In-Nazzjon 16 april 2013

€0.55

Numru 13,411

It-Tlieta 16 ta’ April, 2013

Studju juri li r-riklamazzjoni tal-art mhix vijabbli minn Matthew Bonett

Il-Pulizija fil-jiem li g[addew kienu fuq allert massimu wara ordni li ng[atat il-{add filg[axija u li wasslet g[al diversi rondi u spezzjonijiet

Ordni ta’ sigurtà massima madwar il-pajji] kollu F’dawn l-a[[ar tlett ijiem il-Pulizija kienu fuq allert massimu min[abba lpossibbiltà ta’ pjan kriminali li kien qed jit[ejja minn dak li hu ma[sub li hu grupp ta’ [allelin ta’ esperjenza kbira.

IN-NAZZJON illum jinsab

f’po]izzjoni li jikkonferma li l-ordni sabiex is-sezzjonijiet tal-Pulizija kollha jitpo;;ew fuq high alert [ar;et direttament mill-Kummissarju l-;did Peter Paul Zammit. Din l-ordni ta’ sigurtà massima [ar;et il-{add li g[adda.

Fil-periklu tal-mewt

Anzjan ta’ 79 sena mill-Imqabba jinsab fil-periklu tal-mewt wara li [araq partijiet ta’ ;ismu f’in/ident li se[[ fid-dar tieg[u Ara pa;na 3

Il-Pulizija kienu tassew effi/jenti li f’[in qasir wie;bu bl-a[jar mod g[al din is-sej[a meta l-{add, filg[axija stess, saru numru ta’ spezzjonijiet qrib banek u /entri kummer/jali meqjusa sensittivi.

Jg[ajjar pazjenti

g[al pa;na 6

Messa;;ier ;did f’?entru tas-Sa[[a nfexx jg[ajjar lill-pazjenti li kienu qeg[din jistennew biex jing[ataw servizz Ara pa;na 5

Studju li kien sar millAwtorità Maltija g[allAmbjent u l-Ippjanar fl2007, bit-titlu Scott Wilson Report, juri bl-aktar mod /ar li l-pro;etti ta’ riklamazzjoni tal-art f’pajji]na mhumiex vijabbli min[abba numru ta’ ra;unijiet.

Madanakollu, minkejja rri]ultati ta’ dan l-istudju, jidher li l-Prim Ministru Joseph Muscat se jinjorah g[al kollox, u minflok jag[mel studju ie[or, kif [abbar hu stess fid-diskors tal-ba;it fil-Parlament, se jo[ro; sej[a g[all-interess g[al riklamazzjoni tal-art f’pajji]na.

F’intervista ma’ INNAZZJON, l-ambjentalist Alan Deidun, li hu wkoll lek/erer fl-Università ta’ Malta, qalilna bl-aktar mod /ar li hu, b[al [afna ambjentalisti, huwa kontra dan il-pro;ett min[abba numru ta’ ra;unijiet, mhux biss mil-lat ambjentali, i]da ra;unijiet ukoll ekonomi/i. g[al pa;na 7

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

2 Lokali

Il-PN jinsisti li l-Avukat :enerali m’g[andux ikun parti mill-kaw]a

Sindku Laburista Chairman tal-ARMS

minn Ray Abdilla

Il-Bord il-;did jissospendi lill-Kap E]ekuttiv I/-Chairman il-;did tal-ARMS hu s-Sindku Laburista tax-Xg[ajra Anthony Valvo. Fl-ewwel laqg[a li saret mill-Bord il-;did ilbiera[ stess, id-Diretturi tal-Bord issospendew lill-Kap E]ekuttiv tal-ARMS Wilfred J. Borg.

Nhar il-:img[a li g[addiet, il-Ministeru g[all-Ener;ija u l-Konservazzjoni tal-Ilma mmexxi minn Conrad Mizzi, fi stqarrija t[abbar li kien talab g[ar-ri]enja tal-Kap E]ekuttiv tal-ARMS Wilfred J. Borg.

Fl-istqarrija ntqal li dan sar wara nuqqasijiet li se[[ew dan l-a[[ar f’livell ta’ management e]ekuttiv u li skont ilMinisteru affettwaw il-kredibbiltà tal-kumpanija ARMS. Wara li lbiera[ t[abbar li Wilfred J. Borg kien sospi], listess Ministeru ddikjara wkoll li se tkun g[addejja investigazzjoni li tista’ twassal g[al pro/eduri dixxiplinari fil-konfront tal-istess Kap E]ekuttiv.

Il-Ministeru [abbar ukoll li Henry Attard in[atar immedjatament b[ala a;ent Kap E]ekuttiv tal-ARMS. Il-Ministeru g[all-Ener;ija u l-Konservazzjoni tal-Ilma [abbar ilbiera[ ukoll il-bord il-;did tad-Diretturi ta’ ARMS Ltd. Il-membri tal-Bord huma Louis Giordimaina, Anthony Sultana u Justin Tabone.

It-temp

UV INDEX

7

IT-TEMP> xemxi b’xi ftit s[ab g[oli VI}IBBILTÀ> tajba IR-RI{: [afif l-aktar mil-Lvant g[all-Grigal li jsir varjabbli BA{AR> [afif IMBATT> ftit li xejn jew baxx mill-Grigal TEMPERATURA: l-og[la 22˚C XITA> f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.01mm Xita mill-1 ta’ Settembru 415.1 mm IX-XEMX> titla’ fis-06.29 u tin]el fis-19.35

IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN

Il-Partit Nazzjonalista qed jinsisti li l-Avukat :enerali m’g[andux ikun parti millkaw]a f’rikors Kostituzzjonali li hu qed jag[mel kontra lKummissjoni Elettorali.

Ir-rikors li qed isir ukoll minn Claudette Buttigieg u f’isem Frederick Azzopardi, jg[id li ;ew miksura ddrittijiet fundamentali tag[hom ta’ elezzjonijiet [ielsa fl-a[[ar elezzjoni ;enerali.

L-Avukat Therese Commodini Cachia f’isem ilPN, u f’isem Claudette Buttigieg u Frederick Azzopardi, qed tis[aq li lAvukat :enerali m’g[andux interess fil-ka] g[ax ilKummissjoni Elettorali hija indipendenti mill-istat.

Min-na[a tieg[u l-Professur Ian Refalo qal li lKummissjoni m’g[andhiex poter li tag[ti rimedju u g[alhekk jirrikjedi bilfors ilpre]enza tal-Avukat :enerali u dan b[ala rappre]entat talistat Malti.

Il-Qorti preseduta millIm[allef Jacqueline Padovani tat g[axart ijiem ]mien lillPartit Nazzjonalista biex tag[mel is-sottomissjonijiet bil-miktub tag[ha dwar g[aliex l-Avukat :enerali m’g[andux jag[mel parti minn din il-kaw]a u tat listess ]mien lill-Kummissjoni Elettorali biex tag[mel issottomissjonijiet tag[ha g[aliex l-Avukat :enerali g[andu jag[mel parti millkaw]a.

L-Avukat :enerali m’g[andux interess fil-ka] li tqajjem li r-ri]ultat tal-elezzjoni ;enerali ma jirriflettix ir-rieda tal-votanti, g[ax il-Kummissjoni Elettorali hi indipendenti mill-istat Fir-rikors li ressaq filkonfront tal-Kummissjoni Elettorali, il-Partit Nazzjonalista qed jg[id li lelezzjoni ;enerali tat ri]ultat li ma jirriflettix ir-rieda talvotanti meta kkommettiet ]balji fit-trasferiment tal-voti b’konsegwenza li ]ew; kandidati tal-PN ma ;ewx dikjarati eletti skont il-voti li ;abu.

Dan wassal sabiex flok irrieda tal-votanti li jkunu eletti Claudette Buttigieg u Frederick Azzopardi b[ala kandidati tal-Partit Nazzjonalista, ;ew eletti Edward Scicluna u Justyne Caruana f’isem il-Partit Laburista. Dan wassal ukoll sabiex ;ab sitwazzjoni fejn id-distakk bejn il-Partit Laburista fil-Gvern u l-Partit Nazzjonalista flOppo]izzjoni tkun ta’ disa’ si;;ijiet minflok ta’ sebg[a.

Fir-rikors li sar quddiem ilPrim Awla tal-Qorti ?ivili, il-Partit Nazzjonalista u lkandidati jsostnu li bl-i]balji tal-Kummissjoni Elettorali, ;ie vjolat id-dritt g[al elezzjonijiet [ielsa li jirriflettu r-rieda tal-votanti.

L-i]balji saru meta 50 vot li l-ewwel preferenza tag[hom ing[atat lil Claudette Buttigieg ,ma

;ewx mi]juda mal-voti li kienet di;à kisbet l-istess Claudette Buttigieg, u nnumru ta’ voti g[alhekk hu skorrett.

B’mod simili a;ixxiet ilKummissjoni Elettorali fuq it-13-il Distrett Elettorali, fejn mal-g[axar g[add telg[et Justyne Caruana minflok Frederick Azzopardi.

G[aldaqstant, il-PN u ]]ew; kandidati li fet[u dan ir-rikors, qed jitolbu li lQorti ssib li l-a;ir talKummissjoni Elettorali ji;i dikjarat li jmur kontra d-dritt fundamentali ta’ elezzjoni [ielsa li tirrispetta l-voti mix[uta u konsegwentement ji;i indirizzat l-pre;udizzju li sofra l-PN u ]-]ew; kandidati billi ji;i korrett innumru ta’ deputati eletti filParlament biex ikun jirrifletti rappre]entanza proporzjonali.

Il-Kummissjoni Elettorali ammettiet li waqt l-g[add tal-voti saru ]balji konsistenti f’pakkett ta’ 50 vot fuq ittmien distrett li ma ;iex korrettement allokat lil Claudette Buttigieg, kif ukoll li saru ]balji fuq it-13-il Distrett li setg[u tellfu lillkandidat Nazzjonalista Frederick Azzopardi.

Il-ka] se jkompli jinstema’ fit-22 ta’ Mejju li ;ej.

B[al-lum 25 sena

IT-TLIETA L-og[la 22˚C L-inqas 13˚C

L-ERBG{A L-og[la 21˚C L-inqas 13˚C

IL-{AMIS L-og[la 21˚C L-inqas 13˚C

IL-:IMG{A L-og[la 22˚C L-inqas 14˚C

IS-SIBT L-og[la 23˚C L-inqas 13˚C

UV

UV

UV

UV

UV

7

7

7

8

9

TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) ilbiera[ kienet> Malta 22˚C xemxi, Al;eri 18˚C imsa[[ab, Amsterdam 15˚C imsa[[ab, Ateni 19˚C ftit imsa[[ab, Li]bona 19˚C imsa[[ab, Berlin 22˚C xemxi, Brussell 14˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 28˚C xemxi, Dublin 14˚C ftit imsa[[ab, Kopen[agen 11˚C imsa[[ab, Frankfurt 23˚C ftit imsa[[ab, Milan 22˚C xemxi, Istanbul 12˚C xita, Londra 16˚C imsa[[ab, Madrid 22˚C ftit imsa[[ab, Moska 16˚C xemxi, Pari;i 18˚C imsa[[ab, Bar/ellona 19˚C ftit imsa[[ab, Ruma 21˚C xemxi, Tel Aviv 24˚C xemxi, Tripli 30˚C xemxi, Tune] 25˚C ftit imsa[[ab, Vjenna 18˚C xemxi, Zurich 23˚C ftit imsa[[ab, Munich 21˚C xemxi, Stokkolma 08˚C im/ajpar, San Pietruburgu 07˚C imsa[[ab.

Javier Perez de Cuellar, is-Segretarju :enerali tan-Nazzjonijiet Uniti inawgura lIstitut Internazzjonali dwar l-Anzjani.

F’diskors tal-okka]joni, il-Prim Ministru Eddie Fenech Adami qal li dan lavveniment jindika l-passa;; minn fa]i g[al o[ra ta’ pro/ess li nbeda mill-Gvern Malti [afna snin qabel.

Il-Prim Ministru qal li l-inizjattivi ta’ Malta fin-Nazzjonijiet Uniti kienu bba]ati fuq tliet direzzjonijiet li kellhom l-istess kun/ett li kien il-wirt. L-ewwel kun/ett kien dak dwar il-[arsien tal-ba[ar b[ala wirt dinji li jit[addem g[all-a[jar ;id komuni tal-umanità, inizjattiva o[ra dwar l-edukazzjoni u t-tielet inizjattiva dwar l-anzjani.

Matul i]-]jara tieg[u f’Malta Javier Perez de Cuellar kien se jkollu diversi impenji o[ra fosthom laqgha u diskors lid-Deputati fil-Parlament.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

Lokali 7

Jekk issir ir-riklamazzjoni tal-art, ikun qed jid[ol f’riskju s-settur tal-g[ads minn pa;na 1

Hu fakkar li din il-proposta mhix xi [a;a ;dida g[all-Partit Laburista, tant li l-Mexxej Laburista, illum Prim Ministru, Joseph Muscat anke s-sena li g[addiet kien semma din ilproposta. Minn ri/erka li g[amel IN-NAZZJON jirri]ulta li anke g[axar snin ilu, f’artiklu fuq il-;urnal LOrizzont Joseph Muscat kien qal li wa[da mill-[olmiet tieg[u, minbarra li Malta tibqa’ barra mill-Unjoni Ewropea, hi li ssir riklamazzjoni tal-art biex isir il-bini fuqu f’pajji]na.

Alan Deidun spjegalna li anke jekk il-MEPA tie[u lprekawzjonijiet kollha, xorta wa[da, ir-riklamazzjoni tal-art t[alli impatt kbir fuq pajji]na.

L-ewwel ra;uni li ta hija li lba[ar ta’ fejn issir irriklamazzjoni tal-art jispi//a mdardar, kif ;ara anke l;img[a li g[addiet meta sar xi xog[ol fuq jetty ]g[ira f’San Pawl il-Ba[ar. Hu qalilna wkoll li Malta ma ti;;enerax bi]]ejjed terrapien g[al pro;etti ta’ dan it-tip, u g[alhekk staqsa minn fejn se jkun qed ji;i tterrapien biex isir irriklamazzjoni tal-art.

Alan Deidun semmielna

wkoll il-fatt li pajji]na hu attrazzjoni kbira g[at-turi]mu li ji;i mid-delizzju tal-g[ads. Hu qalilna li jekk issir riklamazzjoni tal-art, dan issettur ikun jinsab f’riskju kbir g[al pajji]na.

Mal-ambjentalist tkellimna wkoll dwar il-fatt li hemm xi pajji]i li wettqu pro;etti ta’ riklamazzjoni tal-art u kienu su//ess, b[al Hong Kong, Dubai u l-Olanda.

Madanakollu, fit-twe;iba tieg[u, Alan Deidun qalilna li f’pajji]na, m’g[andniex zoni kbar ta’ ba[ar baxx bir-ramel, i]da [afna mill-ba[ar ta’ madwar Malta u G[awdex u mimli blat, u spe/i protetti.

Fl-intervista ma’ INNAZZJON, Alan Deidun isaqsi wkoll g[aliex mhux se jsir studju, b[all-Environmental Impact Assessment qabel to[ro; is-sej[a g[all-interess g[ar-riklamazzjoni tal-art, spe/jalment g[all-fatt li l-a[[ar studju li sar, l-iScott Wilson Report, jispjega b’mod /ar li dan mhuwiex vijabbli. Hu qal li kien ikun aktar g[aqli kieku lewwel isiru l-istudji, imbag[ad jekk dawn jikkonfermaw li lpro;ett jista’ jsir, jibdew iddiskussjonijiet mal-privat.

Malta vulnerabbli g[all-effetti tal-bidla fil-klima Id-daqs u l-po]izzjoni ;eografika ta’ Malta jag[mlu lil pajji]na vulnerabbli g[alleffetti tal-bidla fil-klima.

Hemm b]onn li jkun hemm kuxjenza u azzjoni fuq livell nazzjonali, Ewropew u internazzjonali.

Dan qalu l-Ministru talI]vilupp Sostenibbli, lAmbjent u l-Bidla fil-Klima Leo Brincat meta kien qed jifta[ il-[ames laqg[a talForum Legali Dwar il-Bidla fil-Klima fl-Università lQadima fil-Belt Valletta.

Leo Brincat qal li l-bidla li se jwettaq il-Gvern fil-MEPA – bid-Direttorat tal-Ambjent jinqata’ mill-MEPA u jing[aqad mal-Awtorità Maltija g[ar-Ri]orsi biex din tinbidel f’Awtorità g[allAmbjent u r-Ri]orsi – se twassal biex ikun hemm sforz

iffukat u inqas duplikazzjoni minn dan il-lat.

Il-Ministru kompla li lfenomenu tal-bidla fil-klima jista’ j;ib mieg[u opportunitajiet biex tkun ]viluppata dik li hi mag[rufa b[ala l-Green Economy.

Leo Brincat qal li l-Gvern qed ja[dem bil-g[an li tkun ratifikata t-tieni fa]i talimpenji ambjentali tal-pajji] kif imfissra mill-Protokoll ta’ Kyoto dwar il-bidla fil-klima.

Sadanittant, Simone Borg, li hi l-co-chairperson talforum legali dwar il-bidla filklima, [abbret li l-Università ta’ Malta, b’kollaborazzjoni mal-Università ta’ Leuven filBelgju, se tkun qed toffri Masters dwar l-aspetti legali tal-bidla fil-klima. Dan hu lewwel kors tax-xorta tieg[u fid-dinja.

Alan Deidun qalilna bl-aktar mod /ar li hu, b[al [afna ambjentalisti, huwa kontra dan il-pro;ett min[abba numru ta’ ra;unijiet, mhux biss mil-lat ambjentali, i]da ra;unijiet ukoll ekonomi/i

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

6 Lokali

Uffi/jal f’Ministeru tag[mel xog[ol f’Mater Dei li jista’ jsir minn [addie[or minn Kenneth Xuereb

Investgazzjonijiet li qed jag[mel dan il-;urnal qed ikomplu jikxfu iktar dettalji dwar il-ka] tal-Vi/i Sindku Laburista ta]-}urrieq Rita Grima, li fl-istess [in li tag[mel l-Ultrasounds flIsptar Mater Dei lill-pazjenti li jidher li qed ji;u riferuti minn klini/i privati, hija wkoll il-Kap tal-Uffi//ju talCustomer Care fil-Ministeru tas-Sa[[a.

Grima ti;i wkoll il-ku;ina tad-Deputata Laburista Marlene Farrugia, li hi ssie[ba tal-Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia. Marlene Farrugia hi deputata eletta mill-[ames distrett li jinkludi ]-}urrieq.

Minn informazzjoni li g[andu IN-NAZZJON jirri]ulta li minkejja l-istorja li ;iet ]velata minn dan il;urnal, Rita Grima kompliet bix-xog[ol tag[ha fil-Gynae tal-Isptar Mater Dei, u lbiera[ filg[odu bejn is-7.30am u d9am re;g[et kienet hemm – kif kienet ukoll f’xi [inijiet matul il-;urnata tas-Sibt.

Grima suppost tibda l;urnata tax-xog[ol tag[ha filMinisteru fit-tmun tadDipartiment tal-Customer

Il-Vi/i Sindku Laburista ta]-}urrieq Rita Grima kompliet bix-xog[ol tag[ha fil-Gynae tal-Isptar Mater Dei meta lbiera[ filg[odu re;g[et kienet hemm filwaqt li hi l-Kap tal-Uffi//ju tal-Customer Care fil-Ministeru tas-Sa[[a

Care ta’ Godfrey Farrugia fit7.45am – li hu l-[in li jid[lu g[ax-xog[ol il-[addiema talGvern.

Fl-ewwel reazzjoni tieg[u g[al din l-istorja l-Ministru Godfrey Farrugia ddefenda lil Rita Grima u qal li qed tag[mel xog[ol delikat u importanti [afna b’rabta mal-

IVF, waqt li sostna li qed tag[ti handover. Imma issa qed jirri]ulta li kuntrarju g[all-impressjoni li pprova jag[ti l-Ministru, hemm persuni o[rajn li huma kwalifikati li jag[mlu lultrasound tal-Gynae b’rabta mal-IVF fl-istess dipartiment – kemm tobba, kif ukoll

midwives b[alha, u anke radjografi.

Dan kien konfermat minn Joe Castillo, il-Kap tadDipartiment tar-Radjografija meta kien mistoqsi minn INNAZZJON. Castillo qalilna li lultrasound li tag[mel Rita Grima tista’ ssir minn xi

tobba, midwives u radjografi li huma m[arr;a flultrasound. Hu qal li hemm mill-inqas radjografa wa[da li temmet it-ta[ri; fl-ultrasound u hemm tnejn o[ra li jinsabu fil-pro/ess li jlestu t-ta[ri;.

G[aldaqstant, la x-xog[ol li qed tag[mel Rita Grima jista’ fa/ilment jag[mlu [addie[or, il-mistoqsija g[aliex Grima baqg[et ta[dem kemm flIsptar kif ukoll mal-Ministeru ti;i wa[idha.

Hemm min qed jistaqsi jekk forsi hux qed tag[mel dan biex tit[allas mi]-]ew; na[at jew inkella jistax ikun determinanti l-fatt li dawn huma pazjenti ta’ xi klinika privata. Min-na[a tieg[u, Joe Castillo qal li ma setax jikkonferma dan. Waqt li skont il-Ministru, Grima qed tag[mel dan ix-xog[ol b’mod volontarju. }gur li l-aktar mistoqsija ovvja li qed tqum hi dik b’rabta ma’ liema huma lklini/i privati li l-pazjenti tag[hom qed jing[ataw dan is-servizz fl-Isptar tal-Gvern, u jekk hemmx xi forma ta’ ftehim biex isiru dawk li jissej[u referrals mill-privat, kif ukoll jekk ftehim b[al dan huwiex le;ittimu, u hemmx xi [las marbut mieg[u.

Numru kbir ta’ road blocks minn pa;na 1

G[al xi [in dehru wkoll membri talSAG u tal-Iskwadra Mobbli qrib il-bini talBank ?entrali ta’ Malta fil-Belt Valletta.

G[all-ewwel kien ma[sub li l-Pulizija marru fil-post g[aliex faqqg[u l-alarms talBank ?entrali, i]da s-sorsi li tkellmu mag[na qalu li din il-[idma kienet parti mill-pjan ta’ rondi u kontrolli li ried ilKummissarju Zammit.

Il-Pulizija tal-Mobile Squad ing[ataw ukoll ordni biex iwettqu aktar frequent patrols [dejn postijiet fejn hemm ma[]una flus, opri tal-arti, jew o;;etti meqjusa ta’ valur sinifikati. Dan apparti li saru wkoll numru kbir ta’ road blocks u spezzjonijiet ta’ karozzi.

Mhux mag[ruf kemm se ddum din issitwazzjoni ta’ sigurtà massima millPulizija madwar il-pajji] kollu.

Fost l-aktar ka]i ri/enti ta’ kriminalità organizzata li jibqg[u jissemmew, hemm il-hold-up fuq il-Bank HSBC ta’ {al Balzan li kien se[[ f’Novembru tal-2007.

Dakinhar, [ames [allelin armati u b’wi//hom mg[otti kienu serqu miljun

ewro. Huma kienu ]ammew lill-klijenti osta;;i sa ma [arbu mill-post wara li serqu l-flus kollha li kien hemm fl-istrong room.

Sentejn u nofs wara kienet se[[et serqa sa[ansitra akbar minn din, fejn numru ta’ [allelin kienu wettqu hold-up mill-Casino di Venezia fil-Birgu.

Dwar dan tal-a[[ar te]isti evidenza li lflus misruqa kienu n[ar;u mill-ewwel barra l-pajji] permezz ta’ dg[ajsa, e]att kif se[[et is-serqa.

I]da dwar l-ewwel ka] g[ad hemm investigazzjonijiet kbar g[addejjin, anke peress li meta tressaq il-Qorti l-eks Spettur tal-Pulizija David Gatt b’rabta ma’ reati ta’ dan it-tip, il-hold-up ta’ {al Balzan kien ukoll issemma.

Fil-Qorti kien intqal li David Gatt mhux biss kien ikollu tip-offs ta’ serqiet li kienu qed ji;u ppjanati, i]da kien sa[ansitra jg[in fl-organizzazzjoni ta’ dawn il-hold-ups.

Hu propju min[abba f’hekk fl-a[[ar jiem il-Pulizija mxew b’kawtela kbira sabiex informazzjoni sensittiva ma tasalx g[and kriminali li possibbilment qed jippjanaw xi serqa jew komplott simili.

Il-Pulizija wie;bu g[all-ordni ta’ sigurtà massima l-{add filg[axija stess saru numru ta’ spezzjonijiet

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

4 Lokali

Aktar laqg[at bejn il-Gvern Laburista u l-GWU Id-Deputat Nazzjonalista u kandidat g[all-Kap il-;did tal-PN Mario de Marco lbiera[ iltaqa’ mal-istudenti meta ]ar il-kampus tal-Università

L-istudenti katalisti g[at-ti;did u l-bidla L-istudenti g[andhom ikunu fuq quddiem u katalisti g[ar-riformi, g[at-ti;did u g[all-bidliet fis-so/jetà u g[alhekk l-Università g[andha tibqa’ post ta’ formazzjoni tal-karattru tal-istudenti Maltin.

