Numru 13,369
€0.55
www.mychoice.pn
It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u s-Sinjura Kate Gonzi, isellmu lill-folla sabi[a li attendiet g[all-mass meeting fin-Naxxar (Ritratt> Michael Ellul)
Il-PN joffri futur fis-sod billi jkompli jo[loq l-impjiegi Muscat ma ;eg[elx lil Toni Abela jirri]enja g[ax li kieku g[amel hekk Joseph Muscat innifsu kien ikollu jitlaq hu Quddiem folla numeru]a nNaxxar, ;imag[tejn biss ’il bog[od mill-elezzjoni ;enerali, fir-raba’ mass meeting tieg[u, il-Prim Ministru u l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi sostna li l-poplu g[andu jag[]el lill-Partit Nazzjonalista g[aliex joffri futur fis-sod li matulu jkomplu jo[loq l-impjiegi li
fil-[ames snin li ;ejjin jammontaw g[al mill-inqas 25,000 impjieg ;did. G[alhekk, wara li ni]el qalb in-nies, quddiem numru kbir ta’ ]g[a]ag[, il-Prim Ministru appella sabiex wie[ed ju]a mo[[u kif se jivvota fid-9 ta’ Marzu, fejn dakinhar g[andu j;ib quddiem g[ajnejh iddifferenza bejn il-Partit li fl-
a[[ar [ames snin [oloq 20,000 impjieg ;did, li jpo;;i s-sa[[a l-ewwel u qabel kollox, u j]omm ledukazzjoni fi/-/entru, u lPartit li ma [ax passi g[al reati illegali li skont il-li;ijiet ta’ pajji]na, iwasslu g[al g[omor il-[abs. Il-Prim Ministru semma kif Joseph Muscat ma jistax jersaq quddiem il-poplu biex ikun
Prim Ministru ta’ Malta g[aliex Malta ma tridx Prim Ministru li ja[bi dawn ir-reati biex ma ji//appasx il-partit politiku tieg[u b’reati serji dwar traffikar ta’ droga. Lawrence Gonzi semma’ kif minkejja lil An;lu Farrugia, Joseph Muscat trattah bi qtil politiku, Muscat ma mexiex bl-istess mod ma’ Toni Abela g[aliex f’dan il-
Int f’din l-elezzjoni
Sport
Suppliment spe/jali fil-pa;ni tan-nofs ta’ dan il-;urnal. Illum dwar l-impjiegi.
Sliema Wanderers g[elbu lil B’Kara u la[quhom fit-tielet post fi/-Championship Pool Ara pa;na 39
ka] ta’ droga tispikka lkompli/ità bejn Toni Abela u Joseph Muscat. Kien g[alhekk li Muscat ma qa//atx ras Toni Abela, g[ax li kieku g[amel hekk u ke//ieh, Joseph Muscat innifsu kien ikollu jitlaq ukoll. G[alhekk, b’dan il-ka] skandalu], il-Labour tilef ru[u u l-iskop politiku tieg[u
g[al pa;na 4
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
2
Mal-PN il-poplu jaf fejn hu u jaf fejn hu sejjer minn Claire Mifsud
Fid-diskors tieg[u waqt irraba’ mass meeting tal-PN waqt din il-kampanja elettorali, il-Vi/i Kap talPartit Nazzjonalista Simon Busuttil spjega fid-dettall [ames ra;unijiet g[alfejn huwa jemmen li l-PN g[andu jirba[ l-elezzjoni ;enerali tad9 ta’ Marzu kif kien qal hekk kif in[atar Vi/i Kap tal-PN. L-ewwel ra;uni, sa[aq Simon Busuttil, hija li l-PN irnexxielu jikseb ri]ultati tajbin li minnhom gawda kul[add. Xhieda ta’ dan issu//ess huwa r-rapport talKummissjoni Ewropea li jbassar li Malta se tkun ittieni fit-tkabbir ekonomiku fiz-Zona Ewro minkejja li zZona Ewro se tara tnaqqis ekonomiku. Dan, qal Simon Busuttil, juri li minkejja li lmaltemp g[adu g[addej, pajji]na g[adu jeg[leb ilmew;. Huwa sa[aq li jkun ]ball li na[sbu li nistg[u nibqg[u niksbu dawn irri]ultati jekk nibdlu ddirezzjoni. Il-vi]joni /ara u d-
direzzjoni tajba ta’ pajji]na hija t-tieni ra;uni g[alfejn ilPN g[andu jirba[ l-elezzjoni. “Mag[na l-poplu jaf fejn hu u jaf fejn hu sejjer”, sa[aq Simon Busuttil. Huwa qal li lvi]joni tal-PN hija li l-poplu Malti j[ossu kburi li hu Malti u li hu Ewropew. Fakkar filkisbiet ta’ pajji]na meta da[al fl-UE, g[eleb il-kri]i ekonomika, ta sehmu fil-kri]i tal-Libja u kiseb pakkett finanzjarju ta’ €1128 miljun. Qal li s-sena d-die[la Malta se tkun qed ti//elebra 50 sena Indipendenti u fl-2017 Malta se jkollha l-Presidenza talUE. Tul dawn l-appuntamenti je[tie; li pajji]na jitmexxa minn Gvern li g[andu direzzjoni. Simon Busuttil qal li t-tielet ra;uni li g[andha twassal g[al reb[a g[all-PN hija lprogramm elettorali tal-PN li qed joffri qab]a ta’ kwalità. Busuttil spjega li dan huwa programm elettorali realistiku li nafu kemm jiswa u kif se jitwettaq. Busuttil fakkar li lMLP ma kellux il-kura;;
Tifkira B’tifkira g[a]i]a f’g[eluq it-22 anniversarju mill-mewt ta’ ROSE MANGION minn {a]-}ebbu;. Qatt minsija mit-tmin uliedha Carmen, Kolina, Vicky, Josephine, Grace, Philip, Raymond u Miriam, ir;iel u nisa tag[hom, neputijiet, qraba u [bieb, Ag[tiha Mulej il-mistrie[ ta’ dejjem. It-Temp
UV INDEX
4
IT-TEMP ftit imsa[[ab b’waqtiet xemxin li jsir ftit jew wisq imsa[[ab bil-possibilità ta’ xi [alba xita i]olata sa filg[axija VI}IBBILTÀ tajba IR-RI{ [afif mill-Majjistral li jdur [afif g[al moderat min-Nofsinhar ix-Xlokk u jsir moderat g[al ftit qawwi mil-Lbi/ sa filg[axija BA{AR moderat g[al qawwi li jsir moderat IMBATT baxx mill-Majjistral TEMPERATURA l-og[la 15˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 382.4 mm IX-XEMX titla’ fis-06.38 u tin]el fis-17.53
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
IT-TNEJN L-og[la 14˚C L-inqas 8˚C
IT-TLIETA L-og[la 14˚C L-inqas 9˚C
L-ERBG{A L-og[la 15˚C L-inqas 7˚C
IL-{AMIS, L-og[la 15˚C L-inqas 8˚C
IL-:IMG{A L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C
UV
UV
UV
UV
UV
4
4
5
5
5
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 15˚C imsa[[ab, Al;eri 11˚C imsa[[ab, Amsterdam 1˚C borra, Ateni 17˚C imsa[[ab, Li]bona 11˚C xemxi, Berlin 1˚C borra, Brussell 0˚C borra, il-Kajr 22˚C xemxi, Dublin 2˚C borra, Kopen[agen 1˚C imsa[[ab, Frankfurt 0˚C imsa[[ab, Milan 0˚C borra, Istanbul 15˚C xemxi, Londra 2˚C imsa[[ab, Madrid 6˚C ftit imsa[[ab, Moska 1˚C xemxi, Pari;i 0˚C borra, Bar/ellona 10˚C ftit imsa[[ab, Ruma 10˚C imsa[[ab, Tel Aviv 20˚C ftit imsa[[ab, Tripli 20˚C xemxi, Tune] 10˚C xita, Vjenna 0˚C xita, Zurich -2˚C imsa[[ab, Munich -3˚C borra, St. Petersburg -2˚C xemxi
Simon Busuttil temm id-diskors tieg[u billi appella biex fid-9 ta’ Marzu, 10 snin wara r-referendum g[ad-d[ul ta’ Malta fl-UE jer;g[u jkunu ]-]g[a]ag[ il-protagonisti (Ritratt> Michael Ellul)
jibg[at il-programm elettorali fid-djar kif g[amel il-PN. Minflok g[a]el li jibg[at fuljett kollu kuluri bla dettalji li jixhed li l-MLP g[adu partit bla sustanza. Ra;uni o[ra li g[andha tassigura reb[a g[all-PN hija li dan huwa partit mibni fuq is-serjetà. Busuttil wera ddifferenza bejn il-PN li malli [ar;u l-ewwel allegazzjonijiet dwar ix-xiri ta]-]ejt mar dritt g[and il-pulizija biex jibdew jinvestigaw u l-MLP li mar g[and il-pulizija biex ma ji[dux passi. Filwaqt li Joseph Muscat bil-paroli jg[id li jrid inaddaf ilpolitika, bil-fatti qed jiknes il[mie; tal-partit tieg[u ta[t ittapit. Fakkar li filwaqt li Muscat jippretendi li [addie[or jerfa’ rresponsabbiltà politika, hu ma
jridx jerfa’ r-responsabbiltà tieg[u stess. Huwa sostna li dan kollu juri li l-MLP huwa kontra l-korruzzjoni bil-kliem filwaqt li l-PN huwa kontra lkorruzzjoni bil-fatti.
Il-programm elettorali tal-PN qed joffri qab]a ta’ kwalità L-a[[ar ra;uni li semma Busuttil kienet li l-PN ammetta fejn ]balja u rran;a l-i]balji tieg[u. Huwa qal li lPN [a de/i]jonijiet li setg[u ddi]appuntaw u we;;g[u lil xi nies. Sa[aq li l-PN [a lpassi biex jer;a’ jibni pont ta’
fidu/ja ma’ dawk li huma mwe;;g[in u anki jekk mhux se jirnexxielu jirran;a l-i]balji kollha fil-;imag[tejn li fadal, huwa impenjat li jkompli ja[dem b’umiltà anki wara d9 ta’ Marzu li ;ej biex jikkore;i l-i]balji tieg[u ma’ dawk li g[adhom qed jistennew ;ustizzja. “Se nkomplu nisimg[ukom u nistmawkom”, qal Simon Busuttil. Simon Busttil temm iddiskors tieg[u billi appella biex fid-9 ta’ Marzu, 10 snin wara r-referendum g[ad-d[ul ta’ Malta fl-UE li fet[et [afna bibien g[a]-]g[a]ag[, ikunu l-istess ]g[a]ag[ li jag[tu sehemhom biex bil-vot tag[hom jag[]lu x-xog[ol, il;id u s-serjetà li jiggarnatixxu futur fis-sod g[alina, g[al uliedna u g[al pajji]na.
B[al-lum 25 sena
P
rominenza qawwija ng[atat lil storja ta’ g[ajb dwar il-mod kif kien jittratta lpolitika l-Partit So/jalista. Fil-Parlament, ilMinistru Michael Falzon ]vela dettalji u dokumenti li juru kif is-So/jalisti ppruvaw jisfrattaw ]vilupp fir-Rabat. Karmenu Mifsud Bonnici nnifsu kien kiteb lil Lorry Sant, b’ittra mill-Uffi//ju tal-Prim Ministru u [e;;u biex iwaqqaf il-permessi ma[ru;a, “Ara kif tag[mel u ]omm li ma jsirx il-bini.” L-o;;ezzjoni kienet ;ejja prin/ipalment millKumitat tal-Ka]in So/jalista fir-Rabat. F’risposta lis-Segretarju tal-Ka]in So/jalista tarRabat, f’isem il-Ministru Sant, is-Segretarju Privat tal-Ministru kiteb “Ninsab inkarigat ninfurmak li l-Ministru tax-Xog[lijiet u Djar ra l-ittra tieg[ek u [a pja/ir jinnota li r-ra;uni prin/ipali li g[aliha l-permessi tal-bini ma triduhomx jo[or;u, mhijiex l-ambjent i]da hija l-fatt li l-applikanti huma partitarji [orox u benefatturi tal-Partit Nazzjonalista.” Fuq il-Mejda tal-Parlament tpo;;a rrapport tas-Select Committee.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
4
Qabel il-mass meeting il-Prim Ministru sab [in jitkellem ftit mal-partitarji li attendew g[all-mass meeting (Ritratt> Michael Ellul)
Fid-9 ta’ Marzu ssir l-g[a]la bejn il-Partit li joffri futur fis-sod jew f’min tilef l-iskop politiku minn pa;na 1
u g[alhekk tilef id-direzzjoni. Hawnhekk, il-Kap tal-Partit Nazzjonalista sostna li lLabour ma kellux di/enza li jirrapporta ka]i ta’ droga filka]in ta’ {al Safi ftit passi ‘l bog[od minn skola. Dan minkejja li Muscat kellu linformazzjoni bil-miktub u baqa’ ma [ax passi biex jag[mel id-dover tieg[u li kellu jag[mel. Lawrence Gonzi fakkar ukoll kif il-Labour prova jikkopja lill-Partit Nazzjonalista l-ori;inali i]da ma rnexxilux jag[mel dan u ma kkupjax il-partit ori;inali ta’ Eddie Fenech Adami, ta’ :org Borg Olivier, tas-sewwa li jirba[ ]gur, u li jservi lil pajji]u u li lesti jibqa’ jservi wara d-9 ta’ Marzu. Dwar dakinhar talvotazzjoni, il-Prim Ministru semma’ kif wie[ed g[andu jivvota bi/-/ertifikat talKummissjoni Ewropea li filwaqt li rrikonoxxiet li l-PN mexa tajjeb, qed imexxi tajjeb u ser ikompli jmexxi tajjeb g[all-;id ta’ pajji]na, qed tbassar a[bar sabi[a, dik li se nkunu qed nag[lqu s-sena 2012, 2013 u 2014 bi tkabbir ekonomiku fiz-zona ewro, b’pajji]na jkollu t-tieni l-iktar tkabbir ekonomiku, u fost linqas rati ta’ qg[ad. Dan,
sostna Lawrence Gonzi, hu ri]ultat tal-Partit Nazzjonalista li ma semax mill-pariri ta’ Joseph Muscat, u g[alhekk, Joseph Muscat re;a’ we[el minn e]ami. IlPartit Nazzjonalista fil-Gvern, fl-a[[ar [ames snin g[eleb ilmaltemp, u dan se jkompli jitwettaq anke fil-[ames snin li ;ejjin g[ax flimkien kollox possibbli. Matul id-diskors tieg[u, ilPrim Ministru rrefera g[allaqg[at li kellu qalb i]]g[a]ag[ fl-istituzzjonijiet edukattivi tal-Università, lMCAST u l-Higher, u hawnhekk irringrazzja anke lil dawk li ma qablux mieg[u. Hawnhekk semma’ kif jekk anke ma taqbilx mal-politika tal-PN, dan il-partit ma jag[millek xejn, anzi jkompli jwieg[ed ix-xog[ol, listipendji, kampus ;did talMCAST li jiswa €120 miljun u jwieg[ed pajji] sabi[ fejn wie[ed jista’ ji]viluppa ttalenti. Dan apparti li wie[ed ikompli jitkellem bil-libertà minkejja n-nuqqas ta’ qbil ma’ dak li jemmen fih ilPartit Nazzjonalista u libbuwjawr li jilqg[u. Dan g[aliex, il-PN irid li dawk li jlestu mill-istudji u jiggradwaw, isibu post taxxog[ol lest g[alihom, u din tibqa’ l-mira ewlenija ta’ dan
il-Partit. Hawnhekk irrefera g[all-fatt li fl-a[[ar [ames snin in[olqu 20,000 impjieg u fil-[ames snin li ;ejjin se jin[olqu mill-inqas 25,000 impjieg ;did.
Malta ma tridx Prim Ministru li ja[bi reati biex ma ji//appasx il-partit tieg[u F’din il-mass meeting, ilPrim Ministru indirizza lil dawk inde/i]i dwar kif se jivvutaw fid-9 ta’ Marzu, u g[alhekk, il-PN jinsab hawn biex jag[ti l-ener;ija kollha biex pajji]na jibqa’ miexi ’l quddiem, dan kollu jsir b’fidu/ja mill-poplu u mhux g[ax il-PN g[andu dritt li jkompli jmexxi lil pajji]na. G[al darb’o[ra, semma’ lPrim Ministru, hu jemmen bil-qawwa kollha li lest li jkun ta’ servizz g[all-familji u g[al uliedna u jkun jixraqlu jirba[ biss jekk g[al darb’o[ra, jag[ti garanzija li l-futur jibqa’ b’sa[[tu daqs kemm kien b’sa[[tu l-pajji] meta l-Partit Nazzjonalista kien fil-Gvern fl-a[[ar snin. Il-Prim Ministru semma’ kif qabel l-elezzjoni tal-2008, il-
PN kien wieg[ed li se ja[dem g[all-;id tal-pajji] u dan jista’ jikkonfermah issa li g[addew [ames snin fejn dan il-Partit qed irodd lil dan il-pajji] b’nies ja[dmu u b’nies f’sa[[ithom. Il-Prim Ministru nnota diversi differenzi f’pajji]na bejn l-2008 u llum il-;urnata li minn dakinhar ‘l hawn g[addew 5 snin ta[t tmexxija ta’ Gvern Nazzjonalista, bliktar fatt importanti jkun dak li l-PN se jrodd il-pajji] blikbar numru ta’ qlig[ li qatt kellna fl-istorja ta’ pajji]na, b’153,000 persuna. Dan apparti li 44,000 mara da[lu fid-dinja tax-xog[ol biex b’hekk, pajji]na g[andu log[la numru ta’ nisa ja[dmu fl-istorja ta’ Malta. Dan apparti li aktar minn 11,600 anzjan ja[dmu bi qlig[ flekonomija ta’ pajji]na. F’dawn l-a[[ar [ames snin, ]ied jg[id Lawrence Gonzi, iwrittna Università mimlija ]g[a]ag[ bil-[olm li jkollhom professjoni, bit-total ta’ studenti minn 8,700 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a fl-Università, illum tela’ g[al 11,700 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a. Filwaqt li hawnhekk i]]g[a]ag[ bdew jirringrazzjaw lill-Prim Ministru ta’ dan kollu, hu semma’ li g[andu jkun hu li jirringrazzja li]-
]g[a]ag[ talli qed ifasslu lfutur ta’ pajji]na. F’dawn l-a[[ar [ames snin ]diedu wkoll in-numru ta’ studenti fl-MCAST, li filwaqt li [ames snin ilu kienu jammontaw g[al ‘il fuq minn 4,500 student full-time, illum l-MCAST g[andha 6,500 ;uvni u xebba f’studenti fulltime. Dan apparti li qed ji;i preparat kampus ;did biex aktar ]g[a]ag[ ikomplu jimxu ’l quddiem u dawn innumri jkomplu ji]diedu. Fl2008, mill-Università, millMCAST u l-ITS iggradwaw kull sena 4,878, student u studenta, b’dan in-numru kull sena, issa tela’ g[al 5,943 ]ag[]ug[ u ]ag[]ug[a. Pajji]na investa fit-trattament tad-drena;; biex b’hekk illum il-ba[ar ta’ Malta hu fost liktar nadif fil-Mediterran. IlPartit Nazzjonalista fil-Gvern kompla jag[mel qab]a ta’ kwalità fit-toroq arterjali u residenzjali, tant li llum ilGvern Nazzjonalista qed i[alli 16-il kilometru ta’ toroq arteljali bi standards Ewropej, u 850 triq residenzjali. Dwar il-kisbiet fil-qasam tas-sa[[a, il-Prim Ministru nnota li filwaqt [ames snin ilu kien g[adu kif infeta[ lisptar Mater Dei li llum kul[add jifta[ar bih, illum g[al pa;na 5
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
5
Il-Prim Ministru qal li l-PN jinsab hawn biex jag[ti l-ener;ija kollha biex pajji]na jibqa’ miexi ’l quddiem u dan kollu jsir b’fidu/ja mill-poplu (Ritratt> Michael Ellul)
Il-Partit Nazzjonalista fil-Gvern, fl-a[[ar [ames snin g[eleb il-maltemp ekonomiku minn pa;na 4
hemm preparazzjonijiet biex dan l-isptar ikollu sptar ie[or ma;enbu g[all-kura talkan/er. Il-Partit Nazzjonalista [a ukoll f’idejh pajji] li di;à kellu isem tajjeb fl-Ewropa. Fost o[rajn, il-Prim Ministru semma’ li dan ilpajji] kellu ma;enbu 3 dittaturi u li llum dawn spi//aw, b’Malta tkun protagonista biex [adet sehem fil-bidla dittatorjali ta’ Gaddafi g[ax Malta ma be]g[etx u ma qag[ditx wara l-bi]g[a tal-kelma tannewtralità b[al kif ried [addie[or. Dan g[aliex, ilPartit Nazzjonalista jkun fuq quddiem biex is-sewwa jirba[ ]gur. Filwaqt li rrikonoxxa li l-
Partit Nazzjonalista [ames snin ilu ta lil pajji] fuq plattina tal-fidda, anke issa se jkun qed jafda lil dan ilpajji] sabi[ f’idejn il-poplu b’ekonomija b’sa[[itha fuq listess plattina tal-fidda. Dan se ji;i fdat f’idejn il-poplu bix-xog[ol li n[oloq, pajji] b’sa[[tu fil-finanzi u li jaf fejn hu sejjer u li g[andu Gvern sod. Il-Prim Ministru semma’ wkoll li pajji]na llum huwa pajji] safe, dan b’kuntrast ma’ pajji]i o[ra li g[addejjin minn protesti. ‘F’din il-g]ira, g[andna ambjent safe g[at-tfal, g[allfamilji u li fih nistg[u ng[ixu [ajja ta’ kwalità tajba’, semma’ l-Prim Ministru. Hawnhekk Lawrence Gonzi semma’ wkoll l-
inawgurazzjoni tal-park talfamilja f’Wied il-G[ajn li saret ilbiera[ stess li di;à marru familji numeru]i jarawh. Dan sar fi spazju li kien mi]bla u hawnhekk, Lawrence Gonzi re;a’ semma’ kif ‘medda art f’[ames snin tista’ tag[milha mi]bla, i]da a[na, mi]bla g[amilniha medda art.’ Dan jixhed il-qab]a ta’ kwalità biex dak li kien insteraq mill-poplu Malti, jer;a’ ji;i ritornat lejh. Hawnhekk fakkar kif il-Partit Nazzjonalista jibqa’ dak ilpartit li l-bidla ta’ kuljum i;ibha g[ax jemmen fiha. Wara li semma l-lista ta’ differenzi bejn dak li ta Gvern Nazzjonalista lillpoplu Malti fl-2008, u l-
Il-PN kien wieg[ed li se ja[dem g[all;id tal-pajji] u dan jista’ jikkonfermah issa li g[addew [ames snin kisbiet li dan il-pajji] kiseb ta[t Gvern Nazzjonalista, il-Prim Ministru semma’ li fil-[ames snin li ;ejjin, se jibqa’ jkun hawn skola ;dida kull sena. Semma’ wkoll li se jkun qed joffri iktar xog[ol b’xog[ol a[jar b’mill-inqas 25,000 post tax-xog[ol ;did, u li fost o[rajn, dak li hu prekarju, isir xog[ol fis-sod biex kul[add jibqa’ jkollu kundizzjonijiet tax-xog[ol tajbin. G[alhekk, il-bidla li jkompli jag[mel Gvern Nazzjonalista tfisser qab]a
o[ra ta’ kwalità. Dan kollu jista’ jkompli jissa[[a[ ukoll bil-pakkett finanzjarju ta’ €1,128 miljun li pajji]na kiseb mill-Unjoni Ewropea biex b’hekk din il-qab]a ta’ kwalità tkun g[all-a[jar fil[ajja Ewropea. Il-Prim Ministru rrikonoxxa wkoll isservizzi tas-sa[[a u li se jkollna servizzi ta’ kwalità a[jar g[al min ibati middijabete. Dan apparti finanzi fis-sod li jfisser li ma jibqax ikollna defi/it imma pajj]na jag[laq sena finanzjarja b’surplus fil-ba;its tag[na.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
3
Spazju ie[or miftu[ li minnu qed igawdu l-familji Maltin b’mod partikolari t-tfal (Ritratt> Martin Agius)
Inawgurat il-Family Park f’Marsaskala Spazju ie[or ta’ rikreazzjoni li beda jitgawda mill-familji Ilbiera[ filg[odu f’temp mill-isba[ kien inawgurat il-Family Park f’Marsaskala. Dan ;ie inawgurat uffi/jalment mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi. Spazju ta’ 85,000 metru kwadru b’investiment ta’ madwar €7,000,000, kofinanzjat millUnjoni Ewropea, li se jitgawda mirresidenti ta’ Wied il-G[ajn u millfamilji Maltin u G[awdxin. Pre]enti g[al ftu[ uffi/jali ta’ dan ilpark kien hemm ukoll il-Ministru g[ar-Ri]orsi u l-Affarijiet Rurali George Pullicino, il-Ministru g[atTuri]mu, l-Ambjent u l-Kultura Mario DeMarco, is-sinjura Kate Gonzi, u kandidati tat-tielet distrett. Bierek dan il-park l-Ar/isqof ta’ Malta Pawlu Cremona. Fid-diskors tieg[u l-Prim Ministru
qal li dan l-ispazju sal-a[[ar tas-snin tmenin kien fi stat [a]in [afna u [alla impatt negattiv fuq in-na[a t’isfel ta’ Malta g[aliex din l-art nsterqet u ntu]at b[ala mi]bla minn gvernijiet tal-passat. G[alhekk Gvern Nazzjonalista [adem sabiex din l-art tintradd lura lil poplu b’valur u bi skop g[al familji. {afna familji g[a]lu li matul il-jum tal-{add, il-;urnata uffi/jali tal-ftu[ ta’ dan il-park, jibdew igawdu dan l-ispazju miftu[ u ta’ rikreazzjoni li tant g[andna b]onn f’pajji]na. {afna mill-;enituri li tkellmu ma’ dan il-;urnal ddeskrivew il-park b[ala wie[ed ideali g[al familji g[aliex wie[ed isib diversi fa/ilitajiet addattati g[al persuni ta’ kull età. Il-park joffri diversi fa/ilitajiet fosthom - zoni differenti g[al picnics,
dog park, water park (jinfeta[ aktar tard matul is-sena), ground tal-futbol tal-5-a-side, zona g[al Rock-Climbing u Abseiling, stalel ta]-]wiemel, out door gym, u diversi play areas g[attfal, anfiteatru li jakkomoda 450 persuna, ?entru tal-Agroturi]mu fuq stil ta’ razzett Antik, ?entru ta’ Informazzjoni biex iservi b[ala post g[all-edukazzjoni fuq l-immani;;jar tal-iskart u l-ambjent, zona ta’ parke;; g[al vi]itaturi li jesa’ 100 karozza kif ukoll Cafeteria. Minn na[a tieg[u l-Ministru George Pullicino spjega li g[alih kien ta’ sodisfazzjon u [olma o[ra li saret realtà li [adem fuq pro;ett, li se jgawdu minnu l-familji, flimkien ma’ WasteServ Malta. Pro;ett li beda madwar 10 snin ilu meta l-Gvern
waqqaf il-kumpanija Wasteserv li tikkumplimenta dan il-park il-;did li se jkollu wkoll fa/ilitajiet g[al persuni b’di]abilità. Fa/ilitajiet li se jkunu qed jikkumplimentaw l-bqija tal-fa/ilitajiet li toffri l-fondazzjoni Inspire, li wkoll tinsab biswit dan il-pro;ett. U grazzi g[al dan il-pro;ett se jittaffu wkoll parti mill-ispejje] tal-fondazzjoni Inspire, billi s-s[ana ;;enerata mirri/ikla;; tal-iskart tkun sors ta’ ener;ija li jgawdi minnu l-Inspire. B[ala parti mi/-/elebrazzjonijiet talftu[ uffi/jali tal-Park, qed ti;i organizzata Open Week bejn il-{add 24 ta’ Frar u l-{add 3 ta’ Marzu. IlPark tal-Familja f’Marsaskala se jibda jkun miftu[ kuljum bejn is-sitta ta’ filg[odu u l-[dax u nofs ta’ filg[axija. Id-d[ul se jkun b’xejn.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
6
Joseph Muscat g[andu jirtira l-kandidatura tieg[u minn Claire Mifsud
Fid-diskors tieg[u fl-attività Qalb in-nies is-Segretarju :enerali tal-PN Paul Borg Olivier irrefera g[ad-dikjarazzjoni ta’ Joseph Muscat li ammetta li ]balja meta naqas li jirrapporta lka] ta’ droga fil-ka]in tal-MLP f’{al Safi. Huwa qal li Joseph Muscat li matul din il-kampanja elettorali g[a]el li jitfa’ t-tajn fuq [addie[or, qed jippretendi li issa li hu stess waqa’ f’g[adira tajn, jo[ro; nadif minnha. Paul Borg Olivier irrefera g[ad-dikjarazzjoni ta’ Joseph Muscat li kieku Toni Abela kien kandidat kien ikollu
jirtira l-kandidatura tieg[u. Huwa sa[aq li la Joseph Muscat kien jaf bilka], bl-istess kejl Joseph Muscat g[andu jirtira l-kandidatura tieg[u. Is-Segretarju :enerali tal-PN sostna li filwaqt li Joseph Muscat irid i[alli barra li dawk li kienu qed jamministraw id-droga fil-ka]in talMLP, il-kandidat Manuel Mallia jrid jitfa’ l-;urnalisti l-[abs. Irrefera wkoll g[al-litanija gideb minn esponenti tal-MLP li assistejna g[aliha matul din il-;img[a u sa[aq li la Joseph Muscat g[alaq g[ajnejh g[al
Gvern Nazzjonalista hu spalla g[as-self employed Il-Ministru g[allKompetizzjoni :usta, inNegozji ]-}g[ar u lKonsumatur Jason Azzopardi waqt l-attività Qalb in-Nies sa[aq li lGvern Nazzjonalista kien spalla g[all-[addiema self employed biex ikabbru nnegozju tag[hom u j]idu limpjiegi. Dan wassal biex filwaqt li fl-2008 kien hawn 20,400 self employed, fis-sena 2012 dawn telg[u g[al 24,490. Fakkar li filwaqt li l-MLP kien wieg[ed nifs ;did fis-settur privat dan spi//a biex fgahom g[ax innumru tas-self employed naqas b’400. Huwa rrefera g[ar-rapport tal-Kummissjoni Ewropea li [are; f’Ottubru li g[adda li qal li Malta hija wie[ed minn tliet pajji]i fejn ]diedu l-impjiegi iktar minn qabel ma faqqg[et il-kri]i u semma’ statistika tal-UE li tg[id li f’pajji]na hawn
wa[da mill-inqas rati ta’ taxxa fuq ix-xog[ol. Semma’ g[add ta’ proposti elettorali tal-PN li huma ma[suba biex jin/entivaw ix-xog[ol b[all-g[ajnuna li qed ting[ata li]-]g[a]ag[ li huma m[ajra jibdew negozju u l-g[ajnuna finanzjarja li qed ting[ata lin-negozji u s-self employed. Fi tmiem id-diskors tieg[u l-Ministru Jason Azzopardi fakkar fi kliem il-Vi/i President talKummissjoni Ewropea li qal li l-[idma man-negozji ]]g[ar f’pajji]na g[andha tkun mudell g[al pajji]i o[ra fi [dan l-UE. Azzopardi appella biex issu//essi li ksibna f’dan ilqasam ma jitte[dux for granted u l-g[a]la tag[na fid-9 ta’ Marzu g[andha tkun lejn il-PN li huwa impenjat li jkompli ja[dem biex isa[[a[ is-settur talimpjiegi f’pajji]na.
dan kollu, huwa wkoll parti minn din l-orkestra ta’ gideb. Qal li, filwaqt li l-PN ikkollabora mal-pulizija flinvestigazzjonijiet tag[ha dwar dak li ;ara fil-ka]in tal-PN tal-Mosta, ilMLP ried ja[bi ka] tad-droga biex jidher sabi[ mal-istampa. Paul Borg Olivier qal li, filwaqt li Joseph Muscat [a g[alih g[ax deher b’wi//u a[mar fuq il-billboard tal-PN, wi//u g[andu g[alfejn ji[mar bil-mist[ija wara dan il-ka]. B’rabta mat-tema tax-xog[ol, Paul Borg Olivier qal li l-[olqien ta’ 20,000
impjieg huma frott tad-de/i]jonijiet g[aqlija ta’ Gvern Nazzjonalista li ried jag[ti l-a[jar g[al pajji]na minkejja lag[ar kri]i ekonomika fid-dinja. G[all-kuntrarju, Joseph Muscat ma tkellimx dwar kif se jo[loq l-impjiegi. Huwa qal li r-rekord ta’ 153,000 [addiem full-time inkiseb wara [idma tal-Prim Ministru mal-imprendituri u s-self emplyed biex tintreba[ l-isfida ekonomika. Hekk ukoll, sa[aq, Paul Borg Olivier fid-9 ta’ Marzu rridu neg[lbu sfida o[ra biex inkomplu na[dmu lejn futur fis-sod.
Il-MLP g[adu ma nbidilx
Il-kandidat David Casa waqt l-attività Qalb in-Nies flIm;arr iffoka fuq il-kuntrast bejn il-PN u l-MLP fir-rigward tal-[idma fi [dan l-UE. Huwa fakkar li g[alkemm Joseph Muscat jifta[ar li huwa baxxa rasu g[all-verdett tal-poplu firreferendum tal-UE, Joseph Muscat kien ing[aqad ma’ dawk li baqg[u jsostnu sala[[ar li l-Partnership reba[. David Casa fakkar li filwaqt li meta kien Membru
Parlamentari Ewropew Joseph Muscat kien g[amel minn kollox biex itellef €17-il miljun g[all-impjant ta’ Sant’Antnin, il-Prim Ministru kiseb pakkett finanzjarju ta’ €1128 miljun mill-UE. David Casa rrefera g[ar-raoport tal-Kummissjoni Ewropea li jippro;etta li lekonomija Maltija se jkollha t-tieni l-ikbar tkabbir fost is17-il pajji] taz-Zona Ewro filwaqt li bassar ukoll li f’pajji]na se jkun hawn ]ieda fl-
impjiegi. Mhux ta’ b’xejn, sa[aq David Casa, li l-MLP qed jinsa jitkellem fuq ix-xog[ol. Huwa rrefera g[all-kampanja ta’ tfig[ ta’ tajn li qed jag[mel il-MLP u sa[aq li lMLP g[adu ma nbidlix. Huwa temm l-intervent tieg[u billi appella lill-poplu biex ma jag[mix bix-xinxilli u ji;;udika lill-PN fuq il-[idma tieg[u fl-oqsma tax-xog[ol, issa[[a u l-edukazzjoni.
