€0.55
Numru 13,420
Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
Konferma li gwardjani Laburisti stiednu lill-Ministru Mallia g[al ikla
minn Kenneth Xuereb
I/-Chief of Staff tal-Ministeru talIntern u s-Sigurtà Nazzjonali Silvio Scerri kkonferma l-a[bar li ppubblika b’mod esklussiv IN-NAZZJON fil-;ranet li g[addew li gwardjani tal-[abs Laburisti organizzaw ikla f’razzett fil-
limiti ta’ Santa Lu/ija u li g[aliha kien mistieden il-Ministru Laburista Manuel Mallia. Din il-konferma waslet ming[and Silvio Scerri f’konferenza tal-a[barijiet li kienet indirizzata minnu stess, ilbiera[.
Hu qal li madanakollu, la hu u lanqas ilMinistru Mallia m’attendew g[al din likla “g[ax l-attendenza tal-Ministru jew uffi/jal ie[or tal-Ministeru ma kinitx tkun f’lokha.” g[al pa;na 3
Bla sussidji
Europa League
L-istudenti G[awdxin li jistudjaw Malta baqg[u ming[ajr i/-/ekk tas-sussidju li jie[du ming[and il-Gvern
Reb[a drammatika g[al Chelsea kontra Basel u Fenerbahce jeg[lbu lil Benfica fl-ewwel leg tas-semi finali
Ara pa;na 3
Ara pa;na 30
L-MEPs Laburisti ma kinux jafu jwie;bu minn Rebecca Borg
F’dibatittu li fih ilbiera[ [adu sehem it-tliet nisa li din il-;img[a kienu eletti fil-Parlament Ewropew spikkaw i]-]ew; twe;ibiet ta’ Marlene Mizzi u Claudette Abela Baldacchino, li ma kinux jafu kif se jwie;bu g[allmistqosija dwar kif Malta tista’ tissalvagwardja objective one status flUnjoni Ewropea. Filwaqt li huma astjenew milli jwie;bu din ilmistoqsija min[abba li qalu ma jafux daqstant is-su;;ett u allura jridu jid[lu iktar fis-su;;ett, Roberta Metsola Tedesco Triccas wie;bet ilmistoqsija u qalet li hu importanti li l-bibien kollha jibqg[u miftu[in flimkien mar-rappre]entanti permanenti fi Brussell. Qalet ukoll li hu importanti li pajji]na juri kif iggwadajna minn dan listatus biex jibqa’ j]ommu. g[al pa;na 5
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta‘ April, 2013
2 Lokali Niket B’niket in[abbru l-mewt ta’
CARMELO – Nenu – AQUILINA
Eks Sindku tas-Si;;iewi President Onorarju tal-Ka]in Banda San Nikola Mis-Si;;iewi, li g[adda g[all-[ajja ta’ dejjem fl-24 ta’ April 2013 fl-Isptar Sir Paul Boffa fl-età ta’ 68 sena, ikkonfortat bis-Sagramenti Mqaddsa. Gawdewh matul [ajtu martu Carmen née Grech, uliedu Colin, Robert u Karol u n-nisa tag[hom Rachel, Jeanette u Rosette, in-neputijiet Marilena, Niki, Benjamin, Letizia u Paul, [utu u l-familji tag[hom, neputijiet, qraba u bosta [bieb. Il-funeral ser isir g[ada s-Sibt 27 ta’ April 2013, li jitlaq fit8.30 a.m. mill-Isptar Mater Dei g[all-Knisja Ar/ipretali tasSi;;iewi fejn issirlu quddiesa præsentecadavere fid-9.00 a.m. u wara ssir id-difna fil-qabar tal-familja fi/-?imiterju tasSi;;iewi. Hu mixtieq li ma jintbag[tux fjuri i]da ting[ata karità lid-Dar tal-Providenza. Ag[tih O Mulej il-mistrie[ ta’ dejjem.
Niket B’niket in[abbru il-mewt ta’
POLLY ZAMMIT
armla ta’ Pawlu minn San :iljan li ;rat l-Erbg[a 24 ta’ April fl-Isptar Mater Dei kkonfortat bis-Sagramenti Mqaddsa fl-g[omor ta’ 82 sena. {alliet jibku t-telfa tag[ha lil uliedha Charlie u martu Mariella, Maria, Emanuel u martu Lucia, Paul, Joey u martu Sylvia, Stephen u martu Denise, neputijiet u pro neputijiet [uha Neriku u martu Doreen, [ut ir-ra;el Nena, Johnny, Emma, u Rosey u l-familji tag[hom bosta qraba u [bieb fosthom Femja. Il-funeral ser isir illum fis-13:30pm mill-Isptar Mater Dei g[al knisja Parrokkjali San :iljan fejn fis-14:00pm issirlha quddiesa presente cadavere u wara g[a/-/imiterju ta’ Santa Maria Addolorata fejn isssir id-difna fil-qabar tal-familja. Donazzjonijiet lil Puttinu Cares huma apprezzati. Il-familja tirringrazzja lill-istaff ta‘ Casa Arkati. Ag[tiha O Mulej il-Mistrie[ ta dejjem, id-Dawl ta’ Dejjem jiddi lilha, tistrie[ fis-sliem, Ammen.
It-Temp
UV INDEX
8
IT-TEMP imsa[[ab b’[albiet tax-xita li jistg[u jkunu bir-rag[ad VI}IBBILTÀ ;eneralment tajba minbarra f’xi [albiet tax-xita IR-RI{ moderat g[al ftit qawwi mill-Grieg il-Lvant kultant ikun ftit qawwi g[al qawwi u jdur mix-Xlokk il-Lvant BA{AR qawwi li jsir moderat g[al qawwi IMBATT baxx g[al moderat mix-Xlokk il-Lvant li jsir baxx TEMPERATURA l-og[la 21˚C XITA f’dawn l-a[[ar 24 sieg[a 0.01 mm Xita mill-1 ta’ Settembru 418.0 mm IX-XEMX titla’ fis-06.17 u tin]el fid-19.43
Pro;ett ta’ appartamenti u vilel minflok il-Lukanda Forum
Dik li kienet il-lukanda Forum f’Tal-Ibra;; fis-Swieqi se titwaqqa’ u minflok se jinbnew numru ta’ djar, vilel, appartamenti, [wienet u parke;; ta[t l-art. Dan il-pro;ett kien approvat waqt laqg[a twila tal-MEPA li fiha b’ma;;oranza qawwija lmembri approvaw dan ilpro;ett. Minbarra l-Lukanda Forum se titwaqqa’ wkoll villa li hemm [dejha. Dan ilpro;ett g[andu jag[ti dimensjoni ;dida lil din izzona u se jinkludi l-bini ta’ 25 dar, 87 appartament, uffi/ini, supermarket u
L-applikant irid jipprovdi soluzzjoni g[all-problema tat-traffiku parke;; ta[t l-art. Fid-diskussjoni waqt illaqg[a pubblika diversi residenti spjegaw li dan ilpro;ett kien imtejjeb [afna minn dak ori;inali i]da xorta esprimew o;;ezzjonijiet laktar g[all-mod kif se jkun kontrollat it-traffiku ;ej minn Ba[ar i/-?ag[aq lejn TalIbra;;. Ir-residenti sostnew li m’hemmx soluzzjonijiet
tan;ibbli li jevitaw ilkon;enzjoni tat-traffiku pre]enti u jtejbu s-soluzzjoni. Quddiem it-t[assib tarresidenti, il-Bord tal-MEPA g[amel kundizzjoni li fiha lapplikant irid jipprovdi soluzzjoni g[at-traffiku fi ]mien tliet xhur. Dan il-pjan se jkun diskuss mal-Kunsill Lokali tasSwieqi u jkun trattat marresidenti. Id-disinn tal-bini hu wie[ed modern u mistneni jag[ti ri;enerazzjoni lil din iz-zona /entrali. L-g[oli tal-bini mhux se jaqbe] l-10 metri u d-disinn jinkludi bini bil[;ieg fuq stil modern.
Il-Prim Ministru jiltaqa’ ma’ Renzo Piano dwar il-pro;ett ta’ Bieb il-Belt Waqt i]-]jara tieg[u, il-Prim Ministru ltaqa’ mal-Perit Renzo Piano biex jing[ata rendikont tax-xog[ol li qed isir fuq il-pro;ett ta’ Bieb ilBelt. Il-laqg[a saret nhar it-Tlieta fl-uffi//ju ta’ Renzo Piano f’Pari;i. Stqarrija mill-uffi//ju tal-Prim Ministru qalet li l-laqg[a kienet wa[da ta’ informazzjoni fejn
;ie spjegat il-kun/ett wara l-pro;ett, il-brief ori;inali u l-[sibijiet g[all-futur. Il-Gvern be[siebu jikkonsulta b’mod wiesa’ dwar kif g[andu ji]viluppa dan il-pro;ett. Dan minkejja li l-pro;ett wasal biex ji;i ffinalizzat. G[al din il-laqg[a kien hemm pre]enti dDeputat Prim Ministru Louis Grech.
IL-{AMEST IJIEM LI :EJJIN
B[al-lum 25 sena
IL-:IMG{A L-og[la 21˚C L-inqas 15˚C
IS-SIBT L-og[la 21˚C L-inqas 16˚C
IL-{ADD L-og[la 22˚C L-inqas 16˚C
IT-TNEJN L-og[la 23˚C L-inqas 17˚C
IT-TLIETA L-og[la 24˚C L-inqas 17˚C
UV
UV
UV
UV
UV
8
8
8
9
9
TEMPERATURI FI BLIET BARRANIN It-temperatura u t-temp f’dawn l-ibliet kapitali (f’nofsinhar [in ta’ Malta) lbiera[ kienet> Malta 19˚C imsa[[ab, Al;eri 22˚C ftit imsa[[ab, Amsterdam 19˚C imsa[[ab, Ateni 25˚C xemxi, Li]bona 26˚C ftit imsa[[ab, Berlin 18˚C imsa[[ab, Brussell 23˚C ftit imsa[[ab, il-Kajr 28˚C xemxi, Dublin 9˚C imsa[[ab, Kopen[agen 12˚C imsa[[ab, Frankfurt 24˚C ftit imsa[[ab, Milan 22˚C xemxi, Istanbul 20˚C xemxi, Londra 20˚C ftit imsa[[ab, Madrid 18˚C imsa[[ab, Moska 6˚C xita, Pari;i 24˚C xemxi, Bar/ellona 19˚C imsa[[ab, Ruma 24˚C imsa[[ab, Tel Aviv 30˚C xemxi, Tripli 29˚C imsa[[ab, Tune] 21˚C imsa[[ab, Vjenna 24˚C xemxi, Zurich 22˚C xemxi, Munich 21˚C xemxi, St. Petersburg 8˚C ftit imsa[[ab
F
l-okka]joni ta/-/elebrazzjoni ta’ Jum il-{addiem organizzati millPartit Nazzjonalista is-Segretarjat {addiema PN organizza wirja bit-tema ewlenija tkun id-drittijiet tal[addiema. Fl-inawgurazzjoni ta’ din il-wirja, ilPrim Ministru Eddie Fenech Adami qal li l-[idma favur id-drittijiet tal-[addiema g[andha tkun strument ta’ g[aqda fost ilMaltin. Il-Prim Ministru qal li d-drittijiet tal-[addiema g[andhom ikunu g[al qalb il-Maltin kollha. Hi x-xewqa tal-Gvern, kompla l-Prim Ministru li fil-pajji] tin[oloq sitwazzjoni fejn dwar iddrittijiet tal-[addiema ma jkunx hemm qsim bejn il-partiti. Fi pro/eduri li kienu qed isiru minn ;enituri ta’ tifla, sar mag[ruf li l-Gvern esprima l-[sibijiet tieg[u mal-Isqfijiet kontra l-kriterji li tfasslu mill-Knisja flg[a]la ta’ min jikkwalifika biex jid[ol fl-iskejjel tal-Knisja.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta‘ April, 2013
Lokali 3
Il-Ministru Mallia ma jiffa//jax lill-;urnalisti minn pa;na 1
IN-NAZZJON kellu informazzjoni li g[al din likla kienu sa[ansitra pre]enti w[ud mill-erba’ gwardjani tal-[abs li kienu nqabdu skartati mill-post tax-xoghol waqt ]jara g[allg[arrieda li g[amel fil-[abs il-Ministru Mallia fis-7 ta’ April. Staqsejna dwar dan ukoll, u Silvio Scerri wie;eb li peress li m’attendiex, ma jistax jikkonferma din linformazzjoni. Il-konferenza tala[barijiet issej[et proprju biex jing[ataw dettalji dwar il-konklu]jonijiet tal-bord li investiga l-operat tal-[abs ta’ Kordin wara din i]-]jara g[all-g[arrieda tal-Ministru Manuel Mallia. Imma lMinistru Mallia ma kienx pre]enti g[all-konferenza mal-;urnalisti. Mistoqsi x’kienet irra;uni g[aliex ilkonferenza tal-a[barijiet ma kinitx indirizzata millMinistru, Silvio Scerri wie;eb li din “mhix fillivell ta’ Ministru,” u lMinistru Mallia ma kellux g[alfejn jid[ol fiha. Il-konklu]jonijiet tarrapport saru wara li l-bord li n[atar sema’ 39 sieg[a ta’ xhieda minn 29 persuna u nstab li seba’ persuni kienu b’mod konsistenti jabbu]aw billi ma jkunux fuq il-post tax-xog[ol kif ukoll abbu]i b’rabta ma’ leave. Hemm ukoll it-tmien persuna li ppermettiet li jsiru dawn l-abbu]i meta kien fi dmir tag[ha li ti]gura li dawn l-abbu]i ma se[[ewx. Silvio Scerri qal li dawn il-persuni issa se jg[addu minn pro/eduri ta’ dixxiplina kif stabbilit mirRegolamenti tal-{abs u talKummissjoni g[as-Servizz Pubbliku. Mistoqsi jekk sakemm saret l-investigazzjoni filkonfront tal-persuni li nqabdu jiskartaw, dawn ;ewx sospi]i, i/-Chief of Staff tal-Ministeru qal li ma tti[dux passi u sal-lum kienu g[adhom qed ja[dmu b’mod regolari. Silvio Scerri qal li dan g[aliex ma kienx hemm provi konkreti filkonfront tag[hom. Ir-rapport jindika diversi
Il-Ministru Manuel Mallia bag[at li/-Chief of Staff tal-Ministeru tal-Intern u s-Sigurtà Nazzjonali Silvio Scerri jwie;eb g[all-mistoqsijiet tal-;urnalisti
Wara li kien il-Ministru Mallia li g[amel ]jara sorpri]a fil-[abs u nkixfu abbu]i minn gwardjani tal-[abs, l-istess Ministru ma ffa//jax lill-;urnalisti dwar il-konklu]joni b’rabta mal-abbu]i nuqqasijiet fl-operat, li w[ud minnhom imorru lura s-snin, fejn anki affarijiet ba]i/i b[al iffirmar ta’ applikazzjoni g[al leave, ippan/jar ta’ d[ul u [ru;, u fall-in tal-gwardjani ma baqg[ux isiru. Silvio Scerri
qal li l-pass li jmiss hu l[atra ta’ Bord ie[or li se j[ares lejn l-operat tal-[abs u jag[ti rakkomandazzjonijiet g[al riforma. Dan ir-rapport g[andu jkun lest sal-a[[ar ta’ Mejju.
