2013_04_11

Page 1

Numru 13,407

€0.55

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

Oppo]izzjoni li qed tfittex l-a[jar interess tal-pajji] Approvat b’vot unanimu l-ba;it g[al din is-sena “Il-poplu g[andu jkun i;;udikat skont ir-ri]ultati miksuba”. Dan sa[qu lKap tal-Oppo]izzjoni Lawrence Gonzi f’diskors li g[alaq l-interventi kollha tal-Oppo]izzjoni dwar ilBa;it 2013 – ba;it imfassal u ppre]entat millPartit Nazzjonalista filGvern f’Novembru li g[adda u addottat minn Gvern Laburista. Il-Gvern u lOppo]izzjoni, g[all-ewwel darba fl-istorja parlamentari, ivvotaw favur il-ba;it g[al din issena biex issa se jkunu implimentati l-mi]uri u lin/entivi kif imfassla u ppre]entati mill-eks Ministru Tonio Fenech. Il-ba;it ;ie approvat wara aktar minn 20 sieg[a ta’ interventi mill-membri parlamentari ta]-]ew; na[at tal-Kamra tarRappre]entanti. Fid-diskors tieg[u, ilKap tal-Oppo]izzjoni Lawrence Gonzi qal li partit fl-Oppo]izzjoni mhux se jirkeb b’mod parti;jan biex jivvota kontra l-ba;it. LOppo]izzjoni qed tivvota favur il-ba;it, li tfassal meta l-Partit Nazzjonalista kien fil-Gvern, g[ax dehrilha li g[andha tfittex l-a[jar interess ta’ pajji]na. Lawrence Gonzi fakkar li meta l-Oppo]izzjoni Laburista vvotat kontra l-

ba;it f’Di/embru li g[adda, kien hemm a;enzija tal-credit rating li kkritikat lil Malta dwar loperat tal-pajji] fl-a[[ar tliet xhur tas-sena. Dan ilfatt [oloq in/ertezza kbira peress li l-ba;it m’g[addiex. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni stqarr li /-/ifri juru li mittaxxa tad-d[ul il-gvern da[[al i]jed milli kien pro;ettat u dan juri li lekonomija ta’ pajji]na hi b’sa[[itha. Dwar il-ba;it g[al din is-sena li, g[allewwel darba qed ikun maqbul mill-Oppo]izzjoni g[ax tfassal mill-PN filGvern, ittie[det de/i]joni politika matura li qed tfittex l-interess ta’ pajji]na. Il-Parlament approva lba;it g[al din is-sena, bilmi]uri mfasslin mill-Partit Nazzjonalista implimentati minn Gvern Laburista. G[aldaqstant l-operat talGvern ;ie cloned millqafas ta’ [idma m[ejjin mill-Partit Nazzjonalista li issa jinsab fl-Oppo]izzjoni. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni rrefera g[ad-diskors li g[amel George Vella, ilMinistru g[all-Affarijiet Barranin fejn fost o[rajn kkritika l-kontribut kbir li wettaq Richard Cachia Caruana li serva lil Malta b[ala Ambaxxatur talUnjoni Ewropea. g[al pa;na 5

Ilbiera[ kienet ;urnata impenjattiva g[all-Ispeaker An;lu Farrugia hekk kif iltaqa’ mal-og[la awtoritajiet tal-pajji]. Wa[da mi]-]jarat kienet fid-Dar ?entrali tal-PN fejn iltaqa’ mal-amministrazzjoni tal-partit fosthom il-Kap tal-Oppo]izzjoni, Dr Lawrence Gonzi. Ara storja f’pa;na 3. (Ritratt> Michael Ellul)

Michael Farrugia waqqaf laqg[a tal-MEPA dwar applikazzjoni g[al-impjant tat-trattament tal-iskart Is-Segretarju Parlamentari ;did responsabbli millMEPA Michael Farrugia qed jiffa//ja akku]a li nda[al u intervjena biex titwaqqaf laqg[a tal-bord tal-MEPA li fiha kienet se tigi diskussa applikazzjoni dwar impjant tat-trattament tal-iskart flG[allies. Il-pro;ett kellu fondi ta’ €50 miljun assenjati g[alih mill-Unjoni Ewropea. Dan il-ka] kien ]velat midDeputat Nazzjonalista

George Pullicicno waqt isseduta Parlamentari talbiera[ George Pullicino ppubblika wkoll stqarrija wara li sSegretarju Parlamentari Farrugia /a[ad li kien intervejna biex titwaqqaf din il-laqg[a tal-MEPA. Biex jissostanzja largumenti tieg[u, id-Deputat Nazzjonalista George Pullicino qal li l-ka] se[[ nhar il-{amis 14 ta’ Marzu meta Michael Farrugia ta

Ir-Renju Unit

Bowling

Polemika dwar il-funeral ta’ Margaret Thatcher

Su//ess g[al Justin Caruana Scicluna u Sue Abela fl-ewwel jum tas-16-il edizzjoni ta/-Challenge Cup fis-Slovenja Ara pa;na 17

Ara pa;na 30

struzzjonijiet li/-Chairman tal-MEPA Austin Walker biex ma jkomplix bil-laqg[a tal-Bord tal-MEPA, liema laqg[a kienet di;à bdiet tisma’ pre]entazzjoni fuq dan il-pro;ett. Id-Deputat Nazzjonalista George Pullicino kkonferma wkoll li din l-applikazzjoni lanqas t[alliet titpo;;a fuq la;enda tal-21 ta’ Marzu, meta l-Bord kellu suppost jiddelibera b’mod finali fuq dan il-pro;ett.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

Lokali 5

Approvat wara diskussjoni ta’ tlett ijiem minn pa;na 1

Lawrence Gonzi fa[[ar is-servizzi kbar li Richard Cachia Caruana ta lil pajji]u g[ax meta kien qed jaqdi dmiru fi Brussell, irnexxielu j;ib pakkett finanzjarju e//ellenti g[al Malta. Tant hu hekk li Richard Cachia Caruana, f’Jannar li g[adda, irnexxielu jikseb €1.28 biljun g[al Malta. Lawrence Gonzi qal meta l-ambaxxaturi jtemmu l-kariga tag[hom, jir/ievu [lasijiet ta’ transizzjoni kif ukoll benefi//ji ta’ tmiem ilkariga. “Il-kwalità, sa[aq il-Kap tal-Oppo]izzjoni, g[andha titkejjel skont ir-ri]ultati miksuba”. Lawrence Gonzi rrefera g[al rapport dwar Malta li kien pubblikat mill-Kummissjoni Ewropea, liema dokument fa[[ar il-prestazzjoni ekonomika ta’ pajji]na. Ir-rapport, fost o[rajn, juri li Malta g[amlet avvanzi kbar minkejja l-kri]i ekonomika li laqtet liz-zona ewro. Fil-fatt, sostna l-Kap tal-Oppo]izzjoni, Malta rkuprat i]jed mill-medja taz-zona ewro. Dan hu frott l-esportazzjonijiet li saru mill-fabbriki u linvestiment barrani f’Malta, l-appo;; li Gvern pre/edenti wera lejn kumpaniji u fabbriki li kienu g[addejjin minn diffikultajiet u l-livell baxx ta’ qg[ad. L-istess rapport, kompla Lawrence Gonzi, isemmi t-tkabbir ekonomiku li mistenni jissa[[a[ matul din is-sena u fl-2014. Jidher li dan ittkabbir ekonomiku se jkun kumplimentat b’aktar impjiegi u b’i]jed parte/ipazzjoni tan-nisa fiddinja tax-xog[ol. Dan hu /ertifikat kbir u impressjonanti g[all-operat tal-Partit Nazzjonalista fil-Gvern. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni appella biex malli jitwaqqaf il-Kumitat Parlamentari dwar lAffarijiet Ekonomi/i u Finanzjarji, dan ir-rapport g[andu jkun fuq l-a;enda tal-laqg[at tieg[u.

Il-Parlament approva l-ba;it g[al din is-sena, bil-mi]uri mfasslin mill-Partit Nazzjonalista implimentati minn Gvern Laburista

Il-Kummissjoni Ewropea tikkonferma t-tnaqqis fl-i]bilan/ Is-sitwazzjoni tal-i]bilan/ fil-finanzi pubbli/i ta’ Malta ilha titjieb g[al dawn l-a[[ar snin, l-aktar min[abba titjib fl-esportazzjoni u moderazzjoni flimportazzjoni. Is-settur finanzjarju f’Malta mhux qed jaffa//ja riskji immedjati imma hemm b]onn iktar monitora;; u supervi]joni biex ikun ]gurat li s-settur bankarju u dak tal-proprjetà jibqg[u mixjin fit-triq ittajba. Dan ikkonkludietu lKummissjoni Ewropea firrapport dettaljat li [ar;et ilbiera[ dwar l-ekonomiji tas-17-il pajji] membru tazzona ewro. Il-Kummissjoni, i]da, wissiet li hemm riskji g[assostenibbiltà fit-tul talfinanzi pubbli/i. Fl-2011 iddejn tal-Gvern ammonta g[al 70.4% tal-Prodott Domestiku

Gross, ]ieda ta’ 10% fuq l2008. Il-Kummissjoni qalet li b[alissa l-Gvern mhux qed jesperjenza problemi biddejn min[abba domanda kbira lokali g[al sigurtajiet, imma garanziji statali fuq kumpaniji tal-Gvern, li w[ud minnhom ma jinsabux f’qag[da tajba [afna, qed jirrappre]entaw riskji g[allfutur. Apparti dan, qalet ilKummissjoni, ilprojezzjonijiet g[an-nefqa futura fuq is-sa[[a u lpensjonjiet taqbe] sew ilmedja taz-zona ewro. Fuq nota ;enerali lKummissjoni qalet li ssitwazzjoni tinsab ta[t kontroll i]da tirrikjedi lattenzjoni. Qalet ukoll li lanqas issettur tal-kostruzzjoni mhux qed jaffa//ja riskji immedjati.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

2 Lokali

Iffullar fi swali Il-Gvern jitlob fl-Isptar Mater Dei u revi]joni tas-supremazija nuqqas ta’ medi/ini tat-Tribunal Ekkle]jastiku Il-Gvern Malti bag[at nota verbali lin-Nunzjatura tas-Santa Sede sabiex jibdew ta[ditiet bejn l-Istat Malti u l-Istat tal-Vatikan bil-g[an li ji;i rivedut ilftehim tal-1992 dwar issupremazija tat-Tribunal Ekkle]jastiku fuq il-Qorti ?ivili ta’ Malta. Stqarrija kon;unta bejn il-Ministeru g[all-Affarijiet Barranin u s-Segretarju Parlamentari g[all:ustizzja ssostni li dan ilpass kien diskuss fit-22 ta’ Marzu li g[adda waqt

laqg[a li l-Prim Ministru Joseph Muscat kellu malAr/isqof Pawlu Cremona u l-Isqof Aw]iljarju Charles Scicluna. L-istqarrija ssostni li lGvern Malti jemmen li lQrati ?ivili ta’ Malta g[andhom ikunu l-entità superjuri fi]-]wi;ijiet biex ikun hemm separazzjoni bejn l-Istat u l-Knisja. Kien g[alhekk li ;ie de/i] li lMinisteru tal-Affarijiet Barranin jikteb formalment lis-Santa Sede biex jibdew in-negozjati me[tie;a.

Super 5 In-numri tas-Super Five li telg[u lbiera[ huma 33-44-8-24-42. {add ma qata’ l-[ames numri. 18 qatg[u erba’ numri u reb[u €4,395.34 kull wie[ed filwaqt li 1,145 qatg[u tliet numri u reb[u €80.62 kull wie[ed. Il-premju li jmiss mhux se jkun anqas minn €960,000.

It-Temp

UV INDEX

7

IT-TEMP> pjuttost imsa[[ab g[all-ewwel, li jsir ftit imsa[[ab VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif g[al moderat mill-Majjistral, lokalment moderat g[al xi [in, li jsir mill-Punent BA{AR> [afif IMBATT> ftit li xejn li jsir baxx mill-Punent Majjistru TEMPERATURA: l-og[la 22˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a xejn Xita mill-1 ta’ Settembru 415.1 mm IX-XEMX> titla’ fis-06.35 u tin]el fis-19.32

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

IL-{AMIS L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C

IL-:IMG{A L-og[la 23˚C L-inqas 14˚C

IS-SIBT L-og[la 24˚C L-inqas 15˚C

IL-{ADD L-og[la 23˚C L-inqas 15˚C

IT-TNEJN L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C

UV

UV

UV

UV

UV

7

8

8

7

7

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 22˚C imsa[[ab, Al;eri 21˚C xemxi, Amsterdam 07˚C imsa[[ab, Ateni 20˚C xemxi,, Li]bona 16˚C imsa[[ab, Berlin 07˚C imsa[[ab, Brussell 08˚C imsa[[ab, il-Kajr 23˚C xemxi, Dublin 07˚C imsa[[ab, Kopen[agen 06˚C imsa[[ab, Frankfurt 11˚C imsa[[ab, Milan 14˚C xemxi, Istanbul 13˚C xemxi, Londra 09˚C xemxi, Madrid 16˚C imsa[[ab, Moska 07˚C ftit imsa[[ab, Pari;i 13˚C imsa[[ab, Bar/ellona 17˚C ftit imsa[[ab, Ruma 17˚C ftit imsa[[ab, Tel Aviv 21˚C ftit imsa[[ab, Tripli 26˚C imsa[[ab, Tune] 24˚C imsa[[ab, Vjenna 14˚C ftit imsa[[ab, Zurich 12˚C ftit imsa[[ab, Munich 09˚C imsa[[ab, Stokkolma 04˚C xemxi, San Pietruburgu 07˚C ftit imsa[[ab.

Kollox jindika li aktar mhuma qed jg[addu l-;img[at mindu l-Gvern Laburista l;did [a t-tmexxija tal-pajji] f’idejh, aktar qed jin[olqu problemi fil-qasam tas-sa[[a, kemm f’dak li hu ffullar fisswali fl-Isptar Mater Dei u anke f’dawk li huma medi/ini out of stock. Dan minkejja li fil-jiem li g[addew il-Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia fuq l-istazzjon tal-Partit Laburista fta[ar li kien qed isolvi l-problemi fl-Isptar Mater Dei. IN-NAZZJON waslulu rapporti li l-Paediatri/ Ward flIsptar Mater Dei tinsab iffullata bil-pazjenti u hemm ukoll nies fil-kurituri tant li m’hemmx post g[al aktar pazjenti. Dan il-;urnal hu infurmat ukoll li f’Disneyland fejn jing[ataw il-kura pazjenti tfal, hemm kmamar ta’ erba’ sodod li mag[hom ]diedu ]ew; sodod o[ra u b’hekk minflok erba’ pazjenti, dawn fihom sitta. Is-sitwazzjon tkompli te[]ien g[ax dawn ittfal pazjenti [afna drabi jkollhom mag[hom lill;enituri u g[alhekk minflok tmien persuni qed ikun hemm 12-il persuna f’kamra wa[da. Kmieni l-Erbg[a filg[odu ssistema elettronika fit-taqsima fejn jittie[du l-kampjuni taddemm fi/-?entru tas-Sa[[a talGvern f’Ra[al :did, waqfet u n[olqot konfu]joni fost numru kbir ta’ nies li kienu qed jistennew biex jitte[dilhom iddemm. L-istaff ta/-?entru g[alhekk kellu jag[mel ixxog[ol kollu b’mod manwali u rnexxielu jaqdi lil dawk kollha li kienu qed jistennew u dan

kien apprezzat mill-pazjenti. Is-sistema elettronika dwar il-kampjuni tad-demm f’dan i/?entru tas-Sa[[a hi mqabbda mal-Isptar Mater Dei u b’hekk ikun hemm a//essibbiltà g[allinformazzjoni kollha me[tie;a. Jidher li issa s-sistema elettronika f’dan i/-?entru tasSa[[a ;iet g[an-normal u l[sara ssewwiet. Sadattant, minn informazzjoni li g[andu INNAZZJON jirri]ulta li lproblema ta’ medi/ini out of stock qed tkompli tiggrava. Nies li fil-jiem li g[addew marru fi spi]erija fl-Imsida li hi fl-iskema l-Ispi]erija talG[a]la Tieg[ek, ma ng[atawx pilloli tad-demm u tal-pressjoni min[abba li huma out of stock. Dawn il-persuni qalulna li huma ntalbu jmorru flIspi]erija tal-Gvern fil-Furjana. Fost dawn in-nies kien hemm anzjana li qaltilna li s-soltu kienet ti;bor dawn il-medi/ini mill-ispi]erija vi/in id-dar tag[ha stess permezz taliskema l-Ispi]erija tal-G[azla Tieg[ek. Issa hi wkoll qed tintalab tmur fl-Ispi]erija talGvern fil-Furjana, meta hi g[andha problema biex timxi min[abba l-mard u lkundizzjoni ta’ sa[[itha. Din l-istess anzjana qaltilna li mhux talli l-Gvern pre]enti mhux jo[dilha l-medi/ina wara l-bieb, b[alma wieg[ed Joseph Muscat qabel l-elezzjoni, talli issa [afna medi/ini huma out of stock u biex tinqeda jkollha tmur il-Furjana. Xi nies o[ra qalulna li lispi]jara qalulhom biex ma jmorrux ji;bru l-medi/ini millIspi]erija tal-Isptar Mater Dei g[ax l-ordni minn fuq kienet

biex huma ma jibag[tux nies f’din l-ispi]erija. Din tista’ tkun wa[da mir-ra;unijiet g[aliex f’daqqa wa[da lkjuwijiet fl-Ispi]erija tal-Isptar Mater Dei kwa]i sparixxew. Mara li g[andha lkundizzjoni ta’ kan/er filmusrana l-kbira u li kienet tie[u sitt pilloli Mesalazin tal400 kuljum, qalulha biex minflok sitta tibda tie[u erbg[a kuljum min[abba li dawn ilpilloli ukoll huma out of stock. Hi kkuntattjat lil dan il-;urnal u wriet it-t[assib tag[ha g[al dan il-fatt u jekk it-tnaqqis fiddo]a tal-pilloli hux se jaffettwa l-kundizzjoni tag[ha u fuq kollox jekk meta jispi//awlha l-pilloli li g[andha, hix se tkompli ting[ata dawn ilpilloli. Kif irrappurtajna aktar kmieni din il-;img[a, pilloli o[ra b[all-asperini wkoll kienu jinsabu out of stock kemm flIsptar Mater Dei kif ukoll flIsptarijiet San Vincenz De Paul u Karin Grech. Mill-informazzjoni li g[andna, is-sitwazzjoni tant idde;enerat li l-qraba talpazjenti f’dawn l-isptarijiet intalbu biex jixtru dawn ilpilloli ba]i/i u j;ibuhom huma lill-qraba tag[hom rikoverati fl-isptarijiet. Sadanittant, numru ta’ persuni li kkuntattjaw lil dan il;urnal qalulna li marru l-isptar g[all-appuntament li kellhom g[all-MRI Scan u qalulhom li dak l-appuntament m’g[adux jg[odd u jridu jer;g[u japplikaw g[al appuntament ;did. Jidher li din hija pro/edura ;dida li minnha qed ibatu g[add sostanzjali ta’ pazjenti.

B[al-lum 25 sena

F

’ diskors li g[amel fir - Rabat , waqt il - Festa Familja organizzata mill Partit Nazzjonalista , il - Prim Ministru Eddie Fenech Adami tkellem dwar l - atte;;jament tal - Oppo]izzjoni u b ’ mod partikolari tal - Kap tal Oppo]izzjoni Karmenu Mifsud Bonnici . Il - Prim Ministru fakkar ukoll il ;rajjiet ta ’ g[ajb li kienu se[[ew fir Rabat stess sena qabel ta[t l amministrazzjoni So/jalista meta Pulizija sparaw fuq partitarji Nazzjonalisti . Fl - istess okka]joni nkixfet ukoll lapida li tfakkar dawn il - ;rajjiet fil post fejn baqg[u mmarkati fil - [ajt is sinjali tal - bullets sparati mill - Pulizija tar - Re;im So/jalista .


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

Lokali 3

Diskors li kien inti] biex iwassal g[al firda politika Aktar ma jg[addu ;ranet aktar qed ti]died il-kritika g[ad-diskors li qara lPresident George Abela nhar is-Sibt li g[adda filg[odu, liema diskors kien im[ejji u miktub millGvern, pre/i]ament millUffi//ju tal-Prim Ministru. Ilbiera[ kien imiss il-;urnal The Times, li fl-editorjal tieg[u kritika mhux ftit ilmod kif inkiteb dan iddiskors. Fil-fatt, it-titlu li g[a]el l-editur ta’ The Times kien ‘Diskors li kien inti] biex iwassal g[al firda politika’. Skont l-editur ta’ The Times, id-diskors li qara lPresident George Abela kellu wisq elementi divi]ivi, u ]gur li ma kienx fl-istess linja tas-slogan talPartit Laburista, ji;ifieri Malta Tag[na Lkoll. Dan peress li, skont The Times, tefa’ l-mel[ fuq il-ferita ta’ dawk il-[afna nies li qajmu dubji u mistoqsijiet dwar il[atriet li g[amel il-Gvern fl-ewwel xahar tieg[u, u jekk dawn jaqblux ma’ dak li qal il-Partit Laburista qabel l-elezzjoni. Filwaqt li jirrikonoxxi li d-diskors tal-President dejjem ikun jirrifletti lprogramm ta’ [idma talGvern g[all-[ames snin li ;ejjin, l-editorjal jispjega kif /ertu fra]ijiet setg[u fa/ilment ji;u evitati. Fost l-o[rajn, The Times isemmi l-fra]ijiet b[al “i]-]mien tal-arroganza fit-tmexxija”, u “biex Malta tkun tag[na lkoll”. L-editur ta’ The Times jag[mel ukoll ]ew; mistoqsijiet, u jistaqsi jekk il-President kellux jo;;ezzjona u ma jaqrax dan id-diskors, jew inkella l-President g[andux jitqies biss b[ala kelliem g[allGvern. L-istess editorjal jg[id bl-aktar mod /ar li lfra]i “Malta mhix ta’ xi klikka” ma kenitx f’postha f’dan id-diskors uffi/jali. L-editur ta’ The Times ikompli jg[id li d-diskors, li nqara minn George Abela, kien fih attakki, kemm diretti kif ukoll indiretti, kontra Lawrence Gonzi, listess bniedem li g[all-

ewwel darba fl-istorja [atar President, proprju lil George Abela, mill-kamp politiku oppost. Hu jkompli jg[id li d-diskors talPresident kien nieqes minn sustanza politika f’dak li g[andu x’jaqsam ma’ pjani li g[andu l-Gvern biex ikompli jibni ekonomija b’sa[[itha, li hi l-aktar [a;a ba]ika biex pajji]na jag[mel su//ess. Fl-a[[ar, l-editorjal qal li l-Partit Nazzjonalista kien korrett meta qal li d-diskors tal-President messu ffokka fuq l-g[aqda fil-pajji], u mhux g[amel diskors mimli slogans politi/i.

Diskors li kien fih attakki kemm diretti u kif ukoll indiretti fuq Lawrence Gonzi Fra]i mid-diskors talPresident li qanqlet kritika qawwija kienet dik flintroduzzjoni tad-diskors, ji;ifieri “Mil-lum, minn dan il-Parlament, se nibdew inservu lill-poplu tag[na”. Din il-fra]i wkoll qanqlet reazzjoni qawwija, millpubbliku, u f’kummenti ma’ IN-NAZZJON, isSegretaju :enerali tal-Partit Nazzjonalista Paul Borg Olivier qal li din il-fra]i hija insult g[al dawk idDeputati kollha li ;ew eletti fil-Parlament kif ukoll lIspeakers kollha li servew fil-Parlament, g[aliex ilverità hi li mhux veru li nhar is-Sibt beda jit[addem il-Parlament. Din il-kritika ting[aqad ma’ dik tal-Kap talOppo]izzjoni Lawrence Gonzi, li fid-diskors tieg[u fil-Parlament nhar it-Tnejn, irrimarka li d-diskors ma kien fih xejn dwar il-vi]joni tal-Gvern g[all-[olqien taxxog[ol, b’mod spe/jali floqsma tas-servizzi finanzjarji, l-avjazzjoni, lAir Malta, G[awdex u tturi]mu.

L-Ispeaker waqt i]-]jara g[and il-Prim Ministru Joseph Muscat (Ritratt> Brian Grech)

}jarat li jissimbolizzaw id-demokrazija f’pajji]na Ilbiera[ kienet ;urnata impenjattiva g[all-Ispeaker tal-Parlament An;lu Farrugia hekk kif minbarra ;urnata twila ta’ diskussjoni dwar ilba;it fil-Parlament stess, lIspeaker g[amel ]ew; ]jarat ta’ korte]ija, wa[da fil-Ber;a ta’ Kastilja fejn iltaqa’ malPrim Ministru Joseph Muscat, kif ukoll fid-Dar ?entrali talPartit Nazzjonalista fejn iltaqa’ mal-Kap talOppo]izzjoni Lawrence Gonzi u l-amministrazzjoni tal-Partit Nazzjonalista. Waqt din il-laqg[a, Lawrence Gonzi qal li ]-]jara tal-Ispeaker fid-Dar ?entrali hija simbolu tat-twemmin talPartit Nazzjonalista favur ilprin/ipju tad-demokrazija. Filwaqt li awguralu kull su//ess f’din il-kariga, il-Kap tal-Partit Nazzjonalista fakkar ukoll lil An;lu Farrugia, kif wieg[ed hu stess fid-diskors tieg[u nhar is-Sibt, li issa linteress tieg[u g[andu jkun il-

poplu Malti u G[awdxi u lebda partit politiku. Lawrence Gonzi wieg[ed ukoll li lIspeaker se jkun qed isib ilkoperazzjoni u r-rispett minna[a tal-Oppo]izzjoni. Min-na[a tieg[u, l-Ispeaker An;lu Farrugia fa[[ar lil Lawrence Gonzi u re;a’ fakkar li malli ttie[ed il-vot nhar is-Sibt, hu rri]enja millPartit Laburista. Hu fakkar li fil-Parlament, kull Deputat huwa ndaqs u kul[add g[andu l-istess drittijiet. Hu tkellem ukoll dwar l-importanza li ]]ew; na[at jinvolvu ru[hom fil-Kumitat Parlamentari Ekonomiku u Fiskali. Pre]enti waqt din il-laqg[a kien hemm ukoll il-Vi/i Kap tal-Partit Nazzjonalista Simon Busuttil kif ukoll is-Segretarju :enerali Paul Borg Olivier. Sadanittant, aktar tard filg[axija, l-Ispeaker g[amel ]jara fil-Ber;a ta’ Kastilja, u li matulha, il-Prim Ministru Joseph Muscat sa[aq li

g[andhom ji;u impenjati aktar persuni fil-Parlament biex jiskrutinizzaw il-li;ijiet tal-Unjoni Ewropea. Hu awgura kull su//ess lil An;lu Farrugia fir-rwol ;did tieg[u b[ala Speaker, filwaqt li sa[aq li x-xhur li ;ejjin se jkunu impenjati [afna b’xog[ol le;i]lattiv qawwi. Il-Prim Ministru semma wkoll l-ewwel li;ijiet li jrid jippre]enta l-Gvern filParlament, fost l-o[rajn ilpreskrizzjoni mir-reati talpoliti/i, kif ukoll l-emendi g[all-Kodi/i ?ivili. Min-na[a tieg[u, l-Ispeaker tkellem dwar l-importanza ta’ dibattitu [ieles fil-Parlament, u qal li hu importanti li l-aktar affarijiet importanti fil-pajji] ji;u diskussi fil-Parlament. G[a]-]ew; laqg[at kienu pre]enti d-Deputy Speaker ?ensu Galea, kif ukoll i]]ew; Whips tal-partiti politi/i David Agius u Carmelo Abela.

600 tifel u tifla f’istituti u f’istituzzjonijiet o[ra B[alissa f’pajji]na hawn madwar 600 tifel u tifla li qed jing[ataw xi forma ta’ kura u appo;; fl-Istituti u f’istituzzjonijiet o[ra, inklu] foster care. Barra minn hekk hemm ukoll 350 tifel u tifla o[ra li qed jistennew li jing[ataw xi tip ta’ servizz jew monitora;; li tipprovdi l-Fondazzjoni tas-Servizzi g[all-{arsien So/jali. Dan [are; waqt ]jara li Marie Louise Coleiro Preca,

il-Ministru g[all-Familja u s-Solidarjeta` So/jali g[amlet ilbiera[ fl-A;enzija Appo;;. Hi ntlaqg[et minn Sina Bugeja, il-Kap E]ekuttiv talFondazzjoni g[as-Servizzi ta’ {arsien So/jali u minn Ivonne Mallia, id-Direttur tal-A;enzija Appo;;. L-A;enzija Appo;; li twaqqfet mill-Gvern pre/identi tipprovdi servizzi ta’ appo;; lill-familji u anke

lit-tfal kif ukoll tag[ti ta[ri; lill-;enituri dwar it-trobbija tat-tfal. L-iskop hu li dawn ikunu jistg[u jfendu g[al rashom u b’hekk tonqos iddipendenza tag[hom fuq isservizzi so/jali. Il-Ministru Coleiro Preca qalet li hemm b]onn ji]diedu r-ri]orsi talA;enzija Appo;; biex jonqsu dawk li qed jistennew xi servizz u jkun jista’ jsir aktar monitora;;.


IN-NAZZJON Il-{amis 11 ta’ April, 2013

4 Lokali

Im[abbra t-tariffi l-;odda tal-MEPA Is-Segretarju Parlamentari g[all-Ippjanar u sSimplifikazzjoni Amministrattiva, Michael Farrugia [abbar filParlament tariffi mra[[sa tal-MEPA li jvarjaw minn 2% sa 55%. Farrugia [abbar ukoll tariffi ;odda mra[[sa tal-Capping Fees, li huwa l-massimu li wie[ed huwa dovut li j[allas f’applikazzjoni u firrati tat-twaqqig[. F’ka] li fil-pro/ess talapplikazzjoni jintalab bdil filpjanti u t-tariffa trid ti;i riveduta, dawk li kienu sottomessi qabel l-2010 se tapplika r-rata ta’ dak i]]mien. G[al ka]ijiet li ;ew sottomessi wara l-2010 se tapplika t-tariffa l-;dida. Fejn jikkon/erna r-riabilitazzjoni ta’ bini antik, it-tariffa se titne[[a kompletament sakemm il-proposta mressqa tkun limitata biss g[arriabilitazzjoni ming[ajr ittwaqqig[ ta’ partijiet millbini. Is-Segretarju Parlamentari qal li dan se jkun qed isir kemm jista’ jkun biex izzoni antiki jkunu m[arsa u fl-istess [in ji;u in/entivati applikazzjonijiet g[ar-

riabilitazzjoni ta’ bini antik. Michael Farrugia qal li lGvern qed jag[mel dan biex jimxi mal-manifest elettorali. Qal li dawn ittariffi, li ddeskriva b[ala fuq livell sostenibbli, se jg[inu lil min irid jirriabilita bini antik u ji;i m[ares l-ambjent billi ji;u ppreservati l-village cores u m[arsa l-ekonomija. Farrugia qal li fil-;ranet li ;ejjin se ti;i mnedija konsultazzjoni pubblika biex ji;u a;;ornati lpolicies. Qal ukoll li dawk l-applikazzjonijiet fl-iskema tal-i]vilupp, li minkejja li huma skont il-pjani lokali u mal-policies, sal-lum ma jikkwalifikawx b[ala ‘development notification order’, ikunu approvati immedjatament wara lpro/ess ta’ screening, ming[ajr il-[tie;a li dawn ji;u approvati mill‘Environment and Planning Commission’. Id-dettalji dwar dawn il-pro/eduri mistennija li jit[abbru fil;img[at li ;ejjin. Michael Farrugia qal li lfunzjonijiet tal-ambjent u lippjanar se jkunu separati sal-a[[ar tal-2014.

