Numru 13,332
€0.55
www.mychoice.pn
Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
Mario Salerno
Sindku Laburista investigat
F’attività ma]-]g[a]ag[ fil-Valletta Waterfront li fiha [are; l-entu]ja]mu ta]-]g[a]ag[ g[all-politika li qed joffri b’ri]ultati l-PN, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi wie;eb g[all-mistoqsijiet ta’ diversi ]g[a]ag[ li xtaqu jafu xi pjani g[andu l-PN biex ikompli ji]gura futur fis-sod g[a]-]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin (Ritratt> Joseph Galea)
Is-Sindku Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar Mario Salerno qed ji;i investigat dwar irregolaritajiet finanzjarji fi ]mien meta kien Sindku Laburista ta’ {al Kirkop. Dwar l-istess ka] qed ji;i investigat ukoll isSegretarju E]ekuttiv talKunsill ta’ {al Kirkop
Storja f’pa;na 9
Il-PN ikompli ji]gura futur fis-sod g[a]-]g[a]ag[ Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi lbiera[ filg[axija kien qalb i]-]g[a]ag[ u minbarra li sema’ u qasam l-esperjenzi mag[hom, stedinhom i[arsu lejn dak li qed ise[[ madwarhom b’mo[[ miftu[. Fisser li pajji]na g[eleb diffikultajiet kbar meta pajji]i o[ra ni]lu g[arkupptejhom. Huma dawn il-kunsiderazzjonijiet, fisser il-Prim Ministru, li g[andhom iwasslu li]-]g[a]ag[ jikkonvin/u ru[hom li hu biss il-PN li jista’ jiggarantixxi futur fis-
sod fix-xog[ol, fis-sa[[a u fl-edukazzjoni. F’attività bit-tema ‘Qalb i]-]g[a]ag[‘ li saret fil-Valletta Waterfront, il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista qal li filwaqt li f’pajji]i o[ra ]-]g[a]ag[ jin]lu fit-toroq jipprotestaw, madwar nofshom jispi//aw bla xog[ol u n-nofs li ja[dmu ja//ettaw tnaqqis fil-pagi u filkundizzjonijiet, f’pajji]na, minkejja lmaltemp kollu kontra, i]-]g[a]ag[ isibu opportunitajiet differenti biex ikabbru t-
talenti tag[hom u jispe/jalizzaw flistudji. Il-Partit Nazzjonalista hu determinat li ma j[allix li]-]g[a]ag[ tag[na jispi//aw fl-istess sitwazzjoni b[al dawk f’pajji]i o[ra. Lawrence Gonzi wie;eb g[all-mistoqsijiet ta’ [ames ]g[a]ag[ li xtaqu jafu xi pjani g[andu l-PN biex ikompli ji]gura futur fis-sod g[a]-]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin.
g[al pa;na 4
Int f’din l-elezzjoni Suppliment spe/jali filpa;ni tan-nofs ta’ dan il;urnal. Illum dwar aktar flus f’butek, b’inqas income tax
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
2
L-MLP jattakka lill-Kan/illier :ermani] g[ax ma tg[ixx Malta minn Matthew Bonett
Nhar l-Erbg[a, pajji]na ng[ata /ertifikat mill-isba[ mill-Kan/illier :ermani]a Angela Merkel li fa[[ret lekonomija Maltija u l-mod kif waqt ]minijiet ibsin g[allekonomiji Ewropej, dik Maltija baqg[et miexja ’l quddiem. Madankollu, din id-dikjarazzjoni jidher li xejn ma ni]let tajjeb mal-og[la ;erark-
ija tal-Malta Labour Party tant li wasslet g[al numru ta’ attakki minn diversi persuni kontra l-persuna li tmexxi lakbar pajji] fl-Unjoni Ewropea. Fuq il-programm TVAM fuq l-istazzjon nazzjonali, ilkelliem ewlieni Laburista Evarist Bartolo pprova jiddie[ak bil-kummenti ta’ Merkel u qal li jidher li
Merkel ma tg[ixx f’Malta g[aliex ma tafx ir-realtajiet li qed jg[ixu fihom il-familji Maltin. Mistoqsi jekk jaqbilx malkummenti ta’ Bartolo, ilMexxej Laburista Joseph Muscat qal li Evarist Bartolo kellu ra;un jg[id li Merkel ma tg[ixx Malta u fl-ebda [in ma ddistanza ru[u minn dak li qal il-kelliem ewlieni tieg[u.
Muscat, Toni Abela u Evarist Bartolo b’attakki diretti fuq Angela Merkel Aktar tard matul il-;urnata, id-Deputy Leader Laburista Toni Abela kien mistoqsi wkoll biex jikkummenta dwar dawn id-dikjarazzjonijiet, u stieden lil Merkel biex ti;i Malta u tiltaqa’ mal-familji, tiltaqa’ ma’ dawk li jmorru lisptar u dawk li qeg[din fuq l-
g[atba tal-faqar. Min-na[a tieg[u, il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil qal li dawn iddikjarazzjonijiet po]ittivi dwar Malta minn persuna daqshekk prominenti flUnjoni Ewropea, jag[mluna kburin.
Spi]eriji
FLORIANA: Vilhena Pharmacy, 3 Triq Sant’Anna; {AMRUN: Darwin Pharmacy, 152 Triq il-Kbira San :u]epp; {AL QORMI: Drugshop Dispensary, Vjal De La Cruz; BIRKIRKARA: St. Paul’s Pharmacy, Triq Brared; PIETA`: St. Luke’s Pharmacy, Triq San Luqa; PEMBROKE: Pembroke Pharmacy, 87 Triq Giuseppe Malfeggiani; TAS-SLIEMA: Stella Maris Pharmacy, 34 Triq Millner; BALZAN: Medica Pharmacy, Triq in-Naxxar; G{ARG{UR: St. Albert Pharmacy, Triq l-Oratorju; MELLIE{A: Karizia Drugstore, 69 Triq :or; Borg Olivier; PAOLA: Brown’s Pharmacy, 45 Paola Hill; BORMLA: Verdala Pharmacy, 57 Triq il-Gendus; {A}-}ABBAR: Polymer Pharmacy, Triq ix-Xg[ajra; {AL G{AXAQ: St. Philip Pharmacy, Triq I?-?eppun; SAFI: Pasteur Pharmacy, Triq it-Tellerit; {A}-}EBBU:: Brown’s Pharmacy, 47 Vjal il-{elsien; RABAT: Ideal Pharmacy, 63 Triq il-Kbira; VICTORIA: Azzopardi Pharmacy, Triq il-Kapu//ini; G{AJNSIELEM: Lauretana Pharmacy, 36 Triq l-Im;arr. It-Temp
UV INDEX
2
IT-TEMP> Ftit jew wisq imsa[[ab b’xi waqtiet xemxin imma bil-possibbiltà ta‘ xi [albiet i]olati tax-xita [afifa kultant VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: Ftit qawwi g[al qawwi mill-Punent Majjistru li jsir moderat g[al ftit qawwi BA{AR> Qawwi IMBATT> Baxx mill-Majjistral li jsir baxx g[al moderat TEMPERATURA: L-og[la 16˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 1.3 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 289.6 mm IX-XEMX> Titla’ fis-07.12 u tin]el fis-17.08
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
Se ji;rilu b[al An;lu Farrugia^ L-involviment ta’ An;lu Farrugia mal-MLP issa hu mitmum Wara l-wirja, meqjusa minn [afna b[ala wa[da fqira g[all-a[[ar, tad-Deputy Leader tal-Malta Labour Party Toni Abela fiddiskussjoni mal-Vi/i Kap talPartit Nazzjonalista, Simon Busuttil, waqt il-programm Bondiplus, [afna bdew jistaqsu jekk il-leader Joseph Muscat hux se jtajjar lit-tieni Deputat Mexxej f’inqas minn xahar. Din il-mistoqsija qamet g[aliex ftit qed jemmnu rra;uni li ta Muscat biex ne[[a lill-eks Deputat Mexxej An;lu Farrugia mill-kariga. {afna jsostnu li Muscat ne[[a lil An;lu Farrugia
mill - kariga biex jillimita l [sara tal - wirja fqira li kellu fid - dibattitu mal - ist ess Simon Busuttil ix xahar li g[adda , din id darba waqt il - programm Xarabank . Min-na[a tieg[u, l-eks Deputat Mexxej An;lu Farrugia kkonferma li linvolviment tieg[u mal-MLP issa hu mitmum b’mod definit u d-de/i]joni tieg[u li ma jikkontestax l-elezzjoni ;enerali hi wahda finali. F’artiklu fil-[arga tal{amis tal-gurnal The Times, An;lu Farrugia rringrazzja lil kull min wera solidarjetà mieg[u i]da kkonferma li
mhux se jo[ro; fuq il-11-il distrett. Fl-ittra ta’ ri]enja tieg[u, An;lu Farrugia ddikjara bla tlaqliq li hu “m’g[andux iktar fidu/ja f’Muscat.” Fl-istess ittra, An;lu Farrugia qal li jidher /ar li Muscat ma fehem xejn dwar dak li hu qal, f’dak li kellu jkun l-a[[ar diskors tieg[u fir-Rabat meta tkellem dwar id-dritt [ieles ta’ kull votant f’Malta. An;lu Farrugia kiteb ukoll li Muscat stess kien fera[lu g[al dan id-diskors li kien g[amel, imma erbat ijiem wara w]ah b[ala sku]a biex ine[[ih mill-kariga.
B[al-lum 25 sena IS-SIBT L-og[la 16˚C L-inqas 12˚C
IL-{ADD L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C
IT-TNEJN L-og[la 16˚C L-inqas 12˚C
IT-TLIETA L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C
L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 10˚C
UV
UV
UV
UV
UV
2
3
2
2
2
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 16˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 1˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 14˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 2˚C imsa[[ab, Milan 3˚C /par, Tripli 18˚C xemxi, Istanbul 7˚C [albiet tax-xita, Ateni 10˚C ftit imsa[[ab, Lisbona 13˚C im/ajpar, Londra 6˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 1˚C imsa[[ab, Berlin 0˚C imsa[[ab, Madrid 7˚C im/ajpar, Zurich 3˚C im/ajpar, Brussell 1˚C borra, Moska -12˚C borra, Munich 0˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 10˚C xemxi, Pari;i 6˚C imsa[[ab, Dublin 6˚C ftit imsa[[ab, Bar/ellona 15˚C xemxi, Tune] 17˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg -8˚C borra, Al;eri 16˚C ftit imsa[[ab, Ruma 13˚C im/ajpar, Kopen[agen -1˚C imsa[[ab, Stokkolma -3˚C imsa[[ab.
L
-Ispettur tal-Pulizija Charles Cassar xehed li wara s-sejba tal-katavru ta’ Nardu Debono ta[t il-pont ta’ Wied i/-?awsli, f’{al Qormi fit-30 ta’ Lulju 1980, il-Kummissarju tal-Pulizija ta’ dak i]-]mien, Lawrence Pullicino, kien bag[at g[alih fl-uffi//ju tieg[u fid-Depot u qallu pre/i]ament x’kellu jg[id fl-inkjesta, fosthom li Nardu Deono kien [arablu wara li [ar;u mil-lockup biex jie[du fl-uffi//ju tal-eks Spettur Gaetano Pace. Fil-fatt ma kienx minnu li kien [arablu. L-Ispettur Cassar kien qed jixhed fil-kumpilazzjoni dwar il-qtil ta’ Nardu Debono li fil-fatt kien se[[ fid-Depot tal-Pulizija. Guido de Marco, il-Vi/i Prim Ministru u Chairman tal-Kumitat Mag[]ul tal-Kamra tarRappre]entanti biex jipproponi tibdil filKostituzzjoni ta’ Malta qal li l-Kumitat kien mistenni jlesti r-rapport preliminari tieg[u sala[[ar tax-xahar. Il-Ministru Louis Galea [abbar it-twaqqif ta’ working committee bejn il-Gvern, l-unions
u dawk li j[addmu biex jitfasslu proposti g[at-twaqqif ta’ Awtorità dwar is-Sa[[a tal{addiem.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
3
Il-PN g[all-[ames snin li ;ejjin se jkompli jenfasizza r-rwol kru/jali tal-bdiewa, tar-ra[[ala u tas-sajjieda li huma pilastru tal-ekonomija (Ritratt> Michael Ellul)
Futur fis-sod anke g[all-bdiewa minn Charles Muscat
Il-Partit Nazzjonalista jrid futur fissod anke g[all-bdiewa ta’ pajji]na g[ax dawn qed jipprovdu mhux biss l-ikel frisk lill-poplu Malti u G[awdxi kif ukoll lit-turisti li jkunu f’pajji]na, imma jikkontribwixxu g[all-ekonomija kif ukoll biex f’pajji]na jkollna ambjent sabi[. G[alhekk fil-Programm Elettorali talPN g[all-[ames snin li ;ejjin se nkomplu nenfasizzaw ir-rwol kru/jali tal-bdiewa, tar-ra[[ala u tas-sajjieda li huma pilastru tal-ekonomija ta’ pajji]na. Il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal dan ilbiera[ waqt ]jara li g[amel f’serra tattadam tal-a[wa bdiewa ]g[a]ag[ Joe u Charles Muscat fl-Im;arr b[ala parti mill-attivitajiet Qalb il-Bdiewa u rRa[[ala. Il-Prim Ministru kien akkumpanjat minn George Pullicino, il-Ministru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali kif
ukoll mill-kandidati kollha li se jikkontestaw is-Seba’ Distrett Elettorali mal-PN u l-kandidati g[al elezzjoni lokali fl-Im;arr. Joe u Charles Muscat investew madwar €250,000 fl-a[[ar erba snin f’serer, makkinarju u ;wiebi biex ji;bru l-ilma tax-xita [allu jsaqqu l-prodotti tag[hom. 50 fil-mija ta’ dawn il-flus huma fondi mill-Unjoni Ewropea. Huma jispe/jalizzaw fit-tkabbir tattadam u jipprodu/u madwar 200,000 kilo fis-sena. F’kummenti lill-;urnalisti, il-Prim Ministru qal li l-bdiewa g[andhom sfidi kbar quddiemhom fosthom it-tibdil filklima li taffettwa l-produzzjoni tag[hom kif ukoll i]-]ieda filpopolazzjoni tad-dinja li qed tkompli tikber u to[loq pressjoni fuq ilproduzzjoni. G[alhekk hu fl-interess ta’ pajji]na li l-bdiewa jing[ataw lg[ajnuna b[ala parti mill-istrate;ija integrata tal-ekonomija. Il-Prim Ministru qal li fis-snin li g[addeww, minn meta Malta saret
membru tal-UE, il-bdiewa gawdew mill-fondi tal-UE kif ukoll mill-fondi lokali b’total ta’ €180 miljun li €100 miljun minnhom huma fondi tal-UE. Hu qal li fin-negozjati li Malta qed tag[mel mal-UE dwar il-pakkett finanzjarju g[as-snin bejn l-2014 u l2020, Malta qed tkompli tis[aq dwar ilb]onn spe/jali tal-biedja u l-i]vilupp rurali f’pajji]na. Hu qal li di;à gawdew 8,550 benefi/jarju u l-A;enzija tal-Pagamenti di;à ppro/essat €85 miljun mill-€100 miljun fondi tal-UE allokati. Lawrence Gonzi fakkar li fl-a[[ar [ames snin il-Gvern [a mi]uri partikulari li minnhom ibbenefikaw ilbdiewa Maltin u G[awdxin. Fost dawn hemm it-tnaqqis fil-[las tal-bolla tas-sigurtà so/jali [alli jonqos il-pi] fuq il-bdiewa kif ukoll skema biex ittitolu tar-raba’ tal-Gvern ikun jista’ jg[addi mill-bidwi li jirtira, lil terzi persuni, sakemm dawn ikunu bdiewa full-time. Meta kien mistoqsi dwar il-
proposta tal-Labour dwar it-tariffi tad-dawl u l-ilma, il-Prim Ministru qal li l-proposta hi mibnija fuq kalkoli ]baljati tant li l-ispi]a kapitali tal-infrastruttura me[tie;a mhix ta’ €360 miljun, kif qed jg[id il-Labour, imma ta’ €600 miljun li jridu ji;u mill-flus tal-poplu. Dan l-i]ball gravi tal-Labour se jipperikola l-postijiet tax-xog[ol u a[na ma rridux li Malta ji;rilha b[al ?ipru. Hu qal li l-PN irid li f’pajji]na jkollna l-inqas rati tad-dawl u tal-ilma possibbli imma li jridu jkunu sostenibbli. Il-Prim Ministru qal li l-Partit Laburista g[andu jippubblika kollox g[ax jirri]ulta li l-esperti li qabbad ilLabour tawh pariri differenti u qalulhom li l-a[jar soluzzjoni hi li jsir il-pipeline tal-gass ma Sqallija li hi lpolitika li qed ja[dem fuqha l-PN. Hu staqsa g[ala l-Partit Laburista g[a]el pro;ett li ji;;enera ener;ija og[la minn dik tal-pipeline tal-gass minkejja l-pariri tal-esperti.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
4
I]-]g[a]ag[ esprimew l-apprezzament lejn il-Prim Ministru g[all-opportunitajiet li qed igawdu fl-istudji u fix-xog[ol li qed isibu, b’laqg[a mill-isba[ u entu]jasta li taw ilbiera[ filg[axija fil-Valletta Waterfront (Ritratti> Joseph Galea)
Opportunitajiet ;odda ta’ xog[ol g[a]-]g[a]ag[ minn pa;na 1
Ephrome Tabone student tal-ITS tkellem dwar issehem tieg[u fis-so/jetà minbarra l-parte/ipazzjoni filkunsill lokali u fil-Kunsill tal-Istudenti tal-ITS. Il-Prim Ministru qal li hu ta’ min ifa[[ar ir-rwol ta]]g[a]ag[ fil-[ajja so/jali – g[ax is-sehem tag[hom filkunsilli lokali u esperjenzi o[ra fis-so/jetà meta jpo;;u ru[hom g[ad-dispo]izzjoni ta’ [addie[or, hi ta’ min ifa[[arha. Lawrence Gonzi rrefera g[all-opportunitajiet li g[andhom i]-]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin bl-istituzzjonijiet edukattivi li investew fihom gvernijiet immexxija mill-PN. L-ITS g[as-settur turistiku, l-università g[al setturi o[ra importanti b[alma hu s-settur finanzjarju, l-MCAST g[assetturi tal-farma/ewtika u lavjazzjoni fost o[rajn. Issa pajji]na qed isib ni/e/ o[ra fejn i]-]g[a]ag[ jista’ jkollhom opportunitajiet
;odda ta’ xog[ol, b’pagi u kundizzjonijiet mill-aqwa kif ukoll i]jed possibbiltajiet fejn ji]viluppaw il-kreattività. Issettur tal-e-gaming hu settur ;did li qed ji]viluppa b’rata mg[a;;la u joffri opportunitajiet kbar g[all-futur. G[all-mistoqsija ta’ Marilena Gauci dwar ilvolontarjat, il-Prim Ministru qal li l-PN jag[ti [afna importanza lil dan il-qasam g[aliex minnu ]-]g[a]ag[ jiksbu [afna esperjenza tal[ajja minbarra li jkunu qed jag[tu kontribut lis-so/jetà. Il-Kap Nazzjonalista qal li fil-Ba;it g[al din is-sena, ilGvern ippropona li jing[ata stipendju apparti lill-istudenti li jag[]lu li jag[tu servizz volontarju. Francesca Farrugia enfasizzat l-importanza tal-isport fil[ajja ta]-]g[a]ag[. Il-Prim Ministru qal li l-Gvern ta [afna importanza lill-isport u llum hawn firxa akbar ta’ attivitajiet sportivi li qed jattiraw numru akbar ta’ parte/ipanti sa minn età
{afna mill-kisbiet li g[amel pajji]na se[[ew g[aliex i]-]g[a]ag[ semmg[u le[inhom fil-mument opportun ]g[ira. Hu tajjeb li mil-livell tal-iskola, it-tfal ikunu mg[allma li hawn dixxiplini sportivi differenti li fihom jistg[u jispe/jalizzaw. Il-Gvern immexxi mill-PN [aseb g[alhekk li jag[mel skola li tag[ti i]jed importanza lil [iliet sportivi mill-iskejjel tradizzjonali biex filwaqt li ma jintilfux il-[iliet akkademi/i jkunu ]viluppati wkoll it-talenti sportivi talatleti li jippromettu. Ernest Mercieca tkellem mal-Prim Ministru dwar linvolviment ta]-]g[a]ag[ f’dak li jkun qed ise[[ madwarhom. Lawrence Gonzi qal li [afna mill-kisbiet li g[amel pajji]na, se[[ew g[aliex i]]g[a]ag[ semmg[u le[inhom fil-mument opportun. Ipprotestaw meta kellhom
jipprotestaw u a;ixxew biex il-pajji] mexa ’l quddiem u ma waqax lura meta kien hemm min ried ixekkel ilprogress. Lawrence Gonzi qal li pajji]na jrid ikompli j[ares ’il quddiem u ma jistax jinjora l-[ti;iet tad-dinja moderna. Il-futur hu marbut matteknolo;ija. Il-Gvern irid jibqa’ jinvesti biex it-teknolo;ija tkun parti integrali mill-futur. Kif ]viluppa fil-qasam tasservizzi finanzjarji, tal-manifattura spe/jalizzata, ilfarma/ewtika, l-avjazzjoni, il-qasam marittimu u dak di;itali, issa pajji]na jrid ikompli jil[aq livelli og[la fil-qasam tal-kreattività u jikkompeti anke f’dan is-settur b’su//ess ma’ pajji]i o[ra.
G[al domanda ta’ Arnell Saliba dwar l-i]vilupp talferg[at differenti tal-arti fost i]-]g[a]ag[, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li hu l[sieb tal-Gvern li jitwaqqaf kulle;; li jispe/jalizza filforom differenti tal-arti fosthom it-teatru u l-mu]ika. Hu qal li fuq su;;eriment li sarlu minn membri ta’ band lokali, il-Gvern ma g[andux isib diffikultà li l-fa/ilitajiet taliskejjel jintu]aw anke g[allqasam tat-teatru u tal-mu]ika wara l-[in kif qed isir f’[afna ka]i g[al dixxiplini sportivi. Il-Prim Ministru kkonkluda l-intervent tieg[u billi sa[aq fuq l-importanza tat-tliet pilastri li l-PN qed jipproponi biex pajji]na jkompli jibni fis-snin li ;ejjin. Biex ilpoplu kiseb dak li g[andu llum, il-Gvern kellu jie[u [afna de/i]jonijiet importanti. Diversi drabi dawn kienu de/i]jonijiet iebsa i]da me[tie;a. U g[aliex ittie[du dawn id-de/i]jonijiet, pajji]na rnexxielu j[ares ixxog[ol.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
5
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li fl-a[[ar gvern Laburista ta’ 22 xahar il-gvern Laburista kien da[[al 33 taxxa ;dida filwaqt li l-Partit Nazzjonalista fil-Gvern fil-[ames snin li g[addew ne[[a 25 taxxa (Ritratt> Michael Ellul)
Ix-xog[ol fi/-/entru tal-politika tal-PN minn Charles Muscat
Il-[olqien tax-xog[ol hu fi/-/entru tal-politika talPartit Nazzjonalista u g[alhekk vot favur il-Partit Nazzjonalista jfisser /ertezza g[al futur fil-[olqien taxxog[ol f’pajji]na. Fil-[ames snin li g[addew bil-[idma tal-Gvern f’pajji]na n[olqu 20,000 post tax-xog[ol ;did minkejja lmaltemp tal-kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali li kissret l-ekonomija ta’ pajji]i qrib tag[na. Il-Prim Ministru u Kap talPartit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal dan ilbiera[ waqt intervista bit-tema, Int u lPrim Ministru li saret f’Santa Venera. L-intervista tmexxiet mill-pre]entatur, Jean Claude Micallef. Lawrence Gonzi qal li malLabour ma tafx fejn int u jekk il-Partit Laburista jkun fil-gvern ikun ta’ periklu g[ax-xog[ol u g[allekonomija tal-pajji]. Hu fakkar kif fl-1996, ilLabour Party kien wieg[ed li se jne[[i l-VAT u meta reba[ il-gvern kien ne[[a l-VAT u biddel id-direzzjoni tal-pajji] u da[[al lil pajji] f’[ajt. Malta kellha l-og[la rata ta’ qg[ad u d-defi/it sploda tant li fi 22 xahar il-gvern Laburista kien da[[al 33 taxxa ;dida. Il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern fil[ames snin li g[addew ne[[a 25 taxxa. Il-Prim Ministru irrefera g[al dak li qed jg[id ilLabour Party dwar l-ener;ija u qal li fil-kalkoli tag[hom
dwar il-proposta tal-power station ;dida di;à [adu ]ball ta’ €200 miljun g[ax qalu li se jonfqu €370 miljun imma jirri]ulta li fil-fatt se jonfqu €600 miljun g[ax fil-kalkoli tag[hom ma da[[lux /erti spejje]. Il-Prim Ministru qal li issa jirri]ulta li mir-rapport talesperti li ;ab il- Labour Party jo[ro; li dawn qalulhom li la[jar soluzzjoni hi l-pipline tal-gass u l-elettriku ji;i or[os milli kieku tinbena power station ;dida. Fakkar li l-Labour Party ilu [ames snin jilg[ab b’din lidea u issa [adu ]ball ta’ €200 miljun. Dan juri li lLabour Party hu superfi/jali u amateur u issa jinsab f’paniku tant li issa Muscat qal li l-pipeline isir ukoll. Hu qal li l-PN irid li f’pajji]na jkollna l-or[os rati possibbli imma li jkunu sostenibbli. Jekk il- Labour Party jid[ol g[al dan il-pro;ett, se jda[[al lil pajji]na f’[ajt u l-ewwel vittma ikunu l-postijiet taxxog[ol g[ax pajji]na jitlef ilkompetittività tieg[u u jbatu l-familji u l-industriji. Hu qal li hu biss mal-PN li jkun hawn /ertezza g[ax-xog[ol f’pajji]na. Il-Prim Ministru qal li fid-9 ta’ Marzu li ;ej il-poplu Malti u G[awdxi se jidde/iedi lil min se jafda blaktar affarijiet prezzju]i u li jag[mlu differenza fil-[ajja tag[na. Fost dawn hemm ilqasam tas-sa[[a li fih pajji]na g[amel miraklu g[ax
minkejja li m’g[andux ri]orsi, kapa/i joffri l-aqwa servizzi tas-sa[[a b’xejn g[al kul[add bi sptar tal-aqwa kwalità. Lawrence Gonzi qal li fil[ames snin li ;ejjin il-PN filGvern se ja[dem biex itejjeb is-servizzi ta’ riabilitazzjoni. Fakkar ukoll li b[alissa miexi tajjeb il-bini tal-Isptar talKura tal-Kan/er ma;enb lIsptar Mater Dei li se jkollu l-aqwa apparat biex ting[ata l-aqwa kura lil dawk morda bil-kan/er. Dan l-Isptar se jkun fih 90 sodda, [afna akbar mill-Isptar Boffa li fih 25 sodda.
familja f’pajji]na u fih daqs 21 ground tal-futbol. Lawrence Goni qal li jalla pajji]na jibqa’ miexi fiddirezzjoni t-tajba u jibqa’ jkollu finanzi fis-sod u mhux ja[li l-flus fix-xejn b[alma jag[mel il-Labour Party jekk ikun fil-gvern. Gvern g[aqli mmexxi millPN jinvesti flus il-poplu f’affarijiet b[alma huma ledukazzjoni, is-sa[[a u g[ajnuna lill-industriji u negozji ]g[ar u medji biex jin[oloq aktar xog[ol. Hu qal li mal-Partit Nazzjonalista il-poplu Malti u G[awdxi jaf fejn sejjer
Matul is-snin li mexxa lil pajji]na l-PN biddel lil Malta fl-aspetti kollha, qed jikseb ir-ri]ultati u s-su//ess, u dan hu mertu ta’ politika g[aqlija u responsabbli Fil-[ames snin li ;ejjin Gvern Nazzjonalista ja[dem aktar fil-qasam tal-kura primarja, fosthom titjib fis-sistema tat-tabib tal-familja, titjib fi/-/entri tas-sa[[a u fis-servizzi fil-komunità. Hu spjega li s-sa[[a hi wkoll marbuta mal-ambjent u l-Gvern [adem u se jkompli ja[dem biex ikollna aktar spazji miftu[a g[all-familji b[alma huma Pjazza San :or; fil-Belt u spazji o[ra f’[afna bliet u r[ula. Il-Prim Ministru qal li dalwaqt ikun inawgurat il-Park tal-Familja f’Wied il-G[ajn li se jkun l-akbar park tal-
imma mal-Labour Party ma jafx fejn sejjer. Il-Prim Ministru tkellem ukoll dwar il-qasam tal-persuni b’di]abbiltà li hu qasam g[al qalbu [afna min[abba li ilu snin twal involut f’[idma favur il-persuni b’di]abbiltà u l-volontarjat. Fl-a[[ar 25 sena f’pajji]na sar progress kbir fil-qasam tal-persuni b’di]abbiltà. Illum f’pajji]na g[andna l-valur tas-solidarjetà u l-inklussività u tfal b’di]abbiltà qed jitg[allmu fl-istess skejjel u klassijiet ma’ tfal o[rajn. Dan qed isir b’investiment ta’ miljuni ta’ ewro g[ax
g[andna 2,000 Learning Support Assistants li qed jg[inu lit-tfal biex jintegraw u jla[[qu mat-tfal l-o[rajn. Lawrence Gonzi qal li l-PN dejjem irrispetta l-valur u ddinjità tan-nies kollha u jibqa’ jpo;;i lill-bniedem fi//entru tal-politika tieg[u. IlPN se ja[dem g[al soluzzjoni dwar il-mistoqsija li jag[mlu l-;enituri ta’ persuni b’di]abbiltà dwar xi jsir minn uliedhom meta huma ji;u nieqsa. Lawrence Gonzi qal li matul is-snin hu tg[allem [afna mill-persuni b’di]abbiltà u mill-;enituri tag[hom u dan kellu effett fuq il-formazzjoni politika tieg[u. Il-Prim Ministru qal li llogo tal-kampanja elettorali tal-PN hu ffurmat minn fjura b’[afna petali li jissimbolizzaw id-diversità tas-so/jetà Maltija fosthom, persuni b’di]abbiltà, l-immigranti, Maltin b’reli;jonijiet differenti u persuni o[rajn. Il-logo jfisser li l-PN hu b’dirg[ajh miftu[in bera[ g[al kul[add. Lawrence Gonzi qal li l-PN ilu g[al 14-il sena fil-Gvern g[ax fl-1996 kien tela’ lgvern Laburista li dam 22 xahar. Hu qal li qabel il-PN mexxa lil pajji]na mill-1987 u matul dawn is-snin li mexxa lil pajji]na il-PN biddel lil pajji]na fl-aspetti kollha. Pajji]na qed jikseb irri]ultati u qed jikseb su//ess u dan hu mertu tal-politika g[aqlija tal-Partit Nazzjonalista.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
6
Muscat skomdu Jg[id li g[andu d-dritt iwie;eb kif irid g[all-mistoqsijiet tal-;urnalisti minn Matthew Bonett
Il-Malta Labour Party ma jridx jippubblika rrapporti u l-istudji li qed jg[id li saru qabel ma [are; bil-proposta tat-tariffi tal-ener;ija. Aktar ma jg[addi ]mien aktar qed jitqajmu dubji dwar dawn ir-rapporti, hekk kif il-kelliema talMalta Labour Party qed ibiddlu l-ver]jonijiet minn sieg[a g[al o[ra. Fl-a[[ar tlett ijiem, kull min segwa l-i]vluppi tal-kampanja elettorali assista g[al tal-anqas tliet ver]jonijiet differenti b’rabta ma’ dan. Kemm il-kelliema Laburista g[all-Utilitajiet Marlene Farrugia, kif ukoll il-kelliem Laburista g[all-Ener;ija Leo Brincat qalu li se jippubblikaw dawn ir-rapporti u l-istudji ‘filmument opportun’. Il-{amis, id-Deputy Leader Laburista Toni Abela qal li l-Malta Labour Party mhux se jippubblika dawn ir-rapporti qabel l-elezzjoni ;enerali, liema dikjarazzjoni kompliet tqajjem aktar dubji dwar il-viabbilità ta’ dan il-pro;ett. Ilbiera[ waranofsinhar, mistoqsi minn dan il;urnal biex jikkonferma dak li qal id-Deputy Leader Laburista, il-Mexxej Laburista Joseph Muscat ma /a[adx, u fuq aktar insistenza, wie;eb b[al Marlene Farrugia u Leo Brincat, ji;ifieri li l-Malta Labour Party jippubblika biss dawn ir-rapporti u l-istudji ‘fil-mument oppportun’. Mistoqsi biex jispe/ifika meta se jkun dan ilmument opportun u g[alfejn ma jridx jippubblika dawn ir-rapporti issa, Muscat ipprova jitfa’ l-[tija fuq il-gvern, u qal li hu mhux lest jippubblika r-rapporti qabel il-Gvern jippubblika tieg[u. Dan minkejja li fil-konferenza tala[barijiet nhar il-{amis, il-Ministru Tonio Fenech ippre]enta kull rapport u studju li sar b’rabta ma’ dan.
