Numru 13,342
€0.55
www.mychoice.pn
Il-{amis 24 ta’ Jannar, 2013
Inkomplu no[olqu x-xog[ol f’G[awdex minn Charles Muscat
Il-Partit Nazzjonalista jrid ikompli jinvesti u jag[ti in/entivi biex jo[loq aktar xog[ol g[al G[awdxin f’G[awdex u g[alhekk ilPartit Nazzjonalista se jkompli jinvesti fledukazzjoni u se jkompli jin/entiva lis-settur tatturi]mu u tan-negozju biex jin[olqu aktar impjiegi f’G[awdex. Il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal dan ilbiera[ waqt diskussjoni ‘Bil-Fatti f’Idejna’ bit-tema ‘Futur fis-Sod’ li saret fi]g[al pa;na 4 L-istorja ta’ su//ess tal-kumpanija :ermani]a Lufthansa Technik, li fl-a[[ar 10 snin investiet aktar minn €62 miljun, qed tissarraf f’su//ess g[as-suq tax-xog[ol f’pajji]na. 370 mit-total tal-impjegati tal-kumpanija :ermani]a n[olqu f’dawn l-a[[ar [ames snin. (Ritratt> Reuben Piscopo, DOI) Ara wkoll pa;na 40
Il-Gvern Taljan japprova l-pro;ett kollu tal-interconnector ma’ Malta minn Jerome Caruana Cilia
Il-Gvern Taljan approva l-pro;ett kollu tal-interconnector bejn Malta u Sqallija. Dan il-cable se jg[aqqad lil Malta malItalja biex pajji]na jkun jista’ jixtri lener;ija nadifa permezz ta’ cable talelettriku li se jkun stallat bejn Ragusa fi Sqallija u l-Mag[tab.
L-approvazzjoni a[[arija ta’ dan ilpro;ett, l-a[[ar minn tliet stadji, waslet minn Ruma tard waranofsinhar ilbiera[, fejn iltaqg[et dik li tissejja[ ilConferenza di Servizzi mmexxija millMinisteru Taljan tal-I]vilupp Ekonomiku. Fuq dan il-Bord ikun hemm rap-
pre]entati ta’ dawk kollha involuti f’dan il-pro/ess. L-Enemalta fi stqarrija [abbret li limsie[ba kollha qablu fuq l-i]vilupp ta’ dan il-pro;ett u ma kien hemm l-ebda o;;ezzjoni biex l-interconnector ;ie approvat. g[al pa;na 2
Int f’din l-elezzjoni Suppliment spe/jali fil-pa;ni tan-nofs ta’ dan il-;urnal. Illum dwar idd[ul akbar g[all-anzjani li jistg[u ja[dmu u jibqg[u jir/ievu l-pensjoni.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
2
Bord kon;unt g[all-istabbiltà finanzjarja Josef Bonnici, il-Gvernatur tal-Bank ?entrali ta’ Malta, [abbar li bi qbil mal-Awtorità Maltija g[as-Servizzi Finanzjarji (MFSA), se jitwaqqaf bord kon;unt g[all-istabbiltà finanzjarja. Dan wara ta[ditiet li saru waqt konferenza g[allIstitut tad-Diretturi li sar fil-bini tal-MFSA fis-17 ta’ Jannar. Dan il-bord ;did se jkun qed joffri mekkani]mu ta’ koperazzjoni bejn il-Bank ?entrali u l-MFSA u se jkun qed jimxi fuq il-mudell Ewropew ta’ dan il-qasam, il-European System Risk Board, l-ESRB. Il-membri ta’ dan il-bord Malti se jinkludi esperti tal-MFSA u tal-Bank ?entrali, li se jkunu qed ja[dmu biex pajji]na j]omm l-istabbiltà finanzjarja li g[andu b[alissa. Dan il-pro/ess ta’ sorveljanza finanzjarja ilu jitwettaq fuq livell Ewropew g[al diversi snin, imqanqal mill-kri]i ekonomika ta’ g[add ta’ stati membri tal-Unjoni Ewropea. IlGvernatur tal-Bank ?entrali qal li t-tis[i[ tat-tmexxija finanzjarja ta’ Malta hu essenzjali biex is-suq Malti jibqa’ wie[ed b’sa[[tu u titrawwem aktar kunfidenza fih. Waqt din l-istess konferenza, tkellem ukoll James Satariano, i/-Chairman tal-Istitut tad-Diretturi, li laqa’ b’sodisfazzjon ittwaqqif ta’ dan il-bord. Hu qal li dan il-bord ;did juri li pajji]na miexi bl-istess ritmu Ewropew, f’dak li g[andu x’jaqsam mat-tmexxija korporattiva. Fi kliemu, din l-a[bar g[andha ssa[[a[ ir-rwol finanzjarju ta’ pajji]na, b[ala /entru finanzjarju internazzjonali.
Super 5 In-numri tas-Super Five li telg[u l-biera[ huma 10, 42, 8, 11 u 19. {add ma qata’ l-[ames numri. 36 qatg[u erba’ numri u reb[u €1,198.29 kull wie[ed filwaqt li 1,491 qatg[u tliet numri u reb[u €33.76 kull wie[ed. Il-premju li jmiss se jkun mhux se jkun inqas minn €275,000.
It-Temp
UV INDEX
2
IT-TEMP> Pjuttost imsa[[ab b’xi [albiet i]olati tax-xita possibbilment bis-sil; li jsir imsa[[ab b’xi [albiet tax-xita bir-rag[ad aktar tard VI}IBBILTÀ> Tajba minbarra f’xi [albiet tax-xita IR-RI{: Qawwi g[al qawwi [afna mill-Punent BA{AR> Qawwi IMBATT> Baxx mil-Lbi/ li jsir moderat mill-Majjistral TEMPERATURA: L-og[la 13˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a tra//a Xita mill-1 ta’ Settembru 313.2 mm IX-XEMX> Titla’ fis-07.08 u tin]el fis-17.20
Malta tista’ tixtri l-elettriku minn Sqallija mis-sena d-die[la minn pa;na 1
Issa hu mistenni li fi ]mien 20 ;urnata o[ra l-Gvern Taljan jo[ro; il-permess finali u jkun jista’ jibda xxog[ol. Jumejn ilu l-Kunsill ta’ Ragusa, li kien l-uniku intopp li kien g[ad fadal f’dan il-pro/ess, waqqa’ lo;;ezzjonijiet ambjentali li kellu g[all-pro;ett wara li lGvern Malti ta assigurazzjonijiet li linterconnector se jkun ta[t lart. Intla[aq qbil li l-Kunsill jing[ata kumpens ta’ €600,000 biex jag[mel tajjeb g[al dan. Aktar kmieni f’Di/embru taw l-approvazzjoni tag[hom ukoll il-Ministeri talAmbjent u dak tal-Wirt Kulturali Taljan kif ukoll dawk kollha involuti flistudju li sar dwar l-impatt ambjentali, wara li f’Lulju kien approva l-pro;ett ukoll
il-President tar-Regione Sicilia. Il-Ministru Tonio Fenech, li hu responsabbli millEnemalta, esprima ssodisfazzjon tieg[u g[al din l-a[bar u fakkar li dan ilpro;ett finalment se jwassal biex ting[alaq il-power station tal-Marsa. B’dan ilcable, Malta mis-sena ddie[la se tkun tista’ tixtri lelettriku dirett minn Sqallija. Dan hu separat mill-pipeline tal-gass li se jkun qed iforni gass g[all-parti l-;dida talpower station. F’dawn il-jiem [are; ilkuntrast bejn il-proposta talMLP li jibni power station ;dida ta’ miljuni ta’ ewro, li tie[u numru ta’ snin biex titlesta u j;ib il-gass bilvapuri lejn Malta, u l-g[a]la li qed jag[mel il-PN li l-gass jin;ieb b’pipeline li jkun finanzjat mill-UE, fl-istess [in li Malta ting[aqad mal-
grid Ewropew tal-ener;ija permezz tal-interconnector. L-g[a]la tal-PN, li lkonsulenti tal-Labour Party stess iddikjaraw li ti;i ir[as minn dik ta’ Muscat, mhux biss hi l-aktar wa[da nadifa u ming[ajr periklu, imma wkoll toffri l-ir[as soluzzjoni g[all-kontijiet tad-dawl u lilma. Dan g[aliex bil-cable, billejl l-Enemalta tkun tista’ tixtri l-elettriku dirett minn Sqallija bi prezz ir[as milli tixtrih matul il-;urnata, u dan mis-sena d-die[la stess. Bil-proposta ta’ Muscat u l-Labour Party, l-Enemalta jkollha bilfors tixtri lelettriku kollu tal-power station li se jibni Muscat u anke fil-[inijiet u ]-]minijiet tas-sena meta l-elettriku millcable ta’ Sqallija jkun ferm or[os minn dak li se tipprodu/i l-power station tal-gass mill-vapuri.
It-tqassim tad-dokumenti tal-voti jibda llum Il-Kummissjoni Elettorali [abbret li lmembri tal-Pulizija se jibdew iqassmu ddokumenti tal-vot fid-djar mil-lum il-{amis. It-tqassim se jkun qed isir mid-9 a.m. sas-1 p.m. u bejn it-3p.m. u d-9 p.m., mit-Tnejn sal{add sas-17 ta’ Frar. Id-dokumenti tal-voti [ar;u skont ir-re;istru elettorali tat-12 ta’ Jannar li g[adda, u li hu su;;ett g[al ]idiet, tnaqqis jew korrezzjonijiet.
Biex jitqassam id-dokument tal-vot firresidenzi jrid ikun hemm persuni li g[andhom ’il fuq minn 18-il sena, u dawn iridu jiffirmaw g[ad-dokumenti tal-vot. Il-Pulizija jistg[u jkunu akkumpanjati minn uffi/jali tal-partiti politi/i, li jkollhom biljett apposta ma[ru; mill-Kummissjoni Elettorali. Il-Kummissjoni av]at biex kul[add jie[u [sieb sew tad-dokument tal-vot g[ax ming[ajru wie[ed ma jistax jivvota.
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
B[al-lum 25 sena IL-{AMIS L-og[la 13˚C L-inqas 10˚C
IL-:IMG{A L-og[la 13˚C L-inqas 10˚C
IS-SIBT L-og[la 14˚C L-inqas 9˚C
IL-{ADD L-og[la 14˚C L-inqas 9˚C
IT-TNEJN L-og[la 14˚C L-inqas 8˚C
UV
UV
UV
UV
UV
2
2
2
2
2
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 16˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt -1˚C borra, Tel Aviv 20˚C imsa[[ab, Amsterdam -3˚C im/ajpar, Milan 8˚C imsa[[ab, Tripli 18˚C xemxi, Istanbul 12˚C ftit imsa[[ab, Ateni 16˚C ftit imsa[[ab, Lisbona 14˚C imsa[[ab, Londra 2˚C im/ajpar, Vjenna -2˚C imsa[[ab, Berlin -6˚C borra, Madrid 7˚C imsa[[ab, Zurich 19˚C im/ajpar, Brussell -6˚C im/ajpar, Moska -12˚C borra, Munich 0˚C xemxi, il-Kajr 19˚C xemxi, Pari;i 3˚C imsa[[ab, Dublin 4˚C imsa[[ab, Bar/ellona 11˚C imsa[[ab, Tune] 18˚C ftit imsa[[ab, St. Petersburg -6˚C imsa[[ab, Al;eri 11˚C imsa[[ab, Ruma 9˚C imsa[[ab, Kopen[agen -2˚C imsa[[ab, Stokkolma -11˚C im/ajpar.
Il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Eddie Fenech Adami indirizza seminar tal-Movimenti ta]]g[a]ag[ tal-Partiti Demokristjani Ewropej. Fis-Seminar Eddie Fenech Adami tkellem dwar l-esperjenza ta’ Malta b’politika li t[addan il-valur taddemokristjani. B’kollox kien hawn f’Malta madwar 40 moviment rappre]entat. Mag[hom kien hemm ukoll membri tal-Moviment }g[a]ag[ Partit Nazzjonalista. Fi storja o[ra kien rappurtat li l-Vi/i Prim Ministru Mario de Marco kien se jkollu laqg[at ma’ ministri Ingli]i. Hu kien se jkollu laqg[at malHome Secretary Douglas Hurd kif ukoll Lord Mackay, il-Lord Chancellor.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
4
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi fisser f’laqg[a o[ra mal-G[awdxin f’din il-kampanja elettorali, li l-Partit Nazzjonalista hu l-partit tal-edukazzjoni u x-xog[ol u f’G[awdex se jkompli ja[dem biex jin[oloq ix-xog[ol g[all-G[awdxin stess (Ritratt> Michael Ellul)
In/entivi u skemi biex f’G[awdex jin[oloq ix-xog[ol minn pa;na 1
}ebbu;, f’G[awdex, fejn kien diskuss il-[olqien tax-xog[ol. Il-Prim Ministru qal li g[al G[awdex irridu l-aqwa u la[jar, u G[awdex jibqa’ ;ojjell ta’ pajji]na u jibqa’ jattira t-turisti u l-Maltin li ji;;eneraw ix-xog[ol. Hu qal li rridu narmaw li]]g[a]ag[ u l-aqwa g[odda hi dik tal-edukazzjoni li hi //avetta ta’ kollox g[ax tifta[ l-opportunitajiet. Irrefera g[a]-]jara li g[amel ilbiera[ stess flimpjant ta’ Lufthansa Technik li investiet f’Malta g[axar snin ilu u kibret u qed tag[mel su//ess bil-[addiema Maltin u G[awdxin. Hu qal li minn 600 [addiem, nofshom [ar;u mill-MCAST u millUniversità u dawk li jmexxu l-kumpanija qalu li l-kapa/ità tal-[addiema Maltin u G[awdxin hi kru/jali g[assu//ess tag[hom. Ilkumpanija qabel kienet tibg[at lill-[addiema g[atta[ri; barra minn Malta imma illum qed tipprovdi ta[ri; lill[addiema f’Malta stess u dan juri li g[amilna qab]a ta’ kwalità. Lawrence Gonzi qal li saru [afna inizjattivi f’G[awdex fil-qasam tal-edukazzjoni fosthom l-ITS, l-iskola l;dida tar-Rabat u biex aktar studenti jistudjaw il-Gvern qed jag[ti allowance spe/jali lill-istudenti G[awdxin li qed jistudjaw fl-Università u fl-
MCAST biex ila[[qu malispejje]. Qed isiru aktar korsijiet f’G[awdex u anke qed issir [idma biex l-e]amijiet isiru f’G[awdex. Il-Prim Ministru fakkar li fil-jiem li g[addew inawgura l-uffi//ji tal-ETC f’G[awdex li qed jipprovdi servizz fil-qasam tax-xog[ol lil G[awdxin. Fisser li dawn huma parti minn kullana ta’ inizjattivi biex nag[tu l-aqwa edukazzjoni u biex no[olqu aktar xog[ol g[al G[awdxin f’G[awdex. Fil-[ames snin li g[addew [loqna 20,000 post tax-xog[ol u l-fatt li Muscat qed imeri dan juri li hu mhux kapa/i jo[loq ix-xog[ol. Hu qal li kieku ma n[olqux dawn ilpostijiet tax-xog[ol i]]g[a]ag[ gradwati u ]g[a]ag[ o[ra li jispi//aw mill-iskola ma kinux isibu x- xog[ol u lanqas in-nisa li da[lu lura fiddinja tax-xog[ol. Il-Prim Ministru qal li “a[na nkejlu lil Malta mal-:ermanja u Muscat ikejjel lil Malta ma ?ipru”. Hu qal li Angela Merkel il-Kan/illier tal:ermanja tat /ertifikat millaqwa lil Malta ta’ pajji] stabbli li ]amm il-finanzi fissod g[ax pajji]na [adna de/i]jonijiet f’waqthom. Fost dawn kien hemm idde/i]joni dwar it-tarzna, g[ax li [allejnieha g[addejja ma konniex nag[mlu sew g[ax ilpoplu Malti kien qed jo[ro; miljuni ta’ ewro kull sena.
Il-Prim Ministru qal li “a[na ;ejna f’G[awdex bi
pro;etti konkreti biex no[olqu aktar xog[ol g[all-G[awdxin f’G[awdex. Muscat ;ie g[attieni darba f’G[awdex u ma [are; bl-ebda proposta g[al G[awdex”.
Fil-programm elettorali tal-PN li se jkun ippubblikat fil-jiem li ;ejjin il-mira ewlenija se tkun biex ikollna ekonomija b’sa[[itha li to[loq ix-xog[ol u li twassal g[al futur fis-sod Hu qal li l-PN di;à ressaq proposti konkreti g[al lukandi 3, 4 u 5 Star, g[assettur tal-farmhouses, g[al aktar investiment flinfrastruttura u fl-ambjent. Min jifta[ negozju f’G[adwex u jimpjega tnejn min-nies jibqag[lu €200,000 f’taxxa fil-but tieg[u. Lawrence Gonzi qal li ssuq tal-proprjetà hu importanti kemm f’Malta kif ukoll f’G[awdex u min jinvesti fi proprjetà
f’G[awdex ikun g[amel investimet tajjeb u li jrendi. Malta g[andha fost l-og[la rata ta’ nies li huma sidien ta’ djarhom. Hu qal li dan min[abba li Malta g[andha familji g[aqlin li jafu jag[]lu u jafu fejn iridu jinvestu. Is-settur tal-proprjetà j[addem eluf ta’ nies f’oqsma differenti u dan jg[in biex iddur l-ekonomija. Fil-Ba;it 2013 hemm mi]uri li se jg[inu lis-suq talproprjetà. Hu qal li fil-programm elettorali tal-PN li se jkun ippubblikat fil-jiem li ;ejjin il-mira ewlenija se tkun biex ikollna ekonomija b’sa[[itha li to[loq ix-xog[ol u li twassal g[al futur fis-sod. Lawrence Gonzi qal li g[andna nies kapa/i u nipprovdu lil 19,000 student u studenta bi €23 miljun, qed nibnu skola ;dida kull sena, qed nibnu b’investiment ta’ €120 miljun l-kampus ;did tal-MCAST, qed nag[tu 2,000 scholarships li]]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin u ninvestu €6,000 kull sena fl-edukazzjoni ta’ kull tifel u tifla. Lawrence Gonzi qal li ledukazzjoni hi l-g[odda biex uliedna jfendu g[al rashom u ma jkollhom b]onn pja/iri ming[and [add u mhux b[alma kien ji;ri fis-snin limg[oddija. G[alhekk fid 9 ta’ Marzu se jivvutaw g[allPN g[ax hu l-partit taledukazzjoni u tax-xog[ol.
Il-Prim Ministru qal li xog[ol il-MEPA hu li jsir ]vilupp imma li jkun hemm ]vilupp ikkontrollat. Lawrence Gonzi tkellem ukoll dwar ix-xog[ol ta’ restawr fi/-?ittadella fejn kien hemm il-periklu li parti minnha taqa’ u dan ifisser li kien hemm periklu li tintilef. Bil-flus tal-Unjoni Ewropea qed nag[mlu xog[ol biex insa[[u li/-?ittadella. Fla[[ar ftit snin G[awdex sar verament sabi[ bit-toroq u blinvestiment li qed isir u dan anke bil-g[ajnuna tal-UE. Hu qal li l-[olqien taxxog[ol f’G[awdex hi sfida doppja min[abba insularità. Fakkar li mill-€1,200 miljun fondi tal-UE, 10% minnhom huma vvutati g[al G[awdex. Lawrence Gonzi qal li se nkomplu nin/entivaw ixxog[ol bl-iskemi li [abbarna, u l-business tal-konferenzi jista’ j;ib ;id kbir f’G[awdex u dan jista’ jsir mal-privat. Fisser ukoll li ]ew; teatri tal-opra qed jattiraw aktar nies lejn G[awdex. Irridu no[olqu aktar xog[ol g[al G[awdxin f’G[awdex fosthom fil-qasam servizzi finanzjarji, fl-IT u g[alhekk irridu ntejbuh minn Malta g[al G[awdex. U jekk l-istudju juri li lmina hi vijabbli, tista’ tkun soluzzjoni. L-a[[ar studju li g[alih [ar;et it-tender lil esperti hi biex je]aminaw kull possibbiltà. Hu qal li jekk ikun vijabbli dan ilpro;ett irid isir.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Lokali 3
Frank Sammut kien membru Su//ess g[all-ekonomija tal-Fuel Procurement Board u aktar [olqien ta[t Gvern Laburista tax-xog[ol
Il-Ministru responsabbli mill-Enemalta kien Leo Brincat
Ir-rekord ta’ kwa]i 3,650,000 passi;;ier, Maltin li siefru u turisti li ]aru pajji]na, li g[addew mill-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta jfisser iktar su//ess g[all-ekonomija ta’ pajji]na u iktar [olqien tax-xog[ol. Dwar it-tifsira tar-rekord ta’ passi;;ieri li g[addew millAjruport Internazzjonali ta’ Malta matul is-sena li g[addiet, tkellmu Tonio Fenech, il-Ministru g[all-Finanzi, l-Ekonomija u l-Investiment; u Mario de Marco, il-Ministru g[at-Turizmu, ilKultura u l-Ambjent; meta lbiera[ iltaqg[u mal-[addiema flAjruport Internazzjonali ta’ Malta, kif ukoll ma’ membri millbord e]ekuttiv tal-MIA. Wara li ]aru l-istaff tal-ajruport, f’konferenza tal-a[barijiet, ilMinistru Fenech spjega li l-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta kellu rwol mill-aktar importanti g[as-su//ess tal-ekonomija Maltija, u semma kif l-ajruport [a [sieb inaqqas ukoll numru ta’ spejje] lill-passi;;ieri tieg[u matul dawn l-a[[ar snin. Kien evidenti wkoll l-impenn tal-Gvern fil-qasam tat-turi]mu, b’]ieda ta’ €12.5 miljun f’fondi b’risq it-turi]mu g[al total ta’ €37 miljun fis-sena li g[addiet. Il-linja nazzjonali wkoll kellha rwol importati f’dan kollu, u semma kif il-pjan ta’ ristrutturar tal-Air Malta qed i[alli l-frott mixtieq, b’1.6 miljun persuna jag[mlu u]u minn din il-linja tal-avjazzjoni matul l-2012. Il-Ministru Mario de Marco semma kif ir-rekord li kiseb lAjruport Internazzjonali ta’ Malta jfisser ]-]ieda fin-numru ta’ passi;;ieri li ]aru l-ajruport fl-2012, hu ri]ultati tal-qofol talpolitika tal-Gvern b’risq it-turi]mu, fosthom l-a//essibbiltà ta’ pajji]na. Fl-a[[ar snin, in-numru ta’ rotot lejn Malta rduppjaw minn 45 g[al 81. Dawn mistennija jkomplu jikbru, spjega Mario de Marco, b’iktar linji tal-avjazzjoni jesprimu l-interess tag[hom li jift[u rotot ;odda lejn Malta. Dawn ir-ri]ultati po]ittivi jimxu id f’id ma’ dawk tas-settur tal-cruiseliners, spjega l-Ministru Mario de Marco, li fakkar kif is-sena 2012 kienet ukoll sena rekord f’dan is-settur. Markus Klaushofer, il-Kap E]ekuttiv tal-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta, qal li dan kollu kien biss possibbli bissa[[a tal-Gvern Malti, tal-Awtorità ta’ Malta dwar it-Turi]mu u tal-Awtorità ta’ Malta dwar ir-Ri]orsi. Hu qal li dawn ir-ri]ultati jkomplu jwessg[u t-track record tal-ajruport, li f’dawn l-a[[ar tliet snin ra rekord wara ie[or fil-passi;;ieri tieg[u. Dan kollu qed jintla[aq minkejja li l-Ajruport ta’ Malta hu wie[ed ]g[ir, tenna Klaushofer, li qal li l-istatistika turi wkoll li s-sena 2013 se tkompli tara ]ieda rekord fin-numru ta’ passi;;ieri li jg[addu mill-ajruport nazzjonali ta’ pajji]na.
Skont ir-rekords talKorporazzjoni Enemalta, Frank Sammut kien membru tal-Fuel Procurement Board bejn l-1996 u l-1998 ta[t amministrazzjoni ta’ Gvern Laburista, meta Leo Brincat kien politikalment responsabbli minn din ilKorporazzjoni. Fi stqarrija, il-Ministeru tal-Finanzi, l-Ekonomija u lInvestiment, qal li mirrekords tal-Enemalta jirri]ulta li Sammut ma kienx membru ta’ dan ilkumitat bejn l-2003 u l2004, meta t[allsu l-allegati kummissjonijiet. B’rabta ma’ dan il-ka], ilbiera[ il-Mexxej Laburista Joseph Muscat qal li l-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Ministru Austin Gatt huma politikalment responsabbli minn kull ma ji;ri flEnemalta. Fis-Swieqi, fejn kien qed jindirizza konferenza tala[barijiet, Muscat kien mistoqsi wkoll jekk f’dan ilka], il-Gvern Laburista ta’ Alfred Sant, u g[alhekk anke l-Ministru ta’ dak i]]mien Leo Brincat, li proprju appunta lil Frank Sammut fl-og[la kariga talMediterranean Offshore Bunkering Company, kienx ukoll politikalment responsabbli, i]da f’dan ilka], Muscat kien anqas /ar fit-twe;iba tieg[u u naqas milli jwie;eb. Frank Sammut iggradwa
mill-Università ta’ Malta b’Masters fil-Kimika u pprattika, fost l-o[rajn, b[ala spe/jalist talpetroleum, bunkering u l[a]na ta]-]ejt. Hu [adem ma’ diversi kumpaniji sakemm ing[aqad malMOBC fl-1988 fejn kien impjegat sal-2004. Gvern Laburista ta’ Alfred Sant appunta lil Frank Sammut fl-og[la kariga tal-Mediterranean Offshore Bunkering Company
F’dak i]-]mien li hu kien impjegat tal-Enemalta b[ala Membru fil-Bord tadDiretturi bejn l-1987 u l1990, b[ala Membru talKumitat tax-Xiri ta]-}ejt bejn l-1987 u l-1998 u Konsulent ta/-Chairman u tal-Bord tad-Diretturi g[allPetroleum u l-Gas Divisions bejn l-1992 u l-1994. Sammut g[amel sena, bejn is-16 ta’ Awwissu 2003 u l15 ta’ Awwissu 2004 b[ala Konsulent ta/-Chairman talEnemalta. Fl-istqarrija, il-Ministeru kompla jg[id li Frank Sammut kien impjegat malMOBC fl-1988 u l-kuntratt tieg[u kien itterminat fit-13
ta’ Lulju tas-sena 2004 permezz ta’ ittra mill-istess Chairman, li tg[id li wara li ttie[det de/i]joni talKabinett, ir-rwol ta’ Kap E]ekuttiv tal-MOBC kien se ji;i abolit u g[alhekk, ing[ata Lm41,000 b[ala kumpens. Sadattant, b’rabta malener;ija, ilbiera[ INNAZZJON staqsa lil Muscat jag[ti reazzjoni g[al rapport li deher ilbiera[ fil-;urnal The Times, fejn studju kummissjonat jg[id li ]]mien biex issir proposta b[al dik li qed jitkellem dwarha l-Malta Labour Party tie[u erba’ snin u mhux issentejn li qed jg[id Muscat. Muscat wie;eb li dan irrapport kien wie[ed li l-Prim Ministru ]ammu mistur i]da ma kkontestax it-time frame ta’ erba’ snin. Muscat qal ukoll li jekk ikun Prim Ministru, sakemm jitlesta l-pro;ett li qed jipproponi, ji;ifieri li jibni power station ]ejda f’Delimara, il-power station e]istenti se tibqa’ ta[dem bil-heavy fuel oil, li skont Muscat – i]da ;ie mgiddeb minn bosta studji u professjonisti – qed jag[mel il-power station b[ala fabbrika tal-kan/er. Ftit wara, imbag[ad, biddel il-ver]joni tieg[u u qal li jikkunsidra soluzzjonijiet o[ra, fosthom li l-power ptation tit[addem bid-diesel.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
5
Is-suq tal-proprjetà f’G[awdex miexi tajjeb I]-]ew; kelliema fl-attività politika tal-PN f’G[awdex, Mario Cassar u Kevin Cauchi
L-edukazzjoni l-ba]i ta’ kollox Mario Cassar, g[alliem, artist u missier, qal ilbiera[ flattività politika tal-Partit Nazzjonalista fi]-}ebbu;, G[awdex, u li trattat il-qasam tax-xog[ol, li l-edukazzjoni hi l-ba]i ta’ kollox u hi poter f’idejn il-poplu u tg[in li dak li jkun biex japprezza dak li g[andu. L-edukazzjoni teg[leb l-i]olament kemm ta’ Malta u wisq aktar ta’ G[awdex u l-komunikazzjoni hi kru/jali biex teg[leb dan l-i]olament. Hu qal li b[ala g[alliem fl-a[[ar 14-il sena dejjem ra nnumru ta’ studenti ji]died u w[ud [adu scholarships u anke sabu impjiegi f’Malta u anke barra minn Malta g[ax ledukazzjoni tifta[ bosta opportunitajiet.
