2013_02_23

Page 1

Numru 13,368

€0.55

www.mychoice.pn

Is-Sibt 23 ta’ Frar, 2013

Malta bit-tieni l-a[jar ]ieda fit-tkabbir ekonomiku minn Neil Camilleri

Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal f’laqg[a ma]-]g[a]ag[ f’Paceville, li l-Partit Nazzjonalista hu l-garanzija tax-xog[ol g[a]-]g[a]ag[ g[ax kif irnexxielu jo[loq 20,000 impjieg fl-a[[ar [ames snin mill-aktar diffi/li, kapa/i jo[loq 25,000 impjieg o[ra fil-[ames snin li ;ejjin (Ritratt> Joseph Galea)

Il-Labour Party jigdeb fl-iskandlu tax-xiri ta]-]ejt

Matul din is-sena Malta se jkollha t-tieni l-a[jar tkabbir ekonomiku minn fost is-17il pajji] taz-zona ewro, u l[ames l-a[jar minn fost is27 pajji] membru tal-Unjoni Ewropea. Wara l-Estonja b’]ieda ta’ 3%, l-ekonomija Maltija se tkun l-aktar wa[da li se tikber, b’rata ta’ 1.5%. B[ala medja fiz-zona ewro, fl-2013 l-ekonomija mhux se tikber, anzi se ti/kien b’0.3%. Il-Kummissjoni Ewropea tbassar dan fil-previ]jonijiet tag[ha g[ax-xitwa 2013, u tg[id li seba’ ekonomiji tazzona ewro se ji/kienu matul din is-sena. g[al pa;na 6

Dokumenti pubbli/i mill-Qrati jikxfu l-involviment tal-Amministratur tal-Finanzi tal-Labour u tal-kandidati Laburisti David Farrugia Sacco u Manuel Mallia minn Jesmar Baldacchino

Wara li kien ]velat li l-Amministratur Finanzjarju tal-Labour Party Joe Cordina kien wara l-iskandlu tax-xiri ta]-]ejt, ilbiera[ il-Partit Nazzjonalista ppubblika dokumenti pubbli/i mill-Qrati ta’ Malta li jikxfu kif flimkien ma’ Joe Cordina hemm ukoll esponenti o[ra tal-Labour Party involuti fl-istess skandlu – ilkandidati Laburisti David Farrugia Sacco u Manuel Mallia. Dokumenti wkoll li

jikxfu l-gideb tal-Labour Party f’dan liskandlu. Il-Ministru g[all-Finanzi, l-Ekonomija u l-Investiment, Tonio Fenech, f’konferenza tal-a[barijiet fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista, g[adda lill-;urnalisti aktar informazzjoni dwar ir-rwol ta’ Joe Cordina, l-Amministratur tal-Finanzi talLabour, li jinsab fi/-/entru tal-kontroversja fl-iskandlu dwar ix-xiri ta]-]ejt. Il-konferenza, li fiha kien hemm pre]enti wkoll il-Ministru g[all-Affarijiet

Barranin Francis Zammit Dimech, tmexxiet mis-Segretarju :enerali talPartit Nazzjonalista, Paul Borg Olivier. Mid-dokumenti li huma pubbli/i millQrati, il-Ministru Fenech g[amel riferenza g[all-IT Audit li sar fuq ilkompjuters ta’ George Farrugia. Dan lawditjar kien sar mill-kumpanija Powerplan, il-kumpanija tal-a[wa Farrugia li kellhom suspetti fuq l-a;ir ta’ [uhom, George Farrugia. g[al pa;na 6

Int f’din l-elezzjoni Suppliment spe/jali fil-pa;ni tan-nofs ta’ dan il-;urnal. Illum dwar l-ambjent g[all-familja kollha


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

6

Tonio Fenech jippre]enta kwerela fil-konfront ta’ ]ew; Deputati Laburisti minn Jesmar Baldacchino

Il-Ministru Tonio Fenench ippre]enta kwerela kontra d-Deputati Laburisti Chris Cardona u Evarist Bartolo wara li [assu malafamat b’allegazzjoni li g[amlulu b’rabta ma’ arlo;; tal-lira li ng[atalu. Il-Ministru Fenech mar ukoll g[and il-Kummissarju tal-Pulizija biex jag[ti lver]joni tieg[u flinvestigazzjonijiet dwar lallegazzjonijiet li g[amlu ]]ew; deputati u kanddati Laburisti. Dwar l-arlo;;, il-Ministru Fenech qal li dan ing[ata lilu minn mart Ray Farrugia, li ji;i [u George Farrugia u li kien staqsa lil [uh biex jakkumpanjah. Qal li mart Ray Farrugia hi dilettanta tal-arlo;;i u t[obb tag[milhom hi stess, u kien g[alhekk li a//etta li jie[u dan l-arlo;;, bl-istess mod kif pittur ikun jixtieq jag[ti pittura li jkun g[amel hu stess lil xi [add li jammira. Tonio Fenech qal li dan larlo;; ing[ata lilu qabel issena 2010 u qabel ma sar Ministru responsabbli millener;ija. Tonio Fenech qal li lallegazzjonijiet li g[amlu dDeputati Laburisti Evarist Bartolo u Chris Cardona huma bba]ati fuq iddepo]izzjoni ta’ George

Farrugia, u din hi gidba assoluta. Ilbiera[, il-Mnistru Fenech mar l-g[assa tal-Pulizija tal{amrun biex jag[mel kwerela g[aliex sostna li ]]ew; Deputati Laburisti, Bartolo u Cardona, wettqu malafama fil-konfront tieg[u. Spjega li /empel lillKummissarju tal-Pulizija biex jag[ti l-ver]joni tieg[u tal-fatti u biex ikun jista’ jikkollabora flinvestigazzjoni. Tonio Fenech qal li mar id-Depot tal-Pulizija, fejn pre]enti kien hemm ukoll George Farrugia, biex ilKummissarju jag[mel ilmistoqsijiet tieg[u. Tonio Fenech qal li l-Kummissarju kkonferma li George Farrugia nnifsu ma qalx li larlo;; kien jiswa €5,000, dan meta d-Deputat Laburista Evarist Bartolo qal li l-valur tieg[u hu aktar minn €5,000. Mill-konklu]jonijiet talKummissarju John Rizzo jirri]ulta li fid-depo]izzjoni tieg[u, George Farrugia blebda mod ma g[adda rigal lill-Ministru Fenech, li minna[a tieg[u re;a’ nsista kif l-allegazzjonijiet ta’ Evarist Bartolo u Chris Cardona huma biss gidba. Sostna li lKummissarju stqarr mieg[u li din l-informazzjoni qatt ma [ar;et mill-Pulizija fidDepot fil-Furjana.

F’?ipru r-ri/essjoni se tirdoppja minn pa;na 1

Ir-rapport tal-UE jg[id ukoll li wara li din is-sena lekonomija Maltija se tikber b’1.5%, is-sena d-die[la tikber bi 2%. It-tbassir tal-UE fih ukoll a[barijiet po]ittivi b’rabta mas-suq tax-xog[ol f’pajji]na. Skont il-Kummissjoni, dan ittitjib fl-ekonomija Maltija se jirri]ulta f’]ieda ta’ 1.7% flimpjiegi f’pajji]na meta mqabbel ma tnaqqis ta’ kwa]i 1% fil-[olqien tax-xog[ol flEwropa b[ala medja. Il-qg[ad se jin]el g[al 6.4% din is-sena u g[al 6.2% fl-2014. Dan meta l-qg[ad hu mistenni li ji]died f’19-il pajji] Ewropew matul din issena, u b[ala medja flEwropa se jkun fil-livell ta’

12.2%. Dwar l-i]bilan/, il-

Kummissjoni tistma li fi tmiem din is-sena dan ikun ta’ madwar 2.9%, ji;ifieri ta[t it-3% rikjesti mir-regolamenti finanzjarji tal-UE. Ir-rapport jitkellem b’mod inkwetanti dwar il-Gre/ja, Spanja, ?ipru u l-Portugall, pajji]i fejn l-ekonomiji se ji/kienu u l-qg[ad se ji]died. Fil-ka] ta’ ?ipru rri/essjoni se tkun id-doppju ta’ dak li kien prevvist ori;inarjament, bl-ekonomija se ti/kien bi 3.5% minflok 1.7%. Il-qg[ad f’?ipru, li jinsab fil-livell ta’ 14%, se jkompli ji]died. ?ipru se jing[ata bailout ta’ €18 biljun mill-UE, daqs kemm tiswa l-ekonomija s[i[a tal-pajji].

Joe Cordina

Manuel Mallia

David Farrugia Sacco

Dokumenti pubbli/i jikxfu l-gideb tal-MLP minn pa;na 1

Il-Ministru Fenech qal li ddokumenti, li g[amel riferenza g[alihom matul ilkonferenza stampa, ilhom disponibbli lill-midja madwar sentejn ilu imma [ar;u biss qabel l-elezzjoni ;enerali. Qal ukoll li sar awditjar investigattiv fuq ix-xog[ol ta’ George Farrugia, l-operat tal-Amministratur tal-Finanzi tal-MLP, Joe Cordina; u lkumpanija Intershore. Il-Ministru Fenech qal li Stephen Farrugia Sacco, li hu [u l-iStar Candidate talLabour David Farrugia Sacco u espert fl-IT, [adem flimkien ma’ Geoffrey Farrugia, li tqabbad mill-Qorti, biex g[amel ir-rapport. Hawnhekk intwera lill-;urnalisti filmat fejn David Farrugia Sacco, g[all-mistoqsija li saritlu mill;urnalisti, /a[ad li [uh kien involut fl-IT Audit. IlMinistru Fenech sa[aq li David Farrugia Sacco gideb meta wie;eb g[al din ilmistoqsija li saritlu waqt konferenza stampa tal-MLP. Tonio Fenech qal li l-verità hi li Stephen Farrugia Sacco kien involut direttament firrapport tal-awditjar, u juri bi//ar li l-kumpanija Intershore kienet id-direttur talkumpanija Aikon ta’ George Farrugia u kompli/i fil-frodi. Hawnhekk, il-Ministru Fenech kompla ji]vela kif Star Candidate ie[or talLabour hu involut f’dan ilka], l-avukat Manwel Mallia, li fi kliem Tonio Fenech kellu rwol prin/ipali g[aliex kien l-avukat prin/ipali f’dan il-ka] u kiteb

Kaw]a fil-Qorti ma kinitx biss kontra George Farrugia imma wkoll kontra Joe Cordina, li kuntrarju g[al dak li qed jg[id il-Labour, mhux veru li ma kienx jaf b’dak li kien qed ji;ri g[ax kien involut f’kaw]a ta’ €8.6 miljun dollaru tal-awditjar u kien hu li kiteb lit-tliet diretturi ta’ u informa lil Joe Cordina Intershore, li wie[ed dwar is-serjetà tal-ka] b[ala minnhom hu Joe Cordina, ldirettur tal-kumpanija Amministratur tal-Finanzi Intershore. tal-MLP. Tonio Fenech qal li millIl-;urnalisti ntwerew konklu]jonijiet tag[ha, lfilmat ie[or me[ud minn awditjar sab lill-kumpanija konferenza stampa tal-MLP Intershore responsabbli b’atti fejn, g[all-mistoqsija li ta’ frodi u fi/-/entru ta’ dan saritlu, Manwel Mallia qal li kollu hemm Joe Cordina li ma kienx parti mill-awditjar hu l-Amministratur talinvestigattiv. Finanzi tal-MLP. Tonio Fenech qal li Qal li l-kaw]a ma kinitx Manwel Mallia, fit-twe;iba tieg[u, qal li ma kellu l-ebda biss kontra George Farrugia imma wkoll kontra Joe g[arfien tal-ka] imma kien Cordina, li kuntrarju g[al hu li kiteb lid-diretturi ta’ dak li qed jg[id il-Labour, Intershore biex jg[idilhom mhux veru li ma kienx jaf bil-[idma tag[hom. b’dak li kien qed ji;ri, imma Qal li kellna l-gidba talkien involut f’kaw]a ta’ Mexxej Laburista Joseph €8.6 miljun dollaru. Muscat dwar il-blokka bajda Il-persuna li ffirmat ilfejn qal li kienet blokka sil;, kaw]a kontra Joe Cordina il-gidba tad-Deputy ta’ Muscat, Toni Abela meta qal kien David Farrugia Sacco, li li Muscat ma kienx infurmat, dejjem stqarr li ma jaf b’xejn. u issa g[andna l-gideb ta’ Il-Ministru Tonio Fenech David Farrugia Sacco li pprova jg[atti lil [u[ u qal li qal li dan hu ka] serju fejn qed ji;i allegat li kien hemm ma kienx involut u Manwel involuti miljuni ta’ flus u Joe Mallia li qed jg[id li ma Cordina kien fi/-/entru u kellux x’jaqsam fil-ka]. involut fil-pro/ess s[i[ Il-Ministru Tonio Fenech g[aliex il-kumpanija re;a’ sa[aq li midIntershore kienet id-direttur dokumenti tal-Qorti, hu /ar tal-kumpanija Aikon ta’ li minn dak li ;ie dikjarat George Farrugia, li kienet minn David Farrugia Sacco, tie[u l-commissions illegali [uh kien parti integrali mirming[and Trafigura f’dan lrapport tal-IT Audit, li Manwel Mallia kien l-avukat iskandlu ta]-]ejt.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

2

In-negozjant li jmexxi l-kampanja tal-MLP g[andu interessi kummer/jali kbar In-negozjant Keith Schembri, li hu l-proprjetarju tal-Grupp Kasco, li jinkludi numru ta’ kumpaniji o[ra, qed imexxi l-kampanja elettorali tal-Malta Labour Party minn uffi//ju li g[andu fir-raba’ sular ta/-?entru Nazzjonali Laburista. Fl-a[[ar jiem, IN-NAZZJON waslitlu aktar informazzjoni dwar Keith Schembri “tal-Kasco”, fejn fost l-o[rajn wara li n-negozju tieg[u kiber b’rata mg[a;;la [afna fl-a[[ar snin, issa qed jibni wkoll villa kemm xejn imdaqqsa. Minbarra l-kumpaniji tal-Kasco, li

fost l-o[rajn jinkludu Kasco Paper li timmanifattura l-karta tal-istampar talgazzetti, Keith Schembri hu wkoll ilproprjetarju tat-3 City Designs, listabbiliment Loft, u r-ristorant Si Mangia, dak li kien il-canteen talGeneral Workers Union bieb ma’ bieb mal-Workers’ Memorial Building filBelt. Mill-informazzjoni li g[andna, Keith “tal-Kasco” ilu s-snin issa li da[al fil-kwartieri Laburisti, tant li ilu jibni din is-sa[[a minn meta Muscat la[aq Leader Laburista, tant li lgazzetta IL-MUMENT, anke sentejn

ilu, kienet ]velat li Schembri kien se jkun hu li jmexxi l-kampanja elettorali Laburista. L-istess persuni li kellmuna qalulna li jista’ jkun li Keith “tal-Kasco” rnexxielu jikseb din is-sa[[a kollha fil-MLP, peress li g[andu xi informazzjoni dwar Muscat, u mhux esklu] li din l-istess informazzjoni hi l-istess wa[da li g[andu Jason Micallef, u li biha, anke Jason Micallef dejjem irnexxielu jirba[ fuq Muscat, fosthom fin-nomina g[allelezzjoni ;enerali tad-9 ta’ Marzu. Keith Schembri g[andu bosta

interessi kummer/jali f’pajji]na, tant li anke mill-kumpaniji tieg[u biss, ]diedlu sew it-turnover tieg[u fl-a[[ar ftit snin. Schembri g[andu wkoll bosta kuntatti ma’ numru ta’ kuntratturi f’pajji]na, li kellhom laqg[at ma’ Muscat fl-a[[ar ftit snin. Muscat u Keith Schembri huma [bieb tal-qalb, tant li ilhom jafu ‘l xulxin, minn meta kienu skola flimkien, ;ieli jsiefru flimkien, u ironikament, it-tnejn li huma m’g[andhomx a[wa, u skont linformazzjoni li g[andna, huma kemm xejn imfissdin mill-;enituri tag[hom.

Spi]eriji

Ikompli jonqos l-i]bilan/

VALLETTA: Empire Pharmacy, 46 Triq Melita; IL-{AMRUN: St. Gaetan Pharmacy, Triq il-Kappillan Mifsud; SANTA VENERA: Lantern Pharmacy, Misra[ il-Kebbies; BIRKIRKARA: Holy Cross Pharmacy, 37 Triqi l-Kbira; IL-G}IRA: D’Argen’s Pharmacy, 330 Triq D’Argens; PACEVILLE: Potter Chemists Ltd, Triq Wilga; TAS-SLIEMA: Drug Store: Anglo Maltese Dispensary Ltd., 382 Triq Manwel Dimech; IKLIN: Iklin Pharmacy, Triq Geronimo Abos; MOSTA: St. Joseph Pharmacy, 1 Triq I?????; QAWRA: El Medina Chemist, Triq il-Maskli; SANTA LU?IJA: Maddalen Pharmacy, Shop 2 Binja talFaqqani, Dawret it-Torri; FGURA: Alpha Pharmacy, Triq Bormla k.m. Vjal il-Kottoner; XAG{JRA: St. Elias Pharmacy, Triq San Elija; {AL G{AXAQ: Beta Pharmacy, 50#52 Triq Santa Marija; MQABBA: Kristianne Pharmacy, Triq i/-?avi; {A}-}EBBU:: De Rohan Pharmacy, Triq Sant’Antnin; IL-BA{RIJA: Ba[rija Pharmacy, Triq Raddet ir-Roti k#m Triq l-Iskola; VICTORIA: Palm Pharmacy, 2 Triq il-Palma; IX-XEWKIJA: Gozo Chemists, Triq l-Im;arr.

F’Jannar id-differenza bejn id-d[ul u n-nefqa tal-Gvern, ji;ifieri l-i]bilan/, naqas u ni]el minn €129.3 miljun g[al €58.1 miljun. Li jfisser tnaqqis ta’ €77 miljun, jew 55%, aktar min-nofs. Dan hekk kif matul dan ixxahar id-d[ul tal-Gvern ]died b’€61 miljun, jew 38.7%, waqt li n-nefqa naqset b’€10 miljun, jew 3.6%. ?ifri tal-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika juru li f’Jannar, id-d[ul tal-Gvern tela’ g[al €218.5 miljun. In-nefqa talGvern naqset b’€10.2 miljun g[al €276.7 miljun. Kien hemm tnaqqis kemm fin-nefqa rikurrenti kif ukoll f’dik kapitali. Matul dan il-perjodu d-dejn nazzjonali kien ta’ €4.7 biljun, b’]ieda ta’ €322, jew 7%, fuq Jannar tas-sena ta’ qabel.

It-Temp

UV INDEX

4

IT-TEMP> ftit jew wisq imsa[[ab li jsir il-bi//a lkbira xemxi VI}IBBILTÀ> ;eneralment tajba IR-RI{: [afif g[al moderat min-Nofsinhar li jsir moderat g[al ftit qawwi lokalment qawwi f’xi waqtiet BA{AR> moderat li jsir moderat g[al qawwi IMBATT> baxx l-aktar mill-Punent TEMPERATURA: l-og[la 19˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 382.2 mm IX-XEMX> titla’ fis-06.41 u tin]el fil-17.50

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

B[al-lum 25 sena IS-SIBT L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C

IL-{ADD L-og[la 17˚C L-inqas 12˚C

IT-TNEJN L-og[la 15˚C L-inqas 8˚C

IT-TLIETA L-og[la 14˚C L-inqas 8˚C

L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 8˚C

UV

UV

UV

UV

UV

4

4

5

5

4

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 15˚C ftit imsa[[ab, Frankfurt -2˚C borra, Tel Aviv 22˚C imsa[[ab, Amsterdam 0˚C xemxi, Milan 0˚C borra, Tripli 21˚C xemxi, Istanbul 12˚C imsa[[ab, Ateni 12˚C imsa[[ab, Lisbona 12˚C imsa[[ab, Londra 2˚C imsa[[ab, Vjenna -3˚C borra, Berlin -2˚C imsa[[ab, Madrid 12˚C ftit imsa[[ab, Zurich -4˚C borra, Brussell 0˚C imsa[[ab, Moska -7˚C borra, Munich 1˚C imsa[[ab, il-Kajr 26˚C imsa[[ab, Pari;i 1˚C ftit imsa[[ab, Dublin 2˚C imsa[[ab, Bar/ellona 7˚C imsa[[ab, Tune] 19˚C imsa[[ab, St. Petersburg -4˚C borra, Al;eri 19˚C ftit imsa[[ab, Ruma 12˚C imsa[[ab, Kopen[agen -2˚C borra.

Ing[atat l-a[[ar tislima li]-]ew; xufiera tat-taxis maqtula. Fil-knejjes parrokkjali ta]-}urrieq u ta’ San :wann kien hemm folol kbar jag[tu l-a[[ar tislima li dawn i]-]ew; vittmi ta’ delitt brutali. Il-funeral telaq mill-Imtarfa mill-bini fejn kien jintu]a mit-Taqsima talForensika tal-Pulizija, fejn in]ammu lkatavri ta]-]ew;t ir;iel. Il-karozzi talmejtin li fihom in;arru t-twiebet bi]]ew;t ir;iel qabdu triqithom flimkien lejn il-parro//i rispettivi tag[hom, akkumpanjati mill-qraba, [bieb u kollegi, f’serbut twil ta’ karozzi. Fil-Parlament ing[ata tag[rif dwar [idma li kienet qed twettaq ilKummissjoni dwar l-In;ustizzji. IlPrim Ministru qal li kienu tlestew 13il ka].


