2013_02_05

Page 1

Numru 13,352

€0.55

www.mychoice.pn

It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Muscat ma jridx iwie;eb dwar An;lu Farrugia Itenni l-istess twe;iba g[al numru ta’ mistoqsijiet minn Matthew Bonett

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi laqa’ f’Kastilja lil Gianluca Bezzina u t-tim tieg[u, rebbie[a ta’ din is-sena tal-Eurovision Song Contest. Gianluca u s[abu se jkunu qed jirrappre]entaw lil Malta fl-Isvezja bil-kanzunetta Tomorrow. Il-Prim Ministru qal li Gianluca hu xhieda tat-talent li pajji]na kapaci joffri. Fi tmiem din il-laqg[a Gianluca qal li jinsab fer[an [afna imma jispera li din l-esperjenza ma tbiddillux [afna [ajtu u dik tal-familja tieg[u. Jixtieq ikompli ja[dem b[ala tabib u jispe/jalizza fl-istudji tieg[u. Gianluca kien akkumpanjat mill-familja tieg[u u t-tmexxija tal-PBS. (Ritratt> Joseph Galea)

Qab]a o[ra ta’ kwalità g[all-anzjani Tliet /entri re;jonali b’firxa wiesg[a ta’ servizzi tas-sa[[a minn Charles Muscat

Il-Programm Elettorali talPartit Nazzjonalista se joffri qab]a o[ra ta’ kwalità g[allanzjani biex aktar anzjani jibqg[u jg[ixu fil-komunità u jikkontribwixxu fis-so/jetà u biex dawk li jkollhom jid[lu fid-djar tal-anzjani, jing[ataw l-aqwa servizzi ta’ kura. Dan jista’ jsir biss jekk f’pajji]na

jkompli jin[oloq ix-xog[ol, tkompli tikber l-ekonomija u jkompli jkollna l-finanzi talpajji] fis-sod. Il-Prim Ministru u Kap talPartit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal dan ilbiera[ waqt konferenza tal-a[bartijiet fidDar ?entrali li trattat is-settur tal-anzjani. Il-konferenza tal-

a[barijiet tmexxiet misSegretarju :enerali, Paul Borg Olivier u attendew ukoll il-kandidati Jean Pierre Farrugia u Shirley Farrugia li huma wkoll tobba tal-familja. Lawrence Gonzi qal li lPN mhux biss ippubblika lProgramm Elettorali, imma g[all-ewwel darba fl-istorja

Int f’din l-elezzjoni Suppliment spe/jali fil-pa;ni tan-nofs ta’ dan il-;urnal. Illum dwar il-kura kontra l-kan/er.

politika ta’ pajji]na, ippubblika wkoll l-estimi finanzjarji dwar kemm se ti;i tiswa kull proposta. Imma l-Partit Laburista g[adu ma ppubblikax il-programm elettorali tieg[u, g[alkemm il-kampanja elettorali waslet f’nofsha. g[al pa;na 5

Sport

Pietro Ghedin u Ray Farrugia [abbru l-iskwadra finali ta’ 18-il plejer g[all-partiti ta’ [biberija ta’ g[ada kontra l-Irlanda ta’ Fuq u l-Awstrija rispettivament Ara pa;na 39

Il-Mexxej Laburista Joseph Muscat qal li ma jridx iwie;eb dwar id-dikjarazzjonijiet serji li g[adda l-eks Deputy Leader Laburista An;lu Farrugia f’intervista ma’ The Sunday Times, fejn fost l-o[rajn semma kif ilMalta Labour Party jinsab vi/in ta’ kuntratturi kbar, waqt li spjega wkoll kif ilmod kif tke//a An;lu Farrugia minn Muscat kien assassinju politiku. Fil-fatt, l-intervista li leks Deputy Leader Laburista An;lu Farrugia mal-;urnal The Sunday Times ;abet reazzjoni kbira mill-pubbliku u kien g[alhekk, kull ;urnalist u ;urnalista f’pajji]na kien qed jistenna l-ewwel konferenza tal-a[barijiet, dik tal-biera[ filg[odu f’Ra[al :did, biex jistaqsi lil Muscat g[ar-reazzjoni tieg[u dwar il-kummenti ta’ dak li kien is-secondin-command ta’ Muscat sa ftit ;img[at ilu, u dan peress li Muscat ma g[amel l-ebda referenza g[ad-dikjarazzjonijiet ta’ An;lu Farrugia waqt il-mass meeting f’{a] }abbar. Fil-fatt, il-;urnalisti kollha pre]enti lbiera[ filg[odu, [lief tas-Super One, tal-Orizzont u tal-Maltatoday g[amlu mistoqsijiet g[al pa;na 3


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

2 Lokali

Bonds tal-Vilhena Government Fund jaqb]u €100 miljun Il-Vilhena Malta Government Bond g[alaq is-sena 2012 b’fond ta’ ‘l fuq minn €100 miljun

Antoine Briffa, il-Kap talCapital Markets u Instituzzjonijiet fi [dan ilBank of Valletta, qal li lVilhena Government Bond Fund jag[ti lill-investituri sigurtà u r-ritorn mistenni mill-investiment fuq ilbonds tal-Gvern. Ma ’ dawn , permezz tad - duration management , l - investi turi ji;i pprovdut b ’ pro fil ta ’ ritorn mill - investi ment ming[ajr xkiel , bilan/ bejn ir - risk u l likwidità fit - tul li ma tis tax tkun replikata mill investituri retail .

Il-kap tal-Valletta Fund Management Limited (VFM), Mark Agius, qal li hu /ar li te]isti affinità bejn l-investitur lokali u l-istokks tal-Gvern. Dan il-fond li jipprovdi lill-investituri b’selezzjoni ta’ stokks talGvern, ta lura interessi ta’ 5.01% minn meta ;ie mniedi, sa Di/embru 2012. Il-fond, li huwa mmexxi mill-VFM u rrakkomandat mill-Bank of Valletta, jipprovdi lill-investituri bi tliet benefi//ji distinti – portafol diversifikat tal-bonds lokali tal-Gvern u a//ess g[allflus.

L-MIA tkompli f’Jannar bi/-/ifri rekord In-numru ta’ passi;;ieri u s-seat load factor medju l-og[la qatt mil[uqin f’Jannar It-traffiku fl-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta g[all-2013 kompla fuq ittendenza tal-a[[ar disa’ xhur, b’/ifri rekord kemm fin-numru ta’ passi;;ieri u kif ukoll fis-seat load factor medju rre;istrati f’Jannar. In-numru ta’ passi;;ieri flewwel xahar ta’ din is-sena la[aq 179,243 – li hija ]ieda ta’ 8 fil-mija meta mqabbel mal-istess xahar is-sena lo[ra. Is-seat load factor medju kien ta’ 66.3 fil-mija, li juri ]ieda ta’ 1.1 punti per/entwali meta mqabbel ma’ Jannar 2012. In-numru ta’ titjiriet g[axxahar ]died b’4.1 fil-mija matul il-perjodu msemmi. Bl-istess mod, is-seat capaci-

ty g[ax-xahar la[qet 270,400, li jfisseri ]ieda ta’ 6.2 fil-mija fuq Jannar 2012. Il-maximum take-off weight (MTOW) kienet 4.9 og[la mill-istess perjodu fl2012, filwaqt li l-merkanzija u l-posta rre;istraw ]ieda konsiderevoli ta’ 29.3 filmija fuq dak irre;istrat matul l-istess xahar fl-2012. Is-suq Taljan irre;istra lakbar ]ieda f’/ifri assoluti, b’5,808 passi;;ier aktar u li hi ekwivalenti g[al ]ieda ta’ 17.8 fil-mija fuq Jannar 2012. Ir-Renju Unit irre;istra ]ieda ta’ 3,892 passi;;ier, li jfisser ]ieda ta’ 6.8 fil-mija, filwaqt li l-Libja rat ]ieda ta’ 2,115 passi;;ier, li ssarraf f’]ieda ta’ 45.6 fil-mija. Is-

suq Fran/i] rre;istra ]ieda ta’ 1,163 passi;;ier, li jfisser ]ieda ta’ 20.8 fil-mija. Is-suq :ermani] rre;istra tnaqqis negli;ibbli ta’ 42 passi;;ier jew 0.2 fil-mija anqas minn dawk fl-istess perjodu fl2012. Dawn huma ri]ultat inkora;;anti g[all-industrija tatturi]mu. Ix-xahar ta’ Jannar kien l-g[axar xahar konsekuttiv ta’ rekord ta’ passi;;ieri li g[addew millajruport wara li t-tliet snin li g[addew kienu snin rekord g[all-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta fejn il-passi;;ieri ]diedu minn sena g[al o[ra, bis-sena li g[addiet la[[qu total ta’ 3.65 miljun.

Pro;ett g[al tag[lim tul il-[ajja It-Temp

UV INDEX

3

IT-TEMP> Ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin, li jsir ftit jew wisq imsa[[ab bil-possibbiltà ta’ xi ftit xita sa filg[axija VI}IBBILTÀ> Tajba IR-RI{: {afif g[al moderat mill-Majjistral li jsir ftit jew wisq mill-Punent Majjistru BA{AR> Moderat li jsirmoderat g[al qawwi IMBATT> Baxx mill-Majjistral TEMPERATURA: L-og[la 0.15˚C XITA> F’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1 mm. Xita mill-1 ta’ Settembru 333.6 mm IX-XEMX> Titla’ fis-07.00 u tin]el fis-17.32

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

F’Malta tnieda pro;ett li jippromwovi u jibda jimplimenta l-istrate;ija Ewropea g[at-tag[lim tul il-[ajja. Din l-istrate;ija, li tit[addem bejn diversi stakeholders, g[andha l-g[an li trawwem kultura ta’ tag[lim tul il-[ajja, anke fost l-adulti. Dan biex jitjiebu l-[iliet anke fost il-[addiema ta’ /erta età. Dawn il-korsijiet f’Malta jsiru ta[t il-kappa tad-Direttorat g[at-Tag[lim tul il-{ajja. Meta tkellem dwar dan il-pro;ett, isSegretarju Parlamentari g[a]-}g[a]ag[ u Sport,

B[al-lum 25 sena

I

IT-TLIETA L-og[la 15˚C L-inqas 9˚C

L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C

IL-{AMIS L-og[la 13˚C L-inqas 9˚C

IL-:IMG{A L-og[la 13˚C L-inqas 8˚C

IS-SIBT L-og[la 13˚C L-inqas 8˚C

UV

UV

UV

UV

UV

3

4

2

3

3

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 14˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt 6˚C xita, Tel Aviv 24˚C xemxi, Amsterdam 9˚C ftit imsa[[ab, Milan 11˚C xemxi, Tripli 12˚C xita, Istanbul 16˚C imsa[[ab, Ateni 19˚C imsa[[ab, Lisbona 14˚C xemxi, Londra 11˚C xemxi, Vjenna 4˚C imsa[[ab, Berlin 4˚C xita, Madrid 11˚C ftit imsa[[ab, Zurich 3˚C xita, Brussell 9˚C xita, Moska -2˚C borra, Munich 2˚C xita, il-Kajr 26˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 10˚C xita, Dublin 7˚C [albiet tax-xita, Bar/ellona 12˚C ftit imsa[[ab, Tune] 14˚C f ftit imsa[[ab, St. Petersburg -3˚C imsa[[ab, Al;eri 14˚C ftit imsa[[ab, Ruma 12˚C xemxi, Kopen[agen 3˚C xita, Stokkolma 1˚C borra.

Clyde Puli, semma kif g[al dan il-g[an hawn madwar 750 kors offrut madwar Malta u G[awdex, f’diversi oqsma fosthom il-lingwi u lICT. Dawn isiru kemm filg[odu kif ukoll filg[axija, f’diversi skejjel u anki kunsilli lokali. Mario Azzopardi, il-Kap tad-Direttorat talLifelong Learning, spjega kif il-konkorrenza g[al-korsijiet ]diedet minn 4,360 fl-2008 g[al 11,600 fis-sena 2012. Dan il-pro;ett bl-isem ta’ EU Agenda Adult Learning hu kofinanzjat b’fondi mill-Unjoni Ewropea.

l-Ministru Michael Falzon, responsabbli millI]vilupp tal-Infrastruttura, kien ikkonferma filParlament li mill-inqas wie[ed mill-uffi/jali fil-Ministeru tax-Xog[lijiet fi ]mien il-Gvern So/jalista kien jit[alla jinnegozja u jie[u sehem fi spekulazzjoni ta’ xiri u bejg[ ta’ art meta dan ma setax jag[mlu min[abba l-kariga li kellu. Kien jirri]ulta wkoll li [afna files fil-Ministeru ma nstabux wara l-elezzjoni. A[bar o[ra kienet dwar l-industrija tatturi]mu fejn t[abbar li mill-elezzjoni ta’ Mejju tal-1987, f’anqas minn sena, il-Gvern kien ir/ieva 24 talba biex ji]diedu sulari fuq lukandi e]istenti filwaqt li kien qed ikun mistenni li nnumru ta’ sodod f’lukandi, kumplessi turisti/i, guest houses u holiday flats kien se ji]died b’6,800. Kien t[abbar ukoll li l-Korporazzjoni talI]vilupp kienet approvat 14-il pro;ett ie[or fl-a[[ar [mistax wara li kienet di;à approvat 43 o[ra li l-applikazzjoni g[alihom da[lu kollha wara l-elezzjoni. Kien hemm ukoll 29 pro;et ie[or li kienu qed jistennew lapprovazzjoni.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

3

Ma jwe;ibx lanqas min huma l-kuntratturi minn pa;na 1

diretti lil Muscat dwar numru ta’ punti li semma An;lu Farrugia fl-intervista li g[amel ma’ The Sunday Times, i]da t-twe;iba ta’ Muscat kienet l-istess g[al kull mistoqsija, ji;ifieri dik li ma jridx iwie;eb dwar dak li qal An;lu Farrugia. Fost il-mistoqsijiet li sarulu mill-;urnalisti kien hemm biex jg[id min huma l-kuntratturi li jinsabu vi/in ferm tal-Malta Labour Party, jekk jiddispja/ihx g[all-mod kif tratta u ke//a lil An;lu Farrugia, kif ukoll jekk An;lu Farrugia kienx korrett f’dak kollu li qal. I]da minkejja li kienu g[addew aktar minn 24 sieg[a minn x[in [ar;et lintervista ta’ An;lu Farrugia,

Muscat ma kellu l-ebda tip ta’ twe;iba, li wasslet g[al reazzjoni ta’ sorpri]a mill-;urnalisti kollha pre]enti. G[all-kuntrarju ta’ dak li ji;ri f’konferenzi tal-a[barijiet o[ra, g[al din il-konferenza tal-a[barijiet, Muscat kellu lesta ;emg[a ta’ partitarji Laburisti li bdew jattakkaw lill-;urnalisti kollha li g[amlu mistoqsijiet b’rabta ma’ dak li qal An;lu Farrugia. Sa[ansitra, g[al kull darba li Muscat qal li ma jridx iwie;eb, kien hemm min /ap/aplu, u nstema xi g[ajjat ta’ ‘Joseph, Joseph’. Wara li Muscat [asad lil kul[add b’dawn it-twe;ibiet, waqt konferenza tal-a[barijiet separata, il-Prim Ministru u lKap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi kien misto-

qsi dwar dan, li min-na[a tieg[u, sostna li Muscat g[andu l-obbligu morali li jwie;eb dwar dawn l-allegazzjonijiet li qed jag[mel An;lu Farrugia. Il-Prim Ministru staqsa wkoll jekk ir-rabta bejn il-kuntratturi u l-Malta Labour Party, li tkellem dwarha An;lu Farrugia, hix marbuta malproposta ta’ Muscat li jifred lambjent mill-ippjanar kif ukoll il-proposta tal-ener;ija li jibni power station ;dida. Sadattant, anke d-Deputy Leader Laburista Toni Abela kien mistoqsi dwar l-akku]i li g[amel An;lu Farrugia, i]da waqt il-programm TVHEMM fuq l-istazzjon nazzjonali l{add filg[axija, anke hu, g[al darba, tnejn, tlieta, [arab milli jwie;eb.

G[al kull mistoqsija tal-;urnalisti dwar il-ka] ta’ An;lu Farrugia, Muscat iddikjara li mhux se jwie;eb

Sa[ansitra, fi tmiem il-programm, Toni Abela qal li kieku ;ie trattat bl-istess mod kif ;ie trattat An;lu Farrugia, kien jirrea;ixxi blistess mod. Ilbiera[ waranofsinhar, f’konferenza tal-a[barijiet fi/-

?entru Nazzjonali Laburista, ippruvajna nie[du r-reazzjoni tal-kelliema Laburista Marie Louise Coleiro Preca dwar dan il-ka], i]da g[a]let ma twe;ibx, g[aliex ‘it-tema talkonferenza tal-a[barijiet ma kenitx An;lu Farrugia’.

Muscat g[andu jpo;;i l-karti fuq il-mejda Biex ine[[i l-attenzjoni minn fuqu, wara dak li ]vela An;lu Farrugia l{add ma’ The Sunday Times, dwar ir-rabta tal-Malta Labour Party u lkuntratturi l-kbar, il-Mexxej Laburista Joseph Muscat qed ikompli jirrepeti l-istorja li [ar;et biha lgazzetta Malta Today, u li l-Partit Nazzjonalista di;à /a[ad u se jie[u passi legali fil-konfront tal-istess gazzetta permezz ta’ libell li se ji;i ppre]entat illum. Fi stqarrija, il-Partit Nazzjonalista qal li minflok jista[ba u j]omm [alqu

mag[luq, kif g[amel ilbiera[ filg[odu meta rrifjuta li jwie;eb mistoqsijiet tal-;urnalisti, Muscat g[andu jpo;;i l-karti fuq il-mejda u jwie;eb g[al dak li ]vela l-eks Deputat Mexxej Laburista. Il-Partit Nazzjonalista qal li Muscat g[andu [afna xi jwie;eb, u po;;a quddiem Muscat erba’ mistoqsijiet. L-ewwel mistoqsija hi x’rabta hemm bejn il-kuntratturi u l-proposti tal-Malta Labour Party dwar ilMEPA. Il-Partit Nazzjonalista staqsa wkoll jekk il-proposta ta’ Muscat li

mill-MEPA jwarrab l-ambjent, g[andhiex x’taqsam mal-laqg[at talkuntratturi l-kbar qrib il-Malta Labour Party. Mistoqsija o[ra li qed jag[mel il-Partit Nazzjonalista hija x’rabta hemm bejn il-Malta Labour Party u l-proposti tieg[u dwar power station ;dida li se tiswa €600 miljun g[al xejn, b’]ew; tankijiet tal-gass daqs il-knisja tal-Mosta b’periklu kbir g[an-nies tan-na[a t’isfel ta’ Malta,. Il-Partit Nazzjonalista staqsa wkoll min huma l-kuntratturi li taw din il-

proposta lil Muscat, u jekk g[al li jista’ jkun humiex l-istess kuntratturi li marru mieg[u Dubai meta kien g[addej il-pro;ett ta’ SmartCity, u g[alhekk issa f’daqqa wa[da sar favur il-pro;ett ta’ Smart City. Il-Partit Nazzjonalista qal li qed jistenna li Muscast u l-klikka tieg[u jwie;bu g[all-mistoqsijiet. Muscat donnu g[adu ma nteba[x li wara dak li ]vela l-eks Deputat Mexxej tieg[u, he can run, but he can’t hide, temm jg[id il-Partit Nazzjonalista.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

4

L-MLP ikompli jigdeb dwar is-sa[[a minn Matthew Bonett

Minn nhar il-:img[a li g[adda, il-Malta Labour Party u l-Mexxej tieg[u Joseph Muscat g[a]lu li jibdew strate;ija li di;à kien addotta l-istess partit u lLeader ta’ qabel Muscat, Alfred Sant, fl-a[[ar elezzjoni ;enerali, dik li jbe]]g[u u jigbdu li ta[t Gvern Nazzjonalista, issa[[a ma tibqax b’xejn. Fi stqarrija nhar il-:img[a stess, il-Partit Nazzjonalista fakkar li d-dikjarazzjoni ta’ Alfred Sant fl-a[[ar elezzjoni ;enerali ma kienet xejn g[ajr gidba g[aliex fla[[ar [ames snin, is-servizz tas-sa[[a baqa’ b’xejn. Madankollu, skont il-kelliema Laburista Marie Louise Coleiro Preca, Alfred Sant kellu ra;un u qalet li taqbel ma’ dak li kien qal Alfred Sant. Din kienet ittwe;iba tag[ha lil IN-NAZZJON g[al mistoqsija li saritilha lbiera[ waranofsinhar waqt konferenza tal-a[barijiet fi/-?entru Nazzjonali Laburista, li matulha, kemm hi kif ukoll i]-]ew; kandidati Laburisti Chris Fearne u Adrian Meli komplew bilgidba ta’ Muscat, li s-sa[[a mhix se tibqa’ b’xejn ta[t Gvern Nazzjonalista. Fl-istess konferenza tala[barijiet [are; bl-aktar mod /ar kemm il-Malta Labour Party jinsab f’sitwazzjoni ta’ paniku u tgerfix, peress li ]-]ew; kelliema Marie Louise Coleiro Preca u Michael Farrugia mhux jaqblu bejniethom dwar kif Gvern Laburista se jda[[al is-settur privat filqasam tas-sa[[a. Fil-fatt, ta[t it-tinda f’{al

Qormi nhar il-:img[a Michael Farrugia qal li filPublic Private Partnerships li jrid ida[[al Gvern Laburista fil-qasam tassa[[a, il-Gvern “se jissettja l-policies hu, u l-privat ikollu joqg[od g[al dawk ilpolicies”. Mistoqsija biex titkellem aktar dwar dan ilpjan Laburista, Marie Louise Coleiro Preca g[a]let li tattakka l-;urnalist g[aliex ikkwota lill-kollega tag[ha Michael Farrugia, u sa[ansitra qalet li l-;urnalist ma kienx qed jikkwota tajjeb litTabib Michael Farrugia. Qalet ukoll li l-;urnalist kien qed jinterpreta lil Michael Farrugia [a]in, u dan filwaqt li kkwotalha kelma b’kelma ta’ dak li qal il-kollega tag[ha stess. Fi stqarrija, il-Partit Nazzjonalista qal li l-kelliema ta’Muscat komplew jirrepetu l-gidba ta’ Muscat li kien [are; biha Alfred Sant [ames snin ilu li l-PN jag[mel is-sa[[a bi [las. Dawn il-[ames snin kienu lakbar prova tal-gideb talMLP g[aliex is-sa[[a hi bla [las. Issa, kompla l-PN, qeg[din lejlet elezzjoni ;enerali o[ra u Muscat irri/ikla l-gidba ta’ Sant. Il-PN fakkar li kien Edward Scicluna, il-kelliem ta’ Muscat dwar il-finanzi li kiteb u tkellem g[al iktar minn darba li s-sa[[a g[andha tkun bi [las u kien Muscat li fa[[ar il-Gvern ta’ Sant li da[[al taxxa fuq ilmedi/ina u fuq il-mard u kien iddeskrivihom b[ala “mi]uri ta’ Gvern responsabbli u serju.”

Konferma li Muscat mhux preparat biex imexxi Iwieg[ed tliet affarijiet li di;à qeg[din fis-se[[ minn Matthew Bonett

Tliet weg[diet differenti li g[amel il-Mexxej Laburista Joseph Muscat fil-qasam tassa[[a jikkonfermaw kemm Muscat mhuwiex lest biex imexxi ’l-pajji], u dan g[aliex lanqas biss jaf li t-tliet affarijiet li wieg[ed di;à qeg[din fis-se[[, u /-/ittadini Maltin u G[awdxin qed igawdu minnhom. Waqt konferenza tal-a[barijiet, il-Ministru tas-Sa[[a, lAnzjani u l-Kura filKomunità tkellem dwar ittliet proposti li g[amel ilMalta Labour Party fil-qasam tas-sa[[a u spjega kif dawn di;à da[lu fis-se[[. L-ewwel weg[da li g[amel Muscat kienet dik li jwassal il-medi/ini lill-anzjani fi djarhom. Dan is-servizz, spjega l-Ministru Cassar, li jing[ata wkoll lill-persuni b’di]abbiltà, di;à je]isti, u jing[ata permezz talHomehelp. Fil-fatt, wie[ed mis-servizzi li da[[al Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista hu sservizz tal-Homehelp li permezz tieg[u carers imorru jg[inu lill-anzjani u persuni b’di]abbiltà f’darhom u jg[inuhom fil-qadi li jkollhom b]onn inklu] billi ji;brulhom il-medi/ini mill-

ispi]erija u je[duhielhom iddar tag[hom. It-tieni weg[da li g[amel Muscat ilbiera[ filg[odu kienet dik ta’ li;i dwar issa[[a mentali, i]da kif spjega l-Ministru Joe Cassar, din illi;i di;à g[addiet millParlament f’Di/embru li g[adda. Hu qal li lOppo]izzjoni, mmexxija minn Muscat, [adet sehem fid-dibattitu parlamentari u din il-li;i g[addiet unanimament. Fil-fatt, il-Ministru Cassar ta rendikont tal-pro/ess kollu li wassal g[all-approvazzjoni tal-li;i dwar is-sa[[a mentali, fejn f’:unju li g[adda, labbozz ta’ li;i ;ie ppublikat fil-Gazzetta tal-Gvern, u f’Novembru saret iddiskussjoni fit-Tieni Qari u fil-Kumitat fejn l-Abozz ta’ Li;i g[adda unanimament. Fit-3 ta’ Di/embru, il-li;i ;iet approvata mit-Tielet Qari mill-Parlament, waqt li erbat ijiem wara, fis-7 ta’ Di/embru, il-li;i tas-sa[[a mentali ;iet iffirmata millPresident u ppublikata filGazzetta tal-Gvern b[ala l-Att 22 tal-2012. Il-Parlament, imbag[ad, ;ie infurmat b’dan kollu fl-10 ta’ Di/embru li g[adda.

It-tielet weg[da li g[amel Muscat kienet dik li jibda jsir screening talOsteoporo]i flimkien maliscreening nazzjonali talkan/er tas-sider. Il-Ministru Joe Cassar spjega kif skont l-istudji internazzjonali, dawn i]-]ew; screenings ma jistg[ux isiru flimkien. Fil-fatt, f’din ille;i]latura, il-Gvern g[amel dak kollu li seta’, skont dak li hu rrakkomandat, bl-aqwa pro/edura tkun dik li t-tabib tal-familja j[ares lejn ir-riskji tal-osteoporo]i, imbag[ad jibg[at pazjent g[al bone scan, kif ukoll ikun it-tabib tal-familja li jag[mel followup. Dan is-servizz se jibda jing[ata mill-;img[at li ;ejjin. Fil-konferenza tal-a[barijiet, il-Ministru Joe Cassar tkellem ukoll dwar id-dikjarazzjonijiet tal-kelliem Laburista Michael Farrugia, li qal li Gvern Laburista jissettja t-targets u l-privat ikollu joqg[od g[alihom. Il-Ministru spjega li partnerships bejn il-Gvern u l-privat ma ja[dmux hekk, fejn ilGvern jiddetta kollox hu, i]da jiffunzjonaw permezz ta’ ta[didiet u negozjati bejn i]]ew; partijiet.