Jin[atru b’mod uffi/jali s-Segretarji Permanenti mag[]ulin minn Muscat Wara li fl-ewwel ;urnata wara li [are; ir-ri]ultat elettorali, il-Gvern talab irri]enja tas-Segretarji Permanenti, ilbiera[, ilGvern [abbar li l-erbatax-il Segretarju Permanenti l;odda ;ew ma[tura b’mod uffi/jali. Fil-fatt, il-Gvern ma a//ettax ir-ri]enja ta’ tliet Segretarji Permanenti biss, i]da minkejja li t-terminu tieg[u stess jitlob ilkontinwità, il-bqija tasSegretarji Permanenti ;ew mibdula. Ilbiera[, in[atar

ukoll b’mod uffi/jali sSegretajru Permanenti Prin/ipali l-eks Deputat Segretarju :enerali talGeneral Workers’ Union Mario Cutajar. Minkejja li kien il-Gvern stess li talab g[ar-ri]enja ta’ dawk li kienu jservu b[ala Segretarji Permanenti, xi [a;a li qatt ma saret, flistqarrija tal-Gvern intqal li l-Prim Ministru Muscat qal li dawn il-[atriet juru li lGvern g[andu fidu/ja flabbiltajiet ta’ dawn il-persuni

li se jaqdu dmirijiethom filMinisteri tal-Gvern. Hu qal ukoll li s-Segretarji Permanenti g[andhom responsabbiltà qawwija fuq spallejhom g[aliex il-Gvern g[andu mandat ambizzju] [afna. Fl-istqarrija, il-Gvern qal li s-Segretarji Permanenti se jibdew jiltaqg[u kull nhar ta’ Erbg[a biex je]egwixxu dde/i]jonijiet me[uda filKabinett, li f’din ille;i]latura, qed jiltaqa’ kull nhar ta’ Tlieta.

}ieda fit-titjiriet tal-Lufthansa Fil-;ranet li g[addew, illinja tal-ajru Lufthansa ]iedet it-titjiriet tag[ha bejn Malta u Frankfurt fi tmiem il-;img[a matul ix-xhur tas-sajf. Mill-1 ta’ Awwissu li ;ej, dawn ittitjiriet doppji se jibdew isiru fuq ba]i regolari kuljum. Ittitjiriet minn Malta lejn Munich tal-Lufthansa, li filpre]ent qed isiru tliet darbiet

fil-;img[a, se ji]diedu g[al [amsa. Il-Kap E]ekuttiv talAjruport Internazzjonali ta’ Malta, Markus Klaushofer qal li permezz ta]-]ieda fittitjiriet mill-Lufthansa, ilpassi;;iera u t-turisti se jgawdu minn rabtiet mhux biss lejn il-:ermanja imma lejn ajruporti o[ra ewlenin Ewropej.

Il-Kandidat g[all-kariga ta’ Kap tal-PN Francis Zammit Dimech waqt il-laqg[a ma’ w[ud mill-kunsilliera tal-Partit

Il-PN irid ikun il-partit tal-poplu biex jer;a’ jsir l-g[a]la naturali “Irridu nkunu, skont il-valuri tag[na, ilpartit tal-poplu, tal-poplu kollu, biex il-Partit Nazzjonalista jer;a’ jsir l-g[a]la naturali talpoplu g[ax il-poplu jara fih dak kollu li je[tieg u li jaspira g[alih.” Dan kien il-qofol tal-messa;; tal-kandidat g[all-elezzjoni ta’ Kap tal-PN Francis Zammit Dimech meta t-Tlieta filg[axija indirizza lil diversi kunsilliera minn Tas-Sliema fejn tenna li jekk ikun elett Kap, jibda immedjatament bi programm ta’ [idma biex ikun hemm kuntatt dirett mhux biss mal-g[eruq tieg[u imma anki mas-so/jetà /ivili kollha. Francis Zammit Dimech spjega li biex dan jista’ jsir, il-PN irid ji;;edded, u jissa[[a[. Hu rrefera g[all-[idma tal-PN fil-Parlament u qal li bil-vot tat-Tnejn kif ukoll dak tal-Erbg[a favur il-Ba;it, il-PN se jkun qed jag[mel pass

storiku u juri li hu lest jag[mel kull m’hemm b]onn g[all-;id tal-poplu kollu u tal-pajji] Hu qal li dan qed isir kemm b’sens ta’ responsabbiltà i]da wkoll b’ringrazzjament lejn il-[idma tal-Gvern pre/edenti li fassal dan ilba;it li qed ji;i approvat u li l-Partit Laburista vvota kontrih meta kien fuq in-na[a l-o[ra talKamra tar-Rappre]entanti. Francis Zammit Dimech staqsa g[aliex ilGvern qed jg[olli artifi/jalment l-i]bilan/ tal2012 meta [alla €66 miljun dovuti lill-Gvern mill-Enemalta u b’hekk ida[[al lil pajji]na fi Pro/edura ta’ }bilan/ E//essiv mal-Unjoni Ewropea. Xi [a;a li hi ta’ [sara kbira g[allpajji]. Il-Kandidat g[al Kap tal-PN g[alaq iddiskors tieg[u b’appell g[all-akbar g[aqda filPN g[ax dan il-partit ma jixraqlu xejn inqas.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

6

Ba;it 2013

Rapport tal-KE jag[ti garanzija dwar l-istabbiltà tal-banek Maltin Ir-rapport tal-Kummissjoni Ewropea dwar il-qag[da finanzjarja ta’ Malta jikkonferma l-istabbiltà talbanek Maltin u jgiddeb xi argumenti li tqanqlu barra minn Malta dwar il-perikli li jista’ jkun hemm f’Malta. Dan ikkonfermah il-Prim Ministru Joseph Muscat meta lbiera[ g[alaq id-diskussjoni dwar il-Ba;it g[al din is-sena. Fl-a[[ar parti tas-seduta g[amel l-ewwel diskors tieg[u fil-Parlament, idDeputat Laburista Chris Fearne tkellem dwar ilproblema tat-traffiku partikolarment fin-na[a t’isfel ta’ Malta. Hu qal li din ilproblema teffettwa lissewwieqa mhux biss psikolo;ikament bl-istress li jsofru min[abba l-kon;estjoni tat-traffiku i]da teffettwahom ukoll mil-lat mediku min[abba l-veleni li jibilg[u. Chris Fearne qal li ssoluzzjoni tat-trasport pubbliku introdotta millGvern pre/edenti ma rnexxietx. Il-ma;;oranza tannies min-na[a t’isfel ta’ Malta jqisu li s-servizz tat-trasport pubbliku mhux jag[ti sservizz mistenni minnhom g[alkemm in-nol hu ra;jonevoli. Id-Deputat Laburista tkellem ukoll dwar ilproblema tal-ipparkjar finna[a t’isfel ta’ Malta. Din hi problema li l-effett tag[ha jin[ass anke fl-aspett kummer/jali. Hu ssu;;erixxa li din il-problema tkun diskussa u ri]olta fuq ba]i re;jonali. Chris Fearne tkellem ukoll dwar is-sa[[a u qal li l-pazjent ma g[andux biss jing[ata l-kura i]da g[andu jing[ata kura li tkun ta’ sodisfazzjon g[alihom. Id-Deputat Laburista Justyne Caruana qalet li lBa;it ta’ din is-sena kellu jkun rivedut wara li ma g[addiex mit-test tal-UE. Sostniet li l-Gvern pre/edenti kellu jirrevedih u kienu loqsma so/jali li batew mittnaqqis li kellu jsir fin-nefqa. Justyne Caruana qalet li lqasam so/jali wera kwa]i nofs il-popolazzjoni G[awdxija kienet qed tg[ix f’qag[da so/jali mwieg[ra. Hi sostniet li G[awdex sofra minn sitwazzjoni ta’ qg[ad u l-Gvern pre]enti jrid jara li jilqa’ g[al din l-isfida. IdDeputat Laburista qalet li hi mira tal-Gvern li jo[loq 200 impjieg fis-sena fis-settur privat f’G[awdex. Meta tkellmet dwar ilqasam tas-sa[[a f’G[awdex, Justyne Caruana rringrazzjat

lill-Ministru Godfrey Farrugia u lis-sie[ba tieg[u d-Deputat Laburista Marlene Farrugia li qabdu l-barri minn qrunu li bdew ja[dmu biex isolvu lproblemi. Id-Deputat Laburista Charles Buhagiar qal li lpro;etti proposti mill-Gvern se jixprunaw l-industrija talbini li b[alissa miexja bilmod. Hu qal li [afna millpro;etti jridu jsiru mill-privat. Tkellem dwar it-tnaqqis fittariffi tal-MEPA kif ukoll dwar il-Kunsill Konsultattiv dwar l-Industrija tal-Bini. Hu qal li dan il-Kunsill jag[ti pariri li fl-a[[ar snin ftit li xejn ing[ataw ka] tag[hom mill-Gvern pre/edenti. Charles Buhagiar qal li flindustrija tal-bini llum hawn [afna nies barranin li qed ja[dmu minflok [addiema Maltin. Hemm b]onn li jsir titjib anke fl-istandards kemm fix-xog[ol mill-[addiema kif ukoll fil-kwalità tax-xog[ol li jsir biex jintla[qu livelli Ewropej. Id-Deputat Laburista qal li filwaqt li l-Gvern qed jipproponi pro;etti ta’ /ertu livell, jin[tie; li l-industrija tal-kostruzzjoni f’pajji]na ta;;orna ru[ha biex til[aq illivelli mistennija minnha u mhux pajji]na jkollu jirrikorri g[al kuntratturi barranin. Id-Deputat Laburista Carmelo Abela qal li l-Ba;it ippre]entat nhar it-Tnejn qed jag[ti stampa aktar reali tassitwazzjoni li sab il-Gvern.

Il-banek Maltin jinsabu f’qag[da stabbli

mill-Palazz tal-President. Is-Segretarju Parlamentari Stefan Buontempo qal li linnovazzjoni se tkun mifruxa fuq l-aspetti kollha biex ilpajji] ikollu ]vilupp sostenibbli. Se jkun in/entivat il-privat biex jinvesti aktar fir-ri/erka u linnovazzjoni.

Il-Gvern irid ikompli jinkora;;ixxi investituri barranin jespandu l-investiment li g[andhom f’Malta Hu qal li l-pajji] g[andu lisfidi tieg[u. Ix-xog[ol hu wie[ed minnhom. Mhux importanti biss il-kwantità i]da anke l-kwalità. IdDeputat Laburista qal li dan ma g[andux ikun prekarju. Sostna wkoll li fl-a[[ar snin ]died il-faqar u n-nies li jid[lu f’riskju ta’ faqar. Tkellem ukoll dwar il-waiting lists mhux biss fl-isptar i]da anke f’ka]i so/jali. Carmelo Abela tkellem ukoll dwar il-finanzi u qal li l-Gvern g[andu jonfoq b’dixxiplina. Hu qal li lGvern hu impenjat ukoll li jag[mel riformi fil-Parlament biex isir awtonomu u jista’ jiffunzjona a[jar. Id-Deputat Laburista ssu;;erixxa li jinstab u]u ie[or mill-binja ;dida talParlament li qed jinbena fidda[la tal-Belt filwaqt li lParlament jibqa’ jiffunzjona

Il-Gvern se jara li s-sistema edukattiva t[arre; lillistudenti f’dan il-qasam. Se ting[ata wkoll g[ajnuna lillintrapri]i ]g[ar u medji [alli jinvestu fl-u]u ta’ esperti ta’ dan il-qasam. Meta rrefera g[a]]g[a]ag[, is-Segretarju Parlamentari Buontempo qal li hu importanti li dawn jing[ataw l-attenzjoni me[tie;a g[aliex huma ri]ors li jg[in lill-pajji] ikabbar li]vilupp tieg[u. Stefan Buontempo qal li sa Ottubru li ;ej se tkun imnedija strate;ija dwar i]]g[a]ag[ fejn ikunu identifikati l-pjani tal-Gvern g[al dan is-settur. Il-Ministru g[al G[awdex Anton Refalo qal li filMinisteru sab differenzi kbar bejn id-direttorati. Fost affarijiet sab [afna [lasijiet g[al servizzi li saru s-sena li

g[addiet li kienu g[adhom ma sarux g[aliex ma kienx hemm flus allokati g[alihom. Sostna li hemm riskju li jintilfu miljuni ta’ ewro minn fondi Ewropej min[abba dewmien fil-pro/ess talapplikazzjonijiet u sej[iet g[all-offerti. Il-Ministru Refalo qal li ssena l-o[ra l-Gozo Channel tilfet il-qlig[ li kienet irre;istrat fl-2010. Hu qal li lamministrazzjoni pre]enti hi determinata li ssib f’G[awdex xog[ol g[all[addiema G[awdxin tasServizz Pubbliku li g[adhom ja[dmu Malta. Minn dawn hemm madwar 1,500 [addiem. Hu ssu;;erixxa li jinstab mezz kif dawn il[addiema jkunu jistg[u jag[mlu l-istess xog[ol minn G[awdex. Anton Refalo kkritika dde/i]joni biex bini ta’ fabbrika jintu]a g[al xog[ol ta’ back office i]da sostna li b’danakollu se jibqa’ miexi bil-pro;ett. Anton Refalo rringrazzja lill-Kamra g[all-kondoljanzi li ng[ataw fil-Parlament g[all-mewt ta’ missieru. Id-Deputat Prim Ministru Louis Grech qal li l-Gvern sab [afna diskrepanzi filfinanzi tal-pajji]. Sostna li li]bilan/ li sab ma kienx jinkludi s-€66miljun ewro msemmija mill-Oppo]izzjoni. Louis Grech irrefera g[ar-

rapport dwar l-ekonomija Maltija mill-UE li fih hemm rikonoxximent li filwaqt li lpajji] g[andu djun, hu po]ittiv li dan mhux marbut ma’ pajji]i barranin. Id-Deputat Prim Ministru qal li l-Gvern irid ikompli jinkora;;ixxi investituri barranin jespandu linvestiment li g[andhom f’Malta. Hu fa[[ar il-pro;ett mibdi mill-Gvern pre/edenti ta’ Bio Malta u Smart City li jrid jara li tibda ta[dem. Il-Ministru tal-Finanzi Edward Scicluna rringrazzja lid-Deputat Nazzjonalista lProfessur Albert Fenech li rregala defibrillator lillParlament. Hu tkellem dwar l-importanza talkonsultazzjoni ma’ min ikun involut dwar dak li ji;i propost. Edward Scicluna qal li dak li rreveda l-Gvern kienu lmiri g[al din is-sena u mhux il-finanzi tas-sena l-o[ra. Irrevi]joni wriet li l-i]bilan/ sploda u marret €200 miljun ]mer/. Minkejja dan, ilGvern pre/edenti baqa’ ji/[ad li kien hemm dan li]bilan/. Il-Ministru tal-Finanzi qal li l-i]bilan/ ta’ 3.3 fil-mija m’g[andu x’jaqsam xejn mad-d[ul dovut millEnemalta. Hu ]ied li lil hinn mill-argumenti kollha, ilpajji] irid jara li jil[aq il-miri ta’ ]bilan/ ta’ 2.7 fil-mija.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

Ba;it 2013

Il-Gvern irid ikun kostruttiv fil-konfront tal-Oppo]izzjoni “Nistenna li l-Gvern ikun kostruttiv fil-konfront talOppo]izzjoni, partikularment meta jrid isir skrutinju dwar [idmet il-Gvern.” Dan qalu Simon Busuttil, ilVi/i Kap u Deputat tal-Partit Nazzjonalista fid-diskors dwar il-ba;it fil-Parlament ilbiera[ filg[axija – ba;it li tfassal u ;ie ppre]entat millPartit Nazzjonalista meta kien fil-Gvern f’Novembru tassena li g[addiet. Simon Busuttil appella lillPrim Ministru biex jieqaf jag[ti [atriet pubbli/i sabiex jag[mel tajjeb g[al dawk li taw palata lill-Partit Laburista fil-kampanja elettorali. Appella lill-gvern biex ja;ixxi b’serjetà g[all-kriterji li ju]a biex jag[]el lin-nies. Fid-diskors tieg[u, il-Vi/i Kap tal-PN Simon Busuttil qal li r-rwol talOppo]izzjoni Nazzjonalista se jkun wie[ed b’sa[[tu, po]ittiv u kostruttiv. Fl-istess [in mhux se jiddejjaq jikkritika lill-Gvern meta jkun hemm b]onn. L-Oppo]izzjoni vvotat favur il-ba;it i]da hemm affarijiet li jqajmu t[assib. Simon Busuttil semma lpro;ettazzjoni tal-i]bilan/ li qed jag[mel il-Gvern; gvern pre/edenti g[alaq is-sena b’defi/it bi 2.3 fil-mija i]da

Keith Schembri hu wie[ed mill-persuni li ng[ata [atra pubblika g[ax ta palata lil Joseph Muscat u lill-Partit Laburista

l-Ministru Scicluna qal li ssena se ting[alaq bi ]bilan/ 3.3 fil-mija. L-Oppo]izzjoni qed tistaqsi g[aliex ir-rata tal-i]bilan/ ;iet riveduta. Hu importanti li d- defi/it ikun /ar g[ax inkella pajji]na jkollu diffikultajiet kbar u l-Kummissjoni Ewropea tibda tistaqsi mistoqsijiet dwar il-finanzi talGvern. Jekk je//edi t-3.3 filmija nkunu qed nistennew lill-UE li tifta[ pro/edura kontra Malta. Hu appella lill-Gvern biex dan ma jsirx. Gvern Laburista ;did qed jg[id li din is-sena se jkun qed i]id in-nefqa tieg[u minn 1.7 g[al 2.7 fil-mija.

Din mhix a[bar tajba, sostna Simon Busuttil Dwar id-dejn nazzjonali, Simon Busuttil staqsa g[aliex il-Gvern se jkun qed i]idu b’€600 miljun. Dan meta lpro;ettazzjoni tal-PN kien li d-dejn mhux biss ma ji]diedx i]da g[andna nnaqqsuh. Simon Busuttil qal li Gvern Laburista mhux se ja[dem biex ikollu ba;it bilan/jat filwaqt li rrimarka li dawn huma affarijiet inkwetanti g[ax irreputazzjoni ta’ Malta tista’ tittappan. Il-Vi/i Kap tal-PN staqsa lill-Ministru tal-Finanzi x’se jag[mel dwar il-qag[da finanzjarja ta’ Malta g[a]]mien li ;ej.

I]jed [e;;a mid-deputati fil-Parlament

David Agius, Deputat u Whip tal-Grupp Parlamentari Nazzjonalista stqarr li lOppo]izzjoni se tkun vi;ilanti biex pajji]na jibqa’ b’finanzi fis-sod; se ssemma’ le[inha biex tiddefendi pajji]i ]g[ar fl-UE li jkunu qed jit[abtu fost pajji]i kbar fl-istituzzjoni re;jonali Ewropea.

Hu tkellem dwar l-isport fejn Gvern pre/edenti, fost o[rajn, ta numru ta’ artijiet lil g[aqdiet sportivi u nieda diversi skemi u in/entivi. David Agius qal li aktar ma jkun hemm tag[lim fl-isport, aktar nirnexxu f’oqsma o[rajn fil-[ajja. David Agius fera[ lit-tim nazzjonali tal-waterpo-

lo u t-tim nazzjonali tal-futbol tan-nisa. Hu importanti li d-deputati jkollhom l-g[aqal, l-ener;ija u l-[e;;a fid-diskorsi li jsiru fl-og[la istituzzjoni tal-pajji]. David Agius sellem lil Lawrence Gonzi li g[allem dwar kif wie[ed i;ib ru[u filParlament.

Pensjonijiet sostenibbli g[a]-]mien li ;ej Id-Deputat Nazzjonalista Kristy Debono, fl-ewwel diskors tag[ha, qalet li jkun g[aqli li l-Gvern jikkonsulta lill-Oppo]izzjoni fidde/i]jonijiet li jridu jittie[du. Hi qed tittama li l-Gvern jadotta l-vi]joni tal-PN biex iwettaq dawn il-weg[diet u jimplimentahom g[all-;id nazzjonali. Kristy Debono qalet li ddiskors tal-ba;it adottat millGvern naqas milli jsemmi lill-anzjani u staqsiet x’se

jsir dwar il-pensjonijiet li g[andhom ikunu sostenibbli g[a]-]mien li ;ej. Id-Deputat Nazzjonalista staqsiet x’se tkun il-vi]joni tal-Gvern g[all-[ames snin li ;ejjin. Appellat lill-Gvern biex issir [idma flimkien mal-Oppo]izzjoni sabiex ilpensjonijiet ma jkunux problema nazzjonali. Hi rreferiet g[al setturi ;odda, b[ad-digital gaming, li qed i[allu d[ul kbir u dawn huma prodott ta’

Gvern Nazzjonalista. L-igaming i[addem eluf ta’ [addiema u hu ta’ sodisfazzjon kbir li Gvern Laburista se jkun qed ja[dem bl-aktar mod proattiv biex itejjeb dan is-settur finanzjarju. Hi qed t[ares lejn il-[idma tag[ha fil-Parlament b’ottimi]mu u hu ta’ pja/ir g[aliha li f’din il-le;i]latura ]died in-numru tan-nisa li skont hi, bla dubju ta’ xejn se jkun qed jag[ti kontribut kbir.

Il-PN fil-Gvern qatt ma xxa[[a[ g[al G[awdex Id-Deputat Nazzjonalista Giovanna Debono esprimiet sodisfazzjon li g[allewwel darba hemm l-akbar numru ta’ nisa filParlament – proprju g[axar membri parlamentari nisa. Dan hu awgurju sabi[ g[ax ftakret meta hi qabel kienet l-uniku deputat mara. Hi awgurat lis-Segretarju Parlamentari Anton Refalo sabiex il-g]ira G[awdxija jibqa’ jkollha attenzjoni partikulari. Il-fatt li dan ilGvern se jkun qed jimplimenta l-mi]uri g[al G[awdex, hu /ertifikat mill-isba[ g[all-Gvern pre/edenti. Giovanna Debono ]iedet li G[awdex dejjem ra pro;etti kbar u l-PN filGvern qatt ma xxa[[a[ g[al G[awdex; G[awdex gawda u se jibqa’ jgawdi minn fondi tal-Unjoni Ewropea. Jalla li dawn ilmiljuni ta’ fondi jissarrfu fi pro;etti b’risq il-poplu G[awdxi.

Id-Deputat Nazzjonalista semmiet il-pro;etti marbutin mas-sa[[a fl-isptar ta’ G[awdex – minn sptar qadim sar sptar modern b’firxa ta’ servizzi. Fl-iskejjel f’G[awdex saru xog[lijiet ta’ mmodernizzar i]da l-akbar sodisfazzjon hu n-numru dejjem jikber ta’ studenti G[awdxin li qed ikomplu bl-istudji tag[hom. F’dawn l-a[[ar [ames snin l-impjiegi f’G[awdex ]diedu b’sitta fil-mija u mi]uri o[rajn li ;ew proposti f’dan il-ba;it mistennija jkattru x-xog[ol. G[awdex g[andu jkun mudell ta’ ]vilupp sostenibbli b’aktar tis[i[ fl-agroturi]mu. Giovanna Debono semmiet pro;etti u inizjattivi li permezz tag[hom ibbenefikaw [afna nies. Hi wriet apprezzament lejn dawk kollha li [admu g[al G[awdex minkejja d-diffikultajiet li n[olqu ma]]mien.

Sforzi biex ikun hemm link permanenti Id-Deputat Nazzjonalista Chris Said tkellem, fost o[rajn, dwar it-twaqqif talkunsilli lokali u l-i]vilupp tag[hom, partikularment fla[[ar [ames snin, bit-twessig[ tal-kun/ett tas-sussidjarjetà. Hu qal, i]da, li fiddiskors tal-ba;it kif pre]entat mill-Ministru Scicluna li m’hemmx xejn dwar ir-rwol u l-iffinanzjar tal-kunsilli lokali. Dwar il-qasam tal-;ustizzja, Chris Said qal li Gvern pre/edenti saru sforzi kbar biex ikun hemm riformi li tant kienu me[tie;a. Hu jinsab di]appuntat li, fid-diskors moqri millMinistru tal-Finanzi, ma ssemma kwa]i xejn dwar G[awdex u dan meta

Gvern pre/edenti stinka biex assigura li jikber linvestiment u ji]died ixxog[ol f’G[awdex. Chris Said qal li llum g[andna ministeru ‘bla ;wiena[’ g[ax Gvern Laburista qisu qed ibaxxi lil G[awdex. Id-Deputat Nazzjonalista qal li vot ta’ €500,000 sabiex tinbena dar g[al persuni bi b]onnijiet spe/jali, tnaqqas binnofs minn Gvern Laburista. Gvern Nazzjonalista [adem biex ikun hemm link permanenti bejn i]]ew; g]ejjer; hu awgura lill-Gvern biex jie[u inizjattivi u jwettaq pro;etti li jkomplu jtejbu l-g[ajxien tal-G[awdxin.

G[awdex dejjem stag[na ta[t Gvernijiet Nazzjonalisti Id-Deputat Nazzjonalista Frederick Azzopardi qal li Gvern immexxi mill-Partit Nazzjonalista biddel wi// G[awdex. Frederick Azzopardi qal li gvern pre/edenti [adem biex ]ied l-impjiegi f’G[awdex u f’kull de/i]joni li ttie[det ;ew ikkunsidrati l-interessi ta//ittadini Maltin. Il-ba;it g[al din is-sena hu frott ta’ [idma b’konsultazzjoni wiesg[a tant li

Gvern Laburista rah tajjeb [afna u ma bidlux. Frederick Azzopardi rrimarka li Gvern pre/edenti dejjem tratta lil G[awdex b’mod spe/jali u b’identità differenti. Hu appella lillGvern biex il-proposti ma[suba g[al G[awdex fil-ba;it ikunu implimentati. Gvern pre/edenti [alla pajji] mibdul u fidu/ja li tisboq bil-kotra l-kritika b’mentalità parti;jana.

7


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

8

Ba;it 2013

Interess kbir g[al-li/enzji dwar l-esplorazzjoni g[a]-]ejt “Hemm interess kbir g[alli/enzji dwar l-esplorazzjoni g[a]-]ejt fi blokki differenti madwar Malta.” Dan t[abbar minn Joe Mizzi, il-Ministru tat-Trasport u l-Infrastruttura waqt id-diskors tieg[u filParlament ilbiera[ filg[odu. Il-Ministru Mizzi stqarr li fix-xhur li ;ejjin kumpaniji interessati fit-t[affir g[a]-]ejt se jkollhom diskussjonijiet mal-Gvern biex finalment loqsma kollha jkunu koperti. Hemm ftehim dwar id-data meta se jit[affer l-ewwel bir ta]-]ejt u skont ir-ri]ultati tit[abbar id-data dwar it-tieni bir. Barra minn hekk hu qal li [afna mill-pro;etti nazzjonali infrastrutturali waqg[u lura u dan min[abba burokrazija ]ejda u nuqqas ta’ kontabbiltà. Hu qal li l-pro;ett tal-Ba/ir Numru Wie[ed f’Bormla ntsab fi stat ta’ abbandun u mill-bidu tal-le;i]latura l-Gvern beda ja[dem biex dan jitlesta. Joe Mizzi ]ied li f’inqas minn xahar tal-Gvern ;did, di;à beda jidher il-progress u sala[[ar ta’ din is-sena jrid jitlesta biex ma jintilfux ilfondi tal-UE. Dwar il-pro;ett ta’ Bieb ilBelt, Joe Mizzi qal li dan waqa’ lura. Il-Ministru Joe Mizzi qal li se jitwaqqaf Kumitat ta’ Kordinament dwar il-pro;etti fit-toroq. Joe Mizzi qal li se ting[ata prijorità littrasport pubbliku u di;à da[lu mal-2,000 ilment u su;;eriment dwar dan isservizz u qal li, bir-rieda tajba ta’ kul[add, il-problemi jkunu solvuti. Id-Deputat Laburista Anthony Agius Decelis qal li r-ri]ultat tal-elezzjoni ;enerali kien messa;; politiku /ar li fih il-poplu qal li kien iddejjaq mill-istil ta’ tmexxija. Hu tkellem dwar is-settur tassa[[a, l-anzjani u l-persuni bi [ti;iet spe/jali, fosthom lanzjani. Id-Deputat Laburista semma l-importanza li g[andha ting[ata lill-medi/ini fl-isptarijiet u qal li kull medi/ina nieqsa ;;ib diffikultajiet g[all-pazjent g[ax dawn iridu jixtruhom minn buthom. Id-Deputat Laburista Deborah Schembri g[amlet lewwel diskors tag[ha filParlament u tkellmet dwar iddrittijiet tal-minoranzi. Hi rreferiet g[all-ugwaljanza u rrelazzjonijiet bejn l-ir;iel u nnisa fl-aspett legali. Id-Deputat Labuirsta tkellmet ukoll dwar ir-rikonoxximent talomosesswali u qalet li l-Gvern se jara li dawn ikunu protetti g[ax li wie[ed ikun omosesswali mhux reat. Id-Deputat Laburista Etienne Grech tkellem dwar ilfinanzjament tal-partiti, ilkonvenzjoni kostituzjonali biex temenda l-kostituzzjoni u

l-Whistleblower Act u qal li lGvern se jille;i]la f’dan irrigward. Is-Segretarju Parlamentari Ian Borg tkellem dwar il[idma li se jwettaq il-Gvern biex ma jintilfux il-miljuni ta’ fondi mill-Unjoni Ewropea u qal li hemm diversi problemi li jridu jkunu indirizzati immedjatament. Hu tkellem dwar l-offerti u l-miri li lpajji] irid jil[aq fl-isfond talKummissjoni Ewropea. Hu stqarr li kien hemm diversi ka]i ta’ dewmien li jista’ jkollhom effetti negattivi fuq il-kisba ta’ fondi. Ian Borg se jkun impenjat li titnaqqas ilburokrazija biex jinkisbu lfondi. Is-Segretarju Parlamentari Edward Zammit Lewis qal li lGvern g[andu miri ambizzju]i g[all-ekonomija di;itali u g[alhekk qed jevalwa l-pro;ett tal-Awtorità talKomunikazzjoni [alli linfrastruttura di;itali tissa[[a[ g[al kul[add.

