2013_04_05

Page 1

Numru 13,402

€0.55

Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

L-Oppo]izzjoni se tivvota kontra li An;lu Farrugia jkun Speaker tal-Parlament Il-Kandidat Francis Zammit Dimech waqt li kien qed jippre]enta n-nomina tieg[u lis-Segretarju :enerali tal-PN Paul Borg Olivier (Ritratt> Martin Agius)

Sens ta’ dover u entu]ja]mu g[all-futur tal-Partit Nazzjonalista u g[all-;id ta’ Malta Francis Zammit Dimech jitfa’ n-nomina g[all-elezzjoni tal-Kap tal-PN Ilbiera[ f’nofsinhar, Francis Zammit Dimech ippre]enta nnomina tieg[u g[all-kariga ta’ Kap tal-Partit Nazzjonalista lis-Segretarju :enerali talPN, Paul Borg Olivier. Din in-nomina, iffirmata minn 37 kunsillier, kienet it-tieni wa[da li ;iet ippre]entata g[al din il-kariga, li l-elezzjoni tag[ha se ssir is-Sibt 4 ta’ Mejju. Francis Zammit Dimech qal li hu ppre]enta nnomina b’sens ta’ dover u entu]ja]mu g[all-futur talPartit Nazzjonalista u g[all;id ta’ Malta. Malli laqa’ din in-nomina, Paul Borg Olivier qal li dan hu mument importani [afna g[all-Partit Nazzjonalista spe/jalment wara r-ri]ultat di]appuntanti tal-elezzjoni ;enerali. Hu qal li l-Partit Nazzjonalista fl-Oppo]izzjoni se jkompli ji;;edded biex l-

Oppo]izzjoni tkun wa[da serja li t[ares l-interess talpajji]. Paul Borg Olivier irringrazzja wkoll lil Zammit Dimech g[all-[idma tieg[u tul is-snin b’esperjenza filParlament Malti, f’diversi kabinetti u E]ekuttiv.

u l-Komunikazzjoni, lAmbjent u r-Ri]orsi u lInfrastruttura. Kien ukoll Ministru tat-Turi]mu u lKultura u f’Novembru tal2012 kien ;ie ma[tur Ministru g[all-Affarijiet Barranin.

In-nominazzjonijiet jag[lqu llum f’nofsinhar Fil-fatt, dan kien punt li [are; mill-konferenza tala[barijiet li Francis Zammit Dimech indirizza e]att wara li ppre]enta n-nomina tieg[u fid-Dar ?entrali tal-Partit Nazzjonalista. Hu qal li matul is-snin tela’ t-tar;iet kollha tal-Partit u g[ex l-g[eruq kollha tieg[u. Fil-fatt, Francis Zammit Dimech ilu ji;i elett fil-Parlament Malti sa mill1987 u serva f’diversi Ministeri fosthom tat-Trasport

Matul il-konferenza tala[barijiet, Francis Zammit Dimech [abbar l-islogan tieg[u g[all-kontestazzjoni ta’ kariga ta’ Kap tal-Partit Nazzjonalista - ‘Ni;;eddu. Nissa[[u. Nirb[u’. Dawn it-tliet kelmiet mag[]ula minn Francis Zammit Dimech, kif spjega hu stess, huma l-isfidi kbar li g[andu quddiemu l-Partit Nazzjonalista.

g[al pa;na 2

{atriet

Robert Musumeci jin[atar Konsulent minflok Chairman tal-MEPA Ara pa;na 5

Ladarba l-Kap talOppo]izzjoni Lawrence Gonzi ma kienx avvi/inat u kkonsultat mill-Gvern dwar il-kariga tal-iSpeaker talParlament, l-Oppo]izzjoni se tivvota kontra fil-Kamra tarRappre]entanti. Dan irri]ulta minn laqg[a li saret mill-Grupp Parlamentari Nazzjonalista fid-Dar ?entrali tal-PN nhar l-Erbg[a filg[axija. Il-Grupp baqa’ jsostni l-po]izzjoni tieg[u li hu kontra li An;lu Farrugia jkun Speaker tal-Parlament. In-nomina ta’ An;lu Farrugia saret mill-Prim Ministru Joseph Muscat u lGrupp Parlamentari Laburista qabel ma’ din il-proposta – kif t[abbar fi stqarrija fla[[ar sig[at. Il-Grupp qabel ukoll ma’ proposta tal-Prim Ministru li l-Oppo]izzjoni tkun mistiedna tinnomina Deputat Speaker. Din hi xi [a;a li dwarha l-Grupp Parlamentari Nazzjonalista g[ad irid jie[u de/i]joni hekk kif se jer;a’ jiltaqa’ illum waranofsinhar. Dwar l-iSpeaker, kuntrarju g[al kif g[andhom jimxu laffarijiet, il-Prim Ministru qabad u dde/ieda, ming[ajr konsultazzjoni malOppo]izzjoni, li jinnomina lil An;lu Farrugia g[al din ilkariga. Dan meta l-Kap talPartit Nazzjonalista Lawrence Gonzi ddikjara li, b’distakk ta’ disa’ si;;ijiet, ikun insult g[ad-dinjità tal-Oppo]izzjoni jekk il-Gvern ma ja[tarx deputat mill-bankijiet tieg[u, imma jag[]el lil xi [add minn barra.

Korea L-Istati Uniti g[andha ssa[[a[ id-difi]a kontra l-missili fl-art ta’ Gwam Ara pa;na 15

Meta l-Prim Ministrun kien qed jag[]el il-Kabinett, An;lu Farrugia, li tke//a minn Muscat stess minn Deputy Leader tal-PL, ;ie msejja[ g[al laqg[a fil-Ber;a ta’ Kastilja mill-Prim Ministru. Ri/entement, An;lu Farrugia stess iddikjara li se jkun l-Ispeaker li jmiss meta pparkja l-karozza tieg[u fil-post riservat g[all-Membri Parlamentari ftit metri ‘l bog[od millPalazz, il-Belt. Jidher /ar li l-g[a]la ta’ Muscat hi inti]a g[al skop wie[ed biss – biex isewwi l[sara li saret meta lil An;lu Farrugia ne[[ieh minn Deputy Leader bl-isku]a ta’ kummenti li g[adda fuq Ma;istrat. Sussegwentament, An;lu Farrugia kien iddikjara li Muscat g[amillu assassinju politiku u fl-intervista mal;urnal The Times, kien ]vela li hemm kuntratturi kbar qrib wisq tal-finanzjament talPartit Laburista. Ironikament, waqt li din iddarba ma saret l-ebda konsultazzjoni, fil-bidu tal-a[[ar le;islatura, minkejja li l-PN kellu biss ma;;oranza ta’ si;;u wie[ed, Lawrence Gonzi kien sa[ansitra offra lkariga tal-Ispeaker lill-Partit Laburista, dakinhar flOppo]izzjoni. Il-Grupp Parlamentari se jer;a’ jiltaqa’ llum wara nofsinhar biex ikompli jiddiskuti u jidde/iedi dwar il-[atra ta’ Deputat Speaker g[at-Tnax-il Le;islatura li se tibda formalment nhar is-Sibt.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

2 Lokali

Pro/ess ta’ ti;did li jsa[[a[ lil-Partit Nazzjonalista G[andu jkun hemm ukoll revi]joni fejn me[tie;a talistatut tal-Partit Nazzjonalista u ji;u a;;ornati policies biex il-Partit Nazzjonalista jibqa’ l-Partit tal-Poplu. Francis Zammit Dimech semma wkoll kif g[andhom jissa[[u l-kuntatti kollha fillivell Ewropew u internazzjonali u ssir revi]joni talistrutturi tal-Partit sabiex jirriflettu dak li g[andu b]onn pajji] modern. Semma wkoll kif g[andu jkun hemm divi]joni /ara bejn l-entitajiet kummer/jali li g[andu lPartit Nazzjonalista, li g[andu jkun it-tarka vera favur il-poplu kollu. Punt ie[or li semma hu li jridu ji;u mg[assa l-weg[di, limpenji u aspettativi kollha li offra l-Partit Laburista sabiex ikunu onorati bis-serjetà. Mistoqsi minn ;urnalist pre]enti dwar is-sitwazzjoni finanzjarja tal-Partit Nazzjonalista, Francis Zammit Dimech esprima solidarjetà s[i[a mal-[addiema kollha tal-Partit Nazzjonalista. Hu semma wkoll li mhux kontra li jkun hemm Kap E]ekuttiv responsabbli mill-attivitajiet kummer/jali, i]da qal li dan xorta wa[da g[andu jkun jirrapporta lill-Partit Nazzjonalista. Illum hu l-a[[ar jum li fih jistg[u jintefg[u nominazzjonijiet g[al din il-kariga. F’nofsinhar tal-lum ikunu mag[rufa l-kandidati kollha g[al din il-kariga.

minn pa;na 1

Hu spjega kif il-Partit Nazzjonalista g[andu ji;;edded mill-g[eruq billi dan il-Partit jinfeta[ bera[ bi strutturi u metodi ;odda li jag[mlu lill-Partit Nazzjonalista, Partit iktar modern u bl-a[jar ideat filqasam politiku. Is-sisien ta’ dawn l-istrutturi huma lparte/ipazzjoni, it-trasparenza, ir-responsabbiltà u lazzjoni kollettiva. Barra milli ji;;edded b’dan il-mod, il-Partit Nazzjonalista g[andu jissa[[a[ billi mill-bankijiet tal-Oppo]izzjoni, tag[ti la[jar servizz lill-Poplu Malti. G[andu jissa[[a[ ukoll billi ji;u mfittxija dawk li kienu mal-Partit Nazzjonalista u telqu, u dawn g[andhom ji;u mismug[a b’umiltà u b’attenzjoni s[i[a. B’dan kollu, ilPartit Nazzjonalista jkun jista’ jirba[ bl-ispazju politiku me[tie; biex jer;a’ jkun l-g[a]la tal-Poplu Malti u G[awdxi. Matul il-konferenza tala[barijiet, Zammit Dimech semma wkoll numru ta’ mi]uri li jridu jittie[du b’mod immedjat wara li lPartit Nazzjonalista jkollu tmexxija ;dida. Hu semma kif g[andhom jissa[[u l-Kumitati Sezzjonali u jkun hemm kampanja intensiva ta’ tesserament ;did fil-Partit b’kungress tal-Partit li jsejja[ lit-tesserati kollha.

It-Temp

UV INDEX

8

IT-TEMP sabi[ VI}IBBILTÀ ;eneralment tajba IR-RI{ ftit qawwi g[al qawwi min-Nofsinhar g[ax-Xlokk li jsir qawwi [afna g[al qawwa ta’ riefnu filg[axija BA{AR moderat lokalment moderat g[al qawwi li jsir moderat g[al qawwi lokalment qawwi IMBATT ftit li xejn li jsir baxx, lokalment moderat min-Nofsinhar g[ax-Xlokk TEMPERATURA l-og[la 19˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.0 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 409.5 mm IX-XEMX titla’ fis-06.44 u tin]el fid-19.26

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IL-:IMG{A L-og[la 20˚C L-inqas 13˚C

IS-SIBT L-og[la 20˚C L-inqas 14˚C

IL-{ADD L-og[la 18˚C L-inqas 13˚C

IT-TNEJN L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C

IT-TLIETA L-og[la 19˚C L-inqas 12˚C

UV

UV

UV

UV

UV

7

7

6

6

6

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN Malta 19˚C xemxi, Al;eri 17˚C imsa[[ab, Amsterdam 4˚C imsa[[ab, Ateni 20˚C xemxi, Li]bona 15˚C imsa[[ab, Berlin 6˚C imsa[[ab, Brussell 6˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 23˚C ftit imsa[[ab, Dublin 7˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 6˚C xemxi, Frankfurt 8˚C imsa[[ab, Milan 11˚C imsa[[ab, Istanbul 14˚C ftit imsa[[ab, Londra 2˚C borra, Madrid 13˚C ftit imsa[[ab, Moska 5˚C imsa[[ab, Pari;i 7˚C imsa[[ab, Bar/ellona 14˚C xita, Ruma 17˚C imsa[[ab, Tel Aviv 21˚C imsa[[ab, Tripli 34˚C xemxi, Tune] 20˚C xemxi, Vjenna 6˚C ftit imsa[[ab, Zurich 7˚C imsa[[ab, Munich 5˚C imsa[[ab, St. Petersburg 5˚C ftit imsa[[ab

M’hemmx g[a;la g[all-introduzzjoni tat-tablets fl-iskejjel G[alkemm it-tablets ;ew imwieg[da fil-manifest elettorali lill-istudenti kollha tarsena primarja, il-Gvern Laburista m’g[andux g[a;la f’dan is-su;;ett. Minflok huwa mistenni li d-dettalji dwar kif tista’ tibda ti;i implimentata din il-proposta jing[ataw fil-;img[at li ;ejjin meta g[andha ti;i m[abbra l-istrate;ija nazzjonali dwar l-edukazzjoni. Dan sostnieh il-Ministru g[all-Edukazzjoni u xXog[ol Evarist Bartolo meta kien mistoqsi minn dan listazzjon waqt konferenza stampa li matula l-Gvern [abbar mi]uri ;odda bilg[an li ti]died l-a//essibbiltà waqt l-e]amijiet tal-benchmarking lill-istudenti li jkollhom diffikultajiet. Il-Ministru Bartolo, il-

Professur Grace Grima u sSegretarju Permenanti filMinisteru tal-Edukazzjoni, James Calleja spjegaw kif g[all-e]amijiet tal-benchmarking f’:unju li ;ej se jittie[du mi]uri biex ti]died la//essibbiltà g[all-istudenti li jkollhom xi forma ta’ diffikultà fit-tag[lim. Grima qalet li fil-benchmarking talMalti u l-Ingli], l-istudenti se jkunu jistg[u jisimg[u permezz ta’ CD biex imbag[ad jag[tu r-risposta. Fil-kitba se jkun hemm persuna apposta li tg[in lill-istudenti jiktbu b’mod li jinqara a[jar. Fir-rigward tal-qari, se ting[ata g[ajnuna elettronika permezz tat-teknolo;ija li hemm fl-iskola, biex il-kliem jidher fuq l-interactive whiteboards. G[alhekk u[ud minn dawn l-g[ajnuniet

;odda m[abbra mill-Gvern Laburista g[all-istudenti, setg[u jsiru biss wara li linvestiment kbir fil-klassijiet li sar fl-a[[ar le;islatura mill-Gvern Nazzjonalista, li minnhom g[adhom qed igawdu l-istudenti Maltin u G[awdxin. Grace Grima spjegat li min di;à applika g[al dawn l-arran;amenti m’g[andux g[alfejn jer;a’ japplika i]da min le g[andu /ans sal-15 ta’ April li ;ej. Filwaqt li stqarr li hawn pajji]i li g[adhom lura meta mqabbel mas-sistema edukattiva ta’ pajji]na, Evarist Bartolo spjega kif mill-introduzzjoni tieg[u fl2011, meta l-benchmarking [a post l-e]amijiet tal-Junior Lyceum, l-evalwazzjoni ta’ dan il-benchmarking saret kull sena.

It-Tnejn isiru l-elezzjonijiet ka]wali f’diversi kunsilli lokali Nhar it-Tnejn 8 ta’ April se jsiru l-elezzjonijiet ka]wali sabiex jimtlew il-postijiet ta’ kunsilliera fil-lokalitajiet tas-Si;;iewi, Marsaskala, Mellie[a u Ta’ Xbiex, li rri]enjaw mill-Kunsill g[al diversi ra;unijiet. Fil-lokalità tas-Si;;iewi g[al post li tbattal mid-deputat tal-PN Ryan Callus li kien elett fil-Parlament da[lu n-nomina tag[hom Emanuel Cutajar u Michael Vassallo. Fillokalità ta’ Marsaskala tbattal il-post tal-kunsillier Nazzjonalista Jean Claude Ciantar u g[al din l-elezzjoni huwa nnominat Sandro Gatt. Is-sindku Nazzjonalista tal-lokalità talMellie[a Robert Cutajar ukoll irrizenja hekk kif ;ie elett fil-Parlament u g[al dan il-post li

tbattal tefg[u n-nomini Joseph Gauci, Gabriel Micallef, Marie Therese Pirotta u Natasha Scerri. Fil-lokalità ta’ Ta Xbiex tbattal il-post tal-eks Sindku Laburista Antoinette Vassallo li rri]enjat hekk kif [are; ir-ri]ultat elettorali. G[al dan ilpost vakanti tefa’ n-nomina Frank Roe. L-g[add tal-voti g[al dawn l-elezzjonijiet ka]wali se jsiru nhar it-Tnejn li ;ej, fl-Uffi//ju Elettorali, Evans Building, Misra[ Sant’Iermu, l-Belt Valletta, fl-10.30 a.m u g[andhom ji;u konklu]i g[all-[abta tas-1 p.m. Il-mewt tal-kunsillier tal-Partit Nazzjonalista Anthony Brincat fil-lokalità tal-Furjana [alla post vakanti li mtella’ minn Edward Torpiano.

B[al-lum 25 sena

F

ilwaqt li g[amlu plejtu s[i[ dwar ilpjani tal-Gvern Malti li jibni power station ;dida g[all-[ti;iet tal-pajji] f’Marsaxlokk, is-So/jalisti [bew il-fatt li meta kienu fil-Gvern huma kienu ppjanaw il-qerda ta’ dan ir-ra[al pittoresk. Is-So/jalisti kienu qed jippjanaw li ju]aw Marsaxlokk biex jibnu moll biex fuqu ji]]armaw u jitkissru vapuri li ma jistg[ux iba[[ru aktar. Dan il-pro;ett approvat millGvern So/jalista kien jestendi minn quddiem l-G[assa tal-lokal kwa]i sa [dejn itTorri San Lu/jan. Fil-Ber;a ta’ Kastilja saret /erimonja qasira li fiha s-Supretendent Alfred Calleja ng[ata l-kariga ta’ Kummissarju tal-Pulizija. Hu kien qed jie[u l-inkarigu minn idejn il-Brigadier tal-Forzi Armati ta’ Malta John Spiteri li sa dak i]-]mien kellu r-responsabbiltà wkoll tal-Korp tal-Pulizija.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

Lokali 3

Agius de Celis se j]omm l-impjieg fl-Isptar Mater Dei Dan minkejja li n[atar konsulent g[al anzjani b’uffi//ju f’San Vin/enz de Paul Id-Deputat Laburista Anthony Agius Decelis li n[atar mill-Prim Ministru Joseph Muscat b[ala Konsulent tal-Gvern dwar lAnzjani fir-residenza San Vin/enz de Paul, se jkollu uffi//ju fl-istess residenza u fl-istess [in se j]omm limpjieg li g[andu b[ala ECG Technician fl-Isptar Mater Dei. Marie Louise Coleiro Preca, il-Ministru g[allFamilja u s-Solidarjetà So/jali kkonfermat dan fi twe;iba g[al mistoqsijiet ta’ IN-NAZZJON waqt konferenza tal-a[barijiet dwar id-Dipartiment talWelfare Standards. Hi qalet li l-[in li jqatta’ Decelis fl-Uffi//ju f’San Vin/enz de Paul se jkun fil[in tad-dmirijiet Parlamentari tieg[u u dawn mhumiex biss il-[in tas-Seduti Parlamentari normali imma anke [inijiet li fihom isiru laqg[at. Hi qalet li Agius de Celis mhux se jit[allas tax-xog[ol b[ala konsulent tal-Gverrn g[allanzjani.

Sistema ta’ means testing g[al min japplika g[al home help u l-meals on wheels Il-Ministru Coleiro Preca qalet li minkejja li Anthony Agius Decelis mhux se j]omm il-[inijiet regolari taxxog[ol tieg[u fl-Isptar Mater Dei, hu mhux l-uniku ECG Technician f’dan l-Isptar. Imma l-Ministru ma qalitx li meta Anthony Agius Decelis ikun nieqes mixxog[ol fl-Isptar, xi [add irid je[odlu postu u dan ifisser nefqa akbar mit-taxxi talpoplu. Skont il-Ministru Coleiro Preca, Anthony Agius Decelis mhux se jinda[al filmanagement ta’ San Vin/enz de Paul u allura mhux se jkun hemm ind[il politiku

Simon Busuttil waqt il-pre]entazzjoni tal-pogramm ta’ [idma tieg[u (Ritratt> Martin Agius)

Simon Busuttil iniedi l-programm tieg[u b[ala kandidat g[al Kap tal-PN minn Charles Muscat

Id-deputat Laburista Anthony Agius Decelis

fit-tmexxija ta’ dan l-isptar, minkejja li hu se jkun Konsulent tal-Gvern ibba]at proprju f’dan il-post. Mhux /ar jekk b[ala konsulent f’San Vin/enz de Paul, Agius Decelis ikollux xi tip ta’ influwenza fuq lg[a]la ta’ kif jidda[[lu lanzjani fir-residenza u min jidda[[al. Xi [a;a li taf tkun tfisser kunflitt ta’ interess min[abba li hu Deputat Parlamentari elett minn kostitwenza. Sadattant, waqt ilkonferenza tal-a[barijiet, ilMinistru Coleiro Preca qalet li se jitwaqqaf Kumitat ie[or biex jag[mel monitora;; fuq is-servizz tad-Dipartiment tal-Welfare Standards u se jissa[[a[ i/-?entru ta’ Informazzjoni dwar ilPolitika So/jali li sar millGvern pre/identi u li kien pass ‘il quddiem. Fil-konferenza tala[barijiet [a sehem ukoll Franco Mercieca, isSegretarju Parlamentari g[ad-Drittijiet tal-Persuni b’Di]abilità u l-Anzjantità Attiva li qal li se je]aminaw il-waiting list ta’ dawk li g[andhom b]onn servizzi b[all-meals on wheels u lhome help biex ikun hemm sistema ta’ means testing u mhux kull min japplika jing[ata dawn is-servizzi b[ala kien ji;ri sal-lum imma jkun hemm il-prijoritajiet.

Mill-:did PN... Partit tanNies hi t-tema tal-programm politiku g[al [ames snin li ;ejjin ta’ Simon Busuttil, kandidat g[al kariga ta’ Kap tal-Partit Nazzjonalista. Ilprogramm tnieda lbiera[ waqt konferenza tal-a[barijiet f’lukanda f’San :iljan li matulha Simon Busuttil spjega d-dettalji tal-programm u kif se jwettqu jekk jin[atar Kap tal-Partit. L-ewwel elezzjoni g[al [atra ta’ Kap tal-PN se ssir is-Sibt 4 ta’ Mejju u f’ka] ta’ b]onn isiru wkoll elezzjonijiet o[rajn fit-8 u fl10 ta’ Mejju. Il-programm jelenka [ames miri ewlenin li huma; Partit li mieg[u taf fejn qieg[ed; Partit organizzat mill-;did; Partit tan-nies; Partit li joffri Oppo]izzjoni b’sa[[itha u kostruttiva u Partit li joffri soluzzjonijiet g[all-isfidi talpajji]. Simon Busuttil qal li dde/i]joni li jikkontesta g[al Kap kienet wa[da diffi/li min[abba li din il-kariga hi pi] u tpo;;i responsabbiltà kbira fuq min ikun qed imexxi lillPartit f’sitwazzjoni li b[alissa mhix fa/li. Imma wara lfidu/ja li wera fih l-elettorat flelezzjoni ;enerali li g[addiet li ele;;ieh minn ]ew; distretti bl-akbar numru ta’ voti fost ilkandidati tal-PN li jammontaw g[al 15,000 vot, u wara li ftit xhur ilu 72 fil-mija talKunsillieri tal-PN g[a]luh b[ala Vi/i Kap tal-PN, hu qal li kien ikun jonqos li kieku ma g[amilx dan il-pass. Simon Busuttil qal li lest li ja[dem biex jintla[qu l-miri biex il-PN jer;a’ jirba[ ilfidu/ja tal-poplu Malti u G[awdxi. Qal li lest jag[mel dan b’entu]ja]mu, b’dedikazzjoni u b’determinazzjoni.Qal li lest ja[dem fi spirtu ta’ team, ikun hemm min ikun hemm fil-

karigi l-o[ra uffi/jali tal-Partit. Hu qal li fil-qafas tal-g[eruq tal-PN hemm spazju bi]]ejjed biex jag[ti twe;ibiet xierqa g[ar-realtajiet tas-so/jetà tallum b[alma hemm spazju bi]]ejjed g[al fehmiet differenti. Bla ma jitlef lidentità tieg[u, il-PN m’g[andux jing[alaq g[al fehmiet diversi li jag[mlu mill-Partit qawsalla li tispira u tattira nies differenti li lkoll i[ossuhom inklu]i. Hu ppropona wkoll tibdil biex il-Partit Nazzjonalista jkun il-[in kollu qalb in-nies u jiddjaloga mas-so/jetà /ivili u mal-volontarjat. Kif ukoll li jkun iffurmat tim ta’ kandidati b’sa[[tu g[all-elezzjonijiet kollha li jing[ata t-ta[ri;. IlPN minn dejjem ta u se jkompli jag[ti importanza kbira lil familja li llum hi differenti min[abba t-tibdil li qed ise[[ fis-so/jetà tag[na. G[alhekk b[ala Kap tal-PN se jkompli jpo;;i lil familja fi//entru tal-politika tieg[u. Simon Busuttil qal li trid issir distinzjoni /ara bejn lorganizzazzjoni tal-Partit u lentitajiet kummer/jali tieg[u u ssir riorganizzazzjoni biex dawn l-entitajiet ikunu sostenibbli, effi/jenti u effettivi fil-mod kif iwasslu lmessa;; tal-Partit. Hu qal li ssitwazzjoni finanzjarja pre]enti tal-Partit m’g[andhiex tkun ta’ ostaklu biex hu ressaq il-kandidatura tieg[u u g[alhekk lest jiffa//ja l-isfidi u ja[tar esperti biex jag[tu pariri dwar l-a[jar soluzzjonijiet g[al dawn il-problemi. Simon Busuttil qal li malli jin[atru l-og[la karigi tal-Partit se jibda pro/ess ta’ djalogu u konsultazzjoni mat-tesserati kollha biex jisma’ ming[andhom il-[sibijiet dwar ir-ri]ultat elettorali u dwar ilfutur tal-Partit. Qal li jrid ji]gura li fir-riforma li trid issir

fl-istrutturi tal-Partit, ti]died ilparte/ipazzjoni diretta tattesserati fit-te[id tadde/i]jonijiet tal-Partit. Simon Busuttil qed jipproponi li jitwaqqaf onestop contact point g[al min irid jikkuntattja lill-Partit g[al g[ajnuna jew b’mistoqsijiet, ilmenti, su;;erimenti jew appuntamenti biex ta’ kuljum il-Partit jisma’ jifhem u jistma lin-nies. Hu qal li l-Partit g[andu joffri Oppo]izzjoni b’sa[[itha u kostruttiva li toffri alternattiva g[all-Gvern. IlGrupp Parlamentari se jibda jitlaqqa’ kull ;img[a biex jiddiskuti l-a;enda parlamentari u l-istrate;ija talGrupp Parlamentari. Dwar ir-ri]ultat elettorali, Simon Busuttil qal li kull min hu fil-Partit, inklu] hu stess g[andu responsabbiltà tat-telfa elettorali u hu lest li jerfa din ir-responsabbiltà. Imma t-tliet xhur li serva b[ala Vi/i Kap tal-Partit, m’g[andhomx jiskwalifikawh milli jikkontesta g[al kariga ta’ Kap tal-Partit. Simon Busuttil qal li lesperjenza li kiseb b[ala Membru tal-Parlament Ewropew se sservih [afna issa li hu rappre]entant tal-poplu fil-Parlament Malti. Hu fakkar li fis-snin li serva fil-Parlament Ewropew hu baqa’ ji;i Malta kull ;img[a biex jiltaqa’ mannies g[ax qal li hu naturali g[alih li jkun vi/in in-nies. Hu qal li jittama li f’pajji]na jkun hawn aktar involviment tannisa kemm fil-politika lokali kif ukoll f’dik nazzjonali u se ja[dem biex dan jitwettaq. Simon Busuttil qal li fl-erba’ ;img[at li ;ejjin hu se jiltaqa’ mal-akbar numru ta’ Kunsillieri possibbli u se jiltaqa’ wkoll u jag[mel ]jarat lis-so/jetà /ivili biex jispjega l-programm politiku tieg[u.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

4 Lokali

Rumen jitpo;;a ta[t probation wara li kiser xedaq ta’ pri;unier Il-pri;uniuer Florica Nicholai ta’ 27 sena, li huwa Rumen minn Bucharest tpo;;a ta[t ta’ probation g[al perjodu ta’ tliet snin fejn irid ukoll isegwi kors ta’ “anger management therapy”. Dan wara li nstab [ati li kka;una ;rie[i gravi fuq pri;unier ie[or Omar Osman wara li fil-Fa/ilità Korrettiva ta’ Kordin huwa kisirlu x-

xedaq b’daqqa ta’ ponn. Fil-Qorti Osman [afer lir-Rumen ta’ dak li g[amillu. Il-ka] se[[ fid-19 ta’ Lulju li g[adda fil-[abs g[all-[abta tal-11.00 p.m. fejn ammetta li ming[ajr l-intenzjoni li joqtol jew li jpo;;i f’periklu /ar fuq Omar Osman, li huwa Somalu, ikka;unalu ;rie[i gravi li

jistg[u anke fil-futur jikka;unaw di]abilità fil-konfront tal-vittma. Huwa ammetta wkoll quddiem ilMa;istrat Savour Demicoli li kiser il-pa/i pubblika fl-istess /irkostanzi. L-argument bejn it-tnejn se[[ meta ir-Rumen beda jilmenta li qed jin]amm il-[abs fuq [merija. Minn na[a tieg[u Osman qallu li

b’daqshekk ma kellux g[alfejn jag[milhom bi kbar g[aliex hu kien ilu l-[abs [ames snin ming[ajr ma ng[ata sentenza. Kien hawn li Nicholai qab]itlu u ta lis-Somalu daqqa ta’ ponn. L-Ispettur Jurgen Vella mexxa lProsekuzzjoni filwaqt li l-Avukat Roberto Montalto deher g[ar-Rumen.