IN-NAZZJON g[amel pressjoni fuq Muscat biex iwie;eb fuq dak li se jag[mel ilMalta Labour Party u mhux il-gvern, Muscat qal li hu g[andu d-dritt iwie;eb kif irid hu, ladarba l-;urnalisti g[andhom id-dritt jistaqsu l-mistoqsijiet li jridu huma. Fil-konferenza tal-a[barijiet ta’ Muscat, li saret [dejn il-Knisja ta’ :ie]u fil-Belt Valletta, u li g[aliha wasal aktar minn nofs sieg[a tard, Muscat ta x’jifhem ukoll li l-permessi tal-MEPA biex isir il-pro;ett tal-power station li l-pajji] m’g[andux b]onnu, se jo[ro; malajr [afna. Fil-fatt, il-;urnalisti pre]enti minnufih staqsew mistoqsijiet simili b’rabta ma’ dak li kien g[adu kif qal, u bl-aktar mod dirett staqsewh hux be[siebu jaqbe] il-MEPA u jag[ti l-ordni biex tinbena l-power station ming[ajr il-permess tal-MEPA jew inkella hux se jinda[al b’mod dirett fil-pro/ess talMEPA. Hu baqa’ jinsisti li l-affarijiet se jimxu kif suppost, anke jekk baqa’ ji;i ppressat biex jispjega kif se jsir kollox fi ]mien sentejn, ji;ifieri l-istudji dwar il-viabbilità tal-pro;ett, li jinkludi Environmental Impact Assessment skont kif titlob il-li;i tal-Unjoni Ewropea, il[ru; tat-tenders, l-appelli, kif ukoll ilkostruzzjoni fiha nnifisha. Aktar ma jg[addu ;ranet, aktar qed iqumu dubji dwar il-viabbilità ta’ dan il-pro;ett b’mod spe/jali fit-time frames li [ar;u bihom Muscat u s[abu. Anke l-Perit Carmel Cacopardo, li hu kelliem g[all-Alternattiva Demokratika, qal li dan it-tip ta’ pro;ett ma jistax jitlesta f’24 xahar.
Il-Malta Motorsport Federation tippre]enta proposta lill-Partit Nazzjonalista Membri mill-Malta Motorsport Federation ippre]entaw proposti lill-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil g[all-programm elettorali. Id-delegazzjoni tmexxiet mill-President talFederazzjoni, Tonio Cini, li ppre]enta wkoll petizzjoni li ti;bor fiha madwar 4,500 firma u li torbot mal-proposta li ppre]entaw lill-uffi/jali tal-Partit Nazzjonalista. Il-proposta titkellem dwar bini ta’ /irkwit apposta g[allentu]jasti tas-sewqan, bilg[an li jkollhom post addattat fejn jipprattikaw id-delizzju tag[hom, filwaqt li jonqos ir-riskju fit-toroq, hekk
kif ir-rata ta’ mwiet fit-toroq globalment qed ti]died. Simon Busuttil kien akkumpanjat mis-Segretarju :enerali tal-Partit Nazzjonalista, Paul Borg Olivier, li min-na[a tieg[u qal li l-Partit Nazzjonalista g[andu kull intenzjoni li jwettaq [idma li tirrifletti laspirazzjonijiet u l-interessi tas-setturi differenti li je]istu u rringrazzja lillFederazzjoni tal-kontribut tag[hom. Il-Malta Motorsport Federation die[la fis-sitt sena mit-twaqqif tag[ha u ti;bor diversi klabbs u g[aqdiet talmotorsports u hija rikonoxxuta mill-FIA.
IN-NAZZJON g[amel pressjoni fuq Muscat biex iwie;eb fuq dak li se jag[mel il-Malta Labour Party, b’Muscat jirrispondi li hu g[andu d-dritt iwie;eb kif irid hu, ladarba l-;urnalisti g[andhom id-dritt jistaqsu l-mistoqsijiet li jridu huma
L-i]viluppaturi preokkupati li l-pro;ett propost mill-MLP ma jitlestiex fil-perjodu ta’ sentejn L-Asso/jazzjoni Maltija tal-I]viluppaturi qalet li tinsab preokkupata dwar kemm il-pro;ett talener;ija, kif propost millMalta Labour Party, jista’ jitlesta biss f’sentejn. Dan filwaqt li qalet li lfatt li l-Malta Labour Party ]vela l-proposti tieg[u dwar l-ener;ija huwa ]vilupp po]ittiv u tapprezza l-isforz li qed isir f’dan il-qasam.
L - istqarrija tg[id li t tra[[is tat - tariffi tal ener;ija , kif imwieg[da mill - Malta Labour Party , jekk tassew jid[lu fis - se[[ , g[andu jkollhom impatt po]ittiv fuq in - negozju u jikkon tribwixxu g[all - ;id tas so/jetà Maltija . Biss , filwaqt li ddeskriviet dawn il - proposti b[ala tentattiv serju fil - qasam tal - ener;ija , l - asso/jaz -
zjoni tal - i]viluppaturi ma naqsitx milli tespri mi t - t[assib tag[ha dwar il - perjodu li fih dan il - pro;ett irid jitwettaq . L-i]viluppaturi temmew l-istqarrija tag[hom bi kliem ta’ tif[ir g[allmaturità li qed tintwera fid-diskussjoni politika li saret f’dawn l-a[[ar jiem dwar is-settur talener;ija.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
7
L-MLP mhux se jippubblika l-istudji qabel l-elezzjoni Il-PN u l-AD jistiednu l-MLP jippubblika r-rapporti dwar il-proposta tal-power station ;dida u r-ro[s fil-kontijiet minn Matthew Bonett
Minkejja li fl-a[[ar jiem [ar;u diversi kummenti kunflin;enti dwar l-istudji u rrapporti li qal li g[andu lMalta Labour Party u li wassluh biex jo[ro; bil-proposta li jra[[as il-kontijiet tad-dawl u l-ilma, l-a[[ar dikjarazzjoni u l-aktar wa[da /ara kienet dik tadDeputat Mexxej Laburista Toni Abela li waqt il-programm Bondi Plus fuq listazzjon nazzjonali, qal li lLabour Party mhux se jippubblika dawn l-istudji qabel l-elezzjoni ;enerali. Toni Abela baqa’ jinsisti li di;à [ar;u d-dettalji biex ilpubbliku jifli l-proposta talMalta Labour Party li jra[[as il-kontijiet tad-dawl u l-ilma. Il-Malta Labour Party mhux se jippre]enta listudji tieg[u g[aliex inkella l-Partit Nazzjonalista jkun jista’ janalizzahom u jsib xi diffikultajiet fihom. Din id-dikjarazzjoni ;abet reazzjoni qawwija kemm mill-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil u l-Kelliem g[allAlternattiva Demokratika Carmel Cacopardo. Cacopardo qal li dment li l-Malta Labour Party ma jippubblikax ir-rapporti u listudji li qed jg[id li g[andu, jasal g[all-konklu]joni li din il-proposta ma tistax issir. Carmel Cacopardo qal li lpoplu kollu g[andu dritt ikun jaf kif Joseph Muscat u s[abu waslu g[allkonklu]joni tal-prezzijiet li qalu li se jkunu qed jiswew id-dawl u l-ilma. Min-na[a l-o[ra, Simon Busuttil spjega g[alfejn ilproposta ta’ Muscat ma ta[dimx. Hu qal li din ilproposta hija irresponsabbli li turi kemm il-Malta Labour Party hu dilettant f’dawn laffarijiet. Simon Busuttil qal li lMalta Labour Party qed jibqa’ jinsisti li jibni power station ;dida li m’g[andniex b]onnha u li l-ispejje] fuqha jispi//aw ida[[lu lill-pajji] ;o [ajt. Simon Busuttil spjega kif il-Malta Labour Party lanqas jaf li qabel isir dan il-pro;ett irid isir studju dettaljat dwar is-sigurtà tan-nies, u ma rre-
alizzax lanqas li bil-proposta tieg[u, il-Malta Labour Party ma jistax ju]a l-fondi tal-Unjoni Ewropea. “G[al darb’o[ra, il-Labour Party irid jag[mel g[a]la li flok tg[aqqadna mal-Unjoni Ewropea, tifridna millUnjoni Ewropea,” spjega lVi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista. Ironikament, minkejja li lprogramm kellu jiddiskuti lproposta tal-Malta Labour Party, meta l-pre]entatur staqsa l-ewwel mistoqsija lil Toni Abela, id-Deputat Mexxej Laburista ma we;ibx u talab lillpre]entatur jag[tih garanzija li jistaqsi lil Simon Busuttil dwar dik li sejja[ b[ala lproposta tal-Partit Nazzjonalista. Wara diversi tentattivi minn Toni Abela biex jiddevja mis-su;;ett tal-programm, Lou Bondi ]vela kif Toni Abela kien /empillu darbtejn fl-24 sieg[a ta’ qabel il-programm, biex jipprova jipperswadih biex iddiskussjoni dwar il-proposta tal-Malta Labour Party ma ti[ux il-programm kollu i]da tkun diskussa biss waqt parti mill-programm. F’parti mid-diskussjoni ;iet diskussa l-ispi]a li hemm b]onn biex tinbena din il-power station il-;dida, li il-Ministru Tonio Fenech qal li taqbe] is-somma ta’ €600 miljun. Toni Abela, i]da, baqa’ jiddefendi /-/ifra li [are; biha l-Malta Labour Party. Mistoqsi dwar kemm se jkun qed jiswa l-jetty, ji;ifieri l-pont li hemm b]onn jinbena biex jid[lu lvapuri bil-gass, Toni Abela
L-MLP jg[id li mhux se jippre]enta l-istudji tieg[u g[aliex inkella l-PN ikun jista’ janalizzahom u jsib xi diffikultajiet fihom
Toni Abela, id-Deputat Mexxej Laburista, /empel darbtejn lil Lou Bondi fl-24 sieg[a ta’ qabel il-programm, biex jipprova jipperswadih biex id-diskussjoni dwar il-proposta tal-MLP ma ti[ux il-programm kollu i]da tkun diskussa biss waqt parti mill-programm
qal li dan se jkun qed jit[allas mill-privat. Simon Busuttil, i]da, minnufih irrimarka li mhux hekk hemm miktub fil-pre]entazzjoni ta’ Konrad Mizzi u l-Malta Labour Party. Toni Abela kien mistoqsi wkoll dwar il-proposta talkumpanija Sargas li l-eks Kummissarju Ewropew John Dalli kien tkellem dwarha fix-xhur li g[addew. Minkejja li 90% tal-power station li pproponiet isSargas ta[dem bil-fa[am, Toni Abela qal li din tista’ tkun wa[da mill-kumpaniji li jitfg[u l-offerta tag[hom. Simon Busuttil qal li l-proposta ta’ Muscat tfakkru [afna f’dik li kien g[amel ilLeader ta’ qablu, Alfred Sant, li fl-1996 kien wieg[ed li jne[[i l-VAT u minflokha da[[al is-CET u farrak lekonomija tal-pajji].
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
8 Lokali
Sena [abs dwar serq minn karozza Ra;el ta’ 32 sena millIsla ;ie kkundannat sena [abs wara li ammetta li pprova jisraq minn karozza li kienet ipparkjata f’Ra[al :did. Christopher Scerri ammetta li fl-10 ta’ Jannar li g[adda, g[all-[abta tad9.00 a.m. minn Pjazza Sant’Antnin, ipprova jisraq minn karozza tat-tip Peugeot 106, propjetà ta’ Deejay Castillo u li kka;una [sara fl-istess karozza. Hu ammetta wkoll li kiser sentenza mog[tija mill-Ma;istrat Doreen Clarke, sentenza li ng[atat fis-7 ta’ Novembru li g[adda, kif ukoll li sar re/ediv wara li kiser sentenzi o[ra tal-Qorti. Mill-provi rri]ulta li Scerri g[andu problema bil-vizzju tad-droga u g[alkemm kien irnexxielu jlesti programm ta’ riabilitazzjoni re;a’ waqa’ filvizzju minkejja li t-tfajla tieg[u ppruvat tg[inu. Il-ka] kien investigat mill-Ispettur Fabian Fleri waqt li g[al Scerri deher l-Avukat Kris Busietta.
Akku]at bi frodi Ra;el ta’ 37 sena li xog[lu hu fin-negozju talbejg[ tal-karozzi, in]amm ta[t arrest preventiv wara li ;ie mixli quddiem ilMa;istrat Carol Peralta li wettaq frodi b’/ekkijiet ta’ persuna mejta. Allegatament permezz ta’ dawn i/-/ekkijiet li ffalsifika Glen Borg xtara o;;etti li jiswew mal-€10,000 li jinkludu sigaretti, generators, alko[ol u g[odda minn stabbilimenti differenti. Glen Borg minn {al Tarxien ;ie mixli wkoll li bag[bas u bidel firma ta’ ra;el mejjet f’Awwissu u li anke wettaq reat matul ilperjodu operattiv ta’ sentenza sospi]a. Persuna o[ra mistennija titressaq il-Qorti mixlija b’akku]i simili relatata ma’ dan il-ka] filwaqt li fis-16 ta’ Novembru li g[adda kien tressaq Keith Camilleri ta’ 31 sena minn {al Qormi mixli bi frodi li ammontaw g[al aktar minn €25,000.
Ottubru kien ix-xahar li fih l-iktar li qasmu nies fl-a[[ar tliet xhur tas-sena bejn i]-]ew; g]ejjer, b’total ta’ 356,859 passi;;ier u 90,342 vettura
Attività tajba fl-a[[ar tliet xhur tas-sena Fl-a[[ar kwart tas-sena li g[addiet, ilpassi;;ieri li qasmu bejn Malta u G[awdex permezz tal-Gozo Channel ]diedu, l-istess kif ]diedu l-vetturi u ttrakkijiet tal-merkanzija. Bejn Ottubru u Di/embru kien hemm ]ieda ta’ 1.6% jew 14,421 passi;;ier meta mqabbel mal-istess ]mien tas-sena ta’ qabel, kif ukoll ]ieda ta’ 0.8% jew 2,061 vettura. Madankollu, kien hemm tnaqqis filvja;;i fuq dawk li saru fl-istess tliet xhur tal-2011. F’dan il-perjodu, fl-2012 kien
hemm tnaqqis ta’ 82 jew 1.7% tal-vja;;i. Statistika uffi/jali tal-kumpanija Gozo Channel ippubblikata mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika lbiera[, turi li fla[[ar tliet xhur tas-sena qasmu b’kollox bejn Malta u G[awdex total ta’ 901,260 passi;;ier u 249,154 vettura. Minn dawn ix-xhur, Ottubru kien ixxahar li fih l-iktar li qasmu nies bejn i]]ew; g]ejjer, b’total ta’ 356,859 passi;;ier u 90,342 vettura, u kien ukoll ix-xahar mill-istess tlieta li matulu saru laktar vja;;i, total ta’ 1,569 vja;; bejn i]-
Il-verdett f’;uri dwar stupru mistenni llum Il-verdett fil-;uri li qed jinstema’ bil-mag[luq ta’ ra;el millKottonera, akku]at bi stupru ta’ tfajla ta’ 13-il sena u li kkorrompa listess tfajla, u li hu mixli wkoll li kkorrompa wkoll ]ew; tfajliet o[rajn ta’ 16-il sena, mistenni tard illum waranofsinhar. Jirri]ulta li kemm il-Prosekuzzjoni kif ukoll id-Difi]a temmew it-trattazzjoni tag[hom dwar il-ka] ilbiera[. L-Im[allef Lawrence Quintano, li quddiemu qed jinstema’ l-ka], beda l-indirizz tieg[u lill;urati tard ilbiera[ waranofsinhar u se jkompli dalg[odu, biex wara jibg[at lill-;urati jiddeliberaw. Ir-ra;el li g[andu qrib is-60 sena, qed ji;i akku]at bi tliet kapi ta’ akku]a, dik li kkorrompa tifla ta’ 13-il sena u li llum g[andha 18-il sena, li kkorrompa lilha u ]ew; tfajliet o[ra li llum g[andhom 21 sena u li bl-a;ir tieg[u offenda l-mist[ija tas-sess tag[hom, u li ssekwestra littfajliet kontra l-volontà tag[hom. Minbarra li l-provi fil-;uri nstemg[u bil-mag[luq, il-Qorti ordnat ukoll lill-mezzi tax-xandir biex la jissemmew ismijiet ta’ dawk
ikkon/ernati, u lanqas tissemma llokalità li ;ej minnha l-akku]at u lvittmi, u lanqas il-lokalità ta’ fejn se[[ew l-allegati reati, li i]da wie[ed jista’ jg[id li saru f’dar finna[a t’isfel ta’ Malta. Ir-ra;el g[andu jidher g[alih lAvukat Leslie Cuschieri, u hu minn dejjem /a[ad l-involviment tieg[u fil-ka]. Id-Difi]a qed tikkontendi wkoll li prova importanti f’dan ilka], dik ta’ test mediku fuq it-tfajla allegatament stuprata, mhumiex g[ad-disposizzjoni tal-Prosekuzzjoni u g[alhekk fuq dan ir-reat hu m’g[andux jinstab [ati. Id-Difi]a qed tg[id ukoll li t-tfajliet ma kinux konsistenti fix-xhieda tag[hom. Kienu l-Avukati tal-Prosekuzzjoni mill-Uffi//ju tal-Avukat :enerali li talbu biex il-;uri jinstema’ filmag[luq. L-Avukati Aaron Bugeja u Beryl Buttigieg kellhom din it-talba milqug[a mill-Qorti. Dawn minna[a tag[hom qed isostnu li mixxhieda prodotta hemm provi bi]ejjed biex l-akku]at jinstab [ati. Fost ix-xhieda kien hemm l-investigaturi tal-ka], l-Ispetturi Louise Calleja u Paul Vassallo.
]ew; g]ejjer. Fl-istess statistika tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika kienu ppubblikati wkoll i/-/ifri g[as-sena kollha tal2012 li madankollu rre;istrat tnaqqis ta’ 0.8% jew 32,402 passi;;ier u tnaqqis ta’ 1.5% jew 301 vja;;, u tnaqqis ta’ 2.2% jew 24,035 vettura li qasmu l-fliegu. Kif kien mistenni, Awwissu kien ixxahar li fih l-iktar li qasmu persuni u vetturi, b’479,951 passi;;ier u 123,511 vettura, u dan b’9.3% tal-vja;;i kollha mag[mula matul is-sena.
Sentenza sospi]a g[al ]ew; Fran/i]i }ew; ]g[a]ag[ Fran/i]i li ja[dmu Malta ma’ kumpanija tal-i-gaming ;ew ikkundannati disa’ xhur [abs sospi]i g[al sena u se jkollhom i[allsu bejniethom is-somma ta’ €1,989 wara li kka;unaw [sara fuq tliet karozzi meta kienu fis-sakra. Sylvian Preziosi u Diego Baussan, li t-tnejn g[andhom 19-il sena u joqog[du l-G]ira, ammettew li l-:img[a, l-10 ta’ Jannar, g[all[abta tal-5 a.m., f’San :iljan, ikka;unaw [sara fil-vetturi ta’ Christine Angela Salomone, Lewis Tabone u David Joseph Alamango. Huma ammettew ukoll li serqu t-tabella tarristorant ‘Badass’ li jinsab fl-istess lokalità, li kisru l-pa/i pubblika b’g[ajjat u ;lied u li ma obdewx l-ordnijiet tal-awtoritajiet. Il-Ma;istrat Antonio Micallef Trigona ordnalhom biex li fi ]mien sitt xhur i[allsu ssomma ta’ €1,989 lit-tliet sidien tal-karozzi. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Daryl Borg waqt li]-]ew; Fran/i]i ma kellhomx avukat.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
Lokali 9
Sindku Laburista investigat dwar [lasijiet li jla[[qu €18,400
Il-Kummissarju g[as-Sa[[a Mentali u l-Anzjani hu vu/i g[all-pazjent minn Jesmar Baldacchino
Investigat dwar kif [atar lilu nnifsu ri/erkatur fi pro;ett tal-Kunsill ta’ {al Kirkop b’fondi tal-UE u kif t[allas darbtejn mill-fondi tal-Kunsill u tal-Pro;ett g[al spejje] ta’ vja;;ar Id-Dipartiment tal-Gvern Lokali qed jinvestiga allegati irregolaritajiet finanzjarji misSindku Laburista ta’ San Pawl il-Ba[ar, Mario Salerno, meta kien Sindku ta’ {al Kirkop, u irregolaritajiet milleks Segretarju E]ekuttiv talistess Kunsill, Ranier Busuttil. Minn statements u korrispondenzi uffi/jali li g[andu f’idejh IN-NAZZJON, jirri]ulta li bejn l-2010 u nofs is-sena li g[addiet, meta kien g[adu Sindku Laburista ta’ {al Kirkop, Mario Salerno kif ukoll Ranier Busuttil [allsu lilhom infushom madwar €18,400 kull wie[ed b’mod irregolari b’rabta ma’ pro;ett tal-Kunsill li kien kofinanzjat minn fondi talUnjoni Ewropea. Il-pro;ett, li j;ib l-isem ‘Litus Go’, kien jittratta limmani;;jar tal-kosta. Salerno [atar lilu nnifsu ri/erkatur filwaqt li Ranier Busuttil in[atar manager. U dan bi ksur tal-kuntratt talpro;ett. B’kollox, g[al dawn il-konsulenzi, Salerno u Busuttil [adu ftit iktar minn €11.400 u €9,600 rispettivament. It-termini tal-kuntratt jispe/ifikaw li jekk dan ixxog[ol kien se jsir barra mixxog[ol tal-Kunsill innifsu, irri/erkatur u l-manager kellhom jintg[a]lu bi pro/ess ta’ tender kompetittiv. Xi [a;a li
Is-Sindku Labursta ta’ San Pawl il-Ba[ar Mario Salerno investigat dwar allegat ka] fi ]mien meta kien Sindku Laburista ta’ {al Kirkop
ma ;ratx g[aliex Mario Salerno u l-Eks Segretarju E]ekuttiv [atru lilhom infushom f’dawn il-karigi. Salerno [atar ukoll skrivana tal-Kunsill biex tag[mel xog[ol amministrattiv. Minbarra l-€11,400, Mario Salerno ta lilu nnifsu iktar minn €7,000 biex ikopri spejje] ta’ vja;;ar, akkomodazzjoni u spejje] o[ra relatati mal-pro;ett. Jirri]ulta li minbarra li t[allsu mill-fondi tal-pro;ett
allokati g[al dawn l-ispejje], kemm Mario Salerno kif ukoll is-Segretarju E]ekuttiv t[allsu dawn l-ispejje] millfondi tal-Kunsill ukoll. Dan ifisser li t[allsu doppjament tal-istess spejje]. Dan g[aliex il-Kunsill ma kienx jaf li huma kienu di;à t[allsu mill-fondi tal-pro;ett u g[aldaqstant awtorizza pagament mill-fondi tieg[u wkoll. Il-borma tkompli tit[awwad hekk kif il-pro;ett ma ;iex konklu] u hemm
probabbiltà kbira li l-Kunsill Lokali ta’ {al Kirkop se jitlef mal-€14,000 li aktarx mhux se jirnexxilu jirkupra. Dan kollu wassal sabiex idDipartiment tal-Gvern lokali beda jinvestiga l-a;ir tasSindku Laburista u ta’ Ranier Busuttil. Minn informazzjoni li g[andu IN-NAZZJON, isSindku Laburista Mario Salerno u Ranier Busuttil kienu msej[a g[al laqg[a ur;enti fis-17 ta’ Di/embru li g[adda mad-Dipartiment talGvern Lokali u tal-PPCD flUffi//ju tal-Prim Ministru b’rabta ma’ dan l-a;ir. L-investigazzjonijiet g[adhom g[addejjin fejn mhux esklu] li l-ka] jg[addi sa[ansitra g[and il-Pulizija li tista’ tie[u passi kriminali. Mario Salerno rri]enja minn Sindku Laburista ta’ {al Kirkop f’Marzu li g[adda wara li kien elett Sindku Laburista ta’ San Pawl ilBa[ar fl-elezzjonijiet tal-kunsilli lokali, b’appo;; qawwi u fil-miftu[ tal-Mexxej Laburista Joseph Muscat li ffoka l-kampanja elettorali tieg[u kwa]i esklussivament fuq din il-lokalità. Sorsi fi [dan il-Malta Labour Party qalu li Muscat hu infurmat b’dan il-ka] u, g[alkemm ma [a ebda azzjoni, issa qed jipprova jiddistanza ru[u minn masSindku Laburista Salerno.
F’pajji]na issa hawn li;i li hi orjentata lejn il-pazjent li t[ares l-interess talpersuni bi problemi ta’ sa[[a mentali u t[ares ukoll id-drittijiet tal-persuni anzjani. Dan sar ukoll permezz tal-[olqien ta’ Kummissarju li g[andu poteri e]ekuttivi fejn mhux biss jarrakkomanda i]da wkoll jesegwixxi ordnijiet biex i[ares id-drittijiet ta’ dawn il-persuni. Hekk sostna s-Segretarju Parlamentari g[all-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, Mario Galea meta akkumpanjat mill-Assistent Parlamentari Peter Micallef, g[amel ]jara flUffi//ju tal-Kummissarju tas-Sa[[a Mentali u lAnzjani mmexxi millKummissarju John Cachia. Is-Segretarju Parlamentari sostna li lenfasi fil-li;i hi li l-pazjent jo[ro; mill-Isptar Monte Carmeli fl-iqsar ]mien possibbli. G[alhekk il-kura involontarja trid ting[ata fl-iqsar ]mien possibbli u fil-komunità mhux bilfors mill-isptar. Dwar l-anzjani, il-li;i titkellem fuq l-g[ajnuna li l-Uffi//ju talKummissarju jista’ jag[ti fid-de/i]jonijiet li jittie[du mill-persuni anzjani, fosthom de/i]jonijiet ta’ kura jew fil-[ajja tag[hom b[all-wirt. Id-de/i]jonijiet tassa[[a fil-ka] tal-anzjani se jibdew jittie[du flimkien mal-professjonisti, malpersuni li jkunu qed jie[du [siebhom jew persuna appuntata minnhom.
Revi]joni indipendenti tal-files tal-investituri fil-Fond La Valette L-Awtorità g[as-Servizzi Finanzjarji (MFSA) bag[tet lill-Bank of Valletta il-lista tal-investituri li skont ir-rapport tal-espert indipendenti huma eli;ibbli g[al kumpens addizzjonali mill-Bank. Din il-lista tinkludi dawk l-investituri li ressqu lment mal-MFSA u li dwarhom hemm il-qbil mal-Bank li huma eli;ibbli g[al kumpens addizzjonali. Stqarrija tal-MFSA qalet li l-Bank of Valletta ng[ata struzzjonijiet biex jippro/essa u j[allas il-kumpens addizzjonali li hu dovut ming[ajr
dewmien. Dan il-[las addizzjonali g[andu jit[allas lill-investituri eli;ibbli ming[ajr tnaqqis. Fir-rapport indipendenti minn Mazars in;abret u kienet ikkunsidrata informazzjoni relevanti pprovduta mill-Bank of Valletta dwar il-bejg[ ta’ unitajiet fil-Fond mill-Bank lillinvestituri. Mazras e]amina dawn it-transazzjonijiet kollha fejn il-klijent ng[ata parir u dawn it-transazzjonijiet fuq ba]i ta’ execution only fejn id-dokumentazzjoni ma kinitx imtliet b’mod
korrett. Dawn it-transazzjonijiet ;ew e]aminati minn Mazars biex ji;i determinat min minn dawn l-investituri kien jissodisfa l-kriterji ta’ investitur ta’ esperjenza kif definit fil-prospett supplimentari tal-Fond u Mazars lestiet lista ta’ investituri li ma kinux jikkwalifikaw b[ala investituri ta’ esperjenza. Xi investituri kkuntattjaw lill-MFSA biex jistaqsu jekk humiex intitolati g[al kumpens addizzjonali. Kif spjegat mill-MFSA fi stqarrija tal-4 ta’ :unju 2012, il-lista ta’ investituri li
g[andhom jing[ataw kumpens addizzjonali ng[atat lill-Bank. Il-Bank issa g[andu jikkalkula la[[ar pagament li hu dovut u jag[mel l-arran;amenti biex dan jit[allas ming[ajr dewmien. Se jsir e]er/izzju ta’ rikon/iljazzjoni biex ji;i ]gurat li l-investituri kollha jkunu kkunsidrati u evalwati b’mod korrett imma l-pagamenti dovuti jistg[u jsiru matul dan le]er/izzju. L-MFSA se tkompli tissorvelja lfinalizzazzjoni ta’ dan il-pro/ess ta’ investigazzjoni.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
10 Fit-triq tal-[ajja Il-Knisja Kattolika fid-dinja g[ada ti//elebra l-Jum Dinji tal-Migranti u r-Refu;jati. Din hi /elebrazzjoni annwali li g[aliha l-Papa jo[ro; messa;; tal-okka]joni. Din id-darba, it-tema hi, “Il-Migrazzjonijiet> Pellegrina;; ta’ Fidi u Tama”. Hi tema li twieldet mill-fatt li ninsabu fis-Sena tal-Fidi, li l-Papa nieda fl-okka]joni tal-[amsin sena mill-ftuh tal-Kon/ilju Vatikan II.
Il-fenomenu tal-migrazzjoni qed isir dejjem i]jed parti mill-;rajja umana. In-numru tan-nies li jimxu minn post g[all-ie[or f’kontest migratorju kulma jmur qed jikber, g[alkemm i//irkustanzi u r-realtajiet ivarjaw. Bi]]ejjed wie[ed isemmi, ng[idu a[na, li l-Organizzazzjoni Internazzjonali g[all-Migrazzjoni tistma li fid-dinja hawn total ta’ 214-il miljun migrant. Dawn
barra madwar 740 miljun bniedem ie[or li kellhom ja[arbu minn djarhom l-i]jed min[abba gwerer u ;lied u li kellhom ifittxu kenn fi n[awi o[rajn f’pajji]hom stess. Jekk tg[odd i/-/ifri msemmija flimkien, wie[ed isib li hawn kwa]i biljun ru[, ji;ifieri wie[ed minn kull sebg[a tal-popolazzjoni dinjija, li llum qed jesperjenzaw xi forma ta’ migrazzjoni.