Se titnaqqas il-burokrazija biex jinkisbu l-fondi mill-UE Hu tkellem dwar il-MITA u enfasizza l-importanza ta’ din l-entità. Edward Zammit Lewis qal li l-Gvern se jfassal strate;ija nazzjonali fejn ilMITA se tkun qed tiffoka fuq numru ta’ gruppi ta’ azzjoni dwar l-involviment tal[addiema, l-i]vilupp ta’ Karti tal-Identità elettroni/i filwaqt li jittie[du de/i]jonijiet dar ilkiri jew xiri mill-Gvern. Hu tkellem dwar l-impenn talGvern li jsalva l-impjiegi ta’ [addiema tal-casinos li jistg[u jkunu f’diffikultajiet. Il-gvern hu impenjat ukoll li jsa[[a[ lindustrija tal-casino f’G[awdex. Is-Segretarju Parlamentari Michael Farrugia tkellem dwar l-importanza tat-tnaqqis talburokrazija u tkellem dwar idDipartiment tal-Artitjiet. Hu qal li fl-a[[ar snin dan idDipartiment tmexxa b’nuqqas ta’ professjonalità fejn, fi ftit snin, kien hemm tliet Diretturi :enerali. Hu sostna li f’dan id-Dipartiment kien hemm sparpaljar ta’ flus fuq konsulenzi. Il-Gvern se jimbarka fuq sistema komputerizzata effi/jenti [alli tkun eliminata lburokrazija. Se tkun introdotta sistema li telimina l-in;ustizzji fl-iskemi waqt li jkunu msa[[a d-drittijiet tal-bdiewa fuq l-art. Dwar il-MEPA hu qal li lgvern se jissepera lfunzjonijiet tal-ambjent u lippjanar biex tissa[[a[ lawtonomija ta]-]ew; setturi. Meta tkellem dwar il-policies tal-Gvern, Michael Farrugia

qal li se jitnaqqsu t-tariffi talMEPA. Hu qal li l-MEPA tilfet €3 miljun meta g[olew it-tariffi u dan g[ax kien hemm tnaqqis fl-attività ekonomika. Karmenu Vella, il-Ministru tat-Turizmu qal li l-Gvern se jkompli jibni fuq dak li di;à sar fil-qasam tat-Turi]mu. Hu qal li jrid ikun hemm strate;ija nazzjonali dwar it-turi]mu li trid tinkludi l-oqsma kollha. Hu qal li n-numru ta’ turisti kien qed ji]died u dan grazzi g[all-Air Malta, g[al-legacy airlines u anke g[al-linji talajru low cost. Karmenu Vella qal li l-Gvern beda ja[dem biex il-kontijiet tal-elettriku u tal-ilma jonqsu g[al-lukandi u g[ar-ristoranti. Hu qal li bejn l-2008 u l-2012, intilfu 300 impjieg mill-industrija tatturi]mu u l-Gvern irid li jkun hemm ]ieda fl-impjiegi fulltime aktar milli part-time. Hu qal li s-sena li g[addiet ;ew 600,000 passi;;ier bil-cruise liners u g[alhekk din kienet sena po]ittiva imma din issena se nitilfu mal-120,000 passi;;ier tal-cruise liners min[abba li ]ew; kumpaniji qed inaqqsu ]-]jarat tag[hom f’pajji]na. Leo Brincat, il-Ministru g[all-I]vilupp Sostenibbli, lAmbjent u t-Tibdil fil-Klima qal li fost l-ewwel inizjattivi tal-Gvern hemm dik dwar limmani;;jar tal-iskart u ttibdil tal-klima. Hu qal li tqabbdu persunu medi/i biex je]aminaw l-impatt tat-tni;;is tal-arja fuq is-sa[[a talbniedem u jrid ikun hemm siner;ija bejn il-monitora;; tal-arja u l-effetti fuq is-sa[[a fuq ba]i lokali. Hu kkritika ttmexxija tal-WasteServ u qal li talab spjegazzjoni ming[and il-management dwar dan. Leo Brincat qal li fil-jiem li ;ejjin se jkun hemm nies tekni/i li se jid[lu fid-dettall dwar l-operat ta’ WasteServ Malta. Dwar ilka//a, hu qal li hemm b]onn infurzar u dwar dan qablu kemm l-FKNK u anki lBirdLife. George Vella, il-Ministru talAffarijiet Barranin qal li lMinisteru jrid ikompli fuq l-istess politika tal-Gvern pre/edenti biex ikun hemm kontinwità u ma jkunx hemm skossi fil-politika barranija. Hu rringrazzja lill-eks Ministri Tonio Borg u Francis Zammit Dimech tax-xog[ol tag[hom favur il-pajji] kif ukoll lil nies professjonali o[rajn li ja[dmu fil-Ministeru. Hu [abbar li [atar tliet esperti b[ala think tank sabiex jg[inuh ji]viluppa lpolitika tieg[u. Il-Ministru Vella qal li hemm ilmenti dwar il-[ru; tal-vi]a u qed tkun studjata ssistema kollha. Hu qal li biex lAmbaxxatur Richard Cachia Caruana rtira, sarlu kuntratt li fi kliem il-Ministru Vella, kien wie[ed oxxen u ta’ [ela ta’ flus g[all-pajji].

L-ener;ija mir-ri[ hi vijabbli realment

Malta tista’ tag[mel u]u minn wind farms ]g[ar Id-Deputat Nazzjonalista George Pullicino qal li lOppo]izzjoni se tibqa’ konsistenti u tg[in sabiex ilproposti m[abbra fil-ba;it jibqg[u validi, avolja l-ba;it ;ie addottat mill-Gvern Laburista. Dwar l-ener;ija nadifa, George Pullicino mera dak li ntqal dan l-a[[ar u stqarr li mhux veru li Malta g[adha dipendenti fuq i]]ejt. Pajji]na jista’ jag[mel u]u minn wind farms ]g[ar. L-Oppo]izzjoni se timxi biex tag[ti l-kontribut tag[ha dwar il-;enerazzjoni

ta’ ener;ija nadifa. George Pullicino sa[aq li l-ener;ija mir-ri[ hi vijabbli realment. Hu staqsa x’se tkun ilpolitika tal-Gvern dwar il;enerazzjoni u limmani;;jar tal-iskart u x’se ji;ri mill-impjanti. Staqsa wkoll lill-Gvern kif se jisfrutta u ji;;enera lener;ija mill-iskart. Id-Deputat Nazzjonalista semma l-land reclamation u sa[aq li din tista’ ssir possibbli: art ’il barra millMag[tab u zona o[ra madwar il-kosta taxXg[ajra.

Ener;ija i]jed nadifa Id-Deputat Nazzjonalista Ryan Callus, fl-ewwel diskors tieg[u, qal li prijorità prin/ipali fil-pajji] hi l-;enerazzjoni talener;ija. Dwar il-bini ta’ power station, Ryan Callus stqarr li l-Gvern ma jistax jista[ba wara l-fatt li lpro;ett se jkun estensjoni tal-power station ta’ Delimara. Hu qal li se jkun qed isegwi b’reqqa li]viluppi marbuta malpermess u mal-ippjanar talpower station il-;dida.

Ingredjent importanti fil;enerazzjoni tal-ener;ija hu l-interconnector. B’de/i]joni g[aqlija Malta mhux se tibqa’ maqtug[a i]da se jkollna lopportunità li niksbu ener;ija or[os u i]jed nadifa. Hemm b]onn li dan ilGvern ikompli jibni fuq dak li sar minn Gvern Nazzjonalista u allura g[andha tkun sfruttata i]jed l-ener;ija ;enerata mixxemx jew mir-ri[.

Skrutinju ta’ [idmet il-Gvern Id-Deputat Nazzjonalista Francis Zammit Dimech sa[aq li l-Oppo]izzjoni se tkun qed tiskrutinja [idmet il-Gvern u se tara jekk hux se jimpenja ru[u favur ilpoplu Malti. It-test tal-prova hu fit-twettiq, sa[aq idDeputat Nazzjonalista. Hu qal li l-vot tal-ba;it g[al din is-sena hu vot ta’ ringrazzjament lil Lawrence Gonzi; l-adozzjoni ta’ dan il-ba;it hu /ertifikat li Gvern Laburista wiret ekonomija tajba li [olqot ix-

xog[ol u li nkisbet matul la[[ar [ames snin minkejja l-burraxki internazzjonali. Francis Zammit Dimech stqarr li l-Oppo]izzjoni se tkun qed isservi b’lealtà biex ji]diedu l-postijiet taxxog[ol u fakkar ukoll li lmira minima g[all-[ames snin li ;ejjin hi li jin[olqu 25,000 post tax-xog[ol. Id-Deputat Nazzjonalista kkritika l-Kabinett talGvern li hu mimli anomaliji kbar u staqsa jekk dan hux xi stil modern ta’ tmexxija.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

Ba;it 2013

9

L-Oppo]izzjoni tg[in lill-Gvern sakemm jimxi fl-interess nazzjonali “L-Oppo]izzjoni se tg[in lill-Gvern basta jimxi favur l-interess nazzjonali”. Dan qalu id-Deputat Nazzjonalista Mario de Marco meta kompliet id-diskussjoni dwar il-Ba;it 2013 fil-Parlament ilbiera[ filg[odu. Id-Deputat Nazzjonalista Mario de Marco stqarr li l-Oppo]izzjoni se tkompli ta[dem g[all-;id nazzjonali u fuq kollox se tkompli ta[dem biex jin[olqu aktar postijiet tax-xog[ol. Hu qal li l-Oppo]izzjoni se tivvota favur il-Ba;it g[ax trid ta[dem g[allinteress nazzjonali – xi [a;a li l-Grupp Parlamentari Nazzjonalista dejjem fittex. I]da l-Gvern mhux se jikseb lappo;; tal-Oppo]izzjoni jekk ma jimxix favur l-interess nazzjonali. G[aldaqstant se jkun qed jag[mel skrutinju lill-Gvern.

Di;à rajna i]da li ma kienx hemm a;ir favur l-interess nazzjonali. LOppo]izzjoni tkun qed tonqos jekk ma ti;bidx l-attenzjoni tal-Gvern. Meta ;iet appuntatat persuna parti;jana fl-og[la po]izzjoni ta/?ivili, l-Oppo]izzjoni pprotesta dwar din id-de/i]joni. Il-Gvern warrab il-weg[da li lest ja[dem ma kul[add, partikularment meta tne[[ew nies b[a/-Chairman tal-BOV u /-Chairman tal-Kunsill Malti g[all-Isport (KMS). Seta’ kien sforz ta’ g[a;la ]ejda jew nuqqas ta’ esperjenza; jibqa’ l-obbligu li jkun im[ares l-interess tal-bniedem. Irridu n[arsu l-interss komuni talMaltin u l-G[awdxin kollha; hi a[bar tajba li l-Ministru tat-Turi]mu Karmenu Vella qal li m’hu se jbiddel

xejn mill-proposti fit-turi]mu elenkati fil-Ba;it. Gvern pre/edenti dejjem emmen f’dan is-settur u g[aldaqstant inkisbu r-ri]ultati; illum g[andna industrija iktar b’sa[[itha biex tilqa’ l-isfidi internazzjonali. Il-politika nazzjonali qed t[ares lejn swieq b[all-Polonja, ir-Russja u sa[ansitra l-Bra]il. L-istrate;ija ta’ Gvern pre/edenti kienet li jkun hemm investiment a[jar tal-prodott turistiku. Mario de Marco bassar li din is-sena mistennija tara rekord ie[or. Linji tal-ajru low-cost u o[rajn internazzjonali se jkunu qed itiru minn diversi rotot lejn pajji]na u b’hekk se jkollna ]ieda fit-turisti. Dan kollu hu frott ta’ [idma sfiqa mill-Partit Nazzjonalista fil-Gvern.

Fil-le;i]latura li g[addiet, il-PN fil-Gvern stinka biex saru diversi xog[lijiet ta’ restawr f’lokalitajiet u /entri stori/i ta’ Malta kif ukoll saret [idma biex jitkattar il-wirt kulturali g[ani ta’ pajji]na. Mario de Marco qal li s-settur talkreattività ji;;enera x-xog[ol g[al aktar minn 8,000 [addiem Malti. Il-Gvern se jkollu l-appo;; talOppo]izzjoni biex dan il-qasam jimxi ’l quddiem. Hu jinsab konvint li l-Gvern g[andu j]omm l-istess [sieb biex ilbelt Valletta tkun il-belt kapitali Ewropea fl-2018. Id-Deputat Nazzjonalista wkoll awgura biex l-ambjent Malti jibqa’ jissa[[a[ permezz ta’ investiment g[aqli.

Tis[i[ fil-kunsilli lokali u fil-MEPA

Id-Deputat Nazzjonalista Anthony Bezzina, fl-ewwel diskors tieg[u, qal li kull membru fil-Parlament g[andu jag[mel dak kollu possibbli biex il-pajji] jimxi ’l quddiem u jil[aq l-aspirazzjonijiet ta’ min ivvutalhom. Hu tkellem dwar il-kunsilli lokali li, mindu twaqqfu fl-1993, dawn evolvew u wasslu biex eluf ta’ residenti pparte/ipaw fit-titjib tallokalitajiet tag[hom. Minkejja li kienet g[addejja ri/essjoni, Gvern pre/edenti ]ied il-fondi g[all-kunsilli lokali biex dawn komplew ja[dmu b’mod intensiv. Riformi li saru dwar ilkunsilli lokali raw, fost o[rajn, il-[olqien ta’ 16-il kumitat amministrattiv bilparte/ipazzjoni ta’ i]jed residenti kif ukoll il-kumitati re;jonali. Tnediet ukoll kodi/i ta’ etika dwar kif g[andhom ja[dmu s-sindki u l-kunsillieri. Anthony Bezzina qal li mhux kollox mar perfett i]da l-PN fil-gvern wassal il-kun/ett ta’ de/entralizzazzjoni tad-de/i]jonijiet f’qafas ta’ politika /ara u prijoritajiet. Hu awgura li Gvern Laburista jkompli j]id il-fondi g[all-kunsilli lokali. Dwar il-MEPA, idDeputat Nazzjonalista stqarr li gvernijiet nazzjonalisti dejjem sa[qu li l-ambjent u l-i]vilupp ikunu strutturati ta[t l-umbrella ta’ awtorità wa[da. Hu qal li mhux qed issir distinzjoni bejn il-Kap E]ekuttiv u /-Chairman talMEPA filwaqt li ]ied li wie[ed ma jistax jag[mel ix-xog[ol tal-ie[or.

Attivitajiet kulturali ‘l bog[od mill-politika

B]onn li ji]diedu l-isforzi biex l-ekonomija di;itali tissa[[a[

Enfasi dwar l-ekonomija di;itali Id-Deputat Nazzjonalista Claudio Grech qal li s-si;;u parlamentari mhux qieg[ed hemm biex kull deputat ikun passiv, i]da biex japplika lprivile;; b’lealtà u b’servizz fl-interess tad-demokrazija. Hu qed jittama li l-;id nazzjonali jkompli jinfirex, spe/jalment fl-Ewwel Distrett, fejn hemm diversi problemi so/jali. Claudio Grech qal li lOppo]izzjoni se tkun qed ta[dem b’mod po]ittiv, se tkun fattwali u effettiva fl-

ideat kif ukoll fl-oqsam partikulari ta’ pajji]na. LOppo]izzjoni se tkun dejjem tibqa’ ;;ib l-interess ta’ pajji]na qabel kull interess ie[or. Id-Deputat Nazzjonalista stqarr li ]ew; pilastri vitali f’pajji]na huma l-[ila biex ni;;eneraw l-ekonomija u ttis[i[ tal-kompettività ta’ pajji]na. Din tal-a[[ar trid titqies fuq il-qafas re;jonali kif ukoll f’dak internazzjonali. Il-kompetizzjoni g[allinvestiment barrani hi wa[da

kru/jali u g[alhekk il-[idma tal-Gvern dejjem kienet u g[andha tkun aktar biex tirfina i]jed [alli ;;ib l-investiment lejn Malta. Claudio Grech qal li g[andna nibqg[u iffokati fuq is-settur tal-ekonomija di;itali u allura rridu no[olqu ni/e/ ;odda b[al oqsma tar-robotics u teknolo;ija marbutin massa[[a. Pajji]na g[andu jibqa’ jkollu l-kwalità, il-kwantità u ddiversità fit-teknolo;ija di;itali.

Responsabbiltà lejn l-elettorat Id-Deputat Nazzjonalista ?ensu Galea rrimarka li l-membri parlamentari iridu jag[mlu [ilithom biex jaqdu d-doveri tag[hom lejn ilpoplu Malti u G[awdxi. Hu sa[aq li m’g[andux isir l-i]ball millMinistri li joqog[du fuq dak kollu li jg[idulhom in-nies u g[alhekk g[andhom jevalwaw u jaraw jekk dak li jintqal hux ibba]at fuq irrealtà.

?ensu Galea qal li hu dejjem kien kritiku dwar il-MEPA i]da alla[ares ma kienx hemm il-MEPA g[ax kieku kellna ;ungla fil-pajji]. Dwar il-biedja, ?ensu Galea qal li dan hu settur fejn il-Gvern irid ikompli jag[tih appo;; u allura g[andna napprezzaw ixxog[ol mhux biss tal-bidwi i]da wkoll tarra[[al u tas-sajjied.

Id-Deputat Nazzjonalista Robert Cutajar, fl-ewwel diskors tieg[u, stqarr li hu qed jag[mel parti minn Oppo]izzjoni li ddikjarat li se tkun parte/ipi f’kull de/i]joni li tkun qed t[ares l-interessi tal-poplu Malti. Hu staqsa g[aliex ilGvern po;;a diskors parti;jan f’[alq il-President u g[aliex intu]a l-Kap talIstat Malti biex u]a slogans u kliem politiku. Tenna li l-maturità politika tirrikjedi i]jed serjetà. Robert Cutajar qal li lkunsilli lokali kienu esperjenza sabi[a u meta kien Sindku tal-Mellie[a [adem biex il-lokalità tieg[u timxi ’l quddiem. Hu qed jittama li Gvern Laburista jsa[[a[ il-kunsilli anki permezz ta’ allokazzjoni finanzjarja. Minn dan il-ba;it hemm €32 miljun dedikati biss g[all-kunsilli lokali u filwaqt li di;a’ hawn skemi stabbiliti, ji]diedu aktar b’risq it-tis[i[ tal-kunsilli lokali. Id-Deputat Nazzjonalista qal li l-attivitajiet kulturali li ;ew u g[adhom organizzati fil-lokalitajiet qed iwassli g[al i]jed kummer/ u i]jed apprezzament lejn il-wirt kulturali. Hu appella lill-awtoritajiet biex attivitajiet kulturali ma jkunux imtappna bil-politika parti;jana. Robert Cutajar sa[aq li lavveniment tal-Belt Kulturali Ewropea fl-2018 se jkun realtà g[ax ilGvern u l-kunsilli lokali [admu bis-s[i[ biex il-belt Valletta tkun rikonuxxuta i]jed.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

10 Lil hinn minn xtutna

Venezwela> “Veru, m’iniex Chavez, imma jiena ibnu” Wara biss sitt xhur ilVene]welani nhar il-{add li ;ej se jkollhom jer;g[u jmorru jivvutaw biex ja[tru president ;did wara l-mewt, mistennija, ta’ Hugo Chavez, li min[abba li kien jinsab g[all-kura tal-kan/er f’Kuba, baqa’ qatt ma [a l-;urament. Minkejja li dan il-mexxej awtoritarju Komunista mhux qed jikkontesta, l-ispettru tieg[u ddomina tul ilkampanja elettorali kollha.

minn Joe Calleja jocal@me.com

Pajji] sinjur bi]-]ejt i]da . . . Tant hu hekk li l-kandidati ftit li xejn iffukaw fuq il-

[afna problem ur;enti li qed jiffa//ja dan il-pajji] sinjur bi]-]ejt, i]da mifni minn inflazzjoni g[olja. Infatti fost il-poplu l-g[atx g[alih tant baqa’ kbir li Nicolás Maduro, il-kandidat bl-ikbar cans li jie[u postu, f’mument minnhom wasal biex iddikjara li “veru m’hinix Chavez, imma jiena ibnu.” Il-Venezwela issa qed tfittex mexxej ;did. Anki jekk kien ilu mbieg[ed minnhom minn Di/embru f’Kuba, bilkemm riedu ja//ettaw li tilfu l-kap kontroversjali tag[hom, u filfuneral il-[afna li bdew jibkuh bdew ikantaw ¡Seamos como Chavez! “A[na lkoll Chavez”. U[ud kien ilhom jumejn jistennew, anki fix-xemx ti]re;, biex iqattg[u l-a[[ar mumenti mal-“kmandant ma[bub” tag[hom. Kummentaturi qalu li lmewt ta’ Chavez g[olliet lil Chavez fi status ta’ martri, tant li jekk b[alissa politiku jikkritikah jissogra suwi/idju politiku. Imma [alli naraw x’;ara wara li f’Ottubru tas-sena lo[ra Chavez kien reba[ lelezzjoni. Immedjatament wara, u ming[ajr ma kien g[adu [a l-;urament mill;did ta’ President, hu mar Kuba [alli jkompli l-kura kontra l-kan/er, u [alla lil Maduro minfloku temporanjament. Meta beda jidher /ar li kien se jdum nieqes, u li kien sejjer lura kuljum, qam dibattitu ja[raq dwar min kellu jmexxi sakemm Chavez ikun barra l-pajji]. Skont il-Kostituzzjoni

Matul il-kampanja elettorali Nicolás Maduro kullimkien deher b’xi xbiha ta’ Chavez. Hawn, waqt rally tifel liebes tal-eroj nazzjonali Simon Bolivar, quddiem poster ;gantesk ta’ Chavez

suppost kellu jie[u postu liSpeaker tal-Assemblea Nazzjonali Diosdado Cabello, eks suldat b’rabtiet qawwija ma’ nies ta’ Chavez fl-armata.

aktar sezzjoni fqira tal-pajji], bi programmi so/jali u pja/iri li l-gvern tieg[u jabbu]a minnhom malli tasal kull elezzjoni, hekk kif miljuni jiddependu mill-istat.

Iben Chavez flok l-ispeaker Minflok, wara de/i]joni kontroversjali mill-Qorti Kostituzzjonali, tpo;;a Maduro minfloku, u, g[allinqas fid-deher, dan g[andu l-appo;; tat-tmexxija tal- Partido Socialista Unido de Venezuela, PSUV ta’ Chavez, u kien hu li ftit ilu allega li xi [add (u r-

Kien jara x’jivvinta biex jaljena lill-poplu …u jirnexxilu

referenza kienet g[al a;enti sigrieti Amerikani) kien “injetta” lil Chavez bilkan/er! B’hekk hu spi//a wkoll ilkandidat tal-PSUV, filkoalizzjoni Xellugija Gran Polo Patriótico. Ir-rival ewlieni tieg[u hu Henrique Capriles Radonksi tal-Movimiento Primero Justicia, MPJ fil-koalizzjoni /entruLeminija ta’ partiti floppo]izzjoni Mesa de la Unidad Democrática, MUD li kien sfida lil Chavez flelezzjoni ta’ Ottubru. Dakinhar Chavez kien [are; rebbie[ b’55%, i]da naqqas l-appo;; bi 8%. b’Radonski jikseb 44%. Kien intqal li parti mit-telfa kienet min[abba ;lied, pika u tradiment fi [dan ilkoalizzjoni li kienet qed tappo;;jah. Imma osservaturi kienu innutaw li Chavez baqà igawdi /erta popolarità fl-

B[alma ktibt aktar qabel, i]-]ew; kandidati qajla ttrattaw l-problemi veri talpajji], u minflok infexxew f’tg[ajjir anki personali. Mill-banda l-o[ra, u naturalment, Maduro ipprova jdawwar l-elezzjoni f’wa[da dwar Chavez u rari jidher ming[ajr xi ritratt tieg[u ma;enbu. L-ikbar kredenzjali ta’ dan Maduro, li qabel da[al filpolitika kien xufier taxxarabank, hi li tpo;;a filkariga minn Chavez innifsu, i]da t-tmexxija So/jalista qajla hi konvinta li jista’ jkollu l-istess awtorità li kellu Chavez. I]da x’aktarx li l-fatt li huwa l-“mag[]ul” ta’ Chavez ikun bi]]ejjed biex il-ma;;oranza ta’ dawk li vvutawlu f’Ottubru, l-{add jivvutaw lil Maduro. Minn dak li wetraq s’issa, però, mhux se jkun kapa/i jmexxi b[al Chavez, ta’ caudillo, jew b’mod awtoritarju, lanqas kieku jrid. Maduro kellu /ans juri dan, kieku qabad u ne[[a mill-kariga

lill-Ministru tal-Finanzi Jorge Giordani, meqjus b[ala dino]awr tal-Marxi]mu. Avolja kellu l-appo;; talmexxejja l-o[ra Chavisti, dan m’g[amlux. Filwaqt li Maduro allura ma jitkellem dwar xejn aktar [lief dwar Chavez, fil-mira ta’ Radonski mill-banda lo[ra kien hemm biss Maduro. “L-isfida hi bejnek u bejni. Tog[qodx issemmi l-passat, g[ax int m’intix Chavez”, qal lil Maduro l-;img[a lo[ra. I]da l-istituti tal-ist[arri; ftit qed jag[tu /ans lil Radonski jo[ro; rebbie[. Imma anki kieku kellu jirba[, ma jkunx jista’ jiggverna tant kemm ixChavistas qed jiddominaw listituzzjonijiet kollha pubbli/i. Dak li b[alissa jinteressa lill-ma;;oranza talVenezwelani hu kif irRivoluzzjoni Bolivarjana ta’ Chavez se titkompla ming[ajru. I]-]ew; kandidati qed iwieg[du li se j]ommu lprin/ipji Bolivarjani, i]da xi tibdil hu inevitabbli, tibdil li se jkollu jsir min[abba realtajiet li tul il-kampanja ;ew injorati. Biex jaljena ‘l-poplu Il-bi]a’ mhix li xChavismo jispi//a,” qal George Ciccariello-Maher, professur tal-politika Latina-Amerikana flUniversità Drexel ta’ Philadelphia. “Chavez kien

popolari wisq biex dan ji;ri. It-t[assib hu li x-Chavismo ji;i svojtat mill-kontenut, u jinbidel f’sempli/i re;im ie[or.” Kienet kampanja intensa u anki ma[mu;a, imma issa minn nhar it-Tnejn ‘l quddiem mhux se jkun hemm aktar Chavez, li kien jara x’jivvinta biex jaljena lill-poplu li kien jemmen kull ma jlissen. Il-problemi issa se jo[or;u fil-bera[: il-pajji] g[andu inflazzjoni ta’ 27%, ekonomija xotta mill-munita Dollaru, black market flaqwa tieg[u u rata rekord ta’ kriminalità. Is-sena lo[ra kien hemm kwa]i 22,000 delitt, biex b’hekk fil-Vene]wela kull sena jitwettqu delitti aktar milli fl-Istati Uniti u fl-Ewropa flimkien ! I]da l-poplu Vene]welan ma jaf xejn b’dawn il-fatti, li mhix sorpri]a jekk tkun taf li l-gvern ma jippubblika l-ebda statistika talkriminalità fil-pajji]. Meta ssemmew waqt ilkampanja dan kien biss biex tinxte[et il-[tija fuq dak jew l-ie[or, fl-istil populista ma[luq minn Chavez, u mhux biex jitfassal xi pjan ta’ azzjoni g[all-;ejjieni. Il-munita Vene]welana, il-Bolivar ;iet svalutata g[ar-raba’ darba fi ]mien g[axar snin, u l-ekonomija dalwaqt tibda t[oss l-effetti, issa li g[addew is-solennità u l-fjuri tal-funeral u tg[addi l-elezzjoni. L-era ta’ tberbiq ta’ Chavez g[addiet ukoll, u qawl Venezwelan jg[id li “Lim[abba ma ttulx wisq meta ]-]aqq tkun vojta.”


IN-NAZZJON

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Il-kaos tal-Ministru tas-Sa[[a Il-kliem sabi[ wa[du mhux bi]]ejjed. Bil-fomm, kul[add jsta’ jg[id li jrid. L-aktar minn min ikun irid jimpressjona jew jag[ti stampa differenti. U fil-politika, dak li jing[ad jibqa’ jin;arr g[al dejjem. Qatt u [add ma jista’ ja[rab minnu. Qabel l-elezzjoni tad-9 ta’ Marzu u tul ilkampanja elettorali b’mod partikulari, ing[ad [afna dwar il-qasam tas-sa[[a. Is-sa[[a kienet fuq nett tal-a;enda tal-pajji]. U dan, sa /ertu punt, hu ri]ultat tal-aspettattivi g[olja li g[andu llum il;urnata l-poplu Malti u G[awdxi g[aliex linvestiment qawwi li sar minn gvernijiet Nazzjonalisti tul dawn l-a[[ar snin wasslu lillpoplu biex igawdi minn livell g[oli ta’ servizzi tassa[[a. I]da dan ma jfissirx, u qatt ma jfisser, li kollox jimxi fuq ir-rubini. Jew li kollox hu perfett. Id-Dipartiment tal-Emer;enza Waqt il-kampanja elettorali, i]-]ew; partiti ewlenin iddibattew bis-s[i[ u sa[ansitra

pproponew [afna inizjattivi u aktar ]viluppi biex is-settur tas-sa[[a jkompli jil[aq il-livelli g[olja li minnhom igawdi l-poplu kollu. Il-Gvern pre/edenti kien konxju minn sitwazzjonijiet u nuqqasijiet li kien hemm fisservizzi tas-sa[[a. Indirizza [afna oqsma, u[ud minnhom ukoll spe/jalizzati, fejn inkiseb l-aqwa ri]ultat. Ma kienx lanqas jitkellem fuqhom biss, i]da kellu propramm politiku li kien qieg[ed iwettaq b’investiment qawwi biex ikunu indirizzati

sitwazzjonijiet b[alma kienet ukoll fid-Dipartiment tal-Emer;enza. Fost dawn kien hemm il-programm tal-Gvern li jinvesti u jsa[[a[ il-qasam tal-kura primarja. Il-PN dejjem tkellem bl-istess vu/i – li wara li investa fi sptar state of the art u assigura li dan la[aq il-livelli g[olja ta’ servizzi u ta’ kwalità, kien beda jwettaq u jimplimenta l-programm b’investiment qawwi fil-qasam tal-kura primarja. U dan bdejna narawh bl-ewwel /entru tas-sa[[a ;did fil-Mosta li tlesta – u li kien parti mill-pjan talGvern li jibni jew isa[[a[ i/-/entri tas-sa[[a filwaqt li jkun hemm /entri re;jonali tas-sa[[a biex jonqos il-pi] fuq id-Dipartiment tal-Emer;enza flIsptar Mater Dei. Il-Gvern pre/edenti qatt ma warrab minn quddiem g[ajnejh dawn l-isfidi, u g[all-kuntrarju, kellu pjan li kien qieg[ed jimplimenta. Il-Partit Laburista wieg[ed [afna Il-Partit Laburista tul il-kampanja elettorali, ikkritika bl-a[rax il-qasam tas-sa[[a. G[amel ukoll [afna weg[diet, inklu] fuq il-[afna billboards li tella’ fit-toroq tul il-;img[at tal-kampanja. Issa li l-Partit Laburista qieg[ed fil-Gvern b’mandat /ar mill-poplu, irid jiggverna tul din ille;i]latura u mhux biss, jie[u d-de/i]jonijiet. Millkliem irid jg[addi g[all-fatti. G[aliex il-problemi ma jissolvewx mil-lum g[all-g[ada, sab sitwazzjoni li hi fid-Dipartiment tal-Emer;enza.

U b[al donnu biex juri li beda jwettaq u jie[u dde/i]jonijiet, il-Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia fta[ar sa mill-g[ada li n[atar Ministru responsabbli mis-sa[[a, li g[amel uffi//ju fl-Isptar Mater Dei e]att qrib id-Dipartiment tal-Emer;enza. Meta lanqas kien g[adda xahar mill-elezzjoni, fta[ar ukoll fl-a[[ar jiem li fl-Isptar Mater Dei lkju fid-Dipartiment tal-Emer;enza spi//a. Il-verità hi ’l bog[od minn hekk. Il-kjuwijiet [add ma jisparixxihom mil-lum g[all-g[ada minkejja li limpressjoni li ta l-Partit Laburista kienet /ara – li g[andu s-soluzzjonijiet b[alma hi dik fil-qasam tas-servizzi tas-sa[[a. Il-Ministru Farrugia ta stampa skorretta tas-sitwazzjoni Hu hawnhekk fejn dan il-;urnal fl-a[[ar jiem g[amel kritika qawwija g[ad-dikjarazzjoni li g[amel il-Ministru tas-Sa[[a. G[aliex il-kliem hu sabi[ wisq biex tg[idu. I]da l-politiku ma jistax jeqaf fil-kliem biss. Fid-Dipartiment tal-Emer;enza fl-a[[ar ;ranet kien hemm kjuwijiet twal b’nies li stennew ukoll g[al sig[at twal. Din is-sitwazzjoni mhix xi sorpri]a. Li hu ta’ sorpi]a u li jistona hu l-kliem irresponsabbli talMinistru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia li pprova ji]gwida meta ta l-impressjoni li l-kjuwijiet spi//aw. Tant mhux il-ka] li l-Ministru Farrugia l{add li g[adda kellu jmur personalment fidDipartiment tal-Emer;enza min[abba l-kaos li kien hemm f’dan id-dipartiment!

