2013_01_25

Numru 13,343

€0.55

www.mychoice.pn

Il-:img[a 25 ta’ Jannar, 2013

Qab]a o[ra ta’ kwalità Proposti fil-Programm Elettorali dwar ix-xog[ol, is-sa[[a, l-edukazzjoni, l-ener;ija u tnaqqis fit-taxxi minn Charles Muscat Il-Prim Ministru u Kap tal-Partit

Nazzjonalista Lawrence Gonzi lbiera[ [abbar parti mill-proposti konkreti li jinsabu fil-Programm Elettorali tal-Partit Nazzjonalista g[all-[ames snin li ;ejjin.

Il-proposti jinkludu in/entivi biex jin[oloq aktar xog[ol, aktar investiment fis-sa[[a u fl-edukazzjoni, pjan fit-tul dwar l-ener;ija li jinkludi l-introduzzjoni tat-tariffa ta’ bil-lejl b’ro[s bejn 7 u 26 fil-mija u tnaqqis sostanzjali fit-taxxi.

Dawn id-dettalji ng[ataw waqt konferenza tal-a[barijiet fid-Dar ?entrali li g[aliha attendew ukoll il-Vi/i Kap talPartit Nazzjonalista Simon Busuttil u sSegretarju :enerali Paul Borg Olivier.

Il-Prim Ministru qal li l-proposti huma parti mill-pjan biex pajji]na jkompli miexi ‘l quddiem u l-pjan hu wie[ed kredibbli, b’sa[[tu u sostenibbli. Hu spjega li ma kiex se j[abbar id-dettalji kollha tal-Programm Elettorali imma kien qed juri l-qafas ;enerali tal-Programm Elettorali li juri d-direzzjoni li fiha lPartit Nazzjonalista fil-Gvern se jkompli jmexxi lil pajji]na.

Lawrence Gonzi spjega li l-punt tat-tluq hu li pajji]na jkollu futur fis-sod li jibni fuq il-[ames snin li g[addew li matulhom in[olqu 20,000 post tax-xog[ol u kienu salvati 5,000 impjieg minn fabbriki li ntlaqtu mill-kri]i ekonomika u finanzjarja internazzjonali u mirri/essjoni. Hu qal li l-[ames snin li ;ejjin huma opportunità sabi[a biex il-PN filGvern ikompli jkollu finanzi fis-sod bi proposti serji, g[aqlin u responsabbli.

Il-Prim Ministru qal li l-isfida ewlenija tal-PN fil-Gvern se tkun li jkompli jo[loq ix-xog[ol g[ax dan hu l-aktar kru/jali fil[ames snin li ;ejjin u jridu jin[olqu 25,000 post tax-xog[ol ;did. Hu spjega li wara kull qab]a ta’ kwalità ‘l quddiem li g[amel pajji]na dejjem kien hemm ilPartit Nazzjonalista u qal li s-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea fl-1 ta’ Mejju 2004 g[anet biex pajji]na ng[ata g[ajnuna finanzjarja qawwija ta’ €1,200 miljun u b[alissa pajji]na qed jinnegozja biex ikompli j;ib aktar g[ajnuna fil-ba;it tal-UE g[al bejn issnin 2014 u 2020. L-UE fet[et ukoll swieq ;odda g[al min jesporta u kabbret is-suq ta’ pajji]na g[al 500 miljun ru[.

Hu qal li fil-[ames snin li ;ejjin f’pajji]na rridu no[olqu setturi ;odda fl-ekonomija, fin-negozji, flindustrija u fil-manifattura b’valur mi]jud. Hu qal li l-Gvern Nazzjonalista kompla jnaqqas ittaxxi, kompla jinvesti fir-ri]orsi umani u fl-istudenti u kompla jo[loq ix-xog[ol.

Hu qal li l-[addiem f’Malta hu l-inqas [addiem intaxxat mill-[addiema kollha fl-Unjoni Ewropea.

Hu qal li pajji]na g[andu finanzi fis-sod b’defi/it ta[t it-3 filmija u l-mira hi li fil[ames snin li ;ejjin pajji]na jkollu ba;it

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li wara kull qab]a ta’ kwalità li g[amel il-poplu, dejjem kien hemm il-Partit Nazzjonalista (Ritratt> Michael Ellul)

bilan/jat. Fil-[ames snin li ;ejjin Gvern Nazzjonalista jkompli jinvesti fin-negozji, fl-industrija, fil-manifattura, fit-turi]mu, fis-sa[[a u fl-edukazzjoni biex jin[oloq aktar xog[ol.

Pjan kredibbli, b’sa[[tu u sostenibbli Il-Prim Ministru [abbar sensiela ta’ proposti b’in/entivi ta’ tnaqqis ta’ taxxa g[al min ikun jirre;istra g[ax-xog[ol u jifta[ negozju u anke g[al nisa li jid[lu fid-dinja tan-negozju. {abbar ukoll fond ta’ €5 miljun biex jing[ataw vouchers g[all-;enituri li jibag[tu lil uliedhom f’Childcare Centres tal-g[a]la tag[hom.

Se jitwessg[u it-tax bands biex jonqsu t-

taxxi u b’hekk jibqa’ aktar flus fil-but tal[addiema u tal-familji. Inizjattiva o[ra importanti hi li ;enituri li jkollhom tarbija marida jistg[u jie[du sick leave biex joqog[du mat-tarbija biex jintla[aq bilan/ bejn ix-xog[ol u d-dmirijiet talfamilja.

Dwar is-sa[[a, il-Prim Ministru qal li se tkompli l-;lieda kontra l-kan/er bittlestija tal-Isptar il-;did g[all-Kura talKan/er u fil-[ames snin li ;ejjin se ssir ;lieda kontra l-kundizzjoni tad-dijabete.

Se ji]diedu l-medi/ini b’xejn u se jing[ata refund g[al min jixtri medi/ini li jkunu out of stock fl-ispi]eriji tal-Gvern.

Il-Prim Ministru [abbar li se jkompli linvestiment qawwi fl-edukazzjoni u fil[ames snin li ;ejjin Gvern Nazzjonalista jkompli jibni skola ;dida kull sena, g[al pa;na 6

Int f’din l-elezzjoni Suppliment spe/jali fil-pa;ni tan-nofs ta’ dan il-;urnal. Illum dwar i]-]ieda ta’ [addiema nisa bi d[ul akbar.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

6

Aktar skejjel ;odda u ]ieda fl-istipendju minn pa;na 1

se ji]died l-istipendju u lGvern se jakkredita l-bolla tas-sigurtà so/jali tal-istudenti li jkomplu jistudjaw biex ma jkunux ]vanta;;jati ma [addiema o[ra. Fil-[ames snin li ;ejjin se jing[ataw scholarships post doctorate g[al studenti li di;à jkollhom Masters jew PhD’s.

Lawrence Gonzi [abbar ukoll li l-Gvern se jag[ti Tablet b’xejn lil kull student u studenta u lil g[alliema

kollha mill-primarja sassekondarja li jkun fih kontenut marbut mal-istudju tag[hom u mal-kurrikulu.

Dwar l-ener;ija, il-Prim Ministru [abbar pjan fit tul li se jinkludi l-introduzzjoni ta’ tariffa spe/jali tal-elettriku g[al bil-lejl li bih it-tariffa matul il-lejl se tonqos bejn 7 u 26 fil-mija. Is-sena d-die[la se jitlesta l-Interconnector ma’ Sqallija li bih Malta ting[aqad mal-grid Ewropew tal-ener;ija u dan

jikkontribwixxi g[al 70 filmija tal-[ti;iet tal-ener;ija.

Fis-sena 2018 se jitlesta lpipeline tal-gass li se jsir bilg[ajnuna tal-fondi tal-UE. Se jing[ataw aktar in/entivi lillfamilji li jinvestu fil-pannelli fotovoltaji/i u f’solar water heaters. T[abbru wkoll in/entivi g[all-familji, negozji, skejjel u industriji li jinvestu f’ener;ija alternattiva.

Ara wkoll pa;ni 20 u 21

Il-KSU jilqa’ l-proposti tal-Prim Ministru dwar l-istipendji Il-Kunsill tal-Istudenti Universitarji (KSU) laqa’ b’sodisfazzjon il-proposta li l-istipendji tal-istudenti ji]diedu skont l-g[oli tal-[ajja, kif im[abbra mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi lbiera[ filg[odu.

Fi kliem il-KSU, dan ifisser li l-istipendji jsiru dejjem aktar ;usti u jwasslu biex is-sistema tal-istipendji ssir aktar effi/jenti.

Il-KSU laqa’ wkoll b’sodisfazzjon il-proposti ta]-]ew; partiti dwar l-u]u tat-teknolo;ija b’risq l-edukazzjoni. Dawn it-teknolo;iji g[andhom ikunu integrati f’kull aspett taledukazzjoni, bl-g[an li din issir dejjem aktar [olistika.

Fi kliem il-KSU, hu essenzjali li dan l-investiment fis-settur tal-edukazzjoni ma jsirx biss fil-futur qrib i]da jibqg[u jsiru wkoll fit-tul. Dan jg[odd spe/jalment fil-kontenut tas-sistema edukattiva tag[na u fil-mod kif qed jitg[allmu l-istudenti, sostna l-KSU. Appella li l-fondi b’risq istituzzjonijiet g[ola taledukazzjoni huma essenzjali biex l-Università ]]omm il-livell tag[ha u tibqa’ /entru ta’ kwalità fl-edukazzjoni terzjarja.

Il-Kunsill Studenti Universitarji se jkun qed ikompli j[ares lejn il-proposti elettorali b’reqqa u se jkun qed joffri lopinjoni tieg[u dwar l-oqsma li g[andhom x’jaqsmu malistudenti tul il-kampanja elettorali kollha.

€17,000 f’danni minn Ray Abdilla

Il-Kummissjoni Elettorali lbiera[ tat bidu g[at-tqassim tad-dokumenti tal-voti b’laqg[a mar-rappre]entanti tal-partiti u l-uffi/jali tal-pulizija li kuljum sas-17 ta’ Frar se jkunu qeg[din iduru d-djar u jqassmu d-dokumenti. Il-[inijiet tat-tqassim se jkun bejn id-9 a.m. u s-1 p.m. u t-3 p.m. u d-9 p.m. (Ritratt> Martin Agius)

L-Air Malta tikkan/ella titjira lejn Benga]i L-Air Malta kkan/ellat it-titjiriet tag[ha talbiera[, il-{amis, lejn Benga]i wara li r-Renju Unit semma li kien konxju minn theddida spe/ifika u imminenti g[all-persuni millPunent fil-belt ta’ Benga]i u [e;;e; levakwazzjoni ta/-/ittadini Brittani/i, ming[ajr ma [are; b’dettalji dwar in-natura tal-periklu.

Id-de/i]joni tal-Air Malta ssegwi l-pariri ma[ru;a llum mill-Uffi//ju tal-Affarijiet Barrani Ingli] u tal-Commonwealth kontra livvja;;ar lejn il-belt.

Filwaqt li l-Air Malta jiddispja/iha ta’ kull inkonvenjent ikkaw]at, il-linja tal-ajru dejjem

tpo;;i s-sigurtà tal-impjegati u l-klijenti tag[ha b[ala prijorità.

L-Air Malta se toffri l-klijenti bbukkjati fuq din it-titjira l-opportunità li jivvja;;aw lejn u minn Tripli biex timminimizza linkonvenjenza.

Il-linja nazzjonali tal-ajru semmiet li ttitjira skedata li jmiss hi nhar it-Tlieta 29 ta’ Jannar. Din ma ;ietx ikkan/ellata i]da l-linja tal-ajru se tirrevedi s-sitwazzjoni fuq ba]i kontinwa.

Titjiriet lejn u minn Tripli m’humiex affettwati u se jibqg[u joperaw b[as-soltu.

Il-Prim Awla tal-Qorti ?ivili preseduta millIm[allef Silvio Meli, ordnat ra;el biex i[allas aktar minn €17,000 f’danni lil ku;inuh wara li kka;unalu sfre;ju f’wi//u hekk kif dan tah daqqa ta’ tazza waqt li kien qieg[ed fi stabbiliment f’Paceville.

L-in/ident se[[ fit-2 ta’ Settembru tal-2002.

Konsegwenza tal-in/ident il-vittma spi//a b’feriti gravi u permanenti.

L-in/ident se[[ fuq sempli/iment ]ball dwar drink. Dan peress li Paul Abela [a ]ball fid-drink li ried i;ib lil ku;inuh, Paul Inguanez. Meta Abela xtara xi xorb g[all-persuni li kienu mieg[u, jidher li [a xi ]ball fix-xarba li kien xtara lil ku;inuh, li jidher li [adha b’offi]a u offendieh.

Paul Abela min-na[a tieg[u rre/iproka ming[ajr kumplimenti. Appena saret ir-ritaljazzjoni verbali ta’ Paul Abela, ku;inuh allegatament tah daqqa f’g[onqu bit-tazza tal-[;ie;.

Konsegwentament, il-vittma kellu b]onn ta’ numru kbir ta’ punti.

Sadattant, kollox jindika li l-aggressur ried ikompli ja[bat g[all-ku;inuh, i]da twaqqaf mill-[bieb li kien hemm mag[hom. :ara li,

min[abba din l-aggressjoni, il-vittma dam perjodu konsiderevoli jie[u l-kura ne/essarja u sussegwentement, ilkonsulent privat tieg[u [are; /ertifikat mediku li wera li hu kien ;arrab sfre;ju f’wi//u u f’g[onqu. {are; ukoll li l-ferita li sofra l-vittma tikkaw]a u;ig[ kbir u tillimita lattività li jista’ jag[mel fil[in liberu tieg[u, fosthom li jsuq i]-]wiemel. Sadattant il-feriti jammontaw ukoll g[al di]abbiltà permanenti ta’ 5%.

Meta l-istess vittma kien re;a’ ;ie e]aminat millespert mediku nominat millQorti, mat-tliet snin wara //ertifikat ma[ru; millkonsulent privat, kien g[adu jbati minn sfre;ju permanenti f’widnejh ixxellugija ta’ sitt /entimetri.

Din il-ferita kkaw]at sfre;ju permanenti, g[alkemm ma kellha l-ebda effett fuq is-smig[ jew fuq il-bilan/ tieg[u.

Il-Qorti kkunsidrat ukoll il-fatt li l-vittma kellu 17-il sena meta se[[ l-in/ident u g[alhekk [admet is-somma fuq it-tul ta]-]mien li kellu jibqa’ jsofri mill-problemi kaw]a tal-feriti li sofra.

Il-Qorti g[aldaqstant ordnat li hu jing[ata kumpens ta’ €17,325.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

2

In-nomini g[all-kandidati tal-elezzjoni ;enerali u l-Kunsilli Lokali jift[u nhar it-Tnejn Il-Kummissjoni Elettorali av]at illi se tkun qed tir/ievi n-nomini ta’ kandidati g[all-elezzjoni ;enerali b[ala Membri talKamra tad-Deputati u talKunsilli Lokali mid-9 a.m. sas-2 p.m. u mit-3 p.m. sat8 p.m., nhar it-Tnejn it-28, it-Tlieta d-29 u l-Erbg[a t30 ta’ Jannar, 2013 Dawn in-nomini jistg[u ji;u pre]entati fl-Uffi//ju tal-Kummissjoni f’Evans Building, Misra[ Sant’Jiermu, il-Belt Valletta, u fl-Uffi//ju talKarta tal-Identità, 28A Pjazza San Fran;isk irRabat, G[awdex.

Il-kandidati huma av]ati li jridu jipprezentaw ilkarta tal-identità tag[hom u

li l-parti ta’ fuq tal-formula tan-nomina g[andu jkollha d-dettalji tal-kandidat skont kif jidhru fl-a[[ar re;istru elettorali ppubblikat fit-12 ta’ Jannar, 2013.

F’ka] li l-formola tannomina tkun ippre]entata mir-rappre]entant talkandidat, ir-rappre]entant g[andu juri prokura millkandidat li tkun awtentikata minn nutar pubbliku.

O;;ezzjonijiet g[annomini jintlaqg[u ukoll flimsemmi Uffi//ju millKummissjonarji, fil-;ranet u matul il-[inijiet spe/ifikati g[an-nomini kif ukoll nhar il-{amis il-31 ta’ Jannar u l-:img[a l-1 ta’ Frar, 2013, fl-istess [inijiet.

Tifkira Illum il-25 ta’ Jannar ja[bat is-26 anniversarju mill-mewt ta’ Philip Zammit, minn {a]-}ebbu;, u li kien joqg[od il-{amrun.

Qatt minsi minn uliedu Salvino u Edward, u wliedu li jinsabu l-Awstralja, Irene, Monica u Michael u l-familji tag[hom.

Mulej ag[tih il-mistrie[ ta’ dejjem

It-Temp

UV INDEX

2

IT-TEMP> imsa[[ab u bil-[albiet tax-xita li jistg[u jkunu bir-rag[ad VI}IBBILTÀ> ;eneralment tajba IR-RI{: qawwi mill-Punent Majjistru li jsir qawwi [afna mill-Majjistral BA{AR> qawwi [afna IMBATT> baxx g[al moderat li jsir baxx TEMPERATURA: l-og[la 12˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 2.7 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 315.9 mm IX-XEMX> titla’ fis-07.07 u tin]el fil-17.21

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

Id-delegazzjoni tal-U{M f’laqg[a mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi lbiera[ f’Kastilja

ll-[olqien tax-xog[ol hu prijorità g[all-Gvern minn Jerome Caruana Cilia

Ikollna futur b’sa[[tu u sod jekk pajji]na jkompli jo[loq il-postijiet tax-xog[ol. Dan g[aliex il-futur tag[na jiddependi fuq kemm a[na kapa/i no[olqu x-xog[ol.

Dan qalu l-Prim Ministru Lawrence Gonzi waqt ]jara ta’ kortesija li saritlu f’Kastilja minn delegazzjoni tal-Union {addiema Mag[qudin.

Il-Prim Ministru fakkar kif minkejja l-maltemp li pajji]na g[adda minnu, ilGvern flimkien mal-imsie[ba so/jali kollha baqg[u kreattivi u innovattivi u [dejn pajji]i o[ra, imxejna ‘l quddiem.

Il-[olqien ta’ postijiet taxxog[ol ;odda fil-[ames snin li ;ejjin hu ta’ importanza kbira g[al pajji]na. Jekk nirnexxu f’dan il-qasam, loqsma l-o[ra jirnexxu wkoll i]da jekk il-pajji] ifalli fil[olqien ta’ iktar jobs, ifalli floqsma kollha.

Josef Vella qal li l-U{M tinsab sodisfatta [afna g[allfatt li l-membri kollha talKunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali lMCESD u l-partiti politi/i qablu fuq dikjarazzjoni komuni ta’ appo;; g[allActive Labour Market Policy tal-Union, il-Jobs+.

Is-Segretarju :enerali talU{M tenna li hu po]ittiv li lPrim Ministru u Kap tal-PN

qal li l-PN se jadotta lproposti tal-Jobs + u dawn se jkunu inkorporati filprogramm elettorali tieg[u.

Dan ikompli jimla lill-U{M b’kura;; u b’determinazzjoni kbira biex jibqg[u jo[or;u bi proposti ;odda u innovattivi g[al pajji]na.

Il-Prim Ministru qal li rrappre]entanti ta’ min i[addem u l-[addiema jridu jkunu fuq l-istess na[a u ttnejn iridu jattakkaw l-abbu]i u ja[dmu biex f’Malta jkollna dejjem aktar impjiegi ta’ kwalità.

Hu sostna li fil-[ames snin li ;ejjin, f’pajji]na se jkomplu jitwieldu setturi ;odda biex ikompli jin[oloq aktar xog[ol u xog[ol ta’ kwalità a[jar.

B[al-lum 25 sena IL-:IMG{A L-og[la 12˚C L-inqas 10˚C

IS-SIBT L-og[la 13˚C L-inqas 10˚C

IL-{ADD L-og[la 14˚C L-inqas 9˚C

IT-TNEJN L-og[la 16˚C L-inqas 10˚C

IT-TLIETA L-og[la 13˚C L-inqas 11˚C

UV

UV

UV

UV

UV

2

2

2

2

3

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 13˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt -3˚C imsa[[ab, Tel Aviv 20˚C imsa[[ab, Amsterdam -1˚C imsa[[ab, Milan 9˚C xemxi, Tripli 15˚C xemxi, Istanbul 13˚C imsa[[ab, Ateni 18˚C ftit imsa[[ab, Lisbona 13˚C imsa[[ab, Londra 2˚C imsa[[ab, Vjenna -2˚C borra, Berlin -4˚C imsa[[ab, Madrid 11˚C imsa[[ab, Zurich -1˚C im/ajpar, Brussell -4˚C ftit imsa[[ab, Moska -8˚C borra, Munich -2˚C borra, il-Kajr 21˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 2˚C imsa[[ab, Dublin 4˚C imsa[[ab, Bar/ellona 10˚C ftit imsa[[ab, Tune] 12˚C imsa[[ab, St. Petersburg -8˚C borra, Al;eri 14˚C xita, Ruma 11˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen -3˚C ftit imsa[[ab.

Il-Ministru g[all-I]vilupp talProduzzjoni qal li kien se jitwaqqaf Marketing Board dwar l-esportazzjoni ta’ prodotti agrikoli. Hu [abbar dan waqt li kien qed jindirizza lill-bdiewa f’attività fir-Rabat.

Kien rappurtat ukoll li l-Ministru talPolitika So/jali Louis Galea [a sehem f’konferenza internazzjonali li ttrattat il-mard tal-Aids li kienet organizzata mill-Organizzazzjoni Dinjija tasSa[[a l-WHO. F’rapport ie[or ;ie trattat il-bidu tal-kampanja fl-Ingilterra dwar lin/entivi industrijali Maltin. G[al din il-kampanja kien attenda sSegretarju Parlamentari John Dalli.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

3

Il-Prim Ministru qal li ]-]errieg[a li ]era’ Gvern Nazzjonalista 20 sena ilu fil-qasam tal-anzjani, kibret u qed t[alli l-frott (Ritratt> Martin Agius)

Gvern li investa bis-s[i[ fil-kura tal-anzjani Matul din il-le;i]latura ilGvern [aseb biex jinvesti filkura tal-anzjani, tant li fuq lanzjani qed jonfoq €180,000 kuljum. Dawn jinkludu servizzi fil-komunità, tmint idjar tal-anzjani u sptarijiet o[rajn.

Dan [are; waqt ]jara talPrim Ministru Lawrence Gonzi fl-isptar Zammit Clapp, fejn kellu l-opportunità mhux biss li jara l-investiment li sar i]da wkoll li jiltaqa’ mal-[addiema u marresidenti. Hu kien akkumpanjat mill-Ministru tas-Sa[[a u l-Kura fil-Komunità Joe Cassar u mis-Segretarju Parlamentari tal-Anzjani u lKura fil-Komunità Mario Galea.

Il-Prim Ministru qal li ]-

]errieg[a li ]era’ Gvern Nazzjonalista 20 sena ilu filqasam tal-anzjani, kibret u qed t[alli l-frott. Hu sostna li l-gvern g[andu g[al qalbu lanzjani u se jag[mel minn kollox biex iroddilhom lura ftit mill-[afna li taw lisso/jetà.

Lawrence Gonzi rringrazzja lil min ja[dem mal-anzjani u qal li din hi vokazzjoni ta’ min jammiraha. Hu qal li lprogramm elettorali tal-PN se jiffoka fuq aktar studji anke fis-settur tal-kura g[all-anzjani.

Mario Galea semma li l-;id kollu li sar fil-qasam tal-kura tal-anzjani, sar kollu ta[t gvernijiet Nazzjonalisti. Hu qal li l-Gvern investa madwar €2,000,000 fl-Isptar Zammit

Clapp biex illum g[andu 96 sodda, li se ji]diedu bi 33 sodda ;dida. Sar ukoll investiment ta’ €250,000 f’sistema ta’ air conditioning ;dida.

Matul din il-le;i]latura, ilgvern ]ied is-sodod g[allanzjani b’1,000 u l-[addiema f’dan is-settur telg[u g[al aktar minn 4,000.

Il-Ministru Cassar qal li lanzjani Maltin huma l-iktar fl-Ewropa li jg[ixu l-itwal ]mien fi stat tajjeb ta’ sa[[a.

Fil-fatt in-nisa Maltin ;ew flewwel post u l-ir;iel fit-tieni post minn fost il-pajji]i kollha tal-UE. Dan i/-/ertifikat mill-Health at a Glance – Europe 2012, talOrganizzazzjoni g[allKoperazzjoni Ekonomika u l-

CareMalta t[addem 700 [addiem, li 600 minnhom huma nisa I]vilupp u ri]ultati po]ittivi o[rajn mill-Kummissjoni Ewropea, juru l-[idma li qed issir f’pajji]na fil-kura talanzjani.

Natalie Briffa Farrugia, ilKap E]ekuttiv tal-kumpanija CareMalta, li tmexxi dan lisptar bi s[ubija mal-Gvern, qalet li minn sitt [addiema, il-kumpanija llum kibret g[al 700 [addiem li 600 minnhom huma nisa. Hi qalet li CareMalta toffri t-ta[ri; ne/essarju lill-impjegati tag[ha u dan biex ikomplu joffri l-aqwa servizz lill-anzjani tag[na.

L-isptar Zammit Clapp hu

l-ewwel nursing-home f’pajji]na, li joffri terapija fuq ba]i long-term. Zammit Clapp joffri wkoll trattament specjalizzat tad-dimensja.

Fil-fatt il-Gvern Nazzjonalista [adem bis-s[i[ favur il-pazjenti li jbatu millkundizzjoni tad-dimensja, u wara li sar l-istudju u l-evalwazzjoni ne/essarju tal-applikazzjoniet ta’ medi/ini g[all-kura ta’ pazjenti bilmarda ta’ Alzheimer moderata jew gravi, matul din ille;i]latura ;iet introdotta lmedi/ina Donepezil filFormularju tal-gvern g[al din it-tip ta’ dimensja.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

4

Programm Elettorali mibni fuq is-serjetà li tag[ti futur fis-sod minn Charles Muscat

Is-serjetà tal-Partit Nazzjonalista fil-proposti li qed jippre]enta fil-Programm Elettorali tieg[u tirri]ulta flistudju li se jippubblika dwar kemm tiswa kull proposta u kif se jit[allsu, u dan qed jag[mlu g[ax il-PN jemmen f’futur fissod g[alikom, g[al uliedkom u g[all-familji tag[kom.

Il-Prim Ministru u Kap talPartit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal dan ilbiera[ waqt iddiskussjoni Int u l-Kandidati bittema ‘Futur fis-Sod’ li saret f’Bormla.

Lawrence Gonzi qal li qatt ma ;rat li partit politiku jippre]enata programm u kalkolu ta’ kemm tiswa kull inizjattiva u minn fejn se j;ib ilflus biex jiffinanzjahom u b’hekk ji;;ustifika kif qed jintefqu l-flus tal-poplu biex jing[ata l-a[jar lill-poplu Malti u G[awdxi.

Il-Programm Elettorali talPartit Nazzjonalista jitwettaq jekk jibqa’ jkollna finanzi fissod. L-inizjattivi kollha li fih ilprogramm iridu jkunu spjegati biex il-finanzi jibqg[u b’sa[[ithom u biex jin[oloq aktar xog[ol u jkun hemm aktar d[ul g[all-gvern billi jkun hawn aktar nies ja[dmu mal-privat, b’pagi tajbin. Fil-;ranet li ;ejjin wara li jkun approvat ilProgramm Elettorali millKunsill :enerali tal-PN, se jkun ippubblikat studju dwar kemm

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li l-inizjattivi kollha fil-Programm Elettorali jridu jkunu spjegati biex il-finanzi jibqg[u b’sa[[ithom u biex jin[oloq aktar xog[ol mal-privat b’pagi tajbin (Ritratt> Joseph Galea)

tiswa kull proposta u kif se tit[allas.

Fid-djalogu f’Bormla, Lawrence Gonzi fakkar li beda l-karriera politika tieg[u fl-1987 fit-Tieni Distrett, u kompla u se jkompli jservi fid-distrett li g[andu [afna x’joffri lil pajji]na. Lawrence Gonzi sellem ukoll lill-familja Mifsud Bonnici li hi minn Bormla b’mod partikulari sellem lidDeputat Carm Mifsud Bonnici g[all-onestà u l-integrità tieg[u.

Hu qal li l-PN ;ab bidla f’Malta u anke f’dan id-Distrett ;ab qab]a ta’ kwalità g[ax

illum wie[ed jista’ jesprimi lopinjoni politika tieg[u fil-libertà mhux b[alma kien isir qabel l-1987.

Semma lista twila ta’ pro;etti li saru fil-Kottonera fosthom skola ;dida f’Bormla, id-Dar tal-Anzjani, il-pro;ett tal-Ba/ir Numru 1 u anke Pjazza Gavino Gulia li mistennija tkun lesta sa Marzu li ;ej u b’hekk il-PN se jkun qed jag[ti rigal ie[or lillpoplu tal-Kottonera. Kien il-PN fil-Gvern li waqqa’ l-[ajt ta’ Ba/ir Numru 1 li parti kbira ta’ dan il-pro;ett kienet finanzjata mill-fondi tal-Unjoni Ewropea u mit-taxxi tal-poplu. Semma wkoll ix-xog[ol ta’ restawr li qed isir fis-swar tal-Kottonera u qal li dan hu investiment g[all;id tan-nies tal-Kottonera, ta’ pajji]na u tal-eluf ta’ turisti li ji;u Malta.

Il-Prim Ministru tkellem dwar u[ud mill-inizjattivi li [abbar ilbiera[ stess fil-Programm Elettorali li l-PN qed iressaq g[all-[ames snin li ;ejjin bittema Qab]a O[ra ta’ Kwalità.

Fisser li l-PN qed jg[id ‘qab]a o[ra ta’ kwalità’ min[abba li fis-snin li g[addew il-PN fil-Gvern di;à g[amel qab]a ta’ kwalità f’pajji]na fosthom billi ;ab id-demokrazija u l-libertà, feta[ l-ekonomija, da[[al lil Malta fl-Unjoni Ewropea, da[[al l-ewro u issa qed jipproponi proposti konkreti fosthom fil-qasam tax-xog[ol.

Lawrence Gonzi qal li fil[ames snin li g[addew Gvern immexxi mill-PN [oloq 20,000 post tax-xog[ol ;did u salva 5,000 impjieg ie[or li ntlaqtu mill-kri]i internazzjonali. Ilmira tal-PN fil-Gvern hi li fil[ames snin li ;ejjin jo[loq 25,000 post tax-xog[ol ie[or mas-settur privat u dan billi jo[loq ambjent li jinkora;;ixxi l-investiment u l-kummer/ li jo[loq ix-xog[ol. Il-Prim Ministru sellem lill-investituri kollha Maltin u barranin li

investew f’pajji]na u [olqu xxog[ol. Fil-[ames snin li ;ejjin il-Gvern se jkompli jtejjeb dak li g[amel fil-[ames snin li g[addew u dan billi jinkora;;ixxi aktar investiment.

Il-PN fil-Gvern se jkompli jnaqqas il-pi] tat-taxxi u minbarra t-tnaqqis fl-Income Tax g[al dawk li jaqilg[u sa €60,000 minn 35%a g[al 25% fuq medda ta’ tliet snin, fil[ames snin li ;ejjin se jitwessg[u l-bands tat-taxxa biex kul[add i[allas inqas taxxi.

Fil-[ames snin li ;ejjin, il-PN jo[loq 25,000 post tax-xog[ol ie[or mas-settur privat Hu qal li wa[da mill-proposti tal-Programm Elettorali hi li dawk li g[andhom sa 25 sena se jkun hemm skema li min jifta[ negozju, fl-ewwel sentejn ma j[allas xejn taxxa u l-gvern i[allas il-bolla ta’ dak li jkun.

