2012_09_17 by maltarightnow dotcom

www.mychoice.pn

Numru 13,233

€0.55

It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Il-Partit Nazzjonalista jibqa’ l-partit li jirrifletti l-aspirazzjonijiet tieg[ek

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi jitkellem mat-tfal, li qed igawdu mill-investiment kontinwu fl-edukazzjoni (Ritratt> Joseph Galea)

Il-protesti fid-dinja I]lamika Tikkalma ftit is-sitwazzjoni i]da l-Istati Uniti tibqa’ fuq l-allert.

Ara pa;na 10

Il-Partit Nazzjonalista jemmen f’uliedek, u g[alhekk investa u se jkompli jinvesti biex kul[add ikun jista’ jirnexxi. L-investiment kontinwu f’dan is-settur, ifisser €6,000 f’kull student u studenta u dan bi preparazzjoni biex evantwalment iwassal g[assu//ess ta’ ulied il-poplu Malti u G[awdxi. Dan kien il-messa;; li [are; minn djalogu mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi, ta[t it-tinda fuq il-Fosos tal-Furjana lbiera[ filg[axija bit-tema PNedukazzjoni – l-akbar investiment fik u f’Uliedek, djalogu li ra l-parte/ipazzjoni tal-Professur Maryanne Lauri. Il-Prim Ministru qal li l-

BOV Premier

Valletta u Hibernians iwie;bu lil Birkirkara Ara pa;ni 16 u 17

g[a]la trid tkun favur min g[andu politika li tifta[ l-iskejjel, li jag[ti elf bor]a ta’ studju fis-sena, u li jara li]-]g[a]ag[ jimxu ‘l quddiem, u mhux favur min esperimenta u gerfex is-sistema edukattiva b[al kif g[amel il-Malta Labour Party meta kien fil-Gvern. G[alhekk, il-fidu/ja g[andha tkun favur il-Partit Nazzjonalista, l-a;ent ta’ sistemi a[jar g[al ulied tag[na g[ax l-edukazzjoni hi importanti [afna g[al kull persuna li tag[mel parti minn dan ilpoplu li g[andu storja glorju]a ta’ poplu indipendenti, li salva d-demokrazija u li ssie[eb flUnjoni Ewropea. g[al pa;na 5

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Lokali 5

Folla numeru]a attendiet g[ad-djalogu ta[t it-tinda Fuq il-Fosos tal-Furjana fl-okka]joni tal-Festi tal-Indipendenza (Ritratt> Joseph Galea)

Uliedek spe/jali g[all-Partit Nazzjonalista li b[alek irid li jirnexxu lkoll minn pa;na 1

B’dan kollu l-poplu Malti hu kuntent, tant li l-a[[ar a[bar tal-eurobarometer turi li lpoplu Malti hu kburi li hu Malti u fer[an li hu Malti Ewropej. Il-Prim Ministru sostna li lPartit Nazzjonalista, g[all-kuntrarju tal-Malta Labour Party, minn dejjem kien miftu[ g[alledukazzjoni u dan kollu wassal biex i/-/ifri ta]-]g[a]ag[ li jkomplu jistudjaw jirdoppja f’4 snin, tant li dawk li jkomplu bl-istudji tag[hom, i/-/ifra issa telg[et g[al 83%. Dan kollu juri li pajji]na miexi fid-direzzjoni t-tajba meta l-Oppo]izzjoni tipprova tpin;i l-ikrah biss, jenfasizzaw fuq il-falliment u jikkritikaw lil min jiddedika [ajtu g[al uliedna. Il-Kap tal-Partit Nazzjonalista qal li f’pajji]na mhux talli dan mhux falliment, i]da hawn 18,600 student li jie[du listipendji, li jfissru €23 miljun kull sena. F’kull student qed isir investiment ta’ €6,000. Dan ifisser li persuna li tag[mel 20 sena fis-sistema edukattiva talGvern ting[ata €120,000, ekwivalenti ta’ dar, biex dawn ma ji;u b]onn [add. Barra minn hekk, il-Partit Nazzjonalista qatt m’g[alaq istituti, skejjel,Università, qatt m’g[amel punti u lanqas introdu/a parrini li jtellfu lill-istudenti milli jkomplu jistudjaw g[ax il-Partit Nazzjonalista ma jinda[alx fl-g[a]liet tieg[ek fejn tid[ol l-edukazzjoni. Dan imur kontra dak li g[amel ilMalta Labour Party li biddel listipendji f’dejn, xi [a;a li

rrefera g[aliha ukoll Armando D’Amico, student il-Junior College waqt intervent li g[amel lill-Prim Ministru waqt id-djalogu. L-istudent semma kif dak li g[amel il-MLP iddemoralizza lill-istudenti g[ax bag[thom jiddejnu qabel ma dawn bdew id-dinja taxxog[ol. U dan jikkuntrasta ma li jag[mel il-Partit Nazzjonalista, li dejjem jilqa’ l-isfidi u jsarrafhom f’opportunitajiet. F’intervent li sar minn Josette Pulis, lecturer li gawdiet minn scholarship, spikkaw lopportunitajiet li ji;u offruti mill-MCAST anke g[all-lecturers stess b[alha li ;iet offruta dottorat biex tkompli tistudja u hi se tkun qed tiffoka fuq child care centre, /entri ta’ kwalità li fihom it-tfal jibqg[u telg[in fl-istudji tag[hom permezz ta’ nies m[arr;a sew. Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru semma l-b]onn li jing[ataw dawn is-servizzi li jkunu tal-aqwa kwalità g[ax il-Partit Nazzjonalista jrid li nda[[lu l-istandards Ewropej u ma ja//ettax ilmedjokrità g[ax hu l-Partit tal-aqwa u l-a[jar u li jkompli ja[dem biex uliedna jirnexxu lkoll. Hu ]ied jg[id li l-MCAST joffri varjetà ta’ karrieri vokazzjonali biex kul[add ikollu su//ess u karrieri li jixirqilhom u li b’hekk f’pajji]na jkollna ekonomija li toffri x-xog[ol. Hawnhekk, hu rrefera g[allMexxej tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat meta l-{add filg[odu f’G[awdex staqsa jekk dawk pre]eni jaqblux li f’G[awdex ikun hemm ix-

xog[ol u kul[add g[olla jdejh. G[alhekk, il-Prim Ministru, filwaqt li semma kif trid titjieb la//essibbiltà bejn i]-]ew; g]ejjer biex b’hekk jinqatg[u lispejje] ]ejda u l-i]vanta;;i tal-istudenti, sostna li dak li g[amel Muscat aktar kmieni matul il-;urnata ma jirriflettix serjetà g[ax mhux lok li wie[ed jilg[ab dan il-log[ob mal-futur ta]-]g[a]ag[. Hawnhekk, Lawrence Gonzi semma kif il-Partit Nazzjonalista tejjeb l-istipendji tal-istudenti G[awdxin u tahom aktar benefi//ji. Mistoqsi minn Maryanne Lauri dwar l-illitteri]mu, minkejja li f’pajji]na g[andna rekord ta’ studenti li jistudjaw, il-Prim Ministru fisser kif din tibqa’ sfida kostanti u d-dover hu li l-Partit Nazzjonalista jibqa’ jag[mel [iltu biex [add ma jibqa’ lura u g[alhekk jimpenja ru[u biex uliedna jkunu l-ewwel impenn tal-Partit Nazzjonalista. G[alhekk mill2009 beda pro/ess li l-Gvern investa [afna fih biex jit[addmu sistemi ;odda biex fl-iskejjel ji;u identifikati dawk li jibqg[u lura u b’hekk jing[ataw attenzjoni partikolari. B’rabta ma’ dan, hu semma ukoll kif minn st[arri; li g[amlu grupp t’esperti talUnjoni Ewropea, Malta ;iet identifikata mal-Irlanda, rRenju Unit u mal-[ames pajji]i Nordi/i li g[andha grupp t’g[alliema m[arr;a apposta biex jintervjenu mat-tfal li jinsabu f’din is-sitwazzjoni. Hu semma ukoll kif ftit huma lpajji]i li jistg[u jaffordjaw learning support assistants sabiex it-tfal ma jaqg[ux lura,

Hawn 18,600 student li jie[du l-istipendji, li jfissru investiment ta’ €23 miljun kull sena i]da pajji]na joffri dan lill-istudenti g[ax il-Gvern g[andu ddover li jag[ti /-/avetta lill;enerazzjonijiet kollha biex jift[u boro] il-bibien tal-opportunitajiet. Intervent ie[or kien dak ta’ Genevieve Abela,Kap E]ekuttiv tal-Feltom English Language School li tirrappre]enta 14 minn17-il skola tal-Ingli]. Hi semmiet kif ta[t Gvern Nazzjonalista, f’pajji]na din l-iskola ;;ib ‘il fuq minn 80,000 student fis-sena biex jitg[allmu l-Ingli], b’50% minnhom huma adulti li ma ji;ux bis-sajf. Dwar dan, ilPrim Ministru semma kif din lindustrija g[amlet su//ess u dan kollu juri l-istandards g[olja li Malta akkwistat f’dan il-qasam tat-tag[lim tal-Ingli], b’dan kollu jirri]ulta f’[olqien ta’ mijiet ta’ xog[ol li huma parti mill-20,000 post taxxog[ol ;did li n[olqu f’dawn l-a[[ar 4 snin. L-a[[ar kelliema kienet Marija Hammett, ir-rebbie[a tal-Be Prime Minister for a Day, omm li tmexxi Child Care Centre. Hi semmiet li f’dawn i/-/entri, it-tfal imorru ‘l qudiem fl-i]vilupp tag[hom kemm fil-lingwa g[ax i]idu lvokabolarju i]da anke jtejbu lmod ta’ kif jesprimu ru[hom mal-adulti u jitg[allmu li jridu jag[mlu /ertu g[a]liet g[ax ittfal ji;u ppreparati b’life skills u b’hekk qed jinbena pedament sod g[al dawn it-tfal.

B’reazzjoni g[al dan, il-Prim Ministru g[al darb’o[ra semma kif dan il-Gvern g[araf jinvesti fit-tfal minn età bikrija u f’dawn i/-/entri, it-tfal li huma l-eg[]e] [a;a ta’ kull ;enitur, ji]viluppaw ru[hom u apparti minn hekk il-;enituri jkunu mo[[hom mistrie[ li ttfal tag[hom qeg[din f’ambjent sigur. Lejn tmiem id-djalogu, ilPrim Ministru semma kif meta se jidher quddiem il-poplu Malti se jkun qed juri kif ilGvern qatt ma be]g[a li j;ib ilbidliet kollha li l-pajji] kellu b]onn biex ikompli jag[mel su//ess g[aliex dan il-Partit reba[ il-fidu/ja tal-poplu g[ax hu kapa/i jikkompeti daqs [addie[or g[ax hu kapa/i daqs [addie[or. Il-kobor ta’ pajji]na, tenna jg[id il-Prim Ministru hu lkobor tal-ideat tag[na ta’ poplu /kejken li [ares ‘il barra b’rasu mg[ollija kburi li hu Malti b’identità Ewropea, u g[alhekk ilPartit Nazzjonalista hu kburi li dan wasal bis-sa[[a tieg[u grazzi ukoll g[all-[idma ta’ Eddie Fenech Adami. Il-Prim Ministru temm jg[id li l-poplu g[andu e]empju /ar tal-bidliet kbar li saru minn dan il-Partit u li permezz tag[hom, il-Partit wera x’kapa/i jag[mel kemm fil-bnazzi u anke fil-maltemp, u g[alhekk, fil-mument talg[a]la, il-Partit Nazzjonalista jer;a’ jdur fuq il-poplu jurih li hu lest li jservih.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

2 Lokali

Investiment ta’ €12 miljun f’xog[lijiet fil-qasam edukattiv f’G[awdex Matul din il-le;islatura sar investiment ta’ aktar minn €12-il miljun li permezz tieg[u twettqu xog[lijiet infrastrutturali fil-qasam edukattiv f’G[awdex. Dawn jinkludu pro;etti ewlenin fosthom il-bini ta’ Istitut g[all-Istudji Turisti/i ;did fil-Qala, Skola Sekondarja ;dida g[as-subien fir-Rabat, titjib fi/-/entri tal-MCAST u l-Kampus talUniversità f’G[awdex flimkien ma’ xog[lijiet o[ra ta’ manutenzjoni, tisbi[ u titjib madwar l-iskejjel kollha fi [dan il-Kulle;; ta’ G[awdex. Kliem il-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono waqt ]jara li g[amlet f’]ew; skejjel fejn matul dan is-sajf kien g[addej xog[ol ta’ mmodernizzar u tisbi[ millimpjegati tas-sezzjoni talmanutenzjoni fil-qasam taledukazzjoni fi [dan ilMinisteru g[al G[awdex. Il-Ministru Debono ]aret l-iskejjel tal-G[arb u ta]}ebbu; fejn dawn ix-xhur kien g[addej xog[ol ta’ tik[il, tibjid, ]ebg[a, bdil ta’ madum u aperturi, kif ukoll bdil fis-sistema tad-dawl u lfa/ilitajiet fis-swali. F’dawn i]-]ew; skejjel t[affru u se

jinbnew ]ew; ;ibjuni b[ala parti mill-pro;ett Alter Aqua li qed ikun ikkoordinat millGlobal Water Partnership flimkien mall-Ministeru g[al G[awdex b[ala parti millpro;ett eko-G[awdex. Il-Ministru fissret kif ixxog[lijiet li saru f’dawn la[[ar erba’ snin komplew itejbu l-fa/ilitajiet u jsa[[u s-sistema edukattiva billi jipprovdu ambjenti aktar komdi li jaqdu l-funzjonijiet tas-sistema edukattiva g[all-istudenti u l-edukaturi fl-iskejjel kollha f’G[awdex. Il-Ministru semmiet fost lo[rajn ir-ristrutturar u ]]ieda ta’ laboratorji ;odda fl-iskola sekondarja talbniet. Fl-iskejjel kollha sar xog[ol biex ;ew irran;ati kurriduri, klassijiet, bjut, swali, uffi/ini, fa//ati filwaqt li nbidlu sistemi ta’ dawl, ilma, fa/ilitajiet sanitarji, aperturi, in[admet g[amara ;dida u nxtara apparat modern li jinkludi kompjuters u interactivewhiteboards f’kull skola. ;ew irran;ati wkoll fa/ilitajiet sportivi f’g[add ta’ skejjel fejn l-art ;iet miksija b’[axix artifi/jali u g[alhekk toffri aktar sigurtà g[all-istudenti.

It-Temp

UV INDEX

IT-TEMP sabi[ bi ftit s[ab VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif g[al moderat mit-Tramuntana li jdur mill-Punent g[all-Majjistral BA{AR moderat li jsir [afif g[al moderat IMBATT baxx g[al moderat mill-Majjistral li jsir baxx TEMPERATURA l-og[la 28˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 1.8 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 83.1 mm IX-XEMX titla’ fis-06.45 u tin]el fid-19.08

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

Muscat irid jo[loq ix-xog[ol bit-tixjir tal-idejn minn Jesmar Baldacchino

Waqt attività tal-MLP f’G[awdex ilbiera[ filg[odu Muscat qal li fl-a[[ar taddiskussjoni kien se jg[id ilvi]joni tal-MLP g[all-[olqien tax-xog[ol f’G[awdex. Fla[[ar tad-diskussjoni tela’ fuq il-podium il-President talMLP Stefan Zrinzo Azzopardi u [abbar il-proposta. Staqsa lin-nies “jaqblux li jin[oloq aktar xog[ol u min jabqel kellu jg[olli idejh”. Din kienet il-proposta ta’ Muscat g[al [olqien ta’ aktar xog[ol f’G[awdex. B’reazzjoni g[al dan fi stqarrija, il-Partit Nazzjonalista sostna li tteatrin ta’ Muscat ikompli u tg[id li Muscat irid jo[loq ixxog[ol, bit-tixjir tal-idejn. Il-Partit Nazzjonalista sostna li x-xog[ol jin[oloq b’politika serja u g[aqlija, kif qed jag[mel il-Gvern pre]enti bil[olqien ta’ 20,000 job ;did. Xog[ol a[jar u b’pagi tajbin jin[olqu billi tinvesti fil[addiema u ]-]g[a]ag[ permezz tal-edukazzjoni, kif qed

IT-TLIETA L-og[la 28˚C L-inqas 19˚C

L-ERBG{A L-og[la 29˚C L-inqas 19˚C

IL-{AMIS L-og[la 31˚C L-inqas 21˚C

IL-:IMG{A L-og[la 30˚C L-inqas 20˚C

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 26˚C ftit imsa[[ab, Al;eri 33˚C xemxi, Amsterdam 18˚C imsa[[ab, Ateni 22˚C xita, Li]bona 25˚C xemxi, Berlin 21˚C xemxi, Brussell 20˚C xemxi, il-Kajr 34˚C xemxi, Dublin 16˚C xita, Kopen[agen 18˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 20˚C xemxi, Milan 25˚C xemxi, Istanbul 30˚C xemxi, Londra 17˚C imsa[[ab, Madrid 31˚C imsa[[ab, Moska 14˚C im/ajpar, Pari;i 22˚C xemxi, Bar/ellona 26˚C ftit imsa[[ab, Ruma 25˚C imsa[[ab, Tel Aviv 32˚C xemxi, Tripli 27˚C ftit imsa[[ab, Tune] 28˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 20˚C xemxi, Zurich 17˚C xemxi, Munich 18˚C xemxi, Stokkolma 16˚C imsa[[ab, St. Petersburg 16˚C xemxi

]died. Kien hemm min ukoll fa[[ar il-politika tal-eks mexxej Laburista, Dom Mintoff u ntlaqa’ minn ewforija minn dawk pre]enti fosthom bint Dom Mintoff, ilKandidata tal-Labour, Yana Mintoff Bland. Muscat qal li ser iressaq dawn is-su;;erimenti biex jinkludihom fil-programm elettorali tal-Labour, li issa ilu x-xhur biex jitlesta. Qal ukoll li matul il-Kungress, il-moviment ser jibqa’ jisma’ l-esperti f’kull qasam. G[al darb’o[ra fejn ma qalx x’mi]uri lest li jaddotta, qal li t-turi]mu hi /-/avetta, dan meta l-istatistika tal-NSO turi li di;à hawn ]ieda fin-numru tat-turisti li qed jaslu filg]ejjer Maltin u numru sostanzjali ta’ turisti fil-Cruise Liner li jmorru G[awdex. Muscat g[amel referenza wkoll g[all-laqg[a mannegozjanti u tkellem dwar ilburokrazija, li ddeskriva b[ala l-akbar g[adu g[all-accountability.

Gidba o[ra mill-gazzetta tal-MLP Il-gazzetta tal-Malta Labour Party ilbiera[ [olqot gidba o[ra fi sforz biex tipprova ttappan id-dikjarazzjonijiet po]ittivi li saru mill-G[aqda Dinjija tas-Sa[[a dwar isservizzi tas-sa[[a f’Malta. Il-Ministeru sa[aq li l-midja Laburista, li ma attendietx g[all-konferenza tal-G[aqda Dinjija tas-Sa[[a li saret f’Malta minkejja li kienet mistiedna, g[amlet rapport li huwa qarrieqi. Filfatt minn dokument

ta’ 571 paragrafu, il-;urnalisti tal-gazzetta Kul[add [adu paragrafu wie[ed u [aduh barra mill-kuntest. Il-gazzetta tal-Labour Party nise; rapport qarrieq ming[ajr rispett lejn il-verità fejn ikkwota barra mill-kuntest ukoll lill-Prim Ministru sabiex jipprova jallarma lil poplu meta fl-ebda parti middokument tal-WHO ma jimponi li xi pajji] ida[[al labort, filwaqt li l-unika

riferenza li hemm hija g[al dawk il-pajji]i fejn l-abort huwa legalizzat. G[alhekk dan ma jg[oddx g[al pajji]na. Il-po]izzjoni tal-gvern, sa[aq il-Ministeru; kienet, hi u tibqa’ kontra l-abort fejn ilkundanna hija bla riservi. L-istqarrija tal-Ministeru kompliet tg[id li qabel ma telqet lura lejn Copenhagen, kienet Zsuzanna Jakab stess li kkundannat l-iskorrettezza u l-qerq tal-gazzetta Laburista.

B[al-lum 25 sena

IT-TNEJN L-og[la 28˚C L-inqas 19˚C

jag[mel Gvern immexxi millPartit Nazzjonalista, b’20,000 student u studenta jiggradwaw mill-MCAST u millUniversità. L-istqarrija tg[id li xxog[ol jin[oloq billi titwettaq politika g[aqlija u mhux proposti perikolu]i b[al dawk ta’ Muscat li nag[mlu b[al ?ipru, li llum jinsab fix-xifer tal-falliment ekonomiku. Ixxog[ol ma jin[oloqx bitteatrini u bit-tixjir tal-idejn. L-istqarrija ttemm li Muscat huwa immatur politikament u g[ax immatur jie[u de/i]jonijiet ]baljati li j;ibu l-qg[ad. Dawk pre]enti g[all-attività tal-MLP tkellmu dwar setturi li jridu li jindirizzaw u maqdru inizjattivi li g[amel ilGvern f’G[awdex. Kien hemm min qal li G[awdex jinsab f’agunija u pparaguna l-g[ira G[awdxija mazZambja. Kien hemm kritika wkoll g[as-servizz tat-trasport pubbliku g[alkemm millewwel ;urnata tar-riforma ttrasport pubbliku f’G[awdex

g[ixu Familja Nibnu Futur kienet it-tema mag[]ula g[a/-/elebrazzjonijiet tat-23 anniversarju mill-kisba tal-Indipendenza. Wara snin li fihom i/-/elebrazzjoni talIndipendenza kienet okka]joni ta’ konfront, ilGvern ;did Malti mmexxi mill-Partit Nazzjonalista re;a’ ta d-dinjità lil dan il-jum storiku. Biex ifakkar dan l-avveniment il-PN organizza programm ta’ attivitajiet li fihom ilpoplu kollu Malti u G[awdxi jkun mistieden jie[u sehem mhux biss f’diskussjonijiet ta’ tema politika i]da wkoll attivitajiet ta’ divertiment u rikreazzjoni g[all-familja kollha. Sadanittant, il-Gvern baqa’ g[addej bil-[idma politika. Il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami mar Strasbourg biex jibda diskussjonijiet fost affarijiet o[ra dwar ir-relazzjonijiet ta’ Malta mill-Komunità Ekonomika Ewropea. Bejn Gvern u GWU kien hemm qbil g[al aktar laqg[at biex tkun diskussa s-sitwazzjoni tal-[addiema impjegati illegalment mill-Gvern So/jalista. Il-Gvern ;did Malti ressaq filParlament il-Li;i dwar is-Servizzi tal-Impjiegi u l-Iskema ta’ {addiema Aw]iljarji u Ta[ri; biex jassigura li ebda wie[ed minn dawn il[addiema ma jitlef [ob]u.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Lokali 3

Bejn il-:img[a u lbiera[, fuq il-Fosos tal-Furjana fl-okka]joni tal-Festi tal-Indipendenza, ittellg[u tliet kun/erti live bi spettakli li jolqot il-gosti ta’ kul[add, minn mu]ika Maltija g[al Cabaret u Jazz u Blues. Ittellg[u wkoll spettakli mmirati g[at-tfal fosthom The Alvin and the Chipmunks Show fiz-zona tat-tfal biswit il-luna park. Dan apparti mu]ika unplugged kull filg[axija fil-bar tal-M}PN. L-istands li hemm armati joffru ikel li jolqtu l-gosti ta’ kul[add. L-ispettaklu jkompli matul din il-;img[a.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

4 Lokali

G[all-Partit Nazzjonalista l-;id tieg[ek huwa l-unika prijorità Il-Prim Ministru u Kap talPartit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal li l-bidla li se jkompli j;ib il-Partit Nazzjonalista titwettaq ming[ajr skossi bil-;id tieg[ek ikun l-unika prijorità, u sostna li l-akbar konferma li l-ekonomija Maltija qed jirnexxielha to[loq il-;id hu l-fatt li hawn 10,000 anzjan fuq l-età ta’ 61 sena li g[adhom ja[dmu, hawn madwar 4,000 mara li rritornat lura g[ax-xog[ol waqt li fla[[ar erba’ snin in[olqu 20,000 post tax-xog[ol. Kull sena wkoll, sostna l-Prim Ministru jiggradwaw madwar 4,000 student mill-Università, l-MCAST u l-ITS. F’intervista fuq Radio 101 lbiera[, il-Prim Ministru qal li tul is-snin il-Partit Nazzjonalista kien il-partit li ;ab il-bidliet ewlenin u importanti fil-pajji]. Anki llum, sostna l-Prim Ministru, il-Partit Nazzjonalista g[adu l-partit li j;ib il-bidliet po]ittivi fil-pajji] u kontrarjament g[al dan, il-MLP dejjem kien il-partit li oppona lbidliet li rriformaw il-pajji]. Il-Prim Ministru qal li l-Partit Nazzjonalista jibqa’ l-Partit tal-Ewropa, determinat li mis-s[ubija jgawdi kul[add. Aktar Malta, aktar Ewropa... il-vi]joni tal-Partit Nazzjonalista biex int tkompli tg[ix a[jar.

