2012_10_24

www.mychoice.pn

Numru 13,265

€0.55

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

}ieda ta’ 14% fit-turisti li ]aru pajji]na bi cruise liner

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi jippre]enta bor]a ta’ studju lil wa[da mill-istudenti (Ritratt> Martin Agius)

315-il student jing[ataw scholarship fl-iskemi MGSS u STEPS minn Jesmar Baldacchino

315-il student ;ew pre]entati bi scholarships skont l-iskemi Malta Government Scholarships Scheme (MGSS) u l-iStrategic Educational Pathways Scholarships (STEPS) waqt /erimonja li saret f’Dar il-Mediterran g[all-Konferenzi fil-Belt Valletta.

Dawn l-ischolarships kienu maqsuma

f’29 Dottorat u 286 Masters. 63 scholarships ing[ataw mill-iskema MGSS filwaqt li 252 ing[ataw milliskema STEPS. L-ewwel sej[a g[al dawn l-ischolarships kienet saret fl-2006 u sallum ing[ataw aktar minn 2,000 scholarship.

Studenti li bbenefikaw minn dawn l-

ischolarships g[addew l-esperjenzi po]ittivi tag[hom dwar dawn l-iskemi li kollha ddeskrivew kif inbidlet [ajjithom.

Dorothy Calleja, li [adet scholarship fliskema MGSS fil-livell ta’ dottorat qalet li g[amlet dan id-dottorat fi tliet snin u g[al pa;na 5

U{M

Champions League

Is-Segretarju :enerali tal-U{M Josef Vella jitkellem ma’ IN-NAZZJON dwar il-ftehim kollettiv g[all-[addiema tal-Gvern.

Chelsea meg[luba, Juventus mi]muma, Man Utd u Barcelona jdawru telfa f’reb[a

Ara pa;na 6

Ara pa;na 30

Bejn Jannar u Settembru ta’ din is-sena, permezz tal-Cruise Liners ;ew Malta total ta’ 473,658 passi;;ier, li meta mqabbel mal-istess perjodu tas-sena li g[addiet, ifisser ]ieda ta’ 56,932 passi;;ier jew 14%.

Matul Settembru biss kien hemm ]ieda ta’ 12,066 turist li da[lu filPort il-Kbir permezz ta’ 45 cruise liner. Din i/-/ifra ppubblikata mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika, lNSO, tammonta g[al ]ieda ta’ 17.7% meta mqabbel mal-istess xahar tas-sena li g[addiet. B’hekk, innumru totali ta’ turisti fuq cruise liners f’Settembru li g[adda la[aq it-80,048 b’61,148 minnhom ;ejjin minn pajji]i membri talUnjoni Ewropea u 18,900 turist minn pajji]i ‘l barra mill-Unjoni Ewropea.

Il-ma;;oranza tat-turisti ;ew mill-:ermanja, irRenju Unit u l-Italja, blikbar ]ieda re;istrata fost dawn tkun f’dawk li ;ejjin mis-suq Ingli] b’]ieda ta’ 8,791 persuna.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Lokali 5

Sa mill-2006 ing[ataw 2,000 bor]a ta’ studju 1,088 scholarship f’dawn l-a[[ar 4 snin biss minn pa;na 1

matul il-kors tg[allmet ta[dem ma’ persuni li qed jaffa//jaw problemi ta’ sa[[a mentali.

Hija ddeskriviet kif tg[allmet tag[mel u]u minn mudelli differenti b’mod spe/jali fil-qasam talCognitive Behavioural Therapy u l-Psychodynamic Therapy.

Calleja ddeskriviet kif il[iliet li kisbet huwa ta’ valur kbir ukoll fix-xog[ol kliniku.

Qalet li kellha l-opportunità li ta[dem ma’ ammont ta’ a;enziji b’ri]ultat tad-dottorat, kemm ma’ a;enziji privati kif ukoll governattivi u wara li spi//at l-istudji u ggradwat mit-tieni kors kompliet ta[dem g[al sentejn o[ra b[ala terapista. Illum fl-Ingilterra, Dorothy Calleja tista’ tu]a ttitlu ta’ ‘Counselling Psychologist’ u ‘CBT Psychotherapist’.

Fleur Caruana ddeskriviet kif fl-2007 ggradwat millUniversità ta’ Malta flin;inerija mekkanika u bdiet ta[dem ma kumpanija talmanifattura :ermani]a bba]ata f’Malta. Fl-2009 reb[et scholarship fl-iskema STEPS u g[amlet il-Masters in Engineering Managment permezz tad-Distant Learning mill-Università ta’ Brunel f’Londra. B[ala parti integrali tal-istudju tag[ha, Caruana g[amlet investigazzjoni filfond dwar il-prin/ipji talmanifattura li ju]aw l-intrapri]i ]g[ar u medji Maltin. Dan l-

istudju ;ie ppremjat millUniversità ta’ Brunel b[ala laqwa engineering dissertation tal-kors.

L-udjenza f’Dar ilMediterran ;iet indirizzata wkoll minn Emanuel Balzan, li [a scholarship fl-iskema STEPS u g[amel Masters of Science in Integrated Product Development. Balzan iddeskriva kif g[amel dan ilkors fuq ba]i part time u kif permezz tal-kors kiseb il-[iliet me[tie;a biex jag[raf metodi li bihom itejjeb il-kwalità talprodott, inklu] g[arfien ta’ sistemi li jnaqqsu l-ispejje].

Illum il-;urnata, Emanuel Balzan ja[dem b[ala Research Engineer ma’ kumpanija filqasam marittimu.

Din i/-/erimonja ;iet indirizzata wkoll mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi li sostna kif permezz ta’ dawn ilboro] ta’ studju, aktar studenti qed ikomplu tistudjaw. Huwa qal li g[all-Partit Nazzjonalista fil-Gvern, l-g[oti ta’ dawn ilboro] ta’ studju g[andhom importanza straordinarja g[aliex qed ji;i esibit ilpotenzjal strate;iku ta’ pajji]na.

Il-Prim Ministru qal li permezz ta’ dawn il-boro] ta’ studju, qed ni]viluppaw ilpotenzjal tal-pajji] u ntejbu lkompetittività. Dan permezz ta’ aktar ]g[a]ag[ li qed jispe/jalizzaw, aktar investiment u aktar postijiet tax-xog[ol f’pajji]na b’pagi tajbin.

Lawrence Gonzi elenka kif matul dawn l-4 snin in[olqu

Il-multa tapplika direttament Il-multa ta’ €1.6 miljun fil-;img[a applikabbli g[al kull ;img[a dewmien filhandover tal-impjant lillEnemalta mill-BWSC to[ro; direttament mill-kuntratt u g[aldaqstant hija applikabbli direttament.

Aktar minn hekk, hemm garanzija bankarja ta’ 15% mi]muma minn kumpanija ta’ assigurazzjoni u li tista’ tin;ibed direttament millKorporazzjoni.

G[aldaqstant, huwa pro/ess awtomatiku li jirrifletti lkuntratt.

Madankollu, aktar minn hekk, il-Korporazzjoni qed

tie[u pariri legali dwar infurzar ta’ danni li jistg[u jirrikorru, b’rabta malpossibbiltà li jinxtelg[u numru ta’ boilers millPower Station tal-Marsa, blimpatt f’termini ta’ spejje] marbuta ma’ fuel u emissjonijiet ]ejda asso/jati mal-fatt li l-impjant talMarsa se jkollu jer;a’ jibda jit[addem.

Huwa /ar li l-kuntrattur a//etta r-responsabbiltà g[all-[sarat fuq it-turbina mill-mument li l-istess kuntrattur a//etta li jibg[at l-istess turbina g[at-tiswija fl-Ingilterra.

Il-Prim Ministru qal li permezz ta’ dawn il-boro] ta’ studju, qed ni]viluppaw il-potenzjal tal-pajji] u ntejbu l-kompetittività

20,000 post tax-xog[ol ;did u f’dawn l-a[[ar snin, ]diedu b’mod sostanzjali l-boro] ta’ studju mog[tija mill-Gvern.

Din is-sena, ing[ataw aktar minn 350 bor]a ta’ studju frott pro/ess li beda fl-2006, fejn ;ew imnedija l-MGSS fillivelli ta’ Masters jew Dottorat.

Fl-2008, il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern investa €10 miljun mill-fondi tal-Unjoni Ewropea li huma disponibbli g[al Malta fi STEPS. B’kollox, f’dawn issentejn, ing[ataw 35 bor]a ta’ studju lil studenti li qed jispe/jalizzaw fl-arti, i]-]fin, itteatru, il-log[ob di;itali, iddisinn, il-kant u oqsma o[rajn.

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi sostna li din is-sena, ing[ataw 12-il bor]a ta’ studju biex studenti Maltin jibdew listudji barra minn xtutna biex

isiru veterinarji. Din is-sena, ing[ataw l-ewwel 14-il bor]a ta’ studju g[al spe/jalizzazzjoni fl-oqsma talisport, inklu] fil-psikolo;ija sportiva, in-nutrizzjoni u lfi]joterapija. Dan huwa marbut ma’ diversi inizjattivi o[ra li inklu] il-ftu[ tal-ewwel skola nazzjonali tal-isport f’{al Kirkop.

Aktar kmieni dan ix-xahar, ;ew imnedija fl-iskema ‘STAR’, g[al studenti li jridu jiksbu degree jew /ertifikazzjoni fl-oqsma tasservizzi finanzjarji, tteknolo;ija tal-informazzjoni u l-komunikazzjoni. Il-Prim Ministru qal li l-Gvern qed jinvesti €1.5 miljun fuq medda ta’ tliet snin f’dawn l-oqsma, b’aktar minn 2,000 bor]a ta’ studju, b’investiment ta’ €19-il

miljun. Fil-konklu]joni tieg[u, il-Prim Ministru sostna li linvestiment fl-edukazzjoni huwa investiment fil-futur ta’ pajji]na. Investiment f’ideat innovattivi li jistimulaw lekonomija u jo[olqu l-postijiet tax-xog[ol b’pagi tajbin.

Tkellmet ukoll il-Ministru g[all-Edukazzjoni u x-Xog[ol Dolores Cristina li sostniet kif wie[ed mit-timbri li jikkaratterizzaw din ille;islatura huwa l-investiment li sar mill-Partit Nazzjonalista fl-g[oti tal-ischolarships. Dan is-su//ess huwa wkoll irri]ultat ta’ de/i]jonijiet g[aqlija tal-Gvern li jitwessaw l-opportunitajiet fl-Università ta’ Malta. Il-Ministru Cristina qalet li kif fl-MGSS u STEPS biss sar investiment ta’ 14-il miljun ewro. Hija qalet li 55% ta’ dawk li [adu l-ischolarship huma nisa. 73% g[andhom 25 sena jew inqas, b’24% huma bejn is-26 u l-40 sena. 3% ta’ dawk li [adu l-ischolarship g[andhom ‘l fuq minn 40 sena u 8% marru g[and G[awdxin, ftit aktar minn wie[ed minn kull 13-il scholarship.

Il-Ministru Dolores Cristina sostniet li mal-40% ta’ dawn lischolarships marru g[and studenti li jridu jkomplu listudji tag[hom fl-Università ta’ Malta u g[alhekk taw opportunità addizzjonali biex jinfet[u korsijiet ;odda u jsir aktar investiment fil-korsijiet u l-oqsma tar-ri/erka. Pre]enti g[a/-/erimonja kien hemm isSegretarju Parlamentari Clyde Puli u l-Assistent Parlamentari Stephen Spiteri.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’Ottubru, 2012

2 Lokali It-Temp

UV INDEX

5

IT-TEMP imsa[[ab b’[albiet tax-xita li jkunu bir-rag[ad VI}IBBILTÀ tajba minbarra f’xi [albiet tax-xita IR-RI{ [afif g[al moderat mil-Lvant, li jsir [afif l-iktar mix-Xlokk BA{AR [afif IMBATT ftit li xejn TEMPERATURA l-og[la 25˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a tr mm Xita mill-1 ta’ Settembru 99.1 mm IX-XEMX titla’ fis-07.16 u tin]el fit-18.17

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

L-ERBG{A L-og[la 25˚C L-inqas 18˚C

IL-{AMIS L-og[la 24˚C L-inqas 18˚C

IL-:IMG{A L-og[la 25˚C L-inqas 19˚C

IS-SIBT L-og[la 28˚C L-inqas 19˚C

IL-{ADD L-og[la 26˚C L-inqas 19˚C

UV

UV

UV

UV

UV

5

4

5

5

4

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 23˚C bir-rag[ad, Al;eri 23˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 17˚C im/ajpar, Ateni 20˚C xita, Li]bona 21˚C imsa[[ab, Berlin 13˚C imsa[[ab, Brussell 20˚C xemxi, il-Kajr 29˚C ftit imsa[[ab, Dublin 12˚C xita, Kopen[agen 10˚C imsa[[ab, Frankfurt 13˚C imsa[[ab, Milan 21˚C xemxi, Istanbul 21˚C imsa[[ab, Londra 13˚C imsa[[ab, Madrid 19˚C xemxi, Moska 00˚C imsa[[ab, Pari;i 18˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 23˚C ftit imsa[[ab, Ruma 24˚C im/ajpar, Tel Aviv 28˚C ftit imsa[[ab, Tripli 30˚C ftit imsa[[ab, Tune] 25˚C imsa[[ab, Vjenna 09˚C im/ajpar, Zurich 10˚C im/ajpar, Munich 08˚C imsa[[ab, Stokkolma 07˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg 04˚C imsa[[ab

Kunsillier Laburista mitlub mill-Qorti biex joqg[od attent kif jixhed Il-Qorti preseduta millMa;istrat Claire Stafrace Zammit wissiet lill-Kunsillier Laburista ta’ {’Attard John Bonnici biex joqg[od attent xi jg[id meta dan kien qed jindirizza lill-Avukat Edward Gatt. Waqt li l-Avukat Gatt kien qed jistaqsi domandi lillKunsillier Laburista li kien qed jixhed fil-ka] tieg[u fejn qed ji;i mixli li [ebb g[al Richard Vella, Bonnici qallu, int tafu bi]]ejjed lil Richard Vella, taf x’karattru hu.

Mix-xhieda ta’ Bonnici stess [are; li l-inkwiet beda meta Richard Vella staqsieh g[aliex kien qed jg[id kontra Simone Buhagiar, li ti;i lmara tad-Deputat Laburista lPerit Charles Buhagiar.

Il-Kunsillier, John Bonnici qed ji;i mixli li fit-28 ta’ Ottubru ta’ sentejn ilu fl10.30 p.m. [ebb g[al Richard Vella u kkaw]alu feriti [fief wara ;lieda li nqalg[et filka]in Laburista ta’ {’Attard u kien hu li xehed fil-ka] tieg[u fejn qal li f’dan il-ka] kien hu l-vittma g[ax kien hu li qala’ xebg[a ming[and Richard Vella fil-ka]in Laburista.

John Bonnici ta’ 63 sena minn {’Attard li qed ji;i mixli wkoll li kien fis-sakra waqt li [ebb g[al Richard Vella qal li hu kien g[amel perjodu b[ala President talka]in tal-Partit Laburista ta’ {‘Attard u qal li lil Richard Vella, ilu jafu snin u li filpassat dan kellu l-bar talka]in ta’ {’Attard. Bonnici qal li dakinhar tal-in/ident huwa kien mar il-ka]in Laburista g[all-[abta tat-8.30 PM.

Huwa da[al jie[u drink u waqt li kellu t-tazza f’idejh, Richard Vella qallu “ne[[ieha minn hemm g[ax qieg[da ddejjaqni”. Bonnici qal ukoll li madwar erba’ snin ilu Vella kien tah daqqa ta’ ponn u [afirlu, i]da, din id-darba ma jistax ja[fer.

Bonnici qal li ftit wara telaq mill-ka]in u xi sieg[a u nofs mar lura u hemm kien hemm /ertu John Mary Fsadni, li kien [allaslu drink. Huwa qal li kien re;a’ mar fuqu Richard Vella li staqsieh g[aliex kien qed jg[id kontra s-sinjura.

L-akku]at wie;bu billi qallu biex ma joqg[odx jilg[abha tal-iblah, u li kien qed jg[idlu g[al Simone Buhagiar, li g[amlet ukoll ]mien kienet President talka]in Laburista ta’ {’Attard.

Bonnici qal lil Richard Vella biex i/emplilha, u meta raha li huwa m’g[amel xejn qabad il-mobile u /emplilha hu, u tah il-mobile. IlKunsillier Laburista qal li Simone Buhagiar ma kellmitux. Kien hemm qal ixxhud li Vella qabadlu lmobile u mbuttah, biex spi//a waqa’ u ;ie g[al dahru u kiser subg[ajh ta/-/urkett tat-tie;.

Bonnici qal li huwa kien qal lill-agressur tieg[u li messu jist[i jsawwat bniedem ta’ 61 sena, u qallu li t-tifla kienet [afritlu imma hu le u re;a’ ttanta j[ebb g[alih. Qal li wara mar id-dar u lpoliklinika tal-Mosta, imma peress li ma kienx ta’ jdejhom mar l-isptar Mater Dei. Qal li wara dan il-ka] huwa spi//a biex g[amel tliet operazzjonijiet u g[amillu kaw]a /ivili u kien infurmat li

kellu 5% ta’ di]abilità. Huwa /a[ad li kien ta[t l-influwenza tal-alko[ol u li kieku dan kien il-ka] mill-isptar kien jo[ro; mit-testijiet li sarulu.

L-Avukat Edward Gatt staqsa kif ix-xhieda kollha inklu] Richard Vella u Patrick Sammut Ghigo, inklu] is-Sur;ent, gidbu meta qalu li kien fis-sakra u kien hu li instiga l-ka]. L-Avukat Gatt staqsa g[aliex minkejja li lbarman qallu biex ma jersaqx lejn il-ka]in g[ax jinqala’ linkwiet mar xorta. Qal ukoll hux minnu li Bonnici waqa’ mal-art wa[du u beda jg[ajjat “issawtunix”. Bonnici qal li ma jiftakarx li l-barman qallu biex ma jersaqx ‘l hemm, u mhux veru li waqa’ wa[du.

Dwar dak li qal l-Avukat Gatt dwar kif ;arrab ;rie[i Richard Vella, l-akku]at qal li jista’ jkun li ngiref wa[du.

Fil-Qorti kellu jinstema’ ka] ie[or fejn il-Kunsillier Laburista qed ji;i mixli li hedded lil Patrick Sammut Ghigo, b’dan tal-a[[ar ma jattendiex g[al l-kaw]a peress li jinsab ma jifla[x. L-Avukat Arthur Azzopardi staqsa kif John Bonnici spi//a b’5% di]abilità u qal li ]gur li dan ;ie aggredit.

Is-sentenza t[alliet g[all-4 ta’ April li ;ej. John Bonnici kellu ka] ie[or il-Qorti, meta fil-bidu tas-sena kien ikkundannat [ames xhur [abs sospi]i g[al sena u ordnat i[allas €350 lill-Kunsill Lokali wara li nstab [ati li kisser g[add ta’ ballavostri li kien hemm fuq iz-zuntier talKnisja ta’ {‘Attard, bl-iskop li jaqdi lill-barman tal-ka]in Laburista.

B[al-lum 25 sena

I

l-Prim Ministru [abbar li skont ilprogramm elettorali, il-Gvern Malti kien se ja[tar Kummissjoni dwar iddiskriminazzjoni tan-nisa.

Meta indirizza rappre]entanti li kienu qed jattendu g[al workshop organizzat millInternational Council of Women, il-Prim Ministru tkellem dwar l-importanza tal-mara biex ikun hawn il-pa/i dinjija u anke firre;jun tal-Mediterran. Esprima d-dispja/ir tieg[u li n-nisa f’diversi pajji]i ma kinux qed jing[ataw din l-opportunità.

Eddie Fenech Adami wieg[ed li b[ala Prim Ministru kien se jag[mel minn kollox biex in-nisa Maltin u G[awdxin jing[ataw aktar opportunitajiet billi jin[atru f’bordijiet nazzjonali.

Waqt /erimonja li fiha ]ew; membri tat-Task Force in[atru b[ala piloti tal[elikopter, il-Vi/i Prim Ministru Guido de Marco, enfasizza r-rwol tal-Armata b[ala simbolu tal-g[aqda fil-pajji]. Il-Vi/i Prim Ministru esprima wkoll l-apprezzament tal-Gvern u tal-poplu Malti g[allg[ajnuna li l-Armata kienet qed tir/ievi f’ta[ri; mill-Missjoni Militari Taljana.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Lokali 3

Il-Parlament se jiddiskuti l-ka] ta’ John Dalli fi ]mien opportun Fil-bidu tas-seduta talParlament ilbiera[, il-Gvern u l-Oppo]izzjoni qablu li fi]]mien opportun, issir diskussjoni dwar i//irkostanzi li wasslu g[arri]enja tal-Kummissarju John Dalli.

Wara li d-deputat Franco Debono, talab biex ikun hemm a;;ornament talKamra, biex il-Parlament b’mod ur;enti jiddiskuti dan il-ka]. Il-Prim Ministru spjega li r-rapport tal-OLAF qal li b[alissa jinsab g[and lAvukat :enerali u g[alhekk il-kamra g[andha tistenna ftit ta]-]mien ie[or min[abba le]itu tal-ka] u g[alhekk iddiskussjoni issir fi ]mien opportun.

Wara din l-ispjega tal-Prim Ministru, il-Kamra qablet li min[abba li dan hu ka] delikat, ikun iktar g[aqli li ddiskussjoni fil-Parlament issir wara li l-Avukat :enerali jkun ikkomunika d-de/i]joni tieg[u dwar ir-rapport talOLAF. Intant ilbiera[ l-eks Kummissarju Ewropew John Dalli lbiera[ waranofsinhar kellu jiltaqa’ mal-President tal-Parlament Ewropew Martin Schulz fi Strasburgu.

Il-laqg[a saret fuq talba ta’ Dalli biex, fi kliemu stess, jispjega l-po]izzjoni tieg[u.

F’ittra li bag[at lill-Membri tal-Parlament Ewropew kollha lejlet din il-laqg[a, l-eks Kummissarju Malti [e;;i;hom biex jinsistu malKummissjoni Ewropea li ddirettiva dwar it-tabakk to[ro; kif ippjanat u allega li jista’ jkun hemm interessi talindustrija tat-tabakk wara ttne[[ija tieg[u.

Imma f’ittra li bag[at bi twe;iba lill-ewroparlamentari, il-President tal-Kummissjoni Ewropea Jose Manuel Barroso assigurahom li l-programm ta’ [idma tal-Kummissjoni Ewropea ma kienx affetwat mill-investigazzjoni talUffi//ju tal-Unjoni Ewropea kontra l-Frodi, l-OLAF u l[idma fuq id-Direttiva tatTabakk se tibqa’ g[addejja.

John Dalli, li t-Tnejn filg[axija [a sehem fi programm fuq l-istazzjon laburista Super One, fl-a[[ar sig[at wie;eb g[addikjarazzjoni kategorika tal-

Kummissjoni Ewropea li g[aliha l-ka] hu mag[luq u li l-po]izzjoni ta’ Dalli, politikament, m’g[adhiex tenibbli.

Dalli sostna li g[alih “il-ka] mhu mag[luq xejn, anzi g[adu lanqas biss infeta[.”

Fl-a[[ar sig[at [are; ukoll li fil-laqg[a ma’ Barroso, kien hemm mill-inqas ]ew; xhieda li semg[u lil Dalli jg[id li se jirri]enja minn jeddu.

Sadanittant fi ]vilupp ie[or b’rabta ma’ dan il-ka], ilGvern ippre/i]a li l-Prim Ministru Lawrence Gonzi kien infurmat li l-eks Kummissarju John Dalli kien qed ji;i investigat mill-OLAF fil-5 ta’ Lulju li g[adda.

Fi stqarrija bi twe;iba g[all-mistoqsijiet li ntbag[tulu mill-;urnal The Times wara intervista ma’ John Dalli, il-Prim Ministru qal li kien dakinhar li hu ;ie infurmat mis-Segretarju talKabinett li rappre]entanti talOLAF kienu Malta b’rabta ma’ investigazzjoni filkonfront ta’ John Dalli.

L-istqarrija tkompli li kien iktar tard, meta s-Segretarju tal-Kabinett informa lill-Prim Ministru li John Dalli kien jaf bl-investigazzjoni, li l-istess Dalli kkonferma dan mal-Prim Ministru. Dan se[[ meta lPrim Ministru /empillu u staqsieh dwar xiex qed ikun investigat u Dalli wie;eb li lkwistjoni se tkun i//arata minnu direttament mal-OLAF. Il-Prim Ministru ta struzzjonijiet lis-Segretarju tal-Kabinett biex jassigura li kull min hu kkon/ernat, jikkopera b’mod s[i[ malOLAF. L-istqarrija titkellem ukoll dwar l-allegazzjonijiet ta’ hacking tal-email li kien g[amel John Dalli u li kien tkellem dwarhom f’xhieda li ta b’video conference waqt illaqg[a tal-Kumitat E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista li saret fis-17 ta’ Lulju li g[adda.

Il-Gvern qal li qabel dik illaqg[a sar kuntatt bit-telefon min-na[a ta’ John Dalli, u warajha, fid-19 ta’ Lulju, fuq talba ta’ Dalli saret laqg[a f’Kastilja li fiha wkoll ;ie diskuss dan il-ka]. B’rabta ma’ dan il-ka], Dalli kien g[adda lista ta’ seba’ min-nies li skont hu kienu involuti flattakki li saru kontrih.

I/-/kejkna Leah Xuereb se tir/ievi g[ajnuna ta’ €245,000 mill-Gvern

L-istorja ta’ Leah Xuereb illi fl-a[[ar sig[at serqet ilqlub ta’ bosta min[abba lkan/er rari [afna li g[andha fl-istonku, jidher li se jkollha ]volta po]ittiva hekk kif ilGvern [abbar li se j[allas issomma ta’ kwart ta’ miljun ewro g[all-operazzjoni li te[tie; issir fuq din it-tifla ta’ 3 snin.

Kien ilbiera[ filg[axija meta l-Ministru tas-Sa[[a Joe Cassar [abbar illi l-Gvern kien lest jo[ro; din is-somma, biex Leah tkompli bil-kura li di;à qed tir/ievi fir-Renju Unit.

Dan it-trattament huwa la[[ar /ans biex din it-tifla issalva [ajjitha.