Min ilu jirre;istra g[al [ames snin, se jkun jista’ japplika g[al din l-iskema wkoll. Dawk li g[andhom aktar minn 45 sena u qed jirre;istraw g[ax-xog[ol se jibbenefikaw minn din l-iskema wkoll jekk jift[u negozju. Dawk in-nisa li jift[u negozju se jkollhom tliet snin ma j[allsux taxxa u ting[ata g[ajnuna fil-[las talbolla.

Dwar il-qasam tas-sa[[a, ilPrim Ministru qal li se tkompli l-;lieda kontra kan/er u se jitlesta l-isptar il-;did g[all-kura talkan/er. Fil-[ames snin li ;ejjin se naqbdu l-qasam tad-dijabate.

Lawrence Gonzi qal li f’Malta hawn in/idenza qawwija ta’ dijabete u gvern Nazzjonalista ;did se jkompli jinvesti f’aktar kura g[al din il-kundizzjoni u se jkompli jinvesti fir-ri/erka.

Proposta o[ra konkreta filProgramm Elettorali tal-PN hi li meta jkun hemm medi/ina out of stock li pazjent suppost jie[u b’xejn, il-Gvern jirrifondi lura l-flus li wie[ed jonfoq jekk jixtriha mill-ispi]erija. Hu spjega wkoll li jkun hemm ka]i fejn professur jg[id lil pazjent li lmedi/ina b’xejn li jkun qed jie[u m’hix bi]]ejjed u g[alhekk ikollu jixtri medi/ina o[ra. F’dan il-ka], il-Gvern jirrifondi lil dak li jkun daqs kemm tiswa l-medi/ina li tinsab fil-formularju tal-Gvern.

Il-Prim Ministru qal li ledukazzjoni tibqa’ prijorità g[al-PN u g[alhekk fil-[ames snin li ;ejjin se jkompli jibni skejjel ;odda. Hu qal li biex jitnaqqas il-pi] li tfal i;orru kuljum f’kotba tal-iskola, ilgvern se jiftiehem mal-awturi biex il-kotba tat-tfal g[all-iskola jkunu mhux biss stampati imma wkoll isiru f’forma elettronika u tfal ju]aw tablet li lGvern irid jag[ti lit-tfal kollha tal-primarja u tas-sekondarja u b’hekk jaqraw il-kotba minn fuq it-tablet. Se ting[ata wkoll tablet b’xejn lill-g[alliema ta’ dawn it-tfal li wkoll ikun fih listess kontenut u dan biex jiffa/ilità t-tag[lim.

Lawrence Gonzi qal li t-tfal kollha tal-primarja u tas-sekondarja se jing[taw it-tablet, anke dawk li jattendu skejjel talKnisja u privati. Hu spjega li l-gvern se jid[ol fi ftehim permezz ta’ sistema ta’ leasing ma’ ditta li tipprovdi dawn ittablets g[al numru ta’ snin u wara dawn ibiddluh biex l-istudenti jibqa’ jkollhom l-aktar g[odda moderna ta’ tag[lim g[ax il-futur fis-sod ta’ pajji]na jiddependi fuq dawn it-tfal.

Il-Prim Ministru qal li g[alhekk in-nies iridu jivvutaw g[all-PN fid-9 ta’ Marzu li ;ej.

Qal ukoll li l-istipendju tal-istudenti li jattendu fl-Università, flMCAST, fl-ITS, u f’istituzzjonijiet o[ra se jkun rivedut kull sena biex l-istipendju ji]died skont l-g[oli tal-[ajja.

Hu spjega wkoll li sal-a[[ar ta’ din is-sena d-djar kollha, il[wienet u n-negozji se jkollhom l-ismart meters tad-dawl installat u dan se jag[ti opportunitajiet kbar.

Lawrence Gonzi spjega li filbidu tas-sena d-die[la se jitlesta l-Interconnector ma’ Sqallija biex pajji]na jixtri l-elettriku mill-grid Ewropew tal-ener;ija bi prezz or[os u bil-lejl jer;a’ jkun or[os. G[alhekk il-Gvern se jinnegozja prezzijiet spe/jali or[os mill-10 p.m. sas-6 p.m. u m’hemmx g[alfejn jinbnew tankijiet tal-gass daqs il-knisja tal-Mosta ma;enb il-Power Station ta’ Delimara kif qed jipproponi l-MLP b’periklu kbir g[an-nies tal-in[awi.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

5

Fis-sa[[a saru qab]iet kbar ‘il quddiem Fis-sa[[a f’pajji]na saru qab]iet kbar ta’ kwalità ‘l quddiem li minnhom qed igawdi l-poplu Malti u G[awdxi kollu. Qabel lelezzjoni tal-2008 l-MLP kien ibe]]a’ lin-nies li jekk il-PN jkun fil-gvern se jag[mel is-servizzi tassa[[a bi [las. G[addew [ames snin u mhux talli lGvern Nazzjonlaista m’g[amilx is-servizzi tassa[[a bil-[las, talli kompla jinvesti fis-sa[[a u din baqg[et b’xejn.

Id-Deputat Nazzjonalista Stephen Spiteri qal ilbiera[ waqt id-diskussjoni Int u lKaadidati li saret f’Bormla, li fl-Isptar Mater Dei jing[ataw servizzi li qabel wie[ed kien irid isiefer biex je[odhom, u bl-aqwa professuri u tobba Maltin.

Il-PN kompla jinvesti fissa[[a u qed jing[ataw 1,300 kwalità differenti ta’ medi/ini b’xejn. Il-gvern kompla jifrex l-iskema lIspi]erija tal-G[a]la Tieg[ek li biha dawk li jie[du medi/ini b’xejn qed jinqdew mil-lokalità tag[hom stess.

Il-Gvern Nazzjonalista g[addej bil-bini tal-isptar il-;did g[all-kura tal-kan/er u l-gvern [adem mal-privat biex f’ka] ta’ emer;enza wie[ed jinqeda minn sptarijiet privati u qed isiru operazzjonijiet tal-kataretti u operazzjonijiet o[ra fi sptarijiet privati li jit[allsu mill-Gvern.

Stepehen Spiteri qal li saru l-programmi nazzjonali g[all-breast screening u l-iscreening talmusrana l-kbira. Dan juri li l-gvern qed jinvesti biex ikollna sa[[a ta’ kwalità.

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi semma fil-laqg[a ta’ diskussjoni f’Bormla, lista twila ta’ pro;etti li saru fil-Kottonera, fosthom skola ;dida f’Bormla, id-Dar tal-Anzjani, il-pro;ett tal-Ba/ir Numru 1 u anke Pjazza Gavino Gulia li mistennija tkun lesta sa Marzu li ;ej u b’hekk il-PN se jkun qed jag[ti rigal ie[or lil poplu tal-Kottonera (Ritratt> Joseph Galea)

Il-PN qatt ma be]a’ mill-isfidi Il-Partit Nazzjonalista qatt ma be]a’ mill-isfidi u l-Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista investa u sebba[ lillKottonera u lil pajji]na.

Il-PN ;ab bidla u sebba[ anke n-na[a t’isfel ta’ Malta u [oloq ix-xog[ol anke f’din iz-zona. Din hi d-direzzjoni tal-PN

li se jkompli j;ib bidla f’pajji]na.

Il-kandidata Nazzjonalista Ingrid Brownrigg, qalet dan ilbiera[ waqt iddiskussjoni Int u l-Kandidati li saret f’Bormla.

Hi qalet li hi kandidata ;dida fuq itTieni Distrett u hi l-ewwel kandidata

mara f’isem il-PN fuq dan id-Distrett.

Ingrid Brownrigg qalet li dalwaqt jinfeta[ il-Park tal-Familja f’Wied ilG[ajn li hu l-akbar park tal-familja f’Malta li fih daqs 21 grawnd tal-futbol u dan hu pro;ett ie[or fin-na[a t’isfel ta’ Malta.

Sa[[a ta’ kwalità u b’xejn Il-Partit Nazzjonalista se jkompli jipprovdi l-aqwa servizzi ta’ sa[[a ta’ kwalità u b’xejn u dan g[ax pajji]na g[andu finanzi fis-sod u g[ax [a de/i]jonijiet g[aqlin.

Irrifera g[al rapport talOrganizzazzjoni Dinjija tas-

Sa[[a (WHO) li juri li lMaltin qed jg[ixu aktar u qed jg[ixu kwalità ta’ [ajja a[jar.

Id-Deputat Nazzjonalista Frans Agius, qal dan ilbiera[ waqt diskussjoni f’Bormla, li fl-a[[ar snin f’pajji]na saret qab]a ta’ kwalità.

Fis-snin li g[addew il-PN fil-Gvern ;ab il-libertà u l;ustizzja f’pajji]na.

Issa t-tliet prijoritajiet talPN huma x-xog[ol, is-sa[[a u l-edukazzjoni. Il-PN [oloq postijiet ta’ xog[ol u fil[ames snin li ;ejjin dawn it-

tliet oqsma se jkomplu jtejbu l-kwalità tal-[ajja tal-poplu Malti u G[awdxi.

Frans Agius qal li fit-Tieni Distrett trid issir [idma akbar biex tkun spjegata a[jar l-importanza taledukazzjoni.

Korrezzjonijiet fl-allegazzjonijiet dwar Frank Sammut Id-Dipartiment tal-Informazzjoni kkore;a skorretezzi f’rapport dwar linvestigazzjoni tal-Kummissjoni Permanenti Kontra l-Korruzzjoni li kienu pubblikati fil-Malta Today.

L-istqarrija //arat li fl-2003 ilKummissjoni investigat allegazzjonijiet kontra Frank Sammut.

Hi [arset lejn l-allegazzjoni anonima li kienet saret fil-konfront tieg[u fl-1993, b’rabta max-xiri ta]-]ejt. Lallegazzjoni kienet investigata millKummissjoni, preseduta mill-eks Im[allef Victor Borg Costanzi u mhux mill-Im[allef Victor Caruana Colombo. L-istess investigazzjoni

kkonkludiet li ma nstab l-ebda [jiel li jipprova li dak li jing[ad f’din l-ittra kien ;ara fil-fatt.

Ir-rapport tal-Kummissjoni hu pubbliku u kien pre]entat fil-Parlament fit-18 ta’ Jannar 1994. Fl-1999 saru ]ew; rapporti o[ra, rapporti 125 u 126, li tkellmu dwar tender b’konnessjoni

mal-MOBC. Dawn kienu investigati mill-Kummissjoni preseduta mill-eks Im[allef Albert Manchè.

Fi]-]ew; ka]i kien konklu] li lallegazzjoni kienet wa[da infondata.

Dawn i]-]ew; rapporti wkoll kienu pubblikati fil-Parlament fis-27 ta’ Lulju 1999.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

7

Muscat jattakka minflok jag[ti rendikont ta’ g[emilu Muscat imissu jist[i. Meta lbiera[ filg[odu, ;urnalist ta’ IN-NAZZJON qal lil Muscat li hu, ji;ifieri Muscat ma kienx ivvota favur iss[ubija fl-Unjoni Ewropea, Muscat infexx jattakka lill-;urnalist u pprova jirredikolah.

Fi stqarrija, il-Partit Nazzjonalista qal li dan hu atte;;jament ina//ettabbli tal-Mexxej Laburista li minflok jag[ti rendikont ta’ g[emilu, jinfexx jattakka lill-;urnalisti.

Il-Partit Nazzjonalista qal li Muscat iparla dwar stil ;did ta’ politika, i]da bil-fatti jag[mel mod ie[or.

Dwar dan l-ate;;jament tal-leader

Laburista, Media.link Communications ilmentat ukoll mal-Kummissjoni tal-Etika tal-:urnali]mu tal-Istitut tal-:urnalisti Maltin g[at-trattament li qed jing[ataw il;urnalisti ta’ Media.link Communications mill-Kap tal-Oppo]izzjoni u l-Mexxej Laburista Joseph Muscat.

Il-Kap tal-A[barijiet ta’ Media.link Communications, Nathaniel Attard, talab lillIstitut biex jinvestiga dan l-ilment, li skont Media.link Communications, mhuwiex etiku u ina//ettabbli fil-konfront tal-istampa [ielsa u tax-xandir [ieles f’pajji]na.

Muscat iparla dwar stil ;did ta’ politika, i]da bil-fatti jag[mel mod ie[or

Evarist Bartolo jikkonferma li mal-ewwel problema jdur g[all-istipendji minn Matthew Bonett

Jekk qatt kien hemm b]onn konferma li Evarist Bartolo se jkun Ministru tal-Edukazzjoni jekk xahrejn o[ra jkun hawn Gvern Laburista f’Malta, din ing[atat ilbiera[ meta kmieni filg[odu l-Mexxej Laburista Joseph Muscat sejja[ konferenza tal-a[barijiet fi/-?entru Nazzjonali Laburista biex jitkellem dwar l-edukazzjoni, u mieg[u tkellem ukoll, u anke tkellem dwar il-proposti Laburisti, proprju Evarist Bartolo li l-a[[ar u l-uniku darba li kien Ministru talEdukazzjoni, dawwar listipendju f’dejn.

Fil-fatt, hu stess ikkonferma lbiera[ li fis-sentejn li g[amel Gvern Laburista bejn l-1996 u l-1998 kien [a de/i]jonijiet, skont hu kontra qalbu, li we;;g[u lil bosta persuni.

Hu qal li dak i]-]mien, kien dawwar l-istipendji fi skema li parti minnha biss hi g[otja, i]da l-bqija self. Hu qal li jiddispja/ih ta’ dak li ;ara, u feta[ attakk kontra l-gvern ta’ qabel, ta[t amministrazzjoni Nazzjonalista, g[ax qal li mhux tort ta’ Gvern Laburista li kien sab [ofra finanzjarja.

Din hi konferma o[ra li malewwel problema, Gvern Laburista u Evarist Bartolo b[ala Ministru tal-Edukazzjoni, iduru g[all-istipendji u jnaqqsuhom jew idawruhom f’self.

Evarist Bartolo se jkun Ministru tal-Edukazzjoni jekk xahrejn o[ra jkun hawn Gvern Laburista f’Malta Fl-istess konferenza tala[barijiet, li bosta matul il;urnata tal-biera[, qabbluha mal-ittra li kien bag[at Alfred Sant fl-1996 meta kien wieg[ed li l-Malta Labour Party jemmen fl-istipendji i]da mbag[ad g[amel dak li g[amel meta [a l-poter f’idejh, t[abbar li l-Malta Labour Party se jqassam Tablets b’xejn lill-istudenti tal-Year 4.

Evarist Bartolo enfasizza li l-Ministeru tal-Edukazzjoni qieg[ed hemm biex iservi lillg[alliema, ming[ajr qatt ma semma l-istudenti. Fl-istess [in, i]da, Muscat fa[[ar issistema edukattiva li g[andna llum u sostna li hi mibnija fuq sisien tajba i]da qal li hawn studenti li huma illitterati u m’g[andhomx [iliet fl-informatika.

Statistika tal-UNESCO u o[ra tal-Eurostat, i]da juru li 99.1% tan-nisa u 97.5% talir;iel jafu jaqraw u 98% jafu ju]aw il-kompjuter b’medja li hi og[la minn dik tal-Unjoni Ewropea.

Din il-weg[da Laburista dwar l-edukazzjoni to[loq

dubji kbar dwar kemm tista’ titwettaq minn amministrazzjoni Laburista, anke meta wie[ed jiftakar li s-sena ddie[la, b’Muscat Kap talOppo]izzjoni ma;enb Evarist Bartolo, l-Oppo]izzjoni kollha vvutat kontra l-Li;i dwar lEdukazzjoni minkejja li qalet li taqbel mal-kontenut.

Wie[ed ma jistax jinsa wkoll il-proposta tar-Reception Class li saret mill-istess partit qabel l-a[[ar elezzjoni ;enerali.

Il-Malta Labour Party hu dak il-partit ukoll li g[alaq lMCAST, li dak i]-]mien kienet mag[rufa b[ala lPolytechnic, u rema ;enerazzjonijiet ta’ studenti tekni/i kapa/i f’dawk li kien isejja[ l-iskejjel tas-snajja’.

Fl-a[[ar snin, ta[t Gvern Nazzjonalista, l-istudenti raw ]ieda sostanzjali flistipendji fejn filwaqt li fl2008 kellna 15,000 student jie[du l-istipendju b’investiment ta’ €19-il miljun, issa n-numru ta’ studenti intitolati g[all-istipendju tela’ g[al 19,000 b’nefqa ta’ €23 miljun.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

8 Lokali

Il-purità tad-droga kienet aktar min-normal L-ispi]jar Godwin Sammut qal li l-purità tad-droga misjuba, dik ta’ 41 fil-mija, kienet aktar min-normal. Hu kien qed jixhed meta kompla l-;uri ta’ Matthew Bajada ta’ 29 sena minn Santa Venera, akku]at bl-importazzjoni ta’ aktar minn 21,000 pillola ‘ecstasy’ u i]jed min-nofs kilo kokaina f’Jannar tal-2009, u dan biex din id-droga ti;i traffikata f’Malta. Id-droga kienet i;;ib madwar kwart ta’

miljun ewro li kieku dda[[let Malta u nbieg[et fis-suq lokali. Hu qed ji;i akku]at b’[ames kapi ta’ akku]a.

L-ispi]jar Godwin Sammut qal li b[ala espert kellu linkarigu li jag[mel anali]i fuq sustanza li kienet ;iet elevata mill-vann, suspettata li kienet droga.

Quddiem l-Im[allef Lawrence Quintano, xehdu wkoll is-Sur;ent Diane Fenech u l-Kuntistabbli Clive

Posposta l-kumpilazzjoni ta’ Silvio Zammit Il-Qorti pposponiet ittkomplija tal-kumpilazzjoni ta’ Silvio Zammit fejn kien mistenni li ji;i ppre]entat ir-rapport mag[mul milla;enzija OLAF fuq il-ka] li wassal g[ar-ri]enja talex Kummissarju John Dalli lejn l-a[[ar ta’ Ottubru li g[adda.

Id-differiment fil-kaw]a ntalab mill-Prosekuzzjoni stess min[abba li din g[addejja bl-investigazzjonijiet fuq ka] ta’ allegatat korruzzjoni ta’ Frank

Sammut, relatat ma’ bejg[ ta’ ]ejt mill-Enemalta.

Il-;img[a l-o[ra lMa;istrat Anthony Vella kien ordna permezz ta’ digriet li sar mill-Avukati Difensuri ta’ Silvio Zammit ta’ 48 sena, minn Tas-Sliema biex ir-rapport ji;i ppre]entat.

Il-Ma;istrat Anthony Vella laqa’ t-talba u ddiferixxa t-tkomplija talkumpilazzjoni g[al {amis, 31 ta’ Jannar li ;ej f’nofs inhar

Mangion. Dawn fit-28 ta’ Jannar tal-2009, kienu g[amlu tfittxija fil-garaxx tal-akku]at f’Santa Venera. Il-garaxx kien jintu]a biex l-akku]at jag[mel xog[ol relatat ma’ in;enji talba[ar.

Dawn tennew li meta marru fil-garaxx, kien hemm missier l-akku]at u l-akku]at. Fih kien hemm g[odda u spare parts kif ukoll o;;etti o[rajn relatati ma’ in;enji tal-ba[ar.

Matul it-tfittxija, ma nstab

xejn kontra l-li;i, i]da lPulizija kienu elevaw tliet bottijiet li kien fihom trab abjad u li kien ‘kreatina’, li lakku]at qalilhom li kien ju]a g[all-‘gym’ u bott ie[or li wkoll kien fih trab abjad, li kien ‘ammonia’ u li l-akku]at qal li kien ju]ah biex inaddaf il-magni bih.

Il-Pulizija qalu li elevaw dawn il-bottijiet b’suspett li dawn setg[u jit[alltu maddroga biex ji]died l-ammont.

Huma ;abru ukoll tliet mobiles, li tnejn minnhom instab li ma kinux ja[dmu.

Aktar tard, xehdu membri talKorp tal-Pulizija fejn urew g[add ta’ ritratti li ttie[du tul l-investigazzjoni.

G[all-akku]at qed jidher lAvukat David Farrugia Sacco filwaqt li l-Prosekuzzjoni qed titmexxa mill-Avukat Elaine Merceica Rizzo u Francois Dalli mill-Uffi//ju tal-Avukat :enerali.

Rikostruzzjoni ta’ kif se[[ew l-avvenimenti fil-qtil tal-Avukat Mifsud Il-Qorti preseduta millMa;istrat Saviour Demicoli laqg[et it-talba talProsekuzzjoni biex issir mill;did rikostruzzjoni ta’ kif se[[ew l-avvenimenti fil-qtil tal-Avukat Margaret Mifsud, skont it-te]i tal-Pulizija.

L-Ispettur Keith Arnaud g[amel talba biex espert imqabbad mill-Qorti imur minn fejn allegatament g[adda l-akku]at biex finalment qatel lil Avukat Mifsud.

L-espert imqabbad, il-Perit Robert Musumeci irid jie[u ttriq minn Ba[ar i/-?ag[aq sal-Empire Cinema u jittie[ed il-[in tag[ha.

Wara imbag[ad, b’karozza, l-espert irid jinstaq minn Bu;ibba sa Triq San :or; f’San :iljan u jieqaf [dejn ilpastizzerija Champs.

Dan [are; meta kompliet il-kumpilazzjoni ta’ Nizar Mustafa Al Gadi, ta’ 35 sena minn Tripli, il-Libja li qed ji;i mixli bil-qtil tal-Avukat Margaret Mifsud, liema delitt se[[ fil-lejl ta’ bejn it-18 u d19 ta’ April li g[adda. LAvukat Mifsud instabet mejta f’karozza f’Ba[ar i/-?ag[aq f’/irkustanzi suspettu]i.

L-Avukat Mifsud ta’ 31 sena kienet instabet mejta fid-19 ta’ April 2012 filkarozza tag[ha tat-tip Daihatsu.

Fil-Qorti lbiera[ kienu esebiti files medi/i ta’ Margaret Mifsud li jinkludu x-rays. Kien hemm xi files ukoll li ma nstabux u l-Qorti ;iet infurmata li dawn kienu ilhom neqsin u li l-vittma kienet taf li kienu neqsin.

Wara xehed is-Sur;ent Manwel Saliba li qal li fid-19 ta’ April li g[adda kien infur-

mat li nstabet persuna mejta f’karozza f’Ba[ar i/-?ag[aq u mar fuq il-post. Fuq inna[a tas-seat tax-xufier talkarozza qal li kien hemm ilvittma, u wara kien ikkonfermat li kienet l-Avukat Margaret Mifsud.

Wara st[arri; irri]ulta li din kienet mi]]eww;a lil Nizar Al-Gadi. Hu ipprova jaqbdu biex jiltaqa’ mieg[u u jistaqsieh fuqha. L-akku]at wie;eb il-mobile u dan meta x-xhud qal li kien g[adu Ba[ar i/-?ag[aq fejn instabet l-vittma mejta.

Is-Sur;ent Saliba qal li meta kellmu l-ewwel ma qallux fejn kien li jinsab ‘il bog[od, u hu staqsih li ma kienx qed jistaqsih fejn qieg[ed, i]da biss li ried ikellmu.

Wara nqatg[et il-linja u beda jipprova j/empillu.

Wara li qabdu qallu li kien qieg[ed g[and avukat biex jitkellem mieg[u fuq xi affarijiet. Ftehmu li jiltaqg[u lG[assa ta’ Birkirkara g[all[abta tal-5 p.m..

Meta wasal l-g[assa, ilLibjan waqa’ mal-art u [assu [a]in. Ftit tal-[in wara beda jistejqer. Fuqu kellu baskett, laptop u ]ew; mobiles. Wara [aduh il-Kwartieri :enerali tal-Pulizija, u re;a’ waqa’ mal-art u hemm /emplu g[all-ambulanza u ttie[ed lisptar Mater Dei. Sa dak il-[in il-Pulizija kienet g[adha ma kellmitux dwar dak li kien ;ara f’Ba[ar i/-?ag[aq. Xhud ie[or kien Paul Bugeja, awditur u jag[mel xog[ol malkumpanija Busuttil-Micallef and Associates. Qal li kien jaf lill-Avukat Margaret

Mifsud li kienet tag[mel xi xog[ol mal-kumpanija u kien ilu jafha mill-2007. Qal li jiftakar li darba kien /emplilha biex tattendi biex tiffirma dokumentazzjoni dwar likwidazzjoni, i]da ma setg[etx tattendi u qaltlu jekk tistax tmur l-g[ada l-uffi//ju min[abba problemi familjari li kellha.

L-g[ada meta marret, kienet qaltlu li l-akku]at kien heddidha. Dan kien se[[ bejn ;img[a u ;imag[tejn milla[bar tal-mewt tag[ha. Hu qal li fil-lejl li nstabet mejta kien qieg[ed party tasSegretarja tal-kumpanija g[ax din kienet se tispi//a mix-xog[ol.

Kienu marru fir-ristorant Fortress f’San Pawl il-Ba[ar, u jiftakar li dakinhar kien hemm is-semi-finali ta/Champions League bejn Chelsea u Barcelona u l-ir;iel pre]enti kien aktar mo[[hom permezz tal-mobile jsegwu lpartita.

Paul Bugeja qal li hu kien wasal ir-ristorant mal-mara u persuna o[ra li ta[dem malkumpanija g[al [abta tad8.40 p.m.. L-ikla spi//at xil11.15 p.m. u kien ipparkjat fejn jarma tal-;elat u minn hemm baqa’ sejjer id-dar irRabat.

Dwar il-familja tal-vittma qal li hu kien jitkellem l-aktar mag[ha fuq xog[ol imma darba l-Avukat Mifsud kienet qaltlu li marret mat-tfal u mal-akku]at fejn [adu pizza, i]da ma semmiet xejn i]jed.

Xehed wara David Busuttil sie[eb fid-ditta tal-awdituri tal-istess kumpanija u qal li kien ilu jaf lill-vittma madwar seba’ snin.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Lokali 9

Wizz Air bl-ewwel rotta tag[ha lejn Malta

U[ud mir-rappre]entanti tal-LG li qed jiltaqg[u f’Malta (Ritratt> Michael Ellul)

LG tlaqqa’ r-rappre]entanti tag[ha minn madwar id-dinja f’Malta F’pajji]na, ilbiera[ waranofsinhar iltaqg[et ilLaqg[a :enerali Annwali talkumpanija internazzjonali LG Hausys, kumpanija li ta[t ilkappa tag[ha taqa’ lkumpanija tattelekomunikazzjoni LG u kif ukoll Hi-Macs, kumpanija li tipprovdi materjal g[all-u/u[ tal-g[amara.

Frederic Willame, ilmanager ta’ LG Hausys, meta indirizza rappre]entanti ta’ LG minn madwar id-dinja, semma kif fis-sena 2012 ]died il-bejg[ fi 15-il pajji] bi 12%. Dan apparti li fi 22 pajji] ie[or, il-bejg[ ]died bi 3.7%.

Din il-laqg[a ;iet indirizzata mill-Ministru talFinanzi, l-Ekonomija u lInvestiment Tonio Fenech li matul id-diskors tieg[u, li bih ta introduzzjoni lil dawk pre]enti dwar Malta, semma kif fl-a[[ar snin, pajji]na kiseb bosta su//essi fosthom li g[eleb il-kri]i finanzjarja internazzjonali u li fl-a[[ar [ames snin infet[u mat12,000 kumpanija ;dida b’numru minnhom ikunu kumpaniji internazzjonali.

Tonio Fenech semma wkoll kif il-kapa/ità tal-[addiema Maltin tkompli tattira investiment barrani lejn pajji]na, u b’hekk, ikompli

jikber l-investiment barrani f’Malta. Hu semma wkoll kif pajji]na se jkompli jinvesti kemm fl-ekonomija, firri/erka u anke flinnovazzjoni.

Il-Ministru Tonio Fenech irrifera wkoll g[al rapport ta’ Ernst & Young li jsemmi kif mad-90% tal-investituri f’pajji]na se jkomplu jinvestu.

Hawnhekk semma ukoll kif pajji]na g[andu s-6 l-inqas rata ta’ qg[ad fl-Unjoni Ewropea. Il-Ministru rrifera ukoll g[all-qasam taledukazzjoni li minn dan ilqasam f’dan l-a[[ar [ames snin iggradwaw 20,000 student.

2,900 student G[awdxi jgawdu minn iktar fa/ilitajiet fl-iskejjel Madwar 2,900 student G[awdxi li jattendu 14-il skola madwar G[awdex kif ukoll iktar minn 1,100 parte/ipant li jattendu /-?entru G[awdxi tal-Arti u l-Arti;janat Wistin Camilleri u l-Iskola tal-Mu]ika qed igawdu minn iktar fa/ilitajiet ;odda u ambjenti a[jar fl-iskejjel tag[hom wara li ng[ataw fondi marbuta malPjan ta’ Azzjoni Eko-G[awdex 2010-2012.

Dan qalitu l-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono, meta ppre]entat l-ewwel parti ta’ finanzjament ta’ madwar €46,000 lirrappre]entanti tal-iskejjel li qed iwettqu numru ta’ pro;etti fl-iskejjel tag[hom. F’din l-iskema g[all-Istituzzjonijiet Edukattivi, kull skola f’G[awdex setg[et tie[u massimu ta’ €3,000 biex jitwettqu g[add ta’ pro;etti li huma ppjanati li jitlestew sal-a[[ar tas-sena skolastika 2012-2013.

Il-pro;etti jinkludu x-xiri ta’ tag[mir sportiv, g[amara g[all-grawnds tal-iskejjel, interactive

whiteboards u apparat edukattiv g[al-laboratorji tal-Bijolo;ija.

Filwaqt li fa[[ret il-parte/ipazzjoni tal-iskejjel f’din l-iskema, il-Ministru Giovanna Debono fissret kif din l-iskema hi xhieda o[ra talimpenn tal-Ministeru g[al G[awdex fil-[idma tieg[u b’risq l-istudenti G[awdxin. Hi qalet li dawn il-pro;etti se jtejbu l-ambjent fl-iskejjel u se jikkumplimentaw il-[idma tal-Ministeru g[al G[awdex f’xog[ol ta’ tisbi[ u manutenzjoni li jkun g[addej tul is-sena kollha fl-iskejjel.

Il-Ministru g[al G[awdex esprimiet issodisfazzjon tag[ha g[all-fatt li n-numru ta’ studenti G[awdxin li jkomplu bl-istudji terzjarji tag[hom irdoppja f’dawn l-a[[ar g[axar snin.

Hi rriferiet ukoll g[all-g[ajnuna li ting[ata millgvern lill-istudenti G[awdxin fosthom i]-]ieda li ng[atat fl-g[ajnuna addizzjonali lil studenti G[awdxin f’Malta li mis-sena 2012 telg[et g[al €1,200 ewro kull sena kull student.

Il-linja tal-avjazzjoni Wizz Air se tkun qed t[addem l-ewwel rotta talavjazzjoni tag[ha lejn Malta mill-kapitali Ungeri]a Budapest. Din la[bar po]ittiva, li t[abbret ilbiera[, mistennija twassal g[al 30,000 passi;;ier ;did minn u lejn Malta, permezz ta’ din il-linja talavjazzjoni low-cost.

Il-kumpanija Wizz Air hi l-ikbar wa[da tat-tip tag[ha fl-Ewropa ?entrali u talLvant. Sa mill-bidu tag[ha fl-2004, Wizz Air illum

qed toffri 250 rotta differenti madwar 30 pajji], biex b’hekk qed taqdi 84 destinazzjoni differenti.

L-g[an tal-kumpanija hi li toffri servizz tajjeb talivvja;;ar u fuq livell kontinentali, toffri iktar a//essibbltà lil min se jkun irid jivvja;;a bejn ilPunent u l-Lvant talEwropa.

Ir-rotta l-;dida, bejn Budapest u Malta, se tkun qed tit[addem darbtejn fil;img[a, mis-17 ta’ Mejju li ;ej.