The Iron Lady Nhar it-Tnejn li g[adda rRenju Unit tilef wa[da millakbar politi/i li qatt rat id-dinja, il-Barunessa Margaret Thatcher jew kif forsi jafuha [afna The Iron Lady. G[all-bosta snin serviet b[ala l-kap tal-Partit Konservattiv Ingli] u b[ala Prim Ministru tar-Renju Unit. Tmexxija li ratha tkun l-aktar Prim Ministru ma[buba u mibg[uda tar-Renju Unit flistess [in. Fatt li dwaru wie[ed ma jistax ma jiftakarx fil-kliem ta’ eks Prim Ministru ie[or kbir tar-Renju Unit, Sir Winston Churchill meta dan stqarr, You have enemies^ Good. That means you’ve stood up for something, sometime in your life. Minn ekonomija ta’ falliment g[al ekonomija ta’ su//ess Meta fl-1979 Thatcher ;iet

eletta b[ala Prim Ministru, wirtet ming[and gvern Laburista pajji] li fl-Ewropa

kien jissejja[ ir-ra;el marid tal-kontinent, tant lekonomija Ingli]a kienet vi/in li tikkrolla g[al kollox. Wirtet pajji] fejn ilkompetittività ma kinitx e]istenti u fejn l-industrija tas-servizzi kienet batuta [afna. Minkejja l-oppo]izzjoni kontinwa tal-Partit Laburista u tal-bosta unions li bl-aktar mod apert dejjem taw appo;; lil Labour, meta [alliet ilkariga ta’ Prim Ministru fl1990 [alliet lir-Renju Unit b’ekonomija vibranti, kompetittiva u b’settur tasservizzi finanzjarji mill-aqwa. Gwerra tal-Falklands u t-terrori]mu! G[al Thatcher l-isfidi ;ew anke fl-ambitu militari. Dan meta r-re;im militari flAr;entina invada l-g]ejjer talFalklands minkejja li l-poplu ta’ dawn il-g]ejjer dejjem kien /ar fir-rieda tieg[u li

Meta fl-1979 Thatcher ;iet eletta b[ala Prim Ministru, wirtet ming[and gvern Laburista pajji] li fl-Ewropa kien jissejja[ ir-ra;el marid tal-kontinent, tant l-ekonomija Ingli]a kienet vi/in li tikkrolla g[al kollox

jibqa’ ta[t ir-renju Ingli]. Thatcher ma qag[ditx ta[sibha, g[amlet id-dover tag[ha ta’ Prim Ministru u lliberat dan it-territorju Ingli] mill-inva]joni Ar;entina. Anke t-terroristi tal-IRA sabu f’Thatcher mexxej tal[adid li ti;;ieled g[addemokrazija u l-libertà u kontra kull forma ta’ terrori]mu. Sa[ansitra ppruvaw joqtluha u bosta membri tal-Partit Konservattiv permezz ta’ bomba f’lukanda fi Brighton. L-Unjoni Ewropea

B[al kull persuna o[ra Thatcher kellha l-mumenti inqas tajbin tag[ha wkoll. Forsi politikament l-akbar ]ball tag[ha tibqa’ loppo]izzjoni assoluta tag[ha lejn l-Unjoni Ewropea. Xetti/i]mu qawwi kontra lpro;ett Ewropew li g[adu jin[ass fil-Partit Konservattiv u fil-politika Ingli]a in ;enerali sal-lum il-;urnata. G[alkemm dwar dan il[sieb ewro-xettiku wie[ed diffi/li jaqbel ma’ Thatcher wie[ed irid jifhem li dak li qalet u g[amlet ]gur g[amlitu g[ax dehrilha li hekk kien me[tie; fl-a[jar interess talpoplu Ingli].

Tislima lill-Iron Lady Bla dubju ta’ xejn, kull persuna li tg[o]] iddemokrazija, il-libertà u l-

kompetittività ekonomika g[andha ssellem lil Margaret Thatcher u tirringrazzjaha tal-[idma tag[ha mhux biss g[al poplu Ingli] i]da anke fuq livell globali. Kienet tassew Iron Lady li ma hi se tintesa qatt. Mexxej ;did Il-Partit Nazzjonalista qieg[ed fi stadju ta’ g[a]la. L-g[a]la bejn Simon

Busuttil, Mario De Marco, Francis Zammit Dimech u Raymond Bugeja b[ala Kap tal-Partit Nazzjonalista. Perswa] li kul[add g[andu l-preferenzi personali tieg[u bejn dawn l-4 kandidati validissimi, g[alhekk il[tie;a ta’ pro/ess ta’ g[a]la. Ejja i]da ma n[allu ebda dubju dwar il-fatt li l-[sieb komuni tal-erbg[a li huma, hu l-aqwa ;id nazzjonali u laqwa ;id tal-Partit Nazzjonalista. Hu g[alhekk li jitla’ min jitla’ g[andna noffru sapport s[i[ lejn il-pro/ess ta’ bidla li b[ala partit se ng[addu minnu.

minn Angelo Micallef angelo.micallef@gmail.com

Flimkien Awturi ta’ Università A[jar

Nag[laq billi nawgura lisba[ xewqat lill-g[aqda Studenti Demokristjani Maltin (SDM) li qieg[da tikkontesta l-elezzjoni talKSU ta[t l-g[ajta ta’ Flimkien | Awturi ta’ Università A[jar b’tim millaqwa. L-isfida kontra l-g[aqda So/jalista Pulse mhix fa/li i]da perswa] li b’[idma sfieqa l-SDM tista’ u se tikseb su//ess.

Angelo Micallef hu kunsillier elett f’isem il-Partit Nazzjonalista fil-Kunsill Lokali ta’ Marsaxlokk


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

12 Mediarama#Ittri

IL-B}ONN TA’ “STRIPPING” ONEST Wisq nib]a’ b[al [afna nies, li ma nistax nifhem pre/i]ament x’qed ji;ri fil-qalba tal-Partit Nazzjonalista wara lelezzjoni li g[addiet. Ma nistax nifhem tal-inqas minn dak li [are; u [iere; fil-media, jekk il-PN huwiex f’xi stat ta’ /a[da, ming[ajr mhu lest jag[mel “l-att tal-penitenza” li dawk li ma abbanduwhx iridu li jag[mel . Xi rappre]entanti tieg[u qed jitkellmu /ar u tond dwar il-b]onn ta’ “stripping” politiku biex il-Partit “jerga’ jsib ru[u”. Ikompli jitfa//a diskors dwar li fuq kollox, il-ka;un tat-telfa daqshekk di]astru]a g[andu jintrabat mal-arroganza u s-sens ta’ “invin/ibbiltà’” li assuma lGvern Nazzjonalista (xi [add kien iddikjara 20 sena o[ra filgvern). F’artiklu re/enti, eks Ministru Nazzjonalista kiteb /ar u tond li l-media tal-Partit trid to[rog b’vi]joni u strate;ija ;dida: “Our media house has to assume a more national forma mentis.” Qed tissemma l-[tie;a immedjata g[al ‘demm ;did’ u g[al , ‘volontieri’. U qed jissemma wkoll minn sorsi prominenti l-b]onn ta’ tim ta’ tmexxija, aktar milli protagoni]mu fit-tmexxija. Din l-idea taf tkun xafra b’]ew; na[at, g[ax it-tim ta’ tmexxija jista’ jerga’ ji;bed lejh ilkundanna tal-‘oligarkiija’ li l-poplu kien im;ieg[el ida[[al filvokabolarju tieg[u dan l-a[[ar. Fil-qafas ta’ dan kollu ma nistax nifhem, b[al [afna o[rajn, g[aliex f’/erti n[awi nfet[u attakki ingrati fuq Dr Simon Busuttil: min qed jg[id li hu parti mill-ka;un tat-telfa u min qed jg[id li messu ma da[alx g[all-kariga li ng[ata b[ala vi/i kap. Busuttil g[amel il-gaffes tieg[u matul il-kampanja, imma hu in;ust li ma tag[rafx li telaq il-po]izzjoni presti;ju]a tieg[u fi Brussell biex jikkontribwixxi (anki jekk kollox deher tard wisq) fil-kampanja elettorali. It-tort kardinali talkampanja hu li kienet negattiva. Il-PN donnu ma fehemx jew ma setax jifhem l-impatt “kuntrarju” li kien qed ikollha lkampanja. Jien ng[id li kull billboard negattiv, kull tentattiv biex ikunu skreditati l-mexxejja Laburisti, kull sentenza ma[suba biex twerwer lill-elettorat, servew bil-maqlub talintenzjoni tag[hom. U bieg[du aktar nies mill-PN. Inqis li l-ewwel u qabel kollox, il-media tal-Partit g[andha tbiddel l-ottika. Aktar ma tkun issettjata b’tonalità aggressiva, aktar l-elettorat se jikkalkula li g[adu ma beda jinbidel xejn. Ilmedia tal-Partit trid tibda pro/ess ta’ awtokritika, indispensabbli g[ad-dixxerniment tal-elettorat. TVM> IKKONTRIBWIXXA G{AD-DISFATTA TAL-PN. Fl-evalwazzjoni tat-telfa Nazzjonalista, irid ikun ikkunsidrat, ming[ajr riservi, kemm g[en fil-fatt, l-istazzjon ‘nazzjonali’ biex iwassal g[al telfa daqstant drammatika. Kien hemm programmi skjerati favur il-Partit Nazzjonalista. Kollox kien juri dan is-sens ta’ preferenza, ibda minn mistoqsijiet pre;udikati lill-mistednin, interruzzjonijiet u interventi ]bilan/jati tal-pre]entaturi. U l-poplu dan deher li ma ridux u kompla kkastiga lill-partit fil-Gvern min[abba dan latte;;jament. Dak li salva lil TVM kienu d-dibattiti tal-Awtorità taxXandir u d-dibattitu e//ellenti organizzat mit-Times (The Big Debate). Imma l-pre]entaturi Nazzjonalisti fuq PBS raw salponta ta’ mne[irhom u qatt ma rnexxielhom jindunaw kemm

kienu qed jag[mlu [sara u kemm kull sinjal pre;udikat li kienu qed jibag[tu, kien qed ja[dem kontra l-PN. Huma wkoll ittie[du mill-gravità tal-marda tal-arroganza u tal“invin/ibbiltà’”. Ir-ri]ultat kien dak li kien u dan is-sehem para-Nazzjonalista jrid ikun analizzat sew, jekk il-PN irid jibda ji;bor il-bi//iet. L-INFLUWENZA GOVERNATTIVA F’dan id-dawl xtaqt nirreferi g[al dak li qal Dr Kevin Aquilina, id-Dekan tal-Fakultà tal-Ligi fl-Università. F’;urnal lokali bl-Ingli] (27.3.2013) qal, spe/ifikament, li l-Bord Editorjali fl-istazzjon nazzjonali g[andu jkun abbolit u lmaterji editorjali g[andhom ikunu r-responsabbiltà tal-Bord tad-Diretturi. U li ultimament, g[andu jkun il-kap tala[barijiet li jassumi r-responsabbiltà kollha. Skont Dr. Aquilina, g[andhom jittie[du passi awda/i biex ilGvern (kien liema kien) ma jibqax jilli/enzja lill-PBS jew ja[tar hu stess il-Bord tad-Diretturi jew jinfluwenza l-politika editorjali: “is-servizz tax-xandir pubbliku g[andu jinqata’ kompletament mill-kontroll governattiv”. L-argument /entrali hu li jekk is-servizz tax-xandir nazzjonali jkun tassew o;;ettiv u bilan/jat, jonqos il-b]onn li l-media ta]-]ew; partiti tibqa’ topera fuq ba]i divi]iva.

MARIO AZZOPARDI marpardi@maltanet.net

Il-medi/ini Ir-realtà out of stock tal-mewt

Sur Editur Smajna [afna kritika qawwija mill-Partit Laburiasta dwar il-medi/ini out of stock li f’/ertu ka]i kien ikun hemm ta[t lamministrazzjoni pre/edenti. Issa g[adda di;à xahar u g[all-kritika u lweg[di li g[amel il-Partit Laburista, kont nistenna li /ertu kritika li kien g[amel kien se jibda jindirizzaha mill-ewwel. Esponenti tal-Partit Laburista, inklu] dak li llum hu l-Ministru responsabbli mis-sa[[a, konna nisimg[uhom kemm-il darba jg[idu li Gvern Laburista jibda ja[dem mill-ewwel ;urnata u li kien se jindirizza mill-ewwel din is-sitwazzjoni I]da sfortunatament, medi/ina li qatt ma kienet qabel out of stock, illum hi out of stock.

Sur Editur Ippermettili nag[mel ringrazzjament personali lil Carmel Caruana, minn San :wann. Grazzi ferm li g[arraftna bil-ktieb ‘The Gift of Peace’ tal-Kardinal Bernardi. Malli qrajt littra tieg[ek, mort immedjatament nag[mel ordni tal-ktieb fid-9 ta’ Marzu stess meta int ktibt l-ittra f’In-Nazzjon. G[andi pja/ir ng[idlek li r/evejtu fil-5 ta’ April, erba’ ;img[at wara, minn Chicago, Loyola Press A Jesuit Ministry. Jien tlift lil binti, omm ]ag[]ug[a b’familja ta’ ]ew;t itfal u ra;el. Ma stajtx insib pa/i. Dan il-ktieb serra[li ftit qalbi. Grazzi. Nitolbu g[al xulxin.

Il-Mosta

L-Imsida

A Cassar

Marie Cachia

Il-vari tal-:img[a l-Kbira fil-Qala u x-Xewkija Sur Editur B’referenza g[al dak li ;ie rrappurtat fl-artiklu bit-titlu ‘Jum il-:img[a l-Kbira’ fil-[ar;a tal;urnal IN-NAZZJON tas-Sibt 30 ta’ Marzu, xtaqt ng[id li dan ma kienx g[al kollox korrett kif ;ie rappurtat. F’dan l-artiklu fost l-o[rajn intqal li fir-ra[al tax-Xewkija u fir-ra[al tal-Qala hemm sett vari tal-:img[a l-Kbira li ma jin[ar;ux f’pur/issjoni. Fix-Xewkija l-istatwi jin[ar;u waqt ilpur/issjoni f’jum il-festa tad-Duluri bit-tema ‘Isseba’ Duluri tal-Madonna’. Fil-Qala g[al xi ]mien il-pur/issjoni kienet issir it-Tlieta lejliet lErbg[a tat-Tniebri, i]da mis-sena l-o[ra ’l hawn qieg[da ssir f’nhar {add il-Palm filg[axija.

Fl-istess {add il-Palm jo[or;u l-pur/issjonijiet mill-knisja parrokkjali tal-{al G[arg[ur u ta’ {al G[axaq. Ma’ dawn to[ro; ukoll ilpur/issjoni mill-parro//a tal-katidral f’G[awdex f’{add il-Palm kull sentejn meta ma ssirx f’nhar il-:img[a l-Kbira. Biex inkunu g[edna kollox, fir-ra[al ]g[ir talMunxar saret ukoll pur/issjoni bi w[ud mill-vari tas-sett tradizzjonali nhar l-Erbg[a tat-Tniebri. Interessanti l-fatt li fir-ra[al tal-Fontana f’G[awdex il-pur/issjoni bl-istatwa ta’ Kristu Rxoxt to[ro; fl-ewwel {add wara l-G[id il-Kbir bis-sehem tal-banda ‘La Stella’ tal-Belt Victoria.

Mario Fenech Tas-Sliema


IN-NAZZJON

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

Opinjoni 13

Rivoluzzjoni teknolo;ika L-akbar bidla wara r-rivoluzzjoni industrijali Imma;ina li minflok qeg[din ng[ixu fl-2013 qeg[din ng[ixu fl-1963, [amsin sena ilu, jew anke fl1973, erbg[in sena ilu. Min qatt kien jobsor li [ajjitna kellha tinbidel daqstant. Min qatt kien jimma;ina li minflok imur jixtri lgazzetta filg[odu u joqg[od jaqraha bil-kwiet waqt [in il-mistrie[, jew fuq tal-linja hu u sejjer ix-xog[ol, illum permezz tal-mobile jista’ jaqra l-gazzetta bla ma jmiss karta b’idu, illum jista’ jsegwi programm televi]iv ming[ajr ma jkollu televi]joni, illum jista’ jikteb u jibg[at messa;; bla ma jaqbad karta u lapes b’idejh. Min qatt kien jobsor? U min qatt kien jimma;ina li biex filg[odu tg[id “Bon;u” lil xi [add bog[od minnek ma taqbadx ittelefon imma tid[ol f’wie[ed mis-social networks u ssellem lil dak li jkun?

minn Fr Reno Muscat OP renosop@gmail.com

Tajjeb ng[idu wkoll li flAmerika n-numru ta’ tablets mibjug[in fil-Milied li g[adda qabe] sewwa l-g[add ta’ kotba li nbieg[u. A[barijiet immedjati YouTube sar it-tieni lakbar search engine fiddinja. Sakemm ilek taqra dan l-artiklu kienu uploadjati madwar mitt sieg[a ta’ filmati fuq YouTube.

Bidliet kbar

Ikollna nammettu li llum qeg[din ng[ixu f’dinja li g[addejja minn bidla kbira, bidla b[alma wettqet irrivoluzzjoni industrijali. Bidla kbira daqs irrivoluzzjoni industrijali. Bidla li qed i;ibu s-social networks. Forsi nistaqsu g[alfejn u kif qieg[da ssir din il-bidla. Illum aktar min-nofs ilpopolazzjoni tad-dinja g[andha inqas minn 30 sena. L-g[odda ta’ din ilgenerazzjoni hi l-internet u l-kompjuter. 96% ta’ dawn i]-]g[a]ag[ jinstabu fuq xi tip ta’ social network. LAmerika g[al kull persuna li tid[ol fuq Google, hemm tlieta li jid[lu f’ Facebook. Sa ftit snin ilu l-aktar siti mfittxijin fuq l-internet kienu dawk pornografi/i. Illum mhux aktar hekk, illum l-akbar attività fuq ilW.W.W hi s-social media. Nibqg[u l-Amerika u ng[idu li koppja minn kull tmienja li ji]]ew;u saru jafu lil xulxin permezz ta’ xi social network.

Britney Spears> G[andha segwa/i fuq Twitter aktar mill-popolazzjoni tal-Isvezja, ta’ I]rael, tal-I]vizzera, tal-Irlanda, tal-Panama u tan-Norve;ja lkoll flimkien

Rivoluzzjoni

Nistg[u nqabblu dan ilmezz ;did ta’ telekomunikazzjoni ma’o[rajn li ;ew qablu u naraw b’ g[ajnejna stess kemm tabil[aqq qeg[din ng[ixu rivoluzzjoni tekonolo;ika. Ir-radju dam 38 sena biex kellu 50 miljun semmieg[. It-televi]joni [a 13-il sena biex la[aq il-50 miljun telespettatur. L-internet [a erba’ snin biex kellu 50 miljun persuna li tu]ah. L-iPod la[aq il-50 miljun wara tliet snin u Facebook ]ied 200 miljun persuna li ju]awh f’ sena wa[da biss. F’disa’ xhur isiru biljun download tal-iPod. Ma nistg[ux ma naqblux mas-so/jologu Amerikan Erik Qualman li jg[id li llum lg[a]la tag[na ma hijiex jekk nu]awx is-social media jew le imma l-g[a]la hi kif g[andna nu]awha u kemm nu]awha sewwa.

Ikollna nammettu li llum qeg[din ng[ixu f’dinja li g[addejja minn bidla kbira, bidla b[alma wettqet ir-rivoluzzjoni industrijali. Bidla kbira daqs ir-rivoluzzjoni industrijali. Bidla li qed i;ibu s-social networks

Naraw ftit statistika. Kieku Facebook minflok social network kien pajji] kien ikun it-tielet l-aktar pajji] popolat fid-dinja, wara /-?ina u l-Indja. Kieku l-pajji] ta’ warajh kien ikun l-Istati Uniti talAmerika. I]-]g[a]ag[ protagonisti

Forsi kien hemm min [aseb li Facebook ma jdumx ma jispi//a, imma llum innumru ta’ users kiber u qieghed ikompli jikber spe/jalmenet fost nisa ta’ bejn il-55 u 65 sena. Dan juri li din mhix rivoluzzjoni ta]-]g[a]ag[ imma hemm kul[add imda[[al fiha. 80% talkumpaniji ma g[adhomx jirreklamaw meta jkollhom [tie;a ta’ [addiema ;odda imma ju]aw is-social networks. 95% mill-avvi]i g[ax-xog[ol jidhru fuq LinkedIn. Il-kantanta Britney Spears g[andha segwa/i fuq Twitter aktar millpopolazzjoni tal-Isvezja, ta’ I]rael, tal-I]vizzera, talIrlanda, tal-Panama u tanNorve;ja lkoll flimkien.

50% tat-traffiku talinternet mill-mobile jsir g[al fuq Facebook. Dan il-fatt jorbot idejn il-kumpaniji li jipprovdu s-servizz tattelefonija /ellulari. Servizz mhux e//ellenti ifisser bdil fil-kumpanija. Illum l-e-mails naqsu u [afna jinqdew b’messa;;i fuq is-social networks minflok jibg[atu e-mail. Bosta universitajiet ma g[adhomx ifornu account tal-e-mail lill-istudenti tag[hom g[ax sabu li lma;;oranza tag[hom lanqas qatt jifthu l-account. Illum l-universitajiet jinstabu wkoll fuq Facebook. {asra li ftit ;img[at ilu f’pajji]na il-kwistjoni tattablets spi//at ballun politiku. Bosta universitajiet qeg[din iqassmu e-book readers, ipads u tablets lillistudenti tag[hom.

Illum /erti a[barijiet jaslulna fuq YouTube qabel ma jwassluhom a;enziji tala[barijiet u dan min[abba li llum min jinzerta f’ post li fih ise[[ xi [a;a jkun jista’ jxandar dak li se[[ dak il-[in stess. Wiki bl-ilsien talHawai tfisser “malajr”. Wikipedia g[andha aktar minn 15-il miljun argument u artiklu. Illum din lenciklopedija online, fejn jid[lu /erti argumenti, saret affidabbli daqs lEn/iklopedija Brittanika min[abba li miljuni ta’ nies i]uruha ta’ kuljum u g[alhekk jekk ikun hemm ]ball dlonk ji;i kkore;ut. Kieku kull artiklu li jitpo;;a fuq Wikipedia kellu jit[allas €1, kieku kienet ti;i tiswa €1,700 fis-sieg[a. U nistg[u nibqg[u sejrin. Blogs, search engines, telefonija, films online. Irridu jew ma rridux din hi rrealtà, dawn huma l-fatti. Tajjeb li nadattaw ru[na g[alihom g[ax inkella nispi//aw barra mis-sistema dinjija. Dan ma huwiex biss fatt li jinvolvi biss lill-gvernijiet u lill-politi/i, hu fatt li jinkludi lil kull wie[ed u wa[da minna. A[na lkoll protagonisti f’ din irrivoluzzjoni.

Bosta universitajiet qeg[din iqassmu e-book readers, ipads u tablets lill-istudenti tag[hom. Tajjeb ng[idu wkoll li fl-Amerika n-numru ta’ tablets mibjug[in fil-Milied li g[adda qabe] sewwa l-g[add ta’ kotba li nbieg[u


IN-NAZZJON

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

14 Tag[rif

Vodafone tniedi pakketti ;odda g[all-klijenti tag[ha Introdott kun/ett ming[ajr inkwiet ta’ xejn lill-klijenti kollha li jkunu fuq kuntratt Esperjenzi tajba g[andhom jibqg[u g[al dejjem! Dan hu l-kun/ett wara l-a[[ar pjani ta’ Vodafone, il-Vodafone RED li joffru kun/ett ming[ajr ma klijent ikollu g[alfejn jinkwieta dwar kemm se ti;i tiswieg[ telefonata irrilevant ma’ liema operatur qieg[ed il-persuna li jkun qieg[ed i/empel. Vodafone Malta g[adha kif nediet pjani totalment ;odda fis-suq Malti. B’RED, Vodafone qed tintrodu/i kun/ett ming[ajr inkwiet ta’ xejn lill-klijenti kollha li jkunu fuq kuntratt. Il-pjani Vodafone RED ivarjaw minn €35 sa €99.99 u joffru numru abbundanti ta’ telefonati u SMS lil min ikun fuq dan il-kuntratt. L-ammont ta’data jvarja bejn 750MB fuq il-pjan ta’ €35, 1.5GB fuq il-pjan ta’ €60 u 3GB fuq il-pjan ta’ €99.99. “Il-klijenti jridu jitkellmu kemm jixtiequ huma, meta jixtiequ huma u ming[ajr ma joqg[odu jinkwetaw dwar liema network qed i/emplu,

kemm fixed jew mobile,” qal Sandro Pisani, Kap talMarketing ta’ Vodafone. “Din hi r-ra;uni g[aliex introdu/ejna dawn il-pjani ;odda innovattivi. L-g[an ta’ Vodafone hu li nipprovdu lill-klijenti tag[na kun/ett bla nkwiet filwaqt li nag[tuhom kwalità u valur u nag[mlu tteknolo;ija aktar affordabbli g[al kul[add.” Minn €60 fix-xahar il-klijenti ta’ Vodafone jista’ jkollhom 3,000 minuta f’telefonati u 3,000 SMS g[al kull linja, flimkien ma’ 1.5GB ta’ internet. Klijenti li jixtiequ jkollhom sa[ansitra aktar internet jistg[u jag[]lu li j]idu d-data b’€5 g[al 500MB u b’€10 g[al 1GB ta’ internet. Ir-Red Plans kollha ta’ Vodafone igawdu wkoll minn servizzi li jing[ataw minn Vodafone inklu] isSmartphone Contact fejn Vodafone titrasferixxi l-kuntatti kollha tieg[ek fuq lismartphone l-;did ming[ajr [las, l-iSmartphone Learn, fejn tista’ titg[allem affarijiet

;odda fis-sessjonijiet li Vodafone torganizza u liSmartphone Help, fejn impjegati ta’ Vodafone, bil-permess tieg[ek, jid[lu filmobile tieg[ek biex jg[inuk fid-diffikultajiet li jista’ jkollok. Klijenti ta’ Vodafone li jag[]lu wa[da mill-pjani Vodafone RED g[andhom diversi g[a]liet, fosthom lg[a]la li jie[du SIM card fuq kuntratt ta’ sena, l-g[a]la li jie[du eco-credit bi skont kull xahar fuq il-[las tag[hom b’kuntratt ta’ sentejn, l-g[a]la li jie[du sussidju fuq Smartphone fuq kuntratt ta’ sentejn jew sussidju fuq tablet fuq kuntratt ta’ sentejn jew skont fuq Data Liberty Plan. G[al aktar informazzjoni dwar il-pjani Vodafone RED ]ur wie[ed mill-[wienet Vodafone madwar Malta u G[awdex, /empel 247 b’xejn minn linja Vodafone, 99999247 minn xi linja o[ra jew id[ol www.vodafone.com.mt\red.

F’dawn il-jiem Vodafone Malta nediet pakketti ;odda g[all-klijenti tag[ha, fosthom dawk bil-kuntratt...

Il-kantanta ]ag[]ug[a Alex Alden

Kollox lest g[at-tnedija ta’ ‘The Curios Child’ ‘The Curios Child’ se jo[ro; nhar is-Sibt 13 ta’April 2013 fit-Teatru Salesjan f’Tas-Slema fit-8 p.m. B’kuntrast mal-istil tag[ha tas-soltu, Alex Alden se tkun akkumpanjata minn band flimkien ma’ string section. It-teatru se jkun iddekorat fuq temi ta’ nostal;ija tat-tfulija u storytelling biex jenfasizza l-lirika ta’ Alex. Is-CD sa tkun tista’ tinxtara dakinhar tasserata. Biljetti jistg[u jinxtraw Il-qoxra tal-album il-;did ‘The onlajn jew inkella mal-bieb Curios Child’ matul illejla tas-serata. G[al aktar informazzjoni ]ur www.facebook.com\alexaldenmusic. Din is-serata hi appo;;jata minn The Malta Arts Fund, Piscopo Gardens u Tree4U. Alex Alden hija kantanta u awtri/i Maltija li bdiet tikteb kanzunetti u peo]iji minn eta? ]g[ira u g[allmet lilha nnifisha ddoqq il-kitarra meta kellha 15-il sena. Il-fatt li qattg[et seba’ snin minn tfulita fil-;ermanja, iservi [afna ta’ ispirazzjoni g[al mu]ika tag[ha. Infatti tispira ru[ha mill-foresti, xmajjar u muntanji li trabbiet b’im[abba kbira lejhom. Kemm ilha li ;iet lura Malta, Alex daret bars u avvenimenti o[rajn madwar il-g]ira, ddoqq il-mu]ika tag[ha filwaqt li tikkolabora ma’ [afna mu]i/isti fosthom il-band ta’ Martin McNeil u The Dissindents (UK).

Kun/ert fil-Knisja tal-Vitorja fil-Belt Valletta Bl-inizjatTiva ta’ Din l-Art {elwa, qed jit[ejjew kun/erti ta’ mu]ika klassika mill-Kalypso Ensemble, fil-Knisja tal-Vitorja, filBelt Valletta. Il-kun/ert li jmiss se jsir nhar il-

{add, 14 ta’ April, fil-12.15 p.m. Giulia Tavano u Klara Nazaj, vjolinisti, se jippre]entaw mu]ika ta’ Georg Philipp Telemann (16811767) Johann Sebastian Bach (16851750), Luigi Boccherini (1743-

1805), Wolfgang Amadeus Mozart (1756-1791), Franz Joseph Haydn (1732-1809), Niccolò Paganini (1782-1840). G[all-biljetti /emplu 9963 7409, jew irrikorru fil-Knisja tal-Vitorja.

D[ul permezz ta’ donazzjoni ta’ €8, i]da tfal jid[lu b’xejn u gruppi ta’ aktar minn [mistax-iL persuna jid[lu b’donazzjoni ta’ €5 li tmur b’risq ir-restawr tal-Knisja talVitorja.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IL-KOREA T’ISFEL

Il-militar fuq l-og[la livell ta’ allert Il-militar fil-Korea t’Isfel tpo;;a fuq l-og[la livell ta’ allert fost indikazzjonijiet li minn [in g[all-ie[or il-Korea ta’ Fuq tista’ tispara missila. Intlema[ li tal-anqas missila wa[da li tista’ tasal distanza ta’ 3,000 kilometru tinsab lesta biex tkun sparata. Dan wara ;ranet ta’ kliem ostili [afna mill-Korea ta’ Fuq u hekk kif illum jiskadi deadline li ta r-re;im ta’ Pyongyang biex d-diplomati/i barranin jitilqu mill-pajji] g[aliex ma kienx se jkun f’po]izzjoni li jiggarantilhom is-sigurtà jekk jinqala’ l-;lied. L-ispjuna;; tal-Korea t’Isfel kif ukoll dak Amerikan lem[u li lKorea ta’ Fuq lestiet ]ew; missili tat-tip ‘Musudan’ tul il-kosta filLvant. Il-Korea ta’ Fuq kienet ]velat din il-missila fl-2010 waqt parata miltiari imma s’issa qatt ma kienet sparata. Yun Byung-se, il-Minsitru tal-

Affarijiet Barranin tal-Korea t’Isfel, qal li dawn il-missili jistg[u ji;u sparati fi kwalunkwe [in u dan bi ksur tar-ri]oluzzjonijiet tan-Nazzjonijiet Uniti. Fi ]vilupp ie[or, investigazzjoni mill-Gvern tal-Korea t’Isfel sab li attakk kbir minn fuq l-internet, mag[ruf b[ala cyber attack, li sar ix-xahar li g[adda u effettwa numru ta’ banek u kumpaniji talmidja fil-Korea t’Isfel, kien sar minn Pyongyang. Il-militar fil-Korea t’Isfel kif ukoll fil-pajji]i ;irien jinsab ukoll fuq l-allert g[aliex nhar it-Tnejn hu g[eluq ]mien Kim Il-sung, ilfundatur tal-Korea ta’ Fuq, u ddata tista’ tintu]a b[ala sku]a mirre;im ta’ Pyongyang g[al xi att militari. Hemm t[assib ukoll fi/-?ina, lalleat ewlieni tal-Korea ta’ Fuq, li waqqaf il-vja;;i turisti/i lejn ilKorea ta’ Fuq.