It-trattament li se tie[u Leah

Xuereb se jsir fi sptar f’Texas l-Istati Uniti. Dan huwa luniku sptar fid-dinja li toffri din il-kura li te[tie; it-tifla Maltija. Fil-fatt f’dan l-isptar ji;u trattati tumuri illi jattakkaw l-istonku.

Kien il-;img[a l-o[ra li l;enituri ta’ Leah saru jafu mittobba illi kien me[tie; li t-tifla tmur fi Houston Hospital ta’ Texas. Dan wara l-kura li di;à r/eviet fl-Isptar Great Ormond Street ta’ Londra li ironikament huwa l-istess sptar li ssemma’ fl-a[barijiet il-;img[a l-o[ra meta [ar;et l-a[bar tattewmin Sijami]i Rosie u Ruby.

Fl-a[[ar jiem kien sar appell biex jin;abru fondi g[al din it-tifla, u fil-fatt f’anqas

I/-/kejkna Leah Xuereb

minn 12-il sieg[a /-/ifra kwa]i €75,000. Dan meta ssomma sat-8am tal-biera[ filg[odu kienet g[adha €15,000.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

4 Lokali

Mixli b’serq ta’ €30,000 Tnejn iwe;;g[u f’ram mix-Shipbuilding f’in/identi

Avukat li deher g[al ra;el mixli b’serq ta’ €30,000 f’ram mill-bit[a tal-eks Malta Shipbuilding fil-Marsa, sostna fil-Qorti li l-amministraturi ta’ dan il-post kienu qeg[din jonf[u “apposta” lvalur tar-ram misruq g[al skopijiet tag[hom.

L-Avukat Andy Ellul li deher g[al Johan Spiteri ta’ 33 sena mill-Fgura, sostna fuq l-impossibilità li l-klijent tieg[u seta’ seraq dak lammont qawwi ta’ ram meta min[abba l-vizzju akuta ta’ droga, g[adu jinsab nieqes mis-sa[[a biex jerfa’ lanqas basket tal-plastik.

Spiteri qed ji;i mixli li seraq dan ir-ram it-Tnejn, 22 ta’ Ottubru li g[adda g[all[abta tas-1.30PM. Huwa talab lill-Qorti biex ti;i fotografata idu l-leminija li kienet vi]ibilment minfu[a sal-ispalla b[ala l-prova li Spiteri qatt ma seta’ jisraq u jerfa’ dan l-ammont kollu ta’ ram.

Il-Qorti preseduta millMa;istrat Audrey Demicoli [atret lit-tabib forensiku Mario Scerri biex minnufih jiddokumenta u jiffotografa id l-akku]at.

Meta ;ew biex jittrattaw ittalba g[all-[elsien mill-arrest,

il-Prosekuzzjoni, immexxija mill-Ispetturi Tony Cachia u Spiridione Zammit qalet li Spiteri mhuwiex affidabbli sal-punt li qed jitressaq fuq serqa o[ra mwettqa fi ]mien li g[adu l-kundizzjonijiet tallibertà provi]orja g[al reat li wettaq fl-istess post, tant li lQorti qed tintalab ukoll biex filwaqt li tirrevoka dawk ilkundizzjonijiet, tordna s-sekwestru ta’ €5,000 ta’ garanzija personali li kienet imposta fuqu.

G[al ra;unijiet ta’ nuqqas ta’ affidabbilità, il-Qorti ordnat li Spiteri jintbag[at filFa/ilità Korrettiva ta’ Kordin.

separati Sewwieq ta’ mutur ta’ 32 sena mill-Imsida qed isofri minn ;rie[i gravi wara li kien involut f’[abta ma’ karozza Toyota Auris misjuqa minn mara ta’ 46 sena minn San Pawl il-Ba[ar.

Fuq il-mutur tal-g[amla Muz Mastiff kien hemm b[ala passi;;iera, mara ta’ 37 sena mill-Imsida.

L-in/ident se[[ ilbiera[ fi Triq Ta’ Bieb it-Torri, lImsida g[all-[abta tad8.45AM. Fuq il-post issej[et ambulanza li [adet lill-persuni ta’ fuq il-mutur l-isptar Mater Dei g[allkura me[tie;a fejn irri]ulta li, filwaqt li s-sewwieq qed isofri minn ;rie[i gravi, ilpassi;;iera qed issofri minn ;rie[i [fief. Dan filwqt li lmara ta’ 46 sena li kienet qed issuq il-karozza ma sofrietx ;rie[i.

Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha b’raba ma’ dan il-ka].

F’in/ident ie[or li se[[ g[al [abta tas-sag[tejn u kwart ilbiera[ wara nofsinhar, ra;el ta’ 37 sena minn San Pawl il-ba[ar ;arrab ;rie[i wara li l-vettura misjuqa minnu, karrozza tat-tip Honda XR, kellha impatt ma’ central strip.

L-in/ident se[[ waqt li rra;el kien fi Triq il-Kosta, limiti tan-Naxxar fid-direzzjoni lejn San :iljan.

Fuq il-post issej[et ambulanza li [adet lir-ra;el l-isptar Mater Dei g[all-kura me[tie;a. Huwa ma jinsabx fil-periklu tal-mewt.

Il-Pulizija g[adha g[addejja bl-investigazzjonijiet tag[ha fuq dan lin/ident.

L-akku]ati bil-qtil ta’ stilista tax-xag[ar jing[ataw il-libertà provi]orja Joseph Zahra minn San :iljan u Brian Cini minn Victoria G[awdex, li ttnejn g[andhom 28 sena, u li jinsabu akku]ati bil-qtil ta’ Mario Galea ta’ 42 sena, mag[ruf b[ala l’’Pisirel’’, ing[ataw il-libertà provi]orja millMa;istrat Neville Camilleri.

Huma qeg[din ji;u akku]ati li fl-10 ta’Awwissu li g[adda f’Pa/eville li [asdu l-[ajja tal-istilista tax-xag[ar ta’ 48 sena minn Tas-Sliema.

Zahra u Cini li qeg[din jikkontestaw lakku]i mi;jubin kontrihom ing[ataw il-libertà provi]orja fuq depo]itu ta’ [amest elef ewro u garanzija personali ta’ ¤15,000 kull wie[ed.

Il-vittma Galea, allegatament kien qala’ xebg[a qabel g[addiet minn fuqu taxi waqt li kien stendut mal-art. Huwa kien spi//a t[alla g[all-mewt f’nofs ittriq fi Vjal Paceville u kien spi//a wkoll mg[affe; minn taxi fissig[at bikrin tal-;urnata tal-:img[a filg[odu.

L-Avukati Michael Schriha u Lucio Sciriha qeg[din jidhru g[al Joseph Zahra filwaqt li l-Avukati Gianella de Marco u Gianluca Caruana Curran qeg[din jidhru g[al Cini.

L-Avukat Martin Fenech qed jidher b[ala parti-/ivili g[an-nom tal-familjari talvittma. Il-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Ispettur Keith Arnaud.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

6 Intervista

Madwar 30,000 [addiem tal-Gvern jibdew igawdu mill-ftehim kollettiv L-arretrati se jing[ataw mal-paga ta’ Novembru minn Charles Muscat

Josef Vella, is-Segretarju :enerali tal-U{M, waqt l-intervista ma’ Charles Muscat (Ritratti> Michael Ellul)

Bis-sa[[a tal-Ftehim Kollettiv il-;did g[all[addiema tal-Gvern li kien iffirmat fil-15 ta’ Ottubru, filpaga li madwar 30,000 [addiem tal-Gvern se jaqbu fil-jiem li ;ejjin se jaraw la;;ustament li sar g[alihom fis-salarju tag[hom. Fil-paga ta’ wara, dawn il-[addiema se jing[ataw l-arretrati mill-1 ta’ Jannar ta’ din is-sena u dan ifisser li sal-a[[ar ta’ din issena l-[addiema tal-Gvern se jgawdu mill-frott ta’ dan ilftehim.

F’intervista ma’ INNAZZJON, Josef Vella, isSegretarju :enerali tal-U{M, spjega s-sehem tal-U{M fittfassil ta’ dan il-ftehim kif ukoll spjega kif il-unions u lGvern irnexxielhom isibu bilan/ fid-dawl tassitwazzjoni ekonomika u finanzjarja internazzjonali diffi/li.

Fil-jiem li g[addew kien iffirmat il-ftehim kollettiv il-;did g[all-[addiema tal-Gvern. X’sehem kellha l-U{M f’din ilkisba g[all-[addiema talGvern^ Is-sehem tal-U{M f’dan il-

ftehim kollettiv hu wie[ed ma;;uri g[ax dan hu qasam li l-U{M hi b’sa[[itha [afna fih u parti sostanzjali mis26,000 membru tal-U{M huma wkoll [addiema fissettur pubbliku u g[alhekk ilunion tag[tih [afna importanza u t-Taqsima ta/?ivil tal-U{M kellha sehem attiv u importanti finnegozjati ta’ dan il-ftehim.

Kemm hu l-ammont ta’ [addiema li se jgawdu minn dan il-ftehim u xi kemm huma rappre]entati mill-U{M^ B’kollox il-[addiema li se jgawdu minn dan il-ftehim kollettiv huma kwazi 30,000 u l-U{M g[andha madwar 80 fil-mija tal-[addiema fis-

setturi alternattivi li tirrappre]enta hi u g[alhekk g[andha persenta;; qawwi [afna tal-[addiema li ja[dmu mal-Gvern.

X’tip ta’ benefi//ji se jgawdu minnhom il[addiema permezz ta’ dan il-ftehim kollettiv u x’differenza hemm millftehim kollettiv ta’ qablu^

Is-sa[[a fejn jid[lu mi]uri [alli ninkora;;ixxu lill-familji jag[tu l-kontribut tag[hom fiddinja tax-xog[ol. Din il-union ilha tg[id li hemm b]onn li n]idu l-employment ratio u permezz tal-ftehim kollettiv il;did, dak li ng[idu qed inwettquh. Qed ng[inu billi qed in]idu l-pakkett ta’ mi]uri favur il-familja u permezz ta’ mi]uri o[ra b[alma huma s-sig[at imnaqqsa g[al min ikollu tfal ta[t is-16-il sena, qed nitkellmu fuq vacation leave li jista’ jittie[ed sieg[a, sieg[a. Dawn huma kollha mi]uri li jkomplu jg[inu u jinkora;;ixxu lill[addiem Maltin biex jag[ti linput tieg[u fid-dinja taxxog[ol. Iktar ma jirnexxilna nattiraw nies li jkomplu jag[tu dan l-input, iktar se jg[in biex in]idu l-produttività flekonomija Maltija.

Ftehim re/iproku li fih se jgawdu kemm il-[addiema kif ukoll il-Gvern Min-na[a tal-Gvern, kif se jgawdi minn dan ilftehim kollettiv^ Il-ftehim hu wie[ed re/iproku. Meta wie[ed

ja[dem fuq ftehim kollettiv biex ti]died il-flessibbiltà li mhix biss xi [a;a g[all[addiem Malti, minnha se jgawdi wkoll min i[addem.

A[na qeg[din ng[idu li llum il-;urnata bis-sistemi ri;idi, mhux ne/essarjament li huma l-formula li g[andna na[dmu issa u fil-futur. Illum qed nitkellmu fuq il-b]onn li l;enituri t-tnejn qed jo[or;u ja[dmu, imma fl-istess [in baqg[alna r-responsabbiltà talfamilja u tat-tfal ukoll.

G[alhekk hawn irid jinstab ilbilan/ u l-bilan/ qed jinstab biss fil-formula tal-flessibbiltà.

Dan mhux gwadann g[all[addiema biss imma hu gwadann ukoll g[al min i[addem g[ax meta wie[ed ibiddel l-attitudni minn wa[da ri;ida g[al wa[da flessibbli fix-xenarju tal-lum, dik hi ta’ vanta;; g[al kul[add. g[al pa;na 7

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Intervista 7

Jesmond Bonello, il-President tal-U{M, jiffirma l-ftehim kollettiv il-;did aktar kmieni dan ix-xahar

Ftehim li se j]id il-mi]uri favur il-familja minn pa;na 6

Fid-dawl tal-kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali, fejn [afna [addiema fil-pajji]i talUnjoni Ewropea qed ikollhom tnaqqis fil-pagi u fil-kundizzjonijiet taxxog[ol, ta[seb li dan ilftehim hu sostenibbli g[al pajji]na, u jekk iva, kif^

Nemmen li hu sostenibbli u ma na[sibx li g[amilna dan le]er/izzju kollu biex fl-a[[ar mill-a[[ar ma jkunx sostenibbli. Tqiesu kemm issitwazzjoni ekonomika ta’ pajji]na kif ukoll dik internazzjoni. Fil-fatt, la morna f’estrem u lanqas fl-estrem lie[or. La g[edna mhu se nag[mlu xejn jew addirittura se nnaqqsu d-drittijiet tal[addiema b[alma qed jag[mlu pajji]i o[ra fl-Unjoni Ewropea, g[ax m’a[niex fis-sitwazzjoni tag[hom, u min-na[a l-o[ra fhima wkoll li dan hu perijodu

ta’ kri]i ekonomika li bla dubju jista’ jolqot lil pajji]na wkoll u g[alhekk lanqas morna flestrem l-ie[or, imma ppruvajna nsibu bilan/. Na[seb li a[na f’Malta rridu napprezzaw li fejn jid[ol it-trejdunjoni]mu lokali, fl-opinjoni tieg[i hu trejdunjoni]mu responsabbli u responsabbli [afna.

Kif se jkun attwat ilftehim kollettiv il-;did g[all-[addiema tal-Gvern li da[al fis-se[[ fl-1 ta’ Jannar ta’ din is-sena^ Mis-salarju li jmiss il[addiema tal-Gvern se jaraw la;;ustament tag[hom fis-

salarju ji;ifieri dak miftiehem u dak li kien maqbul issa se jissarraf mill-paga li jmiss.

Barra minn hekk, fil-paga ta’ wara se jkun hemm la;;ustament tal-arretrati wkoll.

Dan ifisser li sal-a[[ar ta’ din is-sena l-[addiema se jkunu bdew igawdu l-frott ta’ dan ilftehim kollettiv il-;did.

Min-na[a tal-U{M, il-

ftehim kollettiv g[all[addiema tal-Gvern qed ikun ikkumplimentat bi ftehim kollettiv ma’ entitajiet fis-settur privat^ Ir-risposta hi jiddependi x’tip ta’ intrapri]a privata tkun.

Hemm privat li qed jiffjorixxi u dejjem qed imur ’il quddiem u allura hemm il-U{M jirnexxilha ;;ib ftehim kollettivi tajbin. Bla dubju ta’ xejn dawn xi kultant na[sbu u naqsmu lill-pajji] min-nofs.

Kultant na[sbu li s-settur tal[addiema tal-Gvern mhux effi/jenti u tal-privat hu kollu effi/jenti. A[na li mmissu rrealtà kuljum nafu li mhux hekk il-ka] g[ax anke fil-privat mhux dejjem ikun effi/jenti u ssib privat li mhux qed jinduna bit-tibdiliet li qed ise[[u fissuq tax-xog[ol, li mhux ikun flessibbli, li mhux qed jie[du [sieb li n-negozju tieg[u jie[u l-mi]uri me[tie;a biex jara li hu wkoll jag[mel il-progress li hemm b]onn. G[alhekk min

Ftehim sostenibbli [a [sieb is-sitwazzjoni ekonomika Maltija qed jie[u l-mi]uri me[tie;a u jie[u l-g[ajnuna li te]isti fissuq tax-xog[ol, bla dubju ta’ xejn wie[ed ikun jista’ jag[mel ftehim kollettiv tajjeb.

G[alhekk a[na b[ala U{M dejjem nis[qu fuq ilproduttività, g[ax a[na dejjem inqabblu l-ftehim kollettiv malqtug[ tal-frott. Tista’ taqta’ lfrott minn si;ra li ma ti[ux [siebha? Le. L-ewwel trid tie[du [siebha, issaqqiha, tag[tiha n-nutrizzjoni li te[tie; u wara din il-[idma kollha tmur u taqta’ l-frott tieg[ek. Listess hu l-ftehim kollettiv u na[seb li kemm b[ala [addiema kif ukoll min i[addem g[andhom din irresponsabbiltà u fil-privat importanti wkoll li dan nag[rfuh.

X’inhu l-appell tieg[ek lill-[addiema tal-Gvern li

se jibdew igawdu millftehim kollettiv il-;did^ L-appell tieg[i lill-[addiema li se jgawdu mill-ftehim kollettiv il-;did g[all-[addiema tal-Gvern li jkopri l-perijodu mis-sena 2012 sal-2016 hu li kul[add jag[ti s-sehem tieg[u, wie[ed g[andu jag[ti l-;urnata tax-xog[ol tieg[u bl-a[jar mod possibbli, b’sens ta’ dover g[ax wara kollox a[na g[andna ddritt g[ax-xog[ol, g[andna dritt ukoll nitolbu ]idiet fil-pagi u fil-kundizzjonijiet tax-xog[ol, imma g[andna wkoll l-obbligi li nag[tu s-sehem tag[na fiddinja tax-xog[ol bl-a[jar mod possibbli. Dak li nkunu qed

nag[mlu ma nkunux biss qed nag[mluh g[al min jimpjegana jew g[all-Gvern, imma nkunu qed nag[mluh l-ewwel u qabel kollox g[all-interess nazzjonali u g[alina wkoll.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

8 Parlament

Immultati g[ax ma [allsux l-Eko Kontribuzzjoni 11-il kumpanija\department store jew super\mini market kienu mmultati mid-Dipartiment tal-VAT talli naqsu milli [allsu l-Eko Kontribuzzjoni fuq il-boro] tal-plastik.

Dan qalu Tonio Fenech, il-Ministru g[all-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Laburista Leo Brincat.

Il-Ministru Fenech stqarr li dawn il-kumpaniji partikulari kienu mmultati bejn Lulju 2008 u Mejju ta’ din is-sena.

Hu qal li l-pro/eduri ta’ verifika w]ati huma dawk ta’ kontrolli mis-sistema kompjuterizzata tal-Eko Kontribuzzjoni, tag[rif midDwana, spezzjonijiet g[allg[arrieda u investigazzjonijiet fuq rapporti.

Ir-rata tal-pensjoni tas-sigurtà so/jali tiddependi minn [afna fatturi, fosthom, il-fatt jekk il-pensjonant ikollux pensjoni tas-servizz.

Inga;; ie[or ta’ infermieri mal-Gvern Grupp ta’ infermieri li ggradwaw f’Settembru li g[adda mistenni jkun inga;;at biex ja[dem malGvern fil-;img[at li ;ejjin.

Dan qalu Joe Cassar, ilMinistru g[as-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura fil-

Komunità bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Charles Mangion. IlMinistru Cassar fisser li numru sostanzjali ta’ infermieri di;à da[al ja[dem mal-Gvern.

Kriterji dwar i]-]ieda fil-pensjoni tas-servizz Provedimenti fl-Att dwar is-Sigurtà So/jali jirregolaw ir-revi]joni ta’ pensjoni kontributorja tas-sigurtà so/jali ta’ persuna meta tag[laq it-72 sena u mhux dwar ir-rata tal-pensjoni tasservizz.

Bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret midDeputat Laburista Charles Mangion, il-Ministru Chris Said qal li r-rata tal-pensjoni tas-sigurtà so/jali tiddependi minn [afna fatturi fosthom ilfatt jekk il-pensjonant ikollux pensjoni tas-servizz. Meta jkun qed jir/ievi pensjoni tasservizz, fil-kalkolu tar-rata tal-pensjoni tas-sigurtà so/jali, id-Dipartiment tasSigurtà So/jali jikkunsidra l-

pensjoni tas-servizz inklu] ilparti tal-pensjoni li tkun ;iet ikkommutata mill-pensjonant.

L-Att dwar is-Sigurtà So/jali, fost [wejje; o[rajn, jistipula li fejn ikun hemm parti minn pensjoni tasservizz kommutata, din g[andha tkun ikkunsidrata b’mod s[i[ [lief g[al meta lpensjonant jag[laq 72 sena meta g[andha tkun ikkunsidrata biss nofs il-parti tal-pensjoni kommutata.

Mela filwaqt li meta lpersuna tkun g[alqet il-61 sena tkun ;iet ikkunsidrata lparti kollha talkommutazzjoni ta’ pensjoni tas-servizz, mal-età ta’ 72 sena nofs il-parti kommutata tkun injorata g[all-fini tal-

I]-]ieda fir-rata tal-pensjoni tas-sigurtà so/jali trid ta//erta li l-persuna kon/ernata tkun qed tir/ievi tal-inqas ]ew; terzi tad-D[ul Pensjonabbli bejn i]-]ew; pensjonijiet

kalkolu tar-rata tal-pensjoni tas-sigurtà so/jali.

Kemm-il darba bejn i]]ew; pensjonijiet (dik tassigurtà so/jali u dik tasservizz) il-pensjonant ikun qed jir/ievi, fit-total, aktar minn ]ew; terzi tad-d[ul pensjonabbli jista’ jkun li rrevi]joni mal-età ta’ 72 sena ma tirri]ultax f’]ieda filpensjoni tas-sigurtà so/jali.

Jekk b’ri]ultat ta’ dan ittnaqqis il-pensjonant jispi//a b’total tal-pensjonijiet (ji;ifieri l-pensjoni tas-sigurtà u l-pensjoni tas-servizz mnaqqsa bil-parti kommutata) li jkun anqas mi]-]ew; terzi tad-D[ul Pensjonabbli tieg[u, hemmhekk trid ti]died ilpensjoni tas-sigurtà so/jali.

Il-Ministru Said temm jg[id li ]-]ieda fir-rata talpensjoni tas-sigurtà so/jali trid ta//erta li l-persuna kon/ernata tkun qed tir/ievi tal-inqas ]ew; terzi tad-D[ul Pensjonabbli bejn i]-]ew; pensjonijiet.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Parlament 9

Emendi biex i[affu l-pro/eduri tal-appell Emendi proposti fil-Kodi/i ta’ Organizzazzjoni u Pro/edura ?ivili huma inti]i biex i[affu aktar il-pro/eduri tal-appell filwaqt li jkunu definiti u //arati aktar /erti definizzjonijiet dwar id-dritt tal-appell.

Dan qalu Chris Said, ilMinistru tal-:ustizzja, ilKonsultazzjoni Pubblika u lFamilja meta kien diskuss lAbbozz ta’ Li;i li jemenda lKodi/i ta’ Organizzazzjoni u Pro/edura ?ivili li g[adda mill-istadju tat-Tieni Qari.

Meta rrefera g[all-emendi, il-Ministru Chris Said spjega li dawn jirrigwardaw diversi tibdil fil-Kodi/i ?ivili.

Emenda minnhom tag[milha /ara li fejn, fil-Kodi/i, hemm riferenza g[al appell, dan japplika wkoll g[all-Qorti talFamilja. Emenda o[ra tirrigwarda n-notifiki li g[andhom isiru rigward lappell meta fil-kaw]a jkun hemm aktar minn attur wie[ed jew aktar minn persuna wa[da li kontriha qed isir il-kaw]a.

Emendi o[ra jirreferi g[addritt g[al appell minn digrieti rigward inklu]joni ta’ dokumenti privile;;jati. Qed jing[ata l-poter li, blawtorizzazzjoni tal-Qorti, isir appell minn dawn id-digrieti qabel ma jintemmu lpro/eduri kollha kif isir filka] ta’digrieti o[ra.

Emenda o[ra tag[ti l-poter lil rappre]entanti legali ta’ istituzzjonijiet u organizzazzjonijiet g[all-;bir ta’ djun lill-Gvern b[alma huma l-penali u /-/nus anki jekk mhux korporazzjonijiet governattivi.

Id-Deputat Laburista Justyne Caruana rreferiet g[all-kaw]i ta’ separazzjoni fil-Qorti tal-Familja. Hi qalet li hu fatt ikkonfermat minn studji li l-akbar vittmi ta’ dawn il-kaw]i huma t-tfal. Ittrawma li jg[addu minnha meta jkun hemm tilwim li jwassal g[al separazzjoni, t[alli effett kbir li lanqas b’40 sena terapija ma jitfejjaq.

Qed jing[ata l-poter li, bl-awtorizzazzjoni tal-Qorti, isir appell minn digrieti qabel ma jintemmu l-pro/eduri kollha

Justyne Caruana qalet li ttfal [afna drabi jispi//aw ballun bejn il-partijiet u ttrawma tkompli tikber meta jintu]aw il-G[ases talPulizija b[ala l-post fejn ittfal jit[allew biex jin;abru mill-parti l-o[ra.

Hi tkellmet ukoll dwar il[tie;a ta’ servizzi f’G[awdex biex jing[ata lappo;; me[tie; fejn ikun hemm diffikultajiet li jolqtu l-familji u t-tfal. Tenniet lappell tag[ha biex tkun introdotta l-li;i tat-tfal.

Justyne Caruana rreferiet ukoll g[ad-doveri li g[andu jkollu l-avukat tat-tfal. Dan g[andu jinvolvi ru[u filpro/ess kollu tal-pro/eduri fejn jid[lu t-tfal u mhux biss i[ejji rapport wara li jkun sema’ dak li g[andhom x’jg[idu t-tfal.

Fid-diskors tal-g[eluq ilMinistru Chris Said qal li bejn l-1 ta’ Ottubru tas-sena li g[addiet u l-a[[ar ta’ Settembru ta’ din is-sena, kien hemm 300 dikjarazzjoni g[al talba ta’ divorzju.

Fl-ewwel disa’ xhur ta’ din is-sena kien hemm tnaqqis fil-kaw]i tas-separazzjoni.

Filwaqt li bejn Jannar u Settembru tas-sena li g[addiet kien hemm 100 rikors, din is-sena kien hemm 69 rikors. Fl-istess perijodu kien hemm tnaqqis ukoll firrikorsi g[all-annullamenti u minn 63 bejn Jannar u Settembru tas-sena li g[addiet, din is-sena kien hemm 28 rikors.

Kien hemm ukoll tnaqqis ]g[ir fir-rikorsi g[al kaw]i o[ra b[alma huma talbiet g[al manteniment u lkustodja. Minn 110 rikorsi flewwel disa’ xhur tas-sena li g[addiet, ni]lu g[al 99 flistess perijodu din is-sena.