Att vandalu fuq ir-residenza tas-Sindku ta’ {a]-}ebbu; Persuna jew persuni mhux mag[rufa, l-Erbg[a bil-lejl taw in-nar lill-bieb tar-residenza tas-Sindku ta’ {a]-}ebbu; Alfred Grixti.

Fi stqarrija l-Pulizija qalet li kienet imsej[a fuq dan il-ka] g[all-[abta tal-10.30 p.m. Jidher li n-nirien ikkaw]aw [sara fuq il-bieb kif ukoll fid-da[la tal-istess residenza. Fuq ilpost issej[u membri tad-Dipartiment tal-Protezzjoni ?ivili li tfew in-nar.

Fi stqarrijiet separati l-Kunsill ta’ {a]-}ebbu;, lAsso/jazzjoni tal-Kunsilli Lokali u r-Re;jun Nofsinhar ikkundannaw dan l-att vandalu fuq ir-residenza tas-Sindku waqt li [e;;ew lill-awtoritajiet kompetenti biex jie[du lpassi ne/essarji biex issir ;ustizzja.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

10 Illum il-:img[a L-a;enzija tar- ratings Standard & Poor’s ni]]let ir- rating ta’ Malta. Fost ir-ra;unijiet li tat hi li wara x-xoljiment tal-Parlament fis-7 ta’ Jannar 2013,

min[abba li l-fatt l-Ba;it ma g[addiex, dan mhux se jkun jista’ jid[ol fis-se[[ qabel l-elezzjoni ;enerali tad-9 ta’ Marzu.

Skont Standard & Poor’s dan

iqajjem mistoqsijiet dwar l-abbiltà tal-gvern li jirrestawra l-flessibbiltà fiskali. S&P isemmu wkoll impri]i tal-Gvern li jitilfu l-flus u li qed ipo;;u pi] fuq il-Gvern.

B’g[a]liet []iena tbati INT Jew forsi ma konna nag[mlu xejn u nkomplu niddubbaw b’li kellna.! Kif kienu jag[mlu tal-Labour meta kienu fil-gvern.

Biss dak li ma sarx fla[[ar snin kemm ilna imse[bin fl-UE, jista’ ji;ri malajr, jekk jitla’ l-Malta Labour Party fil-gvern u jwettaq il-pjani tieg[u g[allener;ija f’Malta.

Il-Gvern ressaq il-Ba;it g[all-2013. Meta ;ie g[allvot dan m’g[addiex minkejja li l-Oppo]izzjoni Laburista tenniet li taqbel mal-qafas tieg[u. U ma’ [afna mill-provvedimenti li kien fih. :abu l-isku]i

Ma setg[etx tg[id mod ie[or g[ax il-Ba;it kellu xi [a;a g[al kul[add. Fuq kollox jifta[ it-triq biex lincome tax titni]]el minn massimu ta’ 35 fil-mija g[al 25 fil-mija. Mi]uri li l-istess Malta Labour Party kien jakku]a lill-Gvern Nazzjonalista li ma wettaqx!

Imma dan g[all-konsistenza!

Il-Laburisti ;abu l-isku]a li l-Ba;it hu vot ta’ fidu/ja fil-Gvern u billi huma m’g[andhomx fidu/ja filGvern ivvutaw kontra. Kont nag[tihom krettu li kieku dan kien l-ewwel, it-tieni, ittielet jew ir-raba’ ba;it talle;i]latura.

I]da mhux meta dan kien l-a[[ar ba;it u ji;ri x’ji;ri lelezzjoni xorta wa[da riedet issir din is-sena. Setg[u wara kollox ivvutaw favur il-Ba;it u vvutaw it-tnaqqis fl-emolumenti tal-Ministri.

Hekk kienu jivvutaw favur il-Ba;it u kontra l-Ministri!

Pajji]i o[ra, fejn il-partiti huma aktar responsabbli mill-MLP tag[na, minkejja elezzjoni wara l-bieb, ilba;it g[addewh xorta. {u lItalja. Il-Prim Ministru Monti tilef il-ma;;oranza tieg[u meta l-Popolo della Libertà ta’ Silvio Berlusconi, l-ikbar partit li kien qed jag[tih appo;;, idde/ieda li ma jibqax jappo;;ja lill-Gvern.

U dan tilef il-ma;;oranza.

I]da meta ;ew g[all-ba;it xorta vvutawh anke jekk kien hemm [afna mi]uri li ma qablux mag[hom. Mela fl-Italja l-ba;it ivvutawh xorta biex ma jo[olqux inkwiet finanzjarju qabel lelezzjoni ;enerali li se ssir qabel tag[na, u f’Malta lOppo]izzjoni Laburista taqbel mal-ba;it, tg[id li jekk tkun fil-gvern se ]]ommu, i]da tivvota kontra. Mi]ura li wasslet biex tlifna mir-rating tag[na.

Infiq ta’ €600 miljun mill-but lokali

II-pjan ta’ Muscat g[all-ener;ija se jfisser infiq ta’ €600 miljun mit-taxxi tag[na g[ax mhux se jkun possibbli li jikkwalifika minn fondi tal-Unjoni Ewropea – Muscat ji]balja u t[allas int Gwadann politiku Dik serjetà! Dawn interessahom biss il-gwadann poli-

tiku u ma interessahom xejn mit-telf nazzjonali. G[a]la [a]ina li minnha se tbati INT! Standard and Poor’s semmew ra;unijiet o[ra g[attnaqqis fir-rating ta’ Malta.

Irreferew b’mod partikulari g[all-Korporazzjoni Enemalta, li skont huma hi utilità marida li toffri lener;ija.

L-Enemalta g[andha djun kbar. Biex tipprovdi sservizzi li qed tag[ti kellha bilfors tinvesti bil-qawwi fil-produzzjoni tal-elettriku permezz tal-power stations u fid-distribuzzjoni tal-elettriku permezz ta’ bini ta’ distribution centres u substa-

Pajji]i o[ra, fejn il-partiti huma aktar responsabbli mill-MLP tag[na, minkejja elezzjoni wara l-bieb, il-ba;it g[addewh xorta

tions, t[affir ta’ mini biex tg[addi l-cable u tant xog[lijiet o[rajn.

Issa biex i;;ib il-fondi biex tipprovdi dawn isservizzi l-Enemalta kellha jew tg[olli t-tariffi, jew tissellef. L-Enemalta, biex ma tkomplix titfa’ l-pi] fuq ilkonsumatur – di;à mg[obbi min[abba ]-]ieda qawwija fil-prezz ta]-]ejt – g[a]let li tkompli tissellef. Ma ssellfitx aktar g[aliex darba sse[ibna fl-Unjoni Ewropea – s[ubija li l-Partit Laburista kien kontriha b’sa[[a – bdejna nikkkwalifikaw g[allfondi Ewropej.

Ikkwalfikajna g[all-fondi biex inbniet l-estensjoni talpower station ta’ Delimara.

Ikkwalifikajna biex se ning[aqdu mal-grid Ewropew permezz tal-interconnector. Nikkwalifikaw meta ni;u biex ng[addu pipeline tal-gass. Kieku ma kinux g[al dawn il-fondi mill-UE, min jaf kemm b’g[exieren ta’ miljuni o[ra ]died id-dejn tal-Enemalta.

Pjani li jinvolvu investiment ta’ €600 miljun – li hu bejn wie[ed u ie[or daqskemm g[andha dejn din il-korporazzjoni llum – u li jrid jit[allas lokalment g[aliex xejn mill-pjan ma jikkwalifika g[al g[ajnuna mill-UE, li tag[ti biss g[ajnuna biex pajji] ikompli jing[aqad mal-pajji]i membri tal-UE u mhux biex jitbieg[ed.

U hawnhekk fejn g[al darb’o[ra b’g[a]liet []iena tbati INT! Ma ninsewx li di;à faqg[ulhom ilbu]]ieqa li bil-pjani talLabour il-kontijiet jor[su b’25 fil-mija. G[all-kuntrarju minn studju li sar g[all-Enemalta minn kumpanija internazzjonali ta’ awdituri jirri]ulta li bilpjani tal-Labour l-elettriku jog[la b’[amsa fil-mija!

Tajjeb infakkru wkoll x’;ara f’?ipru, li tant kien i[obb isemmi Joseph Muscat b[ala l-pajji] li kellna nimitaw. Dawn waslu fil-qag[da li huma llum, fejn il-bonds huma stmati b[al trash, fejn S&P g[adhom kif baxxew ir-rating ta’ ?ipru g[ad-dejn sovran minn A1 g[al A b’outlook negattiv, l-aktar min[abba li kellhom power station li splodiet min[abba li ftit ’il bog[od minnha kien hemm munizzjon u armamenti ma[]una li nqabdu fi triqthom lejn isSirja u li splodew. }ew; ministri tal-Gvern ?iprijott jinsabu g[addejjin pro/edimenti legali min[abba dak li ;ara.

Splu]joni li [alliet parti kbira minn ?ipru ming[ajr elettriku g[al xhur.

Na[seb ikun hemm min jg[id i]da x’g[andha x’taqsam l-isplu]joni f’?ipru mal-pro;ett talLabour g[all-ener;ija.

G[andu, g[ax it-tnejn huma relatati mal-ener;ija.

F’?ipru waslu fejn waslu min[abba splu]joni li setg[et kienet tort ta’

minn Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk

traskura;ni u f’Malta min[abba investment [a]in li jista’ jg[arraq il-qag[da finanzjarja mhux biss talKorporazzjoni Enemalta i]da wkoll tal-ekonomika ;enerali ta’ pajji]na.

U fl-a[[ar id-dejn. Anke hawnhekk il-Laburisti jippruvaw jie[du rikba. I]da anke hawnhekk tajjeb li nfakkruhom x’g[amlu huma. Mhux bejn l-l971 u l1 987, g[ax dak jg[idu li hu ’l bog[od, i]da meta l-a[[ar kienu fil-gvern bejn l-1996 u l-1998. Perijodu li jridu jnessuna g[ax ma tantx jag[mlilhom ;ie[.

Skont i]-]ew; ba;its li g[amlu fl-1997 u l-1998 ilGvern Laburista stima li se jissellef €360.7 miljun u nefaq realment €646.1 miljun, jew 285.4 miljun iktar milli stmaw huma stess. I]da dan mhux kollox.

Qabel dawn i]-]ew; ba;its il-Gvern Laburista kien g[amel projections dwar il[ti;iet tas-self bejn l-1999 u l-2001, dejn nazzjonali li sal-2001 kellu jil[aq €2.54 biljun, i]da li jekk nie[du ]]ew; ba;its li g[amlu, u li fihom tant marru ]mer/, iddejn nazzjonali kien ikun ferm u ferm iktar.

Dan kollu juri li fa/li twieg[ed l-ilma ji]fen. I]da meta mbag[ad ti;i g[allfatti, de/i]joni wa[da [a]ina tista’ tkissirlek dak kollu li jkun inbena tul snin ta’ [idma u b’tant sagrifi//ji.

Tal-Labour bin-nuqqas tag[hom li jivvutaw kontra l-Ba;t wasslu biex tnaqqsilna r-rating. Tal-Labour, bilproposti tag[hom g[allener;ija, jistg[u jitfg[u lfinanzi tal-pajji] ;o [ajt.

Il-Partit Nazzjonalista jwieg[ed fuq ir-ri]ultati li kiseb. Iwieg[ed finanzi fissod g[aliex dak hu li tana fla[[ar [ames snin ta’ inkwiet finanzjarju u ekonomiku flEwropa, madwarna u fiddinja. Il-Partit Nazzjonalista iwieg[ed biss dak li jista’ jwettaq.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Il-PN b’direzzjoni /ara Il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi, ilbiera[ [abbar f’wa[da mill-aktar mumenti importanti tal-kampanja elettorali, il-qafas u l-punti ewlenin tal-Programm Elettorali li fassal ilPN biex fuqu l-elettorat Malti u G[awdxi jag[mel lg[a]la tieg[u fid-9 ta’ Marzu. G[a]la li se tiddermina lil min il-poplu se jafda bil-futur ta’ pajji]na fil[ames snin li ;ejjin.

Il-Programm Elettorali tal-PN g[all-approvazzjoni tal-Kunsill :enerali li se jitlaqqa’ llejla

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi elenka l-punti ewlenin u importanti tal-Programm Elettorali li llejla jitressaq g[all-approvazzjoni tal-Kunsill :enerali talpartit li se jitlaqqa’ fid-Dar ?entrali tal-PN. Wara li jkun approvat il-Programm Elettorali millkunsilliera tal-partit, il-PN jg[addi g[al fa]i importanti tal-kampanja elettorali tieg[u biex ifisser iddirezzjoni li l-PN irid li jkompli jag[ti lill-poplu tag[na – direzzjoni bi pjan /ar. Pjan kredibbli. Pjan b’sa[[tu u li jiftiehem mill-elettorat. Pjan li jolqot iddiversi setturi tas-so/jetà tag[na biex kul[add jing[ata l-opportunità jag[mel qab]a o[ra ta’ kwalità fil-[ajja li qed jg[ix. Pjan u politika b’sa[[itha u fuq kollox sostenibbli.

Sostenibbli u kredibbli g[aliex il-PN se jkompli jibni l-politika tieg[u fuq ir-ri]ultati tajbin li kiseb fla[[ar [ames snin li kienu mill-aktar diffi/li kaw]a tas-sitwazzjoni ekonomika dinjija. {ames snin li

madanakollu, il-poplu tag[na [are; bl-unuri kollha g[aliex [loqna x-xog[ol, salvajna u sa[[a[na lindustriji ewlenin li fuqhom hi mibnija l-ekonomija tag[na. G[amilna su//ess fit-turi]mu, fit-teknolo;ija tal-informatika, fis-settur tas-servizzi u fil-[olqien talpostijiet tax-xog[ol, f’industriji ;odda b[alma huma l-farma/ewtika u l-manutenzjoni tal-ajruplani.

Sa[[a[na wkoll is-setturi tas-servizzi tal-edukazzjon u tal-kura tas-sa[[a fejn Gvern Nazzjonalista baqa’ jinvesti fil-futur sod ta’ wliedna u fil-kura tas-sa[[a fejn ukoll in[olqu [afna opportunitajiet ta’ xog[ol.

Il-PN se jkompli jo[loq ix-xog[ol

L-isfida ewlenija tal-PN jekk jer;a’ jkun fdat bittmexxija ta’ pajji]na se tkun il-[olqien ta’ aktar postijiet tax-xog[ol. L-ener;ija li wera l-PN fil-Gvern biex fl-a[[ar [ames snin irnexxielu jo[loq 20,000 post tax-xog[ol u kienu salvati 5,000 impjieg, se tkompli tiddomina l-[idma ta’ Gvern ;did Nazzjonalista li se jkun kapa/i jo[loq 25,000 post tax-xog[ol.

Il-programm li l-PN [abbar ilbiera[ hu l-programm tieg[ek. G[aliex tfassal wara li sema’ s-so/jetà /ivili, l-imsie[ba so/jali, il-mjiet ta’ persuni li bag[tu l-ideati u l-[sibijiet ta[hom bil-mezzi elettroni/i.

Tfassal ukoll g[aliex il-PN sema’ l-asprazzjonijiet tal-familji, tal-[addiema, ta’ min i[addem u s-self employed. Sema’ wkoll lill-anzjani u ]-]g[a]g[.

Programm elettorali li tfassal ukoll fil-kuntest ta’ ]viluppi importanti li jridu jse[[u matul il-le;i]latura

li jmiss. Malta trid tinnegozja ba;it ;did li se jwassal sal-2020 mal-Unjoni Ewropea. Il-ba;it li Gvern Nazzjoalista nnegozja g[all-ewwel snin tas-s[ubija tieg[u, issarraf f’g[ajnuna ta’ ¤1,200 miljun. Il-PN jemmen li hu l-aqwa g[a]la biex ikun hu mill-;did li jer;a’ jinnegozja dan il-ba;it li fl-a[[ar tmien snn tant ;ab qab]a fil-kwalità fil-[ajja tal-poplu tag[na.

Fil-le;i]latura li jmiss il-PN se jkun qieg[ed iwettaq aktar inizjattivi biex b[ala poplu nkomplu mexjin ’il quddiem. Aktar twessig[ ta’ tax bands, aktar inizjattivi favur l-ener;ija fosthom tariffa spe/jali g[al matul il-lejl u pipeline tal-gass finanzjat mill-UE, aktar investiment fl-edukazzjoni u skola ;dida kull sena, sistema ta’ vouchers b[ala g[ajnuna g[al ;enituri li ji;u b]onn is-servizzi ta’ child care centres, tablets g[at-tfal u l-g[alliema kollha; u aktar investiment fis-servizzi ta’ kura tas-sa[[a u aktar medi/ini b’xejn relatati ma’ kundizzjonijiet spe/ifi/i ta’ mard u investiment kontinwu fil-kura tal-kan/er bl-isptar ;did li qed jinbena u jitlesta matul il-le;i]latura li jmiss.

Lejn qab]a o[ra fil-kwalità tal-[ajja

Fil-;img[at li fadal sad-9 ta’ Marzu, il-PN mhux se jieqaf jispjega fid-dettal id-direzzjoni li qed jipproponi li jie[u lill-poplu tag[na fil-[ames snin li ;ejjin.

Direzzjoni li tibni futur fis-sod b’finanzi fis-sod.

Futur li g[al darb’o[ra l-PN ikun qieg[ed iwettaq qab]a o[ra ta’ kwalità biex il-poplu jkompli jibni lfutur tieg[u fis-sod.

Il-Partit Nazzjonalista f’G[awdex Qed ner;a’ nikteb dwar G[awdex fil-kuntest tal-kampanja elettorali li g[addejja g[ax ma nistax nibqa’ sieket dwar dak li jiktbu diversi Laburisti dwar G[awdex spe/jalment f’l-orizzont.

fi/-?irkewwa, skejjel attrezzati tajjeb g[all-b]onnijiet tal-lum, skola sekondarja ;dida fjamanta, Sixth Form b’laboratorji tax-xjenza u tal-informatika.

Il-Partit Nazzjonalista investa f’G[awdex

Barra minn hekk saru lIstitut tal-Istudji Turisti/i, skejjel tal-arti, tal-arti;janat u talmu]ika, /entru tal-Università li qed ji]viluppa dejjem aktar, ]ew; /entri tal-MCAST, sptar li ta’ kull sena ra xi servizz ;did u b’hekk anqas pazjenti G[awdxin ikollhom il-b]onn li jmorru Mater Dei, b’dipartiment tar-radjolo;ija state-ofthe-art b’fondi mill-Unjoni Ewropea.

Ba[ar nadif li hu l-g[ira talMediterran, drena;; imsaffi, toroq arterjali mibnija skont standards Ewropej u numru kbir ta’ toroq residenzjali mib-

G[al xi w[ud minn dawn, ilgvernijiet Nazzjonalisti donnhom qatt ma g[amlu xejn g[all-G[awdxin. Meta fil-fatt m’hemmx wie[ed jew wa[da minn dawn il-kittieba li ma bbenefikawx b’xi mod millprogress li sar f’G[awdex mill1987 ’l hawn. T[ares fejn t[ares f’G[awdex tara l-firma tal-Partit Nazzjonalista filgvern.

Nibda mill-vapuri li biddlu lprofil tal-Gozo Channel u talivvja;;ar bejn il-g]ejjer, it-terminal fl-Im;arr u dalwaqt dak

Aktar u aktar investiment

Wa[da mill-proposti tal-Partit Nazzjonalista g[al G[awdex hi li se ji;i in/entivat aktar in-negozju billi noffru e]enzjonijiet mit-taxxa tad-d[ul sa 200,000 ewro fuq tliet snin lil kull min jifta[ negozju ;did u j[addem mill-anqas tnejn min-nies

nija mill-;did, spazji pubbli/i bil-;nien ta’ Villa Rundle l;miel tieg[u u dak ta’ Marsalforn, fa/ilitajiet sportivi bi grounds bit-turf u b’gymnasium li g[adu kif ;ie attrezzat mill-;did.

Bi//erija ;dida fjamanta, xog[lijiet mill-kunsilli lokali li sebb[u l-pjazez tal-ir[ula tag[na u bi pro;etti utli o[ra bi s[ab mal-Gvern /entrali u b’fondi mill-Unjoni Ewropea, restawrar ta’ monumenti, ni/e/, u fuq kollox tas-swar u ta/-?itadella.... Le g[all-kittieba ta’ l-orizzont, G[awdex g[adu kwa]i kif kien [allih ilgvern Laburista ta’ Karmenu Mifsud Bonni/i, g[ax huma stess ma jridux isemmu it-22 xahar ta’ Alfred Sant meta lMinisteru g[al G[awdex kien ;ie relegat g[all-Segretarjat Parlamentari.

X’differenza G[awdex tal-lum

{afna G[awdxin g[adhom jiftakru G[awdex ferm differenti mil-lum. Fejn kienet ilkompetizzjoni fis-suq? Illum f’G[awdex hawn supermarkets li joffru prodotti varji f’kull rokna tal-g]ira.

Morru fl-istabbilimenti lkbar u taraw l-ismijiet ta’ ditti internazzjonali. Araw is-

servizzi li qed jing[ataw flispi]eriji f’G[awdex. Dawn m’g[amlux l-investimenti tag[hom bl-addo//.

U ]-]g[a]ag[ G[awdxin?

Dawn illum mhux biss jikkompetu ma’ [uthom Maltin i]da ma]-]g[a]ag[ Ewropej.

In-numru ta’ ]g[a]ag[ fisSixth Form, fl-ITS, fl-MCAST u fl-Università dejjem jikber.

Kollha bl-istipendju u ]idiet min[abba l-ispejje] ]ejda. Liskejjel G[awdxin g[andhom is-servizzi ta’ facilitators biex [add mill-istudenti ma jibqa’ lura.

L-an]jani f’G[awdex g[andhom is-servizzi fi djarhom skont il-b]onnijiet tag[hom. Ittitjib fil-kwalità tal-[ajja f’G[awdex tista’ tmissha b’idejk.

Is-sistema ta’ trasport pubbliku ;abet rivoluzzjoni kbira f’din il-g]ira. Spe/jalment fissajf tag[ti kontribut qawwi lirrestoranti u stabbilimenti o[ra tal-ikel. G[awdex bdilnieh u se nag[mlu [afna aktar.

Il-Laburisti gidbu dwar Lawrence Gonzi. Qalu li ;ie G[awdex u ma [are; bl-ebda proposta. Muscat g[amel hekk. A[na di;à weg[idna li se nwaqqfu Kunsill Re;jonali g[al G[awdex, se nag[tu in/entivi g[all-ftu[ ta’ lukandi

minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt

5-star u no[olqu skemi biex lukandi 3-star u 4-star itejbu lprodott tag[hom, se nkomplu nin/entivaw lill-Maltin u turisti biex ji;u G[awdex almenu g[al lejl wie[ed u se no[olqu link bejn il-Port il-Kbir u G[awdex.

Se nkomplu nsa[[u l-kultura u d-divertiment f’G[awdex laktar fix-xitwa. Se nin/entivaw aktar lin-nego]ji billi noffru e]enzjonijiet mit-taxxa tadd[ul sa 200,000 ewro fuq tliet snin lil kull min jifta[ negozju ;did u j[addem mill-anqas tnejn min-nies.

Se tor[os ukoll b’mod drastiku l-li/en]ja li tit[allas min-nego]ji f’G[awdex. Dan minbarra l-benefi//ji li di;à tajna fil-Ba;it ta’ din is-sena.

Se no[olqu wkoll /entru finanzjarju.

Il-gidba g[omorha qasir.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

12 Opinjoni

{arsa ’l quddiem lejn it-‘teatru Piano’ minn nofs id-distanza

minn Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

It-teatru miftu[ fid-da[la tal-Belt Valletta disinjat minn Renzo Piano li hu arkitett serju u ta’ fama mondjali. Ismu biss bi]]ejjed b[ala riklam g[al Malta, b’xejn, g[as-sekli li ;ejjin

Il-ftu[ (temporanju, le?) tal-famu] ‘teatru Piano’, fi ]mien il-festi tal-Milied, ;ibed [afna interess donnu qeg[din naraw xi annimal ;did.

Ma naqsux l-ammirazzjoni, xi su;;erimenti, u xi downgrading ukoll. Kienet okka]joni biex inperr/u lattitudnijiet so/jali tag[na waqt li nisimg[u dwar dak li hu jew li kellu jkun, jew li se jkun dan it-teatru ;didqadim.

Il-[sieb tag[na llum mhux li naqtg[u s-sentenza ’l hawn jew ’l hemm u nog[;bu lil dak jew lillie[or, imma li nag[tu [arsa antropolo;ika lejn is-so/jetà tag[na.

It-Teatru Rjal imwaqqa’, tul is-snin sar ikona u sar jag[mel parti mill-identità tag[na. Meta ssemmi tTeatru Rjal kont tid[ol fil[jut ta’g[anqbuta ta’ [sibijiet nostal;i/i ta’ e//ellenza mu]ikali mill-aqwa, ta’ uffi/jali kollha buttuni u ]igarelli, ta’ nisa jlellxu bi lbieshom u b’dehbijiethom, ta’ Maltin li bi ftit flus kienu jmorru bi [;arhom u jitfg[u s-soldi fejn il-gosti fini tag[hom ma ji;ux sodisfatti mill-kantanti. Qatt ma mietet fina x-xewqa li xi darba nirritornaw g[al dak li fl-img[oddi kien tag[na.

Il-mistoqsija kienet dejjem: ‘meta?’, imlissna b’nifisna

maqtug[, spe/i ta’ Waiting for Godot.

Kul[add jg[id tieg[u It-teatru darba n[araq, imbag[ad inbena, i;;arraf mill-g[adu, re;a’ ;;arraf biex isir parking. I]da qatt ma ntefa’ fina x-xrar ja[raq tal-[u;;ie;a nostal;ika.

Gvern wara gvern ma tellg[ux.

Ma tellg[uhx l-Ingli]i,u lanqas il-pri;unieri Tedeski, u lanqas il-Maltin, g[ax “g[alissa m’g[andniex flus u hemm [wejje; aktar importanti mill-arti”.

Fl-arti m’hemmx [ob], mhux hekk? Sena wara sena, il-poplu baqa’ bla nifs jistenna – sakemm wasal Piano bil-[sieb li jibni parlament flok teatru, u mbag[ad bl-idea li jippreserva “fdalijiet stori/i” u jag[tina parlament na[a u teatru miftu[ in-na[a l-o[ra.

Il-poplu skanta, jistenna, igerger.

Il-kontroversi ma naqsux u lanqas is-su;;erimenti.

Kul[add kellu u g[ad g[andu xi su;;eriment. Ftit jiem ilu kont tisma’ l-opinjonijiet i]ar]ru. Dan mhux teatru. Pajji] jixraqlu teatru teatru mhux wie[ed bla saqaf. Jekk tag[mel ix-xita, x’tag[mel l-udjenza?

Tag[mel b[ar-Rumani? Le, il-pajji] ma jifla[x teatru ie[or, jekk lanqas naslu

Bis-sa[[a tal-a[[ar teknika li llum m’g[andhiex limiti, it-teatru miftu[ se jkun multi-media, kreattiv u in/entiv g[all-kreattività

nimlew il-Manoel.

Allura rridu mmorru G[awdex biex naraw opra?

Dan ]g[ir wisq qalu o[rajn, ming[ajr ma g[addew issi;;ijiet li kien hemm.

O[rajn raw biss gozz ;ebel u framework tal-[adid, ming[ajr ma nteb[u li t teatru g[adu ’ l bog[od milli jkun lest .

Maltese gemgem , g[adu jgemgem . Hobby u [ajja , le ?

Ix-xena antropolo;ika tikbes mill-kur]ità Ix - xena antropolo;ika toktor bil - kur]ità li nibtet mill - fatt li l - bennejja dawru x - xog[ol tag[hom bi

screen donnhom biex ma

j[alluniex naraw x ’ qed jag[mlu . Il - kur]ità aktar tqajjem l - interess . ‘ Hawn x ’ ;ej ?’ jistaqsi kul[add , jew , ‘ ma nista ’ nifhem xejn .’ G[ax ix xog[ol , kos , fil - veru sens , trid tarah lest biex tag[ti ;udizzju fuqu . Hekk ukoll ng[idu , fuq id - da[la tal Belt , fuq il - parlament .

Inkantaw fuq il - mejjet mhux fuq il - [aj . G[ad naraw .

Kif tista ’ tg[id kif inhu t teatru qabel ma jitlesta ?

G[ad iridu jitilg[u l - kolon ni , il - ;ebel skulturat , il ;nubijiet , is - saqaf tal - palk u l - attrezzatura teknika .

Kollox state - of - the - art . ( Dik l - a[[ar kelma) .

Piano arkitett serju , ta ’ fama mondjali . Ismu biss bi]]ejjed b[ala riklam g[al Malta , b ’ xejn , g[as - sekli li ;ejjin . Perswa]i ( jew nitta maw) li dan it - teatru se jkun breakthroug [ . Bis sa[[a tal - a[[ar teknika li llum m ’ g[andhiex limiti , se jkun multi - media , kreattiv u in/entiv g[all - kreattività , jekk nag[rfu nu]awh sewwa .

Se jkun kun/ett ta ’ teatru ;did g[ad - dinja u mhux biss g[ax ta ’ Piano . It Taljani ( Manzoni) jg[idu , ‘ ai posteri l ’ ardua sentenza’, imma a[na b ’ g[aqal akbar ng[idu , ‘ stenna , [a jkun l - ewwel lest minn kollox , imbag[ad naraw ’. Piano g[ad jurina xi jsarraf . {uti , la commedia non è finita . Tkompli . G[ad baqg[alha . Imbag[ad nit[addtu .

Qatt ma mietet fina x-xewqa li xi darba nirritornaw g[al dak li fl-img[oddi kien tag[na.

Il-mistoqsija kienet dejjem> ‘meta^’, imlissna b’nifisna maqtug[, spe/i ta’ Waiting for Godot

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Opinjoni#Ittri 13

50 sena mill-mewt tal-Poeta Ru]ar Briffa Baqa’ mag[ruf b[ala tabib, dermatologu u poeta. Il-professjoni medika kienet g[alih il-qofol ta’ [ajtu. G[amel isem b[ala spe/jalista tal-mard tal;ilda. Kellu m[abba kbira lejn il-lingwa Maltija.

It-Tabib Ru]ar Briffa, twieled il-Belt Valletta fl-1906. {a l-ewwel edukazzjoni flIskola Elementari tal-Gvern ta’ Sant’Iermu u fil-Li/eo. Wara beda jg[allem mad-Dipartiment tal-Iskejjel Elementari u kien lewwel g[alliem bil-Matrikola.

Fl-1924, beda l-kors talMedi/ina fl-Università ta’ Malta u wara spe/jalizza filkura tal-mard tal-;ilda f’Londra.

Matul il-[idma medika tieg[u, Ru]ar Briffa serva b[ala tabib fis-sezzjoni talmard tal-;ilda fl-Isptar ?entrali, fl-Isptar San Bert flIngieret u fl-Isptar Chambray ta’ G[awdex. {adem ukoll flIsptar ta’ Lazzarett f’Manoel Island. Biex jistudja aktar dwar il-mard tal-;ilda, mar fil-Lvant Imbieg[ed, f’Kalkotta, Gobra, Bankura u Madras.

Matul it-Tieni Gwerra Dinjija, Ru]ar Briffa kien spe/jalista onorarju tad-dermatolo;ija fl-Isptar Malta War Memorial Hospital for Children u Supretendent fl-Isptar talBlue Sisters.

Bejn l-1951 u l-1963, kien jg[allem fl-Università ta’ Malta.

Fl-1933 i]]ewwe; lil Constance Winifrid Dunn u kellhom tifla wa[da, Cecilia.

