Numru 13,372
€0.55
www.mychoice.pn
Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Investiment fl-edukazzjoni jfisser investiment fi]-]g[a]ag[ Se jinbena blokk ;did fis-Sixth Form Sir M.A. Refalo f’G[awdex minn Charles Muscat
Fis-Sixth Form Sir M.A. Refalo fir-Rabat G[awdex fejn b[alissa jattendu madwar 555 student u studenta G[awdxin, se jinbena blokk ;did li se jinkludi laboratorji ;odda u anke kmamar tal-kompjuters biex issir qab]a o[ra ta’ kwalità g[all-istudenti G[awdxin. Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi [abbar dan ilbiera[ waqt ]jara li g[amel lill-istudenti u lill-g[alliema tas-Sixth Form fejn ing[ata mer[ba mill-isba[ minn mijiet ta’ studenti li [afna minnhom kellhom ilProgramm Elettorali tal-PN u talbu lill-Prim Ministru jiffirmalhom. Il-Prim Ministru kien akkumpanjat mis-Segretarju :enerali talPartit Nazzjonalista, Paul Borg Olivier, mill-Ministru g[al G[awdex Giovanna Debono, mill-Ministru Chris Said u mid-Deputat Fredrick Azzopardi. Huma ntlaqg[u mill-Kap tal-Iskola Marcel Xuereb u ddawru mal-iskola fejn ]aru l-istaff rooms, il-laboratorji tax-xjenza u anke ltaqg[u mal-istudenti waqt lezzjoni tal-bijolo;ija. Il-Prim Ministru tkellem g[al [in twil mal-istudenti li n;abru fil-kantin tal-iskola dwar limportanza ta’ dawk li fl-
elezzjoni ;enerali tad-9 ta’ Marzu se jivvutaw g[allewwel darba, fosthom eluf ta’ studenti. Lawrence Gonzi sa[aq dwar l-importanza li meta listudenti jtemmu l-istudji tag[hom u jiggradwaw, huma jsibu x-xog[ol. Fakkar li fil-[ames snin li g[addew il-Gvern Nazzjonalista [oloq 20,000 post tax-xog[ol ;did u fil[ames snin li ;ejjin qed iwieg[ed li jo[loq 25,000 post ;did tax-xog[ol ie[or. Hu qal li kull meta kien hemm Gvern Nazzjonalista, dejjem [oloq ix-xog[ol. Hu rrefera g[al investiment li l-Gvern qed jag[mel fl-edukazzjoni fosthom bil-bini ta’ skola ;dida kull sena, linvestiment fl-Università u fl-MCAST u l-ftu[ ta’ korsijiet ;odda u innovattivi b[alma huma l-life sciences, id-digital gaming, lavjazzjoni u s-servizzi finanzjarji. Hu qal li lqasam tad-digital gaming se jkollu b]onn 600 gradwat ;did fit-tliet snin li ;ejjin. Fakkar lill-istudenti li lGvern Nazzjonalista se jkompli jinvesti fl-istipendji tag[hom u qal li l-a[[ar darba li f’pajji]na kien hawn Gvern immexxi g[al pa;na 3
Il-Papa Benedittu XVI jbus tarbija mi]muma mis-segretarju personali tieg[u Georg Gaenswien hekk kif ilbiera[ wasal fi Pjazza San Pietru g[all-a[[ar udjenza ;enerali tieg[u. Illum, il-Papa se jabdika mill-kariga. Din hi l-ewwel darba li se sse[[ xi [a;a simili fil-Vatikan f’dawn l-a[[ar 600 sena. Ara pa;ni 16 u 17
Int f’din l-elezzjoni
Bil-Fatti f’Idejna
Suppliment spe/jali fil-pa;ni tan-nofs ta’ dan il-;urnal. Illum dwar is-ser[an tal-mo[[ g[a]-]g[a]ag[.
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi jappella biex fid-9 ta’ Marzu ma nesperimentawx bil-vot tag[na Ara pa;na 5
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
3
Fis-Sixth Form Sir M.A. Refalo fir-Rabat, G[awdex il-Prim Ministru ng[ata mer[ba mill-isba[ mill-istudenti (Ritratt> Lorne Cremona)
F’G[awdex hemm numru akbar ta’ studenti li qed jag[]lu karriera fix-xjenzi minn pa;na 1
mill-Partit Laburista, dan kien bidel listipendju f’dejn g[all-istudenti. Dan minkejja li qabel l-elezzjoni tal-1996 kien wieg[ed li ma kienx se jmiss listipendji. Dwar l-€1,128 miljun li Malta se tie[u mill - UE fis - seba ’ snin li ;ejjin, il - Prim Ministru qal li l -
Gvern Nazzjonalista ntrabat li jalloka 1 0 fil - mija g[al G[awdex . Dan minbarra li aktar minn 20 fil mija tal - fondi g[all - i]vilupp rurali se jkunu allokati g[al G[awdex . F ’ kummenti lill - midja, il - Prim Ministru qal li s - Sixth Form hi [olqa o[ra importanti fis - servizzi edukattivi f ’ G[awdex g[ax din l -
iskola twassal biex l - istudenti jag[]lu l - karriera tag[hom . Hu qal li n - numru kbir ta ’ studenti G[awdxin li qed jattendu f ’ din l iskola hu sinjal tas - su//ess tal istrate;ija tal - Gvern fl edukazzjoni . Hu qal li f ’ G[awdex hemm numru akbar ta ’ studenti li qed jag[]lu karriera fix - xjenzi li
huma oqsma ;odda fl - ekonomija . Il - Prim Ministru qal li l - 555 student u studenta li b[alissa jattendu fis - Sixth Form ta ’ G[awdex hu l - og[la numru ta ’ studenti G[awdxin li qatt kienu jattendu f ’ din l - iskola qabel ma jmorru l - Università biex jaqbdu korsijiet fil - karriera li jag[]lu .
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
2 Lokali
Il-kumpilazzjoni ta’ Tarcisio Mifsud tibda b[al-lum ;img[a Tarcisio Mifsud kien wie[ed mill-mistednin ta’ Joseph Muscat fil-kungress li sar f’Settembru Il-kumpilazzjoni ta’ Tarcisio Mifsud, l-eks kontrollur finanzjarju talEnemalta li t-Tlieta ;ie mixli fil-Qorti, flimkien ma’ Alfred Mallia, b’korruzzjoni u tix[im fil-ka] ta]-]ejt, se tibda l{amis 7 ta’ Marzu quddiem il-Ma;istrat Claire Stafrace Zammit. Id-data ta’ meta se tibda lkumpilazzjoni fil-konfront ta’ Mallia g[ad trid ti;i stabbilita. Tarcisio Mifsud u Alfred Mallia ;ew mixlija li [adu commissions ming[and ilkumpanija ta]-]ejt Fran/i]a Total, kif ukoll b’tix[im u [asil ta’ flus. Alfred Mallia kien Sindku Indipendenti ta’ {al Qormi fi]-]mien meta l-Labour kien jo[ro; ta[t il-kappa ta’ indipendenti. La[aq Sindku
fl-1996 u l-kunsill b’ma;;oranza laburista ftit snin ilu tah :ie[ {al Qormi. Mifsud da[al ja[dem lEnemalta b[ala accountant fi ]mien Duminku Mintoff fissebg[inijiet, u fl-1982 Gvern Laburista [atru Financial Controller tal-korporazzjoni. Sentejn wara n[atar direttur tal-Mediterranean Offshore Bunkering Company, lMOBC. G[al sbatax-il sena s[a[ kien fuq il-kumitat responsabbli mix-xiri ta]-]ejt tal-Enemalta. F’Settembru li g[adda Tarcisio Mifsud [a sehem filkungress tal-Labour f’Ta’Qali fejn kien wie[ed millmistiedna ta’ Joseph Muscat u fa[[ar il-proposta ta’ Muscat biex jor[su l-kontijiet taddawl, minkejja li sa dakinhar
Super 5 In-numri tas-Super Five li telg[u lbiera[ huma 23-6-30-16-12. {add ma qata’ l-[ames numri. 66 qatg[u erba’ numri u reb[u €791.45 kull wie[ed filwaqt li 2,038 qatg[u tliet numri u reb[u €30 kull wie[ed. It-Temp
UV INDEX
5
IT-TEMP> ftit jew wisq imsa[[ab VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif g[al moderat mix-Xlokk il-Lvant li se jsir moderat filg[axija BA{AR> [afif li jsir moderat filg[axija IMBATT> ftit li xejn TEMPERATURA: l-og[la 14˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 387.3 mm IX-XEMX> titla’ fis-06.34 u tin]el fil-17.55
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
Tarcisio Mifsud u l-Kap tal-Oppo]izzjoni flimkien waqt il-kungress tal-MLP li sar f’Settembru li g[adda
il-proposta ta’ power station ;dida kienet g[adha ma t[abbritx. Dakinhar kien ikkwotat mill-gazzetta tal-GWU lOrizzont fejn tkellem dwar dak li sejja[lu “mismanagement flEnemalta.” Hu kien qal hekk - “jekk ikun hemm kawtela fit-tmexxija mhux difficli ssir il-proposta laburista li jitnaqqsu lprezzijiet tal-kontijiet taddawl u l-ilma.” F’intervista o[ra malMalta Today fl-2010, Tarcisio Mifsud kien g[amel allegazzjonijiet ta’ korruzzjoni fl-Enemalta, b’rabta mal-estensjoni talpower station ta’ Delimara.
F’dik l-intervista kien tka]a bl-eks kollegi tieg[u flEnemalta u qal li “ma setax jemmen kif dawn waqg[u daqshekk fil-baxx.” U sa[anistra kien qal li “kieku kien g[adu fl-Enemalta meta saru /erti dikjarazzjonijiet, lanqas kien ikun irid juri wi//u fil-pubbliku.” Tarcisio Mifsud jintu]a wkoll kemm-il darba millistazzjon laburista Super One biex jattakka lill-Gvern. F’aktar minn okka]joni wa[da tkellem dwar “nuqqas ta’ trasparenza” u akku]a lillGvern li “qed jie[u l-flus talkorporazzjoni!” L-istess dikjarazzjoni g[amilha f’Awwissu tal-2012, meta kien qed jie[u sehem fi
programm fuq l-istazzjon laburista mmexxi minn Miriam Dalli flimkien ma’ John Bencini. Waqt li f’April tal-istess sena, b[alma g[amel [addiehor, qal li g[andna nimxu fuq l-e]empju ta’ ?ipru, “g[ax hemmhekk aktar trasparenti.” Nhar it-Tlieta 16 ta’ :unju 2009, waqt dibattitu dwar lestimi tal-Enemalta filParlament, id-deputat laburista Marlene Farrugia sa[anistra po;;iet fuq ilmejda tal-kamra studju miktub minn Tarcisio Mifsud, li sej[itlu “bniedem kapa/i u li g[andu su;;erimenti tajbin g[all-Korporazzjoni Enemalta.”
B[al-lum 25 sena
IL-{AMIS, L-og[la 14˚C L-inqas 8˚C
IL-:IMG{A L-og[la 15˚C L-inqas 11˚C
IS-SIBT L-og[la 14˚C L-inqas 9˚C
IL-{ADD L-og[la 15˚C L-inqas 8˚C
IT-TNEJN L-og[la 16˚C L-inqas 7˚C
UV
UV
UV
UV
UV
5
5
4
5
4
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 14˚C xemxi, Al;eri 14˚C imsa[[ab, Amsterdam 02˚C imsa[[ab, Ateni 16˚C xemxi,, Li]bona 11˚C ftit imsa[[ab, Berlin 02˚C imsa[[ab, Brussell 00˚C xita, il-Kajr 21˚C xemxi, Dublin 07˚C imsa[[ab,, Kopen[agen 05˚C imsa[[ab, Frankfurt 02˚C imsa[[ab, Milan 09˚C imsa[[ab, Istanbul 11˚C imsa[[ab, Londra 04˚C imsa[[ab, Madrid 05˚C imsa[[ab, Moska 02˚C imsa[[ab, Pari;i 04˚C imsa[[ab, Bar/ellona 12˚C imsa[[ab,, Ruma 12˚C xemxi, Tel Aviv 22˚C xemxi, Tripli 17˚C xemxi, Tune] 14˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 03˚C imsa[[ab,, Zurich 01˚C imsa[[ab, Munich 00˚C imsa[[ab,, Stokkolma 08˚C xemxi,, San Pietruburgu 01˚C imsa[[ab.
I
s-Segretarjat {addiema tal-Partit Nazzjonalista g[amel appell lillawtoritajiet u lil dawk kollha kon/ernati biex il-Premju {addiem tasSena jkun organizzat fuq ba]i nazzjonali. Dan l-appell kien sar mis-Segretarjat sa[ansitra mill-ewwel edizzjoni li kienet saret fl-1980. Sfortunatament f’Jannar tal-1981, il-Gvern So/jalista ma kienx laqa’ l-appell tas-Segretarjat. }ag[]ug[ tressaq b’ur;enza l-Qorti u ;ie mixli li pprova joqtol ]ag[]ug[ ie[or b’sustanza velenu]a fix-xorb. Sadanittant, il-Pulizija kienet waslet ukoll biex tressaq quddiem il-Qorti persuni b’konnessjoni ma’ serqa ta’ madwar Lm10,000 f’deheb u apparat tal-hi-fi minn villa.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
4
Sistema tas-sa[[a mudell g[all-bqija tal-Ewropa
Il-Membru Parlamentari Ewropew Spanjola Teresa Jimenez Becerril
Gvern li qed imexxi tajjeb g[andu jkompli jmexxi Il-Membru Parlamentari Ewropew Spanjola Teresa Jimenez Becerril kienet mistiedna g[ad-diskussjoni Bil-Fatti f’Idejna li ttellg[et f’Santa Lu/ija. Waqt lintervent tag[ha fiddiskussjoni hija qalet li ssu//ess li kiseb pajji]na ma ;iex b’kumbinazzjoni imma permezz tad-de/i]jonijiet g[aqlija li [a Gvern Nazzjonalista. Hija tkellmet dwar is-sitwazzjoni diffi/ili fi Spanja fejn hemm 50% qg[ad fost i]-]g[a]ag[ ta’ ta[t il-25 sena. Hija qalet li dan huwa kaw]a tad-de/i]jonijiet ta’
Gvern So/jalista li g[al tmien s[a[ [eba l-probelmi ta[t ittapit u issa l-Gvern il-;did irid jie[u de/i]jonijiet diffi/li li jwe;;g[u. Hija sa[qet li issa mhux ]mien l-avventuri u jekk f’pajji]na hawn gvern li qed imexxi tajjeb, dan g[andu jit[alla jkompli jmexxi. Hija fakkret li lpajji]i Mediterranji kollha g[addejjin minn sitwazzjoni diffi/li u g[aldaqstant, jekk il-Gvern Nazzjonalista rnexxielu jikseb ri]ultati po]ittivi g[all-pajji], jist[oqqlu li jkompli jmexxi lil Malta.
Wie[ed mill-kelliema li indirizza lil dawk pre]enti kien John Xerri de Caro, lek/erer fil-Fakultà talHealth Sciences flUniversità ta’ Malta u President tal-Asso/jazzjoni tal-Fi]joterapija. Fl-intervent tieg[u hu rrefera g[addikjarazzjoni tad-Direttur :enerali tal-WHO li qalet li s-sistema tas-sa[[a f’Malta hija fost l-aqwa fl-Ewropa u g[andha tkun mudell g[al pajji]i o[ra. Fir-rigward talfi]joterapija, huwa qal li pajji]na ]amm il-kors talfi]joterapija g[al erba’ snin u rdoppja l-istudenti f’dan il-kors li issa qed jing[ata minn fakultà. Dan g[allkuntrarju ta’ pajji]i o[ra fejn qed jin[olqu knowledge gaps li qed itappnu l-kwalità tal-professjoni. Huwa appella biex ilpoplu j[ares lejn dak li g[adda minnu f’dawn il[ames snin u dan g[andu jg[inu biex jie[u d-de/i]joni tieg[u dwar il-futur ta’ pajji]na.
John Xerri de Caro, lek/erer fil-Fakultà tal-Health Sciences fl-Università ta’ Malta
I]-]g[a]ag[ g[andhom jag[mlu l-g[a]la t-tajba Matul l-attività tkellem ukoll Clifford Zahra, student Universitarju fil-kors tal-BA fil-Malti. Clifford iffoka lintervent tieg[u fuq il-[idma ta’ Gvern Nazzjonalista filqasam tal-edukazzjoni u biex jg[olli l-livell tal-ilsien Malti. Huwa fakkar li firreferendum tal-Unjoni Ewropea [afna mill-istudenti tal-lum ma setg[ux jivvotaw. Huwa appella biex, kif dakinhar l-istudenti kellhom i[allu lill-o[rajn jag[mlu lg[a]la tajba g[alihom, issa jkunu huma li bl-ewwel vot tag[hom jag[mlu l-g[a]la ttajba g[al pajji]na. Clifford fakkar li l-istudenti qed igawdu mill-istipendju tul l-istudji tag[hom u tkellem dwar l-esperjenza tieg[u meta kellu l-opportunità li jsegwi l[idma tal-Membri Parlamentari Ewropej Nazzjonalisti fl-Unjoni Ewropea.
Clifford Zahra, student Universitarju
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
5
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi b’tarbija f’idu li g[aliha u g[al tfal o[ra li huma l-futur ta’ pajji]na qed isir [afna xog[ol (ritratt> Joseph Galea)
Dan mhux i]-]mien li nesperimentaw bil-vot tag[na
Dan mhux i]-]mien li lpoplu Malti jie[u r-riskji. Ilklima ekonomika g[adha wa[da diffi/li u g[aldaqstant dan mhuwiex ]mien lesperimenti. Is-su//ess li kiseb pajji]na huwa frott idde/i]jonijiet diffi/li li mhux dejjem ni]lu tajjeb mal-poplu Malti. I]da Gvern Nazzjonalista pprefera li jitlef ftit mill-popolarità tieg[u biex jassigura li f’pajji]na jkun hawn l-impjiegi. It-tema tax-xog[ol kienet i/-/entru tal-interventi talPrim Ministru meta kien qed jindirizza lil dawk li attendew g[ad-diskussjoni bit-tema ‘Bil-Fatti f’Idejna’ li saret f’Santa Lu/ija. Id-diskussjoni kienet immexxija mill;urnalsita ta’ Medialink Communications, Amy Borg. Il-Prim Ministru qal li wara li jg[addi d-9 ta’ Marzu dak li jifdal huwa min se jkun kapa/i li jo[loq il-25,000 impjieg li huwa me[tie; li jin[olqu f’pajji]na. Huwa fakkar li matul il-[ames snin li ;ejjin se jkunu qed jiggradwaw madwar 5,000 student fis-sena li jkunu
ppreparati biex jid[lu fiddinja tax-xog[ol. Huwa fakkar li l-programm elettorali tal-Partit Nazzjonalista huwa mimli mi]uri li jin/entivaw ixxog[ol. Irrefera g[ar-rapport tal-Kummissjoni Ewropea li jbassar li pajji]na se jkollu ttieni l-ikbar tkabbir ekonomiku mill-pajji]i tazzona ewro. Il-Prim Ministru fakkar li dan it-tkabbir iwassal g[all-[olqien taxxog[ol u elenka s-setturi l;odda li welled Gvern Nazzjonalista b[al dawk tasservizzi finanzjarji, id-digital gaming, l-ICT, l-avjazzjoni, is-settur marittimu u l-Life Sciences Park li se jkun qed jo[loq g[add kbir ta’ impjiegi. Silet il-kuntrast ma’ Joseph Muscat li qatt ma jitkellem fuq is-settur taxxog[ol u fuq il-[tie;a li f’pajji]na jin[olqu 25,000 impjieg fil-[ames snin li ;ejjin. B’referenza g[al dawk li se jkunu qed jivvotaw l-ewwel darba, Lawrence Gonzi fakkar fil-[idma tal-Gvern li jsalva 5,000 impjieg f’fabbriki li
kienu f’xifer ta’ falliment – bi w[ud minn dawn il-[addiema jkunu ]g[a]ag[ li se jivvotaw g[all-ewwel darba. Huwa silet il-kuntrast bejn
Id-direzzjoni l-;dida li jrid Joseph Muscat hija d-direzzjoni antika tal-MLP Gvern Nazzjonalista li ma ddejjaq xejn jonfoq l-miljuni biex isalva dawn l-impjiegi u l-MLP li l-mexxej tieg[u ddikjara li li kien g[alih pajji]na g[adu qed jonfoq 35 miljun ewro biex jissussidja lit-Tarzna li kienet fil-periklu li tfalli hi u tfalli pajji]. Huwa staqsa jekk id-direzzjoni li jridna nie[du Joseph Muscat hijiex dik li nkomplu n[allsu l-miljuni g[alxejn f’Tarzna g[ax fiha hemm is-‘suldati talazzar tal-MLP’. Huwa sa[aq li d-direzzjoni l-;dida li jrid Joseph Muscat hija ddirezzjoni antika tal-MLP. Huwa u jitkellem dwar i]-
]g[a]ag[ Lawrence Gonzi fakkar li fid-dibattitu ta’ bejn il-mexxejja Joseph Muscat ma ddejjaq xejn jg[id li biex iqan/a/ beda mi]-]g[a]ag[ g[all-kuntrarju ta’ Gvern Nazzjonalista li dejjem emmen li l-futur tag[na jiddependi fuq il-kompetenza ta]-]g[a]ag[. Bl-g[a]la li g[amel, il-MLP g[adu ma fehemx li l-investiment fittag[lim tal-lingwi huwa essenzjali g[all-[olqien taxxog[ol f’pajji]na. Matul id-dikussjoni l-Prim Minsitru silet il-kuntrast bejn ilMLP li qieg[ed iwieg[ed kollox lil kul[add u l-politika serja u responsabbli li addotta Gvern Nazzjonalista. Filwaqt li lGvern qed jinvesti l-flus bilg[aqal f’oqsma li huma imporatnti f’pajji]na, l-MLP irid jonfoq €600 miljun f’power station li ma g[andniex b]onn u ma tikkwalifikax g[all-g[ajnuna mill-UE. Huwa fakkar li kull meta fdajna lill-MLP blekonomija ta’ pajji]na, dejjem spi//a da[[alna ;o [ajt. Min-na[a l-o[ra Gvern Nazzjonalista b’g[aqal kbir qed isib bilan/ bejn id-d[ul me[tie;
g[al pajji]na u t-tnaqqis ta’ taxxi. Fakkar li kien Gvern Nazzjonalista li lura fl-1987 naqqas ir-rata tal-income tax minn 65% g[al 35% u sena wara da[[al id-doppju tad-d[ul mill-income tax g[ax in-nies ma be]g[ux jiddikjaraw id-d[ul tag[hom. Tenna l-impenn talGvern li jkompli jnaqqas ittaxxi u j[alli iktar flus fi bwiet in-nies. B’referenza g[all-interventi tal-kelliema, il-Prim Ministru fa[[ar is-sehem talprofessjonisti li ja[dmu f’dan ilqasam u dwar il-[idma talGvern li jtella’ l-ilsien Malti fuq livell nazzjonali. Tenna limpenn tal-Gvern li jag[mel laqwa u]u mill-1128 miljun ewro biex ikompli jappo;;ja dak li jag[tina identità. Fil-konklu]joni tieg[u l-Prim Minsitru appella biex il-poplu jpo;;i kollox fuq il-mi]ien u jag[mel l-a[ajr g[a]la g[al ;id ta’ pajji]na. Fakkar filkisbiet ta’ pajji]na minkejja lmaltemp u tenna li mhux ]mien is-sogru meta lmaltemp ekonomiku g[adu g[addej.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
6
Nistimulaw l-ekonomija u no[olqu aktar xog[ol f’G[awdex minn Charles Muscat
Matul il-[ames snin li ;ejjin, Gvern ;did Nazzjonalista se jkompli jistimula l-ekonomija u jo[loq aktar xog[ol g[all-G[awdxin f’G[awdex. Dan se jsir g[ax fil-Programm Elettorali tieg[u, il-PN qed ikompli jo[loq skemi biex jattira aktar turisti lejn G[awdex b’mod partikulari permezz tas-suq tal-konferenzi u l-in/entivi u anke billi j[ajjar aktar nies jift[u negozju ;did f’G[awdex u jimpjegaw innies mag[hom. Il-Prim Ministru u Kap talPartit Nazzjonalista, Lawrence Gonzi qal dan ilbiera[ waqt Business Breakfast fil-Lukanda Calypso, f’Marsalforn, G[awdex. Il-Business Breakfast tmexxa minn Danica Caruana u attendew korpi kostitwiti, imsie[ba so/jali mis-so/jetà /ivili, g[aqdiet sportivi u g[aqdiet o[ra. Lawrence Gonzi qal li l-PN wera bil-prattika xi jrid jag[mel g[al G[awdex u fakkar li fil-[ames snin li g[addew il-Gvern Nazzjonlaista [addem politika fejn alloka 10 fil-mija talfondi kollha tal-Unjoni Ewropea g[al G[awdex. Hu qal li l-miljuni marru flinfrastruttura, fil-qasam so/jali, g[all-ETC biex ipprovdiet ta[ri; u kellna ri]ultati po]ittivi. Mill€1,128 miljun li Malta [adet g[as-seba’ snin li ;ejjin millUE, 10 fil-mija tal-fondi ta’ koe]joni se jmorru g[al G[awdex u ;ibna fondi g[alli]vilupp rurali li 22 fil-mija se jmorru g[al G[awdex. Il-Prim Ministru qal li liskop hu li nistimulaw lekonomija ta’ G[awdex li laktar hi mibnija fuq itturi]mu imma jrid ikun hemm flessibbiltà u no[olqu setturi ;odda fosthom billi jinfet[u aktar negozji. Il-fondi ta’ koe]joni jistg[u j;ibu bidla
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi jindirizza lil dawk li attendew g[all-business breakfast f’G[awdex (ritratt> Lorne Cremona)
g[al G[awdedx u l-Programm Elettroali tal-PN se jiffa/ilita trasferiment ta’ turisti barranin tal-cruine liners lejn G[awdex u anke biex nirriklamaw lil G[awdex b[ala destinazzjoni distinta. “Irridu nin/entivaw lit-turisti ji;u f’G[awdex u nu]aw ilfondi biex nin/entivaw issettur tal-farmhouses, tas-self catering u nin/entivaw lilloperaturi biex ikollna aktar sodod. Dan biex nattiraw aktar is-settur tal-konferenzi f’G[awdex” qal Lawrence Gonzi. Hu qal li fil-[ames snin li ;ejjin se ting[ata g[ajnuna lill-impri]i ]g[ar u kull negozju ;did f’G[awdex jie[u sa €200,000 f’e]enzjoni ta’ taxxa fuq medda ta’ tliet snin jekk i[addem tal-inqas tnejn minnies. Il-Prim Ministru qal li filqasam industrijali taxXewkija se jsir business park g[al kull tip ta’ business bittne[[ija tar-regoli talburokrazija. Dwar il-link bejn Malta u
G[awdex, il-Prim Ministru qal li l-PN hu lest li jlesti listudji kollha dwar il-link permanenti bejn il-g]ejjer u jekk l-istudji juru li dan hu vijabbli, il-Gvern ja[dem fuqha, imma sadattant ikompli jtejjeb l-a//essibbiltà.