Akku]at li stupra tfajla Somalu ta’ 34 sena residenti Marsalforn, in]amm ta[t arrest wara li kien akku]at li stupra tfajla. L - in/ident se[[ fil - lejl ta ’ bejn it - Tlieta u l - Erbg[a , meta s - Somalu bl - isem ta ’ Saed Saleban Shide , ]amm lit - tfajla kon tra l - volontà tag[ha u bi vjolenza kkom -

metta l - istupru . Il-Ma;istrat Paul Coppini li sema’ l-ka] filQorti t’G[awdex, ordna li s-Somalu jin]amm arrestat. Il-prosekuzzjoni tmexxiet mill-Ispetturi Frank Anthony Tabone u Bernard Charles Spiteri.

Sentenza sospi]a g[al tliet ?ini]i li [admu ta’ prostituti Tliet nisa ?ini]i Lin Renhua, Yu Yali u Qin Weihong ;ew ikkundannati sentejn [abs sospi]i g[al tliet snin u kienu mmultati €100 wara li ammettew li fil-post Honey Girl massage parlour g[amlu xog[ol ta’ prostituzzjoni, meta lli/enzja ta’ dan il-post kien g[al u]u ie[or. In-nisa ammettew li fit-3 ta’ Frar li g[adda u fix-xhur ta’ qabel, immani;;jaw jew qasmu u [ajru ma’ [addie[or post li kien qed jintu]a g[al skop ta’ prostituzzjoni. Renhua ta’42 sena, Yali ta’ 43 sena u Weihong ta’ 43

sena, li ma riedu ebda avukat jiddeffendihom kienu mwissija mill-Ma;istrat Saviour Demicoli dwar il-konsegwenzi li tista’ ;;ib tali ammissjoni fuq ka] b[al dan, u skont il-li;i tahom ftit ta]]mien biex jer;g[u ja[sbuha. Minn na[a tag[hom permezz ta’ interpretant, in-nisa kollha kkonfermaw l-ammissjoni tag[hom. Mara o[ra ?ini]a, Lin Han, ta’ 32 sena, li huwa ma[sub li tmexxi l-massage parlour kienet ukoll mixlija fuq akku]i simili u aktar ebsin, fosthom li hija tmexxi li/-?ini]i s[abha, biex tg[ix

minn fuqhom, grazzi g[allprostituzzjoni, u li kienet qed tag[mel u]u ille/itu minn post. Sadanittant b’konnessjoni mal-ka] kien tressaq negozjant ta’ 53 sena minn {al Tarxien, li b[al Lin Han, kien wie;eb mhux [ati talakku]i mi;jubin kontrih. Irra;el li ismu ma jistax jissemma fuq ordni tal-Qorti, iffa//ja l-istess akku]i ta’ Lin Han u dik li mexxa post ta’ burdell ming[ajr permess tal-awtoritajiet. L-Avukati Andy Ellul u Vince Micallef qeg[din jidhru g[an-negozjant u Lin Han.

Rotta ;dida minn u lejn Riga fil-Latvja Il-linja tal-ajru airBaltic [abbret rotta ;dida minn u lejn Malta – din id-darba minn Riga fil-Latvja. It-titjiriet fuq din ir-rotta ;dida se jkunu darba fil-;img[a u jibdew mill-{add 12 ta’ Mejju. L-ajruplan jesa mal-150 passi;;ier u r-rotta li se tibda minn Mejju, g[alissa se tkun fis-se[[ g[as-sajf, sa Ottubru li ;ej. Dan t[abbar waqt konferenza tal-a[barijiet indirizzata minn uffi/jali tal-airBaltic b’kollaborazzjoni malAwtorità Maltija g[atTuri]mu (MTA) u l-Ajruport Internazzjonali ta’ Malta (MIA). Il-Kap E]ekuttiv tal-MTA

Josef Formosa Gauci qal li ssu//ess ta’ Malta fis-settur turistiku ;ej mill-fatt li pajji]na qed jattira turisti minn swieq ;odda. Hu sostna l-importanza li nsa[[u la//essibiltà lejn pajji]na mhux biss permezz tal-linja nazzjonali tag[na – lAirMalta – imma wkoll permezz ta’ kumpaniji o[rajn. Hu qal li kien wara xhur ta’ [idma u negozjati, li ftit ;img[at o[ra se jkun hemm lewwel titjira minn u lejn Riga. Il-Kap E]ekuttiv tal-MIA, Markus Klaushofer, qal li lairBaltic qed toffri din ir-rotta ;dida bi prezzijiet ra;onevoli u servizz ta’ kwalità. Hu

fa[[ar il-[idma u l-koperazzjoni li te]isti bejn l-MIA u lMTA. Janis Vanags, il-Vi/i President tal-linja tal-ajru airBaltic, li ;;orr madwar 3 miljun passi;;ier fis-sena, tkellem dwar l-impenn talkumpanija biex issa[[a[ la//essibiltà lejn Malta minn pajji]i Nordi/i u tal-Lvant talEwropa. Janis semma kif illinja tal-ajru tag[ti kas talimpatt ambjentali u f’dawn la[[ar snin [adet diversi inizjattivi sabiex tkompli t[ares lambjent. Hu qal li l-biljetti g[al din ir-rotta se jibdew minn €85 filwaqt li l-kumpanija toffri servizzi uni/i u innovattivi.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

Lokali 5

Musumeci flok Chairman, jin[atar konsulent Fl-ewwel tliet ;img[at ta’ Gvern Laburista, t[abbru numru ta’ de/i]jonijiet li [a Joseph Muscat b[ala Prim Ministru ;did li wrew bl-aktar mod /ar kif Muscat kien qed jirringrazzja lil nies li g[enuh waqt il-kampanja elettorali jwassal il-messa;; tieg[u. Ilbiera[ kien imiss li l-Gvern i[abbar li [atar lill-Perit Robert Musumeci, li fla[[ar skeda televi]iva, kien pre]entatur fuq is-Super One, b[ala konsulent personali tas-Segretarju Parlamentari fl-Uffi//ju tal-Prim Ministru Michael Farrugia. Fil-fatt, kien Farrugia nnifsu li kien kostrett jag[mel din id-de/i]joni pubblika lbiera[ filg[odu waqt li kien qed jippresiedi l-ewwel laqg[a tal-Bord il;did tal-MEPA, wara li l-media lokali, fosthom IN-NAZZJON bag[tet mistoqsijiet lill-Perit Robert Musumeci dwar il-[atra tal-bord il-;did tal-MEPA. Fil-fatt, xi persuni li tkellmu ma’ INNAZZJON il-;img[a li g[addiet qalulna li Robert Musumeci kien offrut ilkariga ta’ Chairman ta’ dan il-Bord, i]da hu ma a//ettax min[abba kwistjoni ta’ paga, tant li nhar it-Tlieta t[abbar li /-Chairman il-;did ma kienx Robert Musumeci i]da l-Perit Vincent Cassar. Madanakollu, din l-a[bar ma ;ietx ikkonfermata, u meta dan il;urnal bag[at mistoqsijiet lil Musumeci dwar dan il-fatt, qalilna biss li ma kienx interessat f’dik il-kariga, u fl-ebda [in ma /a[ad li ;ie offrut ilkariga ta’ Chairman tal-Bord talMEPA.

Robert Musumeci li flimkien ma’ Simone Cini kienu jmexxu attivitajiet politi/i tal-Partit Laburista waqt il-kampanja elettorali

Fil-fatt, wara li Michael Farrugia qal li kien [atar lil Robert Musumeci b[ala konsulent privat tieg[u, [afna bdew jg[id li “la m’g[addiex mill-bieb, issa g[adda mit-tieqa”, u dan peress li b[ala konsulent tal-politiku responsabbli mill-MEPA, xorta wa[da se jkollu s-sa[[a f’de/i]jonijiet b’rabta mal-ippjanar. Michael Farrugia qal ukoll, xi [a;a li ;iet ikkonfermata fl-istqarrija ma[ru;a mill-Gvern, li Robert Musumeci kien di;à jag[ti pariri lill-Gvern pre/edenti fuq affarijiet relatati mal-MEPA. Hawn ukoll komplew iqumu dubji dwar ilkredibilità tal-Partit Laburista hekk kif Joseph Muscat, waqt il-kampanja elettorali, kien iddeskriva l-MEPA b[ala “wie[ed mill-akbar fallimenti ta’ Gvern Nazzjonalista”, bil-mistoqsija

Nuqqas ta’ konsultazzjoni dwar il-[atra tal-Bord tal-MEPA Matul il-kampanja elettorali, il-Mexxej Laburista, u llum Prim Ministru, Joseph Muscat, wieg[ed kemm-il darba li jekk ikun hemm il-Partit Laburista fil-Gvern, fil-bord tal-MEPA se jkun hemm rappre]entanti li jkunu mag[]ula mill-g[aqdiet ambjentali. Fil-fatt, meta [are; b’din il-proposta, kienu bosta g[aqdiet li ja[dmu favur lambjent li kienu tkellmu b’mod po]ittiv dwar din il-proposta. Anke f’dan il-ka] jidher li lweg[da ta’ Muscat ma ;ietx imwettqa kif suppost. Fil-fatt, l-In;inier Marco Cremona, li huwa s-Segretarju :enerali talAsso/jazzjoni Maltija tal-Ilma, l-MWA, fuq is-sit Facebook kiteb li l-g[aqda li hu jirrappre]enta, li ]gur li hi g[aqda ambjentali, ma kinitx ikkonsultata dwar in-nomina ta’ rappre]entanti fuq il-bord talMEPA. Fuq il-pa;na tieg[u fuq Facebook, l-In;inier Cremona, li matul il-kampanja elettorali, kemm-il darba kien mistieden fuq il-programmi tas-Super One, kompla jg[id li qabel l-elezzjoni, l-g[aqda li hu jirrappre]enta kemm-il darba kienet involuta f’laqg[at

mal-Partit Laburista, tant li kienet g[amlet numru ta’ proposti. Madanakollu, kompla jg[id Marco Cremona, jidher li l-g[aqda li jirrappre]enta ma kinitx tajba bi]]ejjed biex tinnomina rappre]entant fuq ilbord tal-MEPA. Ikkuntattjat minn IN-NAZZJON, Marco Cremona qalilna li l-Partit Laburista ]gur jaf blAsso/jazzjoni Maltija tal-Ilma u g[alhekk ma jistax jifhem kif g[aqdiet o[ra, b[al Flimkien g[all-Ambjent A[jar, immexxija minn Astrid Vella, kienu kkonsultati, u l-g[aqda li jirrappre]enta hu, ma kinitx. Sadanittant, ilbiera[ filg[odu, waqt l-ewwel laqg[a tal-Bord il-;did tal-MEPA, ippreseduta mis-Segretarju Parlamentari fl-Uffi//ju talPrim Ministru Michael Farrugia, t[abbar li wa[da mill-ewwel prijoritajiet ta’ dan il-bord se jkun li jin[ar;u lpermessi b’rata aktar mg[a;;la. Michael Farrugia qal ukoll li prijorità o[ra, u li fuqha di;à bdew it-ta[didiet, se tkun il-permess g[all-bini tal-power station ;dida li Joseph Muscat wieg[ed waqt il-kampanja elettorali.

awtomatika li to[ro; minn din id-dikjarazzjoni tkun: la Robert Musumeci kien jag[ti l-pariri ta[t Gvern li falla, g[alfejn l-istess konsulent se jibqa’ jag[ti l-pariri lill-gvern ;did? Mistoqsi dwar il-paga li se jkun qed jie[u Musumeci f’din il-kariga ;dida, Michael Farrugia qal li r-rwol ta’ konsulent se jkun part-time, b[alma hu rrwol ta’ Franco Debono, u l-paga g[adha ti;i negozjata ma’ Musumeci stess. Madanakollu, jidher li dwar ilpaga li se jkun qed jie[u Robert Musumeci qed jin[olqu dubji kbar, hekk kif fi twe;ibiet li bag[tilna Robert Musumeci g[all-mistoqsijiet li bg[atnielu, qalilna li “ma ddiskuta xejn” fir-rigward tal-paga, xi [a;a li tikkontradixxi totalment ma’ dak li qal aktar kmieni matul il-;urnata s-

Segretarju Parlamentari Michael Farrugia. Ilbiera[ filg[odu, Michael Farrugia kompla jg[id li Robert Musumeci di;à tah xi pariri, i]da skont Farrugia, dawn saru b’mod volontarju, g[aliex Musumeci ma t[allasx, i]da meta kien mistoqsi biex jg[id x’kienu dawn ilpariri, is-Segretarju Parlamentari Farrugia qal li dawn se jit[abbru aktar tard. Minn Ottubru li g[adda sal-;img[a ta’ qabel l-elezzjoni, kull nhar ta’ Tnejn, Robert Musumeci, flimkien ma’ Simone Cini, kien jippre]enta l-programm Fis-Sustanza fuq is-Super One, u waqt il-kampanja elettorali, il-programm kien jie[u forma ta’ attività ta[t it-tinda tal-Partit Laburista. B’hekk, Robert Musumeci ng[aqad ma’ numru kbir ta’ persuni li kienu attivi b’mod /ar waqt il-kampanja elettorali tal-Partit Laburista, fosthom lAvukata Ramona Frendo, li tifforma parti mill-Kummissjoni responsabbli mir-revi]joni fil-Qrati Maltin, kif ukoll John Bencini, li fl-a[[ar jiem in[atar Chairman tal-Kunsill Malti g[allI]vilupp Ekonomiku u So/jali. L-eks Deputati Nazzjonalisti li g[enu lillPartit Laburista jkun fil-Gvern ukoll ing[ataw ‘rikonoxximent’ tal-[idma tag[hom, hekk kif Franco Debono ;ie inkarigat biex jie[u [sieb ir-revi]joni fil-Kostituzzjoni waqt li Jeffrey Pullicino Orlando assigura li j]omm ilkariga ta’ Chairman tal-Kunsill Malti g[ax-Xjenza u t-Teknolo;ija.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

6 Lokali

Aktar minn nofs miljun Login fil-BOV Mobile L-ewwel anniversarju mit-tnedija ta’ dan is-servizz

Il-figolla, li bis-sa[[a tag[ha n;abru €1,620 b’risq Puttinu Cares

Figolla kbira tissarraf f’€1,620 b’risq Puttinu Cares minn Matthew Mamo

Figolla kbira metru b’2.2 metri, forma ta’ [aruf, ippreparata minn David’s Bakery ta’ G[awdex, fuq inizjattiva ta’ Arkadia Marketing Ltd, issarrfet f’€1,620 b’risq Puttinu Cares, l-organizzazzjoni li tg[in lil dawk morda bil-kan/er. Il-figolla, li ;iet esebita flentratura ewlenija tal-istabiliment kummer/jali Arkadia fir-Rabat G[awdex, attirat folol ta’ G[awdxin u Maltin,

li kollha xtaqu jduqu bi//a minn din il-figolla bnina filwaqt li jag[tu donazzjoni g[al dan l-g[an nobbli. F’Sibt il-G[id filg[odu, David Mercieca minn David’s Bakery flimkien mal-General Manager ta’ Arkadia Marketing Ltd, Antoine Portelli qasmu l-figolla, filpre]enza tal-membri talKumitat ta’ Puttinu Cares f’G[awdex u numru ta’ voluntiera.

Din il-figolla kienet mag[mula minn 70 kilogramma ta’ g[a;ina, 105 kilogrammi lew] pur u [ames kilogrammi ta’ ti]jin u ;elu. B’kollox din il-figolla ;iet tiswa lil David’s Bakery €600, u ng[atat b[ala donazzjoni lil Puttinu Cares. Il-figolla ;iet preparata f’20 sieg[a minn David innifsu flimkien ma’ wliedu Manuel u Mark Mercieca.

F’sena wa[da, il-BOV Mobile attira aktar minn 11,500 konsumatur li flimkien u]aw l-applikazzjoni tal-BOV Mobile aktar minn nofs miljun darba biex jag[mlu pagamenti, jittrasferixxu flus jew jag[tu daqqa t’g[ajn il-kontijiet tag[hom. “Meta saret it-tnedija talmobile banking sena ilu, a[na imbarkajna f’/iklu ;did ta’ innovazzjoni kkon/entrata madwar il-klijent billi jissa[[a[ il-komunikazzjoni u nipprovdu servizz dirett u effi/jenti permezz tat-teknolo;ija ;dida,” qal Michael Galea Chief Officer Operations. “A[na naraw il-mobile banking b[ala estensjoni naturali tal-istrate;ija tag[na dwar il-channels tradizzjonali. Il-Mobile jg[aqqad flimkien l-a[jar karatteristi/i tal-online banking, il-konvenjenza tal-

ATM u r-rispons talmessa;;i bil-mowbajl, kollox f’id wa[da.” “Il-klijenti llum iridu ja//essaw informazzjoni f’kull [in. Permezz tal-BOV Mobile, il-bank qed iwassal is-servizzi tieg[u permezz ta’ applikazzjoni user friendly, a[na qed jirrispondi g[all-preferenzi dejjem jinbiddlu tal-klijenti tag[na,” kompla jg[id isSur Galea. Huwa qal li parti mill/elebrazzjonjiet tal-ewwel anniversarju tal-BOV Mobile, il-BOV qed iniedi servizzi mtejjeb tal-BOV Mobile. Dan it-titjieb huwa ddisinjat biex i]ied il-versalità tal-pagamenti talBOV kemm g[al u/u[ personali kif ukoll g[annegozju u hija mibnija fuq il-pjattaforma tal-BOV Mobile li jipprovdu servizz ta’ valur mi]jud li l-klijenti qed jaslu biex japprezzaw.

Vandali]mu fuq pro;ett li ;ie inawgurat tliet ;img[at ilu fil-Manikata F’inqas minn tliet ;img[at minn meta ;ie inawgurat il-pro;ett ‘MalMog[dija tal-Patrimonju filManikata’ (Heritage Trail) persuni mhux mag[rufa wettqu attakk vandalu fuq numru ta’ sinjali li twa[[lu. Fost dawn kien hemm ilplakka kommemorattiva. IlKunsill Lokali tal-Mellie[a jappella lill-awtoritajiet sabiex isibu minn wettaq dan l-attakk filwaqt li jappella lir-resident tal-in[awi sabiex jg[addu kull informazzjoni li jista’ jkollhom lill-awtoritajiet kon/ernati. Dan il-pro;ett huwa wie[ed minn sensiela ta’ pro;etti mwettqa millKunsill Lokali tal-Mellie[a matul dawn l-a[[ar snin. IlKunsill Lokali tal-Mellie[a [adem sabiex wettaq pro;etti li jirriflettu l-ambjent Uman, Naturali, Storiku

u dak Rurali u li jikkaraterizzaw il-pajsa;; Malti fitTramuntana ta’ Malta. Dan il-pro;ett filManikata jinsab f’zona mag[rufa b[ala x-Xag[ra l{amra, klassifikata millMEPA b[ala zona ta’ importanza arkeolo;ika potenzjalment kbira li fih insibu ttnedija ta’ Heritage Trail li jg[aqqad numru ta’ fdalijiet antiki misjuba fix-xag[ri li jag[mlu parti millManikata. Dan il-pro;ett ing[ata ttitlu ta’ “Mal-Mog[dija talPatrimonju fil-Manikata” sabiex jirrifletti l-valur arkeolo;iku li dan l-istess ra[al g[andu x’jikkontribwixxi. F’din iz-zona nsibu lpre]enza tal-membru talImtarfa li jag[mel parti milformazzjoni tal-;ebla talqawwi ta’ fuq. Il-fdalijiet li joffri dan l-pajsa;; jirriflettu

materjal kulturali Malti li fin-natura tieg[u jmur lura g[a]-]mien Preistoriku. Evidenza ta’ dan hi s-sejba ta’ bi//iet tal-fu[[ar millfa]i ta’ Bor; in-Nadur millarkeologu Taljan Emanuele Anati fis-snin tmenin u lfdal ta’ numru ta’ [a;ar megalitiku wieqaf b’forom irregolari. Valur kbir g[andu jing[ata lill-u]u tal-;ebla Maltija li sa minn ]mien il-qedem kienet u]ata g[all-kostruzzjoni tal-{itan tas-Sejjie[, fil-qtug[ tal-blat mill-barrieri u g[all-g[a]la tad-difna. Ta’ interess kbir hija s-sejba ta’ kanali fil-blat li probabbilment huma ri]ultat ta’ saqajn jew roti ta’ vetturi antiki relatati mat-trasport ta’ blokki tal-;ebel mill-post fejn instabu. Wie[ed tajjeb li jinnota numru sostanzjali ta’ toqob

fondi m[affra fil-blat li jinsabu mferrxin ma’ din ilmog[dija. L-iskop ta’ dawn it-toqob fil-blat x’aktarx li kien biex jin;abar l-ilma. G[alhekk l-u]u tag[hom kien iservi b[ala ;iebja. G[ajnuna g[al din l-indikazzjoni hi l-konsistenza ta’ kisi protettiv li sar sabiex iservi b[ala lqug[. Dan il-pro;ett kien jinkludi r-restawr ta’ numru ta’ {itan tas-Sejjie[ u r-restawr ta’ Girna, struttura li kienet tintu]a mill-bdiewa u rrg[ajja sabiex jistkennu ;o fiha kemm mill-qilla taxxemx kif ukoll mix-xita u lksie[ kif ukoll biex jin]ammu l-g[odda. L-a[[ar u mhux l-inqas sit ta’ interess huwa /?ikken li fl-antik kien iservi b[ala mag[laq tal-bhejjem. Tajjeb li wie[ed isemmi li listess zona kienet fil-mira

tal-bennej Malti g[al u]u tal-;ebla tal-qawwi. Dan huwa /ar bi]]ejjed min[abba l-fatt li z-zona hi mag[mula minn [afna barrieri ]g[ar antiki mag[rufa b[ala mi;bel. Din il-mog[dija kienet wa[da minn l-a[[ar pro;etti minn [olqa ta’ katina ta’ pro;etti o[ra, inawgurata nhar l-Erbg[a 6 ta’ Marzu 2013 mil-Kunsill Lokali talMellie[a. L-iskop wara dan il-pro;ett hu li ting[ata l-opportunità lill-pubbliku in;enerali sabiex japprezza i]jed u a[jar issinifikat kulturali u l-valuri attribwiti lis-sit billi jiskopri u jag[raf igawdi l-ambjent naturali ta’ madwaru. Din ilmog[dija hija a//essibli minn Triq ir-Raded u minn Triq ilMellie[a. Dan il-pro;ett infeta[ mis-Sindku Robert Cutajar.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

Lokali 7

Appell biex tinfeta[ G[assa tal-Pulizija fis-Swieqi Il-Kunsill Lokali appella lil awtoritajiet kollha kon/ernati biex joffru sigurtà a[jar lir-residenti kollha tas-Swieqi, lIbra; u l-Madliena, bil-ftu[ ta’ G[assa tal-Pulizija f’dawn inna[at. Dan wara li fl-a[[ar jiem, b’mod partikulari fi tmiem il;img[a, bejn il-:img[a 29 u l{add 31 ta’ Marzu, saru numru kbir ta’ atti vandali f’numru ta’ vetturi pparkjati fis-Swieqi. L-atti vandali laqtu b’mod partikulari l-vetturi pparkjati fi Triq is-Swieqi, Triq il-Molletta u Triq l-Ilma, it-toroq tasSwieqi li huma l-iktar vi/in ta’ Paceville. Fil-fatt, il-:img[a 29 ta’

Marzu, ’il fuq minn g[oxrin vettura ;ew mi]bug[a b’linja sewda min-na[a sa o[ra. Il{add, madwar seba’ vetturi o[ra kellhom il-mirja tag[hom imqa//tin. Fi stqarrija, il-Kunsill Lokali tas-Swieqi qal li, minn meta beda jopera fl-1 ta’ April 2012, hu kien waqqaf grupp spe/jali dwar l-Ordni Pubblika u s-Sigurtà, grupp li sal-lum g[adu jg[in biex ir-residenti tas-Swieqi jkollhom kuntatt a[jar mal-uffi/jali tal-Pulizija. G[al dan il-g[an, di;à ;ew organizzati diversi laqg[at, li g[alihom kienu pre]enti kemm il-Pulizija, ir-residenti kif ukoll il-membri tal-Kunsill. Biss, l-istqarrija tkompli

tg[id, li sfortunatament, g[alkemm ;ew diskussi diversi punti, sal-lum g[adha ma ttie[det l-ebda de/i]joni konkreta. B’konsegwenza ta’ dan, irresidenti g[adhom ikunu filmira ta’ attakki vandali b[al dawn kwa]i kull tmiem il;img[a, b’]ieda g[olja fil-vandali]mu fis-sajf. L-appell tal-Kunsill Lokali tas-Swieqi hu indirizzat lillawtoritajiet biex iwettqu lweg[da elettorali tag[hom u jift[u G[assa tal-Pulizija fisSwieqi mill-aktar fis. Il-Kunsill tas-Swieqi talab ukoll il-koperazzjoni talPulizija biex jissorveljaw iktar bir-reqqa kull parti tal-lokalità.

Ir-rebbie[a tal-HSBC Yes 4 Students online Competition Tliet studenti, Kevin Psaila, Daniel Sammut u Christopher Agius huma r-rebbie[a tal-HSBC Yes 4 Students online Competition li b[ala premju kellha Fuji Digital Camera pprovduta minn Scan Malta. Din il-kompetizzjoni kienet introdotta din is-sena biex tippremja u tinvolvi iktar dawk l-istudenti li huma klijenti tal-HSBC. “ Il - klijenti studenti tag[na huma l - futur ta’ Malta. A[na noffrulhom l-aqwa servizz

ta’ appo;; matul l-kors kollu sal-gradwazzjoni kif ukoll fil-karriera tag[hom. “Permezz tal-kompetenza u l-aspett internazzjonali tieg[u, l-HSBC jg[in lill-istudenti anke meta jkunu barra minn pajji]hom, kemm jekk qed jistudjaw kif ukoll jekk qed ja[dmu. Ir-rigali u l-premjijiet tal-kompetizzjoni tag[na huma biss ;est ]g[ir tal-apprezzament tag[na g[all-istudenti li jag[]lu l-HSBC,” qal il-Marketing Manager tal-HSBC Malta Tonio Mallia, waqt il-pre]entazzjoni tal-premjijiet.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

8 Illum il-:img[a L-ist[arri; tal-opinjoni tal-a[[ar [ames snin urew bl-aktar mod /ar u korrett ix-xejra politika ta’ pajji]na fl-a[[ar [ames snin. Kien hemm st[arri; li ;ie ppubblikat u kien hemm st[arri; li sar u ma kienx ippubblikat.

I]da l-ist[arri;, ippubblikat jew le, wera li l-Partit Nazzjonalista kien qed jitlef l-appo;; filwaqt li l-Partit Laburista kien qed ikabbar l-appo;; tieg[u fost il-poplu li ried bidla. Jien inqis li l-akbar u l-a[jar st[arri; tal-opinjoni huma l-elezzjonijiet li kellna fl-a[[ar [ames snin.