Wara 17-il sena flimkien martu mietet wara marda qalila. Ilmewt tag[ha tefg[atu f’solitudni u niket kbir. Ftit tas-snin wara re;a’ ]]ewwe; lil Louisette Attard Bajona.

It-Tabib Ru]ar Briffa ta kontribut ukoll fil-Qasam talLetteratura Maltija. Meta kien student fl-Università kiteb lewwel poe]ija tieg[u Lacryma Rerum. Kien membru flAkkademja tal-Malti u reba[ diversi premjijiet fil-Konkorsi tal-Pronostiku Malti.

Fl-1931 flimkien ma’ :uze Bonnici, waqqaf l-G[aqda talMalti (Università) u beda jo[ro; ir-rivista Le[en il-Malti.

Matul is-snin Ru]ar Briffa kiteb diversi poe]iji, li [afna minnhom huma mera ta’ kull ma g[adda Briffa tul [ajtu.

Fost il-poe]iji tieg[u insibu, Jum ir-Reb[, Lil Ommi, LG[anja tal-Imnikket, Nofsinhar Sajfi, Quo Vadis?, Wa[di, Minn kull ma [lomt f’}g[o]iti u il-Ballatella tal-Funtana.

It-Tabib u Poeta Ru]ar Briffa miet il-:img[a 22 ta’ Frar 1963, fid-dar tieg[u fil-Belt Valletta.

Biex jibqa’ mfakkar dan ilpoeta, il-Moviment Qawmien Letterarju kien wa[[al lapida fil-Barrakka ta’ Fuq, fejn g[al [afna snin Ru]ar kien i[obb imur u fejn tant ;ie ispirat biex jikteb il-poe]iji tieg[u.

Ftit tas-snin qabel miet kien ippubblika ktieb tal-poe]iji u fis-snin Tmenin, il-Prof. Oliver Friggieri kiteb il-[ajja tieg[u u ktieb ie[or fejn ;abar il-poe]iji tieg[u. :or; Mifsud Chircop kien [are; ktieb ukoll tal-poe]iji mi;bura ta’ Ru]ar Briffa, g[allistudenti tal-matrikola.

B’tifkira ta’ dan il-poeta, insibu ]ew; toroq imsemmija g[alih, wa[da fil-Mosta u o[ra f’Pembroke.

Ivan Scerri

Mosta

Kliem fierag[ Sur Editur, Ippermettili nifra[ lil Bondi + tad-dibattitu li sar fil-15 ta’ Jannar mal-Ministru Tonio Fenech u Konrad Mizzi. Veru tal-Labour qed jinqdew bih biex jitkellem fuq l-ener;ija li, min-na[a tieg[u, ja[seb li hu xi espert, imma ma jafx kollox u jmaqdar lil kul[add.

L-isba[ hi li meta jasal biex jag[ti t-twe;iba f’waqtha, qatt ma jasal g[aliha!

G[alih xejn mhu xejn. Li tlesti power station fi ]mien tliet snin g[alih qisu qed jibni xi razzett. Qal li di;à g[andu bastimenti biex i;orru l-gass meta l-esperti qalulu li dawn g[ad iridu ji;u mibnija u li se jkunu jiswew [afna flus.

G[alih kollox lest: permessi, fejn se tinbena, it-tankijiet kemm se jkunu kbar. Imma liktar wa[da serja li qatt ma qal hi x’forza g[andha l-art u ta’ xi kwalità hi, jekk hux tattafal jew tal-blat.

Din ta’ Konrad hi l-iktar [rafa kbira tas-sena l-;dida — g[ax anki l-espert Ingli] Miles Seaman qallu li trid tie[u mal-[ames snin biex titlesta, jekk kollox imur sew.

Allura g[alija, u g[al kul[add u g[all-oppo]izzjoni, il-kliem vojt ta’ Konrad qatt ma g[andu ji;i emmnut minn [add. . Busuttil

G

In-Naxxar

.

Bhac-Cirasa Marjohn

Konna qed nistennewha imma xorta [asditna. Marjohn Bugeja ta’ 39 sena, missier ta’ ]ew;t itfal ]g[ar [alliena. Ilmarda qalila li [akmitu, fla[[ar reb[itlu. Anki jekk baqa’ ji;;ildilha sal-a[[ar.

Marjohn kien bniedem li fi]-}ejtun kien i[obbu kul[add. Kien bennej li g[amel [afna xog[ol g[allparo//a ta]-}ejtun. {ajtu minn kienet il-familja u l-festa ta’ Mario Galea Santa Katarina. Kien fl-g[aqda tal-armar tal-festa. Post fejn g[amel [afna u [afna xog[ol.

Marjohn g[amel [ajtu jie[u [sieb Santa Katarina. Issa wasal il-mument li Santa Katarina tie[u [sieb martu u wliedu. Kif ukoll lill-;enituri tieg[u u lil [utu.

Strie[ fil-pa/i g[a]i] Marjohn u grazzi tal-[afna li tajt li]-}ejtun.

Karmenu Cassar

Xtaqt insellem ukoll lil Karmenu Cassar. Karmenu kellu 91 sena. }ejtuni li kien joqg[od Marsaxlokk. Kien bniedem li rabba familja kbira. Bata u [adem. Fuq kollox, kien bniedem ta’ prin/ipju. Kien Nazzjonalist konvint. Li ta [afna lill-partit. Ming[ajr ma stenna xejn lura. Kien qalbu tajba. Mhux l-ewwel darba kien ikellimni biex jg[in lil [addie[or. G[ax fejn jara l-b]onn ma kienx jara kuluri.

Fl-ewwel elezzjoni li [ri;t Marsaxlokk kien mad-distrett tag[na. L-ewwel wie[ed li mort g[andu kien Karmenu.

Kien laqag[ni mill-ewwel b’idejh miftu[a. Niftakar kont nin]el Marsaxlokk kull nhar ta’ Tlieta. U kemm domt nin]el Marsaxlokk id-dar ta’ Karmenu dejjem sibtha miftu[a bera[.

Insellem lil Karmenu. Konvint li l-Mulej qed jag[tih ilmistrie[ ta’ dejjem. F’[ajtu Karmenu [adem [afna g[al wara mewtu. Kien ra;el e]emplari li [lief ;id lil g[ajru m’g[amilx. Ner;a’ nwassal il-kondoljanzi lill-familja kollha tieg[u.

Mhux b’kumbinazzjoni

Madwar id-dinja hemm madwar 70 miljun ifittxu xxog[ol. Min[abba l-kri]i finanzjarja ntilfu miljuni ta’ impjiegi madwar id-dinja. Diversi pajji]i fl-Ewropa [adu mi]uri ta’ awsterità. Tke//ew il-[addiema. Naqsu sservizzi so/jali. Naqqsu l-ispi]a mis-sa[[a. U mill-edukazzjoni.

I]da f’Malta rnexxielna no[olqu 20,000 impjieg ;did. }idna l-ispi]a fuq l-edukazzjoni u fuq is-servizzi tas-sa[[a. }idna l-pensjonijiet. }idna s-servizzi g[all-anzjani.

X’differenza minn pajji]i o[rajn! Kellha ra;un Angela Merkel tg[id li pajji]na g[andu jservi ta’ e]empju g[al pajji]i o[rajn.

Dawn ir-ri]ultati ma ;ewx b’kumbinazzjoni. :ara g[ax kellna Prim Ministru li fil-maltemp li [akem lid-dinja g[araf jie[u de/i]jonijiet tajbin.

Muscat qed jg[idilna li jekk jitla’ jrid ibiddel id-direzzjoni. Jekk sejrin tajjeb, g[alfejn irid ibiddel id-direzzjoni?

Fid-9 ta’ Marzu ibdel biss jekk g[all-a[jar. }ball ta’ ftit minuti jista’ jsallab lilek u lill-familja tieg[ek g[al [ames snin s[a[. G[ax anki l-bidla tista’ tkun bidla g[all-ag[ar.

Ftit [alib

Digà kont ktibt dwarha. Kbira tmur g[and Doris Saliba u tag[tik te iswed. G[ax mank kellha pakkett [alib fil-fridge.

Mela nhar il-{add wara l-mass meeting mort g[and Joyce Ferriggi. Qabel tlaqt g[edtilha li ming[andha kont se nibqa’ sejjer g[and Doris Saliba. Kienet pronta newlitli ftit [alib f’container. “G[ax inkella ming[and Doris bit-te iswed ter;a’ tispi//a”.

Kbira din! Tmur g[and Doris mi]]ew;a g[and “ta’ flusu” u ftit [alib trid tie[du mieg[ek take away.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IL-KOREA TA’ FUQ

Theddida diretta lill-Istati Uniti

Kim Jong-un

Il-Korea ta’ Fuq qalet li g[andha twettaq aktar provi ta’ rokits minbarra test nukleari bl-Istati Uniti b[ala mira u fost spinta drammatika ta’ theddid fil-konfront tal-Amerikani li Pyongyang iqis b[ala l-g[adu qalil.

L-istqarrija mill-og[la entità militari komunista [ar;et l-g[ada li l-Kunsill tas-Sigurtà tan-Nazzjonijiet Uniti qabel dwar ri]oluzzjoni (bl-appo;; talAmerikani) li ti//ensura u tg[addi s-

sanzjonijiet g[al Pyongyang rigward il-provi tar-rokit li saru f’Di/embru b’abbu] tar-regoli tan-NU. Ma ja[sbux li l-Korea ta’ Fuq g[andha t-teknolo;ija g[al warhead nukleari li jolqot l-ibnadi kontinentali tal-Istati Uniti, i]da l-a[[ar provi wrew kapa/ità g[al missila li twassal sa 10,000 kilometru u li tista’ til[aq San Francisco.

Il-Korea t’Isfel temmen li r-re;im fi

Pyongyang hu teknikament lest g[al tielet prova nukleari u li d-de/i]joni finali tiddependi mill-Mexxej komunista Kim Jong-un li kien ippersista bla[[ar test tar-rokit bi sfida g[an-NU. L-Istati Uniti lbiera[ ikkundannat lill-Korea ta’ Fuq g[al din il-provokazzjoni bla b]onn u qalet li kull azzjoni ;dida ta’ dan it-tip min-na[a ta’ Pyongyang isservi biex i]]id l-i]olament ta’ dan il-pajji].

IS-SUMMIT TA’ DAVOS FL-I}VIZZERA

Jemmen xorta fir-rwol Ewropew Il-Prim Ministru Britanniku David Cameron ilbiera[, f’Davos, tkellem b’mod inti] li jserra[ ras il-pajji]i talUnjoni Ewropea u l-investituri li pajji]u m’g[andu l-ebda intenzjoni li jwarrab g[allEwropa – u wara d-diskors pre/edenti fis-sens li r-Renju Unit, fl-2017, g[andu jorganizza referendum dwar lis[ubija fl-UE u f’ka] li hu jer;a’ jirba[ l-elezzjoni.

Diversi mexxejja internazzjonali kkritikaw lil Cameron dwar id-dikjarazzjoni tar-referendum u bil-PM Britanniku lbiera[ jitkellem mill-;did waqt il-Forum Ekonomiku Dinji li qed isir fl-imsemmija belt }vizzera.

Cameron fisser lir-Renju Unit b[ala entità Ewropea ewlenija fl-issues kollha fejn l-Ewropa te[tie; tie[u azzjoni u li jinvolvu l-kompetittività u l-;lieda kontra t-terrori]mu u l-bidliet g[all-klima.

Madankollu hu g[amilha /ara li r-Renju Unit se jibqa’ barra minn kull tentattiv biex il-pajji]i msie[ba fl-UE jid[lu g[al unjoni politika dejjem

aktar profonda u /entralizzata.

L-a[[ar diskorsi ta’ Cameron huma fost l-aktar sinifikanti li jirrigwardaw iddirezzjoni futura tar-Renju Unit u l-UE u fejn sa[aq biex l-UE tg[addi minn riforma g[all-benefi//ju tar-Renju Unit u s-26 Stati-membri lo[ra.

Filwaqt li z-Zona Ewro tikkonfronta l-kri]i tad-djun u t[ares lejn integrazzjoni eqreb, Cameron qal ukoll li jrid li r-Renju Unit jie[u lura /erti poteri – b’diskorsu jqanqal diversi reazzjonijiet, u bilgazzetta Britannika The Sun tenfasizza kummenti min-na[a tal-Kan/illier tal-:ermanja Angela Merkel li jindikaw li din lesta tiddiskuti l-ideat (ta’ Cameron) g[all-UE. Intant, ma naqsux il-kritika u x-xetti/i]mu, b’numru ta’ gazzetti ma jeskludux li Cameron seta’ beda pro/ess li m’hux se jkun jista’ jikkontrolla ‘l quddiem.

Dan meta l-kapijiet tal-kummer/ Britanni/i wissew li lpjan ta’ Cameron biex jorganixxa r-referendum (fl-

2017) dwar il-futur tar-Renju Unit fl-UE (u f’ka] li jirba[ madat ;did) x’aktarx li jwassal biex l-investituri j]ommu lura minn de/i]jonijiet importanti dwar ir-Renju Unit.

Anki f’Davos, il-Prim Ministru Olandi] Marc Rutte iddubita li Stat tal-UE jista’ jie[u lura poteri (ming[and lUnjoni) fuq il-livell nazzjonali, u meta l-Prim Ministru tal-Irlanda Enda Kenny jemmen li g[alissa, m’hemmx mod li wie[ed jer;a’ jifta[ innegozjati dwar il-bidliet fitTrattat tal-UE – u jekk xi darba jkun il-ka], il-pro/ess imissu jikkon/entra fuq integrazzjoni eqreb.

Il-Kan/illier tal-:ermanja Angela Merkel wissiet biex ma jaqtg[ux lura r-riformi diffi/li fl-Ewropa, fejn spjegat li l-UE g[andha ta//erta li tie[u vanta;; s[i[ mill-kri]i tad-djun [alli tistimola l-kompetittività. Hi enfasizzat li jekk l-Ewropa tinsab f’sitwazzjoni diffi/i llum tin[tie; limplimentazzjoni tar-riformi strutturali biex wie[ed ikun jista’ jg[ix a[jar g[ada.

IL-LIBJA

Il-Britanni/i m[e;;a j[allu Benga]i Ir-Renju Unit qal li kien konxju minn theddida spe/ifika u imminenti g[all-persuni millPunent fil-belt ta’ Benga]i u [e;;e; l-evakwazzjoni ta/-/ittadini Britanni/i – ming[ajr ma [are; b’dettalji dwar in-natura tal-periklu.

Benga]i hi mag[rufa b[ala /-/entru tar-rivoluzzjoni li waqqg[et l-eks-re;im tad-dittatur Libjan Muammar Gaddafi u fejn qed jispikka ttaqbid g[all-poter konsistenti bejn id-diversi gruppi I]lami/i armati.

L-istituzzjonijiet nazzjonali li qeg[din ji]viluppaw fil-Libja m’humiex jirnexxilhom

jikkontrollaw l-istess gruppi armati u bl-istqarrija partikulari mill-Foreign Office ta’ Londra tenfasizza s-sens attwali ta’ in/ertezza.

Tard fil-jum, il-:ermanja u l-Olanda wkoll wissew lin-nazzjonali tag[hom biex jitilqu minn Benga]i u wara li waslulhom [jiel ta’ theddid spe/ifiku.

F’Settembru, l-Ambaxxatur Amerikan g[alLibja Chris Stevens u tliet Amerikani o[ra mietu waqt attakk fuq il-missjoni tal-Istati Uniti f’Benga]i u fl-eqqel ta’ vjolenza kontra diplomati/i barranin u uffi/jali tal-militar.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15 Fil-qosor In-nisa ‘jirritornaw’ g[all-battalja

L-ISTATI UNITI: Is-Segretarju tad-Difi]a Amerikan Leon Panetta dde/ieda li jwarrab il-projbizzjoni min-na[a tal-militar li twaqqaf lin-nisa milli jinvolvu ru[hom f’kumbattimenti.

Intant, il-pass uffi/jali jifta[ mijiet ta’ opportunitajiet g[an-nisa biex imorru fiz-zoni tal-gwerra jew jissie[bu ma’ ferg[at ta’ commandos elitisti. Id-de/i]joni taqleb il-li;i tal-1994 li tipprojbixxi li mara tkun ittrasferita ma’ taqsimiet involuti direttament f’kumbattimenti mal-art, i]da l-militar xorta g[andu sal-2016 biex jikkuntesta karigi li jemmen g[andhom jibqg[u mag[luqin g[an-nisa.

Ja[arbu ‘massa’ ta’ kukkudrilli

L-AFRIKA T’ISFEL: Mal-15,000 kukkudrill [arbu mirrazzett ta’ Rakwena (qrib il-fruntiera ma’ Botswana) fejn kienu qed jitrabbew u fost in]ul tax-xita qawwija u g[arg[ar. Lemer;enza se[[et wara li s-sid tal-kumpless kellu jifta[ il-gradi tal-kumpless biex jevita l-g[arqa totali tas-sit u l-konsegwenzi di]astru]i. Skont l-a[[ar rapporti la[qu re;g[u nqabdu [afna mill-kukkudrilli i]da ‘ ‘l fuq min-nofs il-15,000’ g[adhom qed ji;ru [ielsa. L-g[arg[ar [alla ‘l fuq minn g[axar persuni mejtin fil-provin/ja ta’ Limpopo. {addiema tat-trasport jissugraw l-arrest

IL-GRE?JA: Il-koalizzjoni (Gvern) f’Ateni kkonfermat ilpoteri ta’ emer;enza biex ta//erta li [addiema tat-trasport pubbliku jirritornaw g[ax-xog[ol u meta s-sistema tas-subway filkapitali (lbiera[) baqg[et paralizzata g[at-tmien jum konsekuttiv. Il-gvern wissa li l-[addiema li g[addejjin bl-istrajk kapa/i jkunu arrestati jekk ma jirritornawx g[ax-xog[ol u fost ir-rabja ;enerali tal-poplu dwar dan l-inkonvenjent kontinwu. Din hi lewwel darba li l-koalizzjoni u]at il-li;i tal-emer;enza mindu [adet il-poter f’:unju u meta b[alissa qed timplimenta programm ta’ awsterità ri;ida b[ala l-prezz g[all-fondi tal-bailout li insistew dwaru l-kredituri internazzjonali.

Irtirat ritratt ‘falz’ ta’ Chavez

SPANJA: Il-gazzetta influwenti Spanjola El Pais irtirat dak li fissret b[ala ritratt falz tal-President ta’ Vene]wela Hugo Chavez u wara li dan kien deher fl-edizzjonijiet tal-biera[ (inklu] online). Chavez qed ibati bil-kan/er u ilu ]mien g[addej minn trattament f’Kuba (fejn anki operawh f’Di/embru) waqt li ilu ma jidher fil-pubbliku g[al sitt ;img[at. Ir-ritratt inkwistjoni li deher fl-ewwel pa;na ta’ El Pais kien pjuttost im/ajpar u wera r-ras ta’ ra;el mimdud u qed jie[u n-nifs minn pajp talossi;inu. Intant, u wara li r-ritratt kien ippre]entat b[ala esklussiv dinji, El Pais ]velat li kienet qed tirtirah mi/-/irkulazzjoni u ladarba a//ertat li r-ra;el ma kienx Hugo Chavez.

L-INDJA> Surmast tal-banda ma’ ri;ment ta’ suldati paramilitari waqt il-provi g[all-parata ta’ Jum ir-Repubblika li l-Indjani ji//elebraw g[ada. Ir-ritratt ittie[ed f’Agartala, il-kapitali tal-Istat ta’ Tripura fin-na[a ta’ fuq tal-pajji]. (Reuters)

MALI

Jinfirdu u jitolbu t-ta[ditiet Il-Moviment ta’ Azawad (IMA), wie[ed mill-gruppi ta’

militanti I]lami/i li qeg[din ji;;ieldu f’Mali, infired minn mal-militanti s[abu tal-grupp Ansar Dine u fejn hu rappurtat li jrid jid[ol g[al ta[ditiet li jirrisolvu l-kri]i attwali.

Kelliema g[al Azawad sostnew li qeg[din ji/[du kull forma

ta’ estremi]mu u terrori]mu u meta l-entitajiet militanti ilhom ix-xhur jikkontrollaw itTramuntana ta’ Mali fejn imponew il-li;i I]lamika stretta.

Franza, dan ix-xahar bag[tet it-truppi lejn Mali biex iwaqqfu l-avvanz tal-militanti u bl-iskop li jtellfu lil dawn l-elementi – li g[andhom rabtiet mill-qrib mal-

Al-Qaida – milli jibdlu l-pajji] Afrikan fi stat terroristiku.

L-IMA qed jg[id li hu mag[mul kollu kemm hu minnies ta’ Mali u jrid li jieqaf il;lied mal-Fran/i]i u l-awtoritajiet ta’ Mali fiz-zoni okkupati u fejn tista’ tin[oloq klima ta’ pa/i li twitti t-triq g[al impenn politiku miftu[ g[al kul[add.

IR-RENJU UNIT

Twissi dwar ‘il-problema’ tal-antibioti/i Il-Professur Sally Davies, l-Uffi/jal Mediku Ewlieni tal-Ingilterra, wissiet li ]-]ieda fl-infezzjonijiet li kapa/i jirre]istu g[al medi/ina b[allantibioti/i tista’ titqabbel mat-theddida tal-global warming. Min-na[a tag[hom l-esperti jg[idu li din hi problema globali li te[tie; [afna aktar attenzjoni.

Davies qalet lil kumitat ta’ deputati parlamentari,

li l-mikrobi qeg[din jirre]istu a[jar g[all-medi/ina fis-suq u li ftit huma l-antibioti/i li jag[mlu tajjeb g[al dan. Hi sostniet li operazzjoni rutina’ kapa/i ;;orr theddida fatali min[abba l-potenzjal ta’ infezzjoni u meta hemm ukoll problema kbira fil-ka]i tat-tuberkulo]i min[abba l-kapa/ità tal-mikrobu li jirre]isti l-medi/ina.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

16 A[barijiet ta’ Barra

IL-BELT TAL-VATIKAN

Tif[ir g[al ‘Facebook’ u ‘Twitter’

IT-TURKIJA> Mara Sirjana mill-belt ta’ Ras al-Ain i;;orr lil bintha /kejkna fl-in[awi qrib il-linja tal-fruntiera mas-Sirja. Dan ir-ritratt ittie[ed mill-belt Torka ta’ Ceylanpinar, fil-provin/ja ta’ Sanliurfa u li tinsab passi ‘l bog[od mit-territorju Sirjan. (Reuters)

Il-Papa Benedittu [e;;e; biex il-Kattoli/i ju]aw networks so/jali b[al Facebook u Twitter biex jikkonvertu n-nies waqt li ppre]enta l-application tas-smartphone fejn wie[ed jid[ol fuq il-filmati diretti tad-diskorsi tieg[u.

Il-Kap tal-Kattoli/i, filmessa;; tieg[u g[all-Jum Dinji tal-Komunikazzjoni (u li jidher fuq il-websajt tal-Vatikan), qal li n-networks jistg[u jintu]aw b[ala portals g[all-fidi u l-verità fi ]menijiet dejjem aktar sekulari u meta s-Santa Sede llum saret tu]a dejjem aktar il-media so/jali.

IL-POLONJA

Imut il-Kardinal Glemp li kien strumentali g[ad-demokrazija Il-Kardinal Jozef Glemp li kellu sehem kbir fil-bidla pa/ifika tal-Polonja minn Stat komunista g[al demokrazija, miet l-isptar fl-età ta’ 83 sena.

Glemp kien la[aq kardinal fl-1981 u fejn dam aktar minn g[oxrin sena jmexxi lKnisja fil-Polonja u fejn kien qrib tal-Papa :wanni Pawlu t-Tieni.

Il-Kardinal (li kien ilu ssnin marid u li f’Marzu g[adda minn kirur;ija g[allkan/er fil-pulmun) anki jitqies b[ala simbolu taddemokrazija tul is-snin meta l-Polonja kienet satellita (komunista) tal-eks-Unjoni

Sovjetika.

Fil-fatt, il-Knisja Kattolika f’dan il-pajji] kellha sehem kbir fl-oppo]izzjoni g[attmexxija awtoritarja li e]istiet, minbarra li appo;;jat lillmoviment Solidarnosc; lewwel trade union indipendenti tal-Blokk Komunista.

Fil-jum meta l-:eneral Wojciech Jaruzelski, l-eksMexxej komunista talPolonja, implimenta l-li;i marzjali f’Di/embru tal-1981, it-televi]joni xandret diskors ta’ Glemp fejn talab biex innies ma jintilfux fil-vjolenza waqt li wissa li loppo]izzjoni fil-miftu[ setg[et tirri]ulta f’tixrid tad-

demm.

Xi attivisti ta’ kontra l-eksre;im kienu kkritikaw lil Glemp talli adotta po]izzjoni kwa]i simili g[all-politika tal-eks-re;im komunista i]da l-Kardinal insista li ried jikkalma s-sitwazzjoni, b’osservaturi jaqblu li lKardinal kien qed imexxi lKnisja f’perijodu diffi/li ferm g[all-Polonja.

Uffi/jali tal-Knisja aktar tard qalu li l-Papa :wanni Pawlu kien appo;;ja din ilpo]izzjoni, bl-Isqof Tadeusz Pieronek, li serva ta[t Glemp, isostni li ‘dan kien ]mien ta’ avvenimenti stori/i u li kien hemm responsabbiltà kbira

fuq spallejn il-Kardinal Glemp li qeda dmiru tajjeb’, kompla l-Isqof.

Min-na[a tieg[u, ilKardinal Glemp dejjem [assu mnikket talli ma g[amilx bi]]ejjed biex isalva lil Jerzy Popieluszko, qassis li kien qrib ta’ Solidarnosc u li kien inqatel fl-1984 ta[t idejn ilqawwiet tas-sigurtà komunista.

Intant, u snin wara li spi//at l-era komunista, Glemp ipprova jnaqqas issens ta’ sfidu/ja bejn ilKattoli/i u l-Lhud fejn g[amel numru ta’ apolo;iji pubbli/i g[al azzjonijiet antisemiti/i stori/i.

Il-Kardinal Jozef Glemp (Reuters)

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

A[barijiet ta’ Barra 17

SPANJA

’Il fuq minn 55 fil-mija ta]-]g[a]ag[ ming[ajr xog[ol Ir-rata tal-qg[ad fi Spanja la[qet rekord g[a]-]mien pre]enti, bl-ammont ta]]g[a]ag[ Spanjoli ming[ajr xog[ol issa jaqbe] il-55 filmija.

L-istatistika uffi/jali wriet li l-qg[ad ;enerali fi Spanja g[all-a[[ar tliet xhur tal2012 ]died b’wie[ed filmija g[al 26 fil-mija – ji;ifieri 5.97 miljun persuna ming[ajr xog[ol.

I/-/ifra spe/ifika (l-og[la wa[da minn nofs is-snin sebg[in) issegwi rre/essjoni fit-tul li g[addejja minnha Spanja li anki kellha timplimenta qtug[ profond fl-infiq amministrattiv.

Is - sitwazzjoni kellha impatt partikulari u akut g[all - Ispanjoli ta ’ bejn is - sittax u l - 24 sena , meta l - istatistika tal qieg[da fost din il - kate gorija ta ’ nies tidher li qabdet spinta konsistenti

spe/jalment fl - a[[ar xhur tal - 20 1 2 .

L-ekonomija ta’ Spanja g[erqet f’re/essjoni wara li kri]i kbira fil-qasam tal-proprjetà rri]ultat f’telf ta’ xog[ol g[al miljuni ta’ [addiema ‘low-skilled’ bittnaqqis ;enerali fl-attività ekonomika jeffettwa [a]in lill-kummer/ minbarra lfidu/ja tal-konsumatur.

L-ag[ar jista’ jkun g[adu ;ej, hekk kif Jose Luis Martinez, strate;ista malbank g[all-investimenti Citigroup, jis[aq li ‘g[ad iridu jmissu l-qig[’, min[abba li l-qg[ad fi Spanja mistenni jkompli ji]died g[all-ewwel tliet xhur ta’ din is-sena.

L-a[[ar /ifri provduti mill-Istitut g[all-Istatistika Nazzjonali jfissru li r-rata tal-qg[ad fi Spanja hi anki d-doppju tal-medja flUnjoni Ewropea.

IL-:ERMANJA

Jippjana eluf ta’ sensji

Il-Commerzbank – it-tieni l-akbar bank tal-:ermanja – qed ja[seb biex jissensja mas-6,000 [addiema; jew aktar minn g[axra fil-mija tal-istaff tieg[u.

Kelliema g[all-bank sostnew li l-entità trid tnaqqas bejn l4,000 u s-6,000 [addiem full-time (mid-49,000 attwali) sal2016 u li Commerzbank qed jippjana wkoll biex jinvesti ’l fuq minn ]ew; biljun ewro f’ristrutturazzjoni tas-servizzi bankarji g[all-konsumatur.

F’:unju li g[adda, l-a;enzija Moody’s kienet naqqset irrating ta’ Commerzbank, li sa[ansitra spi//a su;;ett g[al pronostku negattiv li jfisser li tnaqqis ie[or potenzjali ta’ dan it-tip qed ikun ikkunsidrat.

IL-FILIPPINI> Gwardjan tal-kosta Filippin javvi/ina l-USS Guardian, minesweeper Amerikan li l-;img[a li g[addiet inkalja vi/in g]ira fiz-zona tal-Marine Park Nazzjonali ta’ Tubbataha, fil-provin/ja ta’ Palawan. L-a[[ar rapporti qalu li l-USS Guardian ;arrab [sarat kbar u da[allu [afna ilma. L-uffi/jali Amerikani jsostnu li l-[idma biex jirkupraw il-minesweeper kapa/i ddum g[addejja l-;img[at. Il-marine park partikulari f’dawn l-in[awi hu ddikjarat Sit g[all-Patrimonju Dinji mill-UNESCO (Reuters)

L-ARABJA SAWDITA

Omm mis-Srilanka ta[fer lill-persuni li insistew g[all-qtil ta’ bintha L-omm ta’ [addiema domestika mis-Sri Lanka, li ng[atat il-mewt wara li ;iet ikkundannata bil-qtil ta’ tarbija fl-2005, qalet li [afret lil kull min ried li bintha ting[ata l-piena kapitali.

Rafeena Nafeek qed tinsisti li bintha, Rizana, kienet inno/enti minkejja l-akku]i mi;juba kontriha, i]da lGvern Sawdi jwie;eb li likkundannata ma setg[etx ting[ata ma[fra g[aliex il;enituri tat-tarbija li mietet insistew biex il-li;i timxi bilmod kif imxiet.

Intant, id-dokumenti juru li

Rizana kellha biss sbatax-il sena meta nqatlet ‘bil-li;i’ u li l-e]ekuzzjoni se[[et b’abbu] tad-drittijiet tat-tfal.

Min-na[a tag[ha, Rafeena Nafeek qalet li [afret lill;enituri tat-trabija li skont irrapporti baqg[u jinsistu li bintha ting[ata l-mewt (sentenza li fl-Arabja Sawdita tesi;i l-qtug[ tar-ras) waqt li spjegat li issa m’hemm ebda skop li wie[ed jakku]a lil [addie[or.

Il-familja ta’ Rizana kienet damet tmien snin biex issir taf id-destin tag[ha u Rafeena qalet li saru jafu biss li bintha

kienet inqatlet mill-mezzi talistampa u li fl-ebda [in ma kienu infurmati dwar dan mill-awtoritajiet Sawdi.

Hu mifhum ukoll li lArabja Sawdita rrifjutat ittalba tal-familja biex ilkatavru ta’ Rizana jintbag[at lura lejn pajji]ha.

