta v Qormi (r) 17:15 MFA Futsal League: Naxxar Motors v Excess RP (r) 18:35 Melita GFA 1st Div.: SKVW v Victoria Hotspurs (r) 20:20 Malta Basketball Assoc.: Depiro v Floriana (r) 21:40 Malta Handball Assoc.: Aloysians v Luxol: dtd. 14.04.12 (r) 22:55 - Malta Rugby Football Union: Overseas v Stompers: dtd. 17.03.12 (r) 00:30 - BOV PL: Valletta v Qormi (r).
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
24 Passatemp
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
L-inkwadratura reali
11
12
13
14
15
Wa[da mis-sitt imma;ini numerati hi reali g[as-su;;ett li g[andu x’jaqsam mar-ritratt li qed ti;bed din il-mara, g[aliex fil-[amsa l-o[ra hemm xi [a;a li ma tikkorrispondix e]attament. Liema hi dik e]atta?
Sudoku
Stramba… i]da veru
16
17
18
Mimdudin>5. G[andhom ikunu [orox g[all-kriminali (5) 6. Jiddawru (5) 7. :ibed sew i]-]ew;t itruf (5) 10. T[arbex fuq karta (5) 11. Tista’ tkun bla temma (5) 12. Qata’ bi snienu (5) 14. Gabillott (5) 16. A[mar daqsu, ng[idu (5) 17. Kunjom ta’ kwantità kbira ta’ Taljani? (5) 18. Ta[bilniex! (5)
Weqfin>1. G[afset il-grillu (6) 2. Liebes faxxa sewda (6) 3. Nag[ti titwila (6) 4. Menu ra mara minn Bukarest? (6) 8. Servut (5) 9. Kontra l-li;i jekk isiru (5) 12. B[alma jista’ jkun qattus li jib]a’ mill-kunjom? (6) 13. Nobbli (6) 14. Dak li ma j[ossx iddaqqiet ta’ sieq (6) 15. {are; mill-fomm (6)
Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.
Soluzzjoni tal-biera[
Mimdudin>- 5. Indri; 6. Fa[al; 7. Klara; 10. Fetaq; 11. Armla; 12. {ares; 14. Kinsa; 16. Sinna; 17. Falza; 18. Rotot. Weqfin>- 1. Nikxef; 2. Titlaq; 3. Tferra; 4. Olanda; 8. Ftira; 9. Smina; 12. {arifa; 13. Stinat; 14. Kenuri; 15. Abbati.
G[at-tfal
Il-:ermani] Ruediger Nehberg qasam g[all-ewwel darba l-Atlantiku fuq dg[ajsa bil-qdif tal-pedali. Telaq millport Afrikan ta’ Dakar f’Ottubru 1988 u la[aq lil dak Bra]iljan minn Sao Paolo Louis do Maranhao, wara erba’ u sebg[in jum ta’ ‘navigazzjoni’.
Soluzzjonijiet
Sudoku
Pin;u din l-istampa [elwa bil-kuluri li tixtiequ intom.
In-nag[ma hi l-unika tajra li g[andha ]ew;t iswaba’ biss f’kull sieq: l-g[asafar l-o[ra kollha g[andhom minn tlieta sa erba’ swaba’.
L-inkwadratura reali
Tpin;ija
In-nag[ma (‘Ostrich’)
In-Nru. 4. Infatti lo[rajn huma differenti min[abba dawn irra;unijiet: fl-1 il-parti ta’ wara tal-iskuter g[andu post g[all-bagolli; fit-2 ssi;ra tinsab fil-parti opposta; fit-3 il-parti ta’ quddiem tal-iskuter imdawra lejn il-mara; fil-5 ix-xalpa madwar g[onq il;uvni hi iqsar; 6. Ix-xalpa hi fil-;akketta u x-xag[ar hu itwal.
Kur]ità
L-o;;etti mo[bija
Erbg[a mill-o;;etti ta’ hawn fuq jinsabu mo[bijin x’imkien f’din ix-xena. Indika fejn jinsabu permezz tal-ittri u n-numri li hawn fil-;nub.
L-ewwel o;;ett: :1; It-tieni o;;ett: A5; Ir-raba’ o;;ett: E4; Il-[ames o;;ett: B2.
L-o;;etti mo[bija
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Klassifikati 25 PROPRJETÀ Bir id-Deheb
APPARTAMENTI semifinished u garaxxijiet kompluti bil-lift. Jibdew minn €81,500 (Lm35,000). ?emplu 99477271.
Is-Swatar
APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess millkomun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.
Santa Venera
FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tassodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti millbejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.
Santa Venera
MAISONETTE bi 3 tassodda fully furnished. Prezz
€158,397 (Lm68,000). ?emplu 99477271.
G{AL-KIRI Tas-Sliema
POST /entrali, appartament ;did bi 3 tas-sodda lest min kollox. Bil-lift. €800 fix-xahar u Marsaskala bi 3 tas-sodda €400 fix-xahar. ?emplu 99477271.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa u xog[ol ta’ membrane u kull tip ta’ kisi u tibjid. ?emplu 79407292.
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-
konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
G[al kull xog[ol
TA’ madum ta’ l-art u tal[ajt, qlug[ ta’ madum u plumbing, gypsum board kif ukoll kisi bil-;ibs, graffiato u ]ebg[a bi 30 sena esperjenza. ?emplu 79091057.
Tiswijiet fil-pront u filpost
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata . ?emplu 99422268 jew 2 1 4 1 6705 .
G{ALL - BEJG{ G[al kull xog[ol ta ’ stampar u sheets tat tombla B ’ numri kbar u kuluri differenti . Free delivery g[al G[awdex ukoll . Morru g[and PAWLU BONNICI ( Bonnici printing press) – 3 Triq
Melita , il - Belt Valletta .
Kif issibuna : min - na[a tal Barrakka ta ’ Fuq g[al Triq Sant ’ Ursula . G[al xog[ol ta ’ digital printing u offset , inviti tat - tie; , invoices , posters u brochures bil - kulur , e// . u xog[ol ta ’ embossing . ?emplu 2 1 244627 jew
79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpres s.com
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira. ?emplu 99870665.