Dan g[aliex il-kampjun hu ferm iktar wiesa’! Hu l-vot tal-poplu li jista’ ma jkunx ta’ mija fil-mija, i]da ]gur ferm inqas mill-ftit mijiet li ji;u intervistati meta jsir st[arri; talopinjoni. L-elezzjonijiet urew bl-iktar mod /ar li l-PN kien qed inaqqas u l-PL kien qed i]id fl-appo;;.

{arsa lejn i/-/ifri tal-a[[ar [ames snin

Filwaqt li fil-Partit Nazzjonalista jridu jaraw x’wassal g[at-telfa tal-a[[ar elezzjoni ;enerali tajjeb li n[arsu ’il quddiem. Fil-[arsa ta’ x’wassal g[at-telfa kul[add irid joqg[od attent li ma jo[loqx di]gwidi fost lmembri u l-partitarji nazzjonalisti. Jien inqis li kien hemm [afna ra;unijiet g[at-telfa talPN, u g[al telfa ta’ dan ilkobor. U[ud mir-ra;unijiet g[at-telfa Fost dawk li ji;u f’mo[[i

hemm il-fatt li l-Partit Nazzjonalista kien ilu filgvern 25 sena b’perijodu qasir ta’ 22 xahar flOppo]izzjoni. Hekk mill1987 il-Partit Nazzjonalista g[amel [ames le;islaturi s[a[. Rekord li ma kellu lebda partit politiku ie[or f’pajji]na. I]da li wassal [afna u [afna nies biex riedu jibdlu, [alli – fi ]mien li kienu f’qag[da tajba – jippruvaw il-;did. De/i]jonijiet iebsa fosthom dik li ting[alaq it-tarzna li kienet qed tiswa lill-poplu madwar €40 miljun fis-sena. Kien hemm ukoll id-de/i]joni dwar it-trasport pubbliku li m’hemmx dubju kienet me[tie;a, i]da li sabet diversi skossi, fosthom il-fatt li g[exieren ta’ sewwieqa ma da[lux g[ax-xog[ol fl-ewwel ;urnata u hekk stennija po]ittiva f’wa[da negattiva. I]-]ieda ta’ €500 fil;img[a li [adu l-Ministri. }ieda li nemmen kien [aqqhom i]da l-mod kif saret ma ni]litx tajjeb spe/jalment meta jkollok min ipin;i kollox ikrah. Anke jekk ilflus li kienu ttie[du t[allsu lura. Is-sabi[a hi li l-Kabinett Laburista tal-lum ser jiswa

lill-poplu [afna miljuni iktar milli kien sewa l-Kabinett ta’ Lawrence Gonzi. Jien nemmen li anke l-fatt li lKabinett kien wie[ed ]g[ir kien ]ball. Anke jekk meta sar kul[add stqarr li Lawrence Gonzi kien [a mi]ura po]ittiva. Il-poplu lmenta u kkudanna meta lMinistri [adu ]ieda. Issa x’ser jag[mel il-poplu meta ser ikollna n[allsu a[na g[attkabbir tal-Kabinett? L-ag[ar kien id-di]gwid intern fejn g[aliex il-gvern kellu ma;;oranza ta’ si;;u wie[ed biss kien hemm deputati li [atfu l-okka]joni biex jag[mlu [sara lill-gvern. Biex i]ommuh skjav tag[hom. Nies li l-PN m’g[andux b]onnhom. U li g[andhom jkunu ta’ lezzjoni li meta ji;u biex ikunu a//ettati kandidati biex jikkontestaw mal-PN g[andu qabel xejn isir e]ami birreqqa tal-identità tag[hom. Il-;urnata minn filg[odu turi Fl-elezzjoni ;enerali tal2008 il-Partit Nazzjonalista tilef il-ma;;oranza assoluta tal-voti tal-poplu Malti u G[awdxi. Biss il-Partit

Laburista kellu voti inqas mill-PN u hekk, b[ala ri]ultat ta’ emenda fil-kostituzzjoni, darba ma kien hemm ebda partit politiku ie[or li ele;;a deputati, il-Partit Nazzjonalista b[ala l-partit b’ma;;oranza relattiva fforma hu l-gvern u mexxa hu l-pajji]. Tajjeb infakkar li din kienet l-ewwel le;islatura mill-1987 fejn partit politiku [a l-gvern tal-pajji] ming[ajr ma;;oranza assoluta ta’ voti. Fl-istess jum tal-elezzjoni ;enerali saru l-elezzjonijiet g[all-Kunsill Lokali u hawnhekk il-Partit

Nazzjonalista mar ag[ar g[ax kiseb 46.1 fil-mija tal-voti. G[alhekk inqis li bdejna [a]in il-le;islatura. Biss mhux biss bdejna [a]in i]da ssuktajna [a]in minkejja dak kollu tajjeb li g[amel l-gvern ta’ Lawrence Gonzi. U g[amel tajjeb! Tant tajjeb li min ;ie warajh ser ikompli fuq dak li wettaq. Anke fuq l-a[[ar ba;it talgvern ta’ Lawrence Gonzi! L-ewwel test g[all-gvern Nazzjonlista ta’ Dr Gonzi kienu l-elezzjonijiet talKunsilli Lokali tal-2008, dawk tal-24 ta’ Awwissu. Hawnhekk il-Partit Nazzjonalista ni]el minn 49.3% g[al 48 %. Forsi [afna jirra;unaw: u iva tistenna li l-poplu jag[ti vot ta’ protesta wara elezzjoni ;enerali. Ix-xejra baqg[et tmur g[all-ag[ar. Lelezzjonijiet tal-Kunsilli Lokali tal-2009 il-PN ni]el g[al 44.2%. Il-qieg[ il-Partit Nazzjonalista la[qu flelezzjonijiet g[all-Parlament Ewropew. Dawn saru f’:unju 2009 u l-Partit Nazzjonalista g[odos g[all-ag[ar ri]ultat tieg[u f’bosta snin meta kiseb 40.5% tal-voti. Ri]ultat simili jmur lura g[all-1955 meta lPartit Nazzjonalista kiseb 40.2%. I]da anke dak kien la[jar ri]ultat mill-1947, u mhux l-ag[ar! L-istampa l-kbira Minn dak ir-ri]ultat il-PN irpilja xi ftit. Mhux [afna. Flelezzjonijiet g[all-Kunsilli Lokali tal-2012 il-Partit Nazzjonalista tela’ bi ftit g[al 41.8% u fl-a[[ar elezzjoni ;enerali g[al 43.3%. I]da ddistakk g[adu kbir [afna. Dak g[all-istampa l-kbira. Hemm imbag[ad l-istampa ]]g[ira. Dik li to[ro; mirri]ultati tal-elezzjonijiet tal-

Statistika li turi l-persenta;; tal-voti li l-Partit Nazzjonalista [a matul dawn l-a[[ar elezzjonijiet

Kunsilli Lokali. Hawnhekk ilPN baqa’ bejn wie[ed u ie[or fejn kien is-sena l-o[ra flelezzjonijiet tal-Kunsilli. I]da l-paragun irid isir malelezzjonijiet tal-istess lokalitajiet fl-2009. Hemm kunsilli fejn il-Partit Nazzjonalista li mill-2009 ’il hawn ]ied fil-voti. Dawn jinkludu r-Rabat, G[awdex (+1.3%), il-Gudja (+4.2%), lG[arb (+8.1%), il-Kalkara (+2.8%), Marsascala (+0.8%), l-Imsida (+1.2%), Naxxar (+0.4%) u r-Rabat, Malta (+0.4%). Hemm min baqa’ flistess ilma b[al Bormla, {a]]abbar, Mellie[a (-0.8%), ilBelt Valletta (-1.2%) u lImtarfa (-0.6%), fejn ukoll anke tlifna l-ma;;oranza. I]da hemm fejn naqqasna, u iktar mill-medja. Dawn illokalitajiet jinkludu Birkirkara (-2.9%), fejn anke tlifna l-ma;;oranza, l-Im;arr (-5.2%), l-Imqabba (-7.7%), Tal-Pietà (-4.5%), Ta’ Sannat (-8.0%), Sta Venera (-5.2%), Tarxien (-5.9%). Lokalitajiet fejn il-Partit Nazzjonalista Meta nara dawn illokalitajiet fejn il-Partit

Nazzjonalista mar a[jar millewwel ti;i f’mo[[i l-Gudja. Hawnhekk il-Partit Nazzjonalista ]ied 4.2% f’zona u distrett elettorali mxaqleb lejn il-Partit Laburista. Jien m’g[andi ebda dubji li wara x-xejra po]ittiva fil-Gudja hemm il-kandidat Mark Anthony Sammut, kandidat ]ag[]ug[ mimli ener;ija u entu]ja]mu li smajtu jitkellem u hu konvin/enti. Wie[ed irid jara x’wassal biex il-Partit Nazzjonalista tilef fortizzi b[al Birkirkara. TalPietà u San :wann. Minkejja li ma er;ajniex irba[na ilMellie[a, din il-lokalità li

minn Joe M. Zahra joe.zahra@live.co.uk

elezzjoni tmur na[a u elezzjoni o[ra tmur o[ra, xorta inqisha storja ta’ su//ess. Hawnhekk fl-elezzjoni tal-2009 dan iddistrett il-Partit Nazzjonalista reb[u bi 48.5%. Din id-darba il-Partit Nazzjonalista naqqas 0.8%. I]da nista’ ng[id li bil[idma tas-Sindku Robert Cutajar, illum deputat Nazzjonalista li ]gur ikkontribwixxa biex il-PN ]amm tliet deputati fil-tnax-il distrett elettorali. Is-su//ess marbut mal-kandidati M’hemmx dubju li f’[afna ka]i s-su//ess hu marbut malkandidati. I]da dawn jistg[u

biss jikkontribwixxu lejn reb[a, jew li titwaqqaf emora;ija. Ir-ra;unijiet g[aliex partit jitlef huma [afna. Tista’ tasal g[al u[ud minnhom. I]da ]gur mhux g[alkollox. L-importanti hu li meta partit jitlef, anke bilmod li tilef il-PN fl-a[[ar elezzjoni, kul[add ixammar il-kmiem, jieqaf jeqred u jibda ja[dem. Dejjem hekk inbidlu lminoranzi f’ma;;oranzi. U hekk irid ji;ri fil-[ames snin li ;ejjin. Il-PN irid ja[dem mhux biss fost il-partitarji tieg[u, i]da l-aktar fost dawk li jibdlu l-partit skont kif jidhrilhom xieraq. Dawn jidde/iedu mhux biss fuq dak li jkun wettaq ilgvern tal-;urnata, i]da fuq ilproposti. Dawn huma li jidde/iedu elezzjoni. Numru li kulma jmur qed jikber.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 25965460 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

It-tifsira ta’ konsultazzjoni g[al Gvern Laburista “Tista’ ma taqbilx mag[na i]da tista’ ta[dem mag[na”. Hekk kienet l-g[ajta ta’ Joseph Muscat waqt il-Kampanja Elettorali, xi [a;a li kienet tinstema’ [elwa, g[ajta ta’ g[aqda, imma qas biss g[addew tliet ;img[at li din l-g[ajta ma ntesietx mhux talli hekk biss talli issa anke fejn tid[ol ilkonsultazzjoni jidher li dan il-pro/ess isir biss fejn u kif jaqbel biss lill-Gvern ta’ Joseph Muscat.

Il-[atra ta’ An;lu Farrugia b[ala Speaker

Ftit sig[at biss wara li Joseph Muscat in[atar Prim Ministru ta’ Malta, An;lu Farrugia kien deher tiela’ t-tara; ta’ Kastilja fejn kien ing[ad li l-Prim Ministru offrielu l-kariga ta’ Speaker tal-Kamra tarRappre]entanti. A[bar li [afna interpretawha b[ala mossa biex Muscat isewwi l-[sara li g[amel lil An;lu Farrugia meta ;ieg[lu jirri]enja minn Deputat Mexxej tal-Partit Laburista. Dakinhar An;lu Farrugia ddeskriva din il-mossa b[ala qtil kiesa[ u biered u kien semma’ wkoll kif kuntratturi kbar kienu qrib [afna tal-Partit immexxi minn Joseph Muscat. G[addew il-jiem u din l-a[bar kompliet tinfirex u kienet konfermata uffi/jalment u b’hekk issa l-eks deputat mexxej tal-Partit Laburista se jkun qed

jie[u din il-kariga hekk importanti g[addemokrazija ta’ pajji]na. F’din l-g[a]la l-Oppo]izzjoni fl-ebda [in ma kienet ikkonsultata bil-kontra g[al dak li kien ;ara fl-2008 meta l-Gvern ta’ dak i]-]mien immexxi mill-Partit Nazzjonalista kien offra l-kariga ta’ Speaker lil Charles Mangion, offerta li l-Partit Laburista, ma kienx a//etta. Illum mhux talli offrewha lill-Oppo]izzjoni i]da baqg[u g[addejjin minn fuq kul[add b’g[a]la li kif kien ]velat, se tkun qed i;;ib vot kontra millOppo]izzjoni. Attitudni arroganti li xejn ma tawgura tajjeb g[all-[idma fil-Parlament f’din ille;i]latura. John Bencini fl-MCESD

{atra o[ra li fiha tispikka l-konsultazzjoni finta, f’dan il-ka], kienet dik tal-[atra ta’ John Bencini b[ala Chairperson tal-MCESD. Reazzjoni li millewwel ;abet o;;ezzjonijiet qawwija u l-Gvern ma tax widen g[as-su;;erimenti li sarulu. Niftakru li John Bencini kien wie[ed minn dawk li waqt il-kampanja elettorali, b’mod partikolari flImqabba, waqt mass meeting tal-Partit Laburista, kien tela’ jfa[[ar lil Joseph Muscat. Fil-[ar;a tal-lum qed naraw kif sitta mill-membri tal-MCESD ma qablux ma din il-mossa tal-Gvern.

Huma sa[qu li seta’ kien hemm ismijiet a[jar minn ta’ Bencini. Id-diversi rappre]entanti tkellmu dwar il-fatt ta’ kif ja[sbu li John Bencini ma g[andux ilkredenzjali bi]]ejjed biex ikun jista’ jmexxi dan ilkumitat. Tajjeb wie[ed jistaqsi x’wassal g[al din il-[atra! Tg[id b[ala ringrazzjament g[all-mod kif Bencini b’mod mill-aktar miftu[ esprima l-appo;; tieg[u g[all-Partit Laburista? Il-[atriet fil-bord tal-MEPA

Il-[atra tal-bord tal-MEPA nissel ukoll kritika lejn il-mod ta’ kif in[atru l-membri. Dan sa[qu sa[ansitra membru ta’ g[aqda Ambjentali, lin;inier Marco Cremona, li minkejja li filKampanja Elettorali kien mistieden kemm -il darba mill-istazzjon tal-Partit Laburista biex jitkellem dwar il-proposti ta’ Muscat, issa li g[addiet lelezzjoni, l-g[aqda li jirrappre]enta hu ma kinetx biss konsultata fil-[atra ta’ dan il-bord. Kemm kien kliem sabi[ li smajna fil-Kampanja Elettorali, tiskanta u tinxef kif issa li g[adda kollox, qed naraw stil ta’ politika totalment differenti minn dak imwieg[ed. Politika ta’ konsultazzjoni ta’ kif jaqbel lill-Gvern u g[a]liet ta’ kif jaqbillu minkejja opinjonijiet u su;;erimenti li jindikaw g[a]liet a[jar g[ad-diversi rwoli.

Bidu ta’ dilettanti]mu u parti;jan Meta Joseph Muscat kien qalilna waqt il-kampanja elettorali li jekk jitilg[u filgvern ‘they will hit the ground running’ – ji;ifieri li jibdew xog[olhom b’[effa kbira ma kienx qalilna x’kellu f’mo[[u. Imma issa nafu x’kienet tfisser dik l-espressjoni. Li jke//u lil dawk li jista’ jkun ma jaqblux mag[hom minn xi po]izzjoni fis-servizz /ivili – b[alma g[amlu lis-segretarji permanenti – u jippremjaw lil diversi persuni li g[enuhom tul is-snin fl-oppo]izzjoni u lil dawn f’[effa kbira jla[[quhom f’po]izzjonijiet kif kien ippjanat minn qabel l-elezzjoni. Passi politi/izzati L-ewwel passi tal-Gvern Laburista se jwasslu g[asservizz /ivili politi/izzat. Li

Ministru jibni madwaru tim li jkollu l-fidu/ja tieg[u ma fiha xejn [a]in anzi hi xi [a;a mistennija. I]da s-servizz /ivili qieg[ed hemm biex jiggarantixxi /erta kontinwità mal-bidla tal-gvern. Hemm [afna [wejje; o[ra g[addejjin li mhux qed jidhru. Diversi diretturi filministeri li g[andhom kuntratti fissi sabu li f’daqqa wa[da fil-uffi//ju tag[hom tpo;;iet skrivanija o[ra b’persuna li qieg[da hemm f’isem il-Ministru. Ta[sbux li din xi [a;a ;dida. Meta Alfred Sant kien jifta[ar li huma kien tajjar lil [add mill-po]izzjoni li kellu fl-1996, dak li qed ji;ri llum kien ;ara wkoll fi ]mienu. Tkun [a;a sewwa li xi membru mill-Oppo]izzjoni jistaqsi fl-ewwel seduti talParlament kif u kemm qed

Mhux ta’ b’xejn li nhar il-{add li g[adda t-Times, wara li [arset dwar kif saru /erti [atriet fis-servizz /ivili u dwar it-tne[[ija ta’ /erta persuna idonea mill-Kumitat Ornis, staqsiet jekk Joseph Muscat hux kollu paroli u sustanza xejn

jit[allsu dawn it-talin li qed jag[mlu xog[ol ta’ “shadow directors” u fuq liema kriterji ;ew mag[]ula. Illum nafu wkoll li Joseph Muscat ma kienx serju meta tul il-kampanja elettorali kien jippontifika dwar ilmeritokrazija. B’liema kriterji meritokrati/i n[atru persuni li llum ing[ataw poteri f’diversi ministeri? Biex ma nsemmux lil Franco Debono li anke ssens komun kien jitlob li din il-persuna ma tin[atarx b’mod li to[loq diffikultajiet g[all-oppo]izzjoni li ta[dem mieg[u. Muscat pa/pa/ [afna qabel l-elezzjoni i]da issa li g[andu l-poter f’idejh qed juri li dawk kienu biss paroli g[allgallerija. Lanqas biss ma kkonsulta ma’ Lawrence Gonzi dwar il-[atra talIspeaker tal-Parlament. G[ala An;lu Farrugia? G[ala Speaker minn barra l-Parlament meta l-gvern g[andu ma;;oran]a ta’ disa’deputati? L-etika^

Kemm lablab Joseph Muscat dwar l-importanza tal-etika – fejn hi l-etika meta s-sie[ba ta’ Ministru blapprovazzjoni ta’ Muscat

innifsu se t[ares lejn ‘landament’ tal-Ministeru tieg[u? Xi tfisser e]attament din il-po]izzjoni? X’se jsir minnha l-kunfidenzjalità? Fejn hi l-professjonalità? Bir-ra;un kull ;urnalist talaffari tieg[u g[andu jistaqsi – min qed tassew imexxi f’xenarju b[al dan? Mhux ta’ b’xejn li nhar il{add li g[adda t-Times, wara li [arset dwar kif saru /erti [atriet fis-servizz /ivili u dwar it-tne[[ija ta’ /erta persuna idonea mill-Kumitat Ornis, staqsiet jekk Joseph Muscat hux kollu paroli u sustanza xejn. Na[seb li t-Times setg[et waslet biex tirrispondi dik ilmistoqsija fi ]mien aktar opportun. Renjar tad-dilettanti]mu X’u[ud minna li segwew lil Joseph Muscat f’dawn l-a[[ar snin konna wasalna g[allkonklu]jonijiet tag[na.

Dan hu gvern li qed jag[ti l-impressjoni li hu dilettant. G[andna Ministru g[allFinanzi li ta l-kunsens tieg[u fl-og[la istituzzjoni talEwropa li kollox sewwa li //ittadini ?iprijotti jintalbu li j[allsu mill-flus depo]itati f’kontijiet bankarji b[ala kundizzjoni biex ?ipru

minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt

jing[ata g[ajnuna finanzjarja. G[andna Ministru tal-Intern li tkellem dwar kaw]a filqorti li g[ad trid tibda tinstama’ u li hu stess hu involut fiha u li g[adda kummenti dwar x‘sentenza tista’ tirri]ulta minn dan ilka]. Mhux biss i]da bi kliemu wera diver;enza ma’ dak li esprima b’mod dirett il-Prim Ministru tieg[u dwar il-piena kriminali f’kaw]i ta’ libell. S’issa d-dilettanti]mu u lpati;jani]mu qed jirrenjaw bil-kbir.


IN-NAZZJON II-:img[a, 5 ta’ April, 2013

10 Opinjoni

L-G[id u l-qawmien fil-[ajja Is-sena litur;ika timxi malbniedem, g[ax il-bniedem ukoll g[andu b]onn iqum u jitlaq jimxi. L-G[id i;ib il-ferh spiritwali tieg[u, g[ax i[alli warajh ]mien ta’ thejjija u ta’ penitenza. Kien ]mien dan, li fih tg[akkisna biex nibdew mixja a[jar minn qabel. Dejjem infittxu li mmorru a[jar g[ax bi]-]mien inrabbu s-sadid anke spiritwalment, u nkunu ne[tie;u li nitfarfru u ni;;eddu. Forsi g[andna b]onn nersqu lejn isSagramenti. Il-Qawmien ta’ Kristu, jixhed g[al dak kollu li hu kien qal u g[amel qabel. Ifisser li kollox kien veru. U qam millmewt. Lanqas il-mewt ma ]ammitu lura. Ka[[luh filblat, u po;;ew l-g[assa, imma xorta [are; minn hemm, [aj. Flimkien mal-Papa l-;did, Fran;isku, jg[allimna li [add, imma [add, ma g[andu jaqta’ qalbu mill-[niena ta’ Alla. Alla ma jieqaf qatt ja[fer — a[na biss, li ng[ejjew nitolbu ma[fra u nemmnu fiha. Fil-[ajja dejjem tajjeb li tag[mel bidu ;did, kultant. Qisu spring-cleaning personali. Imma nistg[u nkunu mkissrin g[al [afna ra;unijiet fil-[ajja tag[na, u l-ispirtu talG[id i[ajjarna biex nerfg[u rasna. Bniedem jitkisser Il-mard ikissirna kultant, u anke l-inkwiet fil-familja. Naf

[afna persuni li g[andhom b]onn iqumu mill-vojt, tg[abija, inkwiet, jew kump-

minn Norbert Ellul-Vincenti nibit2@gmail.com

Ix-xema, thares lejha, tkun taf bejn wie[ed u ie[or kemm g[ad baqag[lha, imma jista’ ji;i r-ri[ u jitfieha, jew tin[araq il-ftila, kif ;ieli ji;ri

likazzjonijiet tag[hom. U mhux dejjem tista’ tin[all b’daqqa ta’ ri]oluzzjoni wa[da. Hemm fejn trid te]amina l-[ajja tieg[ek sewwa, tara fejn stajt ]baljajt (jekk ]baljajt) u tqis lim[abba ta’ Alla u ta’ dawk ta’ madwarek (fejn g[adek issib xi m[abba). M’hemmx ag[ar milli wie[ed isib ru[u isfel nett, tort tieg[u jew mhux tort tieg[u. Tama hemm dejjem.

Kul[add jipprova mhux biss jixxala imma jag[mel xi [a;a g[all-;id, inkella x-xema tal-[ajja tin[ela fix-xejn

Imma xi kultant irridu lg[ajnuna — il-veri [bieb, ilkunsillier, sa/erdot, imma fuq kollox irridu nag[rfu min a[na u ta’ min a[na u ta[t min a[na (Alla li je]isiti anke jekk warrabnieh). U hi x’inhi l-problema tag[na, insibu li a[na bnedmin prezzju]i, uni/i u mi;jubin minn Alla. U qed ng[id hekk mhux biss g[al sitwazzjonijiet purament spiritwali imma anke o[rajn ta’ [a]en, mard, tradimenti ta’ [bieb jew partners, nuqqas tas-su//ess fi]]wie;, fuq ix-xog[ol, filfamilja, fl-ulied, jew fil-[ajja ta’ kuljum tag[na. Anke lartista u l-kittieb, g[andhom il-parali]i tag[hom.

I]-]mien tal-G[id jesprimi dan i/-/iklu fil-[ajja tag[na, li nkunu rridu xi [a;a a[jar milli a[na jew li g[andna. Irridu ni//aqalqu, irridu nitjiebu, irridu nifhmu a[jar x’qeg[din nag[mlu f’din iddinja. Irridu nafu kif nistg[u nu]aw a[jar i]-]mien li baqag[lna, g[ax ftit ftit nibdew nindunaw li l-[ajja hi b[al xena tixg[el, li ftit ftit qed tin[ela. Il-[ajja bhal xema Ix-xema, t[ares lejha, tkun

taf bejn wie[ed u ie[or kemm g[ad baqag[lha, imma jista’ ji;i r-ri[ u jitfieha, jew tin[araq il-ftila, kif ;ieli ji;ri. L-a//identi ji;ru mhux biss

lix-xema. {add ma jaf kemm g[ad baqag[lu [ajja. Il-vi]joni tal-[ajja vera, Nisranija, tg[allimna li nemmnu jew ma nemmnux kul[add g[andu ]mien limitat, u [add ma jaf b’kemm. {add ma je[lisha. Imma l-[ajja hi ]mien ta’ profitt. Hi opportunità, possibbiltà, avventura. Hi sabiha, g[ax id-dinja hi sabi[a, u [add m’g[andu jtajjar [ajtu fil-vojt. Kul[add jipprova mhux biss jixxala imma jag[mel xi [a;a g[all-gid, inkella x-xema tal-[ajja tin[ela fix-xejn, biex tlellex, imma mhux biex, per e]empju, tabib jew nurse, fiddawl tag[ha, jikkura ;isem mg[attan. Il-kuntentizza ma ssibhiex billi to[ro; b[al dak il-filosofu Grieg, bil-fanal f’idejk. Ma ssibx il-kuntentizza billi tfittex li tkun kuntent. Tkun qisek min ikun bil-;u[ u joqg[od ja[seb fuq il-[ob]. Biex tkun kuntent trid timxi bl-im[abba u tag[mel dak li t[obb verament, titbieg[ed minn dak li tobg[od (iddroga, l-inkwiet, l-inkejja) u tag[mel il-;id u t[enn g[al min hu inqas minnek. U ssib li tkun kuntent.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

. .

?irasa#Ittri 11

Nitlob lill-awtoritajiet BHAC-CIRASA... tas-sa[[a jintervjenu Victor Camilleri

Sur Editur, B[ala pazjent intitolat li nie[u b’xejn il-medi/ina talglaucoma – biex nippre/i]a, qtar li jrid isir b’mod regolari darbtejn kuljum – nixtieq ng[id li g[al dawn l-a[[ar xhur kont qed insib diffikultà biex ning[ata din il-medi/ina mill-isptar. Minn Novembru ’l hawn bdejt ning[ata medi/ina simili, i]da mhux dik li ordnali l-professur, li kellha lisem Ezopt. Meta u]ajt dan il-qtar

Tidher /ara

Sur Editur, Tidher /ara kif se jkun qed ja[dem dan il-Gvern Laburista, dik li l-ewwel jiltaqa’ mal-GWU u mbag[ad ji;u l-o[rajn, unions o[rajn u korpi kostitwiti o[rajn. Dan m’hu xejn g[ajr ilprivile;; li tibqa’ tgawdi l-GWU kull darba li jkun hemm Gvern Laburista. Rajna laqg[at kuljum bejn il-GWU u l-Ministri. Ma rajt ebda laqg[a ma’ xi union o[ra! Din hi sitwazzjoni inkwetanti u taf to[loq ukoll inkwiet bejn il-gvern u s-settur trejdunjonistiku. It-tort nag[tih lil dan il-gvern li di;à qed juri kemm mhux il-gvern ta’ kul[add.