Rafeena Nafeek t[e;;e; lill-familji fqar tas-Sri Lanka biex ma jibag[tux lil uliedhom bniet g[al xog[ol domestiku fl-Arabja Sawdita jew fi bnadi o[ra, u biex, minflok, ja//ertaw li dawn jing[ataw edukazzjoni xierqa.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Attwalità 19

Iktar minn 430 persuna b’di]abbiltà jgawdu mill-pro;ett Me2 Se nibnu fuq dan is-su//ess billi titkompla l-[idma tal-Kooperattiva Me2 b’fondi nazzjonali Matul dawn l-a[[ar tliet snin, ’il fuq minn 430 persuna b’di]abbiltà ntla[qu grazzi g[all-pro;ett Me2.

Dan il-pro;ett jasal fi tmiemu fl-a[[ar ta’ din issena, u kien kofinanzjat mill-Unjoni Ewropea – Fond So/jali Ewropew u mmexxi mill-Fondazzjoni g[al Servizzi ta’ {arsien So/jali bi s[ab mal-ETC u l-KNPD. F’konferenza tal-g[eluq tal-pro;ett li saret ri/entement, ing[atat [arsa lejn dan il-pro;ett u l-Kooperattiva li [ar;et minnu li mis-sena ddie[la mistennija tkompli topera grazzi g[al sapport minn fondi nazzjonali.

Storja ta’ su//ess Chris Said, il-Ministru tal:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja, f’messa;; li bag[at g[allokka]joni, qal li l-pro;ett Me2 jista’ jitqies su//ess li

minnu gawdew persuni b’di]abbiltà, min tahom xog[ol u anke s-so/jetà b’mod ;enerali.

B[alma ;ara fil-pro;ett E4L, il-miri ori;inali nqab]u ferm. Iktar minn 430 persuna b’di]abbiltà [adet sehem f’ta[ri; jew esperjenzi ta’ xog[ol, li hu kwa]i d-doppju tal-mira ori;inali ta’ 230.

G[oxrin minnhom [adu sehem f’esperjenza indimentikabbli fi Bristol (ir-Renju Unit). Il-Ministru rrimarka li l-esperjenza li [adu dawn l430 persuna ming[ajr dubju g[enet biex titjieb il-kwalità tal-[ajja tag[hom u talfamilja immedjata tag[hom.

Fil-messa;; tieg[u, il-

Chris Said> L-esperjenza li [adu dawn l-430 persuna ming[ajr dubju g[enet biex titjieb ilkwalità tal-[ajja tag[hom u tal-familja immedjata tag[hom

Ministru Said rrefera g[allKooperattiva Me2 li twaqqfet b[ala parti millpro;ett u fakkar fil-weg[da tal-Gvern li jkompli jsa[[a[ha.

Fil-messa;; tieg[u huwa rrefera g[all-Ba;it 2013, bilGvern di;à ddikjara li jrid ikompli j]id ir-ri]orsi professjonali fi [dan din ilkooperattiva, irid ida[[al ilkun/ett ta’ kooperattiva so/jali fil-li;ijiet tag[na, u jrid ja;evola lil dawn ilkooperattivi fil-pro/ess ta’ xiri tal-Gvern.

Dan minbarra inizjattivi o[ra li b[ala Gvern [abbar li jrid ikompli jag[mel mis-

B[alma ;ara fil-pro;ett E4L, il-miri ori;inali nqab]u ferm. Iktar minn 430 persuna b’di]abbiltà [adu sehem f’ta[ri; jew esperjenzi ta’ xog[ol, li hu kwa]i d-doppju tal-mira ori;inali ta’ 230

sena d-die[la ’l quddiem, fosthom iktar opportunitajiet ta’ xog[ol g[all-persuni b’di]abbiltà f’pajji]na, mhux l-inqas ma’ entitajiet governattivi u ma’ g[aqdiet volontarji.

Issorprendew lil [afna Sina Bugeja, il-Kap E]ekuttiv tal-Fondazzjoni g[al Servizzi ta’ {arsien So/jali, qalet li grazzi g[allpro;ett Me2 il-persuni b’di]abbiltà mhux biss urew x’jafu jag[mlu, i]da wkoll issorprendew lil [afna bilkapa/itajiet tag[hom.

Hi semmiet kif issa li ntemm il-pro;ett, ilKooperattiva Me2 se tkompli din il-[idma ma’ persuni b’di]abbiltà u kif l-A;enzija Sapport se tkompli twassal is-servizzi tag[ha.

Diversi sfidi

Stephen Vella Project Leader tal-Me2 qal li fil-

fa]i inizjali l-pro;ett g[adda minn diversi sfidi, b’dik ewlenija tkun kif se tikkonvin/i lill-;enituri li dan ilpro;ett jista’ jkun ta’ ;id g[al uliedhom. I]da permezz ta’ kuntatt kontinwu mag[hom irnexxielna niksbu r-ri]ultat po]ittiv li g[andna llum.

Stephen Vella esprima sodisfazzjon li l-miri talpro;ett inqab]u kwa]i biddoppju u rringrazzja lil kull min wera fidu/ja fil-Me2.

L-g[an ewlieni tal-Me2 kien li jg[in lil persuni b’di]abbiltà ji]viluppaw ilkapa/itajiet tag[hom sabiex ikollhom aktar opportunitajiet ta’ xog[ol. B’hekk huma jkunu jistg[u jg[ixu

[ajja a[jar u aktar indipendenti. G[an ie[or kien li ja[dem favur l-inklu]joni so/jali ta’ persuni b’di]abbiltà.

Grazzi g[all-[idma ta’ 23 Support Worker tal-pro;ett, 82 persuna b’di]abbiltà bbenefikaw minn job exposure b[ala parti millpro;ett Me2. Barra minn hekk, kien hemm 41 kumpanija fosthom tmintax-il entità pubblika u 23 kumpanija privata, li offrew il-possibbiltà lil dawn il-persuni biex jag[mlu esperjenza ta’ xog[ol mag[hom. 280 persuna o[ra r/evew ta[ri; b[ala parti mil-life long learning filwaqt li 50 instabilhom impjieg full-time jew part-time.

Barra minn dan kollu, b[ala ri]ultat tal-pro;ett kien hemm ukoll it-twaqqif tal-Kooperattiva Me2, li se tkompli g[addejja bil[idma li beda l-pro;ett filqasam tad-di]abbiltà.

Din qed t[arre; u t[addem persuni b’di]abbiltà u qed tintalab tag[ti servizzi kemm lissettur privat kif ukoll lissettur pubbliku. B[alissa hemm 55 membru f’din ilkooperattiva li huma jew persuni b’di]abbiltà jew familjari tag[hom.

Waqt din il-konferenza pparte/ipaw ukoll Marcel Pisani, il-Kap Uffi/jal Operattiv tal-A;enzija Sapport; Joe Camilleri, i/Chairperson, KNPD; Ylenia Vella, is-Senior Executive, ETC; kif ukoll numru ta’ benefi/jarji tal-pro;ett u l;enituri tag[hom.

Grazzi g[all-pro;ett Me2 il-persuni b’di]abbiltà mhux biss urew x’jafu jag[mlu, i]da wkoll issorprendew lil [afna bil-kapa/itajiet tag[hom

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

21

20

Qab]a o[ra ta’ kwalità Pjan kredibbli, b’sa[[tu u sostenibbli biex pajji]na jkompli miexi ‘l quddiem minn Charles Muscat

Il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi, il-biera[ [abbar parti mill-proposti konkreti fil-Programm Elettorali tal-Partit Nazzjonalista g[all-[ames snin li ;ejjin li huma mfassal fi pjan kredibbli, b’sa[[tu u sostenibbli biex pajji]na jkompli miexi ‘l quddiem. It-tema talProgramm Elettorali hi Qab]a O[ra ta’ Kwalità u dan kien approvat millKumitat E]ekuttiv tal-PN din il-;img[a u llum mistenni jkun approvat millKunsill :enerali.

Lejn aktar xog[ol ta’ kwalità ■ Fil-[ames snin li ;ejjin gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista jo[loq 25,000 post tax-xog[ol ;did ■ Skemi ta’ ta[ri; g[al dawk ta[t il25 sena li jkunu qed ifittxu x-

xog[ol u dawk li ilhom jirre;istraw g[ax-xog[ol

■ E]enzjoni mill-Income Tax u akkreditazzjoni tal-bolla tassigurtà so/jali fl-ewwel sentejn g[al dawk ta’ aktar minn 45 sena

li jkunu jirre;istaw u jift[u negozju g[al rashom ■ E]enjoni mill-Income Tax u

akkreditazzjoni tal-bolla tassigurtà so/jali fl-ewwel tliet snin g[al nisa li jift[u negozju ■ Min jifta[ negozju f’G[awdex ukoll igawdi minn dawn l-iskemi u o[rajn im[abbra fil-proposti g[al G[awdex

Bilan/ fit-tnaqqis tat-Taxxa ■ Ji//aqilqu l-bands tal-Income Tax biex jitnaqqas il-

pi] tat-taxxa u jibqa’ aktar flus fil-but tal[addiema u tal-familji ■ Kull proprjetà residenzjali li tg[addi mill-;enituri g[at-tfal ma ti;ix intaxxata ■ Il-Final Withdolding Tax fuq kirjiet ta’ proprjetà fi/-/entri tal-ir[ula tin]el minn 35 fil-mija g[al 15

fil-mija

■ Voucher

Aktar su//essi fl-edukazzjoni

g[all-;enituri li ja[dmu jew jistudjaw biex tag[mel tajjeb g[al parti mill-ispi]a ta’ Childcare tal-g[a]la tag[hom b’fond ta’ €5 miljun ■ :enituri li ja[dmu u jkollhom tarbija marida jistg[u ju]aw is-sick leave tag[hom biex joqog[du mag[ha

■ Inkomplu nift[u skola ;dida kull

sena fil-[ames snin li ;ejjin ■ }ieda fl-istipendju pro-rata skont lg[oli tal-[ajja ■ }ieda fl-istipendju lill-istudenti b’di]abbiltà u lill-istudenti li jie[du

Sa[[tek g[al qalb il-Partit Nazzjonalista ■ Prijorità lill-kura primarja fil-komunità ■ Tkompli l-;lieda kontra l-kan/er ■ ?entri ta’ rijabilitazzjoni spe/jalizzati g[all-anzjani u g[al dawk li jkunu

jirkupraw minn operazzjoni ■ Id-dijabete fi/-/entru tal-[idma tal-gvern fil-[ames snin li ;ejjin ■ Ji]diedu l-medi/ini b’xejn u l-Gvern jirrifondi l-prezz ta’ medi/ina li tkun out of-stock u li tinxtara mill-ispi]eriji ■ Il-gvern jirrifondi l-prezz tal-medi/ina li ma tkunx fuq il-formularju ta’ medi/ini b’xejn u li tkun ordnata mill-ispe/jalisti

korsijiet b[al dawk fil-qasam taxxjenza, ir-ri/erka, il-kimika u lfi]ika ■ }ieda fl-istipendju supplimentari g[al studenti minn familji bi d[ul baxx ■ Akkreditazzjoni tal-bolla tas-sigurtà

so/jali g[all-istudenti ■ L-istudenti kollha u l-g[alliema millPrimarja sas-Sekondarja jing[ataw tablet b’xejn li jkun fih kontenut edukattiv li jg[inhom fl-istudji tag[hom

Pjan fit-tul g[all-ener;ija ■ L-Interconnector minn Sqallija jibda ja[dem is-

sena d-die[la u se jikkontribwixxi g[al 70 fil-mija tal-[ti;iet tal-elettriku ■ Il-pipeline tal-gass jitlesta fis-sena 2018 ■ L-iSmart Meters jkunu installati f’kull dar sala[[ar ta’ din is-sena ■ Jing[ataw iktar in/entivi g[all- pannelli fotovoltaji/i u solar water heaters

■ Se jkunu introdotti solar farms g[al min

m’g[andux bejt ■ Tkun introdotta t-tariffi tal-elettriku or[os g[al matul il-lejl g[al familji u g[al industrija li tapplika bejn l-10 p.m. u 6 a.m. b’ro[s bejn is-7 fil-mija u 26 fil-mija fil-kontijiet matul il-lejl ■ Skemi ta’ in/entivi u self b’img[ax baxx g[al min jinvesti f’ener;ija nadifa fid-djar, negozji, skejjel u fabbriki.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

22 ?inekritika minn Joe Calleja - jocal@me.com

DJANGO UNCHAINED

Remake ta’ Westerns vjolenti, tipiku ta’ Tarantino Direzzjoni: Quentin Tarantino, {in: 165 minuta, ?ert.: 18, KRS Ng[id mill-ewwel li stennejt kulma fil-fatt sibt f’dan il-Western ikkupjat minn g[add ta’ spaghetti Westerns: kefrija, vjolenza, sadi]mu, tbi//ir, dmija, sparar u qtil bl-addo//, imma qatt ma bsart li Tarantino rnexxielu j[allat ma’ dan kollu do]a sostanzjali ta’ umori]mu.

Mill-banda l-o[ra, hu ma ja[bi xejn li hu ssellef [afna minn films klassi/i g[ax mill-bidu jibda bittema mu]ikali tal-film li Sergio Corbucci dderie;a fl1966 proprju bl-isem ta’ Django bi Franco Nero.

Mu]ika ta’ isem ie[or sinonimu ma’ spaghetti Westerns, Ennio Morricone.

L-iscript (nominat g[all-Oscar) ukoll tissellef ferm minn films o[ra, u b[alissa, minbarra Django, qed ji;uni f’mo[[i Tepepa b’Tomas Milian, li fih, fl1969, kien [adem ukoll Orson Welles, u o[rajn li kienu bdew jissej[u ‘slavesploitation’ movies b[atTaljan Zio Tom (1971), Black Snake (1973) ta’ Russ Meyer, Mandingo (1975) u Drum (1976).

Niltaqg[u mill-ewwel ma’ Django (hawn interpretat b’konvinzjoni kbira minn James Foxx), ilsir iswed (ninsabu fit-Tramuntana tal-Amerika fl1858 meta kienet g[adha ma tne[[itx l-iskjavitù) li ‘jin[eles’ minn /ertu Dr. Schultz (Christoph Waltz, nominat g[all-Oscar ukoll) eks dentist li issa qed jag[milha ta’ bounty hunter, ji;ifieri jit[allas talli jaqbad, jew joqtol, kriminali#qattiela ma[ruba.

Dan jag[mlu g[ax irid lil Django jg[inu jsib lil tliet a[wa mfittxija mill-;ustizzja u li hu kien jafhom, avolja issa qed jin[bew wara ismijiet foloz. Hekk jibdew jag[mlu – flimkien ma’ pjan biex je[ilsu lil mart Django, Broomida (Kerry Washington) minn ta[t idejn Candie (Leonardo DiCaprio), sid [ajjen ta’ medda art kbira ma[duma minn ilsiera suwed li kien

Schultz (Christoph Waltz) u Django (James Foxx) jikka//jaw lill-kriminali b’Django determinat li je[les lil martu mill-iskjavitù fi Django Unchained

ukoll i[arre; lil dawk tar-razza Mandingo fosthom biex jitqatlu sal-mewt – b’do]a dejjem ti]died ta’ vjolenza u dmija, esa;erazzjonijiet bil-kapa/ità ta’ Django bl-armi, u battuti u sekwenzi tad-da[k.

B[all-films ta’ Tarantino Django Unchained hu mi]g[ud bi djalogu li j]ommok u bi ]viluppi mhux

mistennija qawwija, u g[alkemm tajjeb wie[ed ikun imwissi dwar sekwenzi ta’ vjolenza mill-aktar imdemmija, l-allegorija ta’ Tarantino dwar l-u]u tattortura hija ovvja.

Il-film hu nominat ukoll g[all-Oscar g[all-a[jar film, fotografija u sound editing.

END OF WATCH

}ew; interpretazzjonijiet memorabbli Direzzjoni David Ayer {in 06 minuti ?ert 8 KRS :

,

:1

Films polizjeski li jittrattaw dwar ix-xog[ol ta’ ]ew; pulizjotti partikulari fil-;lieda kontra lkriminalità rajna u mhux ftit. :ieli kienu kummiedji imma ;ieli kienu serji u drammati/i wkoll b[al, appuntu, dan li beda jintwera din il-;img[a.

Imma dan hu wkoll wie[ed minn dawk li nissu;;erixxi li ma titilfuhx.

Ra;uni ewlenija hi ]-]ew; atturi, Jake Gyllenhaal u Michael Pena li hawn jag[tu wa[da mill-aktar interpretazzjonijiet memorabbli ta’ pulizjotti f’dawn la[[ar snin f’dan il-;eneru ta’ films.

Il-;rajja sse[[ fi ]mienna f’Los Angeles fejn niltaqg[u ma]-]ew; pulizjotti Taylor (Gyllenhaal) u Zavala (Pena) li l-atte;;jament tag[hom lejn ix-xog[ol, spiss sfa//ati u awda/i jirrita lill-kollegi u lis-superjuri tag[hom.

Imma huma jibqg[u jwettqu arresti impressjonanti wie[ed wara l-ie[or, u, kultant, jinzertaw xi [a;a kbira wkoll, li ;eneralment, biex ng[idu s-sewwa, jfittixhom Taylor stess li ddejqu r-rutina tas-soltu.

Madankollu, wara ]ew; ka]i minn dawn li jwassluhom biex jing[ataw /erta pubbli/ità mill-media, ji;bdu l-attenzjoni xejn mixtieqa ta’ gang brutali Messikan li kien lest i[allas bil-kbir lil min ‘je[lishom’ minnhom.

Sadanittant, fil-[ajja privata tag[hom, Taylor isib lim[abba mal-[abiba ;dida tieg[u Janet (Anna Kendrick), filwaqt li Zavala qed jistenna bil-[erqa lewwel tarbija minn martu Gabby (Natalie Martinez).

Il-qbil bejn Taylor u Zavala huwa perfett, naturali u kredibbli.

Jirnexxi wkoll u hu ferm effettiv l-istil tal-iffilmjar tar-re;ista Ayer li jfakkrek f’dak mag[ruf b[ala taparsi found footage (dak li kien introdott fi Blair Witch Project, imma aktar ‘imdawwal’), i]da ma jesa;erax fih, u ma jiddejjaqx, kultant, jabbandunah favur iffilmjar normali, meta dan ikun assolutament ne/essarju g[allkontinwità.

End of Watch mhux nieqes minn vjolenza u sekwenzi mdemmija, i]da dawk li s-soltu ma tantx ifittxu sensiliet b[al CSI ma jag[mlux [a]in li jarawh.

,

.: 1 ,

Zavala (Michael Pena) u Taylor (Jake Gyllenhaal) jibdew ;urnata xog[ol f’End of Watch

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

?inekritika 23 PLAYING FOR KEEPS (QUELLO CHE SO SULL’AMORE)

Ie[or li j[allat is-sentimentali mal-isportiv Direzzjoni: Gabriele Muccino, {in: 106 minuti, ?ert.: PG, KRS Din il-koproduzzjoni TaljanaAmerikana bdiet tintwera flItalja l-;img[a li g[addiet.

Na[seb li din hi t-tielet darba li qed naraw film Taljan (veru bi djalogu Amerikan) fl-istess ]mien li beda jintwera fl-Italja.

Dan fil-fatt hu t-tielet film li rre;ista Muccino [adem fl-Istati Uniti u li, grazzi g[all-KRS, qed narawh fl-istess ]mien matTaljani, l-Ingli]i u Ewropej o[ra.

Qablu kellu ]ew; films tajbin, mhux tas-soltu g[al Hollywood: In Pursuit of Happyness (Alla Ricerca della Felicità) u Seven Pounds (Sette Anime) li t-tnejn kellhom lil Will Smith fil-parti ewlenija u li lili kienu g[o;buni g[ax kienu films li m’g[adhomx jo[or;u mill-mekka ta/-/inema Amerikana.

Kien mertu ta’ Muccino li wassal f’dak il-kontinent tog[ma superjuri ta/-/inema tag[na lEwropej, imma din id-darba Muccino ssogra li jag[tina film li jixbah lil wisq o[rajn li flimg[oddi [alltu xi sport ma’ ;rajjiet sentimentali bl-udjenza femminili fil-mira ewlenija talproducers. Films li je[duna lura aktar minn 30 sena, b’The Champ, b’kumbinazzjoni dirett minn Taljan ie[or mag[ruf b[al Franco Zeffirelli.

Minflok fil-kamp tal-boxing, dan je[odna f’dak tal-football, jew soccer, kif jg[idulu lAmerikani. Minflok lil Smith, Muccino hawn g[andu lil Gerard Butler li aktar imoddrijin narawh f’films ta’ azzjoni, apparti forsi lkummiedja romantika The Ugly Truth ta’ xi tliet snin ilu.

Hu jinterpreta l-parti ta’ George li darba kien player professjoinali ta’ fama kbira, i]da li issa qed jipprova jsib xog[ol b[ala kummentatur sportiv, anki g[ax xejn ma jkun g[addej minn ]mien sabi[. Ikun ilu separat minn martu u ibnu erba’ snin, u m’g[andux biex i[allas il-kontijiet.

G[alhekk jidde/iedi li jer[ilha lejn Virginia biex jipprova jag[mel pa/i ma’ martu (li telqitu g[ax kien bidilha) Stacy (Jessica Beil) u ibnu Lewis (Noah Lomax). Imma meta jasal hemm isib li Stacy kiednet se ter;a’ ti]]ewwe;, i]da t[allih xorta wa[da jqatta’ xi ]mien ma’ ibnu.

Jispi//a jag[milha ta’ kow/ tat-tim tal-iskola ta’ ibnu, fejn issa jsib ru[u fil-mira ta’ tliet ommijiet ta’ tfal o[ra. Dawn ikunu Catherine Zeta-Jones L-aqwa films f’Malta (Bejn is-16 u l-20 ta’ Jannar – KRS) 1. Les Miserables 2. Life of Pi 3 The Hobbit: An Unexpected Journey 4. Gangster Squad 5. Argo 6. Here Comes the Broom 7. Parental Guidance 8. Silver Linings Playbook 9. Madagascar 3: Europe’s Most Wanted 10. Gambit

b[ala tv executive [erqana g[allim[abba, Judy Geer divorzjata u dejjem tibki, u Uma Thurman b[ala l-mara senswali ta’ ra;el ferm g[ajjur.

Dawn jag[tu lok g[al sensiela ta’ sitwazzjonijiet komi/i sa tmiem prevedibbli, fejn fit-ta[lita ta’ sentiment, umori]mu u sport jibbrilla Butler.

Stacy (Jessica Beil) u George (Gerard Butler) jippruvaw isalvaw il-familja fi Playing for Keeps

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

24 Anniversarju

Dehra minn barra tal-kamp ta’ kon/entrament ta’ Auschwitz-Birkenau fil-Polonja fejn fi ]mien it-Tieni Gwerra Dinjija se[[ew [ruxijiet liema b[alhom mir-re;im Na]ista mmexxi minn Adolf Hitler

Lejn anniversarju ie[or ta’ Jum il-Liberazzjoni ta’ Auschwitz

Wi// imb wi// mal-orrur tal-Olokawst Je]istu /erti postijiet fiddinja li meta tisma’ jew taqra dwarhom u x’;ara fihom, jerfg[u g[alihom infushom ni//a dejjiema filmemorja tieg[ek.

Dawn spiss ikunu postijiet fejn ikunu se[[ew ;rajjiet drammati/i ta’ tbatija umana enormi. I]da ddimensjoni tal-impatt tarrealtajiet li jkunu marbutin mag[hom postijiet b[al

dawn til[aq l-aqwa tag[ha meta dak li jkun i]ur il-post kon/ernat u jmur jara b’g[ajnejh.

Wie[ed minn dawn illokalitajiet /ertament huwa Auschwitz, qrib Krakovja, fil-Polonja, li fis-27 ta’ Jannar id-dinja tfakkar jum il-liberazzjoni tieg[u.

Hemmhekk, il-[ruxija u lqilla tan-Na]i]mu ni]lu f’abbiss.

Sfond Fl-1 ta’ Settembru 1939, il:ermanja Na]ista attakkat ilPolonja. Sittax-il jum wara, lUnjoni Sovjetika, li kienet immexxija mir-Russja, invadiet il-Polonja. Il-Pollakki ddefendew lil art twelidhom bla[jar mod li setg[u. I]da fi

]mien xahar spi//aw ma[kumin. Il-:ermanja u lUnjoni Sovjetika qasmu lPolonja bejniethom.

Pri;unieri, g[adma u ;ilda, wara xhur mi]muma ja[dmu bilfors xog[ol ie[or fil-kamp ta’ kon/entrament ta’ Auschwitz-Birkenau... finalment dawn jispi//aw maqtula

Fl-1941, il-:ermanja attakkat lill-Unjoni Sovjetika u [atfet il-Polonja kollha kemm hi. F’xi [ames snin, l-okkupazzjoni Na]ista fil-Polonja wasslet g[all-qerda ta’ miljuni ta’ Pollakki u Lhud li qabel kienu jg[ixu f’pajji]i fil-kontroll tal-operat Na]ista.

Dawn kienu fost is-sitt miljun Lhudi li ;ew maqtulin flOlokawst: persekuzzjoni u qtil sistemati/i sponsorjati minn stat ma[kum mir-re;im Na]ista u lkollaboraturi tieg[u. {afna mill-vittmi Lhud filPolonja tilfu [ajjithom f’Auschwitz, fejn sar l-ikbar kumpless Na]ista ta’ kampijiet ta’ kon/entrament fit-Tieni Gwerra Dinjija. Il-kumpless kellu tliet kampijiet prin/ipali li fihom kienu j]ommu lpri;unieri li jew kienu j;eg[luhom ja[dmu ta’ bilfors, jew kienu joqtluhom.

L-ewwel kamp infeta[ f’:unju 1940. Sena wara, dan il-kamp sar /entru ta’ esterminazzjoni. It-tieni kamp, mag[ruf b[ala AuschwitzBirkenau, infeta[ kmieni fl1942. It-tielet, imsejja[ Auschwitz-Monowitz, infeta[ f’Ottubru 1942.

Skont Rudolf Hoess, li mexxa Auschwitz g[al aktar minn tliet snin, hemmhekk ;ew meqruda aktar minn ]ew; miljun ru[ u nofs, waqt li man-nofs miljun o[rajn mietu bil-;u[. Hu qal dan f’xhieda li ta fl-hekk mag[ruf ;uri ta’ Nuremberg, li sar wara lGwerra.

minn Charles Buttigieg kb@erremme.com.mt

L-g[anijiet tal-kamp Konna Krakovja ma’ grupp Malti.

Krakovja, il-belt li tat lillKnisja Kattolika u lid-dinja lill-Beatu Papa :wanni Pawlu II, hija attrazzjoni fiha nfisha.

I]da fl-iskop tieg[i f’dik il-

mawra kien hemm ukoll li mmorru Auschwitz, li lPollakki jafuh b[ala Oswiecim.

Auschwitz jinsab madwar 50 kilometru ’l bog[od minn Krakovja. }orna l-ewwel il-kamp prin/ipali, li l-:ermani]i stabbilew f’dak li qabel kien kamp militari Pollakk. In-Na]isti rran;aw il-post u komplew jibnuh kif riedu huma. Ixxog[ol g[amluh il-pri;unieri li kienu jittie[du hemmhekk, li g[al pa;na 25

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Anniversarju 25

F’Auschwitz biss inqatlu aktar minn 2.5 miljun persuna minn pa;na 24

fil-bidu kienu jinkludu pri;unieri politi/i :ermani]i.

Il-kamp kellu tliet g[anijiet.

L-ewwel wie[ed kien li fih jin]ammu, g[al ]mien indefinit, nies li kienu meqjusin b[ala g[edewwa tarre;im Na]ista u tal-awtoritajiet :ermani]i fil-Polonja.

It-tieni kien li jkollhom g[al-lest, biex ju]awhom meta, fejn u kif iridu huma, pri;unieri biex ja[dmu fuq pro;etti ta’ kostruzzjoni u aktar tard produzzjoni ta’ armamenti u o;;etti o[rajn tal-gwerra.

It-tielet kien li jservi b[ala post fejn ikunu jistg[u ji;u eliminati gruppi ]g[ar talpopolazzjoni li l-SS (organizzazzjoni politika u militari komplessa mag[mula minn tliet ferg[at b’g[anijiet u funzjonijiet komuni) u awtoritajiet o[rajn kienu jiddeterminaw li jridu jinqatlu f’isem is-sigurtà tal-:ermanja Na]ista.

Il-{ajt tal-Mewt Inti u die[el fil-kamp, li nNa]isti kienu dawruh bil-

barbed wire li minnu kien jg[addi l-kurrent elettriku, tg[addi minn xatba tal-[adid li fuqha n-Na]isti qieg[du l-fra]i makakka “arbeit macht frei” — “ix-xog[ol je[ilsek”.

Il-post hu kiebi i]da nadif.

Hemm ;ew issib ru[ek f’amb-

jent li, jekk tkun taf ftit storja jew ikollok jimxi mieg[ek u jirrakkuntalek xi [add li jaf laffarijiet, isammrek.

L-g[add kbir ta’ ]raben, xag[ar uman, bagalji u [wejje; o[ra personali li kienu jappartienu lil bnedmin li ttie[du hemmhekk biex ju]awhom g[ax-xog[ol jew kiesa[ u biered jisparixxuhom minn din id-dinja, jimpressjonak.

Tara l-kamra, bl-istess g[amara li kien hemm filgwerra, fejn il-kmandant talkamp kien jidde/iedi, fost [wejje; o[rajn, min imissu jinqatel.

Tara l-post fejn kienu jg[allqu lin-nies.

Tara “Il-{ajt tal-Mewt”: [ajt ma[dum apposta, bl-g[ajnuna ta’ materjal partikolari, biex ilbalal li jisparaw is-suldati lejn il-vittmi tag[hom ma jer;g[ux lura lejhom.

Tara /elel fejn kienu jin]ammu /erti pri;unieri, fosthom il-qalbieni San Massimiljanu Kolbe (1894 – 1941), sa/erdot li offra li jmut hu minflok missier ta’ familja u li sar wie[ed mill-eluf ta’ vittmi li tilfu [ajjithom quddiem “Il-{ajt tal-Mewt”.

Tara l-irkejjen, bi spazju ta’ ftit ikbar minn [er]a ta’ bir, fejn /erti pri;unieri kienu ji;u mgezza b[ala kastig akbar...ukoll fl-eqqel tal-kes[a.

Wie[ed mill-fran fejn il-pri;unieri maqtula kienu jidda[[lu biex jin[arqu u biex minnhom ma jifdal xejn. {afna drabi mases ta’ persuni kienu jinqatlu b’gassijiet velenu]i waqt li taparsi jidda[[lu flimkien fi kmamar imdaqqsa biex suppost jin[aslu

Fil-kamp prin/ipali ta’ Auschwitz hemm ukoll ilklinika fejn kienu jsiru l-esperimenti medi/i fuq in-nies.

Hemmhekk kienu jag[mlu ri/erka psewdo-xjentifika fuq tfal /kejknin, tewmin u nies qosra. Kienu jag[mlu wkoll sterilizzazzjonijiet ta’ bilfors u g[add ta’ esperimenti o[rajn fuq l-adulti. Alla biss jaf x’sar ;ewwa dan il-blokk ta’ esperimenti medi/i minn nies b[al Dr Josef Mengele.

Il-kmamar tal-gass

Kollox jolqtok u jhe]]ek.

I]da forsi l-iktar li t[oss ilkruha tal-orrur ikun meta tid[ol fil-kmamar fejn in-nies kienu ji;u m;eg[lin jin]g[u [wejji;hom taparsi biex ida[[luhom jin[aslu, i]da filfatt kienu jiggassjawhom.

Hemm ;ew, bejn l-istess [itan u ta[t l-istess saqaf minn fejn kien jintefa’ l-gass qattiel, t[ossok tiffri]a. T[oss ixxoqq lil g[admek il-kes[a tal-mewt terribbli li ;arrbu tant vittmi f’postijiet b[al dawn, ka;un ta’ ideolo;ija totalment g[amja g[all-valuri tal-[ajja u d-dinjità umana li g[andu dritt g[alihom kull ma[luq, ming[ajr ebda distinzjoni.

