€0.55
Numru 13,388
It-Tlieta 19 ta’ Marzu, 2013
G[ajnejn id-dinja llum se jkunu fuq il-Vatikan hekk kif issir il-quddiesa inawgurali tal-Papa Fran;isku. Quddiesa li g[aliha se jattendu mexxejja minn madwar id-dinja kollha u qed ikun stmat se jkun hemm folla ta’ madwar miljun persuna fi Pjazza San Pietru u z-zoni ta’ madwar g[al din l-okka]joni (ritratt> Reuters). Ara Pa;na 15
Il-Prim Ministru Muscat jammetti li sab ekonomija b’sa[[itha Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista, irnexxielu jibni reputazzjoni tajba mill-att ekonomiku u finanzjarju Fi ]mien meta pajji]i ;irien tag[na flUnjoni Ewropea g[addejjin minn kri]i, pajji]na irid ikun attent u jie[u l-mi]uri me[tie;a biex inkomplu noffru listabbiltà li rnexxielu jibni pajji]na g[alhekk hu importanti li l-pajji] jibqa’ miexi f’din id-direzzjoni. Dan qalu l-Prim Ministru Joseph Muscat waqt li t-Tnejn filg[odu inawgura l-uffi/ini tal-Agribank fi
Skyparks, l-a[[ar bank kummer/jali li feta[ f’Malta. F’Ottubru li g[adda Agribank ing[ata li/enzja b[ala istituzzjoni tal-kreditu mill-Awtorita’ Maltija tas-Servizzi Finanzjarji, lMFSA. Joseph Muscat qal ukoll li l-Gvern precedenti, ji;ifieri l-Gvern li kien imexxi mill-Partit Nazzjonalista, rnexxielu jibni reputazzjoni tajba mill-
Qorti Jibda l-;uri b’rabta mal-isplu]joni ta’ bomba li qatlet mara fis-sena 2005 Ara pa;ni 32 u 4
att ekonomiku u finanzjarju ta’ pajji]na u dan, qal Joseph Muscat, irridu nirikonoxxuh spe/jalment fejn jid[ol issettur tal-agrikultura, settur li tul is-snin ing[ata importanza fil-politika li j[addem pajji]na. Infatti l-Prim Ministru Joseph Muscat iddeskriva lil Malta b[ala Cutting Edge minn ta’ quddiem spe/jalment fis-settur finanzjarju. F’Novembru Agribank kien
Sport Rabat Ajasx u Melita spi//aw fi draw ta’ 2-2 biex baqg[u fl-a[[ar postijiet u gawdew {amrun Spartans Ara f’pa;na 31
informa l-MFSA bl-intenzjoni li se jibda joffri servizzi fl-Ingilterra filwaqt li jkun ibba]at f’pajji] ie[or fl-Unjoni Ewropea, ji;ifieri f’Malta, b’hekk komplew jin[olqu aktar impjiegi f’pajji]na. Roderick Psaila, li hu l-Kap e]ekuttiv ta’ Agribank qal li l-programm ta’ rekluta;; kellu ji;i a//ellerat biex ila[[qu man-negozju li die[el. g[al pa;na 2
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
2 Lokali Niket B’niket in[abbru l-mewt ta’ Victor Cremona
li miet il-biera[ 18 ta’ Marzu kkonfortat bis-Sagramenti Mqaddsa. {alla jibku t-telfa tieg[u lil martu Lucia, uliedu Joseph u martu Patricia u Maria u ]ew;ha Lawrence, lin-neputijiet Shaun, Lara, Kyle u Kaia, lill-ommu Carmela, lil [utu Fr. Ugo Cremona, John, Joe, Lina, Doris, Marcelle, qraba u [bieb. Il-funeral se jsir g[ada l-Erbg[a 20 ta’ Marzu fit-8.30 a.m. fil-Knisja Parrokjali ta’ San Duminku fil-belt Valletta. Ag[tih O Mulej il-mistrie[ ta’ dejjem
Spi]eriji li jift[u llum
FLORIANA: Vilhena Pharmacy, 3 Triq Sant’Anna; {AMRUN: Cosmed Pharmacy Soccors’, Triq Villambrosa; SANTA VENERA: Lantern Pharmacy, Misra[ il-Kebbies; BIRKIRKARA: Pharmaplus, Triq Ganu; IL-G}IRA: Tony’s Pharmacy, 100 Triq Sir Patrick Stuart; SAN :ILJAN: Balluta Pharmacy, 30 Triq ilKbira; TAS-SLIEMA: Wales Pharmacy, 183 Triq Manwel Dimech; {AL BALZAN: Balzan Pharmacy, 70 Triq San Fran;isk; IL-MOSTA: St. Joseph Pharmacy, 1 Triq I?-?akkak; QAWRA: El Medina Chemist, Triq ilMaskli; PAOLA: Brown’s Paola Square Pharmacy, 64#65 Pjazza Antoine De Paule; BIRGU: Vittoriosa Pharmacy, 9 Triq il-Mina l-Kbira; FGURA: Fgura Pharmacy, Triq ilKoppla; MARSAXLOKK: Pompei Pharmacy, Xatt isSajjieda; I}-}URRIEQ: Kristianne Pharmacy, Triq Pietru Pawl Saydon; IS-SI::IEWI: St. Nicholas Pharmacy, 1 Triq il-Parro//a; RABAT: Nigret Pharmacy, Triq I?-?ahar; VICTORIA: Azzopardi Pharmacy, Triq ilKapu//ini; SANNAT: Pisani Pharmacy, Bini :did, Triq Sannat,
It-Temp
UV INDEX
7
IT-TEMP> xemxi VI}IBBILTÀ> ;eneralment tajba IR-RI{: moderat mill-Majjistral, lokalment moderat g[al ftit qawwi li jsir [afif mil-Lvant sa filg[axija BA{AR> moderat g[al qawwi li jsir moderat IMBATT> ;eneralment baxx mix-Xlokk TEMPERATURA: l-og[la 20˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.1 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 403.4 mm IX-XEMX> titla’ fis-06.09 u tin]el fis-18.11
Joe Borg, i/-Chairman ta’ Agribank, waqt id-diskors tal-inawgurazzjoni ta’ dan il-bank (Ritratt> Michael Ellul)
Bank ;did biex jg[in bdiewa fl-Ingilterra minn pa;na 1
B[alissa l-bdiewa Ingli]i g[andhom b]onn g[ajnuna biex jinvestu f’makkinarju u tag[mir importanti [afna g[an-negozju tag[hom biex ikunu jistg[u jibqg[u fuq quddiem b[ala industrija f’pajji]hom. It-talba g[all-finanzi fissuq tan-negozju tal-bdiewa fl-Ingilterra b[alissa hi akbar mill-provista b’mar;ini kbir, l-i]jed min[abba l-vojt li n[oloq mill-banek ewlenin fl-Ingilterra wara li [afna g[a]lu li jg[alqu l-operat tag[hom jew li jikkon/ernaw il-[idma tag[hom fuq prodotti g[all-klijenti normali u mhux f’qasm partikulari li jaf ikun ristrett
u allura jpo;;i /ertu riskji. Agribank g[andhom l-g[an li ja//ettaw fondi millpubbliku fl-Ingilterra u Malta li jixtiequ jfaddlu biex jiffinanzjaw il-proposti ta’ dawn in-nies biex jixtru lassi. Joe Borg, i/-Chairman ta’ Agribank, u li kien direttur tal-bank /entrali ta’ Malta u anki Kummissarju fi [dan lUnjoni Ewropea, qal li filwaqt li jibqg[u lesti li jikkunsidraw opportunitajiet g[an-negozju f’Malta, Agribank se jisilfu l-iktar lillbdiewa u negozji marbutin mal-agrikultura fl-Ingilterra fejn se jipprovdu pakketti spe/jalizzati b’rati kompettittivi [afna biex
jiffinanzjaw x-xiri ta’ makkinarju u tag[mir. Joe Borg, qal wkoll li listrate;ija ta’ dan il-bank se tkun li ja[dem bi pjani fejn ir-riskji jkunu baxxi. Hu ]ied jg[id wkoll li m’hemmx pressjoni mill-azzjonisti biex in-negozju jikber malajr u lg[an ewlieni hu li jikber b’rata tajba. Fl-istess [in, ming[ajr riskju fuq il-kambju jew irrata tal-interess, rata ta’ falliment baxxa [afna filpagamenti tal-assi fis-settur agrikolu fl-Ingilterra, balance sheet nadifa u attività b’sa[[itha. B[ala bank Agribank hu kburi li g[andu mudell bankarju robust [afna.
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
B[al-lum 25 sena IT-TLIETA L-og[la 20˚C L-inqas 13˚C
L-ERBG{A L-og[la 19˚C L-inqas 13˚C
IL-{AMIS L-og[la 16˚C L-inqas 13˚C
IL-:IMG{A L-og[la 17˚C L-inqas 11˚C
IS-SIBT L-og[la 19˚C L-inqas 10˚C
UV
UV
UV
UV
UV
7
7
5
7
7
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 18˚C xemxi Frankfurt 7˚C imsa[[ab, Tel Aviv 19˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 8˚C ftit imsa[[ab, Milan 3˚C xita, Tripli 32˚C xemxi, Istanbul 9˚C xemxi, Ateni 12˚C imsa[[ab, Lisbona 14˚C ftit imsa[[ab, Londra 6˚C imsa[[ab, Vjenna 0˚C borra, Berlin 3˚C imsa[[ab, Madrid 11˚C xemxi, Zurich 5˚C xita, Brussell 9˚C imsa[[ab, Moska -3˚C imsa[[ab, Munich 2˚C xita, il-Kajr 20˚C xemxi, Pari;i 16˚C imsa[[ab, Dublin 5˚C [albiet tax-xita, Bar/ellona 16˚C xemxi, Tune] 23˚C imsa[[ab, St. Petersburg, -7˚C borra, Al;eri 19˚C imsa[[ab, Ruma 13˚C xita, Kopen[agen 1˚C imsa[[ab.
Kumpaniji barranin esprimew l-interess tag[hom li ju]aw lil Malta g[at-trasbord talqmu[. Il-Gvern min-na[a tieg[u beda jwettaq [idma intensiva biex il-fa/iltajiet li kellu pajji]na ji;;eneraw il-frott mixtieq. Waqt li ]ar is-silo tal-qam[, il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami qal li l-pro;ett tas-silo inbeda fl-1980 u tlesta fl-1985 bi spi]a li dak i]-]mien kienet tammonta g[al aktar minn Lm8 miljun. Madankollu l-pro;ett ma ntu]ax g[all-iskop li nbena u spi//a biex irre;istra telf ta’ madwar Lm58,000. Il-Prim Ministru qal li lGvern ;did [ejja rapport dwar il-[ti;iet li kellu l-pro;ett u fi ]mien qasir kellha titwaqqaf kumpanija [alli tmexxi t-terminal. Il-Prim Ministru u Kap Nazzjonalista Eddie Fenech Adami laqa’ Membri Parlamentari u Uffi/jali tal-Partiti Demokristjani u Konservattivi minn 12-il pajji] fl-Ewropa fid-Dar ?entrali. Dawn il-Membri u Uffi/jali kienu f’Malta g[allaqg[a tal-Kumitat tal-European Democrat Union (EDU).
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
Lokali 3
Numru ta’ Maltin pre]enti g[all-quddiesa inawgurali tal-Papa Mhux l-ewwel darba li l-Prim Ministru stieden lill-Kap tal-Oppo]izzjoni g[al okka]jonijiet simili Illum fil-Vatikan se ssir ilquddiesa inawgurali tal-Papa Frangisku. I/-/erimonja se tibda b’quddiesa tal-inawgurazzjoni tal-Pontifikat tieg[u fi Pjazza San Pietru. Diversi kapijiet ta’ stati u gvernijiet se jattendu g[al din i/-/erimonja fosthom delegazzjoni Maltija mmexxija millPresident ta’ Malta George Abela, il-Prim Ministru Joseph Muscat u l-Kap talOppo]izzjoni Lawrence Gonzi. Filwaqt li ng[atat limpressjoni li din hi l-ewwel darba li Prim Ministru stieden lill-Kap talOppo]izzjoni biex ikun parti mid-delegazzjoni ufficjali, dan mhux il-ka]. Anzi, ilKap tal-Oppo]izzjoni kien parti mid-delegazzjoni uffi/jali f’]ew; okka]jonijiet o[ra fl-a[[ar tmien snin. Delegazzjoni simili kienet marret il-Vatikan fl-2005 g[all-funeral ta’ Papa :wanni Pawlu II. Dakinhar id-delegazzjoni Maltija tmexxiet mill-President ta’ Malta ta’ dakinhar Eddie Fenech Adami. Jakkumpanjaw lill-President dakinhar kien hemm is-sinjura tieg[u Mary Fanech Adami, il-Prim Ministru Lawrence Gonzi u s-sinjura tieg[u Kate Gonzi, lMinistru tal-Affarijiet Barranin Michael Frendo, liSpeaker tal-Kamra tadDeputati Anton Tabone, ilPresident Emeritus Guido de Marco u s-sinjura tieg[u Violet de Marco u l-Kap talOppo]izzjoni ta’ dak i]]mien Alfred Sant. It-tieni darba li telg[et delegazzjoni uffi/jali simili kien f’:unju tal-2007 g[a/-
/erimonja tal-kanonizzazzjoni ta’ Dun :or; Preca mill-Papa Benedittu XVI. Dik id-delegazzjoni kienet tmexxiet ukoll millPresident Emeritus Eddie Fenech Adami, akkumpanjat mis-Sinjura Mary Fenech Adami, l-Prim Ministru Lawrence Gonzi u s-Sinjura Kate Gonzi u l-Kap talOppo]izzjoni Alfred Sant. Intant, l-Isqof Aw]iljarju Monsinjur Charles Scicluna ilbiera[ [alla Malta g[al Ruma fejn se jattendi g[allattivitajiet f’isem ilKonferenza Episkopali Maltija. Interessanti l-a[bar li [ar;et fl-a[[ar sig[at filmedia Taljana illi lMonsinjur G[awdxi Alfred Xuereb li kien it-tieni segretarju tal-Papa Emeritu Benedittu XVI, jidher li se jkun qed jaqdi l-funzjoni ta’ segretarju tal-Papa l-;did. Din il-[atra ssegwi l-prassi li t-tieni segretarju tal-papa pre/edenti iservi l-Papa su//essur b[ala segretarju, almenu fil-bidu talPontifikat tieg[u. }ew; a;enti tal-ivvja;;ar lokali, Eurotours u Britannia organizzaw mawra ta’ ;urnata lejn Ruma g[al din l-okka]joni. L-ajruplan spe/jali [alla Malta fl-4.30 a.m. u se tkun l-istess titjira li biha se jmorru l-og[la awtoritajiet tal-pajji]. Net Television se jxandar din il-funzjoni tal-inawgurazzjoni tal-Papa b’kollegamenti kontinwi millVatikan, u e]att wara, il-programm .net se jkompli jiddiskuti il-bidu ta’ dan ilpontifikat.
Il-post fejn se[[et it-tra;edja f’Novembru li g[adda u li fuq l-istess sit saret applikazzjoni g[all-kamra tan-nar o[ra
Applikazzjoni g[all-kamra tan-nar fl-G[arb :iet sottomessa applikazzjoni lill-Awtorità g[allAmbjent u l-Ippjanar, ilMEPA, datata 5 ta’ Marzu 2013 li titlob g[all-kostruzzjoni mill-gdid tal-Fontana Brothers Fireworks Factory f’Ta’ Garrija fl-G[arb G[awdex li l-permess ori;inali tag[ha kien [are; fis-sena 2003 i]da f’Novembru li g[adda din ilkamra tan-nar spi//at mirduma wara splu]joni li serqet il[ajja ta’ erba’ persuni. It-Tnejn filg[odu l-Prim Ministru Joseph Muscat qal li
se jkollu laqg[a mal-Ministri biex jaraw x’se tkun il-politika u l-li;i li l-Gvern g[andu jimxi fuqha fejn jid[lu l-kmamar tan-nar. Joseph Muscat sostna dan wara li l-midja rrappurtat li ;iet sottomessa applikazzjoni lill-MEPA biex tinbena mill;did il-kamra tan-nar talG[arb. Joseph Muscat wie;eb li l-pro/ess tal-applikazzjoni g[all-bini ta’ din il-kamra tan-nar se jkun wie[ed normali min-na[a talMEPA. Muscat sostna wkoll li jekk
ma jo[or;ux permessi g[allbini ta’ dawn it-tip ta’ kmamar ma kienx se jfisser li ma kienx se jin[adem aktar innar u g[alhekk wie[ed g[andu j]omm il-bilan/ u g[andha ssir ir-ri/erka me[tie;a. Il-Prim Ministru Muscat qal li matul il-;img[a d-die[la flimkien mal-Ministri se jkun qed jiddiskuti dan kollu fosthom jassigura li r-rapport ippre]entat mill-Gvern pre/edenti s-sena l-o[ra dwar il-log[ob tan-nar ji;i implimentat.
Mhux /ar x’se jag[mel Gvern Laburista fir-rigward tal-ftehim mal-ka//aturi minn Jerome Caruana Cilia
Dwar il-Ka//a firRebbieg[a, il-Partit Laburista se jimxi mal-manifest elettorali filwaqt li jkun hemm osservanza stretta tal-li;ijiet tal-UE. Dan sostnieh ilMinistru g[all-I]vilupp Sostenibbli, l-Ambjent u tTibdil fil-Klima, Leo Brincat f’laqg[a mal-Kunsill ta’ Nature Trust f’Casa Leone. Mistoqsi mill-;urnalisti pre]enti, il-Ministru Brincat ma we;ibx x’se jag[mel ilGvern Laburista fir-rigward tal-ftehim mal-ka//aturi u n-
nassaba. Hu qal li wie[ed irid jara s-sugu u s-sustanza talManifest Elettorali f’dan irrigward u baqa’ ma tax risposta konkreta ta’ x’se ji;ri. Il-Manifest Elettorali talPartit Laburista ma jg[id xejn spe/ifiku u jsemmi biss li //ittadin Malti li g[andu dan id-delizzju jkun ittrattat b’mod ekwu daqs u xejn inqas minn kull /ittadin Ewropew. Barra minn hekk, il-manifest jg[id li fir-rispett s[i[
tar-regolamenti tal-Unjoni Ewropea, g[andhom jitjiebu r-regolamenti lokali fosthom li tkun garantita l-ka//a sostenibbli fir-Rebbieg[a skont ir-regolamenti Ewropej kif ukoll li ji;u applikati d-derogi kollha ammissibbli skont idde/i]jonijiet tal-Qorti Ewropea tal-:ustizzja. Dan ifisser li g[al din issena kollox jidher li se jibqa’ kif inhu u kull ka//atur g[andu jimxi mad-derogi stabbiliti mill-UE.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
Lokali 5
Il-Belt Valletta fi/-/entru ta’ anniversarji importanti minn Claire Mifsud
Fl-elezzjoni tal-Kunsill Lokali r-residenti tal-Belt Valletta g[a]lu li jer;g[u jikkonfermaw lill-Partit Nazzjonalista fit-tmun talkunsill lokali f’din il-lokalità. Alexei Dingli kien ikkonfermat b[ala sindku u rdoppja l-voti tieg[u millelezzjoni li g[addiet. Tkellimna ma’ Alexiei Dingli dwar dan is-su//ess personali u qal li jqis dan irri]ultat b[ala apprezzament g[ax-xog[ol kollu li sar filBelt Valletta f’dawn l-a[[ar snin. Hu qal li, bejn xog[ol tal-Kunsill u dak tal-gvern, sar l-ikbar ammont ta’ xog[ol f’dawn l-a[[ar g[oxrin sena fil-Belt Kapitali Maltija blikbar investiment li qatt sar fil-Belt Valletta. I]da, kif sa[aq Alexiei Dingli, ix-xog[ol tal-kunsill mhux se jieqaf hawn partikularment min[abba lkunsill lokali g[andu quddiemu numru ta’ avvenimenti kbar marbuta mal-Belt Kapitali Maltija. Fl-2015 se jitfakkar il-450 sena mill-Assedju l-Kbir filwaqt li fl-2016 il-Belt Valletta se tfakkar 450 sena mit-twaqqif tag[ha. Alexiei Dingli qal li b’rabta ma’ dan l-
anniversarju l-kunsill qed ja[dem biex jikseb titlu ie[or presti;ju] g[all-Belt Valletta – dak ta’ UNESCO Design Capital – titlu presti;ju] li g[andhom ukoll u[ud millbliet kapitali fid-dinja. Fl2017 Malta se jkollha lPresidenza tal-Unjoni Ewropea u hawn ukoll il-Belt Valletta se jkollha rwol importanti. Madankollu dawn lavvenimenti kollha se jwasslu g[all-iktar sena li se tkun importanti g[all-Belt Valletta – dik tal-2018 meta l-Belt Valleta se tkun il-Belt Kulturali Ewropea. Alexiei Dingli spjega li, wara li s-sena l-o[ra l-Belt Valletta [adet dan it-titlu, di;à bdiet il-[idma b’rabta ma’ dan l-avveniment permezz ta’ laqg[at malArtistic Programme Directors dwar il-programm ta’ attivitajiet li se jkunu miftu[in g[all-persuni ta’ kull età – mit-tfal sal-anzjani. L-iskop hu li s-sena 2018 tkun sena ta’ /elebrazzjonijiet i]da l-kunsill lokali qed jimmira wkoll li lattivitajiet jmorru lil hinn mill2018 u ji;u esti]i g[as-snin ta’ wara biex il-belt kapitali tibqa’ [ajja bl-attivitajiet marbuta ma’ dan it-titlu presti;ju].
1,664 karta tal-ewro falza matul is-sena li g[addiet Fit-tieni nofs tal-2012, ;ew irrappurtati lill-Bank ?entrali ta’ Malta 713-il karta talewro falza, jew 25% inqas mid-951 karta tal-ewro falza misjuba fl-ewwel nofs talistess sena. B’hekk g[as-sena 2012, l-ammont ta’ karti talflus foloz irtirati mi//irkulazzjoni la[aq 1,664, ]ieda ta’ 7.8% fuq l-ammont tas-sena l-o[ra. Meta jitqabbel mal-istima tal-g[add ta’ karti tal-euro ;enwini fi/-/irkulazzjoni f’Malta (stmat g[al madwar 18.5 miljun fit-tieni nofs tal2012), il-proporzjon ta’ karti tal-ewro foloz g[adu baxx [afna. Hu wkoll wie[ed baxx [afna meta jitqabbel malammont ta’ karti tal-flus foloz misjuba fiz-zona talewro fl-istess perjodu, li skont l-istqarrija g[allistampa tal-{amis 10 ta’ Jannar ma[ru;a mill-Bank ?entrali Ewropew, kien ta’ 280,000 karta. L-istess kif ;ara fiz-zona
tal-ewro kollha kemm hi, ilkarti tal-€20, tal-€50 u tal€100 g[adhom l-iktar karti ffalsifikati li ;ew irrappurtati lokalment, u li jammontaw g[al 95.7% tat-total tal-flus foloz irrappurtati. Minkejja dawn il-ftit ka]i ta’ flus foloz, il-Bank ?entrali ta’ Malta jibqa’ jwissi lill-pubbliku biex jibqa’ attent meta jag[mel transazzjonijiet bi flus kontanti. Il-karti tal-flus ;enwini jintg[arfu fa/ilment permezz tat-test feel-look-tilt . Madankollu, f’ka] ta’ dubju dwar l-awtenti/ità ta’ karta tal-flus, din g[andha titqabbel direttament ma’ wa[da li ]gur tkun ;enwina. Kull min jissuspetta li g[andu f’idejh karta tal-flus falza g[andu j/empel lillpulizija fuq in-numru tattelefown 21224001 jew lillBank ?entrali ta’ Malta fuq in-numru tat-telefown 25506012/6013 jew permezz tal-email, nccmt@centralbankmalta.org.
Il-belt Valletta li fl-a[[ar snin rat numru kbir ta’ pro;etti li komplew isebb[uha (ritratt> Neil Camilleri)
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
6 Lokali
Opportunità g[al band lokali biex tkun fost 95 band o[ra minn madwar id-dinja Band lokali se jkollha lopportunità li tirrappre]enta lil pajji]na flimkien ma’ 95 band o[ra minn madwar id-dinja. Dan hekk kif g[at-tieni sena, Hard Rock qed itella’ lkompetizzjoni Hard Rock Rising b’kollaborazzjoni ma’ GO. Din il-kompetizzjoni, fuq livell internazzjonali, qed tittella’ g[at-tielet sena. Il-{amis li ;ej, il-21 ta’ Marzu, disa’ bands se jkunu qed jag[tu l-wirjiet mu]ikali tag[hom live biex imbag[ad minn dawn id-disa’ bands, li di;à ntg[a]lu minn total ta’ 14-
il band, tintg[a]el band wa[da. Dawn il-bands huma Different Strings, Criminal Kiss, Negative Spaces, MoJo, Ascendor, Manatapu, RiSE, The Creepers, u Aces Shade. Dawn se jkunu qed ji;u sorveljati minn panel ta’ ;urija li jinkludi lil Michael Bugeja, Chris Grech u Wayne Camilleri, li se jkun immexxi minn Colin Fitz. Ir-round finali se jittella’ l{amis 11 ta’ April li matulu se tkun qed tintg[a]el il-band rebbie[a. Matul dan il-pro/ess, il-pa;na ta’ Facebook tal-kumpanija
lokali GO se tkun qed tippromwovi din ilkompetizzjoni, u anke permezz ta’ You Tube. Imbag[ad, wie[ed se jkun jista’ jivvota lillband favorita tieg[u minn bands madwar id-dinja minn fuq ilpa;ni ta’ Facebook ta’ Hard Rock. Dawn id-dettalji [ar;u minn konferenza tal-a[barijiet mtella’ minn Hard Rock u GO fost o[rajn li pre]enti g[aliha kien hemm Adolf Vella u Arthur Gauci minn Hard Rock Cafè Malta, u Marcus Golder u Yiannos Michaeldes minn GO.
Kun/ert tas-snin 70 b’risq Puttinu Cares What the Funk! 3 hu kun/ert b’mu]ika live tas-snin 70 li se jsir nhar is-6 ta’ April filBuskett. Matul dan il-ku/ert se tindaqq l-aqwa mu]ika tal-era b[al dik ta’ James Brown, Stevie Wonder, Chic, Jimmy Hendrix, BeeGees, Donna Summer u [afna o[rajn. What the Funk! 3 jikkonsisti wkoll f’numru ta’ bands b[al Tribali, Red Electric, 26 other Worlds, Big Band Brothers, Fakawi, Troffa {amra u Strummin’ kif ukoll mu]i/isti b[al
Adrian Brincat Ir-Russu, Mario Borg, Simon Sammut, Charles Cassar u Jonathan Abela, kif ukoll kantanti b[al Nadine Axisa, Glen Vella u Cheryl Camilleri. Jipparte/ipaw ukoll id-DJs Joseph Axiak u Alex Grech waqt li P.J. Xerxen se jmexxi sserata. Il-fondi minn dan il-kun/ert se jmorru biex ji;u meg[juna l-pazjenti ta’ Puttinu Cares li g[andhom b]onn kura fl-Ingilterra.
Down Syndrome Awareness Week mill-Inspire minn Matthew Mamo
L-Inspire se torganizza dDown Syndrome Awareness Week bejn is-17 u t-23 ta’ Marzu - ;img[a li din is-sena se tkun qed tiffoka fuq is-sa[[a u l-abbiltajiet tal-persuni bidDown Syndrome. Maria Vella-Galea, Fundraising u Marketing Manager tal-Inspire qalet li lg[an ta’ din il-;img[a hu li ji]died l-g[arfien tan-nies fuq id-diffikultajiet tat-tfal u l-adulti
bid-Down Syndrome. Qalet li lg[an ewlieni se tkun li tiffoka fuq il-potenzjal tal-istudenti u kif l-Inspire tg[in lil dawn ilpersuni ji]viluppaw il-potenzjal tag[hom billi tiffoka fuq labbiltajiet iktar milli fuq iddi]abbltà. Down Syndrome Awareness Week bdiet fis-17 ta’ Marzu b’quddiesa fil-kappella ta’ Mater Dei fl-10.15 ta’ filg[odu bil-parte/ipazzjoni tal-istudenti tal-programmi PACES, LME u
Adult. Wara nfet[et esebizzjoni ta’ ritratti fil-foyer ta’ Mater Dei bl-g[ajnuna ta’ Simon Vella minn Zanzu Photography. Ilbiera[, tfal u adoloxxenti, flimkien mat-tutors tag[hom, qasmu posters ta’ g[arfien b’fatti fuq id-Down Syndrome fis-so/jetà ta’ llum. Se jitqassmu wkoll posters fliskejjel. Illum fl-10.30 ta’ filg[odu se tin]amm ukoll Fun Day filFamily Park ta’ Marsaskala.