Dan sostnieh id-Deputat Nazzjonalista u kandidat g[all-Kap il-;did tal-PN Mario de Marco, f’appell li g[amel lill-istudenti meta lbiera[ ]ar il-kampus tal-Università.

Il-kampus tal-Università b[alissa hu /-/entru ta’ attività bi t[ejjija g[all-elezzjonijiet g[allKunsill Studenti Universitarji u g[alhekk ilbiera[ Mario de Marco ltaqa’ ma’ studenti b’opinjonijiet politi/i differenti li huma membri tal-SDM u l-Pulse.

L-istudenti esprimew ix-xewqa li l-mexxejja politi/i jkunu miftu[a g[al opinjonijiet differenti u jkunu a//essibbli g[all-opinjonijiet ta]]g[a]ag[.

Meta indirizza lill-istudenti tal-SDM u talPulse, Mario de Marco qal li l-Università g[andha tibqa’ fabbrika ta’ [sieb u g[alhekk l-

istudenti g[andhom jisfidaw il-mod tradizzjonali tal-[sieb u jinfet[u g[al modi u ideat differenti.

Appella li]-]g[a]ag[ isemmg[u le[inhom fisso/jetà u ma jibqg[ux siekta quddiem sitwazzjonijiet li huma ma jaqblux mag[hom. LUniveristà, sostna Mario de Marco, m’g[andhiex tkun biss post ta’ informazzjoni u tag[lim i]da post ta’ formazzjoni tal-karattru tal-istudenti.

Mal-istudenti, Mario de Marco sostna li l-kampus tal-Università g[andu jkun wie[ed [aj u post ta’ tolleranza bejn l-istudenti ta’ opinjonijiet, kuluri u reli;jonijiet differenti.

Bil-messa;; ‘Ti;did g[all-Bidla’, Mario de Marco spjega kif il-politika hi pro/ess kontinwu ta’ a;;ornament g[aliex il-politika hi [ajja u trid tirrifletti so/jetà li qed tinbidel.

Il-politika u l-politi/i ma jistg[ux jinjoraw so/jetà li qed tinbidel, i]da dan i;ib mieg[u dmirijiet u obbligi, sostna Mario de Marco, li spjega wkoll li mhumiex biss il-politi/i li g[andhom ikunu impenjati g[at-ti;did tas-so/jetà i]da anki ]-]g[a]ag[, l-istudenti u l-istess so/jetà.

Kunsilliera fil-{amrun Judith Bernardette Bugeja ;iet eletta f’elezzjoni ka]wali li saret ilbiera[ biex jimtela l-post ta’ Kunsillier g[all-Kunsill Lokali tal-{amrun wara r-ri]enja ta’ Paula Mifsud Bonni/i li kienet eletta fil-Parlament.

T[abbar ukoll li Paul Spiteri ppre]enta n-nomina tieg[u g[all-post vakanti ta’ Kunsillier g[all-Kunsill Lokali talImqabba wara r-ri]enja ta’ Noel Galea.

Attività f’G[awdex b’risq Puttinu Cares Nhar il-{add 5 ta’ Mejju se ssir mixja u ;irja bir-roti f’G[awdex b’risq ilFondazzjoni Puttinu Cares, lorganizzazzjoni li tg[in lil dawk morda bil-kan/er.

Din l-attività qed ti;i organizzata mill-Kumitat Organizzattiv tal-Impjegati tal-Isptar :enerali ta’ G[awdex bil-kollaborazzjoni tal-Kumitat ta’ Puttinu Cares f’G[awdex.

Il-mixja u ;irja bir-roti se tibda fl-4pm mill-entratura ewlenija tal-Isptar ta’ G[awdex. Ser issir ukoll ;irja ta’ 10 kilometri. Kull parte/ipant jag[ti donazzjoni ta’ €6 jew iktar b’risq Puttinu Cares, filwaqt li jing[ata TShirt tal-okka]joni.

Mill-10am ’l quddiem filparke;; tal-Isptar :enerali ta’ G[awdex se tittella’ car wash b’risq Puttinu Cares.

minn Jerome Caruana Cilia

Laqg[a uffi/jali tasSegretarju Parlamentari responsabbli mill-:ustizzja Owen Bonnici kienet malGeneral Workers Union filWorkers’ Memorial Building, fil-Belt Valletta.

Din hija l-g[axar laqg[a ta’ din ix-xorta fi ]mien xahar, bejn il-Gvern Laburista u log[la uffi/jali tal-GWU. Iddelegazzjoni tal-union kienet immexxija misSegretarju :enerali, Tony Zarb.

Tony Zarb awgura lil Owen Bonnici g[all-[atra l;dida tieg[u u sostna li lunion lesta toffri l-g[ajnuna tag[ha.

Fost il-proposti talGWU, is-Segretarju :enerali semma dik li titwaqqaf il-Qorti tax-Xog[ol, minflok it-Tribunal Industrijali. Dan g[aliex skont Tony Zarb, il-kaw]i qeg[din jitwalu [afna.

Proposta o[ra hi biex il-

li;i industrijali tibda tapplika g[all-[addiema talgvern ukoll.

Min-na[a tieg[u Owen Bonnici tkellem dwar irrwol importanti tal-General Workers’ Union u stieden lill-uffi/jali tal-union biex ikomplu jressqu l-proposti tag[hom.

Din kienet laqg[a o[ra minn serje ta’ laqghat bejn uffi/jali g[olja tal-GWU u membri tal-Kabinett ta’ Joseph Muscat.

S’issa, kemm ilu li nbidel il-Gvern, il-GWU ltaqg[et mal-Ministri Joe Mizzi, Godfrey Farrugia, Chris Cardona, George Vella, Helena Dalli, Marie Louise Coleiro Preca u Leo Brincat u mas-Segretarji Parlamentari Edward Zammit Lewis u Roderick Galdes, u issa masSegretarju Parlamentari responsabbli mill-:ustizzja Owen Bonnici.

Skema vanta;;ju]a mill-GRTU g[ax-xiri ta’ pannelli fotovoltaji/i Il-GRTU nediet skema ;dida g[ax-xiri ta’ pannelli fotovoltaji/i b’g[ajnuna mill-Bank of Valletta li b[ala parti minn din l-iskema se jkun qed ine[[i linteressi kollha involuti fisself li jrid ikun ta’ minimu ta’ €1,000.

Din l-iskema, PV Purchase Facilitation Scheme, imnedija minn Noel Gauci mis-sezzjoni talener;ija tal-GRTU, hi miftu[a g[al dawk ilbejjieg[a li huma //ertifikati u approvati millGRTU stess.

Din l-iskema hi miftu[a

g[al dawk li jixtru minn [wienet li jimxu mar-regolamenti tal-MRA, lEnemalta, il-MEPA u lGRTU. Il-GRTU qalet li se tkun qed tag[mel ]jarat g[allg[arrieda fil-post ta’ fejn ji;u installati l-pannelli.

Klijent li hu interessat biex jixtri pannelli fotovoltaji/i u b’hekk jibbenifika minn ro[s mill-kont talelettriku, imur g[and il[anut u j;ib stima ta’ kemm jiswew, u mbag[ad imur il-bank g[as-self li jkun irid jit[allas fi ]mien tliet snin.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

Lokali 5

Messa;;ier G[al g[ajn ;did jg[ajjar in-nies pazjenti u jqabbe] il-kju minn Kenneth Xuereb

Inqas minn ;img[a wara li l-Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia ]ar i/?entru tas-Sa[[a ta’ Birkirkara u fta[ar kif ilGvern Laburista se jtejjeb i/-/entri tas-Sa[[a, se[[ in/ident f’dan l-istess /entru fejn messa;;ier ;did infexx jg[ajjar lill-pazjenti li kienu qeg[din hemm jistennew biex jing[ataw servizz.

Mara rrakkuntat lil INNAZZJON kif wara li hi u membri o[ra tal-pubbliku sabu l-bibien tal-klinika mag[luqa, [ar;u ]ew; messa;;iera biex isej[ulhom ;ewwa. Hekk kif bdew de[lin fil-klinika wie[ed mill-messa;;iera nfexx jg[ajjar lill-pazjenti.

“Ftit wara li sej[ulna biex nid[lu fil-klinika, dan ilmessa;;ier qabad jg[ajjat u jg[ajjarna ‘annimali’ u ‘mtaten’,” spjegat din ilmara, “b’liema dritt dan ilmessa;;ier qabad u beda jg[ajjarna?”

B[alissa /-?entru tasSa[[a ta’ Birkirkara qed jaqdi wkoll lill-pazjenti mill-in[awi tal-Mosta, dan hekk kif i/-?entru tas-Sa[[a ta’ din il-lokalità tal-Mosta se jifta[ il-;img[a d-die[la wara li tlesta xog[ol b’investiment ta’ madwar €500,000 mill-Gvern pre/edenti biex il-Mosta jkun l-ewwel /entru re;jonali tas-sa[[a.

Jifred il-pazjenti residenti ta’ Birkirkara u l-Mosta fi kjuwijiet differenti Din il-mara qaltilna li lmessa;;ier li beda jg[ajjar lill-pazjenti fired lill-pazjenti li kienu ;ejjin millMosta mill-o[rajn minn Birkirkara propja. U g[aliex dawn tal-ewwel we;buh lura meta beda jg[ajjarhom, il-pazjenti mill-Mosta bdew jinqab]u.

“L-ewwel qabad u fired in-nies mill-Mosta minn nies ta’ Birkirkara f’]ew; kjuwijiet differenti, u minflok beda jsej[ilhna b’mod ordnat, g[al kull [amsa mill-Mosta beda jda[[al g[axra minn Birkirkara.”

Il-pazjenta li tkellmet mag[na qaltilna li dan ilmessa;;ier kien ;did filklinika ta’ Birkirkara, kif irrimarkaw diversi pazjenti li jmorru /-?entru tas-Sa[[a ta’ Birkirkara b’mod regolari.

B[alma ;ara fl-Isptar Mater Dei l-;img[a li g[addiet, bejn dak li jg[id il-Ministru tas-Sa[[a Godfrey Farrugia u l-fatti, hemm ba[ar jikkumbatti.

Vettura taqbad f’{al Qormi {add ma we;;a’ f’in/ident li fih vettura [adet in-nar, fi Triq Dun Alwi; Psaila, f’{al Qormi fil-lejl ta’ bejn il-{add u t-Tnejn g[all-[abta tas2.30am.

Kien g[al dak il-[in li lPulizija ;iet infurmata binnirien u hekk kif waslu fuq ilpost, il-Pulizija sabu Mitsubishi Pajero taqbad, li

b’konsegwenza tan-nirien li [akmuha, karozza tat-tip ‘Volkswagen Golf’ li kienet ipparkjata quddiemha [adet in-nar ukoll.

Fuq il-post issej[u lMembri tal-Protezzjoni ?ivili, li rnexxielhom jikkontrollaw in-nirien, li kkaw]aw [sarat estensivi fuq i]-]ew; vetturi.

Il-Ministru Joe Mizzi, responsabbli mit-trasport, nhar il-:img[a g[all-[abta tal-4pm, f’nofs traffiku ;;amjat fiz-zona ta’ Blata l-Bajda u l-Park & Ride, deher jippassi;;a u jitkellem fuq il-mowbajl. It-traffiku hu kkaw]at minn devjazzjonijiet li saru fiz-zona b’ri]ultat tax-xog[lijiet li g[addejjin b’rabta mal-pro;ett ta’ sistemi ;odda ta’ toroq fi Triq Di/embru 13 li jg[aqqdu z-zona tal-Menqa fil-Marsa ma’ Triq Di/embru 13 u Triq Aldo Moro.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

8 Parlament

Ebda kummenti mill-Gvern Malti dwar proposti g[al depo]iti ]g[ar f’banek f’?ipru Fil-laqg[at tal-Eurogroup li saru f’Marzu li g[adda, ilGvern Malti ma g[amel lebda kummenti kontra proposti biex parti millproblema finanzjarja ta’ ?ipru tintrefa’ anke minn depo]itanti b’depo]iti ta’ inqas minn €100,000 anke jekk dawn id-depo]iti huma garantiti minn direttivi talUnjoni Ewropea.

Dan ikkonfermah Edward Scicluna, il-Ministru talFinanzi meta lbiera[ kien qed iwie;eb mistoqsijiet ta’ Membri tal-Oppo]izzjoni wara stqarrija tal-Prim Ministru rigward is-summit tal-Unjoni Ewropea li sar bejn l-14 u l-15 ta’ Marzu li g[adda.

Fil-mistoqsijiet tag[hom, ilKap tal-Oppo]izzjoni Lawrence Gonzi, kif ukoll ilVi/i Prim Ministru u Deputat Nazzjonalista Simon Busuttil u d-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech staqsew x’kienet il-po]izzjoni ta’ Malta meta saret proposta biex parti mill-pi] talproblema f’?ipru jintrefa’ minn depo]itanti ]g[ar.

Il-Ministru tal-Finanzi qal li l-laqg[at tal-Eurogroup saru fl-ewwel jiem immedjatament wara l-[atra tal-Kabinett il;did. Hu ]ied li ladarba kien hemm negozjati bejn il-Gvern ?iprijott u l-awtoritajiet talUE, ma [assx li Malta kellha tu]a l-veto u twaqqaf dak ilftehim.

Il-Kap tal-Oppo]izzjoni qal li Malta qatt ma ddejqet issemma le[inha meta tara li l-affarijiet proposti kienu sej[allu warajhom effetti []iena partikolarment fuq ilg]ejjer ]g[ar u konsegwentement jista’ jkollhom effett anke fuq pajji]na.

Il-Ministru Scicluna pprova jxebbah is-sitwazzjoni ta’ ?ipru ma’ dik tal-Gre/ja u lPortugall u sostna li dakinhar ukoll Malta allura setg[et tu]a l-veto u twaqqaf ilmi]uri ta’ awsterità.

Konferma li l-qasam bankarju u finanzjarju f’pajji]na hu b’sa[[tu

Lawrence Gonzi qal li ssitwazzjoni ta’ ?ipru hi g[al kollox differenti minn dik talGre/ja u l-Portugall u apparti minn hekk il-mi]uri de/i]i mill-UE fil-konfront ta’ dawk i]-]ew; pajji]i kienu diskussi u approvati wara diskussjoni fil-Parlament.

Fid-dawl tal-istqarrija talPrim Ministru, kemm il-Kap tal-Oppo]izzjoni Lawrence Gonzi kif ukoll il-Prim Ministru Joseph Muscat qablu u enfasizzaw li dokumenti li ppubblikat l-UE wara st[arri; fil-fond tas-sitwazzjoni ekonomika f’pajji]na, jikkonfermaw li l-politika li mexa biha l-Gvern pre/edenti wasslet g[al sitwazzjoni li permezz tag[ha l-qasam bankarju f’pajji]na hu sod [afna. Ma g[andux jkun hemm l-ebda dubju dwar din il-po]izzjoni li ;iet ikkonfermata kemm-il darba minn rapporti diversi tal-UE. Il-Kap tal-Oppo]izzjoni Lawrence Gonzi qal li qed jie[u gost li l-Prim Ministru qed jikkonferma li l-Gvern sab qasam bankarju finanzjarju b’sa[[tu.

Su;;etti o[ra trattati filmistoqsijiet li saru wara listqarrija minn Deputati o[ra fosthom ?ensu Galea u Claudette Buttigieg kienu

rigward l-interconnector talener;ija u l-pipeline tal-gass mal-qafas tal-UE kif ukoll dwar il-programmi ta’ ta[ri; u pro;etti g[all-[olqien taxxog[ol g[a]-]g[a]ag[ u nisa.

L-ekonomija ta’ pajji]na hi b’sa[[itha u tista’ tissa[[a[ iktar permezz ta’ iktar xog[ol ta’ kwalità u iktar nies ja[dmu

Il-Prim Ministru qal li ssej[a li g[amel il-Gvern g[al interess fi pro;etti ta’ power station tal-gass mhumiex sejtellfu mill-pro;etti e]istenti tal-interconnector u l-pipeline tal-gass. Qal ukoll li g[adhom qed jitfasslu l-pjani biex ikun hemm i]jed in/entivi biex jin[olqu postijiet tax-xog[ol mal-privat.

Wara li l-Parlament Ewropew ma approvax ri]oluzzjoni rigward il-Ba;it Ewropew g[as-seba’ snin li ;ejjin, il-Prim Ministru qal li kellu l-assigurazzjoni li ssomma ta’ €1.128 biljun negozjata mill-Gvern pre/edenti mhux se tonqos.

Min[abba li g[addej i]-]mien, jekk ma jintla[aqx qbil flimmedjat, id-differenza tista’

tkun li l-ba;it Ewropew isir sena b’sena, minflok wie[ed ta’ seba’ snin. I]da dwar dan u dwar l-ener;ija mistenni jsir summit Ewropew ie[or f’Mejju li ;ej.

Intant fl-istqarrija ministerjali, il-Prim Ministru Joseph Muscat qal li pajji]na, b[al kwazi t-totalità tal-Istati Membri o[ra, huma fuq inna[a tas-sens komun - fejn ittkabbir u l-konsolidament fiskali ma jeskludux lil xulxin, imma jmorru flimkien biex lEwropa to[ro; mit-taqlib ekonomiku li g[addiet minnu fl-a[[ar snin.

Il-Prim Ministru sa[aq li lGvern se jkompli jibni fuq ittajjeb li sar mill-Gvern pre/edenti biex pajji]na j]omm l-istabbiltà ekonomika li kellu sal-lum.

Hu qal li l-ekonomija ta’ pajji]na hi b’sa[[itha u tista’ tissa[[a[ iktar permezz ta’ iktar xog[ol ta’ kwalità u iktar nies ja[dmu, inklu] ]g[a]ag[ u nisa. Dan iwassal g[al tis[i[ ta’ setturi ekonomi/i li l-Unjoni Ewropea g[adha sal-;urnata tal-lum issostni fuqhom, ji;ifieri parte/ipazzjoni ikbar fid-dinja tax-xog[ol u tis[i[ tal-pensjonijiet.

Joseph Muscat stqarr li lkwistjoni tal-qg[ad fost i]]g[a]ag[ hi wa[da li g[andha

tkun indirizzata anke f’pajji]na, minkejja li ssitwazzjoni mhix fil-livelli ta’ pajji]i o[rajn. Hu jemmen i]da li jekk niffukaw fuq din l-isfida pajji]na jkollu opportunità jikber iktar.

Il-Prim Ministru stqarr li ledukazzjoni u t-ta[ri; huma /entrali fil-;lieda kontra lqg[ad fost i]-]g[a]ag[ biex jinkisbu iktar [iliet u jg[aqqdu iktar mad-dinja taxxog[ol. Il-Kummissjoni Ewropea ressqet il-proposti tag[ha fl-isfond tan-negozjati li qed isir dwar ir-regolament dwar il-Fond So/jali Ewropew biex l-inizjattiva Garanzija g[a]-]g[a]ag[ tibda ta[dem b’mod effettiv sal-1 ta’ Jannar 2014.

Fl-istess waqt g[andha titkompla l-[idma biex ti]died il-parte/ipazzjoni tan-nisa fissuq tax-xog[ol, jitnaqqas ilqg[ad fit-tul u naraw li iktar persuni akbar fl-età jibqg[u fl-impjieg jew jer;g[u jibdew ja[dmu.

Il-Prim Ministru laqa’ b’sodisfazzjon ukoll punt ie[or li l-Gvern iqisu importanti [afna g[allg[anijiet ekonomi/i ta’ Malta u tal-Unjoni Ewropea. Hu qal li d-diskussjoni dwar ittnaqqis tal-burokrazija u regolamentazzjoni ]ejda hi fuq l-istess linja ta’ [sieb li biha ;ie elett dan il-Gvern.

It-tnaqqis tal-pi] tarregolamentazzjoni iwassal g[al kompetittività a[jar. Dan kien diskuss anke b’mod partikolari fil-konfront ta’ regolamentazzjoni g[annegozji ]-]g[ar. Kien hemm qbil li jkun hemm simplifikazzjoni tarregolamentazzjoni fuq ba]i ta’ Unjoni Ewropea imma anke fuq ba]i nazzjonali.

Il-Prim Ministru tenna minn dak li [are; bl-aktar mod /ar minn rapport talKummissjoni Ewropea stess, ji;ifieri li l-qag[da tasservizzi finanzjarji, b’mod partikolari l-banek, f’pajji]na hi wa[da b’sa[[itha.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

Parlament 9

Id-dejn se jkompli ji]died “Id-dejn se jkompli ji]died”. Dan qalu Edward Scicluna, il-Ministru tal-

Finanzi waqt dibattitu dwar lAbbozz ta’ Li;i li jimplimenta l-Mi]uri talEstimi tal-Ba;it fl-istadju tatTieni Qari.

Il-Ministru Scicluna sa[aq li sakemm ikun hemm ]bilan/, id-dejn tal-pajji] ma jistax jonqos. Hu qal li l-mira tal-Gvern hi li dejjem inaqqas l-i]bilan/ biex eventwalment jasal f’po]izzjoni li jibda jonqos id-dejn.

Edward Scicluna spjega li biex ikun hemm kontinwità, il-Gvern g[a]el li japprova lBa;it ippre]entat mill-Gvern pre/edenti biex il-pajji] ma jg[addix minn ]mien ta’ in/ertezza. Hu spjega ddiversi oqsma tal-Ba;it u lmi]uri li huma proposti flistess Ba;it.

Id-Deputat Nazzjonalista Tonio Fenech qal li fissustanza n]amm il-qafas talBa;it kif ippre]entat f’Novembru li g[adda.

Tonio Fenech qal li lOppo]izzjoni qatt ma qalet li l-Ministru tal-Finanzi rran;a /-/ifri tal-finanzi biex jipprova jpin;i ]bilan/ filfinanzi tas-sena li g[addiet.

Id-Deputat Nazzjonalista qal li fl-g[eluq tal-finanzi tas-

Sakemm ikun hemm ]bilan/, id-dejn tal-pajji] ma jistax jonqos

sena li g[addiet ma jistax ma jqisx is-sistema tal-accruals.

Il-Ministru tal-Finanzi se jsib quddiemu sitwazzjoni fejn ma jkunx jista’ jissodisfa t-talbiet kollha tal-Ministri l-o[ra sew fit-tfassil tal-Ba;it kif ukoll matul is-sena g[al xi pro;etti li jkunu jridu jsiru.

Fl-a[[ar tas-sena l-Ministri jersqu bis-sistema tal-accruals ji;ifieri jie[du kont bejn idd[ul u dak li jkun g[adu dovut lilhom.

Tonio Fenech qal li ma jifhimx dak li qal il-Ministru tal-Finanzi meta sostna li hu

kkalkulat d[ul inqas millbolla tas-sigurtà. Jistenna li jkun hemm revi]joni finnefqiet ta’ kull Ministeru biex ikun jista’ jara fejn jista’ ja;;usta n-nefqiet [alli jittie[du l-mi]uri korrettivi biex il-miri stabbiliti ma jintilfux.

Jekk mhux se jittie[du lmi]uri korrettivi minn issa, issitwazzjoni se jkollha effett fuq l-i]bilan/ fis-snin li ;ejjin.

Tonio Fenech baqa’ filpussess tal-Kamra meta lParlament jiltaqa’ llejla.

{idma mill-Gvern kontra l-qg[ad Fl-a;;ornament tas-seduta tal-biera[ idDeputat Laburista Chris Agius qal li l-Gvern pre]enti se jsib soluzzjoni g[all-problema talqg[ad, tax-xog[ol prekarju u tal-faqar f’pajji]na.

Hu tkellem dwar is-sitwazzjoni tal-qg[ad u qal li fi Frar li g[adda kienet re;istrata ]ieda fin-numru ta’ persuni jfittxu x-xog[ol. Qal ukoll li din i]-]ieda kienet ilha sse[[ g[al dawn l-a[[ar tliet snin.

Minbarra dawk li jirre;istraw, hemm o[rajn li ma jirre;istrawx, jew g[ax qatg[u qalbhom, jew g[aliex [adu skema ta’ rtirar. Ma’ dawn hemm ukoll o[rajn li ja[dmu fil-prekarjat. Il-

Gvern hu impenjat li jag[ti d-dinjità lil kull min irid ja[dem u li jeqred il-prekarjat.

Id-Deputat Laburista qal li kien hemm ukoll tnaqqis fil-produzzjoni. Dawn huma sinjali li lekonomija bdiet ti/kien. Tkellem ukoll dwar /ifri li juru l-persuni f’riskju ta’ faqar. Sostna li dawn i/-/ifri juru ]ieda f’livelli og[la minn [afna pajji]i tal-UE. Ta /ifri wkoll dwar li]bilan/ u d-dejn tal-pajji].

Tkellem ukoll id-Deputat Laburista Anthony Agius Decelis li tkellem dwar it-twemmin tieg[u li Malta tkun ta’ kul[add fejn skont hu spi//a l-kliem ta’ distinzjoni ta’ kuluri u ta’ differenzi fuq twemmin politiku.

Nominati l-membri tad-delegazzjoni g[all-Kunsill tal-Ewropa Il-Parlament approva nnomina tal-Membri Parlamentari li se jkunu qed jirrappre]entaw lillParlament Malti g[allKunsill tal-Ewropa.

Id-Deputat Laburista Joe Debono Grech se jkun ilKap tad-Delegazzjoni filwaqt li d-Deputat

Laburista Deborah Schembri u d-Deputat Nazzjonalista Beppe Fenech Adami huma ]]ew; membri l-o[ra.