Ma jin[ar;ux is-sussidji g[al G[awdxin li jistudjaw Malta L-istudenti G[awdxin li jistudjaw Malta din id-darba baqg[u ming[ajr i/-/ekk tas-sussidju li jie[du ming[and il-Gvern b[ala g[ajnuna biex ila[[qu malispejje] ta’ akkomodazzjoni u l-istudji f’Malta. L-istudenti G[awdxin jing[ataw din l-g[otja ta’ €400 kull tliet xhur – u li din ting[ata f’Jannar, f’April u Lulju. Fis-snin li g[addew, listudenti kienu jir/ievu ttieni /ekk, ta’ April, qabel la[[ar ta’ dan ix-xahar u normalment sal-lum ikunu r/ivewh. Imma din id-darba l-a[[ar pagament li r/evew kien dak ta’ Jannar. Sorsi li tkellmu ma’ INNAZZJON qalu li xi studenti marru jistaqsu lidDipartiment tat-Te]or f’G[awdex dwar dan iddewmien, i]da ng[ataw twe;ibiet differenti. Xi studenti qalulhom li ma jafux meta [iere; i/-/ekk u o[rajn qalulhom li [iere; daqs [ames ;img[at o[ra. L-istudenti li tkellmu mag[na fissru li dan issussidju hu kru/jali biex ila[[qu mal-ispejje] biex ikomplu l-istudji tag[hom f’Malta u kwalunkwe dewmien f’dan jo[loq [afna inkonvenjenzi. Il-Gvern pre/edenti kien
Studenti li staqsew lid-Dipartiment tat-Te]or f’G[awdex dwar dan id-dewmien ing[ataw twe;ibiet differenti ]ied l-allokazzjoni finanzjarja ta’ dan issussidju. IN-NAZZJON bag[at numru ta’ mistoqsijiet lillMinistru g[al G[awdex Anton Refalo. Fost o[rajn staqsejna x’inhi r-ra;uni g[aliex ma n[ar;ux i//ekkijiet ta’ sussidju g[allistudenti G[awdxin u meta se jin[ar;u. Staqsejna wkoll jekk itti[ditx de/i]joni biex dan is-sussidju jitwaqqaf. Staqsejna wkoll jekk ilGvern hux se jonora ]-]ieda f’dan is-sussidju li kien ippropona l-Gvern pre/edenti. B[alma ;ara f’[afna ka]i o[rajn f’dawn l-a[[ar ;img[at, dawn ilmistoqsijiet ukoll baqg[u ming[ajr twe;iba.
Mart l-eks Deputat Jeffrey Pullicino Orlando fuq il-Bord ta’ Transport Malta T[abbar uffi/jalment ilbord il-;did tad-Diretturi tal-Awtorità g[at-Trasport, Transport Malta. Il-bord se jkun immexxi mill-eks Kap E]ekuttiv tal-Partit Laburista, James Piscopo, b[ala Chairperson, u l-Perit Christopher Cachia b[ala Deputat Chairperson. Il-membri l-o[ra tal-bord tad-diretturi fi Transport Malta se jkunu s-Sindku
Laburista ta’ Bormla Alison Zerafa Civelli, Carmen Pullicino Orlando, mart leks Deputat Jeffrey Pullicino Orlando, Charles Pace, Vanessa Vella, Mark Sammut, Annette Farrugia, Alan Brown, Paul Muscat u Deborah Mercieca. Il-Ministeru g[atTrasport u l-Infrastuttura [atar dan il-bord b’se[[ mis-26 ta’ Marzu, 2013.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
4 Lokali
Francis Zammit Dimech qal li qed joffri l-esperjenza tieg[u fl-istrutturi kollha, il-[iliet ta’ komunikazzjoni u team building g[as-servizz tal-partit u tal-pajji]
Ray Bugeja fisser li l-ewwel li jara hi s-sitwazzzjoni finanzjarja, l-istatut, u mbag[ad l-organu tal-istrutturi kollha tal-PN
Se jippubblika }mien kru/jali u importanti g[all-PN lista ta’ proposti
Filwaqt li g[andha tkun kostrutti va u ta[dem fl - interess tal - pajji] , l Oppo]izzjoni Nazzjonalista g[andha tkun b ’ sa[[itha biex turi b ’ mod /ar id - distakk bejn dak li kien Joseph Muscat qabel l - elezzjoni u Joseph Muscat wara li [a l - ;urament ta ’ Prim Ministru . Meta kien qed jitkellem f ’ laqg[a mal - kunsillieri tal - kumitati sez zjonali tad - disa ’ distrett fl - Uffi//ju tal - PN fis - Swieqi , il - kandidat g[all - elezzjoni ta ’ Kap tal - PN Francis Zammit Dimech qal li dawn il - [ames ;img[at huma sintomu ta ’ a;ir li qed ikun bil maqlub ta ’ dak li kien imwieg[ed . Sinjali ta ’ Gvern li jrid jimxi bl iktar mod parti;jan u g[aldaqstant hu essenzjali li l - PN jissa[[a[ u
jkun oppo]izzjoni b ’ sa[[itha u determinata . Francis Zammit Dimech qal li l PN jinsab f ’ mument kru/jali u importanti u l - kunsillieri g[andhom g[a]la mhux fa/li quddiemhom g[aliex hemm erba ’ kandidati vali di li qed joffru s - servizz tag[hom . Francis Zammit Dimech sellem ukoll lill - Kap tal - PN Lawrence Gonzi u qal li l - istorja g[ad trid ti;;udikah b[ala l - persuna li ssagrifikat kollox biex il - pajji] g[andu l - kisbiet li g[andu . Francis Zammit Dimech fera[ lill - MEP l - ;dida Roberta Metsola Tedesco Triccas u fakkar li g[ad fadal 400 ;urnata g[all - elezzjoniji et tal - Parlament Ewropew u l - PN irid ja[dem biex jindirizza l i]bilan/ fir - rappre]entanza politika fil - Parlament Ewropew .
Ray Bugeja, kandidat g[all-elezzjoni ta’ Kap tal-Partit Nazzjonalista, [abbar li l-;img[a d-die[la se jippubblika l-lista ta’ proposti tieg[u wara li jkun iltaqa’ mal-kunsilliera kollha talPN. F’laqg[a informali mal-[addiema tal-kamra tal-a[barijiet ta’ Media.Link Communications, Ray Bugeja qal li lg[an tieg[i hu li jsolvi l-problemi talPartit u l-ewwel prijorità hi biex innies li vvutaw mod ie[or, jin;iebu lura lejn id-Dar ?entrali. Fisser ukoll li lest li jiffoka fuq tliet punti: l-ewwel li jara s-sitwazzzjoni finanzjarja, l-istatut, u mbag[ad lorganu tal-istrutturi kollha tal-Partit Nazzjonalista. Mistoqsi mill-;urnalisti dwar diversi su;;etti, Ray Bugeja, li ddeskriva lilu nnifsu b[ala ‘kapitalista b’qalb so/jali’, qal li jekk ikun elett Kap tal-
Partit jag[mel minn kollox biex [add ma jitlef ix-xog[ol tieg[u. Ray Bugeja, li qal li ilu ja[dem tliet snin wara l-kwinti mal-Partit Nazzjonalista, qal li Kap ta’ Partit g[andu jkollu l-kwalitajiet ta’ tmexxija u amministazzjoni, ]ew; oqsma li hu g[andu [afna snin ta’ esperjenza fihom. Dwar il-media tal-partit, Ray Bugeja qal li din g[andha tkun seperata millpartit, ji;ifieri jekk il-Partit ju]a lmedia, irid i[allas g[aliha sabiex ji;u koperti l-ispejje]. Hawnhekk semma wkoll li kull ferg[a kummer/jali g[andha jkollha espert li jmexxiha. Dwar ir-ri]ultat elettorali hu qal li dan ma jaqtag[lux qalbu, anzi jinkora;ixxih, u hawnhekk fakkar kif issena d-die[la l-elezzjonijiet tal-MEPs se jkunu l-ewwel test g[all-Partit Nazzjonalista.
F’Marzu ji]died il-qg[ad
E]emplari, ;entlom u li ta servizz Il-PN jsellem il-memorja ta’ Nenu Aquilina okkupaw il-kariga ta’ Sindku T[abbret il-mewt ta’ Nenu fl-istess lokalità fil-g]ejjer Aquilina, eks Sindku tasMaltin. Si;;iewi f’isem il-Partit Nenu Aquilina kien Sindku Nazzjonalista u eks kontributas-Si;;iewi bejn l-1998 u ltur fuq il-mezzi tax-xandir u 2001. l-istampa ta’ Media Link Fi stqarrija, il-PN sellem ilCommunications. memorja ta’ Nenu Aquilina li Hu miet nhar l-Erbg[a billejl g[all-[abta tal-10pm fl- g[al snin twal kien attiv fi [dan il-Partit Nazzjonalista u età ta’ 68 sena wara marda l-media tieg[u, kemm b[ala twila. Nenu Aquilina hu missier Sindku tas-Si;;iewi kif ukoll Karol Aquilina, il-President b[ala kontributur u artikolista tal-Kunsill Amministrattiv fil-gazzetti il-mument u INtal-Partit Nazzjonalista u NAZZJON, u anke b[ala Sindku attwali tal-lokalità tas- pre]entatur fuq Radio 101. Si;;iewi. Din kienet l-ewwel Nenu Aquilina kien ra;el darba fejn missier u iben e]emplari, ;entlom u li ta
L-eks Sindku tas-Si;;iewi Nenu Aquilina
servizz mill-aqwa b’mod spe/jali fis-Si;;iewi. Nenu kien mi]]ewwe; lil Carmen imwielda Grech u g[andhom tlett itfal: Colin, Robert u Karol. Il-funeral se jsir g[ada s-
Sibt fil-Knisja Ar/ipretali tasSi;;iewi fid-9am. It-taqsima tal-a[barijiet ta’ Media Link Communications twassal il-kondoljanzi tag[ha lill-familja Aquilina f’dan ilmument diffi/li.
Statistika ppubblikata mill-Uffi//ju Nazzjonali tal-Istatistika turi li matul ix-xahar ta’ Marzu lqg[ad ]died g[al 7,350, ]ieda ta’ aktar minn 380 persuna meta mqabbel ma’ Marzu tas-sena l-o[ra. I]-]ieda fin-numru ta’ persuni jirre;istraw g[axxog[ol kienet ta’ 5.5%, ]ieda anke meta mqabbel ma’ xahar qabel ji;ifieri Frar ta’ din is-sena. F’G[awdex, il-qg[ad matul ix-xahar ta’ Marzu ]died b’1.6%, li jfisser ]ieda ta’ 12-il persuna meta mqabbel mal-istess xahar tas-sena li g[addiet. Il-qg[ad fl-età ta’ aktar minn 45 sena ]died b’6.7%. filwaqt li l-qg[ad fost dawk f’età anqas minn 20 sena naqas b’ 9.2%.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta‘ April, 2013
Lokali 5
L-iskola Garendon qed tistenna prosposti bil-miktub mill-MUT minn Jesmar Baldacchino
L-iskola Garendon qed tistenna li til[aq ftehim malMalta Union of Teachers (MUT) u g[alhekk trid li tir/ievi l-proposti min-na[a tal-union tal-g[alliema bilmiktub. Hekk sostniet iddirettri/i tal-iskola, Marlene Tua, li spjegat kif filpre]ent f’din l-iskola privata f’{a]-}ebbu; qed jattendu aktar minn 170 student i]da min[abba s-sitwazzjoni finanzjarja li marret g[allag[ar matul dawn l-a[[ar snin, kellha tidde/iedi li tag[laq il-bibien tag[ha f’:unju li ;ej.
Il-Kummissarju Ewropew Tonio Borg
L-g[alliema kienu infurmati bid-de/i]joni fit-2 ta’ April Tua spjegat kif ippruvat tid[ol f’negozjati ma’ skejjel privati o[ra biex lg[alliema tag[ha ma jispi//awx issensjati jew biex jintu]a l-bini u lfa/ilitajiet pre]enti taliskola, i]da sal-lum dawn ma [allew l-ebda ri]ultat po]ittiv. Spjegat li pre]entament l-iskejjel privati qed jiffa//jaw numru ta’ problemi mhux biss finanzjarji.