Rigward il-Li;i tal-Familja, il-Ministru Said qal li sar pro/ess ta’ konsultazzjoni anke mat-tfal u issa qed isiru l-a[[ar irtokki [alli din il-li;i tkun tista’ ti;i mnedija.

Chris Said qal li waslet fla[[ar fa]i wkoll it-t[ejjija talli;i dwar il-home care li titratta fost affarijiet o[ra lfostering.

Aktar investiment fi]-]g[a]ag[ u fl-ambjent G[awdxi Fl-a;;ornament tasseduta tal-biera[, idDeputat Nazzjonalista Karl Gouder tkellem dwar ilboro] ta’ studju li ng[ataw mill-Gvern lil studenti li se jkompli jistudjaw fil-livell Avvanzat. Hu qal li g[alkemm l-istudenti qed jag[mlu dan g[all-gwadann personali, jafu li se jkollhom jag[mlu [afna sagrifi//ji i]da anke se jag[mlu ;ie[ lill-pajji].

Karl Gouder irringrazzja li]-]g[a]ag[ u awguralhom su//ess. Hu qal li din hi okka]joni o[ra li turi lavvanzi kbar li qed jag[mel il-pajji] fl-edukazzjoni bleluf ta’ ewro li qed jinvesti l-Gvern g[all-futur ta’ dawn i]-]g[a]ag[.

Sa ftit ilu l-pajji] kien kuntent bl-g[oti talistipendji. I]da issa qed jara investiment akbar fledukazzjoni ta]-]g[a]ag[ [alli jkomplu fl-istudji avvanzati.

Id-Deputat Nazzjonalista qal li jekk jista’ jkun kull ]ag[]ug[ g[andu jidde/iedi biex ikompli l-istudji tieg[u wara s-16-il sena u sussegwentement anke jkompli wara.

Il-Gvern irid, sena wara sena, ikompli jsib ir-ri]orsi [alli jkompli l-investiment fl-edukazzjoni ta]-]g[a]ag[ u t-tfal.

Id-Deputat Nazzjonalista Frederick Azzopardi

tkellem dwar il-mira g[al ]vilupp ekonomiku ta’ G[awdex i]da anke g[al ]vilupp ta’ so/jetà b’sa[[itha u inklussiva.

Hu qal li l-pro;ett EkoG[awdex jag[mel enfasi fuq il-vi]joni ta’ ]vilupp ekonomika b’enfasi fuq il[arsien tal-ambjent.

Frederick Azzopardi qal li l-vi]joni Eko-G[awdex g[andha l-mira wkoll biex aktar ]g[a]ag[ ikunu m[ajra jag[]lu l-linja agrikola. L-akbar g[adu talAgri-Turi]mu f’G[awdex hu n-nuqqas ta’ apprezzament ta’ dak li G[awdex g[andu.

G[alhekk hu importanti li jkun apprezzat dak li l-g]ira G[awdxija g[andha x’toffri.

Id-Deputat Nazzjonalista tkellem dwar l-inizjattiva tat-tindif tal-widien u jin[olqu sistemi biex jin[a]en aktar ilma b’mod li jg[in biex ting[ata aktar [ajja lill-ambjent.

Inizjattiva o[ra hi dik ta’ g[ajnuna g[at-t[addim talimtie[en tar-ri[.

Frederick Azzopardi qal li Eko-G[awdex [asbet ukoll g[al pro;etti ta’ bini u tiswija ta’ [itan tas-sejjie[.

Inizjattiva tirrigwarda wkoll korsijiet g[al produtturi talikel bi tkabbir ta’ prodotti ming[ajr l-u]u ta’ pesti/idi biex ikun offrut prodott ;enwin.

Ftu[ ta’ spi]eriji ;odda B[alissa qed ikunu kkunsidrati u ppro/essati g[axar applikazzjonijiet g[al li/enzji ;odda ta’ spi]eriji.

Dan qalu Joe Cassar, ilMinistru g[as-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li

saret mid-Deputat Laburista Marie Louise Coleiro Preca.

L-ispi]eriji l-;odda se jkunu fin-Naxxar, f’San :wann, f’Bir]ebbu;a, filKalkara, f’Marsaskala, f’Marsaxlokk, fil-Birgu, tnejn f’{a]-}abbar u flG[arb, G[awdex.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

10 Opinjoni

Xjaten Xitan jintbag[at f’ra[al /kejken, mitluq minn kul[add. Jaf li hu xitan imma jaf li xjaten ma baqax g[ax [adulhom xog[olhom ilbnedmin.

imsejken xitan ma baqag[lux x’jag[mel [lief jaqra ktieb qadim u jiekol il-kliem (The Last Demon).

Missier Yentl imut. Kien g[allimha [afna dwar itTalmud. Twa[[al f’rasha li titlaq minn fejn twieldet, tbig[ id-dar bi prezz baxx, tilbes ta’ ]ag[]ug[, tie[u lisem ta’ Anshel.

Kamra kies[a u mudlama

Jiekol minn ktieb qadim tal-ist[ajjil. Intbag[at millkbir Asmodeus, u l-amar ta’ dan irid joqg[od g[alih biex ma jkollux jg[addi mijiet ta’ snin f’xi toqba. Jasal f’kamra qrib bejt. Jid[ol f’kamra o[ra kies[a u mudlama u fis-saqaf jara brimba li donnha qed tg[id xi [a;a.

U hekk jiltaqa’ ma’ xitan ie[or li ma rnexxielu jwettaq xejn f’dan ir-ra[al. Skont dan tal-a[[ar, in-nies tar-ra[al tag[mel biss dnubiet ]g[ar, imma fl-istess [in saret g[aqlija. Ra ra;el g[addej minn triq u mara [ier;a minn uffi//ju.

Ried inissel fir-ra;el imqar [sieb wie[ed. Ir-ra;el inteba[ u qallu biex ida[[al [sieb f’ras il-mara. In-nies saret taf [afna dwar ix-xjaten millkotba li qrat dwarhom, b’hekk saret e[]en minnhom.

Ix-xitan-brimba jg[arrfu li g[adu kemm wasal fir-ra[al rabbi ]ag[]ug[ li g[andu

minn Joe Cassar stcassar@maltanet.net

Siltiet Torah Tieqaf f’lukanda fejn

Il-qoxra tal-ktieb ‘The Last Demon’ ta’ Isaac Bashevis Singer

mara sabi[a. Ix-xitan l-ie[or ja[bat b’seng[a kbira g[arrabbi imma dan jaf li x-xjaten jilbsu x’jilbsu ma jistg[ux

ibiddlu saqajhom li huma b[al dawk ta’ wi]]a.

Hekk jing[arfu. Dinhom ilqerq u l-qerda tal-bniedem. L-

]g[a]ag[ isibu siltiet mitTorah u flok jitg[allmu minnhom, iwaqqg[uhom g[a/-/ajt.

Hawn tiltaqa’ ma’ ]ag[]ug[, Avigdor, li jrid ji]]ewwe; lil Hadass imma missierha ma jridx.

Darba fil-;img[a Anshel tmur tiekol g[and il-familja ta’ Hadass. Lil Avigdor tg[idlu kemm tifla[ kontra Hadass. Yentl-Anshel tibda ta[seb u ta[seb u fl-a[[ar tinteba[ li “;lieda kienet qisha g[addejja fiha.

“L-istonku tag[ha beda j[abbat aktar bil-g[a;la u rkupptejha bdew iwe;;g[uha.

Kienet donnha ssi;illat ftehim ma’ Satana...” Yentl-Anshel t[arbat ra[al s[i[, titlaq f’daqqa kif kienet ;iet f’daqqa. Fir-ra[al jinxterdu xnig[at kbar min[abba dan ittluq.

Waqg[et f’idejn qassisin Kattoli/i u qalbet twemminha. Tefg[et g[ajnejha fuq xi mara. Setg[u [atfuh ix-xjaten, seta’ mar jag[mel it-tewba g[al xi dnub kbir. Xi [a;a kien jafha Avigdor li mi]-]wie; tieg[u ma’ Hadass jitwieled tifel li semmieh Anshel (Yentl the Jesiva Boy).

Isaac Bashevis

Isaac Bashevis Singer (19041981), il-kittieb ta’ dawn i]]ew; novelli fuq imsemmija u ta’ dik li ;ejja, mi;bura ta[t lisem tal-ewwel wa[da, twieled il-Polonja minn famillja ta’ Rabbin. Fl-1935, billi nteba[ x’kien ;ej fil-Polonja telaq lejn l-Istati Uniti tal-Amerka.

L-ewwel ktieb tieg[u IxXitan f’Goray miktub bilJiddix [ar;u bi//a bi//a f’gazzetta, ;rajja li ti;ri fisseklu sittax fi ]mien meta lkozakki kienu qed jag[mlu [erba mil-Lhud, ]mien meta jidher messija falz u xjaten.

Meta mar l-Amerka dam biex beda jikteb. Fl-1950 [are; ir-rumanz Il-Familja Moskat.

Singer kien jaf jirrakkonta bi lsien kwa]i mejjet. Reba[ ilPremju Nobel g[al-Letteratura fl-1970.

Fin-novella ‘The Cafeteria’ jfakkar lill-qarrej i]-]mien meta sar kittieb famu] u l-bi//a l-kbira ta’ dak li kien jaqla’ kien i[allsu taxxi.

Baqa’ jikteb, baqa’ jag[ti konferenzi. Jiekol wa[du dak li j[obb f’kafetterija.

I]da [afna drabi jsib [bieb li jkellmuh dwar il-letteratura, l-Olokawst, l-Istat ta’ I]rael.

Kollha jitkellmu bil-Jiddix, kollha issa qed jixjie[u.

Hawnhekk jiltaqa’ ma’ Ester, mara li g[adha kemm g[alqet it-tletin sena. Meta tistiednu f’darha, isir jaf li missierha kien tilef saqajh g[ax kien iffri]a fis-Siberja minn fejn [areb minn gula, ta’ Stalin fix-xitwa tal-1944.

Mi]]ew;a Pollakk Il-missier jg[idlu li

bintu kienet mi]]ew;a Pollakk li ssie[eb fl-armata l-[amra u miet fit-Tieni Gwerra Dinjija. Ester mill-:ermanja kienet [arbet lejn ir-Russja.

Darba l-kafetterija fejn kien ipo;;i [adet in-nar.

S[abu jsibu post ie[or i]da hekk kif ter;a’ tifta[ ilkafetterija jiltaqa’ hemm ma’ Ester. :rajja li ting[aqad ma]]mien ta’ Hitler u Stalin, ma na[sibx li xi [add ilumni jekk ng[id li t-tnejn kienu mxajtna, xjaten tassew.

Ma kinux b[ax-xitanbrimba u sie[bu u lanqas ixxitan li ttanta lil Yentl. Ester tg[id lill-kittieb li kien hemm lejl meta ma setg[etx torqod, qabdet u [ar;et middar filg[odu kmieni.

Meta resqet lejn ilkafetterija lem[et ir;iel libsin l-abjad bi swastika fuq minkbejhom. Wie[ed minn dawn kien Hitler. Ester taf le[nu g[ax kienet tisimg[u minn fuq ir-radju fi]]minijiet tal-gwerra.

L-g[ada l-kafetterija nstabet ma[ruqa. Lanqas Isaac Bashevis Singer ma jaf sewwa x’kien ;ara. (‘The Cafeteria’) {ajr lil Agenda Book Shop

Fin-novella ‘The Cafeteria’ ifakkar lill-qarrej i]-]mien meta sar kittieb famu] u l-bi//a l-kbira ta’ dak li kien jaqla’ kien i[allsu taxxi

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, {amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

{ajja mimlija b’aktar snin … u snin mimlijin b’aktar [ajja Dan l-a[[ar [ar;u l-ewwel ri]ultati ta/-/ensiment li kien sar 11-il xahar ilu. L-uffi/jali ta//ensiment fl-anali]i tag[hom dwar ilpopolazzjoni u x-xejriet tas-so/jetà tag[na, g[amlu kont ukoll ta’ kemm tla[[aq ilpopolazzjoni llum. Irri]ulta minn dan i//ensiment li issa qeg[din 416,000 ru[ noqog[du Malta – id-doppju ta’ mitt sena ilu. Sabu wkoll li l-popolazzjoni ta’ Malta g[adha qed ti]died, imma b’rankatura inqas.

L-età medja tal-popolazzjoni qieg[da ta’ 40 sena u nofs {afna kummentaturi kkon/entraw fuq illokalitajiet li ;arrbu tnaqqis qawwi filpopolazzjoni tag[hom – [a;a mistennija aktar ma l-Maltin ifittxu kwalità a[jar tad-djar u taz-zoni fejn joqog[du, u effett ukoll tal-li;ijiet tal-kera kif kienu sa ftit ilu.

O[rajn ikkon/entraw fuq il-fatt li issa b[ala medja a[na l-Maltin qbi]na l-erbg[in. Fi//ensiment tal-2005, l-età medja tal-Maltin kienet 38 sena u nofs. Issa qieg[da 40 u nofs.

Dan se[[ g[ax il-Maltin qed jg[ixu aktar.

Dawk ta’ fuq il-65 sena issa huma wie[ed minn kull sitta fil-popolazzjoni, meta fl-2005 kienu

wie[ed minn kull sebg[a. U dan l-a[[ar [are; fatt ie[or li jispjega din il-[a;a.

Il-Maltin qed jg[ixu [ajja itwal Il-lon;evità – kemm hu mistenni jg[ix Malti jew Maltija tat-twelid – ]diedet sew f’dawn l-a[[ar 20 sena. Tifel Malti tat-twelid issa mistenni jg[ix medja ta’ 79 sena – ]ieda ta’ sitt snin fuq 20 sena ilu. U tifla tat-twelid issa mistennija tg[ix medja ta’ 83 sena – ]ieda ta’ [ames snin.

Hawn min jara so/jetà aktar anzjana b[ala bi//a inkwiet. Ejjew in[arsu lejn il-po]ittiv imma – il-fatt li llum il-Maltin qed jg[ixu [amsa jew sitt snin aktar minn qabel hu grazzja.

Il-[ajja itwal li l-Maltin qed jg[ixu hi l-frott talinvestiment kbir li qed isir fil-kura tas-sa[[a, filprevenzjoni ta’ mard serju, fl-operazzjonijiet sofistikati li qed isiru f’Malta, fil-kura u rriabilitazzjoni qawwija tal-anzjani, u f’[afna oqsma o[rajn b[al fl-infrastruttura, fl-ambjent kollu ta’ madwarna, fil-komunitajiet fejn ng[ixu.

Dan stajna narawh tul dan l-a[[ar snin meta mhux biss sar investiment qawwi fl-infrastruttura biex is-servizzi ta’ kura tas-sa[[a li ngawdu huma tal-og[la livell u kwalità, i]da wkoll investiment qawwi fl-edukazzjoni – fir-ri]orsi umani. Naraw

b’g[ajnejna spe/jalisti Maltin illum li jag[]lu huma li jibqg[u ja[dmu f’paji]na u mhux f’xi pajji] ie[or.

U dan hu frott ukoll tal-kwalità ta’ [ajja tajba li a[na ng[ixu paragunat ukoll ma’ paji]i o[ra.

Kura aqwa u in/entivi biex l-anzjani jibqg[u attivi fil-komunità Hawn ukoll [afna g[ajnuniet biex l-anzjani jibqg[u ja[dmu – issa jistg[u jirtiraw u ja[dmu – u biex jibqg[u attivi fil-komunità. Dan ukoll jg[in g[al [ajja itwal.

Il-kura aqwa tas-sa[[a u tal-anzjani, u l-in/entivi

biex jibqg[u attivi huma elementi importanti biex il-Maltin igawdu [ajja mimlija b’aktar snin, u snin mimlijin b’aktar [ajja.

Il-politika li tibqa’ tag[ti prijorità lill-b]onnijiet tas-so/jetà, twassal u tissarraf f’nies li jg[ixu [ajja itwal u aktar b’sa[[itha. Dan hu s-su//ess talpolitika. I/-/ifri ekonomi/i u /ifri o[ra li jirriflettu sitwazzjoni finanzjarja tal-pajji] b’sa[[itha, kif qed tgawdi Malta, jag[mlu poplu li jkun aktar b’sa[[tu u aktar kuntent.

G[alhekk biss il-bniedem jg[ix aktar u a[jar. Kif qed naraw mir-ri]ultati ta/-/ensiment li qed jo[or;u u jag[tu ritratt wie[ed wara ie[or ta’ dak li hi sso/jetà tag[na llum.

Muscat jibqa’ ma jg[id xejn Sal-lum il-Partit Laburista g[adu b’[alqu mag[luq u ma qal xejn dwar kif se jkun qed imexxi jekk wara l-elezzjoni ;enerali li jmiss ikun filGvern.

Sal-lum il-PL g[adu mhux qed jitkellem dwar l-ideat li g[andu biex pajji]na jkompli miexi fit-triq tas-su//ess.

Sal-lum il-PL qieg[ed iwieg[ed kollox u lil kul[add, bil-g[an li jirba[ ilvoti tal-ma;;oranza u jkun elett fit-tmexxija tal-pajji]. {afna nies li tkellmu mieg[i fl-a[[ar jiem esprimew is-sorpri]a tag[hom g[all-mod kif il-PL qieg[ed iwieg[ed kollox u ming[ajr problemi lil kull persuna li tersaq quddiem ilpartit g[all-g[ajnuna. Dawn l-istess nies qed jinteb[u li lkliem tal-PL hu sabi[ wisq biex jitwemmen u g[alhekk qed jinteb[u bl-artifi/jalità tal-Oppi]izzjoni li qed tilbes kull tip ta’ maskra biex tattira l-akbar numru ta’ voti

possibbli.

Dan il-qerq jaf iwassal lillPL g[ar-reb[a mixtieqa i]da ma jil[aqx jg[addi wisq ]mien minn mindu Joseph Muscat isir Prim Ministru li ma jkollux i[abbat wi//u ma’ kri]i kbira fil-politika tieg[u. L-isfortuna ta’ dan kollu se jkun li l-poplu kollu se jkollu j[allas g[all-i]balji politi/i li di;à qed jag[mel Muscat u dan jaf iwassal g[all-g[aw; mhux mixtieq fil-politika lokali.

Fl-isfond ta’ dan kollu, bit-tajjeb u bil-[a]in talpolitika mmexxija mill-Partit Nazzjonalista, il-poplu Malti jaf fejn qieg[ed mag[na. Fla[[ar snin b[ala partit filGvern g[amilna g[a]liet responsabbli u flimkien konna kapa/i no[olqu 20,000 job ;did waqt li salvajna 5,000 impjieg. Fuq kollox, il-Partit Nazzjonalista kontinwament jitkellem dwar il-vi]joni li g[andu g[al dan il-pajji] u

Sal-lum il-PL g[adu mhux qed jitkellem dwar l-ideat li g[andu biex pajji]na jkompli miexi fit-triq tas-su//ess

kif se jkompli jo[loq aktar xog[ol u xog[ol a[jar g[al kul[add. Il-Partit Nazzjonalista mmexxi millPrim Ministru Lawrence Gonzi mhux qed jibqa’ b’[alqu mag[luq u j[alli kollox sigriet i]da ilu snin ja[dem fuq il-vi]joni tieg[u u li qed trendi f’su//ess g[al dan il-pajji], waqt li l-PL qed jag[]el li j]omm [alqu mag[luq, ma jg[id xejn u jikkritika biss dak li jg[id u jag[mel il-partit fil-Gvern.

Dan hu l-e[fef mod ta’ kif tista’ timxi fil-politika. Int ma tg[id xejn u tikkritika biss dak li jg[id u jag[mel lavversarju dirett tieg[ek.

B’dan il-mod tkun qed tilg[ab g[all-gallarija u tevita li tid[ol f’kunflitti ma’ [adie[or. Dan hu l-mod kif qed ja[dem Joseph Muscat u l-partit tieg[u; ma jipproponu xejn, ma jitkelmu xejn dwar dak li se jag[mlu jekk ikunu fil-Gvern u jmaqdru kull de/i]joni li jie[u l-Gvern fit-tmexxija ta’ dan il-pajji].

Din hija politika mibnija biss fuq l-opportuni]mu ta’ partit li g[andu l-g[atx g[all-poter. Hu tajjeb li wie[ed ikun opportunist u ja[taf l-opportunitajiet li ji;u

g[al idejh i]da fl-istess waqt sabiex jag[mel dan wie[ed irid ikun kapa/i jkun proattiv u jipproponi alternattivi o[ra g[al dak li qed tag[mel inna[a l-o[ra.

Fl-isfond ta’ dan kollu, lappell tieg[i hu li ma n[allux xi [add b[all-PL jinsulta l-intelli;enza tag[na u naqg[u g[an-nasba politika li dawn se jkunu qed jag[tu kollox u lil kul[add kif qed jg[idu li se jag[mlu.

Hu fatt mag[ruf li filpolitika ma tistax ting[o;ob ma’ kul[add u se jkun hemm mument meta se ssib lil xi [add fuq in-na[a opposta tieg[ek. L-importanti hu li fil-politika tag[mel dak li hu ta’ ;id g[al pajji]ek u fejn hemm il-[a]in ma tiddejaq xejn topponih anke jekk taf titlef il-voti ming[and sezzjoni tal-popolazzjoni. IlPartit Nazzjonalista mhuwiex se jilg[ab din il-

minn David Casa david.casa@europarl.europa.eu

log[ba; il-Partit Nazzjonalista mhux se jag[mel b[all-PL; m’a[niex se nwieg[du kollox u lil kul[add i]da se nkunu qed inwieg[du li se nkattru l-;id u t-tajjeb g[al kul[add.

Hu fatt mag[ruf li fil-politika ma tistax ting[o;ob ma’ kul[add u se jkun hemm mument meta se ssib lil xi [add fuq in-na[a opposta tieg[ek

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

12 Ittri

Jekk se ssuq...tixrobx

Ta’ kull sena ting[ata tislima lill-vittmi tal-gwerra waqt servizz li jsir f’Novembru

F’;ie[ il-veterani tal-gwerra Sur Editur, Nirreferi g[all-artiklu ‘}velat sigriet ta’ /ertu pi]’ ippubblikat f’pa;na 12 ta’ In-Nazzjon tas-Sibt 20 ta’ Ottubru 2012.

F’dan l-artiklu nkiteb li Ronald Brown, veteran tatTieni Gwerra Dinjija, li miet dan l-a[[ar fl-età ta’ 94 sena, kien ilu mill-1944 i;orr lekwivalenti ta’ 170 gramma xrapnel f’siequ x-xellugija wara li kien rifes landmine meta kien Franza.

‘Jum it-Tifkira’ din is-sena se jkun i//elebrat nhar il-{add 11 ta’ Novembru mill-Kumitat Festi Nazzjonali kif ukoll mirRoyal British Legion. Dan biex ifakkar lil dawk li kienu parti minn xi forza militari u li mietu matul l-Ewwel u t-Tieni Gwerra Dinjija biex a[na nibqg[u [ielsa minn dittaturi [orox militari.

‘Jum il-Peprin’ hu biex ng[inu kemm nistg[u finanzjarjament kemm lillveterani ta]-]ew; gwerer dinjin kif ukoll lill-familji tag[hom.

Sal-lum il-ferg[a lokali tarRoyal British Legion g[adha tkun ta’ g[ajnuna kemm g[al dawk il-Maltin li kienu fisservizz matul l-a[[ar gwerra dinjija kif ukoll ta’ g[ajnuna g[all-familji tag[hom.

G[ar raba’ sena konsekuttiva l-ferg[a lokali tas-So/jetà Internazzjonali Al Jolson se tie[u sehem fil-quddiesa pontifikali fil-Konkaditral ta’ San :wann kif ukoll fi//erimonja ta’ tqeg[id ta’ kuruni fuq il-Monument talGwerra, il-Furjana.

Dan g[all-fatt li l-kantant le;;endarju Al Jolson kien ta divertiment lill-Qawwiet Alleati matul i]-]ew; gwerer dinjin. Fil-fatt kien l-ewwel kantant Amerikan li kien offra minn rajh li jag[ti divertiment lill-Forzi Amerikani li kienu mifruxa f’diversi kontinenti matul it-Tieni Gwerra Dinjija.

Fir-raba’ vja;; tieg[u barra lIstati Uniti, Al Jolson g[amel 42,000 mil u wasal sa Karachi, il-Pakistan fejn ta divertiment lil 400,000 Amerikan fil-Forzi Armati. Lura fi New York, hu

[assu [a]in meta kien fl-intrata ta’ lukanda. Diversi ;ranet wara, meta qam minn raqda, sab ru[u fi sptar imdawwar b’tinda tal-plastik tal-ossi;nu.

Fl-età ta’ 57 sena hu n[akem mill-malarja li nbidlet fi bronkopulmonite u g[al aktar minn 15-il ;urnata Al Jolson kien fil-periklu tal-mewt.

Vince Williams

Membru Onorarju u Rappre]entant, International Al Jolson Society

Ra[al :did

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

A[barijiet ta’ Barra 13 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-ITALJA

Allarm dwar il-kundanna Taxxa biex ta’ esperti dwar it-terremoti ‘ti;;ieled’ lill-kri]i L-UNJONI EWROPEA

Il-komunità tax-xjenzati rrea;iet bl-allarm wara li sitt esperti dwar it-terremoti flItalja we[lu sitt snin pri;unerija g[al qtil involontarju u bil-verdett jing[ata wara li dawn naqsu milli jag[tu twissija adekwata dwar it-terremot tal-2009 filbelt ta’ L’Aquila li kienet swiet il-[ajja ta’ 308 persuna.

Intant, ix-xjenzati wissew li ri/erkaturi f’oqsma li jinvolvu element ta’ theddida naturali imprevedibbli – b[allvulkanolo;ija u lmeteorolo;ija – issa se jkunu anqas disposti li joffru pariri u anali]i relevanti lill-pubbliku.

‘Jekk il-kundanna tibqa’, ilverdett i[alli effett ta’ fri]a fuq ix-xjenza marbuta matterremoti fl-Italja u flEwropa,’ qalet Sandy Steacy, professur tal-fi]ika fil-qasam tat-terremoti mal-Unversità ta’ Ulster. Hi staqsiet ukoll kemm se jkun hawn esperti [erqana biex jiffurmaw panel li jevalwa l-effett perikolu] tat-terremoti, ‘meta ]ball jista’ j;ib il-kundanna g[al qtil involontarju’.