Missili g[ad-difi]a tal-ispazju tal-ajru jidhru f’zona residenzjali fil-kapitali :appuni]a Tokjo min[abba t-theddid mill-Korea ta’ Fuq. (ritratt> Reuters)

L-OLANDA

Irtirata /anga mis-suq L-awtoritajiet Olandi]i ordnaw li 50,000 tunnellata ta’ /anga jkunu irtirati mis-suq min[abba t[assib li dan jista’ jkun kontaminat bil-la[am ta]]iemel. L-awtoritajiet Olandi]i qalu li huma kienu infurmaw aktar minn 130 kumpanija g[allippro/essar tal-la[am biex jirtiraw il-prodotti tag[hhom min[abba t[assib li dan jista’ jkun fih ukoll la[am ta]]iemel mhux awtorizzat. Dan wara dubji li aktarx ]ew; kumpaniji ewlenin li jbig[u lla[am ta/-/anga bl-ingrossa bieg[u la[am kontaminat bi//anga. Hemm 370 kumpanija o[ra fl-Ewropa li xtraw minn dawn i]-]ew; ditti Olandi]i, il-Wiljo u l-Vleesgroothandel u lpajji]i fejn qed jinstabu qed ikunu infurmati.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

A[barijiet ta’ Barra 17

16 A[barijiet ta’ Barra

IS-SIRJA

Grupp tar-ribelli jissie[eb mal-al-Qaeda

IL-FILIPPINI> Kukkudrill imlaqqam “Too Long” jaqbad ras ta’ [an]ir li ti]en sitt kilogrammi hekk kif jing[ata x’jiekol f’park f’Pasay fil-kapitali Filippina ta’ Manila. “Too Long” hu twil 4.9 metru u hu l-ikbar kukkudrill tar-razza tieg[u fil-kapitali Filippina. (ritratt> Reuters)

Il-mexxej ta’ grupp ta’ ribelli fis-Sirja li qed ji;;ieled kontra r-re;im ta’ Bashar alAssad [abbar li wieg[ed alleanza ma’ Ayman alZawahiri, il-kap tal-al-Qaeda. Abu Mohammed elJawlani, il-kap tal-grupp ta’ ribelli al-Nusra, waqt li g[amel din id-dikjarazzjoni qal li l-a;ir tal-grupp filkunflitt Sirjan ma kienx se jinbidel. L-al-Nusra hu responsabbli wara [afna attakki suwi/ida fis-Sirja u hu meqjus b[ala wie[ed mill-a[jar gruppi ta’ ribelli fis-Sirja u li spiss kien imda[[al f’xi w[ud millag[ar ;lied fil-pajji]. Din l-a[bar ing[atat hekk kif nhar it-Tlieta, l-al-Qaeda fl-Iraq [abbret li kienet ing[aqdet mal-al-Nusra. Il-mistoqsija fost il-pajji]i tal-Punent dwar jekk ir-ribelli fis-Sirja g[andhomx jing[ataw l-armi tinsab imblukkata proprju min[abba bi]a’ li dawn l-armi jispi//aw

f’idejn gruppi b[al al-Nusra. Al-Zawahiri hu l-E;izzjan li li kien l-id il-leminija ta’ Osama bin Laden u wara mewtu la[aq minfloku. Min-na[a l-o[ra jidher li hemm ftit konfu]joni dwar e]attament x’qed ji;ri malferg[a tal-al-al-Qaeda fl-Iraq. Dan wara li Jawlani qal li kien sema’ bid-dikjarazzjoni mill-grupp fl-Iraq dwar lg[aqda li saret mal-grupp tieg[u imma hu ma kien jaf b’xejn. L-Armata {ielsa tas-Sirja, meqjus il-grupp armat ewlieni tar-ribelli, ilbiera[ tbieg[ed mid-dikjarazzjoni tal-al-Nusra . I]da filwaqt li fi stqarrija lArmata {ielsa tas-Sirja qalet li hi la kienet qed tikkoordina l-attakki mal-al-Nusra u lanqas ma kellha l-intenzjoni li tag[mel dan fil-;ejjieni, Louaj Meqdad, kelliem g[allArmata {ielsa tas-Sirja, qal li fil-passat kien hemm ka]i fejn i]-]ew; na[at ikkoordinaw attakki kontra r-re;im Sirjan.

IL-LIBJA

It-tortura dikjarata kontra l-li;i Il-Parlament Libjan approva li;i li biha t-tortura saret reat u l-istess g[all-[tif hekk kif il-Gvern qed jipprova jnissel sens ta’ awtorità fil-pajji]. Minn mindu fl-2011 spi//at id-dittatura ta’ Muammar Gaddafi wara r-rivoluzzjoni li saret fil-pajji], it-tmexxija ;dida fil-pajji] qed tbati biex tikkontrolla s-sitwazzjoni min[abba d-diversi gruppi ta’ r;iel armati li g[ad hemm iduru mas-saqajn. Dawn spiss

jie[du l-li;i f’idejhom u ja[tfu n-nies. Il-;img[a li g[addiet grupp ta’ r;iel armati li qed jikkontrolla [abs fi Tripli da[al bil-forza fil-Ministeru tal-:ustizzja wara li l-Gvern ordna lill-grupp biex i/edi lkontroll tal-[abs. Hemm ukoll tensjoni b[alissa fi Tripli wara li lGvern ta bidu g[al kampanja biex gruppi armati jitne[[ew minn bini tal-Gvern li qed jokkupaw.

Kien hemm sodisfazzjon g[al din il-li;i ;dida l-aktar fost il-gruppi g[ad-drittijiet tal-bniedem li ammettew li kien se jkun diffi/li g[allGvern li jinforzaha peress li lforzi tas-sigurtà u l-qrati g[adhom dg[ajfa [afna. Sadattant l-uffi//ju tal-Prim Ministru Ali Zeaidan ikkonferma li ajjutant ewlieni tieg[u li kien in[ataf ;img[a ilu issa kien in[eles. Fi ]vilupp ie[or skont rapport ippubblikat min-

Il-Libja saret sors ewlieni ta’ kuntrabandu tal-armi Nazzjonijiet Uniti, mil-Libja qed jinfirxu l-armi lejn pajji]i ;irien b’rata allarmanti u dan qed iwassal g[al ]ieda fil-;lied fis-Sirja u l-Mali fost l-o[rajn. Ir-rapport mill-Grupp ta’ Esperti tal-Kunsill tas-Sigurtà

– li jg[asses l-embargo tal-

armi li kien impsot kontra lLibja fl-2011- qal li l-Libja kienet saret sors ewlieni ta’ armi illegali fit-Tramuntana tal-Afrika. Ir-rapport qal li b’kollox kienu konfermati jew qed ikunu investigati kuntrabandu ta’ armi mil-Libja lejn 12-il pajji]. Fost l-armi li qed jin[ar;u mil-Libja hemm missili ]g[ar g[al kontra lajruplani li jistg[u jin;arru minn persuna.

IL-POLONJA> {addiem jimmuntaw monument dedikat lill-Papa :wanni Pawlu II f’Czestochowa. Il-monument hu g[oli 14-il metru u se jkun inawgurat fit-13 ta’ April. (ritratt> Reuters)

IT-TUNE}IJA

IR-RENJU UNIT

Fundamentalisti I]lami/i jattakkaw skola tal-bniet

Polemika dwar il-funeral ta’ Thatcher

Fundamentalisti I]lami/i lbiera[ da[lu bil-forza fi skola u attakkaw is-surmast wara li ma [alliex tifla tid[ol bil-velu I]lamiku fuq wi//ha mag[ruf b[ala nniqab. Minn mindu sentejn ilu ddittatur Zine al-Abidine Ben Ali tne[[a mill-poter u ng[ata bidu g[al dik mag[rufa b[ala r-Rebbieg[a G[arbija, it-tensjoni bejn ilfundamentalisti I]lami/i u ssekulari ]diedet. Il-Gvern hu mmexxi millpartit moderat I]lamiku lEnnahda li reba[ l-ewwel elezzjonijiet [ielsa fil-pajji]. Imma estremsiti mag[rufa b[ala Salafisti qed jag[fsu biex l-I]lam isir il-li;i talpajji] u hemm t[assib li se jeg[lbu d-drittijiet individwali, tan-nisa kif ukoll d-demokrazjia. L-iskola fejn se[[ lin/ident kienet wa[da sekondarja f’Manzel Bouzelfa, li tinsab madwar 45 kilometru mill-kapitali Tune] u qrib il-post turistiku ta’. Fl-in/ident, diversi

karozzi tkissru middimostranti I]lami/i u sa[anstira skont l-union talg[alliema, dawn riedu joqtlu s-surmast. Dan issawwat u sofra ksur varju f’;ismu u wara l-fundamentalisti I]lami/i qag[du jduru malbini jg[ajtu slogans I]lami/i.

Riedet tid[ol fil-klassi bin-niqab Issa l-iskola tinsab mag[luqa temporanjament kif ukoll o[rajn f’Manzel Bouzelfa b[ala protesta. Is-sena li g[addiet, ilMinisteru tal-Edukazzjoni Tune]in idde/ieda li studenti bniet ma jmorrux l-iskola bin-niqab li jg[atti wi//hom kollu. Fi ]vilupp simili, Habib Kozdhogli, il-kap tal-fakultà tal-arti fl-Università ta’ Tune], se jibda pro/ess aktar tard dan ix-xahar akku]at li ta daqqa lil studenta li s-sena li g[addiet insistiet li tid[ol fil-klassi bin-niqab.

Tfajjel i[ares lejn statwa ta’ Thatcher g[all-wiri fil-Guildhall Art Gallery f’Londra. Ra;el qa//at ras l-istatwa imma din twa[[let lura u ]diedet is-sigurtà mal-istatwa. (ritratt> Reuters)

L-eks Prim Ministru Margaret Thatcher qed tifred ir-Renju Unit fil-mewt b[alma g[amlet meta kienet [ajja hekk kif ilpjanijiet tal-funeral tag[ha qanqlu kontroversja fil-pajji]. ?elebrazzjonijiet li saru f’xi bliet wara l-a[bar tal-mewt tag[ha nhar it-Tnejn waslu g[al xi arresti u l-midja qed tirrapporta li l-Pulizija mhux qed teskludi li tag[mel arresti ta’ nies mag[rufa li jistg[u jaqilg[u l-inkwiet fil-;urnata tal-funeral tag[ha l-;img[a d-die[la. Imlaqqam Operation True Blue, il-funeral /erimonjali blunuri militari nhar l-Erbg[a, se jibda b’pur/issjoni funebri tul i//entru ta’ Londra u mbag[ad quddiesa fil-Kattidral ta’ San Pawl fil-kapitali stess. Bi ksur tal-protokoll u xhieda tal-impatt li Thatcher kellha fisso/jetà Ingli]a, ir-Re;ina Eli]abetta u r-ra;el tag[ha lPrin/ep Philip, se jattendu g[allfuneral. L-a[[ar darba li rRe;ina attendiet funeral ta’ eks Prim Ministru kien meta miet Winston Churchill fl-1965. Qed isiru wkoll ilmenti g[allispi]a tal-funeral li qed ikun spekulat li se jkun ta’ madwar g[axar miljun Lira Sterlina. I]da l-uffi//ju tal-Prim Minsitru Ingli] qal li din i/-/ifra kienet

wa[da spekulattiva u l-ispi]a talfuneral se tit[abbar wara lavveniment. Il-;urnal The Daily Telegraph, li kien ixaqleb favur Thatcher, kellu jag[laq il-possibbiltà li wie[ed i[alli kummenti malistejjer dwarha min[abba kummenti dispre;;jattivi li kienu qed jit[allew flimkien ma’ dawk ta’ tif[ir. Sadattant l-Official Charts Company qalet li l-kanzunetta “Ding Dong! The Witch Is Dead” mill-film tal-1939 “The Wizard of Oz” telg[et sal-10 post tal-klassifika b[ala ri]ultat ta’ dawk li kienu kontra lpolitika ta’ Thatcher u qed isir sforz biex din titla’ fl-ewwel post b[ala ;est simboliku. Dan l-a;ir ma kienx ikkundannat mill-partit tag[ha biss, dak Konservattiv, imma anki mill-Partit Laburista fosthom mill-eks Prim Ministru Tony Blair. Ilbiera[ fil-Parlament sar dibattitu spe/jali ta’ seba’ sig[at dwar il-wirt ta’ Thatcher. Kien hemm xi Membri Parlamentari Laburisti li ma attendewx iddibattitu bi protesta. Thatcher mietet fil-Lukanda Ritz ta’ Londra nhar it-Tnejn fletà ta’ 87 sena wara attakk ta’ puplesija.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

18 A[barijiet ta’ Barra

L-ISTATI UNITI> Ajruplani tat-tim akrobatiku tan-Navy Amerikana l-Blue Angels waqt wirja fl-2012. In-Navy Amerikana g[adha kemm [assret il-wirjiet kollha g[al din is-sena ta’ dan il-grupp ta’ ajruplani min[abba tnaqqis fl-infiq tal-Gvern. Dan fl-istess [in li l-Qawwa tal-Ajru kellha twaqqaf it-titjiriet ta’ terz tal-ajruplani tag[ha g[all-istess ra;uni. (ritratt> Reuters)

IL-:APPUN

Deheb ta’ wara z-tsunami

Ir-residenti ta’ Ishinomaki, port tas-sajd /kejken fir-re;jun ta’ Miyagi li kien straxxnat mit-tsunami tal-2011, qeg[din jir/ievu ‘posta mhix tas-soltu’ – fil-forma ta’ ingotti taddeheb li qed jibg[athom benefattur li jixtieq li jibqa’ anonimu. Il-pakketti bid-deheb qeg[din jintlaqg[u b’ewforija wara xhur ikkaratterizzati minn swied il-qalb u sens ta’ disprament, b’]ew; entitajiet g[all-appo;; (support groups) u suq tal-[ut jir/ievu daqs ]ew; kilogrammi deheb kull wie[ed. Ja[sbu li dawn l-g[otjiet flimkien (g[alissa) jiswew talinqas l-ekwivalenti ta’ IR-RENJU UNIT

Miet il-pijunier tat-test tube babies

Robert Edwards, ixxjentist Ingli] li kien reba[ il-Premju Nobel g[allMedi/ina g[all-[idma tieg[u beix ]viluppa ssistema tat-test tube babies permezz tal-in-vitro fertilisation (IVF), miet ilbiera[ wara marda twila. Edward kien beda xxog[ol fuq l-IVF fis-snin [amsin u l-ewwel test tube baby, Louise Brown, twieldet fl-1978 b[ala ri]ultat tar-ri/erka tieg[u. Hu kien waqqaf l-ewwel klinika g[all-IVF f’Cambridge fl-1980. Fl2010 hu kien ing[ata lPremju Nobel g[allMedi/ina min[abba xxog[ol tieg[u f’dan ilqasam.

$250,000 u bil-fenomenu ta’ Ishinomaki jkun imfisser b[ala ‘gold rush stimulat minn rieda tajba’. Fil-11 ta’ Marzu tal-2011, lin[awi ta’ Ishinomaki u re;juni o[ra tal-:appun intlaqtu minn terremot li kien jimmarka 9 fuq l-Iskala Richter u fejn irri]ultat sensiela ta’ tsunami (mew; enormi) li qatlu kwa]i 19,000 ru[ minbarra li kwa]i ka;unaw in/ident nukleari fuq skala terribbli. Fil-fatt, kienu mietu 3,000 ru[ fil-belt ta’ Ishinomaki (lejn ilGrigal ta’ Tokjo) u fejn anki nqerdu ’l fuq minn 40,000 bini. Kunio Suno, il-kap talkumpanija li t[addem il-port u s-suq tal-[ut lokali, qal li r/ie-

va pakkett li kien fih ]ew; ingotti tad-deheb u fejn kull wie[ed kien ji]en kilogramma. Suno jg[id li l-pakkett intbag[at b’tikketta li kienet taqra ‘prodotti varji’ u li hu ma setax jemmen g[ajnejh meta fet[u u sab quddiemu lingotti ta’ 24 karat. Ingott partikulari nstab imge]wer f’karta kannella u bl-ie[or ‘jin[are;’ minn ;o pa;na li xi [add kien qatta’ minn ;o ;urnal. Il-persuna jew persuni li bag[tuhom ma [allew l-ebda messa;; jew forma ta’ indirizz, g[alkemm mifhum li l-pakkett inkwistjoni kien intbag[at mill-belt ta’ Nagano, fil-Majjistral tal-:appun.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

Madwarna 19

Is-seba’ edizzjoni tal-Festival Nazzjonali ta’ log[ob tan-nar tal-art mekkanizzat minn Clinton Sammut clinton.sammut@media.link.com.mt Il-Kunsill Lokali Floriana [abbar li [afna. Qabel kull wirja se ting[ata se jorganizza s-seba’ edizzjoni talinformazzjoni qasira fuq l-G[aqda Festival Nazzjonali tal-Log[ob tantan-Nar rispettiva. Nar tal-Art Mekkanizzat fuq il-Fosos Il-Log[ob tan-Nar se jkun ukoll tal-Floriana, nhar is-Sibt 13 ta’ April, akkumpanjat minn mu]ika addattata. 2013. Il-Log[ob tan-Nar tal-Art Mekkanizzat hu purament identità Katina ta’ su//essi unika Maltija fil-qasam talBla dubju ta’ xejn il-fattur ewlieni li piroteknika. Dan jistqarruh ilse ssir is-seba’ edizzjoni hu s-su//ess pirotekni/i barranin li j]uruna ta’ impekkabbli tas-sitt edizzjonijiet li kull sena fil-Festival Internazzjonali. g[addew. Hu biss f’attivitajiet kbar talHu fatt uniku fid-dinja, li flmassa li l-Fosos tal-Floriana jara ista;un tas-Sajf Malti, kwa]i kull daqstant nies daqskemm ra flnhar ta’ Sibt wie[ed jista’ jgawdi edizzjonijiet ta’ dan il-Festival. minn spettaklu ta’ madwar tmien Wara li l-edizzjoni li ghaddiet ma strutturi kbar ta’ Log[ob tan-Nar kinetx wa[da kompetittiva fuq xewqa mekkanizzat fil-pjazez tal-ir[ula ta’ tal-Kumplessi tan-Nar stess g[al Malta . ra;unijiet varji, il-Festival li jmiss se U g[alhekk dan hu Festival uniku jer;a’ jkun wie[ed kompetittiv u g[ax se jsir fl-akbar pjazza f’Malta u b’parte/ipazzjoni rekord. Infatti 15-il se jkun hemm xejn inqas minn 30 Kumpless#G[aqda tan-Nar se jkunu struttura piroteknnika f’serata wa[da. qed jikkompetu g[at-titlu. U dawn hu fost l-a[jar li jkunu L-ewwel edizzjoni ta’ dan il-Festival armati madwar Malta tul l-ista;un intreb[et mill-Kumpless tan-Nar Sant sajfi!! Andrija – So/jetà Mu]ikali Unjoni ta’ {al Luqa. Fis-sena 2008 kien imiss Ta’ min isemmi li g[al Festival lill-Kumpless tan-Nar Madonna tal2013, il-Kumitat Organizzativ [ass li :ilju tal-Imqabba li reb[u dan it-titlu g[andu jkun hemm xi emendi firfilwaqt li fis-sena 2009, l-unur regolamenti biex dan il-Festival intreba[ mill-Kumpless tan-Nar Our ikompli jissa[[a[. Dawn l-emendi Lady of Consolation tal-Gudja. saru wara diskussjoni mal-istess Fis-sena 2010, il-Festival intreba[ parte/ipanti mill-Kumpless tan-Nar Santa Marija Fost dawn, ta’ min isemmi li ;ew tal-Imqabba filwaqt li fl-2011, ileliminati totalment kull tip ta’ nar Festival intreba[ g[at-tieni darba milltal-ajru mill-irdieden (b[alma huma Kumpless tan-Nar Our Lady of sbruffaturi u fjammi). Il-kategorija Consolation tal-Gudja. tal-a[jar xog[ol bil-ktajjen ;iet Fil-Festival 2013, 15 -il G[aqda\ amalgamata fil-kategorija tal-a[jar Kumpless tan-Nar lokali se jesebixxu mekkani]mu. l-a[jar ]ew; bi//iet tan-Nar tag[hom mill-;did fl-akbar pjazza li g[andna Parte/ipazzjoni diretta f’Malta – fuq il-Fosos tal-Furjana u tal-parte/ipanti f’ambjent tipiku ta’ festa Maltija, ilIl-parte/ipanti se jkollhom ukoll festa titulari tal-Furjana ad unur San id-dritt li jesprimu l-opinjoni Publju. tag[hom u l-vot tag[hom se jkun ekwivalent g[al 25 fil-mija tal-voti Identità ta’ identità Maltija totali biex jo[ro; ir-ri]ultat finali. Il-Festival jibda fl-10.30 p.m. Apparti hekk, l-organizzaturi, B’kollox se jkun hemm 30 struttura konxji mill-fatt li s-sussidju e]istenti ta’ log[ob tan-nar mekkanizzat kbar g[al kull raddiena kien wie[ed baxx,

Raddiena li ;iet ma[ruqa f’wa[da mill-edizzjonijiet passati tal-festival

]iedu dan l-istess sussidju b’mod konsiderevoli. Ir-rebbie[ tal-Festival se ji;i mag[]ul fuq l-a[jar merti fi tliet kategoriji - g[all-a[jar mekkani]mu, g[all-a[jar prodotti w]ati u g[allaktar esebizzjoni ori;inali f’dawk li huma disinn u movimenti. Kull kategorija jkollha rebbie[ u jing[ata trufew filwaqt li r-rebbie[ fost il-kategoriji kollha ji;i ddikjarat b[ala r-rebbie[ tal-festival u jing[ata trufew u shield li tin]amm g[al sena. Il-;urija se tkun mag[mula minn tliet pirotekni/i internazzjonali li ;ejjin mill-Awstrija, l-Ingilterra u lOlanda, filwaqt li /-Chairman se jkun pirotekniku Malti – Michael Brockdorf. Il-;urija se tevalwa x-xog[lijiet tan-nar waqt l-armar, waqt il-[ruq u anke permezz ta’ filmati, biex finalment tkun f’po]izzjoni li t[abbar ir-rebbie[a nhar il-{add 14 ta’ April f’nofsinhar. Diversi kategoriji u premijiet Il-pubbliku se jkollu wkoll i/-/ans li jesprimi l-opinjoni tieg[u permezz tal-SMS. Dawn il-voti m’g[andhomx x’jaqsmu mar-ri]ultat finali. Il-parte/ipant li j;ib l-aktar voti mill-pubbliku jirba[ ukoll trufew apparti.

Il-log[ob tan-nar tal-art hu wie[ed mill-identità kulturali tag[na l-Maltin

Dan qed isir biex dawk li se jkunu pre]enti, jid[lu huma ukoll flatmosfera tal-kompetizzjoni. Anke hawn se ter;a’ ti;i mog[tija in/entiva biex jitkompla ji;i inkorra;it il-pubbliku biex joffri lopinjoni tieg[u ukoll. Kull parte/ipant li j;ib aktar minn 300 vot se jing[ata 9c g[al kull vot (SMS) li jkollu. Il-votazzjoni permezz tal-SMS tista’ ssir bejn id-9 p.m tas-Sibt 13 ta’ April u s-7 a.m. tal-{add 14 ta’ April. Il-partecipanti tal-Festival 2013 u numru tal-SMS Voting abbinat mag[hom huma dawn:

Parte/ipanti: Numru tal-SMS Kumpless tan-Nar Santa Marija – G[axaq 50615201 Kumpless tan-Nar San :u]epp – }ebbu; 50615202 Kumpless tan-Nar So/jetà Mu]ikali Sant Andrija – Luqa 50615203 Kumpless tan-Nar San :u]epp – Kirkop 50615204 G[aqda tan-Nar San :u]epp – Kalkara 50615205 G[aqda tan-Nar Maria Bambina – Naxxar 50615206 G[aqda tan-Nar Sagra Familja – Kalkara 50615207 G[aqda tan-Nar So/jetà Mu]ikali San Pietru – Bir]ebbu;a 50615208 Kumpless tan-Nar 12 ta’ Mejju – }ebbu; 50615209 Kumpless tan-Nar San Leonardu – Kirkop 50615210 Kumpless tan-Nar 15 ta’ Awwissu – Rabat, G[awdex 50615211 Kumpless tan-Nar San Pawl – Safi 50615212 G[aqda tan-Nar So/jetà Mu]ikali Vittoria – Naxxar 50615213 G[aqda tan-Nar 25 ta’ Marzu – Balzan 50615214 Kumpless tan-Nar Madonna ta’ Lourdes, Qrendi 50615215 F’ka] ta’ maltemp li jista’ jissu/edi, dan il-Festival isir jew l-g[ada l-{add 14 ta’ April fl-istess [in (wara li tid[ol il-pur/issjoni ta’ San Publju), jew inkella jekk il-maltemp jippersisti itTnejn 15 ta’ April, fid-9 p.m.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

20 Anniversarju

minn Pawlu Dimech ritratti> Charles A. Attard

Anniversarju 21

L-ewwel /entinarju g[ all-parro//a tat-Trinità Mal-knisja l-koppja Balbi bniet ukoll kunvent g[all-Patrijiet Fran;iskani Kapu//ini li f’idejhom fdaw it-tmexxija spiritwali ta’ din il-knisja. Kien nhar is-Sibt 12 ta’ April tal-1913 li Mons Arcisqof Pietru Pace waqqaf uffi/jalment il-Knisja tat-Trinità Qaddisa u g[araf l-art tal-Marsa b[ala parro//a awtonoma u maqtug[a mill-parro//i ta’ madwarha. Is-Sibt, 19 ta’ April, 1913, saret linawgurazzjoni solenni mill-Arcisqof Mons. Pietro Pace biex tibqa’ b[ala monument [aj li jfakkar il-Kungress Ewkaristiku Internazzjonali li sar f’Malta f’April tal-istess sena. L-ewwel kappillan kien Patri Piju Dimech, Kappu//in mix-Xewikija, G[awdex. Erba’ snin wara saret il-konsagrazzjoni tal-knisja u tal-artal ma;;ur millAr/isqof Mons Mauro Caruana. Sa mill-bidu tal-[idma tal-parro//a di;à kien hemm gruppi ta’ r;iel u ]g[a]ag[ li kienu jie[du [sieb il-festa ta’ barra bit-ti]jin tat-toroq, i;ibu l-baned u jin[araq il-log[ob tan-nar, kemm tal-ajru kif ukoll tal-art. Dan wassal biex bdew jitwaqqfu l-kumitati tat-toroq li [adu [sieb jag[mlu bosta armar, spe/jalment wara it-tieni gwerra dinjija.

B[alissa fil-Marsa g[addejja [idma sfiqa biex isiru l-a[[ar preparamenti u rtokki g[al g[add ta’ attivitajiet li sejrin ikunu organizzati biex ikun imfakkar kif jixraq l-ewwel /entinarju mill-inawgurazzjoni tal-Knisja Parrokkjali u t-twaqqif tal-Parro//a tatTrinità Qaddisa. I/-/elebrazzjonijiet ta’ din il-;rajja storika, li kienet serviet b[ala lattrazzjoni prin/ipali meta f’Malta kien i//elebrat il-Kungress Ewkaristiku Internazzjonali, sejrin jil[qu l-qofol tag[hom matul il-jiem tal-festa titulari li se tkun /elebrata nhar il-{add, 26 ta’ Mejju. Kien fil-bidu tas-seklu 20 li fl-in[awi tal-Marsa bdew jinbnew g[add ta’ djar ;odda u jkunu ]viluppati t-toroq biex jaqdu l-esi;enzi ta’ dawk li bdew imorru joqog[du hemm, kemm g[ax [afna kienu [addiema tax-xatt kif ukoll min[abba li dawn l-in[awi kienu vi/in il-belt kapitali fejn kien hemm l-akbar kon/entrazzjoni tan-negozju u lkummer/ li kien isir f’pajji]na. Problema ;dida

U hekk kif beda jikber l-g[add ta’ residenti, tfa//at problema ;dida. Ilfatt kien li ]-]ew; knejjes li kien hemm, dik tal-Madonna tal-Grazzja (Ta’ ?ejlu) u dik ta’ Santa Marija (Ta’ ?eppuna) kienu saru ]g[ar wisq biex jaqdu l-[ti;iet spiritwali talpopolazzjoni li kull ma tmur kienet qieg[da tikber. Min-na[a tieg[u, Mons Arcisqof Pietru Pace kien im[asseb sew fuq is-sitwazzjoni spiritwali talMarsin, waqt li l-kotra tar-residenti kienu [addiema foqra li ma kellhomx il-mezzi biex jibnu l-knisja parrokkjali tag[hom. Dan wassal lill-Ar/isqof Pace biex i[ajjar lill-benefatturi Lorenzo u martu Marija Karmena Balbi mill-Belt Valletta biex minn flushom jibnu knisja kbira fiz-zona ta’ ‘Xatt il-Qwabar’. Fil-10 ta’ Mejju 1909, sar il-kuntratt biex tittie[ed l-art [alli tinbena lknisja, li fuq xewqa tag[hom ;iet iddedikata lit-Trinità Qaddisa. Il-pjanta tal-knisja saret mill-Perit Giovanni

Ritratt li jmur lura g[al April 1913 – il-knisja lesta u mbierka... kien is-Sibt 12 ta’ April tal-1913 li Mons Arcisqof Pietru Pace waqqaf uffi/jalment il-Knisja ta’ Trinità Qaddisa u g[araf l-art tal-Marsa b[ala parro//a awtonoma u maqtug[a mill-parro//i ta’ madwarha

Domenico Debono, li g[a]el stil kwa]i g[al kollox ;did g[al pajji]na, dak Rinaxximentali bi stil mill-aktar sempli/i i]da fl-istess [in klassiku. I/-/erimonja tat-tberik Ix-xog[ol tal-bini beda fil-24 ta’ Awwissu, 1909, mill-img[allem Mikiel Mifsud u fl-20 ta’ Ottubru tal-istess sena, fost il-fer[ tal-Marsin, saret i//erimonja u t-tberik tal-ewwel ;ebla mir-rappre]entant tal-Ar/isqof, Mons Dun Emanwele Vassallo. Minn hawn, ix-xog[ol [a spinta qawwija ’l quddiem, tant li [ames xhur wara bdew jing[alqu l-[nejjiet tan-

na[a ta’ ;ewwa tan-navi tal-knisja li g[andha tul ta’ 175 pied, u wisg[a minn fa//ata g[all-o[ra ta’ 85 pied. Fil-25 ta’ Ottubru 1910, minn Trapani fi Sqallija, l-Italja, waslu Malta l-famu]i kolonni tal-ir[am gri] ‘marmo ta’ San Vito’. Il-kolonni fihom xog[ol raffinat [afna, skolpiti fil-;ebla ta]-]onqor mi;juba mill-Qala, G[awdex. Minn kolonna g[all-o[ra hemm 20 pied u dawn qeg[din izommu n-navi tal-korsija li fuqhom qieg[ed jistrie[ is-saqaf /att, b’182 kassettuni b’ru]uni skolpiti fil-;ebla Maltija. G[add ta’ twieqi kbar fuq kull na[a jdawlu il-korsija ta’ din il-knisja.