Min-naha tieg[u l-Avukat Johann Debono qal li saru dikjarazzjonijiet filkonfront tal-iskola Garendon meta la hu u lanqas Marlene Tua ma ;ew ikkonsultati. Fisser kif l-g[alliema ;ew infurmati bit-terminazzjoni tal-impjieg tag[hom b’ittra legali li ntbag[tet lilhom fit-2 ta’ April li g[adda, u g[alhekk ikkundanna l-attakki kollha li saru.
177 premju tal-Grand Lottery g[adhom mhux mi;bura Maltco Lotteries [abbret li wara l-ewwel tlug[ tal-Grand Lottery li sar fit-8 ta’ Marzu 2013, jonqos 177 premju li ma ;ewx mi;bura. In-numru rebbie[ ta’ dan it-tlug[ kien 27 - 53807. L-og[la premju mhux mi;bur hu ta’ wie[ed mill-biljetti rebbie[a fit-tielet kategorija, u jammonta g[as-somma ta’ € 7,607. Dan il-biljett li reba[ bin-numru 10 - 53807, ;ie mixtri mill-Mellie[a ftit sig[at qabel it-tlug[ Skont ir-regolamenti ta’ Maltco Lotteries,
il-perjodu li fih jistg[u jissarrfu l-premjijiet hu ta’ 60 jum mill-;urnata tat-tlug[. G[aldaqstant, kwalunkwe biljett rebbie[ f’xi kategorija tal-ewwel tlug[ tal-Grand Lottery, li g[adu ma ssarrafx, jista’ ji;i msarraf mill-bejjieg[a awtorizzati ta’ Maltco Lotteries mifruxin madwar Malta u G[awdex, jew mill-uffi//ji ta’ Maltco Lotteries li jinsabu fit-tieni sular ta’ Hal Mann Buildings, Triq San Mikiel, l-Iklin, bejn it-Tnejn u l-:img[a mid-9am sal5pm.
De/i]joni me[uda minn ]mien John Dalli Il-parti tal-portafoll talKummissarju Ewropew g[as-Sa[[a u l-Affarijiet tal-Konsumatur, Tonio Borg, relatata mal-affarijiet tal-konsumatur se ting[ata lill-Kummissarju Ewropew mill-Kroazja meta dan ilpajji] se jissie[eb fl-Unjoni Ewropea f’Lulju li ;ej. F’kummenti li ta lil INNAZZJON, il-Kummissarju Ewropew Tonio Borg qal li kuntrarju g[all-impressjoni li setg[et ing[atat f’xi rapporti fil-media, din idde/i]joni kienet ilha li ttie[det. Tonio Borg qal li hu kien infurmat b’din il-bidla millPresident tal-Kummissjoni Ewropea Josè Manuel Barroso fl-ewwel jum li [a l-kariga. Anzi, kompla Tonio Borg, id-de/i]joni tmur lil hinn mi]-]mien tieg[u u qal li anki l-prede/essur tieg[u John Dalli kien infurmat li eventwalment l-
Il-portafoll tal-Kummissarju Tonio Borg hu wie[ed mill-ikbar li hemm fil-kulle;; tal-Kummissarji Ewropej affarijiet tal-konsumatur kienu se jkunu kompetenza tal-Kummissarju l-;did mill-Kroazja. Tonio Borg qal r-ra;uni ewlenija wara din il-bidla hi li l-portafoll tieg[u hu wie[ed mill-ikbar li hemm fil-kulle;; tal-Kummissarji Ewropej. Barra minn hekk, dan kien di;à ;ara fil-passat meta l-Bulgarija ssie[bet flUE fl-2007 u in/identalment kien ukoll il-portafoll tas-sa[[a u affarijiet tal-konsumatur.
50% tar-rappre]entanza ta’ Malta fil-Parlament Ewropew se tkun minn nisa minn pa;na 1
Objective one status jag[ti l-opportunità lil pajji]na sabiex jibbenifika minn fondi addizzjonali tal-Unjoni Ewropea g[ax l-ekonomija u r-rata ta’ ]vilupp tieg[u jkunu g[adhom ma la[qux /ertu livell daqs ta’ pajji]i o[ra. It-tliet nisa li ;ew eletti filParlament Ewropew fl-
elezzjonijiet ka]wali li saru nhar l-Erbg[a u li [adu post membri parlamentari li flelezzjonijiet ;enerali ta’ Marzu kienu eletti filParlament Malti, ipparte/ipaw f’dibattitu organizzat mill-Malta Business Bureau flimkien mal-Uffi//ju tal-Parlament Ewropew f’Malta.
Mistoqsijin dwar l-irwol tag[hom fil-Parlament Ewropew, Roberta Metsola Tedesco Triccas qalet li se tkun qed tikkon/entra fuq ilkumitat tal-libertajiet /ivili, kumitat li kellu f’idejh ilpre/edessur tag[ha Simon Busuttil. Hi qalet ukoll li g[andu jkun hemm komunikazzjoni a[jar fuq
x’qed ji;ri fl-Unjoni Ewropea u g[andha titne[[a kull tip ta’ diskriminazzjoni, anke fejn jid[ol in-negozju. Minn na[a tag[ha, Marlene Mizzi qalet li se tkun qed tg[in biex in-negozju jimxi ‘l quddiem. B’hekk se tkun qed ta[dem f’forum li jinkorpora [afna sfidi. U Claudette Abela Baldacchino, qalet li se
tkun qed tiffoka l-[idma tag[ha fuq l-ekonomija so/jali. It-tliet MEPs nisa rrimarkaw il-fatt li 50% tarrappre]entanza ta’ Malta filParlament Ewropew se tkun minn nisa. Huma kienu mistqosijin ukoll dwar ilproporzjonalità u l-bilan/ bejn is-sessi.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
6 Lokali
L-ekonomija ta’ Malta baqg[et b’sa[[itha b’impjiegi ;odda u qg[ad baxx
I/-Chairman il-;did tal-Bank of Valletta John Cassar White [abbar li fil-;ranet li ;ejjin se jaslu Malta rappre]entanti mill-IMF li se jwettqu review tal-ekonomija u l-Bank of Valletta se jkun wie[ed mill-banek li se ji;u e]aminati
Matul l-ewwel sitt xhur tassena finanzjarja minn Ottubru 2012 sa Marzu 2013, il-Bank of Valletta rre;istra profitt qabel it-taxxa ta’ €64.8 miljun – ]ieda ta’ 32% meta mqabbel mal-istess perjodu tas-sena ta’ qabel. Dan ir-ri]ultat, flimkien mal-andament finanzjarju tal-bank, t[abbru f’konferenza tal-a[barijiet mi/Chairman il-;did John Cassar White, li qal li Malta g[andha ekonomija miftu[a [afna, li tiddependi fuq dak li ji;ri madwarha. Cassar White tkellem dwar il-kri]i ekonomika internazzjonali, li fi kliemu [alliet numru kbir ta’ banek vittmi madwar l-Ewropa u g[alhekk ir-regolaturi addottaw politika konservattiva mal-kapital u t-tmexxija talbank. Stqarr li dawk il-pajji]i fejn il-banek spi//aw fi kri]i, l-ekonomija marret lura. Cassar White ]vela li fil;ranet li ;ejjin se jaslu Malta rappre]entanti mill-IMF li se jwettqu review tal-ekonomija, u l-Bank of Valletta se jkun wie[ed mill-banek li se ji;u e]aminati. I/-Chairman tal-Bank of Valletta qal li matul dawn la[[ar snin l-ekonomija ta’ Malta baqg[et b’sa[[itha u kien g[alhekk li l-Gvern ma kellux g[alfejn jie[u mi]uri iebsa. Cassar White tkellem dwar il-provisioning u qal li f’Malta hawn dipendenza fuq is-suq tal-propjetà. {abbar ukoll li fil-;img[at jew fix-xhur li ;ejjin il-Bank ?entrali ta’ Malta u l-MFSA se jo[or;u regolamenti ;odda fuq il-provisioning. Il-konferenza ;iet indirizzata wkoll mill-Kap E]ekuttiv
tal-Bank of Valletta, Charles Borg, li g[amel referenza g[as-sitwazzjoni ta’ kri]i fi Spanja bil-qg[ad li jammonta g[al 27%, bl-aktar li ntlaqtu jkunu ]-]g[a]ag[. Charles Borg tkellem ukoll dwar il-kri]i f’?ipru u sostna li x-xnig[at li xxandru fuq mezzi tax-xandir internazzjonali li wara ?ipru s-sistema bankarja f’Malta u lLussemburgu kienet se tispi//a fi kri]i – xnig[at li ;ew mi/[uda mill-Bank ?entrali ta’ Malta kif ukoll mill-a;enzija internazzjonali Fitch li qalet kif is-sistema bankarja ta’ Malta hi ferm iktar b’sa[[itha minn dik ta’ ?ipru.
}ieda ta’ 32% fil-profitt tal-Bank of Valletta Charles Borg qal li l-Bank ?entrali Ewropew mistenni jer;a’ jnaqqas ir-rata tal-interessi, g[alkemm din di;à hi linqas li qatt ;iet irre;istrata. Enfasizza kif l-Unjoni Ewropea qieg[da tag[fas [afna g[all-[olqien tal-Unjoni Bankarja u [abbar li mis-sena d-die[la l-Bank of Valletta se ji;i regolarizzat mill-Bank ?entrali Ewropew. Dwar l-ekonomija ta’ Malta ntqal li matul is-sena li g[addiet kienet b’sa[[itha min[abba li rata tal-qg[ad baqg[et wa[da baxxa u kien hawn [afna impjiegi ;odda. Malta kellha andament ekonomiku aktar b’sa[[tu mill-kumplament tal-Ewropa, bid-dejn lokali kien wie[ed stabbli.
Trasferimenti fis-servizz pubbliku
Mill-11 ta’ Marzu li g[adda, kien hemm 119-il uffi/jal pubbliku li ;ew trasferiti minn dipartiment g[al ie[or fis-Servizz Pubbliku. Dan qalu l-Prim Ministru Joseph Muscat bi twe;iba g[al mistoqsija parlamentari li saret mid-Deputat Nazzjonalista Charlo Bonnici. Il-Prim Ministru fisser li minn 119-il uffi/jal pubbliku, 93 kienu f’segretarjati privati ta’ Ministri\Segretarji Parlamentari pre/edenti u ;ew trasferiti skont l-g[a]la tag[hom kif inhi lprassi; wie[ed ;ie mg[ajjat f’Segretarjat Privat ta’ Ministru; [amsa [ar;u u erbg[a da[lu fl-Uffi//ju tal-Kabinett u 16 ;ew trasferiti skont l-esi;enzi tas-Servizz.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
Opinjoni 9 Editur> Alex Attard Media.Link Communications Co. Ltd. 2, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450 P.O. Box 37, il-{amrun {MR 1000 e-mail> news@media.link.com.mt Tel> 21243641 Dipartiment tal-Avvi]i Tel> 25965-317#232#474 E-mail> adverts@media.link.com.mt
L-EDITORJAL
E]empju ie[or [a]in minn Muscat
L-e]empju jkaxkar – kemm fit-tajjeb kif ukoll fil[a]in. I]da sfortunatmanet, il-[a]in dejjem jag[mel aktar [oss. Dejjem jing[ata importanza aktar mille]empju t-tajjeb li bih wie[ed g[andu jitg[allem minnu. Im;iba xejn korretta minn Muscat Fil-[ajja politika, l-im;iba politika tkun g[allattenzjoni ta’ kul[add – fuq quddiem nett ikunu l;urnalisti u l-media li l-politi/i qatt ma jistg[u ja[arbu. U hekk g[andu jkun. G[aliex min ikun fdat bit-tmexxija jew bir-responsabbiltà li jirrappre]enta lill-poplu jew fdat b’kariga jew b’responsabbiltà pubblika, il-poplu jitlob minnu serjetà. Gvernijiet Nazzjonalisti, kif ukoll b[ala Partit Nazzjonalista, l-im;iba korretta u nadifa dejjem kienet u tibqa’ kriterju li mieg[u m’g[andu jkun hemm ebda kompromessi. Dan il-prin/ipju l-PN je]er/itah b’rettezza assoluta. Ming[ajr ebda kompromessi. Tant li kien il-partit stess, jew Gvern Nazzjonalista, li g[adda allegazzjonijiet jew ka]i ta’ m;iba skorretta lill-Pulizija biex tinvestiga. I]da f’dawn l-ewwel ;ranet tal-Partit Laburista filGvern, bi sfortuna rajna m;iba xejn korretta mill-Prim Ministru Joseph Muscat. Muscat li tela’ bl-g[ajta ta’ tmexxija u politika differenti, minnufih iddi]appunta. Il-politika bi stil differenti qed narawha tissarraf f’im;iba [a]ina. Im;iba li biha qed jag[ti e]empju [a]in. Im;iba li qed turi politika tal-waivers. Politika li Muscat qed jag[ti spazju g[al [afna e//ezzjonijiet. {afna sku]i biex ma jimxix mal-etika fil-politika.
L-indikazzjoni ta’ kif se jkun qieg[ed imexxi dan il-gvern ;did Laburista tul il-[ames snin li ;ejjin, hi /ara. L-indikazzjonijiet kienu hemm sa millewwel minuti wara li l-Prim Ministru Muscat da[al f’Kastilja. Rajna u smajna l-mod kif tne[[ew u tqa//tu rjus ta’ persuni li kienu f’karigi ta’ tmexxija fis-settur pubbliku, f’a;enziji jew istituzzjonijiet tal-Gvern, b[alma kienu s-Segretarji Permanenti fil-Ministeri fost l-o[rajn.