Dwar ix-xog[ol, il-Prim Ministru qal li l-gvern g[andu vi]joni fejn irid iwassal lill-pajji] u g[alhekk qed isiru investimenti kbar u importanti f’setturi ;odda talekonomija, fosthom i/-/entru dwar ix-Xjenza tal-[ajja li se jinbena f’San :wann. Dan se jkun /entru ta’ ri/erka u innovazzjoni u g[andu jifta[ orizzonti ;odda g[all-istudenti u ]-]g[a]ag[ Maltin. Il-Prim Ministru kkritika ddikjarazzjonijiet favur il-politika Mintoffjana mag[mula mill-Ewroparlamentari Laburista Edward Scicluna u qal li dan juri l-bidliet kbar li hemm bejn il-politika talPartit Nazzjonalista u dik talMLP. Meta tkellem dwar ledukazzjoni, il-Prim Ministru semma l-investiment qawwi u kontinwu li gvernijiet Nazzjonalisti g[amlu tul issnin u sostna li l-Gvern qed jg[in ukoll lill-;entiuri. Mistoqsi dwar il-ba;it, ilPrim Ministru qal li l-pjan tal-Gvern hu li jippre]enta lba;it f’Novembru u sostna li l-prijorità g[all-poplu Malti li l-investiment li l-Gvern qed iwettaq fis-sa[[a, fl-edukazzjoni u fix-xog[ol. Hu g[amel paragun bejn dak li wettaq il-gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista u s-silenzju talMLP u sostna li l-MLP hu

Fl-a[[ar snin madwar 4,000 mara rritornaw lura fid-dinja tax-xog[ol

partit bla proposti alternattivi. Kif tista’ tafda pajji] f’idejn min m’g[andux proposti, irrimarka l-Prim Ministru, li qal li dan ma jistax isir aktar u aktar meta l-pajji] hu mdawwar minn pajji]i li g[andhom diversi kri]ijiet. Lawrence Gonzi qal li mira ewlenija tal-gvern tibqa’ dik

Il-Partit Nazzjonalista jibqa’ l-partit tal-Ewropa determinat li mis-s[ubija jgawdi kul[add li l-i]bilan/ jibqa’ ta[t it-tlieta fil-mija biex b’hekk ilpajji] ikun skont ir-regoli talUE. Il-Prim Ministru sostna li l-gvern m’g[andu l-ebda dif-

fikultà li jkun awditajt millKummissjoni Ewropea g[aliex il-politika li qed iwettaq hi wa[da bba]ata fuq ittrasparenza.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

6 Lokali

Inkonvenjent g[ar-residenti u n-negozji f’{a]-}ebbu;

Ir-restawr ta’ din il-kappella hi parti minn sensiela ta’ pro;etti ta’ restawr madwar il-g]ejjer Maltin (Ritratt> DOI - Martin Attard)

Jissokta r-restawr tal-kappella tal-Vitorja f’{al Qormi Id-Direttorat tar-Restawr fi [dan il-Ministeru g[arRi]orsi u l-Affarijiet Rurali g[addej b’xog[ol intensiv fuq il-kappella tal-Vitorja f’{al Qormi. Fil-fatt fil-jiem li g[addew tlestiet parti o[ra tal-pro/ess tar-restawr, fejn issewwew il-[sarat kbar li kien hemm fil-kampnar talkappella, filwaqt li nbeda xxog[ol fuq il-fa//ata. Waqt ]jara li g[amel f’din ilkappella, il-Ministru g[arRi]orsi u l-Affarijiet Rurali George Pullicino rringrazzja lil [addiema g[ax-xog[ol tag[hom, filwaqt li tenna li dan ix-xog[ol huwa investiment g[al futur. Huwa fakkar ukoll li din il-[idma torbot ma’ g[add ta’ pro;etti simili li saru

tul din il-le;islatura, fosthom mar-restawr ta’ 14-il kappella madwar il-g]ejjer Maltin, u 8 pro;etti o[rajn ta’ restawr ta’ ni/e/, statwi u pitturi. Il-Perit ta’ dan il-pro;ett Jean Frendo sa[aq li qabel ma’ beda dan il-pro;ett kellu jsir studju kbir biex ikunu identifikati l-[sarat u x’tip ta’ interventi hemm b]onn biex dawn jitran;aw. Fost dawn hemm [sara kaw]ata minn natura, kif ukoll [adid imsaddad u ]ebg[a. Sar ukoll xog[ol fuq il-;ebla Maltija u fuq is-saqaf u l-aperturi. :ebel li sofra [sarat kbar tul is-snin kellu ji;i mibdul, filwaqt li ;ie restawrat illavur fil-;ebel madwar ilknisja.

Twa[[let ukoll sistema ta’ protezzjoni mill-[amiem biex ji;i ]gurat li dan ir-restawr ikun protett. Il-Kappella tal-Vitorja li tag[mel parti mill-Parro//a ta’ San :or; inbniet lejn la[[ar tas-seklu Sbatax minflok knisja o[ra dedikata lillAssunta. Fis-seklu Dsatax in[adem arlo;; g[al fuq ilkampnar minn Michelangelo Sapiano filwaqt li n[admu wkoll 4 qniepen ma[duma minn :ulju Cauchi. Il-pittura titulari li turi lil Sant’ Anna u San :wakkin bil-Madonna fi [danhom ;iet impittra minn Giuseppe Cali fis-sena 1890. Ix-xog[ol fuq din il-kappella huwa mistenni li jintemm sal-a[[ar tas-sena.

Kappillan ;did fl-Imtarfa L-Ar/isqof Pawlu Cremona [atar lil Dun Denis Schembri b[ala kappillan talParro//a ta’ Santa Lu/ija flImtarfa. Dun Denis twieled fl-1951 u trabba f’San :iljan. Huwa r/ieva l-edukazzjoni tieg[u fil-Kulle;; ta’ Stella Maris,

G]ira, u kompla l-istudji terzjarji fil-Fakultà tatTeolo;ija (Filosofija u Teolo;ija) fl-Università ta’ Malta. Dun Denis ;ie ordnat sa/erdot fl-1979 u n[atar vi/i kappillan fil-parro//a talIsla. Huwa serva wkoll b[ala

vi/i kappillan fil-Parro//a ta’ {a]-}abbar u b[ala rettur tal-knisja tal-Ibra;; u dik ta’ Pembroke. Bejn l-1992 u l2012 serva b[ala kappillan f’Turin l-Italja. Il-Parro//a tal-Imtarfa ti;bor fiha madwar 2,300 persuna f’730 familja.

Il-Kunsill Laburistra ta’ {a]-}ebbu; g[adu ma lestiex ix-xog[ol fit-Triq Vjal il-{elsien li suppost kellu jitlesta f’Mejju li g[adda. Issa f’daqqa wa[da jidher li x-xog[ol se jer;a’ jibda... imma se jie[u tliet ;img[at o[ra biex ji;i konklu]. IlKunsill ta’ {a]-}ebbu; idde/ieda li jag[laq kompletament din it-Triq, li hi wa[da mit-toroq prin/ipali fil-lokalità, g[al tliet ;img[at s[a[ biex forsi jitlesta x-xog[ol. Kaw]a ta dan ix-xog[ol li g[adu ma tlestiex in[oloq inkonvenjent mhux biss g[ar-residenti imma wkoll g[as-sidien tan-negozji li l[wienet tag[hom jinsabu propju f’din it-triq. Dan il-;urnal tkellem ma’ Anton Azzopardi li hu lPresident ta]-}ebbug Business Committee, u li hu stess g[andu negozju f’din it-triq li minn na[a tieg[u ddeskriva din is-sitwazzjoni b[ala ina//ettabli g[aliex min[abba n-nuqqas ta’ ser-

jetà fi [dan il-Kunsill Laburista ta’ {a]-}ebbu; il-bejg[ tag[hom issa se jkun affetwat b’mod [a]in [afna. Anton Azzopardi kompla jispjega kif huma b[ala }ebbu; Business Committee fl-ebda [in ma ;ew ikkonsultati u l-Kunsill Lokali lilhom qatt ma infurmahom, i]da saru jafu permezz ta’ Facebook. Hu kompla jispjega kif minna[a tag[hom ppre]entaw protest ;udizzjaru u li jixtiequ jkunu jafu kif se ji;u kkumpensati g[at-telf li se jispi//aw jag[mlu kaw]a tal-fatt li x-xog[ol ma sarx fi ]mien stipulat. Min-na[a tieg[u lPresident ta]-}ebbug Business Committee appella sabiex il-Kunsill Lokali, ta[t it-tmexxija tas-Sindku Laburista Alfred Grixti, ma jibqax jag[mel ta’ rasu u jisma’ dak li g[andhom xi jg[idu r-residenti u s-sidien tan-negozji biex fl-a[[ar mill-a[[ar jintla[aq kompromess bejn i]-]ew; na[at.

Is-seba’ edizzjoni tal-Qala International Folk Festival Il-Kunsill Lokali tal-Qala flimkien mal-Qala Men[ir Folk Group se jtellg[u s-seba’ edizzjoni tal-Qala International Folk Festival bejn il-{amis 20 u l-{add 23 ta’ Settembru. B[al edizzjonijiet pre/edenti matul dan il-festival se ji;u organizzati diversi attivitajiet li minbarra li jipprovdu attrazzjonijiet partikolari g[al dawk kollha li jattendu g[andhom ukoll l-g[an li jesponu drawwiet u tradizzjonijiet folkloristi/i marbuta kemm mal-lokalità tal-Qala kif ukoll mal-g]ira ta’ G[awdex. Dettalji dwar il-programm ing[ataw waqt konferenza tala[barijiet li ;iet indirizzata

mill-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono u mis-sindku tal-Qala Clint Camilleri. Attività li hija sinonima ma’ dan il-festival hija dik tarrikostruzzjoni tat-tie; l-antik. Din l-attività se tkun qed tag[ti bidu g[all-edizzjoni ta’ din issena meta l-{amis filg[axija lg[arajjes mdawra bi qrabathom u d-diversi persuna;;i marbuta ma’ dan ir-rit jimxu minn triq it-28 t’April sa’ Pjazza San :u]epp fejn wara ssir ikla b’ikel tradizzjonali. B[as-snin l-img[oddija flimkien mal-Qala Men[ir Folk Group se jipparte/ipaw ukoll gruppi folkloristi/i barranin li ;ejjin mill-Estonja, isSlovakja u Sqallija.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Lokali 7

Car Free Day f’diversi lokalitajiet Pajji]na hu t-tieni l-iktar pajji] li g[andu karozzi fl-Ewropa, u l[ames l-iktar fid-dinja, tant li g[andu 743 karozza g[al kull elf persuna tal-popolazzjoni tag[na. G[alhekk, ilbiera[ kienet ;urnata li fiha wie[ed isir konxju talimpatt tal-u]u tal-karozzi fuq [ajjitna, u anke l-ambjent. Kien g[alhekk li f’disa’ lokalitajiet minn madwar Malta u G[awdex, in-Naxxar, il-Mosta, il-Birgu, ilFgura, il-{amrun, il-Mellie[a, u x-Xewkija u n-Nadur, G[awdex, ;ew organizzati numru t’attivitajiet sabiex wie[ed jie[u [sieb sa[[tu. Dan apparti l-parte/ipazzjoni ta’ [ames organizzazzjonijiet volontarji, Friends of the Earth, Inspire Foundation, Bicycle Advocacy Group, l-Oratorju ta’ Don Bosco, u Clear Dimension. L-attivitajiet fil-Furjana g[al din il-;urnata li ;iet i//elebrata fuq livell Ewropew, ing[ataw bidu b’quddiesa fi Triq Sant’Anna, li g[all-kuntrarju ta’ ;ranet o[ra fejn tkun traffiku]a, ilbiera[ ing[alqet g[at-traffiku mid-9.00a.m. sal4.00p.m. Hawnhekk wie[ed seta’ jilg[ab scrabble, drafts, darts, futbol u anke basket fit-triq. Dan filwaqt li kien hemm ukoll tlielaq bir-roti, ;iri, u ;ie propost ukoll lu]u tar-roti tal-elettriku b[ala mezz ta’ trasport minflok ilkarozzi. Minn [dejn Bieb il-Bombi, ilFurjana stess, telqu ‘l fuq minn 50 /iklist wara li numru minnhom iltaqg[u ma’ /iklisti o[rajn li telqu mill-Imdina. Din l-inizjattiva, imtella’ minn Inspire wasslet sabiex dawn itemmu l-attività tag[hom ix-Xatt ta’ Tas-Sliema

fejn ing[aqdu flimkien ma’ /iklisti o[rajn li telqu mill-Inspire, f’Wied il-G[ajn. Il-parte/ipanti setg[u jag[]lu liema mezz ta’ trasport li riedu, kemm /ikli]mu, mixi, skateboards jew scooters. Attivitajiet o[ra li ;ew imtella’ bl-g[ajnuna minn na[a tal-Gvern ;ew organizzati l-{amrun fi Triq Villambrosa fejn ;iet i//elebrata ukoll il-festa ta’ San Fran;isk b’g[add ta’ attivitajiet tradizzjonali b[at-titjir tat-tajr u t-tberik talannimali. Apparti minn hekk, kien hemm zona tat-tfal li fiha t-tfal setg[u jiltaqg[u mal-karattri ta’ Disney, Minnie u Mickey Mouse. Dawn setg[u wkoll isuqu r-roti f’nofs ta’ triq ming[ajr periklu. Lokalità o[ra li kienet parte/ipi f’din il-;urnata kienet in-Naxxar fejn fil-Pjazza ta’ quddiem ilKnisja li kienet mag[luqa sa waranofsinhar, spikkaw tal-BMX. Il-lokalità ;ara, il-Mosta, li kienet qed ti//elebra wkoll Jum ilMosta, kellha wkoll il-Pjazza ta’ quddiem il-Knisja mag[luqa sabiex jittellg[u diversi attivitajiet sportivi u anke dawk marbuta mas-sa[[a fosthom bl-g[ajnuna tal-Promozzjoni tas-Sa[[a u anke l-MMSA, l-Asso/jazzjoni Maltija tal-istudenti tal-Medi/ina li kienu qed jittestjaw il-pressjoni ta’ dawk pre]enti. Attivitajiet o[ra kienu dawk immirati g[at-tfal b[al boxing u futbol, u anke ]effiena li bil[iliet artisti/i tag[hom jiffurmaw karozza. Is-sa[[a ;iet promossa wkoll fil-Birgu, il-Fgura u l-Mellie[a fejn ;ie m[e;;e; i/-/ikli]mu, ilmixi, kollazzjon tajjeb g[as-sa[[a u diversi attivitajiet o[ra sportivi.

Xi [a;a mhux tas-soltu, hekk kif kienet i//elebrata quddiesa fi Triq Sant’Anna fil-Furjana (Ritratti> Trevor Sollars)

Scouts jimmar/jaw b’kumdità quddiem ir-Rotunda tal-Mosta

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

8 Opinjoni

Inkomplu ninvestu fi]-]g[a]ag[ G[all-PN fil-Gvern, l-edukazzjoni hi prijorità assoluta Matul is-snin li g[addew, Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista kompla jwettaq investiment qawwi fi]]g[a]ag[. Fost l-o[rajn dan g[amlu permezz ta’ politika ta’ investiment qawwi floqsma tal-iScholarships. Il-Gvern qed jinvesti [afna biex jag[ti u jkabbar l-opportunitajiet li]-]ag[]ag[ tag[na, li sa ftit snin ilu kienu jixxenqu u j[ossuhom inferjuri ma’ s[abhom studenti Ewropej. B’hekk na[seb wa[da millaktar de/i]jonijiet importanti li [a dan il-Gvern, kien linvestiment qawwi li g[amel fl-iskemi ta’ boro] ta’ studju. F’mument meta [afna

pajji]i qed jintrodu/u mi]uri ta’ tnaqqis qawwi fl-infiq, a[na fl-2012 ]idna l-investiment fl-iScholarships. Il-fond tal-MGSS ]died minn €466,000 g[al €900,000; lArts Scholarships ]diedu kif di;à g[edt minn €200,000 g[al €248,000, u din is-sena introdu/ejna wkoll liScholarships fl-Isports, b’fond ta’ €120,000. Dan kollu hu nefqa ta’ madwar €600,000 aktar mill-2011 minn fondi nazzjonali. Diversi inizjattivi

Wie[ed irid i[ares lejn din i]-]ieda fil-kuntest fejn ittotal g[al din is-sena hu ta’

Il-Gvern qed jinvesti [afna biex jag[ti u jkabbar l-opportunitajiet li]-]ag[]ag[ tag[na

madwar 5.3 miljun ewro Scholarships, li jinkludu madwar €1.8 miljun fl-iSTEPS; €900,000 fl-MGSS; €240,000 fl-iScholarships talArti; €120,000 fl-iskema talischolarships tal-iSports; €181,9297 (€1.82miljun) fi skemi ta’ scholarships millETC (TSSA) u mill-MCAST (TSSM) u MGSSUndergraduate li jammontaw g[al madwar €820,000. Naqblu li l-iktar investiment importanti ta’ pajji] hu fl-edukazzjoni u li dan ilGvern g[araf jara x’kienu lprijoritajiet f’dan il-qasam, u e]empju /ar fost il-[idma kbira li saret fis-settur edukattiv, kien propju il-qasam taliScholarships. Però mhux biss. Il-Gvern qed i[ares lejn lindustrija tal-Kreattività

b’mod aktar [olistiku wkoll. Proprju ftit ;img[at ilu t[abbar l-ewwel dokument fuq il-politika tal-Gvern g[al dan il-qasam, li juri wkoll limpenn tag[na biex f’dan issettur tikber il-professjonalità ta’ dawk li ja[dmu fiha, li g[aliha qed na[dmu [afna. L-Akkademja tal-Arti Tajjeb li nfakkar fil-pro;ett kbir li g[andu l-Gvern g[allqasam tal-Arti. Hu propju lpjan ta’ bini u t-twaqqif ta’ Akkademja tal-Arti li tkun tinkorpora fiha l-iskejjel talMu]ika, tal-Arti, tad-Drama u ]-]fin, fejn nixtiequ li minbarra li jkun post ta’ spe/jalizzazzjoni f’dawn l-oqsma, no[olqu wkoll dak li llum nirreferu g[alihom b[ala alternative pathways. Nixtiequ li no[olqu oppor-

minn Dolores Cristina Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xog[ol

tunitajiet g[al tfal ]g[ar, biex sa mis-snin tal-primarja, jkollhom programm skolastiku b’enfasi fuq dawn l-oqsma, biex ji]viluppaw it-talent tag[hom sa minn età ]g[ira u jkunu jistg[u jkollhom it-triq ta’ spe/jalizzazzjoni sa minn età ]g[ira. Nemmnu allura wkoll, li lartisti li bbenefikaw minn Scholarship fl-Arti, ’il quddiem se jkollhom l-opportunità biex ikunu jistg[u huma stess, i[addnu l-professjoni tag[hom lura f’pajji]na, bilkontribut li jkunu jistg[u jag[tu f’oqsma u opportunitajiet ;odda li ;;ib mag[ha istituzzjoni b[all-Akkademja talArti.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

:id jikber... g[all-[addiema I/-/ifri li g[adhom kemm kienu ppubblikati dwar il-;id li pprodu/iet l-ekonomija Maltija fit-tieni kwart tas-sena huma bi//a qari interessanti. Fl-ewwel kwart, niftakru li kien hemm tnaqqis tekniku min[abba tnaqqis g[al ftit ]mien flesportazzjoni minn fabbrika ewlenija u telf g[allEneMalta min[abba li l-Gvern m’g[olliex it-tariffi tad-dawl u l-ilma minkejja ]-]ieda fil-prezz ta]]ejt. Il-fatt li dak it-tnaqqis bejn Jannar u Marzu kien temporanju hu kkonfermat issa li nafu li fit-tliet xhur ta’ wara l-ekonomija fil-fatt kibret u [olqot aktar ;id. }idiet f’nefqiet li juru pajji] qed jg[ix a[jar

I/-/ifri dettaljati juru li ]diedet in-nefqa tan-nies fuq [afna tipi ta’ prodotti u servizz fosthom - interessanti - id-divertiment, il-lukandi, ir-ristoranti, ilkomunikazzjoni, ir-rikreazzjoni. Nefqiet ji]diedu f’oqsma li juru pajji] li qed jg[ix a[jar. L-esportazzjoni – dak li nbig[u barra hu tant importanti g[all-ekonomija tag[na – ]diedet b’rata qawwija ta’ 8 fil-mija. Anke l-importazzjoni ]diedet g[ax konna qed nixtru minn barra aktar ukoll. L-oqsma li ]iedu l-aktar il-;id li pprodu/ew bejn April u :unju kienu varji: il-[wienet, dawk li jipprovdu servizzi amministrattivi, informazzjoni, komunikazzjoni, is-servizzi finanzjarji, il-lukandi,

ir-ristoranti - ri]ultat /ar ta]-]ieda fit-turi]mu. U dal-;id akbar li [olqot l-ekonomija Maltija min gawda minnu? Il-[addiema. I/-/ifri dettaljati juru kif kemm fit-tliet xhur li qed niffukaw fuqhom, kif ukoll fl-a[[ar tnax-il xahar, il-pagi tal[addiema ]diedu b’aktar minn 3 fil-mija. Il-[addiem gawda minn ;id akbar f’pagi aqwa

Jekk tg[idha f’miljuni forsi ma tiftiehemx – ]ieda ta’ 90 miljun ewro fil-pagi li da[[lu l-[addiema fla[[ar tnax-il-xahar – imma jekk taqsamha bejn kemm hawn [addiema – tfisser ]ieda ta’ €580 fissena. Dan fil-fatt hu kkonfermat fi st[arri; differenti u separat li jsir fuq [afna [addiema li fih jg[idu kemm qed ida[lu paga u li wkoll jikkonferma – ]ieda medja ta’ aktar minn €500 fil-pagi fl-a[[ar tnax-il xahar. L-istampa li to[ro; minn dawn i/-/ifri hi /ara: lekonomija Maltija qed i]]id il-;id li to[loq u minn dan qed igawdu l-[addiema f’pagi aqwa. X’differenza

Dawn ir-ri]ultati jitkellmu wa[edhom ma tantx g[andek b]onn tispjega biex il-poplu jifhem il-;id li qed igawdi minnu g[aliex qed i[ossu hu stess. I]da minkejja kollox issib min g[adu jpin;i kollox iswed, mo[[u biex ikun negattiv... imma l-isba[ jibqa’ jg[id li mnalla se jkun hu g[al Malta.