Id-Deputati Laburisti Michael Falzon u Deo Debattista u d-Deputat Charlo Bonnici huma lmembri sostituti.

Ebda inga;; ta’ konsulenti fil-Ministeru tas-Sa[[a Ma kien hemm ebda inga;; ta’ konsulenti fil-Ministeru tas-Sa[[a mit-12 ta’ Marzu sal-lum. Dan ikkonfermah Godfrey Farrugia, il-Ministru g[as-Sa[[a bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Joe Cassar.

Pro;ett ta’ toroq fil-G]ira Ir-rotta tal-link road bejn il-junction tat-tankijiet tal-gass u Manoel Island, kienet ;iet iddeterminata fil-Pjan Lokali g[at-Tramuntana tal-Port il-Kbir, li kien ;ie approvat f’Lulju 2006.

Dan qalu Joe Mizzi, il-Ministru g[at-Trasport u lInfrastruttura bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Laburista Charles Buhagiar.

L-iskema MicroCredit L-iskema tal-MicroCredit (mag[rufa a[jar b[ala JEREMIE) hi amministrata mill-Bank of Valletta u mhux mill-Malta Enterprise li m’g[andhiex informazzjoni dwarha.

Dan qalu Chris Cardona, il-Ministru g[all-Ekonomija, lInvestiment u Intrapri]i }g[ar bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Jason Azzopardi.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

10 Opinjoni

INTERMEZZ MONDJALI Rassenja kulturali internazzjonali

Mit-teatru u l-poe]ija g[ar-ritwali reli;ju]i tat-triq Kollox juri li g[adha te]isti fostna estetika mnebb[a mill-Kristjane]mu, kif jixhdu l-letteratura u t-teatru kif ukoll il-bosta ritwali tat-triq.

Dak li mmarka d-differenza bejn l-estetika romantika f’Malta u l-fattizzi post-Indipendenza kien /ar. Il-poeti tal-epoka tal-Indipendenza wasslu g[all-waqg[a tal-ordni tradizzjonali.

L-influwenzi tag[hom kienu definiti sew, mirRinaxximent ta’ San Francisco salE]istenzjali]mu, mill-Poeti Beati salKonfessjonalisti u l-Letteratura tar-Rabja.

L-il[na l-;odda f’Malta F’Malta, l-il[na l-;odda bdew jissej[u ‘moderni’, imma fil-fatt, l-influwenzi tag[hom kienu postmoderni. Meta fl-Amerika [ar;et lantolo;ija New American Poetry, bis-sehem ta’ erbg[a u erbg[in poeti ;odda, il-kitba kienet tkopri l-produzzjoni ta’ bejn l-1945 – 1960. U kienet di;à tissejja[ postmoderna.

Din hi osservazzjoni li g[ad trid ti;i studjata u analizzata, g[ax fil-fatt jidher li l-poe]ija lokali kienet qed taqbe], inkonxjament, mittradizzjonali]mu romantiku dritt g[allpostmoderni]mu. Li hu /ert hu li kien hemm qasma radikali bejn l-estetika konvenzjonali u dik moderna jew postmoderna.

Issa, fil-bidu tat-tieni de/ennju tas-Seklu 21, m’huwiex daqshekk fa/li li tiddifferenzja bejn lidjoma tal-poe]ija tas-sittinijiet u dik li qed tinkiteb illum. It-temi baqg[u jitrikkbu, anki dawk ta’ ispirazzjoni Kristjana, g[alkemm l-istil kontemporanju donnu qed ifittex kompromess bejn il-postmodern u skemi neo-klassi/i, fosthom it-teknika tal-endekasillabu.

Biex naslu g[al mi]ura ta’ koerenza tematika u stilistika forsi nistg[u ng[idu li lpostmoderni]mu f’Malta, kif esti] minn dik li lkritiku Charles Briffa jsej[ilha n-Next Generation, qed jag[mel kon/essjonijiet dwar elementi kemm tradizzjonali kif ukoll moderni.

Is-sehem ta’ Marshall Wie[ed mill-poeti important tas-snin sittin hu Albert Marshall. Kien wie[ed mill-pijunieri li beda jesperimenti bil-vers projettiv u fost diversi awturi tal-;enerazzjoni tieg[u li u]aw it-teatru b[ala medium estetiku#propagandist.

Il-propaganda kienet l-aktar fuq livell “morali” u b[al fil-ka] tal-letteratura, qatt ma tbieg[det wisq mit-ta[ri; fid-duttrina Kattolika li [adu fi tfulithom u f’]g[o]ithom bikrija. Niftakru li wie[ed mill-esperimenti importanti ta’ Marshall fis-snin sittin#sebg[in kien sewwasew ibba]at

Mario Vella, bil-formazzjoni tieg[u Teatru Henri Dogg li kellhom g[anijiet o[ra, aktar politi/i, addirittura Marxisti li fis-snin sebg[in kienu pproponew vi]joni aktar attiva u aktar relevanti g[as-sitwazzjoni so/jali f’Malta ta’ dak i]-]mien

minn Mario Azzopardi marpardi@maltanet.net

L-estetika mnebb[a mill-Kristjane]mu g[adha te]isti fostna

fuq il-Fawst ta’ Goethe-Marlowe, klassiku ta’ xe[ta g[al kollox Kristjana.

Marshall bena l-produzzjonui tieg[u fuq l-istil tat-Teatru Fqir tar-re;ista (Kattoliku) Pollakk, Gerzi Grotowski. Dan ir-re;ista#teorista kien spi//a biex jiddikkjara li ma kienx g[adu jemmen fit-teatru b[ala tali u kien irtira biex jo[loq “it-teatru qaddis”, fejn l-atturi jfittxu lilhom infishom fi spe/i ta’ spiritwalità, fi]ika u meditattiva.

Kien hemm o[rajn, b[ar-re;ista Mario Vella, bil-formazzjoni tieg[u Teatru Henri Dogg li kellhom g[anijiet o[ra, aktar politi/i, addirittura Marxisti li fis-snin sebg[in kienu pproponew vi]joni aktar attiva u aktar relevanti g[assitwazzjoni so/jali f’Malta ta’ dak i]-]mien.

Kompetenza sal-lum il-;urnata Fil-ka] ta’ Marshall baqa’ jibg[at sinjali qawwija tal-kompetenza letterarja#teatrali sal;urnata tal-lum. Dan l-a[[ar re;a’ ppre]enta ru[u b’sett ta’ poe]iji de/i]ament ;odda u li ma jag[mlu l-ebda kompromess mal-passat.

Fih hemm l-ansjetà tad-“dekostruzzjoni ming[ajr rikostruzzjoni”, fejn anki l-elementi naturali jid[lu f’kompli/ità mieg[u, hu u jfittex sa[ansitra l-iskrittura femminili biex jafferma lidentità tardiva tieg[u.

F’dan is-sens, Marshall hu interessanti f’din ilfa]i tieg[u tal-Late Style, fejn hemm pronunzjata l-ossessjoni bil-finalità.

Imma aktar minn hekk, fit-teatru dan l-awtur re;sta re;a’ [alla jippenetraw motivi mnebb[in millKattoli/i]mu, inklu]i versi s[a[ Latini u simboli]mu Kristjan, e]empju l-mag[mudija, le]or/i]mu u s-sagrifi/ju (imlaqqa’ mal-[sieb Buddist kif rajna proprju dan l-a[[ar fid-dramm tieg[u L-Indemonjati fitTeatru Manoel.

Ir-ritwal tat-triq

Interessanti li dan il-[sieb Kattoliku inebba[ anki ‘l-;enerazzjoni ta’ wara Marshall u s[abu tas-snin sittin. E]empju, l-a[[ar dramm ta’ Clare Azzopardi (In-Nisa Maltin jafu xi Jridu) ji]vol;i f’kappella mitluqa u jipproponi ritwal (u ssagrament tal-qrar) fejn in-nisa qed jipprotestaw kontra s-sistema patrijarkali li ddominat lil Malta b[alma ddominat pajji]i o[ra Kattoli/i filMediterran.

Fost l-o[rajn, in-nisa f’dan id-dramm qed ja;ixxu kontra d-dittatura ortodossa li jridu jirreferu [tijiethom lir-ra;el f’konfessinarju.

Ta’ min jirrifletti wkoll dwar l-insistenza rritwali-reli;ju]a li hemm manifesta fil-bosta e]empji ta’ teatru tat-triq. Fil-mixja g[all-G[id g[al din is-sena re;a’ kien hemm kwantità kbira ta’ spettakli marbutin mal-Passjoni ta’ Kristu.

Eluf jie[du sehem f’dawn l-ispettakli u w[ud minnhom (ewlieni fosthom l-ispettaklu annwali tal-kumpanija Dwal :odda fil-G[arg[ur) jorbtu l-poezija mal-Evan;elju u l-messa;; kontemporanju, minbarra l-pre]entazzjoni konkreta ta’ dak li llum, barra minn Malta, qed jissejjah “teatru profetiku”.

I]da biex nag[laq b’Marshall, fih hemm pre]enti mhux biss is-simulacrum dwar listramberija tal-[ajja reali, imma hemm ukoll listqarrija tieg[u li tista’ sservi ta’ bandalora estetika kontra l-populi]mu r[is u kummer/jalizzat ta’ ]mienna, anki fl-isfera letterarja nfisha .

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

Opinjoni 11 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, Il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt

L-EDITORJAL

Daqqa g[all-edukazzjoni Li ti]ra’ llum biex tgawdi aktar frott g[ada, hu prin/ipju fundamentali li fuqu l-bniedem bena l-avvanz kbir li g[amel tul l-a[[ar ftit sekli. Dan hu li jfisser l-investiment: il-bidwi li ma jikolx dak kollu li jag[tih ir-raba’, imma j]omm l-a[jar [alli ji]irg[u g[as-sena ta’ wara; is-self employed li l-qlig[ ma jonfqux kollu imma jerfa’ bi//a [alli jkun jista’ jkabbar; i]]ag[]ug[ li jinvesti fih innifsu bl-istudju biex jirnexxi aktar ’il quddiem.

Investiment qawwi fl-edukazzjoni fl-a[[ar snin Pajji]na f’dawn l-a[[ar snin kien qed jinvesti [afna – fin-negozji, fl-infrastruttura, fit-turi]mu –

investiment li jfisser li g[ada nistg[u nipprodu/u aktar u a[jar mil-lum. U l-aqwa investiment li kienu qed jag[mlu gvernijiet Nazzjonalisti kien fl-edukazzjoni. G[ax bl-edukazzjoni, il-bniedem mhux biss jil[aq potenzjal aqwa fix-xog[ol, imma wkoll fl-oqsma l-o[rajn tal-[ajja – fil-mod kif jg[ix u jgawdi [ajtu.

Gvernijiet Laburisti fissru di]investiment

B’xorti [a]ina, gvernijiet Laburisti dejjem naqqsu l-investiment fl-oqsma tista’ tg[id kollha, u l-qasam tal-edukazzjoni bata [afna

ta[t gvernijiet Laburisti. Il-Gvern Laburista fl1987 mhux ma [alliex infrastruttura tajba, imma ma [alliex infrastruttura. Fl-24 sena milla[[ar 26, gvernijiet Nazzjonalisti investew bilkbir fl-oqsma kollha, u spe/jalment fledukazzjoni.

Issa re;a’ g[andna Gvern Laburista li [afna ttamaw li forsi jkun differenti minn dawk li kienu spi//aw 26 sena ilu u 15-il sena ilu.

Imma intervista mal-Ministru tal-Edukazzjoni Evarist Bartolo fuq ix-xandir pubbliku g[arrqet din it-tama. {afna kienu qed jittamaw u jemmnu li l-Partit Laburista fil-Gvern se jkompli jibni fuq dak li jsib – u fil-qasam taledukazzjoni sab pedamenti sodi u pjan u programm nazzjonali li kien qieg[ed jirnexxi, jitwettaq u jag[ti r-ri]ultati. {afna forsi, lanqas biss kienet tg[addilhom mill-kurituri ta’ mo[[hom li l-Gvern ;did Laburista ma kienx se jkompli jibni skola ;dida kull sena, jew li jbiddel id-direzzjoni ta’ investiment fi skejjel ;odda u state of the art.

Il-Ministru Evarist Bartolo qal li ried jag[ti a[bar. Wara [afna spjegazzjoni u tag[limiet li pprova jag[ti l-Ministru Bartolo biex jasal g[all-a[bar, fl-a[[ar ]ellaq l-a[bar li mhux se jkompli bil-programm ta’ bini ta’ skola ;dida kull sena li ilu g[addej g[al dawn l-a[[ar [ames snin u li kellu jkompli fil-[ames snin li ;ejjin.

Evarist Barolo jag[ti a[bar

… investiment fl-aqwa skejjel, le

Il-;img[a li g[addiet, i]da, il-Gvern ;did Laburista beda j]ellaq ftit mill-[sibijiet tieg[u u li huma ’l bog[od mill-impressjoni li kien ta qabel l-elezzjoni ;enerali.

€93 miljun fi bwiet in-nies tal-Ministeri, iva...

G[all-Gvern Laburista, ir-rekord ta’ Ministeri u ta’ pagi g[an-nies f’dawn il-Ministeri – ji;ifieri nefqa ta’ €93 miljun fuq [ames snin g[al ;o bwiet in-nies tal-Ministeri – dik iva.

Imma investiment fl-aqwa skejjel g[allistudenti Maltin – dak le. Il-Gvern Laburista qieg[ed isib l-isku]i. Qieg[ed iwa[[al f’[afna affarijiet. Il-verità hi li jekk ma jkunx hemm irrieda politika, il-programm ta’ bini ta’ skejjel ;odda ]gur li jit[alla fuq l-ixkaffa. Iwarrbuh. U jippruvaw inessuh b’elf [aga u b’elf sku]a o[ra.

Din hi l-ewwel daqqa g[all-investiment millGvern Laburista t’issa. U hi daqqa doppja, g[ax hi daqqa g[all-aqwa investiment, daqqa g[alledukazzjoni.

Blatter u l-FIFA Taqra u tisma’ allegazzjonijiet tant serji fuq il-log[ba tal-futbol u li [afna partiti huma rran;ati li onestament t[oss li wasalna fi stat li titlef kull fidu/ja f’dan l-isport tal-massa. Donnu li l[mie; u korruzzjoni jiddominaw kullimkien.

Bejn il-[a]in u t-tajjeb Nifhmu li l-[a]in jag[mel aktar [oss mill-opri tajba.

?erti a[barijiet negattivi jikkundizzjonaw lil miljuni ta’ nies waqt li l-membri talmedia jixxalaw g[aliex huma /erti li ‘a[barijiet negattivi jinbieg[u ferm aktar’.

Issa sirna nafu wkoll li lFBI qed tinvestiga korruzzjoni fil-FIFA u x’kien

sar qabel l-elezzjoni ta’ Blatter b[ala President.

Tisma’ bil-praspar ta’ Chuck Blazer minn New York li b[ala Segretarju talConcafaf, il-federazzjoni li tie[u [sieb il-futbol flAmerika ?entrali u ta’ Fuq u l-Karibew t[allas miljuni kbar ta’ dollari (xi $15m) barra ssalarju.

X’kienet ir-ra;uni? Frodi?

Jew li Jack Warner, li kien vi/i President tal-FIFA u ]gur li g[amel ]mien Ministru responsabbli mis-sigurtà f’pajji]u, Trinidad u Tobago wkoll kien imda[[al. Jew li Mohammed Bin Hamman mill-Qatar li kien imke//i mill-FIFA fl-2011 talli pprova jxa[[am li xi uffi/jali

Hemm b]onn aktar fa/ilitajiet u attrezzaturi, propaganda g[at-ta[ri;, aktar g[alliema kwalifikati u sforzi biex ji]diedu dejjem in-numri ta’ parte/ipanti fil-qasam sportiv

mill-federazzjoni tal-Karibew biex jivvutawlu g[all-[atra ta’ President tal-FIFA! Dawn stejjer mill-passat ri/enti... ]velati regolarment mill-kittieb Sko//i] Andrew Jennings.

Qrajna wkoll fuq ka]i o[ra li ma konniex nemmnu li jsiru. Skont referee Tork, Ahmed Cakar, anki l-poloz tal-kwarti tal-finali ta/Champions League li saru f’Marzu saru /erti bu]ullotti biex ‘il-kbar’ jevitaw lil xulxin, kif fil-fatt ;ara.

F’pajji]na wkoll F’pajji]na m’a[niex neqsin minn dawn il-praspar u lg[ajdut matul is-snin. Wie[ed japprezza x-xog[ol delikat li

qed jag[mlu Norman Darmanin Demajo, Bjorn Vassallo u l-Kummissjoni ma[tura biex tissorvelja lintegrità tal-log[ba.

U g[andhom ji;u mfa[[ra u apprezzati g[all-impenji kontinwi tag[hom. Mhux kul[add ver;ni u jilg[ab g[all-;ie[ tal-isport u tallog[ba li miljuni madwar id-

dinja jsegwu b’akkanitament kbir. Hemm numru kbir ta’ skandli u log[biet irran;ati kullimkien u f’pajji]na mhux l-anqas.

Insemmu l-ka] ta’ Kevin Sammut mist[arre; millUEFA wara li xi snin ilu filQorti ta’ Bochum ;iet ]velata l-korruzzjoni fil-partita Norve;ja-Malta fl-1 ta’ :unju 2007 meta ]ew; Kroati Marijo Cvertak u Ante Spina li rran;aw ir-ri]ultati ta g[exieren ta’ partiti u li g[amlu qlig[ ta’ €3.5m.

Apparti li we[lu [ames snin u nofs [abs, u dde/i]joni li t[abbret xi jiem ilu li erba’ plejers, Gejtu Spiteri, Julien Briffa u l-a[wa Jermain u Chris Brincat li kollha ;ew sospi]i g[al g[omorhom.

Dawn li nqabdu. Nifhem li hemm [afna aktar ka]i ta’ korruzzjoni li jew li ma ;ewx ippruvati jew baqg[u mistura.

Insa[[u l-kultura tan-nar

B[alma ktibt [afna drabi dan il-qerq qatt ma jista’ ji;i kkontrollat totalment. Irridu li

Minn Tony Formosa (eks kow/ Nazzjonali)

t-tfal tag[na ji;u indottrinati bil-valuri veri tal-isport u nibdew intambru fl-iskejjel tag[na li l-isport hu sabi[, jipprovdi opportunitajiet ta’ [biberija , e]er/izzju, sa[[a u rispett fost [afna aspetti po]ittivi o[ra.

Hemm b]onn aktar fa/ilitajiet u attrezzaturi, propaganda g[at-ta[ri;, aktar g[alliema kwalifikati u sforzi biex ji]diedu dejjem in-numri ta’ parte/ipanti fil-qasam sportiv.

Mhux bil-paroli li smajt [afna matul is-snin, i]da bilfatti li ma tantx rajt fl-istess snin.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

12 Opinjoni

Il-Partit Nazzjonalista jag[mel l-istorja anke mill-Oppo]izzjoni Aktar minn xahar wara rri]ultat tal-Elezzjoni :enerali, g[adni niltaqa’ ma’ diversi Nazzjonalisti li g[adhom imwe;g[in bit-telfa li ;arrabna. Kul[add jg[id tieg[u u kul[add jag[ti r-ra;unijiet g[alfejn il-PN tlifna l-elezzjoni.

Nemmen li kull ra;uni hi valida u f’dan il-mument partikulari kull membru fil-partit g[andu jag[ti widen g[al dak li qed jg[id il-poplu, kemm jekk huma tesserati anke jekk m’humiex. Il-PN g[andu jisma’ lil kul[add sabiex jifhem e]att x’;ara u g[alfejn.

Jien wie[ed minn dawk li nemmen li fil-PN kul[add irid jerfa’ r-ri]ultat ta’ din it-telfa, mill-i]g[ar wie[ed sal-og[la persuna però fl-istess waqt kul[add huwa validu u kul[add g[and g[andu kontribut x’jag[ti fil-partit tag[na.

F’dan il-mument hu importanti li kul[add jg[in biex ilpartit jer;a’ jqum fuq saqajh u fl-iqsar ]mien possibbli ner;g[u nsiru partit politiku b’sa[[tu u oppo]izzjoni serja li tassew t[ares l-interess nazzjonali aktar milli l-interess parti;jan.

Fid-dawl ta’ dan il-fatt bilfors irrid nifra[ lill-Kap talOppo]izzjoni Lawrence Gonzi g[ad-diskors e//ellenti li g[amel nhar it-Tnejn tal;img[a l-o[ra fil-Parlament hekk kif g[all-ewwel darba fl-istorja parlamentari, il-Gvern u l-Oppo]izzjoni ivvotaw favur Ba;it.

Dan huwa l-istess Ba;it li tressaq mill-Gvern Nazzjonalista f’Novembru li g[adda g[ajr g[al mi]ura wa[da; l-istess Ba;it li i]da lPartit Laburista floppo]izzjoni g[a]el li ma jivvutax g[alih g[aliex [ares lejn l-interess personali tieg[u aktar milli lejn l-interess nazzjonali.

Il-PN, ftit ;img[at biss wara li tilef l-elezzjoni, ]amm

minn Christian Micallef Vi/i Sindku tal-Belt Valletta

Fl-opinjoni ;enwina tieg[i dan g[andu jkun il-punt tattluq tal-PN biex jirriforma ru[u u sabiex [ames snin o[ra nkunu f’po]izzjoni b’sa[[itha li ner;g[u nirb[u l-Gvern.

Forward Together Nie[u din l-opportunità biex nifra[ lill-M}PN g[all-inizjattiva li [ri;na biha bil-g[an li ]-]g[a]ag[ ikunu jistg[u jsemmg[u l-opinjoni tag[hom dwar x’wassal g[ar-ri]ultat elettorali u kif Fid-diskors li g[amel dwar il-Ba;it aktar kmieni dan ix-xahar, Lawrence Gonzi wera li jibqa’ politiku b’sa[[tu u rispettat minn kul[add sa[ansitra anke minn Laburisti li f’dawn l-a[[ar jiem iltqajt mag[hom u japprezzaw il-[idma g[aqlija u responsabbli li biha mexxa lil pajji]na g[al disa’ snin s[a[

l-interess nazzjonali qabel kull interess ie[or u g[a]el li jivvota mal-ba;it imressaq mil-Gvern Laburista.

Il-PN jibqa’ konsistenti dejjem u kullimkien i]da l-PL jivvota kif jaqbel lilu u skont i/-/irkostanzi tal-;urnata.

G[aldaqstant li f’dan ilmument il-PN g[adu ta[t it-telfa ta’ xahar ilu, fil-Parlament il-PN jibqa’ partit b’sa[[tu u oppo]izzjoni serja li jikteb l-istorja politika ta’ pajji] fil-po]ittiv.

Fuq kollox, wara li smajt lil Lawrence Gonzi jitkellem ma nistax ma nfa[[arx l-abbiltajiet ta’ dan ir-ra;el li minkejja li [are; tellief f’din l-elezzjoni, jibqa’ politiku b’sa[[tu u rispettat minn kul[add sa[ansitra anke minn Laburisti li f’dawn l-a[[ar jiem iltqajt mag[hom u japprezzaw il-[idma g[aqlija u responsabbli li mexxa lil pajji]na g[al disa’ snin s[a[.

Nitg[allmu mill-i]balji tag[na

Jien wie[ed minn dawk li nemmen li f’dawn l-a[[ar snin, partikularment f’dawn la[[ar [ames snin, il-PN wettaq ;id kbir f’pajji]na.

Il-PN mill-gvern wettaq riformi kbar li [allew il-;id mixtieq f’partit li kien kapa/i jag[mel il-bidla mixtieqa skont i]-]minijiet tal-lum.

Ir-reb[a Nazzjonalista tal1987 kienet l-aqwa [a;a li setg[et ti;ri lil dan il-pajji] g[aliex b’Eddie Fenech Adami fit-tmum tan-nazzjon tag[na, Malta wettqet bidliet ne/essarji li mexxewna g[al kisbiet importanti.

Sal-2013 il-PN kompla jag[mel id-differenza filpo]ittiv i]da nemmen li ma bqajniex vi/in in-nies kif konna mag[rufin li nag[mlu.

Wettaqna ;id kbir i]da tlifna l-aktar [a;a importanti, ilkuntatt dirett mal-poplu.

Fid-dawl ta’ dan il-fatt nemmen li f’dan il-mument partikulari, anke fir-run up g[all-[atra ta’ Kap ;did talPN, il-partit g[andu jer;a’ jistabbilixxi kuntatt a[jar mattesserati u dawk li m’humiex biex nifhmu a[jar x’inhu lmessa;; li qieg[ed jg[addilna l-elettorat. Ikun ]ball kbir jekk nag[lqu widnejna u ma nifhmux dak li l-poplu qed jg[id. Biex tassew inkunu lpartit tal-poplu rridu nag[tu widen u importanza aktar talfehma pubblika.

dawn jistg[u jikkontribwixxu g[at-ti;did fi [dan il-PN. Moving Forward Together hija t-tema ta’ seminar mifrux fuq jumejn bil-g[an li kull ]ag[]ug[ jg[id tieg[u u sabiex aktar ]g[a]ag[ jersqu lejn il-partit sabiex jag[tu daqqa t’id fil-pro/ess ta’ ti;did.