Is-suq tal-proprjetà f’G[awdex g[adu miexi tajjeb u [afna ka[[ala, bennejja, tal-madum, electricians, tal-aluminium u xog[lijiet o[ra g[andhom [afna xog[ol u wie[ed irid jistenna biex jinqeda. Kevin Cauchi, li ja[dem fis-settur talproprjetà, qal dan ilbiera[ waqt id-diskussjoni ‘Bil-Fatti f’Idejna’ bit-tema ‘Futur fis-Sod’ li saret fi]-}ebbu; G[awdex u li trattat il-qasam tax-xog[ol. Hu qal li x-xog[ol hu kru/jali g[al G[awdex u [afna Maltin qed jixtru proprjetà f’G[awdex u dan ji;;enera aktar kummer/ f’G[awdex. Spjega li filwaqt li f’Malta u f’G[awdex ilprezzijiet tal-proprjetà baqg[u stabbli, barra minn Malta qed dejjem jonqsu u dan min[abba s-sitwazzjoni ekonomika internazzjonali
[a]ina. Hu qal li l-fatt li hawn stabbiltà filprezz tal-proprjetà jwassal biex isir aktar negozju u dan hu wie[ed mis-su//essi talGvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista. Kevin Cauchi qal li hi [asra li l-inizjattivi filBa;it g[al din is-sena g[adhom ma da[lux fisse[[ fosthom dawk fis-settur tal-proprjetà, u dan min[abba li l-Ba;it ma kienx approvat. Hu qal li l-proposti tal-PN g[al G[awdex huma tajbin u qal li wa[da mill-proposti hi dwar issettur tal-farmhouses biex dawn itejbu lfa/ilitajiet tag[hom. F’G[awdex hemm mat-3,000 sodda filfarmhouses li huma re;istrati. Hemm [afna proposti u inizjattivi o[ra favur G[awdex. Kevin Cauchi qal li fil-MEPA jonqos aktar xog[ol biex tkompli titnaqqas il-burokrazija.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Lokali 7
Mal-PN taf fejn int L-Alternattiva mhix konvinta kemm il-pjan tal-Labour dwar l-ener;ija jista’ jsir Mal-PN taf fejn qieg[ed, g[aliex tak passat fis-sod, tak pre]ent fis-sod u qed joffrilek futur fis-sod. Dan kien il-messa;; li wassal il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil waqt dibattitu politiku talAwtorità tax-Xandir bissu;;ett mag[]ul millAlternattiva Demokratika. Fuq l-istazzjon nazzjonali, Simon Busuttil qal li l-5,000 [addiem li l-Gvern intervjena sabiex isalvalhom il-post taxxog[ol, it-tne[[ija ta’ 25 taxxa u dawk kollha li gawdew mill20,000 job ;did, kollha jafu fejn qeg[din mal-PN. Simon Busuttil qal li rrekords fil-qasam tat-turi]mu, 1,000 impjieg ;did fis-settur tal-avjazzjoni u l-kisbiet fissettur tas-servizzi finanzjarji huma turija tal-[idma tal-PN matul dawn il-[ames snin, u l[addiema u l-familji kollha tag[hom jafu fejn qeg[din mal-Partit Nazzjonalista.
G[all-kuntrarju, mal-Labour ma tafx fejn int g[aliex jitkellem kif jaqbillu u f’nifs jin/ensa lill-middle-class, u f’nifs ie[or jg[id li dan kien ba;it g[as-sinjuri. Fl-istess dibattitu, isSegretarju Parlamentari g[a]}g[a]ag[ u l-Isport, Clyde Puli, qal li pajji]na hu wie[ed mill-inqas pajji]i intaxxati flUE u dan g[aliex g[andna finanzi fis-sod. Barra minn hekk, stajna ninvestu fl-edukazzjoni tat-tfal tag[na u bnejna skola ;dida kull sena. Minkejja l-kri]i dinjija s-sena l-o[ra kellna lakbar nefqa fuq l-edukazzjoni sa mill-Indipendenza ’l hawn. Clyde Puli semma l-2,000 LSA li hemm ma’ 3,000 student u studenta u /-/ifra rekord g[al pajji]na ta’ 83% tal-istudenti li qed ikomplu blistudji tag[hom wara ssekondarja. Hu fakkar li l-Gvern qed jonfoq madwar €23 miljun
fis-sena fi stipendji lil madwar 19,000 student u studenta. L-MLP qed ikompli jirkeb fuq il-politika tal-Partit Nazzjonalista u qed jifta[ar bi pro;etti li g[amel il-PN matul din il-le;i]latura. Mal-PN taf fejn int g[aliex g[andna finanzi fis-sod, sostna Clyde Puli. Matul din il-le;i]latura l-paga medja ]diedet b’€2,000 u l-paga minima ]diedet b’€2,200 fissena. Il-kandidat Laburista Carmel Hili semma kif qatt ma sar xejn dwar irrikon/iljazzjoni nazzjonali u skont hu, huwa l-mexxej Laburista Joseph Muscat li qed ja[dem g[all-g[aqda nazzjonali. Fid-diskors tieg[u, Hili g[amel elo;ju lil Muscat u minkejja li tkellem kontra lisparpaljar tal-flus, fa[[ar ilproposta tal-MLP dwar lener;ija li se ti;i tiswa mas€600 miljun.
M’hemmx de/i]joni mill-Kummissjoni Ewropea L-Uffi//ju tal-Prim Ministru /a[ad rapport li deher fuq is-sit elettroniku Malta Today fejn jing[ad li l-Prim Ministru ‘ikkonferma li lKummissjoni Ewropea se tressaq lil Malta quddiem il-Qorti Ewropea tal-:ustizzja’ dwar l-emissjonijiet mill-power station tal-Marsa. Dan ir-rapport li ;ie pubblikat ma jirriflettix dak li qal il-Prim Ministru jew il-po]izzjoni talUnjoni Ewropea li dwarha hu infurmat ilGvern Malti. Fi stqarrija, l-Uffi//ju tal-Prim Ministru fisser li s-sitwazzjoni g[adha l-istess g[al dik spjegata fi stqarrija g[all-istampa 3 ma[ru;a fil-21 ta’ :unju 2012 mid-Dipartiment talInformazzjoni. L-unika differenza hi li l-Gvern wie;eb g[arReasoned Opinion tal-Kummissjoni Ewropea fil-21 ta’ Awwissu li g[adda. I]da l-Gvern Malti mhux infurmat li hemm de/i]joni li l-
Kummissjoni Ewropea se tressaq il-ka] quddiem il-Qorti Ewropea tal-:ustizzja. Tfisser ukoll li hi informazzjoni pubblika li lKummissjoni Ewropea qalet lil Malta li lpower station tal-Marsa trid tag[laq ‘u a[na ma qg[adniex in[arsu lejn il-Kummissjoni Ewropea, ji;ifieri hekk ridna nag[mlu’. Tfisser ukoll li dan hu l-pjan, o;;ettiv primarju b’ur;enza li rridu nag[mlu f’pajji]na però ma tistax tag[laq il-power station talMarsa jekk m’g[andekx f’postha l-alternattiva, u l-alternattiva hija l-cable tal-elettriku malItalja Jirri]ulta li Malta qalet lill-Kummissjoni Ewropea li xtaqet tag[mel il-cable qabel, però ma setax isir min[abba /irkustanzi li ma kienx hemm kontroll fuqhom. I]da l-Gvern ikkonferma li l-Kummissjoni Ewropea qalet li se tie[u passi kontra Malta.
L-Ar/isqof Pawlu Cremona se jkun fuq Facebook
L-Ar/isqof Pawlu Cremona
L-Ar/isqof Pawlu Cremona O.P. fil-jum ta’ g[eluq sninu g[ada, se jkun fuq Facebook bejn l-4.30 p.m. u l-5.30 p.m. Din se tkun l-ewwel darba li l-Ar/isqof Cremona se jikkomunika direttament malmembri tal-pa;na Facebook ‘The Church in Malta’. Din ilpa;na g[andha 5,385 membru u tintla[aq minn ’il fuq minn 600,000 persuna o[ra madwar id-dinja.
Dawk li jixtiequ jkellmu lill-Ar/isqof jistg[u jid[lu minn issa fil-pa;na ‘The Church in Malta’. u j[allu lmessa;; tag[hom. G[ada l-:img[a 25 ta’ Jannar, l-Ar/isqof ji//elebra g[eluq is-67 sena tieg[u, u l-g[ada, is-Sibt 26 ta’ Jannar, ifakkar is-sitt anniversarju talOrdinazzjoni Episkopali tieg[u.
Min-na[a l-o[ra d-Deputy Leader Laburista Toni Abela qal li fuq il-pjan tal-ener;ija mal-Labour taf fejn qieg[ed. Dan minkejja li l-Labour g[adu ma ppubblikax irrapporti u l-istudji li qed jintalab jippubblika. Id-Deputy Chairperson tal-AD, Carmel Cacopardo, qal “m’iniex konvint kemm il-pjan tal-Labour dwar lener;ija hu fattibbli”. Hu appella lil-Labour sabiex ikun konsistenti u jippubblika d-dettalji kollha. Cacopardo fa[[ar il-[idma li saret matul din ille;i]latura fir-rigward tattisfija tad-drena;;, sabiex issa pajji]na g[andu l-iktar ba[ar nadif fil-Mediterran. Simon Busuttil qal li lproposta tal-Labour dwar lener;ija hi irresposabbli u perikolu]a [afna g[aliex ma tistax titwettaq f’sentejn. Hu sa[aq li l-affarijiet iridu jsiru bis-serjetà u mhux bl-
g[a;la kif irid jag[mel ilLabour. L-interventi ta’ Toni Abela kienu mimlijin bi]a’ u attakki kontra l-PN u f’[in minnhom qal li jekk jibqa’ l-PN filGvern, pajji]na se jimxi gas down g[al isfel mill-irdum. Hu kompla jg[id li l-MLP filgvern se jnaqqas ilburokrazija b’25% i]da baqa’ ma semmiex kif se jag[mel dan kollu. Toni Abela sostna li lLabour irid jag[ti pa;na ;dida g[al Malta, i]da baqa’ ma qalx x’tip ta’ bidla jrid u g[al liema direzzjoni. Simon Busuttil enfasizza li l-PN hu l-partit tad-drittijiet /ivili. L-istorja hi xhieda ta’ dan u turi kemm tassew malPN taf fejn qieg[ed. Hu qal li l-PN ;ab iddemokrazija f’dan il-pajji], illibertà tal-espressjoni u dd[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea kompla jsa[[a[ iddrittijiet /ivili ta’ pajji]na.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Lokali 9
“Deal ta’ €33,000 biex xtrajna d-droga u ;ejna trattati tajjeb” minn Ray Abdilla
“Il-mawra tag[na f’Rotterdam f’Jannar tal-2009 kienet biex immorru nixtru d-
droga wara li di;à konna morna qabel f’din il-belt Olandi]a u ltqajna ma’ persuni li riedu jinnegozjaw fuq iddroga. Ir-ra;el li g[amilna ddeal mieg[u hu mag[ruf b[ala l-‘Padron’. Kien hu li rran;alna kollox u konna [allasna €33,000 g[al ftit aktar minn 20,000 pillola ecstacy u ftit aktar minn nofs kilo kokaina”. Joseph Camilleri li f’Ottubru li g[adda ;ie kundannat 12-il sena [abs wara li ammetta li mar ma’ Matthew Bajada lOlanda biex jixtri d-droga u jda[[alha f’Malta, xehed fil;uri tal-istess Bajada, mekkanik ta’ 29 sena minn Santa Venera, li hu akku]at li asso/ja ru[u ma’ persuni o[ra biex jittraffika d-droga. Bajada g[addej ;uri quddiem lIm[allef Lawrence Quintano b’rabta mas-sejba ta’ 21,375 pillola ecstasy u 570 gramma kokaina. Id-droga, li l-valur tag[ha fissuq kien ila[[aq madwar €260,000, kienet instabet fis26 ta’ Jannar 2009 mo[bija f’vann tat-tip Mercedes abbord il-vapur Splendid, li kien g[adu kemm da[al Malta. Il-vapur kien telaq minn :enova, l-Italja u qabel wasal Malta waqaf Tune], bid-droga allegatament titlaq minn Rotterdam.
Bajada jinsab akku]at b’[ames kapi ta’ akku]a, asso/jazzjoni biex ti;i importata u ttraffikata f’Malta d-droga, importazzjoni ta’ ecstacy u ta’ kokaina, pussess ta’ droga, liema pussess ma kinitx g[allu]u esklussiv tieg[u. Joseph Camilleri qal li hu sar jaf lill-akku]at g[ax xi [add qallu li dan ried jixtri vann millIngilterra. Ix-xhud qal li hu ta’ spiss kien imur Ingilterra biex jimporta l-vetturi. Qal li hu mar mieg[u l-Ingilterra u wara marru Rotterdam u qag[du fisCentral Hotel. Kif kienu sejrin lejn i/-/entru ta’ din il-belt Olandi]a, xi persuni waqqfuhom u qalulhom jekk ridux jixtru xi smoke. Joseph Camilleri qal li g[allewwel bdew jibblaffjaw mag[hom u dawn komplew jag[tuhom l-informazzjoni. Wara, hu flimien mal-akku]at a//etta li jmur mag[hom u Mohammed, wie[ed mill-ir;iel, tah in-numru tat-telefon tieg[u filwaqt li meta waslu fil-post, fejn kien hemm Casino, [ar;et persuna mag[ruf b[ala l‘Padron’ u dan beda jitkellem ma’ Matthew Bajada. Dan kien tah ukoll in-numru tat-telefon tieg[u. Wara ni]lu lura Malta u meta g[addew il-festi tal-Milied u lEwwel tas-Sena, Bajada kien /empillu u qallu biex imur ilgaraxx tieg[u [a jkellmu. Meta mar dan [ajru biex jer;g[u
jmorru Rotterdam biex i;ibu ddroga. Hu a//etta i]da qallu li fil-mument ma kellux flus, i]da li b’xi mod seta’ jirran;a. Qal li kien [abib tieg[u li sellfu €10,000. “Konna bbukkjajna bil-vapur talGrimaldi g[al Genoa, u soqna g[all-Bel;ju u x’[in wasalna qrib [afna Brussell morna f’warehouse tal-Mercury biex lakku]at jixtri ]-]ejt tal-muturi tal-ilma”, qal ix-xhud.
Kif waslu Malta u [ar;u mir-rampa tal-vapur ;ew arrestati mill-Pulizija Wara marru Rotterdam biex jixtru d-droga u ftit qabel ma waslu Rotterdam, saret telefonata lill-‘Padron’ mittelefon tal-akku]at. Kienu marru s-Central Hotel, u bbukkjaw kamra wa[da u g[amlu check in. Meta kien flin[awi kienu g[arfu lil wie[ed mill-persuni li kienu ltaqg[u mieg[u l-ewwel darba li marru Rotterdam. Ix-xhud qal li l-akku]at kien [eba xi flus fuq is-suffett u [biehom g[ax be]a li setg[u jisirquhomlu. Ftit wara mar [u l-‘Padron’ g[alihom il-lukanda u [adhom f’appartament. Fl-
appartament kien hemm ]ew; persuni o[rajn li huma [ut il‘Padron’. :abulhom droga differenti li kienet kokaina u li kienet ;ejja mill-Lvant Imbieg[ed. Il-’Padron’ beda ja[raq iddroga b’lighter u mg[arfa, u dan qallhom li hi ta’ grad tajba. Wara staqsiehom kemm riedu minnha. Matthew talbu 500 gramma u dan talbu €34 kull gramma kokaina. Ix-xhud qal li ma kellux flus g[al kokaina u g[alhekk ried jixtri l-ecstacy. Tenna li kien jaf kemm hi ddroga fis-suq g[ax meta kienu marru Rotterdam l-ewwel darba, Mohammed kien tahom il-prezzijiet. Ippruvaw jirran;aw ilprezzijiet fuq l-ecstacy imma lanqas prezz kien ta’ 55/ g[al kull pillola, g[ax kienet ta’ kwalità tajba. Bil-flus li kellu b’dak il-prezz seta’ jixtri 14,000, filwaqt li Matthew Bajada ried jixtri wkoll 10,000 pillola ecstacy. Ftit wara [are; il-‘Padron’ mill-apparatament u madwar nofs sieg[a wara mar lura b’]ew; boro] kbar kollha pilloli. Dak il-[in li telaq kien hemm it-tliet a[wa mag[hom. Kif wasal bihom tefag[hom fuq il-mi]ien u kienu ji]nu madwar 2.7 kilo. L-akku]at ried imur g[allflus il-lukanda filwaqt li hu ma kellux g[alfejn imur il-lukanda g[ax kellu l-flus fil-kartiera. Ix-
xhud qal li hu ried 14,000 u mhux 10,000, u dak il-[in il‘Padron’ g[amel telefonata, u [allsu tal-14,000 mill-ewwel u kienu telg[u g[al €7,700. Ix-xhud qal li Matthew ;ie lura mil-lukanda, tal-kokaina talbu €22,000. Minn €34 kull gramma dan ni]]illu l-prezz g[al €33 kull gramma. Lakku]at [allsu u hu kien baqa’ jistenna 4,000 pillola ecstacy o[ra. Il-‘Padron’ ir/ieva telefonata u qallu li ma kienx possibbli dakinhar i;ibhomlu g[ax kien sar il-[in ukoll, u qallu li kien se j;ibhomlu l-g[ada filg[odu. Camilleri qal li g[all-ewwel talbu €2,200 lura u l-‘Padron’ qallu jekk trid nag[tik 75 gramma kokaina u hu a//etta. “Wara [aduna lura l-lukanda. Il-‘Padron’ kellu diversi mobiles u l-[in kollu jir/ievi ttelefonati. B’dan id-deal kul[add deher kuntent”, qal ixxhud. Huwa qal li wara g[addew minn diversi destinazzjonijiet Fran/i]i u wara marru l-Italja fil-belt ta’ :enova u qatg[u lbiljetti biex ji;u mal-vapur Grimaldi u kif waslu Malta u [ar;u mir-rampa tal-vapur, ;ew arrestati mill-Pulizija. G[al Matthew Bajada qed jidher l-Avukat David Farrugia Sacco filwaqt li l-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Avukat Elaine Mercieca Rizzo u Francoise Dalli.
Addottat rapport li t[ejja minn David Casa
L-Ewroparlamentari Nazzjonalista David Casa
Rapport miktub mill-Ewroparlamentari Nazzjonalista David Casa dwar frodi ta’ VAT fl-Unjoni Ewropea, ;ie addottat b’mod unanimu mill-Kumitat tal-Affarijiet Ekonomi/i u Monetarji fi [dan il-Parlament Ewropew. Ir-rapport, imsejja[ Casa Report, jaqbel mal-proposta tal-Kummissjoni Ewropea, li jitwaqqaf mekkani]mu biex jag[ti aktar sa[[a lill-istati membri tal-Unjoni Ewropea biex ji;;ieldu l-kriminalità organizzata f’attivitajiet frodisti/i fuq skala kbira. “Intwera li mekkani]mi li ;ieli ;ew implimentati minn stati membri ssarrfu f’su//ess biex jonqsu attivitajiet kbar ta’ frodi”, sostna David Casa.
Fl-2010 David Casa kien [ejja rapport ie[or b’rabta ma’ introduzzjoni ta’ dan il-mekkani]mu biex jit[addem kontra frodi fuq servizzi u prodotti li l-aktar jistg[u ji;u frodati. Ir-rapport li g[adu kif ;ie addottat se jibni fuq issistema pre]enti b’[effa u effi/jenza akbar. Ilmekkani]mu qed jissejja[ ‘QRM’ – Quick Reaction Mechanism. Ir-Rapport Casa issa jg[addi g[all-approvazzjoni talmembri tal-Parlament Ewropew fl-ewwel ;img[a ta’ Frar, f’sessjoni plenarja li se tkun qed issir filParlament fi Strasburgu.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
6
Muscat di;à identifika nies u jaf liema kariga se jag[tihom Jirrifjuta li jg[id min huma dawn in-nies minn Matthew Bonett
Ilbiera[ filg[odu l-Mexxej Laburista Joseph Muscat sejja[ konferenza tal-a[barijiet quddiem il-Qrati tal-:ustizzja fil-Belt Valletta li matulha [abbar li jekk isir Prim Ministru, se ja[tar numru ta’ persuni li di;à identifika biex ituh il-pariri dwar x’riformi g[andhom isiru fil-qasam tal:ustizzja. Hu qal li “Gvern Laburista jikkummissjona persuni sabiex isir review talQrati”. Kemm dan il-;urnal kif ukoll media indipendenti staqsew lil Muscat biex jg[id min huma dawn in-nies li di;à g[andu f’mo[[u li ja[tarhom f’din il-kariga biex ituh ilpariri dwar il-;udikatura. Muscat, i]da, filwaqt li kkonferma li di;à g[andu f’mo[[u xi persuni, qal li mhux se jg[id min huma dawn il-persuni g[alissa. Muscat baqa’ jinsisti li dawn huma persuni ta’ livell g[oli u li huma rispettati minn kul[add, i]da mhux ;ust li j[abbar isimhom g[alissa. Muscat kien mistoqsi wkoll minn IN-NAZZJON g[alfejn qed jipproponi li jag[mel riforma fil-:ustizzja meta lanqas biss irid jie[u po]izzjoni dwar il-ka] tal-Im[allef Lino Farrugia Sacco, missier ilkandidat Laburista David Farrugia Sacco, li kontrieh hemm akku]i mill-Kumitat Olimpiku Internazzjonali f’investigazzjoni dwar il-bejg[ ta’ biljetti g[all-Olimpjadi
Familja Ingli]a tesperjenza l-burokrazija ]ejda f’?ipru Kienet lesta tabbanduna investiment f’?ipru u ti;i Malta minn Kenneth Xuereb
Muscat irid riforma fil-qasam tal-:ustizzja i]da ma jridx jie[u po]izzjoni dwar il-ka] tal-Im[allef Lino Farrugia Sacco, missier il-kandidat Laburista David Farrugia Sacco
f’Londra s-sena li g[addiet. L-investigazzjoni bdiet b’;urnalist mo[bi ta’ The Sunday Times ta’ Londra, li ffilmja konversazzjoni bejn ]ew;t ir;iel b’tentattiv li jinxtraw biljetti b’mod ille/itu. Muscat, i]da qal li l-Malta Labour Party [a po]izzjoni,
dik li jistenna u jara x’tidde/iedi l-Kummissjoni g[all-Amministrazzjoni tal:ustizzja. B’rabta ma’ dan il-ka], ilPrim Ministru kien ressaq mozzjoni ta’ impeachment kontra l-Im[allef Lino Farrugia Sacco, la darba dan beda ji;i investigat.
Proposti mill-G[aqda {bieb il-Kappelli Maltin L-G[aqda {bieb il-Kappelli Maltin li ilha mwaqqfa g[al dawn l-a[[ar sena u nofs, ilbiera[ waranofsinhar ippre]entat proposti g[all-programm elettorali tal-Partit Nazzjonalitsta. Dawn il-proposti li fost l-o[rajn jis[qu li lambjent tal-kappelli jibqa’ kif inhu ming[ajr ma jkun hemm bini modern qrib il-kappelli, ;ew milqug[a mill-President tal-Kunsill :enerali tal-Partit Nazzjonalista, Paula Mifsud Bonnici. Ir-rappre]entanti ta’ din l-g[aqda fissru kif il-proposti li ppre]entaw, tressqu b’kuxjena
lejn il-patrimonju Malti. Dan filwaqt li semmew kif jirrikonoxxu l-[idma li saret millGvern f’dan il-qasam. Fost o[rajn, semmew ukoll kif jixtiequ li jsir iktar restawr f’kappelli u biex il-Gvern jg[in lis-sidien privati. Paula Mifsud Bonnici semmiet kif Gvern Nazzjonalista jibqa’ favur ir-restawr g[ax matul is-snin, ;ie restawrat il-wirt u l-patrimonju Malti. Semmiet ukoll il-kontribut talFond ta’ Kaw]i :usti li jag[ti kontribut tajjeb biex isir dan bi s[ubija ma’ g[aqdiet mhux governattivi.
Jekk hemm b]onn ta’ iktar provi kemm ilMexxej Laburista Joseph Muscat kien ]baljat dwar ?ipru meta ta parir lillPrim Ministru biex ju]a lil ?ipru b[ala mudell fittmexxija ekonomika ta’ pajji]na, ]gur li dawn jag[tuhom ]ew; rapporti li dehru fl-a[[ar jiem f’]ew; ;urnali f’?ipru. Il-;urnal Cyprus Today jirrapporta kif familja Ingli]a li riedet tifta[ birrerija f’?ipru kienet f’xifer li tabbanduna l-pjani tag[ha u //aqlaq kollox lejn Malta min[abba lburokrazija ]ejda f’?ipru. Bill Ginn, flimkien ma’ martu u ]ew; uliedu bniet, ried jifta[ Aphrodite’s Rock, birrerija tradizzjonali – mag[rufa b[ala micro-brewery – f’Paphos, f’?ipru, u rrakkonta kif kien kwa]i qata’ qalbu li jifta[ in-negozju tieg[u u kien f’kuntatti li kwa]i kienu finalizzati biex ji//aqlaq lejn Malta. Bill Ginn jg[id ukoll li ;ie diversi drabi f’pajji]na. Fil-fatt, Ginn jg[id li dak li dam tliet snin biex jikseb f’?ipru, f’Malta [a biss tliet xhur. Bill Ginn silet kuntrast qawwi bejn l-A;enzija talPromozzjoni talInvestiment f’?ipru u lekwivalenti tag[ha f’Malta – il-Malta Enterprise. “L-A;enzija ?iprijotta tipprova tag[mel l-a[jar li tista’ imma m’g[andhiex il-ba;it u s-sa[[a li tag[mel dak li tag[mel ilMalta Enterprise.” tenna Ginn. Hu fisser kif Malta Enterprise toffri kirjiet sussidjati, g[andha skemi ta’ g[ajnuna g[as-self, grants g[al min irid i/aqlaq l-operat tieg[u lejn Malta, u tim ta’ persuni li
jg[inu investitur prospettiv fil-pro/ess kollu. Cyprus Today tkompli li l-approvazzjoni finali millawtoritajiet ta’ ?ipru waslet bl-e]att, g[aliex kieku g[addiet ;img[a o[ra, il-familja Ginn kellha kollox lest biex ti;i lejn pajji]na. Fl-istess jiem, rapport f’;urnal ?iprijott ie[or din id-darba s-Cyprus Mail, ta [arsa lejn is-sitwazzjoni ekonomika fiz-zona ewro matul is-sena li g[addiet fejn tmien pajji]i, ilGre/ja, il-Portugall, isSlovenja, l-Italja, Spanja, l-Olanda, il-Bel;ju u l-istess ?ipru jinsabu f’ri/essjoni.
Imfa[[ra l-Malta Enterprise g[at-tim tajjeb ta’ persuni li jg[inu investitur prospettiv Sitt pajji]i o[ra, jg[id irrapport, b’rata ta’ tkabbir ta’ inqas minn 1%, jinsabu f’xifer ir-ri/essjoni. Dawn huma il-:ermanja, Franza, l-Awstrija, il-Fillandja, lIrlanda u l-Lussemburgu. Cyprus Mail ikompli li kien hemm tliet pajji]i biss taz-zona ewro li fissena li g[addiet kellhom tkabbir ekonomiku sinifikanti, li huma lEstonja, is-Slovakkja u Malta. I]da peress li lpajji]i l-kbar jinsabu jew f’ri/essjoni jew qrib, ittkabbir qed isir biss f’pajji]i li huma ]g[ar wisq biex i]ommu liz-zona ewro barra mir-ri/essjoni.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
8 Lokali
Rakkont kif it-tifel ?anfira lill-Avukat tal-eks sie[ba tieg[u :enerali fuq tah bis-sikkina kundizzjoni Ra;el li xehed quddiem ilMa;istrat Tonio Micallef Trigona spjega kif huwa g[adu [aj b’miraklu wara li t-tifel ta’ dik li kienet issie[ba tieg[u tah ]ew; daqqiet ta’ sikkina f’dahru wara argument li se[[ f’Pembroke f’:unju tal2011. Emmanuel Schembri minn Bir]ebbu;a kien qed jixhed fil-kumpilazzjoni ta’ Liam Camilleri ta’ 21 sena minn Pembroke li qed ji;i mixli bl-attentat ta’ qtil tal-istess Schembri. Ix-xhud qal li hu kien mar biex ikellem lil omm l-akku]at Judith Camilleri, wara li kienet g[adha kif temmet ir-relazzjoni mieg[u u bdiet o[ra
;dida ma’ ra;el ie[or. Schembri qal li Liam Camilleri g[amel ]mien ja[dem mieg[u f’garaxx. Qal li fil-;urnata tal-in/dent huwa r/ieva messa;; fuq ilmobajl, fejn omm l-akku]at infurmatu li kienet qed ittemm ir-relazzjoni mieg[u g[ax g[andha ra;el ie[or. Emmanuel Schembri qal li ma [ax pja/ir b’din l-a[bar u dde/ieda li mi]-}ejtun, fejn kellu l-garaxx f’Tal-Barrani, isuq g[al Pembroke fejn toqg[od Judith Camilleri. Huwa mar fit-triq tag[ha u wara ftit tal-[in /empel ilqanpiena tal-bieb tal-appartament tag[ha u tela’ t-tara;. Huwa qal li l-mara laqg[etu b’[afna g[ajjat, u
bdiet tg[idlu biex jitlaq. Dak il-[in binha Liam, qal “[allih f’idejha, issa jien inpo;;ih f’postu”. Dak il-[in hu telaq lejn il-karozza tieg[u, u Liam Camilleri mar fuqu u minn wara tah ]ew; daqqiet ta’ sikkina fuq dahru, filwaqt li [uh il-kbir Dean mar g[alih b’zokk tal-injam. Hekk kif Emmanuel Schembri waqa’ mal-art, hu baqa’ fuq il-bankina sakemm waslet ambulanza li [aditu lIsptar Mater Dei. Sadattant Dean Camilleri separatament tressaq il-Qorti mixli b’theddid fuq Emmanuel Schembri u ammetta l-akku]i. G[al Liam Camilleri qed jidher l-Avukat Tonio Azzopardi.