Malta te[tie; lill-Partit Nazzjonalista fil-Gvern Fl-attività fl-Im;arr, idDeputat Robert Arrigo ffoka l-intervent tieg[u fuq ixxog[ol. Huwa qal li, barra mill-20,000 impjieg li [oloq, Gvern Nazzjonalista [adem biex isalva 5,000 impjieg. Fakkar ukoll li madwar 7,000 pensjonant li l-Gvern Nazzjonalista tahom id-dritt li ja[dmu ming[ajr ma jitilfu lpensjoni u fl-eluf ta’ barranin
li ja[dmu f’Malta. Robert Arrigo qal li filwaqt li l-Prim Ministru Lawrence Gonzi jista’ jifta[ar li [oloq 20,000 impjieg, l-uniku impjiegi li semma Joseph Muscat huma l-500 impjieg li qal li se jo[loq fis-settur ta/-child care centres. Anke fil-proposta ta/child care centres, sa[aq Robert Arrigo, Joseph Muscat irid li l-;enituri jibag[tu lit-
tfal tag[hom fejn irid hu, filwaqt li l-Partit Nazzjonalista rrispetta d-dritt tal-g[a]la tal;enituri. Huwa temm id-diskors tieg[u billi appella lill-poplu biex ma jivvutax g[all-partiti imma jivvota g[al Malta u dak li veru jin[tie; pajji]na. Pajji]na je[tie; lill-Gvern Nazzjonalista fil-Gvern temm jg[id Robert Arrigo.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
7
Il-Prim Ministru qal li l-Partit Nazzjonalista jie[u passi ming[ajr ma j[ares lejn l-u/u[ u ming[ajr ma jag[]el il-Pulizija
B’g[a]liet responsabbli se nkomplu nkabbru l-ekonomija B’g[a]liet responsabbli li saru fl-a[[ar snin, pajji]na se jkompli jkabbar l-ekonomija, tant li l-Kummissjoni Ewropea tat l-isba[ /ertifikat possibbli lil Malta fejn qed tbassar li minn fost il-pajji]i taz-zona Ewro, ilKummissjoni wriet kif irri]ultati ta’ pajji]na [er;in filbera[ g[ax mis-17-il pajji] ta’ din iz-zona ewro, Malta se jkollha t-tieni l-og[la rata ta’ tkabbir ekonomiku g[as-snin 2013 u 2014. G[alhekk, ilKummissjoni Ewropea tg[id biex pajji]na ma jbiddilx iddirezzjoni g[ax pajji]na miexi fid-direzzjoni t-tajba. Dan kien il-messa;; ewlieni li wassal il-Prim Ministru u l-Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi fl-attività ‘Qalb inNies’ fl-Im;arr, fejn g[al darb’o[ra, il-Prim Ministru r/ieva mer[ba sabi[a. Il-Prim
Ministru semma’ li apparti minn hekk, il-Kummissjoni Ewropea qed tipprevedi wkoll li se jkompli jin[oloq ixxog[ol u jin]el il-qg[ad f’pajji]na, min[abba r-rata tat-tkabbir ekonomiku, u g[alhekk hu possibbli li fil[ames snin li ;ejjin jin[olqu mill-inqas 25,000 li qed iwieg[ed il-Partit Nazzjonalista. Dan kollu jikkuntrasta man-nuqqas ta’ vi]joni tal-Labour li tfisser qg[ad. Matul l-intervent tieg[u, ilPrim Ministru rrefera g[allinawgurazzjoni tal-ikbar park tal-familja li sar b’investiment ta’ €7 miljun li sar f’post li qabel kien mi]bla, inawgurazzjoni li attenda g[aliha qabel ma mar lIm;arr. Hawnhekk, Lawrence Gonzi semma’ kif f’[ames snin, art tajba tista’ tag[milha mi]bla, i]da l-Partit
Nazzjonalista, f’[ames snin, mi]bla g[amilha art tajba. Dan kollu se[[ g[aliex [ames snin ilu, il-poplu kien re;a’ ta l-fidu/ja lill-Partit Nazzjonalista biex imexxi lill-pajji], fejn seta’ jgawdi nnumru ta’ pro;etti li saru b’investiment minn Gvern Nazzjonalista. Hawnhekk semma’ kif dan kollu jista’ jitkompla bl-€1,128 miljun mill-Unjoni Ewropea. Matul l-intervent tieg[u, ilPrim Ministru semma kif Muscat issa qed jammetti li gideb u li ]balja meta nqala’ l-ka] tal-Ka]in ta’ {al Safi li jinsab erba’ passi ‘l bog[od minn skola, b’dan kollu jfisser reat ta’ [abs g[aliex Muscat kien jaf b’]ew; ittri dawar dan il-ka] skandalu], u s-soluzzjoni tieg[u kienet li jie[u ritratt ma’ din ilpersuna. Dan kollu jikkuntrasta mal-Partit
Nazzjonalista, g[ax kull darba li jid[ol rapport, ilPartit Nazzjonalista jie[u passi ming[ajr ma j[ares lejn l-u/u[ u ming[ajr ma jag[]el il-Pulizija. G[alhekk, Joseph Muscat mhux kapa/i jag[mel l-iktar [a;a di/enti u ovvja u li jie[u l-passi g[aliex fittex linteressi tal-Labour. Il-Prim Ministru wassal messa;; ta’ kura;; lillfamilji Maltin u G[awdxin u semma’ kif matul l-a[[ar [ames snin, il-Partit Nazzjonalista g[amel milla[jar biex ji;i evitat linkwiet, tant li intervjena bilflus tat-taxxi sabiex jie[u de/i]jonijiet importanti, fosthom li t-Tarnza ma setg[etx tibqa’ ma]]ra g[al pajji]na, l-istess b[as-Sea Malta. Il-Prim Ministru ]ied jg[id li saru amnestiji biex ma jin[assx l-inkwiet u filfatt, il-familji Maltin qed
igawdu l-frott tal-[idma ta’ dan il-Gvern, fejn it-tfal qed jibnu l-karrieri tag[hom. Fla[[ar [ames snin, issa[[u wkoll is-servizzi tas-sa[[a, u sa tmiem din is-sena, se jitlesta l-isptar tal-kan/er, li hu turija ta’ investiment fit-tul g[all-;id tal-familji Maltin. G[alhekk, fid-9 ta’ Marzu, semma’ Lawrence Gonzi, wie[ed g[andu j]omm f’mo[[u l-investiment li sar minn na[a ta’ Gvern Nazzjonalista, li evita ddi]astru li affa//jaw pajji]i o[ra u ssarraf f’opportunitajiet g[all-familji. Il-Partit Nazzjonalista, temm jg[id Lawrence Gonzi, hu lest li jservi b[alma serva fiddiffi/li u fl-iebes u xorta wa[da ta r-ri]ultati, u fl-10 ta’ Marzu, il-Partit Nazzjonalista se jibqa’ ja[dem g[all-;id tal-familji Maltin.
Il-mi]ien ixaqleb lejn vot favur il-Partit Nazzjonalista
Fl-Im;arr, fl-attività ‘Qalb in-Nies’, il-Vi/i Kap talPartit Nazzjonalista Simon Busuttil sellem lill-bdiewa b’mod partikolari ta’ din illokalità li tag[mel parti minn distrett li l-Prim Ministru Lawrence Gonzi se jkun qed jikkontesta fuqu fid-9 ta’ Marzu. Simon Busuttil semma kif il-Partit Nazzjonalista jibqa’ l-Partit tal-bdiewa, u fil-fatt, millPakkett Finanzjarju li Lawrence Gonzi ;ab millUnjoni Ewropea ftit tal;img[at ilu, €138 miljun se jkunu ddedikati g[as-settur agrikolu. Matul l-intervent tieg[u, Simon Busuttil
rrefera g[al e]er/izzju li g[amel Fuq Facebook li fih tkellem ma’ nies u qalulu g[alfejn il-vot fid-9 ta’ Marzu g[andu g[all-Partit Nazzjonalista. Minn dan l-e]er/izzju fejn staqsa lin-nies g[aliex Lawrence Gonzi g[andu ji;i fdat bit-tmexxija tal-pajji], [ar;et l-esperjenza tan-nies, b’kummenti personali fosthom ta’ wie[ed Noel Farrugia li qal li t-tfal jattendu skejjel primarji talGvern bi kwalitajiet superjuri fejn tfal ji;u meg[juna permezz tal-LSA’s. Farrugia g[amel ukoll referenza g[asservizz tas-sa[[a li jing[ata
f’Mater Dei fejn minn esperjenza personali kkalkula li ntefqu €20, 000 f’testijiet u scans li saru. Dan l-istess persuna ja[dem fil-qasam tat-turi]mu, u g[al dan kollu jirringrazzja lill-Prim Ministru g[all-[idma tieg[u fis-setturi tax-xog[ol, issa[[a u l-edukazzjoni. Kumment ie[or fuq Facebook kien ta’ Claire Farrugia Borg dwar il-qasam tas-sa[[a wkoll, b’kumment ie[or ta’ Etienne Zammit Lupi li minnu [ar;et kwalità tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi g[aliex qal li ‘he is not a politician who thinks of the next election. He is a
statesman who thinks of the next generation’. Matthias Camilleri, student qal li listudenti jg[ix [ajja tajba b[ala student. Matul l-intervent tieg[u, Simon Busuttil fakkar kif f’dawn l-a[[ar ;imag[tejn g[ad baqa’ ]mien bi]]ejjed biex in-nies jikkonvin/u ru[hom li l-Partit Nazzjonalista qieg[ed hemm mhux biss sad-9 ta’ Marzu i]da anke wara. B’referenza g[a]-]g[a]ag[, Simon Busuttil semma kif dawn huma l-futur, tant li g[andhom i/-/avetta g[all[ames snin li ;ejjin, u g[alhekk i/-/avetta g[andha
tkun de/i]iva biex is-settur ta]-]g[a]ag[ jafda t-tmexxija f’idejn Lawrence Gonzi, spe/jalment il-first time voters. Dawn il-votanti huma l-iktar nies li d-de/i]joni li se tittie[ed se taffetwahom liktar, g[aliex b’mod l-iktar dirett l-impatt ikun fuq i]]g[a]ag[ u l-istudenti g[aliex jekk fil-[ames snin ma jkunx hemm Gvern li jo[loq 25,000 job, jitilfu huma. ‘Id-destin huwa f’idejn dawn il-votanti’, sostna l-Vi/i Kap tal-PN, u hawnhekk [e;;e; li]]g[a]ag[ biex ja[sbu b’mo[[hom g[ax il-pajji] g[andu b]onnhom.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
8
Muscat ma jwe;ibx mistoqsijiet dwar ir-rabta tieg[u ma’ Joe Cordina minn Matthew Bonett
Ir-relazzjoni li te]isti bejn il-Mexxej Laburista Joseph Muscat u Joe Cordina qed tkompli tie[u xejra o[ra hekk kif Muscat mhux biss qed ja[rab milli jiddiskuti dan issu;;ett, imma anke fi twe;iba g[al sitt mistoqsijiet diretti li bg[atnielu, ir/evejna risposta xotta li tg[idilna biex nirreferu g[all-istqarrija li [are; il-MLP is-Sibt filg[axija. Cordina nhar il-{amis kien kostrett li jissospendi lilu nnifsu mill-kariga ta’ Amministratur Finanzjarju tal-Malta Labour Party, wara li ;ie ]velat ir-rwol tieg[u ta’ Direttur tal-kumpanija Intershore, li kienet kompletament responsabbli minn Aikon Ltd., li allegatament kienet qed tir/ievi l-kummissjonijiet mill-kumpanija ta]]ejt Trafigura. Fl-istqarrija tieg[u, l-MLP ikkonferma li r-relazzjoni bejn Muscat u Cordina ma bdietx fl-2008, meta ta[t ittmexxija ta’ Muscat, Cordina
n[atar Amministratur Finanzjarju, i]da qabel, Muscat kien jag[mel xi xog[ol finanzjarju ma’ Cordina. Fil-fatt, fl-istqarrija talMLP intqal li Muscat kien impjegat mal-kumpanija Crystal Finance Investments Ltd., li /-Chairman tag[ha hu Alfred Mifsud, u li parti minn xog[ol Muscat kien li jiltaqa’ ma’ klijenti li riedu jinvestu flushom, fost l-o[rajn anke f’G[awdex g[and diversi operaturi, fosthom Joe Cordina. Madanakollu, Muscat qed jibqa’ ja[rab milli jwie;eb mistoqsija diretta li g[amillu IN-NAZZJON f’]ewg emails li bg[atnielu, ji;ifieri dik jekk Muscat qattx ta pariri ma’ Joe Cordina lil persuni li riedu jinvestu l-flus barra minn Malta. Min-na[a tag[na, bg[atna wkoll l-istess mistoqsija lil Joe Cordina, i]da anke ming[and dak li kien imexxi l-finanzi tal-MLP g[adna bla risposta.
Muscat ‘jinsa’ jitkellem dwar il-blokka l-bajda u ]-]ejt minn Matthew Bonett
Minkejja l-atmosfera ta’ /elebrazzjoni li kien hemm qabel bdew id-diskorsi flImqabba, b’mu]ika mid-DJ’s Joe Tanti, Alfred Zammit u Clint Bajada, id-diskors talMexxej Laburista Joseph Muscat kien wie[ed mill-aktar surreali tul din il-kampanja elettorali, u dan peress li fi tmiem ;img[a li fiha ddiskussjoni fil-pajji] kienet dwar il-ka] tat-traffikar taddroga f’ka]in Laburista u li dwaru Muscat spi//a jigdeb, kif ukoll dwar l-iskandlu ta]]ejt li fih kien involut Joe Cordina, dak li sal-{amis kien imexxi l-finanzi tal-Malta Labour Party, Muscat g[a]el li ma jsemmi xejn dwar dan, u g[amel diskors fl-arja u li fih ma tkellem xejn dwar l-aktar temi topi/i ta’ b[alissa. Muscat g[a]el, i]da, li jirringrazzja lil dawk l-istudenti tal-MCAST li nhar l-Erbg[a a;ixxew kif a;ixxew wara li luffi/jali tal-MLP immanipulaw id-dibattitu ta’ bejn it-tliet mexxejja politi/i, u li matulu, dawk i]-]g[a]ag[ li dda[[lu mill-amministrazzjoni Laburista, spi//aw jattakkaw lill-Prim Ministru u jg[ajruh Shame on You, u o[rajn bdew jaqtg[u jdejhom fil-konfront ta’ studenti kollegi tag[hom. Ironikament, ftit sig[at biss wara li l-Kummissjoni Ewropea, wara li e]aminat kif mexa l-pajji] fl-a[[ar xhur, [abbret li Malta kapa/i jkollha t-tieni l-akbar rata ta’ tkabbir ekonomiku, Muscat qal li lKummissjoni Ewropea kwa]i dejjem ikollha ra;un. Id-diskors ta’ Muscat kien iffukat fuq [a;a wa[da, ji;ifieri l-onorarja tal-membri tal-Kabinett. Hu g[amel numru sostanzjali ta’ minuti
jattakka l-Gvern fuq din idde/i]joni, u dan minkejja li kull /ente]mu parti mi]-]ieda fl-onorarja, ing[ata lura. Ilkumplament tal-[in, Muscat qattg[u jitkellem fuqu nnifsu u fuq martu Michelle. Hu tkellem dwar dak li sejja[lu su//ess b[ala Membru filParlament Ewropew. Muscat qal ukoll li kull darba li wieg[ed u [adem g[al xi [a;a fil-politika, kien jemmen li din verament tista’ ssir realtà, f’dik li tista’ titqies b[ala dikjarazzjoni li permezz tag[ha, Muscat ikkonferma li hu g[adu jemmen li lPartnership mal-Unjoni Ewropea setg[et saret verament. Fil-fatt, minkejja li filmass meetings tal-Partit Nazzjonalista dejjem jispikkaw bnadar ta’ Malta u l-Unjoni Ewropea, fil-mass meetings talLabour, l-ebda bandiera talUnjoni Ewropea ma tidher, i]da [afna partitarji Laburisti jxejru l-bandiera tat-tor/a Laburista bi sfond a[mar u l-kliem ‘Malta Labour Party’. {in minnhom, fl-Imqabba waqa’ silenzju kbir hekk kif minkejja li kien qed jaqra ddiskors minn fuq itteleprompter, Muscat, vi]ibilment mifxul, qal li ]-]ejt hu laktar mezz nadif ta’ kif issir lener;ija f’pajji]na, u dan minkejja li ilu s-snin jg[id li jrid jibni Powerstation ;dida u ]ejda li ta[dem bil-gass. B[al kull nhar ta’ {add, Muscat temm id-diskors tieg[u b’appell imqanqal biex in-nies jo[or;u jivvutaw lilLabour, filwaqt li b[al dejjem, Muscat spi//a b’lista ta’ affarijiet li huma ‘tag[na lkoll’. Qabel il-Leader Laburista tkellem John Bencini, li fl-
a[[ar ;img[at kellu jirri]enja mill-Forum Unions Maltin wara l-involviment tieg[u filkampanja elettorali Laburista. Fid-diskors tieg[u, John Bencini appella lil dawk ta’ quddiemu biex jivvutaw lillMLP biex, fi kliemu, Malta to[ro; mill-medjokrità. Huwa g[amel elo;ju lil Muscat u ddeskrivieh b[ala ‘bniedem kbir’. Hu qal li jammira [afna lil Muscat g[aliex, skont hu, Muscat jg[aqqad lin-nies. Bencini, i]da naqas milli jsemmi lil An;lu Farrugia, li Muscat “qatlu politikament”, waqt li Bencini ma semma’ xejn lanqas dwar ir-relazzjoni li g[andu Muscat ma’ Joe Cordina, u l-ka] li fih, Muscat gideb quddiem Malta u G[awdex dwar traffikar tad-droga f’ka]in Laburista. Ming[ajr ma g[amel referenza g[as-somma sabi[a li ;ab Lawrence Gonzi lejn Malta, dik ta’ €1,128 miljun, John Bencini qal li l-importanza g[all-kariga ta’ Prim Ministru hi li jibqa’ jag[mel il-house visits, u mhux biss li jirrappre]enta lil pajji]na filKunsill Ewropew fl-Unjoni Ewropea. Fi tmiem il-mass meeting, jidher li nqala’ xi nkwiet fost xi attivisti Laburisti u dDeputy Leader tal-MLP Toni Abela, tant li Abela nstema’ jg[ajjat. Fil-fatt, Abela ma tantx deher fuq il-palk u [arab mill-Imqabba bil-karozza personali tieg[u f’[in qasir [afna. Madanakollu, sakemm il-;urnalisti ta’ IN-NAZZJON u Net Television [ar;u millmass meeting, numru ta’ Laburisti nstemg[u jg[ajru u joffendu lill-;urnalisti u lillcameraman ta’ Net Television.
K’jirri]enja Toni Abela na//ettaha… imma jien le Muscat jg[id li kieku Toni Abela kien kandidat kien ikollu jirtira imma hu li ammetta li ]balja le
Toni Abela ]balja b[ali fuq il-ka] tad-droga fil-ka]in Laburista ta’ {al Safi, jg[id Joseph Muscat. Jekk jirri]enja, na//ettaha r-ri]enja tieg[u. Kieku kien kandidat, kien ikollu jirtira l-kandidatura tieg[u. Imma jien la nirri]enja u lanqas nirtira l-kandidatura, anke jekk ]baljajt b[al Toni Abela f’dan il-ka]. Din hi l-essenza ta’ intervista ta’ Muscat mis-Sunday Times mag[mulha minn Christian Peregin u li fiha
Muscat jipprova ji]loq milli jammetti li ma jistax jitlob irri]enja ta’ Toni Abela, b[alma talab ta’ An;lu Farrugia, g[ax inkella jkollu jirri]enja hu wkoll billi f’dan il-ka] Muscat ukoll [eba l-ka], kif jammetti hu stess, u gideb. Fl-intervista, il-leader Laburista Muscat ikompli ji/[ad li gideb lill-;urnalisti dwar il-ka] tad-droga fil-ka]in Laburista ta’ {al Safi meta qalilhom li ma kien jaf xejn bil-ka] u fil-fatt irri]ulta li
kien jaf. Dwar il-[abi tal-ka] u l-fatt li ma rrappurtax lill-Pulizija, Muscat jg[id li saru ]balji minn kul[add, anke minnu stess, imma mbag[ad jitfa’ l[tija kollha fuq Toni Abela meta l-;urnalist jg[idlu li blargument tieg[u g[andu jirri]enja Muscat ukoll. Mistoqsi jekk hux lest jag[mel libell fuq l-akku]i ripetuti li Muscat fuq dan ilka] hu giddieb, Muscat qal illi le, ma jag[milx libell.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Lokali 9
Je[lisha [afif wara waqg[a ta’ 4 sulari Ra[el ta’ 40 sena [arrab ;rie[i ta’ natura gravi i]da ma jinsabx fil-periklu tal-mewt wara li lbiera[ filg[odu waqa’ minn g[oli ta’ madwar erba’ sulari meta kien qed ja[dem f’propjetà fil-Mosta. L-in/ident se[[ meta g[al xi ra;uni rra;el li kien qed ja[dem fuq scafolding fi ;nien ta’ propjetà fi Triq il-Kbira, il-Mosta, waqa’ g[al isfel.
Fran/i]a twe;;a’ gravi f’in/ident tat-traffiku
Fran/i]a ta’ 25 sena residenti l-G]ira sofriet ;rie[i ta’ natura gravi meta g[al xi ra;uni intlaqtet minn vettura tattip King Long misjuqa minn ra;el ta’ 43 sena residenti TasSliema. L-in/ident se[[ is-Sibt filg[axija g[all-[abta tas-19:00 fi Triq Mikiel Anton Vassalli, l-Imsida. Fuq il-post issej[et l-assistenza ta’ team mediku li [a ttfajla l-Isptar Mater Dei fejn ;iet i//ertifikata li qed issofri minn ;rie[i ta’ natura gravi. L-investigazzjoni tal-Pulizija g[adhom g[addejjin.
Inizjattiva o[ra favur u]u iktar sostenibbli tal-ilma f’G[awdex minn Matthew Mamo
Ir-residenti kollha f’G[awdex din il-;img[a bdew jir/ievu water saving kits bl-g[an li l - poplu G[awdxi jag[mel u]u iktar sostenibbli tal - ilma filwaqt li ji;i kkonservat ukoll l ilma tal - pjan . Din l - inizjat tiva hi parti mill - pro;ett Sustainable Domestic Water Use in Mediterranean Regions (SWMED) li hu kofinanz jat mill - Unjoni Ewropea . Il - Ministru g[al G[awdex hu wie[ed mill - imsie[ba f ’ dan il - pro;ett li se jwas sal g[at - twettiq ta ’ inizjat tiva o[ra mill - Pjan ta ’ Azzjoni EkoG[awdex . B ’ kollox se jitqassmu madwar 30 , 000 apparat fi tnax - il elf kit , li jistg[u jintu]aw f ’ diversi kmamar fosthom fil - k/ina u l - kamra tal - banju . Kull familja f ’ G[awdex se tir/ievi vaw/er li jintitolahom g[al water saving kit b ’ xejn , u eventwalment individwi awtorizzati se jkunu qed iqassmu dawn il - kits bieb bieb . Kull resident irid jippre]enta dan il vaw/er . B[ala parti minn dan il pro;ett , l - Awtorità Maltija g[ar - Ri]orsi flimkien mal Ministeru g[al G[awdex se jkunu qed janalizzaw it tnaqqis fil - konsum tal - ilma wara t - tqassim ta ’ dawn il -
kits , bl - intenzjoni li l - iktar kits effettivi ji;u impli mentati fuq ba]i nazzjonali u fil - firxa tar - re;juni Mediterranji . Il - Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono qalet li dan mhux l - unika pro;ett f ’ G[awdex relatat mal konservazzjoni u u]u iktar sostenibbli tal - ilma . Pro;etti u inizjattivi o[ra matul din il - le;islatura kienu jinkludu t - tqassim ta ’ water aerator f ’ kull dar f ’ G[awdex , tindif ta ’ diversi widien u lqug[ tal - ilma li wasslu biex il [a]na tal - ilma tax xita ]diedet bi 43 miljun litru , kampanja ta ’ infor mazzjoni f’kull dar f’G[awdex dwar it-tnaqqis tal-konsum tal-ener;ija u lilma, bini ta’ ;ibjuni ;odda permezz ta’ skemi EkoG[awdex g[all-Kunsilli Lokali u Organizzazzjonijiet Mhux Governattivi G[awdxin, u o[rajn permezz ta’ investiment tal-Fondazzjoni Coca Cola fil-pro;ett EkoG[awdex. Il-Ministeru g[al G[awdex huwa wie[ed misseba’ msie[ba fil-pro;ett SWMED u ;ie allokat kofinanzjament ta’ iktar minn €1 20 , 000 biex iwettaq dan il-pro;ett.
Lawrence Gonzi qal li minkejja l-kri]i ekonomika internazzjonali l-Gvern investa [afna f’ekonomija bba]ata fuq l-ICT
€2 miljun investiti fir-ri/erka u l-innovazzjoni minn Jerome Caruana Cilia
B’investiment ta’ €2 miljun, il-Microsoft flimkien ma’ partners lokali nedew /entru talinnovazzjoni ;did. F’dan i//entru studenti u akkademi/i se jkollhom l-g[ajnuna kollha sabiex ji]viluppaw l-ideat tag[hom b’tali mod li dawn isiru vijabbli g[all-industrija. B’hekk ji]diedu l-impjiegi u jkompli ji;i ;;enerat il-;id. Dan hu /ertifikat ie[or talfidu/ja li l-privat g[andu f’pajji]na f’dan is-settur. Dan i/-/entru ;ie inawgurat mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi fil-kumpless SkyParks fl-ajruport - ]jara li matulha kellu /-/ans li jiltaqa’ u jitkellem mal-[addiema u anke studenti li qed jit[arr;u malMicrosoft. Il-Kumpanija Microsoft g[andha ‘l fuq minn 100 /entru tal-innovazzjoni madwar id-dinja, li laqg[u fihom madwar 1.1 miljun elf student u akkademi/i u li fl-a[[ar tnax-il xahar i;;eneraw aktar minn 3000 post tax-xog[ol.
Lawrence Gonzi qal li minkejja l-kri]i ekonomika internazzjonali l-Gvern investa [afna f’ekonomija bba]ata fuq l-ICT permezz ta’ scholarships, it-€23 miljun fi stipendji fis-sena, il-bini talfa/ilità tal-ICT fl-Universita’ ta’ Malta b’investiment ta’ €17-il miljun u l-kampus il;did tal-MCAST. Hu qal li kellna tkabbir ta’ 3.7% fis-settur tal-IT fosthom fl-online gaming. Dan kollu ksibnieh g[aliex il-finanzi kienu fis-sod, sostna l-Prim Ministru. F’kummenti ma’ dan il;urnal, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi alla//a ssu//ess ta’ dan l-investiment, mal-previ]jonijiet talKummissjoni Ewropea li matul din is-sena Malta se jkollha t-tieni l-a[jar tkabbir ekonomiku minn fost is-17 ilpajji] taz-zona ewro. Hu qal li f’g[axar snin [loqna mix-xejn is-settur talonline gaming u ;ibnieh settur
ekonomiku li j[addem 7,000 ru[ direttament jew indirettament. Il-Prim Ministru sostna li fil-[ames snin li ;ejjin, Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista se jwaqqaf entità dedikata g[al is-settur, bi s[ubija mal-privat, li tag[mel marketing g[al pajji]na b[ala l-a[jar post fid-dinja fejn tista’ twaqqaf negozju f’dan is-settur. Ir-Regional Manager talKumpanija Microsoft Takuya Hirano qal li fi/-/entru tal[idma tal-Microsoft f’Malta permezz ta’ dan i/-/entru talinnovazzjoni l-;did hemm listudenti u t-ta[ri;. Hu sostna li l-Microsoft g[a]let lil Malta u mhux pajji] ie[or, g[aliex f’pajji]na g[andna livell g[oli [afna ta’ edukazzjoni fl-ICT. Dan huwa /ertifikat ie[or g[al Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista, li matul din ille;islatura investa bis-s[i[ fissettur tat-teknolo;ija tal-informatika.
Investiment xhieda tal-fidu/ja fl-ekonomija Maltija Il-kumpanija MALTCO Lotteries fl-a[[ar snin investiet bis-s[i[ f’Malta g[ax temmen li l-pajji] hu importanti [afna g[assu//ess tag[ha. Dan [are; waqt ]jara li lMinistru tal-Finanzi, lEkonomija u l-Investiment Tonio Fenech g[amel fluffi//ji tal-kumpanija fl-Iklin fejn diri;enti tal-kumpanija sa[qu li l-pjan tal-Maltco hu li tibqa’ topera u ttejjeb linvestiment tag[ha f’Malta. Il-Ministru Tonio Fenech
fakkar li l-fidu/ja talkumpanija fl-ekonomija ta’ pajji]na jidher fi/-/ar hekk kif ftit tax-xhur ilu reb[et kon/essjoni g[all-g[axar snin li ;ejjin wara li ppre]entat l-og[la offerta ta’ €39 miljun biex ing[atat iddritt fuq il-Lotterija Nazzjonali. Dan wara pro/ess ta’ tender li kien beda f’Ottubru 2011 fejn il-kumpanija ffa//jat kompetizzjoni [arxa. Il-Ministru Fenech qal li din l-offerta hi simbolu /ar ta’
kemm il-kumpanija temmen fl-ekonomija ta’ Malta. Il-Ministru ntwera t-teknolo;ija li l-kumpanija tu]a biex tmexxi l-operat tag[ha. Hu fa[[ar lill-kumpanija li qed tkompli tinvesti fl-aqwa teknolo;ija possibbli. Tonio Fenech iltaqa’ mal-[addiema fid-diversi dipartimenti talkumpanija u tkellem mag[hom dwar xog[olhom. Sal-ewwel kwart tal-2012 il-MALTCO kienet ikkontribwiet iktar minn €130 miljun fl-ekonomija Maltija.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 23 ta’ Frar, 2013
10 Opinjoni
Id-destin tag[na g[all-[ames snin li ;ejjin jiddependi mill-vot tag[na. G[a]la tajba, futur fis-sod u fis-ser[an il-mo[[. G[a]la [a]ina tista’ tipperikola dak kollu li akkwistajna s’issa
Il-verdett tal-poplu Dan hu l-a[[ar artiklu tieg[i qabel ma mmorru nivvutaw nhar is-Sibt, 9 ta’ Marzu, meta l-poplu tag[na, ji;ifieri a[na lkoll inkunu morna tfajna l-vot tag[na u b’hekk inkunu g[a]ilna lil min g[andu jmexxina matul il-[ames snin li ;ejjin. G[a]la ta’ importanza kbira u li ;;orr mag[ha responsabbiltà kbira. Isma’ u u]a mo[[ok Ilna g[al dawn l-a[[ar disa’
;img[at nisimg[u u nattendu attivitajiet politi/i marbuta mal-kampanja elettorali, konferenzi tal-a[barijiet, djalogi, diskussjonijiet, mass meetings, insomma diversi okka]jonijiet fejn kul[add jg[id tieg[u. Issa sta g[alina, g[all-poplu Malti u G[awdxi biex jevalwa, jg[arbel, jifli u finalment jidde/iedi kemm dak li sema’ hu verità, kemm hu kredibbli u kemm hu possibbli li dawn il-weg[di se jse[[u matul il-le;i]latura li ;ejja, jew inkella weg[di li ma ji;u attwati qatt, imma jsiru biss bi skop li permezz tag[hom il-partit li jag[milhom jirnexxilu ji;bed il-voti lejh. Fuq kollox, il-poplu se jidde/iedi liema hu l-a[jar
programm, liema programm fih l-akbar benefi//ji g[alih, g[al uliedu u g[al familtu. Kif rajna, din il-kampanja qed tin[adem l-aktar b’mezzi teknolo;i/i, ji;ifieri permezz tal-internet, facebook, twitter u naturalment, permezz tattelevi]joni. Kellna wkoll il-mezzi tradizzjonali, dak tal-mass meetings ta’ kull nhar ta’ {add. Din tal-a[[ar hija sempli/ement biex permezz tag[ha ttella’ l-moral talpartitarji l-aktar ]g[a]ag[, li bla dubju hu l-g[ors tag[hom, id-daqq u ]-]fin fl-apert, ippre]entat lilhom minn DJs ]g[a]ag[ popolari u mag[rufa minnhom. Jien na[seb li dawn il-Mass Meetings huma tal-a[[ar f’din il-kampanja, g[ax nemmen li [ames snin o[ra anke dawn se jirridu/u ru[hom g[al wie[ed jew tnejn l-iktar. Anzi jien nazzarda ng[id li kampanji elettorali futuri se jin[admu biss bit-teknolo;ija moderna u sofistikata li se jkollna dakinhar aktar milli g[andna llum, l-aktar bittelevi]joni. Din hi t-trend ta’ ]minijietna. Volontarjat
Jien na[seb li anke lvolontarjat fil-politika,
Kemm ilna fl-Ewropa, permezz ta’ Lawrence Gonzi, Malta ng[atat mhux inqas minn €2,500 miljun
g[alkemm g[adu je]isti, naqas [afna aktar minn dak tal-passat b’mod ;enerali. G[alhekk rajna l-ma;;oranza tal-[idma tal-kampanja ssir minn [addiema professjonali u li jit[allsu wkoll. Dan il-fatt qed jirrendi kampanja elettorali li tqum [afna eluf ta’ ewro biex ma ng[idx fuq il-miljun. Hi verità li din id-darba lkampanja kienet wa[da twila ;mielha ta’ disa’ ;img[at meta s-soltu konna mdorrija b’wa[da ta’ [ames ;img[at. Hawn wie[ed jifhem ukoll i//irkostanzi ta’ din ilkampanja li kienu differenti mis-soltu u riedu rimedju anke differenti minn tas-soltu. Is-sonda;;i dejjem jilag[bu parti importanti f’kull kampanja u xejn inqas kienu f’din tal-lum. Rajna l-Partit Nazzjonalista jibda minn ta[t sewwa, waqt li l-Malta Labour Party beda bi preferenza kbira. Innotajna wkoll li aktar ma jg[addi ]-]mien, aktar iddifferenza bdiet ti/kien u dan wie[ed seta’ jsegwih minn diversi bnadi li mhux dejjem kienu jaqblu g[ax ovvjament il-metodolo;ija tag[hom hi wkoll differenti minn xulxin. Sa ma qed nikteb dan lartiklu jidher li l-Partit Nazzjonalist g[alkemm iggwadanja ri]ultati ta’ opinion polls a[jar minn talbidu tal-kampanja i]da xorta g[adu ftit minn ta[t.