Pro;ett millfondazzjoni Aditus g[all-integrazzjoni tal-immigranti Il-fondazzjoni Aditus nediet pro;ett bl-isem “Malta Integration Network”, li fuq medda ta’ sena se ji;u organizzati sensiela ta’ laqg[at dwar l-integrazzjoni talimmigranti f’Malta. Matul l-ewwel laqg[a ta’ introduzzjoni, id-direttur tal-fondazzjoni u tal-pro;ett, Dr. Neil Falzon ippre]enta l-g[anijiet tal-pro;ett u l-metodolo;ija. Dan il-pro;ett g[andu l-g[an li jiffa/ilita laqg[at ta’ multifuctional teams, mag[mula minn rappre]entanti talGvern Malti, l-Akkademja, is-So/jetà ?ivili u l-komunitajiet tal-Immigranti. Dawn it-timijiet se ji;u organizzati b’mod li jirriflettu lispe/jalizzazzjoni u l-esperjenza, li jinkludu lantidiskriminazzjoni, ir-residenza fit-tul, il-mobbiltà u la//ess g[an-nazzjonalità. Il-laqg[at se jevalwaw il-li;i u lpolitika b’vi]joni g[at-tibdil li jg[in fil-integrazzjoni talimmigranti. Il-pro;ett hu kofinanzjat mill-Unjoni Ewropea mill-fond g[all-integrazzjoni tal-immigranti tat-Third Country Nationals (IF), b[ala parti mill-programm ;enerali ‘Solidarity & Management of Migration Flows’ (20072013). Il-pro;ett qed jir/ievi wkoll l-assistenza tal-fond g[all-kofinanzjament tal-MEUSAC. Individwi u g[aqdiet attivi fl-integrazzjoni huma mistiedna juru l-interess tag[hom biex jipparte/ipaw fil”Malta Intergration Network” billi j]uru s-sit elettroniku www.aditus.org.mt jew billi jibg[atu posta elettronika lil Dr. Carla Camilleri fuq carlacamilleri@aditus.org.mt
Trasferiment ta’ Portafoll ming[and l-HSBC Life (Europe) g[al g[and l-HSBC Life Assurance (Malta) HSBC Bank Malta p.l.c [abbar li HSBC Life Assurance (Malta) Limited, sussidjarja tal-Kumpannija, qablet li tag[mel ftehim ta’ Trasferiment ta’ Portafoll mal-HSBC Life (Europe) Limited (HLE) g[allakkwist tal-portafoll talassigurazzjoni tal-HLE ming[ajr [las ta’ korrispettiv (nil consideration). Su;;etta g[all-approvazzjonijiet regolatorji, hu mistenni li ttransazzjoni titwettaq kompletament fl-a[[ar tliet xhur tas-sena 2013. Domi/iljata fl-Irlanda, HLE hi kumpanija li twaqqfet fl-1994 u bdiet topera fl-1996. Din hi regolata mill-Bank ?entrali tal-Irlanda b[ala kumpannija tal-assigurazzjoni fuq il[ajja awtorizzata biex to[ro; poloz ta’ investiment unit linked u poloz ta’ proe]]joni fuq il-[ajja (kummer/ fi Klassi I u Klassi III), liema kumpannija hi sussidjarja tal-HSBC Holdings plc. Il-portafoll jikkonsisti prin/ipalment f’poloz ta’
investiment li huma unit linked mibjug[a fl-Unjoni Ewropea ta[t ilprovi]jonijiet tal-hekk imsejja[ Moviment Liberu tas-Servizzi. Dawn il-poloz g[andhom total ta’ fondi under management ta’ madwar €1.1 biljun. Ilportafoll jinkludi ammont ta’ poloz ta’ assigurazzjoni fuq il-hajja li kienu nbieg[u il-passat. Il-portafoll talassigurazzjoni li qed ikun trasferit ipprodu/a Annual Management Charges (AMCs) gross ta’ madwar €2.75 miljun fl-2012. It-transazzjoni tipprovdi lill-HSBC Life Assurance (Malta) b’benefi//ji addizzjonali o[ra filwaqt li ti]gura li l-klijenti e]istenti tal-HLE se jkomplu jir/ievu l-og[la livelli ta’ servizz minn entità o[ra tal-HSBC. Il-pro;ett tat-trasferiment se jitmexxa bl-akbar g[aqal mill-og[la managements ta]-]ew; kumpaniji talassigurazzjoni [alli b’hekk ikun ]gurat trasferiment kif suppost bl-inqas impatt possibbli fuq il-klijenti.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
Lokali 7
Kollaborazzjoni mal-ikbar /entru tas-supercomputing fl-Ewropa Iktar kmieni din is-sena, il-Kunsill Malti g[axXjenza u t-Teknolo;ija (MCST) flimkien malUniversità ta’ Malta ffirmaw Memorandum ta’ Ftehim mal-Julich Supercomputing Centre (JSC) fil-:ermanja. Dan ilMemorandum ta’ Ftehim se jkun qed jiffa/ilita l-kollaborazzjoni bejn il-JSC u l-Università ta’ Malta li se twassal g[al u]u a[jar tassupercomputer li jinsab flUniversità ta’ Malta. Il-ftehim se jkun qed joffri wkoll opportunitajiet ta’ edukazzjoni u ta[ri; lirri/erkaturi u xjenzjati Maltin f’oqsma differenti marbutin mas-supercomputing. JSC hu membru ta’ wie[ed mill-ikbar /entri ta’ ri/erka fl-Ewropa. Jimpjega madwar 140 espert u jikkon/entra l[idma tieg[u fl-oqsma tarri/erka u l-i]vilupp fuq oqsma differenti marbutin max-xjenza tal-kompjuters. Saret [idma wkoll biex ixxog[ol tal-JSC ikun estiz g[all-industrija u lakkademja madwr lEwropa u fid-dinja.
Permezz ta’ dan il-ftehim, studenti Maltin se jkollhom opportunità li jipparte/ipaw fil-Guest Student Programme on Scientific Computing organizzat mill-JSC bejn il-5 ta’ Awwissu u l-11 ta’ Ottubru. Il-programm hu mmirat g[al studenti Ewropej li qed ikomplu listudji tag[hom fl-oqsma tax-xjenza u l-in;inerija, ix-xjenza tal-kompjuter u lmatematika li lestew lewwel degree tag[hom i]da li g[adhom ma spi//awx il-kors talMasters. Matul il-programm, l-istudenti se ja[dmu flimkien ma’ xjenzjati mill-JSC fuq temi ta’ interess kurrenti fir-ri/erka u l-i]vilupp u se jkunu jistg[u jag[mlu u]u missupercomputers fil-JSC inklu] is-supercomputer JUQUEEN li ]died marrepertorju ta’ supercomputers operati mill-JSC. L-applikazzjonijiet g[al dan il-programm jag[lqu fit-30 ta’ April. Wie[ed jista’ jikseb iktar informazzjoni billi jibg[at email lil Claire Bellia fuq claire.bellia@gov.mt.
Studenti Maltin se jie[du sehem fi musical f’Birmingham Fl-24 ta’ Marzu, 50 student u studenta Maltin ta’ Stagecoach Theatre Art Schools, se jing[aqdu ma’ tfal o[ra barranin studenti wkoll ta’ din l-iskola internazzjonali f’teatru f’Birmingham li jilqa’ mat-12,000 ru[. Quddiem din l-udjenza fin-National Indoor Arena, l-istudenti se janimaw parti mill-musical CATS. Dan wara li ilhom g[al dawn la[[ar seba’ ;img[at g[addejjin bil-preparamenti bil-korjografija ta’ Maxine Aquilina.
Dawn l-istudenti Maltin se jkunu parti minn grupp ta’ 3,000 student u studenta barranin ta’ Stagecoach li bejniethom se janimaw partijiet differenti minn din il-musical. Din l-opportunità se tkun qed ting[atalhom fl-okka]joni tal-25 sena mit-twaqqif ta’ Stagecoach Theatre Art Schools. Drabi o[ra, din l-arena kienet intu]at Madonna, Justin Timberlake u Coldplay, fost o[rajn.
MAPFRE tistenna d[ul ta’ iktar minn €26 biljun fl-2013 Il-Laqg[a :enerali Annwali tal-azzjonisti talMAPFRE approvat id-dikjarazzjonijiet finanzjarji talGrupp li rre;istra d[ul ta’ iktar minn €25 biljun u ri]ultat nett ta’ iktar minn €666 miljun fl-2012. Dawn ir-ri]ultati po]ittivi kienu possibbli grazzi g[ad-diversifikazzjoni internazzjonali kif ukoll g[an-negozju talGrupp u jikklassifikaw lillMAPFRE b[ala wa[da millikbar sitt kumpaniji fi Spanja f’dak li g[andu x’jaqsam mad-d[ul. Permezz tar-ri]ultati tajbin miksuba, l-azzjonisti raw d[ul ta’ 5.6% fuq l-investiment tag[hom. Il-Grupp MAPFRE hu rappre]entat f’Malta minn Middlesea Insurance li tifforma parti mill-Grupp MAPFRE. G[al din il-laqg[a attenda l-President u CEO ta’ Middlesea Insurance, Alfredo Munoz. I/-Chairman ta’ MAPFRE, Antonio Huertas, sostna li ttbassir tal-Grupp hu po]ittiv [afna u d-d[ul mistenni jaqbe] is-€26 biljun fl-2013. Hu rrakkomanda wkoll lestensjoni tal-pre]enza ta’ MAPFRE fi swieq o[ra, ittkabbir fil-postijiet fejn ilGrupp di;à jopera u t-titjib fl-effi/jenza. Hu sostna li MAPFRE
g[andu jkollha tkabbir g[al darba o[ra fi Spanja minkejja l-fatt li s-sena 2013 se tkun sena ta’ in/ertezzi. }ied jg[id li l-Amerika Latina se jkollha rwol importanti fit-tkabbir tal-Grupp u li se ting[ata attenzjoni spe/jali lis-suq Amerikan, fejn il-pre]enza ta’ MAPFRE se ti;i esti]a g[al iktar stati. Bl-istess mod hu enfasizza limportanza tad-diversifikazzjoni internazzjonali tannegozju globali li se tippermetti li dan is-settur ikompli jikber b’rata sostenibbli. Waqt il-Laqg[a :enerali Annwali kienu approvati l[atriet ta’ Direttur Estern u Direttur E]ekuttiv tal-Grupp. Mit-8 ta’ Mejju, il-Grupp se jkollu Vi/i Chairman ;did wara li l-Vi/i Chairman pre]enti se jirtira hekk kif g[alaq is-70 sena, kif stipulat mill-Kodi/i ta’ Governanza ta’ MAPFRE. I/-Chairman ta’ MAPFRE rrefera wkoll g[all-pro/ess intern ta’ revi]joni li nbeda biex jirridefinixxi l-g[anijiet kwalitattivi tal-Grupp, jiddetermina l-valuri l-iktar relevanti li fuqhom g[andha ti;i bba]ata l-prestazzjoni talGrupp, u jadatta l-kultura korporattiva g[al realtajiet ekonomi/i u so/jali ;odda. B’ri]ultat ta’ dan il-pro/ess,
il-Grupp ;edded l-appro// strate;iku tieg[u bil-g[an li jsir l-iktar kumpanija talassigurazzjoni globali fdata sabiex il-kumpanija tkompli te//edi l-aspettattivi tal-klijenti, impjegati, azzjonisti, asso/jati u tas-so/jetà in;enerali. F’konformità ma’ dan, i/Chairman ta’ MAPFRE ta dettalji tal-linji gwida ewlenin ta’ MAPFRE g[assnin li ;ejjin b’referenza notevoli g[all-[olqien ta’ pjattaforma internazzjonali ta’ innovazzjoni li tippermetti l-u]u u t-tra]missjoni talesperjenza tal-Grupp f’diversi swieq u l-u]u tatteknolo;ija avvanzata. Dawn g[andhom iwasslu g[al titjib fil-prestazzjoni tal-kumpanija filwaqt li tkompli titjieb ukoll leffi/jenza li tikkontribwixxi biex i]]id il-kompetittività ta’ MAPFRE. Barra minn hekk, biex tibni pedament g[al titjib kostanti fir-ri]ultat talGrupp, se jkunu implimentati parametri ;odda biex ikun evalwat u sorveljat innegozju. Se jkun imsa[[a[ ukoll it-ta[ri; biex jin[olqu timijiet professjonali b’vokazzjoni multinazzjonali /ara bil-g[an li MAPFRE ssir kumpanija tal-assigurazzjoni globali.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
8 Intermezz
INTERMEZZ MONDJALI Rassenja kulturali internazzjonali
Anniversarju> 50 sena mill-mewt ta’ Ru]ar Briffa Malta letterarja din is-sena tkun qed ti//elebra l-[amsin sena mill-mewt ta’ Ru]ar Briffa, tabib li spe/jalizza fil-mard tal-;ilda, [adem mal-lebbru]i u ]viluppa f’wie[ed mill-aktar poeti liri/i spontanji u l-aktar ma[buba u moqrija. B[ala tabib akkwista esperjenza kbira f’Malta u barra, fi n[awi inortodossi b[alLvant Imbieg[ed, fl-Indja, fi n[awi b[al Kalkutta u Madras. Minn esperjenzi b[al dawn hu rawwem fih sensittività kbira dwar il-bniedem li jbati, fi]ikament u spiritwalment.
minn Mario Azzopardi
G[andu jkun ikkommemorat kif suppost U[ud mill-aktar xog[lijiet mag[rufin ta’ Briffa jintrabtu sewwa sew ma’ dawn ilmottivi ta’ tbatija u mortifikazzjoni, fosthom l-indirizz tieg[u lill-Mater Dolorosa (silta minn din il-poe]ija
reli;ju]a ntg[a]let g[al fuq qabru) u lil Maria Maddalena. Ix-xahar li g[adda, sewwa sew fit-22 ta’ Frar, il-poeta g[alaq 50 sena mejjet. Ilkampanja elettorali ma [allietx spazju g[al riflessjoni dwar dan l-awtur importanti, i]da ta’ min jittama li fil-;img[at u x-xhur li ;ejjin, il-pajji] isib l-ispazju biex jikkommemorah kif jixraq. Fil-kanoni letterarju Malti, Briffa g[andu po]izzjoni /entrali bejn il-moviment romantiku u dak modern. Anki teknikament, kien fost l-ewlenin li beda jesperimenta b’versifikazzjoni fluwida, ;dida, tiggan;ja t-teknika skont il-burdata. Intrigaw ru[hom biex jag[tuh ;ie[ u jevalwawh estetikament bosta studju]i, kif ukoll pesonalitajiet prominenti b[al Anthony Mamo, Joseph Zammit Mangion u Joe Zammit Ciantar.
marpardi@maltanet.net
Ru]ar Briffa (1906-1963)
Awturi li kitbu fuqu Fost l-awturi li kitbu dwaru hemm :u]è Aquilina, Wallace Gulia, :u]è Cassar Pullicino, :u]è Chetcuti, :u]è Diacono, Patri Valentin Barbara, Oliver Friggieri u Patrick Sammut. Ru]ar Briffa (1906-1963) ;ie fi ]mien meta lpoe]ija ta’ Dun Karm kienet qed tiddomina loqsma intellettwali, u fil-;rajja tal-poe]ija Maltija, Briffa jidher, fil-bidu tal-karriera poetika tieg[u, dak i]-]ag[]ug[ entu]jast li b’mod inkonxju beda kampanja biex jillibera lpoe]ija Maltija mir-ri;idità tradizzjonali tag[ha. Il-poe]ija tieg[u spiss tinfexx flimpressjoni]mu, u mal-ewwel ninteb[u li hija kemxejn differenti minn dik tal-kontemporanji tieg[u. Din ix-xejra poetika baqa’ j[addimha wkoll meta kiber u ;arrab in-niket tieg[u tal[ajja. Ir-relevanza tal-poeta llum
INTERMEZZ talab lil Charles Briffa biex jag[ti l-fehmiet tieg[u dwar ir-relevanza talpoeta Ru]ar Briffa g[al ]mienna. Dawn li ;ejjin
Ru]ar Briffa ;ie fi ]mien meta l-poe]ija ta’ Dun Karm kienet qed tiddomina l-oqsma intellettwali
huma r-reazzjonijiet tal-kritiku letterarju: “Il-poe]ija ta’ Briffa g[andha aspett spontanju, u fl-ewwel nofs tas-seklu 20 kienet tirrikmanda attitudni ;dida lejn l-espressjoni poetika. Hija poe]ija li tvarja t-teknika tal-vers skont ilburdata tal-mument, u dan ix-xog[ol mhux biss kien jag[tih i/-/ans biex ivarja r-ritmu imma anki biex jindirizza lin-natura umana b’mod dirett. U minn hawn to[ro; ir-relevanza tieg[u g[al ]mienna – ]mien medhi elettronikament bil-[ajja bierda u superfi/jali. Briffa juri indipendenza mhix-irfinuta ta’ mo[[ mimli b’g[arfien uman li jag[mlu poeta simpatiku, impressjonist tal-qalb umana. Ilqawwa ta’ din is-simpatija fih ting[araf b[ala karatteristika intrinsika li tibqa’ marbuta ma’ kull ]mien. Kompromess L-element ewlieni fil-poe]ija ta’ Briffa huwa l-ispontanjetà, imma hemm element ie[or qawwi fih, li huwa l-attitudni umanitarja bla kompromess (ma ninsewx, kien tabib ukoll) li ma ti/[adx lid-divin. Id-duttrina poetika tieg[u ta’ x’inhu l-bniedem tislet sa[[itha min-natura umana, ;ejja minn [ajja ta’ sentiment profond. U hu sar il-poetafittiex tal-;miel. Mela, huwa relevanti llum ukoll g[ax huwa fi]iku u reli;ju], u d-dinja li jiddeskrivi hija dinja fi]ika. Qatt ma jist[ajjel aktar milli jifla[ mo[[u fil-
lirika tieg[u u g[alhekk ilpoe]ija tieg[u hija impressjonistika. I[obb il;miel: “Jiena n[obb kulma hu sabi[...”; u paradossikament jara l-;miel anki f’dawk laffarijiet li normalment ma ji;bdukx. “U n[obb l-g[asfur tal-bejta# – Sabi[ fil-kruha tieg[u” (Sbu[ija). L-im[abba g[all;miel hija dejjiema. U bl-ispontanjetà u ssentiment tal-;miel, il-poe]ija tieg[u ssir g[al kull ]mien g[ax g[andha qawwa universali li tibqa’ tqanqal lill-qarrejja [ames di/enji wara mewtu. Lispontanjetà tieg[u u t-tiftix g[all-;miel i[allu l-effetti tag[hom bla dettalji elaborati.” Xi [jiel intimu Skont l-unika bint li kellu, ?e/ilja (residenti fir-Renju Unit), Ru]ar Briffa kien bniedem ta’ intelli;enza kbira, kien jg[o]] il-ftit [in li kien ikollu mal-familja, u kien “[assieb profond”. F’intervista li kienet tat lis-Sunday Times of Malta (:unju, 2003), bint il-poeta tiddeskrivih b[ala bniedem patrijottiku, spiritwali imma mhux sentimentali. Tg[id ukoll li kien pjuttost solitarju, jg[ix, essenzjalment, f’dinja g[alih wa[du minkejja l-[afna kuntatti li kellu min[abba l-professjoni tieg[u. Kellu kaloro]ità naturali mal-morda, imma mbag[ad kien ukoll bniedem riservat, u l-uniku refu;ju awtentiku tieg[u kien il-kitba talpoe]ija. Ru]ar Briffa kiteb dwar is-sbu[ija flaspetti varji kollha tag[ha, imma kiteb ukoll xog[lijiet melankoni/i li, in/identalment, l-aktar li baqa’ msemmi g[alihom. Il-postijiet li l-aktar kien ifittex fil-mumenti kwieti tieg[u kienu l-Barrakka ta’ Fuq u l-:nien tal-Mall fil-Furjana, fejn ta’ spiss kien
jikkomponi b/ejje/ u abbozzi fuq dak li ji;i f’idejh fil-mument (minn kaxxa tas-sigaretti sa bor]a ]g[ira tal-karti). Kien hemm ra;uni partikulari g[aliex Briffa ried jispe/jalizza fil-mard tal-;ilda. G[alih, il;isem uman kien miraklu ta’ sbu[ija u l-;ilda tal-bniedem kienet taffaxxinah, u g[alhekk ried jid[ol biex jikkuraha meta timrad u tkun kompromessa.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
L-ebda sku]a ekonomika g[all-Gvern Laburista Il-gazzetta il-mument il-{add kellha a[bar dwar rapport internazzjonali minn istitut ekonomiku rispettat [afna dwar l-ekonomija tal-pajji]i Ewropej. Dan ir-rapport ifa[[ar l-ekonomija Maltija b[ala wa[da li b[alissa qed tgawdi rankatura ekonomika ‘robusta’ u jpo;;iha fost laktar erba’ pajji]i li l-ekonomija tag[hom sejra tajjeb fl-Ewropa. Malta b’ekonomija ‘robusta’ Dan ir-rapport hu miktub minn dak mag[ruf b[ala l-Grupp Ewropew ta’ Konsulenza Ekonomika bba]at fl-Università ta’ Munich, il-:ermanja. Il-
Grupp hu mag[mul minn sitt ekonomisti rinomati li jfasslu rapport kull sena dwar l-ekonomija Ewropea. Li dwarha jirrimarkaw li re;g[et waqg[et f’re/essjoni. Fl-a[[ar tas-sena l-o[ra, ilpajji]i Ewropej me[udin f’daqqa waqg[u f’re/essjoni hekk kif f’nofs il-pajji]i tal-Unjoni lekonomija s-sena l-o[ra /kienet. Ir-re/essjoni flEwropa wasslet ukoll biex il-qg[ad madwar lUnjoni Ewropea tela’ g[al 12 fil-mija b’/erti pajji]i jsofru qg[ad kbir ta’ 20 u 25 fil-mija. Finanzi sodi u ekonomija kompetittiva Malta, min-na[a l-o[ra, kabbret l-ekonomija
tag[ha s-sena l-o[ra u qieg[da fit-triq it-tajba biex tkompli tkabbar l-ekonomija anke din issena b’rata li hi t-tieni l-aqwa fl-Ewropa u b’rata ta’ nies ifittxu x-xog[ol li hi fost l-anqas flUnjoni. Ir-rapport ifa[[ar l-ekonomija Maltija b[ala wa[da li gawdiet rankatura ekonomika robusta fla[[ar ftit snin. Malta g[andha finanzi pubbli/i u privati sodi, jg[id ir-rapport, u g[andha ekonomija li kapa/i tikkompeti. Dan hu l-istess diskors li smajna fl-a[[ar xhur minn a;enziji differenti. Ilkoll nafu l-isfidi kbar li pajji]na iffa//ja fla[[ar snin. Xejn ma kien fa/li. Minkejja kollox, Gvern Nazzjonalista kiseb dawn ir-ri]ultati, forsi wkoll g[ad-dannu li tilef il-popolarità mill-poplu, g[aliex iffoka [afna fuq il-fatt li j]omm lekonomija g[addejja u li kompliet to[loq ixxog[ol. ?ertifikati internazzjonali u Ewropej Dan i/-/ertifikat tajjeb g[all-ekonomija Maltija [are; issa, ftit wara t-tbassir tal-Kummissjoni Ewropea li wkoll ta /ertifikat tajjeb ie[or lillekonomija tag[na f’kuntrast qawwi mal-pajji]i ta’ madwarna.
Dan hu importanti f’din it-tran]izzjoni ta’ poter f’Malta. Il-Gvern Laburista l-;did qed jiret ming[and il-Gvern Nazzjonalista ta’ qablu ekonomija b’rankatura qawwija kif qed jikkonfermaw rapporti internazzjonali u Ewropej. Rapporti li forsi qabel il-Partit Laburista ma tantx kien isemmi imma issa hu tajjeb li jag[ti kas ta’ dak li qeg[din jg[idu. Il-Gvern Laburista l-;did [a t-tmun ta’ vapur miexi tajjeb [afna u issa g[andu r-responsabbiltà li jo[loq ix-xog[ol u jkabbar l-ekonomija mqar daqskemm g[amel hekk il-Gvern Nazzjonalista fl-a[[ar [ames snin. M’hemm l-ebda sku]a ekonomika g[all-Gvern Laburista. L-g[ajta ta’ finanzi fis-sod kienet ikkonfermata g[al darb’o[ra. De/i]jonijiet g[aqlin li wasslu g[al ri]ultati po]ittivi. Irridu naraw id-de/i]jonijiet li se jkunu qed jittie[du minn Gvern Laburista mmexxi mill-Prim Ministru Joseph Muscat hux se jkunu qed iwasslu bidla f’din id-direzzjoni. Bidla li tista’ ddawwar dawn ir-ri]ultati, il-previ]jonijiet u r-reputazzjoni li pajji]na kiseb ta[t Gvern immexxi minn Lawrence Gonzi. Nistennew u naraw… imma nittamaw ukoll li dak li nkiseb ma jisfumax fix-xejn.
}mien ta’ bidliet kbar Malta Tag[na Lkoll – xbajna nisimg[u din l-g[ajta tal-Partit Laburista waqt ilkampanja elettorali. Sin/erament nispera li verament l-g[ajta ta’ meritokrazija u ;ustizzja ti;i applikata fil-konkret. I]da mal-ewwel ftit mossi li g[amel il-Partit Laburista ta’ Joseph Muscat, kienu xxukkjati bosta persuni. Dan hekk kif il-;img[a l-o[ra lGvern immexxi mill-Partit Laburista talab lill-membri tal-Bord tal-Awtorità taxXandir biex jirri]enjaw immedjatament. Jidher li din it-talba waslet g[and i/-Chairman u l-erba’ membri tal-Awtorità taxXandir mill-Uffi//ju tal-Prim Ministru. I]da l-membri talAwtorità rrifjutaw, g[aliex sa[qu li din hi istituzzjoni appuntata mill-President
skont il-Kostituzzjoni u g[alhekk il-Gvern bidde/i]joni tieg[u qed jikser ilKostituzzjoni ta’ Malta. It-talba g[ar-ri]enja talmembri tal-Awtorità taxXandir issegwi talba simili li g[amel il-Gvern ta’ Muscat lis-Segretarji Permanenti, li jumejn ilu ;ew kollha m;ieg[la jirri]enjaw. Wara [are; li t-talba g[ar-ri]enja kienet ]ball min-na[a talGvern Laburista. Il-Papa Fran;isku
Bniedem umli u sempli/i li g[andu g[al qalbu l-foqra u l-emar;inati. Dan hu l-mod ta’ kif kien deskritt il-Papa l;did. Il-Kardinal Argentin Jorge Mario Bergoglio ntag[]el b[ala l-mexxej il;did tal-Knisja Kattolika. Bergoglio, li g[andu 77 sena, g[a]el l-isem ta’ Papa
Permezz tal-elezzjoni ta’ Papa Fran;isku, [afna mill-ewwel setg[u jaraw li dan mhux biss hu Papa umli u vi/in in-nies, i]da g[andu /erta kari]ma li ti;bdek awtomatikament
Fran;isku. Dan hu l-ewwel Papa mhux Ewropew fl-a[[ar elf u tliet mitt sena. Bl-a[[ar Papa mhux Ewropew kien Girgor III, li kien Sirjan. B[ala kardinal, Bergoglio n[atar f’numru ta’ po]izzjonijiet amministrattivi fil-Kurja Rumana u serva b[ala membru f’numru ta’ Kongregazzjonijiet. B[ala kardinal, Bergoglio kien mag[ruf g[all-umiltà u l-impenn tieg[u g[all;ustizzja so/jali. Il-[ajja sempli/i hi xhieda tal-umiltà tieg[u - hu kien jg[ix f’appartament ]g[ir u ju]a ttrasport pubbliku u jsajjar likel tieg[u stess. Papa vi/in in-nies
Personalment g[andi ammirazzjoni kbira g[allPapa Benedittu XVI. Mhux biss g[aliex kelli x-xorti li niltaqa’ mieg[u u g[aldaqstant naf kemm hu umli u b’qalb kbira, imma g[aliex kien kapa/i jaffronta mumenti diffi/li [afna g[allKnisja Kattolika b’kura;; u b’determinazzjoni liema b[alha. Benedittu XVI g[amel [iltu kollha sabiex jg[in fit-
tisfija tal-Knisja Kattolika u enfasizza l-fatt li l-li;i qieg[da hemm g[al kul[add u li l-ebda sa/erdot jew isqof ma hu ’l fuq mil-li;i. Madankollu, [afna Nsara [assew differenza kbira bejn il-kari]ma tal-Papa :wanni Pawlu II u dik ta’ Benedittu XVI. Min-na[a l-o[ra, permezz tal-elezzjoni ta’ Papa Fran;isku, [afna mill-ewwel setg[u jaraw li dan mhux biss hu Papa umli u vi/in innies, i]da g[andu /erta kari]ma li ti;bdek awtomatikament. Papa Fran;isku kien qal li ladozzjoni ta’ tfal minn koppji tal-istess sess hi forma ta’ diskriminazzjoni kontra t-tfal, i]da jemmen li l-kontra/ettivi “jistg[u ji;u permessi” biex ji;i evitat ittifrix ta’ infezzjonijiet. Barra minn hekk, g[alkemm hu meqjus b[ala konservattiv dwar it-tag[lim tal-Knisja, hu kkritika lil dawk is-sa/erdoti li rrifjutaw li jg[ammdu tfal ta’ singlemothers. G[adu kmieni, i]da jidher li dan verament se jkun Papa vi/in in-nies – Papa li verament te[tie; il-
minn Jerome Caruana Cilia jcaruanacilia@gmail.com
Knisja Kattolika f’dawn i]]minijiet. Fil-fatt, jispikka l-istil ta’ diskors li jitkellem bih ilPapa – stil [afif u mexxej biex jinfthiem ma’ kul[add bl-aktar mod fa/li. Infatti, fid-diskorsi tieg[u j[obb jinkludi stejjer umani u jitkellem [afna dwar lim[abba lejn xulxin.