Bejjieg[ tal-Monti mhux [ati li bieg[ CDs u DVDs foloz Bejjieg[ tal-Monti li jarma l-Belt Valletta ma nstabx [ati li bieg[ CDs u DVDs foloz. Huwa ma nstabx [ati fuq nuqqas ta’ provi wara li tressaq il-Qorti wara talba li g[amlet Grace Borg, li hija involuta fin-negozju talmu]ika. Alan Debattista ma nstabx [ati mill-Ma;istrat Tonio Micallef Trigona li bieg[ materjal falz ta’ CDs u DVDs meta kien fuq il-Monti fis-17 ta’ Di/embru tal-2007. Debattista dejjem /a[ad lallegazzjonijiet dwaru u qal
fil-Qorti li huwa dejjem bieg[ prodotti ori;inali. Fil-Qorti Grace Borg esebiet il-materjal fil-Qorti fejn qalet li dawn kienu nxtraw mill-[addiema tag[ha minn Bieb il-Belt. Grace Borg esebiet ukoll ritratti li hija [adet tal-post minn fejn hi qalet il[addiema tag[ha xtraw idDVDs u s-CDs. Qalet li qag[det ’il bog[od millin[awi waqt li kienet qed ti;bed ir-ritratti biex [add ma jaraha. Mistoqsija g[alhekk min kien il-bejjieg[, qalet li ma
setg[etx tag[rfu sew millpo]izzjoni li kienet qieg[da. Mario Giacchino, Pablo Cachia u Roderick Mifsud, impjegati ta’ Grace Borg, ikkonfermaw li kienu xtraw il-materjal, i]da lanqas huma ma setg[u jidentifikaw lillakku]at b[ala l-bejjieg[. Martin Bajada, espert imqabbad mill-Qorti, ikkonferma li l-o;;etti ma kinux ori;inali. Il-Qorti illiberat lil Debattista fuq nuqqas ta’ provi fejn [add ma identifika min verament kien qed ibig[ il-materjal.
medika ta’ mara Il-Ma;istrat Miriam Hayman /anfret bil-qawwa kollha lill-Avukat :enerali talli l-uffi//ju tieg[u baqa’ jippersisti biex ikomplu jsiru testijiet psikjatri/i fuq mara, anke minkejja li esperti di;à kkonfermaw li hija fieqet. Fl-2005 il-mara li g[andha 56 sena kienet ;iet mixlija b’theddid b’ittra anonima u kienet akku]ata wkoll ta[t latt dwar it-terrori]mu. IlMa;istrat Hayman qalet li hija ma kieitx se ta//etta aktar talbiet ming[and lAvukat :enerali biex ilmara ter;a’ tintbag[at Monte Carmeli. Meta esperti tal-Qorti kienu g[amlu dijanjosi fuq il-mara li isimha ma jistax jissemma fuq ordni talQorti, dawn kienu ddikjaraw li issa kienet fieqet. Dan kien ukoll konfermat
f’kaw]a Kostituzzjonali li hija kienet g[amlet. Filwaqt li l-Avukati millUffi//ju tal-Avukat :enerali, Charlene Camilleri Zarb u Christopher Camilleri g[amlu din it-talba huma kienu mwaqqfa millMa;istrat Hayman fejn ordnatilhom biex ma jibqg[ux ikompli bis-sottomissjonijiet tag[hom. Il-Ma;istrat qalet ukoll li tixtieq li l-messa;; li kienet qed tibg[at jasal g[and ilKap tat-Taqsima talProsekuzzjoni fi [dan lAvukat :enerali Aaron Bugeja. Il-mara kienet in]ammet g[al perjodu twil fl-Isptar Monte Carmeli wara li kienet tressqet ilQorti, bil-Qorti Kostituzzjonali tiddikjara li kien sar ksur fid-drittijiet fundamentali tag[ha.
Tliet snin [abs u €2,000 multa fuq traffikar ta’ eroina George Vella ta’ 39 sena minn Bormla ;ie kundannat tliet snin [abs u mmultat €2,000 wara li nstab [ati li ttraffika d-droga eroina. Huwa ammetta fl-istqarrija mal-Pulizija li kien ibig[ iddroga biex imantni l-vizzju tieg[u u jbig[ medja ta’ 16il qartas kuljum.
Huwa kien arrestat f’April tal-2008 u fuqu kellu tliet qratas. Fil-Qorti hu ma ammettiex lanqas waqt ilkumpilazzjoni li nstemg[et mill-Ma;istrat Marsanne Farrugia. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mis-Supretendent Norbert Ciappara.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
10 Lil hinn minn xtutna
Il-Bulgarija> referendum stramb, qarrieqi u inutli Dak li se jsir nhar il-{add li ;ej fil-Bulgarija hu l-ewwel referendum fuq skala nazzjonali minn meta l-pajji] [eles mill-Komuni]mu u mill[akma tar-Russja Sovjetika.
minn Joe Calleja jocal@me.com
E]er/izzju mill-aktar demokratiku Id-dnub hu li dan le]er/izzju mill-aktar
demokratiku hu mtappan minn stramberiji, manuvri, impre/i]joni u kontroversji g[ax hu meqjus konfu]jonanti, qarrieqi u inutli. Il-mistoqsija li g[aliha leletturi se jkunu jistg[u jwie;bu “Iva” jew “Le” tidher sempli/i u /ara: “Il-Bulgarija g[andha ti]viluppa l-ener;ija atomika billi tibni binja /entrali atomika ;dida?” G[al mistoqsija b[al din, b[alma jafu dawk li ilhom isegwu l-kitba tieg[i, jiena kont inwie;eb favur ming[ajr ebda e]itazzjoni. Kull min, b[ali, jaf il-fatti u ma j[allix lil min ibe]]g[u bil-babaw, jaf li l-ener;ija nukleari g[allu]u pa/ifiku llum hi l-aktar sors ]gur, nadif u r[is li je]isti llum. Imma g[all-Bulgari l-affarijiet mhumiex daqstant sempli/i. Nibdew bil-mistoqsija. Din ori;inarjament kellha tkun hekk: “L-ener;ija nukleari g[andha ti;i ]viluppata filBulgarija bil-bini ta’ /entrali nukleari fis-sit ta’ Belene?” Naturalment Belene mhix ix-showgirl popolari fl-Italja, l-Ar;entina Belen Rodriguez, imma belt fit-Tramuntana talBulgarija fejn fis-snin tmenin il-gvern Komunista ta’ dak i]]mien kien ippjana li jibni ittieni power station nukleari fil-pajji]. Wara li kien tlesta 40% tal-kostruzzjoni, waqa’ r-re;im Komunista u l-pro;ett twaqqaf min[abba l-kri]i ekonomika fil-pajji]. Fl-2002 il-gvern ta’ moviment liberali li kien waqqaf leks Re Simon re;a’ rxoxta lpro;ett u kompla ja[dem fuqu, bl-ikbar problema kienet li jinstabu investituri Bulgari u#jew barranin. Waslet l-elezzjoni tal-2005, u fil-gvern tela’ l-Partit So/jalista (l-eks Partit Komunista Bulgaru) ta’ Sergej Stanixev, f’koalizzjoni ma’ seba’ partiti o[ra Xellugin u l-{odor. Dan ilgvern ma damx ma la[aq ftehim ma’ kumpanija statali Russa Rosatom, b’84% talishma, li kien iffirmat fl-2008. Dan meta r-Russja kienet di;à qed tbig[ il-gass naturali kollu li te[tie; il-Bulgarja, 89 fil-mija ta]-]ejt, li ji;i pro/essat minn kumpanija proprjetà wkoll tar-Russi, u 36 fil-mija tal-fa[am impurtat. Analisti kienu lmentaw
Attivisti ambjentalisti jipprotestaw kontra l-bini tat-tieni power station nukleari fil-Bulgarija, li s-So/jalisti riedu referendum favuriha
minn nuqqas ta’ dibattitu pubbliku u l-inkonsistenza talistqarrijiet tal-gvern So/jalista dwar l-iffinanzjar tal-pro;ett ta’ Belene, filwaqt li insistew li dan in-nuqqas ta’ trasparenza ja[bi determinazzjoni tasSo/jalisti li tinbena dik ilpower station, ming[ajr ka] ta’ kemm se tiswa, u ma naqsux li staqsew x’kien hemm wara dan kollu, u min kien se jgawdi l-aktar. Rampanti g[al diversi snin
Fakkru wkoll kif il-korruzzjoni kienet ilha snin rampanti fid-dinja oskura tal-forniment mill-privat tal-ener;ija, dominat minn numru /kejken ferm ta’ kumpaniji qrib dawk filpoter. (Is-So/jalisti kullimkien l-istess: f’Malta l-istess mistoqsijiet qed isiru dwar il-pjan tag[hom tal-ener;ija). Sadanittant mill-World Nuclear Industry Status Report kien instab li ma kienx sar studju bi]]ejjed dwar lEnvironmental Impact Assessment (EIA) – l-aktar min[abba li hu mag[ruf li zzona fejn kien qed jinbena limpjant hija su;;etta g[at-terremoti – is-sigurtà u dettalji xi jsir meta l-power station jasal i]-]mien li jkollha ting[alaq. Fl-elezzjoni tal-2009 sSo/jalisti spi//aw floppo]izzjoni, u l-partit ?entru-Lemini ?ittadini g[all-I]vilupp Ewropew talBulgarija (GERB, membru fil-Partit Popolari EwropewPPE) imwaqqaf minn Bojko Borisov, reba[ wa[du ma;;oranza ta’ si;;ijiet filparlament. Filwaqt li l-gvern ta’ Borisov ipprova jsib s[ab o[ra Ewropej jew Amerikani g[all-Belene, g[ax ma riedx li dak jibqa’ pro;ett BulgaruRussu biss, beda jinsisti malkumpanija Russa li tbaxxi l[las li talbet ta’ €7 biljun
g[al inqas minn €5 biljun. Wara li dan ma sarx, il-gvern Bulgaru f’Marzu tas-sena lo[ra waqqaf il-pro;ett, u minflok f’Belene se jibni power station ta[dem bil-gass, filwaqt li r-reattur numru 1 se ji;i armat fl-unika power station nukleari e]istenti f’Kozloduj. Ener;ija nukleari Jidher li s-So/jalisti ma
qatg[ux qalbhom g[ax bdew ji;bru l-firem g[all-petizzjoni biex isir referendum b’din ilmistoqsija “L-ener;ija nukleari g[andha ti;i ]viluppata fil-Bulgarija bil-bini ta’ /entrali nukleari fis-sit ta’ Belene?” Wara li n;abru n-numru me[tie; ta’ firem il-gvern iffissa d-data tar-referendum g[as-27 ta’ Jannar, nhar il{add, i]da l-gvern filParlament kellu jemenda lmistoqsija tal-petizzjoni min[abba ra;unijiet kum-
mer/jali, legali u anki kostituzzjonali. G[alhekk tne[[a l-isem ta’ Belene u l-kelma ‘nukleari’ nbidlet ma’ ‘atomika’. Dan g[ax id-dokumenti dwar ilpro;ett ta’ Belene g[adhom klassifikati, u ma jistg[ux isiru pubbli/i ming[ajr il-kunsens tar-Russi – li g[al xi ra;unijiet m’a//ettawx li dan isir. I]da dan ifisser li min se jmur jivvota mhux se jkollu d-dokumenti, biex ikun jista’ jidde/iedi jaqbilx mal-pro;ett ta’ Belene (Is-So/jalisti kullimkien l-istess: f’pajji]na ma jridux jippubblikaw l-istudji li wasslu g[all-pjan tag[hom tal-ener;ija!). Imma [alli nkomplu dwar il-Bulgarija. Min[abba li, minkejja li tne[[a isem Belene mill-mistoqsija, kul[add jaf, mill-kampanja elettorali, li dan ir-referendum jittratta dwar dan ilpro;ett kontroversjali u li l-
gvern waqqaf, il-Prim Ministru Borisov qed i[e;;e; lill-poplu biex jivvota “Le”, g[ax Belene mhux fattibbli u s-So/jalisti lanqas biss jafu kemm kien se jiswa. Dan filwaqt li l-gvern u lpartit fil-gvern, GERB g[amluha /ara li huma favur l-ener;ija nukleari, u sSo/jalisti, li huma wkoll favur l-ener;ija nukleari, qed i[e;;u lill-partitarji tag[hom jivvutaw “Iva”. Jista’ j[awwad lil xi w[ud G[alhekk dan l-ewwel referendum fil-pajji] jista’ j[awwad lil xi w[ud, u se
jkun hemm min ma jmurx jivvota, b[alma qed i[e;;u xi partiti ]g[ar. Sabiex ikun validu r-referendum, skont il-li;i Bulgara jridu jmorru jivvutaw daqskemm ivvutaw fl-a[[ar elezzjoni, u biex jg[addi rreferendum irid ikun hemm 50 fil-mija tal-voti u wie[ed jivvutaw favur. Jekk, kif qed jitbassar, filfatt mhux se jkun hemm votanti bi]]ejjed biex ir-referendum ikun validu, ilpro;ett Belene jibqa’ wieqaf kif idde/ieda l-gvern, u dan ikun ifisser telfa g[as-So/jalisti, Dan meta riesqa l-;lieda g[all-g[a]la, f’Mejju, talmexxej bejn Stanixev u l-eks President tar-Repubblika Georgi Purvanov, u l-elezzjoni ;enerali fis-sajf.
Il-Prim Ministru Bojko Borisov tal-gvern ?entru-Lemini li waqqaf il-pro;ett (mibdi mill-Komunisti-So/jalisti) g[ax mhux fattibbli, u mhux g[ax kontra l-ener;ija nukleari
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
L-20,000 post tax-xog[ol ;did F’din il-le;i]latura, minkejja l-kri]i finanzjarja u ekonomika internazzjonali, id-de/i]jonijiet li [a lGvern Nazzjonalista u l-g[a]liet li g[amel f’kull ba;it biex jindirizza r-realtajiet u l-isfidi internazzjonali, wasslu biex in[olqu 20,000 post tax-xog[ol ;did. Mhux hekk biss, i]da b’intervent dirett tal-Gvern f’kumpaniji fejn kienu qed jiffa//jaw problemi kaw]a tas-sitwazzoni ekonomika internazzjonali, kienu salvati 5,000 impjieg li kienu fil-periklu li jintilfu. Illum, il-qg[ad f’pajji]na hu l-[ames linqas fl-Unjoni Ewropea. Il-Labour ma jridx jisma /-/ifra ta’ 20,000
Dawn huma fatti. Il-[olqien ta’ 20,000 post taxxog[ol hu frott ta’ politika ta’ g[aqal u ta’ klima tajba li rnexxielu jo[loq il-Gvern u li [ajru lillinvestituri lokali u barranin biex ikomplu jinvestu f’pajji]na u jo[olqu l-impjiegi. I]da dan il-fatt po]ittiv u li kul[add g[andu jkun kburi bih, l-aktar meta wie[ed jifta[ l-istazzjonijiet tal-a[barijiet barranin u jisma’ kif il-qg[ad qed jisplodi fil-pajji]i ;irien ta’ madwarna fil-Mediterran, sfortunatament iwe;;a’ lil-Labour Party. L-esponenti ewlenin tal-Labour ma jridux jammettu li n[olqu xejn anqas minn 20,000 post tax-xog[ol. Jekk wie[ed i[ares lejn in-numru ta’ 20,000 gradwat li temmew l-istudji tag[hom fl-Università ta’ Malta, fl-MCAST u fl-ITS u li da[lu fis-suq tax-xog[ol f’dawn l-a[[ar [ames snin, huma bi]]ejjed prova tal-postijiet tax-xog[ol li n[olqu.
Dawn huma ]g[a]ag[ li sabu xog[ol. Sabu xog[ol g[aliex l-industrija tat-turi]mu rre;istrat rekord sena wara o[ra li ;;enera attività qawwija flekonomija Maltija. In[oloq ix-xog[ol g[aliex issa[[a[na b[ala pajji] fis-setturi tal-manutenzjoni tal-ajruplani, tas-servizzi finanzjarji u dawk marbuta mal-industrija tal-farma/ewtika u dik tat-teknolo;ija tal-informatika. L-investiment barrani u dak lokali li rajna j]omm l-impjiegi u jespandi f’pajji]na tul dawn l-a[[ar [ames snin, hu konferma o[ra ta’ kemm irnexxielna no[olqu postijiet ;odda tax-xog[ol. Il-130 pro;ett ta’ espansjoni jew pro;etti ;odda approvati mill-Malta Enterprise, huma prova o[ra li x-xog[ol baqa’ ji]died minkejja x-xejriet ekonomi/i internazzjonali xejn favorevoli. Kien hemm ukoll miljuni ta’ ewro li kienu investiti mis-self employed u min-negozj ]g[ar u ta’ daqs medju biex ikabbru lattività tax-xog[ol tag[hom bi skemi u in/entivi li ta l-Gvern lil min g[a]el li jkabbar u jo[loq impjiegi ;odda. Il-Labour jikkritika g[aliex mhux kapa/i jo[loq 20,000 post tax-xog[ol
I]da l-Labour jibqa’ jirrepeti u jinganna. IlLabour jibqa’ jirrifjuta li jammetti li dawn huma jobs li gawdew minnhom i]-]g[a]ag[ u min g[a]el li jibqa’ ja[dem wara l-età tal-irtirar u xorta jir/ievi l-pensjoni. Il-Labour ma jemminx li kapa/i jin[olqu 20,000 post tax-xog[ol f’le;i]latura. Fi 22 xahar meta l-
Labour kien fil-gvern bejn l-1996 u l-1998, ixxog[ol naqas b’4,000 impjieg. Il-Labour jibqa’ jikkritika lill-PN dwar SmartCity Malta meta Muscat stess, f’laqg[at li kellu kemm mal-investituri minn Dubaj f’Malta kif ukoll f’Dubaj stess, ikkonfermawlu li jemmnu f’Malta minkejja ]-]minijiet diffi/li li ddinja tinsab g[addejja minnhom. L-istess investituri kkonfermaw ukoll ma’ Muscat li g[adhom jemmnu fil-pjani u l-pro;etti tag[hom hekk kif dan il-pro;ett qieg[ed jie[u l-forma tieg[u u qed jinbidel f’/entru ta’ attività ekonomika unika fl-Ewropa u li pajji]na se jkun kburi biha, fejn ukoll jin[olqu aktar postijiet tax-xog[ol. Il-PN se ja[dem biex jo[loq 25,000 impjieg ie[or
Issa, il-Labour qed jinkwieta wkoll bil-vi]joni li g[andu l-Partit Nazzjonalista g[al-le;i]latura l;dida biex ikompli ja[dem b’ener;ija kuljum biex jo[loq 25,000 post tax-xog[ol fil-[ames snin li ;ejjin. Il-Labour jinkwieta g[aliex mhux kapa/i jo[loq il-postijiet tax-xog[ol li se jkunu jfittxu ]-]g[a]ag[ tul il-[ames snin li ;ejjin. Il-Labour jinkwieta aktar g[aliex id-direzzjoni ekonomika li jrid ibiddel Muscat to[loq riskji kbar u [add ma jaf fejn tista’ twassalna. U jekk ikun fil-gvern u jbiddel id-direzzjoni kif kien g[amel il-Labour fl-1996, il-poplu jer;a’ jg[addi mill-istess esperjenza ta’ sta;nar ekonomiku u qg[ad.
Meta Malta ma ti;ix l-ewwel u qabel kollox Wie[ed mill-mexxejja talLabour, il-Perit Duminku Mintoff, spiss kien jikkwota l-g[ajta ‘Malta l-Ewwel u Qabel Kollox’, g[ajta millaktar patrijottika li jekk tkun applikata fir-realtà, tara linteress nazzjonali jirrenja dejjem suprem. Hi [asra li g[all-Malta Labour Party din l-g[ajta baqg[et biss g[ajta u qatt ma ssarrfet f’politika reali. Qatt aktar qabel dawn l-a[[ar jiem ta’ kampanja elettorali ma deher bi/-/ar kemm bittmexxija ta’ Muscat din lg[ajta se tibqa’ biss g[ajta u ]gur mhix se tkun il-fundament tal-politika Laburista. Santa Claus is coming to town!
Donnu Muscat g[adu ma nteba[x li l-Milied g[adda u g[ad fadallu sena biex jasal. Donnu Muscat g[adu ma nteba[x li mexxej ta’ veru
mhuwiex is-Santa Klaws talpolitika Maltija. Donnu Muscat g[adu ma nteba[x li l-pajji] tag[tih direzzjoni mhux bil-weg[di fierg[a i]da b’politika b’vi]joni u sustanza. Ma’ kull jum li jg[addi Muscat jo[ro; b’xi weg[da ;dida, qisu l-Father Christmas jo[ro; ir-rigali mill-bar]akka. Din l-attitudni ta’ politika irresponsabli, l-politika talFather Christmas, sfortunatament iddominat il-kampanja tal-Labour s’issa u donnha m’g[andha ebda tmiem. Il-Partit Nazzjonalista ta’ veru X’kuntrast jispikka meta wie[ed jix[et [arstu fuq ilPartit Nazzjonalista. Partit li
g[andu vi]joni /ara g[al pajji]na. Partit li mhuwiex qed jimla l-kampanja tieg[u bil-weg[diet fierg[a i]da b’politika ta’ sustanza li
Hi [asra li g[all-Malta Labour Party l-g[ajta ‘Malta l-ewwel u qabel kollox’ baqg[et biss g[ajta u qatt ma ssarrfet f’politika reali
tag[ti lil pajji]na direzzjoni /ara; id-direzzjoni ta’ su//ess. Partit li ma jedhiex lilu nnifsu jimla lil Malta bil-billboards u l-iphones tal-plastik i]da li minflok jitfa’ l-attenzjoni tieg[u fuq l-aqwa interess nazzjonali; politika soda li tassigura futur fis-sod b’livell ta’ sa[[a, xog[ol u edukazzjoni a[jar.
fl-a[jar interess tar-residenti! Mistoqsija li sad-9 ta’ Marzu se tibqa’ ssir i]da li nemmen li se nibqg[u bl-istess skiet jaqta’ daqs sikkina. Wie[ed jibqa’ jit[asseb dwar jekk il-fatt li l-proposta din id-darba ;ejja mi/-?entru Nazzjonali Laburista hux qieg[ed jag[mel differenza g[al dawn il-Kunsilli Lokali!
Ikompli s-skiet Il-;img[a li g[addiet flartiklu tieg[i ta’ kull ;img[a f’dan il-;urnal tkellimt dwar il-mistoqsijiet mhux mistoqsija mill-Kunsilli b’ma;;oranza Laburista ta’ dawk il-lokalitajiet l-aktar qrib tal-power station. O[ro; il-g[a;eb, g[addiet ;img[a o[ra, aktar esperti urew b’mod konkret g[aliex il-pjan Laburista mhuwiex ta’ min jorbot fuqu i]da l-Kunsilli Lokali b’ma;;oranza Laburista ta’ Marsaxlokk, ta]-}ejtun, ta’ Bir]ebbu;a u ta’ Marsaskala g[a]lu s-skiet perfett. L-anqas mistoqsija jew dubju wie[ed. Wie[ed ma jis-
L-aqwa interess nazzjonali Fil-mass meeting Laburista fir-Rabat kien interessanti ferm id-diskors tal-avukat Robert Abela, iben ilPresident ta’ Malta George Abela u r-ra;el tas-Segretarju E]ekuttiv tal-Malta Labour Party, Lydia Abela. Fid-diskors tieg[u Robert
tax ma jkomplix jistaqsi kif dan is-skiet assolut dwar ilpjan Laburista jista’ qatt ikun
Abela stqarr li ta[t gvern Nazzjonalista ‘l-interess parti;jan reba[ fuq l-interess nazzjonali’. Hu ferm ironiku li minn tant nies jo[ro; b’din l-g[ajta Robert Abela g[aliex filwaqt li l-Partit Laburista jg[id li ‘Malta Tag[na Lkoll’, imbag[ad ju]a l-media Laburista bl-aktar mod distruttiv possibbli, il-Partit Nazzjonalista dejjem tkellem
minn Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com
dwar rikon/iljazzjoni nazzjonali u [a passi mill-aktar konkreti fosthom billi sar lewwel gvern li [atar President tar-Repubblika millkamp politiku oppost. Viva San Pawl!
Nag[laq billi nawgura lillBeltin u partikularment lillPawlini festa mill-aqwa nhar il-{add li ;ej. Il-festa ta’ San Pawl Nawfragu li se tkun i//elebrata l-{add li ;ej filBelt Valletta hi ]gur festa g[a]i]a g[alina lkoll b[ala pajji].
Angelo Micallef hu kunsillier elett f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-lokalità ta’ Marsaxlokk
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
12 Opinjoni
Tislima lill-;urnalisti Illum il-festa ta’ San Fran;isk de Sales
minn Fr Reno Muscat OP renosop@gmail.com
Tajjeb nirrealizzaw li meta naraw xeni ta’ gwerra u ta’ sitwazzjonijiet o[ra ja[arqu, dawk l-istess xeni u sitwazzjonijiet ikunu g[exuhom realment u qabilna l-;urnalisti mibg[uta fil-post fejn tkun qed issir l-istorja... b’sogru kbir... b’possibbiltajiet li dawn l-istess ;urnalisti jsiru vittmi huma stess
X’hemm isba[ milli tqum filg[odu, tmur fil-k/ina, tag[mel tazza kafè, tixwi bi//a [ob] u tifta[ ilgazzetta jew tixg[el ir-radju jew it-televi]joni u waqt li taqra jew tisma’ l-a[barijiet, tigdem gidma [ob] mixwija u tixrob belg[a kafè? Ng[id g[alija, dan hu l-isba[ mod kif nibda l-;urnata. Imma biex nibda l-;urnata hekk irrid l-g[ajnuna ta’ bosta nies. Jekk il-bidwi ma ji]rax qam[, jekk it-ta[[an ma jit[anx dqiq jekk ilfurnar ma ja[mix, il-[ob] ma nkunx nista’ nsibu fuq ilmejda tal-k/ina tieg[i. Jekk il-kafè ma jin]erax, ma jin[asadx, ma jkunx pro/essat u mibjug[, ma nkunx nista’ ngawdih kull filg[odu. Kollox g[andu pro/ess li jinvolvi g[add ta’ nies. U l-istess b[all-[ob] u l-kafè huma l-a[barijiet li naqra fil-;urnal jew li nisma’ fuq ir-radju jew fuq it-televi]joni. Dawn jasluli g[ax hemm bosta nies li ja[dmu biex ikollna dan isservizz. Tassew li l-gazzetta
filg[odu nixtruha ming[and tal-[anut, u lil dan tasallu mill-istamperija, imma kieku ma jkunux il-;urnalisti li ja[dmu biex iwasslulna dak li qieg[ed ji;ri fid-dinja, il-gazzetti jibqg[u vojta, la[barijiet fuq ir-radjijiet, televi]joni jew internet ma jkunu jistg[u jwasslu xejn. Proprju llum, 24 ta’ Jannar, hi l-festa ta’ San Fran;isk ta’ Sales. Dan ilqaddis Fran/i] li g[ex bejn l-1567 u l-1622 hu l-qaddis patrun tal-;urnalisti u talawturi. Hu kiteb g[add ta’ kitbiet u kien jikteb fuljetti u jqassamhom bil-g[an li jikxef l-i]balji tal-Kalvinisti. Kien ibbeatifikat mill-Papa Alessandru VII fl-1661 u kanonizzat mill-istess Papa fl-1665. Fl-1923 il-Papa Piju XI ipprokklamah b[ala lqaddis patrun tal-;urnalisti, l-awturi u l-kittieba. Huwa qaddis Kattoliku imma meqjum ukoll minn xi komunitajiet Protestanti. Teknolo;ija moderna Ner;g[u lura g[all-;urnalisti proprju fil-festa tal-qad-
Proprju llum, 24 ta’ Jannar, hi l-festa ta’ San Fran;isk ta’ Sales. Dan il-qaddis Fran/i], li g[ex bejn l-1567 u l-1622, hu l-qaddis patrun tal-;urnalisti u tal-awturi. Hu kiteb g[add ta’ kitbiet u kien jikteb fuljetti u jqassamhom bil-g[an li jikxef l-i]balji tal-Kalvinisti
dis patrun tag[hom. Illum a[bar taslilna ftit sekondi wara li tkun se[[et u dan grazzi g[at-tekonolo;ija moderna u grazzi g[al dawk li jiktbu l-a[bar li tkun trid titwasslilna. Je]istu agenziji, kemm internazzjonali kif ukoll fuq skala nazzjonali, li x-xog[ol tag[hom huwa li jwasslu dak li ji;ri fid-dinja jew fil-pajji]. Dawn l-a;enziji jibag[tu la[bar mill-iktar fis possibli u jibqg[u ja;;ornawha minn [in g[al ie[or. Il-;urnalist jiktibha fi kliemu u ja;;ornaha kull meta la;enziji tal-a[barijiet jibag[tu a;;ornament. Il;urnalist jag[mel [afna xog[ol li wara jkollu jinbidel sabiex l-a[bar tkun kemm jista’ jkun pre/i]a. Hemm ;urnalisti li jkunu korrispondenti spe/jali, ;urnalisti li jg[ixu fil-post u hemm ;urnalisti mibg[uta spe/jali li jmorru fuq il-post meta sse[[ xi [a;a li jkollha valur ta’ a[bar. F’Di/embru kont qed nisma’ ta[dita minn g[add ta’ ;urnalisti internazzjonali. Kien hemm ;urnalist ta’ Rai 3, [addiem tal-a;enzija internazzjonali tal-a[barijiet Associated Press, [addiem mal-a;enzija nazzjonali Vatican News u ;urnalista Kanadi]a free lancer (;urnalista li ma hija marbuta malebda stazjon jew ;urnal imma ta[dem g[al rasha ma’ diversi stazzjonijiet u ;urnali).