Nistqarr mag[kom li wara r-ri]ultat tal-Elezzjoni :enerali iltqajt ma’ diversi ]g[a]ag[ validi li huma lesti li jibdew jag[tu kontribut dirett fil-PN g[all-ewwel darba.

Il-PN g[andu jifta[ il-bibien tieg[u bera[ u g[al kul[add biex flimkien ner;g[u nibdew niksbu l-fidu/ja tal-elettorat.

F’dan il-mument hu importanti li kul[add jg[in biex il-partit jer;a’ jqum fuq saqajh u fl-iqsar ]mien possibbli ner;g[u nsiru partit politiku b’sa[[tu u oppo]izzjoni serja li tassew t[ares l-interess nazzjonali aktar milli l-interess

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

Ittri 13

Attenti min-nasbiet ta’ Muscat

Innutajt Sur Editur, {adt pja/ir nisma’ li qed isiru arran;amenti biex ittrasport tal-Arriva jkun a[jar.

Ikun bi]]ejjed kieku jin]ammu l-[inijiet tattrasport kif jidhru miktuba fuq tant karti volanti u fittabelli ta’ fuq l-istages.

Ikun xieraq li jkollna servizz g[all-Birgu filpjazza jew fix-xatt fejn jid[lu tant coaches.

Irrid ukoll ni;bed lattenzjoni tal-Kunsill ta’ Bormla dwar il-;nien li hemm qrib l-uffi//ju tag[hom, dak il-;nien imsemmi Santa Margerita, sewwasew qrib it-terminus.

Huwa g[ajb l-istat ta’ dan il-;nien bil-[sarat li ;arrab bil-vandali]mu sa mill-bidu li sar.

Anke t-tabella kbira li turi pjanta tat-tlett ibliet, xi bravu kisser il-pjanti ta’ dik tal-Birgu u dik tal-Isla.

G[ajb li l-kameras li suppost jg[assu ma jirnexxilhomx jaqbdu lidejn tal-vandali.

Ng[id ukoll [ajr li mill;did rajna l-kwadri mqieg[da mill-;did ta[t ilmina tad-d[ul tal-Birgu.

Lorenzo Zahra

Il-Birgu

Sur Editur, Fir-re;imi awtoritarji l-ewwel vittma minn dejjem kienet il-midja [ielsa. Fi ]mienna dan qed ikun dejjem aktar diffi/li min[abba l-avvanzi tal-mezzi tal-komunikazzjoni, b[all-internet u smartphones.

Dan xorta wa[da, però, ma jaqtax qalb id-despoti jew dawk [erqana li jsiru hekk, u qed jirrikorru g[al metodi aktar fini ta’ qerq.

Fl-okka]joni tal-ftu[ tal-Parlament il;did sar [afna fta[ir kif kien intla[aq ftehim dwar kif it-tliet stazzjonijiet ewlenin kellhom jaqsmu x-xandiriet diretti tad-

diversi /erimonji tal-okka]joni.

F’[afna mumenti t-tlieta kienu qed ixandru l-istess filmati, fosthom id-diskorsi talIspeaker ;did u dak tal-President tarRepubblika.

Naturalment, b[alma jsir is-soltu, dan tal-a[[ar kien qed jaqra dak li kiteb il-Prim Ministru, imma kif rajna, kontra s-soltu, kien diskors mill-aktar parti;jan, fejn ilgvern sempli/iment irrepeta s-slogans propagandisti/i u l-kritika negattiva kontra lGvern Nazzjonalista, li l-MLP tenna tul, u anki qabel il-kampanja elettorali.

Dan intwera fuq il-mezzi kollha

televi]ivi ewlenin (b[alma jsir f’pajji]i awtoritarji), inklu] Net-Tv, l-istazzjon taloppo]izzjoni li kienet qed ti;i kritikata.

Imma l-ironija hi li fl-istess okka]joni lKap tal-PN u tal-Oppo]izzjoni g[amel diskors importanti, li però dan id-diskors ma ntweriex dirett b[al dak tal-Prim Ministru moqri mill-President!

Nittamaw li ]ball b[al dan ma jer;ax jit[alla jsir, u li l-Oppo]izzjoni tog[qod attenta li ma taqg[ax f’nasbiet b[al dawn.

Ma nafdawhomx.

J Micallef San :wann

Il-Gvern Laburista jrid jispjega Sur Editur Issa bdejna nisimg[u aktar minn fomm il-Ministri Laburisti dwar x’se jkunu qed jag[mlu, kif ukoll dak li mhux se jkunu qed jag[mlu tul din il-le;i]latura.

{assejtni sorpri] nisma’ lillMinistru Laburista talEdukazzjoni Evarist Bartolo j[abbar li l-Gvern Laburista mhux se jkun impenjat li jibqa’ jsegwi l-programm tal-Gvern

pre/edenti li jibni skola ;dida kull sena.

Il-Gvern Laburista jrid jispjega.

A Agius

{al Qormi

It-teatru tas-Sale]jani Sur Editur Din is-sena t-Teatru tas-Sale]jani ta’ Tas-Sliema baqa’ bil-bibien mag[luqin. Dan x’kien? Konna drajna li ta’ kull sta;un l-atturi Sale]jani kienu jag[mlu xi tliet rappre]entazzjonijiet li nista’ ng[id bla ma ni]balja, li dejjem kienu ta’ /ertu livell, kemm f’dawk li kienu su;;etti kif ukoll ir-re/tar tal-atturi bravi li kienu jie[du sehem fihom.

U dan qed ng[idu b’responsabbiltà, g[ax mhux darba u tnejn kont pre]enti u dejjem innutajt li kull min attenda [a gost. Allura x’;ara f’dan l-ista;un?

Tg[id tfa//ca xi stroff li ma jistax ji;i mwitti?

Jiena nappella lil kull min hu involut biex ja[dem [alli ting[eleb din id-diffikultà u fl-ista;un li ;ej jekk Alla jrid, ner;g[u nibdew naraw lill-atturi Sale]jani jag[tu s-sehem tag[hom biex iferr[u lil dawk li jattendu, l-aktar lis-sorijiet tal-Ursolini li kienu jsibu ftit tal-mistrie[ wara ;img[at ta’ [idma fost il-biki u t-twer]iq ta’ trabi u tfal li bla ma riedu sabu ruhhom f’dan l-istitut.

Don Bosco, it-teatru g[alhekk [alqu, u mhux biex jibqa’ bil-bibien mag[luqin.

Lino Grech Tas-Sliema

L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bil-posta (Ittri lillEditur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com. mt L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-deplume ma ji;ux ippubblikati.

L-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull ittra, basta j]omm il-punt tag[ha.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

14 A[barijiet ta’ Barra minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt

IL-KOREA TA’ FUQ

Ji//elebraw g[eluq snin Kim Il-Sung bit-tensjoni tonqos Il-Korea ta’ Fuq i//eleIl-Sung hu mag[ruf b[ala brat l-anniversarju mit‘l-:urnata tax-Xemx’ fost twelid ta’ Kim Il-Sung, ildan il-poplu komunista. fundatur tal-Istat komuMembri tal-Università nista, meta ma spikka lg[all-Istudji dwar il-Korea ebda theddid ;did ta’ gwerta’ Fuq f’Seoul irrimarkaw ra fil-konfront tal-Korea li l-Korea t’Isfel u l-Istati t’Isfel u l-Istati Uniti – bitUniti bag[tu messa;; inti] tensjoni anki tonqos firg[al djalogu u jidher li re;un li sa sig[at qabel ‘g[alissa’ l-Korea komukien qed jidher f’xifer nista qed twie;eb bl-istess ‘e]att’ ta’ konflitt qalil. ‘ton’.

Fl-a[[ar ;img[at ilFl-istess [in, qed jidher li Korea ta’ Fuq nfexxet l-Korea ta’ Fuq ‘[adet li f’[afna diskors aggressiv riedet’ meta ‘l-intenzjoni fir-rigward ta’ Seoul, strate;ika’ tag[ha dejjem Washington u l-:appun u kienet li tqanqal forma ta’ wara li ;ew imposti fuqha twe;iba mill-Istati Uniti u lsanzjonijiet ;odda tanKorea t’Isfel.

Nazzjonijiet Uniti b’reazL-Istati Uniti offriet itzjoni g[all-a[[ar prova ta’ ta[ditiet lil Pyongyang i]da armamenti nukleari min- Dimostranti ja[arqu xbieha tal-Mexxej bil-kundizzjoni li l-Koreani na[a tar-re;im fi komunisti jabbandunaw lKomunista tal-Korea ta’ Fuq Kim Pyongyang. ambizzjonijiet g[all-armi Jong-un waqt protesta f’Seoul Madankollu, Pyongyang (Reuters) nukleari. ilbiera[ fakkar il-101 Il-Korea ta’ Fuq sadattant anniversarju mit-twelid ta’ Kim Il-Sung b’festitag[ti importanza kbira lill-kwistjoni tan-nukval ta’ fjuri li ssemmew g[al dan l-ewwel f’linja leari u tinsisti li ma twarrab qatt g[al dan il-jedd ta’ dittaturi li ilhom imexxu l-Korea ta’ Fuq mit- – madankollu, is-Segretarju tal-Istat Amerikan twaqqif tal-Istat fl-1948.

John Kerry (li g[adu kemm ikkonkluda ]jara flFl-istess [in, u b’kuntrast g[all-[afna diskors Asja) enfasizza l-interess ta’ pajji]u g[al soluzprovokattiv tal-a[[ar jiem ‘konta l-g[edewwa’, zjoni diplomatika. l-istampa tal-Istat komunista ftit li xejn g[amlet Min-na[a tag[ha, il-Korea t’Isfel g[adha fuq referenzi g[al xi konflitt potenzjali. alert g[all-possibbiltà li l-;ar komunista jispara L-osservatur barranin, qabel, kienu qeg[din missila lejn artha u meta ‘g[adha fuq il-mejda’ jistennew parata militari kbira b[ala wirja ta’ l-offerta tal-;img[a l-o[ra min-na[a talsa[[a mir-re;im Korean u b[ala ‘messa;; lillPresident Park Geun-hye biex tid[ol f’ta[ditiet avversarji’. Dan meta l-jum tat-twelid ta’ Kim ma’ Pyongyang.

FIL-QOSOR Esperiment fil-medi/ina ri;enerattiva L-ISTATI UNITI: Ix-xjenzjati skoprew mod ie[or li jg[in biex ‘kilwa’ prodotta fil-laboratorju – almenu fil-ka] ta’ ;urdien – tiffunzjona b[al kilwa naturali u b’dan jitqies b[ala pass li jsalva l-[ajja minbarra li jnaqqas mill-[tie;a g[al donazzjonijiet ta’ organi. L-i]vilupp sadattant jistimola l-qasam tal-medi/ina ri;enerattiva li ja[seb biex jipprodu/i organi ‘li jissostitwixxu o[rajn’ u partijiet o[ra tal-;isem.

Dan meta diversi laboratorji qeg[din jikkompetu biex ji]viluppaw l-aktar metodu effi/jenti li jipprodu/i ‘l-aktar organi li ja[dmu’, u permezz ta’ teknikalitajiet futuristi/i b[al 3D printing.

Is-sil; qed idub malajr...

L-AWSTRALJA: Id-dewbien tas-sil;, matul is-sajf, fi bnadi tal-Antartika la[aq l-og[la livell g[al elf sena skont ma qalu ri/erkaturi Awstraljani u Britanni/i u fost provi ;odda taleffetti tal-global warming fuq is-sil; li jkopri l-in[awi (talAntartika) sensittivi. Ri/erkaturi mill-Australian National University u l-British Antarctic Survey li bba]aw fuq informazzjoni relevanti qalu li d-dewbien tas-sil; matul is-sajf ‘tul l-a[[ar [amsin sena’ kien g[axar darbiet aktar intensiv mis-sitwazzjoni ta’ 600 sena ilu.

Irkant ta’ kambju spe/jali L-E:ITTU: Il-Bank ?entrali tal-E;ittu bieg[ $600 miljuni lill-banek fi rkant tal-kambju spe/jali biex il-pajji] ikun jista’ j[allas g[all-qam[, il-la[am, i]-]ejt tat-tisjir u importazzjonijiet o[ra essenzjali fost l-eqqel ta’ kri]i finanzjarja. L-iskala tal-irkant, li kienet [mistax-il darba akbar mill-ammont li lBank ?entrali kien qed ibig[ waqt l-irkanti tal-kambju regolari, wera kemm hi kbira d-domanda g[al dollari, meta lE;ittu qed jikkonfronta l-kri]i ekonomika xi sentejn wara ttke//ija tal-eks President Hosni Mubarak. Min-na[a tieg[u, il-Prim Ministru E;izzjan Hisham Kandil qal li l-Gvern qed ifittex il-mezzi li jistabbilizzaw il-prezz ta’ prodotti ewlenin u li ja//ertaw ‘i/-/irkolazzjoni ta’ prodotti essenzjali g[assuq lokali’.

Qtil ie[or tal-massa IL-MESSIKU: Il-Pulizija sabu l-katavri ta’ sitt persuni mg[allqin u l-katavru mbi//er ta’ ra;el fl-in[awi ta’ Cancun, u li hu l-a[[ar ka] li jinvolvi qtil tal-massa fir-resort turistiku g[al dawn l-a[[ar ;img[at. Il-vittmi, li kienu jinkludu ]ew; nisa, instabu ;o residenza fqira u mifhum li dawn kienu traffikanti tad-droga ‘indipendenti’ ming[ajr rabtiet ma’ xi cartel (grupp kriminali) spe/ifiku. L-a[[ar rapporti qalu sadattant li l-pulizija ‘ippre]entat’ sebat ir;iel b[ala suspettati f’dan il-qtil.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

A[barijiet ta’ Barra 15 IL-GRE?JA

Se tibda tie[u r-ru[ is-sena d-die[la

L-INDONE}JA> {addiema tas-salvata;; jidhru fuq breakwater qrib id-denb tal-ajruplan tal-Lion Air qrib l-ajruport ta’ Ngurah Rai f’Denpasar f’Bali. Il-bdot tal-ajruplan, li spi//a fil-ba[ar hekk kif kien qed jipprova jin]el fl-ajruport, qal li [ass qisu l-ajruplan kien qed jitkaxkar mir-ri[ hekk kif l-ajruplan kien se jmiss mal-mitjar. (ritratt> Reuters)

IS-SIRJA

Disfatta g[ar-ribelli Truppi tar-re;im Sirjan irnexxielhom jeg[lbu r-ribelli, territorju importanti fitTramuntana tas-Sirja li kien ilu f’idejn ir-ribelli g[al dawn l-a[[ar sitt xhur.

Ir-ribelli kienu ]ammew larmata Sirjana assedjata filba]ijiet ta’ Wadi al Deif u Hamidija f’Idlib g[al dawn la[[ar xhur imma l-{add, ilforzi ta’ Assad irnexxielhom jeg[lbu l-kontroll tar-ribelli.

Is-sa[[a tar-ribelli fir-re;jun iddg[ajfet f’dawn l-a[[ar ;img[at min[abba tilwim intern kif ukoll g[aliex [afna ;ellieda ntbag[tu ji;;ieldu f’zoni o[ra.

Matul il-;urnata tal-biera[, il-militar Sirjan beda offensiva biex jikseb lura l-kontroll ta’ triq ewlenija li hi r-rotta ewlenija lejn Aleppo, l-ikbar belt Sirjana, kif ukoll issa[[u l-qag[diet tag[hom fitTramuntana.

F’Aleppo, g[ad hemm ;lied qalil g[addej, b’ebda na[a ma tikkontrolla g[al kollox din ilbelt u l-istess f’Homs.

Ix-xahar ta’ Marzu qed jitqies b[ala l-aktar wie[ed imdemmi s’issa f’dawn is-sentejn ta’ ;lied fis-Sirja.

Skont uffi/jali tal-Fond Monetarju Internazzjonali (IMF), il-Bank ?entrali Ewropew u l-Unjoni Ewropea, l-ekonomija talGre/ja se tibda tie[u r-ru[ issena d-die[la u se tkun tista’ tikkontrolla d-dejn.

L-uffi/jali qalu wkoll li lpagament li jmiss g[allGre/ja ta’ 8.8 biljun ewro biex tifdi d-dejn li g[andha se jing[ata dalwaqt. Dan wara revi]joni li g[amlu luffi/jali tas-sitwazzjoni finanzjarja Griega. Huma qalu li issa d-dejn Grieg kien ta[t kontroll.

Id-dejn tal-Gre/ja b[alissa hu ta’ 160 fil-mija ta’ dak li jipprodu/i l-pajji] u l-IMF qalet li dan irid jitni]]el g[al 120 fil-mija biex ikun sostenibbli.

Mill-2010, il-Gre/ja qed ti;i appo;;jata minn g[ajnuna finanzjarja ta’ 270 biljun ewro biex ikun evitat li l-pajji] ifalli. Biex ing[atat din is-somma, il-Gre/ja kellha tintrodu/i diversi mi]uri ta’ awsterità kif ukoll i]]id ittaxxi li wasslu biex il-[ajja tal-poplu Grieg saret diffi/li [afna.

Il-Gre/ja b[alissa qed tipprova ssa[[a[ il-banek biex

dawn jer;g[u jibdew isellfu lflus.

L-uffi/jali qalu li l-Gre/ja issa kienet kwa]i spi//at ilpro/ess ta’ tis[i[ tal-banek. {afna mill-flus li ng[ataw s’issa ntu]aw biex jissa[[u lerba’ banek ewlenin Griegi.

Sadattant t[abbar li ?ipru se jtaffi r-regoli biex wie[ed jikseb i/-/ittadinanza, fosthom g[al dawk li tilfu ammonti kbar ta’ flus li kellhom depo]itati fil-banek min[abba l-ftehim li sar malUE u l-IMF biex il-pajji] jing[ata l-bailout. ?ipru kellu jag[laq banek ewlieni u jimponi telf kbir fuq dawk li kellhom flus depo]itati fit-tieni l-akbar bank fil-pajji] bi tpatija g[al bailout ta’ g[axar biljun ewro.

Issa Nicos Anastasiades, ilPresident ?iprijott, f’laqg[a ma’ negozjanti Russi f’Limassol, qal li dawk li ma kinux jg[ixu ?ipru u b[ala konsegwenza tat-termini talbailout tilfu tal-anqas tliet miljun ewro, se jkunu ele;ibbli li japplikaw g[al /ittadinanza ?iprijotta. S’issa wie[ed seta’ jikseb /ittadinanza ?iprjotta jekk jinvesti aktar minn g[axar miljun ewro.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

Feature 17

16 Feature

Ritratti minn Michael Ellul

F’;urnata tipika tar-rebbieg[a fejn jispikkaw ix-xemx u ]-]iffa [elwa, irra[al pittoresk tal-Im;arr nhar il-{add li g[adda ospita s-seba’ edizzjoni ta’ Festa Frawli fejn g[add ta’ bdiewa ng[aqdu flimkien u po;;ew g[ad-dispo]izzjoni ta’ dawk li j[obbu l-frawli, eluf ta’ kilogrammi ta’ frawli mill-isba[.

L-edizzjoni ta’ din is-sena – is-seba’ wa[da minn meta bdiet tkun organizzata fl-Im;arr – kienet su//ess u eluf ta’ Maltin u turisti er[ewlha lejn dan irra[al biex gawdew ;urnata mill-isba[ fejn il-protagonista kienet il-frawla M;arrija.

B’kollox [adu sehem mat-tletin bidwi lkoll membri tal-Koperattiva Bdiewa talIm;arr li matul dan l-ista;un kabbru aktar minn 8,000 kilogramma ta’ frawli mill-isba[ u mill-aktar bnin – frawli kbira u sabi[a li tixhed kif fl-a[[ar snin il-bidwi Malti g[amel avvanzi kbar ’il quddiem u tejjeb konsiderevolment ilprodott agrikolu tieg[u.

Il-konkorrenza kienet qawwija u sa minn filg[odu t-toroq talIm;arr bdew jimtlew b’[afna nies li dde/iedew li jg[addu ;urnata ta’ mistrie[ f’dan ir-ra[al.

Il-bejg[ tal-frawli u ta’ prodotti o[ra mag[mula mill-frawli, fosthom kejkijiet, pastini, ;elati u ikel ie[or qabad ritmu tajjeb [afna.

Dak li ;ara kien li [afna min-nies idde/idew li din il;urnata

j]ewquha wkoll billi jieklu f’xi wie[ed mir-ristoranti li hemm fl-Im;arr – x’aktarx xi ikla tipika Maltija... ng[idu a[na xi platt fenek tajjeb, jew xi platt g[a;in im[awwar. Insomma kienet ;urnata sabi[a u m]ewqa b’kollox.

L-attività, li kienet organizzata mill-Kunsill Lokali M;arr u millKummissjoni Lejla M;arrija, kienet ilha g[al dawn l-a[[ar xhur tkun im[ejjija u matulha kienu esebiti wkoll g[add ta’ prodotti agrikoli kif ukoll g[odda u in;enji li jintu]aw millbdiewa fir-raba’ jew fis-serer tag[hom.

G[al darba o[ra ta’ attrazzjoni partikulari kien il-kejk kbir tal-frawli li din is-sena n[adem mill-Maypole u minn Ta’ Soldi li ta’ kull sena jikkollaboraw flimkien biex i[ejju dan ilkejk

;gantesk li filg[odu jibda s[i[ u intatt, i]da sa tmiem l-attività jispi//a f’]aqq mijiet ta’ nies li jduquh.

Fl-Im;arr tkellimna ma’ xi bdiewa li nhar il-{add kellhom il-prodotti tag[hom esebiti waqt din l-attività ta’ Festa Frawli.

Dawn fissru li g[alihom l-ista;un talfrawli jibda minn Settembru tas-sena ta’ qabel meta jimpurtaw ix-xtieli tal-frawli li jkunu se jkabbru matul ix-xhur ta’ wara.

Dawn ix-xtieli ;eneralment ikunu impurtati mill-Italja u minn Spanja.

L-ewwel frott minn dawn ixxtiel jinqata’ matul ix-xahar ta’ Novembru.

Il-frawla maqtug[a dakinhar tissejja[ il-frawla bikrija g[ax tkun prodotta fi stadju bikri.

Il-kumplament talfrawli jikber aktar tard matul is-sena ta’ wara u dawn jissej[u lfrawli wa[[arin g[ax idumu aktar biex jikbru.

Il-frawli mkabbra mill-bdiewa Maltin jitkabbru kemm fl-g[elieqi barra fuq ilplastik ta[t qishom mini mg[ottija bilplastik kif ukoll f’serer apposta fejn ixxtieli jit[allew ixebilku [alli l-frawla tikber sabi[a u tiddendel.

Kollox ma’ kollox u fil-kumpanija talfrawla M;arrija li m’hemmx itjeb minnha – grazzi g[all-art Maltija u l-[ila tal-bidwi M;arri – nhar il-{add saret edizzjoni o[ra ta’ Festa Frawli li kienet im[awra blingredjenti kollha li g[amlu din ledizzjoni , edizzjoni mill-aqwa.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

18 A[barijiet ta’ Barra IL-VENEZWELA

Jirba[ Maduro fost il-protesti Nicolas Maduro, eks xufier tal-karrozzi tal-linja li ma]]mien sar il-politiku preferut tal-eks President talVenezwela Hugo Chavez, kien iddikjarat ir-rebbie[ talelezzjoni g[all-Presidenza ta’ pajji]u – bl-Oppo]izzjoni tirrifjuta li ta//etta r-ri]ultat u fejn qed tinsisti biex isir recount tal-voti kollha.

Il-kandidat talOppo]izzjoni Henrique Capriles qed jg[id li ma jirrikonoxxix ir-ri]ultati uffi/jali li taw 50.7 fil-mija tal-appo;; lil Maduro kontra d-49.1 filmija miksuba minnu u meta bejniethom hemm distakk relattivament ]g[ir ta’ 235,000 vot.

Capriles insista li s-sostenituri tieg[u identifikaw ’il fuq minn 3,000 ‘in/ident’ waqt ilvotazzjoni u qed jakku]a lil Maduro b[ala ‘mexxej ille;ittimu’ fost affarijiet o[ra.

Il-fatt li Capriles irrifjuta rri]ultat tal-elezzjoni qed iqaj-

jem preokkupazzjoni dwar inkwiet politiku filVenezwela; pajji] tal-OPEC li g[andu l-akbar riservi ta]]ejt fid-dinja.

Dan wara li l-Kunsill Elettorali Nazzjonali sostna li kienu ng[addu ’l fuq minn 99 fil-mija tal-voti mitfug[in u li r-reb[a ta’ Maduro hi ‘irriversibbli’.

Min-na[a tieg[u Nicolas Maduro ma tilifx ]mien biex jag[mel elo;ju lil Hugo Chavez, il-Mexxej xellugi li kien [atru b[ala s-su//essur tieg[u fl-a[[ar diskors li g[amel lin-nazzjon qabel miet bil-kan/er, ix-xahar li g[adda.

Intant u filwaqt li Maduro u]a d-diskors tar-reb[a (f’Caracas) biex jinsisti li ‘l;lieda se tkompli’, xi sostenituri tal-Oppo]izzjoni [abbtu l-borom ma’ xulxin b[ala forma ta’ protesta, blin/ertezza mistennija ti]died fil-jiem li ;ejjin.