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

3

F’laqg[a ma]-]g[a]ag[ ilbiera[ filg[axija f’Paceville, il-Prim Ministru u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi qal li ]-]g[a]ag[ jag[rfu japprezzaw min [oloq il-;id, bil-PN g[andu s-su//ess x’juri b[ala prova tal-politika tieg[u, filwaqt li l-MLP g[andu x’juri biss de/i]jonijiet ]baljati (Ritratt> Joseph Galea)

Il-PN garanzija tax-xog[ol g[a]-]g[a]ag[ minn Benny Agius

Il-Partit Nazzjonalista jista’ jserra[ mo[[ i]-]g[a]ag[ li wara linvestiment fl-edukazzjoni tag[hom, jista’ jiggarantilhom ix-xog[ol. Kif [oloq aktar minn 20,000 impjieg fil[ames snin li g[addew, issa g[andu l-pjani biex jo[loq 25,000 impjieg fil-[ames snin li ;ejjin. Dan qalu l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi meta lbiera[ f’Paceville [a sehem f’attività o[ra ta’ diskussjoni ‘Qalb i]-}g[a]ag[’. Sitt studenti ]g[a]ag[ li jiffrekwentaw l-istituzzjonijiet edukattivi li investa fihom Gvern Nazzjonalista, ikkummentaw dwar l-

esperjenzi tag[hom fl-istudju u fitta[ri; u g[amlu domandi lill-Prim Ministru dwar x’qed jipproponi l-PN g[all-futur tag[hom. Il-Prim Ministru qal li Gvern immexxi minnu investa fledukazzjoni g[aliex jemmen bis-s[i[ fil-kapa/iitajiet ta]-]g[a]ag[ ta’ pajji]na. Parti mill-€1.128 miljun li Malta rnexxielha tikseb fil-Ba;it talUE se jmorru g[all-edukazzjoni. Wara li fil-[ames snin li g[addew ilGvern qassam €2 miljun f’boro] ta’ studju, g[all-[ames li ;ejjin se jinvesti €3 miljun [alli ]-]g[a]ag[ Maltin ikomplu ji]viluppaw it-talenti tag[hom fi studji barra minn Malta. Il-Prim Ministru qal li l-MCAST

hu e]empju tal-investiment g[aqli li g[amel Gvern Nazzjonalista. Issa lPN qed jipproponi wkoll in/entivi biex studenti ta[t il-25 sena jkunu e]entati g[al sentejn milli j[allsu taxxa jekk jift[u negozju g[al rashom. Dan l-in/entiv jikber g[al tliet snin fil-ka] ta’ studenti nisa. Lawrence Gonzi qal li r-ri]ultati po]ittivi f’pajji]na nkisbu g[aliex ilGvern mexa b’g[aqal u ]amm ilfinanzi fis-sod. Jekk wara d-9 ta’ Marzu jkun hawn gvern li jimxi fi triq differenti, allura jkun qed jirriskja li jkisser l-ekonomija b’sa[[itha li bena pajji]na minkejja ]-]minijiet diffi/li. Dan ikun ifisser telfien tal-postijiet tax-xog[ol, u

b[al pajji]i o[ra, l-aktar li jbatu minn sitwazzjonijiet b[al dawn ikunu ]-]g[a]ag[. Il-Prim Ministru qal li jaf li ]]g[a]ag[ jag[rfu japprezzaw min [oloq il-;id. Kemm il-PN kif ukoll lMLP g[andhom track record warajhom. Il-PN g[andu s-su//ess x’juri b[ala prova tal-politika tieg[u, filwaqt li l-MLP g[andu x’juri biss de/i]jonijiet ]baljati. Fi tmiem id-diskussjoni ma]]g[a]ag[, il-Prim Ministru ]ar diversi stabbilimenti fejn iltaqa’ ma]-]g[a]ag[ fil-postijiet taddivertiment kif ukoll mas-sidien u l[addiema li ja[dmu f’din l-industrija importanti.


IN-NAZZJON

4

Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

Futur fuq sisien sodi minn Claire Mifsud

Matul l-attività ‘Inti u lKandidati’ li saret ilbiera[ filg[axija fil-G]ira, saru interventi mill-11-il kandidat li se jkunu qed jikkontestaw lelezzjoni tad-9 ta’ Marzu f’isem il-Partit Nazzjonalista fuq l-G[axar Distrett, li kollha tkellmu dwar il-b]onn li pajji]na jkompli jibni l-futur tieg[u fuq sisien sodi. L-ewwel intervent sar millkandidata Joanna Agius li qalet li Gvern Nazzjonalista g[araf il-potenzjal tas-servizzi finanzjarji f’pajji]na u hu impenjat li jkompli jkabbar dan is-settur. Hi indirizzat linnies li jinsabu mwe;;g[in u li qed ja[sbuha jivvutawx u g[amlitilhom appell biex ma jarmux il-vot u biex ji]nu kollox qabel jivvutaw. Hi sa[qet li l-PN hu l-partit li jiggarantixxi x-xog[ol u sser[an il-mo[[. L-impjiegi fis-settur tasself-employed kien it-tema tal-intervent tad-Deputat Robert Arrigo. Fakkar li Gvern Nazzjonalista [a diversi inizjattivi biex i;ib isser[an il-mo[[ lill-[addiema self-employed. Hu qal li, g[alkemm hemm numru ta’ [addiema self-employed li jinsabu mwe;;g[in, jinsab /ert li l-[addiem selfemployed ma jarax sa mnie[ru u jaf li g[andu jafda l-futur tieg[u f’idejn gvern g[aqli. Id-Deputat Joseph Falzon qal li kull ;enitur, kemm jekk hu Nazzjonalist kif ukoll Laburist, irid l-a[jar g[al uliedu. Hekk ukoll Gvern Nazzjonalista li dejjem ta laqwa opportunitajiet lill-ulied matul il-passi kollha taledukazzjoni tag[hom sakemm jaslu biex jid[lu fid-dinja taxxog[ol. Joe Falzon fakkar li, filwaqt li l-MLP jinqeda blistudenti biex jipprova jirba[ xi dibattitu, il-PN jag[tihom listipendji u l-ischolarships. Il-kandidat Albert Fenech iffoka l-intervent tieg[u fuq is-servizzi tas-sa[[a u fakkar li l-G[aqda Dinjija tas-Sa[[a qalet li tixtieq li l-pajji]i talUE jkollhom l-istess sistema tas-sa[[a ta’ pajji]na.

Il-poplu jonqsu biss ;imag[tejn g[all-g[a]la dwar f’idejn min se jkun qieg[ed jafda t-tmexxija tal-pajji] g[all-[ames snin li ;ejjin

Hu rrifera g[all-bini ta’ ]ew; regional hubs li se jne[[u l-pi] minn fuq lemer;enza u s-s[ubija talGvern ma’ spatarijiet privati fejn qed isiru operazzjonijiet biex titnaqqas il-lista ta’ stennija fl-Isptar Mater Dei. Albert Fenech issu;;erixxa wkoll li g[andu jkun hemm bdil fis-sistema ta’ xiri talmedi/ini li jing[ataw b’xejn lill-pazjenti. Intervent ie[or sar millkandidat Franco Galea li qal li l-investiment fit-turi]mu jwassal g[all-[olqien taxxog[ol f’g[add ta’ setturi o[ra b[alma huma l-qasam talinfrastruttura f’pajji]na u llukandi u r-ristoranti. Hu sa[aq li kull investiment fissettur tat-turi]mu, kemm investiment mill-Gvern kif ukoll mill-privat, se jg[in biex ikompli jkabbar l-ekonomija tal-pajji]. Id-Deputat Karl Gouder fid-diskors tieg[u ffoka fuq irrabta bejn l-edukazzjoni u l[olqien tal-impjiegi. Hu qal li wa[da mir-ra;unijiet g[alfejn investituri barranin jag[]lu li jinvestu f’pajji]na hi min[abba li g[andna [addiema m[arr;a tajjeb. Sa[aq li wa[da mir-ra;unijiet g[ala Malta ma ntlaqtitx daqs pajji]i o[ra mill-kri]i finanzjarja hi g[ax g[andna

[addiema flessibbli li g[arfu li jinbidlu skont il-[ti;iet talpajji]. Hu qal li Gvern Nazzjonalista ma jridx li l-flus ikunu r-ra;uni g[alfejn studenti ma jkomplux jistudjaw u g[alhekk ta listipendji u l-ischolarships biex jin/entiva lill-istudenti ikomplu bl-istudji tag[hom. Ix-xog[ol kien it-tema taddiskors tal-kandidat Noel Muscat li qal li r-ra;uni g[alfejn f’pajji]na ma hawnx rata g[olja ta’ qg[ad hi min[abba t-tmexxija tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi li [a de/i]jonijiet g[aqlin u ma mexiex fuq il-pariri ]baljati li tah Joseph Muscat. Ir-ri]ultat tad-de/i]jonijiet g[aqlija ta’ Lawrence Gonzi hu li Malta g[andha l-[ames l-inqas rata ta’ qg[ad fl-UE u li hawn rekord ta’ nies ja[dmu f’pajji]na. Fakkar li sa disa’ snin ilu, Spanja wkoll kellha ekonomija b’sa[[itha i]da wara de/i]joni ]baljata talpoplu Spanjol li dde/ieda li jibdel id-direzzjoni, Spanja llum qieg[da f’sitwazzjoni diffi/li [afna. Appella biex ilpoplu ma jag[mix wara xxenxilli ta’ Jospeh Muscat u jivvota g[at-tmexxija g[aqlija ta’ Lawrence Gonzi. Il-Ministru George Pullicino fakkar fin-numru ta’ pro;etti li saru minn Gvern

Nazzjonalista biex jitgawdew mill-familji Maltin u G[awdxin. Fost dawn semma t-30 pro;ett ta’ restawr filBelt Kapitali u l-pro;etti li fih qed jit[affru mini ta[t l-art biex innaqqsu l-problema talg[arar fl-Imsida u fil-G]ira. Fakkar ukoll fil-Park ta’ Wied il-G[ajn li se jkun inawgurat mill-Prim Ministru g[ada l{add. Irrifera g[al dawk li qed ja[sbuha li jivvutaw lillMLP g[ax [ames snin jg[addu malajr u fakkar li rrata ta’ qg[ad f’?ipru splodiet fi ]mien sentejn. Il-kandidat Charles Selvaggi tkellem dwar issu//essi li kiseb pajji]na filqasam turistiku fejn kellna erba’ snin ta’ rekord. Hu qal li, g[all-kuntrarju tal-MLP li jag[]el li ma jitkellimx fuq dawn is-su//essi, il-PN se jibqa’ ja[dem biex inkomplu niksbu iktar su//essi f’dan issettur. Fakkar li iktar min-nofs il-popolazzjoni li ta[dem g[andha impjieg f’dan issettur. Irrifera wkoll g[arrapport tal-UE li ppro;ettat li Malta se jkollha t-tieni l-ikbar rata ta’ tkabbir ekonomiku fost is-17-il pajji] fiz-zona ewro u li f’Malta hu mbassar li jkun hawn ]ieda fl-impjiegi. Intervent ie[or sar millkandidata Evelyn Vella Brincat, li tkellmet dwar is-

settur tas-sa[[a u qalet li hu biss min[abba li pajji]na g[andu l-finanzi fis-sod li seta’ jinbena sptar state of the art. Qalet li kien biss min[abba li l-pajji] g[andu lfinanzi fis-sod li jista’ j[allas lin-numru kbir ta’ tobba, infermiera u care workers li jag[tu servizz e//ellenti f’dan is-settur minbarra li jixtri Pet Scan ;did li seta’ jintu]a g[all-benefi//ju tal-pazjenti. Fakkret ukoll fil-kisba ta’ €1,128 miljun li se jintefqu b’g[aqal anki minn Gvern Nazzjonalista. L-a[[ar intervent sar millMinistru Francis Zammit Dimech li sa[aq li g[alkemm ninsabu ;imag[tejn bog[od mill-elezzjoni, l-MLP ma jridx jitkellem fuq ix-xog[ol u minflok g[a]el li jag[mel kampanja ta’ tfig[ ta’ tajn li qatt ma rajna b[alha. Hu qal li qatt ma ra lill-MLP daqshekk ippreparat g[all-kampanja elettorali i]da daqshekk mhux ippreparat biex ikun fil-Gvern. Hu qal li l-g[a]la quddiem lelettorat hi bejn qab]a filkwalità li qed jipproponi l-PN, u qab]a fid-dlam li qed joffri l-MLP. G[a]la bejn programm serju ta’ [idma mill-PN u l-ba[[ tal-MLP, u bejn futur fis-sod li qed joffri l-PN u r-riskju li ;;ib mag[ha g[a]la lill-MLP.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

5

Il-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi qal li t-tbassir tal-Kummissjoni Ewropea tippro;etta wkoll li l-impjiegi f’pajji]na jkomplu ji]diedu (Ritratt> Joseph Galea)

Malta fuq quddiem fit-tkabbir ekonomiku taz-zona ewro minn Rebecca Borg

Quddiem it-tbassir ekonomiku tal-Kummissjoni Ewropea dwar l-andament po]ittiv tal-ekonomija Maltija, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi lbiera[ elenka l-im;iba u l-a;ir ]baljati tal-leader Laburista Joseph Muscat u fisser kif l-a;ir u l-kliem ta’ Muscat hu ta’ sogru kbir g[allpopolu tag[na. Statistika tal-Kummissjoni Ewropea tippro;etta li fis-sena 2013, pajji]na jer;a’ jo[ro; minn ta’ quddiem nett minn fost is-17 membru taz-zona ewro f’dak li g[andu x’jaqsam it-tkabbir ekonomiku. Dan irrapport jippro;etta li Malta tkun fit-tieni post g[aliex ittkabbir ekonomiku ta’ pajji]na g[andu jikber b’1.3%. Dan filwaqt li t-tkabbir ekonomiku ta’ pajji]i o[ra taz-zona ewro, jonqos. L-istess statistika tippro;etta wkoll li l-impjiegi f’pajji]na jkomplu ji]diedu. Il-Prim Ministru u l-Kap talPartit Nazzjonalista Lawrence Gonzi lbiera[ filg[axija g[amel

riferenza g[al dan it-tbassir li [ar;et il-Kummissjoni Ewropea, fl-attività ta[t it-tinda bit-tema ‘Int u l-Kandidati’, filG]ira. Fil-pre]enza tal-kandidati tal10 distrett elettorali g[allelezzjoni ;enerali tad-9 ta’ Marzu, attività pre]entata minn Danica Caruana, il-Prim Ministru semma’ li jekk lekonomija tag[na tid[ol ;o [ajt u l-finanzi jitkissru, jitkisser ilpajji] kollu. B’dan kollu, semma’ l-Prim Ministru, hu mhux ibe]]a’ lill-poplu, i]da qed jg[id dak li qed ji;ri b[alissa f’pajji]i o[ra. Hawnhekk Lawrence Gonzi g[amel riferenza g[al Joseph Muscat u semma li hu sogru u riskju, u dan hu hekk biddikjarar, bi kliemu u bl-g[a;ir tieg[u stess. Lil Joseph Muscat, qal il-Prim Ministru, ilna nafuh. Dan hu l-persuna li qalilna li jkun ]ball kbir jekk nid[lu fl-Unjoni Ewropea g[aliex jekk nid[lu fl-Unjoni Ewropea, ikun biss ifisser miljun u nofs flus kontanti. Joseph Muscat kien ]baljat fl-

anali]i tieg[u, u g[alhekk wasal g[all-konklu]joni ]baljata tieg[u u kien qalilna li g[andna nkunu }vizzera filMeditteran, i]da minn dakinhar, Malta baqg[et b’sa[[itha fl-Ewropa. Meta ;ie mag[]ul b[ala deputat tal-Parlament Ewropew, minn hemmhekk u]a s-si;;u Parlamentari biex itellef il-flus g[all-impjant tarri/ikla;;. G[alhekk, is-sogru kontinwu ta’ Joseph Muscat, jidher spe/jalment fil-qasam ekonomiku.

L-a;ir u l-kliem ta’ Muscat hu sogru u riskju Sentejn ilu wkoll, fid-diskors tal-ba;it, Muscat kien qal lillGvern biex jimxi fuq il-passi ta’ ?ipru li qal li kienet miexja b’finanzi tajbin, pajji] li llum m’g[andux finanzi tajbin. G[alhekk, is-sogru hu f’idejn Joseph Muscat, u g[alhekk hu Muscatt li g[andu jist[i u mhux hu, kif ;ie dikjarat minn

studenti tal-MCAST waqt dibatittu bejn il-mexxejja talpartiti politi/i. B’riferenza g[ad-dibattitu flMCAST, fejn studenti g[ajtu shame on you, il-Prim Ministru semma kif kien dan il-Partit Nazzjonalista li feta[ l-MC AST, u semma kif hu Joseph Muscat li g[andu jist[i. Dawn i]-]g[a]ag[, qal il-Prim Ministru, kemm tal-MCAST u anke tal-Università, fl-a[[ar mill-a[[ar wara d-9 ta’ Marzu se jsibu l-post tax-xog[ol bilPartit Nazzjonalista fil-Gvern. Lawrence Gonzi semma kif l-impjiegi se jkomplu jin[olqu permezz ta’ €1,128 miljun mill-Unjoni Ewropea biex inkomplu nbiddlu lil Malta u n;ibu qab]a o[ra ta’ kwalità b’mod partikulari fit-turi]mu, settur li minnu jiekol kul[add b[al bdiewa u s-sajjieda. Dan il-Partit se jkompli jinvesti mill-inqas €215-il miljun f’dan is-settur f’pajji]na li jkompli jmexxi lil pajji]na ’l quddiem. Dan apparti investiment filqasam edukattiv g[aliex hemm rabta intima bejn dawn l-oqsma

kollha, inklu] il-[olqien taxxog[ol, it-talent u l-kapa/ità tal-[addiema tag[na. Il-Prim Ministru ]ied ifisser li ta[t il-Labour ta’ Muscat, ilLabour iwaqqaf lill-Pulizija milli jinvestigaw, u g[alhekk hu Joseph Muscat li g[andu jist[i. Filwaqt li rringrazzja lillkandidati tax-xog[ol siewi li jag[mlu f’isem il-Partit Nazzjonalista, Lawrence Gonzi semma kif ;imag[tejn bog[od mill-elezzjoni, wie[ed g[andu jispjega lin-nies g[aliex wie[ed g[andu jivvota lill-Partit Nazzjonalista. {ames snin ilu ]ied jg[id ilPrim Ministru, il-poplu feda dan il-pajji] f’isem il-Partit Nazzjonalista, u issa dan ilpartit qed irodd lura dan ilpajji] b’fama tajba anke fi ]mien il-kri]i fil-Libja. B’dawn il-[sibijiet, il-Prim Ministru semma kif dawn il;imag[tejn li baqa’ huma perjodu fejn wie[ed g[andu jirrifletti f’min se j[alli ttmexxija ta’ dan il-pajji] li j;ib il-;id tal-familji u t-tfal Maltin.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

7

Minkejja l-maltemp ekonomiku ta’ madwarna n[olqu 20,000 impjieg Il-[olqien tax-xog[ol huwa l-iktar [a;a li tinteressa lillfamilji. Wara li [oloq 20,000 impjieg minkejja ]-]minijiet diffi/li, Gvern Nazzjonalista se jkun iktar ambizzju] u huwa impenjat li jo[loq 25,000 impjieg fil-[ames snin li ;ejjin. Is-settur tax-xog[ol kien ittema ta’ Konferenza Stampa mill-Partit Nazzjonalista li matulha l-Ministru g[all:ustizzja, Konsultazzjoni Pubblika u l-Familja Chris Said spjega l-vi]joni tal-Partit Nazzjonalista fil-qasam taxxog[ol. Il-konferenza stampa tmexxiet mill-kandidat David Casa u g[aliha kien hemm pre]enti wkoll il-kandidati Joanna Agius u Malcolm Mifsud. Chris Said fakkar fil-proposta elettorali tal-PN li jinvesti €215-il miljun fis-settur tatturi]mu – investiment li se jwassal biex ikun i;;enerat iktar negozju li jo[loq iktar impjiegi f’dan il-qasam. Huwa rrefera wkoll g[allallokazzjoni ta’ €100 miljun biex tkompli tissa[[a[ l-industrija u jin[olqu iktar impjiegi. Permezz ta’ dawn il-fondi lindustrija se tkun meg[juna tid[ol fi swieq ;odda, tid[ol fi pro;etti ta’ ri/erka u ]vilupp u ]]id l-investiment. Irrefera wkoll g[al g[add ta’ proposti fil-programm elettorali li jkomplu jin/entivaw ilqasam tax-xog[ol b[all-proposta tat-tnaqqis tal-income tax kif ukoll il-proposta ta/child care u dik tas-sick leave li se jkomplu jg[inu biex ilmara tkompli tag[ti sehemha fid-dinja tax-xog[ol anke meta

tkun omm. Il-Ministru Chris Said qal li, minkejja l-kri]i ekonomika u finanzjarja, f’dawn l-a[[ar [ames snin irnexxielu jo[loq 20,000 impjieg. Fakkar li, wara intervent mill-Gvern, kienu salvati 5,000 impjieg biex dawn il-fabbriki komplew jinvestu u jimpjegaw iktar [addiema. Qal li matul l-a[[ar [ames snin kien hawn applikazzjoni g[al 167 fabbrika ;dida u n[olqu g[add ta’ setturi li wasslu g[al eluf ta’ impjiegi ;odda. Semma wkoll in-numru ta’ skemi li bbenefikaw minnhom 1,800 sid tannegozju.

Illum pajji]na g[andu rekord ta’ 153,000 [addiem full-time Huwa qal li dawn kollu wassal biex illum pajji]na g[andu rekord ta’ 153,000 [addiem full-time minbarra dawk il-persuni li g[andhom impjieg parttime. Il-Ministru Said qal li dan kollu wassal biex tikber lekonomija f’pajji]na u l-Gvern seta’ jie[u g[add ta’ mi]uri li kienu biss possibbli g[ax kellna finanzi fis-sod. Fost dawn huwa semma ]-]ieda kemm fil-paga minima kif ukoll filpaga medja. Irrefera wkoll g[at-tnaqqis ta’ 25 taxxa biex illum pajji]na huwa l-inqas pajji] fl-UE fejn ix-xog[ol huwa intaxxat. Dan jidher minn statistika tal-

Il-Ministru Chris Said waqt il-konferenza tal-a[barijiet, jidhru wkoll il-kandidati Joanna Agius, David Casa u Malcolm Mifsud (Ritratt> Martin Agius)

Eurostat li turi kif it-taxxa fuq ix-xog[ol f’pajji]na hija [afna inqas mill-medja Ewropea. G[all-kuntrarju, sostna Chris Said, Gvern immexxi millMLP bil-weg[di li qed jag[mel se j[arbat il-finanzi ta’ pajji]na. Ri]ultat tadde/i]jonijiet ]baljati li jie[u gvern immexxi mill-MLP, pajji]na ma jibqax attraenti g[all-investiment u dan iwassal g[al nuqqas ta’ xog[ol. Fakkar kif fi 22 xahar ta’ tmexxija tal-MLP, idda[[lu 33 taxxa ;dida u matul dan i]]mien Muscat kien qed ifa[[ar lill-gvern tal-MLP g[adde/i]jonijiet li kien qed jie[u u sejja[lu gvern serju u responsabbli. Chris Said sa[aq li Muscat dejjem ta pariri []iena u rrefera g[all-pariri ta’ Muscat biex Malta ma tid[olx fl-UE u ma dda[[alx l-ewro. Fakkar li fil-Ba;it ta’ sentejn ilu, Muscat riedna nag[mlu b[al ?ipru u li

kieku mxejna fuq il-pariri ]baljati ta’ Muscat konna npo;;u il-[olqien tal-impjiegi f’riskju serju. Meta mistoqsi dwar setturi li qed jo[olqu impjiegi ;odda, ilMinistru Chris Said irrefera g[as-settur tal-gaming li jimpjega 7,000 [addiem, dak tasservizzi finanzjarji fejn ja[dmu iktar minn 12,000 [addiem kif ukoll dak tal-avjazzjoni li j[addem madwar 1,000 [addiem. Irrefera wkoll g[ar-rabta bejn l-edukazzjoni u x-xog[ol u ta b[ala e]empju l-preparazzjoni li qed issir mill-MCAST g[all-[addiema li ja[dmu fissettur tal-avjazzjoni. Huwa qal li l-€1,128 miljun li ksibna mill-UE se jintu]aw ukoll biex jin/entivaw dawn is-setturi l;odda. Fost dawn hemm ukoll il-BioMalta Campus li se jkun /entru ta’ xjenza u ri/erka f’Malta. B’rabta mal-persuni

b’di]abbiltà il-Ministru Said qal li l-mira tal-Gvern Nazzjonalista hija li r-rata ta’ persuni b’di]abbiltà impjegati fis-settur pubbliku titla’ minn 2 fil-mija g[al 4 fil-mija u fakkar li l-Gvern Nazzjonalista nieda skemi li permezz tag[hom 80 persuna b’di]abbiltà qed ja[dmu fil-Kunsilli Lokali. Fuq il-proposta tas-sick leave, il-Ministru Said qal li lGvern se jkun qed jiddiskuti din il-proposta mal-imsie[ba so/jali qabel ma tkun implimentata u qal li din hija mi]ura ma[suba biex tg[in lill-ommijiet jibqg[u fid-dinja taxxog[ol. Fl-a[[ar tal-Konferenza lMinistru Said fakkar li Joseph Muscat ma hu qed jg[id xejn fuq il-[olqien tax-xog[ol u dan jista’ jitqies b[ala ammissjoni min-na[a tal-Kap talOppo]izzjoni li huwa mhuwiex kapa/i jo[loq 25,000 impjieg.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

8 Lokali

Kumpanija li tikri l-ajruplani se topera f’Malta Transport Malta [abbret li l-kumpanija Hi-Fly, li tikri ajruplani lil-linji tal-ajru, applikat g[al-li/enzja biex tibda ta[dem minn Malta. Dan wara li fl-14 ta’ Frar, delegazzjoni waslet Malta mill-Portugall biex tiltaqa’ ma’ uffi/jali ta’ Transport Malta [alli jiddiskutu d-dettalji. Id-delegazzjoni kienet tinkludi uffi/jali g[olja b[allPresident tal-Grupp Hi-Fly, Paulo Mirpuri u /-Chief Financial Officer, Sergio Bagorro, kif ukoll persuni o[ra li g[andhom il-possibbiltà li jkunu qed ja[dmu f’Malta. Il-kumpanija b[alissa qed tfittex uffi//ji f’Malta fejn se tibba]a tim dedikat u fi ]mien qasir se to[ro; sej[a g[arrekluta;; g[al ground crew u air crew.