Il-[erqa tal-migrant g[al ;ejjieni a[jar Ir-ra;unijiet li jwasslu lin-nies biex iterrqu ’l bog[od minn fejn ikunu twieldu, trabbew u forsi bnew familja jvarjaw. Ikun hemm fosthom min jag[mel dan g[ax ikun hemm min irid jippersegwitah min[abba, ng[idu a[na, ir-razza tieg[u, inkella t-twemmin reli;ju] jew politiku tieg[u. Ikun hemm ukoll min ikollu ja[rab min[abba xi kunflitt etniku jew ;lied g[allpoter. Ikun hemm ukoll min il-vja;; jibdieh g[aliex fuq ix-xefaq ikun qed jara g[ajxien kiebi g[alih u g[al uliedu, u hi fin-natura tal-bniedem li jfittex [ajja a[jar spe/jalment g[all-ulied. Hu fatt li mhux l-istejjer kollha li tisma’ ming[and il-migranti jkunu veri fil-qalba jew issustanza tag[hom. Ikun hemm min jivvinta jew i]ejjen l-istorja tieg[u biex jimpressjona aktar, bittama li jikseb dak li forsi jkun irriskja [ajtu g[alih. Xi drabi ingann b[al dan ikun ;ej direttament mill-migrant. Xi drabi jkun ;ej mill-istruzzjonijiet li jag[tuh, b’[afna theddid, il-bulijiet fil-grupp li jkun ivvja;;a mieg[u. Xi drabi jkun ;ej mill-pariri jew gwida li jag[tuh it-traffikanti. Xi drabi jkun imnissel minn su;;erimenti fini jew inqas fini ta’ nies li ja[dmu mal-migranti u li l-g[o]]a tag[hom tal-valur tal-verità tkun imxellfa u di]orjentata, jekk mhux diformata. Fidu/ja u tama Ikun xi jkun il-ka], il-migrant i;orr mieg[u lfidu/ja u t-tama li fejn imur isib min jilqg[u, jifhmu u jg[inu jibda [ajja ;dida. Fil-frattemp, ukoll jekk il-migrant jasal f’qag[da li bil-Malti nsej[ulha ‘ta’ fuqu senduqu’, fl-art li tilqg[u hu jie[u mieg[u l-kwalitajiet u l-[iliet li l-Mulej ikun
]ejnu bihom u li hu forsi jkun irnexxielu jew irid jittempra bl-istudju u l-b]ulija. Dan apparti l-g[ana tal-kulturi, tradizzjonijiet u drawwiet so/jali li l-migrant i;orr mieg[u kull fejn imur g[aliex ikun mag[;un fihom u huma fih. Fil-messa;; tieg[u, il-Papa jolqot il-musmar fuq rasu bil-mod kif jiddeskrivi din ir-realtà. Il-migranti ma jfittxux sempli/ement li jtejbu lqag[da finanzjarja, so/jali u politika tag[hom. Huma jkunu qed ifittxu wkoll ambjent li jippermettilhom u jg[inhom jippreservaw u jg[ixu l-identità tal-ori;ini tag[hom. Kull min f’[ajtu [adem mal-migranti u fosthom, sew jekk emigrant kif ukoll jekk immigrant, jaf li l-Papa g[andu [afna ra;un f’dak li kompla jg[id fuq kemm il-migranti jkunu fidu/ju]i li jsibu min ja//ettahom, min ikun solidali mag[hom u jg[inhom, min jissimpatizza mat-tbatija u ttra;edja li jg[addi minnhom [addie[or, min jag[raf il-valuri u r-ri]orsi li nies b[al dawn ikollhom x’joffru, u min ikun lest li ma’ dawk filb]onn u l-i]vanta;;jati jaqsam b’mod uman u materjalment.
Il-migrant meta jag[]el biex jitlaq minn pajji]u, i;orr mieg[u l-fidu/ja u t-tama li fejn imur isib min jilqg[u, jifhmu u jg[inu jibda [ajja ;dida
minn
Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt
[ajjithom jew il-libertà tag[hom fil-periklu, i]da g[aliex, ng[idu a[na, l-eluf kbar ta’ ]g[a]ag[ li kull sena jil[qu l-età tax-xog[ol ma jaraw l-ebda dawl f’tarf ilmina jekk jibqg[u f’pajji]hom. }g[a]ag[ b[al dawn fa/li Minkejja l-moderni]mu li ng[ixu fih il-bniedem xorta g[adu jg[ix bil-problema tal-iskjavitù, li wa[da mill-forom tag[ha hi dik tat-traffikar jispi//aw vittmi ta’ traffikanti bla skrupli li, tal-bnedmin ng[idu a[na, mg[ammrin Il-Papa sa[aq ukoll li hu importanti li ji;i b’kompjuter tal-idejn imorru juruhom dik li realizzat li r-realtà tas-solidarjetà umana, li hi ta’ jpin;ulhom b[ala “il-;enna tal-art” li hemm ;id g[alina, timponi wkoll dover. tistenniehom band’o[ra jekk jag[mlu b[al [afna nies qabilhom u ‘jixtru’ post fuq trakk biex jaqsmu It-traffiku tal-bnedmin d-de]ert jew fuq dg[ajsa biex jaqsmu xi ba[ar. Apprezzajt ninnota li l-messa;; tal-Papa jittratta Min jaf kemm ;enituri jissagrifikaw kulma wkoll il-kwistjoni tal-migrazzjoni irregolari, li taf jkollhom biex jaraw lil uliedhom jiksbu dan ‘iltie[u wkoll il-forma ta’ traffikar u esplojtazzjoni biljett’ lejn il-[olma ta’ [ajja ;dida a[jar! tal-bnedmin, partikolarment nisa u tfal. It-traffiku tal-bnedmin hu realtà li [afna nies L-g[ajta g[all-g[ajnuna madwar id-dinja qed iqisuha b[ala t-tieni l-iktar Min jaf kemm ;enituri u ]g[a]ag[ jingidmu [idma kriminali madwar il-globu li t[alli qlig[. g[ax g[alkemm ikollhom id-dubju, it-traffikant Jg[addiha biss it-traffiku illegali tal-armi. jassigurahom li l-vja;; mhux daqstant riskju], Mhux ta’ xejn, allura, li Benedittu XVI, l-ewwel g[aliex lin-nies hu jipprovdilhom ukoll telefon tas[a;a li qal dwar dan il-fenomenu kienet li dawn ilsatellita biex f’ka] ta’ g[aw; jibag[tu messa;; lil krimini g[andhom ji;u kkundannati b’mod /ar u xi [add li jkun jg[ix f’post strate;iku, li huma kontrihom g[andhom jittie[du l-passi bil-li;i. jkunu jafu li dritt jag[ti l-allarm u jg[abbi rIl-Papa jitkellem ukoll favur policy migratorja responsabbiltà tas-salvata;; fuq spallejn lordinata li ma tispi//ax fl-issi;illar tal-fruntieri, awtoritajiet /ivili! favur aktar sanzjonijiet qawwija kontra lMin jaf kemm vittmi, minkejja assigurazzjonijiet immigrazzjoni irregolari, u favur l-adozzjoni ta’ simili tat-traffikanti, xorta wa[da jtemmu l-vja;; mi]uri ma[subin biex jiskura;;ixxu wasliet ;odda. tag[hom fid-de]ert jew fil-ba[ar tra;ikament, Hu jispjega li g[al bosta migranti dawn jistg[u g[aliex ma jil[qux jibag[tu jew iwasslu l-g[ajta g[all-inqas jillimitawlhom l-periklu li jaqg[u g[all-g[ajnuna tag[hom fil-[in, inkella n-nies tasvittmi ta’ forom simili ta’ traffikar tal-bnedmin. salvata;; jiltaqg[u ma’ diffikultajiet li min[abba Hemm ukoll fattur ie[or. Je]isti b]onn ur;enti fihom jaslu [dejhom tard wisq! g[al interventi multilaterali strutturati g[all?ertament ma g[andux ikun li l-bibien tali]vilupp tal-pajji]i minn fejn qed jitilqu n-nies, fruntieri tal-pajji]i jissabbtu f’wi// il-migranti. kontro-mi]uri effettivi ma[subin biex ixejnu tAlla[ares ji;ri dan u jekk ji;ri jkun [a]in. G[alltraffikar tal-bnedmin, programmi komprensivi li kuntrarju, il-migranti g[andhom isibu l-a[jar jirregolaw id-d[ul legali, u ftu[ akbar filsolidarjetà umana possibbli wkoll jekk ma konsiderazzjoni ta’ ka]i individwali li jappellaw jkollhomx ra;uni verament ;usta meta jitilqu minn g[al protezzjoni umanitarja aktar milli g[al a]il arthom. politiku. I]da l-g[odda g[at-tra]]in tat-traffiku talDawn huma [sibijiet importanti [afna g[aliex hu bnedmin g[andha tkun b’sa[[itha kemm jista’ jkun fatt mag[ruf li huma [afna n-nies li jitilqu minn bit-tir li ma jitne[[iex biss l-g[anqbut, i]da ji;i arthom mhux g[aliex hemmhekk ikollhom eliminat il-brimb.
IN-NAZZJON ls-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Il-Labour ji;i bil-vapuri Li l-Labour ji;u bi proposta, favur power station li ta[dem bil-gass, g[alkemm kif fassalha Muscat ma tistax issir, mhix xi innovazzjoni. Ma skoprew xejn ;did. Il-Partit Nazzjonalista ilu jemmen b’vi]joni /ara favur ener;ija nadifa. I]da dejjem kien /ar malpoplu. Dejjem tkellem mal-poplu b’onestà. Il-PN bi pjan serju u fit-tul dwar l-ener;ija Il-PN fil-Gvern, minkejja s-snin iebsa kkaw]ati mill-klima ekonomika u finanzjarja dinjija, dejjem [a de/i]jonijiet li jwasslu biex il-prezz li n[allsu g[all-ener;ija li nikkunsmaw ikun bl-or[os prezz possibbli u b’kemm jifla[ pajji]na. U biex jag[mel dan embarka fuq pjan fit-tul li permezz tieg[u pajji]na jkun jista’ jaddatta g[all-isfidi li nkunu qed nindirizzaw. G[alhekk il-pro;ett li embarka bih il-Gvern Nazzjonalista fil-bidu ta’ din il-le;i]latura favur lestensjoni tal-power station ta’ Delimara kien ma[sub biex jindirizza kemm prijoritajiet ur;enti, b[alma hu l-g[eluq tal-power station tal-Marsa msa[[a[ bl-interconnector biex ning[aqdu massistema Ewropea ta’ ener;ija; flimkien ma’ pjan fit-tul li jwassal biex pajji]na wkoll jaqleb g[al ener;ija aktar nadifa, b[alma hu l-gass. Tant li tliet xhur ilu l-Gvern beda l-pro/ess ta’ feasibility study dwar it-tqeg[id ta’ pipeline tal-gass ma’ Sqallija biex jinkisbu fondi tal-Unjoni Ewropea g[al dan ilpro;ett, u li l-Unjoni qablet minnufih fil-prin/ipju.
Il-Labour irid i;ib il-gass bil-vapuri I]da l-poplu li jirra;una qatt ma stenna li l-Labour jo[ro; bi proposta li j;ib il-gass bil-vapuri. Fi]-]minijiet tal-lum, dan ikun ifisser li pajji]na jaddotta metodi li llum di;à qed ji;u mwarrba. Il-Labour, b’[afna pompo]ità, bil-kandidat hekk imsejja[ fost dawk stilel tal-Labour, Conrad Mizzi fuq quddiem u mbuttat minn Muscat biex ikun il-vu/i tieg[u dwar il-proposta ta’ Muscat dwar l-ener;ija, [abbar u fta[ar li l-Labour se jibda j;ib il-gass bilvapuri. Mhux biss, i]da se jibni f’Delimara, il-post li dwaru l-Labour tant ipprotesta bil-qawwa kontra power station f’dan is-sit, ]ew; tankijiet g[all-[a]na tal-gass kull wie[ed daqs il-knisja tal-Mosta. {a]na ta]-]ejt e]att ma;enb il-power station ta’ Delimara u qrib [afna lokalitajiet fil-madwar. :er[a [afna ag[ar mi/-/umnija ta’ Delimara. Mhux biss, i]da wkoll ta’ periklu kbir f’ka] ta’ in/ident. Muscat, bil-mod kif ippre]enta l-proposta dwar lener;ija, iddi]appunta. G[amel kalkoli []iena. Muscat ]balja bil-kbir fl-istimi li [adem minn fuq l-iskrivaniji. L-istimi li wasslu g[all-proposta ta’ kif se jor[su t-tariffi tad-dawl u l-ilma m’g[amluhomx il-konsulenti barranin. It-tariffi [adimhom Muscat wa[du. Ming[ajr ebda konsultazzjoni b[alma ma kkonsultax dwar it-tankijiet enormi g[all-[a]na ta]-]ejt kif ukoll l-attività talvapuri bil-gass fil-port ta’ Marsaxlokk.
Muscat, b[alma fir-referendum dwar is-s[ubija ta’ Malta fl-UE kien ta l-parir lill-poplu dwar iss[ubija fl-Unjoni Ewropea biex imur kontra l-kurrent ta’ dak li qed ji;ri fl-Ewropa; b[alma wkoll kien iddikjara li se ja[dem biex pajji]na ma ji[ux il-fondi g[all-impjant tar-Ri/ikla;; ta’ Sant’Antnin meta l-pajji]i kollha jinvestu f’impjanti ta’ ri/ikla;;; b[alma wkoll kien jaqbel li titne[[a lVAT meta l-pajji]i Ewropej kollha, u [afna pajji]i o[ra j[addmu s-sistema tal-VAT; hekk ukoll illum, fl-2013, Muscat qed jer;a’ jmur kontra l-kurrent. Muscat qed imur kontra l-vi]joni u l-politika talUnjoni Ewropea favur sistema ta’ ener;ija wa[da fl-Ewropa li tg[aqqad l-ener;ija b’pipeline talgass. B’dan il-mod l-Ewropa tkun kompetittiva biex mill-prezz li bih t[allas l-Ewropa g[all-;enerazzjoni tal-elettriku jgawdi kul[add. Muscat ji]balja u t[allas int I]da Muscat, irid ji]ola g[al darb’o[ra lil pajji]na mill-kumplament tal-Ewropa. Idde/ieda wa[du. Il-Labour irid i;ib lejn pajji]na l-gass bilvapuri. Il-[asra biss hi wa[da – li jekk ji]balja Muscat meta jkun Prim Ministru, u jwettaq il-proposta li qed jg[id li se jag[mel, ji]balja pajji]na u g[alli]ball ta’ Muscat t[allas int. I[allas u jbati l-poplu kollu u mhux biss Muscat jew il-Labour Party.
L-g[a]la tag[na Is-sabi[ ta’ kull demokrazija jibqa’ dejjem il-fatt li lpoplu kull tant ]mien jing[ata l-opportunità li jag[]el min irid imexxih. Issir prerogattiva ta’ kull poplu li jqieg[ed fuq il-mi]ien dak li jkun g[adda minnu fl-a[[ar le;i]latura u jag[ti widen g[all-messa;;i tal-partiti dwar kif be[siebhom ja[dmu jekk ikunu fil-gvern. L-ewwel ;img[a mill-kampanja elettorali Dan hu l-mument pre/i] li ninsabu fih b[al issa. G[addiet l-ewwel ;img[a tal-kam-
panja elettorali li g[andha twassal g[all-elezzjoni inqas minn tmien ;img[at o[ra. Issa nibdew ni]nu u nisimg[u mhux biss dak li g[andhom xi
jg[idu l-mexxejja, imma wkoll napprezzaw il-validità u l-konsistenza tal-argumenti u l-weg[diet li qeg[din jag[mlu. Intant nemmen li l-istil politiku Malti qieg[ed rapidament jinbidel g[al diversi ra;unijiet. Qabel xejn l-isfidi li jkollu pajji] saru sfidi komuni g[all-partiti kollha. ’Il-bog[od mill-ideolo;ija li tista’ tifred l-istess partiti, ilpoplu jrid jisma’ dwar soluzzjonijiet u pjani fattibbli g[all-isfidi u l-aspirazzjonijiet tal-pajji]. Fattur ie[or li qieg[ed i;ib bidla fl-istil politiku hu li lpoplu hu ferm aktar matur firrigward tal-politi/i u l-partiti tag[hom. Kif ng[idu bilMalti, in-nies ma
Nawgura li din il-kampanja elettorali tkompli g[addejja f’atmosfera trankwilla biex jing[ata /-/ans u l-opportunità lill-poplu jag[]el f’serenità l-gvern li jrid imexxih g[all-[ames snin li ;ejjin.
tbellg[alhomx ir-ross billabra u jafu jixtarru u jqabblu. Daqstant jafu ji]nu politiku minn ie[or. Dan fisser f’tibdil fid-djar Maltin u G[awdxin hekk kif rajna u naraw familji li jkunu tradizzjonalment Nazzjonalisti jew Laburisti jit[alltu fl-ideat u l-opinjoni politika tag[hom. Bla dubju din hi xi [a;a sabi[a u frott id-demokrazija u l-espressjoni tal-libertà li a[na b[ala poplu tant i;;elidna g[alihom. Kemm hi [a;a sabi[a li madwar il-mejda tal-ikel ikollok familja s[i[a b’opinjonijiet differenti i]da li kapa/i tiddiskuti filwaqt li tirrispetta l-opinjoni diversa. B[allikieku partit politiku ]g[ir! Bla dubju il-progress fixxandir fisser ukoll li dan ilmezz qawwi ta’ komunikazzjoni, flimkien ma’ siti elettroni/i, g[andu impatt qawwi fil-formazzjoni ta’ stili ta’ politika. Il-partiti politi/i tbieg[du milli jippruvaw ixandru l-messa;; tag[hom fil-pjazez u l-ka]ini u llum qed jinqdew aktar bil-midja.
Rwol importanti tal-media Hawnhekk il-midja tilg[ab
rwol importanti [afna hekk kif g[andha r-responsabbiltà li twassal messa;;i b’mod g[aqli min[abba li dawn jinfluwenzaw il-[sieb u dde/i]jonijiet tal-poplu. G[alhekk ir-responsabbiltà fuq ix-xandara u l-mezzi li ju]aw, g[andha tkun wa[da ta’ serjetà u impenn. F’dan is-sens l-a[barijiet u kif dawn jitwasslu jiffurmaw l-opinjoni pubblika. Il-kuntest ta’ kif titwassal a[bar taffettwa mhux biss lillqarrejja imma g[andha l-forza tifforma l-a;enda politika jew so/jali trasmessa fuq forom o[ra ta’ komunikazzjoni ng[idu a[na, it-televizjoni. Illibertà tal-espressjoni jibqa’ dritt fundamentali. I]da ma’ kull dritt li wie[ed ikollu hemm ukoll l-obbligazzjoni. Jiddispja/ini ng[id li iktar ma fta[na u espandejna l-mezzi tag[na, kemm ilkwalità u l-integrità talprodott u tal-messa;; mhux dejjem tjiebu. Anzi f’/erti ka]i l[aqna lqieg[ tal-borma! Waqt li nap-
minn Caroline Galea info@carolinegalea.com
prezza li messa;; politiku jista’ jkollu kontenut parti;jan, jibqa’ l-fatt li la[bar imxandra g[andha jkollha fil-ba]i tag[ha mhux biss verità imma wkoll sens ta’ responsabbiltà u integrità. Intant l-e]er/izzju talg[a]la jkompli g[addej. Nawgura li din il-kampanja elettorali tkompli g[addejja f’atmosfera trankwilla biex ilpoplu jing[ata /-/ans u lopportunità jag[]el f’serenità l-gvern li jrid imexxih g[all[ames snin li ;ejjin.
Caroline Galea hi kandidata g[all-PN g[all-Elezzjoni :enerali fir-Raba’ u s-Sitt Distrett
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
12 Opinjoni
L-istorja tal-Knisja u int – ma nistg[ux ni;;udikaw dak li ;ara fl-img[oddi bil-kejl tal-lum Mhux g[alkemm taqbad u tikteb storja tant twila u kumplikata kif inhi l-istorja tal-Knisja Kattolika — fiha nsibu l-element uman bli]balji kollha li saru millbnedmin li jmexxuha u anke, naturalment, mill-fidili stess — forsi wara /ertu ]mien a[na tas-seklu XXI insej[ulhom ]balji f’g[ajnejna tal-lum però g[alihom forsi kienet il-mentalità tag[hom. E]empju prattiku huma lkru/jati ta]-]minijiet tannofs. A[na ma nistg[ux ni;;udikaw l-istorja talimg[oddi kif ;ieb u la[aq. Ilmentalità tal-lum meta //irkustanzi kienu wisq iktar differenti mil-lum stess. Qed nikteb din l-istorja biex ji//araw [afna punti m[awda li l-poplu Malti g[andu dwar dak li ;ara filpassat dwar /erti fatti li hu diffi/li [afna dak li ;ara 500 jew 600 sena ilu. Joan of Arc Il-ka] ta’ Joan of Arc, tfa-
jla qaddisa li [elset lil Franza mit-tirannija tal-Ingli]i fisseklu XV. Alla stess bag[atha b’din il-missjoni qaddisa b[ala [elliesa talpoplu Fran/i]. Naraw f’dan li ;ej f’din listorja kemm kien inkwiet fil-Knisja ta’ Kristu minn ;ewwa, papiet, isqfijiet, sa/erdoti, laj/i li ma qdewx il-missjoni tag[hom b[ala rappre]entanti ta’ Kristu jew ag[ar b[ala Nsara. Minn barra mill-Knisja hemm persekuzzjonijiet, Ruma, Persja, Islam, Vikings, :ermanja, rejiet protestanti, rivoluzzjoni Fran/i]a, komuni]mu, Atej, e//. Hemm ereti/i b[al Arju, Nestorju, Eutikue, Mawmettu l-Albigezi, Hussiti, Protestanti]mu (Luteru, Kalvinu, Knox, e//), razzjonalisti, liberali, e//. Xismati/i, Enriku VIII, patrijarka Mikiel ?erularju, Marcel Lefebre, e//. Il-Bidu. :esù Kristu l-Iben t’Alla, bin Marija Ver;ni, twieled, g[ex, miet filPalestina fi]-]mien Erodi lKbir (39 QK – 4 WK) u ibnu Erodi Antipas, l-imperaturi Rumani kienu tnejn: Cesari Augusto (Octaviano) 27 QK – 14 WK. Dan kien fi]-
Il-ka] ta’ Joan of Arc, tfajla qaddisa li [elset lil Franza mit-tirannija tal-Ingli]i fis-seklu XV. Alla stess bag[atha b’din il-missjoni qaddisa b[ala [elliesa tal-poplu Fran/i]
]mien it-twelid tieg[u (EV.S.Lc Kap II,I) u :esù miet fi]-]mien l-imperatur Tiberju (14 – 37A) (S.K. III, I) Meta wkoll Ponzju Pilatu (26-36 WK) kien gvernatur ta’ :udea, :esù kien mag[ruf sewwa minn kul[add. }g[ar, kbar sinjuri u fqar, l-awtoritajiet /ivili u reli;ju]i u xi w[ud minnhom [abat difrejh mag[hom, Fari]ej, Saddu/ej, e//. ?ert li :esù e]ista, prova huma lkotba kollha tat-Testment il:did, anke awturi pagani b[al Swetonju (Ruman) isemmi l-kelma bil-Grieg ‘Cresto’ (il-midluk) isemmih b[ala li e]ista fl-istorja universali. Wara kwa]i 35 sena ta’ [ajja pubblika – fil-Galilea, Samarija u :udea, qabel ma miet f’:erusalemm (madwar 32-33 WK) [alla grupp ta’ nies im[ejjija sewwa fid-duttrina tieg[u u raw huma stess il-mirakli li kien g[amel quddiemhom biex iwettaqhom fil-fidi tag[hom. Dawn kienu t-tnax lappostli u Pietru kien mag[]ul b[al kap tag[hom, :esù kellu spe/ifikament li jag[mel il-Knisja Kattolika,
Fl-Atti nsibu kemm bata Pawlu min[abba l-g[ira tal-Lhud u min[abba l-ebusija tal-qalb tal-pagani stess
(so/jetà vi]ibbli u mag[mula minn bnedmin) bid-difetti kollha tag[hom, Ara MT XVI – 18. It-twelied uffi/jali tal-Knisja Bl-in]ul tal-Ispirtu s-Santu twieldet il-Knisja uffi/jalment fil-pre]enza ta’ Marija, Omm il-Knisja (fra]i tal-Papa Pawlu VI (1963 – 1978) ipproklamata minnu waqt ilKon/ VAT II (1962-65). Lappostli kollha u 120 ru[ mi;bruin fit-talb u l-[emda tal-G[id il-{amsin.
Fonti ]gura u spirata minn Alla stess dwar l-ewwel 30 sena tal-istorja tal-Knisja hu l-ktieb tal-Atti tal-Appostli miktub minn San Luqa stess, [abib kbir ta’ Pawlu, li ttnejn flimkien waslu hawn Malta fis-sena 60 WK. San Luqa jirrakkontalna lpersekuzzjonijiet li kellhom ibatu San :wann, Pietru, Stiefnu, :akbu, Luqa u spe/jalment Pawlu fit-tliet vja;;i missjunarji tieg[u biex ixandar il-bxara t-tajba mhux biss lil-Lhud imma wkoll lill;entili f’Ruma, il-Ma/edonja, il-Gre/ja, l-Asja Minuri e//. Fl-Atti nsibu kemm bata Pawlu min[abba l-g[ira talLhud, l-ebusija tal-qalb talpagani stess, diffikultajiet minn ;ewwa stess meta nqalg[et polemika bejn ilLhud Insara u l-pagani kkon-
vertiti g[all-kristjane]mu dwar il-li;i ta’ Mosè. Dawn tal-a[[ar kienu jkunu obbligati josservaw i//irkon/i]joni. Kien hemm ta[wid kbir fil-Knisja li kienet g[adha kemm titwieled l-anqas 20 sena qabel. G[alhekk l-appostli kollha ftiehmu li jsir l-Ewwel Kon/ilju f’:erusalemm fissena 50 WK biex jiddefinixxi x’se jsir (Atti Kp XV Iss). Il-konklu]joni kienet li lli;i ta’ Mosè ma g[adhiex tobbliga lil ebda nisrani, imma biss il-li;i ta’ Kristu li hi suprema fuq kul[add. L-a[[ar parti tas-Seklu I, il-papiet kienu Pietru (33-67), Linu (67-76), kwa]i ma nafu xejn fuqu; Anakletu (78-88) u S. Klement (88-97) li miet martri fi]-]mien l-Imperatur Spanjol Trajanu (97 + 117). Dan kiteb l-ittra ta’ tag[lim kbir nisrani lil Korentin, fejn Pawlu stess di;à kien kitbilhom tnejn o[ra biex jikkalmahom fil-problemi tag[hom dwar il-partiti]mu li kien inqala’ bejniethom. Sadattant it-Testment il:did kien di;à kollu miktub qabel ma San :wann Appostlu miet fil-g]ira ta’
minn Fr. Vincent Magri
Patmos, bil-kitba talApokalissi li nkiteb madwar is-sena 90 WK. Wara s-sena 70 WK meta :erusalemm ;iet meqruda mir-Rumani nsibu li l-Knisja di;à g[addiet minn burraxka sewwa fejn bejn is-snin 64 u 68 WK Neruni faqqa’ lewwel persekuzzjoni [arxa kontra l-Insara fejn Pietru u Pawlu mietu martri ma’ [afna o[rajn li ma nafux e]att kemm Insara mietu. It-tieni wa[da kienet ta’ Domizjani (81-96) madwar 96 WK fejn, skont tradizzjoni antika, San :wann Appostlu bata l-martirju ta[tu.
Bl-in]ul tal-Ispirtu s-Santu twieldet il-Knisja uffi/jalment fil-pre]enza ta’ Marija, Omm il-Knisja
IN-NAZZJON Is-Sibt 12 ta’ Jannar, 2013
Ittri 13
Prim Ministru tan-nies Sur Editur, Jekk kien hemm xi [a;a li spikkat f’dawn l-a[[ar ;ranet hu l-fatt kemm g[andna Prim Ministru tannies u li j[obb li jara u jisma’ lil kul[add. Dan kollu qed nikkonfermah dejjem aktar bil-feature li qed jidher fuq NET Television,
Grazzi lill-Prepostu ta’ Birkirkara Sur Editur, Nhar it-23 ta’ Frar 2013, ilPrepostu Ar/ipriet talKolle;;jata Ba]ilika Santa Elena, jag[laq g[axar snin fostna l-Karkari]i. Nixtieq, g[alhekk, ni;bed lattenzjoni tal-Kunsill Pastorali Parrokkjali biex i[ejji din ittifkira. L-ewwel nett, b[ala “grazzi” lill-Prepostu Ar/ipriet Dun Anton Cassar g[all-[idma kbira spiritwali li kompla wara dak ta’ qablu filparro//a tag[na, b’mod spe/jali ]-]jarat li jag[mel filfamilji f’[afna okka]jonijiet matul is-sena. Fl-a[[ar biex nirringrazzjaw lil Alla li dejjem kellna Preposti Ar/iprieti ja[dmu bla ser[an f’din il-parro//a kbira. John Tonna
Birkirkara
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[allpubblikazzjoni f’din ilpa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pieta’ PTA 1450) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.c om.mt L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u lindirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-deplume ma ji;ux ippubblikati. L-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
MyPrimeMinister. L-ewwel [a;a li [sibt meta rajt dawn is-slots g[idt sa fl-a[[ar se nkun nista’ nifhem x’inhu x-xog[ol ta’ Prim Ministru, i]da llum, ;img[at wara li segwejt lillPrim Ministru fuq ittelevi]joni ng[id x’kura;; irid ikollok biex tid[ol g[al dik il-kariga.
Ma g[andux Sibt jew {add, [in ta’ mistrie[ ftit, imma minkejja dawk limpenji kollha jibqa’ bniedem umli, mimli ener;ija u kapa/i jie[u la[jar de/i]jonijiet filmumenti opportuni. Meta nara dan ix-xog[ol kollu ng[id kif nista’ ma ner;ax nafda lil dan il-
bniedem! {ajtu ddedika kollha kemm hi biex ja[dem g[all-pajji], u r-ri]ultati qed no[duhom u kif. Bi]]ejjed naraw kif pajji]na ma g[andux sitwazzjoni b[al Gre/ja, jew Spanja, bi]]g[a]ag[ qieg[da jla[[qu leluf. Filwaqt li nirringrazzja lill-Prim Ministru g[al dan
ix-xog[ol kollu nappella lillpoplu Malti biex napprezzaw dan kollu u meta ji;i l-waqt ner;g[u nag[]lu lil min vera jinteressah minnha lkoll u mhux jinteressah biss li jsir Prim Ministru akkost ta’ kollox. G
.
Vella
{‘Attard
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
14 Feature
Ir-Re;ina ta’ Pompej u l-karettun tad-demel Meta wie[ed isemmi l-isem Pompej, mill-ewwel ji;ih f’mo[[u l-belt qrib Napli firre;jun ta’ Campania fl-Italja li fis-sena 79 wara Kristu kienet distrutta parzjalment, meta ]broffa l-vulkan Vessuvju. Illum din il-belt hi mag[rufa mal-arkeolo;isti u anke mat-turisti in;enerali g[at-tifkiriet li [alla warajh id-di]astru tal-i]broff. Jing[ad li l-lava u materjal ie[or ippriservaw l-i;sma talvittmi tat-terremot f’/erti po]izzjonijiet li kienu fihom meta ntlaqtu mill-i]broff talvulkan. Imma mal-Insara u maddevoti tal-Madonna, Pompej hi ]gur mag[rufa b[ala l-belt fejn hemm kwadru mirakolu] tal-Madonna li hu rinomat g[all-grazzji li jaqla’ u li jinsab f’Santwarju li hu dedikat e]attament lillMadonna ta’ Pompej. Is-santwarju ta’ Pompej Fil-fatt Pompej kienet
re;g[et inbniet madwar mil ’il bog[od mir-rovini, imma fl-1659 din il-belt re;g[et g[addiet minn tra;edja o[ra meta epidemija ta’ malarja qatlet numru kbir ta’ residenti. Imma wara dawn i]-]ew; tra;edji l-belt ta’ Pompej issa hi marbuta bis-s[i[ massantwarju hekk mag[ruf b[ala tal-Madonna ta’ Pompej. Kien il-Beatu Bartolo Longo li xerred id-devozjoni lejn il-Madonna tar-Ru]arju f’din il-belt. Longo kien [a f’idejh knisja li kienet fi stat [a]in u beda jirrestawraha. Bartolo [a [sieb ukoll jakkwista kwadru li jissimbolizza l-Madonna tarRu]arju biex iqieg[du f’din il-knisja li kien irran;a u kwa]i bena mill-;did. Longo kien mar Napli biex jipprova jara jsibx u jixtri kwadru kif kien deherlu li kellu jkun. Fit-triq iltaqa’ ma’ [abib tieg[u Patri Radente, Dumnikan, u qallu biex imur mieg[u f’[anut li jbig[ dawn l-affarijiet. Meta da[lu fil[anut is-sid uriehom kwadru tal-Madonna li kien ]g[ir g[all-iskop li g[alih riedu Lungo, fil-fatt kien inqas minn metru. Longo staqsa g[all-prezz u s-sid ta’ dan listudio mag[ruf b[ala Foggiano talbu 400 lira Taljani.