Jerome Caruana Cilia hu kunsillier f’isem il-Partit Nazzjonalista f’{al Qormi.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
10 Ittri
Nazzjonalisti ma vvutawx lill-MLP Sur Editur, Se nsa[[a[ bi/-/ifri dak li a//ennajt g[alih il-{add li g[adda f’il-mument, u ji;ifieri li fost dawk li flelezzjoni vvutaw lill-MLP (jew ‘MuscatLP’) biex “jippruvawh” jew biex “ipattuha”, ftit ferm, jekk kien hemm, li huma Nazzjonalisti veri. Dawk in-Nazzjonalisti li riedu b’hekk iwasslu messa;; lill-partit, ma ;abrux il-vot jew inkella ;abruh, i]da mbag[ad ma marrux jivvutaw – [alliha li b’hekk xorta wa[da taw vanta;; lill-MuscatLP. Dan jippruvawh i/-/ifri li se nsemmi. Filwaqt li l-MLP g[adda lill-PN bi 11.5% (u 35,000 vot, u mhux 37,000), l-MLP ]ied il-voti b’7.3% fuq dawk li kien ;ab fl-2008, filwaqt li l-PN naqqas bi 8.5%. Kwa]i e]att daqskemm ma marrux jivvutaw, ji;ifieri 8% – li allura kollox jindika li dawn,
il-ma;;oranza assoluta tag[hom, kienu Nazzjonalisti. Infatti, mill-ewwel /ifri [are; /ar li fl-ewwel seba’ distretti mag[rufin b[ala ‘talMLP’, in-numru ta’ dawk li marru jivvutaw ]died f’erbg[a u naqas fi tlieta (ittlieta bl-ikbar minoranza PN), filwaqt li fis-sitta l-o[ra mag[rufin b[ala ‘tal-PN’, dawk li ma marrux jivvutaw ]diedu kullimkien. Qabel l-elezzjoni dejjem g[edt li biex il-PN jirba[ lelezzjoni, dawk li [ames snin qabel ivvutaw lill-PN iridu jer;g[u jmorru jivvutawlu, biex dan ikollu /ans jibqa’ jmexxi l-gvern. Dan ma g[amluhx kollha u, l-istess b[alma ;ara fl-elezzjoni tal1996, il-PN spi//a floppo]izzjoni. Fl-1996 kienu 7% li ma marrux jivvutaw. Interessanti kif fl-2008 wkoll kienu 7% li ma vvutawx, u xorta wa[da lPN kompla jiggverna, bi ftit
aktar minn elf vot i]jed millMLP. Imma fl-elezzjoni li g[addiet dawk li astjenew komplew ]diedu b’1%, filwaqt li l-voti ;odda kienu 8%, ji;ifieri 4% aktar milli kienu fl-2008. Minn kalkoli approssimattivi li g[amilt, ilbi//a l-kbira ta’ dawn il-voti l-;odda marru g[and l-MLP. Kienu dawn li, flimkien ma’ dawk in-Nazzjonalisti li ma marrux jivvutaw, taw ma;;oranza daqstant kbira lill-MLP, u mhux xi gimmick, xi fa//ata ta’ moviment. G[alhekk kull anali]i tarri]ultat trid tibda minn hawn: G[aliex dawk inNazzjonalisti f’dawn l-a[[ar [ames snin baqg[u ma ntreb[ux lura fi [dan il-partit, anzi ]diedu fin-numru? X’wassal lil aktar eletturi ;odda, ]g[a]ag[, jemmnu lil Muscat u mhux lill-PN? E
. Mizzi
Il-Belt Valletta
Grazzi lil Lawrence Gonzi mi]-]g[a]ag[ Sur Editur, Nixtieq nie[u din lopportunità biex permezz ta’ dan l-ispazju nuri rrikonoxximent tieg[i lejn leks Prim Ministru Lawrence Gonzi, li fis-snin tieg[u b[ala Prim Ministru ta’ Malta ddedika l-ener;ija tieg[u kollha f’investiment g[a]-]g[a]ag[ - bil-g[an li a[na ]-]g[a]ag[ nikbru f’ambjent li fih nistg[u nirnexxu. Ninnota kif il-Partit Nazzjonalista minn dejjem kellu g[al qalbu l-i]vilupp tat-tfal, i]-]g[a]ag[ u listudenti Maltin. “Biex Uliedna Jirnexxu Lkoll” kien slogan tal-Partit Nazzjonalista biex jis[aq dan. Rajna, fl-a[[ar disa’ snin,
ta[t it-tmexxija ta’ Lawrence Gonzi b[ala Prim Ministru, qab]a kbira ’l quddiem ta’ kwalità fisservizzi edukattivi u sservizzi g[a]-]g[a]ag[ biex dawn jing[ataw edukazzjoni, ta[ri; u aktar opportunitajiet ta’ xog[ol. Lawrence Gonzi [allielna Università u MCAST akbar u aktar moderni. {alla Università b’fakultajiet u korsijiet ;odda, u MCAST b’lista itwal minn qatt qabel ta’ korsijiet li ]-]g[a]ag[ jistg[u jistudjaw bil-g[an li jkollhom /ansijiet akbar u a[jar li jsibu xog[ol, u jid[lu fid-dinja tax-xog[ol bla ebda xkiel. .
S Ellul
Tas-Sliema
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 19 ta‘ Marzu, 2013
Opinjoni 11
Inkomplu nipprote;u l-passi;;ieri Ewropej Is-su//ess fejn jid[lu ddrittijiet tal-passi;;ieri hu wa[da mill-akbar kisbiet talpolitika tat-trasport tal-UE. Issa, meta l-passi;;ieri jesperjenzaw dewmien, m’g[andhomx g[alfejn jippruvaw jiskopru huma nfushom x’mar [a]in. G[andhom dritt g[allinformazzjoni, u huma jafu li jistg[u jitolbuha lillkumpanija tat-trasport tag[hom. Minbarra dan, ilpassi;;ieri b’di]abbiltà u b’inqas mobbiltà jikkwalifikaw g[al attenzjoni spe/jali.
minn Sim Kallas, Vi/i President tal-Kummissjoni Ewropea responsabbli mit-Trasport
akkomodazzjoni - jekk ikun hemm xkiel ma;;uri lil hinn mill-kontroll tag[ha.
L-unika u l-ewwel L-UE issa hi l-ewwel, u luniku, re;jun fid-dinja fejn il-passi;;ieri jgawdu minn
drittijiet ba]i/i komprensivi u integrati fil-modi kollha tat-trasport. L-avjazzjoni kienet lewwel settur li bbenefika minn regoli g[ad-drittijiet tal-passi;;ieri u g[alhekk dan hu fejn g[andna l-aktar u l-a[jar esperjenza. B’mod ;enerali, ir-regoli li g[andna huma tajbin. Dawn g[enu lillpassi;;ieri konsiderevolment matul il-kri]i talirmied vulkaniku tal-I]landa fl-2010 – li ]velat ukoll xi nuqqasijiet. Tg[allimna [afna lezzjonijiet minn mindu da[lu fis-se[[ ir-regoli fl2005, u g[alhekk hemm b]onn xi bidliet. Hawn wisq passi;;ieri talajru frustrati min[abba l-fatt li jkunu jafu li g[andhom id-drittijiet i]da ma jkunux jistg[ux je]er/itawhom filprattika. Bosta regoli mhumiex /ari bi]]ejjed u listati membri jvarjaw [afna fil-mod kif japplikaw irregoli biex jittrattaw lilmenti. Din hi sitwazzjoni problematika g[al kul[add u tikkaw]a effetti ekonomi/i. Qasam li g[andu b]onn ur;enti li ji;i //arat hu ddefinizzjoni ta’ “/irkustanzi straordinarji”. Dan itterminu jista’ jinstema’ inno/enti, i]da l-linji tal-ajru jistg[u ju]awh biex jevitaw li j[allsu kumpens.
Il-linja tal-ajru Il-kri]i tal-irmied
Il-passi;;ieri li ju]aw il-linji tal-ajru se jgawdu minn aktar drittijiet
Permezz tal-proposti l-;odda
Mhux biss hemm interpretazzjonijiet differenti bejn il-linji tal-ajru u lpassi;;ieri, i]da wkoll bejn l-awtoritajiet nazzjonali talUE stess. Permezz ta’ proposti ;odda tal-Kummissjoni Ewropea, il-prin/ipji ewlenin li g[alihom i//irkostanzi jikkwalifikaw b[ala straordinarji issa huma //arati. E]empju, di]astri naturali jew strajks mill-kontrolluri tat-traffiku tal-ajru g[andhom jitqiesu b[ala e//ezzjonali, i]da problemi tekni/i identifikati matul ilmanutenzjoni tal-ajruplani m’g[andhomx jitqiesu b[ala e//ezzjonali. Dawn u definizzjonijiet o[ra se jag[tu aktar /ertezza lil-linji tal-ajru kif ukoll lillpassi;;ieri. L-infurzar tar-regoli hu essenzjali. Jekk dan ma jsirx b’mod effettiv, l-operaturi tat-trasport ma jkollhom lebda in/entiv biex jikkonformaw. L-
Issa, meta l-passi;;ieri jesperjenzaw dewmien, m’g[andhomx g[alfejn jippruvaw jiskopru huma nfushom x’mar [a]in. G[andhom dritt g[all-informazzjoni, u huma jafu li jistg[u jitolbuha lill-kumpanija tat-trasport tag[hom
awtoritajiet nazzjonali se jkollhom rwoli definiti b’mod aktar /ar, u ji;u kkoordinati a[jar bl-appo;; tal-Kummissjoni Ewropea. G[andhom jinfurzaw ukoll id-drittijiet fuq il-bagalji mitlufa, li jdumu ma jaslu, u mkissrin – li mhux il-ka] b[alissa. Il-passi;;ieri [afna drabi ma jkunux jafu kif jilmentaw ma’ linja tal-ajru, li fi kwalunkwe ka] mhux dejjem jirrispondu. Il-linji tal-ajru issa se jkollhom jispjegaw b’mod /ar lillpassi;;ieri kif jag[mlu lment, u jridu jag[tu twe;iba fi ]mien xahrejn. Il-passi;;ieri se jkunu jistg[u jirrikorru g[and entitajiet barra mill-qrati biex jittrattaw l-ilmenti u jirrisolvu l-kwistjoni b’mod sempli/i u li ma jiswiex [afna flus. Fil-ka] ta’ dewmien, ilpunt tat-tluq hu li lpassi;;ieri g[andhom b]onn il-kura u l-g[ajnuna. G[andu jkollhom l-informazzjoni wara nofs sieg[a u d-dritt g[all-assistenza fi ]mien sag[tejn, irrispettivament mid-distanza tat-titjira. I]da fil-ka] tal-kumpens finanzjarju, irridu nestendu liskadenza biex jitqies ilkuntest finanzjarju u operattiv tad-dewmien. Il-[sieb Il-[sieb wara dan hu biex il-linji tal-ajru jing[ataw [in ra;onevoli biex isolvu l-
problema u ji;u m[e;;a joperaw titjira, mhux biss
jikkan/ellawha. Il-limitu tallum ta’ tliet sig[at hu qasir wisq biex jaslu l-ispare parts jew ikun hemm ajruplan lest, spe/jalment f’ka] ta’ problema teknika f’ajruport ’il bog[od mill-ba]i tattrasportatur. Fi ftit kliem, irridu li dawn id-drittijiet ja[dmu, g[ax irridu li n-nies ikunu jistg[u jmorru d-dar meta l-affarijiet imorru [a]in. Bosta oqsma o[ra huma msa[[a, i//arati jew imsemmija espli/itament g[all-ewwel darba: iddrittijiet g[all-assistenza g[al “dewmien fuq it-tarmak” meta l-passi;;ieri jin]ammu jistennew abbord l-ajruplan; jew id-dritt li jie[du titjira bir-ritorn meta l-parti outbound tal-biljett ma tintu]ax. Hemm definizzjonijiet aktar /ari dwar id-drittijiet g[al g[ajnuna f’titjiriet ta’ konnessjoni mitlufa min[abba dewmien tat-titjira pre/edenti u g[al meta titjira tkun skedata mill-;did inqas minn ;imag[tejn qabel ittluq. Dan kollu jil[aq bilan/ aktar proporzjonat bejn linteressi tal-industrija u dak tal-passi;;ieri. Irridu applikazzjoni konsistenti tarregoli, infurzar a[jar u aktar /arezza, filwaqt li rridu nqisu l-konsegwenzi pratti/i u finanzjarji g[as-settur. Illum, m’hemmx limitu dwar ir-responsabbiltà tallinja tal-ajru biex tag[ti g[ajnuna lill-passi;;ieri bibiti, ikliet u
vulkaniku wriet li xenarju “bla limiti” g[al-linji tal-ajru biex jipprovdu l-kura, ma ja[dimx. Matul il-perjodu meta partijiet kbar tal-ispazju tal-ajru Ewropew kienu mag[luqa, l-ispi]a ]ejda kkumbinata g[al-linji tal-ajru tal-UE ;iet stmata g[al kwa]i biljun ewro, f’inqas minn ;img[a, madwar darba u nofs l-ispi]a g[all-kura u lassistenza f’sena “regolari”. Ma rridux nikka;unaw [sara lil-linji tal-ajru billi ji;u sfurzati biex jag[mlu tajjeb g[al kull [sara li tista’ tirri]ulta. G[andu jkun hemm limiti ra;onevoli dwar it-tul u l-ispi]a tal-kura. G[aldaqstant qed nipproponu limitu ta’ tliet iljieli akkomodazzjoni matul /irkostanzi straordinarji, g[alkemm dan mhux se japplika g[al passi;;ieri b’di]abbiltà, tfal mhux akkumpanjati, nisa tqal u dawk morda serjament. Fejn linja tal-ajru ma tistax toffri rotta o[ra lillpassi;;ieri milquta fi ]mien 12-il sieg[a permezz tasservizzi tag[ha stess, hi g[andha toffri alternattivi g[all-ivvja;;ar, ma’ trasportatur ie[or jew b’mezz ie[or ta’ trasport. Id-drittijiet tal-passi;;ieri huma, u se jibqg[u, fil-qalba tat-trasport Ewropew. It-tne[[ija tal-lakuni u ]]ieda tal-konsistenza taddrittijiet applikati se ji]guraw li kul[add filkatina tal-avjazzjoni – lawtoritajiet pubbli/i, lajruporti, il-linji tal-ajru, loperaturi tal-ivja;;ar u lpassi;;ieri – ikun jaf fejn qieg[ed. Bl-appo;; talpajji]i tal-UE u l-Parlament tal-UE, irridu nag[mlu livvja;;ar bl-ajru fl-Ewropa aktar ;ust u esperjenza aktar pja/evoli.
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 19 ta‘ Marzu, 2013
Madwarna 13
In-Nisa Maltin Jafu Kif
X’na[sbu fuq in-nisa Maltin? X’ji;ifieri tkun mara Maltija llum? X’g[andom komuni n-nisa Maltin? Fiddramm ta’ Clare Azzopardi In-Nisa Maltin Jafu Kif, grupp ta’ nisa Maltin jiltaqg[u bil-mo[bi f’kappella mwarrba fejn jo[olqu ritwal b’kostumi tal-:img[a l-Kbira u xi strippers. X’se ji;ri? Xog[lijiet ;odda fit-Teatru Manoel F’dan l-ista;un teatrali tal-
Manoel qed jittellg[u drammi ;odda bil-Malti. Fundazzjoni Avventura, li beda Mario Philip Azzopardi, tag[ti /ans lil kittieba Maltin biex jiktbu g[at-teatru matul is-sena. Dawn ix-xog[lijiet ji;u kkritikati, adattati minn atturi u diretturi differenti u pperfezzjonati sakemm ji;u ppre]entati. Dan il-pro/ess kien possibbli bis-sapport talMalta Arts Fund. Issa jmiss dramm ie[or ta’ Clare Azzopardi - In-Nisa Maltin Jafu Kif li se jittella’ f’Marzu. Dan xog[ol lest, studjat, u
msa[[a[ biex ikun esperjenzi teatrali ta’ veru. Sitt nisa b’karattri ferm differenti jiltaqg[u g[allewwel darba ;ewwa s-sala tal-maternità fl-isptar statali. Kollha kemm huma jkollhom wild u kif jo[or;u u jmorru lura d-dar jitilfu l-kuntatt. Jg[addi [afna ]mien sa ma jer;g[u jisimg[u b’xulxin sakemm fl-a[[ar jiltaqg[u permezz tal-Facebook. G[ajjenin u forsi xi ftit imxebbg[in iduru u jag[qdu mal-b]onnijiet li ;;ib il-[ajja materna, jidde/iedu li jiltaqg[u u jag[mlu xi [a;a differenti. Jidde/iedu li jorganizzaw [ar;a, [ar;a mhux tas-soltu – mhux coffee morning, mhux tombla, mhux wine and pizza party, mhux xi kafè fl-iktar post trendy li g[adu kif feta[, u lanqas mhi titwila salvetrini tal-[wejje;, fwejja[, ;ojjellerija u ]raben. Il-[ar;a te[odhom ’il bog[od mill-bini, millge;wi;ija tan-nies, minn kull g[ajn li tista’ tarahom, u twassalhom f‘kappella
ddekonsagrata, imwarrba, qalb l-g[elieqi, fejn [alla lkarkura x-xitan.
Il-kappella ddekonsagrata X’se jag[mlu f’din ilkappella dawn is-sitt nisa Maltin? G[aliex g[a]lu limwarrab? Kollox imur kif jippjanaw? X’se ji;ri f’din illaqg[a ta’ bejniethom? Se jibqg[u wa[edhom dawn innisa jew se jasal ukoll ixxitan li [alla l-karkura warajh?
Sitt nisa Maltin se jkunu fuq il-palk tat-Teatru Manoel u filwaqt li minn fommhom se nisimg[u w[ud mill-iktar ;rajjiet pikkanti ta’ [ajjithom, se nsiru nafu wkoll lejn xiex twassal din il-laqg[a tag[hom flimkien. Dan id-dramm se jimla vojt kbir fit-teatru Malti, vojt ikkaratterizzat min-nuqqas tal-le[en femminili. Dan huwa dramm miktub minn mara, imfassal u mibni madwar karattri ta’ nisa li se jle[[nu ;rajjiet li l-mara qatt ma tkellmet dwarhom qabel
Xena partikulari waqt id-dramm ‘In-Nisa Maltin Jafu Kif’
fit-teatru Malti. Fl-a[[ar g[andna dramm li jag[ti le[en qawwi lill-mara, le[en li jwassal ’il bog[od, li jnaqqax il-figura tal-mara blakbar intelli;enza, umori]mu fin u ironija, u huwa le[en li se jibqa’ jidwi u ma jintesiex. Sitt karattri nisa ;o kappella ddekonsagrata, flimwarrab, ’il bog[od millge;wi;ija tan-nies se jle[[nu l-vu/i tal-mara, vu/i li turi razzjonalità, ironija,
makakkerija, umori]mu fin, vu/i li taf tixtarr [ajjiet nies li qed jg[ixu qrib tag[na. Marcelle Teuma, wa[da mill-aqwa diretturi lokali, tidderie;i din il-produzzjoni u jie[du sehem fiha w[ud millaqwa atturi li g[andna b[al Marta Vella, Magda Van Kuilenberg, Maria Cutajar, Marilù Vella, Sharon Bezzina, u Coryse Borg. Jag[lqu l-lista Claudio Carta u Chris Degiorgo.
Inizjattiva favur in-negozju u l-konsumatur fin-Naxxar Il-Kunsill Lokali tan-Naxxar g[adu kemm ippubblika direttorju tan-negozji bl-isem Bi]niss. Dan tnieda l-Erbg[a 6 ta’ Marzu fil-[anut Yorkdale, wie[ed mill[wienet ewlenin tan-Naxxar. G[al din l-okka]joni kien hemm pre]enti Beppe Fenech Adami, li kien Assistent Parlamentari fl-Uffi//ju talPrim Ministru, Maria Deguara, kunsillieri, u rappre]entanti tal-GRTU. Permezz ta’ dan id-direttorju l-Kunsill qieg[ed jippromwovi n-negozju lokali filwaqt li joffri servizz g[ar-residenti biex isiru jafu aktar x’g[andu x’joffri n-Naxxar. Dan iddirettorju jinkludi 144 negozju fin-Naxxar u li kull wie[ed jidher ta[t ]ew; kategoriji differenti. Bi]niss jinkludi 113-il kategorija differenti. Id-direttorju jinkludi wkoll
lista s[i[a tan-negozji f’ordni alfabetika, dik li normalment hi mag[rufa b[ala white pages. Bi]niss jinkludi wkoll mappa taz-zona /entrali filwaqt li, biex ikun aktar interessanti u informattiv g[all-pubbliku, inkluda ammont sostanzjali ta’ informazzjoni dwar l-istorja tan-Naxxar. Joffri wkoll informazzjoni dwar is-servizzi offruti mill-Kunsill, dwar lg[aqdiet lokali, kuntatti utli li wie[ed jista’ ji;i b]onn, b[al dipartimenti, organizzazzjonijiet volontarji (Caritas u o[rajn) u anki informazzjoni dwar il-[inijiet tal-quddies. Il-Kunsill ried jolqot lil kul[add u g[alhekk linformazzjoni tinsab s[i[a kemm bil-Malti kif ukoll blIngli].
Bi]niss qieg[ed jitqassam f’kull dar u se jkun jinsab ukoll fil-[wienet tan-Naxxar biex jitqassam lill-klijenti tag[hom b’xejn. Persuni li mhux residenti jistg[u jibag[tu email fuq naxxar.lc@gov.mt u jistaqsu g[al kopja bla [las. Din hi parti wa[da minn sensiela ta’ inizjattivi simili li qed jie[u l-Kunsill biex joffri l-a[jar servizz possibbli lirresidenti u lill-komunità kummer/jali. Fil-pre]ent bdiet il-[idma biex dan iddirettorju jkun a//essibbli wkoll fuq l-internet u fuq smart phones. Il-Kunsill Lokali tan-Naxxar jirringrazzja lin-negozji kollha tal-parte/ipazzjoni tag[hom spe/jalment lil min irreklama. Dan huwa pro;ett bi s[ab bejn il-Kunsill u n-negozji li rnexxa.
Il-qoxra tal-ktieb ‘Bi]niss’ imniedi mill-Kunsill Lokali tan-Naxxar
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
14 Personalità
Verdi wkoll kien membru parlamentari i]da... Il-kompo]itur kbir tal-opra Giuseppe Verdi kemm-il darba kellu ‘battibekki’ ma’ ra[al twelidu Busseto. Kien hemm [afna ra;unijiet g[al dan... i]da min-na[a lo[ra Verdi kien a//etta li ji;i nominat g[al ra[al twelidu Busseto b[ala kandidat lokali g[all-Parlament Nazzjonali li kellu ji;i kostruwit filKostituzzjoni l-;dida talItalja. Dan kien fl-1860. Aktarx li Verdi kien g[amel dan g[ax kellu pressjoni qawwija minn Cavour... bniedem li kien [abib [afna ta’ Verdi u li [adem bis-s[i[ g[allunifikazzjoni tal-Italja.
minn Peter Paul Ciantar peterp@maltanet.net
Membri tal-affari tag[hom G[all-ewwel Verdi rrifjuta n-nomina tieg[u fil-politika i]da Cavour dawru millfehma tieg[u. Kien hu li wrieh l-importanza li fil-
Parlament ikun hemm aktar membri tal-affari tag[hom u li jag[rfu s-sigurtà ta’ pajji]hom, u li fl-istess [in ikunu nies ta’ /erta kultura u mentalità. Naturalment Verdi kellu popolarità kbira u g[alhekk tela’ fil-parlament u [a rresponsabbiltajiet kollha li toffri din il-kariga importanti. Kien jattendi s-seduti kollha f’Turin ming[ajr ma jfalli wa[da. G[alkemm ma kienx jie[u parti f’[afna fiddibattiti, kien dejjem mo[[u hemm u jara li l-arti mu]ikali tibqa’ ming[ajr ma ti;i mfixkla. Ma’ Cavour, Verdi dejjem [adem [afna fuq istituzzjonijiet mu]ikali flItalja u r-relazzjonijiet tag[hom mal-istat. Teatri prin/ipali
Verdi wkoll ippropona li ttliet teatri prin/ipali fl-Italja – Ruma, Milan u Napli – kellhom jir/ievu g[ajnuna finanzjarja ming[and il-Gvern waqt li t-tliet konservatorji tal-mu]ika f’dawn it-tlitt ibliet ikollhom ukoll g[ajnuna u
Giuseppe Verdi
jing[aqdu b’mod dirett matteatri tal-belt tag[hom. I]da Cavour miet sena wara u Verdi sab ru[u wa[du f’dan il-pro;ett. Hawn Verdi stqarr li kien diffi/li [afna g[alih biex ikompli x-xog[ol wa[du. Li kieku Cavour baqa’ [aj, dan il-pro;ett kien jirnexxi, i]da bil-ministri li kellu madwaru ma kien jista’ jag[mel xejn, kien impossibbli [afna. G[alhekk il-mewt ta’ Cavour fl-l861 affettwat [afna lil Verdi, u beka daqs tarbija.
Kien l-uniku statista li Verdi wera fidu/ja fih. Hawn Verdi ried jirri]enja i]da ;eg[luh jibqa’ mqar sakemm ilParlament minn Turin imur Ruma. Verdi tilef l-interess politiku kollu. Bil-mewt ta’ Cavour [ass vojt kbir. Ftit li xejn baqa’ jattendi seduti. Ilpolitika wkoll bdiet iddejqu, aktar u aktar bil-politikanti li kien hemm madwaru. F’ittra li kien kiteb lillibrettista mag[ruf Francesco Maria Piave, Verdi stqarr li
meta xi [add jikteb l-istorja ta’ dak il-Parlament fi ]mienu, dan kellu jni]]el biss li kien hemm 449 membru u mhux 450 g[ax b[ala deputat Verdi qatt ma e]ista. Verdi rri]enja fl-1865 u [alef li qatt ma jer;a’ jmiss mal-politika. Hawn Verdi rrealizza li huwa kien bniedem biss tal-arti mu]ikali. Ammirazzjoni {dejh e]att fil-Parlament kien hemm Quintino Sella.
Verdi wkoll kellu
ammirazzjoni kbira lejn dan il-bniedem. Darba Sella kien stqarr li waqt seduta huwa kien staqsa lil Verdi hekk: “Waqt li tkun tikkomponi, Maestro, kif tippre]enta lideat mu]ikali tieg[ek? Tag[mel it-tema prin/ipali lewwel u wara tg[aqqadha mal-akkumpanjament u minn hemm tibda ta[seb liema vu/i jew strumenti ser tpo;;i?” G[al din il-mistoqsija Verdi wie;eb minnufih, “Le, le, le... kull idea mu]ikali tkun ippre]entata f’mo[[i b’kollox. Id-diffikultà tieg[i hi wa[da... kemm jien kapa/i n[affef biex inla[[aq mal-[sibijiet mu]ikali li jkunu g[addejjin minn mo[[i.” Il-[atra ta’ Verdi fil-politika tellfitu [afna mill-[in talkompo]izzjoni. Nistg[u ng[idu ming[ajr tlaqliq ta’ xejn li f’dan il-perijodu, Verdi kien [alla l-mu]ika fil-;enb u kkon/entra f’linji u [sibijiet ;odda u politi/i. I]da wara li huwa rri]enja mill-parlament (u mnalla, g[ax politi/i hawn [afna u Verdi wie[ed biss!) xorta wa[da Verdi sab dik ilvena mu]ikali li kienet b’mod l-aktar naturali fih. Verdi kien ;enju fil-qasam tal-opra Taljana, u meta qabad il-pinna u l-manuskritti mill;did, huwa beda jikkomponi mu]ika aqwa minn ta’ qabilha.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
IL-BELT TAL-VATIKAN
Kollox lest g[all-quddiesa inawgurali tal-Papa ‘Il fuq minn miljun ru[ illum mistennija jattendu g[all-quddiesa inawgurali tal-Papa Fran;isku fi Pjazza San Pietru u meta l-Kattoli/i madwar id-dinja qed ji//elebraw il-Festa ta’ San :u]epp {addiem (b’din il-;urnata anki sservi b[ala /elebrazzjoni ta’ Jum il-Missier fl-Italja). Il-Prefett ta’ Ruma Giuseppe Pecoraro qali li l-awtoritajiet fil-kapitali [adu l-mi]uri biex jakkommodaw influss hekk kbir ta’ nies g[al waqt ilquddiesa storika u fejn il-Papa anki g[andu jg[id it-talba tal-Angelus tradizzjonali. Il-Kardinal Ar;entin Jorge Mario Bergoglio l-;img[a l-o[ra kien elett b[ala l-Papa Fran;isku waqt il-konklavi tal-kardinali fil-Vatikan u fejn [a post il-Papa Benedittu XVI li fi Frar irtira min[abba l-kundizzjoni fi]ika tieg[u ‘li g[amlitielu impossibbli biex jibqa’ jmexxi lill-1.2 biljun Kattoli/i tad-dinja’. Intant, il-mod kif Fran;isku qed imexxi lill-Knisja di;à tat [jiel sostanzjali li l-Papa ;did irid isegwi direzzjoni karatterizzata bl-umiltà u nuqqas ta’ formalità, fi stil li m’hux daqstant komuni g[as-sede tal-poter talVatiikan. Hu di;à sejja[ g[al ‘Knisja li ta[seb fil-fqir’ minbarra li wissa li ‘l-Knisja tikkrolla b[al kastell tar-ramel f’ka] li ma jkollhiex it-ti;did spiritwali’. Matul il-;urnata tal-biera[ bdew jaslu f’Ruma numru ta’ Mexxejja taddinja u meta l-mi;emg[a tad-distinti f’Ruma (g[al waqt l-avveniment tallum) g[andhom jinkludu l-Kan/illier tal-:ermanja Angela Merkel, il-Prim Ministru Spanjol Mariano Rajoy, ilPrim Ministru Fran/i] Jean-Marc Ayrault u l-Kap tal-Kummissjoni Ewropea Josè Manuel Barroso. Fi ]vilupp interessanti, il-President ta’ }imbabwe Robert Mugabe wasal f’Ruma fejn ]gi//a minn projbizzjoni
g[all-ivvja;;ar li kienet imposta fuqu u li tapplika ‘g[all-Unjoni Ewropea’ i]da mhux g[all-Istat sovran talVatikan. Mugabe, mag[ruf b[ala Kattoliku li jipprattika r-reli;jon tieg[u, ilu s-snin su;;ett g[all-kritika dwar l-abbu]i taddrittijiet umani fi]-}imbabwe (fejn ilu jmexxi mill-1980) u lbiera[ re;g[et inqalg[et kontroversja f’pajji]u min[abba l-arrest ta’ erba’ kollaboraturi tal-Prim Ministru Morgan Tsvangirai kif ukoll ta’ avukat prominenti favur id-drittijiet tal-bniedem. Sadattant, il-Papa Fran;isku lbiera[ iltaqa’ mal-President tal-Ar;entina Cristina Kirchner fl-ewwel laqg[a tieg[u (fil-kariga ta’ Papa) ma’ Kap ta’ Stat. Dan meta fi ]mienu b[ala lKardinal Bergoglio kellu r-relazzjonijiet diffi/li mal-istess Kirchner dwar illi;ijiet tal-abort, fost affarijiet o[ra. Hu minnu wkoll li l-Vatikan b[alissa qed jirribatti bl-a[rax g[al diskors infondat li l-Kardinal Bergoglio kien naqas milli jitkellem kontra l-hekk imsej[a ‘Gwerra Ma[mu;a’ tal-197683 fl-Ar;entina u meta kien g[adu lKap tal-:i]witi fl-istess pajji] LatinAmerikan. Intant, is-Santa Sede ti/[ad li l-Papa ;did, ‘fi ]mienu’ falla milli jipprote;i ]ew; qassisin :i]witi li sfaw torturati ta[t l-eks-re;im u tinsisti li ‘Bergoglio kien fil-fatt salva u pprote;a l-[ajja anki fl-eqqel ta’ dak id-dittatorjat’. L-a[[ar rapporti lbiera[ qalu li lPresident Kirchner talbet biex il-Papa jintervjeni ‘favur Buenos Aires’ waqt it-tilwima kontinwa tal-Ar;entina marRenju Unit rigward il-G]ejjer Falklands li jinsabu fin-Nofsinar talAtlantiku. G[alkemm ir-residenti talFalklands jinsistu li jridu jibqg[u ta[t amministrazzjoni Britannika, Kirchner sa[qet dwar ‘ir-rieda g[al djalogu li jevita l-problemi u g[all-intervent talPapa biex id-djalogu jirnexxi’.