A.Bonnici Birkirkara

irri]ulta li ma kienx qed jaqbel mieg[i u batejt minn irritazzjoni kbira f’g[ajnejja. Il-professur ordnali biex ner;a’ naqleb g[all-qtar ori;inali. Issa qed ikolli nixtrih – jiswa €12.81. Ni;bed lattenzjoni li jien pensjonant u g[aldaqstant qed nitlob ra;uni g[aliex m’g[andix ning[ata lqtar li jaqbel mieg[i. :bidt l-attenzjoni talispi]erija minn fejn ni;bor ilmedi/ini bis-sistema talIspi]erija tal-G[a]la Tieg[ek,

u t-twe;iba kienet li ma jistax jipprovdili l-medi/ina li taqbel mieg[i u li ma jistax jag[ti medi/ini mill-istock tieg[u. Nistenna li l-awtoritajiet tas-sa[[a jintervjenu u jsibu rimedju ;ust g[al dawn ilka]i, li g[alkemm jistg[u jkunu ftit, huma ta’ detriment g[as-sa[[a tal-persuna, b[alma hu fil-ka] tattrattament ta’ g[ajnejja.

V. Falzon

Il-{amrun

Super Mario ta’ Malta Sur Editur, L-Italja g[andhom dak li jsej[u Super Mario, Mario Balotelli. Malta wkoll g[andha s-Super Mario tag[ha, Mario Cutajar li, wara li l-Gvern Laburista [atru Segretarju Permanenti Prin/ipali ji;ifieri l-Kap ta/?ivil, issa [atru wkoll deputat chairman tal-MCESD. Alla jbierek dawn il-laburisti kemm ;ew im]ejna b’doni kbar! Jista’ l-Gvern Laburista tat-trasparenza jg[idilna kemm Super Mario ta’ Malta se jkun qed ida[[al minn dawn il-hatriet? U sadattant il-Gvern

Laburista kompla ghaddej bilmizuri divizivi tieghu. Fost lghexieren ta’ [atriet politici, f’dan il-kuntest jispikkaw dawk ta’ Franco Debono, An;lu Farrugia u John Bencini, hatriet li jkomplu jirrredikolaw l-elo;jati meritokrazija, trasparenza, konsultazzjoni u ghaqda nazzjonali. L-ahhar bill board tal-Labour kien: Ninghaqdu ghall-bidla! Forsi kien ikun ahjar li kieku kien: Ninbidlu ghall-firda! Ma jafux ahjar!

G. L. Camilleri Il-Furjana

Jekk se ssuq... Tixrobx

Irrid insellem lil sie[bi Victor Camilleri l-Editur ta’ il-Mument. Wara erbg[in sena fil-;urnali]mu se jirtira. Victor Camilleri kien wie[ed mill-ewwel nies li ltqajt mag[hom filPartit Nazzjonalista. Na[seb kien xi l-1982. Dak i]-]mien kien Editur ta InNazzjon. Victor g[amel [ajtu ja[dem fil-;urnali tal-Partit Nazzjonalista. Kien Editur ta’ In-Nazzjon fi ]minijiet diffi/li. Meta ;urnalisti u edituri kienu ji;u arrestati. Me[uda d-Depot. U msawta. Kien ]mien meta ta[t ir-re;im ta’ Mintoff ma kienx hawn libertà talespressjoni. Li tkun editur jew ;urnalist ta’ ;urnal talPN kien ifisser li qed tissogra. U tissogra bilkbir. Nibqa’ ng[o]] diversi memorji ta’ [idma li wettaqt vi/in Victor Camilleri. Insemmi biss ilhijack tal-Egypt Air. Lin/identi tal-barrani. Il-qtil ta’ Raymond Caruana. Ilframe-up ta’ Pietru Pawl Busuttil. Ir-reb[a Nazzjonalista tal-1987. In/identalment, l-ewwel involviment tieg[i fil-Partit Nazzjonalista kien meta Victor Camilleri [ajjarni nikteb artiklu g[all-pa;na “I/-?irasa”. Li dak i]]mien kien jie[u [siebha Peppi Azzopardi. Dak lartiklu kien il-bidu tal[idma tieg[i fil-PN. Issa Victor se jirtira. Jirtira mix-xog[ol formali iva. I]da ]gur li fadallu [afna x’jag[ti. Hu bniedem mog[ni bl-esperjenza. Listorja ri/enti ta’ pajji]na g[exha. U wassalha g[and il-qarrejja. Grazzi ta’ kollox Vic. U awguri mill-qalb. L-audit tal-Lejber

Joseph Muscat qed jurina bi/-/ar xi tfisser “Malta tag[na lkoll”. L-audit li kienet semmiet Helena Dalli qabel l-elezzjoni beda. U miexi sew. Di;à tajru ruxxmata nies. U po;;ew minflokhom ilpampaluni tag[hom. Reb[u l-elezzjoni bl-g[ajta li lkarigi pubbli/i jimtlew b’sej[a pubblika. Ma saret ebda sej[a pubblika. Qabdu nies Laburisti mag[rufa. U [atruhom f’karigi pubbli/i. G[alhekk je[tie; ning[aqdu u nibdew na[dmu b[ala Oppo]izzjoni. Irridu nkunu ffukati fuq x’inhu jag[mel il-gvern. Nikkritikaw u nifqulhom fejn hemm b]onn. Jekk ma nitkellmux a[na b[ala Oppo]izzjoni

minn Mario Galea

mhu se jitkellem [add. S’issa l-Oppo]izzjoni is getting away with murder. Il-figolli ta’ San Vin/enz Il-k/ina ta’ San Vin/enz hi k/ina tajba [afna.

Jippreparaw xejn anqas minn 2,800 ikla kuljum. Imexxi din il-k/ina hemm Karmenu Ellul. Hu bniedem leali lejn lanzjani. Ja[dem bi lsienu barra. Ja[dem [inijiet twal. Anqas il-leave tieg[u ma jie[u. F’konferenza tala[barijiet li g[amlet ilMinistru Marie Louise Coleiro Preca kkritikat pubblikament il-figolli li saru fil-k/ina ta’ San Vin/enz. Qaluli li sa[ansitra talbet ir-ri/etta biex tara kif in[admu dawn il-figolli. Ma nifhimx kif ilMinistru w]at konferenza tal-a[barijiet biex tattakka l-k/ina ta’ San Vin/enz. Tkun qed tag[mel ]ball kbir jekk taqbad ma’ Karmenu Ellul li jmexxi lk/ina ta’ San Vin/enz. Jekk jitlaq hu jbatu rresidenti ta’ San Vin/enz. Lil Karmenu Ellul u linnies tieg[u tal-k/ina ner;a’ nsellmilhom. Nirringrazzjahom mill-;did g[as-servizz mill-aqwa li dejjem taw lir-residenti ta’ San Vin/enz. Min ja[dem, rikonoxximent [aqqu. Mhux li ji;i m]ebla[ pubblikament. Bejn ;uvni u tfajla Din ;rat vera. E]att wara l-elezzjoni ;uvni Laburist li taf it-tifla Nicole mar fuq tfajla Nazzjonalista. Bidda[ka qallha: “Hawn [i kif int? Xi tkaxkira [adtu! Isma’ minni mur ixtri lBlue Pain Relief. Dak tajjeb g[at-tkaxkira.” It-tfajla Nazzjonalista

kienet pront daret fuqu u qaltlu: “Hekk se nag[mel. Se nisma’ minnek. Se mmur nixtri l-Blue Pain Relief. G[ax int taf xi jfisser.”


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

12 ?irasa#Ittri

Il-{add> 65 sena anniversarju mit-twaqqif tal-G[aqda Dinjija tas-Sa[[a (WHO) minn Clinton Sammut clinton.sammut@media.link.com.mt Ta’ spiss smajna dwar xi pajji]i kollha tan-Nazzjonijiet madwar id-dinja. rapport jew statistika ma[ru;a Uniti, 61 b’kollox, iffirmaw lMatul is-snin il-WHO [adet mill-World Health numru ta’ passi u waqfet istatut favur it-twaqqif ta’ din Organisation jew kif nafuha numru ta’ programmi relatati l-G[aqda u mal-qbil tala[na l-G[aqda Dinjija tasmat-twaqqif u l-qerda ta’ kostituzzjoni tag[ha. Din Sa[[a. Ta’ spiss nisimg[u /ertu mard, fosthom billi fiskienet l-ewwel g[aqda dinjija dwar l-importanza ta’ din lli kienet se tiffoka fuq it-tema sena 1947 varat programm ta’ g[aqda fil-qasam tas-sa[[a informazzjoni fuq diversi tipi tas-sa[[a u fejn kull membru fuq livell globali u kull stat ta’ mard, fejn fl-1950 segwa tan-Nazzjonijiet Uniti sar i[ares lejn din l-g[aqda programm ta’ tilqim kontra tmembru tag[ha. b’mod po]ittiv g[ax jaf tuberkolo]i bil-va//in BCG u L-istatut flimkien malkemm tiswa ta’ ;id. kostituzzjoni tal-g[aqda bdew fl-a[[ar fis-sena 1955 nediet I]da filwaqt li nafu kemm programm bl-intenzjoni li jiffunzjonaw g[all-ewwel hi importanti u kemm swiet tinqered il-marda tal-Malaria darba fis-7 t’April 1948 meta ta’ ;id g[al miljuni kbar ta’ l-a[[ar membru, is-26 wie[ed i]da l-o;;ettivi ;ew mibdula. nies madwar id-dinja Fl-1965 l-WHO ippublikat sar membru tal-G[aqda spe/jalment li bis-sa[[a tall-ewwel rapport tag[ha dwar Dinjija tas-Sa[[a, filwaqt li programmi tag[ha rnexxilha il-kundizzjoni tad-dijabete sar l-ewwel Jum Dinji tasteqred il-marda tal-;idri, Mellitus u t-twaqqif ta’ Sa[[a. xorta wa[da ftit nies jafu kumitat internazzjonali dwar Fl-ewwel laqg[a li saret, dwar kif din l-g[aqda ;iet ir-ri/erka tal-kan/er fejn din mag[rufa b[ala l-World iffurmata u meta. l-istituzzjoni [adet uffi//ju Health Assembly, spi//at flG[ada 7 t’April 2013, idfil-binja tal-g[aqda. 24 ta’ Lulju 1948 fejn ldinja kollha se tkun qieg[da Fl-1974 ;ie mkabbar ilg[aqda ng[atat ba;it ta’ ti//elebra l-Jum Dinji tasprogramm relatat mat-tilqim $5miljun g[as-sena 1949. Sa[[a bit-tema ta’ din is-sena tal-persuni dwar tipi differenti L-ewwel president talhi ‘l-pressjoni’ u fl-istess ta’ mard biex b’hekk ilassemblea kien Adrija ;urnata wie[ed se jkun mentalità ta’ prevenzjoni Stampar filwaqt li d-Direttur qieg[ed ji//elebra l-65 sena tie[u r-ri[ qabel dik tal-kura u :enerali kien appuntat talanniversarju mit-twaqqif ta’ l-bniedem jie[u [sieb tieg[u G[aqda Dinjija tas-Sa[[a din l-G[aqda Dinjija tasnnifsu a[jar. kien [add [lief G.Brock Sa[[a. Fl-1976 b’vot unanimu lChisholm, l-istess persuna li assemblea fejn da[lu [a l-inkarigu biex jikteb ilL-istorja ri]oluzzjoni dwar ilkostituzzjoni tal-g[aqda. Kollox imur lura g[as-sena prevenzjoni g[ad-di]abilità u L-ewwel g[an tal-G[aqda g[al United Nations riabilitazzjoni b’enfasi fuq ilDinjija tas-Sa[[a kien dak li Conference on International kura fil-komunità. Kienet din jitnaqqas it-tixrid ta’ /ertu Organisation, fejn f’din ill-organizzazzjoni li waqfet lmard li dak i]-]mien kien laqg[a diversi pajji]i po;;ew ewwel lista ta’ medi/ini ferm aktar komuni mil-lum u it-tema tas-sa[[a fuq l-a;enda jwassal g[al mewt ta’ eluf ta’ ba]i/i u fejn da[let l-kun/ett tal-laqg[a u eventwalment fit- persuni fosthom itta’ sa[[a g[al kul[add. trattat li g[amlu bl-isema ta’ 1986 bdiet programm Tuberikolosi, il-Malaria u United Nations Charter, qablu mard relatat mas-sess u dan intensiv dwar il-mard tal-HIV li g[andha titwaqqaf u l-Aids fejn twaqqaf grupp biex jag[ti [ajja a[jar lil organizzazzjoni li adulti u b’mod spe/jali lit-tfal bl-isem ta’ UNAIDS bittikkon/entra dwar temi tentattiv li titnaqqas idfosthom b’ikel, ambjent u relatati mas-sa[[a. diskriminazzjoni kontra dawk i;jene a[jar. Fi Frar tal-1946 il-Kunsill il-persuni affettwati b’din ilPermezz ta’ dawn iltan-Nazzjonijiet Uniti talmard qerrieda. programmi fis-sena 1980, laffarijiet ekonomi/i u so/jali Fl-1998, id-direttur ;enerali uffi/jali g[ojla tal-g[aqda g[en fil-formazzjoni tal[abbru li tip ta’ ;idri mag[ruf tal-g[aqda WHO waqt ilistatut ta’ din l-g[aqda, fejn [amsin anniversarju [abbar li b[ala s-smallpox, ;ie meqrud mid-dinja kollha wara li din enfasizzaw fuq il-kelma r-rata ta’ mwiet fost it-tfal kienet tqajmet minn Viktor ‘dinjija’ u mhux kienet naqset u l-aspettattiva Zhdanov, deputat ministru ‘internazzjonali’ dan g[amluh tal-[ajja medja kienet twalet. tas-sa[[a tal-USSR. biex jenfasizzaw li [idmet Dan kien possibbli min[abba Dan wasal biex ]ew; dan l-g[aqda se tkun tirrifletti /ertu programmi li saru miljun persuna fis-sena jkunu b’mod spe/jali bit-tilqim u lfuq livell globali. salvati minn din il-marda qerda kompleta tal-marda talSat-22 ta’ Lulju 1946, il-

L-g[aqda dinjija tas-sa[[a bdiet programm apposta biex tlaqqam in-nies spe/jalment it-tuberkolo]i li kienet tiswa l-[ajjet ta’ miljuni kbar ta’ nies fis-sena

;idri u l-polio. I]da f’dan listess diskors kien ammetta li g[ad baqa’ [afna xi jsir fosthom dwar il-marda talMalaria u l-Kolera. Fis-sena 2000 twaqqaf ilprogramm ‘Stop TB Partnership’ fejn kien ukoll imniedi dokument blo;;ettivi li jintla[qu matul dan is-seklu bl-isem ta’ ‘Millenium Goals’. Fl-2001 twaqqaf programm relatat mal-marda tal-[osba u dan biex jitnaqqsu l-imwiet globali b’68%. Programmi ri/enti WHO tibqa’ t[addan g[al qalbha u b’hekk saru parti mill-[idma tag[ha sitt o;;ettivi: li tibqa tkun il-mexxej ta’ /ertu kri]ijiet relatati mal-

mard u s-sa[[a u tipprovdi s[ubija bejn organizzazzjonijiet differenti inklu] dawk statlitkun stimulu fl-a;enda tar-ri/erka u tkun lg[aqda ewlenija fit-tqassim ta’ dokumenti lid-diversi pajji]i skont il-lingwi uffi/jali tag[hom tipprovdi politika ;dida bba]ata fuq etika u l-fatti tipprovdi normi u standards filwaqt li tippromwovihom u t[arishom tipprovdi assistenza teknika, tkun il-mutur talbidla filwaqt li tibni istituzzjonijiet sostenibbli i]omm g[ajnejha fuq issitwazzjoni tas-sa[[a u tag[mel assessjar tax-xejriet fil-qasam tas-sa[[a. g[al pa;na 13

Il-kwartieri ;enerali tal-WHO li jinsab f’:eneva fejn fl-istess bini jiltaqg[u wkoll numru kbir ta’ kumitati responsabbli g[al diversi oqsma tas-sa[[a


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

Opinjoni 13

Il-marda tal-;idri meqruda kompletament minn pa;na 12

Ir-responsabilitajiet li din l-g[aqda g[andha huma vasti minn dawk relatati ma’ mard f’sitwazzjonijiet normali sa ka]i ta’ emer;enza f’/ertu pajji]i b[al meta faqqg[et ilpandemija tal-iswine flu. Lg[an tal-WHO hi li tkompli tnaqqas l-mortalità u l-imwiet madwar id-dinja u li tipprovdi politika ta’ sa[[a fl-a[jar interess tal-pajji] u talindividwu filwaqt li tosserva li dawk il-pajji]i li huma [ielsa minn xi mard partikulari ma jer;g[ux ikunu affettwati. Matul is-snin il-WHO tippubblika diversi studji u rapporti li hi stess ti;bor u tippubblika, dan iwassal biex diversi pajji]i ikollhom aktar informazzjoni dwar mard u prevenzjonijiet ta’ mard biex b’hekk ikunu jistg[u jsa[[u idhom fil-qasam talprevenzjoni jew il-kura. Wie[ed mill-aktar rapporti mag[rufa ta’ din l-g[aqda hi l-pubblikazzjoni tal-World Health Report, l-Eastern Mediterranean Health Journal

u l-Bullettin of the World Health Organisation. Assemblea u l-bord tale]ekuttiv L-assemblea hi l-og[la organu f’din l-g[aqda fejn illaqg[at isiru f’Geneva darba fis-sena probabbli li f’Mejju. F’din il-fora jittie[du

de/i]jonijiet le;islativi fosthom il-[atra tad-direttur ;enerali tal-g[aqda kull [ames snin, il-ba;it u limplementazzjoni tal-politika. Mill-banda l-o[ra l-bord tal-e]ekuttiv g[andu terminu ta’ tliet snin u jara li dak kollu de/i] fl-assemblea jkun mag[mul b’konsultazzjoni mal-esperti kkon/ernati. Il-Jum Dinji tas-Sa[[a Is-7 t’April barra li jfakkar l-anniversarju tat-twaqqif talWHO ifakkar ukoll il-Jum Dinjiji tas-Sa[[a. Dan il-jum beda e]att mat-twaqqif talG[aqda WHO fl-1948. Dan il-jum dinji hu importanti [afna biex tikber il-kuxjenza u l-g[arfien fuq mard

spe/ifiku u li jkun qieg[ed jaffettwa massa kbira ta’ nies

Il-marda tal-;idri li kienet teqred il-[ajja ta’ ]ew; miljun persuna fis-sena madwar id-dinja

Waqt il-konferenza stampa fejn tliet diretturi ta’ kumitati differenti fil-WHO [abbru l-marda qerrieda tal-;idri

madwar id-dinja. Dan il-jum dinji jkun osservat kemm mill-gvernijiet ta’ diversi pajji]i kif ukoll minn diversi g[aqdiet mhux governattivi b’attivitajiet varji madwar pajji]hom. G[al dawn l-attivitajiet [afna nies ta’ kull faxx so/jali jie[du sehem fihom fosthom insibu tfal, ]g[a]ag[, adulti u anzjani. Dan isir peress li kul[add i[oss li din il-;urnata hi partikulari biex wie[ed jie[u ammont ta’

informazzjoni u b’hekk i[ares lil sa[[tu b’mod a[jar. Kull sena l-Jum Dinji jkollu tema partikulari li mhux bilfors tkun relatata mas-sena ta’ qabel i]da tvarja skont i//irkustanzi li dinja tkun g[addejha minnhom b’mod spe/jali l-effett fuq is-sa[[a. Temi ta’ min wie[ed isemmi u fejn l-e]empju u ferm aktar /ar ta’ dak li g[edt huma t-temi li ;ejjin:\ 1995 – Biex tinqered ilPolio madwar id-dinja

1999 – Anzjanità attiva tag[mel id-differenza 2001 – Sa[[a Mentali – inwaqqfu l-esklu]joni u nie[du [sieb 2002 – Mixja favur issa[[a It-tema ta’ din is-sena se tiffoka fuq il-pressjoni g[olja li [afna nies qeg[din jaffa//jaw matul [ajjithom spe/jalment fa]i bikrija tal-[ajja tag[hom. Dan is-su;;ett se jing[ata aktar attenzjoni fil[ar;a ta’ In-Nazzjon g[ada.

Waqt wa[da mil-laqg[at li WHO torganizza relatat ma’ [idmet l-g[aqda u x’passi se jittie[du fil-futur qrib, ;eneralment l-assemblea issir f’Mejju



IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IL-KRI}I TAL-KOREA

L-Amerikani jsostnu l-periklu /ar minn Pyongyang L-Istati Uniti qalet li dalwaqt g[andha tibg[at sistema g[al kontra l-missili lejn il-Gwam, it-territorju tal-Amerikani fl-O/ean Pa/ifiku, b[ala difi]a g[al kontra aggressjoni potenzjali mill-Korea ta’ Fuq komunista. L-a[bar [ar;et anki waqt li l-militar tal-Istati Uniti qed tkompli t[ejji g[al dak li s-Segretarju tad-Difi]a (Amerikan) Chuck Hagel fisser b[ala ‘periklu /ar u reali’ min-na[a tar-re;im fi Pyongyang. Fl-istess [in, l-istampa fil-Korea t’Isfel qalet li l-;ar komunista trasferixxa missila g[al fuq id-distanzi medji lejn il-kosta tal-Lvant u meta ma kienx /ar jekk il-Korea ta’ Fuq hix t[ejji biex tispara dan irrokit inkella g[andhiex ‘biss’ lintenzjoni li tag[mel wirja ta’ sa[[a. Fl-istess [in, il-Korea ta’ Fuq re;g[et – u g[at-tieni jum konsekuttiv – ipprojbiet l-a//ess g[allkumpless industrijali li taqsam malKorea t’Isfel filwaqt li heddet biex tag[laq iz-zona ‘f’ka] li l-Gvern f’Seoul ikompli jinsulenta lil

Pyongyang’. L-a[[ar ]viluppi fil-peni]ola ;eneraw anki l-ansjetà fost is-swieq finanzjarji tad-dinja li sal-lum kienu draw bid-diskors u kummenti provokattivi tal-Korea komunista filkonfront tal-Korea t’Isfel u l-Istati Uniti. Sadattant, l-istrate;isti jaqblu li issa intla[aq livell ta’ tensjoni (filpeni]ola Koreana) li tindika li laffarijiet ma jistg[ux jaqilbu wisq g[all-ag[ar ming[ajr xi sparatura min-na[a g[all-o[ra. Dan meta l-Korea ta’ Fuq komunista irrepetitiet it-theddida ta’ attakk nukleari fuq l-Istati Uniti – bi Pyongyang jispjega li permetta g[al attakk potenzjali min[abba l-istazzjonar ta’ militar Amerikan madwar il-peni]ola Koreana u li l-komunisti jqisu b[ala ‘preludju g[all-possibbiltà ta’ attakk nukleari fuq arthom’. U filwaqt li kelliema g[allArmata tal-Korea ta’ Fuq qalu li ‘Washington kien infurmat’ dwar lattakk potenzjali mill-qawwiet ta’ Pyongyang, g[adu mhux /ar kif din it-’twissija’ setg[et tasal lill-

Amerikani perezz li l-Korea komunista m’g[andha l-ebda rabtiet diplomati/i mal-Istati Uniti. Fl-istess [in, numru ta’ esperti jg[idu li l-Korea ta’ Fuq g[adha ‘snin ‘il bog[od’ mill-kapa/ità li tolqot l-artijiet tal-Istati Uniti b’xi arma nukleari u minkejja li r-re;im ta’ Pyongyang ilu ja[dem g[al g[exieren tas-snin biex jil[aq dan il-livell ta’ theddida. Intant, ir-Russja llum qed tg[id li n-nuqqas ta’ rispett g[ar-restrizzjonijiet tan-Nazzjonijiet Uniti minna[a tal-Korea ta’ Fuq hu ina//ettabbli u li d-de/i]joni ta’ Pyongyang biex jippersisti bil-programm nukleari tieg[u jillimita b’mod radikali l-potenzjal li jer;g[u jibdew ta[ditiet (dwar in-nukleari) li jinvolvu Moska, il-Korej, l-Istati Uniti, il-:appun u /-?ina. Dan wara li Pyongyang, fid-9 ta’ Marzu, /a[ad formalment g[al ri]oluzzjoni tal-Kunsill tas-Sigurtà tan-NU li insistiet biex il-pajji] komunista jwaqqaf il-programm g[all-i]vilupp ta’ armamenti nukleari.

Suldat komunista jittawwal lejn l-attivitajiet tal-;ar mill-villa;; ta’ Panmunjom li jinsab fiz-zona demilitarizzata li tissepara l-Korea ta’ Fuq mill-Korea t’Isfel (Reuters)

L-ITALJA

IX-XATT TAL-PUNENT

Jisfida lil Bersani

Eluf jattendu g[all-funerali

Is-Sindku ta’ Ruma Matteo Renzi [are; jisfida lill-Kap ta/-/entru-xellug Pier Luigi Bersani fejn sejja[ g[al qbil dwar Gvern ta’ koalizzjoni mal-eks Prim Ministru Silvio Berlusconi inkella biex f’:unju issir elezzjoni ;dida. Fl-elezzjonijiet ;enerali tal24-25 ta’ Frar, Bersani reba[ ma;;oranza fil-Kamra tadDeputati i]da mhux fis-Senat, u bir-ri]ultat li l-grupp ta//entru-xellug ma jistax jiggverna wa[du. Bersani falla wkoll fl-isforzi g[al ma;;oranza vjabbli fil-Parlament wara li lMoviment Cinque Stelle warrab g[at-tenattivi tieg[u lejn koalizzjoni li to[ro; l-Italja mill-ista;nar politiku.

Sadattant, Renzi – li f’Di/embru tilef kontra Bersani fil-vot g[all-kandidat li kellu jmexxi li//entru-xellug fl-elezzjoni – ta intervisti lil diversi gazzetti fejn qal li issa huwa lest biex ikun kandidat filprimarji (l-g[a]la interna ta’ kandidati) ;odda g[attmexxija ta’ din l-entità. Qabel, Renzi kien dejjem baqa’ lura milli jisfida lil Bersani, eks politiku komunista, i]da llum jidher aktar determinat li jikkuntesta lillKap ta/-/entru-xellug – u fejn oppona g[all-istqarrija ta’ Bersani li ‘lanqas irid jikkunsidra alleanza politika ma’ Berlusconi, il-mexxej ta/-/entru-lemin’.