I]da kif jg[idu l-esperti politi/i, ‘;urnata fil-politika hi twila bi]]ejjed biex tintreba[ u tintilef elezzjoni’. Il-futur
Xog[ol il-Partit Nazzjonalista kien u g[adu li jfiehem lill-elettorat mhux biss dak li g[amel u qed jag[mel, imma aktar dak li se jkompli jag[mel jekk jing[ata l-appo;; tal-poplu fid-9 ta’ Marzu li ;ej. Hu fatt mag[ruf minn kul[add li l-g[aqal, l-abbiltà, il-kapa/ità u l-istima li l-Prim Ministru tag[na Lawrence Gonzi jgawdi mal-Ewropa kollha u anke barra millEwropa, ippermettewlu li jag[mel dak l-akkwist formidabbli li j;ib g[al pajji]na s-somma rekord ta’ €1,128 miljun. Somma akbar minn dik tala[[ar ba;it tal-Unjoni Ewropea meta dan l-istess ba;it naqas u tag[na ]died. Smajna wkoll dan l-a[[ar li kemm ilna fl-Ewropa, permezz ta’ Lawrence Gonzi, Malta ng[atat mhux inqas €2,500 miljun. Tal-Labour, meta ssemmilhom dan, donnhom jitqarrsu u ma je[dux pja/ir, b[allikieku Malta mhix tag[na lkoll! Imma;ina li kieku Malta f’dawn i]-]minijiet diffi/li ekonomikament, flEwropa u fid-dinja, x’kien isir minnha! Mag[hom ]id l-inkwiet kbir
minn Euchar Mizzi mizzieuchar@gmail.com
tal-Gwerra tal-Libja. Tg[iduli: konna nkomplu naqilg[uha u nikluha. U l-kwantità ta’ pro;etti kbar li twettqu, u xxog[ol kbir i;;enerat, 20,000 post tax-xog[ol ;did fl-a[[ar [ames snin biss, u s-servizzi tas-sa[[a tal-aqwa kwalità u b’xejn u l-edukazzjoni b’xejn u bil-benefi//ji kollha tag[hom, minn fejn konna se nipprovduhom? Minn fejn konna se n;ibu dawk il-miljuni? Ix-xenxilli huma sbie[ u forsi anke ji;bdu l-g[ajn, imma s-sustanza hi ferm u ferm aqwa u a[jar. Rajna f’idejna. Id-destin tag[na g[all-[ames snin li ;ejjin jiddependi mill-vot tag[na. G[a]la tajba, futur fissod u fis-ser[an il-mo[[. G[a]la [a]ina tista’ tipperikola dak kollu li akkwistajna s’issa. Fuq kollox, inkomplu nitolbu lill-Mulej u lil Ommu u Ommna Marija, biex ikomplu jmexxuna u j[arsuna fil-mixja tag[na fuq din l-art li lkoll kemm a[na tant in[obbu.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
10 Opinjoni
Id-destin tag[na g[all-[ames snin li ;ejjin jiddependi mill-vot tag[na. G[a]la tajba, futur fis-sod u fis-ser[an il-mo[[. G[a]la [a]ina tista’ tipperikola dak kollu li akkwistajna s’issa
Il-verdett tal-poplu Dan hu l-a[[ar artiklu tieg[i qabel ma mmorru nivvutaw nhar is-Sibt, 9 ta’ Marzu, meta l-poplu tag[na, ji;ifieri a[na lkoll inkunu morna tfajna l-vot tag[na u b’hekk inkunu g[a]ilna lil min g[andu jmexxina matul il-[ames snin li ;ejjin. G[a]la ta’ importanza kbira u li ;;orr mag[ha responsabbiltà kbira. Isma’ u u]a mo[[ok Ilna g[al dawn l-a[[ar disa’
;img[at nisimg[u u nattendu attivitajiet politi/i marbuta mal-kampanja elettorali, konferenzi tal-a[barijiet, djalogi, diskussjonijiet, mass meetings, insomma diversi okka]jonijiet fejn kul[add jg[id tieg[u. Issa sta g[alina, g[all-poplu Malti u G[awdxi biex jevalwa, jg[arbel, jifli u finalment jidde/iedi kemm dak li sema’ hu verità, kemm hu kredibbli u kemm hu possibbli li dawn il-weg[di se jse[[u matul il-le;i]latura li ;ejja, jew inkella weg[di li ma ji;u attwati qatt, imma jsiru biss bi skop li permezz tag[hom il-partit li jag[milhom jirnexxilu ji;bed il-voti lejh. Fuq kollox, il-poplu se jidde/iedi liema hu l-a[jar
programm, liema programm fih l-akbar benefi//ji g[alih, g[al uliedu u g[al familtu. Kif rajna, din il-kampanja qed tin[adem l-aktar b’mezzi teknolo;i/i, ji;ifieri permezz tal-internet, facebook, twitter u naturalment, permezz tattelevi]joni. Kellna wkoll il-mezzi tradizzjonali, dak tal-mass meetings ta’ kull nhar ta’ {add. Din tal-a[[ar hija sempli/ement biex permezz tag[ha ttella’ l-moral talpartitarji l-aktar ]g[a]ag[, li bla dubju hu l-g[ors tag[hom, id-daqq u ]-]fin fl-apert, ippre]entat lilhom minn DJs ]g[a]ag[ popolari u mag[rufa minnhom. Jien na[seb li dawn il-Mass Meetings huma tal-a[[ar f’din il-kampanja, g[ax nemmen li [ames snin o[ra anke dawn se jirridu/u ru[hom g[al wie[ed jew tnejn l-iktar. Anzi jien nazzarda ng[id li kampanji elettorali futuri se jin[admu biss bit-teknolo;ija moderna u sofistikata li se jkollna dakinhar aktar milli g[andna llum, l-aktar bittelevi]joni. Din hi t-trend ta’ ]minijietna. Volontarjat
Jien na[seb li anke lvolontarjat fil-politika,
Kemm ilna fl-Ewropa, permezz ta’ Lawrence Gonzi, Malta ng[atat mhux inqas minn €2,500 miljun
g[alkemm g[adu je]isti, naqas [afna aktar minn dak tal-passat b’mod ;enerali. G[alhekk rajna l-ma;;oranza tal-[idma tal-kampanja ssir minn [addiema professjonali u li jit[allsu wkoll. Dan il-fatt qed jirrendi kampanja elettorali li tqum [afna eluf ta’ ewro biex ma ng[idx fuq il-miljun. Hi verità li din id-darba lkampanja kienet wa[da twila ;mielha ta’ disa’ ;img[at meta s-soltu konna mdorrija b’wa[da ta’ [ames ;img[at. Hawn wie[ed jifhem ukoll i//irkostanzi ta’ din ilkampanja li kienu differenti mis-soltu u riedu rimedju anke differenti minn tas-soltu. Is-sonda;;i dejjem jilag[bu parti importanti f’kull kampanja u xejn inqas kienu f’din tal-lum. Rajna l-Partit Nazzjonalista jibda minn ta[t sewwa, waqt li l-Malta Labour Party beda bi preferenza kbira. Innotajna wkoll li aktar ma jg[addi ]-]mien, aktar iddifferenza bdiet ti/kien u dan wie[ed seta’ jsegwih minn diversi bnadi li mhux dejjem kienu jaqblu g[ax ovvjament il-metodolo;ija tag[hom hi wkoll differenti minn xulxin. Sa ma qed nikteb dan lartiklu jidher li l-Partit Nazzjonalist g[alkemm iggwadanja ri]ultati ta’ opinion polls a[jar minn talbidu tal-kampanja i]da xorta g[adu ftit minn ta[t.
I]da kif jg[idu l-esperti politi/i, ‘;urnata fil-politika hi twila bi]]ejjed biex tintreba[ u tintilef elezzjoni’. Il-futur
Xog[ol il-Partit Nazzjonalista kien u g[adu li jfiehem lill-elettorat mhux biss dak li g[amel u qed jag[mel, imma aktar dak li se jkompli jag[mel jekk jing[ata l-appo;; tal-poplu fid-9 ta’ Marzu li ;ej. Hu fatt mag[ruf minn kul[add li l-g[aqal, l-abbiltà, il-kapa/ità u l-istima li l-Prim Ministru tag[na Lawrence Gonzi jgawdi mal-Ewropa kollha u anke barra millEwropa, ippermettewlu li jag[mel dak l-akkwist formidabbli li j;ib g[al pajji]na s-somma rekord ta’ €1,128 miljun. Somma akbar minn dik tala[[ar ba;it tal-Unjoni Ewropea meta dan l-istess ba;it naqas u tag[na ]died. Smajna wkoll dan l-a[[ar li kemm ilna fl-Ewropa, permezz ta’ Lawrence Gonzi, Malta ng[atat mhux inqas €2,500 miljun. Tal-Labour, meta ssemmilhom dan, donnhom jitqarrsu u ma je[dux pja/ir, b[allikieku Malta mhix tag[na lkoll! Imma;ina li kieku Malta f’dawn i]-]minijiet diffi/li ekonomikament, flEwropa u fid-dinja, x’kien isir minnha! Mag[hom ]id l-inkwiet kbir
minn Euchar Mizzi mizzieuchar@gmail.com
tal-Gwerra tal-Libja. Tg[iduli: konna nkomplu naqilg[uha u nikluha. U l-kwantità ta’ pro;etti kbar li twettqu, u xxog[ol kbir i;;enerat, 20,000 post tax-xog[ol ;did fl-a[[ar [ames snin biss, u s-servizzi tas-sa[[a tal-aqwa kwalità u b’xejn u l-edukazzjoni b’xejn u bil-benefi//ji kollha tag[hom, minn fejn konna se nipprovduhom? Minn fejn konna se n;ibu dawk il-miljuni? Ix-xenxilli huma sbie[ u forsi anke ji;bdu l-g[ajn, imma s-sustanza hi ferm u ferm aqwa u a[jar. Rajna f’idejna. Id-destin tag[na g[all-[ames snin li ;ejjin jiddependi mill-vot tag[na. G[a]la tajba, futur fissod u fis-ser[an il-mo[[. G[a]la [a]ina tista’ tipperikola dak kollu li akkwistajna s’issa. Fuq kollox, inkomplu nitolbu lill-Mulej u lil Ommu u Ommna Marija, biex ikomplu jmexxuna u j[arsuna fil-mixja tag[na fuq din l-art li lkoll kemm a[na tant in[obbu.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Kuntrasti /ari
D[alna g[all-a[[ar ;imag[tejn tal-Kampanja Elettorali, hekk kif nhar is-Sibt 9 ta’ Marzu rridu nitfg[u l-vot tag[na biex nag[]lu min se jkun qed imexxi lil pajji]na g[all-[ames snin li ;ejjin. Fisseba’ ;img[at li g[addew smajna diversi opinjonijiet, proposti u wkoll fe;;ew stejjer li komplew i[awru din il-kampanja elettorali. Fuq na[a g[andna Partit Nazzjonalista mmexxi mill-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Vi/i Kap Simon Busuttil, fuq na[a o[ra g[andek lil Joseph Muscat li jmexxi bl-g[ajnuna ta’ Toni Abela u Louis Grech, Toni Abela li fl-a[[ar ;ranet [are; li kien involut fi skandlu kbir, dik li kien jaf b’ka] ta’ abbu] ta’ droga f’ka]in Laburista, qrib skola f’{al Safi u li aktar ma g[addew il-;ranet [are; ukoll kif b’dan il-ka] kien jaf Joseph Muscat u xorta wa[da ma [ax azzjoni. Mhux talli hekk talli prova jirredikola l-ka] u ddeskriva l-blokka l-bajda b[ala blokka sil;. MLP ifisser qg[ad, g[aks u gideb F’billboard ri/enti l-Partit Nazzjonalista juri lil
Toni Abela u Joseph Muscat i]ommu tabella li turi, qg[ad, g[aks u gideb. Jekk wie[ed ja[seb ftit u janalizza l-passat ta’ dawn in-nies juri kif il-Partit Nazzjonalista qed jibba]a dan l-islogan fuq fatti li wettqu dawn i]-]ew; persuni. Muscat u Toni Abela [adu diversi de/i]jonijiet []iena. Wa[da mid-de/i]jonijiet il-[]iena kienet li dawn it-tnejn riedu jtellfu lil pajji]na mill-vanta;;i tass[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea, inklu] dawk ta’ investiment ;did u aktar xog[ol f’pajji]na.
Ri]ultati li llum jidhru bi/-/ar. Riedu wkoll li Malta ma dda[[alx il-munita ewro, u nafu llum x’sa[[a g[andu pajji]na biex ikompli jattira l-investiment. Ilkoll niftakru l-parir li kien ta lill-Prim Ministru l-Kap tal-Oppo]izzjoni Joseph Muscat fl-2010. Muscat kien ried li Lawrence Gonzi jag[mel e]att b[al ?ipru. Illum nafu li din il-proposta xejn ma kienet f’lokha g[ax illum ?ipru qieg[ed f’sitwazzjoni ekonomika tal-biki. Fis-7 ta’ Frar li g[adda ;ie ]velat fil-Qorti li Toni Abela mar f’g[assa tal-Pulizija, sab pulizija laburist u talbu biex ma ji[ux passi kontra attivist laburista. {are; ukoll rekording ta’ Toni Abela jifta[ar li sab pulizija laburist u talbu biex ma jmexxix. Muscat u Toni Abela nqabdu wkoll li kienu jafu dwar ka] ta’ droga – “blokka bajda” f’ka]in laburista u [bew ilka]. Muscat wara qal li kienet “blokka sil;”. Dan kien ka] serju ta’ gideb. Mhux talli hekk talli lbiera[ Muscat qal li kieku kien kandidat Toni Abela kien i;ieg[lu jirtira l-kandidatura tieg[u. Hekk sewwa!! U allura hu li l-ewwel qal li ma kienx jaf imbag[ad li qal li kienet blokka sil;, x’g[andu jag[mel??
PN ifisser xog[ol, ;id u serjetà Min-na[a l-o[ra ma’ Lawrence Gonzi u Simon Busuttil taf fejn int u taf fejn int sejjer. Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista f’dawn l-a[[ar [ames snin [oloq 20,000 impjieg. Malta g[andha l-og[la rata ta’ ]ieda fl-impjiegi fl-Unjoni Ewropea u qg[ad baxx. Aktar kumpaniji u fabbriki fet[u f’Malta.
G[alhekk fil-[ames snin li ;ejjin gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista jkompli jo[loq aktar xog[ol. Qieg[ed iwieg[ed li jo[loq 25,000 impjieg ;did ie[or. B’finanzi fis-sod jing[ataw aktar in/entivi lill-industrija, lill-SMEs, lill-operaturi turisti/i u lill-fabbriki. B’hekk jin[oloq aktar xog[ol u aktar impjiegi g[all-[addiema. Jing[ataw in/entivi li]-]g[a]ag[ biex jift[u negozji ;odda. Bil-;id li jin[oloq iwassal ukoll biex ikomplu jitnaqqsu ttaxxi, ji]diedu /-children’s allowance u ti]died lallowance g[all-anzjani li jg[ixu fid-dar tag[hom jew mal-familja. Hu biss meta pajji]na jkun immexxi b’serjetà li tikber l-ekonomija, li l-investituri jinvestu f’pajji]na, li jin[oloq ix-xog[ol u li jitkattar il-;id li jitqassam b’;ustizzja so/jali biex [add ma jibqa’ lura. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u l-Vi/i Kap joffru serjetà politika, g[aliex huma retti, onesti u integri. Joffru serjetà fit-tmexxija ekonomika talpajji] biex pajji]na jkun attraenti g[al min irid jinvesti u b’hekk jin[olqu aktar jobs. Serjetà fittmexxija finanzjarja tal-pajji] g[aliex i]ommu lfinanzi fis-sod u b’hekk inaqqsu aktar it-taxxi. Serjetà fil-politika barranija u Ewropea u b’hekk jiksbu l-aqwa ri]ultati g[al pajji]na, inklu] dwar kif Malta tutilizza l-fondi kollha ta’ €1,128 miljun li Lawrence Gonzi nnegozja g[al pajji]na. Dawn il-kuntrasti qed in[ossuhom f’dawn il;ranet. Qed naraw kif ftit ftit waqg[et il-maskla talMLP u qed naraw min hu l-veru partit ;enwin f’din il-kampanja elettorali.
Qab]a o[ra ta’ kwalità Il-;urnata li fiha rridu nag[mlu l-g[a]la tag[na qed toqrob . F ’ din il - ;urnata rridu nidde/iedu f ’ idejn min se nafdaw pajji]na . Persuna wa[da tista ’ tkun Prim Ministru . }ew; Prim Ministri ma je]istux . Partit wie[ed jista ’ jkun fil - Gvern . Mhux tnejn . G[aldaqstant fil - ftit ;ranet li fadal nistiednek tara sew x ’ qed joffru ] - ]ew; partiti ewlenin g[al [ames snin li ;ejjin u fuq kollox tara liema huma l - proposti l - aktar fat tibbli . G[aldaqstant mil - lum sad - 9 ta ’ Marzu nistiednek tifli sew il - Programmi Elettorali , partikolarment dak tal - Partit Nazzjonalista fejn fost affarijiet o[ra qed inwieg[du dan li ;ej .
Aktar xog[ol g[alik. Fil-[ames snin li ;ejjin
Gvern Nazzjonalista jo[loq 25,000 impjieg ;did. Minkejja l-[afna proposti li qed jag[mel il-Malta Labour Party, ma hux qed jintrabat kemm se jo[loq impjiegi. Din fiha x’tifhem. IlMalta Labour Party ma jib]ax jg[id li minn xejn se jibni power station ;dida f’sentejn imma jib]a’ jg[id kemm se jo[loq impjiegi f’[ames snin. Fuq l-impjiegi l-MLP l-anqas biss g[andu fidu/ja fih innifsu. Innaqqsulek l-‘income tax’. Fil-programm elettorali
tag[na qed inwieg[du li ner;g[u nnaqqsu l-income tax g[al kul[add u l-og[la rata nni]]luha minn 35 filmija g[al 25 fil-mija. Hemm ukoll in/entivi o[ra, fosthom
Il-Malta Labour Party ma jib]ax jg[id li minn xejn se jibni power station ;dida f’sentejn imma jib]a’ jg[id kemm se jo[loq impjiegi f’[ames snin. Fuq l-impjiegi l-MLP l-anqas biss g[andu fidu/ja fih innifsu
g[al min jinvesti jew jifta[ negozju ;did, u nag[mlu skemi biex ji]diedu l-impjiegi fit-turi]mu, fil-fabbriki u fl-industrija. Innaqsulek it-taxxi Fil-programm elettorali
tag[na qed ng[idu li se nne[[u t-taxxa tal-boll fuq trasferiment tal-proprjetà mill-;enituri lill-ulied b’wirt jew b’donazzjoni. Innaqqsu t-taxxa tal-boll g[al min jixtri d-dar tieg[u. U mhux biss se nnaqqsu ttaxxa i]da se nin/entivaw limpjiegi b’diversi mi]uri, b[al servizz ta’ childcare b’xejn g[al kul[add. Proposta o[ra interessanti hi li l-;enituri jkunu jistg[u ju]aw is-sick leave meta jimirdu t-tfal ukoll. Inkomplu ninvestu fis-sa[[a. Fil-programm elettorali
tag[na qed ng[idu li se nift[u ]ew; klini/i re;jonali biex int ting[ata kura vi/in id-dar tieg[ek. Proposta o[ra hi li n]idu l-medi/ini b’xejn kif ukoll li nifirxu l-iscreening kontra l-kan/er billi nift[u /entru ta’ Riabilitazzjoni g[all-Kura tal-Kan/er.
Proposta ;dida hi li nag[mlu ;lieda kontra ddijabete li tolqot 10 fil-mija tal-popolazzjoni Maltija. Inkomplu ninvestu f’uliedek.
Wara li saru aktar minn 2,300 interactive whiteboard fil-klassijiet, uliedek jag[mlu qab]a o[ra ta’ kwalità fittag[lim billi nag[tuhom tablet biex jitg[allmu a[jar. Inkomplu nibnu skola ;dida fis-sena. Nift[u Pension’s Account ta’ €1,000 g[al kull tarbija li titwieled. Barra minn hekk se n]idu r-rata minima ta/-Children’s Allowance b’€100 o[ra g[al €450. Proposta o[ra hi li n]idu l-istipendji pro rata ma]-]ieda tal-paga. Se nkomplu ninvestu flUniversità, inlestu l-Campus tal-MCAST u jsir Campus tal-ITS. Nibqg[u na[sbu fl-anzjani.
A[na nemmnu li l-anzjani g[andhom post fis-so/jetà Maltija. G[alhekk fil-programm elettorali tag[na qed ng[idu li l-pensjonanti li jkomplu ja[dmu jibdew i[allsu nofs il-bolla u jgawdu
minn Philip Mifsud philip.mifsud@pmaperiti.com
minn paga u pensjoni s[i[a. Min jir/ievi pensjoni privata jew minn barra ma jkollu l-ebda tnaqqis. Pensjonanti tat-te]or jing[ataw ]ieda. Nag[tu allowance ta’ €500 fis-sena lil min g[andu 75 sena u aktar u jg[ix id-dar jew mal-familja. Qab]a ta’ kwalità.
Dawn huma ftit mill-proposti li l-PN qed jag[mel filprogramm elettorali tieg[u. Proposti li int min int, tag[mel x’tag[mel u ;ej milliema faxxa tas-so/jetà ;ej, se jg[inuk tag[mel qab]a o[ra ta’ kwalità. Tlettax-il ;urnata o[ra ag[]el int xi trid tag[mel. Tista’ tag[]el li tag[mel qab]a o[ra ta’ kwalità. Jew inkella tista’ tag[]el li tag[mel qab]a fid-dlam. F’idejk!
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
12 Opinjoni
Bla rispett Wara dak li rajna nhar lErbg[a li g[adda fl-istitut talMCAST, in[oss li b[ala ]ag[]ug[ g[andi nikkummenta. Nibda biex ng[id li kul[add g[andu ddritt g[all-opinjoni tieg[u, u llum qed ng[ixu ]minijiet fejn il-libertà mhijiex imhedda. Dan id-dritt inkiseb grazzi g[all-Partit Nazzjonalista filGvern u g[all-[idma politika li wettaq il-President Emeritu Eddie Fenech Adami. Din il-libertà tal-espressjoni rajnieha sse[[ fil-prattika fissala tal-MCAST waqt iddibattitu bejn it-tliet mexxejja politi/i. Kien evidenti li lma;;oranza ta’ dawk pre]enti dehru jissimpatizzaw malPartit Laburista u ma’ Joseph Muscat, filwaqt li ftit kienu dawk li appo;;aw lil Lawrence Gonzi. S’hawnhekk m’g[andniex problema.
minn Christian Micallef micallef_christian@yahoo.co.uk
Id-diffikultà tieg[i hi fil-mod kif wie[ed jag[]el li jwassal l-appo;; tieg[u lejn il-partit tieg[u. B’dispja/ir ng[id li
Rajna xeni li [ammru wi// l-MLP u li juru sens ta’ arroganza fost dawk li kienu g[ad-dibattitu fl-MCAST
rajna xeni li [ammru wi// il-Partit Laburista u li juru sens ta’ arroganza fost i]]g[a]ag[, u anki dawk mhux ]g[a]ag[, li kienu pre]enti flMCAST g[al dan id-dibattitu. Rajna filmati ta’ ]g[a]ag[ laburisti jaqtg[u jdejhom fil-konfront ta’ min ma jaqblux mieg[u, kif ukoll
g[ajjat isteriku fil-konfront ta’ politiku li [lief ;id m’g[amlix li]-]g[a]ag[. Ner;a’ ng[id, kul[add g[andu d-dritt li jesprimi ru[u u g[alhekk kul[add g[andu ddritt li ja[seb u jinterpreta dak li se[[ fl-MCAST kif irid. Kul[add g[andu d-dritt li jaqbel jew li ma jaqbilx malPrim Ministru Lawrence Gonzi; i]da biex tasal biex tg[ajjat ‘shame on you’ tkun qed turi bl-aktar mod /ar li m’g[andek ebda sens ta’ apprezzament lejn ix-xog[ol kollu li g[amel il-Prim Ministru f’dawn l-a[[ar snin. Kif tista’ tg[ajjar lil Gonzi^ Kif tista’ tg[ajjar lil Gonzi b’dan il-mod wara li grazzi g[alih u g[all-Partit Nazzjonalista, pajji]na llum qed jibbenefika mis-s[ubija ta’ Malta fl-Unjoni Ewropea u l-istudenti qed jie[du
vanta;;i kbar minn dan kollu. Kif tista’ tg[ajjar lil Gonzi meta f’dawn l-a[[ar [ames snin salva lil pajji]na minn kri]i finanzjarja internazzjonali waqt li salva 5,000 impjiegi u [oloq 20,000 post tax-xog[ol ;did. Kif tista’ tg[ajjar lil Gonzi wara li dan g[adu kif ;ab lejn pajji]na 1.12 biljun ewro mill-Unjoni Ewropea. Listudenti u kul[add g[andhom id-dritt jg[idu u ja[sbu li jridu, i]da
g[andhom jag[mlu dan b’rispett. Lanqas li kieku Gonzi kien kriminal ma kienu jg[ajruh daqshekk, a[seb u ara bniedem li [lief ;id lejn pajj]ina ma ;abx, inklu] lejn l-istudenti talMCAST fejn kien il-Partit Nazzjonalista li [a dde/i]joni li jer;a’ jifta[ dan l-istitut wara li l-a[[ar Gvern Laburista g[a]el li jag[lqu. L-inqas li jistg[u jag[mlu dawn l-istess studenti quddiem il-pre]enza tal-PM hu li jag[lqu [alqhom jew jappo;;aw lil Joseph Muscat ming[ajr ma jaqg[u f’livell baxx kif g[amlu. Dan m’g[andux ikun lapprezzament lejn il-bniedem li mhux biss investa l-miljuni fl-edukazzjoni ta]-]g[a]ag[ i]da qed ikompli jkabbar //entru tal-MCAST biex aktar studenti Maltin u G[awdxin ikomplu jistudjaw f’dan il-post. Fl-isfond ta’ dan kollu nemmen bis-s[i[ li je]istu nies, li g[andhom vot b[al [addie[or, u li fis-skiet tag[hom qed janalizzaw issitwazzjoni politika ta’ pajji]na, u [adu nota ta’ dak li ;ara nhar l-Erbg[a flMCAST. Din hija lma;;oranza siekta li ma tikkummenta qatt fuq l-ebda gazzetta jew social network, i]da hi intelli;enti bi]]ejjed biex ti]en kollox u ma t[alli lil [add jid[aq biha. Jekk trid tkun irrispettat, l-ewwel ;ib rispett lill-avversarju tieg[ek; m’hemmx g[alfejn taqa’ fliktar livell baxx biex turi lappo;; tieg[ek lejn il-partit li qed iwieg[dek l-ilma ji]fen. Christian Micallef hu kandidat tal-Partit Nazzjonalista g[all-elezzjoni tal-Kunsill Lokali fil-Belt Valletta
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Ittri 13
Muscat nesa x’qal fl-10 ta’ Jannar 2002
Sur Editur, Fl-10 ta’ Jannar 2002, Joseph Muscat kien qal e]att hekk: “Biex tikkontesta elezzjoni ;enerali bilfors trid tkun [alliel, missjunarju u tal-inqas mi;nun.” Jien nistaqsik, kemm-il darba nqast minn kelmtek u kkontestajt, l-ewwel g[allParlament Ewropew fl-2008 (insejt kemm kont kontra?), ittieni, g[al Mexxej tal-Malta
‘Boomerang’ Sur Editur, Shame on you. Hekk g[ajtu l-istudenti u o[rajn i]da latte;;jament tag[hom, bla dubju, dar g[al fuqhom. Min-na[a l-o[ra b’dak li g[amlu fil-konfront tal-Prim Ministru Lawrence Gonzi, kompla intwera l-g[aqal ta’ Dr. Gonzi. Li f’sitwazzjoni xejn fa/li baqa’ kalm u po]ittiv. I]da issa l-poplu g[andu prova /ara ta’ x’inhu l-Partit Laburista. U jekk kien hemm min qed ja[seb li l-MLP inbidel u li l-passat ma jer;ax jirrepeti ru[u, mar imqarraq. Kul[add ra d-da[ka ta’ Muscat g[al dak li kien qed ji;ri. Malta tag[na lkoll, rajna x’rispett g[andhom lejn min g[andu fehma politika differenti. Malta tag[na lkoll ;abha l-Partit Nazzjonalista, b’mod spe/jali, Eddie Fenech Adami wara ]mien tal-biki ta[t ilMalta Labour Party. U jekk il-poplu ma jridx ire;;a’ l-arlo;; lura fid-9 ta’ Marzu, jaf x’g[andu jag[mel, anki jekk wie[ed ma jmurx jivvota ikun qed jg[in biex, iva, l-arlo;; inre;;uh lura.
Anthony Duca
{al G[axaq
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lillEditur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pieta’ PTA 1450) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@ media.link.com.mt L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-deplume ma ji;ux ippubblikati. L-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.
Labour Party, u t-tielet g[al kandidat mal-MLP? Mela issa, li int inqast minn kelmtek u issa se tikkontesta g[all-elezzjoni tad-9 ta’ Marzu, je[tie; li tag[ti spjegazzjoni ta’ xi jfisser dak il-kliem li kont g[edt. Flimkien ma’ dan il-kliem li kien qal, u li llum qed imur kontra kliemu stess, infakkar ukoll li Muscat kien kontra dd[ul ta’ Malta fl-Unjoni
Ewropeja b’ru[u u b’;ismu. Li kien g[al Muscat, il-poplu tag[na ma kienx igawdi minn €2,500 miljun f’]ew; ba;its tal-UE g[al Malta. Infakkar ukoll li Muscat kien kontra l-ewro, u li kien g[alih g[amilna b[al ?ipru u konna nid[lu ;o [ajt. Ajma [ej! Muscat veru bniedem tal-parir it-tajjeb! Li kieku Muscat isir prim ministru kien ikollu grupp parla-
mentari bi tmienja jew disg[a minn dawk li jitilg[u ;ejjin minn ]mien Mintoff u Karmenu Mifsud Bonnici. Kul[add jaqbel li l-Labour g[andu ;enn kbir biex jikseb il-poter. {bieb votanti, Maltin u G[awdxin, tridu tafdaw il-futur tag[kom f’min tana pariri []iena? G[ada pitg[ada jista’ jkun prim ministru dak li g[andu storja tal-mist[ija u bla prin/ipji. Joseph Muscat i;ib l-
istorja tieg[u bi kliemu. Le, le mhux ta’ min jafdah. G[adu amateur u wisq aktar, bla prin/ipju. Trid li dak li akkwistajna nibqg[u ngawduh fid-9 ta’ Marzu? Jekk iva, g[a]la wa[da hemm. Ivvota PN. Mo[[ok mistrie[ mija fil-mija. Nawgura elezzjoni fil-kwiet, fil-pa/i u ming[ajr vjolenza.
C. Cassar {’Attard
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
14 Elezzjonijiet Kunsilli Lokali 2013
TAS-SLIEMA Programm Kunsill Lokali Nazzjonalista Tas-Sliema 2013 dawk li ma jnaddfux il[mie; tal-klieb. –
Kunsill Lokali Nazzjonalista jwieg[ed li ja[dem biex: Tindif –
–
–
–
Kostruzzjoni –
Titwaqqaf struttura a[jar g[at-tindif li tiggarantixxi tindif mill-aqwa g[allokalità ta’ Tas-Sliema. Jinbidlu l-kontenituri taliskart li jkun fihom ashtray u kontenituri separati g[al skart separat. Jitpo;;ew ashtrays malba[ar u mal-intrata talistabbilimenti biex b’hekk tkun garantita l-indafa mill-filters tas-sigaretti u s-sa[[a u sigurtà tal-persuni fuq il-ba[ar. Ji]diedu l-kontenituri fejn jintrema l-[mie; tal-klieb biex b’hekk tkun garantita indafa akbar fuq ilbankini, filwaqt li ti]died il-pre]enza tal-gwardjani paj]ana biex jit[arrku
Ti;i inforzata kull li;i fejn jid[ol l-iskart biex tkompli titkattar kuxjenza fuq it-tindif.
–
–
Jin;ieb kull ksur tal-li;i fil-qasam tal-bini quddiem l-awtoritajiet kon/ernati biex titnaqqas kull inkonvenjenza lirresidenti tal-lokalità.
–
Antoinette Castaldi Paris (Nanette) 60, separata b’]ew;t itfal. Attiva fil-Kumitat ta’ TasSliema. Ta[dem l-Uffi//ju tal-Prim Ministru.
Edward Cuschieri Penzjonant. Direttur tal-ka]in PN Sliema, membru flAzzjoni Kattolika Sliema,
Vivienne Mary Galea Pace 67, mi]]ew;a b’]ew;t itfal. Edukazzjoni sekondarja, Vi/i Sindku Sliema, Eks Sindku f’G[awdex, President Partit Nazzjonalista Sliema, President
Anthony Chircop 63, mi]]ewwe;. G[andu ]ew;t itfal. Ja[dem filMalta’s Permanent
Representative in the UN#NATO, Eks President MHRA, World Tourism Organisation, Eks Vi/i President SWFC, Sindku Kunsill Lokali Sliema.
Isiru laqg[at regolari malkuntratturi, mal-i]viluppaturi u periti. Kull crane li jrid ji;i armat g[andu ji;i armat fis-sit ta’ kostruzzjoni f’ka] li dan ikun impossibbli u jkollu jintrema fit-triq. Dan issir g[al perjodu limitat.
Pro;etti –
Kristian Busietta 35, mi]]ewwe;. Kunsillier fla[[ar Kunsill ta’ Tas-Sliema. Jilg[ab il-waterpolo malExiles u membru tal-MUSC.
Ti;i implimentata skema ta’ mani;;jar a[jar tattraffiku.
John Pillow 52, g[andu ]ew;t itfal.
Ja[dem b[ala Project Manager.
Santa Skolastika Primarja G[awdex, membru fuq il-bord tal-Enemalta u MOBE. Membru tas-Sick and the Elderly, Scolts Sliema ASA.
Jin[olqu aktar spazji g[all-parke;;.
–
–
–
–
–
–
Isir tisbi[ u pavimentar ta’ spazji miftu[a spe/jalment dawk inna[at kunsidrati b[ala n-na[at l-antiki ta’ TasSliema. Ji;u restawrati ni/e/ reli;ju]i. Il-bajjiet ta’ Tas-Sliema jkunu m[arsa iktar, spe/jalment bl-installazzjoni ta’ showers u ji;u imsebb[a u mtejba l-latrini pubbli/i. Isir tisbi[ u ]amma a[jar tal-bandli u ;onna pubbli/i. Isir traqqig[ ta’ toroq filwaqt li jkunu mibnija mill-;did numru ta’ bankini f’diversi toroq. Ja[dem biex inaqqas linkonvenjenza li jo[olqu [amiem selva;;.
Pierre Paul Portelli 31, ;uvni. Studji: Diploma Online Marketing, Online Marketing Manager, 6 snin
membru tal Kumitat Sezzjonali Banda Stella Maris, 12-il sena membru Sliema Scouts, sena membru fil-Kunsill Lokali, [ames snin membru f’g[aqdiet lokali mhux governattivi.
Radmilli Paul 36. Segretarju Privat talMinistru g[ar-Ri]orsi u lAffarijiet Rurali. Kunsillier sa minn April 2012 b’responsabbiltà g[all-kostruzzjoni u limmani;;jar tal-iskart.