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor talkompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[allkbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
26 VOLLEYBALL
Impenn internazzjonali g[al Nello Calleja
Brian Galea (it-tieni mix-xellug) flimkien ma’ Jeffrey Pisani (xellug) u Stephen Vella wara l-pre]entazzjoni mill-President tal-Federazzjoni Salvu Portelli (lemin)
SPARAR
Galea jirba[ il-Franwin Trophy Brian Galea kien ir-rebbie[ overall tal-Franwin Trap Trophy, kompetizzjoni organizzata mill-Federazzjoni Maltija tal-Isparar fil-Bidnija fi tmiem il-;img[a. Galea kellu bidu e//ellen ti meta laqat straight ta ’ 25 fl - ewwel round u segwa b ’ 24 g[al total ta ’ 49 minn
50 plattina. Fil-barrage huwa laqat 19 minn 25 g[al total ta’ 68 minn 75 plattina u temm fl-ewwel post. Fit-tieni post b’erba’ plattini anqas temm Jeffrey Pisani li laqat 46 u 18 waqt li bi plattina anqas Stephen Vella temm fit-tielet post wara shoot-off ma’ Silvio Attard meta t-tnejn
laqtu total ta’ 63 plattina. George Cassar b’61 u Frank Scorfna b’60 kienu ]-]ew; tiraturi l-o[ra fil-barrage. Waqt li Brian Galea reba[ ukoll Klassi A, Frank Scorfna reba[ Klassi B b’45 u Raymond Micallef temm lewwel fi Klassi C b’40 plattina.
Ir-referee Malti talVolleyball Nello Calleja ng[ata l-inkarigu millKonfederazzjoni Ewropea tal-Volleyball (CEV) biex ikun wie[ed mill-uffi/jali f’Pool D tat-tieni round ta’ kwalifikazzjoni talKampjonati Ewropej tannisa 2012 li se jintlag[ab f’Rovinj fil-Kroazja aktar tard dan ix-xahar. Il-log[ob minn dan ilgrupp se jsir bejn il-{amis 13 u s-Sibt 15 ta’ Settembru bejn l-organizzaturi Kroazja, ir-Renju Unit, il-Portugall u r-Rumanija. Dan se jkun ittieni turnament g[al dawn lerba’ timijiet g[ax ;img[a qabel se jkunu ltaqg[u fir-
Rumanija. Ir-rebbie[ minn dan ilgrupp flimkien mar-rebbie[a mill-[ames gruppi lo[ra se jikkwalifikaw direttament g[all-a[[ar round tal-Kampjonati Ewropej li se jintlag[bu fil-:ermanja u l-I]vizzera s-sena d-die[la. Ir-runner-up minn kull grupp jikkwalifikaw g[attielet round ta’ kwalifikazzjoni. Calleja se jkun we[ed minn erba’ referees li se jikkontrollaw il-partiti f’dan il-grupp. Ir-referees l-o[ra se jkunu /-?iprijott Evgeniou, Micevski talMa/edonja u l-Awstrijakk Tschrischnig.
Ryan Saliba r-rebbie[ tar-raba’ edizzjoni
Saliba u Bonello Spiteri jirb[u l-EC Hellfire Extreme Triathlon Dan l-a[[ar fil-Park talMajjistral saret wa[da millaktar attivitajiet sportivi massakranti mag[rufa b[ala l-EC Hellfire Extreme Triathlon. Din kienet ir-raba’ edizzjoni ta’ dan l-avveniment li jinkorpora fih g[awma, mountain bike u ;irja fuq art im[arbta. Kienu madwar 50 ilparte/ipanti din is-sena li [adu sehem fuq id-distanza s[i[a, distanza qasira u anke r-relay tat-timijiet. Ryan Saliba, triatleta ]ag[]ug[ ferm promettenti li jispe/jalizza fuq it-trail running (;iri fuq art im[arbta) reba[ id-distanza s[i[a filkategorija tal-ir;iel waqt li /champion nazzjonali tat-
Triathlon Danica Bonello Spiteri kompliet tikkonferma d-dominju tag[ha f’din iddixxiplina meta re;g[et ]ammet it-titlu. Il-mira ewlenija ta’ attivitajiet b[al dawn hi li tistimola lill-atleti li jisfidaw lilhom infushom u jag[tu l-massimu. Fil-fatt aktar kmieni din issena l-Hellfire Team organizza l-ewwel ;irja Ultra ta’ 50 km fuq art im[arbta malperimetru tal-g]ira G[awdxija. Kien hemm ukoll bosta premjijiet sbie[ g[ar-rebbie[a mog[tija mill-isponsors fejn il-parte/ipanti kienu wkoll inkra;;uti biex ji;bru donazzjonijiet g[all-fondazzjoni Inspire.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Sport 27
Il-proprjetarju ta’ Liverpool jitlob aktar pa/enzja Il-proprjetarju ta’ Liverpool John W Henry kiteb ittra miftu[a lillpartitarji fejn talabhom ikunu ftit pa/enzju]i wara t-telfa 2-0 tal{add kontra Arsenal li kkundannat lil-klabb minn Anfield g[all-ag[ar bidu tieg[u fil-kampjonat f’50 sena. Fenway Sports Group (FSG) propjeta` ta’ Henry kien kritikat g[ad-de/i]joni li [a li jislef lillattakkant Ingli] Andy Carroll lil West Ham ming[ajr ma ;ab plejer ie[or floku sakemm g[alaq is-suq tat-trasferimenti l-:img[a, u l-bidu negattiv li kellu t-tim kompla kabbar din il-kritika. Meta kien qed jirrispondi g[al din il-kritika, il-proprjetarju qal li “dan ma kienx min[abba nuqqas ta’ xewqa jew sforz” li l-klabb naqas milli jsa[[a[ l-attakk f’perjodu fejn it-tim [a biss put minn tliet partiti. “Ninsab di]appuntat b[al kull partitarju ie[or ta’ Liverpool FC li ma konniex kapa/i nsa[[u l-attakk fis-sajf,” kiteb fl-ittra pubblikata fuq il-websajt.