Mela mhux hekk! Mal-mewt tal-eks Prim Ministru So/jalista Duminku Mintoff, er;ajna smajna esponenti laburisti jfa[[ru l-ekonomija Mintoffjana, dik politika li t[ares ‘il quddiem!! Imma l-iktar interessanti huma l-laqg[at li kellu Muscat fl-a[[ar jiem, fihom stennejna li nisimg[u x’se tkun il-politika ta’ Muscat, imma kif kien rappurtat mill-mezzi tax-xandir, Muscat re;a’ [alliena fil-ba[[. F’laqg[a man-negozjanti, Muscat qal li l-Partit Laburista se j[alli linnegozju ja[dem, li l-Kap tal-Oppo]izzjoni ma jridx hu li dan il-Gvern ilu jie[u inizjattivi u mi]uri li minnhom qed igawdu l-SMEs, mi]uri konkreti ming[ajr [afna diskors fiera[. Anke f’G[awdex Muscat kompla bl-istess kantaliena, qal li kien se j[abbar il-vi]joni tieg[u g[al G[awdex, i]da l-vi]joni tieg[u kienet mistoqsija lil dawk pre]enti li kellha ti;i mwie;ba bit-tixjir tal-idejn. Min-na[a l-o[ra f’G[awdex Gvern immexxi mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi, bilfatti g[amel numru ta’ pro;etti li qed i[allu l-;id fost il-familji G[awdxin, pro;etti li wkoll [olqu postijiet tax-xog[ol, i]da fuq kollox qed ikomplu jtejbu l-livell tal-g[ajxien tal-G[awdxin. G[alhekk meta wie[ed jieqaf ftit u ja[seb malajr jista’ b’mod mill-aktar fa/li jara min hu l-Partit li g[andu g[al qalbu l-[addiem, lin-negozju u fuq kollox lill-familja. Partit Nazzjonalista li matul issnin kemm ilu fil-Gvern ]amm fi/-/entru tal-politika tieg[u l-interessi tal-poplu.

INTIETEF

L-Indipendenza ttihom ;ewwa Joe Debono Grech, dak li kien irre]enja mill-MLP e]att kif Joseph Muscat kien la[aq Kap, u li Joseph Muscat ra kif g[amel u re;a’ da[[lu fil-PL, il-moviment tal-progressisti u l-liberali, ftit ;ranet ilu kien il-mistieden spe/jali fuq programm ta’ Super One Radio. Qed nirreferi g[all-program ‘Qrib Xulxin’ ta’ b[allum ;img[a. Il-programm suppost kien jittratta lkungress grandju] li l-PL qed jorganizza f’dawn il;ranet. I]da minkejja dan, Joe Debono Grech ra kif g[amel u deffes lIndipendenza fin-nofs. Qal: “il-festa tal-Indipendenza hi tag[hom u biex itellg[u lmoral tag[hom”. Bi kliemu stess, Joe Debono Grech wera kemm din il-festa ttihom ;ewwa, tant li jag[mlu minn kollox biex jippruvaw inaqqsulha limportanza tag[ha. Semmejt il-kungress tal-

PL li appuntu qed isir fil;img[a tal-Indipendenza. Tg[id b’kumbinazzjoni jew apposta? Titwieled darba biss

Wara tista’ tag[mel elf [a;a o[ra. Imma titwieled darba biss. U t-twelid ta’ Malta, Malta b[ala nazzjon, ja[bat fil-21 ta’ Settembru, Jum l-Indipendenza. Wara ;iet ir-Repubblika, it-tmiem tal-ba]i militari Ingli]a u affarijiet o[ra. Imma dawn ma setg[ux ikunu possibbli kieku ma kellniex lIndipendenza. G[addew 48 minn din ilkisba tant importanti. U din il-;img[a, pajji]na jkun qed ji//elebra l-festi talIndipendenza kif jixraq. Ittema g[al din is-sena hi wa[da importanti wkoll: MyChoice.pn - Xog[ol, Sa[[a, Edukazzjoni. G[aliex MyChoice? U g[aliex Xog[ol, Sa[[a u Edukazzjoni?

Nazzjon jitwieled darba biss. Ma kien isir xejn kieku ma kellniex l-Inidipendenza

MyChoice.pn

{ajjitna hi mimlija g[a]liet. G[a]liet li ji;u wara li tkun [adt de/i]joni. G[a]liet u de/i]jonijiet sempli/i, b[al pere]empju x’tilbes filg[odu. Hemm g[a]liet li huma aktar difficli u kumplikati minn hekk, b[al pere]empju l-g[a]la ta’ stil ta’ [ajja, jew l-g[a]la ta’ sie[eb jew sie[ba. Kull wie[ed u wa[da minna meta jasal il-waqt jag[mel g[a]la importanti. Jag[]el lil min irid jie[u [afna de/i]jonijiet importanti f’ismu. Imur jivvota. Jag[]el gvern. G[a]la bejn partit u ie[or. Wie[ed jista’ jkollu t-tentazzjoni li jipprova. I]da min ti;ih din it-tentazzjoni jrid i]omm f’mo[[u li ladarba tipprova ma tistax tre;;a’ l-arlo;; lura. Talanqas trid titqanna b’dak li tkun pruvajt g[al [ames snin. Xog[ol, Sa[[a, Edukazzjoni

Dawn huma t-tliet pilastri li l-Partit Nazzjonalista bena l-politika tieg[u fuqhom tul dawn l-a[[ar snin. Dawn

huma l-pilastri li se jkompli jibni l-politika tieg[u fuqhom. Ix-xog[ol, is-sa[[a u l-edukazzjoni huma l-prijoritajiet tieg[ek u tal-familja tieg[ek, g[alhekk huma lprijoritajiet tal-Partit Nazzjonalista. Permezz ta’ dawn it-tliet pilastri, il-Partit Nazzjonalista se jkompli jtejjeb il-kwalità tal-[ajja tieg[ek. Dan joffrilek ser[an il-mo[[ g[all-futur. Mhux biss g[alik i]da wkoll g[al dawk ta’ warajk. Il-Partit Nazzjonalista jkompli ja[seb fik. {addie[or mo[[u fih innifsu! Labour won’t work

Il - prijoritajiet ta ’ Joseph Muscat u tal - PL huma prijoritajiet differenti . Muscat jg[id u jammetti hu stess li l - prijorità u l ambizzjoni tieg[u hi li jkun l - i]g[ar prim mi nistru ta ’ Malta . Imma g[alik x ’ differenza tag[mel jekk ikollna l i]g[ar prim ministru ? Le, mhux xejn. Jekk dan ji;ri se jkollna persuna nieqsa mill-esperjenzi tal-

minn Philip Mifsud PhilipMifsud@pmaperiti.com

[ajja sabiex tie[u dde/i]jonijiet g[alina. Jekk il-Labour xeba’ flOppo]izzjoni, dik hi problema tieg[u u mhux tieg[i u tieg[ek. Dik ma hix ra;uni valida bi]]ejjed sabiex int tag[mel l-g[a]la tieg[ek favur il-PL. Il-Labour ma ja[dimx. B’nies b[al Alex Sceberras Trigona, Joe Grima, Joe Debono Grech u o[rajn, i//ans il-kbir hu li aktar jie[u lil dan il-pajji] tletin sena lura!

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

10 A[barijiet ta’ Barra IL-PROTESTI FID-DINJA ISLAMIKA

Tnaqqis fil-protesti anti-Amerikani Ambaxxati tal-Punent madwar id-dinja Islamika baqg[u fuq l-allert matul il-;urnata tal{add u l-Istati Uniti wissiet biex i/-/ittadini tag[ha jkunu b’seba’ g[ajnejn wara jiem ta’ protesti anti-Amerikani li bdew min[abba video li tpo;;a fuq l-Internet li j]ebla[ bir-reli;jon Islamika. Il-:ermanja issa mxiet fil-passi tal-Istati Uniti u rtirat [afna mill-impjegati mill-Ambaxxata fisSudan li nhar il-:img[a spi//at fil-mira. L-Istati Uniti rtirat l-impjegati mhux essenzjali nhar isSibt u l-Gvern Sudani] irrifjuta li jilqa’ talba talAmerikani biex tissa[[a[ il-pre]enza talMarines Amerikani biex jipprote;u lAmbaxxata. L-impjegati mhux essenzjali kienu rtirati anki mill-ambaxxata Amerikana fit-Tune]ija u lGvern Amerikan [e;;e; li/-/ittadini Amerikani biex jitilqu mill-kapitali Tune]. G[alkemm il-protesti li la[qu l-qofol tag[hom nhar il-:img[a majnaw matul tmiem il-;img[a, kien hemm xi protesti ]g[ar fosthom f’Ankara fit-Turkija quddiem l-Ambaxxata Amerikana. F’Lahore fil-Paksitan, madwar 5,000 persuna n;abru g[al protesta filwaqt li f’Karachi l-a//ess g[all-konsolat Amerikan kien imblukkat bilcontainers. Leon Panetta, is-Segretarju g[ad-Difi]a Amerikan, qal li jittama li l-ag[ar kien g[adda imma li l-Ambaxxati Amerikani madwar iddinja jridu joqog[du b’seba’ g[ajnejn. Hu ]ied li issa l-Istati Uniti kienet bag[tet forza signifikativa lejn il-Lvant Nofsani biex tkun lesta g[al kull eventwalità. Sadattant il-Gvern E;izzjan assigura lill-Istati Uniti li l-pre]enza diplomatika Amerikana filpajji] kienet se tkun protetta.

Protesta kontra l-Istati Uniti li saret ilbiera[ f’Ankara min[abba l-video li tpo;;a fuq l-Internet. Il-bandiera sewda li g[aliha jirreferi l-poster hi wa[da li tintu]a minn estremisti Islami/i, spiss li jissimpatizzaw mal-al-Qaeda (Ritratt> Reuters)

IL-LIBANU

Il-Papa j[e;;e; il-mexxejja G[arab biex ja[dmu g[all-pa/i Il-Papa Benedettu XVI lbiera[ [e;;e; il-mexxejja G[arab biex ja[dmu favur irrikon/iljazzjoni fil-Lvant Nofsani. Re;jun li b[alissa hu mifni mill-gwerra /ivili fis-Sirja kif ukoll millprotesti kontra film li jinsulenta l-Profeta Mohammed. Hu qal dan waqt quddiesa fil-miftu[ f’Bejrut, il-kapitali Libani]a, fi tmiem vja;; f’dan il-pajji]. Quddiesa li g[aliha qed ikun stmat li attendew madwar 350,000 persuna.

Il-Papa qal li l-poplu Libani jaf sew it-tra;edji li j;ibu l-kunflitti u l-prezz li dan i[alli fuq il-poplu. IlLibanu kien mifni minn gwerra /ivili bejn l-19751990. Il-Papa appella lill-pajji]i G[arab biex ja[dmu favur soluzzjonijiet li jirrispettaw id-dinjità, id-drittijiet u rreli;jon ta’ kull persuna. Il-pa/i bejn il-gruppi u reli;jonijiet differenti filLvant Nofsani kienet tema ewlenija ta]-]jara tieg[u fil-

Libanu flimkien mas-sej[a tieg[u lill-Insara biex ma jitilqux mir-re;jun minkejja l-gwerra u l-pressjoni minn estremisti Islami/i. Il-Papa lbiera[ insista li lpa/i kienet ne/essità ur;enti fil-Lvant Nofsani. Matul din i]-]jara ta’ tlett ijiem, il-Papa m’g[amel ebda referiment g[all-film ma[dum fl-Istati Uniti li jinsulenta lill-Profeta Mohammed. Fosthom fitTramuntana tal-Libanu fejn persuna tilfet [ajjietha.

Il-pa/i hi ne/essità ur;enti fil-Lvant Nofsani Il-politi/i mir-reli;jonijiet differenti fil-Libanu attendew il-quddiesa tal-biera[ fosthom anki mill-moviment militanti Islamiku talHizbollah. Il-mexxejja talgruppi reli;ju]i kollha filLibanu assiguraw il-Vatikan mill-appo;; tag[hom g[a]]jara. I]-]jara tal-Papa fil-Libanu kienet tfisser [afna g[all-

Insara fil-pajji] li jammontaw g[al madwar terz tal-popolazzjoni u dan hekk kif malfruntieri tal-Libanu hemm ilkunflitt Sirjan. {afna [adu r-ru[ jisimg[u l-Papa j[e;;e; l-Insara jibqg[u fil-Lvant Nofsani. Seklu ilu l-Insara fil-Lvant Nofsani kienu 20 fil-mija imma llum dawn jg[oddu biss [amsa fil-mija.

Mara tu]a kaxxa biex tipprote;i ru[ha mix-xemx waqt il-quddiesa tal-Papa lbiera[ f’Bejrut. Quddiesa li saret f’temperatura ta’ 30 grad Celsius (Ritratt> Reuters)

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

A[barijiet ta’ Barra 11 L-IRAN

Numru mdaqqas ta’ bastimenti tal-gwerra mi;bura fil-Golf Diversi bastimenti tal-gwerra Amerikani, Ingli]i u ta’ pajji]i o[ra qed jin;abru fil-Golf Persjan hekk kif qed ikompli jikber it-t[assib li l-I]rael jista’ min [in g[allie[or jag[ti bidu g[al attakk kontra l-Iran min[abba lprogramm nukleari tieg[u. Kull tip ta’ bastiment tal-gwerra minn 25 pajji] qed jin;abru fl-in[awi tal-Fliegu ta’ Hormuz f’turija ta’ forza bla pre/edent. L-Iran g[amilha /ara li kien se jirritalja bil-qawwi

jekk attakkat fost l-o[rajn billi jipprova jimblokka lfliegu li hu rotta ta’ tba[[ir importanti u minn fejn jg[addu 18-il miljun barmil ]ejt kuljum – 35 fl-mija ta]-]ejt li ji;i trasportat bil-ba[ar. Jekk din ir-rotta tisfa’ imblukkata, dan ikollu effett di]astru] fuq l-ekonomija dinjija partikolarment dawk il-pajji]i li jiddependu mi]-]ejt mill-Golf. Il-vapuri li qed jin;abru, fosthom dawk mill-G[arbja Sawdija u l-Emirati G[arab Mag[quda, uffi/jalment

IL-:ERMANJA> Mument waqt kompetizzjoni tradizzjonali li saret fil-Bavarja nhar il-{add, il-“Fingerhakeln” f’Warngau. Kompetizzjoni ta’ ;bid bis-swaba’ bejn il-kompetituri (Ritratt> Reuters)

IL-LIBJA

Jing[alaq l-ajruport ta’ Tripli Il-kontrolluri tat-traffiku tal-ajru tal-ajruport ta’ Tripli lbiera[ [ar;u fuq strajk bi protesta dwar il-paga. L-azzjoni tal-biera[ effettwat mhux biss it-titjiriet lejn il-kapitali tal-Libja i]da bliet o[rajn Libjani. Uffi/jali Libjani qalu li r-

ra;uni ewlenija kienet ilpaga kif ukoll ra;unijiet tekni/i u kienu qed isiru negozjati biex tinstab soluzzjoni. Kien hemm ajruplani /ivili li lbiera[ kellhom jin]lu f’ajruporti o[ra barranin min[abba l-istrajk.

Din mhux l-ewwel darba li l-kontrolluri tat-traffiku talajru Libjani [ar;u fuq strajk. F’Di/embru huma kienu telqu mix-xog[ol g[aliex ma kinux kuntenti bit-tmexxija ;dida li n[atret biex tkun responsabbli mit-traffiku talajru.

IR-RENJU UNIT

“Live and Let Die” l-a[jar Hekk kif qed jitfakkar il50 sena minn mindu [are; lewwel film ta’ James Bond “st[arri; li sar wera li lkanzunetta “Live and Let Die” kienet l-a[jar kanzunetta ta’ film ta’ James Bond. Dan skont st[arri; li sar mir-radju tal-BBC. Il-kanzunetta kienet kantata minn Paul McCartney u lgrupp tieg[u Wings g[allfilm bl-istess isem. Film li kien [are; fl-1973 u fih filparti ta’ James Bond kien

hemm Roger Moore. Hi tradizzjoni li ma’ kull film ta’ James Bond ikun hemm kanzunetta u fil-passat dawn kienu jkunu su//ess kbir. Il-kanzunetta ta’ Carly Simon “Nobody Does It Better” minn “The Spy Who Loved Me” spi//at fit-tieni post filwaqt li l-kanzunetta ta’ Shirley Bassey “Goldfinger” mill-film tal-istess isem spi//at fit-tielet post. G[al dan il-50 anniversarju

qed ikunu organizzatai diversi wirjiet u attivitajiet o[ra. Ta’ min jg[id li lkanzunetta “Live and Let Die” kienet indaqqet minn McCartney fi tmiem ilKun/ert tal-:ubilew tadDjamant tar-Re;ina li kien sar barra Buckingham Palace aktar kmieni din is-sena. L-ewwel film ta’ James Bond li kien [are; kien “Dr No” fl-1962 u l-parti ewlenija n[admet minn Sean Connery.

in;abru g[al manuvri ta’ 12-il ;urnata u huma l-akbar li qatt saru fir-re;jun. Fost il-bastimenti li hemm, hemm tliet aircraft carriers Amerikani li bejniethom jag[qdu aktar ajruplani militari mit-total li g[andu l-Iran. Dawn imbag[ad huma appo;;jati minn tal-anqas 12-il bastiment tal-gwerra. L-akbar theddida f’ka] ta’ gwerra mill-Iran fil-Fliegu hu meqjus li jkun minn lane/ ]g[ar armati li jil[qu velo/ità qawwija kif ukoll sottomarini ]g[ar [afna u l-mini tal-ba[ar.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

12 A[barijiet ta’ Barra IR-RENJU UNITI

Aktar rivisti barranin jippubblikaw ‘ritratti’ ta’ Kate Ritratti tad-Dukessa ta’ Cambridge qed ikomplu jkunu pubblikati madwar lEwropa minkejja theddida mir-ra;el tag[ha, il-Prin/ep William biex jie[u azzjoni legali g[al dan l-ind[il kbir fi]-]wie; tag[hom F’sinjal tar-rabja kbira talkoppja g[al dak li qed ji;ri, kelliem g[all-koppja akku]a l-;urnali u rivisti li qed jippubblikaw dawn ir-ritratti li huma motivati biss millrg[iba. Il-lista ta’ dawk li ppubblikaw ir-ritratti ta’ Kate topless waqt li kienet fuq btala ri/enti fi Franza komplew ji]diedu fi tmiem il-;img[a hekk kif the Irish Daily Star. Imma dan il-pass irrabja ssid Ingli], Richard Desmond, li qed jie[u passi li jistg[u jwasslu biex il;urnal fl-Irlanda jag[laq. Barra minn hekk, avukati g[ad-Duka u d-Dukessa ta’ Cambridge di;à bdew azzjoni legali kontra r-rivista Fran/i]a, Closer, li kienet lewwel li pubblikat ir-ritratti

kif ukoll kontra r-rivista Taljana Chi li wkoll pubblikat ir-ritratti. Dawn i]]ew; rivisti tal-a[[ar huma tal-eks Prim Ministru Taljan Silvio Berlusconi bir-rivista Chi titmexxa minn bintu Marina. Miek O’Kane, l-editur talIrish Daily Star, i]da defenda l-pubblikazzjoni u qal li d-Dukessa kienet /elebrita b[al Lady Gaga u o[rajn u fl-Irlanda ma kellha ebda rwol. Apparti hekk hu qal li dan il-furur kollu kien qed ji;ri biss fl-Ingliterra. Kemm O’Kane kif ukoll Alfonso Signorini, l-editur ta’ Chi, qalu li r-ritratti ma kinux skandalu]i fis-sens tradizzjonali i]da juru biss lil Kate topless. Ir-ritratti qed ikunu pubblikati waqt li l-koppja rjali tinsab fuq ]jara g[all:ubilew tad-Djamant tarRe;ina Eli]abetta fix-Xlokk tal-Ajsa u n-Nofsinhar talPa/ifiku. Minkejja l-furur kollu li hemm min[abba dawn ir-ritratti, pubblika-

Catherine, id-Dukessa ta’ Cambridge, jew kif inhi mag[rufa a[jar Kate, mal-wasla tag[ha fis-Solomon Islands b[ala parti minn vja;; ta’ disat ijiem fir-re;jun (Ritratt> Reuters)

ment, il-koppja qed i]omm tbissima fuq fommha. Ir-ritratti ttie[du waqt li l-

koppja kienu f’residenza ta’ ku;in tal-Prin/ep fi Franza u kien rapportat li meta l-kop-

pja kienu hemm, is-sigurtà madwar il-post kienet batuta.