L-HSBC ine[[i l-miri tal-bejg[ tal-impjegati L-HSBC ne[[a l-miri kollha g[all-impjegati fuq ilbejg[ fil-ferg[at tieg[u, u issa l-prestazzjoni tal-impjegati se tkun apprezzata skont il-livell “tas-sodisfazzjon talklijenti”. L-HSBC hu bank ie[or li qed ibiddel l-iskema tieg[u tal-bonus. Il-Co-operative Bank u l-Barclays waqqfu milli j[allsu l-kummissjoni fuq il-bejg[ fit-tmiem l2012. Antonio Simoes, Kap talHSBC fir-Renju Unit, qal li “biddilna l-mod kif nevalwaw u nippremjaw lill-impjegati tag[na [alli jkunu jistg[u jiffukaw aktar fuq ilhti;iet tal-klijenti u jipprovdu servizz superjuri. Irridu li

l-klijenti tag[na jkunu jafu li jistg[u jiddependu fuq lHSBC biex nag[mlu l-a[jar de/i]jonijiet fl-interess tag[hom. Dan hu l-impenn assolut tal-impjegati tag[na.” Il-bidliet kienu implementati fil-bidu ta’ din is-sena u affettwaw madwar 20,000 impjegat tal-HSBC, il-First Direct, u l-M&S Bank – impri]a kon;unta. L-HSBC qal li l-pro/ess g[all-bidla tas-struttura kien beda 24 xahar ilu. Dawn il-bidliet saru wara twissija mir-regolatur, lAwtorità tas-Servizzi Finanzjarji, li l-in/entivi g[andhom ikunu mibdulin biex ji]guraw li l-klijenti huma ttrattati b’mod ;ust.

Monsinjur Antoine Camilleri

Monsinjur Malti jn[atar Sotto Segretarju tal-Vatikan Monsinjur Antoine Camilleri n[atar mill-Papa Benedittu XVI b[ala sSotto Segretarju talVatikan g[ar-Relazzjonijiet mal-Istati. Monsinjur Antoine Camilleri twieled TasSliema fl-20 ta’ Awwissu 1965. Hu kien ordnat qassis fl-1991 u serva b[ala Vi/i-Kappillan fil-parro//a tal-G]ira. Fl-1992 hu ntbag[at jistudja l-li;i kanonika flUniversità Laterana Pontifikali u wara kiseb Dottorat. Fl-1996 ;ie lura Malta u n[atar Difensur tar-Rabta ta]-}wie; fitTribunal Ekkle]jastiku Ar/idjo/esan. F’Jannar 1999 Monsinjur Camilleri ng[aqad masservizz diplomatiku talVatikan. Hu serva f’numru ta’ Nunzjaturi Appostoli/i qabel ma kien assenjat mas-Segretarjat tal-Istat filVatikan b[ala Uffi/jal fitTaqsima g[arRelazzjonijiet mal-Istati u Segretarju Privat talAr/isqof Dominique Mamberti, is-Segretarju talVatikan g[ar-Relazzjonijiet mal-Istati. Is-Sotto Segretarju g[arRelazzjonijiet mal-Istati jassisti u hu d-Deputat tasSegretarju g[arRelazzjonijiet mal-Istati firresponsabbiltajiet ta’ dan tal-a[[ar b[ala l-Ministru g[all-Affarijiet Barranin tal-Vatikan u hu responsabbli mill-kwistjonijiet kollha marbuta mar-relazzjonijiet tal-Vatikan mal-komunità internazzjonali u l-gvernijiet /ivili. Responsabbiltà o[ra hi lpromozzjoni tajba talKnisja u tas-so/jetà maddinja permezz ta’ kuntatti diplomati/i u, fejn me[tie;, ftehim bilaterali jew multilaterali.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

Lokali 9

Il-Linja tal-Ajru Nazzjonali tat-Turkija se tibda ttir minn u lejn Malta L-aqwa Linja tal-Ajru Ewropea 2012 se tifta[ bibien ;odda g[al aktar swieq turisti/i Pilastru ewlieni fl-ekonomija Maltija hu t-turi]mu, u su//ess fit-turi]mu jfisser aktar jobs u ekonomija aktar b’sa[[itha. Dan ifisser li hu importanti li l-bibien ta’ Malta g[at-turi]mu jkunu miftu[a, u g[al din ir-ra;uni, aktar a//essibbilta’ lejn Malta tfisser aktar su//ess fitturi]mu. Dan qalu l-Ministru tatTuri]mu, il-Kultura u lAmbjent Mario de Marco li waqt konferenza tal-a[barijiet t[abbar li l-Linja tal-Ajru Nazzjonali tat-Turkija, Turkish Airlines, se tibda topera titjiriet minn u lejn Malta. It-titjiriet huma skedati g[al tliet darbiet fil-;img[a, u la[bar ;abet mag[ha reazzjonijiet po]ittivi, min[abba lfatt li t-titjiriet minn Istanbul g[al Malta se jift[u aktar opportunitajiet g[al turisti

mhux biss mit-Turkija, i]da wkoll minn pajji]i lil hinn mit-Turkija, sostna Mario de Marco. Dettalji dwar it-titjiriet il;odda ng[ataw minn rappre]entant ta’ Turkish Airlines, li topera titjiriet lejn 220 ajruport. Pre]enti g[all-konferenza tal-a[barijiet kien hemm ukoll l-Ambaxxatri/i tat-Turkija g[al Malta, li sa[qet kif ilbidu tal-operat ta’ din il-Linja tal-Ajru lejn Malta tfisser rabta akbar bejn l-i]vilupp ekonomiku, kulturali u turistiku bejn i]-]ew; pajji]i. G[all-konferenza tal-a[barijiet kienu pre]enti wkoll ilKap E]ekuttiv tal-Ajruport Malti Mark Klaushofer u lKap E]ekuttiv tal-Awtorità Maltija tat-Turi]mu Josef Formosa Gauci, li t-tnejn qalu fid-diskorsi tag[hom li l-operat ;did ta’ Turkish Airlines

hu frott il-[idma bejn lAjruport, l-MTA u l-Gvern Malti, bil-g[an li Malta jkollha ta[lita tajba ta’ mezzi kif it-turisti jistg[u ji;u Malta. Turkish Airlines hi wa[da mill-aqwa linji tal-ajru fiddinja, u fl-2011 u fl-2012 reb[et il-premju g[all-aqwa Linja tal-Ajru Ewropea. Fid-diskors tieg[u lMinistru fakkar kif fl-2008 kien hawn 56 rotta minn u lejn Malta, filwaqt li fl-2012, dan in-numru ]died g[al 81, grazzi g[all-[idma li saret fla[[ar [ames snin biex jikber in-numru ta’ turisti li ji;u lejn Malta. Mario de Marco temm jg[id wara r-rekord assolut tas-sena l-o[ra, l-2013 bdiet tajjeb, bl-a[bar tal-bidu taloperat ta’ Turkish Airlines u numru ta’ linji tal-ajru o[rajn li [abbru ]idiet fir-rotot minn u lejn Malta.

Rikonoxximent g[al servizz e//ezzjonali mog[ti lit-turist L-Awtorità tat-Turi]mu ta’ Malta (MTA) organizzat isseba’ edizzjoni tat-Tourism STAR Awards li matulha ng[ata rikonoxximent lil tmien persuni g[as-servizz tajjeb u ospitalità u premju ie[or g[all-impjegat e]emplari fissettur tal-lukandi. Fl-introduzzjoni tieg[u lKap E]ekuttiv tal-MTA, Josef Formosa Gauci, fera[ linnominati kollha u qal li kien hemm mijiet ta’ nies li kienu nominati fl-2012 permezz ta’ 6,000 nomina ming[and itturisti. Hu semma l-inizjattivi varji li l-MTA tie[u kontinwament biex tkompli t[arre; lillimpjegati li ja[dmu fl-industrija tat-turi]mu. Il-Ministru g[at-Turi]mu, il-Kultura u l-Ambjent Mario de Marco rringrazzja lin-nominati kollha g[as-servizz e//ellenti li jipprovdu lit-turist. Hu sa[aq li s-settur turistiku jiddependi [afna millimpenn tal-persuni li joperaw u ja[dmu f’dan is-settur. Tkellem ukoll dwar ir-

ri]ultati po]ittivi fin-numru tat-turisti li ]aru pajji]na u fakkar li fl-a[[ar [ames snin kellna erba’ snin rekord. Dawn ir-ri]ultati, sostna Mario de Marco, huma ri]ultat ta’ strate;ija effettiva li wettaq il-Gvern b’koperazzjoni mal-MTA u malimsie[ba fis-settur. Ir-rebbie[a kollha fl-iskema STAR ir/evew /ertifikat, lapel-pin ta’ 18-il karat u €800, filwaqt li l-finalisti lo[ra r/evew /ertifikat u premju ta’ €150. Ir-rebbie[a talpremji STAR 2012 huma Veronica Ellul – Kontrollur Finanzjarju fil-lukanda The Westin Dragonara Resort li reb[et il-premju {addiem tasSena fil-lukandi, Anthony Fenech – xufier li ja[dem ma’ Arriva Malta, Nathaniel Spiteri – xufier mal-kumpanija KoptaCo, Catherine Abela – Restaurant Supervisor f’Seashells Resort fil-lukanda Suncrest, Sonia Theuma – Sid tal-Maria Giovanna Hostel, Jesus Carillo – Diving

Instructor ma’ Paradise Diving, Francis Apap – xufier tat-taxi, Doris Cusens – Gwida Turistika u Chandru Mohnani – Sid tal-[anut Novelity li kien il-finalist filkategorija tas-sidien tal[wienet. L-iskema STAR se tkompli matul l-2013 u n-nominazzjonijiet kollha li jaslu g[and l-MTA sal-a[[ar ta’ Di/embru 2013 jid[lu awtomatikament fl-iskema. Il-formoli apposta jistg[u jinkisbu mit-Tourist Information Centres kollha u jinsabu wkoll f’diversi lukandi, ristoranti, attrazzjonijiet turisti/i u skejjel tal-g[addasa fost l-o[rajn. In-nomini g[allPremju {addiem tas-Sena filLukandi 2013 jinfet[u aktar tard din is-sena. Iktar informazjoni dwar liskema STAR, inklu] ir-regoli tal-iskema g[all-2013, tista’ tinkiseb mis-sit elettroniku www.visitmalta.com-starawards jew mill-Quality & HR Developemnt Unit fi [dan l-MTA fuq 2291 5122.

L-Isqfijiet jiktbu lill-Papa Benedittu XVI L-Isqfijiet Maltin bag[tu ittra lill-Papa Benedittu XVI fejn irringrazzjawh g[al dak kollu li g[amel mal-poplu Malti. Flittra tag[hom l-Ar/isqof Pawlu Cremona, l-Isqof ta’ G[awdex Mario Grech u l-Isqof Aw]iljarju Charles Scicluna qalu li kienu sorpri]i bid-de/i]joni tal-Papa li jirri]enja. L-Isqfijiet qalu li, qabel ma jirtira g[all-[ajja ta’ talb, iridu jwasslulu l-im[abba u l-gratitudni tal-Maltin.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

10 Fit-triq tal-[ajja Kieku l-Kardinal Carlo Maria Martini kien g[adu [aj, fil-15 ta’ dan ix-xahar ta’ Frar, kien jag[laq 86 sena. I]da l-Mulej kellu pjani o[rajn g[alih. Sejja[lu [dejh fl-a[[ar ta’ Awwissu li g[adda. Sig[at biss wara mewtu, il-;urnal Taljan Corriere della Sera ppubblika l-a[[ar intervista li saret mieg[u – intervista li f’le[[a ta’ berqa saret taf biha d-dinja kollha peress li fiha hu esprima kliem li min-natura tieg[u stess ji;ri lejn it-titli l-kbar tal-a[barijiet. :ara li l-iktar li ;ibdet attenzjoni

f’dak li qal kienet rimarka tieg[u li lKnisja g[adha mitejn sena lura. :ara wkoll li [afna messew biss mal-qoxra ta’ dak li qal u ma xammewx, jew injoraw il-qalba ta’ kliemu, li tikkonferma kemm kienet kbira l-im[abba tieg[u g[all-Knisja. Il-Kardinal Martini lill-Knisja taha kontribut profond u profetiku fiddiversi karigi li kellu fi [danha. Listil pastorali tieg[u mhux kul[add kien jarah fl-istess f’dawl. I]da kul[add kien jaf, ng[idu a[na, kemm kien jg[o]] il-Kelma ta’ Alla. Kien perswa] li fil-Kelma ta’ Alla

hemm gwida friska g[al kull problema ta’ kuxjenza li jista’ jkollu min jemmen, f’kull sitwazzjoni u ]mien tal-[ajja – gwida u twe;ibiet li biex issibhom spiss trid timra[ bi spirtu [ieles Fi]-]mien li huwa kien Kardinal Ar/isqof ta’ Milan, it-tmexxija tieg[u effettwat mhux biss in-nies ta’ Milan, i]da lil [afna membri talKnisja universali. Huwa kiteb fuq elf ktieb jew artikli li bihom la[aq mo[[ mhux biss lill-Kattoli/i i]da wkoll lil bosta Nsara o[rajn u nies ta’ twemmin ie[or jew bla reli;jon.

Il-mistoqsijiet in/i]ivi ta’ Martini Na[seb li fil-bidu tar-Randan, riflessjoni kalma, [ielsa mill-ispekulazzjonijiet u s-sensazzjonali]mu, fuq dak li kellu xi jg[id il-Kardinal Carlo Maria Martini, 23 jum biss qabel ma g[alaq g[ajnejh g[al dejjem, img[affe; kif kien mill-marda tal-Parkinson, tkun tag[mel [afna sens.

bniedem. Ir-regoli esterni kollha, illi;ijiet, id-dommi qeg[din hemm biex ji//araw ille[en intern u g[ad-dixxerniment tal-ispirti.

Testment spiritwali L-intervistaturi tal-Kardinal Martini kienu Padre Georg Sporschill, konfratell :i]wita tieg[u, u Federica Radice. Mill-intervista [are; dak li kien hemm min xebbhu ma’ testment spiritwali li, skont lawturi, Martini qara u approva t-test tieg[u. In[oss li f’dan it-test hemm [afna x’wie[ed jixtarr. In[oss ukoll li min irid ji]en ;enwinament il-[ajja Nisranija tieg[u stess u sehmu fi [dan il-Knisja, dejjem skont il-funzjoni u r-responsabbiltà fdata f’idejh jew li g[andu sehem fiha, isib [afna dawl firriflessjonijiet ta’ dan il-figura episkopali kbira u impressjonanti li kien mag[ruf u stmat [afna g[allfidi, l-integrità, il-kompassjoni, is-sens ta’ ;ustizzja u l-umiltà tieg[u. L-eroj li jispiraw L-ewwel mistoqsija li saret lill-Kardinal Martini kienet fuq kif jara l-qag[da tal-Knisja. Huwa wie;eb li l-Knisja hija g[ajjiena fl-Ewropa tal-;id materjali u l-Amerika; li lkultura tag[na xja[et; li l-knejjes huma kbar, listituzzjonijiet reli;ju]i vojta, l-apparat burokratiku talKnisja kumpless; li r-riti u l-ilbies huma bil-pompa. Il-Kardinal Martini staqsa jekk dawn il-[wejje; jesprimux dak li a[na llum. Isemmi li l-;id materjali g[andu l-pi] tieg[u. “A[na ninsabu f’qag[da b[al dik ta]-]ag[]ug[ g[ani li telaq ’il hemm imdejjaq meta :esà sejja[lu biex jag[mlu dixxiplu tieg[u. “Naf li ma nistg[ux in[allu kollox b’fa/ilità. Ferm

inqas però nistg[u nfittxu nies li huma [ielsa u iktar qrib g[ajrhom; kif kienu l-Isqof Romero u l-martri :i]witi ta’ El Salvador. “Fejn huma fostna l-eroj li jispiraw? G[all-ebda ra;uni ma g[andna nillimitawhom bl-irbit talistituzzjoni.”

Is-samaritan it-tajjeb Il-mistoqsija li kien imiss kienet fuq min jista’ jg[in il-Knisja llum. Il-bidu tat-twe;iba – Il-Kardinal Martini beda ttwe;iba tieg[u billi semma li l-:i]wita :ermani] Karl Rahner kien i[obb ju]a x-xbiha tal-;amar li jkun hemm mo[bi ta[t l-irmied. “Fil-Knisja tal-lum jiena nara tant irmied fuq il;amar li spiss ja[kimni sens ta’ impotenza. Kif tista’ tillibera l-;amar mill-irmied b’mod li ter;a’ t[e;;e; il-fjamma tal-im[abba? L-ewwel nett irridu nfittxu dan il-;amar. Fejn huma l-persuni singoli mimlijin ;enero]ità b[as-samaritan it-tajjeb? Li g[andhom fidi b[a/-/enturjun ruman? Li huma

L-atte;;jament li g[andna dwar il-familji mifrudin jiddetermina l-qrubija tal-;enerazzjoni tal-ulied lejn il-Knisja

Is-sagramenti

Il-Kardinal Carlo Maria Martini

entu]jasti b[al :wanni l-Battista? Li jissugraw il-;did b[al Pawlu? Li huma fidili b[al Marija ta’ Magdala? “Jien nag[ti parir lill-Papa u lill-Isqfijiet biex g[al postijiet ta’ direzzjoni jfittxu 12-il persuna lil hemm mill-fillieri. Bnedmin li huma qrib l-ifqar fost il-fqar u li huma mdawrin bi]-]g[a]ag[ u jesperimentaw [wejje; ;odda. “G[andna b]onn tal-konfront ma’ bnedmin li jistinkaw b’mod li l-ispirtu jkun jista’ jixtered kullimkien,” qal il-Kardinal. Pariri dwar l-g[ejja Fl-intervista, il-Kardinal Martini ntalab jag[ti lpariri tieg[u dwar l-g[ejja tal-Knisja. Huwa jag[ti tliet pariri qawwija [afna. L-ewwel parir huwa g[all-konver]joni. Fuq hekk, il-Kardinal jg[id: “Il-Knisja trid tag[raf l-i]balji tag[ha u trid tag[mel mixja radikali ta’ tibdil, ibda mill-Papa u mill-Isqfijiet. L-iskandli tal-pedofilja jimbuttawna biex nag[mlu mixja ta’ konver]joni. “Il-mistoqsijiet fuq is-sesswalità u fuq it-temi kollha li jolqtu l-;isem huma e]empju. Dawn huma

importanti g[al kul[add u xi drabi forsi huma wkoll wisq importanti. Irridu nistaqsu jekk in-nies g[adhiex tisma’ l-pariri tal-Knisja dwar materji sesswali. “F’dan il-kamp il-Knisja g[adha awtorità ta’ riferiment jew biss karikatura fil-media?” It-tieni parir huwa dwar il-Kelma ta’ Alla. IlKardinal Martini jsemmi li l-Kon/ilju Vatikan II irrestitwixxa l-Bibbja lill-Kattoli/i. I]id jg[id li huwa biss min jipper/epixxi f’qalbu din il-Kelma li jista’ jag[mel parti minn dawk li jg[inu t-ti;did tal-Knisja u li jkunu jafu jwie;bu g[all-mistoqsijiet personali b’g[a]la ;usta. Il-Kelma ta’ Alla hija sempli/i u tfittex b[ala kumpann qalb li tisma’. La l-kleru u lanqas id-Dritt Ekkle]jali ma jistg[u jissostitwixxu l-interjorità tal-

Filwaqt li jistaqsi g[al min huma sminn sagramenti, ilCharles Buttigieg Kardinal Martini kb@erremme.com.mt jg[id li dawn huma t-tielet strument talfejqan. Huwa jkompli hekk: “Is-sagramenti mhumiex strument g[ad-dixxiplina, i]da g[ajnuna g[all-bnedmin fil-mumenti tal-mixja u fid-debbolezzi tal-[ajja. Qeg[din inwasslu s-sagramenti lill-bnedmin li g[andhom b]onn qawwa ;dida? “G[andi f’mo[[i d-divorzjati kollha u l-koppji li re;g[u ]]ew;u, il-familji mifrudin. Dawn g[andhom b]onn protezzjoni spe/jali. Il-Knisja ssostni ]-]wie; ma jin[allx. Hi grazzja meta ]-]wie; u familja jirnexxu. “L-atte;;jamentli g[andna dwar il-familji mifrudin jiddetermina l-qrubija tal-;enerazzjoni tal-ulied lejn ilKnisja. “Mara ti;i abbandunata minn ]ew;ha u ssib kumpann ;did li jie[u [siebha u t-tliet uliedha. It-tieni m[abba tirnexxi. Jekk din il-familja ti;i diskriminata, ma tkunx biss l-omm li tinqata’ barra i]da wkoll uliedha. “Jekk il-;enituri j[ossuhom barranin g[all-Knisja jew ma j[ossux is-sostenn, il-Knisja titlef il;enerazzjoni futura. Qabel it-Tqarbin a[na nitolbu: ‘Mulej ma jistoqqlix…’ A[na nafu li ma a[niex denji. L-im[abba hi grazzja. L-im[abba hi don. “Il-mistoqsija fuq jekk id-divorzjati jistg[ux jitqarbnu g[andha ssir bil-maqlub. Il-Knisja kif tista’ tasal biex tg[in bil-qawwa tas-sagramenti lil min g[andu sitwazzjonijiet familjari kumplessi?” L-im[abba tirba[ L-intervistaturi staqsew lill-Kardinal Martini x’jag[mel hu personalment. Kien hawn li fe;;et ilbattuta tal-‘mitejn sena’. Il-Kardinal qal hekk: “Il-Knisja baqg[et mitejn sena lura. G[aliex ma ti//aqlaqx qatig[? Qed nib]g[u? Bi]a’ minflok kura;;? Jibqa’ l-fatt li s-sies tal-Knisja hi l-fidi. Il-fidi, il-fidu/ja, il-kura;;. Jien xi[ u marid u niddependi mill-g[ajnuna tal-o[rajn. “In-nies twajba ta’ madwari jg[inuni n[oss lim[abba. Din l-im[abba hi iktar qawwija missentiment ta’ sfidu/ja li kultant in[oss fir-rigward talKnisja fl-Ewropa. Hi biss l-im[abba li tirba[ lillg[ejja. Alla huwa M[abba. Jien g[andi mistoqsija g[alik: inti x’tista’ tag[mel g[all-Knisja?” Fi kliem ie[or, kien jitkellem kif kien jitkellem u jg[id x’jg[id, il-lealtà tal-Kardinal Martini lejn ilKnisja u s-su//essur ta’ Pietru qatt ma kienu f’dubju.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