{adem b[ala Chargè d’Affaires fl-Ambaxxata ta’ Malta fid-Danimarka. Okkupa l-po]izzjoni ta’ Segretarju Internazzjonali fil-KSU u lKN}. Kien attiv fir-referendum tas-s[ubija ta’ Malta flUE fi [dan il-Moviment Ewropew.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Elezzjonijiet Kunsilli Lokali 15
TA’ XBIEX Programm Kunsill Lokali Nazzjonalista Ta’ Xbiex 2013
-
Kunsill Lokali Nazzjonalista jwieg[ed li ja[dem: - Il-konfini ta’ Ta’ Xbiex g[andhom ikunu kif kienu fl-ewwel kunsill lokali ji;ifieri Ta’ Xbiex kollu bil-:nien Kunsill talEwropa. - Ting[ata i]jed importanza lis-sigurtà lill-komunità ta’ Ta’ Xbiex. - Azzjoni immedjata biex Ta’ Xbiex isir i]jed nadif u jkun imsebba[ b’i]jed si;ar, soft areas u fjuri. - Ji;i organizzat a[jar ilCustomer Care talKunsill. - Isir i]jed titjib fil-ber;a tal-Kunsill billi, fejn hu possibbli, it-tabib talber;a jmur g[and l-anzjani li ma jistg[ux jo[or;u mid-dar
-
-
-
-
-
min[abba problemi fi]i/i jew ta’ mobbiltà. Min[abba li l-popolazzjoni ta’ Ta’ Xbiex hi i]jed minn 60 fil-mija anzjani hemm b]onn li jsir day care center g[allanzjani. In[e;;u biex isiru g[aqdiet sportivi u kulturali f’Ta’ Xbiex u ting[ata g[ajnuna biex isiru attivitajiet kulturali u sportivi f’Ta’ Xbiex. Ix-xatt tal-lokalità fejn isir l-g[awm g[andu jkun a//essibbli g[al-persuni b’di]abbilità. Isiru diskussjonijiet malentitajiet kon/ernati fosthom il-Gvern, biex ji]diedu l-liftijiet f’dawn il-binjiet. Il-Kunsill g[andu jara li kemm jista’ jkun id-dwal tat-toroq jinxteg[lu bilpannelli fotovoltaj/i. Il-Kunsill jara li jsib ilmezz biex isir iz-zuntier tal-parro//a u li ta[tu jsir i/-/entru g[all-komunità ta’ Ta’ Xbiex.
Anthony Cachia Casteletti 64, mi]]ewwe;. G[andu tlett ibniet, Eks Hotel Manager, irtirat. Ilu membru tal-Kunsill g[al dawn l-a[[ar 19-il sena. Serva fil-Kumitat E]ekuttiv tal-Partit Nazzjonalista. President ta’ Ta’ Xbiex Partit Nazzjonalista g[al 40 sena.
Richard Chetcuti 51, ;uvni. Ja[dem St. Benild School, Assistent :enerali,
eks President Partit Nazzjonalista Ta’ Xbiex, Born Again Christian, jattendi l-Gospel Praise Center, Ex Secretary Malta BMX Association.
Eugenio (Gino) Muscat 70, mi]]ewwe; b’erbat itfal. Kunsillier Ta’ Xbiex, Pensjonant. I[obb jg[in lil kull min hu fil-b]onn, Attiv fil-b]onnjiiet tal-knisja ta’ Ta’ Xbiex.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
16 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
L-ITALJA
Jivvutaw f’elezzjoni Il-bailout vi/in bir-reb[a kru/jali g[az-Zona Ewro ta’ Anastasiades ?IPRU
Il-poplu Taljan ilbiera[ ivvota fl-ewwel ;urnata ta’ elezzjoni maqsuma fuq jumejn u li qieg[da tqajjem l-interess kbir madwar iz-Zona Ewro u spe/jalment fost l-investituri u sswieq finanzjarji. It-tamiet jibqg[u li l-Italja jkollha Gvern (;did) b’sa[[tu u stabbli li jo[ro;ha mir-ri/essjoni u li l-pajji] ‘il quddiem jag[ti lkontribut dovut li jg[in jirrisolvi l-kri]i tad-dejn fiz-Zona Ewro. Intant, u[ud mill-ewwel Taljani li vvutaw esprimew lansjetà li ma jo[ro; l-ebda rebbie[ /ar, f’sitwazzjoni li twassal g[al sta;nar politiku u (anki) koalizzjoni dg[ajfa li ma ddumx tamministra lill-pajji]. Il-postijiet tal-votazzjoni g[alqu tard ilbiera[ billejl u jer;g[u jift[u llum bejn is-7 a.m. u t-3 p.m. Ladarba tintemm ilvotazzjoni jo[or;u l-ewwel indikazzjonijiet u meta r-ri]ultati uffi/jali huma mistennija g[al g[ada. L-elezzjoni qed tkun segwita mill-qrib mis-swieq finanzjarji fost il-memorji friski tad-dejn ‘ta’ potenzjal katastrofiku’ li kien wassal biex il-Prim Ministru teknokratiku Mario
Dehra ta’ Mario Monti wara li vvota lbiera[ f’Milan (Reuters)
Monti jie[u l-poter, ftit aktar minn sena ilu. Monti u l-mara tieg[u lbiera[ ivvutaw fi skola ta’ Milan u meta l-entità politika ta/-/entru (ta’ Monti) g[andu jissie[eb ‘biss’ fi Gvern tal-futur b[ala ssie[eb i]-]g[ir ta’ partit akbar. G[alkemm l-ist[arri; qabel lelezzjoni wera vanta;; g[allKap ta/-/entru-xellug Pier Luigi Bersani, l-analisti ma jaqblux dwar jekk dan (f’ka] li jkun elett) jistax jipprovdi tmexxija ta’ ma;;oranza stabbli li timplimenta r-riformi ekonomi/i li tant g[andha b]onn l-Italja.
Fil-fatt, l-a[[ar indikazzjonijiet kienu li lvanta;; ta’ Bersani fuq Silvio Berlusconi, l-eks Prim Ministru u rivali ta/-/entru-lemin, naqas b’mod konsistenti u wara li Berlusconi wieg[ed fost o[rajn li jirrifonda t-taxxi. Intant il-moviment tal-’{ames Stilel’ – immexxi mill-eks komiku Beppe Grillo u mag[mul minn persuni ming[ajr esperjenza partikulari ta’ politika – hu t-tielet l-akbar forza f’din l-elezzjoni u l-fatt li votanti minn madwar lispektrum politiku qeg[din jag[tuh l-appo;; qieg[ed i]id lin/ertezza. Dan meta l-Italja – it-tielet lakbar ekonomija fiz-Zona Ewro – tibqa’ ankrata f’ri/essjoni profonda u ta[t pi] ta’ dejn pubbliku li hu anqas biss minn tal-Gre/ja (fost is-sbatax-il Stat taz-Zona Ewro) u bit-Taljani jinsabu mxebbg[in minn sena u aktar ta’ politika ta’ awsterità stretta. Fl-istess [in, il-;enerazzjoni ]ag[]ug[a li qed tbati minn qg[ad rekord (fl-Italja) mistennija jkollha influwenza spe/ifika fuq l-andament tal-vot.
Il-Mexxej Konservattiv Nicos Anastasiades kiseb reb[a konvin/enti u de/i]iva fit-tieni fa]i tal-elezzjoni g[all-Presidenza ta’ ?ipru u g[al ri]ultat li jqawwi ttamiet tal-investituri li l-g]iraStat – li tinsab f’xifer ilfalliment – tista’ tg[addi millmaltemp fiskali pre]enti. Anastasiades, li hu favur li ?ipru tid[ol ‘mill-aktar fis’ g[al bailout u skont ftehim mal-kredituri internazzjonali, kiseb 57.5 fil-mija tal-vot kontra t-42 fil-mija g[arrivali Stavros Malas, li g[andu politika aktar kawta rigward il-kundizzjonijiet ta’ awsterità konnessi ma’ dawn it-tipi ta’ ftehim. Intant, ir-reb[a ta’ Anastasiades g[andha tkun riflessa fir-reazzjonijiet tas-swieq fejn l-attivisti jittamaw li rri]ultat i[affef il-pro/ess fejn l-Unjoni Ewropea u l-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF) isalvaw ?ipru qabel jispi//awlu l-flus u liema potenzjal jifta[ g[al konsegwenzi koroh g[azZona Ewro li qed ter;a’
Nicos Anastasiades
tkattar sens ta’ fidu/ja li g[alissa jibqa’ fra;li. Anastasiades kien reba[ aktar minn 45 fil-mija tal-vot fl-ewwel round ta’ din lelezzjoni u fejn ukoll g[eleb fa/ilment lil Malas li kien kiseb 27 fil-mija. Madankollu, dan l-avukat ta’ 66 sena se jie[u r-riedni ta’ pajji] mifni mill-ag[ar kri]i ekonomika g[al dawn l-a[[ar erbg[in sena, bilqg[ad jil[aq rekord ta’ [mistax fil-mija. Intant, ilqtug[ fis-salarji u ]-]idiet fittaxxa komplew ikissru lmoral ta’ poplu li qed jara livelli tal-faqar u tnaqqis filprospetti tax-xog[ol.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
A[barijiet ta’ Barra 17 IL-BELT TAL-PAPA FRANZA
Il-missjoni ta’ Mali ‘fl-a[[ar fa]i’ Il-President Fran/i] Francois Hollande qal li lqawwiet ta’ pajji]u jinsabu g[addejjin ‘bil-fa]i finali’ tal-;lieda kontra l-militanti fit-Tramuntana ta’ Mali. Hollande irrefera g[al ‘battalji [orox’ qalb ilmuntanji ta’ Ifoghas fejn ja[sbu g[andhom mo[ba lmilitanti tal-grupp Al-Qaida fil-Maghreb I]lamiku, filwaqt li fa[[ar it-truppi ta’ Chad li qeg[din jg[inu lisforzi tat-truppi Fran/i]i u tal-Gvern ta’ Mali biex jeliminaw ‘it-theddida terroristika’. Ing[ad li l-militar ta’ Chad wettqu attakk li rri]ulta f’telf
ta’ [ajja sostanzjali u fejn anki spikka ;lied bejn grupp sekulari tat-tribu Twareg li jappo;;ja l-offensiva talFran/i]i u l-militanti li sa ;img[at ilu kienu jokkupaw territorji s[a[ lejn itTramuntana ta’ Mali. Mill-11 ta’ Jannar ‘il hawn Franza bag[tet l-eluf tat-truppi biex tg[in lillGvern ta’ Mali jke//i lillmilitanti I]lami/i millin[awi indikati, b’Chad iwieg[ed biex jistazzjona tal-anqas elfejn suldat b[ala parti mill-Missjoni Internazzjonali g[al Mali (AFISMA) ta[t tmexxija Afrikana.
IL-:ERMANJA
Su;;eriment biex l-ikel ‘bil-la[am ta]-]iemel’ jing[ata lill-fqar Il-Ministru :ermani] g[allI]vilupp Dirk Niebel issu;;erixxa li l-la[am ta]]iemel li ng[ata tikketta ta’ /anga qarrieqa g[andu jitqassam lill-foqra u fejn sa[aq li ‘ma jistg[ux jarmu l-ikel tajjeb’. U filwaqt li l-Oppo]izzjoni warrbet g[all-idea, tkellem anki Bernhard Freimberg, irrappre]entant ewlieni talKnisja Evan;elika fil-:ermanja, li tenna li ‘l-Knisja tieg[u tinkwieta bil-fatt li [afna faxex tas-so/jetà huma disposti li jarmu kollox – anki ikel li mhux ta’ periklu g[as-sa[[a’. Sadattant, instabu tra//i tadDNA ta]-]wiemel f’sitt tun-
nellata kapuljat u f’2,400 pakkett ta’ lasagne Bolognese li n[atfu minn kumpanija flItalja. L-ippakkjar [a [siebu lgrupp Taljan Primia, ibba]at qrib Bologna, u bil-Ministeru tas-Sa[[a Taljan jg[id li Primia kienet u]at il-la[am minn kumpanija o[ra fi Brescia u fejn ‘ori;inarjament’ ing[atat il-materjal minn ]ew; kumpaniji o[ra wkoll ibba]ati fil-Lombardija. Din hi l-ewwel prova po]ittiva fl-Italja mindu faqqa’ l-iskandlu tal-la[am ta]-]iemel fi prodotti tal-ikel li t-tikketti tag[hom juru mod ie[or.
Il-Papa Benedittu qed isegwi ‘dak li jixtieq Alla’ Il-Papa Benedittu, fl-a[[ar diskors ta’ nhar ta’ {add qabel jirtira, g[amilha /ara li qieg[ed ‘jimxi skont ir-rieda u x-xewqat ta’ Alla’ u li blebda mod mhu qed jabbanduna lill-Knisja. Benedittu, li se jsir l-ewwel Papa li jwarrab mill-kariga f’madwar sitt sekli, tkellem b’le[en sod waqt li indirizza lill-eluf tad-devoti mi;bura fi Pjazza San Pietru u fejn tenna li se jkompli jaqdi u jqim il-Knisja permezz ta’ talb u meditazzjoni u ladarba jikkonkludi l-irtirar storiku nhar il-{amis li ;ej. Fost g[ajjat ta’ ‘Viva l-Papa’, Benedittu tenna li ‘Alla sejja[lu biex jitla’ l-muntanja u jiddedika ru[u aktar lit-talb u l-meditazzjoni’ i]da dan ]gur li ma jfissirx li qed ‘jag[ti dahru’ lillKnisja. Hu spjega li b’dan il-pass jista’ jkompli jservi u jaqdi lill-Knisja bl-istess sens ta’ m[abba u dedikazzjoni li wera sal-lum – u fejn is-servizz li kapa/i jag[ti ‘jirrifletti aktar il-limiti ta’ sa[[tu minbarra limiti o[ra imposti bi]-]mien’. Id-diskors tal-biera[ kien fil-fatt wie[ed milla[[ar dehriet tal-Papa b[ala Kap tal-Knisja. Nhar l-Erbg[a, Benedittu g[andu jie[u [sieb la[[ar udjenza ;enerali tieg[u fi Pjazza San Pietru, imbag[ad, nhar il-{amis, jiltaqa’ malL-ISTATI UNITI
Impenji g[al Kerry
Is-segretarju tal-Istat Amerikan John Kerry jinsab g[addej bl-ewwel ]jara barra l-Istati Uniti f’din ilkariga u fost stennija dwar jekk dan g[andux ‘ideat ;odda’ dwar il-kri]i tasSirja, l-Iran u l-konflitt bejn I]rael u l-Palestinjani. Kerry telaq ilbiera[ minn Washington g[al Londra b[ala l-ewwel waqfa f’sensiela ta’ ]jarat fuq [dax-il jum u li tinkludi waqfiet f’Berlin, Pari;i, Ruma, Ankara, il-Kajr, Riyadh u Doha qabel jirritorna pajji]u fis-6 ta’ Marzu.
Il-Papa Benedittu (Reuters)
Kardinali qabel jaqbad ajruplan lejn ir-residenza sajfija f’Castel Gandolfo, fin-Nofsinhar ta’ Ruma. Il-kariga tal-Papa tispi//a vakanti min-nhar il{amis ft-8 p.m u proprju l-g[ada, il-Kardinali jibdew il-laqg[at [alli j[ejju g[al konklavi li x’aktarx issir f’nofs Marzu – u fejn dawn, imbag[ad, jidde/iedu l-Kap tal-Knisja li jmiss.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
18 A[barijiet ta’ Barra LEJN L-AKTAR AVVENIMENT PRESTI:JU} FID-DINJA TA?-?INEMA
Ftit fatti stori/i dwar l-Academy Awards Il-85 edizzjoni tal-Academy Awards (Oscars), li huma l-aktar unuri presti;ju]i fl-industrija tal-films, kienu pre]entati matul dan il-lejl u waqt
Statwetta tal-Oscar... l-akbar rikonoxximent g[al min jispikka f’diversi oqsma ta/-/inema
/erimonja li xxandret dirett lil [afna pajji]i mid-Dolby (eks-Kodak) Theatre ta’ Hollywood, f’Los Angeles (;ewwa l-Istati Uniti). Ir-rebbie[a tal-Oscars f’24 kategoriji kellhom jidde/ieduhom madwar 5,800 professjonali fl-industrija ta/-/inema u li huma membri tal-Academy of Motion Picture Arts and Sciences. Hawnhekk qeg[din nipprodu/u xi punti ta’ interess dwar l-Oscars: * Kienu biss 270 persuna li attendew l-ewwel /erimonja talAcademy Awards li saret fil-’Blossom Room’ tal-Lukanda Hollywood Roosevelt, fis-16 ta’ Mejju tal-1929. Il-biljetti kienu jiswew $5-il wa[da u kienu tqassmu [mistax-il statwetta f’din i/-/erimonja li damet biss g[al [mistax-il minuta; Il-premjazzjoni kienet de/i]a minn tliet xhur qabel i]da s-sistema nbidlet fis-sena ta’ wara meta l-Akkademja dde/idiet li ]]omm ir-ri]ultati sigrieti sa waqt i/-/erimonja; Il-Premju g[all-Aqwa Attri/i (fledizzjoni tal-1929) reb[itha lAmerikana Janet Gaynor g[al interpretazzjonijiet rispettivi f’Sunrise u Seventh Heaven (it-tnejn tal-1927) u g[all-film Street Angel (1928); Il-Premju tal-A[jar Attur, fl-1929, reb[u Emil Jannings g[al The Last Command u The Way of All Flesh, i]da dan kellu jirritorna l-Ewropa qabel i/-/erimonja u bir-ri]ultat li r/ieva l-premju ‘qabel’. Din anki kienet l-ewwel darba li saret pre]entazzjoni personali ta’ Oscar. * Is-sena 1939 tibqa’ msemmija fost l-aktar /elebri fl-istorja tal-films Amerikani b’g[axar produzzjonijiet ikunu innominati g[al Best Picture, inklu]i l-klassi/i The Wizard of Oz, Stagecoach, Mr Smith Goes to
Washington, Wuthering Heights u Goodbye Mr Chips; Intant spi//a rebbie[ Gone With the Wind, film ta’ kwa]i erba’ sig[at u li kien anki l-ewwel film bil-kulur li kiseb l-unur ta’ Best Picture; Gone With the Wind kiseb tlettax-il nomina u reba[ tmien premjijiet (flimkien ma’ ]ew; citations spe/jali) biex waqqaf rekord ;did li dam is-snin u sakemm il-film Gigi reba[ disa’ Oscars fl-1958; * Proprju sena wara, fl-1959, il-film epiku Ben Hur kiser dan ir- rekord bi [dax-il Oscar – b’Titanic, tad-direttur James Cameron, ‘jil[aq il-kwota’ fl1997 u bl-istess su//ess jiksbu Lord of the Rings: The Return of the King, bi [dax-il Academy Award fl-2003; * Wie[ed irid imur lura sal-1953 g[all-ewwel serata tal-Oscars li xxandret fuq it-televi]joni u mill-1969 ‘il hawn dan l-ispettaklu baqa’ jixxandar kull sena g[al udjenza internazzjonali; * L-Akkademja fl-2001 ]iedet lOscar g[al Animated Feature Film mal-kategoriji, bl-ewwel premju jirba[ha l-film Shrek tad-direttur Andrew Adamson; * L-Akkademja ilha mill-1941 taddotta sistema ‘tal-envelopp mag[luq’ biex t[abbar ir-rebbie[a talpremjijiet; * F’Settembru tal-2012, lAkkademja [abbret sistema ;dida ta’ votazzjoni elettronika (online) flimkien mas-sistema tal-voti tradizzjonali. Intant, il-voti millmembri tal-Akkademja ‘da[lu’ minn madwar id-dinja u g[al tabulation (manwali) tar-ri]ultati ta[t irresponsabiltà tal-kumpanija talawdituri PricewaterhouseCoopers. – Il-pass lejn il-votazzjoni online hi ma[suba biex t[affef il-pro/ess talg[a]la u spe/jalment g[all-membri tal-Akkademja li jg[ixu jew ja[dmu barra l-Istati Uniti.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Konsumatur 19
Xiri aktar sigur minn fuq l-Internet zjonijiet li qbilna mag[hom, kif ukoll kopja tal-korrispondenza mal-bejjieg[. Din l-informazzjoni nistg[u ni;u b]onnha f’ka] li tinqala’ problema bl-ordni. Qabel ma nikkonfermaw lordni importanti li ni//ekkjaw sew il-prezz totali li se n[allsu g[all-o;;ett li qed nordnaw, inklu] it-trasport biex l-o;;ett jasal g[andna.
Il-benefi//ji li j;ib mieg[u xiri minn fuq l-Internet huma mag[rufa u g[alhekk dan it-tip ta’ xiri qieg[ed isir aktar u aktar popolari. L-g[a]la ta’ prodotti u servizzi hi akbar u lprezzijiet aktar kompetittivi. L-internet g[odda importanti fix-xiri L-internet jiffa/ilita wkoll ittqabbil ta’ prezzijiet bejn bejjieg[ u ie[or, u bejn ditta u o[ra. Barra minn hekk xiri minn fuq l-internet jista’ jsir fi kwalunkwe [in tal-;urnata u mill-kumdità ta’ darna. Bla problemi ta’ traffiku u parke;;.
Sakemm noqog[du attenti u nie[du /ertu prekawzjonijiet, ix-xiri minn fuq l-internet jista’ jkun vanta;;u] g[alina l-konsumaturi. L-ewwel prekawzjoni hi dik li nkunu nafu min hu l-bejjieg[ li qed nixtru ming[andu. Peress li meta nixtru online m’g[andniex il-possibbiltà niltaqg[u mal-bejjieg[ hu flinteress tag[na li nippruvaw ni;bru kemm nistg[u informazzjoni. Fil-fatt, ir-Regolamenti dwar Bejg[ mill-Bog[od, li ta[thom jaqa x-xiri online, jobbligaw ilbejjieg[a biex jipprovdu lillkonsumaturi bl-indirizz ;eografiku, l-isem talkumpanija u bid-dettalji kif jistg[u ji;u kkuntattjati b[al numru tat-telefown u email.
Tajjeb li nkunu nafu l-li;i
Sakemm noqog[du attenti u nie[du /ertu prekawzjonijiet, ix-xiri minn fuq l-internet jista’ jkun vanta;;u] g[alina l-konsumaturi
Qabel nixtru
Meta nkunu se nixtru g[allewwel darba ming[and ilbejjieg[, qabel g[andna nag[mlu ftit ri/erka dwar irreputazzjoni li g[andu. Fuq linternet hemm diversi siti elettroni/i li jipprovdu din l-informazzjoni. Tajjeb li nfittxu lkummenti ta’ xerrejja o[ra u naraw x’kienet l-esperjenza tag[hom. Waqt li nkunu qed naqraw dawn il-kummenti g[andna nfittxu informazzjoni fuq ilkunsinna, f’liema stat l-o;;etti ordnati waslu g[and il-konsumatur u jekk waslux e]att kif ordnati. G[andna wkoll noqog[du attenti g[al metodu ta’ [las li ni;u mitluba nu]aw. Hu dej-
G[andna wkoll noqog[du attenti g[al metodu ta’ [las li ni;u mitluba nu]aw. Hu dejjem fl-interess tag[na li n[allsu permezz ta’ ‘credit card’ g[aliex g[andna aktar protezzjoni
jem fl-interess tag[na li n[allsu permezz ta’ credit card g[aliex g[andna aktar protezzjoni. M’g[andna qatt na//ettaw li nibag[tu l-flus direttament g[and il-bejjieg[ g[aliex hemm riskju kbir li nispi//aw b’xejn. Waqt il-pagament
Waqt li qed nippro/essaw ilpagament g[andna nfittxu /ertu simboli li jindikawlna li s-sit elettroniku huwa sigur. Fuq il-pa;na fejn isir il-pagament g[andu jkun hemm katnazz mag[luq fuq in-na[a t’isfel. Meta wie[ed jikklikkja fuq dan is-simbolu jkun jista’ jara /-/ertifikat ta’ sigurtà. G[andna wkoll naraw li l-indirizz tas-sit elettroniku jibda https fejn l-ittra ‘s’ tfisser sigur. Prekawzjoni o[ra li nistg[u nie[du hi dik li nistampaw kopja tal-ordni li nkunu g[amilna bit-termini u kundiz-
Importanti wkoll li nfittxu linformazzjoni fuq meta se ssir il-kunsinna. F’ka] li l-bejjieg[ ma jag[tiniex data, tajjeb li nkunu nafu li skont il-li;i lbejjieg[ g[andu sa tletin ;urnata mid-data tal-ordni biex jag[mel il-kunsinna. Jekk il-kunsinna ma ssirx f’dan i]-]mien, b[ala konsumaturi g[andna dritt nikkan/ellaw l-ordni u nie[du flusna lura. Tajjeb ukoll li nkunu nafu li meta nixtru minn fuq lInternet, il-li;i tag[tina d-dritt li jer;a jibdielna u nikkan/ellaw ix-xiri. Meta nag[mlu hekk g[andna ning[ataw flusna kollha lura fi ]mien tletin ;urnata mid-data tal-kan/ellament. Nistg[u però ni;u mitluba n[allsu g[all-posta biex nibg[atu lura l-o;;etti g[and il-bejjieg[. Meta x-xiri jsir ming[and bejjieg[ lokali, ilperijodu ta’ ]mien /ans biex nikkan/ellaw ix-xiri huwa ta’ [mistax-il ;urnata mid-data meta l-o;;etti ordnati jaslu g[andna. G[andna minimu ta’ sebat ijiem biex nikkan/ellaw meta nixtru ming[and bejjieg[ barrani li jopera minn pajji] membru tal-Unjoni Ewropea.
minn Odette Vella odette.vella@mccaa.org.mt
F’ka] ta’ o;;etti bid-difett F’ka] li l-o;;etti li nixtru
jirri]ultaw difettu]i jew mhux skont il-kuntratt tax-xiri, il-li;i tag[tina d-dritt li nie[du rimedju bla [las. Jekk tinqalalna problema li ma jirnexxilniex insolvu b’mod amikevoli mal-bejjieg[, nistg[u nitolbu lg[ajnuna tal-Uffi//ju g[allAffarijiet tal-Konsumatur, jekk il-bejjieg[ hu bba]at lokalment, jew i/-/entru talKonsumatur Ewropew ta’ Malta jekk ix-xiri jkun sar ming[and bejjieg[ Ewropew. L-iskop ta’ dan l-artiklu huwa biss li jipprovdi informazzjoni u mhux li jag[ti parir legali. F’ka] ta’ ilment jew b]onn ta’ aktar informazzjoni tista’ tikkuntattja lill-Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur fi [dan l-Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur fuq il-Freephone 80074400.
Odette Vella, Senior Information Officer Uffi//ju g[all-Affarijiet tal-Konsumatur Awtorità ta’ Malta g[all-Kompetizzjoni u lAffarijiet tal-Konsumatur
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
21
20
Il-;img[a li g[addiet kienet ;img[a o[ra ta’ kampanja intensiva fejn il-Partit Nazzjonalista kompla g[addej bil-laqg[at ta’ diskussjoni fil-lokalitajiet bis-sehem ta’ individwi li j[arsu lejn il-vi]joni politika tal-Partit Nazzjonalista b[ala opportunità g[al pajji]na biex ikompli miexi ’l quddiem. Il-PN kompla wkoll bil-laqg[at mas-so/jetà /ivili mmexxija bis-sehem ukoll tal-Vi/i Kap tal-PN Simon Busuttil, hekk kif il-Prim Ministru Lawrence Gonzi kompla bil-laqg[at fil-postijiet tax-xog[ol li qed ikabbru l-attività ekonomika b[alma hu l-Freeport li sar /entru importanti ta’ attività ta’ trasbord fir-re;jun tal-Mediterran
Il-kampanja elettorali issa [adet ]volta ;dida. Filwaqt li g[amilna numru ta’ ;img[at nitkellmu dwar il-proposti tal-partiti, issa qed nitkellmu dwar episodji u persuni. G[alkemm l-elettorat g[andu jie[u dawn l-affarijiet ukoll fil-konsiderazzjonijiet tieg[u, xorta nemmen li laktar importanti huma lproposti. Fil-bidu, il-MLP ipprova jag[mel minn din l-elezzjoni a one-issue-campaign dwar lener;ija, i]da peress li kien hawn kritika kostruttiva dwar il-proposti, kif ukoll dubju dwar il-fattibbiltà, jidher li l-istrate;ija nbidlet. Nemmen li dan hu l-aktar punt debboli tal-MLP, u min-na[a l-o[ra hu wie[ed mill-aktar punti importanti tal-PN, u dan peress li nemmen li n-nies qed jemmnu li l-problema talener;ija mhix biss ibba]ata fuq de/i]jonijiet tal-Gvern, i]da wkoll tiddependi [afna minn dak li qed ji;ri barra minn xtutna. Nemmen li Lawrence Gonzi u l-PN huma wkoll b’sa[[ithom [afna dwar ixxog[ol u l-ekonomija. IlGvern, immexxi mill-PN, kien kawt [afna u g[aqli fidde/i]jonijiet li [a sabiex dan il-pilastru ewlieni tas-so/jetà tag[na jibqa’ miexi ’l quddiem, u j;ib ser[an talmo[[ f’dan ir-rigward. Il-PN hu wkoll emmnut ferm u g[andu track record tajjeb [afna fuq il-politika barranija. Primarjament, ilkonvinzjoni tal-PN fl-Ewropa waslet biex pajji]na se jie[u
Matthew Paris Opinjonsita u Vi/i Sindku tal-Kunsill Lokali tal-Furjana aktar minn elf miljun ewro fil-ba;it li jmiss. I]da, ilpolitika barranija tal-PN waslet g[al tif[ir kbir minn bosta, fosthom il-Kan/illier tal-:ermanja Angela Merkel, is-Segretarja tal-Istat Amerikan Hilary Rodham Clinton, kif ukoll minn Josè Manuel Barroso. L-aktar punt b’sa[[tu g[all-MLP hu l-fatt li l-Gvern tal-PN ilu hemm issa g[al 15il sena. Il-MLP qed jg[id 25 sena, u dan billi qed jipprova jnessi t-22 xahar tal-gvern ta’ Alfred Sant. Il-kelma ‘bidla’ hi rikorrenti f’kull diskors tal-Kap tal-Oppo]izzjoni, u nemmen li se jibqa’ jg[id dan sal-a[[ar ftit. Fl-a[[ar mill-a[[ar lelettorat irid jidde/iedi jekk hux me[tie;a l-bidla jew le. Fadal ftit ;ranet mhux [a]in, kollox g[adu jista’ jse[[. IlMLP jinsab fuq quddiem fitti;rija, i]da l-PN g[adu qed jilg[ab fil-grawnd u g[ad fadal [in bi]]ejjed sabiex jdawwar telfa f’reb[a.
Noel Buttigieg Scicluna Eks deputat u uffi/jal Nazzjonalista Din kienet ;img[a o[ra dominata bi ]viluppi serji fuq listorja tad-droga fil-ka]ini Laburisti ta’ {‘Attard u ta’ {al Safi. Il-kwistjoni kollha, fil-qosor, hi li nstabet id-droga f’ka]in Laburista. F’dan ir-rigward, il-;udizzju tal-Mexxej Laburista Joseph Muscat fuq Toni Abela, idDeputy Leader tal-Malta Labour Party (MLP) juri li biex issir g[a]la bejn l-interessi tal-poplu Malti u dan il-ka] partikulari, Muscat jippreferi jaqa’ u jqum mill-obbligi tieg[u. G[a]la b[al din turi de/i]joni gravi u g[alhekk wie[ed g[andu j]ommu lura milli jil[aq Prim Ministru. G[ar-rigward tal-Partit Nazzjonalista, rajna l-i]vol;iment tali]viluppi b’mod po]ittiv u konsistenti. Il-programm elettorali qed ikun spjegat u amplifikat mill-Prim Ministru u minn Simon Busuttil, il-Vi/i Kap talPN, fil-konferenzi tal-a[barijiet u matul diskussjonijiet li qed ikunu organizzati fil-komunità. Jien na[seb li wasalna filmument biex l-elettorat jag[mel l-g[a]la serena tieg[u.
G[addiet ;img[a jiddependi millo[ra u donnu labbiltà ta’ dawn ilintensità tal-kampanja grupp ta’ nies li se elettorali qed tkompli nivvutaw g[alihom. ]]id, sa /ertu punt, xejn Forsi li ma jifhmux ;did g[ax hekk kien bi]]ejjed il-politi/i hi wie[ed jistenna. Lli l-poplu g[aqli u se u/uh impin;ija [olqu jivvota lil dawk ilfurur, spe/jalment ilkandidati li billboard kemmxejn g[andhom amor kontroversjali tal-PN li proprju, li huma juri lill-Prim Ministru rispettabbli u veritieri Lawrence Gonzi u lill- Andrew Azzopardi – u li kommessi g[allKap tal-Oppo]izzjoni opinjonista komunitajiet Joseph Muscat tag[hom, ji;ifieri b’wi//hom impin;i u nies intelli;enti u fejn jidhru qed i]ommu tabella. Fuq sa;;i. Minn dawn hemm fuq il-lista nota o[ra, is-surveys jibqg[u juru li tal-vot u l-poplu se jkun qed l-PL jinstab f’vanta;; ‘komdu’. jittikkja kif jidhirlu. Madankollu forsi twist filMatul din il-;img[a osservajt psikolo;ija tal-kampanja kienet li ukoll li l-AD kwa]i sparixxiet millattenzjoni. Min-na[a l-o[ra rrid minn kampanja fuq l-issues spi//at ng[id ukoll li l-po]ittiv hu li lkampanja ta’ akku]i u ta’ tfig[ ta’ istudenti qed jibqg[u protagonisti tort(ijiet) – u addio l-a;enda taxxog[ol, ta]-]g[a]ag[, tas-sa[[a, tad-dibattitu anke min[abba li filtal-edukazzjoni, tal-governanza – verità ]-]g[a]ag[ huma /entrali u dawn kollha tqieg[duon the back determinanti f’din l-elezzjoni, kif burner. ikunu dejjem. L-allegat ka] tat-te[id ta’ droga Kont impressjonat ukoll, irrid f’kazin politiku u l-allegat ng[id, b’inizjattiva f’forma ta’ involviment dirett jew indirett ta’ dibattitu li ntlabt immexxi bejn Ministru min-na[a tal-Gvern u grupp ta’ attivisti ]g[a]ag[ uffi/jal g[oli min-na[a tal-PL filb’di]abbiltà, il-Breaking Limits u ka] marbut max-xiri ta]-]ejt, politi/i mit-tliet partiti, il-Ministru jag[mlu din il-kampanja elettorali, Chris Said g[all-PN, Carmelo sfortunatmaent, kif dejjem nafuha, Abela g[all-PL, u Claire Azzopardi ji;ifieri twaddib ta’ tajn, twaddib Lane g[all-AD. Din l-attività, li ta’ akku]i li jumejn wara lsaret b’ kollaborazzjoni madelezzjoni donnhom jisparixxu fixDipartiment ta]-}g[a]ag[ u lxejn. Komunità, uriet bi/-/ar li ]Jien kelli tama li dan mhux se ]g[a]ag[ huma interessati filjkun il-ka] din id-darba – imma komunitajiet tag[hom u kif dan ilg[arrali. Kelli tama li l-a;enda pajji] jista’ jkompli jinbena. politika hi aktar smart minn hekk – Il-mass meetings g[alqu din ilimma g[al darb’o[ra spi//ajt ;img[a ta’ kampanja, b’eluf kbar di]illu]. jattendu [alli jisimg[u lillB[al [afna u [afna Maltin in[obb mexxejja, hekk kif qed jag[mlu ta’ insegwi l-politika u nemmen fiha kuljum fl-attivitajiet tal-kandidati g[ax naf li l-programm ta’ pajji] wkoll.