L-ISTATI UNITI

Id-Death Valley l-aktar post s[un fid-dinja L-in[awi tat-territorju mag[ruf b[ala Death Valley qalb id-De]ert ta’ Mojave, f’Kalifornja, ;ew iddikjarati b[ala z-zona fejn jiddominaw l-aktar temperaturi estremi li qatt kienu re;istrati – u b’din il-konferma to[ro; 99 sena wara li saru l-kalkoli jew ir-reading me[tie;. Matul is-sajf tal-1913, Death Valley kien qed ji]re; ta[t il-qilla ta’ s[ana ekwivalenti g[al 56 Celsius i]da – u skont ir-rekords – ‘jer;a’ aktar qalila’ kienet is-s[ana li rre;istraw f’El Azizja, fil-Libja, fit-13 ta’ Settembru tal-1922. Il-fenomenu ‘Libjan’ filfatt kien iddikjarat rekord dinji i]da llum it-temperaturi fl-imsemmija bnadi ta’ Kalifornja huma rikonoxxuti g[all-qilla massima – u wara li esperti internazzjonali qablu li ‘jissuperaw lil ta’ El Azizja’ (eks ba]i g[all-Armata Taljana). Fil-fatt, huma waslu g[al din id-de/i]joni proprju disg[in sena wara r’rikonoxximent’ tat-territorju Libjan inkwistjoni. Sadattant, skwadra ta’ meteorolo;isti konkludew investigazzjoni dettaljata u sabu li l-avveniment tal1922 tmexxa minn osservatur li ma kellux wisq esperjenza jew ta[ri;

‘bi]]ejjed’ f’dan il-qasam. Mifhum li l-meteorolo;ista partikulari seta’ u]a strument ‘mhux xieraq’ u li seta’ tah reading ]baljat u sal-punt li anki ‘irre;istra [a]in’ it-temperatura f’El Azizja. L-istrument li ntu]a f’Azizja kien simili g[attermometri bil-merkurju (‘tal-massimu u l-minimu’) li jirre;istraw l-og[la u laktar temperaturi baxxi taljum fuq in-na[at ta’ tubu bil-forma ta’ ‘U’. Intant ilqari tat-temperatura tkun ]baljata jekk issir mill-parti ta’ fuq aktar milli min-na[a t’isfel tal-pin.

Hu minnu wkoll li kienu qamu s-suspetti ladarba log[la temperatura (rekord) tad-dinja setg[et tidher ftit jew wisq b[ala anomalija fost ‘l-osservazzjonijiet’ li kienu re;istrati fl-in[awi ma;enb u madwar illokalità ta’ El Azizja, li tinsab xi 56 kilometru lejn il-Lbi/ ta’ Tripli. G[aldaqstant, l-investigaturi konkludew li kien hemm bi]]ejjed ‘dubji’ konnessi ma’ dan il-measurement tal-1922 biex jiddikjaraw dan ir-ri]ultat b[ala ‘impre/i]’ waqt li insistew li kellhom anki bi]]ejjed ba]i biex jaqilbu r-rekord li kien dam stabbilit g[al disg[in sena.

It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Hibs u Valletta jwie;bu lil B’Kara Hibernians u Valletta kisbu wkoll ir-raba’ reb[a konsekuttiva biex wie;bu lil B’kara li nhar is-Sibt g[elbu fa/ilment lil Floriana 3-0. Ming[ajr dubju lil Valletta, Hibernians u Birkirkara huma d-dominaturi s’issa f’dan ilbidu tal-kampjonat, fejn minbarra li t-tlieta li huma g[adhom b’punti massimi, dejjem taw wirjiet konvin/enti. Ilbiera[ Hibernians u Valletta kienu mistennija li jirb[u hekk kif lag[bu kontra ]-]ew; timijiet promossi millEwwel Divi]joni fejn it-tnejn li huma jidher li qed isibuha bi tqila. Hibernians g[elbu lil Rabat Ajax 3-0, filwaqt li Valletta kellhom jistennew sat-tieni taqsima biex [elsu mill-periklu ta’ Melita li sa l-ewwel taqsima ]ammew li/-champions fi draw ta’ 1-1, i]da fittieni taqsima Valletta mmexxija minn Michael Mifsud f’forma tajba reb[u fa/ilment 5-1. Il-programm tar-raba’ ;urnata tal-kampjonat jintemm illejla b’]ew; log[biet flIstadium Nazzjonali.

3-0

5-1

Illum 6pm Tarxien R v Balzan Y 8pm Mosta v {amrun S

Kif Jinsabu L R D T F K Pt Valletta Birkirkara Hibernians Qormi Floriana Sliema W. {amrun S. Mosta Tarxien R. Balzan Y. Rabat A. Melita

SPARAR

George Cassar jirba[ kompetizzjoni Trap George Cassar reba[ kompetizzjoni trap g[at-Tazza Victoria Aluminium Trophy li saret ilbiera[ fir-ranges talBidnija u li kienet organizzata mill-Malta Shooting Sport Federation. Il-kompetizzjoni kienet wa[da ferm bilan/jata fejn irrebbie[ kien determinat wara shoot off bejn tliet tiraturi li kollha spi//aw fl-ewwel post bl-istess punte;; ta’ 67 plattina. Dawn kienu George Cassar, Alvin Vella u Stephen Vella.

L-ewwel fa]i kienet tikkonsisti f’]ew; rounds ta’ 25 plattina bl-a[jar sitta jid[lu g[all-barrage finali fuq 25 plattina o[ra. Fl-ewwel fa]i Stephen Vella kien filvanta;; meta laqat 47 minn massimu ta’ 50, segwit minn Alvin Vella li laqat 46 minn 50 plattina filwaqt li George Cassar laqat 45 minn 50 plattina. Charlie Calleja wkoll laqat 45 plattina, Jeffrey Pisani laqat 44, u James Galea laqat 43.

Fil-barrage George Cassar laqat 22 kontra l-21 ta’ Alvin Vella u l-20 ta’ Stephen Vella biex dawn it-tlieta spi//aw indaqs b’67 plattina. Fil-barrage James Galea laqat 19 biex spi//a fir-raba’ post b’total ta’ 62, l-istess b[la Jeffrey Pisani li spi//a b’total ta’ 62 wara li laqat 18 fil-barrage. Fix-shoot off kien George Cassar li [are; rebbie[, b’Alvin Vella jikkuntenta bittieni post u Stephen Vella fittielet post.

4 4 4 4 4 4 3 3 3 3 4 4

4 4 4 2

0 0 0 0 2

0 12 2 12 0 11 1 12 0 13 5 12 2 5 8 6 1 1 5 6 5 1 1 2 5 7 4 0 3 0 4 4 3 1 0 2 5 6 3 0 1 2 3 5 1 0 1 2 4 7 1 0 1 3 3 9 1 0 1 3 5 15 1

Ri]ultati Lokali Premier

Hibs v Rabat A Valletta v Melita

3-0 5-1

Naxxar L v Vittoriosa S Dingli S v Pietà H

0-2 1-6

Ta’ Xbiex v G[axaq Marsa v Sirens Senglea v Marsaskala Luqa SA v Attard Kalkara v Mtarfa Swieqi U v St.Lu/ija Qrendi v Xg[ajra T

0-4 2-0 0-0 1-2 0-1 2-0 0-3

B’Kara v St. Patrick Mosta v Pietà H Melita v San :wann Sliema W v {amrun S Paola H v Valletta

3-1 1-4 0-3 1-0

Div I

Div III

YFA U-17 A

1-1

U-17B

Floriana v Rabat Naxxar L v Qormi Tarxien R v Msida Balzan Y v Mellie[a

4-0 2-3 4-2 5-0

}urrieq v Xg[ajra T Gudja U v B’Bu;a WM M;arr U v Lija-Iklin

5-3 0-2 1-2

Luqa v Si;;iewi Mqabba v Kalkara Dingli v M’Xlokk

3-1 1-3 3-0

G[axaq v Kottonera U Fgura U v St.Lu/ija

0-8 7-0

Xg[ajra v G]ira

3-1

Xewkija T v Nadur Y Ker/em A v SK Victoria W

1-2 1-4

U-17 C1

U-17 C2 U-17 C3

U-15 Sezz. 1

GFA Tazza Indipendenza

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

14 Sport TENNIS – TAZZA DAVIS

Final bejn Spanja u Repubblika ?eka

David Ferrer ji//elebra wara r-reb[a kontra John Isner

Se jkunu Spanja u rRepubblika ?eka l-finalisti ta’ din is-sena tat-Tazza Davis tat-tennis. Dan wara li fla[[ar jum ta’ singles talbiera[ ir-Repubblika ?eka u Spanja a//ertaw mit-tielet punt de/i]iv fl-ewwel singles tal-;urnata. Kemm Spanja kif ukoll irRepubblika ?eka bdew la[[ar jum fil-vanta;; 2-1, wara li fil-log[biet tad-doubles tas-Sibt, ir-Repubblika ?eka marret fil-vanta;; kontra l-Ar;entina filwaqt li Spanja tilfet id-doubles kontra l-Istati Uniti biex l-Amerikani baqg[u jittamaw li jistg[u jirkupraw. Fi Buenos Aires Tomas Berdych ta l-punt de/i]iv lil pajji]u meta fl-ewwel singles tal-{add g[eleb fa/ilment lil Carlos Barlocq 6-3, 6-3, 6-4. It-tamiet Ar;entina li jg[addu g[at-tieni finali konsekuttiva [adu daqqa ta’ [arta l-{add filg[odu meta n-numru tmienja tad-dinja Juan Martin Del Potro [abbar li ma kienx se jilg[ab l-a[[ar singles kontra Berdych min[abba problema serja fil-polz tax-xellug. Del Potro kien ta l-vanta;; lillAr;entina s-Sibt kontra Radek Stepanek min[abba li lag[ab il-log[ba kollha b’u;ig[ kontinwu fil-polz. Tomas Berdych numru sitta fir-rankings mondjali qatt ma deher f’diffikultà kontra Berlocq li jokkupa l-45 post fir-rankings mondjali. Berdych tista tg[id li kien l-

eroj ta/-?eki f’din is-semifinali fejn kien hu li kiseb ittliet punti determinanti, lewwel bir-reb[a fis-singles kontra Juan Monaco, u s-Sibt ikkombina tajjeb ma Radek Stepanek biex reba[ il-log[ba tad-doubles. Il-final kontra Spanja se tkun ripetizzjoni tal-final tassena 2009 meta Spanja kienet [ar;et rebbie[a f’Barcelona. I/-?eki se jkunu qed ifittxu lewwel su//ess f’din it-tazza fejn kien biss fl-1980 li /?ekoslovakja reb[et it-Tazza Davis. Minn na[a tag[hom il-holders Spanja se jkunu qed ifittxu r-raba’ su//ess fit-Tazza Davis fl-a[[ar [ames snin. Wara r-reb[a tal-koppja Bryan fid-doubles, lAmerikani kellhom it-tamiet kollha fuq spallejn John Isner li jokkupa l-10 po]izzjoni firrankings. Il-konfront g[al Isner kien wie[ed diffi/li kontra nnumru [amsa tad-dinja David Ferrer. Il-bidu ta’ John Isner kien wie[ed tajjeb fejn dan reba[ l-ewwel set 7-6 wara ttie break. I]da din kienet ittingi]a li kellu b]onn David Ferrer li wara li tilef dan is-set irkupra tajjeb u reba[ it-tliet sets ta’ wara 6-3, 6-4, 6-2 biex xe[et lil Spanja fil-final u lill-pubbliku Spanjol f’Gijon f’fer[ kbir. Il-final fir-Repubblika ?eka bejn ir-Repubblika ?eka u Spanja se ssir bejn is-16 u 18 ta’ Novembru.

Tomas Berdych f’azzjoni tal-log[ba kontra l-Ar;entin Berlocq

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Sport 15 FUTBOL – L-EWWEL DIVI}JONI

Bidu impressjonanti minn Pietà minn Christopher Cassar

PIETÀ H ............................ 6 DINGLI S. ..........................1

Pietà kellhom bidu milliktar impressjonanti meta g[elbu lil Dingli 6-1 wara wirja mill-aqwa, i]da wie[ed irid jg[id li Dingli lag[bu g[al 75 minuta bi plejer inqas wara t-tke//ija ta’ Briffa wara biss 12-il minuta. Ming[ajr dubju li din ittke//ija kellha effett fuq ilprestazzjoni ta’ Dingli li spi//aw ukoll il-log[ba b’disa’ plejers wara li tke//a l-goalkeeper Dunstan Zarb li kellu log[ba kbira. I]da anki jekk bi plejer iktar, Pietà kellhom prestazzjoni mill-aqwa fejn [alla impatt ferm po]ittiv il-plejer mill-Kamerun Kooh Sohna. Wera wkoll il-klassi tieg[u l-plejer Cleaven Frendo li flimkien ma’ Refalo, Mallia u Zarate kien fost l-a[jar g[al Pietà. Pietà mill-ewwel [adu lkontroll tal-log[ba f’idejhom u Dingli ma bdewx ila[qu mal-[effa tal-avversarji. Fittnax-il minuta d-debuttant Koh Sohna da[al tajjeb filkaxxa u ;ie wa[du quddiem il-goalkeeper i]da twaqqa’ minn Rodrick Briffa. Ir-referee Azzopardi ordna l-penalty u ke//a lid-difensur ta’ Dingli. Mill-11-il metru kien QUILIN REFALO li xe[et firrokna ta’ fuq tax-xibka. }ew; minuti wara Pietà skorjaw ittieni goal meta minn azzjoni ta’ korner mog[ti minn Larson Mallia, id-difi]a ta’ Dingli kklerjat qasir, bil-ballun jasal g[and QUILIN REFALO li minn tarf il-kaxxa spara filbaxx fix-xibka. Dingli ma setg[ux jaqbdu art u fl-24 minuta kien il-goalkeeper Zarb li salva goal /ert meta wettaq save mill-aqwa fuq xutt mill-vi/in ta’ Larson Mallia. {ames minuti wara azzjoni o[ra ta’ Pietà b’Kooh Sohna jisraq ballun lid-difensuri ta’ Dingli, i]da g[al darb’o[ra Zarb imblokka. Mill-istess azzjoni ta’ korner daqqa ta’ ras ta’ Ismael Grech u Zarb, meg[jun millasta rnexxielu jsalva. Pietà kellhom ukoll goal im[assar min[abba po]izzjoni irregolari ta’ Kooh Sohna, i]da fil-35 minuta kontra x-xejra tallog[ob Dingli naqqsu l-iskor. Azzjoni tajba ta’ Leontiev Konda li qassam lejn SENIOR DAVID li b’xutt fil-baxx g[eleb lil Montfort. Dingli g[amlu l-kura;; u xutt ta’ Konda g[adda ftit barra. Fil45 minuta Pietà re;g[u bnew vanta;; doppju meta KOOH SOHNA kellu azzjoni millaqwa qabe] g[add ta’ plejers da[al fil-kaxxa u g[eleb lil Zarb. Fit-tieni taqsima l-andament tal-log[ba ma nbidilx fejn Pietà baqg[u jiddominaw u fit-53 minuta l-goalkeeper ta’ Dingli Zarb salva xutt mill-

Ramon Dos Santos ta’ Vittoriosa u Kurt Drago ta’ Naxxar jog[lew g[all-ballun (Ritratt> Trevor Sollars)

bog[od ta’ Cleaven Frendo u ]ew; minuti wara wasal irraba’ goal meta JONATHAN ZARATE skorja ;miel ta’ goal direttament minn freekick. Minn hemm ’il quddiem illog[ba kienet sessjoni ta’ ta[ri; bit-team ta’ Pietà jamministra l-vanta;; komdu tieg[u. Fid-79 minuta Pietà skorjaw il-[ames goal tag[hom. Azzjoni mill-aqwa ta’ Cleven Frendo fuq il-lemin li da[al tajjeb fil-kaxxa u qassam lejn LARSON MALLIA li minn ]ew; passi bog[od ma kellux diffikultà jix[et fixxibka. Minuta mit-tmiem azzjoni diskutibbli fil-kaxxa meta Dunstan Zarb [arablu l-ballun minn idejh u da[al Quilin Refalo li [adlu l-ballun u lgoalkeeper ta’ Dingli ]ammu mili jkompli. Ir-referee Azzopardi ordna t-tieni penalty u t-tieni tke//ija fejn Dingli spi//aw jilag[bu b’disa’ plejers. Mill-[dax-il metru CLEAVEN FRENDO g[eleb lil Leontiev Konda li kellu jid[ol jiddefendi l-lasta ta’ Dingli. Pietà H – M. Montfort, C. Spiteri (A. Spiteri 64 min), Q. Refalo, R. Kooh Sohna (J. Pisani 73 min), K. Cesare (T. Agius 56 min), L. Mallia, C. Cassar, J. Zarate, I. Grech, L. Mutasi Mba, C. Frendo. Dingli S – D. Zarb, K. Pace, R. Briffa, R. Micallef (P. Ciantar 80 min), L. Konda, K. Formosa, J. David (D. Cilia 88 min), B. Guga, E. Farrugia, E. Grech, L. Micallef (A. Portelli 59 min) Referee – Adrian Azzopardi

Vittoriosa ja//ertaw fl-ewwel taqsima NAXXAR L. ...................... 0 VITTORIOSA S. ...............2

Vittoriosa Stars kellhom bidu po]ittiv g[all-ista;un meta g[elbu lil Naxxar Lions 2-0 b’]ew; goals fl-ewwel taqsima. Il-log[ba kienet ferm bilan/jata u r-ri]ultat jista’ jitqies b[ala kattiv mal-Lions g[aliex huma kellhom [afna iktar mil-log[ob. I]da Naxxar ]baljaw [afna fl-attakk fejn fallew anki penalty, kuntrarju ta’ Vittoriosa li [atfu /-/ansijiet li ;ewhom biex akkwistaw lewwel tliet punti. Il-wirja tanNaxxarin, li anki spi//aw b’g[axar plejers, kienet wa[da tajba i]da l-pre/i]joni quddiem il-lasta kienet il-fattur determinanti g[at-telfa tag[hom. Bidu tajjeb ta’ Naxxar fejn Victor Bellia wara appena minuta resaq ferm qrib b’xutt mill-vi/in li kien imblukkat mill-goalkeeper Vella. L-istess Bellia kellu /ans tajjeb i]da laqat il-ballun [a]in. Fl-10 minuta minn azzjoni ta’ korner il-ballun g[and Darren Falzon li bir-ras ifalli /ans tajjeb. Fl-20 minuta azzjoni tajba ta’ Darren Falzon u xutt bomba li kien salvat b’diffikultà minn Vella. Fit-22 minuta Vittoriosa filvanta;; fl-ewwel azzjoni perikolu]a tag[hom. Azzjoni tajba fuq ix-xellug ta’ Pereira

u kross lejn GARY MUIR li bir-ras mill-vi/in g[eleb lil Azzopardi. Minkejja din iddaqqa ta’ [arta Naxxar xorta baqg[u jippressaw u jkollhom iktar mill-ballun i]da ma baqg[ux ikunu perikolu]i quddiem Vella. Fit-38 minuta xutt millbog[od ta’ Marcelo Pereira kien salvat minn Azzopardi u ftit wara freekick ta’ Muir re;a’ kien salvat mill-goalkeeper ta’ Naxxar. Fl-44 minuta Vittoriosa skorjaw it-tieni goal meta kross ta’ Gary Muir kien ikklerjat [a]in minn Sunday Eboh, bil-ballun ji;i f’saqajn MARCELO PEREIRA li minn ]ew; passi bog[od ma ]baljax. E]att qabel intemmet it-taqsima /ans tad-deheb g[al Naxxar li jid[lu mill-;did fillog[ba meta Pablo Doffo twaqqa’ fil-kaxxa minn Samir Arab, i]da mill-11-il metru Darren Falzon xe[et inkredibbilment ferm g[oli. It-tieni taqsima tilfet [afna mill-interess hekk kif Vittoriosa kkontrollaw illog[ba kif riedu huma hekk kif Naxxar ma baqg[ux perikolu]i kif kienu fl-ewwel taqsima. L-unika /ans tag[hom wasal mas-sieg[a log[ob b’xutt ta’ Darren Falzon li g[al darb’o[ra falla l-mira bil-kbir. Fis-70 minuta Naxxar spi//aw jilag[bu bi

Kif Jinsabu

L R D T F K Pti

Pietà H 1 Vittoriosa S 1 St. Andrew’s 1 Marsaxlokk 1 Lija A 1 }ejtun C 1 Mqabba 1 G]ira U 1 Gudja U 1 Bir]ebbu;a SP 1 Naxxar L 1 Dingli S 1

1 1 1 1 1 1

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

0 0 0 0 0 0

1 1 1 1 1 1

6 1 3 2 0 3 4 3 3 3 2 3 2 1 3 1 0 3 3 4 0 2 3 0 1 2 0 0 1 0 0 2 0 1 6 0

plejer inqas meta Mattia Del Negro ntwera t-tieni karta safra biex g[an-Naxxarin sar kwa]i impossibli jirkupraw. Disa’ minuti mit-tmiem Naxxar jer;g[u jmorru qirb bi freekick ta’ Pablo Doffo li kien salvat minn Vella u ftit wara Naxxar vi/in b’daqqa ta’ ras ta’ Da Silva. Naxxar L – J. Azzopardi, L. Micallef, J. Vella, S. Eboh, K. Drago, J. Debono (M. Del Negro 18 min), V. Bellia (G. Camilleri 65 min), P. Doffo, D. Falzon, A. Chimizie Ewrun, I. Serino Junior (A. Rocha Da Silva 73 min) Vittoriosa S – J.M. Vella, Samir Arab, M. Buttigieg, L. Vella Critien, R. Dos Santos, R. Brincat, A. Spiteri, S. Grech (M. Tabone 61 min), M. Pereira (M. Barbara 85 min), G. Muir, L. Micallef (Siraj Arab 78 min) Referee – Marco Borg

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

16 Sport

Il-goalkeeper Rabti Sean Mintoff jo[ro; fuq Jackson Lima ta’ Hibernians (Ritratt> Martin Agius)

Reb[a komda g[al Hibernians minn Cristian Antony Muscat

BOV PREMIER

RABAT A.

S. Mintoff, C. Schembri, I. Carapic, J. Caruana, J. Felice, A. Smeir, M. M. Fuster, D. Falzon, C. Brincat, Y. Cauchi, D. Azzopardi Sostituzzjonijiet - J. Azzopardi flok S. Mintoff 43 min., H. Backhaus flok M. M. Fuster 50 min., P. Borg flok C. Schembri 70 min.

HIBERNIANS (3)

M. Muscat, A. Pulis, R. Camilleri, J. Pearson, R. Soares, A. Cohen, B. Kristensen, J. Lima, Z. Levnaic, J. Nwoba, M. Dias Sostituzzjonijiet - J. P. Farrugia flok J. Nwoba 71 min., J. Bezzina flok B. Kristensen 78 min., A. Azzopardi flok J. Lima 85 min.