12 Opinjoni

L-istorja tal-Knisja u Int – {arsa lejn il-perjodu 800-1200 WK Fis-sekli IX – X saret [afna [sara fil-Knisja ta’ Kristu blere]ija tal-ionoclasmu minna[a tal-gvern ta’ Kostantinopli fejn kemm limperatur u l-patrijarki talKnisja Orjentali da[lu fi problemi tal-primazija: min huma l-aqwa, Ruma jew Bi]anzju? Fis-sena 858 A.D., di;à Fozju qasam il-Knisja f’]ew; partiti, kien il-Papa San Nikola I (858-867) li pprova kollox biex ma ssirx firda filKnisja Kattolika. Fozju kien bniedem ambizzju] u mhux preparat g[all-vokazzjoni tieg[u b[al rag[aj spiritwali ta’ Kostantinopli. Wie[ed mill-aqwa figuri tal-istorja ta’ dan i]-]mien kien Charlemagne (Carlo Magno) kurunat fis-sena 800 A.D. mill-Papa San Ljun III (795-816). Hu ta [afna artijiet lill-Knisja u dejjem iddefendieha mill-a[jar li seta’. Mis-seklu VIII-IX bdew l-istati pontifi/ji li spi//aw fl-1870 fi ]mien ilPapa Piju IX (1846 –78). Fis-seklu IX ]ew;t a[wa missjunarji: San ?irillu 827869 u San Metodju 826-885 twieldu l-Gre/ja. It-tnejn li huma ntbag[tu mill-Imperatur Mikiel III (842-867) b’missjoni politiko-reli;ju]a lill-poplu Slav. G[amlu konver]jonijiet kbar, il-Papa Adrijanu II (867-872) approva bis-s[i[ u ddefendihom [afna kontra lgideb li qalg[u kontra tag[hom xi nies li kienu g[ajjurin g[all-;id li kienu qeg[din jag[mlu fost il-poplu Slav. ?irillu miet fis-sena 869. Metodju sofra l-[abs intortament imma l-Papa Giovanni VIII (872-882) malli [elsu mill-[abs, la[[qu Ar/isqof tal-Moravja u talPannonja; miet fis-sena 885 fi/-?ekoslovakkja. I]-}minijiet Mudlama F’dan i]-]mien – Seklu VIII-IX se nid[lu f’dak li listori/i jsej[ulu ‘The Dark Ages’ ta[wid kullimkien filPapat, Knisja, fl-imperu ta’ Bi]anzju, inva]jonijiet talVikings, qerda totali fl-ibliet, mard u epidemiji, konfu]joni, briganda;;, e//. Naqset ferm id-dixxiplina fil-kleru kollu. In-nies kul[add jg[ix fil-bi]a’ min[abba l-pirati li kienu

minn Fr. Vincent Magri

kwistjoni kbira bejniethom g[aliex Neriku beda jinnomina isqfijiet u papiet hu stess u g[alhekk in;iebu [afna nies tal-Knisja li kienu indenji g[as-sej[a tag[hom. Gregorju rre]ista ferm lattakki kontra tieg[u u wasal biex miet e]iljat fl-1085 f’Salerno. Miet mewta ta’ qaddis. Fis-seklu XI fis-sena 1054 Mikiel ?erularju qasam ilKnisja fi tnejn: Konstantinopli kontra Ruma u Ortodossi kontra l-Kattoli/i. Il-Papa San Ljun IX (1049-54) ma rnexxilux i;ib l-g[aqda filKnisja. G[adna mifrudin sallum. I]da mis-sena 1964 il hawn saru [afna passi ’l quddiem meta l-Papa Pawlu VI u Atenagoras g[annqu lil xulxin u [afru lil xulxin g[al dak li ;ara fl-img[oddi. Din il-laqg[a saret f’:erusalemm.

Tpin;ija li turi lill-Papa Urbanu II jipprietka lill-folla dwar l-ewwel kru/jata

jkissru, jisirqu u joqtlu lil kul[add, injuranza fost ilkleru u l-poplu nisrani kollu. Minn mindu Giovanni VIII nqatel (882) sas-sena 1046 A.D. kien hemm 37 Papa f’medda ta’ 160 sena. F’Ruma kien hemm di]ordni s[i[ fil-papat g[aliex ilfamilja Theophylact qabdet u [adet f’idejha t-tre;ija tasSanta Sede u g[al 70 sena s[a[ po;;iet papiet skont ilkapri//i ta’ din il-familja mill-ag[ar kemm jista’ jkun. G[alhekk issa nistg[u nifhmu g[aliex kien hemm papiet li veru taw skandlu bil[ajja tag[hom lill-insara kollha, madankollu qatt ma g[allmu xi [a;a kontra l-fidi

Fis-sena 858 A.D., di;à Fozju qasam il-Knisja f’]ew; partiti, u kien il-Papa San Nikola I (858 -867) li pprova kollox biex ma ssirx firda fil-Knisja Kattolika

u l-moralità nisranija. Fis-snin (936-973) deher re kbir :ermani] Otto I u rrejiet li ;ew warajh (973-983 Otto II u (983-1002 Otto III) kollha kienu [bieb tal-papat u ddefendewh kemm setg[u. Penitenza u kontemplazzjoni Fis-seklu X xi nies kbar filqdusija, San Romualdu, San

:wann Gwalbertu [e;;ew bittalb, qdusija, g[erf tag[hom, biex b’hekk [afna nsara kkonsagraw [ajjithom f’ordnijiet reli;ju]i ta’ penitenza u kontemplazzjoni. Fis-sena 910A.D. fi Franza beda monasteru Benedittin, Cluny, /entru ta’ Monasti/i]mu uniku g[aliex dawn il-patrijiet riedu jkunu awtonomi ta[t il-;urisdizzjoni diretta tal-Papa. Minn hawn [ar;u [afna papiet kbar li rriformaw il-Knisja tas-seklu X u XI. Sa imperaturi, rejiet, isqfijiet u papiet kienu jmorru

g[all-pariri tag[hom. Fis-seklu XI tidher figura spe/jali, San Enriku II (10021024) Imperatur u San Stiefnu, (Re tal-Ungerija 975-1038) li kien i]]ewwe; lil o[t San Neriku II li kien jisimha :isela. It-tnejn li huma [admu id f’id mal-papiet ta’ fi ]mienhom biex jikkonvertu lil nieshom stess li kienu g[adhom barbari (Magyars) e//. Però ma]-]mien sar taqlib kbir spe/jalment meta nqalg[et il-kwistjoni tal-investitura talisqfijiet fi]-]mien Riformi importanti fil-Knisja

Sadattant San Gregorju ried jirriforma sewwa l-Knisja tasseklu XI fejn sab [afna abbu]i f’Ruma stess. Inqalg[et

Il-kru/jati Fl-1095 A.D. il-Papa Urbanu II (1088-99) sejja[ lewwel kru/jata biex je[ilsu lqabar ta’ Kristu minn idejn ilMisilmin. Kienet su//ess kbir, twaqqfu

ordnijiet reli;ju]i militari g[ax kien me[tie;hom fi ]mien issekli XI -XII biex jiddefendu lill-povri pellegrini Nsara kontra l-attakki tal-Musulmani li kienu ja[arqu knejjes u joqtlu l-Insara. Fis-seklu XII dehru ]ew; papiet kbar. Beatu Ew;enju III 1145-1153 u Adrijanu IV (1154-59) – l-uniku Papa Ingli] li /eda l-Irlanda lillIngilterra. Ew;enju kien [abib kbir ta’ San Bernard ta’ Clairvaux li bil-pariri tieg[u g[enu [afna jidderi;i l-Knisja bl-g[erf u lqdusija tieg[u. Adrijanu kellu jaffronta l-ambizzjoni u ssuppervja ta’ Federiku Barba Rossa (1152-1190) li xtaq li l-Italja kollha tkun ta[t idejh.

San Gregorju ried jirriforma sewwa l-Knisja tas-seklu XI fejn sab [afna abbu]i f’Ruma stess


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

14 Elezzjonijiet Kunsilli Lokali 2013

IX-XEWKIJA Programm Kunsill Lokali Nazzjonalista Ix-Xewkija 2013 ?entru tas-sa[[a fil-qalba tal-lokalità

Kunsill Lokali Nazzjonalista ja[dem biex: :onna pubblici Il-;nien Ta’ Blankas

g[andu ji;i komplut mixxog[lijiet u tisbi[ li fadallu, biex iservi ta’ ;nien li joffri rikreazzjoni g[all-familja kollha. Toroq

Hemm b]onn ta’ manutenzjoni ur;enti fil-parti l-kbira tat-toroq tar-ra[al. Pjan g[al koordinazzjoni a[jar tat-traffiku fit-toroq. Iktar zoni g[all-parke;;, spe/jalment f’zoni essenzjali tal-lokalità.

Tisbi[ u modernizzar talBer;a tas-Sa[[a fillokalità. ?entru g[al Matul il-Jum g[all-anzjani Xewkin. Front Office u Uffi//ju ta’ Informazzjoni dwar illokalità mmani;jat millKunsill Lokali. G[assa tal-Pulizija bil[ti;iet me[tie;a g[al iktar sigurtà fix-Xewkija. Kultura

Iktar koordinazzjoni malentitajiet kulturali fillokalità. Tissa[[a[ l-organizzazzjoni ta’ attivitajiet kulturali ewlenin u festivals marbuta max-Xewkija. :emella;; tal-lokalità taxXewkija ma’ lokalità ;dida f’xi pajji] Ewropew.

Jeanelle Attard 27, mi]]ew;a. Gradwata filB.Ed (Hons) - Korsijiet relatati mat-tag[lim fil-primarja. G[alliema fi Skola Parimarja. Minn meta kienet ]g[ira kienet attiva f’diversi g[aqdiet tal-lokalità. G[amlet

snin twal tattendi u tag[ti sehem fil-kors tal-parro//a u kienet pre]enti fuq programmi tar-radju tal-komunità. Iddoqq il-klarinett mal-Banda Prekursar u membru flG[aqda Drammatika Xewkija.

John Axiaq 45, mi]]ewwe; bi tliet subien. Edukazjoni sekondarja. Ja[dem Security Officer flIsptar :enerali ta’ G[awdex.

membru Kumitat Sezzjonali Partit Nazzjonalista Xewkija, Supporter Xewkija Tigers FC. Tesserat tal-Partit Nazzjonalista. I[obb is-sajd u l-ba[ar.

Teddy Mizzi 54, mi]]ewwe;. Studja Restawr ta’ Kostruzzjoni.

Ja[dem Senior Technical Officer fil-Ministeru ta’ G[awdex. Jag[mel parti millkumitat ta’ G[awdex u taxXewkija. Membru fil-Kumitat ta’ g[aqda agrikola, industrijali u kulturali ta’ G[awdex.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

Elezzjonijiet Kunsilli Lokali 15

TA’ SANNAT Programm Kunsill Lokali Nazzjonalista Ta’ Sannat 2013

Il-Kunsill Lokali Nazzjonalista jwieg[ed li ja[dem biex: • Skont l-allokazzjoni finanzjarja tal-Kunsill Lokali, inkomplu bil-programm ta’ asfaltar ta’ toroq li huma responsabbiltà tal-Kunsill Lokali. Filwaqt li jitkomplew ixxog[lijiet relatati mal-bdil ta’ bankini madwar iddiversi toroq. • Ji]diedu l-ammont ta’ attivitajiet edukattivi u kulturali mmirati lejn lanzjani biex b’hekk dawn ikomplu jitg[allmu u jibqg[u attivi fil-[ajja ta’ kuljum. • B’kordinament marRe;jun, se jimbarka fuq pro;etti biex ju]a sistemi ta’ dawl li ju]aw anqas konsum ta’ ener;ija f’postijiet pubbli/i u b’hekk il-Kunsill ikun qieg[ed jipprovdi dawl

bl-inqas [sara possibbli fuq l-ambjent. I[ares l-ambjent billi jsir xog[ol ta’ manutenzjoni tal-postijiet pubbli/i u ta’ rikreazzjoni biex b’hekk ilfamilji u l-individwu jgawdi minn sigurtà akbar waqt il-[in ta’ rilassament u rikreazzjoni. Jorganizza korsijiet ;odda fil-lokalità biex in[ajru aktar residenti jipparte/ipaw fit-tag[lim akkademiku u vokazzjonali. Jiddiskuti mat-tmexxija tal-iskola statali biex ilfa/ilitajiet ta’ din il-binja jintu]a aktar mill-komunità, bis-sigurtà u l-mi]uri kollha me[tie;a, spe/jalment filg[axijiet u matul ix-xhur tas-sajf. Ikompli jinvesti fillibrerija pubblika biex din il-librerija ssir post ta’ ri/erka g[all-istudenti u dawk kollha li huma interessati jaqraw fuq su;;etti varji. Jin[olqu inizjattivi mmirati lejn it-tfal tal-lokal. Kull sena, fix-xhur tassajf norganizzaw sessjonijiet immirati lejn it-tfal

b[ala mod ta’ rikreazzjoni. Bil-g[ajnuna tal-g[aqdiet tal-lokal, norganizzaw attivitajiet sportivi mmirati lejn it-tfal u ]]g[a]ag[ tal-lokal bilg[an li nbeg[duhom millvizzji u b’hekk igawdu sa[[a ta’ kwalità. Joffri l-opportunità li]]g[a]ag[ li jipparte/ipaw fi programmi ta’ skambji organizzati mill-Unjoni Ewropea. Ikompli ja[dem biex lattivitajiet kulturali jibqg[u ji;u organizzati u jkunu sors kemm ta’ divertiment i]da fuq kollox mezz kif wie[ed ikompli jitg[allem fuq ilkultura tieg[u.

Joseph Bajada ‘Il-Malti’ 46, ;uvni. Edukazzjoni sekondarja. Ja[dem b[ala Customer Service Sales Coordinator, Gozo Chanel, Ticket Seller. Membru fil-Kunsill Lokali mis-sena 2000, Membru Kumitat Sezzjonali Sannat,

Membru Kunsill :enerali Partit Nazzjonalista; Campaign Manager Ta’ Sannat, Kumitat Festa Sezzjoni Nar, Ex player Sannat Lions, Eks membru tal Banda Santa Margerita (kumitat).

Marlene Muscat 52, mi]]ew;a. Edukazzjoni Sekondarja. Ta[dem malMinisteru tal-:ustizzja, Secretariat Officer. Membru f’diversi kumitati ta’ NGOs, membru fil-grupp folkloristiku Mnajra. Kunsilliera fillokalità Ta’ Sannat. Membru fil-kumitat tal-Moviment Nisa Partit Nazzjonalista.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

Tag[rif 23

Ni//elebraw l-400 sena mit-twelid ta’ Mattia Preti Illum is-Sibt b[ala parti mi//elebrazzjoni tal-400 sena mittwelid ta’ Mattia Preti, matul il-;urnata kollha, il-pubbliku g[andu l-opportunità li jsegwi r-restorazzjoni tal-pittura talAnnunzjata, xog[ol ta’ dan ilpittur li tinsab fil-Bottega tieg[u fil-Mu]ew tal-Katidral tal-Imdina. Il-konservatur ewlieni ta’ dan il-pro;ett Erika Falzon flimkien mat-tim tag[ha se jkunu qed inaddfu dan ixxog[ol tal-arti sabi[ u lpubbliku hu mistieden li jasal wasla sa [dejhom u jsegwi xog[olhom. “Is-support tal-kanvas issewwa g[ax kellu diversi ti/rit u toqob, l-aktar min[abba infestazzjoni ta’ insetti” qalet Erika Falzon. “Issa bi pro/ess li jirrikjedi pa/enzja kbira qeg[din inne[[u l-verni/ qadim u [afna ]ebg[a li tqieg[det fuq din il-pittura mill-isba[ li tinsab ta[t dan kollu.”

Impressjoni artistika li turi lil Mattia Preti li [afna drabi hu mlaqqam ‘Il-Kavallier’

Fil-qosor Bazaar fil-G]ira Il-Moviment Missjunarju :esù fil-Proxxmu u Dun

George Grima se jorganizzaw bazaar fi 309, Rue D’Argens, il-G]ira, b’risq il-missjoni, kull nhar ta’ Sibt filg[odu mid-9 a.m. sas-2 p.m. G[al iktar informazzjoni tistg[u //emplu l-Uffi//ju talMoviment Missjunarju :esù fil-Proxxmu, il-Belt Valletta, kull nhar ta’ Erbg[a u kull nhar ta’ {amis fuq 21237008. Bazaar f’Tas-Sliema

Se jkun organizzat bazaar b’risq Dar Fatima li hi mmexxija mis-Sorijiet Ursulini. Dan se jsir f’Dar Fatima, 65, Triq il-Kbira, f’Tas-Sliema. Dan il-bazaar se jsir bejn il-25 ta’ Frar u l-5 ta’ Marzu u jkun miftu[ filg[odu u filg[axija.

Xog[ol ta’ restawr fuq kwadru ta’ Mattia Preti


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

22 Sbu[ija

Ma niddejqux nixtru [wejje; ikkuluriti li jkunu jixirqulna Meta naraw ftit tax-xemx u l-;urnata tkun ftit s[una, nibdew ng[idu li qed inxommu s-sajf, g[alkemm xi kultant ikun ta’ di]appunt g[ax ter;a’ ti;i l-kes[a. G[al dawk li ma j[obbux ix-xitwa, ]gur ikunu qed i[arsu lejn ;ranet iktar s[an, u g[al dawk li ma j[obbux issajf jie[du qatg[a meta jibda riesaq dan l-ista;un, ng[idu li qatt ma a[na kuntenti u dejjem ingorru.

minn Sue Rossi modelle@spikenet.net.mt

Sta;uni differenti Mat-temp irridu nie[du [sieb il-[wejje;, u b[at-temp irridu nbidlu u nlestu lgwardarobba. Kif nafu l-mezzutemp

g[alina hu qasir u ma tantx ingawduh, kwa]i nistg[u ng[idu li din il-g]ira ]g[ira tag[na maqsuma bejn sajf u xitwa u m’hemmx tan-nofs. Il-[wejje; huma importanti [afna, spe/jalment meta nkunu fl-aqwa tal-ista;un. B’hekk kul[add ikun irid ilesti biex ikollu tibdiliet g[al xi okka]joni, [wejje; adattati g[ax-xog[ol u kif ukoll g[al [ru; ta’ kuljum. Irridu na[sbu x’se nilbsu u biex ma nkunux dejjem listess, forsi n[alltu diversi a//essorji biex jaqblulna ma’ kull tip ta’ tibdila li jkollna. F’dan ir-rigward tikkon/erna aktar in-nisa u mhux l-ir;iel. L-importanza tal-a//essorji

B[ala a//essorji l-irgiel jikkunsmaw [afna inqas minnisa, u nafuha li lgwardarobba tan-nisa trid

takkuna twila g[al [afna [in, g[ax hemm nistg[u nag[mlu [sara kemm g[al saqajna kif ukoll g[al daharna, spe/jalment jekk ikollna ;urnata wara l-o[ra. Lejn dehra isba[

M’g[andniex nib]g[u nesperimentaw bi [wejje; ikkuluriti, imma hu importanti [afna li jkunu jixirqulna u nkunu [adna pariri dwar jekk l-ilbies li nkunu se nilbsu joqog[dilniex

tkun aktar varjata minn talir;iel. G[alhekk irridu nixtru aktar bi [sieb u nippjanaw x’se nilbsu minn qabel, biex inkunu nistg[u nqabblu lkuluri u l-a//essorji.

Meta nitkellmu dwar la//essorji ma ninsewx li rridu nqabblu kemm i]]arbun kif ukoll il-handbag, irridu naraw fejn inkunu sejrin biex nibqg[u komdi,

spe/jalment jekk ikollna xi ;urnata fuq saqajna waqt xi ;urnata xog[ol. Irridu na[sbu wkoll kemm hu importanti li ma nistrapazzawx ru[na b’xi

Hu sabi[ li dejjem ikollok dehra mill-isba[ u tidher pinna minn fuq sa isfel kemm g[alik kif ukoll g[al min ikun qed jarak. Dwar lir;iel l-istess [a;a. Tajjeb li ra;el ibiddel ftit il-kuluri u mhux dejjem jilbes skur minn fuq sa isfel. Ng[id g[alija m’hemmx età, biex ikollok kuluri sbie[, id-dehra tidher [afna a[jar. Illum il-;urnata hawn [afna varjetà g[all-ir;iel u kuluri viva/i g[al kull sta;un, hu wkoll importanti li tqabbel il-kulur malkarna;;jon tieg[ek u tara li jkun jixraqlek. ?erti kuluri ma jixirqux lil kul[add u g[alhekk dejjem g[andna nie[du parir minn nies professjonali.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

24 Sanremo 2013

Sanremo 2013> Marco Mengoni b’kanzunetta mill-aqwa reba[ festival mimli emozzjonijiet Ikolli nibda billi nistqarr li dis-sena l-Festival ta’ Sanremo g[alija u g[al [afna, kellu kompetizzjoni televi]iva millaqwa u dan peress li fil-;ranet tal-festival kellna diversi partiti tal-futbol ferm interessanti kif ukoll dibattiti politi/i li jqanqlu /ertu interess. Xorta na[seb però li b[assoltu bosta kienu dawk li anki dis-sena segwew g[all-[inijiet twal edizzjoni o[ra ta’ dak li bla dubju jibqa’ l-aktar festival tal-kanzunetta famu] li jsir fid-dinja. Festival ie[or mibdul f’show kbir televi]iv li g[andu b[ala g[an prin/ipali tieg[u mhux biss dak li jkun vetrina tal-kanzunetta Taljana, i]da anki vetrina tar-Rai u pedina fundamentali fil-kalendarju televi]iv talistazzjon statali Taljan. B[as-soltu l-organizzaturi [asbu biex jippre]entawlna laqwa f’dak li hu spettaklu vi]iv u teknolo;ija marbuta ma’ shows grandju]i ta’ din ilkwalità. U na[seb li kultant lattentat li l-affarijiet isiru bi kbir u b’mod pompu], jista’ jwassal biex il-festival jitlef xi ftit mill-g[an prin/ipali tieg[u. Na[seb li kultant /ertu interventi twal ta’ persona;;i li ftit li xejn g[andhom konnessjoni mal-kanzunetta Taljana, ma tantx huma f’waqthom. Hawnhekk ji;ini f’mo[[i l-intervent twil tal-eks plejer tal-futbol Roberto Baggio, persona;; bla dubju simpatiku u ma[bub minn kul[add.

minn Michael Treeby treebym@onvol.net

Marco Mengoni li reba[ l-edizzjoni ta’ din is-sena tal-festival San Remo – ma seraq xejn – kellu l-isba[ u l-a[jar kanzunetta

Imma g[aliex kellu jing[ata daqshekk [in fil-festival qisna qeg[din f’xi talk show. G[aliex g[al aktar minn darba waqt il-festival kien hemm [inijiet twal [afna li fihom ma nisimg[ux imqar kanzunetta wa[da? Anki l-interventi komi/i jidhirli li kienu forsi xi ftit twal i]]ejjed u dan kollu kompla g[en biex il-festival ikun im;ebbed xi ftit i]]ejjed.