Anali]i tal-kampanja elettorali Is-seba’ ;img[a minn Hermann Micallef
Is-seba’ ;img[a talkampanja elettorali kienet dominata bl-allegat korruzzjoni fix-xiri ta]-]ejt g[all-Enemalta u ntwera b’mod /ar li l-Gvern dejjem jimxi b’mod korrett meta jkun hemm akku]i ta’ korruzzjoni. Il-PN millewwel jirreferi l-ka] lillPulizija u ma j[ares lejn wi// [add – ikun min ikun. Ma naqsitx ukoll iddiskussjoni dwar il-ka] taddroga f’ka]in Laburista li Muscat qed jirreferi g[aliha b[ala blokka sil;. Spikka wkoll id-dibattittu li sar fl-MCAST li, b[al dak li kien organizzat flUniversità, kien manipulat mill-Malta Labour Party. Kumment li sar minn wie[ed mis-sitt opinjonisti g[al dan il-;urnal irrefera g[al dan id-dibattitu b[ala wie[ed li kien stage managed u ‘fotokopja’ ta’ dak li se[[ fl-Università. Osservazzjoni interessanti o[ra kienet li lissues kollha mi]-]ew; partiti ewlenin qishom ;ew e]awriti kollha u minflok qed isir tfig[ ta’ allegazzjonijiet, bil-PN u lMLP jirribattu g[alihom.
Pippo Psaila – Opinjonista
Ovvjament l-a[bar tal-;img[a kienet l-istejjer fil-ka]ini tal-Malta Labour Party. Il-Mexxej Laburista Joseph Muscat inkixef li kien qed jigdeb u ja[bi l-fatti kif imbag[ad evolvew. Issa hemm b]onn li tintrefa’ rresponsabbiltà politika tad-de/i]jonijiet me[udin dwar il-ka]ijiet. Ovvjament hemm ukoll il-konferma li, jg[id xi jg[id, il-Labour iktar qed juri li baqa’ listess. Wie[ed jara l-manipulazzjoni li saret fid-diskussjoni li saret flMCAST; ippretendejt li Muscat iwaqqaf hu stess /ertu tg[ajjir li kien qed isir fil-konfront tal-Prim Ministru u jkun responsabbli ta’ dak l-a;ir. Dwar il-prestazzjoni tal-Partit Nazzjonalista, il-;img[a li g[addiet kienet wa[da fejn saret enfasi fuq limpjiegi u s-salvagwardji tag[hom. IlPN mhux biss [oloq 20,000 post taxxog[ol i]da hu dan il-partit biss li jista’ ji;;enera 25,000 impjieg ie[or. Din hi sfida reali u mhux xi catchphrase kwalunkwe. I]-]g[a]ag[ Maltin u G[awdxin g[andhom iserr[u rashom li se jkollhom xog[ol kreattiv. Kollox ma’ kollox, il-PN qed jag[ti garanzija li j;ib ix-xog[ol. Barra minn hekk, l-iskandlu dwar ixxiri ta]-]ejt [a ]volta o[ra tant li tressqu tliet persuni. Permezz talma[fra presidenzjali, linvestigazzjonijiet mill-Pulizija jistg[u jsiru f’aktar dettall u b’effi/jenza kbira. Dak li ttie[ed minn but il-poplu jrid jintradd lura!
Austin Sammut Opinjonista Baqg[u jiddominaw il-kwistjonijiet dwar ix-xiri ta]-]ejt fejn il-Gvern mexa skont il-pro/eduri kif g[andhom ikunu. Tressqu nies ilQorti. Din l-istorja [adet dimensjoni politika i]da fuq kollox hi ka] kriminali. Matul il-;img[a li g[addiet kien hemm il-kwistjoni tal-famu]a blokka droga jew blokka sil;? Skoprejna li Muscat kien jaf bl-affari u Toni Abela, id-Deputy Leader tal-MLP kien qed jikkontradixxi lilu nnifsu. {a;a o[ra interessanti kien iddibattitu li sar fl-MCAST bis-sehem tat-tliet mexxejja politi/i. Ma naqsitx listage management mill-Malta Labour Party – fotokopja b[al dak li se[[ flUniversità. Punt li g[andu jkun i//arat sew hu dwar l-istipendji fejn g[andu jkun ippre/i]at x’ji;ri jekk student jirrepeti sena. Kien hemm ukoll i]-]jarat li saru mill-Prim Ministru u minn Muscat filHigher Secondary; hawnhekk kien evidenti li l-PN u l-MLP kienu qed jimmiraw lejn il-first time voters. Issa qed nersqu lejn it-tmiem u qisu li l-proposti tal-partiti [ar;u kollha. Hemm stennija kbira g[ad-dibattitu li se jkun organizzat minn The Times g[ada – stil Amerikan ta’ kif isiru ddibattiti politi/i. Dan se jkun dibattitu b’konkorrenza kbira tant li batejt [afna biex ibbukjajt post!
L-i]viluppi fil-ka] tal-allegat korruzzjoni fix-xiri ta]-]ejt g[all-Enemalta [adu xejra o[ra, wara l-g[oti tal-ma[fra presidenzjali lil wie[ed millprotagonisti, George Farrugia, meta nhar it-Tlieta tressqu lQorti Tancred Tabone, l-eks Chairman tal-Enemalta u Frank Sammut, dak li kien ilkonsulent tieg[u. Qed jiffa//jaw akku]i serji, fosthom dik tal-[asil ta’ flus, li g[andha piena massima ta’ 14il sena. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi wera d-dispja/ir tieg[u li nies ta’ /ertu kalibru li ;ew fdati biex imexxu korporazzjoni pubblika, u allura biex i[arsu l-interess pubbliku, naqsu li jirrispettaw il-fidu/ja li ng[ataw. Dan hu ka] li juri li l-Gvern dejjem jimxi b’mod korrett meta jkun hemm akku]i ta’ korruzzjoni billi mill-ewwel jirreferi l-ka] lill-Pulizija u ma j[ares lejn wi// [add. Sfortunatament, sakemm ikunu mda[[lin il-bnedmin, tibqa’ dejjem tentazzjoni u [add ma g[andu ja[seb li din tista’ xi darba tinqered g[al kollox. Madankollu hu dmir talGvern u tal-politi/i li jag[mlu [ilithom biex il-korruzzjoni, jag[milha min jag[milha, ting[eleb u min jinstab [ati, i[allas. Dan hu dmir li l-Gvern qed jaqdi, kif rajna anki f’ka]i li jinvolvu membri tal;udikatura. Sirna nafu wkoll li l-Mexxej Laburista Joseph Muscat, wara kollox kien jaf bil-ka] ta’ droga f’ka]in Laburista. Dan g[aliex min kien involut kien kitiblu g[al darba, darbtejn.
Laurence Grech – opinjonista u eks Editur ta’ The Sunday Times
Kuntrarjament g[al li g[amel il-Prim Ministru kull meta sar jaf b’allegazzjonijiet ta’ korruzzjoni jew ta’ m;ieba kriminali, il-ka]ijiet li jinvolvu l-ka]ini Laburisti li sirna nafu bihom ma ;ewx riferuti lPulizija minn min suppost irreferihom. Dan jag[ti wie[ed x’ja[seb dwar ir-rwol talPulizija ta[t Gvern Laburista, spe/jalment meta nafu li l esperjenza tat-tmeninijiet f’dan ir-rigward ma tantx kienet sabi[a. Matul il-;img[a li g[addiet, il-PN g[a]el li jiffoka lkampanja elettorali fuq ixxog[ol, li wara kollox g[andu jkun wie[ed mill-kejl li bih g[andu ji;i ;;udikat il-gvern ta’ Lawrence Gonzi, li rnexxielu f’dawn l-a[[ar [ames snin jo[loq 20,000 impjieg ;did, b’numru rekord ta’ nies ja[dmu. Issa qed jintrabat li jo[loq 25,000 post tax-xog[ol ;did fil-[ames snin li ;ejjin; dan se jkun fattur ewlieni fit-tkabbar talekonomija tal-pajji] li fuqu jiddependi l-futur tag[na u ta’ wliedna.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
22 Passatemp
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Wi// mhux b[all-o[rajn
Dan il-wi// ta’ racoon hu ripetut sitt darbiet, imma hawn wie[ed li mhux e]attament b[allo[rajn. Liema hu? Sudoku
16
17
Mimdudin> 5. Ri[a tfu[ ;ejja mill-k/ina (5) 6. B/ejje/ tas-sigaretti li jkunu fl-art (5) 7. I]]omm wa[da lesta filkomma, forsi (5) 10. Il-;ejjieni (5) 11. Na//etta g[andi (5) 12. Fe;; minn xi mkien (5) 14. Il-[ares (5) 16. Kollu ;ild (5) 17. Wie[ed tar-razza ma
jitilg[ux bnadar mieg[u (5) 18. Ktieb g[ar-ritratti (5)
Kur]ità
18
Weqfin> 1. Me[ud f’salt (6) 2. G[amel tifkira ta’ xi [add (6) 3. Arma ta’ familja ta’ grad g[oli (6) 4. Ri[ idoqq l-iskotti, ng[idu (6) 8. Irabbu l-;wiena[ (5) 9. Dik tal-mel[, hi skoll flin[awi tal-Ba[rija (5) 12. Tella’ l-kmiem ’il fuq (6) 13. Jekk imxarrab g[asra bixxita, qisek wie[ed! (6) 14. Ma nefaqx il-flus kollha (6) 15. Tidlikha fuq bi//a [ob] bi]-]ejt (6)
Soluzzjoni tal-:img[a Mimdudin> 5. Abort; 6. ?ipru; 7. Mixja; 10. Abiti; 11. Nidem; 12. Torin; 14. Fonti; 16. {bula; 17. Alamo; 18. Elett. Weqfin> 1. Kandja; 2. Attivi; 3. O/ejan; 4. Kunjom; 8. ?i/ri; 9. Ndana; 12. Turban; 13. Nobrom; 14. Felfel; 15. I[ottu.
Moderata: Qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
G[at-tfal
Fir-Russja, fis-seklu sbatax, fl-ewwel snin tar-renju ta’ Pietru l-Kbir, kien projbit ittipjip. Min kien jinqabad ipejjep sigarett kien jie[u lpiena tal-mewt u ji;i ffu/illat fi pjazza mimlija nies. Snin wara, i]da, il-piena tal-mewt tne[[iet u kull min jinqabad ipejjep kien je[el mitt jum [abs, u qabel ma jing[ata l[elsien kienu jaqtg[ulu barra parti mill-imnie[er.
Soluzzjonijiet
Tmintax-il pajji] Ewropew Sudoku
Hungary – Belgium – Greece – Spain –Italy – Denmark – France – Albania – Portugal – Turkey – Austria – Poland – Norway – Netherlands – Germany – Ukraine – Sweden – Croatia.
Ibda mill-ittra tan-nofs (l-ittra H), imxi ’l fuq jew ’l isfel jew lejn il-;nub (xellug u lemin) i]da QATT djagonalment u g[andek tiltaqa’ ma’ tmintax-il pajji] Ewropew.
18-il pajji] Ewropew
In-Nru 6. G[andu i]jed suf fil-;enb ta’ wi//u.
Bl-g[ajnuna tal-kaxxi pin;i fil-parti t’isfel mill-a[jar li tista’ lkelb li jidher hawn fuq. Meta tlesti tista’ tpin;ihom it-tnejn.
— Flus, flus u xejn [lief flus! Mank naqra zokkor!
Wi// mhux b[allo[rajn
Ikkopja u pin;i
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Patrimonju 23
Donazzjoni ta’ kollezzjoni vasta lill-Mu]ew Marittimu ta’ Malta Heritage Malta r/eviet donazzjoni ming[and listoriku marittimu Joseph Muscat li tikkonsisti f’kollezjoni vasta ta’ pitturi, prints, mudelli, kotba rari, kopji ta’ graffiti fil-;ibs, ritratti kif ukoll numru kbir ta’ o;;etti o[ra u dokumentazzjoni varja. L-istoriku marittimu mag[ruf Joseph Muscat filjiem li g[addew g[amel donazzjoni ta’ numru kbir ta’ o;;etti lill-Mu]ew Marittimu ta’ Malta. Il-kollezzjoni tinkludi pitturi, noti importanti dwar il-flotta tal-Ordni ta’ San :wann, numru ta’ ex-voto, mudelli, pubblikazzjoni rari dwar il-Kavallieri ta’ San :wann u edizzjonijiet f’faxxikli ta’ kotba ppubblikati. Waqt il-pre]entazzjoni, Joseph Muscat qal li qatt ma kien jobsor li dawn l-o;;etti kienu se jsibu ru[hom f’dan ilmu]ew li tieg[u kien wie[ed mill-fundaturi fl-1988. Joseph Muscat irrakkonta diversi aneddoti dwar il-Mu]ew u appella lill-pubbliku biex jag[mel dawn it-tip ta’ donazzjonijiet. Fl-introduzzjoni tieg[u, ilKuratur Anzjan Manuel Magro Conti qal li Joseph Muscat hu isem importanti fil-qasam talistorja marittima. “Joseph Muscat kien il-bniedem li ppubblika numru kbir ta’ artikli fis-sebg[inijiet u ttmeninijiet meta ftit li xejn kienet ting[ata importanza lil dan l-aspett tal-istorja ta’ Malta.” Manuel Magro Conti ]ied ukoll li Joseph Muscat kien irrestawra numru kbir ta’ mudelli uni/i fosthom ilmudell tal-vaxxell ta’ 300 sena ilu. Joseph Said, i/-Chairman ta’ Heritage Malta, ftakar kif meta kien i]ur il-Mu]ew kien jara u josserva lil Joseph Muscat ja[dem fuq diversi mudelli u qal li hu mag[ruf sewwa b[ala wie[ed mill-fundaturi flimkien mal-eks kuratur Antonio Espinosa Rodriguez. “L-o;;etti mog[tija minn :u]eppi Muscat huma parti integrali mill-istorja ta’ [ajtu u mhix [a;a fa/li tag[mel donazzjoni b[al din. I[oss li jista’ jserra[ rasu li dak li se j[alli se jkun [allieh f’post sigur.” Joseph Said appella wkoll lill-pubbliku biex jie[u le]empju ta’ Joseph Muscat u jag[mel donazzjonijiet b[al dawn filwaqt li ]gura li lo;;etti jkunu m[arsa u kkurati bl-a[jar mod possibbli.
Parti mid-donazzjoni ta’ o;;etti ta’ valur li huma relatati mal-qasam marittimu li fil-jiem li g[addew ing[ataw lill-Mu]ew Marittimu ta’ Malta
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
14 Intervista
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’
Insiru nafu a[jar min a[na Joe Mikallef jitkellem ma’ Oliver Friggieri (37) Fil-[ar;a tal-lum ta’ In-Nazzjon qed nippubblikaw is-seba’ u tletin parti fis-sensiela ta’ konversazzjonijiet ma’ Oliver Friggieri li fihom qed nittrattaw temi u realtajiet differenti. Illum se nitkellmu dwar il-politika u temi relatati (it-tieni parti) u dan bl-iskop pre/i] li nkomplu nittrattaw temi attwali. Temi li bosta drabi niddiskutu u ng[arblu bl-aktar mod akkanit, i]da li bosta drabi wkoll nag[]lu li ninjorawhom. Imma tajjeb li fil-[ajja mg[a;;la li qed ng[ixu nieqfu ftit u nirriflettu fuq temi attwali u li huma ta’ rilevanza. Bla dubju ta’ xejn, Oliver Friggieri, Kellna l-perjodu tal-Ewwel Gwerra Dinjija u tat-Tieni Gwerra Dinjija. Sadattant kellna l-partiti politi/i f’Malta li bdew jissawru bil-mod il-mod. L-ispinta ’l quddiem mis-snin [amsin ’l hawn. I]-]ew; partiti ewlenin, Nazzjonalista u Laburista, g[andhom g[eruq komuni, l-istess g[eruq tal-eluf kbar li kienu jsegwuhom. Kienu lg[eruq tal-en/iklika Rerum Novarum (1891) talPapa Ljun XIII, l-aqwa manifest politiku-Nisrani li [are; ming[and l-im[u[ tal-Knisja Kattolika, li dik il-[abta kienet qieg[da tiffa//ja l-isfidi talModerni]mu. Mill-[amsinijiet ’il quddiem il-politika bdiet tie[u x-xejra ta’ moviment nazzjonali li ried iseddaq darba g[al dejjem il-qag[da tieg[u billi minn kolonja jsir pajji] sovran, u fuq kollox indipendenti. Mill-[amsinijiet sal-bidu tal-millennju, Malta
g[addiet minn Indipendenza li kellha tissa[[a[ billi Malta ssir Repubblika u billi mbag[ad tag[laq il-Ba]i Militari, u fl-a[[ar issir membru tal-Unjoni Ewropea. Il-frott tas-seklu dsatax issa kien sar, u kien frott tajjeb. Il-Maltin, maqsumin bejniethom g[aliex
bis-sa[[a tal-kapa/itajiet indiskussi tieg[u, kapa/i janalizza u jid[ol fil-fond ta’ dawn it-temi li g[andhom jg[inuna aktar biex niskopru a[jar min a[na, fejn a[na u fejn tissokta triqitna. Ma’ Oliver Friggieri qed niltaqa’ b’mod regolari biex niddiskuti g[add ta’ temi, sitwazzjonijiet u mistoqsijiet. Il-qarrejja huma mistiedna jipparte/ipaw billi huma wkoll jibag[tulna l-[sibijiet tag[hom. Kull email g[al dan l-iskop g[andha tintbag[at f’dan l-indirizz elettroniku – joe.mikallef@media.link.com.mt.
huma poplu demokratiku, kienu la[qu l-kunsens. L-esperjenza Maltija, kumplessa, ma tiftihemx tajjeb jekk ma jing[arafx is-seklu dsatax, il-perijodu romantiku li minnu tnisslu l-kaw]i kollha li lpoplu Malti kellu jit[abat g[alihom. Ir-rikostruzzjoni fi]ika wara l-[erba tat-Tieni Gwerra Dinjija kellha tkun imsie[ba minn programm ta’ rikostruzzjoni kostituzzjonali. Kien wasal il-waqt li Malta tag[]el u tie[u l-istat permanenti tag[ha. Kien hemm g[add ta’ elementi li kellhom juru x’rikkezza ta’ [sieb u azzjoni kellha Malta biex setg[et tesi;i l-Indipendenza madwar il-mejda talmexxejja Ingli]i f’Londra. Konfront bejn Imperu Ingli] ta’ miljuni kbar ta’ sudditi madwar id-dinja kollha, u kolonja /kejkna ta’ ftit eluf. F’g[ajnejn l-Ingli]i, madankollu, Malta kienet denja ta’ stima: (1) kellha l-qedem storiku; (2) kellha tradizzjoni Nisranija ta’ elfejn sena u patrimonju artistiku ta’ kull xorta f’kull belt u ra[al; (3) kellha lingwa qadima li torbotha ma’ kontinent s[i[;
L-eks Prim Ministru Duminku Mintoff - sia fis-snin [amsin u sia fis-snin sebg[in u tmenin ta[t it-tmexxija tieg[u, pajji]na g[adda minn diversi episodji xejn sbie[ fejn id-demokrazija, il-;ustizzja u l-libertà kienu fix-xifer li jintilfu... l-avvenimenti li g[adda minnhom pajji]na f’dawn is-snin tappnu t-tajjeb li kien irnexxielu jwettaq
(4) kellha Università antika li pprodu/iet im[u[ stmati u professjonijiet essenzjali. Fuq kollox, kellha poplu li kien jaf jinqasam demokratikament meta hemm b]onn, u kien jaf jing[aqad bis-sa[[a tal-emblemi nazzjonali msemmija, meta l-mument kien jitlob dan. Sa ma wasalna g[at-tellieqa g[all-kisba tal-Indipendenza. :rajja storika mill-aktar importanti fl-istorja ta’ pajji]na. G[all-ewwel darba pajji]na jinnegozja l-Indipendenza tieg[u. Jiksibha bid-diskussjonijiet madwar il-mejda tad-diskussjonijiet. Negozjati karatterizzati minn [afna pa/enzja u tattika. Ming[ajr ma tinxtered qatra demm. {ar;u l-[ila u l-g[erf ta’ :or; Borg Olivier. Ftit snin biss wara li l-Indja [adet lIndipendenza (1947), Malta wkoll [adet l-istat tag[ha. Bl-g[aqal u bis-sabar ta’ :or; Borg Olivier, il-mudell tal-lealtà lejn l-img[oddi u lejn l-avversarji, Malta kisbet l-Indipendenza ming[ajr tixrid ta’ demm, bla skontri kbar, bi ;lieda ta’ argumenti. Il-fatt li l-Knisja Kattolika kellha sehem importanti f’dan il-pro/ess huwa sinjal ovvju talinfluwenza tag[ha, l-akbar istituzzjoni fil-pajji], kif fil-fatt g[adha llum ukoll. B[ala ma;;oranza popolari, il-folla Kattolika ma setg[etx ma ti[ux sehem determinanti fit-tiswir tal-punti tar-riferiment li bihom Malta kellha titbiddel minn kolonja g[al stat indipendenti. Fl-im;iba meqjusa tieg[u mal-esperti taddiplomazija f’Londra, :or; Borg Olivier, kalm, prudenti, eleganti fl-ilbies daqskemm fil-kelma, ried juri li Malta kellha hija wkoll is-sofistika;ni kulturali tag[ha. Fi ]mien sentejn (1962-1964) it-talba tieg[u (il-kelma tieg[u proprja kienet ‘demand’) kienet se ssir realtà. Il-fatt li Duminku Mintoff ma rrikonoxxihiex u spi//a fil-bidu tas-snin sebg[in biex ne[[ieha
minn festa nazzjonali ma hux aktar minn in/ident li jiftiehem fil-kuntest ta’ perijodu mqanqal meta kemm Duminku Mintoff u kemm :or; Borg Olivier kellhom jissieltu bejniethom biex xi [add minnhom jasal qabel l-ie[or fuq ilqu//ata. I]-]mien fejjaq il-;rie[i, anki g[aliex il-maturità politika tal-Maltin hija mag[mula hekk: ta[t l-a[mar u l-blu hemm sens ta’ reali]mu prattiku.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Intervista 15
Eventwalment Malta Repubblika. Pass ie[or importanti fl-istorja ta’ pajji]na. :or; Borg Olivier ried jimxi bil-mod, u b[allikieku ma xtaqx idardar l-g[ajn li kellu jixrob minnha. Kien hemm eluf ta’ Maltin ja[dmu malIngli]i. Il-bi]a’ mir-‘rundown’ ma kienx /ajta. L-istat indipendenti ;did kien g[adu fil-fa]i li jifhem x’kien tabil[aqq g[amel: kien idde/ieda li jibda jg[ix u jfendi g[al rasu. Kien hemm min qal li din kienet bluha, jew impossibbiltà, jew li kien g[adu kmieni. Ma]-]mien Duminku Mintoff ukoll kejjel tajjeb bir-riga ta]-]mien, tant li Malta saret repubblika tliet snin (1974) wara li huwa kiseb il-poter (1971), u huwa stenna sal-1979 biex jag[laq il-Ba]i Militari. Kollox ma’ kollox, dan ifisser li bejn i]]ew; mexxejja kien hemm kunsens u rispett s[i[. Fis-snin sebg[in u fl-ewwel ]ew; terzi tas-snin tmenin pajji]na g[adda minn ]minijiet diffi/li immens. Nemmen li g[all-ewwel darba l-politika f’pajji]na ma t[addmitx g[all-interess veru tal-poplu Malti u G[awdxi u g[al pajji]na, i]da biex kienu salvagwardati l-interessi ta’ /erti persuni. Duminku Mintoff tilef l-Elezzjoni :enerali tal-1981, i]da bosta jsostnu li baqa’ ggranfat mal-poter min[abba li spi//a osta;; ta’ w[ud mill-kollegi ministri li kellu fil-Kabinett. Eventwalment Duminku Mintoff ’/eda’ postu b[ala Prim Ministru lil Karmenu Mifsud Bonnici. Fl-1981 Duminku Mintoff kiseb ma;;oranza ta’ si;;ijiet fil-Parlament u minoranza ta’ voti elettorali. Il-kun/ett ta’ ma;;oranza huwa unitarju; ma;;oranza hija [a;a wa[da u s[i[a. Madankollu l-li;i ta[dem bil-kelma, anki jekk l-ispirtu tal-li;i jg[odd ukoll. Kienet kwistjoni ta’ konflitt bejn il-kelma tal-li;i u l-ispirtu tal-li;i: si;;ijiet versus numri. Ma kinux snin sbie[ u kalmi, u kienu pass ie[or, fil-mixja post-Indipendenza, li kellu jwassal g[al grad og[la ta’ maturità politika. Is-snin 1981-1987 huma fost l-aktar imqanqlin fl-istorja Maltija re/enti. Issa Duminku Mintoff kellu jikkonfronta mexxej Nazzjonalista ;did, Eddie Fenech Adami, li minnufih sar l-eroj ta’ eluf kbar ta’ Maltin. L-istatura tieg[u kibret minn jum g[al ie[or, u lisfidi li kellu quddiemu kienu kontinwi u kbar. Listil ;did tieg[u, il-karattru u d-determinazzjoni tieg[u ma damux ma biddlu l-arja politika kollha. Fl-1987 il-Partit Nazzjonalista reba[ l-Elezzjoni :enerali. Pajji]na li kien f’xifer ta’ kollass - id-demokrazija, il-libertà u l-;ustizzja kienu serjament mhedda u fix-xifer li jintilfu - kien salvat minn xag[ru. Bdiet era ;dida fl-istorja ta’ pajji]na. Eddie Fenech Adami - ;gant ie[or tal-politika. L-ewwel pass li g[amel Eddie Fenech Adami kien li [are; bil-fra]i ‘Qalbna mal-[addiema’. Flisfond tal-konflitt serju bejn i]-]ew; partiti kien hemm l-impressjoni li l-Partit Nazzjonalista kien il-partit tas-sinjuri u l-Partit Laburista kien il-partit
L-eks Prim Ministru :or; Borg Olivier - Missier Malta Indipendenti - kisba mill-aktar storika g[al pajji]na... ming[ajr tixrid tad-demm... u hekk pajji]na seta’, g[all-ewwel darba fl-istorja tieg[u, ikun mexxej tieg[u stess u sid denn ta’ art twelidu
tal-[addiema, ji;ifieri tal-foqra. Il-klassi]mu, is-sens tal-klassi so/jali, kien l-element li dejjem fired lill-Maltin bejniethom fuq livell ta’ familja, parro//a, partit, pajji]. Kien hemm il-b]onn li tibda tit[affer it-triq tannofs, il-klassi tan-nofs. Minn hawn ’il quddiem beda jidher tajjeb li l-interklassi]mu kien tipiku ta]-]ew; partiti. It-tnejn kienu ta[lita m]ewqa talistess Maltin. Ma kienx hemm aktar sinjuri fuq na[a u foqra fuq in-na[a l-o[ra. Sadanittant il-Partit Nazzjonalista beda juri aktar minn qatt qabel li kien imnebba[ mit-tag[lim so/jali tal-Knisja, u bena rabtiet mill-qrib mad-Demokrazija Kristjana tal-Italja. L-imma;ni persunali ta’ Eddie Fenech Adami ma damitx ma saret l-emblema ta’ partit s[i[: missier ta’ familja mdaqqsa, huwa nnifsu modest u membru tal-klassi tan-nofs li jg[ix fil-qalba ta’ post, b[all-kotra li tg[ix fi/-/entru ta’ belt jew ra[al. Il-per/ezzjoni popolari tal-Partit Nazzjonalista, kif intirtet b[ala impressjoni tradizzjonali, bdiet titbiddel. Ma baqax jg[odd il-kwadru elitista li Duminku Mintoff kien ipin;i biex jiddefinixxi lillPartit Nazzjonalista. Eventwalment il-politika ma baqg[etx /entralizzata u mag[mula minn ftit nies. Kien hemm de/entralizzazzjoni tal-politika
Fl-isfond tat-trilo;ija ‘Hekk T[abbat il-Qalb Maltija’
Insiru nafu a[jar min a[na Malta salvat b[ala pajji] bis-sa[[a tas-sistema parrokkjali, li tatha sa minn kmieni karattru ta’ nazzjon wie[ed imqassam f’postijiet organizzati (misra[, knisja, djar, toroq, sqaqien, periferija, u mbag[ad l-istess [a;a, mill-;did, g[all-belt jew ra[al…)
- tnedew il-Kunsilli Lokali. Il-poter ;ie mifrux f’kull belt u ra[al. Fil-fehma tieg[i, Malta salvat b[ala pajji] bissa[[a tas-sistema parrokkjali, li tatha sa minn kmieni karattru ta’ nazzjon wie[ed imqassam f’postijiet organizzati (misra[, knisja, djar, toroq, sqaqien, periferija, u mbag[ad l-istess [a;a, mill;did, g[all-belt jew ra[al li jmiss…). Il-Kunsilli Lokali spi//aw biex ikkonfermaw kemm hija importanti din l-organizzazzjoni ta’ pajji] f’sensiela ta’ postijiet, distretti jew parro//i, li jg[ixu xifer ma’ xifer, u fl-istess [in huma distinti u mifrudin minn xulxin. Dan wassal biex il-poter /entrali beda jitqassam fid-distretti, tant li kull Kunsill illum jie[u [sieb kwa]i kull rokna tal-post. B’din l-attenzjoni diretta fuq kull distrett, Malta kisbet l-aqwa g[odda biex issalva l-ambjent. Kull distrett jie[u [sieb il-futur tal-medda art tieg[u. Jekk huwa minnu li l-mentalità Maltija, anki fi ]mienna, hija parrokkjali aktar milli nazzjonali, allura l-Kunsill Lokali huwa mezz li jaqbel [afna mal-[sieb tradizzjonali Malti.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
26 TV#Radju minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor Newsdesk (l-ewwel parti) Radio 101 16>30 Il-kandidat tal-Partit Nazzjonalista g[all-Elezzjoni :enerali li se jkun il-mistieden ta’ Simon Cassar g[al-lum hu Beppe Fenech Adami. L-Istorja tal-Futbol Malti NET Television 22>30 Il-programm tal-lum se jiffoka fuq il-klabb ta’ Luqa St Andrew’s. Hu klabb bi storja antika, i]da li qatt ma lag[ab fl-og[la divi]joni tal-football Malti. Ma’ dan it-tim kien beda l-karriera tieg[u l-eks plejer internazzjonali ta’ Floriana FC George Ciantar. Il-klabb g[adda minn bosta taqlib tul is-snin, partikularment fejn jid[lu fa/ilitajiet, i]da l-amministraturi dejjem kienu kapa/i j]ommu t-tim [aj u sa[ansitra ppubblikaw ktieb mill-aktar dettaljat meta g[alqu l-75 sena mit-twaqqif tag[hom. Fost dawk intervistati waqt il-programm insibu lil Francis Zammit, Pawlu Psaila, Nathaniel Falzon, George Mifsud, Godfrey Borg u l-President attwali Carmel Martinelli. Il-programm g[andu kitba u qari ta’ Charles Saliba, produzzjoni ta’ Chris Muscat, munta;; ta’ Stephen Chircop u filmati ta’ Bernie Dimech. Eklissi NET Television 20>30
Programm mimli daqs bajda NEToons - NET Television 15>40
Epifanja u Saira jiltaqg[u f’/irkustanzi strambi f’nofs ta’ triq. Saira tispi//a fil-monasteru ma’ Epifanja u hemmhekk jaraw xena li qatt ma stennew quddiemhom... Xi jkun ;ara? Xi jkun il-pjan? Anastasia to[ro; wa[idha bil-lejl fit-triq u tispi//a misruqa... minn min? G[aliex? Fejn tittie[ed? Saira u s[abha jidde/iedu li jmorru hike bil-lejl. X’jara Sandro fis-si;ar? U min ikun hemm aktar? Xi jkunu sabu tas-CIA Amerikani?
Indovina chi sposa mia figlia Rete 4 21>10 Film komiku tal-2009 koproduzzjoni :ermani]a u Taljana b’re;ija ta’ Leana Vollmar u li fih jispikka sew l-attur Lino Banfi, li jidher fir-ritratt fuq il-lemin f’xena mill-film. Hu jkun Taljan mill-Puglia li i]da emigra u mar jg[ix fil-:ermanja. Bintu tie[u grazzja ma’ ]ag[]ug[ :ermani] u jidde/iedu li ji]]ew;u. Jippjanaw li jag[mlu dan fl-Italja. Meta l-:ermani] jirfes l-Italja, ftit ikun basar dak li se jsib jistennieh... Il-film hu twil 96 minuti.
Il-programm tal-lum, b[as-soltu mimli daqs bajda, se jlaqqag[na ma’ Alexia u ma’ Kylie (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) u se jo[odna fil-Kumpless Sportiv ta’ {al Kirkop biex naraw dixxiplina o[ra li toffri l-Kunsill Malti tal-Isport. Fir-rokna tral-esperimenti naraw kif trista’ taqleb tazza bl-ilma rasha ’l isfel u l-ilma jibqa’ ma jaqax. Naraw g[aliex il-fri;; ikollha bozza filwaqt li l-freezer ma jkolliex, sakemm ma tkunx xi wa[da kbira [afna. Ikun hemm ukoll avventura o[ra maz-Zija Toti.
Jekk Jog[;obkom NET Television 14>05 F’kull programm minn din is-sensiela ta’ darba f’;img[a flimkien ma’ Gloria Mizzi u ma’
Liz Said ikun ittrattat xi ingredjent partikulari. Illum se jitkellmu dwar tipi differenti ta’ la[am (ritratt fuq ix-xellug). Liz se tag[ti lit-telespettaturi ri/etta ta’ kuruna tal-[aruf mimlija u o[ra tal-istuffat tal-qaqo// mimli.
Il tasinaro Rete 4 23>40
Film komiku Taljan li n[adem fl-1983 u li g[andu b[ala protagonist lil Alberto Sordi li ja[dem b[ala xufier ta’ taxi. Malta Llejla NET Television 17>00 Fost is-su;;etti fil-programm tal-lum se jkun hemm rappre]entant mill-Home Start Malta biex jitkellem dwar volontiera li jag[tu appo;; lil familji bi tfal ta’ ta[t il-[ames snin.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
TV#Radju 27
06>00
101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali, 07>50 Il-Kampanja Elettorali Tieg[ek)
07>55 08>00 08>05 09>00 09>05
Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
11>00 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Futur fis-Sod The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
16>30 17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 00>30
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 – Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali Lokali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 – Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 Qari bil-Malti 14:00 - A[barijiet 14:05 – E M Live 16:00 A[barijiet 16:05 – Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 Nitfa Kultura 18:00 - Bulettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 TV Hemm 19:50 – Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 – A[barijiet 20:05 – Qari bil-Malti (r) 20:30 - Minn Nashville 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi qrajt, xi smajt 23:33 – Ru]arju 24:00 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Qrib Xulxin 13:15 Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 15:30 Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 - Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett Ewropa 18:45 Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 ONE News 20:15 - Sport Action 20:45 - Pajji] li Jixraq lil Uliedna 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Bla Kantunieri 23:00 - Woodenman Jukebox 24:00 - Music FM 02:00 - Serali. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:57 Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 RTK qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan ilMulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 - Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 RTK Qosor) 13:30 - Kaskata Kulturali 14:00 - BBC News 14:30 Intietef 15:00 - RTK Qosor 15:25 - Kaskata Kulturali 15:30
Newsdesk (l-I parti) - Simon Cassar Newsdesk (it-II parti) - Roberta Avellino Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Replay ikompli 80s Corner Fuzzbox - Michael Bugeja Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
- Rapport Finanzjarju 15:40 Fil-:nien (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - Il-Qanpiena l-O[ra 18:00 - RTK Qosor 18:05 Sports Desk 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 {sibijiet mal-Melodija 20:50 Kaskata Kulturali 21:00 Kelma ta’ Wens 22:00 Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 23:00 - Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 - Meta l-Mo[[ isir Palk 10:00 - BBC News Update 10:06 - Testment 11:00 Classic FM 13:00 - Anali]i tal;urnali 13:30 - University Matters 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19.30 - Cinescena 20:00 Verdi - g[ejun ta’ mu]ika 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - {ajjitna 11:00 - Il-Verità Te[liskom 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju l- Erwie[ 13:00 - Qari ta’ Rumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Lourdes 16:00 Fl-Iskola ta’ San Piju ta’ Pietralcina 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Italia Leggendaria 20:30 - Qari ta’ Rumanz (r) 21:00 - Irrid inwassallek Messa;; 22:00 Qum u Imxi 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 - Simon Pisani (jinkludi 11:30 u 13:30 - A[barijiet filqosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 - Bay Beats 20:00 - Ben Glover 22:00 Nocturnal 24:00 - John Digweed. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 - 101.8 Favourites 12:00 A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 Let’s Go 22:00 - Golden Mix 01:00 - L-g[a]la tieg[i naqsamha mag[kom.