L-ISTATI UNITI

Serata spe/jali g[as-super eroj

Nicolas Maduro ji//elebra r-ri]ultat uffi/jali (Reuters)

Il-karattri super eroj talkomik The Avengers u lkummiedja romantika Silver Linings Playbook kisbu su//ess kbir fis-serata tal-MTV Movie Awards li saret f’Los Angeles matul il-lejl tal-{add u t-Tnejn.

Dan l-avveniment jinvolvi wie[ed mill-aktar /erimonji ta’ Hollywood li huma ‘inti]i g[a]]g[a]ag[‘ minbarra li jippremja l-interpretazzjonijiet ta’ atturi waqt produzzjonijiet tas-sena pre/edenti u fejn fost o[rajn jippromowovi l-mu]ika ;dida u films li mistennija jmorru tajjeb fil-box office.

Intant, il-film The Avengers kiseb tliet premijiet, fosthom it-titlu presti;ju] Movie of the Year – u bl-attur Tom Hiddleston jirba[ g[all‘Akbar Viljakk’ (skont ittema ta’ film) u bl-unur lie[or jing[ata g[all-‘Aqwa :lieda’.

Sadattant, Joss Wheedon, id-direttur ta’ The Avengers, a//etta l-premju g[al Movie of the Year u tenna li hu u s[abu tal-produzzjoni huma e//itati ferm g[all-2015 filwaqt li kkonferma li qeg[din ja[dmu fuq ‘il-kapitlu li jmiss’ blisem Avengers 2.

F’din is-serata, l-attri/i Jennifer Lawrence ]iedet ]ew; trofej g[al mal-Oscar (Academy Award) li reb[et g[all-parti ta’ armla fuq tag[ha fil-film Silver Linings Playbook. Hi reb[et g[all-A[jar Interpretazzjoni Femminili u bil-premju lie[or jing[ata ‘g[all-A[jar Bewsa fuq l-Iskrin’ (bejnha u Bradley Cooper, l-attur prin/ipali l-ie[or fil-film partikulari).

Intant, kull min segwa dan l-ispettaklu ta’ ’l fuq minn sag[tejn u li ntwera dirett madwar id-dinja minn Los Angeles seta’ jara g[all-ewwel darba siltiet mag[]ulin ta’ Iron Man 3 u Star Trek Into Darkness – ]ew; films ;odda ferm mistennija mid-dilettanti u li g[andhom jiddebuttaw (rispettivament) fis-swali ta/-/inema fl-a[[ar ta’ dan ix-xahar u f’Mejju.

L-MTV Movie Awards kien pre]entat minn Rebel Wilson, l-istilla komika ta’ Pitch Perfect, waqt li l-personalità Kim Kardashian u l-attur rinomat Brad Pitt (li l-film ;did tieg[u World War Z jifta[ f’:unju li ;ej) ukoll qdew rwol ta’ pre]entaturi.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

A[barijiet ta’ Barra 19

SPANJA> Installazzjoni artistika bl-isem “Alice” mill-Ispanjola Cristina Lucas tidher fi/-?entru ta’ Andalusia g[all-Arti Kontemporanja f’Seville. (ritratt> Reuters)

L-I}VEZJA

L-awsterità teffettwa anki l-infiq militari G[all-ewwel darba f’aktar minn g[axar snin, l-infiq militari globali fl2012 naqas. Dan l-aktar min[abba tnaqqis fl-infiq tal-Gvernijiet fl-Istati Uniti u l-Ewropa.

Min-na[a l-o[ra pajji]i b[a/-?ina u r-Russja ]iedu l-infiq fil-qasam militari.

Fl-Istati Uniti u l-Ewropa, ilGvernijiet kellhom inaqqsu n-nefqa tag[hom min[abba problemi finanzjarji u ekonomi/i kif ukoll naqsu l-attività militari tag[hom fl-Iraq u l-Afganistan.

It-tieni l-akbar ekonomija fid-dinja, i/-?ina, min-na[a l-o[ra ]iedet l-infiq – ta’ 7.8 fil-mija fl-2012 mis-sena ta’ qabel u ]ieda ta’ 175 fil-mija mill2003.

Madwar id-dinja i]da l-infiq militari naqas b’0.5 fil-mija u l-ispi]a totali fl2012 kienet ta’ 1.75 triljun dollaru.

Din kienet l-ewwel darba mill-1998 li n-nefqa globali militari naqset skont liStockholm International Peace Research Institute (SIPRI) li twettaq ri/erka dwar il-militari u s-sigurtà fiddinja.

Sam Perlo-Freeman, id-direttur tasSIPRI, qal li l-akbar ammont ta’ nfiq militari fid-dinja beda ji//aqlaq millpajji]i sinjuri tal-Punent g[al pajji]i li l-ekonomija tag[hom qed tikber.

L-Istati Uniti xorta baqa’ l-pajji] li l-aktar jonfoq fil-qasam militari bi flus allokati li huma [ames darbiet aktar dak li tonfoq i/-?ina imma linfiq Amerikan naqas b’sitta fil-mija u kien ta’ anqas minn 40 fil-mija tattotal globali g[all-ewwel darba minn mindu spi//at l-Unjoni Sovjetika aktar minn 20 sena ilu qalet isSIPRI.

I/-?ina b[alissa hi l-[ames l-akbar esportatur ta’ armi fid-dinja - post li kien jokkupa r-Renju Unit – u l-pajji] li l-aktar jixtri armi ?ini]i hu lPakistan.

B[alissa l-Pentagon qed jara kif jista’ jnaqqas l-infiq ta’ mijiet ta’ biljuni ta’ dollari min-nefqa tieg[u u dan ix-xahar, Chuck Hagel, is-Segretarju ;did tad-Difi]a, wissa lill-magna militari Amerikana biex tlesti g[al sensiela ;dida ta’ mi]uri ta’ awsterità.

Fl-Ewropa, min[abba l-kri]i finanzjarja li bdiet fl-2008, il-pajji]i membri tan-NATO naqsu l-infiq tag[hom b’10 fil-mija.

Perlo-Freeman qal li l-indikazzjonijiet huma li l-infiq militari kien se jkompli jonqos g[al tal-anqas is-sentejn li ;ejjin. Tal-anqas ]ied Perlo-Freeman sakemm in-NATO ttemm l-irtirar mill-

Afganistan lejn tmiem l-2014.

Min-na[a l-o[ra hu ]ied, l-infiq filpajji]i li qed ji]viluppaw se jkompli ji]died.

L-infiq militari naqas b’mod sinifikanti wara li ntemmet il-Gwerra l-Bierda i]da beda jirkupra drammatikament wara l-attakki terroristi/i tal-11 ta’ Settembru fl-Istati Uniti.

L-infiq globali fil-qasam militari g[adu ’l fuq mill-qofol matul ilGwerra l-Bierda.

Fil-Lvant Nofsani, l-infiq militari ]died bi 8 fil-mija bl-G[arbja Sawdija u l-Oman jonfqu l-aktar biex ipattu g[at-theddida mill-Iran filwaqt li kien hemm ]ieda sinifikanti fl-infiq millAl;erija min[abba l-attività mir-ribelli fil-pajji].

L-infiq militari tar-Russja ]died b’16 fil-mija fl-2012.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

Sa[[a 21

Skont l-istudju ma[ru; jirri]ulta li filwaqt li l-in/idenza tal-a]ma qieg[da ti]died fil-kontinent Ewropew din tista’ titnaqqas meta t-tfal ikollhom kuntatt akbar mal-annimali

L-a]ma qed ti]died fit-tfal Ewropew minn Clinton Sammut – clinton.sammut@media.link.com.mt

L-a]ma hi kundizzjoni kronika li tolqot diversi individwi minn madwar iddinja. Individwi li jvarjaw fletà i]da minn studju u statistika li [ar;et millUnjoni Ewropea, turi li din il-kundizzjoni kull ma jmur qieg[da tkompli ti]died fost it-tfal Ewropej.

Dan kollu u permezz ta’ programmi finanzjati millUnjoni Ewropea, numru ta’ xjenzjati qeg[din janalizzaw u jistudjaw x’qieg[ed iwassal biex din ilkundizzjoni tkompli ti]died

u taffettwa daqshekk tfal.

L-istatistika Ewropea

Hu fatt mag[ruf li mhux ittfal kollha madwar id-dinja huma esposti g[al dan irriskju b’mod ugwali, tant li w[ud donnhom huma affettwati inqas minn o[rajn tal-istess re;jun.

Biex wie[ed ikun jaf e]att kif din il-kundizzjoni -l-a]mataffetwa lill-bniedem hu ne/essarju li wie[ed jistudja b’reqqa l-kundizzjonijiet ambjentali li dawn it-tfal jg[ixu fihom biex b’hekk

jintefa’ aktar dawl fuq dan ilkundizzjoni.

Matul is-snin kienu diversi xjenzjati li kitbu fuq dan issu;;ett u xi w[ud skoprew li tfal li jg[ixu f’ambjent ta’ razzett b’kuntatt dirett ma’ diversi annimali g[andhom possibbiltà inqas li ji;u affettwati mill-kundizzjoni tal-a]ma.

Fil-;urnal xjentifiku New England Journal of Medicine [are; studju mag[mul minn tim ta’ ri/erkaturi internazzjonali li wera blaktar mod /ar li tfal li jkunu

Ix-xjenzjati g[arfu liema huma dawk il-bakterja u l-fungi li kapa/i tin[are; minnhom tilqima kontra l-a]ma

esposti u b’kuntatt dirett malannimali u ambjent ta’ razzett g[andhom inqas possibbiltà li l-kundizzjoni kronika tala]ma taffettwahom.

G[al dan l-istudju xxjenzjati [adu r-re;jun talBavarja fil-:ermanja, fejn fi skola partikulari qassmu t-tfal fi gruppi, skont il-livell ta’ kuntatt mal-annimali u ambjent agrikolu. It-tfal mag[]ula itte[dilhom kampjun tat-trab mill-kamra tas-sodda tag[hom li ;ie analizzat fil-laboratorju.

Kampjuni juru distakk /ar Mir-ri]ultati li [ar;u mill-

kampjuni li ttie[du minn ta[t is-sodda tat-tfal instab li dawk it-tfal li jg[ixu f’ambjent ta’ razzett huma aktar esposti g[all-/elloli u spori talbakterja u fungi rispettivament.

Dan iwassal biex dawn ittfal li jg[ixu fl-irziezet irabbu sistema immunitarja ferm a[jar u aktar effi/jenti minn dawk it-tfal li jg[ixu fil-bliet u r[ula ’l bog[od mill-kuntatt ambjentali.

Hu mifhum li aktar ma jkun hemm kuntatt bejn it-tfal u dawn il-bakterja u l-fungi, aktar il-livell tad-difi]a kontra l-a]ma ti]died fost it-tfal.

G[adu mhux /ar mija fil-mija g[aliex ise[[ dan kollu.

Skont it-Tabib Markus Ege mi/-Children’s Surgical Clinic f’Ludwig-MaximiliansUniversität München fil:ermanja jis[aq li min[abba l-kuntatt varju ma’ mikro-

organi]mi ta’ diversi tipi, il;isem ikun aktar kapa/i jilqa’ g[alihom u b’hekk meta lmikrobu li jwassal g[al kundizzjoni tal-a]ma jid[ol fis-sistema ikun meg[lub mid-difi]a tal-;isem b’mod awtomatiku ming[ajr ma j[alli ebda konsegwenzi.

G[ax-xjenzjati li wie[ed joqg[od fuq din is-soluzzjoni, dik li wie[ed jiltaqa’ ma diversità kbira ta’ mikroorgani]mi, mhix soluzzjoni i]da l-g[an tax-xjenzjati hu dak li wie[ed isib i/-/avetta e]atta tas-soluzzjoni ta’ kontra l-a]ma biex b’hekk tinqered kompletament.

Ix-xjenzjati involuti f’din ir-ri/erka huma lesti li je]aminaw fid-dettall ir-rabta li te]isti bejn kull spe/i ta’ mikro-organi]mu fit-trab taddjar u l-effett tal-protezzjoni li dawn jag[tu, bl-g[an a[[ari li ji;u identifikati dawk lmikro-organi]mi li kapa/i jag[tu lill-umanità tilqim kontra l-a]ma.

Potenzjal ta’ tilqima fil-futur

Skont Marckus Ege din se tkun mixja twila g[axxjenzjati biex jo[or;u ttilqima kontra l-a]ma i]da hu fidu/ju] li g[all-inqas issa jafu liema mikro-organi]mi huma l-aktar kandidati potenzjali biex minnhom to[ro; it-tilqima ta’ kontra la]ma u b’hekk fil-futur illivell ta’ tfal Ewropej li jintlaqtu minn din ilkundizjoni kronika tibda tonqos b’mod drastiku.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

22 Passatemp

Tisliba 1

2

5

3

4

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

Mimdudin> 5. Fit-toroq jimlewhom bi]]rar u l-qatran (5) 6. Ta[raq [afna li ma tissaportihiex (5) 7. Skarpin ta’ tarbija g[adha tibda timxi (5) 10. Fallakka (5) 11. Intom titfg[u xi [wejje; qodma mal-iskart (5) 12. G[alaq fl-ispazju (5) 14. Amar, ordni (5) 16. Li g[andu mo[[u mag[luq jew [afif (5) 17. Ma g[addiex mill-e]ami (5) 18. Tpartita (5)

Weqfin> 1. {adem u stinka kemm fela[ (6) 2. Qawwa militari f’pajji] (6) 3. {a tisbita kbira (6) 4. Vagabond u ;ellied (6) 8. G[otja ta’ tag[rif (5) 9. Mog[ti l-armi tal-;lied (5) 12. Jekk tie[u biha, tie[u bil-forza (6) 13. Ibbilan/jaw il-kontijiet (6) 14. Tanbur li jindaqq bilbsaten (6) 15. Mexxa fit-tond (6)

Sib il-bi//a nieqsa

Din il-bandiera g[andha bi//a nieqsa. Liema minn dawn it-tmien b/ejje/ ta[seb li toqg[od e]att u tag[mel il-bandiera s[i[a? Tippruvax tqasqas il-b/ejje/. U]a g[ajnejk biss!

Sudoku

Soluzzjoni tal-biera[

Mimdudin> 5. Rassa; 6. Ga;;a; 7. Doris; 10. Appik; 11.

Tenur; 12. Brimb; 14. Dramm; 16. Bojja; 17. u 18. Akkademiku.

Weqfin> 1. Dritta; 2. Barokk; 3. Egoist; 4. Bajtar; 8. April; 9.

Anqas; 12. Baqbaq; 13. Bjonda; 14. Dejjem; 15. Maktur.

G[at-tfal

Fa/li: qieg[ed fil-kaxxi vojta n-numri mill-1 sad-9 f’kull linja orizzontali u vertikali tal-kwadru l-kbir. Kull numru g[andu jidher darba biss f’kull linja u f’kull kwadru ]g[ir ta’ tliet kaxxi bi tlieta.

— Insomma Sur Borg, emminni ma nistax nikkura lkonvinzjoni tieg[ek li tg[idli li int kelb tal-wolf, jekk se tibqa’ ti;ri wara l-qattus tieg[i!

Soluzzjonijiet 1. A woodwork teacher; 2. A space traveler; 3. A speech therapist.

X’se jsiru meta jikbru^

Pawlu bieg[ 15-il tettiera.

Bejg[ ta’ tettieri

Il-bi//a Nru. 7 tag[mel il-bandiera s[i[a Il-bi//a nieqsa

X’qal [ajt lill-[ajt lie[or? Niltaqg[u filkantuniera.

Mistoqsija u twe;iba

Bejg[ ta’ tettieri

Imxi mal-ittri ta’ dawn it-tliet persuni u tkun taf x’bi[siebhom isiru meta jikbru.

Sudoku

X’se jsiru meta jikbru^

Nhar il-{add fuq il-monti kien hemm Pawlu li b[as-soltu ;ab xi o;;etti g[all-bejg[. Kellu numru ta’ tettieri li xtrahom bi r[is.

U[ud kienu //ippjat u w[ud kienu mixquqa.

Wara sieg[a kien bieg[ nofs tettiera i]jed min-nofs it-tettieri li kien xtara.

Wara sag[tejn Pawlu bieg[ nofs tettiera i]jed minn nofs li kien fadallu.

Wara tliet sig[at bieg[ nofs tettiera i]jed min-nofs li kien baqag[lu. Kien baqag[lu tettiera wa[da, li bieg[ha ftit wara.

Kemm-il tettiera bieg[ b’kollox?

IN-NAZZJON

It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

TV#Radju 23 minn Raymond Miceli - ray.miceli@media.link.com.mt

Fil-qosor L-Istampa Kollha NET Television 20>30 L-edizzjoni tal-lum ta’ dan il-programm immexxi minn Nathaniel Attard se tiffoka fuq is-su;;ett tal-ambjent. Ikun hemm mistiedna esperti biex jittrattaw is-su;;ett minn angoli diversi.

Sotto il vestito niente - L’ultima sfilata Canale 5 21>10 Vanessa Hessler (fir-ritratt fuq ix-xellug) hi fost l-atturi ewlenin f’dan il-film thriller Taljan li n[adem fl-2011 b’re;ija ta’ Carflo Vanzina.

Wara li tie[u sehem fi sfilata, mudella mag[rufa tmut f’/irkustanzi misterju]i.

L-ist[arri; li jsir ikun qed jindika li jista’ jkun ka] ta’ g[ira. I]da kemm hu minnu dan?

Vitalità NET Television 14>00

Min g[andu sieq /atta jkollu jiffa//ja numru ta’ problemi inklu] tip ta’ u;ieg[. Biex jitkellem dwar dan, fost il-mistiedna ta’ Marbeck Spiteri, se jkun hemm Alfred Gatt, li hu podolo;ista. Su;;etti o[ra se jkunu dwar problemi fl-g[onq minn Frederick Zammit Maempel, dwar it-tqala minn Astrid Camilleri u dwar ikel tajjeb g[as-sa[[a ma’ Karmen Tedesco.

L’uomo senza ombra (Hollow Man) Rerte 4 23>45 Elisabeth Shue (fir-ritratt fuq il-lemin) hi fost l-atturi ewlenin f’dan il-film tal-fantxjenza Amerikan li n[adem fis-sena 2000 b’re;ija ta’ Paul Verhoeven.

Grupp ta’ xjentisti jiskopri formula li biha wie[ed ikun jista’ jsir invi]ibbli. Wie[ed minnhom jipprovaha fuqu stess. Il-problema tkun kif kollox jista’ jer;a’ lura g[an-normal.

Tempji preistori/i fil-limiti tal-Im;arr Wirt Malta - Radio 101 12>30

Il-{add li g[adda bosta kienu l-Maltin li marru sal-Im;arr min[abba li kienu hemm FestaFrawli. Bosta kellhom jieqfu bil-karozza tag[hom jew b’tal-linja ’l bog[od mill-pjazza tal-Knisja fejn kienet qed issir lattività. I]da kemm minnhom jafu, jew forsi anki raw it-tabelli, li fil-limiti talIm;arr hemm ]ew; tempji preistori/i,

Malta Lejla NET Television 17>00 Fir-rokna mtellg[a bil-kollaborazzjoni tal-Kunsill Nazzjonali tal-Ktieb illum niltaqg[u ma’ Robert Cachia, li dan l-a[[ar g[amel traduzzjoni ta’ lingwa;; mediku mill-Ingli] g[all-Malti. Ronald Falzon jag[ti tag[rif dwar lezzjonijiet tat-titjir bl-ajru g[al persuni anzjani. Ikun hemm ukoll il-kontribuzzjonijiet regolari ta’ Andrew Agius, tabib, u ta’ Fr Karm Debattista MSSP. Made in America Iris 23>05 Nia Long (fir-ritratt fuq ix-xellug), Whoopi Goldberg, Ted Danson u Will Smith huma fost l-atturi ewlenin f’dan l-film komiku Amerikan li n[adem fl-1993 b’re;ija ta’ Richard Benjamin.

Tifla ta’ mara ta’ karna;;jon sewda li jkollha tarbija b’inseminazzjoni artifi/jali, tkun trid issir taf min hu missierha.

dak ta’ Skorba u dak Ta’ {a;rat (dan tal-a[[ar jidher fir-ritratt hawn fuq)?

Clayton Luke Mula fil-programm tal-lum, se jlaqqag[na ma’ Iona Muscat, kuratri/i ma’ Heritage Malta li hi responsabbli g[al siti preistori/i, biex tag[ti tag[rif dwar l-importanza ta’ dawn i]-]ew; tempji li jinsabu ferm qrib ta’ xulxin.

Saturno contro La 5 21>10 Margherita Buy (fir-ritratt fuq ix-xellug) hi fost l-atturi ewlenin f’dan il-film

drammatiku Taljan li n[adem fl-2006 b’re;ija ta’ Ferzan Ozpetek. Atturi o[ra f’partijiet ewlenin jinkludu lil Stefano Accorsi , lil Pierfrancesco Favino u lil Ambra Angiolini. Grupp ta’ [bieb bejn wie[ed u ie[or tal-istess età, jisfa ma[sud hekk kif wie[ed minnhom, bla mistenni, jaqa’ f’koma u eventwalment imut. ?irkustanzi b[al dawn i;ag[lu lill-[bieb jirriflettu dwar l-iskop tal-[ajja...

IN-NAZZJON

It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

24 TV#Radju

06>00

101 Breakfast Club b’waqfiet g[all-A[barijiet fis-07>00 u fit-08>00< 07>30 Anali]i tal-:urnali)

07>55 08>00 08>05 09>00 09>05

Avvi]i tal-Mejtin u Angelus A[barijiet fil-Qosor (ikompli) 101 Breakfast Club A[barijiet fil-Qosor Magazine 101 (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-10>00)

11>00 11>55 12>00 12>30 13>00 15>00 15>05

Mu]ika bla Kumment Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Wirt Malta The Big Show A[barijiet fil-Qosor Hitsteria (b’waqfa g[all-A[barijiet fil-Qosor fl-16>00)

17>00 17>55 18>00 18>30 20>00 21>00 23>00 24>00

Radju Malta - 93.7 FM 06:00 - Frank u Indri (jinkludi 07:00 A[barijiet, 07:30 Mill:urnali, 07:50 Avvi]i tal-Mewt, 07:58 Angelus, 08:00 A[barijiet fil-qosor) 08:30 - Familja Wa[da (jinkludi 09:00 BBC News, 10:00 A[barijiet fil-qosor, 11:00 BBC News) 11:50 - Avvi]i ta’ Mwiet u l-Angelus 11:58 - Xi Qrajt, Xi Smajt 12:00 - A[barijiet 12:10 Newsline 12:45 – Qari bil-Malti 13:15 - Tifkiriet 14:00 A[barijiet 14:05 - E M Live 15:50 - ?ama ?ama 16:00 - A[barijiet 16:05 Drivetime 17:00 - Kumpanija 17:50 - Nitfa Kultura 18:00 Bulettin ta’ l-A[barijiet 18:15 Intermezz Mu]ikali 18:40 - TV Hemm 19:50 - Avvi]i ta’ Mwiet 20:00 - A[barijiet 20:05 - Qari bil-Malti (r) 20:30 – Music Lounge 22:00 - L-A[barijiet 22:05 - Waqtiet 23:30 - Xi Qrajt, Xi Smajt 23:33 - Ru]arju 24:00 - Classic Hits.

ONE Radio - 92.7 FM 06:00 - Bon;u Bon;u Bon;u (jinkludi 06:45 ONE News, 07:00 Radju Sports, 07:30 Mill-:urnali, 08:00 Igawdu l-{ajja ta’ Dejjem, 08:25 ONE Club Xewqat, 08:45 One News) 09:00 - Kartolina 10:00 - The Morning Show 11:00 Flimkien (jinkludi 11:10 Pariri G[alik, 11:45 ONE News, 12:00 Angelus, 12:05 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem) 12:30 - Linja Diretta 13:15 - Rumanz 13:45 - ONE News 14:00 - Minflok Siesta 14:20 - Storja... Minflok Siesta 15:25 - Djarju Kulturali 15:30 - Drive Time 16:00 Mhux g[at-Tfal Biss 17:00 Rush Hour (jinkludu 17:45 ONE News, 18:00 Igawdu l{ajja ta’ Dejjem, 18:05 A[barijiet Sportivi) 18:15 - Dirett Lokal 18:45 - Djarju tal-Partit Laburista 19:00 - Ilwien 19:45 - ONE News 20:00 - LArgument Ikompli 20:15 Banana Republic 22:00 - It-3 ma’ Fr Colin 24:00 - Flimkien 02:00 - Bla Kantunieri (r).

RTK - 103 FM 06:30 Pierre & Co on RTK (jinkludi 06:55 Fi {dan il-Mulej, 07:00 A[barijiet, 07:55 Imwiet # Qari # Angelus, 08:00 BBC News, 09:00 A[barijiet filQosor) 09:15 - G[alina Lkoll (jinkludi 10:00 BBC News) 11:55 - Fi {dan il-Mulej 12:00 - RTK Bulettin 12:15 – Qrib l-O[rajn 13:00 - RTK Qosor 13:05 - Su//essi u aktar! 15:00 - RTK Qosor 15:05 - Kaskata Kulturali 15:30 - Bir-Rispett Kollu (jinkludi 16:00 BBC News) 17:00 - RTK Bulettin

Newsdesk Avvi]i tal-Mejtin A[barijiet Lura d-Dar Is-Snin tar-Rock ’n Roll Fuzzbox - Eric Montfort Newsdesk (r) Night Style - Joe Vella

17:15 – Il-Qanpiena l-O[ra 18:00 - RTK Qosor 18:;05 X’Hemm :did! 19:00 - Fi {dan il-Mulej 19:05 - Ru]arju 19:25 - Miskan 19:40 – LG[a]la Tieg[i u Tieg[ek 20:30 - Intietef 20:53 - Kaskata Kulturali 21:00 - Mer]uq ra;; ta’ a[bar tajba 22:00 - IlQaddis tal-Jum 22:05 - Ru]arju 22:25 - Ripetizzjonijiet.