G[andi riservi kbar anki dwar il-koppja ta’ pre]entaturi li kellna dis-sena. Fabio Fazio hu pre]entatur kapa/i [afna, però na[seb li ma kienx hemm b]onn li jkollu spalla komika kontinwa mieg[u. Luciana Littizzetto ppruvat ti;bed wisq l-attenzjoni fuqha permezz tal-battuti kultant skontati tag[ha. Personalment il-protagoni]mu esa;erat tag[ha jimbuttani xi ftit.

Formula ;dida Din is-sena l-organizzaturi tal-festival ivvintaw formula ;dida ta’ kif ikunu ppre]entati l-kanzunetti tal-kantanti stabbiliti. Fil-fatt, g[all-ewwel darba, kull kantant, kantanta

jew grupp kellu jippre]enta ]ew; kanzunetti u mhux wa[da biss. Na[seb li fl-a[[ar milla[[ar l-iskop kien dak li

jin[oloq element ta’ kompetizzjoni u ta’ eliminazzjoni li tant hu marbut mal-festival, ming[ajr ma ji;i ne/essarjament umiljat l-artist. {add mill-kantanti ma kien qed jirriskja eliminazzjoni g[ax il;udizzju kien fuq il-kanzunetta nnifisha. B’hekk l-idea kienet li jin[oloq l-element ta’ kontoversja u dibattitu mhux fuq il-kantant i]da fuq ilkanzunetta. Fil-verità na[seb li fl-ebda [in ma n[olqot xi kontroversja fuq dal-punt g[aliex kien evidenti [afna li kull artist kellu kanzunetta li kienet superjuri mill-o[ra, u fil-ka]i kollha kienet din li kwa]i awtomatikament ;iet mag[]ula g[all-finali. Ilfestival però, kif nafu se jg[ix u jie[u sa[[a barranija blelement ta’ polemika u kontroversja. g[al pa;na 25


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

Sanremo 2013 25

:img[a ta’ divertiment li kkonfermat li Sanremo hu l-vetrina tal-aqwa talent mu]ikali minn pa;na 24

Nazzarda ng[id li fejn din ma tin[oloqx, l-istess organizzaturi jfasslu l-klima addattata g[aliha. Dis-sena lelement ta’ polemika n[oloq pin/ipalment waqt l-intervent pjuttost twil tal-komiku u showman Claudio Bisio, li azzarda jikkritika b’mod li w[ud raw goff, lil Silvio Berlusconi. Polemika wkoll madwar ilfigura tal-kantant Rais talgrupp Almamegretta li naqas milli jipparte/ipa fis-serata tal-:img[a peress li hu ta’ fidi Ebrajka u [ass li ma kellux ikanta u ja[dem f’dak il-jum. Xieraq issa li ng[idu xi [a;a dwar il-kanzunetti u l-artisti li kellna dis-sena f’Sanremo. Na[seb li komplessivament kellna kanzunetti ta’ kwalità tajba [afna. Na[seb li min g[a]el ilkantanti ta’ dis-sena kellu f’mo[[u li ji;bor spektrum kemm jista’ jkun wiesa’ u rappre]entattiv ta’ dik li hi llum il-;urnata l-kanzunetta Taljana. Kellna l-kategorija dejjem b’sa[[itha tal-kantawturi rappre]entata denjament minn Daniele Silvestri, Simone Cristicchi u Max Gazzè. Kellna l-gruppi permezz ta’ Marta sui Tubi, Elio e le Storie Tese’, Almamegretta u Modà. Kellna l-interpreti klassi/i, dawk tal-vu/i e//ellenti rappre]entati b’[ila mir-rebbie[ Marco Mengoni u minn Malika Ayane. Chiara u

Elio e le Storie Tese ;ew klassifikati fit-tieni post u mog[tija l-premju tal-kritika

Annalisa jirrappre]entaw ittalenti emer;enti tax-xena mu]ikali Taljana, u tajjeb jing[ad hawn li dattalenti ;odda qed jaslu f’Sanremo friski mit-talent shows televi]ivi. Anki lmu]ika Naplitana kienet hemm permezz ta’ Maria Nazionale.

Reb[et l-a[jar kanzunetta Fil-fehma tieg[i l-a[jar

songs in assolut kienu dik rebbie[a ta’ Marco Mengoni li spikkat l-aktar grazzi g[allkwalitajiet vokali uni/i talkantant, dik tal-Modà li forsi hi nieqsa xi ftit millori;inalità, dik divertenti ta’ Max Gazze u anki dik

pre]entata mill-kantanta Italo-Marokkina Malika Ayane. Na[seb li s-song ta’ Elio e le Storie Tesè, klassifikata ttieni u mog[tija l-premju talkritika kienet sopravvalutata. Forsi ;ew premjati lori;inalità, l-ironija u l-;enjalità ta’ Elio u s[abu.

Finalment kumment dwar ilkategorija tal-kantanti ;odda, dawk hekk imsej[a Giovani. Jidhirli li Sanremo m’g[adux jattira [afna talent ;did tajjeb u dan jista’ jkun dovut g[allfatt li [afna kantanti aspiranti qed ifittxu s-su//ess tag[hom fit-talent shows televi]ivi.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

26 Fil-Lenti

Insiru nafu a˙jar lil...

Chris Gruppetta Isem u kunjom

Chris Gruppetta.

Data tat-twelid 21 ta’ Jannar, 1974. Lokalità fejn toqg[od Ir-Rabat, Malta. X’inhi l-konnessjoni tieg[ek mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu Jiena pubblikatur u editur mal-Merlin Publishers. Nevalwa manuskritti g[all-pubblikazzjoni, insegwi l-pro/ess ta’ editjar, revi]joni, produzzjoni, disinn, stampar u marketing tal-kotba. Xog[li li nikkoordina mal-awturi, mal-illustraturi u mat-tim kollu involut f’kull ktieb li nippubblikaw. Naturalment dan ifisser li na[dem fil-qrib ma’ kwa]i l-awturi Maltin kollha. G[andek xi delizzji^ Il-qari - naturalment - huwa delizzju kbir tieg[i. Kull [in u kull mument. Però wkoll iffissat fil-gadgets u t-teknolo;ija, u n[obb insiefer kull meta l-[in u l-impenji jippermettu. L-aktar [a;a li tatek sodisfazzjon f’[ajtek sa issa M’hemmx dubju, i]-]ew;t itfal tieg[i. Jacques, li se jag[laq [ames snin, u Hannah Mae li se tag[laq tliet snin. Kif da[lu f’[ajjitna - tieg[i u ta’ marti Rachel - kienu ]ew; esperjenzi totalment differenti. Jacques, il-kbir, addottajnieh mill-Kambodja u dawk il-jiem hemmhekk meta l-ewwel darba ltqajna mieg[u ma ninsihom qatt. I]-]g[ira, Hannah Mae, kont pre]enti g[at-twelid tag[ha u forsi dak kien l-isba[ mument ta’ [ajti. Xi [a;a li ddejqek

Kemm hemm affarijiet li jdejquni! Forsi però, anki fejn jid[ol xog[ol - g[alkemm mhux biss idejjaqni n-nuqqas ta’ professjonali]mu, l-attitudni "u iva mhux xorta!", in-nuqqas ta’ preparazzjoni u ta’ revi]joni fuq ix-xog[ol. Xog[ol artistiku b’mod partikulari, na[seb li wie[ed lanqas biss g[andu jit[ajjar jid[ol g[alih, jekk ma jkunx iqisu b[ala passjoni.

Esperjenza li g[addejt minnha, po]ittiva jew negattiva, u li t[oss li minnha tg[allimt [afna Dawn l-a[[ar sentejn kont membru tal-Kunsill fil-Kunsill Malti g[all-Kultura u l-Arti, u din l-immersjoni fid-dinja prattika u amministrattiva tal-kultura u l-arti g[allmitni [afna, u wrietni realtajiet u problemi li l-artisti Maltin jaffa//jaw, kif ukoll stajt nara mill-vi/in il-varjetà enormi ta’ arti, artisti u stili li hawn f’dan il-pajji]. Il-fatt li tg[ix fil-g]ejjer Maltin, xi t[oss li huma l-vanta;;i u l-i]vanta;;i? Nitkellmu [afna dwar l-i]vanta;;i li tkun tg[ix Malta b[ala artist, fosthom i/-/okon tal-udjenza, in-nuqqas ta’ opportunitajiet ta’ influwenzi differenti u d-diffikultà

li artist jg[ix ekonomikament mill-arti tieg[u biss. Però ;ieli ninsew il-[afna vanta;;i li g[andna f’din it-tikka ta’ g]ira. Fosthom, li prattikament kull rappre]entazzjoni artistika tie[u sura nazzjonali u mhux "biss" re;jonali. Barra minn Malta, trid iddum ta[dem u tistinka biex tie[u notorjetà fuq skala nazzjonali. Hawn Malta hu fa/li, forsi ;ieli fa/li wisq, li ji;ri hekk, anki min[abba /-/okon ta’ pajji]na.

Liema hu s-sors favorit tieg[ek li minnu ssir taf l-a[barijiet> il-gazzetta, it-televi]joni, ir-radju jew l-internet, u g[aliex^ L-internet, ]gur. Ng[ix online jien, bejn il-kompjuter tax-xog[ol, il-laptop, is-smartphone, it-tablet ji;ifieri jkun xi jkun qed ji;ri, insegwi tista’ tg[id kwa]i biss tramite l-internet u s-social media.

G[alik xi jfissru dawn^> • l-im[abba – Fl-a[[ar mill-a[[ar, l-i]jed parti essenzjali tal-[ajja, u li tag[ti l-iskop lill-bqija. • il-[biberija – G[al min isibha, taf tkun pilastru importantissimu fil-[ajja u sors ta’ sapport; però l-[biberija ta’ vera hija xi [a;a rari, li diffi/li ssib u li ftit isibu. • il-libertà – Dawk minna li g[exuha dejjem, IR-RITRATT FAVORIT TIEG{EK LI FIH TIDHER INT — Ritratt li ttie[ed f’Londra sentejn u nofs ilu, u b’xi miraklu rnexxielna nie[du ritratt fejn kul[add qed i[ares lejn il-kamera u [add mit-tfal mhu qed jibki jew i[ares band’o[ra. Konna qattajna Milied [elu [afna f’Londra, flimkien mal-familja min-na[a tieg[i u l-familja ta’ [ija li jg[ixu hemmhekk

ne[duha for granted u ma nqisux dejjem l-importanza tag[ha. ir-reli;jon – Il-fidi hi sors ta’ ser[an u tag[ti tifsira u sens lil [afna sitwazzjonijiet li naffa//jaw fil-[ajja; hija wkoll kaw]a ta’ kri]i - f’xi punt jew ie[or ta’ [ajjitna - g[al [afna minna. is-safar – Ming[ajr is-safar ma ng[ixx. Qabel kellna t-tfal, jien u Rachel konna nsiefru spiss, is-safar kien dak in-nifs li nie[du biex nikkompensaw g[a/-/okon ta’ pajji]na. Kemm ilna familja bit-tfal, is-safar [a stil u tifsira differenti, però g[adu importanti u kull /ans li jkollna, ne[duh. il-mewt – Min ma jib]ax mill-mewt? Forsi hawn min, però ma nqisx ru[i wie[ed minnhom. Realtà li, b[al [afna, nittama li g[adha ’l bog[od, però konxju wkoll li data m’g[andniex, u g[alhekk nipprova ngawdi kull sekonda.

Sensiela koordinata minn Raymond Miceli li tlaqqag[na ma’ nies li g[andhom konnessjoni mal-media jew mad-dinja tal-arti u l-ispettaklu. Tixtieq issir taf a[jar lil xi personalità minn dawn l-oqsma^ Ibg[at is-su;;erimenti tieg[ek fuq raymiceli@gmail.com u nag[mlu mill-a[jar biex nikkuntentawk.


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

TV#Radju 27 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Premjijiet g[al kantanti Sas-Sitta - NET Television 14>35

Peress li ;img[a ilu l-programm ma sarx, l-ESCFlash Malta Awards lil tliet kantanti li pparte/ipaw filMalta Eurovision Song Contest li kellhom jing[ataw is-Sibt li g[adda issa se jing[ataw illum. Il-mistiedna se jkunu jinkludu lill-atturi Andre Penza, lil Joseph Fenech, lil Graham Sansone (fir-ritratt fuq illemin) li ftit xhur g[amel esperjenza ta’ sopravivenza, u l-organizzatur Ivan Gaffiero. Illum tintemm it-tieni fa]i ta’

Me]é NET Television 20>30

Passport 2 Indifest u naraw fl-azzjoni lil Nicola Marie Cutajar u lil Dorcas Debono.

Fil-qosor The Net (Web of Desire) La 5, 21>10 Dina Meyer (fir-ritratt fuq ix-xellug) tkun tabiba li ta[dem fit-taqsima tal-emer;enza. Naraw kif bla mistenni tid[ol f’inkwiet kbir meta permezz tal-internet tkun qed titkellem ma’ wie[ed li ma tafux bil-[sieb li tinsa ftit il-problemi familjari li tkun g[addejja minnhom. Fost l-atturi nsibu wkoll lil Adrian Hough. Batman Italia 1, 13>40 Batman (Michael Keaton), jew Bruce

Wayne kif ikun ismu proprju, hu ra;el g[ani li jkun qed ji;;ieled il-kriminalità waqt li jidher liebes ta’ farfett il-lejl. L-akbar g[adu tieg[u jkun il-gangster Joker (Jack Nicholson, fir-ritratt fuq il-lemin). Il-film in[adem fl-1989 b’re;ija ta’ Tim Burton.

Il-Prim Ministru u Kate Gonzi fost il-mistednin Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u s-Sinjura Kate Gonzi se jkunu fost il-mistednin ta’ Joséf Bonello u Ronald Briffa waqt il-programm tal-lum. Mistednin o[ra se jkunu l-pre]entatri/i Graziella Attard Previ u l-akkademiku Simon Mercieca. Jie[du sehem ukoll il-me]ina Claire Ciantar (fir-ritratt hawn ta[t) u l-mu]i/ist Philip Vella. Produzzjoni ta’ FMJ Productions.


IN-NAZZJON

Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

28 TV#Radju

06>00

Bon;u 101 Weekend (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali, 07>50 Il-Kampanja Elettorali Tieg[ek)

08>00

A[barijiet

08>15

Bon;u 101 Weekend

09>05

Wara l-Breakfast

11>00

Il-Fatti Kollha

11>55

Avvi]i tal-Mewt

12>00

A[barijiet

12.30

Futur fis-Sod

13>00

Italomix

14>00

Skor

17>55

Avvi]i tal-Mewt

18>00

A[barijiet

18>30

Skor Extra Time

19>00

Country Music Club

21>00

Fuzzbox Saturday Special

24>00

Il-Fatti Kollha (r)

01>15

Rockna (r).

Radju Malta - 93.7 FM 07:00 - A[barijiet, 07:05 – Jum :did (jinkludi 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 09:00 BBC 09:05 - G[andi x’Ng[id 11:00 - Mill-G]ira ta’ Calypso 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:57 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:15 - Music Express 14:00 A[barijiet 14:05 – Mu]ika u Sport (16:00 A[barijiet 17:00 BBC News) 18:00 Bulettin tal-A[barijiet 18:15 – Diski Memorabbli 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Ri]ultati Sportivi 20:30 - Rock Express 22:00 - L-A[barijiet 22:05 Erre Be 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:40 - Ru]arju. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 – ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 ONE News) 10:00 – Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik) 11:45 ONE News 12:00 – Angelus 12:05 - Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem 12:30 – A[na 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 – Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 Jack… bini 17:00 - Rush Hour 17:45 - ONE News 19:00 - Sport Action 19:15 – Banana Republic 19:45 - ONE News 20:45 – Eurovision Radio 21:45 - ONE News 22:00 – Dirett }g[a]ag[. RTK - 103 FM 06:30 Tmiem il-:img[a 103 FM! (jinkludi 05:45 Qari millBibbja, 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet filQosor 09:05 – Bieb Imbexxaq 10:05 - Newsbook (jinkludi 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Se[er il-Malti 13:00 - RTK Qosor 13:30 - LG[a]la Tieg[ek u Tieg[i (jinkludi 14:00 BBC News, 15:00 RTK Qosor) 15:05- Intietef 15:30 - Saturday Drive 19:00 Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Notte Italiana 21:15 - Mill-kotba li Wasslulna 22:00 – Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 – Rakkont, Mu]ika. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - BBC World Service 09:06 - Pri]ma 10:00 – BBC News Update 10:06 – LEwropa u l-Imperu 11:00 -

BBC News Update 11:06 Mhux Kelma bejn Tnejn 12:00 - BBC News Update 12:05 Testment 13:00 - Putumayo Radio Show 14:00 - BBC World Service 21:00 – Laudate Dominum 22:30 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 10:00 - Nixtarru Kitbet San :or; Preca 11:00 - F’ismi jke//u x-xjaten 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tal-Erwie[ 13:00 - Magazine 15:00 - Kurunella tal-{niena Divina 15:30 - Il-Knisja: idDar t’Alla u tal-bnedmin 16:00 - L-Arka ta’ Noe 17:00 Kuntatt 17:30 - A[barijiet Reli;ju]i 17:45 - G[asar 18:00 - Ru]arju 18:30 - Quddiesa 19:00 - (ikompli) Kuntatt 20:00 - Van;elu {aj 21:00 - Ma’ San Pawl lejn :esù 21:30 - T[allux qalbkom tit[awwad 22:00 G[annu lil Ismu 23:00 - Mur sewwi l-Knisja Tieg[i (r) 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Dorian Cassar (jinkludi 11:30 - A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Malta’s Top 10 14:30 Ben Glover 16:30 – Weekend Drive 18:30 A[barijiet 18:35 – Malcolm B’s Party Zone 20:30 – Armin van Buuren 22:30 - Ruby 00:30 - Carl Cox. Bastjani]i FM - 95 FM 06:50 - {sieb tal-Jum 07:00 All Time Favourites 08:00 Saturday Morning Beats 10:00 - Mill-{bieb g[all-{bieb 12:00 - Mill-Pinna tas-Surmast (Mar/i) 14:30 - Saturday Hits 14:30 - Sacred Spirit Instrumental Music 17:00 - Music Generation Weekend 18:00 - Enchallah 20:00 - All Time Favourites. Smash Radio - 104.6 FM 07:30 - Commander Jay 11:00 - Radio Motordrome 15:00 Mixed Hits 16:30 – Tea Time 18:30 - Xtravadance 20:00 – Mixed Hits 22:00 – Vince Marshall 24:00 - Non-stop Night Music. Calypso Radio - 101.8 FM 06:00 - Calypso Breakfast 09:00 - Bejn il-{bieb 12:05 Calypso Weekend 14:00 Mu]ika u Sport 18:05 Saturday Night Live 20:30 Dak Kien }mien 01:00 - NonStop Music.

Fatal Agents - Raitre, 21>30

Film drammatiku Fran/i] tal-2008 b’re;ija ta’ Jean-Paul Salomé u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Sophie Marceau (fir-ritratt hawn fuq), Julie Depardieu u Marie Gillain. L-istorja sse[[ fl-1944 meta parti;jana Fran/i]a, wara li joqtlu lil ]ew;ha, tmur Londra fejn malajr issib postha fi grupp spe/jali li jkun [oloq Winston Churchill personalment.

TVM 07:00 - L-G[odwa t-Tajba 08:00 - Wirt, Arti u Kultura 08:30 - Il{arsa ta’ Ru]ann (is-VII ep.) 09:05 - Sensilhena 09:50 - }ona 11:10 - Paqpaq 12:00 - A[barijiet 12:10 - Aqta’ Kemm 13:00 Sibtek 14:00 - A[barijiet filqosor 14:05 - (ikompli) Sibtek 16:00 - A[barijiet 16:05 Luxdesign 17:15 - Storjografija 17:40 - Kelma g[all-{ajja 18:00 - A[barijiet 18:10 - Gadgets 18:55 - G[awdex illum 19:30 .EU 20:00 - L-A[barijiet 20:40 -

I Now Pronounce you Chuck and Larry 22:35 - Dissett (r) 23:35 L-A[barijiet 24:00 - Sibtek (r). TVM 2 07:00 - News

09:00 - UCL Magazine 09:30 - Malta u lil Hinn Minnha 11:00 - Madwarna 11:30 - Wirt Arti u Kultura 12:00 - Life of Mammals 13:00 - Il{arsa ta’ Ru]ann 13:30 Dokumentarji 13:45 - Venere 14:25 - Storjografija 15:00 Gadgets 15:30 - Mixage 16:00 Art of Germany 17:00 - GFA Roundup 17:30 - Starboard 18:00 - 3 Pointer 18:30 - Ti;rijiet 19:00 - Ruggers 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Days that Shook the World 20:30 - A[barijiet blIngli] 20:40 - Dissett 21:45 Malta Horse Racing Awards 22:45 - Mixage. ONE 07:30 - ONE News 08:00 - Folji 09:00 - Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 10:30 - Better Living (r) 11:00 - Clint on ONE 12:50 - Teleshopping 13:30 ONE News 13:45 - Teleshopping 15:00 - Arani Issa (r) 17:30 ONE News 17:45 - Pink Panther 18:40 - Ieqaf 20 minuta 19:30 ONE News 20:30 - Bla A;enda 23:15 - ONE News. Smash 09:30 - Teleshopping 13:00 - FilK/ina ma’ Farah (r) 14:00 Er;a’ Lura 15:30 - Music 16:30 - Mill-Mara g[all-Mara 17:30 CNI (r) 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 18:40 Dokumentarju 19:00 - A[barijiet 19:30 - Miraklu 20:30 - IlParlament tal-Poplu 21:30 Elezzjoni :enerali 2013 22:00 -

A[barijiet 22:30 - Elezzjoni :enerali 2013. Raiuno 06:30 - Unomattina in famiglia 10:05 - Linea verde orizzonti 10.55 - Aprirai 11:10 - La California (dok.) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Easy Driver 14:30 - Le amiche del sabato 17:00 - Tg 1 17:15 - A Sua Immagine 17:45 Passaggio a Nord Ovest 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Rai tg sport 20:35 - Affari tuoi 21:10 - I migliori anni 24:00 S’è fatta notte 00:45 - Tg 1 notte 01:00 - Cinematografo 02:00 -

Scontro di civiltà per un ascensore a Piazza Vittorio. Film 2009.