G[awdex se jkompli jgawdi mill-€1,128 miljun li pajji]na ;ab mill-UE Se jitwaqqaf il-KunsillRe;jonali ta’ G[awdex li ja[dem mill-qrib malMinisteru ta’ G[awdex biex isir l-a[jar u]u tal-fondi allokati lil G[awdex. Saru interventi minn dawk pre]enti dwar il-fondi rurali, dwar it-turi]mu, Joe Muscat mill-Gozo Tourism Association qal li r-rata talokkupanza tal-lukandi ]diedet g[al 41 fil-mija imma hemm b]onn li din tkompli tog[la. Michael Grech mill-Gozo
Business Chamber qal li hemm b]onn li jintg[a]lu lprijoritajiet tal-pro;etti f’G[awdex u jitwettqu kemm jista’ jkun malajr. Irrefera wkoll g[al brain drain minn ]g[a]ag[ f’G[awdex billi jin[oloq aktar xog[ol f’G[awdex stess. Giovanni Zammit, minn Wirt G[awdex qal li hemm b]onn li aktar siti jkunu restawrati u jinfet[u g[at-turisti. Fit-twe;iba tieg[u, il-Prim Ministru qal li fil-[ames snin li g[addew kien hemm pressjonijiet min[abba l-kri]i internazzjonali. Hu qal li rridu nin/entivaw aktar lis-settur privat biex i]id in-numru ta’ sodod f’G[awdex u dan billi jkun hemm policies stabbiliti /ari u semma l-possibbiltà li l-kwistjoni tal-height limitations titwessa’ g[al lokalitajiet o[rajn, minbarra ttlieta stabbiliti f’G[awdex mill-MEPA. Hu qal li dwar ilgradwati, fl-a[[ar 10 snin innumru ta’ studenti G[awdxin li ggradwaw irdoppja. Hu qal li llum ]diedu oqsma ;odda fl-ekonomija fosthom l-
avjazzjoni, is-servizzi finanzjarji, il-life sciences u o[rajn. Il-Prim Ministru qal li malli jkun hemm titjib fla//essibbiltà bejn i]-]ew; g]ejjer, ]gur li G[awdex jie[u spinta ’l quddiem. Hu qal li listrate;ija tal-Gvern li jnaqqas it-taxxi, [admet u tat ri]ultati tant li Malta hi l-inqas pajji] fejn il-[addiema huma intaxxati. Irrefera wkoll g[arrwol importanti tal-NGOs u qal li dawn huma importanti biex ix-xog[ol li jsir ta’ restawr, jin]amm fi stat tajjeb. Saru wkoll mistoqsijiet dwar l-ippro/essar tat-tadam, dwar l-agroturi]mu u dwar il-b]onn li f’G[awdex jinfet[u aktar childcare centres. Saru wkoll interventi dwar il-b]onn li ti]died ilkura g[al kan/er fl-Isptar :enerali ta’ G[awdex. Il-Prim Ministru qal li rridu ninsistu li nipprote;u lill-konsumatur mill-prodott ;enwin lokali u g[alhekk ilpolitika trid tkun li nippromwovu l-prodotti friski lokali. Dwar ir-raba’ tal-Gvern, il-Prim Ministru qal li g[addiet ri]oluzzjoni li biha bidwi full-time jista’ jirran;a titolu tal-qbiela mhux biss mill-;enituri g[all-ulied imma anke ma’ min hu bidwi full-time ;enwin u t-titolu se jitwal g[al 45 sena u dan jiffa/ilita l-investiment. Lawrence Gonzi qal li llum diversi Kunsilli Lokali qed jorganizzaw inizjattivi agroturisti/i b’su//ess u dan il-mudell jista’ jsir ukoll massettur privat. Fakkar li dawk li jift[u negozju ;did f’G[awdex di;à g[andhom [afna vanta;;i u min jimpjega lin-nies mieg[u se jkollu aktar vanta;;i. Il-mira li ji]diedu /-childcare centres f’Malta u f’G[awdex hi billi jkun in/entivat is-settur privat.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Lokali 7
Il-Partit Nazzjonalista jifta[ il-bibien ta’ opportunitajiet g[a]-]g[a]ag[ u studenti
I]-]g[a]ag[ huma fi/-/entru tal-[idma tal-Partti Nazzjonalista u g[all-[ames snin li ;ejjin, il-Partit Nazzjonalista qed jipproponi diversi opportunitajiet g[alihom fosthom li listipendji jissa[[u u ji]diedu prorata mal-[ajja u ji]diedu wkoll g[all-persuni b’di]abbiltà u lil dawk listudenti li ji;u minn familji bi d[ul baxx. Dan minbarra li lPrtit Nazzjonalista hu kommess ukoll li j[allas il-bolla li]]g[a]ag[ waqt li jkunu qed jistudjaw, u g[alhekk Gvern Nazzjonalista jkompli jinvesti fil-futur tal-istudenti. F’konferenza tal-a[barijiet li ttrattat l-opportunitajiet li lPartit Nazzjonalista qed jipproponi g[a]-]g[a]ag[ u listudenti, il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista elenka diversi proposti li wie[ed isib filprogramm elettorali tal-Partit Nazzjonalista b’mi]uri konkreti biex ji;u meg[juna ]]g[a]ag[, tant li l-ewwel proposta f’dan il-programm hi li min ifittex ix-xog[ol, isib lillPartit Nazzjonalista g[aliex hu l-Partit li jg[in li]-]g[a]ag[ jid[lu fid-dinja tax-xog[ol, tant li g[all-[ames snin li ;ejjin, ilPartit Nazzjonalista g[andu mira li jo[loq 25,000 post taxxog[ol fosthom f’oqsma li qed ji;u prijoratizzati b[at-turi]mu, log[ob di;itali, remote gaming, xjenza, ri/erka, fis-settur marittimu, tal-farma/ewtika u manifattura. Hawnhekk Simon Busuttil semma kif jekk ma jin[oloqx dan l-ammont ta’ impjiegi, f’pajji]na jkollna lqg[ad. Fil-pre]enza tal-kandidata g[all-elezzjoni ;enerali fuq l-1
u t-8 distrett, Josianne Cardona Gatt u l-membru tal-Parlament Ewropew Spanjola f’isem ilPPE, Teresa Jimznez-Becerril Barrio, Simon Busuttil semma ukoll kif il-Partit Nazzjonalista jibni skola kull sena g[allistudenti, qed jibni kampus ;did tal-MCAST, se j]id innumru ta’ scholarships, tant li minn 2,000, dawn se jitilg[u g[all-3,000 biex iktar studenti jkunu jistg[u jispe/jalizzaw flistudji tag[hom. Proposta o[ra tal-PN hi li mal-21 sena, student jista’ jiskopri pajji] Ewropew biex jifta[ orizzonti ;odda u jifhmu g[arfien Ewropew, tant li jing[ataw € 500 . Dan filwaqt li dawk listudenti li jag[lqu 21 sena u jmorru f’pajji] Ewropew jitg[allmu lingwa, jing[ataw €1,000. Hawnhekk Simon Busuttil semma kif f’dibatittu bejn ittliet mexxejja politi/i, Joseph Muscat g[amel ammissjoni fejn semma li tog[;bu din ilproposta ta’ meta wie[ed jag[laq 21 sena, i]da qal li kellu jwaqqafha milli tid[ol filprogramm elettorali tal-Labour peress li kellu jag[mel cross cutting tal-costings, u g[alhekk, meta ji;i biex inaqqas il[lasijiet pubbli/i, Muscat imiss inizjattivi g[a]-]g[a]ag[ u studenti u jag[lqilhom ilbibien. Il-Partit Nazzjonalista filGvern, ]ied jg[id Simon Busuttil jkompli jnaqqas ittaxxa u jo[loq ukoll in/entivi biex i]-]g[a]ag[ jibdew negozju tag[hom, tant li ]g[a]ag[ li jibdew negozju sa 25 sena, ji;u e]entati minn kull tip ta’ taxxa g[al sentejn, ji;u e]entati mill-income tax u
L-Ewro Parlamentari Spanjola, Jimznez-Becerril Barrio qalet li mhux ]mien li pajji]na jesperimenta u appellat biex ma ni[dux de/i]jonijiet li jistg[u j;ibu lil pajji]na fi kri]I (Ritratt> Martin Agius)
tit[allsilhom il-bolla. Dan filwaqt li ji;u e]entati ukoll minn kull li/enzja marbuta man-negozju tag[hom. Dan apparti in/entivi ukoll fl-arti, tant li se titwaqqaf akkademja tal-arti bi scholarships apposta u in/entivi fil-qasam sportiv. Il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista semma li ming[ajr ekonomija fis-sod, dawn il-proposti ma jistg[ux ji;u implimentati. Hawnhekk semma kif il-Partit Nazzjonalista se jkun qed joffri pajji] b’sa[[tu lill-poplu bla[jar performance fost il-pajji]i tal-Mediterran, bl-inqa rata ta’ qg[ad, bl-inqas rata ta’ defi/it pubbliku minn fost dawn isseba’ pajji]i tal-Mediterran u bl-inqas rata ta’ dejn pubbliku. Dan apparti li Malta g[andha wkoll l-a[jar tbassir ekonomiku mill-Kummissjoni Ewropea. Min-na[a tag[ha, Teresa
Jimznez-Becerril Barrio semmiet kif Spanja tinsab g[addejja minn mumenti diffi/li b’rati g[olja ta’ qg[ad, tant li 56% ta]-]g[a]ag[ huma bla xog[ol. Hi semmiet kif ilpajji] jinsab f’din il-po]izzjoni min[abba li meta l-Partito Popolare [a t-tmexxija talpajji] sab kaos s[i[ g[ax qabel ma [a t-tmexxija, kien evitat dak li kien g[addej minnu lpajji] u g[alhekk [afna ]g[a]ag[ spi//aw bla xog[ol, b’mi]uri ta’ tnaqqis fuq issa[[a u l-edukazzjoni g[aliex it-tmexxija ta’ Zapatero ma kellhiex responsabbiltà ekonomika. Dan kollu ;ara g[aliex Gvern So/jalista ma qalx il-verità dwar il-futur talpajji] u qal dak li ried jisma’ lpoplu u bena l-politika fuq il[olm, i]da l-Gvern ta’ issa biex i;ib il-pajji] fuq saqajh qed jag[mel riformi li mhux bilfors
jin]lu tajjeb mal-poplu Spanjol. G[alhekk, hawnhekk hi semmiet kif jekk Malta sejra tajjeb bl-ekonomija tag[ha, din waslet s’hawn mhux bil-ma;ija i]da g[aliex l-affarijiet qed isiru tajjeb u g[alhekk m’g[andux g[alfejn ikun hemm tibdil fil-pajji] g[ax jekk issir bidla, l-affarijiet jistg[u jmorru g[all-ag[ar. Dwar dan kollu, Simon Busuttil semma kif b’esperiment ta’ gvern So/jalista, il-pajji] spi//a f’[erba ekonomika g[aliex farrak g[al kollox il-pajji]. G[all-kontra ta’ dan, pajji]na ta ri]ultati ekonomi/i /ari u hu e]empju ta’ su//ess. Hu semma kif pajji]i o[rajn bi gvernijiet So/jalisti li esperimentaw u [adu ttmexxija tal-pajji], fallew.
IN-NAZZJON Il-{amis 28 ta’ Frar, 2013
8
Tmut Joyce Grech, l-ewwel President tal-MNPN T[abbret il-mewt ta’ Joyce Grech, li kienet ilfundatri/i u l-ewwel President tal-Moviment Nisa tal-Partit Nazzjonalista, l-MNPN. Joyce Grech neè Consiglio, li mietet fl-età ta’ 80 sena, twieldet il-Belt Valletta u [adet l-edukazzjoni tag[ha fil-Kulle;; Mater Admirabilis, u [admet b[ala g[alliema. Hija da[let fil-politika fis-sena 1972 bil-g[an li tipprova twaqqaf moviment politiku fil-Partit Nazzjonalista g[an-nisa – u fil-fatt il-[olma tag[ha saret realtà fl-1975 bit-twaqqif tal-Moviment Nisa tal-PN. Hi okkupat il-kariga ta’ President tal-MNPN g[al tlettax il-sena s[a[. Okkupat karigi o[ra importanti fi [dan ilMoviment fosthom b[ala Segretarja Internazzjonali, imma wkoll fi [dan il-Partit Nazzjonalista, fost l-o[rajn b[ala membru tal-Kunsill Amministrattiv tal-PN u membru tal-E]ekuttiv talPartit. Fuq livell internazzjonali kienet kofundatri/i talG[aqda Nisa Demokristjani, u kienet involuta wkoll filEuropean Union of Women. Joyce Grech kienet mi]]ew;a lin-Nutar Alexander Grech u kellha
Muscat jammetti li Joe Cordina “g[amel ]ball” I]da nhar il-:img[a qal li Cordina kien “vittma”
Joyce Grech
tlett itfal - Fr Konrad, li huwa qassis :i]wita, Hilary u Noella – mag[rufa b[ala Suor Beneditta tal-komunità ta’ Madre Teresa. Kemm il-Partit Nazzjonalista u anke lMoviment Nisa Partit Nazzjonalista esprimew issog[ba tag[hom g[at-telfa ta’ Joyce Grech li ;iet deskritta mill-Partit Nazzjonalista b[ala pilastru ewlieni u strumentali biex il-vu/i tal-mara ting[ata limportanza li jixirqilha fi]]minijiet diffi/li g[an-nisa f’pajji]na. Joyce kienet ukoll ta’ e]empju u motivazzjoni biex in-nisa jag[tu l-kontribut tag[hom fisso/jetà permezz tal-politika. Il-funeral tag[ha se jsir llum l-{amis fis-2pm filKnisja ta’ Santu Wistin ilBelt.
Kellhom jg[addu [amest ijiem minn meta ;ie ]velat ir-rwol li kellu Joe Cordina fl-iskandlu tax-xiri ta]-]ejt, biex il-Mexxej Laburista Joseph Muscat ammetta li dak li kien imexxi l-finanzi tal-Malta Labour Party sa b[al-lum ;img[a, g[amel ]ball u kien g[alhekk li kellu jissospendi lilu nnifsu minn din il-kariga, u fl-istess [in irtira l-kandidatura g[all-elezzjoni ;enerali. B[al-lum ;img[a, il-Partit Nazzjonalista ]vela li Joe Cordina kien id-Direttur talkumpanija Intershore li kienet kompletament responsabbli minn Aikon Ltd., li allegatament kienet tir/ievi l-kummissjonijiet millkumpanija ta]-]ejt Trafigura. Fil-fatt, waqt id-dibattitu bejn il-mexxejja politi/i organizzat minn The Times, Muscat g[amel l-ammissjoni dwar “l-i]ball ta’ Joe Cordina”, meta qal li birri]enja ta’ Joe Cordina, il-
Malta Labour Party wera li “meta jsir ]ball, importanti li wie[ed jammettih dak li]ball, u ma jwebbisx rasu u jissuppervja.” Din id-dikjarazzjoni [asdet lil bosta analisti politi/i u dan peress li nhar il:img[a, meta kien qed jie[u sehem fil-programm Affari Tag[na minn G[awdex, Muscat qal li Joe Cordina “huwa vittma ta’ attakk personali.” Sa issa g[adu mhux mag[ruf x’wassal biex Muscat biddel il-po]izzjoni tieg[u u minn dik li jiddefendi lil Joe Cordina, jinbidel biex jammetti li Cordina “g[amel ]ball”. Ilbiera[ filg[odu, INNAZZJON ried ikompli jivverifika aktar dettalji dwar dan il-ka], u g[alhekk staqsa lil Muscat biex jg[id jekk hu, flimkien ma’ Joe Cordina qattx ta pariri lil xi persuni biex jinvestu flushom barra minn Malta. Muscat, i]da, minflok
wie;eb il-mistoqsija tag[na, ikkonferma a[bar li di;à kienet mag[rufa, ji;ifieri li hu kien ja[dem malkumpanija ta’ Alfred Mifsud, Crystal Finance, u qalilna li min[abba s-sigriet professjonali ma jistax jg[idilna qattx g[amlu dan ix-xog[ol. Muscat lanqas ma jrid jg[id jekk dan ix-xog[ol sar, t[allsitx il-VAT fuqu. Staqsejna wkoll lil Muscat biex jg[idilna jekk qattx [allas VAT u kif t[allas g[all-programm Made in Brussels li kien jag[mel fuq is-Super One, i]da Muscat allega li IN-NAZZJON g[andu d-dettalji kollha u li dan il-programm ilu li sar, u g[alhekk, il-mistoqsija, skont Muscat, ma kenitx tajba. Dan jikkuntrasta ferm ma’ dak li kien qal Muscat stess meta feta[ il-kampanja elettorali meta kien qal li “g[andna 60 jum fejn nistg[u nsaqsu li rridu u dejjem se jwe;ibna.”
Il-Partit Nazzjonalista hu l-partit tal-g[aqda fost il-poplu Il-Partit Nazzjonalista dejjem [addan g[al qalbu politika li tg[aqqad lill-Maltin u lill-G[awdxin u din mhix lewwel elezzjoni li fiha qed jis[aq fuq il-b]onn talg[aqda f’Malta. Kien b’dan il-kliem li l-Vi/i Kap talPartit Nazzjonalista Simon Busuttil ddeskriva l-[idma politika tal-partit tieg[u, f’dibattitu organizzat millAwtorità tax-Xandir bit-tema “U/u[ Maltin, Poplu Wie[ed”. Immexxi minn Ruth Amaira, id-dibattitu li xxandar ilbiera[ filg[axija fuq listazzjon TVM ra s-sehem ta’ Beppe Fenech Adami, flimkien ma’ Simon Busuttil, f’isem il-Partit Nazzjonalista. Il-kelliema tal-Labour kienu Luciano Busuttil u Chris Fearne filwaqt li g[allAlternattiva Demokratika deher Mario Mallia. Beppe Fenech Adami, flintervent tieg[u, fakkar kif kien l-istess Labour li fissebg[inijiet, wara li tela’ fil-
gvern bl-g[ajta “Malta lewwel u qabel kollox”, kellu fi [danu partitarji li wasslu sabiex da[lu f’dar missieru, Eddie Fenech Adami, li dak i]-]mien kien Kap tal-Partit Nazzjonalista.
Il-Partit Nazzjonalista huwa tassew dak il-partit li jiggarantixxi futur fis-sod Hu fakkar li anke hu kien student ta’ San Alwi;i, b[all-kandidat Laburista Fearne u kif kien proprju lLabour li g[alaq l-iskejjel tal-Knisja. Beppe Fenech Adami qal li Fearne, b[ala kirurgu, g[andu japprezza li l-Partit Nazzjonalista kien dak il-partit li kompla jsa[[a[ is-servizz tas-sa[[a f’pajji]na, li llum g[adu offrut b’xejn, min[abba li pajji]na miexi fid-direzzjoni
t-tajba. Fl-intervent tieg[u, il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista, Simon Busuttil spjega kif ilPartit Nazzjonalista huwa tassew dak il-partit li jiggarantixxi futur fis-sod. Dan jidher mill-passat tal-Partit Nazzjonalista li [oloq 20,000 post tax-xog[ol f’dawn la[[ar [ames snin, fejn matulhom gradwaw ukoll 20,000 student. Fid-dawl ta’ dan kollu, kliem il-Partit Nazzjonalista jista’ jitwemmen. Malta llum tinsab ferm a[jar minn pajji]i b[al ?ipru, Spanja u Franza, li kollha raw ]ieda enormi fil-qg[ad, spe/jalment fost i]-]g[a]ag[. Il-Partit Nazzjonalista qed iwieg[ed li fil-[ames snin li ;ejjin jin[olqu 25,000 post tax-xog[ol, b’enfasi fuq setturi innovattivi b[all-i-gaming, it-turi]mu u s-servizzi finanzjarji. Jonqos biss ilfidu/ja tal-poplu Malti u G[awdxi, temm jg[id Simon Busuttil.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Lokali 9
Seba’ tobba jitqieg[du ta[t att ta’ akku]a fuq qtil involontarju ta’ tifla Il-Qorti preseduta millMa;istrat Tonio Micallef Trigona ddikjarat li seba’ tobba, [ames nisa u ]ew;t ir;iel jitqieg[du ta[t att ta’ akku]a fuq ka] ta’ qtil involontarju. L-Avukat Michael Scirha qal lill-Qorti li tnejn mit-tobba, li huma nisa, ma kellhom x’jaqsmu xejn mal-ka], argument li xehdu wkoll fil-Qorti, it-tabib Mario Scerri li tqabbad millQorti biex imexxi l-inkjesta. Il-Qorti qalet li kienet qed tifhem l-argument tal-Avukat Scriha i]da g[andha jdejha marbuta mill-li;i u li ma tistax fi stadju daqstant bikri, kif qed jitlob l-Avukat, jillibera li]-]ew; akku]ati. Kien l-Erbg[a waranofsinhar li bdiet tinstema’ lkumpilazzjoni fil-konfront ta’ seba’ tobba li huma akku]ati li b’negli;enza wasslu g[allmewt ta’ tifla ta’ sentejn u xahrejn Amy Abela. It-tabib Mario Scerri li mexxa l-inkjesta qal li t-tifla bdiet tirremetti u li l-;enituri tawha s-supo]itorji u [aduha l-Isptar St. James fejn raha tabib barrani. Wara l-omm /emplet lil wie[ed mit-tobba (Professur) li huwa wie[ed mill-akku]ati f’dan il-ka] fejn taha l-medi/ina Motilium u qalilhom biex je[duha g[andu. Wara rreferieha g[all-Isptar Mater Dei. Scerri qal li t-tifla ttie[det l-isptar tajba u kollha ener;ija. Hija kienet e]aminata minn tabiba li hija wa[da mill-akku]ati u kien hemm suspett li kellha infezzjoni. Madankollu kellhom problema g[ax ma setg[ux jie[du test tal-awrina g[ax ittifla dak il-[in ma setg[etx tag[mel il-[ti;ijiet naturali tag[ha. Huwa qal li i]da kellu jittie[ed kampjun talawrina b’mod ie[or li baqa’ ma tte[idx. L-omm mill-isptar re;g[et
/emplet lill-Professur imma qalilha li maqbud xi mkien ie[or u li ma setax jattendi. Sadanitant il-qag[da tat-tifla baqg[et sejra lura u t-tifla sfortunatament mietet. IlProfessur qalilhom li ma jafx biex mietet u qal li se jitlob biex isir awtopsja. Skont Mario Scerri t-tifla kellha menin;ite u li kieku ng[atat l-antibijoti/i kienet tirrispondi g[at-trattament. Scerri qal li meta kellem littobba kien hemm u[ud minnhom li ma kellmuhx. Qal ukoll li l-ebda tabib mittim ta’ dan il-professur ma e]amina lit-tifla u tenna li lantibijoti/i ng[ataw biss lejn l-a[[ar. It-tabib Scerri sostna wkoll li [add ma indenja ru[u jag[mlilha “septic screen”, tant li lanqas kien hemm talba g[alih, u qal ukoll li kienet e]aminata minn tobba differenti u li g[alhekk ma kienx hemm kontinwazzjoni u ma kkonsultawx ma ta’ fuqhom. L-espert imqabbad millQorti qal li kien hemm prova ta’ “bacterial infection” imma [add ma ta kasha. Scerri i]da qal li tnejn mit-tobba, li ;ew akku]ati, u li huma femminili ma kellhomx jitressqu lQorti, g[ax m’g[amlu xejn [a]in. Xehed ukoll Christopher Barbara Chairman midDipartiment tal-Patolo;ija li qal li mit-testijiet tad-demm [are; li /-/elloli bojod ]diedu. Qal li madankollu mikrobu jista’ jurik li jkun [a;a u minflok ikun [a;a o[ra. L-Avukat Michael Scirha deher g[al sitta misseba’ tobba filwaqt li lAvukat Joseph Giglio deher g[al tabib minnhom. Lavukati Arthur Azzopardi, Kathleen Grima u Abigail Galea dehru f’isem il-;enituri tat-tifla filwaqt li lProsekuzzjoni tmexxiet millIspettur Jesmond Micallef.
Fil-[ames snin li ;ejjin, Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista se jkun impenjat biex ikompli ji]viluppa dan is-settur tal-gaming, u j[arre; aktar ]g[a]ag[ (Ritratt> Martin Agius)
Kumpanija fil-gaming ]iedet l-impjiegi fil-kri]i ekonomika u se tkompli tkabbar NET Entertainment hija kumpanija li tispe/jalizza filqasam tal-gaming, u fix-xhur li ;ejjin qed tippjana biex tirdoppja l-operat tag[ha f’Malta. Dan t[abbar waqt ]jara li g[amel il-Ministru talEkonomija, l-Finanzi u lInvestiment Tonio Fenech, fluffi//ju tal-kumpanija f’Ta’ Xbiex. Waqt i]-]jara l-Ministru ddawwar mal-uffi/ini talkumpanija, li bdiet ta[dem f’Malta fl-2006 b’[ames persuni, u llum t[addem madwar 50 persuna. NET Entertainment investiet ukoll fit-tieni uffi//ju tag[ha f’{al Qormi. Il-Ministru Tonio Fenech fisser din il-kumpanija b[ala testimonjanza tal-[idma talGvern li fl-a[[ar [ames snin [adem bis-s[i[ biex iwessa’ lekonomija, u jintrodu/i f’pajji]na setturi ;odda, b[al ma huwa dak tal-gaming. Il-Ministru qal li l-kumpanija mhux talli kienet kapa/i to[loq l-impjiegi fi ]mien meta l-kri]i ekonomika sfurzat diversi kumpaniji barra minn Malta jke//u lill-
impjegati tag[hom, talli qed tippjana li fix-xhur li ;ejjin tirdoppja l-operat tag[ha. Apparti minn hekk, sa[aq Tonio Fenech, il-kumpanija tmur oltre mis-settur tal-gaming – g[ax NET Entertainment tiddisinja u ti]viluppa programmi u software biex jit[addmu minn kumpaniji o[ra f’dan il-qasam – li jfisser li dan is-settur qed ikompli jespandi, minkejja li g[adu fis-snin bikrija tieg[u f’pajji]na. Il-Ministru qal li dan huwa ri]ultat /ar ta’ [idma ta’ Gvern li fl-a[[ar snin fehem l-importanza ta’ investiment f’dak kollu li g[andu x’jaqsam ma’ dan it-tip ta’ kumpaniji, ji;ifieri mhux biss il-qafas ekonomiku li jippermettu lill-kumpaniji tal-gaming jinvestu, i]da wkoll linvestiment li sar fi]]g[a]ag[ u fl-istituzzjonijiet edukattivi biex joffru tag[lim u ta[ri; f’dan il-qasam. L-investiment fl-edukazzjoni g[al dan il-qasam kien ukoll wie[ed mill-messa;;i li l-Kap E]ekuttiv ta’ NET Entertainment f’Malta, Bjorn Krantz qal f’kumment ma’
dan il-;urnal. Bjorn Krantz qal li sar sforz kbir fl-Università ta’ Malta biex l-istudenti jkunu m[arr;a tajjeb biex ja[dmu f’dan issettur. NET Entertainment bdiet topera f’Malta fl-2006, u minn dakinhar investiet [afna fl-ekonomija Maltija. Lejn tmiem l-2010, il-kumpanija /aqalqet f’uffi/ini ;odda u aktar moderni f’Ta’ Xbiex. Bjorn Krantz qal lil dan il;urnal li l-kumpanija dde/idiet li tinvesti f’Malta mhux biss g[ax g[ax hawn ba]i ekonomika tajba, i]da wkoll g[ax Malta hija membru tal-Unjoni Ewropea. Il-Ministru, fid-diskors tieg[u fakkar kif is-settur talgaming beda fl-a[[ar snin u llum il-;urnata j[addem aktar minn 7,000 persuna. Semma kif il-[ames snin li ;ejjin, Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista se jkun impenjat biex ikompli ji]viluppa dan is-settur, u j[arre; aktar ]g[a]ag[, biex fost il-25,000 post tax-xog[ol li huma mmirati li jin[olqu, jkun hemm minnhom li jin[olqu fis-settur tal-gaming, b’]g[a]ag[ im[arr;a u produttivi.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
10 Opinjoni
L-addijo tal-Papa Ratzinger> It-teologu tal-Bibbja Skantajt bil-bosta meta nhar it-Tnejn, 11 ta’ Frar, ;ejt mg[arraf bir-ri]enja tal-Papa Benedittu XVI. Tnixxift g[aliex il-Knisja tilfet Papa importanti, f’[afna aspetti attwali [afna g[al ]minijietna u fuq kollox, teologu g[aref u qalbieni. Teologu li g[alkemm mg[addas fl-istudju taddixxiplina hu m[arre; qatig[ fit-t[addim talBibbja fir-riflessjoni kontinwa fuq :esù Kristu filKnisja tieg[u b[ala t-twe;iba g[ad-dinja tal-lum. Il-missjoni teolo;ika ta’ Ratzinger bdiet qabel ilKon/ilju Vatikan it-Tieni. Ratzinger g[allem f’erba’ universitajiet gwappi fil-:ermanja. Dawn kienu Bonn (mill-1959 sal-1963), Münster (mill1963 sal-1966), Tübingen (mill-1966 sal-1969) u Regensburg (mill-1969 sal-1977). F’Marzu tal1977 Ratzinger in[atar Ar/isqof ta’ MunichFreising. L-istess ar/idjo/esi li fiha kien ordnat sa/erdot. Prefett tal-Kongregazzjoni g[ad-Duttrina tal-Fidi
Fl-1981, ji;ifieri erba’ snin biss mill-[atra tieg[u b[ala Ar/isqof ta’ Munich, il-Beatu :wanni Pawlu II sejja[lu f’Ruma fejn uffi/jalment [atru Prefett tal-Kongregazzjoni g[ad-Duttrina tal-Fidi. Ministeru li dam jaqdi g[all-iktar minn g[oxrin sena. Nhar id-19 ta’ April tas-sena 2005, mar-raba’ votazzjoni, Ratzinger ;ie elett Papa. G[all-iktar minn erbg[in sena Papa Benedittu XVI kiteb ta’ spiss u fit-tul dwar it-teolo;ija talbibbja. L-istorja tal-i]vilupp tal-[sieb tieg[u dwar it-teolo;ija tal-Bibbja tista’ tinqasam f’erba’ perijodi ewlenin. L-ewwel perijodu huwa dak madwar il-Kon/ilju Vatikan it-Tieni. Ta’ min jg[id li Ratzinger kien pre]enti fl-erba’ sessjonijiet tal-Kon/ilju. Numru ta’ kotba
Barra minn hekk, kiteb bosta tifkiriet qosra ta’ kull sessjoni li hu kien personalment pre]enti g[aliha. Ma’ dan nistg[u n]idu wkoll il-kummentarju li kiteb fuq id-Dei Verbum ji;ifieri IlKostituzzjoni Dommatika fuq ir-Rivelazzjoni Divina. It-tieni perijodu huwa d-diskors li b[ala Kardinal Ratzinger kien ta fl-Erasmus Lecture fil-Belt ta’ New York f’Jannar tas-sena 1988. It-tielet perijodu jestendi ru[u mill-1988 salPontifikat tieg[u b[ala Papa Benedittu XVI. F’dan i]-]mien Ratzinger issokkta ji]viluppa u jirfina ttemi l-aktar importanti li kienu [ar;u mid-diskors li kien g[amel fl-1988 fl-Istati Uniti. L-a[[ar perijodu tal-[sieb Bibliku tieg[u ikopri l-Pontifikat tieg[u b[ala s-Su//essur ta’ San Pietru. L-aktar fis-sena 2007 bil-pubblikazzjoni tieg[u tal-ktieb :esù ta’ Nazaret. Kontribuzzjonijiet mill-aktar importanti
Meta wie[ed jag[sar sewwa dawn l-erba’ ]minijiet malajr jinteba[ bil-kontribuzzjoni ori;inali talPapa Benedittu XVI fil-qasam tat-teolo;ija Biblika.