Jg[ixu l-avvenimenti b’mod immedjat Dak li l-aktar impressjonani minn din il-laqg[a kien li dak li naraw fuq ittelevi]joni jew li naqraw filgazzetti, dawn il-;urnalisti
jridu jg[ixuh huma qabel iwassluh lilna. :urnalist minnhom irrakkontalna ;rajjiet meta kien mibg[ut l-Afganistan waqt il-gwerra u ta’ meta kien qed iwassal il ;rajjiet tal-E;ittu u l-Libja waqt lirvellijiet ta’ sentejn ilu. Dawk li konna qeg[din nisimg[u ntba[na bil-periklu li l-;urnalisti jpo;;u lilhom infushom fih biex iwasslulna dak li jkun qed ji;ri. Forsi a[na ftit ji;i f’mo[[na li waqt li naraw xeni ta’ gwerra, ikun hemm bniedem qieg[ed ji;bed ilfilm jew ir-ritratti ta’ dak li jkun qieg[ed ise[[ u jkun hemm o[rajn qeg[din jiktbu dak li jkunu qeg[din jaraw. Dawn it-talin bl-ebda mod ma g[andhom garanzija li
ma jistg[ux jispi//aw vittmi huma stess. :urnalisti maqtula Fil-fatt bosta drabi ;urnal-
isti spi//aw tilfu [ajjithom waqt il-qadi ta’ dmirhom. O[rajn ikunu maqtula. Skont il-Kumitat biex jipprote;i l;urnalisti, is-sena li g[addiet inqatlu 103 ;urnalisti waqt il-qadi ta’ dmirhom, 70 minnhom b’motiv konfermat. Bosta o[rajn kienu sekwestrati, misruqa u msawta jew trattati [a]in. (ara http:##cpj.org#killed#2012#) Iva, dan kollu biex ikolli lgazzetta fuq il-mejda filg[odu kmieni, dan kollu biex [in nifta[ ir-radju jew nixg[el it-televi]joni jew linternet inkun naf x’inhu ji;ri fid-dinja. Bosta drabi lanqas biss na[seb f’kemm nies taw sehemhom biex jien inkun nista’ nkun naf dan kollu. Grazzi g[e]ie] kollegi u San Fran;isk ta’ Sales i[ariskom.
Forsi a[na ftit ji;i f’mo[[na li waqt li naraw xeni ta’ gwerra, ikun hemm bniedem qieg[ed ji;bed il-film jew ir-ritratti ta’ dak li jkun qieg[ed ise[[ u jkun hemm o[rajn qeg[din jiktbu dak li jkunu qeg[din jaraw. Dawn it-talin bl-ebda mod ma g[andhom garanzija li ma jistg[ux jispi//aw vittmi huma stess
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Ittri 13
Muscat mhux kredibbli Sur Editur, Inkredibbli imma veru! Bilkemm titwemmen imma tant Joseph Muscat hu ffissat li jakkwista l-poter akkost ta’ kollox, li sa[ansitra wasal biex jinsa konvenjentement dik il-battalja qalila li kien g[amel kontra l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Eddie Fenech Adami u issa qed jg[id li kien hemm b]onn li Fenech Adami reba[ l-elezzjoni tal-1987. Mur obsor [ej, kemm sar i[obbu lil Fenech Adami Muscat! Dawk kollha li b[ali qraw l-intervista ta’ dan la[[ar fis-Sunday Times baqg[u skantati bl-opportuni]mu u fl-istess waqt, ilfa//oli]mu tal-Mexxej talMLP. Dan kollu rrepetieh fuq l-istazzjon Laburista dan la[[ar. Ma kienx hemm g[alfejn ji;i Muscat biex jg[idilna li kien hemm b]onn li Fenech Adami jirba[ l-elezzjoni tal-1987. Missu qalilna li Mintoff ma messu qatt iggverna bejn l-1981 u 1987 kontra r-rieda tal-ma;;oranza
li riedet lil Fenech Adami jibda jiggverna mill-1981 u mhux sitt snin wara. Muscat nesa jg[id kemm lMLP g[amel kampanji ma[mu;in kontra Fenech Adami, kemm qabel kif ukoll wara l-1987. Nesa x’g[amlulu lil Fenech Adami u lill-familja tieg[u l-marmalja Laburista biex jippruvaw iwerwruhom [alli ma jkomplix ji;;ieled g[al-libertà? Nesa kemm-il programm g[amel fuq isSuper One kontra l-Gvern ta’ Fenech Adami? Nesa kif kien immobilizza lis-supporters Laburisti f’xeni ta’ twerwir, insulti u vendikazzjonijiet kontra n-Nazzjonalisti? Nesa x’kampanja g[amel Muscat, flimkien ma’ Alfred Sant, biex Malta ma tid[olx fl-Unjoni Ewropea? Biex malli d[alna, kien l-ewwel wie[ed li ppoppa sidru u sar membru parlamentari Ewropew! Nesa kemm re;a’ rsista biex Malta ma dda[[alx l-ewro? Dan kollu nsieh Muscat? Issa jrid ibellg[alna
li kien b]onju] li jkollna lil Fenech Adami fit-tmun talpajji]? Veru bniedem bla ebda prin/ipju, basta jakkwista dak li jrid, ji;ifieri li jsir Prim Ministru kemm jista’ jkun malajr. Ma ne[duhiex bi kbira li g[ad ji;i ]mien ukoll li Muscat jg[id li ta[t Lawrence Gonzi, Malta g[amlet ilmirakli f’kull sfera tal-[ajja tag[na. B[al qasba tixxejjer, Muscat iparla ming[ajr ma ja[seb u jippretendi li lMaltin u l-G[awdxin jag[tuh il-fidu/ja tag[hom. Ma jafx Muscat li l-poplu tag[na ilu li induna li Muscat dejjem pariri []iena ta u alla[ares il-Gvern Nazzjonalista sema’ minnu? Ming[ajr ma ried, Muscat ta l-aqwa /ertifikat, mhux biss lil Eddie Fenech Adami u lgvernijiet tieg[u, imma wkoll lill-Partit Nazzjonalista li dejjem kellu mexxejja li g[amlu tant ;id lil pajji]na.
. Calleja
G
San Giljan
Aktar mietu bl-abort milli bil-gwerer Sur Editur, F’dawn il-jiem tfakkar l-anniversarju infami ta’ meta de/i]joni tal-Qorti Suprema Amerikana fet[et il-bieb g[all-abort fl-Istati Uniti. Hu stmat li aktar mietu trabi bl-abort milli nies fil-gwerer kollha li l-Amerika [adet sehem fihom. F’dan il-ka] l-avukata li mbuttat dan il-karru tal-mewt kienet g[adha ]g[ira fl-età. Biex tibni l-ka], sa[ansitra kien hemm nisa li offrewlha li
jsiru tqal biex tie[u l-ka] tag[hom li riedu jag[mlu abort g[ax kellhom dritt li jag[]lu jekk i[allux it-tarbija mhux imwielda tkompli tg[ix. U dan min[abba li kienu huma li qed i;orru ttarbija mhux imwielda u din ma setg[et tag[mel xejn u ma kellha l-ebda say. Ka] i]jed mistkerrah ta’ bullying barra dan ma nafx x’inhu!
. Bonett
G
Marsalforn
Grazzi Fr Patrick Sur Editur, Fil-15 ta’ Novembru 2012 mar jing[aqad mal-Mulej Fr Patrick Debattista O.F.M. Fr Patrick g[amel [afna xog[ol fl-isptarijiet Maltin, apparti li kien jag[ti s-servizzi tieg[u f’diversi parro//i. Bi]]ejjed ng[id li kien lewwel Vi/i Kappillan filParro//a ta’ {al Luqa fi ]mien Monsinjur Inno/enz Borg li kien Kappillan u fi ]mien l-Ar/isqof Mikiel Gonzi. Tajjeb g[alhekk li waqt li hawn nuqqas ta’ sa/erdoti tkun [a;a utli li patri jkun vi/i mill-kappillan ta’ xi parro//a. B’hekk il-patrijiet ikollhom xog[ol attiv daqs is-sa/erdoti djo/esani. Grazzi Fr Patrick g[all[idma spiritwali li tajt filg]ejjer Maltin. John Tonna
Birkirkara
Il-kampanja sa issa
Il-kampanja elettorali ;abet mag[ha kwantità kbira ta’ programmi fejn jiddominaw “id-dibattiti”. Kull stazzjon issa hu mi]g[ud b’dawn il-programmi, imma [afna millargumenti qed ikunu ripetuti, bil-periklu kollu ta’ campaign fatigue fi stadju bikri, anki g[ax din is-sena, il-kampanja hi twila [afna. Mhux fa/li li ma tirrepetix l-argumenti matul xahrejn, laktar meta effettivament, il-kampanja kienet ilha li bdiet qabel is-7 ta’ Jannar. Kwa]i tista’ tanti/ipa xi jkun se jintqal skont min ikun misieden fil-programmi u l-istess, sakemm jidhru l-politi/i u s-soltu “opinjonisti” dan hu mistenni. Ikun [afna aktar interessanti li kieku jinstema’ aktar il-poplu fit-triq. Il-qofol tat-telfa jew ir-reb[a elettorali, fl-a[[ar milla[[ar jinsab hemm, fit-triq. U l-politi/i jag[mlu tajjeb [afna jekk jisimg[u x’qeg[din jg[idu n-nies quddiem ilkameras. {ar;u punti li ta’ min jintensifika, ng[idu a[na kien listess Prim Ministru li staqsa mnejn qed jin;iebu /erti fondi mill-partit fl-oppo]izzjoni, li twassal g[all-argument dwar il-finanzjament tal-partiti. Ikun interessanti wkoll li nkunu nafu x’qed ikunu l-effetti tal-kampanja di;itali, partikularment fejn jid[lu ]]g[a]ag[. Qed ikun innutat li ]-]ew; partiti ewlenin qeg[din jiskjeraw udjenzi komposti mill-;enerazzjoni l-;dida, imdawrin bil-b]ie]aq u l-konfetti jew lebsin flokkijiet ta’ kull kulur, dehriet o[rajn dawn, li jitolbu anali]i vi]iva. Il-mod “teatrali”
Aspetti o[ra ta’ interess, li jistg[u jvarjaw id-diskusjoni, g[andhom x’jaqsmu mal-mod “teatrali” ta’ kif qed ikunu organizzati l-kampanji ta]-]ew; partiti, imma dawn laspetti jridu jkunu diskussi minn persuni “newtrali”, ng[idu a[na nies tal-palk, jew artisti, jew so/jo-antropologi. Hi nieqsa wkoll il-parte/ipazzjoni tan-nisa, [lief g[al dawk li qed jidhru b[ala kandidati. Neqsin ukoll hemm ilfehmiet tal-akkademi/i, b[allikieku dawn qed jg[ixu f’bozza intokkabbli u totalment aljenata. L-element irritanti (hemm min jarah komiku) ma jonqosx, f’wie[ed mill-ewwel dibattiti, e]empju, kellek ixxenata bejn Andrew Borg Cardona u Saviour Balzan fuq TVM, fejn [ar;et l-antipatija kollha ta’ bejniethom g[allgost tat-telespettaturi. Kelma dwar l-Alternattiva Demokratika. Il-profil tag[ha g[adu l-istess, dak ta’ pressure group. Dan il-“partit” qatt ma assuma profil konvin/enti bi]]ejjed li jista’ joffri, ng[idu a[na, xi proposta ekonomika g[all-pajji]. L-issues li jinteressaw lill-Alternattiva baqg[u jidhru periferi/i wisq u forsi g[alhekk li dan il-grupp dejjem mar daqstant lura fl-elezzjonijiet. Min-na[a l-o[ra, hu ;ust li jing[ad li l-Alternattiva ;;ib voti bi]]ejjed, ;eneralment, biex ikollha membru jirrappre]entaha fil-Parlament, dejjem jekk nimxu mal-[sieb ta’ “kwota”. Il-media qed tipprova toffri pre]enza lill-Alternattiva Demokratika, imma l-istess, l-a;enda tag[ha hi dejjem anti/ipata. Id-deputati mexxejja
Punt ;did g[al din il-kampanja g[andu x’jaqsam malimportanza li qeg[din jing[ataw id-deputati mexxejja ;odda rispettivi. Malli dehru jikkonfrontaw lil xulxin g[all-ewwel darba stajt tinduna li l-isfond Ewropew tag[hom jista’ jissarraf f’mod ;did ta’ kif tkun diskussa lpolitika f’dan il-pajji]. Il-media qablet li dan kien element po]ittiv, relattivament kalm u /ivili. I]da kien hemm sorsi o[ra li donnhom iddispja/iehom li ma kienx hemm aktar “sparkjaturi” (ji;ifieri bu]ullotti g[all-kameras.) Hu fatt li hemm dawk is-sorsi tal-media li kontinwament jippreferu li d-dibattiti jittrasaformaw ru[hom f’operetta bl-il[na e//entri/i, intolleranti u stunati. MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
16 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
IR-RENJU UNIT L-I}RAEL
Netanyahu konfermat fil-poter Il-Prim Ministru I]raeljan Benjamin Netanyahu reba[ l-elezzjoni ;enerali li saret fl-I]rael nhar it-Tlieta u flewwel diskors tieg[u wara r-reb[a wieg[ed li kien se jwaqqaf l-Iran milli jikseb larmi nukleari. I]da hemm possibbiltà li fil-mandat ;did tieg[u, Netanyahu se jkollu jag[fas aktar fuq kwistjonijiet domesti/i b[al ma talbet ilklassi medja sekulari I]raeljana. Il-Partit Likhud ta’ Netanyahu u dak Nazzjonalista tal-Yisrael Beitenu baqg[u l-akbar blokk fil-Knesset, ilParlament I]raeljan mag[mul minn 120 deputat, i]da din id-darba bi 31 si;;u – 11 anqas missi;;ijiet li dawn i]-]ew; partiti kellhom filParlament pre/edenti. Netanyahu sejja[ din lelezzjoni disa’ xhur qabel i]-]mien fit-tama li jing[ata mandat /ar dwar kif g[andu ja;ixxi fil-konfront tal-Iran imma peress li ma marx tajjeb daqs kemm kien ma[sub, dan jista’ jikkomplika l-isforzi tieg[u biex jid[ol f’koalizzjoni b’ma;;oranza stabbli u b’sa[[itha filKnesset.
Netanyahu qal li kellu lintenzjoni li jo[loq koalizzjoni tal-Gvern wiesg[a, indikazzjoni li kien se jipprova jsib appo;; lil hinn mill-alleati tradizzjonali filpartiti reli;ju]i u Nazzjonalisti. Is-sorpi]a l-kbira kien kemm mar tajjeb partit li g[adu kemm in[oloq minn eks pre]entatur tattelevi]joni. Aktarx hu se jsejja[ g[al Yair Lapid, eks pre]entatur televi]iv li l-partit sekulari ta/-/entru li g[adu kemm [oloq spi//a fit-tieni post mit-32 partit li kkontestaw l-elezzjoni. L-indikazzjonijiet huma li l-Knesset se jkun maqsum indaqs bejn il-partiti tallemin u dawk tax-xellug b’kull blokk ikollu 60 si;;u. Il-partit ta’ Lapid, Yesh Atid, aktarx kien se jispi//a b’19-il si;;u. Lapid sab l-appo;; tieg[u fost il-klassi medja bilweg[da li jsolvi l-problema tad-djar u riforma fis-sistema edukattiva kif ukoll jie[u passi dwar l-g[oli tal[ajja. Hu [e;;e; lil Netanyahu biex jinkludi partiti ta’ fehmiet differenti fil-koalizzjoni tieg[u biex tkun tista’ sse[[ bidla ta’ veru fl-I]rael.
Cameron iwieg[ed g[a]la /ara dwar l-UE Il-Prim Ministru David Cameron wieg[ed li/-/ittadini Ingli]i g[a]la f’referendum dwar jekk ir-Renju Unit jibqax jew le fl-Unjoni Ewropea. Dan jekk jirba[ lelezzjoni fl-2015. Cameron temm xhur ta’ spekulazzjoni billi [abbar f’diskors il-pjan g[al vot bejn l-2015 u tmiem l-2017. IlPrim Ministru Ingli] xejjen kull twissija li dan il-pass jista’ jipperikola r-relazzjonijiet diplomati/i u l-prospetti ekonomi/i tar-Renju Unit. Cameron qal li l-pajji] ma riedx jinqata’ mid-dinja i]da d-di]illu]joni pubblika malUnjoni Ewropea saret wa[da kbira [afna. Ir-reazzjonijiet g[ad-diskors ta’ Cameron ma damux ma [ar;u bil-:ermanja tg[id li trid li r-Renju Unit jibqa’ membru s[i[ tal-Unjoni Ewropea i]da skont Guido Westerwelle, il-Ministru g[allAffarijiet Barranin :ermani], il-Gvern Ingli] ma jistax jippretendi li jag[]el aspetti li jrid hu tas-s[ubija. Westerwelle stqarr li l:ermanja trid li r-Renju Unit jibqa’ attiv u parti kostruttiva tal-Unjoni Ewropea i]da sa[aq li l-g[a]la tar-Renju Unit dwar x’jaqbillu mhix prerogattiva. Il-Ministru g[all-Affarijiet Barranin :ermani] qal li l-
David Cameron waqt id-diskors li g[amel ilbiera[ dwar il-;ejjieni tar-Renju Unit fl-Unjoni Ewropea (ritratt Reuters)
Ewropa te[tie; i]jed mhux inqas integrazzjoni. Laurent Fabuis, il-Ministru tal-Affarijiet Barrnain Fran/i], kellu kliem iebes g[ad-diskors ta’ Cameron u ]ied li jekk irid jitlaq mill-UE [add ma kien se j]ommu i]da ]ied li dak li qed jg[id Cameron kien qisu wie[ed jissie[eb fi klabb talfootball u imbag[ad f’daqqa’ wa[da jg[id li jrid jilg[ab irrugby. Il-Prim Ministru Ingli] stqarr li hu jrid lir-Renju Unit biex ja[taf lura xi poteri minn Brussell, proposta li pajji]i Ewropej o[rajn qed jo;;ezzjonaw. Il-munita Sterlina ddg[ajfet [afna kontra d-dollaru
min[abba d-diskors ta’ Cameron tal-biera[. Jekk Cameron isejja[x referendum jibqa’ in/ert b[a/-/ansijiet li lKonservattivi jirb[ux l-elezzjoni li jmiss fl-2015. Il-Konservattivi huma wara l-Partit Laburista fi st[arri; tal-opinjoni pubblika, u lgvern ta’ koalizzjoni qed jag[mel minn kollox biex jaqta’ [afna mill-infiq pubbliku sabiex jipprova jnaqqas li]bilan/ kbir tal-ba;it. Jidher li l-weg[da ta’ Cameron tissodisfa [afna lillpartit tieg[u, li kien ilu maqsum fuq din il-kwistjoni, i]da tista’ to[loq in/ertezza meta avvenimenti jag[mlu l-g[a]la preferuta tieg[u – ver]joni ma[lula ta’ s[ubija s[i[a Ingli]a – maqtug[a mir-realtà. Kien hemm ukoll kritika g[ad-diskors minn Nick Clegg, id-Deputat Prim Ministru u kap tal-Liberal Demokrati/i li jinsabu f’koalizzjoni ta’ Gvern malKonservattivi. L-Amerika qalet li hi trid lir-Renju Unit li jibqa’ flUnjoni Ewropea b’‘vu/i b’sa[[itha.’ Il-Prim Ministru Ingli] ]ied li hu jippreferi lir-Renju Unit, is-sitt l-akbar ekonomija dinjija, li jibqa’ fl-Unjoni Ewropea ta’ 27 stat i]da sa[aq li l-UE trid tirriforma radikalment.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
A[barijiet ta’ Barra 17
UNJONI EWROPEA
Il-problemi ta’ ?ipru jistg[u jaffettwaw iz-zona ewro Il-problemi finanzjarji ta’ ?ipru g[ad jistg[u jaffettwaw [a]in il-fidu/ja fra;li fiz-zona ewro li tant stinkaw g[aliha l-pajji]imembri (fl-2012) wara snin ta’ kri]i fiskali. Dan qalu Joerg Asmussen, membru tal-bord tal-Bank ?entrali Ewropew, u l-kummenti tieg[u jsegwu tt[assib dwar jekk il-g]irastat – bi Prodott Gross Domestiku ta’ xi 0.2 fil-mija tal-produzzjoni taz-zona ewro – tistax ti;;enera lproblemi g[az-zona ta’ sbatax-il pajji] f’ka] li ma tirrispettax l-obbligi fuq bailout potenzjali. Is-sogru partikulari jinvolvi prekundizzjoni g[al bailout u Asmussen tenna – wara l-kwinti ta’ laqg[a g[all-Ministri tal-Finanzi tal-UE – li ]viluppi negattivi f’?ipru, minkejja d-daqs /kejken tal-istess g]ira-stat, kapa/i jtellfu l-progress li sar fl-2012 lejn zona talewro aktar stabbli. Asmussen kompla li ta[t /irkostanzi normali wie[ed jistenna li l-impatt dirett ta’ hekk imsejja[ default ta’ ?ipru fuq id-dejn ikun limitat, i]da fl-istess [in g[amilha /ara li din mhix sitwazzjoni normali u anki qed titqies b[ala wa[da fra;li. “Hi [a;a ovvja li ?ipru ma jasalx biex jirrispetta lobbligi fuq id-dejn ming[ajr l-g[ajnuna” sostna Asmussen. Fost il-persuni li
kkuntestaw l-impatt potenzjali tad-diffikultajiet finanzjarji ta’ ?ipru hemm ilMinistru tal-Finanzi :ermani] Wolfgang Schaeuble, li tenna kemm-il darba li g[ad mhux /ar jekk il-problemi ta’ ?ipru jistg[ux ikunu periklu g[azzona ewro b[ala entità s[i[a.
Is-sitwazzjoni f’?ipru kapa/i ttellef il-progress li sar fl-2012 fiz-zona ewro ?ipru applika g[allg[ajnuna finanzjarja f’:unju wara li l-banek tieg[u sofrew it-telf sostanzjali, i]da xi pajji]i tal-UE, inklu]a l-:ermanja, huma anki skomdi dwar konferma ta’ bailout g[al pajji] li jg[idu g[ad jonqsu g[attrasparenza minn aspett finanzjarju. It-t[assib ikkon/entra fuq l-allegazzjonijiet ta’ pajji]i li kapa/i qed isir u]u millbanek ta’ ?ipru g[al [asil tal-flus u eva]joni ta’ taxxa – bl-awtoritajiet f’Nikosija ji/[du g[al dan. Min-na[a tieg[u, Joerg Asmussen jg[id li l-monitera;; ta’ kwistjonijiet b[al dawn u l-azzjoni relevanti li tindirizzahom je[tie;u jkunu inklu]i fis-sistema ta’ bailout.
IR-RENJU UNIT> }ew;t iklieb jilag[bu fil-borra f’Pitlochry fl-Iskozja hekk kif parti kbira mill-pajji] jinsab ma[kum mill-borra li qed tkompli tikkaw]a problemi fl-ivvja;;ar (ritratt Reuters)
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
A[barijiet ta’ Barra 19 IL-POLONJA
Il-borra tikkaw]a kaos Diversi pajji]i fl-Ewropa komplew ikunu ma[kumin minn maltemp li ;ab mieg[u [afna borra fosthom ilPolonja. Il-kwantità ta’ borra li ni]let fuq il-Polonja wasslet g[al qtug[ fil-provvista tal-elettriku u l-gass biex isa[[nu d-djar f’/erti partijiet. Fl-ajruport ta’ Wroclaw kien hemm [idma kontinwa biex ilmitjar jibqa’ nadif mill-borra [alli l-ajruplani jkunu jistg[u jin]lu. Barra minn hekk, livvja;;ar mill-art kien g[addej bil-mod [afna peress li [afna toroq kienu miksija sil; u borra. Fil-Polonja, mill-bidu tassena hu stmat li 20 persuna mietu min[abba l-kes[a kbira li qed tag[mel. Sadattant fil-Kroazja, diversi r[ula fi/-/entru tal-pajji] spi//aw mg[arrqa hekk kif temperaturi s[an wasslu biex iddub il-borra fuq il-muntanji bil-konsegwenza li l-ilma ni]el g[all-widien. Barra minn hekk, it-temp anqas kiesa[ ;ab mieg[u [afna xita li wassal biex diversi toroq kienu mg[arrqa. Wa[da miz-zoni milquta lag[ar kienet dik madwar irra[al ta’ Kosinj fir-re;jun muntanju] ta’ Lika u li issa tinsab i]olata min[abba lg[arg[ar. {addiema tas-salvata;; qed ja[dmu bla ra]an biex iwasslu provvisti ta’ ikel u o[rajn lillir[ula i]olati u mhux qed ikun esklu] il-b]onn ta’ evakwazzjonijiet.
IT-TAJWAN> Ajruplan tat-tip F-16 mal-in]ul fil-ba]i tal-ajru ta’ Hualien fil-Lvant tat-TajwaN, waqt wirja (ritratt Reuters)
IR-RENJU UNIT
Ma]-]ew; miljuni telqu l-pajji] ifittxu x-xog[ol Ma]-]ew; miljun [addiem telqu r-Renju Unit tul dawn la[[ar g[axar snin biex ifittxu x-xog[ol f’pajji] ie[or. Emigrazzjoni li g[amlet [afna [sara lill-ekonomija Ingli]a kif ukoll wasslet lil min jimpjega biex jiddependi aktar fuq [addiema barranin. Dan kien ]velat minn Nick de Bois, Segretarju tal-1922 Committe ta’ backbenchers fil-Parlament Ingli], li kkwota
minn /ifri miksuba millUffi//ju Nazzjonali talIstatistika. Dawn urew li fl-g[axar snin qabel l-2011, total ta’ 3,599,000 persuna telqu permanentement mir-Renju Unit. Minn dawn, 1,963,000 li telqu kienu tal-età bejn l-25 u l-44 sena u kienu biss 125,000 dawk li emigraw li kienu ta’ età pensjonabbli. De Bois qal li [afna minn dawk li qed jitilqu qed imorru
ja[dmu g[al kumpaniji barranin fil-qasam talfarma/ewtika, l-inginerija u kumpaniji kreativi. St[arri; mill-Home Office sab li nofs l-Ingli]i li jemigraw kull sena kienu nies professjonisti u managers ta’ kumpaniji. Ra;uni ewlenija hi t-taxxi li qed ikollhom i[allsu imma de Bois qal ukoll li n-nuqqas ta’ [e;;a biex in-nies jirnexxu fix-xog[ol tag[hom kienet
ra;uni o[ra. F’Novembur, /ifri uffi/jali ]velaw li eluf ta’ studenti li qed jiggradwaw mill-a[jar universitajiet Ingli]i kienu qed jag[]lu li jmorru ja[dmu barra l-pajji]. Min-na[a l-o[ra kwa]i wie[ed minn kull g[axra li ggradwaw minn universitajiet b[al Cambridge, Durham, Exeter u Oxford li sabu impjieg fl-2011 kienu qed ja[dmu barra l-pajji].
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
21
20
B’finanzi fis-sod in[olqu 20,000 post tax-xog[ol Fl-a[[ar [ames snin il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern sa[[a[ l-ekonomija, ]amm il-finanzi fis-sod u [oloq ix-xog[ol. Dan se[[ minkejja l-kri]i finanzjarja u ekonomika internazzjonali. ■ F’Malta kien attirat aktar investiment u n[olqu aktar impjiegi, b’kollox 20,000 impjieg ;did. ■ :ew salvati l-impjiegi ta’ 5,000 [addiem tal-fabbriki, li kienu f’riskju min[abba lkri]i internazzjonali. ■ Bl-g[ajnuna li ta l-Gvern lill-fabbriki, investew €110 miljun u ]iedu l-[addiema bi 300 o[ra. ■ Il-qg[ad hu s-sitt l-inqas wie[ed fl-Unjoni Ewropea. ■ Il-paga medja ]diedet b’€2,000. ■ Il-paga minima ]diedet b’€1,200. ■ Biex il-[addiema jibqg[alhom aktar flus filbut, tnaqqsu u tne[[ew 25 taxxa fosthom billi tnaqqset l-income tax g[al kul[add, aktar tnaqqis ta’ income tax g[al min hu fin-negozju, tnaqqis fl-income tax g[al
;enituri li ja[dmu, u mill-inqas sena ma j[allsux taxxa l-ommijiet li jid[lu lura xxog[ol u wara li jkollhom it-tfal. ■ Saru skemi g[as-sidien ta’ negozji ]g[ar u medji, lukandiera u fabbriki biex jinvestu aktar f’tag[mir modern, f’ri/erka, flener;ija alternattiva u fit-ta[ri; tal[addiema. ■ G[as-sidien ta’ negozji ]g[ar u medji saret skema li permezz tag[ha meta jinvestu jew jimpjegaw aktar [addiema jiffrankaw sa €25,000 f’income tax. Sa issa 1,800 sid ta’ negozju investew bejniethom €36 miljun u [olqu aktar minn 600 impieg ;did ie[or. ■ Fit-turi]mu saru skemi li permezz tag[hom ;ie l-akbar ammont ta’ turisti li qatt ;ew Malta. Erba’ rekords f’[ames snin. Dawn issarrfu f’aktar negozju fil-lukandi,
restoranti, [wienet u postijiet ta’ divertiment u aktar xog[ol u impjiegi g[all[addiema. ■ Sar Park tal-Avjazzjoni biex illum din lindustrija timpjega aktar minn 1,000 [addiem. {loqna settur ;did g[a]-]g[a]ag[ u l-[addiema li jit[arr;u jew jistudjaw dwar il-manutenzjoni tal-ajruplani. Fl-istess waqt ;ew irran;ati z-zoni industrijali. ■ Infeta[ il-Business First biex min hu finnegozju jkun jista’ jiddedika l-[in tieg[u g[an-negozju u jinqeda b’aktar effi/jenza. 50 servizz differenti jinsabu ta[t saqaf wie[ed. ■ F’dawn il-[ames snin, ;ew approvati 167 fabbrika ;dida jew espansjoni b’investiment ta’ €355 miljun u li bejniethom jo[olqu 3,900 impjieg ;did ie[or.