Wara ta’ Franco Mercieca Muscat jag[mel e//ezzjoni o[ra L-ewwel e]empju [a]in li ta Muscat, u li nkixef dan l-a[[ar i]da li ttie[ed u twettaq fl-ewwel sig[at li fihom Muscat kien qieg[ed jifforma l-Kabinett tal-Gvern, kien il-waiver li ta lis-Sgretarju Parlamentari Franco Mercieca. Segretarju Parlamentari li llum qieg[ed fil-Kabinett tal-Gvern ta’ Muscat u fl-istess waqt baqa’ jipprattika l-professjoni tieg[u fl-isptarijiet. Muscat kien jaf x’jg[id il-Kodi/i ta’ Etika. Dwar dan ma tkellimx fil-kampanja elettorali. In[eba biss wara l-istil ;did ta’ tmexxija li se jkun qieg[ed jimxi biha tul din il-le;i]latura. Kiseb il-mandat elettorali, u Muscat beda juri snienu. Beda jag[tina ftit ftit dak li kellu mo[bi f’mo[[u. Dak li kien [eba mill-elettorat. Hu g[amel e//ezzjoni g[al wie[ed mill-membri tal-Kabinett kbir tieg[u. B[as-
Segretarju Parlamentari Franco Mercieca hemm o[rajn li jridu jkomplu bil-prattika tag[hom. Issa
naraw kif Muscat se jkompli j;ib ru[u quddiem dawn id-de/i]jonijiet li jkun irid jie[u b[ala l-kap tal-Kabinett tal-Gvern. Muscat ukoll g[alaq g[ajnejn wa[da, jekk mhux it-tnejn, fil-kandidatura ta’ Claudette Abela Baldacchino li [allieha titfa’ n-nomina tag[ha f’isem il-Partit Laburista u kkontestat l-elezzjon ka]wali biex ji;u eletti ]ew; Membri Parlamentari Ewropej Laburisti biex jissostitwixxu lil Louis Grech u Edward Scicluna li llum huma l-Vi/i Prim Ministru u l-Ministru tal-Finanzi tal-Gvern ta’ Muscat. Akku]ata bi frodi quddiem il-Qorti Kriminali, Muscat ma waqqafx lil Abela Baldacchino milli tikkontesta l-elezzjonijiet ka]wali li fihom ;iet eletta b[ala membru fil-Parlament Ewropew u tirrappre]enta lill-Partit Laburista. Politika ta’ ]ew; u/u[ Din l-im;iba u l-e]empju [a]in li ta Muscat, jistonaw ma’ de/i]jonijiet o[rajn li [a b[ala mexxej tal-Partit Laburista. L-istess Muscat f’okka]jonijiet o[rajn waqqaf persuni akku]ati b’reati kriminali, milli jikkontestsaw f’isem il-Labour u o[rajn ke//iehom mill-partit. I]da fil-ka] ta’ Abela Baldacchino, Muscat mexa b’riga differenti. G[amel e//ezzjoni o[ra. U]a kejl differenti. Din mhix serjetà. L-im;iba ta’ Muscat qed turi inkonsistenza politika. Politika ta’ ]ew; u/u[. Politika ta’ fejn jaqbel iqabbel.
Sfida lill-Prim Ministru Muscat Mhux [a;a normali li lopinjoni pubblika ting[aqad b’mod daqshekk evidenti kontra azzjoni politika ta’ gvern ;did li jkun g[adu qed igawdi minn perjodu ta’ rieda tajba min-na[a tal-pubbliku. Il-kisba tal-poter
Dak li qed ji;ri f’pajji]na juri li g[andna gvern li di;à [alla l-kisba tal-poter titlag[alu g[al rasu. Nafu li lma;;oran]a ma [aditx gost, anzi [assitha offi]a, li luffi//ju tal-President ;ie w]at mill-Prim Ministru g[al skopijiet purament politi/i. Hemm de/i]joni o[ra li lopinjoni pubblika qed t[oss li hi offensiva bil-kbir u kontra l-interess nazzjonali. Qed nirreferi g[all-[atra tal-ex-parlamentari Nazzjonalista, Franco Debono. Fil-passat re/enti kont g[a]ilt li n]omm lura milli niddiskuti l-im;iba
tieg[u fil-Parlament. Imma issa wasalna f’xifer lirdum. Is-sitwazzjoni tirrekjedi lil dawk kollha li j[ossu b[ali jsemmg[u le[inhom u jisfidaw lill-Prim Ministru Joseph Muscat li jer;a’ lura midde/i]joni li kien [a ftit tal;ranet biss wara l-elezzjoni meta kien [atar lil Franco Debono b[ala l-Kummissarju g[all-Li;ijiet, bl-inkarigu li jie[u [sieb il-koordinament tal-Konven]joni Kostituzzjonali. Mill-intervista
Dan qed ng[idu fid-dawl tal-intervista li l-Kap talOppo]izzjoni u Kap tal-Partit Nazzjonalista Lawrence Gonzi saritlu minn The Sunday Times. Herman Grech ikkummenta ma’ Gonzi “s-sorsi tieg[i ji]velaw li kont ir/evejt numru ta’ messa;;i kompro-
Il-[atra ta’ Franco Debono tista’ ti;i interpetata b[ala gwadann g[al dak li g[amel sa ma waqqa’ l-gvern. Inkunu n]ilna fl-abbiss tal-amoralità jekk il-Prim Ministru jibqa’ /ass quddiem din l-istra;i li [oloq hu stess
mettenti ming[and Franco Debono.” Lawrence Gonzi wie;eb “Iva, ir/evejt eluf, mhux mijiet ta’ SMSs.” }vela li dawn il-messa;;i kien jir/evihom bi nhar u bil-lejl. Messa;;i waslulu meta kien qed jie[u sehem f’summit importanti u delikat fi Brussel. }vela wkoll li dan l-a;ir ta’ Franco Debono kien beda mal-bidu tal-le;i]latura u dam sejjer g[al [ames snin s[a[. X’u[ud mill-messa;;i kienu ntbatu lil Lawrence Gonzi waqt li kien mal-familja tieg[u. Jiena nappella lil dawk kollha li g[addew mill-istess esperjenza biex jo[or;u filbera[, ji]velaw kemm messa;;i kienu r/evew u ji]velaw ukoll xi kontenuti minn dawn il-messa;;i. Dan g[andu jsir fl-interess nazzjonali. Nistaqsi lil Prim Ministru Muscat jekk kienx jaf b’dan l-a;ir ta’ Franco Debono? Jiena, li ma jien xejn, kont smajt b’dawn l-affarijiet. Allura l-mistoqsija li jmiss to[ro; wa[idha, Prim Ministru, inti b]ajt li jekk ma ta;evolax lil Franco Debono, stajt issib ru[ek vittma talmentalità tieg[u, kif sab ru[u Lawrence Gonzi?
Kontra u[ud mill-[atriet
L-opinjoni pubblika anke qabel dawn ir-revelazzjonijiet kienet [ar;et kontra l-[atra ta’ Franco Debono f’po]izzjoni li jrid ja[dem mal-Oppo]izzjoni. Il-Partit Nazzjonalista di;à g[amilha /ara li ma’ Franco Debono mhux se ja[dem. L-editorjal ta’ The Times tas-26 ta’Marzu tkellem /ar u tond, “Il-Partit Nazzjonalista jkun qed jaqdi l-interess nazzjonali jekk tg[id lill-Gvern Laburista li mhux se toqg[od g[al din il-[atra... u li l-Partit Nazzjonalista jkun moralment korrett jekk ma ji[ux parti filkonvenzjoni sakemm dan li]ball tra;iku ma ji;ix rimedjat”. L-g[ada, il-Malta Indipedent [ar;et ukoll b’editorjal bl-istess vena, “Rigward il-[atra ta’ Dr. Franco Debono ...lOppo]izzjoni g[andha tibg[at messa;; li hi fi [siebha tibbojkottja kull xorta ta’ laqg[a msej[a minn Dr. Franco Debono.” L-Alternattiva Demokratika [ar;et ukoll kontra din il[atra u Lino Spiteri g[adu qed jinsisti kontinwament li l[atra ta’ Franco Debono kienet ]ball. Ma’ Lino Spiteri
minn Salvu Felice Pace sfelicep@go.net.mt
ng[aqdu wkoll diversi artikolisti o[rajn. Kif jista’ Muscat ine[[i minn quddiem g[ajnejh dak li g[adda minnu Lawrence Gonzi? Kif jista’ jafda po]izzjoni importanti f’idejn persuna li g[al [ames snin s[a[ g[amel dak li g[amel. Din il-kariga t[alli tog[ma qarsa. Tista’ ti;i interpetata b[ala gwadan minn Franco Debono g[al dak li g[amel sa ma waqqa’ l-gvern. Inkunu n]ilna fl-abbiss tal-amoralità jekk ilPrim Ministru jibqa /ass quddiem din l-istra;i li [oloq hu stess..
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
10 Opinjoni#Ittri
. .
APPREZZAMENT
Bhac-Cirasa Nenu Aquilina Tlift [abib. Nenu Aquilina eks Sindku tas-Si;;iewi [alliena. Lil Nenu ili nafu. Qabel l-elezzjoni tan-1987 jien u Nenu spi//ajna Mount Carmel flimkien. Kien kastig tal-gvern laburista. Konna fl-istess shift. Nenu kien bniedem talpja/ir. I[obb lis-Si;;iewi u lil pajji]u. Bniedem ta’ kultura. Kellu prin/ipju. U la[aq bata [afna min[abba t-twemmin tieg[u. Fi ]mien il-gvern ta’ Alfred Sant lil Nenu kienu ttrasferewh ners fis-swali. Kien di;à marid. U kellu /ertifikat li jekk ja[dem fis-swali seta’ jie[u infezzjoni. Kien bniedem li jissallab biex jg[inek. Int min int. U ta[sibha kif ta[sibha. Darba niftakar kellimtu fuq ]ag[]ug[ minn Wied ilG[ajn li kien qed jie[u lkura g[all-kan/er. Kien pront talabni l-indirizz tieg[u. U kien imur g[andu biex jag[millu kura;;. Hekk kien Nenu. F’[ajti ltqajt ma’ [afna nies tal-affari tag[hom. Imma Nenu Aquilina mhux biss kien ra;el. Imma ra;el fuq l-ir;iel. Grazzi [abib g[all-[afna li g[amilt mieg[i. Talli kont vi/in tieg[i anki meta kont minn ta[t. Tal-pariri siewja li dejjem tajtni. Tal-[afna li tg[allimt ming[andek. Is-sliem [abib. Strie[ filpa/i.
Christmas Christmas hu amorin. Sabitu t-tifla mormi barra fil-Milied li g[adda. G[alhekk semmejnieh Christmas. Kien marid sew. Kellu tumur ma’ wie[ed mill-;wejna[. Probabbli g[alhekk irmewh barra. Kien bil-;u[ u kiesa[ sil;. Nicole u Nathan da[luh iddar. Tajnieh jiekol. Meta stejqer [adnieh g[and VET. U operah. Ne[[ielu lkan/er. Baqa’ jg[ix mag[na ;o ga;;a ;ol-k/ina. Imma t-tumur re;a’ kiber. U nhar it-Tlieta Christmas re;a’ ;ie operat g[at-tieni darba. Avolja g[asfur huwa
minn Mario Galea
fighter. Ftit sig[at wara loperazzjoni kien di;à fuq ilbandla tieg[u. B[alissa g[addej bil-kura. Jie[u lantibiotics. U qtar g[allu;ig[. G[alina Christmas l-istess b[al kelb Rex mhumiex sempli/i pets. Imma parti mill-familja.
Parir ta’ m;arrab Kont qed nitkellem ilParlament. Id-deputat Laburista Joe Debono Grech biex ji//ajta u jaqbad ftit mieg[i smajtu jg[idli “U oqg[od hemm int. Qlajtu tkaxkira b[al dik.” Meta xi [add b[al sie[bi Joe Debono Grech ikellimni fuq tkaxkira wara l-elezzjoni nisimg[u. U nisimg[u sew. G[ax naf li qed jitkellem mill-esperjenza.
Manchester United Meta l-Manchester United kienu jitilfu xi log[ba kont nir/ievi bosta messa;;i. Ovvjament messa;;i xejn kumplimentu]i. Issa lManchester United reb[u lleague. Saru champions talIngilterra. U f’daqqa wa[da waqa’ skiet perfett. Ilmessa;;i waqfu [esrem. Ji;uni f’mo[[i Sammy tal-Lasco. Frankie Galea. Fr Glenn Buhagiar. It-tlieta li huma msieken malLiverpool. U l-eks mininstri s[abi George Pullicino. U Joe Cassar. It-tnejn malLazio. Fejn intom [bieb? Mela tliftu l-vu/i?