In-Na]isti riedu jsibu mezz kif, fil-kampijiet ta’ kon/entrament, in-nies jibdew

G[add ta’ tfal u xi ommijiet li fortunatament [elsuha mill-qatla jew minn esperimenti [orox f’laboratorji apposta fl-istess kamp ta’ kon/entrament. Dawn irnexxielhom ikunu salvati proprju g[aliex Adolf Hitler tilef il-gwerra tieg[u u dawn instabu [ajjin

joqtluhom mhux wie[ed wie[ed, i]da fi gruppi. B’dan il-[sieb, fis-sajf u l-[arifa tal1941, bdew ju]aw il-gass Zyklon B. L-ewwel test fl-u]u ta’ dan il-gass sar f’Auschwitz, f’Settembru 1941. Is-“su//ess” ta’ dan lesperiment wassal biex dan ittip ta’ gass jibda jintu]a regolarment fil-kmamar tal-gass.

Fil-bidu, l-in;iniera tal-SS bnew kamra tal-gass fil-kantina tal-blokk li kien iservi b[ala [abs. I]da mbag[ad riedu jkabbru. Bnew kmamar tal-gass permanenti b[ala parti minn krematorju f’post separat biswit fejn kienu jin]ammu lpri;unieri.

Mill-kmamar tal-gass, infatti, tista’ tg[addi biex tara w[ud mill-fran li fihom inNa]isti kienu ja[arqu l-katavri tal-vittmi ggassjati biex jibdluhom f’du[[an u rmied.

Il-linja tal-ferroviji tal-mewt Il-mawra tag[na kienet tinkludi wkoll l-esperjenza ta’ Auschwitz-Birkenau, li kellu lakbar popolazzjoni ta’ pri;unieri fost it-tliet kampijiet tal-kumpless f’Auschwitz.

Id-distanza bejn i]-]ew; kampijiet mhix kbira, i]da morna bil-kow/. Fit-triq stajna naraw, mill-kow/, ilqasam prin/ipali tal-fabbriki fejn kienu ja[dmu lpri;unieri: AuschwitzMonowitz. Dak il-kamp par-

tikolari kien iservi wkoll b[ala post ta’ ‘edukazzjoni’ g[al pri;unieri mhux Lhud li n-Na]isti kienu jqisuhom b[ala li kisru xi regola ta’ dixxiplina tax-xog[ol.

Il-pri;unieri li kienu jintg[a]lu biex ja[dmu f’xi wie[ed mill-kampijiet jew postijiet o[rajn fil-madwar, dejjem skont l-ordni Na]ista, kienu ji;u re;istrati fil-kamp prin/ipali u fuq idhom ix-xellugija kienu jag[mlulhom tattoo bin-numru ta’ identifikazzjoni tag[hom.

Meta tasal quddiem ilkamp Auschwitz-Birkenau, tara l-linji tal-ferroviji li kienu jwasslu lill-pri;unieri fil-post. Minn fuq dawk illinji lejn id-destinazzjoni talmewt, bejn l-1942 u l-1944 kienu jg[addu spiss tren wara l-ie[or mimlijin Lhud li qabel

kienu jg[ixu fl-in[awi talEwropa fejn kien hemm okkupazzjoni Na]ista.

Birkenau kellu diversi taqsimiet, separati minn xulxin b’barbed wire, ukoll blelettriku. Fih tara barracks fejn kienu jin]ammu lpri;unieri. Hemmhekk kienu jridu jorqdu fuq ‘sodod’ talinjam fuq xulxin, u jaqdu lb]onnijiet tag[hom.

Il-kamp f’Birkenau kellu lfa/ilitajiet tal-qtil ukoll. Filfatt, kellu sehem /entrali filqtil tal-Lhud fl-Ewropa.

G[all-ewwel, il-kmamar talgass saru f’dawk li qabel kienu ]ew; irziezet. I]da nnumru tan-nies li bdew jittie[du g[all-qatla tant kiber li f’Bir-kenau sar krematorju kompost minn erba’ binjiet kbar.

Kull wa[da minn dawn ilbinjiet kellha kamra kbira fejn in-nies ji;u m;eg[lin jin]g[u [wejji;hom, kamra kbira tal-gass, u fran fejn jin[arqu l-katavri.

L-iggassjar tal-bnedmin filkampijiet ta’ Auschwitz dam sejjer sa Novembru 1944. Ftit wara, f’Jannar 1945, l-armata Sovjetika waslet f’Auschwitz u [elset madwar 7,000 pri;unier li kienu g[adhom [ajjin, bosta minnhom morda, g[adma u ;ilda u qed imutu.

Fi kliem Papa :ermani]

A[na u sejrin lura lejn Krakovja, lil hemm minn dak il-post ta’ tant orrur, quddiem g[ajnejja ;ie dak li qal dwar in-Na]i]mu l-Kardinal :ermani] Joseph Ratizinger – aktar tard il-Papa Benedittu XVI – f’diskors li g[amel fit28 ta’ April 1990, fl-okka]joni tal-ewwel /entinarju millmewt tal-Kardinal John Henry Newman: “A[na kellna l-esperjenza ta’ partit totalitarju li kien jifhem lilu nnifsu b[ala l-milja tal-istorja u li kien ji/[ad ilkuxjenza tal-individwu.

Wie[ed mill-mexxejja ta’ dak il-partit, kien qal: ‘Jien m’g[andix kuxjenza. Il-kuxjenza tieg[i hija Adolf Hitler.’

Il-qerda terribbli tal-umanità li dan ;ab mieg[u, rajnieha b’g[ajnejna,” qal il-futur Papa Ratzinger li ]g[o]itu g[exha f’:ermanja ma[kuma mirre;im Na]ista.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

TV#Radju 27 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Newsdesk (l-ewwel parti) Radio 101, 16>30 Il-kandidati tal-Partit Nazzjonalista g[all-Elezzjoni :enerali li se jkunu l-mistiedna ta’ Simon Cassar g[al-lum huma Kevin Cutajar u Claudio Grech.

The Rainmaker Rete 4, 24>00

Film drammatiku tal1997 b’re;ija ta’ Francis Ford Coppola li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Matt Damon u Claire Daines (li jidhru fir-ritratt), kif ukoll lil Danny De Vito u Jon Voight. Rudy jkun avukat ]ag[]ug[ li jie[u ta[t idejh il-ka] ta’ ra;el marid bil-lewkimja li l-assigurazzjoni ma tkunx trid t[allaslu g[all-kura medika...

Costretti ad uccidere (Replacement Killers) Iris, 23>15 Chow Yun-Fat, Mira Sorvino u Michael Rooker huma fost l-atturi ewlenin f’dan it-thriller Amerikan li n[adem fl-1998 b’re;ija ta’ Antoine Fuqua. Boss tal-mafja j[allas persuna biex toqtol pulizija li jkun g[adu qed irabbi familja.

Meta l-persuna tirrifjuta li twettaq dan il-qtil, tispi//a segwita hi min-nies imqabbda mill-mafja.

Vu/i Missjunarja Radju Marija, 21>00 Il-mistieden ta’ Frank

Cassar u Helena Sammut g[al-lum hu Mons.

Bernard Gafà (fir-ritratt) li ilu fil-belt ta’ Londrina, fil-Bra]il g[al dawn l-a[[ar 50 sena. Kien mar hemm l-ewwel darba b[ala seminarista, imbag[ad b[ala kappillan fil-parro//a ta’ La Concepcion fi/-/entru tal-belt, u wara fil-Katidral tad-djo/esi.

G[alhekk il-programm ma jiffokax fuq [idma mal-fqar i]da pjuttost jag[ti perspettiva differenti dwar [idma pastorali fil-qalba ta’ belt ultramoderna mi]g[uda bi skyscrapers, [wienet lussu]i, toroq wesg[in u ambjent ]viluppat.

Il-grupp Chordust

Grupp li qed ja[dem fuq materjal ;did Rockna - Radio 101, 19>15

Michael Bugeja llum se jintervista lill-membri tal-grupp ]ag[]ug[ Chordust, li [are; ]ew; singles is-sena li g[addiet – Hyperbolic Attitude u Not a Fan (of You) – u b[alissa qed

Il gusto dell’amore La 5, 21>10

Nora Tschimer u Unax Ugalde f’xena minn dan il-film :ermani] tal-2010 b’re;ija ta’ David Pinillos.

L-istorja hi dwar relazzjoni ta’ m[abba li tinbet fi k/ina ta’ ristorant u li t[alli /erti riperkussjonijiet...

ja[dem fuq materjal ;did.

Chordust, li hu kompost minn Reuben Calleja, Melchior Busuttil, Floren Sultana u Andre Caruana, se jkun qed idoqq live waqt il-programm.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

28 TV#Radju

06>00

101 Breakfast Club (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal->urnali, 07>50 Il-Kampanja Elettorali Tieg[ek)

09>00 09>05 10>00 10>05 11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Magazine 101 Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Futur fis-Sod The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>00 17>55 18>00 18>30 19>15 21>00 23>00 00>30

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 - Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Euromix 21:05 - Mu]ika u Sport 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 Ru]arju 24:00 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 Kummentarju 12:30 - Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 Maltin Biss 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:15 - Dirett Parlament 18:45 - Mid-Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone (jinkludi 19:45 ONE News) 20:15 - Collage 20:45 - Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 VO’s 24:00 - Bla Kantunieri (r) 02:00 - Weekend Party.

RTK - 103 FM 06:30 - Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 13:30 Kaskata Kulturali, 14:00 BBC

Newsdesk (l-I parti) - Simon Cassar Newsdesk (it-II parti) - Roberta Avellino Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk (r) Night Style

News) 15:30 – Il-Polz ta/?ittadin 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Darek, Flusek u Negozju (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:50 Kaskata Kulturali 21:00 – Se[er il-Malti 22:00 – Il-Qaddis tal-Jum 22:05 Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Platea 10:00 BBC News Update 10:06 - Fuq Fomm Kul[add 10:30 Il-Malti llum: Ideat ta’ ]mienna 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-:urnali 13:30 – Bellavista mill-{abs 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 20:00 –

University Matters 20:30 - Biex Hekk Jibqg[u Mag[na 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - Avventura ma’ :esù 09:30 - Kuntatt 11:00 Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tadDuluri 13:00 - Qari tarRumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Avventura ma’ :esù (r) 16:00 – Il-Kura tal-:nien 16:45 - Naturali 17:00 – Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Nixxieg[a Dumnikana 20:30 – Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 - Qari millIskrittura Mqaddsa 22:30 Il-Mediterran 23:00 - L-Istorja tal-Knisja u inti (r) 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 Kompjeta 24:00 - Ru]arju.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House.

Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 - 101.8 Favourites 12:00 A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 Let’s Go 21:00 - Dak Kien }mien 01:00 - Nightshift.

L’ultima alba (Tears of the Sun) - Iris 21>056

Bruce Willis u Monica Bellucci (it-tnejn fir-ritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film tal-gwerra Amerikan li n[adem fl-2003. L-istorja hi dwar Lena Kendricks, tabiba volontarja li tkun qed ta[dem fost in-nies fin-Ni;erja waqt li tkun g[addejja gwerra /ivili. Il-Kmandant Walters jintbag[at biex jo[ro;ha minn hemm, i]da hi ma tkunx lesta tabbanduna l-pazjenti...

TVM 06:30 - TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 10:20 - Bondi + (r) 11:25 - Extraordinary Animals 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - TVPM 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 - }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Teleshopping 18:30 - TV Hemm 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 Xarabank 23:15 - L-A[barijiet 23:35 - Venere (r) 00:20 - TVPM (r).

TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:30 - Storjografija 12:00 Madwarna 12:15 - Meander 12:45 - Extraordinary Animals 13:15 - Bondi + 14:15 - GFA Roundup 14:45 - Venere 15:30 Extraordinary Animals (dok.)

16:00 - Day the Shock the World (dok.) 16:50 - Qatra Inka 17:20 Waqtiet 17:25 - Bondi + 18:30 .EU 19:00 - GFA Roudup 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Days that shook the world 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:40 - Kappelli 21:15 - Cultpurnia 21:45 - Malta u Lil Hinn Minnha 23:15 - GFA Roundup.

ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 - Vie 11:30 - Aroma Mattina 13:00 Kalamita (jinkludi ONE News fis-13:30 u fit-15:30) 16:30 Teleshopping 17:30 - ONE News 17:40 - Healthy Living 18:25 X’Ta[seb? 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 - Affari Tag[na 22:15 - 903 23:15 ONE News 23:50 - Xandiriet politi/i.

Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 - {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 104.6 Music Entertainment 16:10 - Fil-K/ina ma’ Farah (r) 17:10 - Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 (live) 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:20 - L-MEP u Int 19:30 - {abbejtek (r) 20:30 M’Intix Wa[dek 21:30 Dokumentarju 22:00 - News.

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1

fis-07:00, fit-08:00 u fid-09:00) 10:55 - Assemblea Generale della

Corte Suprema di Cassazione 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 La vita in diretta 17:00 - Tg 1 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 Riuscirano i nostri eroi 23:25 TV7 Settimanale del Tg1 00:25 L’appuntamento 00:55 - Tg 1 notte 01:30 - Sottovoce 02:00 Rewind Visioni Private Giuseppe Laterza.

Raidue 06:40 - Cartoons

08:00 - Il nostro amico Charly (TF) 08:45 - La signora del west (TF) 09:30 - Tgr - montagne 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri (attwalità) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 Eat Parade 13:50 - Tg 2 Sì, viaggiare 14:00 - Seltz 14:45 - Senza traccia (TF) 15:30 - Cold Case 16:15 - Numb3rs (TF) 17:00 Las Vegas (TF) 17:50 - Tg sport 18:30 - Tg 2 notizie 18:45 Squadra Speciale Cobra 11 19:35 - Il Commissario Rex (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Hawaii Five-O (TF) 21:50 - Missing (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - L’ultima parola (attwalità) 01:10 - Flashpoint (TF) 02:00 L’uomo del treno. Film 2002.

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 La storia siamo noi 10:50 Codice a barre 11:30 Buongiorno Elisir 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:05 Tgr Piazza affari 15:10 - La casa nella prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo (attwalità) 17:40 Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 Tg regione 20:00 - Blob 20:10 Comiche all’italiana 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 Leader (attwalità) 23:10 - Ritratti (dok.) 24:00 - Tg 3 line notte 01:10 - Rai Educational Magazzini Einstein 01:40 ApriRai 01:55 - Corti.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 -

Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Uomini e donne (talk show) 16:15 - Amici 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! (kwi]]) 20:00 Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Il clan dei camorristi 23:30 - L’isola dei segreti (it-II puntata) 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia.

Rete 4 06:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 2 (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 Lo sportello di Forum 15:35 - La battaglia dei giganti. Film ’65 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (TF) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 Quarto grado 24:00 - L’uomo della pioggia - The Rainmaker.

Film ’97.

Italia 1 06:50 - Cartoons 08:45 Everwood (TF) 10:35 - ER Medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:00 - Fringe (TF) 15:50 - White Collar (TF) 16:45 - Chuck (TF) 17:40 - La vita secondo Jim (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - L’era glaciale 2: Il disgelo. Film 2006 22:55 - Lera glaciale presenta: L’era natale 23:20 - Le iene 00:50 - Sport Mediaset 01:15 - The Shield (TF).

La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:55 - Coffee Break 11:00 L’aria che tira 12:20 - Ti ci porto io... in cucina con Vissani 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - 5 per la gloria. FIlm ’64 15:50 - In Plain Sight (TF) 16:50 - Il commissario Cordier (TF) 18:50 - I menù di Benedetta 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - CVrozza nel paese delle meraviglie 22:20 Zeta 00:15 - Omnibus notte 01:15 - Tg La 7 sport 01:20 Sotto canestro 01:55 - Otto e mezzo .

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

TV#Radju 29 Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07.15 F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - News Point 08:30 Sejja[tli (r) 10:00 - Strada Rjali 12:00 - F. News 12:15 - Today News 12:30 - Reporter 13:00 Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - Madagascar (b’waqfa g[al F. News fis-18:15) 19:45 F. News 20:15 - Today News 20:30 - Reporter 21:00 - Sfera 23:00 - F. News.

Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Rock Legend (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 The 60s & 70s 20:30 - Versus 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

La 5 12:20 - Centovetrine (soap) 12:50 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:50 - Ugly Betty (TF) 15:40 Dawson’s Creek (TF) 16:30 Ninì (TN) 17:20 - Friends (sitcom) 18:45 - Extreme Makeover Home Edition 19:50 - Amici 20:25 - Gossip Girl (TF) 21:10 Il gusto dell’amore. Film 2010 23:10 - Uomini e donne.

BBC Entertainment 07:15 - Charlie and Lola 07:25 Boogie Beebies 07:40 Gigglebiz 07:55 - The Roly Mo Show 08:10 - Me Too! 08:30 Keeping up Appearances 09:00 Mastermind 09:30 - The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Coast 12:15 - Last Man Standing 13:05 - Apes in Danger 13:40 - Mastermind 14:10 - The Weakest Link 14:55 EastEnders 15:25 - Doctors 15:55 - Coast 16:55 - The Weakest Link 17:40 - Orangutan King 18:30 - Doctors 19:00 Coast 20:00 - The Old Guys 20:30 - Friday Night Dinner 21:00 - Last Man Standing 21:50 - After You’ve Gone 22:20 2point4 Children 22:50 Whitechapel 23:40 - Live at the Apollo.

TCM 07:50 - Sunday in New York (X) 09:35 - Hot Millions (U) 11:20 -

Casablanca (U) 13:00 - Grand Prix (A) 15:45 - Boys’ Night Out (X) 17:35 - Hearts of the West (A) 19:20 - Welcome to Hard Times (X) 21:00 - A Star Is Born (15) 23:15 - Shaft (15).

MGM Movies 07:25 - The ’70s

09:20 - Hunter: Return to Justice. Film 2002 10:45 - Tom Sawyer. Film 2000 (PG) 12:15 - No Greater Love.

Film ’96 (PG) 13:45 - Wicked Stepmother. Film ’89 (PG) 15:15 - Undercover Blues. Film ’93 (12) 16:44 - Perfect Body.

Film ’97 18:15 - The Initiation of Sarah. Film 2006 19:45 MGM’s Big Screen 20:00 - The Innocent. Film ’93 (15) 21:55 Welcome to LA. Film ’76 (AA) 23:35 - Dressed to Kill. Film ’80 (X).

GO Stars 06:55 - Tangled 08:35 - The Muppets 10:15 - The Hollow Crown: Part 10 of 10 11:05 Monk 11:55 - The Office 12:20 - A Dog Named Christmas 13:55 - Confessions of a Shopaholic 15:35 - Good Morning, Vietnam 17:30 - The Guardian 19:45 The Office 20:15 - Warehouse 13 21:00 - Final Destination 5 22:30 - Good Morning, Vietnam 00:25 - Million Dollar Murder 01:50 - The Hollow Crown: Part 10 of 10.

Diva Universal 07:00 - Quincy, M.E. 08:00 Jane Doe: How to Fire Your Boss 09:40 - Polizia, Femminile, Singolare 09:55 - Ironside 10:55 - Rex: A Cop’s Friend 11:55 Quincy, M.E. 12:55 - ER 13:55 - JAG 15:55 - Ironside 16:50 Quincy, M.E. 17:55 - Jane Doe: Ties That Bind 19:43 - Great Women 19:50 - ER 20:50 Great Women 21:00 - Rex: A Cop’s Friend 23:00 - ER. Iris 13:30 - Mary Reilly. Film ’96 15:35 - Ritorno a Casa Gori.

Film ’96 17:30 - Paolo il freddo.

Film ’74 190:25 - A-Team (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:05 L’ultima alba. Film 2003 23:15 Costretti ad uccidere. Film ’98 00:45 - Nkita (TF).

Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Lawless Drag Bike Part 1, PJD Bike Part 3 and Geico Bike Part 2 08:10 - Dirty Jobs: Hoof Cleaner 09:05 -

Deadliest Catch: Man Overboard 09:55 - Ultimate Survival: Romania 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: Mountain of Steel 12:35 - Fifth Gear 13:30 - Wheeler Dealers: SAAB 9-3 Turbo 14:25 American Chopper: Common Ground 15:20 - Mythbusters: Hair of the Dog 16:15 - Dirty Jobs: Hoof Cleaner 17:10 Deadliest Catch: Man Overboard 18:05 - Ultimate Survival: Turkey 19:00 - How It’s Made 20:00 - World’s Toughest Jobs: Logger 21:00 - Alone in the Wild 22:00 - Aussie Feds 23:00 - True Crime Scene: In Plain Sight.

Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Mike & Molly 11:30 Person of Interest 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Fringe 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 Private Practice 16:45 - Mike & Molly 17:10 - Top Gear 18:15 Days of Our Lives 19:00 Criminal Minds 20:00 - Glee 20:45 - Gossip Girl 21:30 -

Martha Marcy May Marlene 23:15 - Hollywood Buzz 23:30 Mike & Molly 23:55 - How I Met Your Mother 00:20 - 2 Broke Girls 00:45 - Whitney 01:10 - 30 Rock 01:35 - VEEP.

Biography Channel 07:00 - Heavy: Sallie and Chad 08:00 - Heir Hunters: Reynolds & Darling 09:00 - Police Women of Cincinnati: You Go Girl. Hardcore Pawn: 10:00 - All in the Family 10:30 - Ashley vs Rich. 11:00 - Heavy: Kevin and Flor 12:00 - Re-Vamped 13:00 Storage Wars: Hooray for HollyWeird 13:30 - Billy the Exterminator: Bobcat Battle 14:00 - Led Zeppelin Dazed and Confused 15:00 - Motley Crue 16:00 - Heavy: Kevin and Flor 17:00 - Re-Vamped 18:00 Police Women of Cincinnati: You Go Girl 19:00 - Storage Wars: Hooray for Holly-Weird 19:30 - Billy the Exterminator: Bobcat Battle 20:00 - Heir Hunters: Reynolds & Darling.

Hardcore Pawn: 21:00 - All in the Family 21:30 - Ashley vs Rich 22:00 - Gold Day in Hell 22:30 - Face Off 23:00 - Last Man Standing 23:30 - Family Traitor.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - Monkey See Monkey Do 09:05 Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 Kipper 09:45 - Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 - Barney and Friends 10:40 Wobblyland 10:45 - Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - The Hoobs 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wildlife 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - Monkey See Monkey Do 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - Monkey See Monkey Do 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - Slim Pig 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 The Hoobs 18:50 - Gazoon 19:00 - Angelina

Ballerina 19:15 - Thomas and Friends 19:30 Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - Monkey See Monkey Do 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder 22:35 - Fireman Sam. Disney Channel 08:00 - Jonas LA 08:25 - So Random 08:50 Hannah Montana 09:15 - Sonny with a Chance 09:40 - Kim Possible 10:05 - Shake It Up 10:30 Wizards of Waverly Place 10:55 - Phineas and Ferb 11:20 - Austin and Ally 11:45 - Art Attack 12:10 - ANT Farm 12:35 - Cars Toons 12:40 Have a Laugh 12:45 - Phineas and Ferb 13:25 Good Luck Charlie 13:50 - Phineas and Ferb 14:15 - My Babysitter’s a Vampire 14:40 - ANT Farm 15:05 - Toy Story Toons 15:10 - Toy Story (U) 16:25 - Prank Stars 16:45 - Phineas and Ferb 17:10 - ANT Farm 17:35 - Good Luck Charlie 18:00 - Jessie 18:30 - That’s So Raven 18:50 Cory in the House 19:15 - Kim Possible 19:40 Hannah Montana 20:05 - Phineas and Ferb 20:55 - Wizards of Waverly Place 21:45 - Hannah Montana 22:35 - Brandy and Mr Whiskers.

06>45

Int fuq NET

09>00 11>58 14>00 14.05

Futur fis-Sod .NET (b’waqfa g[al NET News f’12>00 u fis-13>00) NET News Afrodite

15>25 15>40 16>35 17>00 17>05 17>55 18>00

Telebejg[ Crazebook Telebejg[ NET News Anali]i tal-A[bar (r) Futur fis-Sod Kunsill :enerali – Programm Elettorali Partit Nazzjonalista NET News Flusek Futur fis-Sod NET News Futur fis-Sod

(b’waqfa g[al NET News fis-07>00)

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)

20>30 21>30 22>00 23>00 23>30

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Australian Open Tennis 09:30 - Australian Open Tennis: Men’s SF (live) 12:00 - Africa Cup of Nations Football 13:30 Australian Open Tennis 15:45 Africa Cup of Nations Football: Group C: Zambia v Nigeria (live) 18:00 - FIS WC Nordic Ski Jumping: Vikersund, Norway: HS 225 Qualifying (live) 19:00 - Africa Cup of Nations Football: Group C: Burkina Faso v Ethiopia (live) 21:00 - ISU

European Championship Figure Skating: Zagreb, Croatia: Free Dance Programme (live) 22:00 Game, Set and Mats 22:30 Australian Open Tennis 23:45 FIS WC Nordic Ski Jumping.

Eurosport 2 07:15 - Australian Open Tennis: Women’s Doubles Final (live) 09:00 - Africa Cup of Nations Football 11:00 - FIS WC Snowboarding 11:30 - FIS WC Alpine Skiing: Kitzbuhel, Austria: Men’s Super-G (live) 13:00 - Australian Open Tennis 15:00 - FIS WC Snowboarding: Quebec, Canada: Parallel Giant Slalom (live) 17:00 - World

Indoor Championship Bowls 19:00 - FIS WC Snowboarding: Quebec, Canada: Parallel Giant Slalom (live) 21:00 - Australian Open Tennis 22:30 - Game, Set and Mats 23:00 - Africa Cup of Nations Football.

GO Sports 1 07:00 - Samsung Diamond League 2012: Birmingham, England: Highlights 08:00 - The Ligue 1 Show: Rd 22 08:30 - Heineken Cup: Rd 6: Castres Olympique v Ulster 10:30 - PGA Commercialbank Qatar Masters: Day 3 (live) 14:30 - FIFA Futbol Mundial 15:00 - Barclays PL: Wk 23: Man. C. v Fulham 17:00 - Serie A: Rd 21: Roma v Inter 19:00 - Trans World Sport 20:30 - Ligue 1: Rd 22: Valenciennes v Olympique Lyonnais (live) 22:30 - Football’s Greatest 23:00 - PGA Commercialbank Qatar Masters: Day 3.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Trans World Sport 10:00 - Serie A: Rd 21: Pescara v Torino 12:00 - Football’s Greatest 12:30 - Heineken Cup: Rd 6: Leicester v Toulouse 14:30 - PL World 15:00 - PGA Commercialbank Qatar Masters: Day 3 19:00 - Samsung Diamond League 2012: Birmingham, England: Highlights 20:00 - Barclays PL: Wk 19: Arsenal v West Ham Utd 22:00 - Serie A: Rd 21: Roma v Inter 00:00 - Ligue 1: Rd 22:

Valenciennes v Olympique Lyonnais 02:00 - Barclays PL:

Wk 23: Southampton v Everton.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - Trans World Sport 12:00 - Serie A: Rd 21: Pescara v Torino 14:00 - Football's Greatest 14:30 - Heineken Cup: Rd 6: Leicester v Toulouse 16:30 - PL World 17:00 - PGA Commercialbank Qatar Masters: Day 3 21:00 - Samsung Diamond League 2012: Birmingham, England: Highlights 22:00 - Barclays PL: Wk 19: Arsenal v West Ham Utd 00:00 - Serie A: Rd 21: Roma v Inter 02:00 - Ligue 1: Rd 22:

Valenciennes v Olympique Lyonnais.

Melita Sports 1 Bundesliga: 08:00 - 1. FC Nurnberg vs Hamburg SV (r) 09:55 -

SV Werder Bremen vs Borussia Dortmund (r). 11:50 - FIFA Beach Soccer WC Qual.: Russia v Poland (r) 13:10 - FA Cup: Mansfield v Liverpool (r) 15:15 - European Le Mans Series 2012.

EP2: Donington (r) 16:05 - 2012 Alpari World Match Tour: Bermuda: Day 2 (r) 18:10 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's F.: China (r) 19:15 - Vendee Globe 2012-13: Weekly Highlights (r) 20:00 - Bundesliga: Preview (r) 20:30 - Bundesliga: Borussia Dortmund v 1.FC Nurnberg (live) 22:35 - European Le Mans Series 2012. EP2: Donington (r) 23:25 - FA Cup: Mansfield v Liverpool (r) 01:30 Bundesliga: Preview (r).

Melita Sports 2 12:00 - FA Cup Rd3 Replay: Arsenal v Swansea (r) 14:05 Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:10 - Bundesliga: 1. FC Nurnberg vs Hamburg SV (r) 17:05 - America's Cup: Venice: Day 1 (r). FA Cup: 19:10 - Rd3 Replay: Arsenal v Swansea (r) 21:05 - Preview Show: Rd 4. 21:45 - Vendee Globe 2012-13: Weekly Highlights 22:40 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 01:15 - Bundesliga: B. Dortmund v 1.FC Nurnberg (r).

Malta Stars 08:00 - Malta Handball Assoc. (r) 09:20 - Melita GFA 1st Div. (r) 11:05 - BOV PL: Sliema v Valletta (r) 13:20 - MFA Futsal League (r) 14:45 - Malta Rugby Football Union (r) 16:20 - Malta Basketball Assoc.: Depiro v Hibs (r) 17:45 - Malta Handball Assoc. (r) 19:05 - Football Nurseries (r) 19:40 - Melita GFA 1st Division (r) 21:25 - BOV PL: Sliema v Valletta (r) 23:40 MFA Futsal League (r) 01:00 Malta Rugby Football Union (r).

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

30 Avvi]i PN

AVVI}I POLITI?I {AL SAFI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.

{AL BALZAN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet talftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.

L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).

SAN :ILJAN. Membri talKumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.

I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri ;odda.

AVVI}I SO?JALI ?ENSU u GRAZIELLA GALEA. Il-{bieb ta’ ?ensu u

Graziella Galea se jorganizzaw Coffee Morning, illum il:img[a, 25 ta’ Jannar fid-9 a.m. fil-lukanda Euro Club, ilQawra. Prezz €5 bit-trasport inklu]. G[all-biljetti /emplu 99470538, 79046576 jew 99824570. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.facebook.com#events#5072 63639325391.

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti ta’ Fleur De Lys u Santa Venera, illum il:img[a, 25 ta’ Jannar fit-8 p.m. fil-Cortile Farmhouse, Tal-Balal, limiti ta’ San :wann. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.toniofenech.com.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Serata ta’ Ikel ?ini], illum il:img[a, 25 ta’ Jannar fit-8 p.m. fil-Jade Gardens Restaurant, San :iljan. Prezz €17 u g[all-bookings /emplu 23285000.

SHIRLEY FARRUGIA. Il-

{bieb ta’ Shirley Farrugia se jorganizzaw Coffee Morning, illum il-:img[a, 25 ta’ Jannar fid-9 a.m. fil-Quattro Fratelli, il-Qawra.

Trasport jitlaq mill-Oratorju u mill-Pjazza tar-Rotunda fid-8.45 a.m. Prezz €5 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99845234.

ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’

CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud

Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 31 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. f’Ferretti Restaurant, Bir]ebbu;a. Prezz €5.50 u l-biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 99900434. Ittrasport hu pprovdut u jitlaq millpostijiet tas-soltu.

Antoine Borg se jorganizzaw Pasta Buffet, illum il-:img[a, 25 ta’ Jannar fit-8 p.m. fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. Prezz €10 g[all-kbar u €7 g[at-tfal. Biljetti ming[and il-helpers tas-soltu jew /emplu 79703644 jew 27450114.

Mistieden ewlieni l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi.

Victor Scerri se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 31 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. fil-lukanda Golden Tulip Vivaldi, San :iljan. Prezz €4 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99239840 jew 21242599.