Campus FM - 103.7 FM 09:00 - Anali]i tal-;urnali 09:20 - Foreign News # Culture News 09:30 – Il-{rejjef, lG[eref u l-Ma;ija 10:00 - BBC News Update 10:06 - Pri]ma 11:00 - Classic FM 13:00 Anali]i tal-;urnali 13:30 - IlMalti llum: ideat ta’ ]mienna 14:00 - BBC News Hour 15:00 - Classic FM 19:30 - Platea 20:00 – The Artefact 20:30 Bioneers 21:00 - BBC World Service.

Radju Marija - 102.3 FM 07:00 - Ru]arju 07:30 - Quddiesa 08:00 - Angelus u Kuntatt (jinkludi 09:00 {ajjitna) 11:00 Ara Ommok 12:00 - Angelus u Ru]arju 12:30 - Ru]arju talErwie[ 13:00 - Ti]wiqa Mu]ikali 14:00 - Jiena Hu l-{ob] u l-{ajja 15:00 - Kurunella {niena Divina 15:30 – Fil-pjagi tieeg[ek a[bini 16:00 - L-Istorja tal-Knisja u inti 16:30 - Mill-G]ira tat-3 G[oljiet 17:00 - Bulettin ta’ A[barijiet Reli;ju]i 17:15 - Vja;; Mu]ikali 18:15 - G[asar 18:30 Quddiesa 19:00 – Ru]arju 19:30 - A[barijiet minn Radju Vatikan 20:00 - Qari Reli;ju] 20:30 – Mid-Djarju tal-{ajja 20:45 - Fuq :wiena[ i]-}g[o]ija 21:45 {dejn l-ilma fejn nistrie[ 22:00 G[and Min Imorru Mulej? 23:00 - {ajjitna (r) 23:30 – Bullettin A[barijiet Reli;ju]i (r) 23:50 Kompjeta.

Bay Radio - 89.7 FM 06:30 – Bay Breakfast (jinkludi 07:30 A[barijiet, 08:30 u 09:30 A[barijiet fil-qosor) 10:30 Simon Pisani (jinkludi 11:30 A[barijiet fil-qosor) 13:30 – Nathan & Talitha 18:30 A[barijiet 18:40 – Bay Beats 20:00 – Ben Glover 22:00 Carl Bee 24:00 - CR2 records.

Calypso Radio - 101.8 FM 07:00 - A[barijiet 07:15 - Calypso Breakfast 08:30 - Bejn il{bieb 10:00 - A[barijiet 11:30 101.8 Favourites 12:00 - A[barijiet 14:30 - After Break 17:00 Calypso Drive 19:00 - Classic Gold 21:00 - Qabel Jibda l-Mar/ 23:00 - Mal-Melodija Maltija 01: 00 - Mu]ika tal-passat.

Oggi è già domani (Last Chance Harvey) - Raiuno 21>10

Film, koproduzzjoni Ingli] u Amerikana, li n[adem fl-2008 b’re;ija ta’ Joel Hopkins, li jwasslilna storja romantika b’mod tajjeb [afna, mertu kbir g[all-atturi ta’ kalibru b[alma huma Dustin Hoffman u Emma Thompson, it-tnejn li jidhru fir-ritratt hawn fuq. Hu jkun pjanista minn New York, divorzjat, u li jmur Londra biex ikun jista’ jattendi g[at-tie; ta’ bintu. Hemm jiltaqa’ ma’ mara li tibdillu [ajtu…

TVM 06:50 - Sa[[tek l-ewwel 07:00 TVAM 09:00 - TV Hemm (r) 10:20 - How Earth Made Us 11:25 - Great Crimes and Trials 12:00 - A[barijiet# rapport tattemp 12:10 - TVPM 14:00 A[barijiet 14:05 - (ikompli) TVPM 16:00 - A[barijiet 16:05 - (ikompli) TVPM 16.30 - }ona 18:00 - A[barijiet 18:10 Waqtiet 18:15 - Sa[[tek l-ewwel 18:25 - Teleshopping 18:40 - TV Hemm 20:00 - A[barijiet# sports# rapport tat-temp# rapport finanzjarju 20:40 - Salib it-Toroq (ep.

26) 21:45 - Merlin 22:45 - Only Fools and Horses 23:15 - A[barijiet fil-qosor 23:30 - Gadgets (r) 00:20 – TVPM (r).

TVM 2 07:00 - News 09:00 - TVAM (r) 11:00 - Ti;rijiet biss 11:30 Gadgets 12:00 - Madwarna 12:15 - Wirt, Arti u Kultura 12:45 - Great Crimes and Trials 13:15 - Nisa straordinarji 14:05 Sa[[tek l-ewwel 14:15 - Journey

from the Centre of the World 15:00 - Ti;rijiet biss 15:30 Great Crimes and Trials 16:00 Amazon with Bruce Perry 16:50 - .EU 17:20 - Waqtiet 17:25 Life in cold blood 18:30 - Leli ta’ {a]-}g[ir (it-3 epis.) 19:00 Ti;rijiet Biss 19:30 - A[barijiet g[al dawk neqsin mis-Smig[ 19:40 - Journey from the Centre of the Earth 20:30 - A[barijiet bl-Ingli] 20:35 - Waqtiet 20:45 Bondi + 21:45 - Paqpaq 22:30 BOV Premier match.

ONE 07:00 - Breakfast News 09:00 Sieg[a }mien 10:00 Teleshopping 11:00 - Aroma Mattina 12:30 - Teleshopping 12:45 - Kalamita 13:30 - ONE News 13:35 - (ikompli) Kalamita 16:20 - Teleshopping 16:35 Lovebirds 17:30 - ONE News 17:35 - Liquorish (daily update) 17:45 - Zona Sport 18:10 Teleshopping 18:45 - {ajja 19:30 - ONE News 20:15 - IrRangers 20:30 - Il-Klikka 21:45 - Kif Inti? 23:15 - ONE News 23:45 - Kalamita (r).

Smash

08:00 - Er;a’ Lura 09:00 {abbejtek 10:00 - Fil-K/ina ma’ Farah 10:50 - Teleshopping 14:20 - 1046 Music 16:10 - FilK/ina ma’ Farah (r) 17:10 Er;a’ Lura 18:15 - Bingo 75 18:40 - Teleshopping 19:00 News 19:30 - Bi dritt... tistaqsi u twie;eb 20:30 - Miraklu 22:00 News .

Raiuno 06:45 - Unomattina (jinkludi Tg 1 fis-07:00, it-08:00, id-09:00 u l11:00) 12:00 - La prova del cuoco 13:30 - Tg 1 14:00 - Tg 1 Economia 14:10 - Verdetto finale 15:15 - La vita in diretta 17:00 Tg 1 18:50 - L’eredità 20:00 Tg 1 20:30 - Affari tuoi 21:10 Oggi è già domani. Film 2008 23:20 - Porta a porta 00:55 - Tg 1 notte 01:30 - Sottovoce 02:00 - Rai Educational.

Raidue 06:40 - Cartoons 08:15 - Sabrina, vita da strega (TF) 08:35 - Le Sorelle McLeod (TF) 10:00 - Tg 2 insieme 11:00 - I fatti vostri 13:00 - Tg 2 giorno 13:30 - Tg 2 costume e società 13:50 - Tg 2 medicina 33 14:00 - Detto fatto 16:10 - Senza Traccia (TF) 17:50 - Tg 2 sport 18:15 - Tg 2 notizie 18:45 - Cold Case (TF) 19:35 Squadra Speciale Cobra 11 (TF) 20:30 - Tg 2 notizie 21:05 NCIS Los Angeles (TF) 21:50 Blue Bloods (TF) 22:40 - The Good Wife (TF) 23:25 - Tg 2 notizie 23:40 - 90˚ Minuto Serie B 00:55 - Tg 2 Parlamento 01:05 - Flashpoint 01:55 - Stelle sulla terra. Film 2007.

Raitre 07:00 - TGR Buongiorno Italia 08:00 - Agorà 10:00 – La storia siamo noi (dok) 10:50 - Codice a barre 11:30 - Buongiorno Elisir 12:00 -Tg 3 12:45 - Le storie: diario italiano 13:10 - Lena, amore della mia vita (soap) 14:00 - Tg Regione 14:20 - Tg 3 14:50 - Tg 3 Leonardo 15:05 Tgr Piazza affari 15:10 – La casa nella prateria (TF) 16:00 - Cose dell’altro Geo 17:40 - Geo &

Geo 19:00 - Tg 3 19:30 - Tg regione 20:00 - Blob 20:15 Stanlio e Ollio 20:35 - Un posto al sole 21:05 - Ballarò 23:20 Glob 24:00 - Tg 3 linea notte 01:05 - Rai Educational 01:35 Prima della prima.

Canale 5 08:00 - Tg 5 - mattina

08:40 - La telefonata di Belpietro 08:50 Mattino cinque 11:00 - Forum 13:00 - Tg 5 13:40 - Beautiful (soap) 14:10 - Centovetrine 14:45 - Uomini e donne (talk show) 16:05 - Amici 16:50 Pomeriggio cinque 18:50 - The Money Drop (game show) 20:00 - Tg 5 20:40 - Striscia la notizia 21:10 - Sotto il vestito niente – l’ultima sfilata. Film 2011 23:20 - Speciale TG5 00:20 - Tg 5 notte 00:50 - Striscia la notizia.

Rete 4 06:50 - T.J. Hooker (TF) 07:45 Miami Vice (TF) 08:40 - Hunter (TF) 09:50 - Carabinieri 5 10:50 - Ricette all’Italiana 11:30 - Tg 4 12:00 - Un detective in corsia (TF) 12:55 - La signora in giallo 14:00 - Tg 4 14:45 - Lo sportello di Forum 15:30 - Hamburg Distretto 21 (TF) 16:35 - My Life (soap) 17:00 - Joe Kidd.

Film ’72 18:55 - Tg 4 19:35 Tempesta d’amore (TF) 20:30 Walker Texas Ranger (TF) 21:10 - L’eliminatore – Eraser. Film ’96 23:45 - L’uomo senza ombra.

Film 2000 02:00 - Tg4 02:25 L’amica. Film ’69 .

Italia 1 07:00 - Zach e Cody al Grand Hotel (sitcom) 07.50 - Tutto in famiglia (sitcom) 08:40 - Una mamma per amica (TF) 10:30 ER: Medici in prima linea (TF) 12:25 - Studio aperto 13:00 Sport Mediaset 13:40 - Cartoons 16:15 - Smallville (TF) 18:00 The Middle (TF) 18:00 - The middle (sitcom) 18:30 - Studio Aperto 19:20 - CSI NY: scena del crimine (TF) 21:10 Colorado 23:45 - Una cella in due. Film 2011 01:40 - Sport Mediaset 02:05 - The Shield (TF).

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

TV#Radju 25 Favourite Channel 07:00 - Bon;u Muftie[ 07.15 F. News 07:30 - Dawl tal:urnata 08:00 - Niltaqg[u (r) 10:00 - Bejnietna 12:00 - News 12:30 - G[eruq 13:00 - Niskata 15:00 - Teleshopping 17:30 {in g[al Kollox 18:15 - News 18:30 - (ikompli) {in g[al Kollox 19:45 - F. News 20:30 Gideb u M[abba 21:00 Cross Roads 23:00 - News.

TCM 08:00 - The Hook. Film ’63 09:40 - Hot Millions. Film ’68 (U) 11:30 - Some Came Running. Film ’58 (A) 13:45 Travels with My Aunt. Film ’72 (AA) 15:35 - The Sandpiper.

Film ’65 (A) 17:35 - Butterfield 8. Film ’60 (15) 19:25 - Boys Town. Film ’38 (A) 21:00 Mutiny on the Bounty. Film ’62 (A).

Calypso Music TV 07:00 - Total Request 09:00 Love and Romance 10:00 - Tele Market Deals 12:00 - Rock around the Click (r) 13:00 - The 60s & 70s 13:30 - The 80s 14:00 - The 90s 14:30 - The 00s 15:00 - Love and Romance 16:00 - The 80s 16:30 - I Grandi successi 17:30 - The Local Angle 18:00 - Total Request Show 20:00 - The 60s & 70s 20:30 - Music Documentary 21:30 - The Local Angle (r) 22:30 - Music Videos.

MGM Movies 07:05 - Undercover Blues. Film ’93 (12) 08:35 - Till There Was You. Film ’91 (PG) 10:05 Molly. Film ’99 (15) 11:45 Starcrossed. Film ’85 (PG) 13:20 - The Purple Rose of Cairo. Film ’85 (PG) 14:40 New York, New York. Film ’77 (A) 17:20 - 12 Angry Men. Film ’97 (U) 19:15 - Cold Turkey.

Film ’71 (A) 20:55 - Big Screen Legends 21:00 - All Dogs Go to Heaven 2. Film ’96 (U) 22:20 The Innocent. Film ’93 (15).

La 5 12:40 - Centovetrine 13:10 -

Extreme Makeover Home Edition 14:00 - Gossip Girl (TF) 15:30 - Summer Dreams (TF) 16:25 - Sonny tra le stelle (sitcom) 17:20 - Friends (sitcom) 17:45 - Extreme Makeover Home Edition 18:40 - Amici (talent show) 19:30 - Gossip Girl (TF) 20:25 - Dr House (TF) 21:10 - Saturno contro.

Film 2006 23:15 - Uomini e donne (talk show) 00:20 Amici.

BBC Entertainment 07:15 - Garth and Bev 07:25 Tweenies 07:45 - Green Balloon Club 08:10 - Me Too! 08:30 My Family 09:00 - Only Fools and Horses... 09:30 - The Weakest Link 10:15 EastEnders 10:45 - Doctors 11:15 - Great Ormond Street 12:05 - Waking the Dead 12:55 My Family 13:25 - Mutual Friends 14:15 - Only Fools and Horses... 14:45 - EastEnders 15:15 - Doctors 15:45 - The Weakest Link 16:30 - Great Ormond Street 17:20 - Waking the Dead 18:10 - EastEnders 18:40 - Doctors 19:15 - The Weakest Link 20:00 - My Family 20:30 - The Impressions

Show with Culshaw and Stephenson 21:00 - Lark Rise to Candleford 21:50 - As Time Goes By 22:20 - Rev. 22:50 Silk 23:40 - After You’ve Gone.

GO Stars 06:50 - The Help 09:15 - Anger Management 11:05 - Damages 11:50 - Two and a Half Men 12:15 - Four Wedding And A Funeral 14:10 - In The Name of the Father 16:20 - The Sorcerer's Apprentice 18:05 - Vanity Fair 20:30 - Parks & Recreations 21:00 - Brave 22:40 - Evita 00:55 - The Man With The Golden Gun. Diva Universal 07:00 - Wolff’s Turf 08:55 Agatha Christie’s Poirot 09:55 Kojak 10:55 - Quincy, M.E. 11:55 - JAG 12:55 - ER 13:55 Blonde 15:37 - Great Women 15:50 - Kojak 16:50 - Agatha Christie’s Poirot 18:50 - JAG 19:50 - ER 20:50 - Great Women 21:00 - Agatha Christie’s Marple 23:00 - ER. Discovery Channel 06:50 - Prototype This: Traffic Busting Truck 07:40 - The Gadget Show: World Tour 08:05 - The Tech Show 08:30 - Smash Lab: High Rise Escape 09:25 Nextworld: Future Intelligence 10:15 - Mighty Ships: CCGS Amundsen 11:05 - Meteorite Men 12:00 - Prototype This: Traffic Busting Truck 12:50 Weird Connections: The Invisible Gorilla 13:20 - The Gadget Show: World Tour 13:45 - The Tech Show 14:10 - Da Vinci’s Machines 15:00 - Smash Lab: C02 Cop Car 15:55 Nextworld: Future Trains 16:45

- Robocar 17:35 - Moon Machines: Navigation 18:30 Scrapheap Challenge 19:20 Prototype This: Get up and Go 20:10 - The Gadget Show: World Tour 20:35 - The Tech Show 21:00 - Scrapheap Challenge 21:50 - Prank Science 22:40 The Gadget Show: World Tour 23:05 - The Tech Show 23:30 Weird Connections: The Invisible Gorilla.

Iris 15:25 - Le conseguenze dell’ amore. Film 2003 17:20 Amico, stammi lontano almeno un palmo. Film ’72 19:25 A-Team (TF) 20:10 - Hazzard (TF) 21:00 - Le colline bruciano.

Film ’56 22:35 - Storie di cinema - Tex Willer 23:05 - Made in America. Film ’93 01:05 - La controfigura. Film ’71.

Melita More 08:00 - Films & Stars 08:30 Grey's Anatomy 09:20 - Private Practice 10:10 - Criminal Minds 11:00 - How I Met Your Mother 11:30 - The Mentalist 12 :15 Chuck 13:00 - Days of Our Lives 13:45 - Enlightened 14:15 - Films & Stars 14:30 Supernatural 15:15 - Grey's Anatomy 16:00 - Private Practice 16:45 - Gossip Girl 17:30 - Dallas 18:15 - Days of Our Lives 19:00 - Criminal Minds 19:45 - Glee 20:30 Suits 21:15 - Enlightened 21:45 - Tooth Fairy 2 23:35 - Person of Interest 00:20 - SMASH 01:10 - Suburgatory.

Biography Channel Hardcore Pawn: 10:00 - The Gambler 10:30 - Fool’s Gold.

11:00 - Bob Marley 12:00 Hoarders: Laura and Penny 13:00 - Storage Wars Texas: Texas Sold ’Em 13:30 American Restoration: Bikes & Barbeques 14:00 - The Real Housewives of Miami: Conflicting Conflict 15:00 - The Real Housewives of New Jersey:

Twas the Fight Before Christmas.

Hardcore Pawn: 16:00 - The Gambler 16:30 - Fool’s Gold.

17:00 - Hoarders: Laura and Penny 18:00 - Pregnant in Heels: Baby Bump Bridezilla 19:00 Storage Wars Texas: Texas Sold ’Em 19:30 - American Restoration: Bikes & Barbeques 20:00 - Pregnant in Heels: Clueless. Hardcore Pawn: 21:00 - The Gambler 21:30 - Fool’s Gold. 22:00 - Dance Moms: Dying to Dance 23:00 - Be the Boss: Molly Maid.

G˙at-tfal fuq il-Cable Jim Jam 08:00 - See The Sea 08:05 - Lots & Lots 08:20 Bob the Builder 08:30 - Fireman Sam 08:40 Thomas and Friends 08:55 - Baby Antonio’s Circus 09:00 - Rubbadubbers 09:10 - Pingu 09:15 - Tiny Planets 09:20 - Pingu 09:25 - Tiny Planets 09:30 - Monkey See Monkey Do 09:40 Barney and Friends 10:10 - Fluffy Gardens 10:25 - The Mighty Jungle 10:40 - Mio Mao 10:50 Jarmies 11:05 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 11:30 - Kipper 11:50 - Gazoon 12:00 Wobblyland 12:05 - Igloo-Gloo 12:20 Benjamin’s Farm 12:25 - My Animal Friends 12:40 - See The Sea 12:45 - Lots & Lots 13:00 Fluffy Gardens 13:15 - The Mighty Jungle 13:30 Angelina Ballerina 13:45 - Monkey See Monkey Do 13:55 - Barney and Friends 14:25 - Pingu 14:30 - Tiny Planets 14:35 - Pingu 14:40 - Tiny Planets 14:45 - Igloo-Gloo 15:00 - Bob the Builder 15:10 - Fireman Sam 15:20 - Thomas and Friends 15:35 - Tork 15:45 - Dougie in Disguise 15:55 - Slim Pig 16:05 - Jarmies 16:20 - Jakers: The Adventures of Piggley Winks 16:45 Benjamin’s Farm 16:55 - My Animal Friends 17:10 - See The Sea 17:15 - Lots & Lots 17:30 Monkey See Monkey Do 17:40 - Barney and Friends 18:10 - Wobblyland 18:15 - Dougie in Disguise 18:25 - Slim Pig 18:35 - Connie the Cow 18:45 - Angelina Ballerina 19:00 - Jakers:

The Adventures of Piggley Winks 19:25 - Jarmies 19:40 - Pingu 19:45 - Tiny Planets 19:50 - Pingu 19:55 - Tiny Planets 20:00 - Bob the Builder 20:10 - Fireman Sam 20:20 - Thomas and Friends 20:35 - Dougie in Disguise 20:45 - Slim Pig 20:55 - Connie the Cow 21:05 - Tork 21:15 Benjamin’s Farm 21:20 - My Animal Friends 21:35 - See The Sea 21:40 - Wobblyland 21:50 Barney and Friends 22:15 - Monkey See Monkey Do 22:25 - Kipper.

Disney Channel 08:10 - Good Luck Charlie 08:35 - Austin and Ally 09:25 - Shake It Up 10:15 - The Suite Life on Deck 11:05 - Hannah Montana 11:30 Wizards of Waverly Place 12:20 - Jessie 12:45 ANT Farm 13:35 - Hannah Montana 14:25 Good Luck Charlie 14:50 - Jessie 15:15 - Shake It Up 15:40 - ANT Farm 16:00 - Austin and Ally 16:30 - The Suite Life on Deck 16:50 - Minnie and You 16:55 - The Suite Life on Deck 17:20 Wizards of Waverly Place 17:40 - Minnie and You 17:45 - That’s So Raven 18:10 - Cory in the House 18:35 - Good Luck Charlie 19:00 - Jessie 19:25 - Wizards of Waverly Place 20:15 - Phil of the Future 20:40 - Hannah Montana 21:05 - Jonas 21:30 - Sonny with a Chance 21:55 - Wizards of Waverly Place.

07>00 09>00 10>00 12>00 14>00 14.05 15>15 15>40 16>35 17.00

NET News Telebejg[ Strada Rjal .NET NET News Vitalità (b’waqfa g[al NET News fit-15>00) Telebejg[ X’Fatt.Art Telebejg[ Malta Llejla (b’waqfa g[al NET News fis-18>00)

19>00 19>30 19>45 20>30 21>30 21>35 22>15 23>00

Bozza tal-Mija Lift NET News L-Istampa Kollha NET News (ikompli) L-Istampa Kollha Trott u Galopp NET News

Sport fuq il-Cable Eurosport 08:30 - The Box 08:45 WATTS 09:00 - European

Championship Weightlifting 11:00 - Masters Snooker 13:00 - WATTS 14:00 - European Championship Weightlifting 16:00 - Welsh Open Snooker 18:00 - GWARS Series 20:00 WATTS 21:00 - Boxing 23:00 - Masters Snooker.

Eurosport 2 07:00 - WATTS 07:15 Swimming 08:00 - Welsh Open Snooker 10:00 - World

Superbike Series Motorcycle Racing 11:00 - World Supersport Series 12:00 World Superbike Series Motorcycle Racing 13:00 Welsh Open Snooker 15:00 UCI World Tour Cycling 16:30 - BNP Paribas Katowice Open Tennis 18:00 - Welsh Open Snooker 20:00 - The Box 20:15 - European Championship Weightlifting 21:30 - Eurocup Basketball 23:00 - Australian Football Magazine.

GO Sports 1 07:00 - Barclays PL: Wk 35: PL Review 08:00 - Serie A: Rd 32: Parma v Udinese 10:00 Football's Greatest 10:30 ATP Masters 1000: MonteCarlo Rolex Masters: Rd 1 # Rd 2 (live) 18:30 - Football's Greatest 19:00 - Ligue 1: Rd 32: Highlights 20:00 - FIFA Futbol Mundial 20:45 Barclays PL: Wk 30: Arsenal v Everton (live)m m 23:00 RaboDirect Pro12: Rd 20:

Ulster v Newport Gwent Dragons 01:00 - Ligue 1: Rd 32: Girondins de Bordeaux v Montpellier Herault SC.

GO Sports 7 07:00 - Vincennes Horseracing 09:00 - ATP 250 Series: US Men's Clay Court Championship, Houston: SF 13:00 - Barclays PL: Wk 35: Reading v Liverpool 15:00 Ligue 1: Rd 32: Olympique Lyonnais v Toulouse 17:00 Aviva Premiership: Rd 20:

Harlequins v Bath Rugby

19:00 - Serie A: Rd 32: Milan v Napoli 21:00 - ATP Masters 1000: Monte-Carlo Rolex Masters: Rd 1 # Rd 2.

GO Sports 8 09:00 - Vincennes Horseracing 11:00 - ATP 250 Series: US Men's Clay Court Championship, Houston: SF 15:00 - Barclays PL: Wk 35: Reading v Liverpool 17:00 Ligue 1: Rd 32: Olympique Lyonnais v Toulouse 19:00 Aviva Premiership: Rd 20:

Harlequins v Bath Rugby 21:00 - Serie A: Rd 32: Milan v Napoli 23:00 - ATP Masters 1000: Monte-Carlo Rolex Masters: Rd 1 # Rd 2.