L-impjiegi na[dmu g[alihom kuljum. X’se jsir fil-[ames snin li ;ejjin^ ■ Titnaqqas l-income tax minn 35% g[al 25% g[al d[ul sa €60,000. ■ Titnaqqas l-income tax g[al min i[addem sa 30 persuna u jinvesti jew jimpjega aktar. Dawn jing[ataw tnaqqis fl-income tax sa €25,000. ■ Ikomplu ji;u rran;ati z-zoni industrijali biex Malta tibqa’ ti;bed aktar fabbriki ;odda fosthom fil-farma/ija, fil-ko]metika, lelettronika u l-in;inerija. ■ Jitlesta l-Biocampus f’San :wann biex jin[olqu impjiegi ;odda fix-xjenzi u rri/erka. ■ Aktar skemi fit-turi]mu biex pajji]na jkompli ji;bed aktar turisti u fl-ewwel sitt
■
■
■
xhur tal-le;i]latura jsir pjan g[at-turi]mu f’G[awdex biex ji]diedu lukandi ta’ [ames stilel u ji;u rran;ati dawk ta’ tliet stilel u ta’ erbg[a. Jissa[[a[ is-settur finanzjarju li llum qed jo[loq impjieg lil 12,000 [addiem u setturi o[ra b[alma huma l-ICT, i gaming, linnovazzjoni u l-kreattività. Tnaqqis mill-income tax sa €200,000 fuq tliet snin lil kull min jifta[ negozju ;did f’G[awdex u li j[addem mill-anqas tnejn min-nies. Tnaqqis qawwi ta’ kull li/enzja li tit[allas min-negozji li ja[dmu f’G[awdex – se jibdew i[allsu 10% ta’ dik li tit[allas Malta.
■ Skema ta’ ta[ri; u xog[ol g[al 200 persuna f’G[awdex li b[alissa qed jirre;istraw g[ax-xog[ol. ■ Aktar skemi biex persuni b’di]abbiltà jid[lu f’impjieg. Skema biex 150 persuna b’di]abbiltà jkollhom impjieg ma’ g[aqdiet volontarji jew f’entitajiet tal-Gvern, 50 impjieg minnhom ikunu f’G[awdex. ■ Se jitkabbar il-Campus tal-Università li llum di;à toffri aktar minn 700 kors, inlestu lCampus il-;did tal-MCAST u se jsir Campus ;did g[all-ITS. ■ Se jing[ataw aktar scholarships. B’aktar ]g[a]ag[ li jistudjaw u jispe/jalizzaw, pajji]na jkun jista’ ji;bed aktar investiment u jo[loq aktar impjiegi.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
22 Storja
L-akkwadott Pont du Gard f’Nimes, fi Franza. Kull akkwadott kien jinbena g[al skop spe/ifiku. L-akkwadotti kienu mqassmin biex jissuplixxu ilma li kien tajjeb g[ax-xorb, funtani u o[rajn g[al-latrini u banjijiet pubbli/i. Ma’ dawk li kienu jissupplixxu ilma g[ax-xorb, kien jinstab tank kbir li kien jiffiltra l-ilma
Akkwadotti Rumani> il-passa;; tal-ilma minn post g[al ie[or L-akkwadotti kienu di;à je]istu fil-Gre/ja, fl-Indja u f’pajji]i o[ra fil-Lvant, i]da rRumani g[enu billi rrinnovaw is-sistema u xerrduhom kwa]i mal-Imperu kollu. Sonda;;i u dettalji tal-kostruzzjoni talakkwadotti jinstabu miktubin fil-kotba ta’ Vitruvius u Frontinus, li huma De Architectura u De Aquaeductu rispettivament.
azzjoni immedjata. Ix-xmajjar nodfa kienu ’l bog[od [afna mill-bliet, u b’hekk ;iethom idea li jibnu struttura biex ikunu jistg[u j;ibu l-ilma. Din l-istruttura kienet l-akkwadott.
Qabel ma kellhom l-akkwadotti Qabel ma nbnew lakkwadotti, ir-Rumani kienu j;ibu l-ilma minn nixxig[at jew bjar li kellhom filvi/inanzi. In-nies foqra spe/jalment, kienu ja[]nu lilma tax-xita, billi j[allu lbramel barra wara biebhom.
uffi/jal Ruman Appius Claudius Caecus, li kien jie[u [sieb i/-/ensiment g[all-poplu Ruman. L-akkwadott kien jissupplixxi ilma lil funtana wa[da biss, li kienet tinsab f’suq tal-baqar. Mat-tielet seklu, Ruma kellha [dax-il akkwadott, u l-bliet imxerrda madwar l-Imperu Ruman, kollha kienu adottaw din issistema.
Peress li mhux kul[add kellu a//ess g[all-ilma u lpopolazzjoni bdiet tikber, innies bdew i;ibu l-ilma mixxmajjar, li d-drena;; kien jin;ema’ fihom u [afna nies bdew jimirdu jew imutu. Ilgvern Ruman induna b’din is-sitwazzjoni u kellu jie[u
L-ewwel akkwadott f’Ruma L-ewwel wie[ed li nbena f’Ruma kien l-Aqua Appia, fis-sena 312 Q.K. mill-
Il-kostruzzjoni tal-akkwadotti It-tul tal-akkwadott kien
jiddependi minn kemm kien hemm bog[od mir-ri]orsi fejn
L-ewwel akkwadott li nbena f’Ruma kien l-Aqua Appia, mibni fis-sena 312 Q.K. mill-uffi/jal Ruman Appius Claudius Caecus, li kien jie[u [sieb i/-/ensiment g[all-poplu Ruman
jinsab l-ilma, g[all-villa;;i u l-bliet. L-ilma kien jimxi wa[du permezz tal-gravità nnifisha u bl-g[ajnuna ta’ xaqlib li kien ikun hemm mill-;ebel jew mill-konkrit. L-akkwadotti kellhom ikunu mibnija bl-e]att biex lilma la jista;na u laqas imur jg[a;;el g[ad-destinazzjoni tieg[u. L-in;iniera riedu j]ommu linklinazzjonijiet kollha l-istess. B’hekk, /erti akkwadotti kienu jinbnew fuq arkati kbar, jew mal-art billi jkollhom kanali tal-;ebel g[addejjin g[at-tul. Jekk mat-tul kienet tinsab xi g[olja li tifred l-akkwadott minn mar-ri]orsi, kienu jidda[[lu pajpijiet tal-[adid minn ;ol-g[olja, biex l-ilma jkun jista’ jg[addi minnhom. Minn fejn kien jittie[ed l-ilma^ L-akkwadotti kienu jfornu iktar minn miljun persuna. Lilma kien jasal mill-
akkwadott u kien imur ;o tank li kellu konnessi mieg[u kanali li kienu jissupplixxu lilma lill-ir[ula, il-funtani, illatrini u l-banjijiet pubbli/i rispettivament. L-ilma kien jittie[ed minn xmajjar artifi/jali, digi u ;ibjuni li kienu jinbnew apposta.
L-ilma l-[azin kien jit[allat mal-ilma t-tajjeb^
Kull akkwadott kien jinbena g[al skop spe/ifiku. Lakkwadotti kienu mqassmin biex jissupplixxu ilma li kien tajjeb g[ax-xorb, g[all-funtani u o[rajn g[al-latrini u lbanjijiet pubbli/i. Malakkwadotti li kienu jissupplixxu ilma g[ax-xorb, kien jinstab tank kbir li kien jiffiltra l-ilma. Dan g[aliex l-ilma kien i;orr mieg[u t-trab u u xi drabi;ebel ]g[ir li kien jinqala’ mill-kanali. L-ilma li ma kienx tajjeb g[ax-xorb kien jispi//a jmur ;ol-Cloaca Maxima li kienet sistema tad-drena;;, u minn ;o fiha kien imur fix-xmara Tiber. L-a//essibbiltà u t-tne[[ija tal-akkwadotti G[alkemm l-akkwadotti bdew ja[dmu, mhux kul[add kien jibbenefika minnhom. Nies li kienu joqog[du fl-
og[la sular ma kellhomx a//ess g[all-ilma. B’hekk, [afna minnhom kienu jie[du l-ilma mill-funtani. Fil[ames seklu, mal-waqg[a tal-Imperu Ruman, [afna mill-akkwadotti twaqqg[u minn Barbari li invadew lartijiet Rumani.
minn Christian Navarro chrisnavarro12188@gmail.com
Akkwadotti o[rajn imxerrdin mal-Imperu Ruman • Aqua Marcia jinsab f’Tivoli, fl-Italja. Dan inbena bejn is-snin 144 u 140 Q.K. Hu wie[ed mill-
•
•
itwal akkwadotti li qatt bnew ir-Rumani, b’tul ta’ madwar 90km. Aqueduct of Segovia jinsab f’Segovia, fi Spanja. G[andu 166 arkata, b’tul ta’ madwar 823m. Pont du Gard jinsab f’Nimes, fi Franza. Inbena ta[t il-:eneral :ulju ?esri, u hu meqjus li hu twil 274m. Kuljum kien i;orr madwar 200,000 metru kubu ta’ ilma.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Assigurazzjoni 23
Allcare Insurance> kumpanija ;dida tal-assigurazzjoni minn fornitur tas-servizzi finanzjarji Dan l-a[[ar, Allcare Insurance Limited ;iet awtorizzata mill-Awtorità g[as-Servizzi Finanzjarji ta’ Malta biex mill-1 ta’ Jannar 2013, tag[mel tran]azzjonijiet fil-klassijiet kollha tannegozju tal-assigurazzjoni barra assigurazzjoni tal-[ajja. L-assiguratur il-;did ;ej minn grupp ta’ kumpaniji li jinkludi lil Allcare Insurance Agency Limited, li ilu jopera b[ala a;enzija ta’ assigurazzjoni fis-suq lokali tal-assigurazzjoni g[al aktar minn 25 sena. Il-pass li ttie[ed biex ti;i stabbilita kumpanija lokali ta’ assigurazzjoni hu xhieda tassu//ess tal-kumpanija sallum. Eric Schembri, i/-Chairman ta’ Allcare Insurance Limited, jistqarr li “kien pass naturali g[an-negozju tag[na” u li “dan il-pass se jippermettilna nkomplu nibnu fuq il-punti po]ittivi tag[na u jag[tina aktar kontroll fuq id-destin tag[na.” Il-kumpanija l-;dida talassigurazzjoni, Allcare Insurance Limited, ir/eviet lawtorizzazzjoni mill-MFSA wara pro/ess ta’ awtorizzazzjoni rigoru] [afna. Il-kumpanija se tkun qed toffri firxa wiesg[a ta’ prodotti tal-assigurazzjoni inklu]i dawk relatati malvetturi, djar, l-ivvja;;ar, issa[[a, u l-in;enji tal-ba[ar. Il-kumpanija se tipprovdi wkoll g[all-[ti;iet kollha talassigurazzjoni tan-negozju, kummer/jali, industrijali u professjonali. Meta ttie[det id-de/i]joni biex jibdew ilpreparazzjonijiet biex titwaqqaf Allcare Insurance Limited, it-tis[i[ talmanagement team tal-;estjoni tal-kumpanija sar prijorità. Il-kumpanija nnominat lil Ramon Mizzi b[ala Group Head, lil David Mallia b[ala Chief Financial Officer u lil Joe Avellino b[ala Technical Director. Judith Galea, li pre/edentement kienet Chief Executive Officer ta’ Allcare Insurance Agency Limited ;iet ma[tura b[ala Chief Executive Officer ta’ Allcare Insurance Limited. Simon Schembri ;ie nnominat b[ala Corporate Services Director u Compliance Officer u Eric Schembri g[andu l-po]izzjoni ta’ Chairman tal-kumpanija. L-azzjonisti ta’ Allcare Insurance Limited huma listess azzjonisti ta’ Allcare Insurance Agency Limited, ji;ifieri La Laguna Limited, Global Management Services Limited u Tumas Group Company Limited. Id-diretturi ta’ Allcare Insurance Limited huma kunfidenti [afna li, b[ala assiguratur, il-kumpanija se
tkun f’po]izzjoni li tipprovdi g[all-[ti;iet kollha taddetenturi tal-poloz li g[a]lu li jqieg[du l-fidu/ja tag[hom flisem ‘Allcare’. Simon Schembri jistqarr li “g[alina huwa importanti li d-
detenturi tal-poloz jibqa’ jkollhom mo[[hom mistrie[ min[abba li jkunu jafu li lpoloz tal-assigurazzjoni tag[hom huma assigurati ma’ fornitur li jista’ jipprovdi listandards tas-servizz li huma
;ustament jistennew meta jing[ataw servizz mit-tim tag[na. “Ba]ikament, Allcare, b[ala kumpanija tal-assigurazzjoni, hi f’po]izzjoni sa[ansitra a[jar u aktar soda biex
tissodisfa r-rekwi]iti taddetenturi tal-poloz.” L-uffi//ji ta’ Allcare Insurance Limited jinsabu fejn ir-roundabout talUniversità, l-Imsida. }uru www.allcare.com.mt.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
24 Volontarjat
Il-grupp Computer Domain b’impenn konkret b’risq persuni fil-b]onn Organizzat ming[ajr [las kors ta’ diversi ;img[at g[al studenti li jridu jitg[allmu l-Ingli] Ix-xahar li g[adda l-grupp Computer Domain li jinsab fil-Mosta [a g[add ;mielu ta’ inizjattivi bil-mira spe/ifika li jg[in lil persuni li b’xi mod jew ie[or g[andhom xi tip ta’ b]onn. Matul il-jiem ta’ Di/embru, id-diretturi tal-kumpanija flimkien mal-management u
l-[addiema [admu fuq g[add ta’ inizjattivi separati li kellhom l-g[an li jin;abru fondi [alli mbag[ad, l-g[ada talMilied, jing[ataw lil l-Istrina. Fost l-attivitajiet li kienu organizzati kien hemm dress down day, jum ta’ tournament sportiv, bejg[ ta’ ikel tipiku tal-Milied, ilbies ta’ parrokki
Miraide Callus Gatt waqt il-pre]entazzjoni tas-somma ta’ €10,000 lil l-Istrina
U[ud mill-istudenti li attendew g[all-kors ming[ajr [las offrut minn English Domain. Fir-ritratt jidhru wkoll u[ud mill-g[alliema tal-istess skola
kkuluriti, u o[rajn. F’dawn l-attivitajiet [adu sehem bi [;arhom kemm lg[alliema kif ukoll l-istudenti li g[enu biex jin;abru fondi g[al din il-kaw]a ;usta. Miraide Callus Gatt, idDirettur tal-grupp Computer Domain, f’kumment fissret ilgratitudni tag[ha g[al dan limpenn ta’ dawk kollha involuti fil-kumpanija u qalet li finalment dan l-isforz wassal biex in;abret is-somma sabi[a ta’ €10,000. Fil-fatt, dak li ;ara kien li s-somma mi;bura mill[addiema u mill-istudenti kienet mi]juda b’mod qawwi biex finalment intla[qet issomma sabi[a ta’ €10,000. Hi rringrazzjat lil dawk kollha li b’xi mod jew ie[or taw is-sehem tag[hom g[al dan is-su//ess kbir li juri blaktar mod /ar il-qalb kbira li g[andha l-kumpanija li ssib [in importanti biex tiftakar f’dawk fil-b]onn. Sadattant, kompliet Miraide Callus Gatt, il-kumpanija
imbarkat ukoll fuq inizjattiva o[ra importanti, din id-darba me[uda mit-taqsima English Domain, li [admet biex kienu organizzati lezzjonijiet tattag[lim tal-Ingli] lil studenti li kellhom ix-xewqa li jitg[allmu aktar din il-lingwa i]da li ma kellhomx biex i[allsu. Dak li ;ara kien li dawn listudenti xorta wa[da kienu mistiedna jattendu g[al dawn il-lezzjonijiet, i]da ming[ajr [las. Il-motto wara din l-inizjattiva ;eneru]a u altruwista kien: ‘Free English classes for those less fortunate and in need’. Il-parte/ipazzjoni f’dawn il-lezzjonijiet kienet wa[da sabi[a u l-kumpanija hi kburija li [adet din l-inizjattiva mhux tas-soltu, i]da li kienet wa[da mill-aktar validi g[al dawn i]-]g[a]ag[. Kristal Sant u Jonathan Cilia, il-koordinatri/i ta’ dan il-kors u wie[ed millg[alliema rispettivament, fissru din l-inizjattiva b[ala
avventura li rnexxiet. Kors li kien mifrux fuq xahrejn filbini tal-kumpanija fil-Mosta stess li wassal biex ta kontribut lil dawn l-istudenti [alli jkomplu ji]viluppaw il-[iliet tag[hom. Dan kien ;est li g[amel differenza lil kul[add – lill-istudenti li tg[allmu l-Ingli] u lill-g[alliema li tg[allmu ming[and l-istudenti aspetti dwar il-kulturi tag[hom. Rispett re/iproku li fl-a[[ar mill-a[[ar hu l-messa;; li j;ib mieg[u l-Milied. Nick Callus, id-Direttur talkumpanija, fa[[ar lil dawk kollha li [admu fl-inizjattivi kollha li [a l-grupp Computer Domain u qal li l-kumpanija tibqa’ tag[mel dak kollu possibbli biex tg[in f’kaw]i ;usti. Il-kumpanija dejjem hekk g[amlet u hekk se tkompli tag[mel. Dan kollu jifforma parti mis-su//ess kbir ta’ Computer Domain li kontinwament tie[u inizjattivi biex tissokta timxi ’l quddiem.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Volontarjat 25
Erbg[in familja jgawdu mis-servizzi li toffri l-inizjattiva Home-Start Malta Imniedi rrapport ta’ [idma tas-servizz Home-Start Malta Waqt attività re/enti kien ippre]entat ir-rapport ta’ [idma tas-snin 2010-2011 tasservizz Home-Start Malta, li jag[ti [arsa lejn il-miri mil[uqa mis-servizz u lpjanijiet im[ejjija g[all-futur. Dan sar fil-pre]enza talorganizzatri/i ta’ Home-Start Malta, numru ta’ voluntieri tas-servizz, membri talKumitat u rappre]entanti talFondazzjoni g[al Servizzi ta’ {arsien So/jali, flimkien malisponsors uffi/jali HSBC Malta Foundation u Vodafone Malta Foundation. Matul is-sentejn koperti mir-rapport, kien hemm 40 familja li bbenefikaw minn Home-Start Malta, waqt li 18il voluntier ;did ing[aqdu mas-servizz li kollha ng[ataw kors ta’ preparazzjoni kif ukoll opportunitajiet regolari g[al ta[ri; u sapport. Is-servizz qabe] ukoll ilmira li jipprovdi servizz lil 25 familja fl-istess waqt, anke g[ax matul dawn is-sentejn isservizz infirex g[allokalitajiet kollha ta’ Malta, meta qabel kien offrut biss lil familji mill-Kottonera u lir[ula tal-madwar. Catherine Gonzi "Permezz ta’ Home-Start Malta, il-;enituri fil-b]onn ta’ g[ajnuna jir/ievu s-sapport,
[biberija u g[ajnuna prattika sabiex ikunu jistg[u jiffa//jaw l-isfidi so/jali u fi]i/i b’mod partikolari matul l-ewwel snin tat-trobbija tattfal," qalet Catherine Gonzi, i/-Chairperson tal-HSBC Malta Foundation. "Il-Fondazzjoni ilha tissapportja lil Home-Start Malta mill-bidu tas-servizz fl2006 b[ala parti mille]er/izzju tag[ha biex ittejjeb il-livell ta’ g[ajxien ta’ tfal
Mument waqt il-pre]entazzjoni tar-rapport ta’ [idma tas-servizz Home-Start Malta li fis-snin 2010-2011 ipprovda servizzi lil g[add sabi[ ta’ familji
fil-b]onn fis-so/jetà. Dan isservizz hu wie[ed li qed jag[mel su//ess u jixraqlu ssapport kontinwu tag[na." :emma Mifsud Bonnici "G[all-Vodafone Malta Foundation hu ta’ privile;; li tissapportja lil Home-Start Malta. A[na nemmnu f’dan il-programm li qed jissapportja lil dawk il;enituri bit-tfal li huma filb]onn," qalet :emma Mifsud Bonnici, i/-Chairperson talVodafone Malta Foundation. Wie[ed mill-g[anijiet tal-
Vodafone Malta Foundation hu li jippromwovi so/jetà aktar ;usta billi tag[ti opportunitajiet lil komunitajiet ]vanta;;ati sabiex jimxu ’l quddiem fil[ajja u jkunu inklu]i fisso/jetà. "G[all-Vodafone Malta Foundation din hija opportunità e//ellenti g[aliex li ntejbu l-abbiltà tal-familji biex jiffa//jaw in-ne/essitajiet tal-[ajja hu wie[ed millg[anijiet li ridna nil[qu." ikkonkludiet :emma Mifsud Bonnici. Sina Bugeja
Sina Bugeja, il-Kap E]ekuttiv tal-Fondazzjoni g[al Servizzi ta’ {arsien So/jali, sa[qet fuq il-fatt li lFondazzjoni qed tinvesti [afna fis-servizzi fil-komunità b[alma hu Home-Start Malta. Dan g[aliex temmen li lg[ajnuna g[andha ting[ata kemm jista’ jkun lill-familji fil-b]onn fl-ambjent tag[hom. Sej[a g[all-voluntieri Fil-;img[at li ;ejjin, HomeStart Malta se jilqa’
applikazzjonijiet minn persuni interessati li jing[aqdu mattim ta’ voluntieri tas-servizz. Biex tissie[eb mal-voluntieri ta’ Home-Start l-iktar [a;a importanti hi li tkun ;enitur jew ikollok esperjenza diretta fit-trobbija tat-tfal. Dawk li huma interessati li jing[aqdu mat-tim ta’ voluntieri ta’ Home-Start,
jistg[u jag[mlu dan billi j/emplu 21678043, 23985111 jew 99018398; jibag[tu email fuq home.start@maltanet.net
jew jimlew formola online fuq is-sit www.appogg.gov.mt, sa mhux aktar tard mit-28 ta’ Frar 2013.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 17 ta’ Jannar, 2013
TV#Radju 27 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor Qalb il-Familja NET Television, 10>00 F’xandira diretta minn Villa Arrigo f’San Pawl tatTar;a, edizzjoni o[ra ta’ dan l-appuntament ta’ darbtejn fil-;img[a waqt il-kampanja elettorali bi pre]entazzjoni ta’ Graziella Attard Previ u ta’ Charles Camenzuli. It-tema mag[]ula g[al-lum se tkun in-nisa li ja[dmu. Fost il-kelliema esperti biex jg[idu tag[hom dwar issu;;ett se jkun hemm Mary Gaerty mill-Kunsill Nazzjonali tan-Nisa. B[alma ji;ri s-soltu, insiru nafu wkoll a[jar ]ew; kandidati tal-Partit Nazzjonalista g[all-Elezzjoni :enerali tad-9 ta’ Marzu. G[al-lum dawn se jkunu Claudette Buttigieg (fir-ritratt fuq ix-xellug) u Shirley Farrugia. Newsdesk (l-ewwel parti) Radio 101, 16>30 Il-kandidati tal-Partit Nazzjonalista g[all-Elezzjoni :enerali li se jkunu l-mistiedna ta’ Simon Cassar g[al-lum huma ?ensu Galea u Mario Rizzo Naudi. Indianapolis pista infernale (Winning) La 7, 14>05 Film Amerikan li n[adem fl-1969 b’re;ija ta’ James Goldstone u li g[andu fil-partijiet ewlenin lil Paul Newman (fir-ritratt fuq il-lemin) u lil Joanne Woodward. Lil dawn it-tnejn fil-film narawhom b[ala koppja mi]]ew;a, kif kienu wkoll dak i]]mien fir-realtà. Hu jkun sewwieq professjonali ta’ karozzi tat-tlielaq. Tant ikun iffissat fuq il-karozzi, li ftit li xejn iqatta’ [in ma’ martu. Din t[oss in-nuqqas ta’ attenzjoni li tir/ievi minn ]ew;ha, u tispi//a tfittex l-attenzjoni ta’ ra;el ie[or. Distinti NET Television, 22>30 Ripetizzjoni tal-programm ta’ Jean Claude Micallef li laqqag[na ma’ Victor Scriha, il-President tal-klabb tal-football ta’ Valletta u li qabel kellu wkoll su//ess fl-istess kariga mat-team ta’ Marsaxlokk.
Mhux biss in[olqu eluf ta’ impjiegi, talli numru minnhom huma f’oqsma li qatt ma konna nobsru li se nid[lu fihom, b[alma huma dawk talmanutenzjoni tal-ajruplani
Roberta Borg Costanzi
Shirley Farrugia
Is-sa[[a tat-tfal Il-Mara tal-lum - NET Television, 14>05
Fil-programm tal-lum Gloria Mizzi se tittratta s-sa[[a, b’mod partikulari s-sa[[a tat-tfal. Jie[du sehem Claudette Buttigieg li g[al xi ]mien kienet Communications Cordinator fil-Ministeru tas-Sa[[a u llum kandidata tal-Partit Nazzjonali g[all-Elezzjoni :enerali, Shirley Farrugia, tabiba, Sindku tal-Mosta u wkoll kandidata g[all-Elezzjoni :enerali, Charmaine Gauci, li tmexxi d-Direttorat tal-Promozzjoni tas-Sa[[a u l-Prevenzjoni mill-Mard, u t-tabiba u nutrizzjonista Roberta Borg Constanzi.
Charmaine Gauci
{olqien ta’ 20,000 impjieg fl-a[[ar [ames snin Anali]i tal-A[bar - NET Television, 20>30
Bis-sehem ta’ esperti u ta’ rappre]entanti fl-industrija, il-programm tal-lum se janalizza l-i]viluppi fil-qasam tax-xog[ol bil-[olqien ta ’ 20,000 impjieg ;did f’dawn l-a[[ar [ames snin. Il-programm se jid[ol fid-dettall tax-xejriet fil-qasam
tal-impjiegi tul dan il-perijodu u w[ud mill-inizjattivi li ttie[du u se jkomplu jittie[du fis-snin li ;ejjin biex aktar nies jid[lu fid-dinja tax-xog[ol. Produzzjoni u pre]entazzjoni ta’ Roderick Agius.
IN-NAZZJON
Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
28 TV#Radju
06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Anali]i tal-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
10>30 11>55 12>00 12.30 13>00 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Futur fis-Sod The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria - Ronald Briffa (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00 )
16>30 17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 00>30
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Notti magiche 21:05 Mu]ika u Sport 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - In-Novella 13:45 - ONE News 14:00 Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 - ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 13:30 Kaskata Kulturali, 14:00 BBC News) 15:30 - Jg[idu
Newsdesk (l-I parti) - Simon Cassar Newsdesk (it-II parti) - Roberta Avellino Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar - David Thake u George Galea Is-Snin tar-Rock ’n Roll Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
Tag[hom i]-}g[a]ag[ (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - L-Argument matul il;img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 18:50 - Mid-Dinja Kattolika 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:30 - Intietef 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 - Frott il-Kelma 22:00 Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Campus 09:30 - Cinescena 10:00 - BBC News Update 10:05 - L-Ewropa u l-Imperu 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 Darbtejn Insiru Tfal 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Bioneers 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Mure sewwi l-Knisja Tieg[i 11:30 - Ift[u l-Bibien 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l-Erwie[ 12:45 - {dejn l-ilma fejn nistrie[ 13:00 - {olqa mal-Maltin ta’ barra 13:30 Irrid Inwassallek messa;; (r) 14:30 - Italia leggendaria (r) 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - {amsin Sena wara 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 - Lejn il-qawmien 23:00 {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 Calypso Drive 19:00 - Classic Gold 21:00 - Reggae Party 24:00 - Mu]ika tal-passat.
Questo piccolo grande amore - La 5 21>10
Emanuele Bosi u Mary Petruolo (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film Taljan tal-2008 b’re;ija ta’ Riccardo Donna li fih u[ud mill-kanzunetti bikrin tal-karriera ta’ Claudio Baglioni. TVM 06:30 - TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 10:20 - Realtà 11:25 Lonely Planet, Best in China (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - TVPM 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 - }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Telebejg[ 18:30 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - An;li 21:45 Bondi + 22:45 - A[barijiet filqosor 23:45 - Il-{arsa ta’ Ru]ann 00:20 - TVPM. TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:30 - Il-{arsa ta’ Ru]ann (ep. 3) 12:15 - Qatra Inka 12:45 Lonely Planet - Best in Asia 13:45 - Realtà 14:15 - Ruggers 14:45 - Meander 15:15 Dokumentarji 15:30 - Lonely Planet - Best in Asia 16:00 - Life of Mammals 16:50 - Madwarna 17:20 - Waqtiet 17:25 - Realtà 18:30 - Wirt, Arti u Kultura 19:00 - Ruggers 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Life of Mammals 20:30 A[barijiet bl-Ingli] 20:45 Bondi + 21:45 - Sensilhena 22:30 - Meander 23:00 - Ruggers 23:30 - 3 Pointer. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 - Vie 11:30 - Aroma Mattina 13:00 Kalamita (jinkludi ONE News fis-13:30 u fit-15:30) 16:30 Aroma Kitchen 17:30 - ONE News 17:40 - Aroma Kitchen 18:10 - Teleshopping 18:25 X’Ta[seb?! 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:40 Attività Politika 22:15 - 903 23:15 - ONE News 23:50 Xandiriet politi/i. Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - Dokumentarju 20:30 - Il-Parlament tal-Poplu (live) 21:30 - CNI 22:00 - News 22:30 - Motordrome.
Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00, id-09:00 u l11:00) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Affari tuoi 21:10 - Don Matteo 8 23:05 - Porta a porta 00:40 - Tg 1 notte 01:15 - Sottovoce 01:45 - In Italia. Raidue 07:00 - Cartoons
08:10 - Il nostro amico Charly (TF) 08:55 - La signora del west (TF) 09:40 Sabrina, vita da strega (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 Seltz 14:45 - Senza traccia (TF) 15:30 - Cold Case 16:15 Numb3rs 17:00 - Las vegas (TF) 17:50 - Tg sport 18:30 - Tg 2 notizie 18:45 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 19:35 - Il commissario Rex (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Criminal Minds (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - Sketch & Soda 01:30 - Anna Winter (TF). Raitre 07:00 - Tgr buongiorno Italia 08:00 - Agorà (attwalità) 10:10 La storia siamo noi 10:50 Codice a barre (attwalità) 11:30 Buongiorno Elisir (attwalità) 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - Diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 La casa nella prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo 17:40 Geo & Geo 19:00 - Tg 3 20:00 Blob 20:10 - Comiche all’italiana 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Volo in diretta 23:05 - Le storie diario italiano 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Rai Educational 01:35 - La musica di Raitre. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina
08:40 - La telefonata di Belpietro (attwalità) 08:50 - Mattino cinque 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne (talk
show) 16:15 - Amici 16:55 Pomeriggio cinque (attwalità) 18:50 - Avanti un altro! (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - La grande magia The Illusionist 23:50 Supercinema 00:15 - Tg5 00:45 - Striscia la notizia 01:35 Uomini e donne (r). Rete 4 06:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 2 (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 Lo sportello di Forum 15:30 Rescue Special Operations (TF) 16:35 - Il grande cuore di Clara. Film ’88 16:50 - Herbie sbarca in Messico. Film ’80 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - The Closer (TF) 23:10 - Bones (TF) 01:00 Donnavvenrtura 01:45 - Tg 4 night news. Italia 1 06:50 - Cartoons 08:45 Everwood (TF) 10:35 - ER medici in prima linea 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:50 - White Collar (TF) 16:45 Chuck (TF) 17:40 - La vita secondo Jim (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - Safe. Film 2012 22:55 - Pride and Glory - Il prezzo dell’onore. Film 2008 01:20 - Sport Mediaset 01:45 The Shield (TF). La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:55 - Coffee Break (attw.) 11:00 - L’aria che tira (attwalità) 12:20 - Ti ci porto io... in cucina con Vissani 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14:05 - Indianapolis pista infernale. Film ’69 15:50 - In plain sight (TF) 16:50 - Il commissario Cordier (TF) 18:50 - I menù di Benedetta 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Servizio pubblico 23:45 - Omnibus notte 00:50 - Tg La 7 sport 00:55 Prossima fermata 01:15 - Otto e mezzo (attwalità).
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
TV#Radju 29 Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07.15 F. News 07:30 - Dawl tal:urnata 08:00 - Nintrefa ’l Fuq (r) 10:00 - Strada Rjali 12:00 News 12:15 - Today News 12:30 - Reporter 13:00 - Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 News Point 18:15 - News 18:30 - Sejja[tli 19:45 - F. News 20:15 - Today News 20:30 Reporter 21:00 - Entertain Me 23:00 - News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – All That Jazz (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 The 60s & 70s 20:30 - Rock Legend 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 12:50 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:50 - Ugly Betty (TF) 15:40 Dawson’s Creek (TF) 16:30 Ninì 17:20 - Friends (sitcom) 17:50 - Non ditelo alla sposa (reality) 18:45 - Exteme Makeover Home Edition 19:50 Amici 20:25 - Gossip Girl (TF) 21:10 -Questo piccolo grande amore. Film 2008 23:30 Uomini e donne. BBC Entertainment 07:15 - 3rd & Bird 07:25 Boogie Beebies 07:40 Gigglebiz 07:55 - The Roly Mo Show 08:10 - Me Too! 08:30 Buzz and Tell 08:35 - My Family 09:05 - One Foot in the Grave 09:35 - The Weakest Link 10:20 - EastEnders 10:50 Doctors 11:20 - Casualty 12:10 - Bleak House 13:10 - My Family 13:40 - The Weakest Link 14:25 - EastEnders 14:55 Doctors 15:25 - Casualty 16:15 - Bleak House 17:15 - The Weakest Link 18:00 EastEnders 18:30 - Doctors 19:00 - Coast 20:00 - Keeping up Appearances 20:30 - Gavin and Stacey 21:00 - Waking the Dead 21:50 - Blackadder Goes Forth 22:20 - Taking the Flak 22:50 - Friday Night Dinner 23:15 - Last Man Standing. TCM
07:40 - Penelope (U) 09:15 Mogambo (U) 11:10 - Beau Brummell (U) 13:00 - Bhowani
Junction (A) 14:50 - Casablanca (U) 16:30 - Hot Millions (U) 18:15 - Grand Prix (A) 21:00 Dark of the Sun (X) 22:40 - The Night of the Iguana (X). MGM Movies 07:30 - Dirt 09:05 - Keys to the Kingdom. Film ’91 10:40 MGM’s Big Screen 10:55 Mission of the Shark. Film ’91 (PG) 12:30 - Vanished. Film ’95 (PG) 14:00 - Solarbabies. Film ’86 (PG) 15:35 - Her Last Chance. Film ’96 (15) 17:05 I’ve Been Waiting for You. Film ’98 18:35 - Love and Death. Film ’75 (A) 20:00 - The Initiation of Sarah. Film 2006 21:30 - Pale Blood. Film ’91 (18) 23:05 - Go Tell the Spartans. Film ’78 (X). GO Stars 07:05 - The Covenant 08:40 Titanic: Part 2 of 2 10:15 - The Hollow Crown: Part 9 of 10 11:05 - Monk 11:50 Warehouse 13 12:35 - John Carter 14:45 - Tangled 16:25 Dolphin Tale 18:15 -
Confessions of a Shopaholic 19:55 - The Office 20:20 Warehouse 13 21:05 - From Paris With Love 22:35 Earthbound 00:05 - Repo Men 01:55 - Titanic: Part 2 of 2.
Diva Universal 07:00 - Quincy, M.E. 08:00 Jane Doe: Yes, I Remember It Well 09:44 - Great Women 09:55 - Ironside 10:55 - Rex: A Cop’s Friend 11:55 - Quincy, M.E. 12:55 - ER 13:55 - Agatha Christie’s Marple 15:48 - Parole D’Amore 15:55 - Ironside 16:50 - Quincy, M.E. 17:55 - Jane Doe: How to Fire Your Boss 19:40 - As the Light Leaks in 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - McBride: Anybody Here Murder Marty? 22:48 - Maybe 23:00 - ER. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Lawless Drag Bike Part 1, PJD Bike Part 3 and Geico Bike Part 2 08:10 - Dirty Jobs: Coal Miner 09:05 Deadliest Catch: Dead of Winter 09:55 - Ultimate Survival: Yukon 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made: Blister
Packs # Deli Slicer # Oysters # Weathervanes 11:40 - Extreme Engineering: Coaster Build-Off 12:35 - Rides: Ultimate Off-Road 13:30 - Wheeler Dealers: Frogeye Sprite 14:25 - American Chopper: Back in Time 15:20 Mythbusters: Storm Chasing
Myths 16:15 - Dirty Jobs: Coal Miner 17:10 - Deadliest Catch: Dead of Winter 18:05 - Ultimate Survival: Romania 19:00 - How It’s Made 20:00 - Extreme Fishing with Robson Green: At the Ends of the Earth 21:00 River Monsters: Untold Stories: Lethal Legends 22:00 - Masters of Survival: To Hell and Back 23:00 - Trouble in Paradise. Iris 15:20 - I miei più cari amici. Film ’98 17:25 - Ettore lo fusto. Film ’71 19:25 - A-Team (TF) 20:10 - Hazard (TF) 21:05 Mary Reilly. Film ’96 23:00 Un tè con Mussolini. Film ’98 01:10 - Storia di una cpainera. Film ’94. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Mike & Molly 11:30 Glee 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 Fringe 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 Private Practice 16:45 - Suits 17:30 - Whitney 17:52 - 2 Broke Girls 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 Suburgatory 20:30 - Dallas 21:15 - Supernatural 22:00 True Blood 23:05 - The Mentalist 23:50 - Alcatraz 00:40 - Boardwalk Empire 01:45 - 30 Rock. Biography Channel 07:00 - Heavy: Mark and Patty 08:00 - Heir Hunters: Murdoch & Lv 09:00 - Police Women of Cincinnati: I’m Worth More Than Fifteen Bucks. Hardcore Pawn: 10:00 - Blood Lines 10:30 - Turf Wars. 11:00 Heavy: Sallie and Chad 12:00 Re-Vamped 13:00 - Storage Wars: The Drone Wars 13:30 Billy the Exterminator: Roadkill 14:00 - To Be Announced 15:00 - Hoarders: Billy Bob # Jean 16:00 - Heavy: Sallie and Chad 17:00 - Re-Vamped 18:00 Police Women of Cincinnati: I’m
Worth More Than Fifteen Bucks 19:00 - Storage Wars: The Drone Wars 19:30 - Billy the Exterminator: Roadkill 20:00 Heir Hunters: Murdoch & Lv. Hardcore Pawn: 21:00 - Blood Lines 21:30 - Turf Wars. 22:00 - Celebrity Ghost Stories: Cheri O’teri, Corbin Bernsen, John Schneider, Sharon Angela 23:00 - I Survived: Beyond and Back: Tyrone, Noelle, Mick.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - Monkey See Monkey Do 09:05 Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 Kipper 09:45 - Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - Monkey See Monkey Do 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - Monkey See Monkey Do 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - Slim Pig 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 The Hoobs 18:50 - Gazoon 19:00 - Angelina
Ballerina 19:15 - Thomas and Friends 19:30 Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - Monkey See Monkey Do 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder 22:35 - Fireman Sam. Disney Channel 08:00 - Jonas LA 08:25 - So Random 08:50 Hannah Montana Forever 09:15 - Sonny with a Chance 09:40 - Kim Possible 10:05 - Shake It Up 10:30 - Wizards of Waverly Place 10:55 - Phineas and Ferb 11:20 - Austin and Ally 11:45 - Art Attack 12:10 - ANT Farm 12:35 - Cars Toons 12:40 - Have a Laugh 12:45 - Phineas and Ferb 13:25 - Shake It Up 13:50 - Austin and Ally 14:15 - Jessie 14:40 - ANT Farm 15:00 - Good Luck Charlie 15:30 - Gravity Falls 15:55 - The Suite Life on Deck 16:20 - Austin and Ally 16:45 - Phineas and Ferb 17:10 - ANT Farm 17:35 Good Luck Charlie 18:00 - Jessie 18:30 - That’s So Raven 18:50 - Cory in the House 19:15 - Kim Possible 19:40 - Hannah Montana 20:05 - Phineas and Ferb 20:40 - Phineas and Ferb 20:55 Wizards of Waverly Place 21:45 - Hannah Montana 22:35 - Brandy and Mr Whiskers.
06>45
Int fuq NET
09>00 10>00 11>30 12>00 12>05 14>00 14.05
Futur fis-Sod Qalb il-Familja Telebejg[ NET News .NET (b’waqfa g[al NET News fis-13>00) NET News Il-Mara tal-Lum
15>25 15>40 16>35 16>55
Telebejg[ Newsbuzz Telebejg[ Malta Llejla
19>00 19>30 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30
(b’waqfiet g[al NET News fil-17>00 u fis-18>00) Bozza tal-Mija Lift NET News Anali]i tal-A[bar NET News Futur fis-Sod Distinti (r) NET News Futur fis-Sod
(b’waqfa g[al NET News fis-07>00)
(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)
Sport fuq il-Cable Eurosport 1 07:15 - Australian Open Tennis 09:30 - Australian Open Tennis: Women’s SF (live) 12:00 Australian Open Tennis 15:45 Africa Cup of Nations Football: Group A: Ghana v Mali (live) 18:00 - Game, Set and Mats 18:30 - Africa Cup of Nations Football: Group A: Niger v
Democratic Republic of the Congo (live) 21:00 - ISU European Championship Figure Skating: Zagreb, Croatia: Free Pairs Programme (live) 22:00 Australian Open Tennis 23:00 European Tour Poker.
Eurosport 2 06:00 - Australian Open Tennis 09:00 - Africa Cup of Nations Football 11:00 - Australian Open Tennis 12:45 - GTA Road to Dubai 13:00 - Africa Cup of Nations Football 14:00 - World Indoor Championship Bowls: Day 4 (live) 16:00 - FIS WC Nordic Ski Jumping 16:30 - FIS WC Snowboarding: Quebec, Canada: Snowboard Cross (live) 18:00 - Australian Open Tennis 19:30 - FIS WC Snowboarding: Quebec, Canada: Snowboard Cross (live) 20:30 Armwrestling 21:00 - STIHL World Championship, Timbersports 22:00 - European Championship, Tractor Pulling 22:30 - Game, Set and Mats 23:00 - Africa Cup of Nations Football. GO Sports 1 07:00 - Serie A: Rd 21: Palermo v Lazio 09:00 - Barclays PL: Wk 23: Tottenham H v Man. Utd 11:00 - PGA Commercialbank Qatar Masters: Day 2 (live) 15:00 - Barclays PL: Wk 19: Arsenal v West Ham Utd 17:00 Ligue 1: Rd 21: Girondins de Bordeaux v Paris Saint-Germain 19:00 - Serie A: Rd 21: Juventus v Udinese 21:00 - Heineken Cup: Rd 6: Leicester v Toulouse 23:00 - The Ligue 1 Show: Rd 22 23:30 - PGA Commercialbank Qatar Masters: Day 2. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Ligue 1: Rd 21: AC Ajaccio v Valenciennes 11:00 Serie A: Rd 21: Siena v Sampdoria 13:00 - Barclays PL: Wk 23: West Ham Utd v QPR 15:00 - Football's Greatest 15:30 - PGA Commercialbank Qatar Masters: Day 2 19:30 - The Ligue 1 Show: Rd 22 20:00 Heineken Cup: Rd 6: Munster v Racing Metro 92 22:00 Barclays PL: Wk 23: Newcastle Utd v Reading 00:00 - PL Review: Wk 23 01:00 - Ligue 1: Rd 21: LOSC Lille v OGC Nice.
GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Ligue 1: Rd 21: AC Ajaccio v Valenciennes 13:00 Serie A: Rd 21: Siena v Sampdoria 15:00 - Barclays PL: Wk 23: West Ham Utd v QPR 17:00 - Football's Greatest 17:30 - PGA Commercialbank Qatar Masters: Day 2 21:30 - The Ligue 1 Show: Rd 22 22:00 Heineken Cup: Rd 6: Munster v Racing Metro 92 00:00 Barclays PL: Wk 23: Newcastle Utd v Reading 02:00 - PL Review: Wk 23. Melita Sports 1 Bundesliga: 08:00 - Fortuna
Dusseldorf vs FC Augsburg (r) 09:55 - FC Bayern Munich vs Greuther Furth (r). 11:50 - FA Cup Rd3 Replay: Man. Utd v West Ham Utd (r) 13:55 - 2012 Alpari World Match Tour: Bermuda: Day 1 (r) 16:00 Volleyball Champions League Magazine: The Big Hit (r) 16:35 - America's Cup: Naples: Day 5 (r) 18:15 - Vendee Globe 201213: Weekly Highlights (r) 19:15 - European Le Mans Series 2012. EP1: Le Castellet (r) 20:10 - FA Cup Rd3 Replay: Man. Utd v West Ham Utd (r) 22:15 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Czech Republic v Hungary (r) 23:35 Fighting Spirit: It's Showtime #54 (r) 01:50 - Bundesliga: Fortuna Dusseldorf vs FC Augsburg (r). Melita Sports 2 12:00 - America's Cup: Naples: Day 5 (r) 13:35 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 14:40 - Bundesliga: FC Bayern Munich vs Greuther Furth (r) 16:35 - FA Cup Rd3 Replay: Man. Utd v West Ham Utd (r) 18:40 - Volleyball Champions League Magazine: The Big Hit (r) 19:10 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Russia v Poland (r) 20:35 - Vendee Globe 2012-13: Weekly Highlights (r) 21:35 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 00:15 - FA Cup Rd3 Replay: Man. Utd v West Ham Utd (r). Malta Stars 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - MFA Futsal League (r) 11:00 - BOV PL: Birkirkara v Mosta (r) 13:15 Melita GFA 1st Division (r) 15:05 - Football Nurseries (r) 15:40 - Malta Handball Association (r) 17:00 - Malta Basketball Assoc.: Luxol v Loyola (r) 18:25 - Malta Rugby Football Union (r) 20:05 Football Nurseries (r) 20:40 Melita GFA 1st Division 22:25 BOV PL: Birkirkara v Mosta (r) 00:40 - Malta Handball Association (r).
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
30 Avvi]i PN
AVVI}I POLITI?I {AL SAFI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.
{AL BALZAN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet talftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.
L-ISLA. Is-Segretarju tal-
Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.
{AL QORMI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).
SAN :ILJAN. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri ;odda. AVVI}I SO?JALI TONIO FENECH. Il-{bieb ta’
Tonio Fenech se jorganizzaw Coffee Morning, illum il{amis, 24 ta’ Jannar fil-lukanda Imperial, Tas-Sliema. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 27327302 jew 79927302. Ikun hemm trasport provdut.
?ENSU u GRAZIELLA GALEA. Il-{bieb ta’ ?ensu u
Graziella Galea se jorganizzaw Coffee Morning, g[ada l:img[a, 25 ta’ Jannar fid-9 a.m. fil-lukanda Euro Club, ilQawra. Prezz €5 bit-trasport inklu]. G[all-biljetti /emplu 99470538, 79046576 jew 99824570. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.facebook.com#events#5072 63639325391.
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’
Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti ta’ Fleur De Lys u Santa Venera, g[ada l:img[a, 25 ta’ Jannar fit-8 p.m. fil-Cortile Farmhouse, Tal-Balal, limiti ta’ San :wann. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.toniofenech.com.
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorgnizzaw attività g[at-tesserati ta’ Marsaxlokk, {al Safi u {al Kirkop, g[ada l-:img[a 25 ta’ Jannar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ Marsaxlokk. G[al aktar informazzjoni /emplu 21663564 jew 99475981.
Familja f’Marsaskala u Coffee Morning, il-{amis, 31 ta’ Jannar fid-9 a.m. fl-Inspire, Marsaskala. Prezz €5.50 bit-trasport inklu]. G[al aktar dettalji /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]ur is-sit www.georgepullicino.pn#en#events -calendar.
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’
CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud
Robert Arrigo se jorganizzaw Serata ta’ Ikel ?ini], g[ada l:img[a, 25 ta’ Jannar fit-8 p.m. fil-Jade Gardens Restaurant, San :iljan. Prezz €17 u g[all-bookings /emplu 23285000.
SHIRLEY FARRUGIA. Il-
{bieb ta’ Shirley Farrugia se jorganizzaw Coffee Morning, g[ada l-:img[a, 25 ta’ Jannar fid-9 a.m. fil-Quattro Fratelli, ilQawra. Trasport jitlaq millOratorju u mill-Pjazza tarRotunda fid-8.45 a.m. Prezz €5 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99845234.
ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’
Antoine Borg se jorganizzaw Pasta Buffet, g[ada l-:img[a, 25 ta’ Jannar fit-8 p.m. fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. Prezz €10 g[all-kbar u €7 g[at-tfal. Biljetti ming[and il-helpers tas-soltu jew /emplu 79703644 jew 27450114. Mistieden ewlieni l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi.
GEORGE PULLICINO. Il-
{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fil-Park tal-Familja Sant’Antnin, Marsaskala, is-Sibt, 26 ta’ Jannar fis-2.15 p.m. L-attività hi bla [las u t-trasport ipprovdut jibda g[all-[abta tas-1 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
Philip Mifsud se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 26 ta’ Jannar fit-8 p.m. f’Villa Maria, ir-Rabat. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 98892013.
KRISTY DEBONO. Il-{bieb ta’
Kristy Debono se jorganizzaw Ri/eviment g[ar-residenti ta’ {al G[arg[ur, is-Sibt, 26 ta’ Jannar fit8 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Ikel u drink b’xejn lil kull min jattendi. Ikkonferma l-attendenza tieg[ek fuq 79692626 jew b’email lil info@kristydebono.com.
SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb ta’
Simon Busuttil se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 30 ta’ Jannar fit-9 a.m. fix-Xara Lodge, limiti tar-Rabat. Prezz €5 bittrasport inklu]. G[all-biljetti /emplu 79010504 jew 21228585.
RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’
Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 30 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. fil-Limestone Heritage, is-Si;;iewi. G[all-biljetti u aktar informazzjoni /emplu 99847033, 79461207 jew 21461002 jew ibag[tu email lil info@ryancallus.com.
GEORGE PULLICINO. Il-
{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fil-Park g[all-
Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 31 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. f’Ferretti Restaurant, Bir]ebbu;a. Prezz €5.50 u l-biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 99900434. Ittrasport hu pprovdut u jitlaq millpostijiet tas-soltu.
VICTOR SCERRI. Il-{bieb ta’ Victor Scerri se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 31 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. fil-lukanda Golden Tulip Vivaldi, San :iljan. Prezz €4 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99239840 jew 21242599. SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb
ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Coffee Morning, il-:img[a, 1 ta’ Frar fid-9 a.m. fix-Xara Lodge, limiti tar-Rabat. Prezz €5 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.
SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb
ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Mediterranean Night, il:img[a, 1 ta’ Frar fit-8 p.m. firRazzett l-Abjad, Tal-Balal, limiti ta’ San :wann. Prezz €15 bittrasport u drinks inklu]i. G[allbiljetti /emplu 79010504 jew 21228585.
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’
Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti ta’ Birkirkara, il-:img[a, 1 ta’ Frar fid-9.30 p.m. fil-lukanda Corinthia, {’Attard. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.toniofenech.com.
JOE CASSAR. Diskussjoni
Politika ma’ Joe Cassar, il:img[a, 1 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tar-Rabat. Kul[add mistieden.
EMANUEL DELIA. Il-{bieb ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 1 ta’ Frar fit-8 p.m. f’Villa Blanche, {al Far. Prezz €10 u g[all-biljetti /emplu 79044550. Jattendi l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi. GEORGE PULLICINO. Il-
{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fi/-?ittadella, is-Sibt, 2 ta’ Frar fis-2.15 p.m. L-attività hi bla [las u t-trasport ipprovdut jibda g[all-[abta ta’ 12 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb
ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Pasta Lunch, il-{add, 3 ta’ Frar fin-12.30 p.m. f’Villa Arrigo, in-Naxxar. Prezz €6 u g[allbookings /emplu 23285000.
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642. BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5.30 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21806226 jew 99602472. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. flUffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ’Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. fl-Uffi//ju PN.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Avvi]i PN 31 JASON AZZOPARDI. Il{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning, itTlieta, 5 ta’ Frar fil-lukanda Coastline, is-Salina. Prezz €5. Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 22985100 jew 99841333. MARIO GALEA. Il-{bieb ta’
Mario Galea se jorganizzaw Breakfast, it-Tlieta, 5 ta’ Frar fil-lukanda Plaza, Tas-Sliema, Prezz €8 u g[all-biljetti /emplu 99465295, 99487102, 79369800, 99843063, 79334537 jew 99862141.
CLYDE PULI. Il-{bieb ta’
Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Frar fit-Topaz Hall, {al Qormi. Tluq tat-trasport fid-9 am. G[all-biljetti /emplu 21490643.
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Frar fi Splash & Fun Park, Ba[ar i/-?ag[aq. Prezz € 5 bit-trasport inklu] u g[allbiljetti /emplu 79992238.
FRANCIS ZAMMIT DIMECH. Il-{bieb ta’ Francis
Zammit Dimech se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. Prezz €5.50. Trasport provdut. G[all-biljetti jew informazzjoni /emplu 99449189.
PAULA MIFSUD BONNICI.
Il-{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Frar filBuskett Roadhouse. Prezz €5, bit-trasport inklu], u g[all-biljetti /emplu 21239210, 79797178 jew 99242945.
FRANS AGIUS. Il-{bieb ta’
Frans Agius se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 7 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fir-Razzett tal{biberija, Marsaskala. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 99492534 jew 99883314.
Prezz €18 g[all-kbar u €10 g[at-tfal. Se jkun hemm log[ob organizzat g[at-tfal. G[al aktar dettalji /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]ur is-sit www.georgepullicino.pn#en#events -calendar.
DAVID CASA. Il-{bieb ta’
EDWIN VASSALLO. Il-{bieb
David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 7 ta’ Frar fir-ristorant Ferretti, Bir]ebbu;a. G[all-biljetti /emplu 21232166, 79421071 jew 99462078, jew ibag[tu email lil david@davidcasa.eu.
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’
Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[a]-]g[a]ag[, il:img[a, 8 ta’ Frar fid-9.30 p.m. fil-Places, Paceville. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.toniofenech.com.
JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe
Cassar se jorganizzaw Carnival#Country Night, il:img[a, 8 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fil-lukanda Vivaldi, Paceville. Prezz €18 g[all-kbar u €9 g[attfal, bit-trasport inklu]. G[allbookings /emplu 99468624, 79459227 jew 21451569.
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment g[at-tmienja u l11-il distrett, il-:img[a, 8 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fi Splash & Fun Park, Ba[ar i/-?ag[aq. D[ul b’xejn. G[al aktar informazzjoni /emplu 79796667, 79992238. Trasport provdut.
GEORGE PULLICINO. Il-
{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw Pasta Buffet Lunch & Afternoon Tea, il-{add, 10 ta’ Frar fis-1 p.m. fil-Ball Room tarRadisson Blu Resort & Spa, Golden Sands, G[ajn Tuffie[a.
ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Ikla, il-{add, 10 ta’ Frar fis-1 p.m. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[attfal. Trasport provdut. G[al aktar informazzjoni /emplu 21433869.
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
Philip Mifsud se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’ Frar fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 98892013.
TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’
Toni Bezzina se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’ Frar f’Ferretti, il-Qajjenza. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu jew ibag[tu SMS fuq 99995742 jew 99490826.
ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’
Robert Arrigo se jorganizzaw Kun/ert mill-Pusè u l-band tieg[u, l-Erbg[a, 13 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fit-Teatru tas-Sale]jani, TasSliema. Prezz €6 u g[all-bookings /emplu 23285000.
{amis, 14 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fil-lukanda Preluna. Prezz €5 bit-trasport inklu]. G[al aktar dettalji ]uru www.carolinegalea.com, il-Facebook fuq www.facebook.com#caroline.gale awasmicallef, jew /emplu 99843564, 99491069.
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’
Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti ta’ {al Lija, l-Iklin, Fleur De Lys u Santa Venera, il-:img[a, 15 ta’ Frar fit-8 p.m. fil-lukanda Corinthia, {’Attard. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.toniofenech.com.
MARIO GALEA. Il-{bieb ta’ Mario Galea se jorganizzaw Disco Party g[a]-]g[a]ag[, il:img[a, 15 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta]-}ejtun. D[ul b’xejn.
DAVID CASA. Il-{bieb ta’
David Casa se jorganizzaw Pasta Night, il-:img[a, 15 ta’ Frar fit8 p.m. fir-Razzett l-Antik, {al Qormi. Prezz €12 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 21232166 , 79870369 jew 99462078.
ROBERT CUTAJAR. Il-{bieb
ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw Coffee Morning, il-:img[a, 15 ta’ Frar fid-9.15 a.m. fillukanda San Antonio, Bu;ibba. Prezz €7, li jinkludi g[axar log[biet tombla, ikel u t-trasport mid-distrett. Biljetti jistg[u jinkisbu mill-Uffi//ju PN talMellie[a, San Pawl il-Ba[ar u n-Naxxar, SMS lil 79262101, 99824570 jew 99856662, jew email lil robertcutajar72@gmail.com.
SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb
ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Grand Buffet Dinner, isSibt, 16 ta’ Frar fit-8 p.m. filMagazino, Valletta Waterfront. Prezz €25 b’ilma u nbid inklu]. G[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.
GEORGE PULLICINO. Il-
{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fl-Irziezet talBuskett, is-Sibt, 16 ta’ Frar fis2.15 p.m. L-attività hi bla [las u t-trasport ipprovdut jibda g[all[abta tas-1 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.
DAVID AGIUS. Il-{bieb ta’
David Agius se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 14 ta’ Frar fid-9 a.m. fil-Buskett Roadhouse, ir-Rabat. Prezz €5 u t-trasport provdut. G[all-bookings /emplu 79423101 jew 21417507 jew ibag[tu email lil david.agius@gov.mt.
CAROLINE GALEA. Il-{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning#Tombla, il-
Se ssir quddiesa g[al ru[ il-Presidenti u l-Membri tal-Kumitat E]ekuttiv tal-APAN - Anthony Borg, Anthony Battistino, Maurice Debono u Godfrey Magri Demajo. Din se ssir il-{amis, 31 ta’ Jannar fis-6.30 p.m. fil-knisja ta’ San Gejtanu, il-{amrun.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
32 Klassifikati PROPRJETÀ Il-Mosta – Il-Blata l-G[olja
APPARTAMENT li jikkonsisti fi tliet kmamar tas - sodda , wa[da ensuite u ]ew; gallariji kbar , designer finished . ?emplu 992007 1 7 jew 99200354 .