Dettall mill-kwadru mirakolu] tal-Madonna ta’ Pompej
Inkwatru tal-Madonna Il-prezz deherlu li kien g[oli wisq u [ar;u. Kif kienu
barra Patri Radente qallu li kien ftakar li darba kien xtara nkwatru tal-Madonna u kien tah lil /erta soru, Swor Maria Kon/etta De Litala li kienet tg[ix fil-Konservatorju tarRu]arju Mqaddes f’Porta Medina. Hu g[alhekk [e;;e; lil Bartolo biex imur filKonservatorju tar-Ru]arju Mqaddes u jsaqsi g[al Swor Maria Kon/etta De Litala. Longo mar u staqsa g[al din is-soru. Din kif qalilha bil-[sieb tieg[u mill-ewwel marret i;;iblu l-kwadru u tathulu. Imma kif rah, g[allewwel Bartolo n[asad g[ax barra li l-inkwatru kien qadim u l-pittura kellha l-[sara,malima;ni tal-Madonna kien hemm San Duminku u Santa Rosa flok Santa Katerina u ttliet figuri ma kinux sbie[ filwaqt li t-tila kellha [afna qsim. Longo beda jtella’ u jni]]el jekk ji[ux dan il-kwadru jew le. Kien anke qed jikkonfondi wkoll kif se j;orru min[abba l-kobor tieg[u ta’ 120 /entimetru g[oli u 100 /entimetru wisg[a, peress li ma kellux /ans jag[mlu ;o kaxxa kif kienu jitolbu rregoli tal-ferrovija li biha kien sejjer lura Pompej. Imma ssoru meta ratu inde/i] insistiet mieg[u li jie[du. {aduh f’karozzella Sadattant waslet il-mara tieg[u il-Kontessa Marianna
De Fusco u Swor Maria kompliet [e;;itha biex ji[duh. Fl-a[[ar hekk g[amlu
Pompej hi ]gur mag[rufa b[ala l-belt fejn hemm kwadru mirakolu] tal-Madonna li hu rinomat g[all-grazzji li jaqla’ u li jinsab f’Santwarju li hu dedikat e]attament lill-Madonna ta’ Pompej
u wara li rringrazzjaw lissoru, [aduh f’karozzella saddar li kellhom f’dawk lin[awi. Imbag[ad bdew ja[sbu kif se jo[duh f’Valle Di Pompej. Hu xtaq li jie[du mieg[u dik il-lejla stess peress li kien wieg[ed lil s[abu li j;ibilhom kwadru biex jg[idu r-Ru]arju quddiemu peress li dik il-lejla kienet l-a[[ar minn tlett ijiem ta’ missjoni li kienu qed isiru hemmhekk. F’daqqa wa[da ftakar f’burdnar li kien jivvja;;a kuljum minn Napli g[al Pompej bil-karettun tieg[u. Dan il-burdnar Angelo Tortora, imlaqqam ‘ilHamiema’, kien idur l-istalel tan-nobbli u ji;bor id-demel biex ibig[u lill-bdiewa ta’ madwar Pompej. Bartolo kien kemm-il darba g[amel u]u mill-karettun tieg[u biex i;orr affarijiet o[ra u kien sa[ansitra sar wie[ed mill-kollaboraturi tieg[u fil-[idma g[at-tixrid tad-devozzjoni tar-Ru]arju u g[alhekk mill-ewwel bag[at g[alih u qallu bil-proposta li jie[u dan l-inkwatru f’Pompej. Angelo a//etta u [adu mieg[u. G[abba l-inkwatru fuq munzell demel
Bartolo sadattant mar jirkeb il-ferrovija biex jasal qabel linkwatru. Imma kif filg[axija wasal il-burdnar, kul[add in[asad hekk kif induna li Tortora kien g[abba linkwatru fuq il-munzell demel li kellu fuq il-karettun. Peress li ried jaqdi lil Bartolo malajr ma kienx [aseb kif seta’ j;orr linkwatru mod ie[or. Bartolo rringrazzjah xorta wa[da u ried i[allsu, imma Angelo ma a//ettax g[ax qallu li kien di;à unur kbir g[alih li kien ;arr il-Madonna. Il-;urnata li fiha wasal dan l-inkwatru f’Pompej kienet it-13 ta’ Novembru 1875. Sadattant il-qassisin li kienu qed imexxu l-missjoni
f’din il-knisja li kien irrestawra Bartolo Lungo, dan il-kwadru ma g[o;obhomx u [allewh f’rokna. Meta ra hekk, Bartolo kien bag[at l-inkwatru biex ji;i restawrat, mill-pittur Naplitan Federico Maldarelli. Longo kien qallu wkoll biex lil Santa Rosa li kienet tidher flinkwatru jibdilha f’Santa Katerina ta’ Siena. Dan il-kwadru restawrat, imbag[ad tqieg[ed fuq l-artal fit-13 ta’ Frar tal-1876. U kien proprju mill-ewwel li dan l-inkwatru kien ka;un ta’ grazzja kbira u miraklu li sar ma’ tfajla ta’ 12 il-sena, Clorinda Lucarelli, li kienet tbati mill-epilepsija u fieqet wara li kienet marret titlob bil-[erqa quddiemu. Wara, komplew jinqalg[u grazzji o[ra u meta ddevozzjoni lejn dan linkwatru kibret, Bartolo Longo u xi [bieb li kienu jaqsmu mieg[u din il-[erqa li jxerrdu d-devozzjoni tarRu]arju stinkaw u ntefg[u b’ru[hom u ;isimhom fuq pro;ett ta’ bini ta’ knisja akbar. Jing[ad li l-ewwel ;ebel g[al din il-knisja kienu ng[ataw minn /ertu Pietro Paolo Vitiello u biex jin;arr dan il-;ebel g[as-sit ta’ fejn kienet se tinbena l-knisja, inda[[lu g[al bi//a xog[ol in-nies kollha li kienu jag[mlu sehem minn din ilkomunità ta’ devoti. Sforzi minn kul[add Kull persuna, kbira jew ]g[ira, sinjur jew fqir ;arrew
;ebla fuq spallithom ming[and Vitiello sas-sit. Dawn l-isforzi kollha rri]ultaw fil-bini ta’ santwarju li tlesta fis-sena1883 u li ;ie kkonsagrat lill-Madonna ta’ Pompej fl-1891. Il-;urnata li fih l-inkwatru kien wasal l-ewwel darba f’Pompej minn Napli, ji;ifieri t-13 ta’ Novembru 1875, baqg[et ti;i mfakkra b’/elebrazzjonijiet u funzjonijiet kbar kull sena. Fis-sena 2000, fl-okka]joni tal-125 anniversarju, dan ilkwadru ttie[ed g[al [amest ijiem fil-Katidral ta’ Napli. Ir-ritorn tieg[u g[al Pompej sar bil-mixi f’pellegrina;; kbir li fih [adu sehem eluf ta’ nies biex ifakkru l-vja;; li dan il-kwadru kien g[amel meta n;arr minn Napli sa Pompej fuq karettun taddemel. Fl-1965 dan il-kwadru ;ie restawrat mill-;did mill-Istitut
minn Joe C. Cordina
tal-Benedittini Olivetani ta’ Ruma u nstab li ori;inarjament kien ;ie mpitter minn artist tal-iskola ta’ Luca Giordan fis-seklu sbatax. Fl-istess sena fit-23 ta’ April dan il-kwadru ;ie inkurunat mill-Papa Pawlu VI fil-Ba]ilika ta’ San Pietru f’Ruma. Fis-sena 2002,fis-16 ta’ Ottubru, dan il-kwadru ttie[ed fi Pjazza San Pietru f’Ruma fuq xewqa tal-Papa Govanni Pawlu ll li [dejn lInkwatru ffirma l-Ittra Appostolika Rosarium Virginis Marie li biha introdu/a l-misteri tad-Dawl tar-Ru]arju Mqaddes u pproklama s-sena b[ala ssena tar-Ru]arju. U tlett snin wara, fis-7 ta’ Ottubru 2003, l-istess Papa meta ]ar Pompej, dan linkwatru tpo;;a fuq il-palk li fuqu ntlaqa’ l-Papa. U fissena li qeg[din fiha dan ilkwadru qed jer;a’ ji;i restawrat fil-laboratorji talVatikan, però se jkun lest u jittie[ed lura f’ Pompej biex fit-13 ta’ Novembru ssir i//erimonja annwali tal-bews u hu mistenni li eluf kbar ta’ nies imorru f’Pompej biex iqimu u jbusu dan il-kwadru mirakolu]. Im]ejjen bid-deheb Illum tant snin wara, hi ironija u [a;a tal-
iskantament li wie[ed jinnota kif dak il-kwadru qadim u bil-[sara u li n;arr fuq karrettun mimli demel, kellu ji]]ejjen bid-deheb u biddjamanti, u jsir tant mag[ruf madwar id-dinja kollha nisranija u meqjum u vvenerat g[an-numru kbir ta’ mirakli li saru b’talb u devozzjoni lejn ix-xbieha li jirrappre]enta. Hawn Malta a[na wkoll g[andna knisja dedikata lillMadonna tar-Ru]arju. Din hi l-Knisja Parrokkjali ta’ Marsaxlokk u kull sena jsir pellegrina;; devot f’din ilparo//a u li g[alih jattendu g[add kbir ta’ nies g[ax jing[ad x’jing[ad a[na lMaltin g[ad g[andna fina ddevozzjoni lejn il-Madonna tar-Ru]arju.
Filg[axija wasal il-burdnar, kul[add in[asad hekk kif induna li Tortora kien g[abba l-inkwatru fuq il-munzell demel li kellu fuq il-karettun
IN-NAZZJON Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2013
Attwalità 23
Kontribut importanti mill-persuni li jibqg[u ja[dmu wara li jag[lqu l-età tal-irtirar Il-Malta-EU Steering and Action Committee (MEUSAC) dan l-a[[ar organizza konferenza importanti bit-tema ‘Working beyond Retirement’. Din il-konferenza kienet immirata g[al rappre]entanti tal-imsie[ba so/jali, tas-settur pubbliku u dak privat u tasso/jetà /ivili. Il-konferenza kienet wa[da minn serje ta’ attivitajiet tasSena Ewropea g[allAnzjanità Attiva u sSolidarjetà bejn il;enerazzjonijiet fi [dan ftehim interistituzzjonali bejn il-MEUSAC, il-Kummissjoni Ewropea u l-Parlament Ewropew. L-g[an ta’ din ilkonferenza kien li ji]died lg[arfien dwar il-kontribut talpersuni kbar fl-età lejn isso/jetà u lejn l-ekonomija meta jibqg[u ja[dmu, anki wara li jag[lqu l-età talirtirar. Minbarra d-diskors ewlieni ta’ Robert Anderson millEuropean Foundation for Living and Working Conditions (Eurofound), u diskorsi o[ra minn kelliema Maltin, il-konferenza kienet tikkonsisti f’erba’ gruppi ta’ diskussjoni li fihom ilparte/ipanti ddiskutew temi relatati ma’ persuni rtirati u impjegati u mal-isfidi marbuta mal-anzjanità attiva. Fid-diskors tal-bidu, Vanni
Xuereb, il-Kap tal-MEUSAC qal li s-Sena Ewropea 2012 kienet ma[suba biex tinkora;;ixxi u ssostni lisforzi tal-Istati Membri, talawtoritajiet lokali u re;jonali, tal-imsie[ba so/jali, tasso/jetà /ivili u tal-komunità tan-negozju - inklu] lintrapri]i ]g[ar u medji, biex jippromwovu l-anzjanità attiva u biex ja[dmu iktar [alli jo[ro; il-potenzjal talpopolazzjoni li dejjem qieg[da tikber, l-iktar g[al dawk li g[alqu l-[amsin sena jew iktar. Peter Agius, il-Kap talUffi//ju ta’ Informazzjoni talParlament Ewropew f’Malta, qal li l-Parlament Ewropew qieg[ed ja[dem fuq bidla filmentalità, li ma tistax isse[[ jekk ma tkunx ibba]ata fuq irresponsabbiltà u s-solidarjetà bejn il-;enerazzjonijiet. Martin Bugelli, il-Kap tarRappre]entanza talKummissjoni Ewropea f’Malta, qal li l-g[an tas-Sena Ewropea mhux li tmexxi xi politika partikolari imma li jkunu diskussi l-elementi marbuta mag[ha b[alma sar f’din il-konferenza. Waqt id-diskors ewlieni, bit-tema, ‘European perspectives on Active Ageing: trends and developments in the workplace’, Robert Anderson, mill-Eurofound, spjega li hemm potenzjal kbir
fejn jid[lu l-impjiegi g[allpopolazzjonijiet li qeg[din jixjie[u. Hu ]ied li r-rati tal-impjiegi tal-[addiema kbar fl-età ]diedu fl-Istati Membri bejn l-2001 u l-2011, [lief filPortugall u fir-Rumanija. Semma prattiki tajba f’dan ilqasam fosthom: l-inga;; ta’ [addiema kbar fl-età, itta[ri;, it-tag[lim tul il-[ajja, l-i]vilupp tal-karrieri, prattiki flessibbli ta’ xog[ol, ilpromozzjoni u l-protezzjoni tas-sa[[a, il-[ru; gradwali mix-xog[ol u t-tran]izzjoni g[all-irtirar. Robert Anderson ikkonkluda d-diskors tieg[u billi qal li hi me[tie;a politika komprensiva g[allpopolazzjoni li qieg[da tixjie[; politika li tirrikonoxxi s-sehem talpopolazzjoni anzjana floqsma tax-xog[ol, il-kura, ilvolontarjat u kif ukoll li tilqa’ g[all-isfidi li qeg[din i[abbtu wi//hom mag[hom l-Istati Membri kemm fissistemi tal-pensjonijiet u kemm fil-kuntest tal-kri]i finanzjarja. Fid-diskors tieg[u, ilKummissarju g[as-Sa[[a Mentali u g[all-Anzjani, John Cachia, ikkwota statisti/i li juru r-realtà tas-sitwazzjoni tal-bidla fil-popolazzjoni; sas-sena 2060, 38% talpopolazzjoni Maltija se jkollha ’l fuq minn sittin
Hi me[tie;a politika komprensiva g[all-popolazzjoni li qieg[da tixjie[< politika li tirrikonoxxi s-sehem tal-popolazzjoni anzjana fl-oqsma tax-xog[ol, il-kura, il-volontarjat u kif ukoll li tilqa’ g[all-isfidi li qeg[din i[abbtu wi//hom mag[hom l-Istati Membri kemm fis-sistemi tal-pensjonijiet u kemm fil-kuntest tal-kri]i finanzjarja
Waqt konferenza mtellg[a mill-MEUSAC, bit-tema ‘Working beyond Retirement’, fi [dan is-Sena Ewropea g[all-Anzjanità Attiva u s-Solidarjetà bejn il-:enerazzjonijiet 2012 kienu analizzati d-diversi benefi//ji li jirri]ultaw meta persuni li jil[qu l-età tal-irtirar jissoktaw ja[dmu u jag[tu kontribut lill-ekonomija tal-pajji]
sena, b’[afna minnhom jg[ixu f’darhom fil-komunità. Minkejja n-numru ta’ servizzi offruti fil-komunità, John Cachia semma serje ta’ sfidi li jinkludu r-riskji ta’ waqg[at, polifarma/ija, nuqqas ta’ nutrizzjoni, mard kroniku, u ambjenti li ma jilqg[ux lill-anzjani. Qal li l-vi]joni ta’ Malta dwar l-anzjanità attiva tikkonsisti fl-inklu]joni u filkontribut attiv fl-oqsma
kollha tal-[ajja tal-komunità, fil-flessibiltà fir-rispons g[allb]onnijiet u l-preferenzi talanzjani, u ambjent fi]iku u so/jali iktar d[uli. Mario Galea, is-Segretarju Parlamentari g[all-Anzjani u l-Kura fil-Komunità, g[alaq il-konferenza. Ilkonklu]jonijiet ewlenin ta’ din il-konferenza se jin;abru f’manifest u jitqassmu lillpartijiet interessati fil-;img[at li ;ejjin.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
16 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
IL-LVANT NOFSANI
L-ag[ar maltempata ta’ borra f’20 sena Il-Lvant tal-Mediterran b[alissa qed jin[akem millag[ar maltemp li qatt ra dan ir-re;jun f’dawn l-a[[ar 20 sena. Dan hekk kif ir-re;jun g[andu problema kbira birrefu;jati min[abba l-kunflitt fis-Srija li wkoll qed tintlaqat minn maltemp kiefer u kiesa[. Ribelli fis-Sirja qalu li [afna nies mietu wara erbat ijiem ta’ kes[a, borra u xita. Sitwazzjoni li aggravat min[abba n-nuqqas ta’ ikel, elettriku u fuel. Madwar 20 persuna mietu s’issa fil-Libanu, il-:ordan, it-Turkija, l-I]rael u t-territorji Palestinjani. Xi skejjel f’xi zoni ilhom mag[luqin l;ranet min[abba l-borra u maltemp filwaqt li kampijiet tar-refu;jati jinsabu mg[arrqa. L-awtoritajiet kemm flI]rael kif ukoll fil-Libanu qalu li dan kien l-ag[ar maltemp li laqat ir-re;jun f’dawn l-a[[ar 20 sena. Minkejja l-borra fuq il-kapitali Sirjana Damasku u t-tieni
l-akbar belt Aleppo, il-;lied xorta kompla g[addej. F’xi bnadi tas-Sirja, it-temperatura ni]let g[al sitt gradi ta[t i]]ero. Madwar 600,000 Sirjan [arbu minn pajji]hom lejn pajji]i ;irien u issa jinsabu esposti g[all-maltemp kiefer li qed jag[mel. {afna filLibanu u l-:ordan kellhom jabbandunaw it-tined li kienu qed jg[ixu fihom wara li dawn in[akmu mill-elementi tal-maltemp. Fil-Wied tal-Bekaa filLibanu, hemm [afna r[ula i]olati min[abba l-borra. Il-maltemp ilu ja[kem irre;un minn nhar il-{add u flI]rael ni]let l-aktar xita kif ukoll kien hemm l-aktar ;ranet ta’ xita kontinwa f’dawn l-a[[ar 20 sena. Fil-Libanu ntqal li kien hemm biss xahar fl-1992 meta ni]let aktar xita minn f’dawn l-a[[ar ;ranet minn mindu bdew jin]ammu statisti/i fil-pajji]. Fil-pajji]i kollha tar-re;jun qed ikun hemm problemi bilprovvista tal-elettriku u t-
Nies fil-borra [dejn tempju Ruman f’Bacchus f’Baalbek fil-Lvant tal-Libanu (ritratt Reuters)
telekommunikazzjoni min[abba l-[sara li qed jikkaw]a l-maltemp.
Anki t-Turkija qed tintlaqat [a]in bit-Tramuntana u lLvant tal-pajji] jintlaqtu l-
ag[ar filwaqt li t-Turkish Airlines kellha t[assar mijiet ta’ titjiriet.
IT-TURKIJA
Tqieg[ed il-missjonijiet diplomati/i fuq alert wara l-qtil ta’ Pari;i Il-missjonijiet diplomati/i Torok tpo;;ew fuq alert madwar l-Ewropa bl-awtoritajiet fi Franza jkunu mitluba biex i]idu s-sigurtà madwar l-interessi tat-Turkija wara l-qtil ‘fuq stil ta’ esekuzzjoni’ ta’ tliet attivisti Kurdi f’Pari;i. Sakine Cansiz, ko-fundatur talgrupp armat separatista PKK, u ]ew; kollegi, nhar il-{amis, instabu maqtulin b’tiri f’/entru g[all-informaz-
zjoni dwar il-Kurdi fil-kapitali Fran/i]a; b’dan l-attakk jitfa’ dell fuq l-a[[ar inizjattivi ta’ pa/i bejn Ankara u l-moviment tal-gwerrillieri Kurdi inkwistjoni. Intant, uffi/jali Torok ikkonfermaw it-talba tag[hom biex l-awtoritajiet Fran/i]i jg[ollu l-livell tas-sigurtà g[all-entitajiet li jirrappre]entaw litTurkija bl-iskop li jevitaw in/identi – waqt li [ar;et l-alert g[all-missjonijiet
(Torok) kollha; partikularment dawk ibba]ati fl-Ewropa. Dan meta l-Partit Tork BDP li jappo;;ja lill-Kurdi – filwaqt li kkundanna l-qtil ta’ Cansiz u s[abha – sejja[ biex il-komunitajiet tal-Kurdi, irrispettivament minn fejn qeg[din, jorganizzaw il-laqg[at ta’ protesta. Je]istu komunitajiet tal-Kurdi sostanzjali fid-diversi pajji]i talEwropa, bi Franza tikkundanna l-qtil
kiesa[ u biered tal-attivisti minbarra li twieg[ed biex tinvestiga ‘din l-azzjoni intollerabbli’. Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru Tork Recep Tayyip Erdogan qal li lqtil tal-attivisti se[[ b’ri]ultat ta’ tilwima interna fost il-Kurdi u li lprovi jissu;;erixxu li l-azzjoni setg[et kienet inti]a b[ala sabuta;; g[allisforzi lejn ta[ditiet ta’ pa/i bejn itTurkija u l-PKK.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
A[barijiet ta’ Barra 17
FRANZA
Ji]diedu l-Kristjani persegwitati fid-dinja Mal-100 miljun Kristjani qeg[din ibatu persekuzzjoni madwar id-dinja meta l-kundizzjonijiet g[al dawn in-nies aktar qeg[din jaqilbu ‘l-aktar malajr g[allag[ar’ f’pajji]i b[as-Sirja u l-Etjopja. Dan [are; minn rapport annwali ta’ Open Doors, grupp li jappo;;ja lillKristjani li jispi//aw vittma ta’ oppressjoni madwar id-dinja, bil-Korea ta’ Fuq, l-Arabja Sawdita u lAfganistan jo[or;u b[ala laktar tliet pajji]i ‘problemati/i’ (minn lista ta’ [amsin stat) g[all-persuni ta’ din id-dominazzjoni matul is-sena li g[addiet. Il-pre]entazzjoni tar-rapport saret minn Michel Varton, id-direttur ta’ Open Doors France fil-belt Fran/i]a ta’ Strasbourg u limsemmija tliet pajji]i kienu anki meqjusa b[ala ‘l-ag[ar artijiet g[allKristjani’ matul l-2011. Madankollu, l-a[[ar rapport hu anki sinifikattiv g[all-fatt li s-Sirja – li tibqa’ fl-eqqel ta’ gwerra /ivili – qab]et mis-36 g[all-[dax-il post fil-lista. Dan meta l-minoranza Kristjana fis-Sirja – li g[all-bidu kienu suspettati mir-ribelli b[ala qrib [afna tal-Gvern tal-President Bashar al-Assad – qeg[din jisfaw dejjem aktar b[ala mira g[all-;ellieda radikali I]lami/i. L-Etjopja, fejn ]ew; terzi tar-residenti huma Kristjani, sparat mit-38 g[all-[mistax-il post fillista li [ejja l-grupp ‘u b’ka;un tad-dinamika ta’ persekuzzjoni kkumplikata’ li tinkludi attakki ta’
radikali I]lami/i u atti ta’ tpattija minn Kristjani tradizzjonali kontra movimenti tal-Protestanti ;odda. Intant, Mali ‘splodiet’ minn imkien g[as-seba’ post fil-lista u min[abba lli;i ri;ida ta’ xarja li lentità I]lamika Ansar Dine imponiet fuq it-Tramuntana tal-pajji]. Il-li;i mhux talli ssarrfet f’pieni [orox g[allma;;oranza Musulmana i]da anki [alliet impatt g[all-minoranza Kristjana fl-in[awi.
Persekuzzjoni reali f’aktar minn 65 pajji] Skont ir-rapport ta’ Open Doors – ibba]at fl-Istati Uniti u li ilu jiffunzjona mis-snin [amsin – ilKristjani huma persegwitati f’aktar minn 65 pajji] fejn hu kalkulat mal-100 miljun qeg[din jisfaw vittma talpersekuzzjoni. Il-kapijiet ta’ diversi denominazzjonijiet, inklu] il-Papa Benedittu, ilMexxej tal-Kattoli/i li jag[mlu tajjeb g[al aktar min-nofs il-Kristjani, illum qeg[din jinsistu aktar blakku]a li l-Kristjani]mu sar l-aktar reli;jon persegwitat fid-dinja. Dan meta l-Kristjani]mu hu ‘l-akbar u l-aktar fidi li ti//irkola’, fejn warajh – skont ir-rapport tal-Pew Forum on Religion and Public Life (ibba]at f’Washington) – g[andu mat-2.2 biljun devot jew 32 fil-mija tal-poplu dinji.
I?-?INA> Studenti ‘armati’ bl-ixkupi jipprattikaw l-arti tad-difi]a ta[t il-[arsien tas-suldati waqt e]er/izzju g[al kontra l-vjolenza fi skola primarja ta’ Rugao, fil-provin/ja ta’ Jiangsu. Ir-rapporti qalu li mijiet ta’ studenti u g[alliema [adu sehem f’dan l-e]er/izzju fost l-g[ajnuna tas-suldati pre]enti. (Reuters)
IZ-ZONA EWRO
Dijsselbloem minflok Juncker Jeroen Dijsselbloem qed i[ejji biex jie[u t-tmun talEurogroup – l-entità talMinistri g[all-Finanzi tazzona ewro – wara li JeanClaude Juncker, li wasal biex jispi//a b[ala Chairman talentità, [are; b’konferma kawta li s-su//essur tieg[u g[andu jkun proprju lMinistru Olandi] g[allFinanzi. Aktar kmieni din il-;img[a, Juncker ikkummenta li kellu jkellem lis-su//essur tieg[u b’lingwa tal-Benelux, b’dawn il-kummenti jing[ataw waqt la[[ar smig[ fejn hu kien qed iservi b[ala Kap tal-Grupp tas-Sbatax quddiem ilKumitat g[all-Affarijiet Ekonomi/i tal-Parlament IR-RENJU UNIT
Abbu] ‘tul is-snin’ Il-pre]entatur u personalità tal-BBC Jimmy Savile, li miet fl-2011, spi//a jabbu]a fi]ikament lil mijiet ta’ nies tul medda ta’ sittin sena, skont rapport tal-Pulizija Britannika li [are; ilbiera[. Ir-rapport itenni li Savile – li kien fl-aqwa tal-fama tieg[u fis-snin sebg[in u tmenin u li anki kien onorat mir-Re;ina Eli]abetta – wettaq ‘l-attakki’ fis-swali tal-BBC u fl-isptarijiet fejn kien jag[mel [idma volontarja. Il-pulizija fissret la;ir inkwistjoni b[ala ‘aggressiv u opportunistiku’. Sa 73 fil-mija tal-vittmi kienu ta[t it-tmintax-il sena u meta 82 fil-mija ta’ dawn kienu nisa.
Ewropew. Juncker, li hu anki Prim Ministru tal-Lussemburgu, jispi//a minn Chairman talEurogroup dan ix-xahar wara li ilu fil-kariga mindu twaqqfet din l-entità fl-2005. Mistenni li l-Olandi] Dijsselbloem jissemma b[ala s-su//essur tieg[u ladarba lMinistri tal-Finanzi taz-zona ewro jer;g[u jiltaqg[u fil-21 ta’ Jannar. Din mhix kariga fissa u Dijsselbloem g[andu jibqa’ j]omm il-kariga ministerjali – b’Juncker jammetti li r-rwol g[andu jkun wie[ed permanenti u li [addie[or ma jaqsamx din l-idea. Peress li Dijsselbloem jirrappre]enta wie[ed mill-ftit
pajji]i (l-Olanda) tal-Unjoni Ewropea li g[ad g[andhom credit rating massimu (ta’ AAA), dan il-pass g[andu jikseb l-approvazzjoni talKan/illier tal-:ermanja Angela Merkel u talPresident ta’ Franza Francois Hollande. Sadattant, Juncker [are; bi [jiel li l-ewwel supervisor ewlieni tal-Mekkani]mu SSM – li jissorvelja l-unjoni bankarja taz-zona ewro – g[andha tkun mara u fejn qal lid-deputati tal-Parlament Ewropew li huwa favur li mara tie[u t-tmexxija tal-SSM (Single Supervisory Mechanism) li se jse[[ ’il quddiem u tenna wkoll li din g[andha tkun Fran/i]a.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
18 A[barijiet ta’ Barra IR-RENJU UNIT
Il-Honda t[ejji mijiet ta’ sensji Il-kumpanija li tipprodu/i lkarozzi :appuni], Honda, qed tippjana biex tissensja mat-800 [addiem fl-impjant tag[ha qrib Swindon, min[abba li naqset id-domanda g[all-vetturi tag[ha madwar l-Ewropa, Il-kumpanija – li tipprodu/i l-karozza Honda Civic fl-impjant ta’ South Marston – sostniet li g[andha tid[ol f’konsultazzjonijiet formali mal-istaff (xi 3,500 [addiem) rigward issensji li mistennija jse[[u bejn April u :unju. Illum il-produtturi tal-karozzi qeg[din ja[dmu (b’diffikultà) fuq strate;iji biex i]armaw ilfabbriki li naqsitilhom il-produzzjoni filwaqt li jaqtg[u l-
impjiegi li jistg[u jg[addu ming[ajrhom. Dan meta l-produtturi qeg[din ibatu minn telf flEwropa u fost tnaqqis fiddomanda g[all-vetturi fi swieq ewlenin b[al Franza u l:ermanja. Intant, il-Vi/i President E]ekuttiv ta’ Honda Motor Europe, Ken Keir, qal li lkumpanija tieg[u g[adha impenjata bis-s[i[ u fit-tul g[all-manifattura tal-karozzi fir-Renju Unit u fl-Ewropa i]da d-de/i]jonijiet diffi/li jridu jittie[du min[abba nuqqas ta’ domanda persistenti meta lkumpanija te[tie; ta//erta listabbiltà g[at-tul ta]-]mien.
IL-BRA}IL> Tigra tar-razza Siberjana tiffriska mill-a[jar li tista’ fiz-zoo ta’ Rio de Janeiro waqt ;urnata sajfija fejn it-temperatura qed til[aq livelli ta’ madwar 35 gradi Celsius (Reuters)
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
A[barijiet ta’ Barra 19
IR-RENJU UNIT> Persuna t[ares minn tieqa f’’The View Gallery’, f’The Shard, f’Londra, il-bini tal-perit Renzo Piano u li hu l-itwal bini fl-Ewropa. Minn ‘The View’, il-pubbliku se jkun jista’ jitla’ 309 metri biex igawdi l-veduta tal-belt kapitali Ingli]a u dan se jifta[ g[all-pubbliku fl-1 ta’ Frar (ritratt> Reuters)
?IPRU
L-UNJONI EWROPEA
Tkompli tmajna l-fidu/ja fl-ekonomija ?iprijotta
Karta ;dida tal-€5
L-a;enzija Moody’s re;g[et naqqset il-marka ta’ fidu/ja fl-ekonomija ?iprijotta min[abba t[assib dwar id-dejn tal-pajji] u wissiet li hemm possibbiltà li l-credit rating jer;a’ jitnaqqas. Il-fidu/ja fl-investimenti f’?ipru di;à hi f’livell mag[ruf b[ala “junk” min[abba l-pessimi]mu tasswieq finanzjarji. Il-Moody’s naqqas il-credit rating ta’ ?ipru g[al Caa3 minn B3 u ]ied li hemm possibbiltà kbira li l-pajji] ifalli. F’:unju, ?ipru kien applika g[al g[ajnuna finanzjarja internazzjonali mill-Unjoni Ewropea u lFond Monetarju
Internazzjonali (IMF) u b[alissa g[adejjin negozjati dwar it-termini biex jing[ata dan is-self. ?ipru se j[ossha iebsa peress li matul is-sena li ga[ddiet di;à kien introdu/a mi]uri ta’ awsterità ibsin. Jekk se jing[ata aktar g[ajnuna finanzjarja biex jevita l-falliment, dawn ilmi]uri, li jinkludu qtug[ filpagi u l-pensjonijiet, u ]idiet fit-taxxi, se ji]diedu. Qed ikun stmat li ?ipru se jkollu b]onn bailout ta’ 17-il biljun ewro li hu lekwivalenti ta’ dak kollu li lpajji] jipprodu/i ekonomikament. L-osservaturi qalu li lbailout se jdum biex jing[ata
peress li hemm [afna t[assib dwar is-sitwazzjoni finanzjarja u ekonomika ?iprijotta.