John W Henry
“Sfortunatament f’dan il-perjodu ma rnexxilniex nikkonkludu ftehim biex nil[qu dawn il-miri. {add m’g[andu jiddubita mill-impenn tag[na lejn il-klabb. Fi Brendan Rodgers g[andna manager ]g[ir ta’ talent u evalwajna tajjeb il-;udizzju tieg[u biex ifforma l-iskwadra. Din hi [idma li g[adha g[addejja. Brendan je[tie; i]-]mien biex jadotta
Sven-Goran Eriksson i]omm flokk b’ismu flimkien ma/-Chairman tal-klabb Tajlandi] ta’ BEC Tero Sasana, Brian Marcar (lemin) u l-Konsulent tal-FA tat-Tajlandja Suwat Liptapanlop (xellug).
Eriksson imur it-Tajlandja
L-eks kow/ nazzjonali tal-Ingilterra Sven-Goran Eriksson kien pre]entat b[ala Konsulent Tekniku tal-Klabb Tajlandi] BEC Tero Sasana. Din hi l-ewwel esperjenza tal-I]vedi] fl-Asja f’karriera ta’ 35 sena. Eriksson, li g[andu 64 sena se jkunu qed jie[u [sieb jimplimenta pjan strate;iku u jappo;;ja lill-istaff ta’ coaches talklabb darbtejn champion tat-Tajlandja wara li mexxa w[ud millaqa klabbs u timijiet fl-Ewropa. L-eks kow/ ta’ Roma, Manchester City u Benfica qal li din ilkariga ma kinitx tebg[a fil-karriera tieg[u wara li reba[ tant unuri. “Qed nistenna bil-[erqa din il-kariga g[aliex kieku m’inix hawn. Dak li ja[sbu n-nies m’g[adux aktar importanti g[alija. Illum il-livell fit-Tajlandja hu ferm a[jar u hawn [afna affarijiet tajbin. Se tkun esperjenza o[ra sabi[a g[alija,” qal Eriksson.
l-filosofija fl-iskwadra u jibni e]attament dak li jrid g[al perjodu twil.” Henry ]ied jg[id li Liverpool qed ikomplu j[allsu l-prezz tar-re;im pre/edenti wara li temmew ir-renju negattiv tal-Amerikani Tom Hicks u George Giller meta xtraw il-klabb ta’ Anfeld fl-2010. “G[adna fil-pro/ess li qed insewwu l-i]balji tal-passat. Dan mhux se ji;ri mil-lum g[al g[ada. Dan kompla jikkomplika ru[u anke bl-i]balji tag[na fl-ewwel sentejn diffi/li. Kienet lezzjoni kiefra imma tkunux imqarrqa. Il-klabb hu aktar b’sa[[tu llum milli meta [adnih.” Rodgers g[adda kumment iebes il{add meta ammetta li ma kienx i[alli lil Carroll jitlaq li kieku kien jaf li mhux se jsa[[a[ it-tim b’xi [add ie[or. Rodgers issa g[andu biss lil Luis Suarez u Fabio Borini b[ala attakkanti fissi u [add minnhom m’hu skorer prolifiku. Dan iwasslu biex ftit jista’ jvarja t-tattika tieg[u fl-attakk meta hemm b]onn.
}VEZJA
Jiskorja u jmut ftit wara
Plejer }vedi] ta’ 29 sena ikkollassa u miet b’dak li hu suspettat attakk talqalb minuti biss wara li po;;a lit-tim tieg[u fil-vanta;;. Victor Brannstrom, plejer ta’ Pitea, kien skorja wara biss ftit minuti kontra Umedalen fil-log[ba mit-Tieni Divi]joni tat-Tramuntana l-{add meta f’daqqa wa[da po;;a fl-art u ntelaq. Il-kit manager flimkien ma’ Nurser ippruvaw mill-ewwel jirrisuxxitawh sakemm waslu tliet ambulanzi u Brannstrom ittie[ed l-isptar ta’ Pitea fejn kien dikjarat mejjet ftit wara. Brannstrom li qabel kien lag[ab ma’ Helsingborg fl-og[la divi]joni }vedi]a kien irtira mill-isport f’Jannar wara li kien tah attakk simili imma rritorna flazzjoni wara li e]amijiet medi/i ndikawli li ma kellux problemi serji f’qalbu. “Hi mewta tra;ika li ma nistg[ux nifhmu. L-aktar [a;a diffi/li li qatt esperjenzajt. Ma konniex a[na li ppersdwadejnih jirritorna jilg[ab. Victor ried jag[mel dan minn jheddu u kien jit[arre; tajjeb ming[ajr qatt ma kellu problemi,” qal il-vi/i-Chairman ta’ Pitea, Christer Berglung.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
28 Sport
Tmiem Tlieta jibqg[u il-;img[a ta’ football Malti b’punti massimi
Anali]i u kummenti
dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV
Innutajna li... •
•
•
•
Waqt il-log[ba Birkirkara vs Rabat A. li ntlag[bet fil-Hibernians Stadium f’Kordin il-:img[a filg[axija, kien hemm imdendla l-bnadar ta’ Sliema u Mosta liema ]ew; timijiet kienu se jaffrontaw lil xulxin fillog[ba ta’ wara. Jista’ jkun li ma kienx hemm bi]]ejjed spazju fejn ilbnadar ta’ Birkirkara u Rabat jiddendlu jew inkella intesew!! Fil-line up tal-log[ba Balzan vs Hamrun kien hemm ]ew; coaches imni]]la g[al {amrun Spartans, Stefan Sultana u Atanas Marinov. Inizjalment kien hemm assistent kow/ [dejn Marinov i]da l-kelma assistent ;iet maqtug[a biex ;iet tidher biss ilkelma COACH. L-ewwel g[oxrin minuta ta’ Tarxien Rainbows vs {amrun Spartans intlag[bet fid-dlam min[abba t-temp imsa[[ab li kkaratterizza l-g]ejjer Maltin il-{add filg[axija. Fil-fatt kien wara 25 minuta li nxteg[lu l-floodlights. L-iscoreboard waqt i]]ew; log[biet Tarxien vs {amrun u Balzan vs Floriana ma kienx qed ja[dem sew. Din jidher li saret xi [a;a normali flIstadium Nazzjonali kemm l-ista;un li g[adda kif ukoll dan li g[adu kif beda. Donnu li sajf s[i[ ftit serva biex naraw x’hemm [a]in f’din il-
Caruana Scicluna ta’ Melita janti/ipa lil Andrew Cohen ta’ Hibs (ritratt> Brian Grech)
•
famu]a scoreboard. It-tieni taqsima tal-log[ba Sliema W. vs Mosta kienet ikkaratterizzata minn nervo]i]mu millplayers ta]-]ew; na[at. Fil-fatt, f’azzjoni minnhom il-player veteran Ivan Woods li kien da[al b[ala sostitut fit-tieni taqsima, ma rritornax ilballun lil Mosta wara li Haber kien tefa’ l-ballun barra spe/ifikament biex i[alli lit-tim mediku jid[ol fil-ground hekk kif kien hemm player ta’ Mosta mal-art. Woods ir/ieva kummenti xejn po]ittivi
•
mill-partitarji ta’ Mosta g[al nuqqas ta’ fair play. Waqt maltemp qawwi li [akem pajji]na, beda die[el l-ilma filpress#media room fejn il;urnalisti pre]enti kellhom ine[[u l-affarijiet minn mal-art biex ma jixxarbux. Il-bibien tal-istess kamra bdew jinfet[u wa[edhom min[abba r-ri[ qawwi li [akem fuq Ta’ Qali u ma setg[ux jing[alqu – bdew jin]ammu mag[luqin permezz ta’ si;;u li fuqu kellhom ikunu bilqieg[da l;urnalisti pre]enti.