G[aqdiet ambjentali f’laqg[a mal-PN

Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil u l-Ministru g[at-Turi]mu, l-Ambjent u l-Kultura Mario de Marco fil-laqg[a ma’ rappre]entanti ta’ g[aqdiet ambjentali

Rappre]entanti ta’ tliet g[aqdiet ambjentali – Flimkien g[al Ambjent A[jar, Ramblers u Friends of the Earth – ressqu l-fehmiet tag[hom dwar il-qasam ambjentali f’pajji]na waqt laqg[a mal-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil u mal-Ministru g[at-Turi]mu, l-Ambjent u l-Kultura Mario de Marco. Fl-introduzzjoni tieg[u Simon Busuttil qal li l-ambjent g[andu rwol importanti fil-programm elettorali mressaq mill-Partit Nazzjonalista. Hu rrefera g[all-Politika Nazzjonali dwar l-Ambjent u elenka numru ta’ proposti

ambjentali b[all-kontroll a[jar tat-trabijiet tal-arja u tal-[sejjes flimkien mattwaqqif ta’ A;enzija Natura. Simon Busuttil sa[aq li lPolitika dwar l-Ener;ija talPartit Nazzjonalista hi politika a[jar mill-proposta talMLP li tipproponi power station bla b]onn bil-perikli kollha g[as-sa[[a u s-sigurtà li ;;ib mag[ha. Hu qal ukoll li l-Partit Nazzjonalista jemmen li, fla[jar interess tal-ambjent, lambjent u l-ippjanar g[andhom ikunu mag[qudin ta[t kappa wa[da – kuntrarju g[al dak li jemmen il-Malta Labour Party.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

5

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi jindirizza l-konferenza tal-a[barijiet. Jidhru wkoll is-Segretarju :enerali tal-PN Paul Borg Olivier u l-kandidati Shirley Farrugia u Jean Pierre Farrugia

Muscat g[andu dover li jwie;eb dwar dak li qal An;lu Farrugia minn pa;na 1

Fakkar ukoll li l-Programm Elettorali tal-PN jinkludi 125 proposta biex in;ibu qab]a o[ra ta’ kwalità fil-[ajja talfamilji Maltin u G[awdxin. Ilmira hi li b[alma fil-[ames snin li g[addew Gvern Nazzjonalista [oloq 20,000 post tax-xog[ol ;did, fil-[ames snin li ;ejjin irid tal-inqas jo[loq 25,000 post tax-xog[ol ;did. Il-Prim Ministru qal li fil[ames snin li g[addew po;;ejna l-finanzi tal-pajji] fis-sod u b’hekk stajna ninvestu fl-anzjani tag[na. Hu qal li l-PN fil-gvern, fil-[ames snin li g[addew, investa €180,000 kuljum b’risq l-anzjani. Komplew jing[ataw servizzi fil-komunità, infet[u aktar djar tal-anzjani, sar investiment qawwi fir-residenza San Vin/enz de Paul u fl-isptarijiet ta’ Riabilitazzjoni Karen Grech u Zammit Clapp kif ukoll firresidenza St Jean Antide f’{‘Attard. Sar investiment f’wards ;odda f’San Vin/enz de Paul g[al anzjani li jkollhom iddimenzja u g[alhekk il-Gvern investa fi Blokka :wanni Pawlu II li taqdi l-[ti;iet ta’ 144 pazjent bid-dimenzja b’ investiment ta’ €9 miljun. Lawrence Gonzi fakkar li nfet[u tliet night shelters, infet[u [ames /entri ta’ matul il-jum u sal-lum f’pajji]na

g[andna 20 /entru u dalwaqt jinfeta[ ie[or ;did. Bl-avvanzi li saru filmedi/ina u l-investiment ta’ aktar minn €1miljun kuljum fis-sa[[a tan-nies, bil-qab]a ta’ kwalità fis-sa[[a, illum il-life expectancy f’pajji]na ]diedet u n-nies qed jg[ixu aktar fit-tul u aktar b’sa[[ithom. Il-Prim Ministru spjega li llum aktar minn 10,000 anzjan u anzjana baqg[u ja[dmu ming[ajr ma jitilfu xejn millpensjoni tag[hom. Hu qal li linvestiment li sar fil-kura talanzjani wassal biex jin[olqu impjiegi ;odda f’dan is-settur. Illum il-Gvern jimpjega aktar minn 2,840 [addiem filqasam tal-anzjani u g[andna aktar minn 650 assistant so/jali fuq ba]i full-time. Hu qal li g[amilna passi kbar ’il quddiem fil-qasam talanzjani u l-impenn tal-Partit Nazzjonalista hu li fil-[ames snin li ;ejjin ikompli j;ib qab]a o[ra ta’ kwalità g[allanzjani taghna. Fil-Programm Elettorali tieg[u il-PN qed jipproponi li jifta[ ?entru g[arRiabilitazzjoni, li jkun jinkorpora s-servizzi kollha li l-pazjent g[andu b]onn matul ilperjodu ta’ riabilitazzjoni tieg[u. Se jin[olqu programmi mal-Kunsilli Lokali li jipprovdu opportunitajiet ta’ xog[ol fil-komunità g[all-anzjani. Lawrence Gonzi qal li /-

/entri ta’ matul il-jum se jinfirxu f’aktar lokalitajiet u lanzjani nfushom ikollhom sehem fit-tmexxija tag[hom. Bi s[ubija mal-privat, ji]diedu u jissa[[u s-servizzi li jing[ataw lill-anzjani f’darhom u jidda[[lu in/entivi ta’ taxxa g[al min ikollu l-g[ajnuna ta’ carer id-dar, inklu] g[al min jie[u unpaid leave mix-xog[ol biex jie[u [sieb lill-;enituri anzjani tieg[u.

permezz ta’ aktar programmi ta’ s[ubija mas-settur privat. Il-Prim Ministru qal li b’effett mill-1 ta’ Jannar 2014, ilPartit Nazzjonalista qed jipproponi li j]id l-allowance g[al anzjani li jg[ixu fi djarhom wara li jag[lqu l-75 sena minn €300 g[al €500. Se ting[ata prijorità lill-kura primarja bil-bini ta’ ]ewg /entri re;jonali ;odda b’firxa wiesg[a ta’ servizzi tas-sa[[a

Aktar minn 10,000 anzjan u anzjana baqg[u ja[dmu ming[ajr ma tilfu xejn mill-pensjoni Proposta o[ra tal-PN hi li lpensjoni tal-wens tkun riveduta bl-iskop li tg[in aktar nies li jkunu jixtiequ jie[du [sieb lanzjani jew adulti o[ra dipendenti li jibqg[u jg[ixu f’darhom Meta anzjani jew adulti o[rajn dipendenti jkunu je[tie;u apparat spe/jali b[al sodod spe/jali, saqqijiet spe/jali, jew apparat tan-nifs li ssoltu jing[ataw fl-isptar biex ikunu jistg[u jibqg[u jg[ixu f’darhom, dawn ji;u provduti mill-Gvern permezz tas-servizz tas-sa[[a. Hu kompla li g[al dawk li ma jistg[ux jibqg[u jg[ixu f’darhom, se ji]died in-numru ta’ sodod residenzjali u respite, fid-djar g[all-anzjani u g[allpersuni b’di]abbiltà, inklu]

li wie[ed se jsir f’San :iljan u l-ie[or se jsir fin-na[a t’isfel ta’ Malta. Ma’ dawn se jkun hemm i/-?entru Re;jonali talMosta u kien modernizzat. Matul il-[ames snin li ;ejjin Gvern ;did Nazzjonalista jsa[[a[ il-;lieda kontra lmarda taz-zokkor u l-;lieda kontra l-kan/er – inklu] bittlestija tal-isptar il-;did g[allKura tal-Kan/er. Lawrence Gonzi spjega li se ji]diedu aktar medi/ini b’xejn u l-Gvern jag[ti lura kumpens lil min ikun xtara medicina li jkun intitolat g[aliha mill-privat li tkun out of stock g[and il-Gvern. Hu qal li proposta o[ra hi li jkompli jikber lispazju g[as-settur privat biex tkompli tonqos l-istennija, ji]diedu l-operazzjonijiet, u l-

interventi u servizzi li jisg[u jsiru mill-privat u fil-privat bi [las mill-Gvern. Il-Prim Ministru qal li dan kollu jse[[ biss jekk fil-[ames snin li ;ejjin in]ommu lfinanzi ta’ pajji]na fis-sod u nibqg[u no[olqu x-xog[ol. Imma g[a]la wa[da [a]ina dda[[al lil pajji]na ;o [ajt, ilfinanzi tal-pajji] ma jibqg[ux fis-sod, ji]died il-qg[ad, jid[lu taxxi ;odda u jbatu l-familji u l-anzjani tag[na. Meta wie;eb mistoqsijiet tal;urnalisti dwar l-intervista li saret lil ex Deputat Mexxej Laburista An;lu Farrugia, ilPrim Ministru qal li An;lu Farrugia g[amel dikjarazzjoni /ara li llum il-Partit Laburista m’g[adux il-partit tal[addiema imma llum il-Labour g[andu rabta ma’ negozjanti kbar u staqsa x’rabta hemm mal-proposta tal-Partit Laburista dwar il-MEPA li biha jrid iwarrab min-nofs ilqasam ambjentali. Il-Prim Ministru staqsa wkoll jekk hemmx rabta bejn dawn in-negozjanti u l-proposta li tinbena power station ;dida li l-pajji] m’g[andux b]onnha b’nefqa ta’ 600 miljun u l-bini ta’ ]ew; tankijiet tal-gass ma;enb il-power station b’periklu kbir g[an-nies tal-in[awi. Lawrence Gonzi qal li Muscat g[andu dover morali li jwie;eb dawn il-mistoqsijiet.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

6

Il-folla li l-biera[ attendiet fl-attività Int u l-Kandidati f’{al G[axaq (Ritratt> Joseph Galea)

Il-PN bi programm b’sa[[tu [afna fis-settur tas-sa[[a minn Claire Mifsud

Fl-attività Int u l-Kandidati li saret il-biera[ f’{al-G[axaq tkellmu wkoll l-kandidati tarraba’ distrett, b’kollox sebg[a. Il-Ministru g[all-Kompetizzjoni :usta, Negozji ]}g[ar u l-Konsumatur Jason Azzopardi qal li filwaqt li fl2008 kien hawn 20,400 selfemployed, illum dan innumru qabe] il-25,000. Jason Azzopardi fakkar kif innegozji ]g[ar u medji gawdew minn numru ta’ skemi mnedija mill-Gvern Nazzjonalista b[alma huma lMicro Guarantee u l-Micro Credit.. Jason Azzopardi sa[aq li, minkejja li Muscat qed jipproponi one-stop shop g[annegozji ]-]g[ar, kien Gvern Nazzjonalista li nieda lBusiness First li huwa onestop shop g[an-negozji. Hu rrefera g[al numru ta’ proposti li jin/entivaw innegozju b[all-i]vilupp ta’ Development Bank, iktar g[ajnuna finanzjarja linnegozji u s-self-employed u lintroduzzjoni tan-night tariff li se jgawdu minnha numru kbir ta’ negozji. Fl-intervent tieg[u, il-kandidat Lawrence Bonavia

fakkar li l-biera[ kien imfakkar il-Jum Dinji kontra l-Kan/er. Filwaqt li sellem lil min intlaqat minn din ilmarda, lill-qraba tag[hom u lill-professjonisti li ja[dmu f’dan il-qasam, hu fakkar flinizjattivi li [a Gvern Nazzjonalista biex jg[in lil min jintlaqat mill-marda talkan/er. Fost dawn huwa semma ]]ieda ta’ medi/ina b’xejn, ilprogrammi ta’ screening g[all-kan/er tas-sider u talmusrana l-kbira u l-bini talIsptar tal-Onkolo;ija. Tkellem ukoll dwar il-proposta ta’ ftu[ ta’ /entru ta’ riabilitazzjoni li jkompli jassigura kwalità ta’ [ajja a[jar g[all-pazjenti. Il-kandidat Caroline Galea tkellmet ukoll dwar it-tema tas-sa[[a u ffukat l-intervent tag[ha fuq il-kura primarja. Hija fakkret fil-proposta talprogramm elettorali li jkun hemm ]ew; /entri re;jonali fin-na[a ta’ isfel u ta’ fuq ta’ Malta li jag[tu servizz ta’ 24 sieg[a kuljum, i]-]ieda ta’ medi/ini li jing[ataw b’xejn u l-kumpens li se jing[ata g[all medi/ini li jkunu out of stock. Id-Deputat Carm Mifsud Bonnici tkellem dwar l-

importanza tal-prin/ipji u lvaluri nsara li g[andhom jiggwidaw lill-politi/i. Hu qal li huma dawn il-valuri li jibqg[u jispiraw lill-politiku anki meta jkun qed ji;i attakkat in;ustament. Hu sa[aq li l-Partit Nazzjonalista ji;bor fih numru kbir ta’ nies li j[addnu prin/ipji u valuri sodi.

ejn. Meta ffoka fuq il-;lieda kontra d-dijabete, Mario Rizzo Naudi qal li Gvern Nazzjonalista se jniedi programm edukattiv kontra lobe]ità. Hu appella lill-politi/i biex ma ju]awx is-sa[[a b[ala ballun politiku u fakkar li Muscat inqeda bil-marda talkan/er matul il-kampanja

Il-Partit Nazzjonalista jibqa’ l-a[jar g[a]la biex inkomplu nibnu futur fis-sod g[al pajji]na G[all-kuntrarju, sostna Carm Mifsud Bonnici, ilMalta Labour Party ma qag[adx i[abbel rasu biex jaqta’ ras il-Vi/i Kap tieg[u. Filwaqt li Joseph Muscat wera sa fejn kapa/i jasal, ilPartit Nazzjonalista jibqa’ lpartit spirat minn valuri Demokristjani Nsara u hu g[alhekk li se jersaq b’wi//u minn quddiem lejn il-votanti. Il-kandidat Mario Rizzo Naudi elenka g[add ta’ proposti tal-Gvern Nazzjonalista fil-qasam tas-sa[[a. Fost dawn hu semma l-prijorità fuq il-kura primarja, i/?entru g[ar-Riabilitazzjoni u l-g[oti ta’ iktar medi/ini b’x-

elettorali. Il-kandidat ]ag[]ug[ Mark Anthony Sammut semma g[add ta’ proposti fil-programm elettorali li jixhdu limpenn tal-Gvern f’dan ilqasam b[all-pro;ett ta’ outdoor gym f’kull lokalità, modernizzar tal-playing fields u ]ieda fil-programmi sportivi. Hu fakkar li qabel ma [are; il-programm elettorali, il-Partit Nazzjonalista [are; manifest elettorali li jixhed il-prin/ipji tal-Partit Nazzjonalista. G[all-kuntrarju, sa[aq Sammut, il-Malta Labour Party wera li hu bla prin/ipji meta lanqas irrispetta l-g[a]la tad-delegati u

staqsa kemm wie[ed jista’ jistenna li issa l-Malta Labour Party se jirrispetta l-g[a]liet tieg[ek b[ala individwu. Mark Anthony Sammut sa[aq li l-Partit Nazzjonalista jibqa’ l-a[jar g[a]la biex inkomplu nibnu futur fis-sod g[al pajji]na. L-a[[ar kelliem waqt lattività kien Victor Scerri. Scerri li qal li matul dawn il[ames snin il-Partit Nazzjonalsita wera li hu lpartit tax-xog[ol permezz tal[olqien ta’ 20,000 impjieg. Il-fatt li Muscat qed jiddibuta minn dan l-ammont juri li hu qed jaqta’ qalbu li jo[loq dan l-ammont ta’ impjiegi. Juri wkoll li lanqas qed jirrealizza bil-[tie;a li jin[oloq dan l-ammont ta’ impjiegi partikolarment meta llum g[andna numru ta’ gradwati li jtemmu l-istudji tag[hom kull sena, pensjonanti li jag[]lu li jibqg[u ja[dmu u iktar nisa li qed ikomplu ja[dmu. Hu temm id-diskors tieg[u billi [are; il-kuntrast bejn ilPartit Nazzjonalista li huwa impenjat li jo[loq 25,000 impjieg u Joseph Muscat li jrid jil[aq 25,000 like fuq ilfacebook page tieg[u.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

7

Il-Prim Ministru sa[aq li Muscat g[andu obbligu li jwie;eb il-mistoqsijiet li qed isiru mill-poplu Malti u G[awdxi dwar dak li ]vela An;lu Farrugia (Ritratt> Joseph Galea)

Waqg[et maskra minn fuq wi// il-Malta Labour Party minn Charles Muscat

L-intervista ta’ An;lu Farrugia g[andha tifta[ g[ajnejn kul[add u kul[add irid joqg[od attent g[al dak li qal An;lu Farrugia. Muscat ried jag[ti daqqa ta’ [arta o[ra lil An;lu Farrugia u wara li g[amel assassinju politiku minnu, issa [are; fuq ir-Raba Distrett li hu l-istess distrett li kien se jikkontesta An;lu Farrugia. Saru wkoll akku]i li malLabour Party, il-kuntratturi u n-negozjanti qed imexxu huma. Il-poplu Malti jrid ikun jaf minn fejn ;iet il-proposta li g[amel il-Labour Party fuq ilMEPA biex f’daqqa wa[da lambjent jispi//a bla vu/i. Ilpoplu jrid ikun jaf ukoll ilproposta ta’ power station f’Delimara li m’g[andniex b]onnha u li se tiswa €600 miljun u din il-proposta se tpo;;i bomba ma;enb ilpower station stess, min huma l-kuntratturi u n-negozjanti li g[amlulu din il-proposta. Muscat g[andu d-dover li jispjega. Il-Prim Ministru u Kap talPartit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal dan ilbiera[ waqt id-diskussjoni Int u lKandidati bit-tema Futur fisSod li saret f’{al G[axaq. Fid-diskussjoni [adu sehem ukoll il-kandidati tal-PN fuq

ir-Raba’ Distrett Elettorali. Lawrence Gonzi qal li blintervista ta’ An;lu Farrugia waqg[et maskra minn fuq wi// il-Labour Party u nkixef inkwiet intern tal-famu] irraba’ sular tal-kwartieri talLabour Party li fih isiru laqg[at mal-kuntratturi u ma negozjanti. Il-Labour ammetta li veru li jsiru dawn il-laqg[at mannegozjanti u mal-kuntratturi di]appuntati. Hu qal li dan hu l-ewwel pass u juri li dak li qal An;lu Farrugia hu veru u din hi l-ewwel konferma li dak li qal An;lu Farrugia hu veru. “Dak li ;ara fl-a[[ar 24 sieg[a minn meta kienu pubblikata l-intervista li saret lil ex Deputat Mexxej Laburista An;lu Farrugia hu serju [afna u gravi u g[andu jkun importanti fil-konsiderazzjoni tannies u tal-elettorat tag[na fidde/i]joni tag[hom” qal ilPrim Ministru. “In-nies iridu jistaqsu g[ala g[andhom jivvutaw lill-Partit Nazzjonalista u mhux lil partit ie[or u parti mit-twe;iba hi li g[andna Programm Elettorali tajjeb li jag[ti xi [a;a lil kul[add minn dak li pajji]na jista’ jaffordja. A[na ippubblikajna wkoll kull proposta kemm tiswa u kif se tkun finanzjata.”

Il-Prim Ministru qal li “issa l-Partit Laburista irid jg[idilna min huma dawn il-kuntratturi, x’sehem g[andhom fit-tfassil tal-politika tal-Labour u x’sehem kellhom fit-tfassil talpolitika tal-MEPA u fit-tfassil tal-politika li nibnu power station li ma g[andniex b]onn.” Il-Prim Ministru qal li dawn il-mistoqsijiet kollha Muscat ipprova ja[rab minnhom. “Imma ti;ri kemm ti;ri, mhix se ta[rab mill-accountability li g[andek li tirrispondi dawn ilmistoqsijiet.

/ans biex niskopru ma’ min qed nitrattaw u bil-mod ilmod qeg[din niskopru. “Muscat g[andu obbligu li jwie;eb dawn il-mistoqsijiet li qed isiru mill-poplu Malti u G[awdxi. Kura;;, it-ti;rija sal-barkun u qed nag[mlu [ilitna biex il-;lieda nirb[uha g[al ;id tag[na, ta’ ulieda u ta’ pajji]na” qal Lawrence Gonzi. Lawrence Gonzi rringrazzja lill-kandidati tax-xog[ol tag[hom u qal li hemm b]onn li nkomplu nfiehmu lin-nies

Qed nag[mlu [ilitna biex nirb[u g[all-;id tag[na, ta’ uliedna u ta’ pajji]na “Irridu nkunu nafu minn fejn qed ji;u l-flus tal-billboards, minn fejn qed ji;u lflus g[ar-riklami fil-gazzetti full-page, minn fejn qed ji;u l-flus biex intom tag[mlu dawn ix-xinxilli kollha. Qed ji;u minn dawn il-laqg[at man-negozjanti u kuntratturi fir-raba sular? “It-twe;iba trid ting[ata biex il-poplu jkun jaf ma min qed jitratta” sa[aq il-Prim Ministru. Hu qal li An;lu Farrugia skopra ma’ min kien qed jitratta tard wisq, imma a[na g[ad g[andna [ames ;img[at

biex ma jissuggrawx bil;ejjieni ta’ dan il-pajji]. Il-Prim Ministru rrefra g[all-[idma li se titkompla dwar il-kan/er u issa fil[ames snin li ;ejjin se ssir ;lieda kontra l-marda tazzokkor li se ting[ata prijorità. Hu qal li l-qasam tal-anzjani hu g[al qalb il-PN u Malta kienet l-ewwel pajji] li [oloq Segretarjat Parlamentari g[al Anzjnai u mbag[ad anke Ministeru g[al Anzjani. Hu sellem lil dawk kollha li [admu fil-qasam talanzjani. Fakkar li qabel San Vin/enz

de Paul kien jissejja[ LIngieret, u kien mistkerrah minn kul[add. Imma llum kburin bl-investiment li g[amilna fih u hemm 1,200 anzjan u anzjana u ja[dmu 1,000 [addiem. Lawrence Gonzi qal li fil[ames snin li ;ejjin se jsir ?entru ta’ Riabilitazzjoni ;did g[al min jag[mel operazzjoni fl-Isptar u jkollu b]onn perijodu ta’ riabilitazzjoni. Hemm ukoll servizzi spe/jalizzati g[al anzjani. Fakkar li jekk ikun hemm Gvern Nazzonalista, mill-1 ta’ Jannar 2014, it-€300 se tibda ting[ata lil dawk minn 75 sena ’l fuq u se ti]died g[al €500 fis-sena. Il-Prim Ministru kkritika lil Muscat li qal li jekk ikunu filgvern jg[addu l-li;i dwar issa[[a mentali meta din il-li;i di;à g[addiet mill-Parlament u l-Labour ukoll ivvutaw favuriha. Hu qal li din hi wa[da mir-ra;unijiet li g[adhom ma [ar;ux il-programm elettorali min[abba li g[andhom konfu]joni. Lawrence Gonzi qal li lkandidati tal-Labour qed imorru g[ad-diskussjonijiet bil-Programm Elettorali talPN, qed jg[idu li se jimplimentaw il-Ba;it tal-PN u issa anke ingravata tal-PN qed ju]aw.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

8 Lokali

89 xahar [abs g[al tliet ]g[a]ag[ li wettqu hold up

Mixli b’theddid fuq l-eks sie[ba tieg[u

Tliet ]g[a]ag[ ;ew kundannati bejniethom 89 xahar [abs wara li nstabu [atja li wettqu hold-up f’appartament fil-Belt, Valletta fuq mara li kienet g[adha kemm tasal mix-xog[ol. Wie[ed mill-[allelin qabe] fuqha u serqilha xi flus, mieg[u kien hemm ie[or li kellu wi//u mg[ammad b’maskra tal-hockey u l-ie[or serqilha aktar minn €6,000 minn [obbha. Il-vittma Josephine Grixti g[arfet lill-[allelin, peress li wie[ed minnhom kien ji;i minnha u l-ie[or g[amlet perjodu to[ro; mieg[u. Ilprovi nstemg[u quddiem ilMa;istrat Doreen Clarke bi Diego Grixti ta’ 27 sena millFloriana, Clayton Borg ta’ 25 sena minn San :iljan u Luaie Borg ta’ 24 sena mill-Belt jinstabu [atja li wettqu diversi reati. Il-ka] se[[ fil-lejl ta’ bejn il-21 u t-22 ta’ Lulju 2009 g[all-[abta ta’ nofs il-lejl fi Triq l-Isptar il-Belt. Skont Grixti ;ara li hija kienet waslet lura mix-xog[ol g[addar wara li wassalha xi [add bil-karozza tieg[u. X’[in waslet vi/in id-dar /emplet lil bintha Casey, li kienet fuq is-sur tal-Belt ma’ [abiba tag[ha, biex tg[idilha tmur d-dar. Grixti spjegat li hi tg[ix f’appartament li qieg[ed fissular ta’ fuq fil-blokka. Meta da[let fil-komun u bdiet

Mario Caruana ta’ 33 sena mi]-}ejtun in]amm ta[t arrest preventiv wara li ;ie mixli quddiem ilMa;istrat Marsanne Farrugia li nhar it-Tnejn li g[adda u fil-;img[at ta’ qabel, g[ajjar, hedded u in;urja lil Mary Rose Baldacchino, li kienet issie[ba tieg[u. Huwa ;ie mixli wkoll li we;;ag[ha bi kliem jew b’;esti, li ta fastidju u li /emplilha minn fuq ilmobile tieg[u b’mod mhux xieraq. Huwa ;ie mixli wkoll li ma obdiex l-ordnijiet le;ittimi talPulizija, li naqas milli jobdi ordni tal-Qorti u li sar re/idiv. G[at-talba tad-Difi]a dwar il-libertà provi]orja, il-Prosekuzzjoni o;;ezzjonat g[ax qalet li di;à kien tressaq b’akku]i simili ftit aktar minn xahar ilu u fil-fatt, il-Qorti di;à [ar;et ordni ta’ protezzjoni fil-konfront talvittma. L-Ispettur Arthur Mercieca qal li hemm [ames rapporti o[ra dwar in/identi simili li se[[ew f’Jannar, i]da l-akku]at ma rrispettax l-ordnijiet tal-Qorti. Id-Difi]a, mmexxija mil-Avukat Peter Paul Zammit qalet li sa nhar is-Sibt i]-]ew; partijiet kienu waslu g[al ftehim dwar medjazzjoni g[all-;id tat-tfal.

tielg[a fuq, Diego Grixti qabe] fuqha u taha daqqa ta’ ponn f’wi//ha. Luaie Borg, ;ie minn warajha qabadha minn g[onqha u po;;a jdejh fuq [alqha biex ma tkunx tista’ tg[ajjat, filwaqt li Clayton Borg, minn quddiemha, da[[al idejh f’[obbha u [a l-flus li hija kellha hemm. Meta telqu ji;ru Clayton Borg waqg[ulu xi flus minn idejh. Grixti qalet ukoll li kull wie[ed mill-[allelin kellu wi//u mg[otti. Luaie Borg b’maskra tal-hockey u t-tnejn l-o[ra bil-kalzetti tan-nisa. Hi, i]da, setg[et tag[rafhom g[aliex il-kalzetti kienu trasparenti u l-maskra kellha t-toqob. Hi qalet li lill[allelin kollha tafhom. Diego Grixti kien ji;i minnha, peress li hija z-zija tar-rispett tieg[u, Clayton Borg kien g[amel xi tliet snin u nofs f’relazzjoni mag[ha, filwaqt li Luaie Borg huwa l-ku;in ta’ Clayton. Grixti ftakret x’kienu libsin u sa[ansitra g[arfet it-top li kien liebes Clayton b[ala top li kienet xtratlu hi stess. Grixti kompliet tirrakkonta li malli t-tliet [allelin telquha hi bdiet tg[ajjat. Waqt ixxhieda tag[ha Grixti ma setg[etx tg[id kemm kellha flus fuqha. Qalet li hi ma tafx tg[odd g[alhekk kienet t[alli f’idejn bintha Cymber. La[[ar li kienet g[additilha l-

flus kien propju aktar kmieni dakinhar ta’l-in/ident. Grixti qalet li kienet i]omm il-flus fuq il-persuna tag[ha g[ax kienet tib]a’ t[allihom id-dar. F’dan l-incident Josephine Grixti sofriet ;rie[i [fief. Bint Josesphine Grixti, Casey, xehdet li kienet ma’ [abiba tag[ha fuq is-sur meta rat lil Clayton Borg u Luaie Borg f’karozza g[addejjin filvi/in. Mag[hom fil-karozza kien hemm ra;el li kien liebes flokk abjad bir-rigi. Casey qalet li g[addew xi darbtejn.