Dehra sabi[a Il-fa//ata ta’ barra tal-knisja g[andha dehra sabi[a bil-portiku, fejn jiddominaw ]ew; kampnari li jitilg[u ’l fuq forma ta’ kopletti m]ejnin b’pilastri u gwarni/un. Fi]-]ew; kampnari hemm sett ta’ erba’ qniepen, ma[dumin mill-famu]a ditta Barigozzi ta’ Milan l-Italja, li [allset g[alihom il-koppja Balbi. Waslu l-Marsa nhar it-3 ta’ Marzu 1912 u tbierku waqt /erimonja li saret fl-14 ta’ Marzu 1912, mill-Vigarju :enerali, Mons Luigi Attard. L-arlo;; tal-[in tqieg[ed fid-9 ta’ Mejju tal-1912, waqt li x-xog[ol kollu tal-knisja tlesta fil-25 ta’ Mejju tal-istess sena.

}ew; fa]i waqt il-bini tal-Knisja ta’ Trinità Qaddisa fejn [afna kienu dawk li taw is-sehem tag[hom biex din il-[olma kbira setg[et issir realtà, fosthom il-benefatturi Lorenzo u martu Marija Karmena Balbi mill-Belt Valletta li minn flushom g[enu biex tinbena knisja kbira fiz-zona ta’ ‘Xatt il-Qwabar’

Tit[assar il-festa Fil-bidu tas-snin sittin il-kumitati ppruvaw jin;abru ta[t l-isem ta’ “Holy Trinity Feast Committee Marsa”. Dawn baqg[u jiffunzjonaw sal-1968 meta l-

festa esterna ma saritx b[ala protesta min[abba l-kwistjoni tal-vara titulari. Sena wara, nhar il-{add, 2 ta’ Marzu, 1969 sar referendum fil-parro//a birrizultat juri li ma kienx hemm ma;;oranza ta’ ]ew; terzi u g[alhekk kien inde/i]. L-awtoritajiet Ekkle]jasti/i qatg[uha li j[allu kollox kif kien qabel, ji;ifieri li l-festa kellha tibqa’ ssir bisSSmu Sagrament. Min[abba f’hekk ilkumitat kon;unt ta’ dawn il-grupp irri]enja kollu. Ma]-]mien, il-festa bdiet sejra lura u kien de/i] li dawk kollha li ji;bru u jarmaw it-toroq tag[hom jing[aqdu flimkien u jiffurmaw l-G[aqda Festi Esterni SSma Trinità - Marsa. Kien nhar il-{amis, 10 ta’ Lulju, 1975, li twieldet u ;iet iffurmata l-G[aqda Festi Esterni SSma’ Trinità, mag[rufa b[ala ‘TalKantina’ billi /-/entru tag[ha jinsab ta[t il-Knisja Parrokkjali u li nfeta[ u tbierek nhar il-21 ta’ Settembru tal-1975 millKappillan Patri Diego Thewma O.F.M. Kap. Il-festa re;g[et bdiet tqum florganizzazzjoni tag[ha u nhar il-{add, 5 ta’ :unju, 1977, fil-festa titulari saret dimostrazzjoni bl-istatwa ta’ Trinità Qaddisa u li serviet b[ala mbuttatura biex jin;ieb il-permess mill-Belt talVatikan [alli l-Parro//a tas-SSma’ Trinità jkollha l-vara titulari tag[ha, dik ta’ Trinità Qaddisa. Is-sena ta’ wara, fl1978 in[ar;et il-pur/issjoni bl-istatwa ta’ Trinità Qaddisa li tintrama’ fi Triq ilMarsa. Fis-27 ta’ Ottubru 1979, saret demostrazzjoni ferrie[a ta’ mer[ba li tkompliet b’/elebrazzjonijiet kbar li laqg[u l-vara titulari minn Bolzano, IItalja, bit-t[abrik tal-Kappillan Patri Diego Thewma. Fl-1980 saru festi kbar meta l-vara l-;dida skolpita fl-injam [ar;et g[all-ewwel darba pro/essjonalment fit-toroq Marsin.

Il-Perit Giovanni Domenico Debono

F’din is-Sena /entinarja, l-G[aqda Festi Esterni SSma’ Trinità qieg[da tfakkar ukoll bi kburija 38 sena ta’ [ajja u [idma li matulhom, grazzi g[ax-xog[ol u l[idma volontarja mwettqa mill-membri tag[ha, mi;burin f’g[add ta’ kummissjonijiet, dejjem rat u assigurat li, flimkien u id f’id mal-Kappillan, torganizza kif jixraq dak kollu li g[andu x’jaqsam mal-festa esterna. G[alhekk ma

Mons Arcisqof Pietru Pace

L-img[allem Mikiel Mifsud

setax jonqos li g[al din il-festa /entinarja ma ta[sibx li tipprepara festi specjali. :rajja storika Fil-fatt, l-attivitajiet li jfakkru din il;rajja storika bdew ftit wara li s-sena lo[ra kienet i//elebrata l-festa titulari. G[al dan il-g[an twaqqaf Kumitat

Organizzattiv Festi /entinarji u sehem attiv qieg[ed jing[ata kemm mis-So/jetà Mu]ikali Trinità Qaddisa kif ukoll mill-G[aqda Festi Esterni SSma. Trinità. Sal-lum di;à saru diversi attivitajiet li lg[add tag[hom se jkompli ji]died hekk kif toqrob aktar ilfesta titulari li din issena se tkun i//elebrata nhar il{add, 26 ta’ Mejju. Intant, nhar il;img[a, 12 ta’ April, f’g[eluq il-mitt sena mill-[ru; tad-digriet li bih il-Marsa kienet iddikjarata b[ala parro//a, bil-knisja tag[ha ddedikata litTrinità Qaddisa, se ssir Quddiesa Kon/elebrata filKnisja Parrokkjali u Matrit/i tat-Trinità Qaddisa. Il-Quddiesa, li tibda fis-6.30 p.m., se tkun preseduta minn Mons Ar/isqof Pawl Cremona O.P., li wara se jikxef ukoll ir[ama ta’ tifkira.

Organizzati g[add ta’ attivitajiet Min-na[a tag[ha, l-G[aqda Festi Esterni SSma. Trinità kienet ukoll aktar attività mis-soltu u di;à organizzat g[add ta’ attivitajiet u [adet diversi inizjattivi fl-okka]joni tas-Sena ?entinarja. Fost dawn wie[ed jista’ jsemmi l-Konkors G[anjiet talMilied li flimkien ma’ Suq tal-Milied kellhom g[an filantropiku. Min-na[a tieg[u, ir-radju komunitarju ‘Trinitarji 89.3FM’ qieg[ed ixandar il-programmi tieg[u matul is-sena kollha, waqt li g[add ta’ voluntieri mill-istess g[aqda, bilkollaborazzjoni tal-Ministeru g[arRi]orsi u Affarijiet Rurali, [adu [sieb jirrestawraw il-Monument li jfakkar lill-Kavallier Lorenzo Balbi u martu, Marija Carmela li kien twaqqaf fl1988, fl-okka]joni tal-75 sena mittwaqqif tal-parro//a tal-Marsa. Akkademja Mu]ikali L-attività li jmiss mill-G[aqda Festi Esterni SSma’ Trinità se tkun Akkademja Mu]ikali li tfakkar il-mitt sena mill-Inawgurazzjoni tal-Knisja Parrokkjali tat-Trinità Qaddisa. F’din l-akkademja, li se ssir fil-Knisja nhar il-:img[a, 19 ta’ April, fis-7 p.m., se jkun im]an]an l-Innu ta/-?entinarju, kompo]izzjoni tas-Surmast Ray Sciberras. Fiha sejrin jie[du sehem il-Grupp Mu]ikali Trinità Mqaddsa, ta[t iddirezzjoni ta’ Mro Ray Sciberras, flimkien mas-sopran Rosabelle Bianchi, it-tenur Joe Aquilina u l-

kantanti Amber Bondin u Josef Tabone. G[al din l-akkademja kul[add hu mistieden u d-d[ul se jkun bla [las.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

22 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin> 5. Drapp ileqq u sabi[ (5) 6. Qag[ad jaljena rasu biex iwarrab l-inkwiet (5) 7. Issa ]-]mien li titfag[hom fuqek biex isa[[nuk (5) 10. Bi//a qasba rqiqa (5) 11. Muntanja biblika (5) 12. Indifferenza (5) 14. :ebla enormi (5) 16. Mara li ma ]]ew;itx (5) 17. Makakk daqs xadin, ng[idu (5) 18. Mag[kus [afna (5) Weqfin> 1. Ta[lita ta’ qatran u ramel li jitwittew biha t-toroq (6)

2. Ilkoll bi [sieb wie[ed (6) 3. {abbet bi m[abba bla tarf (6) 4. Fewwa[ bl-in/ens daqslikieku siefer fuq bastiment? (6) 8. Kunfidenza ]ejda (5) 9. Lewn is-sil; u l-[alib (5) 12. Li jg[id kliem li ma jiftehimx (6) 13. Dawk li jmexxu l-a;enziji (6) 14. Tlablib ta’ min ma jafx jit[addet bis-sens jissarraf fi tliet g[ajtiet ta’ mog[]a? (6) 15. Min ikollu wa[da tajba, ikun jaf idoqqu tajjeb ilvjolin (6)

Soluzzjoni tal-biera[ Mimdudin> 5. Libsa; 6. Rokna; 7. Skuna; 10. Baqar; 11. Kanun; 12. {ares; 14. Salib; 16. Grokk; 17. Abela; 18. Evada. Weqfin> 1. Slaleb; 2. Fakkar; 3. Trinek; 4. Ra[lin; 8. Tqerr; 9. Anell; 12. {awwad; 13. Sarraf; 14. Sikket; 15. Birbal.

Labirint

B[alma dejjem ng[idu, labirint hu post imwieg[er li ladarba tid[ol fih ma to[ro;x minnu malajr. Dan hu wie[ed minnhom, imma bil-pa/enzja g[andek issib il-[elsien! Id[ol minn mal-vle;;a fuq nett in-na[a tal-lemin u wara dawra mhux [a]in g[andek to[ro; minn mal-vle;;a isfel nett in-na[a tax-xellug. Sudoku

G[at-tfal

Soluzzjonijiet

Labirint

Bejn [afifa u moderata: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta. Bejn ]ew;t i[bieb waqt argument>

Sudoku

Tfittxija u tpin;ija

Hawn g[axar bi//iet ta’ ;obon f’din l-istampa. L-ewwel sibhom u mbag[ad pin;iha bil-kuluri li tippreferi.

– Imma kemm sirt kiesa[ u n;azzat dan l-a[[ar… – Kiesa[ int, dardart triq bl-g[ajjat tieg[ek dalg[odu… – U se ng[idlek, tafx, ma narmikx il-ba[ar, taf g[aliex? – Le g[aliex? G[idli gustu]! G[ax hemm dak l-avvi] li [add ma jista’ jarmi ]ibel il-ba[ar.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor Anali]i tal-A[bar NET Television, 20>30 Il-programm tal-lum se janalizza l-effett li jista’ jkun hemm ma]]mien tal-ewwel [atriet

meqjusa kontroversjali mill-Gvern Laburista ta’ Joseph Muscat. Bissehem ta’ esperti filqasam trejdunjonistiku, il-programm se janalizza, fost o[rajn, il-[atra ta’ Mario Cutajar, eks uffi/jal g[oli tal-GWU, b[ala l-Kap tas-Servizz Pubbliku, u l-[atra ta’ John Bencini b[ala Chairman tal-Kunsill Malti g[all-I]vilupp Ekonomiku u So/jali. Jie[du sehem Michael Seychell u Edward Warrington (li jidhru fir-ritratti hawn fuq), kif ukoll Gejtu Vella u Austin Bencini. Pre]entazzjoni u produzzjoni ta’ Roderick Agius. Mitqlu Deheb NET Television, 21>35

Elaine Agius tlaqqag[na ma’ tliet protagonisti differenti u mag[hom naraw x’diffikultajiet varji toffrilek il-[ajja. Nitkellmu ma’ koppja li tilfu tlett itfal, i]da xorta sabu l-kura;; li jg[ixu [ajjithom. Protagonista o[ra hi Maxine, tfajla li se taqsam l-esperjenza tag[ha ta’ x’ji;ifieri tg[ix b’kundizzjoni. Fl-a[[ar naraw storja ta’ gratitudni minn ra;el lejn martu. Ma jonqosx il-kontribut tal-kantant residenti Janvil u r-rokna informattiva ma’ Mark, Angelique u Francesco. Newsbuzz NET Television, 15>50 Iz-zekzik dwar persuni mid-dinja tal-ispettaklu llum

se jiffoka fuq Naill u Payne (it-tnejn fir-ritratti hawn fuq il-lemin) tal-grupp mu]ikali One Direction kif ukoll fuq il-kantanta Beyonce. Naraw ukoll x’mu]ika hi popolari fost ittelespettaturi u liema films qed jintwerew fis-/inemas lokali. Jippre]entaw Megan u Kain. Malta Llejla NET Television, 17>00 Fost il-mistiedna ta’ Stephanie Spiteri g[al-lum se jkun hemm Karl Agius, Science Programme Coordinator tal-NSTF biex jitkellem dwar l-edizzjoni ta’ din is-sena tas-Science Expo li se ssir f’Dar il-Mediterran fil-jiem li ;ejjin.

Il-100 sena tal-Mini Wheelspin - NET Television, 21>00

L-impjant tal-Mini f’Oxford flIngilterra g[alaq 100 sena. Id-ditta qed torganizza vja;; fejn kull impjant li fih kienet tin[adem din il-karozza flEwropa. It-tim ta’ Wheelspin ing[aqad mal-grupp Mini waqt il-vja;; tieg[u u minn Napli jinstaqu [ames karozzi lejn pajji]na fejn ukoll g[al xi ]mien kien hawn impjant tal-Mini u fejn saret

attività spe/jali biex ti//elebra dan is-su//ess. Mill-Fiera ta’ :eneva naraw ilmudell Kia Carens il-;did, l-Opel Adam Rock u karozzi mid-ditta Smart. Pierre Vella jlaqqag[na ma’ Stefano Lai tal-Ferrari. Tippre]enta l-programm Fleur Balzan.

{ajjet persuni bid-Down’s Il-Mara tal-Lum - NET Television, 14>00 Gloria Mizzi se tilqa’ membri talta’ persuni li jg[ixu b’din il-kundizzjoni. Asso/jazzjoni tad-Down’s Syndrome li Dawn il-membri huma Marthese se jaqsmu mat-telespettaturi esperjenzi Mugliett, Helen Mifsud u Maria Bonavia.

Iffilmjat f’Malta b’Raoul Bova protagonist Come un delfino - Canale 5, 21>10 L-ewwel puntata

minn erbg[a minn din is-sensiela li g[andha b[ala protagonist lil Raoul Bova fil-parti ta/champion tal-g[awm Alessandro Domenico u li [afna minnha n[admet hawn Malta. Naraw kif dan Alessandro jirnexxilu j[arre; grupp ta’ nies li xejn ma kienu jippromettu u jag[mel minnhom tim rebbie[. I]da mhux kollox ward u ]ahar...


IN-NAZZJON

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

24 TV#Radju

06>00 07>00 07>15 07>40 07>50

101 Breakfast Club A[barijiet (ikompli) 101 Breakfast Club Anali]i tal-:urnali (ikompli) 101 Breakfast Club (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fit-08>00)

09>00 09>05

A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

10>30 11>55 12>00 12>30 13.00 15>00 15>05

Mu]ika bla kumment Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Mid-Dinja tal-Mar/i u l-Innijiet Nenu Aquilina The Big Show - Martin Sapiano A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00 )

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i ta’ Mwiet, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 Familja Wa[da (jinkludu 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u lAngelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 - Newsline 12:45 - Qari bilMalti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bullettin tal-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 - Notti magiche 21:05 Mu]ika u Sport 22:00 L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 Classic Hits. ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - ONE Breakfast (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Kummentarju, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 u 09:45 One News) 10:00 - Ma’ Pauline 11:00 - Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:15 - Linja Diretta 13:15 - In-Novella 13:45 - ONE News 14:00 Problemi tal-Qalb 15:30 - Drive Time 15:45 - ONE News 16:00 - Mhux g[at-Tfal Biss 16:30 ONE Cocktail 17:00 - Kummentarju 17:05 - Rush Hour (jinkludu 17:15 - :miel Ilsienna, 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 18:05 Bieb Bieb) 18:10 - A[barijiet Sportivi 18:30 - Joe Grima Live 19:45 - ONE News 20:00 - Prime Time Quiz Show 20:15 - G[alina l-Anzjani 20:45 - Rock Moods 21:45 - ONE News 22:00 - Kummentarju 22:05 Radju Argument 24:00 Mezza Notte 02:00 - Night Rythms. RTK - 103 FM 06:30 - Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan ilMulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News) 09:00 - A[barijiet fil-Qosor 09:05 - Paperscan 09:15 - G[alina Lkoll (jinkudi 10:00 BBC News, 11:00 RTK Qosor) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 Pinna Mu]ikali 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u aktar

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar - David Thake u George Galea Is-Snin tar-Rock ’n Roll Fuzzbox - Lito Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

15:00 - RTK Qosor 15:05 Kaskata Kulturali 15:30 Jg[idu Tag[hom i]-}g[a]ag[ (jinkludi 16:00 BBC News) 16:40 - Headlines 17:00 - RTK Bulettin 17:15 - L-Argument matul il-;img[a (jinkludi 18:00 RTK Qosor) 18:57 - Fi {dan ilMulej 19:00 - Ru]arju 19:25 Ilwien 21:00 - Frott il-Kelma 22:00 - Il-Qaddis tal-Jum 22:05 - Ru-]arju 22:25 Ripetizzjonijiet.

Le ragazze della notte (Girls Night) - Iris 23>30

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # News on Campus 09:30 - Cinescena 10:00 - BBC News Update 10:05 - L-Ewropa u l-Imperu 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 - BisSassla u bil-Brevjar 14:00 BBC News Hour 15:00 Classic FM 19:30 - Bioneers 20:00 - Putumayo Radio Show 21:00 - BBC World Service.

TVM 06:50 - Sa[[tek l-ewwel 07:00 TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 10:20 - Life in Cold Blood (ep. 3) 11:25 - Great Romances 12:00 A[barijiet# rapport tat-temp 12:10 - TVPM 14:00 - A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16:30 - }ona 17:30 Teleshopping 18:00 - A[barijiet 18:10 - Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-Ewwel 18:25 - Teleshopping 18:40 - TV Hemm 20:00 A[barijiet# sports# rapport tattemp# rapport finanzjarju 20:40 An;li 21:45 - Pjaneta umana 22:35 - Mixage 23:15 - A[barijiet# rapport tat-temp 23:35 TVPM.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Mure sewwi l-Knisja Tieg[i 11:30 - Ift[u l-Bibien 12:00 Angelus u Ru]arju 12:30 Ru]arju l-Erwie[ 12:45 - {dejn l-ilma fejn nistrie[ 13:00 - {olqa mal-Maltin ta’ barra 13:30 Irrid Inwassallek messa;; (r) 14:30 - Italia leggendaria (r) 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 - Totus Tuus Gospa 16:00 - Il-Knisja: G[ajn ta’ G[erf 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 Quddiesa 19:00 - Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - {amsin Sena wara 21:00 - Alla wa[du bi]]ejjed 22:00 - Lejn il-qawmien 23:00 {ajjitna (r) 23:30 - A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 - Kompjeta. Bay Radio - 89.7 FM 06:30 - Bay Breakfast (jinkludi 07:30 - A[barijiet, 08:30 u 09:30 - A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 - Ian Lang 15:30 - Nathan u Talitha 18:30 - News 18:40 - Bay Beats with Simon B 20:00 - Ben Glover 22:00 - Tiesto Club Live 24:00 - Eddie Halliwell. Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 Cal-ypso Breakfast 08:30 Bejn il-{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 - 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 - Calypso Drive 19:00 - Classic Gold 21:00 Reggae Party 24:00 - Mu]ika tal-passat.

Film drtammatiku Ingli] li n[adem fl-1998 b’re;ija ta’ Nick Hurran u li g[andu fost l-atturi ewlenin lil Brenda Blethyn (fir-ritratt hawn fuq), lil Julie Walters u lil Kris Kristofferson. }ew; tfajliet ji;u minn xulxin li jkunu ja[dmu fl-istess post tax-xog[ol, dejjem jo[olmu x’jistg[u jag[mlu jekk jirnexxilhom jirb[u premju kbir tal-lotterija. Meta dan isir realtà, madankollu, wa[da minnhom issir taf ukoll li g[andha marda terminali. X’tag[mel f’sitwazzjoni b[al din, toqg[od titbekka xortiha, jew tie[u divertita kif dejjem xtaqet u mbag[ad meta jasal it-tmiem, ta’ l-anqas tkun qatg[et dik ix-xewqa li tant kienet ilha tberren f’mo[[ha?

TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Ruggers 11:30 - .EU 12:00 - Madwarna 12:15 - Qatra Inka 12:45 - Great Romances 13:15 - Egypt 14:05 - Sa[[tek lEwwel 14:15 - Wirt arti u kultura 14:45 - Madwarna 15:00 Ruggers 15:30 - Great Romances 16:00 - Pjaneta umana 16:50 Madwarna 17:20 - Waqtiet 17:25 - Oceans 18:30 - Wirt arti u kultura 19:00 - Ruggers 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-smig[ 19:40 - Human planet 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Waqtiet 20:40 - Madwarna 21:05 - Football. Europa League: Newcastle v Benfica 23:00 Highlights programme. ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 11:00 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita (jinkludi ONE News fis-13:30 u fit-15:30) 16:20 - Teleshopping 17:30 ONE News 17:35 - Liquorish (daily update) 17:40 - Aroma Kitchen 19:30 - ONE News 20:15 - Ir-Rangers 20:30 - Prima Facie (ep. 17) 21:45 - Ilsien inNisa 23:15 - ONE News 23:45 Kalamia (r). Smash 08:00 - Er;a’ Lura

09:00 -

{abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 20:30 - Il-Parlament talPoplu (live) 21:30 - CNI 22:00 News 22:30 - Motordrome.

Tg 3 20:00 - Blob 20:10 Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole (soap) 21:05 - Bello, onesto, emigrato Australia sposerebbe compaesana illibata. Film ’71 23:15 - La storia siamo noi 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Rai Educational 01:35 La musica di Raitre.

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00, id-09:00 u l11:00) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta (17:00 Tg1) 18:50 - L’eredità 20:00 Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 Che dio ci aiuti 2 23:25 - Porta a porta 01:00 - Tg 1 notte 01:35 Sottovoce. 02:05 - Scrittori per un anno.

Canale 5 08:00 - Tg 5 mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro (attwalità) 08:50 - Mattino cinque 11:00 Forum 13:00 - Tg 5 13:40 Beautiful 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne (talk show) 16:05 - Amici 16:50 Pomeriggio cinque (attwalità) 18:50 - The Money Drop (kwi]]) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 – Come un delfino (fiction) 23:30 - Mai Dire Provini 00:30 - Tg 5 notte 01:00 - Striscia la notizia.

Raidue 06:40 - Cartoons 08:15 - Sabrina, vita da strega (TF) 08:35 - Le Sorelle McLeod (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto Fatto 16:05 - Tutti pazzi per amore (fiction) 17:00 - Army Wives (TF) 17:50 - Tg Sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 - Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 - The Voice of Italy (talent show) 23:45 - Tg 2 notizie 24:00 - Made in Sud 01:10 - Tg2 Parlamento 01:20 - Flashpoint 02:05 - Ti presento Bill. Film 2007.

Rete 4 07:10 - T.J. Hooker (TF) 08:05 Miami Vice (TF) 09:00 - Hunter (TF) 10:10 - Carabinieri 5 (TF) 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo (TF) 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - Qualcosa che scotta. Film ’61 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (soap) 20:40 Football. Europa League: Lazio v Fenerbahce 22:55 - Europa League Speciale 00:05 - Lo sguardo dell’altro. Film 97 01:55 - Tg 4 night news 02:20 - Music Line Special – Toto Cotugno.

Raitre 07:00 - Tgr buongiorno Italia 08:00 - Agorà (attwalità) 10:00 La storia siamo noi 10:50 Codice a barre (attwalità) 11:30 Buongiorno Elisir (attwalità) 12:00 - Tg 3 12:25 - Tg 3 fuori tg 12:45 - Le storie: Diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tgr Leonardo 15:05 - Tgr piazza affari 15:10 - La casa nella prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo & Geo 19:00 -

Italia 1 07:00 - Zach e Cody al Grand Hotel (sitcom) 07:50 - Tutto in famiglia (sitcom) 08:40 - Una mamma per amica (TF) 10:30 ER - medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 16:15 - Smallville (TF) 18:00 The Middle (sitcom) 18:30 Studio aperto 19:20 - CSI NY: Scena del crimine (TF) 21:10 Star Trek. Film 2009 23:35 - Il 6˚ Giorno. Film 2000 02:00 The Shield (TF).


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

TV#Radju 25 Favourite Channel 07.15 - F. News 07:30 - Dawl tal-:urnata 08:00 - Nintrefa ’l Fuq (r) 10:00 - Bejnietna 12:00 - News 12:30 - Gideb u M[abba 13:00 - Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 - News Point 18:15 - News 18:30 - Sejja[tli 19:45 - F. News 20:30 - G[eruq 21:00 - Entertain Me 23:00 News. Calypso Music TV 07:00 - Total Request Show (r) 09:00 – Love and Romance 10:00 - Teleshopping 12:00 – All That Jazz (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 – The 80s 14:00 The 90s 14:30 - The 00s 15:00 Love and Romance 16:00 – The 80s 16:30 - I Grandi Successi 17:30 – The Local Angle 18:00 – Total Request Show 20:00 The 60s & 70s 20:30 - Rock Legend 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos. La 5 13:10 - Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 14:45 - The OC (TF) 15:30 Eastwick (TF) 16:20 - Summer Dreams (TF) 17:10 - Sonny tra le stelle (sitcom) 18:00 - Friends (sitcom) 18:25 - Extreme Makeover Home Edition 19:20 Amici 20:25 - Gossip Girl (TF) 21:10 - Amore tra le righe. Film ’98 22:50 - Uomini e donne 24:00 - Amici. BBC Entertainment 07:15 - Garth and Bev 07:25 Fimbles 07:45 - Boogie Beebies 08:00 - Tellytales 08:10 Charlie and Lola 08:25 - My Family 08:55 - One Foot in the Grave 09:30 - The Weakest Link 10:15 - EastEnders 10:45 Doctors 11:15 - Casualty 12:05 - Great Expectations 12:55 - My Family 13:25 - The Weakest Link 14:10 - One Foot in the Grave 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - Casualty 16:35 - Great Expectations 17:25 - The Weakest Link 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:10 - Richard Hammond Meets Evel Knievel 20:00 - My Family 20:30 - Keeping up Appearances 21:00 - Spooks 21:50 - The Bleak Old Shop of Stuff 22:20 Rob Brydon’s Annually Retentive 22:50 - The Stephen K Amos Show 23:20 - Famous,

Rich and in the Slums with Comic Relief.

TCM 07:45 - The Scapegoat. Film ’59 (A) 09:15 - The Younger Brothers. Film ’49 (U) 10:35 -

Anna Karenina. Film ’35 (U) 12:10 - Scarecrow. Film ’73 (15) 14:05 - Ben-Hur. Film ’59 (A) 17:30 - The Golden Arrow. Film ’36 (U) 18:45 - 2001: A Space Odyssey. Film ’68 (U) 21:00 Diner. Film ’82 (AA) 22:50 The Arrangement. Film ’69 (15). MGM Movies 07:20 - The Private Life of Sherlock Holmes. Film ’70 (PG) 09:20 - Lights! Action! Music!. Film 2007 10:20 - Valdez Is Coming. Film ’71 (AA) 11:50 MGM’s Big Screen 12:05 Bananas. Film ’71 (AA) 13:25 Masquerade. Film ’65 (U) 15:05 - Submarine X-1. Film ’68 (U) 16:31 - The Calendar Girl Murders. Film ’84 (15) 18:05 Love and Death. Film ’75 (A) 19:26 - Final Combination. Film ’93 (18) 20:55 - Big Screen Legends 21:00 - Meatballs III: Summer Job. Film ’87 (18) 22:35 - Meatballs 4. Film ’92. GO Stars 07:35 - Footloose 09:25 - Titanic (part 2 of 2) 11:00 - Monk 11:45 - The Debt 13:40 - Pearl Harbor 16:40 - Jeff, Who Lives at Home 18:05 - Remember The Titans 19:55 - Two and a Half Men 20:15 - Mad Men 21:05 Dancing On The Edge (part 3 of 4) 22:35 - The Devil Inside 00:00 - Dr No 01:50 - Pearl Harbor. . Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 07:57 Wolff’s Turf 08:55 - Agatha Christie’s Poirot 09:55 - Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 JAG 12:55 - ER 13:50 - Agatha Christie’s Marple 15:43 - Parole D’Amore 15:50 - Kojak 16:50 Agatha Christie’s Poirot 18:50 JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Jane Doe: How to Fire Your Boss 22:40 - What to Bring to America 23:00 - ER. Discovery Channel 06:50 - Bang Goes the Theory: Drake’s Equation: The Search for Life 07:40 - The Gadget Show: World Tour 08:05 - The Tech Show 08:30 - Smash Lab: Bomb Proof Plane 09:25 - Nextworld: Extreme Tomorrow 10:15 Mighty Ships: Skandi Arctic 11:05 - Meteorite Men 12:00 Bang Goes the Theory: Drake’s Equation: The Search for Life 12:50 - Weird Connections: Brain Drunk 13:20 - The Gadget Show: World Tour 13:45 - The Tech Show 14:10 - Food Factory 15:00 - Smash Lab: Runaway Trailer 15:55 - Nextworld: Future Metro 16:45 - Robocar

17:35 - Meteorite Men 18:30 Food Factory 19:20 - Bang Goes the Theory: Explosions: How We Shook the World 20:10 - The Gadget Show: World Tour 20:35 - The Tech Show 21:00 - Food Factory 21:50 - Prank Science 22:40 - The Gadget Show: World Tour 23:05 - The Tech Show 23:30 - Weird Connections: Brain Drunk. Iris 13:40 - Inconterari l’uomo dei tuoi sogni. Film 2010 15:30 - Il Grinta. Film ’69 17:40 Ciakmull. Film ’70 19:25 - ATeam (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:05 - Chromophobia. Film 2005 23:30 - Le ragazze della notte. Film ’98 01:25 - Figli della rivoluzione. Film ’96. Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - Glee 12:15 - Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 - Films & Stars 14:30 - Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 Private Practice 16:45 - Suits 17:30 - Whitney 17:52 2 Broke Girls 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 20:00 Suburgatory 20:30 - Dallas 21:15 - Supernatural 22:00 True Blood 23:05 - The Mentalist 23:50 - Alcatraz 00:40 - Boardwalk Empire 01:45 - 30 Rock. Biography Channel Barter Kings: 10:00 - Cart Before the Horse 10:30 - No Cash No Problem. 11:00 - Whitney Houston 12:00 - Hoarders: Gail And Warren 13:00 - Storage Wars Texas: High Tea Tighty 13:30 - American Restoration: Suds and Duds 14:00 Hoarders: Anna # Claire and Vance. Billy the Exterminator: 15:00 - Roadkill 15:30 - Bobcat Battle. Barter Kings: 16:00 Cart Before the Horse 16:30 No Cash No Problem. 17:00 Hoarders: Gail And Warren 18:00 - Braxton Family Values: Guess Who’s Coming to Dinner 19:00 - Storage Wars Texas: High Tea Tighty 19:30 American Restoration: Suds and Duds 20:00 - Braxton Family Reunion. Hardcore Pawn: 21:00 - Gold at Gunpoint 21:30 Crazy Cash. 22:00 - My Ghost Story: Caught on Camera 23:00 - Haunted Encounters: Black Dahlia # Boston’s Haunted Underworld.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - See The Sea 08:05 - Lots & Lots 08:20 Bob the Builder 08:30 - Fireman Sam 08:40 Thomas and Friends 08:55 - Baby Antonio’s Circus 09:00 - Rubbadubbers 09:10 - Pingu 09:15 - Tiny Planets 09:20 - Pingu 09:25 - Tiny Planets 09:30 - Monkey See Monkey Do 09:40 Barney and Friends 10:10 - Fluffy Gardens 10:25 - The Mighty Jungle 10:40 - Mio Mao 10:50 Jarmies 11:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 11:30 - Kipper 11:50 - Gazoon 12:00 Wobblyland 12:05 - Igloo-Gloo 12:20 Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Friends 12:40 - See The Sea 12:45 - Lots & Lots 13:00 Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 Angelina Ballerina 13:45 - Monkey See Monkey Do 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - Tiny Planets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Bob the Builder 15:10 - Fireman Sam 15:20 - Thomas and Friends 15:35 - Tork 15:45 - Dougie in Disguise 15:55 - Slim Pig 16:05 - Jarmies 16:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 16:45 Benjamin’s Farm 16:55 - My Animal Friends 17:10 - See The Sea 17:15 - Lots & Lots 17:30 Monkey See Monkey Do 17:40 - Barney and Friends 18:10 - Wobblyland 18:15 - Dougie in Disguise 18:25 - Slim Pig 18:35 - Connie the