minn Simon FARRUGIA
Valletta, Hibernians u Birkirkara baqg[u f’kuntatt assolut meta t-tlieta li huma re;g[u reb[u biex kisbu t-tielet reb[a reb[a minn daqstant log[biet. Valletta g[elbu lil Qormi 3-0. Kienet log[ba li l-Beltin minkejja li kienu fil-vanta;; ta’ ]ew; gowls fl-ewwel taqsima xorta naqsu li juru s-sa[[a tag[hom u kien biss fl-a[[ar parti tal-log[ba li ddominaw u [olqu diversi /ansijiet ta’ skor. L-eroj tag[hom nhar is-Sibt kien indubbjament Ryan Fenech li beda minflok Michael Mifsud li ma kienx f’sikktu mija fil-mija u leks midfielder {amruni] kellu wirja e//ellenti fejn skorja wkoll tnejn mit-tliet gowls Beltin. Mill-banda l-o[ra Qormi naqsu li jkunu kompetittivi u din kienet it-tieni telfa. Jidher li t-tim immexxi minn Stephen Azzopardi g[adu ma bediex jiffunzjona kif suppost. A//ertaw f’nofs sieg[a B’wirja tajba fl-ewwel taqsima Hibernians kisbu wkoll it-tielet reb[a minn daqstant log[biet meta g[elbu lil Melita bl-iskor ta’ 31. Kien Jackson Lima l-mo[[ wara din ir-reb[a Pawlista fejn dawn skurjaw tliet darbiet ming[ajr risposta fl-ewwel nofs sieg[a tal-log[ba biex prattikament issi;illaw ir-reb[a. G[al Hibernians re;a’ kien hemm bdil fil-formazzjoni fejn dan jidher li qed ikun il-pjan tal-kow/ Michael Woods. Bdew Adrian Pulis u Anderson Ribeiro flok Bezzina u Levnaic. Wara d-draw u wirja tajba kontra Rabat Ajax, Melita rritornaw g[at-telf fejn ]gur li n[ass [afna n-nuqqas ta’ Martin, Gribbon u Sierra Camacho fit-tim immexxi minn Martin Gregory. Tim ie[or li jinsab b’punti massimi huwa dak ta’ Birkirkara wara li nhar il-:img[a g[elbu lil Rabat Ajax b’gowl f’kull taqsima sabiex kisbu dak li riedu minn dan il-konfront. Minkejja dan, irreb[a ma kinetx daqstant fa/li g[all-Istripes, peress li Rabat lag[bu l-a[jar log[ba tag[hom s’issa dan l-ista;un. Sfortunatament g[alihom kienu ]ew; set pieces li wasslu g[all-gowls ta’ Birkirkara. Paul Zammit kien ming[ajr tliet players importanti, il-Bra]iljan Joselito, Scicluna li kien sospi] filwaqt li Shodiya beda fuq ilbank tas-sostituti. Rabat iddefendew g[al [inijiet twal i]da kienu organizzati u kon/entrati f’dak kollu li g[amlu. Pjan li rnexxa peress li ]ammew l-iskor baxx kontra l-qawwa tal-attakk talIstripes. Finalment waslu wkoll l-ewwel punti u l-ewwel reb[a g[al Mosta. Kien Obinna Obiefule l-awtur ta]-]ew; gowls tal-Mostin biex re;a’ beda jsib it-triq tal-gowl. Mg[ejjun minn wirja qalbenija minn Daniel Bogdanovic kif ukoll minn Zongo, l-attakkant Ni;erjan kien strumentali fejn anki sa[anasitra seta’ g[aqqad hat trick li kieku kien aktar attent. Sliema ;arrbu gowl kmieni biex meta kellhom i/-/ans li jirrea;ixxu anki bl-g[ajnuna ta’ vanta;; numeriku, naqsu li jag[mlu dan u kienu Mosta li ssi;illaw ir-reb[a minuta minn tmiem il-log[ba. Il-kow/ Taljan tal-Wanderers Greco re;a’ g[amel numru ta’ bidliet fit-tim fejn dan jidher li qed jeffettwa l-istabbiltà. };ur li lBlues iridu juru titjieb konsiderevoli jekk jaspiraw li tal-anqas ikunu fi/-Championship Pool. Mill-banda l-o[ra Mosta wara ]ew; telfiet kontra t-tnejn ta’ quddiem, dan huwa l-mument fejn jibdew jirkupraw peress li tant huwa mistenni mill-iskwadra vasta u ta’ talent li g[andhom. Reb[a meritata
Kane Farrugia ta’ Floriana jipprova jwaqqaf lil Calcado ta’ Balzan (ritratt> Trevor Sollars)
Wara diversi /aqliq matul l-a[[ar ;img[a fejn Floriana tilfu diversi pedini importanti fit-tim, wie[ed stenna li l-Greens kienu se jsibuha diffi/li kontra r-rivelazzjoni tal-ista;un li g[adda Balzan. I]da huma kisbu l-ewwel reb[a tal-ista;un biex wara ]ew; draws [adu tliet punti u komplew jippressaw fuq it-trio ta’ quddiem. Kienet reb[a meritata g[al Floriana li i]da [allew g[at-tard sabiex kisbu l-punti. L-Ingli] ta’ ori;ini Indjana,Verma re;a’ kellu log[ba tajba u kien strumentali biex mexxa lil s[abu lejn ir-reb[a. G[al Balzan din kienet daqqa ta’ [arta o[ra u g[adhom