Folol ta’ eluf ilbiera[ attendew il-funerali ta’ tliet Palestinjani li kienu jinkludu ]ew; adolexxenti li tilfu [ajjithom waqt sparar millArmata I]raeljana li karatterizza l-ag[ar ka] ta’ vjolenza g[al snin fix-Xatt tal-Punent. L-inkwiet f’dan l-in[awi xprunah il-mewt, nhar itTlieta, ta’ Maysara Abu Hamdeya, pri;unier anzjan li kien qed isofri bil-kan/er u li kien qed jiskonta [abs g[al g[omru f’[abs talI]raeljani. L-Uffi/jali Palestinjani akku]aw lil I]rael b’li ‘]amm lura’ t-trattament dovut lil Hamdeya li lbiera[ ing[ata

funeral bl-unuri militari kollha fil-belt ta’ Hebron. Il-mewt ta’ dan il-pri;unier kien segwit b’in/identi, nhar l-Erbg[a, fejn ]g[a]ag[ Palestinjani waddbu l-bombi

L-I]raeljani jridu ‘jipprovokaw il-kaos’ tan-nar lejn checkpoint talI]raeljani qrib Tulkarm, finna[a ta’ fuq tax-Xatt talPunent, u fejn is-suldati sparaw lura u qatlu ]ew; adolexxeni mill-belt ta’ Anabta. Il-President Palestinjan

Mahmoud Abbas qal li dan l-u]u ta’ forza minn I]rael jindika li l-I]raeljani jridu ‘jipprovokaw il-kaos’ fl-artijiet tal-Palestinjani minbarra li jevitaw kwalunkwe passi lejn ftehim g[all-pa/i. L-a[[ar mew;a ta’ vjolenza ]bruffat ;imag[tejn wara li l-President tal-Istati Uniti Barack Obama g[amel lewwel ]jara uffi/jali tieg[u fir-re;jun u fejn [e;;e; lillI]raeljani u l-Palestinjani biex jer;g[u jibdew itta[ditiet g[all-pa/i li ilhom ]mien sta;nati. Sadattant, Obama, dakinhar naqas milli joffri xi inizjattiva konkreta li kapa/i t[oll l-ista;nar flartijiet problemati/i.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

16

A[barijiet ta’ Barra

A[barijiet ta’ Barra 17 IT-TURKIJA

In/ertezza dwar rapporti li l-PKK se jirtira mill-artijiet ming[ajr l-armi

IL-LIBJA> Uffi/jal tas-sigurtà jimxi qrib pipeline tal-gass wara splu]joni fl-in[awi lejn in-Nofsinhar ta’ Ajdabiyah u meta l-kaw]a ta’ din l-isplu]joni tinsab ta[t investigazzjoni (Reuters)

B[alissa hemm ammont ta’ in/ertezza dwar rapporti fis-sens li Abdullah Ocalan, il-Kap tal-grupp PKK tal-gwerrilji separatisti Kurdi, [e;;e; biex il-;ellieda tieg[u j[allu lit-Turkija ‘ming[ajr ma jie[du l-armi mag[hom’. Intant, u filwaqt li l-allegata sej[a tinkwadra fil-pro/ess g[all-pa/i inti] biex jintemm il-konflitt (li ilu fis-se[[ mill1984) bejn il-PKK u Ankara, il-partit politiku ewlieni tal-Kurdi qed jikkuntesta r-rapporti partikulari. Il-Partit g[all-Pa/i u d-Demokrazija (BDP) li jiffavorixxi l-kaw]a tal-Kurdi spjega li Ocalan kien [ejja ittra dwar issu;;ett tal-irtirar i]da – u kuntrarju g[ar-

rapporti – ma g[addiex din l-ittra lillmembri ta’ delegazzjoni mill-istess partit li marret tarah il-[abs nhar l-Erbg[a. I]da hu anki sinifikanti li l-partit ammetta li Ocalan kiteb ittra dwar idsu;;ett u li skont kelliema ‘kellha tasal mill-aktar fis bid-dettalji b’kollox’. Mhux /ar jekk l-ittra kellhiex tkun indirizzata lillPKK jew lill-entitajiet l-o[ra tal-Kurdi u meta qed jidher li l-i]viluppi dwar l-irtirar se jkunu aktar /ari l-;img[a d-die[la. L-irtirar tal- gwerrilji Kurdi f’/irkostanzi fejn i[allu l-armi warajhom g[andu jitqies b[ala pass sinifikanti lejn it-tmiem talkonflitt li s’issa sewa l-[ajja ta’ ‘l fuq minn 40,000 ru[. Hu minnu wkoll li Ocalan u

ftit uffi/jali Torok biss g[andhom g[arfien dirett tal-pro/ess tal-pa/i u bid-dettalji rappurtati s’issa jo[or;u biss mill-istampa li hi qrib tal-Gvern Tork. Aktar kmieni lbiera[ il-gazzetta Yeni Safak qalet li Ocalan – li ilu mill-1999 mi]mum il-[abs fuq il-g]ira ta’ Imrali, filBa[ar ta’ Marmara – g[adda messa;; ‘g[all-irtirar’ lill-membri tal-BDP li marru j]uruh jumejn ilu. Kien anki mifhum li s-sej[a ta’ Ocalan kellha tasal lit-Tmexxija tal-PKK qalb ilmuntanji ta’ Qandil fit-Tramuntana tal-Iraq u b’osservaturi jqisu l-kontenut talmessa;; b[ala spe/i ta’ ‘kon/essjoni’ lil Ankara.

IL-LIBJA

Jin[elsu pri;unieri wara attakk fuq [abs ta’ Tripli Aggressuri armati lbiera[ attakkaw g[assa tal-pulizija fil-belt kapitali ta’ Tripli u fejn irnexxielhom je[ilsu numru ta’ pri;unieri wara li ‘g[elbu u rabtu’ lill-pulizija fil-post. L-attakk se[[ fid-distrett ta’ Abu Salim lejn il-Lbi/ talkapitali u bil-qawwiet tas-sigurtà Libjani b[alissa qeg[din ifittxu g[all-’kriminali’ li anki fet[u n-nar fuq l-g[assa waqt li kienu g[addejjin bl-azzjoni. Mindu l-Libja fet[et era ;dida, mal-konklu]joni tarrewwixta li waqqg[et ir-re;im tal-eks dittatur Muammar Gaddafi, il-mexxejja Libjani ;odda sabuha diffi/li biex jikkontrollaw lid-diversi gruppi armati li g[adhom iduru qalb iz-zoni u li kemm-il darba qeg[din jie[du l-li;i b’idejhom. Intant, l-in/ident f’Abu Salim jenfasizza l-istat tassigurtà ‘prekarja’ fil-pajji] fejn g[ad hemm [afna armi ji;ru fl-idejn u meta jidher li persuni f’/erti po]izzjoni ta’ awtorità qeg[din jisfaw mira g[al aggressjoni.

I?-?INA> Tajra li ;iet ma[duma b’dedika g[all-Ewwel Imperatur ?ini] Qin Shihuan (ix-xbieha tax-xellug estrem) u l-famu] {ajt il-Kbir (Great Wall of China) tispikka fis-sema fuq il-Park g[all-Wirt Nazzjonali tal-Palazz ta’ Daming, waqt fiera tat-tajr f’Xi’an, fil-provin/ja ta’ Shannxi. Din it-tajra partikulari u mill-aktar spettakolari g[andha tul ta’ xejn anqas minn l-138 metru (Reuters)

L-ISTATI UNITI

Approvati l-kontrolli g[all-armi tan-nar f’Connecticut Il-le;islatura tal-Istat ta’ Connecticut approvat mi]uri g[allkontroll tal-armi tan-nar li skont lattivisti huma fost l-aktar ‘komprensivi’ fl-Istati Uniti. Ir-restrizzjonijiet wiesg[a, il-;odda fost o[rajn, jift[u g[al investigazzjoni fuq ‘il-[ajja u l-istorja’ ta’ kull min

jixtri arma u wara li l-President Amerikan Barack Obama u l-attivisti favur il-kontrolli insistew li l-mi]uri huma me[tie;a ‘g[at-tra]]in talepidemja tal-vjolenza bl-armi tan-nar’. F’Di/embru li g[adda, ]ag[]ug[ armat sa snienu li kien residenti fi Newtown (f’Connecticut), da[al fi

skola primarja fejn feta[ in-nar fuq kull min ;ie quddiemu u sakemm qatel 26 ru[ – g[oxrin minnhom tfal. Minn na[a tag[hom il-gruppi favur id-dritt tal-Amerikani li j;orru l-armi qeg[din jg[idu li l-le;islazzjoni ;dida – li kienet approvata mis-Senat kif ukoll mill-Kamra tad-Deputati

(f’Connecticut) – ‘ma kenitx se tevita l-massakru partikulari’. Intant, l-Assemblea tal-Istat g[addiet il-le;islazzjoni wara dibattitu li dam g[al sig[at u meta (anki) dan ix-xahar, il-Kungress tal-Istati Uniti

mistenni jiddibatti le;islazzjoni ;dida dwar il-kontroll tal-armi.

I?-?INA

T[ejji r-ri]orsi g[al kontra l-influwenza tat-tjur I/-?ina qieg[da timmobilizza r-ri]orsi tul iz-zoni u rre;juni bl-iskop li tikkumbatti virus ;did tal-influwenza tattjur li s’issa qatel erba’ persuni. Dan meta stati ;irien b[al :appun u Hong Kong ]iedu lvi;ilanza kontra l-virus u bilVjetnam qed jipprojbixxi limportazzjoni tat-tjur mi/?ina. Il-virus ;did H7N9 (tal-bird flu) ma jidhirx li jista’ jkun trasmess bejn il-bnedmin i]da l-awtoritajiet f’Hong Kong qajmu stat ta’ alert preliminarju u meta qeg[din jittie[du l-prekawzjonijiet flin[awi tal-ajruport. Intant, l-ajruporti fil:appun tellg[u posters filpunti tal-a//ess b[ala twissija lill-passi;;ieri li jkunu qabdu titjiriet mi/-?ina biex ifittxu l-

attenzjoni medika f’ka] li jissuspettaw li setg[u spi//aw infettati bil-virus. Sal-biera[, fi/-?ina kien hemm total ta’ [dax -il persuna ‘konfermati’ b[ala infettati bl-H7N9 u meta dawn ;ejjin kollha mill-in[awi lejn il-Lvant tal-pajji]. S’issa la[qu mietu erba’ millinfettati u bl-a[[ar fatalità jse[[ fil-ka] ta’ ra;el residenti f’Shangai u li kien ja[dem fissettur tat-tjur. Min-na[a tieg[u, ilMinisteru tas-Sa[[a f’Beijing insista li l-pajji] g[andu jkompli jservi ta’ ‘protagonista’ fil-;lieda kontra l-virus u fejn se ‘jikkordina u j[ejji lis-sistema tas-sa[[a (nazzjonali) s[i[a b’appo;; g[al dan l-impenn’. F’Hong Kong, l-awtoritajiet attivaw il-livell tal-alert

preliminarju skont pjan ta’ t[ejjija g[al pandemija talinfluwenza u li fost o[rajn jimponi monitera;; mill-qrib tal-irziezet fejn jitrabbew tjur; tal-programmi tat-tilqim u ssospensjoni tal-importazzjoni ta’ g[asafar [ajjin mill-ibnadi ta/-?ina. Fl-istess [in, il-Gvern ta’ Beijing mistenni jikkomunika malajr id-dettalji tal-element ;did tal-influwenza tat-tjur lillpoplu kif ukoll ‘lid-dinja ta’ barra’ u wara lmenti li ‘dam jitnikker wisq’ biex jirrapporta l-ka]i (u fost suspetti li lawtoritajiet setg[u tefg[u laffarijiet ‘ta[t it-tapit’). Madankollu l-Gvern ?ini] qed jirribatti li dam biex i[abbar il-ka]i ;odda g[aliex ‘kellu b]onn i]-]mien biex jiddentifika l-virus ;did bi pre/i]joni’.

IT-TAJWAN> Gwardjani tal-kosta Tajwani]i jit[arr;u fl-u]u ta’ machine gun waqt e]er/izzju lejn il-Majjistral mill-port ta’ Kaohsiung. Dan wara li t-Tajwan ]ied vapuri ;odda g[al fuq ir-ronda qrib il-g]ejjer tal-Ba[ar tan-Nofsinhar ta/-?ina li huma mag[rufa b[ala Senkaku mal-:appuni]i u b[ala Diaoyu fi/-?ina (Reuters)


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

18 A[barijiet ta’ Barra

FRANZA

Hollande ikkonfrontat bi skandlu tat-taxxa

Residenti ta’ wie[ed mill-aktar kwartieri foqra ta’ Buenos Aires i[ares lejn l-affarijiet personali tieg[u li nqerdu fl-g[arg[ar (Reuters)

L-AR:ENTINA

Imutu f’g[arg[ar katastrofiku Skwadri tal-emer;enza sal-biera[ kienu qeg[din jippruvaw isalvaw residenti ta’ Buenos Aires u La Plata li ;arrbu sensiela ta’ g[arg[ar qattiel b’konsegewneza ta’ wa[da mill-aktar maltempati qatt re;istrati. Ir-residenti spi//aw i]olati f’diversi bnadi b’ka;un tal-g[arg[ar li [alla ‘l fuq minn [amsin mejta; b’eluf ta’ nies ikunu evakwati minn djarhom u bl-iskwadri anki qed jippruvaw jil[qu gruppi ta’ residenti fuq il-bjut tad-djar. F’/erti bnadi s-sitwazzjoni kienet tant iddisprata li n-nies kellha tixxabbat mas-si;ar u titla’ fuq is-soqfa tax-xarabanks – bil-Gvern Ar;entin jiddikjara tlett ijiem ta’ luttu

nazzjonali g[al dan il-’katastrofi ming[ajr pre/edent’. L-Ar;entini u l-awtoritajiet lokali li ;ew intervistati qablu li ma raw qatt maltemp b’qilla daqstant terribbli u li sorprendiet lil [afna – tant li l-vittmi ma setg[ux jirrea;;ixxu fil-[in g[all-g[arg[ar. Mifhum li x-xita li ni]let b’qawwa rari fuq La Plata u Buenos Aires ikka;unat l-g[arg[ar li [alla ‘l fuq minn erbg[in mejtin f’La Plata, minbarra sitta o[ra fi Buenos Aires u tnejn fissobborgi tal-kapitali. Il-ma;;oranza tal-mejtin huma anzjani li g[erqu f’darhom u hemm kull possibbiltà li l-ammont tal-katavri ji]died aktar ma tbatti l-ilma.

Il-President So/jalista ta’ Franza, Francois Hollande, qed jiffa//ja theddida ta’ skandlu finanzjarju wara li ;ie ]velat li l-eks Te]orier talPartit So/jalista Fran/i] investa l-flus f’]ew; kumpaniji offshore filG]ejjer ta’ Cayman. Intant, Jean-Jacques Augier, li kien [a [sieb ilfondi g[all-kampanja ta’ Hollande, qal lill-gazzetta Le Monde li ma kien Francois Hollande (Reuters) hemm ‘xejn illegali’ flaffarijiet li jikkon/ernaw it-taxxa u meta Jerome Cahuzac, leks Ministru inkarigat mill-Ba;it, illum spi//a akku]at bi frodi. Fil-pre]ent, il-Ministri Fran/i]i jinsabu ta[t pressjoni biex ji]velaw dak li jafu dwar l-eva]joni tat-taxxa u wara li lPresident Hollande indirizza l-iskandlu waqt diskors fuq ittelevi]joni fejn sostna li ‘l quddiem il-Ministri u d-deputati parlamentari kollha jridu jiddikjaraw il-finanzi personali ‘bis-s[i[‘. Madankollu l-istampa anki issa qed tistaqsi jekk dan limpenn hux bi]]ejjed u meta ]diedet il-pressjoni g[al reshuffle sostanzjali tal-Gvern Fran/i], g[axar xhur biss mindu Hollande [a l-poter. Jerome Cahuzac din il-;img[a ammetta li kien [eba mas€600,000 ;o kont f’bank }vizzeru, bl-istampa fi Franza qed tfisser l-iskandlu finanzjarju attwali b[ala l-akbar kri]i politika g[al Hollande mindu kien elett President tal-pajji] b’weg[da li ‘tin]amm il-moralità u l-integrità fil-[ajja pubblika’.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

Storja 19

Augustus> L-ewwel Imperatur fl-era Imperjali (2) Fis-sena 42 Q.K, is-Senat irrokonoxxa lil Julius Caesar b[ala ra;el divin, billi ng[ata t-titlu ta’ Divus Iulius. I]da Augustus biex jag[ti iktar ;ie[ lil zijuh, g[amel kaw]a biex jirrikonixxih b[ala Divus Filius, li tfisser l-iben t’Alla. Mark Antony u Augustus flimkien, bag[tu 28 armata fuq il-ba[ar, biex ji;;ieldu kontra larmati ta’ Brutus u Cassius. Wara li se[[ew ]ew; battalji ;ewwa Philippi lMacedonia, l-armata Caeseriana (f’isem Antony u Augustus), [ar;et rebbie[a, filwaqt li ttelliefa g[amlu suwi/idju. G[alkemm il-battalji reb[uhom flimkien, Mark Antony kien isemmihom biex iwaqqa’ lil Augustus g[a/-/ajt, g[ax skont Antony, il-battalji reb[uhom permezz tal-armata tieg[u. Kif ukoll Antony, g[ajjar lil Augustus be]]ieg[ g[ax ilkontroll militari g[addieh kollu lil Marcus Vipsanius Agrippa. Wara l-battalja ta’ Philippi, bdew jitqassmu territorji bejn is- Second Triumvirate, fejn Augustus ing[ata f’idejh Gaul, Hispania u Italja (fi]]minijiet l-Italja kienet re;jun), Antony telaq lejn l-E;ittu, fejn hemm stabbilixxa alleanza marRe;ina Cleopatra VII, li kienet ilmara tal-mibki Julius Caesar u li kellha tarbija minn tieg[u, filwaqt li t-tielet

Impressjoni artistika ta’ Antony u Cleopatra

minn Christian Navarro chrisnavarro12188@gmail.com

Impressjoni artistika tal-battalja ta’ Actium

membru Lepidus, ing[ata biss il-provin/ja tal-Afrika. Il-gwerra kontra Mark Antony Waqt ir-relazzjoni

intima li kellhom bejniethom

Cleopatra u Antony, Augustus b[ala tpattija li ntbag[at lura lejn Ruma, g[amel propaganda kontra Antony. Il - propaganda kienet tinsinwa li Antony ma riedx ji]]ewwe; mara Rumana , i]da mara li ma kinitx Rumana . Wara li truppi Rumani [akmu l Armenia , Antony [attar lil ibnu Alexander Helios b[ala Re tal -

Armenia , u lil Cleopatra taha titlu ta ’ Re;ina tar Rejiet . B’dawn il-[atriet, [e;;u lil Augustus imur jg[id kollox lis-Senat, i]da dawn ma emmnuhx lil Augustus. Wara li g[adda ftit ]mien, il-konsli ndunaw b’dak li kien g[amel Antony, u b[ala piena abbandunawh g[alkollox u ma kellhomx iktar affari x’jaqsmu mieg[u. Fis-sena 31 Q.K, Antony u Cleopatra stazzjonaw ru[hom ;ewwa l-Gre/ja, din kienet ta’ vanta;; kbir g[al Augustus, g[ax l-armata mmexxija minn Agrippa, su//essivament stazzjonat ru[ha madwar il-ba[ar Adrijatiku. Sadanittant, Agrippa qata’ s-supplimenti kollha ta’ Antony biex ikompli jdg[ajjef l-armata tieg[u. Biex tkompli tikber larmata, Augustus da[[al mieg[u suldati li kienu t[allew addandunati, kif ukoll ftit minn ta’ Antony, min[abba li kellhom g[a]la biex jing[aqdu ma’ Augustus jew inkella jinqatlu. Waqt mument ta’

disperament, l-armata ta Antony, ba[[ru lejn il-bajja ta’ Actium, fejn hemmhekk iltaqg[et mal-flotta kbira ta’ Agrippa. Antony u l-armata tieg[u ;ew me[lusa b’permezz ta’ intervent minna[a tal-armata ta’ Cleopatra, li kienet qieg[da tistenna ftit ’il bog[od minnu. Augustus i]da, baqa’ jsus g[al warajhom, sakemm it-tnejn /edu g[at-telfa. Antony u Cleopatra jag[mlu suwi/idju B’konsegwenza tat-telfa,

Antony u Cleopatra g[amlu suwi/idju. Antony waqa’ g[al tal-apposta fuq ix-xabla tieg[u, u Cleopatra [alliet serp velenu] joqtolha. Wara dan l-attenat, Augustus kien jaf li malli jikber it-tifel ta’ Cleopatra jista’ jivvendika ru[u minnu, b’hekk Augustus ordna li Caesarean ji;i maqtul, fejn kien qal ilfra]i famu]a “two Caesars are one too many”. Madanakollu, [alla [ajjin li t-tfal li kellhom flimkien Antony u Cleopatra. Augustus kien meqjus b[ala ra;el bla qalb fil-konfront tal-g[eddewa tieg[u, min[abba l-fatt li ma kellux [niena minnhom, i]da limpressjoni tan-nies inbidlet wara l-battalja ta’ Actium, meta l-Imperatur kien [eles [afna g[eddewa, biex b’hekk ma’ baqax i;orr timbru [a]in.

Waqt ir-relazzjoni intima li kellhom bejniethom Cleopatra u Antony, Augustus b[ala tpattija li ntbag[at lura lejn Ruma, g[amel propoganda kontra Antony. Il-propoganda kienet tinsinwa li Antony ma riedx ji]]ewwe; mara Rumana


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

20 ?inekritika minn Joe Calleja – jocal@me.com

FIRE WITH FIRE

Thriller b’pass mg[a;;el u b’tensjoni Direzzjoni> David Barrett> [in> 97 minuti> /ert.>16< KRS

Jekk g[andkom aptit taraw thriller b’pass tassew mg[a;;el u b’bi]]ejjed tensjoni, allura din il;img[a m’g[andkomx tonqsu li tmorru taraw dan il-film. Dan, minkejja storja limitata u ftit sustanza, i]da hemm bi]]ejjed tensjoni li ]]ommok matulu kollu. Dan ilaqqag[na ma’ Jeremy (Josh Duhamel), pumpier kura;;u] li wara wa[da mill-bravuri tieg[u, hu u s[abu jippjanaw li jg[addu l-bqija tal-lejla ji//elebraw su//ess ie[or fuq xog[olhom. Qabel, però, Jeremy jg[addi jixtri minn convenience store, filwaqt li s[abu jmorru jag[tu l-petrol lillkarozza. Jaslu ]ew; qattiela malboss tag[hom Hagan (Vinnie D’Onofrio), li wara li jhedded lis-sid li jaqbillu jbeg[lu l-istore, joqtlu lillassistent tieg[u. Is-sid jg[idlu li xorta ma setax ibeg[lu l-[anut g[ax hu di;à kien qed i[allas ‘protezzjoni’ lil gang ie[or. Hagan joqtol lilu wkoll, i]da Jeremy jil[aq ja[rab g[alkemm ferut.

Minkejja dan u t-theddid dirett minn Hagan, Jeremy ja//etta li jixhed kontrih u li jitpo;;a ta[t Witness Protection sal-jum tal-;uri kontra Hagan – li g[all-ewwel jin]amm arrestat – wara garanziji mill-pulizjott Mike (Bruce Willis), li Hagan ikun qatel lill-kollega tieg[u. Sadattant, Jeremy jibda relazzjoni ma’ wa[da mill-pulizjotti, Talia (Rosario Dawson), u din ir-relazzjoni tissogra li tisfratta l-;uri u tipperikola l-[ajja tal-istess koppja. Minn hawn ’il quddiem, il-film jinbidel f’ta[lita ta’ films simili b[al The Juror u The Fugitive, bil-cast jag[mel l-a[jar li jista’ minn script passabbli, b’Duhamel fuq quddiem, b’kuntrast ma’ Willis li, kontra s-soltu, mhuwiex “l-artist”, u g[alhekk il-fans tieg[u jiddi]appuntaw ru[hom; u jidher li hu dda[[al fil-film g[all-isem. Ir-re;ista Barrett ukoll, minkejja liscript, jirnexxilu j]omm ir-ritmu g[addej b’pass kontinwu. Imma min ifittex xi [a;a ta’ sustanza jew memorabbli, niddubita kemm dan Fire with Fire jista’ jissodisfahom g[al kollox.

Jeremy (Josh Duhamel) jissielet biex isalva lil (Rosario Dawson) minn nirien f’Fire with Fire

THIS IS 40

Divertenti minkejja t-tul tieg[u Direzzjoni> Judd Apatow< [in> 133 minuta< /ert.> 16< KRS

Pete u Debbie (Paul Rudd u Leslie Mann) ma’ wliedhom (Iris u Maude Apatow) f’This Is 40

Rari, anzi rari ferm, li kummiedja, spe/jalment Amerikana, b’tul i]jed minn sieg[a u nofs, u dan jg[in mhux ftit biex dak ilfilm ikun su//ess… g[ax, [alli ng[iduha kif inhi, kemm se ddum iddawwar l-istess /ajt fl-istess film, ming[ajr ma jin[ass im;ebbed? {adt gost g[alhekk, li kontra din ix-xejra, dan This is 40 kiser din ‘ir-regola’, biex insej[ilha hekk. Hija kummiedja tipika Amerikana twila aktar minn sag[tejn, li minkejja dan, ftit ferm kienu s-sekwenzi li jdejquk, grazzi g[al script divertenti, atturi simpati/i, u interpretazzjoni mill-aqwa minn Leslie Mann u Paul Rudd. Dawn huma l-istess ]ew; atturi li kienu [admu b[ala koppja mi]]ew;a fil-kummiedja Knocked Up, g[alkemm f’partijiet sekondarji. Hawn narawhom f’dawk l-istess partijiet, imma hawn isiru ewlenin, Debbie u Pete, it-tnejn qorbu l-40 sena li issa jkollhom ]ew;t ibniet, l-adolexxenti Sadie u Charlotte ta’ 8 snin (interpretati mill-ulied veri ta’ Mann u r-re;ista tal-film Judd, Maude u Iris Apatow). Hekk kif joqrob il-birthday ta’ Pete, jikber it-tilwim bejn ilkoppja, bl-argumenti jvarjaw minn kif g[andhom jittrattaw ma’ wliedhom li qed jikbru u jippretendu aktar libertà, ir-relazzjoni mal-missirijiet ta’ Pete u Debbie, u l-problemi finanzjarji li kien qed i[abbat wi//u mag[hom Pete fuq ix-xog[ol min[abba rri/essjoni, u l-fatt li hu, li kellu studju mu]ikali, baqa’ jinsisti li jippromovi idoli u mu]ika tal-img[oddi. B’din il-problema hu jibqà sal-a[[ar ma jg[idx lil martu, u dan kien l-i]ball ewlieni tieg[u. Min-na[a tag[ha, hi ma tinfurmax lil ]ew;ha mill-ewwel li ta’ 40 sena kienet qed tistenna tarbija ming[andu. Kif qed taraw, il-film jittratta problem serji fil-familji moderni, imma dan jirnexxielu jwasslu b’mod [afif ukoll, li allura aktar fa/li jinftiehem b’lingwa;; reali, g[alkemm dan kollu ma tistenniehx jekk tkun rajt it-trailer, li ma jurix films wisq differenti minn kummiedji simili. Fil-fatt hu film li j]ommok, u mhux nieqes lanqas minn mumenti tad-da[k.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

?inekritika 21 PARKER

Vjolenti bi Stratham fl-aqwa tieg[u Direzzjoni> Taylor Hackford< [in> 118-il minuta< /ert.> 16< KRS

Kull era jkollha atturi li malli tara isimhom filqu//ata jew inklu] fil-cast, allura tkun taf x’se tara. Hekk hu li l-isem Jason Stratham mill-ewwel i;iblek quddiem g[ajnejk films ta’ azzjoni u partikularment vjolenti. Ta[t re;ija ta’ Taylor Hackford (li kien reba[ lOscar xi g[axar snin ilu bilfilm Ray) u mnebba[ minn Donald Westlake, Stratham jinterpreta l-parti ewlenija ta’ Parker, kriminal li wara serqa in;enju]a f’/irklu jit[alla g[al mejjet mill-kompli/i. G[alhekk, wara li bilkemm jil[aq jisteqjer, ja[rab mill[abs mhux imfejjaq g[alkollox, jag[ti bidu g[al pjan ta’ vendetta, i]da wkoll biex jie[u sehmu mis-serqa. Parker isib li l-gang kienu marru Palm Springs fejn kienu qed jippjanaw serqa ta’ ;ojjelli li jiswew miljuni kbar ta’ dollari. Dan isir jafu wara li jiltaqa’ ma’ Leslie (Jennifer Lopez), estate agent li tinsab f’diffikultajiet, u tittama li tbig[ xi wa[da millvilel lussu]i kbar f’Palm

Springs biex tie[u r-ru[. G[alhekk, anki jekk kontra t-twissijiet stess ta’ Parker, hi tkun de/i]a ting[aqad filpjan tieg[u… u naturalment tikkomplika l-affari. Bdejt ng[id li l-film huwa tassew vjolenti, imma dan ma jfissirx li mhemmx mumenti umoristi/i, u hawn m’iniex qed nirreferi g[allesa;erazzjonijiet li nassistu g[alihom u li [add, nittama lanqas it-tfal, ma jemmnuhom. Imma;inaw lill-artist Stratham jaqbe] minn karozza g[addejja ti;ri, i]da prattikament ma ji;rilu xejn, tant li jqum u jkompli ji;;ieled. Jew inkella o[rajn jaqilg[u daqqiet ta’ skieken, ta’ ponn u saqajn bl-addo// u b’sa[[a kbira, u milquta minn g[add ta’ balal, jer;g[u iqumu, daqs, jekk mhux aktar b’sa[[ithom milli kienu qabel! Veru li jista’ jkun li kellu stuntman minfloku f’sekwenzi simili, g[alkemm jing[ad li rarament ju]a dawn; imma Stratham hawn hu fl-aqwa tieg[u, appuntu f’dak li kiseb

Parker (Jason Stratham) jiddefendi lil Leslie (Jennifer Lopez) f’Parker

fama bih. Ir-re;ista Hackford jaf sew kif iwassal s-sekwenzi ta’

azzjoni u l-vjolenza mdemma mwassla b’mod mill-aktar konvin/enti, tant li ta[sibha

vera. G[alhekk, min g[andu stonku dg[ajjef ma tantx huma tajbin g[alih.