Ma tridx tkun sinjur biex tag[ti d-demm... trid biss ftit kura;;
Fr. Reno Grech SJ
E]empju [a]in
Il-mewt tal-:i]wita Fr Reno Grech [asdet lil bosta. Fl-età ta’ 69 sena il-Mulej g[o;bu jsejja[ lil dan il-membru tas-So/jetà ta’ :esù, li blumiltà kollha qeda dmiru kull fejn kien hemm b]onn. Niftakru l-g[alliem tieg[i tal-Malti fl-1968 f’Form II filKulle;; San Alwi;i; kien ma[bub mit-tfal u l-;enituri. Qatt ma niftakru jg[ajjat. Ma kienx ibe]]a’ g[ax kien mimli [lewwa. Niftakru j[e;;i;na biex naraw fuq it-TV il-Log[biet Olimpi/i tal-Messiku (1968). G[alih lezzjoni tal-Malti ma kenitx teskludi edukazzjoni tal-[ajja biex nitg[allmu l-virtujiet tal-ispirtu ta’ tim fillog[ob Olimpiku. Iktar tard kien parti millgrupp Gi]wita ta’ folk music imsej[a Good News Singers immexija minn Norbert Tagliaferro. Iktar tard iltqajt mieg[u b[ala Rettur talKulle;; ta’ San Alwi;i, u mbag[ad f’Mount Saint Joseph fejn ukoll g[ex g[all-
Sur Editur Jiddefendi kemm jipprova jiddefendi d-de/i]joni li [alla Segretarju Parlamentari jipprattika lprofessjoni tieg[u, u limitat kemm hu limitat ixxog[ol li qed jag[mel flIsptar Mater Dei u fil-privat, jibqa’ l-fatt li Muscat ta e]empju [a]in. Muscat irid imexxi ble]empju.
bqija ta’ [ajtu wara li ma fela[x aktar g[ax-xog[ol. Fr Reno kien e]empju ta’ kif ming[ajr storbju u pompa taqdi dmirek. Ifakkarni f’dak li kienu jg[idu fuq Santa Tere]a tal-Bambin :esù li g[ex [ajtu “b’mod strordinarjament ordinarju”. Meta niftakar f’dawk li [abbejna u [allewna, l-ikbar unur li nistg[u nag[mlulhom, l-a[jar mod li nistg[u niftakruhom, huwa li nie[du spunt mit-tjubija, virtujiet u merti tag[hom, u nimitawhom f’xi aspetti po]ittivi tal-karattru tag[hom. Fil-ka] ta’ Fr Reno, l-umiltà u s-sempli/ità huma tnejn mill-[afna virtujiet li nistg[u nippruvaw nemulaw. Mhux fa/li, izda b’volontà u rieda tajba, u bl-g[ajnuna ta’ Fr Reno, dan nistg[u nippruvaw nag[mluh; u akbar m’a[na, aktar g[andna b]onn in[addnu il-virtujiet li Fr Reno g[ex b’mod konkret f’[ajtu. Tonio Borg
Kummissarju Ewropew
L-ittri f’din il-pa;na L-ittri g[all-pubblikazzjoni f’din il-pa;na jistg[u jintbag[tu bilposta (Ittri lill-Editur, In-Nazzjon, Triq Herbert Ganado, Tal-Pietà PTA 1450), bil-fax (numru 2124 2886 — Attn. Alex Attard) jew fl-indirizz elettroniku: alex.attard@media.link.com.mt. L-ittri jridu jkunu akkumpanjati bl-isem u l-indirizz s[a[ ta’ min jibg[athom u ma jridux ikunu itwal minn 300 kelma. Ittri bin-nome-de-plume ma jkunux ippubblikati u l-Editur i]omm id-dritt li jirrifjuta li jippubblika kull ittra li jir/ievi u li jqassar kull
. Micallef
M
San :wann
Kelma ta’ tif[ir
Sur Editur, Kull darba li ng[addi minn Triq Sant Anna filFurjana, nitpaxxa nara dawk il-kuluri ta’ fjuri tas-sardinell. B[alhom spiss tara fi bnadi o[ra. G[alhekk xieraq kelma ta’ tifhir mhux biss lill[addiema tal ELC, i]da wkoll g[at-tmexxijja tag[hom. Tassew li minkejja x-xemx u n-nixfa fit-temp tag[na, dawn ittipi ta’ pjanti joffru aktar kulur milli weraq u sa[ansitra hekk kif tikber il-pjanta to[ro; il-kuluri. Tassew wie[ed ibierek il-{allieq jara l-[ajja talpjanti ]]ejjen wi// artna. Lorenzo Zahra
Il-Birgu
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
A[barijiet ta’ Barra 15 minn Tonio Galea u Richie Cassar – foreign@media.link.com.mt
Fil-qosor Qg[ad rekord SPANJA: ?ifri uffi/jali li [ar;u lbiera[ juru li r-rata talqg[ad f’dan il-pajji] spara g[al rekord ;did ta’ 27.2 filmija fl-ewwel tliet xhur tassena u li jfisser li ‘l fuq minn sitt miljun Spanjoli, fil-parti kbira ]g[a]ag[, jinsabu bla xog[ol. L-istatistika hi l-aktar negattiva mindu bdew jin]ammu r-rekords fis-sebg[i-
nijiet u fost o[rajn tenfasizza kemm Spanja qed issibha diffi/li biex to[ro; mill-kri]i ekonomika li ilha fis-se[[ g[al dawn il-[ames snin.
Irtirar tal-PKK IT-TURKIJA: Il-kap militari tal-PKK, il-grupp tas-separatisti armati Kurdi, qal li l-
;ellieda tieg[u g[andhom jibdew jirtiraw mit-Turkija fil-5 ta’ Mejju. Murat Karayilan spjega, waqt konferenza tal-a[barijiet qalb ilMuntanji ta’ Kandil, fitTramuntana tal-Iraq, li l-irtirar se jitmexxa b’mod gradwali u suppost li jitlesta millaktar fis possibbli. Dan isegwi s-sej[a g[al waqfien mill;lied tal-Mexxej tal-PKK Abdullah Ocalan li g[adu qed jiskonta l-pri;unerija dwar tradiment g[all-iskaptu ta’ Ankara.
L-ITALJA
Letta jesprimi ottimi]mu dwar il-Gvern Enrico Letta, id-deputat kap tal-Partit Demokratiku (PD) ta/-/entru-xellug li nhar lErbg[a kien mitlub millPresident tal-Italja biex jifforma Gvern, qed jara ‘titjib fissitwazzjoni politika’ u li j]idlu /-/ansijiet g[al su//ess. Dan meta Letta, ilbiera[, beda n-negozjati g[at-twaqqif ta’ amministrazzjoni f’Ruma u li g[andha tikkonkludi xahrejn ta’ sta;nar fl-Italja; it-tielet lakbar ekonomija taz-Zona Ewro. Letta, li g[andu 46 sena, spi//a b[ala l-g[a]la ‘sopri]a’
tal-President Taljan Giorgio Napolitano biex imexxi koalizzjoni wiesg[a ta’ partiti u b’osservaturi jtennu li ‘l-PM mag[]ul qed jemmen aktar li l-affarijiet bdew jaqilbu g[alla[jar mil-lat politiku’. Is-swieq wie;bu tajjeb g[all-prospetti tat-tmiem talista;nar politiku fl-Italja u meta Letta qed jitqies b[ala politiku li kapa/i jmexxi bilkonsensus. Fl-istess [in, il-Gvern ;did g[andu jinkludi lill-Popolo della Liberta, il-partit ta//entru-lemin immexxi mill-eks
L-IRAN
Lest g[al djalogu nukleari L-Iran lest biex jer;a’ jibda t-ta[ditiet mal-potenzi tad-dinja rigward il-programm nukleari tieg[u li ilu s-snin jixpruna linkwiet fil-Punent. Dan qalu Ali Bagheri, il-vi/i negozjatur Iranjan dwar in-nukleari u li tenna f’:inevra, waqt intervista mal-a;enzija Reuters, li pajji]u jrid jisma’ ming[and l-Unjoni Ewropea dwar ‘i]-]mien u d-dettalji involuti’. Bagheri spjega li qeg[din jistennew biex Catherine Ashton, li tmexxi l-politika barranija tal-UE, tikkuntattja lill-og[la negozjatur Iranjan Saeed Jalili li ‘lest biex jitkellem mag[ha’. Dan meta Ashton qed tie[u [sieb il-kuntatti diplomati/i mal-Iran f’isem l-Istati Uniti, r-Russja, ?ina, Franza, r-Renju Unit u l:ermanja.
Prim Ministru Silvio Berlusconi, minbarra l-grupp ta/-/entru tal-Prim Ministru attwali Mario Monti. Dawn i]-]ew; entitajiet qalu li g[andhom jappo;;jaw lillGvern ;did, b’Silvio Berlusconi jtenni li g[alih ma jimpurtax min imexxi, dment li l-Gvern jippersisti fit-triq tarriforma ‘u jg[addi l-mi]uri me[tie;a biex l-Italja to[ro; mir-ri/essjoni u tirritorna g[all-i]vilupp’. Enrico Letta lbiera[ filParlament beda jikkonsulta mal-gruppi politi/i ]-]g[ar,
fosthom l-SEL (Sinistra Ecologia Liberta) li se tibqa’ fl-Oppo]izzjoni. Intant, il-Moviment Cinque Stelle ta’ Beppe Grillo – lakbar grupp fil-Kamra tadDeputati u li jopponi g[all-partiti tradizzjonali – ukoll qal li se ja;ixxi b[ala Oppo]izzjoni, g[alkemm mistenni jappo;;ja xi riformi spe/ifi/i. Lanqas il-Lega Nord, partit eks alleat ta’ Berlusconi, mhu se jissie[eb fil-Gvern g[alkemm anki hu ‘g[andu jikkopera’ rigward numru ta’ riformi.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
A[barijiet ta’ Barra 17
16 A[barijiet ta’ Barra L-ISTATI UNITI
Is-suspettati ta’ Boston anki pjanaw l-attakki fuq New York
IL-KOREA T’ISFEL> Il-kantant ‘rapper’ Korean Psy li kiseb su//ess globali bil-kanzunetti ‘Gangnam Style’ u ‘Gentleman’ jidher ftit wara l-wasla tieg[u, ilbiera[, flajruport ta’ Incheon, lejn il-Punent ta’ Seoul (Reuters)
I]-]ew; a[wa ?e/eni akku]ati li wettqu lisplu]jonijiet tal-bombi waqt il-Maratona ta’ Boston kienu qeg[din jippjanaw ‘tieni attakk bi splussivi’ u fejn ilmira kellha tkun Times Square fi New York. Dan qalu s-Sindku tal-belt ta’ New York Michael Bloomberg li spjega li a;enti tal-FBI ]velaw din linformazzjoni li provdielhom l-uniku wie[ed li baqa’ [aj mill-a[wa u li b[alissa jinsab fi sptar ta’ Boston fejn qed jirkupra mill-;rie[i li ;arrab waqt li kien qed jipprova ji]gi//a lill-pulizija. Skont l-a[[ar informazzjoni, l-a[wa Tamerlan u Dzhokhar Tsarnaev — is-suspettati prin/ipali fil-ka] talisplu]jonijiet tal-15 ta’ April li qatlu tlieta u ferew 264 qrib il-finish line tal-maratona (f’Boston) – kienu [atfu karozza bil-[sieb ori;inali li jirrepetu t-terrur fi New York. Madankollu l-pjan sfuma meta l-a[wa spi//aw fi sparatura mal-pulizija – u skont ma ‘]vela’ Dzhokhar, ta’ 19-il sena, lillinvestigaturi. Sadattant, lavukat ta’ Tsarnaev ilbiera[
Tamerlan Tsarnaev
ma riditx tikkummenta jekk il-klijent tag[ha g[adux qed jitkellem mal-awtoritajiet. Rapporti o[ra lbiera[ qalu li Tamerlan, l-akbar fost i]]ew; a[wa ?e/eni, kien imni]]el f’database antiterroristiku ‘daqs tmintax-il xahar qabel se[[ew l-attakki ta’ Boston’ u fuq talba tala;enzija CIA. L-istampa Amerikana kienet infurmata li isem Tamerlan, li nqatel waqt li kien qed ji]gi//a ka//a intensiva millpulizija, kien re;istrat mitTerrorist Identities Datamart Environment (Tide) li jinkludi mas-745,000 isem – g[alkemm l-individwi inkwistjoni mhux
ne/essarjament huma fuq ilwatch list ta’ terroristi. Ing[ad ukoll li l-awtoritajiet Russi ;ibdu l-attenzjoni talawtoritajiet Amerikani rigward l-attivitajiet ta’ Tamerlan Tsarnaev – bl-FBI Amerikana ttenni li kienet investigat lil Tamerlan ming[ajr ma sabet l-ebda prova li hu kien ta theddida g[all-pubbliku. Fi ]viluppi o[ra, Anzor Tsarnaev, missier l-a[wa, qal li se jivvja;;a mir-Russja g[all-Istati Uniti biex jidfen lil ibnu Tamerlan. Meta tkellem ilbiera[ filbelt ta’ Makhachkala, Anzor /a[ad li wliedu kienu po;;ew il-bombi waqt il-maratona u li spi//aw joqtlu tlieta u jferu 264 – fejn anki insista li huma kienu spi//aw ‘vittmi ta’ frame-up’. Il-mara tieg[u Zubeidat Tsarnaeva – l-omm ta’ Tamerlan u Dzhokhar – ukoll tkellmet fejn qalet li jiddispja/iha li l-familja emigrat lejn l-Istati Uniti ‘l fuq minn g[axar snin ilu. Hi kompliet li l-’Amerikani [adulha lil uliedha’ u fejn insistiet ‘b’/ertezza’ li wliedha ma kinux involuti fl-istra;i ta’ Boston.