Raidue 06:30 - Real School (attwalità) 10:20 - Aprirai 10:30 - Sulla via di Damasco 11:00 - Mezzogiorno in famiglia 13:00 - Tg 2 giorno 13:25 - Dribbling 14:00 - Il dolce profumo del male. Film 2009 15:35 - Nora Robert’s: La palude della morte. Film 2008 17:10 Sereno variabile 18:05 - 90˚ minuto Serie B 19:35 - Invincibili angeli (TF) 20:30 - Tg 2 21:05 Castle (TF) 22:35 - Tg 2 notizie 22:50 - Sabato Sprint 23:45 - Tg 2 dossier 00:30 - Tg 2 Storie 01:10 - Tg 2 Mizar 01:40 - Tg 2 Si, viaggiare 01:50 - Tg 2 Eat Parade. Raitre 07:05 - La grande vallata (TF) 08:00 - Tamburi di morte sul grande fiume. Film ’63 09:20 Doc Martin (TF) 10:10 L’Ispettore Derrick (TF) 11:00 Tgr Bellitalia 11:30 - Tgr Prodotto Italia 12:00 - Tg 3 12:25 - Tgr il settimanale 12:55 Tgr ambiente italia 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tg 3 Pixel 14:55 - TV Talk 16:30 Squadra speciale Vienna (TF) 17:15 - Himalaya - L’infazia du in capo. Film ’99 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg 3 regione 20:00 Blob 20:10 - Che tempo che fa 21:30 - Fatal Agents. Film 2008 23:30 - Tg 3 23:45 - Tg regione 23:50 - Amore criminale 01:00 Tg 3 01:10 - Tg 3 agenda del mondo 01:25 - Tg 3 sabato notte 01:45 - Fuori orario.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina 09:05 - Zoo Doctor (TF) 09:55 - Telefilm 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Cougar Town (TF) 14:10 - Amici 16:00 - Verissimo 18:50 - Avanti un altro! 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 Italia’s Got Talent 24:00 - XStyle 00:30 - Tg 5 notte 01:00 Striscia la notizia 01:55 - Il conte Max. Film ’57. Rete 4 07:10 - Mystère 09:05 Carabinieri 3 10:05 Donnavventura 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Poirot: sono un’assassina. Film 2008 17:00 Detective Monk 18:00 - Pianeta mare 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore 20:40 Walker Texas Ranger (TF) 21:30 - Face#Off - Due facce di un assassino. Film ’97 00:15 Life (TF) 01:50 - Tg 4 night news. Italia 1 07:00 - I’m the Band (TF) 07:15 - Cartoons 11:00 - Robin Hood (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Batman. Film ’89 16:00 - Samurai Girl 17:50 - Magazine Champions League 18:30 - Studio aperto 19:00 - La vita secondo Jim (sitco m) 19:25 - Un allenatore in palla. Film 2005 21:10 Asterix alle Olimpiadi. Film 2008 23:25 - Torque - circuiti di fuoco. Film 2003 01:05 - Sport Mediaset 01:30 - Superbike. GP d’Australia. La 7 07:00 - Omnibus (jinkludi 07:30 Tg La 7) 09:50 - Coofee Break 11.00 - Tg La 7 11:05 Bookstore 11:45 - 4 donne e un funerale (TF) 13:30 - Tg La 7 14:05 - Tg La 7 cronache 14:45 I magnifici sette cavalcano ancora. Film ’72 16:10 - The District (TF) 17:55 - Rugby. 6 nazioni 20:00 - Tg La 7 20:30 - In onda 21:30 - ‘Le inchieste’ di Gianlugi Nuzzi - Il caso Orlandi 22:55 L’incarico. Film ’97 01:30 - Tg La 7 sport.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

TV#Radju 29 Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07:15 F. News 07:30 - {in g[al Kollox (r) 09:30 -Arkivji tan-Nies (r) 10:30 - Belle Donne 12:30 Teleshopping 13:00 - Sibtkuntatt 16:00 - Entertain Me (r) 18:00 Teleshopping 18:30 – Klikk 19:45 - F. News 20:15 - Today News 20:30 - Reporter 21:00 Sejja[tli 22:00 - Il-Poplu Jistaqsi Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Music Festival (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Retro Vision 19:00 - The World of Music (r) 19:30 - Cuban Music (r) 20:00 Never Ending Star 20:30 - Pop Concert 21:30 - The Local Angle (r) 22:00 - The Latest Hits (r) 23:30 - Music Videos. La 5 13:00 - Extreme Makeover Home Edition 14:35 - The Forgotten (TF) 16:05 - Beautiful People (TF) 17:35 - Friends (sitcom) 17:50 - Principesse 18:40 Amici 20:25 - Extreme Makoever Home Editions 21:10 - The Net - Incontgri pericolosi. Film 2008 23:05 - The Tudors (TF) 00:05 - La figlia di Elisa Ritorno a Rivombrosa. BBC Entertainment 07:15 - Little Robots 07:25 Nina and the Neurons 07:40 Gigglebiz 07:55 - Spot’s Musical Adventures 08:00 - The Large Family 08:10 - Me Too! 08:30 - The Weakest Link 09:15 - Doctor Who 10:00 - Doctor Who Confidential 10:10 - Last Man Standing 11:00 - Full Circle with Michael Palin 11:50 - Dinnerladies 12:20 - The Green Green Grass 12:50 Fawlty Towers 13:20 - As Time Goes By 13:50 - Casualty 14:40 - EastEnders 17:05 - ’Allo, ’Allo! 17:40 - The Weakest Link 18:25 - Doctor Who 19:10 - Last Man Standing 20:00 - Live at the Apollo 20:45 - Alan Carr: Chatty Man 21:30 - Luther 22:25 - Ideal 22:50 - Little Britain 23:20 - Twenty Twelve 23:50 - Last Man Standing.

TCM 07:45 - The Adventures of Huckleberry Finn. Film ’39 (U) 09:35 - The Angry Hills. Film ’59 (A) 11:20 - Giant. Film ’56 (A) 14:35 - Father of the Bride. Film ’50 (U) 16:10 - The Prodigal. Film ’55 (A) 17:59 Postman’s Knock. Film ’62 (U) 19:25 - The Perfect Specimen. Film ’37 (U) 21:00 - Fame. Film ’80 (AA) 23:10 - Alice Doesn’t Live Here Anymore. Film ’74 (15). MGM Movies 07:30 - K-9000. Film ’91 (15) 09:00 - Another Man, Another Chance. Film ’77 (AA) 11:15 Johnny Be Good. Film ’88 (15) 12:40 - De-Lovely. Film 2004 (PG) 14:40 - Where Angels Fear to Tread. Film ’91 (PG) 16:30 Saved! Film 2004 18:00 MGM’s Big Screen 18:15 Alice. Film ’90 (12) 20:00 Women in Love. Film ’69 (X) 22:10 - Firestarter. Film ’84 (15). GO Stars 07:05 - Up At The Villa 09:00 Lassie 09:25 - Conspiracy 10:55 - A Smile As Big As The Moon 12:40 - Warehouse 13 15:00 Saturday Bond Collection: The Spy Who Loved Me 17:05 Monk 17:50 Two and a Half Men 18:15 - Journey 2: The Mysterious Island 19:45 - The Middle 20:10 - Downton Abbey 21:00 - The Vow 22:40 - The Spy Who Loved Me 00:45 Horrible Bosses. Diva Universal 06:57 - Kojak 08:54 - Great Women 09:05 - McBride: Requiem 10:41 - Great Women 10:55 - JAG 12:55 - Rex: A Cop’s Friend 14:50 - Agatha Christie’s Poirot 17:00 - Law & Order 19:00 - Kilokalorie 19:19 - About Face 20:50 - Great Women 21:00 - JAG 23:00 Great Women 23:10 - McBride: Semper Fi. Discovery Channel 07:15 - Fifth Gear 08:10 - Mega Builders: Quake-Proof Bridge 09:05 - Mighty Ships: North Star 09:55 - Alone in the Wild 13:30 - Extreme Engineering: Dallas Cowboys Stadium 14:25 - You Have Been Warned: Human Guinea Pigs 15:20 - Dirty Great

Machines 16:15 - Fast N’ Loud: Double Trouble Galaxy 17:10 Texas Car Wars: Flip or Flop 18:05 - Mythbusters: Duct Tape Hour 2 19:00 - How It’s Made 20:00 - Auction Hunters 21:00 Storage Hunters 22:00 - Lou Ferrante’s Mob Rules 23:00 Daredevils: Return of the Human Spider. Iris 13:45 - Il secondo tragico FGantozzi. Film ’76 15:45 Superfantozzi. Film ’86 17:325 Fantozzi va in pensione. Film ’88 19:30 - Fantozzi alla riscossa. Film ’90 21:10 - Fantozzi - Il ritorno. Film ’96 • 23:00 Fantozzi 2000 - La clonazione. Film ’99 00:50 - Fantozzi. Film ’75. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 12:30 Amazing Race 13:15 - 2 Broke Girls 19:20 - Films & Stars 19:45 - Suits 20:30 - Amazing Race 21:15 - Boardwalk Empire 22:20 - 30 Rock 22:45 Supernatural 23:30 - Fringe 00:15 - Mike & Molly 00:45 - 2 Broke Girls 01:10 - True Blood. Biography Channel Storage Wars: 07:00 -

Willkommmen to the Dollhouse 07:30 - More Like Wrong Beach 08:00 - The Full Monty-Bello 08:30 - Dial C for Chupacabra 09:00 - All’s Fair in Storage and Wars 09:30 - From Russia with Chucks. Hoarders: 10:00 Andrew B. and Shania 11:00 Andrew M and Lydia 12:00 Mary and Mary Ann 13:00 Andrew B. and Shania 14:00 Andrew M and Lydia 15:00 Mary and Mary Ann. Storage Wars: 16:00 - Willkommmen to the Dollhouse 16:30 - More Like Wrong Beach 17:00 - The Full Monty-Bello 17:30 - Dial C for Chupacabra 18:00 - All’s Fair in Storage and Wars 18:30 - From Russia with Chucks 19:00 Willkommmen to the Dollhouse 19:30 - More Like Wrong Beach. Barter Kings: 20:00 - Home is Where the Barter Is 20:30 Talkin’ Turkey. Hardcore Pawn: 21:00 - Kill Em All 21:30 - Rich vs. Les. 22:00 - Duck Dynasty: Willie Stay or Willie Go. Lady Hoggers: 23:00 - The Last Stand 23:30 - Wild Florida.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 Igloo-Gloo 10:00 - Bob On Site 10:55 - Lots & Lots 11:15 - Oswald 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wild Life 12:10 - James the Cat 12:15 - Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 - Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 - Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 - Pingu 14:15 Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 - Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 - Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 - Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 - Benjamin’s Farm 16:20 See The Sea 16:25 - James the Cat 16:30 Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Wobblyland 17:00 - Bob On Site 17:55 Wobblyland 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 -

Oswald 18:50 - Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 - Thomas and Friends 19:30 Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 - Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends. Disney Channel 08:00 - Austin and Ally 08:25 - ANT Farm 08:50 - Gravity Falls 09:15 - Finding Nemo (U) 10:55 Wizards of Waverly Place 11:20 - The Suite Life on Deck 11:45 - Good Luck Charlie 12:10 Gravity Falls 12:35 - Phineas and Ferb 13:00 Prank Stars 13:10 - Prank Stars 13:25 - Shake It Up 13:50 - Austin and Ally 14:15 - Jessie 14:40 ANT Farm 15:00 - Cow Belles 16:30 - Prank Stars 16:45 - Phineas and Ferb 17:10 - Wizards of Waverly Place 17:35 - Shake It Up 18:00 - Austin and Ally 18:25 - Prank Stars 18:50 - ANT Farm 19:15 - Jessie 20:05 - Good Luck Charlie 20:55 The Suite Life of Zack and Cody 21:45 - Stitch 22:35 - A Kind of Magic.

07>45 10>00 11>00 12>00 12>30 13>00 14>00 14>05 14>35 15>00 15>05 17>00 17>05 18>00 18>10 19>10 19>15 19>35 19>45 20>30 21>30 21>35 22>15 23>00 23>30

INT fuq NET Telebejg[ Futur fis-Sod Animal Diaries (r) L-Istorja tal-Futbol Malti (r) L-Istampa Kollha NET News Distinti (r) Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News Sas-Sitta NET News Futur fis-Sod Tlug[ tal-Lottu Servizz minn Newsroom Futur fis-Sod NET News Me]è NET News (ikompli) Me]è Kisbiet (r) NET News Futur fis-Sod

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - FIS WC Ski Jumping 09:15 - IBU European Champ. Biathlon: Bansko, Bulgaria: Men’s Sprint (live) 10:30 - FIS WC Alpine Skiing: Meribel, France: Women’s Downhill (live) 11:30 - FIS WC Alpine Skiing: Garmich Partenkirchen: Men’s Downhill (live) 12:45 - Skiing (live) 13:30 - Skiing 14:00 Skiing (live) 15:30 - FIL WC Luge: Sochi, Russia: Double’s 2nd Run (live) 16:15 - FIS WC Ski Jumping 18:45 - Skiing 20:00 - Fight Club 22:00 - Total KO 23:00 - FIS WC Ski Jumping. Eurosport 2 07:00 - Agipi Masters Billiards 09:00 - World Superbike Series Motorcycle Racing 10:00 - FIS WC Ski Jumping 11:00 - FIS Freestyle WC Skiing 12:00 - FIL WC Luge: Sochi, Russia: Women’s 2nd Run (live) 12:45 WATTS 13:00 - IBU European Champ. Biathlon 14:00 - IBU European Champ. Biathlon: Bansko, Bulgaria: Men’s Sprint (live) 15:00 - FIS Freestyle WC Skiing: Kiev, Ukraine (live) 15:30 - FIS WC Snowboarding: Moscow, Russia (live) 16:30 FIL WC Luge: Sochi, Russia: Double’s 2nd Run (live) 17:15 FIS WC Alpine Skiing 19:15 -

IBU European Championship Biathlon 20:00 - FIS WC Ski Jumping 21:15 - WATTS 22:15 - World Superbike Series Motorcycle Racing 23:00 - Fight Club. GO Sports 1 07:00 - Regions Morgan Keegan Champ., Memphis: ATP World Tour 500: QF 15:00 - Magazine Progr. 19: UEFA Champ. League: Review # Preview 15:30 - Italy v Wales: The Six Nations 17:30 - FIFA Futbol Mundial 18:00 - WGC Accenture Match Play Champ.: PGA European Tour: Day 4 (live) 00:00 England v France: The Six Nations 02:00 - Fulham v Stoke City: Barclays PL: Wk 28. GO Sports 2 13:00 - PL Preview: Barclays PL: Wk 28 13:30 - Football Feast 13:45 - Fulham v Stoke City: Barclays PL: Wk 28 (live) 15:45 - Football Feast 16:00 QPR v Man. Utd: Barclays PL: Wk 28 (live) 18:00 - Trans World Sport 19:00 - Regions Morgan Keegan Champ., Memphis: ATP World Tour 500: SF (live) 23:30 - Milan Channel. GO Sports 3 16:00 - Arsenal v Aston Villa: Barclays PL: Wk 28 (live) 18:00 - England v France: The Six Nations (live) 20:00 - AC Ajaccio v LOSC Lille: Ligue 1: Rd 26 (live) 22:00 - Inter Chl.

GO Sports 4 16:00 - Norwich C. v Everton: Barclays PL: Wk 28 (live) 18:00 - Juve Ch. 20:45 - Palermo v Genoa: Serie A: Rd 26 (live) 22:45 - Juve Ch. GO Sports 5 16:00 - Reading v Wigan Ath.: Barclays PL: Wk 28 (live) 18:00 - LFC TV 20:45 - Leinster v Scarlets: Aviva Premiership: Rd 16 (live) 22:45 - LFC TV. GO Sports 6 16:00 - WBA v Sunderland: Barclays PL: Wk 28 (live) 18:00 - MUTV 21:00 - Leicester T. v Saracens: Aviva Premiership: Rd 16 (live) 23:00 - MUTV. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 10:00 - WGC Accenture Match Play Champ.: PGA European Tour: Day 3 14:00 - Gloucester Rugby v Worcester Warriors: Aviva Premiership: Rd 16 16:00 - Brussels, Belgium: 2012 Samsung Diamond League – Highlights 17:00 - Stade Rennais v FC Sochaux-Montbeliard: Ligue 1: Rd 26 (live) 19:00 - Norwich City v Everton: Barclays PL: Wk 28 21:00 - Italy v Wales: The Six Nations 23:00 - AC Ajaccio v LOSC Lille: Ligue 1: Rd 26 01:00 - Palermo v Genoa: Serie A 2012#2013: Rd 26. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 12:00 - WGC Accenture Match Play Champ.: PGA European Tour: Day 3 16:00 - Gloucester Rugby v Worcester Warriors: Aviva Premiership: Rd 16 18:00 - Brussels, Belgium: 2012 Samsung Diamond League – Highlights 19:00 - Arsenal v Aston Villa: Barclays PL: Wk 28 21:00 - Norwich City v Everton: Barclays PL: Wk 28 23:00 Italy v Wales: The Six Nations 01:00 - AC Ajaccio v LOSC Lille: Ligue 1: Rd 26. Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga: Preview (r) 08:30 - FA Cup: Arsenal v Blackburn (r) 10:35 - 2012 Alpari World Match Tour: Bermuda: Day 1 (r) 12:45 - America's Cup: World Series: Venice: Day 4 (r) 14:25 - Volleyball Champions League Magazine: The Big Hit (r). Bundesliga: 14:55 - Preview (r) 15:30 - FC Bayern Munchen v SV W. Bremen (live). 17:35 Vendee Globe 2012-13: Weekly Highlights (r) 18:30 - Bundesliga: FC Schalke 04 v Fortuna Dusseldorf (live) 20:35 - World Tennis Challenge: Adelaide 2013: DAY2 (r) 21:35 - Bundesliga: FC Bayern Munchen v SV W. Bremen (r) 23:30 - Vendee Globe 2012-13: Weekly Highlights (r) 23:50 - Bundesliga: FC Schalke 04 v Fortuna Dusseldorf (r).


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

32 Klassifikati PROPRJETÀ {a]-}ebbu;

DAR f’post /entrali u bl-arja tag[ha. Prezz: €128,000. ?emplu 79769677.

G{AT-TWELLIJA {al Qormi

FIL-PJAZZA ta’ San Bastjan, [anut armat bl-istationery, bazaar, toys, bl-istokk jew ming[ajru. Tajjeb ukoll g[al uffi//ju jew kumpanija ta’ bank. Daqs 40 pied bi 13-il pied wisa’ u fih toilet, sink, shaft u mg[ammar bl-aluminju, xkaffar

tal-[;ie; u shutter tal-elettriku. ?emplu 79892806 jew 21487556.

AVVI}I G[al kull tip ta’ xog[ol

TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs u ]ebg[a, gypsum boards e//. ?emplu 79091057.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u

twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

G{ALL-BEJG{

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera,

lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Kamra tal-pranzu

INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u Welsh dresser. €1350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.

JIN{TIE:U Mastrudaxxa

BIS-seng[a, kapa/i g[al kollox, full-time jew part-tme. ?emplu 79448262 jew email fuq godazz@maltanet.net.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

33 Tisliba Mimdudin> 1. Li ma jag[mel ebda sens (6) 4. Dak li jonqos minn dmiru lejn pajji]u (8) 9. Kisja rqiqa fuq il-la[am jew [ut li fiha jinqela’, mag[mula minn frak talqoxra tal-[ob] mag[;un u mgerbeb f’bajda m[abbta (6) 10. Skantat (8) 12. Meraq tal-frott (4) 13. Tie[u pja/ir tir/evih jekk ilgrigal jitlef rasu! (5) 14. Id-dul/iera jiksu l-pasti bih (4) 17. Rokna (6) 18. u 20. Kull xorta ta’ ikel immella[ u priservat (6) 20. Ara 18 21. Profondità enormi (6) 27. Kwa]i ja[arqu (4) 28. Midrub (5) 29. Jiem ta’ mistrie[ (4) 32. Li ma sarx skont il-li;i (8) 33. Dawn u l-plattini ng[idu li huma a[wa! (6) 34. IS-SENTER (Anagramma) — Jekk titilfu ma tibqax kurju] li tkun taf aktar! (8) 35. Hawn min jirrakkuntaha u hawn min jistudjaha (6) Weqfin> 1. G[ax wie[ed ried u mhux b’kumbinazzjoni (7) 2. Knisja tal-Lhud (8) 3. Li mhux komuni (4) 5. Isir mill-atturi fuq palk (6) 6. Jekk jaqa’ /appa, ma tara xejn fih (4) 7. Verament, tabil[aqq (6) 8. Il-kap ta’ kulle;; jinsab g[and id-direttur? (6) 11. u 26. Mi]mum sigriet, kwa]i medi/ina ma[lula? (6) 15. Kondizzjoni tal-ajru, tattemp f’pajji] (5) 16. Munita antika, prezzju]a [afna fil-g[ajn (5) 19. {ars b’kur]ità biex wie[ed jil[aq salib [addie[or (8) 22. Parti minn libsa ta’ ra;el, bejn il-;lekk u l-qalziet (7) 23. Kalkoli li jsiru mill-Gvern qabel kull ba;it, biex jara kemm tla[[aq in-nefqa me[tie;a g[al xi pro;etti (6) 24. Li spi//awlu l-flus u ma sabx aktar min idejnu (6) 25. Hawn min ida[[al wie[ed f’rasu u ma jkun jista’ jo[ro;hulu [add (6) 26. Ara 11 30. Li jaf li hu fis-sewwa u ma g[andux dubji (4) 31. {ajt baxx (4)

1

2

3

4

9

5

6

8

10 11

12

13

14

15

16

17

18 19 20

23

21

24

25

27

22

26

28

29

30

31

32

33

34

35

Irba[ sett tal-platti ming[and JB Stores

Soluzzjoni tat-Tisliba li dehret is-Sibt li g[adda Mimdudin> 1. Kostum; 4. Maqlubin; 9. Navali; 10. Servjent; 12. I;ri; 13. Unita; 14. Unur; 17. Awturi; 18. u 20. Marida; 21. Salini; 27. Ward; 28. Pasti; 29. Bews; 32. Vittorja; 33. Bezzun; 34. Lissintu; 35. Induna. Weqfin> 1. Kantina; 2. Severità; 3. Umli; 5. A;enti; 6. Lava; 7. Bdejna; 8. Natura; 11. u 26. Innota; 15. Frodi; 16. }abar; 19. Silenzju; 22. Insinwa; 23. Twavel; 24. Gratis; 25. {ajjat; 30. Poni; 31. Dejn.

7

Tisliba bin-numri

In-numru 511, li mhux inklu] fil-lista tan-numri bi tliet figuri, jinsab imni]]el fejn suppost f’din il-gradilja biex jg[inkom issibu fejn iridu ji;u mni]]la n-numri l-o[ra kollha li g[andkom f’dawn l-[ames listi. G[alikom.