Kartolini tal-Papa Fran;isku f’[anut f’Ruma b’dawk tal-Papa Benedittu XVI u l-Papa :wanni Pawlu II fuqhom. (ritratt Reuters)
Ftit punti dwar l-inawgurazzjoni tal-lum tal-Papa Fran;isku Il-Kap tal-Knisja Kattolika jsir Papa l-mument li ja//etta d-de/i]joni talKonklavi flimkien mal-konsagrazzjoni episkopali. G[alhekk min ikun elett Papa jikseb il-poter millmument li ja//etta. Jekk ilpersuna eletta ma tkunx ta’ karattru episkopali, hu ji;i ordnat Isqof mal-ewwel. Dan ifisser li jekk dak elett di;à hu Isqof, b[al m’hu il-Papa Fran;isku, hu jsir Papa millmument li ja//etta r-ri]ultat tal-elezzjoni. Bil-quddiesa inawgurali, ma ji]didux poteri g[allPapa Fran;isku. Hi biss /erimonja reli;ju]a biex ti//elebra l-kariga ;dida tieg[u. Din hi tradizzjoni antika g[alkemm meta bdiet issir
e]attament mhux mag[ruf. Hu mag[ruf li fl-1143, meta l-Papa ?elestin II kien inawgurat, parti mi/-/elebrazzjoni kien li titpo;;a spe/i ta’ kuruna, mag[rufa b[ala triregnum u li kienet tikkonsisti fi tlett kuruni fuq xulxin, biex tissimbolizza lawtorità ta’ tmexxija talPapa. Dan sar parti mir-ritwali flelezzjoni tal-Papa sakemm la[aq il-Papa Pawlu VI fl1963, li kien l-a[[ar Papa li g[amel u]u minn dan ir-rit. Meta kien elett l-Papa :wanni Pawlu II, hu kien g[a]el li jwarrab dan ir-rit u dawk ta’ warajh g[amlu l-istess. X’ji;ri matul il-quddiesa tal-lum? Fost l-affariji-
et l-aktar importanti il-Papa Fran;isku jitlibbes il-pallium u mbag[ad jing[ata dak li jissejja[ i/-?urkett ta’ San Pietru s-Sajjied. Il-pallium hi simili g[al xalla li tintlibes mill-Papa. Ta’ min jg[id li l-Papa Benedittu XVI kien [alla l-pallium fuq stil antik li kellu fuq il-qabar tal-Papa ?elestin V, sinjal bikri li kien qed ja[seb li jirri]enja Il-pallium se jitlibbes lill-Papa Fran;isku mill-Kardinal Fran/i] Jean Louis Tauran (l-istess Kardinal li ta l-a[bar li kien elett Papa mill-gallerija talBa]ilika ta’ San Pietru). I/?urkett tas-Sajjied hu simbolu importanti ta’ Papa u jkun uniku g[al kull Papa. I/-/urkett li jkun tal-Papa
pre/edent jinqered mattmiem tat-tmexxija tieg[u. Dan i/-/urkett jintu]a b[ala si;ill tal-Papa li jkun biex jindika li d-dokument ikun awtentiku u awtorizzat u g[alhekk jinqered biex ikun evitat li wara jintu]a biex jiffalsifika xi dokument. I]da llum i/-/urkett hu aktar simboliku . G[all-quddiesa mhux mistenni li jattendi lPapa Emeritus Benedittu XVI Il-Kardinali di;à [adu l-weg[da ta’ ubbidjenza lejn il-Papa Fran;isku waqt ilKonklavi i]da llum tkun /erimonja pubblika [alli kull[add ikun xhud. Hu llum ji;i ordnat Isqof ta’ Ruma u l-Kardinali jag[tuh qima ta’ dan.
Il-quddiesa tal-lum hi wa[da mid-diversi /elebrazzjonijiet preskritti millKnisja g[al meta jin[atar Papa. Din hi mag[rufa b[ala Ordo Rituum pro Ministerii Petrini Initio Romae Episcopi ( Ordni g[ar-Rit g[all-Bidu tal-Ministeru talIsqof ta’ Ruma) li kien pubblikat fl-2005 mill-Papa Benedittu. Fil-;ranet ta’ wara, hemm skedat ]jara filqabar ta’ San Pawl u dawn jintemmu bi ]jara fil-Ba]ilika ta’ Santa Maria Maggiore g[alkemm il-Papa Fran;isku di;à mar hemm kif la[aq u g[alhekk jista’ ma jmurx. B[ala Papa hu g[andu dritt ibiddel xi riti u g[alhekk mhux esklu] li jkun hemm xi sorpri]a.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
A[barijiet ta’ Barra 17
IL-FILIPPINI> Kelb il-ba[ar tar-razza Whale Shark javvi/ina turist barra mill-bajja ta’ Tan-awan f’Oslob f’Cebu fin-Nofsinhar tal-Filippini. Il-post sar popolari mat-turisti li jittie[du biex jg[umu ma’ dawn il-klieb il-ba[ar enormi li madankollu m’humiex perikolu]i. (ritratt Reuters)
FRANZA
Hollande b’anqas approvazzjoni minn Le Pen Il-popolarità tal-President So/jalista Francois Hollande ni]let g[all-anqas livell mindu kien elett fil-kariga f’Mejju, u meta r-rating tieg[u, g[all-ewwel darba, hi anqas anki minn ta’ Marine Le Pen; il-Mexxej estremista tal-lemin. Skont st[arri; g[allgazzetta Metro u l-istazzjon televi]iv LCI, huma biss 31 tal-Fran/i]i li huma sodisfatti bit-tmexxija ta’ Hollande u li jfisser tnaqqis ta’ tmien punti per/entwali mill-istatistika (simili) taxxahar li g[adda. Dan waqt li l-President So/jalista ta’ Franza qed jikkonfronta rekord ta’ qg[ad g[al dawn l-a[[ar tlettax-il sena minbarra ekonomija
sta;nata li tkompli ti;;enera sens ta’ in/ertezza ;enerali fost il-poplu. Meta reba[ il-Presidenza (fl-2012) Hollande kien igawdi approvazzjoni ta’ 59 fil-mija, i]da minn dak i]]mien ‘il hawn sabha diffi/li biex i]omm il-weg[da li jikkontrolla l-qg[ad (li sploda fil-pajji]) u fejn il-Gvern anki kellu j[abbar qtug[ flinfiq ekwivalenti g[all-biljuni tal-ewro. L-a[[ar st[arri;, intant, ikkonferma li l-Prim Ministru Fran/i] Jean-MarcAyrault u l-Ministru talFinanzi Pierre Moscovici qeg[din ibatu nuqqas ta’ popolarità l-istess b[al Hollande f’dawn i/-/irkustanzi diffi/li.
L-INDJA
Ti[rax tilwima mal-Italja Il-Qorti Suprema tal-Indja sostniet li l-Ambaxxatur Taljan m’g[andu l-ebda immunità legali, fost tilwima li qed ti[rax mal-Italja wara li din irrifjutat li tirritorna ]ew; morini li huma akku]ati bilqtil ta’ ]ew; sajjieda Indjani. L-Im[allef ewlieni Indjan Altamas Kabir qal li l-Qorti Suprema tilfet il-fidu/ja flAmbaxxatur Taljan Daniele Mancini u bl-istess qorti tirrepeti d-direttiva biex Mancini ma jitlaqx millpajji]. Intant, il-morini Taljani ta[t akku]a kienu t[allew jirritornaw l-Italja biex jivvutaw waqt l-elezzjonijiet tax-xahar li g[adda u bil-kundizzjoni li jirritornaw fl-Indja biex
jg[addu minn pro/ess talqorti. L-Ambaxxatur Mancini flistess [in kien [are; b’garanzija personali li lmorini kellhom jirritornaw lIndja fi ]mien erba’ ;img[at u b’rispett g[ad-digriet talqorti i]da waqt li lAmbaxxata (Taljana) fi New Delhi ma [ar;et l-ebda kumment, mag[ruf li l-awtoritajiet f’Ruma qeg[din ifittxu ftehim mal-Indja fuq ba]i ta’ [biberija bl-iskop li jirrisolvu ttilwima. Dan meta l-Uffi//ju talPresident Taljan Giorgio Napolitano tenna li l-Italja qed t[ares b’mod spe/ifiku lejn ftehim li jibba]a fuq illi;i internazzjonali.
?IPRU
:irja wa[da biex jirtiraw il-flus mill-banek Il-ftehim tal-Ministri (talFinanzi) tal-Eurogroup u lFond Monetarju Internazzjonali (IMF) li jippermetti g[all-bailout ta’ ?ipru qed i;ieg[el li/-?iprijotti – inklu]i studenti, pensjonanti, ommijiet u negozjanti – jirtiraw (jew almenu jippruvaw li jirtiraw) flushom mill-kontijiet bankarji u meta l-bailout qed ‘jinforza’ telf g[al kulmin ju]a s-servizzi bankarji fil-g]ira-Stat. Hi sitwazzjoni li to[loq pre/edent perikolu] g[al pajji]i ‘problemati/i’ o[ra taz-Zona Ewro u meta f’?ipru, fi tmiem il-;img[a, spikkat ‘il-;irja sfrenata’ tannies biex jirtiraw kemm jistg[u flus mill-magni ATM tal-banek. Fi/-/irkustanzi kien possibbli li n-nies jo[or;u l-flus kontanti sakemm tbattlu dawn il-cash machines i]da ttran]azzjonijiet online waqfu, bil-banek ma jift[ux fi tmiem il-;img[a u fil-jum tal-biera[ li kienet vaganza f’?ipru. Mag[ruf ukoll li l-banek lanqas m’huma se jift[u llum u g[ada meta (sal-biera[) kienet g[adha pendenti dde/i]joni tal-Parlament ?iprijott biex japprova l-levy (taxxa) fuq id-depo]ituri filbanek. Minkejja li l-politi/i lokali ppruvaw iserr[u ras il-poplu – u minkejja regola tal-UE li tis[aq li ‘huma mija fil-mija garantiti d-depo]iti sa massimu ta 100,000 ewro’ – la[bar minn Brussell, nhar isSibt, g[amlitha /ara li kull
klijent ta’ bank ?iprijott (irrispettivament jekk hux sinjur jew fqir) irid jerfa’ parti mill-pi] g[all-bailout ta’ ?ipru. Nhar is-Sibt, iz-Zona Ewro kkonkludiet il-ftehim biex ?ipru jing[ata g[axar biljun ewro f’pakkett g[allemer;enza fiskali u bil-g]ira ssir il-[ames Stat taz-Zona li [a l-bailout wara l-Gre/ja, lIrlanda, il-Portugall u Spanja.
Il-bailout mhux is-soluzzjoni ‘li xtaqu /-?iprijotti’ Hu minnu wkoll li fl-a[[ar ;img[at saru t-trasferimenti ta’ flejjes kbar ‘minn ?ipru g[al barra’ u li jfisser li l-kundizzjonijiet tal-ftehim jimponu pi] sostanzjali g[addepo]ituri (?iprijotti) ]-]g[ar – tant li l-President ;did ta’ ?ipru Nicos Anastasiades wieg[ed li se jipprova jimplimenta l-bidliet g[all-ftehim [alli jipprote;i lill-aktar depo]ituri vulnerabbli. Anastasiades qal li filwaqt li l-bailout ‘ma kienx issoluzzjoni li xtaqu /-?iprijotti’, hu rikors li jnissel l-anqas u;ig[ fl-impenn biex il-pajji] ma jfallix. Hu fl-istess [in [e;;e; biex il-partiti jappo;;jaw il-ftehim li jaqta’ mas-6.75 fil-mija middepo]iti bankarji ta’ anqas minn €100,000 u 9.9 fil-mija mill-flus imfaddlin (fil-banek)
ta’ individwi li jkunu jaqb]u dan l-ammont. Id-depo]ituri Griegi huma e]enti mill-kundizzjoni waqt li l-Gvern tar-Renju Unit qal li g[andu jissalvagwarda lflus imfaddlin tal-membri talmilitar u l-[addiema ma//ivil Britanni/i li huma residenti f’?ipru. Intant, il-Parlament ?iprijott ilbiera[ kien mistenni jivvota rigward il-levy ta’ darba u wara li l-vot inizjali spi//a pospost nhar il-{add. Dan meta l-Oppo]izzjoni Komunista ta’ ?ipru qalet li kellha tivvota kontra u fejn anki [e;;et g[al referendum rigward l-is[ubija ta’ ?ipru fl-ewro. Il-kundizzjonijiet tal-bailout g[al ?ipru m’g[andhom lebda pre/edent u fil-parti kbira g[andhom x’jaqsmu mal-insistenza tal-:ermanja biex id-depo]ituri tal-banek kollha (f’?ipru) ja//ettaw li jitilfu l-flus. Il-:ermani]i filparti kbira j[arsu lejn ?ipru b[ala hub li jippermetti g[all[asil tal-flus tal-oligarki Russi u biex dawn l-oligarki anki jevitaw l-obbligi tat-taxxa. Fil-fatt, il-Ministru talFinanzi :ermani] Wolfgang Schaeuble – li, flimkien malMinistri tal-Eurogroup u lUffi/jali tal-IMF, innegozja lbailout tul sig[at ta’ ta[ditiet fi Brussell – qal li kellhom jikkonfermaw il-kundizzjonijiet spe/ifi/i g[al ?ipru peress li s-settur tal-banek filg]ira-Stat hu l-akbar wie[ed fl-UE b’relazzjoni g[ad-daqs tal-popolazzjoni (?iprijotta).
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
18 A[barijiet ta’ Barra L-ITALJA
Il-President i[e;;e; g[all-g[aqda fost pressjoni g[al elezzjoni ;dida Il-President Taljan Giorgio Napolitano appella lillMexxejja politi/i biex ja[dmu flimkien [alli jiffurmaw Gvern, i]da l-appelli tieg[u waqg[u fuq widnejn torox u meta qed ti]died il-pressjoni g[al elezzjonijiet ;odda wara r-ri]ultat inkonklussiv talvotazzjoni (nazzjonali) taxxahar li g[adda. It-theddida li l-Italja tg[addi minn xhur ta’ instabbiltà politika wasslet g[al twissijiet minn madwar lEwropa li dan il-pajji] ma jistax joqg[od jitnikker biex jimplimenta riformi ur;enti b[ala impenn biex jikkontrolla d-dejn pubbliku enormi u minbarra li jistimola ekonomija li ilha aktar minn sena sta;nata f’ri/essjoni. Intant, Napolitano, nhar lErbg[a, g[andu jibda konsultazzjonijiet mal-mexxejja politi/i biex jara hekk hemmx
/ans li jitwaqqaf Gvern ;did wara l-elezzjoni ta’ Frar li [alliet lill-Parlament maqsum bejn tlett entitajiet li g[andhom id-differenzi kbar bejniethom. Pier Luigi Bersani, il-Kap tal-Partit Demokratiku taxXellug (PD), kiseb ma;;oranza fil-Kamra tad-Deputati i]da ma ;abx bi]]ejjed voti biex jikkontrolla s-Senat u g[aldaqstant ikollu jiddependi fuq l-appo;; tal-entitajiet rivali jekk g[andu (‘l quddiem) jifforma Gvern. Intant, Bersani be[siebu jg[id lil Napolitano li m’g[andux jipprova jattwa ‘l-ftehim konklussiv’ minn qabel, i]da g[andu jippre]enta proposti lillParlament li jibba]aw fuq ilmi]uri kontra l-korruzzjoni u g[all-[olqien tax-xog[ol. Madankollu, il-prospetti ta’ ftehim mal-eks-Prim Ministru
Silvio Berlusconi jew malMoviment Cinque Stelle taleks-komiku Beppe Grillo (li j[oll u jorbot g[all-bilan/ talpoter) jidhru remoti u g[aldaqstant hemm il-potenzjal reali li l-Italja to[ro; tivvota mill-;did – possibbilment f’:unju. Fl-istess [in, Angelino Alfano, is-Segretarju talPopolo della Libertà (il-PDL ta/-/entru-lemin) ta’ Berlusconi u Beppe Grillo jemmnu li l-Parlament li ltaqa’ g[all-ewwel darba nhar il-:img[a u s-Sibt biex jele;;i l-ISpeakers tal-Kamra tad-Deputati u s-Senat, g[andu jkollu ‘[ajja pjuttost qasira’. Fil-fatt, Alfano qal li ‘huma favur li ssir elezzjoni ;dida mill-aktar fis fejn it-Taljani jesprimu l-opinjoni u fejn lItalja tkun tista’ tibda le;i]latura ;dida.’
L-UNJONI EWROPEA
Van Rompuy se jirtira fl-2014 Il-Kap tal-Kunsill talUnjoni Ewropea Herman Van Rompuy qal li g[andu jirtira mill-politika ladarba jiskadilu l-mandat matul is-sena ddie[la. ‘L-a[[ar parti tal-2014 g[andha tara l-a[[ar tal-karriera politika tieg[i,’ tenna Van Rompuy, eks-Prim Ministru tal-Bel;ju, waqt intervista lix-xandar Fjammin (Bel;jan) VRT u meta di;à g[addejja spekulazzjoni dwar is-su//essur tieg[u fil-kariga. Van Rompuy, li g[andu 65 sena, kien elett, fl-2010, b[ala l-ewwel President permanenti tal-Kunsill tal-UE – po]izzjoni ;dida li n[olqot
permezz tat-Trattat ta’ Lisbona. Il-mandat tieg[u ta’ sentejn u nofs kienet im;edda fl2012 i]da ta[t ir-regoli talUE, il-Kap tal-Kunsill jista’ jservi biss g[al ]ew; mandati u li jfisser li l-eks-PM Bel;jan ma jistax jer;a’ jikkuntesta g[all-kariga f’Novembru tal-2014 u ladarba jispi//alu t-terminu ta]]mien. Minkejja li kien relattivament anonimu qabel da[al g[all-kariga, Herman Van Rompuy kiseb ir-rispett talMexxejja tal-UE talli ttratta mal-Istati-membri bl-aktar mod xieraq u ming[ajr [jiel ta’ preferenzi. Hu bniedem li
rari jfittex il-media u tul issnin baqa’ jirrifletti karattru modest fejn ipprefera nnegozjati wara l-kwinti milli jmexxi l-konferenzi tala[barijiet. B[ala Demokristjan, Van Rompuy jibqa’ impenjat g[all-ideal :ermani] ta’ konsolidazzjoni fiskali u kompetittività b[ala strumenti li jeg[lbu l-kri]i finanzjarja fizZona Ewro. Intant, il-;urnal :ermani] Der Spiegel qal li Catherine Ashton – li tmexxi l-politika barranija tal-UE u li tista’, fl2014, tikkuntesta g[al mandat ;did ta’ [ames snin – indikat li kapa/i twarrab hi ukoll mill-kariga spe/ifika.
IL-:APPUN> Mudell b’]raben tad-disinjatur tal-moda Christian Dada waqt sfilata tal-moda g[all-ista;un {arifaXitwa 2013-14 waqt il-Fashion Week Tokjo. Dada jaqa’ ta[t Masanori Morikawa li hu popolari ma’ artisti u kantanti b[al Lady Gaga. (ritratt Reuters)
IR-RENJU UNIT
David Bowie fil-qu//ata tal-klassifika tal-albums Il-kantant veteran David Bowie irritorna fil-qu//ata tal-album charts g[allewwel darba f’g[oxrin sena, bil-kriti/i tal-mu]ika jirreferu g[all-impatt tar-ritorn tieg[u b[ala l-’akbar comeback fl-istorja tarRock’n’Roll.’ L-album bl-isem The Next Day, kollezzjoni ta’ recordings ;odda li saru tul dawn l-a[[ar sentejn (u ta[t element ta’ segretrezza), spara g[all-Ewwel Post tal-klassifika ;img[a biss wara li [are; fis-suq. Fil-fatt, f’din l-ewwel ;img[a nbieg[u ‘l fuq minn 94,000 kopja li jikkonferma l-album b[ala laktar wie[ed li qed jinbieg[ malajr mill-bidu tas-sena ‘l hawn.
F’Jannar li g[adda, Bowie kien issorprenda lid-dilettanti tar-Rock u l-industrija talmu]ika meta – u proprju fil-jum meta g[alaq 66 sena – [are; il-kanzunetta (single) bl-isem Where Are We Now. Intant, u proprju dakinar kienet i//irkolat l-a[bar li ‘f’Marzu kellu jo[ro; album ta’ Bowie mimli bir-recordings ;odda’ u ta[t il-produzzjoni ta’ Tony Visconti; g[al ]mien twil kollaboratur malkantant. Bowie kien ilu j]omm profil baxx mill-2004, meta ofra attakk tal-qalb waqt li kien g[addej b’tour u bla[[ar dehra tieg[u waqt kun/ert live tmur lura g[all2006.
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 19 ta‘ Marzu, 2013
Festi 19 minn Joe Chetcuti – joechetcuti@onvol.net
I//elebrata l-festa tas-solennità ta’ San :u]epp Patrun tal-Knisja Universali Imfakkar ukoll il-50 anniversarju tal-inkurunazzjoni tal-istatwa ta’ San :u]epp Il-festa ta’ San :u]epp fir-Rabat, kif insibuha a[na lMaltin, hi festa li tkun /elebrata kull sena fid-19 ta’ Marzu u tkun /elebrata fil-Knisja tal-Patrijiet Fran;iskani Minuri dedikata lil Santa Marija ta’ :esù. Din il-festa hi organizzata u taqa’ ta[t ir-responsabbiltà tal-Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp li g[andha s-sede tag[ha fis-santwarju li jinsab biswit l-istess knisja. Minbarra l-Ar/ikonfraternità u l-Patrijiet Fran;iskani Minuri hemm ukoll l-G[aqda Mu]ikali l’Isle Adam, li jiffurmaw il-komunità :u]eppina. Id-devozzjoni lejn il-Missier Putattiv ta’ Sidna :esù lMastrudaxxa ta’ Nazaret hi mifruxa mal-g]ejjer Maltin. Ma ssibx belt, jew ra[al, kappella jew knisja li fihom ma hemmx tpin;ija jew statwa tal-figura ta’ San :u]epp. Din id-devozzjoni tmur lura s-snin, imma fir-Rabat listorja hi wisq akbar. Bi]]ejjed ng[idu li din il-festa f’Malta saret kmandata u pubblika 113-il sena qabel il-Papa Gregorju XV iddikjara din il-festa ta’ San :u]epp tad-19 ta’ Marzu b[ala festa kmandata g[all-Insara kollha fis-sena tal-1621. Bla dubju l-festa ta’ San :u]epp tad-19 ta’ Marzu tibqa’ dejjem xhieda qawwija ta’ devozzjoni kbira li l-Maltin u lG[awdxin g[andhom lejn il-Patrun tal-Knisja Universali, lG[arus Kastissimu ta’ Marija Santissima. Il-programm tal-festa ta’ San :u]epp fir-Rabat se jitkompla dalg[odu. Fis-6 a.m. tibda quddiesa bl-omelija, fis-7 a.m. tibda quddiesa kon/elebrata li se titmexxa millProvin/jal Patri Sandro Overend OFM bil-kant ta’ tif[ir ta’ sbi[ il-jum. Fit-8 a.m. tibda quddiesa bl-omelija fis-Santwarju ta’ San :u]epp. Fid-9.15 a.m. tibda quddiesa pontifikali solenni li
se titmexxa minn Monsinjur Ar/isqof Paul Cremona OP flimkien mal-Kapitlu Metropolitan. Il-pane;ierku fuq San :u]epp se jsir minn Patri Martin Cilia MSSP. Issir ukoll il-pre]entazzjoni tax-xemg[a simbolika lil San :u]epp mis-Sindki tar-Rabat, tal-Imdina u tal-Imtarfa. Se jattendu g[all-quddiesa pontifikali oolenni l-President ta’ Malta George Abela u s-Sinjura Abela. Wara, f’Palazzo Xara se jsir ir-ri/eviment g[all-persuni distinti u benefatturi tal-Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp u tal-G[aqda Mu]ikali l’Isle Adam fis-swali tal-Ka]in talistess g[aqda mu]ikali. Fid-9.15 a.m. u fl-10.30 a.m. jibda quddies lett fissantwarju ta’ San :u]epp. Fis-6 p.m. jibda l-g[asar solenni u se jmexxi l-Provin/jal Patri Sandro Overend OFM u fis-7 p.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa ta’ San :u]epp li titmexxa wkoll mill-Provin/jal Patri Sandro Overend OFM bis-sehem tal-Patrijiet Minuri u l-Fratelli talAr/ikonfraternità ta’ San :u]epp. Fid-d[ul tal-pur/issjoni jitkanta l-innu, titkanta l-antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Il-mu]ika se tkun ta’ Mro Carlo Diacono u se tkun ta[t id-direzzjoni ta’ Monsinjur Mro Dun :wann Galea. : Fis-1 p.m. jibda l-mar/ tradizzjonali ’ mill-Banda ?ittadina u Dekana l’Isle Adam minn ta[t l-Ark Trijonfali fi Triq San Pawl. Illejla se jie[du sehem ]ew; baned mistiedna, il-Banda Cittadina King’s Own tal-Belt Valletta u l-Banda De Rohan tal-Ka]in San :u]epp ta’ {a]-}ebbu;. In-nar kollu li se jin[araq matul il-jiem tal-festa huwa ma[dum mid-dilettanti :u]eppini Rabtin tal-G[aqda tan-Nar 19 ta’ Marzu fil-fabbrika tal-istess g[aqda. Festi ta
barra
Il-festa ta’ San :u]epp f’lokalitajiet o[ra
Fis-santwarju u ba]ilika tal-Madonna tal-Karmnu fil-Belt
Il-programm tal-festa ta’ San :u]epp fissantwarju ba]ilika tal-Madonna tal-Karmnu se jitkompla llum jum il-festa. Il-[in tal-quddiesa se jkun fis-7 a.m. u fit-8 a.m. Fl-10 a.m. tibda quddiesa solenni u se jmexxi l-Provin/jal Patri Michael Farrugia O.Carm bil-pane;ierku se jsir minn Patri Deo Debono OSA bis-sehem tal-Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp. Fil-11 a.m. tibda [ier;a l-pur/issjoni bl-istatwa ta’ San :u]epp ma[duma fl-injam minn Nazju
Fil-Qala – G[awdex
Fil-Qala, G[awdex, qed tkun /elebrata l-festa ta’ San :u]epp. Il-[in tal-quddies dalg[odu se jkun fil-5 a.m. fis-6 a.m. fis-7 a.m. fit-8 a.m. fid-9 a.m. fl-10 a.m. fil-11 a.m. fis-1 p.m. u fis-2 p.m. u fit-3 p.m. Fil-5 p.m. jibda r-Ru]arju, fil-5.30 p.m. jibda
Portelli fl-1694 bis-seehm tal-fratelli u se jmexxi Patri Victor Paul Farru;ia O.Carm id-direttur tal-Ar/ikonfraternità ta’ San :u]epp. Fis-6 p.m. jibda l-g[asar solenni u quddiesa li se titmexxa mir-Rettur tas-Santwarju Patri Alex Scerri O.Carm. Wara jitkanta l-innu, antifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Matul il-jiem tal-festa se jie[u sehem il-kor Bormli] Tota Pulchra ta[t id-direzzjoni ta’ Walter Tonna.
l-kant tal-g[asar solenni u fis-6.30 p.m. tibda kon/elebrazzjoni pontifikali li se titmexxa minn Monsinjur Isqof Mario Grech. Wara tindaqq lantifona u ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Il-mu]ika u l-orkestra se jkunu ta[t id-direzzjoni tas-Surmast Frankie Debono.