JASON AZZOPARDI. Il-{bieb

SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb

ta’ Jason Azzopardi se jorgnizzaw attività g[at-tesserati ta’ Marsaxlokk, {al Safi u {al Kirkop, g[ada s-Sibt 26 ta’ Jannar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ Marsaxlokk. G[al aktar informazzjoni /emplu 21663564 jew 99475981.

GEORGE PULLICINO. Il{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fil-Park tal-Familja Sant’Antnin, Marsaskala, g[ada sSibt, 26 ta’ Jannar fis-2.15 p.m. Lattività hi bla [las u t-trasport ipprovdut jibda g[all-[abta tas-1 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.

PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’ Philip Mifsud se jorganizzaw Ri/eviment, g[ada s-Sibt, 26 ta’ Jannar fit-8 p.m. f’Villa Maria, irRabat. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 98892013.

KRISTY DEBONO. Il-{bieb ta’

Kristy Debono se jorganizzaw Ri/eviment g[ar-residenti ta’ {al G[arg[ur, g[ada s-Sibt, 26 ta’ Jannar fit-8 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità. Ikel u drink b’xejn lil kull min jattendi. Ikkonferma lattendenza tieg[ek fuq 79692626 jew b’email lil info@kristydebono.com.

SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb ta’

Simon Busuttil se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 30 ta’ Jannar fit-9 a.m. fix-Xara Lodge, limiti tar-Rabat. Prezz €5 bittrasport inklu]. G[all-biljetti /emplu 79010504 jew 21228585.

RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’

Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 30 ta’ Jannar fid-9.30 a.m. fil-Limestone Heritage, is-Si;;iewi. G[all-biljetti u aktar informazzjoni /emplu 99847033, 79461207 jew 21461002 jew ibag[tu email lil info@ryancallus.com.

GEORGE PULLICINO. Il-

{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fil-Park g[allFamilja f’Marsaskala u Coffee Morning, il-{amis, 31 ta’ Jannar fid-9 a.m. fl-Inspire, Marsaskala.

Prezz €5.50 bit-trasport inklu].

G[al aktar dettalji /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]ur is-sit www.georgepullicino.pn#en#events -calendar.

VICTOR SCERRI. Il-{bieb ta’

ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Coffee Morning, il-:img[a, 1 ta’ Frar fid-9 a.m. fix-Xara Lodge, limiti tar-Rabat. Prezz €5 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.

SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb

ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Mediterranean Night, il:img[a, 1 ta’ Frar fit-8 p.m. firRazzett l-Abjad, Tal-Balal, limiti ta’ San :wann. Prezz €15 bittrasport u drinks inklu]i. G[allbiljetti /emplu 79010504 jew 21228585.

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti ta’ Birkirkara, il-:img[a, 1 ta’ Frar fid-9.30 p.m. fil-lukanda Corinthia, {’Attard. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.toniofenech.com.

JOE CASSAR. Diskussjoni

Politika ma’ Joe Cassar, il:img[a, 1 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tar-Rabat.

Kul[add mistieden.

EMANUEL DELIA. Il-{bieb ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 1 ta’ Frar fit-8 p.m. f’Villa Blanche, {al Far. Prezz €10 u g[all-biljetti /emplu 79044550.

Jattendi l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi.

GEORGE PULLICINO. Il-

{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fi/-?ittadella, is-Sibt, 2 ta’ Frar fis-2.15 p.m.

L-attività hi bla [las u t-trasport ipprovdut jibda g[all-[abta ta’ 12 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Pasta Lunch, il-{add, 3 ta’ Frar fin-12.30 p.m. f’Villa Arrigo, in-Naxxar. Prezz €6 u g[all-bookings /emplu 23285000.

JASON AZZOPARDI. Il-

{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning, itTlieta, 5 ta’ Frar fil-lukanda Coastline, is-Salina. Prezz €5.

Biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 22985100 jew 99841333.

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642.

BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200.

BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038.

G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567.

L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382.

L-ISLA. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5.30 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21806226 jew 99602472.

IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456.

L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979.

L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852.

L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603.

IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507.

IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. flUffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com.

PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222.

RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954.

TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633.

IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529.

SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086.

SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ’Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt.

IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033.

VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849.

I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. fl-Uffi//ju PN.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Avvi]i PN 31 MARIO GALEA. Il-{bieb ta’ Mario Galea se jorganizzaw Breakfast, it-Tlieta, 5 ta’ Frar fil-lukanda Plaza, Tas-Sliema, Prezz € 8 u g[all-biljetti /emplu 99465295, 99487102, 79369800, 99843063, 79334537 jew 99862141.

David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 7 ta’ Frar fir-ristorant Ferretti, Bir]ebbu;a. G[all-biljetti /emplu 21232166, 79421071 jew 99462078, jew ibag[tu email lil david@davidcasa.eu.

CLYDE PULI. Il-{bieb ta’

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’

DAVID CASA. Il-{bieb ta’

Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Frar fit-Topaz Hall, {al Qormi. Tluq tat-trasport fid-9 am. G[all-biljetti /emplu 21490643.

Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[a]-]g[a]ag[, il:img[a, 8 ta’ Frar fid-9.30 p.m. fil-Places, Paceville. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.toniofenech.com.

CHARLÒ BONNICI. Il-

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe

{bieb ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Frar fi Splash & Fun Park, Ba[ar i/-?ag[aq.

Prezz € 5 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79992238.

FRANCIS ZAMMIT DIMECH. Il-{bieb ta’ Francis

Zammit Dimech se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fillukanda San Antonio, Bu;ibba.

Prezz € 5.50. Trasport provdut.

G[all-biljetti jew informazzjoni /emplu 99449189.

PAULA MIFSUD BONNICI.

Il-{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Frar fil-Buskett Roadhouse. Prezz €5, bit-trasport inklu], u g[allbiljetti /emplu 21239210, 79797178 jew 99242945.

FRANS AGIUS. Il-{bieb ta’

Frans Agius se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 7 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fir-Razzett tal-{biberija, Marsaskala. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 99492534 jew 99883314.

Cassar se jorganizzaw Carnival#Country Night, il:img[a, 8 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fil-lukanda Vivaldi, Paceville.

Prezz €18 g[all-kbar u €9 g[at-tfal, bit-trasport inklu].

G[all-bookings /emplu 99468624, 79459227 jew 21451569.

CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment g[at-tmienja u l-11-il distrett, il-:img[a, 8 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fi Splash & Fun Park, Ba[ar i/-?ag[aq.

D[ul b’xejn. G[al aktar informazzjoni /emplu 79796667, 79992238. Trasport provdut.

GEORGE PULLICINO. Il-

{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw Pasta Buffet Lunch & Afternoon Tea, il-{add, 10 ta’ Frar fis-1 p.m. fil-Ball Room tarRadisson Blu Resort & Spa, Golden Sands, G[ajn Tuffie[a.

Prezz €18 g[all-kbar u €10 g[at-tfal. Se jkun hemm log[ob organizzat g[at-tfal. G[al aktar dettalji /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]ur is-sit www.georgepullicino.pn#en#events -calendar.

EDWIN VASSALLO. Il-{bieb

ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Ikla, il-{add, 10 ta’ Frar fis-1 p.m. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan.

Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[attfal. Trasport provdut. G[al aktar informazzjoni /emplu 21433869.

PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’

Philip Mifsud se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’ Frar fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 98892013.

TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’

Toni Bezzina se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’ Frar f’Ferretti, il-Qajjenza. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu jew ibag[tu SMS fuq 99995742 jew 99490826.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’

Robert Arrigo se jorganizzaw Kun/ert mill-Pusè u l-band tieg[u, l-Erbg[a, 13 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fit-Teatru tas-Sale]jani, TasSliema. Prezz €6 u g[all-bookings /emplu 23285000.

DAVID AGIUS. Il-{bieb ta’

David Agius se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 14 ta’ Frar fid-9 a.m. fil-Buskett Roadhouse, ir-Rabat. Prezz €5 u t-trasport provdut. G[all-bookings /emplu 79423101 jew 21417507 jew ibag[tu email lil david.agius@gov.mt.

CAROLINE GALEA. Il-{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning#Tombla, il{amis, 14 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fil-lukanda Preluna. Prezz €5 bit-trasport inklu]. G[al aktar dettalji ]uru www.carolinegalea.com, il-Facebook fuq www.facebook.com#caroline.gale awasmicallef, jew /emplu 99843564, 99491069.

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti ta’ {al Lija, l-Iklin, Fleur De Lys u Santa Venera, il-:img[a, 15 ta’ Frar fit-8 p.m. fil-lukanda Corinthia, {’Attard. G[al aktar informazzjoni ]ur is-sit www.toniofenech.com.

MARIO GALEA. Il-{bieb ta’ Mario Galea se jorganizzaw Disco Party g[a]-]g[a]ag[, il:img[a, 15 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta]-}ejtun.

D[ul b’xejn.

DAVID CASA. Il-{bieb ta’

David Casa se jorganizzaw Pasta Night, il-:img[a, 15 ta’ Frar fit8 p.m. fir-Razzett l-Antik, {al Qormi. Prezz €12 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 21232166 , 79870369 jew 99462078.

ROBERT CUTAJAR. Il-{bieb

ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw Coffee Morning, il-:img[a, 15 ta’ Frar fid-9.15 a.m. fillukanda San Antonio, Bu;ibba.

Prezz €7, li jinkludi g[axar log[biet tombla, ikel u t-trasport mid-distrett. Biljetti jistg[u

jinkisbu mill-Uffi//ju PN talMellie[a, San Pawl il-Ba[ar u n-Naxxar, SMS lil 79262101, 99824570 jew 99856662, jew email lil robertcutajar72@gmail.com.

SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb

ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Grand Buffet Dinner, isSibt, 16 ta’ Frar fit-8 p.m. filMagazino, Valletta Waterfront.

Prezz €25 b’ilma u nbid inklu].

G[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.

GEORGE PULLICINO. Il-

{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fl-Irziezet talBuskett, is-Sibt, 16 ta’ Frar fis2.15 p.m. L-attività hi bla [las u t-trasport ipprovdut jibda g[all[abta tas-1 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.

JASON AZZOPARDI. Il-

{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 16 ta’ Frar fis-7.30 p.m. f’Villa Overhills, Bir]ebbu;a. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 22985100 jew 99841333.

Se ssir quddiesa g[al ru[ il-Presidenti u l-Membri tal-Kumitat E]ekuttiv tal-APAN - Anthony Borg, Anthony Battistino, Maurice Debono u Godfrey Magri Demajo.

Din se ssir il-{amis, 31 ta’ Jannar fis-6.30 p.m. fil-knisja ta’ San Gejtanu, il-{amrun.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

32 Klassifikati PROPRJETÀ Il-Mosta l-G[olja

–

Il-Blata

APPARTAMENT li jikkonsisti fi tliet kmamar tas-sodda, wa[da ensuite u ]ew; gallariji kbar, designer finished. ?emplu 99200717 jew 99200354.

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-

sodda, k/ina fitted, living#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar tal-banju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

{a] - }ebbu;

DAR f ’ post /entrali u bl - arja tag[ha . Prezz : € 1 28 , 000 . ?emplu 79769677 .

G{ALL-KIRI Ix-Xag[ra, G[awdex

DAR g[all-kiri long-let, fi Triq Spera, ix-Xag[ra. ?emplu 21551139 jew 99459439.

G{AT-TWELLIJA L-Imsida

{ANUT g[at-twellija bla rigal. ?emplu 99898254.

VETTURI Pajero 1996

4 seater, f’kundizzjoni tajba. ?emplu 79295595.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’

front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu

21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira.

Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Kamra tal-pranzu

INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u Welsh dresser. €1,950 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.

Jekk se ssuq...TIXROBX Jekk se tixrob...ISSUQX

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Passatemp 33 Sudoku

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Diffi/li: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Lo;ika

Mimdudin>5. Minn wa[da j[obb jittawwal il-;urdien (5) 6. Wa[da /off malajr tin[all (5) 7. Ferita fonda (5) 10. Tne[[i l-irbit (5) 11. Tajra b[al [amiema mdaqqsa (5) 12. Kul[add hu wie[ed tieg[u nnifsu, skont il-qawl (5) 14. Imrew[a g[all-ir;iel (5) 16. Kull xorta ta’ taqsim fi gradi ta’ kull [a;a (5) 17. It-tielet fost is-sebg[a talqawsalla (5) 18. Ma [alliex wieqaf bi kwietu (5)

Weqfin>1. Rasu iebsa daqs i]-]onqor (6) 2. Tavlar tal-qieg[a f’dg[ajsa biex ma jintrifsux il-majjieri u l-istamnari (6) 3. Tork li kien [alla [ajtu ji;;ieled kontra l-Maltin (6) 4. Tul kemm minn hawn u xi mkien ie[or imsemmi (6) 8. To[ro; wa[da minn marella suf (5) 9. Statwa ta’ alla falz (5) 12. Tqeg[id ta’ xtieli ]g[ar mag[]ula f’bejtiet ta’ [amrija ;dida (6) 13. Qamu kmieni aktar mis-soltu (6) 14. Ma[]en tat-tiben (6) 15. Maltempata kbira ta’ ri[ u xita (6)

Kemm hawn trijangli^

Hawn [afna trijangli, u[ud huma kbar imma o[rajn huma ferm i]g[ar. Kemm hawn b’kollox?

Liema minn dawn is-sitt g[asafar lo;ikament g[andu jid[ol fil-kaxxa vojta?

Soluzzjoni tal-biera[

Soluzzjonijiet

Mimdudin> 5. Abita; 6. Ajkla; 7. Dover; 10. Fet[a; 11. Sabar; 12. Pa[a[; 14. Serja; 16. Qraba; 17. I;mla; 18. Adura.

Weqfin> 1. {affef; 2. Pagoda; 3. Kaless; 4. Ma[qur; 8. Sta[a; 9. :bara; 12. Pajji]; 13. {arrab; 14. Sabbat; 15. Ankrat.

G[at-tfal Sudoku

Jaqb]u l-[abel

Ara ssibx liema tnejn minn dawn l-erbat itfal qed i]ommu l[abel biex it-tifla tan-nofs tkun tista’ taqb]u?

Dettall nieqes kull darba

22

Trijangli

Il-pi]ijiet 1, 3 u 4 jitilg[u filwaqt li 2 u 5 jin]lu.

L-in;inier

I]-]ew;t ibniet li qed i]ommu l-[abel huma 2 u 3.

Jaqb]u l-[abel

L-invenzjoni tal-in;inier

L-in;inier ivvinta dan l-apparat kollu roti bis-snien. Liema pi]ijiet g[andhom jitilg[u u liema jin]lu malli l-in;inier ji;bed il[abel ’l isfel?

Lo;ikament

Bean bil-;u[ u se jiekol double cheese burger. Kull wie[ed minn dawn il-burgers g[andu dettall nieqes li, i]da jkun dejjem fit-tlieta l-o[ra. X’inhuma d-dettalji?

L-g[asfur Nru. 5. Infatti t-tielet g[asfur f’kull kolonna g[andu l-;ewna[ b[all-ewwel u d-denb b[at-tieni.

Dettall nieqes kull darba

Il-:img[a, 25 ta’ Jannar , 2013

34 BOWLING – SIGMA PAINTS MTBA MASTERS

Anastasi jirba[ is-sitt edizzjoni Mauro Anastasi reba[ issitt edizzjoni tal-kampjonati tal-Masters, kampjonati li huma sponsorjati mis-Sigma Paints. L-aqwa tmien bowlers tas-sena li g[addiet ikkwalifikaw b’mod awtomatiku g[all-fa]i finali ta’ din ilkompetizzjoni filwaqt li lbowlers l-o[ra kellhom jilag[bu fir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni.

Mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[addew erba’ bowlers.

Dawn kienu Paul Baldacchino li ;ab 1166 punt, Dennis Mercieca ;ab 1163 punt, Joanna Attard ;abet 1153 punt u Peter Dunbavin.

Dawn l-erba’ bowlers g[addew flimkien mat-tmien bowlers li kienu Mark Spiteri, Kenneth Arpa, Justin Caruana Scicluna, Mauro Anastasi, Neil Sullivan, Ray Falzon Reale, Ranking Camilleri u Sue Abela.

Dawn it-12-il bowler kellhom jilag[bu sitt sessjonijiet u kienu Ray Falzon Reale, Mark Spiteri, Dennis Mercieca, Kenneth Arpa, Sue

Abela u Paul Baldacchino li g[addew minn dan ir-rawnd.

Anastasi mill-ewwel beda tajjeb u ;ab punte;; ta’ 1375 pins, b’medja ta’ 226.1 kull sessjoni. Fir-round robin Anastasi tilef l-ewwel ]ew; log[biet imma wara dan iddi]appunt reba[ tliet log[biet konsekuttivi. Anastasi tilef issitt partita u temm ir-round robin b’reb[a fis-seba’ u la[[ar sessjoni.

Wara dan ir-rawnd, Anastasi kien fil-qu//ata b’total ta’ 1676 punt.

Fit-tieni post kien hemm Mark Spiteri li kellu 1652 punt grazzi g[al sitt reb[iet minn total ta’ seba’ partiti.

Fit-tielet post kien hemm Sue Abela li kellha total ta’ 1643 punt b’erba’ reb[iet minn seba’ log[biet. L-a[[ar post fis-semi finali kisbu Justin Caruana Scicluna li b’[ames reb[iet tella lpunte;; g[al 1630.

Fl-ewwel semi finali, dik bejn Anastasi u Caruana Scicluna, kien Anastasi li [are; rebbie[ fuq log[ba li

ntlag[bet fuq ]ew; sessjonijiet. Fis-semi finali l-o[ra Sue Abela reb[et kontra Mark Spiteri. Dan fisser li lfinali tal-kampjonati talMasters kienet bejn Abela u Anastasi.

Anastasi reba[ l-ewwel sessjoni 233-202 filwaqt li Abela wettqet reazzjoni tajba u ;abet id-draw b’reb[a ta’ 229-225. Dan fisser li l-a[[ar log[ba idde/idiet kollox u kien Anastasi li reba[ l-a[[ar sessjoni 234-215.

I/-champion tal-Masters, Mauro Anastasi

WEIGHTLIFTING

It-tim nazzjonali jmur Brindisi It-tim Nazzjonali Malti tal-Weightlifting din il-;img[a se jmur jipparte/ipa kontra 19-il pajji] fil-kompetizzjoni tal-Mediterran fi Brindisi, fl-Italja. L-atleti Maltin se jkunu flazzjoni Sibt li ;ej.

L-iskwadra Maltija se tkun iffurmata minn: Rodmar Pulis, Matthew Muscat Inglott, Jovan Reljic u Nicole Gatt ta[t it-tmexxija tal-kow/ Jesmond Caruana. Barra minn hekk, Stephen Borg se jkun wie[ed mill-uffi/jali tekni/i filkompetizzjoni.

Tajjeb li wie[ed isemmi li din hi l-ewwel darba li Malta se tkun rappre]entata minn tim s[i[ barra minn xtutna f’din il-kompetizzjoni.

Fil-jiem ta’ qabel il-kompetizzjoni se jsiru lelezzjonijiet fi [dan il-Konfederazzjoni Mediterranja tal-Weightlifting (MWC), fejn Caruana se jikkontesta l-elezzjoni g[all-kariga ta’ membru e]ekuttiv.

F’dawn il-;ranet, se jsiru wkoll seminars bittema ‘studji ;odda u ri/erka, ma[suba g[alli]vilupp u sa[[a fi]-]g[a]ag[’.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Sport 35 BODYBUILDING

Kollox hu possibbli jekk temmen fik innifsek – Charles Duca

minn Lorry Fabri

“Jekk wie[ed jemmen fih innifsu jista’ jasal fejn irid.

Kollox hu possibbli u l-pajji] li fih jitwieled ma jag[milx differenza jekk l-individwu jkun g[atxan g[as-su//ess.”

Hekk sostna Charles Duca, bodybuilder Malti mag[ruf aktar b[ala Charlie.

Wie[ed jista’ jg[id li Duca hu l-aktar bodybuilder Malti li qatt kiseb su//ess f’dan lisport u hu bodybuilder ta’ fama mondjali. Illum il-;urnata Duca, li g[andu 45 sena joqg[od l-Awstralja u ri/entament, Lorry Fabri, persuna mid[la sew tal-bodybuilding tkellem ma’ Duca meta dawn it-tnejn iltaqg[u fil-belt ta’ Dublin l-Irlanda, fejn Duca kien g[adu kemm spi//a fittielet post f’kompetizzjoni tan-NABBA kategorija talMasters.

Fost [afna titli li reba[ Duca reba[ tmien kampjonati nazzjonali u tliet titli mondjali. Duca beda jitt[arre; f’dan l-isport f’Ottubru tal1986, ji;ifieri meta kien g[ad kellu 18-il sena. Wara 18-il xahar jit[arre; kien spi//a flewwel post fil-kateorija talJuniors tal-IFBB u minn hemm ’il quddiem Duca qatt ma [ares lura.

Fl-1995 irba[t l-ewwel titlu mondjali tieg[ek kif ukoll spi//ajt fit-tieni post fil-Mr Universe. Sa dak i]-

]mien kont tit[arre; biss f’Malta. X’g[amilt daqstant spe/jali biex wasalt fejn wasalt^ G[amilt xi [a;a differenti mill-avversarji tieg[ek^

“G[amilt sig[at twal naqra fuq l-ikel u fuq is-sistema tal-;isem. Kont naf e]att x’irrid. Filwaqt li l-avversarji tieg[i kkon/entraw fuq x’jieklu u kemm jieklu jien studjajt kif nie[u l-massimu n-nutrijenti minn dak li kont qed niekol. L-istess [a;a dwar it-ta[ri;.

“Filwaqt li ta’ kontrija ffukaw fuq is-sa[[a jien fittixt kif in;ieg[el lil ;ismi jirkupra aktar malajr. Ktibt kollox fuq djarju, kemm il-sieg[a kont norqod, kemm il-litru kont nixrob, kollox. Dak i]-]mien l-uniku g[an li kelli kien li nsir champion mondjali u biex nasal s’hemm ridt nitg[allem kemm nifla[.”

Filwaqt li Duca qal li kien ifittex l-a[jar mod biex ilmuskoli tieg[u jirkupraw mill-istrapazz xorta wa[da kien jag[mel /ert li waqt il[in tat-ta[ri; jag[ti l-massimu li jista’.

L-atleta Malti stqarr li laktar pi] li qatt refa’, f’/erti e]er/izzji, kien ta’ 280kg (squats) u ta’ 200kg (decline press). Dan kien fi]-]mien li hu kien jit[arre; fil-gym ta’ Ta’ Qali.

F’Di/embru tal-1995 Duca

kellu injury kbira meta kien /arrat muskolu f’sidru u din kienet a[bar mill-ag[ar, spe/jalment meta wie[ed iqis li kien i/-champion mondjali renjanti. F’Ottubru tal-1996 Duca mar jg[ix l-Awstralja.

X’;ieg[lek t[alli Malta^

“Minbarra li xtaqt inkompli nikkompeti fil-bodybuilding xtaqt ukoll nibda karriera f’dan il-qasam. Dak i]-]mien il-job li llum il-;urnata nsej[ulu ‘personal instructor’ kien jing[ata biss lill-barranin.

“Meta mort l-Awstralja kien hemm kumpanija li tbig[ prodotti relatati ma’ dan lisport li kienet lesta li anke ttini Visa. Jien kont pront na//etta dan il-job u flAwstralja [assejtni apprezzat aktar milli kont Malta,”

Liem kienet l-ewwel kompetizzjoni li kont [adt sehem fl-Awstralja u kif kont mort^

“Fortunatament kont irba[t fl-ewwel kompetizzjoni li [adt sehem fiha. Kont [adt sehem fil-Mr Australia u rba[t il-kategorija tal-overall. :imag[tejn wara [adt sehem fil-Mr World u f’dik ukoll irba[t il-kategorija tal-overall.”

Duca, snin wara ma baqax jipprattika l-bodybuilding b[ala passatemp i]da sar bodybuilder professjonali.

Il-bodybuilder Malti, Charles Duca wara li ;ie fl-ewwel post waqt il-Kampjonati Awstraljani tan-NABBA fl-2006

Kif inbidlet [ajtek la darba dde/idejt li taqbad fuq dan l-isport fuq ba]i professjonali^

“Minn meta bdejt nipprattika l-bodybuilding fuq ba]i professjonali [ajti saret wa[da aktar mg[a;;la u mimlija.

Kienet esperjenza li tg[ixha darba f’[ajtek. Li tispi//a tikkompeti kontra l-istess nies li tkun imdorri tara fuq it-televi]joni jew fuq il-magazines hi [olma.”

X’ta[seb fuq it-talent talatleti Maltin. Temmen li kieku twelidt f’pajji] ie[or kien ikollok karriera a[jar^ “Kollox hu possibbli u jien prova ta’ dan. Meta wie[ed ikun g[atxan g[as-su//ess

jiksbu minn fejn irid. Il-pajji] li jkun twieled fih ma jag[milx differenza. Il-[ajja dejjem trid t[ares lejha minn lenti po]ittiva. Jekk f’xi [in ta[seb fin-negattiv tista’ tieqaf tipprattika l-isport.”

Duca kompla billi qal li jekk wie[ed i[ares lejn l-atleti ta’ fama mondjali jinduna kif [afna minnhom ;ejjin minn pajji]i tat-tielet dinja u li qeg[din fi stat [afna ag[ar minn dak li qieg[da Malta fih. “{afna mill-atleti ;ejjin minn pajji]i Afrikani u pajji]i tattielet dinja. Dawn ]gur li m’g[andhomx il-lussu ta’ fa/ilitajiet ta’ ta[ri; u ta’ edukazzjoni dwar l-isport. Is-su//ess jasal g[ax tkun temmen fik innifsek,” temm jg[id Duca.

BIRKIRKARA SJ

Il-[ames edizzjoni tat-time trial individwali

I/-Champion Malti tat-Triathlon Keith Galea li se jkun sponsorjat minn Garmin

Il-[ames edizzjoni tat-time trial individwali ta’ Birkirkara St. Joseph se ssir nhar il-{add 3 ta’ Frar fi/-/irkwit tasSalina#Ba[ar i/-?ag[aq fit-8 a.m. Din it-ti;rija hi l-ewwel avveniment filkalendarju tal-Federazzjoni Maltija ta/?ikli]mu u li tag[ti wkoll bidu g[allattivitajiet tal-Birkirkara St. Joseph Sports Club din is-sena.

F’din l-attività mistennija jie[du sehem il-klabbs kollha affiljati mal-Federazzjoni bi/-/iklisti jie[du sehem f’diversi kategoriji tat-time trial ta’ 20 km.

G[all-ewwel darba minn din issena l-punti tal-parte/ipanti se jkunu akkumulati g[all-klassifika ;enerali.

Fi tmiem is-series dawk I/-/iklisti, ra;el u mara bl-akbar numru ta’ punti jkunu dikjarati rebbie[a tas-serje.

Sadattant Medcoomss Ltd. distributuri tal-apparat u prodotti Garmin se jkunu qed jisponsorjaw li/-Champion Malti tat-Triathlon Keith Galea ta’ Birkirkara St. Joseph. Huma se jkunu qed jipprovdulu apparat relatat malisport tieg[u.

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

36 Sport FUTBOL

Real Madrid l-aktar klabb li rre;istra d[ul G[at-tmien sena konsekuttiva, Real Madrid hu l-aktar klabb li rre;istra d[ul u hu lewwel klabb sportiv li da[[al aktar minn 500 miljun ewro f’sena.

Real Madrid, sena ilu, irre;istra d[ul ta’ 501 miljun ewro filwaqt li r-rivali tieg[u, Barcelona, irre;istraw d[ul ta’ 483 miljun ewro.

Din hi t-tieni sena konsekuttiva li l-aktar ]ew; klabbs li rre;istraw d[ul huma ]ew; Spanjoli.

Minkejja li Barcelona sena ilu ma reb[ux il-kampjonat, irre;istraw d[ul ta’ 7% aktar mis-sena ta’ qabel, ji;ifieri ta’ meta fl-2010 kienu reb[u lkampjonat. Dawn is-7% jammontaw g[al 32.3 miljun ewro.

Fit-tielet post ta’ din il-lista li turi l-aktar klabbs li rre;istraw d[ul wie[ed isib lil Man Utd, tim li [a daqqa ta’ [arta min[abba li sena ilu ;ie eliminat mill-fa]i tal-gruppi ta/-Champions League.

Man Utd, attwalment leaders tal-kampjonat Ingli], irre;istraw d[ul ta’ 381 miljun ewro.

Din hi l-[ames sena konsekuttiva li l-aktar sitt klabbs

L-aktar 20 klabb li rre;istraw d[ul 1 Real Madrid

2 Barcelona 3 Man Utd 4 Bayern Munich 5 Chelsea 6 Arsenal 7 ManCity 8 Milan 9 Liverpool 10 Juventus 11 Borussia Dortmund 12 Inter 13 Tottenham 14 Schalke 15 Napoli 16 Marseille 17 Lyon 18 Hamburg 19 Roma 20 Newcastle li rre;istraw d[ul baqg[u listess. Wara Real, Barcelona u Man Utd hemm Bayern Munich bi d[ul ta’ 354 miljun ewro, Chelsea bi d[ul ta’ 310 miljun ewro u Arsenal bi d[ul ta’ 279 miljun ewro. Filwaqt li Chelsea [adu spinta kbira bir-reb[ ta/-Champions

League f’Mejju li g[adda, wie[ed jistenna li fi tmiem din is-sena, meta ter;a’ ti;i a;;ornata din l-istatistika, dawn se jie[du daqqa ta’ [arta min[abba li /Champions Ewropej di;à huma eliminati mi/Champions League.

Mill-ewwel 20 klabb li rre;istraw l-akbar d[ul, sebg[a huma Ingli]i, [amsa Taljani, erbg[a :ermani]i, tnejn Fran/i]i u tnejn Spanjoli. Minkejja li tnejn minn dawn il-klabbs huma Fran/i]i tajjeb wie[ed jg[id li Marseille u Lyon qeg[din fis16 u fis-17-il post rispettivament filwaqt li ]-]ew; Spanjoli qed jokkupaw lewwel ]ew; po]izzjonijiet.

L-aktar klabb li ]ied fidd[ul tieg[u mill-2011 g[all2012 hu dak ta’ Man City, Champions Ingli]i li g[al dawn l-a[[ar sentejn ;ew eliminati mill-fa]i tal-gruppi ta/-Champions League.

Grazzi g[ar-reb[ tal-kampjonat u l-parte/ipazzjoni fi/-Champions league, idd[ul ta’ Man City kiber b’51%.

Kelliem ta’ Money League Club, il-kumpanija li [ar;et

Real Madrid, klabb li g[al dawn l-a[[ar tmien snin hu l-aktar wie[ed li rre;istra d[ul

din l-istatistika, qal li fis-snin li ;ejjin il-klabbs tal-Premier Ingli] se jibqg[u l-aktar klabbs li jirre;istraw d[ul.

Filwaqt li l-futur g[allklabbs Ingli]i jidher wie[ed po]ittiv, mhux l-istess jista’ jing[id g[all-klabbs Taljani, li sena wara sena qed jaraw idd[ul tag[om jonqos drastikament.

Jekk wie[ed i[ares lejn idd[ul tal-ewwel 20 klabb jin-

duna li d-d[ul ]ied b’10% fuq is-sena pre/edenti. It-total ta’ d[ul jammonta g[al 4.8 biljun ewro. Ta’ min jinnota wkoll li mill-aktar 20 klabb li g[amlu d[ul, tmienja minnhom xorta rre;istraw d[ul anqas minn dak li kienu g[amlu s-sena ta’ qabel u r-ra;uni prin/ipali li dawn naqqsu fid-d[ul tag[hom kienet relatata ma’ futbol u mhux ma’ sitwazzjoni ekonomika.