Suspetti fis-sistema finanzjarja I]-]ew; a;enziji l-o[ra, Standard & Poor’s u l-Fitch, ukoll kienu naqqsu sew ilmarka ta’ fidu/ja tal-pajji] u g[andhom tbassir negattiv g[alih. Sadattant, Olli Rehn, ilKummissarju Ewropew g[allAffarijiet Finanzjarji, appella lil ?ipru biex iwaqqaf il-frodi li hemm fis-sistema bankarja tal-pajji] jekk irid li jing[ata
g[ajnuna mill-UE. F’intervista ma’ ;urnal :ermani], Rehn qal li minkejja li ?ipru adotta regoli kontra l-[asil ta’ flus, dawn ma kinux qed ikunu implimentati u ]ied li fil:ermanja hemm oppo]izzjoni g[al bailout g[al ?ipru jekk dan ma jirran;ax issitwazzjoni. Nhar il-{amis, Angela Merkel, il-Kan/illier :ermani] stess, qalet li ma kienx se jkun hemm kundizzjonijiet spe/jali g[al ?ipru. F’?ipru hemm [afna investiment minn negozjanti Russi u mill-Ukrajna u hemm suspetti dwar /erti tran]azzjonijiet kbar li jsiru.
L-ITALJA
Mietet l-attri/i Mariangela Melato T[abbret il-mewt tal-attri/i Taljana Mariangela Melato li tul is-snin [admet diversi films ta’ su//ess fl-Italja. Hi mietet fi sptar f’Ruma matul il-lejl bejn il-{amis u l-:img[a. Hi kellha 71 sena u kienet ilha diversi snin marida serjament. Hi bdiet il-karriera tag[ha fis-snin sittin fit-teatru u mbag[ad kisbet su//ess kemm fit-teatru kif ukoll fi/-/inema u t-televi]joni.
Fost il-films li l-aktar ;abulha su//ess kien hemm Travolti da un insolito destino u Aiutami a sognare. L-a[[ar darba li dehret fil-pubbliku kienet fl-2008 f’show li tat fit-teatru wa[edha. Fl-Ewwel tas-Sena, fuq Rai1 re;a’ xxandar il-film Filumena Marturano fejn tirre/ta ma;enb il-kantant u attur Massimo Ranieri.
Mariangela Melato
Il-Bank ?entrali Ewropew (ECB) [are; fi//irkulazzjoni karta ;dida tal-€5. L-ewwel minn dawn ilkarti, li se jkollhom watermark u hologram talEwropa, prin/ipessa ta’ ]mien il-Feni/i, se jaslu filbanek Ewropej f’Mejju. Tul is-snin li ;ejjin, l-ECB se jibda jistampa wkoll karti tal-flus tal-€10, €20, €50, €100, €200 u €500 i]da lantiki xorta se jkunu jistg[u jibqg[u jintu]aw g[alissa. Il-bidla qed issir biex, fost affarijiet o[rajn, ikun hemm aktar protezzjoni kontra l-falsifikazzjoni talewro.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
21
20
Il-media so/jali hi l-qalb tas-soluzzjoni tal-PN u wara li s-sena li g[addiet nieda l-inizjattivi MYVOICE (pa;ni tal-facebook) u MYVIEW (chatting interattiv), li qarrbu lill-partit lejn l-elettorat, kien de/i] li s-sit www.mychoice.pn ji;;edded b’mod s[i[ fil-media so/jali. Permezz tieg[u tista’ tittwijtja l-kontenut kollu li trid jew titfg[u fuq il-wall tieg[ek. Tista’ wkoll tirre;istra billi tu]a l-profile tieg[ek ta’ Facebook jew Google
www.mychoice.pn> Tqarreb lill-PN lejn il-poplu Mezz effettiv ta’ djalogu
Mary Carmen Farrugia 69 sena, Bormla
Christine Cassar 20 sena, {’Attard
Irtirata
Studenta
Jiena g[ext fi ]minijiet meta l-Partit Laburista kien fil-gvern, u nista’ nara ddifferenza /ara bejn dawk i]]minijiet u ]-]minijiet tallum. Ovvjament, xejn ma jawgura tajjeb li llum il;urnata g[adna qeg[din naraw l-istess u/u[ fil-Partit Laburista. Il-modi responsabbli ta’ kif tmexxew gvernijiet millPartit Nazzjonalista dejjem komplew isa[[u l-fehmiet Nazzjonalisti tieg[i. Nemmen fl-istess valuri ta’ Lawrence Gonzi, u g[andu l-fidu/ja s[i[a tieg[i.
B[ala studenta nemmen li lPN se jkompli jipprovdi opportunitajiet edukattivi e//ellenti, inklu] opportunitajiet barra minn Malta, fejn wie[ed jista’ jkompli jwessa’ l-istudji tieg[u. Barra minn dan, ta[t amministrazzjoni Nazzjonalista, l-opportunitajiet ta’ xog[ol ]diedu, u ovvjament, din hija kunsiderazzjoni importanti g[alija. Jien nafda lil Lawrence Gonzi b[ala mexxej. G[andu track record tajjeb [afna u huwa meqjus [afna barra minn Malta.
David Paul Mifsud 29 sena, Birkirkara Dentist u Lettur fl-Università
Jiena lettur l-Università, u dan itini /-/ans li nara limpenn kontinwu tal-Gvern li jkompli jsa[[a[ is-sistema edukattiva u l-mod kif aktar studenti jkollhom a//ess g[all-edukazzjoni. Kien ilPN li minn dejjem [adem sabiex kull individwu jil[aq l-aspirazzjonijiet tieg[u. Il-PN [adem u stinka biex Malta ssie[bet fl-Unjoni Ewropea. L-istess partit li kontinwament ja[dem sabiex ikollna ekonomija stabbli.
Tere]a Farrugia 51, Bormla
Jiena se nivvota lill-Partit Nazzjonalista g[aliex dejjem ta importanza lill-oqsma taledukazzjoni u s-sa[[a, u b’hekk dejjem kelli mo[[i mistrie[. Lawrence Gonzi huwa mexxej tajjeb, b’kura;; u determinazzjoni, u rrid lil xi [add b[alu jmexxi lill-pajji]. M’iniex se nivvota lillPartit Laburista, niftakar meta l-Labour kien fil-gvern, u ma tantx huma memorji sbie[. Nemmen li xejn ma nbidel filPartit Laburista.
Gertrude Atkin 34 sena, Il-Belt Valletta
Hairdresser
Il-familja tieg[i hi l-aktar [a;a prezzju]a f’[ajti. Irrid li t-tfal tieg[i jkollhom edukazzjoni tajba, u li jirnexxu f’dak kollu li jistg[u. Il-PN dejjem investa bis-s[i[ fl-iskejjel u fl-edukazzjoni ta’ wliedi. Dawn huma ]minijiet diffi/li fl-Unjoni Ewropea u globalment, u pajji]i [bieb tag[na [afna akbar minna qed isofru problemi ekonomi/i kbar. F’Malta, grazzi g[allpolitika b’sa[[itha, il-Gvern irnexxielu xorta jkompli jo[loq ix-xog[ol.
Il-Partit Nazzjonalista jag[raf is-sistema di;itali b[ala l-mezz ;did l-aktar effettiv ta’ komunikazzjoni: Is-sit www.mychoice.pn ma jitmax biss it-tag[rif blimg[arfa imma jinkora;;ixxi lil min ju]ah biex jipparte/ipa attivament f’kull pa;na b’kummenti, filmati u ritratti. Il-kontenut kollu hu multilingwistiku u ja[seb kemm g[al dawk li jitkellmu bil-Malti u dawk li jippreferu l-Ingli]. Is-sit hu kompatibbli ma’ diversi sistemi. Kemm jekk tu]a smartphone, tablet jew PC, dan is-sit se jog[;bok. Is-sit huwa mezz a[jar ta’ djalogu u l-PN jg[o]] u japprezza kull email jew mezz ie[or ta’ komunikazzjoni li jasal g[andna.
Andrew Vella Briffa 43 sena, Tas-Sliema Analista f’laboratorju
Il-PN fil-Gvern wera kemm hu kapa/i jiggverna, g[aliex irnexxielu jkompli j[addem lekonomija ta’ pajji]na b’su//ess, spe/jalment, matul dan i]-]mien meta rajna lillpajji]i kollha ta’ madwarna bi problemi ekonomi/i serji. Filwaqt li madwarna nisimg[u b’]ieda fil-qg[ad u tke//ija ta’ [addiema mill-postijiet taxxog[ol, f’Malta l-Gvern [adem biex ikompli jassigura linvestiment minn kumpaniji barranin, filwaqt li kompla j[e;;e; lill-intrapri]i lokali jikbru sabiex ikomplu jiggarantixxu lpostijiet tax-xog[ol.
Bettina Gatt 19-il sena, Is-Swieqi
Studenta
Edgar Gambin 61 sena
Pensjonant
Pierre Sciberras 35 sena, In-Naxxar
Project Manager
Procurement Manager
Din hi l-ewwel darba li se nkun qed nivvota f’elezzjoni ;enerali, u [erqana li nipparte/ipa fil-pro/ess elettorali. In[obb insegwi lpolitika mill-qrib, u dan ressaqni aktar qrib lejn il-politika tal-PN, filwaqt li ninnota kif l-MLP g[adu qed i]omm kollox filmo[bi, ming[ajr ma jg[id x’se jag[mel. Jiena studenta, u ledukazzjoni hi bla dubju ta’ xejn prijorità. Naf li l-PN ipo;;i l-edukazzjoni fuq quddiem nett tal-impenn tieg[u. L-edukazzjoni hi wa[da mill-akbar kisbiet tal-PN.
G[adni niftakar is-snin 70 u 80, meta l-korruzzjoni u lvjolenza kienu rampanti. U[ud mill-awturi talkorruzzjoni u l-vjolenza g[adhom fil-Partit Laburista, jistennew i/-/ans li jirrepetu dak li kienu jwettqu filpassat. Ma n[ossx li nista’ n[allihom jer;g[u jirrepetu dak li sar, u allura n[ossni kburi li se nivvota lill-Partit Nazzjonalista. Futur fis-Sod g[alija u t-tfal tieg[i.
Jiena se nivvota lill-PN mhux biss g[aliex bis-sa[[a tieg[u g[andna l-libertà talespressjoni u d-demokrazija f’pajji]na, i]da kien minn dejjem il-partit li;ab bidla g[all-a[jar f’pajji]na. Ilprestazzjoni ta’ Lawrence Gonzi kienet rikonoxxuta u mfa[[ra minn kul[add, inklu] il-kapijiet tal-Unjoni Ewropea. M’iniex se nivvota lillPartit Laburista g[aliex ilLabour fil-Gvern dejjem ;ab instabbiltà fil-pajji].
Jiena se nkun qed nivvota lill-PN l-aktar min[abba ssu//ess miksub fil-qasam taledukazzjoni, tat-turi]mu u tal[olqien tax-xog[ol. Il-PN irnexxielu jittrasforma ru[u sabiex jadatta dejjem g[a]]mien li dejjem jinbidel. Dan kollu, flimkien ma’ vi]joni /ara, dejjem g[amlu lill-PN lg[a]la naturali tieg[i. Min-na[a l-o[ra, ma n[ossx li g[andi nafda lill-Partit Laburista. Il-Labour huwa kosmetiku wisq, immexxi minn mexxej inesperjenzat.
Jesmond Pace 47 sena, Is-Si;;iewi
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
22 Festi minn Joe Chetcuti – joechetcuti@onvol.net
Il-festa ta’ San Anton Abbati fir-Rabat Fil-knisja ta’ San Mark firRabat qed tkun i//elebrata l-festa ta’ San Anton Abbati. Il-figura ta’ San Anton Abbati g[andha rabta tradizzjonali Agostinjana. Il-[ajja ta’ San Anton u l-e]empju qawwi tieg[u kienu [e;;ew lil Santu Wistin f’mument de/i]iv f’[ajtu u g[enuh fil-mixja tieg[u lejn ilkonver]joni. G[al [afna snin il-Patrijiet Agostinjani kienu jissej[u eremiti u d-devozzjoni lejn San Anton kienet xi [a;a komuni fil-knejjes tag[hom. Fil-knisja tag[hom fir-Rabat, iddedikata lil San Mark lEvan;elista, insibu l-Fratellanza antika ta’ San Anton Abbati tasseklu XVIII u din ing[aqdet malFratellanza tal-Madonna ta/?intura li kienet twaqqfet fl-istess knisja. Fl-1806 saret statwa artistika tal-injam xog[ol l-iskultur Xandru Farrugia. Marbuta mal-festa ta’ San Anton, li hu meqjus b[ala l-
protettur tal-annimali, insibu ttradizzjoni antika tat-tberik talannimali. Sa minn sekli ilu kienet iddrawwa li l-Gran Mastru jibg[at il-bhejjem tieg[u biex jitbierku filfesta ta’ San Anton li ssir fil-knisja tal-Patrijiet Agostinjani quddiem id-da[la tal-Imdina. Din id-drawwa g[adha [ajja sallum meta numru kbir ta’ annimali u bhejjem jin;iebu biex jitbierku fosthom ukoll il-pre]enza simbolika ta]-]wiemel u l-klieb tal-Korp tal-Pulizija. It-tberik isir wara l-pur/issjoni qasira fil-jum tal-festa filg[odu li ti;i //elebrata il-{add qrib is-17 ta’ Jannar li ta[bat il-festa litur;ika ta’ dan il-qaddis. Filknisja wkoll isiru l-;ranet talpreparazzjoni u nhar il-festa ssir il-quddiesa solenni. Il-programm se jitkompla llum lejlet il-festa. Illejla fil-5.30 p.m. jibda r-ru]arju, fis-6 p.m. tibda quddiesa bl-omelija u se jmexxi
patri :u]i Mifsud OSA. Wara ting[ad il-kurunella, /elebrazzjoni ewkaristika, innu popolari u jsir ilbews tar-relikwa. G[ada jum il-festa fl-9.45 a.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa ta’ San Anton Abbati mmexxija mill-Provin/jal Patri Manwel Borg Bonello OSA bis-sehem talKomunità Agostinjana u talAr/ikonfraternità ta’ San Anton Abbati u tal-Madonna ta/-?intura u anke bis-sehem tal-Banda Dekana u ?ittadin l’Isle Adam tarRabat. Fil-10.45 a.m. isir it-tberik talannimali quddiem il-knisja. Fil11.30 a.m. tibda tellieqa tat-tfal u wara se jing[ataw trofej lir-rebbie[a. Fis-6 p.m. tibda quddiesa solenni li se titmexxa mill-Pirjol Patri Leslie Gatt OSA u l-omelija se ssir mill-Provin/jal Patri Manuel Bonello OSA. Wara ssir /elebrazzjoni ewkaristika, jitkanta l-innu popolari u jsir il-bews tar-relikwa.
L-istatwa ta’ San Anton Abbati meqjuma fil-knisja tar-Rabat
Il-Belt Valletta
B[al-lum ;img[a tin[are; l-istatwa ta’ San Pawl min-ni//a Waslet il-festa ta’ San Pawl u b[al kull sena fi Frar jitfakkar in-nawfra;ju ta’ San Pawl fil-qlub tal-Maltin kollha. Festa li ti;i //elebrata filbelt kapitali Valletta ta’ kull sena nhar l-10 ta’ Frar. Din issena hi e//ezzjoni g[ax b[alma jigri kull tant snin, ilfesta tan-Nawfra;ju ta’ San Pawl ikollha ti//aqlaq middata proprja tag[ha min[abba l-festa tal-G[id li ji;i //elebrat kmieni fis-sena. Fil-fatt, {add il-G[id se ji;i //elebrat nhar il-{add 31 ta’ Marzu, 2013. Ilkoll nafu li lfesta tal-G[id hi l-akbar festa li ti//elebra l-Knisja Kattolika.
Hu fatt interessanti kif ja[dem il-Kalendarju Litur;iku. Il-festa tal-G[id ti;i ffissata proprju meta jinzerta lewwel qamar kwinta wara li jibda l-ista;un tar-rebbieg[a. L-ista;un tar-rebbieg[a jibda nhar il-21 ta’ Marzu ta’ kull sena. Fuq nota storika, fl-1931, ilPapa Piju Xl ta l-privile;; li lfesta tan-Nawfra;ju ta’ San Pawl ti;i trasferita bil-prerogattivi kollha tag[ha g[allewwel Tnejn tar-Randan, mhux biss meta l-10 ta’ Frar ja[bat il-Karnival kif ji;ri din is-sena, imma wkoll meta tTridu ja[bat sewwasew fil-
Il-Belt Valletta
Laqg[a g[all-membri tal-G[aqda Dilettanti Mudelli tal-Knejjes L-G[aqda Dilettanti Mudelli tal-Knejjes se torganizza laqg[a g[all-membri kollha nhar il-{add 20 ta’ Jannar fillokal tal-g[aqda fi Triq il-Lvant fl-10 a.m. Matul il-laqg[a se jing[ataw l-a[[ar avvi]i fir-rigward tal-wirja annwali 2013 li se tkun bejn is-16 ta’ Frar u t-2 ta’ Marzu li ;ej.
Karnival. Sintendi, i]-]mien inbidel u /-/irkostanzi jinbidlu wkoll i]da dawn il-privile;;i li ng[ataw matul is-snin minn diversi Papiet juru l-importanza ta’ din il-;rajja providenzjali li Alla ried jibg[at lil Pawlu fuq din il-g]ira biex iwassal il-bxara t-tajba lil dan il-;ens. Minkejja l-[akmiet u kulturi differenti li setg[u fixklu u bidlu lil dan in-nazzjon, [a;a biss baqg[et immarkata filqalb ta’ kull Malti u G[awdxi. Din hi l-fidi li ;abilna San Pawl u fil-fatt, din is-sena lPapa Benedittu XVl nieda sSena tal-Fidi biex il-bniedem jieqaf ja[seb u jirrifletti dwar il-fidi li g[adna b]onn ng[ixuha biex nimxu fit-triq it-tajba, it-triq tal-verità. Il-Kapitlu u l-Kolle;;jata ta’ San Pawl flimkien mal-g[aqda tal-Pawlini ja[dmu id f’id u jibdew i[ejju bis-s[i[ biex ilfesta tkun tassew dinjitu]a. Kul[add jaf bi]]ejjed il-mod kif jitmexxew i/-/elebrazzjonijiet litur;i/i li jsiru fil-
Knisja Kolle;;jata ta’ San Pawl. Il-festa ta’ San Pawl ta’ kull sena tifta[ bil-[ru; minni//a tal-vara maestu]a ta’ Melchiorre Gafà. Il-[ru; tal-istatwa se jsir nhar is-Sibt li ;ej 19 ta’ Jannar u minn dakinhar ’il quddiem sa ftit ;ranet qabel il-festa se jsiru g[add ta’ /elebrazzjonijiet spe/jali bi t[ejjija g[allfesta. Minn nhar l-Erbg[a 23 sal:img[a 25 ta’ Jannar huma l;ranet tat-tlett ijiem tat-Tridu. Fis-6 p.m. tibda quddiesa u wara ssir il-prietka tat-Tridu. Din is-sena l-prietki tat-Tridu ;ew fdati f’idejn il-Kappillan Dun Anton Galea Scannura. Matul dawn it-tlett ijiem tatTridu dawk kollha li se jattendu se jkollhom l-opportunità li jisimg[u l-;miel ta’ antifona ta’ Maestro Paolo Nani ‘Sancte Paule’. Nhar is-Sibt 26 ta’ Jannar hu lejlet il-festa u fil-5.15 p.m. tibda translazzjoni solenni tarrelikwa ta’ San Pawl u fis-7 p.m. tibda quddiesa.
Nhar il-{add 27 ta’ Jannar hu jum il-festa u fid-9.15 a.m. tibda l-quddiesa pontifikali talfesta u se jmexxi Monsinjur Ar/isqof Paul Cremona u lpane;ierku din is-sena ;ie fdat f’idejn Dun Karm Mercieca. Il-Kor u l-Orkestra se jkunu ta[t id-Direzzjoni tas-Surmast Joseph Gatt. Il-Filarmonika Nazionale La Valette tal-Belt se tibda limpenji tag[ha b’ri/eviment g[all-membri kollha li se jsir nhar il-{add 20 ta’ Jannar fit8 p.m. Il-kun/ert tant mistenni mill-partitarji se jsir nhar itTnejn 21 ta’ Jannar fis-7.30 p.m. fil-Ka]in tas-So/jetà Filarmonika Nazionale La Valette, il-Belt Valletta. Il-baned mistiedna g[allokka]joni tal-festa ta’ din issena huma l-Banda tal-G[aqda Mu]ikali Beland ta]-}ejtun, lG[aqda Muzikali Sant’Elena ta’ Birkirkara, il-Banda Konti Ru;;ieru tal-Ka]in San Pawl tar-Rabat Malta u l-Banda tasSo/jetà Filarmonika Nicolò Isouard tal-Mosta.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
Madwarna 23
B[alissa l-frott ta/-/itru jkun fl-aqwa tieg[u
G[ada edizzjoni o[ra tal-festival ta/-/itru f’{al Lija Ir-ra[al /kejken ta’ {al Lija g[ada se jospita fih lil dawk kollha li g[andhom g[al qalbhom il-frott ta//itru. Dan se jsir waqt edizzjoni o[ra tal-festival ta/-/itru li issa sar parti mill-attivitajiet organizzati mill-Kunsill Lokali ta’ {al Lija. Prin/ipalment l-attivitajiet se jittellg[u fi Triq il-Kbira f’{al Lija bejn id-9.30 a.m. u s-6.30 p.m. Matul dan il-festival se jkunu esebiti diversi tipi ta’ /itru kif ukoll prodotti mag[mulin mi/-/itru nnifsu. Fost l-o[rajn dawk li se jattendu se jkunu jistg[u jaraw u anki jixtru minn dawn il-prodotti mag[mulin mi/-/itru, fosthom cookies, marmalades, kejkijiet u ikel tipiku ie[or mag[mul millarin; u l-mandolin. Barra minn hekk matul il;urnata ta’ g[ada se jittellg[u wkoll wirjiet ta’ arti;janat Malti, fosthom dwar il-bizzilla Maltija, kif isiru t-tapiti, kif jin[adem il-g[asel, kif isiru xxemg[at u anki wirja ta’ skultura fl-injam. Dawk li se jattendu se jkunu jistg[u wkoll jixtru ikel tipiku Malti, b[al ;bejniet u tadam imqadded li flimkien ma’ bi//a [ob] friska ]gur li jin]lu g[asel. Interessanti [afna se jkun is-sehem tal-komunità Marokkina f’Malta li se jtellg[u ikel tipiku Marokkin mag[mul mi//itru. Fl-attività ta’ g[ada se jie[u sehem ukoll grupp ta]]fin folkloristiku G[awdxi. Il-Kunsill Lokali ta’ {al Lija jixtieq li l-flus kollha li se jda[[al minn din lattività jmorru b’risq ilpro;ett ta’ restawr talKnisja Parrokkjali.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
24 Sbu[ija
Ninsabu fl-ista;un tas-sales – attenzjoni – nixtru dak li verament g[andna b]onn U hekk kif qbadna r-rutina g[al sena ;dida, na[seb li kul[add jibda jippjana x’se jag[mel tajjeb u ta’ ;id. Imma dawn huma affarijiet li kul[add jg[addi minnhom u tajjeb li nitg[allmu biex nag[mlu l-a[jar g[alina nfusna u g[al ta’ madwarna. Tajjeb ukoll li b[alissa kif qeg[din fl-ista;un xitwi u, wara li forsi nfaqna ftit flus ]ejda g[a]-]mien tal-festi, tajjeb li na[sbu ftit x’jonqos fil-gwardarobba tag[na kif ninsabu waqt is-sales tal[wienet. }gur li g[o;bitna xi libsa jew tfajna g[ajnejna fuq xi tip ta’ a//essorji li forsi g[allewwel sibniehom ftit g[oljin fil-prezz. Tajjeb issa li ner;g[u naraw xi [wejje; mhux qed nilbsu jew se nwarrbuhom f’dan is-sta;un u nirriservaw xi [a;a li se nixtru biex insibuha lesta g[ax-xitwa li ;ejja. L-istess g[a]-]raben, handbags jew xi tip ta’ a//essorji li nistg[u nixtru bi prezz a[jar mis-soltu. {afna nies ikunu qed jistennew is-sales, u nies sa[ansitra jsiefru biex japprofittaw ru[hom missales barra minn Malta. Ma
minn Sue Rossi modelle@spikenet.net
Tfajla tie[u sehem fi sfilata ta’ moda bi [wejje; tax-xitwa
nistg[ux ma nsemmux issales ta’ Londra li huma popolari [afna fejn naraw kjuwijiet twal u folol biex kul[add jil[aq jixtri dak li jog[;bu jew forsi li ikun ra qabel u be[siebu jixtri bi prezz imra[[as.
Issib nies li jg[idu li fissales ma jmorrux jixtru g[ax jg[idu li ma jsibu xejn, imma tajjeb li wie[ed jag[ti titwila u jdur fil-[wienet fejn is-soltu jixtri u jara jsibx xi [a;a li tog[;bu u jiffranka xi [a;a wkoll.
Daqt nibdew infittxu l-[wejje; g[ar-rebbieg[a
Issa nistg[u ng[idu li fixxahar li ;ej nibdew na[sbu flista;un tal-mezzutemp. Avolja x-xitwa tag[na mhux daqshekk iebsa, imma xorta
tkun trid tbiddel il-[wejje; u ta[seb g[al xi [a;a aktar [afifa. Minn hemmhekk nibdew naraw il-[wejje; ;odda fil[wienet b’kuluri differenti u stili ;odda. Nistg[u ng[idu g[al min i[obb il-moda jrid ikun alert g[all-[wejje; u dak li se jkun hawn ;did fissuq. G[al min forsi ma jag[tix daqshekk kas tajjeb li dejjem jixtri basics biex isib tibdiliet differenti lesti g[al meta jo[ro;. Kul[add g[andu listil tieg[u u kul[add huwa differenti minn xulxin. L-istess jista’ jing[ad g[all-ir;iel, fejn issib minn i]omm up-to-date mal-moda u jfittex disinjaturi ta’ [wejje; biex jixtri u hawn min forsi ma jag[tix daqshekk kas u allura g[alkemm ibiddel ikun jippreferi li j]omm stil plain. Inqabblu l-istil ta’ lbies skont kif jixirqilna Jien, ng[id g[alija, jekk tqabbel stil kif suppost,
Mudella bi lbies adattat g[al dan i]-]mien tas-sena
kemm jekk tkun ra;el kif ukoll jekk tkun mara, tkun tidher tajba fid-dehra. Listess tajjeb li nie[du lokka]joni u naraw it-tfal xi jkun jonqoshom. G[alhekk hu aktar u;ig[ ta’ ras, peress li t-tfal jikbru u jkun hemm possibbiltà li l[wejje; ma jibqg[ux ji;uhom minn sta;un g[allie[or, allura rridu na[sbu f’qisien naqra akbar, biex insalvawhom g[all-ista;un li jkun imiss. Importanti li dejjem nie[du [sieb id-dehra tag[na u noqog[du attenti kemm g[al sa[[itna kif ukoll g[all-pi] tag[na. Il-;img[a d-die[la se nitkellmu dwar su;;ett differenti li jikkon/erna d-dehra tag[na.
IN-NAZZJON ls-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
Mu]ika 25
{dud Barokki b’xejn g[all-familja kollha I]-]ew;t I[dud fil-kalendarju ta’ attivitajiet u kun/erti tal-Valletta International Baroque Festival se jkunu dedikati g[al attivitajiet miftu[in g[all-familja kollha, b’xejn. G[ada l-{add, 13 ta’ Jannar, ]ew; sessjonijiet ta’ sieg[a l-wa[da ta’ Toi Toi Baroque Bonanza se jittellg[u fitTeatru Manoel, wa[da fl-10.30 ta’ filg[odu u wa[da wara nofsinhar fis2.30. Dawn i]-]ew; Toi Toi workshops, li se jitmexxew minn Rosetta DeBattista se juru l-;miel tal-mu]ika Barokka permezz tal-mu]ika ta’ Corelli, Matteis u Simpson minn erba’ mu]i/isti ]g[a]ag[ li jiffurmaw La Sainte Folie Fantastique, ensemble Fran/i] li se jkun qed itella’ l-kun/ert
Wa[da mill-ideat wara dan il-festival kienet ukoll li nippromwovu l-;miel tal-mu]ika Barokka lil faxxa i]jed wiesg[a ta’ nies
tieg[u fil-Knisja tal-Erwie[ il-;urnata ta’ qabel, illum is-Sibt 12 ta’ Jannar fis-7.30 p.m. Dawn l-erba’ mu]i/isti huma spe/jalisti fil-qasam tag[hom u se jkunu qed jispjegaw kif ]viluppat ilmu]ika Barokka lit-tfal kollha ta’ bejn it-8 u l-14-il sena li se jattendu g[al dawn is-sessjonijiet. Il-mu]i/isti se jkunu akkumpanjati wkoll minn ]effiena mill-iSchool of Performing Arts, fl-Università ta’ Malta. }ew; kun/erti fil-Konkatidral ta’ San :wann Fl-istess jum, l-Anon Ensemble, grupp ta’ mu]i/isti mmexxija minn Michael Laus flimkien mal-Goldberg Ensemble, se jtellg[u ]ew; kun/erti separati fl-Oratorju tal-Konkatidral ta’ San :wann, fis-1.30 u fl-4.00 ta’ waranofsinhar. Dan il-programm se jkun jinkludi xog[lijiet ta’ Arcangelo Corelli, Georg Philipp Telemann, George Frederick Handel, Johann Joseph Fux, bi//iet mill-Messiah ta’ George Frederick Handel u l-Credo ta’ Antonio Vivaldi. “Wa[da mill-ideat wara dan il-festival kienet ukoll li nippromwovu l;miel tal-mu]ika Barokka lil faxxa
Dehra mill-g[oli tal-Oratorju tal-Konkatidral ta’ San :wann
i]jed wiesg[a ta’ nies. Kien g[alhekk li dde/idejna li ]-]ew;t I[dud f’dan ilprogramm ta’ 16-il ;urnata se jkunu dedikati g[all-attivitajiet b’tema Barokka g[all-familja kollha u ming[ajr [las,” qal Kenneth Zammit Tabona, id-Direttur Artistiku talFestival.
Il-Goldberg Ensemble hu chamber choir mag[mul minn 18-il korist minn diversi korijiet madwar Malta. L-g[an ta’ dan il-kor huwa li jlaqqa’ koristi differenti biex itellg[u programmi mu]ikali i]jed spe/jalizzati u estensivi. L-ewwel kollaborazzjoni mu]ikali kienet il-Gloria ta’ Vivaldi fl-2012 b’kollaborazzjoni ma’ l-Orkestra Filarmonika ta’ Malta mmexxija u m[arr;a minn Michael Laus, il-mo[[ wara l-Goldberg Ensemble. Grupp Barokk Dan il-kun/ert fl-Oratorju talKonkatidral ta’ San :wann se jkun ukoll it-tieni kun/ert tal-Anon Ensemble, grupp Barokk li l-ewwel kun/ert tieg[u kien Stabat Mater ta’ Pergolsei ma’ Miriam Gauci u David Hansen fl-2010. Ir-repertorju ta’ dan il-grupp ivarja minn mu]ika Barokka g[al dik kontemporanja. It-tliet membri tieg[u
La Sainte Folie Fantastique
huma mu]i/isti stabbiliti li daqqew madwar l-Ewropa kollha. Dawn huma Nadia Debono, coleader tal-Orkestra Filarmonika ta’ Malta sa mill-2001, Marcelline Agius, leader tal-istess Orkestra sa mill-1993 u fundatri/i tal-Anon Ensemble li hi wkoll attiva [afna b[ala chamber musician u solista, u Angelica Galea li kienet membri tal-Orkestra Filarmonika ta’ Malta bejn l-1998 u l2012 u llum hi fir-Renju Unit b[ala Artists Manager ta’ Connaught Artists. Id-d[ul g[al dawn l-attivitajiet hu kollu ming[ajr [las. Dettalji dwar ilValletta International Baroque Festival jinstabu fuq is-sit tal-festival www.vallettabaroquefestival.com.mt.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
TV#Radju 27 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Pro;etti infrastrutturali Kisbiet - NET Television 22>15
Il-programm se jiffoka fuq l-i]viluppi infrastrutturali li g[amel il-pajji] fl-a[[ar snin. Kisbiet jinkludi dettalji tal-pro;etti ewlenin li saru, inklu] dawk tat-toroq, u l-mod kif dawn g[enu fl-i]vilupp tal-pajji]. Fost il-pro;etti ttrattati, hemm
dawk tar-ri;enerazzjoni tad-diversi zoni f’Malta, il-pro;etti ta’ restawr u pro;etti o[ra li jintegraw flimkien l-aspett ekonomiku tal-pajji]. Flimkien mal-aspett infrastrutturali, il-programm jiffoka wkoll fuq diversi riformi li twettqu marbuta mas-settur tat-trasport.