Fil-fatt, id-de/i]joni

(kundanna) ittie[det fi ]mien meta x-xjenzati qeg[din ikunu

m[e;;a g[al aktar kuntatti ‘attivi’ mal-pubbliku [alli juru l-importanza ta’ xog[olhom g[all-ekonomija u l-komunità.

‘Improbabbli g[alkemm mhux impossibbli’ Skont il-Prosekuturi, lesperti – sismolo;isti – kienu [ar;u ‘bil-garanziji impre/i]i’ ladarba laqat it-the]]i] inizjali ta’ qabel it-terremot (li rre;istra 6.3 fuq l-Iskala Richter) li straxxna L’Aquila, f’Marzu tal-2009.

L-imsemmija sismolo;isti u uffi/jal tal-Gvern kienu [adu sehem f’laqg[a qabel dak it-terremot u fejn kumitat li jevalwa l-element tas-sogru kien informa lill-uffi/jali talbelt li l-in/idenza ta’ xi terremot kbir kienet ‘improbabbli g[alkemm mhux impossibbli’.

Numru ta’ esperti f’dan il-

qasam intant qalu li dak li [ar;u bih is-sismolo;isti kien korrett u li [a]in li kellhom je[lu b’dan il-mod talli taw parir fuq ba]i xjentifika u skont l-a[jar kapa/itajiet tag[hom.

Fl-istess [in, ix-xjenzati qeg[din iwissu li l-verdett jista’ j[alli wkoll irriperkussjonijiet ‘il hinn millfruntieri tal-Italja u b’effett g[al dixxiplini o[ra. Dan meta ‘l-verdett stramb’ [asad lil kull min jag[ti forom ta’ pariri xjentifi/i u b’u[ud anki jemmnu li l-President Taljan Giorgio Napolitano g[andu jintervjeni u jaqleb is-sentenzi ta’ kundanna partikulari.

Fi ]vilupp ie[or, Luciano Maiani rri]enja mit-tmexxija tal-Kummissjoni Nazzjonali g[at-T[abbir u Prevenzjoni ta’ Sogri Serji bi protesta g[assentenzi li we[lu x-xjenzati kollegi. Ir-ri]enja tal-Professur Maiani, fi]i/ist ta’ fama dinjija, kienet segwita bir-ri]enji talVi/i President u l-President Emeritus tal-Kummissjoni u b’Maiani jtenni li din l-entità ma setg[etx ta[dem ‘f’sitwazzjoni daqstant diffi/li’.

tad-djun Il-Kummissjoni Ewropea wittiet it-triq g[allimplimentazzjoni ta’ taxxa fuq it-transazzjonijiet finanzjarji li tg[in ti;;enera l-fondi biex itaffu l-kri]i tad-djun u li g[andha tapplika f’g[axar pajji]i; Franza, l-:ermanja, l-Italja, Spanja, l-Awstrija, il-Bel;ju, il-Gre/ja, il-Portugall, isSlovakkja u s-Slovenja.

It-taxxa mhix se tkun applikata f’Malta u meta lg[axar pajji]i jridu jmexxu l-pjan wara li ma nkisibx lappo;; ming[and il-membri kollha tal-UE. Il-President talKummissjoni Ewropea Jose Manuel Barroso qal li j[ossu kuntent li l-g[axar pajji]i membri huma lesti li jipparte/ipaw f’din it-taxxa komuni dwar itL-UNJONI EWROPEA

Diskussjoni dwar il-kwoti g[an-nisa Il-Kummissjoni Ewropea lbiera[ bdiet tiddiskuti proposti biex jibda jkun hemm kwoti g[an-nisa filbord tad-diretturit ta’ kumpaniji.

Viviane Reding, ilKummissarju g[all:usizzja, hi favur dawn ilproposti li jitolbu li 40 filmija tal-postijiet fil-bord tad-diretturi ta’ kumpaniji jkunu allokati g[an-nisa.

Imma diversi pajji]i membri tal-UE huma kontra pass simili.

Id-dibattitu qed isir wara li kien hemm kritika millParlament Ewropew g[annuqqas ta’ kandidati g[allBank ?entrali Ewropew (ECB). Kumitat

IL-MEDDA TA’ GA}A> Membri tal-forzi tas-sigurtà tal-{amas jistrie[u bejn posters tal-mexxej tal-{amas Ismail Haniyeh, xellug, u l-Emir tal-Qatar, ix-Sheik Hamad bin Khalifa al-Thani. L-Emir tal-Qatar ilbiera[ sar l-ewwel mexxej barrani mill-1999 li qed jag[mel ]jara f’Ga]a.

Al-Thani qasam lejn Ga]a mill-E;ittu f’dik li kienet deskritta b[ala ]jara umanitarja biex jinawgura b’250 miljun dollaru f’pro;etti fil-Medda ta’ Ga]a.

I]-]jara tal-Emir kienet kritikata mill-I]rael filwaqt li anki l-Awtorità Palestinjana tal-President Mahmoud Abbas ma kinitx kuntenta b’din i]-]jara. (Ritratt>

transazzjonijiet finanzjarji (FTT) u li tista’ ti;;enera lbiljuni tal-ewro ‘me[tie;a’ g[all-istati membri tal-UE fi ]minijiet diffi/li.

G[al Barroso l-kun/ett hu xieraq ‘meta je[tie;u ja//ertaw li s-settur finanzjarju jaqsam fl-ispejje] tal-kri]i minflok jerfa’ l-pi] i/-/ittadin komuni’.

Numru ta’ pajji]i tal-UE qalu li mhumiex kontra din it-taxxa fi prin/ipju, i]da ma qablux li jimplimentawha dment li din ma tkunx adottata tul i/-/entri finanzjarji kollha tad-dinja.

Il-Kummissjoni Ewropea tikkalkula li t-taxxa mlaqqma ‘Robin Hood’ tista’ ti;;enera mas-57 biljun ewro fis-sena f’ka] li tkun applikata minn tarf sa tarf tal-UE.

Parlamentari, f’ri]oluzzjoni sejja[ biex titne[[a lkandidatura ta’ Yves Merscgh tal-Lussemburgu g[all-bord e]ekuttiv talECB g[aliex intqal li jekk jin[atar dan ikun ifisser li sal-2018 fuq il-bord ikun hemm biss ir;iel.

Jekk ikun hemm qbil bi]]jjed, il-proposti jitressqu quddiem il-Parlament Ewropew li mbag[ad jekk jivvota favur ikun obbligatorju li jkun hemm kwoti g[an-nisa.

Franza, Spanja, l-Italja u l-Bel;ju di;à introdu/ew li;ijiet dwar il-kwoti i]da hemm [afna pajji]i birRenju Unit minn ta’ quddiem li huma kontra.

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

14 A[barijiet ta’ Barra L-ISTATI UNITI

Bin Laden ‘kien ja[rab’ kieku fittxew il-permess tal-Pakistan Il-President Amerikan Barack Obama u]a l-aktar rimarki diretti (s’issa) dwar ilka] ta’ Osama bin Laden u fejn insista li t-terrorista ‘kien jirnexxilu ja[rab li kieku lIstati Uniti talbet il-permess tal-Pakistan qabel ir-rejd fuq ilkumpless ta’ Bin Laden filkumpless ta’ Abbottabad.

Sa ftit ilu l-uffi/jali talGvern Amerikan kienu ;ustifikaw id-de/i]joni biex ma jinvolvux lill-Pakistan b’referenza g[as-’sogru li Bin Laden seta’ jsir jaf x’kien ;ej g[alih u ja[rab qabel jaslu l-qawwiet spe/jali tan-Navy SEALS’.

Leon Panetta, b[ala l-eks direttur tas-Central Intelligence Agency (CIA) u llum

Segretarju Amerikan g[adDifi]a, f’Mejju tal-2011 (u ftit wara r-rejd) kien tkellem dwar it-t[assib ‘li l-Pakistani setg[u ji;bdu l-attenzjoni tal-persuna fil-mira’ waqt intervista li kien ta lill-;urnal Time.

Intant, u fl-a[[ar dibattitu dwar il-politika barranija marRepubblikan Mitt Romney, Obama insista dwar dan issogru b[ala [a;a ‘/erta’ u qal li ‘kieku l-Amerikani talbu permess lill-Pakistan ma kinux se jaqbdu lit-terrorista’.

Ir-rejd fuq Bin Laden hu fost diversi issues li Obama u]a biex juri li hu differenti millavversarju politiku tieg[u. Dan wara li Romney, waqt it-tentattiv fallut tal-2008 g[an-nomina

Repubblikana, kien ikkritika lil Obama talli wissa, pubblikament, li f’ka] li l-Pakistan ma ji[ux azzjoni, ‘kien se jmur f’dak il-pajji] u jikka//ja g[al /erti miri ta’ pi] u valur b[al Bin Laden’.

U waqt li Romney dak i]]mien issu;;erixxa li kummenti b[al dawn ma kellhomx jg[inu g[at-tkattir tar-relazzjonijiet, huwa tenna – waqt la[[ar dibattitu ma’ Obama fi Florida – li kien jo[ro; iddirettivi g[ar-rejd inkwistjoni b[ala ‘[a;a xierqa’.

Sadattant il-possibbiltà li ‘xi [add’ fil-Pakistan seta’ kien jaf dwar il-lokalità ta’ Osama bin Laden tibqa’ miftu[a g[al kwalunkwe spekulazzjoni.

L-ITALJA

Jiksbu a//ess g[all-files tal-Pulizija Dokumenti tal-Korp tal-Pulizija Taljan, xi w[ud minnhom b’informazzjoni delikata, tpo;;ew fuq l-Internet mill-ferg[a Taljana talgrupp ta’ hackers Anonymous.

Apparti dokumenti, tpo;;ew fuq l-internet anki s-sistema ta’ emails interna tal-Pulizija kif

ukoll bil-passwords g[all-a//ess g[al taqsimiet riservati g[al uffi/jali g[olja.

Fuq l-istess website tag[hom, l-Anonymous Italia qalet li g[andha [afna informazzjoni fosthom anzi x-xog[ol bil-mo[bi li qed isir millPulizija.

L-ISTATI UNITI> L-attur Bradley Cooper, mag[ruf g[all-partijiet li [adem fil-films The Hangover u Wedding Crashers, jg[annaq lill-attur veteran Robert De Niro waqt is-16-il edizzjoni annwali tal-Hollywood Film Awards Gala f’Beverly Hills f’Kalifornja (Ritratt> Reuters)

IL-FINLANDJA

Kien ‘attakk’ jew le^ G[ad mhux /ar jekk ra;el armat b’sikkina u li ftit taljiem ilu rnexxielu javvi/ina lill-Prim Ministru Fillandi] kellux l-intenzjoni li jaggredih inkella xtaqx li ‘sempli/iment ji;bidlu l-attenzjoni’.

Skont ir-rapporti, il-gwardjani tas-sigurtà waqqfu lirra;el milli jil[aq lill-Prim Ministru Jyrki Katainen waqt li dan kien qed imexxi kampanja g[all-elezzjonijiet lokali fil-belt ta’ Turku u li fil-fatt ma ;ralu xejn – tant li kompla jiltaqa’ mal-elettorat qabel l-elezzjonijiet ta’ nhar il{add.

Kelliema g[all-Prim Ministru ma tawx wisq dettalji tal-ka], waqt li Robert Seger, fotografu ta’ gazzetta Finlandi]a li ra x-xena ti]vol;i sostna li ‘r-ra;el li kellu sikkina ni]el g[arkopptejh quddiem Katainen i]da ma attakkahx.’

Seger anki sostna li r-ra;el ‘kien qed jipprova ji;bed lattenzjoni tal-PM’, bl-a;enzija tal-a[barijiet Finlandi]a STT tirrapporta li t-tali, li spi//a arrestat mill-pulizija, kien pjuttost qed ja;ixxi ‘b’manjiera konfu]a’.

IR-RENJU UNIT

Tmiem g[all-’black cabs’ Il-kumpanija Manganese Bronze, il-manifattur tattaxis suwed (black cabs) ta’ Londra, be[siebha dda[[al lill-amministraturi li jindirizzaw ka]i ta’ falliment wara li ma kisbitx il-fondi me[tie;a biex tkompli g[addejja – u meta fin-nofs hemm imdendlin il-mijiet ta’ impjiegi ‘Britanni/i’.

It-taxis suwed ilhom fittoroq tar-Renju Unit mill1948 i]da r-rapporti qalu li Manganese Bronze ma waslet imkien bit-ta[ditiet relevanti mal-akbar azzjonisti u fost it-tamiet dwar xi bailout ‘tal-a[[ar minuta’.

Mifhum li Manganese Bronze, b[ala kumpanija, mhix b’sa[[itha bi]]ejjed biex tid[ol g[all-pi] taddejn involut u wara li kienet diskussa ‘injezzjoni ta’ g[exieren ta’ miljuni ta’ liri Sterlina’ mal-partijiet interessati; inklu]i l-azzjonisti.

Il-kumpanija Manganese Bronze, li hi bba]ata f’Coventry, kienet ilha ma ti;;enera l-qlig[ mill-2007 u hi [a;a naturali li s-sitwazzjoni pre]enti tqajjem it-t[assib meta l-black cab ilu g[al daqstant ]mien stabbilit b[ala ‘ikonu’ ta’ Londra.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

A[barijiet ta’ Barra 15

Il-President Amerikan Barack Obama u l-First Lady Michelle Obama jimxu flimkien mal-kandidat Repubblikan g[all-Presidenza Mitt Romney u martu Ann fi tmiem l-a[[ar dibattitu ta’ bejniethom f’Boca Raton, fi Florida (ritratt> Reuters)

L-ISTATI UNITI

Obama minn fuq wara l-a[[ar dibattitu I]da Romney akku]a lill Mas seb[ ilbiera[ sar it tielet -

-

u l-a[[ar dibattitu bejn ilPresident Barack Obama u lavversarju Repubblikan Mitt Romney. Dan id-dibattitu sar f’Boca Raton, fi Florida, u kien dedikat g[all-politika barranija.

L-ewwel st[arri; tal-opinjoni pubblika e]att kif spi//a ddibattitu indika li Obama [are; minn fuq g[alkemm Romney ma marx daqshekk [a]in.

Ma kienx dibattitu fa/li u kien mimli tensjoni hekk kif ilkandidati ddiskutew irRebbieg[a G[arbija, l-Iran, i/?ina u I]rael.

Il-bidu tad-dibattitu ra lil Obama fuq l-attakk i]da lanalisti qalu li l-kandidat Demokratiku ma rnexxilux imidd lil Romney b’xi argument hekk kif fadal ;imag[tejn g[all-elezzjoni presidenzjali u l-ist[arri; qed juri li]-]ew; kandidati ras imb ras.

Matul dan id-dibattitu kien hemm diversi battibekki s[an bejn i]-]ew; kandidati b’Obama jipprova juri lil Romney b[ala xi [add li ma jafx x’inhi politika barranija u li ma kellux dak li hemm b]onn biex ikun il-kap tal-militar Amerikan.

Obama qal li Romney kien appo;;ja l-[sieb li jibqa’ jkun hemm truppi Amerikani fl-Iraq, kien kontra trattati dwar l-armi nukleari mar-Russja u kien inde/i] dwar meta t-truppi Amerikani g[andhom jitilqu mill-Afganistan.

-

President Amerikan li kien ippermetta li l-kaos ja[kem ilLvant Nofsani u ta lill-al-Qaeda /ans biex jie[du vanta;; missitwazzjoni.

Dwar l-Iran, deher millkummenti tieg[u li Romney taffa xi ftit il-po]izzjoni tieg[u billi stqarr li azzjoni militari kontra l-Iran g[andha tkun la[[ar g[a]la.

Min-na[a l-o[ra, lavversarji politi/i sabu [afna fuqiex jaqblu billi ddikjaraw l-appo;; tag[hom g[al I]rael, oppo]izzjoni g[al intervent militari Amerikan fis-Sirja u li /-?ina g[andha tobdi r-regoli tal-kummer/ internazzjonali.

Battibekk li ng[ata [afna attenzjoni fid-dibattitu ta’ Boca Raton kien wara li Romney ikkritika l-istat li fih spi//at in-Navy Amerikana u Obama wie;eb: “Inti g[edt li g[andna anqas bastimenti minn kemm kellna fl-1916.

Gvernatur, g[andna wkoll anqas ]wiemel u bajjunetti milli kellna fl-1916,” u spejga li llum il-;urnata l-istrate;ija militari kienet inbidlet u ssa[[a navali Amerikana kienet tiddependi fuq l-aircraft carriers u s-sottomarini nukleari.

Issa li spi//aw id-dibattiti, i]]ew; kandidati se jag[tu la[[ar rankatura lejn l-elezzjoni fis-6 ta’ Novembru hekk kif di;à vvutaw minn qabel erba’ miljun Amerikan f’aktar minn 12-il stat Amerikan.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

16

Feature

Feature 17

Fit-turi]mu> bejn full-time u part-time hawn ja[dmu mal-35,000 persuna (2) minn Joe Mikallef< ritratti minn Michael Ellul u AirMalta

L-Air Malta rre;istrat profitt ta’ €0.4 miljun mill-operat u dan g[all-ewwel nofs tas-sena finanzjarja li ntemmet fit-30 ta’ Settembru 2012

Fil-jiem li g[addew diversi kienu l-a[barijiet po]ittivi marbutin direttament mal-industrija turistika f’pajji]na.

Lil hinn mi/-/ifri ppubblikati millUffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika u li dwarhom tkellimna fid-dettall ilbiera[, tajjeb li nag[tu [arsa lejn numru ta’ a[barijiet ma[ru;a fla[[ar jiem li huma fihom infushom ta’ inkora;;iment.

Nhar il-:img[a, 12 ta’ Ottubru 2012 t[abbar li l-Belt Valletta se tkun il-Belt Kapitali tal-Kultura g[all-2018.

Il-Belt Valletta se ti;i nnominata formalment mill-Kunsill tal-Ministri tal-Unjoni Ewropea f’Mejju tal2013.

Androulla Vassiliou, ilKummissarju Ewropew g[allEdukazzjoni, il-Kultura, ilMultilingwi]mu u ]-}g[a]ag[, fer[et lil Malta g[al dan is-su//ess importanti [afna u qalet li l-Belt Valletta rnexxielha tikseb dan l-unur.

Fissret kif hi kienet kuntenta [afna bl-entu]ja]mu li hawn f’Malta g[allfatt li l-Belt Valletta se jkollha dan it-titlu tal-Belt Kapitali Ewropea talKultura.

Hi ]iedet li tinsab fidu/ju]a li lBelt Valletta se tfassal programm e//itanti ta’ avvenimenti b’dimensjoni tassew Ewropea u li ttitlu jista’ jo[loq bosta benefi//ji kulturali, ekonomi/i u so/jali fit-tul kemm g[all-Belt Valletta kif ukoll g[al Malta.

Proprju bejn it-12 u l-14 ta’ Ottubru 2012 saret f’Malta ledizzjoni ta’ din is-sena tal-Imdina

Grand Prix li ;ibdet interess qawwi anki fost it-turisti min[abba li kienet ilha tkun reklamata minn xhur qabel.

Dan l-avveniment, li jikkonsisti f’tellieqa popolari ta’ karozzi klassi/i fit-toroq ta’ Malta, illum jifforma parti mill-kalendarju talavvenimenti kulturali#sportivi lokali.

Bis-sa[[a ta’ dan l-avveniment, wie[ed ikun jista’ jammira bosta karozzi klassi/i u sewwieqa internazzjonali ta’ fama u hu g[alhekk li din it-tir;ija tattira g[add ;mielu ta’ turisti lejn Malta. Dan ukoll min[abba l-fatt li l-attivitajiet marbutin ma’ din it-ti;rija jsiru f’postijiet mill-aktar partikulari u ta’ valur storiku, fosthom l-Imdina, li tgawdi l-ammirazzjoni ta’ kul[add.

G[al pajji]na, avvenimenti b[al dawn bla dubju ta’ xejn g[andhom valur qawwi u bihom il-kalendarju Malti, anki g[al skop turistiku, ikun partikulari g[all-a[[ar.

Nhar it-18 ta’ Ottubru 2012 lAsso/jazzjoni Maltija tal-Lukandi u r-Ristoranti (MHRA) f’konferenza tal-a[barijiet ]velat numru ta’ fatturi mill-aktar interessanti, fosthom li skont kalkoli li g[amlet hi stess, idd[ul mit-turi]mu din is-sena se ji]died b’€100 miljun fuq is-sena li g[addiet li kienet sena rekord g[atturi]mu f’pajji]na.

Id-d[ul mit-turi]mu jla[[aq madwar €1.3 biljun fis-sena.

L-Asso/jazzjoni fissret li f’pajji]na, xi ftit jew wisq, kul[add jiekol mit-turi]mu. Fil-fatt, direttament u indirettament f’pajji]na hawn mal-35,000 persuna li ja[dmu fit-turi]mu.

L-MHRA fa[[ret dawk il-pro;etti li qed isiru fil-pajji] biex jitjieb il-prodott turistiku fosthom dawk tal-Belt u t-titjib fit-toroq, u qalet li hemm b]onn isiru aktar bajjiet ;odda hekk kif di;à hemm il-[sieb li ssir il-bajja tax-Xemxija

Il-Konkatidral ta’ San :wann - ;awhra imprezzabbli ta’ valur. Il-Belt Valletta se tkun il-Belt Kapitali Kulturali Ewropea fis-sena 2018 – unur mill-aktar presti;ju] g[al pajji]na

L-Asso/jazzjoni, filwaqt li enfasizzat li t-turi]mu g[andu impatt qawwi fuq id-d[ul tal-Gvern, tant li tletin fil-mija tad-d[ul kollu jmur g[and il-Gvern, sa[qet li l-Gvern u limprendituri privati g[andhom jissoktaw ja[dmu id f’id biex ilbenefi//ji li pajji]na jikseb mitturi]mu jkomplu jikbru kif kibru matul dawn is-snin.

L-Asso/jazzjoni fa[[ret dawk ilpro;etti li qed isiru fil-pajji] biex jitjieb il-prodott turistiku fosthom dawk tal-Belt u t-titjib fit-toroq, u qalet li hemm b]onn isiru aktar bajjiet ;odda fejn di;à hemm il-[sieb li ssir il-bajja tax-Xemxija.

Fa[[ret ukoll l-attivitajiet li jsiru fil-lokalitajiet mill-Kunsilli Lokali matul is-sena kollha u l-investiment fit-ta[ri; ta’ dawk li ja[dmu fitturi]mu.

U wa[da mill-attivitajiet ewlenin f’dan ir-rigward saret fi tmiem il;img[a li g[addiet fil-Birgu meta din il-belt libset libsa differenti minn tassoltu u ospitat eluf ta’ Maltin g[al dik li hi mag[rufa b[ala ‘Birgu by Candlelight’.

G[al din l-attività, li fiha l-Birgu kien imdawwal b’madwar 30,000 xemg[a, attendew mhux biss [afna Maltin, imma wkoll [afna turisti.

Tajjeb li jing[ad li bosta kienu dawk it-turisti li ;ew Malta f’dan il-perjodu tas-sena proprju biex igawdu dan lavveniment li wkoll sar parti millattivitajiet kulturali mtellg[in f’pajji]na.

Matul il-jiem ta’ din l-inizjattiva fil-Birgu ttellg[u numru ta’ attivitajiet fosthom kun/erti, re-

enactments ta’ ]mien il-Kavallieri, parata tal-In-Guardia u bejg[ ta’ prodotti tipi/i Maltin.

Fiha nnifisha attività b[al din tkompli tkabbar il-prodott turistiku Malti u tag[mlu tal-og[la livell. Flisfond ta’ dawn l-attivitajiet, ilkumpanija tal-ajru nazzjonali, lAirMalta, proprju nhar il-:img[a li g[adda, [abbret li g[all-ewwel darba f’erba’ snin kienet irre;istrat profitt mill-operat tag[ha.

L-Air Malta qalet li kienet irre;istrat profitt ta’ €0.4 miljun mill-operat u dan g[all-ewwel nofs tas-sena finanzjarja li ntemmet fit-30 ta’ Settembru 2012.

Dawn ir-ri]ultati parzjali jirriflettu titjib ta’ €8.4 miljun fuq l-istess perjodu s-sena li g[addiet meta llinja tal-ajru rre;istrat €8 miljun f’telf.

Barra minn hekk, ir-ri]ultati miksuba huma a[jar mill-ba;it b’€1.4 miljun.

L-AirMalta qalet li din hija lewwel darba f’erba’ snin li ;ie rre;istrat profitt mill-operat f’dan ilperjodu. I]-]ieda fid-d[ul millpassi;;ieri kif ukoll ]ieda fid-d[ul mill-merkanzija kienu l-fatturi ewlenin li bejniethom ikkontribwew ]ieda ta’ €2 miljun fuq l-istess perjodu s-sena li g[addiet.

Dawn kollha huma a[barijiet po]ittivi g[all-industrija tat-turi]mu.

A[barijiet li jkomplu jimluna b’kura;; g[all-quddiem. I]da mhumiex a[barijiet li ji;u b’kumbinazzjoni. Huma a[barijiet li jimmaturaw b’ri]ultat ta’ [afna xog[ol u [afna drabi xog[ol fis-skiet.

Fit-turi]mu, direttament jew indirettament, hawn ja[dmu mal-35,000 persuna – konferma ta’ kif mit-turi]mu jiekol kul[add

Il-kumpanija tal-ajru nazzjonali, l-AirMalta, [abbret ri]ultati finanzjarji inkora;;anti... madankollu qalet li hi impenjata li tkompli tibni fuq dawn ir-ri]ultati biex tissokta tikseb aktar ri]ultati po]ittivi

Pajji]na, l-imprendituri u l-[addiema jibbenefikaw minn d[ul akbar li jla[[aq il-€1.3 biljun fis-sena

F’pajji]na jkunu organizzati g[add ;mielu ta’ attivitajiet kulturali ta’ livell g[oli li fihom infushom jattiraw mhux biss lill-Maltin, imma wkoll lit-turisti, fosthom l-Imdina Gran Prix li sar aktar kmieni dan ix-xahar u l-Birgu by Candlelight li sar fi tmiem il-;img[a li g[addiet

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

18 Sinodu 2012

Nevan;elizzaw il-familji feruti Fil-bidu tas-Sena tal-Fidi, ilPapa jistedinna biex ng[addu mill-“bieb tal-fidi” [alli nid[lu f’komunjoni ma’ Alla, u fl-istess [in biex nag[tu spinta ;dida lillevan;elizzazzjoni “[alli niskopru mill-;did il-fer[ li hemm filli nemmnu u ner;g[u nsibu l-entu]ja]mu filli ng[addi l-fidi lill-o[rajn” (Porta fidei, 1.7).