Melita Sports 1 08:00 - Bundesliga (r) 11:50 FA Cup (r) 13:55 - America's Cup: World Series (r) 16:00 2012 Alpari World Match Tour (r) 18:05 - Bundesliga: Highlights (r) 19:00 -

Volleyball Champions League Magazine The Big Hit (r) 19:30 - Bundesliga (r) 21:25 European Le Mans Series 2012 (r) 22:30 - 2012 Alpari World Match Tour NXT (r) 00:35 FA Cup (r).

Melita Sports 2 12:00 - 2012 Alpari World Match Tour (r) 14:00 -

Swedish ATG Horse Racing V4 Race Meetings 15:05 - FA Cup (r) 17:10 - 2012 UIPM Pentathlon (r) 18:15 America's Cup: World Series (r) 20:20 - Bundesliga (r) 22:15 Swedish ATG Horse Racing V65 Race Meetings 00:50 - FA Cup (r).

Malta Stars 08:00 - Melita GFA 1st Div. (r) 09:40 - Malta Handball Association (r) 11:00 - Malta Basketball Association (r) 12:25 - Malta Rugby Football Union (r) 14:00 - BOV PL (r) 16:00 - MFA Futsal League (r) 17:20 - Melita GFA 1st Div. (r) 19:00 - Football Nurseries 19:35 - MFA Futsal League 21:00 - Malta Rugby Football Union (r) 22:35 - BOV PL (r).

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

26 Klassifikati PROPJETA G{ALL-BEJG{ Il-Mosta

DIRETT ming[and is-sid, blokka ;dida ta’ tliet appartamenti, 210sqm u penthouse bi tliet kmamar tas-sodda, ensuite, gallarija kbira u washroom area, bil-lift a//essibbli mill-garaxx. Prezz €155,000. ?emplu 99431195.

Marsaxlokk

APPARTAMENT u penthouses bil-veduta tal-ba[ar u tal-kampanja, lesti minn kollox bi tliet ikmamar tas-sodda,

]ew; kmamar tal-banju, k/ina kbir u terrazzin 14-il pied bi 11-il pied . Kollox tal-aqwa kwalità, servuti bil-lift salgaraxx. Prezz €112,000 (Lm48,000). Garaxx ta’ karozza wa[da €16,000 (Lm7,000) jew ta’ tnejn €28,000 (Lm12,000). ?emplu 79441869.

Marsaxlokk

TERRAN b’bit[a kbira lest minn kollox b’affarijiet ta’ kwalità tajba, kemm tid[ol fih. Tliet kmamar tas-sodda, ]ewg kmamar tal-banju, k/ina kbira, boxroom, e//. Prezz

€112,000 (Lm48,000). Tista’ tniffdu ma’ garaxx ta’ karozza wa[da jew tnejn. Garaxx ta’ karozza wa[da €16,000 (Lm7,000) jew ta’ tnejn €28,000 (Lm12,000). ?emplu 77777521 jew 99466988.

G{ALL-KIRI Santa Venera

{anut bil-permess, livell mat-triq, b’toilet u bit[a, tajjeb g[al kull tip ta’ negozju b[al hairdresser, klinika jew uffi//ju. ?emplu fuq 79263775 jew 21223922.

VETTURI/DG{AJJES Cabin Cruiser

FJORD 8mtrs, b’]ew; magni diesel, fiberglass. €15,000. ?emplu 99822224.

AVVI}I G[al kull xog[ol

TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma.

Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol.

B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.

G[al kull xog[ol

TA’ madum ta’ l-art u tal[ajt, qlug[ ta’ kmamar talbanju, plumbing, kisi bil-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.

Tiswijiet fil-pront u filpost

TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet.

Stima b’xejn minn qabel.

Spare parts g[al kull tip ta’

appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.

Tiswijiet

MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’ magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.

G{ALL-BEJG{ G[amara antika

TINKLUDI twaletta bilmera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// talir[am u gwardarobba kbira.

Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.

Kamra tal-Pranzu

INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u welsh dresser. €1,350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.

Tombla sheets

B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com

It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

27 BOV III DIV

Marsaskala pass bog[od minn promozzjoni storika SWIEQI UTD......................0 MARSASKALA..................1

Marsaskala g[amlu pass ie[or lejn l-ewwel promozzjoni fl-istorja talklabb, imma t[abtu biex g[elbu lil Swieqi United 1-0.

B’din ir-reb[a, it-tim ta’ Alan Mifsud jinsab erba’ punti fuq Xg[ajra li jinsabu l-[ames post i]da b’partita iktar.

Il-gowl importanti g[al

Marsaskala wasal fis-60 minuta meta l-goalkeeper ta’ Swieqi Michael Falzon, [aseb li l-log[ob kien wieqaf u CHRISTOPHER ZAMMIT [a vanta;; u da[al tajjeb biex tefa’ f’xibka vojta.

Swieqi spi//aw jilag[bu lpartita b’disa’ plejers meta tke//ew Eric Sciberras u Elton Catania.

Swieqi: M. Falzon, G. Refalo, J. Ellul Soler, R.

Log[ba ming[ajr interess KALKARA.......................1 LUQA SA..........................1

F’partita ming[ajr interess Kalkara u Luqa St. Andrews [adu punt kull wie[ed fi draw 1-1. B’dan il-punt, Kalkara la[qu lil Santa Lucia b’29 punt, filwaqt li Luqa baqg[u ]ew; punti fuq Qrendi.

Wara li l-ewwel taqsima kienet bilan/jata, Kalkara [ar;u a[jar u marru filvanta;; fis-46 minuta permezz ta’ RANDALL VELLA. Luqa ppruvaw j]idu fillog[ob biex isalvaw il-partita

u irnexxilhom jag[mlu dan meta fl-84 minuta kien i]]ag[]ug[ MICHAEL THEUMA li sab ix-xibka u sa tmiem i]-]ew; timijiet dehru kuntenti bil-punt miksub.

Kalkara: W. Bianco, M.

Cassar, D. Gauci, S. Camilleri, J.P. Galea, R. Vella, J. Camilleri, A. Hammet (G. Attard), A. Musah, L. Carter, R. Cassar Luqa: P. Psaila, N. Slavtchev, J. Muscat, T. Cassar (M. Coleiro), A. Psaila, M. Psaila, C. Marney, M. Theuma, G. Azzopardi (L. Sciberras), G. Mizzi, J. Good Referee: Roberto Vella

Seba’ gowls minn Thomas QRENDI ………......…....... 3 SENGLEA A. …………..... 7 Senglea telg[u we[idhom fl-ewwel post meta g[elbu lil Qrendi 7-3, bil-protagonista assolut ikun Timmy Thomas li skorja l-gowls kollha ta’ Senglea. Kienet wirja mpressjonanti mill-attakkant ta’ Senglea li ]gur jibqa’ mni]]el fl-istorja g[aliex mhux fa/li li tiskorja seba’ goals f’log[ba wa[da.

Wara /ans tajjeb ta’ Qrendi permezz ta’ Mula, beda lfestival ta’ goals ta’ TIMMY THOMAS li l-ewwel qabbe] minn fuq il-goalkeeper, fit-33 minuta dar ma’ ]ew; difensuri u spara fix-xibka u sitt minuti wara g[aqqad ilhat-trick b’azzjoni personali.

Il-log[ba kienet mag[luqa i]da l-goals baqg[u ;ejjin.

Fil-61 minuta Qrendi naqqsu

l-iskor permezz ta’ DAVIDE MULA u g[axar minuti wara Senglea kabbru l-iskor meta Rennie Tanti ]marka lil TIMMY THOMAS li g[al darb’o[ra ma [afirx.

Fil-75 minuta goal ie[or ta’ Qrendi b’azzjoni tajba CAIN AZZOPARDI u bejn it-80 u 86 minuta TIMMY THOMAS skorja tliet goals o[ra.

Tliet minuti mit-tmiem Qrendi skorjaw it-tielet goal ta’ konsolazzjoni permezz ta’ SANDRO GRECH. Qrendi: B. Zammit, D. Mula,

S. Sultana, M. Ellul, P. Hili, C. Farrugia, J. Muscat, F. Cassar, C. Vassallo (S. Galea), S. Sammut (C. Azzopardi), M. Ciantar.

Senglea: J. Mercieca, E. Azzopardi, S. Aqulina, J. Spiteri, B. Zerafa, V. Camilleri (C. Dimech), R. Perkins, R. Tanti (P. Camilleri), G. Brincat, Trevor Thomas (D. Xuereb), Timmy Thomas.

Referee: Jude Ingagwe

Zammit, M. Bonnici (D. McKean), E. Caruana, B. Buhagiar, A. Micallef (C. Spiteri), S. Borg, E. Sciberras, E. Catania Marsaskala: C. Camilleri, S. Camilleri, M. Milutinovic, M. Bajada, J. Micallef, E. Gauci, V. Camilleri (A. Portelli), M. Gauci, N. Abela (C. Bordieri), C. Zammit, M. Zammit (A. Grech) Referee: Anthony Buhagiar

Kif Jinsabu L R D T Senglea A. Mdina K. Marsaskala Marsa Xg[ajra T. Sirens Mtarfa Attard Sta Lucia Kalkara Swieqi U. G[axaq Luqa SA Qrendi Ta’ Xbiex

25 19 25 20 25 16 25 17 25 15 25 13 25 10 25 9 25 8 26 8 26 7 25 6 26 3 25 3 25 2

5 1 0 5 6 3 2 6 6 4 2 10 5 10 6 10 5 12 5 13 4 15 7 12 6 17 4 18 1 22

F K Pti

81 50 58 61 54 39 32 33 37 29 17 23 21 25 16

21 62 20 60 16 54 25 53 15 51 31 41 43 35 40 33 50 29 42 29 43 25 40 25 60 15 72 13 65 5

Reb[a o[ra g[al Marsa

MARSA…………......……. 3 ATTARD………….....…… 0

Marsa kisbu t-tieni reb[a konsekuttiva u t-tieni wa[da fuq Attard dan l-ista;un, meta reb[ulhom 3-0, u ]ammew posthom fit-tielet post talklassifika b’53 punt.

Marsa setg[u fet[u l-iskor wara 16-il minuta meta r-referee ordna penalty wara fawl fil-kaxxa, i]da mill-11-il metru, Felice ra x-xutt tieg[u salvat b’mod brillanti mill-goalkeeper Attard.

Marsa fet[u l-iskor erba’ minuti wara permezz ta’ xutt b’sa[[tu ta’ KIRSTEN BRINCAT.

Attard ftit li xejn offrew re]istenza, u Marsa rduppjaw fil55 minuta, b’xutt mid-distanza tas-sostitut JUSIF ABDULLAHI mbag[ad issi;illaw il-partita [ames minuti wara, minn freekick dirett ta’ KEVIN SCERRI minn tarf il-kaxxa, li spara xutt millisba[ li ma ta l-ebda /ans lillgoalkeeper.

Marsa: K. Brincat (D. Grima), J.

Rizzo, S. Cutajar, K. Scerri, B. Zammit, J. Felice, L. Cumbo, E. Vella, M. Tirchett, K. Brincat (J. Abdulahi), J. Camilleri (R. Zammit) Attard: L. Attard, G. Tabone, C. Caruana, J. C. Cachia, D. Gauci, C. Ciantar, N. Spiteri, R. Filipov, M. Xerri, J. Bugeja, L. Mangion Referee: Jurgen Spiteri

Fallew ]ew; punti ATTARD ……………..…. 1 XG{AJRA T. …………… 1 Xg[ajra Tornadoes fallew ]ew; punti prezzju]i fil-mixja lejn il-promozzjoni meta kienu mi]muma fi draw 1-1 minn Attard, ri]ultat li huwa daqqa ta’ [arta g[all-aspirazzjonijiet tag[hom.

Wara tmien minuti freekick ta’ Owen Tabone salvat millgoalkeeper ta’ Xg[ajra u minuta wara risposta ta’ Xg[ajra bi Grech kompletament wa[du im/a[[ad minn Luke Attard.

Fit-23 minuta azzjoni o[ra ta’ Attard b’xutt ta’ Xerri salvat minn Camilleri, bil-goalkeeper ta’ Attard isalva ]ew; tentattivi tajbin ta’ Ivo Ginev li kien ferm attiv.

Fis-37 minuta azzjoni ta’ Cachia u xutt ftit barra u erba’ minuti wara kross xutt ta’ Glenn

Saliba qarraq bil-goalkeeper ta’ Attard i]da l-ballun ni]el fuq ilmimduda. Minuta mill-intervall Attard fet[u l-iskor b’azzjoni ta’ OWEN TABONE u xutt angolat fil-baxx li spi//a fixxibka.

Fit-tieni taqsima Xghajra kellhom iktar mil-log[ob u kisbu d-draw fil-61 minuta meta IVO GINEV skorja direttament minn freekick. }ew; minuti /ans g[al Xghajra li jdawru llog[ba meta minn azzjoni ta’ freekick kien hemm id-daqqa ta’ ras ta’ Martin Portelli bil-ballun ja[bat mal-lasta.

Attard: L. Attard, O. Tabone (D.

Mizzi), C. Caruana, M. Mangion, D. Gauci, C. Ciantar, N. Spiteri, R. Filipov, M. Xerri, J.C. Cachia, J. Xg[ajra T: R. Camilleri, G. Saliba (D. Wingfield), C. Micallef (J. Abela), C. Xuereb, C. Magro, M. Portelli, D. Axisa (B. Magro), A. Vella, D. Galea, I. Ginev, L. Grech.

Referee: Anthony Buhagiar

Ta’ Xbiex isofru d-disa’ telfa konsekuttiva SWIEQI ………………...……………. 1 TA’ XBIEX ……………....………….. 0 Ta’ Xbiex sofrew id-disa’ telfa konsekuttiva meta kienu meg[luba minn Swieqi.

Swieqi fet[u tajjeb b’/ans ta’ Kurtulush li xe[et ftit barra. Ta’ Xbiex kienu sfortunati meta xutt ta’ Azzopardi [abat mal-lasta.

Fis-86 minuta Ta’ Xbiex spi//aw b’g[axar plejers wara li Steven Hyzler kien muri t-tieni karta safra. Swieqi g[amlu l-a[[ar sforz u fid-89 minuta skorjaw il-goal rebbie[ meta kross xutt ta’ ROBERT ZAMMIT qarraq bil-goalkeeper Cini bil-ballun jispi//a fix-xibka.

Swieqi: M. Falzon, G. Refalo (M. Bonnici),

E. Caruana, R. Zammit, C. Dalli, S. Borg, B.

Buhagiar, E. Sciberras, T. Kurtulush (C. Borg), T. Hampton (I. Scicluna), F. Debono.

Ta’ Xbiex: C. Cini, A. Meyar De Melo, M. Agius, S. Hyzler, J. Azzopardi (F. Grech), A. Xuereb, C. Wismayer (J. Woodhead), J. Azzopardi, N. Scicluna (T. Elder), R. D’Amato, A. Dominicus Referee: Daryll Agius * Aktar rappoti f’[ar;a o[ra

Reb[a minima g[al G[axaq

SIRENS……………................ 0 G{AXAQ…………................ 1

Quddiem 21 spettatur, G[axaq kisbu reb[a minima fuq Sirens 10, u komplew jitbieg[du miz-zona ta’ relegation u issa g[andhom 25 punt.

Il-partita kienet fqira u nieqsa mill-emozzjonijiet. L-a[jar /ans flewwel taqsima wasal man-nofs sieg[a meta xutt ta’ Carlo Leonardi minn tarf il-kaxxa g[adda ftit bara.

Il-gowl tal-partita wasal fit-52 minuta, meta wara li r/ieva ming[and James Mizzi, kien FRANRICH SCHEMBRI li xe[et fir-rokna.

L-a[jar /ans g[al Sirens li jsalvaw il-partita wasal kwarta mit-tmiem, meta George Falzon g[adda lejn Carlo Leonardi, li i]da ra x-xutt tieg[u jistampa malwieqfa.

Sirens: G. Spiteri, A. Debattista, D.

Sant, G. Farrugia, K. Galea, G. Falzon, M. Psaila, R. Bonnet, C. Leonardi, A. Aref, M. Viotti (G. Gatt) G[axaq: L. Fardell, K. Azzopardi, J. Mizzi, L. Camilleri, C. Gatt, L. Barbara (A. Formosa), R. Spina, F. Schembri, L. Alla, C. Camilleri, F. Galea Referee: Elvio Degabriele

De/i]a b’gowl wie[ed

SAN :WANN ………..……. 1 M:ARR …………………… 0 San :wann ]ammew [ajjin ittamiet ]g[ar tag[hom li jiskbu lpromozzjoni meta g[elbu lil M;arr b’goal skorjat fl-ewwel taqsima. Kienet log[ba medjokri bi ftit azzjonijiet.

San :wann iddominaw lewwel taqsima fejn ]ammew liddifi]a ta’ M;arr dejjem ta[t pressjoni u mal-kwarta log[ob marru fil-vanta;; meta PETER XUEREB g[eleb lil Ellul b’xutt sabi[.

It-tieni taqsima bdiet bl-istess andament b’San :wann fuq lattakk u fl-ewwel minuti Gozwe Pace mpenja lil Ellul. Mas-sieg[a log[ob [ar;a kura;;u]a talgoalkeeper Ellul f’saqajn Lee Galea.

Fit-72 minuta azzjoni o[ra ta’ San :wann u xutt sabi[ tassostitut Ferraz Do Amaral jg[addi ftit g[oli u ftit wara f’azzjoni ta’ kontrattakk Shawn Vella illobbja barra.

San :wann: C. Carbonaro, M.

Mercieca, D. Cosaitis, R. Briffa, R. Pisani, P. Xuereb, A. Borg, L. Galea (G. Agius), J. Borg (B. Ferraz Do Amaral), G. Pace (S. Vella), R. Zammit.

M;arr U: K. Ellul, G. Vella, J. Said, C. Bugeja, A. Aquilina, B. Galea, S. Camilleri, C. Tabone (D. Law), C. Abela, S. Licari (D. Thomp-son), M. Deguara (R. Marmara).

Referee: Manuel Grech

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta‘ April, 2013

28 Sport

Anali]i u kummenti

Tmiem Birkirkara il-;img[a ta’ football Malti jibqg[u l-ewwel minkejja dak kollu li nqala’

dwar il-partiti tal-Kampjonat Premier BOV

minn Simon FARRUGIA

Michael Mifsud ta’ Valletta (fin-nofs) segwit minn Clifford Gatt Baldacchino (lemin) u Paltemio Barbetti ta’ Sliema (Ritratt> Joseph Galea)

Innutajna...

LI waqt il-log[ob li ntlag[abu fil-Hibernians Stadium f’Kordin, il-;urnalisti ma kellhomx a//ess g[allinternet min[abba li meta nqata’ d-dawl u ;ie f’daqqa flistess ground matul il-;img[a li g[addiet, in[araq ir-router li hemm f’dan l-istadium. Wara ;img[a baqa’ ma sar xejn.

LI r-reb[a ta’ Rabat kontra {amrun Spartans nhar il;img[a kienet l-ewwel reb[a tag[hom f’konfront dirett (jigifieri kontra timijiet tamparhom) matul dan l-ista;un.

Mill-banda l-o[ra t-tke//ija tal-kow/ ta’ Melita Patxi Salinas fil-log[ba kontra Qormi li ntlag[bet is-Sibt wara nofsinhar fissret li dan ilkow/ se jkun sospi] g[arraba’ darba matul dan lista;un. U dan meta niftakru li Salinas ma bediex jikkow/ja

lil Melita mill-bidu talista;un! B’hekk jidher li aktar kellu log[biet sospi] milli fuq il-bank. U dan suppost li jkun ta’ e]empju!

LI fil-log[ba ta’ nhar is-Sibt bejn Melita u Qormi ssejja[ time out mir-referee Clayton Pisani f’nofs kull taqsima dan sabiex il-players ikunu jistg[u jie[du ftit ilma. Fil-konfront ta’ wara u f’dawk tal-{add meta t-temperatura kienet aktar s[una kollox baqa’ g[addej ming[ajr interruzzjoni. Mela jekk f’April qieg[da tin[ass daqstant iss[ana x’se jsir f’Awwissu li ;ej meta jer;a’ jibda l-kampjonat?

LI nhar is-Sibt li g[adda limbierak scoreboard li qam eluf kbar ta’ ewros kien bil[sara fejn kellha tintu]a

wa[da mill-boards tar-reklami b[ala scoreboard temporanju.

I]da g[al-log[ob tal-{add jidher li dan l-iscoreboard ;ie lura g[an-normal. Min jaf din il-[sara spissa minn fejn qed ti;i. L-a[[ar darba li kienet bil-[sara kien min[abba xxita li kienet g[amlet. Tg[id din id-darba [adet xi xemxata?

LI g[al ;img[a o[ra l-partitarji ta’ Valletta naqsu li jarmaw is-solitu streamers li kienu jag[mlu mad-dawra talIstadium Nazzjonali. Possibbli li g[ax it-tim g[adda minn mument diffi/li kien hemm b]onn tittie[ed din l-azzjoni?

Mela l-ba[rin tal-maltemp fejn qeg[din? Hawn nammira li dawk li ji;ri x’ji;ri dejjem baqg[u wara t-tim, anzi aktar fil-mument diffi/li milli waqt il-glorja.

Tmiem il-;img[a ;ab mieg[u l-log[ba bejn it-timijiet li jinsabu fl-ewwel post tal-klassifika, B’Kara u Hibernians.

Draw 1-1. Log[ba b’diversi kontroversji l-aktar lejn it-tmiem.

L-aktar li approfittaw minn dan kienu Valletta, anke jekk ilkompitu li jirb[u l-kampjonat jibqa’ diffi/li minkejja li xorta g[adhom matematikament bi/-/ans.

B’Kara u Hibernians ltaqg[u quddiem attendenza mdaqqsa bl-Istripes imorru fil-vanta;; mad-90 minuta u Hibernians i;ibu d-draw minn penalty kontroversjali fil-[in ]ejjed. LIstripes kienu l-aktar organizzati u minkejja li kellhom jilag[bu g[al prattikament il-log[ba kollha bi plejer anqas xorta qatt ma’ dehru inferjuri g[all-avversarji. G[al Hibernians irritornaw il-goalkeeper Mario Muscat u Jean Paul Farrugia li kienu sospi]i fl-a[[ar log[ba. G[al B’Kara rritorna Gareth Sciberras li tilef l-a[[ar log[ba bil-kow/ Zammit jag[]el li jibda b’Mifsud Triganza flok Shodiya. Dan tala[[ar deher li kien ser ikun l-eroj meta skorja fid-90 minuta i]da penalty li qajjem kontroversja kbira bidel l-andament.

Meta tqis kollox draw kien ri]ultat ;ust i]da l-Istripes i[ossuhom im/a[[da minn reb[a li tant kienu vi/in li jiksbu, reb[a li kienet tikteb isem B’Kara fuq it-trofew tal-Kampjonat g[ar-raba’darba fl-istorja.

Valletta g[elbu lil Sliema Wanderers b’]ew; gowls f’temp ta’ erba’ minuti fil-bidu tat-tieni taqsima. Reb[a meritata g[all-Beltin li amministraw b’/ertu fa/ilita`. Il-Beltin g[amlu dak mistenni minnhom u kisbu t-tliet punti biex komplew jag[mlu pressjoni fuq it-tnejn ta’ fuq. Neqsin g[al Valletta kienu Roderick Briffa, Ryan Fenech u Steve Borg kollha mwe;;g[in filwaqt li rritornaw wara sospensjoni Vandelannoitte u Caruana. G[all-Wanderers neqsin kienu Zammit u Scerri, it-tnejn sospi]i.

Wara ]ew; telfiet konsekuttivi Tarxien g[elbu lit-tim ta’ qieg[ ir-Relegation Pool Mosta 4-2. Ir-Rainbows irkupraw tajjeb minn gowl minn ta[t u [ar;u meritatament rebbie[a.

G[al Tarxien dak li m’g[amlux fl-a[[ar tliet log[biet meta fallew li jiskurjaw g[amluh fil-konfront kontra Mosta li komplew jiddi]appuntaw wara li baqg[u ming[ajr ebda punt fi/Championship Pool. Tarxien g[amlu xejn anqas minn [ames bidliet mill-a[[ar log[ba. Erbg[a minnhom bdew fuq il-bank, Bajada, Almeida, Sammut u Anonam filwaqt li Timotic kien sospi]. Mill-banda l-o[ra kien hemm tliet bidliet fil-formazzjoni inizjali g[al Mosta fejn il-goalkeeper Noel Attard [a post Jeffrey Farrugia filwaqt li Magro ;ie relegat g[al fuq ilbank b’Carlos Campagnoli barra sa’ tmiem l-ista;un.

Kwa]i kundannati

Memrbi tat-tim ta’ Melita jippruvaw jikkalmaw lill-kow/ Patxi Salinas (fin-nofs). Dan tal-a[[ar tke//a kontra Qormi u se jkun sospi] g[ar-raba’ darba dan l-ista;un. (Ritratt> Joseph Galea)

Melita aktar vi/in ir-ritorn lejn il-Kampjonat tal-Ewwel Divi]joni wara li tilfu kontra Qormi. Kienet daqqa ta’ [arta g[al Melita li wara li Qormi fet[u l-iskor qabel tmiem lewwel taqsima, mal-bidu tat-tieni taqsima Melita spi//aw b’10 plejers u minn hemm ‘il quddiem Qormi [adu l-kontroll assolut tal-log[ba. Qormi [ar;u rilassati g[al dan il-konfront wara li issa huma matematikament salvi.