minn Patri Mario Attard OFM Cap frmarioa@gmail.com
Min[abba li l-kelma Biblika tixhed g[ar-rivelazzjoni, passa;; Bibliku jista’ jfisser [afna iktar minn dak li kien [olom l-awtur tieg[u meta kitbu ori;inarjament. G[alhekk il-kwistjoni tat-tifsira u l-interpretazzjoni talKelma ta’ Alla m’g[andha qatt tinkolla ru[ha billi wie[ed ifissirha biss kif fissruha l-[assieba fi]-}minijiet tan-Nofs jew Missirijiet ilKnisja. Wisq inqas m’g[andna nag[mlu enfasi esa;erata fuq il-filosfu Kant qisu l-istorja Il-Papa Benedittu XVI – l-a[bar tar-ri]enja tieg[u [asdet lil kul[add tal-[sieb b’mod serju bdiet minnu biss! Fil-fatt wie[ed G[al Ratzinger je[tie; li nersqu lejn il-Kelma ta’ m’g[andu qatt ji/[ad id-dawl ta’ nies kbar li Alla b’g[arfien miftu[, b’qalb m[ejjija li nesperemmnu fil-Kelma ta’ Alla tul i]-]minijiet. Il-konjenzawha b’mod ;did u b’[e;;a li n[alluha tribuzzjoni tag[hom hi importanti wkoll. tmexxina f’mog[dijiet ;odda. Il-Kostituzzjoni Dommatika fuq ir-Rivelazzjoni G[alhekk, biex il-Bibbja nifhmuha aktar hemm Divina, Dei Verbum, ;abret il-metodu storiku b]onn li l-mod ta’ [sieb tag[na jkun miftu[ kemm flimkien ma’ dak tat-tifsir teolo;iku. Madankollu g[all-e]empji li hemm fiha u kif ukoll li nkunu ma ni]litx fil-fond tar-rabta ta’ bejniethom. Dan lesti li nie[du sehem fiha. [ajjitna trid issir parti ifisser li l-parti teolo;ika ta’ dak li qalet je[tie; li s[i[a mill-istorja tas-Salvazzjoni li g[adha g[adde- ji;i mist[arre; iktar fid-dettall. L-esi;e]i, ji;ifieri jja sal-;urnata tal-lum. t-tifsir u l-interpretazzjoni kritika tal-Bibbja, hija Fit-teolo;ija tieg[u Papa Ratzinger jg[allimna li teolo;ika. Id-Dei Verbum turina dan bi tliet modi. biex nikbru fl-g[arfien tal-Kelma ta’ Alla ma nistg[ux nibqg[u mwa[[la sempli/iment malBibbja wa[da g[erf li ;ej mix-xjenzi naturali. L-ewwel nett, il-Bibbja hija wa[da. Testi indiHuwa g[alhekk li l-Papa jg[abbi b’responsabvidwali huma mifhuma fid-dawl tal-messa;; s[i[ biltà kbira lil min jfisser u jinterpreta b’mod krital-Bibbja kollha. It-tieni nett, l-uniku su;;ett tiku l-Bibbja (l-esi;eta) biex ma jwarrab qatt ilstoriku li hemm ji;ri mal-Bibbja kollha hu l-poplu possibbiltà li Alla jista’ jit[addet bi kliem uman ta’ Alla. f’din id-dinja. Esi;eta serju m’g[andu qatt jeskludi It-tielet nett, il-Bibbja jin[tie; li tinqara milll-fatt li Alla jista’ ja;ixxi fl-istorja u jid[ol fiha. Knisja b[ala /-/avetta li tassew tfisser lill-Knisja Mela, biex wie[ed jifhem tabil[aqq il-messa;; li stess. G[alhekk, it-Tradizzjoni (ji;ifieri t-tifsira hemm fil-Kelma ta’ Alla l-fidi je[tie; li tibqa’ fattal-Kelma ta’ Alla tul i]-]minijiet), qatt ma tur importanti [afna fl-interpretazzjoni tag[ha. xxekkel lill-Bibbja imma i]jed tifta[ha. Min-na[a l-o[ra, il-Knisja g[andha l-awtorità de/i]iva fit-tifsir tal-Bibbja. :rajjiet stori/i Il-Bibbja l-Papa Benedittu XVI g[exha bidAlla huwa fattur fil-;rajjiet stori/i. Benedittu de/i]joni li jwarrab. G[all-;id tal-Knisja i//a[[ad XVI ifakkarna li barra li t-testi Bibli/i jistg[u ji;u mill-po]izzjoni tieg[u g[ax emmen bis-s[i[ fi studjati u mfissra fil-kuntest storiku tag[hom kliem :esù: “M’hemmx im[abba akbar minn din li g[andhom ukoll ji;u kkunsidrati mill-perspettiva wie[ed jag[ti [ajtu g[al [biebu” (:w 15:13). Bilta’ moviment wie[ed tal-istorja kollha kemm hi li ;est erojku tieg[u t-teolo;ija Biblika tieg[u issa ssib il-milja tag[ha fi Kristu b[ala l-avveniment tassew [a tikkonvin/i! /entrali tag[ha.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
Ix-xog[ol i;ib il-;id u s-serjetà Il-kampanja elettorali kellha [afna fa]i u kellha wkoll il-mumenti tag[ha fejn iddominaw fiha /ertu ]viluppi li se[[ew jew li kienu ]velati matul dawn il-;img[at tal-kampanja. Dak li kien diskuss u ttemi li ddominaw din il-kampanja f’/ertu mumenti tag[ha, kienu kollha ta’ importanza g[aliex l-elettorat bid-dritt g[andu jkun infurmat b’dak li jkun qed ise[[. I]da b[al-lum ;img[a tag[laq il-kampanja elettorali bl-a[[ar appelli mill-partiti politi/i lill-elettorat. :img[a bog[od mill-g[eluq tal-kampanja, jidher /ar li l-Partit Nazzjonalista baqa’ dejjem iffukat fuq messa;; /ar – il-messa;; tal-[olqien tax-xog[ol biex pajji]na jibqa’ j]omm il-finanzi tieg[u fis-sod, jo[loq 25,000 post tax-xog[ol u jiggarantixxi qab]a o[ra ta’ kwalità fl-edukazzjoni u fis-sa[[a.
Ix-xog[ol i;ib il-;id Hu x-xog[ol li j;ib il-;id f’so/jetà u f’pajji]. Hu x-xog[ol li jag[ti dinjità u kwalità ta’ [ajja lillbniedem. Ming[ajr xog[ol, il-persuna tkun dg[ajfa. B’rata g[olja ta’ qg[ad b[alma qed jesperjenzaw pajji]i ;rien tag[na, tintilef il-fidu/ja. L-ekonomija tiddg[ajjef. I]da bix-xog[ol, bl-investiment li jwassal g[al [olqien ta’ jobs u jobs b’pagi tajbin, jin[oloq il-;id. Ti]died il-fidu/ja. Kien l-g[aqal tal-Partit Nazzjonalista li wassal biex l-ekonomija ta’ pajji]na ma tikkrollax. Li lfinanzi ta’ pajji]na jibqg[u fis-sod. Dan ma sarx b’kumbinazzjoni. L-g[a]la tal-Prim Ministru
Lawrence Gonzi li jassigura li ma jintilfux l-impjiegi fl-ag[ar ]minijiet tar-ri/essjoni fil-bidu ta’ din ille;i]latura, kienet g[a]la bil-g[aqal u li tat irri]ultati. G[a]la o[ra g[aqlija kienet l-in/entivi li ta permezz ta’ diversi skemi biex in-negozji, linvestituri, is-self-employed, jirristrutturaw, jinvestu u jo[olqu x-xog[ol li kabbret l-ekonomija nazzjonali.
G[a]liet li [olqu x-xog[ol Dan kollu twettaq b’[afna g[a]liet li g[amel il-Prim Ministru u l-Gvern Nazzjonalista li mexxa fl-a[[ar [ames snin. G[a]liet li iva, [olqu x-xog[ol. Ix-xog[ol kien il-prijorità. IlGvern g[a]el li jwettaq riformi kbar f’setturi tax-xog[ol li kienu qed ikunu ta’ pi] kbr fuq ilpajji]. Il-privatizzazzjoni tat-tarzna kienet de/i]joni importanti, i]da li ttie[det b’[afna g[aqal u flimkien mal-unions biex l-impjiegi tal[addiema kollha jkunu m[arsa. Illum, g[andna tarzna f’pajji]na mmexxija minn kumpanija li qed tinvesti fl-industrija tat-tarznari u t[addem [afna Maltin. Fl-Air Malta wkoll twettqet ristrutturazzjoni importanti bl-g[ajnuna wkoll tal-Unjoni Ewropea li g[arfet ukoll l-importanza tal-linja nazzjonali tal-ajru. I]da llum, g[alkemm g[adna fil-bidu ta’ pjan ;did g[all-vijabbiltà tal-linja nazzjonali talajru, di;à bdejna naraw ir-ri]ultati. It-turi]mu u s-servizzi marbuta ma’ din lindustrija, kienet pilastru importanti fil-[oqlien tax-xog[ol u fit-tkabbir tal-attività ekonomika.
F’din l-industrija, li hi l-mutur tal-ekonomija tag[na, g[amilna su//ess. G[aliex in[oloq ix-xog[ol fl-a[[ar [ames snin – u dan hu indikat ukoll mir-rata baxxa ta’ qg[ad li hi fost lanqas fl-Unjoni Ewropea – pajji]na rnexxielu jkompli g[addej bl-investment fis-setturi importanti tal-edukazzjoni u tas-sa[[a. Il-Partit Nazzjonalista qieg[ed jersaq lejn il-vot tad-9 ta’ Marzu b’wi//u minn quddiem g[aliex g[andu r-ri]ultati ta’ dawn l-a[[ar [ames snin fuq xiex se jkompli jibni kemm-il darba l-elettorat jer;a’ jafdah bit-tmexxija tal-pajji] fil-le;i]latura li jmiss. I]-]g[a]ag[, jafu xi jfisser il-Partit Nazzjonalista g[ax investa fl-edukazzjoni u investa biex jin[oloq ix-xog[ol li jifta[ opportunitajiet sbie[ g[a]]g[a]ag[ tag[na hekk kif jid[lu fid-dinja taxxog[ol. F’sitwazzjoni ta’ ri/essjoni ekonomika, Gvern Nazzjoanlista rnexxielu jo[ro; aktar b’sa[[tu b’rekord fit-turi]mu, u b’investiment ;did lokali u barrani li [oloq il-postijiet tax-xog[ol – 20,000 – fl-industriji tal-farma/ewtika, tal-manifattura, talmanutenzjoni tal-ajruplani, tat-teknolo;ija tal-informatika, tas-servizzi finanzjarji, tal-igaming , fis-settur marittimu u f’[afna o[ra. Xog[ol, ;id u serjetà
Din hi politika li [olqot ix-xog[ol, [olqot il-;id, u ;abet is-serjetà fil-pajji], li llum hu fost l-aktar stati rispettati u li g[andu kredibbiltà fil-pajji]i talUnjoni Ewropea.
Emmnu li [a nirb[u u nirb[u Ri/enti fuq l-internet sibt ritratt ta’ mass meeting talPartit Nazzjonalista bil-kliem ‘Emmnu li [a nirb[u u nirb[u’ miktub fuqu. {assejt li hu messa;; li fis-sempli/ità tieg[u hu veritier [afna. Veritier mhux f’sens ta’ arroganza jew f’sens ta’ over confidence imma veritier f’sens ta’ twemmin li b[ala partit politiku g[andna tassew la[jar vi]joni g[al pajji]na, bla[jar tmexxija g[al pajji]na u b’dak is-sens ta’ impenn assolut lejn il-;id nazzjonali. Gvern ta’ su//essi! Ir-realtà hi li hi, f’din lelezzjoni l-Malta Labour
Party igawdi bosta vanta;;i. Il-kampanja elettorali tieg[u b[al donnu g[andha bir bla qieg[ filwaqt li Muscat u s[abu ma huma jiddejqu xejn
jarmu kull prin/ipju lil hinn u jwieg[du kollox lil kul[add bla skrupli ta’ xejn. Ikun tassew iblah min ja[seb li hu fa/li teg[leb rival li qed jimxi b’dan il-mod. I]da jekk nemmnu kollox hu possibbli! Gvern Nazzjonalista hu lgvern tas-su//essi. Jekk titkellem fuq l-edukazzjoni trid bilfors titkellem fuq linvestiment fl-Università, flMCAST, fl-ITS u f’bosta skejjel ;odda. Jekk titkellem fuq l-ekonomija trid bilfors titkellem dwar kif Malta g[andha rati ekonomi/i li huma l-g[ira ta’ [afna pajji]i Ewropej. Jekk titkellem dwar issa[[a ma tistax ma’ ssemmix l-isptar il-;did tal-onkolo;ija li qed jinbena. Jekk titkellem dwar ix-xog[ol ma’ tistax
B[ala partit politiku g[andna tassew l-a[jar vi]joni g[al pajji]na, bl-a[jar tmexxija g[al pajji]na u b’dak is-sens ta’ impenn assolut lejn il-;id nazzjonali
ma’ titkellimx dwar l-20,000 post tax-xog[ol ;did ma[luq fi ]mien fejn madwar lEwropa spikka n-nuqqas ta’ xog[ol. Kburi li Nazzjonalist! Kif tista’ ma tkunx kburi li tifforma parti mill-Partit Nazzjonalista. Kif tista’ ma
tkunx kburi li tkun parti minn storja ta’ su//ess. Kif tista’ ma tkunx kburi li tifforma parti mill-istess partit li permezz ta’ George Borg Olivier kiseb l-indipendenza u welled nazzjon. Kif tista’ ma tkunx kburi li tifforma parti mill-istess partit li permezz ta’ Eddie Fenech Adami re;g[et inkisbet d-demokrazija u pajji]na ng[aqad malUnjoni Ewropea. Kif tista’ ma tkunx kburi li tifforma parti mill-istess partit li permezz ta’ Lawrence Gonzi zamm lil pajji]na b’rasu mg[ollija fi ]mien ta’ mew; kbir fl-Ewropa. Courage to vote... {afna raw ir-riklam talMalta Labour Party bit-titlu
Courage to Vote. G[al min ma’ rahx nistiednu jarah fuq You Tube g[aliex hu tassew riklam li jikxef min f’pajji]na g[adu jara lil kull[add blu/u[ politi/i u sterjotipati. G[al min ma rax ir-riklam, fil-qosor ir-riklam ipin;i suppost tipika Nazzjonalista, li titkellem b’ta[lita ta’ Malti u Ingli] u fejn il-kelma Labour hi taboo. G[andi a[bar xokkanti g[all-Malta Labour Party u min kiteb l-iskript tar-riklam. Jien inqis ru[i kburi li nifforma parti mill-Partit Nazzjonalista...u le d-dar bilMalti nitkellem la jien Malti...u le l-kelma Labour la hi taboo u anqas hi kelma misterju dan g[aliex il-politika tal-Partit Nazzjonalista dejjem kienet politika li temmen fid-demokrazija u ddiversità tal-[sieb. Ir-riklam anke g[al-Labour, il-kun/ett ‘Malta Tag[na Lkoll’ g[adu misteru kbir [afna. Prosit u Grazzi!
Ng[alaq billi ng[id prosit u
minn Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com
grazzi lil dawk il-[afna ]g[a]ag[ li lbiera[ [onqu lattività tal-M}PN organizzata f’Paceville. Kienet attività mill-aqwa, b’atmosfera u ener;ija mill-aqwa. Mumenti b[al dawn jag[mluni kburi li nifforma parti mill-Moviment }g[a]ag[ Partit Nazzjonalista Angelo Micallef hu Kunsillier f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
12 Opinjoni
Sede Vacante – illejla l-Knisja Kattolika tkun bla mexxej Kienet il-festa tal-Madonna ta’ Lourdes, kien il-Jum Dinji tal-morda, kien l-84 anniversarju mit-Trattat tal-Lateran li bih twaqqaf uffi/jalment lIstat tal-Belt tal-Vatikan, kien il-11 ta’ Frar, 2013. Fil-11 ta’ filg[odu fis-Sala tal-Kon/istorju fil-palazz appostoliku n;abru l-Kardinali flimkien mal-Papa Benedittu XVI sabiex japprovaw il-kanonizzazzjoni tal-Beati Antonio Primaldo u s[abu martri, Laura ta’ Santa Katarina ta’ Siena Montoya y Upegui u Maria Guadalupe García Zavala. Fid-diskors tieg[u l-Papa [abbar li kien sejja[ dan ilkon/istorju mhux biss min[abba l-kanonizzazzjoni imma g[ax kellu xi [a;a ta’ importanza kbira xi jwassal. Din il-[a;a importanti kienet li min[abba ra;unijiet ta’ sa[[a u min[abba l-età tieg[u kien se jwarrab minn fuq it-tron ta’ Pietru. Id-diskors sar bil-Latin u minkejja li dawk mi;bura lkoll kemm huma studjaw il-Latin, ma fehmux sewwa, jew ma ridux jemmnu dak li semg[u. Dimissjoni ta’ Papa kienet ilha ma sse[[ mill-1417. Kien il-Papa Girgor XII l-a[[ar Papa li warrab. Ma kienx luniku. Minkejja li x-xnieg[a li lPapa se jirri]enja kienet ilha ti;ri fil-;erarkija ekkle]jastika, [add ma basar li din ixxnieg[a kellha ssir realtà, laktar wara l-Pontifikat talPapa :wanni Pawlu II, li fuqu wkoll kienu spiss jg[idu li se j[alli postu, imma baqa’ jmexxi kif jista’ l-Knisja ta’ Kristu sal-a[[ar nifs. Josef Ratzinger, i]da, ma huwiex Carol Wojtyla. Dak li ma g[amilx wie[ed, g[amlu l-ie[or, u llejla lKnisja Kattolika se jkollha lhekk imsejja[ Sede Vacante. G[ada a[na s-sa/erdoti filquddiesa ma nsemmux lillPapa, insemmu biss lill-Isqof. Dekan tal-Kulle;; tal-Kardinali Il-mewt tal-Papa Wojtyla sabet lill-Kardinal Ratzinger b[ala d-Dekan tal-Kulle;; talKardinali. Din il-kariga kienet titlob li huwa jmexxi l-funeral tal-Papa. Dan sar nhar il:img[a, 8 ta’ April, 2005. Il-
konklavi bdew g[axart ijiem wara. Fil-g[odwa ta’ dak il-jum saret il-quddiesa msej[a Pro Eligendo Romano Pontifice u waranofsinhar saret l-ewwel votazzjoni mill-115-il kardinal pre]enti – da[na sewda. Lg[ada filg[odu l-kardinali kienu mill-;did fil-Kappella Sistina g[al vot ie[or. Fid-19 ta’ April filg[odu dehru ]ew; da[niet suwed
minn Fr. Reno Muscat OP renosop@gmail.com
San Pietru hemm g[add ta’ trakkijiet bl-apparat talOutside Broadcasting Units tal-aktar stazzjonijiet televi]ivi importanti fid-dinja. Fil-pjazza ta’ quddiem il-kolonnat ;ie armat palk fil-g[oli g[all;urnalisti u l-kameras tat-televi]joni. T[ejjijiet fl-aqwa tag[hom
Il-Papa Benedittu XVI – kapitlu ie[or storiku u mill-aktar importanti fl-istorja tal-Knisja – ir-ri]enja tieg[u [asdet lil kul[add
mi/-/umnija tal-Kappella Sistina, imma dakinhar waranofsinhar, sewwa sew fil5.56, deher [iere; du[[an abjad, ftit minuti wara lqniepen tal-ba]ilika ta’ San Pietru semmg[u le[inhom u mag[hom ing[aqdu l-il[na tal-qniepen tal-knejjes l-o[ra kollha tad-dinja. Habemus Papam! Ftit wara deher ilProtodjaknu, il-Kardinal Jorge Arturo Medina Estévez fil-lo;;a ta’ fuq il-bieb /entrali tal-Vatikan u [abbar dak li d-dinja kienet fuq ixxwiek biex tisma’: Annuntio vobis gaudium magnum: Habemus Papam! Dawk il-ftit sekondi sakemm t[abbar l-isem dehru donnhom sig[at. Eminentissimum ac reverendissimum Dominum Dominum Josephum, Sanctæ Romanæ Ecclesiæ Cardinalem Ratzinger. Lg[a]la ta’ Ratzinger ;abet reazjonijiet differenti. {afna g[amlu l-i]ball li [asbu li l-Papa l-;did kellu jkun il-kontinwazzjoni talPapa pre/edenti. Huwa ]ball li indunajna bih matul dawn il-kwa]i tmien snin ta’ potifikat. Jekk qatt kien hemm xi dubju dwar dan, issa ]gur li spi//a g[alkollox. Ir-rappre]entant ta’ Kristu fl-art
Il-Papa hu r-rappre]entant
ta’ Kristu fl-art, is-su//essur ta’ Pietru u hu wkoll mexxej ta’ stat li minkejja /-/okon tieg[u u n-numru ]g[ir ta’ /ittadini, jisboq lil kull nazzjon ie[or fil-g[add tassegwa/i. Jekk il-Papa Wojtyla kien il-Papa tal-midja, il-Papa li rajna fih il-valur tas-sofferenza, il-Papa li kien sar il-kappillan tad-dinja, il-Papa Ratzinger wera ru[u aktar b[ala l-mexxej temporali talKnisja. Mill-att spiritwali nistg[u ng[idu li l-Papa Benedittu spikka f’dik li hija kitba u pubblikazzjoni ta’ kotba. Lakbar opra tieg[u bla dubju hi t-tliet volumi dwar :esù ta’ Nazzaret. Kiteb tliet en/ikliki1, erba’ Esortazzjonijiet Appostoli/i2 u g[add kbir ta’ Muti Propri u Kostituzzjonijiet Appostoli/i. G[amel 24 vja;; appostoliku barra mill-Italja fosthom f’pajji]na bejn is-17 u t-18 ta’ April, 2010. Fl-Italja g[amel 33 vja;; appostoliku u g[al din is-sena kellu ppjanat li j]ur ilPrin/ipat ta’ Monaco, ilBra]il g[all-Jum Dinji ta]}g[a]ag[, l-Irlanda u Brussell. Fl-Italja kellu m[ejji li j]ur Bergamo u Sotto il Monte, ilpost fejn twieled u trabba Angelo Giuseppe Roncalli li fl-1958 sar il-Papa :wanni XXIII. Imma jkollna nammet-
tu li ]-]mien jag[mel tieg[u fuq kul[add, Papa u mhux. Ratzinger kien qrib [afna talpre/edessur tieg[u fl-a[[ar snin ta’ [ajtu. Kien jaf kemm il-Knisja batiet g[ax /erti de/i]jonijiet ma setg[ux jittie[du min[abba l-qag[da fi]ika tal-mexxej tag[ha. Mhix de/i]joni fa/li
Nemmen li l-Papa Benedittu XVI ma riedx li jer;a’ jg[addi lill-Knisja minn dak li g[addiet minnu inqas minn g[axar snin ilu. }gur li ma kinitx de/i]joni fa/li dik li [a, imma nemmen li kienet l-a[jar wa[da flinteress tal-Knisja Kattolika. Illum bil-mod kif miexja ddinja kull istituzzjoni g[andha b]onn mexxej b’mo[[ tajjeb u qawwi fi]ikament. F’Josef Ratzinger l-ewwel [tie;a ma naqsitx imma t-tieni wa[da stqarr hu stess li ma g[andux aktar. U issa l-Knisja tistenna li lPrin/pijiet tag[ha jing[alqu fil-kappella storika li g[al dawn l-a[[ar mijiet ta’ snin serviet b[ala post g[allg[a]la tat-Tmunier tal-Knisja. Jekk ;ewwa l-[itan tal-Belt Qaddisa kollox hu sigriet u kwiet, ’il barra mill-[itan talbelt hemm attività s[i[a g[addejja lejl u nhar biex tlesti g[al avveniment straordinarju: il-konklavi u l-g[a]la ta’ Papa ;did. Barra l-kolonnat ta’ Pjazza
Minkejja li x-xnieg[a li l-Papa se jirri]enja kienet ilha ti;ri fil-;erarkija ekkle]jastika, [add ma basar li din ix-xnieg[a kellha ssir realtà
Palk ie[or b[al dan twaqqaf quddiem il-Kastell Sant’An;lu. Hemmhekk ukoll insibu g[add ta’ trakkijiet blapparat g[ax-xandir. F’nofs Via della Conciliazione ttellg[u ]ew; antenni kbar b’pannelli fuqhom biex isa[[u l-qawwa tal-frekwenzi tat-telefonija /ellulari filwaqt li sSala Stampa tal-Vatikan [atret ]ew; assistenti diretturi temporanji, wie[ed g[all-ilsien Ingli] u l-ie[or g[all-Ispanjol. Il-[wienet tal-qrib qeg[din ja[]nu kull xorta ta’ merkanzija u l-[wienet tal-ikel ukoll qeg[din jitg[abbew bilprovi]jon g[all-eluf ta’ nies li ftit jiem o[ra metaforikament sejrin jinvadu l-Belt Eterna. G[exieren kbar ta’ mobile toilets di;à jinsabu mifruxin fit-toroq qrib Via della Conciliazione u Pjazza San Pietru. U fil-Kappella Sistina l-[addiema tal-Belt talVatikan jibdew jarmaw biex issir l-aktar elezzjoni sigrieta fid-dinja, l-aktar elezzjoni spettakolari minkejja li mo[bija minn g[ajnejn iddinja. Illejla l-Knisja se tkun bla rag[aj uman. Mil-lejla lKnisja se tkun f’idejn irRag[aj Etern sakemm ftit jiem o[ra naraw da[na bajda tielg[a mi/-/umnija talKappella Sistina u nistennew bil-[erqa l-Protodjaknu j[abbrilna “Annuntio vobis gaudium magnum: Habemus Papam!” 1 Deus Caritas est, 25 ta’ Di/embru 2005, Spe salvi 30 ta’ Novembru 2007 u Caritas in veritate, 29 ta’ :unju 2009.
2 Sacramentum caritatis 22 ta’ Frar 2007, Verbum Domini 30 ta’ Settembru 2010, Africae munus 20 ta’ Novembru 2011 u Ecclesia in Medio Oriente 14 ta’ Settembre 2012.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Ittri lill-Editur 13
Fi Kristu lkoll g[andna futur! Sur Editur, Nixtieq ng[id grazzi u prosit kbira lill-partiti politi/i ewlenin tal-mottos sbie[ li bihom qed i[ejju ru[hom g[al din l-elezzjoni. Ji;ifieri Malta tag[na ilkoll u Futur fis-sod. G[o;buni [afna! Il-Mulej hu mqareb bilwisq i]jed minna l-bnedmin! Dejjem jara x’jivvinta biex limqarbezza tieg[u tfejjaq limqarbezza tag[na. Fil-krema ta’ din il-kampanja elettorali g[amilli wa[da tinkiteb! Kif kont bi kwieti u mi;bur fi//ella tieg[i qalli biex inwassal dan il-messa;; lillpoplu kollu ta’ Malta u G[awdex. Iva. Sewwa [sibt! Proprju fl-e[rex ]mien talkampanja elettorali: :esù Kristu tag[na ilkoll! Mieg[u futur fis-sod! Qalli biex dan il-messa;; nibag[tu lill-contacts kollha tal-mowbajl tieg[i. Qalli wkoll biex nag[mlu fuq ilFacebook u nxerrdu ma’ min niltaqa’. G[andek dritt ma temminnix. Imma jiena hekk g[amilt [bieb! Kif nista’ lil Alla li jista’ kollox ng[idlu
le? Il-messa;; ji;bor fih linNazzjonalisti u lill-Laburisti. G[all-erwie[! U, biex tg[axxaqha, il-pedament tieg[u hu :esù Kristu nnifsu! Dak ]gur li hu ta’ kul[add! Issa, biex tkompli tg[axxaqha, persuna li r/evietu we;bitni bl-Ingli]: And our road map should be heaven. Bil-Malti ti;i U rroad map tag[na trid tkun il;enna! Jekk t[oss li fostna l-irjus qed jis[nu xerred dan ilmessa;; ta’ Kristu fuq ilFacebook tieg[ek :esù Kristu tag[na ilkoll! Mieg[u futur fis-sod! Ir-road map tieg[u hi l-;enna! Kura;; [uti! Ejjew nxerrdu dan ilmessa;; po]ittiv u ta’ fejqan! Bih il-Knisja, ji;ifieri int u jien, l-img[amdin f’:esù Kristu, qed tg[ix dak li lIsqfijiet g[allmuna u [e;;una fl-Ittra Pastorali li [ar;ulna qabel l-elezzjoni? “Il-Knisja tirrispetta lawtonomija tal-Istat u timpenja ru[ha li ddawwal ilkuxjenza libera ta/-/ittadini f’isem il-;id komuni u f’isem
il-[arsien tad-dinjità ta’ kull persuna, hi min hi. Il-Knisja la tippretendi u lanqas titlob privile;;i. Hi, b[al kull so/jetà o[ra, tistenna li tibqa’ tgawdi l-[elsien li tkompli, u li tippromwovi, il-missjoni pastorali tag[ha ta’ tag[lim u ta’ karità”. Kun protagonist u protagonista! Wassal lil :esù Kristu! Alla tal-im[abba, lg[aqda u s-sliem! U, filwaqt li tirringrazzja lill-Mulej g[all-partiti politi/i tag[na li lil :esù firxulu t-tapit [a ji;i mfa[[ar, g[aliex hekk jist[oqqlu, itlob mieg[i g[alihom [alli jissuktaw i[alluh jag[mel il-;id fihom u bihom kif qalulna l-Isqfijiet fit-talba tal-quddiesa g[al dawn l-elezzjonijiet, “milla[jar li jistg[u”. G[ax f’:esù Kristu ilkoll, Maltin u G[awdxin, g[andna futur! G[ax ir-road map hi l;enna! Il-[ajja ta’ dejjem. Itwal [afna minn [ames snin! Veru?