L-UNJONI EWROPEA
L-I]vizzera kritikata fi kwistjoni dwar l-immigranti L-Unjoni Ewropea kritikat passi li qed jie[u lGvern tal-I]vizzera biex, mix-xahar id-die[el, jillimita l-immigrazzjoni mill-pajji]i kollha tal-UE g[al perijodu ta’ sena. Intant, il-limiti g[allimmigrazzjoni g[allI]vizzera fir-rigward ta’ tmien Stati ta/-/entru u llvant tal-Ewropa g[andhom ikunu esti]i g[al sbatax ilpajji] ie[or tal-UE. Flistess [in, l-immigrazzjoni mill-Bulgarija u rRumanija qed tkun ikkontrollata u ‘serjament ristretta’ b[ala ka] separat. Minkejja li mhix membru tal-UE, l-I]vizzera ffirmat ir-regoli tal-Ftehim ta’ Schengen li huma inti]i biex ikattru l-moviment [ieles madwar l-Ewropa u g[aldaqstant Brussell ma ]ammx lura milli jikkritika d-de/i]joni g[allimpo]izzjoni tal-kwoti ;odda fis-settur partikulari. Sadattant, hemm itt[assib, fl-I]vizzera, rigward il-moviment li qed ji]died ta’ [addiema millaktar pajji]i fqar talUnjoni. Hu anki minnu li meta l-I]vizzeri, fl-1999, iffirmaw g[all-Ftehim ta’ Schengen, insistew dwar id-dritt ta’ ‘klaw]ola’ li t[ares l-interessi tag[hom u f’ka] li l-influss annwali ta’
[addiema minn pajji]i o[rajn kellu jabqe] /ertu numru. Il-klaw]ola ssir invalida min-nofs is-sena d-die[la u g[aldaqstant dawn il-kwoti jistg[u, teoretikament, idumu fis-se[[ g[al tnax-il xahar biss – madankollu lI]vizzera ‘l quddiem g[andha torganizza ]ew; e]er/izzji ta’ referendum bl-iskop li tillimita limmigrazzjoni. Il-limiti (tal-I]vizzera) g[all-a[[ar tmien Stati li ssie[bu fl-UE kienu introdotti g[all-ewwel darba matul is-sena l-o[ra. Issa, u mill-Ewwel ta’ Mejju, l-ammont ta’ permessi g[al residenza (flI]vizzera) fit-tul ta]-]mien u li jing[ataw lillimmigranti li ;ejjin millEstonja, l-Ungerija, ilLitwanja, il-Latvja, ilPolonja, l-Islovakkja, lIslovenja, u r-Repubblika ?eka se jkollu limitat g[al 2,180 fuq tnax-il xahar. Imbag[ad, il-permessi rigward l-applikazzjonijiet g[al residenza fit-tul li ;ejjin mis-sbatax-il Stat talUE li ilhom aktar stabbiliti b[ala membri tal-Unjoni se jkollhom limitu ta’ 53,700 u jibqg[u validi g[al sena; b’dan il-pass ukoll jid[ol fis-se[[ mill-Ewwel ta’ Mejju.
{addiema tas-salvata;; i;orru mara midruba li kienet inqabdet ta[t it-tifrik tal-bini ‘Rana Plaza’ f’Savar (Reuters)
BANGLADESH
Tfittxija disprata ta[t ir-radam L-iskwadri g[allemer;enza f’Savar jinsabu g[addejjin bi tfittxija disprata g[al [ajjin ta[t ilfdalijiet ta’ bini industrijali li /ediet nhar l-Erbg[a u fejn tilfu [ajjithom talanqas 240 persuna, b’il fuq minn elf ru[ jindarbu. Dan meta l-awtoritajiet ja[sbu li fadal [afna aktar nies ta[t ir-radam talkumpless Rana Plaza li kien jinkorpora l-fabbriki tal[wejje; li kienu
jissupplixxu lid-ditti talPunent u li spi//a kkrolla ‘fi kwistjoni ta’ sekondi’. L-a[[ar tra;edja se[[et [ames xhur wara li nirien ;o fabbrika qatlu mal-112-il persuna u bil-qraba talvittmi b[alissa qeg[din jiddentifikaw lill-g[e]ie] mitlufa fost ringiela ta’ katavri. L-ammont ta’ nies li g[adhom maqbudin ta[t itterrapien g[adu mhux spe/ifikat u kelliema g[all-
awtoritajiet, sal-biera[, kienu qeg[din jitilfu ttamiet li jirkupraw il-[ajjin. L-in[awi ta’ Savar jinsabu fil-periferija ta’ Dhaka, il-kapitali ta’ Bangladesh, u l-Pulizija tazzona huma kwa]i konvinti li ‘g[ad iridu jittellg[u numru sostanzjali ta’ mejtin’ minn ta[t il-fdalijiet tal-kumpless. Intant, il-Gvern ta’ Bangladesh iddikjara jum ta’ luttu nazzjonali u bil-
bnadar jittajru mezz’asta fuq il-bini uffi/jali kollha talpajji]. Fl-istess [in, l-awtorità g[all-i]vilupp f’Dhaka feta[ ka] kontra l-proprjetarju talbini inkwistjoni li hu mixli dwar kostruzzjoni difettu]a – u meta anki tressaq ka] ie[or kontra l-istess sid u ssidien ta’ [ames fabbriki li jipprodu/u l-[wejje; b’konnessjoni ma’ ‘a;ir illegali li kka;una l-imwiet tan-nies’.
IL-BELT TAL-VATIKAN
FRANZA
Appell lill-Papa dwar il-vittmi ta’ eks :unta
Investigati dwar ritratti tad-Dukessa ta’ Cambridge
IL-MESSIKU
Il-Kap tal-istamperija Mondadori li to[ro; il;urnal Closer u mara li ta[dem ta’ fotografu malgazzetta Le Provence jinsabu ta[t investigazzjoni formali b’konnessjoni malistampar ta’ ritratti indi/enti ta’ Kate, id-Dukessa ta’ Cambridge li hi mi]]ew;a lill-Prin/ep William talIngilterra u li kienu n;ibdulha meta kienet qed tixxemmex waqt vaganza privata fi Franza. Ir-ritratti kienu pubblikati minn Closer f’Settembru waqt li La Provence, u]at ritratti ta’ Kate bil-malja tal-g[awm. Intant, l-a[[ar rapporti qalu li Ernesto Mauri, ilKap tal-Grupp Mondadori u Valerie Suau tal-gazzetta Le Provence spi//aw ta[t investigazzjoni talli abbu]aw mill-privatezza tad-Dukessa, li qabel i]]ew;et kienet mag[rufa
Rapporti minn Ruma qalu li l-Papa Fran;isku informa attivisti li qeg[din ifittxu g[al vittmi neqsin tal-hekk imsej[a ‘Gwerra Ma[mu;a’ fl-Ar;entina waqt i]]minijiet tal-:unta (19761983) li ‘jistg[u jiddependu minnu g[all-g[ajnuna’. Dan wara li l-attivisti talgrupp ‘Nanniet tal-grupp Plazo de Mayo’ ltaqg[u
mal-Papa waqt udjenza ;enerali fil-Vatikan u tawh ittra b’talba biex jinfet[u larkivji (tal-Vatikan) blinformazzjoni dwar limsemmi perijodu. L-attivisti qeg[din jippruvaw isibu l-mijiet tattrabi li n[atfu minn idejn ilpri;unieri politi/i ta’ dawk i]-]minijiet u bil-Kap talGrupp Estela de Carlotto
tis[aq li l-Knisja ‘g[andha tkun taf’ x’g[adda minn u[ud fost it-tfal. L-ittra ssostni li ‘kull dettall jista’ jg[in jiddentifika lil dawk li nsterqu lil familthom’ u meta ja[sbu li mijiet ta’ tfal kienu n[atfu minn idejn ommhom u mog[tija lillfamilji li kienu jappo;;jaw lill-eks :unta tal-
Ar;entina. Hi s-soltu prattika li larkivji tal-Vatikan ma jinfet[ux qabel l-g[exieren tas-snin, u meta l-Isqfijiet tal-Ar;entina di;à talbu apolo;ija g[all-fatt li lKnisja fl-istess pajji] Latin Amerikan naqset milli tipprote;i lill-membri tag[ha waqt l-era taddittatorjat militari.
G[alliema jqumu kontra r-riformi fl-Istat ta’ Guerrero G[alliema rrabjati g[al riformi kbar u sostanzjali fis-settur tal-edukazzjoni spi//aw jattakkaw il-bini tal-partiti politi/i fl-Istat ta’ Guerrero lejn in-Nofsinhar u meta sal-biera[ mijiet ta’ pulizija lokali kienu qeg[din i[arsu l-bini talle;i]latura. Id-dimostranti, [afna minnhom mg[ammdin,
damu s-sig[at iqabbdu nnirien u ju]aw il-mannaretti g[al attakki fuq uffi/ini – fost it-t[a]]i] tal-islogans fuq il-[itan – u bilGvernatur tal-Istat jirrikorri g[al appo;; ming[and ilGvern federali. Ir-riformi jimponu sistema ta’ evalwazzjoni ‘/entralizzata ’ g[allg[alliema minbarra li
jfittxu t-tmiem ta’ ‘drawwiet korrotti’ fissistema tal-edukazzjoni u li jinkludu ‘l-bejg[ u x-xiri ta’ po]izzjonijiet g[allg[alliema’. Madankollu, il-unions jinsistu li dawn ir-riformi jistg[u jwasslu g[al g[add kbir ta’ sensji u bi kriti/i jissu;;erixxu li lawtoritajiet jistg[u anki
qeg[din iwittu t-triq g[al sistema ta’ edukazzjoni privatizzata fil-Messiku. Sadattant, il-protesti saru wara li l-le;i]latura tal-Istat ta’ Guerrero /a[det li temenda l-abbozz ta’ li;i g[all-edukazzjoni li jinkludi l-bidliet kostituzzjonali li je[tie; jg[addi kwalunkwe Stat filMessiku.
b[ala sempli/i Kate Middleton. Suau ammettiet li [adet ritratti tad-Dukessa bilmalja tal-g[awm i]da ti/[ad li [adet ukoll irritratti tag[ha topless – u wara li d-Duka u d-Dukessa ta’ Cambridge bdew ilpro/eduri legali fi Franza wara l-pubblikazzjoni tarritratti inkwistjoni li anki spi//aw pubblikati f’;urnali o[ra tal-Ewropa.
Kate, id-Dukessa ta’ Cambridge
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
28 Klassifikati PROPJETÀ G{ALL-BEJG{ JEW KIRI
Il-Marsa
GARAXX jew store, 115 pied twil u 24 pied wiesa’, bil-bit[a, dawl, ilma u toilet. Bil-permess Class B. ?emplu 77200983.
VETTURI# DG{AJJES
Cabin Cruiser
FJORD 8mtrs, b’]ew; magni diesel, fiberglass. €15,000. ?emplu 99822224.
AVVI}I
G[al kull tip ta’ kri]i f’[ajtek
MR Mutawalla Sidig jispe/jalizza fi: Problemi ta’ m[abba Protezzjoni professjonali Problemi ta’ sess Fortuna tal-[ajja Kull tip ta’ problema ti;i solvuta fi ]mien qasir. 100% su//ess garantit. Mis-7 a.m. sat-8.30 p.m., blIngli] jew Fran/i]. ?empel g[al appuntament fuq 99349374 jew 79497184.
G[al kull xog[ol
TA’ kostruzzjoni ta’ bini, alterazzjonijiet ta’ bini ta’ front gardens, ftu[ ta’ [itan bi travi tal-[adid, ftu[ ta’ bibien
u twieqi, [nejjiet, bdil ta’ soqfa tal-konkos u xorok, u nikkavraw travi tal-[adid blinjam, qlug[ ta’ madum talart u tal-[ajt. Nag[mlu fa//ati ;ewwa u barra, fuq il-fil, bissejjie[, bil-qoxra, xog[ol ta’ invjar, tik[il u tibjid u rran;ar, u nraqqg[u soqfa talkonkos, e//. Xog[ol ta’ ilma. Xog[ol b’esperjenza kbira u attenzjoni ta’ xog[ol. B’garanzija ta’ xog[ol filpront. ?emplu 99602436.
G[al kull xog[ol
TA’ madum tal-art u tal-[ajt, qlug[ ta’ kmamar tal-banju, plumbing, kisi bil-;ibs, ]ebg[a u gypsum boards, e//. ?emplu 77433390.
Mara armla
JIENA mara armla, nixtieq niltaqa’ ma’ [abib jew [abiba ‘l fuq minn 60 sena g[al kumpanija. ?emplu 79902185.
Tiswijiet fil-pront u fil-post
TA’ fridges, freezers, washing machines, tumble dryers u dehumidifiers, e//. B’sitt xhur garanzija fuq il-parts u labour. Bl-ir[as prezzijiet. Stima b’xejn minn qabel. Spare parts g[al kull tip ta’ appliances. ?emplu 21371559, 27371559, 21493285, 79884497 jew 99472570. Servizz fil-pront.
Tiswijiet
MAGNI tal-[jata. G[al service u tiswijiet fil-pront ta’
magni tal-[jata. ?emplu 99422268 jew 21416705.
Tqassim ta’ prodotti
JEKK inti tqassam u tbig[ prodotti ta’ soft drinks fil[wienet u djar nixtiequ nkellmuk, g[andna okka]joni tajba [afna. ?emplu lil F.T.L. fuq 79792356.
G{ALL-BEJG{
G[amara antika
TINKLUDI twaletta bil-mera, lavaman, komodina, gradenza bil-mera u wi// tal-ir[am u gwardarobba kbira. Jistg[u jinbieg[u separati. ?emplu 99800607.
Kamra tal-Pranzu
AVVIZI PN SERVIZZI TA’ CUSTOMER CARE MILL-KUMITATI SEZZJONALI PN * MARSA. Kull nhar ta’ Tnejn bejn il-5 p.m. u s-7 p.m. flUffi//ju PN.
AVVI}I SO?JALI * GEORGE PULLICINO. Il-{bieb ta’ George Pullicino se jorganizzaw }jara fil-Mu]ew tal-Kolle;jat ta’ Wignacourt, ir-Rabat, is-Sibt, 27 ta’ April fis-2pm. Prezz €3, li jinkludi té jew kafe wara i]-]jara. Trasport provdut. G[al aktar informazzjoni /emplu 79064281 jew ibag[tu email lil pullg001@gmail.com.