L-istatwa ta’ San :u]epp Inkurunat mag[ruf b[ala San :u]epp ix-Xi[
Fl-Imsida
Fl-Imsida wkoll qed tkun /elebrata l-festa ta’ San :u]epp. Dalg[odu fid-9.30 a.m. tibda quddiesa. Illejla fis-6 p.m. tibda kon/elebrazzjoni solenni. Wara titkanta l-antifona ssir /elebrazzjoni Ewkaristika u repo]izzjoni tar-relikwa.
Fi/-?ittadella, Belt Victoria – G[awdex
Fil-kappella dedikata lil San :u]epp li tinsab fi/-?ittadella filBelt Victoria G[awdex u li tinsab [dejn il-Palazz tal-Isqof Cagliares, illum qed tkun /elebrata l-festa ta’ San :u]epp. Fis-1 p.m. tibda quddiesa bl-omelija. Wara ssir /elebrazzjoni Ewkaristika. Il-kappella se tkun miftu[a filg[odu u mbag[ad filg[axija mill-4 p.m. ’il quddiem.
Il-Kalkara
Il-parro//a tal-Kalkara wkoll qed ti//elebra l-festa ta’ San :u]epp. Fid-9.30 a.m. issir il-;abra mill-Kummissjoni }g[a]ag[ Sagra Familja b’risq il-pro;ett tat-trofej ta’ Pjazza Sagra Familja. Fl-10 a.m. tibda [idma ta’ liedna, wirja ta’ trofej, bejg[ ta’ [elu u figolli mill-Kummissjoni }g[a]ag[ fi Pjazza Sagra Familja. Fil-11 a.m. issir inawgurazzjoni tal-bidu tal-pro;ett talpu;;aman skulturat mat-tara; tal-ka]in mill-kumitat /entrali tas-So/jetà. Fin-12.30 p.m. issir ikla g[all-membri u l-partitarji tal-armar tas-so/jetà. Fis-6 p.m. tibda quddiesa solenni fil-Knisja Parrokkjali u se jmexxi Monsinjur :u]eppi Mercieca, Ar/isqof Emeritu. Il-pane;ierku se jsir mill-Kanonku Anton Galea Scannura.
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
20 Randan 2013
Il-membri ta’ Schola Cantorum Jubilate
Crucifixus> serata ta’ arti, mu]ika u letteratura
F’dan i]-]mien partikulari tar-Randan, f’Malta g[adna nsibu tradizzjonijiet antiki marbutin mar-reli;jon u g[alhekk insibu diversi attivitajiet b[al esibizzjonijiet, kun/erti u sa[ansitra ikel spe/jali g[al dan i]-]mien. Ir-Randan hu meqjus b[ala wie[ed mit-‘tempi forti’ tal-Knisja u diversi
artisti ;ew ispirati u pittru kapulavuri ta’ episodji millPassjoni u l-Mewt ta’ Kristu li g[andhom valur imprezzabbli u nsibuhom flaqwa mu]ewijiet u knejjes madwar id-dinja. Din lispirazzjoni [akmet ukoll larmonija tal-kompo]ituri li kitbu l-aktar bi//iet kontemplattivi li nsibu filwirt mu]ikali dinji.
Il-Ba]ilika tax-Xag[ra G[al nhar is-Sibt 23 ta’ Marzu 2013, Schola
Cantorum Jubilate qed jipprepara avveniment ta’ arti, mu]ika u letteratura. Crucifixus hu l-isem talkun/ert li se jittella’ filBa]ilika tax-Xag[ra. Il-parti mu]ikali li se jinterpreta l-kor tinkludi bi//iet ta’ Croce, Allegri, Palestrina, Bartolucci, Stainer u Portelli fost o[rajn. Il-Miserere ta’ Gregorio Allegri hi proprju s-Salm 51 u kienet komposta fi ]mien ilPapa Urbanu VIII, probabbli madwar l-1630. Il-Kappella Sistina Din inkitbet g[all-kor tal-
Kappella Sistina biex tindaqq fil-matutin li kien jitkanta fisservizz tat-tenebræ nhar lErbg[a u l-:img[a tal-:img[a Mqaddsa. Din il-bi//a hi miktuba g[al ]ew; korijiet: wie[ed b’[ames u l-ie[or b’erba’ vu/ijiet. Hi e]empju ta’ polifonija rinaxximentali li g[adna ngawduha sal-lum u hi kunsidrata b[ala xog[ol sublimi g[all-kor a cappella. }ew; bi//iet o[ra se ji;u interpretati mis-sopran Marouska Attard li hi wkoll iddirettri/i tal-kun/ert u millbaxx Albert Buttigieg. Is-solisti se jkunu akkumpanjati mill-organista Joseph Camilleri li se jdoqq lorgni tal-Ba]ilika. L-effetti spe/jali tad-dawl se jg[inu lill-udjenza tikkontempla fuq il-misteru
tas-salvazzjoni u fl-istess [in jammiraw il-Kur/ifiss li n;ab minn Lecce pre/i]ament mitt sena ilu. Devozzjoni spe/jali lejn ilKur/ifiss ilha te]isti mis-sena 1718 fil-parro//a. Fl-1913, kur/ifiss kbir wasal ix-Xag[ra. Hu xog[ol l-iskultur rinomat Luigi Guacci u ma[dum filkartapesta. L-esperti jqisu dan il-kur/ifiss b[ala e]ekuzzjoni fina fuq stil realistiku li jirrappre]enta lil Kristu mejjet, bla [ajja u msammar massalib. Barra dan kollu, se jkun hemm ukoll letteratura. Bejn bi//a mu]ikali u o[ra se jkun hemm xi meditazzjonijiet fuq is-salib miktuba minn Fr. Joseph Bajada li ;ie ispirat minn kitbiet ta’ Fr. José Miguel Ibáñez Langlois u talPapa Benedettu XVI.
Ktieb ;did
Dawn se jkunu interpretati b’intonazzjoni espressiva minn Mario Micallef, attur mag[ruf Malti. Fl-istess serata se jkun imniedi ktieb ;did bl-isem ‘Ilpur/issjoni tal-:img[a l-Kbira fix-Xag[ra, G[awdex’ li
jinkludi artiklu dwar l-ori;ini tal-pur/issjoni u gwida. Dan hu produzzjoni tal-Kumitat Festi tal-G[id u miktub bilMalti u bl-Ingli]. }gur li din hi okka]joni li mhux ta’ min jitlifha. Dawk li g[andhom g[al qalbhom ilmu]ika se jisimg[u bi//iet sagri li jixirqu g[al dan i]]mien. Barokk Le//i]
Dawk li j[obbu l-arti jistg[u jammiraw il-Barokk Le//i] li jispikka fl-istatwi tal-:img[a l-Kbira li jinsabu fil-Ba]ilika u li huma uni/i fil-g]ejjer tag[na. U fuq kollox, min i[obb il-letteratura se jsib ilqofol fis-siltiet li se jinqraw u fil-ktieb li wie[ed jista’ jakkwista b[ala tifkira. Kul[add hu mistieden g[al Crucifixus li se jittella’ nhar is-Sibt 23 ta’ Marzu 2013 filBa]ilika ta’ Marija Bambina, fix-Xag[ra, G[awdex. Ilkun/ert jibda fis-7.30 p.m. Aktar dettalji fuq is-sit talkor http:##scjchoir.com u http:## fb.com#ScholaCantorumJubil ate .
Ir-Randan hu meqjus b[ala wie[ed mit-‘tempi forti’ tal-Knisja u diversi artisti ;ew ispirati u pittru kapulavuri ta’ episodji mill-Passjoni u l-Mewt ta’ Kristu li g[andhom valur imprezzabbli u nsibuhom fl-aqwa mu]ewijiet u knejjes madwar id-dinja
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 19 ta‘ Marzu, 2013
Randan 2013 21
Mater Dolorosa – ?enaklu stil Lhudi fil-Mellie[a Re;a’ wasal dak i]-]mien meta a[na l-Insara nfakkru b’mod solenni, lakbar ;rajja tal-umanità – il-Passjoni, il-Mewt u l-Qawmien ta’ Sidna :esù Kristu. B[alma g[amlet g[al dawn l-a[[ar tnax-il sena konsekuttivi lKummissjoni ?enaklu fi [dan sSo/jetà Filarmonica La Vittoria, filMellie[a, se ter;a’ ttella’ l-wirja ta’ ?enaklu skont ir-rit Lhudi. It-tema mag[]ula g[al din is-sena hi Mater Dolorosa, u se ji;u trattati sSeba’ Duluri li g[addiet minnhom Ommna Marija Santissima, millprofezija tal-Profeta Simeone saddifna ta’ Binha, Sidna :esù Kristu. Din se tkun bejn nhar il-{amis 21 sa nhar il-:img[a l-Kbira 29 ta’ Marzu 2013. Fil-ftu[ uffi/jali tal-wirja li se jkun ta[t il-patro/inju ta’ Dun Manuel Bugeja, se jkun pre]entat programm mu]ikali mill-Banda La Vittoria u lKor Vu/ijiet Vittorjani ta[t it-tmexxija tas-Surmast Direttur Joseph Vella u lAssistent Surmast Ryan Mallia. F’dan il-programm se jindaqqu xog[lijiet mu]ikali marbuta ma’ dan i]-]mien qaddis. Il-kor ;ie mg[allem minn Julia Grima u Claudia Vella. Se ter;a’ ti;i pre]entata wirja talMejda tal-Appostli. In]ammet ittradizzjoni Lhudija b’ikel, frott u [xejjex li ntu]aw, meta Kristu g[amel l-a[[ar ikla mal-mag[]ulin tieg[u. Se jkun hemm ukoll wirjiet o[ra ta’ pittura, kwadri bit-tema mag[]ula g[all-:img[a Mqaddsa, simboli kif ukoll ilbies tar-Rumani u lbies tannewl, flimkien ma’ arran;amenti ta’
Dettall mi/-?enaklu stil Lhudi li se jittella’ f’dawn il-jiem fil-Mellie[a
fjuri li se jkomplu jsebb[u l-ambjent. Se tkun esebita wkoll minjatura talbelt ta’ :erusalemm, ma[duma fuq pjanti antiki ta’ ]mien Kristu li kienet saret g[as-So/jetà mill-qatt minsi Patri Pawlin Cremona O.C. Dawn il-wirjiet isiru fis-sotterran tal-ka]in, fis-sala fejn isiru l-kun/erti
tal-banda li g[al din l-okka]joni ti;i trasformata f’?enaklu. G[all-kumdità ta’ dawk il-Maltin u turisti li se j]uru din il-wirja, se jkun hemm kummentarju bil-Malti, bl-Ingli] u bitTaljan li jispjega dak kollu li hemm ippre]entat fuq il-Mejda ta/?enaklu.
{inijiet tal-ftu[ Mill-21 sad-29 ta’ Marzu: Fost il-;img[a 5.30p.m. - 8.30p.m. {add il-Palm 9.00a.m. - 12.00p.m. 5.00p.m. - 8.30p.m. {amis ix-Xirka 5.00p.m. - 11.00p.m. Il-:img[a l-Kbira 9.00a.m. - 12.00p.m.
L-Elett... Kieku f’dawn i]-]minijiet kif kienu joqtluh^ Esperjenza ta’ storja ba]ata fuq la[[ar mumenti ta’ Kristu. Dan se jittella’ fix-xelter f’{al Luqa, fejn wie[ed jimxi mal-istorja u jara ddisperazzjoni ta’ :uda, x’qed jg[idu n-nies fis-suq, ikun ;urija ta’ Pilatu mal-konfront tieg[u ma’ Kajfa u lfla;ellazzjoni f’/ella umda. Dan id-dramm jiffoka wkoll fuq la[[ar mumenti ta’ Kristu sakemm ji;i maqtul, fi]-]minijiet ri/enti ta’ snin 40, meta kien hawn fid-dinja l-piena tas-si;;u tal-eletriku, u naraw ukoll b’ mod l-iktar impressjonanti meta Kristu rxoxta! Nesperjenzaw b’mod l-iktar personali u interattiv din l-istorja li tatna l-fidi tag[na. Storja li tinbidel g[al ]minijiet ri/enti b’konnessjonijiet ta’ grajjiet li se[[ew jew qed isse[[u fid-dinja tal-lum… Konnessjoni diretta ma’ ;rajjiet ta’ 20 seklu. ‘L-Elett’ hija produzzjoni ta’ Curtain Raiser b’asso/jazzjoni malKa]in G[aqda Mu]ikali Sant’Andrija
li jie[du [sieb ix-xelter ta’ {al Luqa. Direzzjoni u kitba ta’ Patrick Vella kif ukoll fil-parti ta’ Pilatu; Carlos Farrugia fil-parti ta’ Kristu; Ray Sammut fil-parti ta’ Kajfa; u o[rajn li ]gur se jag[tu differenza g[al dak li forsi imdorrijin jaraw is-soltu fi ]minijiet tal-:img[a l-Kbira. Ix-shows se jsiru l-:img[a, is-Sibt u l-{add 22, 23 u 24 ta’ Marzu bejn is-6 p.m. u 9.30 p.m., l-Erbg[a, 27 ta’ Marzu bejn il-5 p.m. u 8.30 p,m,, il{amis, 28 ta’ Marzu mit-8 p.m. – 11.30 p.m. u nhar il-:img[a l-Kbira 29 ta’ Marzu, filg[odu bejn id-9 am u 11.30 a.m. u bejn 7 p.m. u 9.30 p.m. G[al aktar informazzjoni jew booking, wie[ed jista j/empel fuq 21895072 jew 99595906. Inkella jibg[at email fuq activities@curtainraiser.org jew Facebook Events Page: L-ELETT. Tfal minn tmien snin ’il fuq iridu jkunu akkumpanjati minn persuna adulta. Ta[t is-seba’ snin ma jid[lux.
Patrick Vella (Pilatu) u Carlos Farrugia (Kristu) waqt xena mid-dramm ‘L-Elett’
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
22 Passatemp
Tisliba 1
2
5
3
4
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Sib il-kwadri
L-istess tliet kwadri fuq il-lemin jinsabu xi mkien fil-gradilja fuq ix-xellug b’dimensjoni i]g[ar. Indika fejn jinsabu permezz tal-ittri u n-numri li hawn fil-;nub.
16
17
Mimdudin> 5. {ar;a bil-karozza (5) 6. Kunjom (5) 7. {bej]a mfattra (5) 10. Tajra jew [uta (5) 11. Mag[lub, marradi (5) 12. Re/ta serja (5) 14. Indifferenza (5) 16. Mal-baqra sa[[net b’nifsejha lil :esù tarbija (5) 17. u 18. G[ejja kbira li t[ossok trid tintelaq fuq sodda (10) 18. Ara 17.
18
Weqfin> 1. Kif ;ie ;ie (6) 2. u 14. Fil-:ermanja jibqa’ mag[ruf b[ala l-‘Monument tal-Mist[ija’ (4, 2, 6) 3. Naffar (6) 4. Karozzi bla roti ta’ fuq is-sil; (6) 8. u 9. Il-weraq ta’ din is- si;ra jikolhom il-koala (l-ors ]g[ir Awstraljan) (10) 9. Ara 8. 12. Ni]]el minn mas-saqaf (6) 13. So/ju f’ka]in (6) 14. Ara 12. 15. Spe/i ta’ maktur abjad li l-qassis jilbes ta[t il-pjaneta (6)
Liema dada^
F’dan i/-/irku hawn l-istess dada li tidher minn angoli differenti. Liema minn dawn l-erba’ dadi mmarkati bl-ittra tista’ titwiha biex tifforma l-istess dada b[al dik ta’ ;o/-/irku? Sudoku
Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Timxi; 6. Doblu; 7. Qrara; 10. Kraxja; 11. Tross; 12. {ataf; 14. Ferut; 16. {ofra; 17. Folol; 18. ?elel. Weqfin> 1. Strajk; 2. Mibrux; 3. {daret; 4. u 15. Kuntistabbli; 8. u 13. Pasta Frolla; 9. Kotra; 12. {arifa; 14. Fero/i.
G[at-tfal
— Jiddispja/ini Sinjur, se jkolli n[allik hekk. Minn dan il-[in il-Union qed issej[ilna g[al strajk…
Fa/li: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.
Soluzzjonijiet
Sudoku
Dawk bin-Nri. 5 u 8
It-tewmin ‘terribbli’
A-19, B-5, ?-38
It-tliet g[elieqi
Dik bl-ittra A
Liema dada^
Fil-parti ta’ fuq tidher bi//a art kbira maqsuma f’diversi partijiet. Wie[ed bidwi kellu tliet partijiet A, B u ? immarkati bliswed. Fejn jinsabu dawn fl-art t’hawn fuq?
Sib il-kwadri
Hawn fuq jidhru disa’ subien. Tnejn minnhom huma mlaqqmin ‘The Terrible Twins’. Liema huma?
It-tliet g[elieqi
Jinsabu fil-kwadri: E6, :3 u ?3
It-twemin ‘terribbli’
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt
Fil-qosor Le fate ignoranti La 5 21>10
Film drammatiku Taljan li n[adem fl-2001 b’re;ija ta’ Ferzan Özpetek, dwar esperjenza li tg[addi minnha bla mistenni Antonia (Margherita Buy, fir-ritratt fuq ix-xellug). Imut ]ew;ha, u jkun f’dak i]-]mien li tiskopri li fil-fatt hu kellu relazzjoni ta’ m[abba ma’ ra;el, Michele. Antonia ssir mid[la tal-grupp li kien jiffrekwenta ]ew;ha, mag[rufin b[ala fate ignoranti, li jkun grupp ta’ nies diversi, mhux bilfors ilkoll gays. Fost l-atturi nsibu wkoll lil Gabriel Garko u Erika Blanc. Pink Floyd> The Wall TCM 21>00
Film mu]ikali tajjeb li n[adem fl-1982 b’re;ija ta’ Alan Parker u li fih il-mu]ika ta’ album memorabbli tal-Pink Floyd. Il-Papa Fran;isku
Il-[atra tal-ewwel Papa :i]wita Programm dwar l-Ordinazzjoni tal-Papa - NET Television 09>00
Unknown - Senza identità Canale 5 21>10 Fank Langella u Liam Neeson (it-tnejn fir-ritratt hawn fuq) huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film tal-2011 b’re;ija ta’ Jaume Collet-Serra. Ra;el jo[ro; minn koma wara numru ta’ snin. I]da s-sitwazzjoni xejn ma tkun wa[da sabi[a. Martu ma tkunx qed tag[rfu u fil-fatt mag[ha jkun hemm ra;el ie[or li [a l-identità tieg[u u [adlu postu prattikament f’kollox. X’jag[mel biex itejjeb is-sitwazzjoni tieg[u?
Simon Vella Gregory, bis-sehem tal-mistieden spe/jali Fr Brendan Gatt li hu mid[la sew tal-Vatikan, se jwassal dan il-programm spe/jali li jinkludi l-filmat dirett tal-quddiesa li matulha se jin[atar il-Papa Fran;isku, l-Ar;entin Jorge Mario
Bergoglio, l-ewwel Papa :i]wita. Ukoll waqt il-programm se jintwerew numru ta’ servizzi kemm dwar il-[ajja ta’ dan il-Papa umli u li di;à ;ibed simpatija kbira kif ukoll dwar il-[atra tieg[u wara li l-{amis li g[adda l-Konklavi g[a]el lilu.
Hollywood Homicide Iris 13>35
Harrison Ford u Josh Hartnett huma fost l-atturi ewlenin f’dan il-film polizjesk li n[adem fl-Istati Uniti fl-2003. F’lokal iffrekwentat minn artisti tal-hip hop, issir sparatura u jmutu erbg[a min-nies. }ew; polizjotti li jmorru biex jindagaw, jispi//aw f’inkwiet kbir huma stess. Malena Iris 21>00
Monica Bellucci
(li tidher fir-ritratt) hi l-protagonista f’dan il-film
drammatiku li n[adem fl-2000 b’re;ija ta’ Giuseppe Tornatore. L-istorja hi ambjentata fi Sqallija fi ]mien it-Tieni Gwerra Dinjija. Fil-pajji] g[all-ewwel ikun hemm in-Nazisti. Malena, li tkun mara sabi[a, tkun mid[la sew tag[hom.
L-Isqof Pawl Cremona, Fr Nicholas Cachia, Fr Konrad Grech u Fr Hector Scerri
Il-Konklavi u l-[atra
Malta Llejla NET Television 17>00 Fost il-mistednin ta’ Stephanie Spiteri g[al-lum se jkun hemm Lina Brockdorff (fl-ewwel ritratt), li se tkun qed titkellem dwar it-tielet rumanz tag[ha Kastell g[al Clara (fit-tieni ritratt). Se jkun hemm ukoll Anna Farrugia dwar id-Down Syndrome Awareness Day, Theresa Lungaro
L-Istampa Kollha NET Television 20>30 Il-programm, li g[al-lum se jitmexxa minn Neil Camilleri, se jkun dwar il-konklavi ta’ dan l-a[[ar u l-[atra tal-Papa Fran;isku. Il-mistiedna se jkunu l-Ar/isqof ta’ Malta Pawlu Cremona, Fr Nicholas Cachia li hu d-Direttur Spiritwali tas-Seminarju, Fr Konrad Grech, :i]wita li [adem fil-Korp Diplomatiku tas-Santa Sede u Fr Hector Scerri, il-Kap tad-Dipartiment tat-Teolo;ija Dommatika fl-Università ta’ Malta u President tal-Kummissjoni Teolo;ika tal-Ar/idjo/esi ta’ Malta.
Vitalità NET Television 14>05
Marbeck Spiteri twasslilna edizzjoni Mifsud dwar Not Just o[ra ta’ dan il-programm li dejjem jiffoka Monkey Business, kif ukoll il-kontribuzzjonijiet regolari tat-tabib u fuq numru ta’ servizzi relatati mas-sa[[a tal-bniedem. dik ma’ Fr Karm Debattista MSSP.
IN-NAZZJON
It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
24 TV#Radju
06>00
Basic Instinct - Rete 4 23>20
101 Breakfast Club
Film thriller Amerikan li n[adem fl-1992 b’re;ija ta’ Paul Verhoeven li g[andu lil Michael Douglas u Sharon Stone (it-tnejn fir-ritratt fuq ix-xellug) fost l-atturi ewlenin. Lil Stone narawha fil-parti ta’ kittieba li tkun suspettata li qatlet lill-ma[bub tag[ha. Ir-ra;el li jkun qed jinvestiga l-ka] jitlef g[aqlu g[al warajha – sitwazzjoni li bla dubju ta’ xejn mhix wa[da fa/li g[alih… Fost l-atturi nsibu wkoll lil Jeanne Tripplehorn.
b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)
07>55 08>00 08>05 09>00 09>05 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05
Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Mu]ika - Mark Garrett Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Wirt Malta The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)
17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00
Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i tal-Mewt, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 - Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 Newsline 12:45 – Qari bil-Malti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bulettin ta’ l-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 – Music Lounge 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Kartolina (jinkludi 10:30 F’{ames Minuti) 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Klassika 15:30 - Drive Time 15:45 ONE News 16:00 - Mhux g[atTfal Biss 16:30 - ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 Rush Hour (jinkludu 17:15 :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:15 - Dirett 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone 19:45 - ONE News 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - ONE Beat Box 21:45 ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 - Fr Colin u l-{bieb 24:00 - Flimkien 02:00 - Bla Kantunieri (r). RTK - 103 FM 06:30 Espresso 103 FM! (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:12 – Afternoon Favourites (jinkludi 13:00 u 15:00 RTK Qosor, 13:30 Kaskata Kulturali, 14:00 BBC News) 15:30 - Bir-Rispett Kollu (jinkludi 16:00 BBC
Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Is-Snin tar-Rock ’n Roll Fuzzbox - Eric Montfort Night Style - Joe Vella
News) 17:00 - RTK Bulettin 17:15 – Bejn Kliem u Fatti! (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Rakkont 19:40 – L-G[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:30 - Intietef 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 Mer]uq - ra;; ta’ a[bar tajba 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Il-{rejjef, lG[eref u l-Ma;ija 10:00 - BBC News Update 10:06 - Pri]ma 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 - IlMalti llum: ideat ta’ ]mienna 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Platea 20:00 – The Artefact 20:30 Bioneers 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Ara Ommok 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Ti]wiqa Mu]ikali 14:00 - Jiena Hu l-{ob] u l-{ajja 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 – Fil-pjagi tieeg[ek a[bini 16:00 - L-Istorja tal-Knisja u inti 16:30 - Mill-G]ira tat-3 G[oljiet 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 Quddiesa 19:00 – Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Qari Reli;ju] 20:30 – Mid-Djarju tal-{ajja 20:45 - Fuq :wiena[ i]-}g[o]ija 21:45 {dejn l-ilma fejn nistrie[ 22:00 G[and Min Imorru Mulej? 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 A[barijiet, 08:30 u 09:30 A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Bay Beats 20:00 – Ben Glover 22:00 Carl Bee 24:00 - CR2 records. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 Calypso Drive 19:00 - Classic Gold 21:00 - Qabel Jibda l-Mar/ 23:00 - Mal-Melodija Maltija 01: 00 - Mu]ika tal-passat.
TVM 06:30 - TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 09:20 - Il-{atra ta’ Papa Fran;isku 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 - }ona 18:00 A[barijiet 18:10 - Waqtiet 18:15 - Telebejg[ 18:30 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Salib it-Toroq 21:45 Merlin 22:45 - Only fools and horses 23:15 - A[barijiet filqosor 23:30 - Venere (r) 00:20 L-A[barijiet. TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:30 - Gadgets 12:00 Madwarna 12:15 - Wirt, Arti u Kultura 12:45 - Bang Goes the Theory 13:15 - Nisa Straordinarji – Amelia Earthart 14:05 Sa[[tek l-ewwel 14:15 - Ti;rijiet Biss 14:45 - Storjografija 15:15 - Madwarna 15:30 - Bang Goes the Theory 16:00 - Art of Spain 16:50 - .EU 17:20 - Waqtiet 17:25 - Close Up 18:30 - Il{arsa ta’ Ru]ann (il-11 epis.) 19:00 - Ti;rijiet Biss 19:30 A[barijiet g[al dawk neqsin misSmig[ 19:40 - Art of Spain 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Waqtiet 20:45 - Bondi + 21:45 - Paqpaq 22:30 - BOV Premier match. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 11:00 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - (ikompli) Kalamita 16:30 - Teleshopping 16:35 Lovebirds 17:30 - ONE News 17:40 - Zona Sport 18:05 Teleshopping 18:25 - {ajja 19:30 - ONE News 20:15 - IrRangers 20:30 - Il-Klikka 20:40 - Attività Politika 21:45 - Kif Inti? 23:15 - ONE News. Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’
Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - Bi dritt... tistaqsi u twie;eb 20:30 - Miraklu 22:00 News. Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00, id-09:00) 09:30 - Ordinazione di Papa Francesco 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 17:00 Tg 1 18:50 - L’eredità 20:00 Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 K2 – La montagna degli Italiani (fiction) 23:20 - Porta a porta 00:55 - Tg 1 notte 01:30 Sottovoce 02:00 - Rai Educational. Raidue 06:40 - Cartoons 08:15 - Sabrina, vita da strega (TF) 08:35 - Le Sorelle McLeod (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto (game show) 16:05 - Tutti pazzi per amore (TF) 17:00 – Army Wives (TF) 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 – Cold Case (TF) 19:35 – Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 Tg 2 notizie 21:05 - NCIS Los Angeles (TF) 21:50 - Blue Bloods (TF) 22:40 - The Good Wife (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - Zucchero a Cuba (musicale) 01:15 - 90˚ Minuto Serie B 02:40 – Incubo sull’autostrada. Film 1996. Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia 08:00 - Agorà 10:00 – Spaziolibero 10:10 – La storia siamo noi (dok) 11:00 - Codice a barre 11:30 - Buongiorno Elisir 12:00 -Tg 3 12:45 - Le storie diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tg 3 Leonardo 15:05 Tgr Piazza affari 15:10 – La casa
nella prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:10 Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Ballaro 23:20 Glob 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Rai Educational 01:35 Prima della prima – La Muette De Portici. Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina
08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne (talk show) 16:05 - Amici 16:50 Pomeriggio cinque 18:50 - The Money Drop (game show) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Unknown. Film 2011 23:35 – Speciale TG5 00:35 Tg 5 notte 01:05 - Striscia la notizia. Rete 4 07:45 - Miami Vice (TF) 08:40 Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 4 (TF) 10:50 - Ricette di famiglia 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 – My Life – Segreti e passione (soap) 17:00 – Joe Kidd. Film ’72 18:55 - Tg 4 19:35 - Tempesta d’amore (TF) 20:30 - Walker Texas Ranger (TF) 21:15 – Tierra De Lobos – L’amore e il coraggio 2 (fiction) 23:20 – Basic Instinct. Film ’92. 01:40 - Tg4. Italia 1 06:40 - Cartoons
08:45 – Una mamma per amica (TF) 10:35 ER - Medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 16:45 - Chuck (TF) 17:40 - La vita secondo Jim (sitcom) 18:30 Studio aperto 19:20 - CSI: scena del crimine (TF) 21:10 - Wild Oltrenatura 00:25 - Swarmed – Lo sciame della paura. Film 2005 02:30 - Sport Mediaset 02:55 The Shield (TF).