G[arfitu minn flokk li xtratlu l-vittma stess Meta ommha /emplitilha biex titla’ d-dar re;g[u g[addew il-[allelin bil-karozza. Ftit wara, ommha re;g[et /empliltha u Casey semg[et ’l ommha tg[ajjat u hi telg[et ti;ri. Meta waslet fil-kantuniera rat lill-[allelin ji;ru ’l fuq. Cymber, li kkonfermat li aktar kmieni dakinhar talin/ident ommha kienet talbitha tg[oddilha l-flus u hi hekk g[amlet. Dakinhar ommha kellha €6,600. Wara li g[addiethom qeg[dithom fil-portmoni ta’ ommha. Cymber però tikkonferma li meta ommha tmur g[ax-xog[ol dejjem tpo;;i l-

flus fuq il-persuna tag[ha. Lir;iel /a[du l-involivment filka] imma ammettew li kienu il-Belt fil-[in tal-in/ident Minbarra dawn il-provi, hemm ukoll ix-xhieda tarrappre]entanti tal-Go u talVodafone kif ukoll tal-espert nominat tal-Qorti, Martin Bajada, u d-dokumenti li juru telefonati u sms’s millmobile phones ta’ Josephine Grixti u bintha Casey, kif ukoll telefonati sms’s u lokalizzazzjoni tal-mobile phones ta’ Luaie Borg u Clayton Borg. Dawn id-dokumenti jikkonfermaw l-iskambju ta’ telefonati bejn Josephine Grixti u bintha Casey; u jikkonfermaw li fil-[in li Josephine Grixti qalet li ;iet aggredita mit-tliet imputati, il-mobile phones ta’ Luaie Borg u Clayton Borg kienu qeg[din il-Belt. Luaie Borg instab [ati tal[ames reati li jinkludu serq aggravat, sekwestru, li sar re/idiv u li kiser kundizzjoni mog[tja mill-Qorti. Diego Grixti wkoll instab [ati ta’ dawn ir-reati kif jista’ jing[ad g[al Clayton Borg. Diego Grixti ;ie kundannat 30 xahar [abs, Clayton Borg ;ie kundannat sentejn pri;unerija filwaqt li Luaie Borg ;ie kundannat 26 xahar pri;unerija u disa’ xhur o[ra fuq ka] ie[or. Il-Prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispettur Raymond


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Lokali 9

Aktar minn €1.1 miljun allokati g[al pro;etti ta’ arti

Il-Band ta’ Gianluca Bezzina li tat spettaklu waqt il-Malta Music Awards (Ritratti> Gino Galea)

Issir is-17-il edizzjoni tal-Malta Music Awards Total ta’ 11-il premju tqassmu matul is-17-il edizzjoni tal-Malta Music Awards, li saru l-{add filg[axija u li raw il-parte/ipazzjoni tal-artist internazzjonali Peter Andre, ilvu/i wara kanzunetti popolari b[al Mysterious Girl u Flava. Il-Malta Music Awards saru fi/-?entru tal-Konferenzi f’Ta’ Qali bi pre]entazzjoni ta’ Keith Demicoli u Mandy Micallef Grimaud. Is-serata rat diversi wirjiet mill-aqwa talent tal-mu]ika f’Malta. Apparti l-istilla internazzjonali Peter Andre, tat wirja wkoll il-band ta’ Gianluca Bezzina, ir-rebbie[ talMaltasong, li se jkun qed jirrappre]enta lil Malta fl-I]vezja flimkien mal-band tieg[u filEurovision bil-kanzunetta Tomorrow. Il-premju g[all-aqwa

kanzunetta mar g[allkanzunetta Paul mill-band Red Electrick, li reb[u wkoll ilpremju g[all-aqwa band. Red Electrick kienu l-uni/i li rnexxielhom jiksbu aktar minn premju wie[ed. Il-premju g[all-aqwa album ing[ata lil Tribali, g[all-album The Traveller. Filwaqt li lvideo tal-kanzunetta What I’d Give ta’ Ira Losco kiseb ilpremju g[all-aqwa video. Ilpremju g[all-Best Solo Artist mar g[al Brooke. Il-premju g[all-aqwa artist ;did mar g[all-Stalko, filwaqt li l-premju g[all-aqwa band Metal mar g[all-grupp Beheaded. Hooligan reba[ il-premju g[all-aqwa artist tal-Hip Hop u l-Rnb. Apparti dawn, ing[ataw tliet premjijiet o[ra. il-Career

Recognition Award ing[ata lill Duo Blank filwaqt li lInternational Achievment Award ing[ata lil Gaia Cauchi, li kienet tkun ta’ spiss fuq il-programm Ti Lascio una Canzone fuq Rai Uno, kif ukoll kienet reb[et l-a[[ar edizzjoni ta’ Sanremo tat-tfal. L-a[[ar premju Kompetizzjoni A;enzija }g[a]ag[ ing[ata lill-Ylenia Vella. Peter Andre ;ie Malta g[al jumejn biex propju jag[ti wirja matul is-serata tal-Malta Music Awards, u wara s-serata kienu [afna dawk li kellhom lopportunità li jiltaqg[u personalment mal-artist f’reception li sar g[all-mistiedna spe/jali, fosthom ir-rebbie[a tal-awards u diversi personalitajiet mill-qasam tal-mu]ika Maltija.

72 G[awdxi jtemmu b’su//ess korsijiet b’fondi Ewropej 72 parte/ipant G[awdxi attendew korsijiet f’diversi lingwi barranin, li ;ew koordinati mill-Ministeru g[al G[awdex bil-g[an ewlieni li ji;u msa[[a l-abbiltajiet fillingwi mitkellma u b’hekk ji;u mtejba wkoll il-[iliet tal[addiema G[awdxin. Dawn il-korsijiet kienu parti mill-pro;ett ta’ Korsijiet ta’ Ta[ri; biex Ji]diedu l-Prospetti ta’ Xog[ol u l-Adattabbiltà tal{addiema, li saru b’investiment ta’ €47,000, li 85 filmija minnhom ;ew kofinanzjati mill-Fond So/jali Ewropew. B’kollox saru korsijiet f’erba’ lingwi – il-Fran/i], itTaljan, l-Ispanjol u l:ermani]. Kull parte/ipant ing[ata 70 sieg[a ta’ ta[ri;

fil-lingwa li g[a]el li jit[arre; fiha. Giovanna Debono, Ministru g[al G[awdex iltaqg[et malparte/ipanti li temmew dawn il-korsijiet, filwaqt li ppre]entatilhom i/-/ertifikati ta’ attendenza. Hija fer[et lillparte/ipanti kollha kif ukoll lill-g[alliema tag[hom, li wkoll kienu ta’ kontribut firri]ultat li nkiseb. Il-Ministru Giovanna Debono sostniet li fil-[idma tal-Ministeru g[al G[awdex, l-edukazzjoni u t-tag[lim matul il-[ajja ng[ataw prijorità anke fil-proposti g[allg[ajnuna minn fondi talUnjoni Ewropea biex b’hekk ji]diedu wkoll l-opportunitajiet ta’ tag[lim u ta[ri; li jkomplu jtejbu l-kompetenzi tar-ri]orsa umana f’G[awdex.

Il-Ministru rreferiet ukoll g[al aktar fondi Ewropej li kiseb il-Ministeru g[al G[awdex u li permezz tag[hom 19-il parte/ipant irnexxielhom jiksbu Diploma fil-Kummer/. }iedet tg[id li permezz ta’ investiment ta’ aktar minn €220,000, b[alissa 28 parte/ipant qeg[din ukoll ikomplu korsijiet g[allBa/ellerat fl-Ekonomija, li qed jittellg[u fil-Kampus talUniversità f’G[awdex. Dan minbarra li sitt infermiera qed isegwu kors biex jiksbu /ertifikat fil-Clinical Nursing Practice marbut masservizzi fl-Emer;enza, li qed ji;i segwit permezz tal-fa/ilitajiet tal-konferenzi awdjovi]ivi fil-Kampus talUniversità f’G[awdex.

Filwaqt li pajji]i o[ra naqqsu radikalment il-ba;it allokat g[all-kultura, pajji]na ]ied dan l-ammont. Fil-fatt i]jed minn €1.16 miljun ;ew allokati lill-268 pro;ett talarti minn meta tniedet ilMalta Arts Fund lejn tmiem l-2009. B’firxa wiesg[a li tkopri minn film, mu]ika u ]fin sa letteratura, teatru u l-arti vi]wali, il-fond ifittex li jissapportja l-kwalità u le//ellenza fl-arti. Dan qalu l-Ministru tatTuri]mu, il-Kultura u lAmbjent Mario de Marco waqt konferenza tal-a[barijiet fil-Kavallier ta’ San :akbu, li fiha ;ew ippre]entati l-fondi kollha li ng[ataw mill-Malta Arts Fund fi tlett snin. Il-ma;;oranza tal-fondi ;ew allokati lill-arti performattiva – 140 pro;ett [adu ftit inqas minn nofs miljun ewro filwaqt li fl-arti vi]wali, 64 pro;ett [adu €338,193. Fis-settur multidixxiplinari, 37 pro;ett [adu €210,985 u fil-letteratura, 27 pro;ett [adu €113,609. B[ala l-mekkani]mu ta’ finanzjament tal-Kunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti (KMKA), il-Malta Arts Fund g[andu l-g[an li jg[in artisti u organizzazzjonijiet tal-arti jwettqu l-potenzjal tag[hom u jtejbu [iliethom u l-livell ta’ professjonalità. Is-sena l-o[ra, ’il fuq minn €420,000 ;ew allokati lil total ta’ 100 pro;ett. Minn dawn, 52 pro;ett fl-Arti Performattiva r/evew madwar €144,422; 20 pro;ett flarti vi]wali [adu €134,036 filwaqt li 20 pro;ett multidixxiplinari r/evew madwar €119,000. Tmien pro;etti tal-letteratura [adu ftit inqas minn €23,000. F’Novembru li g[adda, ferg[a ;dida tal-letteratura Spreading Words ;iet mi]juda mal-programm talfond tal-Arti, li b’hekk ;iet b’erba’ ferg[at. B’allokazzjoni annwali ta’ €20,000, Spreading Words tfassal b[ala g[ajnuna lillawturi, it-tradutturi u l-pubblikaturi g[at-traduzzjoni ta’ kitbiet bil-Malti g[al lingwi o[rajn. L-g[an huwa li l-letteratura Maltija tkun aktar a//essibbli g[al komunitajiet ;odda ta’ qarrejja, li jwassal g[all-ftu[ u t-tis[i[ tax-xena letterarja Maltija. L-applikazzjonijiet g[al din il-ferg[a jag[lqu fl-1 ta’ Marzu. Il-ferg[at l-o[ra huma l-

Ferg[a Project Support Grant, l-Organisation Support Grant u l-Mobility Support Grant. Il-Project Support Grant hi maqsuma f’]ew; ferg[at: pro;etti kbar u ]g[ar. Pro;etti li jitolbu sa €5,000 jikkwalifikaw b[ala pro;etti ]g[ar; l-applikazzjonijiet g[al din il-ferg[a jift[u kull tlett xhur. Ilpro;etti l-kbar, li l-fondi g[alihom jaqg[u bejn il€5,001 u l-€20,000 huma allokati kull sitt xhur. Il-ferg[a Organisation Support Grant ta[seb g[allorganizzazzjonijiet li qed ifittxu fondi biex iriegu l-operat tag[hom fis-settur tal-arti f’Malta u#jew biex joperaw programm artistiku. Din tipprovdi fondi lil organizzazzjonijiet, li l-g[anijiet tag[hom huma konformi malg[anijiet u l-prijoritajiet talPolitika Kulturali Nazzjonali, g[al spejje] ta’ programmar u organizzazzjoni. Il-Mobility Grant ta[seb ghal mobbiltà artistika lil hinn minn xtutna g[al korsijiet qosra ta’ ta[ri;, workshops, parte/ipazzjoni f’attivitajiet artisti/i barra minn Malta u kollaborazzjoni internazzjonali. Is-sottomissjonijiet g[al dan il-Fond huma kompetittivi u g[alhekk mhux l-applikazzjonijiet kollha jistg[u jing[ataw l-g[ajnuna mitluba. Kull min hu interessat flArts Fund jista’ jattendi lArtsTalk, serje ta’ diskussjonijiet pubbli/i relatati mal-Malta Arts Fund. Dawn is-sessjonijiet jispjegaw il-pro/ess ta’ applikazzjoni b’e]empji ta’ prattika tajba. Il-Ministu de Marco qal li permezz ta’ dawn il-pro;etti qed nippromwovu l-kultura u l-industrija kreattiva ta’ pajji]na. Il-Malta Arts Fund sa[[a[ it-trasparenza fit-tqassim ta’ dawn il-fondi. Dan g[aliex wie[ed jista’ jara liema pro;etti ntg[a]lu jew le, kif uloll l-ammont ta’ fondi li ng[ataw, billi j]ur issit www.maltaculture.com. Il-lista tal-pro;etti li ng[ataw s’issa kif ukoll ilformoli tal-applikazzjoni u llinji gwida ;odda jinsabu fuq is-sit www.maltaculture.com jew mill-uffi//ju tal-Kunsill fi 230, Triq ir-Repubblika Valletta. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j/empel fuq 2124 5168 jew jibg[at email fuq funding.mcca@maltaculture.com.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta‘ Frar, 2013

10 Intermezz

INTERMEZZ MONDJALI Rassenja kulturali internazzjonali

Fuq l-istazzjon nazzjonali b[alissa qed tintwera s-sensiela ddrammatizzata Il-{arsa ta’ Ru]ann, ibba]ata fuq rumanz ta’ Francis Ebejer. Dan ir-rumanz ta’ Ebejer hu inklu] fis-sillabu tal-Malti g[all-e]ami tal-MATSEC ta’ din is-sena.

Il-{arsa ta’ Ru]ann Din ir-rubrika intervistat lil Albert Marshall, irre;ista tas-sensiela, li [adem ukoll l-adattament g[all-ver]joni televi]iva, produzzjoni tal-Horizons # Outlook Coop.

Ebejer hu l-awtur ta’ b/ejje/ pro]aj/i u o[rajn teatrali. Fejn tarah l-aktar effettiv^

Lil Ebejer narah l-iktar effettiv fir-rumanzi tieg[u. Forsi dan g[aliex l-istil ta’ kif qed jissawwar u jinkiteb it-teatru hu mbieg[ed [afna minn kif kitbu Ebejer. In[oss li dan l-i]vilupp stilistiku matul i]-]mien ma affettwax il-pro]a ta’ Ebejer daqs fil-ka] tat-teatru – almenu kif nara ddinja jien. Qabel l-azzjoni drammatika, g[al Ebejer jidher li ti;i l-kelma – l-element letterarju, imbag[ad iddinamika teatrali. Dan ma jfissirx li re;ija aggressiva tad-drammi ta’ Ebejer ma tistax twassal g[al interpretazzjonijiet e//itanti u relevanti. Niftakar (b[alma jiftakar kull min [adem ma’ Ebejer) kemm Francis kien puntilju] meta xi [add kien jazzarda jissu;;erixxi qtug[ ta’ bi//a test, imqar jekk dan kien g[al ra;unijiet artisti/i validissmi biex xena partikulari ta[dem u tin[adem a[jar. Biex it-teatru ta’ Ebejer jikseb vitalità ;dida u a;;ornata u idjoma teatrali li tappella g[all-udjenzi moderni, irid jg[addi minn pro/ess ta’ editjar selva;;. Fil-ka] tal-pro]a ta’ Ebejer, ma na[sibx li dan hu l-ka].

Francis Ebejer

Xi jfisser li taqleb rumanz g[al ver]joni televi]iva^

Ikollu jivvinta bridging testwali u#jew vi]wali biex l-istorja timxi ’l quddiem.

Ifisser, qabel xejn, li trid titkellem bil-lingwa talistampi. Trid issaffi l-ori;inal mix-xa[am narrattiv u dak li jg[addi mill-passatur tittradu/ih g[allingwa li titkellem il-kamera. Madankollu, matul dal-pro/ess ma tistax ma t[allix lilek innifsek titnebba[ u titmexxa mill-ispirtu – ir-ru[ – tannarrattiva ori;inali. Jekk dan ma jsirx, wie[ed ikun qed jissogra li jimmi]interpreta. Il-pro]a g[andha tit[alla tissu;;erixxi l-burdata, ir-ritmi, it-tempo talmunta;; u l-pittura bid-dawl. Mhux ne/essarju li liscreenplay tkun skjava tal-kronolo;ija tannarrattiva ori;inali. Fejn tid[ol karatterizzazzjoni, ir-rumanz g[andu jkun l-g[ajn li tipprovdi lir-re;ista blinformazzjoni formattiva u d-dinamika bejn ilkarattri. {afna rumanzi ma jistri[ux wisq fuq iddjalogu b[ala element tal-komunikazzjoni bejn ilpersuna;;i. Ebejer, g[ax jikteb ukoll g[at-teatru, jinvolvi lillkarattri f’siltiet iddjalogati, li huma ta’ g[ajnuna g[al min qed jadatta g[all-kamera. Min qed ikun qed jag[mel l-adattament, kultant ikollu b]onn jie[u li/enzja g[all-kontinwità bejn ix-xeni.

Lil Ebejer narah l-iktar effettiv fir-rumanzi tieg[u. Forsi g[aliex l-istil ta’ kif qed jissawwar u jinkiteb it-teatru hu mbieg[ed [afna minn kif kitbu Ebejer

minn Mario Azzopardi marpardi@maltanet.net

Kif solvejt il-fatt li l-;rajja f’Il-{arsa ta’ Ru]ann tkopri mal-mija u [amsin sena^

L-isfida teknika kienet ikbar mis-soltu. Ara ma ta[sibx li g[ax kelli nirrakkonta storja li sse[[ fuq medda ta’ mija u [amsin sena tawni ba;its spe/jali biex jakkomodawli l-kiri ta’ kostumi mill-epoki diversi, jew biex nibni xi sound stage flok locations li huma prattikament impossibbli li ssibhom f’Malta tal-lum! B’ba;it string shoe kelli mmidd g[onqi g[axxog[ol u nitlob l-impossibbli ming[and il-Manager tal-Produzzjoni tieg[i, Joe Galea. Grazzi g[allin;enjo]ità tieg[u, irnexxielna nda[[lu l-kamera f’irziezet di]abitati, f’palazzi lussu]i, fi [wienet tal-inbid, li ;ibniehom jixbhu lil dawk tas-seklu dsatax... Dawn l-aspetti tal-produzzjoni, ming[ajr ba;it kbir, se jbatu dejjem. U biex ma jbatux [afna, ir-re;ija trid tag[mel kompromessi kiefra, revi]jonijiet drasti/i u akrobaziji inventivi. Nistennew g[al ]minijiet a[jar. Sadattant, ikollna nitqannew b’e]ekuzzjonijiet ta’ pro;etti kulturali ta’ /erta importanza li ma tkunx tajba daqs kemm jixirqilha.

Il-produtturi (Horizons # Outlook Coop) da[lu g[al pro;ett ie[or ta’ natura “pedago;ika”. Dan kemm jillimitak b[ala re;ista b’reputazzjoni kreattiva^

Hi dejjem attitudni kompromessista min-na[a ta’ kull re;ista, na[seb, li jittollera interventi pedago;i/i ‘jinterrompu’ l-mixja tal-kontenut drammatiku. Dan hu simili g[al meta feature film jaqa’ vittma tal-waqfien g[ar-riklami waqt ixxandir fuq xi stazzjon kummer/jali!

Fil-ka] ta’ Il-{arsa ta’ Ru]ann, almenu l-breaks ma jkunux kummer/jali imma g[al spazji ddedikati g[allg[oti ta’ tag[rif edukattiv marbut mal-materjal xene;;at. Hija x-xewqa tieg[i li l-producers jag[mlu ftehim ma’ min qed ixandar biex ‘inaddfu’ l-materjal mill-interventi pedago;i/i u jibqa’ biss il-materjal drammatizzat li jista’ jer;a’ jixxandar b[ala miniserje straight.

G[andi informazzjoni li insistejt li tu]a, b[ala atturi, anki “elementi mit-triq”. X’kien il-[sieb^

Tant hawn drama g[at-televi]joni g[addejja, li latturi tag[na huma esposti wisq f’g[ajnejn ludjenza tag[na b[ala interpreti ta’ karattru partikulari. Dan huwa aktar gravi meta tiftakar b’liema intensità l-udjenzi tag[na j[obbu jimmede]imaw irwie[hom mal-karattri tal-istejjer li qed jaraw. Allura, f’dan il-pro;ett, li jislef [afna spazju g[all-casting ta’ partijiet cameo, xtaqt in[addem atturi (‘mit-triq’ kif sejja[tilhom int) biex forsi nikkwalifikaw g[al kredibbiltà akbar. Madankollu, din l-istrate;ija hi wa[da nofs kedda g[ax filpartijiet ewlenin jidhru atturi stabbiliti.

Kif tqabbel jew tikkuntrasta dan ix-xog[ol televi]iv ;did mad-dieta kif inhi b[alissa fejn tid[ol id-drama televi]iva lokali^ Il-pro;ett Il-{arsa ta’ Ru]ann mhuwiex ma[kum

minn esi;enzi kummer/jali intransi;enti. Ix-xog[ol huwa low-budget u minkejja li l-kru u l-atturi qdew dmirhom professjonalment, ikkuntentaw li ja//ettaw [lasijiet ba]i/i. Il-producers ukoll a//ettaw li dan il-pro;ett ma jitqiesx minnhom b[ala ;eneratur ta’ qlig[ ta’ barra minn hawn imma aktar b[ala kontribuzzjoni lejn televi]joni ta’ livell g[oli bil-g[an li jservi b[ala g[odda edukattiva u mhux biss b[ala mezz ta’ divertiment. Grazzi g[ad-dedikazzjoni u l-attitudni professjonali tal-kast u l-kru, il-prodott finali na[seb li jing[a]el fi klassi g[alih.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, {amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

An;lu Farrugia jikxef il-maskra ta’ Muscat Is-silenzju li kiser l-eks Deputy Leader talLabour Party u li sa ftit tal-;img[at ilu kien inNo.2 tal-Labour Party, An;lu Farrugia, kien xokkanti. Id-dikjarazzjonijiet qawwija u l-kliem iebes li g[amel An;lu Farrugia f’intervista li kienet pubblikata f’The Sunday Times tal-{add li g[adda, ne]]g[u g[al kollox il-maskra tal-leader Laburista Joseph Muscat. Muscat irid iwie;eb g[all-akku]i serji An;lu Farrugia kien /ar fid-dikjarazzjonijiet li g[amel. I[alli lil kull min qara l-intervista bla kliem. G[amel deskrizzjonijiet qawwija fuq Muscat. Il-mod li bih Muscat ke//a lil An;lu Farrugia, kien deskritt minn An;lu Farrugia nnifsu b[alma persuna li tibg[at g[all-ikbar [abib tag[ha, u mbag[ad tisparalu sitt tiri kiesa[ u biered. An;lu Farrugia, fl-intervista dwar it-tke//ija tieg[u minn Muscat, jerfa’ wkoll kliem iebes g[al dak li sar mieg[u – stallett f’dahru, krudeltà, vendikazzjoni. Jerfa’ wkoll deskrizzjonijiet ibsin tal-elementi fil-karattru tal-leader Laburista Muscat – di]onestà, inuman u gideb. Kienu xokkanti wkoll il-kliem li l-Labour Party mmexxi minn Muscat, tilef il-missjoni tieg[u u li ag[ar minn hekk, li l-Labour Party ta’ Muscat bieg[ ru[u.

Dawn huma dikjarazzjonijiet u akku]i gravi li Muscat g[andu jwie;eb. Muscat hu fid-dmir li jkun

onest mal-poplu u jitkellem, g[aliex dak li ddikjara l-eks Deputy Leader Laburista jix[et dawl fuq ilproposti li s’issa [are; bihom Muscat. U dan minkejja li g[adu ma ppubblikax il-programm elettorali tieg[u anke jekk bdejna l-[ames ;img[a tal-kampnja elettorali. Tinfaqa’ bu]]ieqa o[ra li ilu jonfo[ Muscat Bir-ra;un li Muscat, kif iddikjara hu stess, qieg[ed jib]a’ jippubblika l-programm elettorali tieg[u g[aliex jib]a’ li ma jifhmuhx. Muscat

inkixfitlu maskra li kien qed jilbes kemm ilu li la[aq leader tal-Labour Party. Anke fl-ewwel jiem b[ala leader tal-MLP, Muscat kien iffa//jat b’dikjarazzjonijiet iebsa minn s[abu stess li kkontestaw it-tellieqa g[all-mexxej Laburista – fosthom dik ta’ Evarist Bartolo li kien iddikjara li aktar ma jinbidlu l-affarijiet fil-Labour Party, aktar l-affarijiet jibqg[u l-istess. I]da bl-a[[ar dikjarazzjonijiet iebsa ta’ An;lu Farrugia, infaqg[et ukoll bu]]ieqa li ilu jonfo[ Muscat biex ipin;i stampa li l-Labour Party llum hu mibdul u differenti. Bu]]ieqa li nfaqg[et f’wi// Muscat li qieg[ed jag[]el li ma jitkellimx fuq iddikjarazzjonijiet u l-akku]i gravi li g[amel l-eks leader Laburista An;lu Farrugia lil Muscat – fosthom li ta[t Muscat il-Labour hu vi/in ta’ kuntratturi kbar. Il-fatt ukoll li Muscat qatt ma involva lil An;lu

Farrugia fil-programm elettorali, u xorta bag[tu fuq Xarabank f’dibattitu mal-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, jikkonferma l-istil ta’ politika li jrid ida[[al f’pajji]na – dik li ju]a kull mezz possibbli biex tg[addi tieg[u u jirba[ ilpoter. L-akku]i li l-Labour hu vi/in ta’ kuntratturi kbar u li l-Labour ta[t Muscat bieg[ ru[u u qed jitlef ilmissjoni politika tieg[u, iqanqlu [afna mistoqsijiet li r-risposta tag[hom irid jag[tihom biss Muscat. Kif il-Labour spi//a partit bla valuri, jista’ jaraha kul[add. Muscat hu mitluf fix-xinxilli tal-kampanja elettorali. Muscat hu ossessjonat li jtella’ varjetà ta’ billboards biex jag[tu l-impressjoni li l-Labour hu differenti. Lil Muscat ma tistax tafdah bil-futur tal-poplu I]da l-maskra ta’ Muscat li kixef An;lu Farrugia, ma t[alli ebda dubji li l-Labour ta[t Muscat inqata’ mill-valuri tieg[u, u mhuwiex aktar il-partit tal[addiema. Tkompli tikkonferma wkoll kemm lil Muscat ma tistax tafdah bil-futur tal-poplu tag[na. Muscat, b[alma qa//at lil min kien suppost spalla ma’ spalla mieg[u fit-tmexxija tal-Labour Party g[al skopijiet tieg[u, iqa//at ukoll irjus o[rajn li jkunu ja[dmu mieg[u jekk ikun fil-Gvern. Ma’ Muscat, ma ta[dimx. U bir-ra;un li ‘Labour won’t work!’

Il-wi// veru tal-Labour 1. Ilna ng[idu lill -poplu li l-Labour bidel il-libsa ta’ barra, il-kulur tal-ingravata u xidd libsa kollha tlellix li tg[ammex i]da li minn ;ewwa baqa’ l-istess Labour, b’nuqqas ta’ sustanza politika u vendikattiv. Ir- wrapping paper tal-Labour Ir-wrapping paper tleqq u tqum il-flus, i]da appena tne[[iha ssib li m’hemm xejn konkret. G[ax m’hemmx dubju li matul din il-kampanja qed jonfqu

flejjes kbar [afna u li j;eg[luk tistaqsi. Tistaqsi minn fejn ;ejjin il-flus u dawk li tawhom dawn il-miljuni ta’ flus, x’;ew imwieg[da lura. Ilbiera[tlula qrajna u smajna li dak li ilna ng[idu hu l-verità u l-konferma

;iet minn dak li kien deputat mexxej tal-MLP sa ftit ilu. 2. L-intervista ta’ An;lu Farru;ia hi tat-twerwir. Mhux biss tinkwetak i]da tbe]]g[ek. G[al diversi ra;unijiet. Kellna lkonferma g[al darb’o[ra li meta Muscat xi tliet snin ilu waqt Bondi+ qal li g[alih “the ends justify the means”, kien jemminha tassew u li g[alih m’hemmx limiti ta’ etika, basta jasal fejn irid jasal. Meta politiku ma jkollux red lines, ikun lest jasal g[al kollox, anke li joqtol politikament lil wie[ed mill-ikbar [bieb tieg[u u flistess waqt li jid[aqlu u je[odlu b’idu, jag[tih iddaqqa tal-mewt politika tieg[u f’dahru. Tinduna li g[andna g[alxiex ninkwetaw.