qed ifittxu l-ewwel reb[a billi s’issa kisbu punt wie[ed biss minn tliet log[biet. Jidher li hemm xi [a;a nieqsa mit-tim ta’ Ivan Zammit, tim li tant kien kon/entrat u mag[qud l-ista;un li g[adda. Tarxien kisbu l-ewwel punt tag[hom filwaqt li {amrun irre;istraw it-tielet draw wara li l-log[ba ta’ bejniethom spi//at fi draw 1-1. B’hekk l-Ispartans baqg[u bla meg[luba. Il-bidu ta’ din il-log[ba kien wie[ed diffi/li b’Tarxien jo[or;u aggressivi [afna u sa[ansitra fet[u l-iskor permezz tas-solitu Daniel Mariano Bueno. Il-ftu[ tat-tieni taqsima kien milqut mill-maltemp kbir li g[amel fejn il-kundizzjonijiet tal-pitch saru aktar diffi/li. I]da {amrun minkejja li wkoll spi//aw b’g[axar players wara li tke//a l-goalkeeper Cassar, urew karattru biex kisbu l-gowl tad-draw lejn ittmiem. Ri]ultat ;ust f’log[ba medjokri.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Sport 29
It-tim tal-;img[a D. Cassar (Tarxien R.)
Kellu sta;un mill-aqwa sentejn ilu u jidher li dan lista;un jista’ jirrepeti dak li g[amel fl-ista;un 2010-11. Goalkeeper sod fil-lasta u anki fil-[ru; tieg[u. Dejjem attent u diffi/li [afna biex teg[lbu. Kapa/i jkun determinanti g[ar-Rainbows dan l-ista;un.
R. Camilleri (Hibernians)
Difensur ta’ 24 sena li beda l-karriera tieg[u ma’ Pieta` Hotspurs qabel sie[eb lil Hibernians. Sod [afna fiddifi]a fejn il-wirjiet tieg[u ;ibdu wkoll g[ajnejn il-kow/ tat-tim Malti Pietro Ghedin li sejja[lu mal-iskwadra nazzjonali.
J. Caruana (Valletta)
Ryan Fenech li kellu log[ba e//ezzjonali g[al Valletta fl-azzjoni ma’ Matthew Bartolo (fl-art) ta’ Qormi
KUMMENTI WARA VALLETTA 3-0 QORMI
Aktar ma’ jg[addi ]mien aktar qed ning[aqdu - Jonathon Caruana (Valletta FC) “Na[seb li din kienet l-a[jar log[ba s’issa fejn lg[abna aktar b[ala tim.” Dawn kienu l-ewwel kummenti li ta d-difensur internazzjonali Malti u ta’ Valletta Jonathon Caruana wara lwirja tajba li hu u s[abu kellhom kontra Qormi, tim li sta;un ilu kien eliminahom fis-semi-finali tal-U*Bet FA Trophy. “Kellna bidu kwiet g[al din il-log[ba fejn l-avversarji tag[na bdew jippruvaw jiddefendu i]da l-kontroll tal-log[ba kien dejjem f’idejna. Wara li skurjajna t-tieni gowl konna aktar komdi g[ax b’gowl wie[ed biss kollox jista’ ji;ri spe/jalment meta tilg[ab ma’ timijiet b[al Qormi.” Caruana qal li minkejja n-nuqqas ta’ Mifsud, il-plejer li beda floku, Ryan Fenech kellu sehem qawwi fit-tim. “Ryan g[amel id-differenza fejn kellu log[ba kbira. Fit-tieni
taqsima konna aktar rilassati u [loqna diversi /ansijiet u anke ]idna gowl ie[or.” Mistoqsi dwar Valletta dan l-ista;un Caruana wie;eb, “Flewwel ]ew; log[biet inqasna milli nkunu konvin/enti u l-fattur ewlieni huwa li kien hemm numru ta’ plejers ;odda fl-iskwadra. I]da aktar ma’ jg[addi ]mien aktar qed ning[aqdu b[ala tim.” Finalment tlabtu wkoll dwar kif isib il-kow/ il-;did Mark Miller. “Ma’ Miller jien g[andi rapport tajjeb [afna fejn tg[allimt [afna ming[andu. Kienu biss tnejn l-ista;uni li ma’ kontx ta[t it-tmexxija tieg[u kemm ilni nilg[ab. Nixtieq nirringrazzjah ta’ kemm tg[allimt ming[andu.”
Difensur ta’ Valletta li hija rarita` li jag[mel xi ]ball matul id-disg[in minuta. Player li kapa/i jiddefendi, jo[ro; b’eleganza bil-ballun kif ukoll isib i/-/ans li jikkonkludi l-aktar flazzjonijiet ta’ set piece.
A. Brown (Floriana)
Difensur ta’ statura fejn ittul tieg[u ta’ 6 piedi u 5 pulzieri jiddomina fuq kul[add. L-eks player ta’ Preston North End kien la[jar fil-log[ba li fiha lGreens kisbu l-ewwel reb[a
tal-ista;un kontra Balzan. Diffi/li biex tg[addi minn fuq dan il-player kemm fl-ajru kif ukoll mal-art.
R. Briffa ( Valletta)
Il-midfielder Belti kien surmast f’nofs il-ground fejn wara bidu kwiet minn Valletta aktar ma’ beda jg[addi l-[in aktar bdew jikkontrollaw u jiddominaw lill-avversarji. Ilplayer tat-tim nazzjonali Malti kompla juri dak li g[amlu fost l-aqwa players fi g]iritna.