Patri Mario Attard OFM Cap
APPREZZAMENT
Tislima lil Joyce Grech Il-mewt ta’ Joyce Grech [asdet li [afna nies specjalment dawk li kienu jafuha fi ]mien meta b[ala President tas-settur femminili tal-Partit Nazzjonalista [admet bla heda favur ilkaw]a ;usta fi ]minijiet diffi/li ferm. Apparti li kienet ferm attiva, bil-karizma taghha kienet tikkonvinci lil bosta li verament “is-sewwa jirba[ ]gur”. Wie[ed irid ifakkar li
f’dawk i]-]minijiet ddemokrazija kienet mhedda serjament u kien biss lghaqal, id-determinazzjoni u d-direzzjoni ta’ dawk li kienu jmexxu s-setturi differenti tal-PN li mlewna b’kura;; g[al ]minijiet a[jar. Fost dawn u fuq quddiem nett kien hemm Joyce. Ikun g[aqli li ]-]g[a]ag[ tal-lum ji;u mg[allma fuq issagrifi//ji u d-diffikultajiet ta’ dak i]-]mien u dan biex
japprezzaw a[jar dak kollu li g[andhom illum. Fost dawk li xprunaw l-avvanz tag[hom, spe/jalment tattfajliet u n-nisa, kien hemm Joyce. Insellmu x-xog[ol siewi tag[ha, waqt li nitolbu g[al ruhha. Mulej Ag[tiha lMistrie[ ta’ dejjem. Grazzi Joyce
Herbert Messina-Ferrante President APAN
Illum jirri]enja Benedittu XVI Illum jasal fi tmiemu r-renju tal-Papa Benedittu XVI b[ala l-Kap tal-Knisja Rumana, Appostolika u Universali. Il-Kap tal-Kattoli/i [abbar (bil-Latin) fil-11 ta’ dan ix-xahar li se jiddimetti, a[bar li jing[ad li “[asdet” lill-Vatikan u lil politi/i eminenti Taljani, fosthom Mario Monti. Il-fatt tas-sorpri]a tal-Vatikan ikompli juri r-riservatezza tipika talPapa Ratzinger, li jiddejjaq mill-pubbli/ità tal-media, b’kuntrast qawwi mal-pre/edessur Pollakk tieg[u. Il-kuntrast ikompli jidher meta tqis li Ratzinger qed jirri]enja g[aliex qed jammetti d-dg[ufija fi]ika tieg[u fl-età ta’ 85 sena, filwaqt li l-Papa Pollakk kien dam fit-tmun anki meta kien /ar li lfakultajiet fi]i/i tieg[u kienu telquh g[al kollox. I]da :wanni Pawlu II, tajjeb li niftakru, kien bniedem li f’]g[o]itu kien attur, u b[ala bniedem tal-palk, it-teatri/ità tad-dehra tieg[u, tant vulnerabbli u tant sofferenti, kienet parti mill-“missjoni” medjatika tieg[u, mill-imma;ni pubbli/itarja li ried isostni sal-a[[ar nett. Beneditttu XVI hu mag[mul minn pezza drapp o[ra, hu ri]ervat, modest, mist[i u fuq kollox, filosofiku. Jaf jirrazzjonalizza dwar irrealtà. U g[aldaqstant, illum se jtemm il-pontifikat tieg[u, li beda fl2005, wara li kienu vvutawlu 115-il kardinal biex jie[u f’idejh ittmun tad-dg[ajsa ta’ Pietru.
Dak li hemm jinxtiebah bejn Benedittu XVI u :wanni Pawlu II hu li t-tnejn jirrappre]entaw il-konservati]mu qawwi fi [dan ilKnisja Kattolika. Mhux dejjem kien hekk, g[ax fi ]mien il-Kon/ilju Vatikan it-Tieni, Ratzinger kien jag[ti impressjoni aperta [afna tieg[u nnifsu u kien jittama f’a;;ornament pjuttost “liberali” talKnisja Kattolika. I]da mbag[ad resaq aktar u aktar lejn il-Lemin Ortodoss. Tant sar konservattiv li sa[anistra re;a’ introdu/a l-Quddiesa bil-Latin b[ala mi]ura esklussiva (u elitista) tar-ritwal Kattoliku, anzi, l-aktar ritwal kru/jali. Ir-ri]enja ta’ Papa mhi komuni xejn. Infatti, l-a[[ar Papa li rri]enja kien Gregorju XII, fis-sena 1415. Fil-;ranet li ;ejjin, filwaqt li Malta tkun qed tag[ti l-a[[ar spinta lejn l-elezzjonijiet tad-9 ta’ Marzu, g[andna nistennew il-media internazzjonali (u l-aktar dik Kattolika) torkestra bosta spekulazzjonijiet dwar min jista’ jkun issu//essur tal-Papa :ermani].
L-alleanzi partiti/i U ng[addu g[ax-xena politika, ftit jiem biss qabel l-appuntament tal-elettorat mad-dritt li jing[atalu darba kull [ames snin, meta jele;;i r-rappre]entanti u l-Gvern tieg[u. F’din l-a[[ar sena jew ftit aktar, kienet qed tikber (jew a[jar, ting[ata pubbli/ità medjatika) ilper/ezzjoni li l-poplu Malti u G[awdxi sar kapa/i “jibdel” u jaqleb lalleanzi minn partit g[al ie[or. I]da jekk noqog[du fuq testimonjanza attwali, insibu li dan jista’ jkun kun/ett ]baljat, u li l-affarijiet ma nbidlux wisq. Fuq NET-TV segwejt l-intervent li g[amel il-kanditat Nazzjonalista Frans Agius, li issa ilu jikkontesta l-elezzjonijiet g[al dawn l-a[[ar g[oxrin sena. Frans Agius, deputat rispettat, afferma li n-nies “g[adhom jivvutaw skont il-partit” li j[ossuhom li jappartjenu g[alih. Qal li mill-bosta ]jajjar li jag[mel fid-djar, mhux biss matul il-kampanja, imma tul is-sena kollha, jista’ jg[id li l-fedeltà partitika g[adha tiddomina. “Anki jekk jafu li qed isir il-;id, int t[oss, anzi taf, li hemm dawk li xorta wa[da se jivvutaw skont alleanzi tradizzjonali.” Tkun taf, sa[aq il-kandidat Nazzjonalista, li persuna se tivvota g[all-partit oppost. Agius ikkonferma li “il-firda g[adha hemm” u li l-mentalità divi]iva “g[adha tiddomina.” Fl-istess programm kienet introdotta kandidata ;dida (ming[alija Joanna Agius) li tkellmet tajjeb, l-aktar meta spjegat li dwar ilpolitika, in-nisa jista’ jkollhom “perspettiva differenti.” Naqbel g[alkollox ma’ din il-fehma. Jien dejjem emmint li n-nisa g[andhom intelli;enza emottiva li l-ir;iel m’g[andhomx u probabbilment hu g[alhekk li l-kandidata qalet li n-nies fid-djar aktar jidhru lesti li jift[u qalbhom ma’ kandidata milli ma’ kandidat. Ikun interessanti li kieku kellu jsir gender study dwar dan l-aspett politiku. “Nisa dekorattivi” Bosta “opinjonisti” mistiedna g[ar-ruxxmata ta’ programmi ta’ “diskussjoni” tista’ tanticipa x’se jg[idu. {afna minnhom jaslu flistudio b’a;enda lesta, donnhom tg[allmu bl-amment dak li se jg[idu. Kemm tarahom fuq l-iskrin u tkun taf kif se jargumentaw, basta jmieru s-sewwa mag[ruf. Wara ]ew; sentenzi, tlieta, tibda t[oss lejn fejn sejjer id-diskors tag[hom u [afna drabi, sa tmiem “id-dibattitu”, l-affarijiet ikunu dde;eneraw b’tali mod li t[oss l-intelli;enza tieg[ek assedjata. Dejjem sostnejt minn dawk il-kolonni li [afna mit-tort hu ta’ min imexxi l-programmi. {afna drabi, id-diskors ikun beda fuq /ertu
livell o;;ettiv u min imexxi tant jag[mel interventi gratwiti li j[arbat kollox, bil-konsegwenza ta’ pandemonju s[i[ fl-istudio. Dwar dawn it-talk shows irrid nag[mel osservazzjoni o[ra: g[aliex hemm tant ftit nisa li jit[allew imexxu dawn iddiskussjonijiet? G[aliex tant nisa fix-xandir televi]iv, l-aktar dak statali, jing[ataw biss rwol ko]metiku jew dekorattiv? MARIO AZZOPARDI
marpardi@maltanet.net
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
A[barijiet ta’ Barra 17
L-avvenimenti prin/ipali tal-Papa Benedittu XVI - 19 ta’ April – ilKardinal :ermani] Josef Ratzinger ;ie elett Papa b[ala l265 Kap tal-Knisja Kattolika Rumana. Hu jag[]el l-isem Benedittu XVI. 29 ta’ Novembru – Il-Vatikan jimponi restrizzjonijiet fuq lomosesswali li jridu jsiru sa/erdoti. - 9-14 ta’ Settembru – Il-Papa j]ur lil art twelidu filBavarja. F’diskors fit-12 ta’ Settembru f’Regensburg hu qajjem protesti mid-dinja Musulmana billi kkwota lillImperatur Bi]antin tal-14-il seklu li qal li l-I]lam kien ;ab biss [a]en u gwerer fid-dinja. Jiem wara, Benedittu qal li hu “ddispja/ieh” dwar ir-reazzjoni Musulmana g[ad-diskors tieg[u, li qal li kien miftiehem [a]in. 28 ta’ Novembru-1 ta’ Di/embru – Il-Papa j]ur itTurkija u f’Istanbul talab malmufti, i[arsu lejn Mecca, filMoskea l-Blu. - 7 ta’ Lulju – Il-Papa jo[ro; dikjarazzjoni biex [alla li ssir l-quddiesa qadima bil-Latin u li din tkun i//elebrata madwar id-dinja, talba prin/ipali mittradizzjonalisti tal-Knisja. - 5 ta’ Frar – Il-Papa jibdel talba bil-Latin g[al servizzi tal-:img[a l-Kbira mill-Kattoli/i tradizzjonalisti. IlPapa ne[[a referenza lil-Lhud u n-nuqqas ta’ vi]joni tag[hom i]da talabhom biex ja//ettaw lil :esù. - 24 ta’ Jannar – Il-Papa jo[loq furur billi ne[[a liskomunika ta’ erba’ isqfijiet ultranazzjonalisti, fosthom wie[ed li /a[ad l-Olokawst. - 6 ta’ Novembru – Benedittu jasal Spanja g[al ]jara ta’ jumejn. Hu attakka labort u ]-]wie; bejn lomosesswali, li kienu legalizzati fi Spanja, f’quddiesa biex ikkonsagra l-knisja ikonika Sagrada Familia ta’ Bar/ellona fi kritika o[ra indirizzata lil dak li sejja[lu s-“sekulari]mu aggressiv” ta’ Spanja. - 25 ta’ Lulju – IlVatikan isejja[ lill-ambaxxatur tieg[u fl-Irlanda wara /anfira tas-Santa Sede mill-Parlament Irlandi] fid-dawl ta’ rapport li akku]a lill-awtoritajiet tal-knisja li g[attew abbu]i sesswali. - 6 ta’ Jannar – Benedittu jsemmi 22 kardinal ;did, u ]ied i/-/ansijiet li l-papa ;did ikun konservattiv Ewropew. 6 ta’ Ottubru – Qorti talVatikan sab lill-eks qaddej prin/ipali tal-Papa [ati li seraq dokumenti sensittivi u ssentenzjatu g[al sena u nofs [abs. Paolo Gabriele qal li hu a;ixxa hekk g[all-im[abba li g[andu g[all-Knisja Kattolika u l-Papa. 2005
L-ITALJA
L-ewwel Papa biex jirri]enja f’600 sena
Din hi l-ewwel darba f’600 sena li Papa rri]enja. Skont illi;i tal-Knisja, jekk Papa jag[]el li se jirri]enja, [add ma jista’ jg[idlu li ma jistax. F’Light of the World, kollezzjoni ta’ intervisti ma’ ;urnalist :ermani], il-Papa Benedittu kien stqarr li Papa g[andu wkoll obbligu li jirri]enja jekk g[al ra;unijiet fi]i/i, psikolo;i/i u spiritwali j[oss li ma jistax ikompli jmexxi. L-a[[ar Papa li kien irri]enja kien l-Papa Gregorju XII fil-15il Seklu. Fil-passat, papiet kienu rri]enjaw f’temp ta’ taqlib politiku.
Dawk il-Papiet li rri]enjaw, xi w[ud f’/irkostanzi mhux /ari: Il-Papa Pontian (230-235) allegatament wara li kien e]iljat lejn Sardenja.
Il-Papa Marcellinus (296304) wara li obda l-Imperatur Ruman Diocletian biex jag[mel sagrifi//ju lill-allat pagani. Il-Papa Martin I (649-655) e]iljat mill-Imperatur Konstantin II lejn il-Krimea. Il-Papa Benedittu V (964) tne[[a minn Imperatur Ruman li kien jippreferi kandidat ie[or. Il-Papa Benedittu IX (103245) Irri]enja wara li bieg[ ilPapat lill-Papa Greor;ju VI. Il-Papa Gregorju VI (104546) Tne[[a mill-Papa Enriku III talli bieg[ ma[friet u karigi filKnisja. Il-Papa ?elestin V (1294), kien elett fl-età ta’ 80 sena u rri]enja ftit wara u wara ntbag[at il-[abs mis-su//essur tieg[u. Il-Papa Gregorju XII (140615) irri]enja biex jg[in itemm ix-Xi]ma Kbira tal-Punent meta kien hemm diversi Papiet.
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
L-ITALJA
In/ertezza kbira fil-pajji] Fl-Italja hemm in/ertezza kbira hekk kif l-elezzjonijiet ;enerali tal-{add u t-Tnejn tat ri]ultat inkonklussiv fejn ebda partit m’g[andu ssa[[a li jifforma l-Gvern. Dan fost t[assib kbir millpajji]i taz-zona ewro g[alleffetti li dan jista’ jkollu biex titra]]an il-kri]i finanzjarja. Il-mexxej populista Beppe Grillo, li reba[ l-akbar ammont ta’ voti bilMovimento 5 Stelle, qal li kien lest jappo;;ja l-Gvern fuq mi]uri individwali filParlament imma ma kienx se jag[ti voti ta’ fidu/ja lil xi Gvern immexxi millpartiti tradizzjonali. It-Tlieta filg[axija kien hemm tama li forsi seta’ jkun hemm koalizzjoni ta’ Gvern bejn il-Partit Demokratiku ta’ Pier Luigi Bersani u l-Poplu tal-Libertà ta’ Silvio Berlusconi jew forsi anki ma’ Grillo. Imma ]-]ew; possibbiltajiet mannofsinhar tal-biera[ dehru jisfumaw fix-xejn. I/-/entru xellug reba[ lakbar ammont ta’ si;;ijiet fil-Parlament imma m’g[andux il-ma;;oranza me[tie;a biex jiggverna. Ilbiera[ Nichi Vendola, mexxej ta’ partit ]g[ir filkoalizzjoni ta/-/entru xellug, warrab g[al kollox li kien se jissie[eb f’koalizzjoni ta’ Gvern ma//entru lemin wara laqg[a ma’ Bersani.
Sadattant b[ala effett tarri]utlat elettorali, l-ispi]a tas-self tal-Italja telg[et g[all-og[la livell f’dawn la[[ar erba’ xhur. Dan wara li kien hemm bejg[ ta’ bonds tal-Gvern Taljan. G[alkemm l-Italja lbiera[ bieg[et il-massimu ta’ bonds g[all-valur ta’ erba’ biljun ewro g[al perjodu ta’ g[axar snin, ir-rata kienet l-og[la minn Ottubru u kien hemm indikazzjonijiet li investituri barranin ]ammew lura milli jixtruhom min[abba t[assib li l-instabbiltà politika tista’ ;;ib mag[ha. I/-/entru xellug g[andu aktar si;;ijiet fil-Kamra tarRappre]entanti imma mhux fis-Senat. Jekk ma jkunx hemm qbil dwar Gvern ;did, il-pajji] ma jkollu ebda alternattiva o[ra [lief li tissejja[ elezzjoni ;enerali o[ra g[alkemm kemm Bersani kif ukoll Berlusconi qalu li xtaqu jevitaw dan il-pass. Fi ]vilupp ie[or, ilPresident Taljan Giorgio Napolitano [assar ikla malkandidat tas-So/jalisti :ermani]i g[all-kariga ta’ Kan/illier, Peer Steinbrueck, wara li dan tal-a[[ar iddeskriva lil Berlusconi u lil Grillo b[ala “buffi”. Napolitano g[adu kemm beda ]jara uffi/jali fil:ermanja. Steinbrueck waqt rally politiku qal li kien in[asad metsa sema’ li “]ew; buffi” kienu reb[u lelezzjoni fl-Italja.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
A[barijiet ta’ Barra 19
I?-?ILI> Balena mejta li nstabet fuq il-bajja ta’ Calenta Susana qrib Punta Arenas. Madwar 46 balena nstabu mejta f’din il-bajja li minnhom is-sajjeda rnexxielhom isalvaw 20. (ritratt> Reuters)
NEW ZEALAND
IR-RUSSJA
Attakk fatali minn kelb il-ba[ar
{ar;u kwa]i $50 biljun illegalment
Ra;el inqatel minn kelb il-ba[ar tat-tip Great White. Xi [a;a rari [afna fi New Zealand. Il-Pulizija qalet li hi sparat tiri lejn il-kelb ilba[ar wara li lem[u l-attakk f’Muriwai Beach madwar 40 kilometru minn Auckland, wa[da mill[afna bajjiet li hemm filPunent ta’ North Island u popolari mas-surfers. Ftit wara fil-post wasal ukoll [elikopter minn fejn ukoll kienu sparati tiri lejn il-kelb il-ba[ar. Nies li marru jag[tu lg[ajnuna qalu li l-kelb ilba[ar kien fih madwar erba’ metri. {addiema tas-salvata;; qalu li fl-in[awi aktarx kien hemm ]ew; klieb il-ba[ar i]da wara l-intervent tal-
pulizija ma ntlem[ux aktar. Attakki minn klieb ilba[ar huma rari fi New Zealand, pajji] fejn jg[ixu aktar minn 60 spe/i ta’ klieb il-ba[ar. Minn mindu bdiet tin]amm dokumentazzjoni fl-1837, kien hemm 14-il attakk fatali ta’ klieb ilba[ar filwaqt li attakki mhux fatali minn klieb ilba[ar ise[[u fuq medja ta’ tnejn kull sena. L-a[[ar attakk fatali kien fl-2009 g[alkemm hemm nuqqas ta’ qbil dwar kemm fil-fatt kien attakk ta’ kelb il-ba[ar. Skont l-International Shark Attack File, is-sena li g[addiet kien hemm 11-il attakk fatali minn klieb ilba[ar fosthom tlieta flAwstralja u l-Afrika t’Isfel .
Kwa]i 50 biljun dollaru Amerikan kienu trasferiti ’l barra mir-Russja illegalment fl2012 u aktar minn nofs din issomma setg[et ;iet ikkontrollata minn grupp wie[ed ta’ nies. Sergei Ignatyev, i/Chairman tal-Bank tar-Russja, ikkwota r-ri]ultat ta’ studju li lbank g[amel fil-jiem li g[addew. “Wie[ed jie[u l-impressjoni li nofs it-trasferimenti huma kollha kkontrollati minn grupp ta’ persuni organizzat tajjeb,” stqarr Ignatyev lill-;urnal Vedomosti waqt intervista. Ignatyev, li mistenni li jirtira f’:unju, naqas milli jidentifika l-grupp bi twe;iba g[al mistoqsija li saret mill;urnalist fil-Kunsill talFederazzjoni, l-Og[la Kamra tal-parlament, fejn kien
mistenni li jag[mel id-diskors tieg[u. I]da l-anali]i tal-bank /entrali tidher li hi akku]a lejn il-kapitali]mu tal-istat immexxi mill-President Vladimir Putin, fejn il-kriti/i qed jg[idu li dan ippermetta l-korruzzjoni uffi/jali biex tinfirex fuq skala kbira. Din l-a[bar tfisser l-intervent qawwi minn Ignatyev, li matul il-kariga tieg[u li damet 11-il sena, ]amm profil baxx , filwaqt li ppriserva lawtonomija tal-politika talbank /entrali ming[ajr ma [adem g[al independenza s[i[a mill-politika fuq stil li jixbah dak tal-Punent. Putin mistenni li jinnomina s-su//essur ta’ Ignatyev f’Marzu, i]da g[adha ma tfa//at ebda persuna. L-istudju tal-Bank ?entrali
sab li $49 biljun, jew madwar 2.5 fil-mija tal-prodott gross domestiku, [ar;u illegalment barra mir-Russja s-sena l-o[ra. “Jista’ jkun [las g[al narkoti/i...importazzjonijiet ‘gri]i’...tix[im u korruzzjoni li saru ma’ mani;ers u uffi/jali meta dawn g[amlu investimenti kbar,” Ignatyev qal lil Vedomosti. “Setg[u kienu skemi biex tkun evitata t-taxxa.” Mit-total kollu, il-Bank ?entrali jistma li $14-il biljun huma relatati ma’ operazzjonijiet kummer/jali, bil-kumplament tal-$35.1 biljun fi trasferimenti kapitali dubju]i. Din l-a[[ar /ifra tirrappre]enta 60 fil-mija tannet kapitali li kien rappurtat li [are; uffi/jalment is-sena li g[addiet, ji;ifieri $56.8 biljun.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
21
20
Qab]a ta’ kwalità fl-edukazzjoni
Fl-Università fil-jiem li g[addew kienet inawgurata fakultà ;dida ta’ servizzi fl-IT. Din il-fakultà li saret b’investiment ta’ €8 miljun toffri fa/ilitajiet mill-aktar moderni biex l-esperjenza ta’ tag[lim tkompli tkun aktar interessanti. Waqt l-inawgurazzjoni ta’ din il-Fakultà, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi qal li din l-inawgurazzjoni tixhed li l-edukazzjoni mhix biss il-bini, i]da esperjenza ta’ tag[lim li tista’ toffrieh biss l-Università ta’ Malta (Ritratti> Michael Ellul\ Università ta’ Malta)
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
22 Storja
Vitruvius> il-bniedem wara l-arkitettura Rumana “Kapa/ità ming[ajr istruzzjoni u istruzzjoni ming[ajr kapa/ità, ma tistax tag[mel l-artist perfett” - Vitruvius.
X’jag[mlu famu] lil Vitruvius^
Marcus Vitruvius Pollio twieled madwar is-snin 80 u 70 Q.K. Vitruvius kien kittieb, arkitett u in;inier Ruman, li kien attiv flewwel seklu qabel Kristu. Hu jibqa famu] b[ala lawtur tas-siltiet ta’ volumi li g[andhom x’jaqsmu mal-arkitettura, in;inerija u bosta oqsma o[ra. Ilktieb jismu De architectura (l-g[axar kotba dwar larkitettura). Il-ktieb inkiteb fl-a[[ar snin ta’ [ajtu u hu dedikat g[all-Imperatur Ruman Augustus. Il-[ajja tieg[u Skont l-istess Vitruvius,
hu meqjus li kien serva b[ala militant kif ukoll st[arre; fl-arkitettura ta[t l-armata ta’ Julius Caesar. Hu kien jie[u [sieb il-ballista, li kienet arma kbira li ttg[ajjar blalen tal-[adid jew vle;e;. Hu kien ukoll iservi b[ala in;inier, fejn hu stess g[in biex [adem il-ballista. Ftit hu mag[ruf dwar il-[ajja personali tieg[u, fil-fatt riferenzi g[alih jinsabu fil-ktieb tieg[u. Skont sorsi, Vitruvius twieled f’ familja prominenti f’ Ruma. Dubji fl-identità ta’ Vitruvius
Skont Giulio Quirino
minn Christian Navarro chrisnavarro12188@gmail.com
l-bidu tal-kostruzzjoni, kif ukoll jissemmew materjali u tekniki li g[andhom The Vitruvian man - Din hi tpin;ija famu]a ta’ Leonardo da Vinci li tag[ti oma;; lil Vitruvius. x’jaqsmu mal-bini. It-tpin;ija hi ba]ata fuq proporzjonijiet tal-bniedem, li skont Vitruvius innifsu jnissel fil-ktieb It-tielet u r-raba’ tieg[u. Vitruvius jsostni li l-g[ola ideali ta’ ra;el tkun dik ta’ tmien irjus fuq xulxin volum: simetrija tat-tempji Giglioli, storiku tal-arti Leonardo da Vinci li pin;a kif ukoll fuq il-bniedem, De architectura nkiteb il-proporzzjon tal-kolonni kollu minn Vitruvius^ klassika, jitfa’ ]ew; dubji l-Vitruvian Man, u tat-tempji. G[alkemm De architecFrontinus, li semma lil fuq Vitruvius, fejn isostni Il-[ames volum: bini tura hu miktub minn Vitruvius fil-ktieb tieg[u li l-isem proprju tieg[u pubbliku b[al Forum, Vitruvius, xorta wa[da De aquaeductu u Pliny the kien Marcus Vitruvius ba]iliki, teatri, banjijiet u Mamurra, jew li Marmurra g[adu mhux mag[ruf jekk Elder, fil-ktieb tieg[u portijiet fost o[rajn. kienx hemm xi nies o[ra li Naturalis Historia . huma ]ew; persuni ;ejjin Is-sitt volum: l-istili, taw il-kontribut tag[hom. Vitruvius fil-ktieb tieg[u minn xulxin. Marmurra mi]uri u tip ta djar privati, Gerolamo Cardano, jsemmi tliet kwalitajiet li kien militant Ruman ta[t proporzjonijiet ta’ kmamar matematiku w astrologu huma, firmitas, utilitas, is-servizz ta’ Julius u djar Griegi fost o[rajn. Taljan, kiteb id-De subtili- venustas, li jfissru li lCaesar, l-istess kif kien Is-seba’ volum: sulari , fejn isostni li tate rerum pro;ett irid ikun solidu, Vitruvius. ta ’ bini privati, xog[ol ta’ Vitruvius hu wie[ed minn utli u sabi[. Dawn il-kwalI]da skont Paul stokk u kuluri naturali. dawk il-persuni, li skont itajiet jitqisu Thielscher, studju] ta’ It-tmien volum: u]u hu, e//ella fuq kull perb[alaVitruvian virtues jew lingwi antiki, jasal tal -ilma tax-xita, invellar, suna o[ra fil-;enjalità u l- Vitruvian triad. g[all-konklu]joni li testijiet fuq ilma tajjeb, invenzjoni. Marmurra u Vitruvius akwadotti u bjar. huma fil-fatt l-istess Sommarju dwar Id-disa’ volum: Nies famu]i li kienu il-;abriet f’De persuna, i]da f’din itastronomija , astrolo;ija, influwenzati minn architectura teorija hemm xi meteorolo;ija u arlo;;i Vitruvius L-ewwel volum: jidnuqqasijiet g[aliex filtax-xemx u tal-ilma. De architectura, hu ldefenixxi l-arkitettura, lktieb De architectura, L-g[axar volum: luniku ktieb fuq l arkitet ippjanar tal-bliet u l-kwalim’hemmx imsemmija limplimentazzjoni taltura, li g[adu je]isti millfiki li g[andu jkollu linva]joni tal-Brittanja magni, elementi ta’ mozera Klassika sal-lum ilarkitett. minn Julis Caesar, lzjoni, magni li j]idu l-livell It-tieni volum: lanqas m’hemm imsemmi ;urnata. Il-ktieb influwenza nies famu]i b[al evoluzzjoni tal-bniedem u tal-ilma u mit[na tal-ilma. /ertu Marmurra.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Madwarna 23
?ertifikazzjoni ISO fis-sigurtà tal-informazzjoni g[al BMIT BMIT Ltd, operatur ewlieni f’Malta fil-qasam tad-Data Centres, u li jipprovdi wkoll servizzi cloud u managed, [abbar li ]-]ew; /entri tad-data tieg[u f’Malta kisbu //ertifikat ISO#IEC 27001 l-og[la livell internazzjonali li jing[ata g[al information security management. Dan i/-/ertifikat inkiseb wara evalwazzjoni indipendenti, tas-sistemi u pro/essi tal-kumpanija filqasam tal-information security management, minn BSI – British Standards Institution. “Li tikseb /ertifikat minn organizzazzjoni akkreditata b[al BSI juri li s-sigurtà tal-informazzjoni tag[na hi f’postha u kontrollata,” qal Gordon Bezzina, Chief Technical Officer ta’ BMIT. “Dan i/-/ertifikat jirrikonoxxi l-impenn talkumpanija tag[na biex tnaqqas ir-riskju u toffri aktar ser[an il-mo[[ lillklijenti tag[na. B’dan i/San Michel – l-ilma uffi/jali tal-Land Rover Malta Marathon L-ilma San Michel re;a’ kien ikkonfermat b[ala l-ilma uffi/jali g[all-akbar u l-aktar attività tal-atletika segwita f’Malta, il-Land Rover Malta Marathon, li saret nhar il-{add li g[adda. Ittellieqa bdiet mill-Imdina u ntemmet ix-Xatt ta’ Tas-Sliema. G[all-okka]joni ta’ din l-attività popolari, in[ar;et edizzjoni limitata tat-tikketta tal-fliexken i]]g[ar tas-San Michel (50cl), bi grafika ta’ atleti kkuluriti. Karen Scicluna Calleja, il-Brand Executive g[al San Michel, qalet li, “Din l-edizzjoni spe/jali tattikketta tixhed ir-rabta b’sa[[itha li hemm bejn San Michel u l-Maratona ta’ Malta. Kburin li ilna involuti fil-maratona g[al numru ta’ snin, li matulhom rajna lil din l-attività sportiva dejjem i]]id filpopolarità tag[ha.” Il-maratona ta’ dis-sena kellha numru rekord ta’ parte/ipanti u ]ieda qawwija ta’ parte/ipanti Maltin.