Ma tistax tibqa’ tg[id li se tkunu gvern li j[enn u fl-istess [in toqtol politikament u bla [niena l-[ajja politika ta’ min kien leali u vi/in tant tieg[ek fil-partit u fil-Parlament

X’se jag[mel bik Muscat la jkun fil-Gvern^

G[ax jekk Muscat g[amel hekk issa lill-Vi/i Kap tieg[u, ta’ ;ewwa sew, x’se jag[mel fil-Gvern lil min ma jaqbilx mieg[u jekk jarah b[ala ostaklu g[al fejn irid jasal? 3. Il-{add kellna prova o[ra li meta Muscat jg[id li Malta tag[na lkoll, hu ma jemminhiex. Huma tieg[u dawk li jservu l-g[anijiet tieg[u u sakemm iservuh g[al dawk l-g[anijiet. Appena ma jibqg[ux utli, jintremew ’il barra bla [niena. Ma tistax tg[id li Malta tag[na lkoll u tkun vendikattiv. Ma tistax tg[id li Malta tag[na lkoll u flistess [in ikollok intern a[rax u xieref tant li ma ta[sibhiex darbtejn biex telimina min-nofs lil sie[bek li tak sa[[tu u l-ener;ija kollha tieg[u. Ma tistax tg[id li “tistg[u ma taqblux mag[na i]da tistg[u ta[dmu mag[na” u flistess [in toqtol politikament lil min kien id-dell tieg[ek, lid il-leminija tieg[ek u li kien iqisek b[ala l-ikbar [abib tieg[u.

Qtil politiku

Ma tistax tibqa’ tg[id li kul[add jing[aqad mieg[ek g[ax se tkun po]ittiv u mhux negattiv, u fl-istess [in tippjana minn xhur qabel kif te[les mill-Vi/i Kap tieg[ek bla [niena u kiesa[ u biered. Ma tistax tibqa’ tg[id li se tkunu gvern li j[enn u flistess [in toqtol politikament u bla [niena l-[ajja politika ta’ min kien leali u vi/in tant tieg[ek fil-partit u filParlament. Ma tistax tibqa’ tg[id li spi//a ]mien il-politika li tifred u int tipprattika politika ta’ qtil politiku ta’ min m’g[adux komdu g[alik. 4. Il-{add ukoll qrajna kemm il-Labour sar il-partit tal-kuntratturi. Bieg[ ru[u u bidel il-valuri tieg[u. Ma g[adux il-partit tal-[addiema i]da l-partit ta’ min irid jispekula l-art. Hemm min di;à qed jifhem aktar g[aliex iridu li l-Mepa tinqasam min-nofs biex il-[arsien tal-ambjent jie[u t-tieni post wara dak tal-i]vilupp tal-art u b’hekk jo[onqu l-vu/i talambjentalisti.

minn Jason Azzopardi jason.azzopardi@gov.mt

Mistoqsijiet naturali

Hemm min qed jifhem ftit aktar g[ala l-proposta ta’ power station li m’g[andniex b]onn u li se tg[abbi lillpajji] b’€600 miljun dejn bla b]onn. Hemm min issa qed jifhem iktar kif il-Labour g[andu daqstant flus xi jroxx fil-kampanja tieg[u. 5. Ninsabu fin-nofs talkampanja. Ilhom [ames snin isej[u g[al elezzjoni. Qalu li kienet ;ejja l-elezzjoni iktar minn 26 darba. Minkejja dan, sal-lum, g[adhom ming[ajr programm elettorali. Kien mo[[hom f’affarijiet o[ra. }gur ma kienx mo[[hom biex isawru politika ta’ fejda g[al dan ilpajji].


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

12 Opinjoni

‘Vissi d’Arte, vissi d’amore’ Dan il-kliem mill-opra famu]a Tosca ta’ Giacomo Puccini, ifakkarni fil-mewt ta’ marti Hilda, li ;rat fil-5 ta’ Frar, 1978. G[alhekk, il-5 ta’ Frar ta’ din is-sena ja[bat il-35 sena minn mindu hi [allietna. Tista’ tg[id li dawk li g[andhom l-età anqas minn 40 sena ma jiftakruhiex ]gur. Qabel i]-]wie; tag[na kienet tkanta ta[t l-isem Hilda Tabone, imma meta ]]ew;et kienet i;;ib Hilda Mallia Tabone, g[alkemm jidher li [afna ma setg[ux jinqatg[u mill-ewwel kunjom tag[ha. Fil-fatt, it-triq li hemm imsemmija g[aliha l-Birgu hi msemmija hekk, ji;ifieri ‘Triq Hilda Tabone’, u ma tawx kas li barra li kienet mi]]ew;a kellha wkoll ]ew;t itfal. Imma mur [udha ma’ /erti nies! Qatt m’g[amilt deni lil [add Issa, dal-kliem bit-Taljan ta’ hawn fuq mhux komplut. Jonqsu vers ie[or li hu dan: “non feci mai male ad anima viva” (qatt m’g[amilt deni lil [add). Mela kollox komplut ifisser hekk: “G[ext bl-arti, g[ext bl-im[abba; qatt m’g[amilt deni lil [add.” U jista’ jkun li min hu artist u j[obb, se jag[mel id-deni? L-arti tedukak, tirfinalek issentimenti, u ;;ieg[lek tag[raf il-valuri. Dawn ilversi niddedikahom lil marti – RIP. Ma’ Hilda kont dejjem

immur kull fejn hi kienet tkanta, kemm ma’ baned kif ukoll ma’ orkestri Maltin. Kantat [afna drabi f’kun/erti g[all-karità. :ieli wkoll sabet xi kuntrarju, b[al meta darba qabel ma bdiet kun/ert, xi [add serqilha l-partitura tag[ha. Darb’o[ra, meta xandruha minn fuq ir-Rediffusion, indunat li kien hemm xi [add li kien ibaxxilha l-volum biex

ma tinstemax sewwa. Kienet kellmet lil min kellha tkellem u das-saram inqata’ malewwel. Imma tg[id dal-wie[ed – jew aktarx wa[da – kien qed jiftakar f’dak li qal darba Rossini: ‘kemm tkun aktar sabi[a opra, jekk ma jkunx hemm min ikanta?’ Stramba, hux hekk? U mbag[ad min qalu dan? Mu]i/ist bil-musta//i li kiteb l-opri. Opra bla kantanti x’opra hi? Dan hu kontra dak li kienet qalet is-sopran Renée Fleming: ‘Opera is really fun’. Imma... mitt bniedem, mitt fehma.

minn Karmenu Mallia lavojo@maltanet.net

gramm grandju] li kienet organizzat fl-Istitut Kattoliku, il-Furjana, il-Band Clubs Association. Hilda ma kellhiex mo[[ g[ax kien g[adu kif miet zijuha :u]i, [u ommha, kif ukoll zijuha ie[or, Bro William tad-De la Salle Brothers, [u missierha, u li kien miet Torin. U ma a//ettatx. Is-Surmast Magri ;ie d-dar tag[na l-Birgu u pprova jipperswadiha biex tkanta, anzi qalilha: “Din tkun l-a[[ar bi//a xog[ol tieg[ek u tieg[i.” Wara xi ;ranet a//ettat u, g[all-inqas g[al Hilda, dak kien tassew la[[ar kun/ert li tat, li kien sar f’Ottubru ta’ qabel ma [alliet did-dinja fil-5 ta’ Frar ta’ wara, ji;ifieri tas-sena 1978. Min jista’ jifhimha l-[ajja?

Surmastrijiet bravi I]-]ew; surmastrijiet li l-

aktar kienu jg[inu lil Hilda kienu s-Surmast Anton Muscat Azzopardi u sSurmast Joseph Abela Scolaro. Alla jag[tihom il:enna. Jiena /ert li ilu li tahielhom. Dawn, minbarra ssurmatrijiet l-o[ra li kienu jmexxu l-baned u l-orkestri u li Hilda kantat mag[hom. Imma s-Surmast Muscat Azzopardi kien l-aktar qrib tag[ha g[ax kwa]i dejjem g[andu kienet tmur biex tipprepara g[al xi kun/ert, laktar wara li tkun spi//at mix-xog[ol tag[ha ta’ skrivana ma’ Farsons, spe/jalment meta kienet g[adha xebba. Jiena u hu konna ningwalawha sewwa billi t-tnejn konna minn {al Qormi. Qatt ma kelli /-/ans nikteb [ajjitha. G[andi kieku x’nikteb, g[all-inqas minn meta ltqajt mag[ha. Imma llum ma tantx baqa’ ]mien. Biex tag[qad, [afna li kienu jafuha sewwa, barra minni, illum [allewna wkoll. }ew; ;rajjiet

Ippermettuli nsemmi biss ]ew; ;rajjiet. L-ewwel wa[da hi /-?entinarju Pawlin tassena 1960, meta kantat f’]ew; kun/erti wara xulxin

L-arti tedukak, tirfinalek is-sentimenti, u ;;ieg[lek tag[raf il-valuri

Opri distintivi

Is-sopran Hilda Mallia Tabone

fuq pjan/ieri differenti u quddiem xulxin fi Pjazza Re;ina, il-Belt Valletta. Fuq il-pjan/ier tal-Banda La Vallette kantat ta[t isSurmast Joseph Camilleri, u fuq il-pjan/ier tal-King’s Own kantat ta[t is-Surmast Joseph Magri, u kif spi//at minn wie[ed, wara intervall, bdiet l-ie[or. Kienet /elebrazzjoni kolossali, li riedet in-nifs! U Hilda kellha nifs bi]]ejjed biex

a//ettat ]ew; kun/erti f’salt b[al dawn. Ma kinitx taqta’ qalbha. Storja o[ra li g[adni ma nistax nifhem hi meta ftit xhur qabel mietet kien avvi/inaha s-Surmast Joseph Magri, Alla ja[firlu wkoll, u stedinha tkantalu fil-pro-

Ma nistax ma nsemmix ukoll l-opri tas-Surmast Carmelo Pace: Caterina Desguanez u Angelica, fejn Hilda kantat fil-premier tag[hom u diversi drabi wara. Qed tistrie[ g[al dejjem filqabar tal-familja fi/-/imiterju ta’ {al Qormi, g[alkemm twieldet il-Birgu. Bir-ritratt tag[ha fuq il-qabar, tista’ t[ajjar ’il min forsi jkollu lewwel xrar g[all-kant klassiku, g[alkemm mhux biss klassiku. {obbu l-opra. Timlielkom u ddawlilkom [ajjitkom.

Ma’ Hilda kont dejjem immur kull fejn kienet tkanta, kemm ma’ baned kif ukoll ma’ orkestri Maltin


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Ittri 13

{olma [rafa, passat tal-bi]a’ u Karmenu Vella Sur Editur, Karmenu Vella [olom li lgvernijiet ta’ Mintoff, ta’ KMB u Alfred Sant, a[jar minn tal-lum. Jiena bniedem komuni tattriq. Nipprova nfakkrek u mmorru ta[t ]mien Mintoff, kollox bil-bulk buying, skarsi minn [afna affarijiet, fosthom toothpaste, /ikkulata u [lewwiet, te tal-kartuna [adra, kavalli u tonn ta]-]ejt. I;ibhom il-gvern, u int ikollok tiekol u tikkonsma lilhom. Imbag[ad [afna affarijiet bil-kwota, fosthom karozzi, illum tiskanta xi ;miel ta’ karozzi tara, wa[da isba[ mill-o[ra. Konna wkoll imdorrijin bil-politika tal-parrinu. Irid ikun il-parrinu g[alik g[al xi telefon, televixin talkulur, biex tid[ol l-Università u biex tie[u xi appartament tal-gvern. Kemm kien ikollok tg[addi minn g[arbiel, u [afna aktar. {ruq u tkissir tal-istamperija tat-Times, li xejn ma g[andha x’taqsam politikament, mal-blu u mal-a[mar. {ruq u tkissir ta’ ka]ini tal-

Partit Nazzjonalista, il-partitarji Laburisti jmorru l-Kurja ‘mhux biex jag[mlu vista’ imma jkissru u jag[mlu [erba minn kull ma jsibu. G[al min ma jafx il-Kurja ti;i quddiem id-Depot talPulizija. Kissru wkoll id-dar ta’ Eddie Fenech Adami li ti;i 20 pass ’l isfel millG[assa tal-Pulizija ta’ Birkirkara. Il-passat tal-Labour talwa[x, u filwaqt li l-Labour jista’ jg[id li jrid, u sa[ansitra jqabbel dawk i]-]minijiet ma’ tal-lum, l-istess Labour ma jridx li [addie[or isemmi lpassat tal-Labour. Il-fatti huma fatti. Fl-1987 il-Kummissarju tal-Pulizija sSur Pullicino, jittella’ l-Qorti, jinstab [ati b’kompli/ità, ikkundannat 15-il sena [abs. Qabel l-Elezzjoni tal-1981, Mintoff iddikjara ‘jekk ma jkollix ma;;oranza tal-voti ma niggvernax’. Naqas minn kelmtu u g[amel li qabillu. Mintoff x’qal ukoll? ‘L-akbar ]ball li g[amilt kien meta tajt il-riedni f’idejn Karmenu Mifsud Bonnici.’ Alfred Sant g[andu rekord assolut, l-anqas Prim Ministru

li dam jiggverna, 22 xahar biss u g[amel rovina. Ara xi tliet Prim Ministri kellna, wie[ed a[jar mill-ie[or. Muscat illum jifta[ar li se jkollu l-a[jar kabinett. Se jkollu l-a[jar kabinett b’membri li kienu parti mill-gvernijiet tat-tliet prim ministri li fi ]mienhom saru affarijiet talwa[x u tal-mist[ija, u qatt ma kkundanna xejn, kollox jg[addi mar-ri[. B’umiltà kollha nappella lill-poplu kollu, jara li ma jaqax f’xi nasba li tafda lil Muscat. Muscat se jkun qed imexxi b’nies ta]-]mien tattlieta ta’ qablu. U jista’ Karmenu Vella jg[id g[aliex il-Labour ilu dan i]-]mien kollu flOppo]izzjoni wara t-tliet prim ministri Laburisti li semmejt qabel? Ja[seb li issa se jsiru lmirakli? Nistenna risposta minn Karmenu Vella li kien Muscat innifsu li nkarigah biex f’ismu jiktiblu l-programm elettorali li llum ma jridx jippubblika, g[ax skont l-istess Muscat qed jib]a’ li ma jifhmuhx.

. Cassar

C

San :wann

L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.co m.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-

indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u lEditur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm ilpunt tag[ha.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta‘ Frar, 2013

14 Feature

34U> mill-2004 t[awlu 124,000 si;ra indi;ena minn Clinton Sammut clinton.sammut@media.link.com.mt

Xi ftit tas-snin ilu ftit kienu dawk in-nies li kienu konxji ta’ g[emilhom fuq l-ambjent. Kellna ]mien meta l-bini kien il-[in kollu tiela’ ming[ajr ebda kontroll, bi tqa//it ta’ si;ar, mi]bliet kbar, d[a[en bla kontroll u [afna fatturi o[rajn. Il-bniedem hu parti mill-ambjent Il-bniedem b’mod ;enerali

ma indunax li hu wkoll [lejqa u li hu parti mill-ekolo;ija naturali tad-dinja, u jekk hu stess se jeqred l-abitat talannimali, is-si;ar u l-ba[ar, se jkun qieg[ed isofri konsegwenzi serji u li jistg[u jpo;;u riskji serji fuq lannimali tal-madwar i]da wkoll fuqu stess. Il-popli tad-dinja mbag[ad ;ew iffa//jati bis-sitwazzjoni tal-global warming, sil; jin[all u b’hekk il-livell talba[ar beda tiela’ aktar minnormal u numru kbir ta’ [lejqiet fosthom [ut, pjanti u [afna o[rajn, bdew jinqerdu jew ikunu f’periklu li jinqerdu.

Il-kuxjenza ambjentali bdiet tikber, il-pajji]i bdew jing[aqdu flimkien u organizzaw summits apposta

biex jaraw kif dan l-impatt fuq l-ambjent jitnaqqas u nibdew ingawdu minn ambjent a[jar, ambjent li

jixraq lilna, lil uliedna u lillekolo;ija kollha. Gvern Nazzjonalista j[ares lejn l-interess tal-ambjent Il-popli rrealizzaw li dak li ji;ri f’post partikulari fid-

dinja se jaffettwa post ie[or li mhux bilfors jinsab fil-qrib i]da jista’ jkun fl-aktar post imbieg[ed.

Malta, ta[t Gvern Nazzjonalista, g[arfet li lambjent f’pajji]na hu kru/jali mhux biss g[ax hu limitat min[abba d-daqs ta’ pajji]na i]da wkoll min[abba l-fatt li permezz tal-ambjent wie[ed igawdi [ajja a[jar u nkomplu nattiraw aktar turisti lejn pajji]na. g[al pa;na 15

Permezz tal-inizjattivi li [a Gvern Nazzjonalista matul din il-le;i]latura favur l-ambjent, Malta tgawdi minn ba[ar tal-og[la kwalità. Mill-iskart qeg[din ni;;eneraw l-elettriku u, fuq kollox, permezz tas-si;ar qed nibbenefikaw minn arja aktar nadifa


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Feature 15

Fil-Mag[tab t[awlu aktar minn 11,000 si;ra minn pa;na 14

Il-Gvern da[[al numru ta’ in/entivi u g[adu jkompli ja[dem biex lill-poplu nag[tuh l-a[jar u dan billi lilma tad-drena;; ji;i msoffi u mnaddaf qabel jintefa’ lura l-ba[ar u b’hekk l-ib[ra tag[na saru l-aktar indaf flEwropa. Il-Gvern impenja ru[u biex il-mi]bla li tinsab fil-Mag[tab tinbidel f’park naturali g[allfamilji tag[na. Dan qieg[ed isir billi issa mill-mi]bla tne[[ew il-gassijiet tossi/i u qeg[din jit[awlu si;ar lejn inna[a tal-;enb. Biex ma ter;ax tirrepeti ru[ha sitwazzjoni b[al din, fejn l-iskart kien jintrema bla kontroll, il-Gvern investa f’engineered landfill. I]da l-Gvern ma waqafx hawn. Kompla jinvesta fis-siti

ambjentali u fi t[awwil ta’ si;ar endemi/i g[al Malta, si;ar li huma kru/jali mhux biss g[ax jipprovdu l-ossi;nu li tant g[andha b]onn biex ng[ixu i]da fuq kollox biex inaddfu l-arja mid-du[[an u lcarbon dioxide. Aktar minn 124,000 si;ra Fl-okka]joni ta’ Jum isSi;ar, kienu diversi lindividwi, g[aqdiet u

entitajiet li [adu sehem fitt[awwil tas-si;ar permezz tat34U u mis-sej[iet tadDipartiment tal-Ministeru g[ar-Ri]orsi u Affarijiet Rurali dawn ing[aqdu f’diversi attivitajiet biex jit[awlu aktar si;ar. Permezz tal-kampanja 34U minn mindu nbdiet fl-2004 t[awlu mal-124,000 si;ra

indi;ena b[alma huma s-si;ar ta]-]ebbu;, l-g[arg[ar, si;ar tal-luq, tal-[arrub, u talballut, fost o[rajn. B’dawn issi;ar issebba[ pajji]na, qed jit[ares l-ambjent u s-sa[[a tat-tfal u l-familji. Is-si;ar li jit[awlu permezz tat-34U ikollhom isem li lpersuna li tkun [awlitha xtaqet tag[ti, isem ta’ xi tarbija, persuna spe/jali jew inkella okka]joni spe/jali, fejn din is-si;ra tkun immarkata b’sinjal. Dan il-;est hu ferm apprezzat kemm millindividwu li qieg[ed i[awwel is-si;ra g[al dik l-okka]joni kif ukoll se jkun ferm apprezzat 10 snin o[ra meta dawn is-si;ar li qeg[din jit[awlu llum se jikbru f’si;ar kbar li se jpaxxu l;enerazzjoni futura.

Bil-kampanja 34U, numru kbir ta’ individwi, studenti, g[aqdiet, kumpaniji u familji, ta’ kull sena qeg[din i[awlu eluf ta’ si;ar bil-g[an li jibqg[u jiftakru l-okka]joni spe/jali g[alihom u fl-istess [in jag[tu wirt mill-isba[ lill-;enerazzjoni futura – wirt ta’ ambjent a[jar


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

16 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

L-IRAN IR-RENJU UNIT

Jinstabu l-fdalijiet tar-Re Richard III

Ri/erkaturi Ingli]i lbiera[ [abbru li skeletru li nstab f’parking f’Leicester kien dak tar-Re Richard III biex hekk kien solvut misteru li jmur lura 500 sena. Hu kien l-a[[ar re Ingli] li miet filkamp tal-battalja. Ir-Re Richard, li William Shakespeare kien pin;ieh b[ala bniedem malinn li qatel ]ew; prin/pijiet fitTorri ta’ Londra, kien inqatel waqt li kien qed ji;;ieled

kontra dak li mbag[ad sar is-su//essur tieg[u, Henry Tudor, fil-battalja ta’ Bosworth fl-1485. Skont ri/erkaturi millUniversità ta’ Leicester li sabu l-fdalijiet is-sena li g[addiet, kollox kien jindika li l-iskeletru kien dak tar-Re Richard. Apparti li l-feriti li kien hemm fuq il-fdalijiet kienu konformi ma’ dawk li sofra r-re, testijiet tad-DNA kkonfermaw dan ukoll.

Twissija lil I]rael L-Iran informa lil I]rael li g[ad jiddispja/ih g[all-attakk li wettqu l-qawwiet tal-ajru I]raeljani fuq is-Sirja matul il;img[a li g[addiet, i]da ma qalx spe/ifikament jekk ilGvern I]lamiku f’Tehran jew l-alleati f’Damasku humiex qeg[din jippjanaw reazzjoni militari. Saeed Jalili, is-Segretarju tal-Kunsill Suprem tas-Sigurtà Iranjan, qal li l-I]raeljani g[ad jiddispja/ihom ‘g[allaggressjoni’ waqt konferenza f’Damasku u l-g[ada ta’ ta[ditiet bejnu u l-President Sirjan Bashar al-Assad. Jalili qabbel l-attakk I]raeljan fuq kumpless militari lejn il-Majjistral ta’ Damasku ma’ kunflitti li se[[ew qabel, fosthom il-gwerra ta’ 34 jum bejn I]rael u l-grupp tal-militanti X’iti Lebani]i talHezbollah fl-2006 li, skont hu, spi//aw iqanqlu sens ta’

Ali Akbar Salehi (Reuters)

dispja/ir fost l-I]raeljani. Is-Segretarju Iranjan tenna fost o[rajn li l-komunita I]lamika qed tappo;;ja lisSirja u li l-Iran – fir-rwol ta’ Mexxej tal-Moviment ta’ Pajji]i M’humiex Alineati – g[andu ja[dem fil-qasam internazzjonali b’reazzjoni

g[all-attakk u g[an-nom tasSirja. Il-Ministru tad-Difi]a I]raeljan Ehud Barak qal li lattakk ta’ nhar l-Erbg[a fuq kumpless tal-armi fis-Sirja wera li I]rael huwa serju meta jg[id li jrid iwaqqaf i/-/irkolazzjoni tal-armamenti kbar g[al ;ol-Libanu u jidher li, g[all-ewwel darba, rrikonoxxa li l-I]raeljani kienu wettqu dan l-attakk. Fi ]viluppi o[ra, il-Ministru Iranjan g[all-Affarijiet Barranin Ali Akbar Salehi qal li qed iqis l-a[[ar offerta talVi/i-President Amerikan Joe Biden g[al djalogu bilaterali bejn l-Istati Uniti u l-Iran b[ala sinjal ta’ bidla flatte;;jament tal-Istati Uniti u i[oss li l-Gvern ;did Amerikan almenu qed jitbieg[ed xi ftit millatte;;jament ‘tradizzjonali’ fil-konfront ta’ pajji]u.

IR-RENJU UNIT

‘Problema kbira’ bit-tluq mill-UE L-eks-Prim Ministru tarRenju Unit Tony Blair qal li pajji]u jiffa//ja ‘problema kbira’ jekk il-Britanni/i jivvutaw biex jo[or;u millUE u ;aladarba l-Prim Ministru attwali David Cameron wieg[ed referendum dwar ‘il-futur b[ala parti millUnjoni’ qabel l-a[[ar tal-2017 – u dejjem jekk il-Partit Konservattiv fil-Gvern jer;a’ jirba[ l-elezzjoni ;enerali. Filwaqt li Cameron qed

jg[id li te[tie; tinbidel irrelazzjoni ta’ Londra malUE, Blair wissa li f’ka] li rRenju Unit jidde/iedi biex jo[ro; (mill-UE), jispi//a jitlef ‘mis-sa[[a tieg[u fiddinja’ u bis-snin ta’ qabel ilvot ikunu karatteri]]ati blin/ertezza. {afna mill-Konservattivi ma’ Cameron jinkwetaw dwar l-effetti tal-ispinta fl-integrazzjoni politika u finanzjarja fost il-pajji]i ta]-}ona Ewro,

i]da Blair, li kien Prim Ministru bejn l-1997 u l-2007, qal li di;a te]isti l-in/ertezza meta (hu) ma jistax iwie;eb b’mod konklussiv g[all-mistoqsijiet tal-Ewropej dwar jekk ir-Renju Unit g[andux ‘jo[ro; mill-Ewropa’. Blair kompla li l-wieg[da ta’ Cameron ma kenitx ‘sensibbli’ u li tkun ‘problema enormi’ g[ar-Renju Unit jekk irid tassew li jispi//a millUE.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

A[barijiet ta’ Barra 17

SPANJA

Aktar minn nofs i]-]g[a]ag[ bla xog[ol ?ifri li n[ar;u lbiera[ mill-Gvern Spanjol urew li g[all-[ames sena konsekuttiva, ir-rata tal-qg[ad fi Spanja kompliet ti]died bi]-]g[a]ag[ jer;g[u jkunu dawk milquta lag[ar. Skont i/-/ifri ma[ru;a mill-Ministeru taxXog[ol, il-qg[ad ]died bi 2.7 fil-mija f’Jannar biex hekk [ames miljun persuna issa huma bla xog[ol fil-pajji]. Il-Gvern Spanjol di;à [a mi]uri ta’ awsterità iebsa biex jipprova jsalva s-sitwazzjoni imma dawn mhuma qed juru ebda indikazzjoni li qed i[allu effett. Hemm ftit ta’ kunflitt fi/-/ifri li jin[ar;u dwar il-qg[ad fi Spanja. I/-/ifri ma[ru;a mill-Ministeru tax-Xog[ol jitqiesu ftit anqas ta’ min wie[ed jorbot fuqhom minn dawk li jin[ar;u mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika Spanjol li fir-rapport li [are; ix-xahar li g[adda wera li fl-a[[ar tal-2012 kien hemm 26 fil-mija tal[addiema Spanjoli bla xog[ol g[al total ta’ 5.97 fil-miljun persuna bla xog[ol. L-ag[ar li qed jintlaqtu huma ]-]g[a]ag[ Spanjoli b’dawk ta[t il-25 li qed ifittxu x-xog[ol ji]died g[al 51.4 fil-mija f’Di/embru. Din ir-rata ta’ qg[ad fi Spanja qed ti]died kull darba li jo[or;u /-/ifri u issa la[qet l-og[la livell minn mindu bdiet tin]amm dokumentazzjoni simili fis-snin sebg[in. Dan kollu hekk kif ilpajji] jinsab f’re/essjoni kbira u l-Gvern qed ikollu jnaqqas [afna mill-infiq tieg[u fosthom fis-settur tal-edukazzjoni, biex inaqqas id-dejn kbir li g[andu.