Cow 18:45 - Angelina Ballerina 19:00 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 19:25 - Jarmies 19:40 - Pingu 19:45 - Tiny Planets 19:50 - Pingu 19:55 - Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder 20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends 20:35 - Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig 20:55 - Connie the Cow 21:05 - Tork 21:15 Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Friends 21:35 - See The Sea 21:40 - Wobblyland 21:45 Wobblyland 21:50 - Barney and Friends 22:15 Monkey See Monkey Do 22:25 - Kipper. Disney Channel 08:10 - Good Luck Charlie 08:35 - Austin and Ally 09:25 - Shake It Up 10:15 - The Suite Life on Deck 11:05 - Hannah Montana 11:30 Wizards of Waverly Place 12:20 - Jessie 12:45 ANT Farm 13:35 - Austin and Ally 14:25 - Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:15 - Shake It Up 15:40 - ANT Farm 16:00 - Austin and Ally 16:55 - The Suite Life on Deck 17:20 - Wizards of Waverly Place 17:45 - That’s So Raven 18:10 Cory in the House 18:35 - Good Luck Charlie 19:00 - Jessie 19:25 - Wizards of Waverly Place 20:15 - Phil of the Future 20:40 - Hannah Montana 21:05 - Jonas 21:30 - Sonny with a Chance 21:55 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10<00 12>00 14>00 14.05

News Telebejg[ Strada Rjali .NET NET News Il-Mara tal-Lum

15>20 15>50 16>40 17>00

Telebejg[ Newsbuzz Telebejg[ Malta Llejla

19>00 19>30 19>45 20>30 21>00 21>30 21>35 23>00

(b’waqfa g[al NET News fis-18>00) Bozza tal-Mija Lift NET News Anali]i tal-A[bar Wheelspin NET News Mitqlu Deheb NET News

(b’waqfa g[al NET News fit-15>00)

Sport fuq il-Cable Eurosport 1 08:30 - Rally Raid: Abu Dhabi Challenge 08:45 - BNP Paribas Katowice Open Tennis 10:00 -

European Championship Weightlifting 13:00 - BNP Paribas Katowice Open Tennis 14:00 - BNP Paribas Katowice Open Tennis (live) 16:00 European Championship Weightlifting 17:00 - European Championship Weightlifting: Albania: Women’s 63kg (live) 19:00 - European Championship Weightlifting 20:00 - European Championship Weightlifting: Albania: Men’s 77kg (live) 22:00 - Total KO 23:00 - European Tour Poker . Eurosport 2 08:00 - European Championship Weightlifting 10:00 - BNP

Paribas Katowice Open Tennis 12:00 - Swimming 13:00 European Championship Weightlifting 16:00 - BNP Paribas Katowice Open Tennis (live) 17:45 - Swimming 19:00 BNP Paribas Katowice Open Tennis 20:00 - Armwrestling 20:30 - Night of the Jumps Motocross 21:30 - BNP Paribas Katowice Open Tennis 23:00 European Championship Weightlifting. GO Sports 1 07:00 - Serie A: Rd 31: Catania v Cagliari 09:00 - Heineken Cup: QF: Saracens v Ulster 11:00 Barclays PL: Wk 34: Chelsea v Sunderland 13:00 - UEFA Champions League: QF: 2nd Leg: Barcelona v Paris Saint-Germain 15:00 - Barclays PL: PL World 15:30 - UEFA Champions League: QF: 2nd Leg: Juventus v Bayern Munchen 17:30 - Trans World Sport 18:30 - UEFA Champions League QF: 2nd Leg: Wednesday: Matchnight Review 19:00 - Barclays PL: Wk 34: Stoke City v Aston Villa 21:00 Serie A: Rd 31: Roma v Lazio 23:00 - Ligue 1: Rd 32: The Ligue 1 Show 23:30 - PGA European Tour: Trophee Hassan II: Day 3. GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - PGA European Tour: Trophee Hassan II: Day 3 13:00 - Football's Greatest 13:30 Barclays PL: Wk 34: Reading v Southampton 15:30 - Serie A: Rd 31: Juventus v Pescara. Barclays PL: 17:30 - PL World

18:00 - Wk 34: WBA v Arsenal. 20:00 - Ligue 1: Rd 32: The Ligue 1 Show 20:30 - ATP Masters 1000: Sony Open, Miami: SF 23:00 - Heineken Cup: QF: Clermont Auvergne v Montpellier 01:00 - Ligue 1: Rd 31: Stade Rennais v Paris SaintGermain. GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - PGA European Tour: Trophee Hassan II: Day 3 15:00 - Football's Greatest 15:30 Barclays PL: Wk 34: Reading v Southampton 17:30 - Serie A: Rd 31: Juventus v Pescara. Barclays PL: 19:30 - PL World 20:00 - Wk 34: WBA v Arsenal. 22:00 - Ligue 1: Rd 32: The Ligue 1 Show 22:30 - ATP Masters 1000: Sony Open, Miami: SF 01:00 - Heineken Cup: QF: Clermont Auvergne v Montpellier. Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 11:50 FA Cup (r) 13:55 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 16:00 -

Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 16:35 America's Cup (r) 18:15 Bundesliga (r) 20:15 - FA Cup (r) 22:20 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 23:40 - America's Cup (r) 01:14 - Bundesliga (r). Melita Sports 2 12:00 - America's Cup (r) 14:05 -

Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:10 Bundesliga (r) 17:05 - FA Cup (r) 19:10 - Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 19:40 - FIFA Beach Soccer WC Qual. (r) 21:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 23:05 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 01:40 Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r). Malta Stars 08:00 - Malta Rugby Football Union (r) 09:35 - MFA Futsal League (r) 11:00 - BOV PL (r) 13:15 - Melita GFA 1st Div. (r) 15:05 - Football Nurseries (r) 15:40 - Malta Handball Association (r) 17:00 - Malta Basketball Association (r) 18:25 - Malta Rugby Football Union (r) 20:05 - Football Nurseries (r) 20:40 - Melita GFA 1st Div. 22:25 - BOV PL (r) 00:40 Malta Handball Association (r)


IN-NAZZJON

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

26 Klassifikati PROPJETA G{ALL-BEJG{ Marsaxlokk

APPARTAMENT u penthouses bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja, lesti minn kollox bi tliet kmamar tas-sodda, ]ew; kmamar tal-banju, k/ina kbira u terrazzin 14-il pied bi 11-il pied . Kollox tal-aqwa kwalità, servuti bil-lift sal-garaxx. Prezz €112,000 (Lm48,000). Garaxx ta’ karozza wa[da €16,000 (Lm7,000) jew ta’ tnejn €28,000 (Lm12,000). ?emplu 79441869.

Il-Mosta

DIRETT ming[and is-sid, blokka ;dida ta’ tliet appartamenti, 210 sqm u penthouse bi tliet kmamar tas-sodda, ensuite, gallarija kbira u washroom area, bil-lift a//essibbli mill-garaxx. Prezz €155,000. ?emplu 99431195.

kbira, boxroom, e//. Prezz €112,000 (Lm48,000). Tista’ tniffdu ma’ garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn. Garaxx ta’ karozza wa[da €16,000 (Lm7,000) jew ta’ tnejn € 28,000 (Lm12,000). ?emplu 77777521 jew 99466988.

Marsaxlokk

VETTURI/ DG{AJJES

TERRAN b’bit[a kbira, lest minn kollox b’affarijiet ta’ kwalità tajba, kemm tid[ol fih. Tliet kmamar tas-sodda, ]ewg kmamar tal-banju, k/ina

Cabin Cruiser

FJORD 8 mtrs, b’]ew; magni diesel, fiberglass. €15,000. ?emplu 99822224.

AVVI}I G[al kull tip ta’ kri]i f’[ajtek

MR Mutawalla Sidig jispe/jalizza fi: Problemi ta’ m[abba Protezzjoni professjonali Problemi ta’ sess Fortuna tal-[ajja Kull tip ta’ problema ti;i solvuta fi ]mien qasir. 100% su//ess. Mit-8 a.m. sas-7 p.m., bl-Ingli] jew Fran/i]. ?empel g[al appuntament fuq 99349374 jew 79497184.

G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal[adid bl-injam, qlug[ ta’ madum tal-art u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa tal-konkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol fil-pront. ?emplu 99602436.

Massa;;i

PREZZIJIET spe/jali fuq massa;;i rilassanti totati minn mara terapista. ?emplu 99017954.

Tiswijiet fil-pront u fil-post

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour.

Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Kamra tal-Pranzu

INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u welsh dresser. €1,350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a tal-Barrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tattie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com


Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

27 SWAN

Ta’ Giorni relegati u /-Champions mi]muma Fi tmiem il-;img[a tkompla l-kampjonat tas-SWAN fejn wara r-reb[a ta’ Tal-Qroqq Versity Kasco kontra Senglea Gunners, Ta’ :iorni ;ew relegati. I/-Champions Valletta St.Pauli spi//aw fi draw ma’ Lija-Iklin A 3-3. Mill-kampjonat tat-Tieni Divi]joni, fl-ewwel partita Marsaxlokk AFC g[elbu lil Birkirkara JRS Stars bl-iskor ta’ 6-3 biex spi//aw l-impenji tag[hom fuq nota po]ittiva u sta;un ie[or jilag[bu fl-Ewwel Divi]joni biex fit-tieni partita tal-;urnata /-champions San :wann Knights, fil-jum ta’ /elebrazzjonijiet sfaw meg[luba minn Ba[rija bliskor ta’ 2-1. Cassar de/i]iv

Tal-Qroqq..........................3 Senglea Gunners...............2

Tal-Qroqq Versity Kasco g[elbu lil Senglea Gunners 32 u g[amlu pass importanti lejn is-salvazzjoni meta punt mill-a[[ar konfront kontra Lija-Iklin ikun bi]]ejjed biex i]ommu posthom fl-Ewwel Divi]joni. B’din ir-reb[a Ta’ :iorni Wolves ;ew ikkundannati biex sta;un ie[or jilag[bu fitTieni Divi]joni. Tal-Qroqq Versity [ar;u aggressivi u wara biss ]ew; minuti marru fil-vanta;; permezz ta’ Donald Scerri. Huma komplew jamministraw u fis-16 il-minuta kabbru lvanta;; permezz ta’ Roderick Vella. Senglea wettqu reazzjoni u naqqsu l-iskor permezz ta’ daqqa ta’ ras ta’ Eric Saliba. Qabel intemmet it-taqsima Tal-Qroqq setg[u kabbru lvanta;; imma x-xutt ta’ Robert Zammit ;ie salvat millgoalkeeper tal-Isla. Fit-tieni taqsima l-Gunners [ar;u fuq l-attakk u fit-

48minuta kisbu l-gowl ta’ draw permezz ta’ Carmel Formosa li kif ra lillgoalkeeper [iere; minn postu qabbe] minn fuq rasu g[al 22. Hawn il-partita saret aktar akkanita u fit-63 minuta Kevin Cassar skurja l-gowl de/i]iv biex ta r-reb[a lil Tal-Qroqq. Referee: Joe Camilleri. Draw ;ust

Valletta St.Pauli................3 Lija-Iklin AFC..................3

I/-Champions renjanti talEwwel Divi]joni Valletta St. Pauli Peugeot u Lija-Iklin AFC spi//aw fi draw 3-3 biex l-aktar li gawdew minn dan id-draw kienu Lija-Iklin li baqg[u j]ommu [ajjin ittamiet tag[hom li jistg[u jispi//aw fit-tieni post talklassifika. Wara biss erba’ minuti Lija-Iklin fet[u l-iskor permezz ta’ Darren Sammut. Ma[suda b’minn dan il-gowl il-Beltin tefg[u kollox fuq loffensiva u wara li ;ew im/a[[da diversi drabi millgoalkeeper avversarju Joel Xuereb, kisbu d-draw permezz ta’ Kevin Vella. Fil-31 minuta David Calleja po;;a lill-Beltin filvanta;; u sa tmiem l-ewwel taqsima l-iskor baqa` 2-1. Fit-tieni taqsima l-log[ob kompla fuq l-istess andament u fl-40 minuta Lija-Iklin ;abu d-draw permezz ta’ Ivan Scicluna li tefa’ fir-rokna taxxibka imma 10 minuti wara Valletta St. Pauli re;g[u marru fil-vanta;; permezz ta’ Ryan Fenech li skurja minn azzjoni ta’ corner. Minuta mi-tmiem Lija-Iklin ;ustament kisbu d-draw meta xutt ta’ Claudio Sultana kien devjat minn difensur Belti u spi//a fix-xibka. Referee: Anthony Buhagiar.

It-tim ta’ Paola li reba[ it-tazza ta’ Tony Bajada (Ritratt> Stephen Gatt)

FUTBOL LOKALI

Su//ess g[al Paola Hibs Paola Hibs reb[u t-turnament organizzat min-nursery ta’ {amrun Spartans b’tifkira ta’ Tony Bajada, il-fundatur tannursery. Din kienet it-12-il edizzjoni fejn ipparte/ipaw aktar minn 300 tifel u tifla. Fil-kategorija g[al tfal imwielda fl-1999 kien hemm ]ew; timijiet Irlandi]i, Athlone Scholars u Athlone Saints. Lewwel fa]i tat-turnament kienet tikkonsisti minn ]ew; gruppi ta’ [ames timijiet f’kull grupp. L-ewwel tnejn minn kull grupp g[addew g[as-semi finali. Mill-ewwel grupp Pietà u Paola Hibs spi//aw fl-ewwel u fit-tieni post rispettivament

filwaqt li mit-tieni grupp kienu Athlone Scholars u Mosta li g[addew. Fl-ewwel semi finali Mosta g[elbu lil Pietà filwaqt li Hibs reb[u kontra t-tim Irlandi] bil-penalties. Il-finali bejn Mosta u Paola Hibs kienet missielta u bilan/jata. Il-partita ntemmet 11. Paola Hibs reb[u tturnament wara l-g[oti talpenalties. Minbarra li reb[u tturnament, Paola Hibs reb[u lunur tal-aktar tim li skurja gowls filwaqt li Athlone Scholars reb[u l-unur tal-Fair Play. Pietà, Naxxar u {amrun reb[u l-unuri tal-kategoriji ta’

timijiet bi tfal imwielda fl2001, fl-2003 u fl-2007 rispettivament. Bi qbil malYFA, f’dawn it-tliet kategoriji ma ;ie dikjarat l-ebda rebbie[. Minflok, kull player ing[ata plakka kommemorativa. Waqt il-pre]entazzjoni tattrofej lil Poala Hibs, Noel Debattista, Segretarju :enerali tan-nursery ta’ {amrun irringrazzja lit-timijiet kollha li [adu sehem kif ukoll lillfamilja Bajada u lill-Kumitat E]ekuttiv ta’ {amrun. L-isponsors ta’ dan itturnament li sar fil-Victor Tedesco Stadium kienu Cochlear, Colgate u Gatorade.

ATLETIKA - PEMBROKE ROAD RACE

Nhar il-{add issir id-19-il edizzjoni Nhar il-{add se ssir id-19-il edizzjoni ta’ tlielaq fit-toroq, organizzata minn Pembroke Athleta Athletics & Triathlon. Ir-rotta hi ta’ 10 km u t-tellieqa se tibda fit8.30 a.m. filwaqt li se ssir ukoll tellieqa fuq rotta ta’ 5 km u anke Walk Fun Run. Fost dawk favoriti li jirb[u din it-telliea hemm Brian Magri, Mark Herrera, Drew Lang,

u Jonathan Balzan. Charles Micallef, mistenni jsir l-uniku atleta li qatt [a sehem f’kull edizzjoni li saret. L-ewwel edizzjoni saret fl1995. Micallef se jkun qed jie[u sehem filkategorija tas-70+. G[al darb’o[ra wkoll se ssir il-Fun Run fejn huma m[e;;a jie[du sehem tfal kif ukoll il;enituri tag[hom.


IN-NAZZJON

Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

28 Sport FOOTBALL F’G{AWDEX KAMPJONAT MELITA I DIV

Draw drammatiku g[al Xewkija ...........................................................2 ........................................................2 Il-konfront dirett bejn i/-Champions talista;un l-ie[or Xewkija Tigers u /-Champions il-;odda Nadur Youngsters irri]ulta ferm missielet u f’mumenti nervu], fejn Nadur sfaw mil[uqa minn Xewkija b’gowl [ames minuti fuq il-[in mog[ti ]ejjed. Il-Youngsters kien

Kif Jinsabu I Div

Nadur Y

Xewkija T

ilhom jilag[bu g[al madwar sieg[a bi plejer inqas g[at-tke//ija tal-attakkant Claudio Antunes. Nadur ma setax kellhom bidu a[jar meta wara erba’ minuti minn kross ta’ Alex Simoncic, Charles Hili kompla lejn CLAUDIO ANTUNES li b’xutt mill-vi/in g[eleb lil Joseph Grech. Fil-25 minuta Xewkija kisbu ddraw meta minn pass ta’ Dos Santos, DENE SHIELDS b’xutt minn tarf il-kaxxa ma ta lebda /ans lil Agius. Minuta wara, Nadur tke//ielhom Claudio Antunes fuq senjalazzjoni tal-assistant referee Joe Agius wara ritaljazzjoni f’nofs pitch fuq Manwel Xerri. Fit-tieni taqsima, Nadur [ar;u jattakkaw fejn wara tliet minuti Grech salva b’diffikultà korner insidju] ta’ Alex Simoncic. Fit-28 minuta Nadur re;g[u minn fuq meta frikik ta’ Simoncic ma kienx mi]mum mill-gowlkiper Grech u approfitta s-sostitut MILOS STOJANOVIC li mill-vi/in xe[et f’lasti vojta. Xewkija wettqu reazzjoni fejn fit-42 minuta kien Agius li salva mal-art tentattiv minn tarf

L

R

D

Nadur Y 17 13 3 Ker/em A 17 8 7 SK Victoria 17 7 4 Xewkija T 18 6 3 Xag[ra Utd 18 5 4 Victoria H 17 5 3 Sannat L 18 2 6 *Nadur Y. FC Champions ** Sannat L. FC relegati

T

F

46 2 26 7 29 8 37 9 25 9 23 10 21

1

K

15 16

24 38 46 27 40

Pti

42 31 25 21 19 18 12

il-kaxxa ta’ Joseph Cefai. }ew; minuti fuq il-[in tliet plejers ta’ Nadur [arbu fejn Josef Buttigieg kompla javanza biex g[eleb lil Grech i]da l-gowl kien im[assar g[al offside. {ames minuti fuq il-[in frikik tassostitut Paul Rapa u daqqa ta’ ras ta’ Dos Santos spi//at mal-mimduda u approfitta DENE SHIELDS li minn fost bosta plejers kiseb draw drammatiku. : V. Agius, B. Meilaq (F. Camilleri), P. Camilleri, S. Muller, A. Simoncic, J. Buttigieg, C. Hili (M. Stojanovic), C. Mercieca, S. Attard, C. Antunes, J. Portelli (A. Portelli). : J. Grech, J. Cefai, F. Galea (M. Camilleri), J. Vella, M. Xerri, C. Bugeja, W. Cassar (P. Rapa), R. Buttigieg, E. Vella, T. Dos Santos, D. Shields. : Karl Frendo Cumbo Nadur Y

Xewkija T

Referee

Reb[a li t[alli tama ..........................3 ...............................2 Fl-a[[ar partita talkampjonat g[a]-]ew; timijiet, Xag[ra United

Xag[ra Utd Sannat L

akkwistaw reb[a importanti li biha jibqg[u jittamaw li jistg[u jevitaw id-decider kontra G[ajnsielem. Dan i]da jiddependi mirri]ultat tal-partita bejn Victoria Hotspurs kontra Xewkija fejn hawn Hotspurs iridu reb[a biex ja//ertaw li jibqg[u fl-og[la divi]joni. F’dan il-ka], Xag[ra jkun je[tie; li jilag[bu huma kontra l-Blacks biex jaraw fejn ser jilag[bu fl-ista;un li ;ej. Xag[ra fil-b]onn tal-punti kontra r-relegati Sannat [ar;u tajjeb u fis-17-il minuta kien MAURICE HONGLA li

kkonkluda ;ewwa wara pass ta’ Portelli. Sannat kisbu ddraw fid-29 minuta meta minn kross mil-lemin ta’ Sunday Balaa, Daniel Borg kompla lejn l-i]markat BLEDDAR VATA li millvi/in g[eleb lil Galea. Sannat komplew jinsistu i]da kienu Xag[ra li fil-41 minuta re;g[u [adu lvanta;; b’daqqa ta’ ras ta’ JOSEPH BARTOLO wara kross mix-xellug ta’ Jason Portelli. Sannat wie;bu mal45 minuta bi frikik ta’ Vata konklu] ftit g[oli bir-ras minn Dylan Mercieca. Sannat [ar;u ferm aggressivi fit-tieni taqsima u fis-37 minuta re;g[u kisbu ddraw meta wara pass mit-tul ta’ Patrick Camilleri, Sunday Balaa wara li kkontrolla,

xe[et ballun fil-baxx fejn BLADDER VATA b’xutt filbaxx g[eleb lil Galea. I]da kienu Xag[ra li fit-42 minuta re;g[u [adu lvanta;; meta wara azzjoni bejn Camilleri u Bezzina, JASON PORTELLI g[eleb lil Parnis mill-vi/in biex kiseb il-gowl important tarreb[a. : D. Galea, J. Bartolo, M. Bezzina, M. Galea (M. Buhagiar), J. Galea, M. Hongla, St. Sultana (J. Camilleri), S. Kostenski, Si. Sultana, J. Xerri (J. Vella), J. Portelli. : A. Parnis, R. Meilaq (J. Bonnici), A. Debono, P. Buttigieg, P. Camilleri, N. Micallef, J. Buttigieg, D. Mercieca, B. Vata, D. Borg, S. Balaa. Xag[ra Utd

Sannat L

Milos Stojanovic (Nadur) mg[asses minn Manwel Xerri (Xewkija)

SK Victoria jispi//aw it-tielet ....................................................................................0 ..................................................................................1 Fid-derby tal-Belt Victoria, spi//a f’reb[a minima g[al SK Victoria Wanderers f’partita pjuttost bilan/jata, madankollu SK Victoria kellhom l-a[jar /ansijiet ta’ skor kif ukoll fl-ewwel taqsima huma kienu sfortunati li laqtu l-lasti darbtejn. B’din ilpartita temmew l-impenji fit-tielet post. Hotspurs, je[tie; li jirb[u lil Xewkija fl-a[[ar log[ba biex ikunu salvi. Il-Wanderers fis-16-il minuta kienu sfortunati meta Eric Nwankwo reba[ ballun lid-difi]a bix-xutt salvat mal-lasta millgoalkeeper Matthew Muscat. Fit-32 minuta f’attakk ie[or talWanderers minn kross ta’ John Paul Grima, Nwankwo kompla lejn il-lasti minn fejn Oliver Farrugia g[amel l-impossibbli meta kkonkluda mal-mimduda minn ta[t il-lasti. Fit-tieni taqsima l-Wanderers tilfu /ans tajjeb li jift[u l-iskor meta Dimech sab lid-difi]a opposta timblukkalu f’korner. Fid39 minuta l-Wanderers fet[u l-iskor meta Ajibade Adesina g[adda tajjeb fuq ix-xellug u mill-kross tieg[u LAURAN DIMECH tefa’ ;ewwa mill-vi/in. F’reazzjoni ta’ Hotspurs, ]ew; minuti fuq il-[in, azzjoni personali ta’ Uchenna Anyanwu spi//at ftit g[oli. Victoria H: M. Muscat, S. Nanapere, E. Nkwocha, U. Anyanwu, J. L. Cassar (J. Mercieca), A. Tramboo, J. Azzopardi (A. Bezzina), J. Pace, D. Farrugia, J. Agius, J. Farrugia. SK Victoria W: G. Ratto, S. F. Bajada, B. Ocholechce, E. Bugeja, J. P.Grima, A. Adesina, C. Sciortino, K. Mercieca (F. Magrin), L. Dimech, E. Nwamkwo. Referee: Andrew J Sammut Victoria H

SK Victoria

KAMPJONAT MELITA II DIVI}JONI

Qala jispi//aw fir-raba’ post ...................................2 .........................1

Qala S

St Lawrence

St Lawrence Spurs temmew l-impenji sta;jonali fuq nota negattiva b’telfa o[ra biex spi//aw fil-[ames post meta fil-bidu tal-kampjonat kienu kkunsidrati fost it-timijiet li jistg[u jisfidaw g[all-unuri. Qala riedu mill-inqas punt biex ja//ertaw mir-raba’ post talklassifika. Man-nofs sieg[a f’attakk ta’ Qala, Shaun Muscat qassam

lejn Carlton Mifsud li kien sfortunat li laqat il-mimduda u mir-rebound Micallef imblokka tentattiv tal-istess Muscat. Fit-38 minuta mbag[ad kienu St Lawrence li ]blukkaw ir-ri]ultat meta Derek Borg approfitta minn in/ertezza fiddifi]a Qalija u mill-pass tieg[u MARK SCIBERRAS b’xutt qawwi minn tarf il-kaxxa g[eleb lil Buttigieg. Wara l-intervall Qala [ar;u

jfittxu l-gowl tad-draw i]da bdew isibuha diffi/li jinfdu ddifi]a opposta. Fl-a[[ar [inijiet Qala ]iedu l-isforzi u ;ew ippremjati fl-a[[ar [ames minuti. Fl-40 minuta ng[ataw penalty wara fawl tas-sostitut Laurence Grima fuq Carlton Mifsud u MARIO MIFSUD ma ]baljax. {ames minuti wara, l-Qalin dawru telfa f’reb[a b’xutt tajjeb fil-baxx tas-sostitut CHRISTOV

CARUANA wara li kien ir/ieva ming[and Shaun Muscat. : F. Buttigieg, N. Portelli (C. Caruana), J. Xerri, M. Buttigieg, M. Zerafa, M. Mifsud, M. Bonello, C. Mifsud, F. P. Azzopardi (P. Falzon), S. Muscat, J. Buttigieg (A. Vella). : S. Micallef, M. Portelli, V. J. Saliba, J. Micallef, L. Pisani, M. Cutajar, L. Buttigieg, M. Qala S

St Lawrence S

Sciberras, J. Debrincat, D. Borg (A. Cini), J. Thewma (L. Grima). : George Portelli Referee

Kif jinsabu II Div L

R

D T

F

K

Pti

Oratory Y 17 15 2 0 77 10 47 Munxar F 17 14 0 3 47 19 42 G[ajnsielem 17 10 1 6 38 26 31 Qala S 17 7 2 8 21 25 23 St Lawrence 18 5 3 10 35 38 18 }ebbu; R 17 2 2 13 15 57 8 G[arb R 16 2 0 14 9 65 6 * Oratory Y. Champions u promossi ** Munxar F. runners-up u promossi


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

Sport 29 EUROPA LEAGUE

Fenerbahce u Basel ifittxu l-ewwel S#F FC Basel u Fenerbahce jinsabu f’po]izzjoni tajba li jaslu sas-semifinali g[allewwel darba fl-istorja tag[hom meta llum jintlag[bu t-tieni legs millkwarti tal-finali tal-Europa League b’Benfica u /Champions Ewropej Chelsea destinati li jing[aqdu mag[hom. Chelsea, Benfica u Fenerbahce kollha reb[u b’]ew; gowls differenza f’darhom fl-ewwel leg, distakk li normalment hu bi]]ejjed f’din il-kompetizzjoni kif deher fl-a[[ar snin. Intant id-draw ta’ FC Basel 2-2 g[and Tottenham Hotspur il-{amis li g[adda, jag[milhom favoriti li jmorru fis-St. Jakob-Park u jkomplu bil-[olma Ewropea. Chelsea se j]uru lLuzhniki Stadium ta’ Moska, il-post fejn tilfu lfinal ta/-Champions League fl-2008 kontra Manchester United, b’vanta;; ta’ 3-1 kontra Rubin Kazan u rekord perfett fil[ames konfronti pre/edenti kontra klabbs Russi. Benfica g[andhom vanta;; simili kontra Newcastle u Fenerbahce jinsabu 2-0 minn fuq kontra Lazio li se jkunu qed jilag[bu bil-bibien mag[luqa fl-Olimpico ta’ Ruma min[abba m;iba razzista u log[ob tan-nar mill-partitarji f’partiti pre/edenti f’darhom. Fulham u Steaua Bucharest huma l-uni/i timijiet li dawru ]ew; gowls ]vanta;; fl-ewwel leg filfa]i tan-knock-out tal-kompetizzjoni sa minn meta nbidel isimha minn Tazza UEFA fl-2009. FC Basel, l-uni/i Champions domesti/i fost it-tmien timijiet li fadal, se jkunu qed jilag[bu t-18-il partita tag[hom dan lista;un fl-Ewropa, maratona li bdiet kontra Flora tal-Estonja fis-17 ta’ Lulju. Sa minn dakinhar lag[bu fin-Norve;ja, ir-Rumanija, il-Bel;ju, l-Ukrajna, lUngerija, ir-Russja u lPortugall. L-E;izzjan ta’ 20 sena ta’ Basel, Mohamed Salah kien il-plejer li bbrilla fl-ewwel leg u ddi]appunta biss min[abba nuqqas ta’ [a]en quddiem il-lasta. “Kieku Mohamed jiskorja wkoll ma jibqax aktar mag[na jew ma kienx ji;i mag[na mill-bidu,” qal ilkow/ ta’ Basel Murat Yakin. Tottenham darbtejn Champions tat-Tazza UEFA, se jkunu ming[ajr Gareth Bale, Aaron Lennon u William Gallas g[allog[ba f’St. Jakob-Park. Lazio, finalisti telliefa

Dehra ;enerali mill-ajru tal-Maracana Stadium li beda jitpo;;a s-saqaf fuqu.