Hija l-istess sej[a g[allqdusija li l-Kon/ilju Vatikan II ippromwova u ppropona lill-Insara kollha, u li minnha kellimna l-Papa Benedittu XVI fl-omelija tal-ftu[ ta’ dan is-Sinodu: il-qdusija b[ala triq ta’ evan;elizzazzjoni.

Kif jinnota l-Papa fl-istess omelija, i]-]wie; b[ala g[aqda ta’ m[abba fidila u dejjiema bejn ra;el u mara “huwa minnu nnifsu Van;elu, A[bar Tajba lid-dinja tallum”. Huwa kompla jg[id li “i]-]wie; huwa msejja[ biex ikun mhux biss l-o;;ett imma s-su;;ett talevan;elizzazzjoni l-;dida.”

B’referenza g[all-paragrafi 110-111 tal-Instrumentum Laboris, nixtieq ni;bed lattenzjoni fuq l-emer;enza ta’ evan;elizzazzjoni sistematika g[all-familji, partikularment fl-O//ident.

Minkejja li r-ra;el u l-mara g[andhom dritt naturali li ji]]ew;u, kif tg[id idDikjarazzjoni universali taddrittijiet tal-bniedem fl-artiklu 16, nistaqsi: dan id-dritt huwa assolut? Jew inkella jekk inqisu li ]-]wie; naturali u lfamilja jiffurmaw parti mill;id komuni, allura s-so/jetà g[andha d-dmir li tg[in lillg[arajjes biex jit[ejjew sewwa qabel ma jie[du fuqhom dan l-impenn hekk kbir? ?ertament din it-twissija tg[odd b’mod partikulari g[all-Insara li jitolbu ssagrament ta]-]wie;. Il-

minn Mario Grech Isqof ta’ G[awdex

F’dawn i]-]minijiet iebsa u diffi/li l-familja g[andha b]onn sostenn u g[ajnuna biex tissokta timxi ’l quddiem

Kodi/i tad-Drittu Kanoniku jg[id li r-Rag[ajja tal-erwie[ g[andhom l-obbligu li jag[mlu b’mod li l-komunità ekkle]jastika tag[hom toffri lill-fidili dik l-g[ajnuna me[tie;a li permezz tag[ha listat ta]-]wie; jibqa’ dejjem fl-ispirtu Nisrani u jikber filperfezzjoni, partikularment bit-t[ejjija personali g[a//elebrazzjoni ta]-]wie; (Kan.1063).

Imma din it-t[ejjija m’g[andhiex ti;i mifhuma biss b[ala t[ejjija talg[arajjes g[a/-/elebrazzjoni tar-rit tas-sagrament ta]]wie; fil-Knisja, imma b[ala akkumpanjament g[al mixja ta’ fidi li tg[inhom jg[ixu l[ajja mi]]ew;a tag[hom b[ala koppja fil-familja fiddawl tal-Kelma ta’ Alla.

Fid-djo/esi tieg[i, minn tliet snin ’l hawn qed noffru mixja ta’ formazzjoni ta’ sentejn (li

ti;bor fiha madwar 30 laqg[a), fuq diversi temi ta’ psikolo;ija tal-koppja u ta’ teolo;ija u spiritwalità ta]]wie; Nisrani, u aktar minn 90% tal-g[arajjes qed jie[du sehem fihom.

Mixja ta’ fidi Din il-mixja ma tiqafx ma//elebrazzjoni tas-sagrament,

imma timmira li tg[in lil dawn l-g[arajjes ikomplu lmixja ta’ fidi fi [dan ilkomunità parrokkjali tag[hom anke wara li ji]]ew;u. Infatti, fid-djo/esi tag[na qed ji;u ffurmati gruppi ]g[ar ta’ koppji li ]]ew;u f’dawn la[[ar 5#10 snin li qed ikomplu din il-mixja ta’ fidi.

Dan qed jinkludu wkoll ilformazzjoni ta’ diversi operaturi pastorali (koppji mi]]ew;in ]g[ar), biex jakkumpanjaw il-gruppi talg[arajjes u l-mi]]ew;in

;odda. B’dan il-mod huma listess koppji li jevan;elizzaw il-koppji, il-familji li jevan;elizzaw il-familji.

Waqt li l-Knisja se tkompli xxandar il-Van;elu ta]-]wie;, ma nistg[ux ma nag[tux kas tar-realtà doloru]a ta’ [afna ]wi;ijiet li sfortunatament qeg[din ifallu. Tkun [tija serja [afna jekk din lAssemblea Sinodali ma tag[tix kas li, minbarra [afna ]wi;ijiet regulari u familji li rnexxew, g[andna wkoll [afna persuni separati, koppji de facto u o[rajn li huma divorzjati li re;g[u ]]ew;u.

Dawn il-persuni li qed i[ossu t-tag[lim tal-Ma;isteru b[al ma]]ra ma’ g[onqhom u pi] fuq qalbhom, u jsibu diffikultà biex jirrikon/iljaw ru[hom mal-Knisja u forsi wkoll ma’ Alla, li jkollhom il-Knisja timxi mag[hom tidher tabil[aqq a[bar tajba g[alihom. Anke dawn jixtiequ jaraw lill-Mulej (ara :w 12,21).

Esi;enzi ;odda Il-pre]enza tag[hom filKnisja hija wa[da mill“esi;enzi l-;odda talevan;elizzazzjoni” g[attrasmissjoni tal-fidi. Waqt li l-Van;elu ma jinbidilx, din ir-

L-Isqof Mario Grech flimkien ma’ Isqfijiet o[rajn waqt is-Sinodu tal-Isqfijiet li sar fil-Vatikan fil-jiem li g[addew

realtà hekk mifruxa hija wa[da ;dida g[all-Knisja u ;;eg[ilna nirriflettu dwar mod ;did ta’ kif nistg[u nipproponu l-fidi Kattolika, il-messa;; tal-Van;elu u ttag[lim ta’ Kristu lil dawn [utna! Ir-riflessjoni tag[na fis-Sinodu trid turi li “lKnisja hija qrib ta’ dawk li g[andhom qalbhom feruta”.

Waqt li nag[raf iddiffikultajiet, nemmen li llum huwa fundamentali li b[ala Knisja nkunu pre]enti fil[ajja ta’ tant koppji de facto

jew divorzjati mi]]ew;in mill-;did li jixtiequ jag[mlu mixja ta’ fidi flimkien malKnisja.

Minkejja l-fatt li mhumiex f’g[aqda s[i[a mal-Knisja min[abba l-istat irregulari tag[hom, [afna minnhom g[adhom i[obbu u jemmnu fil-Mulej u fil-Knisja tieg[u.

Nazzarda ng[id li dawn ilkoppji llum qed jistennew minn dan is-Sinodu dak li f’kuntest wiesa’ l-Papa Benedittu sejja[lu “messa;; imperjali” - kelma li toffrilhom dawl, b[al dik li qal il-Papa f’Milan: “Ilproblema tad-divorzjati mi]]ew;in mill-;did hija wa[da mill-we;g[at il-kbar tal-Knisja tal-lum.

U m’g[andniex ri/etti sempli/i... U mbag[ad, firrigward ta’ dawn il-persuni rridu ng[idu li l-Knisja t[obbhom, imma je[tie; li huma jaraw u j[ossu din lim[abba. Jidhirli li hija bi//a xog[ol tal-parro//a, talkomunità Kattolika, li tag[mel realment dak kollu li hu possibbli biex dawn ilpersuni j[ossu li huma ma[bubin, a//ettati, u li mhumiex “barra” anke jekk ma jistg[ux jir/ievu lassoluzzjoni u l-Ewkaristija: je[tie; jifhmu li anke b’dan il-mod jistg[u jg[ixu b’mod s[i[ fil-Knisja” (2 ta’ :unju 2012; ara wkoll Esortazzjoni Sacramentum Caritiatis, 29).

G[e]ie] [uti fl-episkopat, ma nib]g[ux! Ejjew nid[lu b’kura;; g[at-triq li g[andna quddiemna. Il-Mulej jimxi flimkien mag[na. Levan;elizzazzjoni l-;dida se tkun forsi iebsa, imma huwa sabi[ li nag[tu xhieda g[allVan;elu. Meta nevan;elizzaw il-familja u l-familji, mhux esklu]i dawk il-familji rregulari, ifisser li nkunu qeg[din nevan;elizzaw iddinja.

(Dan hu d-diskors li l-Isqof Mario Grech g[amel filVatikan fis-16 ta’ Ottubru 2012 waqt is-Sinodu talIsqfijiet.)

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Ambjent 19

Edizzjoni o[ra tal-:img[a Ewropea g[at-Tnaqqis tal-Iskart G[at-tielet sena konsekuttiva, il-WasteServ se tmexxi l-edizzjoni lokali tal-:img[a Ewropea g[atTnaqqis tal-Iskart, li din issena se ssir bejn is-17 u l-25 ta’ Novembru.

Applikazzjonijiet g[al dan lavveniment b[alissa jinsabu miftu[in u jag[lqu fil-31 ta’ Ottubru.

Din l-inizjattiva, mag[rufa a[jar madwar l-Ewropa b[ala l-‘European Week for Waste Reduction’ (EWWR), qed ti;i organizzata ta[t ilpatro/inju tal-Kummissarju Ewropew g[all-Ambjent, Janez Potoznik.

Il-:img[a Ewropea g[atTnaqqis tal-Iskart hija opportunità g[all-kumpaniji, entitajiet pubbli/i, NGOs u skejjel li g[andhom g[al qalbhom l-ambjent, biex jorganizzaw attività (kbira jew ]g[ira) li b’xi mod tg[in

Attività favur l-ambjent li kienet organizzata fil-Kulle;; De La Salle bis-sehem tal-g[alliema u l-istudenti

biex nimxu aktar lejn issostenibbiltà ta’ pajji]na billi nnaqqsu l-ammont ta’ skart li nipprodu/u fil-[ajja ta’ kuljum.

Meta ma no[olqux skart inkunu qeg[din nevitaw li jintu]aw ir-ri]orsi naturali tad-dinja, nevitaw l-u]u talener;ija fil-produzzjoni talmaterjali, kif ukoll nevitaw l-ispejje] involuti fl-

immani;;jar tal-iskart.

G[alhekk, allavolja rri/ikla;; huwa parti importanti tal-immani;;jar tal-iskart, l-ewwel pass g[andu dejjem ikun li nnaqqsu l-iskart billi nipprodu/u l-inqas ammont ta’ skart possibbli.

Skont l-a[[ar statistika ma[ru;a mill-Eurostat li tirreferi g[as-sena 2010, f’Malta nipprodu/u 591 kg per capita ta’ skart. Dan ifisser tnaqqis ta’ 56 kg meta mqabbel mas-sena 2009, meta l-ammont ta’ skart i;;enerat per capita kien ta’ 647 kg. G[alkemm po]ittiv, il-figura g[all-2010

Premjijiet marbutin mal-:img[a Ewropea g[at-Tnaqqis tal-Iskart Il-parte/ipanti kollha li jirre;istraw sal-31 ta’ Ottubru jistg[u jid[lu bi/-/ans li jie[du sehem f’kompetizzjoni fuq livell Ewropew (il-European Waste Reduction Awards) fejn hemm [ames premijiet presti;ju]i x’jintreb[u.

L-aktar [ames azzjonijiet effettivi u innovattivi minn kull pajji] ji;u nominati mill-entità li qed tmexxi l-attivitajiet, jew mill-WasteServ fil-ka] ta’ Malta. Dawn innominati ji;u evalwati flimkien ma’ dawk nominati minn pajji]i o[ra sabiex jintg[a]lu l-finalisti. Finalment ir-rebbie[a jkunu m[abbra fuq il-websajt uffi/jali www.ewwr.eu.

Din is-sena l-WasteServ qed tag[ti wkoll tliet premjijiet fuq livell nazzjonali b[ala parti mill-Waste Minimisation Awards li huma organizzati bil-kollaborazzjoni talCleaner Technology Centre fi [dan lUniversità ta’ Malta. Din se tkun it-tieni sena ta’ kollaborazzjoni bejn il-WasteServ u l-Cleaner Technology Centre, wara li fl2011 kien organizzat l-ewwel pro;ett pilota b[ala parti mill-Environment Awards for Industry fejn il-WasteServ sponsorizzat premju spe/jali g[at-tnaqqis tal-iskart (The WasteServ Award for Waste Minimisation).

Din is-sena se jkun hemm tliet kategoriji, li huma l-intrapri]i (l-entitajiet kummer/jali kollha), entitajiet mhux kummer/jali (b[al NGOs u s-settur pubbliku) u kategorija spe/jali g[alliskejjel. Apparti t-titlu presti;ju], il-premju jikkonsisti f’/ertifikat u trofew g[arrebbie[a ta’ kull kategorija, filwaqt li lfinalisti kollha jkunu mistiedna g[a//erimonja ta’ premjazzjoni.

Entitajiet li jixtiequ jipparte/ipaw f’wa[da minn dawn l-inizzjattivi g[andhom jimlew il-formola rispettiva li tinsab fuq is-sit tal-WasteServ www.wasteservmalta.com#ewwr u jibag[tuha sal-31 ta’ Ottubru. Ilparte/ipazzjoni hija bla [las.

Biex tiffa/ilita l-pro/ess, il-WasteServ [asbet ukoll biex il-parte/ipanti li jixtiequ jie[du sehem kemm fil-:img[a Ewropea g[at-Tnaqqis tal-Iskart kif ukoll filpremijiet lokali tal-Waste Minimisation Awards, jistg[u jag[mlu dan permezz ta’ formola wa[da.

G[al aktar tag[rif ikuntattja lil WasteServ fuq Freephone 8007 2200, email ewwr.ws@wasteservmalta.com jew facebook.com#WasteServ.

g[adha 89 kg og[la millmedja tal-UE27, li fl-istess sena kienet 502 kg per capita. Dan ifisser li rridu nkomplu na[dmu biex innaqqsu l-iskart f’pajji]na u biex nag[mlu dan je[tieg li kul[add ji;bed l-istess [abel.

Fil-fatt l-g[an tal-:img[a Ewropea g[at-Tnaqqis talIskart huwa li t[e;;e; ilparte/ipanti biex ja[sbu f’ideat ;odda ta’ kif jistg[u jnaqqsu l-ammont ta’ skart li ji;;eneraw. Fl-a[[ar edizzjoni tal-:img[a Ewropea g[at-Tnaqqis talIskart kien hemm bosta parte/ipanti li rnexxielhom jiksbu ri]ultati tan;ibbli.

Fil-lukanda Le Meridien St. Julians irnexxielhom inaqqsu 80 fil-mija talplastik mill-ippakke;;jar tal-[asil, filwaqt li grupp studenti mill-Kulle;; ta’ Santa Klara Sekondarja tal-

Bniet [olqu hampers talMilied billi re;g[u u]aw 500 va]ett tal-[;ie;, 150 flixkun tal-plastik u 100 bor]a tal-pakketti minflok ma jarmu dawn l-o;;etti b[ala skart. Intu]aw ukoll 200 kg ta’ frott u [axix biex g[amlu l-;amm u prodotti o[ra g[all-hampers.

G[an importanti ie[or tal:img[a Ewropea g[atTnaqqis tal-Iskart huwa li tqajjem iktar kuxjenza dwar il-b]onn li nnaqqsu l-iskart.

G[alhekk il-parte/ipanti huma m[e;;a li j[ejju attività spe/jali li biha limpjegati u l-klijenti tag[hom jistg[u jie[du xi ideat ta’ kif huma wkoll jistg[u jag[mlu l-parti tag[hom favur l-ambjent billi jnaqqsu l-iskart fid-djar tag[hom, fuq il-post taxxog[ol, waqt il-[in tarrikreazzjoni, u f’kull aspett tal-[ajja ta’ kuljum.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

20 Attwalità

Il-Kunsillier Clinton Sammut ikellem li]-]g[a]ag[ Naxxarin waqt laqg[a ta’ apprezzament wara li l-Kunsill Lokali }g[a]ag[ Naxxar reba[ is-somma ta’ €10,000 biex jimplimenta l-progett Eko-:enerazzjoni

Il-membri tal-Kunsill Lokali }g[a]ag[ Naxxar li ori;ina pro;ett biex ikun implimentat fin-Naxxar u li minnu mhux biss se tibbenefika l-lokalità tan-Naxxar i]da wkoll kull resident li se jipparte/ipa fl-erbatax-il proposta li se jkunu implimentati

I]-]g[a]ag[ huma wie[ed mill-aqwa investimenti li l-Kunsilli g[andhom jag[mlu I]-]g[a]ag[ b’tant [idma, determinazzjoni u kura;; matul issnin issieltu biex isibu posthom fisso/jetà u jkunu rikonoxxuti b[ala ri]orsa importanti biex flimkien ma’ diversi istituzzjonijiet, fosthom ilpolitika, jg[inu biex isawru a[jar isso/jetà ta’ madwarhom.

Illum il-;urnata dan kollu sar realtà u dan nistg[u narawh filpolitika tal-Gvern, fejn in[asset il-

Hu inkora;;it [afna li l-Kunsilli Lokali jag[tu spazju akbar li]-]g[a]ag[ li jaraw l-affarijiet minn lenti ]ag[]ug[a u dan ]gur li hu ta’ benefi//ju g[al kull lokalità

[tie;a li jin[olqu istituzzjonijiet u skemi biex l-involviment ta]]g[a]ag[ stess flimkien ma’ numru ta’ so/jetajiet u g[aqdiet fil-lokalità jin[ass b’[idmiethom.

Wa[da mir-responsabbiltajiet li lkunsillier Clinton Sammut kellu fi [dan il-Kunsill tan-Naxxar matul dawn l-erba’ snin kien is-settur ta]]g[a]ag[, fejn matul din l-esperjenza ra u [ass l-entu]ja]mu u l-[ila ta’ dawn i]-]g[a]ag[ fejn tistg[u jaslu u kemm huma wkoll i[ossu l-polz u l[tie;a li ja[dmu g[al-lokalità tag[hom.

Kull ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a g[andhom storja warajhom, g[andhom esperjenza differenti warajhom u dan kapa/i jesprimuh f’[idmiethom.

Id-diversità ta’ dawn l-esperjenzi, l-im[abba lejn xi passatemp sa[anistra anki xi we;g[a li j[ossu lejn xi issue partikulari fil-lokalità,

e]empju dik li jkollna ambjent a[jar, aktar edukazzjoni a//essibbli u [afna o[rajn, iwassalhom li ma jibqg[ux aktar passivi i]da jaqbdu r-riedni f’idejhom u jsemmg[u l-vu/i tag[hom.

Mill-banda l-o[ra, l-adulti u listituzzjonijiet tal-pajji] g[andhom jaraw li jipprovdu l-post ideali biex dawn ikunu jistg[u jesprimu le[inhom, l-ideat tag[hom i]da fuq kollox, dak li jo[ro; fejn ikun possibbli ji;i implimentat biex iservi ta’ kura;; g[all-individwu u jkompli jesprimi dak li j[ossu g[al lokalità a[jar.

Esperjenza po]ittiva Din kienet l-esperjenza li [a Clinton Sammut matul dawn l-erba’ snin li ilu jmexxi l-Kunsill ta]}g[a]ag[ fin-Naxxar, u fejn ra numru sabi[ ta’ ]g[a]ag[ li jippromettu u li ’l quddiem g[ad

irridu nisimg[u dwarhom f’diversi oqsma. Numru ta’ Kunsilli g[a]lu li jkollhom Kunsill Lokali }g[a]ag[.

Dan hu pass importanti biex i]]g[a]ag[ b’mod sistematiku u f’qafas pre/i] ikollhom Kunsill Lokali ta]-}g[a]ag[ fejn jistg[u jiltaqg[u u jmexxu l-ideat tag[hom u sa[ansitra jkollhom i/-/ans li jikkompetu bil-pro;ett tag[hom u jkunu jistg[u jirb[u €10,000.

Il-Kunsill Lokali }g[a]ag[ Naxxar dejjem hekk g[amel u din is-sena rnexxielu ji;i fost l-ewwel tlieta u reba[ is-somma ta’ €10,000 biex jimplimenta l-pro;ett Eko:enerazzjoni, pro;ett li ]-]g[a]ag[ [asbu li g[andu jkun implimentat fin-Naxxar u li minnu mhux biss se tibbenefika l-lokalità s[i[a i]da wkoll kull resident li se jipparte/ipa fl-erbatax-il proposta li se jkunu implimentati. g[al pa;na 21

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Attwalità 21

}g[a]ag[ protagonisti ta’ diversi pro;etti minn pa;na 20

Dawn il-proposti jvarjaw minn t[awwil ta’ si;ar endemi/i (dawk Maltin) sa pro;etti kbar fosthom tag[lim tal-braille biex persuni neqsin mid-dawl ikunu jistg[u jie[du informazzjoni dwar illokalità.

Proprju wara li l-pro;ett t[abbar ;iet organizzata reception ]g[ira g[a]-]g[a]ag[ u g[all-;enituri tag[hom g[aliex ilkoll flimkien g[amlu sagrifi//ji biex uliedhom ikunu jistg[u jattendu, filwaqt li ]]g[a]ag[ stess g[amlu sagrifi//ji o[ra biex jattendu l-laqg[at u jag[tu l-kontribut tag[hom, wara li flopinjoni ta’ Clinton Sammut ilKunsill Lokali kien naqas milli jippremjahom.

Kontribut akbar G[al din l-attività kien mistieden Oliver Friggieri, li min-na[a tieg[u

mhux biss a//etta li jattendi i]da kemm lill-;enituri kif ukoll li]]g[a]ag[ [e;;i;hom biex ikunu attivi u jag[tu kontribut ikbar lejn isso/jetà g[aliex is-so/jetà di;à emmnet fihom.

Fl-a[[ar ta/-/erimonja tqassmu medalji kommemorattivi biex i]]g[a]ag[ kull darba li jaraw din ilmedalja jiftakru li qatt ma g[andhom jaqtg[u qalbhom u li fil-

Ittie[du u qed jittie[du diversi inizjattivi li jippromwovu l-[arsien tal-ambjent fil-lokalità u minn dan igawdu l-familji kollha u dawk kollha li j]uru n-Naxxar

[ajja minkejja l-ostakli li jistg[u je]istu g[andhom dejjem jiffa//jawhom u mhux ja[arbu minnhom, g[ax meta ta[rab minn xi ostaklu l-persuna tkun qieg[da titlef esperjenzi uni/i.

I]-]g[a]ag[ b[alissa ;a bdew iwettqu l-proposti tal-pro;etti u numru ta’ nies qeg[din jattendu g[alihom g[ax qeg[din isibuhom ta’ interess kbir. Ma’ dan il-messa;; wie[ed i[e;;e; ]g[a]ag[ o[ra biex ikunu parti minn dan il-Kunsill u jag[tu l-kontribut tag[hom b’mod li jkunu ta’ servizz lejn l-o[rajn.

Il-;enituri g[andhom dejjem jinkora;;uhom biex jattendu u ma jaqtg[ulhomx qalbhom g[aliex din esperjenza li tkompli tg[inhom jimmaturaw u jkunu aktar responsabbli lejn dak li jag[mlu.

Barra minn hekk f’dawn il-kunsilli ta]-]g[a]ag[ ma hemmx politika parti;jana u ]-]g[a]ag[ g[andhom dejjem jibqg[u ffukati fuq materja akkademika qabel kollox.

L-edukazzjoni formali hi ta’ importanza vitali u g[alhekk lewwel prijorità g[andha tmur g[al hemm u b’hekk kienu jitran;aw illaqg[at skont kif me[tie; u kif b]onju].

Il-messa;; a[[ari tal-kunsillier Clinton Sammut hu li pubblikament jifra[ li]-]g[a]ag[ kollha fil-Kunsill Lokali }g[a]ag[ Naxxar tas-su//ess tag[hom f’[idmiethom, lill-;enituri tag[hom talli dejjem inkora;;ewhom u kienu pre]enti g[al kull attività, lill-Youth Worker li b’dedikazzjoni mexxiehom matul din is-sena, i]da fuq kollox talkooperazzjoni li dejjem urew ma’ xulxin matul din is-sena li fiha [admu bis-s[i[ biex taw unur linNaxxar anki meta kien hemm min kien xettiku dwar dan il-pro;ett tant sabi[.

Il-Kunsill Lokali }g[a]ag[ Naxxar jorganizza g[add ;mielu ta’ attivitajiet, fosthom ta’ apprezzament akbar g[all-ambjent tal-lokalità – f’dawn l-attivitajiet jie[du sehem g[add sabi[ ta’ ]g[a]ag[

Il-membri tal-Kunsill Lokali }g[a]ag[ Naxxar qassmu boro] tal-plastik biex tkompli tikber il-kuxjenza favur is-separazzjoni tal-iskart biex hekk jit[ares aktar l-ambjent

Oliver Friggieri kien il-mistieden spe/jali ta’ serata ta’ apprezzament g[all-Kunsill Lokali }g[a]ag[ Naxxar li fiha qassam medalji ta’ inkora;;iment lill-membri kollha – f’dan ir-ritratt jidher jie[u b’idejn Nigel Micallef, is-Sindku tal-Kunsill Lokali }g[a]ag[ Naxxar

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

22 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Iswed fuq l-Abjad NET Television, 21>35 In-nisa u x-xog[ol se jkunu t-tema tal-programm tal-lum, b[as-soltu bi produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Stephen Calleja. Se jie[du sehem l-eks trejdunjonista Josephine Attard Sultana, il-President tal-Kunsill Nazzjonali tal-Mara Mary Gaerty u Marthese Portelli, il-President tal-E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista li se tkun ukoll kandidata g[all-Elezzjoni :enerali fid-IX Distrett. Dawn qed jidhru b’dik l-ordni fir-ritratti hawn ta[t. Sakemm morna g[all-istampa, ir-rappre]entant tal-MLP g[al dan il-programm ma kienx g[adu mag[ruf.

Is-sewwieqa Maltin iddixxiplinati^ Il-mistoqsija li se tintrodu/i d-diskussjoni tal-lum se tkun dwar jekk is-sewwieqa Maltin humiex iddixxiplinati.