F’log[ba kru/jali fit-taqtieg[a kontra r-relegazzjoni, Rabat Ajax g[elbu lil {amrun Spartans 3-1 u issa qab]u lill-istess {amrun. G[alkemm kienu {amrun li fet[u l-iskor kmieni fillog[ba, r-Rabtin wettqu reazzjoni tajba u finalment u meritatament kisbu tliet punti li jiswew mitlqu deheb.

Finalment ]ew; gowls fit-tieni taqsima fi spazju ta’ sitt minuti, kienu bi]]ejjed sabiex Floriana g[elbu lil Balzan 2-0.

Ta’ min jinnota li bir-reb[a li kisbu Rabat jista’ jkun li Balzan, kontra kull mistenni jibqg[u jissieltu sal-a[[ar sabiex isalvaw posthom minkejja li huma l-aktar tim vanta;;jat.

Meta tikkunsidra kollox minkejja li s-sistema talKampjonat hi wa[da fa]ulla kemm it-taqtieg[a g[ar-reb[ talKampjonat kif ukoll dik tar-Relegation ser tibqa’ kumbattuta sal-a[[ar.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

30 Sport RALLY

Ogier jirba[ fil-Portugall Il-Fran/i] Sebastien Ogier reba[ ir-rally tal-Portugall biex kabbar il-vanta;; tieg[u f’ras il-klassifika tal-Kampjonat mondjali.

Ir-reb[a fir-raba’ rawnd tal-kampjonat waslet minkejja li Ogier kien qed isofri minn virus u kellu anke jissupera problema fit-transmission fl-a[[ar ;urnata.

Din kienet it-tielet reb[a konsekuttiva g[as-sewwieq talVolkswagon u li b’hekk kabbar il-vanta;; tieg[u g[al 54 punt fuq il-Finlandi] tas-Citroen Mikko Hirvonen li temm it-tieni fir-rally li kien ibba]at fil-belt ta’ Algarve. Huwa da[al 58.2 sek wara Ogier.

Sie[eb Ogier, Jari-Matti Latvala, Finlandi] ie[or, temm ittielet u r-Russu Evgeny Novikov fuq Ford, ir-raba’.

Ogier qed jipprova jirba[ l-ewwel titlu mondjali tar-rally g[all-Volkswagon li g[andhom 40 punt fil-klassifika talkostrutturi, id-doppju tal-eqreb rivali Citroen b’20 punt u warajhom il-Ford u l-Qatar M-Sport Team bi 18-il punt.

Il-[ames rawnd tal-Kampjonat hu r-rally tal-Ar;entina u jibda fl-1 ta’ Mejju.

Sebastien Ogier irid jag[ti l-ewwel titlu lil Volkswagon

TENNIS

PREMIERSHIP

Everton ifittxu post fl-Ewropa Everton jistg[u jittantaw xortihom g[al post fi/Champions League sta;un ie[or, jekk illum jirb[u kontra Arsenal. B[alissa Everton qeg[din fis-sitt post imma jekk jie[du t-tliet punti kontra lGunners jing[aqdu ma’ Chelsea u Tottenham fir-raba’ post bi 58 punt.

Il-kampjonat jidher li se jintreba[ minn Man Utd filwaqt li Man City jidhru li se jispi//aw fit-tieni post. Arsenal, Tottenham u Chelsea huma ttliet timijiet li qed jissieltu g[all-a[[ar ]ew; postijiet li fadal imma jekk Everton jirb[u g[and Arsenal g[all-ewwel darba f’dawn l-a[[ar 17-il sena, ikunu b’/ans tajjeb li jisfidaw g[al post fl-Ewropa.

Arsenal g[andhom 59 punt minn 32 log[ba, Chelsea 58 minn 31 log[ba, Tottenham 58 punt minn 32 log[ba u Everton g[andhom 55 punt minn 32 log[ba. Arsenal, li ;ejjin minn reb[a 3-1 kontra Norwich qed ifittxu li jikkwalifikaw g[as16-il darba konsekuttiva fi/Champions League. L-a[[ar telfa li sofrew Arsenal waslet fit-3 ta’ Marzu meta dakinhar

tilfu fid-derby kontra r-rivali Tottenham imma minn dakinhar reb[u l-erba’ partiti filkampjonat.

Min-na[a tag[hom Everton ;ejjin minn erba’ reb[iet u draw fl-a[[ar [ames log[biet u fl-a[[ar [ar;a tag[hom reb[u 2-0 kontra QPR. G[al tmiem il-kampjonat fadal sitt log[biet u g[ada l-leaders Man Utd mhux mistennija jfallu barra minn darhom kontra West Ham United. Fi tmiem il;img[a Man Utd reb[u 2-0 kontra Stoke u l-a[bar it-tajba g[alihom kienet li Robin van Persie, li kien ilu ma jsib ixxibka g[al dawn l-a[[ar 10 log[biet, sa fl-a[[ar irnexxielu jiskurja.

Biex Man Utd ja//ertaw ru[hom mir-reb[ tat-titlu jridu ji;bru seba’ punti mill-a[[ar sitt partiti. L-a[[ar darba li West Ham u Utd lag[bu kontra xulxin kien f’Jannar f’log[ba valida mill-FA Cup. G[ada wkoll jilag[bu Man City kontra Wigan log[ba li se sservi b[ala indikazzjoni g[allfinal tal-FA Cup hekk kif fi tmiem il-;img[a ]-]ew; timijiet reb[u s-semifinali tag[hom

Darron Gibson (lemin) ta’ Everton jixxuttja biex jiskorja kontra QPR fir-reb[a 2-0 is-Sibt li g[adda minkejja li ssikkat minn Park Ji-Sung

u g[addew g[all-finali tal-FA Cup. Wigan reb[u 2-0 kontra Millwall filwaqt li City eliminaw lill-holders Chelsea 2-1.

G[ada wkoll Chelsea jilag[bu g[and Fulham f’derby ie[or ta’ Londra u minbarra li jridu jwettqu reazzjoni wara ttelfa kontra City, Chelsea jridu ji;bru t-tliet punti biex ikomplu bl-isfida tag[hom g[al post fi/-Champions League.

G[al Chelsea, l-log[ba kontra Fulham se tkun is-seba’ wa[da f’19-il jum.

Illum

Il-programm

Arsenal v Everton

G[ada

Man C v Wigan West Ham v Man Utd Fulham v Chelsea

L-Open ta’ Franza ji]died b’€4m

Il-premju totali g[all-Open ta’ Franza din is-sena, wie[ed millerba’ Grand Slams, ]died bi tliet miljun ewro o[ra g[al total ta’ 22 miljun ewro ($28.77m). Dan [abbruh l-organizzaturi lbiera[.

Ir-rebbie[a tat-titlu individwali fil-kategorija tal-ir;iel u tan-nisa se jkunu qed jir/ievu kull wie[ed 1.5 miljun ewro, ]ieda ta’ 250,000 ewro fuq is-sena l-o[ra.

L-organizzaturi qalu li din ilmossa kienet parti mill-pjan biex ikabbru t-total ta’ premjijiet ta’ flus b’10 miljuni o[ra g[al 32 miljun ewro sal-edizzjoni tal2016.

B’kuntrast, il-fond ta’ premjijiet tal-Open tal-Istati Uniti se jkun qed ila[[aq $33.6 miljun din is-sena u ji]died g[al $50 miljun sal-2017 waqt li l-fond ta’ premjijiet ta’ flus g[all-Grand Slam ta’ Wimbledon kien ta’ aktar minn 16-il miljun sterlina ($24.61m) fl-2012.

Intant fil-Masters ta’ Monte Carlo il-Fran/i] Gilles Simon, seed nru 11 kien l-ewwel plejer seeded li ;ie eliminat mill-ewwel rawnd meta kien meg[luba millIspanjol Roberto Bautista 6-3, 7-6.

Ir-Russu Nikolay Davidenko elimina lill-:ermani] Daniel Brands f’]ew; sets waqt li lFran/i] Benoit Paire reba[ kontra l-Kroat Ivan Dodig u lFinlandi] Jarkko Nieminen elimna lis-Serb Viktor Troicki.

IN-NAZZJON It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

Sport 31 SERIE A

Juventus 11-il punt vanta;;

FUTBOL

Il-leaders tas-Serie A Juventus fet[u 11-il punt vanta;; fuq l-eqreb rivali Napoli wara li lbiera[ reb[u sfida o[ra delikata kontra Lazio fl-Olimpico 2-0.

It-tim ta’ Conte ried japprofitta mid-draw bejn Milan u Napoli u jkabbar ilvanta;; fil-klassifika waqt li Lazio fil-[ames post kienu g[adhom qed jippruvaw ifittxu post fi/Champions League sta;un ie[or.

Bidu qawwi g[al Juventus li wara tmien minuti fet[u liskor minn penalty ta’ Arturo Vidal bl-istess plejer jirdoppja fit-28 minuta u jag[laq il-partita.

Fit-tieni taqsima Lazio

}ew; partitarji li kienu sejrin jaraw log[ba fil-grawnd il-;did filbelt ta’ Fortaleza nqatlu. L-ewwel rapporti tal-pulizija qalu li ]]ew; partitarji ta’ Ceara nqatlu minn ]ew; partitarji ta’ Fortaleza li sparawlhom minn karozza li g[addiet vi/in tag[hom. :urnali tal-lokal qalu li l-;lied beda meta l-partitarji ta’ Ceara li kienu sejrin fid-direzzjoni tal-grawnd bdew iwaddbu xi ;ebel lejn il-partitarji ta’ Fortaleza.

Ceara g[elbu lir-rivali tag[hom Fortaleza 1-0 u waqt il-log[ba ma kienx hemm in/identi. Dan l-in/ident se[[ qrib il-grawnd Arena Castelao, il-grawnd li fih se jintlag[bu partiti tat-Tazza talKonfederazzjonijiet li se ssir din is-sena u partiti tat-Tazza tadDinja sena o[ra.

Arturo Vidal li skorja ]ew; gowls kontra Lazio

ppruvaw reazzjoni imma Juventus ikkontrollaw fa/ilment sat-tmiem biex

Il-President ta’ AEK jidda[[al l-isptar Il-President ta’ AEK Athens Andreas Dimitrelos idda[[al l-isptar bi w;ig[ f’sidru jum wara li lpartitarji tal-klabb wasslu g[all-abbandun tal-log[ba mis-Super League Grieg.

Intqal li Dimitrelos telaq mill-istadium Olimpiku flimkien ma’ uffi/jali o[ra amministrattivi qabel linva]joni kerha fil-pitch waqt il-log[ba kontra Panthrakikos.

Il-partitarji rrabjati ta’ AEK ;rew wara l-plejers ta]]ew; timijiet wara li t-tim sofra gowls fis-87 minuta f’log[ba kru/jali kontra rrelegation.

Wara waqfien ta’ 90 minuta, ir-referee Stavros Tritsonis [abbar li l-log[ba kienet ;iet abbandunata.

Il-President ta’ Panthrakikos, Dimitriz Tzelepis qal li be]a’ [afna meta ra l-attakk fuq il-plejers u l-uffi/jali tieg[u.

Il-goalkeeper ta’ Panthrakikos, Spiros Vrontaras u l-mani;er tat-tim Haris Mavromatis sofrew

injuries f’wi//hom hekk kif [arbu lejn id-dressing room.

“B]ajt meta rajthom.

Spiros u Haris sofrew daqqiet f’wi//hom u mimlija tben;il. Kien hemm bi]a’ kullimkien, inklu] fija meta ;rejt lejn id-dressing room.

L-im;iba tal-plejers u luffi/jali ta’ AEK kienet e//ellenti qabel u wara llog[ba. Ma kellniex problemi mag[hom.”

Uffi/jali ta’ AEK illum se jkunu qed jidhru quddiem id-dixxiplina. Panathiniakos kienu tnaqqsulhom [ames punti u ng[ataw telfa awtomatika 3-0 u ordnati jilag[bu bil-bibien mag[luqa g[al erba’ partiti b[ala kastig g[al in/ident simili l-ista;un li g[adda.

AEK taw jumejn mistrie[ lill-plejers tag[hom.

Sadanittant il-pulizija qalet li arrestat 15-il persuna wara dawn l-in/identi.

B[alissa AEK qed jiffa//jaw battalja intensiva biex jevitaw ir-relegation g[all-ewwel darba f’89 sena storja.

issa prattikament a//ertaw mir-reb[ tat-tieni kampjonat konsekuttiv.

Man Utd interessanti f’Ogbonna Id-difensur ta’ Torino Angelo Ogbonna ammetta li jinsab kburi b’rapporti li qed jg[idu li g[alih hemm interess qawwi mil-leaders Ingli]i Manchester United.

L-internazzjonali Taljan ta’ 24 sena qed jing[ad li kien il-mira ta’ delegazzjoni ta’ Scouts ta’ Man Utd fit-telfa 2-1 ta’ Torino kontra Roma fi tmiem il-;img[a.

Madankollu minkejja dan l-interess Ogbonna qal li g[alissa mhux qed ja[seb fuq il-futur tieg[u.

“Ovvjament nie[u gost imma g[alissa mhux qed na[seb fuq il-futur. Ng[ix fil-pre]ent u b[al s[abi lo[ra kollha l-mira tieg[i hi li Torino j]ommu posthom fisSerie A,” qal Ogbonna.

Torino jinsabu fil-15-il post fis-Serie A, tmien punti fuq iz-zona relegation.

Ogbonna hu plejer imfittex [afna fl-Italja u kien wie[ed mill-pilastri g[all-klabb tasSerie A s’issa dan l-ista;un.

Ogbonna li kien parti milliskwadra Taljana li tilfet ilfinali tal-Euro 2012 kontra Spanja, iddebutta fis-Serie A fi Frar tal-2007 u ilu seba’ snin ma’ Torino.

?IKLI}MU

Chris Hoy mistenni jirtira I/-/iklista Champion Olimpiku Chris Hoy, nhar il-{amis mistenni j[abbar li se jirtira mill-isport.

Hoy, li g[andu 37 sena se jindirizza konferenza tal-a[barijiet li se ssir fil-belt ta’ Edinburgh.

Hoy, fis-sajf li g[adda, waqt l-Olimpjadi ta’ Londra, reba[ ]ew; medalji tad-deheb.

G[adu mhux mag[ruf jekk Hoy hux se jirtira b’mod immedjat jew inkella jtemm il-karriera

billi jie[u sehem fil-Log[ob tal-Commonwealth li se jsiru fil-belt ta’ Glasgow fl-Iskozja.

Hoy reba[ l-ewwel medalja tad-deheb waqt lOlimpjadi ta’ Ateni fl-2004 u erba’ snin wara f’Beijing reba[ tliet medalji o[ra tad-deheb.

Sena ilu Hoy reba[ ]ew; medalji tad-deheb u hu meqjus b[ala wie[ed mill-aqwa atleti Britanni/i.

Tnejn maqtula fil-Bra]il

Se jitilfu l-kumplament tal-ista;un Rapporti fil-;urnali Taljani qalu li d-difensur ta’ Inter Yuto Nagatomo u l-midfielder Walter Gargano se jitilfu l-kumplament tal-ista;un wara li we;;g[u fit-telfa 2-0 kontra Cagliari. Hu mifhum li l-aktar injury serja hi dik ta’ Nagatomo li /arrat illigamenti tal-irkoppa. Gargano we;;a’ muskolu f’kuxxtejh u se jkun diffi/li li jil[aq jirkupra sa tmiem l-ista;un. G[ada Inter jilqg[u lil Roma f’San Siro fit-tieni leg tas-semifinali tal-Coppa Italia. Roma kienu reb[u l-ewwel leg 2-1 u min jg[addi jilg[ab kontra Lazio.

G[andu jitlob apolo;ija Id-difensur ta’ Chelsea David Luiz qal li l-attakkant ta’ Man City Sergio Aguero g[andu jitlob apolo;ija wara d-da[la kerha li g[amel fuq l-istess Luiz. Man City g[elbu lil Chelsea 2-1 fi tmiem il;img[a f’dik li kienet it-tieni semifinali tal-FA Cup u issa fil-finali jilag[bu kontra Wigan.

Disa’ minuti mit-tmiem Aguero g[amel da[la b’]ew; saqajn fuq Luiz u r-referee Chris Foy ma wera l-ebda karta. “Aguero plejer ta’

klassi kbira imma g[andu jkun onest u jg[id li dak li g[amel g[amlu f’mument ta’ rabja,” qal Luiz.

Jirritorna wara tmien xhur Id-difensur ta’ Tottenham, Younes Kaboul mistenni jirritorna flazzjoni wara tmien xhur nieqes. F’Awwissu Kaboul kien operat fi rkupptejh u ;img[a ilu lag[ab log[ba mat-tim ta’ ta[t il-21 sena kontra West Ham. Hu mifhum li Kaboul jista’ jkun inklu] fl-iskwadra li nhar il-{add se tilg[ab kontra Man City. Ir-ritorn ta’ Kaboul fit-tim hi a[bar tajba g[all-kow/ Villas Boas, spe/jalment wara li ;img[a ilu William Gallas we;;a’ kontra Basel fl-Europa League. Gallas mistenni jdum barra ;imag[tejn.

Jissu;;erixxi kampjonat bi tliet pajji]i Zviad Sichinava, li hu l-Kap tal-Federazzjoni tal-Futbol fil-Georgia ssu;;erixxa li jsir kampjonat b’timijiet mill-Georgia, millAzerbaijan u mill-Kazakhstan.

Sichinava qal li biex isir dan irid ikun hemm qbil min-na[a talFederazzjonijiet ta]-]ew; pajji]i l-o[ra. Sichinava ma qalx kemm il-tim ikun qed jie[u sehem u ma qalx ukoll meta jibda jintlag[ab dan il-kampjonat. B[alissa fl-og[la divi]joni ta’ kull pajji] hemm 12-il tim. Il-kampjonat tal-Kazakhstan jibda f’Marzu u jintemm f’Novembru filwaqt li l-kampjonati tal-Georgia u tal-Azerbaijan jibdew f’Awwissu u jintemmu f’Mejju. F’Di/embru diversi membri ta’ klabbs Russi b[alma huma Zenit St Petersburg, Anzhi

Makhachkala u CSKA Moscow qalu li ma jridux jibqg[u jikkompetu f’kampjonat Russu imma minflok jing[aqdu ma’ dak tal-Ukrajna. Minkejja dan, jidher li dan mhux se jse[[ g[ax ilFederazzjonijiet tar-Russja u l-Ukrajna ma qablux.

It-Tlieta, 16 ta’ April, 2013

32 Lokali

Quddiem il-monument tal-qanpiena fil-Belt Valletta, ta[t il-Barrakka ta’ Isfel u fid-da[la tal-Port il-Kbir, ilbiera[ filg[odu saret /erimonja li fakkret l-okka]joni tal-g[oti tal-George Cross lill-g]ejjer Maltin u l-poplu Malti. I/-/erimonja kienet organizzata mill-George Cross Island Association Malta Branch, ippreseduta mill-President ta’ Malta George Abela. Matul i/-/erimonja ndaqqet il-qanpiena kommemorattiva, u tqieg[du kuruni tal-fjuri mill-President ta’ Malta u minn mistiedna distinti o[rajn, fosthom l-Ambaxxatri/i Amerikana Gina Abercrombie Wistanley. (Ritratt> Michael Ellul)

Mill-;did PN, Partit tan-Nies Hemm tendenza li meta partiti politi/i jitilfu elezzjoni wara [afna snin fil-Gvern jispi//aw joqog[du jduru ]ugraga jippruvaw ifittxu ra;uni g[aliex tilfu. U[ud minnhom jispi//aw jargumentaw li kien il-poplu li [a de/i]joni ]baljata.

Wara r-ri]ultat tal-elezzjoni tad-9 ta’ Marzu, ]gur li lPartit tag[na beda jfittex ra;uni tat-telfa li ;arrabna.

I]da jkun ]ball jekk f’dan ilmument in[allu l-emozzjoni tirba[ fuq ir-ra;uni.

Bil-vot tieg[u l-elettorat uriena li qieg[ed jistenna bidla radikali fil-Partit Nazzjonalista qabel jer;a’ jafdah bit-tmexxija ta’ pajji]na. U a[na rridu nirrispondu g[al din is-sej[a.

Filwaqt li ng[o]]u u nibnu fuq l-istorja u l-wirt kbir ta’ su//essi li kiseb il-PN g[al pajji]na, irridu n;eddu l-Partit mill-qieg[.

Jiena dde/idejt li nikkontesta l-elezzjoni g[al Kap tal-Partit Nazzjonalista g[aliex irrid li l-PN jer;a’ jakkwista l-fidu/ja tal-poplu mill-aktar fis. Jiena konvint li

l-Partit huwa kapa/i ja[taf din l-opportunità li jirri;enera ru[u.

Nemmen li din mhix bi//a xog[ol ta’ xi [add wa[du i]da ta’ tim mag[qud li ja[dem flimkien. U jekk ni;i elett, nara li l-Partit ikollu tmexxija ta’ tim aktar minn tmexxija ta’ xi persuna wa[da.

G[alhekk [ejjejt Programm Politiku li qed inpo;;i quddiem il-Kunsilliera talPartit biex ikunu jafu x’se noffri jien jekk ni;i elett.

Il-proposti tieg[i huma mibnija fuq [ames miri li nemmen li je[tie; nil[qu matul il-[ames snin li ;ejjin.

Partit li mieg[u taf fejn qieg[ed: L-ewwel li l-PN g[andu jibqa’ Partit li mieg[u taf fejn qieg[ed.

Dan ifisser li l-Partit g[andu jibqa’ jg[o]] il-valuri tieg[u li sawruh u li tawh l-identità tieg[u, b[all-prin/ipji tallibertà, tar-responsabbilita’, tas-solidarjetà, is-sussidjarjetà, id-djalogu u o[rajn. I]da flistess [in, g[andna naraw li dawn il-valuri ma j]ommuniex milli nag[tu soluzzjonijiet xierqa g[all-

minn Simon Busuttil Kandidat g[all-elezzjoni ta’ Kap tal-PN

isfidi li s-socjetà tag[na qieg[da taffa//ja llum. Inkella nispi//aw partit li mhux kapa/i jg[in lis-so/jetà fiddiffikultajiet tag[ha.

Partit organizzat mill-;did: It-tieni, il-Partit g[andu ji;i organizzat mill-;did u millqieg[. Il-mod ta’ kif issir ilpolitika nbidel u g[aldaqstant je[tie; li a[na wkoll naddattaw g[al din il-bidla.

Bidla fit-tmexxija tal-Partit

media•link COMMUNICATIONS

tag[tina l-opportunità li ninfet[u g[al nies ;odda u li n[arsu lejn l-istatut u listrutturi tal-Partit biex na;;ornawhom u ntejbuhom.

It-tibdil ma jsirx g[ax dak li kien hemm qabel kien [a]in i]da g[aliex partit irid dejjem ja;;orna ru[u.

Partit tan-Nies: It-tielet, ilPartit g[andu jer;a’ jsir partit vi/in in-nies. Gvern Nazzjonalista kiseb [afna ri]ultati po]ittivi g[al pajji]na. I]da huwa /ar li ma konniex bi]]ejjed qrib in-nies.

G[alhekk nemmen li b[ala Partit je[tieg li ner;g[u nibnu pont ta’ kuntatt, ta’ djalogu u ta’ rispett ma/-/ittadin.

Partit li joffri Oppo]izzjoni b’sa[[itha u kostruttiva: Irraba’, il-Partit g[andu joffri Oppo]izzjoni b’sa[[itha u kostruttiva li toffri alternattiva g[all-Gvern f’kull mument. IlPartit g[andu joffri Oppo]izzjoni sew biex tappo;;ja inizjattivi li a[na nqisu ta’ fejda g[al pajji]na kif ukoll biex tpo;;i lillGvern ta[t skrutinju kontinwu u tesi;i minnu kontabbiltà u trasparenza s[i[a fl-a;ir kollu

tieg[u. Ir-responsabbiltà titlob li naqdu r-rwol tag[na ta’ Oppo]izzjoni b’mod serju, proattiv, po]ittiv, kredibbli u intelli;enti.

Partit li joffri soluzzjonijiet g[all-isfidi tal-pajji]: Mhux bi]]ejjed li l-Partit jissa[[a[ fl-istrutturi tieg[u. U lanqas mhu bi]]ejjed li l-Partit jer;a’ jsir Partit tan-Nies. Je[tieg ukoll li l-Partit jibqa’ kapa/i joffri twe;ibiet u soluzzjonijiet g[all-isfidi talpajji]. G[aldaqstant jien qed nipproponi numru ta’ inizjattivi biex naraw li l-PN jkun partit b’policies dejjem a;;ornati.

Jiena lest nid[ol g[arresponsabbiltà kbira li mmexxi lill-Partit Nazzjonalista biex nil[qu dawn il-miri u ner;g[u nirb[u l-fidu/ja tal-poplu Malti u G[awdxi. Lest nag[mel dan b’entu]ja]mu, b’dedikazzjoni u fuq kollox, b’determinazzjoni.

G[aldaqstant, b’umiltà qed nitlob l-appo;; tal-Kunsilliera biex flimkien ner;g[u nag[mlu mill-PN, mill-;did, Partit tan-Nies.