Imwissija - C. Schembri 32 min. D. Falzon 57 min., I. Carapic 65 min. (R) Skurjaw - Z. Levnaic 33 min., A. Pulis 35 min., J. Lima pen. 45 min. (H) Referee - Malcolm Spiteri In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba J. Lima (H)

Hibernians kisbu reb[a komda ta’ 3-0 fuq it-tim neopromoss Rabat Ajax permezz ta’ wirja tajba g[alkemm naqqsu ferm mir-ritmu tallog[ob fit-2 taqsima. Tajjeb ng[idu li qabel ma bdiet illog[ba l-President ta’ Hibernians Tony Bezzina ppre]enta memento lillattakkant internazzjoanli Andrew Cohen b[ala apprezzament tal-fatt li skorja l-100 gowl fil-kampjonat. Kienu Rabat Ajax li [ar;u fuq l-offensiva u wara biss 2 minuti wara [arba mal-linja ta’ Justin Felice, dan baqa’ javvanza però x-xutt tieg[u spi//a g[oli minn fuq il-lasti difi]i mill-goalkeeper Mario Muscat. Wara 7 minuti xutt fil-baxx ta’ Andrew Cohen ;ie salvat b’diffikultà millgoalkeeper Sean Mintoff. Fl24 minuta minn freekick dirett g[all-Hibernians mog[ti minn Jackson Lima, il-ballun

spi//a barra. Wara nofsieg[a log[ob freekick dirett din iddarba g[al Rabat Ajax mog[ti minn Justin Felice spi//a g[oli. Fit-32 minuta xutt angulat fil-baxx mix-xellug ta’ David Azzopardi g[al Rabat Ajax g[adda ftit barra mil-lasti difi]i minn Mario Muscat. Minuta biss wara Hibernians fet[u l-iskor minn freekick meta mog[ti minn Andrew Cohen, g[ola tajjeb ZORAN LEVNAIC u b’daqqa ta’ ras tajba g[eleb lil Mintoff. }ew; minuti wara l-Pawlisti rduppjaw l-iskor meta minn korner mog[ti minn Jackson Lima, da[al tajjeb ADRIAN PULIS u b’daqqa ta’ ras mill-vicin g[eleb lill-goalkeeper Mintoff. Fit-43 minuta Rabat Ajax kellhom jibdlu l-goalkeeper tag[hom hekk kif Sean Mintoff we;;a’ f’azzjoni pre/edenti. Minfloku da[al jilg[ab il-goalkeeper ta’ riser-

va Jonathan Azzopardi. Fil-45 minuta Dylan Falzon waqqa’ lil Jonathan Pearson fil-kaxxa u b’hekk ir-referee Malcolm Spiteri ordna penalty. Mill11–il metru l-BOV Plejer talLog[ba JACKSON LIMA ma ]baljax hekk kif permezz ta’ xutt b’sa[[tu g[eleb lill-goalkeeper li kien g[adu kif jid[ol fl-azzjoni flok Mintoff. Fit-tieni taqsima Hibernains naqqsu [afna mir-ritmu tallog[ob li wrew fl-ewwel taqsima meta skorjaw 3 gowls. Fil-65 minuta minn kross mil-lemin ta’ Jackson Lima, xutt fil-pront ta’ John Nwoba ;ie salvat b’diffikultà mill-goalkeeper Azzopardi. Fit-78 minuta Hibernians skorjaw gowl ie[or i]da gie m[assar mir-referee Spiteri meta Dias qassam lejn is-sostitut Jean Paul Farrugia bixxutt ta’ dan ji;i salvat temporanjament minn Azzopardi bil-ballun jispi//a ;ewwa.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Sport 17

Il-goalkeeper ta’ Melita Sapiano jsalva f’wie[ed mill-[afna attakki ta’ Valletta (Ritratt> Martin Agius)

Valletta ttrasformati fit-tieni taqsima minn Cristian Antony Muscat

BOV PREMIER

MELITA (1)

M. Sapiano, D. Gravino, I. Tufregdzic, M. Borg, L. Sammut, J. Galea, M. R. S. Camacho, L. Micallef, A. C. Scicluna, H. L. Armaro Negrin, J. Vukanic Sostituzzjonijiet - K. Micallef flok A. C. Scicluna 65 min.. N. Rizzo flok L. Sammut 65 min., R. Alhinho flok H. L. Armaro Negrin 75 min.

VALLETTA (1)

M. Bartolo, S. Borg, I, Azzopardi, J. Caruana, R. Barreto Da Rocha, R. Briffa, S. Bajada, J. G. Da Silva, D. Rocha Dos Santos, R. Fenech, L. Da Silva Almeida Sostituzzjonijiet - M. Mifsud flok I. Azzopardi 60 min., W. Barbosa flok L. Da Silva Almeida 60 min., D. Falzon flok S. Bajada 75 min.

Imke//i - J. Vukanic 68 min. (M) Skurjaw - J. Gabriel Da Silva 15 min., 90 min., M. Mifsud

66 min., pen. 68 min. I. Tufegdzic og 75 min. (V), J. Vukanic 17 min. pen. (M) Referee - Kevin Azzopardi In-Nazzjon Plejer tal-Loghba - M. Mifsud (V)

Valletta g[elbu lil Melita bl-iskor ta’ 5-1 fejn impressjonaw bis-s[i[ fittieni taqsima wara li kellhom taqsima kwieta fl-ewwel taqsima. L-inklu]joni tas-sostitut Michael Mifsud fit-tieni taqsima g[enet bis-s[i[ lil Valletta biex jirb[u l-partita fejn fil-fatt l-istess plejer ;ie vvutat b[ala l-BOV Plejer talLog[ba mill-;urnalisti pre]enti. Valletta fet[u l-iskor wara kwarta log[ob meta wara li r/ieva minn kross mil-lemin, ikkonnettja tajjeb Denni Rocha Dos Santos li ra x-xutt tieg[u ja[bat mal-lasta, qabel ma salva l-goalkeeper avversarju, i]da mir-rebound JOAO GABRIEL DA SILVA tefa’ fix-xibka permezz ta’ daqqa ta’ ras tajba. I]da Valletta ma tantx damu jgawdu dan il-vanta;; meta ]ew;

minuti biss wara Melita ;abu l-iskor indaqs hekk kif il-captain Julian Galea ;ie mwaqqa’ fil-kaxxa minn Ian Azzopardi u r-referee Kevin Azzopardi ordna penalty. Mill-11 –il metru JOVAN VUKANIC ma ]baljax. Fl-44 minuta Luke Sammut g[al Melita ;ie wi// imb wi// mal-goalkeeper Bartolo, huwa rnexxielu jsalva i]da ma ]ammx il-ballun li deher destinat g[al ;ewwa u fuq illinja kklerja Ricardo Barreto da Rocha. Valletta marru fil-vanta;; fis-66 minuta meta minn azzjoni ta korner, id-difi]a ta’ Melita kklerejat il-ballun, da[al tajjeb il-BOV Plejer tal-Log[ba MICHAEL MIFSUD u b’xutt mill-ewwel tefa’ fix-xibka. }ew; minuti biss wara Joao Gabriel Da Silva ra x-xutt tieg[u ji;i

mi]mum b’idu mill-plejer ta’ Melita Jovan Vukanic li kaw]a ta’ dan tke//a mir-refereee Azzopardi biex b’hekk Melita spi//aw jilag[bu b’10 plejers. Mill-11 –il metru inkariga ru[u s-sostitut MICHAEL MIFSUD li mill11 –il metru ma ]baljax biex tefa’ lill-partitarji Beltin f’delirju ta’ fer[. Fil-75 minuta Valletta g[amluhom 4 meta minn xutt ta’ Denni Rocha Dos Santos, mattar saqajh Ivan Tufegdzic li tefa’ fix-xibka tieg[u stess biex b’hekk irri]ulta awtogowl. Fid-90 minuta Michael Mifsud g[adda lejn Denni Rocha Dos Santos, dan g[adda lejn JOAO GABRIEL DA SILVA li minn quddiem il-goalkeeper avversarju tefa’ fix-xibka biex ftit minuti wara r-referee Kevin Azzopardi

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

18 Sport FUTBOL TALJAN

Juventus, Napoli u Lazio jibqg[u b’punti massimi Roma jarmu vanta;; doppju u j;arrbu telfa kontra Bologna I/-Champions tas-Serie A Juventus tawlu s-serje po]ittiva tag[hom g[al 42 log[ba ming[ajr telfa fil-Kampjonat wara li kienu minn ta[t g[and Genoa qabel [ar;u rebbie[a 31. Mag[hom ]ammew il-pass ukoll Napoli u Lazio li g[andhom punti massimi minn tliet partiti waqt li Sampdoria wkoll komplew isegwu bit-tielet reb[a g[and Pescara imma g[andhom punt anqas wara li bdew il-kampjonat b’punt imnaqqas. Is-sorpri]a tal-;urnata waslet f’Ruma fejn AS Roma wara li kienu marru 2-0 minn fuq sfaw mil[uqa u sa[ansitra maqbu]a fil-[in mi]jud minn Bologna li tawhom l-ewwel telfa. Stefan Jovetic re;a’ kien fost l-iskorers g[al Fiorentina biex issa jinsab jokkupa wa[du lewwel post tal-klassifika talaqwa skorers b’erba’ goals. Fil-parititi tas-Sibt Milan baqg[u fil-parti t’isfel tal-klassifika wara li ;arrbu t-tieni telfa minn tliet partiti meta tilfu f’San Siro kontra Atalanta. Din ir-reb[a fissret mitqlu deheb g[al Atalanta li issa g[andhom ]ew; punti fil-klassifika wara li bdew l-ista;un bi tnaqqis ta’ ]ew; punti. Cagliari wkoll jidher li se jkollhom sta;un diffi/li wara li [adu biss draw 1-1 g[and Palermo, tim li kien qed ji;bor l-ewwel punt tieg[u f’din illog[ba. VERONA – Reb[a relattivament fa/li g[al Lazio meg[juna minn goal wara biss [ames minuti skorjat minn HERNANES g[and Chievo Verona. Lazio dehru superjuri u aktar in/i]ivi fejn fit-38 minuta MIROSLAV KLOSE li kellu wirja mill-aqwa kompla kabbar il-vanta;; u fit-tieni taqsima kien HERNAES li re;a’ sab ix-xibka u g[amilhom 3-0 kwarta mit-tmiem. Chievo skorjaw il-goal talbandiera fit-83 minuta minn penalty ta’ PELLISSIER. FIRENZE – Fiorentina telg[u fil-[ames post tal-klassifika b’reb[a f’darhom kontra Catania. Din kienet ukoll lewwel telfa li ;arrab it-tim Sqalli f’dan il-kampjonat. STEVAN JOVETIC feta[ l-iskor g[all-Vjola ]ew; mnuti qabel il-mistrie[ u mbag[ad kien ilveteran LUCA TONI li fil-65 minuta a//erta mir-reb[a. GENOA – Bidu e//ellenti g[al Genoa li kontra kull mistenni [asdu li/-Champions Juventus ta[t it-tmexxija ta’ Carrera u fit-18-il minuta

Giaccherini ta’ Juventus jidher jiskorja l-goal tad-draw g[a/champions Taljani

marru fil-vanta;; minn CIRO IMMOBILE. Vanta;; li ]ammew sal-mistrie[. Madankollu, fit-tieni taqsima Juventus wettqu reazzjoni stupenda u wara li kisbu d-draw minn GIACCHERINI fil-61 minuta, marru anke minn fuq fit-78 minuta minn penalty ta’ VUCINIC. U meta Genoa ppruvaw isalvaw il-log[ba wasal il-goal ta’ KWADWO ASAMOAH fl-84 minuta li g[alaq definittivament il-partita u b’hekk Juventus ilhom 42 partita ma jitilfu. NAPLI – Goal kmieni minn skorjat minn penaltuy ta’ EDISON CAVANI wara biss tliet minuti, witta t-triq g[al reb[a o[ra ta’ Napoli 3-1 kontra Parma. Fid-39 minuta GORAN PANDEV irdoppja fuq su;;eriment ta’ Hamsik imma e]att qabel il-mistrie[ PAROLO naqqas l-iskor g[al Parma. Madankollu fis-77 minuta kien INSIGNE li fuq su;;eriment ta’ Pandev g[alaq il-log[ba u [alla lil Napoli fil-qu//ata ma’ Juventus u Lazio. PESCARA – Tliet punti importanti g[al Sampdoria barra minn darhom meta g[elbu lil Pescara 3-2 u kisbu t-tielet reb[a konsekuttiva biex ]ammew il-pass mal-leaders bi tmien punti wara li bdew lista;un b’punt imnaqqas. }ew; goals ta’ MAXI LOPEZ fil-31 u s-76 minuta u ie[or minn ESTIGARRIBIA mas-sieg[a log[ob taw ir-reb[a lil Sampdoria. Ir-reazzjoni ta’ Pescara waslet lejn it-tmiem b’goals minn CELIK fl-74 miuta u GIANLUCA CAPRARI fid-90 minuta. RUMA – Reb[a inkredibbli g[al Bologna g[and Roma li xe[tet lill-kow/ Zeman ta[t pressjoni wara li Roma

sa[ansitra kienu 2-0 minn fuq fl-ewwel 16-il minuta. ALESSANDRO FLORENZI fid-6 minuta u ERIK LAMELA fuq su;;eriment ta’ Piris dehru li po;;ew lil Roma fil-kontroll. Imma fl-a[[ar 18-il minuta bdiet ir-rimonta ta’ Bologna meta ALBERTO GILARDINO naqqas l-iskor fit-72 minuta u minuta biss wara ALESSANDRO DIAMANTI kiseb id-draw. Meta kollox deher li l-partita se tintemm fi draw wasal il-goal tat-tliet punti g[al Bologna skorjat g[al darb’o[ra minn GILARDINO fil-91 minuta. SIENA - Draw 2-2 bejn Siena u Udinese fejn i]-]ew; na[at iddominaw taqsima kull wie[ed f’dak li deher ri]ultat ;ust. Udinese ddominaw lewwel taqsima u f’temp ta’ ]ew; minuti skorjaw darbtejn b’goals minn DUSAN BASTA wara tliet minuti u ie[or minn DI NATALE ]ew; minuti biss wara fuq su;;eriment ta’ Basta. Madankollu Udinese kellhom il-kow/ Guidolin imke//i g[al protesti fi tmiem l-ewwel taqsima u fit-52 minuta [adu l-akbar daqqa ta’ [arta meta spi//aw b’g[axra wara li tke//a Lazzari g[al ]ew; karti sofor. Siena appropfittaw u [adu kontroll tal-log[ba fejn skorjaw darbtejn minn CALAIO wara xog[ol tajjeb ta’ Sestu fis-70 minuta u mbag[ad kisbu d-draw fis-77 minuta minn penalty ZE EDUARDO g[al draw 2-2. TURIN - Inter kisbu t-tieni reb[a tal-ista;un meta f’Turin g[elbu lil Torino 2-0 b’goals f’kull taqsima. Kien MILITO li feta[ l-iskor fit-18-il minuta u ANTONIO CASSANO g[alaq il-log[ba bit-tieni goal lejn it-tmiem.

Ri]ultati u klassifiki Serie A

Palermo v Cagliari Milan v Atalanta Chievo v Lazio Fiorentina v Catania Genoa v Juventus Napoli v Parma Pescara v Sampdoria Roma v Bologna Siena v Udinese Torino v Inter SERIE A Juventus Napoli Lazio Sampdoria Inter Fiorentina AS Roma Catania Torino AC Milan Genoa Chievo Parma Bologna Atalanta Cagliari Udinese Palermo Pescara Siena

1-1 0-1 1-3 2-0 1-3 3-1 2-3 2-3 2-2 0-2

L R D T F K Pt 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3 3

3 3 3 3 2 2

0 0 0 0 0 0

0 0 0 0

1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 0 2 1 0 2 1 0 2 1 0 2 1 0 2 1 1 1 0 2 1 0 1 2 0 1 2

0 0 3 0 2 1

L-aqwa skorers

9 8 7 6 6 5 7 5 3 3 5 3 3 4 2 2 4

2 9 2 9 1 9 3 8 3 6 3 6 6 4 6 4 2 3 3 3 6 3 5 3 5 3 7 3 2 2 4 2 8 1 1 7 1 2 9 0 3 4 -4

4 goals - Stevan Jovetic (Fiorentina) 3goals - Giampaolo Pazzini (AC Milan), Hernanes, Miroslav Klose (Lazio), Maxi Lopez (Sampdoria) 2 Pablo Osvaldo (AS Roma), Alessandro Diamanti, Alberto Gilardino (Bologna), Gonzalo Bergessio (Catania), Sergio Pellissier (Chievo), Ciro Immobile (Genoa), Sebastian Giovinco, Mirko Vucinic (Juventus), Edinson Cavani, Marek Hamsik (Napoli)

Log[ob li jmiss Is-Sibt 22-9-12

Parma v Fiorentina Juventus v Chievo Il-{add 23-9 -12 Atalanta v Palermo Bologna v Pescara Cagliari v Roma Catania v Napoli Inter v Siena Udinese v Milan Lazio v Genoa

Serie B

Ascoli v Spezia Brescia v Padova Vittadella v Virtus Grosseto v Crotone Livorno v Empoli Novara v Juve Stabia Reggina v Modena Sassuolo v Pro Vercelli Ternana v Cesena Vicenza v Verona Varese v Bari SERIE B L R D T F Sassuolo Livorno Varese Verobna Spezia Crotone Cittadella Bari Vicenza Brescia Modena Ascoli Pro Vercelli Juve Stabia Novara Reggina Virtus Cesena Ternana Empoli Padova Grosseto

4 4 3 4 4 4 4 3 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4 4

4 4 3 2 2 2 2 3 1 1 1 1 1

1 1

0 0 0 0 0 1

0 0 0 2

0 0 0 0

10 12

1 1

0 2 0 2 0 0 1 2 1 2 2 1 1 2 0 3 2 2 3 0 2 1 2 2 1 3 1 3 2 2 3 1 2 1

Lega Pro Grupp A

Tritium v Como Albinoleffe v Entella Cremonese v Feralpisalo` Lecce v San Marino Pavia v Lumezzane Portogruaro v Carpi Reggiana v Cuneo Trapani v Treviso

Grupp B

Viareggio v Prato Avellino v Paganese Catanzaro v Benevento Frosinone v Andria BAT Nocerino v Latina Perugia v Gubbio Pisa v Barletta Sorrento v Carrarese

6 7 6 5 5 7 7 3 5 4 3 3 8 4 3 2 0 5 4 4

2-0 0-0 1-0 1-0 4-1 1-1

2-2 2-1 0-0 2-3 illum K Pt

2 6 2 4 5 4 6 2 7 4 5 6 5 7 5 5 5 10 4 10 5 4

12 12

8 8 7 6 6 4 4 4 3 3 3 2 2 2 2

1 1 1 1 -1

2-2 3-1 2-0 2-0 0-0 2-0 2-0 3-2 1-1 1-1 1-2 2-1 0-1 2-0 2-2 2-0

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

20 Sport MOTO GP

Jorge Lorenzo jirba[ il-GP ta’ San Marino L-Ispanjol Jorge Lorenzo reba[ il-Grand Prix ta’ San Marino fit-track ta’ Misano biex kabbar il-vanta;; tieg[u fil-qu//ata tal-klassifika hekk kif ir-rival tieg[u Dani Pedrosa [abat ma’ Hector Barbera u t-tnejn kellhom jirtiraw mit-tellieqa. It-Taljan Valentino Rossi spi//a fit-tieni po]izzjoni quddiem Alvaro Bautista. Il-bidu tat-tellieqa kien wie[ed ferm movimentat fejn Dani Pedrosa li reba[ il-pole fil-provi finali tasSibt, kellu jibda mill-a[[ar post wara li l-mutur ma startjax u kellu jidda[[al filpit biex startja. Mill-ewwel deher li l;urnata kienet se tkun negattiva g[al Dani Pedrosa hekk kif wara li beda milla[[ar post u kien beda jirkupra xi po]izzjonijiet kellu [abta ma’ Barbera, fejn it-tnejn seta’ kellhom konsegwenzi serji minbarra li setg[u involvew muturi o[ra mag[hom. I]da fortunatament [add iktar ma kien involut f’dan l-in/ident g[alkemm Pedrosa u Barbera kellhom jirtiraw. Fl-ewwel laps kien hemm ukoll in/identi g[al Mattia

Ir-rebbie[ u leader attwali Jorge Lorenzo

Pasini, Cal Crutchlow u Karel Abraham u kollha kellhom jirtiraw. B’Dani Pedrosa barra mit-tellieqa

Jorge Lorenzo [ataf lokka]joni biex g[amel korsa kwa]i perfetta biex kiseb reb[a ferm importan-

ti, fejn issa meta jonqos [ames Grand Prixs g[attmiem hu g[andu 38 punt vanta;; fuq Dani Pedrosa,

filwaqt li Casey Stoner li jinsab fit-tielet post jinsab imwe;;a’ u diffi/li jirritorna din is-sena.

FUTBOL EWROPEW

It-tieni telfa g[al Real Madrid I/-champions Spanjoli Real Madrid sofrew it-tieni telfa fil-Liga tard is-Sibt filg[axija biex wara erba’ log[biet millftu[ tal-kampjonat Spanjol jinsabu di;a’ distakkati bi tmien punti mill-ikbar rivali tag[hom Barcelona. Veru g[adu kmieni wisq flista;un i]da jidher li Josà Mourinho g[andu problemi hekk kif it-tim jidher li ma jistax jirranka. Kontra kull mistenni Real Madrid tilfu kontra Sevilla 1-0 bil-goal tar-reb[a ta’ Sevilla jasal wara ]ew; minuti log[ob permezz ta’ Piotr Trochowski. Issa Real Madrid g[andhom biss erba’ punti mill-ewwel erba’ log[biet. G[al kuntrarju Barcelona kisbu r-raba’ reb[a konsekuttiva u jinsabu fl-ewwel b’punti massimi. Barcelona reb[u g[and Getafe 4-1 grazzi g[all-goals ta’ Adriano Correia, doppjetta ta’ Messi u ie[or ta’ David Villa. Il-goal ta’ Getafe wasal minn autogoal ta’ Mascherano. Fl-Ingilterra log[ba wa[da lbiera[ mill-Premiership li fiha Tottenham g[elbu lil

Ri]ultati Ingilterra Premiership

Reading v Tottenham

1-3

Wolves v Leicester

2-1

Malaga v Levante Valencia v Celta Getafe v Barcelona Sevilla v Real Madrid Espanyol v Athletic Granada v Deportivo Osasuna v Mallorca Sociedad v Zaragoza

3-1 2-1 1-4 1-0 3-3

Freiburg v Hoffenheim E. Frankfurt v Hamburg

5-3 3-2

PSG v Toulouse Reims v Montpellier Troyes v Lille Evian v Bastia Nice v Brest St.Etienne v Sochaux Valenciennes v Bordeaux Rennes v Lorient Lyon v Ajjaccio

2-0 3-1

Ajax v Waalwijk Heerenveen v Den Haag Venlo v NEC Willem II v Twente Feyenoord v Zwolle Almelo v NAC Breda Alkmaar v Roda Utrecht v PSV Groningen v Vitesse

2-0 1-3 2-2 2-6 2-0 2-1 4-0 1-0 0-3

Championship Spanja

:ermanja Franza

Olanda

Id-di]appunt ta’ Cristiano Ronaldo u l-kow/ Josè Mourinho

reading 3-1 barra minn darhom. Tottenham marru fil-vanta;; fit-18-il minuta permezz ta’ Jermaine Defoe i]da kellhom jistennew sas-

70 minuta biex a//ertaw bittieni goal li kien skojat minn Gareth Bale. Tliet minuti wara Jermaine Defoe skorja t-tieni wie[ed

personali tieg[u biex g[amel l-iskor 3-0, biex Raeding skorjaw goal ta’ konsolazzjoni permezz ta’ RobsonKanu fid-90 minuta.