Indirizzaw is-soluzzjoni tag[kom hekk: Tisliba JB Stores, ‘In-Nazzjon’, Stamperija Indipendenza, Triq Herbert Ganado, TalPietà PTA 1450, u g[andkom ]mien sa nhar is-Sibt li ;ej. Ir-rebbie[#a jit[abbar [mistax o[ra. Ir-rebbie[#a jkun mitlub iwie;eb mistoqsija [afifa fuq it-telefon, g[alhekk massoluzzjoni tat-Tisliba tinsewx tni]]lu n-numru tat-telefon tag[kom. L-a[[ar premju ntreba[ minn Nathaniel Zahra, 90, ‘Marnath’, Triq il-:ermanja, in-Naxxar. SOLUZZJONI TA’ TISLIBA BIN-NUMRI


Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

34 BASKETBALL - KAMPJONAT BOV

}ew; rawnds g[al tmiem l-ewwel fa]i Meta g[ad baqa’ ]ew; rawnds biex tintemm l-ewwel fa]i tal-Kampjonat BOV, it-tliet partiti huma importanti biex jiddeterminaw min se jilg[ab filplay-offs. Illum Athleta A to Z Electronics jilag[bu kontra Bupa Luxol. G[ada, l-ewwel fl-azzjoni jkunu t-timijiet ta’ Si;;iewi u Floriana Francesco Fenech waqt li l-a[[ar log[ba tkun dik bejn Loyola Tata Motors u Pavi Depiro. L-a[[ar log[ba fil-programm ta’ g[ada hi l-finali tanKnockout tan-nisa bejn Depiro u Luxol. Athleta, friski mir-reb[ tanKnockout iridu jirb[u biex ikomplu jittamaw li jispi//aw fl-ewwel post tal-klassifika. Athleta, fil-finali wrew il-karattru tag[hom, li dejjem jibqg[u jissieltu, anke jekk dawn ikunu minn ta[t. Luxol iridu reb[a biex ikomplu jittamaw imma biex jag[mlu dan iridu juru titjib mill-a[[ar log[biet, spe/jalment fid-difi]a. L-akkwist tal-player ex Depiro, A. Micallef irid i[alli limpatt. Si;;iewi jridu reb[a biex ikomplu

jittamaw g[al post fil-play-offs. Si;;iewi, fl-a[[ar log[ba wrew progress fil-log[ob tag[hom imma wie[ed qatt ma jista’ jkun /ert minn dan it-tim li hu inkonsistenti. Dawn iridu jdawru l-ballun u jibqg[u kalmi. Floriana, li ;ejjin mittelfa fin-Knockout iridu jpattu g[attelfa li sofrew fl-ewwel rawnd. Floriana dehru nervu]i fil-finali u wie[ed tajjeb li jinnota li l-playmaker C. Sammut mhux qed ikun utli meta ttim ikollu b]onnu. Depiro jridu reb[a kontra Loyola, tim li m’g[andu l-ebda tama li jikkwalifika g[all-play-offs. Depiro, fl-a[[ar log[biet ma tantx kienu f’forma tajba, spe/jalment R. Vella u A. Aquilina. Loyola jippruvaw jispi//aw l-ista;un fuq nota tajba u [afna jiddependi fuq il-forma talAmerikan D. Mazzocchi. Depiro u Luxol se jiltaqg[u fil-finali tal-BOV K.O. S’issa Luxol kellhom sta;un tajjeb li fih reb[u tliet unuri. Depiro jittamaw li S. DeMartino, L. Bulche u S. Brincat ikunu f’burdata tajba waqt li Luxol jittamaw li

Athleta A to Z u Floriana li l-{add li g[adda ltaqg[u fil-final tan-Knock-Out, it-tnejn huma /erti minn post fil-play-offs

jirkupraw lix-shooter G. Zarb li tilfet l-a[[ar log[biet g[ax kienet imwe;;g[a.

Mill-kampjonat tat-Tieni Divi]joni SN Suns jibdew favoriti kontra YTC Floriana Eurobasket.

Sport lokali g[al tmiem il-;img[a Illum MFA Ta’ Qali – Premier. Championship Pool – 2 p.m. Hibs v Tarxien, 4 p.m. Mosta v Valletta Luxol Stadium – I Div. - 2 pm. Mqabba v Dingli S., 4.15 p.m. St. Andrew’s v Vittoriosa S. Centenary Stadium – III Div. - 1 p.m. Marsa v Ta’ Xbiex, 3 p.m. Mtarfa v Attard, 5 p.m. Marsaskala v Kalkara Mosta Ground – III Div. - 2 p.m. Sta Lucia v Qrendi, 4 p.m. Senglea A. v Swieqi Utd Sirens Stadium – III Div. - 2 p.m. Mdina K. v Xg[ajra T., 4.15 p.m. Sirens v Luqa SA GFA Sannat Grd – II Div. - 1 p.m. G[arb R. v Munsar F., 3 p.m. Oratory Y. v Qala S. ISA Msida Grd – 2.30 p.m. De La

Rue v Actavis, 3 p.m. Multi P. v Playmobil

SWAN Qormi Grd – I Div. - 1.45

p.m. Valletta SP v Dingli E., 3.15 p.m. Ta’ :iorni W. v Tal-Qroqq V. Sta Lu/ija Grd – I Div. - 1.45 p.m. Lija-Iklin v Tarxien AFC, 3.15 p.m. Senglea G. v }ejtun AFC Tarxien Grd – II Div. - 1.45 p.m. Birkirkara JRS Stars v G[arg[ur B., 3.15 p.m. Mqabba AFC v Marsaxlokk AFT

BASKETBALL Ta’ Qali – BOV I Div. 4.30 p.m. Athleta A to Z v Bupa Luxol SPARAR Bindija – 12 p.m. Sparatura Trap g[as-selezzjoni 75 plattina HANDBALL Università - 12.30 p.m. II Div. (N) La Salle v Aloysians, 2 p.m. II Div. (N) Kavallieri RS2 v

Luxol, 3.30 p.m. I Div. 9I) Kavallieri RS2 v Phoenix, 5 p.m. I Div. (I) Aloysians VT v Luxol SM

G[ada MFA Hibs Grd – Premier. Championshio Pool – 2 p.m. Sliema v B’Kara, Relegation Pool – 4 p.m. Balzan v {amrun S. Vic. Tedesco St. - I Div. - 2 p.m. B’Bu;ia SP v Lija A., 4.15 p.m. Naxxar L. v }ejtun C. Centenary Stadium – II Div. 2 p.m. San :wann v }ebbu; R., 4 p.m. M;arr Utd v Fgura Utd. Mosta Grd – II Div. - 2 p.m. Si;;iewi v St. George’s, 4.15 p.m. }urrieq v Mellie[a Sirens Grd – II Div. - 2 p.m. Kirkop Utd v G[arg[ur, 4.15 p.m. Msida SJ v St. Patrick Sannat Grd – Nisa – 3 p.m. Gozo v Mosta

GFA Gozo Stadium – I Div. - 1

p.m. Sannat L. v Ker/em A., 3 p.m. Nadur Y. v Victoria H.

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL Marsa – 1.30 p.m. Programm

IASC Tarxien Grd – I Div. - 8.30

ta’ disa’ ti;rijeit li jinkludi l-finali Klassi Open A tal-kampjonat Assikura

MAFA St. Margerita Grd – 9.30 a.m.

Starmax v La Salle, 10.15 a.m. U#17 Luxol MR v Kavallieri RS2, 11.30 a.m. U#17 La Salle K. v Aloysians

a.m. Mosta G. v Burmarrad AFC, 9.45 a.m. Msida RS v Marsa, 11 a.m. Floriana A. v {amrun L. Marsa WS v }ejtun RS, 11.15 a.m. Valletta S. v Marsa SM

BASKETBALL Ta’ Qali – St. James H. II Div.

- 11.15 a.m. SN Suns v YTC Floriana E., 1 p.m. BOV I Div. Si;;iewi v Floriana FF, 2.45 p.m. Tata Motors L v Pavi Depiro, 4.30 p.m. BOV KO Final

HANDBALL Università - 9 a.m. U#15

HOCKEY Kordin – 9 a.m. White Hart v

Sliema Hs, 11 a.m. Qormi v Rabat

ASMK Ta’ Qali – 11 a.m. Isir id-disa’

Depiro v Luxol

programm mill-kampjonati nazzjonali tat-ti;rijiet tal-Karozzi u Muturi

sparatura Trap g[as-selezzjoni 50 plattina u finali.

Maratona ta’ Malta; 9.20 a.m. Tibda n-nofs Maratona ta’ Malta

SPARAR Bindija – 9.30 a.m. Tkompli l-

MARATONA Mdina - 8 a.m. Tibda l-


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

36 Sport

Oscar Pistorious jing[ata l-libertà provi]orja L-atleta mill-Afrika t’Isfel Oscar Pistorious ing[ata l-libertà provi]orja wara li kien akku]at bil-qtil tat-tfajla tieg[u fuq depo]itu u garanzija personali ta’ miljun rand li j;ibu madwar $113,000. Id-de/i]joni me[uda mill-Ma;istrat Desmond Nair wasslet g[al applawsi u g[ajjat ta’ fer[ minn qraba u partitarji fl-Awla talQorti tal-Ma;istrati fi Pretoria g[alkemm Pistorious innifsu baqa’ ma t[arrikx meta nqrat id-de/i]joni. Dan wara li aktar kmieni din il;img[a kien infaqa’ jibki fl-awla. Oscar Pistorious kien ordnat ukoll biex jikkonsenja l-passaport tieg[u, jevita milli jmur id-dar fejn se[[ id-delitt f’Jum San Valentinu u ma jkellimx jew jersaq lejn ix-xhieda fil-ka]. Barra dan irid jirrapporta fl-g[assa tal-pulizija tal-lokal darbtejn fil-;img[a, ma jixrobx

alko[ol diment li g[adu ta[t il-libertà provi]orja u jikkonsenja wkoll l-armi kollha li g[andu. Id-de/i]joni waslet wara ;img[a ta’ xhieda drammatika dwar kif l-atleta spara u qatel lil Reeva Steenkamp fid-dar lussu]a tieg[u vi/in Pretoria. Pistorious li kellu saqajh it-tnejn maqtug[in mill-irkoppa ’l isfel meta kien tifel u min dakinhar ikkompeta fuq saqajn tal-carbon fibre, qed jiffa//ja sentenza ta’ g[omru l-[abs jekk jinstab [ati ta’ qtil premeditat. Il-pulizija l-{amis ne[[ew minn fuq il-ka] linvestigatur li kien qed imexxi l-ka] wara li kien ]velat li dan ukoll qed jiffa//ja akku]i ta’ qtil wara li spara fuq minibus. Il-Ma;istrat [abbar ukoll li l-ka] tieg[u issa se jkompli jinstema’ fl-4 ta’ :unju.

Oscar Pistorious waqt li l-Ma;istrat qed jaqra d-de/i]joni

OLIMPJADI

LOTTA

Jammettu li [adu sustanza sedattiva

Jirritorna l-midalja bi protesta

L-g[awwiem James Magnussen u s[abu tar-relay tal-4x100m freestyle ammettew li g[amlu u]u mis-sustanza sedattiva Stilnox waqt sessjoni ta’ ta[ri; qabel l-Olimpjadi ta’ Londra. “Ninsabu hawn illum biex nammettu li [adna Stilnox wara ;urnata ta’ amalgamazzjoni fittim tar-relay waqt training camp li kellna f’Manchester, qal l-g[awwiem li reba[ midalja tal-fidda flimkien ma’ s[abu Matt Targett, Eamon Sullivan, James Roberts, Cameron McEvoy u Tommaso D’Orsogna, fi stqarrija moqrija waqt konferenza tal-a[barijiet f’Sydney. Din is-sustanza sedattiva kienet projbita mill-Kumitat Olimpiku Awstraljan e]att qabel il-log[ob u l-atleti issa qed jiffa//jaw sanzjonijiet kontrihom mill-Kumitat Olimpiku talAwstralja talli kisru l-ftehim. Is-sustanza Stilnox mhix projbita mill-A;enzija Dinjija kontra d-Doping (WADA) i]da hi projbita mill-Kumitat Olimpiku Awstraljan min[abba li t[alli effett allu/inanti u l-ex Champion Grant Hackett kien qal li ma setax joqg[od ming[ajrha. Il-Kumitat Olimpiku Awstraljan qal li qabbad avukat biex jinvestiga dawn il-ka]i u ka]i o[ra dixxiplinarji relatati mat-tim tal-g[awm f’Londra.

James Magnussen (nofs) flimkien ma’ s[abu tar-relay Cameron McEvoy (xellug) u Eamon Sullivan waqt il-konferenza f’Sydney

L-g[awwiema qalu li din iddroga kienet preskritta qabel lOlimpjadi u wara li [aduha spi//aw biex bdew jag[mlu affarijiet tat-tfal, b[al i[abbtu fuq il-bibien ta’ atleti o[ra f’nofs ta’ lejl u ja[arbu ji;ru. Magnussen kien ir/ieva 10,000 dollaru Awstraljan ming[and il-Kumitat Olimpiku Awstraljan talli reba[ il-fidda fil-100m freestyle waqt li Targett u D’Orsogna ing[ataw 7,500 dollaru Awstraljan kull wie[ed tallu reb[u l-bron] b[ala parti mit-tim tal-4x100m relay. Hemm il-possibbiltà li dawn l-atleti ikunu mitluba jirritornaw dan il-premju jew parti minnu b[ala dixxiplina. Il-{amis ilPresident tal-Asso/jazzjoni talG[awm fl-Awstralja, Barclay

Nettlefold qal li se ssir investigazzjoni biex ikun mag[ruf jekk it-tim, waqt l-Olimpjadi ta’ Londra, g[amilx u]u minn sustanzi ipprojbiti u abbu]a millalko[ol. Dsn wara li aktar kmieni matul il-;img[a [ar;u rapporti dwar dan fuq it-tim li ;ab l-ag[ar ri]ultati f’dawn la[[ar 20 sena g[all-Awstralja. Fit-tim tal-investigazzjoni se jkun hemm Peter McGrath, li hu eks President tal-Union tarRugby fl-Awstralja u tliet membri o[ra li ja[dmu fi [dan lAsso/jazzjoni tal-G[awm flAwstralja. Skont rapporti sitt membri talir;iel tar-relay ]velaw li lim;iba tat-tim waqt kamp ta’ ta[ri; ftit ;img[at qabel lOlimpjadi kienet wa[da [a]ina.

Il-President tal-Federazzjoni Bulgara tal-lotta, Valentin Yordanov bag[at lura midalja tad-deheb tal-Olimpjadi ta’ Atlanta tal-1996 bi protesta kontra r-rakkomandazzjoni talKumitat Olimpiku Internazzjonali li jitne[[a l-isport millog[ob tal-2012. “B[ala sinjal ta’ protesta qed nirritorna lill-KOI f’Lausanne, ilmidalja tad-deheb tieg[i li rba[t f’Atlanta fl-1996,” qal Yordanov, seba’ darbiet Champion tad-Dinja, waqt li kien qed jindirizza lmedia u jaqra ittra li bag[at lill-President Jacques Rogge. Il-;img[a l-o[ra d-dinja tal-lotta kienet ma[suda meta l-KOI g[amel rakkomandazzjoni sorpri]a biex l-isport jitne[[a millog[ob tal-2020. Yordanov li g[andu 53 sena qal li b’dan l-att qed jesprimi ssolidarjetà tieg[u ma’ miljuni ta’ atleti u partitarji tal-isport tallotta li qed jikkundannaw din ir-rakkomandazzjoni tal-KOI. “L-isport tag[na hu parti integrali mill-moviment Olimpiku, u kien jifforma parti kemm mill-Olimpjadi antiki kif ukoll dawk moderni,” qal Yordanov, l-uniku lottatur li reba[ g[axar midalji fil-kampjonati tad-dinja. Lottaturi Bulgari reb[u 16-il titlu Olimpiku fil-lotta, l-aktar sport ta’ su//ess fil-pajji] Balkan.

SERIE A

Cagliari jitolbu l-partitarji ma jattendux il-ground Il-klabb minn Sardinja, Cagliari talab lil-partiarji tieg[u biex ma jmorrux fl-Is Arenas g[all-konfront mis-Serie A g[ada kontra Torino wara li l-partita kienet ordnata li tintlag[ab bil-bibien mag[luqa. Cagliari qalu fuq il-websajt li dan hu mument delikat g[allklabb u g[al din il-;img[a qed jitolbu li l-koperazzjoni tal-partitarji g[aliex il-futur tal-klabb jinsab f’idejhom. L-awtoritajiet ordnaw li l-partita tintlag[ab bil-bibien mag[luqa fl-a[[ar minn serje ta’ in/identi dwar l-istadium kontroversjali. Cagliari di;à ng[ataw telfa 3-0 kontra Roma wara li l-partita kienet posposta talli l-partitarji attendew il-ground meta kellha tintlag[ab bil-bibien mag[luqa g[aliex l-istadium kien dikjarat mhux sikur.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

38 Sport

Floriana lura g[ar-reb[ wara tmien log[biet minn Simon FARRUGIA

BOV PREMIER

1

MELITA (0)

G. Gabilondo Garcia, M. Sierra Camacho, G. Gribbon, I. Tufegdzic, M. Borg, J. Galea, M. Martin, A. Caruana Scicluna, N. Rizzo, L. Micallef, D. Cabanillas Ayllon Sostituzzjonijiet – J.P. Attard flok A. Caruana Scicluna 71 min.

2

FLORIANA (1)

T. Warner, T. Cilia, K. Farrugia, O. Bugeja, C. Tremarco, T. Paris, C. Borg, B. Farrugia, U. Nwoko, S. Pisani, I. Coronado Sostituzzjonijiet - M. Spiteri flok I. Coronado 72 min.

Imwissija - Borg, Caruana Scicluna (M) Pisani, Warner, Bugeja (F) Skurjaw - Coronado 27 min., Nwoko 66 min. (F) , Galea 80 min. (M) Referee - F. Zammit Nazzjon Player tal-Log[ba - Igor Coronado (Floriana)

Din il-log[ba tat bidu g[attieni fa]i tal-Kampjonat b’Melita fuq seba’ punti filpost ta’ qabel tal-a[[ar filwaqt li Floriana bi tnax-il punt fit-tielet post tarRelegation Pool. Melita tilfu erba’ milla[[ar [ames log[biet tag[hom u mill-banda l-o[ra Floriana ma’ tantx kienu jinsabu g[addejjin minn mument feli/i fejn kienu ilhom tmien log[biet ming[ajr reb[a.

G[al Floriana ftit kien hemm problemi ta’ formazzjoni b’Roberts u Sacha Borg biss neqsin b’Melita jkollhom lil Karl Vella Petroni sospi] flimkien malkow/ Spanjol Patxi Salinas fejn safa sospi] ]ew; log[biet milli jkun fuq ilbank. Ta’ min jinnota li fiddarbtejn li dawn iltaqg[u flewwel fa]i tal-Kampjonat ilkonfronti ta’ bejniethom spi//aw fi draw.

Il-goal tal-vanta;; ta’ Floriana skurjat minn Igor Coronado (Ritratt – Trevor Sollars)

L-ewwel azzjoni tal-log[ba waslet fis-seba’ minuta meta wara ;irja tajba ta’ Luke Micallef dan baqa’ die[el filkaxxa fejn tefa’ cross g[annofs fejn sab lil Julian Galea ]markat bix-xutt tieg[u jispi//a barra. Floriana rrispondew g[axar minuti meta xutt minn barra l-kaxxa ta’ Brooke Farrugia kien nieqes mill-pre/i]joni. Floriana fet[u l-iskor fis-27 minuta fejn kien Clyde Borg li g[adda lejn IGOR CORO-

NADO fejn dan baqa’ die[el fil-kaxxa u b’xutt fil-baxx g[eleb g[al kollox lil Gabilondo Garcia. Sa tmiem l-ewwel taqsima kien hemm nuqqas ta’ azzjonijiet kif wara kollox ]vol;iet il-bidu tat-tieni taqsima. Fil-fatt kien biss fis-66 minuta li waslet azzjoni o[ra li kien it-tieni gowl talGreens. Kien Brooke Farrugia li qassam lil UDO NWOKO fejn dan ikkontrolla tajjeb u

b’xutt pre/i] sab l-angolu taxxibka. Melita naqsu d-distakk g[axar minuti mit-tmiem meta kien Gribbon li b’daqqa ta’ ras g[adda l-ballun lejn JULIAN GALEA li b’xutt mill-ewwel po;;a l-ballun fix-xibka. Bl-a[[ar azzjoni tal-log[ba tasal fil-85 minuta g[al darb’o[ra minn Floriana meta Paris qassam lejn Nwoko li mill-vi/in falla li jsib ix-xibka bil-goalkeeper Gabilondo Garcia jtajjar kif jista’.


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

Sport 37 FUTBOL INGLI}

Man City ma jistg[ux ji]baljaw Meta fadal 12-il partita g[al tmiem il-kampjonat Man City, li qeg[din 12-il punt ta[t il-leaders Man Utd ma jistg[ux ifallu aktar u minn g[ada jridu jibdew ji;bru l-punti biex jibqg[u jittamaw li jiddefendu t-titlu li reb[u f’Mejju li g[adda. Man City g[ada jilag[bu kontra Chelsea. Man City se jkunu ;ejjin minn reb[a kontra Leeds fl-FA Cup u minn telfa fil-kampjonat kontra Southampton filwaqt li Chelsea se jkunu ;ejjin minn

Il-Programm Premiership Illum

Fulham v Stoke Arsenal v Aston Villa Norwich v Everton QPR v Man Utd Reading v Wigan West Brom v Sunderland

G[ada

Man City v Chelsea Newcastle v Southampton

League Cup Swansea v Bradford It-Tnejn West Ham v Tottenham The Championship

Blackburn v Leeds United Blackpool v Leicester Bolton v Hull Brighton v Burnley Bristol City v Barnsley Charlton v Nottm Forest Huddersfield v Ipswich Peterborough v Birmingham Sheff Wed v Crystal Palace Watford v Derby Middlesbrough v Millwall

G[ada Wolves v Cardiff League One

Bournemouth v Sheffield Utd Brentford v Walsall Carlisle v MK Dons Colchester v Tranmere Coventry v Crewe Doncaster v Yeovil Leyton Orient v Crawley Town Oldham v Portsmouth Scunthorpe v Hartlepool Shrewsbury v Stevenage Swindon v Preston

League Two

Accrington v Cheltenham Aldershot v Fleetwood Barnet v Rochdale Burton v Exeter Chesterfield v Gillingham Dag & Red v AFC Wimbledon Morecambe v Bristol Rovers Northampton v Plymouth Oxford Utd v York Torquay v Port Vale Wycombe v Southend

Premier Sko//i] Illum

Hearts v Inverness CT Kilmarnock v Aberdeen Ross County v Motherwell St Johnstone v St Mirren

G[ada

Celtic v Dundee Dundee Utd v Hibernian

I Div

Cowdenbeath v Raith Rovers Dumbarton v Falkirk Dunfermline v Morton Hamilton v Livingston Partick Thistle v Airdrie Utd

II Div

Alloa v Arbroath Ayr v Forfar Brechin v East Fife Queen of Sth v Albion Stranraer v Stenhousemuir

III Div

Berwick v Rangers East Stirling v Elgin Montrose v Annan Athletic Peterhead v Queen’s Park Stirling v Clyde

reb[a ta’ 4-0 kontra Brentford flFA Cup. Il-manager ta’ City Roberto Mancini jidher li se jitlef postu jekk dan ma jirba[x il-kampjonat filwaqt li dak ta’ Chelsea, Rafa Benitez ukoll jidher li mhux se jkun offrut kuntratt ;did jekk Chelsea, tal-anqas ma jispi//awx mal-ewwel erbg[a jew jiddefendu l-FA Cup. Illum Man Utd jilag[bu barra minn darhom kontra QPR u jidher li r-Red Devils se jkunu

ming[ajr id-difensur Phil Jones u l-attakkant Wayne Rooney. Jones we;;a’ fir-reb[a ta’ nhar it-Tnejn li kellhom Man Utd fuq Reading fl-FA Cup filwaqt li Rooney tilef [afna mit-ta[ri; ta’ matul il-;img[a. Arsenal illum iridu jwettqu reazzjoni wara ;img[a di]astru]a fejn fiha ;ew eliminati mill-FA Cup kontra Blackburn u tilfu f’darhom 3-1 kontra Bayern Munich fi/Champions League.