/ertifikat ISO#IEC 27001, il-klijenti tag[na jistg[u jserr[u rashom li s-sistema interna tal-information security management u l-pro/essi kollha tag[ha huma stabbiliti u jil[qu log[la livell mistenni minn
operaturi f’dan is-settur.” ISO#IEC 27001 tiddefinixxi l-[ti;iet biex ikunu stabbiliti, implimentati, operati, immoniterjati, irreveduti, u mtejba l-pro/essi u ddokumentazzjoni tal-
Information Security Management. Dawn l-aspetti jikkunsidraw ukoll ir-riskji li lkumpanija jista’ jkollha biex toffri s-servizzi tag[ha skont i/-/ertifikazzjoni. Il-BSI tag[mel
ukoll awdizzjoni u te]amina l-operazzjonijiet kollha tad-data centres, tas-sistemi tal-IT, u lpro/essi u servizzi li lorganizzazzjoni toffri lillimpjegati u l-kuntratturi tag[ha.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
24 Intervista
Nixtieq nara aktar nisa u ]g[a]ag[ jinvolvu lilhom infushom fil-politika minn Gabriel Ellul
“In[oss li fil-politika hawn nuqqas ta’ involviment min-na[a ta]]g[a]ag[ u n-nisa. Bissehem tieg[i, irrid ng[in biex dawn jag[tu sehem iktar dirett fil-politika Maltija.” Din hi l-missjoni li tixtieq twettaq Graziella Galea bil-kandidatura tag[ha mal-Partit Nazzjonalista fuq it-tnax-il distrett, kif spjegatilna matul din l-intervista politika. Xi tg[idilna dwarek^
G[andi 29 sena u ili snin na[dem b[ala perit. Filfatt, gradwajt fl-2006 u fl2009 ksibt ukoll il-Masters fil-qasam tal-kostruzzjoni fit-toroq. U x’[ajrek biex issir perit^ Bis-sa[[a ta’ missieri, li hu wkoll perit, stajt nosserva mill-qrib dak li tinvolvi din il-[idma.
Minn dejjem kien jinteressani dan ix-xog[ol, spe/jalment f’dak li g[andu x’jaqsam maxxog[ol strutturali. Il-[idma ta’ missieri b[ala perit, g[alhekk, kompliet trawwem fiha din l-aspirazzjoni. Minbarra x-xog[ol, xi tg[idilna dwar ilpassatempi tieg[ek^
Ma tantx ikolli [in liberu. Biss, fil-ftit [in li jkolli g[alija, nipprova nsib /ans biex naqra u no[ro; mal-[bieb tieg[i. Inti trawwimt f’familja Nazzjonalista u ovvjament dan ]gur kellu impatt fuq idde/i]joni tieg[ek biex illum tag[raf lilek innifsek b[ala membru ta’ dan il-partit. Biss, g[aliex temmen f’dan il-partit^ Ovvjament, il-fatt li
Meta t[ares lejn i]-]ew; partiti, fa/li tag[raf id-differenzi ta’ bejniethom. U d-differenzi jispikkaw mhux biss meta wie[ed i[ares lejn il-passat, lejn l-istorja ta]-]ew; partiti, i]da wkoll fil-pre]ent
Graziella Galea flimkien mal-Prim Ministru Lawrence Gonzi u missierha ?ensu Galea
jiena ;ejja minn familja Nazzjonalista jeffettwani. I]da fl-a[[ar mill-a[[ar id-de/i]joni kienet tieg[i. {adtha jien minn jeddi. Meta t[ares lejn i]-]ew; partiti, fa/li tag[raf id-differenzi ta’ bejniethom. U d-differenzi jispikkaw mhux biss meta wie[ed i[ares lejn il-passat, lejn listorja ta]-]ew; partiti, i]da wkoll fil-pre]ent. I]]ew; partiti joffru affarijiet differenti lil Malta. Il-Partit Laburista jaf jag[mel [afna weg[di. I]da l-Partit Nazzjonalista minn dejjem wera li l-
weg[di tieg[u sarrafhom f’fatti. Kif bdejt ta[dem filPartit Nazzjonalista^ Kont bdejt na[dem b’mod dirett fil-partit permezz tassehem tieg[i fil-Kumitat Sezzjonali ta’ San Pawl ilBa[ar. I]da minn dejjem kont in]omm ru[i attiva, tant li fi]-]mien li kont fl-
Università kont ukoll nie[u [sieb l-exchanges li jsiru bejn l-istudenti, ma’ studenti barranin. Fl-2008 mbag[ad ikkontestajt fl-elezzjoni talKunsill Lokali ta’ San
Pawl il-Ba[ar, fejn kont ;ejt eletta b[ala Sindku. F’Marzu li g[adda kkontestajt g[al darb’o[ra u ksibt l-aktar numru ta’ voti minn fost il-kunsillieri Nazzjonalisti. Issa se nkun qed nikkontesta l-elezzjoni ;enerali g[all-ewwel darba fuq it-tnax-il distrett. B[ala Sindku ta’ San Pawl il-Ba[ar stajt tara minn vi/in il-[idma ta’ dan il-kunsill. X’tikkummenta dwar din l-esperjenza^ Il-[idma tal-Kunsill g[al pa;na 25
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Intervista 25
Bil-politika nistg[u nag[tu servizz lis-so/jetà ta’ madwarna minn pa;na 24
Lokali ta’ San Pawl ilBa[ar, minbarra xog[ol fuq l-infrastruttura u lindafa, b[al f’kull lokalità o[ra, tinvolvi wkoll [idma so/jali. Ir-realtà so/jali ta’ San Pawl il-Ba[ar g[andha d-diffikultajiet tag[ha u b[ala Sindku dejjem pruvajt inkun vi/in ilpoplu, sabiex tassew nifhem ir-realtajiet tieg[u. Fil-fatt, x’kontribut tajt meta kont Sindku tal-lokalità^ B[al kull [a;a o[ra fil-
[ajja mhux fa/li li tkun Sindku, li t[addem sew din ir-responsabbiltà. Jiena kont l-unika mara minn fost il-kunsillieri l-o[ra kollha u kont ukoll wa[da mi]-]g[ar nett. Biss, g[alkemm l-ebda bidu mhu fa/li, nemmen li permezz tal-Kunsill Lokali ta’ bejn l-2008 u l-2012 f’San Pawl il-Ba[ar twettaq [afna xog[ol. B[ala parti mill-[idma so/jali tal-Kunsill, impjegajna community worker biex tg[in fix-xog[ol li g[andu b]onn isir fil-
komunità. G[amilna wkoll diversi korsijiet, fosthom tal-lingwa, tal-kompjuters u tal-fitness. Konna [dimna wkoll fuq diversi attivitajiet li sfortunatament t[assru, fix-xhur li lKunsill Lokali ta’ San Pawl il-Ba[ar qed jitmexxa mill-Partit Laburista. Fosthom nista’ nsemmi l-Karnival tas-Sajf u l-Fish Fest. Dan minbarra xog[ol ie[or li bdejna nwettqu fuq it-Torri ta’ Wignacourt, bi pro;ett ta’ restawr li g[adu g[addej sal-lum. {dimna wkoll biex jitjieb il-bini tal-klabb tal-bo//i u biex jitjiebu numru ta’ toroq tal-lokal, fost pro;etti o[rajn. Issa sirt kandidata ;dida tal-Partit Nazzjonalista. Iktar minn hekk, se tkun qed tikkontesta fuq listess distrett ta’ missierek, id-deputat ?ensu Galea. Kif wasalt biex tag[mel dan il-pass^ Fil-fatt, ma kinitx de/i]joni fa/li u ovvja-
Graziella Galea flimkien ma’ missierha ?ensu u n-nanniet tag[ha
ment mhux qed nag[mel dan il-pass b’mod kompetittiv. It-tnejn li a[na g[andna trawwim politiku partikolari u nemmen li ttnejn li a[na nistg[u noffru vi]joni u g[ajnuna differenti lil dawk kollha li jag[]lu li jivvutawlna. X’[idma tixtieq twettaq jekk issir deputata^
B[ala ]ag[]ug[a u b[ala mara nixtieq li jkun hemm kontribut ikbar mi]]ag[]ag[ u min-nisa Maltin, f’dak li g[andu x’jaqsam max-xena politika. Jekk in[arsu ftit lejn irrealtà politika tal-lum, fa/li nindunaw kemm a[na neqsin minn dawn i]-]ew; personalitajiet differenti. Il-
parte/ipazzjoni tan-nisa g[andha b]onn tkompli ti]died. Irrid na[dem biex il-politika ssir iktar ]ag[]ug[a u jkollna iktar rappre]entanti nisa. Iktar minn hekk, nixtieq li, minkejja li jekk inkun eletta se nkun fdata b’zona ikbar, nibqa’ persuna vi/in [afna tan-nies. Nixtieq li nifhem tassew il-problemi u l-isfidi ta’ dan id-distrett, li jilqa’ numru kbir ta’ nies fih fix-xhur tas-sajf. Irrid inkun protagonista biex ilpoplu j[ossu iktar
milqug[, biex in-nies jifhmu li jistg[u jag[tu l-kontribut tag[hom fit-tmexxija tal-pajji]. X’messa;; tixtieq twassal lill-poplu Malti u G[awdxi^ Jekk nitla’ fil-Parlament, se nkun kemm jista’ jkun vi/in il-poplu. Irrid nisma’ dak li g[andu xi jg[idli. Irrid inkun hemm g[alih.
Fejn hu possibbli rrid ng[in biex naqdi lill-poplu skont il-b]onnijiet tieg[u u g[all-;id ta’ pajji]na.
Jekk nitla’ fil-Parlament, se nkun, kemm jista’ jkun vi/in il-poplu. Irrid nisma’ dak li g[andu xi jg[idli. Irrid inkun hemm g[alih
IN-NAZZJON
Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
TV#Radju 27 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor Il-Mara tal-Lum NET Television, 14>05 Il-mistiedna ta’ Gloria Mizzi g[al-lum hi Kate Gonzi, mart il-Prim Ministru ta’ Malta Lawrence Gonzi, u bla dubju ta’ xejn fost l-aktar nisa mag[rufin fil-g]ejjer Maltin. Newsbuzz NET Television, 15>40
Francesco Attard u Thea Farrugia jippre]entaw l-edizzjoni tal-lum ta’ dan il-programm fejn se nsiru nafu aktar dwar l-ewwel kanzunetta ori;inali li nkitbet u kienet irrekordjata fl-ispazju. Din saret minn astronawta Kanadi] bil-kollaborazzjoni tal-kantant Ed Robertson. Nisimg[u wkoll a[barijiet ri/enti mid-dinja tal-ispettaklu dwar Christina Novelli ta’ Concrete Angel u dwar Florence and the Machine (fir-ritratt hawn ta[t). Ikun hemm ukoll il-klassifika tal-aktar kanzunetti popolari mat-telespettaturi kif ukoll numru ta’ biljetti ta/-/inema u vaw/er ta’ €55 ming[and Spinach Fitness Club u ming[and Brazilian Straightening x’jintreb[u.
Saturno contro Canale 5, 23>30
Film Taljan tal-2006 b’re;ija ta’ Ferzan Ozpetek u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Margherita Buy (fir-ritratt fuq il-lemin), Stefano Accorsi u Pierfrancesco Favino. It-tema prin/ipali tal-film hi s-separazzjoni, kemm fejn tid[ol il-[biberija u fejn tid[ol l-im[abba, u ddiffikultajiet li wie[ed jg[addi minnhom sakemm ikun kapa/i ja//ettaha.
Malta tispikka fost il-pajji]i tal-Unjoni Ewropea Anali]i tal-A[bar - NET Television, 20>30
Il-programm tal-lum se janalizza kif b’dak li qed jipproponi l-Partit Nazzjonalista fl-oqsma tax-xog[ol, is-sa[[a u l-edukazzjoni, qed jag[ti garanzija ta’ ser[an il-mo[[ billi jkompli jinvesti fuq dak li se[[ f’dawn l-a[[ar [ames snin fi sfond ta’ ri/essjoni internazzjonali. Bis-sehem ta’ esperti u membri parlamentari
Ewropej, il-programm janalizza kif Malta spikkat fost il-pajji]i tal-Unjoni Ewropea u dawk Ewropej fir-re;jun tal-Mediterran biex il-poplu Malti u G[awdxi llum qed igawdi minn ser[an tal-mo[[ kontra s-sitwazzjonijiet li qed jg[ixu popli o[ra Ewropej b’qg[ad rekord, u tnaqqis fl-investimenti so/jali b[all-edukazzjoni u s-sa[[a.
Malta Llejla NET Television, 17>00 Fost il-kontributuri tal-lum g[al dan il-programm ta’ Stephanie Spiteri se jkun hemm Fr Reuben Gauci, Paula Fleri Soler, Karmenu Borg Bonaci, il-psikjatra Anton Grech u Simon Schembri. La giusta causa Iris, 21>10
Thriller tajjeb li n[adem fl-1995 b’re;ija ta’ Arne Glimcher li g[andu lil Kate Capshaw u Sean Connery (it-tnejn fir-ritratt hawn ta[t) kif ukoll lil Laurence Fisburne b[ala atturi ewlenin. }ag[]ug[ iswed ikun akku]at blistupru ta’ tifla. G[alliem, li jkun kontra l-piena tal-mewt, jag[mel dak kollu possibbli biex isalvalu [ajtu. Il-film hu twil 102 minuti. Wolfman Italia 1, 23>30 Film ta’ bi]a’ li n[adem fl-2010 b’re;ija ta’
Joe Johnston u li fih jispikkaw Benicio del Toro, Anthony Hopkins u Emily Blunt. Anki jekk films dwar werewolf in[admu [afna, dan bla dubju ta’ xejn hu fost l-aktar li jispikkaw. Newsdesk (l-ewwel parti) Radio 101, 16>30
Illum Simon Cassar se jkollu b[ala mistieden lill-kandidat tal-Partit Nazzjonalista g[all-Elezzjoni :enerali Tonio Fenech.
Il tempo delle mele 2 La 5, 21>10 Film Fran/i] tal-1982 li fil-partijiet tal-protagonisti Vic u Philippe naraw lil Sophie Marceau u lil Pierre Cosso (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq). L-istorja hi dwar ]ag[]ug[a li tkun qed idduq il-benna tal-im[abba g[all-ewwel darba. Fi Franza l-film
tant kien su//ess li meta [are; marru jarawh aktar minn 4,000,000 persuna. G[aldaqstant ma kienet xejn sorpri]a li kien nominat g[al numru ta’ Cesar Awards u fil-fatt reba[ dak g[all-aktar attri/i li tipprometti (Marceau).
IN-NAZZJON
Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
28 TV#Radju
06>00 07>00 07>15 07>40 07>50
101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Anali]i tal-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)
09>00 09>05
A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)
10>30 11>55 12>00 12.30 13>00 15>00 15>05
Wavelength Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Futur fis-Sod The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria - Ronald Briffa (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00 )
16>30 17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 00>30
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Notti magiche 21:05 Mu]ika u Sport 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - In-Novella 13:45 - ONE News 14:00 Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 - ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Radju Argument 24:00 - Mezza Notte 02:00 - Night Rythms. RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet fil-Qosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 13:30 Kaskata Kulturali, 14:00 BBC News) 15:30 - Jg[idu
Newsdesk (l-I parti) - Simon Cassar Newsdesk (it-II parti) - Roberta Avellino Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar - David Thake u George Galea Is-Snin tar-Rock ’n Roll Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella
Tag[hom i]-}g[a]ag[ (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - L-Argument matul il;img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 18:50 - Mid-Dinja Kattolika 19:00 - Fi {dan ilMulej 19:05 - Ru]arju 19:25 Rakkont 19:40 - L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:30 - Intietef 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 - Frott il-Kelma 22:00 Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Campus 09:30 - Cinescena 10:00 - BBC News Update 10:05 - L-Ewropa u l-Imperu 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 - BisSassla u bil-Brevjar 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Bioneers 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Mure sewwi l-Knisja Tieg[i 11:30 - Ift[u l-Bibien 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l-Erwie[ 12:45 - {dejn l-ilma fejn nistrie[ 13:00 - {olqa mal-Maltin ta’ barra 13:30 Irrid Inwassallek messa;; (r) 14:30 - Italia leggendaria (r) 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - {amsin Sena wara 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 - Lejn il-qawmien 23:00 {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 Calypso Drive 19:00 - Classic Gold 21:00 - Reggae Party 24:00 - Mu]ika tal-passat.
Prince of Persia - Raidue 21>05
Film ta’ avventura Amerikan li n[adem fl-2010 b’re;ija ta’ Mike Newell u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Jake Gyllenhaal u Gemma Arterton (it-tnejn fir-ritrat hawn fuq), kif ukoll lil Ben Kingsley u Alfred Molina. L-istorja hi ambjentata fil-Persja tal-qedem u joffri ftit minuti biss inqas minn sag[tejn ta’ spettaklu kontinwu.
TVM 06:30 - TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 10:20 - Realtà 11:25 Lonely Planet, Best in Asia (r) 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - TVPM 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 - }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Telebejg[ 18:30 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:45 - Dibattitu Politiku 21:45 - An;li 22:45 A[barijiet fil-qosor 23:05 Bondi + 00:20 - TVPM. TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:30 - Il-{arsa ta’ Ru]ann (ep. 8) 12:15 - Qatra Inka 12:45 Lonely Planet - Best in Asia 13:15 - Realtà 14:15 - Ruggers 14:45 - Storjografija 15:15 Dokumentarji 15:30 - Lonely Planet - Best in Asia 16:00 - Life of Mammals 16:50 - Madwarna 17:20 - Waqtiet 17:25 - Realtà 18:30 - Wirt, Arti u Kultura 19:00 - Ruggers 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Life of Mammals 20:30 A[barijiet bl-Ingli] 20:35 Waqtiet 20:45 - Bondi + 21:45 Sensilhena 22:30 - Meander 23:00 - Ruggers 23:30 - 3 Pointer. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 - Vie 11:30 - Aroma Mattina 13:00 Kalamita (jinkludi ONE News fis-13:30 u fit-15:30) 16:30 Aroma Kitchen 17:30 - ONE News 17:40 - Aroma Kitchen 18:10 - Teleshopping 18:25 X’Ta[seb?! 19:30 - ONE News 20:25 - Ir-Rangers 20:30 Attivita Politika 22:15 - 9#03 23:15 - ONE News 23:50 Xandiriet politi/i. Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - Elezzjoni :enerali 2013 20:30 - Il-Parlament talPoplu (live) 21:30 - CNI 22:00 News 22:30 - Motordrome.
Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00, id-09:00 u l11:00) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 16:45 -
Papa Benedetto XVI lascia il Vaticano 17:45 - la vita in diretta 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 - Che dio ci aiuti 2 23:25 - Porta a porta 01:00 - Tg 1 notte 01:35 Sottovoce. .
Raidue 07:00 - Cartoons 08:15 - Le sorelle McLeod (TF) 09:40 Sabrina, vita da strega (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 Seltz 14:45 - Senza traccia (TF) 15:30 - Cold Case 16:15 Numb3rs 17:00 - Las Vegas (TF) 17:45 - Tg 2 Flash L.I.S. 17:50 Tg Sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Squadra Speciale Cobra 11 19:35 - Il commissario Rex (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Prince of Persia. Film 2010 23:00 - Tg 2 notizie 23:15 Made in sud 00:25 - Flashpoint 01:10 - Sci. Raitre 07:00 - Tgr buongiorno Italia 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 La storia siamo noi 11:00 Codice a barre (attwalità) 11:30 Buongiorno Elisir (attwalità) 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - Diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:00 - Tg 3 L.I.S. 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 La casa nella prateria (TF) 15:55 - Cose dell’altro Geo 17:40 Geo & Geo 19:00 - Tg 3 20:00 Blob 20:10 - Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Un americano a Roma. Film ’54 22:50 - La storia siamo noi 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Rai Educational 01:30 La musica di Raitre. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina
08:40 - La telefonata di Belpietro (attwalità) 08:50 - Mattino cinque 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:10 - Centovetrine
14:45 - Uomini e donne (talk show) 16:15 - Amici 16:55 Pomeriggio cinque (attwalità) 18:50 - Avanti un altro! (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 -Il 7 e l’8. Film 2006 23:30 - Saturno contro. Film 2006 01:30 - Tg 5 notte 02:00 - Striscia la notizia. Rete 4 06:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 3 (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 Lo sportello di Forum 15:30 Rescue Special Operations (TF) 16:35 - My Life - Segreti e passioni 16:45 - L’urlo dei giganti. Film ’68 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - The Closer (TF) 23:10 - Bones (TF) 00:45 - Donnavventura 01:30 - Tg 4 night news 01:55 Music line. Italia 1 06:40 - Cartoons 08:45 Everwood (TF) 10:35 - ER medici in prima linea 12:25 Studio aperto 13:00 - Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 15:50 - White Collar (TF) 16:45 Chuck (TF) 17:40 - La vita secondo Jim (sitcom) 18:30 - Studio aperto 19:20 - CSI: Scena del crimine (TF) 21:10 - Iron Man 2. Film 2010 23:30 - Wolfman. Film 2010 01:25 - Sport Mediasetr 01:150 - The Shield (TF). La 7 07:00 - Omnibus 07:30 - Tg La 7 09:50 - Coffee Break (attw.) 11:00 - L’aria che tira 12:30 - I menù di Benedetta 13:30 - Tg La 7 (TF) 14.05 - Tg La 7 cronache 14:40 - Le4 strade di San Francisco (TF) 15:30 - McBride - Omicidio di classe. Film 2005 17:10 - Il commissario Cordier (TF) 18:50 - I menù di Benedetta 20:00 - Tg La 7 20:30 - Otto e mezzo 21:10 - Servizio pubblico 23:45 - Omnibus notte 00:50 Tg La 7 sport 00:55 - Prossima fermata 01:15 - Otto e mezzo (attwalità).
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
TV#Radju 29 Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07.15 F. News 07:30 - Dawl tal:urnata 08:00 - Nintrefa ’l Fuq (r) 10:00 - Strada Rjali 12:00 News 12:15 - Today News 12:30 - Reporter 13:00 - Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 News Point 18:15 - News 18:30 - Sejja[tli 19:45 - F. News 20:15 - Today News 20:30 Reporter 21:00 - Entertain Me 23:00 - News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – All That Jazz (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 The 60s & 70s 20:30 - Rock Legend 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 12:20 - Centovetrine 12:50 -
Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:45 - Hellcats (TF) 15:30 Giovani Campionesse (TF) 16:20 - Ninì 17:10 - I maghi di Waverly (sitcom) 18:00 Friends (sitcom) 18:25 - Exteme Makeover Home Edition 19:20 Amici 20:25 - Gossip Girl (TF) 21:10 - Il tempo delle mele 2. Film ’82 23:05 - Uomini e donne 00:25 - Amici. BBC Entertainment 07:15 - Little Robots 07:25 - Me Too! 07:45 - Bobinogs 08:00 Spot’s Musical Adventures 08:05 - Balamory 08:25 - ’Allo, ’Allo! 08:55 - One Foot in the Grave 09:25 - The Weakest Link 10:10 - EastEnders 10:40 Doctors 11:10 - Casualty 12:00 - Bleak House 13:00 - Outcasts 13:50 - The Weakest Link 14:35 - EastEnders 15:05 - Doctors 15:35 - Casualty 16:25 - Oliver Twist 16:55 - Oliver Twist 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - New Tricks 20:00 Keeping up Appearances 20:30 Gavin and Stacey 21:00 Waking the Dead 21:50 Beautiful People 22:20 - Dad’s Army 22:50 - The Stephen K Amos Show 23:20 - Last Man Standing. TCM 07:20 - Adam’s Rib. Film ’49 (A) 09:00 - Across the Wide Missouri. Film ’51 (U) 10:20 The Belle of New York. Film ’52
(U) 11:40 - Brigadoon. Film ’54 (U) 13:30 - The Comedians. Film ’67 (AA) 16:00 - Light in the Piazza. Film ’62 (A) 17:40 Never So Few. Film ’59 (A) 19:40 - Little Caesar. Film ’31 (A) 21:00 - Butterfield 8. Film ’60 (15) 22:45 - The Strawberry Blonde. Film ’41 (U).
Bacon # Snowblowers # Luxury Cars 20:00 - Extreme Fishing with Robson Green: South Africa 21:00 - River Monsters: Killer Catfish. Off the Hook: Extreme Catches: 22:00 - Beard Gone Grabbling 22:30 - Go Ahead, Mako My Day!. 23:00 - Trouble in.
MGM Movies 08:20 - Submerged. Film 2001 (PG) 09:45 - MGM’s Big Screen 10:00 - 12 Angry Men. Film ’97 (U) 11:55 - Sketches. Film ’92 13:35 - Bonanza: Under Attack. Film ’95 15:05 - War Stories. Film 2003 16:30 - The ’70s. Film 2000 18:25 - Valley Girl. Film ’83 (15) 20:00 - A Funny
Iris 15:20 - Le novità in scena 15:40 - Texas. Film 2005 17:35 - Il west ti va stretto, amico... è artrtivato alleluja. Film ’72 19:25 - A-Team 20:10 - Hazzard (TF) 21:10 - La giusta causa. Film ’95 22:55 - Sabrina. Film ’95 01:05 - Una questione d’onore. Film ’65.
Thing Happened on the Way to the Forum. Film ’66 (A) 21:35 It’s a Mad, Mad, Mad, Mad World. Film ’63 (U). GO Stars 07:15 - The Guardian
09:30 Come Rain Come Shine 11:00 Monk 11:45 - Warehouse 13 12:35 - The Guardian 14:55 Transformers 3 17:35 - Black Gold 19:50 - Two and a Half Men 20:15 - Warehouse 13 21:00 - Valkyrie 23:00 - Four Weddings And A Funeral 00:55 - Flying Blind. Diva Universal 07:00 - JAG 08:00 - McLeod’s Daughters 08:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:55 - Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 JAG 12:55 - ER 13:52 - Agatha Christie’s Marple 15:45 - La Prova 15:50 - Kojak 16:50 Agatha Christie’s Poirot 18:50 JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Jane Doe: Vanishing Act 22:45 - Fede Cieca 23:00 - ER. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Old Rivals 08:10 - Dirty Jobs: Special Affects Artist 09:05 - Deadliest Catch: Caught in the Storm 09:55 - Ultimate Survival: Northern Australia 10:50 - How Do They Do It?: Tennessee
Whisky # Nightvision # Saunas 11:15 - How It’s Made 11:40 Extreme Engineering: Port of Rotterdam 12:35 - Rides: Westside 13:30 - Wheeler Dealers: Austin Mini MK1 14:25 - American Chopper: Gillette Bike 15:20 Mythbusters: Bikes and Bazookas 16:15 - Dirty Jobs: Reef Ball Maker 17:10 Deadliest Catch: Caught in the Storm 18:05 - Ultimate Survival: Extreme Desert 19:00 - How It’s Made 19:30 - How It’s Made:
Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - Mike & Molly 11:30 Glee 12:15 - Chuck 13:00 Days of Our Lives 13:45 Fringe 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 Private Practice 16:45 - Suits 17:30 - Whitney 17:52 - 2 Broke Girls 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 Suburgatory 20:30 - Dallas 21:15 - Supernatural 22:00 True Blood 23:05 - The Mentalist 23:50 - Alcatraz 00:40 - Boardwalk Empire 01:45 - 30 Rock. Biography Channel
Celebrity House Hunting: 07:00 Verne Troyer 07:30 - Andy Dick. 08:00 - America’s Court with Judge Ross 09:00 Vanished with Beth Holloway: Imbo-Petrone # Gosch # Berrelez Tips. Hardcore Pawn: 10:00 Acid Test 10:30 - Gold War. Celebrity House Hunting: 11:00 Verne Troyer 11:30 - Andy Dick. 12:00 - America’s Court with Judge Ross 13:00 - Pawn Stars: Buy the Book 13:30 American Restoration: Batter Up 14:00 - Hoarders: Carrie # James 15:00 - Hoarders: Follow-Up. Celebrity House Hunting: 16:00 - Barry Williams 16:30 - Corey Feldman. 17:00 - America’s Court with Judge Ross 18:00 Vanished with Beth Holloway: Imbo-Petrone # Gosch # Berrelez Tips 19:00 - Pawn Stars: Buy the Book 19:30 - American Restoration: Batter Up. Celebrity House Hunting: 20:00 - Barry Williams 20:30 - Corey Feldman. Hardcore Pawn: 21:00 - Acid Test 21:30 - Gold War. 22:00 - The Haunting of Regis Philbin 23:00 - Psychic Kids: House of Spirits.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - Fireman Sam 08:10 - Barney and Friends 08:40 - Pingu 08:45 - Baby Antonio’s Circus 08:50 - My Animal Family 09:05 - Benjamin’s Farm 09:10 - See The Sea 09:15 - Slim Pig 09:25 - Monkey See Monkey Do 09:35 - Kipper 09:45 Igloo-Gloo 10:00 - Dougie in Disguise 10:10 Barney and Friends 10:40 - Wobblyland 10:45 Jarmies 11:00 - Lots & Lots 11:15 - Oswald 11:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 12:05 - Wild Life 12:10 - James the Cat 12:15 Fluffy Gardens 12:30 - My Animal Family 12:45 - Benjamin’s Farm 12:50 - See The Sea 12:55 Mio Mao 13:05 - Slim Pig 13:15 - Monkey See Monkey Do 13:25 - Bob the Builder 13:35 Fireman Sam 13:45 - Thomas and Friends 14:10 Pingu 14:15 - Tiny Planets 14:20 - Pingu 14:25 Barney and Friends 14:55 - Kipper 15:05 Angelina Ballerina 15:20 - Dougie in Disguise 15:30 - Wobblyland 15:35 - Monkey See Monkey Do 15:45 - Pingu 15:50 - Tiny Planets 15:55 Pingu 16:00 - My Animal Family 16:15 Benjamin’s Farm 16:20 - See The Sea 16:25 James the Cat 16:30 - Thomas and Friends 16:45 - Bob the Builder 16:55 - Fireman Sam 17:05 Jarmies 17:20 - Mio Mao 17:30 - Slim Pig 17:40 - Baby Antonio’s Circus 17:45 - Fluffy Gardens 18:00 - Slim Pig 18:10 - Pingu 18:15 - Tiny Planets 18:20 - Pingu 18:25 - Oswald 18:50 Gazoon 19:00 - Angelina Ballerina 19:15 -
Thomas and Friends 19:30 - Bob the Builder 19:40 - Fireman Sam 19:50 - Barney and Friends 20:20 - Pingu 20:30 - Monkey See Monkey Do 20:40 - Tiny Planets 20:45 - Tork 21:00 - Monkey See Monkey Do 21:10 - See The Sea 21:15 - My Animal Family 21:30 - Benjamin’s Farm 21:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 22:00 Bob the Builder 22:10 - Thomas and Friends 22:25 - Bob the Builder. Disney Channel 08:00 - Jonas 08:25 - So Random 08:50 - Hannah Montana 09:15 - Sonny with a Chance 09:40 Kim Possible 10:05 - Shake It Up 10:30 Wizards of Waverly Place 10:55 - Phineas and Ferb 11:20 - Austin and Ally 11:45 - Art Attack 12:10 - ANT Farm 12:35 - The Suite Life on Deck 13:00 - My Babysitter’s a Vampire 13:25 - Shake It Up 13:50 - Austin and Ally 14:15 - Jessie 14:40 - ANT Farm 15:00 - Good Luck Charlie 15:30 - Gravity Falls 15:55 - The Suite Life on Deck 16:20 - Austin and Ally 16:45 - Phineas and Ferb 17:10 - ANT Farm 17:35 - Good Luck Charlie 18:00 - Jessie 18:30 - That’s So Raven 18:50 - Cory in the House 19:15 - Phil of the Future 19:40 - Hannah Montana 20:05 - Good Luck Charlie 20:55 - Wizards of Waverly Place 21:45 - Hannah Montana 22:35 - Brandy and Mr Whiskers.