INJAM tip Messikan: mejda, sitt si;;ijiet u welsh dresser. €1,350 jew l-eqreb. ?emplu 99010176.
* JASON AZZOPARDI. Il-{bieb ta’ Jason Azzopardi se jorganizzaw Coffee Morning g[al Jum l-Omm, il-{amis, 9 ta’ Mejju fil-lukanda San Antonio, Bu;ibba. Trasport fit8.30am. Prezz €5 u g[all-biljetti /emplu 99841333.
Tombla sheets
* JOE CASSAR. Il-{bieb ta’ Joe Cassar se jorganizzaw Coffee Morning, l-Erbg[a, 22 ta’ Mejju fid-9.30 a.m. fisSt.Martins’s Hall, il-Ba[rija. Prezz €5 bit-trasport inklu] u g[all-bookings /emplu 99468624 jew 79459227.
B’numri kbar u kuluri differenti. Free delivery g[al G[awdex ukoll. Morru g[and PAWLU BONNICI (Bonnici Printing Press) – 3 Triq Melita, il-Belt Valletta. Kif issibuna: min-na[a talBarrakka ta’ Fuq g[al Triq Sant’Ursula. G[al xog[ol ta’ digital printing u offset, inviti tat-tie;, invoices, posters u brochures bil-kulur, e// u xog[ol ta’ embossing. ?emplu 21244627 jew 79373700 jew ibag[tu email fuq pbonnici@bonniciprintingpress.com
AVVI}I O{RA * {AL TARXIEN. Il-Kumitat Sezzjonali PN jixtieq jav]a li qed jilqa’ offerti g[all-kiri tal-Bar tal-Uffi//ju PN tallokalità. Min hu interessat jista’ j/empel lis-Segretarju talKumitat Sezzjonali fuq 99225033. Il-Kumitat jirriserva ddritt li jirrifjuta kwalunkwe offerta, anke dik l-aktar vanta;;ju]a.
APAN se jorganizza Buffet Breakfast u Tombla fir-Razzett l-Antik {al Qormi nhar it-Tlieta 30 ta’ April. Prezz €10, trasport inklu].
Bookings g[and il-helpers jew telefon 21420513 jew mowbajl 79040544.
IN-NAZZJON Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
30 Sport
Ola John ta’ Benfica (lemin) segwit minn Dirk Kuyt ta’ Fenerbahce
Degen ta’ Basel (quddiem) mg[asses minn Moses ta’ Chelsea. Dan tal-a[[ar feta[ l-iskor g[all-Blues
Ri]ultati favur Chelsea u Fenerbahce
Chelsea kisbu reb[a ta’ 2-1 barra minn darhom kontra Basel filwaqt li Fenerbahce reb[u 1-0 f’darhom kontra Benfica. Chelsea, b’din ir-reb[a qeg[din f’qag[da tajba li ;img[a o[ra jibbukkjaw posthom fil-finali. Biex waslu s’hawn Chelsea eliminaw lil Rubin Kazan filwaqt li Basel eliminaw lil Tottenham bl-g[oti tal-penalties. Chelsea qed ifittxu li jsiru l-ewwel tim li jkun reba[ i/-Champions League u lEuropa League f’sentejn konsekuttivi. Lewwel gowl ta’ Chelsea wasal wara 12-il minuta minn azzjoni ta’ corner. Ivanovic g[ola tajjab u ra d-daqqa ta’ ras tieg[u
tkun devjata g[al ;ox-xibka minn MOSES. Kemm Basel kif ukoll Chelsea kienu sfortunati hekk kif dawn laqtu l-lasti. Lewwel kienu l-i}vizzeri li laqtu l-lasti permezz ta’ Streller filwaqt li Torres laqat illasta minuti wara. Hekk kif kollox deher li l-log[ba kinet se tintemm 1-0, Basel ;abu d-draw b’penalty ta’ SCHAR fit-87 minuta imma Chelsea irnexxielhom jirb[u meta fl-a[[ar sekondi kien LUIZ li g[amilhom 2-1 bi free kick mill-aqwa. G[al Chelsea l-Europa League hi la[[ar /ans li jirb[u unur wara li ;ew eliminati mill-FA Cup filwaqt li l-kam-
pjont Ingli] hu di;a’ minrbu[ minn Man Utd. Fil-log[ba l-o[ra Fenerbahce kisbu reb[a minima ta’ 1-0 fuq Benfica. Minkejja li fit-tieni leg Fenerbahce se jibdew b’vanta;; ta’ gowl ]gur li mhux se tkun diffi/li g[alihom li jo[or;u millPortugal b’ri]ultat po]ittiv. Jekk jg[addu g[all-finali tal-Europa League din tkun lewwel darba fl-istorja tag[hom li jkunu g[amlu dan. Biex waslu s’hawn Fenerbahce eliminaw lil Lazio filwaqt li Benfica eliminaw lil Newcastle. Fil-45 minuta t-Torok setg[u marru fil-
vanta;; imma Cristian falla penalty. Ilgowl tar-reb[a wasal fit-72 minuta permezz ta’ KORKMAZ. Ta min jinnota li Salvio ta’ Benfica, wara l-biera[ sar l-aktar player li qatt lag[ab fl-Europa League. Salvio qabe] lil Falcao ta’ Atletico Madrid li fil-passat kien jilg[ab fl-istess tim tieg[u. It-tieni legs jintlag[abu fit-2 ta’ Mejju.
Ri]ultati
Basel v Chelsea Fenerbahce v Benfica
1-2 1-0
PREMIERSHIP
FUTBOL
AEK Athens relegati Brendan Rodgers jiddefendi AEK Athens se jkunu relegati wara li l-appell li resqu ma ntla[aqax millFederazjoni tal-Futbol filGre/ja. AEK kienu ori;inarjament relegati ;img[a ilu imma dawn appella de/i]joni wara li tnaqqsulhom [ames punti min[abba li fl-14 ta’ April il-log[ba kontra Panthrakikos ;iet abbandunata wara li partitarji tag[hom stess qab]u filgrawnd. Panthrakikos kienu reb[u l-log[ba 1-0 bil-gowl jasal fit-87 minuta u wara li llog[ba ;iet abbandunata Panthrakikos ing[ataw reb[a ta’ 3-0 u AEK Athsn ;ew immultti erbat elef ewro. Sta;un ie[or AEK se jibdew b’]ew; punti o[ra mnaqqsa. Bla dubju din hi daqqa ta’ [arta kbira g[al wie[ed millakbar klabbs kbar fil-Gre/ja. L-ista;un li daqt se jintemm kien wie[ed ferm diffi/li g[al AEK u f’dawn l-a[[ar xhur diri;enti tal-klabb ippruvaw ifittxu kumpaniji jew persuni li huma interes-
sati biex jinvestu fil-klabb. Minn meta l-klabb ;ie relegat numru ta’ partitarji pprotestaw bil-kbir. Xahar ilu d-difensur ta’ AEK, Giorgos Katidis ;ie sospi] g[al g[omru mit-tim nazzjonali wara li //elebra gowl billi g[amel il-;est talfaxxisti. Katidis ;ie sospi] [ames log[biet fil-kampjonat u dan kompla tefa’ dell ikrah fuq il-klabb. Intant, id-Direttur ta’ Inter Marco Fassone ]vela li lklabb akkwista [ames players ;odda. Dawn huma Diego Laxalt, Hugo Campagnaro, Marco Andreolli, Ruben Botta u Mauro Icardi. Laxalt hu midfielder talUrugwaj imwieled fl-1993, Botta hu midfielder Ar;entin ta’ 23 sena u Icardi hu attakkant ta’ Sampdoria. Hu mifhum li g[al Icardi Inter [allsu 15-il miljun ewro. Iddifensuri Campagnaro u Andreolli se jing[aqdu ma’ Inter ming[and Napoli u Chievo.
lil Suarez u jattakka lill-FA Il-kow/ ta’ Liverpool Brendan Rodgers iddefenda lill-attakkant Luis Suarez wara li dan tal-a[[ar ;ie sospi] 10 partiti g[ax fi tmiem il-;img[a gidem liddifensur ta’ Chelsea Branislav Ivanovic fil-partita li ntemmet 2-2. “L-FA Ingli]a ppenalizzat lill-player u mhux il-;est. Ilpiena li ng[ata Suarez mhux se tg[inu jibdel l-im;iba tieg[u. Din il-piena tkompli
tikkonferma kemm l-FA g[anda kontra Suarez,” qal Rodgers. Ir-Reds issa g[andhom /ans sal-lum biex jappellaw din id-de/i]joni. Jekk din issospensjoni ti;i konfermata, Suarez jitlef l-a[[ar erba’ partiti ta’ dan l-ista;un u lewwel sitta tal-ista;un li jmiss. “Suarez g[amel [a]in u gidem lil xi [add filwaqt li player ie[or g[amel l-istess
[a;a u mhux talli ma ;iex sospi] i]da talli baqa’ jintg[a]el mat-tim nazzjonali,” kompla jg[id Rodgers b’referenza g[al meta Defoe, attakkant ta’ Tottenham, kien gidem lil Mascherano li dak i]-]mien kien jilg[ab ma’ West Ham Utd. Fl-2011, Suarez ;ie sospi] tmien log[biet meta kien g[adda kummenti razzjali filkonfront tad-difensur ta’ Man Utd Partice Evra.
FORMULA 1
Il-Pirelli jinjoraw il-kritika Il-kumpanija Pirelli injorat il-kritika minn na[a ta’ diversi sewwieqa u [abbret li mhux se tag[mel tibdil drastiku fit-tyres, anke jekk dawn qed jittieklu malajr. IlPirelli se jintrodu/u tyres simili g[al dawk li ntu]aw fl-
a[[ar Grand Prix ta’ sta;un ilu, fil-Bra]il. L-aktar tim li qed jikkritika lil Pirelli hu dak tar-Red Bull, anke jekk s’issa /-champion Sebastian Vettel reba[ tnejn mill-erba’ Grand Prix li saru. Tmien timijiet minn [dax
ma talbux lil Pirelli biex ibiddlu r-roti g[all-kumplament tal-ista;un, anke jekk issewwieq qed ikollhom ibiddlu t-tyres diversi drabi waqt it-tellieqa. Il-Grand Prix li jmiss se jsir fit-12 ta’ Mejju fi Spanja.
IN-NAZZJON
Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
Sport 31 FUTBOL
Gerrard se jkun operat
Il-captain ta’ Liverpool Steven Gerrard x’aktarx se jkollu jkun operat fi spalltu hekk kif jintemm l-ista;un. Gerrard dan l-ista;un lag[ab kull log[ba mar-Reds u jekk ikollu din l-operazzjoni jitlef il-partiti ta’ [biberija li se jilg[ab it-tim nazzjonali Ingli] kontra l-Irlanda u kontra l-Bra]il. Il-log[ba kontra l-Irlanda se tintlag[ab fid-29 ta’ Mejju filwaqt li fit-2 ta’ :unju tintlag[ab dik kontra l-Bra]il. Dan l-ista;un Gerrard skorja disa’ gowls.
Toure se j[alli lil Man City
Id-difensur ta’ Man City Kolo Toure ikkonferma li fi tmiem l-ista;un se j[alli lis-Citizens imma fl-istess [in qal li jixtieq jibqa’ jilg[ab fl-Ingilterra. Toure, u llum il-;urnata g[andu 32 sena ing[aqad ma’ City fl-2009 ming[and Arsenal g[as-somma ta’ 16-il miljun lira sterlina. Il-kuntratt li g[andu b[alissa Toure jintemm fi tmiem dan l-ista;un u filwaqt li Toure jixtieq jitlaq, min-na[a taddiri;enti ta’ City ma kien hemm l-ebda offerta ta’ kuntratt ;did.
Le Tissier jer;a’ jilg[ab
L-eks player ta’ Southampton, Matt Le Tissier, li g[andu 44 sena, din il-;img[a lag[ab ma’ Guernsey kontra Colliers Wood. Le Tissier da[al b[ala sostitut fit-tieni taqsima imma minkejja dan xorta ma irnexxielux i/a[[ad lit-tim tieg[u milli jitlef 4-2 kontra l-avversarji. Le Tissier, li hu President Onorarju ta’ Guernsey lag[ab mat-tim min[abba li l-klabb g[andu numru kbir ta’ partiti fi spazju ta’ ftit ;img[at. Dan hu min[abba l-fatt li Guernsey qed jirkupraw il-log[ob li ma lag[bux min[abba li fix-xitwa ;ew posposti [afna partiti min[abba s-sil;. Din kienet l-ewwel darba li Le Tissier lag[ab il-futbol sa mill-2002 meta dik is-sena kien irtira mill-futbol.
Spanja trid teqred il-korruzzjoni
It-tbag[bis ta’ log[ob fi Spanja hi realtà u g[andha tkun il-prijorità tal-League Professjoni (LFP). Dan stqarru lPresident il-;did tal-LFP Javier Tebas. Tebas li kien elett President tal-LFP il-;img[a l-o[ra stqarr f’intervista mal-;urnal Marca, li Spanja riedet tabbanduna lkultura li kollox jg[addi fil-pajji], inklu] li xi timijiet li se jkunu relegati jirran;aw il-log[biet biex isalvaw. Tebas qal li l-g[aqda tieg[u trid tie[u l-passi biex twaqqaf dawn laffarijiet, li qed isiru fil-mo[bi i]da qeg[din isiru. Dan is-su;;ett tfa//a fi Spanja ftit wara li kien ikkonfermat li mijiet ta’ log[biet kienu rran;ati fi skandlu ta’ m[atri li beda fl-Asja f’Singapore. Javier Tebas ma spe/ifikax kienx qed jirreferi g[allg[aqdiet illegali li jorganizzaw im[atri, jew inkella kienx qed jirreferi g[all-klabbs jirran;aw bejniethom biex ja;;ustaw ir-ri]ultat. Javier Tebas qal li telefonata li jir/ievi b’suspetti ta’ korruzzjoni se tibda tg[addi dritt g[and il-pulizija.