R. Fenech ( Valletta)
Lag[ab flok Michael Mifsud li ma’ kienx f’siktu g[al kollox. Il-fidu/ja li wera fih Mark Miller irritornaha b’wirja stupenda u b’]ew; gowls li wittew it-triq g[attielet reb[a konsekuttiva mi/Champions renjanti.
J. Lima (Hibernians)
G[al darb’o[ra f’dan il-bidu tal-ista;un player li re;a’ jinsab fit-tim tal-;img[a ta’ dan il-;urnal. Din mhix kumbinazzjoni g[aliex Jackson g[andu kwalitajiet li huma ferm g[ola minn dak li mdorrijin naraw.
A.Verma (Floriana)
Midfielder ta’ 25 sena li g[andu esperjenza ta’ football ta’ livell g[ola meta lag[ab fid-divi]jonijiet inferjuri fl-
Ingilterra. Player li ja[dem [afna f’nofs il-ground fejn fuqu waqg[et irresponsabbilta` li jimla l-vojt li [allew diversi players li m’g[adhomx ma’ Floriana. S’issa qed jaqta’ figura tajba.
D. M. Bueno (Tarxien R.)
L-attakkant tar-Rainbows kellu l-a[jar partita s’issa dan l-ista;un fejn kien determinanti f’[afna attakki ta’ Tarxien. Kien huwa li po;;ihom fil-vanta;; b’gowl tipiku tieg[u. Player li jag[mel id-differenza.
D. Bogdanovic (Mosta)
Wara ]ew; telfiet konsekuttivi Mosta riedu reb[a minn dan il-konfront diffi/li kontra Sliema. Immexxija mill-esperjenza ta’ Bogdanovic li kien l-a[jar fost s[abu, la[qu t-tragward tag[hom biex issa kemm Daniel kif ukoll Mosta j[arsu b’ottimi]mu lejn ilkumplament tal-ista;un.
Jhonnattan (B’Kara)
Player Bra]iljan li ng[aqad mal-Istripes fil-bidu talista;un. Kontribut e//ellenti minn dan il-player fejn qed jag[ti s-sehem tieg[u f’tim Karkari] li s’issa kiseb punti massimi mit-tlett log[biet li lag[ab u jidher li din is-sena ser ikunu fost ta’ quddiem.
Daniel Bogdanovic (nofs) li kellu wirja mill-aqwa g[al Mosta jindirizza l-barra bir-ras f’attakk kontra Sliema
IN-NAZZJON It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
Sport 31
FOOTBALL
Evian ike//u lil Correia Pablo Correa tke//a minn coach ta’ Evian Thonon Gaillard wara bidu negattiv fl-og[la divi]joni Fran/i]a. Evian, li b’sorpri]a kienu spi//aw fid-disa’ post flewwel sta;un tag[hom f’Ligue 1 l-ista;un li g[adda, tilfu tlieta millewwel erba’ partiti u jinsabu fit-18-il post b’punt wie[ed biss. Post Correa, li kien ilu disa’ xhur fil-kariga, se jie[du d-direttur sportiv Pascal Dupraz li kien mexxa lit-tim bejn l-2000 u l-2009 meta kien g[adhom amateurs. Meireles vi/in Fenerbahce Il-klabb Tork ta’
Fenerbahce beda negozjati biex jixtri l-midfielder ta’ Chelsea Raul Meireiles. Ilplejer ta’ 29 sena li lag[ab aktar minn 60 log[ba malPortugall, kien akkwistat minn Chelsea fuq kuntratt ta’ erba’ snin ming[and irrivali tal-Premier Liverpool fl-2011. Is-suq tat-trasferimenti fit-Turkija jag[laq l-Erbg[a. McCarthy mal-Afrika t’Isfel
Benni McCarthy li kien kunsidrat b[ala o[xon i]]ejjed u wisq indixxiplinat biex jilg[ab fit-Tazza tad-Dinja, kien sorprendenteent imsejja[ fliskwadra tal-Afrika t’Isfel g[all-partita ta’ [biberija kontra l-Bra]il nhar il:img[a. L-eks attakkant ta’ West Ham u Blackburn li kien tilef it-Tazza tad-Dinja f’pajji]ui wara li m’g[addiex minn e]ami fi]iku u talli kien dam barra bil-lejl se jkun qed jirritorna fin-nazzjonal wara aktar minn sentejn. Cole barra mill-iskwadra
Ashley Cole se jitlef i//ans li jilg[ab id-99 log[ba tieg[u mal-Ingilterra wara li rtir amill-iskwadra g[allewwel partia ta’ kwalifikazzjoni mit-Tazza tad-Dinja 2014 li lIngilterra se tilg[ab kontra l-Moldova l-:img[a. Id-difensur ta’ 31 sena ta’ Chelsea irritorna mal-klabb wara li ng[aqad mat-tim b’daqqa fuq l-g[aksa fittelfa 4-1 kontra Atletico Madrid fis-Super Cup talUEFA l-:img[a. Il-kow/ tal-Ingilterra Roy Hodgson se jidde/iedi jekk isejja[x plejer ie[or wara li di;à g[a]el li ma jsejja[ attakkant minflok Andy Carroll li wkoll irtira wara li we;;a’ fid-debutt ma’ West Ham is-Sibt.