06>45
INT fuq NET
09>00 12>00 12>05 14>00 14.05
Futur fis-Sod NET News .NET (b’waqfa g[al NET News fis-13>00) NET News Il-Mara tal-Lum
15>25 15>40 16>35 16>55
Telebejg[ Newsbuzz Telebejg[ Malta Llejla
19>00 19>30 19>35 19>45 20>30 21>30 21>35 23>00 23>30
(b’waqfiet g[al NET News fil-17>00 u fis-18>00) Bozza tal-Mija Lift Futur fis-Sod NET News Anali]i tal-A[bar NET News INT u l-Prim Ministru NET News Futur fis-Sod
(b’waqfa g[al NET News fis-07>00)
(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)
Sport fuq il-Cable Eurosport 1 08:30 - Haikou World Open Snooker: Day 4 (live) 10:30 Skiing (live) 11:30 - Ski Jumping 12:30 - Skiing (live) 13:45 - IBU WC Biathlon: Oslo, Norway: Men’s Sprint (live) 15:15 - Skiing (live) 16:15 Ski Jumping 18:45 - NextGen Series Football: Rd of 16 (live) 21:00 - Haikou World Open Snooker 23:00 - European Tour Poker. Eurosport 2 07:00 - Haikou World Open Snooker: Day 4 (live) 10:00 WATTS 11:30 - EHF Men’s
Champions League Handball 12:30 - Haikou World Open Snooker: Day 4 (live) 15:30 World Junior Championship Figure Skating: Milan: Men’s Short Programme (live) 17:45 Haikou World Open Snooker 19:00 - World Junior Championship Figure Skating: Milan: Pair’s Free Programme (live) 21:45 - Armwrestling 22:15 - PBA Bowling 23:15 ITSF WC, Table Soccer. GO Sports 1 07:00 - Ligue 1: Rd 26:
Olympique Lyonnais v Lorient 09:00 - Trans World Sport 10:00 - Serie A: Rd 26: Lazio v Pescara 12:00 - ATP World Tour 500: Dubai Duty Free Tennis: QF (live) 20:00 Barclays PL: PL World 20:30 The Six Nations 2013: Italy v Wales 22:30 - FIFA Futbol Mundial 23:00 - ATP World Tour 500: Abierto Mexicano Telcel, Acapulco: QF (live). GO Sports 2 12:30 - PGA European Tour: Tshwane Open: Day 1 (live) 16:30 - Milan Channel. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - WGC Accenture Match Play Championship: Day 4 15:00 - ATP World Tour 500: Abierto Mexicano Telcel, Acapulco: Last 16 19:00 Trans World Sport 20:00 Ligue 1: Rd 27: The Ligue 1 Show 20:30 - ATP World Tour 500: Dubai Duty Free Tennis: QF. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - WGC Accenture Match Play Championship: Day 4 17:00 - ATP World Tour 500: Abierto Mexicano Telcel,
Acapulco: Last 16 21:00 Trans World Sport 22:00 Ligue 1: Rd 27: The Ligue 1 Show 22:30 - ATP World Tour 500: Dubai Duty Free Tennis: QF. Melita Sports 1 Bundesliga: 08:00 - SpVgg
Greuter Furth v Bayer 04 Leverkusen (r) 09:55 - Borussia Monchengladbach v Borussia Dortmund (r). 11:50 - FA Cup: Man Utd v Reading (r) 13:55 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r) 16:00 Volleyball Champions League Magazine: The Big Hit (r) 16:35 - America's Cup: Venice: Day 1 (r) 18:15 - Bundesliga: SpVgg Greuter Furth v Bayer 04 Leverkusen (r) 20:05 Motorsports Classics: Endurance (r) 20:45 - FA Cup 5th Rd: Middlesbrough v Chelsea (live) 22:50 America's Cup: Venice: Day 1 (r) 00:25 - Bundesliga: SpVgg Greuter Furth v Bayer 04 Leverkusen (r). Melita Sports 2 12:00 - America's Cup: Venice: Day 1 (r) 14:05 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:10 - Bundesliga:
Borussia Monchengladbach v Borussia Dortmund (r) 17:05 FA Cup: Man Utd v Reading (r) 19:10 - Volleyball Champions League Magazine: The Big Hit (r) 19:40 - FIFA Beach Soccer WC WC Qual.: Ukraine v Poland (r) 21:00 - 2012 Alpari World Match Tour: Chicago Day 1 (r) 23:05 - Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 01:40 - Volleyball Champions League Magazine: The Big Hit (r).
Malta Stars 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - MFA Futsal League: Balzan v St. Andrews (r) 11:00 - BOV PL: Mosta v Valletta (r) 13:15 - Melita GFA 1st Division (r) 15:05 - Football Nurseries (r) 15:40 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri RS2 v Luxol (r) 17:00 - Malta Basketball Assoc.: Depiro v Floriana (r) 18:25 - Malta Rugby Football Union (r) 20:05 - Football Nurseries (r) 20:40 Melita GFA 1st Div.: 22:25 BOV PL: Mosta v Valletta (r) 00:40 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri RS2 v Luxol (r).
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
30 Avvi]i PN
AVVI}I POLITI?I {AL SAFI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li kull min g[andu b]onn jag[mel kuntatt jew g[al informazzjoni, jista’ j/empel 79051529.
f’Bieb is-Sultan, il-Birgu. D[ul b’xejn. G[all-biljetti /emplu 99468906 jew ibg[atu email lil info@ingridbrownrigg.com. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.facebook.com#ingridbrownrigg.pn.
{AL BALZAN. Il-Kumitat
EMANUEL DELIA. Il-{bieb
Sezzjonali PN jixtieq jav]a littesserati kollha tal-lokalità li ttesseri jistg[u jin;abru millUffi//ju PN tal-lokalità, fil-pjazza ta’ {al Balzan. Il-[inijiet talftu[ huma mill-5.30 p.m. ’l quddiem u g[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99848644 jew 21496322.
L-ISLA. Is-Segretarju talKumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a lil min jixtieq ji;bor ittessera li hu mitlub imur flUffi//ju PN tal-lokalità kuljum bejn il-5 p.m. u s-7.30 p.m. u l{add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. {AL QORMI. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jav]a li b[ala parti mill-e]er/izzju ta’ ti;did u tesserament ;did, kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u 12 p.m. qed ikun hemm membri talKumitat fl-istess Uffi//ju, fi Triq il-Kbira (quddiem il-knisja ta’ San :or;).
SAN :ILJAN. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN qed ikunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. u l-Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l-[las ta’ ti;did u tesseramenti ;odda.
I}-}URRIEQ. Membri tal-
Kumitat Sezzjonali PN se jkunu fl-Uffi//ju PN tal-lokalità kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. biex ikunu jistg[u ji;bru l[las ta’ tesseri ;odda.
AVVI}I SO?JALI CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, illum il-{amis, 28 ta’ Frar fid-9.30 a.m. fil-Fanal Restaurant, Marsaskala. Prezz €5.50. It-trasport hu pprovdut u jitlaq mill-postijiet tas-soltu. G[all-biljetti /emplu 99900434.
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Coffee Morning, il-illum {amis, 28 ta’ Frar fil-lukanda Golden Tulip Vivaldi, San :iljan. Prezz €5 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79992238.
STEPHEN SPITERI. Il-{bieb
ta’ Stephen Spiteri se jorganizzaw Ri/eviment, illum il-{amis, 28 ta’ Frar fit-8.30 p.m. filMontekristo Estates. G[all-biljetti /emplu 99424827, 99886394 jew 79955555.
MARK ANTHONY SAMMUT. Il-{bieb ta’ Mark
ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw Attività So/jali, illum il-{amis, 28 ta’ Frar fis-7.30 p.m. flUffi//ju PN ta’ Bir]ebbu;a. Wara jkun hemm ri/eviment. D[ul b’xejn.
MARK ANTHONY SAMMUT. Il-{bieb ta’ Mark Anthony Sammut se jorganizzaw Attività So/jali, illum il-{amis, 28 ta’ Frar fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ {al Safi.
SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb
ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Coffee Morning, g[ada l:img[a, l-1 ta’ Marzu fid-9 a.m. fix-Xara Lodge, limiti tar-Rabat. Prezz €5 bit-trasport inklu] u g[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.
SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb
ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Italian Night, il-:img[a, g[ada l:img[a l-1 ta’ Marzu fit-8 p.m. fil-lukanda Sea Bank. Prezz €12 u g[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Ri/eviment, g[ada l:img[a, l-1 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fir-Renassance, Montekristo Estates, {al Farru;. Prezz €2 u g[all-biljetti /emplu 22985100 jew 99841333. FRANS AGIUS. Il-{bieb ta’ Frans Agius se jorganizzaw Ri/eviment, g[ada l-:img[a, l-1 ta’ Marzu fit-8.30 p.m. f’Villa Blanche, {al Far. VICTOR SCERRI, DAVID CASA, MARTHESE PORTELLI u GRAZIELLA GALEA. Il-
TONIO FENECH. Il-{bieb ta’
Tonio Fenech se jorganizzaw attività g[ar-residenti tat-tmien u t-12-il distrett, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-8 p.m. fl-MFCC, Ta’ Qali. Prezz €5 u l-biljetti jistg[u jinkisbu mill-helpers tas-soltu jew /emplu 27327302 jew 79927302. G[al aktar informazzjoni ]uru ssit www.toniofenech.com.
GEORGE PULLICINO. Il-
{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fil-Foss talImdina, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fis2.15pm. L-attività hi bla [las u ttrasport ipprovdut jibda g[all[abta tas-1 p.m. G[al aktar informazzjoni /emplu 79062222 jew 21344589 jew ]uru s-sit www.georgepullicino.pn.
FRANCIS ZAMMIT DIMECH. Il-{bieb ta’ Francis
Zammit Dimech se jorganizzaw Attività So/jali g[all-kostitwenti tad-9 u l-10 distrett, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-8.30 p.m. f’The Palms, San :iljan. Ikun hemm trasport g[a]-]oni kollha tad-distretti. Prezz €10 u g[all-biljetti /emplu 99449189.
CLYDE PULI. Il-{bieb ta’
Clyde Puli se jorganizzaw Get Together, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fl-Old Power House, Valletta Waterfront, ilBelt. G[all-biljetti /emplu 21490643.
DAVID AGIUS. Il-{bieb ta’
David Agius se jorganizzaw Attività g[all-Familja, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-3 p.m. fi Splash & Fun Park, Ba[ar i/-?ag[aq. D[ul b’xejn u g[all-biljetti /emplu 99265292 jew 21417507 jew ibg[atu email lil david.agius@gov.mt. G[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.davidagius.org.
CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud
{bieb ta’ Victor Scerri, David Casa, Marthese Portelli u Graziella Galea se jorganizzaw Pre-Election Party g[a]}g[a]ag[, g[ada l-:img[a, l-1 ta’ Marzu fl-10 p.m. fi Clique, Paceville.
Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit8.30 p.m. fl-Olive Gardens, irRabat. Prezz €5 u l-biljetti jistg[u jinkisbu ming[and ilhelpers tas-soltu jew /emplu 99900434.
ROBERT CUTAJAR. Il-{bieb
FREDERICK AZZOPARDI.
ta’ Robert Cutajar se jorganizzaw Ri/eviment, g[ada l-:img[a, l-1 ta’ Marzu fit-8 p.m. fil-lukanda SAS Radisson Golden Sands. Prezz €7, li jinkludi t-trasport mil-lokalitajiet tad-distrett. Biljetti jistg[u jinkisbu millUffi//ju PN tal-Mellie[a, San Pawl il-Ba[ar u n-Naxxar, ibag[tu SMS fuq 79262101, 99824570 jew 99856662, jew email fuq robertcutajar72@gmail.com.
KRISTY DEBONO. Il-{bieb ta’
Anthony Sammut se jorganizzaw Coffee Morning, illum il-{amis, 28 ta’ Frar fis-9 a.m. fl-Inspire, Marsaskala. Biljetti ming[and ilhelpers jew /emplu 79696073.
Kristy Debono se jorganizzaw Attività g?all-Familji tad-disa’ distrett, g[ada l-:img[a, l-1 ta’ Marzu fit-8 p.m. f’Torre Paulina, il-Madliena. Ikel u Xorb b’xejn. Ibbukja l-attendenza tieg[ek u g[at-trasport fuq 79692626.
INGRID BROWNRIGG. Il-
MARIO RIZZO NAUDI. Il-
{bieb ta’ Ingrid Brownrigg se jorganizzaw Ri/eviment, illum il{amis, 28 ta’ Frar fit-8 p.m.
l-1 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. flUffi//ju PN ta’ {al Tarxien.
{bieb ta’ Mario Rizzo Naudi se jorganizzaw Drinks g[ar-residenti ta’ {al Tarxien, g[ada l-:img[a,
Il-{bieb ta’ Frederick Azzopardi se jorganizzaw Ikla, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-8.30 p.m. f’Villa Fiorita, Marsalforn. G[all-biljetti u bookings ibg[atu messa;; fuq Facebook fl-indirizz www.facebook.com#azzopardifrederick jew /emplu 99261236 jew 99210877.
PHILIP MIFSUD. Il-{bieb ta’
Philip Mifsud se jorganizzaw Ri/eviment, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fit-8 p.m. fil-Buskett Roadhouse. G[al aktar dettalji /emplu 21462304 jew 98892013.
MARTHESE PORTELLI. Il-
{bieb ta’ Marthese Portelli se jorganizzaw Ri/eviment g[arresidenti tad-disa’ distrett, isSibt, 2 ta’ Marzu fit-8.30 p.m. f’Torre Paulina, il-Madliena. D[ul u ikel b’xejn. G[all-bookings /emplu 99496382, 99263411 jew 79009143 jew ibg[atu email lil martheseportelli.pn@gmail.com.
SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI {’ATTARD. Kull nhar ta’ {add bejn l-10.30 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-BELT VALLETTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99804642. BIRKIRKARA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99598200. BIR}EBBU:A. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. BORMLA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL BALZAN. Kuljum bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FGURA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-FURJANA. G[al assistenza tistg[u //emplu 79706038. G{AJNSIELEM. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-10.30 a.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99459426. {AL G{AXAQ. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. IL-G}IRA. Kull nhar ta’ :img[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-GUDJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. IL-{AMRUN. Kull nhar ta’ {add bejn il-11 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21232567. L-IKLIN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99496382. L-ISLA. Kull nhar ta’ {amis bejn il-5.30 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al appuntament tistg[u //emplu 21806226 jew 99602472. IL-KALKARA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. {AL KIRKOP. G[al assistenza tistg[u //emplu 79708836 jew 79442733. {AL LUQA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. MARSASKALA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. IL-MELLIE{A. G[al assistenza tistg[u //emplu 98895456. L-IM:ARR. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. IL-MOSTA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897979. L-IMQABBA. Kull nhar ta’ Tnejn, bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. fl-Uffi//ju PN. L-IMSIDA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99420852. L-IMTARFA. G[al assistenza tistg[u //emplu 99440603. IL-MUNXAR (G[awdex). G[al assistenza tistg[u //emplu 99453507. IN-NADUR (G[awdex). Kull nhar ta’ Sibt bejn it-3 p.m. u l-4 p.m. flUffi//ju PN. IN-NAXXAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 79628370 jew tibag[tu email fuq sciberrasaviour@gmail.com. PEMBROKE. G[al assistenza tistg[u //emplu 79062222. RA{AL :DID. Kull nhar ta’ Tlieta u {amis bejn l-10 a.m. u l-11 a.m. u bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. G[al assistenza tistg[u //emplu 79290954 jew 77290954. TAL-PIETÀ U GWARDAMAN:A. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL QORMI. G[al assistenza tistg[u //emplu 99476633. IL-QRENDI. G[al assistenza tistg[u //emplu 98897546 jew tibag[tu email fuq pnqrendi@pn.org.mt. {AL SAFI. G[al assistenza tistg[u //emplu 79051529. SAN :ILJAN. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6.30 p.m. u s-7.30 p.m. flUffi//ju PN. SAN :WANN. G[al assistenza tistg[u //emplu 99824086. SAN PAWL IL-BA{AR. Kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u s-1 p.m. fl-Uffi//ju PN. SANTA LU?IJA. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN. SANTA VENERA. Kull nhar ta’ :img[a bejn it-8.30 a.m. u 12.30 p.m. fl-Uffi//ju ’Dar il-{addiem’, fi Triq Fleur de Lys. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 21441438 jew 21441682 jew tibag[tu email fuq pnsantavenera@pn.org.mt. IS-SI::IEWI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. TAS-SLIEMA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn l-4 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. IS-SWIEQI. Kull nhar ta’ Erbg[a bejn il-5 p.m. u s-6 p.m. fl-Uffi//ju PN. TA’ XBIEX. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. {AL TARXIEN. Kull nhar ta’ {amis bejn is-7 p.m. u t-8 p.m. flUffi//ju PN. G[al aktar informazzjoni tistg[u //emplu 99225033. VICTORIA (G[awdex). Mit-Tnejn sal-:img[a bejn it-8 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XAG{RA (G[awdex). Kull nhar ta’ Erbg[a bejn is-6 p.m. u s-7 p.m. u kull nhar ta’ {add bejn l-10 a.m. u 12 p.m. fl-Uffi//ju PN. IX-XG{AJRA. G[al assistenza tistg[u //emplu 98891212. {A}-}ABBAR. G[al assistenza tistg[u //emplu 99883314, 79292538 jew 79674816. {A}-}EBBU:. G[al assistenza tistg[u //emplu 79273849. I}-}EJTUN. Kull nhar ta’ Tlieta bejn is-6.30 p.m. u t-8 p.m. fl-Uffi//ju PN. I}-}URRIEQ. Kull nhar ta’ {add bejn id-9 a.m. u l-11 a.m. fl-Uffi//ju PN.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Avvi]i PN 31 TONI BEZZINA. Il-{bieb ta’ Toni Bezzina se jorganizzaw Get Together, is-Sibt 2 ta’ Marzu fit8 p.m. fl-Eden Lodge, i]}urrieq. Prezz €5 u t-tfal b’xejn. Trasport provdut b’xejn. Biljetti ming[and il-helpers, /emplu 99995742 jew 99490826 jew ibag[tu email fuq info@tonibezzina.com.
ejn. G[all-bookings /emplu 79692626 jew 77827185.
SHIRLEY FARRUGIA. Il-
CLYDE PULI. Il-{bieb ta’
{bieb ta’ Shirley Farrugia se jorganizzaw Get Together, is-Sibt, 2 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. flMFCC, Ta’ Qali. Prezz €5 u ttrasport jitlaq minn Pjazza Rotunda fis-7.15 p.m. D[ul b’xejn u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99845234 jew 99459383. Mistieden spe/jali lVi/i Kap tal-PN Simon Busuttil.
MARIO RIZZO NAUDI. Il-
{bieb ta’ Mario Rizzo Naudi se jorganizzaw Attività So/jali, isSibt 2 ta’ Marzu fil-lukanda Radisson Blu, San :iljan. Prezz €5 u t-trasport provdut. G[al aktar informazzjoni u biljetti /emplu 99877215.
JEAN PIERRE FARRUGIA.
Il-{bieb ta’ Jean Pierre Farrugia se jorganizzaw Attività So/jali, it-Tnejn, 4 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fil-lukanda Phoenicia, ilFurjana. D[ul b’xejn.
RYAN CALLUS. Il-{bieb ta’
Ryan Callus se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tnejn, 4 ta’ Marzu fid-9 a.m. fl-Eden Lodge, i]-}urrieq. Trasport provdut misSi;;iewi, {al Luqa u {al Qormi. G[al iktar informazzjoni /emplu 99847033, 79461207 jew 21461002.
KRISTY DEBONO. Il-{bieb
ta’ Kristy Debono se jorganizzaw Y4K Youths Pre-Election Party, it-Tnejn, 4 ta’ Marzu fid-9 p.m. f’Shadow Lounge, Paceville. D?ul, xorb u ikel b’x-
EMANUEL DELIA. Il-{bieb
ta’ Emanuel Delia se jorganizzaw Attività So/jali, it-Tnejn, 4 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. flUffi//ju PN ta]-}urrieq. Wara jkun hemm ri/eviment. D[ul b’xejn.
Clyde Puli se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fit-Topaz Hall, {al Qormi. Tluq tat-trasport fid-9 a.m. G[all-biljetti /emplu 21490643.
JASON AZZOPARDI. Il-{bieb
ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning g[al Jum il-Mara, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fil-Montekristo Estates, {al Farru;. It-trasport jitlaq fit-8.30 a.m. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 22985100 jew 99841333.
CHARLÒ BONNICI. Il-{bieb
ta’ Charlò Bonnici se jorganizzaw Ri/eviment g[ar-residenti tat-tmienja u l-11-il distrett f’g[eluq il-kampanja elettorali, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fl-MFCC, Ta’ Qali. D[ul b’xejn. G[al aktar informazzjoni /emplu 79796667 jew 79992238. Trasport provdut.
PETER MICALLEF. Il-{bieb
ta’ Peter Micallef se jorganizzaw Ri/eviment, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fil-lukanda Qawra Palace, il-Qawra. G[all-biljetti /emplu 21465070 jew 79460054.
CLAUDIO GRECH. Il-{bieb
ta’ Claudio Grech se jorganizzaw Coffee Morning, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fid-9.30 a.m. filMontekristo Leisure Centre, {al Farru;. Trasport mil-lokalitajiet kollha tal-ewwel distrett. G[allbiljetti /emplu 21233400.
CAROLINE GALEA. Il-{bieb
ta’ Caroline Galea se jorganizzaw Ri/eviment, it-Tlieta, 5 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fl-Uffi//ju PN ta’ {al Tarxien. Il-kostitwenti tar-raba’ distrett huma mistiedna jattendu.
SIMON BUSUTTIL. Il-{bieb
CARMELO MIFSUD BONNICI. Il-{bieb ta’ Carmelo Mifsud
Bonnici se jorganizzaw Laqg[a ma]-}g[a]ag[ tat-3 u r-4 distrett, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fit-8.30 p.m. fi Grabiel, Marsaskala. Idd[ul b’xejn u se jkun hemm inbid u birra b’xejn.
MICHAEL GONZI. Il-{bieb ta’
ta’ Simon Busuttil se jorganizzaw Serata ta’ Divertiment, lErbg[a, 6 ta’ Marzu fis-7.30 p.m. fl-MFCC, Ta’ Qali. Prezz €8 u g[all-biljetti /emplu 79010504 jew 25965286.
Michael Gonzi se jorganizzaw Ri/eviment, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fit-8 p.m. f’Palazzo Promontorio, il-Wardija. G[all-bookings /emplu 99447972 jew 99885165.
MARIO DE MARCO. Il-{bieb
JEAN PIERRE FARRUGIA. Il-
ta’ Mario de Marco se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fix-Xara Lodge, limiti tar-Rabat . Tluq bil-privates fit8.30 a.m. mill-postijiet tas-soltu. Biljetti b’xejn u g[all-biljetti /emplu 21444437, 21247049, 99450902 jew 21223911.
MARIO DE MARCO. Il-{bieb
ta’ Mario de Marco se jorganizzaw serata ta’ varjetà u divertiment, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fis7.30 p.m. f’Dar il-Mediterran, ilBelt. Wara jkun hemm Ri/eviment. Prezz €2.50 u g[all-biljetti /emplu 99917374, 21236781, 21230781, 21223911 jew ming[and il-helpers.
{bieb ta’ Jean Pierre Farrugia se jorganizzaw Coffee Morning, lErbg[a, 6 ta’ Marzu fid-9.30 am. fil-lukanda Cavalieri, San :iljan. It-trasport jitlaq fid-9 a.m. Prezz €5 u g[al aktar informazzjoni ]uru s-sit www.facebook.com#jeanpierrefarrugia.mt.
VICTOR SCERRI. Il-{bieb ta’
Victor Scerri se jorganizzaw Party, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fis7.30 p.m. f’Villa Blanche, {al Far. Prezz €2 bit-trasport inklu] u biljetti ming[and il-helpers jew /emplu 99239840 jew 21242599.
IN-NAXXAR. Il-Kumitat
Sezzjonali PN se jorganizza Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fl-10 a.m. fl-Uffi//ju PN tan-Naxxar. Prezz €3 u g[all-biljetti /emplu 79603401.
TONIO FENECH. Il-{bieb
ta ’ Tonio Fenech se jorganiz zaw Coffee Morning , il {amis, 7 ta ’ Marzu fid - 8 . 45 a . m . G[al aktar informazzjoni ]uru s - sit www . toniofenech . com .
AVVI}I O{RA SANTA VENERA. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li r - refurbishment tal - bar tal Uffi//ju PN “ Dar il {addiem ” , fi Triq Fleur de Lys, lest .
{AL TARXIEN. Il-Kumitat
Sezzjonali PN jixtieq jav]a li l - bar fl - Uffi//ju PN tal lokalità issa hu miftu[ wara li saru xi xog[lijiet ta ’ manuten zjoni . Il - [inijiet tal - ftu[ huma l - Erbg[a, il - {amis u l - :img[a mis - 7 p . m . ’ l quddiem u l {add filg[odu . Ikunu servuti appetizers .
MARIO GALEA. Il-{bieb ta’
Mario Galea se jorganizzaw Ri/eviment, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu f’Villa Overhills, Bir]ebbu;a. G[all-biljetti /emplu 99465295, 99487102, 79369800, 99843063, 79334537 jew 99862141.
DAVID AGIUS. Il-{bieb ta’
David Agius se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 6 ta’ Marzu fid-9 a.m. fil-Buskett Roadhouse, ir-Rabat. Prezz €5 u t-trasport provdut. G[all-bookings /emplu 79423101 jew 21417507 jew ibag[tu email fuq david.agius@gov.mt.
L-Asso/jazzjoni Pensjonanti Anzjani Nazzjonalisti (APAN) se torganizza Weekend Break fuq ba]i half-board bejn il-:img[a 15 u l-{add 17 ta’ Marzu fil-Lukanda Park,Tas-Sliema. Prezz> €80 g[all-adulti u €60 g[at-tfal ta’ inqas minn 12-il sena. Booking ming[and il-helpers jew /emplu 21420513
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
32 Klassifikati VETTURI
?emplu 79091057.
Fiat Punto
G[al kull xog[ol
MRK 3 (tal-fanali kbar), petrol, 3 door, f’kundizzjoni perfetta, bl-airconditioner, power steering u central locking. Dejjem garaxxjata. Prezz €4,500 jew qrib. ?emplu 99472223.
AVVI}I
G[al kull tip ta’ xog[ol
TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs u ]ebg[a, gypsum boards, e//.
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.
B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’
magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Kamra tal-Pranzu
INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u welsh dresser. €1350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.
PRIVAT
Mu]ika
FIT-teorija u prattika. Attenzjoni individwali minn g[alliem spe/jalizzat f’tag[lim tal-pjanu, orgni, strumenti tal-korda u l-kant liriku. ?emplu 99098880 jew 21470555.