Is - Swatar
APPARTAMENT spazju] , lest u komplut bl g[amara b ’ kollox , bi tliet kmamar tas - sodda , k/ina
G{ALL-KIRI
fitted , living#kamra tal pranzu b ’ gallarija , ]ew; kmamar tal - banju ( wa[da ensuite) u utility room . Prezz € 2 1 0 , 000 . Garaxx ta ’ tliet karozzi b ’ a//ess mill - komun inklu] fil - prezz . ?emplu 77467703 .
DAR g[all-kiri long-let fi Triq Spera, ix-Xag[ra. ?emplu 21551139 jew 99459439.
{a] - }ebbu;
L-Imsida
DAR f ’ post /entrali u bl arja tag[ha . Prezz : € 1 28 , 000 . ?emplu 79769677 .
Ix-Xag[ra, G[awdex
G{AT-TWELLIJA {ANUT g[at-twellija bla rigal. ?emplu 99898254.
VETTURI Pajero 1996
4 seater, f’kundizzjoni tajba. ?emplu 79295595.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’
front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances.
?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Kamra tal-pranzu
INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u Welsh dresser. €1,950 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.
Jekk se ssuq...TIXROBX Jekk se tixrob...ISSUQX
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Passatemp 33
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
Ibni l-atleta
L-atleta li jidher fl-ewwel kwadru fuq nett fuq ix-xellug tista’ tibnih bil-b/ejje/ ta’ wa[da mill-[ames kwadri numerati. Liema? Mimdudin>5. G[ammar (5) 6. Re;ina tat-tjur (5) 7. Dmir u obbligu (5) 10. Toqba mnejn tg[addi xi [a;a (5) 11. Stat ta’ min jikkonsla filhemm (5) 12. O[xon u mer[i (5) 14. Gravi [afna s-sitwazzjoni, ng[idu (5) 16. Bejniethom qatt tinda[al! (5) 17. Vapuri [otbija tad-de]ert? (5) 18. Ivvenera bl-aqwa m[abba (5)
Weqfin>1. G[a;;el (6) 2. Tempju Orjentali sura ta’ piramida kwadra (6) 3. Mezz ta’ trasport ta’ dari (6) 4. Immaltrattat u msawwat (6) 8. Wi//u [mar bil-mist[ija (5) 9. Jg[idulek qisek wa[da, g[ax tkun nieqes millener;ija (5) 12. Nazzjon (6) 13. Ta l-[elsien lil min kien mi]mum (6) 14. G[amel [sejjes billi [abbat s[i[ [a;a m’o[ra (6) 15. Marbut ma’ qieg[ il-ba[ar (6)
I/-/kejken Karlu josserva Fuq ix-xellug, Karlu qed josserva tliet side-cars g[addejjin wara xulxin. Fuq il-lemin osserva li tnejn ma komplewx it-triq u baqa’ wa[da. Liema fost it-tlieta kienet dik li baqg[et g[addejja fuq illemin? Sudoku
Soluzzjoni tal-biera[
Mimdudin> 5. Ta[an; 6. ?ajta; 7. Safar; 10. Spara; 11. A[rab; 12. Rotta; 14. Pagru; 16. Porga; 17. Numri; 18. Niket. Weqfin> 1. Qtates; 2. Indana; 3. I//ara; 4. Tajjeb; 8. Rabti; 9. Drago; 12. Ra;uni; 13. Amorin; 14. Pagani; 15. Urtati.
G[at-tfal
Soluzzjonijiet
Sudoku
Moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
Kalkolu enigmatiku
Ra;el b’ras kbira
Hawn x’hawn^
Kwadru Nru. 4 Ibni l-atleta
G[aqqad it-tikek bin-numri mill-1 sal-49 u l-ittri mill-A sa]-} u tkun taf x’hawn mo[bi f’din l-istampa.
Din hi log[ba ta’ ftit [sieb mhux [a]in. Jekk inti taf li kull simbolu differenti g[andu n-numru partikulari tieg[u ara kif se tag[mel dawn is-sitt ekwazzjonijiet kollha jaqblu ma’ xulxin. G[ajnuna: kun af li n-numri 5 u 8 ma jintu]awx.
Karlu josserva
Hawn x’hawn^
Is-side-car Nru. 2
Kalkolu… enigmatiku
Il-{amis, 24 ta’ Jannar , 2013
34 SWAN
Il-leaders ikomplu g[addejjin Fi tmiem il-;img[a ng[ata bidu g[at-tieni rawnd ta]]ew; kampjonati tas-Swan. Il-leaders komplew bil-mixja po]ittiva tag[hom meta kisbu reb[iet importanti. Fl-Ewwel Divi]joni l-leaders u Champions renjanti Valletta St. Pauli Peugeot g[elbu lil Tal-Qroqq Versity Kasco 5-3 biex kisbu double u komplew jikkonsolidaw posthom f’ras il-klassifika meta baqg[u jiddefendu sseba’ punti vanta;; fuq LijaIklin. Valletta St. Pauli [ar;u aggressivi u wara biss [ames minuti marru fil-vanta;; permezz ta’ Kevin Vella. Il-Beltin komplew jiddominaw u sa tmiem it-taqsima skurjaw erba’ darbiet o[ra permezz ta’ hat-trick ta’ Glenn Barry u gowl ie[or ta’ Tarik Ibrahim. Fit-tieni taqsima Valletta St. Pauli naqqsu [afna mirritmu tag[hom u Tal-Qroqq bdew jo[or;u mill-qoxra difensiva tag[hom u fil-fatt
skurjaw tliet darbiet permezz ta’ Noel Tabone. F’10 minuti ng[ataw ]ew; penalties li minnhom Donald Scerri ma ]baljax u g[amel ir-ri]ultat aktar rispettabbli ta’ 5-3. Fit-tieni partita Lija-Iklin AFC g[elbu lil Ta’ Giorni Wolves MMS 3-0 u komplew i]ommu [ajjin it-tamiet tag[hom li g[ad jistg[u jirb[u l-kampjonat meta baqg[u seba’ punti ta[t il-leaders. Fit-28 minuta Lija-Iklin marru fil-vanta;; permezz ta’ Andre Scicluna u hekk baqg[u sa tmiem it-taqsima. Fit-tieni taqsima Lija-Iklin komplew fejn [allew u ]iedu ]ew; gowls o[ra permezz ta’ Andre Scicluna fil-50 minuta biex kiseb doppjetta personali u skurjaw gowl ie[or lejn la[[ar tal-partita fis-66 minuta permezz ta’ Christopher Pace g[al skor finali ta’ 3-0. Mill-kampjonat tat-Tieni Divi]joni kien hemm reb[iet konvin/enti hekk kif San :wann Knights g[elbu lil
B’Kara JRS Stars 3-0 b’gowls ta’ Bjorn Camilleri u b’]ew; gowls o[ra fittieni taqsima permezz ta’ Ryan Cauchi u ta’ Shaun Vella. M’Xlokk AFC g[elbu lil G[arg[ur Bushwackers 7-1. Mark Cassar skurja erba’ gowls, Fabian Baldacchino skurja fil-15-il minuta, Clint Ellul fis-37 minuta u Saviour Bonnici fis-60 minuta. G[arg[ur kisbu l-gowl ta’ konsolazzjoni permezz ta’ Mark Galea. B’hekk i]-]ew; leaders fet[u vanta;; komdu f’ras il-klassifika ta’ sitt punti fuq B’Kara. Fi]-]ew; partiti l-o[ra Mqabba Albions g[elbu lil Ba[rija AFC 1-0 u pattew g[at-telfa li kienu sofrew flewwel rawnd. Il-gowl tarreb[a wasal fit-23 minuta minn Glenn Ghigo. Fl-a[[ar partita tal-;urnata Cospicua Dynamos u FleurDe-Lys spi//aw fi draw ta’ ming[ajr gowls.
Ta[ri; f’dixxiplini differenti fil-Phoenix Nurseries Phoenix Sports Club Malta fet[u l-applikazzjonijiet g[all-akkademji sportivi tag[hom. Phoenix SC qed joffru erba’ tipi differenti ta’ sport li minnhom wie[ed jista’ jag[]el. L-applikazzjonijiet huma miftu[a f’dan l-isport: Basketball - Subien u Bniet bejn 7 u 15-il sena. It-ta[ri; isir darbtejn fil-;img[a f’{al Qormi Handball - Subien u Bniet bejn 10 u 16-il sena. It-ta[ri; isir darbtejn fil-;img[a fl-Imsida#il-G]ira G[awm - Subien u Bniet sa 12-il sena. It-ta[ri; isir Ta’ Qali. Volleyball - Bniet bejn 10 u 16-il sena. It-ta[ri; isir darbtejn fil-;img[a fin-Naxxar.
Il-coaches ta ’ Phoenix SC huma kkwali fikati u g[andhom snin ta ’ esperjenza fit tag[mir tal - isport tag[hom . Il - coaches huma kemm lokali kif ukoll barranin . Phoenix SC jie[du sehem fil leagues nazzjonali ta ’ kull sport u huma membri tal - Kunsill Malti g[all - Isport . G[al aktar informazzjoni wie[ed jista ’ jirreferi g[al info@psc . com . mt jew i]ur is - sit www . psc . com . mt . Tistg[u //emplu 79449359 jew taraw il - pa;na fuq face book ta[t l - isem Phoenix Sports Club Malta .
Il-boxer Malti ta’ 23 sena, Haithem Laamouz, irnexxielu jirba[ midalja tad-deheb fil-kategorija 64 kg waqt lUppsala Sweden Box Cup 2013 li saret fl-I]vezja. Laamouz kien qed jipprepara g[al din il-kompetizzjoni ma/-Champion Olimpiku }vedi] Anthony Yigit. Fil-finali Laamouz, li jit[arre; fil-Lords Gym f’San :iljan, iltaqa’ kontra Soheil Shahbazan ta’ Haninge Boxing Club u [are; rebbie[ b’de/i]joni tal-;urija. L-impenn li jmissu issa hu fil-Kampjonati ta’ Londra fit-22 ta’ Frar.
HOCKEY
Young Stars jeg[lbu lil Qormi Floriana Young Stars g[elbu lil Qormi u telg[u fittieni post tal-klassifika punt biss ta[t l-istess Qormi f’log[ba akkanita millKampjonat tal-Hockey u b’log[ba anqas mill-Qriema.
Qormi …..............................0 Floriana YS …....................1
Log[ba ferm missielta kontrollata tajjeb minn Young Stars li kisbu r-reb[a b’gowl fl-40 minuta. Qormi ppressaw ferm mill-bidu u sfurzaw numru ta’ penalty corners li minnhom naqsu milli japprofittaw. Bl-ebda skor sa tmiem lewwel taqsima, kien fit-43 minuta li Young Stars skorjaw dak li kellu jkun il-gowl tar-reb[a meta minn pass pre/i] ta’ Mark Camilleri kien Chris Bonello li g[eleb lil Ramon Chircop. Qormi wettqu pressjoni u sfurzaw sitt penalty corners imma ma kinux kapaci j;ibu d-draw.
White Hart ….....................4 Rabat …...............................5
Partita li kellha bidu qawwi u li matulha White Hart bnew ]ew; gowls vanta;; permezz
ta’ Kyle Micallef wara erba’ minuti u Daniel Seifert fl-10 minuta. Madankollu, Rabat ma ]ammewx lura u wettqu reazzjoni biex reb[u [ames penalty corners bejn il-15 u s-26 minuta tant li fl-a[[ar wie[ed Mario Galea naqqas l-iskor. G[at-tieni taqsima David Agius skorja gowl brillanti fit-38 minuta biex g[amilhom 3-1 g[al White Hart u dan ilgowl feta[ it-triq g[al valanga ta’ gowls o[ra. Minuta wara Mario Galea re;a’ naqqas l-iskor g[al Rabat u fit-53 minuta Seifert re;a’ ta vanta;; doppju lil White Hart 4-2. Il-log[ba kienet ferm ’il bog[od milli mitmuma u Mario Galea skorja t-tielet gowl tieg[u minuta wara u fis-56 minuta Shawen Falzon kiseb id-draw g[al Rabat minn azzjoni ta’ penalty corner. Imma kien fadal aktar g[aliex hekk kif i]-]ew; na[at ippressaw g[ar-reb[a, fis-67 minuta Kyle Amango r/ieva ming[and Mario Galea u skorja l-gowl li ta reb[a drammatika lil Rabat.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Sport 35 TRASFERIMENTI
Wenger mhux interessat f’Zaha Il-manager ta’ Arsenal, Arsene Wenger, minkejja li kkonferma li Arsenal iridu jakkwistaw plejers ;odda fissuq ta’ Jannar, ikkonferma wkoll li mhux interessat flinternazzjonali Ingli] ta’ Crystal Palace, Wilfried Zaha. Zaha, li g[andu 20 sena, iddebutta mal-Ingilterra kontra l-I]vezja f’Novembru, minkejja li jilg[ab fit-tieni kategorija tal-futbol flIngilterra. Rapporti jg[idu li Manchester United huma interessati fl-akkwist ta’ dan il-plejer. Wenger qal li ma jafx jekk Zaha hux se jing[aqad ma’ Manchester United, u jekk dan ise[[ hu jixtieqlu kull fortuna. Wenger ma riedx jikkummenta fuq l-interess tieg[u f’Gourcuff fejn qal li hu mhux se jag[ti l-ismijiet li g[andu f’mo[[u lill-media. Arsenal, li b[alissa jinsabu fis-sitt post tal-klassifika u ;ejjin minn ]ew; telfiet konsekuttivi, qed jissieltu biex jiksbu post mal-ewwel erbg[a biex jer;g[u jid[lu filUEFA Champions League. Ashley Cole j;edded ma’ Chelsea Id-difesnur Ashley Cole ;edded b’sena o[ra l-kuntratt tieg[u ma/-Champions Ewropej Chelsea. Kien hemm
g[add ta’ klabbs interessati fis-servizzi ta’ dan il-plejer ta’ 32 sena, i]da issa tawwal il-kuntratt tieg[u mal-Blues. Cole jinsab kuntent li se jibqa’ ma’ Chelsea, u din se tkun it-tmien sena tieg[u fi Stamford Bridge. “G[andi memorji sbie[ ma’ Chelsea, nie[u gost fit-ta[ri; u g[adni ferm motivat minkejja li rba[t kampjonati, FA Cups u anki /-Champions League.” Real Madrid u Paris Saint-Germain kienu interessati fl-akkwist ta’ Cole i]da Rafa Benitez kien stqarr il-{add li g[adda li Cole se jibqa’ ma’ Chelsea. Issa hemm stennija g[addestin ta’ Frank Lampard li wkoll se jiskadielu l-kuntratt tieg[u. Benitez ma kkummentax dwar jekk Frank Lampard hux se jibqa’. Leto j[alli lil Panathinaikos L-attakkant Sebastian Leto [alla lit-tim Grieg
Panathinaikos wara li la[aq ftehim mal-istess klabb biex jin[all mill-kuntratt. L-attakkant Ar;entin kien ing[aqad ma’ Panathinaikos fl-2009 ming[and Olympiacos Pireaus fejn kien pedina ferm importanti. I]da wara bidu tajjeb ma’ Panathinaikos hu we;;a’ f’Jannar tas-sena l-o[ra u ma
lag[abx iktar minn dakinhar ’l hawn. Panathinaikos awguraw fejqan komplet lil Leto li g[amel ukoll perjodu qasir ma’ Liverpool fejn ftit sab spazju.
Abrahan ma’ Hoffenheim Id-difensur Ar;entin ta’ Getafe, David Abraham, ing[aqad ma’ Hoffenheim, tim li qed jissielet kontra rrelegation fil-Bundesliga. Id-difensur, li g[andu 26 sena, kien ing[aqad ma’ Getafe l-ista;un li g[adda wara esperjenza ma’ FC Basle fl-I]vizzera fejn reba[ tliet kampjonati u darbtejn itTazza }vizzera. Il-kow/ ta’
Hoffenheim Marco Kurz qal li Abraham hu akkwist importanti g[ax g[andu esperjenza kbira internazzjonali minkejja l-età ]g[ira tieg[u. Kurz qal li filmument attwali Hoffenheim g[andhom b]onn l-esperjenza. Marco Kurz [a t-tmexxija tat-tim f’nofs Di/embru li g[adda u fl-ewwel log[ba tieg[u s-Sibt wara l-waqfa taxxitwa, kiseb draw ta’ ming[ajr gowls kontra Borussia Moenchengladbach. Intant, Hoffenheim ne[[ew lil Marvin Compper millewwel skwadra g[aliex qalu li dan il-plejer mhux motivat biex ikun mal-ewwel skwadra.
Lance Armstrong
28 miljun persuna raw l-intervista ma’ Armstrong
Madwar 28 miljun telespettatur madwar id-dinja raw lintervista f’]ew; partijiet li Oprah Winfrey g[amlet li//iklista Amerikan Lance Armstrong il-;img[a l-o[ra. Flintervista Armstrong sa fl-a[[ar ammetta li g[amel u]u minn sustanzi illegali g[al [afna snin. L-istazzjon televi]iv OWN ta’ Winfrey qal li 12.2-il miljun Amerikan u 15-il miljun persuna madwar id-dinja raw din l-intervista fuq ]ew; serati u diversi ripetizzjonijiet fuq OWN, bi 800,000 persuna o[ra jaraw l-istess intervista fuq l-internet. L-intervista esklussiva, maqsuma f’]ew; partijiet u li damet madwar sag[tejn u nofs, ixxandret f’aktar minn 190 pajji] u bi 30 lingwa differenti. Fl-Istati Uniti, l-udjenzi naqsu drammatikament wara lewwel xandira, fejn Armstrong ammetta fl-ewwel [ames minuti li kien [a sustanzi illegali fis-seba’ reb[iet kollha tatTour de France. Madwar 3.2 miljun Amerikan raw l-intervista fl-ewwel xandira tal-{amis filg[axija, bl-udjenza ti]died g[al 4.3 miljun, fosthom fir-ripetizzjonijiet. Nhar il-:img[a, 1.8 miljun telespettatur re;g[u raw it-tieni parti tal-intervista, bludjenza ti]died g[al 2.4 miljun, inklu]a ripetizzjoni o[ra.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
36 Sport
Fa/li g[all-Valletta kontra Nadur minn Cristian Antony Muscat
VALLETTA..........2 NADUR..................0 Valletta g[elbu ming[ajr diffikultà li/-champions Ghawdxin kif ukoll lit-tim li fil-pre]ent jinsab fil-qu//ata tal-kampjonat G[awdxi talEwwel Divi]joni Nadur Youngsters bl-iskor ta’ 2-0 bi]-]ewg gowls li huma jaslu fl-1 taqsima minn Barbosa u Tourè. G[al Valletta ddebutta lattakkant Daniel Bogdanovic li ng[aqad mag[hom ming[and Mosta matul il-gimg[a li g[addiet. Valletta kelhom nieqes lillcaptain Roderick Briffa min[abba li qed isofri minn injury f’siequ li se t[allih barra mil-log[ob ghal gimag[tejn. Valletta fethu l-iskor wara biss 3 minuti meta freekick dirett tal-ispe/jalista WILLIAM BARBOSA ma ta l-ebda cans lill-goalkeeper Mark Grima. Wara kwarta log[ob xutt minn tarf ilkaxxa ta’ Claudio Antunes g[al Nadur Youngsters g[adda j[akkek mal-lasta. Minuta biss wara lYoungsters re;g[u [olqu lperiklu meta minn kross ta’ Antunes, ikkonnettja tajjeb Sandro Muller i]da l-goal-
keeper ]ag[]ug[ Yenz Cini salva minn fuq il-linja fatali. Fis-26 minuta Valletta rduppjaw l-iskor meta minn kross fiq it-2 lasta ta’ Dyson Faznon, ikkonnettja tajjeb Bogdanovic li kien ]markat li tefa’ g[an-nofs fejn sab lil DEMBA TOURE’ li bir-ras tefa’ l-ballun f’lasta vojta. Fl40 minuta freekick ta’ William Barbosa, din id-darba [abat mal-barriera, bil-ballun jaqa’ f’saqajn Agius i]da xxutt tieg[u kien nieqes missa[[a u l-pre/i]joni. Valletta komplew fuq loffensiva fit-2 taqsima liema taqsima ftit li xejn offriet emozzjonijiet u fis-66 minuta Tourè g[adda lejn Daniel Bogdanovic i]da dan ra x-xutt tieg[u jg[addi barra mil-lasti difi]i mill-goalkeeper talYoungsters Mark Grima. Fil75 minuta xutt ta’ Michael Mifsud ;ie milqug[ tajjeb minn Grima. Valletta - M. Bartolo, J. L.
Vandelannoite, J. Caruana, L. Dimech, D. Falzon, W. Barbosa, E. Agius, R. Fenech, D. Bogdanovic, D. Rocha Dos Santos, D. Tourè
Sostituzzjonijiet: J. J. Ogunuppe flok D. Rocha Dos Santos 46 min., M. Mifsud flok R. Fenech 57 min., J. G. Da Silva flok D. Tourè 74 min. Nadur Y- M. Grima, S. Attard, F. Camilleri, S. Muller, C. Mercieca, C. Hili, M. Stojanovic, A. Simoncic, C. Antunes, A. Portelli, J. Buttigieg Sostituzzjonijiet: S. Attard flok A. Simoncic 78 min., P. Camilleri flok C. Hili 79 min., B. Said flok A. Portelli 83 min. Skurjaw: W. Barbosa 3 min., D. Tourè 26 min. (V) Referee: Fyodor Zammit
Balzan jikkwalifikaw wara l-[in barrani BALZAN..............................3 GUDJA UTD.......................2
Balzan kisbu post fil-kwarti finali tal-U*Bet FA Trophy wara li fil-[in barrani huma g[elbu lil G]ira mill-Kampjonat tal-Ewwel Divi]joni f’log[ba kumbattuta u pja/evoli. Din illog[ba offriet [ames gowls, penalty u ]ew; tke//ijiet. Fil-[ames minuta Christian Caruana r/ieva ming[and Aaron Agius i]da dan tal-a[[ar kien anti/ipat mill-goalkeeper Agius fejn dawwar f’corner. Minn dan il-corner il-ballun wasal g[and Jamie Pace li x-xutt minn tarf ilkaxxa tieg[u g[adda barra g[al ftit. Fit-22 minuta G]ira kellhom /ans tajjeb fejn Simon Shead approfitta minn clearance taddifi]a ta’ Balzan. Wara li avvanza, ix-xutt tieg[u ;ie mblukkat mill-goalkeeper Martinez u mirrebound Yanis Tonna b’lasta prattikament vojta xe[et barra. Balzan wie;bu tliet minuti wara, meta daqqa ta’ ras ta’ Ryan Darmanin, minn cross ta’ Jacob Borg, falliet il-mira g[al ftit. I]da huma marru fil-vanta;; fis-27 minuta meta minn cross ta’ Christian Caruana minn fuq il-lemin id-difi]a ta’ G]ira kklerjat qasir bil-ballun jasal g[and Forace li qassam lejn JAMIE PACE li b’xutt fil-baxx minn tarf il-kaxxa g[eleb lil Agius.
Fit-tieni taqsima G]ira [ar;u aktar aggressivi fejn fis-56 minuta fallew /ans tad-deheb li jiksbu d-draw. Cross minn Hussey kien imdawwar minn Conceicao fid-direzzjoni ta’ Shead li wa[du laqat [a]in b’Martinez isalva bla tbatija. Mas-sieg[a log[ob xutt b’sa[[tu minn barra l-kaxxa ta’ Bondin ;ie salvat minn Agius i]da G]ira komplew jag[fsu biex ;ustament kisbu l-gowl tad-draw. Kien fid-69 minuta meta minn cross ta’ Shenowo Alawepo, il-ballun wasal fiddirezzjoni ta’ SIMON SHEAD li mill-vi/in xe[et ;ewwa. Sad90 minuta minkejja li G]ira kienu a[jar, il-log[ba marret fil[in barrani. Wara minuta tal-[in barrani daqqa ta’ ras minn Da Silva ;iet salvata minn Agius. Balzan marru mill-;did fil-vanta;; fit93 minuta meta Aboulezz twaqqa’ fil-kaxxa minn Shenowo Alawepo bir-referee jordna penalty u jke//i lil Alawepo. Mill-[dax il-metru ELTON DA SILVA kkonverta. Balzan issa kienu l-a[jar fejn fis-96 minuta xutt mid-distanza ta’ Forace stampa mal-mimduda. Minkejja dan, kontra x-xejra tal-log[ob G]ira kisbu l-gowl tad-draw fil-105 minuta b’azzjoni personali ta’ RYAN
DEGUARA li b’xutt b’sa[[tu minn angolu strett g[eleb lil Martinez. Fil-111-il minuta Balzan re;g[u kisbu l-vanta;; g[attielet darba meta free kick ta’ Conceicao stampa mal-mimduda u mir-rebound RENNIE FORACE tefa’ fix-xibka. }ew; minuti wara, tke//a g[al Balzan Dylan Grima wara li ;ie muri t-tieni karta safra. Lejn it-tmiem Agius salva tajjeb fuq Darmanin bi G]ira jag[fsu g[ad-draw fl-a[[ar mumenti li i]da qatt ma wasal. Balzan - D. Martinez, J. Borg, A.