Paul Sultana
Joseph Tedesco
}ew; mistiedna relatati mal-isport Me]è - NET Television 20>30
Triq il-Kunsill tal-Ewropa f’{al-Luqa li nbniet mill-;did. Hawn tidher fi stadju avvanzat qabel ma tlestiet
Fost il-mistednin ta’ Ronald Briffa u Joséf Bonello g[al-lum, se jkun hemm tnejn relatati b’mod dirett mal-isport. Dawn huma Paul Sultana, il-President tal-Malta Basketball Association u Joseph Tedesco,
il-President tal-Manchester United Supporters Club. Mistednin o[ra huma Marica Mizzi u l-kantanta Fiona Cauchi, li ori;inarjament kellha tkun fil-programm ta’ ;img[a ilu.
Fil-qosor Antz Italia 1, 11>00
Film cartoon li n[adem fl-1998 permezz tal-kompjuter mill-kumpanija Dreamworks. Il-film intlaqa’ tajjeb [afna kemm mill-kriti/i kif ukoll
mill-poplu in;enerali Sas-Sitta NET Television, 14>35
Debbie Scerri tippre]enta l-edizzjoni tal-lum u b[ala mistednin se jkun hemm il-pre]entatri/i ta’ NET Television Stephanie Spiteri, il-kantant Franklin Calleja li reba[ l-a[[ar edizzjoni ta’ Don’t Stop Me Now, il-korjografu u ]effien Warren Bonello, u x-xandara Joyce Grech. Intant mil-lum tibda t-tieni fa]i ta’ Passport 2 Indifest, fejn se naraw lil Claudio Castelletti u lil Cherise Attard jinterpretaw kanzunetta bil-Malti.
Wheelspin NET Television, 13>30 B[ala a[barijiet mid-dinja tal-karozzi, naraw li l-kumpanija Chevrolet, li hi l-isponser prin/ipali tat-tim tal-futbol Manchester Utd, tat lil Sir Alex Ferguson, il-Manager ta’ dan it-tim, karozza Chevrolet Volt (ritratt fuq ix-xellug) li ta[dem bl-elettriku. Naraw ukoll aktar dwar karozzi BMW u Mini mill-fiera ta’ Los Angeles. Il-programm g[andu pre]entazzjoni ta’ Fleur Balzan,
madankollu jikkontribwixxi wkoll fih Pierre Vella. G[al din il-;img[a, dan tal-a[[ar se jlaqqag[na ma’ tnejn missewwieqa tal-karozzi li huma nominati g[all-isportivi tas-sena, Dawn huma Montry Bugeja u Clatyon Mizzi.
IN-NAZZJON
Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
28 TV#Radju
06>00
Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali, 07>50 Il-Kampanja Elettorali Tieg[ek)
08>00
A[barijiet
08>15
Bon;u 101 Weekend
09>05
Wara l-Breakfast
11>55
Avvi]i tal-Mewt
12>00
A[barijiet
12.30
Futur fis-Sod
13>00
Italomix
14>00
Skor
17>55
Avvi]i tal-Mewt
18>00
A[barijiet
18>30
Skor Extra Time
19>00
Country Music Club
21>00
Fuzzbox Saturday Special
24>00
Il-Fatti Kollha (r)
01>15
Rockna (r).
Radju Malta - 93.7 FM 07:00 - A[barijiet, 07:05 – Jum :did (jinkludi 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - G[andi x’Ng[id 11:00 - Mill-G]ira ta’ Calypso 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:57 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:15 - Music Express 14:00 A[barijiet 14:05 – Mu]ika u Sport (16:00 A[barijiet 17:00 BBC News) 18:00 Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – Diski Memorabbli 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Ri]ultati Sportivi 20:30 - Rock Express 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Erre Be 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:40 - Ru]arju. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 – ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 ONE News) 10:00 – Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik) 11:45 ONE News 12:00 – Angelus 12:05 - Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem 12:30 – A[na 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 – Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Jack… bini 17:00 - Rush Hour 17:45 - ONE News 19:00 - Sport Action 19:15 – Banana Republic 19:45 - ONE News 20:45 – Eurovision Radio 21:45 - ONE News 22:00 – Dirett }g[a]ag[. RTK - 103 FM 06:30 Tmiem il-:img[a 103 FM! (jinkludi 05:45 Qari millBibbja, 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet filQosor 09:05 – Bieb Imbexxaq 10:05 - Newsbook (jinkludi 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Se[er il-Malti 13:00 - RTK Qosor 13:30 - LG[a]la Tieg[ek u Tieg[i (jinkludi 14:00 BBC News, 15:00 RTK Qosor) 15:05- Intietef 15:30 - Saturday Drive 19:00 Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Notte Italiana 21:15 - Mill-kotba li Wasslulna 22:00 – Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 – Rakkont, Mu]ika. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - BBC World Service 09:06 - Pri]ma 10:00 – BBC News Update 10:06 – LEwropa u l-Imperu 11:00 -
BBC News Update 11:06 - izzuntier u lil hinn minnu 12:00 BBC News Update 12:05 Sa[[a 13:00 - Minn lenti legali 13:30 - Bioneers 14:00 - BBC World Service 21:00 – Le[en l-Ewropa 22:30 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - Nixtarru Kitbet San :or; Preca 11:00 - F’ismi jke//u x-xjaten 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tal-Erwie[ 13:00 - Magazine 15:00 - Kurunella tal-{niena Divina 15:30 - Il-Knisja: idDar t’Alla u tal-bnedmin 16:00 - L-Arka ta’ Noe 17:00 Kuntatt 17:30 - A[barijiet Reli;ju]i 17:45 - G[asar 18:00 - Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - (ikompli) Kuntatt 20:00 - Van;elu {aj 21:00 - Ma’ San Pawl lejn :esù 21:30 - T[allux qalbkom tit[awwad 22:00 G[annu lil Ismu 23:00 - Mur sewwi l-Knisja Tieg[i (r) 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Dorian Cassar (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Malta’s Top 10 14:30 Ben Glover 16:30 – Weekend Drive 18:30 A[barijiet 18:35 – Malcolm B’s Party Zone 20:30 – Armin van Buuren 22:30 - Ruby 00:30 - Carl Cox. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 All Time Favourites 08:00 Saturday Morning Beats 10:00 - Mill-{bieb g[all-{bieb 12:00 - Mill-Pinna tas-Surmast (Mar/i) 14:30 - Saturday Hits 14:30 - Sacred Spirit Instrumental Music 17:00 - Music Generation Weekend 18:00 - Enchallah 20:00 - All Time Favourites. Smash Radio - 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 - Radio Motordrome 15:00 Mixed Hits 16:30 – Tea Time 18:30 - Xtravadance 20:00 – Mixed Hits 22:00 – Vince Marshall 24:00 - Non-stop Night Music. Calypso Radio - 101.8 FM 06:00 - Calypso Breakfast 09:00 - Bejn il-{bieb 12:05 Calypso Weekend 14:00 Mu]ika u Sport 18:05 Saturday Night Live 20:30 Dak Kien }mien 01:00 - NonStop Music.
Bon Voyage - Raitre, 17>00
Peter Coyote u Isabelle Adjani (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Fran/i] tal-2003 li n[adem b’re;ija ta’ Jean-Paul Rappeneau. L-istorja hi ambjentata f’Pari;i fi ]mien it-Tieni Gwerra Dinjija. Hekk kif in-Na]isti kienu qed javvanzaw sew biex jokkupaw din il-belt, tlieta min-nies (attri/i, kittieb u [addiem tal-Gvern) jing[aqdu flimkien biex ja[arbu minn hemm.
TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 07:50 - Wirt, Arti u Kultura 08:30 - Il{arsa ta’ Ru]ann (l-I ep.) 09:05 Sensilhena 09:50 - }ona 11:10 Paqpaq 12:00 - A[barijiet 12:10 - Aqta’ Kemm 13:00 - Sibtek 14:00 - A[barijiet fil-qosor 14:05 - (ikompli) Sibtek 16:00 - A[barijiet 16:05 - Luxdesign 17:15 Mater Dei Hospital (l-I programm) 17:40 - Kelma g[all{ajja 18:00 - A[barijiet 18:10 Gadgets (r) 18:55 - G[awdex Illum 19:30 - .EU 20:00 - LA[barijiet 20:40 - Plunkett and Macleane. Film ’99 22:40 Dissett (r) 23:15 - L-A[barijiet 23:35 - Sibtek (r). TVM 2 07:00 - News
09:00 - Kappelli Madwarna 09:30 - Malta u lil Hinn Minnha 11:00 - Madwarna 11:30 - Meander 12:00 - The Story of India 13:00 - Il-{arsa ta’Ru]ann 13:30 - Dokumentarji 13:45 - Venere 14:25 Exatraordinary Dogs 15:00 Gadgets 15:30 - Mixage 16:00 The story of India 17:00 - GFA Roundup 17:50 - Starboard 18:00 - 3 Pointer 18:30 - Ti;rijiet 19:00 - Ruggers 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Days that Shook the World 20:30 - News in English 20:40 - Dissett 21:45 Seven Ages of Rock 22:45 Mixage 23:15 - The Story of India. ONE 07:30 - ONE News 08:00 - Folji 09:00 - Sieg[a }mien 10:00 L-Imqarq/in (r) 10:30 - {ajja (r) 11:00 - Clint on ONE 12:50 On D Road 13:30 - ONE News 13:40 - Kif Inti... ma’ Mathilde Balzan 15:15 - Joe’s Kitchen 15:45 - Teleshopping 16:15 T-Time 16:45 - Teleshopping 17:00 - Dance 17:30 - ONE News 17:40 - Pink Panther 18:30 - Fresh & Funky 19:30 - ONE News 20:10 - Ieqaf 20 minuta 20:45 - Kun/ert Tislima lil Dom Mintoff 23:15 ONE News 23:45 - Ilsien in-Nisa (r).
Smash 09:30 - Teleshopping 13:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 14:00 Er;a’ Lura 15:30 - Music 16:30 - Mill-Mara g[all-Mara 17:30 CNI (r) 18:10 - Music 18:40 Dokumentarju 19:00 - A[barijiet 19:30 - M’Intix Wa[dek 20:30 - Dokumentarju 21:30 - Music 22:00 - A[barijiet. Raiuno 06:30 - Unomattina in famiglia 10:05 - Settegiorni 11:10 - Uno mattina storie vere 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Easy Driver 14:30 - Le amiche del sabato 17:00 - Tg 1 17:15 - A Sua Immagine 17:45 Passaggio a Nord Ovest 18:50 L’eredita 20:00 - Tg 1 20:30 Affari tuoi 21:10 - Tale e quale duetti 23:30 - Cinematografo 00:30 - Tg 1 notte 00:45 Risorse umane. Film ’99. Raidue 07:00 - Cartoons 10:05 - Aprirai 10:15 - Sulla via di Damasco 10:55 - Territori 11:35 Mezzogiorno in famiglia 13:00 Tg 2 giorno 13:25 - Dribbling 14:00 - The Lying Game 15:30 Nora Roberts: Carnal Innocence. Film 2011 17:10 - Sereno variabile 18:00 - Tg 2 LIS 18:05 Mayday. Film 2005 19:30 Motorcycle Cops 20:30 - Tg 2 21:05 - Castle 21:50 - Body of Proof 22:35 - Tg 2 notizie 22:50 - Sabato Sprint 23:45 - Tg 2 dossier 00:30 - Storie 01:10 Mizar 01:40 - Si, viaggiare 01:50 - Eat Parade. Raitre 07:00 - The Big Valley 07:50 Adam and Evelyne. Film ’49 09:20 - Doc Martin (TF) 10:10 L’Ispettore Derrick (TF) 11:00 Tgr Bellitalia 11:30 - Tgr Prodotto Italia 12:00 - Tg 3 12:25 - Tgr il settimanale 12:55 Tgr ambiente italia 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tg 3 Pixel 14:55 - TV Talk 16:55 Tg 3 LIS 17:00 - Bon Voyage. Film 2003 18:55 - Tg 3 19:30 Tg 3 regione 20:00 - Blob 20:15 - Stanlio e Ollio 21:05 - E se
domani (attwalità) 23:10 - Tg 3 23:30 - Boss (TF). Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 08:50 Belli dentro (sitcom) 10:00 Melaverde 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Cougar Town (TF) 14:10 - Amici 16:00 -Verissimo 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Italia’s Got Talent 24:00 - Raising the Bar. Rete 4 06:55 - Questa è la mia terra 08:50 - Come si cambia 09:50 Carabinieri 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Poirot: After the funeral. Film 2005 18:00 Detective Monk 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore 20:40 - Walker Texas Ranger (TF) 21:30 - Squadra antimafia Palermo oggi 23:35 - Life (TF) 00:55 - Tg 4 01:30 - Made in Italy 1982. Italia 1 07:20 - Cartoons 10:40 - Naruto Shippuden 11:00 - Antz. Film cartoon ’98 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 Matrix. Film ’99 16:10 - Shorts. Film 2009 18:05 - Life Bites 18:30 - Studio aperto 19:00 - La vita secondo Jim (sitcom) 19:25 Space Jam. Film ’96 21:10 Marmaduke. Film 2010 23:00 Bulletproof. Film ’97 00:50 Sport Mediaset. La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 07:50 - Omnibus 10:00 Bookstore 11:05 - Ti ci porto io... in cucina con Vissani 11:25 - Due South (TF) 12:25 - Fuori di gusto 13:30 - Tg La 7 14:05 Quattro per Cordoba 16:00 Assasinio sull’Eiger. Film ’89 18:00 - L’Ispettore Barnaby (TF) 20:00 - Tg La 7 20:30 - In onda 22:30 - I padroni della notte 00:30 - Omnibus notte 01:35 Tg La 7 sport 01:40 - M.O.D.A.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
TV#Radju 29 Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07:15 F. News 07:30 - Madagascar (r) 09:15 - F News 09:30 -Arkivji tan-Nies (r) 10:30 - Belle Donne 12:15 - F News 12:30 Teleshopping 13:00 - Sibtkuntatt 16:00 - Entertain Me (r) 18:00 Teleshopping 18:30 – Holy Hour 19:40 - Nintrefa ’l Fuq 20:15 - F. News 21:00 - Sejja[tli 22:00 - Drama 23:00 - Muftie[ 23:15 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Music Festival (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Retro Vision 19:00 - The World of Music (r) 19:30 - Cuban Music (r) 20:00 Never Ending Star 20:30 - Pop Concert 21:30 - The Local Angle (r) 22:00 - The Latest Hits (r) 23:30 - Music Videos. La 5 07:30 - Tempesta d’amore 08:30 - Centovetrine 11:10 - Caterina e le sue figlie 13:00 - Non ditelo alla sposa (reality) 14:10 - El Internado 15:50 - Smash (TF) 18:25 - Che trucco! 18:40 Amici 20:25 - Extreme Makoever Home Editions 21:10 - Single White Female 2. Film 2005 23:00 - The Tudors (TF) 00:05 - Il bello delle donne 3. BBC Entertainment 07:15 - 3rd & Bird 07:25 - Nina and the Neurons 07:40 Tikkabilla 08:10 - Me Too! 08:25 - The Weakest Link 09:10 - Doctor Who 10:00 - New Tricks 10:50 - My Family 11:20 - Dinnerladies 11:50 - As Time Goes By 12:20 - Fawlty Towers 12:50 - Last of the Summer Wine 13:20 - Doctor Who 14:10 Casualty 15:00 - EastEnders 17:05 - My Family 17:35 - The Weakest Link 18:20 - Doctor Who 19:10 - Last Man Standing 20:00 - Michael McIntyre’s Comedy Roadshow 20:45 - Live at the Apollo 21:30 - Richard
Hammond Meets Evel Knievel 22:20 - Ideal 22:50 - Getting On 23:20 - Twenty Twelve 23:50 Last Man Standing. TCM 08:00 - The Tender Trap (A) 09:55 - The Naked Spur (A) 11:30 - Torpedo Run (U) 13:05 An American in Paris (U) 14:55 - Hotel Paradiso (A) 16:30 Live a Little, Love a Little (A) 18:00 - Forbidden Planet (U) 19:35 - Bad Day at Black Rock (A) 21:00 - Pat Garrett and Billy the Kid (18) 22:55 - Mutiny on the Bounty (A). MGM Movies 07:25 - The Dust Factory. Film 2004 (PG) 09:05 - Ring of the Musketeers. Film ’94 (15) 10:30 - Extreme Close-Up. Film ’90 12:05 - Love or Money. Film ’89 (12) 13:35 - The Tempest. Film ’98 15:05 - Sleeper. Film ’73 (A) 16:30 - The Tenth Man. Film ’88 (PG) 18:05 - MGM’s Big Screen 18:20 - Molly. Film ’99 (15) 20:00 - Cohen and Tate. Film ’88 (18) 21:25 - Dressed to Kill . Film ’80(X) 23:10 Welcome to LA. Film ’76 (AA). GO Stars 06:40 - Seabiscuit 08:55 - Lassie 09:15 - Children of Men 11:05 It's Kind of a Funny Story 12:50 - House 15:00 - Saturday Bond Collection: Thunderball 17:10 The Office 17:35 - Widow on the Hill 19:05 - The Guys 20:35 - The Middle 21:00 Thunderball 23:10 - Moneyball 01:20 - Take me Home Tonight. Diva Universal 07:50 - Ironside 08:50 McBride: It’s Murder Madam 10:34 - Great Women 10:50 JAG 12:50 - Rex: A Cop’s Friend 14:50 - Agatha Christie’s Poirot 16:50 - Law & Order 18:48 - Polizia, Femminile, Singolare 19:00 - Patricia Cornwell’s At Risk (15) 20:51 Great Women 21:00 - JAG 23:00 - McBride: The Doctor Is Out, Really Out. Discovery Channel 07:15 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Big Bosphorus Dig:
Turkey 09:05 - Mighty Ships: USNS Robert E. Peary. Human Body: Ultimate Machine: 09:55 - Sight 10:50 - Strength 11:40 Sensation 12:35 - Brain Power. 13:30 - Extreme Engineering: Hurricane-Proof Homes 14:25 Man Made Marvels Asia: Ultimate Casino 15:20 - Mega Builders: Hard Rock Park 16:15 - How It’s Made 17:10 - Crisis Control: Grand Central Terminal 18:05 - Mythbusters: Soda Cup Killer 19:00 - How It’s Made. Auction Hunters: 20:00 Everything’s Bigger in Texas 20:30 - The Dallas Mavericks. 21:00 - Auction Kings 22:00 Protecting Washington DC 23:00 - Track Me if You Can. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Grey's Anatomy 12:30 - Amazing Race 13:15 - Suits 19:20 - Films & Stars 19:45 - Suits 20:30 Amazing Race 21:15 Boardwalk Empire 22:20 - 30 Rock 22:45 - Supernatural 23:30 - Fringe 00:15 - Mike & Molly 00:45 - 2 Broke Girls 01:10 - True Blood. Biography Channel 07:00 - The Real Hustle. Storage Wars: 08:00 - Brandi’s First Time 08:30 - Don’t Bid So Close to Me 09:00 - Hook, Line And Sucker 09:30 - Operation Hobo. 10:00 - Confessions of an Animal Hoarder 11:00 -
Confessions of an Animal Hoarder. Storage Wars: 15:00 Brandi’s First Time 15:30 Don’t Bid So Close to Me 16:00 - Hook, Line And Sucker 16:30 - Operation Hobo 17:00 - Blame It on the Rain 17:30 - Brandi’s First Time 18:00 - Don’t Bid So Close to Me 18:30 - Hook, Line And Sucker 19:00 - Operation Hobo 19:30 - Blame It on the Rain. 20:00 - The Real Hustle. Hardcore Pawn: 21:00 Rematch: Ashley vs Tressa 21:30 - Mo’ Money. Mo’ Problems. Duck Dynasty: 22:00 - High Tech Redneck 22:30 Ceo for a Day. American Hoggers: 23:00 - Man Down 23:30 - Life on the Line.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - Monkey See Monkey Do 09:05 Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 Kipper 09:45 - Igloo-Gloo 10:00 - Thomas and Friends 11:00 - Lots & Lots 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 Fluffy Gardens 12:30 - Monkey See Monkey Do 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 Pingu 16:00 - Monkey See Monkey Do 16:15 Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Wobblyland 17:00 Thomas and Friends 18:00 - Slim Pig 18:10 Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 -
The Hoobs 18:50 - Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 - Thomas and Friends 19:30 Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - Monkey See Monkey Do 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder 22:35 - Fireman Sam. Disney Channel 08:25 - ANT Farm
08:50 - Gravity Falls 09:15 Princess Protection Programme (U) 10:40 Phineas and Ferb 10:55 - Gravity Falls 11:20 Jessie 11:45 - Wizards of Waverly Place 12:35 Phineas and Ferb 13:00 - Prankstars 13:25 - Jessie 13:50 - ANT Farm 14:15 - Good Luck Charlie 14:40 - Phineas and Ferb 15:00 - Harriet the Spy: Blog Wars (U) 16:25 - Prankstars 16:45 - Princess Protection Programme (U) 18:10 - Phineas and Ferb 18:25 - Prankstars 18:50 - ANT Farm 19:15 - Jessie 20:05 - Good Luck Charlie 20:55 - The Suite Life of Zack and Cody 21:45 - Stitch 22:35 - A Kind of Magic.
07>45 10>00 11>00 12>00 12>30 13>00 13>30 14>00 14>05 14>35 15>00 15>05 17>00 17>05 18>00 18>10 19>10 19>15 19>45 20>30 21>30 21>35 22>15 23>00 23>30
INT fuq NET Telebejg[ Futur fis-Sod Animal Diaries (r) L-Istorja tal-Futbol Malti (r) Futur fis-Sod Wheelspin (r) NET News Wheelspin (r) Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News Futur fis-Sod Tlug[ tal-Lottu Servizz minn Newsroom NET News Me]è NET News (ikompli) Me]è Kisbiet NET News Futur fis-Sod
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - FIS WC Nordic Ski Jumping 09:15 - FIS WC Nordic Skiing: Chaux-Neuve, France: Jumping (live) 10:30 - FIS WC Alpine Skiing: Adelboden, Switzerland: Men’s Giant Slalom 1st Leg (live) 11:30 - FIS WC Alpine Skiing 13:00 - FIS WC Nordic Skiing: Chaux-Neuve, France: Gunderson (live) 13:45 FIS WC Alpine Skiing: Adelboden, Switzerland: Men’s Giant Slalom 2nd Leg (live) 14:30 FIS WC Nordic Skiing: Liberec, Czech Republic: Men and Women’s Sprint Freestyle (live) 15:45 - FIS WC Nordic Ski Jumping 16:45 - FIS WC Nordic Ski Jumping: Zakopane, Poland: HS 134 Qual. (live) 18:45 - IBU WC Biathlon 19:30 - World Champ. Darts: Frimley Green: Women’s F. (live) 21:00 World Champ. Darts 23:00 Rally Raid: Dakar 23:30 - Horse Racing Time 23:45 - IBU WC Biathlon. Eurosport 2 07:00 - World Challenge Tennis 09:00 - FIS Freestyle WC Skiing 09:30 - FIL European Champ. Luge: Oberhof, Germany: Doubles, 1st Run (live) 10:15 - FIS WC Nordic Ski Jumping 11:00 FIS Freestyle WC Skiing: Les Contamines, France: Ski Cross (live) 12:00 - FIL European Champ. Luge 12:30 - FIS WC Nordic Skiing 13:00 - FIS WC Snowboarding: Bad Gastein, Austria: Parallel Slalom (live) 14:00 - FIS WC Nordic Ski Jumping: Hinterzarten, Germany: Women’s (live) 15:00 - FIS WC Nordic Ski Jumping 15:30 World Champ. Darts: Frimley Green: SF (live) 17:30 - FIS WC Snowboarding: Copperhead, USA: Half-Pipe (live) 18:30 -
FIS WC Nordic Ski Jumping 19:30 - Rally Raid: Dakar: Stage 8 (live) 20:00 - WATTS 20:30 Eurosport Top Ten 21:00 Australian Open Tennis 22:30 Total KO 23:30 - Fight Club.
GO Sports 1 07:00 - Ligue 1: Rd 20: AS Saint-Etienne v Toulouse 09:00 Football’s Greatest 09:30 - ATP 250 Series: APIA International, Sydney: F. (live) 11:30 - PL Preview: Wk 22 12:00 - Trans World Sport 13:00 - PGA European Tour: Volvo Golf Champ.: Day 3 17:00 - Samsung Diamond League 2012: Stockholm, Sweden: Highlights 18:00 - Serie A: Rd 20: Bologna v Chievo (live) 20:00 - Ligue 1: Rd 20:
Montpellier Herault SC v Lorient (live) 22:00 - Barclays PL: Wk 22: Stoke City v Chelsea 00:00 Heineken Cup: Rd 5: Harlequins v Connacht 02:00 - Trans World Sport: Progr. 1341.
GO Sports 2 Barclays PL: Wk 22: 15:15 - PL Preview 16:00 - Stoke City v Chelsea (live). Heineken Cup: Rd 5: 18:00 - Racing Metro 92 v Saracens (nr live) 20:00 Leinster v Scarlets (live +1). 22:00 - Milan Channel. GO Sports 3 Barclays PL: Wk 22: 16:00 Everton v Swansea City (live) 18:00 - Aston Villa v Southampton. 20:45 - Serie A: Rd 20: Inter v Pescara (live) 22:45 Inter Chanel. GO Sports 4 Barclays PL: Wk 22: 16:00 -
Sunderland v West Ham Utd (live) 18:00 - Fulham v Wigan Athletic (live). 20:00 - Juve Ch. GO Sports 5 16:00 - Barclays PL: Wk 22:
Norwich City v Newcastle Utd (live) 18:00 - Ligue 1: Rd 20: ESTAC Troyes v Olym. Lyonnais (live +1) 20:00 - LFC TV. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Barclays PL: Wk 20: Newcastle Utd v Everton 11:00 Ligue 1: Rd 20: Paris SaintGermain v AC Ajaccio 13:00 Heineken Cup: Rd 5: Northam-
pton Saints v Castres Olympique 15:00 - Samsung Diamond League 2013: Stockholm, Sweden: Highlights 16:00 - Barclays PL: Wk 22: Aston Villa v Southampton (live) 18:00 - PGA European Tour: Volvo Golf Champ.: Day 3 22:00 - Barclays PL: Wk 22: Sunderland v West Ham Utd.
GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Barclays PL: Wk 20: Newcastle Utd v Everton 13:00 Trans World Sport: Prog. 1341 13:55 - Barclays PL: Prog. 29: PL World. Heineken Cup: Rd 5: 14:35 - Harlequins v Connacht (live) 16:40 - Racing Metro 92 v Saracens (live). 19:00 - Samsung Diamond League 2012: Stockholm, Sweden: Highlights 20:00 - PGA European Tour: Volvo Golf Champions: Day 3 00:00 Barclays PL: Wk 22: Sunderland v West Ham Utd. Melita Sports 1 08:30 - FA Cup: West Ham v Man Utd (r) 10:30 - 2012 Alpari World Match Tour: Germany: Day 1 (r) 12:40 - America's Cup: World Series: Newport: Day 2 (r) 14:25 - Volleyball Champ. League Magazine: The Big Hit (r) 14:55 - STIHL Timbersports: Single Event (r) 15:30 - Bundesliga: 1 FSV Mainz v FC Nurnberg (r) 17:25 - European Le Mans Series 2012 EP1: Le Castellet (r) 18:30 - FA Cup: Swansea v Arsenal (r) 20:30 America's Cup: World Series: Newport: Day 2 (r).
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
30 Avvi]i PN
AVVI}I POLITI?I TAS-SLIEMA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Laqg[a ta’ Diskussjoni u Introduzzjoni mal-kandidati tal10 distrett, il-:img[a, 18 ta’ Jannar fis-7 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Wara jkun hemm bibita.
Lawrence Gonzi. Prezz €10 u g[all-bookings /emplu 23285000.
EMANUEL DELIA. Il-{bieb
ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw attività, illum s-Sibt, 12 ta’ Jannar fis-7 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ Bir]ebbu;a. Wara jkun hemm ri/eviment. D[ul b’xejn.
{AL SAFI. Il-Kumitat
I}-}URRIEQ. Il-Kumitat Sezzjonali PN se jorganizza Get Together, illum s-Sibt, 12 ta’ Jannar fis-7 p.m. fl-Aida Hall, i]-}urrieq.
{AL BALZAN. Il-Kumitat
DAVID CASA. Il-{bieb ta’ David Casa se jorganizzaw Ri/eviment, illum s-Sibt, 12 ta’ Jannar fit-8 p.m. fil-Cortile Farmhouse, San :wann. G[allbiljetti /emplu 21232166, 79421071 jew 99462078 jew ibag[tu email lil david@davidcasa.eu.
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.
Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet talftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.
JEAN-PIERRE FARRUGIA.
L-ISLA. Is-Segretarju tal-
Il-{bieb ta’ Jean-Pierre Farrugia se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 15 ta’ Jannar fil-lukanda Imperial, Tas-Sliema. Prezz €5 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 21237558 jew 99844499.
{AL QORMI. Il-Kumitat
TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’ Toni Bezzina se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 15 ta’ Jannar f’Ferretti, ilQajjenza. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu jew ibag[tu SMS fuq 99995742 jew 99490826.
Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).
SAN :ILJAN. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda. AVVI}I SO?JALI ROBERT ARRIGO. Robert
Arrigo se jniedi l-kampanja elettorali, g[ada illum s-Sibt, 12 ta’ Jannar fis-7 p.m. fillukanda Hilton. Jattendi l-Prim Ministru u Kap tal-PN
DAVID CASA. Il-{bieb ta’
David Casa se jorganizzaw Ri/eviment, l-Erbg[a, 16 ta’ Jannar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta]-}urrieq. G[al aktar informazzjoni /emplu 21232166 jew 99462078.
KRISTY DEBONO. Il-{bieb ta’ Kristy Debono se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 16 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. flOrange Tree Hall, {al G[arg[ur. Prezz €5 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79692626 jew ibag[tu email lil info@kristydebono.com. JASON AZZOPARDI. Il-{bieb
ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 17 ta’ Jannar fix-Xara Lodge, limiti tar-Rabat. Prezz €5 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 22985100 jew 99841333.
Il-Partit Nazzjonalista – Re;jun G[awdex
Ikla tal-{bieb G[ada l-{add 13 ta’ Jannar Fil-Lukanda Calypso, Marsalforn, fin-12.30 p.m. Mistiedna spe/jali l-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi, is-Sinjura Kate Gonzi u uffi/jali o[ra Menu> Buffet inklu]i l-ilma u l-inbid Biljetti mill-postijiet tas-soltu Prezz> €23
EDWIN VASSALLO. Il-{bieb
ta’ Edwin Vassallo se jorganizaw Coffee Morning, il-{amis, 17 ta’ Jannar fid-9 a.m. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €5 u g[al aktar informazzjoni /emplu 21433869.
BEPPE FENECH ADAMI. Il-
{bieb ta’ Beppe Fenech Adami se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 17 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. fis-San Antonio Hotel and Spa, Bu;ibba. Prezz €3. Biljetti ming[and il-helpers, /emplu 79493491 jew 79886711 jew ibag[tu email lil kampanjafenechadami@gmail.com.
DAVID CASA. Il-{bieb ta’
David Casa se jorganizzaw Ri/eviment, il-{amis, 17 ta’ Jannar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ Marsaxlokk. G[al aktar informazzjoni /emplu 21232166 jew 99462078.
CLAUDETTE BUTTIGIEG.
Il-{bieb ta’ Claudette Buttigieg se jorganizzaw Coffee Morning g[all-kostitwenti tat-8 u t-12-il distrett, il-:img[a, 18 ta’ Jannar fid9.30 a.m. fis-Sunny Coast Resort, il-Qawra. Prezz €6 bit-trasport inklu]. G[al aktar informazzjoni ]ur il-pa;na ta’ Facebook fuq www.facebook.com#pages#Claudet te-Buttigieg#545435958804741 jew /emplu 79276414, 99252900 jew 99440086. Jattendi l-Vi/i Kap tal-PN Simon Busuttil.