JIN{TIE:U Sales Persons PART-TIME biex ibig[u u jqassmu prodott taljan ta’ ditta taljana rinomata ;o bars, hotels etc. ?emplu lil FTL Ltd fuq 79221700.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Passatemp 33
Tisliba
Mimdudin> 5. Meta d-dundjan tin-
qatag[lu rasu ma jag[milhiex i]jed din lg[assa (5) 6. Kapa/i g[al kollox (5) 7. Re/ipjent g[all-ilma jew g[all-[alib (5) 10. Hekk tajjeb ukoll il-la[am (5) 11. … tazza, ng[idu, g[ax bla [mie; (5) 12. Dawn in-nies kultant je[lu ma’ rasna (5) 14. G[amel xog[lu (5) 16. Parti minn sentenza (5) 17. Ir-ra;el ta’ omm l-omm (5) 18. G[amel [sejjes waqt lirqad (5)
Weqfin> 1. “A[na”, pere]empju (6) 2. Ma tridx forza g[aliha (6) 3. Wirjiet tajbin biex inni]]lu d-dg[ajjes ilba[ar? (6) 4. Din taf b’xi mod, biex ma tibqax ma[mu;? (6) 8. Onfoq u takkwista (5) 9. Qatt ma kienet u]ata (5) 12. Don li jitwieled mieg[ek (6) 13. }arbun /att, i[abbat malmixi (6) 14. Makakka, forsi mhix tajba wkoll! (6) 15. Tilg[ab il-flus ta’ [mar fiha? (6)
Fejn qeg[din^ Din ix-xena hi maqsuma f’disg[a u erbg[in kwadru. Bl-g[ajnuna tal-ittri li hawn fuq nett u nnumri fil-;enb xellugi, ara ssibx fejn qeg[din il-b/ejje/ a, b, / u d.
Soluzzjoni tal-biera[
Mimdudin> 5. Sargi; 6. O[xon; 7. Idubu; 10. Torti; 11. Allat; 12. ?ifri; 14. Qabli; 16. Attiv; 17. Manku; 18. Tadam. Weqfin> 1. Espert; 2. Riedni; 3. Tombra; 4. Indrat; 8. {rafa; 9. Tlabt; 12. ?inema; 13. Ixtruh; 14. Qtiltu; 15. Ir[ama.
G[at-tfal Soluzzjonijiet
Sudoku 28 lapes
Kemm hawn lapsijiet
Moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
Il-kwadru ‘E’. Ferrovija antika
a – 6E b - 5: / – 2E d – 5?
Fejn qeg[din^
Ferrovija antika
F’din l-istampa hawn ge;wi;ija ta’ lapsijiet. Imma kemm hawn? Hawn i]jed minn g[oxrin imma inqas minn tletin.
Wie[ed biss mill-kwadri A, B, ?, D, E u F hu replika e]atta me[uda mill-ferrovija antika. Liema?
Sudoku
Kemm hawn lapsijiet^
Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
34 FOOTBALL F’G{AWDEX KAMPJONAT MELITA I DIVI}JONI
Nadur [ames punti bog[od mit-titlu Nadur Y...............................4 Victoria H............................0
Nadur Youngsters kif kien mistenni kisbu reb[a o[ra kontra Victoria Hotspurs biex mhux biss kisbu tripletta kontra l-istess avversarji, i]da issa g[amlu pass kbir lejn il11-kampjonat fl-istorja tag[hom. Fil-fatt in-Nadurin jinsabu [ames punti biss bog[od mill-erba’ log[biet li fadlilhom biex ikunu ddikjarati Champions ;odda G[awdxin. Nadur [ar;u fuq l-attakk i]da l-ewwel periklu wasal min-na[a ta’ Hotspurs fejn fit-13-il minuta minn pass ta’ Nkwocha, Anyanwu minn po]izzjoni /entrali xe[et ftit barra. Fl-34 minuta minn azzjoni ta’ korner mog[ti minn Alex Simoncic, Muscat ippan/ja barra l-kaxxa minn fejn JOSEF BUTTIGIEG b’xutt mill-isba[ tefa’ lillYoungsters minn fuq. Fit-42 minuta minn pass ta’ Anthony Portelli, JOSEF BUTTIGIEG b’xutt fil-baxx angulat kiseb doppjetta personali. Fit-tieni taqsima Ndur baqg[u jinsistu u f’risposta Rabtija fl-24 minuta Mark Grima salva mal-art ilkonklu]joni ta’ Ejofir Nkwocha wara li kien g[adda b’azzjoni personali. Fid-29 minuta Muscat wettaq ]ew; interventi konsekuttivi fuq xuttijiet ta’ Simoncic u Buttigieg. Muscat re;a’ kien protagonista b’save ie[or de/i]iv ]ew; minuti wara meta dawwar g[al korner
Manwel Tabone ta’ Ker/em jikklerja minn fuq Mark Muscat ta’ Sannat Lions
Kif Jinsabu
L R D T F K Pt
Nadur Y. 14 11 Ker/em A 13 6 SK Victoria W 13 5 Xewkija T 13 5 Victoria H 13 4 Xag[ra Utd 13 3 Sannat L 13 1
21 61 26 1 7 36 37 57
35 18 22 21 18 14 11
11
8 17 24 22 32 25
35 24 17 16 15 12 8
tentattiv ta’ Simoncic. Fl-40 minuta Ndur issi;illaw irreb[a meta wara li Muscat imblokka fuq Milos Stojanovic li kien ;ie wa[du quddiemu, approfitta ssostitut CHARLES HILI li b’lob minn tarf il-kaxxa xe[et
fl-anglu. Mad-90 minuta lYoungsters issi;illaw dan issu//ess tag[hom b’xutt ta’ Milos Stojanovic wara frikik ta’ Simoncic. Nadur Y: M. Grima, B. Meilaq, F. Camilleri (P. Camilleri), S. Muller, A. Simoncic, S. Attard, J. Buttigieg (D. Portelli), M. Stojanovic, C. Antunes, A. Portelli (C. Hili), J. Portelli. Victoria H: M. Muscat, U. Anyanwu, J. Ikeokwu, E. Nkwocha, J. Agius, J. Refalo, N. Borg (J. Mercieca), A. Bezzina (J. L. Zammit), J. Farrugia, J. Pace, D. Farrugia. Referee: Mario Apap
Il-Wanderers jaqb]u t-tielet Xewkija T.............................0 SK Victoria W. …...............2 SK Victoria Wanderers b’gowl f’kull taqsima rnexxielhom jakkwistaw reb[a importanti li biha qab]u fit-tielet post lill-istess Tigers, kif ukoll komplew bil-mixja po]ittiva tag[hom. Xewkija fet[u bi frikik ta’ Kyril Dyakov jispi//a ftit barra fit-tieni minuta. Fit-18il minuta r-Rabtin kienu sfortunati meta Nwankwo wara kross ta’ Eman Bugeja laqat il-lasta bi Xuereb meg[lub. Imbag[ad il-Wanderers fet[u l-iskor fis-26 minuta b’xutt mit-tul ta’ EMAN BUGEJA li nganna lillgowlkiper Lorjean Xuereb. I]da erba’ minuti wara kien l-istess Xuereb li /a[[ad lill-
avversarji mit-tieni gowl meta l-ewwel salva bla ma ]amm id-daqqa ta’ ras ta’ Ajibade Adesina u mirrebound imblokka mal-art daqqa ta’ ras o[ra ta’ Nwankwo. Wara l-intervall kienu lWanderers li [olqu l-ewwel periklu b’konklu]joni ta’ Ocholeche salvata minn Xuereb. Fis-26 minuta lWanderers ing[ataw penalty wara fawl ta’ Fabian Xuereb fuq ERIC NWANKWO li mbag[ad irdoppja mill-11-il metru. Minuta wara fuq in-na[a lo[ra Ratto salva x-xutt ta’ Paul Rapa. Imbag[ad lisforzi Xewkin [adu daqqa lura fit-38 minuta meta tke//ielhom Fabian Xuereb wara li kien muri t-tieni karta
safra. Fil-41 minuta Eric Nwankwo kkonkluda barra wara azzjoni personali u minuta mit-tmiem SK Victoria g[al ftit m’approfittawx i]da millkross mil-lemin tas-sostitut Lauran Dimech, Eric Nwankwo xe[et g[oli minn ta[t lasti vojta. Xewkija T: L. Xuereb, F.L. Galea (P. Rapa), F. Xuereb, J. Vella, J. Cefai, K. Dyakov, C. Bugeja, E. Vella, R. Buttigieg, T. Dos Santos, W. Cassar (S. Farrugia). SK Victoria W: G. Ratto, F. Magrin, DU. Monday, J.P. Grima (S.F. Bajada), C. Sciortino, B. Olocheche, E. Bugeja, A. Adesina, K. Mercieca, E. Nwankwo, O. Farrugia. Referee: Philip Farrugia
Sannat iwaqqfu lil Ker/em Sannat L...............................1 Ker/em A.............................1
Sannat Lions kisbu punt li g[ad jista’ jkun utli g[alihom fil-;lieda diffi/li li g[andhom li jevitaw ir-relegation meta ]ammew draw lil Ker/em Ajax. Apparti li dan ir-ri]ultat jista’ jitqies sodisfa/enti g[asSannatin, bla dubju ni]el ferm tajjeb mal-liders Nadur Youngsters li approfittaw fillog[ba ta’ wara meta huma akkwistaw tliet punti o[ra biex issa fet[u vanta;; ta’ 11il punt fuq l-istess Ajax. Sannat g[arfu jikkontrollaw tajjeb l-inizjattiva tal-Ker/min fejn imbag[ad kienu nsidju]i bil-kontrattakki. Fis-6 minuta Sannat fet[u liskor meta Courtney Mercieca ma [ax b’idejh pass lura ta’ s[abu biex kien issikkat minn MANWEL CORDINA li rnexxielu jitfa’ f’lasti vojta. Fil-11-il minuta l-istess Cordina falla milli jirdoppja meta ]markat tajjeb fil-kaxxa g[al kross mix-xellug ta’ Mark Muscat, xe[et barra. Ker/em resqu vi/in id-draw fl-14 il-minuta meta xutt ta’ Sabri Rais kien ikklerjat minn fuq il-linja minn Peter Buttigieg. Imma d-draw ma damx ma wasal g[ax fit-22 minuta STOYKO SAKALIEV b’daqqa ta’ ras ikkonkluda ;ewwa l-frikik ta’ Petar Kyumyurdzhiev. Ma’ tmiem it-taqsima Manwel Cordina da[al tajjeb fil-kaxxa
i]da wara li dar malgowlkiper dam ja[sibha biex I/-/ans intilef. Ker/em baqg[u jippruvaw wara l-mistrie[ fejn fis-6 minuta resqu ferm vi/in ilvanta;; meta wara li Parnis salva fuq Sakaliev, mirrebound Malcolm Vella sab lil Peter Buttigieg jevita gowl ie[or meta kklerja minn fuq il-linja. Fl-24 minuta Ker/em ing[ataw penalty wara kuntatt ta’ ]ew; attakkanti ta’ Ker/em ma’ difensur Sannati u wara l-protesti tal-Lions, Adrian Parnis wettaq save tajjeb fuq it-tentattiv ta’ Stoyko Sakaliev, b’Peter Buttigieg jikklerja l-periklu. Fis-36 minuta Ker/em sfortunati b’lob ta’ Sakaliev jispi//a mal-lasta. }ew; minuti fuq il-[in kien Parnis li salva punt g[at-tim tieg[u meta wettaq save diffi/li fuq xutt ta’ Sabri Rais. Sannat L: A. Parnis, P. Buttigieg, A. Debono, P. Monye, R. Meilaq, P. Camilleri, B. Vata, N. Micallef, D. Mercieca, M. Cordina (J. Buttigieg), M. Muscat. Ker/em A: C. Mercieca, P. Kyumyurdzhiev, A. Buttigieg, Mi. Vella (K. Mifsud), M. Tabone, J. Azzopardi (A. Mizzi), J.P. Mizzi, S. Rais, S. Sakaliev, Ma. Vella, I. Xuereb. Referee: Andrew James Sammut
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Sport 35 LANDROVER MALTA MARATHON
KMS Skolasport tipparte/ipa fil-Family Fun Run Madwar 70 parte/ipant mill-KMS Skolasport, fi tmiem il-;img[a kellhom i/-/ans li jie[du sehem fil-Family Fun Run. Ilmaratona ta’ 1.5km, li saret waqt il-Land Rover Malta Marathon, li kopriet id-distanza mix-Xatt f’Tas-Sliema sa Manoel Island u lura. “G[all-ma;;oranza ta’ dawn l-atleti ]g[a]ag[ din hi l-ewwel esperjenza f’maratona. Il-KMS Skolasport tistinka biex tag[ti l-parte/ipanti tag[ha l-espo]izzjoni ;usta fid-dixxiplini sportivi filwaqt li tinkora;;ixxi l-e]er/izzju fi]iku flimkien ma’ stil ta’ [ajja li hu tajjeb g[as-
sa[[a b[ala ba]i fundamentali g[al kull sport,” qal Robert Portelli, Kap tal-Programmi tal-KMS Skolasport. Organizzata mill-Kunsill Malti g[all-iSport u sponsorjata minn Kellogg’s, ilKMS Skolasport hi l-punt tat-tluq g[al [afna tfal u ]g[a]ag[ Maltin fejn jiskopru u jie[du gost blisport. Din hi r-ra;uni g[ala Kellogg’s, l-ikbar prodottur ta/-/ereali talkolazzjoni fid-dinja, ilha l-isponsor uffi/jali ta’ Skolasport g[al dawn la[[ar 13-il sena. Aktar tag[rif dwar il-KMS Skolasport jista’ jinkiseb mis-sit tal-KMS www.sportmalta.org.mt.
U[ud mill-parte/ipanti tal-KMS Skolasports matul il-maratona Fun Run mal-mascot tal-Kellogg’s Coco the Monkey
KAMPJONAT MELITA II DIVI}JONI
Oratory Y. matematikament promossi ................. .......5 ..................... .........0
Oratory Y Qala S
Oratory Youths kisbu reb[a kbira kontra Qala Saints biex bit-tliet punti miksuba matematikament a//ertaw mill-promozzjoni u b’hekk sta;un ie[or jirritornaw fl-og[la divi]joni wara nuqqas pjuttost twil ta’ 11-il sena. Protagonista g[alihom re;a’ kien Shaun Attard li skorja tlieta biex kompla j]id l-ammont tieg[u flewwel post tal-aqwa skorers b’16-il gowl. Fil-11-il minuta huma ]blukkaw ir-ri]ultat meta James Tabone da[al fuq illemin u mill-kross tieg[u SHAUN ATTARD tefa’ ;ewwa mill-vi/in. Fis-17-il minuta kien FRANK ATTARD li mill-vi/in g[eleb lil Franco Buttigieg. Fl-34 minuta Qala sfortunati meta minn frikik qasir ta’ Mifsud, Josef Xerri b’xutt fil-baxx laqat sieq illasta u mir-rebound Joshua Buttigieg ra lil Elliot Fenech idawwar g[al korner. Fil-41 minuta l-Youths irduppjaw meta minn pass ie[or ta’ Johann Attard, din id-darba kien DANIEL BARTOLO li xe[et ;ewwa mill-vi/in. Fit-tieni taqsima l-Youths baqg[u l-a[jar u Attard kien sfortunat meta t-tentattiv tieg[u spi//a ma’ sieq illasta u f’idejn il-gowlkiper Buttigieg. Finalment fid-19il minuta l-istess SHAUN ATTARD kiseb doppjetta bi frikik dirett. Fit-22 minuta re;a’ kien ATTARD li kiseb tripletta personali bi ;miel ta’ rovexxjata wara korner ta’ Johann Attard. : E. Fenech, C. Attard, M. Cremona (M. Grech), K. Farrugia, J. Oratory Y
Tabone, J. Attard, C. Cardona, M. Mumford, S. Attard (A. Zammit), D. Bartolo, F. Attard (A. Sacco). : F. Buttigieg, M. Buttigieg, A. Vella (P. Falzon), J. Xerri, M. Mifsud, J. Rapa (C. Caruana), M. Zerafa, C. Mifsud (N. Portelli), F.P. Azzopardi, S. Muscat, J. Buttigieg. : Emanuel Grech Qala S
Referee
Tripletta g[al Munxar G[arb R
...........................0 .........................6
Munxar F
Munxar Falcons kisbu reb[a tennistika li mmaturat b’[ames gowls fit-tieni taqsima biex b’hekk komplew sa[[ew posthom fittieni post tal-klassifika. G[all-Falcons din kienet ittielet reb[a kontra l-istess Rangers. Munxar kif mistenni [ar;u jattakkaw i]da bdew isbu diffikulta` jikkonkludu. Huma kellhom konklu]jonijiet ta’ Mario Azzopardi u Clayton Hili li fallew ilmira. Minuta mill-intervall Munxar ing[ataw penalty wara fawl ta’ Helios Grech fuq Joseph Grima u mill-11il metru l-istess JOSEPH GRIMA feta[ l-iskor. Wara l-mistrie[ l-andament baqa’ l-istess b’Munxar jattakkaw fejn wara tliet minuti Joseph Grima mpenja serjament lil Godwin Micallef. Minuta wara rduppjaw meta wara li Micallef salva bla ma ]amm fuq Christin Bugeja, approfitta CLAYTON HILI li b’xutt fil-baxx xe[et ;ewwa. Fil-11-il minuta Munxar kabbru l-vanta;; meta f’azzjoni ta’ kontrattakk minn
Kif Jinsabu
Oratory Y Munxar F G[ajnsielem Qala S St Lawrence }ebbu; R G[arb R
L
R
D
T
F
K Pt
14 13 1 0 56 8 40 13 10 0 3 33 14 30 13 8 0 5 25 20 24 13 4 2 7 14 20 14 13 3 3 7 27 28 12 13 2 2 9 13 42 8 13 2 0 11 8 44 6
su;;eriment ta’ Oliver Curmi, CLAYTON HILI wa[du quddiem Micallef illobbja f’lasti vojta u kiseb doppjetta personali. }ew; minuti wara l-Falcons kienu sfortunati meta Oliver Curmi laqat il-lasta. I]da rraba’ gowl wasal fit-23 minuta meta minn pass ta’ Grima, DANIEL PACE b’xutt fil-baxx g[eleb lil Micallef. Wara dan il-gowl tke//a Anthony Bajada ta’ G[arb. Minn dan ma damux m’approfittaw il-Munxarin meta fid-39 minuta re;g[u skurjaw meta Oliver Curmi laqat sieq il-lasta u mill-istess azzjoni s-sostitut JOSEPH BORG kompla ;ewwa. Tliet minuti mittmienm issi;illaw ir-reb[a meta kien is-sostitut Shaun Attard li da[al fil-kaxxa fejn ra lid-difensur tar-Rangers Christopher Mercieca jitfa’ fil-lasta tieg[u stess f’attentat li jikklerja. : G. Micallef, C. Mercieca, H. Grech, N. Theuma, A. Bajada, O. Atzori, F. Azzopardi, C. Azzopardi, C. Muscat (M. Xuereb), R. Zammit. : D. Spiteri, G. Sillato, M. Pace, R. Hili, C. Bugeja, D. Borg (J. Borg), M. Azzopardi (S. Attard), J. Grima, O. Curmi, C. Hili (S. Scicluna), D. Pace. : Joe Agius G[arb R
Munxar F
Referee
Il-Ministru Giovanna Debono waqt laqg[a ma’ uffi/jali tal-GFA u rappre]entanti tal-klabbs f’G[awdex
Aktar titjib ta’ grounds f’G[awdex Il-Gvern alloka s-somma ta’ nofs miljun ewro g[al titjib fil-grawnds madwar il-g]ira ta’ G[awdex. Dan qalitu Giovanna Debono, Ministru g[al G[awdex waqt li kienet qed tindirizza laqg[a li saret fil-Kwartieri :enerali tal-Gozo Football Association (GFA) u li g[aliha kienu pre]enti rrappre]entanti kollha talklabbs G[awdxin. Hi ]iedet tg[id li dan se jkun ifisser, li f’G[awdex se jkun hemm tliet pitches s[a[ o[ra bit-turf sintetiku, flimkien ma’ o[rajn ta’ daqs ftit i]g[ar. Il-Ministru Debono qalet li dan hu xhieda o[ra tal-impenn talGvern b’risq il-qasam sportiv f’G[awdex. Permezz ta’ din l-
g[ajnuna se ssir iktar ]vilupp fil-fa/ilitajiet talGozo Stadium, b’mod partikulari fil-VIP Area, f’diversi pitches b’turf sintetiku u pro;etti o[ra. Dan kollu se joffri livell og[la meta f’Mejju 2014 se jsiru xejn inqas minn erba’ partiti mill-fa]i finali talKampjonat U\17 talUEFA. Pre]enti kien hemm ukoll il-President tal-GFA Alvin Grech akkumpanjat minn uffi/jali g[olja o[ra tal-istess asso/jazzjoni. Grech irringrazzja lill-President tal-Malta Football Association, Norman Darmanin Demajo g[addiversi ta[didiet li kienu strumentali biex sar dan ilftehim.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
36 Sport RUGBY - INTERNATIONAL LADIES SEVENS FINAL
Reb[a g[al Malta kontra l-I]vizzera Malta A ….....................................................21 Swiss Barbarians.......................................... 15
L-aktar partita li spikkat fir-rugby fi tmiem il-;img[a kienet l-isfida fil-finali tal-partita internazzjonali tan-nisa bejn it-tim nazzjonali Malti A u Swiss Barbarians. I]-]ew; timijiet bdwew b’ritmu tajjeb fejn attakkaw lid-difi]i rispettivi u kienet id-difi]a }vizzera l-ewwel li /ediet meta t-tim tilef ilpussess minn scrum u Rodianne Bugeja approfittat biex fet[et l-iskor waqt li Amanda Cassar g[amlet il-conversion. Imma l-I]vizzeri wettqu reazzjoni mmedjata meta rnexxielhom jinfdu d-difi]a Maltija birright wing titwaqqa’ qrib il-linja u mill-attakk sussegwenti irnexxielhom idawru l-ballun sakemm wasal g[and l-aqwa plejers tag[hom Carole Casparis li kisbet il-punt. Imma minkejja dan l-I]vizzeri fallew il-conversion, liema ]ball kellu jirri]ulta kru/jali fi tmiem illog[ba. Wara dan it-tim Malti sofra daqqa ta’ [arta kbira meta tilef lill-plejer influwenti Lorna Mifsud b’injury f’irkobbitha u flokha da[let Sairita Cassar biex ftit wara l-I]vizzeri g[amlu t-tieni try wara li t-tim Malti tilef il-pussess u
Christa Hermann po;;iet il-ballun wara l-linja. Imma g[al darb’o[ra l-I]vizzeri re;g[u fallew il-conversion g[alkemm ]ammew vanta;; minimu ta’ tliet punti. Dan id-distakk i]da dam biss ftit minuti g[aliex Amanda Cassar, li kienet l-a[jar plejer tal-log[ba, sabet spazju mal-linja xellugija wara li b’mod intelli;enti g[addiet bejn Dorin Jager u Marilyn Grech biex baqg[et sejra wa[idha sal-linja. It-tim Malti kabbar il-vanta;; e]att qabel ilmistrie[ wara li Casparis inqabdet fil-pussess tal-ballun [ames metri mil-linja difi]a minnha u tilef il-ballun u Jager ]markat lil Syreeta Cassar li g[amlet touch down mill-vi/in. It-tim Malti beda t-tieni taqsima fil-vanta;; 21-10 imma kien kontra r-ri[ u l-I]vizzeri approfittaw meta Hermann g[amlet it-tieni try tag[ha. Hawn l-I]vizzeru xe[tu kollox fuq lattakk imma d-difi]a Maltija rnexxielha tassorbi l-pressjoni u Amand Cassar g[amlet da[la f’waqtha biex /a[det lill-I]vizzeri milli jiksbu d-draw u finalment it-tim Malti [are; rebbie[ 21-15 bl-I]vizzeri di]appuntati g[attliet conversions li fallew u li minnhom setg[u kisbu r-reb[a.
Azzjoni bejn Malta u Swiss Barbarians
SWAN
Dingli Eagles ja[sdu lil-leaders Valletta Fi tmiem il-;img[a tkompla l-kampjonat tas-SWAN fejn lakbar sorpri]a kienet it-telfa ta’ 2-1 li sofrew il-leaders talEwwel Divi]joni Valletta kontra Dingli Eagles. B’din ir-reb[a Dingli Eagles komplew jitbieg[du mirrelegazzjoni hekk kif issa jinsabu seba’ punti fuq la[[ar tim filwaqt li g[al Valletta din kienet l-ewwel telfa tal-ista;un. F’partiti o[ra Lija-Iklin AFC g[elbu lil Tarxien Cavallieri Hotel bl-iskor konvin/enti ta’ 6-0 u komplew jersqu lejn il-leaders Valletta meta issa jinsabu seba’ punti ta[t il-Beltin. Il-partita bejn i]-]ew; timijiet fl-a[[ar postijiet, Ta’ :iorni Wolves MMS u TalQroqq Versity Kasco spi//at fi draw 1-1. Fl-a[[ar partita fil-programm Senglea Gunners g[elbu lil }ejtun Waterline Rest bl-iskor ta’ 3-2.
DINGLI E........................2 VALLETTA SP...............1 Dingli Eagles wettqu ssorpri]a tal-;urnata meta
kontra kull mistenni g[elbu lilValletta St. Pauli Peugeot 2-1. Kienet l-ewwel telfa li sofrew Valletta St. Pauli dan l-ista;un imma xorta baqg[u f’ras il-klassifika fejn g[andhom vanta;; ta’ seba’ punti fuq Lija-Iklin. Din kienet partita bilan/jata milg[uba fi spirtu sportiv bil-ballun tiela u nie]el fejn Dingli marru filvanta;; wara 17-il minuta. Xutt ta’ Julian Camilleri kien mxellef minn difensur Belti bil-ballun jispi//a firrokna tax-xibka. Fid-29 minuta Dingli kabbru l-vanta;; permezz ta’ Saih Ezzedden Muftah li mill-vi/in ma ]baljax, Il-Beltin g[amlu reazzjoni u fit-33 minuta naqqsu liskor permezz ta’ Antonio Camilleri b’daqqa ta’ ras minn azzjoni ta’ corner u b’hekk Dingli Eagles da[lu jistrie[u b’gowl vanta;;. Fit-tieni taqsima l-Beltin tefg[u kollox fuq l-attakk u resqu vi/in li jiksbu l-gowl tad-draw diversi drabi imma minkejja dan l-iskor baqa` 2-1 sat-tmiem. Referee: Joe Camilleri.
LIJA-IKLIN........................6 TARXIEN C........................0
Lija-Iklin AFC umiljaw lil Tarxien Cavallieri Hotel AFC 6-0 u komplew bl-isfida tag[hom g[ar-reb[ talkampjonat. B’din it-telfa issa huma }ejtun, Tarxien, Ta’ Giorni Wolves u Tal-Qroqq Versity li qed jissieltu biex ma jkunux relegati. Sa tmiem it-taqsima kienu di;a` g[amlu /ert mit-tliet punti g[ax skurjaw tliet darbiet. Daniel Cremona skurja fis-6, fil-11 u fit-23 minuta u da[lu jistrie[u 3-0 minn fuq. Fit-tieni taqsima kul[add stenna reazzjoni min-na[a ta’ Tarxien imma ma waslet qatt g[ax Lija-Iklin komplew ikunu superjuri g[all-avversarji tag[hom u skurjaw tliet darbiet o[ra permezz ta’ doppjetta personali ta’ Darren Sammut fit-37 u fit-43 minuta. L-a[[ar gowl skurjah Malcolm Vassallo. Referee: Gordon Barbara.
TA’ :IORNI W....................1 TAL-QROQQ V...................1
Il-konfront mistenni bejn ]ew; timijiet li jinsabu lejn l-
a[[ar tal-klassifika, Ta’ :iorni Wolves MMS u Tal-Qroqq Versity ntemm 1-1 u wie[ed jista’ jg[id li dan kien wie[ed ;ust. Minn dan id-draw l-aktar li gawdew kienu Dingli Eagles bir-reb[a li kisbu fuq il-Beltin biex Ta’ :iorni baqg[u punt fuq Tal-Qroqq Versity. Wara 12-il minuta, fl-ewwel attakk serju, Tal-Qroqq marru fil-vanta;; permezz ta’ Charlie Zammit imma Ta’ :iorni Wolves g[amlu reazzjoni u kisbu l-gowl tad-draw u wara li resqu vi/in fit-29 minuta kisbu l-gowl tad-draw permezz ta’ Nicholas Camilleri g[al skor ta’ 1-1. Fit-tieni taqsima l-log[ob kompla bilan/jat fejn i]-]ew; difi]i g[arfu jikkontrollaw lillattakkanti rispettivi sat-tisfira finali biex i]-]ew; na[at [adu punt kull wie[ed. Referee: Lorry Sammut.
SENGLEA G........................3 }EJTUN...............................2
Fl-a[[ar partita filprogramm Senglea Gunners g[elbu lil }ejtun Waterline Rest 3-2. B’din ir-reb[a lGunners re;g[u da[lu bi/-/ans tajjeb li jistg[u jispi//aw b[ala
runners-up fil-kampjonat meta nhar is-Sibt li ;ej jiltaqg[u kontra Lija-Iklin. Il-log[ba bejn Senglea u }ejtun kienet partita b’]ew; u/uh g[ax fl-ewwel taqsima llog[ob kien bilan/jat fejn g[al [afna [in il-log[ob ]vol;a f’nofs il-grawnd biex sa tmiem it-taqsima l-iskor baqa` dak ta’ 0-0. Fit-tieni taqsima l-log[ob sar aktar movimentat u Senglea Gunners ]iedu fil-log[ob tag[hom u skurjaw ]ew; gowls permezz tal-veteran Stefan Sultana fis-47 u fil51minuta. Sitt minuti wara kabbru lvanta;; permezz ta’ Wilson Abela imma }ejtun g[amlu reazzjoni biex ma jo[or;ux telliefa u naqqsu l-iskor darbtejn permezz ta’ Christian DeGabriele fil-61minuta u gowl ie[or ta’ Justin Cilia fis66 minuta. Referee: Jurgen Spiteri. Mill-kampjonat tat-Tieni Divi]joni M’ Xlokk AFC g[amlu pass kbir lejn ilpromozzjoni meta g[elbu bla tbatija lil Mqabba Albions 5-0. B’Kara JRS Stars g[elbu lil G[arg[ur Bushwackers 4-1.