1-1 1-1 2-0

1-1

3-0 4-2 0-1 0-0 1-2 2-0

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Ittri 21

Kors fir-Reli;jon Sur Editur, Id-direzzjoni tal-Istitut Kattoliku se ter;a’ torganizza l-kors tar-Reli;jon (Livell Avvanzat) li jwassal g[alle]ami ta’ :unju 2013. Dan il-kors se jsir kull nhar ta’ Tnejn mill-5.30 sas-7.30 p.m., u jibda fit-8 ta’ Ottubru li ;ej u jibqa sejjer sa Mejju 2013. Il-kors ikopri l-erba’ taqsimiet tas-sillabu tale]ami: il-Bibbja, itTwemmin Tag[na (IdDommatika), Storja talKnisja u l-{ajja Nisranija (Morali) u jkunu mmexxija mis-Sur Manuel Schembri u Patri Mario Borg OCD. L-applikazzjonijiet tal-kors jift[u nhar it-Tnejn 24 ta’ Settembru u jridu jsiru fisSegreterija tal-Istitut Kattoliku filg[odu mit-Tnejn sal-:img[a mid-9.00 a.m. sa 12.00 p.m. u mill-5.00 sas 7.00 p.m. Il-[las g[all-kors kollu huwa ta’ €120. Minbarra l-istudenti li se joqog[du g[all-e]ami, dan ilkors sabuh interessanti [afna wkoll ;enituri u persuni o[ra li jixtiequ jag[mlu kors ta’ sena fit-Teolo;ija biex ikunu jafu aktar dwar it-tag[lim nisrani li j[addnu.

Dun :wann Galea

Direttur Istitut Kattoliku

Fi tmiem il-Kampjonat Premier tal-Bo//i Sur Editur, Issa li ;ie fi tmiemu lKampjonat Premier Tal-Bo//i organizzat mill-Federazzjoni Klabbs Tal-Bo//i, nixtieq pubblikament nifra[ lill-players kollha tal-klabb li pparte/ipaw tul ilkampjonat. Barra minn dan, nirringrazzja wkoll lill-membri kif ukoll liddilettanti li taw is-support kollu lill-players tul il-kampjonat. Fuq kollox nixtieq inrodd [ajr lil s[abi tal-kumitat li g[amlu lparti tag[hom biex wasal dan issu//ess. Ta’ min jg[id ukoll li rReserve League ukoll intreba[ mill-Klabb Paola, u dan ukoll hu ta’ sodisfazzjon fir-reb[ tal-unuri li l-klabb kellu. Nixtieq ukoll nirringrazzja lil dawk kollha li b’xi mod taw ilkontribut tag[hom lill-Klabb. Fl-a[[ar u mhux l-inqas nifra[ lill-klabbs ta’ Bu;ibba u tal-Birgu li spi//aw it-tieni u tielet post filklassifika tal-Premier League. Nifra[ ukoll lill-klabbs {al Luqa, i]-}urrieq u St. Peters }abbar li spiccaw fl-ewwel tliet postijiet tal-kampjonat tas-2nd Div. Kif ukoll lill-klabbs ta]-}ejtun, Lija u Fgura li spiccaw fl-ewwel tliet postijiet tat-3rd. Div. Fuq kollox nifra[ lill-klabbs kollha tal-parte/ipazzjoni li offrew tul il-kampjonat. kemm tal-1st Div, 2nd.Div u 3rd Div g[ax ming[ajrhom ma kienx ikun possibbli li dan il-kampjonat ise[[.

Joseph Spiteri

Segretarju Paola Bocci Klabb.

Grazzi kbira mill-missjoni fl-Indja Sur Editur, Nixtieq nirringrazzja lill-Mission Fund g[all-kontribuzzjoni ta’ US$ 1,836.00 (elf tmien mija u sitta u tletin US $) biex jg[inuna fix-xog[ol tag[na mal-bdiewa fqar [alli nkunu nistg[u nag[tuhom il-ktieb tat-talb bi prezz moderat li jistg[u jixtruh. Dan il-ktieb [are; minn idejn P. :u]eppi Portelli SJ fil-bidu nett tal-missjoni fost it-tribù Santal li l-:i]witi

Maltin bdew fl-1925. Dan il-ktieb tassew siewi ;ie a;;ornat fl-1976 minn Fr.Charles Soren, qassis djo/esan li ja[dem mag[na. Il-ktieb ;ie mitbug[ [afna drabi u hu ta’ g[ajnuna kbira g[all-Insara. Nitlob lill-qarrejja tieg[ek biex ikomplu jg[inu lill-Mission Fund billi jibg[atulhom bolol u]ati u donazzjonijiet. Il-flus jistg[u jintbag[tu lilhom online jew direct bank transfer g[al

wie[ed minn dawn l-accounts: HSBC (Account No. 061 197 448 050) BOV (Account No. 163 007 980 19) APS (Account No. 200 008207 62 ) BANIF (Account No. 000 879 631 01) Aktar informazzjoni tistg[u ssibuha fil-website www.missionfund.org.mt

Fr.Paul Aquilina SJ

mill-Missjoni fl-Indja

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

22 Intervista

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Joe Mikallef jitkellem ma’ Oliver Friggieri (14) Fil-[ar;a tal-lum ta’ In-Nazzjon qed nippubblikaw l-erbatax-il parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar il-kisba tal-Indipendenza nhar il-21 ta’ Settembru tal-1964 (l-ewwel parti) – avvenimenti storiku mill-aktar importanti li qed ni//elebraw f’dawn il-jiem u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom. Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;a li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq F’dawn il-jiem qed ni//elebraw it-48 anniversarju mill-kisba tal-Indipendenza. Nixtieq inkun dirett mill-ewwel. Taqbel li hi l-akbar ;rajja fl-istorja tal-poplu Malti^ Il-pajji]i kollha jag[rfu l-jum talIndipendenza b[ala l-akbar ;rajja fl-istorja tag[hom. Mhix kwistjoni ta’ opinjoni, b[alma jum it-twelid ta’ persuna huwa fatt, u mhux sempli/i opinjoni, u huwa wie[ed biss. Ejja bil-mod il-mod immorru lura [afna fis-snin – il-poplu Malti dejjem kien ma[kum... il-Kavallieri... ilFran/i]i... l-Ingli]i. U tant u tant popli o[ra li [akmuna u mexxewna skont l-esi;enzi tag[hom. Konna dejjem skjavi u qaddejja tal-barranin. Iva, l-istorja ta’ Malta hi sensiela ta’ [akmiet barranin. Hemm g[add ta’ kaw]i ta’ dan: Malta hi g]ira, u hi art ]g[ira, u g[andha (jew kellha) po]izzjoni strate;ika importanti, u tinsab bejn ]ew; kontinenti, u fin-nofs tal-Mediterran... Minkejja l-[akmiet barranin, il-poplu Malti minn ]mien ilu wera li kellu l-idea li hu komunità nazzjonali. Hemm [jiel ta’ dan anki fil-Medju Evu, u dan is-sens ta’ nazzjonalità hu marbut ma’ ]ew; patrimonji li ]ammew lill-Maltin mag[qudin minkejja kollox: it-twemmin reli;ju], u l-lingwa Maltija. Fuq dawn ittnejn, fil-fehma tieg[i, inbniet il-fidu/ja talMaltin fihom infushom. Snin ilu ppruvajt ninterpreta dan il-[sieb fid-dramm Rewwixta. Kont g[addejt snin naqra fuq i]-]mien tal-Fran/i]i f’Malta, u f’xi waqtiet bkejt u [assejt li kont ingrat lejn dawk il-Maltin sempli/i u twajbin li kienu missirijietna u ommijietna, li a[na tant ka]barniehom b’modi differenti. Kont qieg[ed nifhem li, ma[kumin u m/a[[din minn kull setg[a f’pajji]hom stess, dawn ilftit eluf ta’ Maltin kellhom xorta wa[da sens ta’ kburija u fidu/ja fihom infushom. Konna a[na, ]mien wara, u mhux huma, li

temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna. Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku – joe.mikallef@media.link.com.mt.

]viluppajna l-kumpless tal-inferjorità nazzjonali. Bis-sa[[a tat-tradizzjoni reli;ju]a u tallingwa tag[hom, il-Maltin setg[u jaslu sasseklu dsatax u ji]viluppaw kuxjenza nazzjonali, il-kuxjenza romantika li bis-sa[[a tar-rabta qadima u profonda mal-Italja, kibret fil-qlub tal-Maltin u wasslet biex Malta [adet l-istatura ta’ nazzjon veru u proprju. Is-seklu dsatax ifisser dan kollu: l-istqarrija tal-jeddijiet tal-Maltin, it-twaqqif tal-ewwel gruppi politi/i, il-qawmien tal-lingwa Maltija, l-i]vilupp ta’ letteratura Maltija bilMalti, it-tixrid tal-kelma stampata bit-Taljan, bl-Ingli] u bil-Malti. Is-seklu dsatax hu ]]mien fondamentali meta l-Maltin [adu ttag[limiet il-kbar tar-Romanti/i]mu Ewropew, u fuq kollox Taljan, u bdew mexjin b’pass sod lejn is-sovranità. Jien fittixt li nist[arre; xjentifikament dan kollu filkotba La cultura italiana a Malta (Olschki, Firenze, 1978) u Storia della letteratura maltese (Edizioni Spes, Milazzo, 1986). Minn dawn il-[akmiet kollha Malta kienet kapa/i ssawwar l-identità nazzjonali tag[ha. Kellha l-[ila tilqa’ u tadatta g[aliha kulma tkun ir/eviet minn barra. F’dan issens na[seb li, kulturalment, missirijietna kienu aktar [ielsa minna llum... X’kien il-fattur ewlieni li spunta kuxjenza favur li nkunu poplu indipendenti minn kull poplu ie[or^ Il-kisba tal-Indipendenza fl-1964 hi rri]ultat ta’ pro/ess politiku u kulturali twil b’mijiet ta’ snin. It-tradizzjoni letterarja, bil-Malti u bit-Taljan, turi dan bil-qawwa kollha, kif urejt fi]-]ew; volumi msemmija. Bis-sa[[a tal-fatt li kienet ma[kuma minn ;nus o[ra, Malta spi//at biex iffurmat il-karattru tag[ha. L-e]empji huma kotrana. Insemmi wie[ed biss, li jista’ jidher l-i]jed wie[ed interessanti: anki l-Ingli] ta’ Malta juri li s-sisien mhumiex Ingli]i, Nordi/i, imma huma Mediterranji, Maltin, tipi/i tasSud Ewropew.

Fortunato Mizzi> Vi]joni li Malta setg[et tikkonfronta lill-Imperu Ingli], imperu mill-akbar, werriet ta’ kultura Ingli]a kbira

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Intervista 23

:or; Borg Olivier> Vi]joni li Malta setg[et tkun nazzjon indipendenti minn kull poplu ie[or u li pajji]na jista’ jimxi ’l quddiem

Min[abba li g[al sekli s[a[ Malta trawmet g[alkollox fi [dan il-kultura Taljana, il-qawmien romantiku fl-Italja [alla effett immedjat fuq Malta fil-livell politiku, ;urnalistiku, kulturali. Dan issentiment hu mla[[am bis-sa[[a kollha fil-figura dinjitu]a ta’ Mikiel Anton Vassalli (1764-1829), [assieb u studju]. Hu kien influwenzat [afna millIllumini]mu Fran/i] u mir-Romanti/i]mu Taljan. Hemm il-fatt tassew importanti li fl-ewwel sittin sena tas-seklu dsatax Malta [adet sehem dirett firRisor;iment Taljan. Garibaldi nnifsu ]ar Malta fl1864. Malta laqg[et lil bosta patrijotti Taljani, fosthom sa[ansitra lil Francesco Crispi, li ]]ewwe; filFurjana u li ]mien wara sar Prim Ministru talItalja. Hemm kontinwità diretta bejn l-istorja talItalja u l-istorja ta’ Malta. Dan kollu se[[ fi ]mien meta Malta kienet kolonja Ingli]a. Hemm beda l-konflitt bejn itTaljan, il-lingwa tal-kultura Maltija tradizzjonali, u l-Ingli], il-lingwa tal-akbar imperu, li kien qieg[ed ja[kem lil Malta. Hemm punt /ar [afna f’din il-katina. Mazzini kien immexxi mill-prin/ipju ‘Dio e il popolo’. Ftit snin wara l-moviment Nazzjonalista lokali [are; bil-motto tieg[u ‘Religio et Patria’, li hu l-istess, imma bil-Latin. Minn Fortunat Mizzi ’l quddiem largument tal-Latinità ta’ Malta kellu jkun ippre]entat b[ala /-/ertifikat li Malta setg[et tippre]enta hi u tikkonfronta lill-Imperu Ingli], imperu mill-akbar, werriet ta’ kultura Ingli]a kbira. Malta /kejkna kellha ti]fen fin-nofs, bejn ]ew; kulturi kbar, it-tnejn mi;;ielda fi [danha, hawn, f’pajji] li kien g[ad jonqsu kemm alfabett standardizzat kif ukoll drittijiet elementari. Fl-isfond ta’ dan kollu hemm meravilja: ilfidu/ja li l-Maltin, nies umli, kellhom fihom infushom. Kellhom kultura reli;ju]a li tathom sens komunitarju, u kellhom kelma Maltija li qdiethom f’kollox. Xi drabi l-Kwistjoni tal-Lingwa wriet li dan kollu ma kienx /ar g[al kul[add, imma ]]mien fejjaq [afna ;rie[i, u l-Kostituzzjoni talIndipendenza kienet is-si;ill ta’ pro/ess twil wie[ed.

Ejja nimxu bil-mod il-mod mal-medda tas-snin... L-g[atx li nkunu poplu indipendenti kien ilu jin[ass matul is-seklu l-ie[or. Il-mi;ja ta’ Napuljun tifta[ kapitlu mqalleb: isseklu tmintax Malti g[alaq bil-martirju ta’ Dun Mikiel Xerri u s[abu, waqt li s-seklu dsatax feta[ bl-ideat moderni, kontinentali, ta’ mo[[ kbir b[al Mikiel Anton Vassalli. It-tnejn huma differenti daqskemm huma a[wa, it-tnejn }ebbu;in, ulied listess ambjent. Madankollu, g[alkemm g[exu ]mien twil qabel il-partiti, f’Xerri hemm di;à spe/i ta’ Nazzjonalist, u f’Vassalli spe/i ta’ Laburist.

Nazzjonalist u Laburist ]mien twil qabel ma twaqqfu l-partiti. Hemm di;à ]ew; orjentamenti differenti quddiem kaw]a nazzjonali wa[da. Is-seklu g[oxrin imbag[ad huwa tipiku ta’ pajji] li issa kien immatura sewwa fil-[sieb politiku tieg[u. It-tag[limiet me[udin mill-Italja mag[quda u mill-Ingilterra demokratika kienu bdew iroddu lfrott. Malta kellha diversi m[u[ brillanti, fost ilkleru daqskemm fost il-professjonisti u l-letterati, li kienu jafu fejn kellhom jaslu. Fl-isfond ta’ dan kollu hemm fatt fondamentali: Malta kellha Università, u kienet anki Università antika li minnha [ar;u l-im[u[ li mexxew lil Malta fil-politika daqskemm fil-kultura. L-istorja moderna Maltija, g[all-inqas minn ]mien il-Fran/i]i ’l hawn, hi marbuta mal-Università.

Ma rridx nid[ol illum fil-;rajja tas-Sette Giugno, i]da dik il-;rajja wriet bi/-/ar li dan il-poplu ma setax jibqa’ mmexxi minn imnie[ru. Il-ka] tas-Sette Giugno (1919) hu wie[ed minn sensiela ta’ e]empji li juru kemm il-kuxjenza nazzjonali, demokratika, hi qadima fil-poplu Malti. G[all-inqas minn ]mien Mannarino u Xerri u Vassalli, sa ]mien Mizzi, Mintoff, Borg Olivier, hemm katina ta’ mexxejja li lkoll huma mnebb[in minn idea wa[da: Malta hi nazzjon. {afna mid-diskors politiku u letterarju tas-seklu g[oxrin hu sforz biex Malta tkun stmata li hi nazzjon. Hemm sikwit ma[]en komuni ta’ [sieb, kliem u metafori f’persuna;;i b[al Dun Karm,

Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’

Insiru nafu a[jar min a[na Il-kisba tal-Indipendenza fl-1964 hi r-ri]ultat ta’ pro/ess politiku u kulturali twil mijiet ta’ snin

Mintoff u Borg Olivier, ji;ifieri hemm unanimità ta’ [sieb fil-qasam kulturali daqskemm fil-qasam politiku. L-Indipendenza tal-1964 hi l-qu//ata ta’ pro/ess ta’ sekli. Din il-konklu]joni to[ro; bla diffikultà mill-ist[arri; tal-[sieb Malti miktub matul i]]mien. Fil-waqt xieraq kien jonqos li din it-tradizzjoni ssir proposta politika proprja: it-talba formali ta’ :or; Borg Olivier lill-Gvern Ingli] (1962) biex Malta ssir indipendenti. Din hi l-ittra l-aktar importanti u kura;;u]a li qatt inkitbet minn Malti. Min-na[a l-o[ra kien hawn il-Partit Nazzjonalista li emmen li l-poplu Malti kien kapa/i jmexxi lilu nnifsu ming[ajr l-ind[il ta’ [add. Mid-dominion status sat-talba formali g[allIndipendenza hemm il-prudenza li mxew biha lmexxejja Nazzjonalisti fid-direzzjoni ta’ futur li kien sostenibbli. Il-mixja hi konsistenti, ’il quddiem, lejn l-Indipendenza, imma ming[ajr riskji ]ejda, ming[ajr g[a;la li setg[et tag[mel il-[sara lill-Maltin. Il-kelma ‘Malta’ kienet, u tibqa’, tfisser ‘fra;ilità’. L-i/ken kolonja Ingli]a kienet qieg[da tisfida lill-akbar imperu li qatt e]ista, u li kien ja[kem fuq xejn inqas minn kwint tal-pjaneta. Idde/i]joni kellha tittie[ed imma bis-sabar, bilkalma, u anki bl-umiltà, jekk hemm b]onn. Dawn huma l-aspetti li jiddefinixxu lil Borg Olivier, kawt, kwiet, u mmexxi mis-sens tal-kalkolu, u dejjem skont il-qawl ‘Bil-kelma t-tajba...’

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

24 Storja servizz ikkoordinat minn Raymond Miceli

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN

(10)

Monument lil :or; Borg Olivier qrib Kastilja minn Michael Galea

Fl-1989 f’Misra[ Kastilja, il-Belt Valletta, twaqqaf monument biex ifakkar lill-Prim Ministru, ‘missier Malta Indipendenti’ li kien serva lil art twelidu g[al ]mien twil, :or; Borg Olivier

Il-monument qed jinkixef minn Eddie Fenech Adami. Jidher ukoll, fost o[rajn, l-Ar/isqof :u]eppi Mercieca

L-iskultur Vincent Apap flimkien ma’ mart u wlied :or; Borg Oliver biswit il-monument

:or; Borg Olivier twieled fil-Belt Valletta fil-5 ta’ Lulju 1911. Iggradwa Duttur tal-Li;i fl-Università ta’ Malta fl-1937, kiseb l-warrant ta’ nutar sena wara. Da[al fil-politika fl-1939, meta hu kien wie[ed minn tliet Nazzjonalisti eletti filKunsill tal-Gvern, fejn oppona bil-qawwa u vvota kontra l-internament ultra vires u mbag[ad, iddeportazzjoni ta’ /ittadini Maltin, fosthom il-kunsillier kollega tieg[u, Enrico Mizzi. :or; Borg Olivier sar Prim Ministru mal-mewt ta’ Enrico Mizzi fl-1950. Mexxa ]ew; gvernijiet ta’ koalizzjoni bejn l-1951 u l-1955. Fl-1955 mexxa d-delegazzjoni tal-Partit Nazzjonalista f’Malta u f’Londra, fejn oppona bilqawwa l-proposti tal-Labour Party g[all-integrazzjoni ta’ Malta mal-Ingilterra. Re;a’ ;ie elett fil-kariga ta’ Prim Ministru fl-1962; Borg Olivier beda minnufih ta[ditiet li wasslu g[all-Indipendenza ta’ Malta fil-Commonwealth fil-21 ta’ Settembru 1964. Miet fid-29 ta’ Ottubru 1980. Ing[ata funeral statali. Fit-18 ta’ Settembru 1989, fl-okka]joni tal-25 sena tal-Indipendenza, ;ie inawgurat f’Misra[ Kastilja, monument dedikat lil :or; Borg Olivier. I/-/erimonja tal-kxif talmonument bdiet bil-kant talInnu Malti mill-Collegium Musicum. Id-diskors kommemorattiv, li ;ie interrott diversi drabi b’applawsi kbar ta’ approvazzjoni mill-folla pre]enti, sar minn Oliver Friggieri. “(:or; Borg Olivier) ra;el kalm, meqjus, dejjem jitbissem, ta’ ftit kliem, matur. B’dik li dehret timidezza g[eleb l-arroganza ta’ ]mien twil. Bit-tattika biddel il-mixja tal-istorja… B[all-kbar, daqs il-kbar, din l-art twasslet sal-qu//ata tal-ambizzjonijiet nazzjonali, ming[ajr tilwim bla [tie;a, ming[ajr tixrid tad-demm…

Il-monument lil :or; Borg Olivier

Illum li siket jista’ jibqa’ jitkellem biss b’dak li qal. M’hemmx kelma tieg[u li tista’ tix[et l-g[ajb fuqu nnifsu jew fuq [addie[or. Is-skiet sikwit kien l-aqwa elokwenza tieg[u. Aktar kien jaf jiskot milli kien jaf jitkellem. U li tiskot sikwit hu itqal milli li titkellem. Aktar kien jag[]el li jinsa milli li jiftakar. Bil-kisba tal-Indipendenza seddaq ix-xewqat tal-qalb, sa[[a[ ix-xewqat ta’ warajh. Hu emmen fl-istorja, dik il-[a;ra kbira li [add ma j;orrha wa[du, i]da li lkoll flimkien in[arrkuha.”