PINA 3D

Meta t-3D jin[ass aktar ‘uman’ Direzzjoni> Wim Wenders< [in> 106-il minuta< /ert.<U.> KRS

Dan huwa film strettament ma[sub g[al dawk dilettanti tal-ballet modern li probabbli se jgawdu dan i]-]fin favorit tag[hom se jkollhom jarawh a[jar milli s-soltu jarawh f’xi sala jew fuq xi palk, g[ax dan li proprjament jista’ jissejja[ dokumentarju, huwa ffilmjat bitteknika 3D, li verament ida[[luk fl-azzjoni u tist[ajlek tinsab f’nofs i]]effiena. Hawn Malta l-film qed jintwera fil-Kavallier San :akbu fl-okka]joni tal-Jum Internazzjonali ta]-]fin, li ja[bat fid-29 ta’ April, g[ax Pina huwa wkoll meqjus b[ala turija ta’ rispett lejn ilkoreografa :ermani]a, Pina Bausch. Matulu appuntu nassistu g[all-bravuri ta]-]effiena waqt u[ud mill-aktar ]ifniet famu]i ta[t ir-re;ija taddirettur :ermani] daqstant le;;endarju Wenders. Din li hemm min sej[ilha l-ewwel wa[da arthouse bit3D hija prin/ipalment mag[mula minn erba’ siltiet mill-karriera ta’ Bausch, li ;ew iffilmjati l-aktar fuq ilpalk, i]da o[rajn solo jew ta’ koppji jag[mlu u]u anki

minn toroq u parke;;i f’Wuppertal u anki xtut taxxmajjar u truf ta’ rdumijiet. Dawn jinkludu ‘The Rites of Spring’ ta’ Stravinsky, ‘Don’t Come Knocking’ u ‘Palermo Shooting’. Fla[[ar set-piece, imbag[ad, ‘Vollmond’, il-palk hu mg[otti bl-ilma, hekk kif i//aqliq ta]-]effiena jibdel lilma fi spettaklu vi]wali mill-isba[, mog[ni bi 3D li f’Pina jin[ass aktar ‘uman’ minn qatt qabel. L-istess b[alma kien il-ka] tad-dokumentarju l-ie[or ta’ Wenders Buena Vista Social Club tal-1999, dan jisfrutta b’[ila l-kreattività ta’ [addie[or, u hawn Wenders jag[mel dan b’interess ;enwin g[ax kien [abib u ammiratur kbir tal-possibiltajiet vi]wali tal-imma;inazzjoni fertili ta’ Bausch, anki kif tibdel id-dehra tal-palk. Ta’ min jg[id li aktar tard dan ix-xahar fl-istess Kavallier San :akbu lMaltin se jkollhom lokka]joni jaraw l-ver]joni kontroversjali ta’ ‘Swan Lake, b’]effiena kollha r;iel ma[luqa minn Michael Bourne. Din se tintwera wkoll bit-3D.

Wa[da mis-sekwenzi ori;inali f’Pina 3D

L-aqwa films f’Malta (Bejn is-27 u l-31 ta’ Marzu – KRS) 1. (–) (1)

2 3

(–)

The Croods Oz the Great & the Powerful Jack the Giant Slayer

4 (2)

Hansel & Gretel: Witch Hunters 5 (4) A Good Day to Die For 6. (3) Broken City

7. (5) Rise of the Guardians 8. (re) Life of Pi 9 (6) Les Miserables 10. (re) Jack Reacher


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

22 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin> 5. X’g[amillek ix-xorb la bdejt tixxengel? (5) 6. {eles mill-intopp (5) 7. u 16. Skop (10) 10. Farka ]g[ira [afna li ;;ib /erta rabta b’xi mod? (5) 11. Bnedmin (5) 12. Din isba[ g[al dawk li nag[milha mag[hom jien! (5) 14. Tjur ta’ fuq il-ba[ar (5) 16. Ara 7. 17. Ix-xog[ol ta’ Nurat, forsi (5) 18. Ra minn ;o mel[a? (5)

Weqfin> 1. Stinka [afna (6) 2. Mal-fa/endi ma jrid jag[mel xejn (6) 3. u 9. B[alma hu larseniku (6, 5) 4. U Hilda g[enitu biex seraquli? (6) 8. Kellu fidu/ja qabel il-bidu tal-laqg[a, u baqa’! (5) 9. Ara 3. 12. Qata’ l-ger]uma ta’ annimal (6) 13. Is-sinjorina titlef rasha u hu ma tax kas! (6) 14. Karozza Venezjana? (6) 15. Ma tliftx flus fil-log[ob, anzi [ri;t minn fuq (6) Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Aqdef; 6. Torri; 7. Pjuma; 10. Fro;a; 11. I]fen; 12. Pirat; 14. :onna; 16. {oloq; 17. Talab; 18. Jifga. Weqfin> 1. {affef; 2. Tfajla; 3. Stampi; 4. ?iklun; 8. Sorra; 9. Dfint; 12. Patata; 13. T[obbu; 14. :jojja; 15. Adurat.

Is-silwett tal-brimba

Liema minn dawn is-sitt silwetti numerati hu verament dak tal-brimba li hawn fin-nofs?

Sudoku

I]-]arbuna

Ghat-tfal Fa/li: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

Darba wa[da wara nofsinhar, Joe, direttur ta’ kumpanija, wassal lis-segretarja tieg[u d-dar tag[ha g[ax kienet ftit xurbana wara party. Meta Joe wasal id-dar tieg[u, lill-mara ma semmielha xejn. Aktar tard filg[axija Joe u lmara [ar;u bil-karozza biex imorru jaraw film. Mument minnhom Joe lema[ ]arbuna mo[bija ta[t is- seat fejn kienet bilqieg[da martu. B’xi mod irnexxielu jiddistratta lillmara u ;ibed i]-]arbuna lejh u rmiha ’l barra mit-tieqa. Malli waslu t-teatru u kienu se jo[or;u mill-karozza l-mara daret lejh u qaltlu: “Joe, g[al li jista’ jkun ma rajtx i]-]arbuna l-o[ra tieg[i, hux?”

Soluzzjonijiet HuK

Liema tnejn^

Dak bin-Nru. 4

Is-silwett tal-brimba Sudoku

{amsa differenti kull darba

Kif se tirran;a l-ittri A, B, ?, D u E b’mod li kull ittra tkun tidher darba biss f’kull ringiela u f’kull kolonna u kull ittra tkun tidher darba wkoll f’kull forma maqtug[a g[aliha?

Liema ]ew; b/ejje/ ma jiffurmawx parti mill-istampa t’hawn fuq?

Qawl Malti

Il-mara m]ejna minn butha mdejna. Dan ifisser li l-mara li trid tie[u [sieb il-familja m’g[andhiex tberbaq flusha fid-deheb.

{amsa kull darba

Liema tnejn^


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Crazebook NET Television, 15>50

Matthew u Nathan jer;g[u jaqbdu r-rittmu tal-programm wara waqfa qasira min[abba l-G[id. Illum se jkollhom b[ala mistieden fl-istudio lil Ben Glover, barrani li i]da jg[ix u ja[dem f’Malta, li se jaqsam mat-telespettaturi xi esperjenzi u avventuri, fosthom dwar ir-rwol ;did tieg[u relatat mal-ambulanzi tas-So/jetà tas-Salib l-A[mar. Rick jitkellem dwar il-film Hitchcock. Clint jag[ti tag[rif dwar l-avvanzi teknolo;i/i fil-fridges. Ikun hemm ukoll dwar il-log[ba Grid. Rockna Radio 101, 19>15

Michael Bugeja fil-programm tallum se jkollu tliet mistednin. Dawn huma Alex Alden, Joe Roscoe u Draugul. Alex Aldlen (fir-ritratt fuq ix-xellug) hija kantawtri/i ]ag[]ug[a li l-;img[a d-die[la se tniedi l-ewwel EP tag[ha. Joe Roscoe hu artisti ]ag[]ug[ li g[amel im[ptt qawwi bl-ewwel diska li [are;. Draugul hi pro;ett ta’ mu]ika meteal li dan l-a[[ar [are; l-album debuttanti tieg[u. The Warrior Iris, 23>00 Irfan Khan (fir-ritratt fuq il-lemin) hu wie[ed millatturi ewlenin f’dan il-film ta’ avventura li n[adem fl-2001 b’re;ija ta’ Asif Kapadia u li hu koproduzzjoni Ingli], :ermani] u Fran/i]. L-istorja hi ambjentat f’re;jun imwarrab tal-Indja fi ]mien il-medjuevu. Naraw kif gwerrier ikun xeba’ sal-ponta ta’ mnie[ru joqtol nies g[as-sempli/i ra;uni g[ax hekk ordnalu tirann.

Il-fostering Mieg[ek - NET Television, 21>00

Il-fostering hu mezz li bih it-tfal li jkunu g[addejjin minn xi problemi fil-familji naturali tag[hom ikunu jistg[u jg[ixu f’ambjent a[jar, billi jmortru joqog[du g[al xi ]mien g[and koppja o[ra. I]da l-fatt li din il-koppja, jew il-fostering parents, jie[du [sieb lil dawn it-tfal g[al perjodu limitat ta’

]mien, jag[mel iktar deni milli ;id? X’effett i[alli fuq il-koppji li qed irabbu tifel jew tifla li mhix tag[hom? Imexxu d-diskussjoni Fr Karm Debattista u Lisa Spiteri. Il-programm g[andu direzzjoni ta’ Paul Galea u lil Gabriel Ellul b[ala assistent tal-produzzjoni.

G[alhekk jidde/iedi li jbiddel [ajtu radikalment.

Dove osano le aquile (Where Eagles Dare) Rete 4, 15>35 Film tal-1969 ambjentat fi ]mien it-Tieni Gwerra Dinjija bi skript ta’ Alistair MacLean ibba]at fuq bestseller tieg[u stess. Skwadra ta’ commandos

Amerikana tintbag[at biex te[les :eneral Amerikan li jkun qed jin]amm f’kastell fortizza fl-Alpi tal-Bavarja. Jin]lu f’art l-g[adu permezz ta’ paraxut, biss il-bi//a tirri]ulta ferm aktar diffi/li milli [asbu, aktar u aktar meta jinteb[u li f’nofshom hemm traditur. Fost l-atturi nsibu lil Richard Burton, Ingrid Pitt, Clint Eastwood u Mary Ure. Vu/i missjunarja Radju Marija, 21>00 Il-protagonist tal-programm tal-lum se jkun Fr Robert Soler SJ (fir-ritratt fuq ix-xellug). Fl-1990, g[axar xhur biss wara l-waqg[a tal-Gvern Kommunista tad-dittatur Nicolai Ceaucescu, mar jag[ti s-servizzi tieg[u fi Kluj fir-Rumanija. Il-missjoni tieg[u kellha tkun li jie[u [sieb irawwem u l-formazzjoni tan-novizzi :i]witi. Id-dell tqil ta’ 40 sena ta’ dittatura stretta kien g[adu jitlajja, u l-epoka hi

mimlija tensjoni fejn [add ma jafda lil [add u kul[add jissuspetta f’kul[add.

Animal Diaries NET Television, 19>00 Il-programm tal-lum se jkun dwar il-klieb labradors (fir-ritratt hawn fuq) u dak li jbatu minnu. Barra minn hekk tittella’ l-lotterija tal-Pavi li jikkonsisti f’100 ewro vaw/er. Tippre]enta l-programm Moira Delia. Il-fatt li l-programm hu wie[ed dirett, it-telespettaturi jkunu jistg[u j/emplu u jg[idu tag[hom dwar is-su;;ett li se jkun qed ji;i ttrattat.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

24 TV#Radju

06>00

101 Breakfast Club (b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal->urnali)

09>00 09>05 10>00 10>05 11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 A[barijiet fil-Qosor (ikompli) Magazine 101 Mu]ika bla kumment Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Qari bil-Malti The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 19>15 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 - Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet filqosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Euromix 21:05 - Mu]ika u Sport 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 - Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 Kummentarju 12:30 - Linja Diretta 13:15 - Bla Kantunieri 13:45 - ONE News 14:00 Maltin Biss 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:30 Tomatate 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:15 - Dirett Parlament 18:45 - Mid-Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - In the Zone (jinkludi 19:45 ONE News) 20:15 - Collage 20:45 - Xalata Rock 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 VO’s 24:00 - Bla Kantunieri (r) 02:00 - Weekend Party. RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 - Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 Bon Voyage 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u aktar

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mu]ajk Rockna Fuzzbox - George Galea Newsdesk Night Style

15:00 - RTK Qosor 15:05 Kaskata Kulturali 15:30 - IlPolz ta/-?ittadin (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 Darek u Flusek 18:00 - RTK Qosor 18:05 - Investi bil-g[aqal 18:57 - Fi {dan il-Mulej 19:00 - Ru]arju 19:25 - {sibijiet malMelodija 21:00 - Ejja G[andi 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 Ripetizzjonijiet. Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Platea 10:00 Il-Malti llum: ideat ta’ ]mienna 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-:urnali 13:30 – Provokazzjoni u ktieb 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 20:00 – University Matters 20:30 - Biex Hekk Jibqg[u Mag[na 21:00 - BBC World Service. Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt 09:00 - Avventura ma’ :esù 09:30 - Kuntatt 11:00 Van;elu {aj 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju tadDuluri 13:00 - Qari tarRumanz 13:30 - Shalom 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Avventura ma’ :esù (r) 16:00 – Il-Kura tal-:nien 16:45 - Naturali 17:00 – Bullettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 - Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Nixxieg[a Dumnikana 20:30 – Qari tar-Rumanz (r) 21:00 - Vu/i Missjunarja 22:00 - Qari millIskrittura Mqaddsa 22:30 Il-Mediterran 23:00 - L-Istorja tal-Knisja u inti (r) 23:30 – A[barijiet Reli;ju]i 23:50 Kompjeta 24:00 - Ru]arju. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast with Drew 10:30 - Simon Pisani 13:30 – Ian Lang 15:30 Nathan u Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Dance Top 20 20:00 – Paul Oakenfold 22:00 - Miss Roberta 24:00 – Defected in the House. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 - 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 - Let’s Go 21:00 Dak Kien }mien 01:00 Nightshift.

Formula per un delitto (Murder by Numbers) - Rete 4 24>00

Film thriller tal-2002 b’re;ija ta’ Barbet Schroeder li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Sandra Bullock (fir-ritratt hawn fuq), Ben Chaplin u Ryan Gosling. Tnejn min-nies ikunu jridu jwaqqg[u g[a/-/ajt lin-nies tal-laboratorju forensiku. G[aldaqstant joqtlu mara, u jiffalsifikaw provi biex kollox jindika li l-[ati jkun fil-fatt ra;el li ma kellu l-ebda sehem fil-ka]…

TVM 07:00 - TVAM 09:00 TVHemm (r). 10:20 – Days that shook the world 11:25 - Extreme Animals 12:00 - A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-ewwel 18:25 - Teleshopping 18:40 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Xarabank 23:15 A[barijiet. TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - GFA Review 11:30 G[awdex Illum 12:00 Madwarna 12:15 - Wirt arti u kultura 12:45 - Extreme animals (dok.) 13:15 - Beast Legends 14:05 - Sa[[tek l-ewwel 14:15 Nature’s Greatest events 15:00 GFA Review 15:30 - Extreme Animals (dok.) 16:00 - Days that Shook the World (dok.) 16:50 Qatra inka 17:20 - Waqtiet 17:25 - Museum secrets 18:30 .EU 19:00 - GFA Roudup 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Oceans 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 Waqtiet 20:40 - UCL Magazine 21:15 - Malta u lil hinn minnha 22:45 - GFA roundup 23:15 Starboard. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 10:30 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita (jinkludi ONE News fis-13:30) 16:20 Teleshopping 17:30 - ONE News 17:35 - Liquorish – daily update 17:45 - Teleshopping 18:00 Healthy Living 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 TX 22:45 - Zona Sport 23:15 One News. Smash 08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 104.6 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 -

Er;a’ Lura 18:00 - A[barijiet ta’ barra 18:15 - Bingo 75 (live) 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:20 - L-MEP u Int 19:30 - {abbejtek (r) 20:30 Qeg[din Sew! Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, fit-08:00, fid-09:00 u fil-11:00) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta (jinkludi Tg1 fil-17.00) 18:50 - L’eredità 20:00 - Tg 1 20:30 – Affari tuoi 21:10 - Red or Black? Tutto o niente 23:35 - TV7 settimanle del Tg 1 00:35 - L’appuntamento 01:05 - Tg 1 notte 01:40 Sottovoce.

regione 20:00 - Blob 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 Monsters & Co. Film 2001 22:50 - Glob 24:00 - Tg 3 line notte 01:10 - Rai Educational - Art News 01:40 - Fuori Orario 01:50 - I bambini di Golzow. Film 2006. Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum (attwalità) 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful (soap) 14:10 Centovetrine 14:45 - Uomini e donne (talk show) 16:05 - Amici (talent show) 16:50 - Pomeriggio cinque 18:50 - The Money Drop 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Paperissima 23:00 - Supercinema 23:30 - Tg 5 notte 24:00 - Striscia la notizia 00:50 - Uomini e donne.

Raidue 06:40 - Cartoons 08:05 - TGR Montagne 08:35 - Le sorelle McLeod (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri (attwalità) 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 Eat Parade 13:50 Tg 2 Sì, viaggiare 14:00 - Detto Fatto 16:05 - Tutti pazzi per amore (TF) 17:00 - Army Wives (TF) 17:50 - Tg sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - Rex 4 (fiction) 22:40 NYC 22 (TF) 23:35 - Tg 2 notizie 23:50 - L’ultima parola (attwalità) 01:20 - Tg2 Parlamento 01:30 - Flashpoint (TF) 02:20 - Nella tana della volpe. Film 2004.

Rete 4 07:10 - T.J. Hooker (TF) 08:05 Miami Vice (TF) 09:00 - Hunter (TF) 10:10 - Carabinieri 5 (TF) 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:35 - Dove osano le aquile. Film ’69 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (TF) 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - Quarto grado 24:00 - Formula per un delitto. Film 2002 01:25 Tg 4 night news 02:20 – La polizia accusa: il servizio segreto uccide. Film ’75.

Raitre 07:00 - Tgr Buongiorno Italia 07:30 - Tgr Buongiorno regione 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 La storia siamo noi (dok.) 10:50 - Codice a barre 11:30 Buongiorno Elisir (attwalità) 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie - diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:05 - Tgr Piazza affari 15:10 - La casa nella prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo (attwalità) 17:40 - Geo & Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg

Italia 1 07:00 - Zach e Cody al Grand Hotel (sitcom) 07:50 - Tutto in famiglia (sitcom) 08:40 - Una mamma per amica (TF) 10:30 ER - Medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 16:15 - Smallville (TF) 18:00 The Middle (sitcom) 18:30 Studio aperto 19:20 - CSI NY: Scena del crimine (TF) 21:10 - A dangerous man. Film 2010 23:05 - Le iene 00:35 - Scary Movie 4. Film 2006 02:15 - The Shield (TF).


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

TV#Radju 25 Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Bejnietna 10:00 -Entertain Me 12:00 - F. News 12:30 - Duggan 13:00 Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - Madagascar (b’waqfa g[al F. News fis-18:15) 19:45 F. News 20:30 - Il-Madonna ta/?oqqa 21:00 - Sfera 23:00 - F. News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – Rock Legend (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 The 60s & 70s 20:30 - Versus 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 12:40 - Centovetrine 13:10 -

Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:45 - The OC (TF) 15:30 Eastwick (TF) 16:20 - Ninì (TN) 17:10 - Sonny tra le stelle (sitcom) 18:00 - Friends (sitcom) 18:25 - Extreme Makeover Home Edition 19:20 - Amici 20:25 Gossip Girl (TF) 21:10 - Inga Lindstrom -Nuvole su Sommarholm. Film 2006 23:05 Uomini e donne 00:10 - Amici. BBC Entertainment 07:15 - 3rd & Bird 07:25 Fimbles 07:45 - Boogie Beebies 08:00 - Tellytales 08:10 - Me Too! 08:30 - My Family 09:00 Keeping up Appearances 09:30 The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Twenty Thousand Streets Under the Sky 12:05 - Famous,

Rich and in the Slums with Comic Relief 12:55 - My Family 13:25 - The Weakest Link 14:10 - Keeping up Appearances 14:40 - EastEnders 15:10 - Doctors 15:40 - Twenty Thousand Streets Under the Sky 16:30 - Famous, Rich and in the Slums with Comic Relief 17:25 - The Weakest Link 18:10 EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Casualty 20:00 - My Family 20:30 - 2point4 Children 21:00 - Famous, Rich and in the Slums with Comic Relief 21:50 - Lead Balloon 22:20 - Katy Brand’s Big Ass Show 22:45 Alan Carr: Chatty Man 23:45 Mad Dogs. TCM 07:35 - The V.I.P.s. Film ’63 (A)

09:35 - Telefon. Film ’77 (PG) 11:20 - Sweethearts. Film ’38 13:10 - Live a Little, Love a Little. Film ’68 (A) 14:35 Valley of the Kings. Film ’54 (U) 16:00 - A Star Is Born. Film ’54 (A) 19:00 - The Night of the Iguana. Film ’64 (X) 21:00 Pink Floyd: The Wall. Film ’82 (AA) 22:35 - The Big Sleep. Film ’46 (PG). MGM Movies 08:50 - It’s a Mad, Mad, Mad, Mad World. Film ’63 (U) 11:20 - The Purple Rose of Cairo. Film ’85 (PG) 12:40 - Blacula. Film ’72 (X) 14:10 - The Scalphunters. Film ’68 (A) 15:50 - Report to the Commissioner. Film ’75 (AA) 17:40 - Shadows and Fog. Film ’92 (15) 19:05 - Valley Girl. Film ’83 (15) 20:45 - MGM’s Big Screen 21:00 - Fled (18) 22:34 - Big Screen Legends 22:40 - Cohen and Tate. Film ’88 (18). GO Stars 06:50 - Anger Management 08:40 - Robin Hood 11:00 Monk 11:45 - Up 13:25 - The Guys 15:00 - Transformers 3 17:40 - Up At The Villa 19:40 Two and a Half Men 20:10 Mad Men 21:00 - The Lucky One 22:40 - Scarface 01:25 The Sixth Sense. Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 08:55 Agatha Christie’s Poirot 09:55 Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - JAG 12:55 - ER 13:55 JAG 15:50 - Kojak 16:50 Agatha Christie’s Poirot 18:50 JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Rex: A Cop’s Friend 23:00 - ER. Iris 13:45 - Speciale ti racconto un libro: I libri e 5 sensi 14:15 Poirot: La domatrice. Film 2008 17:45 - Roy Colt & Winchester Jack. Film ’70 19:25 - A-Team (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:05 - Atto di forza. Film ’90 23:00 - The Warrior. Film 2001 00:45 - Nikita (TF). Discovery Channel 07:15 - The Xtesters 07:40 - The Gadget Show: World Tour 08:05 - How Tech Works 08:30 Scrapheap Challenge 09:25 Science of the Movies: Transformers: Bumblebee Rises! 10:15 - The Kustomizer 11:05 -

Through the Wormhole with Morgan Freeman: The Riddle of Black Holes 12:00 - Finding Bigfoot: Frozen Bigfoot 12:50 Weird Connections: The Fly

13:20 - The Gadget Show: World Tour 13:45 - How Tech Works 14:10 - Food Factory: In the Hot House 14:35 - Food Factory: Come Fly with Me 15:00 Smash Lab: Earthquake Proof House 15:55 - Nextworld: Future Danger 16:45 - Mighty Ships: MS Stena Britannica 17:35 - Meteorite Men 18:30 Tech Toys 360 19:20 - Building the Future: The Energy Solution 20:10 - The Gadget Show: World Tour 20:35 - How Tech Works 21:00 - Tech Toys 360. Stuck with Hackett: 21:50 - Really Freaking Fast Food 22:15 - Hot Tub on Ice. 22:40 - The Gadget Show: World Tour 23:05 - How Tech Works 23:30 - Weird Connections: The Fly. Melita More 08:00 - Hollywood Buzz 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - Person of Interest 12 :15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 - Hollywood Buzz 14:30 Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Mike & Molly 17:10 - Top Gear 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 - Glee 20:45 Gossip Girl 21:30 - What Lies Beneath 23:40 - Mike & Molly 00:05 - How I Met Your Mother 00:30 - 2 Broke Girls 00:55 Whitney 01:20 - 30 Rock 01:45 - VEEP. Biography Channel Barter Kings: 10:00 - Dune Buddies 10:30 - Bah-Bam. 11:00 - Jennifer Aniston. Eye for an Eye: 12:00 - Street Performer Smackdown 12:30 - Who Pimped My Ride?. 13:00 Storage Wars Texas: Fandom of the Opera 13:30 - American Restoration: Missile Impossible 14:00 - Inside Story: Dances With Wolves. Barter Kings: 16:00 - Dune Buddies 16:30 Bah-Bam. Eye for an Eye: 17:00 - Street Performer Smackdown 17:30 - Who Pimped My Ride?. 18:00 - Braxton Family Values:

Getting the Band Back Together 19:00 - Storage Wars Texas: Fandom of the Opera 19:30 American Restoration: Missile Impossible 20:00 - Braxton Family Values: Dog of a Birthday Party. Hardcore Pawn: 21:00 - Kill Em All 21:30 - Rich vs Les 22:00 - Seth’s Big Bet 22:30 - Oh No He Didn’t. Duck Dynasty: 23:00 - of Mattresses and Men 23:30 - Can’t Hardly Weight.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - See The Sea 08:05 - Lots & Lots 08:20 Bob the Builder 08:30 - Fireman Sam 08:40 Thomas and Friends 08:55 - Baby Antonio’s Circus 09:00 - Rubbadubbers 09:10 - Pingu 09:15 - Tiny Planets 09:20 - Pingu 09:25 - Tiny Planets 09:30 - Monkey See Monkey Do 09:40 Barney and Friends 10:10 - Fluffy Gardens 10:25 - The Mighty Jungle 10:40 - Mio Mao 10:50 Jarmies 11:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 11:30 - Kipper 11:50 - Gazoon 12:00 Wobblyland 12:05 - Igloo-Gloo 12:20 Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Friends 12:40 - See The Sea 12:45 - Lots & Lots 13:00 Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 Angelina Ballerina 13:45 - Monkey See Monkey Do 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - Tiny Planets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Bob the Builder 15:10 - Fireman Sam 15:20 - Thomas and Friends 15:35 - Tork 15:45 - Dougie in Disguise 15:55 - Slim Pig 16:05 - Jarmies 16:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 16:45 Benjamin’s Farm 16:55 - My Animal Friends 17:10 - See The Sea 17:15 - Lots & Lots 17:30 Monkey See Monkey Do 17:40 - Barney and Friends 18:10 - Wobblyland 18:15 - Dougie in

Disguise 18:25 - Slim Pig 18:35 - Connie the Cow 18:45 - Angelina Ballerina 19:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 19:25 - Jarmies 19:40 - Pingu 19:45 - Tiny Planets 19:50 - Pingu 19:55 - Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder 20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends 20:35 - Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig 20:55 - Connie the Cow 21:05 - Tork 21:15 Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Friends 21:35 - See The Sea 21:40 - Wobblyland 21:45 Wobblyland 21:50 - Barney and Friends 22:15 Monkey See Monkey Do 22:25 - Kipper. Disney Channel 08:10 - Good Luck Charlie 08:35 - Austin and Ally 09:25 - Shake It Up 10:15 - The Suite Life on Deck 11:05 - Hannah Montana 11:30 Wizards of Waverly Place 12:20 - Jessie 12:45 ANT Farm 13:35 - Austin and Ally 14:25 - Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:15 - Shake It Up 15:40 - ANT Farm 16:00 - Toy Story 2 (U) 17:30 - Prank Stars 17:45 - That’s So Raven 18:10 Cory in the House 18:35 - Good Luck Charlie 19:00 - Jessie 19:25 - Wizards of Waverly Place 20:15 - Phil of the Future 20:40 - Hannah Montana 21:05 - Jonas 21:30 - Sonny with a Chance 21:55 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10>00 11>58 14>00 14.05

§NET News Teleshopping Strada Rjali .NET (b’waqfa g[al NET News f’12>00 u fis-13>00) NET News Afrodite

15>20 15>50 16>35 17>00

Telebejg[ Crazebook Telebejg[ Malta Llejla

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)

19>00 19>30 19>45 20>30 21>00 22>30 23>00

(b’waqfag[al NET News fis-18>00) Animal Diaries Lift NET News Flusek Mieg[ek (b’waqfa g[al NET News fid-21>30) Anali]i tal-A[bar (r) NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - European