IN-NAZZJON Il-{amis 28 ta’ Frar, 2013
Sport 37 FORMULA 1
Lotus jag[tu garanzija lil Grosjean Il-Lotus qed jistennew prestazzjoni ;dida millFran/i] Romain Grosjean dan l-ista;un wara li taw garanzija lis-sewwieq suxxettibbli g[al [afna in/identi, li g[andu futur twil mag[hom. Grosjean kien ;ie sospi] ti;rija l-ista;un li g[adda wara [abta fil-GP tal-Bel;ju fejn elimina mit-ti;rija lillkontendent g[at-titlu Fernando Alonso tal-Ferrari, bl-Ispanjol ikun fortunat li [elisha ming[ajr ma we;;a’. Is-sewwieq Awstraljan tar-Red Bull Mark Webber laqqam lill-Fran/i] sewwieq li jkisser l-ewwel dawra’ g[an-numru ta’ in/identi li kien involut fihom fil-bidu ta’ kull ti;rija imma Grosjean ilu jindirizza din il-problema sa minn Settembru bl-g[ajnuna ta’ psikologu tal-isport. “Hu bniedem differenti.
Jaf x’irid jag[mel u m’g[andux dik il-pressjoni u stress. G[idnielu li g[andu futur twil mag[na [alli issa litterlament jista’ jibda jie[u ti;rija b’ti;rija, prattika bi prattika. G[andu l-velo/ita` li jirba[ ti;rijiet u na[sbu li g[andna koppja tajba ta’ sewwieqa u karozza tajba,” qal i/-Chairman tal-Lotus, Gerard Lopez. Kien biss f’Di/embru li lLotus ikkonfermaw lil Grosjean, ekx Champion talGP2 li g[andu b[ala sponsor lil Total, se jibqa’ mat-tim g[at-tieni sta;un konsekuttiv flimkien mal-Finlandi] Champion tad-Dinja fl-2007, Kimi Raikkonen. Raikkonen li rritorna filF1 fl-2012 wara sentejn firrally, reba[ it-ti;rija f’Abu Dhabi s-sena l-o[ra u din issena qed jimmira li jirba[ aktar ti;rijiet. Lopez qal li din hi mira realistika.
“In[ossuna kunfidenti [afna dwar il-karozza. G[andna ]ew; sewwieqa li jinsabu ffukati tajjeb, jafu lit-tim, jafu l-karozza u jafu /-/irkwiti. Na[seb li Kimi kien jirba[ aktar ti;rijiet issena l-o[ra li kieku ma kienx g[al numru ta’ fatturi differenti. Lotus hu l-uniku tim b[alissa fost il-kbar li g[adu bla sponsor uffi/jali minkejja [afna xnig[at imma Lopez qal li dan jista’ jinbidel matul il-kors talista;un. “Kellna diskussjonijiet u w[ud minnhom kienu avvanzati wkoll. Importanti li jkollna pakkett tajjeb u dan il-pakkett irid ikun ukoll sa /ertu punt finanzjarju. Na[seb stajna ffirmajna xi sponsors li [ar;u fil-bera[ imma na[sbu li a[jar nistennew u niffirmaw ma’ dak li vera jg[odd g[alina,” qal Lopez.
Il-Fran/i] Romain Grosjean
ITALJA
INGILTERRA
Roma jag[tu /ans lil Aref al Qaddumi
Arsenal jag[mlu qlig[ ta’ $27 miljun
L-investitur li qed jissemma li jixtieq jinvesti fit-team tas-Serie A AS Roma, ing[ata /ans millistess klabb sa nofs Marzu biex jag[mel dan linvestiment. Roma li huma kontrollati minn investituri Amerikani, semmew lil Sheikh Adnan Adel Aref al Qaddumi b[ala investitur prospettiv. Roma qed jistennew investiment ;did fil-klabb, l-iktar biex ikunu jistg[u jibnu ground ;did filkapitali Taljana, fejn b[alissa flimkien ma’
Lazio ju]aw Stadio Olimpiku li hu propjetà tal-istat. Ir-regolatur tal-istock exchange Taljana, g[amel pressjoni fuq Roma biex jivverifika il-passat u minn fejn ;ejjin il-flus ta’ kull investitur prospettiv. Fl-istqarrija ta’ Roma intqal li d-dokumenti ta’ investitur prospettiv iridu jaslu g[and Roma sal-14 ta’ Marzu. Fl-istess stqarrija Roma qalu li l-President ta’ Roma James Pallotta se jibqa’ jie[u [sieb it-tmexxija ta’ kuljum ta’ AS Roma.
Il-klabb tal-Premiership Arsenal [abbar qlig[ qabel it-taxxa ta’ 27 miljun dollaru sas-sitt xhur li ntemmu fit-30 ta’ Novembru li g[adda. Fi stqarrija ma[ru;a mill-klabb minn Londra qal li 40.9 miljun intefqu fl-akkwisti ta’ Lukas Podolski, Santi Cazorla u Olivier Giroud, kif ukoll f’estensjoni ta’ kuntratti ta’ Theo Walcott u Jack Wilshere. Minn bejg[ ta’ plejers Arsenal g[amlu qlig[ ta’ 42.5 miljun lira filwaqt li t-turnover tal-klabb naqset minn 113 miljun g[al 106 miljun lira, u dan kien spjegat g[all-fatt li f’dan ilperjodu l-Gunners lag[bu erba’ log[biet inqas flEmirates Satdium.
Il-qlieg[ mill-bejg[ talplejers inkluda l-bejg[ ta’ plejers tal-kalibru ta’ Cesc Fabregas, Samir Nasri u Gael Clichy. Arsenal li lma;;oranza tal-is[ma huma f’idejn l-Amerikan Stan Kroenke qalu li m’g[andhomx djun u jippossjedu 123 miljun lira fi flus fl-idejn. Minkejja dawn ir-ri]ultati po]ittivi mil-lat finanzjarju, l-partitarji ta’ Arsenal qed jitilfu l-pa/enzja fejn ilGunners ilhom mis-sena 2005 ming[ajr reb[ ta’ unur, bl-a[[ar su//ess tmien snin ilu jkun ir-reb[ tal-FA Cup. Il-partitarji jridu li dan ilqlieg[ ikun investit flakkwist ta’ plejers ta’ klassi
biex jie[du post plejers talkalibru ta’ Cesc Fabregas u Robin Van Persie fost o[rajn. Arsenal huma maqtug[a mit-tellieqa g[all-kampjonat, kienu maqlug[a kemm millFA Cup u mil-League Cup, u jinsabu prattikament eliminati anki mi/Champions League wara li kienu dominati u meg[lub flewwel leg fl-Emirates Stadium mit-team :ermani] Bayern Munich. Arsenal [adu ftit tar-ru[ fi tmiem il-;img[a bir-reb[a fuq Aston Villa, reb[a li po;;iethom fil-[ames post wara Tottenham u Chelsea li flimkien ma’ Arsenal qed jissieltu g[all-postijiet fi/Champions League.
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
38 Sport FUTBOL
Real jibag[tu messa;; lil Man Utd Bir-reb[a 3-1 li Real kisbu g[and Barcelona, bag[tu messa;; lil Man Utd - li nhar it-Tlieta jilqg[uhom f’Old Trafford - g[at-tieni leg talfa]i tal-a[[ar 16 ta/Champions League. Il-log[ba bejn Barcelona u Real kienet it-tieni leg mis-semifinali tatTazza tar-Re li g[aliha kien pre]enti l-mani;er ta’ Man Utd Alex Ferguson. Fl-ewwel leg, fi/-Champions League, Man Utd ;ew draw 1-1 filBernabeu. Real jinsabu 16-il punt ta[t Barcelona f’La Liga u hi kwa]i impossibbli li jiddefendu t-titlu u b’hekk se jitfg[u l-attenzjoni kollha fuq i/-Champions League bilg[an li jirb[uha g[all-10 darba fl-istorja tag[hom. “Nittamaw li din ir-reb[a se tkun l-i]volta fl-ista;un tag[na. Kontra Man Utd nafu li rridu niskurjaw bilfors imma nafu wkoll li ma rridux naqilg[u gowl. Ovvjament xtaqna li fl-ewwel leg [ri;na b’reb[a imma l-iskor hu dak li hu u jiddependi minna ng[addux jew le. F’Old Trafford irridu nilag[bu e]att kif lg[abna llejla,” qal ilgoalkeeper Iker Casillas li tilef l-ewwel leg kontra Man Utd min[abba li kien g[adu qed jirkupra minn injury. “Bla dubju reb[a fuq irrivali tag[na fil-Camp Nou timlina kura;; g[al-log[ba kontra Man Ytd. G[addej minn forma tajba u ner;a’ nfakkar li jekk niskurja kontra Man Utd mhux se ni//elebra, anke jekk dan ilgowl ikun il-gowl li bih ng[addu g[ar-rawnd li
jmiss,” qal Ronaldo li skurja tnejn mit-tliet gowls u tejjeb ir-rekord tieg[u fl-’El Clasico’ u minn 18-il darba li lag[ab kontra Barcelona skurja 11-il gowl. Huwa sar l-ewwel plejer Madrilen li skurja fil-Camp Nou, f’sitt ‘El Clasico’s wara xulxin. Filwaqt li Real se jkunu qed jippruvaw jirb[u l-10 Champions League fl-istorja tag[hom, il-kow/ Jose Mourinho se jkun qed jipprova jirba[ din ilkompetizzjoni ma’ tliet klabbs differenti wara li di;à reba[ha ma’ Porto u Inter. Messi qed jiddi]appunta Intant l-attakkant ta’
Barcelona Lionel Messi qed ikun kritikat li fl-aktar log[biet importanti qed jonqos milli jilg[ab il-futbol li hu rinomat g[alih. Barcelona kien ilhom ma jitilfu g[al dawn l-a[[ar 22 log[ba u wisq aktar, kienu ilhom sitt snin ma jaqilg[u tliet gowls f’darhom. Messi f’Jannar reba[ irraba’ Ballun tad-Deheb filkarriera tieg[u meta g[eleb lisfida ta’ Ronaldo. Minkejja li Messi hu meqjus minn [afna b[ala l-aqwa plejer fiddinja hemm [afna li ja[sbuha mod ie[or. Fost dawn hemm l-istess mani;er ta’ Real Madrid Jose Mourinho li kien sa[ansitra wasal biex qal li jkun ‘reat kriminali’ jekk Ronaldo ma jirba[x l-aqwa unur fuq livell personali. Jidher li dan l-a[[ar laffarijiet sejrin favur Ronaldo, min[abba li Messi g[addej minn perjodu
Cristiano Ronaldo ta’ Real Madrid ji//elebra t-tieni gowl tieg[u kontra Barcelona fit-tieni leg tas-semifinali tat-Tazza tar-Re
kemxejn negattiv. :img[a ilu Barcelona tilfu 2-0 fl-ewwel leg tal-a[[ar fa]i tal-a[[ar 16 ta/-Champions League kontra Milan u Messi ;ie mra]]an tajjeb mill-avversarji. L-istess se[[ nhar it-Tlieta. {afna qed jistennew reazzjoni minn Messi meta Barcelona jilqg[u lil Milan fit-tieni leg fil-Camp Nou fit12 ta’ Marzu. Fl-2012 Messi waqqaf rekord ta’ gowls skurjati f’sena meta sab ixxibka 91 darba u din is-sena hu l-aqwa skorer talkampjonat Spanjol bi 38 gowl u hemm 16-il tim fil-La Liga li lanqas biss la[qu dan lammont.
MOTOGP
Lorenzo bl-a[jar [in Fil-Malasja I/-Champion tad-Dinja Jorge Lorenzo u t-tim talYamaha Factory Racing irritornaw fl-ewwel post fittieni minn tlett ijiem ta’ provi li qed isiru matul din il;img[a fi/-/irkwit ta’ Sepang fil-Malasja. Cal Crutchlow spi//a fost lewwel tlieta mat-tim Monster Yamaha Tech 3 biex fired lill-koppja Dani Pedrosa u ]-]ag[]ug[ Marc Marquez tar-Repsol Honda. Imma kien Lorenzo li seraq ix-xena b’wirja impekkabbli. L-aktar dawra velo/i li qatt irre;istra Lorenzo fi/-/irkwit ta’ Sepang waslet matul innofs ta’ nhar ta’ filg[odu blIspanjol idur ma/-/irkwit f’2 miuti 0.282 sek, madwar tliet /ente]mi ta’ sekonda a[jar mill-kompatrijott tieg[u Pedrosa li kien kiseb l-a[jar [in it-Tlieta. “I/-/irkwit kien [afna a[jar mill-biera[ u ssoprendieni [afna fil-bidu g[aliex in[ossni ferm differenti,” qal
KORRUZZJONI
Il-Libanu investigat fuq manipulazzjoni ta’ partiti Il-Konfederazzjoni talFutbol fl-Asja (AFC) qed tinvestiga rapporti ta’ manipulazzjoni ta’ partiti filLibanu wara li l-pajji] li qed jittama li jilg[ab fil-finali tatTazza tad-Dinja g[all-ewwel darba kkastiga 22 plejer g[all-involviment tag[hom. Il-Federazzjoni tal-Futbol fil-Libanu [abbret serje ta’ dixxiplini, fosthom sospensjoni g[al g[omorhom g[ad-difensur li jilg[ab filMalasja, Ramez Dayoub u lattakkant li jilg[ab flIndone]ja Mahmoud El-Ali wara investigazzjoni ta’ xahrejn li kienet tinvolvi 60 xhud. “Illum ir/evejna rapport u l-kumitat tad-dixxiplina tag[na qed jinvestiga,” qal kelliem tal-AFC. Dayoub li flimkien ma’ Ali kien immultat $15,000, /a[ad
l-allegazzjonijiet u qal li se ji;;ieled biex inaddaf ismu. “M’iniex [ati akku]awni u ssospendewni ming[ajr provi. Din hi allegazzjoni serja u hemm xi [add warajha. Jekk jien veru [ati ta’ manipulazzjoni, l-FIFA se tinvestigani u tissospendini u mhux l-FA Libani]a,” qal Ramez. Din l-a[bar hi daqqa ta’ [arta o[ra g[all-futbol Asjatiku li ntlaqat minn numru kbir ta’ ka]i ta’ korruzzjoni fl-a[[ar snin u dan illimita l-i]vilupp fixxena internazzjonali. Il-Libanu g[adu bi/-/ans li jikkwalifika g[all-finali tatTazza tad-Dinja g[all-ewwel darba meta fadal tliet partiti, imma l-kastigi li jistg[u jing[ataw mill-AFC jew ilFIFA jafu jtellfulhom il[olma tag[hom.
FUTBOL Jorge Lorenzo fuq Yamaha fi triqtu lejn l-a[jar [in f’Sepang
Lorenzo wara l-a[jar [in tieg[u. “Na[seb li g[amilt irrekord tieg[i hawnhekk filMalasja g[all-karriera tieg[i fil-MotoGP. Kuntent [afna bil-progress li qed nag[mlu fl-issettjar tal-mutur u n[ossni [afna aktar b’sa[[ti millewwel darba f’Sepang u g[alhekk sodisfatt [afna b[ala sewwieq,” qal Lorenzo. Il-Britanniku Crutchlow
kiseb it-tielet l-a[jar [in waqt li Marquez spi//a anqas minn tliet /ente]mi ta’ sekonda wara s-sewwieq sie[bu b’aktar esperjenza, Pedrosa. Valentino Rossi li sofra problemi elettri/i fil-bidu tassessjoni, kellu l-[ames l-a[jar [in imma l-mira tieg[u tibqa’ dik li jla[[aq mal-pass ta’ Lorenzo.
Il-:ermanja se tilg[ab ma/-?ili
Il-:ermanja se tilg[ab kontra /-?ili f’Marzu tas-sena ddie[la b[ala parti mill-preparazzjoni tal-:ermanja g[all-fa]i finali tat-Tazza tad-Dinja. It-mani;er tat-tim nazzjonali :ermani] Oliver Bierhoff, qal li minkejja li l-:ermanja g[adha ma kisbitx il-kwalifikazzjoni g[all-fa]i finali, di;à qed tipprepara g[al dan l-avveniment. Il-:ermanja jinsabu fl-ewwel post fi Grupp C b’g[axar punti minn erba’ log[biet, bl-I]vezja fit-tieni post b’seba’ punti minn tliet log[biet. - Intant, l-attakkant ta’ PSV Jeremain Lens ;ie sospi] tliet partiti wara li waqt il-log[ba ta’ tmiem il-;img[a kontra Feyenoord spi//a f’argument ma’ Joris Mathijsen. Feyenoord reb[u l-konfront 2-1 u wara l-log[ba ]-]ew; plejers re;a’ kellhom xi jg[idu meta kienu de[lin fid-dressing rooms. LENS
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
Sport 39 ATLETIKA FUTBOL
Steenkamp kienet Chelsea kontra qed tistenna tarbija Man Utd
Skont rapport f’;urnal Ingli], it-tfajla ta’ Oscar Pistorius, Reeva Steenkamp kienet qed tistenna tarbija u kien proprju fil-jum li ]velat dan lil Pistorius meta dan tala[[ar spi//a qatilha. Pistorius qed ikun akku]at bi qtil premeditat wara li fl-14 ta’ Frar qatel lil Steenkamp bi tliet tiri. L-atleta mill-Afrika t’Isfel qed isostni li g[amel dan g[ax [aseb li din kienet [alliel u kien biss wara li qatilha li induna min kienet. Skont ir-rapport f’dan il;urnal Steenkamp marret iddar ta’ Pistorius fit-13 ta’ Frar
biex tag[ti din l-a[bar lillg[arus tag[ha imma jidher li Pistorius, kif sema’ din la[bar issuspetta li t-tarbija ma kinitx fil-verità tieg[u. Xhieda kienu qalu li mal-lejl bejn it13 u l-14 ta’ Frar semg[u g[ajjat u ftit wara tiri ta’ pistola u jidher li dawn it-tnejn kienu qed jargumentaw min[abba li l-atleta kien qed jissuspetta li t-tfajla tieg[u kellha relazzjoni sigrieta ma’ xi [addie[or. Membri talfamilja Steenkamp /a[du li Reeva kienet qed tistenna tarbija. Kelliem g[all-familja, Mike
Steenkamp qal li, li kieku Steenkamp kienet tqila dan kien jidher fl-awtopsja u barra minn hekk, li kieku din kienet qed tistenna tarbija, ommha June kienet tkun l-ewwel wa[da li tkun taf b’dan. Intant, nhar it-Tlieta Pistorius g[amel /erimonja fid-dar ta’ zijuh fejn fiha sellem lit-tfajla tieg[u Steenkamp min[abba li dan ma setax jattendi g[all-funeral tag[ha g[ax kien g[adu arrestat. B[alissa Pistorius qed joqg[od g[and zijuh Arnold wara li dan ing[ata l-libertà provi]orja.
TRASFERIMENTI
Inter mhux se jakkwistaw lil Carew Inter [abbru uffi/jalment li mhux se jakkwistaw lill-attakkant John Carew min[abba li mhuwiex qieg[ed f’kundizzjoni tajba g[al-log[ob. Permezz ta’ stqarrija Inter irringrazzjaw lil Carew tad-disponibbiltà tieg[u imma qalu li wara l-ewwel jum ta’ testijiet medi/i, l-istaff mediku qal li biex Carew ikun f’kundizzjoni tajba biex jilg[ab dan irid isegwi programm spe/jalizzat li jie[u fit-tul. Inter b[alissa qed ifittxu attakkant biex jimla
l-post vojt li [alla Diego Milito wara li dan tala[[ar sar jaf li se jkollu jdum barra sa tmiem lista;un min[abba injury li sofra kontra Cluj. Wie[ed irid jara jekk Inter hux se jkomplu jfittxu attakkant li hu bla klabb jew inkella jag[]lux li jkomplu sa tmiem l-ista;un b’Rocchi, Cassano u Palacio. Plejer li fil-;img[at ri/enti kien qed jinteressa lil Inter kien l-eks attakkant ta’ Man Utd u Real Madrid Ruud Vamn Nistelrooy.
Chelsea g[addew g[all[ames rawnd tal-FA Cup wara li g[elbu lil Middlesbrough bi skor ta’ 20. Issa, fir-rawnd li jmiss,fl10 ta’ Marzu, Chelsea jilag[bu kontra Man Utd f’Old Trafford. Chelsea kellhom jistennew sal-51 minuta u kien Ramires li sab ix-xibka. Fit-73 minuta Moses issi;illa r-reb[a g[attim ta’ Benitez. Intant, il-UEFA [abbret li l-attakkant ta’ PSG Zlatan Ibrahimovic ;ie sospi] ]ew; log[biet wara li fl-ewwel leg tal-fa]i tal-a[[ar 16 ta/Champions League tke//a kontra Valencia. Dan ifisser li Ibrahimovic se jitlef ittieni leg u, jekk jg[addu, lewwel leg tal-kwarti talfinali. PSG reb[u l-ewwel leg 2-1 barra minn darhom. Il-UEFA ma laqatx il-protest li resqu Schalke wara ddraw ta’ 1-1 barra minn darhom kontra Galatasaray. Dawn ipprotestaw g[ax skond huma l-attakkant ta’ Galatasaray Didier Drogba ma kienx eli;ibbli biex
jilg[ab min[abba li kien g[adu marbut b’kuntratt ma’ Shanghai Shenhua. Barra minn hekk Lazio se jkollhom jilag[bu t-tieni leg tal-a[[ar 16 tal-Europa League kontra Stuttgart b’bibien mag[luqa. Dan min[abba li fil-log[ba bejn Lazio u Borussia Monchengladbach, log[ba valida mir-rawnd tal-a[[ar 32, kien hemm partitarji li g[amlu ;esti faxxisti. Din hi r-raba’ darba li Lazio ;ew ippenalizzati min[abba im;ieba [a]ina tal-partitarji taag[hom. Il-log[ba bejn Lazio u Stuttgart flOlimpico tintlag[ab fl-14 ta’ Marzu. Ri]ultati FA Cup – V Rawnd M’Boro v Chelsea 0-2 League Two Bradford C v Dagenham 1-1 Serie B Varese v Cesena 3-2 Bari v Verona 0-2 Tazza :ermani]a Stuttgart v Bochum 2-0 B. Munich v B. Dortmund 1-0 Tazza Olandi]a Zwolle v PSV 0-3 Ajax v AZ Alkmaar 0-3
DIXXIPLINA L-attakkant ta’ Milan Mario Balotelli ordna statwa tieg[u nnifsu. Dan ]velah l-iskultur li se jag[mel din l-istatwa, Livio Scarpella. Scarpella qal li Balotelli jrid li l-g[amla tal-istatwa tkun e]att b[al ma dan kien i//elebra wie[ed mi]-]ew; li kien skurja kontra l-:ermanja fis-semifinali tal-Euro 2012. (Ara ritratt) L-istatwa, qal Scarpella, se tkun kulur il-bron] u l-g[ajnejn se jkunu mag[mula minn [a;ar prezzju].
Sospi]i tmienja tal-Premier Matthew Borg (II) u Andrew Caruana Scicluna ta’ Melita ;ew sospi]i ]ew; partiti kull wie[ed millKummissarju tad-Dixxiplina tal-MFA wara l-partiti ta’ tmiem il-;img[a. Dawn kienu fost tmien plejers tal-Premier li kienu sospi]i, bis-sitta l-o[ra ji;u sospi]i partita kull wie[ed. Dawn huma Shola Haruna Shodiya ta’ B’Kara, Roderick Fenech ta’ {amrun Spartans, Owen Bugeja ta’ Floriana, Jonathan Bondin ta’ Qormi, Ivan Woods ta’ Sliema u Andre Reinaldo Esposito De Souza ta’ Tarxien Rainbows. Mill-Ewwel Divi]joni ;ew sospi]i log[ba, Charles Andre Scicluna u Matthew Fleri Soler ta’ Lija Athletic, Ryan Mifsud ta’ Marsaxlokk, Peter Anizoba u Neil Chetcuti ta’ St. Andrews. Mit-Tieni Divi]joni Richard Attard ta’ Msida u Raymond Colombo ta’ San :wann ;ew sospi]i ]ew; partiti kull wie[ed waqt li plejers o[ra sospi]i log[ba huma Neil Scerri u Christian Francica (G[arg[ur), John Emeka u William Micallef
(Pembroke), Mark Camilleri, Neville Galea u Elton Calleja (Si;;iewi). Mit-Tielet Divizjoni l-ag[ar li marru kienu Luqa St. Andrews li kellhom lill-uffi/jal Omar Camilleri sospi] sas-26 ta’ Ottubru tal-2013, u lil Gordon
Mizzi sospi] tliet partiti u Adrian Psaila log[ba wara in/identi li nqalg[u fi tmiem it-telfa 2-1 kontra Sirens. Sirens min-na[a tag[hom kellhom il-goalkeeper Gianni Spiteri sospi] tliet partiti wkoll. Musah Abduljawad ta’ Kalkara ;ie sospi] ]ew; partiti u plejers o[ra sospi]i log[ba minn din iddivi]joni huma Daniel Gauci u Colin Ciantar (Attard), Patrick Muscat (Kalkara), Gary Caruana (Mtarfa), Mark Anthony Ellul (Qrendi), Jonathan Bugeja (Sta Lu/ija). Sadanittant tliet plejers o[ra g[adhom sospi]i talli ma g[amlux l-e]ami mediku. Dawn huma Gaetano Farrugia (Msida SJ) u Adam Cacciattolo u Cody Grima ta’ (Mtarfa). Dawn flimkien mal-plejers nisa Leonora Casingena u Audrey Ann Attard (St. Venera YB).
IN-NAZZJON Il-{amis, 28 ta’ Frar, 2013
40 Lokali
Il-Prim Ministru Lawrence Gonzi jitkellem mal-[addiema li qed ja[dmu b[alissa fir-ri;enerazzjoni ta]-}ewwieqa Waterfront fl-Im;arr, G[awdex (Ritratt> Lorne Cremona)
Il-pro;ett ta]-}ewwieqa b’investiment ta’ €5.5 miljun jitlesta f’April minn Charles Muscat
Il-pro;ett ta’ ri;enerazzjoni fl-in[awi ta]-}ewwieqa flIm;arr G[awdex li qed isir b’investiment ta’ €5.5 miljun li 85 fil-mija minnhom huma kofinanzjati mill-Fond g[all-I]vilupp Re;jonali tal-Unjoni Ewropea mistenni jitlesta f’April li ;ej. Dan t[abbar ilbiera[ filg[odu waqt ]jara li l-Prim Ministru Lawrence Gonzi g[amel fejn ra x-xog[lijiet li g[addejjin fuq dan il-pro;ett. L-iskop ta’ dan il-pro;ett hu li jkompli jtejjeb il-prodott turistiku f’G[awdex kif ukoll
li joffri ambjent mill-isba[ lill-familji G[awdxin f’zona li hi kkunsidrata b[ala wa[da ta’ rikreazzjoni. Il-pro;ett jikkumplimenta wkoll lIm;arr Marina fejn hemm numru ta’ rmi;; tal-jottijiet. Il-Prim Ministru kien akkumpanjat minn Giovanna Debono, il-Ministru g[al G[awdex, minn Chris Said, il-Ministru tal-:ustizzja u lFamilja u mid-Deputat Fredrick Azzopardi. Hu ddawwar mal-pro;ett millPerit Godwin Sultana. Dan il-pro;ett ikopri 18,000 kwadru ta’ art tul
medda ta’ madwar 700 metru ma;enb il-kosta. Din se tkun zona pedonali u hemm spazji minn fejn wie[ed jista’ jgawdi veduti pittoreski talin[awi. Se jkun hemm spazju riservat g[all- unika dg[ajsa tal-latini li fadal f’G[awdex wara li din kienet restawrata. Il-pro;ett tarri;enerazzjoni ta]-}ewwieqa jinkludi wkoll parke;; kemm ta[t il-livell tat-triq kif ukoll fuq u b’kollox jistg[u jipparkjaw 75 karozza. Ixxog[ol jinkludi pavimentar tal-pjazza u l-in[awi qrib Triq ix-Xatt, il-bini ta’ [itan
media•link COMMUNICATIONS
tas-sejjie[, skavar u fa/ilitajiet sanitarji. F’kummenti lill-;urnalisti, il-Prim Ministru qal li dan ilpro;ett se joffri qab]a o[ra ta’ kwalità g[all-familji G[awdxin kif ukoll g[atturisti u anke g[al numru ta’ sajjieda fl-in[awi. Hu qal li mill-fondi li Malta [adet milUE bejn l-2007 u l-2013, li G[awdex gawda 10 fil-mija minnhom, il-Gvern g[a]el li jwettaq ukoll dan il-pro;ett f’G[awdex. Hu qal li l-Yacht Marina hi parti integrali mill-ekonomija ta’ G[awdex u g[alhekk il-
Gvern qed jara x’possibbiltajiet hemm li din tkun esti]a biex ikomplu ji]diedu l-impjiegi marbutin ma dan is-settur. Il-Prim Ministru qal li mill€1,128 miljun li Malta se tie[u mill-UE g[as-seba’ snin li ;ejjin, il-Gvern se jalloka 10 fil-mija g[al G[awdex biex isiru pro;etti kapitali u se jalloka aktar minn 20 filmija tal-fondi g[all-i]vilupp rurali f’G[awdex. Hu qal li liskop hu li l-Gvern ikompli jistimula l-attività ekonomika u jo[loq aktar xog[ol f’G[awdex.