B[ala mistednin ta’ Stephanie Spiteri se jkun hemm Fleur Balzan

li tippre]enta Wheelspin fuq dan l-istazzjon, Pierre Vella li hu l-kopre]entatur ta’ RPM, kif ukoll rappre]entanti minn Transport Malta u tal-Gwardjani Lokali.

Tisjir bil-qarg[a [amra Foodies - NET Television, 14>05

F’dan i]-]mien tas-sena l-qarg[a [amra (ara ritratt fuq ix-xellug) tkun fl-aqwa tag[ha, g[aldaqstant waqt il-programm se jkun hemm ]ew; ri/etti bl-u]u tag[ha – torta bil-qarg[a [amra u l-;obon gorgonzola fil-forn u l-o[ra qarg[a [amra msajra fil-forn bl-g[asel.

Ri/etta o[ra se tkun dik tassidra tat-ti;ie;a mimlija bil;obon brie u frott imqadded.

Ikun hemm ukoll it-tieni parti tal-intervista ma’ Peppi Gauci dwar il-permakultura.

Simpati/i NET Television, 20>30 Jinqala’ paniku fl-uffi/ini matul il-lejl u kul[add jidde/iedi li ma jg[id xejn li ma jmurx jisma’ l-Kappillan. I]da xi [add iparla u ssir taf Dora. U Dora. kelma ma tafx i]]ommha! PC Borg g[andu [afna inkwiet min[abba Mikela, l-ispettur il-;did. :anni jibqa’ jinsisti li g[ad hemm il-pre]enza. Sadattant, Joe u Alan i;ibu lpulizija. L-Ispettur Mikela tinterroga. Anki Joe jispi//a akku]at! U Joe jib]a’ li xi [add se ja[tfu. Anki l-qanpiena tal-bieb twerwru! Jasal lura Angelo u j;ib lil xi [add mieg[u. G[aliex il-bi]a’?

Chit Chat NET Television, 15>40 It-tim ta’ Chit Chat flimkien ma’

Janice Darmanin illum se jitkellmu dwar kif g[andna nevitaw il-periklu meta nkunu barra mid-dar. Je]istu sitwazzjonijiet varji b[al mexjin fuq il-bankina, naqsmu t-triq, passi;;ieri fil-karozza, jew sitwazzjoni fejn ikellimna xi [add stran;ier g[alina li fihom irridu naraw kif nevitaw il-periklu. Fl-istudio kien hemm pre]enti l-Ispettur Mario Tonna (li jidher fir-ritratt hawn fuq il-lemin), li wie;eb il-mistoqsijiet li g[amlulu t-tfal dwar is-su;;ett.

Barra minn hekk inkomplu nsiru nafu a[jar lit-tfal tat-tim ta’ Chit Chat.

Ritratt - Mario Bonello

Malta Llejla, 16>55

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

TV#Radju 23

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club - Ch. Saliba A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Il-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria - Ron Briffa (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari tar-Rumanz (r) 20:30 - Il[na mi/-?par 21:05 Mu]ika u Sport 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Kummentarju 12:30 A[na 13:15 - Rumanz 13:45 ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Lokal 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 Verset il-Lejl 20:45 Eurovi-sion Radio 21:45 ONE News 22:00 Kummentarju 22:05 - Forum 24:00 - Mezza Notte 02:00 Ta[t Sema Kwiekeb.

RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bullettin 12.15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 14:00 BBC

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-dar RnB Time - William Cauchi Fuzzbox - Christian Azzopardi Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

News) 15:30 - G[and in-Nutar 16:00 -BBC Nes 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Fatti (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 {sibijiet mal-Melodija 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 - Dilemma 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Darbtejn Insiru Tfal 10:00 - BBC News Update 10:06 - Iz-zuntier u lil hinn minnu 11:00 - Classic FM 13:00 - Anali]i tal-;urnali (r) 13:30 - Meta l-Mo[[ Isir Palk 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Nis;a 20:00 - Ouside Lectures 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi fid-09:00 {ajjitna) 11:00 - Katina [elwa li tg[aqqadna mas-sema 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju ta’ San :u]epp 13:00 Qari tar-Rumanz 13:30 - Shalom 14:30 - Qari ta’ Rumanz 15:00 Kurunella {niena Divina 15:30 LejH Biss In[ares 16:00 - IlKura;; Nofs il-Fejqan 17:00 Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 Ru]arju 19:30 - In-Nisrani f’Malta Llum 20:00 - Serenata Naplitana 20:30 - Qari tarRumanz (r) 21:00 - G[ajn ta’ :id 22:00 - Sejja[li u Jien Inwie;bek 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 Toby’s Wall of Sound 24:00 Paul van Dyk. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 - 101.8 Favourites 12:00 A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 Let’s Go 21:00 - Nitbissmu ma’ Claypso 23:00 - Those were the days 01:00 - L-g[a]la tieg[i naqsamha mag[kom.

IL POSTINO SUONA SEMPRE DUE VOLTE

Sorpri]i mhux daqstant sbie[ Iris

21>00

Ra;el (Jack Nicholson, fir-ritratt ma’ Jessica Lange) jag[mel [abib ma’ ie[or li jkollu pompa tal-petrol. I]da ladarba jakkwista l-fidu/ja tieg[u, jispi//a biex jittradih billi jibda relazzjoni mal-mara ta’ dak li suppost kien [abib mieg[u.

TVM 06:30 - TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 10:20 - Bondi + (r) 11:25 - Great Crimes and trials of the 20th Century 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 - }ona 18:00 A[barijiet 18:10 - Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-Ewwel 18:25 Telebejg[ 18:40 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Dreams 21:45 - Realtà 22:45 - Mixage 23:15 - L-A[barijiet 23:35 - Paqpaq (r) 00:20 TVPM. TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:30 - Sensilhena 12:15 G[awdex Illum 12:45 - Great Crimes and Trials 13:15 - Bondi _ 14:15 - 3 Pointer 14:45 Sensilhena 15:30 - Great Crimes and Trials 16:00 - Nisa Straordinarji 16:50 - Wirt, Arti u Kultura 17:20 - Sa[[tek l-Ewwel 17:30 - Waqtiet 17:40 - }ona (r) 19:00 - 3 Pointer 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Sa[[tek l-Ewwel 19:50 A[barijiet bl-Ingli] 20:00 - Pre match programme 20:40 Football. Champions League.

Arsenal v Schalke (live) 23:45 Ti;rijiet Biss.

ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 10:30 - Aroma Mattina 12:00 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Teleshopping 16:50 Sal-:ister 17:30 - ONE News 17:40 - Int.com 18:05 Teleshopping 18:20 - Looks 19:30 - ONE News 20:15 - Quest 21:15 - TX 22:45 - Joe’s Kitchen 23:15 - ONE News 23:45 - Team PL 00:05 - Kalamita (r).

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - Dokumentarju 20:30 - Minn Mara g[all-Mara

Mhux hekk biss, i]da hu flimkien ma’ mart dak li jkollu l-pompa tal-petrol, jidde/iedu li joqtlu lir-ra;el tal-mara.

Wara li jag[mlu dan, ikun g[ad baqa’ diversi sorpri]i, mhux dejjem sbie[, jistennewhom.

Il-film in[adem fl-1981.

21:30 - Dokumentarju 22:00 News.

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00, fid-09:00 u fil-11:00) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Affari tuoi 21:10 - Sposami 23:10 - Porta a porta 00:45 - Tg 1 notte 01:20 - Sottovoce 01:50 - Magazzini Einstein.

Raidue 07:00 - Cartoons

08:10 - Il nostro amico Charly (TF) 09:40 Sabrina, vita da strega (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri (attwalità) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Pechino espresso 14:05 Parliamone in famiglia 16:15 La Signora del West (TF) 17:00 Dance! - La forza della passione (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 - Tg Sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Once Upon a Time (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 Oscure presenze a Cold Creek.

Film 2003 01:20 - Parlamento 01:35 - Lost (TF).

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 Rai Parlamento 10:10 - La storia siamo noi (attwalità) 11:00 Codice a barre 11:30 - Elisir (attwalità) 12:00 - Tg 3 12:25 Tg 3 fuori Tg 12:45 - Le storie diario italiano (attwalità) 13:10 La strada per la felicità 14:00 Tg regione 14:50 - Tgr Leonardo 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 La casa nella prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo 17:40 Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:10 - Comiche all’italiana 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Chi l’ha visto? 23:15 - Volo in diretta 24:00 - Tg 3 linea notte 00:10 Tg regione 01:05 - Crashcontatto impatto convivenza.

Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro (TF) 08:50 - Mattino cinque 11:00 -

Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:20 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - RIS Roma 3 23:40 - I cerchi nell’acqua (ir-IV puntata) 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.

Rete 4 07:45 - Pacific Blue (TF) 08:40 Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 6 (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - My Life - segreti e passioni 17:00 - La diga della paura. Film 2003 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Tierra de Lobos 23:35 - The Mothman Prophecies.

Film 2002 01:55 - Tg 4.

Italia 1 06:40 - Cartoons 08:45 Trasformat (kwi]]) 09:30 - ER Medici in prima linea (TF) 10:30 - Grey’s Anatomy (TF) 12:10 Cotto e mangiato 12:25 - Studio aperto 13:05 - Studio sport 13:40 - Cartoons 15:00 - Fringe (TF) 16:00 - Smallville (TF) 16:50 - Merlin (TF) 17:45 - La scimmia (reality) 18:20 - Studio aperto 19:20 - CSI: scena del crimine (TF) 20:20 - Football.

Champions League. Malaga v Milan 23:00 - Champions League Special 00:45 L’allenatore nel pallone. Film ’84.

La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:55 - Coffee Break (attwalità) 11:00 - L’aria che tira (attwalità) 12:20 - Ti ci porto io... in cucina con Vissani (attwalità) 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - Cristina Parodi Live 15:55 - Il Commissario Cordier 17:45 - Cristina Parodi Cover 18:20 - I menù di Benedetta 19:15 - G Day 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 Atlantide 23:20 - La 7 doc 00:25 - Omnibus notte (attwalità) 01:30 - Tg La 7 sport 01:35 - Prossima fermata 01:55 - La 7 doc.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

24 TV#Radju Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07.15 F. News 07:30 - Dawl tal:urnata 08:00 - Stenba[ 10:00 Strada Rjali 12:00 - Muftie[ 12:15 - F. News 12:30 - Health News 13:00 - Niskata 15:00 Teleshopping 17:30 - Nintrefa ’l Fuq 18:15 - F. News 18:30 (ikompli) Nintrefa ’l Fuq 19:40 Muftie[ 19:56 - Health News 20:15 - F. News 21:00 - Mitqlu Deheb 23:00 - Muftie[ 23:15 F. News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshoping 12:00 – Pop Concert (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 The 60s & 70s 20:30 - All That Jazz 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

La 5 14:00 - Una mamma per amica (TF) 14:50 - Ugly Betty (TF) 15:45 - October Road (TF) 16:30 - ICarly (sitcom) 17:00 Aspettando Amici ’12 17:10 Le cose che amo di te (sitcom) 17:35 - La tata (sitcom) 18:25 -

Extreme Makeover Home Edition 19:00 - Aspettando amici ’12 - I casting 19:10 - Che trucco! 2 19:30 - Ugly Betty (TF) 20:25 - Una mamma per amica 21:10 - Guardia del corpo.

Film ’92 23:15 - Uomini e donne.

BBC Entertainment 07:10 - The Large Family 07:20 - Gigglebiz 07:35 - Teletubbies 08:00 - Balamory 08:20 - Little Prairie Dogs 08:30 - Poetry Pie 08:35 - One Foot in the Grave 09:05 - 2point4 Children 09:35 The Weakest Link 10:20 EastEnders 10:50 - Doctors 11:20 - Ray Mears Goes Walkabout 12:10 - Lark Rise to Candleford 13:00 - Rev 13:30 2point4 Children 14:00 - The Weakest Link 14:45 EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Ray Mears Goes Walkabout 16:35 - Lark Rise to Candleford 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - My Family 20:30 - Twenty Twelve 21:00 - Mistresses 21:50 - One Foot in the Grave 22:20 - Alan Carr: Chatty Man 23:05 - The Old

Guys 23:35 - Ideal.

TCM 07:30 - Conspirator. Film ’49 (U) 08:55 - Where Were You When the Lights Went Out? Film ’68 (A) 10:25 - Please Don’t Eat the Daisies. Film ’60 (U) 12:15 Beau Brummell. Film ’54 (U) 14:05 - All the Fine Young Cannibals. Film ’60 (A) 16:00 It Happened at the World’s Fair.

Film ’63 (U) 17:45 - Welcome to Hard Times. Film ’67 (X) 19:25 - Crazy in Love. Film ’92 (PG) 21:00 - The Fixer. Film ’68 (X) 23:10 - Brewster McCloud.

Film ’70 (15).

MGM Movies 07:35 - The Manhattan Project.

Film ’86 (PG) 09:30 - For Better or for Worse. Film ’90 (15) 11:05 - Mission of the Shark.

Film ’91 (PG) 12:40 - Rage.

Film ’94 14:10 - Oleanna. Film ’94 15:40 - Swamp Thing. Film ’82 (15) 17:10 - MGM’s Big Screen 17:25 - Kidnapped. Film ’71 (U) 19:10 - Where Angels Fear to Tread. Film ’91 (PG) 21:00 - What Did You Do in the War, Daddy? Film ’66 (A) 22:55 - Red Shoe Diaries. Film ’92 (18).

Diva Universal 07:00 - Kojak 08:00 - ER 09:55 - Ironside 10:55 - Cento Vetrine 11:55 - Quincy, M.E. 12:55 Kojak 13:55 - Rex: A Cop’s Friend 15:50 - Ironside 16:50 Quincy, M.E. 17:50 - The

Casebook of Sherlock Holmes 18:50 - Ironside 19:50 - Kojak 20:50 - Great Women 21:00 Law & Order 23:00 - Quincy, M.E.

Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Abu Dhabi Police Bike 08:10 - Dirty Jobs: Soo Locks Technician 09:05 - Deadliest Catch: The Final Hour 09:55 - Ultimate Survival: Best of Compilation 1 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 Extreme Engineering: CityCenter, Las Vegas 12:35 Carfellas: Monte Carlo Stakeout 13:05 - Carfellas: Hamptons Road-Trip 13:30 - Wheeler Dealers: Bel Air 14:25 American Chopper: Chesapeake Energy Bike 15:20 Mythbusters: Birds in a Truck 16:15 - Dirty Jobs: Reindeer Farm 17:10 - Deadliest Catch: Everything on the Line 18:05 Ultimate Survival: Bear’s

Ultimate Survival Guide Special

19:00 - How It’s Made 20:00 Dual Survival: Eating Dust 21:00 - Ross Kemp: Battle for the Amazon 22:00 - Around the World in 80 Ways 23:00 - An Idiot Abroad: The Bucket List: Whale Watching.

Iris 11:25 - L’anatra all’arancia. Film ’75 13:25 - L’Italia che funziona (attwalirtà) 13:40 - La signora in ross. Film ’84 15:25 - Sette volte sette. Film ’68 17:25 - Cane e gatto. Film ’82 1q9:25 Charlie’s Angles (TF) 20:10 Starsky & Hutch (TF) 21:00 - Il postino suona sempre due volte.

Film ’81 23:00 - Le relazioni pericolose. Film ’88.

Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Mike & Molly 11:30 Gossip Girl 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Fringe 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 Private Practice 16:45 - The Mentalist 17:30 - SMASH 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 - Mike & Molly 20:30 - How I Met Your Mother 21:00 - 2 Broke Girls 21:30 - Whitney 21:55 30 Rock 22:30 - VEEP 23:05 Top Gear 00:10 - Person of Interest 00:55 - True Blood.

Biography Channel 07:00 - America’s Court with Judge Ross 07:30 - Eye for an Eye: Boy Meets Girl 08:00 Hoarders: Linda And Todd 09:00 - Snapped: Women Who Kill: Elicia Hughes 10:00 America’s Court with Judge Ross 10:30 - Braxton Family Values: Guess Who’s Coming to Dinner 11:30 - Eye for an Eye 12:00 Parking Wars. Pawn Stars: 13:00 - Whale of a Time 13:30 - Deals from Hell. Picker Sisters: 14:00 - Don’t Be a Pecky Head 14:30 Must Love Rust. Celebrity House Hunting: 15:00 - Corey Feldman 15:30 - Debbie Gibson.

16:00 - Parking Wars 17:00 Braxton Family Values: Guess Who’s Coming to Dinner 18:00 - Hoarders: Linda And Todd.

Pawn Stars: 19:00 - Whale of a Time 19:30 - Deals from Hell.

20:00 - Parking Wars. Hardcore Pawn: 21:00 - Booze and Guns 21:30 - Bulletproof Gator. 22:00 - Hoarders: Kevin # Mary.

Hardcore Pawn: 23:00 Millionaire Mayhem 23:30 Urban Hillbilly.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - P.B. Bear and Friends 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 - Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - The Hoobs 11:40 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 Mio Mao 13:05 - P.B. Bear and Friends 13:10 Wildlife 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 P.B. Bear and Friends 17:35 - Wobblyland 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny

Planets 18:20 - Pingu 18:25 - The Hoobs 18:50 Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Bob the Builder.

Disney Channel 09:00 - Jonas 09:25 - So Random 09:50 - Hannah Montana 10:15 - Fish Hooks 10:40 - Kim Possible 11:05 - Shake It Up 11:30 - Wizards of Waverly Place 11:55 - Phineas and Ferb 12:20 Hannah Montana 12:45 - Disney Fairies 13:10 So Random 13:35 - The Suite Life on Deck 14:00 - Austin and Ally 14:25 - Shake It Up 14:50 Phineas and Ferb 15:15 - Jessie 15:40 - ANT Farm 16:00 - The Lion King 2: Simba’s Pride (U) 17:20 - Good Luck Charlie 17:40 - Cars Toons 17:45 - FRENEMIES 19:05 - Jessie 19:30 That’s So Raven 19:50 - Cory in the House 20:15 - Kim Possible 20:40 - Hannah Montana 21:05 Good Luck Charlie 21:55 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 09>30 12>00 12>05 14>00 14.05 15>20 15>40 16>35 16>55

NET News L-Istorja tal-Futbol Malti (r) Telebejg[ NET News .NET (b’waqfa g[al NET News fis-13>00) NET News Foodies (b’waqfa g[al NET News fit-15>00) Telebejg[ Chit Chat Telebejg[ Malta Llejla

19>00 19>30 19>45 20>30 21>30 21>35 23>00

(b’waqfiret g[al NET News fil-17>00 u fis-18>00) Bozza tal-Mija Lift NET News Simpati/i NET News Iswed fuq l-Abjad NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - TEB BNP Paribas WTA Championship Tennis 10:00 GTA Road to Dubai 10:15 -

Porsche Super Cup Motor Racing 10:45 - European Tour Snooker 12:00 - TEB BNP Paribas WTA Championship Tennis 13:15 Cycling 14:30 - TEB BNP Paribas WTA Championship Tennis 16:00 - TEB BNP Paribas WTA Championship Tennis: Day 2: Round Robin (live) 22:00 - Wednesday Selection 22:05 - Riders Club 22:10 - McGladrey Classic, PGA Tour Golf 23:10 - Andalucia Masters PGA Tour European Golf 23:40 - Golf Club 23:45 Yacht Club 23:50 - Alexia’s Selection 23:55 - Wednesday Selection.

Eurosport 2 07:30 - Eurosport 2 Morning News 08:00 - TEB BNP Paribas

WTA Championship Tennis 09:00 - Champions League Twenty20 Cricket 11:00 - TEB BNP Paribas WTA Championship Tennis 12:30 Eurosport 2 News 13:00 - TEB BNP Paribas WTA Championship Tennis 14:00 AFC Football Champions League: SF, Game 2 (live) 16:00 - J League Football 16:30 - ISU GP Figure Skating 19:30 Eurosport 2 News 20:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 20:30 - Pro Wrestling 21:30 - Boxing 22:30 - TEB BNP Paribas WTA Championship Tennis..

GO Sports 1 07:00 - UEFA Champions League: Nordsjaelland v Juventus 09:00 - FIFA Futbol Mundial 09:30 - UEFA Champions League: Shakhtar Donetsk v Chelsea 11:30 - Trans World Sport 12:20 - UEFA Champions League: Barcelona v Celtic 14:20 - Ligue 1: Rd 9: Highlights. UEFA Champions League: 15:20 - LOSC Lille v Bayern Munchen 17:15 Matchnight Review 18:00 -

Zenit St Petersburg v RSC Anderlecht (live). 20:00 - PL World. UEFA Champions League: 20:45 - GNK Dinamo v Paris Saint-Germain (live) 23:05 - Matchnight Review.

00:00 - ATP World Tour 500: Swiss Indoors Basel: Day 2

GO Sports 2 20:45 - UEFA Champions League: Borussia Dortmund v Real Madrid (live) 22:45 - Milan Channel.

GO Sports 3 20:45 - UEFA Champions

League: Malaga v Milan (live) 22:45 - Inter Channel.

GO Sports 4 20:45 - UEFA Champions League: AFC Ajax v Man. C. (live) 22:45 - Juve Channel.

GO Sports 5 20:45 - UEFA Champions League: Arsenal v Schalke 04 (live) 22:45 - LFC TV. GO Sports 6 20:45 - UEFA Champions League: Montpellier Herault SC v Olympiacos (live) 22:45 MUTV. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA Perth International Championship: Day 3 13:00 UEFA Champions League: BATE Borisov v Valencia 15:00 - FIFA Futbol Mundial 15:30 UEFA Champions League: Man. Utd v SC Braga 17:30 Heineken Cup: Rd 2: Munster v Edinburgh 19:30 - Trans World Sport 20:45 - UEFA Champions League: Porto v Dynamo Kyiv (live) 23:00 - Barclays PL: Wk 10: Swansea City v Wigan Ath 01:00 - UEFA Champions League: Montpellier Herault SC v Olympiacos.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA Perth International Championship: Day 3 13:00 FIFA Futbol Mundial 13:30 Serie A: Rd 8: Udinese v Pescara 15:30 - Football's Greatest 16:00 - ATP World Tour 500: Swiss Indoors Basel: Day 2 (live) 21:30 - PL World 22:00 - Ligue 1: Rd 9: ESTAC Troyes v Olympique de Marseille.

Barclays PL: Wk 10: 00:00 Review 01:00 - Swansea City v Wigan Ath. Melita Sports 1

FIFA Beach Soccer World Cup Qual.: 08:00 - Netherlands v Russia (r) 09:05 - Belarus v France (r). 10:50 - STIHL Timbersports: Team Event (r) 11:25 - 2013 UEFA European Champ.: England U#21 v Serbia U#21 (r). Bundesliga: 13:20 Fortuna Dusseldorf v FC. Bayern Munich (r) 15:15 - 1.FC. Nurnberg v FC Augsburg (r).

17:20 - 2012 UIPM Pentathlon: Woman's Final: China (r) 18:25 2012 Alpari World Match Tour: Bermuda: Day 2 (r) 20:25 Bundesliga: Fortuna Dusseldorf v FC. Bayern Munich (r) 22:20 WWE: RAW (r) 23:10 - FIFA Beach Soccer World Cup Qual.: Belarus v France (r) 00:55 America's Cup: World Series: San Francisco: Day 4 (r).

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Passatemp 25

Tisliba 1

2

3

5

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

‘Pattern Maker’

Kif se tqieg[ed dawn l-g[axar blokki bin-numri f’din il-gradijla biex tifforma d-disinn ta’ hawn fuq? Il-blokki tista’ tqeg[idhom mimdudin jew weqfin?

16

Sudoku 18

Weqfin>1. Tie[u f’idejk jew tie[u nnar (6) 2. Il-marqad ta]-]iemel (6) 3. u 14. Is-seng[a tan-navigatur fl-univers, lil hinn mill-atmosfera tad-dinja (12) 4. Mankament (6) 8. u 13. Il-midba[ ewlieni fi knisja (5, 6) 9. So/jevoli u ta’ m;iba [elwa (5) 12. Lag[ab noli (6) 13. Ara 8 14. Ara 3 15. Li spi//awlu l-flus u ma sabx min idejnu (6)

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. ?kien; 6. Lemin; 7. Dobla; 10. Sonza; 11. Bakku; 12. Dilek; 14. Baram; 16. Ovali; 17. u 18. Ampulletta.

Weqfin>1. E//ess; 2. Anfora; 3. Slaleb; 4. Angolu; 8. Anell; 9. Xkora; 12. Darras; 13. Kavall; 14. Bilbla; 15. Mafkar.

— Pawl, qed ni//elbra l-ftu[ tal-500 landa tonn ta]-]ejt!

Soluzzjonijiet

Disinn stramb

Mimdudin>5. Miftu[ (5) 6. Kant reli;ju] f’I]lam? (5) 7. Ng[idx hux hekk! (5) 10. :ieg[al jie[u l-vizzju ta’ [addie[or (5) 11. Il-;nieb li ta[an minn wara? (5) 12. Imur g[all-moqdief (5) 14. Hu ;urament (5) 16. Ikkommova (5) 17. Tie[u wie[ed biex tin[asel (5) 18. Jitrabba bi]-]mien g[and Baskal Lubrano? (5)

Hu ffurmat minn: }arbun, werqa, kafettiera, sikkina, lembut u xkupilja.

17

Da[[al fil-kaxxi vojta ta’ kull ringiela, ta’ kull kolonna u ta’ kull kwadru ]g[ir ta’ 3 kaxxi bi 3 n-numri kollha mill-1 sad-9.

G[at-tfal Jigsaw Nilag[bu n-numri

Disinn stramb

Dan id-disinn jag[tik x’ta[seb li hu kwadru astratt, imma fir-realtà d-disinjatur irnexxielu jg[aqqad flimkien sitt o;;etti komunissimi. X’inhuma?

‘Pattern Maker’

Po;;i l-bi//iet fil-gradilja biex tag[mel stampa kompluta.

Lestejna wa[da biex tibdew u g[andek tispi//a bir-rino/eronte.

Nilag[bu bin-numri

Da[[al fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 (kull numru jintu]a darba biss). Biex tkompli l-ekwazzjonijiet mimdudin u weqfin.

Nota: Il-multiplikazzjoni u d-divi]joni jin[admu qabel l-o[rajn.