STEPHEN SPITERI. Il-{bieb
ta’ Stephen Spiteri se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 19 ta’ Jannar fit-8.30 p.m. filMontekristo Estates. G[all-biljetti /emplu 99424827, 99886394 jew 79955555.
KRISTY DEBONO. Il-{bieb ta’ Kristy Debono se jorganizzaw Ikla f’g[eluq sninha, is-Sibt, 19 ta’ Jannar fit-8.30 p.m. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal ta’ ta[t it-12-il sena. G[all-biljetti /emplu 79692626 jew ibag[tu email lil info@kristydebono.com. CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw {ar;a Kulturali g[all-Palazz ta’ San Anton, it-Tlieta, 22 ta’ Jannar. Wara jkun hemm Coffee Morning fil-kafetterija tal-Palazz. Prezz €4 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79992238.
PETER MICALLEF. Il-{bieb
ta’ Peter Micallef se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 22 ta’ Jannar fil-Limestone Heritage, isSi;;iewi. G[all-biljetti /emplu 21465070 jew 79460054.
DAVID CASA. Il-{bieb ta’
David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta 22 ta’ Jannar fil-Buskett Roadhouse, irRabat. G[all-biljetti /emplu 21232166, 79421071 jew 99462078 jew ibag[tu email lil david@davidcasa.eu.
MARK ANTHONY SAMMUT. Il-{bieb ta’ Mark
Anthony Sammut se jorganizaw Coffee Morning, it-Tlieta, 22 ta’ Jannar fid-9 a.m. fir-Razzett tal{biberija, Marsaskala. Prezz €5 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 79696073.
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642. BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. flUffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5.30 p.m. u s-7 p.m. fl-
Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21806226 jew 99602472. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. fl-Uffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. flUffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. flUffi//ju PN.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
Avvi]i PN 31 JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe
Cassar se jorganizzaw Breakfast u Tombla, l-Erbg[a, 23 ta’ Jannar fl-10 a.m. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €10 u g[all-bookings /emplu 79459227 jew 99468624.
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a 23 ta’Jannar fid-9.30 a.m. f’Villa Arrigo, in-Naxxar Prezz €3 u g[all-bookings /emplu 23285000. INGRID BROWNRIGG. Il-
Pasta Buffet, il-:img[a, 25 ta’ Jannar fit-8 p.m. fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. Prezz €10 g[all-kbar u €7 g[at-tfal. Biljetti ming[and il-helpers tas-soltu jew /emplu 79703644 jew 27450114.
Breakfast, it-Tlieta, 5 ta’ Frar fillukanda Plaza, Tas-Sliema, Prezz €8 u g[all-biljetti /emplu 99465295, 99487102, 79369800, 99843063, 79334537 jew 99862141.
website www.carolinegalea.com, ilpa;na ta’ Facebook fuq www.facebook.com#caroline.galeawasmicallef, jew /emplu 99843564, 99491069.
Montekristo Estates, {al Farru;. It-trasport jitlaq fit-8.30 a.m. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 22985100 jew 99841333.
RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
MARIO GALEA. Il-{bieb ta’
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Frar fi Splash & Fun Park, Ba[ar i/-?ag[aq. Prezz €5 bittrasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79992238.
Mario Galea se jorganizzaw Harbour Cruise minn Tas-Sliema g[al Marsamxett u lura, il-:img[a, 22 ta’ Frar. Prezz €3 u g[all-biljetti /emplu 99465295, 99487102, 79369800, 99843063, 79334537 jew 99862141.
Mario Galea se jorganizzaw Ri/eviment, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fil-Garden of Eden. G[all-biljetti /emplu 99465295, 99487102, 79369800, 99843063, 79334537 jew 99862141.
FRANCIS ZAMMIT DIMECH.
PAULA MIFSUD BONNICI. Il-
Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 30 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. fil-Limestone Heritage, is-Si;;iewi. G[all-biljetti u aktar informazzjoni /emplu 99847033, 79461207 jew 21461002 jew ibag[tu email lil info@ryancallus.com.
{bieb ta’ Ingrid Brownrigg se jorganizzaw Coffee Morning, lErbg[a, 23 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. fil-Fanal, Wied il-G[ajn. G[all-biljetti /emplu 79676823 jew 79206790 jew ibag[tu email lil info@ingridbrownrigg.com. G[al aktar informazzjoni ]uru lpa;na ta’ Facebook www.facebook.com#ingridbrownrigg.pn.
CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud
IN-NAXXAR. Il-Kumitat
VICTOR SCERRI. Il-{bieb ta’
Sezzjonali PN se jorganizza Coffee Morning, l-Erbg[a, 23 ta’ Jannar fl-Uffi//ju PN tallokalità. Prezz €3 mill-bar talUffi//ju PN jew /emplu 79603401.
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’
Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 31 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. f’Ferretti Restaurant, Bir]ebbu;a. Prezz €5.50 u l-biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 99900434. It-trasport hu pprovdut u jitlaq mill-postijiet tas-soltu.
Victor Scerri se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 31 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. fil-lukanda Golden Tulip Vivaldi, San :iljan. Prezz €4 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99239840 jew 21242599.
Tonio Fenech se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 24 ta’ Jannar fil-lukanda Imperial, TasSliema. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 27327302 jew 79927302. Ikun hemm trasport provdut.
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb
Philip Mifsud se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 1 ta’ Frar fil-Buskett Roadhouse. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 98892013.
ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Serata ta’ Ikel ?ini], il-:img[a, 25 ta’ Jannar fit-8 p.m. fil-Jade Gardens Restaurant, San :iljan. Prezz €17 u g[all-bookings /emplu 23285000.
ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Frar fil-lukanda Coastline, isSalina. Prezz €5. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 22985100 jew 99841333.
ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’
MARIO GALEA. Il-{bieb ta’
Antoine Borg se jorganizzaw
Mario Galea se jorganizzaw
MARIO GALEA. Il-{bieb ta’
VICTOR SCERRI. Il-{bieb ta’
Victor Scerri se jorganizzaw Party, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fis7.30 p.m. f’Villa Blanche, {al Far. Prezz €2 bit-trasport inklu] u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99239840 jew 21242599.
Il-{bieb ta’ Francis Zammit Dimech se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Frar fid9.30 a.m. fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. Prezz €5.50. Trasport provdut. G[all-biljetti jew informazzjoni /emplu 99449189.
{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment, isSibt, 23 ta’ Frar fit-8 p.m. f’The Palms, San :iljan. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21239210, 79797178 jew 99242945.
PAULA MIFSUD BONNICI. Il-
Il-{bieb ta’ Mark Anthony Sammut se jorganizzaw Ikla, isSibt, 23 ta’ Frar fit-8 p.m. fillukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €8 g[attfal. Ikun hemm trasport g[al min jixtieq.
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li rrefurbishment tal-bar tal-Uffi//ju PN ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys, lest. Jixtieq jav]a wkoll li g[ax-xahar ta’ Di/embru l-bar se jkun miftu[ kuljum minn filg[odu.
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
{AL TARXIEN. Il-Kumitat
{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, lErbg[a, 6 ta’ Frar fil-Buskett Roadhouse. Prezz €5, bit-trasport inklu], u g[all-biljetti /emplu 21239210, 79797178 jew 99242945.
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
MARK ANTHONY SAMMUT.
Philip Mifsud se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’ Frar fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 98892013.
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 28 ta’ Frar fil-lukanda Golden Tulip Vivaldi, San :iljan. Prezz €5 bittrasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79992238.
TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’
TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’
Toni Bezzina se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’ Frar f’Ferretti, il-Qajjenza. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu jew ibag[tu SMS fuq 99995742 jew 99490826.
CAROLINE GALEA. Il-{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning#Tombla, il-{amis, 14 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fil-lukanda Preluna. Prezz €5 bit-trasport inklu]. G[al aktar dettalji ]uru l-
Toni Bezzina se jorganizzaw Get Together, is-Sibt 2 ta’ Marzu fit-8 p.m. fl-Eden Lodge, i]-}urrieq. Prezz €5 u t-tfal b’xejn. Trasport provdut b’xejn. Biljetti ming[and il-helpers, /emplu 99995742 jew 99490826 jew ibag[tu email lil info@tonibezzina.com.
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning g[al Jum ilMara, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fil-
AVVI}I O{RA SANTA VENERA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar fl-Uffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ wara li saru xi xog[lijiet ta’ manutenzjoni. Il[inijiet tal-ftu[ huma l-Erbg[a, il{amis u l-:img[a mis-7 p.m. ’l quddiem u l-{add filg[odu. Ikunu servuti l-appetizers.
IL-G}IRA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri talBar tal-Uffi//ju PN tal-lokalità. L-offerti g[andhom jintbag[tu lis-Segretarju Kumitat Sezzjonali PN G]ira, Uffi//ju PN G]ira, Triq Manoel De Vilhena, ilG]ira. Il-Kumitat jirri]erva ddritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;u]a.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
32 Klassifikati PROPRJETÀ Bir id - Deheb#I] }ejtun#{al Qormi
APPARTAMENTI b ’ ]ew; kmamar jew bi tliet kma mar tas - sodda , semi - fin ished u garaxxijiet ( tpar tit ikkunsidrat) . ?emplu 9947727 1.
Il - Mosta – Il - Blata l - G[olja
APPARTAMENT li jikkonsisti fi tliet kma mar tas - sodda , wa[da ensuite u ]ew; gallariji kbar , designer finished . ?emplu 992007 1 7 jew 99200354 .
Is - Swatar
APPARTAMENT spazju] , lest u komplut
bl - g[amara b ’ kollox , bi tliet kmamar tas - sodda , k/ina fitted , living#kamra tal - pranzu b ’ gallarija , ]ew; kmamar tal - banju ( wa[da ensuite) u utility room . Prezz € 2 1 0 , 000 . Garaxx ta ’ tliet karozzi b ’ a//ess mill - komun inklu] fil - prezz . ?emplu 77467703 .
Marsaxlokk
FLATS kbar quddiem il ba[ar , b ’ veduti u bi tliet kmamar tas - sodda . ?emplu 79843698 .
{a] - }ebbu;
DAR f ’ post /entrali u bl arja tag[ha . Prezz : € 1 28 , 000 . ?emplu 79769677 .
G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
AVVI}I
{al Qormi
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.
{WIENET 150 sqm. ?entrali f’{al Qormi, limiti ta’ San Bastjan u snack bar /entrali armat b’kollox (tpartit ikkunsidrat). ?emplu 99477271.
G{ALL-KIRI Birkirkara
POST ground floor, kamra tassodda wa[da, mimli blg[amara. Jista’ jintu]a uffi//ju, klinika, e//. Prezz €250 fixxahar. ?emplu 79259744.
Bu;ibba
MAISONETTE isfel b’]ew; kmamar tas-sodda. €300 fixxahar. ?emplu lis-sid 99234572
G[al kull xog[ol
Tiswijiet fil-pront u fil-post TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’
magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Kamra tal-pranzu
INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u Welsh dresser. €1950 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.
Kamra tal-pranzu
TAL-KAWBA, tinkludi vetrina, sideboard b’erba’ bibien u bi tliet kxaxen fin-nofs, u mejda b’sitt si;;ijiiet. ?emplu 99800607.
Mejda tal-pranzu
KOMPLUTA b’sitt si;;ijiet, magna tal-[jata Singer Melody 60, wall unit, k/ina, one seater sofa, ]ew; si;;ijiet tal-injam b’cushions bojod tal-;ilda, tliet si;;ijiet tal-injam, tapit kbir a[dar bil-kannella, monitor tal-kompjuter, libsa talbridesmaid, pitturi ori;inali mpittrin g[all-gosti tag[kom, kostum tal-Karnival g[all-kbar f’kundizzjoni tajba u elaborat, kien mixtri g[al show. ?emplu 79883916.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
33 Tisliba Mimdudin>1. Spi//a (6) 4. T[arrek minn postu, ma baqax fejn kien (8) 9. Mar jilg[ab x’imkien flok mar l-iskola (6) 10. Tifqig[a qawwija talelettri/ità tal-ajru (8) 12. Trab tat-triq mag[;un blilma tax-xita (4) 13. Din tkun taqta’ [afna (5) 14. Bnieha Noè (4) 17. Osserva (6) 18. u 20. Assoluzzjoni (6) 20. Ara 18 21. Karta f’mazz karti tallog[ob (6) 27. Fihom sew fid-daqs (4) 28. Issibha fl-a[[ar ta’ mazzita? (5) 29. Dan i[obb ’il sidu, skont ilqawl (4) 32. G[odda li biha l-landier kien isewwi l-borom blistann (8) 33. Il-frott tal-ballut li ma jittikilx (6) 34. Imma l-but jista’ jsir mimli wisq bl-ikel fl-istonku! (8) 35. Taf issib lil Sir Mat f’post pittoresk f’Malta (6) Weqfin>1. Dud, forsi estinti b’xi mod! (7) 2. Trasport ta’ organu ta’ ;isem ja jew g[adu jmut, b’operazzjoni f’;isem [addie[or li kellu dak lorganu m[assar (8) 3. Daqq tal-qniepen f’xi festa hi u [ier;a l-pur/issjoni (4) 5. Taf tlaqqat wa[da bi
flissjoni qawwija tg[idx kemm! (6) 6. Jara m[awda l-atmosfera? (4) 7. Luretu jinbidel f’dak li kien waqa’ fl-ere]iji? (6) 8. Mill-qatran jo[or;u pi]ijiet ta’ xi ]mien ]mien ilu? (6) 11. u 16. Kunjom dak li jqatta’ libsa qabel il-bidu t’April? (6) 15. :ebbed kemm seta’ sakemm stenda u bbies? (5) 16. Kien g[ad baqa’ (5) 19. Ministru t’Alla (8) 22. Mog[ti l-[elsien (7) 23. ?aqliqiet bil-herra (6) 24. Ta’ ta[t fuq (6) 25. Issogra ]ejjed (6) 26. Ara 11 30. :nien pubbliku fil-Floriana (4) 31. Stat ta’ kwiet u ser[an talqalb u tal-mo[[ (4)
1
2
3
4
9
5
6
8
10 11
12
13
14
15
16
17
18 19 20
23
21
24
25
27
22
26
28
29
30
31
32
33
34
35
Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores
Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin>1. Kwinti; 4. Tinqaleb; 9. Mobbli; 10. Ibblakka; 12. Ta//; 13. Sa[[a; 14. Erre; 17. Tqawwa; 18. u 20. Tmajna; 21. Intemm; 27. Eden; 28. Litru; 29. Punt; 32. Barklori; 33. Balalu; 34. :ellieda; 35. Ku;ina. Weqfin> 1. Kumitat; 2. Imba//a/; 3. Talb; 5. Irba[t; 6. Qalb; 7. Likuri; 8. Bramel; 11. u 26. Maskra; 15. Dwana; 16. Smina; 19. Regulari; 22. Matmura; 23. }ebbu;; 24. Petrol; 25. Tifred; 30. Alpi; 31. Fagu.
7
Tisliba bin-numri
In-numru 865, li mhux inklu] fil-lista tan-numri bi tliet figuri, jinsab imni]]el fejn suppost f’din il-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha li g[andkom f’dawn l-erba’ listi. G[alikom.
Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, ‘In-Nazzjon’, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, TalPjetà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. Ir-rebbie[#a jkun mitlub iwie;eb mistoqsija [afifa fuq it-telefon, g[alhekk mas-soluzzjoni tat-Tisliba tinsewx tni]]lu n-numru tat-telefon tag[kom. L-a[[ar premju ntreba[ minn Margaret Falzon, 98, ‘Luke-Mar’, Triq Lorenzo Gafà, il-Mosta, MST 4126. SOLUZZJONI TA’ TISLIBA BIN-NUMRI
Is-Sibt, 11 ta’ Jannar, 2013
34
Jibda t-tieni semestru ta’ SkolaSport It-tieni semestru tal-KMS Skolasport se jibda llum 12 ta’ Jannar. Mal-firxa wiesa’ ta’ dixxiplini sportivi, il-KMS Skolasport qed tintrodu/i sessjonijiet tal-hockey g[attfal u ]g[a]ag[ bejn is-7 u s16-il sena. Il-lezzjonijiet talhockey se jsiru kull nhar ta’ Erbg[a fil-Kumpless Sportiv ta’ Kirkop. KMS Skolasport, sponsorjata mill-Kellogg’s, toffri diversi moduli ta’ programmi f’g[add ta’ lokalitajiet differenti. Fosthom hemm il-Kulle;; Maria Re;ina fil-Mosta, il-Kumpless Sportiv tal-Qroqq, Tal{andaq, il-Kumpless Sportiv tal-Marsa, il-Kumpless Sportiv tal-Kottonera, ilKumpless Sportiv San Benedittu ({al-Kirkop), ilKulle;; ta’ Santa Klara (Pembroke), u l-Kumpless Sportiv Tal-Qroqq. Din is-sena skolastika rat i]-]ieda tal-Iskola Sekondarja
f’{a]-}ebbu;, u tliet skejjel Primarji ta’ {al-Qormi, isSi;;iewi u {al-Luqa, li jiffurmaw parti mill-Kulle;; ta’ San Injazju. B’hekk ]ieded b’mod sostanzjali l-g[a]la fejn wie[ed jista’ jie[u lit-tfal biex jipprattikaw l-isports. KMS Skolasport torganizza wkoll klassijiet tal-Keep Fit g[all-adulti. Dawn huma ideali g[al dawk il-;enituri jew qraba li jibqg[u jistennew lit-tfal tag[hom fuq il-post peress illi dawn il-klassijiet tal-Keep Fit isiru ;eneralment fl-istess post u [in. G[al iktar tag[rif dwar iddixxiplini sportivi pprattikati fil-KMS SkolaSport, wie[ed jista’ jikkontattja lis-Sezzjoni tal-Programmi fl-uffi//ju ewlieni tal-Kunsill Malti g[all-iSport fuq tel. 2166 0658-9 jew b’email fuq programmes@sportsmalta.org .mt jew i]ur is-sit www.sportsmalta.org.mt.
Il-parte/ipanti tal-KMS Skolasport qed jipprattikaw il-[iliet tag[hom fil-;innastika bl-g[ajnuna tal-g[alliema tag[hom
Programm ta’ sport lokali g[al tmiem il-;img[a Illum MFA Ta’ Qali – BOV Premier: 2 p.m. Qormi v Floriana, 4 p.m. Valletta v Birkirkara Vict. Tedesco St. - I Div: 2 p.m. }ejtun C. v B’Bugia SP, 4.15 p.m. Lija A. v Gudja Utd Centenary Stadium – III Div: 1 p.m. Luqa SA v Mtarfa, 3 p.m. Kalkara v Mdina K., 5 p.m. Sta Lucia v Sirens Mosta St. – III Div: 2 p.m. Senglea A. v G[axaq, 4.15 p.m. Qrendi v Attard Luxol St. – III Div: 2 p.m. Marsa v Marsaskala, 4.15 p.m. Ta’ Xbiex v Xg[ajra T. GFA Sannat Grd – II Div: 1 p.m. G[ajnsielem v Munxar F., 3 p.m. Qala S. v St. Lawrence S.
ISA Msida Grd – 2.30 p.m.
Attard Bros bl-ewwel 75 plattina
SWAN Qormi Grd – 1.45 p.m. I
Div. (N) Phoenix v Aloysians, 2 p.m. (N) La Salle Caccu v Kavallieri RS2, 3.30 p.m. I Div. (I) La Salle v Phoenix SMS, 5 p.m. I Div. (I) Kavallieri RS2 v Aloysians VT
Playmobil v Trelleborg, 3.30 p.m. Vassallo Grp v Toly P. Div. Zejtun AFC v Valletta SP, 3.15 p.m. Tarxien AFC v Dingli E. Sta Lu/ija Grd – 1.45 p.m. I Div. Senglea G. v Ta’ :iorni W., 3.15 p.m. TalQroqq V. v Lija#Iklin M’Xlokk Grd – 1.45 p.m. II Div. Ba[rija AFC v San :wann K., 3.15 p.m. Marsaxlokk AFT v Birkirkara JRS
BASKETBALL Ta’ Qali – 2.45 p.m. (N)
Starlites SE v Honey Athleta, 4.30 p.m. I Div. Si;;iewi v Bupa Luxol
SPARAR Bidnija – 12 p.m. Jibda t-
Trap GP sponsorjat minn
HANDBALL Università - 12.30 p.m. II
G[ada MFA Hibs Stadium – BOV Premier: 2 p.m. Rabat A. v {amrun S., 4 p.m. Hibs v Sliema W. Luxol St. – I Div: 2 p.m. St. Andrews v Mqabba, 4.15 p.m. G]ira Utd v Marsaxlokk Centenary St. – II Div: 2 p.m. Pembroke A. v St. Patrick, 4 p.m. Fgura Utd v St. George’s
Mosta S. – II Div: 2 p.m. San :wann v G[arg[ur, 4.15 p.m. Si;;iewi v Kirkop Utd Sirens St – II Div: 2 p.m. St. Venera L. v }ebbu; R., 4.15 p.m. M;arr Utd v Mellie[a G[arg[ur Grd – Nisa U#16: 9 a.m. Vittoriosa S. v {amrun S., 10 a.m. Melita v Hibernians, 11 a.m. Mosta v Pembroke A. GFA Gozo St. – I Div: 1 p.m.
Victoria H. v Xag[ra Utd, 3 p.m. Sannat L. v Ker/em A.
IASC Tarxien Grd – I Div: 8.30
a.m. Rovers Utd v Msida RS, 9.45 a.m. Mosta G. v Floriana A., 11 a.m. Burmarrad AFC v {amrun L.
BASKETBALL Ta’ Qali – 11.15 a.m. (N)
Luxol v Alyssa Ashley LBC, 1 p.m. I Div. Atleta A to Z Electronics v Pavi Depiro, 2.45 p.m. (N) Hibs v Phoenix PP Qormi, 4.30 p.m. I Div. Tata Motors LBC v Floriana FF
SPARAR Bidnija – 10 p.m. Ikompli
t-Trap GP sponsorjat minn Attard Bros bl-a[[ar 50 plattina u l-finali.
HANDBALL Universita` - 9 a.m. U#15
(S) Kavallieri SMC v La Salle, 10.15 a.m. U#17 (S) Phoenix P. v Kavallieri RS2, 11.30 a.m. U#17 (S) Luxol SM v Aloysians M.
HOCKEY Kordin – 9 a.m. White
Hart v Rabat, 11 a.m. Qormi v Floriana YS
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
Sport 35 BASKETBALL – KAMPJONAT BOV
Jintemm l-ewwel round Il-kampjonat BOV jitkompla llum meta Si;;iewi jilag[bu kontra Bupa Luxol waqt li g[ada Athleta A to Z Electronics imisshom kontra Pavi Depiro u Loyola Tata Motors u Floriana Francesco Fenech itemmu l-ewwel round. Luxol se jkunu qed jipprovaw iwaqqfu s-serje negattiva ta’ telfiet wara bidu tajjeb kontra Si;;iewi. Il-problema ta’ Luxol jidher li hi d-difi]a li xejn m’hi aggressiva u kompatta waqt li fl-attakk qed tin[ass l-inkonsistenza taxshooters ]g[a]ag[ tag[hom li mhux qed juri l-forma li bdew biha l-ista;un li g[adda. Luxol jilag[bu wisq individwali fl-attakk.
Si;;iewi qed ikollhom bank limitat u jridu joqog[du attenti g[all-fawls. {afna jiddependi mill-forma ta’ C. Maeir li qed ikun wisq inkonsistenti. Athleta se jkollhom lill-playmaker S. Pace sospi], wara li tke//a kontra Si;;iewi fitTazza Louis Borg. Dan mistenni li jo[loq problemi lillkow/ J. Galea li m’g[andux sostituti ta’ esperjenza. Athleta jridu joqog[du attenti g[allfawls g[aliex mill-bqija huma l-aktar dixxiplinati u jdawru tajjeb il-ballun fl-attakk. Depiro jippruvaw jie[du vanta;; biex ikabbru t-tamiet li jiksbu post fil-play-offs. N. Sultana mistenni jirritorna wara li kien nieqes il-;img[a l-o[ra.
Floriana wara d-di]appunt kontra Depiro fit-Tazza Louis Borg jibdew favoriti li jirb[u kontra Loyola li g[adhom ifittxu l-ewwel reb[a. Il-problema ta’ Floriana hi li huma wisq vulnerabbli filmumenti de/i]ivi spe/jalment fl-a[[ar sessjoni. L-inesperjanza hi l-problema ta’ Loyola li mistenni jkollhom Amerikan ;did. Mill-kampjonat tan-nisa Honey Athleta jibdew favoriti kontra Starlites Sports Experience. Luxol li g[adhom bla telfa mistennija jkomlu kontra Alyssa Ashley Loyola. Fla[[ar log[ba Hibs iridu joqog[du attenti minn Phoenix Petrus Qormi.
FRANZA
Il-ground ta’ Bastia sospi] tliet partiti Bastia ;ew sospi]i tliet partiti milli jilag[bu fil-ground tag[hom u ng[ataw sentenza sospi]a ta’ ]ew; punti mnaqqsa wara li l-partitarji tag[hom kienu involuti f’serje ta’ in/identi vjolenti. Il-klabb di;à skonta log[ba sospensjoni meta g[eleb lill-a[[ar tim fil-klassifika Nancy fi Gueugnon fil-Lvant ta’ Franza x-xahar l-ie[or’ wara li ;ew projbiti milli ju]aw il-ground tag[hom sakemm jinqata’ l-ka].
Bastia li jinsabu fit-13-il post issa se jkollhom jilag[bu ]-]ew; partiti li jmisshom home, kontra Stade Rennes u Evian Thonon Gaillard fi ground newtrali. Huma kienu mmultati wkoll €30,000 kull wie[ed. I]-]ew;’ partiti sospensjoni u t-tnaqqis ta’ punti ng[ataw wara li assistent referee ntlaqat minn o;;ett mix[ut mill-partitarji waqt log[ba f’darhom mill-kwarti tal-finali tal-League Cup kontra Lille f’Novembru.
KAYAK
Medcomms Ltd ikomplu jg[inu lil Camilleri I/-champion nazzjonali tal-Kayak, Chris Camilleri g[all[ames sena konsekuttiva qed ikun meg[jun minn Medcomms Ltd. Din hi sena mill-aktar importanti g[al Camilleri li b[alissa qed jipprepara biex jie[u sehem f’]ew; tazzi tad-dinja li se jsiru fil-:ermanja u l-Polonja kif ukoll fil-Log[ob talMediterran li se jsir fit-Turkija. Camilleri b[alissa hu wie[ed minn dawk l-atleti li qed igawdi mill-iskema 20-20 g[all-atleti nazzjonali li ja[dmu fis-settur privat. Dawn ja[dmu 20 sieg[a fil-post tax-xog[ol tag[hom u l-20 sieg[a l-o[ra jit[arr;u fl-isport tag[hom waqt li fl-istess [in jit[allsu normali. Camilleri jinsab jokkupa s-36 post tar-ranking mondjali. Camilleri qal li sponsorship b[al dan hu ta’ g[ajnuna kbira g[aliex jg[inu fl-ispejje] kbar tal-preparazzjoni tieg[u u l-fatt li kellu mieg[u lil Medcomms Ltd g[al numru ta’ snin melieh bilkura;; u l-motivazzjoni li jit[arre; aktar iebes tant li mill-64 post li kien jokkupa fl-2006 fir-ranking issa jinsab fis-36 post.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
36 Sport TENNIS
It-tieni titlu g[al Agnieszka Radwanska Agnieszka Radwanska umiljat lil Dominika Cibulkova 6-0, 6-0 f’wirja e//ellenti fil-final tas-Sydney International biex reb[et ittieni titlu tag[ha f’;imag[tejn bi preparazzjoni g[all-Open tal-Awstralja. Il-Pollakka seed nru 9 f’Melbourne, u rebbie[a f’Auckland il-;img[a l-o[ra kisbet id-9 reb[a konsekuttiva sa mill-bidu tas-sena fi ftit aktar minn sieg[a. David Ferrer, seed nru 4 f’Melbourne g[eleb lil Gael Monfils 6-1, 6-2 u g[adda g[all-final tal-Auckland Open fejn l-Ispanjol issa jilg[ab kontra l-:ermani] Philipp Kohlschreiber li fis-semifinali l-o[ra elimina lillAmerikan Sam Querrey, 6-4, 7-6. L-eks Champion tal-US Open Juan Martin del Porto wkoll ftit t[abat biex g[adda g[all-final tal-Kooyong Classic meta elimina lil Marco Baghdatis 6-4, 6-1 filcourt fejn qabel kien isir lOpen tal-Awstralja. In-numru 7 fid-Dinja fil-final illum
Agnieszka Radwanska reb[et is-Sydney International b’wirja e//ellenti
jilg[ab kontra l-eks numru 1 fid-dinja l-Awstraljan Lleyton Hewitt. Kevin Anderson tal-Afrika t’Isfel kellu jum aktar diffi/li biex kiseb post fil-final tasSydney International b’reb[a 3-6, 6-4, 7-6 fuq Julien Benneteau f’log[ba mill-aktar missielta wara 153 minuta fi s[ana tremenda u fil-final jilg[ab kontra l-Awstraljan
Bernard Tomic li elimina litTaljan Andreas Seppi li kien l-unika seed li fadal, 7-6, 6-4. F’Hobart ir-Russa Elena Vesnina ssorprendiet lillAmerikana seed nru 8 Sloane Stephens 6-2, 6-2 biex g[addiet g[all-final fejn tilg[ab kontra /-Champion renjanti Mona Barthel li fissemi-finali l-o[ra eliminat lil Kirsten Flipkens 6-4, 6-4.
Ir-riformi tal-FIFA ta[t skrutinju Il-kapijiet tal-football fl-Ewropa se jkunu qed jiltaqg[u dan ix-xahar biex jiddiskuti r-riformi proposti [alli jippre]entawhom lill-FIFA, inklu] il-limitu ta’ età impost g[all-kariga ta’ president u r-restrizzjonijiet fuq numru ta’ mandati li jista’ jservi. Grupp li twaqqaf biex jirrevedi l-istatut tal-FIFA ippropona li jag[mel limitu fuq l-età ta’ 72 sena g[allpresident tal-FIFA u membri tal-e]ekuttiv fi ]mien lelezzjoni tag[hom, meta jkunu qed jer;g[u jikkontenstaw, jew biex ji;u nominati. Dan ippropona wkoll li jillimita lmandat tag[hom g[al ]ew; perjodi ta’ erba’ snin. Materji o[ra g[ad-diskussjoni ta’ possibbilment riforma jinkludu t-twaqqif ta’ International Football Association Board (IFAB) li jie[u de/i]jonijiet dwar tibdil fuq irregolamenti tal-log[ba. L-IFAB b[alissa tikkonsisti f’erba’ membri mill-FIFA u membru kull wie[ed mill-Asso/jazzjonijiet Britanni/i. Il-UEFA qalet fi stqarrija li kienet se ssejja[ laqg[a talPresidenti tat-53 membru tag[ha, (inklu] Malta) fl-24 ta’ Jannar biex tanalizza l-proposti. “Il-UEFA trid ta//erta li l-pro/ess tar-riforma fil-FIFA i]omm l-g[an governattiv tajjeb tieg[u u dan kien spjegat /ar lill-membri tag[na bl-aktar mod trasparenti biex jg[inhom jie[du po]izzjoni /ara. Issa rridu l-membri tag[na jag[tuna l-proposti tag[hom,” qal is-Segretarju :enerali talUEFA Gianni Infantino. Fl-2010 u l-2011 il-FIFA kienet milquta b’serje ta’ ka]i ta’ korruzzjoni. Tlieta mill-24 membru tal-e]ekuttiv kienu akku]ati b’korruzzjoni, inklu] l-eks kandidat g[all-President Mohamed Bin Hammam li ;ie sospi] g[omru u tnejn o[ra li rri]enjaw wara akku]i li ma mxewx mar-regolamenti. Il-vot dwar tibdil fl-istatut mistenni jittie[ed waqt ilKungress Annwali li se jsir fil-Mawritanja f’Mejju.