Berbatov tilef ir-rispett lejn Ferguson Dmitar Berbatov qal li kien tilef kull rispett li kellu lejn Alex Ferguson dwar il-mod kif dan temmlu l-karriera ma’ Manchester United. L-attakkant Bulgaru li sie[eb lil Fulham il-:img[a qal li ma kienx kuntent bil-mod kif ittrattah il-manager ta’ United fl-a[[ar xhur tal-erba’ snin li g[amel f’Old Trafford. “Ma na[sibx li kien jimmeritani trattament b[al dan ma’ United – li ma lg[abtx regolari s-sena l-o[ra,” qal Berbatov f’konferenza fil-Vasil Levski stadium f’Sofia filBulgarija. “Mort aktar minn g[axar darbiet, probabbilment 15-il darba nistaqsi lill-kow/ jekk g[andhomx b]onni. Kull darba qaluli li jien plejer importanti u m’g[andix nitlaq i]da mbag[ad ner;a’ ma nkunx fit-tim. Forsi missni tlaqt meta [allieni barra
mill-final ta/-Champions League fl-2011. Naf li hu l-kap i]da sa /ertu punt tilef ir-rispett li kelli lejh g[all-mod kif ittrattani. “Sibtha diffi/li li na//etta li ma nilg[abx. G[ad g[andi ddinjità tieg[i. Skurjajt [afna goals u rba[t il-kampjonat darbtejn waqt li kont ukoll laqwa skorer. Issa m’hemmx lok in[ares lura. Sellimt lil dawk in-nies li kien jimmeritahom qabel tlaqt i]da ma stajtx insellem lil Ferguson.” Berbatov /a[ad li a;ixxa b’mod [a]in fin-negozjati ma’ Fiorentina u Juventus. “Qatt m’g[idtilhom personalment ‘Iva se nilg[ab mag[kom’. Mhux problema tieg[i jekk xi [add hu di]appuntat. Jien nag[]el fejn nilg[ab u nkun kuntent,” qal Berbatov li mar Sofia qabel ilpartiti ta’ kwalifikazzjoni kontra
Dimitar Berbatov g[adu jsostni li mhux se jirritorna man-nazzjonal
l-Italja u l-Armenja i]da nsista li mhux se jirritorna mannazzjonal. “Il-kow/ Luboslav Penev kien l-uniku wie[ed li g[amel
TENNIS – US OPEN
Sharapova u Djokovic fil-kwarti tal-finali Maria Sharapova injorat kummenti tal-konnazzjonal Nadia Petrova li kienet salvata mix-xita wara li g[addiet g[all-kwarti tal-finali tal-US Open. Sharapova kisbet reb[a 6-1, 4-6, 6-4 biex issa tilg[ab kontra l-Fran/i]a Marion Bartoli. Petrova kienet qed tirba[ 2-0 fit-telet set meta x-xita waqqfet il-log[ba g[al sieg[a u 13-il minuta. Sharapova qalet li waqt ilwaqfa tkellmet ma’ missierha bit-telefon u [adet il-parir tieg[u li tilg[ab b’aktar ener;ija u aktar aggressività. Petrova qalet li Sharapova kienet fortunata g[aliex kellha /ans ter;a’ tikkon/entra bilwaqfa meta l-log[ba kienet qed ta[rabilha minn idha. Ir-reb[a ta’ Sharapova f’sag[tejn u 14-il minuta kienet il-11-il wa[da tag[ha fi tliet sets din is-sena. Is-Serba seed nru 12 Ana Ivanovic ukoll kompliet tavvanza b’reb[a f’]ew; sets fuq il-Bulgara Pironkova. Fost l-ir;iel Novak Djokovic
Ana Ivanovic
kompla l-mixja po]ittiva tieg[u waqt li Andy Roddick kompla javvanza minkejja li [abbar li se jirtira meta reba[ quddiem 20,000 spettatur flArthur Ashe Stadium. Djokovic kiseb reb[a 6-3, 6-2, 6-2 fuq il-Fran/i] Julien Benneteau biex g[adda g[arraba’ round, Roddick reba[ 7-5, 7-6, 4-6, 6-4 kontra tTaljan Fabio Fognini. In-Numru 1 Roger Federer kellu reb[a fa/li meta ng[ata walk over fuq l-Amerikan Mardy Fish. Fost ir-rebbie[a l-o[ra kien hemm l-Ispanjol David Ferrer
u l-I]vizzeru Stanislas Wawrinka u Victoria Azarenka tal-Belarus u /-Champons renjanti l-Awstraljana Samantha Stosur li eliminat lill-Brittannika ta’ 18-il sena Laura Robson li kienet eliminat lil Kim Clijsters. F’wa[da mis-sorpri]i ]g[ar fit-turnament s’issa, is-seed nru 11 il-Fran/i]a Marion Bartoli irkuprat minn set di]astru] biex g[elbet lis-seed nru 5 Petra Kvitova tar-Repubblika ?eka 1-6, 6-2, 6-0 u g[addiet g[all-kwarti tal-finali. Nadal xahrejn barra Sadattant l-Ispanjol Rafa
Nadal mhux se jilg[ab aktar tennis g[ax-xahrejn li ;ejjin biex ji[aq jirkupra sewwa millinjury li g[andu f’irkobbtu u b’hekk se jitlef is-semi-finali tat-Tazza Davis kontra l-Istati Uniti aktar tard dan ix-xahar. “Veru nixtieq ner;a’ lura g[all-kompetizzjoni fit-tour imma fadalli [afna snin quddiemi u rkoppti trid tistrie[. Nirritorna meta ma nkunx aktar mu;ug[ u nista’ nikkompeti ming[ajr problemi,” qal Nadal.
kollox possibbli u nista’ nara li jridni lura. I]da fl-a[[ar milla[[ar id-de/i]joni li [adt filpassat g[adha tg[odd,” temm Berbatov.
Tibdil fil-programm tal-Premier Il-Partiti mill-BOV Premier League Tarxien R. v Birkirkara u Hibs v Valletta li kellhom jintlag[bu s-Sibt 29 ta’ Settembru issa se jintlag[bu l-{add 30 flistadium nazzjonali fit-3 p.m. u l-5 p.m. rispettivament. B’hekk il-partiti mill-istess Kampjonat, Rabat A. v Sliema W. u Mosta v Floriana li kellhom jintlag[bu l-{add, se jintlag[bu s-Sibt 29 taxxahar fl-istess stadium u flistess [inijiet. Tibdil ie[or sar filkampjonat tat-Tieni Divi]joni fejn il-partiti Kirkop Utd v San :wann u G[arg[ur v Zurrieq li kellhom jintlag[bu s-Sibt 29 se jintlag[bu l-{add 30 ta’ Settembru fit-3 p.m. u l-5.15 p.m. rispettivament fi/Charles Abela Stadium filMosta. Barra dan il-log[ba millU*Bet FA Trophy bejn Xag[ra Utd u Oratory Y. li kellha tintlag[ab g[ada, ;iet posposta g[al nhar it-Tlieta 11 ta’ Settembru fil-Gozo Stadium fis-7 p.m.