Sudoku

Jigsaw

IN-NAZZJON

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

26 Klassifikati PROPRJETÀ Il-{amrun – Il-Kun/izzjoni

APPARTAMENT bejn tnejn komplut bl-g[amara, appliances kollha, lest biex tid[ol fih. Open plan bil-k/ina tal-oak b’]ew; kmamar tassodda kbar, kamra tal-banju, 3#4 tal-arja tieg[u u ]ew; kmamar o[ra fuq il-bejt. Prezz €99,000. ?emplu 77225358 jew 77010374.

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina fitted, living#kamra talpranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz

€210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

Marsaxlokk

FLATS kbar quddiem il-ba[ar, b’veduti u bi tliet kmamar tassodda. ?emplu 79843698.

Marsaxlokk

MAISONETTES u flats bilveduti garantiti u bit-terazzin kbir jikkonsistu fi tliet kmamar tas-sodda, lesti minn kollox inklu]i l-kmamar tal-banju e//.

Servuti bil-lift sal-livell talgaraxxijiet, garaxxijiet ta’ karozza wa[da jew tnejn jekk trid. Prezz €114,000 (Lm48,940). ?emplu 77777521.

Bir id-Deheb u {al Qormi

APPARTAMENTI b’]ew; kmamar tas-sodda jew tlieta, semi-finished, bil-lift u garaxxijiet u [wienet /entrali 150sqm. ?emplu 99477271.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ bini ;did, alterazzjonijiet fuq l-antik, ftu[ ta’ arkati u bibien, bdil ta’ soqfa u xog[ol ta’ membrane u kull tip ta’ kisi u tibjid. Offerta spe/jali fuq liquid membrane. ?emplu 79407292.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. ?emplu 99870665.

Mejda tal-pranzu

KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor talkompjuter, libsa tal-bridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[allgosti tag[kom, kostum talKarnival g[all-kbar

f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.

Tombla sheets u g[al kull xog[ol ta’ stampar

TAL-prima u cloak room b’kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll.

Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press)– 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna – minna[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress .com

G{ALL-KIRI Tas-Sliema

?ENTRALI bi tliet kmamar tas-sodda, highly finished u billift. Prezz €800 fix-xahar. ?emplu 99477271.

VETTURI Peugeot 405 STD

AIR CONDITIONED, electric sunroof, Turbo u full extras, f’kundizzjoni tajba. ?emplu 99840070 jew 79840070.

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

27 DARTS

Kompetizzjonijiet internazzjonali tal-kickboxing g[all-Maltin Is-sena tal-attivitajiet talkickboxing g[al Malta se tintemm imma l-kompetizzjonijiet g[adhom g[addejjin. F’xahrejn atleti Maltin mill-Ying Yang Kickboxing se jie[du sehem fi tliet kompetizzjonijiet differenti, f’Malta u barra.

Fis-26 ta’ Ottubru Reuben “The Wolf” Azzopardi se jikkompeti f’Marsilja f’taqbida tas-Savate. Lavversarju tieg[u se jkun Anthony Fremont u l-atleti se jikkompetu g[al taqbida ta’ 5x2 bir-regoli tasSavate.

Reuben ‘The Wolf’ Azzopardi se jikkompeti f’Marsilja Din se tkun l-ewwel darba li Azzopardi se jikkompeti f’din id- f’taqbida tas-Savate dixxiplina minkejja li normalment jikkompeti bir-regoli tal-K1 Kickboxing.

Din hi t-tieni darba li kickboxer Malti se jie[u sehem f’dan lisport. Peress li t-taqbida se tkun bir-regoli tas-Savate, se jilbsu ttag[mir apposta. Din id-darba mhux se ju]aw elmu ta’ protezzjoni i]da se jkollhom ]arbun spe/jali, li jrid jintu]a ta’ bilfors g[al dan l-isport, kif ukoll l-ingwanti u l-protezzjoni tal-[alq.

Fl-ewwel ;img[a ta’ Novembru kontin;ent Malti se jmur l-Italja biex jikkompeti fil-kompetizzjoni internazzjonali tad-WTKF. Dan huwa avveniment li fih atleti minn pajji]i differenti se jikkompetu g[at-titlu tad-dinja fil-kategorija rispettiva. Flimkien ma’ Master Noel Mercieca, il-fundatur tal-klabb, sitt atleti tal-Ying Yang, fosthom Reuben ‘The Wolf’ Azzopardi, u Clayton Portelli mill-Wu Shu Ky se jmorru Pisa biex jirrappre]entaw lil Malta u jikkompetu fil-kickboxing, K1 u MMA. L-a[[ar attività g[al Novembru se tkun l-edizzjoni li jmiss talGladiators Night fejn atleti Maltin se jikkompetu ma’ kickboxers mill-Irlanda ta’ Fuq. Il-kickboxer professjonali Malti, Daniel ‘The Jet’ Zahra, se jiffa//ja lil Johnny Smith f’taqbida professjonali talkickboxing ta’ 3X3.

Aktar informazzjoni tinstab fuq www.yingyangkickboxing.com jew ming[and Master Noel Mercieca fuq 79208283 jew merciecanoel@yahoo.co.uk.

Kampanja Sports mill-Qalb g[al ‘L-Istrina’ It-Tim Koordinattiv talMCCF L-Istrina 2012 – Sports mill-Qalb jistieden lillorganizzazzjonijiet, klabbs u entitajiet sportivi kollha li jixtiequ jing[aqdu fil-kampanja ta’ din is-sena billi jiddedikaw attività fil-lokalità jew il-fa/ilità tag[hom biex jg[inu sabiex jin;abru fondi b’risq il-Malta Community Chest Fund.

Il-kampanja issa tinsab fittielet sena u qed tikber b’mod konsistenti fil-popolarità tag[ha. Is-sena l-o[ra din attirat g[add inkora;;anti li kien it-triplu ta’ dak tal-ewwel sena.

Il-parti l-kbira ta’ dawk li [adu sehem is-sena l-o[ra di;à kkonfermaw il-parte/ipazzjoni tag[hom g[al din is-sena wkoll.

Konxji mis-sens qawwi ta’ solidarjetà tal-Maltin ma’ dawk fil-b]onn, individwi b’sens ta’ dedikazzjoni li jag[mlu parti minn organizzazzjonijiet talisport qeg[din ta’ kull sena jag[mluha possibbli g[allKumitat Organizzattiv talMCCF li jikseb fondi li huma

tant me[tie;a biex jissapportjaw g[add ta’ istituzzjonijiet, NGOs volontarji, individwi u familji li jesperjenzaw problemi ta’ sa[[a tul [ajjithom.

Dan is-sapport huwa me[tie; [afna fil-[idma tassottokumitat fi [dan l-MCCF L-Istrina 2012.

Organizzazzjonijiet, klabbs u entitajiet sportivi, li jinkludu wkoll stabbilimenti sportivi li jorganizzaw xi dixxiplina sportiva, li jixtiequ li jkunu parti mill-Kampanja Sports mill-Qalb huma mistiedna jikkomunikaw l-intenzjonijiet u l-proposti tag[hom lit-Tim Koordinattiv tal-MCCF LIstrina 2012 – Sports mill-Qalb (Tel.21454421#21451902#7905 3288) mill-aktar fis possibbli.

Hija x-xewqa tat-Tim Koordinattiv li dawn lattivitajiet isiru sal-a[[ar ta’ Novembru, sabiex ilparte/ipanti jkunu jistg[u jippre]entaw l-ammont mi;bur personalment lill-President ta’ Malta George Abela, fil-bidu ta’ Di/embru.

Reb[a g[al Pawla Wolves SC Fit-tieni ;urnata millkampjonati nazzjonali taddarts, organizzati millasso/jazzjoni Maltija, flEwwel Divi]joni kien hemm partita posposta u b’hekk intlag[bu tliet partiti biss.

Pawla Wolves SC irpiljaw tajjeb mit-telfa li ;arrbu l;img[a l-o[ra, meta f’darhom, irre;istraw reb[a sabi[a 7-1 fuq }abbar Southcliff.

Floriana Ajax JS Dimech kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva meta barra minn darhom reb[u kontra Juventutis Domus ta]-}ejtun, filwaqt li l-partita bejn ?a//u SC u Bu;ibba Bo//i Club spi//at fi draw 4-4.

Fit-Tieni Divi]joni Johnny’s Bar u Beland Band Club irre;istraw it-tieni reb[a tag[hom fuq Mqabba Lilly BC u Duke of Conought BC away bl-istess punte;; ta’ 5-3.

L-istess ri]ultat kisbuh home Manchester Conquest Bar fuq Xuereb Installations,

filwaqt li PO’s Bar barra minn darhom g[elbu 6-2 lil Bormla Bo//i Club.

Fit-Tielet Divi]joni, Cocks SC u Floriana Ajax Munchies Pub ]ammew il-pass flimkien meta t-tnejn kisbu t-tieni reb[a tag[hom. Cocks SC home g[elbu lil Mosta Shangai 5-3, filwaqt li blistess ri]ultat home ukoll Floriana Ajax Munchies Pub g[elbu lil Cospicua Dynamos.

Bormla Bo//i Club B reb[u 5-3 g[and Education Bar li ;arrbu t-tieni telfa filwaqt li Ta’ Peppi’s Bar u Sagra Familja BC ;ew draw 4-4 Din il-;img[a bdiet ukoll il-kompetizzjoni tal-4 a side li g[aliha qed jipparte/ipaw 24 tim li ;ew imqassma f’erba’ gruppi.

Ri]ultati I Div

.

Juventutis D. v Floriana A0-8 ?a//u SC v Bu;ibba BC 4-4 Pawla W. v }abbar S. 7-1 : Floriana Ajax JS Dimech 6, ?a//u SC 4, Kif Jinsabu

Marsa St. Michael’s Bar, Pawla Wolves SC 3, Bu;ibba Bo//i Club 2 Juventutis Domus, }abbar Southcliff, St. Joseph BC 0.

II Div

.

Mqabba BC v Johnny’s B.3-5 Duke of C. v Beland BC 3-5 Bormla BC v PO’s B 2-6 Manchester C. v Xuereb 5-3 : Beland BC, Johnny’s Bar 6, Mqabba Lilly BC, PO’s Bar, Manchester Conquest Bar, Xuereb Installations 3, Duke of Conought BC, Bormla Bo//i Club 0 Kif Jinsabu

III Div

.

Cocks SC v Mosta BC 5-3 Education B v Borma BC 3-5 Floriana A. v Cospicua D 5-3 Ta’ Peppi B v Sagra F. 4-4 : Cocks SC u Floriana Ajax Munchies Pub 6, Bormla Bo//i Club B 4, Cospicua Dynamos 3, Sagra Familja BC 1, Ta’ Peppi’s Bar 2 Mosta Shangai, Education Bar 0 Kif Jinsabu

SPARAR

Dimitrov jirba[ il-Belsun Trophy Bozidmar Dimitrov kien ir-rebbie[ overall tal-Belsun Skeet Trophy organizzata mill-Federazzjoni Maltija tal-Isparar fil-Bidnija fuq 50 plattina u 25 o[ra barrage finali.

Il-kompetizzjoni kienet wa[da ferm missielta tant li kellha ti;i de/i]a b’shootoff bejn ]ew; tiraturi wara li kienu laqtu total ta’ 67 plattina fi tmiem il-barrage.

Dimitrov kellu 43+24 u Noel Scicluna laqat 44+23 biex finalment kien Dimitrov li [are; rebbie[ fuq it-tieni plattina.

G[at-tielet u r-raba’ post

Ir-rebbie[a flimkien mal-uffi/jali tal-Federazzjoni

ukoll kienet me[tie;a shoot-off fejn Paul Vella (40+23) [are; rebbie[ fuq l-ewwel plattina hekk kif

Jason Agius (44+19) falla mill-ewwel.

Fil-[ames post spi//a Ian Grima li laqat 56 plattina.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

28 Sport BADMINTON RUGBY

It-tim nazzjonali j[ejji g[at-Tazza tad-Dinja It-tim nazzjonali Malti tarRugby u l-MRFU qed ja[dmu id f’id biex i[ejju g[al-log[ob ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja tal-2015. Barra minn hekk, l-istess tim se jkun involut f’Division 2A fit-Tazza tan-Nazzjonijiet Ewropej bil-log[ob mifrux fuq sentejn.

Fis-27 ta’ Ottubru Malta tilg[ab barra minn darha kontra l-Kroazja, tim li lMaltin lag[bu kontrih tmien darbiet. L-a[[ar li Malta lag[bet kontra l-Kroazja kien fit-Tazza tanNazzjonijiet Ewropej. Minn dawn i]-]ew; konfronti Malta reb[et wa[da u tilfet l-o[ra.

Dawk kollha li jixtiequ jaraw lit-tim Malti fl-azzjoni jistg[u jmorru l-klabb talMRFU fil-Marsa u jsegwu lpartita b’mod dirett fis-2pm. :img[a wara, fit-3 ta’ Novembru Malta tilg[ab f’pajji]na kontra l-Litwanja u din il-log[ba se tintlag[ab f’Kordin fis-2.30pm. Ilbiljetti jinkisbu minn fuq linternet jew qabel id-d[ul.

It-Tazza tan-Nazzjonijiet Ewropej tintemm fl-2014 u l-log[ob li jintlag[ab f’din il-kompetizzjoni jg[odd g[all-kwalifikazzjoni tatTazza tad-Dinja li se ssir flIngilterra fl-2015.

B[alissa Malta tinsab fil45 post fir-rankings mondjali.

Aktar informazzjoni tinkiseb billi //emplu 99881266 jew inkella ]uru s-sit tal-MRFU www.maltarugby.com.

Maltin f’tournament internazzjonali Dan l-a[[ar erba’ plejers lokali tal-Badminton kellhom l-opportunità li j]uru lIrlanda fejn [adu sehem f’tournament internazzjonali bl-isem ta’ Irish Future Series.

Dan l-avveniment sar filkumpless sportiv Baldoyle Badminton Centre, f’Dublin.

Immexxija mill-kow/ Norman Spiteri, il-plejers [adu sehem f’diversi kategoriji ta’ log[ob.

Stefan Salomone, Samuel Cali u Stephen Ferrante [adu sehem fil-Men’s Singles filwaqt li Fiorella Marie Sadowski [adet sehem filindividwali tan-nisa.

Salomone u Sadowski ng[aqdu flimkien ukoll fejn lag[bu fil-Mixed Doubles filwaqt li Cali u Ferrante taw sehemhom fid-Doubles talir;iel.

Il-kontin;ent Malti kien ilu j[ejji g[al bosta ;img[at g[al dan l-avveniment, sa[ansitra tul ix-xhur s[an tas-sajf. It-

ta[ri; tag[hom, immexxi mill-kow/ Spiteri, kien jintegra aspetti tekni/i u tatti/i bil-g[an li ja//erta li lplejers jaslu g[allkompetizzjoni fl-a[jar forma tag[hom.

Fid-dawl tar-ri]ultati po]ittivi miksuba, Badminton Malta b[alissa qed tippjana ]jara o[ra fl-Irlanda, din iddarba, il-plejers Maltin se j[abbtu wi//hom ma’ aktar oppo]izzjoni internazzjonali bis-sehem tag[hom f’tournament bl-isem ta’ Irish Open 2012.

B[al ta’ qablu, dan lavveniment g[andu wkoll il[ames kategoriji tradizzjonali tas-Singles kif ukoll tadDoubles, dan se jintlag[ab flistess Baldoyle Badminton Centre fil-bidu ta’ Di/embru.

Filwaqt li stqarret issodisfazzjon tag[ha g[arri]ultati miksuba s’issa, Badminton Malta raddet [ajr lill-Kumitat Olimpiku Malti g[all-g[ajnuna mog[tija fit-

Il-grupp ta’ plejers Maltin li [adu sehem fit-tournament fl-Irlanda

twettiq ta’ dan il-pro;ett.

L-G[aqda Nazzjonali tenniet ukoll l-impenn tag[ha li tkompli tag[ti opportunitajiet ta’ din ixxorta lill-a[jar plejers tag[ha sabiex dawn ikomplu jtejbu l-

livell tal-log[ob tag[hom bilkisba ta’ aktar esperjenza internazzjonali.

Il-parte/ipazzjoni talplejers Maltin kienet possibbli bl-g[ajnuna talKumitat Olimpiku Malti.

FUTSAL

Lija, Floriana u }ejtun b’punti massimi minn Stewart Said

Il-Kampjonat tal-Futsal tkompla b’sett ta’ partiti mit-tieni ;img[a. Fil-Premier, Lija, Floriana u }ejtun baqg[u b’punti massimi. Lija Athletic g[elbu fa/ilment lil Sliema Wanderers 8-0, Floriana g[elbu lil {amrun Spartans 8-2 filwaqt li }ejtun g[elbu lil Valletta 6-2.

G[al Sliema, {amrun u Valletta din kienet it-tieni telfa konsekuttiva biex

s’issa baqg[u ming[ajr punt. Balzan bdew id-difi]a tat-titlu meta g[elbu lil St. Andrews 8-2.

Fl-Ewwel Divi]joni San :wann kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva meta g[elbu lil Marsa 5-2. Barra minn hekk, Mosta, Luqa u Qormi reb[u l-ewwel partita tag[hom meta g[elbu lil }urrieq, Melita u G[arg[ur rispettivament.

Fit-Tieni Divi]joni }ebbu; kisbu ttieni reb[a meta g[elbu lil Ta’ Xbiex 4-2

biex jinsabu wa[edhom fl-ewwel post.

Swieqi, Pembroke u Vittoriosa kisbu lewwel reb[a wkoll. Swieqi g[elbu lil G[axaq 6-4, Pembroke g[elbu lil Attard 2-1 u Vittoriosa g[elbu lil Msida 5-1.

Fit-Tielet Divi]joni Marsaskala reb[u t-tieni partita tag[hom meta g[elbu lil Mqabba 3-1. Kalkara sofrew l-ewwel telfa meta sfaw meg[luba minn Naxxar 3-1, Fgura g[elbu lil Qrendi 3-2 u Sirens g[elbu lil G]ira 3-1.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Sport 29

RUSSJA

Plejers attakkati b’armi ta]-]ebg[a Grupp ta’ partitarji rrabjati sparaw b’rifles tal-blalen ta]-]ebg[a fuq il-plejers ta’ Dynamo Moscow, liema azzjoni wasslet biex il-FIFPro titlob azzjoni mill-awtoritajiet tal-football Russu.

“Partitarji jg[ajru l-plejers tag[hom stess. Dan hu ina//ettabbli,” qal isSegretarju tal-FIFPro Theo van Seggelen fi stqarrija.

“Fl-2018 ir-Russa se torganizza t-Tazza tadDinja. Imma ma nistax nimma;ina [afna plejers jistennew bil-[erqa li jmorru g[al dan it-turnament meta jafu li s-sigurtà tag[hom mhix garantita.”

Fl-in/identi li se[[ew il-:img[a, grupp ta’ partitarji lebsin ilbies talgwerra, marru fil-ba]i tal-klabb fil-belt ta’ Novogorsk fit-tramuntana ta’ Moska u sparaw barrage ta’ blalen ta]-]ebg[a lejn il-players u l-istaff tekniku.

Rapporti qalu li l-partitarji ferrxu wkoll g[add ta’ karti indirizzati lejn

il-plejers barranin talklabb b[alma hu l-eks attakkant :ermani] Kevin Kuranyi, lAwstraljan Luke Wilkshire, l-Ungeri] Balazs Dzsudzsak u lEkwadorjan Cristian Noboa fejn wissewhom li jridu jtejbu l-prestazzjoni tag[hom inkella jiffa//jaw il-konsegwenzi.

“Din hi twissija o[ra li l-FA Russa u l-awtoritajiet nazzjonali jridu j]idu lisforzi tag[hom biex jipprote;u lill-plejers professjonali mill-hooligans,” qal Van Seggelen.

“Na[seb li g[andna n[ossuna fortunati li [add mill-plejers ma we;;a’ serjament jew xi [a;a ag[ar. Sfortunatament din mhix l-ewwel darba li lplejers fir-Russja kienu vittma ta’ m;iba vjolenti mill-partitarji.”

Il-FIFPro spiss ilmentat mit-trattament tal-players fl-Ewropa tal-Lvant u ppubblikat dak imsejja[ ‘il-ktieb l-iswed’ fejn hemm imsemmija l-ag[ar abbu]i.

It-teknolo;ija tal-linja tal-goal tissupera ostaklu ie[or GoalRef u Hawk-Eye li qed jipprovdu t-teknolo;ija fuq illinja tal-goal, ing[ataw permess biex iwa[[lu s-sistemi tag[hom madwar id-dinja wara li ffirmaw ftehim ta’ li/enzja mill-FIFA. L-a[bar waslet sena wara li l-FIFA bdiet ri/erka kbira biex issib sistema affidabbli li tkun tista’ tiddetermina jekk il-ballun ikunx qabe] il-linja tal-goal kollu jew le.

“Bejn Ottubru 2011 u :unju 2012, i]-]ew; kumpaniji g[amlu g[add ta’ e]amijiet ta’ ri/erka estensiva fil-laboratorju u fil-pitch fejn g[amlu simulazzjonijiet ta’ partiti kif ukoll g[amlu testijiet waqt partiti diretti,” qalet il-FIFA fi stqarrija.

“Dan it-tragward fil-pro/ess tal-linja tal-goal li beda fl2011, ifisser li ]-]ew; kumpaniji issa g[andhom awtorizzazzjoni uffi/jali biex jinstallaw it-teknolo;ija rispettiva tag[hom madwar id-dinja kollha.”

Il-Bord tal-Asso/jazzjoni Internazzjonali tal-Football, (IFAB) li jidde/iedi r-regolamenti tal-log[ba, approva tteknolo;ija f’Lulju wara serje ta’ in/identi li matulhom irreferees naqsu milli jinnotaw li l-ballun kien qabe] il-linja tal-goal.

L-aktar ka] infami ta’ ‘goal fanta]ma’ kien meta l-Ingli]

Frank Lampard skorja goal fit-tieni round tat-Tazza tadDinja tal-2010 kontra l:ermanja u l-’goal’ ta’ Sulley Muntari ta’ AC Milan kontra Juventus f’konfront dirett bejn l-ewwel ]ew; timijiet fisSerie A l-ista;un li g[adda.

Dan tal-a[[ar kellu impatt de/i]iv fuq ir-reb[ tal-kampjonat g[aliex Milan li dak il[in kienu qed jirb[u 1-0, kienu spi//aw 1-1 u Juventus baqg[u sejrin biex reb[u lKampjonat.

Il-FIFA qalet li ]-]ew; sistemi g[ad iridu jg[addu minn e]ami fl-istadiums fejn ;ew installati qabel ikunu jistg[u jintu]aw g[all-partiti uffi/jali.

“Sistema minnhom ;iet

ATLETIKA

MOTOGP

PARAGWAJ

Spies se jitlef il-GP tal-Awstralja

Referee jke//i 36 plejer f’log[ba tal-Youths

L-Amerikan Ben Spies se jitlef il-MotoGP li se jsir fi tmiem il-;img[a f’Phillip Island min[abba li g[andu b]onn operazzjoni g[allinjuries li sofra waqt il-GP tal-Malasja l-{add. Dan [abbru t-tim tieg[u talYamaha.

It-Texan, li jinsab fl-istess tim tal-leader pre]enti Jorge Lorenzo, qala’ spalltu u xaqqaq kustilja waqt li ;arrab ukoll sel[a fil-pulmun wara li waqa’ waqt itti;rija fix-xita f’Sepang. “{adt daqqa kerha u llum jidher /ar mill-e]amijiet li g[amilt li g[andi xi injuries li je[tie;u attenzjoni immedjata,” qal is-sewwieq fi stqarrija.

It-tim qal li Spies li se jing[aqad mal-Pramac Ducati l-ista;un li ;ej, irritorna fl-Istati Uniti lbiera[ u postu mhu se jie[du [add g[at-ti;rija ta’ qabel l-a[[ar tal-ista;un min[abba li m’hemmx bi]]ejjed ]mien.

Spies jinsab fl-10 post filkampjonat bi 88 punt kontra t-330 punt ta’ Lorenzo.

36 plejer inklu] i]-]ew; timijiet u s-sostituti kollha kienu mke//ija mir-referee waqt log[ba tal-Youths filParagwaj li ntemmet bi ;lieda kbira.

Fl-a[[ar [ames minuti tallog[ba, ir-referee Nestor Guillen wera ]ew; karti [omor, wa[da lil plejer minn kull tim imma ]-]ew; plejers injorawh u komplew jag[tu bl-idejn fil-pitch.

Fi ftit sekondi l-;lieda tilfet il-kontroll u l-plejers kollha inklu] is-sostituti fuq il-bank spi//aw ji;;ieldu fil-ground. “{afna mill-plejers li kienu fil-pitch u s-sostituti fuq ilbank, kul[add [are; filground biex jipprovaw jikkontrolla lil s[abhom u anke plejers mit-tim l-ie[or,” qal Hernan Martinez, President tal-klabb Teniente Farina li kien qed jilg[ab f’daru.

Minflok ma pprovaw jikkontrollaw il-;lieda, luffi/jali tal-log[ba [arbu millground bil-bi]g[a.

G[al din ir-ra;uni, Martinez jemmen li ma kellhomx alternattiva o[ra g[ajr li jke//u lis-36 player peress li ma

installata fi stadium imma issa trid ti;i spezzjonata tal-a[[ar biex naraw kif qed ta[dem.

Dan isir minn istitut indipendenti u r-ri]ultat ta’ dan imsejja[ ‘ test ta’ installazzjoni finali’ irid ikun su//ess.

“Hu biss ri]ultat po]ittiv fittest ta’ installazzjoni finali li jikkwalifika s-sistema biex tintu]a f’partiti uffi/jali.”

It-teklnoli;ija tal-linja talgoal mistenni li tiddebutta uffi/jalment fit-Tazza tadDinja tal-klabbs f’Di/embru.

Il-FIFA qed tippjana li tu]a s-sistema tal-GoalRef f’wie[ed mi]-]ew; stadiums g[al din il-kompetizzjoni u ssistema Hawk-Eye fl-istadium l-ie[or.

Ritratt me[ud mit-televi]joni juri l-plejers ji;;ieldu

baqg[ux fuq il-post biex jiddentifikaw il-[atja.

“Ir-referees lanqas biss baqg[u fil-pitch. Hekk kif inqalg[et il-;lieda kollha ;rew lejn id-dressing rooms.

Da[lu ji;ru fit-tunnel u ma setg[u jaraw xejn minn dak li ;ara. Imma mbag[ad fir-rapport tag[hom biex xi ftit jew wisq ja[slu idejhom mirresponsabbiltà, ke//ew is-36 plejer kollha,” qal Martinez.