Il-programm K#F II Leg

Rubin Kazan v Chelsea (1-3) Basel v Tottenham H. (2-2) Lazio v Fenerbahce (0-2) Newcastle v Benfica (1-3)

tat-Tazza UEFA fl-1998, g[adhom bla telfa f’darhom fil-kompetizzjoni dan lista;un imma se jkunu qed jilag[bu t-tieni log[ba bilbibien mag[luqa b[ala kastig g[al im;iba fqira talpartitarji tag[hom li tappnitilhom din il-kampanja. Fenerbahce li l-a[[ar dehra tag[hom fi kwarti talfinali Ewropea ntemmet b’telfa g[and Chelsea fi/Champions League [ames snin ilu, tilfu s-sitt partiti li lag[bu qabel fl-Italja. “Na[seb li tilg[ab ming[ajr partitarji hu ]vanta;; g[al kull plejer min[abba li tkun trid tilg[ab g[all-partitarji,” qal l-attakkant ta’ Fenerbahce Dirk Kuyt. “It-tattika se tkun li nikkontrollaw u ma nag[tux /ans lil Lazio jiskorjaw.” Rubin Kazan di;à eliminaw li/-Champions talEuropa League Atletico Madrid mill-kompetizzjoni u jkunu qed jag[mlu double improbabbli jekk jeliminaw lill-holders ta/-Champions League ukoll. Chelsea hu l-uniku klabb mit-tmienja li fadal li spi//a fl-Europa League mi/-Champions League u li g[adu fil-kompetizzjoni. Il-midfielder John Obi Mikel qal li kien qed jit[abat biex jadatta ru[u g[at-tieni l-aqwa kompetizzjoni fl-Ewropa. “Qatt ma lg[abt futbol il{amis u g[alhekk kien sta;un diffi/li. Mhux b’nuqqas ta’ rispett lejn lEuropa League, imma mhix l-istess. Lanqas biss naf x’inhi l-kanzunetta uffi/jali tal-Europa League. Imma meta tisma’ l-innu ta/Champions League jaqbdek il-bard.” Newcastle, it-tielet minn tliet klabbs Ingli]i li fadal fil-kompetizzjoni, g[adhom jemmnu li kapa/i jsibu mod kif jissuperaw lil Benfica u jdawru ]ew; gowls ]vanta;;. “Benfica g[andhom xi punti debboli u nittama li nkunu kapa/i nisfruttawhom,” qal id-difensur Steven Taylor.

TAZZA TAD-DINJA 2014

Il-Bra]il mhux se jil[aq ilesti fil-[in Aktar minn nofs miljun biljett inbieg[u g[atTazza tal-Konfederazzjonijiet f’:unju imma lpajji] organizzatur il-Bra]il, g[ad irid ilesti listadium prin/ipali li se jintu]aw g[al din ilkompetizzjoni li sservi b[ala rehearsal g[atTazza tad-Dinja tal-2014. Lejlet data o[ra stipulata mill-FIFA il-Bra]il ippre]enta biss tlieta mis-sitt stadiums g[at-turnamnet ta’ tmien pajji]i li se jibda xahrejn o[ra. Il-FIFA kienet talbet lis-sitt stadiums ikunu lesti sakemm jintemm Di/embru imma dewmien fil-kostruzzjoni wassalha biex testendi d-data sal-15 ta’ April. Imma anke b’din i]]ieda, l-istadiums mhux se jkunu lesti.

Il-bliet ta’ Belo Horizonte, Fortaleza u Salvador ]ammew mad-data u lestew l-istadium tag[hom waqt li Recife se jifta[ l-Arena tieg[u f’Pernambuco l-{add, ;urnata qabel iddata finali imposta mill-FIFA. Fi Brasilia 5,000 [addiem qed ja[dmu 24 sieg[a kuljum biex ilestu l-Mane Garrincha Stadium, iwa[[lu s-seats u jippreparaw it-turf f’dak li hu l-aktar stadium li sewa flus fost it-12. L-akbar problema hi bil-vulnerabbli Maracana Stadium f’Rio de Janeiro, l-akbar stadium fil-Bra]il mibni g[at-Tazza tad-Dinja tal-1950. Il-pitch tpo;;a u tliet kwarti tas-seats twa[[lu imma l-akbar problema hi fuq is-saqaf massi// li g[adu mhux lest.

DIXXIPLINA

Ian Zammit sospi] tliet partiti

Il-Kummissarju tadDixxiplina tal-MFA issospenda lill-attakkant ta’ Sliema Ian Zammit g[al tliet partiti wara li tke//a fi tmiem il-;img[a kontra Birkirkara. Dan ifisser li Zammit se jitlef il-partiti kontra Valletta, Hibs u Tarxien Rainbows. Mark Scerri ta’ Sliema wkoll, Aaron Agius u Renato Conceicao ta’ Balzan, Sean Mintoff ta’ Rabat, u Branislav Timotic ta’ Tarxien ;ew sospi]i log[ba kull wie[ed. Timotic se jitlef il-log[ba kontra Mosta, u t-tnejn ta’ Balzan Agius u Conceicao se jitilfu l-log[ba kontra Floriana. Mill-Ewwel Divi]joni Felix Peplow ta’ Bir]ebbu;a, Kain Roomes ta’ Dingli, Andre

White ta’ G]ira, John Alegbe ta’ Mqabba, Pablo Cesar Doffo ta’ Naxxar, Jonathan Bilbao Zarate ta’ Pietà, Adam Spiteri ta’ Vittoriosa u Diego Armando Cucciardi u Zvezdan Vukovic ta’ }ejtun kollha ;ew sospi]i log[ba kull wie[ed. Luffi/jal ta’ Vittoriosa Stars Marlon Galea ;ie sospi] ]ew; partiti. Mit-Tieni Divi]joni Dylan Sammut ta’ Fgura ;ie sospi] ]ew; partiti filwaqt li Bydasser Sammut ta’ G[arg[ur, Josuel Caruana ta’ Kirkop, Mark Vassallo ta’ San :wann, Steve Agius ta’ St. George’s, Karl Cilia, Darren Rapa u Rudi Carbonaro ta’ St. Venera, Daniel Zammit u Matthew Cocks ta’ }urrieq kollha ;ew

sospi]i log[ba kull wie[ed. Il-kow/ ta’ San :wann Michael Molzahn u Clayton Haidon, kit manager ta’ St. George’s ;ew sospi]i ]ew; log[biet. L-assistent kow/ ta’ Pembroke Godwin Gatt ;ie sospi] log[ba. Mit-Tielet Divi]joni Jonathan Cachia ta’ Kalkara, Clayton Caruana u Dylan Agius ta’ Marsa, Jurgen Gerada ta’ Marsaskala, Omar Smeir ta’ Mtarfa, Steve Scicluna u Clive Psaila ta’ Qrendi, Rodney Galea ta’ Senglea, Calum Muscat ta’ Sirens u Marlon Farrugia ta’ Santa Lucia huma sospi]i log[ba kull wie[ed filwaqt li Ryan Cauchi ta’ Marsaskala ;ie sospi] ]ew; log[biet.

FUTBOL

D. Kiev ordnati jilag[bu fi grawnd vojt Il-UEFA ordnat lil Dynamo Kiev biex jilag[bu l-log[ba li jmiss fi/-Champions League fi grawnd vojt. Dan wara li fil-21 ta’ Novembru fillog[ba kontra PSG, kien hemm xi partitarji li kantaw korijiet razzjali fil-konfront ta’ xi plejers ta’ Paris Saint Germain. Barra minn hekk, jekk jer;a’ jkun hemm ka] simili ta’ razzi]mu min-na[a ta’ xi partitarji ta’ Dynamo fit-tliet snin li ;ejjin, dawn ikollhom jilag[bu log[ba o[ra fi grawnd mag[luq. Dan min[abba li fil-log[ba tal-14 ta’ Frar li g[adda kontra Bordeaux re;a’ kien hemm partitarji ta’ Dynamo li abbu]aw b’mod razzjali mill-

plejers avversarji. Intant, is-Segretarju :enerali tal-UEFA Gianni Infantino qal li l-UEFA se tibda tag[ti pieni aktar [orox lil dawk li jkunu involuti f’ka]i ta’ razzi]mu. Infantino qal li f’ka] ta’ razzi]mu parti minn grawnd tal-klabb ikkon/ernat ikun mag[luq, filwaqt li jekk ikun hemm in/ident ie[or min-na[a tal-partitarji tal-istess klabb, it-tim ikollu jilg[ab fi grawnd mag[luq u l-klabb ikun immultat somma minima ta’ 50 elf ewro. L-istess Infantino ]vela li plejer li jg[addi rimarki razzisti g[andu jkun sospi] minn tal-anqas 10 log[biet. IsSegretarju :enerali temm jg[id li r-referees se jibdew

ikunu im[e;;a biex jabbandunaw partiti jekk xi partitarji jg[addu kummenti razzjali filkonfront tal-plejers. Infantino ma qalx meta dawn ir-regoli se jid[lu fis-se[[ imma x’aktarx se jkun mill-bidu talista;un li ;ej. F’dawn l-a[[ar xhur il-captain ta’ Chelsea John Terry ;ie sospi] erba’ log[biet filwaqt li l-attakkant ta’ Liverpool Luis Saurez ;ie sospi] tmien partiti min[abba li dawn g[addew kummenti razzjali. F’Jannar il-midfielder ta’ Milan Kevin Boateng qabad u [are; mill-grawnd waqt log[ba ta’ [biberija kontra Pro Patria wara li dan ;ie kontinwament abbu]at b’mod razzjali.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

30 Sport

Barcelona u Bayern mal-a[[ar erbg[a Barcelona evitaw [asda kontra PSG biex spi//aw fi draw ta’ 1-1 u b’hekk g[addew bir-regola ta’ gowls barra minn darhom filwaqt li Juventus ma irnexxielhomx idawwru r-ri]ultat kontra Bayern u f’darhom tilfu 2-0 wara li fl-ewwel leg kienu tilfu 2-0.

.............................1 .......................................1 (Barcelona 3-3 agg)

Barcelona PSG

Barcelona eliminaw lil PSG hekk kif spi//aw fi draw ta’ 1-1 fil-Camp Nou wara li flewwel leg fi Franza kienu spi//aw 2-2. Bareclona bdew ming[ajr Messi li kien ftit imwe;;a’ filwaqt li PSG bdew b’Beckham fuq il-bank. G[al [inijiet twal PSG urew log[ob tajjeb u offrew sfida denja lil leaders tal-kampjonat Spanjol. It-tim ta’ Ancelotti [asad lill-Katalani meta mar fil-vanta;; wara 71 minuta. Ibrahimovic g[adda ballun tajjeb lejn PASTORE u dan tal-a[[ar, minkejja li kien issikat minn Dani Alves, g[eleb oil Valdes. Messi da[al jilg[ab g[al Barcelona u dan kien strumentali fiddraw hekk kif g[adda lejn

Villa u dan tal-a[[ar waqqa` ballun lil PEDRO li fajjar xutt li ma ta l-ebda /ans lil Sirigu. - 1-Victor Valdes, 2-Daniel Alves, 3Gerard Pique, 21-Adriano (15-Marc Bartra 62), 18-Jordi Alba, 6-Xavi, 16-Sergio Busquets, 8-Andres Iniesta, 17-Pedro, 4-Cesc Fabregas (10-Lionel Messi 62), 7David Villa (25-Alex Song 84) - 30-Salvatore Sirigu, 26-Christophe Jallet (23Gregory van der Wiel 88), 13-Alex, 2-Thiago Silva, 17Maxwell, 29-Lucas, 28Thiago Motta, 24-Marco Verratti (32-David Beckham 83), 27-Javier Pastore, 18Zlatan Ibrahimovic, 11Ezequiel Lavezzi (19-Kevin Gameiro 81) - Bjorn Kuipers Barcelona

PSG

Referee

...............................0 .............................2 (B. Munich 4-0 agg) Juventus tilfu f’darhom bi skor ta’ 2-0 kontra Bayern Munich. Bayern, li fi tmiem il-;img[a ;ew inkurunati champions tal-:ermanja

Juventus

.

B Munich

kienu reb[u l-ewwel leg bi skor identiku u b’hekk g[addew g[as-semi finali b’aggregate ta’ 4-0. Minkejja li Juventus kellhom /ansijiet ta’ skor flewwel taqsima dawn ma sabux ix-xibka. Wara li ]]ew; timijiet laqtu l-lasta, fis-64 minuta MANDZUKIC po;;a lil Bayern fil-vanta;; b’daqqa ta’ ras u birreazzjoni ta’ Juventus ma tasalx il-:ermani]i irduppjaw b’gowl ta’ PIZARRO fl-a[[ar minuta. Bayern qeg[din b’/ans li jirb[u ‘Treble’ wara li reb[u l-kampjonat, g[addew g[assemi finali ta’ din ilkompetizzjoni u jridu jilag[bu fis-semi finali tattazza domestika. B’dan l-iskor issa fis-semi finali hemm ]ew; timijiet Spanjoli, Real Madrid u Barcelona u tnejn :ermani]i, Borussia Dortmund u Bayern Munich. Il-poloz ta’ din ilfa]i jitilg[u g[ada. L-ewwel legs jintlag[bu fit-23 u fl-24 ta’ April u t-tieni legs isiru fit-30 ta’ April u fl-1 ta’ Mejju.

Lucas ta’ PSG (lemin) segwit minn Sergio Busquets ta’ Barcelona

– Buffon, Barzagli, Bonucci, Chiellini, Padoin (Isla 69), Pogba, Pirlo, Marchisio (Giaccherini 78), Asamoah, Vucinic, Quagliarella (Matri 66) Juventus

. – Neuer, Lahm, Dante, Van Buyten (Boateng 35), Alaba, Schweinsteiger, Javi Martinez, Robben, T Muller, Ribery (Luiz Gustavo 80), Mandzukic (Pizarro 83) - Carlos Velasco B

Munich

Referee

Sue Abela bil-medalja tal-bron] u Justin Caruana Scicluna bil-medalja tad-deheb

BOWLING- IS-16-IL EDIZZJONI TA?-CHALLENGE CUP

Su//ess g[al Malta fis-Slovenja Malta, permezz ta’ Justin Caruana Scicluna u Sue Abela, kisbet su//ess flewwel jum tas-16-il edizzjoni ta/-Challenge Cup li qed issir fil-belt ta’ Ljubljana fisSlovenja. Caruana Scicluna reba[ il-medalja tad-deheb filkategorija tas-singles tal-ir;iel filwaqt li Sue Abela reb[et ilmedalja tal-bron] filkategorija tas-singles tan-nisa. It-tim Malti li qed jikkompeti hu mag[mul minn Sue Abela, Tiziana Carannante, Rankin Camilleri u Justin Caruana Scicluna. Total ta’ 13-il pajji] qed jie[du sehem f’dawn ilkampjonati u dawn huma lKroazja, ?ipru, Franza, il:ibilità, l-Gre/ja, l-I]rael, litalja, San Marin, Tune], isSlovenja, it-Turkija u ovvjament Malta. Il-Malti Caruana Scicluna beda tajjeb u fl-ewwel [ames sessjonijiet ;ab punte;;i ta’ 211, 257, 246,173,171. B’dawn il-punte;;i Caruana Scicluna ma kienx f’qag[da tajba biex jirba[ id-deheb imma hekk kif kien fadal l-

a[[ar sessjoni x’tintlag[ab ilMalti ;ab 279 punt biex tela’ jokkupa l-ewwel post b’total ta’ 1337. Fit-tieni post spi//a Anze Grabrijan tas-Slovenja b’total ta’ 1330 filwaqt li fittielet post spi//a Francesco Bellomonte tal-Italja b’punte;; ta’ 1304. Rankin Camilleri spi//a fit13-il post b’punte;; ta’ 1155. Fil-kategorija tan-nisa Abela bdiet tajjeb fl-ewwel sitt sessjonijiet u mill-ewwel kisbet l-ewwel po]izzjoni minn fost 22 bowler. F’dawn is-sitt sessjonijiet Abela ;abet punte;; ta’ 205, 238,182, 222, 176 u 180 g[al total ta’ 1203. Fl-ewwel post spi//at itTaljana Helga De Benedetto li ;abet total ta’ 1217 punt filwaqt li fit-tieni post spi//at Ebru Ozogluuntur b’total ta’ 1213. Tiziana Carannante spi//at fit-12-il post hekk kif ;abet total ta’ 1078 punt. Illum tkompli lkompetizzjoni bid-doubles tal-ir;iel u tan-nisa filwaqt li nhar il-:img[a jsiru l-Mixed Doubles. Is-Sibt isiru lMasters u l-Finali.


IN-NAZZJON Il-{amis, 11 ta’April, 2013

Sport 31 WARA L-PARTITI MI?-CHAMPIONS LEAGUE

Malaga se jressqu protest kontra r-ri]ultat Malaga qed jissu;;erixxu li kien hemm aktar minn fortuna kontra tag[hom fittelfa drammatika fl-a[[ar sekondi kontra Borussia Dortmund 3-2 li /a[[dithom minn post fis-semifinali ta/Championas League u sa[anistra kkonfermaw li se jressqu protest kontra rri]ultat. Il-klabb Spanjol kien qed jirba[ 2-1 meta l-log[ba da[let fil-[in mi]jud u fit-93 minuta wasal il-gowl de/i]iv ta’ Dortmund. Filmati tat-televi]joni wrew diversi plejers offside. Diversi replays urew li filbinja tat-tielet gowl kien hemm xi plejers ta’ Borussia li kienu f’po]izzjoni ta’ offside u wara l-partita Pellegrini lmenta dwar dan. Id-Direttur :enerali tal-klabb Vicente Casado qal li wara li Malaga skurjaw it-tieni gowl, id-de/i]jonijiet tar-referee Sko//i] Craig Thomson kienu wa[da ag[ar mill-o[ra. “Il-futbol jinvolvi [afna fatturi. It-tielet gowl kien offside u kien hemm kull tip ta’ daqqiet bil-minkeb,” qal il-kow/ ta’ Malaga Manuel Pellegrini. “Forsi ma riduniex navvanzaw. Wara li morna 21 minn fuq ma kienx hemm aktar referee. Kien hemm ]ew; tke//ijiet li ma sarux u offside doppju fit-tielet gowl li ma kellux jg[odd. Jg[idu li dan hu l-aqwa tim fl-Ewropa u lejn l-a[[ar spi//aw jarmu l-ballun ’il fuq u ji;ru warajh.

Se nitilqu minn hawn b’di]appunt,” kompla Pellegrini. “Ninsabu di]appuntati [afna. Konna sekondi bog[od mis-semifinali u kollox [arbilna minn idejna,” qal lattakkant ta’ Malaga Roque Santa Cruz. Il-winger Joaquin li po;;a lil Malaga fil-vanta;; kien aktar miftu[. “Nissuspetta li l-President tal-UEFA Platini u dawk kollha madwaru huma involuti. G[aliex a[na Malaga u mhux Real Madrid, aktar fa/li li jag[mluha lilna.” G[al Dortmund, Champions fl-1997 imma ferm vi/in il-falliment finanzjarju fl-2005 kien pass ie[or kbir lejn it-triq twila lura g[as-su//ess wara li fi]]ew; sta;uni li g[addew reb[u l-Bundesliga. “Qatt ma esperjenzajt xi [a;a b[al din. Konna di;à mejtin,” qal il-Kap E]ekuttiv Hans Joachim Watzke. Id-direttur sportiv tal-klabb Michael Zorc qal li ma jistax isib kliem biex jiddeskrivi lfortuna li kellhom. “It-tim tilef [afna /ansijiet imma baqa’ jemmen.” Galatasaray kisbu r-rispett tad-dinja

Galatasaray g[al mument qasir deher li setg[u jo[olmu li jiksbu l-impossibbli kontra Real Madrid u jdawru ]vanta;; ta’ 4-0 wara tliet gowls fi spazju ta’ kwarta fittieni taqsima.

Il-kow/ ta’ Dortmund Jurgen Klopp (fin-nofs) jo[ro; ji;ri fil-grawnd hekk kif Dortmund skurjaw fl-a[[ar sekondi kontra Malaga

“Wara dan tibda ta[seb li tista’ tag[milha. Kul[add [aseb hekk u anke a[na. Forsi m’avvanzajniex imma ]gur ksibna r-rispett tad-dinja billog[ba li lg[abna,” qal ilkow/ ta’ Galatasaray Fatih Terim. “Dejjem ng[id lillplejers li m’g[andhomx jib]g[u li jitilfu. Qatt ma naqta’ qalbi f’log[ba sakemm ir-referee jsaffar l-a[[ar tisfira u lanqas il-plejers tieg[i. Filfutbol kollox jista’ jinbidel f’sekondi u b[ala tim imdorrijin ni;u minn wara. Nispera li jirb[u /-Champions League [alli ng[idu tlifna ma/-Champions.” Il-;urnali fit-Turkija lbiera[ kollha kellhom kliem ta’ tif[ir g[all-wirja ta’ Galatasaray anke jekk dawn

FORMULA 1

Il-Ferrari se jkomplu jitjiebu

Id-Direttur Tekniku talFerrari Pat Fry qal li fil;img[at li ;ejjin se jkun hemm titjib drastiku filkarozza l-;dida. Sena ilu, lFerrari batew [afna fissessjonijiet ta’ kwalifikazzjoni u kien biss bil-wirjiet impekkabbli ta’ Fernando Alonso li dawn ]ammew [ajjin it-tamiet tarreb[ tat-titlu. Dan l-ista;un mhux qed ikun biss Alonso li juri sewqan po]ittiv imma anke sie[bu Felipe Massa. Dan tala[[ar spi//a fir-raba’ post flewwel Grand Prix talAwstralja u fil-Malasja spi//a l-[ames. Minkejja li Fry qal li se jkun hemm titjib kbir filkarozza, ammetta wkoll li laktar karozza velo/i se tibqa’ dik tar-Red Bull li huma attwalment champions. Nhar il-{add isir il-Grand Prix ta/-?ina filwaqt li ;img[a wara jsir dak talBahrain. “Fl-ewwel ]ew; Grand Prix morna tajjeb u laffarijiet marru kif xtaqna kull meta u]ajna tajers differenti. Fadlilna [afna fejn nitjiebu u rridu nag[mlu /ert li spe/jalment, fis-sessjonijiet

Mhux se jag[tu aktar ordnijiet Helmut Marko, membru fi [dan it-tim tar-Red Bull ]vela li t-tim mhux se jag[ti aktar ordinijiet lis-sewwieqa tieg[u biex b’hekk jevita li jkun hemm inkwiet intern. Dawn ilkummenti waslu wara li filGrand Prix tal-Malasja, minkejja

Vettel u Webber

ta’ kwalifikazzjoni nkunu velo/i biex b’hekk issewwieqa tag[na jibdew minn po]izzjoni ideali fit-tlielaq tal{add,” qal Fry. Fry qal li g[al darba o[ra jemmen li r-roti se jkollhom impatt kbir fir-ri]ultat a[[ari tal-Grand Prix ta/-?ina. “Din se tkun l-ewwel darba dan lista;un fejn se nkunu qed nu]aw roti soft compund u roti medium u bla dubju se jkun Grand Prix imprevedibbli,” qal Fry.

li Sebastian Vettel ;ie ordnat biex jibqa’ wara Mark Webber li kien fl-ewwel post, injora dawn l-istruzzjonijiet u qabe] lil Webber u spi//a reba[ it-tellieqa. Fi tmiem it-tellieqa Webber, b’ton kontroversjali qal li b[assoltu dak li g[amel Vettel se jintesa u se jkun protett. “Mhux se jkun hemm aktar struzzjonijiet min-na[a tat-tim. Ma rridux li jkun hemm disgwid intern. Min hu kapa/i jirba[, jirba[ u mhux se niddettaw a[na min g[andu jid[ol l-ewwel u min g[andu jid[ol it-tieni,” qal Marko. Min-na[a tieg[u, il-Kap tarRed Bull Cristian Horner, wara dak li se[[ fil-Malasja qal li Vettel [a kollox f’idu. I/champion :ermani] sku]a ru[u wara t-tellieqa imma minkejja dan hu fatt mag[ruf li rrelazzjoni bejn dawn it-tnejn hi wa[da negattiva.

kienu eliminati. Il-kow/ ta’ Real Madrid Josè Mourinho, fi tmiem illog[ba g[araf l-ispirtu kumbattiv tat-tim Tork tant li mar i]uru fid-dressing room biex jifra[lu g[all-wirja. “Ma kellix [in inkun nervu]. Meta nkun mattouchline ma jkollix /ans inkun nervu]. Naf li Galatasaray huma qawwija. Illum ma lag[bux bi 11-il plejer. Lag[bu b’50,000 partitarju inkredibbli. Kienet diffi/li g[alina u llum kien jimmeritahom jirb[u.” Mourinho li qed jipprova jsir l-ewwel kow/ li jirba[ laqwa trofew tal-klabbs flEwropa ma’ tliet klabbs differenti wara s-su//essi ma’ Porto fl-2004 u Inter fl-2010,

qal li rran;a tattikament it-tim meta marru 3-1 minn ta[t. “Po;;ejt lil Albiol quddiem id-difi]a u l-affarijiet bdew jikkalmaw. F’partita b[al din kellna kollox x’nitilfu u xejn x’nirb[u. Dejjem [assejt li dawn il-plejers lesti ja[dmu b’motivazzjoni kbira u lesti li jaslu sal-final.” Cristiano Ronaldo li skorja ]-]ew; gowls ta’ Real qal li Real se jitg[allmu minn din lesperjenza. “Din il-log[ba se sservi ta’ esperjenza g[alina fil-futur. Fil-futbol ma tistax tarmi //ansijiet. G[amluhielna diffi/li imma fil-verità konna a[na li kkumplikajna laffarijiet. Irridu na//ertaw li nkunu kon/entrati g[al 90 minuta s[a[,” qal Ronaldo.

FUTBOL

Gary Cahill se jitlef il-kumplament tal-ista;un Il-mani;er ta’ Chelsea Rafa Benitez ]vela li ddifensur Gary Cahill jista’ jitlef il-kumplament tal-ista;un wara li dan kien operat fi rkupptejh. Cahill kien we;;a’ fis-17 ta’ Marzu meta dakinhar il-Blues lag[bu kontra West Ham u fit-30 ta’ Marzu, fil-jum li Chelsea lag[bu kontra Southampton, dan kien operat. Min[abba din l-injury Cahill tilef ]ew; tat-tim nazzjonali Ingli] kontra San Marino u lMontenegro. Dawn kienu partiti validi mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni g[atTazza tad-Dinja. Ilejla Chelsea se jilag[bu t-tieni leg tal-kwarti tal-finali tal-Europa League kontra Rubin Kazan u minbarra Cahill, ]ew; plejers o[ra ta’ Chelsea li se jitilfu dan il-konfront huma Ryan Bertrand u Ashley Cole. Dan tal-a[[ar

we;;a’ fir-replay talkwarti tal-finali bejn Chelsea u Man Utd fi Stamford Bridge. Se jirtira fi tmiem l-ista;un Il-midfielder ta’

Arsenal Andrey Arshavin jista’ jirtira mill-futbol fi tmiem l-ista;un, ladarba jiskadielu l-kuntratt malGunners. Il-plejer Russu li g[andu 31 sena di;à ;ie infurmat li mhux se jkun offrut kuntratt ;did u dan l-ista;un kienu rari d-drabi fejn dan beda mal-ewwel 11. Fil;img[at li g[addew kien hemm rapporti fil-;urnali li qalu li Arshavin jista’ jmur jilg[ab fi/-?ina b[al ma g[amlu Anelka u Drogba ta’ Chelsea. Sta;un ilu Arshavin kien misluf lil Zenit u [afna mill-partitarji tal-klabb Russu kienu di]appuntati bil-wirjiet u l-im;iba tieg[u.


Il-{amis, 11 ta’ April, 2013

32 Lokali

L-MFA b’maskot ;did! Il-kelb bl-isem ta’ Ceaser se jin[atar b[ala maskot tat-timijiet Nazzjonali ta’ Malta. Norman Darmanin Demajo, il-President tal-MFA ilbiera[ ]ar is-santwarju ta’ Noah’s Ark u sa[aq li l-MFA se tassisti lis-santwarju sabiex kemm jista’ jkun malajr tinstab familja illi tie[u [sieb u toffri kenn lil dan il-kelb li nstab abbandunat il-{add li g[adda. Il-kelb li huwa ta’ lewn iswed u ta’ razza m[allta, instab abbandunat minn ka//atur li mill-ewwel informa lil Noah’s Ark. (Ritratt> Michael Ellul)

Abbu]i serji fis-servizz ta’ detenzjoni Aktar ma jmur il-fra]i ‘Malta tag[na lkoll’ qed tinbidel f’g[ajta li donnha tg[odd g[al-Laburisti biss. Xhieda ta’ dan hu ka] partikolari t’abbu]i serji fisservizz ta’ detenzjoni tal-

immigranti illegali fejn jirri]ulta li hemm konfoffa bejn numru ta’ suldati li kul[add jaf x’kulur politiku g[andhom, u li qed jimxu b’mod diskriminatorju ma’ s[abhom f’dan il-post taxxog[ol. Dan ;ie ]velat minn persuna li tkellmet ma’ dan il;urnal li spjegat kif ma’ madwar mitejn immigrant illegali f’]ew; postijiet differenti, apparti l-[addiema tas-servizz ta’ detenzjoni, hemm diversi persuni tal-

Armata, meta suppost dan isservizz jaqa’ ta[t il-Pulizija. Din il-persuna tispjega kif lammont ta’ persuni millArmata li qeg[din fuq dawn is-servizzi ta’ detenzjoni jinkludu Kurunell, Ma;;ur, second logutenenti, ]ew; jew tliet staff sergeants, 7 sur;enti, lance-bombardier u bombardiera, li dawn ilkoll kemm huma, ma ji//aqalqux mill-guardroom [lief jaraw ittelevi]joni fl-aircondition. Barra minn hekk, din listess persuna, tispjega wkoll li dawn jie[du allowances ta’ bejn il-€100 u l-€135 fixxahar. G[alhekk, dawn lallowances, fi kliem din ilpersuna, qed ji;u misruqa mid-dipartiment tas-servizzi ta’ detenzjoni.

Aktar abbu]i mill-istess persuni jsiru meta dawn suppost jag[mlu l-g[assa li ‘suppost tibda mis-7.00AM sas-7.00AM tal-g[ada filg[odu, i]da dawn jid[lu fl4.00PM, joqog[du jieklu u jixxalaw u jg[addu ]-]mien bin-nies tad-detention service, imbag[ad jo[or;u f’xid-9.30 biex taparsi ji//ekkjaw in-nies, jid[lu ;ewwa u ma jo[or;ux biex imorru jorqdu. L-g[ada, ikollhom id-duty leave. Min[abba f’hekk, din ilpersuna saqsiet jekk ilBrigadier hux qed jie[u [sieb dawn l-affarijiet. Saqsiet ukoll jekk il-Kummissarju talPulizija li huma jaqg[u ta[tu g[ax huma tal-imigration, bag[atx rappre]entant biex ji//ekkja dawn l-affarijiet.

media•link COMMUNICATIONS

Dan g[aliex, din il-persuna tqabbel dan l-a;ir ma]]minijiet tal-korpi militari b[al tad-dejma. Fattur ie[or li jirrifletti iktar diskriminazzjoni bejn dawn is-suldati kkon/ernati u l[addiema tad-detention services hu li filwaqt li lleave tal-[addiema taddetention services jispi//a, dak tas-suldati ma jispi//a qatt, mhux biss il-leave i]da anke s-sick leave. G[alhekk, ma’ dan il;urnal, din il-persuna [e;;et lil min hu kkon/ernat sabiex ji//ekkja sew il-kotba sabiex ikun konxju ta’ dak li g[addej b[alissa f’dan id-dipartiment. L-istess persuna qaltilna kif il-Kurunell responsabbli misServizzi ta’ Detenzjoni,

apparti l-karozza tax-xog[ol tieg[u, qed ju]a vettura o[ra, tat-tip Freelander, li wkoll hija tas-servizz, g[all-u]u personali tieg[u. Qalilna kif il-Kurunell jibg[at lis-suldati jimlewlu l-karozza bid-diesel li jit[allas mis-Servizz ta’ Detenzjoni, meta din qed tintu]a g[al skopijiet personali. Aktar minn hekk, Ma;;ur ta’ spiss iqabbad lissuldati biex ja[slu l-istess karozza g[all-Kurunell waqt il-[in tax-xog[ol tag[hom. L-istess persuna rrimarka kif, apparti l-allowances li g[andhom, il-fizjali u lmembri tal-amministrazzjoni jgawdu wkoll minn ikel pprovdut minn kumpanija talcatering, meta s-suldati jridu j;ibu l-ikel tag[hom mid-dar.


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.