Lorenzo Reyes (xellug) ta/-?ile isegwi lil Ronaldinho tal-Bra]il
FUTBOL
Il-Bra]il jiddi]appunta kontra /-?ile It-tim nazzjonali Bra]iljan kellu wirja mill-aktar di]appuntanti kontra /-?ile f’log[ba li ntemmet fi draw ta’ 2-2. Din il-partita ntlag[bet fil-grawnd ta’ Mineirao, granwd li ;ie m;edded u li fih sena o[ra, se jintlag[abu partiti tat-Tazza tad-Dinja. Din il-log[ba ta’ [biberija kienet l-a[[ar log[ba li lag[ab it-tim Bra]iljan qabel ma jikkompeti fit-Tazza talKonfederazzjonijiet li se ssir f’:unju li ;ej. I/-?ile kien qed jipprova jeg[leb lill-Bra]il g[allewwel darba f’26 log[ba imma minkejja li din ir-reb[a baqg[et ma waslitx, il-players ?ileani kellhom wirja qalbiena. Fi tmiem il-log[ba il-partitarji tal-Bra]il bdew isaffru lill-players tag[hom
stess. Wara tmien minuti /-?ile marru fil-vanta;; b’gowl taddifensur Marcos Gonzalez, player li jilg[ab fil-Bra]il ma’ Flamengo. F’nofs l-ewwel taqsima l-Bra]il ;abu d-draw b’gowl ta’ Rever li skorja minn corner ta’ Neymar. Dan tal-a[[ar skorja t-tieni gowl tal-Bra]il fil-54 minuta wara li ir/ieva pass mill-aqwa ming[and Pato. Fl-64 minuta /-?ile skurjaw il-gowl tad-draw. Kien Eduardo Vargas, player ta’ klabb ie[or Bra]iljan, Gremio, li sab ix-xibka. “A[na na//ettaw li nkunu ikkritikati mill-partitarji tag[na stess. L-istess partitarji huma dawk li jkunu fer[ana meta a[na nirb[u,” qal Neymar wara l-partita. Minna[a tieg[u Ronaldinho qal li
hi ferm diffi/li g[at-tim Bra]iljan li j;ib ir-ri]ultati b[alissa min[abba li ftit huma l-okka]jonijiet li t-tim qed jit[arre; flimkien. Il-Bra]il, min[abba li hu lpajji] li se jorganizza t-Tazza tad-Dinja ma kellux jilg[ab log[ob validu mir-rawnd ta’ kwalifikazzjoni u b’hekk, g[al dawn l-a[[ar xhur t-tim Bra]iljan immexxi minn Scolari lag[ab biss partiti ta’ [biberija. Mill-[ames log[biet ta[t Scolari, il-Bra]il reba[ log[ba, ;ie draw tlieta u tilef o[ra. I/-?ile b[alissa qeg[din f’po]izzjoni tajba biex jg[addu g[at-Tazza tad-Dinja. Dawn qeg[din fir-raba’ post fil-klassifika taz-zona talAmerika t’Isfel. L-ewwel erba’ timijiet jg[addu b’mod awtomatiku filwaqt li l-[ames tim jilg[ab play-off.
KUMMENTI WARA B.DORTMUND 4-1 R.MADRID
‘Kienet wirja e//ellenti’
Il-kow/ ta’ Borussia Dortmund Jurgen Klopp (wara) jifra[ mal-eroj tas-serata, Robert Lewandowski (nofs)
“It-tim kellu wirja millaqwa. Lag[bna kontra tim qawwi imma konna ferm aqwa minnhom. L-uniku ]ball li g[amilna kien ilmument fejn ;abulna d-draw. Wara l-ewwel taqsima [e;;i;t lill-players tieg[i jilag[bu kif dejjem g[amlu matul dan l-ista;un u irrispondew bl-aqwa mod.” Dawn kienu l-ewwel kummenti tal-kow/ ta’ Borussia Dortmund Jurgen Klopp wara li t-tim tieg[u g[eleb lil Real Madrid bi skor ta’ 4-1 fl-ewwel leg tassemi finali. B’dan ir-ri]ultat issa Dortmund huma ferm vi/in li jibbukkjaw post filfinali ta’ Wembley. “It-tielet gowl li skorja Lewandowski kien gowl mill-aqwa. Minn kif jidhru l-
affarijiet se jkun hemm finali bejn ]ew; klabbs :ermani]i imma rridu niftakru li fadlilna nilag[bu 90 minuta o[ra fi Spanja,” kompla Klopp. Nhar it-Tlieta Bayern Munich g[elbu lil Barcelona bi skor ta’ 4-0 u kemm g[al Barcelona kif ukoll g[al Real se tkun ferm diffi/li li jdawru r-ri]ultat. L-uniku vanta;; li g[andhom Real hu li dawn skurjaw gowl barra minn darhom. Lewandowski skorja erba’ gowls kontra Real Madrid u bla dubju dan seraq ix-xena. Min-na[a tieg[u, il-kow/ ta’ Real Josè Mourinho fa[[ar lil Dortmund u qal li kien ;ust li Dortmund reb[u l-log[ba. “Kienu bla dubju laqwa tim fil-grawnd. Kienu aktar organizzati minna. Fit-
tieni taqsima [asduna b’gowls fi spazju ta’ ftit [in u tlifna l-ballun b’mod traskurat. Konna nafu xi kwalitajiet g[andu Lewandowski u l-i]ball tag[na kien li tajnih [afna spazju. Kellna log[ba [a]ina u pattejna qares ta’ dan. Minkejja dan kollu kapa/i ndawwru r-ri]ultat,” qal Mourinho. Bl-erba’ gowls li skorja Lewandowski issa dan skorja total ta’ 10 gowls f’din ilkompetizzjoni filwaqt li laqwa skorer talkompetizzjoni hu Cristiano Ronaldo. Dan tal-a[[ar skorja 12-il gowl. Bil-gowl li skorja kontra Dortmund Ronaldo sar il-[ames player li skorja 50 gowl f’din ilkompetizzjoni.
Il-:img[a, 26 ta’ April, 2013
32 Lokali
L-HMS Northumberland bdiet ]jara f’Malta sa nhar it-Tnejn 29 ta’ April. It-Type 23 Frigate se tkun qed tirritorna lejn l-Ingilterra wara sitt xhur ta’ missjoni fil-Lvant tal-Kanal Suez fejn wettqet operazzjonijiet ta’ sigurtà marittima kontra l-piraterija, kutrabandu, terrori]mu, traffikar tal-bnedmin u l-kummer/ illegali tal-armi. L-HMS Northumberland kienet wa[da mi]-]ew; frejgati li g[enu fl-operazzjoni Cougar fil-Mediterran fl-a[[ar tal-2012. L-istess task group inkluda l-HMS Illustrious u l-HMS Bulwark li ]aru pajji]na f’Novembru. L-HMS Northumberland, frigata Type 23 “Duke” Class Frigate bba]ata f’Devonport, se tkun marbuta f’Pinto Wharf. (Ritratt> Michael Ellul)
L-ebda [jiel meta se ti;i implimentata l-proposta tat-tablets
“Il-pjani u l-konsultazzjoni ne/essarja dwar l-g[oti tattablets lit-tfal fl-iskejjjel talPrimarja, je[tie; li jibdew immedjetament.” Hekk sa[aq id-Deputat Nazzjonalista Clyde Puli f’kumment lil INNAZZJON b’reazzjoni g[al twe;iba li hu ng[ata dwar lintroduzzjoni tat-tablets filklassijiet tal-Primarja, millMinistru Evarist Bartolo filParlament nhar it-Tlieta. Matul il-[in dedikat g[allmistoqsijiet parlamentari fisseduta tat-Tlieta filg[axija, Evarist Bartolo, il-Ministru g[all-Edukazzjoni u x-Xog[ol wie;eb lid-Deputat Nazzjonalista li d-d[ul tattablets fl-iskejjel se jkun parti mill-istrate;ija nazzjonali talLitteri]mu u meta dawn jid[lu jit[abbar meta titnieda l-istrate;ija. Mistoqsi jg[id jekk hux se jimxi mal-[sibijiet ta’ amministrazzjoni pre/edenti f’dak li hu kontenut di;itali li jista’ ji;i studjat mit-tablets li jing[ataw lill-istudenti tarraba’ sena, il-Ministru Bartolo wie;eb li g[adu kmieni wisq biex ting[ata l-informazzjoni mitluba. Ta’ min ifakkar li lproposta g[al tablets fil-
manifest elettorali Laburista [ar;et fil-kampanja elettorali ta’ malajr b’reazzjoni g[allproposta tal-Partit Nazzjonalista. Matul il-kampanja elettorali, Joseph Muscat kien qal li dawn se jing[ataw littfal tal-Year Four. Imbag[ad il-Partit Laburista [are; billboard tal-kampanja elettorali li kien jg[id li se jgawdu l-istudenti kollha mill-Year Four ‘il fuq. I]da fil-jiem li g[addew re;a’ ng[ad li se je[duh biss listudenti tar-raba’ sena. Id-Deputat Nazzjonalista Clyde Puli kkritika t-twe;iba li ng[ata mill-Ministru Bartolo fil-Parlament. Hu qal li l-Partit Laburista ma kellu l-ebda pjan kif se jintrodu/i ttablets fl-iskejjel ta’ wliedna. Fil-fatt proposta mhux mo[mija tajjeb dwar it-tablets da[let fil-manifest elettorali tal-Partit Laburista waqt ilkampanja elettorali stess u sempli/iment b[ala reazzjoni g[al proposta li kien se jressaq il-Partit Nazzjonalista matul ;urnata partikulari talkampanja elettorali. Issa hu evidenti li l-Partit Laburista, minkejja l-weg[di elettorali fierg[a, ma kienx
ippreparat biex jippilota din ir-riforma tant importanti. “Tant hu hekk,” sostna Clyde Puli, “li l-Gvern immexxi minn Joseph Muscat, ma kienx f’po]izzjoni jwie;eb g[al mistoqsijiet dwar meta hu fil [sieb li ji;u introdotti ttablets fl-iskejjel u anke dwar il-kontenut edukattiv li se jkun fihom dawn it- tablets.”
It-tablet g[al kull tifel u tifla kien l-g[odda li jmiss f’din l-evoluzzjoni tal-edukazzjoni Id-Deputat Nazzjonalista qal li l-proposta tat-tablets g[at-tfal u l-edukaturi kollha fl-iskejjel tal-istat u tal-knisja kienet parti minn strate;ija dejjem tevolvi. Proprju matul is- snin ing[ataw lap tops lillg[alliema, u ;ew installati numru kbir ta’ kompjuters fliskejjel. Clyde Puli fisser li t-tablet g[al kull tifel u tifla kien lg[odda li jmiss f’din levoluzzjoni. Madankollu, Gvern Nazzjonalista kien di;à
media•link COMMUNICATIONS
beda jinvesti fl-eLearning platform u bl-istess mod kien di;à beda ja[seb u jitkellem dwar kontenut edukattiv li ried ikun inklu] f’dawn ittablets. “Ovvjament kien baqa’ [afna xog[ol xi jsir u kellna [afna fejn intejbu i]da konna nafu fejn sejrin,” sostna Clyde Puli filwaqt li sa[aq li “konna nafu li rridu l-a[jar g[al uliedna u konna determinati li ninvestu aktar minkejja ssagrifi//ji”. Id-Deputat Nazzjonalista stqarr li l-introduzzjoni talproposta tat-tablets tal-Partit Laburista kienet tg[id li jing[ata tablet biss lillklassijiet tal-Year 4 u g[alhekk kienet di;à se tkun [afna aktar kajmana u inkompluta minn dak li ried il-Partit Nazzjonalista g[ax biex tag[mel kellhom jie[du bejn 7 u 8 snin, biex issistema tkun introdotta kwa]i lil kul[add. Dan ifisser li bil-proposta tal-Partit Laburista, kieku kellha tidhol fis-se[[ immedjatament, xorta se tinqabe] ;enerazzjoni s[i[a li mhix se ting[ata opportunità tgwadi minn din l-g[odda edukattiva.
Clyde Puli tenna li jekk ma’ dan il-perijodu di;à twil [afna se ji]died i]-]mien li je[tieg biex jitfasslu pjani ;odda u jitwal il-perijodu flg[oti ta’ tenders biex jinxtraw it-tablets bis-sistemi me[tie;a, allura eluf ta’ tfal se jkunu [ar;u mill-iskola, fil-[ames snin li jmiss, ming[ajr ma xammew jew daqu l-potenzjal edukattiv tattablet u l-kontenut edukattiv tieg[u. Il-Partit Nazzjonalista filGvern kien nieda l-iSmart Learning Strategy fl-2008 – strate;ija intenzjonata li tbiddel il-komjuters kollha fliskejjel ta’ Malta u ta’ G[awdex. Il-laptops talg[alliema kienu nbidlu filwaqt li n-numru ta’ kompjuters fliskejjel ukoll ]died millKindergarten ‘il fuq. Il-miri ta’ Gvern Nazzjonalista kienu li Malta tkun fost l-a[jar stati membri tal-Unjoni Ewropea fejn g[andu x’jaqsam in-numru ta’ kompjuters relatat man-numru ta’ studenti. Dan filwaqt li jibqg[u jkunu installati sistemi interattivi fil-klassijiet u li t-tag[lim ikun stimulat permezz tal-internet u l-Wi-Fi.