Il-President tat-tim l-ie[or, Libertad, Sixto Nunez qal li r-

referee [arab minn dmiru meta telaq minn fuq il-post.

“Ir-referee kellu jie[u [sieb aktar it-tfal. Kien imissu a//erta li ]-]ew; plejers li ke//a [ar;u mill-pitch.

Minflok l-uffi/jali telqu u kien meta l-plejers kienu [er;in ’il barra flimkien li beda l-;lied mill-;did,” qal Nunez.

Il-plejers li kienu awtomatikament sospi]i qed jistennew il-passi dixxiplinari mil-Lega.

Irtirati l-ka] kontra Kemboi

L-akku]atri/i tal-atleta Kenjan Ezekiel Kemboi, Champion tad-dinja u Olimpiku tat-3,000m steeplechase, irtirat l-akku]i kontrih u qalet li kienet [afritlu.

Kemboi kien akku]at li attakka lil Ann Njeri li qalet li f’:unju l-atleta attakkaha b’sikkina meta rrifjutat lavvanzi tieg[u wara li kienu qed jixorbu flimkien. Kemboi kien /a[ad u qal li kien inno/enti.

Kebmoi li hu uffi/jal talpulizija kien t[alla jikkompeti fl-Olimpjadi ta’ Londra millKumiat Olimpiku tal-Kenja u [abbar li kien qed jirtira mittrack mumenti wara li reba[ biex jiddedika aktar [in g[allmaratoni.

“Irrid immur lura lUniversita` biex inkompli bilkors tal-;urnali]mu u [firt lil Kemboi g[ax ridt jien,” qalet Njeri barra l-qorti tal-ma;istrati.

“Ma r/evejt l-ebda kumpens imma dde/iedejt li na[firlu.”

L-allegat ka] fakkar lil [afna Kenjani bil-mewt ta/Champion Olimpiku filMaratona, Samuel Wanjiru f’Mejju tal-2011.

Wanjiru kien reba[ l-ewwel deheb g[all-Kenja filMaratona ta’ Beijing fl-2008 imma kien tilef [ajtu wara li qabe] minn gallarija wara tilwima familjari.

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

30 Sport

Programm, ri]ultati u klassifiki Illum Grupp A Porto Paris SG D. Kiev D. Zagreb

L R D T F K Pt 2 2 0 0 2 1 0 1 2 1 0 1 2 0 0 2

3 4 3 0

Porto v D. Kiev D. Zagreb v Paris SG

D. Zagreb v Porto Paris SG v D. Kiev D. Kiev v D. Zagreb Porto v Paris SG

Jordi Alba jiskorja l-goal tar-reb[a ta’ Barcelona fl-94 minuta

CHAMPIONS LEAGUE

Chelsea meg[luba u Juventus mi]muma Fil-log[biet tal-biera[ millUEFA Champions League tispikka t-telfa ta/-Champions Ewropej Chelsea kontra Shakhtar Donetsk, filwaqt li Juventus kisbu t-tielet draw konsekuttiv din id-darba kontra Nordsjaelland. Manchester United u Barcelona dawru telfa f’reb[a kontra Braga u Celtic rispettivament Grupp E – Ming[ajr dubju s-sorpri]a tal-;urnata kienet it-telfa ta’ Chelsea kontra Shakhtar li issa jinsabu flewwel post tal-grupp.

Shakhtar skorjaw permezz ta’ Teixeira fit-3 minuta u Fernandinho fit-52 minuta.

Chelsea da[lu mill-;did fillog[ba b’goal ta’ Oscar fit-88 minuta i]da dan kien tard wisq g[al Chelsea.

Fil-log[ba l-o[ra mill-grupp sorpri]a minn Nordsjaelland li skorjaw l-ewwel goal u kisbu l-ewwel punt tag[hom meta ]ammew fi draw ta’ 1-1 lil Juventus. Id-Dani]i marru minn fuq permezz ta’ Beckmann fil-bidu tat-tieni taqsima u kien Vucinic li salva lil Juventus disa’ minuti mit-tmiem.

Grupp F – Dan il-grupp

qed ji]vol;i f’wie[ed milliktar interessanti fejn BATE, Bayern u Valencia jinsabu flewwel post b’sitt punti kull wie[ed. Valencia reb[a g[and BATE 3-0 b’hat trick ta’ Soldado wie[ed minnhom minn penalty. Minn na[a tag[hom Bayern reb[u fi Franza g[and Lille grazzi g[al penalty skorjat minn Thomas Muller fl-20 minuta Grupp G - F’Moska Spartak Moscow g[elbu lil Benfica 2-1 biex kisbu lewwel punti u reb[a tag[hom fil-grupp. Il-goals kollha kienu skorjati fl-ewwel taqsima fejn wara biss tliet minuti Spartak marru fil-vanta;; f’azzjoni velo/i mitmuma minn Carioca. Spartak kienu sfortunati meta Ari laqat ilminduda biex fit-33 minuta Benfica kisbu l-goal tad-draw b’daqqa ta’ ras ta’ Lima. }ew; minuti mill-intervall kien Jardel li f’attentat li janti/ipa lil Ari g[eleb lillgoalkeeper tieg[u stess g[al dak li kellu jkun il-goal tarreb[a ta’ Spartak.

Fil-Camp Nou Barcelona

kisbu t-tielet reb[a konsekuttiva meta g[elbu lil Celtic 2-1 grazzi g[al goal ta’ Jordi Alba fl-94 minuta. Celtic kienu marru fil-vanta;; permezz ta’ Samaras fit-18-il minuta b’Iniesta jikseb il-goal taddraw qabel tmiem l-ewwel taqsima.

Grupp H – Manchester United wettqu rimonta millaqwa f’Old Trafford kontra Braga wara li sofrew ]ew; goals fl-ewwel minuti. Alan skorja doppjetta g[al Braga fl-ewwel 20 minuta i]da [ames minuti wara Hernandez naqqas l-iskor g[ar-Red Devils. Fit-tieni taqsima Evans kiseb id-draw u fil-75 minuta Hernandez skorja lgoal tar-reb[a b’daqqa ta’ ras stupenda.

F’Istanbul draw ta’ 1-1 bejn Galatasaray u Cluj birRumeni jmorru fil-vanta;; b’autogoal ta’ Nounkeu u Galatasary jiksbu d-draw permezz ta’ Yilmaz fis-77 minuta. Cluj kellhom lil Aguirragaray imke//i wara nofs sieg[a u Melo falla penalty g[al Galatasaray ftit minuti wara.

Grupp B Arsenal Schalke 04 Montpellier Olympiakos

1-2 1-2 2-2 3-1

L R D T F K Pt

2 2 0 0 6 0 6 2 1 1 0 3 2 4 2 0 1 1 0 3 1 2 0 0 2 2 6 0

Zenit SP v Anderlecht Malaga v AC Milan

Malaga v Zenit SP. AC Milan v Anderlecht Anderlecht v Malaga Zenit SP v AC Milan

Grupp D

0-2 4-1 2-0 1-0

2 2 0 0 5 2 6 2 1 1 0 4 3 4 2 0 1 1 3 5 1 2 0 0 2 2 5 0

Montpellier v Arsenal Olympiakos v Schalke 04 Schalke 04 v Montpellier Arsenal v Olympiakos Malaga Milan Anderlecht Zenit St P

6 3 3 0

L R D T F K Pt

Arsenal v Schalke Montpellier v Olympiakos

Grupp ?

0 2 4 4

3-0 0-0 0-3 2-3

L R D T F K Pt

Ilbiera[ Grupp E

L R D T F K Pt

Sh. Donetsk 3 2 1 0 5 2 7 Chelsea 3 1 1 1 7 4 4 Juventus 3 0 3 0 4 4 3 Nordsjaelland 3 0 1 2 1 7 1

Nordsjaelland v Juventus Sh. Donetsk v Chelsea

S.Donestsk v Nordsjaelland 2-0 Chelsea v Juventus 2-2 Juventus v S. Donetsk 1-1 Nordsjaelland v Chelsea 0-4

Grupp F Valencia BATE B B. Munich Lille

L R D T F K Pt 3 3 3 3

2 2 2 0

0 1 6 2 6 0 1 6 5 6 0 1 4 4 6 0 3 1 6 0

BATE Borisov v Valencia 0-3 Lille v B. Munich 0-1

Lille v BATE Borisov B. Munich v Valencia Valencia v Lille BATE B.v B. Munich

Grupp : Barcelona Celtic Spartak M Benfica

3 3 0 0 3 1 1 1 3 1 0 2 3 0 1 2

Sp. Moscow v Benfica Barcelona v Celtic

Barcelona v Sp. Moscow Celtic v Benfica Benfica v Barcelona Sp. Moscow v Celtic

Grupp {

Ajax v Man City B. Dortmund v R. Madrid

Galatasaray v Cluj Man Utd v Braga

1-1 1-4

7 4 6 0

3 9 4 4 7 3 2 1

2-1 2-1

3-2 0-0 0-2 2-3

L R D T F K Pt

Man Utd Cluj Braga Galatasaray

1-0 3-2

1-3 2-1 2-0 3-1

L R D T F K Pt

Real Madrid 2 2 0 0 7 3 6 B. Dortmund 2 1 1 0 2 1 4 Man City 2 0 1 1 3 4 1 Ajax 2 0 0 2 1 5 0 B. Dortmund v Ajax R. Madrid v Man City Man City v B. Dortmund Ajax v Real Madrid

1-1 2-1

3 3 0 0 6 3 9 3 1 1 1 4 3 4 3 1 0 2 4 5 3 3 0 1 2 1 4 1

Man Utd v Galatasaray Braga v Cluj Cluj v Man Utd Galatasaray v Braga

1-1 3-2 1-0 0-2 1-2 0-2

IN-NAZZJON L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

Sport 31 FUTBOL - U-21

L-Italja B ferm superjuri g[al Malta minn Cristian Antony Muscat

0

UNDER 21

MALTA

S. Sultana, R. Camenzuli, Z. Muscat, O. Bugeja, R. Muscat, S. Pisani, T. Vella, A. Azzopardi, Y. Camilleri, C. Borg, B. Kristensen Sostituzzjonijiet - L. Micallef flok C. Borg 46 min., M. Gauci flok A. Azzopardi 46 min., D. Balzan flok S. Sultana 46 min., D. Falzon flok S. Pisani 62 min., J. Bezzina flok R. Camenzuli 71 min.

5

ITALJA B (2)

A. Iacobucci, L. Ghiringelli, A. De Vito, G. Capeca, R. Brosco, D. Rosnia, M. Pucciarelli, D. Baselli, S. Zaza, A. De Vitis, S. Pettinari Sostituzzjonijiet - F. Minarini flok A. De Vito 46 min., M. Giandonato flok D. Baselli 46 min, R. Improta flok A. De Vitis 52 min.

5 Imwissija - S. Zaza 35 min., B. Meccariello 74 min. (I), Y. Camilleri 88 min. (M) Skurjaw - S. Zaza 27 min., R. Brosco 41 min., P. Iemmello 59 min., M. Giandonato 84 min., R. Improta 86 min. (I) Referee - Christos Nicolaides (Cipru) In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - P. Iemmello (I)

Meta kien qed jaffronta littim nazzjonali Taljan ta’ ta[t il-21 sena B f’log[ba ta’ [biberija, it-tim nazzjonali ta’ ta[t il-21 sena kellu log[ba sodisfa/enti spe/jalment flewwel taqsima i]da tilef ilkontroll tal-log[ba fit-2 taqsima meta sofra 3 mill-5 gowls fit-telfa kbira li sofra ta’ 5-0. Din il-log[ba kienet wa[da ta’ preparazzjoni g[attim nazzjonali ta’ ta[t il-21 sena g[al-loghbiet ta’ kwalifikazzjoni g[all-Ewro 2015 ta’ tat il-21 sena li se jibdew matul is-sena d-die[la.

Fl-20 minuta Pucciarelli g[adda tajjeb lejn Giorgio Capeca i]da dan kien sfortunat meta x-xutt tieg[u minn barra l-kaxxa laqat il-wieqfa. Fis-27 minuta l-Italja fet[u l-iskor permezz ta’ xutt angulat ta’ SIMONE ZAZA li ma ta l-

ebda /ans lill-goalkeeper Malti Sultana. Fil-41 minuta l-Italja rduppjaw l-iskor meta minn freekick mil-lemin ta’ Baselli, ikkonnettja tajjeb RICCARDO BROSCO li permezz ta’ daqqa ta’ ras tajba minn ;ewwa lkaxxa ]-]g[ira g[eleb lillgoalkeeper Malti Sultana.

Fit-2 taqsima l-Italja komplew fuq l-offensiva u fil55 minuta xutt ta’ Manuel Pucciarelli g[adda j[akkek minn mal-lasti difi]i milgoalkeeper sostitut Daniel Balzan. Fid-59 minuta l-Italja g[amluhom 3 ta’ PIETRO IEMMELLO ;ie mxellef bi ftit minn plejer Malti u spi//a fixxibka. Fil-75 minuta Malta [olqu okka]joni perikolu]a meta xutt tas-sostitut Daren Falzon g[al Malta [abat mal;enb tal-lasta. L-Italja rrispondew ftit tas-sekondi

Il-plejer Malti Rowen Muscat jipprote;i l-ballun mill-attakk tal-plejer Taljan Alessandro De Vitis – (Ritratt> Martin Agius)

wara meta xutt ta’ Riccardo Improta g[adda barra bi sbrixx.

Fit-78 minuta xutt mid-distanza tal-plejer ta’ Birkirkara u captain tat-tim nazzjonali ta’ ta[t il-21 sena Rowen Muscat spi//a ftit g[oli.

Fl-84 minuta l-Italja komplew ikabbru l-mar;ni taliskor minn freekick dirett millisba[ tas-sostitut MANUEL GIANDONATO li ma ta lebda /ans lill-goalkeeper sostitut Malti Daniel Balzan. }ew; minuti biss wara, l-Italja g[amluhom 5 meta RICCARDO IMPROTA avvanza fil-kaxxa u b’xutt dijagonali tefa’ fix-xibka. Fid89 minuta freekick dirett ta’ Pietro Iemmello ;ie mxellef f’korner bi bravura millgoalkeeper Malti Balzan biex ftit minuti wara r-referee saffar it-tisfira finali.

IBBURDJAR

Nuqqas ta’ ri[ jaffettwa l-flotta Il-Maxi jott Sloven ta’ 100 pied Esimit Europa 2, kompla kabbar il-vanta;; tieg[u fuq l-eqreb rivali hekk kif sa tard ilbiera[ filg[axija, sakemm morna g[al-istampa kien ferm vi/in G[awdex u l-Kanal ta’ Kemmuna fejn kien mistenni jasal kmieni filg[odu.

Dan wara li l-eqreb rivali tieg[u, il-jott Ran ta’ Niklas Zennstrom u Stig ta’ Alessandro Rombelli flimkien ma’ Med Spirit kienu g[adhom qed iduru ma’ Lampedusa meta Esimit Europa kien nofs triq bejn din il-g]ira u Malta. Dan kollu jindika li Esimit Europa ma kellux ifalli milli g[at-tielet sena konsekuttiva jkun lewwel jott li jtemm it-ti;rija. {afna mill-jotts tal-flotta kienu sta;nati min[abba nuqqas ta’ ri[ fi triqthom lejn Favignana u kienu biss dawk li waslu Favignana li setg[u jaqbdu xi ftit tar-ri[ biex ]iedu konsiderevolment ilvelo/ità tag[hom.

?IKLI}MU

Kjaergraad jammetti li kien jie[u sustanzi projbiti I/-/iklista Norve;i] Steffen Kjaergaard li kien [a sehem mal-Amerikan Lance Armstrong fit-tim tal-US Postal Service waqt it-Tour tal-2000 u l-2001, ammetta d-doping.

“Meta kont parti mill-US Postal Service Team, kollox kien organizzat mit-tim. Ma kellix g[alfejn nirran;a ma’ tabib jew nag[mel xi [a;a jien. Ir-ra;uni li qed nitkellem issa hi li kellu problema kbira bil-kuxjenza tieg[i,” qal Kjaergaard waqt konferenza.

Kjaergaard qal li kien beda ju]a sustanzi illegali, l-aktar erythropoietin (EPO) u cortisone, fl-1998 imma qal li ma kienx jaf li t-tim kollu kien jie[u sustanzi illegali.

“Ma nistax ng[id jekk s[abi fit-tim kinux jie[du wkoll. Imma nassumi li kienu qed jie[du xi [a;a kif qal irrapport.”

Intant jum wara li kien sospi] g[al g[omru mi//ikli]mu u tne[[ewlu s-seba’

titli li reba[ fit-Tour de France, l-Amerikan Lance Armstrong g[amel l-ewwel pass tieg[u biex ja//etta dde/i]joni meta ne[[a kull referenza li kellu lejn issu//essi fit-Tour de France mill-bijografija tieg[u fuq Twitter.

L-Unjoni Internazzjonali ta/-?ikli]mu kkonfermat issentenza tal-A;enzija ta’ kontra d-doping fl-Istati Uniti u effettivament qerdet g[al kollox l-a[[ar tama li kien fadallu Armstrong li jnaddaf ismu wara li nstab li kien qed iqarraq bid-doping.

G[al dan kollu, Armstrong wie;eb lil madwar 3.38 miljun segwa/i tieg[u fuq linternet billi kiteb biss - “Qed inrabbi l-[ames ulied tieg[i, ni;;ieled mal-kan/er, insuq ir-rota, ni;ri u meta nista’ nilg[ab il-golf.”

Armstrong li g[andu 41 sena u llum hu rtirat, g[a]el li f’Awwissu ma jikkontestax l-akku]i tal-A;enzija kontra d-doping Amerikana.

Ri]ultati fl-Ingilterra Championship

Il-jott Esimit Europa li mal-lejla kien mistenni lura Malta (Ritratt> Joe Friggieri)

Fi Klass 4 Lee Satariano u Christian Ripard fuq il-jott Artie g[adhom fl-ewwel post bil-[in ikkore;ut g[alkemm issa l-akbar theddida g[alihom li j]ommu t-titlu overall li

reb[u s-sena l-o[ra kienet li jnaqqsu d-distakk kbir li fet[u l-maxi jotts qabilhom g[aliex dawn aktar ma jitbieg[du minnhom aktar qed inaqqsu li]vanta;; tal-[in ikkore;ut.

Barnsley v C.Palace Bristol C v Burnley Cardiff v Watford Ipswich v Derby Leeds v Charlton Leicester v Brighton M’Boro v Hull Millwall v Birmingham P’boro v Huddersfield Wolves v Bolton Blackpool v N. Forest

1-1 3-4 2-1 1-2 1-1 1-0 2-0 3-3 3-1 2-2 2-2

Brentford v Coventry Bury v Hartlepool Carlisle v Oldham Crawley v MK Dons Crewe v Swindon Leyton O. v Colchester

2-1 2-1 3-1 2-0 2-1 0-2

League One

Notts Co v Bournemouth 3-3 Scunthorpe v Preston 2-3 Sheffield U v Walsall 1-0 Shrewsbury v Yeovil 1-3 Stevenage v Portsmouth 2-1 Tranmere v Doncaster 1-2

League Two

Accrington v York Wimbledon v Bristol R Burton v Port Vale Cheltenham v Plymouth Chesterfield v Fleetwood Dagenham v Exeter Northampton v Bradford Rochdale v Oxford Rotherham v Morecombe Southend v Aldershot Torquay v Gillingham Wycombe v Barnet

0-1 3-1 1-1

2-1 1-2 1-1

0-1 2-0 2-1 1-2 2-1 0-0

L-Erbg[a, 24 ta’ Ottubru, 2012

32 Lokali Bl-iskop li jkompli jkun hemm aktar kuxjenza favur l-ambjent u tissa[[a[ l-im[abba lejn l-annimali, ilbiera[ fil-Bird Park tas-Salini, ;ie mniedi programm edukattiv.

Fl-Educational Awareness Programme il-gvern issie[eb mal-privat biex jag[ti l-opportunità lill-istudenti li jesperjenzaw klassi [ajja permezz tal-annimali li hemm fil-Bird Park fis-Salina.

Dan il-programm edukattiv hu miftu[ wkoll g[al studenti universitarji li l-istudju tag[hom jiffoka fuq l-annimali u l-ambjent.

(Ritratt> Michael Ellul)

Id-donazzjonijiet g[ad-Dar tal-Providenza ji]diedu b’35% Ftit biss bog[od mill-ftu[ ta’ dar o[ra ;dida fil-mixja li d-Dar tal-Providenza qed tag[mel fit-tmexxija ta’ djar fil-komunità, iddonazzjonijiet u d[ul ie[or minn attivitajiet organizzati ]died b’35% fl-ewwel sitt xhur ta’ din is-sena meta mqabbel mal-istess perjodu ssena l-o[ra.

Jirri]ulta li matul dan ilperjodu kien hemm donazzjoni mhux tas-soltu ta’ mitt elf ewro. Terz middonazzjonijiet jin;abru minn donazzjonijiet li jit[allew minn persuni f’wirt.

Dan wassal biex id-Dar talProvidenza, fl-ewwel sitt xhur ta’ din is-sena ]iedet id-d[ul tag[ha b’aktar minn €343,000 jew bi 17% aktar mill-istess perjodu tas-sena lo[ra bit-total tad-d[ul ila[[aq is-somma ta’ €2,316,445.

Dawn ir-ri]ultati po]ittivi u ta’ kura;; g[allamministraturi u g[attmexxija ta’ din id-Dar – istituzzjoni li qed tag[mel xog[ol kbir favur il-persuni bi b]onnijiet spe/jali – t[abbru lbiera[ mid-Direttur ta’ din

id-Dar, Fr Martin Micallef, meta ppre]enta r-rapport ta’ [idma tal-ewwel sitt xhur tassena bejn Jannar u :unju 2012.

Fr Martin Micallef appella biex din il-mew;a ta’ solidarjetà tal-poplu Malti u G[awdxi tkompli favur aktar titjib fil-kwalità tal-[ajja talpersuni bi b]onnijiet spe/jali.

Fisser ukoll li kull sena dDar trid madwar €3.5 milun biex titmexxa u li din is-sena wkoll, il-[idma se tkompli biex jirnexxielha til[aq il-miri ta’ din is-sena u jin;abru l-fondi me[tie;a.

Il-[idma tad-Dar talProvidenza qed tmur lil hinn mill-[itan tad-Dar fis-Si;;iewi meta qed tg[in persuni bi b]onnijiet spe/jali jg[ixu filkomunità.

Ir-rapport ukoll juri li l-[ru; ]died g[al €1,680,534 minn €1,590,264 is-sena li g[addiet.

Il-bilan/ bejn id-d[ul u l-[ru; g[all-ewwel sitt xhur tas-sena wkoll ]died u hu ta’ €635,911, meta mqabbel ma’ €383,107 is-sena li g[addiet.

Qed issir ukoll [idma biex il-[lasijiet dovuti mill-

pensjonijiet tar-residenti tin;abar kollha u g[alhekk kien hemm ]ieda minn dan laspett.

Ir-rapport ta’ [idma juri wkoll li d-Dar g[amlet diversi rapporti lill-Pulizija dwar persuni li kienu qed ji;bru flus mid-djar f’isem id-Dar tal-Providenza bla permess.

Il-Pulizija wara li g[amlet linvestigazzjoni tag[ha qabdet ]ew; persuni, resqithom ilQorti u ;ew ikkundannati sentenzi ta’ [abs. Id-Dar uriet l-apprezzament ta’ din il[idma tal-pulizija permezz ta’ stqarrija g[all-media kollha.

L-ikbar spi]a tad-Dar hi dik tal-pagi tal-[addiema spe/jalment dawk involuti filkura tar-residenti. }vilupp ie[or se[[ flewwel nofs tal-2012 meta kien iffirmat ftehim kollettiv ;did u t[allsu l-arretrati u ]]idiet fil-pagi u filkundizzjonijiet a[jar g[all[addiema li jla[[qu g[al 204 impjegat li minnhom 24 ja[dmu fuq ba]i part-time.

Id-Dar qed tgawdi wkoll mill-iskema tal-ETC li tat erba’ [addiema li huma parti

media•link COMMUNICATIONS

Fr Martin Micallef appella biex din il-mew;a ta’ solidarjetà tal-poplu Malti u G[awdxi tkompli favur aktar titjib fil-kwalità tal-[ajja tal-persuni b’di]abilità mill-Community Services Scheme. Dawn ja[dmu 30 sieg[a fil-;img[a u jit[allsu mill-ETC. Matul dawn is-sitt xhur diversi entitajiet organizzaw attivitajiet biex ji;bru fondi g[ad-Dar. L-akbar attività kienet nhar l-Ewwel tas-Sena, bil-maratona ta’ ;bir ta’ fondi organizzata minn Radju RTK b’risq id-Dar tal-Providenza.

Din is-sena ;ie organizzat b’su//ess irkant ta’ pittura li ;entilment ;ew mog[tija lidDar minn artisti rinomati Maltin. Mill-Open Day, din is-sena n;abret is-somma rekord ta’ €831,212.

Su//es sie[or kienet ilmaratona ta’ 53 sieg[a ta’ volleyball fl-a[[ar jiem ta’ :unju, meta n;abret issomma ta’ €147,135.

Id-Dar temmen li idealment il-persuni b’di]abilità

g[andhom jg[ixu fi djar ]g[ar u fil-qalba tal-komunità. G[al dan il-g[an, fl-1995 id-Dar talProvidenza fet[et ‘Dar }erniq’ fil-komunità tas-Si;;iewi, fejn jg[ixu [ames residenti li qabel kienu jg[ixu fid-Dar talProvidenza.

Din is-sena d-Dar qed tag[mel it-tieni pass f’din ilmixja twila, b’dar o[ra filkomunità tal-Qawra g[al tliet persuni b’di]abilità fi]ika u hi attrezzata b’dak kollu me[tie; b’konsultazzjoni kontinwa mag[hom. F’dawn is-sitt xhur saret [idma qawwija biex din id-dar titlesta.

Id-Dar qed tippjana wkoll li tifta[ dar o[ra fil-komunità ta’ {a]-}abbar fejn hi di;à g[andha propjetà g[al dan ilg[an. T[ejjew il-pjanti u qed isiru diskussjonijiet mal-Kurja biex dan il-pro;ett ikun jista’ jibda.