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
TV#Radju 25 Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07.15 F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Niltaqg[u (r) 10:00 - Bejnietna 12:00 -News 12:30 G[eruq 13:00 - Niskata 15:00 Teleshopping 17:30 - {in g[al Kollox 18:15 - News 18:30 - (ikompli) {in g[al Kollox 19:45 - F. News 20:30 - Gideb u M[abba 21:00 - Cross Roads 23:00 News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 Love and Romance 10:00 - Tele Market Deals 12:00 - Rock around the Click (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 - The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 - The 80s 16:30 - I Grandi successi 17:30 - The Local Angle 18:00 - Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Music Documentary 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 12:50 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:45 - The OC (TF) 15:30 Giovani campionesse (TF) 16:20 - Ninì (TN) 17:10 - Sonny tra le stelle (sitcom) 18:00 - Friends (sitcom) 18:25 - Extreme Makeover Home Edition 19:20 Amici (talent show) 20:25 Gossip Girl (TF) 21:10 - Le fate ignoranti. Film 2000 23:35 Uomini e donne (talk show) 00:40 - Amici. BBC Entertainment 07:15 - 3rd & Bird 07:25 - Me Too! 07:45 - Boogie Beebies 08:00 - Tellytales 08:10 Bobinogs 08:20 - Dinnerladies 08:55 - The Green Green Grass 09:25 - The Weakest Link 10:10 - EastEnders 10:40 - Doctors 11:10 - 32 Brinkburn Street 11:55 - Fawlty Towers 12:25 The World’s Toughest Driving Tests 13:20 - The Green Green Grass 13:50 - The Weakest Link 14:35 - EastEnders 15:05 Doctors 15:35 - 32 Brinkburn Street 16:20 - The Green Green Grass 16:50 - Dinnerladies 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 Doctors 19:10 - The World’s Toughest Driving Tests 20:00 Fawlty Towers 20:30 - The
Impressions Show with Culshaw and Stephenson 21:00 - 32 Brinkburn Street 21:45 - As Time Goes By 22:15 - Lab Rats 22:45 - Outcasts 23:35 - Fawlty Towers.
TCM 07:45 - Elvis on Tour. Dok. ’72 (A) 09:20 - Johnny Eager. Film ’42 (A) 11:05 - They Drive by Night. Film ’40 (PG) 12:40 Telefon. Film ’77 (PG) 14:20 Mr Imperium. Film ’51 (U) 15:45 - Until They Sail. Film ’57 (A) 17:20 - The Left-Handed Gun. Film ’58 (A) 19:00 - East of Eden. Film ’55 (PG) 21:00 Pink Floyd: The Wall. Film ’82 (AA) 22:50 - Jailhouse Rock. Film ’57 (A). MGM Movies 07:05 - The Initiation of Sarah. Film 2006 08:35 - Keys to the Kingdom. Film ’91 10:15 Shadows and Fog. Film ’92 (15) 11:40 - I’ve Been Waiting for You. Film ’98 13:10 - While Justice Sleeps. Film ’94 (15) 14:40 - The Tempest. Film ’98 16:10 - Another Man, Another Chance. Film ’77 (AA) 18:25 Save Me. Film ’93 (18) 20:00 Have You Seen My Son? Film ’96 21:30 - Mac. Film ’92 (18) 23:25 - MGM’s Big Screen 23:40 - Hendrix. Film 2000 (15). GO Stars 07:30 - 30 Minutes or Less 08:50 - Happy Feet Two 10:30 Monk 11:15 - Journey 2: The Mysterious Island 12:45 - WallE 14:25 - Real Steel 16:30 - A
Smile As Big As The Moon 18:20 - Katy Perry: Part of Me 19:45 - Two and a Half Men 20:15 - The Hollow Crown Part 7 21:00 - Project X 22:25 - The Three Musketeers 00:15 Children of a Lesser God. Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 08:55 Agatha Christie’s Poirot 09:55 Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - JAG 12:55 - ER 13:52 Great Women 14:00 ShakespeaRe-Told 15:50 Kojak 16:50 - Agatha Christie’s Poirot 18:50 - JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 Agatha Christie’s Marple 22:53 Downpour 23:00 - ER. Discovery Channel 07:15 - American Chopper: Senior vs Junior: Judgement Day 08:10 - Dirty Jobs: Cranberry Farmer 09:05 - Deadliest Catch: No Season for Old Men 09:55 Ultimate Survival: Iceland Fire and Ice 10:50 - How Do They Do It? 11:15 - How It’s Made 11:40 - Extreme Engineering: Tunneling Under the Alps 12:35 - Overhaulin’: Le Mama’s Boy 13:30 - Wheeler Dealers: Lancia Delta Integrale 8v 14:25 American Chopper: Senior’s
Vintage Project 15:20 Mythbusters: Bouncing Bullet 16:15 - Dirty Jobs: Mud Mineral Excavator 17:10 - Deadliest Catch: Storm Season 18:05 Ultimate Survival: Red Rock Country 19:00 - How It’s Made 20:00 - Mythbusters 21:00 - You Have Been Warned: Best of 22:00 - Strip the City: Earthquake City: San Francisco 23:00 - Penn and Teller Tell a Lie.
11>30 14>00 14.05 15>15 15>40 16>35 16.55
Iris 15:45 - Fratelli coltelli. Film ’97 17:35 - Bada alla tua pelle spirito santo! Film ’72 19:20 - A-Team (TF) 20:05 - Hazzard (TF) 21:00 - Malena. Film 2000 22:55 - Gun Shy - un revolver in anlisi. Film 2000 00:50 - Passi di morte perduti nel buio. Film ’76. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - The Mentalist 12:15 Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Fringe 14:30 Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Gossip Girl 17:30 - Dallas 18:15 - Days of Our Lives 19:00 Criminal Minds 19:45 - Glee 20:30 - Suits 21:15 - Enlightened 21:45 - John Sandford's Certain Prey 23:35 - Person of Interest 00:20 - SMASH 01:10 Suburgatory. Biography Channel Hardcore Pawn: 10:00 - Stolen Gold? 10:30 - Banned for Life. 11:00 - The Locator: A Mother’s Secret 12:00 - Eye for an Eye: Who Gives a Puck? 12:30 - Eye for an Eye 13:00 - Pawn Stars: Sub for Sale 13:30 - American Restoration: Suck Up 14:00 The Real Housewives of Miami: Eager Beaver 15:00 - The Real Housewives of New Jersey: Stick It. Hardcore Pawn: 16:00 Stolen Gold? 16:30 - Banned for Life. 17:00 - Eye for an Eye: Who Gives a Puck? 17:30 - Eye for an Eye 18:00 - The Locator: A Mother’s Secret 19:00 - Pawn Stars: Sub for Sale 19:30 American Restoration: Suck Up 20:00 - Braxton Family Values: Dog of a Birthday Party. Hardcore Pawn: 21:00 - Stolen Gold? 21:30 - Banned for Life. Dance Moms: 22:00 - The Competition Begins 23:00 Wildly Inappropriate.23:30 Ton-In-Law.
G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:05 - Benjamin’s Farm 08:10 - See The Sea 08:15 - Slim Pig 08:25 - Monkey See Monkey Do 08:35 - Kipper 08:45 - Igloo-Gloo 09:00 - Dougie in Disguise 09:10 - Barney and Friends 09:40 Wobblyland 09:45 - Jarmies 10:00 - Lots & Lots 10:15 - Oswald 10:40 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 11:05 - Wildlife 11:10 - James the Cat 11:15 - Fluffy Gardens 11:30 - My Animal Family 11:45 - Benjamin’s Farm 11:50 - See The Sea 11:55 - Mio Mao 12:05 - Slim Pig 12:15 Monkey See Monkey Do 12:25 - Bob the Builder 12:35 - Fireman Sam 12:45 - Thomas and Friends 13:10 - Pingu 13:15 - Tiny Planets 13:20 - Pingu 13:25 - Barney and Friends 13:55 - Kipper 14:05 - Angelina Ballerina 14:20 - Dougie in Disguise 14:30 - Wobblyland 14:35 - Monkey See Monkey Do 14:45 - Pingu 14:50 - Tiny Planets 14:55 Pingu 15:00 - My Animal Family 15:15 Benjamin’s Farm 15:20 - See The Sea 15:25 James the Cat 15:30 - Thomas and Friends 15:45 - Bob the Builder 15:55 - Fireman Sam 16:05 Jarmies 16:20 - Mio Mao 16:30 - Slim Pig 16:40 - Baby Antonio’s Circus 16:45 - Fluffy Gardens 17:00 - Slim Pig 17:10 - Pingu 17:15 - Tiny Planets 17:20 - Pingu 17:25 - Oswald 17:50 Gazoon 18:00 - Angelina Ballerina 18:15 Thomas and Friends 18:30 - Bob the Builder 18:40 - Fireman Sam 18:50 - Barney and Friends
07>00 09>00
News fis-17>00 u fis-18>00)
19>00 19>30 19>45 20>30 21>30 21>35 22>30 23>00
Disney Channel 08:00 - Jonas LA 08:25 - So Random 08:50 Hannah Montana 09:15 - Sonny with a Chance 09:40 - Kim Possible 10:05 - Shake It Up 10:30 Wizards of Waverly Place 10:55 - That’s So Raven 11:20 - Austin and Ally 11:45 - Art Attack 12:10 - ANT Farm 12:35 - The Suite Life on Deck 13:00 - My Babysitter’s a Vampire 13:25 - Shake It Up 13:50 - Austin and Ally 14:15 - Jessie 14:40 - ANT Farm 15:00 - Good Luck Charlie 15:30 - Gravity Falls 15:55 - The Suite Life on Deck 16:20 - Austin and Ally 16:45 - My Babysitter’s a Vampire 17:10 - ANT Farm 17:35 Good Luck Charlie 18:00 - Jessie 18:30 - That’s So Raven 18:50 - Cory in the House 19:15 - Phil of the Future 19:40 - Hannah Montana 20:05 Good Luck Charlie 20:55 - Wizards of Waverly Place 21:45 - Hannah Montana 22:35 - Brandy and Mr Whiskers.
Bozza tal-Mija Lift NET News L-Istampa Kollha NET News (ikompli) L-Istampa Kollha Trott u Galopp NET News
Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - The Box 08:45 - World Women’s Championship Curling: Round Robin: Riga, Latvia (live) 10:30 - FIS WC Nordic Ski Jumping 11:30 - IBU WC Biathlon 12:15 - Eurogoals 13:00 - Mats Point 13:30 World Women’s Championship Curling: Round Robin: Riga, Latvia (live) 15:30 - UCI World Tour Cycling 16:00 - UCI World Tour Cycling: Tour of Catalunya: Stage 2 (live) 17:00 -
Players Tour Championship Snooker 18:15 - NextGen Series Football 19:00 - NextGen Series Football: QF (live) 21:00 Boxing 23:00 - FIA World Touring Championships 23:30 FIS WC Nordic Ski Jumping. Eurosport 2 06:30 - Arena Football
08:30 UCI World Tour Cycling 09:30 - NextGen Series Football 11:00 - FIS WC Nordic Skiing 12:00 IBU WC Biathlon 13:00 - UCI World Tour Cycling 14:00 NextGen Series Football 15:00 Players Tour Championship Snooker 17:00 - FIS WC Nordic Ski Jumping 17:45 - The Box 18:00 - World Women’s Championship Curling: Round Robin: Riga, Latvia (live) 21:00 - FIS WC Nordic Ski Jumping 22:00 - Australian Rules Football. GO Sports 1 07:00 - Ligue 1: Rd 29: SC
19:20 - Pingu 19:30 - Monkey See Monkey Do 19:40 - Tiny Planets 19:45 - Tork 20:00 - Monkey See Monkey Do 20:10 - See The Sea 20:15 - My Animal Family 20:30 - Benjamin’s Farm 20:35 Jakers: The Adventures of Piggley Winks 21:00 Bob the Builder 21:10 - Thomas and Friends 21:25 - Bob the Builder 21:35 - Fireman Sam 21:45 - Igloo-Gloo 22:00 - Kipper 22:10 - Dougie in Disguise 22:20 - Barney and Friends.
NET News Programm Spe/jali tal-Ordinazzjoni tal-Papa Fran;isku .NET NET News Vitalità (b’waqfa g[al NET News fit-15>00) Telebejg[ X’Fatt.Art Telebejg[ Malta Llejla (b’waqfiet g[al NET
Bastia v Olympique Lyonnais 09:00 - ATP Masters 1000: BNP Paribas Open, Indian Wells: QF 17:00 - Barclays PL: Wk 31: Tottenham H v Fulham 19:00 Ligue 1: Rd 29: Highlights 20:00 - FIFA Futbol Mundial 20:30 - Serie A: Rd 29: Bologna v Juventus 22:30 - The Six Nations 2013: Italy v Ireland 00:30 - PGA European Tour: Avantha Masters: Day 2. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour: Avantha Masters: Day 2 13:00 Barclays PL: Wk 31: Stoke City v WBA 15:00 - Serie A: Rd 29: Catania v Udinese 17:00 - Anglo Welsh LV Cup: Final: Harlequins v Sale Sharks 19:00 - ATP Masters 1000: BNP Paribas Open, Indian Wells: QF. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour: Avantha Masters: Day 2
15:00 - Barclays PL: Wk 31: Stoke City v WBA 17:00 - Serie A: Rd 29: Catania v Udinese 19:00 - Anglo Welsh LV Cup: Final: Harlequins v Sale Sharks 21:00 - ATP Masters 1000: BNP Paribas Open, Indian Wells: QF. Melita Sports 1 Bundesliga: 08:00 - Borussia
Monchengladbach v Hannover 96 (r) 09:55 - Borussia Dortmund v Sport-Club Freiburg (r). 11:50 - FA Cup 6th Rd: Everton v Wigan (r) 13:50 America's Cup: World Series: San Francisco: Day 4 (r) 15:25 2012 Alpari World Match Tour: Korea: Day 1 (r) 17:30 Bundesliga: Highlights (r) 18:25 - Volleyball Champions League Magazine: The Big Hit (r) 18:55 - Bundesliga: Borussia Monchengladbach v Hannover 96 (r) 20:50 - European Le Mans Series 2012 EP1: Le Castellet (r) 21:55 - 2012 Alpari World Match Tour: Korea: Day 1 (r) 00:00 - FA Cup 6th Rd: Everton v Wigan (r). Melita Sports 2 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour: Korea: Day 1 (r) 14:00 - Swedish ATG Horse Racing: V4 Race Meetings 15:05 - FA Cup 6th Rd: Millwall v Blackburn Rovers (r) 17:05 2012 UIPM Pentathlon: Woman's Final: China (r) 18:10 America's Cup: World Series: San Francisco: Day 4 (r) 19:45 Bundesliga: Borussia Dortmund v Sport-Club Freiburg (r) 21:40 Swedish ATG Horse Racing: V65 Race Meetings 00:15 - FA Cup 6th Rd: Millwall v Blackburn Rovers (r). Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Division (r) 09:40 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix (r) 11:00 - Malta Basketball Assoc.: Hibs v Depiro (r) 12:15 - Malta Rugby Football Union: Overseas v Birkirkara (r) 13:50 - BOV PL: Sliema v Tarxien (r) 15:50 MFA Futsal League: Balzan v Hibs (r) 17:10 - Melita GFA 1st Division (r) 18:50 - Football Nurseries (r) 19:30 - MFA Futsal League: Valletta v Zejtun 20:45 - Malta Rugby Football Union: Overseas v Birkirkara (r) 22:20 - BOV PL: Valletta v Birkirkara 00:20 - Malta Handball Assoc.: Kavallieri v Phoenix (r) 01:40 - Football Nurseries (r).
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
26 Klassifikati PROPRJETÀ G{ALL-BEJG{ Marsaxlokk
APPARTAMENT u penthouses bil - veduta tal ba[ar u tal - kampanja , lesti minn kollox bi tliet kmamar tas - sodda , tnejn tal - banju , k/ina kbira u terrazzin 1 4 - il pied bi 11- il pied . Kollox tal - aqwa kwalità , servuti bil - lift sal garaxx . Prezz €11 2 , 000 ( Lm48 , 000) . Garaxx ta ’ karozza wa[da €1 6 , 000 ( Lm7 , 000) jew ta ’ tnejn € 28 , 000 ( Lm 1 2 , 000) . ?emplu 7944 1 869 .
Marsaxlokk
TERRAN b’bit[a kbira lest minn kollox b’affarijiet ta’ kwalità tajba, kemm tid[ol fih, Tliet kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina kbira, boxroom, e//. Prezz €112,000 (Lm48,000). Tista’ tniffdu ma’ garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn. Garaxx ta’ karozza wa[da €16,000 (Lm7,000) jew ta’ tnejn €28,000 (Lm12,000). ?emplu 77777521 jew 99466988.
{a]-}ebbu;
DAR f’post /entrali u blarja tag[ha. Prezz: €128,000. ?emplu 79769677.
{a]-}ebbu;
TERRACED house ;dida f’area sabi[a. Tliet qasab u nofs fa//ata b’85 pied fond. Lesta minn kollox b’erba’ kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina, salott. Tajba wkoll g[alli]viluppaturi. Min hu interessat i/empel 79066880 jew 27015780.
Appartamenti
ERBA’ appartamenti timeshare (tlieta f’G[awdex u wie[ed f’Malta) b’perjodu ta’ ]mien ta’ aktar minn [mistaxil sena biex jinbieg[u f’daqqa bi prezz bargain ta’ €50,000.
Xiri b’mod separat ji;i kkunsidrat. ?emplu 99171255.
qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
AVVI}I G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq ilfil, bis-sejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq ilparts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
G{ALL-BEJG{ G[amara antika
TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Kamra tal-pranzu
INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u Welsh dresser. €1350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.
Vari
SETT ta’ 9 vari ]g[ar tal:img[a l-Kbira. Prezz €25.00. Sett tal-kbar €50. Kollox tat-tafal. ?ena kompluta €35. ?emplu 21495253.
Ag[ti d-demm… u tkun qed tag[ti tama lil [addie[or
It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
27 TI:RIJIET TA}-}WIEMEL
Johan Attard u Ryan Pisani champions tal-Kampjonati Nazzjonali
POOL
Attard u Pisani Champions
Johan Attard hu /-Champion nazzjonali l-;did tal-Malta Pool Association wara li fil-finali tal-kampjonati nazzjonali, il-plejer ta’ Cospicua Rangers, g[eleb lil Ray Caruana ta’ Domus Kids 9-4. Caruana bena vanta;; ta’ 3-0 u kellu fejn jirba[ ir-raba frame imma Attard [a l-okka]joni u naqqas l-iskor 3-1 biex dawwar il-log[ba favur tieg[u u g[all-ewwel darba fil-karriera tieg[u sar Champion nazzjonali. Fil-kategorija ta]-]g[a]ag[ U#18 Ryan Pisani kiseb reb[a konvin/enti 8-2 kontra Scott Muscat ta’ Jojo’s Bar. Dan kien sta;un memorabbli g[al Pisani li jilghab ukoll ma’ Cospicua Rangers. Huwa reba[ Ranking Tournament U#18, il-kampjonati nazzjonali tal-istess kategorija kif ukoll wasal sal-finali tal-Kampjonati Ewropej tal-istess kategorija.
Il-Premier u l-galopp l-aktar mistennija L-aktar ti;rijiet mistennija li se jsiru llum wara nofsinhar fil-korsa tal-Marsa se jkunu wa[da tat-trott g[al ]wiemel tal-klassi Premier u o[ra talgalopp. Mit-ti;rijiet tat-trott numru ta’ ]wiemel se jg[addu g[al sensiela ta’ finali ta’ Condition Races. It-ti;rija Premier se tkun is-seba’ wa[da u tibda fl4pm. B[all-kumplament tattrott din se ssir fuq distanza qasira ta’ 2140m. Hawnhekk se jie[du sehem 16-il ]iemel li jkunu Parabellum, St Andrew LB, Noble d’Ete, Bonus Kall, Lover Boy Index, Net de Ginai, Troy Boshoeve, Magic de Assigny, Veikko Hornline,
Kirkop jirb[u sfida diretta F’log[ba diretta bejn ]ew; timijiet min-na[a t’isfel talklassifika kienu Kirkop li [ar;u rebbie[a 2-1 minkejja li ]-}abbarin urew l-a[jar ideat. Kirkop kellhom bidu ferm tajjeb fejn wara disa’ minuti marru fil-vanta;; meta Victor Ohaka qassam lejn ANTOINE BARBARA li b’daqqa ta’ ras ge[eleb lil Borg li forsi nqabad xi ftit barra minn postu. St Patrick wettqu reazzjoni anki jekk ma tantx kienu perikolu]i quddiem Caruana i]da fl-34 minuta
g[all-finali tat-Tazza Chukkas wara li tlieta o[ra di;a` kkwlaifikaw il-{add. Hawnhekk attenzjoni spe/jali se ting[ata lil Diamante Grande li f’idejn sidu stess, Sara Borg, ;ej minn reb[a fid-debutt tieg[u f’Malta, Timolin (Ramon Grima) u Buttermilk (Eric Zammit) li fl-a[[ar [ar;a tieg[u temm fit-tieni post wara bidu diffi/li imma wettaq rimonta qawwija. Il-programm tal-lum se jinkludi wkoll ti;rija tal-ponijiet bi ]wiemel tal-galopp fuq 700 metru. L-ewwel ti;rija tal;urnata, li tkun wa[da talklassi Copper, tibda fis1.30pm.
BOV III DIVI}JONI
BOV II DIVI}JONI
St. Patrick …………….... 1 Kirkop ………………….. 2
Orne des Olivettes, Oncle Sam, Orion de Vaumicel, Of Course Ramble, Skip Dimanche, il-;did }vedi] Splendido Star u Give To Get. Misjuq mill-G[awdxi Salvu Vella, il-:ermani] Troy Boshoeve jibda favorit quddiem Noble d’Ete (Raymond Clifton) u Orion du Vaumicel (Fren/u Cassar). L-uniku ti;rija tal-galopp se tkun ir-raba’ wa[da u tibda fit-2.45pm. Din se ssir fuq distanza twila ta’ 1750m u mill-ga;;a tat-tluq se jibdew Priviledged Boy, Diamante Grande, Timolin, il-;did Taljan Bluline, Henderlik u Buttermilk. Minn din it-ti;rija tliet ]wiemel jikkwalifikaw
xorta kisbu d-draw mertu ta’ ILYAD SCICLUNA li b’azzjoni personali mill-aqwa qabe] ]ew; difensuri qabel spara l-ballun fix-xibka. Il-bidu tat-tieni taqsima kien iktar movimentat fejn Kirkop kellhom /ans permezz ta’ Andre Formosa li xe[et ftit barra. Fit-52 minuta risposta ta’ St Patrick permezz ta’ Matthew Xerri li qassam ballun pre/i] lejn Randall Cassar li wa[du quddiem Caruana ra lillgoalkeeper ta’ Kirkop isalva. Fil-65 minuta Kirkop skorjaw dak li kellu jkun il-goal tar-reb[a meta f’azzjoni konfu]a fil-kaxxa }abbarija
l-ballun wasal g[and VICTOR OHAKA li x-xutt tieg[u [abat mal-mimduda qabel spi//a fix-xibka. St. Patrick: J. Borg, S. Dimech, M. Xerri, J.R. Vella, D. Pace, I. Scicluna (J.C. Cesare)1, L. Scerri (S. Diacono), G. Failla, N. Filipov, R. Cassar, K. Muscat (A. Ellul) Kirkop: C. Caruana, J. Borg, R. Farrugia (D. Agius), A. Formosa, D. Baldachino, B. Falzon, C. Farrugia, M. Pisani (B. Gugejja), A. Barbara, M. Abdilla (R. Galea), I.V. Ohaka. Referee: Jude Amin
G[axaq lura g[ar-reb[
G[axaq …………………... 0 Attard………….....………. 2
Attard irritornaw g[ar-reb[ wara ]-]elqa kontra Swieqi biex komplew sa[[ew posthom f’nofs il-klassifika. G[al G[axaq din kienet ittieni telfa konsekuttiva. L-ewwel azzjoni tal-log[ba kienet ta’ Attard wara sitt minuti meta Matthew Xerri da[al tajjeb fil-kaxxa u qassam lejn Filipov li minn qag[da tajba xe[et g[oli. Risposta ta’ G[axaq u minn korner ta’ Joseph Meilak kien Ronald Spina li xe[et g[oli. Fit-23 minuta G[axaq mill;didi perikolu]i b’xutt ta’ Franrich Schembri salvat mill-goalkeeper Wallace Galea. Fit-37 minuta Attard fil-vanta;; b’azzjoni ta’ Filipov fuq il-linja u kross lejn MATTHEW XERRI li skorja b’xutt pre/i].
It-tieni taqsima kienet iktar kwieta i]da baqg[et interessanti. Freekick ta’ Daniel Gauci mar ftit barra u G[axaq wie;bu b’xutt ta’ Leonard Alla li kien salvat tajjeb minn Galea. Kwarta mit-tmiem Attard g[alqu l-log[ba bit-tieni goal meta MATTHEW XERRI g[aqqad id-doppjetta b’xutt bid-dawra li spi//a fir-rokna tax-xibka. G[axaq: L. Fardell, J. Meilak, M. Busuttil (J. Mizzi), P. Shakai, C. Gatt, R. Spina (K. Azzopardi), L. Alla, F. Schembri (K. Borg), J.L. Caruana, F. Galea, C. Camilleri Attard: W. Galea, O. Tabone (G. Ciantar), C. Caruana, J. Gauci, D. Gauci, C. Ciantar, J.C. Cachia, R. Filipov, M. Xerri, J. Bugeja (R. Caruana), M. Mangion Referee: Darryl Agius
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
28 Sport BOV III DIVI}JONI
Senglea j]ommu l-ewwel post Luqa St.A.............................1 Senglea A.............................2
Senglea Athletic baqg[u flewwel post tal-klassifika meta bi tbatija g[elbu lil Luqa St. Andrews 2-1. Luqa kienu sfortunati li ma [adux punt meta g[al mumenti twal qasmu l-log[ob malavversarji. Senglea fet[u l-iskor fit-42 minuta meta minn kross ta’ Glenn Brincat, TREVOR THOMAS bir-ras g[eleb lil Psaila. Luqa g[al ftit ma skorjawx fil-45 minuta i]da Mercieca salva tajjeb xutt ta’ Craig Marney. Fil-55 minuta Senglea kienu vi/in it-tieni gowl meta
Trevor Thomas qassam lejn Timmy Thomas li i]da, kellu x-xutt salvat minn Psaila. Luqa ;abu d-draw fil-81 minuta meta Rodney Galea mess il-ballun b’idu fil-kaxxa bir-referee jordna penalty u jke//i lil Galea. JASON GOOD ma ]baljax mill-11-il metru. Imma Senglea skorjaw il-gowl tar-reb[a fit-88 minuta meta Trevor Thomas tefa’ ballun fit-tul lejn is-sostitut KEVIN GALEA li g[eleb lil Psaila b’xutt fil-baxx. Luqa: P. Psaila, J. Good, J. Muscat, O. Cassar (M. Coleiro), N. Slavtchev, A. Psaila, M. Psaila, E. Thorton, C. Marney, M. Theuma, G. Azzopardi Senglea: J. Mercieca, R.
Kif Jinsabu L RD T Senglea A. Mdina K. Marsaskala Marsa Sirens Xg[ajra T. Attard Mtarfa Santa Lucia G[axaq Kalkara Swieqi U. Qrendi Ta’ Xbiex Luqa SA
21 20 20 21 21 20 20 20 20 20 21 21 21 21 21
15 5 1 16 0 4 13 6 1 14 2 5 13 1 7 11 5 4
9 8 7 5 6 5 3 2 1
4 7 4 8 4 9 6 9 3 12 2 14 3 14 1 18 4 16
F KPti
63 41 49 48 35 42 27 27 30 21 24 14 19 15 14
16 16
50 48 8 45 23 44 24 40 12 38 26 31 35 28 38 25 33 21 37 21 42 17 54 12 59 7 50 7
Galea, R. Tanti, S. Aquilina, J. Spiteri, V. Camilleri, R. Perkins, P. Camilleri (K. Galea), G. Brincat (C. Dimech), Ti. Thomas, Tr. Thomas (B. Zerafa) Referee: Sebastiano Gambuzza
Reb[a importanti g[al Mdina Sirens....................................0 Mdina K...............................1
Mdina Knights kisbu reb[a importanti meta f’konfront dirett min-na[a ta’ fuq, g[elbu lil Sirens 1-0 f’partita bilan/jata. B’din ir-reb[a Mdina baqg[u jissieltu g[arreb[ tal-kampjonat. Fil-21 minuta Sirens marru vi/in meta xutt ta’ Lee Joe Schembri [abat mal-wieqfa.