Il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami, su//essur ta’ Borg Olivier, kixef il-monument fost g[ajjat u applawsi ta’ fer[ u fanfara ndaqqet mill-Banda La Valette. Il-Monument tbierek mill-Ar/isqof :u]eppi Mercieca. Il-monument hu xog[ol l-iskultur Vincent Apap u n[adem fil-fonderija Elio Chiurazzi ta’ Napli fl-Italja. Il-figura tal-bron] qieg[da bilwieqfa fuq pedestall li fuqu hemm il-kitba: :or; Borg Olivier # Prim Ministru # 1911 - 1980

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

TV#Radju 25 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Un eroe borghese Iris 15>30

Film drammatiku Taljan li n[adem fl-1995 b’re;ija ta’ Michele Placido u li n[adem biex ifakkar lil Giorgio Ambrosoli li nqatel fl-1979 meta kien qed jipprova jsib tarf ta’ min kien responsabbli minn skandlu finanzjarju. Fost l-atturi, ir-re;ista stess, kif ukoll Fabrizio Bentivoglio u Omero Antonutti. Mi chiamo Radio Iris 13>10

Film drammatiku Amerikan tal-2003 li l-istorja tieg[u hi bba]ata fuq il-[ajja vera tal-kow/ talfootball Amerikan Harold Jones, parti li fil-film hi interpretata minn Ed Harris (fir-ritratt flimkien ma’ Cuba Gooding Jr). Naraw il-[biberija li jag[mel dan Harold ma’ ]ag[]ug[ mag[ruf b[ala ‘Radio’, u x’bidla sse[[ f’dan tal-a[[ar wara numru ta’ snin.

Ftit aktar minn sena ilu, peress li kien mag[ruf li l-Akkademja tal-Pulizija ma tistax tibqa’ fil-Forti Sant’Iermu l-Belt, tqieg[det l-ewwel ;ebla ta’ Akkademja tal-Pulizija ;dida f’Ta’ Kandja. Din illum qed tiffunzjona.

L-Akkademja tal-Pulizija f’Ta’ Kandja Newsroom - NET Television, 20>30

L-edizzjoni tal-lum se tag[ti [arsa lejn il-[idma li qed issir fl-Akkademja tal-Pulizija f’Ta’ Kandja. Naraw dwar il-boroz ta’ studju li l-Gvern ta f’setturi spe/ifi/i matul il-;img[a li g[addiet, fosthom fl-arti u fl-isport. Se jkun hemm ukoll servizz

dettaljat dwar l-attivitajiet tal-Indipendenza u l-logo ta’ dawn il-festi mychoice.PN xog[ol sa[[a u edukazzjoni. Mix-xena internazzjonali se jkun hemm servizz dwar il-moda fl-Istati Uniti. Jippre]enta Simon Vella Gregory.

Don Juan de Marco Rete 4 24>00

Possession - una storia romantica La 5 21>10 Gwyneth Paltrow, Aaron Eckhart u Jeremy Northam huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Amerikan tal-2002 li n[adem b’re;ija ta’ Neil Labute. Studju] tal-letteratura jsir jaf b’relazzjoni sigrieta li kien hemm bejn il-poeta tal-perijodu Vittorjan Ash u l-kittieba Lamotte. Il-[ajja privata tal-istudju], sa /ertu punt, tkun influwenzata minn dik ta’ Ash u Lamotte.

Film Amerikan tal-1995 li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Johnny Depp (fir-ritratt) u lil Marlon Brando. Psikjatra li wasal biex jirtira bl-età jkun qed jie[u [sieb ka] ta’ bniedem li pprova jwettaq suwi/idju u li jg[id li hu Juan de Marco, li kien ig[ix snin qabel u li kien mag[ruf g[al kemm kien i[obb in-nisa.

IN-NAZZJON

It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

26 TV#Radju

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Musica al fresco Club 90s Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

Delitto perfetto - Canale 5, 23>30

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:45 - ?ama ?ama 09:00 BBC 09:05 – Familja Wa[da (jinkludi 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - Newsline 12:45 - Tifkiriet 13:30 - Qari bilMalti 14:00 A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 – Drivetime (jinkludi 17:00 A[barijiet) 18:00 Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – - Nwar 19:00 - Maltin Biss (r) 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 Solidarjetà 21:00 - Countdown 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Night Moods 23:00 - Xi qrajt, xi smajt 23:03 – Ru]arju 23:30 Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Ewropa 18:45 Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 ONE News 20:15 - Sport Action 20:45 - Pajji] li Jixraq lil Uliedna 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Bla Kantunieri 23:00 Woodenman Jukebox 24:00 Music FM 02:00 - Serali. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 RTK qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:40 - Headlines 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC News) 15:30 - Mis-Swieq talFlus 15:40 - Fil-:nien (jinklu-

di 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Summer Mix! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 - {sibijiet mal-Melodija 21:00 - Int fjn sejjer? 22:00 Il-Qaddis tal-Jum 22:05 Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet - Rakkont, Gallarija, LAvukat # Nutar, Gastronomija. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Triangolu 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 Bioneers 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - KL 17 20:00 Draguni, Kastelli, Reijiet u R;ejjen 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Qari mill-Iskrittura Mqaddsa 11:30 - Nitg[allmu Naqraw l-

Evan;elju skont San :wann 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 14:30 - Shalom 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 - Mulej x’inhu l-bniedem biex int ta[seb fih? 16:00 Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - {ajjitna (r) 17:30 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:50 - G[asar 18:00 - Angelus u Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - Qari Reli;ju] 19:30 - Ift[u l-Bibien 20:00 - Naturali 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 Nixtarru kitbet San :or; Preca 22:00 - {udni f’Idejk 23:00 Ru]arju 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 Fil-kumpanija ta’ Tony 13:00 - Tempo on the mix 17:30 – All Time Favourites 18:30 – Don’t Stop the Music 20:00 Mu]ika Klassika.

Film thriller li n[adem fl-1998 b’re;ija ta’ Andrew Davis u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Michael Douglas (fir-ritratt), lil Gwyneth Paltrow u lil Viggo Mortensen. Negozjant li fil-karriera tieg[u jkun miexi [a]in, jiskopri wkoll li martu g[andha ma[bub. X’jag[mel? Ori;inarjament l-istess storja kienet in[admet f’film mir-re;ista Alfred Hitchcock. TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 09:00 - Kids Zone 09:50 - }ona 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - Teleshopping 13:10 Century of Flight (dok.) 14:00 A[barijiet 14:05 - Teleshopping 15:05 - Human Planet (dok.) 16:00 - A[barijiet 16:05 Teleshopping 17:05 - Frozen Planet 18:00 - A[barijiet 18:10 Sellili 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - X’Joffri l-Kunvent 21:30 - Strike Back 23:00 - LA[barijiet 23:15 - G[awdex Illum (r). TVM 2 07:00 - News 11:00 - Crusades 12:00 - Malta u lil hinn minnha 14:00 - Sa[[tek l-Ewwel 14:10 -

Wonders of the Solar System 15:00 - Mela Isma’ Din 15:10 Wild Africa 16:00 - Crusades 17:00 - Starboard\ 17:30 - Mela Isma’ Din 17:40 - Wonders of the Solar System 18:30 Sewwieqa Maltin fi Sqallija 19:00 - A[barijiet bl-Ingli] 19:05 - Mill-Im[a]en tal-Festi 19:30 Trekking 20:00 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 20:10 Wild Africa 21:00 - De/eduti 22:00 - Kontrattakk 23:00 - IsSajf mas-Salv 23:45 - Sewwieqa Maltin fi Sqallija. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Lilliput 09:35 - Nuni 09:45 Minuta Wa[da 09:50 - Londri 10:05 - Teleshopping 10:35 Hazzard Daily Update 10:40 Lapes u Karta 10:50 - Vidoes Mu]ikali lokali 11:00 Teleshopping 11:45 - Londri 12:00 - {ajjiet 12:15 - Rifless (r) 13:30 - ONE News 13:40 Teleshopping 14:45 - Emilja (ep. 30) 15:40 - Minuta Wa[da 15:45 - Londri 16:00 - Lilliput (r) 16:35 - Ieqaf 20 Minuta 16:55 - Clint on ONE 17:00 Team PL 17:30 - ONE News 17:40 - Team PL 18:05 Teleshopping 18:35 - Te]ori 18:45 - Kudos 19:30 - ONE News 20:15 - Diskussjoni Kungress tal-PL 22:00 - MillKungress 23:15 - ONE News 23:45 - Team PL (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 13:00 - 1046 Music 15:00 Teleshopping 16:20 - Fil-K/ina

ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 Teleshopping 19:00 - News 19:30 - {abbejtek 20:30 Stylish Weddings (r) 21:30 - Dokumentarju 22:00 News 22:30 - M’Intix Wa[dek (r). Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi 07:00, 08:00 u 09:00 - Tg 1) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Qui Radio Londra (attwalità( 20:35 - Affari tuoi 21:10 Cesare Mori: Il prefetto di ferro (it-II u l-a[[ar parti) 23:15 Porta a porta 00:50 - Tg 1 notte 01:25 - Qui Radio Londra 01:30 - Sottovoce 02:00 - Real School. Raidue 06:45 - Cartoons

08:20 - Il ritorno del maggiolino tutto matto. Film ’97 09:45 - Sabrina, vita da strega (TF) 10:05 Sorgente di vita 10:35 - Tg 2 insieme estate 11:20 - Il nostro amico Charly (TF) 12:10 - La nostra amica Robbie (TF) 13:00 Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Parliamone in famiglia 16:15 - Army Wives (TF) 17:45 - Tg 2 flash 17:55 Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case - delitti irrisolti 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - NCIS - Los Angeles (TF) 21:50 - Blue Bloods (TF) 22:40 Good Wife (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - Almost true (dok.) 00:35 - Parlamento 00:45 - Protestantesimo 01:15 - Close to Home (TF). Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia 08:00 - Il dominatore di Chicago. Film ’58 09:35 - La storia siamo noi (dok.) 10:35 - Cominciamo bene 13:10 - La strada per la felicità 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr piazza affari 14:55 - Tgr Prix Italia 15:15 - Tg 3 L.I.S. 15:20 - La casa nella prateria (TF) 16:10 Marathon! Film ’88 17:35 - Geo Magazine 2012 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 - Cotti e mangiati (sitcom) 20:35 - Un posto al sole 21:05 Il viaggio (attwalità) 23:05 - Tg regione 23:10 - Tg 3 linea notte

estate 23:45 - Speciale Tg 3 Premio Ilaria Alpi 00:45 - La cassetta. Film ’94. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 Uomini e donne (talk show) 16:20 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro (kwi]]) 20:00 Tg 5 20:40 - Veline 21:10 Squadra antimafia 4 - Palermo oggi 23:30 - Delitto perfetto. Film ’98 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Veline. Rete 4 06:50 - Magnum PI (TF) 07:45 Pacific Blue (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 5 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - My Life - Segreti e passioni (soap) 16:50 - Il Comandante Florent: uomo senza memoria. Film ’98 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:10 - Siska (TF) 21:10 - Quinta colonna 24:00 - Don Juan de Marco. Film ’95 01:55 - Tg 4 night news. Italia 1 07:00 - Cartoons

08:45 - ER medici in prima linea 10:35 Grey’s Anatomy (TF) 12:25 Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 Fringe (TF) 16:00 - Smallville (TF) 16:50 - Merlin (TF) 17:45 Trasformat (kwi]]) 18:30 Studio aperto 19:00 - Studio sport 19:20 - CSI: scena del crimine (TF) 21:10 - Colorado 23:45 - Zelig off 01:00 Nip#Tuck (TF) 01:45 - Rescue Me (TF). La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La7 09:45 - Coffee Break 10:55 - JAG - avvocati in divisa (TF) 11:45 - Agente Speciale Sue Thomas (TF) 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - Cristina Parodi live 15:55 - Il commissario Cordier (TF) 17:55 - Cristina Parodi cover 18:25 - I menù di Benedetta 19:20 - G Day 20:00 - Tg La 7 20:30 Otto e mezzo 21:10 - L’infedele (attwalità) 23:45 - Omnibus notte 00:50 - Tg La 7 sport 00:55 Madama Palazzo 01:35 - G Day.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

TV#Radju 27 Favourite Channel 08:00 - Festi 10:00 - 7F 10:30 Favourite Cinema 11:15 Teleshopping 12:05 - Kont Taf? 12:15 - F. News 12:30 - Teleshopping 13:00 - Il-Madonna ta/-?oqqa 15:00 - Teleshopping 16:30 - Newspoint 17:00 Teleshopping 17:30 - Nies B[alna 18:15 - F. News 18:30 Mrs Prichard 19:45 - Reporter 20:00 - Kont taf? 20:15 - F. News 21:00 - Mit-Tnejn g[al 3 23:15 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 – 80s Classics 10:00 - 90s Classics 11:00 – 2000s-2009s Classics 11:30 - Teleshopping 13:30 – 2010 Onwards 14:30 Drama Bronx 15:00 - Wasal il{in g[all-Maltin 15:30 Bell’Italia 16:00 – Romantica 17:00 – Teleshopping 18:00 – Total Request 20:00 - Bingo 75. La 5 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Dirty Sexy Money (TF) 15:45 - The OC (TF) 16:30 - Carly (sitcom) 17:10 Samanatha chi? (TF) 17:50 - La tata (sitcom) 18:35 - Extreme Makeover Home Edition 19:40 The OC (TF) 20:25 - Una mamma per amica (TF) 21:10 – Possession - una storia romantica. Film 2002 23:15 - Uomini e donne. BBC Entertainment 07:10 - Teletubbies 07:35 Garth and Bev 07:45 - Buzz and Tell 07:50 - Boogie Beebies 08:05 - Balamory 08:25 - Buzz and Tell 08:30 - ’Allo, ’Allo! 09:05 - The Green Green Grass 09:35 - The Weakest Link 10:20 - Chimp Family Fortunes 10:50 - Doctors 11:20 - Himalaya with Michael Palin 12:10 - Sport Relief 2012 13:10 - ’Allo, ’Allo! 13:45 - The Weakest Link 14:30 - Chimp Family Fortunes 15:00 - Doctors 15:30 - The Green Green Grass 16:00 - Himalaya with Michael Palin 16:50 ’Allo, ’Allo! 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Sahara with Michael Palin 20:00 - The Green Green Grass 20:30 - The Stephen K Amos Show 21:00 - New Tricks 21:50 - Dinnerladies 22:20 As Time Goes By 22:50 Gavin and Stacey 23:20 Cranford.

TCM 07:55 - 7 Women (X) 09:20 My Favorite Year (A) 10:50 Ride, Vaquero! (U) 12:20 - It’s Always Fair Weather (U) 14:00 - Singin’ in the Rain (U) 15:40 Welcome to Hard Times (X) 17:20 - Hot Millions (U) 19:05 The Big Sleep (PG) 21:00 - The Fixer (X) 23:05 - Shaft (15). MGM Movies 07:05 - The Scalphunters. Film ’68 (A) 08:45 - Hannibal Brooks. Film ’69 (U) 10:25 Hunter: Return to Justice. Film 2002 11:50 - Tom Sawyer. Film 2000 (PG) 13:20 - Carry on Columbus. Film ’92 (PG) 14:50 - A Midsummer Night’s Sex Comedy. Film ’82 (15) 16:15 Shock to the System. Film 2006 (15) 17:45 - Wicked Stepmother. Film ’89 (PG) 19:15 - Running Scared. Film ’86 (15) 21:00 Dead on Sight. Film ’94 22:35 MGM’s Big Screen 22:50 - The War at Home. Film ’96 (15). Diva Universal 07:00 - Rex: A Cop’s Friend 07:55 - Kojak 08:55 - The

Casebook of Sherlock Holmes 09:55 - Ironside 10:55 - Cento Vetrine 11:55 - Quincy, M.E. 12:55 - Kojak 13:55 - Haven’t We Met Before? 15:45 - SMS 15:50 - Ironside 16:50 - Quincy, M.E. 17:50 - Rosemary and Thyme 18:50 - Ironside 19:50 Kojak 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Marple 22:53 - La Prova 23:00 Quincy, M.E. Iris 09:20 - Le sette fologori di Assur. Film ’62 11:10 - La visita. Film ’63 13:10 - Mi chiamano Radio. Film 2003 15:30 Un eroe borghese. Film ’95 17:30 - Cornetti alla crema. Film ’81 19:25 - Charlie’s Angels (TF) 20:10 - Starsky & Hutch (TF) 21:05 - Fino a prova contaria. Film ’99 23:15 - Fuga da Alcatraz. Film ’79. Discovery Channel 07:15 - American Chopper:

Viega Corporation Bike 08:10 Dirty Jobs: Greenland Shark Quest 09:05 - Deadliest Catch: A Tragic Beginning 09:55 Ultimate Survival: Kimberley, Australia 10:50 - How Do They Do It?: Airbags, Ice Rinks and Mattresses 11:15 - How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: Turning Torso 12:35 - Street Customs:

Shaquillac 13:30 - Wheeler Dealers: Lancia Delta Integrale 8v 14:25 - American Chopper: BSN Bike 15:20 - Mythbusters: Bullets Fired Up 16:15 - Dirty Jobs: Tar Rigger 17:10 Deadliest Catch: The Unforgiving Sea 18:05 Ultimate Survival: Mexico 19:00 - How It’s Made 20:00 - Man, Woman, Wild: The Abandoned City of Montserrat 21:00 Ultimate Survival: Malaysian Archipelago 22:00 Superhuman Showdown 23:00 Human Body: Ultimate Machine. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Full House 09:00 - The West Wing 09:50 - ER 10:40 Hollywood Buzz 11:05 - 2 Broke Girls 11:30 - The Mentalist 12:15 - Person of Interest 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - ER 14:30 - The West Wing 15:15 - Fringe 16:00 - Gossip Girl 16:45 Desperate Housewives 17:30 How I Met Your Mother 17:52 Suburgatory 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - 30 Rock 19:30 Top Gear 20:30 - Person of Interest 21:15 - The Mentalist 22:00 - Game of Thrones 23:05 Supernatural 23:55 - Alcatraz 00:40 - Amazing Race 01:25 Films & Stars. Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross 08:00 - Confessions of an Animal Hoarder: Pack of 38 Dogs 09:00 - Snapped: Women Who Kill: Monique Berkley 10:00 - America’s Court with Judge Ross 10:30 - Real Housewives of Beverly Hills: Reunion 11:30 - America’s Court with Judge Ross 12:00 Parking Wars. Pawn Stars: 13:00 - Zzzzzzz 13:30 - Whale of a Time. 14:00 - American Pickers: Picker Man Blues 15:00 - Pawn Stars: Silent and Deadly 15:30 Cajun Pawn Stars: Sweet and Sour 16:00 - Parking Wars 17:00 - Real Housewives of Beverly Hills: Back to Beverly Hills 18:00 - Confessions of an Animal Hoarder: Pack of 38 Dogs. Pawn Stars: 19:00 Zzzzzzz 19:30 - Whale of a Time. 20:00 - Parking Wars. Hardcore Pawn: 21:00 - I Quit 21:30 - Life After Death. 22:00 -

The Real Housewives of New Jersey: In the Name of the Father 23:30 - Pregnant in Heels: Homebirth with a Side of Placenta..

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 - Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - The Hoobs 11:40 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny

07>00 09>30 10>45 12>00 12>30 13>00 14>00 14.05 14>35 15>00 15>05 16>00 17>00 18>00 18>10 19>45 20>30 21>30 21>35 22>05 23>00 23>30 00>30

NET News Djalogu - Indipendenza 2012 Teleshopping X’Hemm g[all-Ikel Bejni u Bejnek Simpati/i NET News Teleshopping Simpati/i NET News Simpati/i Teleshopping Déjà Vu NET News Sajf Flimkien NET News Newsroom NET News Man Up + La Famiglia NET News Djalogu - Indipendenza 2012 Indipendenza 2012

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Motorsports Weekend 08:45 - Horse Racing Time 09:00 - UCI Road World Champ. Cycling 10:00 - UCI Road World Champ. Cycling: Men’s Junior Time Trial (live) 12:00 - European Champ. Rowing 13:00 - UCI Road World Champ. Cycling 14:00 UCI Road World Champ. Cycling: Men’s U#23 Time Trial (live) 16:30 - UCI Road World Champ. Cycling 17:30 Eurogoals 18:00 - Shanghai Masters Snooker 20:45 WATTS 21:00 - This Week on

World Wrestling Entertainment 21:30 - Pro Wrestling 22:30 Eurogoals 23:00 - UCI Road World Champ. Cycling.

Eurosport 2 07:30 - Eurosport 2 Morning News 08:00 - WATTS 08:30 Shanghai Masters Snooker: Day 1 (live) 11:30 - European Champ. Rowing 12:30 Eurosport 2 News 13:00 WATTS 13:45 - Shanghai Masters Snooker: Day 1 (live) 16:45 - European Champ. Rowing 18:15 - Shanghai Masters Snooker 19:30 Eurosport 2 News 20:00 -

Shanghai Masters Snooker 22:00 - Speedway GP 23:00 GP Speedway.

GO Sports 1 07:00 - Serie A: Rd 3: Roma v Bologna 09:00 - PGA Italian Open: Day 1 13:00 - UEFA Champions League: Magazine Programme 13:30 - Barclays PL: Wk 5: Fulham v WBA 15:30 - Ligue 1: Rd 5: ESTAC Troyes v LOSC Lille 17:30 Trans World Sports 18:30 Serie A: Rd 3: Genoa v Juventus. Barclays PL: Wk 5: 21:00 - Everton v Newcastle Utd (live) 23:00 - Review. 00:00 Aviva Premiership: Rd 3:

Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends.

Saracens v Leicester Tigers 02:00 - Serie A: Rd 3: Palermo v Cagliari.

Disney Channel 09:00 - Jonas 09:25 - So Random 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Kim Possible 11:05 - Shake It Up 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 Timon & Pumbaa 12:45 - The Suite Life on Deck 14:00 - ANT Farm 14:25 - Austin and Ally 14:50 - Shake It Up 15:15 - Jessie 15:40 - Fish Hooks 16:00 - Good Luck Charlie 16:30 - Wizards of Waverly Place 16:55 - The Suite Life on Deck 17:20 - Austin and Ally 17:45 - Phineas and Ferb 18:10 - ANT Farm 18:35 - Good Luck Charlie 19:00 - Jessie 19:25 - The Suite Life on Deck 20:15 - Jonas 20:40 - Jonas LA 21:05 - Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 08:00 - RaboDirect Pro 12: Rd 3: Ulster v Munster 10:00 FIFA Futbol Mundial 10:30 Barclays PL: Wk 5: Aston Villa v Swansea City 12:30 - Serie A: Rd 3: Siena v Udinese 14:30 PGA Italian Open: Day 1 18:30 - Ligue 1: Rd 5: Highlights 19:25 - Barclays PL: Wk 5: Review 20:30 - Serie A: Rd 3: Napoli v Parma 22:30 - Ligue 1: Rd 5: Stade Rennais v Lorient 00:30 - ATP Masters 1000: Rogers Cup: Highlights 01:30 -

HBO World Boxing Champ.: Andre Ward v Chad Dawson. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 10:00 - RaboDirect Pro 12: Rd 3: Ulster v Munster 12:00 FIFA Futbol Mundial 2:30 Barclays PL: Wk 5: Aston Villa v Swansea City 14:30 - Serie A: Rd 3: Siena v Udinese 16:30 PGA Italian Open: Day 1 20:30 - Ligue 1: Rd 5: Highlights 21:25 - Barclays PL: Wk 5: Review 22:30 - Serie A: Rd 3: Napoli v Parma 00:30 - Ligue 1: Rd 5: Stade Rennais v Lorient. Melita Sports 1 Bundesliga: 08:00 - Eintracht Frankfurt v Hamburger SV (r) 09:50 - SC. Freiburg v Hoffenheim (r). 11:40 - WWE: Night of Champions (r) 14:45 Fighting Spirit: It's Showtime #54 (r) 17:00 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r) 19:00 - Bundesliga: Highlights 20:05 - WWE: Night of Champions (r) 23:10 Bundesliga: SC. Freiburg v Hoffenheim (r) 01:05 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r). Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga: Eintracht Frankfurt v Hamburger SV (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:05 - Bundesliga: SC. Freiburg v Hoffenheim (r) 17:00 - Fighting Spirit: It's Showtime #54 (r) 19:20 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 21:55 Bundesliga: Highlights (r) 23:00 - WWE: Night of Champions (r). Malta Stars 08:00 - BOV PL: Melita v Valletta (r) 10:15 - Melita GFA 1st Div.: Sannat v Ghajnsielem: dtd. 23.02.12 (r) 12:00 - FMA Super Cup 2012 F.: Balzan v Lija (r) 13:30 - Malta Basketball Assoc.: Siggiewi v Depiro (r) 14:50 - Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Stompers: dtd. 03.03.12 (r) 16:25 - AME Cup: Birkirkara v Qormi (r) 17:55 - BOV PL: Melita v Valletta (r) 20:15 Melita GFA 1st Div.: Sannat v Ghajnsielem: dtd. 23.02.12 (r) 22:00 - FMA Super Cup 2012 F.: Balzan v Lija (r) 23:30 Malta Basketball Assoc.: Siggiewi v Depiro (r) 00:50 Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Stompers: dtd. 03.03.12 (r).