FORMULA 1

FUTBOL

Il-Pirelli jippre]entaw il-roti

Bradford jistg[u jilag[bu fl-Europa League

Matul il-;img[a l-kumpanija Pirelli ppre]entat ir-roti l-;odda g[all-ista;un li ;ej u l-g[an prin/ipali tag[ha hu li b’dawn ir-roti, ilkampjonat ikun aktar e//itanti. Il-Kap E]ekuttiv tal-Pirelli, Tronchetti Provera, ]vela li b[alissa g[addejjin diskussjonijiet bejn ilPirelli u l-Kap tal-Formula 1, Bernie Ecclestone, biex il-kuntratt li g[andhom ilPirelli mal-FA ji;;edded. Dan il-kuntratt jiskadi fi tmiem l-ista;un li ;ej.

Qabel l-ista;un li g[adda, kien hemm tibdil kbir fl-istruttura ta’ dawn ir-roti. Fl-ewwel seba’ Grand Prix tal-ista;un li g[adda kien hemm seba’ rebbie[a differenti u dan kien rekord f’dan l-isport. Akatar ma beda jg[addi ]mien, it-timijiet aktar bdew jidraw dawn ir-roti.

L-g[an tal-Pirelli g[al din is-sena hu li timmanifattura roti li jkunu imprevedibbli u li ;;ieg[el sewwieq li minn tal-inqas ikollu jag[mel ]ew; pit stops. Paul Hembrey, direttur

fi [dan il-kumpanija, qal li tkun ‘[olma’ jekk il-bidu tal-ista;un ikun wie[ed simili g[al dak li kien sena ilu.

Hembrey qal li lejn l-a[[ar perjodu talista;un, min[abba li t-timijiet draw ir-roti, le//itament naqas u kien hemm ka]i meta sewwieq g[amel biss pit stop wa[da. “Kemm lejn l-a[[ar perjodu tal-ista;un li g[adda kif ukoll fl-2011 il-kampjonat sar wie[ed monotonu u huwa dmir tag[na li nipprovdu roti li jkunu imprevedibbli u li j]idu mal-e//itament,” qal Hembrey.

Ir-roti ji;u mmanifatturati f’fabbrika fitTurkija u ji;u ttestjati fil-belt ta’ Berlin, fil:ermanja. Kull karozzi jkollha g[addispo]izzjoni tag[ha 11-il par f’kull Grand Prix. Bejn wie[ed u ie[or, waqt kull Grand Prix se jkun hemm disponibbli 1,800 rota. Ilkampjonat jibda fis-17 ta’ Marzu f’Melbourne, fl-Awstralja.

L-FA Ingli]a kkonfermat li jekk Bradford jirb[u lLeague Cup, sta;un ie[or jikkompetu fl-Europa League.

Dan wara li fil-jiem li g[addew kien hemm min sostna li Bradford ma jistg[ux jilag[bu f’din ilkompetizzjoni, anke jekk jirb[u fil-finali. L-unika darba li Bradford lag[bu f’kompetizzjoni Ewropea kien fis-sena 2000 meta [adu sehem fit-Tazza Intertoto.

Bradford kienu reb[u kontra Atlanas tal-Litwanja u

kontra Waalwijk tal-Olanda u kienu eliminati minn Zenit St Petersburg tar-Russja.

Bradford City kisbu post fil-final tal-League Cup ta’ din is-sena meta eliminaw lit-tim mill-Premiership Aston Villa.

F’Birmingham, Bradford ing[elbu 2-1 i]da g[addew b’aggregate ta’ 4-3 wara ssu//ess ta’ 3-1 fl-ewwel leg.

Din se tkun l-ewwel darba wara 51 sena li tim mirraba’ kategorija tal-futbol Ingli] wasal sal-final, bla[[ar tim ikun Rochdale fl1962.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Sport 37 TENNIS – OPEN TAL-AWSTRALJA

Finali bejn Li Na u Azarenka I/-?ini]a Li Na eliminat lirRussa Maria Sharapova biex waslet sal-finali tal-Open talAwstralja u fil-finali se tilg[ab kontra Victoria Azarenka li min-na[a teg[ha reb[et kontra Sloana Stephens. Li Na kellha wirja mill-aqwa u reb[et bi skor ta’ 6-2, 6-2 biex issa taffronta lill-holder ta’ dan ilGrand Slam u tipprova tirba[ dan il-Grand Slam wara li tilfet il-finali tal-2011 kontra Kim Clijsters.

“Sentejn ilu kienet l-ewwel darba li kont qed nilg[ab f’finali ta’ Grand Slam u kont kemxejn e//itata. Din id-darba ma rrid infalli,” qalet Li Na wara s-su//ess tag[ha fis-semi finali.

Fl-2011 Li Na kienet reb[et l-Open ta’ Franza wara li kienet tilfet fil-finali tal-ewwel Grand Slam tas-sena. Wie[ed jista’ jg[id li t-telfa ta’ Sharapova ma kinitx daqstant mistennija. Wara l-log[ba Sharapova qalet li r-reb[a li kisbet Li Na kienet meritata.

Fis-semi finali l-o[ra Azarenka reb[et 6-1, 6-4 kontra Sloane Stephens, tennista Amerikana ta’ 19-il sena li fil-kwarti finali eliminat lil Serena Williams. Ta min jinnota li waqt il-log[ba Azarenka we;;g[et l-g[aksa u anke l-kustilji imma xorta wa[da kompliet u reb[et ilkonfront. Issa din g[andha jumejn biex tirkupra.

Minkejja li Stephens ;iet eliminta fis-semi finali ]gur li wie[ed jista’ jg[id li lavventura li kellha din ittennista f’din l-ewwel Grand Slam tas-sena kienet wa[da mill-aqwa.

In-numru wie[ed fid-dinja Novak Djokovic reba[ bi skor ta’ 6-2, 6-2, 6-1 kontra liSpanjol David Ferrer biex ibbukkja post fil-finali.

Djokovic kellu wirja mill-aqwa u mill-ewwel [are; aggressiv biex ma jag[tix /ans lil Ferrer iwettaq xi sorpri]a. Djokovic issa jilg[ab kontra Roger Federer jew Any Murray.

FUTBOL

Hazard jitlob apolo;ija Il-player ta’ Chelsea Eden Hazard talab apolo;ija wara li matul il;img[a ta daqqa ta’ sieq lil ball boy ta’ Swansea.

Chelsea sfaw eliminati mis-semi finali tal-League Cup meta, wara li fl-ewwel leg kienu tilfu 2-0, fit-tieni leg ;ew draw 0-0. Swansea g[addew g[all-finali u issa jilag[bu kontra Bradford.

Fl-a[[ar minuti tallog[ba kien hemm in/ident meta ball boy ta’ Swansea intefa’ fuq il-ballun u deher ja[li l-[in u kien hawn fejn Hazard irrabja u irritalja billi tah daqqa ta’ sieq.

Ir-referee Chris Foy ke//a lil Hazard li jum wara talab apolo;ija ta’ dak li g[amel.

Ta min jinnota li l-ball boy hu Charlie Morgan, iben id-Direttur ta’ Swansea, Martin Morgan.

Skond rapporti fil-;urnali Ingli]i Hazard, wara l-log[ba talab apolo;ija lil Charlie li mar jiltaqa` mieg[u fiddressing room ta’ Chelsea.

“Charlie intelaq kompletament fuq il-ballun u jien kemm ippruvajt nixxuttja l-ballun biex jo[ro; minn ta[tu. Ma kelli l-ebda intenzjoni li new;;a’ lil Charlie,” qal Hazard fuq listazzjon televi]iv ta’ Chelsea.

Hazard, min[abba li intwera karta [amra diretta se jkun sospi] tliet partiti imma jidher li l-FA Ingli]a ma’ din is-sospensjoni.

Kienu diversi players li tkellmu dwar dan l-in/ident u fost dawn kien hemm Rio Ferdinand ta’ Man Utd u Gareth Bale ta’ Tottenham.

Filwaqt li Ferdinand qabel mat-tke//ija Bale qal li Foy ma kellux ike//i lill-player Bel;jan.

Hazard ta’ Chelsea jag[ti daqqa ta’ sieq lill-ball boy ta’ Swansea

Li Na ta/-?ina fl-azzjoni kontra Maria Sharapova

FUTBOL

?IKLI}MU

In/entiv g[all-players ta’ Real

Wiggins irid jirba[ il-Giro d’Italia

Skont rapporti fil-;urnali Spanjoli kull player ta’ Real Madrid se jir/ievi bonus ta’ 335 elf lira sterlina jekk jit-tim jirba[ i/Champions League. Real Madrid se jiltaqg[u kontra man Utd filkwarti finali u bla dubju din se tkun l-aktar log[ba li se tispikka f’din il-kompetizjoni.

Real Madrid ilhom ma jirb[u din it-tazza sa mil-2002 u dawn qed jittamaw li jirb[u l-10 Champions League fl-istorja tag[hom. Ilkow/ tagh[om, Jose Mourinho qed jittama li jirba[ it-tielet Champions League fl-istorja tieg[u wara li reba[ha ma’ Porto u Inter.

Minbarra l-bonus relatat ma/-Champions League, il-players ta’ Real, dejjem skond dawn ir-rapporti, ;ew imwieg[da bonus ta’ 295 elf lira sterlina jekk jirb[u l-kampjonat. Din bla dubju se tkun xi [a;a ferm diffi/li g[al Real, spe/jalment meta wie[ed i[ares lejn ilklassifika u jara li dawn imweg[da 15-il punt ta[t Barcelona.

Minn na[a tieg[u Mourinho di;a’ ammetta li Real mhux se jkunu kapa/i jiddefendu t-titlu li reb[u f’Mejju li g[adda. Fl-istess jum li [ar;u dawn ir-rapporti, [ar;et ukoll statistika li Real, g[attmien sena konsekuttiva, huma l-klabb li irre;istra l-akbar d[ul.

Dan l-ista;un kollox qed jindika li Real se jkunu qed jiffukaw biex jirb[u /-Champions League. Filwaqt li Real qeg[din 15-il punt ta[t Barcelona, Man Utd qeg[din fil-qu//ata tal-Premier Ingli].

L-Ingli] Bradley Wiggins, rebbie[ tat-Tour De France tal2012 qal li l-akbar g[an tieg[u se jkun li jirba[ il-Giro d’Italia li jsir f’Mejju. “Minn dejjem g[idt li l-Giro D’Italia hu titlu importanti.

Lest in[alli lil Chris Froome jissielet g[ar-reb[ tat-Tour De France jekk fil-Giro l-affarijiet imorru kif nixtieq,” qal Wiggins.

Il-fatt li Wiggins se jie[u sehem fil-Giro d’Italia hi a[bar tajba g[all-organizzaturi ta’ dan ittour. {afna drabi /iklisti ta’ fama mondjali jippreferu li jikkompeti fit-Tour De France. Wiggins sar l-ewwel Brittanniku li qatt reba[ it-Tour De France. Dan reba[ ukoll il-medalja tad-deheb waqt l-Olimpjadi. Il-Giro d’Italia jibda fl-4 ta’ Mejju u jintemm fis-26 tal-istess xahar.

IASC

Reb[a kbira g[al }urrieq Wolves

}urrieq W.............................5 G]ira Utd AFC.....................0

}urrieq Wolves kisbu reb[a kbira ta’ 5-0 fuq G]ira Utd u bla dubju din kienet reb[a meritata g[al dan it-tim. IlWolves kellhom b]onn biss 11-il minuta biex marru filvanta;; meta kien gowl ta’ Alister Camilleri li sab ixxibka. L-iskor sa tmiem lewwel taqsima baqa` 1-0 u kien fit-tieni taqsima fejn ilWolves tjiebu u skurja erba’ gowls.

Fl-ewwel [ames minuti tattieni taqsima }urrieq ]iedu mal-iskor b’gowl ta’ Godfrey Chetcuti. Fil-50 minuta l-istess Chetcuti skurja t-tieni gowl tieg[u u t-tielet wie[ed talpartita. Glenn Tabone skurja r’raba’ gowl g[all-Wolves.

Minkejja li wara dawn l-erba’ gowls kien hemm reazzjoni denja ta’ G]ira dawn qatt ma irnexxielhom inaqqsu ddistakk jew jiskurjaw il-gowl

ta’ konsolazzjoni. Kienu filfatt }urrieq li re;g[u skurjaw, din id-darba permezz ta’ Alister Camilleri.

Referee: Etienne Mangion Ikompli jissorprendu

Luqa J....................................4 }abbar CB............................2

Luqa Juniors qed ikomplu jissorprendu u fi tmiem il;img[a g[elbu lil }abbar CB bi skor ta’ 4-2. Dawn marru fil-vanta;; wara biss ]ew; minuti permezz ta’ Jason Good. Il-Juniors ma tantx damu jgawdu dan il-vanta;; g[ax erba’ minuti wara Jonathan Sammut ;ab id-draw g[a]-}abbarin.

Fit-33 minuta Luqa re;g[u marru fil-vanta;; u re;a’ kien Jason Good li sab ix-xibka u liskor baqa` 2-1 sal-mitrie[.

Lee Baldacchino ]ied malvanta;; li kellhom Luqa meta fit-36 minuta tat-tieni taqsima skurja t-tielet gowl tat-tim

tiegpu u l-istess player re;a’ skurja gowl ie[or fl-44 minuta. Kien Wayne Nappa li skurja t-tieni gowl ta’ }abbar g[al skor finali ta’ 4-2 Referee: Paul Apap Reb[a minima

Safi AFC................................2 Mqabba A..............................1

Safi reb[u log[ba kontra Mqabba, tim li b[alhom, ukoll qieg[ed lejn in-na[at ta’ isfel tat-Tieni Divi]joni.

Wara 18-il minuta Safi skurjaw l-ewwel gowl permezz ta’ Cclaudio Gatt u l-iskor sa tmiem l-ewwel taqsima baqa` dak ta’ 1-0.

Fit-tieni taqsima l-andament tal-log[ba baqa` l-istess u kienu Mqabba li skurjaw biex ;abu d-draw. Kien Tim Mana li fil45 minuta ;ab id-draw. Il-gowl de/i]iv g[al Safi wasal fis-65 minuta meta skurja Cladio Gatt..

Referee: Lorry Sammut

IN-NAZZJON Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

38 Sport FUTBOL

Mourinho lest imexxi lill-Portugall Il-kow/ ta’ Real Madrid, Jose Mourinho, qal li hu lest imexxi lit-tim nazzjonali Portugi] u fl-istess [in /a[ad milli jirrifjuta lit-tim nazzjonali Ingli].

Il-kuntratt ta’ Mourinho ma’ Real jiskadi fl-2016.

“Jien nixtieq li xi darba mmexxi lit-tim ta’ pajji]i u na[seb li anke l-poplu jixtieq li din il-[a;a xi darba sse[[. Ma nista’ qatt nirrifjuta jew nikkummenta fuq x’nag[mel jekk inkun offrut ilkariga ta’ kow/ nazzjonali tal-Ingilterra,” qal Mourinho.

Mourinho ]vela wkoll li Real Madrid kienu offrewlu kuntratt meta dan kien g[adu ma’ Chelsea imma dakinhar g[a]el li jibqa’ jmexxi lill-Blues. Meta re;g[et ;ietu l-opportunità li jmexxi lil Real, Mourinho qal li ma setax jirrifjuta.

Fl-istess intervista Mourinho qal li hu impossibbli biex din is-sena Real jirb[u l-kampjonat.

B[alissa l-Merengues qeg[din 15-il punt ta[t illeaders Barcelona.

L-attakkant ta’ Shanghai Shenhua, Didier Drogba

TRASFERIMENTI

Milan iridu lil Drogba

Il-kow/ ta’ Milan, Massimiliano Allegri, qal li jixtieq li l-klabb jakkwista lill-attakkant Didier Drogba ming[and Shanghai Shenhua.

“Hi [a;a ovvja li nkun kuntent jekk Drogba ji;i mag[na. Kull plejer li jg[olli l-livell tat-tim nilqg[uh b’idejna miftu[in,” qal Allegri.

B[alissa Drogba qed jie[u sehem fit-Tazza tanNazzjonijiet Afrikani malKosta tal-Avorju. Fil;img[at li g[addew kien hemm ukoll spekulazzjonijiet li Drogba, eks plejer ta’ Chelsea, jista’ jing[aqad ma’ Juventus.

Rapporti fil-;urnali Taljani qed isostnu li Drogba, li g[andu 34 sena, qed jitlob salarju ta’ 8.5 miljun lira strelina biex jiffirma kuntratt ta’ sena u nofs mar-Rossoneri.

BALOTELLI – Filwaqt li Milan esprimew l-interess fi Drogba, ;urnali Taljani ]velaw li Man City a//ettaw li jnaqqsu s-somma li qed

jitolbu g[as-servizzi talattakkant Mario Balotelli.

Hu fatt mag[ruf li Milan iridu lil Balotelli u issa jidher li Man City qed jitolbu 24 miljun ewro g[al dan leks plejer ta’ Inter.

Ori;inarjament, dawn kienu qed jitolbu 37 miljun ewro. Ftit tal-jiem, ilu Man City irrifjutaw li jbig[u lil Balotelli lil Milan g[assomma ta’ 28 miljun ewro li Milan kienu lesti j[allsu f’sitt pagamenti. Milan qed jippruvaw ibig[u lid-difensur Philippe Mexes u minbarra li jda[[lu l-flus minn dan il-bejg[ ma jibqg[ux i[allsu s-salarju ta’ erba’ miljun ewro kull sta;un.

TOROSIDIS – Roma [abbru li akkwistaw lil Vasilis Torosidis ming[and Olympiakos. Dan tal-a[[ar iffirma kuntratt sal-2016 u g[andu g[a]la li j;eddu b’sena. Fulham ukoll kienu interessati f’dan il-plejer ta’ 27 sena. Dan id-difensur se jkun disponibbli g[al log[ba li g[andhom Roma nhar il{add kontra Bologna.

IN-NAZZJON

Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

Sport 39 TAZZA AFRIKANA

Niger jiksbu l-ewwel punt fl-istorja tag[hom Niger u Congo ssieltu g[al disg[in minuta i]da ma rnexxilhomx jiskurjaw u kellhom jikkuntentaw bi draw li ftit jiswa li]-]ew; na[at flambizzjoni tag[hom li jg[addu g[all-kwarti finali.

I]da g[al Niger dan il-punt hu wie[ed storiku g[aliex hu lewwel punt miksub minn dan ilpajji] f’fa]i finali tat-Tazza Afrikana.

Dan g[aliex Niger tilfu lewwel konfront tag[hom kontra Mali fl-edizzjoni ta’ din is-sena u kienu tilfu t-tliet log[biet li lag[bu fl-unika edizzjoni pre/edenti li fiha [adu sehem, dik tas-sena l-o[ra.

Fil-log[ba l-o[ra tal-biera[ Ghana g[elbu lil Mali 1-0 biex issa jinsabu fl-ewwel post ta’ Grupp B. Il-goal rebbie[ ta’ Ghana kien

skurjat minn Mubarak Wakaso minn azzjoni ta’ penalty fit-38 minuta. Wakaso kien imwissi wara li skorja l-goal de/i]iv meta ne[[a l-flokk u b’hekk se jkun sospi] g[all-a[[ar log[ba tal-grupp.

Il-po]izzjoni ta’ Grupp B wara ]ew; log[biet issib lil Ghana fl-ewwel post b’erba’ punti, segwiti minn Mali bi tlieta, Congo b’]ew; punti u Niger fl-a[[ar post bil-punt storiku tal-biera[.

Grupp B jintemm it-tnejn bla[[ar ]ew; log[biet fejn Ghana jilag[bu kontra Niger f’Port Elizabeth u Congo jiltaqg[u kontra Mali f’Durban.

Ri]ultati Grupp B

Ghana v Mali Niger v Congo

1-0 0-0

U*BET FA TROPHY

Tkompli l-[olma ta’ Lija L-avventura mill-aqwa li qed ikollhom Lija fil-U*BET FA Trophy se tkompli hekk kif dawn eliminaw lit-tim talPremier, Floriana bi skor ta’ 1-0 u issa jiltaqg[u kontra St Andrews. }gur li wie[ed jista’ jg[id, li fuq il-karta, ilkonfront kontra Floriana, g[al Lija, hu wie[ed ferm aktar delikat mill-konfront kontra St Andrews.

Lija, li b[alissa qed jokkupaw l-ewwel post talEwwel Divi]joni, matul il;img[a eliminaw lil Floriana, tim li qieg[ed fiddisa’ post tal-Premier, mirraba’ rawnd tat-trophy u issa fil-kwarti finali jilag[bu kontra St Andrews. Dawn tal-a[[ar, fir-raba’ rawnd eliminaw lil Mqabba bi skor ta’ 4-1 wara l-[in barrani.

Sorpri]a o[ra kienet irreb[a ta’ 2-1 li kisbu Qormi fuq B’Kara, spe/jalment meta wie[ed iqis li lKarkari]i, jiem qabel kienu reb[u 7-1 kontra Mosta.

Qormi issa jilag[bu kontra Balzan, tim li kellu b]onn imur fil-[in barrani biex elimina lil G]ira bi skor ta’ 3-2.

I/-champions Valletta jilag[bu kontra Rabat.

Ironikament, dawn i]-]ew; timijiet eliminaw lill-a[[ar ]ew; timijiet G[awdxin li kien fadal fil-kompetizzjoni.

Rabat kisbu reb[a fa/li ta’ 50 kontra Sannat filwaqt li Valletta g[elbu lil Nadur 2-0.

Il-holders ta’ din it-trophy, Hibernians sabuha fa/li biex g[elbu lil Gudja 4-0 u issa jilag[bu kontra }ebbu;. Fuq il-karta t-tim Pawlist m’g[andux ifalli milli jag[milha mal-a[[ar erbg[a. }ebbu; eliminaw lil Marsaskala bi skor ta’ 3-0.

Il-programm 17 ta’ Frar

Balzan v Qormi St Andrews v Lija A Rabat A v Valletta Hibs v }ebbu; R

Landry Mulemo ta’ Congo u Issiaka Koudize ta’ Niger f’azzjoni mil-log[ba ta’ Grupp B tal-biera[

TRASFERIMENTI

FOOTBALL

Llorente jiffirma ma’ Juventus

Floriana u Stephen Azzopardi jtemmu r-rabta bejniethom

Juventus [abbru li lattakkant ta’ Athletic Bilbao Fernando Llorente iffirma kuntratt ta’ erba’ snin u dan se jing[aqad ma/-champions Taljani kif jintemm l-ista;un.

Juventus m’huma se j[allsu xejn ta’ dan il-player min[abba li l-kuntratt tieg[u jiskadi fi tmiem l-ista;un.

Llorente, li g[andu 27 sena skorja seba’ gowls f’21 partita mat-tim nazzjonali talAr;entina. Dan l-ista;un Llorente skorja gowl filkampjonat u tnejn fl-Europa League. Minkejja li Juventus g[adhom ma ppubblikaw lebda rapport, hu mifhum li Llorente se jkollu salarju ta’ €4.5 miljun fis-sena. Llorente kellu sta;un mill-aqwa sta;un ilu meta dan skorja 15-il gowl fl-Europa League u 24 filkampjonat. Athletic Bilbao waslu sal-finali tal-Europa League u tilfu din il-finali kontra Atletico Madrid.

– Marseille [abbru li akkwistaw lillwinger ta’ Cluj, Moudou Sougou. Moudou, li g[andu 28 sena ng[aqad ma’ Cluj fl2011 wara li g[amel diversi snin jilg[ab fil-Portugall. Dan il-player iffirma kuntratt ta’ tliet snin ma’ Marseille li qeg[din punt ta[t il-leaders PSG. Rapporti fil-;urnali qed jg[idu li Marseille [allsu ssomma ta’ €3 miljun.

SOUGOU

Thackray ta’ Qormi, awtur ta’ wie[ed mill-gowl ta’ Qormi fi dwell g[all-ballun ma’ Mifsud Triganza ta’ B’Kara (Ritratt> Trevor Sollars)

L-eliminazzjoni ta’ Floriana FC mil-leaders tal-Ewwel Divi]joni Lija Athletic mill-U*BET FA Trophy, [alliet l-effett tag[ha fuq it-tmexxija ta’ Floriana FC. Dan g[aliex ilbiera[ Floriana FC u l-coach Stephen Azzopardi la[qu ftehim li bih i]-]ew; na[at in[allu mill-kuntratt li kien jorbothom flimkien. B’din id-de/i]joni Stephen Azzopardi m’g[adux coach ta’ Floriana wara biss tliet xhur fit-tmexxija talGreens.

Stephen Azzopardi kien in[atar coach f’Ottubru li g[adda u minkejja xi wirjiet tajbin, ir-ri]ultati ma kinux dawk mixtieqa.

Minbarra l-a[[ar di]appunt tal-eliminazzjoni mill-FA Trophy, Floriana ;ejjin minn serje negattiva ta’ [ames log[biet ming[ajr reb[a fil-kampjonat Premier. L-a[[ar reb[a ta’ Floriana kienet kontra Balzan fl-10 ta’ Di/embru. Fi stqarrija ma[ru;a minn Floriana huma rringrazzjaw lil Stephen Azzopardi tas-servizz li ta lill-klabb f’dan i]-]mien qasir.

FUTBOL

Casillas sitt ;img[at barra Il-goalkeeper ta’ Real Madrid Iker Casillas se jitlef lewwel leg tal-fa]i tal-a[[ar 16 kontra Man Utd wara li kiser subajh. Casillas kiser subg[ajh matul il-;img[a meta Real ;ew draw 1-1 kontra Valencia.

Il-goalkeeper internazzjonali Spanjol kellu j[alli l-grawnd wara 17-il minuta u wara li saritlu X-Ray ;ie ikkonfermat li dan se jitlef il-log[ba li se tintlag[ab fit-tieni ;img[a ta’ Frar. Minbarra li se jitlef din il-log[ba, Casillas jista’ jitlef ukoll il-log[ba tant mistennija kontra Barcelona li se tintlag[ab fit-2 ta’ Marzu.

Intant, il-President tal-Uefa Michel Platini ta l-permess lirreferees biex dawn jissospendu partiti jekk ikun hemm ka]i ta’ razzi]mu fil-grawnd. Platini qal li jekk referee jinteba[ li hemm ka] ta’ razzi]mu fil-grawnd, jew jekk ikun infurmat mir-raba’ uffi/jal b’dan kollu jista’ jwaqqaf il-log[ba u jsir avvi] biex dan ir-razzi]mu jieqaf immedjatament.

Jekk dan l-a;ir jibqa’ g[addej wara li tkun kompliet illog[ba r-referee jer;a’ jwaqqaf il-log[ba g[al [ames jew 10 minuti u jordna lit-timijiet imorru lejn id-dressing rooms.

Jekk anke wara li jsir dan kollu, ir-razzi]mu jibqa’ g[addej, ir-referee g[andu dritt jissospendi l-log[ba.

Il-:img[a, 25 ta’ Jannar, 2013

40 Lokali

Madwar 90,000 persuna marru Sqallija billi g[amlu u]u mis-servizz, tal-katamaran ]ieda sostanzjali o[ra fuq ir-ri]ultati tas-snin ta’ qabel (Ritratt> Martin Agius)

Sena mill-aqwa g[as-servizz tal-katamaran F’dawn l-a[[ar erba’ snin, 600,000 passi;;ier g[amlu u]u mis-servizz talkatamaran bejn Malta u Sqallija. Is-sena 2012 kienet l-a[jar sena g[as-servizz tal-katamaran f’Malta, b’55,000 persuna j]uru lil Malta minn Sqallija, meta mqabbel ma’ 41,000 persuna fl-2008.

Madwar 90,000 persuna marru Sqallija billi g[amlu u]u minn dan isservizz, ]ieda sostanzjali o[ra fuq irri]ultati tas-snin ta’ qabel, meta fl-2008, fost o[rajn, in-numru ta’ persuni li vvja;;aw b’dan il-mod kien ila[[aq is70,000. Dan minbarra n-numru ta’ vetturi li u]aw il-katamaran, bis-sena 2012 tirre;istra iktar minn 25,000 vettura, /ifra li hi ferm akbar minn dik tal-2008, b’madwar 12,000 vettura.

Dan kollu t[abbar waqt ]jara li lMinistru g[at-Turi]mu, il-Kultura u lAmbjent Mario de Marco g[amel fuq il-katamaran Jean de la Vallette, l-ikbar katamaran ta’ velo/ità qawwija fost ilvapuri kollha ta’ dan it-tip fil-

Mediterran. Fil-fatt, l-investiment fuq dan l-istess vapur, li hu fost l-aqwa tattip tieg[u, seta’ jsir biss permezz tarri]ultati po]ittivi li l-kumpanija Virtu Ferries g[amlet f’dawn l-a[[ar snin, b’mod partikulari wara d-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea, fiz-zona ewro u fizzona Schengen.

Fil-fatt, fi kliem id-Direttur Mani;erjali tal-Virtu Ferries, Henri Saliba, kienet is-s[ubija ta’ Malta flUnjoni Ewropea li qed twassal biex isservizz tal-katamaran qed jara dawn irri]ultati tajbin, min[abba li xejnet numru ta’ diffikultajiet li t-turisti kien ikollhom jiltaqg[u mag[hom flivvja;;ar tag[hom lejn Malta. Dan, fost o[rajn, wassal ukoll biex il-kumpanija investiet f’]ew; bastimenti ;odda o[ra, minbarra Jean de la Vallette, San :wann u Maria Dolores.

Ir-ri]ultati po]ittivi li kisbet ilkumpanija Virtu Ferries f’dawn l-a[[ar snin ma ;ewx b’kumbinazzjoni, sostna

Saliba. B’[idma s[i[a mal-Awtorità Maltija tat-Turi]mu, is-servizz tal-katamaran lejn Malta qed isir dejjem iktar popolari fost dawk li jkunu fi Sqallija, anke permezz ta’ kampanji ta’ riklamar.

Iktar minn hekk, dan l-isforz kollettiv, qal Saliba, hu mmirat ukoll li jwassal biex numru ta’ persuni li jkunu jridu jmorru cruise ju]aw is-servizz tal-katamaran biex jibdew il-cruise tag[hom minn Malta, minflok imorru Palermo jew Venezja biex jaqbdu l-vapur tag[hom.

Saliba spjega li kollox juri li s-sena 2013 g[andha tkun wa[da ta’ su//ess g[al dan is-settur u dawn l-istess su//essi wasslu wkoll biex, f’dawn la[[ar snin, il-kumpanija ]]id il[addiema tag[ha.

Fid-diskors tieg[u, fil-pre]enza talistess Direttur Mani;erjali u ta/Chairman tal-kumpanija, Francis Portelli, il-Ministru de Marco spjega li dawn is-su//essi qed jitgawdew mill-

media•link COMMUNICATIONS

Maltin kollha min[abba li qed isa[[u dejjem aktar it-turi]mu f’pajji]na. Malta qed issir destinazzjoni dejjem aktar popolari fost il-barranin, tant li ftit ilu, fil-perjodu tal-Milied u l-Ewwel tasSena, kien hemm madwar 2,000 Taljan li ]aru Malta permezz tal-katamaran, proprju biex ji//elebraw dawn il-festi.

Is-suq turistiku li qed jag[mel u]u millkatamaran, madankollu, ma jinkludix biss Taljani, tant li, fi kliem il-Ministru, 30% tal-passi;;ieri kollha li ju]aw ilkatamaran biex ji;u minn Sqallija huma ta’ nazzjonalità o[ra u mhux Taljani. }gur li dawn ir-ri]ultati po]ittivi fisservizz tal-katamaran jimxu id f’id marrekord ta’ passi;;ieri li g[addew millAjruport Internazzjonali ta’ Malta, numru li la[aq it-3,650,000 persuna.

Dan minbarra r-rekord fin-numru ta’ turisti li ]aru lil pajji]na permezz talcruiseliners, rekord ta’ iktar minn 600,000 persuna, temm jg[id ilMinistru.