Ra;el i]omm balla li nstabet qrib vettura tar-ribelli Islami/i fil-Mali li spi//at fil-mira ta’ attakk tul it-triq bejn Dialbaly u Timbuktu (ritratt Reuters)

IL-MALI

Tkompli l-pressjoni fuq il-militanti Islami/i Ajruplani militari Fran/i]i bbumbardjaw ba]ijiet tarribelli Islami/i fit-Tramuntana nett tal-Mali, ;urnata wara li l-President Fran/i] Francois Hollande ng[ata mer[ba kbira fil-pajji] fi ]jara qasira li g[amel. L-attakki tal-militar Fran/i] mill-ajru kienu kon/entrati madwar il-belt ta’ Tessalit, qrib il-fruntiera Al;erina u kienu deskritti b[ala importanti minn uffi/jali militari Fran/i]i. Dan g[aliex iz-zona ta’ Tessalit hi wa[da mir-rotot ewlenin lejn il-muntanji ta’ Adrar des Ifoghas, fejn irribelli Islami/i n;abru wara lintervent militari Fran/i]. Franza qalet li f’dawn ilmuntanji r-ribelli qed i]ommu seba’ Fran/i]i osta;;. Dawn in[atfu mill-militanti Islami/i fir-re;jun tas-Sahara tul dawn l-a[[ar snin. Fi tmiem il-;img[a kien hemm ukoll ;lied qalil f’Kidal u f’dan il-;lied [adu sehem truppi spe/jali Fran/i]i

u truppi mi/-Chad. Is-sitwazzjoni f’Kidal hi wa[da m[allta peress li g[al din ilbelt kien hemm ;lieda bejn ]ew; gruppi ribelli avversarji, wie[ed tal-militanti Islami/i, l-Ansar Dine, u l-ie[or ta’ ribelli Tuareg, il-MNLA. Franza bag[tet 3,500 suldat lejn il-Mali x-xahar li g[adda appo;;jati minn ajruplani u [elikopter kif ukoll vetturi armati f’missjoni mlaqqma Serval. Dan wara li militanti Islami/i [adu l-kontroll tatTramuntana tal-Mali u kienu se javvanzaw lejn il-kapitali Bamako. F’kummenti dwar dak li qed ji;ri fil-Mali, Mahamadou Issoufou, ilPresident tan-Ni;er, qal li qatt fl-istorja tal-Afrika ma kien hemm intervent militari barrani li ntlaqa’ tajjeb daqs dak Fran/i] fil-Mali u [e;;e; lillGvern Fran/i] biex i]omm pre]enza militari fil-Mali u fakkar li t-theddida minn dawn il-militanti Islami/i ma kinitx limitata biss g[al dan

ir-re;jun imma anki g[allEwropa. L-Istati Uniti u l-Unjoni Ewropea qed jappo;;jaw lintervent militari fil-Mali min[abba t-theddida li hemm mill-militanti Islami/i f’dan il-pajji] g[all-interessi talPunent kif ukoll g[aliex ilMali jista’ jintu]a b[ala ba]i g[al attakki fl-Ewropa. Fi ]vilupp ie[or, in-Niger

ikkonferma li truppi spe/jali Fran/i]i qed jg[assu wa[da mill-ikbar minjieri tal-uranju fil-pajji], dik ta’ Arlit. Dan b’reazzjoni g[all-attakk li kien hemm ftit ;ranet ilu flAl;erija f’impjant tal-gass. Tliet snin ilu [ames [addiema Fran/i]i kienu n[atfu mill-minjiera u aktarx issa qed jin]ammu mill-militanti fin-Ni;erja.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

18 A[barijiet ta’ Barra

Jekk se ssuq... Tixrobx

IR-REPUBBLIKA DOMINIKANA> Ra;el b’maskra grotteska spettakolari jie[u sehem fil-parata tal-Karnival annwali fil-provin/ja ta’ La Vega (Reuters)

L-ISTATI UNITI

Ma kellhomx b]onn ‘it-tortura’ biex jeliminaw lil Bin Laden L-eks Direttur tas-Central Intelligence Agency (CIA) li [a [sieb il-missjoni g[alleliminazzjoni tat-terrorista Osama bin Laden qal li l-[idma dovuta setg[et ma inkludietx metodi ta’ interrogazzjoni kontroversjali, fosthom – u skont ma allegaw u[ud – ittortura. Leon Panetta, li llum wasal biex jispi//a minn Segretarju tad-Difi]a Amerikan, sostna fuq il-programm tal-NBC Meet the Press li kellhom isolvu diversi partijiet ‘tal-misteru’ biex isibu lil Bin Laden; il-Kap tal-Al-Qaida li ippjana l-attakki stori/i tal-2011 fuq New York u Washington. Panetta, li mexxa lis-CIA mill-2009 sakemm la[aq Segretarju tad-Difi]a f’Lulju tal-2011, qal li l-misteru seta’ jin[all

permezz tat-tatti/i g[all-interrogazzjoni li ntu]aw dak i]-]mien. Meta mbag[ad ;ie mistoqsi jekk it-tatti/i setg[ux inkludew ‘ilmezzi partikulari (fosthom it-tortura)’, Panetta sa[aq it-twemmin li setg[u la[qu lmira spe/ifika ming[ajr rikors g[al dan. Filwaqt li ma elaborax, Leon Panetta tenna li l-Amerikani ;abru [afna millinformazzjoni sigrieta li ntu]at waqt il-ka//a g[at-terrorista ming[ajr il-[tie;a g[al tip aktar intensiv ta’ interrogazzjoni. Id-diskors [are; fost kummenti dwar ilfilm Zero Dark Thirty li jibba]a fuq il-[idma li rri]ultat fir-rejd, fl-2011, tal-qawwiet spe/jali Amerikani fuq il-mo[ba ta’ Bin Laden fil-Pakistan fejn inqatel dan il-kap terrorista.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

21

20

Il-Mass Meeting tal-PN fi Vjal l-Indipendenza fil-Mosta, 03.02.2013

I]-]g[a]ag[ huma l-futur ta’ g[ada u d-de/i]jonijiet li jittie[du kuljum fil-politika, i[allu effett fuq il-futur ta]-]g[a]ag[. Illum ukoll, [afna ]g[a]ag[ qed jifhmu x’sarrfet il-politika tal-Partit Nazzjonalista g[al Malta kemm b[ala membru li qed jikseb stima kbira fl-istrutturi tal-Unjoni Ewropea, kif ukoll b[ala pajji] li qed jo[loq ix-xog[ol g[a]-]g[a]ag[ li de[lin fid-dinja tax-xog[ol. Il-[e;;a ta]-]g[a]ag[ fil-mass meeting tal-{add li g[adda li organizza l-Partit Nazzjonalista fil-Mosta, tixhed l-entu]ja]mu ta]-]g[a]ag[ g[all-politika tal-PN (Ritratti> Michael Ellul)


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

22 Karnival 2013

Il-Karnival tan-Nadur g[andu jkun esperjenza o[ra unika G[al xi w[ud, forsi dan hu ]mien ta’ stmerrija; g[al xi o[rajn hu ]mien ta’ sena stennija. Dan hu l-Karnival Spontanju tan-Nadur. ‘Esperjenza Unika’ li twieldet millbluha u l-ispontanjetà tal-bniedem. Esperjenza li po;;iet lin-Nadur fost l-aqwa karnivali fid-dinja. Esperjenza li ta’ kull sena ti;bed lejha eluf ta’ Maltin, G[awdxin u anki barranin, li jfittxu din il-lokalità g[al dan it-tip ta’ divertiment. G[al sena o[ra, din is-sena wkoll in-Nadur qed joffri g[al kul[add jiem ta’ divertiment marbutin ma’ tradizzjonijiet tal-passat, b’nis;a ma’ diversi u]anzi kontemporanji. Il-programm tal-attivitajiet talKarnival fin-Nadur, organizzat bilkollaborazzjoni tal-Kunsill Lokali tan-Nadur, jinkludi:

Il-{amis 7 ta’ Frar 2013: Il-Karnival tat-Tfal

(L-Ewwel Serata) F’12.00pm, fl-Iskola Primarja Dun Salv Vella, tittella’ l-ewwel serata tal-Karnival tat-Tfal. Attività organizzata g[at-tfal Nadurin bil-kollaborazzjoni tal-Kunsill Lokali tanNadur.

L-Ikla Tradizzjonali ta’ ‘Giovedi Grasso’

Fis-7.00pm, fi Triq Di/embru 13, akkumpanjata minn daqq tradizzjonali, tittella’ l-Ikla Tradizzjonali ta’ Giovedi Grasso. Attività organizzata min-Nadur Youngsters F.C.

Il-:img[a 8 ta’ Frar 2013 Il-Karnival tat-Tfal

(It-Tieni Serata) F’12.00pm, fl-Iskola Primarja Dun Salv Vella, tittella’ t-tieni serata talKarnival tat-Tfal. Attività organizzata g[at-tfal Nadurin bil-kollaborazzjoni tal-Kunsill Lokali tanNadur.

Bejn il-:img[a 8 ta’ Frar 2013 u t-Tlieta 12 ta’ Frar 2013 Il-Karnival Spontanju tan-Nadur

Mit-8.00pm, sas-sig[at bikrin ta’ filg[odu, fi Triq Di/embru 13, jittella’ il-Karnival Spontanju tanNadur. Esperjenza li g[al [afna hi ‘unika’ u li po;;iet lil dan ilKarnival fost l-aktar mag[rufin fiddinja.

It-trasport minn u lejn in-Nadur se jkun ipprovdut mill-Arriva.

Il-Kunsill Lokali tan-Nadur f’G[awdex feta[ il-programm tieg[u tal-Karnival fi tmiem il-;img[a li g[addiet bil-kompetizzjoni ‘Miss Queen Carnival’ kif ukoll b’wirja li ppre]entat il-karatteristi/i uni/i tal-Karnival Spontanju fin-Nadur u li hu tant popolari mal-G[awdxin u ma’ [afna Maltin


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

24 Storja servizz ikkoordinat minn Raymond Miceli

MONUMENTI FIL-G}EJJER MALTIN

(29)

Mafkar lil Ninu Cremona minn Michael Galea

Antonio Cremona – affettwo]ament mag[ruf b[ala Ninu – kien bniedem fabbli u d[uli, u ma[bub minn kul[add g[aliex l-g[aref hu umli. L-aktar li ddistingwa ru[u kien fil-qasam tal-lingwistika u l-grammatika. Immerita mafkar g[all-[ila intellettwali tieg[u. Antonio (Ninu) Cremona twieled fil-belt Victoria, G[awdex, fis-27 ta’ Mejju 1880. Fi /kunitu tg[allem g[and il-White Fathers f’Tune], imbag[ad f’Malta fil-Kulle;; ta’ Flores u g[and il-:i]witi. Imbag[ad studja x-xjenza sanitarja fl-iSchool of Hygiene talUniversità ta’ Liverpool, fl-Ingilterra. Lura f’Malta, in[atar Spettur Sanitarju. Sadattant kien jikteb pro]a u poe]ija. Cremona ddistingwa ru[u g[ar-riforma tal-ortografija tal-Malti – kien prin/ipalment hu li [ejja alfabett u regoli g[at-tfassil tal-ortografija ;dida tal-ilsien Malti, li fl-1934 ;iet uffi/jalment adottata mill-Gvern, u ma]-]mien mill-kittieba kif ukoll mill-;urnalisti Maltin. Barra milli n[atar editur u traduttur tal-publikazzjonijiet governattivi, Ninu Cremona kien l-ewwel surmast tal-Malti fl-iskejjel tal-Gvern. Fl-1947 Cremona ng[ata l-Midalja Muscat Azzopardi g[all-[idma tieg[u fil-filolo;ija, il-morfolo;ija u l-grammatika. Ix-xog[lijiet letterarji ta’ Ninu

Cremona jinkludu ;abra ta’ poe]iji Weraq mar-Ri[ (1932), Rand u Ri[an (1945), il-poema epiku fi stil klassiku Il-Fidwa tal-Bdiewa (1938), bijografija dokumentata bit-titlu Mikiel Anton Vassali u }minijietu (1937) li [ajru jiktibha Dun Karm Psaila. B[ala rikonoxximent ta’ [idmietu favur il-Malti, f’:unju 1960 Ninu Cremona ng[ata d-Dottorat (Honoris Causa) fil-Letteratura mill-Università Rjali ta’ Malta. Ninu Cremona miet fl-4 ta’ Jannar 1972. Kien twaqqaf kumitat ta’ g[alliema u studenti tal-Li/eo f’G[awdex immexxi minn Peter Paul Grech, Spettur Ewlieni tal-Edukazzjoni, biex in;abru fondi permezz ta’ diversi attivitajiet bil-g[an li jitwaqqaf mafkar lil Ninu Cremona. B’dan il-mod, b’sens ta’ [ajr u gratitudni, fil-25 ta’ Mejju 1973, fid-da[la tal-kumpless tal-Li/eo fil-belt Victoria, G[awdex, waqt akkademja mu]iko-letterarja, kien inawgurat minn Agatha Barbara,

Ministru tal-Edukazzjoni, monument iddedikat lil Ninu Cremona. B[ala parti mi/-/erimonja tal-inawgurazzjoni tal-monument, kien hemm indirizz ta’ introduzzjoni minn Peter Paul Grech, u mbag[ad ]ew; diskorsi minn ]ew;t i[bieb kbar ta’ Ninu Cremona: :or; Pisani u :u]è Aquilina. Fid-diskors tieg[u, Pisani fisser is-sinifikat tal-monument, filwaqt li :u]è Aquilina tkellem dwar il-[ajja u x-xog[lijiet letterarji ta’ Ninu Cremona. Il-monument tbierek minn Mons Nikol Cauchi, l-Isqof ta’ G[awdex. Il-monument, li jikkonsisti f’figura ta’ Ninu Cremona ta’ daqs naturali, kemm kemm inklinat ’il quddiem, po]a tipika ta’ Cremona, hu xog[ol l-iskultur G[awdxi Alfred Camilleri Cauchi, u n[adem fil-bron] fil-funderija San Carlo, il-Marsa. Il-monument qieg[ed fuq pedestall mag[mul mill-;ebla tipika ta’ G[awdex. Il-monument kien restawrat minn ReCoop fl-2006.

Dettall tal-figura fil-monument


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Ambjent 25

Pro;ett ambjentali jespandi lejn G[awdex Tis[i[ tas-servizzi ta’ ekoturi]mu u agrituri]mu Fil-jiem li g[addew tfakkar it-tieni anniversarju mill-ftu[ uffi/jali ta’ Merill Eco Tours, l-ewwel kumpanija fil-G]ejjer Maltin li tikkon/entra totalment fuq servizzi ta’ ekoturi]mu u agrituri]mu. Il-pro;ett, immexxi mill-ispe/jalista fil-qasam agroambjentali, Jeanette Borg, inbeda permezz ta’ fuljett /kejken li ppromwova l-villa;;i rurali ta’ {ad-Dingli u lMellie[a. Illum, il-kun/ett ori;inali tal-eco tours qed jit[addem fi [dan il-Merill Rural Network; g[anqbuta esklussiva ta’ familji bdiewa u arti;jani mifruxa mal-G]ejjer Maltin, li ja[dmu biex jiddiversifikaw il-prodotti agrikoli u arti;janali tag[hom [alli jipprovdu esperjenzi ;enwini lin-nies tal-lokal, kif ukoll lit-turisti. Filwaqt li s-servizzi offruti evolvew matul dawn l-a[[ar xhur, il-prin/ipji baqg[u l-istess b[al qabel. Il-kumpanija Merill toffri esperjenzi g[al gruppi ]g[ar biex b’hekk tirrispetta kwalunkwe zona sensittiva li ]]ur, u ta[dem biss[i[ biex t[alli benefi//ju finanzjarju kull fejn topera. Jeanette Borg tispjega li “minkejja li qabel l-art agrikola kienet sempli/iment apprezzata g[al dak li tipprodu/i, ilkumpanija Merill ta[dem b’impenn biex tipprovdi d[ul ekonomiku tan;ibbli g[al zoni rurali spe/ifi/i kif ukoll g[assidien tag[hom. “Kieku kellna biss niffukaw fuq i]-]jarat turisti/i, il[addiema ewlenin tal-ftit zoni naturali li g[ad fadlilna ma jibbenifikaw minn xejn. Ag[ar minn hekk, jekk nag[]lu li norganizzaw mixjiet fil-kampanja ming[ajr ma ninvolvu direttament il-komunità rurali, inkunu qeg[din infixklu minflok ng[inu dawn iz-zoni.” Dawn l-ideat ;ew irrealizzati u vvalutati fil-vi]joni u lmissjoni tal-kumpanija tul dawn is-sentejn, hekk kif wie[ed jista’ josserva min-numru kbir ta’ klijenti li kellhom fidu/ja fis-servizzi ta’ Merill. Wara li l-kumpanija ;iet stabbilita f’Malta, il-Merill Rural Network issa se tespandi g[al G[awdex. Minkejja li wie[ed jistenna li G[awdex hi destinazzjoni naturali fejn jid[ol dak kollu li hu ‘Eko’, din il-g]ira kellha tistenna mhux [a]in sakemm [afna xog[ol ta’ preparazzjoni sar f’Malta. Waqt li tfakkar it-tieni anniversarju tal-kumpanija, Merill Eco Tours kburija li la[qet ftehim mas-sidien ta’ Ta’ Mena Estate f’Marsalforn, G[awdex. L-investiment ta’ g[axar snin hu sinjal /ar tat-twemmin tal-imprenditur, Joseph Spiteri, u l-familja tieg[u, li s-sa[[a ta’ ]ew; industriji importanti, l-agrikoltura u t-turi]mu, g[ad fadlilha fejn ti;i sfruttata u ffurmata fi [dan il-mutur ekonomiku Malti g[all-;ejjieni. Dan, flimkien mar-reputazzjoni e//ellenti li Ta’ Mena di;à tgawdi, ikkonvin/ew lil Merill biex ta[dem id f’id ma’ din lintrapri]a u tkompli tibni fuq is-su//essi tag[ha, filwaqt li twieg[ed li anke tipprovdi ideat friski fejn jid[lu esperjenzi ekolo;i/i u agrikoli.

Dehra ta’ parti mill-in[awi ta’ Bin;emma

Lejn aktar inizjattivi li jsa[[u u jikkonservaw il-pajsa;; Malti u G[awdxi

Appo;; g[al pro;ett ta’ konservazzjoni g[all-pajsa;; Malti Se jin]erg[u aktar pjanti tipi/i Maltin GasanMamo qed jappo;;jaw lill-Gaia Foundation fi pro;ett ambizzju] ta’ konservazzjoni, fejn se jg[inuhom filprotezzjoni u lkonservazzjoni tal-pajsa;; Malti. “L-appo;; ta’ GasanMamo se jkun ta’ g[ajnuna kbira fix-xog[ol ta’ riabilitazzjoni li qed isir fuq parti mis-sit Natura 2000 f’G[ajn Tuffie[a, fil-parti t’isfel tal{otba l-Bajda,” qal Rudolf Ragonesi, Direttur E]ekuttiv tal-Fondazzjoni. “Permezz tal-kontribut tag[hom se nkunu nistg[u n]idu x-xog[ol ta’ riabilitazzjoni tag[na biex inne[[u l-ve;itazzjoni aljena mis-sit u ni]irg[u pjanti Maltin li huma adattati g[allhabitat, skond il-linji gwida ta’ Natura 2000.” Il-Pro;ett Gaia hu l-ewwel pro;ett fil-qasam tal-;estjoni integrata tal-kosta, li beda G[ajn Tuffie[a bl-iffirmar ta’ ftehim ta’ ;estjoni malMinisteru inkarigat millambjent u l-MEPA. Il-Gaia Foundation ti;;estixxi wkoll sit ie[or Natura 2000 – ir-Ramla l-

{amra, G[awdex – ta[t ftehim simili. Wie[ed millg[anijiet tal-Fondazzjoni hu l-protezzjoni tal-art millero]joni u ]-]amma talintegrità ekolo;ika talhabitats fis-siti, pro/ess kontinwu li hu diffi/li min[abba l-fatt li r-ri]orsi umani huma limitati. Il-pro;ett, li jismu “Olympus”, g[andu l-g[an li jirrestawra l-habitat naturali degradat u protett internazzjonalment ta’ G[ajn Tuffie[a u jifforma parti millinizjattiva appo;;jata minn GasanMamo. Il-ve;itazzjoni aljena prin/ipali fuq is-sit, is-si;ra tal-Acacia, g[andha g[eruq b’sa[[ithom [afna, tinfirex fa/ilment u ma t[allix lillpjanti nattivi jikbru tajjeb. Qieg[da ti;i sostitwita b’g[add ta’ pjanti o[ra b[ad-

deru (Lentisk), l-alaternu (Mediterranean Buckthorn), il-borghom komuni (Yellow Leaved Germander) u l-qarn il-mog[]a (Evergreen Honeysuckle). “Pro;etti ta’ konservazzjoni ta’ din ix-xe[ta huma siewja ferm g[all-komunità Maltija,” qal Julian J. Mamo, Direttur ta’ GasanMamo. “G[al dan ilg[an bi[siebna nikkontribwixxu lejn il[arsien tal-ambjent f’parti tant importanti tal-pajsa;; tag[na.” Il-Gaia Foundation laqg[et il-kollaborazzjoni ma’ msie[eb ewlieni tas-settur privat, li tippermettilha li ti]viluppa x-xog[ol ta’ konservazzjoni tag[ha fis-siti Natura 2000 bil-g[an li tissalvagwardja dawn is-siti g[all-;enerazzjonijiet li ;ejjin.

Il-Pro;ett Gaia hu l-ewwel pro;ett fil-qasam tal-;estjoni integrata tal-kosta, li beda G[ajn Tuffie[a bl-iffirmar ta’ ftehim ta’ ;estjoni mal-Ministeru inkarigat mill-ambjent u l-MEPA



IN-NAZZJON

It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

TV#Radju 27 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor L-Istampa Kollha NET Television 20>30 Is-su;;ett li se jkun ittrattat fil-programm tal-lum se tkun is-sa[[a, qasam li minn

dejjem kellu post importanti [afna fil-prijoritajiet tal-amministrazzjonijiet tal-Gvern Nazzjonalista. Il-mistiedna ta’ Nathaniel Attard g[al-lum se jkunu Joe Cassar – Ministru g[as-Sa[[a, Michael Gonzi – Deputat tal-Partit Nazzjonalista u tabib, Martin Balzan – Segretarju :enerali tal-Asso/jazzjoni Medika Maltija (MAM) u Nadine Delicata – Kap tal-Programmi Nazzjonali tal-Iscreening tal-Kan/er.

l-atturi ewlenin. L-istorja hi ambjentata fl-Istati Uniti tal-1869, u hi bba]ata fuq ;rajjiet li se[[ew realment. Naraw li persuna titqabbad mill-President tal-Istati Uniti biex iwassal g[al ftehim ta’ pa/i ma’ tribù li jkollu tendenzi ribelli. Newsdesk (l-ewwel parti) Radio 101 16>30 Fl-ewwel parti ta’ Newsdesk g[al-lum, b[as-soltu ma’ Simon Cassar, niltaqg[u ma’ ]ew; kandidati tal-Partit Nazzjonalista g[all-Elezzjoni :enerali. Dawk tal-lum se jkunu Jean Pierre Farrugia u Karl Gouder. Qalb il-Familja NET Television 10>00

Charles Camenzuli u Graziella Attard Previ b’edizzjoni o[ra ta’ dan il-programm f’xandira diretta minn Villa Arrigo f’San Pawl tat-Tar;a. Is-su;;ett g[al-lum se jkun il-kura tas-sa[[a primarja, u l-kelliema prin/ipali se jkunu t-tobba Mario Grixti u Marlon Harmsworth. Ikun hemm pre]enti l-Prim Ministru Lawrence Gonzi u Kate Gonzi. Intant fis-sezzjoni fejn insiru nafu a[jar ]ew; kandidati li se jo[or;u g[allElezzjoni :enerali mal-Partit Nazzjonalista se jkun hemm Caroline Galea u Ingrid Brownrigg. Holy Smoke Iris 21>05

Kate Winslet u Harvey Keitel (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film drammatiku Amerikan li n[adem fl-1999 b’re;ija ta’ Jane Campion. Waqt vja;; li Ruth tkun qed tag[mel fl-Indja, ting[aqad ma’ grupp ta’ nies li jsegwu bniedem li jag[milha ta’ qaddis fl-art. Il-;enituri tag[ha jkunu konvinti li binthom sfat brainwashed. G[aldaqstant iqabbdu terapista bl-iskop li dan jer;a’ j;ibha g[an-normal. X’ji;ri meta dan it-terapista jitlef g[aqlu g[al warajha...

Rullo di tamburi (Drum Beat) Rete 4 16>45

Film Western Amerikan li n[adem fl-1954 b’re;ija Delmer Daves b’Audrey Dalton u Alan Ladd (it-tnejn fir-ritratt) fost

Una vita quasi perfetta La 5 21>10

Angelina Jolie (firritratt) hi fost l-atturi ewlenin f’dan ilfilm tal2002 b’re;ija ta’ Stephen Herek. Persuna tg[id lil Lanie li se tmut fi ]mien ;img[a. Lanie g[alhekk taqa’ fi kri]i u tara kif se tbiddel il-prijoritajiet ta’ [ajjitha g[al dak li ta[seb li jista’ jkun perjodu qasir li baqg[alha fuq wi// id-dinja. Malta Llejla NET Television 16>55 L-awtur mistieden ta’ Stephanie Spiteri g[al-lum se jkun Godwin Ellul li g[adu kif [are; il-ktieb Il-Glossarju ta’ Termini Kummer/jali Ingli]-Malti. Mark Spiteri mill-Awtorità Maltija tal-Kummer/ se jitkellem dwar l-u]u sigur tal-internet, peress li llum hu proprju l-jum iddedikat g[al dan. It-tabib Godfrey Agius jitkellem dwar il-[ruq fl-istonku li normalment ikun ikka;unat minn tipi partikulari ta’ ikel. Ma jonqos is-sehem ta’ Fr Karm Debattista MSSP.

Silvio Orlando u Francesca Neri

Inkwetat dwar id-dehra ta’ bintu Il papà di Giovanna - Rete 4 00>25

Film drammatiku Taljan li n[adem fl-2008 b’re;ija ta’ Pupi Avati bi storja li hi ambjentata f’Bologna fl-1938. G[alliem ikun inkwetat li bintu, min[abba li ma tantx tkun sabi[a fid-dehra, tista’ tibqa’ ma ssibx sie[eb biex ti]]ew;u. Jikkonvin/i li wie[ed

mill-istudenti tieg[u biex jinnamra mag[ha. I]da tg[id g[ad jiddispja/ih li g[amel dan il-pass, skont hu, g[all-;id ta’ bintu? Fost l-atturi nsibu wkoll lil Ezio Greggio u lil Alba Rohrwacher. Il-film hu twil sieg[a u 44 minuta. Sacro e profano (Never So Few) Iris 2310

Frank Sinatra u Gina Lollobrigida (it-tnejn firritratt) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film tal-gwerra li n[adem fl-1959. Kaptan ikun qed jaqdi dmirijietu f’Burma u hekk isir jaf Taljana li tkun tg[ix hemm.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

28 TV#Radju

06>00

101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali, 07>50 Il-Kampanja Elettorali Tieg[ek)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Futur fis-Sod The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

16>30 17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 00>30

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i tal-Mewt, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 - Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 Newsline 12:45 – Qari bil-Malti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bulettin ta’ l-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 – Music Lounge 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Klassika 15:30 - Drive Time 15:45 ONE News 16:00 - Mhux g[atTfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 Rush Hour (jinkludu 17:15 :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - ONE Beat Box 21:45 ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 - Fr Colin u l-{bieb 24:00 - Flimkien 02:00 - Bla Kantunieri (r). RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 – Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 13:30 Kaskata Kulturali, 14:00 BBC News) 15:30 - Bir-Rispett Kollu (jinkludi 16:00 BBC

Newsdesk (l-I parti) - Simon Cassar Newsdesk (it-II parti) - Roberta Avellino Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Is-Snin tar-Rock ’n Roll Fuzzbox - Eric Montfort Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Bejn Kliem u Fatti! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:30 - Intietef 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 Mer]uq - ra;; ta’ a[bar tajba 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Il-{rejjef, lG[eref u l-Ma;ija 10:00 - BBC News Update 10:06 - Pri]ma 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 - IlMalti llum: ideat ta’ ]mienna 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Platea 20:00 – The Artefact 20:30 Bioneers 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Ara Ommok 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Ti]wiqa Mu]ikali 14:00 - Jiena Hu l-{ob] u l-{ajja 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 – Fil-pjagi tieeg[ek a[bini 16:00 - L-Istorja tal-Knisja u inti 16:30 - Mill-G]ira tat-3 G[oljiet 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 Quddiesa 19:00 – Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Qari Reli;ju] 20:30 – Mid-Djarju tal-{ajja 20:45 - Fuq :wiena[ i]-}g[o]ija 21:45 {dejn l-ilma fejn nistrie[ 22:00 G[and Min Imorru Mulej? 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 A[barijiet, 08:30 u 09:30 A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Bay Beats 20:00 – Ben Glover 22:00 Carl Bee 24:00 - CR2 records. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 Calypso Drive 19:00 - Classic Gold 21:00 - Qabel Jibda l-Mar/ 23:00 - Mal-Melodija Maltija 01: 00 - Mu]ika tal-passat.