Agius, R.Conceicao, M. Mendy, R. Forace, B. Bondin, J. Pace, D. Grima, C. Caruana, R. Darmanin Sostituzzjonijiet - E. Da Silva flok C. Caruana 67 min., F. Aboulezz flok A. Agius 71 min., C. Micallef flok B. Bondin 78 min., G]ira Utd - S. Agius, R. Deguara, G. Chetcuti, H. Gatt Bonello, P. Grima, A. Shenowo Alawepo, S. Ogbemudia Omeregie, S. Shead, S. Meilak, J. Hussey, Y. Tonna Sostituzzjonijiet – S. Grixti flok S. Ogbemudia Omeregie 119 min. Imwissija: Caruana, Conceicao, Pace, Grima, Da Silva (B) , Tonna (G) Tke//ew: Shenowo Alawepo (G) Grima (B) Skurjaw: Pace 27 min., Da Silva 94 min. pen., Forace 111 min. (B) , Shead 69 min., Deguara 105 min. (G) Referee: C. Pisani
Edmond Agius ta’ Valletta fl-azzjoni kontra Nadur
Passa;; fa/li g[al Rabat SANNAT LIONS FC...........................................................0 RABAT AJAX FC................................................................5
Rabat Ajax kisbu reb[a facli kontra Sannat Lions biex issa fil-kwarti finali jilag[bu kontra Valletta biex b’hekk spi//at lavventura tat-timijiet G[awdxin f’din il-kompetizzjoni. Kif jindika l-iskor finali l-partita kienet dominata minn Rabat Ajax li ming[ajr ma t[abtu wisq irnexxielhom jg[addu g[al rawnd ie[or. Apparti l-[ames gowls tag[hom huma laqtu l-lasti opposti fi tliet okka]jonijiet o[ra, kif ukoll fallew penalty. Min-na[a ta’ Sannat, dawn konxji mil-limitazzjonijiet tag[hom ni]lu bi pjan difensiv bit-tama li jillimitaw id-danni. Rabat [ar;u fuq l-attakk fejn wara [ames minuti xutt ta’ Diego Carrillo Pendas kien salvat minn Parnis. Ftit wara Negrin ikkonkluda g[oli bir-ras minn qag[da tajba. Fit-12 il-minuta kross mix-xellug ta’ Felice lejn JOSÈ LUIS ARMARIO NEGRIN bir-ras g[adda l-ballun minn hdejn Parnis g[all-vanta;; Rabti. L-Ajax baqg[u jiddominaw biex fis-16 il-minuta JOSÈ LUIS ARMARIO NEGRIN [arab wa[du fejn anti/ipa f’lasti vojta l-[ar;a ta’ Parnis. Rabat komplew jamministraw bilLions jippruvaw jag[lqu kull spazju fid-difi]a. Fis-37 minuta Rabat ]iedu ie[or meta minn su;;eriment ta’ Felice, DIEGO CARRILLO PENDAS, wa[du quddiem Parnis, ma falliex milli jitfa’ fir-rokna. Tliet minuti wara Manwel Moral Fuster kien sfortunat meta laqat il-minduda bil-goalkeeper G[awdxi meg[lub. Fil-41 minuta minn kross ta’ Gesualdi, id-difi]a tal-Lions naqqset li tikklerja biex Armando Negrin, ]markat fil-kaxxa ]-]g[ira, sab lil Parnis jostakolah bid-difi]a b’xi mod tikklerja l-periklu. Mal-ftu[ tat-tieni taqsima Baala [arab tajjeb i]da naqas li jikkonkludi u fil-[ames minuta, fuq in-na[a l-o[ra, minn pass ta’ Moral Fuster lejn Clifford Gauci b’xutt minn tarf l-kaxxa laqat il-lasta bil-ballun jasal g[and Carrillo Pendez. Dan ukoll b[al sie[bu kien sfortunat li laqat il-minduda. Fis-17 il-minuta Rabat g[amluhom erbg[a f’azzjoni velo/i fejn Negrin [arab fuq il-lemin u mill-cross tieg[u MANUEL MORAL FUSTER b’xutt mill-ewwel tefa’ fir-rokna minkejja l-attentat tad-difensur Peter Buttigieg biex jikklerja. F’risposta i]olata Sannatija fis-27 minuta Baala kkonkluda mal-;enb tax-xibka wara azzjoni personali. Fil-35 minuta Rabat ing[ataw penalty i]da mill-11 il-metru Ivan Carapic ra lil Adrian Parnis jilqag[lu. Minuta fuq il-[in DIEGO CARRILLO PENDAS b’nofs rovexxjata ssi;illa r-reb[a wara kross ta’ Yan Cauchi. Sannat Lions FC: A.Parnis, P. Camilleri, A. Debono, N. Micallef, P. Buttigieg, B. Vata, D. Mercieca, M. Muscat, G. Haxhiu (J. Buttigieg), M. Cordina (D. Borg), S. Baala. Rabat Ajax FC: S. Mintoff, G. Gesualdi, I. Carapic, J. Caruana (P. Borg), J. Felice, J. Armario Negrin, M. Moral Fuster (Y. Cauchi), D. Falzon, D. Carrillo Pendas, D. Azzopardi (S. Gauci), C. Gauci. Referee: Esther Azzopardi
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Sport 37
Qormi jdawru r-ri]ultat fit-tieni taqsima minn Cristian Antony Muscat
QORMI................................2 BIRKIRKARA....................1
Qormi skorjaw fl-a[[ar minuti biex g[elbu l-isfida denja ta’ Birkirkara bl-iskor ta’ 2-1 u b’hekk ikkwalifikaw g[all-kwarti-finali tal-U*BET FA Trophy. Birkirkara ma damux ma fet[u l-iskor meta wara biss seba’ minuti Jean Pierre Mifsud Triganza g[adda pass fit-tul lejn il-plejer ]ag[]ug[ RYAN CAMENZULI li g[eleb lillgoalkeeper G[awdxi ta’ Qormi Steve Sultana. Qormi rrispondew fis-17-il minuta meta minn kross ta’ Luke Sciberras, ikkonnettja tajjeb Abubakar Bello-Osagie li i]da kien sfortunat meta ra ddaqqa ta’ ras tajba tieg[u tistampa mal-mimduda. }ew; minuti biss wara, Matthew Bartolo g[adda lejn Alfred Effiong i]da dan ra ttentattiv tieg[u jg[addi ftit barra mil-lasti difi]i minn Gauci. Fis-27 minuta Herrera g[adda tajjeb lejn Shola Shodiya Haruna. Dan iddribbilja lid-difi]a ta’ Qormi u ra l-konklu]joni tieg[u ti;i mdawra f’korner millgoalkeeper Sultana. L-Istripes marru vicin li jirduppjaw l-iskor meta minn kross fuq it-tieni lasta ta’ Jean Pierre Mifsud Triganza, g[ola tajjeb Shola Shodiya Haruna li i]da kien sfortunat meta ra ttentattiv tieg[u minn daqqa ta’ ras tajba jistampa mal-wieqfa. Fil-50 minuta Qormi ;abu liskor indaqs meta minn freekick tal-plejer Ingli] Kris Thackray, il-goalkeeper Reuben Gauci salva parzjalment permezz ta’ save tajjeb, da[al tajjeb RODERICK SAMMUT li permezz ta’ xutt fil-baxx minn ta[t il-lasta, tefa’ fix-xibka. Fit-58 minuta Birkirkara skorjaw meta minn kross ta’ Gareth Sciberras, ikkonnettja tajjeb Jean Pierre Mifsud Triganza. Dan ixxuttja g[al ;ol-lasta permezz ta’ xutt filbaxx, da[al Ryan Camenzuli u tefa’ fix-xibka. Ir-referee Adrian Azzopardi g[all-ewwel ikkonvalida dan il-gowl però wara li kkonsulta mal-assistant referee Duncan Sultana [assar dan il-gowl
min[abba offside fost protesti qawwija kemm tal-uffi/jali u partitarji kif ukoll tal-plejers ta’ Birkirkara. Dan l-in/ident kellu effett kbir fuq il-kumplament talandament tal-log[ba hekk kif Qormi g[ollew [afna l-moral u bdew juru log[ob ferm a[jar. Fil-65 minuta Mifsud Triganza g[adda tajjeb lejn Ryan Camenzuli, da[al tajjeb qabel id-difensur Stephen Wellman, i]da t-tentattiv ta’ dan ;ie mblukkat tajjeb millgoalkeeper G[awdxi ta’ Qormi Steve Sultana. Fit-72 minuta Qormi marru ferm vi/in li jmorru fil-vanta;; meta Zarate g[adda tajjeb lejn Bello-Osagie, Dan ipprova jillobja l-ballun minn fuq Gauci i]da l-istess goalkeeper g[ola tajjeb biex evita kull periklu g[all-Istripes. Fl-84 minuta Qormi marru fil-vanta;; meta minn kross ta’ Zarate, il-ballun waqa’ f’saqajn KRIS THACKRAY, ikkontrolla l-ballun tajjeb qabel ma g[eleb lil Gauci permezz ta’ xutt fil-baxx li spi//a firrokna tax-xibka biex tefa’ lillpartitarji numeru]i ta’ Qormi pre]enti fis-Centenary Stadium f’Ta’ Qali f’dellirju ta’ fer[. Birkirkara qalg[u daqqa ta’ [arta fis-87 minuta meta spi//aw jilag[bu b’10 plejers wara li tke//a g[alihom iddifensur Nikola Vukanac wara li r/ieva ]ew; karti sofor f’temp ta’ ]ew; minuti biss. Meta konna qed nistennew it-tisfira finali tar-referee Adrian Azzopardi, Birkirkara marru ferm vi/in li j;ibu liskor indaqs meta Ryan Camenzuli g[adda lejn Gareth Sciberras u dan ;ie wi// imb wi// mal-goalkeeper Steve Sultana, i]da l-istess goalkeeper salva tajjeb, biex ftit sekondi wara r-referee saffar it-tisfira finali. Qormi: S. Sultana, K.
Thackray, R. Sammut, M. Bartolo, A. Effiong, A. Bello-Osagie, L. Sciberras, M. Gauci, E. Bilboa Zarate, J. Bondin, S. Wellman Sostituzzjonijiet: A. Cassar
flok M. Bartolo 90 min., M. Avila Perez flok A. Bello-Osagie 90 min., M. Farrugia flok S. Sultana 90 min. Birkirkara: R. Gauci, E. Herrera, N. Vukanac, A. Mendoza, R. Pereira, G. Sciberras, P. Fenech, R. Muscat, S. Shodiya Haruna, J. P. Mifsud Triganza, R. Camenzuli Sostituzzjonijiet: Z. Muscat flok E. Herrera 46 min., J. Dos Reis Santos flok R. Pereira 80 min. Imke//i: N. Vukanac 87 min. (B) Imwissija: E. Bilboa Zarate 34 min., A. Effiong 56 min. (Q), G. Sciberras 79 min., N. Vukanac 85 min., 87 min. (B) Skurjaw: R. Camenzuli 7 min. (B), R. Sammut 50 min., K. Thackray 84 min. (Q) Referee: Adrian Azzopardi
Jean Pierre Mifsud Triganza (fin-nofs) ta’ Birkirkara issikkat minn ]ew; avversarji ta’ Qormi (Ritratt> Trevor Sollars)
Lija jwettqu l-akbar sorpri]a minn Simon FARRUGIA
LIJA.....................................1 FLORIANA.........................0
Lija wettqu l-akbar sorpri]a ta’ dan ir-round biex kisbu post fil-kwarti tal-finali ta’ din ilkompetizzjoni wara li eliminaw lil Floriana b’gowl uniku skurjat fil-bidu tattieni taqsima. Minkejja li din il-log[ba ftit offriet spettaklu i]da ]gur li l-a[jar tim [are; rebbie[. B’hekk g[al Floriana din l-eliminazzjoni g[as-spejje] ta’ avversarji mill-Ewwel Divi]joni kompliet tikkonferma sta;un diffi/li. L-ewwel taqsima kienet deludenti [afna fejn Floriana kellhom l-aktar mill-pussess minkejja li rari impenjaw lid-difi]a avversarja. Millbanda l-o[ra Lija dehru perikolu]i bil-kontrattakk. Fl-ewwel taqsima lazzjonijiet kienu skarsi fejn fl-14 il-minuta fuq pass ta’ Ige kien Oladotun li minn angolu strett xe[et g[annofs imma ma kien hemm [add biex seta’ jkompli lazzjoni lejn il-lasta. L-azzjoni sussegwenti
waslet fis-36 minuta u g[al darb’o[ra minn Lija meta Ige sab lil Rosalino De Almeida li kellu /-/ans li jkompli lejn Oladotun imma dam ja[sibha biex l-azzjoni kienet ikklerjata mid-difi]a tal-Greens. Minuta minn tmiem lewwel taqsima waslet lewwel azzjoni ta’ Floriana meta minn cross ta’ Cilia kien Tremarco li b’xutt minn tarf il-kaxxa falla lmira g[al ftit. Ftit sekondi wara, lob ta’ Duncan Pisani fuq su;;eriment ta’ Tremarco spi//a kemxejn g[oli. Lija kisbu dak li kellu jkun il-gowl tar-reb[a u kwalifikazzjoni fit-52 minuta f’azzjoni li bdiet minn saqajn De Almeida li qassam lejn Antignolo li min-na[a tieg[u sab lil ABDULLAH ADESHINI IGE li minn ;ol-kaxxa spara ;ewwa. Floriana rrrispondew fit63 minuta b’xutt middistanza ta’ Clyde Borg li Bonnici salva. Bl-istess goalkeeper iwettaq save brillanti fit-72 minuta fuq xutt mill-ewwel ta’ Mark Spiteri li mir-rebound Cilia
kkonkluda g[oli. Sitt minuti mit-tmiem Lija komplew juru l-a[jar ideat. Xutt ta’ Ige spi//a fuq ixxibka minn barra u minuta mit-tmiem Lija setg[u fa/ilment skurjaw it-tieni gowl meta De Almeida falla milli jeg[leb lill-goalkeeper Warner meta ;ie wi// imb wi// mieg[u. Floriana: T. Warner, K. Farrugia, C. Tremarco, O. Bugeja, T. Paris, T. Cilia, G. Roberts, I. Coronado, D. Pisani, B. Farrugia, C. Borg Sostituzzjonijiet: M. Spiteri flok T. Paris 59 min., S. Borg flok O.Bugeja 67 min., L.Casha flok T.Cilia 73 min. Lija A: L. Bonnici, C. Giordimaina, M. Fleri Soler, D. Scerri, D. Vukovic, P. Oladotun, E. Briffa, A. Scicluna, B. Antignolo, A. Ige, R. Martins De Almeida Sostituzzjonijiet: E. Beu flok P. Oladotun 70 min., T. Fleri Soler flok A. Ige 90 min. Imwissija: Tremarco, Coronado, Roberts, Pisani (F) Giordimaina, Vukovic (L) Skurjaw: Ige 52 min. (L) Referee: Chris Lautier
COPPA ITALIA
INGILTERRA
Roma jirb[u l-ewwel leg
Swansea jeliminaw lil Chelsea
Roma reb[u l-ewwel leg tas-semi finali tal-Coppa Italia bi skor ta’ 2-1 kontra Inter. Fit-13-il minuta Roma marru filvanta;; b’gowl ta’ Florenzi li skurja b’daqqa ta’ ras. Fit-33 minuta it-tim tal-belt kapitali re;a’ skurja permezz ta’ Destro li wkoll skurja bir-ras. Inter naqqsu d-distakk fl-44 minuta permezz ta’ Palacio u dan il-gowl jaf ikun importanti meta dawn it-tnejn jiltaqg[u fit-tieni leg f’San Siro. BUFFON – Il-goalkeeper ta’ Juventus, Gianluigi Buffon ;edded il-kuntratt ma/-champions Taljani sal-2015.
Chelsea sfaw eliminati milLeague Cup wara li fit-tieni leg ;ew draw 0-0 kontra Swansea. Swansea g[addew g[all-finali min[abba li kienu reb[u lewwel leg fi Stamford Bridge bi skor ta’ 2-0. Swansea issa jilag[bu kontra Bradford. Din l-eliminazzjoni se tkompli titfa’ pressjoni fuq il-manager ta’ Chelsea, Benitez
li f’Di/embru tilef ukoll ilfinali tat-Tazza tad-Dinja talKlabbs. Chelsea wkoll eliminati mi/-Champions League. Intant, Arsenal kisbu reb[a kbira ta’ 5-1 fil-kampjonat f’darhom kontra West Ham Utd. Giroud skurja tnejn mill[ames gowls ta’ Arsenal filwaqt li Podolski, Walcott u
Cazorla skurjaw it-tlieta l-o[ra. West Ham kienu marru filvanta;; b’gowl ta’ Collison.
Ri]ultati Premier Ingli]
Arsenal v West Ham Utd 5-1
League Cup
Swansea v Chelsea
0-0
Roma v Inter
2-1
Coppa Italia
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
38 Sport TENNIS – OPEN TAL-AWSTRALJA
Stephens ta[sad lil Serena u Federer kontra Murray Serena Williams [ar;et tkisser il-pali u twer]aq hekk kif kienet eliminata millkwarti tal-finali tal-Open talAwstralja mifnija b’injury f’daharha u meg[luba fi tliet sets mill-konnazzjonali Amerikana Sloane Stephens. Din l-injury serqet lil Williams mis-service tag[ha – l-aktar arma effettiva fit-tennis tan-nisa – imma ]]ag[]ug[a Stephens g[andu jkollha l-mertu li ]ammet kalma biex eliminat lill-15-il darba champion ta’ grand slam. Stephens issa se jkollha 24 sieg[a biex tipprepara g[allewwel semi-finali tag[ha fi grand slam kontra /Champion renjanti u numru 1 fid-dinja Victoria Azarenka li ssuperat [asda ]g[ira biex g[elbet lir-Russa Svetlana Kuznetsova. Williams ta’ 31 sena favorita netta li tirba[ it-tielet titlu grand slam konsekuttiv instemg[et twer]aq meta [asset u;ig[ f’daharha waqt il-log[ba. Wara kura pjuttost twila kompliet, imma s-sa[[a tasservice tag[ha u l-groundstrokes naqsu sostanzjalment u Stephens ta’ 19-il sena,
approfittat bl-aktar mod impressjonanti biex [ar;et rebbie[a 3-6, 7-5, 6-4. Azarenka rari ;iet ittestjata fi triqtha mal-a[[ar tmienja u s-77 minuta li [adet fl-ewwel set kontra l-eks Champion talUS Open u l-Open ta’ Franza Kuznetsova, kien itwal millog[ba s[i[a tag[ha fir-raba’ round qabel reb[et kontra rRussa numru 75 fid-dinja 7-5, 6-1. Roger Federer li wkoll g[andu 31 sena irre]ista g[all-isfida denja li offra lFran/i] Jo-Wolfried Tsonga biex [are; rebbie[ 7-6, 4-6, 7-6, 3-6, 6-3 fir-Rod Laver Arena u g[adda g[as-semifinali tal-Open tal-Awstralja. Tsonga, seed nru 7 kellu sensiela ta’ shots brillanti biex g[amel l-iskor 2-2 imma ssurmast }vizzeru ]amm kalm u reba[ is-set de/i]iv wara li bbrejkja 2-1. Tsonga li g[amel minn kollox biex jibqa’ fil-log[ba salva erba’ match points meta kien qed iservi, imma Federer g[alaq il-log[ba bil-[ames wie[ed bi smash biex g[adda g[all-g[axar semi-finali konsekuttiva f’Melbourne Park u issa jilg[ab kontra lBrittanniku seed nru 3 Andy
Serena Williams tfarrak il-pala tag[ha bil-frustrazzjoni
Murray hekk kif se jkompli jimmira li jirba[ it-18-il titlu grand slam fil-karriera u l[ames wie[ed f’Melbourne Park. Murray sfrutta bla [niena l-
punti debboli tal-avversarju tieg[u, il-Fran/i] Jeremy Chardy b’numru ta’ attakki max-xibka u [are; rebbie[ 6-4, 6-1, 6-2. Il-Britanniku seed nru 3
kien g[amel biss ftit aktar minn seba’ sig[at fil-court flerba’ partiti pre/edenti u kellu b]onn biss 111-il minuta biex jikseb reb[a komda kontra nnumru 36 fid-dinja.
IN-NAZZJON Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
Sport 39 DIXXIPLINA
Camilleri u Ruggiero sospi]i ]ew; partiti Id-difensur Yessous Camilleri ta’ Balzan u Luigi Ruggiero ta’ Sliema Wanderers ;ew sospi]i ]ew; partiti kull wie[ed fil-Kampjonat Premier mill-Kummissarju tad-dixxiplina talMFA wara l-partiti ta’ tmiem il-;img[a. Fin-nuqqas ta’ partiti mid-divi]jonijiet lo[ra, plejers o[ra mill-Premier sospi]i log[ba kull wie[ed kienu Aaron Agius ta’ Balzan ukoll flimkien ma’ Orosco Anonam u Steve
Bonnici ta’ Tarxien Rainbows. Sadattant John Alegbe ta’ Mqabba u Caleb John Azzopardi ta’ St. Andrews g[adhom sospi]i log[ba sakemm jag[mlu l-e]ami mediku skont kif stipulat fir-Regolament nru 8 tal-kompetizzjoni dwar pro/edura ta’ verifika ta’ testijiet medi/i. Mag[hom hemm ukoll ilplejer Catherine Camilleri li tilg[ab ma’ Mosta fil-kampjonat tan-nisa. Nhar il-{add se jkun hawn it-trofew tal-Premiership li reb[u Man City f’Mejju li g[adda
TAZZA AFRIKANA
FUTBOL
L-ewwel reb[a g[all-Afrika t’Isfel
Ronaldinho u Cesar imsej[a minn Scolari
L-Afrika t’Isfel, il-pajji] li qed jorganizza t-Tazza tanNazzjonijiet Afrikani kiseb l-ewwel reb[a fit-turnament meta reba[ 2-0 kontra lAngola. Id-difensur Siyabonga SANGWENI po;;a lill-Afrika t’Isfel filvanta;; wara nofs sieg[a b’volley mill-isba[. Birreazzjoni tal-Angola ma tasalx kienu l-Afrika t’Isfel li re;g[u skurjaw, din iddarba permezz ta’ Lehlohonolo MAJORO li
sab ix-xibka wara sieg[a. LAfrika t’Isfel kienet ;iet draw fl-ewwel log[ba kontra l-Cape Verde. Fit-tieni log[ba tal-;urnata l-Marokk spi//a fi draw ta’ 1-1 kontra l-Cape Verde. Fit-36 minuta l-Cape Verde marru filvanta;; b’gowl ta’ PLATINI imma tmien minuti mittmiem il-Marokk salva punt b’gowl ta’ ARABI. Ri]ultati
Afrika t’Isfel v Angola Marokk v Cape Verde
2-0 1-1
L-INGILTERRA
Tottenham jirre;istraw telf Tottenham Hotspurs g[amlu telf ta’ 4.3 miljun sterlina lista;un li g[adda g[aliex ma lag[bux fi/-Champions League. Dan [abbru l-klabb tal-Premier Ingli]. Id-d[ul kien ta’ 144 miljun sterlina, 12% anqas mil-livell rekord ta’ 163 miljun li kienu rre;istraw fil-perjodu pre/edenti “primarjament min[abba nuqqas ta’ log[ob fi/-Champions League”. Spurs lag[bu fl-aqwa kompetizzjoni tal-klabbs flEwropa g[all-ewwel darba flista;un 2010-11 meta waslu sal-kwarti tal-finali qabel ma kienu eliminati mid-disa’ darbiet Champions Real Madrid. Id-d[ul minn affarijiet ta’ merchandising ni]el b’4 filmija imma l-ispi]a tal-operat ukoll ni]let b’1%. Id-d[ul mill-media flimkien ma’ sponsorships u d[ul minn introjtu ie[or ta’ ospitalità qabe] b’10 fil-mija.
Il-profitt mill-[idma ni]el g[al 23 miljun sterlina minn 38 miljun g[as-sena li ntemmet f’:unju tal-2012. Il-klabb qal li g[adu konformi mar-regolamenti tal-kriterja tal-Financial Fair Play talUEFA u kompla jappo;;ja lintegrazzjoni tieg[u filPremier League fejn jinsabu rraba’ fil-klassifika. I/-Chairman Daniel Levy qal li Tottenham kienu se jkomplu ja[dmu fuq pjani g[al stadium ;did vi/in White Hart Lane wara li di;à ttrasferew ru[hom f’/entru ;did ta’ ta[ri;. Il-klabb mit-tramuntana ta’ Londra li qed jittama li l-istadium il-;did jista’ ‘jag[ti kontribuzzjoni qawwija’ biex jirri;enera l-in[awi lokali, g[amel telf operattiv wara lfootball ta’ 1.6 miljun sterlina u telf g[al matul is-sena wara l-interessi u t-taxxi ta’ 4.3 miljun sterlina.
Il-goalkeeper Julio Cesar u Ronaldinho ssej[u lura fliskwadra nazzjonali tal-Bra]il mill-kow/ il-;did Luiz Felipe Scolari. Scolari [alla barra lil Kakà waqt li g[a]el li jag[ti /ans ie[or lil Luis Fabiano. IlBra]il se jilg[ab log[ba ta’ [biberija kontra l-Ingilterra f’Wembley Stadium fis-6 ta’ Frar. Banega fit-tim nazzjonali Ar;entin
Ever Banega ssejja[ fit-tim nazzjonali tal-Ar;entina g[allog[ba ta’ [biberija kontra lI]vezja. Il-midfielder ta’ Valencia ssejja[ g[all-ewwel darba minn Ottubru 2011, wara li in/ident tat-traffiku kien ]ammu wieqaf g[al sitt xhur. Ezequiel Lavezzi, il-winger ta’ Paris St. Germain irritorna fl-iskwadra ta’ 23 imsej[a mill-kow/ Alejandro Sabella g[al-log[ba f’Solna fis-6 ta’ Frar wara li tilef i]-]ew; partiti ta’ kwalifikazzjoni, ji;ifieri reb[iet fuq lUrugwaj u /-?ile f’Ottubru li ]ammew lill-Ar;entina filqu//ata tal-grupp talAmerika t’Isfel. Id-difensur Cristian Ansaldi, li g[amel su//ess ta[t il-prede/essuri ta’ Sabella, Diego Maradona u Sergio Batista, ing[ata opportunità o[ra grazzi g[allprestazzjoni tajba tieg[u filkampjonat Russu ma’ Rubin Kazan.
Man City SC i;ibu Malta t-trofew tal-Premiership Il-Manchester City Supporters Club (Malta) nhar il-{add se jkun qed i;ib Malta t-trofew tal-Premier League, mirbu[a mi/Champions Ingli]i l-ista;un li g[adda. It-trofew se tkun g[all-wiri matul il-jum fil-klabb stess li jinsab fi Triq Cactus Bu;ibba fejn id-dilettanti kollha jistg[u jattendu fil-klabb biex jarawha. It-trofew tal-Premier League se tin;ieb Malta millambaxxatur tal-klabb u le;;enda Paul Lake li kien plejer e//ellenti mas-City bejn l-1985 u l-1995. Paul esprima l-[erqa tieg[u li jiltaqa’ mal-partitarji lokali u se jkun ukoll qed jiltaqa’ ma’ dawk li jkunu l-klabb. Il-programm tal-attivitajiet jibda f’nofsinhar bil-wasla tattrofew u sas-6 p.m. il-partitarji u dawk pre]enti se jkunu
jistg[u jie[du ritratt mag[ha. Fis-7 p.m. se jsir buffet g[al dawk pre]enti fejn se jkunu qed jing[ataw donazzjonijiet g[all-karità g[all-ikel li ji;i kkunsmat. Pre]enti se jkun hemm ukoll Paul Lake li fis-7.30 p.m. se jindirizza lil dawk pre]enti u jwie;eb ukoll g[al xi mistoqsijiet. Fit-8.30 p.m. se ssir pre]entazzjoni ta’ /ekk ta’ elf ewro lil Puttinu Cares kif ukoll se jing[ata flokk iffirmat minn David Silva lillFondazzjoni li tappo;;ja tfal morda bil-kan/er. L-attività tintemm g[all[abta tal-10 p.m. u t-trofew Premier tittie[ed lura lIngilterra l-g[ada t-Tnejn 28 ta’ Jannar. Il-Manchester City Supporters Club qed jistieden lid-dilettanti kollha biex jattendu g[al din l-attività.
TRASFERIMENTI LOKALI
Mosta jakkwistaw lil Vignaroli Mosta [abbru li akkwistaw lill-attakkant Taljan Fabio Vignaroli. Vignaroli, li g[andu 36 se jkun qed jie[u post Daniel Bogdanovic li matul il;img[a mar ma/-champions Valletta. Vignaroli, eks player ta’ Bologna, Bari u Lazio beda l-karriera tieg[u ma’ Como. Minbarra dawn il-klabbs Vignaroli lag[ab anke filGre/ja ma’ Pantarhakikos u
anke fl-Awstralja ma’ Newcastle Jets. Vignaroli hu r-raba’ player li akkwistaw Mosta f’Jannar wara li [adu lil Tyrone Farrugia, Jeffrey Farrugia u Kurt Magro. Fil-;img[at li g[addew, minbarra lil Bogdanovic, Mosta ne[[ew ukoll lillgoalkeeper Justin Haber, liddifensur Luke Dimech, lil Ousseni Zongo u lil Firas Aboulezz.
Il-{amis, 24 ta’ Jannar, 2013
40 Lokali
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi semma kif il-Lufthansa Technik, kisbet storja ta’ su//ess f’pajji]na, bil-qofol jintla[aq meta l-Gvern Malti kien a//etta li jkompli jg[in lil din il-kumpanija b’investiment f’fa/ilità ;dida (Ritratt> Martin Agius)
Lufthansa Technik timpjega 370 [addiem fl-a[[ar [ames snin Lufthansa Technik, kumpanija :ermani]a li ilha mwaqqfa f’Malta g[al dawn la[[ar g[axar snin investiet ’il fuq minn €62,000,000 u dan kollu sar b’[idma kon;unta mal-Gvern Malti u l-Malta Enterprise, bir-ri]ultat jissarraf f’numru ta’ impjiegi ;odda u tkabbir tal-kumpanija. Sa mill-2010, it-turnover ta’ din il-kumpanija barranija li ta[dem b’kollaborazzjoni mal-linja Nazzjonali tal-ajru Air Malta, ]died bi 30% sena wara l-o[ra. Dan intqal mill-Kap E]ekuttiv ta’ Lufthansa Stephan Drewes meta l-Prim Ministru Lawrence Gonzi, ilbiera[ waranofsinhar ]ar il-hangars ta’ din il-kumpanija u ltaqa’
mal-[addiema. Meta indirizza lill-midja filpre]enza tal-Ambaxxatur :ermani] g[al Malta, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi semma kif din il-kumpanija barranija, kisbet storja ta’ su//ess f’pajji]na, bil-qofol tag[ha nkiseb fl-2007 meta lGvern Malti kien a//etta li jkompli jg[in lil din ilkumpanija b’investiment f’fa/ilità ;dida li ;iet finalizzata fl-2009 u tag[milha unika fil-Mediterran. Il-Prim Ministru semma kif minkejja l-kompetizzjonijiet barranin, Lufthansa g[a]let lil pajji]na biex tinvesti fih, u dan hu /ertifikat ta’ kompetenza ta’ pajji]na u g[alhekk pajji]na jitqieg[ed b[ala
/entru ta’ e//ellenza fis-settur tal-avjazzjoni. Hawnhekk, Lawrence Gonzi semma kif dan il-Gvern g[araf jinvesti f’oqsma relatati ma’ dan is-settur. Filfatt, Gvern Nazzjonalista investa mas-€17-il miljun filPark tal-Avjazzjoni f’{al Safi u mal-€120 miljun o[ra f’investiment sabiex ji;i esti] ilkampus tal-MCAST g[ax dan il-Gvern g[araf li l-edukazzjoni ti;;enera professjonisti g[al diversi oqsma li jkunu ta’ b]onn g[al pajji]na. Fil-fatt, mill-570 impjegat li g[andha din il-kumpanija, 280 minnhom huma gradwati millMCAST. Dan filwaqt li 370 mit-total tal-impjiegi n[olqu f’dawn l-a[[ar [ames snin. Il-
media•link COMMUNICATIONS
Il-kumpanija g[andha tmien kumpaniji tal-ajru b[ala klijenti Prim Ministru semma kif dawn ir-ri]ultati fil-[olqien ta’ impjiegi waslu g[ax ilkumpanija :ermani]a g[arfet it-talenti tal-[addiema Maltin. Fil-fatt, g[amlet ]mien li toffri ta[ri; lil studenti talMCAST u mbag[ad ikomplu bit-ta[ri; lil hinn minn xtutna, i]da issa, it-ta[ri; qed ikompli jing[ata f’pajji]na. Min-na[a tieg[u, il-Kap E]ekuttiv ta’ Lufthansa Technik semma kif filpre]ent, din il-kumpanija qed tie[u [sieb g[axar ajruplani li jinsabu fil-hangers kollha li g[andha. Hawnhekk semma
wkoll kif b[alissa, Lufthansa Technik illum g[andha tmien kumpaniji tal-ajru b[ala klijienti tag[ha. L-g[an ta’ din il-kumpanija hu li tkompli ta[dem biex tkun kumpanija ta’ e//ellenza, u biex tkun kapa/i li f’[in wie[ed tilqa’ tliet airbuses. Dan kollu jista’ jkompli jse[[ bl-g[ajnuna min-na[a talGvern kif g[amel fl-a[[ar snin. Drewes temm jg[id li minkejja ]-]minijiet diffi/li li ;ejjin, jinsab ottimist li lkumpanija tibqa’ miexja ’l quddiem.