Sbucato dal passto (Blast from the Past) - La 5, 21>10
Alicia Silverstone (fir-ritratt) u Brendan Fraser huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film tal-1998 b’re;ija ta’ Hugh Wilson li g[andu storja pjuttost insolita. Xjenzjat, flimkien ma’ martu u binhom Adam, konvinti li r-Russi tefg[u bomba atomika fuq il-lokalità fejn jg[ixu, jing[alqu f’bunker u ma jo[or;ux qabel ma jg[addu 35 sena. Naturalment, g[al Adam b’mod partikulari, id-dinja li jsibu tkun differenti [afna. Tg[id se jkun kapa/i jkampa fid-dinja tal-adulti, meta g[al daqstant snin l-uni/i adulti li qatt kellu kuntatt mag[hom kienu l-;enituri tieg[u? TVM 06:30 - TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 10:20 - Dissett (r) 11:25 - The Great Romances 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - TVPM 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16:30 - }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Teleshopping 18:30 - TV Hemm 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:45 Dibattitu Politiku 21:45 - }afira 22:45 - L-A[barijiet 23:00 Auschwitz 24:00 - Close Up 24:00 - A[barijiet 00:15 Storjografija (r) 00:45 - TVPM (r). TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:30 - Lenti 12:15 - .EU 12:45 - Great Romances 13:15 - Dissett 14:45 - Lenti 15:30 - Great Romances 16:00 - Storjografija 16:30 - Madwarna 16:50 G[awdex Illum 17:20 - Waqtiet 17:25 - Dissett 19:00 - Starboard 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 Madwarna 20:00 - Storjografija 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Waqtiet 20:45 - Close Up 21:45 - Gadgets 22:15 - Il-{arsa ta’ Ru]ann 22:45 - Wirt, Arti u Kultura 23:15 - Starboard 23:45 - Kontrattakk. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 - Vie 11:30 - Aroma Mattina 13:00 Kalamita 16:30 - Better Living 17:00 - Flimkien ma’ Nancy 17:30 - ONE News 17:45 Teleshopping 18:30 X’Ta[seb?! 19:30 - ONE News 20:35 - Fis-Sustanza 21:40 ONE News 21:45 - Stream 22:15 - 9#03 23:15 - ONE News 23:50 - Xandiriet Politi/i. Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 -
News 19:30 - {abbejtek 20:30 Bi Dritt... Tistaqsi u Titwie;eb (live) 21:30 - Elezzjoni :enerali 2013 22:00 - News 22:30 Elezzjoni :enerali 2013. Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi 07:00, 08:00, 09:00 u 11:00 - Tg 1) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 14:50 - Tg 1 speciale 18:50 L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 Affari tuoi 21:10 - Speciale Porta a porta 01:00 - Tg 1 notte 01:35 - Sottovoce. Raidue 06:40 - Cartoons 08:05 - Le sorelle McLeod (TF) 09:30 Protestantesimo 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:45 - Tg 2 medicina 33 13:55 - Tg 2 Flash 14:05 - Seltz 14:50 - Tg 2 speciale: Elezioni politiche ed amminstrative 2013 19:35 - Il Commissario Rex (TF) 20:30 Tg 2 notizie 21:05 - Hawaii Five-O (TF) 22:40 - Cold Case (TF) 23:30 - Tg 2 punto di vista: Speciale Elezioni 00:20 Sorgente di vita 00:55 - Sci 01:55 - Il commissario Pepe. Film ’69. Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia 07:30 - Buongiorno regione 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 La storia siamo noi 10:50 Codice a barre (attwalità) 11:30 Buongiorno Elisir (attwalità) 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - Diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - TG regione 14:20 - Tg 3 14:45 - Tgr piazza affari 14:50 - Tg 3 speciale 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:10 Comiche all’italiana 20:35 - Un posto al sole 21:05 - La mano sulla culla. Film ’92 23:10 - Tg 3 speciale linea notte 01:05 - Fuori orario 01:15 - Edsential Killing. Film 2010. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina
08:40 - Le
telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne 16:15 Amici 16:55 - Pomeriggio cinque 18:50 - Avanti un altro! (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Speciale Tg 5 01:00 - Tg 5 notte 01:40 - Notte elettorale. Rete 4 06:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 3 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Rescue Special Operations (TF) 16:30 - Speciale Tg 4 16:40 - My Life - Segreti e passioni 17:00 - La signora in giallo: appuntlamento con la morte. Film 2000 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (soap) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Indovina chi sposa mia figlia. Film 2009 23:40 - Il tassinaro. Fiolm ’83. Italia 1 06:40 - Cartoons 08:45 Everwood (TF) 10:35 - ER Medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 - Sport mediaset 13:40 - Cartoons 15:50 - White Collar (TF) 16:45 Chuck 17:40 - La vita secondo Jim (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI: scena del crimine (TF) 21:10 - Transporter - The Series (TF) 23:05 - True Justice: La confraternita. Film 2011 00:50 - Undercovers (TF) 01:40 Undici. La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La7 09:50 - Coffee Break 11:00 L’aria che tira (attwalità) 12:30 I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 14:05 - Speciale Tg La 7 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Speciale Tg La 7 23:45 - Omnibus notte 00:50 Tg La 7 sport 01:00 - Otto e mezzo 01:40 - Cuore d’Africa.
IN-NAZZJON
It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
28 TV#Radju Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07.15 F. News 07:30 - Dawl tal:urnata 08:00 - Madagascar (r) 10:00 - Strada Rjali 12:00 News 12:125 - Today News 12:30 - Reporter 13:00 - Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 Niltaqg[u 18:15 - News 18:30 (ikompli) Niltaqg[u 19:45 - F. News 20:15 - Today News 20:30 - Reporter 21:00 - Bejnietna 23:00 - News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – 60 min. of Classical Music (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Rock Around the Click 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 12:50 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:45 - Hellcats (TF) 15:30 Giovani Campionesse (TF) 16:20 - Nini 17:10 - I maghi di Waverly (sitcom) 18:00 - Friends (sitcom) 18:25 - Extreme Makeover Home Edition 19:20 - Amici 20:25 - Gossip Girl (TF) 21:10 – Sbuciato dal passato. Film ’98 23:15 - Uomini e donne. BBC Entertainment 07:15 - Little Robots 07:25 - Me Too! 07:45 - Bobinogs 08:00 Balamory 08:20 - Spot’s Musical Adventures 08:25 - The Old Guys 08:55 - After You’ve Gone 09:25 - The Weakest Link 10:10 EastEnders 10:40 - Doctors 11:10 - New Tricks 12:00 - Full Circle with Michael Palin 12:50 - The Old Guys 13:20 - 2point4 Children 13:50 - The Weakest Link 14:35 - EastEnders 15:05 Doctors 15:35 - New Tricks 16:25 - After You’ve Gone 16:55 - The Old Guys 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - New Tricks 20:00 - Dinnerladies 20:30 - The Green Green Grass 21:00 -
The Suspicions of Mr Whicher 22:30 - Ideal 23:00 - 32 Brinkburn Street 23:45 - Little Britain. . TCM 08:00 - Blackboard Jungle. Film ’55 (X) 09:40 - The Great Lie. Film ’41 (U) 11:25 - Mister Buddwing. Film ’66 13:05 - Lone Star. Film ’52 (U) 14:40 - The Sandpiper. Film ’65 (A) 16:35 - A
Patch of Blue. Film ’65 (A) 18:20 - Ice Station Zebra. Film ’68 (U) 21:00 - Something of Value. Film ’57 (X) 22:50 - Logan’s Run. Film ’76 (A). MGM Movies 07:00 - Lights! Action! Music! Film 2007 08:00 - Still of the Night. Film ’82 (AA) 09:30 Smile. Film ’75 (A) 11:25 Rockula. Film ’90 (PG) 12:55 The Wilby Conspiracy. Film ’75 (AA) 14:40 - Timestalkers. Film ’87 (PG) 16:15 - The Calendar Girl Murders. Film ’84 (15) 17:50 - Raging Bull. Film ’80 (X) 20:00 - Triumph Over Disaster: The Hurricane Andrew Story. Film ’93 (PG) 21:35 - MGM’s Big Screen 21:50 - Boxcar Bertha. Film ’72 (X) 23:20 - Bad Influence. Film ’90 (18). GO Stars 07:30 - The Borrowers 09:00 Good Morning, Vietnam 11:00 Monk 11:45 - The Middle 12:10 - The Big Bang Theory 12:35 Contagious 14:25 - Pretty Women 16:25 - Puss In Boots 18:00 - The Lost Valentine 19:45 - Two and a Half Men 20:15 - Warehouse 13 21:00 Falcon. Part 1 of 2 23:00 Closing The Ring 00:55 - Fright Night. Iris 15:25 - La seconda moglie. Film ’98 17:25 - Vado... l’ammazzo e torno. Film ’67 19:25 - A-Team (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:05 - Rain Man. Film ’88 23:20 - Mad City. Film ’97 01:30 - L’albero di Guernica. Film ’75. Diva Universal 07:00 - JAG 08:00 - McLeod’s Daughters 08:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:55 - Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - JAG 12:55 - ER 13:55 - McBride: Semper Fi 15:36 - Great Women 15:50 - Kojak 16:50 - Agatha Christie’s Poirot 18:50 - JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Poirot 23:04 - ER. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Silent Treatment 08:10 - Dirty Jobs: Alligator Egg Collector 09:05 - Deadliest Catch: Bering Sea Salvation 09:55 Ultimate Survival: Bear’s Top 25 Man Moments 10:50 - How Do They Do It?: Fighter Plane # Trappist Beers # SUV 11:15 How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: Oakland Bay Bridge 12:35 - Street Customs Berlin: Gift
on Wheels 13:30 - Wheeler Dealers: Porsche 924 14:00 Wheeler Dealers: Porsche 924 14:25 - American Chopper: Junior’s Dream Bike 15:20 Mythbusters: Paper Armour 16:15 - Dirty Jobs: Wild Goose Chase 17:10 - Deadliest Catch: Bering Sea Salvation 18:05 - Ultimate Survival: Georgian Republic 19:00 - How It’s Made 20:00 Dynamo: Magician Impossible 21:00 - The Real Hustle 22:00 Ultimate Survival: Belize 23:00 River Monsters: Untold Stories. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Mike & Molly 11:30 Alcatraz 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 - Fringe 14:30 - Supernatural 15:15 Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Amazing Race 17:30 - How I Met Your Mother 17:52 - Suburgatory 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 19:45 - Top Gear 20:45 Person of Interest 21:30 - The Mentalist 22:15 - Boardwalk Empire 23:20 - Game of Thrones 00:25 - VEEP 00:50 - 30 Rock 01:15 - Dallas. Biography Channel
Celebrity House Hunting: 07:00 Biz Markie 07:30 - Janice Dickinson. 08:00 - America’s Court with Judge Ross 09:00 Vanished with Beth Holloway: Holloway # McStay 10:00 Hardcore Pawn: Desperate Pawn 10:30 - Hardcore Pawn: Skulls and Scoundrels. Celebrity House Hunting: 11:00 - Biz Markie 11:30 - Janice Dickinson. 12:00 America’s Court with Judge Ross 13:00 - Pawn Stars: Over the Top 13:30 - American Restoration: Missile Impossible 14:00 American Pickers: Pinball Mania. Storage Wars Texas: 15:00 - If I Were a Tibettin’ Man 15:30 Fandom of the Opera. Celebrity House Hunting: 16:00 - Lisa Rinna 16:30 - Danny Bonaduce. 17:00 America’s Court with Judge Ross 18:00 - Vanished with Beth Holloway: Holloway # McStay 19:00 - Pawn Stars: Over the Top 19:30 - American Restoration: Missile Impossible. Celebrity House Hunting: 20:00 - Lisa Rinna 20:30 - Danny Bonaduce. Hardcore Pawn: 21:00 - Desperate Pawn 21:30 - Skulls and Scoundrels. 22:00 - The Real Housewives of Miami: Text, Lies and Your Smile is Fake 23:00 The Real Housewives of New Jersey: Drop Dead Gorgas.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - Oswald 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wild Life 12:10 - James the Cat 12:15 Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - Slim Pig 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Oswald 18:50 -
Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends. Disney Channel 08:00 - Jonas 08:25 - So Random 08:50 - Hannah Montana 09:15 - Sonny with a Chance 09:40 Kim Possible 10:05 - Shake It Up 10:30 Wizards of Waverly Place 10:55 - Phineas and Ferb 11:20 - Austin and Ally 11:45 - Art Attack 12:10 - ANT Farm 12:35 - The Suite Life on Deck 13:00 - My Babysitter’s a Vampire 13:25 - Shake It Up 13:50 - Austin and Ally 14:15 - Jessie 14:40 - ANT Farm 15:00 - Good Luck Charlie 15:30 - Gravity Falls 15:55 - The Suite Life on Deck 16:20 - Austin and Ally 16:45 - Phineas and Ferb 17:10 - ANT Farm 17:35 - Good Luck Charlie 18:00 - Jessie 18:30 - That’s So Raven 18:50 - Cory in the House 19:15 - Phil of the Future 19:40 - Hannah Montana 20:05 - Good Luck Charlie 20:55 - Wizards of Waverly Place 21:45 - Hannah Montana.
06>45 09>00 09>30 12>00 12>05 14>00 14.05
INT fuq NET Flusek (r) Futur fis-Sod NET News .NET (b’waqfa g[al NET News fis-13>00) NET News Jekk Jog[;obkom
15>25 15>40 16>35 16.55
Telebejg[ NEToons Telebejg[ Malta Llejla
19>00 19>30 19>35 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00 23>30
Bozza tal-Mija Lift Futur fis-Sod NET News Eklissi NET News Newsroom L-Istorja tal-Futbol Malti NET News Futur fis-Sod
(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)
(b’waqfiet g[al NET News fil-17>00 u fis-18>00)
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - Haikou World Open Snooker: Day 1 (live) 10:30 -
Haikou World Open Snooker 11:30 - Ski Jumping 12:30 Haikou World Open Snooker: Day 1 (live) 15:30 - Haikou World Open Snooker 16:30 Ski Jumping 17:15 - Greene Light 17:30 - Eurogoals 18:15 Haikou World Open Snooker 19:00 - NextGen Series Football: Rd of 16 (live) 21:00 - This Week on World Wrestling Entertainment 21:30 - Pro Wrestling 22:30 - WATTS 22:45 - Total KO 23:45 - Haikou World Open Snooker. Eurosport 2 07:00 - Haikou World Open Snooker: Day 1 (live) 10:00 World Supersport Series 11:00 World Supersport Series 11:45 -
World Superbike Series Motorcycle Racing 12:30 Haikou World Open Snooker: Day 1 (live) 15:30 - FIS WC Alpine Skiing 16:00 - FIS WC Alpine Skiing 16:30 - World Superbike Series Motorcycle Racing 17:15 - World Superbike Series Motorcycle Racing 18:00 - Haikou World Open Snooker 20:00 - IBU European Championship Biathlon 21:00 EHF Men’s Champions League Handball 22:00 - Haikou World Open Snooker 23:00 - Fight Club. GO Sports 1 07:00 - Ligue 1: Rd 26: OGC Nice v Stade de Reims 09:00 Barclays PL: Wk 28: Reading v Wigan Ath 11:00 - ATP World Tour 500: Dubai Duty Free Tennis: Day 1 (Part 1) (live) 15:00 - Trans World Sport 16:00 - ATP World Tour 500: Dubai Duty Free Tennis: Day 1 (Part 2) (live) 20:00 - ATP World Tour 500: Regions Morgan Keegan Championships, Memphis: Highlights 21:00 - Serie A: Rd 26: Lazio v Pescara (live) 23:00 - Barclays PL: Wk 28: PL Review 00:00 - RaboDirect Pro12: Rd 16: Glasgow v Ulster 02:00 - Serie A: Rd 26: Palermo v Genoa. GO Sports 2 19:00 - Serie A: Rd 26: Udinese v Napoli (live) 21:00 - Barclays PL: Wk 28: West Ham Utd v Tottenham H (live) 23:00 Milan Channel. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 08:30 - WGC Accenture Match Play Championship: Day 1 14:30 - Serie A: Rd 26: Juventus v Siena. Ligue 1: Rd 26: 16:30 -
Girondins de Bordeaux v Stade Brestois 29 18:30 - Highlights. 19:30 - Barclays PL: Wk 28: PL Review 20:30 - ATP World Tour 500: Day 1: Dubai Duty Free Tennis. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 10:30 - WGC Accenture Match Play Championship: Day 1 16:30 - Serie A: Rd 26: Juventus v Siena. Ligue 1: Rd 26: 18:30 -
Girondins de Bordeaux v Stade Brestois 29 20:30 - Highlights. 21:30 - Barclays PL: Wk 28: PL Review 22:30 - ATP World Tour 500: Dubai Duty Free Tennis: Day 1.
Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga: FC Schalke 04 v Fortuna Dusseldorf (r) 09:55 - 2012 Alpari World Match Tour: Bermuda: Day 2 (r) 12:00 - FA Cup: Man Utd v Reading (r) 13:55 - Bundesliga:
SpVgg Greuter Furth v Bayer 04 Leverkusen (r) 15:50 - FA Cup: Arsenal v Blackburn (r) 17:50 UIPM: Woman's Final: China (r). Bundesliga: 19:00 - Highlights 20:05 - FC Schalke 04 v Fortuna Dusseldorf (r). 22:00 - FA Cup: Man Utd v Reading (r) 00:05 Bundesliga: SpVgg Greuter Furth v Bayer 04 Leverkusen (r). Melita Sports 2 12:00 - Bundesliga: Sport-Club Freiburg v Eintracht Frankfurt (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings. Bundesliga: 15:05 - FC Schalke 04 v Fortuna Dusseldorf (r) 17:00 - Sport-Club Freiburg v Eintracht Frankfurt (r). 18:55 America's Cup: World Series: San Francisco: Day 2 (r) 21:00 Bundesliga: Highlights (r) 22:05 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 00:40 2012 Alpari World Match Tour: Bermuda: Day 2 (r). Malta Stars 08:00 - BOV PL: Mosta v Valleta (r) 10:15 - Melita GFA 1st Div.: Hibs v Tarxien (r) 12:00 - Malta Handball Assoc.: Aloysians v La Salle (r) 13:25 Malta Basketball Assoc.: Luxol v Athleta (r) 14:50 - Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Valletta Lions (r) 16:25 - MFA Futsal League: Tarxien v Zejtun (r) 17:45 - Melita GFA 1st Division (r) 19:35 - Malta Handball Assoc.: Aloysians v La Salle (r) 21:00 - BOV PL: Mosta v Valletta 23:15 - Malta Basketball Assoc.: Luxol v Athleta (r) 00:40 - Malta Rugby Football Union: Kavallieri v Valletta Lions (r).
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Klassifikati 29 PROPRJETÀ {a]-}ebbu;
u ]ebg[a, gypsum boards e//. ?emplu 79091057.
AVVI}I G[al kull tip ta’ xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati
DAR f’post /entrali u bl-arja tag[ha. Prezz: €128,000. ?emplu 79769677.
TA’ madum tal-art u tal[ajt, qlug[ ta’ kmamar talbanju, plumbing, kisi bil-;ibs
G[al kull xog[ol
;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436. Nixtri RAM kulur isfar u a[mar, cable wires stainless steel, bibien u twieqi tal-aluminju. ?emplu 99469467 jew 21430185.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina,
gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Kamra tal-pranzu
INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u Welsh dresser. €1350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.
PRIVAT Mu]ika
FIT-teorija u l-prattika. Attenzjoni individwali minn g[alliem spe/jalizzat f’tag[lim tal-pjanu, orgni, strumenti tal-korda u l-kant liriku. ?emplu 99098880 jew 21470555.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
30 Avvi]i PN
AVVI}I POLITI?I {AL SAFI. Il-Kumitat
MARK ANTHONY SAMMUT. Il-{bieb ta’ Mark
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.
Anthony Sammut se jorganizzaw Attività So/jali, g[ada t-Tlieta, 26 ta’ Frar fis-7.30 p.m. flUffi//ju PN ta’ Ra[al :did. D[ul b’xejn.
{AL BALZAN. Il-Kumitat
GEORGE PULLICINO. Il-
Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet talftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.
L-ISLA. Is-Segretarju tal-
Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m.
{AL QORMI. Il-Kumitat Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri tal-Kumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;). SAN :ILJAN. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tallokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
I}-}URRIEQ. Membri talKumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tallokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ tesseri ;odda. AVVI}I SO?JALI RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’ Ryan Callus se jorganizzaw Ri/eviment, illum it-Tnejn, 25 ta’ Frar fit-8 p.m. fl-Eden Lodge, i]-}urrieq. Trasport provdut mis-Si;;iewi, {al Luqa u {al Qormi. G[al iktar informazzjoni /emplu 99847033, 79461207 jew 21461002. Jattendi l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi.
EMANUEL DELIA. Il-{bieb
ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw Attività So/jali, illum itTnejn, 25 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-Imqabba. Wara jkun hemm ri/eviment. D[ul b’xejn.
EMANUEL DELIA. Il-{bieb
ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw Attività So/jali, g[ada tTlieta, 26 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ {al Safi. Wara jkun hemm ri/eviment. D[ul b’xejn.
ALEXIEI DINGLI. Il-{bieb ta’ Alexiei Dingli se jorganizzaw Coffee Morning, g[ada t-Tlieta, 26 ta’ Frar fl-10 a.m. fl-Eden Lodge, i]-}urrieq. Trasport provdut b’xejn u g[al aktar informazzjoni /emplu 21221385 jew 79221385.
{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw Ri/eviment, lErbg[a, 27 ta’ Frar fit-8 p.m. fillukanda Radisson, San :iljan. Prezz €15, li jinkludi l-ikel u xxorb. G[all-bookings /emplu 21344589 jew 79062222. Trasport provdut mill-postijiet tas-soltu. Jattendu l-Prim Ministru u Kap tal-PN Lawrence Gonzi u s-Sinjura Gonzi.
b’xejn. G[all-biljetti /emplu 99468906 jew ibag[tu email fuq info@ingridbrownrigg.com. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.facebook.com#ingridbrownrigg.pn.
EMANUEL DELIA. Il-{bieb ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw Attività So/jali, il-{amis, 28 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ Bir]ebbu;a. Wara jkun hemm ri/eviment. D[ul b’xejn. MARK ANTHONY SAMMUT. Il-{bieb ta’ Mark
Anthony Sammut se jorganizzaw Attività So/jali, il-{amis, 28 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ {al Safi.
ANTOINE BORG. Il-{bieb ta’
Antoine Borg se jorgannizaw Ri/eviment, l-Erbg[a, 27 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tarRabat. Biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 79092845 jew 27450114. D[ul b’xejn.
SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Coffee Morning, il-:img[a, 1 ta’ Marzu fid-9 a.m. fix-Xara Lodge, limiti tar-Rabat. Prezz €5 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.
CLAUDETTE BUTTIGIEG.
SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb
Il-{bieb ta’ Claudette Buttigieg se jorganizzaw Coffee Morning g[all-kostitwenti tat-8 u t-12-il distrett, l-Erbg[a, 27 ta’ Frar fid9.30 a.m. fir-Razzett l-Antik, {al Qormi. Prezz €6 bit-trasport inklu]. G[all-biljetti /emplu 79276414, 99252900 jew 79573906 jew ]uru s-sit www.facebook.com#pages#Claud ette-Buttigieg#545435958804741.
EMANUEL DELIA. Il-{bieb
ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw Attività So/jali, l-Erbg[a, 27 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN tal-Qrendi. Wara jkun hemm ri/eviment. D[ul b’xejn.
MARIO RIZZO NAUDI. Il-
{bieb ta’ Mario Rizzo Naudi se jorganizzaw Drinks g[ar-residenti tal-Gudja, l-Erbg[a, 27 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN talGudja.
CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud
Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 28 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fil-Fanal Restaurant, Marsaskala. Prezz €5.50. It-trasport hu pprovdut u jitlaq mill-postijiet tas-soltu. G[all-biljetti /emplu 99900434.
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 28 ta’ Frar fil-lukanda Golden Tulip Vivaldi, San :iljan. Prezz €5 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79992238.
STEPHEN SPITERI. Il-{bieb
ta’ Stephen Spiteri se jorganizzaw Ri/eviment, il-{amis, 28 ta’ Frar fit-8.30 p.m. fil-Montekristo Estates. G[all-biljetti /emplu 99424827, 99886394 jew 79955555.
MARK ANTHONY SAMMUT. Il-{bieb ta’ Mark
Anthony Sammut se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 28 ta’ Frar fis-9 a.m. fl-Inspire, Marsaskala. Biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 79696073.
INGRID BROWNRIGG. Il-
{bieb ta’ Ingrid Brownrigg se jorganizzaw Ri/eviment, il{amis, 28 ta’ Frar fit-8 p.m. f’Bieb is-Sultan, il-Birgu. D[ul
ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Italian Night, il-:img[a, 1 ta’ Marzu fit-8 p.m. fil-lukanda Sea Bank. Prezz €12 u g[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb
ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 1 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. firRenassance, Montekristo Estates, {al Farru;. Prezz €2 u g[all-biljetti /emplu 22985100 jew 99841333.
FRANS AGIUS. Il-{bieb ta’ Frans Agius se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 1 ta’ Marzu fit-8.30 p.m. f’Villa Blanche, {al Far.
VICTOR SCERRI, DAVID CASA, MARTHESE PORTELLI u GRAZIELLA GALEA. Il-{bieb ta’ Victor
Scerri, David Casa, Marthese Portelli u Graziella Galea se jorganizzaw Pre-Election Party g[a]-}g[a]ag[, il-:img[a, 1 ta’ Marzu fl-10 p.m. fi Clique, Paceville.
ROBERT CUTAJAR. Il-{bieb
ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw Ri/eviment, il-:img[a, 1 ta’ Marzu fit-8 p.m. fil-lukanda SAS Radisson Golden Sands. Prezz €7, li jinkludi t-trasport millokalitajiet tad-distrett. Biljetti jistg[u jinkisbu mill-Uffi//ju PN tal-Mellie[a, San Pawl il-Ba[ar u n-Naxxar, ibag[tu SMS fuq 79262101, 99824570 jew 99856662, jew email fuq robertcutajar72@gmail.com.
MARIO RIZZO NAUDI. Il-
{bieb ta’ Mario Rizzo Naudi se jorganizzaw Drinks g[ar-residenti ta’ {al Tarxien, il-:img[a, 1 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. flUffi//ju PN ta’ {al Tarxien.
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’
Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti tat-tmien u t-12-il distrett, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-8 p.m. fl-MFCC, Ta’ Qali. Prezz €5 u l-biljetti jistg[u jinkisbu mill-helpers tas-soltu jew /emplu 27327302 jew 79927302. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.toniofenech.com.
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642. BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5.30 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21806226 jew 99602472. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. flUffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. u PN.
bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ‘Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Avvi]i PN 31 GEORGE PULLICINO. Il-
{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fil-Foss talImdina, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fis2.15pm. L-attività hi bla [las u ttrasport ipprovdut jibda g[all[abta tas-1 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.
FRANCIS ZAMMIT DIMECH. Il-{bieb ta’ Francis
Zammit Dimech se jorganizzaw Attività So/jali g[all-kostitwenti tad-9 u l-10 distrett, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-8.30 p.m. f’The Palms, San :iljan. Ikun hemm trasport g[a]-]oni kollha tad-distretti. Prezz €10 u g[all-biljetti /emplu 99449189.
CLYDE PULI. Il-{bieb ta’
Clyde Puli se jorganizzaw Get Together, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fis7.30 p.m. fl-Old Power House, Valletta Waterfront, il-Belt. G[all-biljetti /emplu 21490643.
DAVID AGIUS. Il-{bieb ta’
David Agius se jorganizzaw Attività g[all-Familja, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-3 p.m. fi Splash & Fun Park, Ba[ar i/-?ag[aq. D[ul b’xejn u g[all-biljetti /emplu 99265292 jew 21417507 jew ibag[tu email fuq david.agius@gov.mt. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.davidagius.org.
CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud
Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit8.30 p.m. fl-Olive Gardens, irRabat. Prezz €5 u l-biljetti jistg[u jinkisbu ming[and ilhelpers tas-soltu jew /emplu 99900434.
FREDERICK AZZOPARDI.
Il-{bieb ta’ Frederick Azzopardi
se jorganizzaw Ikla, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-8.30 p.m. f’Villa Fiorita, Marsalforn. G[all-biljetti u bookings ibg[atu messa;; fuq Facebook fl-indirizz www.facebook.com#azzopardifrederick jew /emplu 99261236 jew 99210877.
RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tnejn, 4 ta’ Marzu fid-9 a.m. fl-Eden Lodge, i]-}urrieq. Trasport provdut misSi;;iewi, {al Luqa u {al Qormi. G[al iktar informazzjoni /emplu 99847033, 79461207 jew 21461002.
MARTHESE PORTELLI. Il-
EMANUEL DELIA. Il-{bieb ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw Attività So/jali, it-Tnejn, 4 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta]-}urrieq. Wara jkun hemm ri/eviment. D[ul b’xejn.
Philip Mifsud se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-8 p.m. fil-Buskett Roadhouse. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 98892013. {bieb ta’ Marthese Portelli se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-8 p.m. f’Torre Paulina, il-Madliena. D[ul b’xejn. G[all-bookings /emplu 99263411, 77820720 jew 99120568 jew ibag[tu email fuq martheseportelli.pn@gmail.com.
TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’
Toni Bezzina se jorganizzaw Get Together, is-Sibt 2 ta’ Marzu fit8 p.m. fl-Eden Lodge, i]-}urrieq. Prezz €5 u t-tfal b’xejn. Trasport provdut b’xejn. Biljetti ming[and il-helpers, /emplu 99995742 jew 99490826 jew ibag[tu email fuq info@tonibezzina.com.
SHIRLEY FARRUGIA. Il-
{bieb ta’ Shirley Farrugia se jorganizzaw Get Together, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fl-MFCC, Ta’ Qali. Prezz €5 u t-trasport jitlaq minn Pjazza Rotunda fis7.15 p.m. D[ul b’xejn u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99845234 jew 99459383. Mistieden spe/jali l-Vi/i Kap talPN Simon Busuttil.
JEAN PIERRE FARRUGIA.
Il-{bieb ta’ Jean Pierre Farrugia se jorganizzaw Attività So/jali, it-Tnejn, 4 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fil-lukanda Phoenicia, ilFurjana. D[ul b’xejn.
Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fid-9.30 a.m. filMontekristo Leisure Centre, {al Farru;. Trasport mil-lokalitajiet kollha tal-ewwel distrett. G[allbiljetti /emplu 21233400.
CAROLINE GALEA. Il-{bieb ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Ri/eviment, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fis-7.30 p . m . fl - Uffi//ju PN ta ’ {al Tarxien . Il - kos titwenti tar - raba ’ distrett huma mistiedna jattendu .
SIMON BUSUTTIL . Il -
Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fit-Topaz Hall, {al Qormi. Tluq tat-trasport fid-9 a.m. G[all-biljetti /emplu 21490643.
{bieb ta ’ Simon Busuttil se jorganizzaw Serata ta ’ Divertiment , l - Erbg[a , 6 ta ’ Marzu fis - 7 . 30 p . m . fl - MFCC , Ta ’ Qali . Prezz €1 5 u g[all biljetti /emplu 790 1 0504 jew 25965286 .
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb
MARIO DE MARCO . Il -
CLYDE PULI. Il-{bieb ta’
ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning g[al Jum ilMara, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu filMontekristo Estates, {al Farru;. It-trasport jitlaq fit-8.30 a.m. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 22985100 jew 99841333.
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment g[ar-residenti tat-tmienja u l-11-il distrett f’g[eluq il-kampanja elettorali, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fl-MFCC, Ta’ Qali. D[ul b’xejn. G[al aktar informazzjoni /emplu 79796667 jew 79992238. Trasport provdut.
PETER MICALLEF. Il-{bieb
ta’ Peter Micallef se jorganizzaw Ri/eviment, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fil-lukanda Qawra Palace, ilQawra. G[all-biljetti /emplu 21465070 jew 79460054.
CLAUDIO GRECH. Il-{bieb ta’ Claudio Grech se jorganizzaw
{bieb ta ’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning , l - Erbg[a , 6 ta ’ Marzu fix Xara Lodge, limiti tar-Rabat . Tluq bil-privates fit-8.30 a.m. mill-postijiet tas-soltu. Biljetti b’xejn u g[all-biljetti /emplu 21444437, 21247049, 99450902 jew 21223911.
MARIO GALEA. Il-{bieb ta’ Mario Galea se jorganizzaw Ri/eviment, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu f’Villa Overhills, Bir]ebbu;a. G[all-biljetti /emplu 99465295, 99487102, 79369800, 99843063, 79334537 jew 99862141. DAVID AGIUS. Il-{bieb ta’ David Agius se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fid-9 a.m. fil-Buskett Roadhouse, ir-Rabat. Prezz €5 u t-trasport provdut. G[all-bookings /emplu 79423101 jew 21417507 jew ibag[tu email fuq david.agius@gov.mt.
MICHAEL GONZI. Il-{bieb
ta’ Michael Gonzi se jorganizzaw Ri/eviment, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fit-8 p.m. f’Palazzo Promontorio, il-Wardija. G[allbookings /emplu 99447972 jew 99885165.
JEAN PIERRE FARRUGIA.
Il-{bieb ta’ Jean Pierre Farrugia se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fid-9.30 am. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. It-trasport jitlaq fid-9 a.m. Prezz €5 u g[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.facebook.com#jeanpierrefarrugia.mt.
VICTOR SCERRI. Il-{bieb ta’
Victor Scerri se jorganizzaw Party, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fis7.30 p.m. f’Villa Blanche, {al Far. Prezz €2 bit-trasport inklu] u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99239840 jew 21242599.
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’ Tonio Fenech se jorganizzaw Coffee Morning, il-{amis, 7 ta’ Marzu fid-8.45 a.m. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.toniofenech.com.
AVVI}I O{RA SANTA VENERA. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li rrefurbishment tal-bar tal-Uffi//ju PN “Dar il-{addiem”, fi Triq Fleur de Lys, lest.
{AL TARXIEN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li lbar fl-Uffi//ju PN tal-lokalità issa hu miftu[ wara li saru xi xog[lijiet ta’ manutenzjoni. Il[inijiet tal-ftu[ huma l-Erbg[a, il-{amis u l-:img[a mis-7 p.m. ’l quddiem u l-{add filg[odu. Ikunu servuti appetizers.