Championship Sooting 09:00 World Men’s Championship Curling 10:30 - Inside World Touring Cars 11:00 - UCI World Tour Cycling 12:30 WATTS 13:30 - Eurosport Top Ten 14:00 - UCI World Tour Cycling 15:30 - UCI World Tour Cycling: Tour of the Basque Country: Stage 5 (live) 17:30 - Champions League World’s Strongest Man 18:30 Eurosport Top Ten 19:00 WATTS 20:00 - STIHL World Championship Timbersports 21:00 - Boxing 23:00 - Total KO. Eurosport 2 07:00 - UCI World Tour Cycling 08:00 - World Men’s Championship Curling 09:30 UCI World Tour Cycling 10:30 - Eurosport Top Ten 11:00 NextGen Series Football 12:30 - UCI World Tour Cycling 14:00 - Freeride World Tour 15:00 - WATTS 16:00 Eurosport Top Ten 16:30 Dutch Open Darts 18:00 - UCI World Tour Cycling 19:00 Freeride World Tour 20:00 Breaking Weapon Freestyle. GO Sports 1 07:00 - Serie A: Rd 30: Cagliari v Fiorentina 09:00 - Barclays PL: PL World 09:30 RaboDirect Pro12: Rd 19: Glasgow v Munster 11:30 ATP Masters 1000: Sony Open, Miami: Highlights 12:30 Ligue 1: Rd 30: OGC Nice v Olym. de Marseille 14:30 Serie A: Rd 30: Chievo v Milan 16:30 - Ligue 1: Rd 31: The Ligue 1 Show 17:00 - Barclays PL: Rd 33: Swansea C. v Tottenham H 19:00 - UEFA Champions League: Magazine Programme: Review 19:30 Football's Greatest 20:30 Ligue 1: Rd 31: Olym. de

Marseille v Girondins de Bordeaux (live) 22:30 - FIFA Futbol Mundial 23:00 Barclays PL: Wk 34: PL Preview 23:30 - PGA European Tour: Trophee Hassan II: Day 4.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour: Trophee Hassan II: Day 4. Ligue 1: 13:00 - Rd 31: The Ligue 1 Show 13:30 - Rd 30:

Stade Brestois 29 v LOSC Lille. 15:30 - RaboDirect Pro12: Rd 19: Leinster v Ulster. Barclays

PL: 17:30 - Wk 33: Southampton v Chelsea 19:30 Wk 34: PL Preview. 20:00 Serie A: Rd 30: Palermo v Roma 22:00 - Aviva Premiership: Rd 19: Gloucester Rugby v Harlequins 23:00 Barclays PL: Wk 33: West Ham Utd v West Bromwich Albion 01:00 - Ligue 1: Rd 30: ESTAC Troyes v AS St-Etienne. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour: Trophee Hassan II: Day 4. Ligue 1: 15:00 - Rd 31: The Ligue 1 Show 15:30 - Rd 30:

Stade Brestois 29 v LOSC Lille. 17:30 - RaboDirect Pro12: Rd 19: Leinster v Ulster. Barclays PL: 19:30 - Wk 33: Southampton v Chelsea 21:30 Wk 34: PL Preview. 22:00 Serie A: Rd 30: Palermo v Roma 00:00 - Aviva Premiership: Rd 19: Gloucester Rugby v Harlequins 01:00 Barclays PL: Wk 33: West Ham Utd v WBA.. Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 11:45 FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 13:05 - FA Cup (r) 15:00 2012 UIPM Pentathlon (r) 16:05 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 18:10 - FA Cup 20:00 - Bundesliga: Preview (r) 20:30 - Bundesliga (live) 22:35 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 23:40 - FA Cup (r) 01:45 Bundesliga: Preview (r). Melita Sports 2 12:00 - FA Cup (r) 14:05 -

Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 Bundesliga (r) 17:05 America's Cup (r) 19:10 Volleyball Champions League Magazine The Big Hit 19:40 FA Cup (r) 21:35 - Vendee Globe 2012-13 Weekly Highlights 21:55 - Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:30 - Bundesliga (r). Malta Stars 08:00 - Malta Handball Association (r) 09:20 - Melita GFA 1st Div. (r) 11:05 - BOV PL (r) 13:20 - MFA Futsal League (r) 14:45 - Malta Rugby Football Union (r) 16:20 - Malta Basketball Association (r) 17:45 - Malta Handball Association (r) 19:05 - Football Nurseries (r) 19:40 Melita GFA 1st Div. (r) 21:25 BOV PL (r) 23:40 - MFA Futsal League (r) 01:00 - Malta Rugby Football Union (r).


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

26 Klassifikati PROPJETÀ G{ALL - BEJG{ Il - Mosta

DIRETT ming[and is sid , blokka ;dida ta ’ tlett appartamenti , 2 1 0sqm u penthouse bi tlieta tas - sodda , ensuite , gallarija kbira u wash room area , bil - lift a//essibBli mill - garaxx . Prezz € 1 55 , 000 . ?emplu 9943 11 95 .

Marsaxlokk

APPARTAMENT u penthouses bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja, lesti minn kollox bi tliet ikmamar tassodda, ]ew;kmamar talbanju, k/ina kbira u terrazzin 14-il pied bi 11-il pied . Kollox tal-aqwa kwalita, servuti bil-lift sal-garaxx. Prezz €112,000 (Lm48,000). Garaxx ta’ karozza wa[da €16,000(Lm7,000) jew ta’ tnejn €28,000 (Lm12,000). ?emplu 79441869.

Marsaxlokk

TERRAN b’bit[a kbira lest minn kollox b’affarijiet ta’ kwalità tajba, kemm tid[ol fih. Tliet ikmamar tas-sodda, ]ewgt kmamar tal-banju, k/ina kbira, boxroom, e//. Prezz €112,000 (Lm48,000). Tista’ tnifdu ma’ garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn. Garaxx ta’ karozza wa[da €16,000 (Lm7,000) jew ta’ tnejn ¤28,000 (Lm12,000). ?emplu 77777521 jew 99466988.

Parti minn propjetà

INDIVI} - ;ejja minn wirt. ?emplu 79997874.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’

appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separat. ?emplu 99800607.

Kamra tal-Pranzu

INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u welsh dresser. €1,350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.

Purtieri

PAR purtieri kbar (148ins x 98ins), jistg[u jsiru ]ew; pari, stil klassiku bid-drapp tas-sunblock. Kulur gold, a[mar u a[dar. Prezz €40. ?emplu 21242180.

Avvi]i PN PN }ejtun

Il-Kumitat PN }ejtun qed jav]a biex dawk interessati li jie[du f’idejhom il-management tal-bar tal-Uffi//ju PN }ejtun g[andhom jibag[tu l-interess tag[hom bil-miktub sa mhux aktar tard mil-lum il-:img[a, 5 ta’ April, fl-indirizz Uffi//ju PN }ejtun, Triq Santa Katerina, }ejtun.

PN Mqabba

Il-Kumitat Sezzjonali PN Mqabba jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri tal-Bar g[al sena tal-Uffi//ju PN Mqabba nhar il-{add 7 ta’ April bejn l-10.00 a.m. u 12.00 p.m. Formoli jistg[u jin;abru mill-Uffi//ju PN Mqabba. G[al aktar informazzjoni tista’ //empel lil Paul Spiteri fuq 77456773.


Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

27 BASKETBALL TAN-NISA

Pavi Depiro jirb[u l-kampjonat minn Colin Schembri Dan l-a[[ar it-tim ta’ Pavi Depiro tal-bniet ta’ ta[t id-19il sena reb[u l-kampjonat.

Pavi Depiro g[amlu /ert minn dan is-su//ess meta g[elbu lil Hibernians skor ta’ 51-35.

........................51 .........................35 Pavi Depiro – A. Mifsud 14, G. Mifsud 19, N Agius 5, M Bonett 4, M. Mifsud, M. Scicluna 10, D. Anastasi, D. Sammut, R. Calleja Hibs – R. Vella, J. Scerri 7, I. Agius 7, F. Mifsud 8, Y. Abela 2, D. Cassar 9, N. Farrugia 2, X. Abela Referees: Brian Sly, Pavi Depiro Hibernians

Jacques Abeng Pavi Depiro reb[u lkampjonat ta’ ta[t id-19-il sena meta reb[u 51-35 kontra Hibernians. Id-distakk filfinali kien akbar minn dak ta]-]ew; semi finali li saru jumejn qabel. Fil-fatt, biex waslu sal-finali, Hibs g[elbu

lil Athleta 42-41 u Depiro reb[u 35-31 kontra Luxol. Ta’ min jg[id li dawn i]]ew; timijiet di;à g[andhom players li jilag[bu filkampjonat tal-kbar. Depiro g[andhom lill-a[wa Mifsud Andrea, Gaby u Martina, Maria Bonett u Martina Scicluna. Hibs g[andhom lil Julia Scerri u lil Francesca Mifsud. Depiro kellhom bidu tajjeb u bil-punti li kisbu Scicluna u Gaby Mifsud dawn marru 112 minn fuq. Hibs wie;bu bilpunti ta’ Naomi Farrugia u Mifsud. Depiro g[alqu lperjodu b’basket ta’ Nicole Agius g[al skor ta’ 13-6. Fittieni sessjoni ]-]ew; timijiet naqqsu mir-ritmu tag[hom. Wara basket minn Iona Agius g[al Hibs, kien hemm basket ta’ Agius u trippla ta’ Gaby Mifsud g[al Depiro biex dawn fet[u vanta;; ta’ 18-8. Hawn Hibs g[amlu sitt

It-tim ta’ Pavi Depiro, rebbie[ tal-kampjonat U19

punti o[ra qabel ma’ basket ta’ Scicluna g[alaq is-sessjoni g[al skor ta’ 20-13. Wara lintervall Depiro komplew i]idu l-vanta;; bil-punti ta’ Andrea u Martina Mifsud. Hibs wie;bu b’baskets ta’ Daniela Cassar u Scerri imma Depiro kellhom run ta’ 9-0 bi trippla o[ra ta’ Gaby Mifsud.

Hibs g[alqu l-perjodu b’basket ta’ Mifsud u trippla ta’ Scerri imma Depiro baqg[u fil-vanta;; hekk kif liskor kien dak ta’ 37-28. Depiro g[amlu wkoll lewwel sitt punti tal-a[[ar taqsima minn Andrea u Gaby Mifsud flimkien ma’ l-ewwel basket ta’ Bonett. Ir-risposta

ta’ Hibs ;iet minn trippla ta’ Cassar qabel ma’ Depiro g[alqu l-perjodu bi break ie[or ta’ 7-2 biex reb[u llog[ba 51-35. Fi tmiem il-partita Depiro ;ew ippre]entati bit-trofew ta/-champions ming[and isSegretarju :enerali tal-MBA Joseph Muscat.

TI:RIJIET TA}-}WIEMEL

Isiru ]ew; finali o[ra ta’ Condition Races Minn Kenneth Vella

Fil-korsa tal-Marsa, illejla ssir it-12-il laqg[a tal-ista;un fuq tmien ti;rijiet, sebg[a tattrott u wa[da tal-galopp. Minn dawn se jispikkaw laktar g[al darba o[ra ]ew; finali ta’ Condition Races g[al ]wiemel tal-klassi Copper u Bronze fuq distanza qasira ta’ 2140m. Il-finali Bronze se tkun issitt ti;rija u tibda fit-8.30pm. Wara l-karozza tat-tluq se jibdew Marchallach, Icare de Jemma, Quingen de Bussy, Pittacos, Zeta Jones A, Navaroso de Khepri, Narcus du Roc, Niko de Chamant, Noli de Marray u One Fouteau.

Din g[andha tkun ti;rija ferm bilan/jata fejn fiha attenzjoni spe/jali se ting[ata lil Quingen de Bussy (Emmanuel Fenech), Pittacos (Noel Baldacchino), Navaroso de Khepri (Rodney Gatt), Niko de Chamant (Victor Fenech) u Noli de Marray (Patrick Spiteri). Dawn kollha huma ]wiemel li ;ejjin minn su//ess fl-a[[ar [ar;a tag[hom. Tnax-il ]iemel ie[or se jie[du sehem fil-finali talklassi Copper li tibda fit8.05pm. Dawn huma Ballad Ribb, Pronto du Lys, Royal Qui, Andri Boko, Loulou de la Rose, Zmaj Boko,

Esmeralda Run, Minou de Perdriat, Jibilo du Terme, Pine Wood Harry, Ideal de Suce u Monticello. Misjuqa minn Redent Magro, l-I]vedi]a Esmeralda Run tibda favorita li tie[u ttieni reb[a konsekuttiva minn Loulou de la Rose (Carl Caruana) u Royal Qui (Ivan Bilocca). Il-programm tal-lejla se jinkludi wkoll ti;rija normali tal-klassi Premier li tkun fuq distanza twila ta’ 2640m, b’Noble d’Ete (Raymond Clifton) jibda fost l-aktar favoriti. Fl-uniku ti;rija talgalopp fuq 1250m se nsibu tliet debuttanti li huma l-Irlandi]i

Alca Driver u Enthrall u lIngli]a Pelle di Luna. L-ewwel ti;rija tal-klassi Bronze tibda fis-6.30 p.m. .

Tbassir

I Ti;rija. Klassi Bronze. Dist - 2640m. Win – Nox Blue. Place – Hawkear, Kiton de Bouere. II Ti;rija. Klassi Silver. Dist – 2640m. Win – Norfolk de Gouerie. Place – Landi Breton. Ocean Brillouard. III Ti;rija. Klassi Galopp. Dist – 1250m. Win – Cheeky Jack. Place – Buttermilk, Alca Driver. IV Ti;rija. Klassi Gold. Dist – 2640m. Win – Oolong.

Place – Nuper, Lord The Best. V Ti;rija. Finali Condition Race. Klassi Copper. Dist – 2140m. Win – Esmeralda Run. Place – Royal Qui, Loulou de la Rose. VI Ti;rija. Finali Condition Race. Klassi Bronze. Dist – 2140m. Win – Quingen de Bussy. Place – Noli de Marray, Pittacos. VII Tigrija. Klassi Premier. Dist – 2640m. Win – Noble d’Ete. Place – Olympien Major, Versace Boko. VIII Ti;rija. Klassi Bronze. Dist – 2640m. Win – Jens. Place – Pacha de Sassy, Above Roland.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

28 Sport

BOWLING

Okmalta.com b’vanta;; ta’ 10 punti

Di Canio meta g[amel il-;est tal-faxxisti f’derby ta’ Ruma li kien intlag[ab fl-2005

FUTBOL

Di Canio jg[id li m’huwiex faxxist Il-kow/ il-;did ta’ Sunderland Paolo Di Canio stqarr li m’huwiex faxxist. Di Canio ;ie ma[tur b[ala kow/ ta’ Sunderland fost il-;img[a wara li l-Black Cats ke//ew lil Martin O’Neill. Din la[bar waslet wara li fi tmiem il-;img[a Sunderland tilfu 1-0 kontra l-leaders tal-kampjonat Man Utd. Hekk kif Di Canio in[atar manager bosta kienu dawk ilpartitarji li ma qablux mad-

de/i]joni min[abba li Di Canio hu faxxist. L-eks player ta’ Lazio fi stqarrija pubblika qal li ma jqisx ru[u b[ala persuna faxxista u lanqas hu persuna razzista. Di Canio qal li hu lest jitkellem biss dwar futbol mal-midja Ingli]a. Din hi lewwel darba li Di Canio se jkun qed imexxi tim li jilg[ab fl-og[la divi]joni. Fl-2005, meta Di Canio kien jilg[ab ma’ Lazio, wara derby Ruma

dan kien g[amel il-;est faxxista fid-direzzjoni talpartitarji ta’ Lazio. Dak l-ista;un, kienet ittielet darba li Di Canio g[amel dan il-;est u l-FA Taljana kienet issospendietu log[ba u immultati s-somma ta’ madwar 7,000 lira sterlina. Fil-karriera tieg[u b[ala kow/ Di Canio lag[ab 95 log[ba, reba[ 54 minnhom, ;ie draw 18-il darba u tilef 23 log[ba.

Ikomplu l-kampjonati tal-ASMK Fi tmiem il-;img[a jkomplu l-kampjonati talASMK. Din il-[dax-il attività tal-ista;un se tikkonsisti f’ti;irjiet bil-muturi u karozzi u l-programm jibda f’nofsinhar. Intant [arsa lejn l-a[[ar attività, l-Asso/jazzjoni kellha ]]omm ir-ri]ultat finali uffi/jali milli jo[ro; wara li sar protest fi tmiem l-attività sakemm il-kumitat [a dde/i]jonijiet me[tiega skont ir-regolamenti tal-ASMK u tas-sezzjoni partikulari biex lAsso/jazzjoni waslet g[adde/i]joni finali. Fl-Autocross Patrick Cassar, fuq Opel Corsa iddomina l-;urnata bir-reb[ tieg[u fil-heats kollha tal;urnata. Il-finali tal-;urnata kienet wa[da mistennija bejn Cassar u Christian Galea fuq Fiat Ritmo min[abba l-fatt li l-klassifika ta’ din il-klassi hi wa[da missielta l-aktar bejniethom imma sfortunatament mat-tluq tattigirija Galea kellu [sara mekkanika tant li kellu jirtira mill-finali u daqstant kienet aktar fa/li g[al Cassar li jkompli jiddomina u jer;a’ jie[u t-tmun ta’ din ilklassifika b’vanta;; ta’ sitt punti wara li reba[ disa’ punti minn din il-finali. Waqt il-kumplament tatti;rija finali Cassar kien segwit minnn Manuel Muscat fuq Opel Corsa fejn iktar tard ;ie sospi] min[abba l-protest

li kellu. Post Muscat spi//a [adu Ryan Scerri fuq Opel Corsa u dan kien segwit minnn Melo Zammit fuq Ford Escort. Fl-Autocross Klassi B Mario Scicluna fuq Opel Corsa, li kien favorit, jirba[ din il-finali. B’hekk Scicluna kompla javanza lejn il-leader ta’ din il-klassifika Malcom Borg fuq Opel Corsa. Mattluq ta’ din il-finali Philip Vella fuq Opel Nova, seraq lewwel po]izzjoni u kien segwit minn Scicluna u Gordon Johnson fuq Peugeot rispettivament. Scicluna, ftit wara tmiem ittielet dawra kellu [sara teknika u beda jsuq bil-mod fit-ti;rija. B’hekk Vella ;ie segwit minn Johnson flewwel u t-tieni postijiet. Fittielet u raba’ po]izzjoni spi//aw Andrew Pisani fuq Opel Nova u Mario Tabone fuq Ford Ka rispettivament. Fis-sezzjoni Autocross ta’ G[awdex Domenic Zammit, fuq Alfa Sud reba[ il-gurnata. Dan spi//a biex [a t-tmun ta’ din il-klassifika G[awdxija b’49 punt u kien segwit minn Christian Apap fuq Ford Escort. Minkejja li Apap fla[[ar attività ma [ax sehem xorta wa[da baqa` jokkupa ttieni po]izzjoni fil-klassifika. Fil-Motocross Klassi A Clayton Camilleri fuq KTM kellu [sara fil-mutur bilkonsegwenza li tilef l-ewwel po]izzjoni fuq il-podju. Postu

reb[u Paul Muscat fuq KTM li ukoll li kien segwit minn Camilleri. Minkejja dan kollu Camilleri xorta g[adu jiddomina l-klassifika fejn g[andu vanta;; ta’ 12 il-punt fuq Muscat. Dan iffiser li lkampjonat tal-Motocross dan l-ista;un ser ikun missilet sa l-a[[ar. Fil-Motocross Klassi B Trevor Muscat fuq KTM, g[as-sitt darba konsekuttiva reba[ il-klassi biex b’hekk kompla jissi;illa r-reb[ tieg[u f’din il-klassifika. Minkejja li kollox jista’ ji;ri Muscat xorta wa[da g[adu segwit minn Brandon Cassar Muscat fuq Yamaha YZF. Fit-tielet po]izzjoni tal-klassifika jinsab is-sewwieq G[awdxi Joseph Bigeni fuq Suzuki RMZ. Dawn it-tliet sewwieqa huma l-iktar kompetittivi fl-events tal-ASMK Motocross. Intant l-Asso/jazzjoni tie[u din l-okka]joni biex filwaqt li pubblikament tirringrazzja lil Bernard Vassallo g[axxog[ol kollu li g[amel maalASMK tul dawn l-a[[ar snin li dam jokkupa l-kariga ta’ Chairman tal-Kunsill Malti g[all-Isport tawgura l-isba[ futur lil Mark Cutajar fil-[atra l-;dida tieg[u b[ala Chairman tal-KMS. L-Asso/jazzjoni tfakkar li is-Sibt lejliet it-ti;rija jkun hemm sessjoni ta’ ta[ri; g[as-sezzjonijiet Autocross, Motocross u t-Trials li jibdew mis-2 p.m. sa l-4 p.m.

Fi tmiem il-;img[a okmalta.com kabbru lvanta;; tag[hom f’ras ilklassifika g[al 10 punti meta dawn reb[u 8-0 kontra Bank Of Valletta. Ramis reb[u 8-0 kontra Bowlers on Strike biex b’hekk qab]uhom fittieni post. eb[a o[ra ta’ 8-0 kienet dik ta’ J Grima & Co ntra Rogantino’s. Fina issa qeg[din fit-tielet post wara li dawn reb[u 6-2 kontra St James Hospital filwaqt li Turu’s Knights reb[u 6-2 kontra The Clan. Okmalta.com issa g[andhom vanta;; ta’ 10 punti meta reb[u kontra t-tim tal-qieg[ Bank of Valletta. Dawn reb[u l-ewwel sessjoni 787-732 u fit-tieni sessjoni ma sabux diffikultà biex reb[uha 806-718. Fit-tielet u l-a[[ar sessjoni /-champions reb[u 806-718. Rankin Camilleri ta’ okmalta.com, li ;ab punte;; ta’ 679 ;ie ivvutat b[ala l-aqwa bowler maskili tal-;img[a. Ramis telg[u fit-tieni post hekk kif reb[u 8-0 kontra Bowlers on Strike. Ramis reb[u l-ewwel sessjoni bi skor ta’ 760-718 filwaqt li ttieni sessjoni Ramis reb[uha bi 12-il pin g[al skor ta’ 774762. Fit-tielet sessjoni llog[ob ta’ Ramis kompla jitjieb u dawn reb[u t-tielet sessjoni 788-708. It-tielet log[ba tal-;img[a li spi//at 8-0 kienet dik bejn J Grima & Co u Rogantino’s Restaurant. J Grima & Co reb[u l-ewwel sessjoni 727-

581 u t-tieni wa[da bi skor ta’ 668-653. It-tielet sessjoni spi//at 756-748. Fina telg[u fit-tielet post b’reb[a ta’ 6-2 kontra St James Hospital. Fian reb[u lewwel sessjoni 743-719 filwaqt li St James ;abu ddraw meta reb[u t-tieni sessjoni 766-743. It-tielet sessjoni, dik de/i]iva intemmet 807-682 favur Fina. Turu’s Knights g[elbu lil The Clan 6-2 fl-a[[ar log[ba tal-;img[a. Turu’s Knights telg[u fil-[ames post. Kienu The Clan li reb[u l-ewwel sessjoni 717-703 filwaqt li Turu’s Knight’s dawwru rri]ultat u reb[u t-tieni sessjoni 800-754 u t-tielet sessjoni 772-649. Tiziana Carannante, li ;abet punte;; ta’ 575 ;iet ivvutata b[ala laqwa bowler femminili. Kif Jinsabu I Div

Okmalta.com – 64, Ramis – 54, Fina – 52, Bowlers on Strike – 46, Turu’s Knights – 44, Rogantino’s Restaurant – 44, St. James Hospital – 34, J Grima & Co – 32, The Clan – 16, Bank of Valetta – 14 II Div

Malta Int Airport – 74, Blitzkrieg – 64, X S – 60, Gladiators – 60, Supreme – 56, Atlas Insurance – 46, Vintage – 44, Kiwis – 44, Touch of Class – 42, One 4 All – 37, BOV – 33, Still Around – 16

BODYBUILDING

Il-Kampjonati nazzjonali f’April u f’:unju Il-Kampjonati nazzjonali tal-bodybuilding, kemm talIFFB kif ukoll tan-NABBA se jsiru f’April u f’:unju rispettivament. Dan l-a[[ar saret l-ewwel laqg[a ta’ preparazzjoni g[allKampjonati nazzjonali tanNABBA li se jsiru fl-1 ta’ :unju. Diversi bodybuilders li be[siebom jikkompetu n;abru f’Bertu’s Gym, fejn ilPresident tan- NABBA, Vince Balzan, ta dettalji dwar ilkompetizzjoni. Balzan spjega kif it-tliet kompetituri r;iel li jispi//aw fl-ewwel, fit- tieni u fit-tielet post, kif ukoll kompettitri/i mara se jkollhom lopportunità li jikkompetu filKampjonati Mondjali tanNABBA li se jsiru fit-8 ta’ :unju f’Montecatini Terme, fit- Toscana, fl- Italja. Balzan qal li biex ti;i organizzata kompetizzjoni ta’ dan il-livell isir [afna xog[ol u li l-ispejje] huma kbar.

Filwaqt li l-prezz biex wie[ed jattendi g[all-kompetizzjoni jipprova jin]amm baxx kemm jista’ jkun, hemm b]onn ta’ [afna g[ajnuna mill-isponsors. Balzan sa[aq fuq limportanza li l-kompetituri jkunu ta’ e]empju g[al [addiehor li g[adu jibda jippratika dan l-isport. Il-kampjonati nazzjonali talIFBB g[al din is-sena se jsiru nhar is-Sibt 27 ta’ April filLukanda Corinthia San :or;. Numru rekord ta’ 28 kompetitur se jie[du sehem f’bosta kategoriji u erba’ minnhom se jintg[azlu biex jirrappre]entaw lil Malta filkampjonati Ewropej li se jsiru fi Spanja u fil-Moldova. Il-biljetti jinsabu g[allbejg[. G[al aktar informazzjoni wie[ed jista’ j]ur is-sit elettroniku talg[aqda www.ifbb-malta.com jew i]ur il-pa;na tal-g[aqda fuq facebook.


IN-NAZZJON

Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

Sport 29 BOXING

Corito kontra Cotcher g[at-titlu Ewropew Illejla f’Montekristo f’{al Farru;, il-boxer Malti Billy Corito se ji;;ieled kontra lIngli] Mick Cotcher u din il;lieda se tidde/iedi min se jkun in-numru wie[ed talheavyweight fl-Ewropa. Dan ;ie ]velat waqt konferenza tal-a[barijiet li saret ilbiera[ fejn waqtha ng[ataw id-dettalji tas-serata ta’ boxing li se ssir f’Montekristo. Waqt listess konferenza saret ilweighing in tal-boxers Maltin u Ingli]i li se jkunu qed ji;;ieldu kontra xulxin. Corito g[andu rekord ta’ 12il reb[a minn 12-il ;lieda u 10 minnhom reba[hom b’knockout. Minn na[a l-o[ra Cotcher reba[ 32 ;lieda u 29 minnhom reba[hom b’knockout. Il-;lieda bejn dawn it-tnejn se tkun ta’ sitt sessjonijiet ta’ tliet minuti ilwa[da. Dan ifisser li wie[ed jistenna ;lieda mill-aqwa f’serata li fiha se jkun hemm ukoll diversi ;lidiet o[ra. Il-bibien se jift[u fis-7.30pm u l-ewwel ;lieda se tibda fit8.30pm. Biex wie[ed jakkwista l-biljetti jista’ jikkuntattja lill-promoter Malti Paul Borg fuq 99003244 jew inkella jixtri biljett ming[and il-[wienet ta’ TeamSport. Ilprezzijiet ivarjaw bejn il-€15 u €l-25. :lieda li se tkun interessanti se tkun dik bejn Dione Galea u

Michael Magneron. Galea se jkun qed jiddefendi t-titlu talkategorija Super Middleweight, titlu li reba[ sena ilu. Fil-;lieda bejn Tyrone Borg u Wayne N’Neill, Borg se jkun qed jiddefendi ttitlu ta’ Light Heavyweight. Matul is-serata se jkun hemm [ames titli x’jintreb[u. Tlieta minn dawn it-titli qeg[din f’idejn il-boxers Maltin. Fl-a[[ar tal-konferenza tala[barijiet Paul Borg irringrazzja lill-isponsors uffi/jali ta’ din serata, ilkumpanija Remax.