Il 7 e l’8 - Canale 5 21>10

Film komiku Taljan tal-2006 bi storja ambjentata f’Palermo u li g[andha b[ala protagonisti lil Ficarra u Picone (it-tnejn fir-ritratt). B[ala adulti dawn it-tnejn isiru jafu li fl-isptar fejn twieldu kienu biddluhom ma’ xulxin u b’hekk bidlu wkoll l-istil li bih trabbew.... TVM 06:30 - TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 10:20 - Close Up (r) 11:25 - Bang Goes the Theory 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - TVPM 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 - }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Telebejg[ 18:30 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - F’Salib itToroq 21:45 - Bondi + (r) 22:45 - A[barijiet fil-qosor 23:00 Venere 23:35 - L-A[barijiet 23:45 - Gadgets (r) 00:20 TVPM. TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:30 - Gadgets 12:00 Madwarna 12:15 - Wirt, Arti u Kultura 12:45 - Bang Goes the Theory 13:15 - Close Up 14:15 Ti;rijiet Biss 14:45 Storjografija 15:15 - Madwarna 15:30 - Bang Goes the Theory 16:00 - I Believe In 16:50 - .EU 17:20 - Waqtiet 17:25 - Close Up 18:30 - Il-{arsa ta’ Ru]ann (ir-IV epis.) 19:00 - Ti;rijiet Biss 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - I believe in 20:30 - A[barijiet blIngli] 20:35 - Waqtiet 20:45 Bondi + 21:45 - Paqpaq 22:30 BOV Premier match. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 - Vie 11:30 - Aroma Mattina 13:00 Kalamita 13:30 - ONE News 13:40 - (ikompli) Kalamita 16:35 - Love Birds 17:30 - ONE News 17:45 - Zona Sport 18:15 Teleshopping 18:30 X’Ta[seb?! 19:30 - ONE News 20:25 - Ir-Rangers 20:40 Attività Politika 21:30 - ONE News 21:35 - Business Forum 22:15 - 903 23:15 - ONE News 23:50 - Xandiriet politi/i. Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 -

News 19:30 - Dokumentarju 20:30 - Forum 21:30 Dokumentarju 22:00 - News. Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00, id-09:00 u l11:00) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 17:00 Tg 1 18:50 - L’eredità 20:00 Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:15 Violetta 23:40 - Porta a porta 01:15 - Tg 1 notte 01:50 Sottovoce. Raidue 06:40 - Cartoons 08:10 - Le sorelle McLeod (TF) 09:40 Sabrina, vita da strega (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 Cerimonia d’inaugurazione dell’anno giudiziario della corte dei conti 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 Tg 2 medicina 33 14:00 - Seltz (varietà) 14:45 - Senza traccia (TF) 15:30 - Cold Case (TF) 16:15 - Numb3rs (TF) 17:00 Las Vegas (TF) 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Squadra Speciale Cobra 11 19:35 - Il commissario Rex 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 NCIS - Los Angeles (TF) 23:25 Tg 2 notizie 23:40 - Raiboh 01:00 - Flashpoint (TF) 01:50 Mondiali sci. Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 La storia siamo noi 10:50 Codice a barre 11:30 Byuongiorno Elisir 12:00 -Tg 3 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 - La casa nella prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 Blob 20:15 - Comiche all’italiana 20:35 - Un posto al sole 21:05 Ballaró 23:20 - Volo in diretta 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 Rai Educational 01:35 - Prima della prima - Andrea Chenier. Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina

08:40 -

La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne (talk show) 16:15 - Amici 16:55 Pomeriggio cinque 18:50 Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 Il 7 e l’8. Film 2006 23:20 Italia domanda 01:20 - Tg 5 notte 01:50 - Striscia la notizia. Rete 4 07:45 - Miami Vice (TF) 08:40 Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 3 (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Rescue Special Operations (TF) 16:35 - My Life - Segreti e passioni (soap) 16:45 - Rullo di tamburi. Film ’54 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (TF) 20:30 - Walker Texas Rangers (TF) 21:10 Speciale Viaggio a... 00:25 - Il papà di Giovanna. Film 2008 01:40 - Tg 4 night news. Italia 1 06:40 - Cartoons 08:45 Everwood (TF) 10:35 - ER Medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:50 - White Collar (TF) 16:45 Chuck (TF) 17:40 - La vita secondo Jim (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI: scena del crimine (TF) 21:10 - Wild Oltrenatura 00:30 - Paura primordiale. Fim 2007. La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:55 - Coffee Break 11:00 L’aria che tira (attwalità) 12:20 Ti ci porto io... in cucina con Vissani 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 Tg La 7 cronache 14:45 - I picari. Film ’87 16:50 - Il Commissario Cordier (TF) 18:50 - I menù di Benedetta 20:00 - Tg La 7 20:30 Otto e mezzo 21:10 - Uomini che odiano le donne 22:50 - Saving Hope (TF) 00:20 - Omnibus notte 01:25 - Tg La 7 sport 01:30 Prossima fermata.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

TV#Radju 29 Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07.15 F. News 07:30 - Dawl tal:urnata 08:00 - Niltaqg[u (r) 10:00 - Strada Rjali 12:00 -News 12:15 - Today News 12:30 Reporter 13:00 - Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - {in g[al Kollox 18:15 - News 18:30 - (ikompli) {in g[al Kollox 19:45 - F. News 20:15 Today News 20:30 - Reporter 21:00 - Cross Roads 23:00 News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 Love and Romance 10:00 - Tele Market Deals 12:00 - Rock around the Click (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 - The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 - The 80s 16:30 - I Grandi successi 17:30 - The Local Angle 18:00 - Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Music Documentary 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 12:50 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:45 - Ugly Betty (TF) 15:30 Giovani campionesse (TF) 16:20 - Ninì (TN) 17:05 - Friends (sitcom) 17:30 - Non ditelo alla sposa (reality) 18:25 - Extreme

Makeover Home Edition 19:20 - Amici (talent show) 20:25 - Gossip Girl (TF) 21:10 - Una vita quasi perfetta. Film 2002 23:20 - Uomini e donne (talk show) 00 :15 Amici. BBC Entertainment 07:15 - Charlie and Lola

07:25 Nina and the Neurons 07:40 Gigglebiz 07:55 - The Roly Mo Show 08:10 - Me Too! 08:30 Dinnerladies 09:00 - The Weakest Link 09:45 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Upstairs Downstairs 12:10 - Fawlty Towers 12:40 The Inspector Lynley Mysteries 13:25 - As Time Goes By 13:55 - The Weakest Link 14:40 EastEnders 15:10 - EastEnders 15:40 - Doctors 16:10 - The Inspector Lynley Mysteries 17:00 - Dinnerladies 17:30 - The Weakest Link 18:15 EastEnders 18:45 - Doctors 19:15 - The Inspector Lynley Mysteries 20:00 - Fawlty Towers 20:30 - Come Fly with Me 21:00 - Carrie’s War (U) 22:30 - Last of the Summer Wine 23:00 - Twenty Twelve 23:30 Freefall.

TCM 07:45 - The Golden Arrow. Film ’36 (U) 08:55 - The Adventures of Robin Hood. Film ’38 (U) 10:35 - Silk Stockings. Film ’57 (U) 12:30 - Dodge City. Film ’39 (PG) 14:15 - Telefon. Film ’77 (PG) 15:55 - Key Largo. Film ’48 (A) 17:35 - Ben-Hur. Film ’59 (A) 21:00 - Straight Time. Film ’78 (18) 23:20 - Old Acquaintance. Film ’43 (A). MGM Movies 08:30 - The Scalphunters. Film ’68 (A) 10:15 - Sketches. Film ’92 11:55 - Still of the Night. Film ’82 (AA) 13:25 - Smile. Film ’75 (A) 15:20 Mannequin. Film ’87 (PG) 16:50 - Eddie and the Cruisers. Film ’83 (PG) 18:25 - Beverly Hills Madam. Film ’86 (15) 20:00 Have You Seen My Son? Film ’96 21:30 - Bad Influence. Film ’90 (18) 23:10 - MGM’s Big Screen 23:25 - CrissCross. Film ’92 (15). GO Stars 07:15 - Thunderball 09:25 Journey 2: The Mysterious Island 11:00 - Monk 11:45 - Home Invasion 13:15 - Horrible Bosses 14:50 - Beginners 16:40 - Come Rain Come Shine 18:15 - The River Murders 19:50 - The Office 20:15 - Warehouse 13 21:00 - Pretty Women 22:55 Paranormal Activity 3 00:15 The Bounty Hunter. Diva Universal 07:00 - JAG 08:00 - McLeod’s Daughters 08:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:55 - Kojak 10:55 - Rex: A Cop’s Friend 11:55 - JAG 12:55 - ER 13:55 Blonde 15:35 - Great Women 15:50 - Kojak 16:50 - Agatha Christie’s Poirot 18:50 - JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Marple 22:54 - La Prova 23:00 - ER. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Foreclosure 08:10 - Dirty Jobs: Mosquito Control Officer 09:05 Deadliest Catch: On the Crab 09:55 - Ultimate Survival: Alabama 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: CityCenter, Las Vegas 12:35 Overhaulin’ 13:30 - Wheeler Dealers: Morgan +4 14:25 American Chopper: Mikey and Vinnie Bike 15:20 Mythbusters: Bug Special 16:15 - Dirty Jobs: Bug Breeder 17:10

- Deadliest Catch: On the Crab 18:05 - Ultimate Survival: Arctic Circle 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made: Ep. 41 20:00 - Mythbusters: Titanic Survival 21:00 - You Have Been Warned: Homemade Heroes 22:00 - How We Invented the World: Skyscrapers 23:00 Curiosity: Devil’s Triangle. Iris 15:45 - L’infernale Qui9lan. Film ’57 17:30 - Django lspara per primo. Film ’67 19:25 0 - ATeam (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:05 - Holy Smoke. Film ’99 23:10 - Sacro e profano. Film ’59 01:35 - Murderock uccide a passo di danza. Film ’83. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Mike & Molly 11:30 The Mentalist 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Fringe 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 Private Practice 16:45 - Gossip Girl 17:30 - Dallas 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 19:45 - Glee 20:30 Suits 21:15 - Fringe 22:00 -

Rise of The Planet of The Apes 23:50 - Person of Interest 00:35 - SMASH 01:25 - Suburgatory. Biography Channel

Celebrity House Hunting: 07:00 Danny Bonaduce 07:30 - Ice-T and Coco. 08:00 - America’s Court with Judge Ross 09:00 Kalgoorlie Cops. Hardcore Pawn: 10:00 - Dirty Tape 10:30 - Only in Detroit. Celebrity House Hunting: 11:00 - Danny Bonaduce 11:30 - Ice-T and Coco. 12:00 - America’s Court with Judge Ross 13:00 - Pawn Stars: Pablo Pawncasso 13:30 American Restoration: Knockout 14:00 - The Real Housewives of New Jersey: Reunion Part 1 15:00 - Pregnant in Heels: The Case of the Ghost-Infested Nursery. Celebrity House Hunting: 16:00 - Debbie Gibson 16:30 - Verne Troyer. 17:00 America’s Court with Judge Ross 18:00 - Kalgoorlie Cops 19:00 Pawn Stars: Pablo Pawncasso 19:30 - American Restoration: Knockout. Celebrity House Hunting: 20:00 - Debbie Gibson 20:30 - Verne Troyer. Hardcore Pawn: 21:00 - Dirty Tape 21:30 - Only in Detroit. 22:00 - My Big Fat Operation: Laura Osborne and Ron Quinn 23:00 A Gypsy Life for Me.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Friends 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - Oswald 11:27 Oswald 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wild Life 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Friends 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Friends 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 - Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - Slim Pig 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Oswald 18:37 Oswald 18:50 - Gazoon 19:00 - Angelina

06>45 09>00 10>00 11>30 12>00 12>05 14>00 14.05 15>25 15>40 16>35 16.55

Ballerina 19:15 - Thomas and Friends 19:30 Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:25 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Friends 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder. Disney Channel 08:00 - Jonas LA 08:25 - So Random 08:50 Hannah Montana 09:15 - Sonny with a Chance 09:40 - Kim Possible 10:05 - Shake It Up 10:30 Wizards of Waverly Place 10:55 - Phineas and Ferb 11:20 - Austin and Ally 11:45 - Art Attack 12:10 - ANT Farm 12:35 - The Suite Life on Deck 13:00 - My Babysitter’s a Vampire 13:25 - Shake It Up 13:45 - Minnie and You 13:50 - Austin and Ally 14:15 - Jessie 14:40 - ANT Farm 15:00 Good Luck Charlie 15:25 - Minnie and You 15:30 - Gravity Falls 15:55 - The Suite Life on Deck 16:20 - Austin and Ally 16:45 - Phineas and Ferb 17:10 - ANT Farm 17:35 - Good Luck Charlie 18:00 - Jessie 18:30 - That’s So Raven 18:50 Cory in the House 19:15 - Phil of the Future 19:40 - Hannah Montana 20:05 - Good Luck Charlie 20:55 - Wizards of Waverly Place 21:45 Hannah Montana Forever.

19>00 19>30 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30

INT fuq NET Futur fis-Sod Qalb il-Familja Telebejg[ NET News .NET (b’waqfa g[al NET News fis-13>00) NET News Vitalità (b’waqfa g[al NET News fit-15>00) Telebejg[ X’Fatt.Art Telebejg[ Malta Llejla (b’waqfiet g[al NET News fil-17>00 u fis-18>00) Bozza tal-Mija Lift NET News L-Istampa Kollha NET News Futur fis-Sod Trott u Galopp NET News Futur fis-Sod

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Eurogoals

09:00 - FIS WC Nordic Ski Jumping 09:30 - WATTS 10:30 - Ski Pass 10:45 - FIS WC Alpine Skiing: Schladming, Austria: Women’s Super G (live) 12:15 - UCI Tour of Qatar Cycling 13:00 UCI Tour of Qatar Cycling: Stage 3 (live) 14:00 - German Masters Snooker 15:15 - Africa Cup of Nations Football 16:30 FIS WC Nordic Ski Jumping 17:00 - UCI Tour of Qatar Cycling 18:00 - FIS WC Alpine Skiing 19:00 - Ski Pass 19:15 FIS WC Nordic Ski Jumping 20:00 - Dutch Open Darts 21:00 - Light Heavyweight Boxing 23:00 - GTA Road to Dubai 23:15 - Inside ERC 23:45 - UCI Tour of Qatar Cycling. Eurosport 2 07:00 - Africa Cup of Nations Football 08:00 - UCI Tour of Qatar Cycling 09:00 - FIS WC Nordic Skiing 10:15 - FIS WC Nordic Ski Jumping 11:00 -

UCI Tour of Qatar Cycling 12:00 - Africa Cup of Nations Football 15:00 - FIS WC Nordic Ski Jumping 16:30 German Masters Snooker 18:30 - The Euroleague Basketball Show 19:00 - Eurocup Basketball: Last 16, Day 5 20:45 - Dutch Open Darts 23:00 - UCI Tour of Qatar Cycling. GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 24: Arsenal v Liverpool 09:00 Serie A: Rd 23: Pescara v Bologna 11:00 - PL Review: Wk 25 12:00 - Anglo Welsh LV Cup: Rd 4: Ospreys v Harlequins 14:00 - Barclays PL: Wk 25: Everton v Aston Villa 16:00 - Ligue 1: Rd 23: Toulouse v Paris St-Germain 18:00 - Serie A: Rd 23: Chievo v Juventus 20:00 - FIFA Futbol Mundial 20:30 - The Six Nations 2013: Italy v France 22:30 - 2013 PGA European Tour: Omega Dubai Desert Classic: Day 2. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 10:00 - 2013 PGA European Tour: Omega Dubai Desert Classic: Day 2 14:00 Football's Greatest 14:30 - Serie A: Rd 23: Siena v Inter 16:30 The Six Nations 2013: England v Scotland 18:30 - Ligue 1: Rd 23: Highlights 19:30 - Barclays PL: Wk 25: Arsenal v Stoke City 21:30 - Serie A: Rd 23: Napoli v Catania 23:30 - FIFA Futbol Mundial 00:00 - Ligue 1: Rd 23: Montpellier Herault SC v Stade de Reims 02:00 Serie A: Rd 23: Genoa v Lazio.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 12:00 - 2013 PGA European Tour: Omega Dubai Desert Classic: Day 2 16:00 - Football's Greatest 16:30 - Serie A: Rd 23: Siena v Inter 18:30 - The Six Nations 2013: England v Scotland 20:30 - Ligue 1: Rd 23: Highlights 21:30 - Barclays PL: Wk 25: Arsenal v Stoke City 23:30 - Serie A: Rd 23: Napoli v Catania 01:30 - FIFA Futbol Mundial 02:00 - Ligue 1: Rd 23:

Montpellier Herault SC v Stade de Reims.

Melita Sports 1 Bundesliga: 08:00 - FSV Mainz 05 v FC B. Munich (r) 09:55 Bayer 04 Leverkusen v B. Dortmund (r). 11:50 - FA Cup:

Brighton & Hove Albion v Arsenal (r) 13:55 - America's Cup: World Series: San Francisco: Day 1 (r) 16:00 - 2012 Alpari World Match Tour: France: Day 2 (r) 18:05 - Bundesliga: Highlights (r) 19:00 - Volleyball Champ. League Magazine: The Big Hit (r) 19:30 - Bundesliga: FSV Mainz 05 v FC BMunich (r) 21:25 - European Le Mans Series 2012: Le Castellet (r) 22:30 - 2012 Alpari World Match Tour: France: Day 2 (r) 00:35 - FA Cup: Brighton & Hove Albion v Arsenal (r). Melita Sports 2 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour: France: Day 2 (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:05 - FA Cup: Brentford v Chelsea (r) 17:10 - 2012 UIPM Pentathlon: Men's Final: China (r) 18:15 - America's Cup: World Series: San Francisco: Day 1 (r) 20:20 - Bundesliga:

Bayer 04 Leverkusen v Borussia Dortmund (r) 22:15 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 00:50 - FA Cup: Brentford v Chelsea (r). Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Division (r) 09:40 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri RS2 v Aloysians (r) 11:00 - Malta Basketball Assoc.: Luxol v Hibs (r) 12:25 Malta Rugby Football Union: Birkirkara RFC v Kavallieri (r) 14:00 - BOV PL: Birkirkara v Qormi (r) 16:00 - FXDD Futsal 1st Div League: Balzan v Floriana (r) 17:20 - Melita GFA 1st Division (r) 19:00 - Football NurSeries: 19:35 - MFA Futsal League 21:00 - Boxing: European Boxing Federation dtd. 07.12.12 (r) 22:35 - Malta Rugby Football Union: Birkirkara RFC v Kavallieri (r) 00:10 BOV PL: Birkirkara v Qormi (r).


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

30 Avvi]i PN

AVVI}I POLITI?I {AL SAFI. Il-Kumitat Sezzjonali

PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.

{AL BALZAN. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li t-tesseri jistg[u jin;abru mill-Uffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet tal-ftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.

L-ISLA. Is-Segretarju tal-Kumitat

Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor it-tessera li hu mitlub imur fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l-{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.

{AL QORMI. Il-Kumitat

Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).

SAN :ILJAN. Membri tal-Kumitat

Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.

I}-}URRIEQ. Membri tal-Kumitat

Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri ;odda.

AVVI}I SO?JALI JASON AZZOPARDI. Il-{bieb

ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning, illum it-Tlieta, 5 ta’ Frar fil-lukanda Coastline, is-Salina. Prezz €5. Biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 22985100 jew 99841333.

MARIO GALEA. Il-{bieb ta’ Mario Galea se jorganizzaw Breakfast, illum it-Tlieta, 5 ta’ Frar fil-lukanda Plaza, Tas-Sliema, Prezz €8 u g[all-biljetti /emplu 99465295, 99487102, 79369800, 99843063, 79334537 jew 99862141. CLYDE PULI. Il-{bieb ta’ Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, illum it-Tlieta, 5 ta’ Frar fit-Topaz Hall, {al Qormi. Tluq tat-trasport fid-9 a.m. G[all-biljetti /emplu 21490643. CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, illum it-Tlieta, 5 ta’ Frar fi Splash & Fun Park, Ba[ar i/?ag[aq. Prezz €5 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79992238. ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’ Antoine Borg se jorgannizaw Coffee Morning, illum it-Tlieta, 5 ta’ Frar fid-9 a.m. fis-St Martin’s Restaurant, il-Ba[rija. Biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 79092845, 79703644 jew 27450114. Trasport provdut.

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’

Tonio Fenech se jorganizzaw Attività g[ar-Residenti tan-Naxxar u Ba[ar i/-?ag[aq, g[ada lErbg[a, 6 ta’ Frar fit-8 p.m. f’Villa Mdina, in-Naxxar. G[al aktar informazzjoni /emplu 27327302 jew 79927302.

FRANCIS ZAMMIT DIMECH.

Il-{bieb ta’ Francis Zammit Dimech se jorganizzaw Coffee Morning, g[ada l-Erbg[a, 6 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. Prezz €5.50. Trasport provdut. G[all-biljetti jew informazzjoni /emplu 99449189.

PAULA MIFSUD BONNICI. Il-

{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, g[ada l-Erbg[a, 6 ta’ Frar filBuskett Roadhouse. Prezz €5, bittrasport inklu], u g[all-biljetti /emplu 21239210, 79797178 jew 99242945.

CLAUDETTE BUTTIGIEG. Il{bieb ta’ Claudette Buttigieg se jorganizzaw Ri/eviment f’g[eluq sninha, il-:img[a, 8 ta’ Frar fit-8 p.m. fil-lukanda Qawra Palace, ilQawra. Prezz €12 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79573906, 99252900 jew 79276414. Jattendi l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi. GEORGE PULLICINO. Il-

{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw Pasta Buffet Lunch & Afternoon Tea, il-{add, 10 ta’ Frar fis-1 p.m. fil-Ball Room tarRadisson Blu Resort & Spa, Golden Sands, G[ajn Tuffie[a. Prezz €18 g[all-kbar u €10 g[attfal. Se jkun hemm log[ob organizzat g[at-tfal. G[al aktar dettalji /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn#en#events-calendar.

EDWIN VASSALLO. Il-{bieb

{bieb ta’ Mario Rizzo Naudi se jorganizzaw Attività So/jali g[arresidenti tal-Fgura, g[ada lErbg[a, 6 ta’ Frar fis-7.30 p.m. flUffi//ju PN tal-Fgura.

ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Ikla, il-{add, 10 ta’ Frar fis-1 p.m. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €10 g[at-tfal. Trasport provdut. G[al aktar informazzjoni /emplu 21433869.

FRANS AGIUS. Il-{bieb ta’

PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’

MARIO RIZZO NAUDI. Il-

Frans Agius se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 7 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fir-Razzett tal{biberija, Marsaskala. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 99492534 jew 99883314.

Philip Mifsud se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’ Frar fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 98892013.

DAVID CASA. Il-{bieb ta’

Toni Bezzina se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 12 ta’ Frar f’Ferretti restaurant, ilQajjenza. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu jew ibag[tu SMS fuq 99995742 jew 99490826.

David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 7 ta’ Frar f’Ferretti restaurant, Bir]ebbu;a. G[all-biljetti /emplu 21232166, 79421071 jew 99462078, jew ibag[tu email fuq david@davidcasa.eu.

DAVID CASA. Il-{bieb ta’

David Casa se jorganizzaw Ri/eviment, il-{amis, 7 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Ufficcju PN ta’ {al Qormi. G[al aktar informazzjoni /emplu 21232166 jew 99462078.

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’

Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[a]-]g[a]ag[, il-:img[a, 8 ta’ Frar fid-9.30 p.m. fi Places, Paceville. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.toniofenech.com.

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe

Cassar se jorganizzaw Carnival#Country Night, il:img[a, 8 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fil-lukanda Vivaldi, Paceville. Prezz €18 g[all-kbar u €9 g[attfal, bit-trasport inklu]. G[allbookings /emplu 99468624, 79459227 jew 21451569.

CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb

ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment g[at-tmienja u l-11-il distrett, il-:img[a, 8 ta’ Frar fis7.30 p.m. fi Splash & Fun Park, Ba[ar i/-?ag[aq. D[ul b’xejn. G[al aktar informazzjoni /emplu 79796667, 79992238. Trasport provdut.

TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb ta’

Robert Arrigo se jorganizzaw Kun/ert mill-Pusè u l-band tieg[u, l-Erbg[a, 13 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fit-Teatru tas-Sale]jani, TasSliema. Prezz €6 u g[all-bookings /emplu 23285000.

DAVID CASA. Il-{bieb ta’

David Casa se jorganizzaw Ri/eviment, l-Erbg[a, 13 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN talImqabba. G[al aktar informazzjoni /emplu 21232166 jew 99462078.

DAVID AGIUS. Il-{bieb ta’

David Agius se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 14 ta’ Frar fid-9 a.m. fil-Buskett Roadhouse, ir-Rabat. Prezz €5 u t-trasport provdut. G[all-bookings /emplu 79423101 jew 21417507 jew ibag[tu email fuq david.agius@gov.mt.

CAROLINE GALEA. Il-{bieb

ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Coffee Morning#Tombla, il{amis, 14 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fil-lukanda Preluna. Prezz €5 bittrasport inklu]. G[al aktar dettalji ]uru s-sit www.carolinegalea.com, il-pa;na ta’ Facebook www.facebook.com#caroline.galeawasmicallef, jew /emplu 99843564, 99491069.

SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642. BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-

Uffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5.30 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21806226 jew 99602472. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. flUffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. flUffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. fl-Uffi//ju PN.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Avvi]i PN 31 TONIO FENECH. Il-{bieb ta’

Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti ta’ {al Lija, lIklin, Fleur De Lys u Santa Venera, il-:img[a, 15 ta’ Frar fit-8 p.m. fil-lukanda Corinthia, {’Attard. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.toniofenech.com.

b’ilma u nbid inklu]. G[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.

GEORGE PULLICINO. Il-

MARIO GALEA. Il-{bieb ta’

Mario Galea se jorganizzaw Disco Party g[a]-]g[a]ag[, il-:img[a, 15 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta]-}ejtun. D[ul b’xejn.

{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fl-Irziezet talBuskett, is-Sibt, 16 ta’ Frar fis2.15 p.m. L-attività hi bla [las u ttrasport ipprovdut jibda g[all[abta tas-1 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.

DAVID CASA. Il-{bieb ta’ David

JASON AZZOPARDI. Il-{bieb

Casa se jorganizzaw Pasta Night, il-:img[a, 15 ta’ Frar fit-8 p.m. fir-Razzett l-Antik, {al Qormi. Prezz €12 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 21232166 , 79870369 jew 99462078.

ROBERT CUTAJAR. Il-{bieb

ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw Coffee Morning, il-:img[a, 15 ta’ Frar fid-9.15 a.m. fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. Prezz €7, li jinkludi g[axar log[biet tombla, ikel u t-trasport mid-distrett. Ilbiljetti jistg[u jinkisbu millUffi//ju PN tal-Mellie[a, San Pawl il-Ba[ar u n-Naxxar, ibag[tu SMS fuq 79262101, 99824570 jew 99856662, jew email fuq robertcutajar72@gmail.com.

MARIO RIZZO NAUDI. Il-

{bieb ta’ Mario Rizzo Naudi se jorganizzaw Attività So/jali g[arresidenti ta’ {al G[axaq, ilGudja, il-Fgura u l-Marsa, il:img[a, 15 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ {al G[axaq.

SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb

ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Grand Buffet Dinner, is-Sibt, 16 ta’ Frar fit-8 p.m. fil-Magazino, Valletta Waterfront. Prezz €25

ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 16 ta’ Frar fis-7.30 p.m. f’Villa Overhills, Bir]ebbu;a. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 22985100 jew 99841333.

EDWIN VASSALLO. Il-{bieb

ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Open Bar Party (inbid u minerali), is-Sibt, 16 ta’ Frar fit-8.30 p.m. fil-penthouse tal-lukanda Cavalieri. Prezz €15 u g[al aktar informazzjoni jew trasport /emplu 21433869.

SHIRLEY FARRUGIA. Il-

{bieb ta’ Shirley Farrugia se jorganizzaw Pasta Night, is-Sibt, 16 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fil-Bird Park, is-Salina. It-trasport jitlaq minn Pjazza Rotunda fis-7.15 p.m. Prezz €3.50 u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99845234 jew 99459383.