It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
32
Hadjj jag[milhom tlieta b’rekord Il-Marokkin Mohammed Hadjj reba[ il-Maratona ta’ Malta g[attielet sena konsekuttiva u din id-darba rnexxielu wkoll iwaqqaf rekord tal-korsa. Dan wara li l-Afrikan li jg[ix Ruma s-sena l-o[ra kien mar ferm vi/in li jikser ir-rekord. L-ewwel tliet postijiet kienu dominati minn atleti Marokkini b’Jonathan Balzan itemm ir-raba’ waqt li Carmen Hili kienet lewwel mara Maltija li temmet il-maratona.
Ri]ultati lokali Championship Pool Sliema v B’Kara
1-0
Balzan v {amrun S.
3-1
B’Bu;ia SP v Lija A. Naxxar L. v }ejtun C.
1-3 5-1
San :wann v }ebbu; R M;arr Utd v Fgura Utd Si;;iewi v St. George’s }urrieq v Mellie[a Kirkop Utd v G[arg[ur Msida SJ v St. Patrick
2-2 0-1 2-1 3-2 3-0
Gozo v Mosta
1-3
Birkirkara v Pembroke {amrun v Vittriosa S. Melita v M;arr Utd
2-1 3-2
Relegation Pool I Div.
II Div.
Ara wkoll pa;na 38
1-1
Nisa
U#16
1-1
YFA U#17
Pietà v St. Patrick Floriana v Msida Tarxien v Rabat M;arr v Xg[ajra Luqa v Dingli Attard v Sta Venera
5-0 6-0 posp 1-0 7-0 1-2
St. Andrew v Pietà Attard v Pembroke }ebbu; v Qormi
2-7 0-0 0-7
Sannat L. v Ker/em A. Nadur Y. v Victoria H.
4-0
Marsa WS v Zejtun RS Valletta S. v Marsa SM
0-2 2-5
U#15
GFA I Div.
Il-Marokkin Hadjj itemm it-ti;rija f’[in rekord (Ritratti> Joseph Galea)
Carmen Hili sellem il-folla wara wirja o[ra mill-aqwa
FUTBOL
Ben Camilleri jifta[ ka] quddiem il-FIFA Din il-;img[a l-plejer ta’ Hibernians misluf lil Lija Athletic, Ben Camilleri, feta[ ka] quddiem il-’FIFA Dispute Resolution Chamber’, fejn qed jikkontesta s-sospensjoni tieg[u. Camilleri qed jg[id li l-pro/edura w]ata mill-klabb hi illegali. Fl-istess ka], Camilleri qed jitlob li l-FIFA tordna lil Lija sabiex i[allsu l-pagi dovuti lill-istess plejer. Ta’ min jg[id li dan huwa l-ewwel ka] tax-xorta tieg[u peress li Camilleri dde/ieda li jmur direttament quddiem il-
FIFA, minflok quddiem l-MFA. Skont Camilleri l-kompo]izzjoni talPlayers & Coaches Complaints Board imur kontra r regolamenti tal-FIFA, g[aliex dan suppost ikun iffurmat minn rappre]entanza ugwali bejn plejers u coaches. F’Malta dan mhux il-ka]. Appell minn B’Kara Din il-’;mg[a B’Kara da[[lu protest kontra s-sospensjoni tal-goalkeeper Justin Haber, wara li l-Kummissarju tad-
Dixxiplina tal-MFA issospenda lil Haber u mmulta lill-klabb g[aliex Haber ma kienx g[amel l-e]ami mediku skont ir-regolamenti tal-kompetizzjoni. Il-plejer u l-klabb qed isostnu li l-e]ami mediku sar u dan kien ukoll konfermat mill-MFA stess. Minkejja dan, il-bord tal-appell ikkonferma d-de/i]joni u ssospenda lil Haber g[aliex il-formola ta/-/ertifikat mediku kif rikjest f’regolament tmienja talKompetizzjoni, ma tpo;;ietx fuq il-mejda.
MAFA
BASKETBALL St. James H. II Div.
SN Suns v YTC Floriana E. 74-77
BOV I Div.
Si;;iewi v Floriana FF 77-91 Tata Motors L v Pavi Depiro 4368
St. James H. KO Final (N) Pavi Depiro v Luxol
64-71
Starmax v La Salle
12-19
HANDBALL U#15 U#17
Luxol MR v Kavallieri RS2 5-33 La Salle K. v Aloysians 19-12
HOCKEY
Sliema Hs v Floriana YS
HILLCLIMB
Jibda l-kampjonat tal-ICC fil-:nejna Il-{add saret l-ewwel ti;rija mill-kampjonat tal-Hillclimb g[al din is-sena fil-:nejna. Dan il-kampjonat jintemm f’Novembru u g[al din lewwel tellieqa, ipparte/ipaw madwar 55 vettura. Pre]enti g[al din lokka]joni kien hemm il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil, li ltaqa’ ma’ numru ta’ sewwieqa parte/ipanti f’din it-tellieqa. Pre]enti wkoll il-President talMalta Motorsport Federation, Tonio Cini, li ppre]enta lil Busuttil b’petizzjoni b’5,700 firma bil-g[an li, kif propost fil-programm elettorali tal-
Partit Nazzjonalista, tinbena track apposta g[allmoto/iklisti. Issa jmiss li, fil-;img[at u x-xhur li ;ejjin, is-sewwieqa li qed jipparte/ipaw f’dan ilkampjonat jie[du sehem f’numru ta’ tlielaq ta’ dan ittip, f’postijiet differenti. Dan sakemm il-kampjonat jasal fi tmiemu bit-tellieqa finali f’Novembru. Il-kampjonat tal-Hillclimb organizzat mill-Island Car Club issa sar avveniment annwali, b’din l-g[aqda sportiva llum t[addan fiha 120 sewwieq u ‘l fuq minn 200 membru ie[or.
1-1
Il-Vi/i Kap Nazzjonalista Simon Busuttil ilbiera[ iltaqa’ mal-parte/ipanti tal-Kampjonat tal-Hillclimb u ra wkoll il-karozzi tag[hom (Ritratt> Joseph Galea)
0-1
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Sport 33
Is-sidien, qraba u s-sewwieq ta’ Argus Hanover wara l-premjazzjoni bir-reb[ tal-kampjonat Assikura (Ritratti> Martin Agius) TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Argus Hanover jirba[ il-finali Assikura Tliet reb[iet g[al Cliferty Calleja minn Kenneth Vella
L-aktar ti;rija importanti filkorsa tal-Marsa kienet finali g[al ]wiemel mhux Fran/i]i jew }vedi]i fuq distanza qasira ta’ 2140m. Din it-ti;rija millkompetizzjoni Assikura Open A kienet tag[mel parti mill[ames laqg[a tal-ista;un fuq disa’ ti;rijiet kollha tat-trott u ntreb[et mill-Amerikan Argus Hanover misjuq minn Charles Camilleri. Disg[a kienu ]-]wiemel miktuba fil-finali Assikura. Kien Ygor of Pass (Tony Demanuele) l-aktar velo/i wara l-bidu uffi/jali u feta[ vanta;; ]g[ir minn Argus Hanover (Charles Camilleri) u Sultan November (Frank Portelli). I]da madwar 400m mit-tmiem Ygor of Pass beda jnaqqas mill-;iri u dlonk inqabe] fost l-o[rajn minn Argus Hanover li rre;istra ttieni reb[a konsekuttiva bi ftit minn Mars (Josef Cassar). Reado November (Shawn Portelli) u Pro Shop (Rodney Gatt) da[lu fit-tielet u r-raba’ post rispettivament. Fi tmiem it-ti;rija, Marco Millo, uffi/jal tal-Malta Racing Club, ippremja lil Charles Camilleri u lill-propjetarji Grech u Colombo b[ala ssewwieq u s-sidien rispettivament ta]-]iemel rebbie[.
It-ti;rija normali tal-klassi Premier kienet ukoll fost laktar e//itanti. Fire (Marco Refalo) li mexxa lill-kumplament tal-parte/ipanti g[al parti twila tad-distanza, ma seta’ jag[mel xejn fl-a[[ar metri quddiem il-qawwa ta’ Odedjalo (Noel Baldacchino) li akkwista l-ewwel reb[a fi xtutna fit-tieni dehra tieg[u quddiem il-kwotat Oran (Julian Farrugia). Nabab du Chatelet (Charles Camilleri) temm irraba’. L-uniku ti;rija tal-klassi Gold kienet ikkaratterizzata minn taqtig[a fl-a[[ar metri bejn tliet ]wiemel. Keeping Quality (Charles Magro) irre;istrat it-tieni reb[a konsekuttiva tag[ha quddiem Nick de Touchyvon (Charlò Debono) u Stefan Sufflor (Anthony Bartolo). Oolong (Cliferty Calleja) temm firraba’ po]izzjoni. Fl-ewwel minn tliet ti;rijiet tal-klassi Silver, Big Hit (Charlò Debono) /eda kompletament f’nofs id-dritta finali meta nqabe] minn Oscar des Racques (Clint Vassallo) li rre;istra l-ewwel reb[a tassena minn Ogor (Fren/u Cassar) u Lonshults Erik (Charles Camilleri). Dwell interessanti bejn
Octobre En Fete (Cliferty Calleja) u d-debuttant Pepone du Castelet (Charles Camilleri) fid-dritta finali tat-tieni ti;rija Silver wassal lil tal-ewwel biex itemm rebbie[. Pascal d’Ablon (Ramon Briffa) u Geronimos Cadillac (George Muscat) temmew warajhom f’din l-ordni. Calleja reba[ ti;rija o[ra talklassi Silver permezz ta’ Quo Vadis Phedo. Dan il-Fran/i] kellu sprint qawwi fl-a[[ar metri u qasam il-linja finali lewwel minn Landi Breton (David Ellul), Lotus du Goth (Andrew Spiteri) u Nurburging (Anthony Camilleri). Il-programm inkluda wkoll tliet ti;rijiet tal-klassi Bronze. Fl-ewwel wa[da, Nox Blue (Rodney Gatt) [a l-ewwel reb[a tas-sena b’assalt tlieta fuq in-na[a ta’ barra 800m mit-tmiem. Pittacos (Noel Baldacchino) ukoll irre;istra lewwel reb[a fit-tieni ti;rija Bronze b’vanta;; ta’ aktar minn sitt tulijiet, b’Baldacchino jie[u wkoll ittieni reb[a tal-jum. Simili kienet it-tielet ti;rija Bronze b’Lucky d’Hercla (Cliferty Calleja) ukoll jie[u l-ewwel reb[a tas-sena ming[ajr tbatija u b’distakk konsiderevoli. G[al Calleja din kienet it-tielet reb[a tal-programm.
Charles Camilleri jasal l-ewwel fuq il-;ister b’Argus Hanover g[al reb[a meritata.
Ir-ri]ultati kollha
I Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2640m. 1. Nox Blue (R. Gatt) {in – 3.27.8” (1.18.7”) 2. Royal Rox (S. Vella) 3. Buckens Stjarna (J. Muscat) 4. Purple Street (M. Falzon) II Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2640m. 1. Oscar des Racques (C. Vassallo) {in – 3.26.5” (1.18.2”) 2. Ogor (F. Cassar) 3. Lonshults Erik (C. Camilleri) 4. Big Hit (C. Debono) III Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2640m. 1. Pittacos (N. Baldacchino) {in – 3.24.9” (1.17.6”) 2. New Look Des Mots (J. Farrugia) 3. Pout de Quelaines (K. Galea) 4. Prince Feulavoir (J. Bartolo) IV Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2640m. 1. Keeping Quality (C. Magro) {in – 3.29.8” (1.19.5”) 2. Nick de Touchyvon (C. Debono) 3. Stefan Sufflor (A. Bartolo) 4. Oolong (C. Calleja) V Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2640m. 1. Lucky d’Hercla (C. Calleja) {in – 3.26.1” (1.18”) 2. Lorenz de Noyelles (R. Gatt) 3. Orgeat (N. Baldacchino) 4. Noli de Marray (P. Spiteri) VI Ti;rija. Finali Kampjonat Assikura. Klassi Open A. Dist – 2140m. 1. Argus Hanover (C. Camilleri) {in – NTR 2. Mars (J. Cassar) 3. Reado November (S. Portelli) 4. Pro Shop (R. Gatt) VII Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2640m. 1. Octobre En Fete (C. Calleja) {in – 3.22.7” (1.16.8”) 2. Pepone du Castelet (C. Camilleri) 3. Pascal d’Ablon (R. Briffa) 4. Geronimos Cadillac (G. Muscat) VIII Ti;rija. Klassi Premier. Dist – 2640m. 1. Odedjalo (N. Baldacchino) {in – 3.19.3” (1.15.5”) 2. Oran (J. Farrugia) 3. Fire (M. Refalo) 4. Nabab du Chatelet (C. Camilleri) IX Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2640m. 1. Quo Vadis Phedo (C. Calleja) {in – 3.25.2” (1.17.7”) 2. Landi Breton (D. Ellul) 3. Lotus du Goth (A. Spiteri) 4. Nurburging (A. Camilleri)
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
34 Sport BASKETBALL- KAMPJONAT BOV
Pavi Depiro fil-play-offs Bir-reb[a ta’ Pavi Depiro fuq Loyola Tata Motors u ttelfa ta’ Bupa Luxol kontra Athleta A to Z Electronics, Depiro sar it-tielet team li kkwalifika g[all-play-offs. L-a[[ar post ji;i de/i] nhar il-{add bejn Si;;iewi u Bupa Luxol wara li Si;;iewi tilfu kontra l-leaders Floriana Francesco Fenech. Fl-a[[ar minuti
Si;;iewi..............................77 Floriana Francesco Fenech.91
(15-12, 21-23, 27-21, 13-30) Si;;iewi: N. Falzon, P. Shoults 26, E. Xuereb 7, C. Aguis, A. Borg 7, D. Ross, C. Maeir 22, A. Fekete 4, M. Matijevic 11. Floriana: A. Baldacchino, B. Scott Camilleri 31, D. Camilleri, M. Glass 18, C. Sammut 10, I. Merceica 4, C. Calleja 7, D. Schembri 21. Referees: G. Barbara, E. Mangani u J. Abang. Ir-ri]ultat ma jag[tix indikazzjoni tal-log[ba. Erba’ minuti mit-tmiem l-iskor kien 77-77. Hawn Si;;iewi tilfu lill-playmaker A. Borg bil[ames fawl u ]ew; fawls tekni/i fet[u t-triq g[ar-reb[a Furjani]a. Si;;iewi ma tantx kienu kuntenti bil-kontroll taluffi/jali spe/jalment ta’ J. Abang li kien qed jirreffja lewwel log[ba fl-og[la divi]joni. Hawn wie[ed jistaqsi jekk kienx post li jirrefja log[ba delikata. Si;;iewi ma kellhomx tort meta J. Abang ma saffarx il-[ames fawl ovvju tal-Amerikan M. Glass fit-tielet sessjoni li kien ikun il-[ames wie[ed tieg[u bil-log[ba tista’ tie[u xejra o[ra. Wara bidu tajjeb minn Floriana, Si;;iewi rkupraw u spi//aw is-sessjoni basket minn ta[t 17-15. Il-log[ba kompliet bilan/jata, biss sitt punti konsekuttivi lejn nofs is-sessjoni raw lil Floriana 30-31. Si;;iewi rkupraw u naqqsu d-distakk salmistrie[ 40-37.
Floriana kellhom l-a[jar bidu g[at-tielet sessjoni u kabbru l-vanta;; g[al 51-42. Si;;iewi g[addew minn dan il-mument u dawru r-ri]ultat 54-51. Kienu Si;;iewi li bdew la[[ar g[axar minuti 64-61 minn fuq. Il-log[ob kompla bilan/jat 77-77, meta wasal l-ewwel fawl tekniku fuq ilkaptan tas-Si;;iewi E. Xuereb. Mil-linja tal-freethrow, B. Scott Camilleri li kellu wirja tajba g[amel lerba’ free-throws u minn hemm Si;;iewi tilfu rashom u Floriana ]ammew l-ewwel post. Il-[ames fawls fatali
Athleta A to Z Elec........76 Bup Luxol.......................68
(18-14, 16-12, 17-23, 25-19) Athleta: S. Hagul, S. Bugeja 13, M. Todorovic 12, M. Guisti, O. Said 16, S. Pace 5, W. Spiteri, K. Baldacchino 11, S. Bischoff 4, S. Schembri 15. Luxol: JP Cordina 2, M. Merceica 6, A. Micallef 13, J. Willoughby, S. Shackleford 13, J.P. Schembri , N. Vasovic 24, T. Paris 10, E. Bonello, S. Capello. Referees: E. Mangani, C. Terribile u L. Camilleri.
Luxol riedu reb[a kontra /-Champions renjanti biex isa[[u t-tamiet g[al post filfinali, imma g[alkemm kienu ming[ajr it-twil JP. Bonnici, kellu wirja tajjeb u dejjem baqg[u vi/in talAthleta. Il-[olma tag[hom [adet skoss meta l-ewwel S. Shackleford g[amel ir-raba’ fawl u wara spi//a barra bil-[ames wie[ed erba’ minuti mit-tmien. Athleta kellhom l-a[jar bidu u maru 13-5 minn fuq. Wara time-out Luxol tjiebu u naqqsu l-iskor sa tmiem issessjoni 18-14. Athleta kellhom l-a[jar bidu g[at-tieni sessjoni u maru 27-16 minn fuq. Luxol
g[amlu reazzjoni u b’g[axar punti konsekuttivi naqqsu ddistakk g[al punt 27-26. La[[ar minuti kienu talAthleta li daru 34-26 minn fuq. Athleta jirnexxilhom i]ommu l-vanta;;, imma wara l-[ames minuta, Luxol kellhom mument tajjeb u bdew l-a[[ar g[axar minuti basket minn ta[t 51-49. Luxol komplew fejn [allew u wara [ames punti minn fuq 58-53, il-coach talAthleta J. Galea g[ajjat timeout u bidel xi plejers. Din ilmossa [alliet effett, spe/jalment meta Luxol tilfu lil Shackleford biex wara li qalbu r-ri]ultat 63-59, ma [arsux lura. {adu li riedu
Loyola Tata Motors.........43 Pavi Depiro.......................68 (11-15, 9-14, 12-20, 11-19) Loyola: B. Zammit, A. Sarrio 2, C. cassar 9, S. Borg 4, L. Azzopardi, S. Vella , D. Mazzocchi 28. Depiro: R. Vella 13, K. Kuns 2, A. Aquilina 9, D. Agius 9, E. Lupo 2, M. Mallia 2 , I. Tanti 14, S. Morgan 17. Referees: E. Mangani, C. Terribile u L. Camilleri.
Depiro ming[ajr wisq diffikultà [adu vanta;; li Loyola kellhom lil J.P. Azzopardi nieqes u t-twal A. Axiaq u J. Ransley. Wara bidu kwiet, Depiro ]iedu fil-log[ob biex spi//aw l-ewwel sessjoni 15-11 minn fuq. Loyola ]ammew kuntatt u kienu basket minn ta[t 19-17, biss fl-a[[ar minuti qabel l-intervall Depiro ]iedu l-vanta;; g[al 29-20. Bir-reazzjoni tal-Loyola ma tasalx, Depiro komplew jiddettaw il-log[ob u bdew la[[ar g[axar minuti b’vanta;; tajjeb 49-32. Bl-isforzi tal-Loyola jkunu konfu]i, Depiro ma kellhomx diffikultà biex jiksbu post filplay-offs.
Beverley Zammit ta’ Depiro ssikkata minn Diane Muscat u Becky Naudi ta’ Luxol (Ritratt> Joseph Galea)
BASKETBALL - ST JAMES HOSPITAL K.O. NISA.
Ir-raba’ unur g[al Luxol Luxol kisbu r-raba’ unur tag[hom dan l-ista;un meta fil-finali tas-St.James Hospital K.O. g[elbu lirrivali Pavi Depiro.
Pavi Depiro........................64 Luxol..................................71 (22-18, 15-18, 11-18, 16-17) F’log[ba kumbattuta u movimentata kienu Luxol li bl-a[[ar sforzi tag[hom kisbu r-raba’ unur tal-ista;un. Illog[ba kienet sabi[a u e//itanti bi]-]ew; timijiet jag[tu l-a[jar tag[hom. Wara bidu kwiet, tliet xuttijiet mill-bog[od raw lil Depiro 15-6 minn fuq. Wara time-out Luxol bdew jilag[bu a[jar biex naqqsu d-distakk sa tmiem is-sessjoni 22-18. Il-log[ba kompliet bilan/jata b’Luxol imorru minn fuq lejn tmiem is-
sessjoni, imma basket minn S. DeMartino po;;a lil Depiro punt minn fuq 37-36. Lejn nofs it-tielet sessjoni, Luxol kisbu tmien punti ming[ajr risposta biex marru 48-41 minn fuq. Depiro fl-a[[ar minuti wettqu rimonta meta Luxol bidlu lil M. Williams min[abba r-raba’ fawl 54-48. Wara li Depiro kienu basket bog[od 54-52, ir-risposta talLuxol rathom g[axar punti quddiem 64-54. Hawn Luxol tilfu lil M. Williams bil-[ames fawl. Depiro [adu vanta;; u g[amlu l-iskor indaqs 64-64. Meta Depiro dehru resqin lejn reb[a, banalment L. Belche g[amlet il-[ames fawl. Issa kienu Luxol li [adu vanta;; u kisbu l-a[[ar seba’ punti u rraba’ unur fost il-fer[ tassapporters.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Sport 35 FUTBOL – L-EWWEL DIVI}JONI
Lija jdawru telfa f’reb[a minn Christopher Cassar
BIR}EBBU:A …………. 1 LIJA A……...……………. 3
Lija Athletic dawru telfa f’reb[a kontra Bir]ebbu;a meta skorjaw tliet darbiet fittieni taqsima u komplew blisfida tag[hom g[all-promozzjoni. Lija b’hekk irritornaw g[ar-reb[ wara d-disfatt ta’ 8-3 kontra St. Andrews, anki jekk kontra l-istess Saints kisbu l-kwalifikazzjoni fitTrophy. Kient log[ba b’]ew; u/u[ fejn Bir]ebbu;a kienu f’kontroll assolut sa l-ewwel sieg[a fejn marru fil-vanta;; u laqtu darbtejn il-lasta wkoll u qatt ma dehru f’periklu. I]da sostituzzjoni doppja mill-coach Patrick Curmi [alliet effett di]astru] fuq it-team li tilef ir-ritmu tal-log[ba biex sofra tliet goals u spi//a [are; mill-ground b’idejh vojta. Il-bidu tal-log[ba kien wie[ed verament kwiet bi]]ew; na[at jikkontrollaw tajjeb lil xulxin. Il-fatt li ]-]ew; na[at ma setg[ux ifallu punti minn dan il-konfont iktar diffi/li bi]-]ew; na[at ferm u ferm attenti li ma ji]baljaw xejn. Lija li huma semi finalisti tal-U*BET FA Trophy bdew ikunu kkontrollati tajjeb minn Bir]ebbu;a fejn l-attakkanti Mazzitelli u Dos Santos bdew jippressaw [afna lid-difensuri ta’ Lija. L-unika konklu]joni fl-ewwel nofs sieg[a kienet minn freekick ta’ Konda li ftit inkwieta lill-goalkeeper ta’ Bir]ebbu;a Ivan Casha. Fl-40 minuta kross shot ta’ Rio Micallef g[al ftit ma qarraqx bil-goalkeeper ta’ Lija Bonnici li rnexxielu jmiss ilballun qabel dan stampa malwieqfa. Ftit wara freekick ta’ Konda kien imblukkat middifi]a ta’ Bir]ebbu;a, biex fil-45 minuta Bir]ebbu;a marru fil-vanta;; meta minn kross mix-xellug ta’ Deanov kien VINICIUS PEREIRA DOS SANTOS li da[al tajjeb u bir-ras anti/ipa lill-goalkeeper Bonnici. Fil-[in mi]jud Bir]ebbu;a sfortunati li ma ]idux goal
Kif Jinsabu
L R D T F KPti
Naxxar L 15 Vittoriosa S 15 Lija A 15 Pietà H 15 Marsaxlokk 15 Gudja U 15 St. Andrew’s 15 }ejtun C 15 G]ira U 15 Bir]ebbu;a SP15 Dingli S 15 Mqabba 15
9 9 9 8 7 7 7 4 3 2 2 0
4 2 32 13 31 3 3 24 18 30 2 4 27 22 29 3 4 30 16 27 5 3 27 20 26 4 4 26 18 25 3 5 28 24 24 5 6 13 18 17 6 6 18 20 15 3 10 19 34 9 3 10 11 34 9 5 10 15 33 5
ie[or meta minn freekick ta’ Deanov, re;a’ kien Vinicius Pereira Dos Santos li bir-ras laqat il-lasta. Fit-tieni taqsima Bir]ebbu;a ]ammew ir-ritmu tal-a[[ar minuti tal-ewwel taqsima u resqu qrib bi freekick ta’ Deanov li mar ftit barra. Fit-63 minuta sostituzzjoni doppja minn Bir]ebbu;a fejn b’sosrpri]a nqala’ Pereira Dos Santos u minuta wara Lija kisbu l-goal tad-draw b’xutt fil-baxx ta’ BEPPE ANTIGNOLO li [asad lil Casha. Issa l-log[ba [adet xejra differenti fejn Lija [adu l-kontroll u Bir]ebbu;a dehru konfu]i. Fil-75 minuta minn azzjoni ta ’ korner daqqa ta ’ ras ta ’ Mintoff lejn IGE li bit - takkuna [asad lil Casha . Bir]ebbu;a nxte[tu fl attakk biex jippruvaw isal vaw log[ba li kienet f ’ ide jhom u resqu qrib minuta mit - tmiem b ’ xutt ta ’ Sammut imur ftit barra . I]da fid - 90 minuta Lija a//ertaw bit - tielet goal meta s - sostitut RICARDO SEVERINO GONCALVES spara fix - xibka wara azzjoni fuq ix-xellug ta’ Ige. Bir]ebbu;a – I. Casha, R.
Micallef, J. Farrugia, R. Mintoff, M. Hrubsa, F. Peplow, K. Borg, M. Mifsud (J. Sammut), T. Mazziteli, M. Deanov, V. Pereira Dos Santos (G. Goodlip) Lija A – L. Bonnici, T. Fleri Soler, M. Fleri Soler, D. Scerri, D. Vukovic, L. Konda (D. Mintoff), A. Scicluna, A. Mercieca (E. Briffa), B. Antignolo, A. Ige, A. Sacco (R. Severino Goncalves). Referee – Malcolm Spiteri
Martin Deanov ta’ Bir]ebbu;a segwit minn Ige ta’ Lija (Ritratt> Joseph Galea)
Naxxar fl-ewwel post NAXXAR L. …………….. 5 }EJTUN C. ……………... 1
Naxxar irritornaw lura flewwel post meta bl-iktar mod fa/li g[elbu lil }ejtun biex g[amlu pass ie[or lejn il-promozzjoni anki jekk it-taqtig[a g[adha miftu[a bera[ ma’ g[add ta’ timijiet o[ra, f’kampjonat li dejjem qed ikun interessanti. Quddiem folla sabi[a min[abba r-rivalità li te]isti bejn dawn i]-]ew; na[at, illog[ba kienet bla storja g[aliex Naxxar mill-ewwel urew issuperjorità tag[hom minkejja li kienu ming[ajr il-captain u mutur tat-team Victor Bellia u anki [allew lil Ewurun fuq ilbank tas-sostituti. Il-coach Winston Muscat issa g[aqqad skwadra verament b’sa[[itha f’kull dipartiment u l-Lions issa huma favoriti li jiksbu wie[ed millpostijiet disponibbli g[allPremier. Naxxar kellhom bidu tajjeb u wara ftit minuti Gilbert Camilleri da[al tajjeb g[al kross fit-tul u xxuttja ftit g[oli. Fis-seba’ minuta
Naxxar fet[u l-iskor meta minn azzjoni ta’ Julian Vella dan qassam fil-kaxxa fejn inqalg[et ta[wida quddiem Tabone bil-ballun jasal g[and MENDES RIBEIRO li spara l-ballun fix-xibka. }ejtun wie;bu b’xutt ta’ El Ghaouti li kien salvat minn Azzopardi. Fl-20 minuta azzjoni ta’ Ribeiro fuq ix-xellug u kross lejn Falzon li bir-ras xe[et ftit g[oli. Erba’ minuti wara azzjoni simili b’Ribeiro jisraq ballun tajjeb lil Magro u jqassam lejn Darren Falzon li tilef il-bilan/ i]da xorta wa[da rnexxielu jixxuttja bil-ballun imur ftit g[oli. }ejtun kellhom tentattiv ie[or ta’ El Ghaouti salvat minn Azzopardi u e]att qabel intemmet l-ewwel taqsima Naxxar marru fil-vanta;; meta minn korner mog[ti minn Doffo kien ANGUS BUHAGIAR li anti/ipa lil kul[add fuq l-ewwel lasta u spara fix-xibka. Jekk kien hemm xi dubju fejn sejra r-reb[a finali, dan id-dubju spi//a g[alkollox
fil-bidu tat-tieni taqsima fejn Naxxar skorjaw darbtejn o[ra fil-50 u fit-53 minuta. Fil-50 minuta pass ta’ Rocha Da Silva lejn DARREN FALZON li wa[du quddiem Tabone ma ]baljax u tliet minuti wara azzjoni ta’ Ribeiro fuq ix-xellug u kross lejn GILBERT CAMILLERI li mill-vi/in ma ]baljax. Fis-70 minuta }ejtun skorjaw goal ta’ konsolazzjoni meta minn kross ta’ Oldi Majtara kien EL GHAOUTI li bir-ras mill-vi/in xe[et fixxibka, i]da ]ew; minuti wara Naxxar g[amluhom [amsa grazzi g[al ANGUS BUHAGIAR li skorja b’xutt fil-baxx minn tarf il-kaxxa. }ejtun C – J. Tabone, Z.
Vukovic, D. Zahra, E. Azzopardi (D. Mifsud), K. Abela, C. Magro, J. Spiteri, K. Vassallo (A. Farrugia), O. Majtara, A. Carabott, O. El Ghaouti (D. Cucciardi). Naxxar L – J. Azzopardi, J. Vella, K. Drago, A. Buhagiar (W. Bonnici), S. Eboh, G. Camilleri (M. Bezzina), P. Doffo, A. Rocha Da Silva, R. Cassar, D. Falzon, A. Mendes Ribeiro (A. Ewurun). Referee – Trustan Farrugia
Cann
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
36 Sport LEAGUE CUP FINAL
Swansea jumiljaw lil Bradford fil-finali Il-klabb tal-Premier League Swansea, litteralment ;ab fixxejn lill-klabb tar-raba’ kategorija Bradford City u reba[lu 5-0 fil-final talLeague Cup f’Wembley Stadium. B’hekk Swansea se ji//elebraw g[eluq il-100 sena mit-twaqqif tag[hom bir-reb[ ta’ unur ma;;uri. }ew; goals minn Nathan Dyer, wie[ed minn Michu u penalty u goal lejn l-a[[ar ta’ Jonathan de Guzman temmew il-[olma avventuru]a ta’ Bradford li matulha sar lewwel klabb mir-raba’ kategorija li wasal sa final Ingli]a f’aktar minn 50 sena. Bradford kellhom ilgoalkeeper Matt Duyke imke//i fit-tieni taqsima g[al foul fuq De Guzman qabel lOlandi] skorja mill-11-il metru. Bradford li n-numru kbir ta’ partitarji tag[hom ixejru l-
bnadar [allew impressjoni memorabbli f’Wembley, qatt ma heddew serjament li setg[u jiskorjaw f’dik li kienet finali bla storja. Bradford City: 12-Matt Duke, 2-Stephen Darby, 23Rory McArdle, 16-Carl McHugh, 27-Curtis Good (5Andrew Davies 46), 11-Garry Thompson (20-Zavon Hines 72), 24-Nathan Doyle, 18Gary Jones, 14-Will Atkinson, 9-James Hanson, 21-Nahki Wells (1-Jon McLaughlin 58) Swansea City: 25-Gerhard Tremmel, 22-Angel Rangel, 24-Ki Sung Yeung (16-Garry Monk 63), 6-Ashley Williams, 33-Ben Davies (21Dwight Tiendalli 84), 7-Leon Britton, 20-Jonathan De Guzman, 15-Wayne Routledge, 12-Nathan Dyer (14-Roland Lamah 78), 11Pablo Hernandez, 9-Michu Referee: Kevin Friend
{u Pistorious ukoll akku]at bi qtil
PREMIERSHIP
Man City jibqg[u jittamaw Goals fit-tieni taqsima minn Yaya Toure u Carlos Tevez taw reb[a 2-0 lil Manchester City fuq Chelsea, liema reb[a fet[et xaqq ]g[ir ta’ tama li g[ad jistg[u j]ommu t-titlu. Chelsea kienu fallew i//ans li jmorru fil-vanta;; kmieni fit-tieni taqsima flEtihad Stadium meta Frank Lampard kellu penalty salvat tajjeb minn Joe Hart, waqt li City esperjenzaw perjodu twil ta’ frustrazzjoni meta bdew ifallu /ans wara lie[or. Toure ]blokka r-ri]ultat fit-63 minuta b’xutt fil-baxx waqt li s-sostitut Tevez a//erta mit-tliet punti b’xutt qawwi [ames minuti mittmiem. Ir-ri]ultat ipo;;i lis-City li jinsabu t-tieni, 12-il punt wara l-leaders Manchester United li re[bu 2-0 g[and QPR is-Sibt waqt li Chelsea baqg[u t-tielet b’49 punt. Fil-partita l-o[ra Newcastle United g[elbu lil Southampton li b[alhom
Plejers ta’ Swansea wara l-pre]entazzjoni tal-League Cup
huma mhedda bir-relegation 4-2 u issa jinsabu sitt punti fuq iz-zona l-[amra. Is-Saints fet[u l-iskor minn Schneiderlin wara tliet minuti imma Newcastle dawru r-ri]ultat b’goals minn Sissoko u Cisse qabel Lambert ;ab id-draw g[al Southampton fil-50 minuta Imma penalty ta’ Cabaye u auto-goal ta’ Hooiveld taw it-tliet punti lil Newcastle. Ri]ultati Premiership
Man City v Chelsea 2-0 Newcastle v Southampton 4-2
The Championship Wolves v Cardiff C. League Cup Final Bradford C. v Swansea :ermanja
1-2
0-5
M’gladbach v B. Dortmund 1-1 Greuther F. v Leverkusen 0-0
Olanda
Feyenoord v PSV Ajax v Den Haag Utrecht v Roda Kerkrade Alkmaar v NAC Breda Franza Lyon v Lorient Bordeaux v Brest Premier Sko//i] Celtic v FC Dundee Dundee Utd v Hibernian
2-1 1-1
4-0 0-1 3-1 0-2 5-0 2-2
Carl Pistorious li ji;i [u l-kbir tal-atleta Olimpiku u Paralimpiku Oscar Pistorious, qed jiffa//ja akku]i talli qatel mara f’in/ident tattraffiku [ames snin ilu. Dan [abbritu l-familja tieg[u li kkonfermat rapport li ddomina lmedia fl-Afrika t’Isfel jumejn wara li l-’Blade Runner’ ing[ata libertà provi]orja fuq qtil. Carl Pistorious jinsab akku]at li qatel mara fuq mutur fl-2008 imma l-ka] m’g[andu x’jaqsam xejn mal-qtil li kkommetta [uh fuq ittfajla tieg[u f’Jum San Valentino. Madankollu ftit kienu jafu b’dan il-ka]
sakemm l-istazzjon televi]iv lokali, e-News Channel Afrika, irrapportah il-{add,. Fi stqarrija l-familja qalet li Carl deher quddiem Im[allef il-{amis u se jer;a’ jkun fil-Qorti lejn l-a[[ar ta’ Marzu. {uh Oscar ing[ata libertà kundizzjonata l-:img[a wara ;img[a ta’ smig[ ta’ ka] li segwietu d-dinja kollha. Minn e]amijiet u kampjuni fuq demm li tie[du e]att wara l-in/ident, jidher li Carl ma kienx ta[t l-effett tal-alko[ol u dan jikkonferma li kien in/ident sfortunat,” qal l-Avukart talfamilja Kenny Oldwage.