Fis-36 minuta, daqqa ta’ ras ta’ Carlo Leonardi g[addiet barra. Mdina skorjaw il-gowl importanti fil-41 minuta meta AYRTON BUHAGIAR ir/ieva kross tajjeb u b’xutt mill-ewwel g[eleb lil Spiteri. Sirens spi//aw jilag[bu b’g[axar plejers meta fid-89 minuta tke//a l-captain Kristian Galea biex sattmiem Mdina kkontrollaw
tajjeb. Sirens: G. Spiteri, C. Muscat,
D. Sant, A. Neda, K. Galea, G. Falzon, L.J. Schembri, C. Leonardi (G. Gatt), A. Debattista, A. Lanzon (K. Vella), M. Psaila (C. Vella) Mdina: M. Aquilina, J. Pace, K. Formosa, D. Caruana, J. Buhagiar, R. Southward, M. Fenech (K. Grech), A. Gatt (L. Busuttil), N. Micallef, A. Buhagiar (M. Cremona), S. Place Referee: Jurgen Spiteri
Hat-trick ta’ Grech Swieqi………….................. 0 Xg[ajra………...............… 3
Kif probabbilment kien mistenni minnhom, Xg[ajra kisbu reb[a komda fuq Swieqi 3-0 b’hat-trick ta’ Lizio Grech, biex ]ammew g[oljin it-tamiet tag[hom g[all-promozzjoni fi tmiem l-ista;un. Swieqi kellhom bidu tajjeb, li matulu dehru a[jar mill-avversarji u l-a[jar azzjoni fl-ewwel taqsima waslet wara biss erba’
minuti meta Alessandro de Silvio laqat il-lasta g[al Swieqi. Il-folja daret fit-tieni taqsima, u fit-48 minuta Xg[ajra fet[u l-iskor, meta Terrence Abela g[adda tajjeb lejn LIZIO GRECH, li g[adda l-ballun minn ta[t ilgoalkeeper Falzon. Fit-58 minuta, LIZIO GRECH g[amilhom tnejn, meta wara li r/ieva ming[and Ivo Gimev u listess LIZIO GRECH, g[alaq
il-partita 20 minuta mittmiem, meta fuq kross pre/i] tas-sostitut Wingfield, Grech g[ola fuq kul[add u g[eleb lil Falzon b’daqqa ta’ ras. Swieqi: M. Falzon, G. Refalo,
I. Scicluna, M. Bonnici, R. Zammit, B. Buhagiar, A. Di Silvio, C. Borg, F. Debono, S. Sammut, E. Sciberras Xg[ajra: R. Camilleri, G. Saliba, A. Vella, C. Xuereb, C. Magro, M. Portelli, F. Abela, D. Galea, J. Abela (D. Wingfield), I. Gimev (G. Carter), L. Grech (B. Magro) Referee: Keith Buhagiar
Qrendi jirb[u b’g[axra Qrendi……….................… 1 Ta’ Xbiex……...............…. 0
Quddiem g[axar spetatturi biss, Qrendi kisbu reb[a minima 1-0 fuq Ta’ Xbiex, minkejja li lag[bu 50 minuta b’ra;el inqas, filwaqt li lavversarji fallew ukoll penalty fl-a[[ar minuti tal-partita. Qrendi fet[u l-ikor wara 32 minuta meta wara ;irja tajba, Mula qassam /entrali lejn ADRIAN MUSCAT li xe[et
fix-xibka b’xutt fil-baxx. }ew; minuti qabel ilmistrie[, Qrendi spi//aw b’ra;el inqas meta Davide Mula tke//a g[al foul ikrah fuq Jethron Azzopardi. Kwarta mit-tmiem, Ta’ Xbiex kellhom /ans tad-deheb li jsalvaw il-partita, meta Sultana deher iwaqqa’ lil Wismayer fil-kaxxa, birreferee jsaffar g[al penalty. I]da mill-11-il metru, Jeffrey
Ferriggi ra x-xutt /entrali tieg[u salvat minn Zammit. Qrendi: B. Zammit, C. Psaila,
J. Muscat (P. Hili), M. Ellul, M. Ciantar (S. Scicluna), S. Sammut, A. Saliba, C. Farrugia, A. Muscat, D. Mula, C. Shumba (S. Sultana) Ta’ Xbiex: C. Cini, J. Azzopardi, J. Azzopardi, M. Agius, J. Pace, A. Xuereb, S. Hyzler, J. Woodhead, M. Sammut (A. Meyar de Mezo), C. Wismayer, J. Ferriggi (F. Grech) Referee: Paul Caruana
Marsa g[elbu lil Kalkara u ]ammew [ajin it-tamiet g[all-promozzjoni
Kollox fl-ewwel taqsima Kalkara ………………….. 1 Marsa…………………….. 2
Marsa kisbu t-tielet reb[a konsekuttiva meta g[elbu lil Kalkara 2-1 bil-gowls kollha jaslu fl-ewwel taqsima, biex Marsa komplew jissieltu flewwel postijiet tal-klassifika u ]ammew [ajjin it-tamiet tag[hom li jiskbu lpromozzjoni. Marsa fet[u l-iskor wara sitt minuti fl-ewwel azzjoni meta xutt bid-dawra ta’ Kirsten Brincat stampa mal-lasta u mir-rebound kien l-istess KIRSTEN BRINCAT li spara fix-xibka mill-vi/in. Kalkara resqu qrib fis-16-il minuta b’daqqa ta’ ras ta’ Hammet fuq korner ta’ Cachia salvata minn Demis Grima. Fit-32 minuta Kalkara kisbu d-draw b’daqqa ta’ ras stupenda ta’ ANDREA HAMMET. I]da [ames
minuti wara Marsa marru mill-;did fil-vanta;; b’xutt bid-dawra ta’ CLAYTON CARUANA. Fit-tieni taqsima l-log[ba kienet kompletament f’idejn Marsa li attakkaw g[al [inijiet twal. Xutt ta’ Kirsten Brincat g[adda ftit barra u fl-54 minuta, xutt fuq il-;irja ta’ Lee Cumbo u save mill-aqwa ta’ Bianco. L-istess Bianco salva xutt ie[or ta’ Clayton Caruana u minn korner talistess Caruana kien Vella li xe[et barra bir-ras i]da l-iskor baqa’ ma nbidilx. Kalkara: W. Bianco, A.
Galea, R. Vella, G. Attard, J.P. Galea, M. Cassar, J. Zahra, A. Hammet, C. Cassar, J. Cachia, R. Cassar (L. Carter). Marsa: D. Grima, D. Agius, S. Cutajar, K. Scerri, B. Zammit, J. Rizzo, C. Caruana (J. Abdullahi), K. Brinact, E. Vella, J. Felice, L. Cumbo. Referee: Elvio Degabriele
Fallew ]ew; punti Marsaskala …………….… 1 Mtarfa …………………… 1
Marsaskala fallew ]ew; punti prezzju]i fit-tellieqa tag[hom g[all-promozzjoni meta kienu mi]muma draw 11 minn Mtarfa. Kienet log[ba li fiha Mtarfa taw wirja tajba u l-punt miksub kien iktar milli mist[oqq. Il-log[ba kien fiha ftit azzjonijiet ta’ skor bl-ewwel periklu jasal minn Mtarfa permezz ta’ Omar Smeir li g[al ftit m’approfittax minn in/ertezza tal-goalkeeper Renald Attard. Fil-25 minuta Mtarfa fallew /ans inkredibbli meta Mohammed Abbdilla ;ab lil Paul Azzopardi wa[du quddiem il-goalkeeper imma xe[et inkredibbilment barra. Seba’ minuti minn tmiem lewwel taqsima, azzjoni tajba ta’ Mtarfa bil-ballun jispi//a g[and Mohammed Abbdilla li impenja severament lil Renald Attard u mir-rebound kien l-
istess plejer ta’ Mtarfa li xe[et barra. Fit-tieni taqsima Marsaskala [ar;u a[jar u fit-62 minuta marru fil-vanta;; b’gowl ta’ MICHAEL ZAMMIT. Seba’ minuti biss wara Mtarfa kisbu d-draw meta f’ta[wida quddiem Attard kien MOHAMMED ABDILLA li b’opportuni]mu xe[et fixxibka mill-vi/in. Marsaskala kienu sfortunati li ma akkwistawx it-tliet punti meta [ames minuti mit-tmiem daqqa ta’ ras ta’ Michael Zammit stampat malmimduda. Marsaskala: R. Attard, C.
Bordieri (B. Dalli), M. Milutinovic, S. Camilleri, J. Galdes, E. Gauci (N. Abela), A. Grech, R. Cauchi, J. Micallef, M. Gauci, M. Zammit. Mtarfa: K. Sammut, A. Zahra, R. Sammut, J. Fenech, L. Portelli, J. Muijac Mwema, S. Peplow, G. Curmi, P. Azzopardi (C. Calleja), O. Smeir, D. Mohammed Abbdilla Referee: Andrew James Sammut
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
Sport 29 BOV II DIVI}JONI
}ebbu; isa[[u posthom b’hat-trick ta’ Britto }ebbu;… ................…..….. 4 Mellie[a ..................……… 1
}ebbu; kisbu reb[a ferm fa/li u konvin/enti fuq Mellie[a 4-1, b’hat-trick ta’ Mauricio Osmar Rodrigues Britto, biex sa[[ew posthom fil-qu//ata tal-klassifika b’47 punt, bil-promozzjoni g[attieni divi]joni issa tidher kwa]i /erta. Huma fet[u l-iskor wara [ames minuti, b’xutt millisba[ minn tarf il-kaxxa ta’ LEE JAMES AGIUS. MAURICIO OSMAR RODRIGUES BRITTO rdoppja fit-32 minuta, meta wara li r/ieva ming[and
Nwoba, [asad g[alkollox lil Tonna b’rovexxata mill-isba[. Mellie[a re;g[u da[lu filpartita inqas minn minuta wara, meta fuq kross pre/i] ta’ Saliba, GIOVANNI GALEA kkonkluda fix-xibka bir-ras. I]da }ebbu;, ]iedu ddistakk fl-44 minuta meta Nwoba ttanta xortih minn tarf il-kaxxa bix-xutt fil-baxx tieg[u salvat mill-goalkeeper Tonna u mir-rebound, MAURICIO OSMAR RODRIGUES BRITTO kkonkluda f’lasti vojta. }ebbu; issi;illaw it-tliet punti fil-51 minuta b’xutt mill-isba[ ta’ MAURICIO
OSMAR RODRIGUES BRITTO minn po]izzjoni angolata. }ebbu;: R. Grech, L. Camilleri, D. D’Agostino, L. Galea, W. Camenzuli (J. C. Camenzuli), L. J. Agius, M. Farrugia, R. Spiteri, A. Tabone (B. Chetcuti), J. Nwoba (O. Rababah), M. O. Rodrigues Britto Mellie[a: C. Tonna, M. Vella, D. Cauchi, P. Taylor, W. Borg, J. Zammit (M. Trapani), K. Simiana (R. Cutajar), K. Fenech, W. Borg. St. John, G. Galea, D. Saliba (J. Cutajar) Referee: Sandro Spiteri
Kif Jinsabu }ebbu; R. St. George’s }urrieq Msida SJ San :wann Fgura U. Pembroke A. Siggiewi Mellie[a St. Patrick Kirkop U. M;arr U. G[arg[ur Sta Venera
L R D T F K Pti
20 14 20 9 21 9 20 9 20 8 20 9 21 7 20 8 20 6 21 7 20 6 21 3 20 3 20 2
5 1 9 2 8 4 7 4 9 3 5 6 7 7 3 9 7 7 3 11 4 10 7 11 6 11 4 14
52 34 33 36 37 40 33 35 21 23 20 23 22 25
18
20 23 28 25 33 26 34 33 30 30 43 33 58
47 36 35 34 33 32 28 27 25 24 22 16 15 10
Fgura jumiljaw lil San :wann Fgura ...................................4 San :wann… ......................1
Il-;lieda bejn San :wann u Fgura g[ar-raba’ post fil-klassifika rat lil San :wann ji;u umiljati 4-1, wara li sa[ansitra kienu fil-vanta;;. B’hekk Fgura naqqsu d-distakk minn mal-istess San :wann. Kienu San :wann li fet[u liskor wara 16-il minuta meta Vella g[adda lejn BRUNO FERRAZ DU AMARAL, li meg[jun minn [ar;a [a]ina tal-goalkeeper, xe[et fix-xibka b’xutt mill-ewwel. Fgura bdew ir-rimonta tag[hom fit-48 minuta, meta lveteran sostitut CARLOS CAMENZULI [asad g[alkollox lill-goalkeeper Carbonaro b’xutt qawwi minn tarf ilkaxxa. Huma marru fil-vanta;; g[all-ewwel darba fil-partita fis-56 minuta, b’xutt ie[or sabi[ din id-darba ta’ GILBERT MARTIN. Fit-68 minuta, LEEROY BONNETT approfitta minn [ar;a [a]ina tal-goalkeeper ta’
San :wann u kkonkluda firrokna tax-xibka. Fgura ssi;illaw il-partita fis-77 minuta, b’xutt millisba[ ta’ GILBERT MARTIN, li g[eleb lil Carbonaro g[at-tieni darba fil-partita minn freekick dirett. Fgura: B. Bartolo, N. Zerafa, J. Debattista, H. Schembri, N. Curmi, P. Chircop, M. Spiteri, E.
Cornagio, J. Dalli (L. Bonnett), D. Sammut (C. Camenzuli), G. Martin (K. Darmanin) San :wann: C. Carbonaro, M. Asciak (R. Pisani), B. Sciberras, R. Briffa, M. Mercieca, S. Vella, A. Borg (P. P. Lacerda Ribetro), R. Zammit, B. Ferraz du Amaral, L. Galea, J. Borg Referee: Malcolm Spiteri
Ri]ultat li kkuntenta lit-tnejn }urrieq ..............................1 St. George’s .......................1
Log[ba ferm mistennija bejn ]ew; timijiet li qed jokkupaw it-tieni u t-tielet post fil-klassifika intemmet fi draw 1-1 bi]-]ew; gowls jaslu fit-tieni taqsima. Dan ir-ri]ultat i[alli li]-]ew; na[at favoriti li jiksbu wie[ed mill-erba’ postijiet g[all-promozzjoni meta issa l-kampjonat beda riesaq lejn it-tmiem. Forsi }urrieq taw dik ix-xi [a;a iktar tul id-disg[in minuta i]da r-ri]ultat hu komplessivament ;ust u [alla li]]ew; na[at kuntenti fi tmiem il-log[ba. L-ewwel taqsima kienet bi ftit azzjonijiet ta’ skor, fejn
prattikament il-goalkeepers ma kinux impenjati. }urrieq kellhom supremazija territorjali li qatt ma ssarrfet f’xi [a;a konkreta. Fit-tieni taqsima, il-log[ob kien iktar velo/i anki jekk landament ftit li xejn inbidel. F’nofs it-taqsima azzjoni tajba ta’ }urrieq bi kross ta’ Johann Briffa lejn Glen Bonello li d-daqqa ta’ ras tieg[u marret ftit barra. Fid-69 minuta }urrieq fet[u l-iskor meta Karl Sacco qassam lejn Stephen Azzopardi li b’daqqa ta’ ras impenja lilgoalkeeper Bormli] Marmara u mir-rebound kien pront DANIEL ZAMMIT li spara fir-rokna ta’ fuq tax-xibka. Seba’ minuti wara i]da St.
George’s salvaw ir-ri]ultat meta Steve Agius ;era tajjeb fuq il-linja u qassam lejn QUINCY BREGMAN li b’daqqa ta’ ras pre/i]a g[eleb lil Alden. }urrieq: J. Alden, A. Barbara, D. Stojanovic, K. Sacco, J. Lia, C. Farrugia (D. Darmanin), M. Cocks, J. Briffa, S. Azzopardi, G. Bonello, D. Zammit (N. Abdiua) St. George’s: R. Marmara, M. Sevasta, C. Grech, J. Bugeja, G. Vella, Q. Bregman, G. Inguanez (G. Chircop), E. Amaira (R. Previ), M. Brincat, S. Aguis (A. Bonello), O.L. Agbeoinna Referee: Adrian Azzopardi
Bruno Ferraz du Amaral jifta[ l-iskor g[al San :wann kontra Fgura (ritratt> Brian Grech)
Ri]ultat ;ust G[arg[ur ..........................0 M;arr U. ...........................0
Wara li reb[u l-a[[ar konfront kontra Santa Venera, M;arr spi//aw 0-0 kontra G[arg[ur u baqg[u punt fuq ir-relegazzjoni. F’dan il-konfront dirett, il-punt kien mist[oqq. Fattur interessanti g[al G[arg[ur kien li f’din il-partita lag[bu l-veterani Sean Sullivan u Nenad Veselji. M;arr marru vi/in fil-41 minuta meta Chris Abela ;ie wi// imb wi// ma’ Sullivan i]da wa[du fil-kaxxa tefa’ barra. Sullivan kien protagonist fl-54 minuta meta [are; tajjeb u mblokka lob ta’ Chris Abela. Fil-65 minuta G[arg[ur marru vi/in meta xutt ta’ Todorov g[adda ftit g[oli wara azzjoni personali. }ew; minuti wara xutt talveteran Veselji ;ie salvat minn Ellul. G[arg[ur sfaw b’g[axar plejers meta fit-83 minuta tke//a Edmond Lapira wara ]ew; karti sofor. G[arg[ur: S. Sullivan, D. Sammut, K. Fedele, R. Debattista, A. Briffa, E. Lapira, D. Camilleri, D. Camilleri, W. Rizgalla (N. Scerri), M. Agius, I. Todorov, D. Micallef (N. Veselji) M;arr: K. Ellul, D. Axiaq, J. Said, C. Bugeja, A. Aquilina, L. Agius, B. Galea, R. Marmara (R. Vella), S. Licari (D. Thompson), M. Deguara (G. Vella), C. Abela Referee: Sebastiano
Msida fir-raba’ post Pembroke A............1 Msida st.J................2
Msida St. Joseph telg[u firraba’ post tal-klassifika meta b’mod drammatiku g[elbu lil Pembroke Athleta 2-1 u baqg[u b’/ans tajjeb g[allpromozzjoni. Min-na[a tag[hom Pembroke qasmu llog[ob u jistg[u jg[idu li fallew milli jie[du punt mist[oqq. Pembroke bdew tajjeb u firraba’ minuta laqtu l-mimduda permezz ta’ xutt ta’ Lydon Cilia. Pembroke fet[u l-iskor fit-12-il minuta meta xutt ta’ JOHN ROLAND EMEKA ;ie mxellef ;ewwa. Msida ng[ataw penalty fid-19-il minuta meta Kurt Coleiro mess il-ballun b’idu u mill[dax-il metru FERNANDO DE ANDRADE ma ]baljax. Pembroke ukoll ing[ataw penalty fil-31 minuta meta Emeka twaqqa’ fil-kaxxa minn Mario Caruana. I]da
mill-[dax-il metru Lydon Cilia ra x-xutt tieg[u ja[bat mal-wieqfa. Pembroke kellhom opportunità o[ra li jmorru fil-vanta;; fil-85 minuta imma Agius wettaq save stupend fuq xutt ta’ Coleiro. I]da minn din lazzjoni Msida skorjaw il-gowl tar-reb[a meta wara li Calleja Cremona ma ]ammx kross, da[al DYLAN ATTARD li skorja b’xutt fil-baxx. Pembroke: M. Calleja Cremona, N. Gatt Coleiro, M. Mamo (M. Borg), A. Attard (G. Spiteri), L. Cilia, C. Farrugia, K. Coleiro, J. Mifsud, C. Debattista, J.R. Emeka, A. Galea (K. Micallef) Msida: J. Agius, A. Mifsud (D. Hili), S. Magro, S. Vella, M. Borda, M. Caruana, L. Baldacchino, F. de Andrade, D. Attard, R. Celeste, M. Grioli (K. Grech) Referee: Roberto Vella
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
30 Sport FOOTBALL – L-EWWEL DIVI}JONI
Vittoriosa fl-ewwel post b’penalty Minn Christopher Cassar
DINGLI S. ………………..1 VITTORIOSA S. …………2
Rafa Nadal jistrie[ fuq it-trofew wara r-reb[a f’Indian Wells
TENNIS
Su//ess g[al Nadal u Sharapova Rafa Nadal ]ied kapitlu ie[or mas-su//essi tieg[u firritorn e//ezzjonali li kellu fix-xena tat-tennis meta rkupra minn set minn ta[t biex g[eleb lill-Ar;entin Juan Martin del Potro 4-6, 64, 6-4 u reba[ il-BNP Paribas Open f’Indian Wells. Ix-xellugi Spanjol li g[amel seba’ xhur barra millog[ba s-sena l-o[ra min[abba injury f’irkopptu issupera sfida qawwija minn Del Potro biex reba[ it-53 titlu tieg[u individwali flATP. Nadal ibbrejkja lil Del Potro fit-tielet game tal-a[[ar set wara li l-avversarju tieg[u kien salva tliet match points fid-disa’ game u mbag[ad serva biex issi;illa r-reb[a wara finali li [adet sag[tejn u 29 minuta. Dan kien it-tielet titlu ATP din is-sena g[al Nadal wara li lag[ab f’erba’ finali konsekuttivi u l-ewwel wie[ed fuq court iebes sa minn Tokjo fl-2010. Wara dan is-su//ess Nadal qal li [a l-pariri tat-tobba u rtira mis-Sony Open f’Miami
Maria Sharapova ;abet fix-xejn lil Wozniacki biex reb[et l-Indian Wells
l-;img[a d-die[la biex ikun tajjeb g[all-Open ta’ Franza. Fil-kategorija tan-nisa rRussa Maria Sharapova tat wirja aggressiva biex reb[et l-ewwel titlu tag[ha sa millOpen ta’ Franza s-sena lo[ra meta ;abet fix-xejn 6-2, 6-2 lid-Dani]a Caroline Wozniacki fil-finali. Fi dwell bejn ]ew; eks numru 1 fid-dinja, ir-Russa seed nru 2 tat wirja mpekkabbli fejn ibbrejkjat darbtejn f’kull set lill-avversarja u [adet ir-reb[a f’sieg[a u 21 minuta.
Penalty skurjat minn Gary Muir f’nofs it-tieni taqsima ta reb[a prezzju]a lil Vittoriosa kontra Dingli li kellhom lil Grech imke//i fl-azzjoni talpenalty. Minkejja li r-reb[a kienet wa[da minima, Vittoriosa kien jimmeritahom reb[a bi skor ferm ikbar. Dan g[aliex huma fallew g[add ta’ /ansijiet ta’ skor spe/jalment fit-tieni taqsima fejn fallew [afna u anki lgoalkeeper ta’ Dingli, Zarb, kien ferm attent u salva kull ma ;ie lejh. Dingli [asdu lill-avversarji fil-bidu meta marru filvanta;; i]da kellhom i/edu g[all-pressjoni ta’ Vittoriosa biex il-po]izzjoni tag[hom fin- na[a t’isfel g[adha wa[da perikolu]a. Vittoriosa [ar;u fuq l-attakk i]da kienu Dingli li fet[u liskor fl-ewwel azzjoni tag[hom meta KAIN ROOMES bidel il-ballun ma’ Buwah qabel g[eleb lil Vella b’xutt sabi[. Tliet minuti wara /ans tad-deheb g[al Vittoriosa b’Adam Spiteri jix[et inkredibbilment barra minn qag[da tajba. Vittoriosa attakkaw i]da Dingli kienu attenti u perikolu]i fil-kontrattakki u fil-31 minuta resqu qrib meta Roomes qabbe] il-ballun minn fuq Vella, i]da qabel il-ballun qabe] il-linja kien Ramon Dos Santos li evita goal /ert. Minuta wara Vittoriosa kisbu d-draw meta Lyden Micallef [arab tajjeb fuq illemin u qassam lejn MARCELO PEREIRA li mill-vi/in spara fix-xibka. Qabel intemmet it-taqsima ;irja ta’ Pereira i]da Lyden Micallef ma la[aqx il-ballun quddiem illasta It-tieni taqsima bdiet b’Vittoriosa m/a[[da minn ]ew; saves brillanti ta’ Zarb fuq xuttijiet ta’ Lyden Micallef. Vittoriosa issa fet[u assedju fuq id-difi]a ta’ Dingli u fit-68 minuta Lyden Micallef kien ]market filkaxxa fejn twaqqa’ minn Evair Grech bir-referee jordna
l-penalty u jke//i lil Grech. Mill-11-il metru GARY MUIR spara fix-xibka. Vittoriosa bdew isibu [afna spazju g[all-kontrattakki i]da m’g[alqux il-log[ba biex fis86 minuta kellu jkun il-goalkeeper Vella li salva r-ri]ultat b’save brillanti fuq first timer tas-sostitut Sapiano. Dingli S – D. Zarb, A. Portelli (J. Anyanwu)(T. Pace), C. Muscat, R. Vella, E. Grech, K. Roomes, K. Formosa (J. Sapiano), J. Pace, I. Buwah, M. Borg, Y. Micallef. Vittoriosa S – J.M. Vella, A. Spiteri, R. Brincat, M. Pereira (E. Qordja), J. Camilleri, G. Muir, R. Dos Santos, L. Micallef (S. Grech), M. Buttigieg, Siraj Arab (L. Lagana), Samir Arab Referee – Sandro Spiteri Deanov protagonista
NAXXAR L. ……………...1 BIRZEBBUGA …………...3
}ew; goals spettakulari direttament minn freekicks skurjati minn Martin Deanov [olqu sosrpri]a kbira lbiera[ hekk kif Bir]ebbu;a kontra kull mistenni g[elbu lil Naxxar li g[attieni log[ba konsekuttiva [ar;u mill-ground b’idejhom vojta. Jekk dan ir-ri]ultat kien ifisser daqqa ta’ [arta kbira g[allaspirazzjonijiet ta’ Naxxar, mhux l-istess jista’ jing[ad g[al Bir]ebbu;a li f’wa[da milla[jar wirjiet tag[hom talista;un kisbu tliet punti taddeheb li bihom inqalg[u milla[[ar ]ew; postijiet tal-klassifika. Bidu interessanti tal-log[ba b’Martin Deanov ifalli minn quddiem il-lasta g[al Bir]ebbu;a filwaqt li Darren Falzon impenja lil Casha minn qag[da angolata. Peplow kellu xutt /entrali salvat minn Pecorella i]da iktar ma beda g[addej il-[in iktar Naxxar bdew jie[du l-inizjattiva fejn ilgoalkeeper Casha salva xuttijiet ta’ Gilbert Camilleri u Mendes Ribeiro. Man-nofs sieg[a log[ob Bir]ebbu;a vi/in li jift[u liskor meta l-goalkeeper Naxxari ppan/ja qasir, i]da kien l-istess goalkeeper
Kif Jinsabu
L R D T F K Pti
Vittoriosa S 18 Pietà H 18 Lija A 18 Naxxar L 18 St. Andrew’s 18 Marsaxlokk 18 Gudja U 18 }ejtun C 18 G]ira U 18 Bir]ebbu;a 18 Dingli S 18 Mqabba 18
11 11 11 10
9 8 7 5 4 3 3 1
4 3 2 4 3 5 5 6 6 4 3 5
3 4 5 4 6 5 6 7 8
30 37 33 36 34 31 29 17 22 11 23 12 14 12 20
22 37 36 26 35 19 34 27 30 28 29 24 26 23 21 25 18 40 13 39 12 36 8 16
Pecorella li rrimedja meta salva x-xutt bomba ta’ Ryan Mintoff. Fl-34 minuta Pecorella ma seta’ jag[mel xejn meta MARTIN DEANOV skorja goal talistampi meta minn madwar 30 metru skorja direttament minn freekick bil-ballun ja[bat malmimduda qabel spi//a fixxibka. Minuta mill-ftu[ tat-tieni taqsima Bir]ebbu;a rduppjaw meta RIO MICALLEF b’xutt fil-baxx minn tarf il-kaxxa spara fir-rokna tax-xibka. Dan il-goal kompla [awwad linNaxxarin li [adu l-[ajja fil-55 minuta meta DARREN FALZON skorja b’xutt mill-vi/in. Minuta wara Naxxar vi/in iddraw b’daqqa ta’ ras ta’ Gilbert Camilleri tistampa mal-mimduda. Il-log[ba issa saret mill-isba[ u Mendes Ribeiro falla bir-ras minn qag[da ideali, filwaqt li Bir]ebbu;a fallew azzjoni ta’ kontrattakk permezz ta’ Mazzitelli. Kwarta mit-tmiem MARTIN DEANOV skorja goal ie[or kapolavur g[al darb’o[ra direttament minn freekick li [asad g[al kollox lil Pecorella. Dan il-goal qatel it-tamiet ta’ Naxxar li qatt ma rkupraw biex Bir]ebbu;a amministraw ilvanta;; sat-tmiem. Naxxar L – L. Pecorella, J. Vella, L. Micallef, S. Eboh, D. Falzon, V. Bellia, P. Doffo, M. Briffa, G. Camilleri, A. Mendes Ribeiro, A. Rocha Da Silva. Bir]ebbu;a – I. Casha, R. Micallef, M. Pullicino, M. Hrubsa, R. Mintoff, F. Peplow, J. Sammut, K. Borg, J. Farrugia (M. Mifsud), M. Deanov (M. Camilleri), V. Pereira Dos Santos (T. Mazzitelli). Referee – Esther Azzopardi
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
Sport 31
Ri]ultat li ffavorixxa l-aktar lil {amrun minn Simon FARRUGIA
2
RELEGATION POOL
RABAT (0)
S. Mintoff, G. Gesualdi, I. Carapic, J. Caruana, J. L. Armario Negrin, M. Moral Fuster, D. Falzon, P. Borg, D. Carrillo Pendas, D. Azzopardi, C. Gauci Sost: M. Licari flok G. Gesualdi 46 min.