MARIO DE MARCO. Il-{bieb

ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 19 ta’ Frar fil-lukanda Qawra Palace, Bu;ibba. Tluq bil-privates fit-8.30 a.m. mill-postijiet tas-soltu. Biljetti €3 u g[all-biljetti /emplu 21444437, 21247049, 99450902 jew 21223911.

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe

DAVID CASA. Il-{bieb ta’

Cassar qed jorganizzaw Get Together, it-Tlieta, 19 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN talIm;arr. D[ul b’xejn u g[al aktar informazzjoni /emplu 99468624, 79459227 jew 21451569.

David Casa se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 21 ta’ Frar fillukanda Alexandra, San :iljan. G[all-biljetti /emplu 21232166, 79421071 jew 99462078, jew ibag[tu email fuq david@davidcasa.eu.

PETER MICALLEF. Il-{bieb

L-IMQABBA. Il-Kumitat

EDWIN VASSALLO. Il-{bieb

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti tat-12-il distrett, il-:img[a, 22 ta’ Frar fit-8 p.m. fil-lukanda Coastline, San Pawl ilBa[ar. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.toniofenech.com.

ta’ Peter Micallef se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 19 ta’ Frar fil-Limestone Heritage, is-Si;;iewi. G[all-biljetti /emplu 21465070 jew 79460054. ta’ Edwin Vassallo se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 20 ta’ Frar fid-9 a.m. fis-St Martin’s Restaurant, il-Ba[rija. It-trasport jitlaq mill-postijiet tas-soltu fit-8.30 a.m. Prezz €5 u g[al aktar informazzjoni jew trasport /emplu 21433869.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb

ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw {ar;a g[al-Limestone Heritage fis-Si;;iewi u l-Mit[na taxXarolla fi]-}urrieq, l-Erbg[a, 20 ta’ Frar fid-8.45 a.m. Prezz €6 u g[all-bookings /emplu 23285000.

MARIO RIZZO NAUDI. Il-

{bieb ta’ Mario Rizzo Naudi se jorganizzaw Coffee Morning, lErbg[a, 20 ta’ Frar f’Villa Ferretti, Bir]ebbu;a. Prezz €5 u t-trasport provdut. G[all-biljetti /emplu 99425240.

TONIO FENECH. Il-{bieb ta’

Tonio Fenech se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 21 ta’ Frar fid-8.45 a.m. fil-lukanda Canifor, Bu;ibba. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.toniofenech.com.

Sezzjonali PN se jorganizza Attività So/jali g[all-kandidati kollha tal-elezzjoni ;enerali u talKunsill Lokali, il-{amis, 21 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-lokalità.

CHRIS SAID. Il-{bieb ta’ Chris

Said se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 22 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fil-lukanda Grand Hotel, G[ajnsielem, G[awdex. Ikun hemm min jie[u [sieb it-tfal u programm apposta g[alihom. G[al iktar informazzjoni u biljetti /emplu 21558860 jew 79558860.

JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe

Cassar se jorganizzaw Disco Party, il-:img[a, 22 ta’ Frar fid-9.30 p.m. fit-Tattingers Club, ir-Rabat. D[ul b’xejn. G[al aktar informazzjoni /emplu 99468624, 79459227 jew 21451569.

MARIO GALEA. Il-{bieb ta’ Mario Galea se jorganizzaw Harbour Cruise minn Tas-Sliema g[al Marsamxett u lura, il:img[a, 22 ta’ Frar. Prezz €3 u g[all-biljetti /emplu 99465295, 99487102, 79369800, 99843063, 79334537 jew 99862141.

MARIO RIZZO NAUDI. Il-

{bieb ta’ Mario Rizzo Naudi se jorganizzaw Attività So/jali g[ar-residenti tal-Marsa, il:img[a, 22 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-Marsa.

GEORGE PULLICINO. Il-

{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fi/-?entru ?iviku tas-Swieqi u l-Park talFamilja fil-Mag[tab, is-Sibt, 23 ta’ Frar fis-2.15 p.m. L-attività hi bla [las u t-trasport ipprovdut jibda g[all-[abta tas-1 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.

PAULA MIFSUD BONNICI.

Il-{bieb ta’ Paula Mifsud Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 23 ta’ Frar fit-8 p.m. f’The Palms, San :iljan. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 21239210, 79797178 jew 99242945.

MARK ANTHONY SAMMUT.

Il-{bieb ta’ Mark Anthony Sammut se jorganizzaw Ikla, isSibt, 23 ta’ Frar fit-8 p.m. fillukanda Cavalieri, San :iljan. Prezz €20 g[all-kbar u €8 g[attfal. Ikun hemm trasport g[al min jixtieq.

ROBERT ARRIGO. Il-{bieb

ta’ Robert Arrigo se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 27 ta’ Frar fid-9.30 a.m. f’Villa Arrigo, in-Naxxar. Prezz €3 u g[allbookings /emplu 23285000.

MARIO RIZZO NAUDI. Il-

{bieb ta’ Mario Rizzo Naudi se jorganizzaw Attività So/jali g[ar-residenti tal-Gudja, lErbg[a, 27 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-Gudja.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

32 Klassifikati PROPRJETÀ Il-Mosta – Il-Blata l-G[olja

APPARTAMENT li jikkonsisti fi tliet kmamar tassodda, wa[da ensuite u ]ew; gallariji kbar, designer finished. ?emplu 99200717 jew 99200354.

Is-Swatar

APPARTAMENT spazju], lest u komplut bl-g[amara b’kollox, bi tliet kmamar tas-sodda, k/ina fitted, liv-

VETTURI

jenza joffri servizzi ta’ accounting, book keeping, debtors control, income tax, VAT returns u payroll. ?emplu 99995560 jew email fuq ambro@onvol.net

Pajero 1996

G[al kull tip ta’ xog[ol

ing#kamra tal-pranzu b’gallarija, ]ew; kmamar talbanju (wa[da ensuite) u utility room. Prezz €210,000. Garaxx ta’ tliet karozzi b’a//ess mill-komun inklu] fil-prezz. ?emplu 77467703.

ta’ €55 kuljum. Dan il[anut hu lest minn kollox, kemm tid[ol fih. ?emplu 21322533 jew 99439260.

G{ALL-KIRI

4 seater, f’kundizzjoni tajba. ?emplu 79295595.

Tas-Sliema

{anut g[all-kiri, 40 sqm f’area kummer/jali, Class 4 u jista’ jopera fi Class 6 Premium. €10,000 u kera

AVVI}I Accountant

KWALIFIKAT u b’esper-

TA’ madum tal-art u tal[ajt, qlug[ ta’ kmamar talbanju, plumbing, kisi bil;ibs u ]ebg[a, gypsum boards e//. ?emplu 79091057.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers

u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Kamra tal-pranzu

INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u Welsh dresser. €1350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.

PRIVAT Ingli], Taljan u accounts

G{AL-livelli kollha, f’Birkirkara, rata ta’ €5 fissieg[a. ?emplu 99995560 jew email fuq ambro@onvol.net


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Passatemp 33

Tisliba

1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin>5. Re;ina tat-tjur (5) 6. Xorb morr li j;ib il-mewt (5) 7. Traversa (5) 10. {an]ir (6) 11. Ta[wida li ;;ib l-inkwiet (5) 12. Huma je[lu spiss ma’ rasna! (5) 14. Il-qawl jg[id li ’l dan

Weqfin>1. Mod kif ]iemel ji;ri bilqab]a (6) 2. Fer[ ta’ ;enn [tija ta’ bi]a’ kbir (6) 3. Ma ja[rablu xejn minn quddiem g[ajnejh (6) 4. Jag[mlu [afna kuntratti (6) 8. Stqarrija s[i[a tad-dnubiet (5) 9. Issibha fl-a[[ar tal-mazzita? (5) tridu xi[ waqt li barbier 12. Tberbqu l-flus (6) tridu ]ag[]ug[! (5) 13. Dari konna nbillu l-pinna 16. Frotta b’qoxra bellusija fih (6) (5) 14. {ami ta’ [ob] fil-fran (6) 17. :arra ]g[ira g[all-ilma 15. Il-vapuri li jkunu fit-tarz(5) na, jid[lu fihom g[at18. Ma tibqax nejja (5) tiswija (6) Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin>5. Indja; 6. Raqda; 7. Safar; 10. Sadda; 11. Astut; 12. :elat; 14. Tajba; 16. S[i[a; 17. Patri; 18. Iswed. Weqfin>1. Rimors; 2. Palata; 3. Arkata; 4. Sabbat; 8. Adult; 9. {tija; 12. :ulepp; 13. Ta[ri;; 14. Ta[]i]; 15. Antida.

Super Sudoku… mill-1 sat-12

Qieg[ed fil-kaxxi l-vojta n-numru mill-1 sat-12 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi b’erbg[a.

– Nist[ajjilha l-mara tieg[i meta mmur id-dar bil-paga fl-a[[ar tax-xahar….

Draughts

Soluzzjonijiet Bil-lapes imla kull spazju fejn tidher tikka sewda u g[andu jitfa//a quddiemek silwett.

Jirba[ l-abjad

Abjad: 7 – 3, Iswed: 25 – 29; Abjad: 3 – 6, Iswed: 29 – 25; Abjad: 6 x 13, Iswed: 25 – 21; Abjad: 16 - 12, Iswed: 21 x 14; Abjad: 23 – 19, Iswed: 14 x 23; Abjad: 13 – 18, Iswed: 8 x 15; Abjad: 18 x 11 u jirba[

Silwett

Jirba[ l-abjad

:ib il-bord tad-draughts u qieg[ed id-dammi e]att kif jidhru hawn fuq. Imissu jilg[ab l-abjad. Kif jista’ dan jirba[ il-log[ba f’seba’ mossi?

Qwiel Maltin

G[aqqad it-tikek

Bil-lapes ibda mit-tikka ta’ [dejn in-Nru. 1 u mur fuq in-numri l-o[rajn wara xulxin, sakemm tasal fuq in-Nru. 77 u titfa//a quddiemek xena [elwa.

Super Sudoku

• It-trill ([ut) u l-majjal ixtrihom fix-xhur tal-ittra ‘r’ (ji;ifieri dawk li g[andhom l-ittra ‘r’ fihom). Dan ifisser li fix-xhur li ma g[andhomx ‘r’ fihom (Mejju, :unju, Lulju u Awwissu) ittrill u l-majjal ma jkunux ta’ kwalità tajba. • It-triq tal-[mar twasslek id-dar. Ag[mel b[all-o[rajn u ma ti]baljax.


It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

34

Il-YFA toffri g[ajnuna finanzjarja lill-klabbs F’attività annwali organizzata mill-Youth FA, tqassmu s-Solidariety Funds ta/Champions League lin-nurseries kollha affiljati mal-istess Asso/jazzjoni. Fr Hilary

Tagliaferro, il-President talYouth FA, [e;;e; lil dawk kollha involuti fil-futbol biex ikomplu jag[mlu l-almu tag[hom [alli jedukaw u ji]irg[u valuri u prin/ipji sodi

fil-plejers ta’ g[ada, li fla[[ar mill-a[[ar huma l-futur tal-log[ba tal-futbol f’Malta. Fr Hilary fakkar fil-prijoritajiet li g[andu jkollhom innurseries, fosthom li m’g[andomx ikejlu s-su//essi bit-tazzi, i]da b’kemm jirnexxilhom jedukaw lit-tfal fdati lilhom u jrawmu lim[abba tal-isport fihom. Il-President tal-Youth FA g[alaq l-intervent tieg[u billi fa[[ar u rringrazzja lill-MFA g[all-appo;; kontinwu tag[ha. Hu kellu kliem ta’ tif[ir g[all-uffi/jali, g[all-Kunsill u l-membri tal-Boards tal-Youth FA li qed jag[mlu xog[ol tajjeb u mill-qalb, u radd il-[ajr ukoll lill-isponsors b[all-APS Bank, Liquigas, Gatorade (Farsons) u Anastasi (Panini). Norman Darmanin Demajo, il-President tal-Malta Football Association, ikkonferma lammirazzjoni tieg[u lejn dawk kollha involuti b’xi mod filgrasroots football, fejn hemm passjoni kbira g[all-isport.

Fr Hilary Tagliaferro u l-President tal-MFA Norman Darmanin Demajo jqassmu g[ajnuna finanzjarja lin-nurseries

Hu qal li l-ma;;oranza lkbira tan-nies huma volontarji, u [afna drabi jispi//aw biex jo[or;u l-flus mill-but. Hu kompla [e;;e; lin-nurseries biex i[arsu ’l quddiem u jo[olqu futur a[jar g[al dan lisport tant g[al qalbna, filwaqt li fakkar li l-MFA hi dejjem disponibbli g[allg[ajnuna. Il-President tal-MFA stqarr li jinsab sodisfatt [afna bixxog[ol li sar, i]da [e;;e; linnurseries biex iktar tfal

jilag[bu l-futbol u dan jista’ jsir biss jekk in-nurseries ikollhom mentalità dejjem iktar professjonali. Hu g[alaq l-intervent tieg[u billi rringrazzja lill-Youth FA g[ax-xog[ol siewi li tag[mel fis-settur tal-grassroots, filwaqt li [e;;e; lin-nurseries biex tin[oloq diskussjoni fuq fejn irridu mmorru fir-rigward tat-transfers tat-tfal ta’ ta[t l14-il sena, u dan g[all-;id tattfal stess u wkoll tal-futbol kollu.

ATLETIKA

St Patrick’s jirb[u f’Marsaskala Dan l-a[[ar saret it-tmien edizzjoni ta’ ti;rijiet fit-toroq g[at-timijiet mal-kosta f’Wied il-G[ajn. Wara r-reb[a ta’ Pembroke Athleta s-sena lo[ra, din id-darba kien imiss lill-klabb tas-St Patrick’s li jo[ro; rebbie[ wara li temm fuq quddiem f’]ew; okka]jonijiet. F’din it-tigrija, it-tim kompost minn Jonathan Balzan, Mario Grech, Clive Gerada u s-Sudani] Hussen Ahmed Ibrahim, kellu [in totali ta’ sieg[a, 4 minuti u 7 sekondi, segwit mit-tim ta’ Pembroke. Intant, l-a[jar [in g[al din il-korsa jibqa’ dak li kienu rre;istraw St Patrick’s flewwel reb[a tag[hom fl-2008 meta [adu 65 sekond anqas biex temmew il-korsa. Fit-taqsima tan-nisa kienu St Patrick’s ukoll li [ar;u rebbie[a, g[alkemm prattikament

Hussen Ahmed Ibrahim, Mario Grech, Clive Gerada u Jonathan Balzan, rebbie[a ma’ St Patrick’s

ma kellhomx sfida g[ax it-tim l-ie[or li [a sehem kien ittieni tim mill-istess klabb. Fil-fatt, tliet klabbs biss [adu sehem f’Marsaskala, bilLibertas, St Patrick’s (tnejn) u Pembroke Athleta (tnejn) jissieltu g[all-unuri fit-tellieqa tal-ir;iel. Intant, l-a[jar [in individwali kien re;istrat ninn

Vincenzo Scuro tal-Libertas, li temm il-5 km tieg[u fi 15.33-il minuta, 24 sekondi bog[od mill-a[jar [in imwaqqaf mill-Ingli] James Douglas ta’ Birkirkara St Joseph fis-sena 2007. G[an-nisa l-aqwa [in tal;urnata kien ta’ Carmen Hili li waqqfet l-arlo;; fi 18.44-il minuta.


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Sport 35 BOXING

Cutajar Champion tal-Prize Boxing Promotion Nhar il-:img[a fil-lukanda Dolmen f’Bu;ibba sar turnament tal-boxing organizzat minn Prize Boxing Promotions li g[alih attendiet folla sabi[a ta’ madwar 1,000 spettatur. Dan it-turnament kien jikkonsisti f’diversi ;lidiet bejn boxers li huma semiprofessjonali li erbg[a minnhom kienu heavyweights. Ir-rebbie[a kien Mark Cutajar li r/ievi ssomma ta’ elf ewro kif ukoll issa se jkollu l-opportunità li ji;;ieled b[ala boxer professjonali u anke jiffirma kuntratt ma’ promotur rinomat. Kull ;lieda tal-heavyweights kienet ta’ tliet rawnds ta’ tliet minuti l-wa[da u l-format tatturnament kien f’forma ta’ knockout. Fl-ewwel ;lieda talheavyweights, Mark Cutajar g[eleb lil Josef Hazzouri b’de/i]joni unanima. Wara kien imiss lil Michael

‘Hurricane’ Carter li jeg[leb lil Santo Rossi meta l-log[ba twaqqfet mir-referee wara 44 sekonda fit-tieni rawnd. Cutajar kiseb it-tieni reb[a

meta g[eleb lil Michael ‘Hurricane’ Carter b’de/i]joni unanima waqt li Clayton Vella, li kien l-uniku boxer professjonali, g[eleb lillboxer prominenti Richard Vella bil-punti. B’hekk Mark Cutajar kien dikjarat i/-Champion tal-Prize Boxing Promotion filkategorija tal-heavyweight. Saru wkoll diversi bouts o[ra fil-kategoriji differenti li kellhom dawn ir-ri]ultati: Manuel Degiorgio g[eleb lil Brian Farrugia b’de/i]joni unanima. Gareth Galea g[eleb lil Warren Azzopardi b’de/i]joni unanima. Christian Schembri g[eleb lil Ali bil-;lieda titwaqqaf wara minuta u 15-il sekonda mit-tieni rawnd. Mads ‘The Mad Man’

Gareth Galea (lemin) jidher jolqot bix-xellug lil Warren Azzopardi

Ir-referee Kris Mintoff jiddikjara lil Mark Cutajar rebbie[ wara l-;lieda kontra Michael Carter (Ritratti> Raymond Cassar, Cleavland Delia, Joseph Lungaro, Keith Ellul, Jonathen Sajeba)

Abela g[eleb lil Joseph Abela bil-punti. Chris Debono g[eleb lil Arouna Coulibaly bil-punti. L-attività li jmiss mirRumble in the Med se ssir fis16 ta’ Mejju.

Clayton Vella, li kien l-uniku boxer professjonali, ji//elebra wara r-reb[a fuq Richard Vella


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

36 Sport

Anali]i u kummenti

Tmiem il-;img[a ta’ football Malti

dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV

Matthew Gauci ta’ Qormi, imwaqqaf b’mod fallu] minn plejer ta’ B’Kara (ritratt> Trevor Sollars)

Innutajna... ■ LI

nhar il-:img[a, waqt lewwel log[ba li ntlag[bet fil-Victor Tedesco Stadium fil-{amrun, il-klabb ta’ Mosta qassam il-kalendarju g[as-sena 2013. Verament wie[ed irid jirrimarka li b[ala kalendarju g[andu dehra professjonali imma ssena tag[na l-Maltin tibda f’Jannar! Na[seb kien

jag[mel aktar sens kieku dan il-kalendarju tqassam i/-?ina g[ax is-sena tag[hom tibda fi Frar, pre/i]ament fl-10 ta’ Frar! ■ LI waqt il-half time tallog[ob f’Ta’ Qali dejjem jindaqqu l-istess diski

fosthom dawk minn Lady Gaga. Forsi l-appell lill-

MFA hu biex jinvestu f’diski ;odda biex tal-anqas il-ftit spettaturi pre]enti jkunu animati b’xi [a;a differenti. ■ LI

waqt il-log[ba B’Kara Qormi, partitarji tal-Istripes bdew ikantaw “xi dwejjaq hawn” g[alkemm it-tim tag[hom kien qed jirba[ bliskor ta’ 2-0. Fl-opinjoni tieg[i ma kinux ]baljati g[ax b[as-soltu, l-atmosfera f’Ta’ Qali ma kinitx wa[da mill-iktar feli/i!

■ LI

ma nafx hemmx xi differenza bejn partitarji ta’ tim u ie[or fejn jid[ol ilkontroll fil-VIP area. Mela ;ara li nhar il-{add li g[adda tliet partitarji Beltin li kienu fil-VIP area, hekk kif tke//a Renato Conceicao bdew jg[ajruh u anki bdew jag[mlulu mossi oxxeni. Filwaqt li nikkundanna dan l-a;ir nistaqsi x’inhi r-ra;uni li qisu ma’ ;ara xejn? X’inhi d-differenza li ftit tal;img[at ilu g[al offi]a [afna anqas Anton Naudi, eks President ta’ Melita kwa]i n[are; bil-forza. Kulma ;ara kien li uffi/jal tas-sigurtà kellem lil dawn il-persuni b’mod amikevoli filwaqt li ;ie jsikkithom persuna o[ra li xi kultant ikun ukoll xog[ol b[ala uffi/jal tas-si;urtà u aqtg[u xiex! Kien liebes flokk talValletta Supporters Club fiz-zona VIP. Na[seb li lMFA g[andha to[ro; kjarifika.

B’Kara japprofittaw mi]-]elqiet ta’ Hibernians u Valletta minn Simon FARRUGIA

Valletta naqsu milli jift[u vanta;; ta’ erba’ punti filqu//ata tal-klassifika wara li sfaw mi]muma fi draw ta’ 1-1 minn Balzan li lag[bu l-a[[ar g[oxrin minuta b’inferjorità numerika. Valletta, wara erba’ reb[iet konsekuttivi, sfaw mi]muma mill-istess tim li fl-ewwel rawnd kienu wkoll spi//aw fi draw ta’ 1-1 kontrih. Balzan b’hekk irkupraw xi ftit wara li fl-a[[ar log[ba tilfu kontra Hibernians 2-0. Bi Steve Borg, Roderick Briffa u Deni Rocha Dos Santos neqsin, iddebutta g[a/-Champions l-eks Qormi Abubaker Bello-Osagie li mill-ewwel feta[ il-kont tieg[u mal-Beltin. Balzan, li se jkunu qed jiffurmaw parti mir-Relegation Pool, kellhom lil Calcado u Francica neqsin b’Yessous Camilleri u Matthew Mendy sospi]i. G[alihom iddebutta lplejer mill-Kosta tal-Avorju Akui Elie Moises li b[al BelloOsagie ni]]el ismu fil-lista tal-iskorers. B’gowl uniku skurjat fil-[in mog[ti ]ejjed fl-ewwel taqsima, Floriana g[elbu lil Hibernians f’wa[da mill-isba[ log[biet li rajna dan l-ista;un bi Floriana juru titjib kbir mill-a[[ar log[biet fejn spikkaw il-Bra]iljani Coronado u Branco. Hibernians g[amlu pass falz u ma wrewx l-in/i]ività tassoltu. B’hekk il-Pawlisti tilfu /-/ans li jmorru mill-;did filkmand tal-klassifika wara d-draw ta’ Valletta kontra Balzan. Hibernians kienu ;ejjin minn tliet reb[iet konsekuttivi kontra Sliema, {amrun u Balzan filwaqt li Floriana naqsu li jimpressjonaw fl-a[[ar dehriet tag[hom fejn kisbu [ames punti biss minn sitt log[biet, [ames draws u telfa kontra Mosta. I]da din id-darba l-istorja kienet differenti. Forsi blinklu]joni ta’ Edison Luis Dos Santos u Obinna Obiefule Hibernians ikollhom demm ;did fl-attakk fl-aktar mument importanti, dak ta/-Championship Pool biex jekk jibqa’ kollox kif inhu, ikun punt wie[ed biss li jifridhom. Kellhom jit[abtu

Birkirkara rritornaw g[ar-reb[ meta kellhom jit[abtu biex warrbu l-isfida ta’ Qormi. Kellhom ikunu ]ew; gowls flewwel taqsima li g[amlu d-differenza bejn dawn i]-]ew; timijiet. Tiet punti li wara t-telfa ta’ Hibernians u draw ta’ Valletta kien l-aktar tim li ggwadanja minn dawn ir-ri]ultati. Mill-banda l-o[ra, Qormi, li b’din it-telfa u r-reb[a tasSliema ;ew konfermati fir-Relegation Pool, [assew mhux ftit is-sa[[a fl-attakk tan-Ni;erjan Abubaker Bello-Osagie li ;ie trasferit g[al ma’ Valletta matul il-;img[a. Sliema Wanderers warrbu l-isfida ta’ {amrun Spartans b’gowl f’kull taqsima biex g[amlu /ert minn post fost lewwel sitta fit-tieni fa]i tal-kampjonat. Kienet log[ba li lBlues iddominaw g[al [inijiet twal u dehru superjuri g[allIspartans minkejja li kienu ming[ajr is-sospi]i Luigi Ruggiero u Stefano Biancardi. B[as-soltu, re;a’ spikka Matthias Muchardi li meg[jun minn Woods u Zammit u blaggressività ta’ Alex Muscat kienu wisq g[al {amrun. Minna[a tag[hom, {amrun kellhom ]ew; debuttanti fliskwadra. Dawn kienu Giacomo Favero u Cesar Catalan Clemente, li t-tnejn kellhom wirja ferm kwieta, tant li ;ew sostitwiti fit-tieni taqsima. Di]appunt ie[or g[al {amrun li jridu jkunu attenti [afna u jitjiebu biex forsi jevitaw li jispi//aw f’divi]joni inferjuri. Double g[ar-Rainbows

Tarxien komplew isa[[u posthom fi/-Championship Pool wara li g[elbu lit-tim tal-qieg[ Rabat Ajax b’gowl skujrat f’nofs l-ewwel taqsima. Kienet reb[a mist[oqqa g[arRainbows li setg[u skurjaw aktar gowls i]da l-bravuri talgoalkeeper Rabti, Mintoff, ma [allewhomx jag[mlu dan. G[al Rabat, wara ]ew; draws konsekuttivi, waslet telfa o[ra u baqa’ l-uniku tim bla reb[a wara wie[ed u g[oxrin log[ba. Double g[ar-Rainbows wara li fl-ewwel rawnd [ar;u rebbie[a 3-1. Wara tliet telfiet konsekuttivi kontra Tarxien, B’Kara u Qormi, dan kien i/-/ans g[al Mosta li b’reb[a kontra Melita jiksbu post fi/-Championship Pool. Fil-fatt, dan hu dak li g[amlu biex kisbu t-tliet punti sabiex issa se jkunu qeg[din mas-sitta l-kbar fit-tieni fa]i tal-Kampjonat. B’din ir-reb[a, it-tim ta’ Steve D’Amato la[aq l-ewwel objettiv tieg[u minkejja t-tibdil kbir li se[[ fl-a[[ar ;img[at. Mill-banda l-o[ra, Melita ma kisbux aktar punti li kienu jressquhom aktar lejn {amrun Spartans u jidher li t-taqtig[a kontra r-relegation tista’ tkun qalila bejn dawn i]-]ew; timijiet.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Sport 37 KUMMENTI WARA VALLETTA 1-1 BALZAN

Psikolo;ikament qeg[din inbatu “Hija problema psikolo;ika dik li qeg[din niffa//jaw b[alissa.” Hekk beda l-kummenti tieg[u l-kow/ ta’ Valletta Mark Miller wara li /-Champions kontra kull mistenni re;g[u kienu mi]muma fi draw ta’ 1-1 minn Balzan. Miller kompla jg[id, “Jidher li minkejja li konna preparati tajjeb [afna g[al din il-log[ba fejn anki wissejt lill-players dwar dak li nistg[u nsibu minn tim b[al Balzan, xorta wa[da nqasna li niksbu r-reb[a. B’kull rispett lejn Balzan imma li nirb[u mat-timijiet ilkbar imbag[ad nibqg[u nfallu ma]-]g[ar mhux a//ettabbli.” Mistoqsi dwar li minkejja li Valletta g[amlu l-akkwist ta’ Abubaker Bello-Osagie xorta wa[da naqsu li jkunu konvin/enti, temm jg[id Miller. “Lin-Ni;erjan ridtu biex jag[tini aktar sa[[a fl-attakk. Naf li m’a[niex neqsin minn dan g[ax g[andna plejers b[al Mifsud, Toure u Bogdanovic li kollha huma ta’ kwalità. Imma minkejja li fl-a[[ar log[biet konna tajbin u skurjajna wkoll b’mod konvin/enti, illum ma kinetx il-;urnata tag[na. “Issa rridu n[arsu ’l quddiem. G[all-grazzja t’Alla fittieni fa]i se niffa//jaw tnax il-konfront dirett li jkunu qishom kollha finali. It-tim tag[na donnu li jkun fl-aqwa tieg[u f’dawn il-log[biet u nispera li dan hu li ji;ri.”

Mark Miller (kow/ Valletta F.C.)