KAROZZI
28 iwe;;g[u f’Daytona In/ident fi/-/irkwit ta’ Daytona wassal biex almenu 28 partitarji we;;g[u wara li ntlaqtu mit-tifrik ta’ [abta bejn g[axar karozzi, inklu] tyre li tar g[al fuq in-nies fla[[ar dawra tat-ti;rija NASCAR. Uffi/jali tat-ti;rija qalu li 14-il partitarju kellhom jittie[du fi sptar fil-vi/in u 14 o[ra ng[ataw ’il fuq fi//irkwit ta’ Florida li lbiera[ kellu jilqa’ fih it-ti;rija presti;ju]a tad-Daytona 500.
Fost dawk feruti kien hemm tifel ta’ 14-il sena li kien jinsab f’kundizzjoni kritika imma stabbli flimkien ma’ ra;el li kellu ji;i operat b’feriti gravi [afna f’rasu. Joie Chitwood, President tad-Dayton International Speedway, qal li t-ti;rija tal{add se ssir xorta minkejja dan l-in/ident. It-ti;rija tas-Sibt li tag[ti bidu g[all-akbar avveniment tat-tlielaq tal-karozzi fl-Istati
Uniti, intreb[et minn Tony Stewart. L-in/ident se[[ meta Regan Smith li kien fuq quddiem, ipprova jimblokka sewwieq ie[or meta kienu resqin lejn il - parti minn fejn tibda t ti;rija u laqat il - karozza l o[ra . B ’ dan l - in/ident il karozza ta ’ Kyle Larson inqatg[et mill - art bilmagna tinqala’ minn postha, imma [are; ming[ajr konsegwenzi.
Mument mill-in/ident li [alla 28 persuna feruti
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Sport 37 FUTBOL TALJAN
Milan u Inter itellfu l-punti lil xulxin AC Milan u Inter spi//aw fi draw 1-1 fil-180 derby filKampjonat, liema ri]ultat xejn ma sewa li]-]ew; timijiet g[aliex bil-punt li [adu Milan illum jistg[u jinqab]u minn Lazio waqt li naqsu milli jersqu vi/in aktar ta’ Napol li jinabu t-tieni. Inter in-na[a tag[hom baqg[u fil[ames post u la[qu lil Lazio b’log[ba aktar. Fil-log[biet l-o[ra Juventus irritornaw g[ar-reb[ kontra Siena filwaqt li Roma kisbu ttieni reb[a konsekuttiva filborra ta’ Bergamo. Reb[a drammatika kisbu wkoll Cagliari kontra Torino li temmew il-log[ba b’disa’ plejers. GENOVA – Sampdoria komplew g[addejjin bilforma tajba tag[hom meta fi Stadio Marasssi g[elbu lil Chievo 2-0 b’goal f’kull taqsima, f’log[ba diretta ma’ avversarji li b[al Sampdoria qed jippruvaw jitbieg[du mizzona tar-relegation. Wara ddraw kontra Napoli, Sampdoria g[amlu pass ie[or ’l quddiem u issa qab]u lillistess Chievo fil-klassifika. Kien POLI li feta[ l-iskor x’xutt pre/i] fil-baxx fit-33 minuta u seba’ minuti mittmiem kien EDER li g[alaq il-log[ba g[all-Blucerchiati bit-tieni goal ta’ Sampdoria. BERGAMO –Roma kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva meta g[elbu lil Atalanta barra minn darhom 3-2 f’log[ba li ntlag[bet f’kundizzjonijiet diffi/li. Kienu Atalanta li marru kmieni fil-vanta;; b’goal ta’ LIVAJA wara tmien minuti i]da erba’ minuti wara MARQUINHO kiseb id-draw g[al Roma. Roma marru g[all-ewwel darba filvanta;; fl-34 minuta permezz ta’ PJANIC i]da e]att qabel intemmet l-ewwel taqsima LIVAJA skorja t-tieni goal tal-Bergamaschi. Fil-71 minuta Roma skorjaw dak li kellu jkun il-goal tar-reb[a permezz ta’ TOROSIDIS u Atalanta spi//aw illog[ba b’g[axar plejers meta Contini kien muri t-tieni karta safra fid-89 minuta. BOLOGNA – Il-log[ba bejn Bologna u Fiorentina
kient posposta min[abba lborra li ni]let fir-re;jun talEmilia Romagna, fejn anki t[assru l-log[biet Cesena v Ascoli u Modena v Brescia mill-Kampjonat tas-Serie B. Il-log[ba bejn Bologna u Fiorentina issa se tintlag[ab g[ada fid-8.45pm. CAGLIARI – Log[ba drammatika u reb[a g[al Cagliari fl-istadium Is Arenas li tant ;ab inkwiet g[al Cagliari u d-diri;enti tieg[u bil-president ta’ Cagliari Cellino mi]mum arrestat fil[abs. Ilbiera[ i]da punti prezzju]i g[al Cagliari li marru fil-vanta;; b’penalty ta’ SAU fis-37 minuta. Kif bdiet ittieni taqsima Torino kisbu ddraw permezz ta’ CERCI u fl54 minuta marru minn fuq b’goal ta’ STEVANOVIC. Kwarta mit-tmiem Cagliari g[amlu l-iskor 2-2 permezz tal-captain CONTI u l-log[ba dehret destinata g[al draw, i]da fl-a[[ar minuti ;ara minn kollox. Fis-87 minuta penalty g[al Cagliari u tke//ija ta’ Ogbonna ta’ Torino. Mill-11-il metro kien PINILLA li po;;a lil Cagliari mil-;did minn fuq. Minuta wara Torino spi/aw b’disa’ plejers meta kellhom lil Diop imke//i wkoll u minkejja dan in-nuqqas Torino kisbu ddraw fit-92 minuta minn penalty mog[ti minn BIANCHI. I]da kien g[ad baqa’ emozzjoni o[ra g[aliex fl-94 minuta DANIELE CONTI skorja l-goal tar-reb[a ta’ Cagliari li kisbu punti prezzju]i fil;lieda kontra r-relegation. TURIN – Wara t-telfa kontra Roma Juventus irritornaw g[ar-reb[ kif kien mistenni meta g[elbu lil Siena 3-0, i]da kien biss lejn it-tmiem li serr[u rashom g[alkollox mittliet punti. Issa Juventus g[andhom vanta;; ta’ seba’ punti fuq l-eqreb rivali Napoli u jistennew x’se jag[mlu lPartenopei llejla kontra Udinese, qabel il-konfront dirett ta’ nhar il-:img[a. Kien LICHSTEINER li feta[ l-iskor g[al Juventus fit-30 minuta u kwarta mit-tmiem GIOVINCO skorja t-tieni
Rodrigo Palacio ta’ Inter (xellug) attakkat minn Riccardo Montolivo ta’ Milan fid-derby tal-biera[
goal ta/-champions. Minuta mit-tmiem Juventus g[amlu rreb[a iktar fa/li meta lFran/i] POGBA skorja ttielet u l-a[[ar goal. PARMA – Catania komplew jissorprendu u javvanzaw fil-klassifika b’reb[a fitTardini kontra Parma. Catania a//ertaw minn din ir-reb[a b’]ew; goals fl-ewwel taqsima fejn kien LODI li feta[ liskor wara [ames minuti u minuta qabel l-intervall KEKO g[amilhom 2-0. Fittieni taqsima Catania amministraw il-vanta;; i]da t-team ta’ Roberto Donadoni da[al mill-;did fil-log[ba b’penalty skorjat minn AMAURI fejn fl-istess azzjoni Catania kellhom ukoll lil Legrottaglie mke//i. MILAN - Id-derby della Madonnina ntemm 1-1 hekk kif Milan u Inter it-tnejn dehru li ma riedux jo[or;u b’idejhom vojta. Milan fet[u l-iskor minn EL SHAARAWY wara pass ta’ Boateng fl-ewwel taqsima imma Inter ;abu ddraw mis-sostitut SCHELOTTO li kien ilu biss ]ew; miunti li da[al flok Cambiasso.
SPANJA
Messi jsalva lil Barcelona Lionel Messi g[en lil Barcelona jirkupraw mid-disfatta ta’ nofs il-;img[a fi/Champions League kontra AC Milan hekk kif il-leaders ta’ La Liga rkupraw minn goal minn ta[t biex reb[u 2-1 g[and Sevilla, li b[alhom huma wkoll semifinalisti fitTazza tat-Re. Barcelona kienu meg[luba 2-0 g[and Milan u Sevilla lag[bu l-istess log[ba tat-
Taljani fejn /a[[du lill-avversarji mill-ispazji u marru filvanta;; qabel il-mistrie[. David Villa u l-Plejer tasSena Messi, wettqu r-rimonta fit-tieni taqsima biex [allew lil Barcelona fl-ewwel post bi 68 punt minn 25 log[ba. Real Madrid jinsabu t-tielet wara Atletico Madrid bi 52 punt wara li huma wkoll kellhom jirkupraw minn goal minn ta[t biex g[elbu lill-
a[[ar tim fil-klassifika Deportivo la Coruna 2-1 b’goals lejn it-tmiem minn Kaka u Gonzalo Higuain. Kemm Real kif ukoll Barcelona li se jiltaqg[u fittieni leg tas-semifinali tatTazza tar-Re g[ada, bl-iskor 1-1 fl-ewwel leg, t[abtu tul ilpartita kollha wara li t-tnejn g[a]lu li jserr[u plejers importanti f’dawn il-partiti ta’ tmiem il-;img[a.
Ri]ultati u klassifiki Serie A
Palermo v Genoa Sampdoria v Chievo Atalanta v Roma Bologna v Fiorentina Cagliari v Torino Juventus v Siena Parma v Catania Inter v Milan Udinese v Napoli Lazio v Pescara Kif Jinsabu
0-0 2-0 2-3 posp 4-3 3-0 1-2 1-1
illum illum
L R D T F K Pti
Juventus 26 18 4 4 Napoli 25 15 6 4 Milan 26 13 6 7 Lazio 25 13 5 7 Inter 26 13 5 8 Fiorentina 25 12 6 7 Catania 26 12 6 8 Roma 26 12 4 10 Udinese 25 9 9 7 Parma 26 8 8 10 Sampdoria (-1)26 9 6 11 Torino (-1) 26 7 11 8 Cagliari 26 8 7 11 Chievo 26 8 5 13 Atalanta (-2) 26 8 5 13 Bologna 25 7 5 13 Genoa 26 6 8 12 Siena (-6) 26 7 6 13 Pescara 25 6 3 16 Palermo 26 3 11 12
53 17 58 46 21 51 45 32 45 35 29 44 41 34 44 45 30 42 34 31 42 54 47 40 35 34 36 32 35 32 33 30 32 32 32 31 32 44 31 26 42 29 24 38 27 35 37 26 26 37 26 29 39 21 20 51 21 22 39 20
Log[ob li jmiss Il-:img[a 01-03-13 Napoli v Juventus Is-Sibt 02-03-13 Milan v Lazio Il-{add 03-03-13 Torino v Palermo Bologna v Cagliari Catania v Inter Fiorentina v Chievo Pescara v Udinese Sampdoria v Parma Siena v Atalanta Roma v Genoa
L-Aqwa skorers
18-il goal – Cavani (Napoli) 16-il goal – El Shaarawy (Milan) 14-il goal – Di Natale (Udinese) 11-il goal – Jovetic (Fiorentina), Lamela (Roma), Osvaldo (Roma), Sau (Cagliari)
Serie B
Juve Stabia v Grosseto Spezia v Novara Cittadella v Livorno Crotone v Ternana Empoli v Padova Pro Vercelli v Bari Verona v Varese Vicenza v Sassuolo Lanciano v Reggina Cesena v Ascoli Modena v Brescia Kif Jinsabu Sassuolo Livorno Verona Varese Empoli (-1) Juve Stabia Modena (-2) Novara (-4) Brescia Padova (-2) Cittadella Ascoli (-1) Ternana Lanciano Spezia Crotone Cesena Bari (-5) Reggina (-3) Vicenza Pro Vercelli Grosseto (-6)
Lega Pro Grupp A
2-1 0-6 0-2 0-1
1-1 2-1 2-0 0-1 3-1
posp posp
L R D T F K Pti
27 19 4 4 27 16 6 5 27 14 8 5 27 12 8 7 27 10 10 7 27 10 8 9 26 10 8 8 27 11 5 11 26 7 13 6 27 8 12 7 27 9 7 11 26 9 7 10 27 8 9 10 27 7 12 8 27 8 8 11 27 8 8 11 26 7 10 9 27 8 9 10 27 7 10 10 27 5 9 13 27 5 5 17 27 4 10 13
55 21 61 51 33 54 39 21 50 33 28 43 42 40 39 41 39 38 34 30 36 41 29 34 31 25 34 31 31 34 33 40 34 34 35 33 26 28 33 30 37 33 36 44 32 25 34 32 29 42 31 33 31 28 25 33 28 29 39 24 22 46 20 29 43 16
Como v Feralpisalo’ Cuneo v Sudtirol Entella v Lecce San Marino v Albinoleffe Trapani v Lumezzane Treviso v Cremonese Tritium v Portogruaro Carpi v Pavia
0-2 posp 2-2 posp 2-0 1-1
posp illum
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
38 Sport LAND ROVER MALTA MARATHON
Il-Marokkin Hajjy iwaqqaf rekord tad-distanza Il-Marokkin Mohamed Hajjy reba[ it-28 edizzjoni tal-Land Rover Malta Marathon g[attielet sena konsekuttiva. Huwa temm iddistanza ta’ 42.2 km f’2 sag[tejn 16-il minuta u 7 sekondi kiseb it-tielet reb[a konsekuttiva tieg[u f’pajji]na. Mohammed Hajjy kiser ukoll ir-rekord talkorsa li kien ta’ sag[tejn 18-il minuta u 38 sekondi li kien twaqqaf mill-Kenjan Joshua Kipchemba fis-sena 2008. Fit-tieni post da[al Marokkin ie[or Abdel Hakim f’2.18:14 min. filwaqt li Kabbouri Abdelkrim g[amel it-tielet l-a[jar [in tal;urnata f’2.28:5 min. G[al darb’o[ra Jonathan Balzan ma ddi]appuntax meta da[al fir-raba’ post f’sag[tejn 28 minuta u 42 sekonda biex kien ukoll l-ewwel Malti li temm il-maratona wara
t-tliet Marokkini. L-ewwel maratona mara li da[let kienet Carmen Hili f’sag[tejn 56 minuta 41 sekonda. In-nofs maratona li bdiet ukoll mill-Imdina fejn i]da l-atleti evitaw milli jid[lu Ta’ Qali u ;ibdu dritt lejn {‘Attard bi tmiem f’TasSliema, intreb[et mill-Pollakk Mattheus Kazmierczac f’sieg[a u 11 -il minuta filwaqt li fit-tieni post da[al il-Britanniku Mike Porch f’sieg[a 11-il minuta u 20 sekonda bil-Fran/i] Lachtergal fit-tielet post f’sieg[a 11-il minuta u 56 sekonda. Din is-sena [adu sehem numru rekord ta’ 3,200 atleta li 465 minnhom [adu sehem filMaratona li bdiet kmieni l-{add filg[odu millImdina t-tnejn intemmu fix-Xatt tas-Sliema. Din is-sena saret ukoll Walkathon kif ukoll issolitu Fun Run.
Mohammed Hajjy waqqaf rekord tal-maratona
MARATONA
Maisei jirba[ f’Hong Kong Jonathan Balzan l-ewwel Malti fil-Maratona bir-raba’ post overall
Il-Pollakk Mattheus Kazmierczac reba[ inNofs Maratona
Il-Kenjan Julius Maisei tg[allem lezzjoni mi]-]ew; edizzjonijiet pre/edenti talmaratona ta’ Hong Kong meta beda l-isprint tieg[u kmieni u din id-darba kkalkula tajjeb biex fit-tielet tenattiv tieg[u reba[ li Standard Chartered Hong Kong Marathon. L-atleta ta’ 32 sena reba[ din il-maratoneta f’sag[tejn 14-il minuta u 18-il sekonda quddiem il-kompatrijott James Mbugua li temm g[axar sekondi warajh u lEtijopjan Deribe Robi li da[al 19-il sekonda wara rrebbie[. “Fl-a[[ar ]ew; edizzjonijiet g[amilt ]ball li bdejt li sprint kmieni u ;ejt mil[uq u maqbu]. Din iddarba bdilt it-tattika u kont /ert li kont se nwassal sala[[ar,” qal Maisei li insista li l-[in mhux daqstant tajjeb tieg[u kien dovut g[allkundizzjonijiet tat-temp, fosthom dik li jrid ji;ri 3 km f’mina. Fil-kategorija tan-nisa lEtijopjana Misiker Demissie saret l-ewwel atleta li ]ammet it-titlu f’din il-maratona wara reb[a f’sag[tejn 30 minuta u 49 sekonda fejn anke hi insistiet li r-ri[ kellu effett fuq il-prestazzjoni tag[ha. Il-maratona din is-sena
kienet tinkludi wkoll tellieqa ta’ 10 km li kienet kompluta minn Fauja Singh, l-ixje[ maratoneta fid-dinja li g[andu 101 sena u li g[amel [in ta’ sieg[a 32 minuta u 28. L-ewwel reb[a
Intant Dennis Kimetto kiseb l-ewwel reb[a tieg[u fit-tieni dehra fuq distanza ta’ Maratona meta reba[ ilmaratona ta’ Tokjo f’[in rekord tal-korsa. L-atleta ta’ 29 sena kellu [in ta’ sag[tejn sitt minuti u 50 sekonda biex kiser irrekord tal-I]vizzeru Viktor Rothlin bi 33 sekonda mwaqqaf fl-2008. Ir-rebbie[ tas-sena l-o[ra l-Kenjan Michael Kipyego spi//a tmien sekondi wara Kimetto fit-tieni post waqt li Kenjan ie[or, Bernard Kipyego da[al it-tielet. Din kienet l-ewwel darba li l-maratona ta’ Tokjo tpo;;iet fost il-maratoneti lkbar fid-dinja u r-reb[a ta’ Kimetto po;;ietu fl-ewwel post fil-klassifika f’kampjonat mifrux fuq sitt legs f’sentejn li jinkludi wkoll il-maratoni ta’ Boston, Londra, Berlin, Chicago u New York. Fil-kategorija tan-nisa [ar;et rebbie[a l-Etijopjana Aberu Kebede f’2.25:35.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
38 Sport LAND ROVER MALTA MARATHON
Il-Marokkin Hadjj iwaqqaf rekord tad-distanza Il-Marokkin Mohamed Hadjj reba[ it-28 edizzjoni tal-Land Rover Malta Marathon g[attielet sena konsekuttiva. Huwa temm iddistanza ta’ 42.2 km f’2 sag[tejn 16-il minuta u 7 sekondi kiseb it-tielet reb[a konsekuttiva tieg[u f’pajji]na. Mohammed Hadjj kiser ukoll ir-rekord talkorsa li kien ta’ sag[tejn 18-il minuta u 38 sekondi li kien twaqqaf mill-Kenjan Joshua Kipchemba fis-sena 2008. Fit-tieni post da[al Marokkin ie[or Abdel Hakim f’2.18:14 min. filwaqt li Kabbouri Abdelkrim g[amel it-tielet l-a[jar [in tal;urnata f’2.28:5 min. G[al darb’o[ra Jonathan Balzan ma ddi]appuntax meta da[al fir-raba’ post f’sag[tejn 28 minuta u 42 sekonda biex kien ukoll l-ewwel Malti li temm il-maratona wara
t-tliet Marokkini. L-ewwel maratona mara li da[let kienet Carmen Hili f’sag[tejn 56 minuta 41 sekonda. In-nofs maratona li bdiet ukoll mill-Imdina fejn i]da l-atleti evitaw milli jid[lu Ta’ Qali u ;ibdu dritt lejn {‘Attard bi tmiem f’TasSliema, intreb[et mill-Pollakk Mattheus Kazmierczac f’sieg[a u 11 -il minuta filwaqt li fit-tieni post da[al il-Britanniku Mike Porch f’sieg[a 11-il minuta u 20 sekonda bil-Fran/i] Lachtergal fit-tielet post f’sieg[a 11-il minuta u 56 sekonda. Din is-sena [adu sehem numru rekord ta’ 3,200 atleta li 465 minnhom [adu sehem filMaratona li bdiet kmieni l-{add filg[odu millImdina t-tnejn intemmu fix-Xatt tas-Sliema. Din is-sena saret ukoll Walkathon kif ukoll issolitu Fun Run.
Mohammed Hadjj waqqaf rekord tal-maratona
MARATONA
Maisei jirba[ f’Hong Kong Jonathan Balzan l-ewwel Malti fil-Maratona bir-raba’ post overall
Il-Pollakk Mattheus Kazmierczac reba[ inNofs Maratona
Il-Kenjan Julius Maisei tg[allem lezzjoni mi]-]ew; edizzjonijiet pre/edenti talmaratona ta’ Hong Kong meta beda l-isprint tieg[u kmieni u din id-darba kkalkula tajjeb biex fit-tielet tenattiv tieg[u reba[ li Standard Chartered Hong Kong Marathon. L-atleta ta’ 32 sena reba[ din il-maratoneta f’sag[tejn 14-il minuta u 18-il sekonda quddiem il-kompatrijott James Mbugua li temm g[axar sekondi warajh u lEtijopjan Deribe Robi li da[al 19-il sekonda wara rrebbie[. “Fl-a[[ar ]ew; edizzjonijiet g[amilt ]ball li bdejt li sprint kmieni u ;ejt mil[uq u maqbu]. Din iddarba bdilt it-tattika u kont /ert li kont se nwassal sala[[ar,” qal Maisei li insista li l-[in mhux daqstant tajjeb tieg[u kien dovut g[allkundizzjonijiet tat-temp, fosthom dik li jrid ji;ri 3 km f’mina. Fil-kategorija tan-nisa lEtijopjana Misiker Demissie saret l-ewwel atleta li ]ammet it-titlu f’din il-maratona wara reb[a f’sag[tejn 30 minuta u 49 sekonda fejn anke hi insistiet li r-ri[ kellu effett fuq il-prestazzjoni tag[ha. Il-maratona din is-sena
kienet tinkludi wkoll tellieqa ta’ 10 km li kienet kompluta minn Fauja Singh, l-ixje[ maratoneta fid-dinja li g[andu 101 sena u li g[amel [in ta’ sieg[a 32 minuta u 28. L-ewwel reb[a
Intant Dennis Kimetto kiseb l-ewwel reb[a tieg[u fit-tieni dehra fuq distanza ta’ Maratona meta reba[ ilmaratona ta’ Tokjo f’[in rekord tal-korsa. L-atleta ta’ 29 sena kellu [in ta’ sag[tejn sitt minuti u 50 sekonda biex kiser irrekord tal-I]vizzeru Viktor Rothlin bi 33 sekonda mwaqqaf fl-2008. Ir-rebbie[ tas-sena l-o[ra l-Kenjan Michael Kipyego spi//a tmien sekondi wara Kimetto fit-tieni post waqt li Kenjan ie[or, Bernard Kipyego da[al it-tielet. Din kienet l-ewwel darba li l-maratona ta’ Tokjo tpo;;iet fost il-maratoneti lkbar fid-dinja u r-reb[a ta’ Kimetto po;;ietu fl-ewwel post fil-klassifika f’kampjonat mifrux fuq sitt legs f’sentejn li jinkludi wkoll il-maratoni ta’ Boston, Londra, Berlin, Chicago u New York. Fil-kategorija tan-nisa [ar;et rebbie[a l-Etijopjana Aberu Kebede f’2.25:35.
IN-NAZZJON It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
Sport 39
Sliema W. jil[qu lil Birkirkara fit-tielet post minn Cristian Antony Muscat
CHAMPIONSHIP POOL
SLIEMA W. (1)
1
G. Zammit, A. Muscat, L. Martinelli, S. Ohawuchi, P. Barbetti, M. Scerri, C. Gatt Baldacchino, I. Woods, S. Bajada, M. Muchardi, S. Bianchardi Sost: L. Ruggiero flok S. Ohawuchi 76 min., J. Mifsud flok I. Woods 87 min.
0
BIRKIRKARA
R. Gauci, E. Herrera, Z. Muscat, J. Zerafa, R. Camenzuli, N. Vukanac, G. Sciberras, A. Mendoza, P. Fenech, S. Shodiya Haruna, J. Benites Da Conceicao Sost: J. P. Mifsud Triganza flok R. Camenzuli 46 min., R. Muscat flok Z. Muscat 46 min., J. dos Reis Santos flok E. Herrera 85 min.
Tke//a: S. Shodiya Haruna 78 min. (B) Imwissija: P. Barbetti 28 min., M. Scerri 58 min., I. Woods 83 min.
(S), A. Mendoza 55 min., S. Shodiya Haruna 57 min., 78 min., P. Fenech 83 min. (B) Skurjaw: I. Woods 44 min. (S) Referee: Adrian Azzopardi In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba M. Muchardi (S)
F’log[ba ferm bilan/jata Sliema Wanderers skorjaw dak il-goal li bih g[elbu lil Birkirkara 1-0. Il-goal wasal mill-veteran Ivan Woods fl-ewwel taqsima u b’dawn it-tliet punti issa la[qu lill-Istripes fit-tielet post bi 22 punt. Birkirkara g[al din il-partita lag[bu b’tattika ta’ 4-2-3-1 waqt li Sliema Wanderers ni]lu bilpjan ta’ 4-1-3-2. Birkirkara kellhom nieqes lillgoalkeeper titolari Justin Haber min[abba li kien sospi] wara li naqas milli jag[mel l-e]ami mediku skont ir-regolamenti tal-kompetizzjoni tal-MFA. Minfloku lag[ab il-goalkeeper Reuben Gauci. Min-na[a l-o[ra Sliema Wanderers kellhom neqsin ple-
jers importanti b[al Henry Bonello, Miguel Ciantar u John Mintoff. G[all-istess Wanderers i]da rritornaw Clifford Gatt Baldacchino u Luca Martinella wara li skontaw sospensjoni. B’Kara fet[u fuq l-attakk u fid19-il minuta minn kross ta’ Shola Shodiya Haruna, ikkonnettja tajjeb Gareth Sciberras bir-ras i]da t-tentativ tieg[u kien salvat tajjeb mill-goalkeeper ta’ Sliema Wanderers Glenn Zammit. Fit-33 minuta freekick ta’ Jhonnttann g[al Birkirkara g[adda g[oli u tliet minuti wara Sliema Wanderers [olqu l-ewwel azzjoni perikolu]a tag[hom meta Alex Muscat dar ma’ difensur u ra x-xutt tieg[u salvat minn
Shaun Bajada ta’ Sliema attakkat minn ]ew; plejers ta’ B’Kara (Ritratt> Martin Agius)
Reuben Gauci. Minuta wara xutt ta’ Paul Fenech minn barra l-kaxxa g[al Birkirkara, kien salvat minn Zammit ming[ajr wisq diffikultà u fit-42 minuta Sliema rrispondew b’xutt ta’ Shaun Bajada li g[adda g[oli minn fuq il-lasti difi]i minn Zammit. Imma ]ew; minuti biss wara Sliema Wanderers fet[u l-iskor meta Clifford Gatt Baldacchino g[adda lejn il-goalkeeper Glenn Zammit, dan ikklerja fit-tul, ilballun spi//a g[and IVAN WOODS li avvanza dar malgoalkeeper Rueben Gauci u tefa’ f’lasta vojta.
Fid-59 minuta l-Istripes ippruvaw reazzjoni u [olqu azzjoni perikolu]a imma minn kross ta’ Edward Herrera, [add mill-plejers ta’ Birkirkara ma rnexxielu jikkonnettja. Fis-76 minuta freekick tal-ispe/jalista Jhonnattann g[al Birkirkara g[adda ftit barra. Madankollu fit-78 minuta Birkirkara sofrew daqqa ta’ [arta meta spi//aw jilag[bu b’10 plejers wara li tke//a l-attakkant Ni;erjan Shola Shodiya Haruna bit-tieni karta safra, liema tke//ija [alliet impatt negattiv fuq it-tim ta’ Paul Zammit tul il-kumplament tallog[ba spe/jalment fl-attakk. I]da fit-82 minuta Birkirkara
kellhom /ans tad-deheb li j;ibu liskor indaqs meta freekick tassolitu Jhonnattann stampa malwieqfa f’]ew; tentattivi tal-istess plejer. Fid-90 minuta xutt b’sa[[tu ta’ Shaun Bajada ;ie mdawwar f’korner bi bravura mill-goalkeeper tal-Istripes Rueben Gauci. Il-Wanderers komplew fuq loffensiva u ftit sekondi wara lmidfielder Ar;entin Matias Muchardi qabe] lil Joseph Zerafa, i]da x-xutt tieg[u ;ie newtralizzat minn Gauci biex e]attament wara din l-azzjoni irreferee Adrian Azzopardi saffar it-tisfira finali.
Balzan ikabbru l-problemi ta’ {amrun S. Balzan komplew ikabbru lproblemi g[al {amrun Spartans meta g[elbuhom 3-1 u b’hekk issa telg[u filqu//ata tar-Relegation Pool bi 17-il punt u [allew lil {amrun Spartans ankrati filpost ta’ qabel tal-a[[ar talklassifika bi tmien punti biss, punt biss fuq Melita li jinsabu fl-a[[ar post. {amrun Spartans kellhom nieqes lillplejer veteran Massimo Grima. Balzan [ar;u fuq l-offensiva u rnexxielhom isibu xxibka wara biss 9 sekondi meta N’Dekrev reba[ il-ballun bir-ras, il-ballun spi//a f’saqajn RYAN DARMANIN u b’xutt fil-baxx g[eleb lillgoalkeeper ]ag[]ug[ ta’ {amrun Spartans Andrea Cassar. Tajjeb ng[idu li dan kien rekord tal-iktar gowl skurjat malajr f’dan l-ista;un. I]da Balzan ma tantx damu jgawdu dan il-vanta;; meta {amrun Spartans ;abu l-iskor indaqs fit-8 minuta meta wara ]ball tal-goalkeeper ta’
Balzan Martinez li kklerja lballun [a]in, il-ballun spi//a f’saqjn l-Ar;entin EMILIANO LATTES li b’xutt filbaxx tefa’ f’lasta vojta. Fil-31 minuta {amrun Spartans resqu vi/in meta minn kross ta’ Glenn Azzoppardi, Loic Lumbilla kien sfortunat meta ra t-tentattiv tieg[u jg[addi j[akkek mal-lasta. Fit-42 minuta xutt minn barra l-kaxxa tal-eks plejer ta’ Floriana Christian Caruana g[al Balzan g[adda g[oli millasti difi]i minn Andrea Cassar. Fil-45 minuta freekick mog[ti minn David Camilleri g[al {amrun Spartans kien salvat ming[ajr diffikultà minn Martinez. Ftit sekondi wara Balzan marru fil-vanta;; meta Matthew Mendy minn fuq ixxellug g[adda lejn in-nofs fejn sab lil CHRISTIAN CARUANA li dar u fajjar xutt fil-baxx biex g[eleb lil Andrea Cassar. Fit-52 minuta xutt ta’ Firas Aboulezz g[al Balzan g[adda ftit barra mil-lasti difi]i minn
Kif Jinsabu
L R D T F K Pt Championship Pool Valletta Hibernians Birkirkara Sliema W Tarxien R Mosta
23 14 23 14 23 12 23 12 23 11 23 11
7 3 7 4 5
2 54 15 5 50 24 4 47 20 7 35 22 7 39 32 1 11 39 38
26 26 22 22 19 17
Relegation PoolL R D T F K Pt Balzan Qormi Floriana Rabat A {amrun S Melita
23 23 23 23 23 23
8 9 6 2 4 3
6 9 37 37 3 11 33 36 9 8 28 32 8 13 18 46 4 15 25 61 5 15 19 58
17 15 15
9 8 7
Cassar. Seba’ minuti wara xutt /entrali tal-uniku gowl tal-Ispartans Emiliano Lattes salvat ming[ajr diffikultà mill-goalkeeper ta’ Balzan Martinez. Fis-67 minuta Balzan re;g[u [olqu l-periklu meta Bjorn Bondin kkrossja millemin, da[al tajjeb Ryan Darmanin li bir-ras li ;ieg[el lill-goalkeeper avversarju jwettaq save tajjeb. {amrun Spartans irrispondew minuta biss wara meta l-eks plejer ta’ Birkirkara Terence Vella
RELEGATION POOL
3
BALZAN (2)
D. Miguelez Martinez, J. Borg, A. Agius, S. Giglio, M. Mendy, B. Bondin, D. Grima, F. Aboulezz, C. Caruana, R. Darmanin, E. M. Akui N’Dekre Sost: J. Corbalan flok C. Caruana 88 min.
{AMRUN S. (1)
1
A. Cassar, A. Borg, G. Azzopardi, R. Fenech, B. Guga, D. Camilleri, R. Spiteri, G. Favero, L. Lumbilla, T. Vella, E. Lattes Sost: L. Grech flok A. Borg 63 min., R. Refalo flok T. Vella 83 min.
Tke//a: R. Fenech 71 min. ({) Imwissija: G. Favero 61 min. ({), B. Bondin 76 min. (B) Skurjaw: R. Darmanin 1 min., C. Caruana 45 min., E. M. Akui N’Dekre 79 min. (B), E. Lattes 8 min. ({) Referee: Alan Mario Sant In-Nazzjon Plejer tal-Log[ba: C. Caruana (B)
;ieg[el lil Martinez iwettaq save spettakolari u jdawwar f’korner. Fit-72 minuta {amrun Spartans qalg[u daqqa ta’ [arta meta spi//aw jilag[bu b’10 plejers wara li tke//a lcaptain Roderick Fenech min[abba xi rimarki li g[adda. Fid-79 minuta Balzan g[amluhom tlieta meta Christian Caruana g[adda through pass min-nofs il-
grawnd lejn ELIE MOISE AKUI N’DEKRE li g[eleb lil Andrea Cassar permezz ta’ xutt fil-baxx. {amrun Spartans irrispondew minuta biss wara meta Favaro mix-xellug ta kross lejn Lumbilla, li g[ola tajjeb u bir-ras ra lill-goalkeeper Martinez isalva b’idejh ma’ sieq il-lasti wara li tar minn tulu biex /a[[ad lillIspartans milli jnaqqsu lmar;ni tal-iskor.
It-Tnejn, 25 ta’ Frar, 2013
40
Il-PN mexxa tajjeb, u ser ikompli jmexxi tajjeb g[all-;id ta’ pajji]na
Ritratt> Roberto Runza
– Lawrence Gonzi
media•link COMMUNICATIONS