2
MELITA (2)
P. Schranz, M. Borg, L. Bianco, I, Tufegdzic, R. Alhinho, M. R. Sierra Camacho, M. Martin, J.P. Attard, A. Borg Olivier, J. Galea, D. Cabanillas Ayllon Sost: G. Gribbon flok I. Tufegdzic 53 min., N. Rizzo flok D. Cabanillas Ayllon 65 min., A. Caruana Scicluna flok M. Martin 86 min.
Imwissija - Borg (R) , Borg Olivier, Borg, Gribbon, Caruana Scicluna (M) Skurjaw - Moral Fuster 60 min., Armario Negrin pen. 79 min., (R) Borg Olivier 12 min., Tufegdzic 44 min. (M) Referee – Alan Mario Sant In-Nazzjon Player tal-Log[ba - Diego Carrillo Pendas (Rabat Ajax)
Rabat u Melita spi//aw ilkonfront tag[hom fi draw ta’ 2-2 fejn l-Ajax irkupraw minn ]ew; gowls minn ta[t fejn dan ir-ri]ultat l-aktar li ffavorixxa kien lil {amrun Spartans biex issa t-taqtig[a g[ar-Relegation kompliet tkun wa[da kumbattuta bejn dawn it-tliet timijiet. Rabat kienu ming[ajr Clive Brincat, Yan Cauchi u Justin Felice filwaqt li g[al Melita neqsin kien hemm Luke Sammut u Luke Micallef.
Dan kien it-tielet ri]ultat ta’ draw bejn dawn it-timijiet dan l-ista;un. Fit-12-il minuta Melita fet[u l-iskor meta fl-ewwel attakk tal-log[ba kien hemm cross shot ta’ ALAN BORG OLIVIER li [asad g[al kollox lill-goalkeeper Mintoff bil-ballun jispi//a fir-rokna tax-xibka. Fis-27 minuta Rabat kienu sfortunati meta free kick minn barra l-kaxxa mog[ti minn Carrillo Pendas stampa mal-mimduda. Minuta minn tmiem l-ewwel taqsima
Rabat wettqu rimonta mill-aqwa biex [adu punt kontra Melita fi draw 2-2 u baqg[u fit-tieni post mill-a[[ar (ritratt> Martin Agius)
Melita rduppjaw meta minn free kick ta’ Sierra Camacho kien IVAN TUFEGDZIC li bir-ras sab ir-rokna tax-xibka bil-ballun ja]bat ma’ sieq illasta qabel qabe] il-linja. }ew; minuti fit-tieni taqsima kien hemm cross ta’ Azzopardi fejn daqqa ta’ ras minn Licari ;iet salvata b’mod stupend minn Schranz f’korner. Mas-sieg[a log[ob Rabat naqqsu d-distakk meta kien Azzopardi li minn ixxellug tefa’ cross g[an-nofs fejn il-goalkeeper Schranz
Tmien gowls f’log[ba pja/evoli Balzan u Qormi kisbu punt kull wie[ed f’log[ba pja/evoli li offriet tmien gowls bil-ballun tiela’ u nie]el. B’ebda pressjoni fuq i]-]ew; timijiet dan ippermetta li kemm Balzan kif ukoll Qormi jaffa//jaw din il-log[ba rilassati. Appena minuta Balzan tilfu /ans li jmorru fil-vanta;; fejn kien Conceicao li feta[ fuq Darmanin li minn po]izzjoni angolata xe[et ftit barra. Firraba’ minuta Qormi rrispondew fejn wara ]ball fid-difi]a ta’ Balzan kien Avila Perez li avvanza imma xxuttja /entrali b’Tabone jimblokka. Fid-9 minuta kien hemm clearance ta’ Aaron Agius bilballun ja[bat ma’ Effiong li avvanza i]da t-tentattiv tieg[u kien salvat g[al darb’o[ra minn Tabone. Kienu Balzan li fl-10 minuta fet[u l-iskor meta minn pass ta’ Dylan Grima kien, RENATO GARCIA CONCEICAO li wara li evita player g[eleb b’eleganza lil Farrugia. Tlett minuti minn tmiem ittaqsima Qormi kisbu l-gowl tad-draw. Kienet ;irja ta’ Avila Perez li tefa’ cross lejn in-nofs fejn wara li Effiong naqas li jikkontrolla l-ballun wasal g[and JOSEPH CHETCUTI li mill-vi/in tefa’ ;ewwa. Fit-52 minuta Qormi g[allewwel darba fil-vanta;; meta
4
RELEGATION POOL
BALZAN (1)
F. Tabone, J.Borg, A. Agius, Y. Camilleri, S. Giglio, B. Bondin, F. Aboulezz, D. Grima, R. Garcia Conceicao, R. Darmanin, E. M. Akui N’Dekre Sost: R. Forace flok A. Agius 69 min., J. Francica flok B.Bondin 78 min., C. Micallef flok J. Borg 83 min.
4
QORMI (1)
M. Farrugia, K. Thackray, R. Sammut, M. Bartolo, A. Effiong, J. Chetcuti, M. Avila Perez, L. Sciberras, M. Gauci, J. Bondin, A. Cassar Sost: C. Cassar flok M. Bartolo 64 min., L. Grech flok M. Avila Perez 87 min.
ma’ ]ammx bil-ballun jasal g[and MANUEL MORAL FUSTER li min-nofs il-kaxxa b’xutt fil-baxx sab ix-xibka. Fid-79 minuta Rabat kisbu l-gowl tad-draw wara li kien Gribbon li ]amm il-ballun b’idu fil-kaxxa biex mill[dax il-metru JOSE’ LUIS ARMARIO NEGRIN ikkonverta. Lejn it-tmiem Melita re;g[u dehru fil-log[ba hekk kif minn korner ta’ Borg Olivier kien Alhinho li birras laqat ix-xibka minn barra.
Kif Jinsabu
Championship Pool L R D T F K Pt Birkirkara 26 Hibernians 26 Valletta 26 Sliema W 26 Tarxien R 26 Mosta 26
15 7 4 15 3 7 15 8 3 13 6 7 13 6 7 11 1 14
57 53 56 37 45 41
21 28 20 22 34 51
31 29 27 27 26 17
Relegation Pool L R D T F K Pt
Floriana Qormi Balzan {amrun S Rabat A Melita
26 26 26 26 26 26
8 10 4 8 9 5 4 2 9 3 7
11
8 34 41 9 42 17 27 15 22 16 21 11
34 40 42 67 52 62
22 22 20
11 10
Uffi/jali Maltin fil-Mini-Tournament tal-U#17 fil-Kroazja L-uffi/jali Maltin tal-FIFA ir-referee Kevin Azzopardi u lassistent referee Ingmar Spiteri se jkunu qed jikkontrollaw partiti mill-mini-tournament tar-round tal-Elite millKampjonat Ewropew ta[t is-17-il sena li se jsir fil-Kroazja bil-parte/ipazzjoni tal-Kroazja, il-Bel;ju, Franza u Spanja. Azzopardi se jkun qed jikkontrolla l-partiti Bel;ju kontra Franza fil-21 ta’ Marzu u Spanja v Bel;ju li se tintlag[ab fit-23 ta’ Marzu. Fil-konfront bejn il-Bel;ju u l-Kroazja fis26 tax-xahar Azzopardi se jkun ir-raba’ uffi/jal. L-uffi/jali tal-UEFA g[al dan it-turnament se jkunu rRumen Piscanu b[ala delegat u r-Russu Nikolay Levnikov b[ala l-osservatur tar-referees.
Imwissija – Agius, Conceicao (B), Thackray, Grech (Q) Skurjaw – Garcia Conceicao 10 min., 66 min., N’Dekre 59 min.,
Darmanin 83 min. (B), Chetcuti 43 min. , Effiong 52 min., 65 min., Cassar 81 min. (Q) Referee – Adrian Azzopardi In-Nazzjon Player tal-Log[ba – Moises Avila Perez (Qormi)
kien Avila Perez li lag[ab ilballun fid-direzzjoni ta’ ALFRED EFFIONG li qabbe] minn fuq il-goalkeeper. Balzan kisbu d-draw massieg[a log[ob fejn wara li free kick ta’ Giglio [abat mal-wieqfa da[al ELIE MOISE AKUI N’DEKRE li mill-vi/in po;;a fix-xibka. Il-log[ob kompla pja/evoli fejn f’temp ta’ minuta sar gowl kull na[a. L-ewwel kienu Qormi li sabu x-xibka meta Chetcuti reba[ il-ballun f’nofs ground qassam lejn ALFRED EFFIONG li g[eleb lil Tabone. Ftit sekondi wara wasal mill;did il-gowl ta’ draw ta’
Balzan b’xutt mid-distanza ta’ RENATO GARCIA CONCEICAO. Disa’ minuti mit-tmiem Qormi re;g[u skurjaw meta wara azzjoni ta’ corner mog[ti minn Avila Perez l-ballun wasal g[and CHRISTIAN CASSAR li venven xutt minn barra l-kaxxa li ma ta l-ebda /ans lil Tabone. Pero’ kien g[ad fadal [in g[al aktar gowls fejn fit-83 minuta Balzan kisbu l-gowl tad-draw meta minn korner ta’ Aboulezz kien Conceicao li birras kompla lejn RYAN DARMANIN b’dan tal-a[[ar jitfa’ ;ewwa b’daqqa ta’ ras o[ra.
INGILTERRA
Ferdinand jirtira mill-iskwadra Rio Ferdinand kien sfurzat jirtira mill-iskwadra Ingli]a g[all-partita ta’ kwalifikazzjoni tat-Tazza tad-Dinja tal-2014 kontra San Marino u l-Montenegro wara laqg[a li kellu malkow/ nazzjonali Roy Hodgson min[abba li Ferdinand irid isegwi l-programm mediku u ta’ ta[ri; li kien imfassal minn qabel issej[et l-iskwadra. Minflok Ferdinand Hodgson sejja[ lill-internazzjonali ta’ ta[t il-21 sena Steven Caulker ta’ Tottenham. Lampard - Il-pulizija ta’ Londra qalet li qed tinvestiga ttfig[ ta’ minuti minn partitarji ta’ West Ham United fiddirezzjoni tal-eks plejer tag[hom Frank Lampard wara li lmidfielder ta’ Chelsea skorja fir-reb[a 2-0 il-{add. Lampard li sie[eb lil Chelsea ming[and West Ham fl-2001 skorja birras l-ewwel goal wara 19-il minuta fi Stamford Bridge u dan il-goal intlaqa’ b’abbu] mill-partitarji tal-Hammers li kienu vi/in u waddbu muniti u hot-dogs. Il-goal tal-internazzjonali Ingli] kien il-200 wie[ed tieg[u g[a/-Champions Ewropej renjanti hekk kif issa resaq ferm vi/in ir-rekord tal-klabb ta’ 202 goals imwaqqaf minn Bobby Tambling fis-snin 60 u 70.
9
It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
32 Lokali
Illum il-festa ta’ San :u]epp. Fir-Rabat tkun i//elebrata l-festa ta’ dan il-qaddis… i]da b[al-lum ikunu bosta li dawk li jkunu qed jistennew il-[elu marbut ma’ din il-festa, iz-zeppoli. Dan il-[elu ta’ ori;ini Taljana da[al sew fit-tradizzjoni Maltija. Jidher li din it-tradizzjoni [adet spinta ’l quddiem fis-seklu dsatax grazzi g[all-furnar Naplitan Pasquale Pintauro. (Ritratt> Michael Ellul)
Il-vittma [asbet li l-bomba kienet basket mimli bl-iskart Ronnie Azzopardi ta’ 41 sena minn Bormla, u residenti fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin qatel lil Angela Bondin bi ]ball g[ax propjament ried joqtol lil Mary Rose Cassar li dak inhar kellha l-karozza pparkjata fl-istess triq fejn tpo;;iet ilbomba. Wara li se[[ l-in/ident ilPulizija kellmu lil /ertu Matthew Pace, li kien jaf lillakku]at, u li dan kien kellem social worker u qallu li lakku]at kien talbu biex joqtol lil Mary Rose Cassar min[abba li l-pjan tieg[u li joqtolha kien falla. Pace ikkonferma malPulizija li kien feta[ qalbu ma’ social worker u kixef ilpjan. Dan kien li Ronnie Azzopardi jqabbad lil Matthew Pace, jag[tih karozza, arma u anke flus biex imur mag[ha peress li din kienet tg[ix /ertu [ajja, u wara joqtolha. Dan ]velah is-Supretendent Carmelo Bartolo l-ewwel
xhud fil-;uri ta’ Ronnie Azzopardi mixli bil-qtil ta’ Angela Bondin ta’ 48 sena u bl-attentat ta’ qtil ta’ Tessie Grima, li kienet sfat feruta gravament. Skont l-akku]a u kif qal l-uffi/jal tal-Pulizija, il-bomba kienet [adet u min[abba l-qawwa tag[ha, i]]ew; nisa sofrew ;rie[i gravi li jinkludu [ruq estensiv f’diversi partijiet ta’ ;isimhom. Min[abba l-;rie[i li ;arrbet, Angela Bondin mietet fit-8 ta’ Lulju 2005. Ronnie Azzopardi, mag[ruf b[ala “is-Sufu”, beda g[addej ;uri akku]at bil-qtil kaw]a ta’ splu]joni ta’ bomba li tqieg[det ta[t bankina fi Triq il-Madonna tal-{niena, i]}ejtun, fit-18 ta’ :unju tal2005. Hu qed ji;i mixli b’sitt Kapi ta’ Akku]a fejn skont lAvukat :enerali Ronnie Azzopardi ji;i [u l-mejjet Jason Azzopardi li fis-sena 2001 kien inqatel f’Bormla u sfortunatament wara l-mewt ta’ Jason Azzopardi, inqalg[u diversi problemi bejn l-
akku]at u /ertu Mary Rose Cassar rigward kwistjonijiet ta’ wirt. Ronnie Azzopardi qatt ma a//etta l-fatt li fil-wirt [uh Jason Azzopardi ma [allielu xejn, i]da kien [alla kollox lil Mary Rose Cassar u lit-tfal tag[ha.
Angela Bondin mietet kaw]a tal-[ruq estensiv li kkaw]at l-isplu]joni G[alhekk l-akku]at da[[alha f’rasu li Mary Rose Cassar kellha tpattiha qares billi joqtolha jew li jqieg[ed il-[ajja tag[ha f’periklu /ar. L-akku]at beda jsegwi lmovimenti tag[ha Mary Rose Cassar u [aseb minn qabel biex jakkwista bomba. Is-Supretendent Bartolo qal li mill-investigazzjonijiet rri]ulta li koppja, Tessie
media•link COMMUNICATIONS
Grima u Joseph Grima kienu fuq il-bejt u l-mara rat lil xi [add ipo;;i basket ta[t kaxxa tal-ittri u dan [asbuh basket li kien fih l-iskart u l-mara anke min[abba l-fatt li kien hemm il-festa dde/idiet li tne[[ieh minn fuq il-post. Waqt li kienet sejra tarmi lbasket iltaqg[et ma’ Angela Bondin u din marret mag[ha fejn po;;iet il-basket f’garaxx li kien g[adu qed jinbena u dan sploda. Aktar tard r-ra;el ta’ Tessie Grima, Joseph Grima g[araf lill-akku]at b[ala l-persuna li po;;a lbasket ta[t ir-residenza tag[hom. L-Ispettur Carmelo Bartolo qal li sakemm hu kien fuq ilpost osserva lil Mary Rose Cassar kien jafha mix-xog[ol tieg[u, g[ax din kienet ilpartner ta’ Jason Azzopardi, li ji;u [u l-akku]at. Qal li din kellmitu fuq l-isplu]joni u qaltlu li kellha inkwiet kbir ma’ Ronald Azzopardi fuq Mercedes li [allilha [uh filwirt u li riedha tag[tihilu bil-
fors. Kemm-il darba kien heddidha dwar dan u li hi kienet semg[et ming[and [addie[or li kien qed ifittex biex jixtri bomba biex jag[mililha. Ix-xhud qal li Mary Rose Cassar qaltlu li din kwa]i dejjem kienet tipparkja l-karozza fl-istess post g[ax kienet tmur tara lill-ommha. Dak inhar kienet ipparkjat ftit wara l-10 a.m. Mill-investigazzjoni li g[amel is-Supretendent Bartolo [are; li meta Tessie Grima ni]let biex tne[[i lbor]a tal-plastik hi kaxkritha fejn [asbet li kienet batterija. Min- na[a tag[ha Angela Bondin offrietilha l-g[ajnujna u Tessie Grima qaltilha li ma kellhiex b]onn g[ajnuna, i]da Bondin baqg[et [dejha sakemm il-bomba splodiet, bi]-]ew; nisa jg[ajtu g[allg[ajjut. Hu qal li l-basket ittie[ed f’dar li kienet g[adha tinbena u tpo;;iet fil-garaxx li kien livell mat-triq. g[al pa;na 4
IN-NAZZJON It-Tlieta, 19 ta’ Marzu, 2013
4 Lokali
Qabbad persuna o[ra twettaq il-qtil ta’ mara wara li fallielu l-pjan g[al pa;na 4
Quddiem id-dar hemm kappella ]g[ira mag[rufa b[ala Il-Kapella tas-Sinjura. :ie stabbilit li l-isplu]joni se[[et fil-garaxx, bis-Supretendent Bartolo josserva wkoll bullets imxerrdin mal-art. Azzopardi li kien arrestat u n[eles bil-police bail kien re;a’ ssejja[ biex ikun interrogat, i]da hu g[a]el li ma jirrispondix g[al diversi mistoqsijiet. Kien Ronnie Azzopardi li minn jheddu kien [a lill-Pulizija fejn kienet ilkarozza Hyundai Pony. Il-karozza suppost kellha sticker fuq il-windscreen li meta sabuha l-Pulizija din ma kinitx hemm. G[aldaqstant saru e]amijiet forensi/i biex jistabbilixxu jekk kienx hemm din l-isticker u tne[[iet. :ew e]aminati wkoll filmati millkameras tas-sigurtà tal-ferg[a tal-HSBC li hemm fil-qrib. Minn dawn il-filmati ;ie stabbilit li l-karozza kienet l-istess wa[da li nstabet g[and lakku]at. Fil-pre]enza ta’ Azzopardi l-Pulizija saqu l-karozza fl-istess [in li kien po;;a l-bomba biex dawn tqabblu mal-filmati ori;inali li n;ibdu dakinhar tal-ka]. Meta Tessie Grima rkuprat mill-;rie[i hi ttie[det idDepot biex tiddentifika lil Azzopardi i]da ma kinitx /erta imma baqg[et t[ares lejh. L-ewwel akku]a tg[id ukoll li Ronnie Azzopardi idde/ieda li dan il-pjan ji;i fis-se[[ nhar is-Sibt 18 ta’ :unju 2005 meta kien jaf perfettament li kull nhar ta’ Sibt, Mary Rose Cassar is-soltu tmur id-dar ta’ ommha fi]-}ejtun. Fil-fatt fil-jum imsemmi lakku]at mar i]-}ejtun g[all[abta tal-10.30 a.m. b’karozza Seat Toledo bil-g[an li joqtol lil Mary Rose Cassar. Biex iwettaq dan il-pjan hu saq u wasal fi Triq il-
Madonna tal-{niena, i]}ejtun, ni]el mill-karozza u po;;a basket tal-plastik [dejn karozza Peugeot 106 bajda, u f’dan il- basket kien hemm bomba u li l-akku]at po;;iha bl-intenzjoni li tie[u, u b’hekk joqtol lil Mary Rose Cassar u t-tfal li kienu mag[ha. Mary Rose Cassar ikkonfermat mal-Pulizija li lakku]at kien jag[mel u]u minn diversi karozzi fosthom Hyundai Pony blu skur li lkoppja Grima raw lil Azzopardi fiha. Ix-xhud Bartolo qal li Grima kaxkret il-basket fil-garaxx u rat li fih kien hemm kaxxa b’xi wajers. Ftit wara marret Bondin [dejja u qag[du jitkellmu qrib dan il-basket meta ftit tal-[in wara se[[et l-isplu]joni. Aktar tard ix-xhud kien infurmat mill-Ispettur Michael Mallia li Ronnie Azzopardi kien instab wara li diversi tfittxijiet kienu rri]ultaw fin-negattiv. IlPulizija sabu l-karozza li ;iet elevata mill-Pulizija u ttie[det g[al aktar investigazzjonijiet u e]amijiet forensi/i filwaqt li Azzopardi spi//a arrestat u ttie[ed il-Kwartieri :enerali tal-Pulizija g[all-interrogazzjoni. Il-Pulizija elevaw ukoll ilmobile ta’ Azzopardi u talbu lill-kumpaniji tal-mobile biex jag[tuhom lista ta’ numri u anke l-sms’s kollha li saru minn dak il-mobile. Bartolo qal li sabu messa;;i dwar xi pagamenti fuq karozza. :ie stabbilit ukoll li kien iltaqa’ ma’ /ertu Saviour li kien g[addielu xi ;elatina. Joseph Grima iddentifika lil Ronnie Azzopardi fost diversi persuni o[rajn waqt l-identification parade. Hu ntwera diversi karozzi li kien hemm fil-bit[a tad-DIK imma ma kienx g[araf dik li kien qed ju]a Azzopardi u li kienet t[alliet fl-istess bit[a ma’
karozzi o[rajn fosthom dawk li ju]aw il-Pulizija. Kien ukoll pre]entat recording ta’ interrogazzjoni li saret mill-investigaturi fl-10 ta’ Awwissu 2005. F’dan irrecording Azzopardi baqa’ jsostni li ma jwe;ibx g[al [afna mill-mistoqsijiet li sarulu mill-Ispettur Chris Pullicino u Carmelo Bartolo, li dak i]-]mien kien ukoll Spettur. Bartolo kkonferma li waqt l-investigazzjonijiet kienu elevati tliet settijiet tal-mobile i]da li allegatament talakku]at baqa’ ma nstabx. Intwerew ukoll ritratti talkarozza Seat Toledo binnumru tar-re;istrazzjoni FBL492 li allegatament hi talakku]at. Intwera wkoll ritratti u filmati mi;budin mill-kameras tas-sigurtà tal-HSBC fi]}ejtun.
Ried joqtol lill MaryRose Cassar [abba wirt ta’ [uh Fil-kontro e]ami l-Avukat Joe Mifsud qal li t-tabib li e]aminat lil Angela Bondin fil-fatt kienet mara, Lisa Quintano u mhux tabib ra;el kif xehed is-Supretendent u g[alhekk kien qal dan g[ax kien irreveda l-punti. Dr Mifsud qal dan b’riferenza g[al dak li kien xehed Joseph Grima dakinhar li s-Supretendent naqas jg[id meta dakinhar tal-ka] ma kienx g[araf lill-akku]at minn fuq il-bejt. L-Avukat Mifsud qal li Grima kien qal lill-Ma;istrat Inkwerenti, Lawrence Quintano llum Im[allef, li ssuspettat kien “xuxa, ismar u twil xi daqsi”. L-Avukat Mifsud staqsa lix-xhud dwar dak li qalet Tessie Grima quddiem il-
Ma;istrat Inkwerenti u tTabib Forensiku Mario Scerri li kien in[atar biex je]amina l-feriti li sofrew il-vittmi. Staqsa jekk itte[dux ritratti tal-ID parade biex ikunu ikkonfermati l-istaturi tal-persuni l-o[rajn g[ax dawn, jekk ittie[du xi ritratti, mhumiex fil-file u lanqas hemm ilfirma tal-Ma;istrat Inkwerenti fuq id-dokument ippre]entat. Id-difi]a staqsiet ukoll kemm damet l-identifikazzjoni u kif saret. IsSupretendent Bartolo qal li ;eneralment din tie[u xi [in peress li ssir aktar minn darba fejn is-suspettat ibiddlulu postu, i]da, staqsa l-Avukat Mifsud, li dan imkien ma jidher fid-dokumenti esebiti li saret din il-pro/edura. Lanqas hemm dokumentat li dawk li [adu sehem fil-line-up biddlu l-po]izzjoni. Tere]a Grima fl-20 ta’ :unju 2005 kienet xehdet flinkjesta li jekk ter;a’ tara lillpersuna tag[rfu min[abba kif inhu mibni. I]da fl-ID parade ma g[arfitx lill-akku]at. Joseph Grima kien xehed fit18 ta’ :unju kien g[araf ilkarozza b[ala Hyundai Pony mill-badge u li l-kulur kien ‘kulur il-;urdien’. Huma qatt ma qalu li fuq ilwindscreen raw xi kitba struggle to survive. Fil-fatt ilPulizija elevaw Hyundai ta’ Rita Azzopardi li wara li tlestew l-investigazzjonijiet ing[atat lura l-karozza. LAvukat Mifsud tenna li effettivament il-Pulizija elevaw karozza Seat ta’ kulur blu u ttie[det fil-bit[a tadDipartiment talInvestigazzjoni Kriminali (DIK). Staqsa jekk mill-filmati talHSBC u li saru ritratti minnhom jidhrux kemm hemm persuni fil-karozza, ixxhud qal li ma jistax jg[id minn dawn ir-ritratti. LAvukat Mifsud ;ibed l-atten-
zjoni wkoll li lanqas tidher x’inhi l-kitba li hemm fuq ilwindscreen li setg[et kienet xi kitba o[ra. L-Avukat difensur staqsa jekk lill-akku]at ing[atax lopportunità li jikkonsulta ma’ avukat. Bartolo qal li dakinhar il-li;i ma kinitx tag[ti dan id-dritt b[alma tag[ti issa. L-Avukat Mifsud talab lixxhud biex meta jkompli jixhed dalg[odu jg[id il-[in meta kien in[eles mill-arrest ftit qabel g[alqu l-48 sieg[a. Azzopardi kien mar minn jheddu li [a l-karozza Seat g[and il-Pulizija ming[ajr ma kien skortat. L-aktar akku]a gravi hi dik ta’ qtil li ;;ib mag[ha g[omor il-[abs, it-tieni Kap ta’ akku]a hi dik ta’ attentat ta’ qtil fuq Mary Rose Cassar u wliedha u li b’sustanza splussiva qieg[ed fil-periklu il-[ajja ta’ [addie[or bil-konsegwenza li Angela Bondin tilfet [ajjitha. It-tielet akku]a li permess ta’ splussivi we;;a’ serjament lil Therese Grima. Azzopardi qed ji;i akku]at wkoll bl-attentat ta’ qtil ta’ Mary Rose Cassar, Jesmar Cassar, Jean Leon Cassar u Kevin Junior Aquilina, liema delitt ma se[[x min[abba xi [a;a a//identali u indipendenti mill-volontà tieg[u. Il-[ames Kap ta’ Akku]a jg[id li permezz ta’ sustanza splussiva qieg[ed il-[ajja ta’ [addie[or f’periklu, dan g[ad-dannu ta’ Anthony Grima. Is-sitt akku]a hi li g[amel [sara fuq [wejje; [addie[or, liema [sara saret g[ad-dannu ta’ Alexander Grech, li hi ta’ aktar minn €1,165. L-Avukati Philip Galea Farrugia u Maurizio Cordina qeg[din imexxu lProsekuzzjoni f’isem lAvukat :enerali filwaqt li lAvukat Joe Mifsud qed jidher g[all-akku]at.
Il-Partit Laburista j[abbar d-distretti li fihom g[andhom isiru l-elezzjonijiet ka]wali L-E]ekuttiv u l-Grupp Parlamentari tal-Partit Laburista ltaqg[u b’mod kon;unt biex ji;i de/i] liema jkunu dawk id-distretti li fihom g[andhom isiru l-elezzjonijiet ka]wali. Waqt il-laqg[a ;ie de/i] li l-Prim Ministru Joseph Muscat i/edi t-tieni distrett. Il-Vi/i Prim Ministru Louis Grech se j/edi l-ewwel distrett. Il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna se j/edi t-tmien distrett. Il-Ministru tal-Intern Manwel Mallia se j/edi l-g[axar distrett. Il-Ministru tal-Edukazzjoni u x-Xog[ol Evarist Bartolo se j/edi t-Tnax-il distrett. Dan ifisser li mit-Tieni Distrett g[andu /ans
jitla’ Chris Agius, mill-Ewwel Distrett Luciano Busuttil, u mit-Tmien Distrett Joe Debono Grech. Mill-g[axar distrett hemm possibbiltà kbira li ji;i elett Michael Falzon filwaqt li Deborah Schembri g[andha /ans li ti;i eletta mit-12-il Distrett. Fl-istess laqg[a ;iet ukoll approvata mozzjoni li permezz tag[ha se jinbeda pro/ess biex ji;i evalwat ix-xog[ol li g[andu jsir fi/-/entri li g[andu l-Partit Laburista madwar Malta u G[awdex. G[al dan il-g[an kienet appuntata kummissjoni biex tressaq rakkomandazzjonijiet sa ]mien xahrejn.