TENNIS – OPEN TAL-AWSTRALJA
Novak Djokovic jibda jiddefendi t-titlu kontra Paul-Henri Mathieu In-nru 1 Novak Djokovic se jibda jiddefendi t-titlu fl-Open tal-Awstralja b’log[ba mill-ewwel round kontra lplejer Fran/i] li mhux seeded, PaulHenri Mathieu wara li lbiera[ ittellg[et il-polza g[all-ewwel grand slam tassena. Djokovic li qed ifittex hat-trick ta’ unuri g[andu triq relattivament fa/li fitturnament li se jibda f’Melbourne Park it-Tnejn sakemm is-seed nru 1 jasal sal-
kwarti tal-finali fejn hemmhekk jista’ potenzjalment jiltaqa’ mal-perikolu] seed nru 5 i/-?ek Tomas Berdych. L-erba’ darbiet champion Roger Federer ukoll se jilg[ab kontra Fran/i] mhux seeded, meta l-I]vizzeru seed nru 2 jilg[ab kontra Benoit Paire fl-ewwel log[ba u fir-raba’ round hemm ilpossibbiltà li jkollu l-ewwel test iebes meta jilg[ab kontra l-Kanadi] ta’ service qawwi Milos Raonic.
I/-Champion tal-US Open Andy Murray se jibda l-impenjii kontra lOlandi] Robin Haase li wkoll mhux seeded imma l-Britanniku seed nru 3 aktarx li jkollu attenzjoni wkoll fuq lAr;entin Juan Martin del Potro li jidher li g[andu jkun l-avversarju tieg[u filkwarti tal-finali. Fil-kategorija tan-nisa, Serena Williams se tibda t-tentattivi tag[ha li tirba[ is-sitt titlu f’Melbourne,
b’log[ba kontra r-Rumena Edna Gallovits-Hall bil-possibbiltà li filkwarti tal-finali tilg[ab kontra l-eks rebbie[a ta’ Wimbledon, Petra Kvitova. Is-seed nru 1 u Champion renjanti Victoria Azarenka tilg[ab kontra Rumena o[ra, Monica Niculescu waqt li s-seed nru 2, ir-Russa Maria Sharapova, tibda kontra l-kompatrijotta Olga Puchkova.
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
Sport 39
Tarxien fir-raba’ post minn Cristian Antony Muscat
BOV PREMIER
MOSTA (0)
1
J. Haber, F. Apap, T. Farrugia, B. Agius, M. Micallef, R. Grech, J. Bajada, D. Mitev, A. Cini, C. Campagnoli, D. Maia Dos Santos Sostituzzjonijiet - G. Sammut flok A. Cini 12 min., A. Farrugia flok R. Grech 56 min., S. Schembri flok C. Campagnoli 85 min.
3
TARXIEN R. (1)
N. G. Vella, J. Grioli, R. Bajada, L. Da Silva Almeida, A. Reinaldo De Souza Esposito, R. Sammut, M. V. Tanti, D. Mariano Bueno, B. Timotic, O. Anonam, S. Bonnici Sostituzzjonijiet - D. Fenech flok M. V. Tanti 86 min., M. T. Lopes Silva flok D. Mariano Bueno 90 min., C. Mamo flok J. Grioli 90 min.
Imwissija - D. Maia Dos Santos 24 min., C. Campagnoli 36 min. (M), J. Grioli 38 min. (T) Skurjaw - D. Mariano Bueno 13 min., 83 min., R. Bajada 68 min. (T), F. Apap 46 min., (M) Referee - Fyodor Zammit In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - D. Mariano Bueno (T) Wara li fi tmiem il-;img[a li g[addiet sofrew telfa kbira ta’ 5-0 kontra l-leaders tal-kampjonat Birkirkara, Tarxien Rainbows irritornaw g[ar-reb[ b’wirja mill-aqwa meta g[elbu lill-Mosta li ftit li xejn dehru fil-log[ba bl-iskor ta’ 3-1. B’hekk issa Tarxien Rainbows la[qu lill-istess Mosta fir-raba’ post tal-klassifika b’31 punt. Mosta kellhom lill-attakkant Ni;erjan Obinna Obiefule nieqes min[abba li qed isofri minn injury fi spalltu fejn l-istess plejer hu mistenni li jitlaq lill-Blues fil-jiem li ;ejjin u jmur jilg[ab fl-I]rael. Huma kellhom nieqes ukoll lil Steve Bezzina li qed isofri minn injury li se t[allih barra mil-log[ob g[al ]mien sostanzjali. Huma kellhom ukoll lil Steve Onyi Chiemeka nieqes min[abba li g[adu qed jirkupra minn injury. Wara li matul din il-;img[a kien hemm bosta spekulazzjonijiet li l-goalkeeper ta’ Mosta Justin Haber kien se
jing[aqad ma’ Birkirkara, filfatt huwa lag[ab f’din illog[ba fejn sa[ansitra kien ilcaptain tal-Blues. Ghalihom iddebuta Tyrone Farrugia li ng[aqad mag[hom ming[and Floriana i]da kienu ming[ajr Daniel Bogdanovic li ng[ata r-release minn mal-istess klabb matul din il-;img[a. Tarxien Rainbows kellhom lil Karl Pulo nieqes min[abba li g[adu qed jirkupra minn injury. G[alihom iddebutta d-difensur Branislav Timotic li ng[aqad mag[hom ming[and Sliema Wanderers l-gimg[a lo[ra i]da ;ie re;istrat matul din il-;img[a. Mosta [olqu l-ewwel periklu fit-12-il minuta meta l-plejer Bulgaru Danail Mitev li matul il-;urnata tal-;img[a kien qed ji//elebra g[eluq sninu ra xxutt b’sa[[tu tieg[u jistampa mal-mimduda qabel ma ddifensur Steve Bonnici evita kull periklu billi tefa’ l-ballun f’korner.
Il-captain u goalkeeper ta’ Mosta jo[ro; u jwaqqaf attakk ta’ Tarxien Rainbows (Ritratt> Trevor Sollars)
Minuta biss wara, Tarxien Rainbows fet[u l-iskor meta Andrezinhio g[adda tajjeb lejn DANIEL MARIANO BUENO li mill-vi/in g[eleb lill-goalkeeper ta’ Mosta Justin Haber. Fis-16-il minuta xutt imkaxkar ta’ Leandro Almeida Da Silva g[al Tarxien Rainbows g[adda ftit barra. Fil-ftu[ tat-tieni taqsima Mosta [ar;u fuq l-offensiva fittentattiv ovvju tag[hom li j;ibu l-iskor indaqs u fil-fatt ma tantx damu biex g[amlu dan meta wara ftit sekondi minn meta ing[ata l-bidu g[al din ittaqsima, minn korner ta’ Mitev minn fuq ix-xellug, ikkonnettja tajjeb FERDINANDO APAP permezz ta’ daqqa ta’ ras li tefa’ fix-xibka bil-ballun ja[bat mal-art qabel intemm ;ewwa. Tarxien Rainbows wettqu reazzjoni tajba u fil-61 minuta d-difensur Justin Grioli kien sfortunat meta ra x-xutt b’sa[[tu tieg[u jistampa malmimduda. Fit-68 minuta r-Rainbows
Jintla[aq ftehim legali mal-eks proprjetarji ta’ Liverpool Liverpool [abbru li kien intla[aq ftehim bejn l-eks proprjetarji tal-klabb Tom Hicks u George Gillet u ddiretturi involuti fil-bejg[ tal-klabb tal-Premier League, wara battalja legali twila. Fenway Sports Group(FSG) xtraw il-klabb kompletament f’Ottubru tal2010 biex temmew ir-renju ta’ Hicks u Gillett li ppruvaw jimblokkaw il-bejg[ minn RBS Bank. “B’konsegwenza ta’ dak il-bejg[, Thomas Hicks u
George Gillet (b[ala eks proprjetarji ta’ Liverpool) g[amlu numru ta’ allegazzjonijiet u lmenti kontra Sir Martin Broughton, Christian Purslow u Ian Ayre (b[ala diretturi tal-kumpanija responsabbli mill-bejg[ ta’ Liverpool FC lil Fenway Sports Group). Dawn l-allegazzjonijiet u akku]i kienu mi/[uda missinjuri Broughton, Purslow u Ayre,” qalu Liverpool fi stqarrija. “Dan kien wassal biex inbdew pro/eduri legali. Imma issa l-partijiet
qablu fuq termini li jibqg[u kunfidenzjali li l-allegazzjonijiet kollha li saru filkonfront ta’ Broughton, Purslow u Ayre ;ew irtirati minn Hicks u Gillett u l-ka] legali ;ie rtirat.” Il-battalja legali bdiet meta Liverpool inbieg[ minn RBS lil Fenway – immexxija min-negozjant Amerikan John W. Henry fuq ftehim ta’ 300 miljun sterlina f’Ottubru tal-2010. Hicks u Gillett kienu allegaw li l-klabb kien inbieg[ g[al ‘somma mhux xierqa’.
marru fil-vanta;; meta Andrezinho g[adda tajjeb lejn RODERICK BAJADA, dan avvanza fil-kaxxa, ;ie wi// imb’wi// quddiem il-goalkeeper Haber u permezz ta’ xutt filbaxx tefa’ fix-xibka. Fis-77 minuta Tarxien Rainbows setg[u g[amluhom tlieta meta l-eks plejer ta’ Valletta Leandro Da Silva Almeida ;ie quddiem Haber i]da ra t-tentattiv tieg[u ji;i milqug[ mill-istess goalkeeper wara li ntefa’ minn tulu fl-art. Fit-82 minuta Daniel Mariano Bueno g[adda lejn Andrezinho li ra x-xutt b’sa[[tu tieg[u ji;i mdawwar f’korner minn Justin Haber b’mod spettakolari. Azzjoni wara l-o[ra u minuta biss wara, r-Rainbows g[amluhom tlieta meta Mark Tanti g[adda lejn DANIEL
Kif Jinsabu L R D T F K Pt Valletta Birkirkara Hibernians Mosta Tarxien R Sliema W Balzan Floriana Qormi {amrun S Melita Rabat A
17 9 6 2 36 14 33 17 9 6 2 35 16 33 17 10 2 5 34 22 32 18 10 1 7 32 20 31 18 9 4 5 34 30 31 17 9 3 5 28 16 30 18 7 4 7 30 29 25 17 5 6 6 25 24 21 17 6 2 9 25 29 20 17 3 4 10 20 40 13 18 2 4 12 16 48 13 17 0 6 11 10 37 6
Ri]ultat – Div II
Msida SJ v Zurrieq
1-1
MARIANO BUENO li ra lewwel xutt tieg[u ji;i milqug[ minn Haber, i]da l-ballun re;a’ ;ie f’saqajn l-istess plejer li mir-rebound tefa’ fix-xibka. L-attakkant Bra]iljan ta’ Tarxien Rainbows Daniel Mariano Bueno ;ie vvutat b[ala l-BOV Plejer tal-Log[ba mill-;urnalisti pre]enti.
FUTBOL TAN-NISA
Malta tilg[ab f’?ipru Illum fis-2.30 p.m. it-tim nazzjonali Malti tan-nisa se jkun impenjat f’partita o[ra ta’ [biberija, din id-darba filPaphiako Stadium ta’ Paphos f’?ipru. Din il-log[ba se tag[ti /ans lill-kow/ nazzjonali Pierre Brincat jag[ti aktar /ans lillplejers li g[andu fl-iskwadra u b’hekk ikun jista’ janalizza aktar il-livell li g[andu fuq skala internazzjonali. Se tkun log[ba wkoll li fiha t-tim Malti se jkollu /ans ikompli bis-serje po]ittiva li kellu fla[[ar ]ew; sta;uni. Brincat li se jkollu jassistih lil Mark Gatt, g[andu skwadra ta’ 18-il plejer minn sitt timijiet differenti, Birkirkara, Hibernians, Gozo, M;arr, Mosta u Pembroke.
L-iskwadra kollha f’?ipru hi din: Goalkeepers – Sharon Costantino (Mosta FC), Janice Xuereb (B’Kara) Difensuri – Rebecca D’Agostino (Mosta), Stefania Farrugia (B’Kara), Kelly Agius Pace (B’Kara), Ann Marie Said (Gozo FC), Gabriela Zahra (B’Kara), Charlanne Zammit (Hibs) Midfielders: Nicole Buttigieg (Mosta), Ylenia Carabott (Hibernians), Rachael Cuschieri (B’Kara), Amber Grech (Pembroke), Natasha Pace (Mosta), Antoinette Sammut (M;arr), Dorianne Theuma (Mosta), Emma Xuereb (Mosta) Attakkanti: Jade Flask (Mosta), Tracy Theuma (Gozo FC)
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
Sport 37
Tkompli l-isfida bejn Suarez u Van Persie Premier Ingli] Illum
QPR v Tottenham Aston Villa v Southampton Everton v Swansea Fulham v Wigan Norwich v Newcastle Reading v West Brom Stoke v Chelsea Sunderland v West Ham
G[ada
Man Utd v Liverpool Arsenal v Man City
The Championship
Barnsley v Leeds United Bolton v Millwall Brighton v Derby Bristol City v Leicester Burnley v Crystal Palace Cardiff v Ipswich Charlton v Blackpool Huddersfield v Birmingham Middlesbrough v Watford Nottm Forest v Peterborough Hull v Sheff Wed
League One Illum
Bournemouth v Swindon Colchester v Scunthorpe Leyton Orient v Crewe MK Dons v Bury Oldham v Brentford Portsmouth v Notts County Sheff Utd v Yeovil Shrewsbury v Hartlepool Stevenage v Doncaster Tranmere v Crawley
G[ada
Carlisle v Coventry Preston v Walsall
League Two
Wimbledon v Wycombe Aldershot v Accrington Bradford v Oxford Utd Burton Albion v Torquay Cheltenham v York Chesterfield v Northampton Dag & Red v Rochdale Exeter v Southend Fleetwood v Bristol Rovers Gillingham v Port Vale Plymouth v Morecambe Rotherham v Barnet
Skozja Illum
St Mirren v Ross County Celtic v Hearts Hibernian v Dundee Inverness CT v Aberdeen Kilmarnock v Dundee Utd
G[ada
Motherwell v St Johnstone
I Div
Dumbarton v Partick Thistle Dunfermline v Airdrie Utd Falkirk v Morton Hamilton v Cowdenbeath Livingston v Raith Rovers
II Div
Albion v Queen of Sth Arbroath v Alloa East Fife v Brechin Forfar v Ayr Stenhousemuir v Stranraer
III Div
Annan Athletic v Montrose Clyde v Stirling Elgin v East Stirling Queens Park v Peterhead Rangers v Berwick
Wara waqfa ta’ ;img[a min[abba l-FA Cup ilkampjonat Ingli] jitkompla u l-aktar log[ba li tispikka se tkun dik bejn Liverpool u Man Utd, log[ba li se tinlag[ab g[ada f’Anfield. Minkejja li hemm 21 jifirdu ]-]ew; timijiet, din hi sfida bejn ]ew; rivali li kull meta jiltaqg[u kontra xulxin, dejjem ikun hemm kontroversji kbar. Matul il-;img[a ;ie ]velat li r-referee li se jikkontrolla llog[ba mhu se jkun [add [lief Howard Webb. Webb, fl-2011 kien f’nofs kontroversja s[i[a wara li f’log[ba bejn dawn it-tnejn ke//a lill-captain ta’ Liverpool Steven Gerrard u ta penalty favur ir-Red Devils. Wara l-log[ba l-winger ta’ Liverpool Ryan Babel, fuq ilprofil elettroniku tieg[u kien po;;a ritratt immanipulat ta’ Webb bil-flokk ta’ Man Utd u dan ;ie mmultat mill-FA Ingli]a. Barra minn hekk, sentejn ilu l-attakkant ta’ Liverpool Luis Suarez kien we[el tmien partiti sospensjoni min[abba li d-difensur ta’ Man Utd Patrice Evra kien allega li dan g[adda kummenti razzjali filkonfront tieg[u. Dan il-ka] [oloq kontroversja s[i[a u filfatt, meta Man Utd u Liverpool kienu ltaqg[u fi Frar f’Old Trafford, Evra kien irrifjuta li jie[u b’idejn l-eks plejer ta’ Ajax. G[ada ]ew; plejers se jkunu qed jisfidaw lil xulxin u dawn huma l-attakkant ta’ Man Utd Robin Van Persie u l-istess Luis Suarez. Van Persie jinsab fil-qu//ata talklassifika tal-aqwa skorers
b’16-il gowl filwaqt li Suarez skurja gowl inqas minnu. Meta wie[ed i[ares lejn ilklassifika tal-kampjonat u jara li Man Utd huma leaders u qed igawdu vanta;; ta’ 21 punt fuq Liverpool, irid jg[id li l-wirjiet ta’ Suarez qed ikunu mill-aqwa u minkejja li qieg[ed jilg[ab ma’ tim li b[alissa jinsab fit-tmien post, dan qed jirnexxilu jsib ixxibka daqs plejer li qieg[ed ma’ tim li g[andu seba’ punti fuq l-eqreb rivali Man City. :img[a ilu Van Persie skurja fid-draw ta’ 2-2 ta’ Man Utd kontra Aston Villa biex sforza replay filwaqt li jum wara Suarez kien involut f’kontroversja s[i[a wara li skurja gowl kontra Mansfield imma l-filmati wrew bi/-/ar li dan mess il-ballun b’idu qabel ma tefa’ fix-xibka. Il-log[ba ta’ g[ada bejn Man Utd u Liverpool se tkun il-160 konfront fil-kampjonat bejn dawn it-tnejn. “Minn dejjem se jkun hemm tensjoni kbira qabel il-log[ba kontra Liverpool. Dawn huma l-aktar ]ew; klabbs glorju]i filpajji]. Nittama li din is-sena mhux se jer;a’ jkun hemm ka] fejn Evra u Suarez jimpikaw ma’ xulxin,” qal ilmanager ta’ Man Utd, Alex Ferguson. Dan tal-a[[ar kompla billi qal li din is-sena Man Utd iridu jevitaw li jirrepetu dak li ;ralhom sena ilu meta nqalg[u fi stadju bikri millFA Cup, mill-gruppi ta/Champions League u tilfu lkampjonat fl-a[[ar sekonda. Fl-a[[ar [ar;a tag[hom filkampjonat Liverpool reb[u 30 barra minn darhom kontra QPR filwaqt li Man Utd
L-attakkant ta’ Liverpool, Suarez (xellug) u Patrice Evra, ]ew; plejers li fil-passat kellhom argument li qajjem kontroversja kbira
reb[u 4-0 barra minn darhom kontra Wigan. Intant, g[ada Man City jilatqg[u kontra Arsenal flEmirates Stadium u dawn jittamaw mhux biss li jirb[u kontra l-Gunners i]da wkoll f’pass falz ta’ Man Utd. :img[a ilu Man City reb[u 3-0 kontra Watford fl-FA Cup filwaqt li Arsenal ;ew mi]muma 2-2 minn Swansea u se jkollhom jilag[bu replay. Fil-kampjonat Man City ukoll reb[u 3-0, din id-darba kontra Stoke filwaqt li Arsenal in]ammu 1-1 minn Southampton. City se jkollhom lill-midfielder Yaya Toure nieqes min[abba li dan qieg[ed fl-Afrika j[ejji g[atTazza tan-Nazzjonijiet Afrikani. Sena ilu City kienu tilfu 1-0 fl-Emirates u minkejja din ittelfa, xorta kienu reb[u lkampjonat imma din id-darba
]gur li t-tim ta’ Mancini ma jistax ifalli aktar punti. Filwaqt li City se jkunu qed jippruvaw i]ommu l-pass ma’ Man Utd, Arsenal se jkunu qed ifittxu li ji;bru l-punti biex jispi//aw mal-ewwel erbg[a, xi [a;a li [afna qed jg[idu li se tkun ferm diffi/li. Chelsea jridu jwettqu reazzjoni wara li fi ]mien ;img[a tilfu kontra QPR f’darhom fil-kampjonat u 2-0 f’darhom ukoll fl-ewwel leg tas-semifinali tal-League Cup. It-tim ta’ Benitez illum jilg[ab barra minn daru kontra Stoke. Log[ba ta’ interess se tkun dik bejn Tottenham u QPR fejn l-Ispurs se jkunu qed jilag[bu kontra l-eks manager tag[hom, Harry Redknapp. QRP bla dubju se jkollhom ilmoral g[oli wara li reb[u fi Stamford Bridge imma billog[ab li qed juru l-iSpurs,
FUTBOL TALJAN
Juventus u Inter iridu jwettqu reazzjoni Minkejja li qeg[din imbeg[din minn xulxin, Juventus u Inter ;img[a ilu sofrew telfiet di]appuntanti u issa jridu jwettqu reazzjoni meta jilag[bu kontra Parma u Pescara rispettivament. Juventus, leaders talkampjonat b’[ames punti fuq Lazio, li qeg[din it-tieni, tilfu 2-1 f’darhom stess kontra Sampdoria, tim li kien qed jilg[ab b’10 plejers. Bla dubju, din it-telfa kienet wa[da mhux mistennija, spe/jalment meta t-tim minn Genova spi//a jilg[ab b’10. Din kienet i-tieni telfa li sofrew Juventus fil-grawnd il;did tag[hom fejn ironikament kienu Inter li taw l-ewwel telfa lil Vecchia Singnora. Din kienet it-tielet telfa li sofra t-tim ta’ Antonio Conte dan l-ista;un wara li tilfu kontra Milan f’San Siro tard fis-sena li g[addiet. Matul il-;img[a Juventus reb[u 2-1 f’Turin kontra Milan u g[addew g[assemifinali tal-Coppa Italia kontra Lazio. Il-Bianconeri kellhom b]onn il-[in barrani biex
reb[u l-konfront wara li sad90 minuta l-iskor kien 1-1. G[ada Juventus jilag[bu barra minn darhom kontra Parma, tim li f’daru dejjem joffri sfida denja lil kul[add. Tant kemm hu hekk li Parma huma l-uniku tim filkampjonat li g[adu ma tilifx f’daru. Parma se jkunu ;ejjin minn reb[a ta’ 2-1 kontra Palermo fil-kampjonat. Illum Inter jilqg[u lil Pescara u filwaqt li nNerazzuri se jkunu ;ejjin minn telfa ta’ 3-0 barra minn darhom kontra Udinese, Pescara se jkunu ;ejjin minn reb[a sosrpi]a ta’ 2-0 barra minn darhom kontra Fiorentina. It-tim ta’ Stramaccioni tilef [afna /ansijiet ta’ skor qabel ma qalg[u tliet gowls kontra ttim ta’ Guidolin. Minbarra li tilfu 3-0 Inter tilfu wkoll lil Juan Jeses li llum se jkun sospi] min[abba li tke//a kontra Udinese. Plejer ie[or li jista’ jitlef il-konfront kontra Pescara hu d-difensur Walter Samuel li matul il-;img[a tilef sessjonijiet ta’ ta[ri;
min[abba injury ]g[ira. Fir-reb[a ta’ Pescara kontra Fiorentina spikka lgoalkeeper Mattia Perin u jekk dan jer;a’ jkollu l-istess wirja bejn il-lasti llejla f’San Siro se tkun diffi/li g[al Milito u s[abu li jiskurjaw. Milito hu mistenni jibda malewwel 11 wara li ;img[a ilu kienu Palacio u Cassano li bdew mal-ewwel 11. Pescara b[alissa g[addejin minn vena tajba u fl-a[[ar erba’ log[biet reb[u tliet darbiet u issa qeg[din erba’ punti ’l bog[od miz-zona ta’ relegazzjoni. Wara r-reb[a ta’ 2-01 kontra Cagliari, Lazio huma mistennija jirb[u kontra Atalanta fl-Olimpico. It-tim ta’ Petkovic qieg[ed [ames punti ta[t Juventus u minkejja li jrid i]omm il-pass malleaders irid ukoll jibqa’ jgawdi l-vanta;; ta’ ]ew; punti li g[andu fuq Napoli. Dawn tal-a[[ar se jilag[bu kontra Palermo. :img[a ilu Napoli kellhom wirja millaqwa u reb[u 4-1 kontra Roma u l-eroj tas-serata kien Cavani li bit-tliet gowls
tieg[u tela’ fil-qu//ata talklassifika tal-aqwa skorers. Milan, wara li fi tmiem il;img[a reb[u bi tbatija kontra Siena, tilfu kontra Juventus u g[ada jilag[bu kontra Sampdoria. Il-Programm
Serie A Illum
Bologna v Chievo Inter v Pescara
G[ada
Torino v Siena Lazio v Atalanta Udinese v Fiorentina Cagliari v Genoa Parma v Juventus Napoli v Palermo Catania v Roma Sampdoria v Milan
Serie B Illum
Bari v Ascoli Cesena v Vicenza Crotone v Sassuolo Empoli v Novara Grosseto v Cittadella Juve Stabia v Brescia Modena v Ternana Padova v Livorno Pro Vercelli v Reggina Spezia v Verona Varese v Lanciano
IN-NAZZJON Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
38 Sport
Calcado jiskorja l-ewwel goal tieg[u u t-tieni wie[ed ta’ Balzan (Ritratt> Trevor Sollars)
Balzan jiksbu reb[a kbira kontra Melita minn Cristian Antony Muscat
Balzan g[elbu lill-Melita ming[ajr tbatija bl-iskor kbir ta’ 4-0 permezz ta’ doppjetta tal-Bra]iljan Pedro Calcado, gowl minn Renato Conceicao u gowl ie[or mill-plejer li kellu log[ba kbira Elton Da Silva. Il-gowls g[alihom waslu tnejn f’kull taqsima. B’hekk Melita sofrew lewwel telfa tag[hom wara tliet ri]ultati po]ittivi. L-ewwel azzjoni denja ta’ nota nnutajnieha fis-16-il minuta min-na[a ta’ Balzan u fil-fatt permezz ta’ din lazzjoni fet[u l-iskor meta wara [arba fuq ix-xellug, Elton Da Silva xe[et kross, da[al bil-;irja RENATO CONCEICAO li wara li qabe] difensur avversarju, g[eleb lill-goalkeeper Garcia permezz ta’ xutt /entrali. Huma rduppjaw l-iskor fit33 minuta meta wara li r/ieva tajjeb ming[and Elton Da Silva, PEDRO CALCADO qabe] ]ew; difensuri qabel ra x-xutt b’sa[[tu tieg[u jintemm fix-xibka. Fis-56 minuta xutt dijagonali ta’ Luke Micallef g[allMelita g[adda ftit barra. Melita re;ghu [olqu l-periklu fis-70 minuta meta freekick ta’ Matthew Borg, ikkonnettja tajjeb George Gribbon li minn qag[da tajba tefa’ barra. Fit-73 minuta Melita qalg[u daqqa ta’ [arta meta spi//aw jilag[bu b’10 plejers
0
BOV PREMIER
MELITA
G.G. Garcia, M. Borg, M. R. Sierra Camacho, I. Tufegdzic, G. Gribbon, M. Martin, J. P. Attard, A. C. Sciculna, T. Terpougoff, L. Micallef, D. C. Ayllon Sostituzzjonijiet - J. Veloso flok I. Tufegdzic 46 min., K. Vella Petroni flok J. P. Attard 46 min., L. Sammut flok T. Terpougoff 69 min.
4
BALZAN (2)
D.M. Martinez, D. Grima, Y. Camilleri, S. Giglio, J. Francica, J. Pace, A. Agius, R. G. Conceicao, C. Caruana, P. Calcado, E. Da Silva Sostituzzjonijiet - J. Borg flok A. Agius 78 min., B. Bondin flok C. Caruana 84 min., M. Licari flok D. Grima 88 min.
Imke//i - L. Sammut 73 min. (M) Imwissija - M. R. Sierra Camacho 35 min., L. Micallef 71
min. (M), P. Calcado 26 min., Y. Camilleri 32 min., A. Agius 56 min. (B) Skurjaw - R. Conceicao 16 min., P. Calcado 33 min., 75 min., E. Da Silva 84 min. Referee - Andrè Arciola In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba - P. Calcado (B) wara li tke//a g[alihom Luke Sammut li kien g[adu kemm da[al jilg[ab 4 minuti qabel wara fawl ikrah li wettaq fuq Christian Caruana. }ew; minuti biss wara Balzan serr[u rashom mirreb[a meta skorjaw it-tielet gowl fil-log[ba meta wara li xutt minn tarf il-kaxxa ta’ Conceicao [abat mal-mimduda, ir-rebound spi//a g[and PEDRO CALCADO li millvi/in tefa’ fix-xibka biex
b’hekk skorja t-tieni gowl personali fil-log[ba. Balzan issi;;illaw ir-reb[a tag[hom fl-84 minuta hekk kif skorjaw ir-raba’ gowl tag[hom fil-log[ba meta Jacob Borg g[adda tajjeb lejn ELTON DA SILVA, dan baqa’ die[el fil-kaxxa u minn po]izzjoni angolata tefa’ fixxibka. Il-BOV Plejer tal-Log[ba ;ie vvutat l-attakkant Bra]iljan ta’ Balzan Pedro Calcado.
Is-Sibt, 12 ta’ Jannar, 2013
40 Lokali
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Ministru Tonio Fenech jitkellmu ma’ [addiema fis-settur finanzjarju (Ritratt> DOI#Clifton Fenech)
Is-sistema edukattiva Maltija ssa[[a[ is-settur finanzjarju Il-Gvern immexxi millPartit Nazzjonalista, b’input qawwi tal-Ministru talFinanzi, l-Ekonomija u lInvestiment Tonio Fenech, ra s-settur tal-finanzi joffri opportunitajiet ta’ tkabbir grazzi g[all-opportunitajiet li ;abet is-s[ubija ta’ Malta flUnjoni Ewropea. Apparti minn hekk, Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista investa fledukazzjoni, u dan l-istess settur tal-edukazzjoni pprodu/a ri]orsa umana tajba li tissarraf fil-qasam tas-servizzi finanzjarji. Dan kien kliem il-Prim Ministru Lawrence Gonzi fi ]jara li g[amel flimkien malMinistru tal-Finanzi Tonio
Fenech, lil Custom House Group f’Tas-Sliema fejn hemm ]ew; kumpaniji filqasam tas-servizzji finanzjarji u korporattivi li ng[aqdu flimkien fl-2011u li llum il;urnata j[addmu 40 persuna, bil-ma;;oranza tag[hom ikunu prodott tas-sistema edukattiva ta’ Malta. Il-Prim Ministru semma kif il-[idma li ssir minn dawn luffi/ini hi wa[da kon;unta ma’ pajji]i o[ra. Fil-fatt hu semma kif il-[addiema spjegawlu li l-[idma tibda minn Singapore, imbag[ad ixxog[ol jitkompla minn Malta, imbag[ad min[abba [inijiet differenti tal-pajji]i, il-[idma tkompli minn Chicago. Hu spjega wkoll kif il-
[idma hi wa[da ta’ 24 sieg[a kuljum. Dan sbiex l-investitur partikulari jkollu stampa /ara tal-affarijiet kif jidhru fuq medda ta’ 24 sieg[a. Din ittip ta’ [idma, ]ied jg[id Lawrence Gonzi, turi li l[addiema Maltin ikunu jistg[u ja[dmu wkoll anke f’sistemi finanzjarji barra minn Malta. Fil-kummenti tieg[u lillmidja pre]enti, il-Prim Ministru semma kif mill-2004 ’l hawn, grazzi g[as-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea, f’pajji]na [ar;u madwar 1,200 li/enzja fil-qasam tasservizzi finanzjarji però fla[[ar [ames snin, f’din ille;i]latura biss, [ar;u ’l fuq minn 800.
media•link COMMUNICATIONS
F’din il-le;i]latura biss, [ar;u ‘l fuq minn 800 li/enzja fil-qasam tas-servizzi finanzjarji Dan minkejja d-diffikultajiet kollha ta’ madwar id-dinja, u fl-istess ]mien, Malta rnexxielha tag[mel progress sostanzjali fil-qasam tasservizzi finanzjarji, settur /entrali g[al pajji]na. G[alhekk, ]ied jg[id ilPrim Ministru, se jibqg[u ji;u provduti l-elementi ewlenin li jkomplu jg[inu biex ikompli jsir il-progress. Dan filwaqt li l-Partit Nazzjonalista filGvern ikompli jinvesti fi]]g[a]ag[. Min-na[a tieg[u, Kevin
Caruana, il-General Manager ta’ Custom House semma kif ta[t saqaf wie[ed hemm mi;burin ]ew; kumpaniji tasservizzi finanzjarji – TMF u Custom House, ]ew; kumpaniji ta’ fama internazzjonali. Hu semma wkoll kif fl2009, Custom House ;abet uffi/.ju hawn Malta u jinsabu kuntenti bil-progress li nkiseb. I]-]ew; kumpaniji flimkien huma kunfidenti li se jkomplu j;ibu tkabbir ekonomiku.