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

28 Passatemp

Tisliba

G[al waqt il-kafè Mimdudin>5. Fid-dar tarmi ri[a tfu[… ta’ ikel (5) 6. Issir fir-raba’ bilmo[riet (5) 7. Rixa mdaqqsa (5) 10. Bxara (5) 11. Ming[ajr pitrolju ma tistax tixg[elhom (5) 12. Fihom hawn min ja[]en i]-]ebbu; fis-salmura (5) 14. Tmur mal-klamar (5) 16. Tal-;gant ikunu kbar (5) 17. Patti billi tag[ti dan b[ala rigal? (5) 18. Il-kapitali tal-:ordan (5)

Weqfin>1. Tefa’ l-ballun fix-xibka (6) 2. Qoton (6) 3. Bl-ilma jimtlew u bi]]ejt (6) 4. Jittieklu f’sala mimlija nies? (6) 8. Minfu[ bih innifsu (5) 9. Ordni (5) 12. La ;iet, b’xi mod, tilg[aqhom (6) 13. Forsi le tara fatt veru! (6) 14. Alfred Sant ma jridx jaf bih (6) 15. Parti mill-[las bil-quddiem (6)

Imla din il-gradilja bin-numri li jidhru fuq in-na[a tax-xellug. In-Nru. 392 hu maqtug[ mil-lista ta’ numri bi tliet figuri u mni]]el fejn suppost. Dan g[andu jg[inek mhux ftit biex issib fejn g[andhom jid[lu n-numri l-o[ra.

L-etajiet Paola, meta staqsewha kemm kellhom età hi u o[tha Umberta, wie;bet hekk: “Jien g[andi d-doppju ta’ snin li g[andha o[ti, imma 7 snin ilu, i]-]ew; etajiet tag[na flimkien ammontaw g[all-età tieg[i illum.” Kemm-il sena g[andhom i]-]ew;t a[wa?

Kur]ità

Soluzzjoni tal-:img[a

‘The White Mountain’

Mimdudin>- 5. Skart; 6. Qalil; 7. }biba; 10. Tapit; 11. Diski; 12. Forka; 14. Borom; 16. Majna; 17. Lenti; 18. Amart. Weqfin>- 1. Assalt; 2. Stabat; 3. Tqabad; 4. Altari; 8. Spara; 9. {sara; 12. Felula; 13. Aladin; 14. Bandal; 15. Minuti.

Ri/etta

Sudoku Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 in-numri kollha mill-1 sad-9.

{afna ttantaw jitilg[u fuq ilMuntanja l-Bajda. Ir;iel esperti fit-tlug[ mal-muntanji ma rnexxilhomx, imma mara, Isabella Starton, irnexxielha fis-sena 1876. Il-White Mountain hi l-og[la muntanja fl-Alpi (4810.45 metri). Tinsab bejn ir-re;jun ta’ Aosta Valley, fl-Italja u HauteSavoie, fi Franza. I]-]ew;t ibliet famu]i [dejn il-White Mountain (Mont Blanc) huma Courmayun fil-Wied ta’ Aosta u Chammnix f’Haute-Savoie. Soluzzjonijiet

‘Pasta Salad with Tomato & Crisp Prosciutto’ G[al 4 persuni trid: 300g g[a;in, 6 tadamiet sbie[ misjurin, 60g kappar, 3 mg[aref tursin imqatta’ fin, 4 mg[aref [abaq, 4 mg[aref ]ejt ta]-]ebbu;a, 8 slajsis ta’ ‘prosciutto’, mel[ u b]ar mit[un frisk.

Sudoku L-etajiet

Bil-lapes jew bil-linka imla kull spazju fejn hawn tikka sewda u g[andu jitfa//a silwett ta’ wie[ed qed jittrombja. Tg[id g[al xiex?

Paola: 28 sena Umberta: 14

Jittrombja… g[al xiex^

Jittrombja

Metodu: Sajjar l-g[a;in (fusilli, tagliatelle e//) ;o ta;en kbir u fond, dejjem skont l-istruzzjonijiet fuq il-pakkett. Saffi sew. Po;;i lg[a;in fi skutella kbira, ]id il-kappar, it-tursin u l-[abaq. Qatta’ f’bi//iet it-tadam. Ag[sarhom b’mod li l-meraq u ]-]errieg[a tag[hom jit[alltu mal-g[a;in, il-kappar u ]-]ejt ta]-]ebbu;a. {awwadhom tajjeb u roxx il-mel[ u l-b]ar mit[un frisk. Iggrilja jew aqli l-‘prosciutto’ sakemm jie[u lewn dehbi kannella u jsir iqarme/. Saffi fuq karta assorbenti. E]att qabel isservi, qatta’ l‘prosciutto’ f’bi//iet ]g[ar fuq is-salad.

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Klassifikati 29 Santa Venera

;did bi tliet kmamar tassodda lest minn kollox. Billift. €800 fix-xahar u Marsaskala bi tliet kmamar tas-sodda €400 fix-xahar. ?emplu 99477271.

G[al kull xog[ol

APPARTAMENTI semi-finished u garaxxijiet kompluti bil-lift. Jibdew minn €815,807 (Lm35,000). ?emplu 99477271.

FLAT l-ewwel sular finished u furnished. Tliet kmamar tas-sodda wa[da ensuite, gallarija quddiem u wara u parti mill-bejt bil-washroom. €110,000 (Lm47,000) ?emplu 79990798.

Il-G]ira

Santa Venera

AVVI}I

Tiswijiet fil-pront u fil-post

PROPRJETÀ

Bir id-Deheb

APPARTAMENT kantuniera fl-ewwel sular fi blokk ta’ tnejn. Fih tliet kmamar tassodda, salott u kamra talpranzu (combined), k/ina (fitted) bil-breakfast area, kamra tal-banju moderna u terrazzin fuq wara. €130,000. ?emplu 77582290.

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tassodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem ilba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tas-sodda. ?emplu 79843698.

MAISONETTE bi tliet kmamar tas-sodda fully furnished. Prezz €158,397 (Lm68,000). ?emplu 99477271.

Santa Venera

MAISONETTE kbir 330 metru kwadru fl-ewwel sular, bil-bejt tieg[u u b’garaxx jesa’ tliet karozzi jew erbg[a f’post /entrali [afna. Jikkonsisti f’kamra tas-salott, ]ew; kmamar tal-banju u spare toilet, k/ina u living open plan, washroom u bit[a kbira bil-pool. Jinbieg[ b’[afna mill-g[amara u anki bl-air conditions. Ideali g[al min jixtieq jid[ol jg[ix fih jew g[al ra;uni kummer/jali. €465,874 (Lm200,000). Negozjabbli. ?emplu 99441832 jew 77471530.

G{ALL-KIRI

Tas-Sliema

POST /entrali, appartament

G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa u xog[ol ta’ membrane u kull tip ta’ kisi u tibjid. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq ilfil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ madum u plumbing, gypsum board kif ukoll kisi bil-;ibs, graffiato u ]ebg[a bi 30 sena esperjenza. ?emplu 79091057. TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{

G[al kull xog[ol ta’ stampar u sheets tat-tombla

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici printing press) – 3 Triq

Melita, il-Belt Valletta. Kif

issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e//. u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. ?emplu 99870665.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet talinjam, tapit kbir a[dar bilkannella, monitor tal-kompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Jekk se ssuq...

TIXROBX!

IN-NAZZJON It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

Kultura 31

Maqlubafest fil-Festa ta’ San Mattew Il-kappella medjevali ddedikata lill-Martirju ta’ San Mattew tinsab fit-triq li millQrendi tie[dok lejn Wied i]}urrieq. Din hi mibnija f’forma ta’ kripta u jing[ad li baqg[et s[i[a wara t-terremot tal-1343 li fih kienet sfrundat l-art biswit il-kappella u b’hekk iffurmat il-Maqluba. Wa[da mill-eqdem Kappelli

Fil-fatt din il-kappella hi meqjusa b[ala wa[da milleqdem kappelli f’Malta. L-Inkwi]itur Duzzina isemmi din il-kappella fil-vi]ta li hu kien g[amel fid-Djo/esi ta’ Malta bejn l-1574 u l1575. Fir-rapport tieg[u Monsinjur Duzzina jiddeskrivi l-kripta b[ala nieqsa minn kull ornament u dekorazzjoni imma provduta bilb]onnijiet kollha biex ji;i //elebrat il-quddies. Fl-1664 vja;;atur Olandi] Willem Shellinks ]ar ilQrendi f’jum il-Festa ji;ifieri fil-21 ta’ Settembru ta’ din listess sena. Billi dan kien

ukoll pittur hu g[amel ]ew; in/i]jonijiet li juru li l-festa, flimkien ma’ fiera, kienu di;à qed ji;u //elebrati f’dak i]]mien. Dawn i]-]ew; tpin;ijiet ;ew ippubblikati fi ktieb blisem Viaggio al Sud, 16641665 \ W. Schellinkx li ;ie stampat f’Ruma, Edizione dell’Elefante fl-1983. Fl-1680 l-Isqof Giacomo Mulina g[amel vi]ta pastorali fil-Qrendi fejn hu ]ar il-kappelli kollha mxerrdin mar-ra[al. IlKappella ta’ San Mattew kienet wa[da minn dawn il-kappelli. F’dak i]-]mien il-Festa ta’ San Mattew kienet ti;i //elebrata bil-kant tal-G[asar, Quddiesa kantata u priedka. Kappillan Duminku Farrugia

Kien hemm drawwa li f’jum il-festa jitqassam ikel lill-fqar. Hu jsemmi ]ew;t a[wa, Natal u :iovanni Maria Caruana li kienu [allew l-art fejn inbniet ilkappella. Fil-fatt il-kappella l-;dida nbniet fl-1613 fejn il-

Kappillan Dumink Farrugia birikha fid-19 ta’ Settembru 1613. L-Isqof isemmi wkoll il-pittura titulari u jattribwiha lil Mattia Preti. Din il-pittura kienet mog[tija minn Kavallier Fran/i]. Fit-12 ta’ April 1942 din ilkappella intlaqtet minn bomba :ermani]a waqt attakk mill-ajru. Billi l-kappella kienet qed tintu]a missuldati, [afna minnhom ;ew feruti. Wara l-gwerra l-fa//ata re;g[et inbniet bit-t[abrik ta’ Dun Mattew Magro fuq pjanta tal-Perit S. Privitera filwaqt li x-xog[ol tal-bini sar minn Grezzju Falzon. Hawnhekk ;ew mi]juda ]ew;t kampnari ]g[ar fuq ilfa//ata prin/ipali. Fil-pre]ent, il-festa talAppostlu San Mattew ti;i //elebrata kull l-a[[ar {add ta’ Settembru. Din is-sena, ilfesta se ti;i /elebrata misSo/jetà Mu]ikali Santa Marija tal-Qrendi nhar is-Sibt 22 u l-{add 23 ta’ Settembru 2012 fejn issir Fiera ta’ rigali

Il-kappella li tinsab fil-Maqluba iddedikata lil San Mattew

u jkun hemm divertiment minn diversi kantanti u ]effiena. Ikun hemm ukoll ikel

tradizzjonli Malti. Il-festa ti;i fi tmiemha bi spettaklu ta’ nar ma[dum mill-Kamra tan-Nar Santa Marija tal-Qrendi.

?eramika Maltija – G[eluq is-Sittin Sena Fid-19 ta’ Settembru l-kumpanija ?eramika Maltija se tkun qieg[da ti//elebra s-Sittin Anniversarju mit-twaqqif tag[ha f’din il-g]ira. L-ori;ini tag[ha tmur lura g[as-sena 1952 meta Cecilia de Trafford, bint Lord Strickland, ing[aqdet ma’ Charles Bone espert fil-[idma ta/-/eramika u mal-mara tieg[u Sheila Mitchell li kienet skultri/i, fejn flimkien fet[u din il-kumpanija fil-Villa Bologna. Fl-1954, it-tmexxija tal-kumpanija ng[atat lil binha Gerald meta dan ;ie lura minn barra u sas-sena 1960 din ilkumpanija bdiet t[addem ’il fuq minn 20 [addiem. U[ud minn dawn il-[addiema kienu jinkludu l-pijuniera kontemporanji Maltin fl-arti ta/-Ceramika fosthom :ianni Bonnici u Nevil Ferry. Fl-2009 it-tmexxija g[addiet lit-tifel Jasper de Trafford li ;ie lura mill-Ingilterra bil-[sieb li jag[mel pro;ett ta’ ri;enerazzjoni kemm fuq aspett estetiku tal-post kif ukoll fuq il-mod kif ssir il-produzzjoni. Fil-fatt illum il-;urnata qeg[din joffru numru ta’ korsijiet differenti kemm b’mod akkademiku u kif ukoll waqt xi festini tat-tfal. Tibqa’ mat-tradizzjoni

Aleksander Nikolic u l-accordion ta’ Petar Maric

Kun/ert li mhux ta’ min jitilfu }ew; mu]i/isti internazzjonali b’]ew; strumenti differenti i]da li jixxieb[u se jtellg[u ]ew; serati ta’ mu]ika mill-isba[ fis-sala tal-lukanda Phoenicia fit-22 u t-23 ta’ Settembru bit-titlu ta’ ‘Rhythms of Concertinas’. Dan il-kun/ert se jlaqqa’ flimkien il-bandoneon ma;iku ta’ Aleksander Nikolic u laccordion ta’ Petar Maric, fi

programm li jinkludi xog[lijiet klassi/i u kontemporanji ta’ J.S. Bach u Astor Piazzolla, fost o[rajn. I]-]ew; mu]i/isti huma meqjusa b[ala mg[allmin talistrumenti rispettivi tag[hom, u reb[u numru ta’ premjijiet internazzjonali u titli o[ra. Alexander Nikolic di;à hu mag[ruf f’Malta wara li mexxa l-kwintett Beltango f’]ew; serati ppakkjati fit-

Teatru Manoel fi Frar li g[adda. Peter Maric hu kkunsidrat b[ala wie[ed mill-aqwa esponenti ]g[a]ag[ tal-accordion fid-dinja, u reba[ il-premju mondjali g[all-a[jar mu]i/ista ta’ dan l-istrument fl-2010. Double Digit Productions qed twieg[ed li din tkun esperjenza o[ra li ma tintesiex.

Biex tibqa’ i]omm mat-tradizzjoni [afna mi/-/eramika Maltija hi slip cast white eartjemware. Din wara tkun iddekorata mill-artisti ta/?eramika Maltija b’kuluri u disinji relatati ma’ [ut, frott u disinji o[rajn, fejn wara ji;u ttrattati bin-nar biex ikollhom sa[[a ikbar. L-iktar popolari huma dawk ix-xog[lijiet relatati ma’ lampi b’forom ta’ pineapple, dnifel, va]uni, karus b’g[amla ta’ [an]ir u o;;etti o[ra relatati mattema reli;ju]a fost o[rajn. G[al aktar informazzjoni u ritratti dwar i/-/eramika wie[ed jista’ j]ur Facebook – Ceramika Maltija – jew billi j]ur is-sit elettroniku Xog[lijiet li jibqg[u popowww.ceramikamaltija.com. lari mal-Maltin tul is-snin

It-Tnejn, 17 ta’ Settembru, 2012

32 Lokali IL-LIBANU> Il-Papa Benedittu XVI jsellem lill-folla kbira ta’ nies li n;abret ilbiera[ fil-kapitali Bejrut g[all-quddiesa fil-miftu[, fi tmiem i]-]jara tieg[u f’dan ilpajji]. Quddiesa li g[aliha hu stmat li attendew 350,000 persuna u li fiha l-Papa [e;;e; lill-mexxejja G[arab biex jistinkaw g[all-pa/i. (Ritratt> Reuters)

L-Indipendenza ta’ pajjizna Nhar il-:img[a li ;ej ni//elebraw it-48 anniversarju minn dik il-;urnata memorabbli tal-21 ta’ Settembru 1964 meta l-bandiera Maltija telg[et tperper minflok dik Ingli]a. L-g[ajta ta’ Viva Malta Indipendenti li dakinhar dwiet mal-ibliet u l-ir[ula Maltin g[adha tidwi sal;urnata ta’ llum f’widnejn [afna nies li kellhom il-privile;; jg[ixu dan l-avveniment tant storiku g[al pajji]na. Dan, grazzi g[al :or; Borg Olivier.

partit li dejjem [adem biex i;ib il-bidliet, bidliet li tejbu l-livell tal-g[ajxien. Dan seta’ jsir g[aliex il-Partit Nazzjonalista dejjem kellu fidu/ja fil-poplu Malti u g[aliex il-Partit Nazzjonalista jpo;;i lil kull persuna fi//entru tal-politika tieg[u. U g[ax po;;a lill-bniedem fi/-/entru tal-politika tieg[u, il-Partit Nazzjonalista dejjem kien u g[adu l-Partit li j;ib ix-xog[ol u xog[ol ta’ kwalità g[al kull persuna u g[allfamilja kollha tag[ha.

B’determinazzjoni

Servizz ta’ kwalità

Sentejn biss qabel ma’ Malta tag[laq 50 sena indipendenti, rajna, f’dawn issnin kollha, lill-poplu tag[na kontinwament jistinka b’determinazzjoni liema b[alha biex jeg[leb id-diffikultajiet kollha li ;ew quddiemu [alli jassigura stabbiltà politika u ekonomika f’pajji]na. Dan, g[aliex sa mill-bidu nett, Borg Olivier kellu fidu/ja s[i[a fil-poplu Malti. Fidu/ja li l-Partit Nazzjonalista dejjem kellu, g[andu u jag[ti lill-poplu kollu. Il-Partit Nazzjonalista hu l-

Il-Partit Nazzjonalista g[andu g[al qalbu wkoll ssa[[a ta’ dik il-persuna. Hu g[alhekk li jinvesti miljun ewro kuljum fis-sa[[a tannies, hu g[alhekk li llum g[andna sptar li, g[alkemm g[adu mhux perfett, qieg[ed jag[ti servizz ta’ kwalità lil kul[add; hu g[alhekk li llum g[andek Gvern li qed jag[ti aktar medi/ini b’xejn; hu g[alhekk li Partit Nazzjonalista fil-Gvern qieg[ed jibni sptar ;did biex flimkien inkomplu ni;;ieldu l-marda tal-kan/er.

Il-Partit Nazzjonalista g[andu g[al qalbu l-anzjani u hu sensittiv g[all-a[[ar g[all[ti;iet tag[hom. U kien g[alhekk li l-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista jipprovdi sensiela ta’ in/entivi biex l-anzjan jibqa’ jg[ix filkomunità li dejjem g[ex fiha u jibqag[lu wkoll il-flus filbut. Bla dubju, il-Partit Nazzjonalista hu l-partit taledukazzjoni. Jemmen fit-tfal, jemmen li huma spe/jali, jemmen u jrid li t-tfal tag[na jirnexxu lkoll. Hu g[alhekk li [oloq diversi opportunitajiet biex it-tfal ikomplu jirnexxu. Il-Partit Nazzjonalista ta prova wara o[ra li l-g[a]liet li jag[mel jag[tu l-frott mixtieq. G[amel g[a]liet g[aqlin fl-edukazzjoni bil-bini ta’ aktar skejjel, bit-tkabbir taluniversità u bit-tkabbir talMCAST. Kien g[alhekk li l-Partit Nazzjonalista g[a]el it-tema mychoice.pn Xog[ol – Sa[[a – Edukazzjoni g[al dawn ilfesti tal-Indipendenza. Fiddjalogi li qed isiru Fuq ilFosos, il-Partit Nazzjonalista qieg[ed jiddiskuti dawn l-

media•link COMMUNICATIONS

oqsma importanti li huma ta’ prijorità g[all-familji Maltin, u g[ax huma ta’ prijorità g[all-familji tag[na huma wkoll ta’ prijorità g[all-Partit Nazzjonalista. Nimxu ’l quddiem

U forsi hu propju g[alhekk li g[all-Partit Nazzjonalista, Jum l-Indipendenza g[andu sinjifikat partikulari, g[aliex juri d-determinazzjoni li dejjem kellu dan il-Partit li jimxi ’l quddiem ming[ajr ebda nd[il. U hu forsi g[alhekk ukoll li g[adna nisimg[u llum lil Joe Debono Grech jg[idilna li Jum l-Indipendenza hu tan-Nazzjonalisti biss. Minflok inessi lill-poplu Malti li kien Gvern tieg[u stess li dde/ieda li ma ji//elebrax i]jed dan il-Jum, Debono Grech g[a]el li jer;a’ jikkonferma l-passat ikrah tal-Gvern tieg[u stess. Il-messa;; hu wie[ed /ar [afna – jekk il-labour ikun fil-gvern se jkun qed jer;a’ jie[u lill-pajji] 30 sena lura fl-istorja kerha tal-Malta Labour Party. L-isfidi hemm barra huma kbar u l-Partit Nazzjonalista

minn Paula Mifsud Bonnici mifbon@maltanet.net

jista’ jkompli jag[mel il-;id u jtejjeb dak li di;à irnexxielu jag[mel jekk il-poplu Malti jer;a’ jag[tih il-fidu/ja li di;à tah diversi drabi o[ra. Filwaqt li l-Partit Nazzjonalista se jkompli jie[u de/i]jonijiet importanti g[al pajji]na, intom se jkollkom il-privile;; li tag[mlu l-g[a]liet tag[kom g[al futur sabi[ mibni fuq dak li Gvernijiet Nazzjonalisti u lkapijiet tag[hom irnexxielhom jag[mlu. Ejjew flimkien inkomplu niksbu aktar g[al pajji]na.