PARALIMPJADI
FUTSAL
Oscar Pistorius jitlob sku]a
Is-Super Cup posposta
L-atleta mill-Afrika t’Isfel Oscar Pistorius sku]a ru[u g[all-mod kif tkellem wara li kien sorprendentement meg[lub mill-Bra]iljan Alan Oliveira fil-final tal-200m waqt il-Log[ob Paralimpiku ta’ Londra. Pistorius, mar kmieni fil-vanta;; u kien kwa]i 10 metri quddiem meta ;ew g[ad-dritta finali i]da l-Bra]iljan wettaq rimonta inkredibbli u reba[ fl-a[[ar metri. Ir-ri]ultat [alla lill-atleta mill-Afrika t’Isfel, li kien qed jiddefendi t-titli paralimpi/i tal-
100m, l-200m u l-400m li reba[ f’Beijing, ferm irrabjat u sostna li l-avversarju tieg[u kellu blades (saqajn artifi/jali) twal i]]ejjed. Fi stqarrija l-isprinter ]amm mar-rimarka li g[adda i]da talab sku]a talli qajjem l-argument e]att wara t-ti;rija. “Na//etta l-fatt li kont ]baljat li qajjimt largument kif [ri;t mit-track. Dak kien ilmument ta’ Alan u rrid ng[id li g[andi rispett kbir lejh,”qal l-atleta ming[ajr saqajn li [a sehem ukoll fl-Olimpjadi.
Il-Final tas-Super Cup talFutsal tal-FMA li kellha tintlag[ab ilbiera[ bejn Balzan FC u Lija Athletic FC fis-7.30 p.m. fil-Padiljun tal-isport f’Kordin ;iet posposta min[abba l-maltemp u se tintlag[ab il-{amis. Sadattant sitt partiti, tnejn minn Sezzjoni C u erbg[a minn Sezzjoni D tal-kampjonat talYouths li kellhom jintlag[bu lbiera[, wkoll ;ew posposti min[abba l-maltemp.
It-Tlieta, 4 ta’ Settembru, 2012
32 Lokali
Xena tal-maltemp li fl-a[[ar sig[at [akem lill-g]ejjer Maltin. Il-fotografu f’dan il-kas qabad serp ta’ sajjetta e]att fuq l-Isptar Mater Dei. It-temp [a]in kompla wkoll ilbiera[ mal-;urnata hekk kif re;g[u kienu rappurtati zoni li g[erqu kaw]a tal-ammont kbir tal-ilma li ni]el. (Ritratt> Drinu Camilleri)
Sajjetta ta[sad il-[ajja ta’ ra;el minn Simon Vella-Gregory
Peter Paul Delia ta’ 39 sena minn Wied il-G[ajn, tilef [ajtu meta lbiera[ wara nofsinhar intlaqat minn sajjetta. Ilka] se[[ qrib }onqor Point, fl-in[awi ta’ Wied il-G[ajn. Mill-informazzjoni li kiseb INNAZZJON jirri]ulta li fil-[in talin/ident, Peter Paul Delia kien fid-dura tieg[u. Hu n[araq minn sajjetta li faqqg[et ftit wara l-5 p,m, fuq id-dura. Mieg[u kien hemm ukoll ;uvni ta’ 25 sena minn {a]-}abbar, li i]da [elisha [afif. E]att kif faqqg[et is-sajjetta, wasal fil-post [u l-vittma li [adu mill-ewwel l-isptar permezz ta’ vann tat-tip pick-up.
G[alkemm hu ttie[ed l-Isptar St. James, l-iktar sptar fil-qrib, kien i//ertifikat mejjet ftit tal-[in wara. IN-NAZZJON tkellem ma’ Frans Pulis li nzerta kien fl-in[awi fil-[in tal-in/ident. Hu spjega li f’[in minnhom is-sajjetti bdew jolqtu l-art fiz-zona li kienu, u wa[da minnhom laqtet e]att il-post fejn kien Delia. Hu spjega kif mill-ewwel bdiet ting[atalu l-g[ajnuna sakemm ittie[ed l-isptar i]da kollox kien g[alxejn. Din it-tra;edja fakkret lil bosta f’dak li kien se[[ f’Mejju tal-1989, meta kaw]a ta’ sajjetta, kienet splodiet Kamra tan-Nar fi]-}urrieq u kienu mietu ]ewg persuni.
Intant f’ka] separat, mara mi]}ejtun kellha tidda[[al l-isptar wara li waqg[et g[oli ta’ sular bil-karozza tag[ha. Dan il-ka] se[[ f’Santa Venera. Il-mara ;iet salvata u ttie[det immedjatament g[all-kura fl-Isptar Mater Dei. Is-sajjetta li swiet il-[ajja ta’ Peter Paul Delia se[[et fl-g[eqqel talmaltempata tal-biera[ waranofsinhar – u li kienet it-tieni maltempata matul il;urnata tal-biera[ meta kmieni filg[odu mas-sbie[, maltempata qalila wettqet [sarat kbar fit-toroq, b’karozzi jin;arru mill-ilmijiet tax-xita, djar spi//aw mg[arrqa filwaqt li lmaltempati bir-ri[ laqtu diversi zoni mal-g]ejjer Maltin.
media•link COMMUNICATIONS
Il-Pulizija jav]aw lill-pubbliku biex ju]a l-attenzjoni jekk ikun se jsuq fittoroq u jevita l-in[awi li jkunu mg[arrqa b[alma huma, Valley Road l-Imsida u Birkirkara, [dejn il-mini ta’ Santa Venera, Triq Manwel Dimech f’{al Qormi, f’Ta’ Xbiex, it-telg[a t’Alla u Ommu tan-Naxxar. Il-Pulizija av]at li sakemm jibqa’ lmaltemp, g[andhom ikunu evitati min[abba l-ammont kbir ta ‘ilma taxxita. Il-Pulizija lbiera[ appellat biex jintu]aw toroq alternattivi u li ma jo[or;ux mid-dar jekk mhux g[allb]onn. Il-Pulizija av]at ukoll lillpubbliku biex il-linja 112 tintu]a biss g[all-emer;enza, fejn hemm periklu ta’ [ajja tal-persuni.