Il-programm:

Tyrone Borg vs Wayne O’Neill (Light Heavyweight) Brandon Borg vs Mickey Worswick (Light welterweight) Ronald Tabone vs Billy Snaith (Middleweight) Lydon Chirchop vs Billy Wilkinson (Super bantamweight) Dione Galea vs Michael Magneron (Super Middleweight) Daniel Attard vs Raif Siddiq (Bantamweight) Hershen Sciberras vs Alex Ferguson (Welterweight) Steve Martin vs Shakeeb Ali (Light welterweight) Etienne Spiteri vs Shane Bowmer (Light welterweight) Billy Corito vs Mick Cotcher (Heavyweight)

Mick Cotcher (xellug) u Billy Corito. Dawn it-tnejn illum se jkunu qed ji;;ieldu kontra xulxin

?IKLI}MU

Armstong jirritorna fl-azzjoni I/-/iklist Amerikan Lance Armstrong se jirritorna fl-azzjoni, imma din id-darba mhux b[ala /iklist i]da b[ala g[awwiem hekk kif dan se jikkompeti f’Kampjonati tal-G[awm li se jsiru fl-Università ta’ Texas. Armstrong, f’Jannar li g[adda ammetta li fl-img[oddi g[amel u]u minn sustanzi pprojbiti u b’hekk is-seba’ titli tat-Tour De France li reba[ ;ew irtirati kollha u ;ie anke sospi] g[al g[omru mill-isport. Armstrong, fi tmiem il-;img[a se jikkom-

peti fi tliet kategoriji. Minkejja li g[awwiema ta’ kull età jistg[u jie[du sehem f’dawn ilkampjonati, il-ma;;oranza ta’ g[awwiema li jie[du sehem huma veterani u wie[ed minnhom se jkun Amstrong li llum-il ;urnata g[andu 41 sena. Il-Kap E]ekuttiv tal-Kumitat li jorganizza dawn il-kampjonati, Rob Butcher qal li ma jsib l-ebda problema li Armstrong jikkompeti, anke jekk dan kien involut f’wie[ed mill-akbar skandli fl-isport.

KUMMENTI WARA L-PARTITI TA?-CHAMPIONS LEAGUE

‘F’Istanbul se tkun differenti’

Il-kow/ ta’ Malaga, Manuel Pellegrini

Il-kow/ ta’ Real Madrid Josè Mourinho wissa lillplayers tieg[u li ;img[a o[ra meta Real jilag[bu barra minn darhom kontra Galatasaray l-affarijiet se jkunu differenti. Real reb[u lewwel leg 3-0 u wie[ed jista’ jg[id li prattikament dawn g[andhom sieq fis-semifinali. “Lg[abna tajjeb [afna. G[alija ddefendejna a[jar milli attakkajna. Jekk niskurjaw gowl fit-tieni leg iridu jiskurjaw [amsa. Madankollu f’Istanbul laffarijiet se jkunu differenti. Fil-futbol rajt affarijiet inkredibbli jse[[u. Naf li fittieni leg Galatasaray se jag[mlu minn kollox biex jirb[ulna,” qal Mourinho. Dan tal-a[[ar tkellem ukoll dawn ]ew; players ta’ Galatasaray li kienu ja[dmu mieg[u, Drogba u Sneijder. “Dawk it-tnejn mhumiex biss ]ew; eks kollegi imma nies li nqishom b[ala parti millfamilja. Mag[hom g[addejt minn esperjenzi li ma ninsa qatt f’[ajti,” qal il-kow/ Portugi]. Minn na[a tieg[u l-kow/ ta’ Galatasaray Fatih Terim qal li kien jinsab dispja/ut b’dak li ;ara wara li t-tim

kien ilu jit[arre; g[al din illog[ba. “F’log[biet kontra timijiet tal-kalibru ta’ Real trid tag[mel ]balji mill-inqas. Xtaqna li fit-tieni leg l-iskor ikun wie[ed aktar miftu[ imma issa li hemm, hemm u xorta wa[da se nonoraw ilflokk f’Istanbul,” qal Terim. Terim qal li t-tim tieg[u kellu diversi /ansijiet ta’ skor u l-aktar [a;a li dejqitu fillog[ba kienet il-fatt li lplayers tieg[u tilfu dawn i//ansijiet. “Mhux fa/li tilg[ab kontra Real Madrid meta dawn di;à g[andhom vanta;; ta’ tliet gowls,” temm jg[id leks kow/ ta’ Milan. Id-difensur ta’ Real Sergio Ramos tkellem ukoll dwar din il-log[ba u qal li s-sigriet tarreb[a kien li t-tim tieg[u [are; aggressiv mill-bidu. ‘Log[ba tajba ta]-]ew; timijiet’ Il-kow/ ta’ Malaga Manuel Pellegrini qal li d-draw bejn

Malaga u Borussia Dortmund kien jirrifletti l-log[ba tajba li kellhom i]-]ew; timijiet. “Borussia huma tim millaqwa. Jekk wie[ed i[ares lejn il-partiti li kellhom din issena fl-Ewropa jinduna li dawn skurjaw erba’ gowls

kontra Ajax, skurjaw kontra Real Madrid u kontra Man City. Il-fatt li /a[[adniehom milli jiskurjaw di;à hu su//ess. Kienet log[ba miftu[a u kollox g[adu inde/i],” qal Pellegrini. Ta’ min jinnota li Malaga, li qed jiddebuttaw f’din ilkompetizzjoni se jkollhom lil Welington u lil Iturraz sospi]i fit-tieni leg. “Irridu naraw kif se nimlew il-vojt li se j[allu dawn i]-]ew; players,” qal Pellegrini. Il-kow/ tal-klabb :ermani] Jurgen Klopp qal li t-tim tieg[u tilef diversi /ansijiet ta’ skor u f’kompetizzjoni b[alma hi /-Champions League hu kemxejn riskju] li tilg[ab it-tieni leg f’darek ming[ajr ma tkun skurjajt gowl barra minn darek. “Lejn l-a[[ar tal-log[ba kienu a[jar minna u rridu nag[mlu /ert li fit-tieni leg ma nilag[bu kif lg[abna fl-a[[ar perjodu. Fi tmiem l-ewwel taqsima g[idt lill-players tieg[i li kienu qed jilag[bu tajjeb imma li kien hemm b]onn li fiddipartiment tal-attakk nitjiebu. Il-gowl baqa’ ma wasalx u issa hu inutli li noqog[du di]appuntati. Irridu nirb[u ttieni leg bilfors,” qal Klopp.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

30 Sport

Chelsea bl-a[jar ri]ultat mit-tliet Ingli]i

Ederson ta’ Lazio (xellug) jissielet g[all-ballun ma’ Dirk Kuyt ta’ Fenerbahce. Kuyt skurja fir-reb[a ta’ 2-0 ta’ Fenerbahce

Mit-tliet timijiet Ingli]i involuti fil-log[ob tal-ewwel leg tal-kwarti tal-finali talEuropa League kienu Chelsea li kisbu l-a[jar ri]ultat hekk kif dawn reb[u 3-1 kontra Rubin Kazan. Newcastle tiflu 3-1 barra minn darhom kontra Benfica u Tottenham salvaw draw ta’ 2-2 f’darhom stess kontra Benfica. L-eroj ta’ Chelsea kien lattakkant Torres li skurja darbtejn kontra t-tim Russu. Torres feta[ l-iskor u Moses g[amilhom tnejn g[at-tim ta’ Benitez. Natcho naqqas iddistakk imma Torres re;a’ sab ix-xibka fl-a[[ar 20 minuta. Minkejja li kienu marru fil-vanta;; b’gowl ta’ Cisse, Newcastle tilfu 3-1 kontra Benfica. Rodrigo ;ab id-draw g[all-Portugi]i u Lima, fis-65 minuta g[amilhom tnejn. Cardozo skurja t-tielet gowl ta’ Benfica u issa hu diffi/li g[all-Magpies biex jg[addu. Tottenham skurjaw darbtejn wara li kienu tnejn minn ta[t kontra Basel u salvaw draw f’White Hart Lane. Ittim mill-I]vizzera feta[ liskor b’gowl ta’ Stocker wara nofs sieg[a u s-solitu Frei irdoppja g[alihom ftit wara. Fl-40 minuta Adebayor naqqas id-distakk g[at-tim ta’

Villas Boas u l-gowl tad-draw skurjah Sigurdsson. Minkejja li dan ir-ri]ultat jiffavorixxi lil Basel, Tottenham g[adhom b’/ans tajjeb li jg[addu. Reb[a ta’ 1-0 barra minn darhom tkun bi]]ejjed biex jibbukjaw post fis-semi finali. Fl-a[[ar log[ba minn din il-fa]i Fenerbahce approfittaw mill-fatt li Lazio spi//aw jilag[bu b’10 u dawn reb[u bi skor ta’ 2-0. Fis-47 minuta Onazi tke//a g[al Lazio u kien fit-78 minuta meta tTorok skurjaw b’penalty ta’ Webo. Fl-a[[ar minuta Kuyt skorja t-tieni goal li sejkun daqqa ta’ [arta g[al Lazio. Jekk wie[ed i[ares lejn irri]ultati tal-biera[ jinnota li lebda tim li lag[ab barra minn daru ma rnexxielu jo[ro; rebbie[. It-tieni legs ta’ dawn ilpartiti jintlag[bu l-{amis 11 ta’ April.

Kwarti tal-Finali Ri]ultati

Benfica v Newcastle Chelsea v R. Kazan Fenerbahce v Lazio Tottenham H v Basel

3-1 3-1 2-0 2-2

Malta v Albanija

1-1

Malta v Portugall

16-8

Kwalifikazzjoni tat-Tazza tad-Dinja tal-2015 (Nisa) WATERPOLO

FUTBOL

Yaya Toure j;edded il-kuntratt Il-midfielder ta’ Man City Yaya Toure ;edded il-kuntratt tieg[u b’erba’ snin. Dan ifisser li Toure issa hu marbut ma/champions Ingli]i sal-2017. “Dan hu l-klabb li rrid nilg[ab mieg[u. Mhu se ninsa qatt kif ;ejt trattat mid-diri;enti u mill-partitarji. Hu ta sodisfazzjon kbir g[alija li ntemm ilkarriera ma’ dan il-klabb,” qal il-player ta’ 29 sena. Toure ing[aqad ma’ Man City fl-2010 g[as-somma ta’ 24 miljun lira sterlina. Sta;un qabel ma [alla lill-klabb Katalan Toure reba[ il-kampjonat Spanjol. Minn meta ng[aqad ma’ City Toure kien wie[ed mill-aktar players

strumentali tat-tim ta’ Roberto Mancini. Fl-2011 Toure kien skurja l-gowl rebbie[ fil-finali tal-FA Cup kontra Stoke filwaqt li sta;un ilu, f’Mejju li g[adda kien skurja ]ew; gowls kru/jali kontra Newcastle. Dan l-ista;un Toure s’issa skurja tmien gowls u g[en littim jasal sas-semi finali talFA Cup fejn City issa jilag[bu kontra l-holders tattazza, Chelsea. Nhar it-Tnejn Man City jilag[bu kontra Man Utd fil-kampjonat. Attwalment ir-Red Devils huma leaders tal-kampjonat u g[andhom vanta;; ta’ 15-il punt fuq l-istess City.


IN-NAZZJON Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

Sport 31 ?IKLI}MU – TOUR TA’ MALTA

Salvatore Coco bl-a[jar [in fl-ewwel jum Salvatore Coco ta’ ASD Mister Bianco rre;istra laqwa [in waqt l-ewwel jum tat-Tour ta’ Malta. Coco, waqt l-ewwel tappa li saret f’Ba[ar i/-?ag[aq, li kienet Individual Time Trial ta’ 18km, g[amel [in ta’ 26 minuta u 49 sekonda. It-tieni u ttielet l-a[jar [in g[amluh ilMaltin ta’ Greens Cycling Club, Etienne Bonello u Jason Vella. Bonello g[amel [in ta’ 27 minuta u sekonda filwaqt li Vella g[amel [in ta’ 27 minuta u 29 sekonda. Fil-kategorija tal-Masters, il-Malti Peter Gatt ta’ Greens Cycling Club g[amel l-a[jar [in, dak ta’ 27 minuta u 28 sekonda filwaqt li fit-tieni post kien hemm Malti ie[or ta’ Greens Cycling Club.

Joseph Bonello g[amel [in ta’ 27 minuta u 34 sekonda filwaqt li David Williams ta’ Kuota Team g[amel it-tielet l-a[jar [in, dak ta’ 28 minuta u 19-il sekonda. Fil-kategorija tan-nisa, la[jar [in g[amlitu Mathilde Matthise ta’ Bonito Squadra Corse li g[amlet [in ta’ 29 minuta u 2 sekondi filwaqt li t-tieni l-a[jar [in g[amlitu Hayley Simmons ta’ GB Cycles. Din g[amlet [in ta’ 30 minuta u 23 sekonda u ttielet l-a[ar [in, dak ta’ 31 minuta u 16-il sekonda g[amlitu Anna Reid ta’ Zappi’s Team. It-tieni tappa se ssir illum San Martin u din se tibda fl10am. Din ir-rotta hi twila 100km u hu mistenni li r-reb-

bie[ ikun mag[ruf xi 12.30pm. It-tielet tappa, dik ta’ nhar is-Sibt se ssir madwar il-kosta ta’ San Pawl il-Ba[ar u se tibda fl-10am. Ir-rotta hi twila 88km u hu mistenni li r-rebbie[ jid[ol fis-1pm. L-a[[ar tappa ta’ nhar il-{add, dik li hi twila 12km se tkun Individual Time Trial, se tibda fl-10 u se ssir fil-By Pass ta’ {a]}ebbu;. Il-pre]entazzjoni rarrebbie[ tat-tappa u l-pre]entazzjoni tar-rebbie[ overall se jsiru immedjatament kif tintemm it-tappa. Ta’ min jiftakar li waqt dan it-Tour qed jie[du sehem numru rekord ta’ parte/ipanti. B’kollox huma 131 /iklist li qed jikkompetu f’dan it-Tour li jsir fuq erbat ijiem.

Illum jibda l-ista;un tal-MotoGP

Paige Milward ta’ Squadra Donne waqt it-Time Trial ta’ Ba[aq i/-?a[aq (Ritratt> Martin Agius)

FUTBOL

Barcelona jistiednu lill-Papa Il-President ta’ Barcelona Sandro Rosell jistieden lillPapa l-;did, Papa Fran;isku I biex imur jara lit-tim Katalan fl-azzjoni. Il-kap tal-Knisja, li hu Ar;entin i]omm mat-tim lokali ta’ San Lorenzo u Rosell qal li jkun unur g[al Barcelona li jospitaw lill-Papa fil-Camp Nou. Ma’ Barcelona hemm diversi players Ar;entini, fosthom Lionel Messi, rebbie[ tal-Ballun tad-Deheb u Javier Mascherano, midfielder li jilg[ab mat-tim nazzjonali. Intant, fil-kwarti tal-finali ta/-Champions League bejn Real Madrid u Galatasaray il-players ta’ Real Serio Ramos u Xabi Alonso ;ew ammoniti u se jitlfu t-tieni leg ta’ ;img[a o[ra f’Istanbul. Huma [afna rapporti fil-midja li qed isostnu li dawn it-tnejn, b[alma kienu g[amlu f’log[ba fl2010, ;ew ammoniti intenzjonalment biex b’hekk ikunu jistg[u jilag[bu filpartita ta’ wara, f’ka] li Real jg[addu g[ar-rawnd li

jmiss. Real reb[u l-log[ba 3-0 kontra l-klabb Tork u jidher li dawn se jag[mluha mal-a[[ar erbg[a. Hekk kif l-iskor kien 3-0 Alonso ffawlja lil Eboue u ;ie ammonit filwaqt li Ra ;ie ammonit meta xxuttja lballun minn barra l-pitch. Jekk il-UEFA jidrilha li dawn i]-]ew; players ;ew ammoniti intenzjonalment dawn jistg[u jkunu sospi]i ]ew; log[biet. Aktar kmieni dan l-ista;un Sergio Ballesteros ta’ Levante kien ;ie sospi] ]ew; log[biet flEuropa Legue wara li dan ir/ieva karta safra b’mod intenzjonat. Fl-2010, meta Real kienu qed jirb[u 4-0 kontra Ajax f’log[ba valida mill-gruppi Ramos u Alonso kienu tke//ew. Wara l-log[ba lUEFA immultat lil Mourinho 35 elf lira sterlina u lill-players 18-il elf lira sterlina kull wie[ed. Casillas u Dudek, li g[addew l-ordnijiet ta’ Mourinho lil dawn i]-]ew; players ukoll kienu ;ew immultati.

Illum jing[ataw bidu g[all-ista;un talMotoGP hekk kif isiru l-provi liberi g[allGrand Pirx ta’ tmiem il-;img[a li se jsir filQatar. I/-champion tal-Yamaha, Jorge Lorenzo se jer;a’ jibda b[ala l-favorit filwaqt li interessanti se jkun il-fatt li Valentino Rossi se jer;a’ jkun qed isuq mal-Yamaha. Rossi ma kisibx ir-ri]ultati li xtaq waqt li kien mad-Ducati u issa jrid jer;a’ jil[aq illivelli li hu rinomat g[alihom. Dan se jkun sta;un ming[ajr l-Awstraljan Casey Stoner li fi tmiem l-ista;un li g[adda ritira mill-isport. Bla dubju wie[ed jistenna li l-akbar sfida g[al Lorenzo tkun ;ejja minn na[a Dani Pedrosa fuq Honda. Pedrosa, sena ilu spi//a runner up u li]balji fil-bidu tal-ista;un swew qares. Fla[[ar tmien Grand Prix reba[ sitt darbiet imma kien tard wisq g[alih biex jaqbe] lil Lorenzo fl-ewwel post. “Waqt il-waqfa t-tim [adem bla qies biex nisfidaw lil Lorenzo. Jien in[ossni f’kundizzjoni mill-aqwa,” qal Pedrosa. -

:

Il kalendarju

7 ta’ April - Qatar. Losail Circuit 21 ta’ April - Stati Uniti. Austin, Texas. 5 ta’ Mejju - Spanja. Jerez. 19 ta’ Mejju- Franza. Le Mans 2 ta’ :unju - Italja. Mugello

Jorge Lorenzo tal-Yamaha, champion ta’ sta;un ilu

16 ta’ :unju- Katalunja. Barcelona 29 ta’ :unju- Olanda. Assen 14 ta’ Lulju- :ermanja. Sachsenring 21 ta’ Lulju – Stati Uniti, Laguna Seca 18 ta’ Awwissu - Stati Uniti, Indianapolis 25 ta’ Awwissu – Rep ?eka . Brno 1 ta’ Settembru– Renju Unit. Silverstone 15 ta’ Settembru - San Marino. Misano 29 ta’ Septtembru- Spanja. Aragon 13 ta’ Ottubru - Malasja. Sepang 20 ta’ Ottubru - Awstralja. Phillip Island 27 ta’ Ottubru- :appun. Motegi 10 ta’ Novembru – Spanja. Valencia


Il-:img[a, 5 ta’ April, 2013

32 Lokali

Sitta minn tmien membri tal-MCESD kontra l-[atra ta’ John Bencini minn Neil Camilleri

Il-Kunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali, l-MCESD, hu ffurmat mir-rappre]entanti ta’ tmien trade unions u korpi kostitwiti u ]ew; osservaturi. Minn dawn it-tmienja, sitta kienu kontra l-[atra ta’ John Bencini b[ala Chairman tal-MCESD. Anke ]-]ew; membri osservaturi eprimew riservi. Minn kummenti li ;abar in-Nazzjon ilbiera[ jo[ro; li l-ma;;oranza talmembri tal-MCESD ja[sbu li Bencini m’g[andux il-kredenzjali me[tie;a g[al din il-kariga sensittiva. Idejjaqhom anke l-fatt li Bencini kien involut [afna fil-kampanja elettorali tal-Partit Laburista, fejn sa[ansitra indirizza l-konferenza ;enerali u lmass meeting fl-Imqabba. Kien il-Gvern stess li fl-istqarrija li fiha [abbar din il-[atra, ammetta li ma kienx hemm kunsens fl-MCESD. Is-Segretarju Generali tal-U{M Josef Vella qal li l-union li jmexxi mill-ewwel o;;ezzjonat g[all-[atra ta’ Bencini g[al diversi ra;unijiet. Fosthom hemm il-fatt li Bencini ilu ]mien twil jinsisti li hu mwe;;a’ millU{M u g[alhekk mhuwiex newtrali fil-konfront tal-union. U g[ax huwa kontra l-politika JobsPlus, li kienet ;iet iffirmata mi]-]ew; partiti politi/i ewlenin. Mistoqsi dwar il-parte/ipazzjoni ta’ Bencini fil-politika Josef Vella qal li meta persuna tpo;;i fuq is-si;;u ta’ Chairman tal-MCESD trid tkun newtrali [afna g[ax trid issib bilan/ bejn kul[add. “U meta tkun [adt stand daqstant parti;jana jista’ jfixkel ixxog[ol tieg[u fuq il-Kunsill.” Paul Abela, il-President tal-GRTU, qal li lanqas huma ma qablu mal-[atra ta’ Bencini. U dan g[ax mhuwiex ilpersuna adatta g[al dik il-po]izzjoni g[ax m’g[andux esperjenza, background ekonomiku, ma jifhimx finnegozju, m’g[andux kari]ma biex jg[aqqad il-partijiet kollha u mhuwiex forward looking. Sostna li meta sej[itilhom il-Ministru Helena Dalli mill-ewwel esprimew ir-riservi tag[hom. Irrimarka wkoll dwar kif Bencini kellu problemi ma’, tista’ tg[id l-entitajiet kollha rappre]entati fl-MCESD. Semma kif f’ka] partikolari mar f’laqg[a tal-GWU u beda ju]a kliem dispre;jattiv kontra l-membri tal-GRTU, u dan sar anke fil-konfront ta’ unions o[rajn. Qal ukoll li Bencini huwa pru]untu] li a//etta l-kariga meta hemm sitt membri minn tmienja fuq l-MCESD li ma jriduhx.

kliem intqal lill-Minsitru Id-Direttur :enerali talHelena Dalli meta dawn MEA Joe Farrugia qal li lissej[u g[al-laqg[a Asso/jazzjoni ta’ min mag[ha, li wkoll ma i[addem ukoll esprimiet kinux av]ati dwar xiex riservi dwar din il-[atra, kienet. ukoll g[ax Bencini L-uni/i ]ew; membri m’g[andux il-kwalitajiet u tal-MCESD li qablu mall-esperjenza me[tie;a g[al [atra ta’ Bencini huma ldin il-kariga. Qal li lil GWU u l-ForUM, li Helena Dalli anke l-MEA tag[ha, sa’ ftit ilu, ipproponitilha ismijiet ta’ Bencini kien il-President. persuni o[rajn aktar F’kumment lil dan lkapa/i. Persuni li g[andistazzjon, is-Segretarju hom g[arfien dwar l:enerali tal-GWU Toni ekonomija u li kapa/i Zarb jg[aqqdu l-ideat tad-diversostna li “Bencini si korpi kostitwiti. Joe g[andu l-kredenzjali Farrugia j[oss li dwar din kollha biex ikun il-kariga importanti ma Chairman tal-MCESD. saritx konsultazzjoni minn Hu sostna li fil-passat na[a tal-Gvern. Meta kien hemm Chairmen ssej[u g[al laqg[a malo[ra li ma kinux ;ejjin Ministru, d-de/i]joni mill-qasam ekonomiku u kienet ittie[det di;à. mexxew tajjeb ukoll, Kevin Borg, id-Direttur allura ma ja[sibx li hija :enerali tal-Kamra talra;uni valida bi]]ejjed li Kummer/, l-Industrija u lwie[ed jikkritika lil John Intrapri]a, qal li anke huma Bencini fuq in-nuqqas ta’ pproponew ismijiet o[rajn kredenzjali ekonomi/i. i]da ;ew injorati. Hu sostMistoqsi ja[sibx li lna li “definittivament lJohn Bencini, li fil-kampanja tela’ fuq il-palk tal-Partit Laburista Gvern kellu jfittex kunMCESD se jibda fuq sieq biex ifa[[ar lil Joseph Muscat, issa n[atar Chairman tal-MCESD sens, qal li l-GWU qablet [a]ina ladarba l-[atra ta’ mal-[atra ta’ Bencini u Bencini mill-Gvern ma ta’ ismijiet quddiem il-Gvern dwar l“x’jg[id [addie[or bi//a tieg[u.” ;ietx milqug[a mill-ma;;oranza talg[a]la ta’ Chairman ;did. membri tal-Kunsill. Mistoqsi dwar lIl-President attwali tal-ForUM Paul Madanakollu jidher li dawn isinvolviment ta’ Bencini fil-politika, Pace, fi stqarrija ma[ru;a l-Erbg[a su;;erimenti waqg[u fuq widnejn Kevin Borg qal li wa[da mit-talbiet li laqa’ l-a[bar tal-[atra ta’ John Bencini torox, u s-CMTU lanqas biss ing[atat g[amlet il-Kamra tal-Kummer/ kienet u qal li se jkun kuntent [afna li flfeedback mill-Gvern, qabel qabad u li /-Chairman ikun persuna indipenMCESD jpo;;i ma;enb l-eks kollega [abbar li kien g[a]el lil Bencini g[al denti - xi [a;a kru/jali g[al kariga tieg[u. din il-kariga. Qal ukoll li s-CMTU daqstant importanti. Dawn il-kummenti jikkonfermaw li wkoll kellha xi riservi dwar il-kredenl-Gvern impona d-de/i]joni tieg[u li Huma biss il-GWU zjali ta’ Bencini biex imexxi din l-isti- John Bencini jkun Chairman taltuzzjoni . MCESD fuq il-membri ta’ dan il-kunu l-ForUM li qablu In-Nazzjon tkellem ukoll mar-rapsill, minkejja li fil-ma;;oranza pre]entanti ta]-]ew; membri osservama’ din il-[atra o;;ezzjonaw g[al din il-[atra. Ilturi fl-MCESD. Michael Grech, millGvern seta’ g[a]el persuni li ;ew proTony Zahra, il-President tal-MHRA, Kumitat Re;onali g[al G[awdex qal li posti mill-membri tal-Kunsill stess l-kumitat ma ng[atax bi]]ejjed /ans qal li din il-union hi tal-fehma li /imma m’g[amilx hekk. Ma tax widen jiddiskuti n-nomina ta’ Bencini, g[ax Chairman g[andu jkollu ba]i ta’ su;;erimenti o[ra li sarulu u meta sej[itilhom il-Ministru Dalli lanekonomiku, preferibbilment ikun ;ej warrab ismijiet b[al dawk ta’ Marlene qas kienu av]ati fuq xiex kienet se mis-settur privat u anke jkollu esperMizzi, Joe Vella Bonnici u Michael tkun il-laqg[a. U huma jridu /ans jenza fuq livell internazzjonali. “IlBonello, basta g[addiet ta’ Muscat li jikkonsultaw mad-diversi membri filpersuna trid tkun tajba g[al dawn l[atar lil Bencini. kumitat. Madanakollu, qalilna Grech, ispe/ifikazzjonijiet, u mhux inbiddlu Ta’ min isemmi li Bencini se jkun l-opinjonijiet ]gur li kienu se jkunu kollox biex il-kariga ti;i tajba g[allmeg[jun minn Mario Cutajar, eks maqsuma. persuna li ti;i mag[]ula.” Tony Zahra Deputat Segretarju :enerali tal-GWU, Benjamin Rizzo, mill-Kumitat tassostna li hu ma kellux x’jaqsam malli b[ala Kap ta/-?ivil, awtomatikaSo/jetà ?ivili, qal li bilkemm jafuh lil g[a]la, “imma kieku g[amel l-interment iservi b[ala Deputat Chairman Bencini, g[ax fl-MCESD qatt ma view hu kien jara li l-persuna li tal-MCESD. Ta’ Mario Cutajar kienet ltaqg[u mieg[u b’mod formali, allura ting[a]el ikollha dawn ir-rekwi]iti.” l-ewwel [atra bil-kejl tal-meritokrazija ma [assewx li kienu f’po]izzjoni li William Portelli, il-President tasta’ Muscat. jag[tu appo;; jew tmaqdir. L-istess CMTU sa[aq li l-union ressqet numru

media•link COMMUNICATIONS


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.