Il-goalkeeper ta’ Balzan Matinez jimblokka fuq Ryan Fenech ta’ Valletta (ritratt> Martin Agius)

It-tim tal-;img[a S. Mintoff (Rabat A.)

Sean Mintoff kellu log[ba e//ellenti kontra Tarxien fejn salva diversi tentattivi li kienu indirizzati g[al ;ewwa. Goalkeeper ]ag[]ug[ li g[andu futur sabi[ quddiemu. Sod fil-lasta u anki fil-[ru; tieg[u.

A. Muscat (Sliema W.)

G[al darb’o[ra wirja tajba minn Alex Muscat, iddifensur li g[andu karatteristi/i offensivi [afna. Jiddefendi b’mod qalbieni filwaqt li jsib il-[in li blinkursjonijiet tieg[u jag[ti lkontribut tieg[u fl-attakk.

N. Vukanac (Birkirkara) Difensur /entrali talIstripes li dejjem wera li

huwa kapa/i li jiddefendi b’mod eleganti. B’sa[[tu [afna fid-difi]a u kontra Qormi Nikola kellu log[ba o[ra tajba. Player ta’ esperjenza u kwalità.

]g[ira g[andu vi]joni e//ellenti tal-log[ba u hu b’sa[[tu [afna u tekniku wkoll.

l-ista;un Coronado kien konsistenti tul il-partita kollha u reba[ nofs il-ground g[as-spejje] ta’ Hibernians.

M. Muchardi (Sliema W.)

P. Barbetti (Sliema W.)

Mano g[en mhux ftit biex Mosta kisbu dawk il-punti li riedu biex kisbu post storiku fi/-Championship Pool. Mano huwa player ta’ kwalità u kwantità fejn ma jiqafx ja[dem tul id-disg[in minuta.

Dan il-plejer qieg[ed ikompli juri titjib minn log[ba g[al o[ra. Kontra {amrun wera li l-akkwist tieg[u minn Sliema kien wie[ed meqjus u issa li huma a//ertaw minn post fi/-Championship Pool kapa/i li naraw aktar minn dan il-plejer.

P. Fenech (Birkirkara)

I. Coronado (Floriana)

M. Micallef (Mosta)

Paul re;a’ jinsab fit-tim tal-;img[a ta’ dan il-;urnal. Fenech hu l-mutur tat-tim tieg[u f’nofs il-ground. Minkejja li hu ta’ statura

Minn mindu Coronado ng[aqad mal-Greens ta /ertu sa[[a lil nofs il-ground tattim tieg[u. F’wa[da milla[jar wirjiet ta’ Floriana dan

Plejer barrani ie[or talWanderers li kemm-il darba kien protagonist fir-reb[iet li kisbu dan l-ista;un. G[a]la o[ra tajba biex dan il-plejer issa stabilixxa ru[u b[ala pedina importanti fit-tim talBlues.

M. Tulio (Tarxien R.)

L-aktar akkwist ri/enti tarRainbows li wara li ne[[ew ]ew; plejers barranin matul Jannar dan il-plejer mela lvojt li [allew tant tajjeb. Skorja ;miel ta’ gowl b’xutt minn freekick mid-distanza.

B. Mbonu (Mosta)

Wara r-rivoluzzjoni li g[amlu Mosta matul ixxahar ta’ Jannar wasal dan il-plejer li sa[[a[ mhux ftit l-attakk tat-tim immexxi minn Steve D’Amato. Wera sa[[a flattakk u vi]joni tajba tallog[ba.

R. Branco (Floriana)

Dan il-player ing[aqad ma’ Floriana fl-a[[ar ;ranet i]da mill-ewwel [alla mpatt po]ittiv fit-tim. Plejer li g[andu velo/ità e//essiva fejn minbarra dan g[andu kontroll tajjeb talballun u rari g[amel ]balji fir-reb[a b’gowl wie[ed li l-Greens kisbu kontra lPawlisti.


IN-NAZZJON

It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

38 Sport FORMULA 1

Hamilton u l-Mercedes g[atxana g[ar-reb[ Il-Mercedes ippre]entaw ilkarozza l-;dida u lBritanniku Lewis Hamilton, li se jkun qed isuq ma’ Nico Hulkenberg, qal li dan it-tim hu g[atxan g[ar-reb[. Hamilton, eks sewwieq talMcLaren iffirma kuntratt ta’ tliet snin mal-Mercdes u [afna qed isostnu li issa lMercedes g[andhom ]ew; sewwieqa li kapa/i jisfidaw g[ar-reb[ tat-titlu. “Din hi ;urnata spe/jali g[alija. Il-Mercedes-Benz g[andha storja kbira filFormula 1. Hu unur g[alija li se nimxi fuq il-passi ta’ Juan Manuel Fangio, Sir Stirling Moss u Michael Schumacher,” qal Hamilton. Ta’ min jinnota li Hamilton u Rosberg kienu fl-istess tim meta fis-sena 2000 kienu g[adhom isuqu l-go-karts. Is-C32 tas-Sauber Intant anke s-Sauber ippre]entaw il-karozza l;dida s-C32 g[all-ista;un li ;ej u l-g[an tag[hom se jkun li jtejbu fuq il-prestazzjonijiet ta’ sta;un ilu. Sta;un ilu kienu erba’ darbiet li sSauber spi//aw fuq il-podju u din is-sena s-sewwieqa tat-

tim }vizzeru se jkunu Nico Hulkenberg u Esteban Gutierrez. Dan tal-a[[ar se jkun qed jie[u post Sergio Perez li ng[aqad malMcLaren. Il-kap tat-tim Monisha Kaltenborn qalet, “Qed nistennew li s-sewwieqa tag[na jmorru tajjeb u dan jafuh.” Iridu aktar reb[ Il-kap tar-Red Bull

Christian Horner qal li minkejja li t-tim iddomina g[al dawn l-a[[ar tliet snin g[ad hemm g[atx kbir g[assu//ess. Fl-2011 ir-Red Bull, grazzi g[al Sebastian Vettel, iddominaw kwa]i mill-bidu

Is-sewwieqa tal-Mercedes Lewis Hamilton (xellug) u Nico Rosberg jippu]aw mal-karozza l-;dida bl-isem ta’ W04

sal-a[[ar u dan reba[ it-titlu tal-sewwieqa filwaqt li t-tim reba[ it-titlu tal-kostrutturi. Sta;un ilu kienet aktar diffi/li g[al Vettel biex jirba[ it-titlu imma minkejja li kellu sfida qawwija minn na[a ta’ Fernando Alonso tal-Ferrari, xorta wa[da reba[ it-titlu g[at-tielet darba konsekuttiva. Vettel sar l-i]g[ar sewwieq li qatt reba[ tliet titli konsekuttivi. “Is-su//ess li ksibna se jkompli j;eg[ilna rridu nkomplu nirb[u. Meta dduq is-su//ess tkun trid aktar,” qal Horner waqt li r-Red Bull kienu qed jippre]entaw ilkarozza l-;dida tag[hom fi tmiem il-;img[a. I/-champion Vettel qal li minkejja li ilu g[al dawn la[[ar tliet snin jirba[, dan m’hu se jkollu l-ebda vanta;; fuq [add la darba jibda lista;un. “Hu tajjeb li n[ares lura biex inkompli nibni fuq dak li ksibt imma hu fatt li rrid ner;a’ nibda mix-xejn. Kul[add se jkollu l-istess ammont ta’ punti fil-bidu talista;un,” qal Vettel. Meta tkellem fuq min ja[seb li se joffrilu l-akbar

BOXING

Muhammad Ali fil-periklu tal-mewt

Is-C32 li biha s-Sauber qed jittamaw li jtejbu l-prestazzjoni tag[hom

sfida Vettel semma lil Alonso tal-Ferrari u lil Lewis Hamilton li issa qieg[ed malMercedes. Sta;un ilu Alonso spi//a tliet punti ta[t l-istess Vettel. Is-sewwieq l-ie[or tar-Red Bull, Mark Webber qal li jittama li din is-sena jkollu appo;; s[i[ min-na[a tattim, anke jekk ;img[at ilu, membru tar-Red Bull ikkritika l-wirjiet tal-istess Webber. Helmut Marko iddiskriva lil

Webber b[ala sewwieq tajjeb imma qal li hekk kif dan ikun ta[t pressjoni jibda ji]balja. “Din is-sena nemmen li kapa/i nisfida g[ar-reb[ tattitlu kif g[amilt fil-passat. Issa ili ma’ dan it-tim seba’ snin u kollox naf kif ja[dem hawnekk. Nittama biss li nsib l-appo;; li nixtieq,” qal Webber. Intant, illum jibda t-testing tal-karozzi fi/-/irkwit ta’ Jerez f’Valencia.

Il-boxer le;;endarju Muhammad Ali jinsab f’qag[da kritika u fil-periklu tal-mewt. Dan qalu [uh Rahman Ali li spjega li, tant kemm hu marid, li mhux qed jitkellem u m’hu qed jag[raf lil [add. “{ija qieg[ed f’kundizzjoni [a]ina [afna. Jista’ jmut minn [in g[all-ie[or. Qabel ma waqaf jitkellem l-a[[ar [a;a li qalli kienet li kiseb dak kollu li xtaq f’[ajtu u ma jridx li l-familja tkun dispja/uta bil-mewt tieg[u,” qal Rahman. Ali reba[ il-midalja taddeheb waqt l-Olimpjadi tal-1960 u fis-snin ta’ wara sar champion tal-heavyweight g[al tliet darbiet. Ali xeg[el it-Tor/a talOlimpjadi tal-1996 li kienu saru fil-belt ta’ Atlanta.

TENNIS – TAZZA DAVIS

Spanja eliminata mill-Kanada fl-ewwel rawnd G[all-ewwel darba sa mill-2006 Spanja ;iet eliminata mill-ewwel rawnd tat-Tazza Davis meta l-Kanadi] Milos Raonic g[eleb lil Guillermo Garcia-Lopez u ta lil pajji]u vanta;; ta’ 3-1. Spanja, li reb[et din il-kompetizzjoni [ames darbiet mill-ewwel dehru batuti u t-tamiet tag[hom li jg[addu mietu meta Raonic reba[ 6-3, 6-4, 6-2 kontra Garcia Lopez anke jekk Albert Ramos g[eleb lill-Kanadi] Frank Dancevic g[al skor finali ta’ 3-2. Spanja b[alissa g[andhom diversi tennisti strumentali neqsin fosthom Rafael Nadal, David Ferrer u Nicolas Almagro u bla dubju nnuqqas in[ass ferm. Spanja bdiet fuq nota negattiva l-:img[a meta tilfet 2-0 fil-kategorija tas-singles. Minkejja li s-Sibt Spanja wettqu rimonta bir-reb[ tad-doubles, kien Raonic li tahom id-daqqa mortali. “Din hi reb[a li se tibqa’ mfakkra. Nittama li

mhux biss tag[mel ;id lit-tim tag[na imma anke lill-isport tat-tennis f’pajji]na,” qal Raonic hekk kif g[eleb lil Garcia-Lopez. Aktar kmieni l-{add, ir-Republika ?eka, holders ta’ dan it-titlu, g[addew g[all-kwarti finali meta Tomas Berdych g[eleb lillI]vizzeru Stanislas Wawrinka. Berdych kisb reb[a fa/li ta’ 6-3, 6-4, 3-6, 7-6 kontra Wawrinka u ta vanta;; ta’ 3-1 li/-?eki fuq lI]vizzera. L-Istati Uniti reb[u kontra l-Bra]il u b’hekk g[addew g[all-kwarti tal-finali fejn issa jiltaqg[u kontra s-Serbja. Sam Quarrey g[eleb lil Thiago Alves 4-6, 6-3, 6-4, 7-6. G[at-tieni darba fl-istorja tieg[u, ilKazakhstan g[adda g[all-kwarti tal-finali meta fi tmiem il-;img[a g[eleb lill-Awstrija 3-1. Andrey Golubev reba[ 4-6, 6-3, 6-4, 6-2, kontra Juergen Melzer. Il-Kazakhstan issa jiltaqa` kontra r-Repubblika ?eka f’April.

Il-Kanadi] Milos Raonic li bir-reb[a fuq Guillermo Garcia-Lopez elimina lil Spanja


IN-NAZZJON It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

Sport 39 PARTITI TA’ {BIBERIJA

Ghedin u Farrugia j[abbru l-iskwadra Il-kow/is tat-timijiet nazzjonali Maltin tal-kbar u tal21 sena, Pietro Ghedin u Ray Farrugia rispettivament [abbru l-lista finali tal-players li g[a]lu g[all-partiti ta’ [biberija kontra l-Irlanda ta’ Fuq u kontra l-Awstrija rispettivament. It-tim nazzjonali tal-kbar, g[ada se jilg[ab partita ta’ [biberija kontra l-Irlanda ta’ Fuq f’Ta’ Qali. Din il-log[ba se tkun importanti g[at-tim Malti biex i[ejji g[a]-]ew; log[biet validi mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tad-Dinja tal-2014. Malta, f’Marzu tilg[ab kontra l-Bulgarija u kontra lItalja rispettivament. Id-difensur ta’ Balzan Jacob Borg, hu l-uniku player, mil-lista finali, li qatt ma libes il-flokk tat-tim nazzjonali Malti tal-kbar. Terence Vella rnexxielu j]omm postu mal-iskwadra wara li ddebutta fl-a[[ar [ar;a tat-tim Malti kontra l-Liechtenstein. G[ada wkoll f’Kordin ittim nazzjonali ta’ ta[t il-21 sena se jilg[ab partita ta’ [biberija kontra l-Awstrija. Din il-log[ba ukoll se tkun importanti biex il-Maltin i[ejju g[all-partiti kompetittivi li g[andhom fir-rawnd preliminari tal-Kampjonati Ewropej.

L-MFA tav]a li g[all-partita ta’ [biberija tkontra l-Irlanda ta’ Fuq it-ticket booths se jift[u fis-6.00 p.m. West Stand A tal-istadium hu riservat g[all-partitarji talIrlanda ta’ Fuq, filwaqt li West C, Millennium D, Millenium F u s-South Stand huma riservati g[all-partitarji Maltin. Il-biljetti tad-d[ul se jkunu jistg[u jinxtraw minn qabel ilpartita. Persuni li jag[mlu u]u minn wheelchair se jkollhom i/-/ans li jid[lu fl-Istadium akkumpanjati minn persuna wa[da filMillennium Stand (D jew F). Id-d[ul tal-persuna b’di]abbilità hu b’xejn, filwaqt li l-persuna li jkun jikkumpanja jrid i[allas il-prezz normali. G[all-partita ta’ [biberija ta’ ta[t il-21 sena, li se tintlag[ab fil-Hibernians Stadium f’Kordin, id-d[ul se jkun b’xejn g[al kul[add. Il-partita tibda fis-2.30 p.m.

It-18-il plejer finali mxej[a minn Ghedin huma dawn:

Goalkeepers: Justin Haber (Birkirkara), Andrew Hogg (Enosis Neon Paralimini) Difensuri: Andrei Agius (Latino Calcio), Jacob Borg (Balzan), Ryan Camilleri (Hibernians), Luke Dimech (Valletta), Clayton Failla (Hibernians), Clifford Gatt Baldacchino (Sliema W),

Pietro Ghedin jag[ti struzzjonijiet waqt sessjoni ta’ ta[ri; (ritratt> Domenic Aquilina)

Alexander Muscat (Sliema W) Joseph Zerafa (Birkirkara) Midfielders: Shawn Bajada (Valletta), Paul Fenech (Birkirkara), Edward Herrera (Birkirkara), Gareth Sciberras (Birkirkara) Attakkanti: Danijel Bogdanovic (Valletta), Andrew Cohen (Hibernians), Michael Mifsud (Valletta), Andre’ Schembri (Omonia Nicosia), Terence Vella ({amrun S)

Difensuri: Borg Sacha (Floriana), Grech Christian (Pietà), Muscat Zach (Birkirkara), Sammut Ryan (Tarxien), Tabone Matthew (Vittoriosa) Midfielders: Azzopardi Ayrton (Hibernians), Bezzina Johann (Hibernians), Borg Clyde (Floriana), Farrugia Brooke (Floriana), Kristensen Bjorn (Hibernians), Scicluna Ryan (Birkirkara), Xuereb Peter (San

L-iskwadra U#21 mag[]ula min Ray Farrugia hi din: Goalkeepers: Cini Yenz

Attakkanti: Falzon Daren (Naxxar), Farrugia Jean Paul (Hibernians), Micallef Lydon (Vittoriosa), Pisani Stephen (Hibernians)

(Valletta), Vella Jean Matthias (Vittoriosa)

Hibs iressqu protest Hibernians resqu protest quddiem il-Board talProtesti tal-MFA wara li fi tmiem il-;img[a tilfu 10 kontra Floriana. Hibs qed jitolbu li jing[ataw reb[a u bba]aw il-protest tag[hom fuq iddifensur Ingli] ta’ Floriana Harry Agombar li ma kienx eli;ibbli biex jilg[ab mag[hom. Agombar ing[aqad ma’ Floriana ;img[a ilu u ddebutta fil-kampjonat Premier proprju fid-90 minuta minflok l-awtur tal-goal de/i]iv Igor Coronado. Hibs qed jg[idu li Agombar, matul dan lista;un di;à lag[ab ma’ ]ew; klabbs u b’hekk, skont ir-regolamenti talFIFA, ma setax jiffirma ma’ Floriana. Agombar, dan l-ista;un kien re;istrat mal-klabbs ta’ Grays Athletic u ma’ Macclesfield Town. B’din it-telfa Hibs jinsabu ]ew; punti ta[t Valletta. Il-protest mistenni jinstema fil-jiem li ;ejjin.

INGILTERRA

KORRUZZJONI

380 partita fl-Ewropa kienu manipulati Kumpanija ta’ investigaturi, Europol, ]velat li 380 partita madwar l-Ewropa, u[ud minnhom mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[at-Tazza tadDinja u tal-Kampjonati Ewropej, kienu manipulati flimkien ma’ ]ew; partiti ta/Champions League u numru kbir ta’ partiti ta’ kampjonati domesti/i. Barra minn hekk ;ew identifikati 300 partita o[ra li ntlag[bu fl-Afrika, fl-Asja u fl-Amerika t’Isfel. F’dan kollu kienu involuti 425 persuna, u[ud minnhom plejers, uffi/jali tal-partiti u uffi/jali tal-klabbs. Skont ilEuropol 16-il miljun ewro ntefqu mill-kriminali fuq dan il-log[ob u eventwalment g[amlu profitt ta’ tmien

:wann)

PREMIER

miljun ewro. Din l-investigazzjoni ilha g[addejja g[al 18-il xahar u hu mifhum li dawk li g[enu lil dawn il-kriminali r/evew 140 elf ewro kull wie[ed. Skont il-Europol hemm g[aqda ta’ kriminali li tinsab fl-Asja li g[andha kuntatti ma’ kriminali fl-Ewropa. Ka]i ta’ partiti manipulati se[[ew fi 15-il pajji] u s’issa 50 persuna di;à ;ew arrestati. Laszlo Angeli, prosekutur Ungeri] spjega kif membru kriminali fl-Ungerija, jing[ata ordnijiet mill-Asja, u dan ikun inkarigat li j]omm kuntatt mar-referees tal-kampjonati domesti/i u j[allashom biex jimmanipulaw il-log[ob. Rob Wainwright, Direttur tal-Europol qal li log[ba ta/-

Champions League mit-tnejn li ;ew manipulati f’din ilkompetizzjoni ntlag[bet flIngilterra f’dawn l-a[[ar erba’ snin. Min[abba li g[adhom g[addejjin l-investigazzjonijiet il-Europol ma tistax ti]vela liema kienet ilpartita. Skont Wainwright dawn ilkriminali nefqu 13.8 miljun lira sterlina f’partiti fil:ermanja u minnhom g[amlu profitt ta’ 6.9 miljun lira sterlina. B’kollox ;ew e]aminati 30 pajji] u total ta’ 700 partita. {afna mill-partiti li kienu manipulati huma dawk ta’ divi]jonijiet inferjuri flEwropa. Fil-:ermanja 14-il persuna ng[ataw bejniethom 39 sena [abs.

Rapporti fil-;urnali Ingli]i qed jg[idu li Chelsea jridu lura lill-manager Josè Mourinho li mexxiehom mill-2004 sal2007 u ta[t it-tmexxija tieg[u reb[u l-kampjonat wara nuqqas ta’ 50 sena. Mourinho, li b[alissa hu kow/ ta’ Real Madrid ma tantx sejjer tajjeb malMerengues u fil-fatt Real, wara t-telfa 1-0 fi tmiem il;img[a kontra Granada, jinsabu 15-il punt ta[t il-leaders Barcelona. Chelsea, ta[t it-tmexxija ta’ Rafa Benitez jinsabu 16-il punt ta[t il-leaders Man Utd u

r-rapporti qed isostnu li s-sid Roman Abramovich di;à kkuntattja lil Mourinho biex jie[u post Benitez. Chelsea di;à ;ew eliminati mi/-Champions League, milLeague Cup u tilfu l-finali tatTazza tad-Dinja tal-Klabbs kontra Corinthians. Meta Benitez in[atar manager ta’ Chelsea diversi partitarji talBlues kienu kontra din idde/i]joni min[abba li dan, filpassat mexxa lir-rivali tag[hom Liverpool. Fi tmiem il-;img[a Chelsea tilfu 3-2 kontra Newcastle u l-pressjoni fuq Benitez kompliet tikber.

SERIE A

FUTBOL

Pato jiskorja ma’ Corinthians L-eks attakkant ta’ Milan Pato kellu b]onn biss tliet minuti biex skurja l-ewwel gowl tieg[u ma’ Corinthians li g[elbu lil Oeste 5-0 u Pato skurja l-[ames gowl meta da[al b[ala sostitut fit-tieni taqsima. F’Jannar Pato ing[aqad ma’ Corinthians ming[and Milan g[as-somma ta’ 15-il miljun ewro. “Din kienet ;urnata spe/jali g[alija mhux g[ax skurjat imma g[ax lg[abt g[all-ewwel darba wara 70 jum. Li qed nilg[ab mal-klabb

Chelsea jridu lura lil Mourinho

champion tad-dinja g[alija hu privile;;,” qal Pato li se jfittex li bil-wirjiet tieg[u ma’ Corinthians jer;a’ jikseb postu fit-tim nazzjonali Bra]iljan. F’partiti o[ra Cruzeiro g[elbu lir-rivali Atletico Mineiro 2-1 f’log[ba li ntlag[bet filgrawnd ta’ Mineirao. Dan il-grawnd kien miftu[ g[all-ewwel darba mill-2010 min[abba li sar titjib biex fih isiru log[ob tat-Tazza tadDinja tal-2014.

Palermo jke//u lil Gasperini

Il-klabb fl-a[[ar post tas-Serie A, Palermo, ke//a lil Gian Piero Gasperini anke jekk dan kien sospi] minn fuq il-bank fit-telfa f’darhom 2-1 kontra Atalanta. L-eks kow/ ta’ Genoa li g[amel biss [ames partiti ma’ Inter fil-bidu tal-ista;un [allas il-prezz g[as-serje negattiva tat-tim anke jekk t-telfa kontra Atalanta ftit kellha influwenza. Palermo qalu li l-kow/ il-;did se jit[abbar illum g[alkemm rapporti fil-media qed jg[idu li dan se jkun Alberrto Malesani li mexxa lil Parma lejn ir-reb[ tat-Tazza UEFA fl-1999. Gasperini kien [a post Sannino f’Settembru.


It-Tlieta, 5 ta’ Frar, 2013

40 Lokali

Grazzi g[all-klima ekonomika mill-aqwa ta’ pajji]na, Toly mistennija til[aq il-mira ewlenija li tag[mel €100 miljun sal-2015 (Ritratt> Michael Ellul)

Bl-edukazzjoni qed neg[lbu l-isfidi Bl-MCAST u l-Università, is-settur tax-xog[ol qieg[ed isib studenti di;à m[arr;a minn Jesmar Baldacchino

L-investiment li l-Gvern Nazzjonalista g[amel fl-edukazzjoni qed i[alli l-frott mixtieq, g[aliex l-istudenti qed ikunu ppreparati g[all-[ti;iet tas-suq taxxog[ol. Permezz tal-[addiema m[arr;a, pajjizna qieg[ed ikompli jikkompeti meta pajji]i akbar minnha g[adhom qed jissieltu mal-kri]i ekonomika. Dan kien konfermat ukoll mi/Chairman u Kap E]ekuttiv ta’ Toly Group, Andy Gatesy waqt i]-]jara li lPrim Ministru Lawrence Gonzi flimkien mal-Ministru g[all-Finanzi, l-Ekonomija u l-Investiment, Tonio Fenech g[amlu fil-fabbrika Toly Products li tinsab filqasam industrijali ta’ Bulebel. Gatesy spjega kif matul is-sena li g[addiet, Toly Group attirat 82 klijent ;did biex issa g[andhom aktar minn 250 u l-kumpanija rre;istrat tkabbir ta’ 10 fil-mija, madwar 60 miljun ewro. 7 fil-mija minn dan it-tkabbir sar mill-fabbrika f’Malta. Grazzi

g[all-klima ekonomiku mill-aqwa ta’ pajji]na, Gatesy sa[aq li Toly mistennija til[aq il-mira ewlenija li tag[mel 100 miljun ewro sal-2015. Dan possibbli wkoll g[all-[addiema m[arr;a li Toly, u s-settur tal-manifattura, qed isibu mill-MCAST u midDipartiment tal-In;inerija talUnversità ta’ Malta. Gatesy sostna li g[alkemm Malta huwa pajji] zg[ir, ma’ g[andna xejn inqas minn pajji]i o[ra anzi esperti barranin baqg[u impressjonati bil-livell g[oli tal-Maltin. Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi sostna li r-ra;uni li Malta tibqa’ kompetittiva hi g[aliex qed ninvestu fl-istudenti. Sostna li dan huwa l-ikbar investiment ta’ pajji]na li g[andu jissa[[a[. Il-fatt li Toly ;abet l-uffi//ji amministrattivi f’Malta jfisser li pajji]na qed ikompli jimxi ’l quddiem.

Il-kumpanija g[amlet ukoll investiment f’magni bir-robotika disinjati millMaltin stess u huma fost l-aqwa fis-suq g[aliex huma flessibbli u jadattaw g[allprodotti mitluba. Il-Prim Ministru sostna li minghajr linnovazzjoni l-ebda kumpanija ma tista tibqa’ miexja ’l quddiem. Ir-ra;uni li Malta baqg[et miexja ’l quddiem hi li, g[alkemm maqtug[in mill-Ewropa kontinentali, bqajna kompetittivi u g[ax g[andna studenti li qed jo[or;u millUniversità u mill-MCAST li huma linvestiment tag[na. Il-Prim Ministru sostna li f’din l-a[[ar legi]latura n[olqu 20,000 post taxxog[ol, li minnhom waslu wkoll millmanifattura. Lawrence Gonzi sa[aq li l-manifattura huwa settur fundamentali g[all-Gvern Nazzjonalista. Qal li dan is-settur irid jissa[[a[ u li jkun jinkludi [addiema m[arr;a. Dan is-settur se jkun parti mis su//essi miksuba fis-setturi l-o[ra.

media•link COMMUNICATIONS

Lawrence Gonzi qal li l-isfidi li g[andu pajji]na quddiemu huma lener;ija u l-iskart. Dwar l-ener;ija ilkumpaniji se jgawdu mill-investiment tal-interconnector u l-u]u tal-grid Ewropew tal-ener;ija biex it-tariffi jor[su bil-bosta matul il-lejl. Dawn flimkien mal-inizjattivi ta’ investiment fl-ener;ija alternattiva. F’kummenti lill-;urnal IN-NAZZJON, il-Ministru Tonio Fenech sostna li permezz tal-proposta tan-night tariff, apparti d-djar residenzjali u operaturi f’setturi o[ra, fabbriki b[at-Toly li ja[dmu bix-xifts se jkunu fost l-iktar li se jibbenefikaw. Dwar ir-ri/erka u l-i]vilupp, il-Prim Ministru qal l-Gvern g[adda €40 miljun g[ar-ri/erka, li €10 miljun minnhom marru g[and kumpaniji li investew huma wkoll. Parti o[ra minn dawn l€40 miljun marru biex il-kumpaniji mhux biss i;;ieldu l-kri]i ekonomika imma sa[[ew l-investiment tag[hom.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.