Tom Cleverley ta’ Man Utd (lemin) isegwi lil Jem Karacan ta’ Reading f’log[ba valida mill-FA Cup

LEAGUE CUP

Swansea jibdew favoriti Illum, f’Wembley tintlag[ab il-finali tal-League Cup u bla dubju Swansea se jibdew favoriti li jirbu l-konfront kontra Bradford. Wie[ed jista’ jqabbel din illog[ba mal-;lieda bejn David u Gulija g[ax filwaqt li Swansea jilag[bu fl-og[la divi]joni tal-futbol Ingli], Bradford jilag[bu f’League Two. Ikun x’ikun ir-ri]ultat a[[ari ta’ din ilpartita se jkun hemm rekord f’din ilkompetizzjoni. Jekk Swansea jirb[u lpartita isiru l-ewwel tim minn Wales li jkun reba[ il-League Cup filwaqt li jekk Bradford jirb[u, isiru l-ewwel tim minn League Two li qatt reba[ din ilkompetizzjoni. Fl-1969 Swindon Town kienu reb[u lLeague Cup u dakinhar dawn kienu jilag[bu f’League One. Rochdale, tim li fl-1962 kien jilg[ab f’League Two, kien wasal sal-finali imma tilifha kontra Norwich. Sta;un ilu Cardiff saru l-ewwel tim

mhux Ingli] li qatt wasal sal-finali u kienu tilfuha bl-g[oti tal-penalties kontra Liverpool. Minkejja li g[al Bradford se jkun diffi/li biex jirb[u din it-tazza ]gur li se jag[mlu kura;; minn dak li rnexxielhom jag[mlu s’issa. L-avventura tag[hom f’din il-kompetizzjoni bdiet f’Awwissu meta eliminaw lil Notts County. Fir-rawnd ta’ wara Bradford eliminaw lil Watford. Bradford kellhom jilag[bu kontra tim ie[or li jilg[ab f’League Two, dak ta’ Burton Albion u dawn kellhom b]onn il-[in barrani biex g[addew g[arrawnd li jmiss. Minn hawn ’il quddiem Bradford bdew iwettqu sorpri]a wara l-o[ra. Huma eliminaw lil Wigan u lil Arsenal biex b’hekk fis-semi finali lag[bu kontra tim ie[or mill-Premier, dak ta’ Aston Villa. Dawn reb[u l-ewwel leg 3-1 u minkejja li tilfu t-tieni leg 2-1 xorta sabu ru[hom fil-finali ta’ Wembley.

Ikun x’ikun ir-ri]ultat ta’ g[ada ]gur li l-avventura ta’ Bradford hi wa[da li qatt ma imma;ina qabel ma beda l-ista;un. Min-na[a tag[hom Swansea, biex waslu sal-finali eliminaw lil Barnsley, Crawley, Liverpool u Middlesbrough. Fis-semi finali Swansea kellhom jaffrontaw li/-champions Ewropej Chelsea u fl-ewwel leg fi Stamford Bridge dawn reb[u 2-0 u draw ta’ 0-0 fittieni leg kien bi]]ejjed g[alihom biex ja//ertaw minn post fil-finali. Swansea se jkunu ;ejjin minn telfa kbira ta’ 5-0 kontra Liverpool filkampjonat imma ta’ min jinnota li lmanager Laudrup serra[ [afna players min[abba din il-log[ba importanti. Swansea qed jokkupaw it-tmien post fil-Premier filwaqt li Bradford qeg[din qeg[din fil-11-il post ta’ League Two. Bradford, b[al Swansea ukoll se jkunu ;ejjin minn telfa, telfa kontra Wimbledon.

FOOTBALL TALJAN

Jispikka d-derby ta’ Milan Fi tmiem il-;img[a jitkompla l-kampjonat tasSerie A u l-aktar log[ba li tispikka se tkun dik ta’ g[ada filg[axija bejn Inter u Milan. Din il-log[ba se tkun bejn ]ew; timijiet li b[alissa g[addejin minn perjodu differenti minn xulxin. Dan g[aliex Inter b[alissa qed ikunu di]appuntanti filwirjiet tag[hom tant li fl-a[[ar [ar;a tag[hom fil-kampjonat dawn ;ew umiljati u tilfu 4-1 barra minn darhom kontra Fiorentina. Fuq in na[a l-o[ra Milan, matul l-a[[ar xhur qed jirkupraw [afna punti filkampjonat u b[alissa qeg[din fit-tielet post, b’44 punt daqs Lazio. Matul il-;img[a r-Rossoneri g[elbu lil Barcelona 2-0 flewwel leg tal-fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League u bla dubju l-moral g[ad-derby se jkun wie[ed g[oli. Inter se jkollhom lill-attakkant Milito nieqes min[abba l-injury li se ]]ommu barra g[al sta;un s[i[. L-akbar theddida g[al Inter se jkun l-eks player tag[hom Mario Balotelli. Dan tal-a[[ar

iffirma ma’ Milan f’Jannar ming[and Man City u fi tliet partiti skurja erba’ gowls. Matul il-;img[a ma setax jilg[ab kontra Barcelona min[abba li ma mhuwiex eli;ibbli li jilg[ab f’din ilkompetizzjoni min[abba li di;a’ g[amel dan masCitizens. Milan ;img[a ilu g[elbu lil Parma 2-1 u Balotelli skurja gowl millisba[. Intant, g[ada wkoll jilag[bu /-champions Juventus barra minn darhom kontra Siena. G[all-kow/ ta’ Juventus, Antonio Conte din se tkun partita kontra l-eks tim tieg[u. Matul il-;img[a Conte ;ie vvutat b[ala l-aqwa kow/ talista;un li g[adda. Juventus b[alissa qeg[din erba’ punti fuq Napoli u kontra Siena jridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa ta’ ;img[a ilu kontra Roma. Fil-log[ba fl-Olimpico Juventus ma wrewx l-istess log[ob li kienu qed juru dan la[[ar. Siena se jkunu ;ejjin minn reb[a ta’ 3-0 fuq Lazio u ]gur li din ir-reb[a se timla lil Siena bil-kura;;. Napoli, ;img[a ilu ma g[arfux japprofittaw mit-telfa

ta’ Juventus meta dawn ;ew mi]muma draw 0-0 minn Sampdoria. Napoli s’issa jidhru li se jkunu l-uniku tim li se joffri sfida denja lil Juventus g[ar-reb[ tal-kampjonat. B[al ma se[[ din il-;img[a, Lazio se jer;g[u jkunu flazzjoni nhar it-Tnejn, din iddarba kontra Pescara u dawn ukoll, b[al Juventus iridu jwettqu reazzjoni wara t-telfa kontra Siena. Wara r-reb[a kontra Juventus, Roma issa jfittxu li jkomplu minn fejn [allew u jirb[u kontra Atalanta. Din bla dubju se tkun log[ba delikata g[al Roma fi grawnd fejn kull tim isibha diffi/li li jo[ro; minn hemm bi tliet punti. L-awtur tal-uniku gowl kontra l-Bianconeri kien ilcaptain Francesco Totti u issa dan jinsab biss gowl ’il bog[od milli jil[aq lil le;;endarju Gunnar Nordahl f’dik li hi klassifika tal-aqwa skorers fisSerie A. L-attakkant }vedi] skurja 225 gowl u jidher li Totti hu b’/ans kbir li sa tmiem l-ista;un jaqbe] i/-/ifra li kien la[aq l-attakkant }vedi]. Fiorentina, wara r-reb[a

kbira fuq Inter issa jmorru jilag[bu barra minn darhom kontra Bologna u fuq il-karta m’g[andhomx ifallu. Il-partitarji tal-Viola jittamaw li l-playmaker Jovetic ikompli jirkupra mill-perdjou [a]in li kien g[addej minnu. Dan tal-a[[ar skurja ]ew; gowls kontra Inter u dawn ilgowls kienu l-a[jar risposta g[all-kritika li r/ieva dan la[[ar.

Il-Programm Serie A Illum Palermo v Genoa G[ada

Sampdoria v Chievo Parma v Catania Bologna v Fiorentina Atalanta v Roma Juventus v Siena Cagliari v Torino Inter v Milan

It-Tnejn

Lazio v Pescara

Serie B

Cesena v Ascoli Pro Vercelli Bari Cittadella v Livorno Empoli v Padova Virtus Lanciano v Reggina Vicenza v Sassuolo Crotone v Ternana Verona v Varese


IN-NAZZJON Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

Sport 39

Malta Champion tal-Ewropa tal-Pool It-tim nazzjonali Malti tal-Pool reba[ il-Kampjonati Ewropej g[al din is-sena meta f’finali memorabbli t-tim Malti g[eleb lill-Iskozja 8-7. Wara li mar 6-2 minn fuq, it-tim Malti kien sfortunat u ntla[aq 6-6. Hawnhekk i]-]ew; timijiet reb[u log[ba o[ra kull wie[ed u kellu jkun l-a[[ar frame li dde/ieda r-reb[ tal-kampjonati. Hawnhekk Anton Josef Cuschieri b’ determinazzjoni kbira ]amm kalm u kif kellu l-opportunità ma ]baljax u ta r-reb[ tat-titlu lit-tim Malti. Dan kien it-tielet titlu Ewropej mirbu[ mit-tim Malti tal-ir;iel ta[t it-tmexxija tal-Manager Carmel Cilia. F’ dawn il-kampjonati t-tim Malti kien kompost minn Ray Caruana, Mario Cutajar, Philip Coleiro, Clayton Attard, Johan Attard u Anton Josef Cuschieri. It-tim Malti mistenni lura Malta llum fis-7.15 pm.

It-tieni reb[a konsekuttiva g[al Rabat minn Simon FARRUGIA

Gowl skurjat minuta fuq il[in regolamentari ta reb[a u tliet punti importanti lil Rabat biex dawn inqalg[u minn qieg[ il-klassifika tar-Relegation Pool. B’din ir-reb[a l-Ajax jinsabu fir-raba’ post talklassifika b’punt aktar minn {amrun u tnejn minn Melita. Dan kien konfront bejn it-tim tal-qieg[ u Qormi li jinsabu flewwel post tar-Relegation Pool kif ukoll fis-semi finali talU*Bet FA Trophy. Fl-a[[ar dehra tag[hom waslet l-ewwel reb[a g[al Rabat wara tnejn u g[oxrin log[ba fejn dawn g[elbu lil Mosta bl-iskor ta’ 3-2. Qormi li reb[u tlieta milla[[ar erba’ log[biet tag[hom laqg[u lura lil Effiong u Bondin filwaqt li r-Rabtin g[al darb’o[ra ming[ajr numru ta’ players ewlenin fost dawn Justin Felice, Ryan Micallef, Chris Schembri u Adam Smeir. Kienu Qormi li reb[u fi]]ew; okka]jonijiet li ntlaqg[u aktar kmieni dan l-ista;un 1-0 u 3-0 rispettivament.

Kif Jinsabu

Championship Pool L R D T F K Pt Hibernians Valletta Birkirkara Tarxien R Sliema W Mosta

22 14 22 13 22 12 22 11 22 11 22 11

3 7 7 5 4

Qormi Floriana Balzan Rabat A {amrun S Melita

23 23 22 23 22 23

3 9 6 8 4 5

1

5 47 2 49 3 47 6 39 7 34 10 39

24 15 19 32 22 33

23 23 22 19 19 17

33 8 28 9 34 13 18 14 24 15 19

36 32 36 46 58 58

15 15 14

Relegation Pool L R D T F K Pt 9 6 7 2 4 3

11

9 8 7

?ans tajjeb g[al Rabat fit-23 minuta meta minn corner mog[ti minn Carrillo Pendas ilballun wasal g[and l-i]markat Dylan Falzon li naqas li jolqot minn quddiem il-lasta. Biex man-nofs sieg[a log[ob kien hemm cross minn fuq il-lemin ta’ Moral Fuster bl-attakkant Armaro Negrin jonqos li jolqot sew minn quddiem Sultana. I]da kienu Qormi li fet[u liskor kontra x-xejra tal-log[ob meta fit-32 minuta minn cross

ta’ Leigthon Grech li qata’ ddifi]a avversarja l-ballun wasal g[and EDISON BILBOA ZARATE li b’fa/ilità po;;a lballun fix-xibka. Appena erba’ minuti u Rabat fallew /ans tad-deheb li jiksbu d-draw. Kien Duncan Pisani li waqqa’ lil Carrillo Pendas filkaxxa bir-referee jordna penalty i]da mill-[dax il-metru Sultana salva g[al darba tnejn fuq Armaro Negrin. Minkejja li kienu fil-vanta;; daqqa ta’ [arta g[al Qormi waslet mas-sieg[a log[ob, dan wara li tke//a g[alihom Jonathan Bondin wara li r/ieva t-tieni karta safra g[al foul fuq Cauchi. Biex mas-70 minuta kien Manuel Moral Fuster li ttanta xortih b’xutt minn barra l-kaxxa li spi//a ftit barra. U sitt minuti wara Avila Perez ;ab lil Effiong f’po]izzjoni tajba bixxutt fil-baxx ta’ dan tal-a[[ar jkun devjat f’corner minn Mintoff. Rabat kisbu l-gowl tad-draw fit-83 minuta fejn wara li daqqa

FOOTBALL – L-EWWEL DIVI}JONI

PIETA’ H. ………………...2 MARSAXLOKK …………2

Marsaxlokk salvaw punt prattikament bl-a[[ar xutt tallog[ba kontra Pietà Hotspur f’log[ba interessanti, spe/jalment fl-a[[ar parti tag[ha. Wara tmien minuti Terence Agius resaq vi/in b’xutt li ni]el fuq is-saqaf taxxibka u fil-25 minuta kienu Marsaxlokk li marru fil-vanta;; meta minn freekick ta’ De Silveira l-ballun wasal g[and RUPERT MANGION li millvi/in xe[et fix-xibka. Pietà wettqu reazzjoni fil-35 minuta meta minn freekick ta’ Frendo kien Kooh Sohna li b’daqqa ta’ ras impenja lil Borg. F’temp ta’ minuta Pietà dawwru r-ri]ultat favur tag[hom. Fit-38 minuta freekick ta’ CLEAVEN FRENDO kien imxellef minn difensur ta’

Marsaxlokk bil-ballun jispi//a fix-xibka. Minuta wara Kooh Sohna seraq ballun fil-midfield u qassam lejn SENIOR DAVID li minn ]ew; passi bog[od kompla l-ballun g[al ;ewwa. Fit-tieni taqsima Marsaxlokk [ar;u fuq l-attakk i]da Pietà bdew jo[olqu [afna /ansijiet ta’ skor. Mas-sieg[a log[ob azzjoni tajba ta’ Kooh Sohna li da[al fil-kaxxa fejn twaqqa’ minn Clarke. Mill-11-il metru x-xutt ta’ Quilin Refalo kien salvat minn Omar Borg. Pietà baqg[u iktar avventuru]i u kellhom g[add ta’ /ansijiet o[ra i]da m’g[arfux jisfruttawhom. Fid-90 minuta Marsaxlokk salvaw il-log[ba meta kien is-sostitut DYLAN ATTARD li spara fis-saqaf taxxibka. Pietà H – M. Montfort, C. Cassar, M. Borg, J. Zarate, Q.

Naxxar L Vittoriosa S Pietà H Lija A Marsaxlokk Gudja U St. Andrew’s }ejtun C G]ira U Birzebbu;a Dingli S Mqabba

L R 14 8 14 8 15 8 14 8 15 7 15 7 14 7 14 4 15 3 14 2 14 2 14 0

D 4 3 3 2 5 4 3 5 6 3 2 4

T F 2 27 3 22 4 30 4 24 3 27 4 26 4 27 5 12 6 18 9 18 10 10 10 14

RABAT (0)

S. Mintoff, G. Gesualdi, I. Carapic, J. Caruana, J.L. Armaro Negrin, M. Moral Fuster, D. Falzon, C. Brincat, D. Carrillo Pendas, D. Azzopardi, C. Gauci Sostituzzjonijiet - Y. Cauchi flok D. Falzon 42 min., M. Licari flok G. Gesualdi 69 min.

1 QORMI

(1)

S. Sultana, K. Thackray, A. Effiong, C. Cassar, M. Avila Perez, E. Bilboa Zarate, D. Pisani, J. Bondin, A. Cassar, S. Wellman, L. Grech Sostituzzjonijiet – J. Chetcuti flok C. Cassar 39 min., L. Sciberras flok L. Grech 69 min.

Imwissija - Bondin, Pisani, Zarate, Avila Perez, Sultana (Q) ,

Carrillo Pendas, Gauci(R) Skurjaw - Bilboa Zarate 32 min. (Q), Licari 83 min., Cauchi 91 min. (R) Referee – Andre’ Arciola Nazzjon Player tal-Log[ba - Diego Carrillo Pendas (Rabat A.)

ta’ ras minn Licari ;iet devjata f’corner minn Thackray, millcorner mog[ti minn Carrillo Pendas kien MALCOLM LICARI li b’daqqa ta’ ras stupenda g[eleb lil Sultana. Fl-a[[ar [inijiet Rabat ippressaw g[all-gowl tar-reb[a fejn fit-88 minuta kellu jkun

Wellman li kklerja minn fuq illinja tentattiv ta’ Armario Negrin. Madanakollu minuta fil-[in mog[ti ]ejjed Rabat kisbu l-;owl tar-reb[a drammatika meta kien YAN CAUCHI li xe[et ;ewwa biex l-Ajax fet[u tamiet ;odda ta’ salvazzjoni.

Gudja jkomplu javanzaw

Marsaxlokk isalvaw fl-a[[ar Kif Jinsabu

2

BOV PREMIER

K 12 17 16 21 20 18 22 13 20 31 33 32

Pti 28 27 27 26 26 25 24 17 15 9 8 4

Refalo (K. Cutajar), S. David, R. Kooh Sohna (L. Mallia), C. Grech, C. Spiteri (J. Pisani), T. Agius, C. Frendo. Marsaxlokk – O. Borg, R. Mifsud, K. Scicluna, M.P. Clarke, D. Fava (D. Attard), G. Caruana, D. Micallef, R. Mangion, D. Grech (R. Xuereb), D. Da Silva Silveira, A. Grabowski. Referee – Clayton Pisani

GUDJA U. ………………...1 GZIRA U. ……………….. 0

Gudja United g[elbu lil Gzira United f’log[ba bejn i]]ew; timijiet promossi mitTieni Divi]joni. Ir-reb[a ta’ Gudja waslet grazzi g[al goal tas-sostitut Peter Paul Sammut fit-tieni taqsima wara taqsima mill-iktar deludenti u medjokri. Kwarta mit-tmiem wasal ilgoal tar-reb[a meta Ryan Sell ]marka lil PETER PAUL SAMMUT u dan bil-kalma kollha g[eleb lil Gerada. Ftit wara l-istess Sammut qassam lejn Aleksandrov li bir-ras xe[et ftit barra. Minuta wara kien ilgoalkeeper ta’ Gudja Xerxen li salva r-ri]ultat b’save millaqwa fuq daqqa ta’ ras millvi/in ta’ Sunny Ogbemude. Fla[[ar minuti tal-log[ba Gudja ferm perikolu]i b’xuttijiet ta’

Ryan Sell u Cosmin Anton ifallu l-mira bi ftit. Gudja - M. Xerxen, G.

Buttigieg (P.P. Sammut), A. Abela, J. Tonna, K. Azzopardi, N. Alnoudji, K. Bonello, D. Cachia, R. Sell, J. Antagana Ekobo(O.Anton), K. Aleksandrov Gzira - K. Gerada, A. Xuereb, J. Chetcuti, A. White, J.B. Gatt, P. Grima, A. Shennowo, Y. Tonna, V. Brincat (S. Meilaq), S. Ogbemuda Omoregie, S. Shead (A. Naffouri Mohammed) Referee - Stefan Pace Ri]ultati

:ermanja - Bundesliga Freiburg v E.Frankfurt

0-0

Nice v Reims

2-0

Notts Co v Bury

4-1

Juve Stabia v Grosseto Spezia v Novara

2-1 0-6

St.Venera v Pembroke

0-4

Franza - Ligue 1

Ingilterra - League One Italja - Serie B

Lokali – Div II


Is-Sibt, 23 ta’ Frar, 2013

40

Il-Vi/i Kap tal-PN Simon Busuttil jitkellem ma’ [addiema f’negozju fil-{amrun (Ritratt> Michael Ellul)

Il-PN ikompli joffri qab]a ta’ kwalità bi klima tajba g[an-negozju Id-d[ul ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea wassal g[al rivoluzzjoni siekta g[aliex b’mod drastiku l-kwalità tal-[wienet u n-negozji Maltin tjiebet. G[all-kuntrarju ta’ prezz g[oli b’levy fuq l-importazzjoni, illum dawn saru affarijiet tal-passat g[aliex il-PN ne[[a taxxi ]ejda. Illum ilkonsumaturi j[allsu inqas, bil-Partit Nazzjonalista jrid ikompli jibni fuq dan b’qab]a o[ra ta’ kwalità u klima tajba ta’ negozju fejn ji;i ;;enerat il-;id u jin[olqu l-impjiegi. Dan kollu jitwassal bil-proposti konkreti tal-Partit

Nazzjonalista. Dan kien il-messa;; li wassal il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil meta lbiera[ filg[odu dar numru ta’ [wienet fi Triq San :u]epp, il-{amrun, fa//ata tal-Knisja ta’ San Gejtanu. G[al din l-attività ‘Qalb il{wienet’, Simon Busuttil kien akkumpanjat mis-seba’ kandidati tal-Ewwel Distrett li se jikkontestaw l-elezzjoni ;enerali tad-9 ta’ Marzu f’isem il-Partit Nazzjonalista. Matul din l-attività, il-Vi/i Kap kellu l-opportunità li jiltaqa’ ma’ numru ta’ sidien ta’

[wienet u anke nies li kienu qeg[din jixtru u g[addejjin minn din iz-zona kummer/jali. Li kieku ma kienx g[add[ul ta’ pajji]na fl-Unjoni Ewropea, ]ied jg[id Simon Busuttil, kieku f’pajji]na g[anda wisq protezzjonali]mu b’taxxi g[oljin tal-konsumatur u b’g[a]la inqas. Hawnhekk fakkar li kien dan il-partit li ne[[a taxxi ]ejda u da[[al iktar nies fin-negozju u b’hekk g[andna iktar kompetizzjoni f’pajj]na li hi dejjem tajba g[all-konsumatur.

media•link COMMUNICATIONS

Kien il-PN li ne[[a taxxi ]ejda u da[[al iktar nies fin-negozju Wara din l-attività, Simon Busuttil irrisponda numru ta’ mistoqsijiet tal-;urnalisti pre]enti, li minnhom [ar;et b’mod /ar id-differenza bejn il-Malta Labour Partu u lPartit Nazzjonalista fejn hawnhekk spikka kif b’kuntrast g[all-Partit Nazzjonalista, li g[andu rekord ta’ [olqien ta’ xog[ol, ilLabour i;orr rekord ta’ qg[ad. Hu l-Partit Nazzjonalista li

g[andu l-mira li fil-[ames snin li ;ejjin jo[loq 25,000 job ;did. Il-Labour m’g[andux kapa/ità li jo[loq dan l-ammont g[aliex lanqas jammetti dak li hu mag[ruf, li fil-[ames snin li g[addew, il-Partit Nazzjonalista [oloq 20,000 job ;did. Hawnhekk semma ukoll kif jekk il-Partit Nazzjonalista ma jo[loqx il25,000 job ;did, f’pajji]na jkollna l-qg[ad.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.